• فهرس المقالات اکوسیستم

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور توسعه صنعتی با استفاده از ISM
        عبدالحسین شکری هوشنگ تقی زاده مجید باقر زاده خواجه
        سیاست‌گذاران در حال حاضر شروع به مطالعه بر روی شایستگی‌های مورد نیاز یک سیستم مبتنی بر حمایت از کارآفرینی با رشد بالا نموده‌اند. یک رویکرد در حال ظهور تمرکز بر اکوسیستم های کارآفرینی است. بر همین اساس هدف این تحقیق تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور تو أکثر
        سیاست‌گذاران در حال حاضر شروع به مطالعه بر روی شایستگی‌های مورد نیاز یک سیستم مبتنی بر حمایت از کارآفرینی با رشد بالا نموده‌اند. یک رویکرد در حال ظهور تمرکز بر اکوسیستم های کارآفرینی است. بر همین اساس هدف این تحقیق تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور توسعه صنعتی با استفاده از ISM می‌باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی بوده و نمونه آماری این تحقیق به روش نمونه‌گیری هدفمند و به تعداد 143 نفر در بخش تأییدی و 15 نفر خبره در بخش الگوی ساختاری- تفسیری(ISM) انتخاب شده بودند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده که پس از تأیید روایی و پایایی در بین اعضای نمونه آماری تحقیق توزیع شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی تأییدی و الگوی ساختاری- تفسیری استفاده شده است. نتایج بررسی‌های نشان می‌دهد که بازارهای قابل دسترسی شامل بازار داخلی و بازار بین‌المللی در سطح اول قرار داشته و برای دستیابی به این بازارها بایستی اساس و پایه اکوسیستم کارآفرینی مانند بودجه و مالی، دانشگاه ها به عنوان کاتالیزورها، سرمایه فکری و نیروی کار، آموزش و پرورش و پشتیبانی فرهنگی تقویت شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - ایجاد اکوسیستم نواوری در بخش سلامت با رویکرد پویایی شناسی سیستم
        رزیتا دباغ افروز علی رضا بافنده زنده محمد پاسبانی
        هدف از این مقاله شبیه سازی اکوسیستم نواوری در حوزه سلامت با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم و ارزیابی سناریوهای مختلف جهت ایجاد اکوسیستم نواوری در شهر تبریز می باشد. بر اساس ادبیات تحقیق، متغیرهای سرمایه گذاری عمومی و خصوصی ، سرمایه گذاری ریسک پذیر و فرشته،ایجاد م أکثر
        هدف از این مقاله شبیه سازی اکوسیستم نواوری در حوزه سلامت با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم و ارزیابی سناریوهای مختلف جهت ایجاد اکوسیستم نواوری در شهر تبریز می باشد. بر اساس ادبیات تحقیق، متغیرهای سرمایه گذاری عمومی و خصوصی ، سرمایه گذاری ریسک پذیر و فرشته،ایجاد موسسه ها و دانشکده های ماموریت محور،دولت،فرهنگ،اختراع بعنوان متغیرهای کلیدی موثر ایجاد اکوسیستم نواوری در نظر گرفته‌شده اند. تعامل بین متغیرها به عبارت دیگر فرضیه پویا با استفاده از نمودار‌های علیّ-حلقوی و نقشه های حالت- جریان نشان داده شده، سپس با کمک گرفتن از نظریه‌های معتبر در حوزه ادبیات مساله و دیدگاه های افراد خبره، روابط علیّ در قالب توابع ریاضی تعریف‌شده و در نهایت اقدام به شبیه‌سازی‌شده است. بر اساس نتایج بدست امده، با کاهش نرخ بهره، سرمایه گذاری بر روی فعالیت های تحقیق و توسعه افزایش یافته، همچنین با بهبود فضای کسب و کار و روابط حسنه با سایر کشور ها، اکوسیستم نواوری بهبود و رشد می کند. برای افزایش نرخ نواوری و افزایش انتشار ان ، عوامل جمعیت و جذابیت محل موثر است، با انتشار نواوری، میزان سود افزایش یافته و با افزایش سود و وارد کردن دوباره ان به چرخه سرمایه گذاری، اکوسیستم نواوری تقویت و رشد داشته و رشد اقتصادی افزایش می یابد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - شناسایی مولفه‌های اکوسیستم کارآفرینی: مطالعه‌ای بر پژوهش‌های ملی، بین‌المللی و سیاست‌های یک منطقه ویژه اقتصادی
        نادر ثناگو مطلق مرتضی موسی خانی کمال سخدری حامد رحمانی
        هدف: هدف از پژوهش حاضر بازشناسی مفهوم اکوسیستم کارآفرینی و در نهایت شناسایی مولفه‌های آن در منطقه ویژه اقتصادی پیام است. روش: در این پژوهش به تحلیل مضمون و کدگذاری باز، محوری و گزینشی به شتاسایی ابعاد و مولفه‌های اکوسیستم بر اساس مطالعات و سیاست‌های منطقه ویژه اقتصادی أکثر
        هدف: هدف از پژوهش حاضر بازشناسی مفهوم اکوسیستم کارآفرینی و در نهایت شناسایی مولفه‌های آن در منطقه ویژه اقتصادی پیام است. روش: در این پژوهش به تحلیل مضمون و کدگذاری باز، محوری و گزینشی به شتاسایی ابعاد و مولفه‌های اکوسیستم بر اساس مطالعات و سیاست‌های منطقه ویژه اقتصادی پیام پرداخته شد. مطالعات داخلی با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی علمی جهاد دانشگاهی، سیویلیکا، نورمگز و ایرانداک صورت پذیرفت و تعداد 33 داده دست دوم شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت با توجه به تعداد ارجاعات بالای 10 رجوع تعداد 13 مقاله شناسایی و در مورد سیاست‌های مورد بررسی نیز آئین نامه وزارتخانه (وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات) در خصوص شرکت‌های نوپا؛ سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری؛ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی؛ حکم وزیر به مدیرعامل منطقه؛ اساسنامه منطقه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش داخلی نشان از آن دارد که بیش از 70 درصد مطالعات صورت گرفته به صورت کمی و پیمایشی بوده و بیشتر آن‌ها نیز بر اساس مدل آیزنبرگ (2011) و یا شاخص‌های کارآفرینی جهانی تحلیل شده‌اند و یافته‌های پژوهش‌های خارجی تاکیدات دیگری را نشان می‌دهند اول اینکه مقالات با ارزش ارائه شده با تعداد ارجاع بالای 100 مقاله جزو مقالات مروری بوده و بیش از 70 درصد مقالات مورد بررسی با این کلید واژه کیفی می‌باشند نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از تحلیل مضمون نیز نشان از شناسایی 107 مضمون اولیه داشت که در نهایت در چهار بعد و 12 مولفه دسته‌بندی شدند. خروجی نرم افزار چهار بعد اکوسیستم را شامل شبکه سازی (دارای مولفه‌های دانشگاهها، نهادهای دولتی، سیاست)، زیرساختها (شامل مولفه‌های فرهنگ، حمایتها، آموزش، زیرساختهای فیزیکی و ارتباطی و ویژگی‌های محیطی)، تجاری سازی (شامل مولفه‌های بازار و امور مالی) و بعد خودکارآفرینی (شامل مولفه‌های ویژگی شخصی و سرمایه انسانی) شناسایی نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - شناسایی و تحلیل ابعاد اکوسیستم کارآفرینی فناورانه دانشگاهی ایران از منظر متخصصان مراکز رشد دانشگاهی
        آرش زعیم مرتضی موسی خانی علی داوری
        زمینه: هدف پژوهش حاضر بررسی و تجزیه و تحلیل بلوغ اکوسیستم کارآفرینی ایران بر اساس نظرات متخصصان مراکز رشد دانشگاهی می‌باشد. هدف: این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها آمیخته- اکتشافی است. روش: در بخش کیفی از روش‌های تحلیل محتوا و دلفی استفاده شده است. أکثر
        زمینه: هدف پژوهش حاضر بررسی و تجزیه و تحلیل بلوغ اکوسیستم کارآفرینی ایران بر اساس نظرات متخصصان مراکز رشد دانشگاهی می‌باشد. هدف: این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها آمیخته- اکتشافی است. روش: در بخش کیفی از روش‌های تحلیل محتوا و دلفی استفاده شده است. جامعه تحقیق در این بخش، 13 نفر از خبرگان مراکز دانشگاهی شامل اساتید دانشگاه، مدیران و کارشناسان مراکز رشد دانشگاهی می‌باشد که با نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند. در بخش کمی، داده با استفاده از روش پیمایش و توزیع پرسشنامه گردآوری و داده‌ها از طریق روش مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار PLS تحلیل شده است. جامعه آماری بخش کمی شامل 67 نفر می‌باشد که بصورت هدفمند با توجه به شاخص‌های مسئولیت اجرایی، سمت مدیریت و تجربه در مراکز رشد دانشگاهی انتخاب شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مراکز رشد دانشگاهی در درون اکوسیستم کارآفرینی فناورانه کشور دارای بلوغ پایین هستند. در نهایت اقداماتی جهت بهبود وضعیت این مراکز توسط نویسندگان ارائه شده است. نتیجه‌گیری: اگر این اقدامات بطور صحیح توسط دولت و موسسات دانشگاهی توسعه یابند، بلوغ اکوسیستم کارآفرینی فناورانه دانشگاهی قابل افزایش خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - به کارگیری رویکرد فراترکیب جهت ارائه مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی
        امید بهارستان حبیب زارع احمدآبادی سیدحبیب الله میرغفوری محمود زنجیرچی
        هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و از روش هفت مرحله‌ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ منابع مرتبط با اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی و شرکت‌های أکثر
        هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و از روش هفت مرحله‌ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ منابع مرتبط با اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی و شرکت‌های زایشی منتشر شده از پایگاه اطلاعات علمی در بازۀ زمانی 1390-1400 خورشیدی و 2000 تا 2021 میلادی است. لذا با درنظر گرفتن میزان ارتباط با موضوع پژوهش، منابع اولیه غربال شده و 55 منبع انتخاب گردید و کدگذاری روی مفاهیم مستخرج از آنها انجام شد. در مجموع 24 مقولۀ فرعی و 6 مقولۀ اصلی دسته-بندی شدند. در نهایت بر اساس رویکرد تحلیل محتوا کدگذاری سه مرحله‌ای کدگذاری استراوس و کوربین(باز، محوری و انتخابی) کدهای شناسایی شده طبقه بندی شدند. مولفه‌های شناسایی شده شامل عوامل محیطی، سازمانی، آموزشی، پژوهشی، کسب و کار و مدیریتی هستند. نتایج در قالب یک مدل مفهومی برای درک بهتر مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی ارائه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - تأثیر پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران (مورد مطالعه: استان کرمانشاه)
        ناهید جلیلیان بیژن رضایی علی بدیع زاده
        هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران بوده است. همچنین، این پژوهش بررسی می‌کند که پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای چه نقشی در تقویت یا تضعیف این رابطه ایفا می‌کنند. جامعه تحقیق را افراد و متخصصان فعال در حوزه أکثر
        هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران بوده است. همچنین، این پژوهش بررسی می‌کند که پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای چه نقشی در تقویت یا تضعیف این رابطه ایفا می‌کنند. جامعه تحقیق را افراد و متخصصان فعال در حوزه گردشگری سلامت استان کرمانشاه به تعداد 94 نفر تشکیل می‌دهند. پارادایم این پژوهش اثبات باوری، رویکرد آن قیاسی و استراتژی آن پیمایش است. بر این اساس و پس از مرور ادبیات و طراحی مدل مفهومی، پرسشنامه‌ای مشتمل بر 34 پرسش به نمونه آماری متشکل از 75 متخصصان این حوزه ارائه شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظر متخصصان و استفاده از پرسشنامه استاندارد و روایی سازه نیز بر اساس تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. پایایی از مجرای آزمون‌های آلفای کرونباخ، پایایی مرکب و میانگین واریانس تأیید شد. سپس، داده‌های گردآوری‌شده به کمک نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس و از طریق ماتریس همبستگی، آزمون معادلات ساختاری و آزمون برازش مدل مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر شکل‌گیری اکوسیستم مؤثر است. شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت مؤثر است. همچنین پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای در استان کرمانشاه بر پیامدهای گردشگری سلامت مؤثر است. در نهایت، پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای در رابطه میان شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی و پیامدهای گردشگری سلامت نقش تعدیلی ایفا می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - بانکداری باز در عصرتحول دیجیتال: رویکرد نظری و تحلیل رفتاری
        شادی اویارحسین عباس طلوعی رضا رادفر علی رضا پورابراهیمی
        در عصر حاضر تحت عنوان عصر تحول دیجیتال با سونامی از داده و اطلاعات مواجه هستیم و در این عصر می توان اذعان داشت آنچه سبب تحقق این تحول عظیم در صنعت بانکداری کشور با عنوان بانکداری دیجیتال خواهد شد، استفاده از بانکداری باز با استفاده از حجم عظیم داده و اطلاعات در دادن خدم أکثر
        در عصر حاضر تحت عنوان عصر تحول دیجیتال با سونامی از داده و اطلاعات مواجه هستیم و در این عصر می توان اذعان داشت آنچه سبب تحقق این تحول عظیم در صنعت بانکداری کشور با عنوان بانکداری دیجیتال خواهد شد، استفاده از بانکداری باز با استفاده از حجم عظیم داده و اطلاعات در دادن خدمات با کیفیت و خاص به مشتریان است. در این عرصه شاه کلید اصلی برای ورود به عرصه بانکداری باز بهره گیری از فین تک ها است. موسسات مالی به سرعت در حال حرکت هستند تا پاسخ خود را به پیشرفت بانکداری باز توسط فین تک ها و سایر موسسات مالی غیر سنتی توسعه دهند.رویکرد روش شناسی پژوهش حاضر، دانشی و مبتنی بر ادبیات موضوع و مبانی نظری است که نتیجه آن شناسایی و ارائه چارچوب علمی دانش افزا است.در این مقاله پس بررسی و درک بانکداری باز در عصر تحول دیجیتال، به معرفی اکوسیستم بانکداری باز، رویکردها و محصولات این حوزه پرداخته و سپس با مرور علمی و پژوهشی پیشینه بانکداری باز سیر تحولات آن در جهان و ایران ترسیم شده است.و در نهایت پژوهش حاضر نشان می دهد که پنجره اصلی ورود به عصر تحول دیجیتال در صنعت بانکداری استفاده از پلت فرم ها و API ها با مدل های ترکیبی متناسب با نیاز هر مشتری می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - برآورد ارزش حفاظت از خدمات زیستگاهی جنگل‌های زاگرس شمالی به روش ارزش‌گذاری مشروط (CVM)
        جلال هناره خلیانی سجاد قنبری مازیار حیدری محسن جوانمیری پور
        تخریب روز افزون اکوسیستم جنگلی زاگرس در سال‌های اخیر ضرورت مطالعات ارزشگذاری در این حوزه را دوچندان نموده است. توسعه سریع در روش های ارزیابی اقتصادی در دهه‌های اخیر امکان استفاده از مفهوم پرداخت برای خدمات اکوسیستم را به منظور حفظ کارکردهای زیستگاهی و تنوع‌زیستی جنگل فر أکثر
        تخریب روز افزون اکوسیستم جنگلی زاگرس در سال‌های اخیر ضرورت مطالعات ارزشگذاری در این حوزه را دوچندان نموده است. توسعه سریع در روش های ارزیابی اقتصادی در دهه‌های اخیر امکان استفاده از مفهوم پرداخت برای خدمات اکوسیستم را به منظور حفظ کارکردهای زیستگاهی و تنوع‌زیستی جنگل فراهم نموده است. در این تحقیق، ارزش کارکرد حفاظت از خدمات زیستگاهی جنگلهای زاگرس شمالی در حوزه سروآباد استان کردستان از طریق روش ارزشگذاری مشروط و مدل لاجیت برآورد گردید. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از 260 پرسشنامه تمایل به پرداخت که بر اساس فرمول کوکران بدست آمده تکمیل شد. سازگاری درونی گویه‌ها و پایایی پرسشنامه‌ها از طریق آلفای کرونباخ (77/6) و روا‌یی گویه‌ها و پرسش‌ها نیز با داوری تعدادی از اساتید و کارشناسان آشنا به موضوع مورد تایید قرار گرفت. میزان تمایل به پرداخت افراد برای کارکرد حفاظت زیستگاه از طریق مدل رگرسیونی لاجیت و با استفاده از روش میانه تمایل به پرداخت محاسبه گردید. مقدار مورد انتظار تمایل به پرداخت برای حفاظت از ارزش زیستگاهی منطقه مورد مطالعه در این تحقیق برابر با 52825/8 ریال به دست آمد. همچنین ارزش سالانه حفاظت زیستگاه و حیات‌وحش حوزه آبخیز سروآباد برابر با 21254/6 میلیون ریال و ارزش حفاظتی و زیستگاهی سالانه کل حوزه (در هکتار) برابر با 58/6 میلیون ریال برآورد گردید. نتایج این پژوهش موید این موضوع است که احتمال پذیرش تمایل به پرداخت در افرادی که قبلاً از منطقه بازدید کرده‌اند، افرادی که عضو سازمانهای محیط‌زیستی بوده و یا گرایش محیط‌زیستی دارند به میزان قابل توجهی بیشتر از افرادی است که فاقد این ویژگی‌ها می‌باشند. ارزش برآورد شده در این پژوهش، برای سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران توجیه کمی و قابل قبول جهت حمایت و حفاظت از جنگلهای زاگرس خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - تعیین و آشکارسازی کاربری‌های اکوسیستم و پیش‌بینی تغییرات آنها در جنگل‌های شمال ایران (مطالعه موردی: حوضه جنگلی دوهزار-سه هزار البرز مرکزی)
        محسن جوانمیری پور جلیل کرمی جلال هناره خلیانی لیلا کریمی حمیدرضا نیازی فر ناصح باباخانی
        با افزایش توجه به کاربری‌های اکوسیستم، توجه نهادهای دانشگاهی، حافظان محیط زیست، تصمیم‌سازان و متولیان به خدمات اکوسیستمی با رشد فزاینده‌ای مواجه شده است. شناسایی و ارزیابی کمی مهم‌ترین تولیدات و خدمات اکوسیستمی، ترسیم وضعیت کنونی و پیش‌بینی تغییرات مربوط به خدمات اکوسیس أکثر
        با افزایش توجه به کاربری‌های اکوسیستم، توجه نهادهای دانشگاهی، حافظان محیط زیست، تصمیم‌سازان و متولیان به خدمات اکوسیستمی با رشد فزاینده‌ای مواجه شده است. شناسایی و ارزیابی کمی مهم‌ترین تولیدات و خدمات اکوسیستمی، ترسیم وضعیت کنونی و پیش‌بینی تغییرات مربوط به خدمات اکوسیستمی اهداف اصلی این پژوهش است. به منظور انجام این مطالعه، برای ارزیابی شماری از تغییرات کاربری منتخب برای حوضه جنگلی دو هزار-سه هزار از تلفیقی از روش‌های مشارکتی و مدل‌سازی استفاده شده است. برای انجام ارزیابی مهم‌ترین خدمات اکوسیستمی موجود در محدوده حوضه‌ تعیین شده، تعیین قلمروی منطقه مورد مطالعه، تعهدپذیری در قبال سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی، ارزیابی قلمروی اولیه، برنامه‌ریزی برای ارزیابی خدمات، انتخاب شیوه‌های مناسب برای زمینه‌ شناسایی شده در سایت، تعیین وضعیت بدیل متناسب با تغییر مدیریت یا سیاست برنامه‌ریزی شده، انتخاب شیوه‌های مناسب برای هر یک از خدمات اکوسیستمی شناسایی شده و تحلیل نتایج و اطلاع رسانی در مورد آنها انجام شده است. نقشه کاربری اراضی دو هزار-سه هزار برای سال‌های‌ 1987 و 2014 نشان داد که کاربری اراضی در چهار گروه اصلی جنگل، مرتع، زمین‌های زراعی و اراضی عاری از پوشش طی 27 سال دچار تغییراتی شده‌اند. به طورکلی، به ازای کاهش سطوح جنگلی، در سایر کاربری‌ها تغییراتی ایجاد شده است. نتایج به دست آمده از تفسیر تصاویر ماهواره‌ای در تلفیق با بازدیدهای میدانی و سایر مستندات موجود، نشان داد که وسعت کاربری اراضی جنگل از 33348 هکتار در سال 1987 به 24248 هکتار در سال 2014 کاهش یافته است. نتایج ارزیابی کمی نیز نشان داد که در سناریوی آینده، کاهش حدود 0/8 درصد سطح جنگل‌های متراکم و 0/58 درصد جنگل‌های نیمه متراکم قابل پیش‌بینی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی هیدروکربن های نفتی کل در رسوبات پیرامونی اکوسیستم های مرجانی جزایر خلیج فارس (قشم، هنگام و لاوان)
