پتانسیل

حرية الوصول المقاله

1 - ارزیابی تاثیر سیاست های مدیریت تقاضا (قیمتی و غیرقیمتی) بر صرفه جویی مصرف انرژی در کشور با استفاده ازمدل یکپارچه انرژی
محمدرضا شریف آزاده علی اصغر اسماعیل نیا

انرژی به عنوان یکی از عوامل اساسی تولید دارای جایگاه مهمی در نظام اقتصادی بوده بطوریکه مهمترین مسئله هر کشوردر دستیابیبه رشد و توسعه پایدار تامین انرژی مطمئن است. عدم تناسب رشد تولید ناخالص داخلی با رشد مصرف انرژی در کشور حکایت از آندارد که بهره وری انرژی کاهش یافته است أکثر

انرژی به عنوان یکی از عوامل اساسی تولید دارای جایگاه مهمی در نظام اقتصادی بوده بطوریکه مهمترین مسئله هر کشوردر دستیابیبه رشد و توسعه پایدار تامین انرژی مطمئن است. عدم تناسب رشد تولید ناخالص داخلی با رشد مصرف انرژی در کشور حکایت از آندارد که بهره وری انرژی کاهش یافته است. افزایش کارآیی انرژی و صرفه جویی در مصرف آن مستلزم اتخاذ سیاست های مناسب درکشور می باشد. در این راستا سیاست های صرفه جویی انرژی می تواند به سیاس تهای مدیریت تقاضا و مدیریت عرضه تقسیم گردد.اعمال سیاست مدیریت تقاضا در راستای منطقی کردن مصرف، می تواند در قالب سیاست قیمتی و یا غیر قیمتی و یا ترکیب آنها باشد.انتخاب سیاست مناسب به شناخت تاثیر هر کدام از آنها و نقشی که در صرف هجویی انرژی م یتوانند داشته باشند، برمی گردد که اینشناخت با استفاده از مدل سیستمی انرژی در قالب سناریوهای مختلف قابل انجام است. نتایج مدل طراحی شده در این مقاله نشاندهنده آن است که پتانسیل صرفه جویی با استفاده از سناریوی قیمت در مقایسه با سناریوی غیر قیمتی به مراتب بیشتر است. امااستفاده از ترکیب سیاست قیمتی (حرکت بسمت قیمت های متناسب با هزینه نهایی) و غیر قیمتی (استفاده از ابزارهای قانونی،استانداردها، مقررات و..) می تواند بسته سیاستی مناسب تری برای کشور باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - یک مدل مفهومی جهت توسعه محصول جدید در محیط مهندسی همزمان
سید محمد سیدحسینی سید جواد ایرانبان

چکیدهامروزه محصول جدید و لزوم و اهمیت آن به عنوان یک استراتژی ضروری جهت ماندگاری در کسب و کار تبدیل گردیده است.شرکتهای پیشرو تلاش می نمایند تا با بکارگیری رویکردها و نگرشهای نوین؛ فرایند توسعه محصول جدید 1 را بهبود بخشند. یکی از اینرویکردهای نوین نگرش مهندسی همزمان 2 می أکثر

چکیدهامروزه محصول جدید و لزوم و اهمیت آن به عنوان یک استراتژی ضروری جهت ماندگاری در کسب و کار تبدیل گردیده است.شرکتهای پیشرو تلاش می نمایند تا با بکارگیری رویکردها و نگرشهای نوین؛ فرایند توسعه محصول جدید 1 را بهبود بخشند. یکی از اینرویکردهای نوین نگرش مهندسی همزمان 2 می باشد . تحقیقات و مطالعات فراوانی در خصوص این نگرش انجام گرفته و یا در حالانجام م یباشد. در یک دیدگاه عمومی مهندسی همزمان الگوئی را ارائه می نماید که دارای سه جنبه اصلی طراحی؛ تولید و مشتریمی باشد. به عبارت بهتر رویکرد مهندسی همزمان تلاش می نماید که با در نظر داشتن طراحی محصول؛ تولید آن و مشتری محصول؛ بههدفی دست یابد که با اتکا به آن بتوان به بهبودهای چشمگیری در کسب و کار دست یافت. در این مقاله تلاش می گردد که هر سهجنبه اصلی فضای مهندسی همزمان مورد توجه قرار گرفته و در نهایت مدل مفهومی توسعه محصول جدید در این فضا ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - بررسی پتانسیل صادراتی دوجانبه ایران در تجارت با کشورهای واقع در آسیای جنوب غربی
دکتر محمد علی عبدالوند دکتر محمد علی ضیغمی

از محور های مهم جهت برنامه ریزی به ویژه در توسعه صادرات به کشورهای درحال توسعه، آگاهی از ظرفیت های دوجانبهکشورها در تولید و صدور کالا است . هدف اصلی این مقاله بررسی و شناسایی پتانسیل صادرات غیر نف تی دوجانبه ایران درتجارت ب ا کشورهای و اقع در آسیای جنوب غربی می باشد که أکثر

از محور های مهم جهت برنامه ریزی به ویژه در توسعه صادرات به کشورهای درحال توسعه، آگاهی از ظرفیت های دوجانبهکشورها در تولید و صدور کالا است . هدف اصلی این مقاله بررسی و شناسایی پتانسیل صادرات غیر نف تی دوجانبه ایران درتجارت ب ا کشورهای و اقع در آسیای جنوب غربی می باشد که محاسبات و تحلیل ها بر حسب کل بخش تجارت غیر نفتیکشورها و بخشها ی 21 گانه طبق بندی نظام هماهنگ می باشد . این مطالعه با استفاده از داده های پس نگر 1 (صادرات وواردات ) شامل ایران و 23 کشور واقع در آسیای جنوب غربی انجام گردید . روش تجزیه و تحلیل بر مبنای شاخص پتانسیلصادراتی دوجانبه می باشد . نتایج نشان می دهد ایران در صادرات غیر نفتی به کشورهای منطقه دارای فرصت های صادراتیزیادی به ویژه در بخشهای فلزات اساسی و مصنوعات آنها ، فرآورده های معدنی، فرآورده های شیمیایی ، مواد پلاستیکی واشیاء ساخته شده از آن ، مواد نسجی و مصنوعات ساخته شده از آن و فراورده های صنایع غذایی و نوشابه ها می باشد. معهذا ،ایران می تواند با تقویت مناسبات منطقه ای از جمله گسترش تجارت درون م نطقه ای با کشورهای مذکور بخصوص با اماراتمتحده عربی ، عربستان سعودی، ترکیه، مصر، عراق ، پاکستان ، قزاقستان کویت، اردن و عمان فرصت مناسبی برای جمهوریاسلامی ایران محسوب گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - یک معادله مرتبه چهارم بیضوی از نوع کیرشهف و یافتن بی نهایت جواب ضعیف برای آن
کریمه بهاری اردشیری سمیه خادملو قاسم علیزاده افروزی

این مقاله به بررسی وجود بی نهایت جواب یک معادله‌ی بیضوی مرتبه چهارکیرشهف، شامل پتانسیل چند تکینگی معکوس مربعی، در یک دامنه‌ی کراندار با استفاده از روش‌های آنالیز غیرخطی بخصوص روش تغییراتی می‌پردازد. آنالیز غیرخطی ابزاری توانمند در حل بسیاری از مدل‌های فیزیکی و تکنیکی بر أکثر

این مقاله به بررسی وجود بی نهایت جواب یک معادله‌ی بیضوی مرتبه چهارکیرشهف، شامل پتانسیل چند تکینگی معکوس مربعی، در یک دامنه‌ی کراندار با استفاده از روش‌های آنالیز غیرخطی بخصوص روش تغییراتی می‌پردازد. آنالیز غیرخطی ابزاری توانمند در حل بسیاری از مدل‌های فیزیکی و تکنیکی برای اثبات حلپذیری آنهااست. در میان روش‌های مطرح شده در آنالیز غیرخطی، روش‌های تغییراتی قادرند وجود و چندگانگی جواب‌ها را بدون یافتن مقدار دقیق آن به اثبات برسانند. از این منظر شاید بتوان گفت یکی از مهمترین کاربردهای آنالیز را در حل مدل‌های واقعی برگرفته از مسایل واقعی، در همین زیر شاخه از آنالیز می‌توان یافت. ویژگی مهم مسئله‌ی مطرح شده در این مقاله، وجود نقاط تکینگی در دامنه‌ است. با استفاده از نظریه نقطه‌ی بحرانی، ثابت می‌کنیم بازه‌ای یافت می‌شود که درآن مسئله دارای دنباله‌ای از جواب-های ضعیف متمایز می‌باشد. به عبارت دیگر وجود بی‌نهایت جواب ضعیف را برای این مسئله ثابت می‌شود. این مسئله از نوع معادلات پواسون- شرودینگر مستقل از زمان است که در متون فیزیکی کاربرد دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - بهینه‌سازی بهره‌برداری از آبخوان دشت شهریار با شبیه‌سازی جریان آب زیرزمینی به روش مدل‌سازی ترکیبی
نیما صالحی شفا حسین بابازاده فیاض آقایاری علی صارمی محمدرضا غفوری مسعود صفوی علی پناهدار

10.30495/jrnr.2022.70366.10272

در پژوهش حاضر یک الگوی شبیه‌سازی چند‌هدفه ارایه شد و شش سناریو بر اساس بیلان آب زیرزمینی به‌منظور بهره‌برداری بهینه از آبخوان دشت شهریار تعریف شد. به این منظور، ابتدا با استفاده از مدل های مبتنی بر GIS و با روش‌های فازی و وزنی، مناطق پر آب و کم آب محدوده مطالعاتی به‌من أکثر

در پژوهش حاضر یک الگوی شبیه‌سازی چند‌هدفه ارایه شد و شش سناریو بر اساس بیلان آب زیرزمینی به‌منظور بهره‌برداری بهینه از آبخوان دشت شهریار تعریف شد. به این منظور، ابتدا با استفاده از مدل های مبتنی بر GIS و با روش‌های فازی و وزنی، مناطق پر آب و کم آب محدوده مطالعاتی به‌منظور اولویت‌بندی منابع و مصارف شناسایی شدند. سپس سناریوهای مورد نظر به ‌وسیله مدل GMS شبیه‌سازی و ارزیابی شدند. در نهایت به منظور افزایش دقت نتایج پژوهش، غلظت TDS و بیلان آب زیرزمینی با استفاده از مدل‌ شبکه عصبی مصنوعی شبیه‌سازی شد. با توجه به نتایج روش‌های فازی و وزنی، مناطق رباط‌کریم، سپس اسلامشهر و در نهایت شهریار به‌عنوان نواحی کم آب مشخص شدند. بر اساس نتایج حاصل شده، بیلان حالت ناپایدار و صحت‌سنجی به ترتیب برابر 344/68- و 109/98- میلیون مترمکعب محاسبه شدند. سناریوی سوم با بیلان 203/33 میلیون ‌متر‌مکعب به‌عنوان بهترین سناریو انتخاب شد و بیلان حاصل از آن نسبت به بیلان حاصل از مدل GMS و شبکه عصبی برای سال آبی 95 به‌ترتیب برابر 284/87 و 284/83 درصد افزایش یافت. همچنین غلظت کل مواد جامد محلول آب زیرزمینی حاصل از مدل GMS‌ و شبکه عصبی در کل بازه زمانی مطالعاتی به‌طور میانگین برابر 655 و 651 میلی‌گرم بر لیتر برآورد شدند. معیارهای ضریب همبستگی و ضریب تعیین حاصل از مدل‌های شبکه عصبی برای بیلان آب زیرزمینی و کل داده‌ها برابر یک و برای غلظت کل مواد جامد محلول آب زیرزمینی به‌ترتیب برابر 0/997 و 0/994 برآورد شدند. در تحقیق حاضر، الگوی شبیه‌سازی چند‌هدفه به‌عنوان یک روش جامع و کاربردی با ارایه روش‌های شبیه‌سازی نوین، توانایی پشتیبانی از چند سناریوی مؤثر را داشته و منجر به افزایش پایداری سیستم آب زیرزمینی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - نقش محصولات‌ کشاورزی‌ با تأکید‌ بر زعفران در توسعه روستایی شهرستان کاشمر «دهستان بالاولایت»
علی منظم اسماعیل پور پرویز کردوانی

زعفران به عنوان گرانبهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی، نیاز به آب کم، قابلیت نگهداری بالا، عدم فساد‌پذیری و اثرات اشتغال‌زایی و درآمدزایی بالا و ارز آوری در کشور و بخصوص در استان خراسان بزرگ بویژه مناطقی که م أکثر

زعفران به عنوان گرانبهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی، نیاز به آب کم، قابلیت نگهداری بالا، عدم فساد‌پذیری و اثرات اشتغال‌زایی و درآمدزایی بالا و ارز آوری در کشور و بخصوص در استان خراسان بزرگ بویژه مناطقی که محدودیت مبادرتهای صنعتی و پروژه های عمرانی دارند، توجه به امر تولید و توسعه کاشت زعفران به عنوان یک محصول استراتژیک امری ضروری و حیاتی در توسعه روستایی و کاهش مهاجرت روستا به شهر در سطح منطقه مورد مطالعه دهستان بالا ولایت می‌باشد. در این مقاله اثرات اقتصادی زعفران بر توسعه روستایی، رفاه و امنیت، اشتغال زایی، افزایش در آمد، تثبیت جمعیت و کاهش مهاجرتهای بی رویه به سمت شهر در بخش مرکزی (دهستان بالا ولایت) به وضوح محسوس است و دهستان بالا ولایت موقعیت مناسبی از لحاظ شرایط اقلیمی، آب و خاک مناسب برای کاشت زعفران در مقیاس وسیع را دارا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - توسعه شهری بر منبای پتانسیل‌های اقتصادی با رویکرد سیاست‌های کلی نظام مطالعه موردی: شهرستان آستارا
سیده صدیقه حسنی مهر

اهمیت موضوع توسعه اجتماعی اقتصادی ملی هر کشوری لاجرم بر پایه پتانسیل ها و توانمندی های مختلف آن بنا می شود. توسعه مفهومی کلان و جامع است که شاخص های رفاه اجتماعی تشریح کننده آن می باشد. اگر توسعه منطقه ای بعنوان رویکردی در جهت تقویت توسعه ملی تعریف شود، ایران بعنوان یکی أکثر

اهمیت موضوع توسعه اجتماعی اقتصادی ملی هر کشوری لاجرم بر پایه پتانسیل ها و توانمندی های مختلف آن بنا می شود. توسعه مفهومی کلان و جامع است که شاخص های رفاه اجتماعی تشریح کننده آن می باشد. اگر توسعه منطقه ای بعنوان رویکردی در جهت تقویت توسعه ملی تعریف شود، ایران بعنوان یکی از کشورها، پیش از تدوین سند چشم اندازه بیست ساله 1404 رویکرد توسعه گرایانه خود را اعلام نموده و تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور را اساس کار قرار داده است از این رو در این مقاله سعی شده با توجه به پرسش کلیدی "چگونه می توان ساز و کار مناسب پتانسیل ها توسعه منطقه ای را شناسایی نمود؟" در جهت تجزیه و تحلیل پتانسیل های زیرساختی دانش محور شهرستان آستارا بر اساس سیاست های کلی نظام با استفاده از تحلیل سیاست های توسعه منطقه ای پرداخته شود. با استفاده از مدل تعاملی فاکتورهای توسعه منطقه ای و بهره گیری از شاخص های توسعه منطقه ای به این سؤال پاسخ داده شده است که نتیجه کلی آن تلفیق دانش بنیان اقتصاد منطقه و شاخص های انسانی توسعه منطقه ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - پهنه بندی پتانسیل خطر زمین لغزش جاده ارتباطی اردبیل- آستارا با استفاده ازGIS
فریبا اسفندیاری درآباد

گسیختگی دامنه ای یکی از عوامل عمده تغییر شکل هندسی ناهمواریها در جاده ارتباطی اردبیل- آستارا به شمار می رود. انتقال مواد حاصل از برهنه شدگی، از زمینهای بالادست وکوهستان ها به دره ها وسپس به سمت حوضه های رسوبی می باشد. وقوع حرکات توده ای مواد در دامنه مانند لغزش وگسیختگی أکثر

گسیختگی دامنه ای یکی از عوامل عمده تغییر شکل هندسی ناهمواریها در جاده ارتباطی اردبیل- آستارا به شمار می رود. انتقال مواد حاصل از برهنه شدگی، از زمینهای بالادست وکوهستان ها به دره ها وسپس به سمت حوضه های رسوبی می باشد. وقوع حرکات توده ای مواد در دامنه مانند لغزش وگسیختگی های دامنه ای عمل فوق را به عهده دارند وسبب انتقال حجم زیادی از مواد دامنه ای به دره ها می شوند. بدین ترتیب جاده ارتباطی اردبیل- آستارا در حال حاضر تحت تاثیر فرآیند لغزش وگسیختگی دامنه، دستخوش تغییر است. در واقع مشارکت عواملی مانند لیتولوژی، فاصله از گسل، پوشش گیاهی، نیروی ثقل وتغییر درجه شیب دامنه ها، بارگیری و وزن کلی مواد دامنه ای، جنس ودانه بندی مواد و ضخامت آنها، آب ناشی از بارندگی، ذوب برف ویخ، آبیاری، وضعیت توپوگرافی وجهت گیری دامنه ها، نوع استفاده از زمین(کاربری اراضی) و عامل انسان به وقوع ناپایداری وگسیختگی دامنه ها در محدوده مورد نظر منجر شده است. در این مقاله علاوه بربررسی مکانیسم پدیده لغزش و عوامل مورفوژنتیکی آن، شناسایی پهنه های دارای پتانسیل خطر زمین لغزش انجام گرفته و در نهایت با استفاده از سیستم GIS در تلفیق لایه های اطلاعاتی، نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش منطقه تهیه گردیده و نقاط حساس و ناپایدار ممیزی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - مدیریت توسعه‌ی عمودی شهر با استفاده از مدل پتانسیل سنجی بارگذاری تراکم ساختمانی به روش OWA در GIS
علی‌اکبر تقوایی هادی رضایی راد

مقدمه و هدف پژوهش: تراکم ساختمانی همواره به عنوان یک پدیده مهم و اساسی مورد بحث بوده است. در واقع، این پدیده از سویی می‌تواند به بسیاری از مسائل شهری مانند کمبود زمین، مسکن، بهینه نمودن هزینه تأسیسات شهری، جلوگیری از رشد افقی شهرها و شهر فشرده پاسخ داده و از سوی دیگر می أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: تراکم ساختمانی همواره به عنوان یک پدیده مهم و اساسی مورد بحث بوده است. در واقع، این پدیده از سویی می‌تواند به بسیاری از مسائل شهری مانند کمبود زمین، مسکن، بهینه نمودن هزینه تأسیسات شهری، جلوگیری از رشد افقی شهرها و شهر فشرده پاسخ داده و از سوی دیگر می‌تواند باعث به وجود آمدن مشکلات و بی‌نظمی‌های دیگری چون معضلات ترافیکی، توسعه‌ی عمودی بی‌رویه، اشراف و سایه‌اندازی و ... باشد. ولی متأسفانه هنگام تهیه‌ی طرح‌های توسعه‌ی شهری و تصویب تراکم‌های پیشنهادی، مدیریت شهری کمتر به مسئولیت عواقب و پیامدهای آن توجه دارد. در این پژوهش سعی بر آن است که برای پیشنهاد تراکم ساختمانی از متد و مدلی معقول و منطقی استفاده شود، تا بتوان میزان پتانسیل بارگذاری تراکم ساختمانی و توسعه‌ی عمودی شهر را در مناطق مختلف شهر مورد سنجش قرار داد. روش پژوهش: روش تحقیق با توجه به ماهیت پژوهش اسنادی- تحلیلی است و روش مورد استفاده جهت تلفیق لایه‌های مورد تحلیل روش OWA که در GIS صورت گرفته است. یافته‌ها: برای سنجش پتانسیل بارگذاری تراکم ساختمانی بر مناطق شهر سبزوار از 7 معیار، ظرفیت شبکه معابر (شبکه معابر پیشنهادی)، الگوی شبکه معابر و میزان انتظام آن‌ها (نفوذپذیری شبکه معابر موجود)، تعداد طبقات، روند نوسازی، متوسط اندازه قطعات، روند گرایشات ساخت و سازهای صورت گرفته توسط ساکنین‌(وضعیت تراکم ساختمانی در 10 سال اخیر)، ضوابط طرح‌های مصوب و سیاست‌های توسعه (نظرات کارشناسان) استفاده گردیده است. نتیجه‌گیری: خروجی مدل نشان می‌دهد قسمت بالایی شهر و مناطق شمال شرقی قسمت پایین شهر سبزوار از پتانسیل بالاتری جهت افزایش تراکم ساختمانی برخوردار می‌باشند. همچنین جنوب غربی هسته اصلی از پایین‌ترین میزان پتانسیل جهت رشد و توسعه‌ی عمودی برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - شناسایی و بررسی پتانسیل‌ها و قابلیت‌های موجود زمین با تأکید بر توسعه میان‌افزا (مطالعه موردی: محلات شهر سردشت)
کرامت الله زیاری احمد پوراحمد رزگار حمزه پور

مقدمه و هدف پژوهش: در پی رشد شتابان جمعیت و ظهور تحولات جدید شهرنشینی در جهان، شاهد گسترش الگوهای توسعه ی شهری همانند گسترش افقی و پراکنده رویی هستیم که سبب شکل گیری حومه‌ها، تخریب اراضی کشاورزی و به فراموشی سپرده شدن بافت‌ها میانی و تهی شدن آن‌ها از درون شده است. این ا أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: در پی رشد شتابان جمعیت و ظهور تحولات جدید شهرنشینی در جهان، شاهد گسترش الگوهای توسعه ی شهری همانند گسترش افقی و پراکنده رویی هستیم که سبب شکل گیری حومه‌ها، تخریب اراضی کشاورزی و به فراموشی سپرده شدن بافت‌ها میانی و تهی شدن آن‌ها از درون شده است. این امر لزوم به کارگیری ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های درونی و میانی شهر را ضروری می‌نماید. از این رو هدف این پژوهش، شناسایی و بررسی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های توسعه میان افزا در محلات شهر سردشت می‌باشد. روش پژوهش: نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار choice expert به اولویت بندی و وزن دهی معیارها پرداخته شد و از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای تولید و پردازش لایه‌ها استفاده شد. یافته‌ها: در این پژوهش با 8 معیار و شاخص تأثیرگذار شامل تراکم جمعیتی، اراضی بایر و متروکه، اراضی قهوه‌ای، کیفیت ساختمان، طبقات ساختمان، عمر ساختمان، کاربری نظامی و گورستان، سطوح میان افزا شناسایی و مورد استفاده قرار گرفت. در پایان با جمع معیارها و زیر معیارها (لایه های) وزن دار به وسیله عملیات ریاضی مبادرت به تولید نقشه نهایی توسعه محلات سردشت و اولویت‌بندی آن‌ها شد. نتیجه گیری: نقشه نهایی بیانگر آن است که محلات 3 و 8 با قرار گرفتن در اولویت‌های 1 و 2 دارای بیشترین پتانسیل توسعه میان افزا و محلات 5 و 9 در اولویت‌های آخری دارای کمترین ظرفیت جهت توسعه از درون (میان افزا) می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - تاثیر شکل ذرات محیط متخلخل بر انتشارپذیری طولی: انتقال آلایندهها
قاسم میرزائی

شکل ذرات محیط متخلخل تاثیر بسزایی بر روی جریان و مخصوصاً انتشارپذیری طولی آن دارد. در تحقیق حاضر، طی آزمایشهایی بر روی سه ستون خاک حاویذرات شکسته و تیزگوش ، ماسه بستر رودخانه و ذرات کروی، تاثیر شکل ذرات محیط متخلخل بر روی انتشارپذیری طولی مورد بررسی قرار گرفت. با تزریق أکثر

شکل ذرات محیط متخلخل تاثیر بسزایی بر روی جریان و مخصوصاً انتشارپذیری طولی آن دارد. در تحقیق حاضر، طی آزمایشهایی بر روی سه ستون خاک حاویذرات شکسته و تیزگوش ، ماسه بستر رودخانه و ذرات کروی، تاثیر شکل ذرات محیط متخلخل بر روی انتشارپذیری طولی مورد بررسی قرار گرفت. با تزریق جریان وآلاینده ) NaCl ( در پنج سطح سرعت، منحنی رخنه در پنج نقطه در طول جریان به روش سلف پتانسیل استخراج و ضمن شبیهسازی نتایج با نرم افزار FEFLOW ، و باحل تحلیلی معکوس با نرمافزار CXTFIT2 ، انتشارپذیری طولی تعیین گردید. نتایج آزمایشها نشان داد به ازای سرعت ثابت، محیط با ذرات کروی دارای انتشارپذیریطولی بیشتر از دو محیط دیگر و در خاکدانه ماسهای بیشتر از ذرات شکسته است که این امر میتواند به دلیل افزایش سطح تماس و همچنین پیچ و خم مسیر با خارجشدن ذرات از شکل کروی اتفاق افتد. با افزایش سرعت، انتشارپذیری طولی در هر سه محیط کاهش مییابد همچنین هر چه خاکدانهها به شکل کروی نزدیکتر باشندتاثیر عامل مقیاس بیشتر و با افزایش سرعت، کاهش انتشارپذیری طولی در این خاکدانهها کمتر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - بررسی حساسیت واحدهای سنگی به فرسایش با استفاده از ویژگی های کانی شناسی
سید سعید غیاثی سادات فیض نیا علیرضا مقدم نیا سمیه ناجی راد

لازمه حفاظت از منابع خاک، مدیریت و ارائه راهکارهای مناسبی می‌باشد که با شناخت ماهیت واحدهای سنگی و اطلاع از اهمیت نسبی منابع اصلی رسوب حاصل می‌شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین سهم هرکدام از واحدهای سنگی در تولید رسوب و تشخیص وضعیت فرسایشی آن‌ها می‌باشد. بدین منظور پس از نم أکثر

لازمه حفاظت از منابع خاک، مدیریت و ارائه راهکارهای مناسبی می‌باشد که با شناخت ماهیت واحدهای سنگی و اطلاع از اهمیت نسبی منابع اصلی رسوب حاصل می‌شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین سهم هرکدام از واحدهای سنگی در تولید رسوب و تشخیص وضعیت فرسایشی آن‌ها می‌باشد. بدین منظور پس از نمونه‌برداری از منابع رسوب و رسوبات موجود در بستر آبراهه‌‌های حوزه آبخیز خیاوچای، اقدام به عملیات دانه‌بندی ذرات به روش خشک شد. سپس الک‌های 600 میکرون و چهار میلی‌متر به‌عنوان الک‌های‌ شاخص انتخاب شدند و با انتخاب 100 دانه رسوبی از هر نمونه، بررسی‌های کانی‌شناسی با استفاده از بینوکلر با بزرگنمایی 40 برابر و با توجه به واقعیت رسوبی منطقه، صورت پذیرفت و جنس کانی‌ها و خرده‌سنگ‌ها تعیین و با شمارش تعداد آن‌ها و تعیین سهم هرکدام از کانی‌ها و خرده‌سنگ‌ها، نتایج را با واحدهای سنگ‌شناسی مقایسه و تطبیق داده، سنگ و واحد تولیدکننده هرکانی و خرده‌سنگ و درصد سهم هر واحد سنگی در تولید رسوب مشخص شد. نتایج نشان داد واحد سنگی Qvl با 51/45 درصد بیش‌ترین سهم را در تولید رسوب حوضه دارد که با نمره کل شاخص فرسایش 14/1053 در وضعیت فرسایشی خیلی شدید قرار دارد که به‌دلیل تخریب مکانیکی گسترده و نیز گسترش آن در دو طرف زهکش اصلی کاملاً توجیه‌پذیر است. پس از واحد سنگ‌شناسی Qvl ، واحد Qds2 و Qvb به‌ترتیب با 87/30 و 54/10 درصد بیش‌ترین سهم در تولید رسوب را داشته و واحد Qtaslبا 22/1 درصد کم‌ترین سهم را دارا می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - تعیین نیاز آبی محصولات ذرت علوفه ای و چغندرقند با استفاده از سنجش از دور (مطالعه موردی دشت قزوین)
حمیده نوری علی مختاری علیرضا بادیه نشین

ب در این تحقیق، منحنی‌های ضرایب گیاهی برای دو گیاه ذرت علوفه‌ای و چغندرقند با استفاده از دو روش مبتنی بر سنجش از دور شامل نسبت 〖"ET" 〗_"P" به 〖"ET" 〗_"0" (روش نسبت‌ها) و شاخص‌های گیاهی حاصل از تصاویر ماهواره‌ای سنجنده های مادیس و لندست 8 (OLI) و لندست 7 (ETM+) استخراج گ أکثر

ب در این تحقیق، منحنی‌های ضرایب گیاهی برای دو گیاه ذرت علوفه‌ای و چغندرقند با استفاده از دو روش مبتنی بر سنجش از دور شامل نسبت 〖"ET" 〗_"P" به 〖"ET" 〗_"0" (روش نسبت‌ها) و شاخص‌های گیاهی حاصل از تصاویر ماهواره‌ای سنجنده های مادیس و لندست 8 (OLI) و لندست 7 (ETM+) استخراج گردید. در روش نسبت‌ها، ضرایب گیاهی پایه ("K" _"cb" ) و تک جزئی ("K" _"c" ) به ترتیب مستقیماً از نسبت تعرق پتانسیل ("T" _"P" ) (مدل SWAP) و 〖"ET" 〗_"P" (مدل SWAP و معادله پرستلی-تیلور) به 〖"ET" 〗_"0" به دست آمد. منحنی ضرایب گیاهی حاصل از روش‌های فوق با استفاده از منحنی‌های شاخص سطح برگ که در سال زراعی 2012 با عملیات میدانی برداشت شده بود مورد ارزیابی قرار گرفتند. "K" _"cb" حاصل از روش شاخص‌های گیاهی انطباق مناسبی با روند واقعی رشد گیاه داشت ولی این روش در برآورد منحنی "K" _"c" محدود به مقادیر ارائه شده در فائو 56 بود که روش پرستلی-تیلور با محاسبه مستقیم "K" _"c" از روش نسبت‌ها و استفاده از باند حرارتی ماهواره‌های لندست روند منطبق‌تری با واقعیت برای "K" _"c" نشان داد. به طور کلی با تدقیق منحنی ضریب گیاهی، برنامه‌ریزی آبیاری در طی دوره رشد گیاه با دقت بالاتری انجام می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - ارزیابی اثرات تخریب پوشش گیاهی بر تغییرات رواناب و پتانسیل آلودگی آب در زیرحوزه‌های آبخیز استان آذربایجان شرقی
اردوان زرندیان مجید رمضانی مهریان

10.30495/wsrcj.2021.18547

پوشش گیاهی عاملی مهم مؤثر بر رواناب، کمیت و کیفیت آب در یک حوزه آبخیز است. این تحقیق به بررسی اثرات کاهش پوشش گیاهی در آبخیز شرق دریاچه ارومیه بر دو پارامتر رواناب و پتانسیل ایجاد آلودگی آب می پردازد. برای ارزیابی هم‌زمان سه پارامتر موردنظر از مدل WWPSS، استفاده شد. پوش أکثر

پوشش گیاهی عاملی مهم مؤثر بر رواناب، کمیت و کیفیت آب در یک حوزه آبخیز است. این تحقیق به بررسی اثرات کاهش پوشش گیاهی در آبخیز شرق دریاچه ارومیه بر دو پارامتر رواناب و پتانسیل ایجاد آلودگی آب می پردازد. برای ارزیابی هم‌زمان سه پارامتر موردنظر از مدل WWPSS، استفاده شد. پوشش گیاهی نمایشگر کسری از انواع پوشش علفی، درختی و اراضی فاقد پوشش گیاهی است که از تصاویر ماهواره‌ای MODIS VCF اخذ گردید. رواناب به‌صورت بودجه آبی انباشت شده در پایین‌دست موردمحاسبه قرار گرفت. همچنین این مدل شاخصی را برای تعیین سطح بالقوه آلایندگی آب تدارک می‌نماید. نتایج نشان داد که پوشش مرتعی به‌طور میانگین حدود 32 درصد کاهش یافته است. همچنین میانگین تولید رواناب در شرایط موجود در 4 زیرحوزه آجی چای، قلعه چای، مردوق چای و صوفی چای به ترتیب به مقدار 6/2، 16/3، 9/2 و 25/3 درصد اولیه در مقایسه با وضعیت قبل از کاهش پوشش گیاهی افزایش یافته است. بر اساس نتایج، اختلاف در پتانسیل آلودگی آب در نقاط مختلف حوزه آبخیز شرق دریاچه ارومیه بین دو وضعیت پایه و موجود، در طیفی بین 9- تا 15 درصد و به‌طور میانگین معادل 6/0 درصد نوسان داشته است. این تغییر، موجب افزایش بار آلودگی در بعضی نقاط و کاهش آن در نقاط دیگر شده است؛ امّا درمجموع به تغییرات افزایشی در پتانسیل آلودگی آب با میانگین حدود 5/2 درصد در کل آبخیز انجامیده است. روش مورداستفاده می‌تواند برای کمّی سازی و نقشه سازی تغییرات آبی اکوسیستم و کاربست آن در ارزیابی و مدیریت محیط‌زیست مورداستفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - آلودگی آب های زیرزمینی دشت اوان به نیترات و بررسی پتانسیل و منشا آلایندگی آن
سعیده سامانی نصرالله کلانتری محمد حسین رحیمی

به علت رشد روزافزون فعالیت های کشاورزی در دشت اوان و مصرف بیش از حد کودهای کشاورزی در این منطقه، بررسی وضعیت نیترات و ارزیابی پتانسیل آلودگی آن در آبهای زیرزمینی منطقه از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این پژوهش، از 16 حلقه چاه در حال استفاده و آب های سطحی منطقه نمونه ب أکثر

به علت رشد روزافزون فعالیت های کشاورزی در دشت اوان و مصرف بیش از حد کودهای کشاورزی در این منطقه، بررسی وضعیت نیترات و ارزیابی پتانسیل آلودگی آن در آبهای زیرزمینی منطقه از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این پژوهش، از 16 حلقه چاه در حال استفاده و آب های سطحی منطقه نمونه برداری و غلظت نیترات آن ها تعیین شد. بررسی مکانی یون نیترات نشان داد که بیشترین غلظت نیترات بین 31 تا 37 میلی گرم در لیتر بوده و مربوط به محدوده شمال دشت اوان است و به طور کلی، غلظت نیترات در آبهای زیرزمینی دشت اوان کمتر از 37 میلی گرم در لیتر است. با توجه به استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا، در حال حاضر منابع آب زیرزمینی دشت اوان مخصوصاً در نواحی شمالی نسبت به نیترات آلوده هستند ولی همچنان از حد مجاز استاندارد سازمان محیط زیست جهانی برای مصرف شرب، پایین تر می باشند. برای بررسی منابع نیترات آب از نمودارهای نیترات در مقابل غلظت های کلر و پتاسیم استفاده شد. بالا بودن غلظت نیترات و پایین بودن میزان کلر در نمونه های واقع در بخش شمالی دشت، تایید کننده منشا آلودگی آب ها توسط فروشست کودهای شیمیایی و دامی از سطح خاک می باشد. توزیع مکانی یون نیترات در دشت اوان نتایج حاصل از دو مدل GOD و AVI را که نمایانگر وجود بیشترین پتانسیل آلودگی در بخش های شمالی دشت می باشد، تایید می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - بررسی امکان اندازه‌گیری ترکیبات فنولی حلقوی در شکر قهوه‌ای به روش DFT
پرستو مسگران کریمی مسعود هنرور

مقدمه: گیاه نیشکر و شکر حاصل از آن حاوی انواع ترکیبات فنولی است که خواص آنتی اکسیدانی مطلوبی نیز دارند. از این رو پژوهش حاضر به بررسی امکان اندازه گیری این ترکیبات فنولی در شکر قهوه ای با استفاده از روش DFT می پردازد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش از دو نوع شکر پخت (II) أکثر

مقدمه: گیاه نیشکر و شکر حاصل از آن حاوی انواع ترکیبات فنولی است که خواص آنتی اکسیدانی مطلوبی نیز دارند. از این رو پژوهش حاضر به بررسی امکان اندازه گیری این ترکیبات فنولی در شکر قهوه ای با استفاده از روش DFT می پردازد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش از دو نوع شکر پخت (II) و پخت (III) در فرایند تولید شکر نمونه گیری شد و در ابتدا با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) نوع و نسبت ترکیبات فنولی حلقوی در دو نوع شکر پخت (II) و پخت (III) شناسایی و تعیین شد. در گام بعدی و برای اولین بار، با استفاده از روش محاسباتی پیشرفته نظریه تابعیت چگالی DFT و براساس محاسبه انتالپی تفکیک پیوند BDE)) و پتانسیل یونیزاسیون (IP) خاصیت آنتی اکسیدانی این نوع از ترکیبات محاسبه شد. یافته‌ها: با مقایسه میزان BDE و IP ترکیبات شناسایی شده مشخص شد کنیفرول الکل بیشترین و بنزوئیک اسید کمترین خاصیت آنتی‌اکسیدانی را در دو نمونه شکر پخت (II) و شکر پخت (III) دارا است. نتیجه‌گیری: استفاده از روش های محاسباتی به منظور تعیین میزان ترکیبات فنولی به خوبی می تواند کارآمد باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - تأثیر صمغ دانه خرنوب بر کاهش دو فاز شدن و ویژگی‏های فیزیکوشیمیایی، رئولوژیکی و حسی دوغ
الهام آزادفر زهره بهرامی مهنیا شریفی رمضانعلی جبله

10.30495/jftn.2021.19176

مقدمه: امروزه به دلیل افزایش آگاهی مردم از زیان های مصرف نوشابه های گازدار، تمایل به مصرف نوشیدنی های طبیعی از جمله دوغ رو به افزایش است، ولی با وجود رعایت استانداردهای بهداشتی، ویژگی های حسی و ظاهری این محصول چندان مورد توجه قرار نگرفته است. یکی از مشکلات اصلی در نوشید أکثر

مقدمه: امروزه به دلیل افزایش آگاهی مردم از زیان های مصرف نوشابه های گازدار، تمایل به مصرف نوشیدنی های طبیعی از جمله دوغ رو به افزایش است، ولی با وجود رعایت استانداردهای بهداشتی، ویژگی های حسی و ظاهری این محصول چندان مورد توجه قرار نگرفته است. یکی از مشکلات اصلی در نوشیدنی دوغ دو فاز شدن می باشد که به دلیل وجود شرایط اسیدی، پروتئین های کازئین ماست جمع شده و رسوب نموده در نهایت ظاهری نامطلوب در آن ایجاد می نمایند. جهت جلوگیری از این مشکل می توان از هیدروکلوئیدها استفاده نمود که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: در این پژوهش، پس از افزودن صمغ دانه خرنوب در چهار سطح 1/0، 15/0، 2/0 و 25/0 درصد به دوغ، ویژگی های فیزیکوشیمیایی، رئولوژیکی، انرژی فعال سازی، پتانسیل زتا، دو فاز شدن و خصوصیات ارگانولپتیکی این محصول مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: پتانسیل زتا در نمونه های دوغ به ترتیب از mV96/17- تا 89/31- است. تغییر رفتار جریانی دوغ از نیوتنی به رقیق شونده با برش در طی افزودن صمغ دانه خرنوب مشاهده گردید و مدل ریاضی مناسب برای پیش گویی رفتار جریانی فرآورده تخمیری شیری پایدار شده با صمغ دانه خرنوب قانون توان بود. انرژی فعالسازی در نمونه های دوغ به ترتیب از kj/mol 82/13 تا 98/24 متغیر بود. بهترین نمونه از نظر ارزیاب‌های حسی مربوط به نمونه با غلظت 2/0 درصد صمغ دانه خرنوب گزارش شد‌‌.نتیجه گیری: استفاده از صمغ دانه خرنوب تاثیر مطلوبی بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی، حسی و رئولوژیکی دوغ دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - تأثیر آبیاری با شوری مختلف بر برخی خصوصیات خاک عامل تجمع نمک (مطالعه موردی: بیغرد شهرستان خنج)
احسان کمالی مسکونی سید فخرالدین افضلی

