بررسی کمی و کیفی پسماندهای روستایی استان هرمزگان و ارایه راهکار مدیریتی
الموضوعات :محمدعلی عبدلی 1 , فرشید رحیمی 2 , رضا سمیعی فرد 3 , مهدی جلیلی قاضی زاده 4
1 - استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
2 - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران
3 - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران
4 - دانشجوی (سابق) دکتری مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران و استادیار گروه آلایندههای محیط زیست پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی* (مسئول مکاتبات)
الکلمات المفتاحية: مدیریت پسماند روستایی, هرمزگان, پتانسیل بازیافت,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای روستایی در سطح یک استان، به دلیل پراکندگی مراکز تولید پسماند و همچنین تنوع ترکیب پسماند تولیدی از اهمیت و پیچیدگی زیادی برخوردار است. هدف از این تحقیق، بررسی مدیریت پسماند جامد در روستاهای استان هرمزگان و ارائه راهکارهای مدیریتی می باشد. مواد و روش ها: 26 روستا از نقاط مختلف استان به عنوان روستاهای نمونه انتخاب شدند. یک پرسشنامه برای مشخص شدن وضعیت موجود دفع پسماند در مناطق روستائی تهیه و بین هر یک از 26 دهیاری روستاهای نمونه تقسیم شد. به علاوه نمونه گیری از پسماندها به صورت 7 روز پی در پی، در چهار فصل سال انجام یافت. نتایج حاصل از آنالیز فیزیکی و شیمیایی و نیز پرسشنامه ها، به عنوان اطلاعات خام اولیه برای بررسی وضع موجود و نهایتاً ارایه راهکارهای مناسب برای سیستم مدیریت پسماند روستایی در استان هرمزگان استفاده شد. یافته ها: در روستاهای نمونه نرخ تولید پسماندهای خانگی حدود 3/617 گرم به ازای هر نفر در روز می باشد. در مجموع 360 واحد تجاری در روستاهای نمونه استان وجود دارند که مقدار کل زباله تجاری تولیدی توسط آن ها 3816 کیلوگرم در روز است. همچنین میانگین پسماند پزشکی حدود 8/8 کیلوگرم به ازای هر واحد بهداشتی می باشد. ترکیب پسماند در روستاهای نمونه عبارت است از: مواد فسادپذیر 77/43، کاغذ و مقوا 72/9، پلاستیک 62/9، چوب 20/6، فلزات 44/10، شیشه 90/7، لاستیک 58/5 و منسوجات 79/6 درصد. بحث و نتیجه گیری: توصیه می شود که در برنامه پنج ساله اول، جداسازی از مبدا شامل پسماند خشک تفکیک پذیر (پلاستیک، کاغذ و فلزات) و پسماندهای تر انجام گردد و جداسازی از مبدا برای سایر ترکیبات پسماند مثل چوب، لاستیک، شیشه و منسوجات در برنامه پنج ساله دوم اجرا شود. از نظر اقتصادی، زباله سوزی همراه با بازیافت انرژی، گزینه مناسبی برای دفع پسماند مناطق روستایی در استان هرمزگان نمی باشد. با توجه به سهم کم پسماند خشک، در دسترس بودن زمین مناسب و نیروی کار ارزان در مناطق روستایی، کمپوست با فن آوری ارزان برای این مناطق توصیه می شود.