        مهدی سلطانی صابر قاسمی احسان کامرانی
        دومین زیستگاه غنی کره زمین پس از جنگل های استوایی به اکوسیستم های مرجانی اختصاص دارد. این زیست بوم در تعادل بخشیدن به میزان کربن و نیتروژن، حفظ خطوط ساحلی در برابر تخریب ناشی از هجوم مداوم امواج، طوفان، سیل، ایجاد محیط‌زیست دریایی، مواد مغذی برای زنجیره غذایی و هچنین أکثر
        دومین زیستگاه غنی کره زمین پس از جنگل های استوایی به اکوسیستم های مرجانی اختصاص دارد. این زیست بوم در تعادل بخشیدن به میزان کربن و نیتروژن، حفظ خطوط ساحلی در برابر تخریب ناشی از هجوم مداوم امواج، طوفان، سیل، ایجاد محیط‌زیست دریایی، مواد مغذی برای زنجیره غذایی و هچنین تعادل بخشیدن به سیستم ظریف طبیعت بسیار تاثیرگذار است. امروزه استخراج، بهره‌برداری و حمل ونقل نفت، نقش به سزایی را در تخریب سواحل مرجانی خلیج فارس برجای گذاشته است. نمونه های رسوبات دریایی و ساحلی جزایر مرجانی قشم، هنگام و لاوان از عمق حدود 5-0 سانتی‌متری بستر به‌طور تصادفی طبق روش MOOPAM جمع آوری و غلظت هیدروکربن های نفتی کل توسط دستگاه UVF بر حسب میکروگرم بر گرم رسوب اندازه گیری شد. نوع بافت رسوبات نشان داد بالاترین درصد ذرات دانه ریز (سیلت+رس) در رسوبات دریایی و ساحلی جزیره لاوان به ترتیب 51/58 و 51/01 درصد است. میانگین غلظت های تشخیص داده شده TPH پایین تر از مقدار زمینه خطر زیست محیطی (4 میکروگرم بر گرم) می باشد. بیشترین غلظت هیدروکربن های نفتی در ایستگاه های دریایی و ساحلی رسوبات جزیره لاوان مشاهده شد که می تواند به دلیل تاسیسات و فعالیت های نفتی و شناورهای صیادی در این جزیره باشد. همچنین ارزیابی خطر زیست محیطی ناشی از آلودگی TPH بر موجودات آبزی با استفاده از شاخص های دستورالعمل های کیفیت رسوب و ضریب آلودگی نشان داد که رسوبات مورد مطالعه فاقد هرگونه اثرات بیولوژیک نامطلوب بر موجودات آبزی هستند. بهره برداری ها، حمل ونقل دریایی، نشت نفت و مشتقات آن یکی از عمده ترین دلایل نابودی و اثرات اکولوژیک منفی بر آبسنگ های مرجانی خلیج فارس می باشد که این چالش ضرورت حفاظت از مناطق ساحلی و محیط زیست دریایی را با رویکرد توسعه پایدار آشکارتر می سازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - پیش‌بینی جریان بر پایه‌ عدم قطعیت‌های موجود و ارزیابی نوسانات جریان زیست‌محیطی روی اکوسیستم‌ منابع تجدیدشونده حوضه سد طالقان
        زهرا نفریه مهدی سرائی تبریزی حسین بابازاده حمید کاردان مقدم
        اهمیت بقای نسل گونه‌های نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیت‌های منابع آب سطحی لزوم برنامه‌ریزی منابع آبی را نشان ‌می‌دهد. مولفه‌ مهم در بهینه‌سازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلند‌مدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر ب أکثر
        اهمیت بقای نسل گونه‌های نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیت‌های منابع آب سطحی لزوم برنامه‌ریزی منابع آبی را نشان ‌می‌دهد. مولفه‌ مهم در بهینه‌سازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلند‌مدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر به منظور دستیابی به این مهم به مقایسه عملکرد دو مدل شبکه بیزینBN و شبکه عصبی MLP، طی هفده الگوی ساختاری پرداخت. سپس مقادیر زیست‌محیطی و شرایط زیستی آبزیان بررسی شد. داده های ماهانه هواشناسی و همچنین حجم آب انتقالی از پنج ایستگاه هیدرومتری ورودی به سد طالقان از سال 1385 تا 1397 به‌عنوان داده ورودی به مدل‌ها معرفی گردید و رواناب ورودی به سد به‌عنوان پیش بینی شونده لحاظ شد. در مرحله بعد با استفاده از روش هیدرولوژیک تنانت دبی‌های‌ ‌زیست‌محیطی محاسبه گردید و احتمال وقوع این دبی‌ها در داده‌های ثبتی و هفده الگو در محیط نرم افزار Easyfit محاسبه شد. سپس مقایسه‌ الگوهای منتخب با توجه به احتمال وقوع و معیار‌های شاخص، ضریب نش- ساتکلیف، جذر خطای میانگین مربعات و متوسط خطای پیش‌بینی مطلق انجام شد. با وجود 43/3 درصد تشابه بهترین الگو مدل BN در برابر 80 درصد تشابه در مدل MLP، مدل BN با معیار شاخص بهتر (3/98- ، 17/3 و 0/06) در مقابل مقادیر شاخص در مدل MLP (23/9 ،-10/3 و 122/3) دقت بهتری داشته است. همچنین مشخص شد حوضه با خطر ‌زیست‌محیطی مواجه است، زیرا مقادیر پیشنهادی برای جریان زیست‌محیطی در بعضی از ماه‌ها در طول دوره مطالعاتی از کل رواناب بیشتر بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - فرهنگ اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی، پیشران توسعه ی کارآفرینی اجتماعی
        محمد جواد جامه بزرگی محمدرضا میگون پوری
        مقدمه و هدف پژوهش:مقاله بدنبال پاسخ به این سوال اساسی است که فرهنگ اکوسیستم کارافرینی دانشگاهی، چگونه می‌تواند در ابعاد مختلف فردی، سازمانی، آموزشی، پژوهشی و با هدف خلق ارزش به توسعه کارآفرینی اجتماعی کمک نماید. روش پژوهش: پژوهش با روش توصیفی با تکنیک پیمایش (مطالعه می أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش:مقاله بدنبال پاسخ به این سوال اساسی است که فرهنگ اکوسیستم کارافرینی دانشگاهی، چگونه می‌تواند در ابعاد مختلف فردی، سازمانی، آموزشی، پژوهشی و با هدف خلق ارزش به توسعه کارآفرینی اجتماعی کمک نماید. روش پژوهش: پژوهش با روش توصیفی با تکنیک پیمایش (مطالعه میدانی) و ابزار پرسشنامه محقق یافته انجام شده است. جامعه آماری تعداد 44 نفر از فارغ التحصیلان دانشگاه‌های دولتی شهر تهران هستند که در حوزه کارآفرینی اجتماعی فعالیت داشته‌اند. یافته‌ها: نشان داد مقادیر R2در بعد فردی با (548.)، بعد سازمانی با (555.)، بعد آموزشی با (508.)، بعد پژوهشی با (619.)، بعد کسب و کار با (730.)، و بعد مدیریت با (619.)، واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد فرهنگ اکوسیستم کارآفرینانه دانشگاهی می‌تواند به عنوان فضا و بستری برای توسعه کارافرینی اجتماعی عمل نماید. ابعاد مختلف فرهنگ اکوسیستم، پیشران‌های توسعه کارافرینی اجتماعی تلقی می‌شوند. بعد فردی با ایجاد انگیزه، اعتماد بنفس و شناسایی فرصت ها، بعد سازمانی با همکاری تیمی، برنامه‌ریزی و رفتار شهروندی، بعد آموزشی با کیفیت بخشی به آموزش و محتوی‌سازی مناسب، بعد کسب و کار با ریسک‌پذیری، خلاقیت، فرصت‌سازی و بعد پژوهشی با کیفیت بخشی به پژوهش فن‌آورانه و با خلق ارزش اجتماعی به توسعه کارافرینی اجتماعی کمک می‌نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - طراحی مدل اکوسیستم ارتقاء کارآفرینی در سینمای ایران
        محسن بیگ‌آقا علیرضا شیروانی مجتبی خزائی
        مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر در پی طراحی اکوسیستم کارآفرینی و شناخت عناصر اکوسیستم و ویژگی‌های آن جهت ارتقاء سینمای ایران است. عناصر این اکوسیستم عبارتند از: دولت، رهبران عرصه فرهنگی، منابع سرمایه‌ای، انجمن‌های غیرانتفاعی، نهادهای آموزشی، کارآفرینان داخل کشور و پیوند آ أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر در پی طراحی اکوسیستم کارآفرینی و شناخت عناصر اکوسیستم و ویژگی‌های آن جهت ارتقاء سینمای ایران است. عناصر این اکوسیستم عبارتند از: دولت، رهبران عرصه فرهنگی، منابع سرمایه‌ای، انجمن‌های غیرانتفاعی، نهادهای آموزشی، کارآفرینان داخل کشور و پیوند آنها با کارآفرینان خارج از کشور. هریک از این عناصر به‌نحوی مطرح شده‌اند که به ویژگی‌ها و ابعاد استفاده نشده نهفته در کارآفرینی جنبش و تحرک بخشند و موجب ارتقاء سطح کارآفرینی در سینمای ایران شوند. هدف کلی تحقیق عبارت است از ارائه رهنمود به مدیریت فرهنگی کشور در عرصه سینما جهت دستیابی به الگوی صحیحی جهت تولید آثار پرمخاطب فرهنگی در ایران از طریق بررسی مولفه‌های تحقیق. روش پژوهش: روش تحقیق از نوع تحقیق‌های ترکیبی، در قالب شیوه‌های کیفی و کمی، با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای، پژوهش؛ مصاحبه و پرسشنامه به منظور گردآوری داده‌های موردنیاز برای آزمون مدل تحقیق و پاسخ به سوالات پژوهش است. یافته‌ها: تمامی سازه‌های مستقل تحقیق بر سازه وابسته کارآفرینی تاثیر مثبت می‌گذارند. بیشترین تاثیر بر روی سازه کارآفرینی از نظر وزن تک تک گویه‌ها، توسط سازه منابع سرمایه‌ای و کمترین تاثیر توسط سازه گروه‌های پیوند دهنده داخل و خارج کشوراعمال می‌شود. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان‌دهنده اشتیاق اهالی سینما برای ورود نیروهای جوان به بدنه سینما، تمایل بدنه سینما به بیرون آمدن از تصدی دولت، ترغیب جوانان و پرورش ایده‌های کارآفرینانه در حوزه سینما نیاز به ترسیم نقشه راه منسجم و طراحی چشم‌انداز بلندمدت سینما است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - چالش های پیش روی شهرنشینی نامتعادل در ایران
        مسعود صفایی پور محمدرضا امیری فهلیانی کاظم دنان
        در نیم قرن اخیر، در ایران توسعه سرمایه‌داری در چارچوب اقتصاد متکی به نفت، سبب رکود بخش کشاورزی و رشد سریع شهرها گردید. این رشد سریع شهرنشینی به صورت متعادل صورت نگرفت، بلکه سبب رشد شهرهای بزرگ و مانع رشد شهرهای کوچک و روستاها گردید. و به رغم دگرگونی‌ها در نظام شهری ایرا أکثر
        در نیم قرن اخیر، در ایران توسعه سرمایه‌داری در چارچوب اقتصاد متکی به نفت، سبب رکود بخش کشاورزی و رشد سریع شهرها گردید. این رشد سریع شهرنشینی به صورت متعادل صورت نگرفت، بلکه سبب رشد شهرهای بزرگ و مانع رشد شهرهای کوچک و روستاها گردید. و به رغم دگرگونی‌ها در نظام شهری ایران، سیمای اسکان و استقرار جمعیت و شهرها تصویر مناسبی را به دست نمی‌دهد. به طور واضح روشن است که گسترش سریع شهرنشینی در ایران به نوبه خود امید به آینده‌ای بهتر را برای میلیون ها انسان شهرنشین از لحاظ داشتن وضعیت اقتصادی و اجتماعی به یک کابوس بدل کرده است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی سعی بر آن دارد با دیدی علمی و استدلالی به بررسی بازتاب‌های شهرنشینی نامتعادل در مناطق شهری ایران و تاثیرات این فرایند در بعد فضایی و در نهایت به تاثیرات این روند در شبکه شهری ایران پرداخته شود.نتایج بدست آمده از واکاوی علمی شهرنشینی نامتعادل حاکی از آن است در صورت ادامه این روند در شهرنشینی ایران شاهد توسعه اجتماعی و اقتصادی ناپایدار، از جمله افزایش درآمد نابرابر، ائتلاف منابع، تخریب محیط زیست، ورود آسیب به میراث طبیعی و فرهنگی ایران خواهیم بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - جایگاه آموزش در رویکرد طراحی و برنامه‌ریزی زیرساخت سبز
        رضا رامیار اسماعیل ضرغامی
        مقدمه و هدف پژوهش: با افزایش سیطره انسان بر طبیعت جایگاه طبیعت به موضوع استعمار و بهره‌کشی تغییر یافته که باعث تخریب‌های جبران‌ناپذیری بر طبیعت شده است. در مواجه با تهدیداتی که ریشه در اقدامات انسانی دارد، تلاش‌های بسیاری برای تضمین آینده حیات بشر صورت گرفته است. برای ی أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: با افزایش سیطره انسان بر طبیعت جایگاه طبیعت به موضوع استعمار و بهره‌کشی تغییر یافته که باعث تخریب‌های جبران‌ناپذیری بر طبیعت شده است. در مواجه با تهدیداتی که ریشه در اقدامات انسانی دارد، تلاش‌های بسیاری برای تضمین آینده حیات بشر صورت گرفته است. برای یافتن پاسخ به این تباهی‌ها از هر موضوع، زاویه و مسئله که شروع کنیم، دو راهبرد اساسی مشارکت و آموزش همواره مطرح می‌شوند. از اینرو این دو در روش‌های چاره‌جویانه‌ای مانند زیرساخت سبز جایگاه ویژه و چندبعدی‌ای دارند. تا بحال به جایگاه آموزش در رویکرد زیرساخت سبز به طور مجرد توجه نشده است. روش پژوهش: در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و نیز تحلیل کیفی محتوا به بررسی و تحلیل جایگاه آموزش در تئوری زیر ساخت سبز به عنوان رویکردی نوین در برنامه‌ریزی و طراحی منظر پرداخته شده است تا از این طریق بتوان با تشخیص جایگاه اهمیت آن، از این عامل مهم در برنامه‌ریزی فضای باز استفاده کرد و از منافع آن بهره‌مند شد. یافته‌های پژوهش: در رویکرد زیرساخت سبز، ‌ادراک عرفی و یادگیری انسان به عنوان یک پدیده منفرد مورد نقد قرار می‌گیرد و یادگیری به صورت نهاده‌شده در اقدامات، فعالیت‌ها و برهم‌کنش‌های اجتماعی تعریف می‌شود. بنابراین، یادگیری امری معرفی می‌شود که در میان مردم و در میان گروه‌ها و در انجام اقدامات جمعی اتفاق می‌افتد. نتایج حاصل این تحقیق نشان می‌دهد که آموزش می‌تواند متضمنی بر اجرای قوانین برای پایداری باشد، و بنابراین برای حصول یکپارچه و نیز افزایش تاب‌آوری اجتماعی محیط ضروری دانسته می‌شود. نتیجه گیری: در این مقاله نشان داده می‌شود که آموزش مفهومی راه‌گشا و البته پیچیده در برنامه‌ریزی است که بخشی از مشارکت فعال مردم و نیز دیگر ذی‌نفعان و حتی برنامه‌ریزان را تشکیل می‌دهد. آموزش اینگونه آگاهی بخش و تعدیل کننده و تنظیم کننده هندسه قدرت می‌باشد که می‌توان آنرا به عنوان ایمن‌ترین راه‌حل برای بهبود کیفیت فضاهای سبز شهری دانست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - شناسایی و اولویت بندی ابعاد اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری و نقش آن در مدیریت شهری(مطالعه موردی شهرهای بندری استان خوزستان)
        محمد توکلی بابک ضیاء کمال سخدری
        مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای بندری به عنوان یک حلقه مهم در زنجیره لجستیکی کشور قلمداد می گردند. این مهم در چارچوب تحقق مفهوم اکوسیستم کارآفرینی شهر بندری به عنوان عامل اساسی زنجیره تأمین کالای کشور و نقش آن در مدیریت شهری قابل دست یابی است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و او أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای بندری به عنوان یک حلقه مهم در زنجیره لجستیکی کشور قلمداد می گردند. این مهم در چارچوب تحقق مفهوم اکوسیستم کارآفرینی شهر بندری به عنوان عامل اساسی زنجیره تأمین کالای کشور و نقش آن در مدیریت شهری قابل دست یابی است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری ایران است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی و روش تحقیق، مطالعه موردی و نحوه گردآوری داده ها مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با خبرگان است. جامعه آماری، خبرگان صنعت حمل و نقل دریایی و روش نمونه گیری هدفمند است. روش تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها کدگذاری و حاصل این کدگذاری هشت بُعد و 84 شاخص بود. برای سنجش روایی پژوهش از گروه کارشناسان و پایایی از مستندسازی تمامی مراحل توسط چندین پژوهشگر استفاده گردید. در پایان نسبت به اولویت بندی ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی براساس تکنیک مقایسه های زوجی اقدام گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری ایران به ترتیب اولویت عبارتند از: سیاست، مالی، بازارها، ذی نفعان، سرمایه انسانی، حمایت ها، سرمایه طبیعی و فرهنگ نتیجه گیری: توجه هم زمان با رویکرد سیستمی به تمامی ابعاد، موجب توسعه متوازن و پایدار کارآفرینی در مدیریت شهرهای بندری می گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - بررسی نقش آموزش در بالا بردن سواد اکولوژیکی جامعه‏ی روستایی (نمونه‌ی موردی روستای آفتابدر منطقه الموت قزوین)
        حسین مدی عاطفه خانی الموتی
        زمینه و هدف: با نگاهی اجمالی به فعالیت‌های انسانی از دهه های اخیر تاکنون، این‌گونه به نظر می رسد که فعالیت‌ها و دست‌اندازی‌های نابجای انسان ها در محیط زیست موجب بروز تغییرات و مشکلات اکولوژیکی بسیار زیاد و گاهاً جبران ناپذیری بر آن شده است. اکوسیستم‌های موجود در طبیعت ب أکثر
        زمینه و هدف: با نگاهی اجمالی به فعالیت‌های انسانی از دهه های اخیر تاکنون، این‌گونه به نظر می رسد که فعالیت‌ها و دست‌اندازی‌های نابجای انسان ها در محیط زیست موجب بروز تغییرات و مشکلات اکولوژیکی بسیار زیاد و گاهاً جبران ناپذیری بر آن شده است. اکوسیستم‌های موجود در طبیعت بسیار متنوع بوده و تخریب یکی به‌تدریج موجب نابودی کل اکوسیستم و درنتیجه برهم زدن اکولوژی آن ناحیه خواهد شد. هدف از انجام این پژوهش؛ درک سازوکارها و روش ساخت‌وساز در مناطق و اکوسیستم‌های کوهستانی، آموزش حساسیت‌های محیط زیستی و جانوری، جذابیت و جاذبه‌ها(رودخانه‌ها، زمین‌ها، خاک و ...) و انرژی‌های موجود در منطقه به مردم، دهیاری‌ها، تکنسین‌های کشاورزی و .... با استفاده از روش های جدید و مناسب به‌جای روش های قدیمی و منسوخ گذشته و ضرورت یادآوری و نشان دادن آسیب‌هایی که در اثر دخل و تصرف‌های نا به‌جای انسان‌ها به منطقه موردنظر واردشده، می باشد. ازآنجاکه مطالعات اکولوژیک در قزوین و حتی در ایران بسیار ناچیز است و با توجه به وجود گونه های گیاهی و جانوری متنوع و طبیعی، وجود ذخایر زیستی بسیار نایاب و انرژی‌های درونی فراوان منطقه ی الموت لزوم شناخت این گونه ها و درنهایت آموزش نتایج به‌دست‌آمده، به عموم مردم را نشان می‌دهد. روش بررسی: روش تحقیق پیمایشی است. بررسی تحلیل آزمون فرضیات پژوهش به روش استقرایی و با استفاده از نرم‌افزار spss انجام‌شده است. یافته‌ها: در این راستا مصاحبه ای با کارشناسان سازمان محیط زیست، جهاد کشاورزی، مرکز تحقیقاتی _ آموزشی کشاورزی استان قزوین و چند تن از اساتید دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین و جمعی از متخصصان و مدیرعاملان شرکت‌های تعاونی و درنهایت عموم مردم صورت پذیرفت تا اهمیت آموزش اکولوژیکی بررسی شود. بحث و نتیجه‌گیری: درنهایت و با بررسی این آمار و نتایج حاصل‌شده از آنالیز توصیفی و تحلیلی (آزمون T مستقل و لوین، آلفای کرونباخ، آزمون کلموگروف اسمیرنوف و آزمون فریدمن) در نرم‌افزار SPSS این‌گونه به نظر می رسد که آموزش یکی از کلیدی ترین پارامترها در ارتقاء دانش اکولوژیک در نزد جامعه ی روستایی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - تأثیرگذاری بوم شناختی جاده‌های جنگلی بر تنوع زیستی(مطالعه موردی: طرح جنگل‌داری ذیلکی شهرستان رودبار)
        مراد حاجی پور فرشاد کیوان بهجو رامین نقدی زینب پورقلی صدیقه غنایی
        زمینه و هدف: احداث جاده در اکوسیستم جنگل موجب تغییر میکروکلیما، رژیم نوری و در نتیجه کاهش رقابت نوری در حریم جاده می شود و امکان دسترسی به تشعشعات خورشیدی را برای انواع گیاهان فراهم می نماید. بدین ترتیب میزان تراکم و موجودی حجمی گیاهان پیرامون جاده با استقرار گونه های س أکثر