10.22034/jest.2019.24499.3370

زمینه و هدف: شوری منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک از مسایلی است که کشاورزی را تحت تأثیر قرار داده و مشکلاتی را ایجاد نموده است. تأثیر نامطلوب شوری آب و خاک بر رشد و عملکرد انواع محصولات زراعی در مناطق خشک یک نگرانی جدی محسوب می شود. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثر آ أکثر

زمینه و هدف: شوری منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک از مسایلی است که کشاورزی را تحت تأثیر قرار داده و مشکلاتی را ایجاد نموده است. تأثیر نامطلوب شوری آب و خاک بر رشد و عملکرد انواع محصولات زراعی در مناطق خشک یک نگرانی جدی محسوب می شود. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثر آبیاری با شوری های مختلف بر روند تغییرات برخی خصوصیات خاک در لایه سطحی خاک می باشد. روش بررسی: به این منظور نمونه برداری در 10 زمین کشاوری تحت آبیاری با کیفیت های متفاوت به صورت نواری به فواصل 6 متری (15نمونه) انجام گرفت. پارامترهای هدایت الکتریکی، رطوبت زراعی و رطوبت اشباع برای هر نمونه برداشت شده، اندازه گیری شد و سپس به ارزیابی عامل تجمع نمک پرداخته شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد بین هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک و شوری آب آبیاری، درصد رطوبت اشباع و ظرفیت زراعی خاک در تمامی زمین های زراعی که به صورت نواری نمونه برداری شده بود رابطه معناداری با R2>90 وجود دارد. همچنین نتایج نشان دهنده رابطه نمایی معناداری، بین عامل تجمع نمک و درصد رطوبت اشباع در تمامی زمین های کشاورزی که به صورت نواری نمونه برداری شده بود وجود دارد. بحث و نتیجه‌گیری: به طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد کهشوری خاک عمدتاً تحت تأثیر کیفیت آب های آبیاری می باشند و همچنین آبیاری با آب نامطلوب بر روی تغییر خصوصیات فیزیکی خاک تاثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - کاربرد منطق فازی جهت برآورد تبخیر - تعرق پتانسیل شهرستان گناباد
حسن رضائی غلامعباس فلاح قالهری

10.22034/jest.2018.15622.2408

زمینه و هدف: تبخیر- تعرق پتانسیل یکی از اجزای اصلی چرخه ی هیدرولوژیکی است که تعیین صحیح آن در مطالعات بیلان آبی، طراحی سیستم های آبیاری و برنامه ریزی و مدیریت منابع آب برای دست یابی به توسعه ی پایدار نقش به سزایی دارد. تبخیر و تعرق به علت نیاز به عوامل اقلیمی مختلف و اث أکثر

زمینه و هدف: تبخیر- تعرق پتانسیل یکی از اجزای اصلی چرخه ی هیدرولوژیکی است که تعیین صحیح آن در مطالعات بیلان آبی، طراحی سیستم های آبیاری و برنامه ریزی و مدیریت منابع آب برای دست یابی به توسعه ی پایدار نقش به سزایی دارد. تبخیر و تعرق به علت نیاز به عوامل اقلیمی مختلف و اثر متقابل این عوامل بر یکدیگر یک پدیده ی غیرخطی و پیچیده است. یکی از مراحل پیچیده در مدل سازی سیستم های غیرخطی، پیش پردازش پارامتر های ورودی جهت انتخاب ترکیبی مناسب از آن&lrm;هاست. پیش پردازش داده ها سبب کاهش مراحل سعی و خطا و شناخت مهم ترین پارامترهای مؤثر بر پدیده ی مورد نظر جهت مدل سازی با استفاده از روش های هوش‌مند می گردد. این پژوهش با هدف استفاده از توان‌مندی‌های سیستم استنتاج فازی برای برآورد تبخیر و تعرق با استفاده از داده های هواشناسی طی دوره 20 ساله (1372-1392) در شهر گناباد صورت گرفت. روش بررسی: براین اساس پس از بررسی مدل موجود و بررسی ترکیب های مختلف داده های هواشناسی، مدل نهایی برای برآورد تبخیر و تعرق ارایه شد. در این تحقیق در مجموع با داشتن 20 متغیر برای ورودی مدل و یک متغیر برای خروجی مدل (تبخیر و تعرق)، 50 قانون در سیستم استنتاج ممدانی تعریف شد. مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل حاصل از مدل فازی با مدل پنمن فائو- مونتیث مورد مقایسه قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: کارایی مدل فازی ارایه شده با استفاده از آماره های ریشه میانگین مربعات خطا، خطای انحراف میانگین، ضریب تعیین و معیار جاکوویدز (t) و معیار صباغ و همکاران (R2 /t) مورد ارزیابی قرار گرفت. مقایسه نتایج مدل فازی با مدل پنمن فائو- مونتیث مقایسه گردید. بیش‌&lrm;ترین تبخیر و تعرق در ماه ژوئیه اتفاق افتاده است. نتایج حاکی از همبستگی بالا بین این دو مدل فازی ارایه شده و روش پنمن فائو- مونتیث است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - پهنه‌بندی خطر سیلاب شهری با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند متغیره (مطالعه موردی: شهرک امام علی، شهر مشهد)
محمد رستمی خلج دانا حسامی حسین سلمانی تیمور تیموریان

10.22034/jest.2020.21852.3091

زمینه و هدف: سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می افتد. تغییرات کاربری اراضی، افزایش شهرنشینی، ساخت و سازهای غیر اصولی، سیستم فاضلاب قدیمی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ در مناطق شهری اثرات مهمی دروقوع این خطر دارند، لذا به منظور أکثر

زمینه و هدف: سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می افتد. تغییرات کاربری اراضی، افزایش شهرنشینی، ساخت و سازهای غیر اصولی، سیستم فاضلاب قدیمی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ در مناطق شهری اثرات مهمی دروقوع این خطر دارند، لذا به منظور مدیریت مناطق شهری، انجام اقدامات امدادی و اولویت بندی مناطق جهت رفع مشکل سیلاب، باید مناطقی که بیش تر دچار مشکل می شوند مشخص شوند. روش بررسی: چندین معیار روی سیلاب شهری موثرند و در ایجاد سیلاب شهری نقش دارند که در تحلیل آسیب پذیری مناطق شهری دربرابر سیلاب باید در نظر گرفته شوند. یکی از روش هایی که با دقت کافی و با استفاده از اطلاعات موجود می توان پتانسیل مناطق تحت خطر را مشخص کرد استفاده از روش تصمیم گیری چند متغیره (MCDA) است که در این مطالعه برای تعیین پتانسیل خطر سیلاب در شهرک امام علی (ع) شهر مشهد استفاده شد. برای این منظور از شش لایه اطلاعاتی شامل لایه فاصله از کانال، شیب، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، شیب کانال اصلی و ارتفاع استفاده گردید. پس از تشکیل ماتریس مقایسه زوجی برای لایه های ذکر شده، وزن لایه ها با استفاده از دانش متخصصان و کارشناسان منطقه تعیین گردید و در نهایت نقشه مناطق مستعد خطر سیلاب تهیه گردید. یافته ها: نقشه پتانسیل خطر بدست آمده نشان داد که 2/8 درصد از منطقه که در نزدیکی خروجی حوضه و در اطراف کانال اصلی قرار دارند، دارای پتانسیل خطر بیش تری هستند. نتیجه گیری: نتایج و بررسی های میدانی نشان داد روش تصمیم گیری چند متغیره روشی دقیق و مناسب برای پهنه بندی خطر سیلاب شهری می باشد و با استفاده از این روش می توان مناطقی که دارای خطر آبگرفتگی بیش تری هستند مشخص کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - بررسی جریان انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای در نظام‌های تولید برخی محصولات زراعی استان خراسان جنوبی
حامد جوادی سید جعفر اصفهانی

10.30495/jest.2023.66462.5642

زمینه و هدف: در سال‌های اخیر مصرف بی‌رویه نهاده‌های کشاورزی موجب افزایش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه‌ای شده است. لذا هدف این مطالعه بررسی جریان و انتشار گازهای گلخانه‌ای در نظام‌های تولید برخی محصولات زراعی خراسان جنوبی است. روش بررسی: در این پژوهش، جهت جمع‌آوری أکثر

زمینه و هدف: در سال‌های اخیر مصرف بی‌رویه نهاده‌های کشاورزی موجب افزایش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه‌ای شده است. لذا هدف این مطالعه بررسی جریان و انتشار گازهای گلخانه‌ای در نظام‌های تولید برخی محصولات زراعی خراسان جنوبی است. روش بررسی: در این پژوهش، جهت جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز شامل عملیات زراعی، نوع و میزان نهاده‌های مصرفی و عملکرد محصول از داده‌های سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، پرسشنامه و مصاحبه حضوری با کشاورزان منطقه در سال 1398 استفاده شد. همچنین شاخص‌های انرژی ورودی، انرژی خروجی، انرژی خالص، انرژی مخصوص، کارایی مصرف انرژی، بهره‌وری انرژی، اشکال مختلف انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی محاسبه و ارزیابی شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد در بین محصولات زراعی مورد مطالعه، بیشترین انرژی در فرآیند تولید یونجه (213101 مگا ژول در هکتار) استفاده شده است. همچنین بیشترین انرژی خروجی به‌ترتیب متعلق به محصولات چغندرقند (571200 مگا‌ژول در هکتار)، سورگوم علوفه‌ای (391920 مگا‌ژول در هکتار) و یونجه (120870 مگا‌ژول در هکتار) بود. بیشترین کارایی مصرف انرژی مربوط به محصولات چغندر‌قند (77/3) و سورگوم علوفه‌ای (72/2) بود. بوم نظام‌های یونجه (41566 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار)، چغندرقند (29179 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار) و سورگوم علوفه‌ای (27396 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار) به ترتیب بیشترین مقدار پتانسیل گرمایش جهانی را داشتند. مقایسه سهم ورودی‌های مختلف از کل پتانسیل گرمایش جهانی محصولات نشان داد که در تمام محصولات مورد مطالعه، نیروی الکتریسیته، کود نیتروژن و گازوئیل بیشترین نقش را در انتشار گازهای گلخانه‌ای ایفا می‌کنند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که نیروی الکتریسیته و کود نیتروژن بیشترین سهم در انتشار گازهای گلخانه‌ای محصولات زراعی خراسان جنوبی را داشتند، لذا مدیریت و بهینه‌سازی آبیاری و استفاده از عملیات زراعی مناسب از جمله کشت کود سبز یا قرار دادن لگوم برای افزایش حاصلخیزی خاک به‌عنوان جایگزین کودهای شیمیایی به‌ویژه نیتروژن می‌تواند به‌عنوان راهکاری جهت کاهش انتشار گازهای‌ گلخانه‌ای در منطقه خراسان جنوبی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - تعیین پتانسیل‌ها و تدوین برنامه استراتژیک توسعه گردشگری با استفاده از رویکرد تلفیقی تحلیل SWOT و AHP (منطقه مورد مطالعه: منطقه حفاظت شده اشترانکوه)
ابراهیم خیری مریم مروتی اکرم نشاط غلامرضا سیاحتی

10.30495/jest.2020.25382.3430

زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده می‌تواند زمینه‌های وسیع و گسترده‌ای را جهت توسعه صنعت گردش گری در اختیار دستگاه‌های برنامه‌ریزی، اجرایی و مردم محلی قرار دهد. در این پژوهش به شناسایی پتانسیل های گردش گری منطقه حفاظت شده اشترانکوه و ارایه راهکارهای مناسب جهت توسعه گردش گری پ أکثر

زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده می‌تواند زمینه‌های وسیع و گسترده‌ای را جهت توسعه صنعت گردش گری در اختیار دستگاه‌های برنامه‌ریزی، اجرایی و مردم محلی قرار دهد. در این پژوهش به شناسایی پتانسیل های گردش گری منطقه حفاظت شده اشترانکوه و ارایه راهکارهای مناسب جهت توسعه گردش گری پرداخته شده است.روش بررسی: با استفاده از مدل SWOT، پس از بازدیدهای میدانی، مصاحبه با کارشناسان و جوامع محلی، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید شناسایی شدند و در قالب پرسش نامه بین کارشناسان، محیط بانان و گردش گران توزیع شدند سپس وزن دهی و اولویت بندی معیارها و زیر معیارها توسط ماتریس AHP به منظور ارایه راهبردها در جهت توسعه گردش گری انجام شد.یافته ها: نقاط قوت با امتیاز وزنی 313/0، نقاط ضعف با امتیاز وزنی 376/0، فرصت ها با امتیاز وزنی 148/0، تهدیدها با امتیاز وزنی 163/0، ارزیابی گردید. برای تعیین استراتژی ها، راهبرد تدافعی با امتیاز وزنی 539/0 دارای بیش ترین امتیاز و راهبرد بازنگری، راهبرد تنوع و راهبرد تهاجمی به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند.بحث و نتیجه گیری: وضعیت کنونی گردش گری منطقه حفاظت شده اشترانکوه با قابلیت ها و استعدادهای بالقوه ی آن تناسبی ندارد و برای حفاظت واقعی از این منطقه ضروری است گردش گری پایدار به صورت برنامه ریزی شده صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - ارزیابی مقدار کاهش انتشار گازگلخانه‌ای CO2 در محیط زیست با جایگزینی پوزولان معدنی محلی به عنوان بخشی از سیمان در بتن‌ با رویکردکاهش‌آلایندگی
مجتبی رنگرزیان رحمت مدندوست رضا محجوب مهدی رفتاری

10.30495/jest.2023.67279.5680

زمینه و هدف: گرمایش جو کره زمین عمدتاً به دلیل آلودگی ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای و غالباً دی‌اکسیدکربن (CO2) می‌باشد. کاهش گازهای گلخانه‌ای و تجزیه و تحلیل و نظارت بر محیط‌زیست یکی از دغدغه‌های بشر امروزی است.کارخانه‌های سیمان تولیدکنندگان عمده گازهای گلخانه‌ای هست أکثر

زمینه و هدف: گرمایش جو کره زمین عمدتاً به دلیل آلودگی ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای و غالباً دی‌اکسیدکربن (CO2) می‌باشد. کاهش گازهای گلخانه‌ای و تجزیه و تحلیل و نظارت بر محیط‌زیست یکی از دغدغه‌های بشر امروزی است.کارخانه‌های سیمان تولیدکنندگان عمده گازهای گلخانه‌ای هستند. هدف اصلی این پژوهش، یافتن ماده‌ای با خاصیت سیمانی(پوزولان) و قابل جایگزینی در قسمتی از سیمانِ بتن با مدّ نظر قرار دادن کاهش مصرف سیمان وکاهش انتشارگاز گلخانه ای CO2 می باشد. پوزولان معدنی محلی مورد پژوهش، دارای ‌خواص مشابه پوزولان های مشهور جهان بوده و ‌استانداردهای مربوط را داراست.روش بررسی: به منظور یافتن طرح بهینه جایگزینی پوزولان معدنی محلی با بخشی از سیمان، در تابستان سال 1400، طرح اختلاط با چهار گونه 5، 10، 15 و 20 درصد وزنی مورد مطالعه قرار گرفت و تاثیر آن بر مقاومت فشاری بتن و مقدار انتشار گاز گلخانه‌ای CO2 و توانایی آن درکاهش مقدار آلایندگی زیست محیطی در مقایسه با بتن سیمانی معمولی مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد بهترین میزان جایگزینی این پوزولان به سیمان در بتن، 15 درصد وزنی است و باعث افزایش 4/2 درصدی مقاومت می‌شود. همچنین این پوزولان نسبت به بتن سیمانی معمولی 20/15کیلوگرم در هر مترمکعب CO2 کمتری منتشر می‌نماید که این مقدار مشابه سایر پوزولانهای پُرکاربرد می‌باشد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به اثرات مطلوب درتقویت ساختار وکاهش مصرف سیمان در بتن، پوزولان مورد پژوهش را می‌توان به عنوان ماده‌ی کاهنده سیمان و دوستدار محیط‌زیست معرفی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - بررسی پتانسیل پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل برای اکوتوریسم با استفاده از GIS
عاطفه کلاته زهرا قلیچی پور الهه اکبری اعظم الهامی راد

10.30495/jest.2021.15703.2435

زمینه و هدف: توسعه گردش گری در مناطق حفاظت شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش گران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما باید این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردش گری بدون برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بررسی توان منطقه، می تواند اثرات منفی بر منطقه حفاظت شد أکثر

زمینه و هدف: توسعه گردش گری در مناطق حفاظت شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش گران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما باید این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردش گری بدون برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بررسی توان منطقه، می تواند اثرات منفی بر منطقه حفاظت شده و تجارب گردش گران داشته باشد. هدف این مطالعه شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده است. پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل، به عنوان یکی از مناطق تحت حفاظت کشور، از جذابیت های قابل توجهی برخوردار است.روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP و به کارگیری فن GIS به تعیین مناطق مناسب گردش گری پرداخته شده است. معیارهای به کار گرفته شده شامل شکل زمین، اقلیم، زیست گاه حیات وحش، تیپ و تراکم پوشش گیاهی و خاک منطقه می باشد. نقشه توان اکولوژیکی منطقه به روش AHP براساس این معیارها تولید شد. نقشه جذابیت منطقه نیز با برداشت نقاط به وسیله GPS و وزن دهی از طریق پرسش نامه و نرم افزار GIS به دست آمد. سپس این نقشه با نقشه توان اکولوژیکی منطقه، مقایسه و در نهایت مناطق مناسب و مستعد برای گردش گری و اکوتوریسم پهنه بندی شدند.یافته ها: نتایج نشان می دهد که مناطق دارای پتانسیل بسیار بالا در قسمت های شامل غربی، شمال شرقی و جنوب غربی واقع شده است. مناطق با توان بالا هم مناطقی نظیر آبشار ایزی، سد اسفراین، دره گنجدان و دره بیدواز شامل می شوند. در نقشه جذابیت نیز بیش ترین جذابیت مربوط به قسمت های شمالی و بعضی قسمت های جنوبی منطقه مانند آبشار ایزی است. با مقایسه نقشه توان اکولوژیک و نقشه جذابیت، مشخص شد که اکثر مناطقی که دارای جذابیت بالا هستند برای توسعه اکوتوریسم هم دارای توان بالا می باشند. بنابراین، مشخص شد که قسمت های شمالی منطقه، آبشار ایزی و قسمت هایی از پارک ملی، قابلیت توسعه اکوتوریسم را دارند. این مناطق هم دارای توان اکولوژیکی و هم دارای جذابیت برای جذب گردش گر هستند.بحث و نتیجه گیری: توسعه گردش گری در منطقه حفاظتی ساریگل به نفع منطقه و محیط زیست بوده و سبب ارتقای سطح حفاظت و بهره برداری پایدار از استعدادها می گردد. اما بایستی در مناطق تحت حفاظت، حفاظت اولویت اول مدیریتی باشد و کاربری های مجاز دیگر از جمله گردشگری، تنها در صورتی قابل انجام هستند که با اهداف حفاظتی در تعارض نباشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی تغییرات قائم دمای پتانسیل در چند دوره بحرانیآلودگی هوای تهران
طاهره قسامی علی‌اکبر بیدختی عبدالله صداقت کردار فاطمه صحرائیان

دمای پتانسیل دمایی است که وقتی یک بسته هوا با دمای T و فشار p به تراز فشاری1000 هکتوپاسکال به صورت بی دررو منتقل می شود دمای آن به دمایی تغییر می یابد که به آن دمای پتانسیل می گویند. گرادیان دمای پتانسیل که برای آن اثر فشارروی دمای هوا تصحیح شده است می تواند به عنوان مع أکثر

دمای پتانسیل دمایی است که وقتی یک بسته هوا با دمای T و فشار p به تراز فشاری1000 هکتوپاسکال به صورت بی دررو منتقل می شود دمای آن به دمایی تغییر می یابد که به آن دمای پتانسیل می گویند. گرادیان دمای پتانسیل که برای آن اثر فشارروی دمای هوا تصحیح شده است می تواند به عنوان معیار پایداری هوا مورد استفاده قرارگیرد. در این مطالعه تغییرات گرادیان قائم دمای پتانسیل درلایه مرزی برای شرایط پایدار شبانه و ناپایدار روزانه در چند دوره (3 تا 4 روزه) بحرانی آلودگی هوای تهران در ماه&zwnj;های اکتبر، نوامبر و دسامبر 2001 و ژانویه 2002 محاسبه و بررسی شده است. داده&zwnj;های مورد استفاده مربوط به ایستگاه&zwnj;های سنجش آلودگی هوای تهران و سازمان محیط زیست و نقشه&zwnj;های Skew-T سازمان هواشناسی کشوراست. بر این اساس وارونگی دمای سطحی که پتانسیل آلودگی هوا متناسب با شدت آن می باشد به سه گروه شدید، متوسط و ضعیف تقسیم بندی شده است. تغییرات مقادیر بیشینه غلظت برخی آلاینده های هوای تهران مانند NOx، SO2 و CO با تغییرات گرادیان قائم دمای پتانسیل همبستگی خوبی نشان می دهد. این ضریب همبستگی با توجه به حالات بررسی شده دراین مطالعه حدود 4/0 می&zwnj;باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - اثر پتانسیل اکسیداسیون و احیا درتغییر فاز‌های پیوندی فلزات سنگین در رسوبات بستر تالاب بین المللی انزلی
محسن سعیدی محمد فخاری

زمینه و هدف: فلزات سنگین موجود در رسوبات دارای پیوندهای متفاوتی با اجزای مختلف رسوب هستند. عوامل متعددی باعث تغییر در فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوب می گردند که یکی از آن ها تغییر پتانسیل اکسیداسیون و احیا (شرایط رداکس) در رسوبات است. یکی از عواملی که باعث تغییر پتان أکثر

زمینه و هدف: فلزات سنگین موجود در رسوبات دارای پیوندهای متفاوتی با اجزای مختلف رسوب هستند. عوامل متعددی باعث تغییر در فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوب می گردند که یکی از آن ها تغییر پتانسیل اکسیداسیون و احیا (شرایط رداکس) در رسوبات است. یکی از عواملی که باعث تغییر پتانسیل رداکس در محیط رسوبات می گردد، تغییر شرایط رسوبات از بی هوازی به هوازیست. روش بررسی: در این تحقیق میزان تاثیر تغییر پارامتر پتانسیل اکسیداسیون و احیا در تغییر فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوبات بستر تالاب بین المللی انزلی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: برای تغییر شرایط رداکس، نمونه رسوبات به دست آمده از تالاب انزلی، طی مدت یک ماه در معرض هوادهی قرار گرفت و در زمان های 0، 1، 7، 21 و 28 روز میزان Eh و pH اندازه گیری شد. در زمان های یاد شده از رسوبات نمونه برداری گردید و میزان فلزات سنگین Cu، Zn، Ni و Cr در فازهای پیوندی مختلف با استفاده از آزمایشات استخراج متوالی تعیین شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، بیش ترین میزان فلز مس در پیوند با مواد آلی و سولفیدی و عمده فلز روی در پیوند با اکسید های آهن و منگنز بود. در حالی که فلزات کرم و نیکل بیش تر در فاز سخت و باقی مانده حضور داشتند. همین طور با ادامه روند هوادهی، 8 تا 23 درصد از فلزات موجود از رسوبات آزاد و وارد فاز محلول شدند. این آزاد سازی عمدتاً از فاز پیوندی با مواد آلی و سولفیدی صورت گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - شبیه‌سازی جریان روزانه حوضه آب‌ریز در شرایط کمبود داده
محمد رضا خزائی باقر ذهبیون بهرام ثقفیان

زمینه و هدف: شبیه‌سازی بارش- رواناب از محورهای اصلی هیدرولوژی علمی و مدیریت محیط زیست است. بنابراین محققان، پیوسته علاقه‌مند به یافتن روش های جدید برای این مسأله و اصلاح مدل ها یا روش های مدل‌سازی موجود هستند. روش بررسی: در این تحقیق، جریان روزانه رودخانه در خروجی یک ح أکثر

زمینه و هدف: شبیه‌سازی بارش- رواناب از محورهای اصلی هیدرولوژی علمی و مدیریت محیط زیست است. بنابراین محققان، پیوسته علاقه‌مند به یافتن روش های جدید برای این مسأله و اصلاح مدل ها یا روش های مدل‌سازی موجود هستند. روش بررسی: در این تحقیق، جریان روزانه رودخانه در خروجی یک حوضه آب ریز در جنوب غربی ایران، با استفاده از یک مدل بارش- رواناب پیوسته مفهومی شبیه‌سازی شد. در مواجهه با مشکل کفایت آمار حوضه، با استفاده از یک رهیافت ویژه نسبت به آماده‌سازی متغیرهای مورد نیاز مدل از قبیل جریان رواناب، بارش و تبخیروتعرق پتانسیل حوضه اقدام شد. یافته ها: در مرحله واسنجی مدل ، شاخص بازده برای داده‌های روزانه معادل80/0 و ضریب تعیین برابر 82/0 به دست آمد. در مرحله اعتبارسنجی نیز مقادیر شاخص بازده برابر 82/0 و ضریب تعیین برابر 83/0 به دست آمد. ضمن آن که آماره‌های جریان مشاهداتی نیز با تقریب خوب در جریان شبیه‌سازی شده حفظ شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از موفقیت این رهیافت برای شبیه‌سازی جریان روزانه با به کارگیری این مدل در شرایط کمبود داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - ارزیابی فنی و اقتصادی احداث توربین های کوچک برق بادی در بروجرد
عبدالرحیم رحیمی مجید ثقفی

تولید انرژی الکتریکی کشور در 6 سال گذشته بطور متوسط سالانه 8.29 درصد رشد داشته است. با این وجود با پیشی گرفتن رشد مصرف برق در سال جاری، با خاموشی و کمبود الکتریسیته روبرو خواهیم بود. یکی از راههای مواجه با این مشکل، استفاده از توربین های کوچک برق بادی برای تامین قسمتی ا أکثر

تولید انرژی الکتریکی کشور در 6 سال گذشته بطور متوسط سالانه 8.29 درصد رشد داشته است. با این وجود با پیشی گرفتن رشد مصرف برق در سال جاری، با خاموشی و کمبود الکتریسیته روبرو خواهیم بود. یکی از راههای مواجه با این مشکل، استفاده از توربین های کوچک برق بادی برای تامین قسمتی از الکتریسیته مصرفی واحدهای مسکونی و یا تجاری دور از شبکه سراسری و یا در مجاورت آن است. این نوشتار، براساس داده های اقلیمی و هواشناسی 10 ساله منطقه بروجرد و با استفاده از پیشرفته ترین نرم افزارهای پتانسیل سنجی انرژی و شبیه سازی، اقدام به ارزیابی فنی و اقتصادی احداث یک توربین بادی 5.5 کیلو وات در منطقه نموده است. در پایان، میزان انرژی قابل حصول و منافع حاصل از احداث این توربین نیز، محاسبه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - بررسی کمی و کیفی پسماندهای روستایی استان هرمزگان و ارایه راهکار مدیریتی
محمدعلی عبدلی فرشید رحیمی رضا سمیعی فرد مهدی جلیلی قاضی زاده

زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای روستایی در سطح یک استان، به دلیل پراکندگی مراکز تولید پسماند و همچنین تنوع ترکیب پسماند تولیدی از اهمیت و پیچیدگی زیادی برخوردار است. هدف از این تحقیق، بررسی مدیریت پسماند جامد در روستاهای استان هرمزگان و ارائه راهکارهای مدیریتی می باشد. م أکثر

زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای روستایی در سطح یک استان، به دلیل پراکندگی مراکز تولید پسماند و همچنین تنوع ترکیب پسماند تولیدی از اهمیت و پیچیدگی زیادی برخوردار است. هدف از این تحقیق، بررسی مدیریت پسماند جامد در روستاهای استان هرمزگان و ارائه راهکارهای مدیریتی می باشد. مواد و روش ها: 26 روستا از نقاط مختلف استان به عنوان روستاهای نمونه انتخاب شدند. یک پرسشنامه برای مشخص شدن وضعیت موجود دفع پسماند در مناطق روستائی تهیه و بین هر یک از 26 دهیاری روستاهای نمونه تقسیم شد. به علاوه نمونه گیری از پسماندها به صورت 7 روز پی در پی، در چهار فصل سال انجام یافت. نتایج حاصل از آنالیز فیزیکی و شیمیایی و نیز پرسشنامه ها، به عنوان اطلاعات خام اولیه برای بررسی وضع موجود و نهایتاً ارایه راهکارهای مناسب برای سیستم مدیریت پسماند روستایی در استان هرمزگان استفاده شد. یافته ها: در روستاهای نمونه نرخ تولید پسماندهای خانگی حدود 3/617 گرم به ازای هر نفر در روز می باشد. در مجموع 360 واحد تجاری در روستاهای نمونه استان وجود دارند که مقدار کل زباله تجاری تولیدی توسط آن ها 3816 کیلوگرم در روز است. همچنین میانگین پسماند پزشکی حدود 8/8 کیلوگرم به ازای هر واحد بهداشتی می باشد. ترکیب پسماند در روستاهای نمونه عبارت است از: مواد فسادپذیر 77/43، کاغذ و مقوا 72/9، پلاستیک 62/9، چوب 20/6، فلزات 44/10، شیشه 90/7، لاستیک 58/5 و منسوجات 79/6 درصد. بحث و نتیجه گیری: توصیه می شود که در برنامه پنج ساله اول، جداسازی از مبدا شامل پسماند خشک تفکیک پذیر (پلاستیک، کاغذ و فلزات) و پسماندهای تر انجام گردد و جداسازی از مبدا برای سایر ترکیبات پسماند مثل چوب، لاستیک، شیشه و منسوجات در برنامه پنج ساله دوم اجرا شود. از نظر اقتصادی، زباله سوزی همراه با بازیافت انرژی، گزینه مناسبی برای دفع پسماند مناطق روستایی در استان هرمزگان نمی باشد. با توجه به سهم کم پسماند خشک، در دسترس بودن زمین مناسب و نیروی کار ارزان در مناطق روستایی، کمپوست با فن آوری ارزان برای این مناطق توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - بررسی پتانسیل تولید بیوگاز و انرژی از منابع زیست توده در روستاهای ایران با رویکرد توسعه پایدار
ملیحه فلاح نژاد تفتی محمد علی عبدلی فرشاد گلبابایی کوتنایی

چکیده زمینه و هدف: بحران انرژی را می توان مهمترین بحران پیش روی بشر دانست. در سال‌های اخیر به علت مشکلات ناشی از وابستگی گسترده به نفت و محدودیت منابع انرژی، به استفاده از بیوگاز در راستای توسعه پایدار کشور بیش‌تر توجه شده است. علاوه بر تأمین سوخت، استفاده از بیوگاز اثر أکثر

چکیده زمینه و هدف: بحران انرژی را می توان مهمترین بحران پیش روی بشر دانست. در سال‌های اخیر به علت مشکلات ناشی از وابستگی گسترده به نفت و محدودیت منابع انرژی، به استفاده از بیوگاز در راستای توسعه پایدار کشور بیش‌تر توجه شده است. علاوه بر تأمین سوخت، استفاده از بیوگاز اثرات چشم‌گیری در کاهش گازهای گلخانه‌ای و در نتیجه کاهش گرمایش زمین دارد. همچنین از مزایای دیگر تولید بیوگاز از منابع زیست توده، کاهش زباله و تولید کود بهداشتی است. هدف از انجام این تحقیق بررسی پتانسیل تولید بیوگاز و انرژی از منابع زیست توده در روستاهای ایران با رویکرد تامین انرژی در محل مصرف و کاهش هزینه‌های حمل و نقل می‌باشد. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از آمار تعداد دامهای موجود در روستاهای کشور و تعیین میزان فضولات دامی قابل استحصال، پتانسیل تولید بیوگاز از منابع دامی روستایی کشور بررسی شده است. یافته ها: با تحقیقات صورت گرفته، پتانسیل تولید بیش از یازده میلیارد و صد و نود و پنج میلیون مترمکعب بیوگاز به طور سالانه از شصت و سه میلیون دام موجود در روستاهای کشور وجود دارد. همچنین در بخش دیگر این تحقیق، میزان بیوگاز قابل استحصال از مواد زاید فسادپذیر روستایی، به عنوان یک منبع زیست توده دیگر مورد بررسی قرار گرفت که طبق این بررسی پتانسیل تولید 487 میلیون متر مکعب از یک میلیون و دویست و چهل و نه هزار تن در سال مواد زاید فسادپذیر وجود دارد. نتیجه گیری: به طور کلی با انجام این تحقیقات و بررسی پتانسیل تولید بیوگاز و انرژی از منابع زیست توده در روستاهای ایران مشخص گردید که این عملیات با رویکرد تامین انرژی در محل مصرف و کاهش هزینه‌های حمل و نقل قابلیت اجرایی و صرفه اقتصادی داشته و از جمله راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار در سطح کشور و ملی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - برآورد پتانسیل تولید گاز متان از محل‌های دفن زباله در کلان‌شهرهای ایران (تهران، شیراز، مشهد، اصفهان، کرج)
نرگس محسنی قاسمعلی عمرانی سید امیرناصر هراتی

بازیابی انرژی از زباله روش مهم و مناسبی برای کاهش میزان انرژی الکتریکی تولیدی با استفاده از سوخت های فسیلی و منابع غیر قابل تجدید انرژی است. ارزیابی و پیش‌بینی نرخ تولید و انتشار گاز از محل‌های دفن، جهت طراحی این محل‌ها و بهره‌برداری موفق گازهای تولیدی به عنوان منابع ان أکثر

بازیابی انرژی از زباله روش مهم و مناسبی برای کاهش میزان انرژی الکتریکی تولیدی با استفاده از سوخت های فسیلی و منابع غیر قابل تجدید انرژی است. ارزیابی و پیش‌بینی نرخ تولید و انتشار گاز از محل‌های دفن، جهت طراحی این محل‌ها و بهره‌برداری موفق گازهای تولیدی به عنوان منابع انرژی دارای اهمیت زیادی می‌باشد. در این مطالعه با استفاده از بسته نرم‌افزاری v302 [1]LandGEM و با در نظر گرفتن درصد حجمی محتوی متان 61 درصد و محاسبه m3/Mg 164 به عنوان ضریب پتانسیل تولید گاز برای محل‌های دفن زباله به طور اختصاصی شهرهای تهران، شیراز، مشهد، اصفهان و کرج و ثابت نرخ تولید متان06/0، انتشار گاز و آلاینده‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان آنالیز حساسیت با در نظر گرفتن k (نرخ تجزیه) مختلف این ارزیابی نشان داد که میزان گاز متان و کربن‌ دی‌اکساید تولیدی از کل این 5 محل دفن زباله به ترتیب 107× 15/11 و107× 25/8 متر مکعب در سال و درسایت کهریزک 934554 تن دی اکسید کربن، در شیراز و کرج، متان و کربن دی اکساید به ترتیب m3/year 106×5/1 و m3/year 105× 6/9 ، آنالیز گاز متان در سایت اصفهان m3/year106×46/8 و در مشهد به ترتیب گاز متان و دی‌اکسید کربن هر کدام 107 ×37/3 و107×72/1 متر مکعب در سال برآورد گردید. هم چنین آلاینده‌های وینیل کلراید، بوتان، کربن دی سولفاید، کلرو دی فلوئورومتان، بنزن، دی کلرو دی فلوئورومتان، دی کلرو فلوئورو متان، هگزان، پنتان، زایلن در میان سایر آلاینده ها بیش تر از حد استاندارد بوده‌اند. با توجه به مقدار زیاد گاز متان تولیدی در محل دفن زباله شهرهای مذکور و با توجه به اقدامات لوله کشی که جهت استحصال گاز در این محل‌ها صورت گرفته است، استفاده کاربردی از انرژی حاصل از این گاز با تاکید بر تصفیه و پالایش گاز خروجی نظیر محل دفن زباله شیراز، گزینه مناسب جهت حذف این گاز گلخانه‌ای می‌باشد.[1]- Landfill Gas Emission Model تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - بررسی پتانسیل خوردگی و رسو ب‌گذاری آب شرب روستاهای قائم‌شهر
مریم خادمیان قادیکلایی مصطفی زمانی فاطمه غفاری محمد رضا رحیمی سمانه محمودپور

خوردگی و رسوب گذاری از مهم ترین فاکتورهای مربوط به شبکه های آب آشامیدنی در بحث کنترل کیفیت است که نقش مهمی در سیستم انتقال و توزیع آب، از نظر جنبه های اقتصادی و بهداشتی می تواند ایفا کند. هدف این تحقیق تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آب آشامیدنی مورد استفاده در روستا أکثر

خوردگی و رسوب گذاری از مهم ترین فاکتورهای مربوط به شبکه های آب آشامیدنی در بحث کنترل کیفیت است که نقش مهمی در سیستم انتقال و توزیع آب، از نظر جنبه های اقتصادی و بهداشتی می تواند ایفا کند. هدف این تحقیق تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آب آشامیدنی مورد استفاده در روستاهای قائم شهر بوده است که در سال 1394 انجام گرفت. کیفیت شیمیایی و فیزیکی نمونه ها و وضعیت پتانسیل خوردگی و رسوب گذاری با استفاده از اندیس های لانژلیه، رایزنر، پورکوریوس، تهاجمی و لارسون تعیین گردید. نتایج میانگین و انحراف معیار اندیس لانژلیه به ترتیب برابر با 052/0، 438/0 و برای شاخص رایزنر به ترتیب 99/6، 785/0 و شاخص تهاجمی به ترتیب 90/11، 5/0 و شاخص پورکوریوس به ترتیب 85/5، 81/0 و لارسون به ترتیب 47/0 و 24/0 می باشد. بر اساس نتایج بدست آمده، نشان می دهد که آب شرب روستاهای قائم شهر تمایل کمی به رسوب گذاری دارند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - پتانسیل‌سنجی زیست‌محیطی انرژی تجدیدپذیر باد، استان اردبیل برای تأسیس توربین بادی 5/2 مگاواتی ثامن(928AV) با استفاده از نرم‌افزار GIS
وحید صفریان زنگیر بتول زینالی

گستردگی نیاز انسان به منابع انرژی همواره از مسایل اساسی مهم در زندگی بشر بوده و تلاش برای دست‌یابی به یک منبع تمام نشدنی انرژی از آرزوهای دیرینه انسان بوده است. افزایش مصرف سوخت های فسیلی و نیاز روز افزون به آن با افزایش جمعیت شدت یافته است، و باید انرژی جایگزینی برای ا أکثر

گستردگی نیاز انسان به منابع انرژی همواره از مسایل اساسی مهم در زندگی بشر بوده و تلاش برای دست‌یابی به یک منبع تمام نشدنی انرژی از آرزوهای دیرینه انسان بوده است. افزایش مصرف سوخت های فسیلی و نیاز روز افزون به آن با افزایش جمعیت شدت یافته است، و باید انرژی جایگزینی برای این سوخت ها باید پیدا کرد. تعیین مکان مناسب برای احداث توربین های بادی نیازمند توجه به معیارها و عوامل مختلفی می باشد. در این پژوهش مطالعه ای ابتدا داده های اقلیمی برای دوره آماری مشخص از سازمان آب و هواشناسی اخذ گردید و داده های هواشناسی برای وزن دهی به واحد مورد نیاز درآمده سپس از روش IDW و در نرم افزار ArcGIS که برای نواحی کوهستانی مناسب می باشد، برای پهنه بندی استفاده شد و پس از تحلیل عوامل و عناصر اقلیمی و جغرافیایی، نتیجه حاصل از پژوهش برای تاٌسیس توربین بادی 5/2 مگاواتی 928AV ثامن برای 4 ایستگاه استان اردبیل (مشکین شهر، پارس‌آباد، خلخال و اردبیل) اولویت پتانسیل عالی برای ایستگاه اردبیل تخصیص یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - روش‌های مدل‌سازی و ارزیابی خطر وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های جهان و ایران
سعیده اسکندری

