بررسی توان آللوپاتیک 70 رقم گندم (Triticum aestivum) بر جوانه‏ زنی و رشد گیاهچه کلزای خودرو (Brassica napus)

الموضوعات : پژوهش علف های هرز

نسرین محمدی ¹ , الیاس سلطانی ² , مصطفی اویسی ³ , حسین رامشینی ⁴

1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
3 - عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
4 - دانشگاه تهران

تاريخ الإرسال : 26 الخميس , شوال, 1438 تاريخ التأكيد : 09 الجمعة , محرم, 1439 تاريخ الإصدار : 01 الأربعاء , ذو الحجة, 1438

الکلمات المفتاحية: دگرآسیبی, پتانسیل اسمزی, عصاره آبی, پلی‌اتیلن‌گلایکول,

ملخص المقالة :

با توجه به هزینه‌های بالای ثبت علفکش‌های جدید و آلودگی محیط زیست در اثر استفاده از علف‌کش‌ها، استفاده از گیاهانی که خاصیت آللوپاتی دارند می‌تواند یکی از راهکارهای کاهش مصرف سموم باشد. بنابراین، هدف از این آزمایش بررسی توان آللوپاتیک ارقام گندم جهت شناسایی توان آنها در کنترل علف‌های‌هرز بود. بدین منظورآزمایشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه و آزمایشگاه تحقیقاتی پردیس‌ابوریحان دانشگاه تهران اجرا شد. بذر 70 رقم گندم در زمینی به مساحت 600 متر‌مربع کشت گردید و در مرحله‌ی پنجه‌زنی نمونه‌ها برای آزمون زیست‌سنجی برداشت شدند. برای ارزیابی تفکیک تاثیر آللوپاتیک عصاره گیاه گندم و پتانسیل اسمزی عصاره، محلول هایی با پتانسیل اسمزی یکسان با عصاره‌ها ساخته شد. سپس در آزمایشی به طور همزمان اثر عصاره و پتانسیل اسمزی بر جوانه زنی کلزا بررسی شد. به این ترتیب اثر آللوپاتیک عصاره از اثر اسمزی عصاره تفکیک شد. نتایج تفکیک اثر آللوپاتیک و پتانسیل اسمزی عصاره نشان داد که بازدارندگی جوانه زنی کلزا بیشتر به خاطر اثر مواد آللوپاتیک است نه اثر پتانسیل اسمزی عصاره (پلی‌اتیلن‌‌گلایکول).همچنین نتایج نشان داد که طی سال های آزادسازی ارقام گندم از سال 1318 تا کنون به میزان جزئی خاصیت آللوپاتیک ارقام افزایش یافته است ولی این افزایش معنی دار نبود. این امر حاکی از عدم توجه اصلاح گران به خاصیت آللوپاتیک ارقام گندم طی برنامه های اصلاحی می باشد. با توجه به نتایج حاصل در بین ارقام گندم، ارقامی وجود دارد که دارای پتانسیل آللوپاتیک بالایی هستند و در برنامه‌های اصلاحی می‌توان از آن‌ها استفاده نمود و ارقامی تولید کرد که توانایی کننترل علف‌های‌هرز را داشته باشند.