        زمینه و هدف: احداث جاده در اکوسیستم جنگل موجب تغییر میکروکلیما، رژیم نوری و در نتیجه کاهش رقابت نوری در حریم جاده می شود و امکان دسترسی به تشعشعات خورشیدی را برای انواع گیاهان فراهم می نماید. بدین ترتیب میزان تراکم و موجودی حجمی گیاهان پیرامون جاده با استقرار گونه های سریع الرشد و نورپسند افزایش یافته و تنوع گونه های گیاهی در اکوسیستم جنگلی تغییر می یابد. هدف این مقاله بررسی شدت تأثیرگذاری بوم شناختی جاده های جنگلی بر تنوع زیستی گونه های چوبی درختی و درختچه ای در منطقه ذیلکی رودبار است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق، قسمتی از جاده جنگلی سری 4 زیلکی رود با سن 18 سال که به لحاظ ارتفاع، جهت دامنه، تغییرات شیب و ترکیب گونه ای دارای وضعیت یکنواختی بود، با طول کافی (500 متر) انتخاب و در جاده ۶ ترانسکت، به‌طور یک‌درمیان به سمت بالا و پایین دامنه و به طول ۵۰ متر و عمود بر آن با استفاده از طناب و قطب نما پیاده گردید. در هر ترانسکت در فواصل ۱، ۵، ۱۰، ۳۰ و ۵۰ متر، پلات‌های موازی با جاده و به ابعاد ۲ متر در ۱۰ متر پیاده شد و در داخل هر قطعه نمونه، نوع و تعداد گونه های چوبی درختی و درختچه ای برداشت شد. شاخص تنوع سیمپسون، غنای منهینیک و شاخص یکنواختی پیلو با استفاده از نرم افزار Ecological methodology محاسبه شدند. برای مقایسه پارامترهای مربوط به تنوع زیستی گونه های چوبی درختی و درختچه ای، بعد از بررسی نرمال بودن داده ها، از آزمون t جفتی استفاده شد و برای تعیین معنی دار بودن و یا مقایسه اختلاف میانگین ها در قطعات نمونه در فاصله های مختلف از جاده، از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون مقایسه میانگین دانکن استفاده شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تفاوت آماری معناداری از نظر شاخص تنوع سیمپسون، غنای منهینیک و شاخص یکنواختی پیلو بین جنگل حاشیه پایین دست جاده و بالا دست آن (تا عمق 50 متر جنگل) وجود ندارد. اما اختلاف معنی داری از نظر غنای گونه های چوبی بین فواصل مختلف پایین دست و همچنین بالا دست جاده در سطح احتمال 95 درصد وجود دارد. همچنین، بیش ترین غنای گونه ای در پایین و بالا دست جاده، به ترتیب مربوط به فاصله 5 و 1 متری از لبه جاده بود.بحث و نتیجه‌گیری: از آنجا که جاده ها، مسیرهای دست یابی به اکوسیستم های جنگلی برای انسان و برای گونه های گیاهی و جانوری مهاجم محسوب می شود، مطالعات بوم شناسی جاده برای پایش و کنترل تأثیر جاده های جنگلی بر تنوع زیستی بسیار مهم و ارزشمند است، بنابراین آﮔﺎﻫﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻠﻮری و اداﻓﻴﻜﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و بررسی ﻣﺴﻴﺮﻫﺎی ﺟﺎده ﺟﻨﮕﻠﻲ به منظور به ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﻪ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﻴﺎﻫﻲ و ﺧﺎک ضروری ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - ارزیابی تأثیر جاده سازی جنگل بر زادآوری (مطالعه موردی: طرح جنگلداری سیستان، گیلان)
        فرشاد کیوان بهجو مراد حاجی پور رامین نقدی معراج شرری زینب پورقلی
        زمینه و هدف: از وقایع مهم در زندگی جنگل، زادآوری درختان جنگلی است که تداوم حیات و پایداری دایمی یک جنگل از درختان مختلف، به آن‌ها بستگی دارد. بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر روند استقرار گونه های جنگلی می تواند ما را در شناخت بهتر مراحل مختلف توالی این اکوسیستم یاری کند. ه أکثر
        زمینه و هدف: از وقایع مهم در زندگی جنگل، زادآوری درختان جنگلی است که تداوم حیات و پایداری دایمی یک جنگل از درختان مختلف، به آن‌ها بستگی دارد. بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر روند استقرار گونه های جنگلی می تواند ما را در شناخت بهتر مراحل مختلف توالی این اکوسیستم یاری کند. هدف این مقاله بررسی تأثیر توسعه جنگل بر زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای در منطقه ذیلکی رودبار است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق، قسمتی از جاده جنگلی سری 4 ذیلکی رود با سن 18 سال که به لحاظ ارتفاع، جهت دامنه، تغییرات شیب و ترکیب گونه ای دارای وضعیت یکنواختی بود، با طول کافی (500 متر) انتخاب و در جاده ۶ ترانسکت، به‌طور یک‌درمیان به سمت بالا و پایین دامنه و به طول ۵۰ متر و عمود بر آن با استفاده از طناب و قطب نما پیاده گردید. در هر ترانسکت در فواصل ۱، ۵، ۱۰، ۳۰ و ۵۰ متر، پلات‌های موازی با جاده و به ابعاد ۲ متر در ۱۰ متر پیاده شد و در داخل هر قطعه نمونه، نوع و تعداد زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای برداشت شد.یافته‌ها: بر طبق نتایج، تفاوت آماری معناداری بین میانگین تعداد زادآوری گونه ها در پایین دست (9/13± 8/28) و بالا دست جاده (9/12±4 /32) وجود نداشت. آنالیز واریانس نشان داد که میانگین تعداد زادآوری بین فواصل مختلف در پایین دست و بالا دست جاده دارای اختلاف معنی داری می باشد. در پایین دست جاده، به احتمال 95 درصد، میانگین تعداد زادآوری در فاصله 5 و 1 متر از جاده به ترتیب دارای بیش‌ترین (0/7± 0/39) و کم‌ترین مقدار (4/10± 0/16) می باشد.بحث و نتیجه‌گیری: برای بقاء هر نوع پوشش گیاهی، امکان زادآوری اهمیت ویژه ای دارد و از آنجا که جاده ها، مسیرهای دست‌یابی به اکوسیستم های جنگلی، هم برای انسان و هم برای گونه های گیاهی و جانوری مهاجم محسوب می شود، آﮔﺎﻫﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ پوشش گیاهی و خاک ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و بررسی ﻣﺴﻴﺮﻫﺎی ﺟﺎده ﺟﻨﮕﻠﻲ به منظور به ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﻪ زادآوری ضروری ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - پیش‌‌بینی گستره کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus Boiss تحت دو مدل هشدار اقلیمی (Rcp4.5 و Rcp8.5) در اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل
        جواد معتمدی مرتضی خداقلی راضیه صبوحی علیرضا افتخاری
        زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی در دو دهه اخیر، یک موضوع جدی بوده است و بسیاری از مطالعات، بر روی جنبه‌‌های مختلف آن متمرکز شده‌‌اند. بنابراین، ضرورت دارد که رویشگاه‌ ‌بالقوه گونه‌‌‌های ‌‌شاخص مرتعی، در حال ‌‌حاضر و سال‌‌های ‌‌آینده، تحت مدل‌‌های هشدار اقلیمی، مشخص گردد. از أکثر
        زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی در دو دهه اخیر، یک موضوع جدی بوده است و بسیاری از مطالعات، بر روی جنبه‌‌های مختلف آن متمرکز شده‌‌اند. بنابراین، ضرورت دارد که رویشگاه‌ ‌بالقوه گونه‌‌‌های ‌‌شاخص مرتعی، در حال ‌‌حاضر و سال‌‌های ‌‌آینده، تحت مدل‌‌های هشدار اقلیمی، مشخص گردد. از این‌‌رو، در پژوهش حاضر، با تهیه نقشه رخداد پیش‌‌بینی گستره کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus، تحت دو مدل هشدار اقلیمی (سناریو Rcp4.5 و Rcp8.5)، جابجایی آن، در عرض‌‌های جغرافیایی، در سطح اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل، مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور، در فصل رویش 1399، از 19 متغیر زیست اقلیمی و سه متغیر‌‌ فیزیوگرافی و مدل رگرسیون لجستیک، برای تعیین کمیت تغییر اقلیم در سه دهه آینده (سال 2050) و بررسی دقیق اثرات آن بر تغییر گستره گونه B. tomentellus در حال حاضر و آینده، استفاده شد. نقشه‌‌های خروجی نیز با احتمال رخداد بین صفر تا یک، به چهار طبقه؛ رویشگاه نامناسب (25/0-0)، رویشگاه تقریبا مناسب (5/0-25/0)، رویشگاه با تناسب بالا (75/0- 5/0) و رویشگاه با تناسب خیلی ‌‌بالا (1-75/0)، گروه‌‌بندی ‌‌شد و با استناد به ضرایب متغیرها در روابط رگرسیونی، متغیرهای موثر برای گستره کنونی و آینده، معرفی گردید. یافته‌‌ها: میانگین دمای سالانه (BIO1)، دامنه دمای سالانه (BIO7) و میانگین دمای سردترین فصل (BIO11)، بیشترین اهمیت را برای تناسب رویشگاه دارند که مقادیر آنها، با سخت‌‌تر شدن شرایط اقلیمی، افزایش می‌‌یابد. میانگین دمای سالانه رویشگاه‌‌های مناسب، طی سه دهه آینده، 6/1 تا 1/2 درجه سانتی‌‌گراد، افزایش خواهد داشت. ارتفاع رویشگاه‌‌های مناسب نیز، 115 تا 190 متر، بیشتر خواهد شد. در نتیجه، سطح رویشگاه مناسب آن، در واکنش به تغییرات اقلیمی، کمتر می‌‌شود. همچنین تحت سناریوی‌‌های اقلیمی، 2/30 درصد از رویشگاه‌‌های مناسب خود را در سال 2050، از دست خواهد داد و رویشگاه‌‌های نامناسب فعلی نیز، 4/29 درصد افزایش خواهد یافت. بحث و نتیجه‌‌گیری: در مجموع؛ تغییر اقلیم و افزایش شاخصه‌‌های دمایی، باعث حرکت گونه B. tomentellus به سمت عرض‌‌های جغرافیایی بالاتر در امتداد گرادیان ارتفاعی، خواهد شد. از این‌‌رو، طی سه دهه آینده، خطر حذف آن از اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل، وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه محل پیشنهادی دفن زباله شهر تهران بر محیط بیولوژیکی
        مسعود منوری محمد رضا صادقی بنیس عاطفه عیسی نظر فومنی
        رشد جمعیت و افزایش تنوع نیازهای جوامع انسانی، در پیامد خود تولید روز افزون زباله را به دنبال داشته است. با افزایش تولید زباله و کاهش روز افزون ظرفیت پذیرش محل دفن کهریزک، لزوم تعیین مکانی برای دفن بهداشتی زباله های شهر تهران بیش از بیش آشکار شده است . جهت احداث محل دفن أکثر
        رشد جمعیت و افزایش تنوع نیازهای جوامع انسانی، در پیامد خود تولید روز افزون زباله را به دنبال داشته است. با افزایش تولید زباله و کاهش روز افزون ظرفیت پذیرش محل دفن کهریزک، لزوم تعیین مکانی برای دفن بهداشتی زباله های شهر تهران بیش از بیش آشکار شده است . جهت احداث محل دفن زباله طبق مصوبات شورای عالی محیط زیست کشور می بایست در مرحله امکان سنجی و مکان یابی نسبت به تهیه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی آن اقدام گردد . لذا شهرداری تهران نسبت به انتخاب یک محل دفن بهداشتی زباله با وسعت 1000 هکتار در جاده حسن آباد - هوشنگ آباد شهرستان ری در استان تهران اقدام نموده است . این منطقه در واحد هیدرولوژیکی زرند - ساوه زاویه واقع شده و رودخانه شور (سرود) 10 کیلومتر نسبت به آن فاصله دارد. خاک منطقه نیز از سری خاک های بازارک می باشد. پوشش گیاهی و جانوران منطقه شامل گونه های بومی بوده که در عملیات میدانی شناسایی گردیده اند. گیاهان نادر و در معرض انقراض محل طرح و پیرامون آن 12 گونه می باشند. برای ارزیابی محل دفن پیشنهادی از روش منوری 2001 استفاده شده است. با استفاده از روش مذکور اثرات هر کدام از مراحل ساختمانی و بهره برداری بر اساس ماتریس فعالیت ها و اثرات پیش بینی گردیده است. نتایج نشان می دهد که عملیات خاکی بیشترین اثرگذاری را بر محیط بیولوژیکی ایجاد می نمایند و اکوسیستم خشکی و گونه های نادر گیاهی نیز بیشترین تاثیرپذیری بلند مدت را در مرحله ساختمانی نشان داده و تخریب آن ها اجتناب ناپذیر است . اثرات منفی مستقیم ، قطعی و دایمی اجرای عملیات محل دفن زباله پیشنهادی 75/91% مجموع اثرات را ایجاد می نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - تعیین ارزش اقتصادی برخی از مهم‌ترین کارکردها و خدمات جنگل‌های بلوط زاگرس میانی (مطالعه موردی: استان لرستان)
        ضیاء‎الدین باده ‏یان معصومه منصوری حجت‎الله سنجابی
        زمینه و هدف: درک ارزش اقتصادی بسیاری از تولیدات و خدماتی که عرصه‎های جنگلی در سایه مجموعه پیچیده ای از فرآیندهای اکولوژیک و کارکردهای اکوسیستمی به‌رایگان در اختیار جوامع انسانی قرار می دهد، موجب شفافیت و تسهیل فرآیندهای تصمیم گیری درزمینه کاربری اراضی شده و کارآمدتر أکثر
        زمینه و هدف: درک ارزش اقتصادی بسیاری از تولیدات و خدماتی که عرصه‎های جنگلی در سایه مجموعه پیچیده ای از فرآیندهای اکولوژیک و کارکردهای اکوسیستمی به‌رایگان در اختیار جوامع انسانی قرار می دهد، موجب شفافیت و تسهیل فرآیندهای تصمیم گیری درزمینه کاربری اراضی شده و کارآمدتر شدن اقدامات حفاظتی را در پی خواهد داش ,ت. یافته‌ها: محدوده مطالعاتی به‎عنوان منطقه حفاظت‌شده برای حفظ ذخایر ژنتیکی و حفظ حیات‎وحش تحت حفاظت دولت قرارداشته و درخت بلوط، گونه غالب محدوده می‌باشد. نتایج نشان داد که ارزش سالانه کارکردهای اکوسیستمی معادل 29/389 هزار میلیارد ریال برآورد شده است. بحث و نتیجه‌گیری: این ارزش برای سیاست‎گذاران و تصمیم‎گیران توجیهی قابل‌قبول جهت حمایت‎های بیشتر از کیفیت و کمیت این اکوسیستم ها به دست می‎دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - ارائه الگوی اکوسیستم کارآفرینی فن‌آورانه در حوزه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان فعال در بخش فناوری مالی
        محمدرضا بابایی فیشانی علی خوزین بابک ضیا مجید اشرفی
        تحقیق حاضر بر اساس هدف تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ گردآوری داده‌ها از نوع کیفی کمی است. موضوع پژوهش اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در کسب و کارهای دانش بنیان در پارک علم و فناوری تهران و قزوین می باشد. از روش نمونه‌گیری هدفمند یا قضاوتی -گلوله برفی جهت انتخاب نمونه ی 15 أکثر
        تحقیق حاضر بر اساس هدف تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ گردآوری داده‌ها از نوع کیفی کمی است. موضوع پژوهش اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در کسب و کارهای دانش بنیان در پارک علم و فناوری تهران و قزوین می باشد. از روش نمونه‌گیری هدفمند یا قضاوتی -گلوله برفی جهت انتخاب نمونه ی 15 نفری از خبرگان دانشگاهی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در روش میدانی، به سه روش پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده است از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. روایی و پایایی ابزار سنجش توسط 6 نفر از خبرگان دانشگاهی و عملی در زمینه کارآفرینی فناورانه ارائه شده و نظرات آن‌ها جهت اصلاح موارد بر روی آن اعمال گردید و پس از اعمال اصلاحات تائید گردید. تنظیم و تحلیل داده‌های کیفی مستلزم انجام سه فعالیت است: تلخیص داده‌ها، عرضه‌ی داده‌ها، نتیجه‌گیری. به همین منظور پس از انجام مصاحبه با افراد جامعه آماری تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و بهره گیری از نرم افزار اطلس تی8 انجام گرفته است. تحلیل داده های بخش کمی در نرم افزار SMART PLS3 نشان داد که ضریب مسیر متغیرهای فناوری مالی(فین تک) و کارآفرینی فناورانه که به مقدار 0.532 همچنین آماره t به مقدار 7.205 می‌باشد. بنابراین الگوی ارائه شده از برازش مناسبی برخوردار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - توسعه مدل کارآفرینی روستایی از طریق مطالعه نقش میانجی توانمندسازی روستائیان مبتنی بر رویکرد سرمایه گذاری
        شهنام زندیه اصغر صرافی زاده قزوینی اکبر عالم تبریز کمال سخدری
        بر اساس اصول توسعه پایدار، یکی از ابعاد مهم نظریه های توسعه پایدار روستائی، توسعه اقتصادی در کنار و هم پوشی با توسعه اجتماعی و اکولوژیک مبتنی بر رویکردهای سرمایه گذاری است. در این مطالعه با هدف توسعه کارآفرینی روستایی تلاش شد به این سوال پاسخ داده شود که چگونه می توان ا أکثر
        بر اساس اصول توسعه پایدار، یکی از ابعاد مهم نظریه های توسعه پایدار روستائی، توسعه اقتصادی در کنار و هم پوشی با توسعه اجتماعی و اکولوژیک مبتنی بر رویکردهای سرمایه گذاری است. در این مطالعه با هدف توسعه کارآفرینی روستایی تلاش شد به این سوال پاسخ داده شود که چگونه می توان از طریق مطالعه نقش میانجی توانمندسازی روستائیان موجب بهبود عملکرد اکوسیستم و توسعه کارآفرینی در فضای روستایی کشور ایران شد. لازم به ذکر است که این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که با روش کمی از استراتژی مدل سازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی با رویکرد PLS انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد دو جریان توانمندساز شناختی می توانند منجر به توسعه کارآفرینی روستایی گردد. براساس یافته‌های پژوهش چند پیشنهاد کاربردی از جمله آگاهی افزایی در خصوص مولفه های توانمندساز در سه سطح فرد، گروه و بنگاه به کسب و کارهای روستایی ارائه گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - بررسی نقش تکنولوژی اینترنت اشیا به عنوان یک فناوری سازگار با محیط‌زیست در گسترش و بهبود کسب و کارهای مبتنی بر ارزش مشتری
        لیلا رحیمی نسب حسین وظیفه دوست کریم حمدی
        زمینه و هدف: امروزه با گسترش روزافزون استفاده از اینترنت و ارتباطات شبکه ای، متخصصان برآن شده اند تا اشیاء را نیز به دایره وسیع هوشمند شدن اضافه کنند تا غیر از انسانها، خود اشیا نیز توانایی برقراری ارتباط با یکدیگر را در شرایط بحران داشته باشند. از این رو فناوری اینترنت أکثر
        زمینه و هدف: امروزه با گسترش روزافزون استفاده از اینترنت و ارتباطات شبکه ای، متخصصان برآن شده اند تا اشیاء را نیز به دایره وسیع هوشمند شدن اضافه کنند تا غیر از انسانها، خود اشیا نیز توانایی برقراری ارتباط با یکدیگر را در شرایط بحران داشته باشند. از این رو فناوری اینترنتی اشیا به عنوان یک فناوری سازگار با محیط‌زیست را پدید آورده اند. لذا این مطالعه با هدف بررسی نقش سیاست گذاری فناوری اینترنتی اشیا به عنوان یک فناوری سازگار با محیط‌زیست در گسترش و بهبود کسب و کارهای مبتنی بر ارزش مشتری انجام گردید. روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که در سال 1401 انجام گردید. روش گردآوری اطلاعات در این مطالعه به روش مطالعات کتابخانه ای، منابع علمی، اینترنت، مصاحبه با خبرگان، اساتید و ابزار گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه است. حجم نمونه مورد بررسی در این پژوهش، 385 نفر بوده که سن بیشتر آنها بین 30تا 39 سال می باشد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین تحلیل مدل شبکه ای اینترنت اشیاء به عنوان فناوری سازگار با محیط زیست با مشارکت اکوسیستم ها رابطه معناداری وجود داشت (05/0P<). همچنین بین تعاملات اکوسیستم های تجارت الکترونیک و معماری اینترنت اشیاء رابطه معناداری وجود داشت (05/0P<). اینترنت اشیاء به طور مستقیم بر مولفه های کسب و کار اثری مثبت و معنادار دارد. ضریب برآورد شده برابر با 137/0 بدست آمد که در سطح 95 درصد معنادار بود. بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، چالش های پذیرش اینترنت اشیاء در کسب و کارهای مبتنی بر اینترنت اشیاء عبارتند از: بعد اجتماعی- فرهنگی، بعد انسانی، بعد تکنولوژیکی، بعد مالی، بعد مدیریتی و قوانین و مقررات دولتی. بحث و نتیجه‌گیری: بطور کلی نتایج نشان داد که کاهش آلایندگی زیست محیطی، حفاظت از خاک، جنگل ها و منابع آبی و جلوگیری از هدررفت منابع انرژی اقدام هایی است که می توان با به کارگیری فناوری پیشرفته اینترنت اشیاء به عنوان یک فناوری سازگار با محیط زیست به آن دست یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - اهمیت خدمات اکوسیستم آبخیز با تاکید بر نقش تولید رواناب و کاهش فرسایش
        ائلناز قابل‌نظام رئوف مصطفی‌زاده اباذر اسمعلی عوری زینب حزباوی
        زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌ أکثر
        زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌های طبیعی و جامعه بشری را به هم متصل می‌کنند، لذا برای رونق اقتصادی، رفاه و ادامه حیات بشر ضروری هستند. روش بررسی: در مقاله حاضر به تبیین خدمات اکوسیستم آبخیز و با تأکید بر مسائل مرتبط با تولید رواناب و کاهش فرسایش در حوزه آبخیز پرداخته شده است. ضمن مرور کاملی از مطالعات انجام شده با اهداف مختلف، طبقه‌بندی انواع خدمات اکوسیستم، رویکردهای مورد استفاده در ارزیابی این خدمات مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به چارچوب ارزیابی اکوسیستم هزاره (MEA) در رابطه با تعامل بین خدمات اکوسیستم و رفاه انسان پرداخته شده است. هم‌چنین ارتباط مدیریت آبخیز با بهبود خدمات اکوسیستم بحث شده است. مدل‌های مورد استفاده در برآورد خدمات اکوسیستم اشاره شده و در نهایت جمع‌بندی در خصوص نقش و اهمیت رواناب و کاهش فرسایش در خدمات اکوسیستم به‌عنوان یکی از مولفه‌های مهم پاسخ آبخیز صورت گرفته است. یافته‌ها: نتایج حاصل از مرور منابع نشان داد که اکثر مطالعات مرتبط فقط روی تعداد معدودی از خدمات اکوسیستم متمرکز شده‌اند و بررسی جایگاه تولید رواناب و کاهش فرسایش و تنظیم آن به‌عنوان یک خدمت اکوسیستم در این مطالعات چندان مشهود نیست. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که مسئله رواناب و فرسایش در جهان و به‌ویژه ایران یک مسئله جدی است، بنابراین اقدامات شناسایی عوامل، کنترل و حفاظت از مناطق مستعد تولید رواناب، رسوب و فرسایش از مهم‌ترین وظایف و اقدامات ملی در کشور است. بر این اساس می‌توان با گسترده‌تر کردن مطالعات و تحقیقات و ارائه روش‌هایی برای کمّی ‌نمودن و پیش‌بینی خدمات اکوسیستم مبتنی بر خدمات تنظیمی رواناب و کاهش فرسایش به اولویت‌بندی و پهنه‌بندی مناطق مستعد رواناب و فرسایش برای تبیین راهبردهای مدیریتی و بازدارندگی کمک شایانی نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - نقش و اهمیت ارزشگذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی بویژه تالاب‌ها در حمایت از منابع طبیعی و افزایش رفاه اجتماعی
        علیرضا میکاییلی تبریزی نرگس عرب مریم یعقوب زاده محمد حسنی
        زمینه و هدف: اغلب خدمات اکوسیستم ها، کالا ها یا دارایی های عمومی هستند که نمی توان و یا نباید بصورت خصوصی در نظر گرفته شوند. ضوابط ارزش پولی این خدمات بوسیله مزایای آن ها برای جامعه تخمین زده می شود که اگر از دست داده شود، این خدمات یا سود آن ها از بین می رود. در میان ا أکثر
        زمینه و هدف: اغلب خدمات اکوسیستم ها، کالا ها یا دارایی های عمومی هستند که نمی توان و یا نباید بصورت خصوصی در نظر گرفته شوند. ضوابط ارزش پولی این خدمات بوسیله مزایای آن ها برای جامعه تخمین زده می شود که اگر از دست داده شود، این خدمات یا سود آن ها از بین می رود. در میان اکوسیستم های مختلف، تالاب ها از مولدترین اکوسیستم ها در این سیاره هستند و این موضوع نه تنها در ارتباط با تنوع زیستی زیاد آن ها بلکه ناشی از نقش مهمی است که در حفظ تعادل زمین دارند و زندگی را در آن امکان پذیر می سازند. روش بررسی: در این مطالعه، مراحل تعیین معیارهای انتخاب اطلاعات در ارزش گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی تالاب ها، شامل فرایندهای زیر است: 1) تهیه اطلاعات دست اول از مناطق مورد مطالعه؛ 2) ارزش گذاری پولی برای خدمات اکوسیستم ها، بطوریکه بتوان آنها را برای یک بیوم خاص و در زمان خاص ضمیمه کرد؛ 3) فراهم نمودن اطلاعات در مورد سطح مناطق (در مورد اینکه کدام یک از خدمات اکوسیستم قابل تبدیل به ارزش پولی در هر هکتار را است؛ 4) فراهم نمودن اطلاعات در مورد روش ارزیابی مورد استفاده؛ 5) فراهم نمودن اطلاعاتی در مورد محل مطالعه، مساحت منطقه و مقیاس مطالعه (بومی، محلی ، منطقه ای، قاره ای و جهانی). یافته ها: تالاب ها در حال حاضر یکی از اکوسیستم هایی هستند که بواسطه افزایش فعالیت های انسانی، تغییر در استفاده از بخش های عظیمی از اراضی و سواحل پیرامون آن و تخلیه آلودگی شهری و همچنین فعالیت های کشاورزی، بسیار تحت تاثیر قرار گرفته اند. استمرار استفاده بیش از حد از اکوسیستم ها بدین منوال هزینه و مخارج معیشت را افزایش داده و نسل آینده را دچار فقر می کند. بعد از تغییرات استفاده از سرزمین، بسیاری از اثرات مثبت خارجی اکوسیستم ها از بین رفته یا شدیدا کاهش یافته است و بهتر شدن کالاها و خدمات عمومی از طریق اکوسیستم هایی که وضعیت وخیمی دارند امکان پذیر است و این امر به تصمیم گیری قاطع درباره بهبود آن ها برای حفاظت از تنوع زیستی و مدیریت پایدار اکوسیستم ها نیاز دارد. بحثونتیجه گیری: ارزیابی اقتصادی خدمات اکوسیستم به بهترین وجه به عنوان مکمل چارچوب های تصمیم گیری مرسوم هستند که در آن اثرات خارجی مثبت و منفی استفاده و یا از دست دادن بسیاری از کالاها و خدمات محیط زیستی که بطور کافی شناخته شده نیست، حائز اهمیت هستند. ارزش پولی می تواند از طریق مشخص کردن اثرات خارجی و افزایش بینش ما در مورد نقش و اهمیت اقتصادی طبیعت از طریق اندازه گیری های کمی و کیفی کمک کند. بنابراین ارزش گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی از این جهت برای جامعه اهمیت دارد که می تواند ابزارهای ارتباطی نیرومند و قابل استناد را برای آگاهی دادن بهتر، تصمیم گیری متعادل تر در زمینه تجارت و مرتبط با استفاده از منابع و سرزمین در اختیار قرار دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - مطالعه میزان مصرف گیاهان دارویی اکوسیستم‌های مرتعی و تعیین ویژگی‌های حرفه‌ای عرضه‌کنندگان این گیاهان در اصفهان
        منصوره قوام زینب سلیمانی نژاد
        گیاهان یکی از اولین و در دسترس ترین منابع قابل استفاده در درمان می باشند. امروزه استفاده از گیاهان دارویی به شدت در حال افزایش است. شناخت سلیقه و رویکرد جوامع به مصرف گیاهان دارویی و همچنین توجه به دیدگاه ها و پیشنهادهای مصرف کنندگان گیاهان دارویی، می تواند راهنمای خوبی أکثر
        گیاهان یکی از اولین و در دسترس ترین منابع قابل استفاده در درمان می باشند. امروزه استفاده از گیاهان دارویی به شدت در حال افزایش است. شناخت سلیقه و رویکرد جوامع به مصرف گیاهان دارویی و همچنین توجه به دیدگاه ها و پیشنهادهای مصرف کنندگان گیاهان دارویی، می تواند راهنمای خوبی برای برنامه ریزان و سیاستگذاران صنعت دارویی کشور باشد. وجود تقاضا برای گیاهان دارویی تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی و اجتماعی می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش عوامل مختلف اجتماعی در تقاضای گیاهان دارویی و تأثیر اکوسیستم های مرتعی در تأمین گیاهان در اصفهان انجام شد. جمع آوری داده به روش پیمایشی بود که با استفاده از پرسشنامه از 33 فروشنده گیاهان دارویی در اصفهان در سال1394 انجام شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. ضریب آلفای کرونباخ برابر 877/0 بود که اعتبار پرسشنامه را اثبات نمود. نتایج نشان داد، گل گاوزبان (6/57 %) به عنوان بیشترین گیاه خریداری شده و بیماری های اعصاب و روان (2/79%) بیشترین علت مراجعه مردم به عطاری های اصفهان بودند. همچنبن بیشترین گیاهان دارویی خریداری شده توسط عطارها از رویشگاه های مرتعی بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستمی؛ مفاهیم و روش‌ها
        صدیقه عبداللهی علیرضا ایلدرمی
        زمینه و هدف: نوع بشر همواره برای حفظ بقای خود نیازمند کالاها و خدمات اکوسیستمی است، اما مشکل نبود بازار برای ارزش‌گذاری این خدمات و رایگان پنداشتن آنها همواره وجود داشته است. مطالعه ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی دانش ما نسبت به ارزش بوم سازگان ها را به طور قابل توجهی افزای أکثر
        زمینه و هدف: نوع بشر همواره برای حفظ بقای خود نیازمند کالاها و خدمات اکوسیستمی است، اما مشکل نبود بازار برای ارزش‌گذاری این خدمات و رایگان پنداشتن آنها همواره وجود داشته است. مطالعه ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی دانش ما نسبت به ارزش بوم سازگان ها را به طور قابل توجهی افزایش می دهد. ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی می تواند به عنوان پرسش در مورد ارزش جریان جاری سودمندی های موجود در بوم سازگان و یا ارزش سودمندی های آینده بوم سازگان و هم چنین به عنوان ارزش حفظ بوم سازگان به جای تبدیل آن به برخی استفاده های دیگر تفسیر شود. ارزش گذاری فعالیتی یک طرفه و سوال به ظاهر ساده ای در مورد ارزش مادی یک بوم سازگان نیست. از آنجا که خدمات اکوسیستمی به‌طور کامل در بازارهای تجاری قابل داد و ستد نیستند یا به گونه‌ای که قابل مقایسه با خدمات اقتصادی و سرمایه تولیدی باشند، کمی‌سازی نمی‌شوند و اغلب اهمیت بسیار کمی در سیاست گزاری‌ها دارند، نیاز به روش هایی برای ارزش گذاری آن ها می باشد. با توجه به این که شناخت اصول و کاربرد درست روش های ارزش گذاری می تواند به سیاست گزاران و برنامه ریزان برای طراحی مناسب و موثر سیاست های توسعه پایدار در مواجه با مشکلات محیط زیست یاری رساند.روش بررسی: این مطالعه با استفاده از مرور منابع علمی و به کارگیری پایگاه داده های اینترنتی به بررسی موضوع پرداخته است و سعی دارد تا با بررسی مفاهیم و روش های ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی، به این پرسش مهم پاسخ دهد که چگونه ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی برنامه ریزهای محیط زیستی را تحت تاثیر قرار می دهد.یافته ها: مفاهیم کلیدی در رابطه با خدمات اکوسیستمی بیان شد و انواع ارزش های کالاها و خدمات اکوسیستم و رویکردهای ارزشگذاری آن ها همچون رویکرد ارزش گذاری مستقیم و ترجیحات آشکار شده و ترجیحات ابراز شده و کاستی های آن ها معرفی و بررسی شد.بحث و نتیجه گیری: ارزش گذاری اقتصادی اکوسیستم، با برآورد ارزش کمی کارکردها، کالاها و خدمات اکوسیستمی، اطلاعات سودمندی برای برنامه ریزی حفاظت و بهره برداری پایدار منابع طبیعی در اختیار برنامه ریزان و مدیران اجرائی، اجتماعی و اقتصادی قرار می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - تاثیر آتش‎سوزی برخصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک اکوسیستم‎های جنگلی
        مریم مصلحی هاشم حبشی اکرم احمدی
        آتش‎سوزی یکی از رخدادهای مهم و رایج در کلیه اکوسیستم‎های جنگلی است که تاثیرات بسیار پیچیده‎ای بر روی خصوصیات خاک دارد. تغییرات در خصوصیات فیزیکی (تخریب ساختار و تخلخل خاک، افزایش رواناب و فرسایش)، شیمیایی (کاهش مواد آلی، تبخیر کاتیون‎ها، تغییر در ذخایر ع أکثر
        آتش‎سوزی یکی از رخدادهای مهم و رایج در کلیه اکوسیستم‎های جنگلی است که تاثیرات بسیار پیچیده‎ای بر روی خصوصیات خاک دارد. تغییرات در خصوصیات فیزیکی (تخریب ساختار و تخلخل خاک، افزایش رواناب و فرسایش)، شیمیایی (کاهش مواد آلی، تبخیر کاتیون‎ها، تغییر در ذخایر عناصر غذایی وچرخه آن‎ها) و بیولوژیکی خاک (کاهش در گونه‎های میکرو و ماکروفون‎ها و تغییر جمعیت میکربی) توسط آتش می‎تواند سبب تغییر در پوشش و فعالیت‎های گیاهی گردد. آتش‎سوزی‎های شدید در جنگل، همچنین با ایجاد ترکیبات آلی با خاصیت آب‎گریزی در خاک منجر به کاهش نفوذپذیری آب گردیده و بازده چرخه هیدرولوژیکی را کاهش می‎دهد. خاک، آب و موجودات زنده از عوامل موثر در تعادل و پایداری اکوسیستم جنگلی می‎باشد که هرسه آن تحت تاثیر آتش‎سوزی‎های شدید تخریب می‌گردد لذا در این تحقیق به بررسی تاثیرات آتش‎سوزی جنگل بر خصوصیات مختلف خاک که در نگهداشت سلامت اکوسیستم موثر می‎باشند، پرداخته شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - معرفی مدل DPSIR و قابلیت کاربرد آن در تصمیم گیری های محیط زیستی
        عطیه خطیبی افشین دانه کار شراره پورابراهیم مجید وحید
        هدف از پژوهش حاضر، معرفی روش DPSIR و بررسی کاربرد آن در محیط زیست و تصمیم‌گیری‌های این حوزه و لزوم استفاده از این روش برای حل مشکلات محیط زیستی است. از آن جایی که در دهه های اخیر، مشکلات محیط زیستی که بیش تر بر اساس جنبه های اقتصادی فعالیت های انسانی بوده است، محققان و أکثر
        هدف از پژوهش حاضر، معرفی روش DPSIR و بررسی کاربرد آن در محیط زیست و تصمیم‌گیری‌های این حوزه و لزوم استفاده از این روش برای حل مشکلات محیط زیستی است. از آن جایی که در دهه های اخیر، مشکلات محیط زیستی که بیش تر بر اساس جنبه های اقتصادی فعالیت های انسانی بوده است، محققان و تصمیم گیران با چالش مواجه شده اند. این مشکلات در مقیاس ها ی متفاوتی از تغییر اقلیم جهانی تا تأثیرات فعالیت های انسانی بر سیستم های اکولوژیکی جای گرفته اند. در حال حاضر، به دلیل اهمیت این مشکلات نیاز به استفاده از روش های انعطاف پذیر برای مقابله کارآمد با مشکلات محیط زیستی بیش‌ازپیش احساس می شود؛ روش هایی که هم فاکتورهای اقتصادی و اجتماعی و هم فاکتورهای محیط زیستی را در نظر بگیرند. با توجه به هدف این مطالعه، روش پژوهش، مروری بر مقالات و یافته های قبلی درباره کاربرد مدل DPSIR و منافع و معایب آن در تصمیم گیری های محیط زیست بود. چارچوب DPSIR یا مدل(نیروی محرکه- فشار- وضعیت- تاثیر- پاسخ) ابزاری است که از طریق تعیین روابط میان فعالیت های انسانی و محیط زیست به توصیف مشکلات محیط زیستی می پردازد. این چارچوب زمینه ای را فراهم می کند تا انواع شاخص های متفاوت با یکدیگر ترکیب شوند و نه تنها تأثیرات محیط زیستی بلکه، تأثیرات اقتصادی- اجتماعی ناشی از تغییرات در وضعیت اکوسیستم ها را نیز در نظر می گیرد. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل DPSIR می تواند اطلاعات متنوع درباره سیستم محیط زیستی را طبقه بندی و ساده سازی کند تا این اطلاعات برای پاسخ های احتمالی در اختیار سیاست گذاران قرار گیرند و به همین دلیل این روش در دهه های اخیر با سرعت فزاینده ای توسط محققان و سیاست گذاران در حال استفاده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - مروری بر شناسایی و ارزیابی خطر زیست محیطی گونه‌های گیاهی مهاجم در اکوسیستم‌های آبی (مطالعه موردی: گیاه سنبل آبیWater hyacintch)
        مریم پناهنده مریم مروتی مکرم روانبخش صفورا جوان
        هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست أکثر
        هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست اشاره شده است. بدین منظور با استفاده از یک‌سری جستجوهای اینترنتی و کتابخانه‌ای به گردآوری مطالب ارزنده ای پرداخته شده است. ابتدا کلیاتی در زمینه رویکرد ارزیابی ریسک زیست محیطی ورود گونه مهاجم به یک اکوسیستم آبی بیان شده است، سپس به مهم‌ترین اثرات نامطلوب که گونه مهاجم سنبل آبی در یک اکوسیستم آبی می‌تواند به جای بگذارد و همچنین روند ارزیابی ریسک زیست محیطی رایج در مورد این گونه خاص به زبانی ساده و علمی اشاره گردید. مطالعات حاکی از آن داشت که مجموعه ای از عوامل اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی می‌تواند علاوه بر شناسایی گونه و پیامدهای زیست محیطی بر گونه‌های حساس، بومی و زیستگاه‌های حساس نیز موثر باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - بررسی عوامل تهدید کننده اکوسیستم های مرجانی و راهکارهای حفاظتی
        مریم محمدی روزبهانی نسرین چوبکار
        اکوسیستم ها ی مرجانی مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بسیارى از گونه هاىدریایى اعم از بى مهرگان و مهره داران ( جلبک ها ، علف هاى دریایى ، اسفنج ها، نرم تنان ، سخت پوستان و ماهى ها ) مى باشند، تنوع زیستى در این اکوسیستمها در حد قابل توجهى مى باشد و از این نظر بسیار حائز اهمی أکثر
        اکوسیستم ها ی مرجانی مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بسیارى از گونه هاىدریایى اعم از بى مهرگان و مهره داران ( جلبک ها ، علف هاى دریایى ، اسفنج ها، نرم تنان ، سخت پوستان و ماهى ها ) مى باشند، تنوع زیستى در این اکوسیستمها در حد قابل توجهى مى باشد و از این نظر بسیار حائز اهمیت هستند.باتوجه به اهمیت بالاى این اکوسیستم ها در حفظ تنوع زیستى واز طرفىشکننده بودن آنها در برابر عوامل مخرب و آلاینده زیست محیطى و نیزازآنجا که مدت زمان بسیار زیاد و گاه حتى صدها سال براى ایجاد پولیپهاى مرجانى زمان لازم است ، حفظ این پناهگاه ها بسیار با اهمیت استچرا که مانند بسیارى از بحران هاى زیست محیطى که عامل موثر ، دخالتهاى نابجاى انسان مى باشد، در این زمینه نیز از بین رفتن صخره هاىمرجانى در نتیجه فعالیت هاى مخرب انسان ها مانند آلودگى حاصل ازترکیبات نفتى و روغنى ، پساب هاى آلوده کشاورزى و صنعتى ، گرمشدن جهانى، برداشت نابجا، فعالیت هاى مخرب توریسم ، صیادى و... به یک بحران مهم تبدیل شده است . قبل از بروز زیان هاى جبرانناپذیر ناشى از نابودی این اکوسیستم هاى زیبا و آسیب پذیر، نقاط بحرانىاز نظر حفاظتى باید شناسایى گردیده و با مدیریت صحیح ضمن بازسازى اینذخایر از آسیب هاى بیشتر جلوگیرى گردد چراکه اغلب این موجودات دیرتجدید شونده و حتى برخى تجدید ناپذیر هستند.همچنین در صورت تخریبمناطق مرجانى با فراهم شدن شرایط محیطى مساعد حداقل 500 سال براىبازسازى این مناطق زمان لازم است. ایجاد و توسعه زیستگاه مصنوعى نیز بهعنوان مرجان مصنوعى یکى از راهکارهاى مهم حفاظتى و احیاء کننده دراین زمینه به شمار مى رود . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - مروری بر قوانین حقوقی حمایتی از محیط‌بانان، حلقه مفقود‌شده از حافظان بی‌حفاظ محیط‌زیست
        ابوالقاسم ابراهیمی علیرضا حسنی ابوالفضل رحمانی ثانی
        محیط‌‌بان‌ کسی‌ است‌ که‌ مسوولیت‌ اجرای‌ قوانین‌ و مقررات‌ شکار،صید و حفاظت‌ و بهسازی‌ محیط‌ زیست‌ را در سطح‌ حوزه‌ استحفاظی‌ خود بر عهده‌ دارد. لذا با توجه به اهمیت شغل این قشر فهیم و مظلوم در جامعه هدف از ارایه این مقاله، مروری بر مشکلات این حرفه و بررسی قوانین حمایتی أکثر
        محیط‌‌بان‌ کسی‌ است‌ که‌ مسوولیت‌ اجرای‌ قوانین‌ و مقررات‌ شکار،صید و حفاظت‌ و بهسازی‌ محیط‌ زیست‌ را در سطح‌ حوزه‌ استحفاظی‌ خود بر عهده‌ دارد. لذا با توجه به اهمیت شغل این قشر فهیم و مظلوم در جامعه هدف از ارایه این مقاله، مروری بر مشکلات این حرفه و بررسی قوانین حمایتی از این افراد می‌باشد. مطالعه حاضر یک مطالعه مروری با هدف بررسی قوانین حقوقی حمایتی از محیط‌بانان می‌باشد. مطالعات مرتبط از طریق بانک‌هایاطلاعاتی Google Scholarو سایت های خبری ایسنا، تابناک، سازمان حفاظت محیط زیست و برخی کتب به زبان فارسی با کلید واژه های محیط‌بان، محیط زیست، حقوق محیط زیست، قوانین حفاظتی استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. محیط‌بانان سازمان حفاظت محیط زیست از نظر قوانین استخدامی، کارمند دولتی محسوب می‌شوند. اما باتوجه به شرایط کاری، وضعیتی شبیه به نیروهای انتظامی یا شبه نظامی دارند. طبق استاندارهای جهانی به ازای هر 4000 هکتار در عرصه طبیعی یک محیط‌بان برای حفاظت آن تعیین می‌شود. در حالی که در ایران به ازای هر 40.000 هکتار یک محیط‌بان وجود دارد و این مساله عرصه حفاظتاززیستبوم را برای محیط‌بان ایرانی دشوار کرده است. تعداد محیط‌بانان در کشور با وجود مسوولیت های فراوانی، کافی نیست. محیط‌بانان همواره با خطرهای زیادی مانند درگیری مسلحانه، زندگی در مناطق بیابانی، کوهستانی، مواجهه با تله های انفجاری و آتش سر و کار دارند. بنابراین، حمایت از آن ها بایددر اولویت برنامه های اصلی دولت قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی در بخش مرکزی استان اصفهان
        صدیقه عبداللهی علیرضا ایلدرمی عبدالرسول سلمان ماهینی سیما فاخران
        یک گام مؤثر و کاربردی در بهبود مدیریت سرزمین، شناسایی و تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی است. ازاین‌رو در این مطالعه، پس از کمی‌سازی و نقشه‌سازی خدمات اکوسیستمی ارزش زیبایی‌شناسی، ارزش تفرجی و کاهش آلودگی صوتی، از روش خوشه‌بندی K-Means به‌منظور شناسایی مناطق همگن ع أکثر
        یک گام مؤثر و کاربردی در بهبود مدیریت سرزمین، شناسایی و تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی است. ازاین‌رو در این مطالعه، پس از کمی‌سازی و نقشه‌سازی خدمات اکوسیستمی ارزش زیبایی‌شناسی، ارزش تفرجی و کاهش آلودگی صوتی، از روش خوشه‌بندی K-Means به‌منظور شناسایی مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی استفاده شد و پهنه‌بندی مناطق همگن در محیط GIS تهیه گردید. به‌منظور بررسی منابع اثرگذار بر عرضه خدمات اکوسیستمی، پارامترهای شیب، ارتفاع، تراکم جمعیت، فاصله از مسیرهای دسترسی، فاصله از مسیر رودخانه، درصد انواع کاربری‌های موجود و فاصله از مرکز بزرگ‌ترین منطقه شهری منطقه مطالعاتی، برای هر یک از مناطق همگن و یا خوشه‌ها استخراج گردید. براساس شاخص صحت‌سنجی دیویس-بولدین تعداد بهینه خوشه‌ها 4 به‌دست آمد. خوشه 2 با مساحت 686.27 کیلومترمربع دارای بیشترین وسعت در منطقه است درحالی‌که خوشه یک با 119.75 کیلومترمربع کمترین مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است. بررسی پارامترهای محیطی-اجتماعی نشان داد که کاربری اراضی بیشترین تأثیر را در عرضه خدمات اکوسیستمی دارد. نتایج نشان داد که رابطه مستقیمی بین این پارامترها و عرضه خدمات اکوسیستمی در هر یک از خوشه‌ها وجود دارد. براساس نتایج این مطالعه بررسی مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی می‌تواند در بهبود برنامه‌ریزی و مدیریت کاربری زمین مؤثر واقع شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - ارزشیابی پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن (مطالعه موردی: زیر حوزه های آبریز شهر کرج)
        ساره السادات سجادی قائم مقامی رومینا سیاح نیا نغمه مبرقعی دینان مجید مخدوم فرخنده
        پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوس أکثر
        پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوسیستمی بود که خود پشتیبان حیات بشر می باشد. بنابراین نگهداری و حفاظت از اکوسیستم ها برای دستیابی به تعادل، توازن و هماهنگی بین جامعه انسانی و اکوسیستم و خدمات کارکردی آن ها حیاتی می باشد. خدمات اکوسیستمی پتانسل این را دارد که به عنوان ابزار اصلی برای سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها در سطح جهانی، ملی، منطقه ای و محلی در نظر گرفته شود. با استفاده از خدمات اکوسیستمی، برنامه های کاربردی متعددی را از جمله مدیریت پایدار منابع طبیعی، بهینه سازی استفاده از زمین، حفاظت محیط زیست، حفاظت و بازسازی طبیعت، برنامه ریزی سیمای سرزمین، راه حل های طبیعت پایه، حفاظت آب و هوا، کاهش خطر بلایا، آموزش محیط زیست و تحقیقات پیرامونی، می توان به دنبال داشت. بااین‌حال ارتباط بین فرایندها و عملکردهای اکوسیستمی و رفاه بشر پیچیده بوده و می بایست به‌منظور ارزیابی این ارتباطات و ارزش‌گذاری منافع یک رویکرد چندجانبه و پیشگیرانه اتخاذ کرد. هدف از این پژوهش، بررسی روند تغییرات خدمات اکوسیستمی در روند رشد و توسعه شهری، ارزشگذاری خدمات اکوسیستمی و پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن در محدوده مطالعاتی زیر حوزه های آبریز شهر کرج در دوره زمانی (قبل و پس از توسعه بی‌رویه) است.مواد و روش ها نقشه سازی خدمات اکوسیستمی ابزاری کارآمد برای بهبود برنامه‌ریزی سرزمین و کاربری اراضی است. ارزش‌گذاری این خدمات می تواند عاملی مؤثر و روشی امیدوارکننده در تبیین ارتباط بین خدمات، جامعه و اقتصاد بوده و در سیستم هزینه-منفعت سیاست گذاری ها جهت احیا و مدیریت محیط زیست نقش مؤثری داشته باشد. در این مطالعه، به بررسی خدمت ذخیره کربن در سه زیر حوزه آبریز استان البرز، کرج، هشتگرد و اشتهارد پرداخته شد. از آن جایی که منطقه مورد مطالعه، تقریباً دو سوم فضای استان را در بر می گیرد، لذا در بررسی ویژگی های منطقه مورد مطالعه همان ویژگی های استان البرز ذکر شده است. در راستای این پژوهش، ابتدا نقشه های کاربری اراضی محدوده مطالعاتی با استفاده از نرم افزارهای ترست و سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره لندست (تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست 5 سال 1988، سنجنده +ETM ماهواره لندست 8 سال 2018) و روش طبقه‌بندی نظارت‌شده برای دو دوره زمانی 1988 و 2018 در چهار طبقه پوشش گیاهی، فضای انسان ساخت، محیط آبی و فضای ساخته نشده تهیه شد. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی صحت نقشه‌ها با استفاده از نرم‌افزار گوگل ارث و بازدید میدانی موردبررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از نقشه کاربری اراضی، نقشه خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن با استفاده از نرم افزار اینوست استخراج و درنهایت با استفاده از اطلاعات میزان کربن خاک، کربن روی زمین، زیرزمین و بافت مرده ارزش‌گذاری شد.نتایج و بحث نتایج حاکی از آن بود که بیشترین تغییرات در نقشه‌های کاربری اراضی متعلق به فضای ساخته نشده و فضای انسان‌ساخت است که به ترتیب کاهش 16 درصدی و افزایش 11 درصدی را نشان می‌دهد. در خصوص خدمت ذخیره کربن نیز، با توجه به نقشه های بدست آمده در دوسال، در بخش مرکزی منطقه که شاهد رشد زمین های کشاورزی بوده است، مقدار ذخیره کربن نیز افزایش یافته است. حداکثر ذخیره کربن، با سهم حدودی 78377470 تن در هکتار در سال 1988 و 72618450 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به حوضه تهران کرج بوده وکمترین با سهم حدودی 36078497 تن در هکتار در سال 1988 و 34606913 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به اشتهارد است. درمجموع ارزش از حدود 14163 میلیارد ریال در تن بر هکتار از سال 1988 به حدود 13163 میلیارد ریال در سال 2018 رسیده است که در جهت منفی پیش رفته است. اگرچه در مکان های مختلف میزان ذخیره کربن متفاوت بوده و تغییر کرده است، مقدار حداکثری ذخیره کربن در طول این مدت بدون تغییر بوده است؛ چراکه فضای ساخته نشد‌ه همچنان وجود دارد.نتیجه گیریاستفاده از ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستم لزوماً به معنی کاهش ارزش خدمت در روند توسعه نیست، بلکه بدین معنا است که با استفاده از این رهیافت می توان برای بهبود برنامه‌ریزی توسعه برای حفظ و بهبود کیفیت اکوسیستم استفاده کرد. درواقع می توان گفت که این رهیافت می‌تواند به‌عنوان یک حلقه واسط برای پیوند دادن بخش‌های انسان‌شناختی و بخش بوم‌شناختی تحت یک چارچوب برنامه‌ای و مدیریتی واحد مورداستفاده قرار گیرد.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.2.3 تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - مقایسه کارایی روش های یادگیری ماشینی درمدلسازی مناطق حساس به وقوع آتش (استان ایلام، شهرستان دره¬شهر)
        مریم محمدیان مریم مروتی رضا امیدی پور
        آتش از مهمترین مخاطرات طبیعی بوده که تاثیر بسزائی بر ساختار و پویایی اکوسیستم‌های طبیعی دارد. با توجه به قرارگیری ایران در کمربند خشک و نیمه‌خشک جهان، هر ساله تعداد زیادی آتش‌سوزی عمدی و غیر عمدی در مناطق مختلف کشور به وقوع می‌پیوندد. به همین دلیل تعیین مناطق حساس به وق أکثر
        آتش از مهمترین مخاطرات طبیعی بوده که تاثیر بسزائی بر ساختار و پویایی اکوسیستم‌های طبیعی دارد. با توجه به قرارگیری ایران در کمربند خشک و نیمه‌خشک جهان، هر ساله تعداد زیادی آتش‌سوزی عمدی و غیر عمدی در مناطق مختلف کشور به وقوع می‌پیوندد. به همین دلیل تعیین مناطق حساس به وقوع آتش نقش مهمی در مدیریت آتشسوزی در منابع طبیعی دارد. به همین دلیل تحقیق حاضر در صدد است تا با استفاده از دو روش یادگیری ماشینی جنگل تصادفی (Random Forest) و ماشین بردار پشتیبان (Support Vector Machine) و 2024 نقطه وقوع آتش، مناطق حساس به وقوع آتش را در شهرستان دره شهر در استان ایلام را تعیین نماید. عوامل محیطی در چهار گروه اصلی شامل عوامل توپوگرافی (ارتفاع، جهت شیب، تند شیب)، عوامل اقلیمی (بارش، رطوبت نسبی، باد، درجه حرارت)، عوامل زیستی (پوشش گیاهی و رطوبت خاک) و عوامل انسان ساخت (فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از جاده، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از آبراهه) تهیه شدند. ارزیابی دقت مدل‌های مورد استفاده با استفاده سطح زیر نمودار (AUC) در منحنی ROC و آماره‌های ارزیابی متقاطع (Cross-validation) انجام شد. بررسی شاخص AUC نشان داد که هر دو مدل دارای دقت مناسبی بوده هرچند مدل جنگل تصادفی (AUC = 0.97) دارای دقت بالاتری نسبت به مدل ماشین بردار پشتیبان (AUC = 0.86) بود. بر اساس نتایج مدل جنگل تصادفی، حدود 60 درصد در کلاس کم خطر و حدود 20 درصد در کلاس خطر زیاد آتش قرار دارد. بررسی سهم عوامل تاثیرگذار بر وقوع آتش نشان داد که عوامل انسان ساخت (فاصله از مناطق مسکونی) و عوامل اقلیمی (درجه حرارت) نقش مهمتری در نقاط دارای سابقه آتش داشتند. بنابراین افزایش فرهنگ عمومی و کاهش رفتارهای خطرناک در طبیعت می‌تواند موجب کاهش وقوع آتش در این منطقه شده و سهم زیادی در حفاظت از محیط زیست و حفظ منابع طبیعی داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - جایگاه و توسعه اکوسیستم کارآفرینی گردشگری در استان زنجان با تکیه بر پیشینه عرفانی
        مهناز نوروزی امیر نجفی محمدمهدی رشیدی
        گردشگری عرفانی به عنوان یک واقعیت اجتماعی و فرهنگی، دارای وظایف و کارکردهای مثبت در جامعه می‌باشد. گردشگری معرفتی شاخه‌ای از گردشگری فرهنگی است که ارتباط مسقیم با عرفان دارد به طوری که شخص گردشگر سفری هدفمند را برای کسب معرفت یا دیدار از مکان‌های مقدس عارفانه آغاز می‌نم أکثر
        گردشگری عرفانی به عنوان یک واقعیت اجتماعی و فرهنگی، دارای وظایف و کارکردهای مثبت در جامعه می‌باشد. گردشگری معرفتی شاخه‌ای از گردشگری فرهنگی است که ارتباط مسقیم با عرفان دارد به طوری که شخص گردشگر سفری هدفمند را برای کسب معرفت یا دیدار از مکان‌های مقدس عارفانه آغاز می‌نماید. بازیابی روانی، آرامش روح، لذت بردن از فضای معنوی، مشاهده جلوه‌های مختلف آداب و رسوم، محصولات معنوی، تمایلات (عرفانی- روحانی)، جلای جان، خیر و برکت، صلح پایدار، کشف منابع و منافع، تحول اقتصادی و بازرگانی، کسب درآمد سرشار، اشتغال‌زایی، شناخت فرهنگ معنوی، احیای غرور ملی، منش فرهنگ (اسلامی- ایرانی)، پاسداشت میراث فرهنگی، شناخت شیوه‌های زندگی، حفظ منابع فرهنگی، بروز تبادلات فرهنگی، ارتباط و پیوند متقابل (میزبان و میهمان)، تعادل، تعامل، ترمیم، توسعه شهر و... از مهمترین کارکردها و اثرات مثبت این حوزه در جامعه می‌باشد. در این تحقیق به استخراج یک سری از عوامل تأثیرگذار بر گسترش و رشد صنعت گردشگری عرفانی در استان زنجان پرداخته شده است. بنابراین با ارائه راهکارها و پیشنهادات درخصوص توسعه اکوسیستم کارآفرینی و ایجاد برنامه‌ریزی‌های صحیح مبتنی بر واقعیت و نیاز (میهمان و میزبان) رفع کمبود تسهیلات و خدمات، افزایش اعتماد و سرمایه اجتماعی بین جامعه محلی و گردشگران، ثبات، کنترل و نظارت دقیق در حوزه اقتصادی و خدمات رفاهی و بهداشتی و... می‌توان به راهکارهای توسعه و رفع موانع پیشرفت این حوزه در استان زنجان کمک بسیاری کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - تنوع گونه‌ای کنه‌های اریباتید (Acari: Oribatida) خاک‌زی جنگل‌های ارسباران، شمال استان آذربایجان شرقی
        نعیم عظیمی پریسا لطف الهی مجتبی محمد دوستارشرف محمدرضا زرگران
        کنه ها در تمامی زیستگاه های شناخته شده توسط انسان اعم از جنگل ها، کوهستان ها، رودخانه ها، دریاچه ها، خاک، روی گیاهان، جانواران و غیره یافت می شوند. در این میان کنه های زیرراسته ی اریباتید، یکی از مهم ترین بندپایان خاک زی در انواع اکوسیستم ها به شمار می روند. در تابستان أکثر
        کنه ها در تمامی زیستگاه های شناخته شده توسط انسان اعم از جنگل ها، کوهستان ها، رودخانه ها، دریاچه ها، خاک، روی گیاهان، جانواران و غیره یافت می شوند. در این میان کنه های زیرراسته ی اریباتید، یکی از مهم ترین بندپایان خاک زی در انواع اکوسیستم ها به شمار می روند. در تابستان 1392، تنوع گونه ای کنه های زیرراسته ی اریباتید با جمع آوری نمونه های متعدد از چهار منطقه در جنگل های ارسباران مطالعه و شاخص های تنوع گونه ای شانون – وینر، سیمسون و یکنواختی سیمسون و کامارگو بر مبنای فراوانی گونه ها با استفاده از فرمول های متداول و با کمک نرم افزار 6.0 Ecologycal metodologhy محاسبه شد. در این تحقیق تعداد 46 گونه کنه اریباتید جمع آوری شد. براساس یافته های موجود گونه هایMetabelbella sp. با 52/8 درصد،Oribatula (Oribatula) tibialis allifera (Subias, 2000)و Eupelops acromios (Hermann, 1804) با 12/7 درصد بیشترین درصد فراوانی نسبی را در بین گونه های جمع آوری شده دارا بودند. همچنین خانواده های Galumnidae، Damaeidae و Phenopelopidae به ترتیب با درصد فراوانی 26/15، 72/12 و 06/11 دارای بیشترین درصد فراوانی در میان سایر خانواده های شناسایی شده بودند. منطقه ی کلاله با بیشترین تعدادگونه های جمع آوری شده، دارای بالاترین میزان شاخص تنوع شانون – وینر (68/4) و سیمسون (95/0) بود و منطقه ی گرمناب نیز با شاخص یکنواختی کامارگو (60/0) بالاترین میزان یکنواختی را در میان سایر مناطق دارا بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - اکوسیستم کارآفرینانه در استان های ایران
        ابراهیم جعفری سنگری سید مهدی الوانی مرتضی موسی خانی علی داوری محسن خون سیاوش
        اکوسیستم کارآفرینانه تلاشی است برای نشان دادن عواملی که در یک محیط جغرافیایی بر فرایند کارآفرینی تاثیر گذار هستند در این پژوهش ما به دنبال آن هستیم تا اکوسیستم عوامل منطقه ای تاثیر گذار بر فرایند کارآفرینی را از عوامل بین المللی و ملی تفکیک نماییم، و مدلی که بیانگر ویژگ أکثر
        اکوسیستم کارآفرینانه تلاشی است برای نشان دادن عواملی که در یک محیط جغرافیایی بر فرایند کارآفرینی تاثیر گذار هستند در این پژوهش ما به دنبال آن هستیم تا اکوسیستم عوامل منطقه ای تاثیر گذار بر فرایند کارآفرینی را از عوامل بین المللی و ملی تفکیک نماییم، و مدلی که بیانگر ویژگی های این پدیده باشد را ارایه دهیم، تا به این وسیله بتوانیم ضمن شناخت تفاوت بین این عوامل در استان های مختلف در جهت بهبود سیاست گذاری ها در این زمینه تلاش کنیم. تحقیق حاضر از نظر ماهیت از نوع تحقیقات اکتشافی است زیرا مسئله ای را مورد توجه قرار می دهد که قبلأ به آن پرداخته نشده است. در چنین نوع تحقیقی به جای آزمون فرضیه، هدف جمع آوری الگوها و ایده ها برای یافتن درک عمیق از موضوع است. این تحقیق در دو مرحله کیفی و کمی انجام شده است. در مرحله کیفی با بررسی ادبیات موضوع و همچنین مصاحبه های اکتشافی با سیاست گذاران توسعۀ کارآفرینی، کارآفرینان و صاحبان شرکت های دانش بنیان و به شناسایی عوامل موثر بر این پدیده پرداخته شد و در مرحله کمی با استفاده از پرسش نامه طراحی شده، آزمون تفاوت های این موضوع در استان های مختلف صورت پذیرفت که روایی و پایایی این پژوهش پس از سنجش تایید شدند. معیارهای روایی محتوایی و روایی سازه و همچنین آلفای کرونباخ نشان دهنده اعتبار بالای پرسشنامه بود. داده های حاصل از پرسشنامه از طریق نرم افزارهای SPSS وLisrel با استفاده از روش معادلات ساختاری )تحلیل مسیر) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های این مطالعه در مورد تحلیل معنا دار بودن تاثیر این عوامل (اکوسیستم کارآفرینی) بر توسعه کسب و کار و کارآفرینی در استان های مختلف نشان می دهد که، مجموعه ای از عوامل در سطح منطقه وجود دارند که اکوسیستم های کارآفرینی را تحت تاثیر قرار می دهند که به ترتیب شامل عوامل جغرافیایی، عوامل جمعیت شناختی، زیرساخت های منطقه و عوامل نهادی می شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات
        پویا نماینده بهروز زارعی عباس خمسه
        زمینه: تاکنون عوامل اثرگذار بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات به شکلی نظام‌یافته و مستقل از اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری اطلاعات، در قالب یک مدل کمّی مورد تحلیل قرار نگرفته است.هدف: شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات ایران و بر أکثر
        زمینه: تاکنون عوامل اثرگذار بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات به شکلی نظام‌یافته و مستقل از اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری اطلاعات، در قالب یک مدل کمّی مورد تحلیل قرار نگرفته است.هدف: شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات ایران و بررسی میزان تاثیر هر یک بر مدل نهایی اکوسیستم جهت استفاده نهادهای حاکمیتی وفعالان صنفی این صنعت است.روش: پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی پیمایشی است. گروه خبرگان این پژوهش به صورت هدفمند از میان مدیران اصلی و مدیران کلیدی شرکتهای خصوصی و نهادهای حاکمیتی صنعت فناوری ارتباطات ایران انتخاب شده‌اند. به منظور شناسایی عوامل موثر بر اکوسیستم نوآوری، از روش دلفی فازی (FDM) در سه مرحله بهره گرفته شده است. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها و بررسی اعتبار و برازش مدل پژوهش و تحلیل سوالات، به ترتیب از طریق تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شده است.یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد عوامل نهادی، مدیریت نوآوری، کسب و کار، ملی‌و‌منطقه‌ای، علم‌و‌فناوری، و مالی‌و‌اقتصادی تاثیر معناداری بر مدل اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات دارند. مدل نهایی ارایه شده نیز دارای برازشی مناسب است.نتیجه‌گیری: تحلیل ضرایب تعیین نشان می‌دهد عامل مدیریت نوآوری بیشترین تاثیر وعامل ملی‌و‌منطقه‌ای کمترین تاثیر را بر مدل اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات دارا هستند. پیشنهاد می‌شود ضمن مد نظر قرار دادن اولویت بندی عوامل تاثیرگذار بر مدل اکوسیستم، به دلیل پویایی صنعت و فناوری، تاسیس رصدخانه علم و فناوری ICT با هدف کمک به اکوسیستم نوآوری دانش بنیان و پیش بینی روندهای علم و فناوری این صنعت در دستور کار نهادهای ذیربط قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - تاثیر مخرب احداث مجتمع پتروشیمی بر اکوسیستم دریاچه پریشان
        طوبی امیر عضدی
        شهرستان کازرون در برگیرنده یکی از باارزشترین و زیباترین منطقه طبیعی استان فارس می باشد.منطقه حفاظت شده پریشان که بخشی از آن در شرق کازرون قرار دارد ،به ترتیب در بخش های کوهمره نودان و جره واقع شده است.دریاچه پریشان،فامور هم نامیده می شود.این نام از چشمه ای گرفته شده ک أکثر
        شهرستان کازرون در برگیرنده یکی از باارزشترین و زیباترین منطقه طبیعی استان فارس می باشد.منطقه حفاظت شده پریشان که بخشی از آن در شرق کازرون قرار دارد ،به ترتیب در بخش های کوهمره نودان و جره واقع شده است.دریاچه پریشان،فامور هم نامیده می شود.این نام از چشمه ای گرفته شده که منبع اصلی تامین آب دریاچه است.جلوه های بهاری و پاییزی این دریاچه جذاب و دیدنی بود،مراتع و گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگان وحشی آن گردشگاه طبیعی جالب توجهی رابه وجود می آورد.این دریاچه در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین المللی ثبت گردیده است و در تقسیم بندی مناطق جز منطقه حفاظت شده محسوب می گردد.اما متاسفانه در سالهای اخیر دستخوش تغییرات ناخوشایندی شده است.در این مقاله شرح مختصری از مشخصات جانوری و گیاهی و چشم انداز کمیاب دریاچه پریشان قبل از آتش سوزی و بالاخره عوامل موثر در تخریب آن ارائه خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - ارتباط مولفه های اکوسیستم کارآفرینی در توسعه و ارتقاء فعالیتهای استارتاپی
        ابوذر اله کرمی سعید کامیابی محمدرضا زندمقدم
        هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه‌های اکوسیستم کارآفرینی مناسب برای رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف یا مخاطب کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها توصیفی-پیمایشی محسوب می‌گردد. برای شناسایی عوامل کلیدی در فرایند توسعه رشد استارتاپ ها در حوزه شهر أکثر
        هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه‌های اکوسیستم کارآفرینی مناسب برای رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف یا مخاطب کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها توصیفی-پیمایشی محسوب می‌گردد. برای شناسایی عوامل کلیدی در فرایند توسعه رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند از روش کتابخانه‌ای یعنی بررسی مقالات و متون علمی استفاده می‌شود. و از مطالعه میدانی جهت توزیع پرسشنامه به‌ منظور اولویت‌بندی این عوامل با استفاده از روش بهترین بدترین استفاده خواهد شد. و در نهایت از یک فرمول برای محاسبه نرخ ناسازگاری در راستای بررسی اعتبار مقایسات مربوطه استفاده می‌گردد. جامعه آماری این پژوهش خبرگان و متخصصین کسب‌وکار و مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاهی سراسر کشور می‌باشد و برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران محدود استفاده‌ شده است. از تعداد 215 نفر از متخصصان با روش دلفی فازی و سپس شرکت‌های دانش‌بنیان که تعداد آن 138 نفر می‌باشد. در این مطالعه برای تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها، از تکنیک‌های تحقیق در عملیات استفاده‌ شده است. برای تعیین اولویت معیارها و شاخص‌های تحقیق از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره فازی ANP و DEMATEL استفاده‌ شده است. جهت انجام محاسبات مربوط به تکنیک DEMATEL از محیط نرم‌افزار Excel استفاده ‌شده است و تکنیک ANP نیز با استفاده از نرم‌افزارSuper Decision انجام‌شده است. مؤلفه‌های پژوهش حاضر از چهار جنبه بررسی‌شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می‌دهد که، در رتبه اول (ترکیب بهینه پرتفولیو)، رتبه دوم (بهره‌گیری از نظرات کارشناسان)، رتبه سوم (تخصیص و اعطای وام)، رتبه چهارم (هدایت وام‌ها و تسهیلات به سمت تولید)، رتبه پنجم (معوقات بانکی)، رتبه ششم (مدیریت منابع انسانی)، رتبه هفتم (بازار سرمایه اکوسیستم کارآفرینی استارتاپ ها) و رتبه هشتم (ایجاد نقدینگی) قرار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - طراحی مدل مفهومی اکوسیستم کسب‌وکارهای استارت‌آپی حمل‌ونقل هوشمند
        فاطمه کفشدوز محمدی غلامحسین حسینی نیا محمدرضا میگون پوری حسین وظیفه دوست
        کسب و کارهای استارت آپی در رویکرد جدید اقتصاد نوین مورد توجه قرار گرفته اند. اکوسیستم مناسب برای شکل گیری و بالندگی کسب و کارهای استارت آپی متشکل از مجموعه‌ای از عناصر و اضلاع است که رشد و ارتقای وضعیت کسب و کارهای نوپا به آن بستگی دارد. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل مفه أکثر
        کسب و کارهای استارت آپی در رویکرد جدید اقتصاد نوین مورد توجه قرار گرفته اند. اکوسیستم مناسب برای شکل گیری و بالندگی کسب و کارهای استارت آپی متشکل از مجموعه‌ای از عناصر و اضلاع است که رشد و ارتقای وضعیت کسب و کارهای نوپا به آن بستگی دارد. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل مفهومی اکوسیستم کسب‌وکارهای استارت‌آپی حمل‌ونقل هوشمند است. بر این اساس روش تحقیق این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد کیفی و با استفاده از تحلیل محتوی صورت می گیرد.روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته است. برای استخراج، تحلیل و ترکیب مفاهیم از روش کدگذاری استفاده شد. در نهایت یافته ها در سه بعد گزینشی ،محوری و کدباز دسته بندی، تحلیل و مقایسه شدند. جامعه آماری این تحقیق خبرگان و متخصصان و سیاستگذاران حوزه حمل و نقل هوشمند و اساتید دانشگاهی و پژوهشگران می باشند. براساس نتایج حاصل از مصاحبه ها هفت کد گزینشی و 52 کدمحوری شناسایی گردید که کدهای گزینشی عبارتند از: قوانین و سیاست های حاکمیتی و رهبری، ایجاد بسترهای حمایتی و نهادی، توسعه سرمایه انسانی، راهبردهای مالی و تامین سرمایه، بازار، راهبردهای فرهنگی و توسعه فناوری های هوشمند است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - شناسایی و اولویت بندی ابعاد توسعه اکوسیستم کارآفرینی در استان های مرزی ایران
        محسن حیدری علی بدیع زاده کامبیز حیدرزاده
        توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی راهبردی جدید در نظریه‌های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت‌سازی جهت دستیابی به توسعه‌پایدار است که زمینه فعالیت و تنوع‌بخشی درآمد مرزنشینان و توسعه‌یافتگی مناطق‌مرزی را ممکن می‌سازد. بدیهی است اولین قدم پیاده‌سازی سیاست‌های توسعه کارآفرینی، شناخت أکثر
        توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی راهبردی جدید در نظریه‌های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت‌سازی جهت دستیابی به توسعه‌پایدار است که زمینه فعالیت و تنوع‌بخشی درآمد مرزنشینان و توسعه‌یافتگی مناطق‌مرزی را ممکن می‌سازد. بدیهی است اولین قدم پیاده‌سازی سیاست‌های توسعه کارآفرینی، شناخت اکوسیستم‌کارآفرینی در سطوح مختلف ملی-استانی و تشخیص گلوگاه‌هایی است که مزایای رقابتی کشور را فرسوده می‌کنند. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد موثر در توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی در استان‌های مرزی ایران است. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی و روش تحقیق، مطالعه موردی و نحوه گردآوری داده‌ها مطالعه عمیق نیمه ساختاریافته با خبرگان است. روش تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها کدگذاری و حاصل این کدگذاری 7 بعد و 66 مولفه است. برای سنجش روایی پژوهش از گروه کارشناسان و پایایی از مستندسازی تمام مراحل توسط چندین پژوهشگر استفاده گردید. در پایان نسبت به اولویت‌بندی ابعاد موثر در توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی در استان‌های مرزی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی بر اساس تکنیک مقایسه‌های‌زوجی اقدام گردید. نتایج نشان داد که ابعاد موثر در اکوسیستم کارآفرینی استان‌های مرزی ایران(مورد مطالعه استان‌کردستان) به ترتیب اولویت عبارتند از: سرمایه‌مالی، سیاست، حمایت، سرمایه‌اجتماعی، بازار، فرهنگ، سرمایه‌انسانی. توجه همزمان با رویکرد سیستمی به تمامی ابعاد، موجب توسعه متوازن و پایدار اکوسیستم‌کارآفرینی در استان‌های مرزی میگردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - تبیین مولفه طراحی اکولوژیک در معماری اکوسیستمی ساختمان‌های چندمنظوره شهر مشهد (نمونه موردی: پدیده شاندیز)
        حمید حامدسردار سعید تیزقلم زنوزی شوکا خوشبخت بهرامانی
        بناهای امروزی نه با برنامه و قواعد خاص، که بر اساس ضوابط محدودی ساخته شده اند که تقریبا در تمامی مناطق قابلیت اجرا دارند. در این ساختمان ها ایده طراحی اکولوژیکی مغفول مانده است که رفته رفته مشکلات پیچیده ای را در محیط زیست به‌وجود خواهد آورد. با توجه به این‌که ساخت أکثر
        بناهای امروزی نه با برنامه و قواعد خاص، که بر اساس ضوابط محدودی ساخته شده اند که تقریبا در تمامی مناطق قابلیت اجرا دارند. در این ساختمان ها ایده طراحی اکولوژیکی مغفول مانده است که رفته رفته مشکلات پیچیده ای را در محیط زیست به‌وجود خواهد آورد. با توجه به این‌که ساختمان‌های چندمنظوره به‌عنوان یک پروژه محرک توسعه عملکردی تمامی ابعاد یک محله یا ناحیه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند، این پژوهش با درنظر گرفتن و مقایسه دو دیدگاه کاربران فضایی و متخصصان، سعی بر استخراج و راستی‌آزمایی مولفه‌های طراحی اکولوژیک در معماری اکوسیستمی ساختمان های چندمنظوره شهر مشهد به‌خصوص مجموعه چند‌عملکردی شاندیز دارد. روش تحقیق ترکیبی لایه‌به‌لایه کیفی در کمی است. در بخش کیفی، با استفاده از آماره های توصیفی، جهت استخراج مولفه‌های حاصل از مصاحبه با متخصصین، از نرم‌افزار ATLASTI استفاده شد و در بخش کمی، جهت بررسی و تحلیل مولفه‌های معماری اکوسیستمی از دیدگاه کاربران فضایی (بازدیدکنندگان) از آماره‌های استنباطی و نرم‌افزار ORIGINPRO استفاده شد. در مرحله بعد بین نتایج به‌دست‌آمده از دو دیدگاه، همبستگی گرفته می‌شود. نتایج آماره‌های استنباطی و آماره‌های توصیفی با یکدیگر متفاوت بودند و برای کاربست نتایج باید به آماره‌های استنباطی پرداخت. به‌طورکلی میانگین ضریب همبستگی بین پاسخ‌های متخصصین، دارای همبستگی بیشتری نسبت به کاربران فضایی دارد که بر عدم شناخت کاربران نسبت به مولفه‌های طراحی اکولوژیک اشاره دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان می‌دهند که از نظر کاربران فضایی، بیشترین سهم عاملی را مولفه‌های احترام به مردم، خلق احجام باارزش بلندمدت و طراحی از جزئیات تا الگو با مقدار (1.000) دارا می‌باشند و کمترین مربوط به توجه به ارزش‌های سایت در طراحی با مقدار (0.211) است. در گروه متخصصین، بیشترین سهم عاملی مربوط به هم‌نوازی با اکوسیستم‌های طبیعی، استقلال عملکردی طرح و توجه به ارزش‌های سایت در طراحی با مقدار (1.000) است و کمترین سهم عاملی مربوط به برابری حقوق انسانی و طبیعت با مقدار (0.221) است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - شناسایی و اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌های خدمات چندگانه اکوسیستمی با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره آنتروپی و تاپسیس در حوزه آبخیز دارابکلا
        مریم پیری کیا اصغر فلاح حمید امیرنژاد جهانگیر محمدی
        شناسایی و اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌ها نقش مهمی در ارزیابی خدمات اکوسیستمی دارد. در پژوهش حاضر از پرسشنامه دلفی به منظور شناسایی معیارها و شاخص‌های حایز اهمیت خدمات تولیدی‌(تولید آب و تولید چوب) و خدمات تنظیمی‌(حفاظت خاک و ذخیره و ترسیب کربن) و از تکنیک آنتروپی شانون ب أکثر
        شناسایی و اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌ها نقش مهمی در ارزیابی خدمات اکوسیستمی دارد. در پژوهش حاضر از پرسشنامه دلفی به منظور شناسایی معیارها و شاخص‌های حایز اهمیت خدمات تولیدی‌(تولید آب و تولید چوب) و خدمات تنظیمی‌(حفاظت خاک و ذخیره و ترسیب کربن) و از تکنیک آنتروپی شانون به منظور محاسبه وزن آنها استفاده شده است و در ادامه از تکنیک تاپسیس برای اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌های خدمات چندگانه اکوسیستمی استفاده گردید. ابتدا شاخص‌های مهم و تاثیر‌گذار از طریق پرسشنامه دلفی به وسیله کارشناسان مربوطه نمرده‌دهی شدند که از میان آن‌ها 19 شاخص برای تولید آب، 23 شاخص برای تولید چوب، 25 شاخص برای حفاظت از خاک و 22 شاخص برای ذخیره و ترسیب کربن در خاک جهت ارزیابی خدمات چندگانه اکوسیستمی بومی‌سازی شد. نتایج اولویت‌بندی شاخص‌ها و معیارها از طریق تکنیک تاپسیس نشان داد که شاخص‌های بارندگی و ماندگاری برف و معیارهای خاک و اقلیم برای تولید آب، شاخص‌های تیپ گونه های درختی و درصد جنگل و معیارهای منابع جنگلی و اقلیم برای تولید چوب، شاخص‌های پوشش گیاهی و درصد تاج پوشش و معیارهای پوشش گیاهی و خاک برای حفاظت از خاک، شاخص‌های کاربری زمین و پوشش گیاهی و معیارهای پوشش گیاهی و اقلیم برای ذخیره و ترسیب کربن در خاک به ترتیب بالاترین اولویت‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین اولویت-بندی خدمات اکوسیستم در حوزه آبخیز دارابکلا به ترتیب شامل خدمت تولید چوب، ذخیره و ترسیب کربن، تولید آب و حفاظت از خاک می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - تحلیل الگوی پراکنش مکانی گونه قره‌قاج (Anagyris foetida L.) با روش‌های مختلف نمونه‌برداری (مطالعه موردی: کاسه‌کران، گیلان‌غرب)
        محبوبه غلامی رضاحسین حیدری سید محمد معصومی
        الگوی پراکنش مکانی یکی از ویژگی‌های کلیدی اکوسیستم‌های جنگلی است که به همراه ترکیب و ساختار، عملکرد و خود تنظیمی جنگل را کنترل می‌کند. هدف از این تحقیق بررسی مقایسه‌ای شاخص‌های قطعه نمونه و شاخص‌های فاصله‌ای به منظور تعیین الگوی پراکنش مکانی گونه‌ قره‌قاج (Anagyris foet أکثر
        الگوی پراکنش مکانی یکی از ویژگی‌های کلیدی اکوسیستم‌های جنگلی است که به همراه ترکیب و ساختار، عملکرد و خود تنظیمی جنگل را کنترل می‌کند. هدف از این تحقیق بررسی مقایسه‌ای شاخص‌های قطعه نمونه و شاخص‌های فاصله‌ای به منظور تعیین الگوی پراکنش مکانی گونه‌ قره‌قاج (Anagyris foetida L.) در جنگل‌های کاسه-کران گیلانغرب بود. بدین منظور، تعداد 55 قطعه نمونه براساس الگوی منظم تصادفی با ابعاد شبکه 100متر در100 متر برداشت شد. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌ قطعه نمونه دایره‌ای شکل به مساحت 10 آر و روش‌های فاصله‌ای نزدیکترین فرد و ترکیبی استفاده گردید و برای تحلیل الگوی پراکنش مکانی از شاخص‌های قطعه‌نمونه که شامل نسبت واریانس به میانگین، موری‌سیتا، استاندارد موری‌سیتا، گرین و خوشه-بندی و شاخص‌های فاصله‌ای جانسون و زایمر، ابرهارت، هینز، هاپکینز و C استفاده شد. نتایج نشان داد که تمامی شاخص‌های قطعه نمونه و شاخص‌های فاصله‌ای به غیر از شاخص C(که حالت تصادفی را نشان داد) الگوی پراکنش گونه قره‌قاج در منطقه مورد بررسی را کپه‌ای نشان دادند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - خسارت ناشی از جنگ بر خدمات اکوسیستم در استان خوزستان( تالاب هورالعظیم)
        سلیمه عبادی قاجاری نغمه مبرقعی مصطفی کشتکار
        جنگ به‌عنوان درگیری‌های مسلحانه بین کشورهای مختلف یا گروه‌های مختلف در یک کشور تعریف می‌شود که می‌تواند اثرات مخربی را در ابعاد مختلف از جمله محیط‌زیست به بار آورد. ازجمله اثرات جنگ بر محیط زیست می‌توان به تغییر کاربری و تخریب زیستگاه ها، آلودگی آب، خاک، هوا و صدا ناشی أکثر
        جنگ به‌عنوان درگیری‌های مسلحانه بین کشورهای مختلف یا گروه‌های مختلف در یک کشور تعریف می‌شود که می‌تواند اثرات مخربی را در ابعاد مختلف از جمله محیط‌زیست به بار آورد. ازجمله اثرات جنگ بر محیط زیست می‌توان به تغییر کاربری و تخریب زیستگاه ها، آلودگی آب، خاک، هوا و صدا ناشی از سلاح های بیولوژیکی، شیمیایی و هسته ای، از بین رفتن گونه های گیاهی و جانوری، افزایش ناگهانی تولیدات غذایی کشاورزی، تغییر در الگوی جمعیت و استراتژی های مخرب محیط زیستی اشاره کرد.هدف پژوهش حاضر تعیین ارزش اقتصادی میزان خسارت محیط‌زیستی ناشی از جنگ تحمیلی (1988-1980) بر تالاب هورالعظیم است. برای این منظور سعی شده است تا با مطالعه اسنادی، مقایسه نقشه های کاربری و پوشش اراضی قبل و بعد از جنگ با استفاده از طبقه‌بندی تصاویر ماهواه‌ای لندست 2 و 5 در سال 1977 و 1988 و روش شی‌گرا، انواع خسارات محیط زیستی ناشی از جنگ استخراج شده و شدت تخریب با استفاده از نرم‌افزارهای QGIS، ENVI وeCognition تحلیل شود. سپس با استفاده از روش ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی(انتقال منافع) میزان این خسارات و تخریب ارزش‌گذاری و خسارات ناشی از آن بر اکوسیستم تالاب هورالعظیم محاسبه شده است. درنهایت مشاهده شد که جنگ ایران و عراق سالانه خسارتی بالغ‌بر 18 میلیارد دلار معادل 3857 هزار میلیارد ریال بر محیط زیست تالاب مذکور وارد ساخته است. که مبلغ ذکر شده برای یک سال می‌باشد و برای سال‌های متمادی بر اساس تورم سالانه این مبلغ قابل تغییر می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - تعیین کارکرد پوشش گیاهی در مراتع شهرستان تکاب با استفاده ازLFA
        امین محمودیان راضیه فارسی غلامعلی حشمتی
        هدف از این مطالعه بررسی کارکردهای ساختار گیاهی در مراتع نیمه خشک شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی با استفاده از LFA(روش تجزیه و تحلیل چشم انداز) می باشد. برای این کار 11ویژگی سطح خاک برای ارزیابی نفوذپذیری خاک، چرخه عناصر غذایی و پایداری خاک در طول 20 ترانسکت اندازه‌گی أکثر
        هدف از این مطالعه بررسی کارکردهای ساختار گیاهی در مراتع نیمه خشک شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی با استفاده از LFA(روش تجزیه و تحلیل چشم انداز) می باشد. برای این کار 11ویژگی سطح خاک برای ارزیابی نفوذپذیری خاک، چرخه عناصر غذایی و پایداری خاک در طول 20 ترانسکت اندازه‌گیری شد. در این مطالعه انواع لکه‌ها و فضای بین لکه‌ای شناسایی شد. در طول هر ترانسکت 5 تکرار از هر نوع لکه اکولوژیک و نیز خاک لخت برداشت شد. سپس فاکتورهای اندازه‌گیری شده در قالب سه مشخصه پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی در هر نوع ساختار طبقه بندی شد. تجزیه تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردید. نتایج نشان داد نشان داد که پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر غذایی ‌برای لکه‌های موجود درمنطقه به ترتیب برای بوته گندمیان شامل (41/59، 46/68 و 17/68)، بوته - پهنبرگیان علفی (87/58، 33/64 و 49/61) بوته (28/53، 31/62 و 43/60) و پهن برگیان علفی (16/51، 13/51 و 80/59). نتایج نشان داد که پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر زمانی‌که لکه‌های موجود درمنطقه از نوع بوته- گندمیان باشدوضعیت به مراتب بهتری نسبت به دیگر لکه‌های گیاهی دارد. بطور کلی مطالعه نشان داد که بوته‌های بالشتکی و کوتاه سبب بهبود شاخص‌های عملکرد مرتع از جمله پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر غذایی شده‌اند. همچنین می توان گفت هر چه بوته‌ها متراکم‌تر باشند، پدیده خاک‌زایی بهتر صورت می‌گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - تحلیلی بر طرح‌های جنگلداری در ایران و لزوم تحول «جنگلداری اکونومیک» به «جنگلداری اکولوژیک»
        حنیف رضا گلزار الهام صدیقی
        نگاه اکونومیک در تدوین طرح های جنگلداری در ایران با محوریت چوب به عنوان فرآورده اصلی نمود یافته و ساختار مدیریت منابع طبیعی کشور را صرفا بر رویشگاه های دارای توان تولید چوب متمرکز نموده است. این مقاله نقدی بر تعاریف و کارکرد یکسویه جنگلداری در ایران و اثرات و پیامدهای س أکثر
        نگاه اکونومیک در تدوین طرح های جنگلداری در ایران با محوریت چوب به عنوان فرآورده اصلی نمود یافته و ساختار مدیریت منابع طبیعی کشور را صرفا بر رویشگاه های دارای توان تولید چوب متمرکز نموده است. این مقاله نقدی بر تعاریف و کارکرد یکسویه جنگلداری در ایران و اثرات و پیامدهای سوء آن بر جنگل هاست و همراه با آن تعریف جدیدی از مدیریت جنگل ارائه شده که در آن نگاه اکولوژیک غالب بر نگاه اکونومیک است. پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی محسوب می شود و با بررسی منابع علمی، نشست های تخصصی پیرامون موضوع و تجربیات عملی جنگلداریِ رایج در ایران حاصل شده است. بر اساس نتایج بدست آمده در این پژوهش، مدیریت جنگل های ایران نیازمند طرح های جنگلداری اکولوژیک بجای جنگلداری اکونومیک است. در جنگلداری اکولوژیک، جنگل تنها معدن چوب نیست و تمامی کارکردها و خدمات اکوسیستمی جنگل ها نظیر ثبیت CO2 هوا و خاک، تصفیه آب، جلوگیری از فرسایش خاک، بیابانزایی و خشکسالی و غیره نیز بسیار ارزشمند هستند. بر این اساس، تنها جنگل های دارای چوب اقتصادی مد نظر نبوده و کلیه جنگل های ایران در این دیدگاه جدید جایگاه ویژه خود را خواهند داشت. همچنین، بر اساس مبانی جنگلداری اکولوژیک، رشته دانشگاهیمهندسی جنگلداری به تنهایی متولی امور جنگل نیست و نیاز است تا جنگل ها با طرح های فرارشته ای و مشارکت و حضور فعال متخصصان از رشته های مختلف مدیریت شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - بررسی اثرات تغییرات بارش و خشکسالی بر اکوسیستم دریاچه زریوار
        امیر گندمکار نادر فلاح علیرضا عباسی
        حوضه های آبی و تالاب ها به واسطه وجود آب متنوع ترین اکوسیستم های کره زمین از نظر زیستی می باشند. آنها در سرتاسر کره زمین گستـرده شده اند و نقش مهمی در چرخه آب دارند. با توجه به اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات بارش و خشکسالی در دریاچه زریوار و اثرات آنها أکثر
        حوضه های آبی و تالاب ها به واسطه وجود آب متنوع ترین اکوسیستم های کره زمین از نظر زیستی می باشند. آنها در سرتاسر کره زمین گستـرده شده اند و نقش مهمی در چرخه آب دارند. با توجه به اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات بارش و خشکسالی در دریاچه زریوار و اثرات آنها بر اکوسیستم دریاچه صورت پذیرفته است. در این راستا از آمار بارش سالانه ایستگاه دریاچه زریوار طی دوره آماری 1397-1378 استفاده شده است. پس از سنجش بهنجاری داده های مورد مطالعه با استفاده از آزمون اندرسون دارلینگ مشخص شد که از توزیع نابهنجار برخوردار می باشند، لذا برای محاسبه روند آنها از آزمون ناپارامتری من- کندال استفاده شد. سپس جهت بررسی خشکسالی دریاچه از شاخص SIAP استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از روند افزایشی بارش طی دوره آماری مورد مطالعه می باشد. بررسی های صورت گرفته بر روی خشکسالی نیز نشان داد که سال های 1378 تا 1382 جزء سال های خشک دریاچه بوده است. طی دوره 1387-1383 شرایط تقریباً نرمال وجود داشته است. از سال 1387 نیز شرایط مرطوب بر دریاچه حاکم شده است. سال 1397 نیز از شرایط بسیارمرطوبی برخوردار می باشد. با توجه به این که سال 1397 سالی بسیار پربارش بوده لیکن سبب سرریز و جاری شدن آب در رودخانه زریوار و همچنین تقویت و تغذیه آب زیرزمینی دشت جنوب دریاچه و بالا بردن کیفیت آب در مسیر رودخانه خواهد شد و نقش بسزایی در احیاء و تقویت اکوسیستم دریاچه دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - تحلیلی بر برند سازی با رویکرد اکوسیستم گردشگری در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان گرگان)
        نفیسه ورکیانی پور محمود رضا چراغعلی
        در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و أکثر
        در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل های ارزیابی آن صورت پذیرفته ولی علیرغم تمام این اقدامات نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در ایران نیز حاکی از وجود چالش های عمـده در جهت دستیابی به توسعه پایدار گردشگری به ویژه در شهرهای شـمالی کشـور مـیباشـد. برند شهری، دارایی مهمی برای توسعه ی پایدار شهری و وجه تمایز بین شهرهاست. برندسازی شهر پدیده ای است که شهرها برای نیل به مزیت رقابتی پایدار در عصر جهانی شدن و بسترسازی برای کارآفرینی، به آن نیاز دارند. هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برندسازی شهری برای توسعه اکوسیستم گردشگری شهری در شهرستان گرگان است. روش تحقیق بر حسب هدف، بنیادی و برحسب گردآوری اطلاعات کیفی بوده و با استفاده از روش نظریه ی داده بنیاد انجام گرفته است. در این پژوهش، با استفاده از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، با 31 نفر از اعضای هیأت علمی رشته های مدیریت شهری، مدیریت بازاریابی، مدیریت اجرایی، مدیریت دولتی و مدیریت فرهنگی و مدیران شهرداری و افراد دارای تجربه ی مدیریت شهری، مصاحبه های عمیق صورت گرفت و سپس داده های حاصل از آن ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه و تحلیل شد. الگوی پارادایمی برندسازی از شرایط علی، شرایط زمینه ای، متغیرهای مداخله گر، راهبردها و پیامدهای برندسازی (توسعه اکوسیستم گردشگری شهری، توسعه ی سرمایه ی اجتماعی، جذب و توسعه ی سرمایه گذاری و گردشگری و توسعه ی روستایی و کاهش مهاجرت) برای آن شهر، نتایج تحقیق محسوب می شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - واکاوای عملکرد مدیران در پیشگیری از خسارت ناشی از مخاطرات شهری در راستای حفظ اکوسیستم های محیطی (مطالعه موردی: :شهر نوشهر)
        فرهاد بنی شیخ الاسلامی آمنه حقزاد
        ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجا أکثر
        ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجام گسیخته شهرها مشکلات فراوان به بارآورده است. فرآیند مدیریت بحران مهمترین مبحث در استراتژی پیشگیری و کاهش خسارات شهری می باشد.هدف اصلی این پژوهش واکاوی عملکرد مدیران شهری در پیشگیری ازخسارت ناشی از مخاطرات با رویکرد پدافندغیرعامل است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه‌ی مطالعه توصیفی-تحلیلی می باشد. روش جمع‌آوری داده ها پیمایشی است که در آن از پرسشنامه های حاوی سوالاتی بازوبسته درطیف لیکرت استفاده گردیده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی، مقایسه میانگین تی تک نمونه‌ی انجام شده است. از بین جامعه آماری کارشناسان و مدیران شهر نوشهرو استانداری مازندران بااستفاده ازروش گلوله برفی به تعداد60 نفربه عنوان نمونه انتخاب گردیده اند. یافته‌های تحقیق نشان می دهد، عملکرد مدیران شهری درشاخص های حمایت‌های زیرساختی، طراحی وبرنامه ریزی درکاهش مخاطرات شهری مطلوب و نسبتاً مطلوب بوده است. تحلیل عاملی مرتبط با 63 مولفه تحقیق، محقق را به 8 عامل مهم و موثر در ارتباط باعملکرد مدیران شهری جهت کاهش مخاطرات شهری رسانده است. عامل اول با مقدار ویژه 5/5 (با 8/11واریانس کل) چهارمولفه شامل تخصیص اعتبار آموزش شهروندان جهت مقابله بامخاطرات شهری، مکان یابی بهینه مراکز درمانی و امدادرسانی، توجه به اقلیم در احداث ساختمان، توجه به شیب و توپوگرافی دراستقرار بناها می‌باشد که بیشترین عامل را مولفه اول به خود اختصاص داده است. نتایج بررسی تحلیل مسیر شاخص های موثر بر عملکرد مدیران شهری، عامل خواستگاه طبیعی شهر با مقدار اثر کلی607/0 بیشترین اثر را در عملکرد مدیران شهری در کاهش مخاطرات شهری محدوده مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - تاثیر تغییرات تنوع گونه‌ای بر مواد آلی ذره‌ای خاک مراتع کوهستانی آذربایجان غربی
        بهنام بهرامی رضا عرفانزاده جواد معتمدی
        به منظور ارزیابی تاثیر گونه جاشیر (Prangos uloptera) و گونه های همراه بر اجزاء ماده آلی خاک و توزیع خاکدانه ها، مراتع کوهستانی خانقاه سرخ ارومیه انتخاب گردید. نمونه گیری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. ابتدا دو منطقه مرتعی در کنار هم، با گونه غالب جاشیر انتخاب و سپس أکثر
        به منظور ارزیابی تاثیر گونه جاشیر (Prangos uloptera) و گونه های همراه بر اجزاء ماده آلی خاک و توزیع خاکدانه ها، مراتع کوهستانی خانقاه سرخ ارومیه انتخاب گردید. نمونه گیری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. ابتدا دو منطقه مرتعی در کنار هم، با گونه غالب جاشیر انتخاب و سپس چهار عرصه معرف در سطح هر یک از مناطق، جهت نمونه برداری انتخاب شد. نمونه های خاک از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتیمتری و در مجموع 32 نمونه خاک از هر منطقه و دو عمق جمع آوری شد. کربن آلی ذره ای (POM-C) و نیتروژن آلی ذره ای (POM-N)، درصد خاکدانه های درشت و ریز و کربن موجود در آنها، آزمایش و آنالیز شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که به جز درصد خاکدانه های درشت، تمامی فاکتور های مورد بررسی، در اثر افزایش تنوع گونه ای همراه با پایه جاشیردر منطقه مرتعی دوم افزایش یافتند. کربن و نیتروژن آلی ذره ای، کربن همراه با خاکدانه های درشت و درصد خاکدانه های ریز به طور معنی داری تحت تاثیر تنوع گونه ای بالای گیاهان همراه با جاشیر در منطقه مرتعی دوم قرار گرفتند. نتایج این تحقیق، تاثیر سریع تغییرات مدیریتی بر مواد آلی ذره ای را نشان داد و همچنین تغییر پذیری مواد آلی ذره ای خاک در واکنش به تغییرات مدیریتی پوشش گیاهی را ثابت نمود. افزایش مواد آلی ذره ای می تواند ناپایدار باشد، بنابراین تنوع گونه ای اکوسیستمهای مرتعی باید از طریق مدیریت بهینه پوشش گیاهی برای مدت زمان طولانی، حفظ گردد تا افزایش مثبت کربن آلی در خاک حاصل گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - اثرات آلودگی میکرو پلاستیک بر میکروارگانیسم‌های آبزی: مروری بر منابع، سرنوشت و اثرات
        مرتضی  عزیزاللهی علی آبادی سید رضا   حسینی دوست مریم  میان آبادی
        میکرو پلاستیک‌ها سطح وسیعی را برای رشد جمعیت‌های میکروبی در اکوسیستم‌های آبی فراهم می‌کنند. تشکیل کمپلکس‌های میکرو پلاستیک با میکروارگانیسم‌ها،تشکیل ساختار مانند بیوفلم‌ها، تخریب ماده آلی و انتقال افقی ژن را به حداکثر می‌رساند. میکرو پلاستیک بر ساختار و عملکرد جوامع أکثر
        میکرو پلاستیک‌ها سطح وسیعی را برای رشد جمعیت‌های میکروبی در اکوسیستم‌های آبی فراهم می‌کنند. تشکیل کمپلکس‌های میکرو پلاستیک با میکروارگانیسم‌ها،تشکیل ساختار مانند بیوفلم‌ها، تخریب ماده آلی و انتقال افقی ژن را به حداکثر می‌رساند. میکرو پلاستیک بر ساختار و عملکرد جوامع میکروبی تأثیر می‌گذارد. پراکندگی میکرو پلاستیک با میکروارگانیسم‌های مرتبط و عناصر ژنتیکی متحرک آن‌ها، ازجمله ژن‌های مقاومت آنتی‌بیوتیکی، جزایر بیماری‌زایی، و مسیرهای متابولیک متنوع همراه است. وجود میکرو پلاستیک‌ها در محیط دریایی تهدید بزرگی برای کل اکوسیستم است و اخیراً توجه زیادی را به خود جلب کرده است زیرا وجود آن بر اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها، دریاها، رودخانه‌ها و حتی مناطق قطبی تأثیر زیادی گذاشته است. علاوه بر این، مناطق ساحلی و دریایی دائماً تحت‌فشار مداوم و فزاینده فعالیت‌های انسان هستند. میکروارگانیسم‌ها نقش اساسی در سرنوشت اکولوژیکی آلودگی میکرو پلاستیک ایفا می‌کنند و به‌طور بالقوه اثرات مثبت و منفی دارند. این بررسی دیدگاهی جامعی را درزمینه میکرو پلاستیک‌ها و تحقیقات میکروبی مرتبط با آن را ارائه می‌کند، که برای مطالعات تخریب زیستی میکرو پلاستیک در آینده مفید باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - واکاوی پایداری در مناطق روستایی اطراف اکوسیستم تالاب با توجه به الگوی اکوویلج (مطالعه موردی: روستاهای پیرامون تالاب زریوار، استان کردستان)
        محمدامین خراسانی سیما سعدی
        در کشور اهمیت اکوسیستم تالاب در اقتصاد و کیفیت زندگی مردم مورد توجه کافی قرار نگرفته است و تالاب های ایران در حال تخریب هستند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی شاخص های سازگاری با محیط زیست پایدار بر اساس مدل اکوویلج در جامعه روستایی اطراف اکوسیستم تالاب در روستاهای اطراف دریا أکثر
        در کشور اهمیت اکوسیستم تالاب در اقتصاد و کیفیت زندگی مردم مورد توجه کافی قرار نگرفته است و تالاب های ایران در حال تخریب هستند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی شاخص های سازگاری با محیط زیست پایدار بر اساس مدل اکوویلج در جامعه روستایی اطراف اکوسیستم تالاب در روستاهای اطراف دریاچه زریوار می پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل 1539 خانوار می باشد که با استفاده از فرمول کوکران، از میـان جامعـه آمـاری، 255 نفر به عنوان نمونه به دست آمدند. در بررسی های میدانی، برای گردآوری داده های مورد نیاز، اقدام به تهیـه و تکمیـل پرسشـنامه در بـین روستاهای مورد نظر همراه با مصاحبه و مشاهده شـد، که مهمترین بخش مطالعات میدانی اسـت. اعتبار پرسشنامه ها نیز از طریق آزمون آلفای کرونبـاخ، 0.7۱ درصد به دست آمد. انتخاب روستاهای مورد مطالعه بر اساس فاصله از دریاچه(تا فاصله ۳ کیلومتری دریاچه زریوار) بوده است. و همچنین با ۱۸ نفر از افراد نمونه جهت تکمیل یافته ها، مصاحبه فردیِ عمیق صورت گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کای اسکوئر و آزمون کروسکال والیس در نرم افزار spss استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص‌های اجتماعی ـ فرهنگی بیشترین سهم را در خصوص پایداری جوامع روستایی داشته است. در مرتبة دوم شاخص های اقتصادی بیشترین سهم را در خصوص پایداری جوامع روستایی داشته است. همچنین در مرتبة سوم متغیر اکولوژیکی بیشترین سهم را در خصوص پایداری جوامع روستایی داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت اکوسیستم نوآوری SME'S با استفاده از AHP فازی
        هنگامه معینی پور مریم مصلح ماه منیر بیاناتی
        در شرایط سخت بازار، نوآوری خلق، توسعه و پیاده‌سازی ایده‌های جدید یا به صورت بهبود در محصولات، فرآیندها و راهبردهای فعلی است که در نهایت موجب موفقیت تجاری و رهبری بازار می‌شود و ارزشی را برای ذی‌نفعان ایجاد می‌کند و باعث رشد اقتصادی و بهبود استانداردهای زندگی می‌شود.اکوس أکثر
        در شرایط سخت بازار، نوآوری خلق، توسعه و پیاده‌سازی ایده‌های جدید یا به صورت بهبود در محصولات، فرآیندها و راهبردهای فعلی است که در نهایت موجب موفقیت تجاری و رهبری بازار می‌شود و ارزشی را برای ذی‌نفعان ایجاد می‌کند و باعث رشد اقتصادی و بهبود استانداردهای زندگی می‌شود.اکوسیستم نوآوری به عنوان یک محیط فیزیکی توصیف می‌شود که اشاره دارد به شبکه‌ها یا خوشه‌هایی از کارآفرینان، مخترعین، شرکت‌ها، دانشگاه‌ها، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، آژانس‌های دولتی و دیگر مؤسسات و منابع که هدف آنها رسیدن به یک فرآیند جدید یا توسعه محصول است. از این‌رو، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت اکوسیستم نوآوری SME'S می‌باشد. این تحقیق از نظر روش، از نوع تحقیق توصیفی – پیمایشی است که شامل جمع‌آوری اطلاعات به طور مستقیم از گروهی از افراد است. بعد از شناسایی عوامل مؤثر از طریق روش کتابخانه‌ای و مصاحبه با مدیران مستقر در پارک‌های علم و فناوری، پرسشنامه دلفی به منظور شناسایی مهم‌ترین شاخص‌ها در جامعه آماری متشکل از شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم‌وفناوری تهران، پردیس و شهر قم اجرا گردید. سپس به منظور اولویت‌بندی این عوامل از پرسشنامه AHP استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر، اکوسیستم‌های نوآوری را یاری می‌رساند تا با شناسایی و به کار بردن عوامل مؤثر در موفقیت خود موجبات ارتقاء کسب‌وکارهای کوچک و همچنین استارت‌آپ‌ها و باقی ماندن در عرصه رقابت را فراهم کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - طبقه‌بندی زیستگاهی جزیره هرمز بر اساس ساختار‌های زمین‌شناسی
        نبی اله خیرآبادی زینب انصاری
        مطالعه حاضر با هدف معرفی و طبقه بندی اکوسیستم های ساحلی جزیره هرمز در سال 1394 انجام پذیرفته است. در پیمایش اولیه، عوارض طبیعی و انسانی کل ناحیه ساحلی با GPSثبت و هفت ایستگاه تعیین شد. نتایج نشان داد که منطقه تحت پوشش در سه ساختار اصلی زمین شناسی شامل ساحل ماسه ای- قلوه أکثر
        مطالعه حاضر با هدف معرفی و طبقه بندی اکوسیستم های ساحلی جزیره هرمز در سال 1394 انجام پذیرفته است. در پیمایش اولیه، عوارض طبیعی و انسانی کل ناحیه ساحلی با GPSثبت و هفت ایستگاه تعیین شد. نتایج نشان داد که منطقه تحت پوشش در سه ساختار اصلی زمین شناسی شامل ساحل ماسه ای- قلوه سنگی با 52 درصد کل طول ساحل (76/19 کیلومتر)، ساحل سنگی- صخره ای و گلی به ترتیب با 40 درصد (2/15 کیلومتر) و 8 درصد (04/3 کیلومتر) دسته بندی می شوند. به علاوه ساختار های ساحلی موجود در هر یک از سواحل و ایستگاه ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفتند ودر مجموع 20 ساختار ساحلی متفاوت در سواحل جزیر هرمز شناسایی شد. نتایج همچنین نشان داد که ساحل جزیره هرمز در اثر فعالیت رسوب گذاری به دو ناحیه نیمه شمالی و نیمه جنوبی تقسیم شده است به طوریکه بیشترین بستر سخت در نیمه جنوبی و بیشترین بستر نرم در نیمه شمالی واقع شده است همچنین فرصت ها و تهدیدات موجود در زیستگاه های ساحلی جزیره هرمز مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به نتایج به دست آمده، زیستگاه های حساس ساحلی در این جزیره نیازمند مدیریت، کنترل و پایش زیست محیطی در غالب یک طرح هدفمند هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - تاثیرصنایع نفت وگازبراکوسیستم دریای خزر
        غلامحسین اسکانی
        بعدازفروپاشی شوروی، دریای خزر درکانون توجه روز افزون دنیا قرار گرفت. این دریا کارکردهای زیادی داردو موقعیت آن سبب ارتباط آبی بین مناطق حاشیه این دریا است ضمن اینکه به عنوان ذخیره عظیم بزرگ نفت وگازمطرح است. کاهش جهانی ذخایر نفت و گاز و به طور همزمان، افزایش بهای مشتقات أکثر
        بعدازفروپاشی شوروی، دریای خزر درکانون توجه روز افزون دنیا قرار گرفت. این دریا کارکردهای زیادی داردو موقعیت آن سبب ارتباط آبی بین مناطق حاشیه این دریا است ضمن اینکه به عنوان ذخیره عظیم بزرگ نفت وگازمطرح است. کاهش جهانی ذخایر نفت و گاز و به طور همزمان، افزایش بهای مشتقات هیدروکربنی، اهمیت این منطقه را که هنوز ظرفیت و رشد قابل توجهی برای اکتشاف نفت و گاز داراست، افزایش داده است.استخراج نفت و گاز , در کنار تاسیسات انتقال آن و نیز دیگر صنایع مربوطه, امروز به یکی از مهمترین منابع آلودگی آب , هوا و خاک درمنطقه خزرتبدیل شده اند. بسته بودن دریای خزر، اکوسیستم آن را از حساسیت زیادی برخوردارساخته ولذاتوجه بیشتری به آن را طلب می کند. درمقاله حاضرتاثیرآلاینده های نفتی برآن بررسی می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - ارائه چارچوب ایجاد کسب وکارهای جدید با رویکرد اکوسیستم کارآفرینانه
        محمدرضا دهقانی اشکذری
        یکی از محورهای مطالعاتِ حوزه کارآفرینی، عوامل تعیین کننده ایجاد کسب‌وکارهای جدید است. عوامل خرد و کلان بسیاری در ادبیات محققین، ارائه شده که به‌واسطه چشم اندازی محدود و یا بسیار تجویزی و عدم وجود رویکرد سیستمی، دچار پراکندگی است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی مفاهیم ارائه أکثر
        یکی از محورهای مطالعاتِ حوزه کارآفرینی، عوامل تعیین کننده ایجاد کسب‌وکارهای جدید است. عوامل خرد و کلان بسیاری در ادبیات محققین، ارائه شده که به‌واسطه چشم اندازی محدود و یا بسیار تجویزی و عدم وجود رویکرد سیستمی، دچار پراکندگی است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی مفاهیم ارائه شده در ادبیات ایجاد کسب‌وکار جدید و چارچوب-گذاری مفاهیم بر اساس ابعاد اکوسیستم کارآفرینانه است. در پژوهش حاضر، با استفاده از مرور نظام‌مندِ ادبیات و روش‌تحقیق کیفیِ فراترکیب، عوامل محیطی تاثیرگذار بر فرایند ایجاد کسب‌وکارهای جدید که از سال 1985 تا 2017 در ادبیات کارآفرینی، مطرح شده است، شناسایی شد. 97 پژوهش مرتبط از جهت عنوان و محتوا، از بین 366 پژوهش موجود در بانک‌های علمی معتبر انگلیسی، برای فراترکیب استفاده و کدهای مربوطه جمع-آوری شد. سپس زیرمقوله‌ها و مقوله‌های نهایی مدل استخراج و کدگذاری محوری انجام شد. 54 مفهومِ جمع‌آوری‌شده، در 9 زیرمقوله و دو مقوله اصلیِ عوامل محیطی- خصوصی شامل عوامل خانوادگی، همجواران و نهادهای آموزشی و عوامل محیطی-عمومی شامل عوامل صنعت وبازار، عوامل اقتصادی، عوامل فضایی، عوامل فرهنگی، عوامل اجتماعی و عوامل حمایتی طبقه‌بندی گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال کسب‌وکارهای دانش‌بنیان
        ایمان جلیلیان محمد رضا کاباران زادقدیم نصرت اله شادنوش جمشید عدالتیان شهریاری
        اکوسیستم کارآفرینی یک الگوی رشد را برای کارآفرینان فراهم می‌کند و با تعیین شاخص‌ها و عناصر مرتبط، فرصت‌ها و تهدیدها را شناسایی کرده و زمینه را برای رشد فعالیت‌های کارآفرینانه فراهم می‌کند.. لذا، هدف پژوهش حاضر توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال ک أکثر
        اکوسیستم کارآفرینی یک الگوی رشد را برای کارآفرینان فراهم می‌کند و با تعیین شاخص‌ها و عناصر مرتبط، فرصت‌ها و تهدیدها را شناسایی کرده و زمینه را برای رشد فعالیت‌های کارآفرینانه فراهم می‌کند.. لذا، هدف پژوهش حاضر توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال کسب‌وکارهای دانش‌بنیان حوزه فناوری مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران است. در این راستا از طریق مصاحبه با 20 نفر از خبرگان دانشگاهی و کارآفرینان مرتبط با حوزه مورد پژوهش، زمینه مورد مطالعه با روش کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات در بخش کیفی با روش تحلیل تم انجام پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان داد الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال در شش مقوله سرمایه انسانی، سرمایه مالی، سرمایه بازار، سرمایه فرهنگی، سرمایه سیاسی و سرمایه حمایتی قابل طرح است که هر کدام از این بخش‌ها دارای زیرسیستم‌های متفاوتی بودند. همچنین این نتیجه حاصل شد که توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی دارای نتایجی از جمله توسعه نوآوری و کارآفرینی و خلق قابلیت اشتغال پایدار می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - طراحی و پیاده سازی مدل تحلیل ریسک اکوسیستم دیجیتالی مبتنی بر ANP و کوبیت، مورد مطالعه در هلدینگ سرمایه گذاری FMCG
        مرتضی فرهادی سرتنگی حسین معین زاد محمد هادی اکبر زاده
        در جهان امروز، تغییرات سریع در ابعاد مختلـف محیطـی ماننـد سیاسـی، فرهنگـی، اجتمـاعی و فناوری، سازمان ها و صنایع پیشرو توجه ویژه‌ای به برنامه ریزی راهبردی خود دارند. علاوه بر این با ظهورفناوری جدید و رشد سریع اینترنت، اکوسیستم‌های دیجیتال به بخش اجتناب ناپذیر از برنامه-ه أکثر
        در جهان امروز، تغییرات سریع در ابعاد مختلـف محیطـی ماننـد سیاسـی، فرهنگـی، اجتمـاعی و فناوری، سازمان ها و صنایع پیشرو توجه ویژه‌ای به برنامه ریزی راهبردی خود دارند. علاوه بر این با ظهورفناوری جدید و رشد سریع اینترنت، اکوسیستم‌های دیجیتال به بخش اجتناب ناپذیر از برنامه-های راهبردی تبدیل شده اند، زیرا آینده با تجارت دیجیتال در هم تنیده شده است.کسب ‌وکار دیجیتال، تغییرات چشمگیری در اکوسیستم کسب ‌وکارسازمان‌ها ایجاد می‌کند که موجب پیچیده‌تر شدن سازمان و ضرورت اتخاذ تصمیمات راهبردی مرتبط با تحول دیجیتال می‌شود. اکوسیستم های دیجیتال، همتای دیجیتالی اکوسیستم‌های اقتصادی می‌باشند، که با معماری قوی، سازمان یافته نحوه همکاری و رقابت کسب و کارها را تغییر داده و می‌توانند راه حل پویا برای مشکلات پیچیده ارائه کنند. در این پژوهش با استفاده از چارچوب کوبیت و مدل ANP، شبکه گراف و زنجیره مارکف مدل تحلیل ریسک اکوسیستم دیجیتالی مدیریت برندینگ ارائه می‌گردد. با ارزیابی وضع موجود پارامتر های مدل، میزان ریسک کسب و کار هلدینگ سرمایه گذاری FMCG محاسبه و براساس آن به ارائه راه حل و بهینه سازی اثر بخشی مدیریت برندینگ در هلدینگ سرمایه گذاری با استفاده از نرم افزار مطلب و الگوریتم ژنتیک اقدام شده است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - بررسی تنوع، فراوانی و بیوماس کفزیان تالاب گمیشان در استان گلستان
        محسن تجری مهلا رضیعی سمیه افسا عظیم عظیمی خدیجه شامخی رنجبر احمد حامی طبری
        جوامع بنتوزی نقش مهمی در زنجیره غذایی اکوسیستم تالاب ها بازی می کنند و مطالعه این جوامع معیار مناسبی برای ارزیابی وضعیت اکولوژیکی یک اکوسیستم آبی است. در این مطالعه به شناسایی، فراوانی و بیوماس بنتوزهای تالاب گمیشان در فصل پاییز 1389 (از مهرماه تا پایان آذر ماه) در سه ا أکثر
        جوامع بنتوزی نقش مهمی در زنجیره غذایی اکوسیستم تالاب ها بازی می کنند و مطالعه این جوامع معیار مناسبی برای ارزیابی وضعیت اکولوژیکی یک اکوسیستم آبی است. در این مطالعه به شناسایی، فراوانی و بیوماس بنتوزهای تالاب گمیشان در فصل پاییز 1389 (از مهرماه تا پایان آذر ماه) در سه ایستگاه بطور ماهانه پرداخته شد. نمونه برداری در هر ایستگاه (با سه تکرار)، توسط نمونه بردار Van Veen Grabانجام و نمونه ها با فرمالین با نسبت 4 درصد فیکس و به آزمایشگاه جهت انجام مراحل بعدی آزمایش منتقل گردیدند. طی این مطالعه، چهار خانواده Chironomidae، Neritidae، PlanorbidaeوPyrgulidaeشناسایی شدند.نتایج حاصل از بررسی فراوانی و بیوماس بنتوزها در ایستگاه های مختلف نشان داد که خانواده Pyrgulidaeبیشترین فراوانی و بیوماس را نسبت به دیگر خانواده ها داشت.در ایستگاه شماره 2 در تمام ماه های نمونه برداری و در ایستگاه شماره 1 در ماه آبان، بنتوز خانواده Planorbidaeمشاهده نشد. نتایج این مطالعه حاکی از آنست که حدود 55 درصد فراوانی یا غالبیت بنتوزها در تالاب گمیشان را خانواده Pyrgulidaeتشکیل می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - تحلیل و ارزیابی عوامل اثر‌گذار در مدیریت پایدار منابع آب در بخش کشاورزی
        علی اصغر ثقفی نسیم عینی معصومه عیسی زاده
        آبگرانبها ترین ثروتی است که دراختیار بشرقرارگرفته،به خصوص درایران،که سطح وسیعی ازآنرامناطق خشک وکویریدربرگرفته است.باتوجه به اقلیم خشک وشکننده کشوروبادرنظرگرفتن خشکسالی های اخیراهمیت آب به عنوان یک نهاده حیاتی بیش ازپیش مشخص می شود. امروزه بشر در جریان شتابان توسعه برای أکثر
        آبگرانبها ترین ثروتی است که دراختیار بشرقرارگرفته،به خصوص درایران،که سطح وسیعی ازآنرامناطق خشک وکویریدربرگرفته است.باتوجه به اقلیم خشک وشکننده کشوروبادرنظرگرفتن خشکسالی های اخیراهمیت آب به عنوان یک نهاده حیاتی بیش ازپیش مشخص می شود. امروزه بشر در جریان شتابان توسعه برای تامین آب با مشکلات زیادی روبرو است. این وضعیت در اقلیم های خشک کم بارش که اکوسیستم های دخیل در تامـین آب شکننده تر است با وقوع خـشکسالی ها و برداشت بی رویه از ذخایر آب، برنامه ریزان را با شرایط بحرانی تر روبرو ساخته است. محدودیت منابع آبی، رشد سریع جمعیت و نیاز به تولید بیشتر، سبب شده است که بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش های مصرف کننده آب، تقاضای بیشتری برای مصرف داشته باشد. بنابراین، مهم ترین چالـش بخش کشاورزی این مناطق در شرایط کنونی چگونگی تولید بیشتر غذا از آب کمتر است.نتایج نشان می دهد که بخش آب یکی از بخش های زیر بنایی و اساسی کشور می باشد که می تواند به عنوان موتور رشد در اقتصاد عمل کند و باعث رشـد سایر بخش ها به خصوص بخـش کشاورزی و فعالیت های وابـسته به آن گردد و همچنین نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین ویژگی های فردی کشاورزان و تمایل به مدیرت پایدار منابع آبی وجود دارد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی و همبستگی بودو از تکنیک تحلیل عاملی استفاده نمود. این تحقیق به شیوه اسنادی و میدانی و با استفاده از پرسشنامه برای تعیین عوامل موثر بر مدیریت پایدار منابع آب زراعی در زمین های کشاورزی اطراف تهران انجام شد. جامعه آماری در این تحقیق تمامی مدیران، کارشناسان و صاحبنظران بخش کشاورزی اطراف شهر تهران بود. پس از مطالعه کتابخانه ای و میدانی، اطلاعات جمع آوری و سپس اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - تأثیر پیش‌ زمینه‌ های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران (موردمطالعه: استان کرمانشاه)
        ناهید جلیلیان بیژن رضایی علی بدیع زاده
        گردشگری سلامت به‌صورت امروزی تقریباً موضوع جدیدی است که کشور های پیشرفته و در حال‌ توسعه به عنوان یک منبع درآمدی جدید در آن سرمایه‌ گذاری می‌کنند. کشور ایران نیز به دلیل امکانات پزشکی و شرایط منطقه‌ ای در کشور های همسایه، پتانسیل بالایی در این حوزه دارد؛ از این‌ رو هد أکثر
        گردشگری سلامت به‌صورت امروزی تقریباً موضوع جدیدی است که کشور های پیشرفته و در حال‌ توسعه به عنوان یک منبع درآمدی جدید در آن سرمایه‌ گذاری می‌کنند. کشور ایران نیز به دلیل امکانات پزشکی و شرایط منطقه‌ ای در کشور های همسایه، پتانسیل بالایی در این حوزه دارد؛ از این‌ رو هدف پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌ زمینه‌ های شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامد های گردشگری سلامت در ایران می‌ باشد. جامعه آماری پژوهش را جامعه متخصصان فعال در حوزه گردشگری سلامت استان کرمانشاه به تعداد 94 نفر تشکیل می‌ دهند که 75 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. این پژوهش با روش و پارادایمِ اثبات باوری و رویکرد قیاسی به روش پیمایش، اجرا شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه‌ ای محقق ساخته که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه براساس نظر متخصصان، و روایی سازه نیز براساس تحلیل عاملی تأییدی، تأیید شده و با آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن نیز تائید گردید. برای تجزیه‌ و تحلیل داده از الگوی معادلات ساختاری با روش PLS به کمک نرم‌افزار Smart-PLS استفاده شد که نتایج آن نشان می‌دهد پیش‌ زمینه‌ های شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر شکل‌ گیری اکوسیستم، و شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامد های گردشگری سلامت مؤثر است. همچنین پویایی‌ های کسب‌ و کار منطقه‌ ای در استان کرمانشاه، بر پیامد های گردشگری سلامت مؤثر می باشد. درنهایت پویایی‌ های کسب‌ و کار منطقه‌ ای در رابطه میان شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی و پیامد های گردشگری سلامت نقش تعدیلی ایفا می‌کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - اثربخشی بازی‌درمانی اکوسیستمیک در کاهش نشانه‌های اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه
        مرضیه هاشمی شکوه السادات بنی جمالی زهره خسروی
        اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه یکی از شناخته شده‌ترین اختلالاتی است که در کودکان تشخیص داده می‌شود. به‌طوریکه این اختلال شایع‌ترین اختلال روانی تشخیص داده شده در کودکان به شمار می‌آید. درصورتیکه این اختلال مورد درمان قرار نگیرد مشکلات قابل‌توجهی برای فرد در دوران کودکی و ب أکثر
        اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه یکی از شناخته شده‌ترین اختلالاتی است که در کودکان تشخیص داده می‌شود. به‌طوریکه این اختلال شایع‌ترین اختلال روانی تشخیص داده شده در کودکان به شمار می‌آید. درصورتیکه این اختلال مورد درمان قرار نگیرد مشکلات قابل‌توجهی برای فرد در دوران کودکی و بزرگسالی ایجاد می‌کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه‌تاثیر برنامه بازی‌درمانی اکوسیستمیک بر کاهش نشانه‌های اختلال نقص‌توجه- بیش‌فعالی کودکان انجام شد. برای این منظور طی یک پژوهش از نوع تک آزمودنی و به شیوه‌ی خط‌پایه، از جامعه‌ی کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه- بیش‌فعالی در شهر تهران، 6 کودک 7 تا 10 ساله که دارای نشانه‌های نقص‌توجه- بیش‌فعالی بودند با شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و در ابتدا و انتهای مداخله و سه ماه بعد از اتمام آخرین جلسه‌ی مداخله، با سیاهه رفتاری کودک مورد ارزیابی قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان به مدت 10 جلسه برنامه‌‌ی بازی‌درمانی اکوسیستمیک را دریافت کردند. تحلیل درون‌موقعیتی و بین‌موقعیتی نشان داد بازی درمانی اکوسیستمیک در کاهش نشانه‌های بیش‌فعالی و نقص توجه موثر است. مطابق با نتایج پژوهش بازی‌درمانی اکوسیستمیک می‌تواند به‌عنوان مداخله‌ای مناسب در کاهش نشانه‌های اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه بکار رود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - ارزیابی زیست محیطی با رویکرد اکوسیستمی و بوم‏شناختی سرزمین"مطالعه موردی حوزه آبخیز کلیبر چای"
        مهرداد اکبرزاده ساسان بابایی کفاکی جابر داودی علی فرامرزی
        این پژوهش به منظورارزیابی سرزمین با دو رویکرد اکوسیستمی و بوم شناختی سیمای سرزمین صورت پذیرفت. بدین منظور منطقه مورد مطالعه دوبار و هربار با یک رویکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از جمع آوری و تهیه داده ها و اطلاعات شاخص های کمی و کیفی سرزمین بی مقیاس و به صورت کمی تبدی أکثر
        این پژوهش به منظورارزیابی سرزمین با دو رویکرد اکوسیستمی و بوم شناختی سیمای سرزمین صورت پذیرفت. بدین منظور منطقه مورد مطالعه دوبار و هربار با یک رویکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از جمع آوری و تهیه داده ها و اطلاعات شاخص های کمی و کیفی سرزمین بی مقیاس و به صورت کمی تبدیل شده و لایه محدودیت بر پایه منطق بولین در روی نقشه و در هر رویکرد اعمال گردید. برای این منظور با استفاده از اصول فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم حمایت گروهی، وزن شاخص ها در هر رویکرد با در نظر گرفتن ماتریس های سازگار و میزان خطای قابل قبول محاسبه گردید. نهایتاً ارزیابی با استفاده از وزن دهی برای شاخص ها در هر رویکرد با اعمال مدل جبرانی خطی صورت پذیرفت. داده های به دست آمده پس از اعمال ضرایب با مدل جبرانی خطی در هر رویکرد در چهار دسته از بالاترین ترجیح به پایین ترین ترجیح مرتب شدند و نتیجه به دست آمده پس از اعمال داده های حاصله در قالب یک نقشه ترکیبی از هر دو رویکرد و یک ماتریس مشخص شد. انتخاب قطر ماتریس به عنوان مناسب ترین سایت ها برای هر رویکرد مورد توصیه، داده های به دست آمده توسط نقشه ترکیبی را نیز تایید کرد. این تحقیق مناطق دارای ترجیح خوب، متوسط و ظعیف برای توسعه سرزمین را در حوزه آبخیز کلیبرچای مشخص نمود. نتایج این پژوهش 12/4985 هکتار از واحد هیدرولوژیک مورد مطالعه را که دارای مساحت 3/54872 هکتار می باشد، مناسب برای توسعه در هر رویکرد نشان داد. هم چنین بیشترین همپوشانی در پایین ترین ترجیحات در هر رویکرد مشاهده شد. تفاصيل المقالة