روند فزاینده آتش‌سوزی در جنگل‌ها، لزوم ارایه راهکاری برای پیش‌بینی و کنترل آن‌ها را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. با توجه به این‌که عوامل مختلفی در وقوع آتش‌سوزی جنگل‌ها تأثیرگذارند، مدل‌سازی وقوع آتش‌سوزی با توجه به کلیه فاکتورهای تأثیرگذار، راهکار مناسبی برای پیش‌بینی وقوع آت أکثر

روند فزاینده آتش‌سوزی در جنگل‌ها، لزوم ارایه راهکاری برای پیش‌بینی و کنترل آن‌ها را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. با توجه به این‌که عوامل مختلفی در وقوع آتش‌سوزی جنگل‌ها تأثیرگذارند، مدل‌سازی وقوع آتش‌سوزی با توجه به کلیه فاکتورهای تأثیرگذار، راهکار مناسبی برای پیش‌بینی وقوع آتش‌سوزی در این جنگل‌ها است. این مطالعه به‌منظور بررسی روش‌های مختلف مدل‌سازی و ارزیابی خطر وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های جهان و ایران انجام شده است. بررسی تحقیقات انجام‌شده در ایران نشان‌دهنده این است که مطالعات مربوط به پتانسیل‌یابی آتش‌سوزی در کشور ما محدود بوده و در اغلب این مطالعات از تحلیل سلسله مراتبی برای وزن‌دهی به فاکتورهای مؤثر در وقوع آتش‌سوزی جنگل‌ها استفاده شده است. جمع‌بندی تحقیقات انجام‌شده در مناطق دیگر جهان نشان می‌دهد که اغلب نوع پوشش گیاهی، شیب، جهت جغرافیایی، فاصله از جاده‌ها، توپوگرافی و کاربری اراضی، مؤثرترین فاکتورها در مدل‌سازی وقوع آتش بوده‌اند و ادغام لایه‌ها معمولاً بر اساس سلسله مراتب و ضریب خطر در وقوع آتش‌سوزی انجام شده است. برای ارزیابی دقت مدل استفاده‌شده در تهیه نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی، معمولاً نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی با نقشه آتش‌سوزی‌های گذشته مقایسه شده است. در برخی مطالعات جدیدتر، از رگرسیون لجستیک و الگوریتم درخت تصمیم‌گیری برای انتخاب متغیرهای مؤثر در آتش‌سوزی و همچنین مدل‌سازی خطر آتش‌سوزی استفاده شده است و در روش‌های پیشرفته‌تر از تلفیق سیستم استنتاج فازی و شبکه عصبی، هوش مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان برای پیش‌بینی آتش‌سوزی‌های آینده استفاده شده است. آنالیز چندمعیاره موضوعی است که در تحقیقات جدید مطرح شده و سازماندهی معیارها در قالب مدلی از داده‌های مکانی با استفاده از GIS نتایج مطلوبی را به‌همراه داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - پیش بینی دستاوردهای تحصیلی دانشجویان بر اساس ادراک آن ها از کیفیت یاددهی-یادگیری و پتانسیل انگیزش تحصیلی موجود در مراکز آموزش عالی شهرستان لامرد
جعفر ترک زاده مهدی محمدی فرشته رنجبر سمیه مزگی نژاد

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی دستاوردهای تحصیلی دانشجویان بر اساس ادراک آن‌ها از کیفیت یاددهی-یادگیری و پتانسیل انگیزش تحصیلی موجود در مراکز آموزش عالی شهرستان لامرد می‌باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجوی أکثر

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی دستاوردهای تحصیلی دانشجویان بر اساس ادراک آن‌ها از کیفیت یاددهی-یادگیری و پتانسیل انگیزش تحصیلی موجود در مراکز آموزش عالی شهرستان لامرد می‌باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان مراکز آموزش عالی شهرستان لامرد (شامل 6483 نفر) بود که بر اساس فرمول کوکران، 356 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی نسبتی بر اساس ویژگی جنسیت انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌های دستاوردهای تحصیلی تام (2004)، کیفیت فرآیند یاددهی-یادگیری ترک‌زاده و محترم (1392) و شناخت شغلی واگنر و هلنبک (1995) که توسط ترک‌زاده و زینعلی (1391) بودند که متناسب با فضای دانشگاهی مورد بازسازی و اعتباریابی قرار گرفته است. داده‌ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS24و Lisrel8.8 و آزمون‌های آماری t تک متغیره، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که از نظر دانشجویان میانگین ابعاد دستاوردهای تحصیلی، کیفیت یاددهی – یادگیری و پتانسیل انگیزش تحصیلی بالاتر از سطح متوسط و پایین تر از سطح مطلوب می‌باشد (05/0>p). متغیر کیفیت یاددهی - یادگیری به طور مستقیم بر دستاوردهای تحصیلی تأثیر معناداری دارد. همچنین به طور غیرمستقیم و از طریق متغیر پتانسیل انگیزش تحصیلی بر دستاوردهای تحصیلی تأثیر معنی‌داری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - تحلیل فراوانی سرعت و جهت باد و نقش آن در برنامه‌ریزی منطقه‌ای استان فارس
راضیه دهقانی امیر گندمکار سعید اسلامیان حسنعلی غیور نجف‌آبادی رضا مدرس

چکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد می‌باشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان س أکثر

چکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد می‌باشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان سنجی تولید برق در استان فارس با استفاده از توزیع‌های آماری می‌باشد. بدین منظور اطلاعات داده‌های باد (سرعت و جهت) برای ده ایستگاه استان فارس در دوره آماری 10 ساله (2005-2015)از سازمان هواشناسی اخذ گردید. بررسی ویژگی‌های باد در استان فارس از طریق پارامترهای محتمل ترین سرعت، سرعت نامی، شدت آشفتگی و توزیع ویبول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که باد در استان فارس دارای سرعت مناسبی است ولی ضریب تداوم پایین و شدت آشفتگی باد بالا می‌باشد که نشان دهنده وزش بادهای ناگهانی در این استان می‌باشد. بیشترین تغییرات سرعت و جهت باد در مناطق شمالی و شمال غربی استان می‌باشد و همچنین مناطق شمالی استان شامل ایستگاه‌های اقلید، ایزدخواست، آباده و صفاشهر براساس جدول درجه‌بندی نواحی بادخیز گازین و جاستس، از ارتفاع 40متر به بالا، برای نصب توربین بادی و در ارتفاع 80 متری دو ایستگاه اقلید و ایزدخواست برای تولید انرژی بادی مناسب می‌‌باشند. در مناطق مرکزی استان می‌توان در ارتفاع 60 متری به بالا از انرژی باد جهت مصارف کشاورزی نظیر پمپاژ آب استفاده نمود و همچنین بهره‌گیری از انرژی باد درفصول گرم نسبت به سایر فصول استان، مناسب تر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - بررسی توان آللوپاتیک 70 رقم گندم (Triticum aestivum) بر جوانه‏ زنی و رشد گیاهچه کلزای خودرو (Brassica napus)
نسرین محمدی الیاس سلطانی مصطفی اویسی حسین رامشینی

با توجه به هزینه‌های بالای ثبت علفکش‌های جدید و آلودگی محیط زیست در اثر استفاده از علف‌کش‌ها، استفاده از گیاهانی که خاصیت آللوپاتی دارند می‌تواند یکی از راهکارهای کاهش مصرف سموم باشد. بنابراین، هدف از این آزمایش بررسی توان آللوپاتیک ارقام گندم جهت شناسایی توان آنها در ک أکثر

با توجه به هزینه‌های بالای ثبت علفکش‌های جدید و آلودگی محیط زیست در اثر استفاده از علف‌کش‌ها، استفاده از گیاهانی که خاصیت آللوپاتی دارند می‌تواند یکی از راهکارهای کاهش مصرف سموم باشد. بنابراین، هدف از این آزمایش بررسی توان آللوپاتیک ارقام گندم جهت شناسایی توان آنها در کنترل علف‌های‌هرز بود. بدین منظورآزمایشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه و آزمایشگاه تحقیقاتی پردیس‌ابوریحان دانشگاه تهران اجرا شد. بذر 70 رقم گندم در زمینی به مساحت 600 متر‌مربع کشت گردید و در مرحله‌ی پنجه‌زنی نمونه‌ها برای آزمون زیست‌سنجی برداشت شدند. برای ارزیابی تفکیک تاثیر آللوپاتیک عصاره گیاه گندم و پتانسیل اسمزی عصاره، محلول هایی با پتانسیل اسمزی یکسان با عصاره‌ها ساخته شد. سپس در آزمایشی به طور همزمان اثر عصاره و پتانسیل اسمزی بر جوانه زنی کلزا بررسی شد. به این ترتیب اثر آللوپاتیک عصاره از اثر اسمزی عصاره تفکیک شد. نتایج تفکیک اثر آللوپاتیک و پتانسیل اسمزی عصاره نشان داد که بازدارندگی جوانه زنی کلزا بیشتر به خاطر اثر مواد آللوپاتیک است نه اثر پتانسیل اسمزی عصاره (پلی‌اتیلن‌‌گلایکول).همچنین نتایج نشان داد که طی سال های آزادسازی ارقام گندم از سال 1318 تا کنون به میزان جزئی خاصیت آللوپاتیک ارقام افزایش یافته است ولی این افزایش معنی دار نبود. این امر حاکی از عدم توجه اصلاح گران به خاصیت آللوپاتیک ارقام گندم طی برنامه های اصلاحی می باشد. با توجه به نتایج حاصل در بین ارقام گندم، ارقامی وجود دارد که دارای پتانسیل آللوپاتیک بالایی هستند و در برنامه‌های اصلاحی می‌توان از آن‌ها استفاده نمود و ارقامی تولید کرد که توانایی کننترل علف‌های‌هرز را داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - مدل سازی جوانه زنی کلزای خودرو تحت تأثیر دما و پتانسیل آب: مدل هیدروترمال تایم
الیاس سلطانی مصطفی اویسی افشین سلطانی سراله گالشی فرشید قادری فر ابراهیم زینلی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - محاسبه‌ی پارامترهای انتقالات تابشی برای نوارهای سیستم B^3 ∏_g-A^3 ∑_u^+ مولکول N_2 و سیستم‌های 〖A^2∏〗_u-X^2 ∑_g^+ ، B^2 ∑_u^+- X^2 ∑_g^+ ، B^2 ∑_u^+-A^2 ∏_u یون مولکولی N_2^+
فرزانه سادات قالیشورانی مهساسادات میرعلینقی محسن شعبانی

شکل دقیق منحنی انرژی پتانسیل برای هر مولکول دو‌اتمی، اختصاصی و منحصربه آن مولکول است. تاکنون، یک تابع پتانسیل عمومی که در تمام حالت‌های الکترونی مقید تمام مولکول‌های دواتمی نمایش خوبی داشته باشد، ارائه نشده است. در این پژوهش، برخی توابع پتانسیل تجربی نظیر مورس، فراست - أکثر

شکل دقیق منحنی انرژی پتانسیل برای هر مولکول دو‌اتمی، اختصاصی و منحصربه آن مولکول است. تاکنون، یک تابع پتانسیل عمومی که در تمام حالت‌های الکترونی مقید تمام مولکول‌های دواتمی نمایش خوبی داشته باشد، ارائه نشده است. در این پژوهش، برخی توابع پتانسیل تجربی نظیر مورس، فراست - موسولین، وی- هوا، و هولبرت - هرشفلر تشکیل و برای حل معادلات‌شرودینگر-هسته‌ای حالت‌های الکترونی مختلف مولکول‌های N_2 و N_2^+ به‌کار برده می‌شود. برنامه‌ی رایانه‌ای Level که بر اساس الگوریتم کولی- نیومروف و با زبان برنامه‌نویسی فرترن نوشته شده است، برای انجام محاسبات مورد استفاده قرار می‌گیرد. با مقایسه-ی انرژی‌های ارتعاشی به دست آمده برای حالت‌های الکترونی X^1 ∑_g^+ ، A^3 ∑_u^+ ، و "B" ^"3" "∏" _"g" مولکول N_2 و X^2 ∑_g^+، A^2 ∏_u، وB^2 ∑_u^+ یون مولکول N_2^+ با مقادیر تجربی متناظرشان میزان دقت توابع پتانسیل و نیز درصد انحراف آنها از مقادیر پتانسیل واقعی RKR تعیین می‌شود. همچنین، پارامترهای تابشی مانند اعداد موجی جهش و ضرایب فرانک - کوندون برای نوار سیستم‌های B^3 ∏_g-A^3 ∑_u^+ مولکول N_2 و نوارهای سیستم‌های A2∏_u-X^2 ∑_g^+ ، B^2 ∑_u^+- X^2 ∑_g^+ ، B^2 ∑_u^+-A^2 ∏_u یون مولکولی N_2^+ محاسبه و با داده‌های پتانسیل RKR مقایسه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - بررسی پایداری کنفرماسیون ترکیب 2- متیل-پیریمیدین-4-ال با استفاده از مطالعات شیمی کوانتومی
خیراله مهرانی هاجر صاحب الزمانی

در این مطالعه، ساختارکنفورمر ترکیب2- متیل-پیریمیدین-4-ال بعد از بهینه سازی با استفاده از محاسبات کوانتومی بر پایه نظریه تابعی چگالی HF و DFT در سطح B3LYP و با تابع پایه 6-311++G(d,p) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. و پایدارترین ساختار کنفورمری با استفاده از محاسبات م أکثر

در این مطالعه، ساختارکنفورمر ترکیب2- متیل-پیریمیدین-4-ال بعد از بهینه سازی با استفاده از محاسبات کوانتومی بر پایه نظریه تابعی چگالی HF و DFT در سطح B3LYP و با تابع پایه 6-311++G(d,p) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. و پایدارترین ساختار کنفورمری با استفاده از محاسبات مربوط به انرژی برای ترکیب مورد نظر تعیین گردیده است. انتقال الکترونی در طیف سنجی مرئی- ماورابنفش با استفاده از مدل PCM، شکاف انرژی با استفاده از تفاوت بین بالاترین اوربیتال ملکولی اشغال شده و پایین ترین اوربیتال ملکولی اشغال نشده، اوربیتال ملکولی مرزی در فاز گازی و حلالی (اتانول و کلروفرم) مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اوربیتال پیوندی طبیعی و به منظور بررسی واکنش پذیری شیمیایی ملکولی، پتانسیل الکترواستاتیک ملکولی توسط روش DFT/B3LYP/6-311++G(d,p) محاسبه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - مطالعه تئوری ماهیت جذب فرمالدهید بر روی هتروفولرن C58BN با استفاده از تئوری تابعی چگالی
احسان زاهدی مجید مظفری ملیحه عرب

در این تحقیق فرایند جذب فرمالدهید بر روی سطح خارجی هتروفولرن C58BN به روش تئوری تابعی چگالی در سطح نظری B3LYP/6-31G(d) مورد مطالعه قرار گرفته است. انرژیهای کل الکترونی با اضافه کردن مستقیم دو تابع تصحیحی gCP و D3 تصحیح شده اند. اتصال فرمالدهید از طریق اتم اکسیژن به بور أکثر

در این تحقیق فرایند جذب فرمالدهید بر روی سطح خارجی هتروفولرن C58BN به روش تئوری تابعی چگالی در سطح نظری B3LYP/6-31G(d) مورد مطالعه قرار گرفته است. انرژیهای کل الکترونی با اضافه کردن مستقیم دو تابع تصحیحی gCP و D3 تصحیح شده اند. اتصال فرمالدهید از طریق اتم اکسیژن به بور و کربن به نیتروژن باعث انتقال جفت الکترون آزاد اتم اکسیژن به اوربیتال خالی اتم بور شده و در نهایت منجر به تشکیل یک پیوند کوالانسی قوی و پایداری سیستم میشود. در حالیکه اتصال از طریق اتم اکسیژن به نیتروژن و کربن به بور به لحاظ انرژیتیکی مساعد نیست. پارامترهای توپولوژیکی مبتنی نظریه AIM، نمودار های چگالی حالات و نقشه های پتانسیل الکتروستاتیک مولکولی نشان دادند که برهمکنش فرمالدهید با هتروفولرن C58BN در مواضع مورد مطالعه از نوع کوالانسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - ارزیابی پتانسیل زنبورداری و تعیین جذابیت گیاهان مرتعی مورد استفاده زنبورعسل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان
رضا یاری غلامعلی حشمتی حامد رفیعی

هدف از تحقیق حاضر ارزیابی پتانسیل زنبورداری و تعیین جذابیت گیاهان مرتعی مورد استفاده زنبورعسل در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان در سال 1394 می باشد. بر این اساس، مدل نهایی پتانسیل زنبورداری از تلفیق چهار معیار اصلی درصد ترکیب گیاهان شهد زا و گرده زا (20 امتیاز)، فاصل أکثر

هدف از تحقیق حاضر ارزیابی پتانسیل زنبورداری و تعیین جذابیت گیاهان مرتعی مورد استفاده زنبورعسل در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان در سال 1394 می باشد. بر این اساس، مدل نهایی پتانسیل زنبورداری از تلفیق چهار معیار اصلی درصد ترکیب گیاهان شهد زا و گرده زا (20 امتیاز)، فاصله از منابع آبی (10 امتیاز)، جاده و مسیر دسترسی (10 امتیاز) و متوسط دما در طول دوره زنبورداری (10 امتیاز) تعیین شد. بعد از تعیین تیپ های گیاهی به روش فلورستیک- فیزیونومیک، نمونه برداری از تیپ های گیاهی در منطقه معرف هر تیپ به روش تصادفی- سیستماتیک با استقرار 3 ترانسکت 300 متری و 30 پلات متناسب با نوع پوشش گیاهی منطقه انجام شد. نقشه منابع آبی منطقه و همچنین نقشه جاده با استفاده از GPS، پیمایش صحرایی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) رسم شد. 134 گونه گیاهی شهدزا و گرده زا مورد علاقه زنبورعسل از 80 جنس و 31 تیره گیاهی شناسایی شد. تیره های Asteraceae، Lamiaceae و Fabaceae به ترتیب با 29 (8/21%)، 23 (29/17%) و 19 (28/14%) گونه گیاهی دارای بیشترین درصد فراوانی گیاهان شهدزا و گرده زا در منطقه هستند. همچنین نتایج نشان داد گیاهان دارای جذابیت کلاس II و III بیشترین حضور (9/60%) و کلاس V کمترین حضور (3/2%) را در منطقه و با توجه به بازدیدهای منظم صحرایی تاریخ و طول دوره گلدهی اکثر گیاهان منطقه مراتع ییلاقی چهارباغ خردادماه تا شهریورماه است. همچنین نتایج مدل پتانسیل زنبورداری با استفاده از GIS نشان می دهد که از کل مراتع منطقه مورد مطالعه 62/17% (4/1562 هکتار) در طبقه پتانسیل متوسط (2S)، 41/72% (765/6419 هکتار) در طبقه پتانسیل پایین (3S) و 96/9% (5/883 هکتار) در طبقه عدم پتانسیل (N) قرار گرفته است. با توجه به نتایج حدود 03/90% منطقه (17/7982 هکتار) دارای پتانسیل برای زنبورداری بوده که با رعایت اصول می توان جهت زنبورداری اقدام و ضمن کسب درآمد، با کاهش فشار چرای دام به احیاء مرتع کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - ارزیابی کارایی شبکه عصبی مصنوعی در پیش بینی روند بیابان زایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعة موردی: دشت دهلران، ایلام)
ثریا یعقوبی مرزبان فرامرزی حاجی کریمی جواد سروریان

یکی از مشکلات اصلی مناطق خشک و نیمه‌خشک حاکمیت پدیده بیابان زایی است. بنابراین، شناخت و پیش‌بینی عوامل مؤثر در پیشرفت پدیده بیابان‌زایی می‌تواند در مدیریت بهتر این مناطق مؤثر واقع شود. هدف از این تحقیق ارزیابی صحت مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابان‌زایی و انتخ أکثر

یکی از مشکلات اصلی مناطق خشک و نیمه‌خشک حاکمیت پدیده بیابان زایی است. بنابراین، شناخت و پیش‌بینی عوامل مؤثر در پیشرفت پدیده بیابان‌زایی می‌تواند در مدیریت بهتر این مناطق مؤثر واقع شود. هدف از این تحقیق ارزیابی صحت مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابان‌زایی و انتخاب مؤثرترین معیار بیابان‌زایی در دشت دهلران با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی وضعیت بیابان‌زایی (IMDPA) است. در این روش دو معیار آب و اقلیم به عنوان عوامل مؤثر در بیابان‌زایی انتخاب شدند. برای معیار اقلیم سه شاخص بارش سالانه، شاخص SPI و تداوم خشک‌سالی و برای معیار آب پنج شاخص افت آب، نسبت جذب سدیم، کلر، هدایت الکتریکی و کل مواد محلول در آب ارزیابی شد. با استفاده از مدل مذکور هر شاخص امتیازدهی شد. سپس با میانگین هندسی نقشه‌های معیار و شدت بیابان‌زایی در نرم‌افزار ArcGIS®93 برای دوره مورد نظر تهیه شد. در نهایت داده‌ها به شبکه عصبی مصنوعی جهت پیش‌بینی وارد شدند. نتایج نشان‌دهنده کارایی بالای مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابان‌زایی بود به گونه‌ای که دقت شبکه بالای 80 درصد و میانگین مربعات خطا کمتر از یک بدست آمد. همین‌طور بر اساس نتایج بدست آمده برای دوره پیش‌بینی شده مهم‌ترین معیارهای احتمالی تأثیرگذار بر شدت بیابان‌زایی منطقه به ترتیب معیارهای اقلیم و آب با متوسط‌ وزنی 2 (متوسط زیر کلاس 1، 2 و 3)، 84/1 (متوسط زیر کلاس 1 و 2) رتبه‌بندی گردیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی دشت ازنا – الیگودرز با استفاده از متغیرهای محیطی و مدل نسبت فراوانی
سمیرا قربانی نژاد مانیا دانش فر امید رحمتی فاطمه فلاح علی حقی زاده ناصر طهماسبی پور

افزایش جمعیت و استفاده بیش از حد از منابع مختلف آبی، منجر به توجه ویژه به منابع آبهای زیرزمینی شده است. در این تحقیق، کارایی مدل نسبت فراوانی در پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی دشت ازنا – الیگودرز استان لرستان مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا لایه‌های رقومی 11 معیار مؤث أکثر

افزایش جمعیت و استفاده بیش از حد از منابع مختلف آبی، منجر به توجه ویژه به منابع آبهای زیرزمینی شده است. در این تحقیق، کارایی مدل نسبت فراوانی در پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی دشت ازنا – الیگودرز استان لرستان مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا لایه‌های رقومی 11 معیار مؤثر در پتانسیل آب‌های زیرزمینی (ارتفاع زمین، سنگ‌شناسی، انحنای سطح زمین، شیب، جهت شیب، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، تراکم شبکۀ آبراهه‌ها، فاصله از گسل، تراکم گسل، خاک‌شناسی و شاخص رطوبت توپوگرافی) در GIS تهیه گردید. تعداد 370 چاه موجود در منطقه با آبدهی بیشتر از 11 (مترمکعب بر ساعت) به عنوان چاه‌های دارای آبدهی مناسب انتخاب و لایه موقعیت رقومی آن‌ها به‌صورت تصادفی به گروه‌های آموزش (70%) و اعتبارسنجی (30%) تقسیم گردید. سپس لایه‌های مربوط به متغیرهای محیطی طبقه‌بندی‌ و بر اساس تراکم چاه‌ها و مدل نسبت فراوانی، وزن هریک از کلاس‌ها تعیین گردید. در نهایت نقشه پتانسیل منابع آب زیرزمینی بر اساس مدل نسبت فراوانی تهیه شد. صحت نقشه نهایی بر اساس روش منحنی راک (ROC) ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که نقشه پتانسیل منابع آب زیرزمینی تهیه شده بر اساس مدل نسبت فراوانی دارای 72/1% بوده که بیانگر قابلیت بالای این مدل در پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی است. نقشه پتانسیل منابع آب زیرزمینی منطقه نشان داد که کلاس‌های با پتانسیل کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد به ترتیب 210/79، 210/24، 210/29 و 209/24 کیلومترمربع را به خود اختصاص داده‌اند. لذا استفاده از مدل نسبت فراوانی در این منطقه قابل‌اعتماد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - شناسائی و ارزیابی مناطق مستعد ژئوتوریسم با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: محدوده قله دماوند درحوضه آبخیزهراز)
کوردوان هدایتی پور قربان وهاب زاده سید رمضان موسوی

10.30495/girs.2021.677996

پیشینه و هدفقله آتشفشانی دماوند، با دارا بودن مناظر بدیع و پدیده های ژئومورفولوژیکی مختص به خود، تنوع حیات وحش، پوشش گیاهی، و شرایط اقلیمی منحصر به فرد، یکی از مهمترین اماکن گردشگری استان مازندران به شمار می آید. بنابراین حفاظت از این ذخایر بی نظیر مخصوصاً پدیده ها أکثر

پیشینه و هدفقله آتشفشانی دماوند، با دارا بودن مناظر بدیع و پدیده های ژئومورفولوژیکی مختص به خود، تنوع حیات وحش، پوشش گیاهی، و شرایط اقلیمی منحصر به فرد، یکی از مهمترین اماکن گردشگری استان مازندران به شمار می آید. بنابراین حفاظت از این ذخایر بی نظیر مخصوصاً پدیده های زمین شناسی که حاصل میلیون ها سال تغییر و تحولات کره زمین در این منطقه است، بسیار ضروری است. برنامه ریزی جامع ملی و بین المللی بر اساس اصول توسعه پایدار، برای تداوم این میراث جهانی ضروری است. با بهره گیری از ابزار های ارزشمندی همچون سامانه اطلاعات جغرافیایی، می توان به منظور توسعه پایدار در منطقه به شناسایی مناطق مستعد توسعه ژئو توریسم پرداخت و سپس ارزیابی و مدیریت بهینه را بکار گرفت. علاوه بر ارزش های علمی، ژئومورفوسایت ها دارای ارزش های حفاظتی، فرهنگی، زیبایی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری می باشند. جهت مدیریت جامع حوضه های آبخیز، در نظر گرفتن همه جنبه های طبیعی و انسانی مؤثر در زمین گردشگری، جهت پتانسیل یابی الزامی است. در این مطالعه جهت تعیین پتانسیل مناطق مستعد ژئوتوریسم، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شد.مواد و روش ها قله دماوند با ارتفاع 5672 متر، در شمال ایران واقع شده است. بلندترین قله در ایران و خاورمیانه، همچنین بلندترین قله آتشفشانی نیمه فعال آسیا می باشد. دماوند یک کوه آتشفشانی مطبق و نیمه فعال است که عمدتاً در دوران چهارم زمین شناسی موسوم به دوران کواترنری و دوره هولوسین تشکیل شده است. از دیدگاه تقسیمات کشوری، در شهرستان آمل استان مازندران قرار دارد. ارتفاع آن از سـطح دریا 5672 متر، متوسـط بارندگـی سـالانه 540 میلی متـر و به طـور عمـده به صـورت برف اسـت. اقلیم این بخش از حوضه براساس روش کوپن، اقلیم نیمه مرطوب و مطابق روش آمبرژه، نیمه مرطوب سرد است. جهت تعیین شاخص های مؤثر در پتانسیل یابی مناطق مستعد توسعه ژئوتوریسم، مطالعه معیارها به دو دسته معیارهای مؤثر و موانع محدود کننده توسعه، تقسیم بندی شده است. لایه های موانع توسعه شامل؛ حریم رودخانه ها و حریم جاده های اصلی، حریم جاده های فرعی و حریم جاده های بین روستایی است. لایه های مؤثر مورد مطالعه به همراه وزن نسبی حاصل از تحلیل پرسشنامه، جهت رویهم اندازی لایه ها با وزن مختص به هر لایه در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تکمیل پرسشنامه توسط مخاطبان، جهت تعیین وزن نسبی، لایه های اطلاعاتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی تشکیل گردید. در این مطالعه با استفاده از ابزار سامانه اطلاعات جغرافیایی همچنین روش تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی معیارهای مؤثر مناطق مستعد توسعه ژئوتوریسم در شعاع 20 کیلومتری قله دماوند انجام گرفت.نتایج و بحث نرخ ناسازگاری مقایسه معیارها کمتر از 0.1 است، بنابراین نیازی به تجدید نظر در قضاوت ها وجود ندارد. با توجه به نتایج نهایی به دست آمده از روی هم اندازی لایه های مؤثر در توسعه ژئوتوریسم توسط تابع رویهم گذاری وزنی Weighted Overlay در نرم افزار GIS، گستره محدوده مورد مطالعه با وسعت 1256 کیلومتر مربع، پس از کسر محدوده های موانع، به پنج طبقه بسیارنامناسب، نامناسب، متوسط، مناسب و بسیار مناسب طبقه بندی شد. نتایج نشان داد مناطق در5 طبقه بسیار نامناسب (1.34 درصد) نامناسب (19.11 درصد) متوسط (56.44 درصد) مناسب (20.94 درصد) و بسیار مناسب (2.16 درصد) طبقه بندی گردید. در مرحله بعد پس از بازدید میدانی40 گزینه شناسایی گردید و از نظر اهمیت پتانسیل توسعه در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی تعداد 40 گزینه نشان می دهد که به ترتیب 25، 40 و 35 درصد گزینه ها دارای پتانسیل بسیار مناسب، مناسب و متوسط می باشند. نتایج نشان می دهد بیشتر مناطق مستعد در شرق و جنوب شرقی قله دماوند قرار دارند. این امر می تواند از تراکم امکانات مختلف اعم از روستا، شهر، جاده و رودخانه ها و غیره ناشی شود. مناطقی با جاذبه بالا بیشتر در شمال، مرکز تا جنوب شرقی منطقه حفاظت شده قرار دارند که دارای پوشش گیاهی و جنگلی، منابع آبی و ارزش های بالای ژئومورفولوژیکی هستند و مناطقی با جاذبه پایین، بیشتر در جنوب و غرب محدوده قرار دارند. بیشتر وسعت محدوده دارای پتانسیل متوسط به بالا است که این امر بیانگر پتانسیل خوب محدوده است.نتیجه گیری یکی از دلایل اصلی عدم یکپارچگی در شناخت و تعیین مناطق دارای پتانسیل های ژئوتوریسم، نبود معیار و شاخص های علمی جامع و مدون است. از آنجا که ژئوتوریسم، به عنوان یکی از زیرشاخه های گردشگری، روشی برای تبیین مفاهیم مختلف زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی است، از آن به عنوان یک صنعت در جهت ساخت و توسعه زمین شناسی اقتصادی می توان بهره برد. در این مطالعه جهت تعیین مناطق مستعد توسعه ژئوتوریسم با دیدگاه توسعه پایدار منطقه، معیار های مورد مطالعه با توجه به موجود بودن اطلاعات آنها استفاده گردید. این لایه ها شامل؛ زمین شناسی، فاصله از رودخانه ها، شهر، آبادی، جاده ها، ارتفاع منطقه، شیب و جهت شیب، بارندگی و دما به عنوان نقشه های مؤثر و نقشه های حریم جاده ها و رودخانه ها به عنوان لایه محدودیت در نظر گرفته شد. در مطالعات مختلف با توجه به موجود بودن اطلاعات هر لایه در منطقه مورد مطالعه و با توجه به هدف مورد مطالعه، لایه معیارهای مؤثر و موانع متفاوت است. پس از بازدید میدانی از منطقه و شناسایی 40 گزینه، نتایج حاصل از همپوشانی گزینه های شناسایی شده با نقشه نهایی پتانسیل محدوده نشان داد به ترتیب 35 درصد گزینه ها در مناطق با پتانسیل بسیار مناسب، 40 درصد گزینه ها در مناطق با پتانسیل مناسب و 25 درصد گزینه ها دارای پتانسیل متوسط توسعه می باشند. این روش جهت بهره برداری از منابع طبیعی و تهیه نقشه های رفاهی گردشگری نیز مورد استفاده می باشد و می تواند یک مرحله اساسی جهت توسعه پایدار مناطق مستعد انواع گردشگری با اهداف مختلف را فراهم نماید.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.1.2 تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - پتانسیل تغذیه‌ای و بقای بالتوری سبز (Chrysoperla carnea) رویسفید بالک گلخانه (Trialeurodes vaporarium) در شرایط آزمایشگاهی
زینت احمدزاده بیژن حاتمی

پتانسیل تغذیه‌ای و بقا مراحل مختلف زیستی شکارگر بالتوری سبز Chrysoperla carnea روی مخلوطی از سنین پورگی سفید بالک گلخانه Trialeurodes vaporariumدر شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. میزان مصرف روزانه لاروهای سنین مختلف بالتوری سبز از پوره‌های آفت، برای سنین اول، دوم و سوم به تر أکثر

پتانسیل تغذیه‌ای و بقا مراحل مختلف زیستی شکارگر بالتوری سبز Chrysoperla carnea روی مخلوطی از سنین پورگی سفید بالک گلخانه Trialeurodes vaporariumدر شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. میزان مصرف روزانه لاروهای سنین مختلف بالتوری سبز از پوره‌های آفت، برای سنین اول، دوم و سوم به ترتیب 74/1±04/16، 56/2±5/21 و 92/1±3/22 پوره بود و شکارگر در طول دوره لاروی خود، مجموعاً به‌طور متوسط 215 پوره از سنین مختلف سفید بالک گلخانه را مصرف نمود. درصد بقا مراحل مختلف زیستی شکارگر از تخم (85 درصد) تا سن سوم لاروی تخم‌ها (4 درصد) کاهش یافت به‌طوری‌که هیچ یک از لاروهای سن سوم به شفیره تبدیل نشده و از بین رفتند. لذا با وجود جمعیت نسبتاً کافی آفت، شکارگر نتوانست رشد و نمو خود را تکمیل کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - اثرات غلظت‌های زیر کشنده قارچBeauveria bassiana بر پتانسیلتولید مثل شپشه دندانه‌دار (Oryzaephilus surinamensis) درشرایط تغذیه از ارقام تجاری خرما
مسعود لطیفیان ابراهیم سلیمان نژادیان مهران غزوی محمد سعید مصدق جمشید حیاتی

یکی از عوامل بیمارگر شپشه دندانه‌دار (Oryzaephilus surinamensis L.) قارچ Beauveria bassiana (Balsamo) می‌باشد.در این تحقیق اثر غلظت‌های زیر کشنده عامل بیمارگر بر باروری، میزان تخم‌گذاری و درصد تفریخ تخم شپشه دندانه‌دار در شرایط تغذیه از سه رقم خرمای سایر، زاهدی و دیری د أکثر

یکی از عوامل بیمارگر شپشه دندانه‌دار (Oryzaephilus surinamensis L.) قارچ Beauveria bassiana (Balsamo) می‌باشد.در این تحقیق اثر غلظت‌های زیر کشنده عامل بیمارگر بر باروری، میزان تخم‌گذاری و درصد تفریخ تخم شپشه دندانه‌دار در شرایط تغذیه از سه رقم خرمای سایر، زاهدی و دیری در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. حشرات کامل با 5 غلظت زیر کشنده شامل 102،2 10×5، 103، 103×5،104 اسپور در میلی لیتر تیمار و سپس با شاهد مقایسه شد. غلظت‌های زیر کشنده کاهش دهنده پتانسیل تولید مثل با استفاده از روش لگاریتم– پروبیت در هر رقم مشخص گردید. غلظت‌های مورد آزمایش عامل بیماری دارای اثرات کاهش دهنده در شاخص باروری بود. با افزایش غلظت اثرات تشدیدکنندگی رقم و قارچ بیمارگر بر کاهش نرخ باروری به تدریج بیشتر شد. کم‌ترین و بیشترین غلظت زیر کشنده برای کاهش 50 درصد میزان تخم‌گذاری به ترتیب مربوط به جمعیت پرورش یافته روی رقم زاهدی و دیری و معادل 103×497/1 و103×963/4 اسپور در میلی‌لیتر بود. کم‌ترین و بیشترین غلظت زیر کشنده برای کاهش 50 درصد تفریخ تخم به ترتیب مربوط به جمعیت پرورش یافته روی رقم زاهدی و سایر و معادل 103×316/6 و 103×28/8 اسپور در میلی‌لیتر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که غلظت‌های زیرکشنده قارچ B. bassiana دارای اثرات معنی‌داری در کاهش قدرت تولید مثل آفت بوده‌اند. توانایی این عامل بیمارگر در کاهش قدرت تولید مثل آفت علاوه بر غلظت قارچ به رقم خرمای مورد تغذیه آفت نیز بستگی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - اثر خشکی بر پویایی جوامع کلزای هرز (Brassica napus L.) در شرایط تاریکی و القای خواب ثانویه
آسیه سیاهمرگویی ابراهیم زینالی الهام عزیزی لیلا علیمرادی

به منظور بررسی اثر خشکی بر القای خواب ثانویه کلزا در شرایط تاریکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار روی جوانه زنی بذور کلزا انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل 7 رقم کلزا (Hyola 60 ، Hyola 308، Hyola 330 ، Hyola401 ، Hyola 420 ، Sarigol و AA أکثر

به منظور بررسی اثر خشکی بر القای خواب ثانویه کلزا در شرایط تاریکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار روی جوانه زنی بذور کلزا انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل 7 رقم کلزا (Hyola 60 ، Hyola 308، Hyola 330 ، Hyola401 ، Hyola 420 ، Sarigol و AA1) و سه سطح خشکی(شاهد، 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب و بذر خشک) بود. نمونه‌های مورد بررسی درون پوشش پلاستیکی تیره، در اتاقک رشد و در دمای 20درجه سانتیگراد به مدت دو هفته قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بین ارقام مختلف، بیشترین درصد جوانه‌زنی در رقم Hyola 420 به میزان 75% و کمترین درصد جوانه‌زنی در رقم Hyola 60 به میزان 56% در مقایسه با شاهد مشاهده شد. درصد جوانه‌زنی ارقام مختلف کلزا تحت تیمار تنش‌های خشکی (نسبت به شاهد که جوانه‌زنی 100% داشت) به طور معنی‌داری کاهش یافت. درصد جوانه‌زنی تجمعی در کلیه ارقام مورد بررسی، در شرایط خشکی 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب به طور قابل ملاحظه‌ای بیشتر از تیمار بذور خشک بود. به طور کلی علاوه بر ژنوتیپ شرایط محیطی نیز می‌تواند بر پتانسیل خواب ثانویه بذور کلزا اثر بگذارد. در کلیه ارقام مورد نظر، به جز Hyola60 با کاهش رطوبت موجود در محیط، درصد و سرعت جوانه‌زنی روند نزولی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - بررسی پتانسیل تولید رسوب به روش هیدروفیزیکی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در حوضه آبریز کارده
حمید نژادسلیمان مسعود مینائی وجیهه قلی زاده

حوضه آبریز کارده از نظر مختصات جغرافیایی در ´37، °36 تا ´58، °36 عرض جغرافیایی و ´26، °59 تا ´37، °59 طول جغرافیایی با مساحتی حدود 549 کیلومتر مربع در بخش شرقی زون کپه داغ قرار دارد. در مطالعه موجود، خطر رسوب سازی و انتشار فرسودگی أکثر

