عوامل تعیینکننده و پتانسیلهای تجاری صادرات میگوی ایران در اتحادیهی اروپا؛ بهکارگیری مدل جاذبه
الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیسیدابوالقاسم مرتضوی 1 , رویا جوادی یانبلاغ 2 , محمدحسن وکیلپور 3
1 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2 - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
3 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: پانل دیتا, اتحادیهی اروپا, پتانسیل تجاری, مدل جاذبه, میگو,
ملخص المقالة :
هدف از این تحقیق، بررسی پتانسیلهای تجاری صادرات میگوی ایران به کشورهای عضو اتحایهی اروپا و برآورد عوامل تعیینکنندهای است که بر این جریان تاثیر گذارند. در این مطالعه، از رهیافت مدل جاذبهی استاندارد و تعمیمیافته استفاده شده است. بهمنظور برآورد مدل، روش پانل دیتا برای کشور اسپانیا، انگلستان، ایتالیا، پرتقال، فرانسه و آلمان طی دورهی زمانی 1370 تا 1390 بهکار رفته است. برای تفسیر بهتر اثرات متغیرها، این مدل در دو سناریو تخمین زده شده است. در سناریوی اول، اثرات تولید ناخالص داخلی سرانه و فاصلهی جغرافیایی دو کشور واردکننده و صادرکننده در یک مدل جاذبهی استاندارد برآورد شد. در سناریوی دوم، اثر مقررات فنی و بهداشتی بهعنوان یک متغیر موهومی و تاثیر متغیر نرخ ارز کشورها در قالب مدلهای جاذبهی تعمیم یافته بررسی شد. نتایج نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی سرانهی کشور ایران، فاصلهی جغرافیایی میان دو کشور طرف تجاری، نرخ ارز کشورهای واردکننده و مقررات فنی و بهداشتی اعمال شده از جانب کشورهای واردکننده اثر منفی و معنیداری بر جریان صادرات میگوی ایران به کشورهای عضو اتحادیهی اروپا دارند. تولید ناخالص داخلی سرانهی کشورهای واردکننده و نرخ ارز کشور ایران نیز دارای اثر مثبت بر حجم صادرات میگو هستند. همچنین با استفاده از مدل جاذبهی استاندارد، مقدار پتانسیل تجاری و موفقیت تجاری در صادرات میگو به کشورهای عضو اتحادیهی اروپا برآورد شد. کشور اسپانیا با صادراتی چهار برابر ظرفیتهای موجود بالاترین موفقیت تجاری و کشور آلمان با 1% موفقیت، پایینترین موفقیت تجاری در استفاده از ظرفیتهای موجود را به خود اختصاص دادهاند.
طبقه بندیJEL:C01, C23, F11, Q13