حوضه آبریز کارده از نظر مختصات جغرافیایی در ´37، °36 تا ´58، °36 عرض جغرافیایی و ´26، °59 تا ´37، °59 طول جغرافیایی با مساحتی حدود 549 کیلومتر مربع در بخش شرقی زون کپه داغ قرار دارد. در مطالعه موجود، خطر رسوب سازی و انتشار فرسودگی در حوضه آبریز کارده در شمال شرق ایران با استفاده از روش هیدروفیزیکی همراه با داده های سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مشاهدات میدانی مورد مطالعه قرار گرفت. منطقه مورد مطالعه به 7 زیرحوضه هیدرولوژیکی تقسیم گردید. سپس با استفاده از روش هیدروفیزیکی عوامل مختلف هیدروفیزیکی حاکم در حوضه (مساحت، شیب، پوشش گیاهی، زمین شناسی و هیدرولوژی) مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به عوامل فوق ضریب پتانسیل و درصد رسوبدهی هر زیر حوضه برآورده شد که زیر حوضه سیج و آل با 1/2122 تن در سال بیشترین پتانسیل رسوبدهی و فیروز آباد با 3/93 تن در سال دارای کمترین پتانسیل رسوبدهی می باشد که عامل مساحت، نقش مهمی در ایجاد این توان رسوبدهی برای هر دو حوضه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - ارزیابی دقت روش‏های مختلف در تخمین تبخیر- تعرق گیاه مرجع (چمن) در دشت قزوین
نیاز علی ابراهیمی پاک اصلان اگدرنژاد محسن احمدی

1209

تعیین تبخیر- تعرق گیاه مرجع عاملی اساسی در برآورد نیاز آبی گیاه و به دنبال آن مدیریت و برنامه ریزی صحیح آبیاری به شمار می آید. برای تخمین این عامل روش ها و معادلات متفاوتی ارائه شده که دقت این روش ها بر اساس اطلاعات هواشناسی مورد استفاده و شرایط اقلیمی منطقه متفاوت است. أکثر

تعیین تبخیر- تعرق گیاه مرجع عاملی اساسی در برآورد نیاز آبی گیاه و به دنبال آن مدیریت و برنامه ریزی صحیح آبیاری به شمار می آید. برای تخمین این عامل روش ها و معادلات متفاوتی ارائه شده که دقت این روش ها بر اساس اطلاعات هواشناسی مورد استفاده و شرایط اقلیمی منطقه متفاوت است. بنابراین بررسی و ارزیابی روش های مختلف و تعیین روش مناسب برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع در هر منطقه امری ضروری می باشد. در این مطالعه با استفاده از داده های لایسیمتری برداشت شده در مدت 4 سال در ایستگاه تحقیقاتی اسماعیل آباد واقع در استان قزوین، مقادیر تبخیر- تعرق گیاه مرجع اندازه گیری شد. سپس به منظور مقایسه دقت روش های مختلف تجربی، روش لایسیمتر به عنوان مرجع در نظر گرفته شده و روش های هارگریوز- سامانی، بلانی- کریدل، تورک، پنمن- مانتیث فائو، مک کینک، بریستلی- تیلور، پنمن- فائو و تشت تبخیر بر اساس آن مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، روش تشت تبخیر با بیش ترین ضریب همبستگی (973/0) و کم ترین خطای استاندارد (81/3) نسبت به روش مرجع، مناسب ترین روش در برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع در منطقه مورد مطالعه بوده است. همچنین، روش پریستلی- تیلور با کم ترین ضریب همبستگی (896/0) و بیش ترین خطای استاندارد (16/23) در بین روش های مورد مطالعه کم ترین دقت را داشته است. معادلات پنمن- مانتیث فائو و هارگریوز سامانی نیز با ضرایب همبستگی 904/0 و 899/0 پس از معادله تشت تبخیر بیش ترین همبستگی را با داده های لایسیمتری داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - ارزیابی تاثیر اقلیمی محیط بر آسایش گردشگری با استفاده از نمایه‌های TCI و THI نمونه موردی استان یزد
الیاس مودت سید نادر پور موسوی سعید ملکی

1087

گردشگری با توجه به اهمیت آن از طیف گسترده ای از گزینه ها تشکیل شده است؛ این پدیدهتنهابخشیازکل صنعت یک کشورراتشکیل می دهدوبسیاریازکشورهایجهانرابرآنداشتهاستسرمایه گذاری های عمده ایرابهاین بخش،اختصاصدهند. در نتیجهآنچهدر اینصنعتاهمیت فراوانداردموضوعپایداریاست،زیراصنعتگردشگر أکثر

گردشگری با توجه به اهمیت آن از طیف گسترده ای از گزینه ها تشکیل شده است؛ این پدیدهتنهابخشیازکل صنعت یک کشورراتشکیل می دهدوبسیاریازکشورهایجهانرابرآنداشتهاستسرمایه گذاری های عمده ایرابهاین بخش،اختصاصدهند. در نتیجهآنچهدر اینصنعتاهمیت فراوانداردموضوعپایداریاست،زیراصنعتگردشگریبدونبرنامه ریزی دقیقوتوجهبهقابلیت هایبوم شناختی،اقلیمی و محیطیمشکلاتیرابرایهرمنطقهو گردشگر درپی خواهدداشت. پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای-کاربردی و روش تحقیق ترکیبی(میدانی، کتابخانه ای، توصیفی و تحلیلی) با هدف تعیین آسایش گردشگری با توجه به پتانسیل های اقلیمی استان یزد به بررسی موضوع پرداخته است. همچنین با مراجعه به سازمان هواشناسی اطلاعات آماری مورد نیاز طی سال های 1360 - 1390 شامل عناصر دما، بارش، ساعات آفتابی، رطوبت و سرعت باد می باشد، تهیه گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزارهای مورد نیاز از جمله ArcGIS، SPSS، EXCEL، Convert و Grapher استفاده گردیده است؛ نتایج نشان داده است علاوه بر دست یابی به اهداف پژوهش، در کل استان یزد شرایط اقلیمی از تنوع زیادی برخوردار بوده و به تناسب عملکرد و تاثیر گوناگونی بر آسایش گردشگری دارد. به طوری که در طول سال تنها دو ماه بهترین آسایش را دارا بوده و بین 10 شهرستان استان تنها سه شهرستان ابرکوه، خاتم و تفت نسبت به دیگر شهرستان ها در تمام سال شرایط مناسب تری را جهت پذیرش گردشگری دارا می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - Comparison of different empirical methods for estimating ddaily reference evapotranspiration in the humid cold climate (case study: Borujen, Shahrekord, Koohrang and Lordegan)
کبری خیری شلمزاری امیر سلطان محمدی

The proposed method for calculation of potential evapotranspiration is Penman-Monteith FAO method, but there are other methods that require less meteorological data but estimates close to the FAO Penman-Monteith method in different climatic conditions. Performance evalu أکثر

The proposed method for calculation of potential evapotranspiration is Penman-Monteith FAO method, but there are other methods that require less meteorological data but estimates close to the FAO Penman-Monteith method in different climatic conditions. Performance evaluation of these methods on the same basis is prerequisite for selecting an alternative approach in accordance with available data. In this study, daily values of potential evapotranspiration in the period of 21 years (1994-2015) estimated using empirical methods ;Copais, Turc, Hargreaves-Samani, Hargreaves, Ritchie, Irmak and three forms of Valiantzas equation for Borujen, Shahrekord, Koohrang and Lordegan, located in humid cold climate region of Chaharmahal and Bakhtiary province and values were compared with Penman-Monteith FAO method. To compare the results, the root mean square error, error absolute value and coefficient of determination was used. The results show that the equations of Irmak and Valiantzas (RS, T,RH,U ) performs better than the other empirical methods in four stations and the Hargreaves method showed very poor estimation of evapotranspiration than FAO Penman-Monteith method with 92.25 percent relative error. Also, comparison of total potential evapotranspiration estimated with empirical methods determined that equation of Irmak and Valiantzas (Rs, T, RH, U) for all the stations were the most efficient way. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - Investigating the effect of climate change on Increasing thetemperature and potential evapotranspiration using SDSM model in Ahvaz city
الهه ذرتی‌پور امیر سلطانی محمدی فاطمه برادران

Climate change due to increasing the concentration of greenhouse gases (especially CO2) in the atmosphere causes changes in the rainfall regime, runoff rate, wind speed and solar radiation of atmosphere. In the present research, the maximum and minimum temperature param أکثر

Climate change due to increasing the concentration of greenhouse gases (especially CO2) in the atmosphere causes changes in the rainfall regime, runoff rate, wind speed and solar radiation of atmosphere. In the present research, the maximum and minimum temperature parameters were simulated during the base period of 1979-2088 and two future periods of 1979-2070 and 2070-2090 using daily weather data of Ahvaz synoptic station and Hadcm3 model data, under A2 and B2 scenarios The determination of coefficient (R2) and Root Mean Square Error (RMSE) were used to evaluate the ability of the model to simulate climatic parameters. In addition, potential evapotranspiration (ETp) values were calculated and predicted for the aforementioned periods with the Hargreaves-Sammani method. The results showed that the maximum temperature, minimum temperature, and potential evapotranspiration would increase under scenario A2 and B2 at Ahvaz station in the future. The maximum and minimum temperatures for the future period (2020-2049) were 33.47 and 19.042 oC under scenario A2, 33.49 and 19.036 oC under scenario B2 and for the future period (2070-2099) were 34.13 and 19.95 oC under A2 scenario and 33.80 and 19.95 oC under scenario B2. The average of potential evapotranspiration simulated for the future period (2020-2049) was as much as 10.97 and 10.95 mm per day under the scenario A2 and B2 and this amount for the future period (2070-2099) was as much as equal to 11.33 and 11.26 mm per day under scenario A2 and B2. The highest increase for all three periods and under both scenarios was observed in June. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - Evaluating the Methods of Estimating Potential Evapotranspiration in Omidiyeh Town
علی عصاره حدیث داوودی

In order to determine the required water for irrigation it is necessary to calculate the amount of needed water by plant or evapotranspiration. The equations that are used to calculate evapotranspiration are not applying the same climatic parameters and, due to their ex أکثر

In order to determine the required water for irrigation it is necessary to calculate the amount of needed water by plant or evapotranspiration. The equations that are used to calculate evapotranspiration are not applying the same climatic parameters and, due to their experimental nature, they are not suitable for all climatic conditions. In the present study in order to compare evapotranspiration methods and to determine the best method to estimate potential evapotranspiration in Omidiyeh Town, the FAO - Penman - Monteith (FP-M) method was considered as the reference and accuracy of Blaney Criddle (BC), Torrent White (TW) and Hargreaves - Samani (HS) methods that need fewer climatic parameters was compared to it. In addition, statistical data of synoptic station in Omidiyeh were used for the period of 2006 to 2015. The results showed that Blaney - Criddle method, compared to other methods used, with the highest correlation coefficient and the lowest standard error along with FAO Penman-Monteith method were more accurate in estimating potential evapotranspiration in Omidiyeh. Moreover, Blaney Criddle has estimated the average potential evapotranspiration of the town 22% less than the reference method and has the lowest difference to the reference method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - Investigation of fixed classical sprinkler irrigation systems with variable sprinklers in Isfahan province
مسعود فرزام نیا حسین دهقانی سانیج

In this study, fixed classic sprinkler irrigation systems with mobile sprinklers implemented in 15 farms in Isfahan province were evaluated. The users of the mentioned systems were relatively satisfied and believed that changing the system from surface irrigation to spr أکثر

In this study, fixed classic sprinkler irrigation systems with mobile sprinklers implemented in 15 farms in Isfahan province were evaluated. The users of the mentioned systems were relatively satisfied and believed that changing the system from surface irrigation to sprinkler irrigation has reduced water consumption and increased the area under cultivation and as a result has increased income, but has reduced unit yield and product quality. Most farms were in windy areas, with an average windfall loss of 20%. The average values of uniformity of water distribution and uniformity of systems were 58 and 65, respectively, and were classified into three quality groups: "poor", relatively good and good. The maximum, minimum and average values for the lowest potential quadrant (PELQs) application efficiencies were 72, 19 and 48, respectively, and for the lowest quadrant (AELQs) application efficiencies were 66, 14 and 41%, respectively. Most farms were under-irrigated and this is why the values of the last two parameters are close. According to the obtained results, the country is facing water and energy shortages, small land ownership and, most importantly, climate restrictions, the use of these systems can not be effective without careful management and supervision. It is better to replace them with medium pressure sprinkler irrigation systems (small sprinklers) or low pressure systems in general. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - ارزیابی پتانسیل محیط زیستی و جغرافیایی کشاورزی منطقه زیرآب در توسعه گردشگری
آزیتا زند سحر دهیوری معصومه ارفعی مهدی شکوهی فر

هدف این تحقیق ارزیابی پتانسیل محیط زیستی و جغرافیایی کشاورزی منطقه زیرآب در توسعه گردشگری می باشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل 1192 نفر سرپزستان خانوار های روستایی و12نفر از دهیاران روستاهای بخش زیراب می أکثر

هدف این تحقیق ارزیابی پتانسیل محیط زیستی و جغرافیایی کشاورزی منطقه زیرآب در توسعه گردشگری می باشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل 1192 نفر سرپزستان خانوار های روستایی و12نفر از دهیاران روستاهای بخش زیراب می باشد که 100 نفر از سرپرستان خانوار ودهیاران به کمک روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. پس از جمع‌آوری داده‌ها، با بهره گیری از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند که این امر در دو بخش آماری توصیفی و آمار تحلیلی انجام شده است.نتایج رگرسیون ساده نشان می‌دهد متغیر عوامل اقتصادی حدود 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسعه بخش زیراب را تبیین نموده است که این مقدار در حد زیاد می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین آگروتوریسم وتوسعه روستاها رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - مقایسه روش های تحلیلی در بهینه سازی داده های ژئوشیمیایی منطقه قولان- آذربایجان شرقی
حمید شهین فر

ثبت ناهنجاری های بهینه ژ ئوشیمیایی نیازمند پی جویی های توجیهی است که یکی از لایه های مهم آن انتخاب روش بهینـه تحلیـل داده هاست. شناسایی مناطق کانی زایی شده وپنهان با استفاده از تکنیک های نـوین و ارائـه الگـوی مناسـب عناصـر ردیـاب جهـت بررسی پتانسیل های امیدوار کننده ب أکثر

ثبت ناهنجاری های بهینه ژ ئوشیمیایی نیازمند پی جویی های توجیهی است که یکی از لایه های مهم آن انتخاب روش بهینـه تحلیـل داده هاست. شناسایی مناطق کانی زایی شده وپنهان با استفاده از تکنیک های نـوین و ارائـه الگـوی مناسـب عناصـر ردیـاب جهـت بررسی پتانسیل های امیدوار کننده با مؤثرترین روش در منطقه قولان هدف این تحقیق بوده و گامی در جهت بهینـه سـازی عملیـات اکتشافی است. در این راستا تعداد 233نمونه از رسوبات آبراهه ای برداشت و برای عناصر پایه و ردیاب های مربوطه ,(Cu, Mo …) Cr, Co, Ni, Pb, Zn, As, Yتجزیه گردیدند. نحوه پردازش داده ها با استفاده از متدهای تحلیلی نظیر آنالیز مؤلفه اصلی و هندسه فرکتال انجام و ناهنجاری های موجود در منطقه شناسایی شدند. نتایج حاصل ازبکارگیری روش فرکتال برروی داده های منطقه نشاندهنده ثبت ناهنجاری Cuدر دومحدوده قره چیلروغـرب لوتکـه و Moدرمحدوده نمنیق بوده بطوریکه تفکیک ناهنجاری های این دو عنصرازهمدیگراحتمالاً بدلیل اسیدی شـدن منطقـه وشستشـوی رخنمون های سولفیدی وحمل ونقل Moه ب صورت مولیبدات ها صورت گرفته که باعث تفکیک تقریبی هاله های ثانویـه Cuاز Moدر دومحدوده شده است.مقایسه نتایج حاصل از دوروش بیانگر ثبت ناهنجاری های مشابه در منطقه با بکـارگیری هـردو روش فرکتال و PCAاست ولی الگوی ثبت ناهنجاری های ژئوشیمیایی توسط PCAنشان می دهد که اعمال این روش درشدت بخشـی به هاله های ژئوشیمیایی وناهنجاری های پنهان مؤثرترازفرکتال است به طوری که با این روش به جز دو محدوده قره چیلـر و غـرب لوتکه، ناهنجاری های پنهان نمنیق نیز باالگوهای ژئوشیمیایی مناسب Cu-Moدرامتداد همان زون با شدت قوی تری ثبت گردیدند. بررسی های بعدی نشان می دهد که روش PCAدر حذف اثر لیتولوژی مـؤثر و نتـایج حاصـل از آن درمنطقـه از صـحت بیشـتری برخورداراست تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - ارزیابی توان اراضی شهر مرودشت جهت توسعه آتی با استفاده از روش Fuzzy-AHP
یداله مهدوی محمد کاظمی عاطفه جعفرپور

با توجه به تحولات جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رخ داده طی چند دهه اخیر، تحولات زیادی در شکل شهر نشینی و توسعه شهرها رخ داده است. توسعه روز افزون جامعه شهری، متأثر از عوامل ذکر شده به ساخت و سازهای بدون برنامه ریزی گو سترش مهار نشدنی شهرها منجر شده و تغییرات زیادی د أکثر

با توجه به تحولات جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رخ داده طی چند دهه اخیر، تحولات زیادی در شکل شهر نشینی و توسعه شهرها رخ داده است. توسعه روز افزون جامعه شهری، متأثر از عوامل ذکر شده به ساخت و سازهای بدون برنامه ریزی گو سترش مهار نشدنی شهرها منجر شده و تغییرات زیادی در ساخت فضایی آن ها به وجود آورده است که لزوم هدایت آگاهانه و طراحی فضای زیست مناسب برای شهرها را به دنبال داشته است. هدف از این مطالعه ارزیابی پتانسیل اراضی برای توسعه آتی شهر مرودشت بود. در این راستا از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شد. بدین منظور، ابتدا لایه‌های اطلاعاتی فاصله از جاده دسترسی، فاصله از مسیر سیلاب، فاصله از مراکز داد و ستد، فاصله از مراکز اداری، نسبت توسعه اراضی، نسبت اراضی کشاورزی، نسبت سکونتگاه‌ها، فاصله از روستاهای مجاور در سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شدند و بعد از وزن‌دهی با تکنیک تحلیل سلسله مراتبی برای معیارها و زیرمعیارها و همچنین فازی سازی نقشه‌ها، از عملگر ضرب و جمع فازی برای شناسایی مناطق حساس و مناطق کمتر در معرض خطر و حساسیت کمتر در سامانه اطلاعات جغرافیایی، پهنه‌بندی شد و بر اساس انحراف از معیار ارزش‌های سلولی تصویر رستری در پنج طبقه پتانسیل ناچیز، بسیارکم، کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که مهمترین معیارها با اوزان 268/0 و 159/0 به‌ترتیب معیار فاصله از مسیر سیلاب و معیار نسبت سکونتگاه‌ها بودند. همچنین نتایج نشان داد که محدوده شمالی، شمال غربی و شمال شرقی محدوده شهر بیشترین پتانسیل و محدوده جنوب و جنوب غربی کمترین پتانسیل را جهت توسعه آتی شهر دارند. طبقه پتانسیل زیاد جهت توسعه با 57/30% از وسعت محدوده مطالعاتی بیشترین سطح را بخود اختصاص داده است و همچنین 83/64% از اراضی شهر مرودشت پتانسیل بالا و مناسبی جهت توسعه آتی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از روش منطق فازی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز داراب فارس)
حمیدرضا امیری یوسف شفیعی آوا فخرایی راد حجت اله کشاورز

محدودیت و کمبود منابع آب زیرزمینی در دشت داراب فارس سبب شده این دشت در وضعیت بحرانی و در گروه ممنوعه قرار گیرد. با مدیریت صحیح می‌توان ظرفیت منابع آب‌های موجود سطحی و زیرزمینی به‌خوبی شناسایی و مطالعه کرد تا برنامه‌ریزی جامعی برای بهره‌برداری درست از آنها انجام شود. است أکثر

محدودیت و کمبود منابع آب زیرزمینی در دشت داراب فارس سبب شده این دشت در وضعیت بحرانی و در گروه ممنوعه قرار گیرد. با مدیریت صحیح می‌توان ظرفیت منابع آب‌های موجود سطحی و زیرزمینی به‌خوبی شناسایی و مطالعه کرد تا برنامه‌ریزی جامعی برای بهره‌برداری درست از آنها انجام شود. استفاده از GIS در کنار داده‌های مشاهده‌ای منجر برآورد آسان و سیستمی مناطق مستعد تغذیه آب‌های زیرزمینی می‌گردد. هدف این پژوهش پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل AHP و توابع فازی در محیط GIS می‌باشد. برای ارزیابی پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی 10 معیار زمین‌شناسی، تراکم گسل، ارتفاع، شیب، کاربری اراضی، خاک‌، ژئومورفولوژی، بارش، تراکم زهکشی و فاصله از رودخانه‌ها، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. لایه‌هادر محیط GIS آماده‌سازی شده و سپس با استفاده از توابع منطق فازی، پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی مدل‌سازی شده است. نتایج نشان‌ داد که استفاده از گامای 98/0 نتایج مطلوب‌تری نسبت به دیگر اعداد مشخص کرد. مناطق با پتانسیل بالای آب زیرزمینی با دقت بالا تعیین شد. برای اعتبارسنجی مدل از چاه‌های بهره‌برداری در منطقه استفاده شده است. حدود 62/63 درصد از این نوع چاه‌ها در پهنه‌های با پتانسیل خوب و خیلی‌خوب قرار دارند. پهنه‌های دارای پتانسیل خوب و خیلی‌خوب منطبق بر ذخایر تراسی، آبرفت‌ها و رسوبات دوران چهارم و دارای شیب کم (5-0 درجه) است. حدود 31 درصد از حوزه آبخیز در دو طبقه‌ی پتانسیل خوب و خیلی‌خوب قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - بررسی اقلیم گردشگری در استان اردبیل
فاطمه قویدل بتول زینالی

آبوهواازمهمتر ینعواملموثربرصنعتگردشگریمی باشد کهبهعنواناجزایاصلییک سیستمبهطرقمختلفبریکدیگرتاثیرگذاشتهو در تعاملبایکدیگربحثجدیدیرابهعنواناقلیم شناسیتوریسممطرحمی نماید. در قرن بیست ویکم گسترش و پیشرفت فناوری موجب خواهد شد که وقت انسان بیش از پیش آزاد و ثروتش افزون شود و أکثر

آبوهواازمهمتر ینعواملموثربرصنعتگردشگریمی باشد کهبهعنواناجزایاصلییک سیستمبهطرقمختلفبریکدیگرتاثیرگذاشتهو در تعاملبایکدیگربحثجدیدیرابهعنواناقلیم شناسیتوریسممطرحمی نماید. در قرن بیست ویکم گسترش و پیشرفت فناوری موجب خواهد شد که وقت انسان بیش از پیش آزاد و ثروتش افزون شود و زمان بیشتری را صرف اوقات فراغت خود نماید در واقع نیمه دوم قرن بیستم را باید عصر صنعت گردشگری نام نهاد. تهیه تقویم زمانی جهت تعیین زمان های مناسب شرایط آب و هوایی برای آسایش و جذب گردشگران و نیز برنامه ریزی برای خدمات رسانی به آن ها به دلیل داشتن شرایط مناسب طبیعی استان اردبیل برای پذیرش توریسم می تواند موثر باشد. در این تحقیق به منظور تعیین تقویم زمانی مناسب برای گردش در استان اردبیل آمار و اطلاعات اقلیمی از ایستگاه همدیدی استان اردبیل برای دوره آماری 20 ساله از سال ( 2015- 1995 ) اخذ شده و همچنین از شاخص های مرتبط با فیزیولوژی آسایش انسانی، شاخص عدم آسایش (HU)و نیز از شاخص قدرت سردکنندگی محیط (CPI) برای ارزیابی نظام مند عناصر آب و هوایی و تعیین آسایش حرارتی استفاده شده است.دراردبیل، مشگین شهر، خلخال و پارس آباد نتایجی که بر اساس شاخص عدم آسایش (HU) بدست آمد، کل ایستگاه ها در همه ی ماه ها دارای آسایش حرارتی بوده، به جز پارس آباد که در ماه های اوت و ژوئیه دارای عدم آسایش حرارتی می باشد و نتایج بررسی شاخصقدرت سرد کنندگی محیطCPI) )نشان داد که در کل به لحاظ شاخص بیکر بهار و تابستان در هر چهار ایستگاه برای گردشگران زمان مناسبی به لحاظ آسایش اقلیمی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - مطالعه رفتار الکتروشیمیایی و آنتی اکسیدانی تیمول با روش‌های محاسباتی
زهرا جوانشیر لیلی رحیمی

آویشن باغی با نام علمی thymus vulgaris از تیره لامیاسه دارای ارزش های دارویی فراوان است. تیمول یک موثره موجود در اسانس این گیاه می باشد. تیمو ل یک ترکیب مهم با خواص دارویی بسیاری می باشند که یکی از خواص مهم آنها خاصیت آنتی اکسیدانی آنها می باشد که موجب کاربرد گسترده این أکثر

آویشن باغی با نام علمی thymus vulgaris از تیره لامیاسه دارای ارزش های دارویی فراوان است. تیمول یک موثره موجود در اسانس این گیاه می باشد. تیمو ل یک ترکیب مهم با خواص دارویی بسیاری می باشند که یکی از خواص مهم آنها خاصیت آنتی اکسیدانی آنها می باشد که موجب کاربرد گسترده این ترکیب شده است . در این ‌تحقیق با استفاده از شیمی محاسباتی که عموماً با استفاده از اصول ریاضی و تئوری به حل مسائل شیمی می‌‌پردازد، ساختار تیمول با استفاده از نرم‌افزار گوسین 09 و از طریق نظریه تابعی دانسیته با روش B3LYP و با مجموعه پایه‌‌ 6-31G* و مدل های CPCM و IEFPCM برای تعیین انرژی حلال محاسبه شدند. سپس با استفاده از روابط شیمی‌فیزیکی انرژی‌ آزاد گیبس آنها بدست-آمده به طور تئوری، تبدیل به پتانسیل نیم‌موج شد. و خاصیت آنتی‌اکسیدانی تیمول در حلالهای (اتانول ، دی متیل سولفوکسید و هپتان) مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر پتانسیل نیم‌موج تیمول با روش های CPCM و IEFPCM٬ برای حلال اتانول بیشترین مقدار بدست آمد. هرچه پتانسیل نیم موج منفی‌تر باشد خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - اثرات آفت کش ها در محیط زیست و تجزیه زیستی آن(3)
احمد اصل هاشمی لیلا تاروردی زاد صحرا سخایی فر

آفت کش ها به طور گسترده برای جلوگیری از حمله نا خواسته آفت ها به گیاهان و مزارع کشاورزی استفاده می شود. منحصر بفرد بودن ساختار شیمیایی آنها و یا تعامل آن ها با محیط ماهیت آفت کش هارا تعیین می کند. در اکثر مواقع کشاورزان و مصرف کنندگان این محصولات اگرچه اثرات جدی آن ها ر أکثر

آفت کش ها به طور گسترده برای جلوگیری از حمله نا خواسته آفت ها به گیاهان و مزارع کشاورزی استفاده می شود. منحصر بفرد بودن ساختار شیمیایی آنها و یا تعامل آن ها با محیط ماهیت آفت کش هارا تعیین می کند. در اکثر مواقع کشاورزان و مصرف کنندگان این محصولات اگرچه اثرات جدی آن ها را می دانند ولی همچنان نمی توانند مصرف خود را محدود کنند. آفت کش ها اثرات مضری در اکوسیستم خاک و انسان دارند که مولکول ها، بافت ها و اندام های بیولوژیکی را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب اختلالات حاد یا مزمن می شود. این اختلالات انسان ها را با تمام سنین از جمله در دوران بارداری تحت تاثیر قرار می دهد. این آلاینده ها هنگامی که در سیستم های آبی منتشر می شوند آنها را تحت تاثیر قرار می دهند. مولکول های آب در رودخانه تحت تاثیر تجمع این آلاینده های سمی با PH قلیایی و فلزات سنگین آن قرار می گیرند که می تواند بر سلامت گیاهان و جانوران تاثیر منفی بگذارد. این مقاله ادبیات علمی در مورد فن آوری های مختلف اصلاحی موجود برای استفاده ایمن تر از آفت کش ها را مورد بحث قرار می دهد. استفاده از میکروارگانیسم ها و روش های بیولوژیکی برای تجزیه مواد شیمیایی موجود در خاک تحت نظر است. با این حال اثر بخشی این روش در آینده برای نجات محیط زیست قابل بحث است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - ارائه‌ی مدل شناسایی پتانسیل های دانشگاهی در بهبود فضای کسب و کار صنایع کوچک
حسین کاشفی علی‌پور احمد اصلی‌زاده

این پژوهش با هدف ارائه‌ی مدل شناسایی پتانسیل های دانشگاهی در بهبود فضای کسب و کار صنایع کوچک با رویکرد به فرهنگ ملی در ایران شکل گرفت. روش این پژوهش علی – مقایسه ای است و به توصیف شرایط مربوط میپردازد. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان دانشگاهی فعال در عرصه‌ی کسب و ک أکثر

این پژوهش با هدف ارائه‌ی مدل شناسایی پتانسیل های دانشگاهی در بهبود فضای کسب و کار صنایع کوچک با رویکرد به فرهنگ ملی در ایران شکل گرفت. روش این پژوهش علی – مقایسه ای است و به توصیف شرایط مربوط میپردازد. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان دانشگاهی فعال در عرصه‌ی کسب و کار است که با روش هدفمند قضاوتی تعداد 385 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند. بررسی های تحلیلی و صورت پذیرفته از تحلیل مدل معادلات ساختاری در ارتباط با این فرضیه گواه بر این موضوع بود که پتانسیل های دانشگاهی تاثیری معنادار و اثر بخش بر بهبود کسب و کار صنایع کوچک دارند. مدل طراحی شده ابزاری کارآمد در شناسایی مولفه های اثر گذار بر بهبود کسب و کار صنایع کوچک با تکیه بر پتانسیل های دانشگاهی و فرهنگ ملی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - اثر هدایت الکتریکی و نسبت جذبی سدیم آب آبیاری بر شاخصهای فیزیولوژیکی و عملکرد دو رقم کلزا (Brassica napus L.)
فرزاد جلیلی

10.30495/jcep.2019.664835

اثر هدایت الکتریکی (EC) و نسبت جذبی سدیم (SAR) بر شاخص‌های فیزیولوژیکی و عملکرد دو رقم کلزا، طی پژوهشی به صورت گلدانی بررسی شد. عامل EC در سه سطح 35/0 (به عنوان شاهد)، 6 و 12 دسی زیمنس بر متر و عامل SAR در چهار سطح صفر، 6 ،12 و 18، که از منابع نمکی NaCl و CaCl2 تهیه شد أکثر

اثر هدایت الکتریکی (EC) و نسبت جذبی سدیم (SAR) بر شاخص‌های فیزیولوژیکی و عملکرد دو رقم کلزا، طی پژوهشی به صورت گلدانی بررسی شد. عامل EC در سه سطح 35/0 (به عنوان شاهد)، 6 و 12 دسی زیمنس بر متر و عامل SAR در چهار سطح صفر، 6 ،12 و 18، که از منابع نمکی NaCl و CaCl2 تهیه شد و عامل سوم شامل دو رقم طلایه و اوکاپی بود. در این آزمایش صفات محتوای آب نسبی، قندهای محلول، پتانسیل آب برگ، میزان یون‌های سدیم، پتاسیم و کلسیم در ماده خشک، زیست توده و عملکرد دانه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر متقابل رقم و EC بر میزان تجمع سدیم، زیست‌توده و عملکرد دانه معنی‌دار بود. میزان کاهش عملکرد دانه با افزایش در مقدار EC در رقم اوکاپی کمتر بود، به‌طوری‌که در EC برابر 12 دسی‌زیمنس‌بر متر برای ارقام طلایه و اوکاپی به ترتیب 99/2 و 13/3 گرم به دست آمد. درخصوص سدیم، در هر دو رقم با افزایش EC، تجمع سدیم در ماده خشک افزایش یافت، با این حال، این تجمع در رقم اوکاپی بیش از رقم طلایه بود و این افزایش در 12EC= دسی‌زیمنس‌بر متر در رقم طلایه 44/4 درصد و در رقم اوکاپی 64/4 درصد برآورد شدند. اثر متقابل EC و SAR نیز نشان داد که با افزایش در سطوح فاکتورها، پتانسیل آب برگ، زیست‌توده و عملکرد دانه کاسته شدند، اما میزان قندهای محلول و سدیم افزایش یافتند. در خصوص عملکرد دانه، با افزایش SAR از تیمار EC1SAR1 به EC1SAR4 میزان کاهش 7 درصد بود، در حالی‌که از تیمار EC2SAR1به EC2SAR4 به 7/13 درصد و از تیمار EC3SAR1 به EC3SAR4 میزان کاهش به 25 درصد رسید. هرچند EC و SAR اثرات منفی بر شاخص‌های فیزیولوژیکی کلزا داشتند اما این اثرات به نوع رقم بستگی داشت، چنانکه رقم اوکاپی در شاخص‌های فیزیولوژیک نسبت به طلایه برتری داشت. همچنین، با افزایش سهم کلسیم در منبع ایجاد هدایت الکتریکی، از اثرات سوء شوری کاسته شد. بنابراین، در آب‌های بسیار شور بالا بودن میزان یون کلسیم نسبت به سدیم، برای استفاده در امر آبیاری بهتر خواهد بود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - تاثیر غلظت‌های نمک طعام بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا (Salicornia spp.) در شرایط کشت بدون خاک
بهروز طیبی احمد قنبری

10.30495/jcep.2019.666252

به منظور مقایسه پاسخ های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا به غلظت های کلرید سدیم، آزمایشی به صورت گلخانه ای انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پنج غلظت نمک کلرید سدیم (5، 100، 200، 400 و 600 میلی مول بر لیتر) و سه گونه سالیکورنیا (Salicornia persica، S. perspolit أکثر

به منظور مقایسه پاسخ های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا به غلظت های کلرید سدیم، آزمایشی به صورت گلخانه ای انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پنج غلظت نمک کلرید سدیم (5، 100، 200، 400 و 600 میلی مول بر لیتر) و سه گونه سالیکورنیا (Salicornia persica، S. perspolitanaوS. bigelovii) بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده شوری و گونه بر صفات پرولین، گلیسین بتائین، کربوهیدرات ها، کلروفیل a وb، محتوای نسبی آب، پتـانسیل اسمزی در شـاخسار، وزن خشک و وزن تر معنی دار بودند. همچنین، برهمکنش شوری و گونه بر صفات پرولین، گلیسین بتائین، کربوهیدرات ها، کلروفیل a وb، پتانسیل اسمزی شاخسار، وزن خشک و وزن تر معنی ‌دار معنی دار شد. غلظت کربوهیدرات ها تا 400 میلی مول 70 تا 80 درصد افزایش و در 600 میلی مول بین 5 % تا 13% کاهش یافت. افزایش غلظت نمک تا 600 میلی مول باعث افزایش غلظت پرولین و گلیسین بتائین شد. پتانسیل اسمزی نیز با افزایش سطوح شوری از 3 تا 4 برابر منفی‌تر شد. محتوای کلروفیل های a و b تا 600 میلی مول کاهش یافتند. همچنین، در غلظت 200 میلی مول نمک در هر 3 گونه، وزن تر و وزن خشک به طور معنی دار، 2 تا 3 برابر نسبت به شاهد افزایش و در 600 میلی مول نمک وزن تر و وزن خشک حدود 60% تا 65% کاهش پیدا کردند. در مجموع، نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نمک در محیط ریشه، هر سه گونه با تجمع پرولین و گلیسین بتائین و از طریق کاهش پتانسیل اسمزی، در غلظت های بالای نمک زنده ماندند. گونه S. bigelovii در 600 میلی مول نمک بیشترین تجمع سدیم و کمترین تجمع عناصر پتاسیم، کلسیم و منیزیم را داشت. از طرف دیگر گونه S. perspolitana در 600 میلی مول نمک بیشترین تجمع عناصر پتاسیم، کلسیم و منیزیم را داشته و از نظر تجمع اسمولیت ها در سطوح شوری نسبت به سایر گونه ها برتری نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - بررسی عوامل محدود کننده عملکرد دانه گندم درمنطقه شرق استان کرمان
محمدعلی باقری پور حسین حیدری شریف آباد احمد مهربان حمیدرضا گنجعلی

10.30495/jcep.2021.687075

بررسی و تعیین عوامل محدود کننده عملکرد دانه گندم و سهم هریک از آنها در ایجاد خلاء عملکرد دانه، این مطالعه در شرق استان کرمان و در شهرهای بم، نرماشیر و فهرج در 15 مزرعه (هر شهر 5 مزرعه) در سال های زراعی 1397-1396 و 1398-1397 به صورت پیمایشی و بر اساس روشCPA (Comparative أکثر

بررسی و تعیین عوامل محدود کننده عملکرد دانه گندم و سهم هریک از آنها در ایجاد خلاء عملکرد دانه، این مطالعه در شرق استان کرمان و در شهرهای بم، نرماشیر و فهرج در 15 مزرعه (هر شهر 5 مزرعه) در سال های زراعی 1397-1396 و 1398-1397 به صورت پیمایشی و بر اساس روشCPA (Comparative Performance Analysis) انجام شد. در این پژوهش، کلیه اطلاعات مربوط به عوامل مدیریتی، اقلیمی و صفات زراعی در هر یک از سه شهر بم، نرماشیر و فهرج (شامل 45 متغیر) اندازه گیری و ثبت شدند. رابطه بین عملکرد دانه گندم و کلیه متغیرهای مورد مطالعه با استفاده از روش رگرسیون چند گانه گام به گام بررسی شدند. برای عوامل مدیریتی و اقلیمی یک مدل تولید تعیین گردید. نتایج نشان داد بین عملکرد واقعی (عملکرد کشاورزان) و عملکرد پتانسیل (عملکرد قابل حصول) 98/2347 کیلوگرم در هکتار خلاء (فاصله) وجود دارد. میزان آبیاری، کود نیتروژن مصرفی، تراکم سنبله و تأخیر در کاشت به ترتیب 1/51 ،4/36 ،9/7 و5/4 درصد در ایجاد خلاء عملکرد نقش داشتند. در بین مزارع مورد بررسی مزرعه واقع در فیروزآباد فهرج با عملکرد دانه 6272 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد دانه و مزرعه واقع در دولت آباد فهرج با 1116 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. باتوجه به نتایج این پژوهش به نظر می‌رسد با مدیریت صحیح مزارع و بهینه نمودن عوامل محدود کننده (میزان آبیاری، کود نیتروژن مصرفی، تراکم سنبله و تأخیر در کاشت) می توان عملکرد دانه گندم در مناطق بم، نرماشیر و فهرج را به میزان حدود 98/2347 کیلوگرم در هکتار نسبت به عملکردهای فعلی کشاورزان افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - ارزیابی چرخه حیات تولید گندم آبی تحت اثر مقادیر و تقسیط نیتروژن در منطقه بوشهر
مرتضی سیاوشی سلمان دستان

10.30495/jcep.2019.669717

ارزیابی چرخه حیات یک روش مناسب برای بررسی اثرات محیط‌زیستی یک محصول در کل چرخه تولید آن است. در این پژوهش اثر مقادیر و تقسیط نیتروژن در چرخه حیات تولید گندم آبی در استان بوشهر طی سال زراعی 97-1396 مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پای أکثر

ارزیابی چرخه حیات یک روش مناسب برای بررسی اثرات محیط‌زیستی یک محصول در کل چرخه تولید آن است. در این پژوهش اثر مقادیر و تقسیط نیتروژن در چرخه حیات تولید گندم آبی در استان بوشهر طی سال زراعی 97-1396 مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. کود نیتروژن در چهار سطح 70، 140، 210 و 280 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره به‌عنوان عامل اصلی و تقسیط مصرف آن در مراحل کاشت، شروع پنجه‌دهی، شروع ساقه‌دهی و آبستنی به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن، شاخص‌های رده‌ اثر تقاضای انرژی تجمعی، تقاضای اکسرژی تجمعی، اسیدی شدن، یوتریفیکاسیون و بدبویی هوا کاهش یافتند. میانگین ردپای بوم‌شناختی برابر 87/1125 متر مربع در سال بوده که بالاترین اثر متعلق به انتشار CO2 بود. میانگین پتانسیل گرمایش جهانی طی دوره 20 و 500 ساله برابر 401 و 384 کیلوگرم معادل CO2 بود. با افزایش مصرف نیتروژن، تمامی آلاینده‌های انتشار یافته به آب و هوا کاهش یافتند. با مقایسه گروهی بین مقادیر نیتروژن در سطوح تقسیط می‌توان بیان کرد علت اصلی تغییرات میزان آلاینده‌ها، بالاتر بودن مقدار خروجی (عملکرد) در مقابل ورودی‌ها بود. در واقع، تقسیط نیتروژن در چهار مرحله تعیین کننده رشدی، منجر به حداکثر استفاده گیاه شده که نتیجه آن نیز افزایش عملکرد و کاهش انتشار آلاینده‌ها در واحد سطح بود. همچنین، کاهش انتشار آلاینده‌ها با افزایش مقدار نیتروزن می‌تواند به‌دلیل افزایش عملکرد باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - تاثیر برخی عوامل محیطی بر جوانه زنی و سبز شدن علف های هرز بنگ دانه (Hyoscyamus niger)، عروسک پشت پرده (Physalis divaricata) و ترشک (Rumex crispus)
رضا قربانی احسان اله زیدعلی مجتبی حسینی

جوانه زنی و سبز شدن گیاهان هرز بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک در شرایط محیطی مختلف در آزمایشگاه علف های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام و اثر دما بر جوانه زنی بذور در ژرمیناتور تحت نوسانات دمایی 15/5، 20/10، 25/15، 30/15 و 35/20 درجه سلسیوس شب/روز، اث أکثر

جوانه زنی و سبز شدن گیاهان هرز بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک در شرایط محیطی مختلف در آزمایشگاه علف های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام و اثر دما بر جوانه زنی بذور در ژرمیناتور تحت نوسانات دمایی 15/5، 20/10، 25/15، 30/15 و 35/20 درجه سلسیوس شب/روز، اثر شوری و تنش اسمزی با استفاده از محلول های صفر، 10، 20، 40، 80، 160، 320 میلی مولار کلرور سدیم و صفر، 0.1-، 0.2-، 0.4-، 0.6-، 0.8- ، 1- مگاپاسکال پلی اتیلن گلیکول و اثر اسیدیته با استفاده از محلول های بافر با اسیدیته تنظیم شده 5 تا 9 مورد مطالعه قرار گرفتند. برای مطالعه ی اثر عمق کاشت بذر روی سبز شدن گیاهچه بذور هر گیاه در اعماق صفر، 1، 2، 3 و 4 سانتی متر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان جوانه زنی بنگ دانه در دمای 25/15 درجه سلسیوس به ترتیب با 86.50 و 86.50 درصد برای رژیم روشنایی/تاریکی و تاریکی کامل، عروسک پشت پرده در دمای 10/20 درجه سلسیوس (شب/روز) با 93 درصد در رژیم روشنایی/ تاریکی و بیشترین جوانه زنی ترشک در دمای 25/15 درجه سلسیوس (شب/روز) در هر دو رژیم مشاهده شد. افزایش شوری باعث کاهش درصد جوانه زنی شد، به طوری که شوری 40.90، 22.85 و 101.47 میلی مولار، برای کاهش 50 درصــد حداکثر جوانه زنی بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک ثبت گردید. با افزایش پتانسیل اسمزی جوانه زنی کاهش معنی داری داشت. مدل لجستیک سه پارامتری کاهش 50 درصد حداکثر جوانه زنی را در بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک به ترتیب 0.58-، 0.49- و0.50- مگاپاسکال تعیین نمود. بیشترین جوانه زنی در بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک به ترتیب در اسیدیته های 7 ، 6 و 7 مشاهده شدند. با افزایش عمق کاشت ظهور گیـاه چه به طـور معنی داری کاهش یافت. مدل نمـایی کاهشی عمق 50 درصد، کاهش سبز شدن را برای بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک به ترتیب برابر2.62، 1.93 و 1.88 سانتی متر برآورد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - مروری بر پتانسیل غذایی و دارویی فیکوبیلی‌پروتئین‌های مستخرج از سیانوباکتری‌ها
بهاره نوروزی یاسمن گورانی

10.30495/jfh.2023.1984318.1397

فیکوبیلی‌پروتئین‌ها (Phycobiliproteins -PBPs)، بیلی‌پروتئین‌های رنگی و محلول در آب هستند که در سیانوباکتری‌ها و رودوفیت‌ها، یافت می‌شوند و براساس خصوصیات طیفی، به سه نوع آلوفیکوسیانین‌ها، فیکوسیانین و فیکواریترین تقسیم‌بندی می‌شوند. PBPs، جدا از عملکرد مخصوص خود به‌عنوا أکثر

فیکوبیلی‌پروتئین‌ها (Phycobiliproteins -PBPs)، بیلی‌پروتئین‌های رنگی و محلول در آب هستند که در سیانوباکتری‌ها و رودوفیت‌ها، یافت می‌شوند و براساس خصوصیات طیفی، به سه نوع آلوفیکوسیانین‌ها، فیکوسیانین و فیکواریترین تقسیم‌بندی می‌شوند. PBPs، جدا از عملکرد مخصوص خود به‌عنوان آنتن‌های دریافت‌کننده نور خورشید در فرایند فتوسنتز، می‌توانند به‌عنوان رنگ‌های مواد غذایی، مواد مغذی، مواد آرایشی، صنایع دارویی و پروب‌های فلورسنت در آنالیزهای ایمونوفلورسانس به‌کار گرفته شوند. ازآنجایی‌که PBPs دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی، ضد توموری، همچنین خاصیت‌های ضدالتهابی و ضد دیابتی بالقوه هستند، در این مقاله مروری سعی گردید تا خصوصیات و پتانسیل غذایی و دارویی PBPs به‌همراه ویژگی‌های ساختاری آن‌ها موردبررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از بررسی مقالات اخیر نشان داد که بخش پروتئینی PBPs در برابر استرس‌های محیطی بسیار حساس است و همین موضوع کاربرد آن‌ها را در صنایع غذایی محدود می‌سازد. لذا لزوم کاربرد مواد محافظت‌کننده و پوشش دارسازی برای حفظ رنگ و جلوگیری از دناتوره شدن ساختار پروتئینی ضروری است که نه‌تنها باعث افزایش خواص آنتی‌اکسیدانی می‌شود، بلکه نیمه‌عمر ماده غذایی را نیز افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - ارزیابی غلظت سرب، روی ، مس، نیکل و کروم در سبزیجات رشد یافته در اطراف شهر زنجان
علی افشاری حسین خادمی

این پژوهش با هدف ارزیابی پتانسیل خطر فلزات سنگین بر سلامت انسان از مصرف سبزیجات انجام گرفت. برای این منظور از سبزیجات رشدیافته در اطراف شهر و مراکز صنعتی زنجان به‌صورت تصادفی نمونه برداری صورت پذیرفت. نمونه های گیاهی با روش اسید کلریدریک 2 مولار هضم و غلظت عناصر (Pb، Zn أکثر

این پژوهش با هدف ارزیابی پتانسیل خطر فلزات سنگین بر سلامت انسان از مصرف سبزیجات انجام گرفت. برای این منظور از سبزیجات رشدیافته در اطراف شهر و مراکز صنعتی زنجان به‌صورت تصادفی نمونه برداری صورت پذیرفت. نمونه های گیاهی با روش اسید کلریدریک 2 مولار هضم و غلظت عناصر (Pb، Zn، Cu، Ni و Cr) توسط دستگاه جذب اتمی قرائت گردید. به‌صورت کلی میانگین فلزات سنگین در تمام سبزیجات (32=N) برای روی، سرب، مس، نیکل و کروم به‌ترتیب 8/97، 9/31، 3/19، 4/4 و 3/2 میلی گرم بر کیلوگرم تعیین شد. بالاترین مقدار شاخص آلودگی فلز در ریحان و پایین ترین آن در شاهی مشاهده شد (به‌ترتیب 46/16 و 88/4) مقدار جذب روزانه برای روی، مس و کروم در تمام گروه سنی پایین تر از مقدار جذب قابل تحمل روزانه عناصر است. این مقدار در کودکان، بزرگسالان و سالخوردگان برای نیکل به‌ترتیب 0/2، 6/1 و 3/1 درصد و برای سرب به‌ترتیب 1/28، 0/22 و 0/19 درصد بیشتر از مقدار PTDI به‌دست آمد. مقدار پتانسیل خطرپذیری در تمام گروه سنی به‌صورت Pb>Cu>Zn>Ni>Cr محاسبه شد. مقدار پتانسیل خطرپذیری برای کروم، نیکل و روی کمتر از یک و برای مس کمی بیشتر از یک و در سرب بسیار بالاتر از یک بود. مقدار شاخص خطرپذیری برای گروه سنی کودکان، بزرگسالان و سالخوردگان به‌ترتیب 33/31، 58/24 و 14/21 به‌دست آمد، که بیشترین سهم آن مربوط به سرب می باشد (7/89%) تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - بررسی و ارزیابی توانمندی‌ها و پتانسیل‌های ژئوتوریستی شهرستان سرعین (مطالعه موردی: روستاهای آلوارس، درآباد، نوران)
فریبا اسفندیاری درآباد بهروز نظافت تکله

گردشگری یا توریسم می‌تواند بین‌المللی باشد و یا این‌که به‌صورت داخلی در یک کشور انجام شود. از نظر این سازمان گردشگری صرفا محدود به سفرهایی نمی‌شود که در دوران تعطیلات انجام می‌شود بلکه اگر یک مسافر از محل زندگی خودش دور شده و به محل دیگری از کشور یا حتی کشور دیگر مسافرت أکثر

گردشگری یا توریسم می‌تواند بین‌المللی باشد و یا این‌که به‌صورت داخلی در یک کشور انجام شود. از نظر این سازمان گردشگری صرفا محدود به سفرهایی نمی‌شود که در دوران تعطیلات انجام می‌شود بلکه اگر یک مسافر از محل زندگی خودش دور شده و به محل دیگری از کشور یا حتی کشور دیگر مسافرت کند و مدت زمانی را مشغول به کسب و کار و حتی تحصیل شود در دسته‌بندی توریست یا گردشگر قرار می‌گیرد. هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی توانمندی‌ها و پتانسیل‌های ژئوتوریستی (مطالعه موردی: روستاهای آلوارس، درآباد، نوران) می‌باشد. روش این تحقیق از نوع کاربردی، تحلیلی و مقایسه‌ای می‌باشد که در این تحقیق از مدل دینامیکی جهت ارزیابی توان گردشگری و از مدل پاوولوا جهت ارزیابی توان رقابت‌پذیری مناطق ژئوتوریستی استفاده شده است. ارزش و اهمیت مناطق ژئوتوریستی در مدل هادزیک به وسیله سه شاخص ارزش علمی، ارزش‌های مازاد و میزان آسیب‌پذیری مناطق برآورد می‌شود و در مدل پاوولوا از نظر عوامل مثبت و منفی، توان رقابت‌پذیری مناطق برآورد می‌شود. در مدل دینامیکی با استفاده فرمول حجم نمونه کوکران تعداد کارشناس و گردشگر مشخص شده است که پرسش‌نامه از 55 بازدیدکننده و 10 کارشناس جهت ارزیابی توان ژئوتوریستی منطقه مورد مطالعه استفاده گردید. نتایج حاصل نشان می‌دهد که توان ژئوتوریستی مناطق درآباد برابر 4/33، نوران برابر 44/36 و آلوارس 64/59 می‌&zwj;‌‌‌باشد که توان ژئوتوریستی درآباد و نوران متوسط و تفاوت زیادی با هم‌دیگر ندارند ولی منطقه آلوارس دارای توان ژئوتوریستی خوبی است. هم‌چنین برای ارزیابی رقابت‌پذیری مناطق مورد مطالعه نتایج به‌دست آمده از تجزیه و تحلیل عوامل مثبت و منفی نشان‌دهنده این است که نتایج نهایی ارزش عددی مناطق درآباد برابر 14/1، نوران برابر 18/1 می‌باشند که دارای رقابت‌پذیری رضایت&lrm;بخش و منطقه ژئوتوریستی آلوارس با مقدار 41/1 دارای رقابت‌پذیری خوب و مناسبی می‌باشد. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود که منطقه گردشگری آلوارس از نظر رقابت‌پذیری نسبت به سایر مناطق گردشگری مورد مطالعه پتاسیل‌های مناسبی برای جذب گردشگر را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - تحلیل الگوهای همدید دو رخداد سنگین‌ترین بارش‌های حوضه سد زاینده رود
شهیده دهقان امیر گندمکار علیرضا عباسی

بارش یکی از مهمترین عناصر اقلیمی است و به خصوص زمانی که بارش‌های سنگین رخ دهد اهمیت آن بیشتر می‌شود. بررسی بارش و یا بارش‌های سنگین یک منطقه نیازمند تحلیل الگوهای همدید می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی بارش‌های سنگین حوضه آبریز سد زاینده رود صورت گرفته است. برای این منظو أکثر

بارش یکی از مهمترین عناصر اقلیمی است و به خصوص زمانی که بارش‌های سنگین رخ دهد اهمیت آن بیشتر می‌شود. بررسی بارش و یا بارش‌های سنگین یک منطقه نیازمند تحلیل الگوهای همدید می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی بارش‌های سنگین حوضه آبریز سد زاینده رود صورت گرفته است. برای این منظور از داده‌های بارش روزانه ایستگاه‌های کوهرنگ، فریدون شهر، شهرکرد، داران، پل زمان خان، فرخ شهر، چادگان و سامان طی دوره آماری 2019-1958 استفاده شد. پس از بررسی داده‌ها دو رخداد بارش در تاریخ‌های 7/1/2004 و 12/3/2005 که بارش‌های سنگین (بارش بالای 20 میلی متر) در منطقه مورد مطالعه رخ داده انتخاب و الگوهای همدید آن مورد تحلیل قرار گرفته است. داده‌های مربوط به ارتفاع ژئوپتانسیل سه تراز 500، 700 و 850 هکتوپاسکال از سایت نوآ دریافت و در نرم افزار Arc Gis نقشه های آن ترسیم شد. نتایج به دست آمده نشان داد بارش های سنگین در حوضه مورد مطالعه زمانی رخ می‌دهد که هوای سرد در عرض‌های بالاتر به سمت عرض‌های پایین‌تر حرکت کرده و بر روی دریای سرخ و مدیترانه رطوبت لازم را کسب کرده باشند. زمانی که محور تراف در شرق مدیترانه قرار گیرد و رطوبت فراوان نیز داشته باشد باعث ایجاد بارش‌های سنگین در منطقه مورد مطالعه می‌شود. در مجموع می‌توان بیان نمود که شدیدترین بارش‌ها در منطقه مورد مطالعه در اسفندماه رخ می‌دهد و سیستم‌های مدیترانه‌ای و سودانی مسبب رخداد بارش‌های سنگین در این منطقه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - توصیف کمی اثر کاهش پتانسیل آب بر جوانه ‏زنی بذر کرچک (Ricinus communis L.)‏ با استفاده از مدل‏های هیدروتایم
ابوالفضل درخشان حامد اکبری بهنام کامکار سیدعلی محمد مدرس ثانوی

مدل سازی جوانه زنی با استفاده از مدل های هیدروتایم و هیدروترمال تایم به طور گسترده ای انجام می شود. در یک جمعیت بذری، تنوع در زمان جوانه زنی ناشی از تنوع پتانسیل آب پایه برای جوانه زنی کسر g (𝜓b(g)) است که توسط توزیع نرمال مدل سازی می شود. در این آزمایش، فرض نرمال بودن أکثر

مدل سازی جوانه زنی با استفاده از مدل های هیدروتایم و هیدروترمال تایم به طور گسترده ای انجام می شود. در یک جمعیت بذری، تنوع در زمان جوانه زنی ناشی از تنوع پتانسیل آب پایه برای جوانه زنی کسر g (𝜓b(g)) است که توسط توزیع نرمال مدل سازی می شود. در این آزمایش، فرض نرمال بودن توزیع 𝜓b(g) با جوانه زنی بذرهای کرچک در محدوده ای از پتانسیل های آب (𝜓) در دماهای زیر مطلوب مورد آزمون قرار گرفت. چهار توزیع آماری ویبول، لوگ لجستیک، نرمال و گامبل برای نشان دادن تنوع نسبی 𝜓b(g) مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که توزیع ویبول در همه دماهای مورد بررسی دارای بیشترین دقت برازش به داده های 𝜓b(g) بود (AIC بین 1497- تا 1020-). ثابت هیدروتایم با افزایش دما کاهش یافت؛ بر اساس تابع توزیع ویبول مقدار آن از 71/242 مگاپاسکال ساعت در دمای 10 درجه سانتی گراد به 43/27 مگاپاسکال ساعت در دمای 35 درجه سانتی گراد رسید. همچنین بر اساس تابع ویبول، پتانسیل آب پایه برای جوانه&lrm;زنی بذور کرچک در دماهای مختلف بین 93/0- تا 2- مگاپاسکال متغیر بود. توزیع نرمال لزوماً بهترین تابع برای پتانسیل آب پایه در مدل های هیدروترمال تایم نیست، لذا قبل از استفاده از یک مدل برای پیش بینی، توزیع 𝜓b(g) در یک نمونه بذری باید مورد بررسی قرار گیرد و یک معادله مناسب انتخاب شود. با توجه به انعطاف پذیری توزیع ویبول، این مدل امکان پیش بینی دقیق جوانه زنی و نیز تعیین توزیع 𝜓b(g) را فراهم می آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - پرایمینگ بذر بر مولفه های جوانه‌زنی گیاه مرزه (Satureja hortensis) تحت شرایط تنش خشکی و شوری
بیژن سعادتیان گودرز احمدوند فاطمه سلیمانی

گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کا أکثر

گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هیدروپرایمینگ با آب مقطر دوبار تقطیر و پرایمینگ با نیترات پتاسیم 4 درصد (وزنی- حجمی) به مدت 12 ساعت و بدون پرایم (شاهد) بودند. در آزمایش اول سطوح تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول 6000 در چهار سطح 0، 2/0-، 4/0- و 6/0- مگاپاسکال اعمال شد. برای ایجاد شرایط تنش شوری در آزمایش دوم، از نمک کلرید سدیم در چهار غلظت 0، 50 ، 100 و 150 میلی‌مولار استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو تنش خشکی و شوری اعمال شده اثر منفی و معنی‌داری بر صفات درصد جوانه‌زنی نهایی، میانگین مدت زمان جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و وزن خشک گیاهچه مرزه داشت. تحت شرایط عدم تنش، تیمار هیدروپرایمینگ اثر مثبت و معنی‌داری بر تمامی صفات مورد بررسی داشت، اما به طور کلی با افزایش سطح هر دو تنش، از میزان اثرات مثبت هیدروپرایمینگ بذر مرزه کاسته شد. در مقابل، بذور پرایم شده با نیترات پتاسیم از نظر صفات مورد بررسی، برتری معنی‌داری نسبت به بذور هیدروپرایم و شاهد نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم (Triticum aestivum) در شرایط تنش خشکی
زهرا تقی پور عیسی مقصودی

به‌‌‌منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم (رقم شهریار) تحت تنش خشکی آزمایشی در آزمایشگاه فیزیولوژی و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. أکثر

به‌‌‌منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم (رقم شهریار) تحت تنش خشکی آزمایشی در آزمایشگاه فیزیولوژی و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اول تنش خشکی با استفاده از پلی‌اتیلن‌گلایکول 6000 در غلظت‌های 0، 4- و 8- بار و عامل دوم غلظت‌های کیتوزان شامل 0، 0/5، 1 و 2 درصد بود. نتایج نشان داد که تأثیر اثر متقابل تنش خشکی و کیتوزان بر مؤلفه‌های رشدی گندم بجز درصد جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه معنی‌دار بود. به‌طوری ‌که بیشترین شاخص بنیه بذر، وزن خشک ریشه‌چه و وزن خشک ساقه‌چه به‌ترتیب از پتانسیل اسمزی صفر بار در غلظت 1 درصد کیتوزان، پتانسیل اسمزی 4- بار در غلظت 1 درصد کیتوزان و پتانسیل اسمزی صفر بار در غلظت 2 درصد کیتوزان به‌دست آمد. بیشترین درصد جوانه‌زنی (100) و طول ریشه‌چه (18/44 سانتی‌متر) در پتانسیل اسمزی صفر بار به‌دست آمد. همچنین بیشترین درصد جوانه‌زنی (97/29) و بیشترین طول ریشه‌چه (13/20 سانتی‌متر) به ترتیب از غلظت 0/5 و 1 درصد کیتوزان حاصل شد. با افزایش پتانسیل اسمزی به 8- بار، انرژی جوانه‌زنی در غلظت‌های 0/5 تا 1 درصد کیتوزان در مقایسه با پتانسیل اسمزی صفر بار افزایش یافت. با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان اظهار داشت که پیش تیمار بذر گندم با غلظت 0/5 درصد کیتوزان، طول ساقه‌چه و غلظت 1 درصد، انرژی جوانه‌زنی را بهبود داده و اثر تنش خشکی بر برخی مؤلفه‌های جوانه‌زنی را تعدیل می‌کند. غلظت‌های پایین کیتوزان می‌تواند کاهش درصد و شاخص جوانه‌زنی ناشی از افزایش تنش کم آبی را جبران کند. بنابراین پوشش بذر با کیتوزان ممکن است جوانه‌زنی بذر را افزایش داده و تحمل به شرایط تنش را در گیاهچه‌ها افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - واکاوی شرایط همدید رخداد تند باد و توفان گرد و غبار شیراز اسفند 1399
اشرف اسدی

با نزدیک شدن به فصول گذار در انتهای فصل زمستان ، تغییر در شرایط الگوهای حرکت و تندی باد در عرض های میانه پدیده ای اجتناب ناپذیر است که گاهاً می تواند مدیریت بحران و رفت و آمد در معابر شهری را با مشکل مواجه کند . هدف این پژوهش بررسی شرایط همدید شکل گیری تند باد و توفان گ أکثر

با نزدیک شدن به فصول گذار در انتهای فصل زمستان ، تغییر در شرایط الگوهای حرکت و تندی باد در عرض های میانه پدیده ای اجتناب ناپذیر است که گاهاً می تواند مدیریت بحران و رفت و آمد در معابر شهری را با مشکل مواجه کند . هدف این پژوهش بررسی شرایط همدید شکل گیری تند باد و توفان گرد و غبار در شهر شیراز در روز در 22 اسفند 1399 می باشد. برای رسیدن به این هدف با رویکرد محیطی به گردشی از داده های روزانه بارش ، سرعت باد و گرد و غبارِ سازمان هواشناسی و داده های دمای هوا، ارتفاع ژئوپتانسیل ، فشار تراز دریا ، باد مداری، باد نصف النهاری، رطوبت ویژه و اُمگا از پایگاه داده NCEP/NCAR جهت بررسی تراز فوقانی جو استفاده شده است. نتایج نشان داد که قرار گیری منطقه مورد مطالعه در زیر ناحیه فرارفت تاوایی مثبت در شرق ناوه بادهای غربی که منجر به واگرایی بالایی و همگرایی پایینی می گردد ، برقراری شیو دما و جبهه زایی و به ویژه فرود رودباد جبهه قطبی تا ترازهای پایین جو ، شرایط همدید برای رخداد صعود شدید هوا و شکل گیری تندباد های شدید ناشی از آن را در روز مورد مطالعه فراهم کرده است. این پژوهش می تواند با شناسایی عوامل تاثیر گذار بر رخداد تند بادها مبنای علمی مطلوبی، برای حفاظت و بهبود شرایط سکونت گاه های انسانی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی و توسعه آن با‌ استفاده از مدل‌های ژئوتوریستی (مطالعه موردی: زنوزق، کندوان، اشتبین)
منصور رحمتی فائزه بهادری بهروز نظافت تکله الهه نوازش حسن نظافت تکله

ژئوتوریسم یکی از انواع گردشگری پایدار است که علاوه بر بازدید از جاذبه‌های زمین‌شناختی و ژئومورفولوژیکی، بر آموزش و حفاظت از آنان نیز تاکید دارد. ژئوتوریسم یکی از گویه‌های مهم اکوتوریسم با رویکردی مسئولانه و حفاظت محور است؛ که بر مردمی کردن علوم زمین و توسعه فرهنگی، اجتم أکثر

ژئوتوریسم یکی از انواع گردشگری پایدار است که علاوه بر بازدید از جاذبه‌های زمین‌شناختی و ژئومورفولوژیکی، بر آموزش و حفاظت از آنان نیز تاکید دارد. ژئوتوریسم یکی از گویه‌های مهم اکوتوریسم با رویکردی مسئولانه و حفاظت محور است؛ که بر مردمی کردن علوم زمین و توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه بومی تاکید می‌کند. هدف از این پژوهش، بررسی توانمندی‌های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل پائوولوا و کوبالیکوا و هادزیک می-باشد. سه منطقه مورد مطالعه شامل مناطق ژئوتوریستی کندوان، زنوزق و اشتبین انتخاب شده است. براساس مدل پائوولوا نتایج حاصل نشان ‌داد که منطقه ژئوتوریستی کندوان با بیشترین امتیازدهی در عوامل مثبت ارتقا دهنده رقابت‌پذیری مقاصد ژئوتوریستی شامل ثروت طبیعی با امتیاز (7) بوده و بیشترین مقدار درمیان گویه‌های منفی رقابت‌پذیری، کسری بودجه و عدم وجود متخصّصان ماهر با امتیاز (5) بیشترین تأثیر منفی را در جذب گردشگر ایجاد می‌کند. همچنین، نتایج حاصل از مدل کوبالیکوا نشان‌ داد که منطقه کندوان با مقدار (25/9) بیشترین امتیاز را نسبت به سایر مناطق کسب کرده‌ است. در مدل هادزیک با توجّه به بررسی ارزش‌های علمی و مازاد طبق نظر کارشناس و گردشگر نتایج حاصل نشان ‌داد که میانگین امتیازات گویه‌ها در منطقه ژئوتوریستی کندوان با بیشترین امتیاز در اولویت اول قرار دارد. درمیان دو منطقه ژئوتوریستی روستای زنوزق بیشتر از روستای اشتبین می‌باشد. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود با ارزیابی و شناسایی پتانسیل-های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی و توسعه توانمندی‌ها منجر به توسعه مناطق ژئوتوریستی و جذب گردشگر خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - تهیه نقشه پتانسیل آتش سوزی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی درجنگل های شمال ایران
مرتضی معدنی پور کرمانشاهی سید ارمین هاشمی امین خادمی

آتش‌سوزی و کاهش سطح جنگل‌ها به عنوان یک بحران در سال‌های اخیر مطرح می‌باشد. هر ساله حریق هایی نواحی جنگلی را در کشور ما بخصوص در جنگل های شمال تهدید و باعث کاهش سطح کمی و کیفی آن می شود در این تحقیق، ابتدا مدل رقومی ارتفاعی تهیه شد سپس ارتفاع، نقشه‌های شیب، جهت‌های جغرا أکثر

آتش‌سوزی و کاهش سطح جنگل‌ها به عنوان یک بحران در سال‌های اخیر مطرح می‌باشد. هر ساله حریق هایی نواحی جنگلی را در کشور ما بخصوص در جنگل های شمال تهدید و باعث کاهش سطح کمی و کیفی آن می شود در این تحقیق، ابتدا مدل رقومی ارتفاعی تهیه شد سپس ارتفاع، نقشه‌های شیب، جهت‌های جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا تهیه شد. نقشه‌های نوع و تراکم پوشش گیاهی منطقه و نقشه‌های جاده‌ها، مناطق مسکونی و زمین‌های کشاورزی منطقه نیز تهیه شد با استفاده از توابع عضویت فازی، ارزش گذاری معیارها محدوده مورد مطالعه در هر یک از لایه‌ها در فاصله‌ای بین صفر تا یک ارزش‌گذاری شد. نتایج استفاده از مدل دانگ با روش فازی در پهنه‌بندی پتانسیل خطر وقوع آتش سوزی نشان داد در روش وزن‌دهی فازی، پهنه‌های خطر، خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد دارای مساحت به ترتیب 42/6840، 84/6605، 46/12044، 87/15922 و 89/7416 هکتار می‌باشد، براساس نقشه تهیه شده 40 درصد منطقه در طبقات خطرزیاد قرار گرفته است و خطر آتش سوزی منطقه را تهدید می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - بررسی و تحلیل پتانسیل‌های ژئوتوریستی و ژئومورفولوژیکی شهرستان بابلسر با استفاده از مدل کوبالیکوا و ‌هادزیک (مطالعه موردی: روستاهای ساحلی کرفون، میرود، افراتخت)
موسی عابدینی پرستو خوشخو

هدف از این پژوهش ارزیابی و تحلیل ژئوتوریستی و ژئومورفولوژیکی شهرستان بابلسر با استفاده از مدل کوبالیکوا و مدل هادزیک می‌باشد. مدل کوبالیکوا اولین روش مورداستفاده در این پژوهش است و بیشتر بر معیارهای علمی و آموزشی و مدل هادزیک نیز بر شاخص ارزش های علمی و شاخص ارزش های ما أکثر

هدف از این پژوهش ارزیابی و تحلیل ژئوتوریستی و ژئومورفولوژیکی شهرستان بابلسر با استفاده از مدل کوبالیکوا و مدل هادزیک می‌باشد. مدل کوبالیکوا اولین روش مورداستفاده در این پژوهش است و بیشتر بر معیارهای علمی و آموزشی و مدل هادزیک نیز بر شاخص ارزش های علمی و شاخص ارزش های مازاد تأکید دارد. در این پژوهش سه منطقه ژئوتوریستی شامل: میرود، کرفون، افرا تخت انتخاب شدند. تحقیق حاضر با پر کردن 60 پرسشنامه برای مدل کوبالیکو (هر پرشسنامه حاوی 55 سوال) و مدل هادزیک ( هر پرسشنامه حاوی 25 سوال) از مسافران و کارشناسان برای هر سه روستای مورد مطالعه و محاسبه میانگین امتیاز‌دهی آنان به سوالات مختلف، بعمل آمده است. نتایج حاکی از آن است که روستای کرفون در مقایسه با دو مکان دیگر جز معروف‌ترین و پرجاذبه‌ترین ژئومورفوسایت‌های شهرستان بوده و از این حیث است که 76/64 را به خود اختصاص داده است و پس‌ازآن روستای میرود با امتیاز 04/52 قرارگرفته است که هر دو ازنظر ارزش در سطح خوبی جای دارند. روستای افرا تخت نیز با امتیاز 24/23 کمترین مقدار را دارد؛ بااین‌حال امتیاز بالای کرفون علاوه بر جذابیت به دلیل نادر بودن و شاخص بودن نسبت به بقیه موارد است. از سوی دیگر ناشناخته بودن جاذبه، راه ارتباطی نامناسب، کمبود امکانات اقامتی و زیستی برای گردشگران و راهنمای تور آگاه به توانمندی‌های ژئوتوریستی از مهم‌ترین مشکلات و ضعف‌های منطقه جهت توسعه ژئوتوریسم به شمار می‌روند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - پهنه بندی تبخیر-تعرق پتانسیل استان آذربایجان شرقی به کمک داده های دورسنجی فرآورده مودیس
مجید رضایی بنفشه سعید جهانبخش اصل سید ابوالفضل مسعودیان فاطمه جعفری شندی

در این پژوهش، پهنه بندی داده های فرآورده ی تبخیر-تعرق پتانسیلاستان با هدف شناسایی پهنه های اقلیمی از نظر تبخیر-تعرق پتانسیل و بررسی تغییرات مکانی و زمانی آن در هر پهنه انجام شده است. برای تحقق این هدف از داده های فرآورده ی دورسنجی MOD16A2 سنجنده ی مودیس در فواصل زمانی أکثر

در این پژوهش، پهنه بندی داده های فرآورده ی تبخیر-تعرق پتانسیلاستان با هدف شناسایی پهنه های اقلیمی از نظر تبخیر-تعرق پتانسیل و بررسی تغییرات مکانی و زمانی آن در هر پهنه انجام شده است. برای تحقق این هدف از داده های فرآورده ی دورسنجی MOD16A2 سنجنده ی مودیس در فواصل زمانی 8 روزانه در بازه ی زمانی 2014-2000 استفاده گردید. جهت پهنه بندی استان از نظر میانگین بلندمدت تبخیر-تعرق پتانسیل در مقیاس 8 روزانه، پایگاه داده ای با آرایه ای به ابعاد 46 × 388 × 321 تولید شد. خوشه بندی تبخیر-تعرق پتانسیل به منظور تعیین پهنه های تبخیر-تعرق پتانسیلاستان به روش وارد روی داده های 8 روزانه انجام شد. نخست استان به دو پهنه ی تبخیر-تعرق پتانسیلیک و دو تقسیم شد که خوشه بندی مجدد آن ها چهار پهنه در گستره ی استان نمایان ساخت. نتایج پژوهش ضمن نشان دادن تغییرات مکانی تبخیر-تعرق پتانسیلاستان، منعکسکننده ی تغییرات آندر چهار پهنه ی همگن تبخیر-تعرق پتانسیل می باشد. از این رو در مدیریت منابع آب در چهار پهنه ی همگن می تواند نقش قابل توجهی داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - بررسی آسیب‌پذیری آبخوان دشت خنج- فیشور لارستان با استفاده از مدل دراستیک
عبدالرسول قنبری

منابع آّب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است. حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به این منبع می باشند. وجود منابع مهم آلاینده های انتشاری و نقطه ای ، ناشی از فعالیت های انسانی در سطح زمین ونفوذ این آلاینده ها به آبخوان ، موجب کاهش کیفیت آب زیر زمینی می شود. بررسی أکثر

منابع آّب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است. حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به این منبع می باشند. وجود منابع مهم آلاینده های انتشاری و نقطه ای ، ناشی از فعالیت های انسانی در سطح زمین ونفوذ این آلاینده ها به آبخوان ، موجب کاهش کیفیت آب زیر زمینی می شود. بررسی آسیب پذیری ،روشی کم هزینه درشناسایی نواحی مستعد به آلودگی است که در مدیریت منابع آب نقش اساسی دارد.شناسایی وتهیه نقشهپهنه بندی مناطق آسیب پذیر آبخوان، یعنی مناطقی که امکان نفوذ وپخش آلاینده ها از سطح زمینبه سیستم آب زیر زمینی وجود دارد، یک ابزار مدیریتی مناسب برای جلو گیری از آلودگی منابع آب زیر زمینی است .جهت انجام این تحقیق، پارامترهای هیدروژئولوژیکی تشکیل دهنده مدل دراستیک شامل عمق آب، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، اثرات ناحیه غیر اشباع و هدایت هیدرولیکی ، دردشت خنج –فیشور لارستان ، واقع در جنوب استان فارس، مورد مطالعه قرار گرفت.از نرم افزارArc GIS برای تهیه نقشه های آسیب پذیری ازطریق همپوشانی لایه های هیدروژئولوژیکی،استفاده شد. براساس یافته های این تحقیق، آبهای زیر زمینی دشت مورد مطالعه به شدت در معرض خطر آلودگی قرار دارد.بنحوی که نزدیک به 62 درصد از مساحت منطقه در شرایط آسیب پذیری متوسط تا زیاد است. این نواحی عموما در پایین دست ومرکز دشت قرار دارد. با توجه به اینکه آب زیرزمینی،مهمترین منبع آبی منطقه است،پیشگیری(Prevention) از راه یابی آلاینده ها به آبهای زیر زمینی با ایجاد حریم های حفاظت کیفی در اطراف منابع آب و رعایت ضابطه های تخلیه آلاینده ها به منابع پذیرنده ، از راهکارهای موثر جهت حفظ کیفیت این منابع است.ابزارهای مدیریتی مهم مانند نقشه های آسیبپذیری و حریم کیفی جهت برنامه ریزی برای استقرارمناسب کاربری ها و مدیریت آنها بر روی آبخوان حائز اهمیت است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - اولویت بندی سیلخیزی زیرحوضه‌های حوزه آبخیز طالقان با استفاده از تلفیق AHP و TOPSIS
سمانه رضوی زاده کاکا شاهدی

سیل یکی از بلایای طبیعی است که هر ساله در نقاط مختلف جهان باعث خسارات فراوانی می‌گردد. اولویت‌بندی‌ زیرحوضه‌های یک حوزه آبخیز بر اساس پتانسیل سیلخیزی، با هدف تعیین اولویت در سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات مدیریتی می‌تواند نقش مهمی در مدیریت بهینه آبخیزها داشته باشد. در تحقیق أکثر

سیل یکی از بلایای طبیعی است که هر ساله در نقاط مختلف جهان باعث خسارات فراوانی می‌گردد. اولویت‌بندی‌ زیرحوضه‌های یک حوزه آبخیز بر اساس پتانسیل سیلخیزی، با هدف تعیین اولویت در سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات مدیریتی می‌تواند نقش مهمی در مدیریت بهینه آبخیزها داشته باشد. در تحقیق حاضر از دو تکنیک AHP و TOPSIS به منظور اولویت بندی زیرحوضه‌های آبخیز طالقان، بر اساس پتانسیل سیلخیزی استفاده شد. معیارهای در نظر گرفته شده، معیارهای مهم و تاثیر گذار بر نفوذپذیری آب، تولید رواناب و در نتیجه پتانسیل سیلخیزی بود که شامل 10 معیار مساحت، ضریب گراولیوس، تراکم زهکشی، شیب متوسط زیر حوضه، ارتفاع متوسط زیرحوضه، درصد اراضی نفوذناپذیر، شماره منحنی، شیب آبراهه اصلی، طول آبراهه اصلی و زمان تمرکز در هر زیرحوضه می‌باشد. نتایج نشان داد که سه معیار درصد اراضی نفوذناپذیر، CN و شیب آبراهه اصلی به ترتیب با وزن نسبی 283/0، 231/0 و 163/0 از بیشترین اهمیت در پتانسیل سیلخیزی زیرحوضه‌ها برخوردار می‌باشند. همچنین نتایج نهایی حاصل از تلفیق اولویت بندی زیرحوضه‌ها با استفاده از دو تکنیک نشان داد که در میان 16 زیرحوضه آبخیز طالقان، سه زیرحوضه حسنجون، ناریان و شهرک به ترتیب بیشترین پتانسیل سیلخیزی را دارا بوده و در نتیجه از لحاظ ضرورت انجام اقدامات مدیریتی در اولویت می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - پتانسیل یابی مکان های باستانی با استفاده از تئوری وزن- شاهد دمپستر- شیفر به منظور توسعه گردشگری (مطالعه موردی : شهرستان ساری)
lمهسا مقیمیان سید محسن حسینی حسن احمدی

صنعت توریسم با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهمترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل میکند. براساس آمار منتشره سازمان جهانی توریسم، تعداد گردشگران در س أکثر

صنعت توریسم با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهمترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل میکند. براساس آمار منتشره سازمان جهانی توریسم، تعداد گردشگران در سطح جهان از سال 1950 تاکنون 36 برابر شده است. به طوریکه از 25میلیون نفر در سال 1950 ، به حدود 1018 میلیون نفر در سال 2010 افزایش یافت. لذا با توجه به اینکه یکی از مولفه های تاثیر گذار در دنیا برای جذب گردشگر، نقش مکان های باستانی است و تقاضای مردم برای بازدید از مناطق باستانی بستر مناسبی برای جذب گردشگر فراهم آورده است و همچنین شهرستان ساری با وجود جاذبه های تاریخی منحصر به فرد با قابلیت های شناساندن فرهنگ ادوار گذشته ، نقش بسزایی در ایجاد پتانسیل گردشگری خواهد داشت لذا در این تحقیق با استفاده از تئوری وزن– شاهد دمپستر– شیفر که یک تئوری ایجاد شده بر پایه پتانسیل حضور، عدم حضور وحضور- عدم حضور شواهد می باشد به مکان یابی مکان های باستانی شهرستان ساری اقدام شده است. که نتایج نشان میدهد که علاوه بر مکان های حال حاضر شناسایی شده، محدوده هایی وجود دارند که دارای پتانسیل بالایی از نظر حضور مناطق باستانی می باشند که می بایست جهت بررسی بیشتر با استفاده از گمانه زنی های باستان شناسی بر اساس سایر شواهد نسبت به درستی آزمایی آن اقدام نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - بررسی برخی پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) به سلنیوم تحت تنش شوری
علیرضا ایرانبخش سارا سعادتمند رمضانعلی خاوری نژاد بیتا زاجی

شوری یکی از مهم‌ترین تهدیدهای محیطی است که بر رشد، توسعه و بهره‌وری گیاهان اثر می‌گذارد، لذا دسترسی به روش‌های کاهش اثرات منفی آن بر روی گیاهان امری ضروری به نظر می رسد. به همین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای شوری (0، 25، 50 و 75 میلی‌مول أکثر

شوری یکی از مهم‌ترین تهدیدهای محیطی است که بر رشد، توسعه و بهره‌وری گیاهان اثر می‌گذارد، لذا دسترسی به روش‌های کاهش اثرات منفی آن بر روی گیاهان امری ضروری به نظر می رسد. به همین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای شوری (0، 25، 50 و 75 میلی‌مولار) و محلول‌پاشی سلنیوم (0، 5، 10 میکرومولار) اجرا گردید تا نقش احتمالی سلنیوم در تنظیم بردباری گیاه دارویی بادرشبویه به شوری مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا محلول‌پاشی‌ پس از استقرار گیاهچه‌ها در سه مرحله زمانی، هم‌زمان با اعمال تنش شوری و سپس به فاصله هر هفته یک‌بار انجام شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های رشد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و محتوای نسبی آب برگ گیاهان بادرشبویه تحت تأثیر تنش شوری در سطوح مختلف به‌طور معنی‌دار کاهش پیدا کردند. محلول‌پاشی سلنیوم به‌ویژه در غلظت کم سبب بهبود کلیه صفات ذکرشده در شرایط تنش شوری گردید. در مقابل، سطح بالای سلنیوم سبب تشدید اثر منفی شوری شد، به‌طوری‌که حداکثر میزان مالون‌دی‌آلدئید، نشت الکترولیتی و پتانسیل‌آب توسط سلنیوم (10 میکرومولار) در شرایط تنش شوری شدید (75 میلی‌مولار) حاصل گردید و منجر به تجمع پرولین و قندهای محلول شد. این بررسی نشان داد تیمار سلنیوم در غلظت پایین نقش بسزایی در کاهش اثرات مضر شوری از طریق افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، حفظ یکپارچگی غشاء، کاهش پتانسیل‌آب و انباشت محلول‌های سازگار داشته و در نتیجه سبب بهبود عملکرد گیاهان بادرشبویه تحت تنش شوری شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - مدل‌سازی الگوی سبز شدن گیاهچه سه گونه علف‌هرز در واکنش به دما و رطوبت خاک در مزرعه
سمیه تکاسی ابراهیم کازرونی منفرد پرویز رضوانی مقدم مهدی نصیری

مدل‌های پیش‌بینی زمان سبزشدن گیاهچه برای بهینه‌سازی برنامه‌های کنترل علف‌های‌هرز به‌کار‌می‌روند. این آزمایش با هدف پیش‌بینی زمان ظهور سه گونه علف‌هرز تابستانه تاتوره (Datura stramonium)، تاج‌ریزی‌سیاه (Solanum nigrum) و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز (Amaranthus retroflexus) در شرا أکثر

مدل‌های پیش‌بینی زمان سبزشدن گیاهچه برای بهینه‌سازی برنامه‌های کنترل علف‌های‌هرز به‌کار‌می‌روند. این آزمایش با هدف پیش‌بینی زمان ظهور سه گونه علف‌هرز تابستانه تاتوره (Datura stramonium)، تاج‌ریزی‌سیاه (Solanum nigrum) و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز (Amaranthus retroflexus) در شرایط مزرعه با استفاده از دما و رطوبت خاک اجراء شد. سه تاریخ کاشت اول خرداد، اول تیر و اول مرداد و 3 ر&zwj;ژیم آبیاری دو، سه و چهار روز یک‌بار به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با 3 تکرار برای سه گونه علف‌هرز مورد مطالعه قرار گرفت. برای بیان روند تغییرات سبزشدن از مدل زمان آبی-گرمایی استفاده شد. مگاپاسکال-درجه سانتی‌گراد-روز مورد نیاز برای سبز شدن گونه‌ها با دما و پتانسیل پایه به‌دست آمده توسط مدل زمان آبی-گرمایی و رطوبت و دمای روزانه خاک محاسبه شد. درصد سبز شدن تجمعی در مقابل زمان آبی-گرمایی رسم و مدل سیگموئیدی سه پارامتری برآن برازش داده شد. سپس حداکثر درصد سبز شدن و مقدار مگاپاسکال- درجه سانتی‌گراد روز مورد نیاز برای 50 درصد سبز شدن بذور برآورد گردید. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین درصد سبز شدن سه گونه علف‌هرز به ترتیب در رژیم آبیاری دو روز یک‌بار در ماه مرداد و رژیم آبیاری چهار روز یک‌بار در ماه خرداد رخ داد. سبز شدن گیاهچه سه گونه علف‌هرز در ماه مرداد نسبت به ماه‌های خرداد و تیر سریع‌ترو بیشتر بود. زمان آبی-گرمایی مورد نیاز برای سبز شدن سه گونه‌ متفاوت بود. تاتوره کمترین و تاج‌ریزی‌‌سیاه بیشترین زمان آبی-گرمایی را برای 50 درصد سبز شدن گیاهچه نیاز داشتند. دمای بهینه سبزشدن تاج‌خروس‌ریشه قرمز، تاج‌ریزی‌سیاه و تاتوره به‌ترتیب 35-30، 30-27، 34-29 درجه سانتی‌گراد به‌دست آمد.سبز شدن گیاهچه سه گونه علف‌هرز در ماه مرداد و بیشترین و کمترین درصد سبز شدن سه گونه علف‌هرز به‌ترتیب در رژیم آبیاری دو روز یک‌بار در ماه مرداد و رژیم آبیاری چهار روز یک‌بار در ماه خرداد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - اثر افزودن پرلیت در خاک بر برخی ویژگی‎های رشد و فیزیولوژی نهال‏های بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.) تحت تنش کم‎آبی
زهره ذوقی سید محسن حسینی مسعود طبری کوچکسرایی یحیی کوچ

تنش خشکی مهمترین تنش غیر زنده است که بر رشد، توسعه و عملکرد گیاهان تاثیر به&lrm;سزایی دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر پرلیت، معرفی شده به عنوان اصلاح کننده خاک، روی پاسخ&lrm;های رشد و فیزیولوژیکی نهال&lrm;های بلندمازو تحت تنش کم&lrm;آبی انجام شد. به این منظور آزمایشی أکثر

تنش خشکی مهمترین تنش غیر زنده است که بر رشد، توسعه و عملکرد گیاهان تاثیر به&lrm;سزایی دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر پرلیت، معرفی شده به عنوان اصلاح کننده خاک، روی پاسخ&lrm;های رشد و فیزیولوژیکی نهال&lrm;های بلندمازو تحت تنش کم&lrm;آبی انجام شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط گلخانه در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گشت. نهال&lrm;های مورد نظر در بستر&lrm;های مختلف پرلیت شامل صفر (بدون پرلیت)، 15، 25 و 35 درصد در خاک به مدت 5 ماه تحت تنش کم&lrm;آبی در سه سطح 40، 70 و 100 درصد ظرفیت زراعی قرار گرفتند. اندازه گیری تبادلات گازی شامل فتوسنتز، هدایت روزنه&lrm;ای و تعرق و نیز پتانسیل آبی برگ، رویش قطری و ارتفاعی و وزن خشک ریشه، ساقه، برگ نهال های بلندمازو در تیمارهای مختلف در آخر دوره انجام شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش رطوبتی و پرلیت بر صفات مورد بررسی معنی&lrm;دار بود. کمبود آب تا 40 درصد ظرفیت زراعی سبب کاهش 51 و 68 درصد به ترتیب در میزان فتوسنتز وهدایت روزنه&lrm;ای برگ نهال&lrm;های بلندمازو شد. بیشترین میزان رویش قطری، طولی و وزن خشک نهال&lrm;های بلندمازو در شرایط عادی و تنش به ترتیب در تیمار 25 و 35 درصد پرلیت مشاهده گشت. نتایج این تحقیق نشان داد افزودن پرلیت به خاک (25 درصد) در رشد نهال&lrm;های بلندمازو مؤثر بود و ویژگی&lrm;های فیزیولوژیکی را در شرایط تنش کم‌آبی بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - پاسخ‌های ریختی، فیزیولوژیکی و آنزیمی نهال‌های توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) نسبت به تنش کم‌آبی با تلقیح قارچ میکوریز ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis)
زهرا بور قاسم علی پاراد سید محسن حسینی احسان قنبری

10.30495/iper.2021.679553

تحقیق حاضر با هدف بررسی رشد، صفات ریختی، تغییرات فیزیولوژیکی و فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدانی نهال های یکساله توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) تلقیح یافته با قارچ میکوریزی ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis) تحت تاثیر تنش کم آبی در شرایط گلخ أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی رشد، صفات ریختی، تغییرات فیزیولوژیکی و فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدانی نهال های یکساله توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) تلقیح یافته با قارچ میکوریزی ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis) تحت تاثیر تنش کم آبی در شرایط گلخانه ای طی یک دوره 70 روزه انجام گرفت. آزمایش در دو سطح تلقیحی (شاهد یا عدم تلقیح و قارچ میکوریز R. irregularis) و دو سطح آبیاری در حد ظرفیت مزرعه (شاهد) و آبیاری به میزان 30 درصد ظرفیت مزرعه (کم آبی) در طرحی کاملا تصادفی با چهار تیمار و 10 تکرار صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش کم آبی به طور معنی‌داری در سطح 99 درصد سبب کاهش اندازه مشخصه های ریختی و فیزیولوژیکی نهال های توسکا ییلاقی شد، حال آنکه کلیه فعالیت های آنزیمی مورد اندازه گیری تحت تنش کم آبی افزایش یافت. اگرچه مشخصه های ریختی نظیر رویش ارتفاعی و قطری، طول ریشه، سطح برگ و زیتوده برگ، ساقه، ریشه و کل تحت تاثیر تلقیح قارچ میکوریز R. irregularis به خاک نهال های توسکا ییلاقی در تیمار شاهد افزایش 35-20 درصدی معنی‌داری نشان داد اما اضافه شدن قارچ میکوریز به خاک تیمار تنش کم آبی به ترتیب باعث بهبود 55، 40، 46، 47، 37، 35، 50 و 37 درصدی مشخصه های مذکور شد. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که نرخ فتوسنتز، هدایت روزنه ای، تعرق و پتانسیل آبی برگ تحت تاثیر کم آبی به ترتیب 57، 54، 53 و 65 درصد کاهش یافت حال آنکه افزودن قارچ میکوریز R. irregularisبه خاک سبب بهبود مشخصه های مذکور شد. همچنین در سطح کم‌آبی، فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز نسبت به نهال‌های ظرفیت مزرعه افزایش معنی داری یافت در حالی که افزودن قارچ میکوریز به خاک در شرایط کم آبی سبب تعدیل اثرات مخرب کم آبی گردید. برآیند نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تلقیح قارچ میکوریز R. Irregularisمی تواند با بهبود مشخصه های فیزیولوژیکی و آنزیم های آنتی اکسیدانی، بردباری نهال های توسکا ییلاقی را به کم آبی در سال اول افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - تنش‌ خشکی و راهکارهای مقابله با آن در گیاهان زراعی
اسماعیل قلی نژاد رضا درویش زاده عباس ابهری

10.30495/iper.2022.1966339.1818

تنش خشکی روی جنبه های مختلف رشد و نمو گیاهان (رشد رویشی، زایشی، پیدایش و تشکیل گل، گرده افشانی و لقاح و تشکیل دانه) تاثیر می گذارد. برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاهان، شناسایی مکانیسم های عکس العمل گیاه در برابر تنش خشکی بسیار مهم است. در پاسخ به تنش خشکی در گیاهان تغیی أکثر

تنش خشکی روی جنبه های مختلف رشد و نمو گیاهان (رشد رویشی، زایشی، پیدایش و تشکیل گل، گرده افشانی و لقاح و تشکیل دانه) تاثیر می گذارد. برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاهان، شناسایی مکانیسم های عکس العمل گیاه در برابر تنش خشکی بسیار مهم است. در پاسخ به تنش خشکی در گیاهان تغییرات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، سلولی و مولکولی رخ می دهند که برآیند این تغییرات بهبود در سیستم ریشه، ساختار برگ، تنظیم اسمزی، محتوای نسبی آب و تنظیم روزنه و برخی عوامل دیگر است. نمود فنوتیپی مواجهۀ گیاهان با تنش خشکی به صورت فرار از خشکی (زودرسی یا دوره رشد کوتاه، حساسیت به طول روز و کنترل پنجه&lrm;دهی)، اجتناب از خشکی (سیستم ریشه&lrm;ای توسعه یافته، هدایت روزنه&lrm;ای مطلوب، بهبود اندازه و فراوانی روزنه&lrm;ها، تجمع آبسیزیک اسید و ضخامت کوتیکول و قشر مومی روی برگ)، تحمل خشکی (تنظیم فشار اسمزی، تنظیم غیر فعال، تنظیم فعال، تجمع پرولین و جابجایی مواد پرورده) و بازیافت بروز پیدا می کند. از روش های مدیریتی بهبود تحمل تنش خشکی می توان ایجاد ارقام متحمل، استفاده از اسمولیت های خارجی مانند گلیسین بتائین و پرولین، محلول پاشی با هورمون‌های گیاهی مانند آبسیزیک اسید، سالسیلیک اسید (آسپرین)، جیبرلیک اسید، جاسمونیک‌ اسید، براسینو استروییدها و پلی آمین ها، کاربرد خارجی آنتی اکسیدان هایی مانند گلوتاتیون، آسکوربیک اسید (ویتامین C)، توکوفرول (ویتامین E) و اکسید نیتریک، محلول پاشی با عناصر ریز مغذی مانند آهن و روی، محلول پاشی با عناصر کمیاب مانند سیلیکون و سلنیوم و برهمکنش های میکروبی گیاهان مانند باکتری های محرک رشد و قارچ ها اشاره کرد. مقاله حاضر یک مقاله مروری است که با جستجو در مقاله های مرتبط در سایت های معتبر (Google scholar, Web of science, PubMed, Scopus, sid) بدست آمده است و با هدف بررسی اثرات، مکانیسم های تحمل، روش های پژوهش، صفات مهم قابل اندازه گیری، مدیریت و کنترل تنش خشکی تهیه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - اثر اسیدسالیسیلیک بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دو ژنوتیپ نخود (Cicer arietinum L.) در مواجه با تنش خشکی
رضوان رمضان نژاد مهرداد لاهوتی علی گنجعلی

به‌منظور بررسی اثرات توام تنش خشکی و اسید سالیسیلیک بر روی برخی از شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آزمایشی بر روی دو ژنوتیپ از مجموعه کلکسیون نخود مشهد (MCC441 و MCC358) در چهار سطح تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی (100، 75 ، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار اسید سالیسیل أکثر

به‌منظور بررسی اثرات توام تنش خشکی و اسید سالیسیلیک بر روی برخی از شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آزمایشی بر روی دو ژنوتیپ از مجموعه کلکسیون نخود مشهد (MCC441 و MCC358) در چهار سطح تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی (100، 75 ، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار اسید سالیسیلیک با غلظت‌های 0 و 7/0 میلی‌مولار به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی پتانسیل آب برگ و کارایی فتوسیستم II را کاهش و مقاومت روزنه‌ای، میزان پرولین و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز را به طور معنی‌داری افزایش داد. میزان پرولین برگ در هر دو ژنوتیپ در سطح تنش خشکی 25 درصد و 50 درصد ظرفیت زراعی نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری یافت. فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز نیز در سطح تنش 25 درصد و 50 درصد به‌طور معنی‌داری افزایش یافت که در ژنوتیپ MCC358 این افزایش نسبت به شاهد بیشتر از ژنوتیپ دیگر بود. مقاومت روزنه‌ای،کارایی فتوسیستم II و پتانسیل آب برگ بعد از تیمار با اسید سالیسیلیک افزایش یافت که در ژنوتیپ MCC358 این افزایش نسبت به شاهد بیشتر از ژنوتیپ دیگر بود. میزان پرولین و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز در ژنوتیپ MCC358 بعد از تیمار با اسید سالیسیلیک افزایش معنی‌داری یافت. به نظر می‌رسد که تاثیر زیان‌آور تنش خشکی بر ژنوتیپ MCC441 بیشتر از ژنوتیپ MCC358 بود و اسید سالیسیلیک نتوانست تاثیرات آنتی‌اکسیدانی خود را در بهبود شرایط ناشی از تنش خشکی در ژنوتیپ MCC441 به خوبی اعمال کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - ارزیابی کارایی شرکت های هواپیمایی با هدف کاهش پتانسیل گرمایش جهانی با روش تحلیل پوششی داده های دومرحله ای استوار با خروجی نامطلوب
فرهاد سنچولی سیداسماعیل نجفی فرهاد حسین زاده لطفی

صنعت هوانوردی در سراسر جهان با سرعتی بالا در حال رشد است و از ابتدای تولد این صنعت، کارایی شرکت های هواپیمایی مورد توجه بوده است. با این حال، با وجود افزایش درآمد آن، صنعت هوانوردی در چند سال گذشته در تخریب محیط زیست موثر بوده است. لذا این صنعت به شرکت هایی نیاز دارد ک أکثر

صنعت هوانوردی در سراسر جهان با سرعتی بالا در حال رشد است و از ابتدای تولد این صنعت، کارایی شرکت های هواپیمایی مورد توجه بوده است. با این حال، با وجود افزایش درآمد آن، صنعت هوانوردی در چند سال گذشته در تخریب محیط زیست موثر بوده است. لذا این صنعت به شرکت هایی نیاز دارد که ضمن افزایش درآمد خود، تاثیر بر محیط زیست را کاهش دهند.یک مدل تحلیل پوششی داده های استوار دومرحله ای با برای ارزیابی عملکرد شرکت های هواپیمایی با توجه به ساختار داخلی آن ها با هدف افزایش درآمد نهایی سیستم و کاهش خروجی نامطلوب میزان پتانسیل گرمایش جهانی و عدم قطعیت در در پتانسیل گرمایش ارائه شده است. این مقاله بر ارزیابی کارایی 11 شرکت هواپیمایی در طی سال های 2010 الی 2019 متمرکز شده است. از طریق این مدل‌های، نتیجه گرفته شد که اکثر خطوط هوایی ایالات متحده، به طور نسبی کارا بوده و میانگین امتیاز کارایی کل آن ها بالای 0.8 می باشد. تنها دو شرکت Spirit و Allegiant دارای میانگین کارایی کل پایین تری می باشند. از سوی دیگر تمامی شرکت ها در مرحله اول نسبتا کارا و دارای میانگین امتیاز کارایی بالای 0.8 و به جز دو شرکت Spirit و Allegiant، در بخش پرواز نیز کارا و دارای میانگین تقریبا بالاتر از 0.9 هستند. عملکرد کلی شرکت ها بیشتر متاثر از عملکرد بخش پرواز آن ها می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - طراحی مسیر ربات‌های متحرک با ترکیب روش میدان پتانسیل مصنوعی و الگوریتم فراابتکاری شاهین
حسین سعیدی مسینه محمد سعادت

طراحی مسیر ربات‌های متحرک یکی از مسائل مهم در حوزه رباتیک است. همچنین امروزه بهینه سازی طول مسیر حرکت و عبور از تله‌های حداقل محلی یکی از مشکلات اساسی و به روز در ربات‌های متحرک است. یکی از روش‌های مهم در طراحی مسیر این گونه ربات‌ها، روش میدان پتانسیل مصنوعی است زیرا م أکثر

طراحی مسیر ربات‌های متحرک یکی از مسائل مهم در حوزه رباتیک است. همچنین امروزه بهینه سازی طول مسیر حرکت و عبور از تله‌های حداقل محلی یکی از مشکلات اساسی و به روز در ربات‌های متحرک است. یکی از روش‌های مهم در طراحی مسیر این گونه ربات‌ها، روش میدان پتانسیل مصنوعی است زیرا مبتنی بر محاسبات ساده ریاضی است. از مهم‌ترین معایب این روش می‌توان به گیرکردن در تله‌های حداقل محلی اشاره نمود. یک رویکرد برای رفع مشکل حداقل‌های محلی، استفاده از روش های بهینه سازی برای یافتن ضرایب مناسب جذب، دفع و طول گام است که بتواند هم از حداقل های محلی عبور کند و هم طول مسیر را نیز در بهینه سازی لحاظ نماید. الگوریتم شاهین یک الگوریتم فراابتکاری قوی و جدید در حوزه بهینه‌سازی است که مبتنی بر جمعیت و الهام گرفته شده از زندگی شاهین‌ها در طبیعت است. این الگوریتم توانسته است برتری خود را بر روش های بهینه سازی مشابه در یافتن جواب بهینه، همگرایی سریعتر، زمان حل کمتر و دوری از حداقل های محلی اثبات نماید. از آن جایی که این روش تاکنون در طراحی مسیر ربات های متحرک مورد استفاه قرار نگرفته است، در این مقاله به منظور رفع معایب روش میدان پتانسیل مصنوعی و هم چنین بهینه‌سازی طول مسیر، بازده مسیریابی و زمان همگرایی از الگوریتم شاهین استفاده شده است. نتایج شبیه‌سازی حاکی از رفع معایب روش میدان پتانسیل مصنوعی و بهینه‌شدن طول مسیر حرکت، افزایش بازده مسیریابی و کاهش زمان همگرایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - رابطه جدید محاسبه مقاومت بدنه درترانزیستورهای MOSFET PD SOI در مقیاس نانومتر
آرش دقیقی اعظم عسکری‌خشویی

در این مقاله یک مدل جدید غیرخطی برای بهبود محاسبه مقاومت بدنه ترانزیستورهای PD SOI در مقیاس 45 نانومتر ارائه می‌گردد. این مدل بر پایه شبیه‌سازی‌های سه بعدی سیگنال کوچک ارزیابی می‌شود. در این مقاله فاکتورهای مشخص‌کننده مقاومت بدنه در ترانزیستورهای نانومتر، با استفاده از أکثر

در این مقاله یک مدل جدید غیرخطی برای بهبود محاسبه مقاومت بدنه ترانزیستورهای PD SOI در مقیاس 45 نانومتر ارائه می‌گردد. این مدل بر پایه شبیه‌سازی‌های سه بعدی سیگنال کوچک ارزیابی می‌شود. در این مقاله فاکتورهای مشخص‌کننده مقاومت بدنه در ترانزیستورهای نانومتر، با استفاده از قابلیت شبیه‌سازی سه بعدی نرم‌افزار ISE-TCAD نشان داده می‌شود و سپس با استفاده از مدل پتانسیل سطح، رابطه‌ای ریاضی برای محاسبه مقاومت بدنه بر حسب متغییرهای پتانسیل بدنه و عرض افزاره، بیان می‌گردد. در نهایت نتایج شبیه‌سازی سه بعدی نرم‌افزاری و رابطه ریاضی به دست آمده با آخرین نتایج به دست آمده مورد مقایسه قرار می‌گیرد. مقایسه نتایج، بهبود رابطه ریاضی ارائه شده را نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - شناسایی، اولویت بندی و تحلیل ذینفعان منطقه گردشگری ونک مبتنی بر دوگانه پتانسیل همکاری- تهدید و روش SAW
محسن چشم براه سمانه آصفی علیرضا منصوریان

شناخت و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری و تدوین راهبردهای اثربخش برای تحقق مشارکت آنها از مهم‌ترین عوامل توفیق برنامه‌های گردشگری است. تمرکز مقاله حاضر بر شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری منطقه ونک می‌باشد که در این راستا برای شناسایی ذی‌نفعان، از مدل فریمن و برای تحلیل آنها، أکثر

شناخت و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری و تدوین راهبردهای اثربخش برای تحقق مشارکت آنها از مهم‌ترین عوامل توفیق برنامه‌های گردشگری است. تمرکز مقاله حاضر بر شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری منطقه ونک می‌باشد که در این راستا برای شناسایی ذی‌نفعان، از مدل فریمن و برای تحلیل آنها، از رویکرد به کار رفته در پژوهش جپسن و اسکرود، کمک گرفته شده است. برای شناسایی ذی‌نفعان، پرسشنامه تدوین شده بین 20 نفر از کارشناسان گردشگری منطقه توزیع شده و پس از جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات گرد آمده، فهرستی از ذی‌نفعان (به تفکیک انواع آنها) و نیز، نکات برجسته انتظارات هر گروه فراهم آمده است. مبتنی بر دوگانه پتانسیل همکاری-تهدید، ذی‌نفعان در ماتریس موقعیت‌یابی قرار گرفته و بر اساس قرارگیری در موقعیت مرتبط، یکی از راهبردهای چهارگانه پیشنهاد شده است. به منظور اولویت‌بندی ذی‌نفعان در هر یک از نواحی چهارگانه نیز از شاخص A به صورت جمع موزون سه معیار قدرت، مشروعیت و فوریت کمک گرفته شده که در این خصوص، روش چندمعیاره SAW مبتنی بر هفت گام استفاده شده است. بر این اساس، در هر یک از چهار ربع، ذی‌نفعان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، رسانه‌ها، شهرداری و گردشگران غیر بومی، مهم‌ترین ذی‌نفعان به شمار می‌آیند که البته متناسب با اقتضائات هر ربع، باید راهبرد متناسب با هر یک را اتخاذ کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - امکان‌سنجی و مدیریت جاذبه‌های گردشگری با تأکید بر دیدگاه گردشگران (نمونه موردی: شهر برازجان)
مسعود صفایی پور مجید گودرزی فاطمه قدوسی فرد

گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های انسان معاصر است که همراه با به وجود آوردن تغییراتی شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روش زندگی انسان‌ها را دگرگون می‌سازد. امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت‌ها برای نیل به توسعه پایدا أکثر

گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های انسان معاصر است که همراه با به وجود آوردن تغییراتی شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روش زندگی انسان‌ها را دگرگون می‌سازد. امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت‌ها برای نیل به توسعه پایدار به شمار می‌آید و به‌عنوان یکی از عوامل اقتصادی کشورها از سوی برنامه‌ریزان اقتصادی پذیرفته‌شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل پتانسیل‌های گردشگری شهر برازجان هست. جامعه هدف شامل متخصصین، کارشناسان گردشگری، گردشگران و رهگذرانی است که از منطقه مورد مطالعه دیدن کرده‌اند. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون‌های T تک نمونه‌ای، فریدمن و کای اسکوئر در نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد در بیشتر ظرفیت‌های گردشگری شهر برازجان، مقدار محاسبه بیش‌ازحد مبنا است و مهم‌تر اینکه در بیشتر ظرفیت‌ها این تفاوت به لحاظ آماری معنادار است و وضعیت گویه های مربوط به جاذبه‌های گردشگری چشم‌گیر و معنادار است و به بیان دقیق‌تر، شهر برازجان از لحاظ شرایط طبیعی با میانگین 22/17، مذهبی با میانگین 17/15 و تاریخی با میانگین 56/9 دارای پتانسیل بالای گردشگری در استان بوشهر هست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی درجهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگین‌شهر
زهرا فتوره چی بهروز نظافت تکله

ژئوتوریسم یکی از مهم‌ترین صنایع تاثیرگذار در اقتصاد هر منطقه است که روز به روز درمعرض پیشرفت و رشد واقع می‌شود و در دنیای مدرن امروزی بسیار مورد توجه و بحث قرار دارد. برای آن که گردشگری بتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، باید اثرات آن مورد توجه خاصی درصنعت گردشگری ق أکثر

ژئوتوریسم یکی از مهم‌ترین صنایع تاثیرگذار در اقتصاد هر منطقه است که روز به روز درمعرض پیشرفت و رشد واقع می‌شود و در دنیای مدرن امروزی بسیار مورد توجه و بحث قرار دارد. برای آن که گردشگری بتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، باید اثرات آن مورد توجه خاصی درصنعت گردشگری قرارگرفته‌شود. هدف از این پژوهش شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی درجهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگین‌شهر با استفاده از مدل فیولت و کوبالیکوا می‌باشد. منطقه ژئوتوریستی مشگین‌شهر به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شده است. براساس مدل فیولت نتایج حاصل نشان‌داد منطقه ژئوتوریستی مشگین شهر با مجموع امتیاز (۱۰) از قابلیت های متنوعی برخوردار است. از میان شاخص‌های ژئوتوریستی، منطقه مذکور در شاخص‌های کمیاب بودن، اهمیت تاریخی و نقاط قوت دارای امتیاز بالا (1) می‌باشد که دراقتصاد منطقه مشگین‌شهر تاثیر بسیاری را به‌جا می‌گذارد. همچنین نتایج حاصله از مدل کوبالیکوا نشان‌داد منطقه مشگین‌شهر با مجموع امتیاز (25/9) جز مناطق ژئوتوریستی می‌باشد. بنابراین نتایج نشان داد که توسعه گردشگری باعث افزایش درآمد و رونق اقتصادی و اشتغال می‌شود و شهرستان مشگین‌شهر دارای اقتصادی نوپا و در حال رشد می‌باشد که صنعت گردشگری بهترین گزینه در جهت رشد و توسعه اقتصادی این شهرستان می‌باشد بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود با ارزیابی و شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی در جهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگین‌شهر منجر به توسعه مناطق ژئوتوریستی و جذب گردشگر خواهد شد. در مطالعات آتی از مدل ها و گویه‌های بیشتری جهت تاثیرگذاری گردشگری بر اقتصاد استفاده گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - توصیف کمی اثر کاهش پتانسیل آب بر جوانه ‏زنی بذر کرچک (Ricinus communis L.)‏ با استفاده از مدل‏های هیدروتایم
ابوالفضل درخشان حامد اکبری بهنام کامکار سیدعلی محمد مدرس ثانوی

مدل سازی جوانه زنی با استفاده از مدل های هیدروتایم و هیدروترمال تایم به طور گسترده ای انجام می شود. در یک جمعیت بذری، تنوع در زمان جوانه زنی ناشی از تنوع پتانسیل آب پایه برای جوانه زنی کسر g (𝜓b(g)) است که توسط توزیع نرمال مدل سازی می شود. در این آزمایش، فرض نرمال بودن أکثر

مدل سازی جوانه زنی با استفاده از مدل های هیدروتایم و هیدروترمال تایم به طور گسترده ای انجام می شود. در یک جمعیت بذری، تنوع در زمان جوانه زنی ناشی از تنوع پتانسیل آب پایه برای جوانه زنی کسر g (𝜓b(g)) است که توسط توزیع نرمال مدل سازی می شود. در این آزمایش، فرض نرمال بودن توزیع 𝜓b(g) با جوانه زنی بذرهای کرچک در محدوده ای از پتانسیل های آب (𝜓) در دماهای زیر مطلوب مورد آزمون قرار گرفت. چهار توزیع آماری ویبول، لوگ لجستیک، نرمال و گامبل برای نشان دادن تنوع نسبی 𝜓b(g) مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که توزیع ویبول در همه دماهای مورد بررسی دارای بیشترین دقت برازش به داده های 𝜓b(g) بود (AIC بین 1497- تا 1020-). ثابت هیدروتایم با افزایش دما کاهش یافت؛ بر اساس تابع توزیع ویبول مقدار آن از 71/242 مگاپاسکال ساعت در دمای 10 درجه سانتی گراد به 43/27 مگاپاسکال ساعت در دمای 35 درجه سانتی گراد رسید. همچنین بر اساس تابع ویبول، پتانسیل آب پایه برای جوانه&lrm;زنی بذور کرچک در دماهای مختلف بین 93/0- تا 2- مگاپاسکال متغیر بود. توزیع نرمال لزوماً بهترین تابع برای پتانسیل آب پایه در مدل های هیدروترمال تایم نیست، لذا قبل از استفاده از یک مدل برای پیش بینی، توزیع 𝜓b(g) در یک نمونه بذری باید مورد بررسی قرار گیرد و یک معادله مناسب انتخاب شود. با توجه به انعطاف پذیری توزیع ویبول، این مدل امکان پیش بینی دقیق جوانه زنی و نیز تعیین توزیع 𝜓b(g) را فراهم می آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - پرایمینگ بذر بر مولفه های جوانه‌زنی گیاه مرزه (Satureja hortensis) تحت شرایط تنش خشکی و شوری
بیژن سعادتیان گودرز احمدوند فاطمه سلیمانی

گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کا أکثر

گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هیدروپرایمینگ با آب مقطر دوبار تقطیر و پرایمینگ با نیترات پتاسیم 4 درصد (وزنی- حجمی) به مدت 12 ساعت و بدون پرایم (شاهد) بودند. در آزمایش اول سطوح تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول 6000 در چهار سطح 0، 2/0-، 4/0- و 6/0- مگاپاسکال اعمال شد. برای ایجاد شرایط تنش شوری در آزمایش دوم، از نمک کلرید سدیم در چهار غلظت 0، 50 ، 100 و 150 میلی‌مولار استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو تنش خشکی و شوری اعمال شده اثر منفی و معنی‌داری بر صفات درصد جوانه‌زنی نهایی، میانگین مدت زمان جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و وزن خشک گیاهچه مرزه داشت. تحت شرایط عدم تنش، تیمار هیدروپرایمینگ اثر مثبت و معنی‌داری بر تمامی صفات مورد بررسی داشت، اما به طور کلی با افزایش سطح هر دو تنش، از میزان اثرات مثبت هیدروپرایمینگ بذر مرزه کاسته شد. در مقابل، بذور پرایم شده با نیترات پتاسیم از نظر صفات مورد بررسی، برتری معنی‌داری نسبت به بذور هیدروپرایم و شاهد نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم (Triticum aestivum) در شرایط تنش خشکی
زهرا تقی پور عیسی مقصودی

به‌‌‌منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم (رقم شهریار) تحت تنش خشکی آزمایشی در آزمایشگاه فیزیولوژی و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. أکثر

به‌‌‌منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم (رقم شهریار) تحت تنش خشکی آزمایشی در آزمایشگاه فیزیولوژی و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اول تنش خشکی با استفاده از پلی‌اتیلن‌گلایکول 6000 در غلظت‌های 0، 4- و 8- بار و عامل دوم غلظت‌های کیتوزان شامل 0، 0/5، 1 و 2 درصد بود. نتایج نشان داد که تأثیر اثر متقابل تنش خشکی و کیتوزان بر مؤلفه‌های رشدی گندم بجز درصد جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه معنی‌دار بود. به‌طوری ‌که بیشترین شاخص بنیه بذر، وزن خشک ریشه‌چه و وزن خشک ساقه‌چه به‌ترتیب از پتانسیل اسمزی صفر بار در غلظت 1 درصد کیتوزان، پتانسیل اسمزی 4- بار در غلظت 1 درصد کیتوزان و پتانسیل اسمزی صفر بار در غلظت 2 درصد کیتوزان به‌دست آمد. بیشترین درصد جوانه‌زنی (100) و طول ریشه‌چه (18/44 سانتی‌متر) در پتانسیل اسمزی صفر بار به‌دست آمد. همچنین بیشترین درصد جوانه‌زنی (97/29) و بیشترین طول ریشه‌چه (13/20 سانتی‌متر) به ترتیب از غلظت 0/5 و 1 درصد کیتوزان حاصل شد. با افزایش پتانسیل اسمزی به 8- بار، انرژی جوانه‌زنی در غلظت‌های 0/5 تا 1 درصد کیتوزان در مقایسه با پتانسیل اسمزی صفر بار افزایش یافت. با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان اظهار داشت که پیش تیمار بذر گندم با غلظت 0/5 درصد کیتوزان، طول ساقه‌چه و غلظت 1 درصد، انرژی جوانه‌زنی را بهبود داده و اثر تنش خشکی بر برخی مؤلفه‌های جوانه‌زنی را تعدیل می‌کند. غلظت‌های پایین کیتوزان می‌تواند کاهش درصد و شاخص جوانه‌زنی ناشی از افزایش تنش کم آبی را جبران کند. بنابراین پوشش بذر با کیتوزان ممکن است جوانه‌زنی بذر را افزایش داده و تحمل به شرایط تنش را در گیاهچه‌ها افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - بررسی خصوصیات رئولوژیکی و فیزیکوشیمیایی امولسیون روغن آفتابگردان تحت تاثیر آلبومین تخم مرغ
سعید میرعرب رضی علی معتمدزادگان سید احمد شهیدی علی رشیدی نژاد

10.30495/jfst.2020.674252

در سیستم های غذایی بر پایه امولسیون، خصوصیات فیزیکی و رئولوژیکی مطلوب جهت نگهداری و حمل و نقل ضروری می باشد. پروتئین ها با خصوصیات امولسیفایری نقش ویژه ای در تولید این محصولات دارند. در این پژوهش از پروتئین آلبومین سفیده تخم مرغ در غلظت های مختلف (1/0-5 درصد (وزنی وزنی) أکثر

در سیستم های غذایی بر پایه امولسیون، خصوصیات فیزیکی و رئولوژیکی مطلوب جهت نگهداری و حمل و نقل ضروری می باشد. پروتئین ها با خصوصیات امولسیفایری نقش ویژه ای در تولید این محصولات دارند. در این پژوهش از پروتئین آلبومین سفیده تخم مرغ در غلظت های مختلف (1/0-5 درصد (وزنی وزنی)) جهت تولید امولسیون 30 درصد روغن در آب استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد در غلظت های 3 و 5 درصد آلبومین خامه ای شدن (طی 21 روز) رخ نداد. اندازه ذرات امولسیون در غلظت 1/0 درصد آلبومین به صورت معنی داری بیشتر از سایر نمونه ها بود (p <0.05). پتانسیل زتای نمونه های امولسیون تولیدی در محدوده 21- تا 36- میلی ولت بود. میزان پتانسیل زتا در امولسیون حاوی 5 درصد آلبومین به صورت معنی داری کمتر از سایر نمونه ها بود (p <0.05). نتایج آزمون رئولوژیکی نشان داد که مدل کارئا بهترین مدل جهت برازش داده های رفتار جریان نمونه های امولسیونی بود. ویسکوزیته برشی صفر در نمونه های حاوی مقادیر بالاتر آلبومین (1-5 درصد) کمتر بود. رفتار شل شوندگی با برش با افزایش غلظت آلبومین تقویت شد. نتایج آزمون روبش فرکانس نشان داد که مدول الاستیک در تمامی گستره ی فرکانسی مورد بررسی بیشتر از مدول ویسکوز بود. ریز ساختار امولسیون های تولیدی بیانگر وجود ساختار همگن تر در امولسیون های حاوی مقادیر بیشتر آلبومین بود. به طور کلی نتایج نشان داد با استفاده از آلبومین در غلظت 5 درصد می توان امولسیونی با خصوصیات فیزیکوشیمیایی و رئولوژیکی مطلوب تولید نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - تحلیل فراوانی سرعت و جهت باد و نقش آن در برنامه‌ریزی منطقه‌ای استان فارس
راضیه دهقانی امیر گندمکار سعید اسلامیان حسنعلی غیور نجف‌آبادی رضا مدرس

چکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد می‌باشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان س أکثر

چکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد می‌باشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان سنجی تولید برق در استان فارس با استفاده از توزیع‌های آماری می‌باشد. بدین منظور اطلاعات داده‌های باد (سرعت و جهت) برای ده ایستگاه استان فارس در دوره آماری 10 ساله (2005-2015)از سازمان هواشناسی اخذ گردید. بررسی ویژگی‌های باد در استان فارس از طریق پارامترهای محتمل ترین سرعت، سرعت نامی، شدت آشفتگی و توزیع ویبول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که باد در استان فارس دارای سرعت مناسبی است ولی ضریب تداوم پایین و شدت آشفتگی باد بالا می‌باشد که نشان دهنده وزش بادهای ناگهانی در این استان می‌باشد. بیشترین تغییرات سرعت و جهت باد در مناطق شمالی و شمال غربی استان می‌باشد و همچنین مناطق شمالی استان شامل ایستگاه‌های اقلید، ایزدخواست، آباده و صفاشهر براساس جدول درجه‌بندی نواحی بادخیز گازین و جاستس، از ارتفاع 40متر به بالا، برای نصب توربین بادی و در ارتفاع 80 متری دو ایستگاه اقلید و ایزدخواست برای تولید انرژی بادی مناسب می‌‌باشند. در مناطق مرکزی استان می‌توان در ارتفاع 60 متری به بالا از انرژی باد جهت مصارف کشاورزی نظیر پمپاژ آب استفاده نمود و همچنین بهره‌گیری از انرژی باد درفصول گرم نسبت به سایر فصول استان، مناسب تر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - Investigating the Setbacks in Conventional Dairy Farms by the Follow-Up of Their Potential and Effective Milk Yields
م.ت. سرایری ی. سانیتو جی.ف. توراند

The present study investigates the gap between the daily milk production potential and the effective milk yields in six herds. These two parameters and their changes were observed in the Gharb irrigation scheme (northwest of Morocco), during a five months study period. أکثر

The present study investigates the gap between the daily milk production potential and the effective milk yields in six herds. These two parameters and their changes were observed in the Gharb irrigation scheme (northwest of Morocco), during a five months study period. They were analyzed in relation to the changes in the rations of the cows and in their live weights. Results reveal that under conventional cattle rearing conditions in Morocco, i.e. the vast majority of smallholder units and farms with an area less than 20ha, dairy production suffers from numerous setbacks. One of the most evident is farmer's lack of knowledge of cows’ dietary requirements and their changes throughout the lactation period. Moreover, dairy farmers seem to ignore the changes in forages net energy, rumen degradable and metabolizable protein contents, which induce many errors in providing concentrate supplements. Results also show that the effective milk yield is often inferior to the lactation potential, given the limited availability of forage coupled to errors in rations formulation. Finally, the results emphasize the need to reconsider the use of high genetic merit cows, because of their rising prices, in farms characterized by erratic fodder availability coupled to the absence of balanced rations formulation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - شناخت پتانسیل‌های اکوتوریستی آسایش زیست اقلیمی (بیوکلیماتیک) دهستان چوبرشفت با استفاده از شاخص بیکر و دمای مؤثر
عباس ناصر ثانی سالار امیدی چناری

شناخت توان آسایش زیست اقلیمی یا بیوکلیماتیک در مناطق مختلف جغرافیایی، می تواند به برنامه ریزی اکوتوریستی جاذبه های طبیعی کمک نماید تا مناطق جاذب محیطی در برابر آلودگی زیست محیطی ناشی از هجوم و تجاوز انسانی مصون و برای استفاده گذران اوقات فراغت و... حفظ شود. دهستان چوبر أکثر

شناخت توان آسایش زیست اقلیمی یا بیوکلیماتیک در مناطق مختلف جغرافیایی، می تواند به برنامه ریزی اکوتوریستی جاذبه های طبیعی کمک نماید تا مناطق جاذب محیطی در برابر آلودگی زیست محیطی ناشی از هجوم و تجاوز انسانی مصون و برای استفاده گذران اوقات فراغت و... حفظ شود. دهستان چوبر یکی از دهستان های شهرستان شفت می باشد که در جذب گردشگر و افزایش در آمد اقتصادی مردم محلی دارای اهمیت و توان بالایی است. هدف این تحقیق، شناخت توان آسایش زیست اقلیمی، ‌جهت استفاده از طبیعت در طول ماه های سال است که با هدف افزایش جذب گردشگر انجام شده است. در این تحقیق از روش بیکر و نیز روش دمای مؤثر در یک دوره آماری 15 ساله (1386-1371) برای شناخت ماه های آسایش زیست اقلیمی در طول ماه های سال(هم روز و هم شب) انجام شده است. نتیجه تحقیق نشان داد که در نواحی مرتفع این دهستان با شاخص بیکر در روز: ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، شهریور، مهر و آبان و در شب: ماه های خرداد، تیر، مرداد و شهریور در محدوده آسایش زیست اقلیمی قرار دارند. با شاخص دمای مؤثر، در روز: ماه های خرداد، تیر، مرداد و شهریور دارای آسایش می باشند. اما در نواحی پست کم ارتفاع این دهستان، با شاخص بیکر در روز: ماه های فروردین، اردیبهشت، آبان و آذر و در شب : ماه های اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد، شهریور و مهر ماه دارای شرایط آسایشی می باشند. همچنین با شاخص دمای مؤثر در روز: ماه های اردیبهشت و آبان و در شب: ماه های تیر، مرداد و شهریور در محدوده مطلوب زیست اقلیمی قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - بررسی الگوهای هوای حاکم بر وزش باد سیستان با استفاده از تحلیل خوشه‌ای
امیر گندمکار

چگونگی توزیع فشار در سطح زمین و ارتفاع خطوط هم&lrm;فشار (ارتفاع ژئوپتانسیل) در لایه&lrm;های مختلف جو، بر بسیاری از پدیده&lrm;های اقلیمی و هواشناختی سطح زمین اثر دارد. یکی از پدیده&lrm;های اقلیمی با اهمیت، باد است که اثرات قابل توجهی بر دیگر پدیده&lrm;های اقلیمی دارد. هم أکثر

چگونگی توزیع فشار در سطح زمین و ارتفاع خطوط هم&lrm;فشار (ارتفاع ژئوپتانسیل) در لایه&lrm;های مختلف جو، بر بسیاری از پدیده&lrm;های اقلیمی و هواشناختی سطح زمین اثر دارد. یکی از پدیده&lrm;های اقلیمی با اهمیت، باد است که اثرات قابل توجهی بر دیگر پدیده&lrm;های اقلیمی دارد. همچنین باد عامل مهمی در زندگی انسان است و فرصت&lrm;هایی را در اختیار انسان قرار می&lrm;دهد ضمن این که محدودیت هایی را برای زندگی بشر ایجاد می&lrm;کند. در این پژوهش ابتدا وضعیت آماری میانگین روزانه وزش باد در ایستگاه زابل مورد بررسی قرار گرفت و رژیم سالانه باد در این ایستگاه مشخص شد، پس از آن الگوهای توزیع متوسط فشار روزانه در سطح زمین و همچنین الگوهای هوا در لایه&lrm;های 850، 700، 500، 300 و 250 هکتوپاسکال در آسیا و اروپا ترسیم و شناسایی شد و سپس ارتباط بین رژیم باد در زابل با توزیع فشار در سطح زمین و الگوهای هوا در لایه&lrm;های مختلف جو مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که بین رژیم باد در ایستگاه زابل و توزیع فشار در سطح زمین و الگوهای هوا در لایه&lrm;های 850، 700، 500، 300 و 250 هکتوپاسکال ارتباط وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - بررسی همدید بارش‌های شدید در نواحی جنوبی استان بوشهر
امیر گندمکار

وقوع بارش‌های رگباری و شدید از جمله ویژگی‌های آب و هوایی نواحی خشک و نیمه‌خشک است که موجب بروز سیل می‌شود. وقوع چنین بارش‌هایی حاصل ترکیب شرایط سینوپتیکی و محیطی است. عبور سیکلون‌های مدیترانه‌ای مهمترین عامل بروز بارش‌های سیل‌آسا در ایران است اما در برخی مناطق ایران از أکثر

وقوع بارش‌های رگباری و شدید از جمله ویژگی‌های آب و هوایی نواحی خشک و نیمه‌خشک است که موجب بروز سیل می‌شود. وقوع چنین بارش‌هایی حاصل ترکیب شرایط سینوپتیکی و محیطی است. عبور سیکلون‌های مدیترانه‌ای مهمترین عامل بروز بارش‌های سیل‌آسا در ایران است اما در برخی مناطق ایران از جمله نواحی جنوبی و جنوب غربی، تحت تاثیر سیکلون‌های مدیترانه‌ای قرار نمی گیرد. در این پژوهش با بررسی رابطه وقوع بارش‌های شدید در نواحی جنوبی استان بوشهر با سامانه‌های جوی حاکم بر کشور ایران و نواحی اطراف آن، سعی شد تا علت سینوپتیکی وقوع بارش‌های سنگین در این منطقه مشخص شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عامل اصلی بروز بارش‌های شدید و سیل‌زا در نواحی جنوبی استان بوشهر ورود سامانه کم‌فشار سودانی از جنوب و جنوب غرب کشور به این منطقه است که البته اگر شرایط صعود محلی مانند گرمای زمین هم فراهم باشد، شدیدترین بارش‌ها رخ می‌دهد و به واقع بروز بارش‌های شدید در نواحی جنوبی استان بوشهر منشأ سودانی دارند و اگر با ورود سیستم‌های مدیترانه‌ای همراه باشند، بارش‌های شدیدتری رخ می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - برآورد میزان تبخیر و تعرق پتانسیل درایستگاه‌های استان اصفهان
حسین محمدی علی حنفی محسن سلطانی

تبخیر از سطوح مرطوب خاک و گیاه که آن را تبخیر و تعرق می نامند، یکی از پیچیده ترین فرآیندها در چرخۀ هیدرولوژی است که در محاسبات هیدرولوژی از دو جهت حائز اهمیت است. یکی محاسبه تلفات آب در حوضه های آبریز و دیگری برآورد نیاز آبی در طرح هایی که آب مهار شده در سازه های هیدرول أکثر

تبخیر از سطوح مرطوب خاک و گیاه که آن را تبخیر و تعرق می نامند، یکی از پیچیده ترین فرآیندها در چرخۀ هیدرولوژی است که در محاسبات هیدرولوژی از دو جهت حائز اهمیت است. یکی محاسبه تلفات آب در حوضه های آبریز و دیگری برآورد نیاز آبی در طرح هایی که آب مهار شده در سازه های هیدرولیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در این تحقیق از داده های هواشناسی ایستگاه های مورد مطالعه (اصفهان، کاشان، شهرضا، خور و بیابانک، گلپایگان و نائین) استفاده شده و سپس جهت تعیین مناسب ترین روش تبخیر وتعرق پتانسیل در سطح منطقه، اقدام به تحلیل نمودارهای مقایسه ای بین روش های تورنث وایت، بلینی کریدل و معادلۀ لاری جانسون که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اند، گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داد که از بین روش های مذکور، روش بلینی کریدل نسبت به دیگر روش ها، بسیار نزدیک به تشت تبخیر بوده به طوری که در ماه های مختلف سال همبستگی خوبی با تشت تبخیر را داشته است. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی میزان تبخیر و تعرق در سطح استان اصفهان نشان داد که از غرب به شرق و از جنوب به شمال، بر میزان تبخیر و تعرق افزوده می شود، به طوری که در نواحی شمال شرقی استان (ایستگاه خور و بیابانک)، این پدیده به دلایلی همچون نزدیکی به کویر، افزایش گرمای سطح زمین و کم شدن نزولات جوی، به اوج خود می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - Performance of Anthurium (<i>Anthurium andraeanum</i> Lind.) as Influenced by Different Organic Manures and Inorganic Fertilizers
Enrique Jr. Binas Gilbert V. Lumentac Amina A. Mocadam

Anthurium production has an important contribution to the floriculture or cut flower industry. The integration of organic and inorganic nutrient sources is the best cultivation management for anthurium. The study was conducted to assess the effect of organic manures and أکثر

Anthurium production has an important contribution to the floriculture or cut flower industry. The integration of organic and inorganic nutrient sources is the best cultivation management for anthurium. The study was conducted to assess the effect of organic manures and inorganic fertilizers as exogenous sources of nutrients on the performance of anthurium. The study was two factor experiment laid out in a 3 × 3 adopting a randomized complete block design (RCBD). Data were analyzed using analysis of variance (ANOVA). Treatment means comparison was done using tukey's significant difference test (HSD). The different factors were as follows: M1: Coconut husk, M2: Coconut husk with chicken dung and M3: Coconut husk with cattle manure for factor A, and F0: No inorganic fertilizer, F1: 90-60-60 (NPK) and F2: 45-30-30 (NPK) for factor B. The results revealed that the chicken and cattle manures as part of the growing media significantly improve the growth of anthurium regardless of the amount of inorganic fertilizer applied. The net income as well as the return on cash expense were negative from all treatments. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - اکتشاف ذخایر طلای هیدروترمال با استفاده از انواع عملگرهای فازی در محیط GIS در منطقه تربت حیدریه
حسین شاهی ابوالقاسم کامکار روحانی

یکی از روش های تهیه نقشه پتانسیل معدنی به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (Geography information system, GIS)، استفاده از روش منطق فازی است. منطق فازی، یکی از روش های متکی بر دانش است. به کمک این روش، ب هویژه در مواردی که اندی سهای معدنی و کان یسازی محدود باشند، بر اساس نظر أکثر

یکی از روش های تهیه نقشه پتانسیل معدنی به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (Geography information system, GIS)، استفاده از روش منطق فازی است. منطق فازی، یکی از روش های متکی بر دانش است. به کمک این روش، ب هویژه در مواردی که اندی سهای معدنی و کان یسازی محدود باشند، بر اساس نظر کارشناس و با اختصاص ضرایب و وزن های منطقی به لایه های اطلاعاتی، می توان به نتایج قابل قبولی دست یافت. در این پژوهش، به منظور تهیه نقشه پتانسیل معدنی مطلوب طلای هیدروترمال در منطقه تربت حیدریه در استان خراسان رضوی، از روش منطق فازی بر روی داد ه های آلتراسیونی حاصل از تصاویر ماهواره ای، ژئوفیزیک هوایی، زمین شناسی، ساختاری و ژئوشیمیایی رسوبات آبراه ه ای استفاده شد . در ادامه، مناطق احتمالی کانی زایی به ترتیب اولویت بر روی نقشه مشخص شدند. وجود اندیس ها و رگه های اصلی کانی سازی منطقه در این محدوده ها، نشان دهنده ی کارآمد بودن این روش است. در نهایت، نتایج حاصل از 5 عملگر روش فازی نیز با یکدیگر مقایسه شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - بررسی پتانسیل آبی منابع آب کارستی شمال شرق خوزستان با استفاده از RS و GIS و AHP
آرزو سرقلی نصرالله کلانتری حمیدرضا محمدی بهزاد محمدحسین رحیمی

در سال های اخیر که تقاضا برای بهره برداری از آب زیرزمینی افزایش پیدا کرده است ارزیابی منابع آب کارستی نیز به شکل فزاینده ای رو به افزایش است. امروزه محققان علاوه بر روش های مرسوم، از سنجش از دور و GIS برای تلفیق لایه های گوناگون جهت اکتشاف منابع آب کارستی استفاده می نما أکثر

در سال های اخیر که تقاضا برای بهره برداری از آب زیرزمینی افزایش پیدا کرده است ارزیابی منابع آب کارستی نیز به شکل فزاینده ای رو به افزایش است. امروزه محققان علاوه بر روش های مرسوم، از سنجش از دور و GIS برای تلفیق لایه های گوناگون جهت اکتشاف منابع آب کارستی استفاده می نمایند. در این تحقیق هفت نمایه ی موثر در هیدروژئولوژی کارست جهت تعیین مناطقی با پتانسیل بالای آب زیرزمینی در مناطق کارستی در محدوده شمال شرق خوزستان پیشنهاد شده است. نقشه های معیار بارش (P)، تراکم شکستگی ها (D) ، فاصله از شکستگی ها(B) ، دما (T)، شیب (O) ، لیتولوژی (G) ، پوشش گیاهی (V) با استفاده از داده های موجود و توابع تحلیلی GIS آماده سازی شدند. به منظور وزن دهی به معیارهای اصلی از روش آنالیز سلسله مراتبی(AHP) ، با رعایت نرخ استاندارد ناسازگاری استفاده گردید و سپس زیرمعیارها و معیارهای اصلی به منظور تحلیل مکانی وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) شد. در پایان با تلفیق کلیه ارزش های وزنی با هم، محدوده های مناسب از لحاظ پتانسیل آب زیرزمینی تعیین گردید. بر اساس نقشه نهایی پتانسیل کارست در منطقه مورد مطالعه، از لحاظ توسعه کارست تاقدیس چاله منار بیشترین و تاقدیس های آرام، پابده و کمارون به ترتیب در رده های بعدی توسعه قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - ارزیابی سیستم نگهدارنده توده سنگ های افیولیت ملانژ در تونل آزاد
حسن شجاعی، Ali Uromeihy هادی شریفی

یکی از مهم ترین وظایف مهندسین طراح سازه های زیرزمینی، فراهم نمودن بهترین روش جهت تأمین پایداری سازه با توجه به شرایط و ویژگی ه ای ژئوتکتیکی طرح می باشد. بهدلیل اینکه بهدست آوردن پارامترهای دقیق طراحی در روش های مختلف، مشکل و پ رهزینه است، لذا رو ش های تجربی جهت تحلیل پا أکثر

یکی از مهم ترین وظایف مهندسین طراح سازه های زیرزمینی، فراهم نمودن بهترین روش جهت تأمین پایداری سازه با توجه به شرایط و ویژگی ه ای ژئوتکتیکی طرح می باشد. بهدلیل اینکه بهدست آوردن پارامترهای دقیق طراحی در روش های مختلف، مشکل و پ رهزینه است، لذا رو ش های تجربی جهت تحلیل پایداری در سطح وسیعی مورد استفاده قرار م یگیرد. در این تحقیق با استفاده از مطالعات آزمایشگاهی، برّرس ی های صحرایی و حفاری گمانه های اکتشافی، کیفیت مهندسی تودهسنگ های افیولیت ملانژی مسیر تونل آزاد برّرسی شده است. بعد از انجام طبقه بندیهای مهندسی توده سنگ آر ام آر (RMR)، کیو (Q) و جی اس آی (GSI)، برآوردی از ویژگی های ژئومکانیکی توده سنگ بهدست آمده است. سیستم نگهدارندهی مناسب برای تونل با دهانهی 6 متری با استفاده از روش های پیشنهادی بینیاوسکی، بارتن و همچنین معیار سینگ و گوئل بر اساس پتانسیل لهیدگی زمین تخمین زده شده و در نهایت پایداری تونل مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - کاهش الکتروشیمیایی گرافن اکسید با روش‏ های ولتامتری چرخه ‏ای و پتانسیل ثابت بر زیرلایه مس
مجید میرزایی چنگیز دهقانیان

10.30495/jacr.2021.683976

در این پژوهش گرافن اکسید با روش های ارزان قیمت و سازگار با محیط&lrm;زیست بر زیرلایه مس کاهش یافت. این روش ها شامل پتانسیل ثابت و ولتامتری چرخه ای بود. در روش ولتامتری چرخه ای گرافن اکسید بر زیرلایه مس رسوب نشانی شد و کاهش یافت و در روش پتانسیل ثابت ابتدا به روش قطره أکثر

در این پژوهش گرافن اکسید با روش های ارزان قیمت و سازگار با محیط&lrm;زیست بر زیرلایه مس کاهش یافت. این روش ها شامل پتانسیل ثابت و ولتامتری چرخه ای بود. در روش ولتامتری چرخه ای گرافن اکسید بر زیرلایه مس رسوب نشانی شد و کاهش یافت و در روش پتانسیل ثابت ابتدا به روش قطره چکانی، گرافن اکسید رسوب نشانی شد و سپس با روش پتانسیل ثابت کاهش یافت. گرافن اکسید کاهش&lrm;یافته با میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM) و طیف&lrm;شناسی فوتوالکترون پرتو ایکس (XPS) و رامان مشخصه یابی شد. نتیجه ها نشان داد که روش پتانسیل ثابت، بهترین روش در کاهش گرافن اکسید است و بیشینه گروه های عاملی کاهش&lrm;یافته و بیشینه چگالی نواقص و چروکیدگی صفحه ها را به خود اختصاص داد. طیف&lrm;شناسی رهبندی الکتروشیمیایی (EIS) نیز ثابت کرد که بیشینه رسانایی متعلق به گرافن اکسید یافته با روش پتانسیل ثابت است. درنتیجه این روش می تواند جایگزین روش های شیمیایی برای کاهش گرافن اکسید شود و ضعف عمده روش های شیمیایی را که استفاده از مواد سمی در کاهش است، برطرف کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - بررسی نانوکمپلکس آلبومین سرم گاوی-کورکومین به روش طیف‌سنجی فلوئورتابی
نرگس شاهقلیان قدیر رجب زاده بیژن ملائکه نیکویی

یکی از مهم‌ترین عملکردهای زیستی آلبومین، توانایی پیوند با ترکیبات زیست‌فعال طبیعی و سنتزی است. لذا آلبومین به‌عنوان حامل، برای پیوند با موادی مانند ترکیبات گیاهی با ویژگی‌های درمانی و دارویی گزینه مناسبی به نظر می‌رسد. از سوی دیگر پیشرفت‌های اخیر در زمینه علم نانو و انت أکثر

یکی از مهم‌ترین عملکردهای زیستی آلبومین، توانایی پیوند با ترکیبات زیست‌فعال طبیعی و سنتزی است. لذا آلبومین به‌عنوان حامل، برای پیوند با موادی مانند ترکیبات گیاهی با ویژگی‌های درمانی و دارویی گزینه مناسبی به نظر می‌رسد. از سوی دیگر پیشرفت‌های اخیر در زمینه علم نانو و انتقال غذا داروها، مستلزم پژوهش‌های گسترده در زمینه تهیه و بررسی ساختار نانوکمپلکس مواد زیست فعال است. در این مطالعه، برهم‌کنش آلبومین گاوی با کورکومین به‌عنوان یک پلی فنل با خواص دارویی متعدد، به روش آزمون طیف‌سنجی فلوئورتابی حالت پایدار، در pH فیزیولوژیکی، بررسی شده است. در بررسی خاموشی فلوئورتابی دو جزء فلوروفور در آلبومین، ثابت‌پیوندی و تعداد مکان‌های پیوند با کورکومین محاسبه شد. ثابت استرن- ولمر (KSV) و ثابت نرخ فرونشانندگی کورکومین (kq)، به ترتیب M-1 105× 2/88 و M-1 S-1 1014 × 0/58 به دست آمد. ثابت پیوند (Ka)، بر اساس معادله بنسی-هیلدربرند محاسبه و مقدار آن M-1 105 × 2 بود. نسبت استوکیومتری پیوند 1/1 و مقدار °ΔG در تشکیل کمپلکس کورکومین-آلبومین معادل 30/24- kJ mol-1بود که معرف یک واکنش خود به خودی و گرمازاست. بررسی پتانسیل زتای سوسپانسون حاوی ذرات کمپلکس شده آلبومین- کورکومین، پایداری کمپلکس ایجاد شده را تأیید کرد. تشکیل کمپلکس به روش میکروسکوپ الکترونی موردبررسی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - محاسبه انرژی‎ها و توابع موج ارتعاشی و ضرایب فرانک – کوندون مولکول CO با استفاده از روش نیومروف
مریم رسول&lrm;زاده رضا اسلامپور

در این مقاله معادله شرودینگر هسته&lrm;ای برای مولکول &lrm; COبا استفاده از تابع پتانسیل تجربی هولبرت- هرشفلدر به روش عددی نیومروف حل شده است و انرژی&lrm;ها و توابع موج ارتعاشی این مولکول&lrm; به دست آمده&lrm;اند. هم&lrm;چنین ضرایب فرانک-کوندون مربوط به انتقال الکترونی + أکثر

در این مقاله معادله شرودینگر هسته&lrm;ای برای مولکول &lrm; COبا استفاده از تابع پتانسیل تجربی هولبرت- هرشفلدر به روش عددی نیومروف حل شده است و انرژی&lrm;ها و توابع موج ارتعاشی این مولکول&lrm; به دست آمده&lrm;اند. هم&lrm;چنین ضرایب فرانک-کوندون مربوط به انتقال الکترونی +a3 Πr-X1Σ در مولکول &lrm; COمحاسبه شده&lrm;اند. در نهایت نتیجه های به دست آمده با داده&lrm;های تجربی موجود مورد مقایسه قرار گرفته&lrm;اند. نتایج مطالعات صورت گرفته مبیّن آن است که محاسبات صورت گرفته با روش نیومروف با استفاده از تابع پتانسیل تجربی هولبرت- هرشفلدر، در توافق خوبی با نتایج تجربی قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - جداسازی، شناساﻳﻲ و ارزیابی پتانسیل ضد قارچی باکتری های تجزﻳﻪ کننده کیتین جدا شده از خاک ریزوسفر گیاهان
طاهره صلاحی نژاد زهیر حشمتی پور مسعود هاشمی کروئی

سابقه و هدف: ﻛﻴﺘﻴﻨﺎز ﻳﻜﻲ از مهم ترﻳﻦ آنزﻳﻢهای صنعتی می باشد که در سال های اخیر به دلیل کاربرد وسیع، به ویژه در کنترل زیستی قارچ های بیماری زا مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. این مطالعه با هدف جداسازی و شناساﻳﻲ باکتری های تجزیه کننده کیتین از خاک ریزوسفر گیاهان و نیز بر أکثر

سابقه و هدف: ﻛﻴﺘﻴﻨﺎز ﻳﻜﻲ از مهم ترﻳﻦ آنزﻳﻢهای صنعتی می باشد که در سال های اخیر به دلیل کاربرد وسیع، به ویژه در کنترل زیستی قارچ های بیماری زا مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. این مطالعه با هدف جداسازی و شناساﻳﻲ باکتری های تجزیه کننده کیتین از خاک ریزوسفر گیاهان و نیز بررسی میزان پتانسیل ضد قارچی آنها انجام شد. مواد و روش ها: در این پژوهش 38 نمونه خاک از ریزوسفر بوته های چای، شعمدانی و شبدر به صورت تصادفی جمع آوری گردید. پس از تعیین رقت و کشت نمونه ها بر روی محیط کیتین کلوئیدال آگار (CCA)، جدایه های دارای هاله شفاف انتخاب شدند. سنجش آنزیم کیتیناز با دستگاه اسپکتروفتومتر انجام شد. پتانسیل ضد قارچی باکتری های جداسازی شده علیه قارچ فوزاریوم سولانی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، تعیین هویت مولکولی سویه ها با استفاده از روش واکنش زنجیره ای پلی مراز و تعیین توالی ناحیه 16S rRNA انجام شد. یافته ها: در این مطالعه تنها یک سویه جدید به نام سراشیا سویه صلاحی با فعالیت تجزیه کنندگی کیتین جداسازی گردید. بیشترین میزان فعالیت آنزیمی این سویه در دمای 30 درجه سانتی گراد و پس از 4 روز معادل U/ml 4.37 بود. همچنین فعالیت ضد قارچی این باکتری با هاله عدم رشد 1.5 سانتی متر به اثبات رسید. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که این سویه جدید پتانسیل کاربرد به عنوان یک آفت کش طبیعی محصولات زراعی، جایگزین آفت کش های سنتزی و سرطان زا را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - بررسی آزمایشگاهی بارگذاری بهینه توکسیدهای دیفتری و کزاز روی نانوذرات آلیژینات
سیمین حسینی مجتبی نوفلی مهروز دزفولیان حمیدرضا گودرزی زهرا صالحی نجف آبادی

10.30495/jmw.2022.1928771.1969

سابقه و هدف: واکسن دیفتری و کزاز (DT) حاوی مقدار بالایی آلومینیوم به عنوان ادجونت است که پتانسیل تأثیر بر سیستم عصبی، بهویژه در نوزادان با بیماریهای کلیوی را دارد. در اینجا هدف آمادهسازی آزمایشگاهی و ارزیابی تحویل توکسوئیدهای دیفتری و کزاز با بارگذاری روی نانوذرات (N أکثر

سابقه و هدف: واکسن دیفتری و کزاز (DT) حاوی مقدار بالایی آلومینیوم به عنوان ادجونت است که پتانسیل تأثیر بر سیستم عصبی، بهویژه در نوزادان با بیماریهای کلیوی را دارد. در اینجا هدف آمادهسازی آزمایشگاهی و ارزیابی تحویل توکسوئیدهای دیفتری و کزاز با بارگذاری روی نانوذرات (NPs) بود.مواد و روشها: با استفاده از روش یونیزاسیون-ژل، نمونههای نانوذرات آلژینات سدیم تهیه و از نظر اندازه، پتانسیل زتا و شاخص پراکندگی (PDI) ارزیابی شدند. اثرات غلظت آلژینات، کلرید کلسیم و پلیال-لایزین و سرعت و زمان همزدن به همراه بازده بارگیری، ظرفیت بارگیری و مشخصات آزادسازی در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید.یافتهها: نانوذرات بهینه شده در غلظت آلژینات سدیمw/v 0/2%، کلرید کلسیم w/v 0/1% و پلیال -لایزین w/v 0/4% طی ۴۵ دقیقه همزدن در ۱۳۰۰ دور در دقیقه تهیه شدند. آنها همچنین دارای اندازه متوسط ذرات کوچک تر از ۱۵۰ نانومتر با PDI حدود 0/5 بودند. بازده بارگیری مناسب با غلظتهای توکسوئیدهای بارگذاری شده مشابه واکسن DT رایج بهدست آمد که منجر به آزادسازی طولانی مدت حدود 85% سموم بارگذاری شده در طی ۱۲۰ ساعت شد. همچنین، نتایجSDS-PAGE وdot-blot فعالیت آنتیژنی توکسوئیدهای آزاد شده را تأیید کردند.نتیجهگیری: این نتایج میتواند به میزان قابل توجهی به توسعه بیشتر فناوری نانوذرات آلژینات حاوی توکسوئیدهای DT در شرایط بهینه in vitro کمک نماید تا به عنوان بستری برای ارزیابی بیشتر به صورت درون تن به منظور دستیابی به ابزاری نویدبخش برای ایمنسازی نوزادان و کودکان در برابر دیفتری و کزاز باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل از طریق رگرسیون چند متغیره در استان اصفهان
قاسم عزیزی علی حنفی محسن سلطانی

در این مقاله از داده های هواشناسی ایستگاههای اصفهان، کاشان، شهرضا، خوربیابانک، گلپایگان و نائین استفاده شده است. هدف از این مقاله ارائه روش ساده ای جهت محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل می باشد تا با کمک گرفتن از روشهای آماری و عناصر اقلیمی موثر در تبخیر، میزان تبخیر صورت گرف أکثر

در این مقاله از داده های هواشناسی ایستگاههای اصفهان، کاشان، شهرضا، خوربیابانک، گلپایگان و نائین استفاده شده است. هدف از این مقاله ارائه روش ساده ای جهت محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل می باشد تا با کمک گرفتن از روشهای آماری و عناصر اقلیمی موثر در تبخیر، میزان تبخیر صورت گرفته از سطوح محاسبه شود. در این روش از رگرسیون چند متغیره2 استفاده شد و از آمار تشت تبخیر به عنوان متغیر تابع و از فاکتورهای دما، کسری اشباع، سرعت باد و رطوبت نسبی به عنوان متغیر های مستقل استفاده گردیده است. سپس از طریق معادله پنج متغیره، مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل برای ایستگاه های مورد بررسی برآورد گردید؛ به طوری که با داشتن دما، کسری اشباع، سرعت باد و رطوبت نسبی میزان تبخیر قابل محاسبه است. نتایج حاصل از این روش، همخوانی نزدیکی با تبخیر اندازه گیری شده از تشت دارد بطوری که به عنوان نمونه در ایستگاه اصفهان این ضریب همبستگی در حد بالایی (R2 =0.98) بوده که در حد یک درصد معنی دار می باشد. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی میزان تبخیر و تعرق در سطح استان اصفهان نشان داد که از غرب به شرق و از شمال به جنوب، بر میزان تبخیر و تعرق افزوده می شود، بطوری که در نواحی شرقی استان (ایستگاههای خور و بیابانک و نائین)، این پدیده به دلایلی همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دما به حداکثر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - مطالعه تطبیقی مقادیر برآورد شده تبخیر- تعرق با استفاده از روش تشت تبخیر و مدل FAO56-PM واسنجی شده برمبنای مؤلفه تابش
زهرا آقاشریعتمداری نرگس اطمینان فائزه رفیعی فر

تابش خورشید منبع نخستین انرژی برای کلیه فرآیندهای بیوشیمیایی و فیزیکی در سطح زمین و یکی از مهمترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و نمو گیاهان زراعی است. در هواشناسی کشاورزی داشتن مقادیر تابش دریافتی از خورشید به‌ویژه برای محاسبه تبخیر-تعرق و نیاز آبی گیاهان ضروری است. با أکثر

تابش خورشید منبع نخستین انرژی برای کلیه فرآیندهای بیوشیمیایی و فیزیکی در سطح زمین و یکی از مهمترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و نمو گیاهان زراعی است. در هواشناسی کشاورزی داشتن مقادیر تابش دریافتی از خورشید به‌ویژه برای محاسبه تبخیر-تعرق و نیاز آبی گیاهان ضروری است. باتوجه به ضرورت آگاهی از مقادیر تابش خورشیدی در فرآیند مدل سازی واکنش های زیست شناختی و در نتیجه مدیریت کارآمد و بهره‌برداری بهینه از منابع کشاورزی، برآورد میزان انرژی دریافتی از خورشید در هرمنطقه با استفاده از داده‌های همدیدی و بکار بردن مدلی که بهترین نتیجه را داشته باشد امری ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی تأثیر واسنجی مؤلفه تابش مدل FAO56_PM در مقادیر برآورد شده تبخیر-تعرق و همچنین بررسی میزان همبستگی نتایج حاصل از مدل های برآورد تبخیر- تعرق با برآوردهای حاصل از تشت تبخیر می باشد. برای این منظور داده‌های روزانه هواشناسی مورد نیاز مربوط به سال های 2003-2002 ایستگاه کرج پس از کنترل کیفی و آزمون همگنی مورد استفاده قرار گرفتند. در اولین مرحله مؤلفه تابش طول موج کوتاه خورشیدی بر اساس مقادیر روزانه واسنجی شد و با جایگزینی در ساختار مدل میزان حساسیت مدل به واسنجی این مؤلفه از تابش بررسی شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین نتایج حاصل از مدل اصلی و مدل های واسنجی شده FAO56_PM وجود ندارد. علاوه براین با مقایسه برآوردهای تبخیر-تعرق حاصل از مدل FAO56_PM و روش تشت تبخیر مشاهده شد همبستگی بین مقادیر حاصل معنی دار نبوده و مقادیر برآورد شده تبخیر-تعرق با استفاده از روش تشت تبخیر نسبت به مدل FAO56_PM از اعتبار چندانی برخوردار نمی باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

117 - شناسایی شاخص های موثر بر مدل کسب و کار کارآفرینی دیجیتال
هاشم تنومندیان نسیم نعمتی زاده

تحولات دیجیتال، مدل‌ها و فرآیندهای کسب‌وکار را به شدت تغییر داده‌ و مدل‌های جدیدی در حال ظهور هستند. لذا شناسایی تاثیر عوامل محرک بر مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال، نقش مهمی در موفقیت کسب‌وکارها و اقتصاد دارند. در حالیکه تئوری و عمل علاقه رو به رشدی را در پتانسیل مدل کسب‌وکار أکثر

تحولات دیجیتال، مدل‌ها و فرآیندهای کسب‌وکار را به شدت تغییر داده‌ و مدل‌های جدیدی در حال ظهور هستند. لذا شناسایی تاثیر عوامل محرک بر مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال، نقش مهمی در موفقیت کسب‌وکارها و اقتصاد دارند. در حالیکه تئوری و عمل علاقه رو به رشدی را در پتانسیل مدل کسب‌وکارهای جدید به عنوان نتیجه‌ای از دیجیتال سازی نشان می‌دهند، تحقیقات تا به امروز انگیزه اصلی برای چگونگی به‌کارگیری قابل توجه مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال، در صنایع را نشان نداده و با عنایت به کند بودن این تغییرات در ایران و مسائل تبدیل شدن کسب‌وکارهای سنتی به کسب‌وکارهای اینترنتی، شناسایی تاثیر عوامل پیشران بر مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال، می‌تواند نقش مهمی در پیشرفت کسب‌وکار ها ایفا نماید. برای رسیدن به این هدف، یک مطالعه تجربی براساس یک پایه نظری انجام و چهار محرک اصلی(با پنج مورد برای هر محرک) در رابطه با پتانسیل مدل کسب‌وکار دیجیتال بدست آمد: شاخص‌های کلیدی ‌عملکرد، شخصی‌‌سازی، کارایی و ارتباطات. یافته‌های رویکرد مدل معادلات ساختاری نشان می‌دهد که هر چهار عامل تعیین ‌کننده، تأثیر مثبت و معناداری بر پتانسیل مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

118 - رابطه میان کیفیت گزارشگری مالی و سرعت با استفاده از معیارهای ترکیبی عملکرد پرتفلیو
زهرا پورزمانی اکرم روحانی

صندوق های سرمایه گذاری مشترک به عنوان یکی از مهمترین نهادهای بازار سرمایه با جمع آوری سرمایه های اندک امّا در سطح وسیع مخاطره سرمایه گذاری را به میزان قابل توجهی کاهش داده و موجب رونق و مدیریت در بازار سهام می شوند. در این میان سرمایه گذاران صندوق ها تلاش می کنند در صند أکثر

صندوق های سرمایه گذاری مشترک به عنوان یکی از مهمترین نهادهای بازار سرمایه با جمع آوری سرمایه های اندک امّا در سطح وسیع مخاطره سرمایه گذاری را به میزان قابل توجهی کاهش داده و موجب رونق و مدیریت در بازار سهام می شوند. در این میان سرمایه گذاران صندوق ها تلاش می کنند در صندوقی سرمایه گذاری کنند که متناسب با ریسک بازار و ریسک عملیاتی قابل تحمل، بازده بهینه ای کسب کنند. بنابراین سرمایه گذاران جهت انتخاب بهینه صندوق های سرمایه گذاری نیازمند ابزارهایی مانند معیارهای ترکیبی عملکرد پرتفلیو می باشند. در این مقاله با بررسی پنج معیار نسبت شارپ، نسبت ترینر، مدل 3 عامل فاما-فرنچ، آلفای جنسن(معیاری از ارزیابی ریسک در تئوری مدرن پرتفوی) و نسبت پتانسیل مطلوب (معیاری از ارزیابی ریسک در تئوری فرامدرن پرتفوی) مناسب بودن هر یک از آنها را در مقایسه با معیار بازدهی واقعی مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور بر اساس مبانی نظری تحقیق، پنچ فرضیه تبیین و با استفاده از داده های نمونه انتخابی از 20 صندوق مشترک مورد آزمون قرار گرفته اند. محقق با توجه به استفاده از داده های رتبه ای، فرضیه ها را از طریق آزمون همبستگی و با استفاده از دو آماره ناپارامتریک ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن و ضریب همبستگی کندال مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. نتایج این تجریه و تحلیل نشان می دهد که در بازار سرمایه ایران، بین عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک بر اساس نسبتهای شارپ، نسبت ترینر، نسبت پتانسیل مطلوب، نسبت جنسن و مدل 3 عامله فاما-فرنچ با نسبت بازده واقعی همبستگی معنی داری وجود دارد. بررسی ضرایب همبستگی آماره های اسپیرمن و کندال حاکی از این است که بیشترین میزان همبستگی با بازدهی واقعی مربوط به نسبت ترینر بوده و کم‌ترین ضریب همبستگی متعلق به مدل سه عاملی فاما و فرنچ می‌باشد . بر اساس اولویت نسبت ترینر در رتبه اول، نسبت شارپ در رتبه دوم، نسبت پتانسیل مطلوب در رتبه سوم، نسبت آلفای جنسن در رتبه چهارم و نسبت مدل سه عاملی فاما و فرنچ در رتبه پنجم قرار دارد Mutual fund Godard as one of the most important capital market institutions. Raise capital with few but large amount of investment risk Significantly reduced and the stock market boom and the management are the fund investors are trying to invest in a fund Market risk and operational risk tolerance that fits, to obtain optimal efficiency so investors need tools such as criteria for selecting investment funds are ranked. In the present study to consider five benchmark Sharpe ratio, treynor ratio, fama-french three- factor model, jensen (a measure of risk assessment in modern portfolio theory) and the desired potential (a measure of portfolio risk assessment in the postmodern theory), to evaluate the suitability of each of these two criteria in comparison with the standard the real return is paid. For this purpose, based on theoretical principles of research, five hypotheses to explain and use the data sample of 20 mutual funds from December 2009 to December 2011, Hypotheses have been tested. In this study, according to a ranking of the data, through hypothesis testing and correlation using nonparametric statistics, "Kendall's rank correlation coefficient" and "W Kendall statistic." According to results Treyner ratio in the first place, Sharpe ratio in second place, the Optimum Potential ratio in the third, Jensen's alpha ratio in the fourth, and of Fama and French three-factor model is in fifth place. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

119 - بررسی پتانسیل عفو و بخشش در جامعه و تأثیر سرمایه اجتماعی بر آن
امید بهرامیان شفیع بهرامیان بیانه مام الهی

مطالعه حاضر تلاشی اکتشافی درجهت بررسی جامعهشناختی مفهوم عفو و بخشش و تبیین پتانسیل عفو و بخشش در جامعه،براساس سرمایه اجتماعی شناختی است. در این مقاله به بعد ارتباطی عفو و بخشش توجه شده و براساس نسبت فرد بخشنده با قربانی، پتانسیل بخشش در دو بعد پتانسیل بخشش معطوف أکثر

مطالعه حاضر تلاشی اکتشافی درجهت بررسی جامعهشناختی مفهوم عفو و بخشش و تبیین پتانسیل عفو و بخشش در جامعه،براساس سرمایه اجتماعی شناختی است. در این مقاله به بعد ارتباطی عفو و بخشش توجه شده و براساس نسبت فرد بخشنده با قربانی، پتانسیل بخشش در دو بعد پتانسیل بخشش معطوف به خود و پتانسیل بخشش معطوف به دیگران مفهومسازی شده است. براساس پیمایش انجام شده دربین نمونهای با حجم 378 نفر از شهروندان ارومیهای، به روش نمونهگیری خوشهای، وضعیت پتانسیل عفو و بخشش دربین نمونه آماری با میانگین 1/38 در مقیاس صفر تا صد، در سطح پایینی بوده است. همچنین افراد، زمانی که خود قربانی باشند، پتانسیل بخشش بیشتری داشتهاند(بخشش معطوف به خود) تا زمانی که یکی از اعضای خانوادهشان، قربانی رفتار انحرافی دیگران بودهاست(بخشش معطوف به دیگران). نتایج تبیینی رابطه بین سرمایه اجتماعی شناختی و پتانسیل عفو و بخشش نشان داده است که سرمایه اجتماعی شناختی به صورت کلی، به میزان 18 درصد، در افزایش پتانسیل عفو و بخشش نقش داشته است. اما یافتههای آماری نشان داده است که رابطه بین سرمایه اجتماعی و پتانسیل بخشش معطوف به دیگران، به صورت منحنی سهمی درجه دو بوده است. به عبارت دیگر افزایش سرمایه اجتماعی تا سطح متوسطی، باعث افزایش پتانسیل عفو و بخشش معطوف به خانواده شده درحالی که افزایش و تقویت بیشتر سرمایه اجتماعی، باعث کاهش پتانسیل بخشش معطوف به اعضای خانواده فرد شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

120 - بهینه‌سازی پرتفوی در چارچوب مدل پتانسیل مطلوب و ریسک نامطلوبUPM-LPM
علی صالح آبادی محسن سیار مجتبی شهریاری

در روند تکامل تئوری پرتفوی به دلیل وجود محدودیت هایی که در مفروضات اساسی مدل بهینه سازی مارکوویتز وجود داشت، مفهوم ریسک نامطلوب و مدل میانگین-نیم واریانس ابداع گردید که نقص مدل سنتی را برطرف کرده و وابستگی به مفروضات محدود کننده را از بین می برد. اما این مدل نیز از نظر أکثر

در روند تکامل تئوری پرتفوی به دلیل وجود محدودیت هایی که در مفروضات اساسی مدل بهینه سازی مارکوویتز وجود داشت، مفهوم ریسک نامطلوب و مدل میانگین-نیم واریانس ابداع گردید که نقص مدل سنتی را برطرف کرده و وابستگی به مفروضات محدود کننده را از بین می برد. اما این مدل نیز از نظر تئوری های مطلوبیت اقتصادی سرمایه گذار دچار یک نقص عمده بوده و به دلیل عدم اندازه گیری نوسانات مثبت، مطلوبیت اقتصادی حرکات صعودی قیمت دارایی ها را در نظر نمی گیرد. لذا در آخرین پژوهش های بهینه سازی پرتفوی، مدل ریسک نامطلوب-پتانسیل مطلوب (Lpm-Upm) ارائه گردید که این مدل از نظر مطلوبیت دارای پشتوانه ی تئوریک قوی نظیر تئوری چشم انداز و تئوری مطلوبیت اقتصادی ون نیومن و مورگنشترن می باشد. در این پژوهش، پرتفوی بهینه مدل LPM-UPM در سطوح مختلف ریسک و پتانسیل پذیری با استفاده از داده های شاخص های تمامی صنایع و با بکارگیری از نرم افزار Matlab محاسبه گردید. دوره ی زمانی بهینه سازی از سال 1389 تا 1392 در نظر گرفته شده است و دوره ی پس از آن (از 1392 تا 1395) روند پرتفوی بهینه شده طی مدل LPM-UPM با پرتفوی بهینه ی مدل میانگین واریانس مقایسه خواهد شد. عملکرد پرتفوی های مزبور با استفاده از نسبت شارپ سنجیده شده و با استفاده از آماره ی جابسون-کورکی معناداری تفاوت عملکرد دو پرتفوی آزمون خواهد شد. نتایج پژوهش نشان می دهد در تمام رویکردهای مختلف ریسک پذیری و در تمام نقاط مرز کارا، بطور معناداری پرتفوی Lpm-Upm عملکرد بهتری نسبت به مدل سنتی مارکوویتز دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

121 - مقایسه ارزیابی عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک مبتنی بر نسبت‌های شارپ ، پتانسیل مطلوب وبازده واقعی
زهرا پورزمانی آزیتا جهانشاد نادیا قنادی

هدف از این مطالعه مقایسه ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک بر اساس نسبت های شارپ، پتانسیل مطلوب و بازده واقعی می باشد. برای این منظور با استفاده از داده های نمونه انتخابی از 20 صندوق مشترک از ابتدای دی ماه 1388 تا ابتدای دی ماه 1389، فرضیه ها از طریق آزمون همب أکثر

هدف از این مطالعه مقایسه ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک بر اساس نسبت های شارپ، پتانسیل مطلوب و بازده واقعی می باشد. برای این منظور با استفاده از داده های نمونه انتخابی از 20 صندوق مشترک از ابتدای دی ماه 1388 تا ابتدای دی ماه 1389، فرضیه ها از طریق آزمون همبستگی و با استفاده از آماره ناپارامتریک ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در بازار سرمایه ایران، بین رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری مشترک بر اساس نسبت شارپ، نسبت بازدهی واقعی و نسبت پتانسیل مطلوب همبستگی معنی داری وجود دارد. بطوری که هر سه نسبت بطور متوسط رتبه بندی مشابه ای را از میان گزینه های سرمایه گذاری ارائه می دهند. بنابراین بر اساس یافته های این مطالعه می توان گفت بین رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری مشترک بر اساس هر سه نسبت شارپ، پتانسیل مطلوب و بازدهی واقعی تفاوت معناداری وجود ندارد. در این راستا نتایج حاصل از آزمون توزیع بازدهی ماهانه صندوق های سرمایه گذاری مشترک حاکی از این است که بازدهی ماهانه صندوق ها دارای توزیع نرمال می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

122 - بررسی کارایی بهینه سازی پرتفوی مبتنی بر ریسک نامطلوب و پتانسیل مطلوب و متغیرهای روانشناختی
یاور میرعباسی هاشم نیکومرام علی سعیدی فریده حق شناس

تحقیق حاضر تلاشی است برای بهینه سازی پرتفلیو مبتنی بر ریسک نامطلوب و پتانسیل مطلوب و مقایسه بازده آن با بازده مدل کلاسیک که به عنوان یکی از بنیادی ترین مدل های بهینه سازی می باشد. در این تحقیق با بررسی بازده 18 صنعت از صنایع پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در باز أکثر

تحقیق حاضر تلاشی است برای بهینه سازی پرتفلیو مبتنی بر ریسک نامطلوب و پتانسیل مطلوب و مقایسه بازده آن با بازده مدل کلاسیک که به عنوان یکی از بنیادی ترین مدل های بهینه سازی می باشد. در این تحقیق با بررسی بازده 18 صنعت از صنایع پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازده 12 ساله پرداخته شده و با تشکیل پرتفوی بهینه ومحاسبه بازده واقعی پرتفو های تشکیل شده با استفاده از این دو مدل مورد محاسبه قرار گرفته است. سپس با تحلیل واریانس به بررسی وجود تفاوت معنی دار بازده نتیجه این دو مدل پرداخته شده است. نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان می دهند که بازده پرتفوی بهینه مبتنی بر ریسک نامطلوب و پتانسیل مطلوب در حالتی که سرمایه گذار از ریسک نامطلوب گریزان و از پتانسیل مطلوب نیز گریزان می باشد و یا زمانیکه سرمایه گذار از ریسک نامطلوب گریزان و نسبت به پتانسیل مطلوب بی تفاوت (خنثی) می باشد، تفاوت معنی داری با بازده مدل کلاسیک ندارند. در حالی که بازده پرتفوی بهینه در حالتی که سرمایه‌گذار از ریسک نامطلوب گریزان و در جستجوی پتانسیل مطلوب (پتانسیل پذیر) می‌باشد از بازده مدل کلاسیک بالاتر می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

123 - بررسی اثر محلول‌پاشی متانول و اسیدآسکوربیک بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک مرتبط با روابط آبی بادام‌زمینی در شرایط دیم
مارال مرادی توچایی سعید سیف زاده حمیدرضا ذاکرین سید علیرضا ولدآبادی

به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی متانول و اسیدآسکوربیک بر رشد و عملکرد بادام‌زمینی (رقم NC2) در سال زراعی 1394، در دو منطقه آستانه اشرفیه و کیاشهر، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی دراین آزمایش شامل محل أکثر

به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی متانول و اسیدآسکوربیک بر رشد و عملکرد بادام‌زمینی (رقم NC2) در سال زراعی 1394، در دو منطقه آستانه اشرفیه و کیاشهر، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی دراین آزمایش شامل محلول‌پاشی متانول در 4 سطح شامل صفر (شاهد)، 7، 14 و 21 درصد حجمی و محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک در 4 سطح شامل صفر (شاهد)، 250، 500 و 750 میلی‌گرم در لیتر بودند. محلول‌پاشی دو بار طی فصل رشد گیاه و با فاصله‌ی زمانی 15 روزه و شروع محلول‌پاشی در مرحله کدبندی 72 انجام شد. صفات اندازه‌گیری شده در این تحقیق شامل: عملکرد غلاف، عملکرد دانه، عملکرد زیست توده، عملکرد پروتئین، عملکرد روغن، کارایی مصرف آب غلاف، کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ و پتانسیل اسمزی برگ بود. نتایج نشان داد که اثر ساده محلول‌پاشی متانول و اسیدآسکوربیک تأثیر مثبت و معنی‌داری بر روی صفات اندازه‌گیری شده داشت. بالاترین میزان در پارمترهای اندازه‌گیری شده در دو تیمار محلول‌پاشی متانول (14 و 21 درصد حجمی) و دو تیمار اسیدآسکوربیک (500 و 750 میلی‌گرم در لیتر) مشاهده شد. درصد افزایش میزان عملکرد غلاف در تیمارهای مصرفی 14 و 21 درصد حجمی متانول در مقایسه با تیمار شاهد (عدم کاربرد متانول) به‌ترتیب 15/20 و 65/24 درصد بود. مصرف اسیدآسکوربیک با مقادیر 500 و 750 میلی‌گرم در لیتر به‌ترتیب موجب افزایش 36/17 و 67/20 درصدی عملکرد غلاف نسبت به تیمار شاهد (عدم کاربرد اسیدآسکوربیک) شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

124 - براورد نیاز آبی چند گونه درختچه ای در فضای سبز شهر شیراز با استفاده از ضریب منظر
مجید عباسی زاده محمد رسول شکر اله زاده

امروزه اهمیت آب در حفظ حیات بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک بر کسی پوشیده نیست . در امر مدیریت فضای سبز شهری، شناخت گونه ی گیاهی و میکرو افلیمی که گونه در آن قرار دارد جهت تعیین میزان تعرق گیاه و براورد آب مصرفی مهم است. تکنیک های مختلفی جهت تعیین تبخیر و تعرق وجود دارد ک أکثر

امروزه اهمیت آب در حفظ حیات بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک بر کسی پوشیده نیست . در امر مدیریت فضای سبز شهری، شناخت گونه ی گیاهی و میکرو افلیمی که گونه در آن قرار دارد جهت تعیین میزان تعرق گیاه و براورد آب مصرفی مهم است. تکنیک های مختلفی جهت تعیین تبخیر و تعرق وجود دارد که شامل استفاده از فرمولهای تجربی، لایسیمتر ها، سنجش از دور و روشهای ماهوارهای، ‌فن آوری های خرد اقلیمی و روش های استفاده از ضریب تعریق گیاهی است. این تحقیق در فروردین ماه 1394 آغاز و تا اواسط شهریور ماه سال 1394 انجام و پایان پذیرفت. مطالعات بر روی سه گونه ی برگ بو، رزماری، و خرزهره واقع در پارکها و بلوارهای هر 9 منطقه شهرداری شیراز انجام شد. با استفاده از داده های ایستگاه سینوپتیک شیراز و روش استاندارد پنمن- مانتیس- فائو، میزان تبخیر و تعرق گیاه مرجع محاسبه شد و سپس ضریب منظربراساس روش کالیفرنیا برای محاسبه میزان تبخیر و تعرق گیاه مورد نظر تعیین شد. این ضریب عامل کلیدی در تخمین نیاز آبی فضای سبز است. بیشترین میزان تبخیر و تعرق مرجع به ترتیب مربوط به ماههای مرداد و تیر بوده و کمترین آن مربوط به ماههای بهمن و دی می باشد. بیشترین بیشترین نیاز آبی بین خرداد تا مهرماه وجود دارد. جهت مرتفع شدن بخش اعظمی از کمبود منابع آبی ذکرشده روش هایی نظیر استفاده مجدد از آبهای برگشتی، استفاده از منابع آب نامتعارف (فاضلاب، گنداب، ) و آبهای سطحی به عنوان راهکار پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

125 - صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مرتبط با افزایش عملکرد دانه در گندم در طی سال‌های پس از انقلاب سبز و جهت گیری آینده
حمیدرضا میری فرحناز ممتازی

در سال‌های گذشته (بویژه پس از دهه 1960 میلادی) عملکرد دانه گندم بطور قابل توجهی افزایش یافته است. در بیشتر شرایط این افزایش یک درصد در سال گزارش شده است. برای مثال می‌توان به نتایج حاصل از مطالعات در کشورهای مانند، مکزیک، انگلیس، فرانسه، آرژانتن، چین و ایران اشاره کرد. أکثر

در سال‌های گذشته (بویژه پس از دهه 1960 میلادی) عملکرد دانه گندم بطور قابل توجهی افزایش یافته است. در بیشتر شرایط این افزایش یک درصد در سال گزارش شده است. برای مثال می‌توان به نتایج حاصل از مطالعات در کشورهای مانند، مکزیک، انگلیس، فرانسه، آرژانتن، چین و ایران اشاره کرد. با توجه به اهمیت مسأله بهبود عملکرد دانه گندم، آگاهی از صفاتی که در این زمینه نقش داشته اند مورد توجه بسیاری از متخصصان بوده است. در میان صفاتی که بیشترین نقش را در افزیش عملکرد دانه در گندم داشته‌اند می توان به افزایش شاخص برداشت، کاهش ارتفاع بوته، افزایش تعداد دانه در سنبله، افزایش تعداد سنبله در واحد سطح و در برخی موارد عملکرد بیولوژیک، اشاره کرد. نقش عملکرد بیولوژیک بویژه در سال‌های اخیر که شاخص برداشت به حداکثر مقدار خود نزدیک شده، اهمیت یافته است. به نظر می‌رسد تعدادی از صفات مورفوفیزیولوژیک کمتر در برنامه‌های اصلاح عملکرد گندم مورد توجه بوده‌اند و بایستی در آینده تلاش‌های بیشتری در جهت بهبود این صفات صورت گیرد. از جمله این صفات می‌توان به افزایش کل بیوماس، بهبود صفات ریشه‌ای، افزایش طول دوره ساقه رفتن، بهبود راندمان استفاده از تابش (افزایش سرعت فتوسنتز)، بهبود راندمان استفاده از کربوهیدرات‌ای ذخیره شده در ساقه و بهبود مورفولوژی سنبله، اشاره کرد. توجه به چنین صفاتی می‌تواند نقش قابل توجهی در بهبود بیشتر عملکرد دانه گندم در آینده داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

126 - پوشش‌دهی نانوذرات کاربید سیلیسیم (SiC) بر روی کامپوزیت کربن ـ کربن به روش رسوب‌دهی الکتروفورتیک (EPD)
علی گلشنی عجب شیر حسین آقاجانی محمد جعفرپور سهند بهرنگی

هدف از این پژوهش بررسی پایداری‌ نانوذرات SiC به‌منظور پوشش‌دهی بر روی کامپوزیت کربن ـ کربن به روش EPD می‌باشد. بدین منظور سوسپانسیون‌هایی در حلال‌های مختلف و در حضور پراکنده‌ساز PEI تهیه شدند. پایداری سوسپانسیون‌ها توسط تصاویر ماکروسکوپی تهیه شده از آن‌ها پس از گذشت 24 أکثر

هدف از این پژوهش بررسی پایداری‌ نانوذرات SiC به‌منظور پوشش‌دهی بر روی کامپوزیت کربن ـ کربن به روش EPD می‌باشد. بدین منظور سوسپانسیون‌هایی در حلال‌های مختلف و در حضور پراکنده‌ساز PEI تهیه شدند. پایداری سوسپانسیون‌ها توسط تصاویر ماکروسکوپی تهیه شده از آن‌ها پس از گذشت 24 ساعت و اندازه‌گیری پتانسیل زتا و توزیع اندازه ذرات ‌مورد بررسی قرار‌گرفت. در ادامه پوشش مورد نظر از سوسپانسیون بهینه بر روی زیر لایه اعمال شد. نتایج نشان داد که سوسپانسیون تهیه شده در اتانول، در pH=10 و در حضور 6 درصد وزنی PEI پایداری بهتری دارد. همچنین تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) نشان داد که پوشش اعمال شده در ولتاژ 30 ولت کیفیت بهتری داشته و دارای سطح یکنواخت و بدون حفره می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

127 - ایجاد پوشش کامپوزیتی YSZ/Al بر روی سوپرآلیاژ اینکولوی 825 به روش رسوب‌دهی الکتروفورتیک
مجتبی احمدی حسین آقاجانی

در این پژوهش، شرایط ایجاد پوشش کامپوزیتی YSZ/Al بر روی سوپرآلیاژ اینکولوی 825 به روش رسوب‌دهی الکتروفورتیک مورد مطالعه قرار گرفته است. پایداری سوسپانسیون ذرات YSZ و Al در استون و در حضور پراکنده‌ساز ید با اندازه‌گیری اندازه ذرات موجود در سوسپانسیون و پتانسیل زتا مطالعه أکثر

در این پژوهش، شرایط ایجاد پوشش کامپوزیتی YSZ/Al بر روی سوپرآلیاژ اینکولوی 825 به روش رسوب‌دهی الکتروفورتیک مورد مطالعه قرار گرفته است. پایداری سوسپانسیون ذرات YSZ و Al در استون و در حضور پراکنده‌ساز ید با اندازه‌گیری اندازه ذرات موجود در سوسپانسیون و پتانسیل زتا مطالعه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، سوسپانسیون حاوی g/l 2/1 ید به منظور رسوب‌دهی الکتروفورتیک همزمان دو پودر انتخاب شد. میانگین اندازه ذرات YSZ و Al در این سوپانسیون به ترتیب برابر 6/111 نانومتر و 658/2 میکرومتر و مقدار پتانسیل زتا برای دو پودر به ترتیب برابر 2/50 و 16 میلی‌ولت اندازه‌گیری شد. به منظور بررسی تاثیر ولتاژ اعمالی و زمان بهینه رسوب‌دهی بر روی کیفیت رسوب تشکیل شده، رسوب‌دهی در ولتاژها و زمان‌های رسوب‌دهی مختلف انجام شد. نتایج نشان داد که رسوب تشکیل شده در ولتاژ 6 ولت و زمان رسوب‌دهی 3 دقیقه دارای سطح یکنواخت و عاری از ترک بود. تصویر به دست آمده از آنالیز SEM نشان داد که این پوشش دارای ضخامت 63/19 میکرومتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

128 - طراحی مدل پیش ‏بینی پتانسیل فروش فیلم‏ های سینمایی ایران (رویکرد داده ‏محور) به منظور تعیین استراتژی ورود به بازار
بابک حمیدیا محمد ماستری فراهانی محمد جواد سهرابی رنانی عباس رحیمی

داشتن یک مدل ریاضی پیش‌بینی‌کننده در خصوص پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی پیش از مرحله بازاریابی و اکران فیلم، یکی از نیازهای بسیاری از تهیه‌کنندگان، سینماداران و ... می باشد. در این پژوهش بر اساس یک روند سیستماتیک و مبتنی بر رویکرد آمیخته اکتشافی ابتدا عوامل موثر بر پتان أکثر

داشتن یک مدل ریاضی پیش‌بینی‌کننده در خصوص پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی پیش از مرحله بازاریابی و اکران فیلم، یکی از نیازهای بسیاری از تهیه‌کنندگان، سینماداران و ... می باشد. در این پژوهش بر اساس یک روند سیستماتیک و مبتنی بر رویکرد آمیخته اکتشافی ابتدا عوامل موثر بر پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی با روش تحلیل مضمون احصاء و طبقه‌بندی گردید و با انتخاب عوامل محتوایی فیلم یعنی عوامل موثر بر احتمال میزان فروش پیش از مرحله بازاریابی و اکران، به بررسی وضعیت هر یک از این عوامل در 100 فیلم برتر یک دهه از سینمای ایران پرداخته شد. داده‌های مورد نیاز از سالنامه آماری فروش فیلم و سینمای ایران استخراج گردید و بر اساس روش آنتروپی شانون و مبتنی بر داده‌های واقعی 100 فیلم پرتماشاچی ایران، ضرایب مدل استخراج گردید و در نهایت، یک مدل ریاضی به منظور محاسبه میزان پتانسیل فروش یک فیلم سینمایی تا قبل از مرحله بازاریابی استخراج گردید. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که 4 عامل اصلی کارگردان(با ضریب 0.25)، بازیگر(با ضریب 0.253)، ژانر (با ضریب 0.251) و کیفیت فنی فیلم (با ضریب 0.246) و یک عامل فرعی یعنی سری فیلم (با امتیاز اضافه) بر پتانسیل فروش یک فیلم‌سینمایی تاثیرگذار هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

129 - تحمل به خشکی ارقام زراعی نخود ( .Cicer arietinum L)در مرحله گیاهچه و بلوغ
عزت کرمی امید کرمی

تنش خشکی از مهمترین عوامل محدودکننده در گسترش و زادآوری گیاهان در نظام‌های کشاورزی و محیط طبیعی می&lrm;باشد، که بهترین راهکار مقابله&lrm; با آن معرفی ارقام مقاوم و سازگار با تنش می‌باشد. بدین &lrm;منظور با انجام آزمایشی در سال زراعی 94-93، عکس&lrm;العمل ۵ رقم نخود زراعی أکثر

تنش خشکی از مهمترین عوامل محدودکننده در گسترش و زادآوری گیاهان در نظام‌های کشاورزی و محیط طبیعی می&lrm;باشد، که بهترین راهکار مقابله&lrm; با آن معرفی ارقام مقاوم و سازگار با تنش می‌باشد. بدین &lrm;منظور با انجام آزمایشی در سال زراعی 94-93، عکس&lrm;العمل ۵ رقم نخود زراعی شامل ۳ رقم کابلی (آرمان، آزاد و ILC482) و۲ رقم دسی(پیروز و کاکا) به مقاومت به تنش خشکی تحت 5 سطح پتانسیل آب (0 ، 3- ، 6- ، 9- و 12- بار)، با استفاده از پلی&lrm;اتیلن گلیکول 6000 تحت شرایط آزمایشگاهی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. ارقام در شرایط مزرعه، در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با 4 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی کردستان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج به&lrm;دست آمده نشان داد بین ویژگی&lrm;های اندازه&lrm;گیری شده تحت شرایط آزمایشگاه و مزرعه، روابط معنی&lrm;داری وجود دارد. در میان ارقام مورد بررسی فقط ارقام دسی (پیروز و کاکا) در پتانسیل&lrm;های ( 9-) و (12-) بار جوانه&lrm;زنی مناسبی را نشان دادند. بنابراین از لحاظ تحمل تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی و گیاهچه بر ارقام کابلی برتری معنی&lrm;داری داشتند. در کاهش پتانسیل از صفر به (6-) بار، بیشترین اختلاف در کلیه صفات دیده شد. بیشترین تعداد روز تا گلدهی، روز تا رسیدگی و تعداد دانه در بوته، متعلق به رقم کاکا و بالاترین مقدار عملکرد دانه مربوط به رقم آرمان بود. تجزیه کلاستر با داده‌های آزمایشگاهی و مزرعه‌ای، قرابت ارقام کابلی (خصوصا نزدیکی ارقام آزاد و ILC482) و فاصله ژنتیکی آنها با ارقام دسی را نمایان ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

130 - ارزیابی ردپای محیط‌زیستی تولید ارقام برنج ایرانی تحت اثر مدیریت مصرف NPK
حسن جعفری حسین عجم نوروزی محمدرضا داداشی افشین سلطانی سلمان دستان

این پژوهش با هدف ارزیابی ردپای محیط‌زیستی تولید ارقام برنج ایرانی تحت اثر مدیریت مصرف NPK ، در مزرعه‌ای واقع در استان مازندران ، شهرستان ساری طی سال های 1396 و 1397 اجرا گردید . آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد أکثر

این پژوهش با هدف ارزیابی ردپای محیط‌زیستی تولید ارقام برنج ایرانی تحت اثر مدیریت مصرف NPK ، در مزرعه‌ای واقع در استان مازندران ، شهرستان ساری طی سال های 1396 و 1397 اجرا گردید . آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد . پنج شیوه‌ی مدیریت مصرف مقادیر مختلف کودهای شیمیایی شامل : مصرف 250 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن + 150 کیلوگرم فسفر + 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار (N250P150K150) ؛ مصرف توأم 200 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن + 100 کیلوگرم فسفر + 100 کیلوگرم پتاسیم در هکتار (N200P100K100) ؛ مصرف توأم 150 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن + 75 کیلوگرم فسفر + 75 کیلوگرم پتاسیم در هکتار (N150P75K75) ؛ مصرف توأم 100 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن + 50 کیلوگرم فسفر + 50 کیلوگرم پتاسیم در هکتار (N100P50K50) و تیمار شاهد یا عدم مصرف کود (N0P0K0) به‌عنوان عامل اصلی و ارقام محلی برنج (سنگ طارم و طارم هاشمی) به‌عنوان عامل فرعی بودند . نتایج نشان داد میانگین مقدار تقاضای انرژی تجمعی و تقاضای اکسرژی تجمعی به‌ترتیب برابر 11549/78 و 13443/08 مگاژول بود که با افزایش مصرف NPK هر دو شاخص رده ‌اثر ، روند کاهشی را نشان داد . ردپای بوم‌شناختی برابر 1190/80 متر مربع در سال بوده که انتشار دی‌اکسید کربن بالاترین اثر را بر ردپای بوم‌شناختی نشان داد . میانگین شاخص رده اثر ، تخلیه منابع غیر زنده برابر 12/44 کیلوگرم معادل انتیموان (Sb) ، اسیدی شدن (3/15 کیلوگرم معادل SO2) ، یوتریفیکاسیون (2/33 کیلوگرم معادل PO4) ، بدبویی هوا (7295733 مترمکعب هوا) ، مسمومیت رسوبات آب‌های شیرین (75/79 کیلوگرم معادل 1,4-DB) ، مسمومیت رسوبات دریایی (116/11 کیلوگرم معادل 1,4-DB) بود که تمامی این شاخص‌ها با افزایش مصرف نیتروژن کاهش یافتند . میانگین پتانسیل گرمایش جهانی طی دوره 20 و 500 ساله به‌ترتیب برابر 399/20 و 382/97 کیلوگرم معادل CO2 بود . دو شاخص رده‌اثر مسمومیت انسان و مسمومیت خشکی طی سه دوره 20 ، 100 و 500 سال با افزایش زمان از 20 به 500 سال معادل 0/42 و 14/70 درصد افزایش نشان دادند . تمامی آلاینده‌های انتشار یافته به و هوا آب با افزایش مقدار NPK روند کاهشی را نشان دادند . انتشار نیترات به خاک ، فلزات به خاک و تقاضای اکسیژن شیمیایی با افزایش مقدار NPK کاهش یافتند . با مقایسه گروهی بین مقادیر مختلف مقدار NPK می‌توان بیان کرد علت اصلی تغییرات میزان آلاینده‌ها ، بالاتر بودن مقدار خروجی (عملکرد) در مقابل ورودی‌ها بود . بنابراین ، کاهش انتشار آلاینده‌ها با افزایش مقدار نیتروژن می‌تواند به‌دلیل افزایش عملکرد باشد . با توجه به یافته‌های این تحقیق ، کاربرد تیمار N150P75K75 گزینه مناسب‌تری جهت بهبود تولید ارقام برنج همراه با کاهش میزان مصرف کودهای شیمیایی و متعاقب آن کاهش هزینه‌های کودی و خسارت‌های محیط زیستی است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

131 - اثر پتاسیم و روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک نخود در شرایط دیم
امین عباسی مقدم علی عبادی حسین شهبازی

به منظور تعیین اثر مقادیر مختلف پتاسیم و روی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک نخود در شرایط دیم، آزمایشی در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پتاس أکثر

به منظور تعیین اثر مقادیر مختلف پتاسیم و روی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک نخود در شرایط دیم، آزمایشی در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پتاسیم در چهار سطح 0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار و روی در سه سطح 0، 3 و 6 در هزار بودند. صفات مورد بررسی شامل عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف در بوته، میزان کلروفیل a، b و کل، محتوی رطوبت نسبی برگ، پایداری غشای سلولی و پتانسیل اسمزی بودند. کاربرد پتاسیم و روی موجب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد شد به طوری که بیشترین عملکرد دانه با کاربرد 60 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و محلول پاشی 6 در هزار روی به دست آمد. همچنین حداکثر عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه در بوته، کلروفیل a، b و کلروفیل کل و رطوبت نسبی برگ، پایداری غشای سلولی و پایین ترین پتانسیل اسمزی به تیمار 90 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و تیمار 6 در هزار روی اختصاص یافت. کاربرد روی و پتاسیم موجب بهبود شاخص های تحمل به تنش و کاهش آسیب های ناشی از تنش خشکی شده و عملکرد را افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

132 - اثر پیش‌تیمار بذر با جیبرلیک و آبسیزیک اسید بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه گلرنگ تحت تنش شوری
نسرین سادات عیسی‌نژاد حشمت امیدی آرزو پراور

10.22034/aej.2016.521052

این پژوهش به منظور تعیین اثر پیش تیمار هورمونی بر بهبود جوانه‌زنی بذور گلرنگ در شرایط تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. بذور گلرنگ با غلظت های 0 و 3% آبسیزیک اسید و 0، 150 و 5 أکثر

این پژوهش به منظور تعیین اثر پیش تیمار هورمونی بر بهبود جوانه‌زنی بذور گلرنگ در شرایط تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. بذور گلرنگ با غلظت های 0 و 3% آبسیزیک اسید و 0، 150 و 500 قسمت در میلیون جبرلیک اسید پیش تیمار شده و سپس تحت تنش 0، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر شوری تحت شرایط نمک طبیعی دریاچه قم قرار گرفته و شاخص های جوانه زنی اندازه گیری شدند. تیمار بذرها با جیبرلیک و آبسیزیک اسید اثرات ناشی از تنش شوری بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه را نسبتاً کاهش داده و سبب بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه آن در پتانسیل آبی پایین شدند و جیبرلیک اسید مؤثرتر از آبسیزیک اسید بود. پیش تیمار ترکیبی جیبرلیک اسید با غلظت 500 قسمت در میلیون و آبسیزیک اسید 3% بیش‌ترین تأثیر را بر درصد جوانه‌زنی، طول گیاهچه و وزن خشک گیاهچه نشان داد ولی میانگین مدت زمان جوانه زنی را کاهش داد. پیش تیمارهای ترکیبی جیبرلیک اسید 500 قسمت در میلیون و آبسیزیک اسید 3% تحت شرایط تنش شوری همراه با افزایش جذب آب در گیاه از اثرات منفی تنش شوری کاسته، در نتیجه موجب بهبود درصد جوانه‌زنی، طول و وزن خشک گیاهچه و بنیه طولی و وزنی گیاهچه می‌گردد. در مجموع، پرایمینگ بذور با پیش تیمار ترکیبی، مقاومت بذرها را به تنش آبی افزایش می‌دهد، بنابراین گیاهچه‌هایی با بنیه قوی و درصد جوانه‌زنی بالا تولید می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

133 - بررسی تأثیر پنج آفت‏کش روی شته معمولی گندم (Hom.: Aphididae) Schizaphis graminum
شهرام شاهرخی حبیب الله خدابنده منوچهر فربودی

سورگوم جارویی با سطح زیر کشت وسیع یکی از محصولات مهم کشاورزی منطقه میانه می باشد. از بین شته های غلات، شته معمولی گندم[1] یکی از شته های زیان آور این محصول بوده و باعث کاهش محصول می شود. کشاورزان منطقه برای جلوگیری از خسارت شته ها 4-3 بار از فرمولاسیون های ایرانی و خارج أکثر

سورگوم جارویی با سطح زیر کشت وسیع یکی از محصولات مهم کشاورزی منطقه میانه می باشد. از بین شته های غلات، شته معمولی گندم[1] یکی از شته های زیان آور این محصول بوده و باعث کاهش محصول می شود. کشاورزان منطقه برای جلوگیری از خسارت شته ها 4-3 بار از فرمولاسیون های ایرانی و خارجی حشره &lrm;کش های اکسی دی متون متیل (اکسی دی متون متیل) به نسبت 2-1 در هزار و تیومتون (اکاتین) به نسبت 2-1 در هزار استفاده می کنند. در این طرح به منظور استفاده از حشره کش های مؤثر و کاهش دفعات سم پاشی با هدف اقتصادی تر شدن تولید محصول و حفظ سلامت کشاورزان و محیط زیست، علاوه بر مقایسه تأثیر شته کش های متداول در منطقه میانه (تیومتون و اکسی دی متون متیل) روی شته معمولی گندم، تأثیر حشره کش کنفیدور (که کمتر در میانه مصرف می شود) و دو حشره کش پریمیکارب و مالاتیون (از حشره کش های توصیه شده سازمان حفظ نباتات برای مبارزه با شته ها) به روش مقایسه میانگین LC50 هر یک از حشره کش ها و محاسبه شاخص پتانسیل نسبی کاهش غلظت (RPRC) بررسی شد. نتایج نشان داد که کنفیدور، پریمیکارب و اکسی دی متون متیل خارجی مؤثرترین حشره کش ها روی شته معمولی گندم بوده و به دلیل LC50 نسبتاً پایین دارای شاخص پتانسیل نسبی کاهش غلظت بالایی بودند و این نشان می دهد که با دزهای توصیه شده به احتمال زیاد می توانند در مزرعه بیش از 50 درصد در جمعیت شته معمولی گندم تلفات ایجاد کنند که در کنفیدور با شاخص 56/22، امکان کاهش دز مصرفی بیشتر از سایر حشره کش ها بود. علاوه بر این فرمولاسیون های خارجی تیومتون و اکسی دی متون متیل بهتر از فرمولاسیون های ایرانی بودند. هم &lrm;چنین حشره کش های سیستمیک به جز تیومتون ایرانی، مؤثرتر از حشره کش تماسی مالاتیون بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

134 - اثر محلول پاشی پرولین برکاهش اثرات ناشی از تنش کم آبی در بابونه آلمانی
حکیمه درویژه محسن زواره

10.22034/aej.2018.541280

راه کار های مختلفی برای کاهش آسیب های ایجاد شده طی تنش کم آبی و بهبود تحمل گیاه به آن وجود دارد. در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی پرولین بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی و بهبود شاخص‌های کمی و کیفی بابونه آلمانی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه أکثر

راه کار های مختلفی برای کاهش آسیب های ایجاد شده طی تنش کم آبی و بهبود تحمل گیاه به آن وجود دارد. در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی پرولین بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی و بهبود شاخص‌های کمی و کیفی بابونه آلمانی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه گیلان انجام و تیمارهای آزمایش شامل پرولین با غلظت های 0، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر و کم آبی در چهار سطح 0، 25، 50 و 75 درصد تخلیه از حد ظرفیت زراعی در مرحله ساقه روی بود. در اثر کم آّبی غلظت پرولین و کاتالاز افزایش، ولی صفات مورفولوژیک کاهش یافت. کاربرد پرولین در شرایط کم آّبی بر همه ویژگی های اندازه گیری شده تأثیر معنی دار داشت. براساس نتایج این آزمایش محلول پاشی گیاه با غلظت 100 میلی گرم بر لیتر پرولین موجب بهبود رشد و تعدیل وضعیت گیاه در برابر کم آبی شد و از این رو استفاده از غلظت فوق برای دستیابی به عملکرد مطلوب در بابونه در شرایط کم آبی توصیه می شود. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات پتانسیل

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية