-
دسترسی آزاد مقاله
1 - Synthesis, structural and optical properties of pure ZnO and Co doped ZnO nanoparticles prepared by the co-precipitation method
P. Geetha Devi A. Sakthi VeluAbstractPure ZnO and Cobalt (Co) doped ZnO nanoparticles (NPs) were synthesized by the co-precipitation method. The synthesized nanoparticles retained the wurtzite hexagonal structure, which was confirmed by X-ray diffraction studies. From FESEM studies, ZnO and Co dope چکیده کاملAbstractPure ZnO and Cobalt (Co) doped ZnO nanoparticles (NPs) were synthesized by the co-precipitation method. The synthesized nanoparticles retained the wurtzite hexagonal structure, which was confirmed by X-ray diffraction studies. From FESEM studies, ZnO and Co doped ZnO NPs showed Spherical and nanorod mixed phase and Spherical like morphology, respectively. The amount of dopant (Co2+) incorporated into ZnO sample was determined by EDAX. The FT-IR spectra confirmed the Zn–O stretching bands at 438 and 427 cm−1 for ZnO and Co doped ZnO NPs. From the UV–VIS spectroscopic measurements, the excitonic pecks were found around 376 and 370 nm for the respective samples. The photoluminescence measurements revealed that the broad emission was composed of seven different bands due to zinc vacancies, oxygen vacancies and surface defects. The dynamic light scattering (DLS) and Zeta potential measurements were used to find out the size and surface charges. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - The comparison synthesis of CuNiO2 nanoparticles prepared by sol-gel auto-combu on, microwave and co-precipitation techniques
S. A. Khorrami N. Naderfa M. G. G MojadadThe CuNiCA nanopanicles have been synthesized by sol-gel auto-combusson. microwave and co-precipitationtechniques. Then, the results of the three techniques were compared. In the vol-ael auto-combustion synthesiswas used glycine as a fuel. At first, sol was prepared. Th چکیده کاملThe CuNiCA nanopanicles have been synthesized by sol-gel auto-combusson. microwave and co-precipitationtechniques. Then, the results of the three techniques were compared. In the vol-ael auto-combustion synthesiswas used glycine as a fuel. At first, sol was prepared. Then, gel was achieved from drying so'. The prepared gelwas burnt at 350°C. In the noicrowavc technique, gel was prepared. Then, the final nanoparticles were producedon influence of microwave irradiation. The CuNiO2 nanoparticles 'ere prepared by co-pAcipitation methodinvolved metal sulfates The temperature of calcmations was 620T. These minoparticles were investigated byX-ray diffraction (XRD) and Scanning Plectmn Microscopy (SEM) techniques. The XRD results show that thenangeryssil eon tat iis various phases. stnictures and the average size of MilliThIMCIIMA CuNi0: cry stallities wascalculated by Scherer equation. Scanning Electron Microscopy was also used to characterize the microstnic tareand morphology. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - واکاوی زمانی – مکانی بارش‌های حدی مناطق غربی ایران
شهاب شفیعی غلامعلی مظفریهدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش‌های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از دادههای بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیمشناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناط چکیده کاملهدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش‌های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از دادههای بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیمشناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناطق غربی ایران 22 میلی متر برآورد گردید. روند بارش‌های حدی برای هر ماه در طول دوره آماری مورد پژوهش با استفاده روش من کندال شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که فراوانی روزهای بارش‌های حدی در 12 ماه سال در طول دوره آماری مورد مطالعه روند منفی و کاهشی داشته بجز در قسمت کوچکی از استان ایلام که کلا دارای روند مثبت و افزایشی داشته است در ماههای خرداد تا شهریور تقریبا نیمی از مناطق غربی هیچ روندی مشاهده نشد و شیب تغییرات سایر مناطق با روند منفی بین 0 تا 10 روز بوده است، در ماههای آذر و بهمن حدود 5 درصد منطقه مورد مطالعه دارای روند افزایشی بوده و در آذر ماه این روند افزایشی در نیمه غربی استان کرمانشاه مشاهده شد و در بهمن ماه این روند مثبت در قسمت شمال غربی استان کردستان مشاهده گردیدکه این مناطق منطبق بر ارتفاعات زاگرس هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - ارتباط سنجی بارش های شدید بهاری و تابش طول موج بلند خروجی زمین، مطالعه موردی بارش 15 آوریل 2016 شمال غرب ایران
علی غفاری محمد سلیقه محمدحسین ناصرزادههدف این تحقیق ارتباط سنجی بارش بهاری و تابش طول موج بلند خروجی با استفاده از بررسی نقشه های اقلیمی در سطوح مختلف جو، سطح زمین و نیز تهیه نقشه اشعه طول موج بلند بازتابشی زمین می باشد. برای این کار داده های آماری ایستگاه های سینوپتیک شمال غرب(15 آوریل 2016) از سازمان هواش چکیده کاملهدف این تحقیق ارتباط سنجی بارش بهاری و تابش طول موج بلند خروجی با استفاده از بررسی نقشه های اقلیمی در سطوح مختلف جو، سطح زمین و نیز تهیه نقشه اشعه طول موج بلند بازتابشی زمین می باشد. برای این کار داده های آماری ایستگاه های سینوپتیک شمال غرب(15 آوریل 2016) از سازمان هواشناسی اخذ شد. همچنین از داده های بازکاوی شده NCEP با قدرت تفکیک شبکه های افقی 5 درجه طول وعرض جغرافیایی استفاده شد واز طریق نرم افزار گردس، نقشه های تراز سطح دریا، سطح 500 هکتوپاسکال روزانه، چرخندگی تراز 700 هکتوپاسکال، نقشه های همگرایی و واگرایی جریان رطوبت، نقشه طول موج بلند بازتابشی سطح زمین، نقشه فرارفت قائم جو و نقشه های امگا نمایش داده شد. بررسی نقشه های تهیه شده بیانگر آن است عامل اصلی وقوع بارش شمال غرب ایران در 26 فروردین، ورود سامانه های بارشی از اروپای شرقی و همراهی توده هواهای غربی با این سامانه بوده است و اثر همرفت محلی در صبح به خاطر بالابودن میزان طول موج بلند خروجی زمین بسیار ناچیز اما دربعدازظهر به دلیل پایین بودن میزان آن همرفت محلی شدت یافته است و بیشترین بارش در روز مطالعه اتفاق افتاده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی و شناسایی الگوهای سینوپتیکی مولد بارش‌های سیلابی فراگیر و مخرب در ایران
علی حنفی ولی اسفندیارکشور ایران به دلیل شرایط و موقعیت جغرافیایی خاص، از شرایط متفاوت بارشی برخوردار است به نحوی که علی‌رغم دارا بودن بارشی معادل یک‌سوم بارش میانگین جهانی، دارای نوسان شدید در رژیم بارش است. هدف از انجام این پژوهش بررسی و شناسایی الگوهای سینوپتیکی مول بارش‌های سیلابی و مخرب چکیده کاملکشور ایران به دلیل شرایط و موقعیت جغرافیایی خاص، از شرایط متفاوت بارشی برخوردار است به نحوی که علی‌رغم دارا بودن بارشی معادل یک‌سوم بارش میانگین جهانی، دارای نوسان شدید در رژیم بارش است. هدف از انجام این پژوهش بررسی و شناسایی الگوهای سینوپتیکی مول بارش‌های سیلابی و مخرب در دوره 4 تا 7 فروردین‌ماه 1398 میباشد. بدین منظور ابتدا دادههای بارش روزانه برای 100 ایستگاه همدید کشور که در این دوره بارش قابل‌ملاحظه‌ای داشتند از سازمان هواشناسی اخذ و مورد واکاوی قرار گرفت، همچنین دادههای جوی روزانه فشار تراز سطح دریا، ارتفاع و نیز تاوایی تراز 500 هکتوپاسکال، رطوبت نسبی و جهت باد تراز 850 هکتوپاسکال از سایت مرکز ملی پیشبینی محیطی و مطالعات جوی آمریکا اخذ و نقشه‌های آن با استفاده از نرم‌افزار Grads تهیه و مورد واکاوی قرار گرفت. نتایج حاصل از واکاوی نقشه‌های همدید نشان داد که در دوره موردمطالعه به جز ناحیه شمال غرب ایران، بقیه مناطق کشور تحت تأثیر یک سامانه کم فشار با منشأ مدیترانه قرار داشته است. کشیدگی زبانه پرفشار سیبری بر روی دریای خزر و شمال کشور باعث ایجاد شیو فشار در مرز بین دو توده هوا شده و از گسترش آن به سمت شمال غرب هم جلوگیری کرده است. همچنین عبور این سامانه از روی دریای سرخ، خلیج‌فارس و دریای عمان و تغذیه رطوبتی مناسب توسط آنها، برشدت ناپایداری‌های آن افزوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تحلیل و پیشبینی بارش های منطقه لارستان با استفاده از مدل زنجیره مارکوف
بهلول علیجانی زین العابدین جغفرپور حیدر قادریدر این مقاله تحلیل و پیش بینی بارش های منطقه لارستان، روزهای بارش 0/1 میلی متر و بیشتر ایستگاه لار در دوره آماری 2003-19960 بررسی شده است. ابتدا فراوانی روزهای بارانی بر اساس تداوم آن ها گروه بندی و فراوانی هرکدام از توالی ها به صورت مجزا مطالعه گردید. سپس بر اساس مدل ز چکیده کاملدر این مقاله تحلیل و پیش بینی بارش های منطقه لارستان، روزهای بارش 0/1 میلی متر و بیشتر ایستگاه لار در دوره آماری 2003-19960 بررسی شده است. ابتدا فراوانی روزهای بارانی بر اساس تداوم آن ها گروه بندی و فراوانی هرکدام از توالی ها به صورت مجزا مطالعه گردید. سپس بر اساس مدل زنجیره مارکوف احتمال وقوعهریک از توالی ها به صورت ماهانه ، فصلی و سالانه محاسبه شد. یافته های تحقیق نشان داد که:حداکثر فراوانی روزهای بارانی 44 روز و حداقل آن 11 روز در سال است . ژانویه بیشرین فراوانی و ماه هایمه و ژوئیه کمترین فراوانی را دارند. زمستان فصل مرطوب و بهار فصل خشک منطقه است. شدت متوسط هر بارش 8/2 میلی متر ، فاصلة متوسط بین دو بارش در دوره بارانی 6/2 روز، زمان متوسط شروع بارندگی 17 آذر و خاتمة بارندگی 26 فروردین است.مقایسه فراوانی توالی های پیش بینی شده با فراوانی توالی های مشاهده شده دقت مدل زنجیر ه مارکوف رادر پیش بینی توالی های خشک و مرطوب در مناطقی مانند لارستان که ناهماهنگی شدید بارش دارند، نشان داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - شناسایی مکان های طبیعی مناسب جمع آوری نزولات آسمانی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی) مطالعه موردی: دشت بیرجند(
محمد حسن نامیدر مناطق خشک همانند سطح عظیمی از کشور ما، انسان همیشه با کمبود آب مواجه بوده و هست. در این مناطق امکان افزایش آب قابل استفاده بسیار محدود می باشد. از این رو برای مبارزه با کمبود آن، باید با مدیریتی صحیح، بیش تر به حفاظت و بهره برداری بهینه از آن توجه داشت. شناسایی مکان چکیده کاملدر مناطق خشک همانند سطح عظیمی از کشور ما، انسان همیشه با کمبود آب مواجه بوده و هست. در این مناطق امکان افزایش آب قابل استفاده بسیار محدود می باشد. از این رو برای مبارزه با کمبود آن، باید با مدیریتی صحیح، بیش تر به حفاظت و بهره برداری بهینه از آن توجه داشت. شناسایی مکان های مناسب به منظور جمع آوری رواناب قدمی مهم در راستای افزایش دسترسی به آب و در نتیجه حاصلخیزی خاک در مناطق نیمه بیابانی می باشد. در این مقاله به منظور تعیین مناطق مستعد جمع آوری رواناب دشت بیرجند از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) استفاده شده است. برای این منظور توان تولید رواناب قسمت های مختلف حوزه با در نظر گرفتن تغییرات مکانی عواملی از قبیل خاک، کاربری اراضی، بارندگی و شیب تولید گردیده و سپس با ترکیب لایه ها در محیط GIS مکان های مستعد جمع آوری رواناب شناسایی گردید. استعداد منطقه در جمع آوری رواناب در4 سطح ضعیف، متوسط، خوب و بسیارخوب تعریف شد که به ترتیب 38/28، 9/43، 91/20، 3/7 درصد از مساحت حوضه را به خود اختصاص می دهند. در نهایت ظرفیت ذخیره آب در یکی از محدوده های با استعداد ذخیره بسیار خوب مورد بررسی قرار گرفته و نتایج در سه حالت مختلف خاکریزی مورد بحث قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - اثر نوسان قطبی بر نوسان های دما و بارش فصل زمستان در ایران مرکزی
کمال امیدوار مهدی جعفری ندوشنهدف از اجرای این تحقیق پیش بینی ناهنجاری های دما و بارش زمستان( دسامبر- مارس) در ایران مرکزی با استفاده از الگوهای پیوند از دور می باشد. داده های مورد استفاده شامل نمایه نوسان قطبی و مقادیر دما( کمینه، بیشینه و میانگین) و بارش به صورت روزانه در طول 45 سال ( 2010-1965 می چکیده کاملهدف از اجرای این تحقیق پیش بینی ناهنجاری های دما و بارش زمستان( دسامبر- مارس) در ایران مرکزی با استفاده از الگوهای پیوند از دور می باشد. داده های مورد استفاده شامل نمایه نوسان قطبی و مقادیر دما( کمینه، بیشینه و میانگین) و بارش به صورت روزانه در طول 45 سال ( 2010-1965 میلادی) در 9 ایستگاه ایران مرکزی می باشد. پس از میانگین گیری از داده ها، سری های زمانی فصلی برای هر متغیر به صورت جداگانه ساخته شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که در فاز مثبت نوسان قطبی دمای زمستان در ایران مرکزی کاهش می یابد. همچنین مشخص شد تغییرات نمایه AO در فصل پاییز تا 25 درصد تغییرات دمای زمستان منطقه مورد مطالعه را توجیه می کند. به دلیل عدم وجود ضرایب همبستگی معنادار در اغلب ایستگاه های مورد مطالعه، می توان نتیجه گرفت بین نوسان قطبی و بارش زمستانه ایران مرکزی رابطه ای وجود ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - آشکار سازی تغییرات بارش ماهانه ایستگاه اهر در ارتباط با الگوهای پیوند از دور
علی محمد خورشیددوست یوسف قویدل رحیمیدر این مقاله با استفاده از داده های بارش ماهانه ایستگاه سینوپتیک اهر در یک بازه بلند مدت 47 ساله از سال 1960 تا 2006 میلادی، نوسانات بارش و روند تغییرات بارش مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج استفاده از آزمون من کندال حاکی از معنی داری تغییرات بارش ماه های جولای و اگوست چکیده کاملدر این مقاله با استفاده از داده های بارش ماهانه ایستگاه سینوپتیک اهر در یک بازه بلند مدت 47 ساله از سال 1960 تا 2006 میلادی، نوسانات بارش و روند تغییرات بارش مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج استفاده از آزمون من کندال حاکی از معنی داری تغییرات بارش ماه های جولای و اگوست ایستگاه اهر است. تحلیل های آماری رابطه بارش های ماهانه ایستگاه اهر با الگوهای پیوند از دور را مورد تایید قرار داد که در این راستا رابطه بارش های پاییزی با الگو جوی- اقیانوسی ال نینو شاخص نوسان جنوبی موسوم به انسو در فاز گرم یا ال نینو موجب افزایش بارش و در فاز سرد یا لانینا موجب خشکسالی می شود. رابطه بارش های زمستانی با الگوهای پیوند از دور نوسانات اطلس شمالی و الگوی نوسانات اقیانوس منجمد شمالی (شمالگان) معنی دار بوده به نحوی که در فاز منفی نوسانات اطلس شمالی کثرت سیکلون های وارد شده به منطقه بارش اهر افزایش و در فاز مثبت به علت غلبه آنتی سیکلون یا پرفشار آزور بارش کاهش می یابد. آزمون مدل نمرات استاندارد شده بارش برای ارزیابی دوره های مرطوب و خشک ماهانه نیز این موضوع را تداعی کرد که وقوع گاه به گاه دوره های خشک در ایستگاه اهر اجتناب ناپذیر است. استقلال دوره های خشک و مرطوب ماهانه از همدیگر از دیگر نتایج این مطالعه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی احتمال تغییر اقلیم در استان کرمان با روش من – کندال (مطالعه موردی ایستگاه کرمان)
بتول باهکتغییر اقلیم یکی از عمده ترین چالش های پیش روی بشر در زمان حاضر است. پدیده هایی مانند تغییرات بارندگی، گرم شدن جهانی، ذوب شدن یخ های قطبی، سیل، سرماها و گرما های بی موقع و شدید در بسیاری از نقاط جهان به حدی شدید و خسارت بار و نگران کننده است که موضوع تغییر اقلیم را در صد چکیده کاملتغییر اقلیم یکی از عمده ترین چالش های پیش روی بشر در زمان حاضر است. پدیده هایی مانند تغییرات بارندگی، گرم شدن جهانی، ذوب شدن یخ های قطبی، سیل، سرماها و گرما های بی موقع و شدید در بسیاری از نقاط جهان به حدی شدید و خسارت بار و نگران کننده است که موضوع تغییر اقلیم را در صدر مطالعات محققین علوم جوی قرار داده است و تحقیقات گسترده ای در مقیاس جهانی، ناحیه ای و محلی را به خود اختصاص داده است. به منظور بررسی احتمال تغییر اقلیم استان کرمان میانگین بارش و میانگین، حداقل، حداکثر درجه حرارت، ایستگاه سینوپتیک کرمان طی سال های 2005-1956 از سایت اینترنتی سازمان هواشناسی دریافت و به صورت سری زمانی تنظیم و با استفاده از آزمون من کندال بررسی شده است. در این تحقیق با استفاده از مدل فوق نوع و زمان تغییرات عناصر مذکور شناسایی شده است. نتایج حاصل از تحلیل ها نشان می دهد زمان شروع بیشتر تغییرات ناگهانی و از هر دو نوع روند و نوسان است. میزان تغییرات بارش در ماه های گرم چشمگیر تر می باشد در حالی که میانگین، حداقل و حد اکثر درجه حرارت در ماه های آوریل، نوامبر و دسامبر بیشتر و چشمگیر تر بوده و سایر ماه ها تفییرات قابل ماحظه ای مشاهده نمی شود. در مجموع مقدار بارش ایستگاه طی دوره مطالعه کاهش و میانگین حد اقل و حداکثر درجه حرارت افزایش داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - بررسی وضعیت خشکسالی دشت کاشان شامل شهرستان‌های کاشان و آران و بیدگل (نوش‌آباد) با استفاده از شاخص بارش استاندارد (SPI)
امیر فخرآبادی علیرضا انتظاری ام البنین بذرافشانخشکسالی پدیده‌ای خزنده است، که تاثیرات زیاد و تهدید کننده ای بر زندگی انسان دارد. خشکسالی را در یک دوره زمانی با هوای نامعمول خشک که به حد کافی با فقدان آب به علت عدم تعادل هیدرولوژیک روبرو است تعریف میکنند.در خشکسالی چهار ویژگی عمده مورد مطالعه قرار می‌گیرد که عبارتند چکیده کاملخشکسالی پدیده‌ای خزنده است، که تاثیرات زیاد و تهدید کننده ای بر زندگی انسان دارد. خشکسالی را در یک دوره زمانی با هوای نامعمول خشک که به حد کافی با فقدان آب به علت عدم تعادل هیدرولوژیک روبرو است تعریف میکنند.در خشکسالی چهار ویژگی عمده مورد مطالعه قرار می‌گیرد که عبارتند از شدت، مدت، فراوانی و گستره خشکسالی. هدف از این تحقیق پهنهبندی شدت خشکسالی در دشت کاشان میباشد. به این منظور، از شاخص بارش استاندارد (SPI) به عنوان شاخص منتخب جهت پایش خشکسالی در ایستگاههای واقع در داخل دشت با طول دوره آماری مشترک 20 ساله (1390-1369) در مقیاس زمانی 3،6،9،12،24 و 48 ماهه استفاده گردید. بیشترین فراوانی خشکسالی در دوره 24 ماهه و بیش ترین گستره خشکسالی رخ داده در دشت از نوع حاد و بسیار شدید می باشد. مقادیر SPI در سالهای خشکسالی شدید در مقیاس‌های زمانی با استفاده از تکنیک زمین‌آمار بر پهنه استان تصویر و طبقه بندی گردید. بورسی نقشه‌ها نشان میدهد، وسعت خشکسالی با افزایش مقیاس زمانی کاهش یافته و وضعیت خشکسالیها در پهنه دشت از سمت غرب به شرق افزایش می‌یابد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - هماهنگی مراکز فشار جنب حاره ای در بارش های سیل آسای منطقه جنوب و جنوب شرق ایران مطالعه موردی: بارش جولای 1976
محمد سلیقهخصیصه ویژه آب و هوایی نیمه جنوبی کشور ایران (بویژه جنوب شرق ) ریزش های تابستانه است که در بیندوره های ریزش هایی که تاکنون مورد مطالعه قرار گرفته ، بارش بلند مدت جولای 1976 از ویژگی منحصر به فردیبرخوردار بوده است . در این دوره هماهنگی بین چرخش های آتمسفری عرض های پایین ( چکیده کاملخصیصه ویژه آب و هوایی نیمه جنوبی کشور ایران (بویژه جنوب شرق ) ریزش های تابستانه است که در بیندوره های ریزش هایی که تاکنون مورد مطالعه قرار گرفته ، بارش بلند مدت جولای 1976 از ویژگی منحصر به فردیبرخوردار بوده است . در این دوره هماهنگی بین چرخش های آتمسفری عرض های پایین (چرخند موسمی )وعرض های میانی (پرفشار جنب حاره ای) به چشم می خورد. این پژوهش نشان می دهد که هماهنگی بین اینسیستم های فشار باعث تقویت وشدت یافتن نفوذ رطوبت از سمت شرق به منطقه مطالعه شده است . هماهنگیبین این دو سیستم در جنوب کوه های هیمالیا نوعی همگرایی را باعث شده که جریان های شرقی غربی حاشیه قطبیسلول موسمی با سرعت بیشتری حرکت نموده اند. این افزایش سرعت سیستم را قادر ساخته که بتواند رطوبتبیشتری را به منطقه جنوب وجنوب شرق کشور ایران برساند.بعلاوه برای نزول بارش، نیاز به عوامل صعود است . عوامل صعود هنگامی ایجاد می شود که سطوح میانیاتمسفر شرایط برای صعود را فراهم کنند . بررسی ها در این پژوهش نشان داد، هنگامی که پر فشارهای جنبحاره ای به سطوح بالاتر منتقل می شوند امکان صعود همرفت های محلی افزایش یافته و ریزش های جوی به وقوعمی پیوندد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - تجزیه و تحلیل مکانی حداکثر بارندگی محتمل (PMP) در ایران
سید جمالدین دریاباری حسین محمدی غلامحسین رضائیحداکثر بارندگی محتمل(PMP)یک ساختار مفهومی است که اندازه شدید ترین بارندگی برای طراحی سد ،مخازن وپروژه های شهری را برای ما تعیین می کند. هدف اصلی این مطالعه، بررسی و تعیین بیشترین بارندگی محتمل و تحلیلفضایی آن در ایران است. بدین منظور از میان 180 ایستگاه سینوپتیک موجود د چکیده کاملحداکثر بارندگی محتمل(PMP)یک ساختار مفهومی است که اندازه شدید ترین بارندگی برای طراحی سد ،مخازن وپروژه های شهری را برای ما تعیین می کند. هدف اصلی این مطالعه، بررسی و تعیین بیشترین بارندگی محتمل و تحلیلفضایی آن در ایران است. بدین منظور از میان 180 ایستگاه سینوپتیک موجود در ایران 94 ایستگاه که دارای آمار بلندمدت بارندگی 20-55 سالمی باشند،انتخاب گردید. سپس با استفاده از نرم افزار های آماری همچونEXCEL وSPSSمقدار و میزان آن محاسبه گردید. از میان روش های آماری موجود برای محاسبه حداکثر بارندگی محتمل ازروش هرشفیلد استفاده گردید و در نهایت با استفاده از نرم افزارARCGISو روشKRIGINGتحلیل فضایی انجام گردید. نقشه های بدست آمده از حداکثر بارندگی محتمل در ایران نشانگر این مسئله است که کشور ایران از نظرتوزیع مکانی بارش سالانه دارای نایکنواختی می باشد. طبق نقشه های موجود بیشترین مقدار بارندگی محتمل مربوط بهسواحل شمالی و جنوبی ایران است. بدین ترتیب مقدارPMPاز سواحل جنوب ایران به سمت نواحی مرکزی، کاهشو از نواحی مرکزی به سمت سواحل شمالی ایران افزایش می یابد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - تغییرات زمانی رطوبت خاک تحت تأثیر بارندگی و دما در شرایط آیش و کشت در کشتزار دیم
یونس مظلوم علی آبادی علی رضا واعظی جعفر نیکبخترطوبت خاک عامل اصلی تعیین کننده رشد گیاهان به‌ویژه در زمین های دیم است. رطوبت خاک طی دوره رشد به‌دلیل بارش، تبخیر و سایر عوامل محیطی دچار تغییرات زمانی میشود. این پژوهش به‌منظور یافتن عوامل اقلیمی مؤثر بر رطوبت خاک تحت شرایط دیم انجام گرفت. آزمایش مزرعه‌ای در کشتزار دی چکیده کاملرطوبت خاک عامل اصلی تعیین کننده رشد گیاهان به‌ویژه در زمین های دیم است. رطوبت خاک طی دوره رشد به‌دلیل بارش، تبخیر و سایر عوامل محیطی دچار تغییرات زمانی میشود. این پژوهش به‌منظور یافتن عوامل اقلیمی مؤثر بر رطوبت خاک تحت شرایط دیم انجام گرفت. آزمایش مزرعه‌ای در کشتزار دیم با شیب 10 درصد و در دو شرایط کشت: آیش و تحت کشت گندم زمستانه در دانشگاه زنجان طی دوره رشد از 1395 تا 1396 انجام شد. برای این کار شش کرت با ابعاد پنج متر در دو متر به‌صورت موازی با شیب مطابق با شیوه رایج کشت در منطقه طراحی شد. مقدار رطوبت خاک با فاصله زمانی هفت روز و به وسیله دستگاه TDR مدل IDRG SMS-T2 طی دوره رشد اندازه‌گیری شد. متغیرهای اقلیمی شامل دمای هوا و بارندگی و نیز دمای خاک در طول دوره رشد تعیین گردید. بر اساس نتایج، رطوبت خاک در کرت‌های تحت کشت حدود 11 درصد کمتر از کرت‌های آیش بود و این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار بود. مقدار رطوبت خاک بین ماههای مختلف به طور معنی‌داری برای هر دو شرایط کشت متفاوت بود (001/0p<). همبستگی مثبت معنی‌دار بین رطوبت خاک و بارندگی، دمای هوا و دمای خاک در هر دو شرایط کشت وجود داشت (05/0p<). در کرت‌های آیش نسبت به کرت‌های کشت، وابستگی بیشتری بین رطوبت خاک و دمای هوا (44/0=r) و دمای خاک (51/0=r) وجود داشت. این پژوهش نشان داد که دمای خاک به عنوان مؤثرترین ویژگی تعیین کننده رطوبت خاک در زمین‌های آیش و تحت کشت در منطقه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - تحلیل فراوانی دومتغیره مشخصه‌های بارندگی با استفاده از توابع مفصل ارشمیدسی (مطالعه موردی: حوضه خانمیرزا در استان چهارمحال و بختیاری)
سمیرا مراد زاده رحمت آبادی محسن ایراندوست رسول میرعباسیزمینه و هدف: هدف از این مطالعه تحلیل فراوانی دو متغیره مشخصه های بارندگی با استفاده از توابع مفصل می باشد. برای این منظور، از داده های روزانه بارندگی ایستگاه آلونی واقع در دشت خانمیرزا طی دوره آماری 1391-1365 استفاده گردید. پس از بررسی رویدادهای بارندگی ثبت شده در ای چکیده کاملزمینه و هدف: هدف از این مطالعه تحلیل فراوانی دو متغیره مشخصه های بارندگی با استفاده از توابع مفصل می باشد. برای این منظور، از داده های روزانه بارندگی ایستگاه آلونی واقع در دشت خانمیرزا طی دوره آماری 1391-1365 استفاده گردید. پس از بررسی رویدادهای بارندگی ثبت شده در ایستگاه آلونی در دوره مورد مطالعه (763 رویداد)، مدت زمان بارندگی، عمق بارندگی و سپس شدت بارندگی رویدادها محاسبه گردید. بررسی‌ها نشان میدهد که در منطقه مورد مطالعه، معمولاً رویدادهای بارش با شدت 5 میلیمتر بر ساعت و بیشتر منجر به وقوع سیلاب می‌شوند، لذا در این مطالعه رویدادهایی که منجر به ایجاد سیلاب شده اند برای ادامه محاسبات انتخاب گردیدند. سپس توزیع های رایج در هیدرولوژی بر هریک از مشخصه‌های بارندگی (مدت، شدت، عمق بارندگی) برازش داده شد و توزیع‌هایی که بهترین برازش را بر هر یک از مشخصه‌های بارندگی داشتند، انتخاب گردیدند. در ادامه جهت ایجاد توزیع چندمتغیره مشخصه‌های بارندگی، از ده تابع مفصل استفاده گردید.روش پژوهش: در این مطالعه در ابتدا مشخصه های بارندگی نظیر شدت، مدت و عمق برای داده های بارندگی که منجر به سیل می شوند استخراج گردید. سپس توابع توزیع حاشیه ای رایج در هیدرولوژی بر مشخصه ها برازش داده شد. در ادامه بعد از انتخاب توزیع حاشیه ای برتر به‌منظور ایجاد تابع توزیع تجمعی (CDF) به‌منظور ایجاد توزیع چندمتغیره مشخصه‌های بارندگی، برازش توابع مفصل کلایتون، علی- میخائیل- حق، فارلی- گامبل- مورگن اشترن، فرانک، گالامبوس، گامبل- هوگارد، پلاکت، فیلیپ- گامبل، جو و گامبل- بارنت بر متغیرهای مذکور به‌صورت دوبه دو بررسی گردید و برای هر جفت از مشخصه های بارندگی تابع مفصل برتر با مقایسه با مقادیر متناظر مفصل تجربی تعیین گردید. سپس با استفاده از معیارهای نکوئی برازش تابع مفصل برتر برای مشخصه های بارندگی تعیین گردید. از آنجائیکه شرط استفاده از توابع مفصل وجود همبستگی بین مشخصه های مورد مطالعه می باشد لذا با استفاده از ضرایب همبستگی اسپیرمن، پیرسون و کندال همبستگی بین مشخصه ها بررسی گردید همچنین موارد دوره بازگشت های توأم و شرطی، احتمال توأم و شرطی و دوره بازگشت کندال که از مفاهیم اساسی جهت تحلیل بر اساس توابع مفصل می باشند مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که تابع توزیع مقادیر حدی (GEV) بر مشخصه های بارندگی (شدت، مدت، عمق) به عنوان تابع توزیع برتر شناخته شد و نتایج حاصل از آزمون نکوئی برازش نشان داد که تابع مفصل جو به عنوان تابع مفصل برتر بر مشخصه های (شدت و مدت) و (شدت و عمق) می باشد و تابع مفصل فارلی گامبل مورگن اشترن به عنوان تابع مفصل برتر بر مشخصه های عمق و مدت بارندگی شناخته شد. در ادامه نتایج حاصل از احتمال توأم و شرطی نشان داد در زمانی که بارندگی های سیل 8 ساعت باشد برای سطح احتمال 2/0 میزان بارندگی 45 میلی متر خواهد بود و برای احتمال شرطی برای مدت زمان 15 ساعت برای همین سطح احتمال میزان بارندگی 51 میلی متر خواهد بود. نتایج حاصل از دوره بازگشت توأم برای حالت عطفی نشان داد که برای عمق بارندگی 60 میلی متر و شدت بارندگی 60 میلی متر در ساعت دوره بازگشت در حالت و کمتر از 20 سال می باشد. بر اساس حالت یا برای همین مقدار شدت و عمق بارندگی میزان دوره بازگشت کمتر از 10 سال (حدود 6 سال) می باشد. برای دوره بازگشت 25 ساله به شرطی که مدت بارندگی 5/12 ساعت یا بیشتر باشد، عمق بارندگی 75 میلی متر خواهد بود.نتایج: بر اساس نتایج مقایسه مقادیر مفصل‌های تئوری با مقادیر متناظر احتمال توأم تجربی، تابع مفصل جو به‌عنوان تابع مفصل برتر برای ایجاد توزیع دومتغیره جفت مشخصه های شدت و عمق بارندگی و همچنین جفت مشخصه های شدت و مدت بارندگی شناخته شد و تابع مفصل فارلی- گامبل- مورگن اشترن برازش مناسب‌تری بر داده های مدت و عمق بارندگی داشت. در ادامه با استفاده از توابع مفصل برتر برازش یافته اطلاعات مفیدی نظیر احتمال توأم و شرطی و همچنین دوره بازگشت‌های توأم و شرطی استخراج گردید. بیشترین میزان عمق بارندگی ثبت شده در ایستگاه آلونی 7/114 میلی متر و مدت زمان آن 40/14 ساعت بوده است، با این مشخصه‌ها دوره بازگشت شرطی آن تقریباً 50 ساله، برای حالت عطفی and این دوره بازگشت 160 ساله و برای حالت فصلی or 60 ساله می باشد. نتایج حاصل از دوره بازگشت های توأم و شرطی در این تحقیق کاربرد گسترده ای در مطالعات هیدرولوژی و منابع آب داشته که از جمله آنها می توان به تحلیل ریسک سیلاب، خشکسالی، عملیات آبخیزداری و مرتع‌داری اشاره کرد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - پیشبینی نمایه خشکسالی SPI به‌روش‌های رگرسیون بردار پشتیبان و خطی چندگانه
سعید صمدیان فرد اسماعیل اسدیخشکسالی پدیده ای طبیعی است که به‌علت برهم‌کنش عوامل مختلف هواشناسی، دارای فرآیند پیچیده ای بوده و در همه شرایط اقلیمی و در تمام مناطق کره زمین به وقوع می‌پیوندد. لذا پیشبینی نمایههای خشکسالی و ارزیابی زمانی آنها، یکی از راه‌های مؤثر در مدیریت بحران خشکسالی و تدوین طر چکیده کاملخشکسالی پدیده ای طبیعی است که به‌علت برهم‌کنش عوامل مختلف هواشناسی، دارای فرآیند پیچیده ای بوده و در همه شرایط اقلیمی و در تمام مناطق کره زمین به وقوع می‌پیوندد. لذا پیشبینی نمایههای خشکسالی و ارزیابی زمانی آنها، یکی از راه‌های مؤثر در مدیریت بحران خشکسالی و تدوین طرح‌هایی به‌منظور کاهش اثرات آن به نظر میرسد. در پژوهش حاضر، برای پیشبینی نمایه خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI) در ایستگاه سینوپتیک تبریز در بازه‌زمانی سالهای 1358 تا 1391، از روشهای رگرسیون بردار پشتیبان و رگرسیون خطی چندگانه استفاده گردید. بدین منظور، برای پیشبینی نمایه SPI در دورههای 3، 6، 9، 12، 24 و 48 ماهه از شش ترکیب متفاوت ورودی متشکل از مقادیر متناظر قبلی همان نمایه استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل پارامترهای آماری نشان داد که هر دو روش مورد مطالعه دقت مناسبی در پیشبینی نمایههای خشکسالی داشته‌اند ولی با این وجود، روش رگرسیون بردار پشتیبان در پیشبینی نمایههای SPI-6، SPI-9 و SPI-24 به‌ترتیب با داشتن جذر میانگین مربعات خطای 4985/0، 4340/0 و 2427/0 عملکرد بهتری در مقایسه با رگرسیون خطی چندگانه داشته است. ولی در پیشبینی نمایههای SPI-3، SPI-12 و SPI-48، روش رگرسیون خطی چندگانه خطای نسبی کمتری را نشان داد. با این وجود، می‌توان چنین نتیجه‌گیری نمود که هر دو روش مورد مطالعه شامل رگرسیون بردار پشتیبان و خطی چندگانه پیش‌بینی‌های مناسبی از نمایههای خشکسالی داشته‌اند و می‌توانند برای مدیریت عواقب ناشی از پدیده مذکور، با اطمینان قابل قبولی مورد استفاده قرار گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - ارزیابی منابع بارش جهانی با قدرت تفکیک زمانی و مکانی بالا در سطح حوضه دره رود اردبیل
علیرضا پیل پایه افشین شایقی آیدین باختر اکبر رحمتی افشین وطنخواهپراکنش نامناسب ایستگاههای اندازه‌گیری بارش در سطح زمین، باعث افزایش استفاده از منابع بارش شبکه‌بندی شده متشکل از منابع ماهواره‌ای، بازتحلیل و زمینی شده است. بنابراین، اندازه‌گیری و برآورد دقیق مقدار و رخدادهای بارش از اهمیت زیادی برخوردار است. با توسعه روزافزون تکنولوژ چکیده کاملپراکنش نامناسب ایستگاههای اندازه‌گیری بارش در سطح زمین، باعث افزایش استفاده از منابع بارش شبکه‌بندی شده متشکل از منابع ماهواره‌ای، بازتحلیل و زمینی شده است. بنابراین، اندازه‌گیری و برآورد دقیق مقدار و رخدادهای بارش از اهمیت زیادی برخوردار است. با توسعه روزافزون تکنولوژی‌های ماهواره‌ای در دهههای اخیر، امکان دسترسی به منابع بارشی با تفکیک مکانی و زمانی بالا برای بسیاری از نقاط جهان فراهم شده است. با توجه به اینکه این منابع بارشی به دلیل عدم قطعیت‌هایی که در تخمین ضخامت ابر و بارش دارند، بدون ارزیابی اولیه قابل استفاده نیستند. هدف از این پژوهش ارزیابی منابع بارش CMORPH، PERSIANN و PERSIANN-CDR بر اساس شاخصهای آماری و همچنین شاخصهای جدول توافقی در سطح حوضه دره‌رود اردبیل است. بررسی نتایج بدست آمده حاکی از آن است که منبع CMORPH در اکثر ایستگاههای مورد بررسی با دارا بودن شاخص RMSE کمتر از 3 میلیمتر و شاخص CC بیشتر از 7/0، از عملکرد بهتری در برآورد بارش سطح حوضه برخوردار میباشد. همچنین از لحاظ شاخصهای بدست آمده از جدول توافقی بارش نیز، منبع CMORPH در اکثر شاخص‌ها (به جز Bias) بهتر از منابع دیگر عمل کرده است و لذا توصیه میشود در صورت استفاده از این منابع بارش در مطالعات آینده در سطح حوضه دره‌رود، می‌توان با تصحیح اریبی از دادههای منبع CMORPH استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - بررسی اثر پارامترهای هواشناسی بر رخدادهای بارشی شدید در اقلیمهای مختلف ایران با استفاده از رگرسیون چندک
صدیقه برارخان‌پور احمدی محمدعلی غلامی سفیدکوهی مجتبی خوش روشزمینه و هدف: تغییرات اقلیمی ناشی از پیشرفت و صنعتی شدن جوامع بشری موجب تغییر در شدت و فراوانی بارش‌های شدید و سیل آسا شده است که خسارت‌های غیرقابل جبرانی را به همراه داشته است. به منظور کاهش این خسارت‌ها لازم است تغییرات مقادیر حدی بارش و عوامل موثر بر آن در هر منطقه شن چکیده کاملزمینه و هدف: تغییرات اقلیمی ناشی از پیشرفت و صنعتی شدن جوامع بشری موجب تغییر در شدت و فراوانی بارش‌های شدید و سیل آسا شده است که خسارت‌های غیرقابل جبرانی را به همراه داشته است. به منظور کاهش این خسارت‌ها لازم است تغییرات مقادیر حدی بارش و عوامل موثر بر آن در هر منطقه شناسایی شود. روشهای رگرسیون چندک قادر هستند روندها را نه‌تنها در میانه، بلکه در دامنه‌های مختلف سری داده‌ها بررسی کنند. بنابراین هدف از این پژوهش، بررسی روند فصلی مقادیر مختلف از بارش و نیز بررسی رابطه‌ی پارامترهای اقلیمی کمینه دما، بیشینه دما، کمینه رطوبت نسبی، بیشینه رطوبت نسبی و بیشینه سرعت باد بر روی مقادیر مختلف بارش در اقلیمهای مختلف ایران میباشد.روش پژوهش: در گام اول، سری زمانی روزانه دادههای اقلیمی شامل بارش، کمینه و بیشینه دما، کمینه و بیشینه رطوبت نسبی و بیشینه سرعت باد برای یک دوره‌ی 45 ساله در فصل‌های مختلف برای 5 ایستگاه سینوپتیک بابلسر، شیراز، بندرعباس، خرم آباد و تربت حیدریه تشکیل شد. در انتخاب ایستگاههای مطالعاتی سعی شد از ایستگاههای با اقلیمهای متفاوت و با طول دوره‌ی آماری مناسب انتخاب گردد. سپس به بررسی روند تغییرات فصلی مقادیر مختلف بارش در چندک‌های مختلف (چندک‌های 01/0، 05/0، 1/0، 25/0، 5/0، 75/0، 9/0، 95/0 و 99/0) با استفاده از روش رگرسیون چندک در تمامی ایستگاههای مطالعاتی پرداخته شد. در گام بعدی، رابطه‌ی پارامترهای اقلیمی بر روی مقادیر مختلف بارش (مقادیر بارش کم تا بسیار بالا) در فصل‌های مختلف برای هر یک از ایستگاهها، با استفاده از روش رگرسیون چندکی بررسی شد. سپس نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج بررسی روند تغییرات بارش روزانه نشان داد که مقادیر بالای بارش در فصل بهار، در ایستگاههای بندر عباس، شیراز و تربت حیدریه به صورت معنی‌دار کاهش یافته اما مقادیر بسیار بالای بارش (چندک‌های 95/0 و 99/0) در ایستگاههای بابلسر و خرم آباد افزایش یافته است. همچنین، مقادیر بارش‌های بسیار بالای روزانه در تابستان، در ایستگاه بندرعباس کاهش اما در ایستگاههای تربت حیدریه و خرم آباد به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در حالی‌که در فصل زمستان، مقادیر مختلف بارش در تمامی فصل‌ها دارای روند کاهشی بوده و تنها یک شیب مثبت معنی‌دار در مقادیر بارش‌های بسیار بالا (چندک 99/0) در ایستگاه بابلسر وجود داشت. در بررسی پارامترهای موثر بر بارش‌های حدی نتایج نشان داد که مقدار تاثیر بر روی وقوع بارش‌های شدید به نسبت بیشتر از بارش‌های کم تا میانه بوده است. پارامترهای کمینه دما، کمینه رطوبت، بیشینه رطوبت و بیشینه سرعت باد تاثیر مثبت و پارامتر بیشینه دما تاثیر منفی را بر روی بارش‌های شدید در فصل‌ها و ایستگاههای مختلف داشته است. بیشترین ضرایب تاثیر مثبت در فصل بهار برای سرعت باد در بابلسر (8/1)، در فصل تابستان برای سرعت باد در بابلسر (8/3)، کمینه و بیشینه دما در بندرعباس (03/4- و 53/1)، برای فصل پاییز برای بیشینه رطوبت و سرعت باد در بابلسر (57/2 و 99/2) و سرعت باد در خرم‌آباد (54/1) و برای فصل زمستان، برای سرعت باد در بابلسر و بندرعباس (94/1 و 6/2)، و کمینه دما در تربت حیدریه (96/0) بوده است. همچنین، بیشترین ضرایب تاثیر منفی بیشینه دما در فصل‌های پاییز و زمستان (88/0- و 72/0-) در بابلسر و نیز فصل پاییز (63/0-) در شیراز بوده است.نتایج: تغییرات معنی‌دار افزایشی و کاهشی بارش بیشتر مربوط به مقادیر بارش‌های شدید بوده که در فصل‌ها و اقلیمهای مختلف متفاوت میباشد. همچنین بارش‌های ایستگاههای نزدیک سواحل شمالی و جنوبی به مقدار بیشتری تحت تاثیر پارامترهای اقلیمی بوده‌اند. به طور کلی می‌توان بیان کرد که بارش‌های سیلابی تحت تاثیر پارامترهای اقلیمی سرعت باد، رطوبت و دما به ترتیب اهمیت بوده و این تاثیر بسته به موقعیت‌های مکانی و زمانی و تحث تاثیر عوامل مختلف، متفاوت است. بنابراین، اعمال برنامه‌ریزی دقیق برای استفاده‌ی درست از بارش دریافتی و مدیریت بهینه در منطقه مورد نظر با استفاده از نتایج چنین مطالعاتی ضرورت دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - مقایسه عملکرد مفصل‌های درختی سی-واین و دی- واین در تحلیل چندمتغیره مشخصه‌های بارش
مریم شفائی رسول میرعباسیدر این مطالعه، قابلیت‌های مفصل‌های درختی واین، نظیر توانایی در تجزیه توزیع‌های چند متغیره به توزیع‌های دوبعدی، انعطاف آن در مسائل با ابعاد بالا و استفاده از وابستگی شرطی بین متغیرها مورد بررسی قرار گرفته است. هدف استفاده از ساختارهای درختی سی-واین و دی-واین جهت تعیین تا چکیده کاملدر این مطالعه، قابلیت‌های مفصل‌های درختی واین، نظیر توانایی در تجزیه توزیع‌های چند متغیره به توزیع‌های دوبعدی، انعطاف آن در مسائل با ابعاد بالا و استفاده از وابستگی شرطی بین متغیرها مورد بررسی قرار گرفته است. هدف استفاده از ساختارهای درختی سی-واین و دی-واین جهت تعیین تابع توزیع احتمالاتی توأم چهاربعدی مشخصه‌های مهم رویدادهای بارش 26 ساله ایستگاه بارش سریمونا واقع در کشور ایتالیا، شامل ماکزیمم شدت بارش، عمق کل بارش، مدت زمان دوره مرطوب و دوره خشک میباشد. بدین منظور، ابتدا ترکیبی از مناسب‌ترین خانواده‌های مفصل ارشمیدسی و بیضوی جهت برازش بر جفت- مفصل‌های هر یک از ساختارهای سی-واین و دی- واین مشخص شدند. توابع توزیع توأم بهینه ساختارهای سی- واین و دی- واین نیز با استفاده از توابع چگالی زنجیره‌ای محاسبه و میزان انطباق آنها با مفصل تجربی چهاربعدی مشخصه‌های بارش متناظر مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت میزان دقت ساختارهای درختی سی-واین و دی-واین در تعیین توابع توزیع توأم مشخصه‌های مهم بارش، مقایسه گردید. نتایج نشان داد که ساختار سی-واین R-D-L-M دارای مینیمم مقدار معیارهای ارزیابی 029/0RMSE= و 022/0MAE= و همچنین ماکزیمم 35/0= value-P و 998/0 R2=در بین کلیه ساختارهای سی-واین و دی-واین میباشد و در نتیجه برای تحلیل فراوانی مشخصات بارش ایستگاه سریمونا ایتالیا دارای بیشترین دقت میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - ارزیابی دادههای بارش شبکه‌بندی جهانی در پایش خشکسالی (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبریز کارون بزرگ)
بهزاد نویدی نساج نرگس ظهرابی علیرضا نیکبخت شهبازی حسین فتحیاندر این پژوهش عملکرد زمانی و مکانی 5 مجموعه داده‌ی بارش شبکه‌بندی جهانی شامل GPCC V8، CHIRPS V2، ECMWF ERA5، NASA MERRA2 و PERSIANN-CDR (PCDR) در پایش خشکسالی مورد ارزیابی قرار گرفته است. به این منظور از شاخص خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI) و اطلاعات بارش 13 ایستگاه سین چکیده کاملدر این پژوهش عملکرد زمانی و مکانی 5 مجموعه داده‌ی بارش شبکه‌بندی جهانی شامل GPCC V8، CHIRPS V2، ECMWF ERA5، NASA MERRA2 و PERSIANN-CDR (PCDR) در پایش خشکسالی مورد ارزیابی قرار گرفته است. به این منظور از شاخص خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI) و اطلاعات بارش 13 ایستگاه سینوپتیک سازمان هواشناسی ایران طی دوره‌ی سی ساله‌ی 2016-1987 استفاده شده است. مقایسه‌ها بر مبنای شاخصهای کارائی شامل: همبستگی، خطای جذر میانگین مربعات (RMSE)، ضریب کارائی نش-ساتکلیف، و شاخص توافق اصلاح شده (MAI) و همچنین شاخصهای تعیین دقت تشخیص خشکسالی شامل: نسبت هشداردهی اشتباه (FAR)، احتمال تشخیص (POD) و شاخص موفقیت قطعی (CSI) انجام گرفته است. نتایج نشان داد که مجموعه دادههای GPCC، ERA5، PCDR توافق قوی با SPI مشاهداتی داشته‌اند به طوریکه روند و وقایع خشکسالی را به خوبی نشان داده‌اند و R2 آنها با SPI مشاهداتی به ترتیب 90/0 < ، 89/0 < و 90/ < بوده است. همچنین میزان RMSE آنها نسبت به CHIRPS و MERRA2 پایین‌تر و ضریب نش ساتکلیف و MAI آنها بالاتر بوده است. نتایج همچنین نشان داد در بیشتر بخش‌های حوضه خصوصا شمال شرقی و جنوب غربی GPCC، ERA5 و PCDR دارای همبستگی و NSE بالاتری نسبت به سایر مجموعه داده‌ها بودند. از نظر تشخیص وقایع خشکسالی نیز مجموعه دادههای GPCC، ERA5 وPCDR قدرت خوبی در 1- < SPI نشان دادند. با این حال در شدت‌های بالای خشکسالی میزان CSI تمامی مجموعه داده‌ها با روندی نزولی همراه بوده و بنابراین قدرت تشخیص وقایع خشکسالی کاهش یافته است. CHIRPS و MERRA2 عملکرد متوسط و ضعیفی در پایش خشکسالی این حوضه نشان داده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - تحلیل نوسانات بارش- رواناب حوضه مرزی ارس تحت شرایط تغییر اقلیم
امین صادقی یعقوب دین پژوهدر این پژوهش از آمار بارش و رواناب ایستگاه های منتخب حوضه مرزی ارس جهت تحلیل نوسانات بارش و رواناب و پیش نمایی آن برای افق 2050 استفاده شد. با اعمال آزمون پتیت نقطه شکست در سری زمانی بارش و رواناب مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از آزمون مان- کندال مرسوم و اصلاح شده، روند چکیده کاملدر این پژوهش از آمار بارش و رواناب ایستگاه های منتخب حوضه مرزی ارس جهت تحلیل نوسانات بارش و رواناب و پیش نمایی آن برای افق 2050 استفاده شد. با اعمال آزمون پتیت نقطه شکست در سری زمانی بارش و رواناب مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از آزمون مان- کندال مرسوم و اصلاح شده، روند بارش و رواناب محاسبه گردید. با روش سن شیب خط روند نیز محاسبه شد. با به کارگیری چهار مدل GCM تحت دو سناریوی انتشار RCP4.5 (انتشار پایین) و RCP8.5 (انتشار بالا) پیش نمایی برای دوره آتی انجام شد. از ابزار Eureqa Formulize (EF) برای شبیه سازی فرآیند بارش- رواناب استفاده گردید. نتایج نشان داد اکثر جهش های ناگهانی در نیمه دوم دهه 1990 رخ داده است. 83 درصد از جهش های فصلی مربوط به رواناب بوده است. همچنین 67 درصد از تغییرات ناگهانی در فصول زمستان و بهار روی داده است. بیشترین افزایش بارش سالانه (طبق سناریوی RCP4.5) در ایستگاه نیر به مقدار 9 درصد و بیشترین کاهش بارش سالانه (طبق سناریوی RCP8.5) در ایستگاه خوی به مقدار 11 درصد انتظار می رود. همچنین در مقیاس زمانی فصلی بیشترین کاهش بارش در تابستان خواهد بود. مدل EF با ارائه NRMSE کمتر از 5/0 درصد در همه ایستگاه ها عملکرد بسیار بالایی را از خود نشان داد. نتایج نشان داد، کمترین میزان شیب خط روند رواناب (فصلی) دوره پایه به مقدار 3/1- میلیون مترمکعب در تابستان و مربوط به ایستگاه بدلان بوده است. براساس نتایج این پژوهش، تغییر معنی داری در رواناب سالانه حوضه در دوره آتی روی نخواهد داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - پیش‌یابی بارش‌های سیل‌آسا در شرایط تغییر اقلیم و تحلیل حساسیت نتایج به روش کاهش مقیاس
محمدرضا خزائی رضا کاظمیدر بسیاری از نقاط دنیا در آینده شدت و فراوانی بارش‌های سیل‌آسا در اثر تغییر اقلیم افزایش خواهد یافت. لذا لازم است چنین مطالعاتی بر اساس سناریوهای تغییر اقلیم بازنگری شوند. از ابزار‌های کارآمد در چنین مطالعاتی، مدلهای مولد دادههای هواشناسی از جمله LARS-WG است. با آنکه چکیده کاملدر بسیاری از نقاط دنیا در آینده شدت و فراوانی بارش‌های سیل‌آسا در اثر تغییر اقلیم افزایش خواهد یافت. لذا لازم است چنین مطالعاتی بر اساس سناریوهای تغییر اقلیم بازنگری شوند. از ابزار‌های کارآمد در چنین مطالعاتی، مدلهای مولد دادههای هواشناسی از جمله LARS-WG است. با آنکه GCMها تغییرات ویژگیهای مختلف بارش را برای آینده پیش‌یابی میکنند، معمولاً در کاهش‌مقیاس توسط LARS-WG تنها تغییرات میانگین‌ها‌ی ماهانه اعمال میشود؛ و از تغییرات سایر مشخصات بارش چشم‌پوشی میشود. در این مقاله، ضمن ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر بارش‌های سیل‌آسای گرگان و خرم‌آباد، نتایج روشی که تغییرات مشخصات مختلف بارش را در کاهش‌مقیاس اعمال میکند (روش کامل‌تر) با روش متداولی که تنها تغییرات میانگین‌ها را اعمال میکند (روش ساده‌تر) مقایسه شده است. برای اقلیم آینده از سناریوهای بارش مدل CanESM2 تحت سناریوهای انتشار RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 در دوره 2065-2036 استفاده شد. نتایج نشان داد که برای ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر بارش‌های سیل‌آسا، علاوه بر تغییرات میانگین‌ها، لازم است تغییرات سایر آماره‌ها نیز اعمال شود. زیرا تفاوت نتایج دو روش قابل توجه است. مثلا در گرگان برای سناریوهای انتشار مختلف، بارش‌های روزانه حداکثر سالانه‌ی با دوره بازگشت 15 سال در آینده نسبت به دوره تاریخی، طبق روش کامل‌تر بین 16 تا 21 درصد، اما طبق روش ساده‌تر، بین 37 تا 49 درصد افزایش می‌یابند. طیق روش کامل‌تر، شدت بارش‌های سیل‌آسای هر دو ایستگاه در آینده افزایش خواهد یافت. این افزایش برای دوره بازگشت 2 سال بین 23% تا 30% و برای دوره بازگشت 30 سال بین 25% تا 29% خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - کاربرد توابع مفصل تودرتو برای تحلیل فراوانی چهار متغیره خشکسالی های هواشناسی (مطالعه موردی: غرب ایران)
ذبیح الله خانی تملیه حسین رضایی رسول میرعباسی نجف آبادیخشکسالی پدیده‌ای اجتناب‌ناپذیر و از جمله بلایایی است که باید آن را بدون امکان پیشگیری تلقی نمود، اما می‌توان این پدیده را مدیریت و ساماندهی کرد. هدف اصلی این مطالعه نشان دادن چگونگی استفاده از توابع مفصل تودرتو، در تحلیل چهار متغیره پدیده خشکسالی است که برای اولین بار د چکیده کاملخشکسالی پدیده‌ای اجتناب‌ناپذیر و از جمله بلایایی است که باید آن را بدون امکان پیشگیری تلقی نمود، اما می‌توان این پدیده را مدیریت و ساماندهی کرد. هدف اصلی این مطالعه نشان دادن چگونگی استفاده از توابع مفصل تودرتو، در تحلیل چهار متغیره پدیده خشکسالی است که برای اولین بار در غرب کشور مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده اصلاحی (SPImod) خصوصیات خشکسالی شامل شدت، مدت، فاصله بین آغاز دو خشکسالی متوالی و پیک خشکسالی استخراج گردید. سپس توزیع‌های فراوانی مختلف بر متغیرهای مذکور برازش داده شد و توزیع حاشیه‌ای مناسب برای هر خصوصیت خشکسالی مشخص گردید. بر این اساس برای متغیرهای شدت و مدت خشکسالی بترتیب توابع توزیع گاما و نمائی و برای متغیرهای فاصله بین آغاز دو خشکسالی متوالی و پیک خشکسالی، تابع مقادیر حدی بعنوان توابع توزیع حاشیه‌ای برتر شناسایی شدند. جهت تحلیل چهار متغیره با استفاده از روش مفصل‌های تودرتو متغیرهای مذکور دو به دو با هم جفت شدند و بر آنها 9 تابع مفصل کلایتون، علی- میخائیل- حق، فارلی- گامبل- مورگنسترن، فرانک، گامبل، گامبل- هوگارد، پلاکت، فیلیپ- گامبل و جوئی برازش داده شد. جهت تشخیص تابع مفصل برتر از معیار آکائیکه، حداکثر درستنمائی و ضریب نش- ساتکلیف استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که تابع مفصل جوئی تابع برتر برای ایجاد توزیع چندمتغیره در منطقه مورد مطالعه است. همچنین روش تحلیل چهار متغیره مشخصه‌های خشکسالی، اطلاعات مفیدی جهت پیشبینی و برنامه‌ریزی برای مقابله با اثرات خشکسالی در اختیار مدیران و برنامه‌ریزان قرار میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - پیشبینی خشکسالی با استفاده از مدلهای همادی آمریکای شمالی (NMME)در مناطق غربی ایران
مهدی مقسمی نرگس ظهرابی حسین فتحیان علیرضا نیکبخت شهبازی محمدرضا یگانگیزمینه و هدف: خشکسالی به‌عنوان یک مخاطره طبیعی، تأثیرات زیادی در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، منابع آب دارد و سالانه خسارات زیادی به این بخشها در سراسر دنیا تحمیل می کند. لذا باید راهکارهایی جهت کاهش خسارت خشکسالی صورت گیرد و در این بین برنامه ریزی و سازگاری با شرایط خ چکیده کاملزمینه و هدف: خشکسالی به‌عنوان یک مخاطره طبیعی، تأثیرات زیادی در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، منابع آب دارد و سالانه خسارات زیادی به این بخشها در سراسر دنیا تحمیل می کند. لذا باید راهکارهایی جهت کاهش خسارت خشکسالی صورت گیرد و در این بین برنامه ریزی و سازگاری با شرایط خشکسالی با استفاده از خروجی پیش بینی به هنگام خشکسالی جز مؤثرترین راهکارها به‌حساب می آید. با توجه به نیاز پیش بینی خشکسالی و محدود بودن مطالعات ارزیابی شاخص های خشکسالی به دست آمده از برون داد پیش بینی بارش مدل-های همادی آمریکای شمالی در ایران، در این پژوهش به بررسی این مدل ها در چهار حوضه آبریز کرخه، کارون بزرگ، حله و هندیجان-جراحی برای دوره 2018- 1982 پرداخته شد.روش پژوهش: در این پژوهش، ابتدا برونداد ماهانه مدل های مختلف همادی آمریکای شمالی و در افق های پیشبینی صفر تا 9 ماه و در دوره آماری 2018-1982 مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس شاخص خشکسالی SPI محاسبه شده است. برای ارزیابی از مقایسه این داده ها با داده های GPCC استفاده شد. جهت ارزیابی از سه معیار کمی CC، RMSE و BIAS استفاده شد. همچنین جهت یکپارچه کردن مدل-های موجود از دو روش الف: میانگین حسابی بین مدل های موجود و ب: میانگین وزنی بین مدل ها با در نظر گرفتن نتایج ضریب همبستگی (CC) ارزیابی شده است. همچنین جهت ارزیابی شاخص خشکسالی SPI از دو معیار طبقه بندی شده POD و FAR و معیار کمی آماری CC استفاده شد.یافته‌ها: نتایج ارزیابی بارش مدل ها نشان داد که مدل های یکپارچه دارای عملکرد بهتری نسبت به مدل های انفرادی هستند و در این مدل یکپارچه نیز مدل وزن دهی شده عملکرد بهتری داشت. ارزیابی توزیع مکانی مدل های بارش نیز نشان داد که دو حوضه آبریز کارون بزرگ و هندیجان-جراحی در افق پیش بینی صفر ماه و حوضه آبریز هندیجان-جراحی در افق پیش بینی یک ماهه دارای عملکرد بهتری هستند. نتایج ارزیابی شاخص خشکسالی نشان داد که مدل های یکپارچه با وجود اینکه عملکرد بهتری در پیش بینی بارش داشتند اما در پیش بینی خشکسالی بهترین عملکرد متعلق به مدل های NASA-GMAO-062012 و CFSv2 است. همچنین نتایج نشان داد که پیش بینی شاخص خشکسالی در بازه های سه و شش ماه عملکرد بهتری نسبت به یک ماهه دارند. ارزیابی توزیع مکانی نیز نشان داد مدل ها در حوضه های جنوبی عملکرد بهتری دارند. به‌طور کلی می توان نتیجه گرفت که مدل های همادی آمریکای شمالی دارای عملکرد مناسبی در پیش بینی خشکسالی در بعضی نقاط و در افق های پیش بینی مشخص هستند، لذا باید در هر نقطه قبل از استفاده مورد ارزیابی قرار گیرند.نتایج: نتایج به دست آمده از ارزیابی بارش نشان داد که به‌طور کلی یکپارچه کردن برون داد مدل های دینامیکی باعث افزایش مهارت آن می شود و یکپارچه کردن در حالت وزنی (WeightedNMME) عملکرد بهتری نسبت به حالت غیر وزنی (NMME) دارد. در افق پیش-بینی صفر ماهه بین مدلهای انفرادی نیز مدل NASA-GMAO-062012 بیشترین مهارت را از نظر شاخص ارزیابی CC دارد ولی در افق پیش بینی یک ماهه از نظر شاخص های ارزیابی CC، RMSE و BIAS بهترین عملکرد متعلق به مدل CFSv2 است. ارزیابی در شاخص های خشکسالی نشان داد که عملکرد مدل می تواند متفاوت از عملکرد آنها در پیش بینی بارش باشد. به‌طور مثال مدل WeightedNMME با این که عملکرد مناسبی در پیش بینی خشکسالی دارد اما بهترین عملکرد در بین مدل ها در ماه های مختلف NASA-GMAO-062012 و CFSv2 داشتند. ارزیابی مکانی نیز نشان داد که حوضه های آبریز جنوبی دارای عملکرد بهتری نسبت بقیه حوضه ها هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - ارزیابی عدم قطعیت ناشی از دادههای بارش میان‌مدت سامانه جهانی TIGGE جهت پیشبینی سیلاب
سودابه بهیان مطلق افشین هنربخش اصغر عزیزیانزمینه و هدف: وقوع سیلاب‌های مکرر در ایران، لزوم یک سامانه پیشبینی و هشدار سیل با زمان پیش هشدار مناسب را ضروری می‌نماید. استفاده از مدلهای عددی پیشبینی بارش در پیشبینی و هشدار سیل از جمله اقدامات مهمی است که توسط محققان در اکثر نقاط جهان به کاربر برده می شود. پایگاه چکیده کاملزمینه و هدف: وقوع سیلاب‌های مکرر در ایران، لزوم یک سامانه پیشبینی و هشدار سیل با زمان پیش هشدار مناسب را ضروری می‌نماید. استفاده از مدلهای عددی پیشبینی بارش در پیشبینی و هشدار سیل از جمله اقدامات مهمی است که توسط محققان در اکثر نقاط جهان به کاربر برده می شود. پایگاه داده TIGGE دربرگیرنده پیش بینیهای میان‌مدت بارش شبیه‌سازی‌شده توسط مراکز پیشبینی جهانی است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی کارایی و میزان عدم قطعیت ناشی از پیش بینی های بارش چهار مدل عددی پایگاه داده TIGGE (شامل CPTEC، ECCC، ECMWF و KMA) برای شبیه سازی سیلاب با مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS است.روش پژوهش: در این تحقیق جهت ارزیابی عدم قطعیت دبی حاصل از مدلهای پیشبینی بارش پایگاه داده TIGGE در حوضه آبخیز پلدختر، از آمار بارش هفت ایستگاه هواشناسی استفاده شد. همچنین سه رویداد سیل 24 اسفند 1397، 6 فروردین 1398 و 15 فروردین 1398 موردمطالعه قرار گرفت. در ابتدا پیش‌بینی‌های بارش از چهار مرکز CPTEC، ECCC، ECMWF و KMA استخراج گردید. به دلیل وجود خطای سیستماتیک در دادههای مورد نظر، تصحیح اریبی روی آنها صورت گرفت و به‌منظور تصحیح اریبی، از روش Delta استفاده شد. پیش‌بینی‌های پردازش‌شده و خام چهار مدل پیشبینی بارش، جهت پیشبینی سیلاب وارد مدل HEC-HMS شده و در مرحله بعد، ارزیابی عدم قطعیت جریان حاصل از مدل HEC-HMS در تمام اعضای چهار مدل پیشبینی بارش انجام شد. در تحقیق حاضر برای تحلیل عدم قطعیت از 5 فاکتور P، R، S، T و RD استفاده گردید. در نهایت احتمال هشدار سیل پیشبینی شد.یافته‌ها: نتایج حاصله حاکی از برتری قابل‌توجه مدل ECMWF در پیشبینی رویدادهای بارش است. استفاده از هر 4 منبع بارشی، منجر به شبیه سازی قابل‌قبول دبی اوج سیلاب در سه رخداد مختلف شد. همچنین زمان وقوع دبی اوج پیش‌بینی‌شده اختلاف کمی با داده مشاهده‌ای داشت. با توجه به نتایج تحلیل عدم قطعیت، مدل ECMWF بر اساس فاکتورهای P، R، S، T و RD به‌عنوان بهترین مدل در نظر گرفته شد. مدل KMA در سیلاب‌های شدید و بسیار شدید عملکرد مناسبی داشت. سیستم پیشبینی گروهی مدلهای TIGGE نیز در همه وقایع، عملکرد قابل قبولی داشت. همچنین مدل پیشبینی هواشناسی- هیدرولوژیکی زمان وقوع سیل و احتمال وقوع را به‌خوبی پیشبینی نمود.نتایج: تحقیق مورد نظر، پیشبینی و هشدار سیل در حوزه آبخیز پلدختر را با استفاده از سیستم هواشناسی-هیدرولوژیکی، بر پایه پیش‌بینی‌های هواشناسی پایگاه داده TIGGE و شبیه‌سازی سیل با استفاده از مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS مورد بررسی قرار میدهد. محصول نهایی این سیستم، دبی احتمالی و پیشبینی سیل است. نتایج حاصله نشان‌دهنده موفقیت پایگاه داده TIGGE در پیشبینی سیل است. مدل ECMWF در پیشبینی دبی اوج برتری داشت. از روش محاسبه باند بالا و پایین جهت تعیین عدم قطعیت استفاده شد که عدم قطعیت را به‌خوبی نشان داد. این سیستم زمان دبی اوج را به‌خوبی و با تأخیر زمانی اندک نمایش داد که بیانگر عملکرد خوب آن است. بارش پیش‌بینی‌شده حاصل از چهار مرکز مورداستفاده در این مطالعه (ECMWF ,ECCC , CPTEC , KMA) تفاوت‌های قابل‌توجهی دارند، برای کاهش این تفاوت‌ها از سیستم پیشبینی گروهی چند مدلی استفاده نمودیم که نتایج دلگرم‌کننده‌ای داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - تحلیل روند بارش در حوضه آبریز زهره-جراحی در محدوده استان کهگیلویه و بویراحمد
امیرعباس محمودیان بیدگلی محمد صادق صادقیان علی صارمی هومن حاجی کندیزمینه و هدف: مدیریت منابع آب از دیر باز در ایران مورد توجه ساکنین این منطقه بوده‌است. آگاهی حدود زمانی و میزان بارش نزولات جوی کمک میکند تا برنامه ریزی بهتری برای مدیریت منابع آب انجام گردد و این امر با توجه به دادههای آماری موجود قابل بررسی میباشد. نیاز به دانش در خ چکیده کاملزمینه و هدف: مدیریت منابع آب از دیر باز در ایران مورد توجه ساکنین این منطقه بوده‌است. آگاهی حدود زمانی و میزان بارش نزولات جوی کمک میکند تا برنامه ریزی بهتری برای مدیریت منابع آب انجام گردد و این امر با توجه به دادههای آماری موجود قابل بررسی میباشد. نیاز به دانش در خصوص روند بارش در محدوده‌های مطالعاتی، مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب را تسهیل و قانونمند نموده و کمک می‌نماید تا تامین آب با ضریب اطمینان بیشتری حاصل گردد. هدف از این پژوهش برآورد و تحلیل روند بارش در استان کهگیلویه و بویراحمد در محدوده حوضه آبریز زهره-جراحی میباشد.روش پژوهش: این پژوهش بر روی حوضه آبریز زهره جراحی در محدوده استان کهگیلویه و بویراحمد و بر اساس دادههای سالهای 1345 تا 1397 انجام شده‌است. در این راستا ابتدا ایستگاههای هواشناسی مرتبط با محدوده موردمطالعه جانمایی شد و آمار آن ها از دادههای دریافتی استخراج گردید. همگنی دادههای ایستگاهها بر اساس روش کلموگروف اسمیرنوف محاسبه و فاقد داده همگن یا با دادههای محدود حذف شده و 30 ایستگاه جهت بازسازی داده‌ها انتخاب گردید. باز سازی دادههای مفقود با دو روش معکوس فاصله وزنی با توان دو و کریجینگ خطی معمولی انجام شد و پس از ارزیابی روش‌ها توسط سه معیار خطای جذر میانگین مربعات، میانگین خطای مطلق و ضریب تعیین، روش مطلوب جهت بازسازی دادههای مفقود در این محدوده انتخاب گردید. پس از بازسازی داده‌ها یک رستر چند بعدی، حاوی اطلاعات بارشی مربوط به سالهای دوره آماری ایجاد و سری زمانی دادههای مربوطه به صورت آرایه‌ای و در واحد سطح ساخته شد. در این پژوهش باتوجه‌به وسعت محدوده موردمطالعه 8915 نقطه از محدوده تحلیل سری زمانی شده و روند تغییرات بر اساس روش من-کندال و شیب سن در مقیاس سالانه و ماهانه در این نقاط بررسی و نقشه‌های رستری آن تولید گردید.یافته‌ها: بر اساس روشهای ارزیابی مدلها، از میان روشهای انجام شده برای بازسازی دادههای مفقود، روش معکوس فاصله وزنی با ضریب تعیین 95/0 به‌عنوان روش بهینه انتخاب گردید. نتایج محاسبات در مقیاس سالانه نشان داد میانگین شیب سن در محدوده مطالعاتی دارای روند معناداری نبوده و برابر با 0011/0 میباشد. میانگین شیب سن در محدوده مطالعاتی در مقیاس ماهانه در فروردین‌ماه برابر 28/0 و دارای روند صعودی است، شیب سن در اردیبهشت ماه برابر 03/0- و بیانگر روند نزولی بوده و در خرداد و تیر روندی مشاهده نشده و نتایج محاسبات شیب سن را در این ماه‌ها برابر صفر نشان میدهد. در مرداد ماه روند صعودی بوده و مقدار آن معادل 11/0 میباشد. در شهریور ماه روند صعودی و برابر 06/0 است. در مهر ماه روندی مشاهده نشده و برابر با 0 میباشد. در آبان و آذر ماه روند صعودی و میانگین شیب سن در محدوده به ترتیب برابر با 19/0 و 62/0 میباشد در دی، بهمن و اسفند ماه نیز روند نزولی و به ترتیب برابر با 48/0-، 55/0- و 14/0- میباشد.نتایج: نتایج پژوهش در مقیاس سالانه روند معناداری نشان نمی‌دهد ولی در مقیاس ماهانه در ماههای آذر، فروردین، آبان، مرداد و شهریور به ترتیب بالاترین روند صعودی مشاهده شده، در حالی که در ماههای بهمن، دی، اسفند و اردیبهشت به ترتیب بالاترین روند نزولی را داشته و ماههای خرداد، تیر و مهر نیز فاقد روند میباشند. حداکثر میانگین شیب سن محدوده مربوط به آذرماه و معادل 62/0 و حداقل آن در بهمن‌ماه و معادل 55/0- محاسبه گردیده‌است. مدیریت منابع آب بالاخص در بخش کشاورزی به عنوان عمده مصرف-کننده دارای ابعاد اقتصادی و اجتماعی کلان و امری اجتناب ناپذیر است و با توجه به تاثیر بسیار زمان تامین آب جهت بهینه‌سازی و افزایش بهره‌وری این پژوهش می‌تواند جهت بازنگری در الگوی و زمان کشت در این منطقه مورد استفاده قرار گیرد. تغذیه آبخوان‌‌ها، فرآیند ذخیره سازی و فرآیند مصرف بایستی با تغییرات جدید سازگار شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - تعیین رژیم‌های خشک و مرطوب بارش ماهانه با استفاده از شاخص بارش انگوت در ایستگاه اردبیل
رقیه آسیابی‌هیر رئوف مصطفی زاده سعید نبویزمینه و هدف: خشکسالی یکی از عوامل اصلی مشکلات اقتصادی و محیط زیستی است و مقدار بارش مهمترین متغیر اقلیمی با تغییرات زمانی- مکانی است که دارای تاثیر جدی بر موجودیت منابع آب است. شاخص بارش انگوت یک شاخص برای تعیین چرخه اقلیمی بارندگی‌ها در دورههای خشک و مرطوب است. شاخص چکیده کاملزمینه و هدف: خشکسالی یکی از عوامل اصلی مشکلات اقتصادی و محیط زیستی است و مقدار بارش مهمترین متغیر اقلیمی با تغییرات زمانی- مکانی است که دارای تاثیر جدی بر موجودیت منابع آب است. شاخص بارش انگوت یک شاخص برای تعیین چرخه اقلیمی بارندگی‌ها در دورههای خشک و مرطوب است. شاخص بارش انگوت تغییرات پارمتر اقلیمی بارش در هر ماه را برای تعیین دورههای بارانی و خشک مشخص می‌نماید. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی و محاسبه شاخص بارش انگوت در تحلیل دورههای خشک و مرطوب بارندگی در مقیاس ماهانه در ایستگاه اردبیل بود.روش بررسی: شاخص بارش انگوت براساس نسبت مقادیر متوسط روزانه بارش در یک ماه و مقادیر متوسط روزانه بارش در یک سال محاسبه شد و در ادامه بر اساس مقادیر شاخص مذکور، ماههای خشک و مرطوب مشخص شد و مقادیر ضریب همبستگی شاخص مذکور بر اساس آزمون پیرسون محاسبه و ارتباط آن با مؤلفه‌های بارش ماهانه مورد آزمون قرار گرفت.یافته‌ها: بر اساس نتایج، مقدار شاخص بارش انگوت در ماه اردیبهشت با مقدار عددی 33/2 تحت عنوان ماه مرطوب، ماههای آبان و فروردین به‌ترتیب با مقدار عددی 65/1 و 57/1 دارای رژیم بارش نرمال و بقیه ماه‌ها با مقدار شاخص کمتر از واحد، تحت عنوان ماه خشک طبقه‌بندی شد. همچنین، شاخص بارش انگوت با ضریب تغییرات مقادیر بارش رابطه عکس (R2=0.408) و با مقادیر متوسط بارندگی ماهانه رابطه مستقیم (R2=0.998) و معنی‌دار داشت. بحث و نتیجه‌گیری: بیشترین مقدار شاخص بارش انگوت مربوط به ماههای آبان و اردیبهشت بوده و شاخص انگوت با ضریب تغییرات مقادیر بارش رابطه عکس و با مقادیر متوسط بارندگی ماهانه رابطه مستقیم و معنی‌دار داشت. امکان تعیین رژیم بارش ماهانه براساس دامنه مقادیر شاخص انگوت فراهم شده است. مقایسه نتایج با سایر شاخصهای معمول خشکسالی مانند شاخص بارش استاندارد در تحلیل خشکسالی و تعیین دورههای ماهانه خشک و مرطوب در سایر مناطق کشور نیازمند مطالعات بیشتری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - اثرات پیش بینی شده احتمالی تغییر اقلیم بر اکوسیستم های ساحلی مانگرو خلیج فارس با تاکید بر متغییرهای دما و بارش
هانا اعتمادی حسین دلشبزمینه و هدف : تغییر اقلیم و گرمایش جهانی یکی از گسترده ترین و مهم ترین مخاطرات زیست محیطی است. هدف این مطالعه بررسی روند دمای حداقل، حداکثر و بارندگی در دوره گذشته بوشهر به عنوان استان ساحلی خلیج فارس و پیش بینی آینده اقلیمی آن تا انتهای سال 2100 میلادی و همچنین اثرات ا چکیده کاملزمینه و هدف : تغییر اقلیم و گرمایش جهانی یکی از گسترده ترین و مهم ترین مخاطرات زیست محیطی است. هدف این مطالعه بررسی روند دمای حداقل، حداکثر و بارندگی در دوره گذشته بوشهر به عنوان استان ساحلی خلیج فارس و پیش بینی آینده اقلیمی آن تا انتهای سال 2100 میلادی و همچنین اثرات احتمالی پیش بینی شده بر اکوسیستم های جنگلی مانگرو خلیج فارس می باشد. روش بررسی: در این مطالعه از روش ریزمقیاس رگرسیونی [1]SDSM و از مدل GCM[2] کانادایی CanESM2 در سه سناریو RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 و مدل HadCM3 در سناریو A2 برای شبیه سازی داده های اقلیمی ایستگاه سینوپتیک بوشهر در دوره های پایه، مشاهداتی و آتی (2100-2010) استفاده شد. همچنین اعتبارسنجی مدل با پنج شاخص آماری و عدم قطعیت مدل با روش بوت استرپ محاسبه شد. یافته ها: میزان افزایش دمای میانگین فصل زمستان و تابستان در طول دوره 47 ساله به ترتیب 8/1 و 7/1 درجه سانتی گراد بوده است. پیش بینی آینده اقلیمی دمای بیشینه و کمینه در مدل CanESM2[3] و HadCM3[4] بیش ترین افزایش را در ماه های سرد سال نشان دادند. همچنین دمای پیش بینی شده مدل CanESM2 در ماه های گرم از دمای کنونی کم تر خواهد بود. شبیه سازی متغییر اقلیمی بارش در مدل HadCM3 افزایش بارش را در فصل تابستان و پاییز و مدل CanESM2 افزایش بارش را برای همه فصول سال نشان دادند. بحث و نتیجه گیری : هر دو مدل زمستان های گرم تری را در دهه های آتی برای استان بوشهر پیش بینی کردند. با پیش بینی طولانی شدن فصل گرم در مدل CanESM2 ممکن است زمان جوانه زنی و گل دهی مانگروها طولانی تر و از سه ماه به شش ماه تغییر یابد. در صورتی که افزایش بارش های پیش بینی شده به صورت ریزش های حدی نباشند می توانند همراه با افزایش دما باعث رشد و توسعه بیش تر مانگروها شوند. [1] - Statistical Down-Scaling Model [2] - General Circulation Model [3] - Canadian Earth System Model [4] - Hadley Center Climate Model پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - بررسی غلظت فلزات سنگین ( Ni / Pb / Cd ) در اسفناج (Spinacia oleraceae) با تأثیر پذیری از نزولات خشک اتمسفری(مطالعه موردی: بالا دست و پایین دست نیروگاه رامین اهواز)
علی کریمی شوشتری مریم محمدی روزبهانیزمینه و هدف: آلودگی گیاهان به عناصر سنگین به عنوان یکی از مشکلات زیست محیطی فراروی بشر، در چند دهه گذشته مورد توجه محققین زیادی قرار گرفته است. فرآیندهای هوازدگی مواد مادری و خاکسازی و فعالیتهای انسان بر روی کره زمین، شامل کاربرد کودهای شیمیایی، لجن فاضلاب، سوخت های فسی چکیده کاملزمینه و هدف: آلودگی گیاهان به عناصر سنگین به عنوان یکی از مشکلات زیست محیطی فراروی بشر، در چند دهه گذشته مورد توجه محققین زیادی قرار گرفته است. فرآیندهای هوازدگی مواد مادری و خاکسازی و فعالیتهای انسان بر روی کره زمین، شامل کاربرد کودهای شیمیایی، لجن فاضلاب، سوخت های فسیلی و از طرفی فرو نشست های اتمسفری، باعث شده تا غلظت فلزات سنگین در خاک به طور روز افزون افزایش یابد. هدف از این مطالعه تعیین غلظت کادمیوم، سرب، و نیکل در سبزی اسفناج و خاک برداشت شده از مزارع بالادست و پایین دست نیروگاه رامین می باشد.روش بررسی: 99 نمونه سبزی و خاک در پاییز 94 جمع آوری شد، که پس از هضم شیمیایی ( برای خاک به روش EPA 3050 و برای گیاه به روش جکسون 1980 ) و آماده سازی توسط دستگاه پلاسمای جفت شده القایی طیف سنجی نشر نوری (ICP-OES) فلزات سنگین اندازه گیری شدند؛ سپس نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزارSPSS20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد غلظت Cd، Pb و Ni در اسفناج و خاک پایین دست نیروگاه به ترتیب 76/17، 89/20 و 68/43 mg/kg ، 09/0، 0/1، 52/2 mg/kg و در اسفناج و خاک بالا دست نیروگاه رامین به ترتیب 81/6، 94/17 و 32/28 mg/kg ، 08/0، 8/0 و 85/1 mg/kg اندازه گیری شده که با توجه به حد استاندارد، غلظت کادمیوم، نیکل و سرب در اسفناج بالاتر و در خاک پایین تر از حد استاندارد بوده است. غلظت هر سه فلز در تمامی نمونه های سبزی بالاتر از حد استاندارد بود. الگوی کلی غلظت فلزات در سبزیجات و خاک منطقه به صورت Ni>Pb>Cd می باشد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به مقدار بالای تجمع فلزات سنگین در سبزی اسفناج و تآثیرپذیری از نزولات خشک اتمسفری در منطقه ، تمرکز بر خطر بالقوه در رفع آلودگی فلزات سنگین برای ایمنی مواد غذایی و سلامت انسان در خاک های کشاورزی و سبزیجات بالادست و پایین دست نیروگاه رامین بسیار لازم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - بررسی و مقایسه نانوکامپوزیت اکسید گرافن سنتز شده به روش هم رسوبی با روش حلال-گرمایی از نظر قدرت مغناطیسی و ظرفیت جذب کادمیم از محلول های آبی
فاطمه عین الهی پیر نادر بهرامی فر حبیب اله یونسیزمینه و هدف: یکی از روش های حذف آلاینده های آبی، استفاده از نانوجاذب ها است. لذا در این بررسی به منظور معرفی نانوجاذب مناسب، خاصیت مغناطیسی نانوکامپوزیت اکسیدگرافن مغناطیسی شده به دو روش همرسوبی و حلال گرمایی و امکان استفاده از آن ها برای حذف کادمیم از محلول های آبی برر چکیده کاملزمینه و هدف: یکی از روش های حذف آلاینده های آبی، استفاده از نانوجاذب ها است. لذا در این بررسی به منظور معرفی نانوجاذب مناسب، خاصیت مغناطیسی نانوکامپوزیت اکسیدگرافن مغناطیسی شده به دو روش همرسوبی و حلال گرمایی و امکان استفاده از آن ها برای حذف کادمیم از محلول های آبی بررسی شد. روش بررسی: اکسید گرافن سنتز شده به روش هامر، به دو روش حلال گرمایی و همرسوبی مغناطیسی گردید. سپس هر یک از جاذب ها به دو روش رفلاکس (با استفاده از اتیلن دی آمین) و سنتز سرد (با استفاده از دی کلرومتان) آمین دار شدند. حذف یون های کادمیم از محلول آبی در سیستم ناپیوسته توسط تمامی جاذب ها بررسی شد. اثر پارمترهای pH، مقدار جاذب، زمان تماس، غلظت اولیه یون های فلزی و دما توسط جاذب سنتز شده به روش حلال گرمایی و آمین دار شده به روش رفلاکس بررسی گردید. یافته ها: نتایج FTIR، XRD و VSMنشان داد که جاذب سنتز شده به روش همرسوبی دارای خاصیت مغناطیسی بهتری است. جاذب مغناطیسی شده به روش حلال گرمایی و آمین دار شده به روش رفلاکس از ظرفیت جذب بالاتری (207میلی گرم بر گرم) برخوردار است. درحالی که ظرفیت جذب نانوجاذب آمین دار شده به روش سرد 82 میلی گرم بر گرم بود. داده های به دست آمده با مدل هم دمای فرندلیخ و مدل سینتیکی شبه مرتبه ی دوم همخوانی داشتند. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج FTIR، XRD و VSM،نانوجاذب سنتز شده به روش همرسوبی خاصیت مغناطیس بهتری داشت درحالی که ظرفیت جذب آن کاهش یافت.اشغال گروه های کربوکسیل موجود در سطح اکسیدگرافن توسط ذرات آهن می تواند موجب کاهش اتصال گروه های عاملی آمین در سطح جاذب شود. نتیجه حاصل از آنالیز عنصری نیز تأیید کننده این نتیجه بود. زیرا میزان عنصر نیتروژن این نانوجاذب نسبت به نانوجاذب سنتز شده به روش حلال گرمایی کاهش یافت. نانوجاذب مغناطیسی شده به روش حلال گرمایی و عامل دار شده به روش رفلاکس جهت حذف کادمیم کارآمدتر است. همچنین جذب کادمیم توسط نانوکامپوزیت سنتز شده به صورت گرماگیر و خودبه خودی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - بررسی عملکرد فرآیند الکتروکواگولاسیون درحذف فلزات سنگین سرب،کادمیوم و کروم از آب
فرزاد هاشم زاده سید مهدی برقعیزمینه و هدف : استفاده روز افزون از فلزات سنگین در صنایع مختلف باعث افزایش تخلیه آن ها به محیط زیست شده است. الکتروکوآگولاسیون فرآیند پیچیده ای با چندین مکانیسم عملیاتی برای حذف آلاینده ها می باشد که این فرآیند به عنوان روشی مؤثر و مقرون به صرفه جهت حذف فلزات سنگین از آب چکیده کاملزمینه و هدف : استفاده روز افزون از فلزات سنگین در صنایع مختلف باعث افزایش تخلیه آن ها به محیط زیست شده است. الکتروکوآگولاسیون فرآیند پیچیده ای با چندین مکانیسم عملیاتی برای حذف آلاینده ها می باشد که این فرآیند به عنوان روشی مؤثر و مقرون به صرفه جهت حذف فلزات سنگین از آب معرفی شده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین عملکرد فرآیند الکتروکواگولاسیون درحذف فلزات سنگین سرب،کادمیوم و کروم ازآب انجام گرفته است.روش بررسی : در این پژوهش، متغییرهای مورد مطالعه عبارتند از مدت زمان واکنش، فاصله الکترودها ازیکدیگر، غلظت اولیه فلزات سنگین، جنس الکترودها و ولتاژ ورودی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت انجام این تحقیق ازیک پایلوت با حجم 4/5 لیتر از جنس پلکسی گلاس به طول 20، عرض 15، ارتفاع 18 سانتی متر و با الکترودهایی از جنس آهن، آلومینیم و استیل به طول و عرض 15 و ضخامت 2/0 سانتی متر، محدوده ولتاژ 0 تا 48 ولت ویک منبع تغذیه جریان مستقیم (DC) استفاده شد.یافته ها : راندمان حذف در فرآیند الکترو کوآگولاسیون با افزایش ولتاژ و زمان واکنش رابطه مستقیم دارد به طوری که بهترین راندمان حذف در ولتاژ 40 ولت، زمان واکنش 40 دقیقه رخ داده است. با افزایش غلظت اولیه فلزات سنگین از 1 به 50 میلی گرم بر لیتر درصد حذف برای فلزات سرب، کادمیوم و کروم کاهشیافته است. بیشترین درصدهای حذف نیز توسط جفت الکترودهای آهن آلومینیوم که فاصله الکترودها 5 سانتی متر و pH برابر 3، به دست آمده است.بحث و نتیجه گیری : با توجه به کارایی بسیار خوب فرایند الکتروکواگولاسیون در حذف فلزات سنگین کروم، سرب و کادمیوم، امکان سنجی حذف فلزات مورد نظر توسط این فرآیند مناسب ارزیابی شده و به عنوان راهکاری نوین در حذفیون فلزات از پساب های صنعتی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - بررسی غلظت عناصر آهن، سرب و کادمیوم نزولات جوی مناطق پرترافیک شهر همدان
بهاره بهارمستیان سهیل سبحان اردکانی سعید جامه بزرگیزمینه و هدف: بدون شک یکی از مهم ترین مسایل محیط زیستی تهدیدکننده سلامت افراد در کلان شهرهای ایران ، مشکل آلودگی هوا است. نزولات جوی مؤثرترین راه زدایش آلاینده ها از اتمسفر است و فلزات سنگین موجود در آن می تواند به خوبی نمایان‌گر وضعیت آلودگی محیطی در نواحی مخ چکیده کاملزمینه و هدف: بدون شک یکی از مهم ترین مسایل محیط زیستی تهدیدکننده سلامت افراد در کلان شهرهای ایران ، مشکل آلودگی هوا است. نزولات جوی مؤثرترین راه زدایش آلاینده ها از اتمسفر است و فلزات سنگین موجود در آن می تواند به خوبی نمایان‌گر وضعیت آلودگی محیطی در نواحی مختلف شهری باشد . لذا، این پژوهش با هدف بررسی غلظت عناصر آهن، سرب و کادمیوم در نزولات جوی مناطق پر ترافیک شهر همدان در فصل زمستان سال 1392 انجام یافت. روش بررسی: 24 نمونه نزولات جوی از 8 ایستگاه پرتردد مستقر در سطح شهر همدان برداشت و به بطری های پلی اتیلنی منتقل شد. به هر بطری چند قطره اسید نیتریک به منظور رساندن pH نمونه ها به 2 افزوده شد. بعد از طی مراحل آماده سازی آزمایشگاهی، غلظت عناصر در نمونه ها به‌روش طیف‌سنجی نوری پلاسمای جفت‌شده القایی (ICP-OES) خوانده شد. پردازش آماری داده ها توسط نرم افزار SPSS انجام یافت. یافته ها: میانگین غلظت عناصر آهن، سرب و کادمیوم در نمونه ها (میکرو گرم در لیتر) به ترتیب برابر با 62/142±50/69، 94/8±25/10 و 29/ 0 ±61/17 و در مورد عنصر کادمیوم بیش تر از رهنمود سازمان بهداشت جهانی برای تخلیه به منابع آب سطحی بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میانگین غلظت عناصر سرب و به‌ویژه کادمیوم در نزولات جوی و به‌تبع آن در رواناب حاصل به‌واسطه حجم بالای ترافیک شهری و آلاینده های منتشرشده ناشی از آن بالا بوده است. از اینرو، برای جلوگیری از تهدید منابع پذیرنده آب سطحی و زیرزمینی و حفظ سلامت مصرف کنندگان، اندیشیدن تمهیداتی برای جمع آوری و تصفیه رواناب ناشی از نزولات جوی توصیه میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - پهنه بندی میزان خطرپذیری نواحی جنوبی استان خوزستان در شرایط تغییر اقلیم با تأکید بر زیرساخت‌های صنعتی
آرش رحیمی رضا برنا جعفر مرشدی جبرئیل قربانیانزمینه و هدف: تغییر اقلیم را می‌توان یکی از بزرگترین چالش‌های محیط‌زیست دوران اخیر دانست که نشان‌دهنده تغییرات غیرمعمول در اقلیم درونی اتمسفر زمین و پیامدهای ناشی از آن در قسمت‌های مختلف کره زمین است که تهدیدی جدی برای محیط‌زیست به شمار میرود. هدف از این پژوهش تهیه نقشه چکیده کاملزمینه و هدف: تغییر اقلیم را می‌توان یکی از بزرگترین چالش‌های محیط‌زیست دوران اخیر دانست که نشان‌دهنده تغییرات غیرمعمول در اقلیم درونی اتمسفر زمین و پیامدهای ناشی از آن در قسمت‌های مختلف کره زمین است که تهدیدی جدی برای محیط‌زیست به شمار میرود. هدف از این پژوهش تهیه نقشه پهنهبندی آسیب‌پذیری زیرساخت‌های نواحی جنوبی خوزستان در شرایط تغییر اقلیم میباشد. روش بررسی: بدین منظور با استفاده از منابع پیشین و مصاحبه با کارشناسان یازده متغیر مجموع بارش سالانه، میانگین دمای فصل گرم و سرد، روند بارش‌های حدی بیش از 5 میلیمتر روزانه، تعداد کدهای گردوغبار، رخداد امواج گرم بالای صدک 95 م، تغییرات بارش، جا به جایی خط ساحلی، تغییرات آب زیرزمینی، سیلاب و آبگرفتگی و تغییرات دما در طی سال 1399 تا 1400مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از دو آزمون تحلیل روند یعنی آزمون تحلیل روند تخمین‌گر شیب سنس و آزمون تحلیل روند من-کندال روند سری زمانی 32 ساله این عناصر طی دوره آماری پایه (2017-1985)، بررسی شد. یافته ها: نواحی جنوبی منطقه مورد مطالعه خوزستان دارای میانگین دمای معادل بیش از 38 درجه سانتیگراد در سال بوده است در حالی که بخش‌های شمالی و مرکز منطقه مورد مطالعه دارای دمای بیشتر از 5/38 درجه سانتیگراد در سال بوده است. بخش جنوبی خوزستان دارای بارش سالانه‌ای معادل بیش از 273 میلیمتر در سال بوده است در حالی که بخش‌های جنوبی منطقه مورد مطالعه دارای بارش کمتر از 200 میلیمتر در سال و در برخی موارد حدود 156 میلیمتر در سال بوده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد که پهنه مخاطره‌آمیز زیاد و بسیار زیاد 80 درصد منطقه را در برگرفته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - مطالعه تاثیرات هواویزها برکیفیت آب بارش در شهر تهران طی سال های 1391-1392
دینا عبدمنافی امیرحسین مشکوتی سهراب حجام مجید وظیفه دوستزمینه و هدف:بارش فرآیندی سریع و موثر برای جاروب کردن گازها و هواویزها در جو می باشد. بنابراین مطالعه ترکیبات شیمیایی آب بارش، عامل مهمی در شناسایی آلاینده های موجود در جو می باشد. روش بررسی: در این مقاله، غلظت یون های و مقدار pH به کمک دستگاه های کروماتوگرافی یونی و pH چکیده کاملزمینه و هدف:بارش فرآیندی سریع و موثر برای جاروب کردن گازها و هواویزها در جو می باشد. بنابراین مطالعه ترکیبات شیمیایی آب بارش، عامل مهمی در شناسایی آلاینده های موجود در جو می باشد. روش بررسی: در این مقاله، غلظت یون های و مقدار pH به کمک دستگاه های کروماتوگرافی یونی و pH سنج در 16 نمونه آب بارش که از دو ایستگاه هواشناسی اقدسیه و مهرآباد شهر تهران جمع آوری شدند، اندازه گیری گردیدند. این مطالعه در طی زمستان و بهار سال های 2012 و 2013 میلادی در شهر تهران انجام شده است. هم چنین به کمک عامل غنی سازی، تحلیل مولفه های اصلی و شناسایی درصد مشارکت یون ها، منابع یون های موجود در آب بارش شناسایی شده اند. یافته ها: نتایج نشان می دهند غلظت کلیه یون ها در ایستگاه مهرآباد نسبت به ایستگاه اقدسیه بیشتر به دست آمده اند . یونهای کربنات، سولفات و نیترات آنیونهای اصلی و یونهای کلسیم، سدیم، آمونیوم و منیزیم کاتیون های اصلی بدست آمدند. آنیون سولفات نقش بیشتری در اسیدی شدن آب بارش داشته است. در هر دو ایستگاه آنیون بی کربنات بزرگترین غلظت را در میان تمامی یونها دارا بود و عامل اصلی کاهش حالت اسیدی در بارش ها را به عهده داشت. مطالعه شناسایی منابع یونها در شهر تهران با استفاده از تحلیل همبستگی، عامل غنی سازی و تحلیل مولفه های اصلی نشان داد که دریاچه نمک قم و بیابان های جنوب تهران منبع اصلی یون های پتاسیم، منیزیم، کلسیم و سدیمدر بارش های شهر تهران بودند. یونهای سولفات، نیترات، نیتریت، فلوراید و بروماید کاملاً منشا انسان ساخت و یون های بی کربنات وآمونیوم هم از منابع طبیعی (خاک) و هم توسط منابع انسان ساخت تولید شده اند. بحث و نتیجه گیری: آلودگی های موجود در آب بارش شهر تهران هم از منابع محلی (مانند کارخانه ها و ماشین ها) و هم از منابع در فاصله های بسیار دور از شهر ناشی شده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - تحلیل و پایش خشکسالی هواشناسی منطقه سیستان و بلوچستان
حمید زارع ابیانه علی اکبر سبزی پرور صفر معروفی فرشته قیامی سیده شقایق میرمسعودی آزاده کاظمیزمینه و هدف: یکی از اثرات زیان آور کمبود بارش خسارت های ناشی از رخداد خشکسالی است. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی و شدت وقوع خشکسالی منطقه سیستان و بلوچستان در مقیاس سالانه و فصلی طی دوره 42 ساله آماری می باشد. روش بررسی: تحلیل خشکسالی با استفاده از پنج شاخص رایج توز چکیده کاملزمینه و هدف: یکی از اثرات زیان آور کمبود بارش خسارت های ناشی از رخداد خشکسالی است. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی و شدت وقوع خشکسالی منطقه سیستان و بلوچستان در مقیاس سالانه و فصلی طی دوره 42 ساله آماری می باشد. روش بررسی: تحلیل خشکسالی با استفاده از پنج شاخص رایج توزیع استاندارد (ZI)، انحراف از میانگین (SDI)، درصد نرمال بارندگی (PNPI)، ناهنجاری بارندگی (RAI) و کلاسه بندی دامنه بارش (PC) بر روی اطلاعات و آمار بارندگی فصلی و سالیانه چهار ایستگاه سینوپتیک زاهدان، زابل، چابهار و ایرانشهر طی دوره مشترک آماری (2005-1964) صورت گرفت. یافته ها و نتایج: نتایج نشان داد که شاخص SDI در مقایسه با روش های PNPI، ZI، PC و RAI در مقیاس فصلی و سالانه برآوردهای قابل قبول تری را ارایه داد. استان سیستان و بلوچستان برمبنای شاخص SDI در مقیاس سالیانه و فصلی خشکسالی هایی را تجربه نموده است. بر این اساس، درصد خشکسالی های سالیانه ی با شدت زیاد و بسیار زیاد نسبت به خشکسالی های با شدت کم و متوسط کمتر بود. در مقیاس فصلی نیز شاخص SDI در فصل تابستان بطور متوسط 42 درصد خشکسالی ها با شدت بسیار زیاد و زیاد را نشان داد در حالی که در فصل زمستان ریسک وقوع خشکسالی با شدت های بسیار زیاد و زیاد بطور متوسط 12 درصد بود. همچنین مقادیر میانگین متحرک3 ساله و 5 ساله، جهت بررسی روند و تداوم خشکسالی در مقیاس سالانه در ایستگاه های مذکور استخراج شد. نتیجه گیری: نتایج مبین این واقعیت است که خشکسالی در استان سیستان و بلوچستان رو به افزایش است که بتدریج بر شدت آن نیز افزوده شده است. همچنین با عنایت به روند کاهشی بارش منطقه می توان انتظار رخداد خشکسالی های با شدت و مدت بیشتری را داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - تاثیر آلودگی‌های ذره‌ای هوای تهران بر روی مشخصه‌های ابر و بارش
دینا عبدمنافی سهراب حجام امیرحسین مشکوتی مجید وظیفه دوستزمینه و هدف: غلظت و نوع آلاینده های ذره ای در جو، از عوامل اصلی در تغییر خردفیزیک و کلان فیزیک ابرها و بتبع آن تغییر در مقدار و کیفیت آب بارش می باشد. روش بررسی: در این مقاله بررسی موردی تاثیر آلودگی های ذره ای جو بر روی خردفیزیک ابر و کیفیت آب بارش در شهر تهران انجام چکیده کاملزمینه و هدف: غلظت و نوع آلاینده های ذره ای در جو، از عوامل اصلی در تغییر خردفیزیک و کلان فیزیک ابرها و بتبع آن تغییر در مقدار و کیفیت آب بارش می باشد. روش بررسی: در این مقاله بررسی موردی تاثیر آلودگی های ذره ای جو بر روی خردفیزیک ابر و کیفیت آب بارش در شهر تهران انجام گرفته است. رویداد مورد مطالعه در این مقاله (16/09/1391) بارشی است که قبل از وقوع آن بدلیل افزایش شاخص [1]AQI مربوط به ذرات معلق، شهر تهران دو روز تعطیل اعلام شده بود. این رویداد حاد آلودگی همراه با بارش های مشابه دیگر که در نزدیکی این رویداد بوقوع پیوسته ولی شاخص AQI آنها در روزهای قبل از وقوع بارش در شرایط سالم قرار داشتند، مطالعه و مقایسه شدند. غلظت یون های موجود در آب بارش به کمک دستگاه کروماتوگرافی یونی و کمیت های خردفیزیک ابر با استفاده از تصاویر مربوط به ابر سنجنده مادیس مطالعه شدند. یافته ها: نتایج نشان می دهند که غلظت یونها بخصوص یون های انسان ساخت (نیترات، نیتریت،کلراید و فلوراید) در نمونه آب باران مربوط به شاخص AQI آلوده نسبت به شرایط با شاخص AQI پاک، بالاتر می باشند. همچنین آلودگی ذره ای در رویدادهای مورد مطالعه در این تحقیق، باعث کاهش شعاع موثر قطرک ابرها قبل از وقوع بارش، افزایش ضخامت نوری، افزایش ارتفاع قله ابر، افزایش محتوای آب ابر و بارش بیشتر در زمان وقوع بارش شده است. بحث و نتیجه‌گیری: یون های موجود در آب بارش و مشخصه های خردفیزیک ابر، ارتباط مستقیم با غلظت ذرات معلق موجود در جو دارند. همچنین نقش آلودگی های ذره ای محلی یکی دیگر از عوامل مهم در تغییرات خردفیزک ابر بصورت منطقه ای می باشد. [1]-Air Quality Index پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - بررسی پتانسیل خوردگی و رسو ب‌گذاری آب شرب روستاهای قائم‌شهر
مریم خادمیان قادیکلایی مصطفی زمانی فاطمه غفاری محمد رضا رحیمی سمانه محمودپورخوردگی و رسوب گذاری از مهم ترین فاکتورهای مربوط به شبکه های آب آشامیدنی در بحث کنترل کیفیت است که نقش مهمی در سیستم انتقال و توزیع آب، از نظر جنبه های اقتصادی و بهداشتی می تواند ایفا کند. هدف این تحقیق تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آب آشامیدنی مورد استفاده در روستا چکیده کاملخوردگی و رسوب گذاری از مهم ترین فاکتورهای مربوط به شبکه های آب آشامیدنی در بحث کنترل کیفیت است که نقش مهمی در سیستم انتقال و توزیع آب، از نظر جنبه های اقتصادی و بهداشتی می تواند ایفا کند. هدف این تحقیق تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آب آشامیدنی مورد استفاده در روستاهای قائم شهر بوده است که در سال 1394 انجام گرفت. کیفیت شیمیایی و فیزیکی نمونه ها و وضعیت پتانسیل خوردگی و رسوب گذاری با استفاده از اندیس های لانژلیه، رایزنر، پورکوریوس، تهاجمی و لارسون تعیین گردید. نتایج میانگین و انحراف معیار اندیس لانژلیه به ترتیب برابر با 052/0، 438/0 و برای شاخص رایزنر به ترتیب 99/6، 785/0 و شاخص تهاجمی به ترتیب 90/11، 5/0 و شاخص پورکوریوس به ترتیب 85/5، 81/0 و لارسون به ترتیب 47/0 و 24/0 می باشد. بر اساس نتایج بدست آمده، نشان می دهد که آب شرب روستاهای قائم شهر تمایل کمی به رسوب گذاری دارند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - Magnetic Properties of Cobalt Ferrite synthesized by Hydrothermal and Co-precipitation Methods: A Comparative Study
Saeed Abedini Khorrami Qazale Sadr ManuchehriThe magnetic properties of calcined cobalt ferrite formed by nano-crystalline powders have been compared by two different methods (co-precipitation and hydrothermal). The structural properties of the produced powders were investigated by X-ray Diffraction (XRD), scannin چکیده کاملThe magnetic properties of calcined cobalt ferrite formed by nano-crystalline powders have been compared by two different methods (co-precipitation and hydrothermal). The structural properties of the produced powders were investigated by X-ray Diffraction (XRD), scanning electron microscopy (SEM). The results show that the formation of cobalt ferrite spinel structures is effected by changing methods. Both techniques were effective and led to the production of spinel phase and crystalline nano-powders. Magnetic hysteresis was measured by using a vibrating sample magnetometer (VSM) in a maximum field of 10 kOe. The saturation magnetization (Ms), remanence (Mr) and coercivity (Hc) were derived from the hysteresis loops. The results revealed that the magnetic properties of nano-particles depend on the structure, composition and size of particle. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - A Novel Method for the Synthesis of CaO Nanoparticle for the Decomposition of Sulfurous Pollutant
Meysam Sadeghi Mir Hassan HusseiniIn this research, CaO (calcium oxide) nanoparticles were synthesized by Co-Precipitation method in the absence and presence of Polyvinylpyrrolidone (PVP) via using calcium (II) nitrate. The Polyvinylpyrrolidone (PVP) was used as a capping agent to control the agglomerat چکیده کاملIn this research, CaO (calcium oxide) nanoparticles were synthesized by Co-Precipitation method in the absence and presence of Polyvinylpyrrolidone (PVP) via using calcium (II) nitrate. The Polyvinylpyrrolidone (PVP) was used as a capping agent to control the agglomeration of the nanoparticles. The synthesized samples were characterized via SEM, XRD and FTIR techniques. The average sizes of nanoparticles were determined by XRD data and Scherer equation. The decomposition reactions of 2-chloroethyl phenyl sulfide (2-CEPS) as a sulfurous pollutant has been investigated on the CaO nanoparticles (NPs)/ Polyvinylpyrrolidone (PVP) surface at ambient temperature and monitored via using gas chromatography (GC), gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) and FTIR spectrum. The GC analysis results revealed that 75% and 100% of 2-CEPS was found to be decomposed (adsorbed/destructed) in isopropanol and heptane solvents with weight ratio of 1:40(2-CEPS: CaO) after 12 h, respectively. On the other hand, these values for the weight ratios of 1:10, 1:20 and 1:30 were lower. The hydrolysis and elimination products; i.e. hydroxyl ethyl phenyl sulfide (HEPS) and phenyl vinyl sulfide (PVS) were identified by GC-MS respectively. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - Synthesis and Surfactant Effect on Structural Analysis of Nickel Doped Cobalt Ferrite Nanoparticles by C-precipitation Method
Pirouz Derakhshi Roshanak LotfiNanoparticles of nickel substituted cobalt ferrite (Nix Co1-xFe2 O4 : 0£ X£ 1) have been synthesized by co-precipitation method. Triton x-100 and oleic acid as surfactants were used. Particles size as estimated by the full width half maximum (FWHM) of the st چکیده کاملNanoparticles of nickel substituted cobalt ferrite (Nix Co1-xFe2 O4 : 0£ X£ 1) have been synthesized by co-precipitation method. Triton x-100 and oleic acid as surfactants were used. Particles size as estimated by the full width half maximum (FWHM) of the strongest X-ray diffraction (XRD) peak were found 17 and 21nm. Their morphology structure have been determined by scanning electron microscopy (SEM) and energy dispersive X-ray (EDX) analysis confirms the presence of Co, Ni, Fe and oxygen as well as the desired phases in the prepared nanoparticles. The results of SEM show that the surfactant played an important role in morphology of nanoparticles. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - Evaluation of the Effective Parameters on Fe3+ Precipitation in the Bioleaching Process
Monireh Zolfaghari Abbas Rashidi Ali Haghighi AslFerric ion is a strength oxidant and its precipitation is an undesired phenomenon in the bioleaching process. Previous studies showed that it considerably occurs in bioleaching operations even at optimum conditions. Although there have been many reports on the Fe3+ prec چکیده کاملFerric ion is a strength oxidant and its precipitation is an undesired phenomenon in the bioleaching process. Previous studies showed that it considerably occurs in bioleaching operations even at optimum conditions. Although there have been many reports on the Fe3+ precipitation, no study has made a mathematical modeling of the affecting parameters. The aim of the present work is the development of a model that represents the impact of some parameters on the Fe3+ precipitation.The polynomial model was developed. The resulted model presents the positive effect of all parameters on minimization of Fe3+ precipitation; particularly, the effects of pH and iron concentration, which are more significant. The validation of model was confirmed using F-test(P<0.001) and the coefficient of determination(R2 =96.84%). The optimum values of parameters were determinedas:pH=1.5,Temperature=35.5°C, iron concentration=20g/l,pulp density=15%(w/v).The non-linear nature of the modeled response for Fe3+ precipitation was explained by a second-order polynomial equation. Also it was observed that by increasing the considered parameters, precipitation rate was increased. The severity of the effects of the parameters at the studied range was as follows: pH and iron concentration> temperature> pulp density. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - Synthesis of B4C - Nano TiB2 Composite Nano Powder by the Chemical Precipitation Method
M. Saeedi Heydari H. R. BaharvandiThe aim of this research is to determine the proper concentration of Titanium Tetra IsoPropoxide (TTIP) and select the right temperature and time of calcinations for the synthesis of B4C-nano TiB2 composite Nano powder by the chemical precipitation method. For this purp چکیده کاملThe aim of this research is to determine the proper concentration of Titanium Tetra IsoPropoxide (TTIP) and select the right temperature and time of calcinations for the synthesis of B4C-nano TiB2 composite Nano powder by the chemical precipitation method. For this purpose, first, solutions with TTIP molar concentrations of 0.1, 0.05 and 0.03 were prepared and the optimal molar concentration of TTIP was determined to be 0.05. Then, a diluted solution of distilled water and TTIP was mixed with Isopropanol Alcohol containing B4C micropowder. In this mixture, Titanium Hydroxide nanoparticles were initially synthesized and then, to convert the Ti(OH)4 to TiB2, the above mixture were calcined in a furnace, under Argon atmosphere. The calcination process was carried out at temperatures of 750, 1000 and 1250 ºC. It was observed that the most suitable temperature for the formation of the TiB2 phase is 1250 ºC and that the lower temperatures only lead to the formation of the TiO2 phase. It was also observed that, at the calcination temperature of 1250 ºC, the most appropriate time duration for the conversion of Ti(OH)4 nanoparticles to TiB2 nanoparticles is 30 minutes, during which B4C-nano TiB2 composite Nano powders form, with most of the TiB2 particle sizes being in the range of 30-60 nm. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - ارزیابی نقش بارورسازی ابرها در افزایش استحصال آب در استان فارس با استفاده فنون سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی
محبوبه علومی مجومرد محمد زارع سمانه پورمحمدیخشکسالی و تغییرات اقلیمی از مسائلی است که در دهه های اخیر آسیب های زیادی را به پوشش گیاهی طبیعی و کشاورزی مناطق مرکزی ایران وارد نموده است. بارورسازی ابرها یکی از راه های کاهش اثر تغییرات اقلیمی و تا حدودی جبران کمبود آب در مناطق خشک است. به این منظور در این پژوهش به بر چکیده کاملخشکسالی و تغییرات اقلیمی از مسائلی است که در دهه های اخیر آسیب های زیادی را به پوشش گیاهی طبیعی و کشاورزی مناطق مرکزی ایران وارد نموده است. بارورسازی ابرها یکی از راه های کاهش اثر تغییرات اقلیمی و تا حدودی جبران کمبود آب در مناطق خشک است. به این منظور در این پژوهش به بررسی تأثیر بارورسازی ابرها بر روی بارش در استان فارس پرداخته شد. در این راستا ماه های آوریل، فوریه، دسامبر و نوامبر مربوط به سال های 2010-2009 به عنوان ماه های مستعد بارش در ایران جهت ارزیابی طرح بارورسازی ابرها در این استان انتخاب گردید. نقشه های رستری بارش ماهانه برای هر ماه در هر سال از دوره آماری 34 ساله (2010-1977) با روش درون یابی کریجینگ ترسیم و مقادیر ارتفاع بارش برای هر سال استخراج گردید. سپس حجم بارش برای ماه های آوریل، فوریه، دسامبر و نوامبر در ایستگاههای هدف محاسبه و به عنوان متغیر وابسته در برآورد حجم بارش به روش درون یابی کریجینگ در مناطق هدف مورد استفاده قرار گرفت. سری زمانی بارش برای هر ماه برای ایستگاههای کنترل نیز برای دورة آماری 2010-1977 تهیه و به عنوان متغیرهای مستقل وارد رگرسیون گردید. سپس رابطه خطی بین حجم بارش منطقه هدف با حجم بارش منطقه کنترل تعیین شد. جهت ارزیابی طرح بارورسازی در استان فارس از روش رگرسیون تاریخی استفاده شد. نتایج تحقیق، افزایش 15 درصدی بارش را در استان فارس در دوره چهار ماهه مذکور نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - پهنهبندی آگروکلیمایی کشت گندم دیم در استان کرمانشاه
رستگار محمدی جواد خوشحال دستجردی داریوش رحیمی راضیه نوریازآنجاییکه بیشترین سطح زیر کشت استان کرمانشاه اختصاص به کشت گندم دیم دارد، لذا پهنهبندی اقلیمی کشت گندم دیم که از اهداف پژوهش حاضر است ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، از دادههای اقلیمی ۶ ایستگاه سینوپتیک (۱۹۸۹ – ۲۰۱۲) و داده های اقلیمی 8 ایستگاه کلیماتولوژی چکیده کاملازآنجاییکه بیشترین سطح زیر کشت استان کرمانشاه اختصاص به کشت گندم دیم دارد، لذا پهنهبندی اقلیمی کشت گندم دیم که از اهداف پژوهش حاضر است ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، از دادههای اقلیمی ۶ ایستگاه سینوپتیک (۱۹۸۹ – ۲۰۱۲) و داده های اقلیمی 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-2013) استفاده گردید. ابتدا برای تحلیل و انجام مراحل توزیع های مختلف احتمالاتی از نرم‌افزار SMADA استفاده، و تاریخ کشت و بهترین توزیع آماری انتخاب شد. سپس نقشه بارش، دما و تنش های دمایی استخراج و درصد مشارکت هر لایه در لایه پهنهبندی نهایی اعمال گردید. به‌طوری‌که بیشترین درصد مشارکت مربوط به بارش دوره جوانه‌زنی با ۵/31 درصد و کمترین درصد مشارکت مربوط به تنش گرمایی (30) درجه مرحله رسیدن با 8/1 درصد است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین عناصر اقلیمی بارش و درجه حرارت، عوامل مهمی در کشت گندم دیم هستند. در پایان با تلفیق لایه ها به روش همپوشانی وزنی در محیط ArcGIS نقشه پهنه بندی اقلیمی گندم دیم استخراج گردید. نتایج نشان داد که مناطق بسیار مناسب با مساحت 7/16 درصد در بخش‌های از شمال غرب، غرب و جنوب غرب، مناطق مناسب با مساحت 36/14 درصد در شمال غرب، غرب و جنوب غرب، مناطق متوسط با 27/15 درصد در جنوب غرب، غرب، مرکز، شمال، شمال شرق و جنوب شرق و مناطق ضعیف با 64/53 درصد اغلب در مرکز و شمال شرق قرار دارند. نتایج این پژوهش می‌تواند با توجه به قابلیت سامانه اطلاعات جغرافیایی در ترکیب و تولید اطلاعات مکانی و توصیفی، مدیران و تصمیم‌گیرندگان را برای دسترسی به اطلاعات یاری نموده و مدل متناسب را با توجه به نوع برنامه‌ریزی زراعی ساخته و ارائه کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - پایش و پیش بینی تغییرات کاربری/پوشش اراضی و ارتباط آن با خشکسالی (مطالعه موردی: زیر حوزه پارسل B2، حوزه آبخیز زاینده‌رود)
شاهین محمدی خلیل حبشی سعید پورمنافیتغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به دلیل تأثیر بر اکوسیستم‌های طبیعی به یک نگرانی برای حافظان و مدیران منابع طبیعی تبدیل‌شده است. تحقیق حاضر باهدف پیشبینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین و همچنین بررسی ارتباط خشکسالی با این تغییرات در زیر حوزه پارسل 2B با مساحت 21100 چکیده کاملتغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به دلیل تأثیر بر اکوسیستم‌های طبیعی به یک نگرانی برای حافظان و مدیران منابع طبیعی تبدیل‌شده است. تحقیق حاضر باهدف پیشبینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین و همچنین بررسی ارتباط خشکسالی با این تغییرات در زیر حوزه پارسل 2B با مساحت 21100 هکتار با استفاده از مدل زنجیره‌ای مارکوف و شاخص استانداردشده بارش (SPI) انجام شد. به این منظور با استفاده از تصاویر پیش‌پردازش شده سنجنده‌های ETM +، TM و OLIبه ترتیب برای سالهای 1365، 1380 و 1395، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین به روش طبقه‌بندی نظارت‌شده حداکثر احتمال تهیه شد. به‌منظور صحت سنجی مدل زنجیره‌ای مارکوف، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1395 پیشبینی و با نقشه کاربری مرجع 1395 مقایسه شد، پس از اطمینان از صحت نتایج پیشبینی برای سال 1395 اقدام به پیشبینی کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1410 شد. نتایج تحقیق نشان‌دهنده داد که بین تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین با وضعیت خشکسالی ارتباط وجود دارد. بر اساس یافتههای پیش‌بینی‌شده، برای سال 1410 کشاورزی دیم به میزان 6.95 درصد افزایش و اراضی مرتعی به میزان 6.66 درصد کاهش مساحت خواهند داشت. بنابراین در صورت وقوع خشکسالی و رها شدن اراضی کشاورزی دیم، فرسایش خاک افزایش خواهد یافت و همچنین فشار چرا بر مراتع باقی‌مانده سبب تخریب اراضی مرتعی خواهد شد. بنابراین اگر راهبرد فعلی استفاده از زمین با مدیریت فعلی ثابت باقی بماند تخریب اراضی در منطقه اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - بررسی گذشته، حال و آینده تغییرات پوشش گیاهی مراتع البرز مرکزی در ارتباط با تغییر اقلیم
دیانا عسکریزاده حسین ارزانی محمد جعفری جواد بذرافشان آین کولین پرنتایسشتاب در روند تغییرات اقلیمی باعث دگرگونی سریع وضعیت اکوسیستم های مرتعی شده است که یافتن روش های نوین ارزیابی این تغییرات راهی جهت مدیریت پایدار مراتع محسوب می شود. به منظور بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی ناشی از اثرات اقلیمی مراتع البرز مرکزی انتخاب شدند. شاخص نرمال‌شد چکیده کاملشتاب در روند تغییرات اقلیمی باعث دگرگونی سریع وضعیت اکوسیستم های مرتعی شده است که یافتن روش های نوین ارزیابی این تغییرات راهی جهت مدیریت پایدار مراتع محسوب می شود. به منظور بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی ناشی از اثرات اقلیمی مراتع البرز مرکزی انتخاب شدند. شاخص نرمال‌شده تفاضل پوشش گیاهی (NDVI) با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست، سنجنده +TM، ETMو OLI برای سال های 1366 تا 1395 (30 سال) استخراج گردید. با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) روند خشکسالی مورد بررسی قرار گرفت. جهت پیش بینی تغییرات آتی پوشش گیاهی مراتع از مدل زنجیره مارکوف استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص (NDVI) از سال های گذشته تا حال نوسان داشته است به طوریکه ضمن افزایش موقتی تغییرات در بعضی سال ها 1366 (0.86)، 1381 (0.87)، 1384 (0.87) و 1394 (0.86)؛ اما روند تغییرات کلی به صورت کاهش در میزان این شاخص در سال های 1374 (0.53)، 1376 (0.65)، 1379 (0.62) و 1387 (0.61) به خصوص برای طبقات متوسط تا خیلی فقیر بوده است. همبستگی بالا (5/91%) بین شاخص SPI و NDVI نشان می دهد که تقریباً در تمامی سال های کاهش پوشش گیاهی، خشکسالی شدید تا متوسط رخ داده است. همچنین مدل پیش بینی مارکوف تغییرات کاهشی شدیدی در میزان شاخص پوشش گیاهی برای سال های 2031 و 2045 پیش بینی می کند. بنابراین مدیریت مراتع باید به گونه ای پیش برود که با روند افزایش تدریجی دما و تأثیرات منفی آن بر پوشش گیاهی، از طریق تنظیم ظرفیت چرایی و نیز جایگزینی دام های با عملکرد بالا و تقویت گونه های گیاهی مقاوم به خشکی نسبت به شرایط آینده آمادگی یابند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - ریزمقیاس نمایی دادههای بارندگی ماهواره ای TRMM برپایه روابط ناایستا بین بارندگی و ویژگیهای سطح زمین
بهاره زنجانی حسام سید کابلی محسن رشیدیانداده های بارش ماهواره ای به صورت گسترده جهت تخمین بارش بخصوص در مناطقی که پراکنش ایستگاه های باران سنجی نامناسب و ناکافی هستند، مورداستفاده قرار می گیرند. بااین‌وجود، وضوح مکانی کم این نوع داده ها، کاربرد آنها را با محدودیت هایی در مطالعات هیدرولوژیکی حوزه های آب چکیده کاملداده های بارش ماهواره ای به صورت گسترده جهت تخمین بارش بخصوص در مناطقی که پراکنش ایستگاه های باران سنجی نامناسب و ناکافی هستند، مورداستفاده قرار می گیرند. بااین‌وجود، وضوح مکانی کم این نوع داده ها، کاربرد آنها را با محدودیت هایی در مطالعات هیدرولوژیکی حوزه های آبریز و در مقیاس منطقه ای مواجه کرده است. بنابراین حفظ دقت برآورد بارش توسط ماهواره ها و دستیابی به مقیاس مکانی مناسب در مطالعات هیدرولوژیک هدف اصلی این مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق روش رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) برای ریز مقیاس نمایی مکانی دادههای بارندگی ماهواره‌ای تی آر ام ام (TRMM-3B42V7) در سال آبی 90-89 برای حوزه آبریز سد دز واقع در جنوب غرب ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. ریزمقیاس نمایی با ایجاد روابط ناایستا بین بارش TRMM و ویژگی های به‌دست‌آمده از مدل ارتفاع رقومی (DEM)، شاخص پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI)، شاخص گیاهی بهبود یافته (EVI) و دمای سطح زمین (LST) انجام شد. نتایج نشان می دهند که داده های بارش ریزمقیاس شده در مقیاس مکانی 1 کیلومتر به‌طور معنی‌داری تفکیک مکانی را بهبود داده و با داده های مشاهداتی ایستگاه های باران سنجی از تطابق خوبی برخوردارند. به طوری که برای بارش تجمعی 16 روزه، مقادیر آماره های جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین مطلق خطا (MAE) به ترتیب برابر با 22.7 و 7.45 میلیمتر هستند. بااین‌وجود میزان دقت مدل در مکان ها مختلف متفاوت بوده و به شرایط پوشش گیاهی وابستگی زیادی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - ارزیابی شاخص های مبتنی بر سنجش از دور در پایش خشکسالی شهرستان نی ریز
محمد شعبانیپیشینه و هدف اطلاع از میزان و شدت خشکسالی در یک منطقه و برنامه ریزی جهت کاهش اثرات آن یکی از مهم ترین اصول مبارزه با خشکسالی است. پایش و مدیریت خشکسالی در یک منطقه با استفاده از داده های سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای به عنوان یک ابزار مناسب در پایش زمانی و مکانی خش چکیده کاملپیشینه و هدف اطلاع از میزان و شدت خشکسالی در یک منطقه و برنامه ریزی جهت کاهش اثرات آن یکی از مهم ترین اصول مبارزه با خشکسالی است. پایش و مدیریت خشکسالی در یک منطقه با استفاده از داده های سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای به عنوان یک ابزار مناسب در پایش زمانی و مکانی خشکسالی کشاورزی می باشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی کارآیی داده های سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای در پهنه بندی خشکسالی کشاورزی در سالهای 1379 تا 1400 در شهرستان نی ریز است. برای این منظور سه شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI)، شاخص وضعیت دمایی (TCI) و شاخص سلامت پوشش گیاهی (VHI) از روی تصاویر ماهواره ای مودیس برای برای دوره زمانی مورد نظر استخراج و نتایج حاصل از این شاخص ها با مقادیر شاخص بارش استاندارد (SPI)، در دوره های زمانی 1، 3 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه مقایسه گردید.مواد و روش ها منطقه مورد مطالعه در این تحقیق شهرستان نی ریز واقع در جنوب شرق استان فارس با وسعت 10787 کیلومتر مربع و جزء یکی از زیرحوزه‌های آبخیز دریاچه بختگان محسوب می گردد. متوسط ارتفاع منطقه 1798 متر، حداکثر ارتفاع منطقه 3235 متر و حداقل ارتفاع 1476 متر از سطح دریا می باشد. متوسط بارندگی، درجه حرارت و تبخیر و تعرق سالانه حوزه به ترتیب 204.8 میلیمتر، 19 درجه سانتیگراد و 1058.3 میلیمتر میباشد. در این تحقیق از داده های بارندگی ایستگاه سینوپتیک نی ریز در طول دوره آماری 22 ساله (1400-1379) برای محاسبه شاخص بارش استاندارد (Standardized Precipitation Index, SPI) در دوره های زمانی 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه استفاده شد. سپس 3 شاخص مبتنی بر تصاویر ماهواره ای شامل شاخص وضعیت پوشش گیاهی (Vegetation Condition Index, VCI)، شاخص وضعیت دمایی (Temperature Condition Index, TCI) و شاخص سلامت گیاه (Vegetation, VHI Healthy Index) از روی داده های سنجده مودیس برای ماه اردیبهشت ماه از سال 2008 تا 2021 استخراج و با مقادیر شاخص بارش استاندارد (SPI) در دوره های زمانی 1، 3 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه بر اساس ضریب همبستگی پیرسون مقایسه گردید. در نهایت مناسب ترین شاخص خشکسالی مبتنی بر تصاویر ماهواره ای از بین شاخص ها انتخاب و درصد طبقات خشکسالی بر اساس شاخص منتخب در منطقه مورد مطالعه مشخص شد.نتایج و بحث محاسبه مقادیر شاخص SPI با استفاده از نرم افزار شاخص های خشکسالی (Drought Indices Package, DIP) در دوره های زمانی 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه در دوره آماری 1400-1379 نشان داد که روند منحنی ها در بعضی سال ها کاهشی و در بعضی سال ها افزایشی و در اغلب سال ها تقریباً نرمال بوده است. بطور میانگین درصد وقوع خشکسالی ها و ترسالی ها بر اساس شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف در طول دوره آماری 68 درصد در شرایط نرمال، 18 درصد در شرایط ترسالی و 16 درصد در شرایط خشکسالی قرار دارد. نتایج حاصل از محاسبه شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف بر اساس داده های ایستگاه های سینوپتیک و داده های سنجش از دور مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بدین منظور مقادیر حاصل از تمامی شاخص های مبتنی بر تصاویر ماهواره ای شامل VCI، TCI و VHI استخراج و اقدام به مقایسه و بررسی ضریب همبستگی آن ها با شاخص زمینی SPI در دوره های زمانی 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 گردید. مقادیر شاخص VCI در سال 1387 دارای کمترین مقدار (1/32 درصد) و در سال 1399 دارای بیشترین مقدار (41.3 درصد) در طول اردیبهشت ماه می باشد. بنابراین بر اساس مقدار شاخص VCI در طول دوره آماری در سال 1387 شرایط خشکسالی شدید در منطقه حاکم بوده و در سال 1399 پوشش گیاهی مطلوب تر و شرایط ترسالی بر منطقه حاکم بوده است. نتایج به دست آمده از شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف نیز موید این نکته است که شدیدترین خشکسالی و ترسالی در طول دوره آماری مورد مطالعه به ترتیب در دو سال 1387 و 1399 در منطقه رخ داده است. علاوه بر این شاخص VCI بیشترین همبستگی با شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف دارد و با همه دوره های زمانی SPI رابطه معنی داری دارد. شاخص TCI همبستگی معنی دار با هیچ یک از دوره های زمانی ندارد و رابطه همبستگی ضعیفی با شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف دارد. علاوه بر این شاخص VHI تنها با دوره های زمانی یک، سه، شش و دوازده ماهه همبستگی معنی دار در سطح پنج درصد دارد و میزان همبستگی آن با شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف به مراتب کمتر از شاخص VCI است. توزیع مکانی شدت خشکسالی براساس مقادیر شاخص های مورد مطالعه در اردیبهشت ماه 1387 نشان داد که قسمت های شرقی منطقه که در ارتفاعات پایین نیز قرار دارد بیشتر تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته است. بررسی مساحت تحت تاثیر طبقات خشکسالی بر اساس شاخص TCI در سال 1387 نشان داد که در منطقه مورد مطالعه خشکسالی بسیار شدید و شدید وجود ندارد، 11درصد منطقه دچار خشکسالی متوسط، 22 درصد سطح دچار خشکسالی خفیف و 67 درصد نیز فاقد خشکسالی می باشد. بر اساس شاخص VCI در تاریخ مورد نظرسطح خشکسالی بسیار شدید 0.14 درصد، شدید 0.33 درصد، متوسط 17 درصد، خفیف 77 درصد و فاقد خشکسالی 6 درصد است. همچنین بر اساس شاخص VHI خشکسالی بسیار شدید و شدید و خفیف در منطقه مورد مطالعه وجود ندارد و فقط 9 درصد سطح منطقه دچار خشکسالی متوسط و 91 درصد نیز فاقد خشکسالی می باشد. توزیع مکانی شدت خشکسالی بر اساس مقادیر شاخص های مورد مطالعه در اردیبهشت ماه 1399 نشان می دهد که در منطقه مورد مطالعه بر اساس شاخص TCI در تاریخ مورد نظر خشکسالی بسیار شدید و شدید وجود ندارد و 5 درصد سطح منطقه دارای خشکسالی متوسط، 22 درصد خشکسالی خفیف و 73 درصد نیز فاقد خشکسالی می باشد. بر اساس شاخص VCI در تاریخ مورد نظر درصد خشکسالی بسیار شدید 0.5 درصد، شدید 0.8 درصد، متوسط 5 درصد، خفیف 31 درصد و فاقد خشکسالی 62 درصد است. همچنین بر اساس شاخص VHI در اردیبهشت ماه 99 مقدار 0.2 درصد سطح منطقه دارای خشکسالی متوسط، 30 درصد دارای خشکسالی خفیف و 69 درصد نیز فاقد خشکسالی است بر اساس این شاخص خشکسالی بسیار شدید و شدید در منطقه وجود ندارد.نتیجه گیری پدیده خشکسالی یکی از مهم ترین بلایای طبیعی است که هرساله میلیون ها نفر از جمعیت جهان و قسمت های عظیمی از آن را مورد حمله خود قرار می دهد. این پدیده که به صورت آرام شروع و ماهیتی خزنده دارد می تواند باعث ایجاد خسارت های فراوان در بخش های کشاورزی و منابع طبیعی و محیط زیست گردد. اطلاع از نحوه وقوع و تهیه نقشه های شدت خشکسالی بر اساس روش های نوین و جدید تاثیر بسیار مثبت و جدی در مدیریت خشکسالی در یک منطقه دارد. یکی از روش های جدید و پرکاربرد در پایش زمانی و مکانی خشکسالی استفاده از شاخص های خشکسالی مبتنی بر تصاویر ماهواره ای است که اخیرا نیز در مباحث مربوط به خشکسالی از آن استفاده می شود. نتایج حاصل از تحلیل شاخص SPI نشان داد که در اکثر دوره های زمانی شدیدترین خشکسالی و ترسالی در طول دوره مورد مطالعه به ترتیب در سال های 1387 و 1399 رخ داده است. همچنین نتایج نشان داد که شاخص TCI همبستگی معنی دار با هیچ یک از دوره های زمانی ندارد و همبستگی ضعیفی با شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف دارد. شاخص VHI با دوره های زمانی یک، سه، شش و دوازده ماهه همبستگی معنی دار در سطح پنج درصد دارد و همبستگی آن با شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف کمتر از شاخص VCI است. مقدار شاخص VCI در سال 1387 دارای کمترین مقدار (32.1 درصد) و در سال 1399 دارای بیشترین مقدار (41.3 درصد) در طول ماه اردیبهشت بوده است که با نتایج به دست آمده از شاخص SPI در منطقه مطابقت دارد. از طرفی این شاخص بیشترین همبستگی با شاخص SPI در دوره های زمانی مختلف دارد که همبستگی آن در سطح یک درصد معنی دار است و به عنوان شاخص ماهواره ای مناسب جهت پایش زمانی و مکانی خشکسالی در شهرستان نی ریز انتخاب می گردد. مقایسه نتایج حاصل از این تحقیق با نتایج تحقیقات دیگر محققان، نشان از دقت بسیار خوب شاخص های سنجش از دور در پایش خشکسالی دارد. بنابراین استفاده از فن آوری سنجش از دور در پایش خشکسالی در مناطقی که فاقد ایستگاه های هواشناسی یا دارای ایستگاه های هواشناسی با تراکم کم یا به صورت پراکنده هستند پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - پیشبینی و مدلسازی خشکسالی به روش هیبریدی موجک و الگوریتم‌های شبکه عصبی
جهانبخش محمدی علیرضا وفایی نژاد سعید بهزادی حسین آقامحمدی امیر هومن حمصیپیشینه و هدف بحران خشکسالی یک دوره خشک آب و هوایی است که در هر نقطه از جهان و با هر اقلیمی ممکن است رخ دهد. این بحران اگرچه به‌آرامی شروع میشود اما می‌تواند برای مدتی طولانی تأثیر جدی بر سلامت، محصولات کشاورزی، اقتصاد، انرژی و محیط‌زیست بگذارد. خشکسالی معیشت و سلامت چکیده کاملپیشینه و هدف بحران خشکسالی یک دوره خشک آب و هوایی است که در هر نقطه از جهان و با هر اقلیمی ممکن است رخ دهد. این بحران اگرچه به‌آرامی شروع میشود اما می‌تواند برای مدتی طولانی تأثیر جدی بر سلامت، محصولات کشاورزی، اقتصاد، انرژی و محیط‌زیست بگذارد. خشکسالی معیشت و سلامت انسان‌ها را به‌شدت تهدید میکند و خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها را افزایش میدهد. ازاین‌رو مدلسازی و پیشبینی خشکسالی از موضوعات مهم و جدی در جوامع علمی است. درگذشته از مدلهای ریاضی و آماری مانند روش رگرسیون ساده، خودرگرسیون‌گیری (AR)، میانگین متحرک (MA) و نیز ARIMA جهت مدلسازی خشکسالی استفاده می‌شد. در سالهای اخیر استفاده از روشهای یادگیری ماشین و هوش محاسباتی جهت مدلسازی و پیشبینی خشکسالی بسیار موردتوجه دانشمندان بوده است. ازجمله از الگوریتم‌های هوش محاسباتی که توسط دانشمندان جهت مدلسازی خشکسالی قبلاً موردتوجه قرارگرفته است می‌توان به شبکه عصبی پرسپترون چندلایه، شبکه عصبی RBF، ماشین بردار پشتیبان، روشهای فازی و فازی عصبی اشاره کرد. در این تحقیق هدف مدلسازی و پیشبینی خشکسالی با بهره‌گیری از سه الگوریتم شبکه عصبی شامل پرسپترون چندلایه، شبکه عصبی RBF و شبکه عصبی رگرسیون تعمیم‌یافته است. شاخص خشکسالی استفاده‌شده در این تحقیق شاخص استانداردشده بارش (SPI) است. در این تحقیق از تکنیک موجک در تلفیق با الگوریتم‌های شبکه عصبی مصنوعی جهت مدلسازی و پیشبینی خشکسالی در 10 ایستگاه سینوپتیک در کشور ایران (آبادان، بابلسر، بندرعباس، کرمان، مشهد، رشت، سقز، تهران، تبریز و زاهدان) در اقلیمهای مختلف و با توزیع مکانی مناسب در کل کشور ایران استفاده‌شده است.مواد و روش ها در این تحقیق در ابتدا با استفاده از دادههای بارش ماهانه بین سالهای 1961 تا 2017 شاخص خشکسالی SPI در مقیاس‌های زمانی 3، 6، 12، 18، 24 و 48 ماهه از طریق برنامه‌نویسی در محیط نرم‌افزار MATLAB پیاده‌سازی شد. نتایج این مرحله با استفاده از نرم‌افزارهای علمی موجود MDM و Drinc صحت سنجی شد. در ادامه با استفاده از زنجیره مارکوف به طراحی مدلهای پیشبینی پرداخته شد. در این تحقیق درمجموع از شش مدل هوش محاسباتی شامل سه مدل منفرد شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP)، شبکه عصبی تابع پایه شعاعی (RBF) و شبکه عصبی رگرسیون تعمیم‌یافته (GRNN) و سه مدل ترکیبی (هیبریدی) موجک با این سه مدل به‌صورت (WMLP-WRBF-WGRNN) جهت مدلسازی و پیشبینی شاخص SPI در 10 ایستگاه این تحقیق استفاده‌شده است. در پیاده‌سازی تمامی این شش مدل از محیط برنامه‌نویسی نرم‌افزار MATLAB استفاده‌شده است. در این تحقیق ابتدا از چهار نوع موجک گسسته شامل دابیشز (Daubechies)، سیملت (Symlets)، کویفلت (Coiflets) و دوضلعی (Biorthogonal) استفاده شد، به دلیل عملکرد بهتر موجک دابیشز، از این نوع موجک در تحقیق به‌عنوان گزینه نهایی استفاده شد. در موجک دابیشز استفاده‌شده در بین مرتبه‌های 1 تا 45، مرتبه 3 بهترین عملکرد را در بین مقیاس‌های زمانی مختلف SPI از خود نشان داد، به همین دلیل از موجک دابیشز مرتبه 3 در تمامی مدلهای ترکیبی این تحقیق استفاده شد. بعد از آموزش همه شش الگوریتم استفاده‌شده نتایج با معیارهای ارزیابی ضریب تعیین (R2) و جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) جهت اندازه‌گیری اختلاف بین مقادیر واقعی و برآورد شده استفاده‌شده است.نتایج و بحث نتایج این تحقیق نشان داد که روشهای هوش محاسباتی دقت بالایی در مدلسازی و پیشبینی شاخص خشکسالی SPI دارند. در مرحله اول نتایج نشان داد که مدلهای منفرد MLP، RBF و GRNN درصورتی‌که به‌طور صحیح آموزش داده شوند نتایجی نزدیک به هم در مدلسازی و پیشبینی شاخص خشکسالی SPI دارند. در مرحله بعد مشاهده شد که تکنیک موجک باعث بهبود نتایج مدلسازی خواهد شد. در استفاده از تکنیک موجک در تلفیق با سه مدل منفرد MLP، RBF و GRNN انتخاب نوع موجک نیز در مدلسازی بهتر مؤثر است، به‌نحوی‌که در این تحقیق ابتدا از چهار نوع موجک گسسته دابیشز، سیملت، کویفلت و دوضلعی در تلفیق با سه مدل منفرد این تحقیق استفاده شد که نتایج این چهار نوع موجک نشان از برتری نسبی موجک دابیشز نسبت به سه موجک دیگر بود. در استفاده از موجک دابیشز نیز از آنجایی این موجک 45 مرتبه دارد و انتخاب مرتبه نیز در مدلسازی مؤثر بود با آزمایش 45 مرتبه موجک مشاهده شد که موجک مرتبه 3 در حالت کلی دارای دقت بالاتری در تمامی مقیاس‌های زمانی شاخص SPI (3، 6، 12، 18، 24 و 48 ماهه) و نیز در هر سه الگوریتم MLP، RBF و GRNN دارد. ازاین‌رو در این تحقیق از موجک مرتبه سوم دابیشز در هر سه الگوریتم این تحقیق و نیز در همه مقیاس‌های زمانی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که تلفیق تکنیک موجک با هر سه مدل MLP، RBF و GRNN باعث بهبود نتایج خواهد شد. نمودارهای تحقیق نشان داد که برای مقیاس زمانی سه‌ماهه مقادیر به‌دست‌آمده از پیشبینی مدل منفرد در مدلسازی MLP و RBF تا حدودی دارای اختلاف‌فاز یک‌ماهه نسبت به مدل هیبریدی هست، درحالی‌که در مدل GRNN این اختلاف پیشبینی کم هست. نتایج مدلسازی برای هر دو حالت مدلسازی منفرد و هیبریدی بیانگر عدم وجود اختلاف‌فاز بین دو روش مدلسازی منفرد و هیبریدی درمقیاس‌های زمانی 6، 12، 18، 24 و 48 است. برای مقیاس زمانی 12 و 24 ماهه، مدل منفرد GRNN دارای نوسانات و خطای بیشتری در مدلسازی و پیشبینی ماهانه SPI بوده است درحالی‌که مدل هیبریدی در این دو مقیاس زمانی به‌مراتب رفتار بهتری در مدلسازی و پیشبینی ماهانه داشته است. نمودارهای پراکنش دادههای مربوط به SPI مشاهداتی ایستگاه آبادان نشان داد که نتایج مدلسازی برای حالت منفرد و هیبریدی در مقیاس‌های زمانی 3 و 6 ماهه دقت کمتری نسبت به دیگر مقیاس‌های زمانی دارد و جدایی خط برازش و همچنین میزان عدم قطعیت آن بیشتر است. هرچند در همه مدلهای شبکه عصبی و در تمامی مقیاس‌های زمانی روش هیبریدی دقت بیشتری از خود نشان داده است. نتایج عددی تحقیق نشان‌دهنده این است که در تمامی SPI ها و ایستگاههای موردمطالعه، مقادیر تفاضلی R2 مثبت است که بیانگر مقادیر بیشتر R2 مدل هیبریدی نسبت به مدل‌سازی‌های شبکه عصبی منفرد است که به نحوی نشان‌دهنده بهبود مدلسازی هیبریدی نسبت به مدلهای منفرد است. همچنین مقادیر تفاضلی RMSE نیز در کلیه مدلهای موردبررسی و ایستگاههای موردمطالعه منفی است که نشان‌دهنده کمتر بودن مقدار RMSE در پیشبینی مدلهای هیبریدی نسبت به مدلهای منفرد شبکه عصبی است. در گراف‌های تحقیق دیده میشود که مقدار اختلاف‌ها در RMSE و R2 بیانگر میزان اختلاف بیشتر در مقیاس‌های زمانی 3 و 6 نسبت به مقیاس‌های زمانی 12، 18، 24 و 48 است که به نحوی به ماهیت دادههای این مقیاس‌های زمانی برمی‌گردد. به ترتیب بیشترین بهبود در مقدار R2 و RMSE از مقیاس پایین 3 ماهه به سمت مقیاس‌های زمانی بالاتر 48 ماهه است.نتیجه گیری از یافتههای این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که الگوریتم‌های شبکه عصبی مصنوعی روشهای کارآمدی در مدلسازی و پیشبینی شاخص خشکسالی SPI میباشند. همچنین استفاده از موجک در هر سه مدل شبکه عصبی مصنوعی باعث بهبود نتایج خواهد شد. همچنین می‌توان نتیجه گرفت که برای مدلسازی بهتر شاخص خشکسالی SPI لازم است نوع و مرتبه موجک بهینه انتخاب شود. از نتایج این تحقیق می‌توان نتیجه‌گیری کرد که تکنیک موجک تأثیر بیشتری در مقیاس‌های زمانی پایین‌تر یعنی 3 و 6 ماهه نسبت به مقیاس‌های بالاتر یعنی 24 و 48 ماهه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - ارزیابی بارش در مقیاس‌های روزانه، ماهانه و سالانه با استفاده از تصاویر ماهواره ای (مطالعة موردی: حوزة مرزی غرب ایران)
غزاله مددی سعید حمزه علی اکبر نوروزیمتغیر بارش نقش بسیار مهمی در مطالعات هیدرومتئورولوژی و کشاورزی دارد. بنابراین اندازه‌گیری و تخمین بارندگی در سطح منطقه ای به ما کمک میکند تا درک درستی از آب و چرخه انرژی بدست آوریم. با توجه به تغییرپذیری زیاد کمیت بارش در مکان و زمان، پایش آن در مقیاس‌های منطقه ای به چکیده کاملمتغیر بارش نقش بسیار مهمی در مطالعات هیدرومتئورولوژی و کشاورزی دارد. بنابراین اندازه‌گیری و تخمین بارندگی در سطح منطقه ای به ما کمک میکند تا درک درستی از آب و چرخه انرژی بدست آوریم. با توجه به تغییرپذیری زیاد کمیت بارش در مکان و زمان، پایش آن در مقیاس‌های منطقه ای به وسیله ایستگاههای زمینی بسیار دشوار می باشد. از اینرو استفاده از تصاویر ماهواره‌ای با تفکیک مکانی بالا توصیه می شود. اما لازم است قبل از استفاده از این داده‌ها، دقت زمانی و مکانی آن ها ارزیابی شود. هدف از این تحقیق، ارزیابی قابلیت داده های ماهوارة TRMM در برآورد بارش روزانه، ماهانه و سالانه در مقیاس مکانی 25/0× 25/0 درجه، برای دوره آماری 2012-2000 میلادی و مقایسه آن با دادههای بارش در 30 ایستگاه هواشناسی (سینوپتیک و کلیماتولوژی) در حوزه مرزی غرب ایران بوده است. با بررسی تغییرات میزان بارش در دوره آماری فوق، سری زمانی و مکانی ضریب همبستگی پیرسون برای مقیاس‌های زمانی روزانه، ماهانه و سالانه محاسبه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که همبستگی معنی‌داری در سطح پنج درصد بین دادههای بارش زمینی و ماهواره‌ای در مقیاس‌های ماهانه و سالانه وجود دارد. با استفاده از نتایج بدست آمده، ارتباط بین داده های ماهانه بارش حاصل از تصویر ماهواره‌ای و دادههای مشاهده‌ای در ایستگاهها با استفاده از دو روش رگرسیون خطی و رگرسیون غیر‌خطی برای هر سال بررسی شد. همچنین با کمک آماره‌های اعتبارسنجی، اعتبار مدلهای مورد استفاده تعیین گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - Evaluation CMIP5 Models In Order to Simulate Rainfall by using a Combination of Precipitation data Network Aphrodit and Satellite Precipitation Persiann-cdr In Khuzestan Province
کاظم رنگزن علی شهبازی زهرا جریده مصطفی کابلی زادهOne of the most important Limitation General Circulation Models , Large scale are being simulation of climatic variables. So should With Various method are downscaled, The ability to have identified a study area. Choose a suitable GCM model for the study area Very impor چکیده کاملOne of the most important Limitation General Circulation Models , Large scale are being simulation of climatic variables. So should With Various method are downscaled, The ability to have identified a study area. Choose a suitable GCM model for the study area Very important role In the simulation parameter (precipitation) is intended for future. In this research of CMIP5 Models Contains BCC-CSM1.1.M , MPI-ESM-MR and MPI-ESM-LR was used In order to evaluate three models in the baseline period And determine the best model In order to fit into the study area .The first the Historical and Observation data are divided in to two Periodes: the first half (1983-1992) the period baseline and the second half(1994-2003) the period Validation. Index verification Mean absolute error and MAE Skill score Calculate between models and observation data in the evaluation period before and after Downscaling seasonal in Software Matlab For all Pixels Khuzestan Province. Results show that Befor applying the change factor method BCC-CSM1.1.M Model Error was Less than the other two models , and The other two were similar in terms of error rate. After applying change factor, BCC-CSM1.1.M Model the improvement was driven self and MPI-ESM-MR and MPI-ESM-LR models were ranked as second and third suitable models. So most trusted after the downscaling change factor method for the future under the scenario RCP4.5 for Khuzestan Province was assigned to BCC-CSM1.1.M model. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - Estimating runoff precipitation and providing land use maps and agriculture levels in different periods of time, using remote sensing technology in Roud Zard basin area
رحیم آورند حسن ترابی پودهToday, remote sensing technology is used in all scientific and informing fields around the world, and it has achieved to very satisfying results. In the present study, by using remote sensing technology and application of satellite photographs the coefficient of curve n چکیده کاملToday, remote sensing technology is used in all scientific and informing fields around the world, and it has achieved to very satisfying results. In the present study, by using remote sensing technology and application of satellite photographs the coefficient of curve number was estimated with high accuracy and pick discharge of the flood was calculated with a good accuracy. In this study, in terms of land use changes effect on data of a historical event for decision making and evaluating long term variations of land use, basin area is also used. The results show that remote sensing and GIS technology are proper for analyzing runoff depth distribution beneath the studying basins. Daily rainfall and flow measurements showed that the land use changes on the precipitation - runoff in the basin has an effect However, because satellite images (except for the two periods 1990 and 2002) were available in different time periods, the results of land use change and its effect on the results of rainfall - runoff is not shown. This technology can be used for predicting runoff in watershed management and water recourses. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - The use of wavelet - artificial neural network and adaptive neuro fuzzy inference system models to predict monthly precipitation
اباذر سلگی حیدر زارعی بهداد فلامرزیPrecipitation forecasting due to its random nature in space and time always faced with many problems and this uncertainty reduces the validity of the forecasting model. Nowadays nonlinear networks as intelligent systems to predict such complex phenomena are widely used. چکیده کاملPrecipitation forecasting due to its random nature in space and time always faced with many problems and this uncertainty reduces the validity of the forecasting model. Nowadays nonlinear networks as intelligent systems to predict such complex phenomena are widely used. One of the methods that have been considered in recent years in the fields of hydrology is use of wavelet transform as a modern and efficient method to analysis of signals and time series.In this study, wavelet analysis combined with artificial neural network and compared with fuzzy inference system-adaptive neural for forecasting rainfall in Vrayneh station in the Nahavand. For this purpose, the original time series using wavelet theory decomposed to multi time sub-signals, then these sub-signals as input data to the neural network was used to predict monthly flow.Obtained results showed that hybrid wavelet - neural network model outperformed than fuzzy inference system - adaptive neural model and cant used for prediction of short and long term precipitation. Also the results showed that the hybrid model of wavelet - neural network acts well in estimating the extent points. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - Study on the effect of climate change on maximum precipitations and probable maximum flood in the Karoon River zone of Iran
زهرا رامک جهانگیر پرهمت ابراهیم فتاحی مهران زند حسین صدقیClimate change is one of the challenges which affect different areas of the human’s life on the earth, one of which is its effect on extreme events such as flood and drought. Today, one of the most important topics being discussed is that how the intensity of heav چکیده کاملClimate change is one of the challenges which affect different areas of the human’s life on the earth, one of which is its effect on extreme events such as flood and drought. Today, one of the most important topics being discussed is that how the intensity of heavy precipitations and flood will change in future compared to that of the present values. In the present study, we try to investigate the effect of this phenomenon on the extreme precipitation and maximum probable flood (PMF) in the Shaloo Bridge region of the Karoon River in Iran. For such purpose, future temperature and precipitation between 2011 and 2030 is simulated with HadCM3 model based propagation scenarios of A1B, A2, B1 and small-scale exponential and statistical model LARS-WG. For simulation of the flood in the region, rainfall-runoff model HEC-HMS model is applied and for simulation of snowmelt, SRM model is considered. Results of this research shows that under the A1B scenario, in the time period from 2011 to 2030, the maximum precipitations in the region is reduced by 5 percent compared to that of the present time; on the contrary, A2 and B1 scenarios show an increase of 5 and 10 percent each. Also, it can be predicted that the flood as result of snowmelt in the climate change condition is increased in all the three scenarios. Also, the maximum probable flood at the area is decreased upon the A1B scenario, but it is increased in the A2 and B1 scenarios; however, the intensity of change is much higher in the last one. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - Study of the most appropriate method for estimating effective rainfall to determine the water requirement of rainfed wheat in Isfahan
شمیم لاریجانی محمد سالاریان حسین بانژاد معصومه نجفیCalculating the amount of effective rainfall as one of the water supply sources required for wheat cultivation is one of the basic study measures that can be used in the relevant planning. Therefore, identifying and applying a suitable method for estimating effective ra چکیده کاملCalculating the amount of effective rainfall as one of the water supply sources required for wheat cultivation is one of the basic study measures that can be used in the relevant planning. Therefore, identifying and applying a suitable method for estimating effective rainfall, especially in rainfed cultivation, is doubly important. In this study, various methods of determining effective rainfall were evaluated, including: US Department of Agriculture (SCS) Soil Conservation Service Methods, Reliable, Experimental, USDA) Percentage and Renfro Method, using SPSS software and by testing. Duncan's statistics are given in the city of Isfahan for the cultivation of rainfed wheat. The results of this evaluation show that the Renfro method has not been accepted because it shows the effective rainfall values more than the rainfall itself. Reliable and experimental SCS methods and precipitation are more suitable for wet areas due to high negative values (zero). The results show that the percentage method and USDA are more consistent with the amount of precipitation than other methods. Due to greater compliance with the average monthly rainfall, the best method for calculating effective rainfall in Isfahan and USDA for wheat was proposed. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - Investigating Temporal Trends and Spatial Characteristics of Rainfall and Meteorological Drought in the West of Iran during the Last Few Decades
صفر معروفی حسین طبری علی آئینی حسین معروفیDrought is one of the most serious problems arising for human societies and ecosystems from climatevariability. This phenomenon causes billions of dollars in global damages annually and affects morepeople than any other form of natural disasters.In this study, the trend چکیده کاملDrought is one of the most serious problems arising for human societies and ecosystems from climatevariability. This phenomenon causes billions of dollars in global damages annually and affects morepeople than any other form of natural disasters.In this study, the trends of rainfall and meteorological drought time series were investigated at tenstations located in the east of Iran for the period of 1966–2005. Amounts of drought severity werecomputed using standard precipitation index (SPI) for a 12-month time scale. The trend analyses of thedata were also performed using the Mann–Kendall test and the Sen’s slope estimator. The results ofthis study showed that the rainfall and drought data had high variations to average values in the studyperiod, and these variations increased with increasing aridity towards the east of the study area. Theresults of the trend tests revealed statistically significant decreasing trends in the rainfall time series ofSar-Pol-Zohab, Bijar, Sanandaj and Saghez stations at the rates of 7.99, 6.68, 5.51 and 5.03 mm/year,respectively. Furthermore, drought severity significantly increased at Kermanshah, Saghez, Sanandajand Khorram-Abad stations during the last four decades. The results indicated that all of the stationsexperienced at least one extreme drought during the study period. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - Temperature and Precipitation Changes in Meteorological Stations of Khuzestan Province
سعید پاکدل نرگس ظهرابیThe phenomenon of climate change is one of the vital issues for human beings today, and drought, as a climatic anomaly with symptoms of lack of rainfall and available water resources, occurs over a wide range over time. Among climatic variables, temperature and precipit چکیده کاملThe phenomenon of climate change is one of the vital issues for human beings today, and drought, as a climatic anomaly with symptoms of lack of rainfall and available water resources, occurs over a wide range over time. Among climatic variables, temperature and precipitation are the most important variables whose changes are directly reflected in soil moisture and surface and groundwater flows. In the present study, after collecting monthly precipitation and temperature data in the statistical period of 2012-1983 and examining their quality, homogeneity and validity, using the non-parametric I-Kendall test to investigate the trend of temperature and precipitation changes in selected meteorological stations in the province. Khuzestan was paid. The results of the studied statistical period show an increase in the trend of annual temperature changes in all selected stations of the province. According to the obtained results, the average annual temperature in Ramhormoz, Bostan and Abadan stations with 7.8 Co and 7.5 Co, respectively And 7 Co in the study period of 1983-1982 show the highest upward trend, and similarly, Masjed-e-Soliman station shows the lowest upward slope with an annual temperature increase of 4.2 Co in the thirty-year period. According to the results, the average annual rainfall shows a decreasing trend of this variable in most stations. But the variable of precipitation, unlike temperature, does not show uniform changes. In this study, Mahshahr and Omidiyeh port stations, which are located in the southeastern part of the province, have shown a relative increase in rainfall in the 30-year period of 1983-2012 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - Evaluation of monthly gridded precipitation data products ERA-Interim, PERSIANN-CDR, PERSIANN-CCS and CRU over Khuzestan province
رضا کوچکی علی شهبازی خیرالله خادمیDeficiency and inappropriate distribution of reengage station is one of challenges faced by researchers in hydrology and climate science. In this research, evaluate the applicability of four gridded precipitation data products ERA-Interim, PERSIANN-CDR, PERSIANN-CCS and چکیده کاملDeficiency and inappropriate distribution of reengage station is one of challenges faced by researchers in hydrology and climate science. In this research, evaluate the applicability of four gridded precipitation data products ERA-Interim, PERSIANN-CDR, PERSIANN-CCS and CRU as a supplement or substitute for ground data in a monthly time scales. This assessment was done by comparison with observational data and statistical methods. To evaluate the ability of precipitation estimation of these four product used Pearson correlation coefficient (CORR), bias (BIAS), Mean AbsoluteError (MAE), Root Mean Square Error (RMSE), Normalized Mean Square Error (NRMSE) and model efficiency coefficient (EF). This statistical index extracted as zoning and map for the province. The result showed that ERA-Interim, PERSIANN-CDR and CRU products are in good agreement with observational data, and the monthly precipitation trend is estimated by little error, while PERSIANN-CCS was unsuccessful in estimating precipitation in the province and has poor reliability. In some parts of the province, the PERSIANN-CDR had a high reliability, but in total, the lowest error range and the highest reliability were obtained from the four satellite data sources for ERA-Interim precipitation and in case of shortage it can be used as an auxiliary or alternative data source. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - پیش بینی تغییرات برخی متغیرهای اقلیمی حوضه آبخیز دره رود ارس طی دهه های آتی با استفاده از مدلهای تغییر
ابراهیم فتائی علی عزیزی سیدتقی سید صفویان علی اکبر ایمانی اکرم اوجاقی حبیب فرهادیتغییرات اقلیمی یکی از ویژگیهای طبیعی چرخه اتمسفری می باشد که بر اثر ناهنجاری ها و یا نوساناتی در روند پارامترهای هواشناسی، از جمله بارندگی و دما حاصل می شود. میزان انتشار گازهای گلخانه ای در دهه های اخیر به طور قابل ملاحظه ای افزایش داشته است. با توجه به اینکه افزایش ای چکیده کاملتغییرات اقلیمی یکی از ویژگیهای طبیعی چرخه اتمسفری می باشد که بر اثر ناهنجاری ها و یا نوساناتی در روند پارامترهای هواشناسی، از جمله بارندگی و دما حاصل می شود. میزان انتشار گازهای گلخانه ای در دهه های اخیر به طور قابل ملاحظه ای افزایش داشته است. با توجه به اینکه افزایش این گازها در اتمسفر زمین؛ باعث تغییر درمتغیرهای اقلیمی کره زمین گردیده است لذا ضرورت دارد این تغییرات شبیه سازی شده و تغییرات احتمالی آینده مورد پیش بینی قرار گیرند تا اقدامات لازم در برنامه ریزی های محیطی مورد توجه واقع شود. در این مطالعه با استفاده از تکنیک ریزمقیاس نمایی آماری، مدل های GCM تحت سناریوی انتشار گاز های گلخانه ای (A1B,A2,B1) برای دوره زمانی 2039-2011 با استفاده از مدل آماری LARSE-WG داده های روزانه دما، بارش و تابش ریز مقیاس گردیدند و نتایج آن بر روی ایستگاه های سینوپتیک حوضه آبخیز دره رود از زیر حوضه های رودخانه ارس در شمال غربی ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تغییراتی در پارامترهای اقلیمی دما و بارش در طی دوره مورد مطالعه بوجود خواهد آمد. به طوری که میانگین دما در بین ایستگاه های مورد مطالعه بین 31/0 تا 69/3 درجه سانتی گراد افزایش خواهد داشت و میزان بارش نیز 2/8 تا 5/21 درصد افزایش خواهد یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - تأثیر روش بارش مغزی بر کاهش اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان دوره ابتدائی شهر همدان
الهه زاهدی نو اعظم قویدلپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روش تدریس بارش مغزی بر کاهش اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان دوره ابتدائی شهر همدان انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر زمان یک پژوهش مقطعی، از لحاظ نوع داده‌ها کمی و از نظر روش تحقیق، نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون- پس آزمو چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روش تدریس بارش مغزی بر کاهش اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان دوره ابتدائی شهر همدان انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر زمان یک پژوهش مقطعی، از لحاظ نوع داده‌ها کمی و از نظر روش تحقیق، نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری از نوع خواندن، مقطع ابتدایی که در سال تحصیلی ۱۴01- 1400 به مرکز اختلال یادگیری شهر همدان مراجعه کرده بودند، تشکیل داد. از جامعه آماری مذکور، تعداد ۳۰ نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند، آنگاه گروه آزمایش به مدت 8 جلسه آموزشی (دو جلسه در یک هفته) به مدت 45 دقیقه تحت جلسات آموزش بارش مغزی قرار گرفتند اما مداخله برای گروه کنترل اجرا نگردید. سپس از هر دو گروه به وسیله پرسشنامه مذکور پس‌آزمون به عمل آمد. ابزار پژوهش شامل برنامه بارش مغزی بر اساس پروتکل بارش مغزی لفرانکویس (1991) و آزمون اختلال خواندن شیرازی و نیلی پور (1383) می باشد، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و بررسی فرضیه های پژوهش از تحلیل کوواریانس چند متغیره و تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد اثرات تدریس به روش بارش مغزی بر درک مطلب معنادار می باشد و اثرات تدریس به روش بارش مغزی بر سرعت خواندن و صحت خواندن تأثیر ندارد. روش تدریس بارش مغزی نتوانسته در مؤلفه سرعت خواندن و صحت مطالب بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری ایجاد کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - بررسی تغییرات سطح پوشش برف در ارتباط با خشکسالی در دهههای اخیر با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه‌ی موردی استان‌های آذربایجان غربی و شرقی)
فهیمه هوشمند محمد ابراهیم عفیفیدر پژوهش حاضر جهت بررسی تغییرات سطح پوشش برف در ارتباط با خشکسالی از دادههای ماهواره‌ای به منظور تعیین سطح پوشش برف و دادههای ایستگاه هواشناسی به منظور برآورد خشکسالی استفاده شده است. در این راستا دادههای ماهواره‌ای سالهای 1385 تا 1395 از سایت ناسا تهیه گردید و پس ا چکیده کاملدر پژوهش حاضر جهت بررسی تغییرات سطح پوشش برف در ارتباط با خشکسالی از دادههای ماهواره‌ای به منظور تعیین سطح پوشش برف و دادههای ایستگاه هواشناسی به منظور برآورد خشکسالی استفاده شده است. در این راستا دادههای ماهواره‌ای سالهای 1385 تا 1395 از سایت ناسا تهیه گردید و پس از اعمال تصحیحات هندسی و اتمسفری بر اساس شاخص نرمال شده برف و استفاده از باندهای 4 و 6 جهت تعیین سطح پوشش برف مورد استفاده قرار گرفته است و با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده، نرخ خشکسالی برآورد گردیده است. مطالعات سطح پوشش برف نشان داده که از میزان سطح پوشش برف کاسته شده و این مساله متناسب با نرخ خشکسالی است و بطور غالب روند سطح پوشش برف و شاخص استاندارد شده بارش روند نزولی دارد. اما در سالهایی دیده شده که با وجود ترسالی و افزایش شاخص SPI از میزان سطح پوشش برف کاسته شده و یا برعکس. دلیل این امر را می‌توان در نوع بارش در طی این سالها جستجو نمود و احتمال داد که بیشتر بارش‌ها در سالهای ترسالی که سطح پوشش برف کم بوده، از نوع باران بوده و در سالهایی که خشکسالی بوده و پوشش برف افزایش داشته، نوع بارش بیشتر برف بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - تحلیل و الگویابی همدیدی-ترمودینامیکی بارش های سنگین بهاره در استان لرستان
فرزاد نوری زاده امیر گندمکار مرتضی خداقلیبارش های سنگین یکی از مهمرین مخاطرات اقلیمی استان لرستان است که در طی دهه های اخیر در بستر تغییر اقلیم روند افزایشی پیدا کرده است. در این تحقیق هدف اساسی اولا آشکارسازی الگوهای همدیدی-ترمودینامیکی مولد بارش های سنگین بهاره در استان لرستان است. در این راستا از سه دسته دا چکیده کاملبارش های سنگین یکی از مهمرین مخاطرات اقلیمی استان لرستان است که در طی دهه های اخیر در بستر تغییر اقلیم روند افزایشی پیدا کرده است. در این تحقیق هدف اساسی اولا آشکارسازی الگوهای همدیدی-ترمودینامیکی مولد بارش های سنگین بهاره در استان لرستان است. در این راستا از سه دسته دادههای بارش روزانه ایستگاههای لرستان، فاکتورهای همدید پایگاه اقلیمی NCEP/NCAR، و دادههای جو بالای پایگاه دانشگاه وایومینگ استفاده شد. ابتدا با استفاده از روش صدک 95 اُم، بارش‌های سنگین ایستگاههای موردمطالعه طی دوره آماری 1995 تا 2020 در سطح استان لرستان مشخص شدند. با اجرای روش صدکها روی بارش های روزانه ایستگاه های همدید استان لرستان دو کیس بارش سنگین بهاره (14 آپریل 2016 ، 1 آپریل 2019) استخراج شد. نتایج حاصل از تحلیل همدیدی در تراز میانی و فوقانی اتمسفر، در نمونه های منتخب فصل بهار یک ناوه عمیق بر روی شرق دریای مدیترانه و بخش غربی ایران را نشان میداد که شرایط صعود و ورود سیستم‌های کم‌فشار را برای غرب کشور مهیا کرده است. در سطح زمین هم کم فشاری در غرب ایران حاکمیت داشته است مرکز واچرخندی بر روی دریای عمان و خلیج‌فارس تشکیل شده است که رطوبت را از دریای عمان و عرب به سمت جنوب و جنوب غربی ایران هدایت میکند. اما شاخص های ترمودینامیکی، تفاوت قابل توجهی را در شرایط جو بالای بارش های بهاره آشکار نکرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - شبیه سازی و پیش نگری اثرات تغییر اقلیم با استفاده از برخی سناریوهای جدید SSP و مدلهای CMIP6 بر تغییرات بارش شهرستان اردبیل
برومند صلاحی مهناز صابر فاطمه وطن پرست قلعه جوقدر این پژوهش، تغییرات بارش سالانه شهرستان اردبیل بر اساس ریزگردانی برونداد برخی مدلهای CMIP6 تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای در نرم افزار SDSM6.1 مدلسازی و تحلیل شده است. بدین منظور، بارش روزانه ایستگاه سینوپتیک اردبیل از سال 1979 تا 2014 به‌عنوان دادههای مشاهد چکیده کاملدر این پژوهش، تغییرات بارش سالانه شهرستان اردبیل بر اساس ریزگردانی برونداد برخی مدلهای CMIP6 تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای در نرم افزار SDSM6.1 مدلسازی و تحلیل شده است. بدین منظور، بارش روزانه ایستگاه سینوپتیک اردبیل از سال 1979 تا 2014 به‌عنوان دادههای مشاهداتی در نظر گرفته شد و تغییرات آن برای دهههای آینده تا سال 2043 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ریزمقیاس‌نمایی در دوره پایه تحت مدلهای گردش عمومی CanESM5 و NorESM2-MM عملکرد نسبتاً خوبی را در تخمین بارش ماهانه ایستگاه اردبیل نشان داد. نتایج نشان داد که در مارس، آوریل و می، کم‌برآوردی، در جولای بیش‌برآوردی و در بقیه ماه‌ها انطباق نسبتاً خوبی با دادههای مشاهداتی دارد. میانگین سالانه بارش دوره آینده بر اساس خروجی مدل CanESM5 تحت سناریوهای SSP1-2.6 و SSP5-8.5به‌ترتیب 245 و 243 میلیمتر محاسبه شد که در مقایسه با میانگین دوره تاریخی، کاهشی حدود 38 و 40 میلی‌متری را نشان میدهد. نتایج شبیه‌سازی بارش شهرستان اردبیل با مدل CanESM5 نشان داد در مقیاس ماهانه، بارش در 20 سال آینده در آوریل و می تحت سناریوی SSP1-2.6 بین 14 تا 15 میلیمتر و تحت سناریوی SSP5-8.5 بین 16 الی 17 میلیمتر کاهش و در جولای تا سپتامبر و دسامبر حداقل 5 میلیمتر نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - Effect of Heat Treatment on Structural and Magnetic Properties of Nanocrystalline SrFe12O19 Hexaferrite synthesized by Co-Precipitation Method
Mansoureh Ganjali Monireh Ganjali Arvin Eskandari Masoud AminzareNanocrystalline strontium hexaferrite (SrFe12O19) powders have been successfully synthesized using the facile Co-precipitation method. The ferrite precursors were achieved from mixtures of strontium and ferric chloride in an aqueous medium without any surfactant and sof چکیده کاملNanocrystalline strontium hexaferrite (SrFe12O19) powders have been successfully synthesized using the facile Co-precipitation method. The ferrite precursors were achieved from mixtures of strontium and ferric chloride in an aqueous medium without any surfactant and soft template. The as-received powders were calcined at 800 and 1000 ˚C for 2 hours in air. The final powders were characterized by X-ray diffraction (XRD), scanning electron microscopy (SEM), transmission electron microscopy (TEM), BET surface area analysis and Vibrating Sample Magnetometer (VSM). The effects of the calcination temperature on the phase composition, particle size and shape as well as the magnetic properties of the products have been investigated. The results indicated that the higher calcination temperature (1000 oC) resulted in higher particle sizes (98.1 nm), maximum saturation magnetization (60.53 emu/g), remanence value (36.23 emu/g) and less surface area (12 m2g-1). The magnetocrystalline anisotropy constant, K, calculated from the Stoner–Wohlfarth theory are increased by increasing temperature up to 15.1 (HA2/kg). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - Chemical synthesis and characterization of Zn-doped cadmium oxide based nanoparticles: As nanofluids for thermophysical applications
M Sheela Pauline W A Samson NesarajSemiconductor nanoparticles are studied worldwide at present because of their good optical, physical and chemical properties. In this research work, a set of Zn doped cadmium oxide (Cd1-xZnxO1-δ) nanoparticles were synthesized by simple chemical precipitation rout چکیده کاملSemiconductor nanoparticles are studied worldwide at present because of their good optical, physical and chemical properties. In this research work, a set of Zn doped cadmium oxide (Cd1-xZnxO1-δ) nanoparticles were synthesized by simple chemical precipitation route. The precursor materials used in this research work were cadmium nitrate and zinc nitrate (as basic materials) and sodium hydroxide (as a precipitator material). The formed hydroxides of Cd/Zn were washed with water and ethyl alcohol (9:1 v/v) and dried at 75o C overnight. The dried powder was then heat treated for 1 h each at 150, 300, 450o C respectively and then cooled down to room temperature. The prepared nanoparticles were characterized by XRD where the peaks are well matched with the phase purity of cubic structure. FTIR analysis confirmed the presence of the functional groups present in the pure and Zn doped CdO nanoparticles. The SEM results showed that the obtained nanoparticles are polycrystalline in nature having the average grain size of 100-200 nm. The molecular interactions with respect to the different dopant concentrations (Zn) and their thermo-physical characteristics of CdO based nanofluids (Cd1-xZnxO1-δ ; where x=0, 0.05, 0.10, 0.15 and 0.20) prepared in ethylene glycol are studied and reported. The results were discussed and presented in this manuscript. From the results, it was found that the intermolecular free length of the present nanofluids are seemed to be increasing with the higher incorporation of Zn2+ ions in CdO nanoparticles. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - اثر خشکسالی بر کیفیت منابع آب‌های سطحی استان گلستان جهت اهداف آبیاری، مطالعه موردی: رودخانه گرگانرود
نادر جندقی علی حشمت پور مجتبی قره محمودلو سعیده پسنددر این مطالعه، قسمتی از حوزه آبخیز گرگانرود برای ارزیابی اثر خشکسالی بر روی 13 پارامتر فیزیکوشیمیایی آب انتخاب شد. پس از جمع‌آوری آمار ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری در یک دوره 43 ساله (1393-1350)، با استفاده از روش شاخص بارندگی استاندارد و میانگین متحرک، دوره خشکسالی چکیده کاملدر این مطالعه، قسمتی از حوزه آبخیز گرگانرود برای ارزیابی اثر خشکسالی بر روی 13 پارامتر فیزیکوشیمیایی آب انتخاب شد. پس از جمع‌آوری آمار ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری در یک دوره 43 ساله (1393-1350)، با استفاده از روش شاخص بارندگی استاندارد و میانگین متحرک، دوره خشکسالی شاخص 5 ساله تعیین شد. سپس با استفاده از آمار ایستگاههای هیدرومتری موجود، پارامترهای کیفی آب برای یک دوره طولانی‌مدت و یک دوره خشکسالی شاخص تهیه شد. میانگین غلظت اکثر آنیون‌ها و کاتیون‌ها، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم از بالادست به پایین‌دست رودخانه روند افزایشی داشته به طوریکه این افزایش در ایستگاه انتهایی گرگانرود حدود 7 برابر سرشاخه‌های آن در دوره خشکسالی است. میانگین اکثر آنیون‌ها، کاتیون‌ها، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم در دوره خشکسالی نسبت به دوره طولانی‌مدت افزایش یافته است. بر اساس دیاگرام ویلکوکس، کیفیت آب کشاورزی در جهت جریان آّب رودخانه کاهش یافته به طوریکه رده آّب از C2S1 (مناسب برای کشاورزی) در بالادست جریان به C4S3 (مضر برای کشاورزی) در پایین‌دست تغییر یافته است. از اینرو می‌توان نتیجه گرفت که وقوع دورههای خشکسالی تاثیر بسزایی بر روی فاکتورهای کیفی آب در مقایسه با دوره طولانی‌مدت دارد بطوریکه با کاهش میزان بارندگی و دبی رودخانه در دوره خشکسالی، کیفیت آب در بخش کشاورزی به شدت کاهش یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - پهنه بندی اقلیم کشاورزی محصول ذرت در استان لرستان
غلامرضا احمدی پرویز کردوانی حسین محمدیتحقیق حاضر به پهنهبندی اقلیم- کشاورزی محصول ذرت دیم در استان لرستان وبررسی نقش آن در کاهش مخاطرات محیطی پرداخته است. روش مطالعه در این پژوهش استنادی –توصیفی است که در این خصوص اطلاعات (بارش، دما ورطوبت ) یک دوره آماری 20 ساله (1377-1397) به صورت روزانه، ماهانه، ف چکیده کاملتحقیق حاضر به پهنهبندی اقلیم- کشاورزی محصول ذرت دیم در استان لرستان وبررسی نقش آن در کاهش مخاطرات محیطی پرداخته است. روش مطالعه در این پژوهش استنادی –توصیفی است که در این خصوص اطلاعات (بارش، دما ورطوبت ) یک دوره آماری 20 ساله (1377-1397) به صورت روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه مربوط به 53 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی استان و خارج استان تهیه و سپس با در نظر گرفتن شرایط مورد نیاز محصول نظیر آستانه های حرارت، طول دوره رشد و نیاز آبی، پهنه های مناسب رشد به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص و سپس نقشه پهنه بندی اقلیم زراعی ذرت استان تهیه گردید.بدین ترتیب در نقشه نهایی بدست آمده15/8588 کیلومتر مربع از اراضی استان دارای اراضی مستعد و 13/13938کیلومتر مربع دارای اراضی نیمه مستعد و57/5631 کیلومتر مربع دارای اراضی غیر مستعد می باشد . برای ایجاد هماهنگی در تلفیق داده‌ها و ایجاد نقاط کمکی برای پیدا کردن مناطق هم باران و هم دما از روش درون یابی کریجینگ استفاده گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - ریزمقیاس نمایی بارش ماهواره ای با در نظر گرفتن رابطه مکانی ناهمگن بین بارش و متغیرهای محیطی
آرمان عبدالهی پور حسن احمدی بابک امین نژادمحصولات بارش ماهواره ای، یکی از منابع تخمین بارندگی می باشند. با این وجود، برای استفاده در مناطق محلی، و یا برای پارامترسازی مدل های هواشناسی و هیدرولوژیکی در مقیاس های حوضه ای؛ رزولوشن مکانی آنها اغلب درشت است. بنابراین، در این تحقیق یک روش ریزمقیاس نمایی- کالیبراسیون چکیده کاملمحصولات بارش ماهواره ای، یکی از منابع تخمین بارندگی می باشند. با این وجود، برای استفاده در مناطق محلی، و یا برای پارامترسازی مدل های هواشناسی و هیدرولوژیکی در مقیاس های حوضه ای؛ رزولوشن مکانی آنها اغلب درشت است. بنابراین، در این تحقیق یک روش ریزمقیاس نمایی- کالیبراسیون برای تخمین های ماهواره ای مأموریت اندازه گیری بارش جهانی (GPM؛ رزولوشن مکانی 1/0 درجه) از تاریخ 01/04/2014 تا 31/03/2015 به مدت یک سال، با در نظر گرفتن ناهمگنی مکانی در رابطه بین بارش و متغیرهای محیطی، با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی مختلط (MGWR) برای استان گلستان، توسعه داده شد. در دستیابی به داده های بارش بهبود یافته با رزولوشن مکانی یک کیلومتر در مقیاس سالانه، نتایج نشان داد که (1) با روش پیشنهادی نه تنها رزولوشن مکانی بهبود یافت، بلکه دقت نیز افزایش پیدا کرد؛ (2) داده های بارش ریز مقیاس شده و کالیبره شده (CC= 0.74, bias= 0.23) عملکرد بهتری از داده های اصلی (CC= 0.58, bias= 0.35) در برابر مشاهدات زمینی داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - پایش فصلی خشکسالی در کشور با استفاده از داده های شبکه ای CRU
آزاده اربابی سبزواریخشکسالی از ویژگیهای طبیعی و تکرارشونده آب‌وهوا است که در تمامی مناطق اقلیمی رخ میدهد اما ساختار و اثرات مهم آن از یک منطقه به منطقه دیگر متفاوت است. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز بررسی خشکسالی‌های هواشناسی کشور طی دوره طولانی‌مدت با استفاده از دادههای شبکه‌ای با قدرت تفکیک چکیده کاملخشکسالی از ویژگیهای طبیعی و تکرارشونده آب‌وهوا است که در تمامی مناطق اقلیمی رخ میدهد اما ساختار و اثرات مهم آن از یک منطقه به منطقه دیگر متفاوت است. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز بررسی خشکسالی‌های هواشناسی کشور طی دوره طولانی‌مدت با استفاده از دادههای شبکه‌ای با قدرت تفکیک مکانی و زمانی مناسب است. تجزیه وتحلیل داده‌ها با استفاده از شاخص چند متغیره SPEI انجام شد. نتایج محاسبه خشکسالی نشان داد از نظر زمانی طی دوره (1966-2015) به طورکلی بارش دوره سرد سال روند کاهش دارد، کاهش بارش در مناطق مختلف کشور عمدتاً از اواخر دهه 90 شروع میشود و به‌طور پیوسته با گسست‌های جزئی تا انتهای دوره مطالعاتی تداوم یافته است.در سالهای انتهایی دوره مطالعاتی به‌جز فصل پاییز، شاهد تکرار بیشتر دورههای خشک هستیم و برخلاف اواخر دهه 80، خشکسالیها بیشتر اتفاق افتاده‌اند.از نظر مکانی طی دوره موردمطالعه جنوب و جنوب شرق ایران با فراوانی و تداوم بالای خشکسالی در مقیاس‌های مختلف زمانی و برخورداری از شدت‌های خشکسالی متوسط قابل‌توجه و تجربه برخورداری از خشکسالی‌های شدید می باشد که جز بحرانی‌ترین نواحی کشور محسوب می‌شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - تحلیل فرکتالی بارش‌های روزانه دو حوضه آبریز کرخه ودز
زیبا حسنوند داریوش یاراحمدی حسن لشکری حمید میرهاشمیبارش به عنوان یکی از مهمترین متغیرهای اقلیمی می باشد که به طور مستقیم در چرخه هیدرولوژی دخالت دارد. ایران به دلیل کمبود نزولات جوی و توزیع نامناسب آنها از مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا به حساب آمده که همواره با کمبود آب به عنوان یکی از مهمترین محدودیت‌های منابع طبیعی دست چکیده کاملبارش به عنوان یکی از مهمترین متغیرهای اقلیمی می باشد که به طور مستقیم در چرخه هیدرولوژی دخالت دارد. ایران به دلیل کمبود نزولات جوی و توزیع نامناسب آنها از مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا به حساب آمده که همواره با کمبود آب به عنوان یکی از مهمترین محدودیت‌های منابع طبیعی دست به گریبان بوده است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف استخراج رفتار مقیاسی و شناسایی حافظه بارش (بلند مدت، کوتاه مدت) دو حوضه آبریز کرخه و دز انجام شد. بدین منظور دادههای بارش 14 ایستگاه سینوپتیکی و باران‌سنجی دو حوضه کرخه و دز در بازه زمانی 60 ساله (2019 – 1959) استفاده شد. نتایج نشان داد ایستگاههای دو حوضه 2 رژیم بارشی دارند. در بررسی رژیم‌های بارشی تمام ایستگاهها دو حوضه مشخص شد، رژیم بارشی کوچک مقیاس دارای حافظه بلند مدت و سری زمانی آن پایدار است. ولی رژیم بارشی بزرگ مقیاس دارای حافظه کوتاه مدت و سری زمانی آن به جز برای دو ایستگاه دوآب و دره تخت بقیه ایستگاهها ایستا است. هر دو رژیم بارشی رفتار مقیاسی کاملا متفاوتی را نشان می‌دهند. همچنین رابطه بین رفتار مقیاسی بارش و توپوگرافی منطقه مورد مطالعه را با کاربرد آزمون همبستگی پیرسون محاسبه شد. نتایج نشان داد در حوضه کرخه برای هر دو مقیاس رژیم بارشی ارتباط معنادار وجود ندارد. از سویی حوضه دز در رژیم بارشی کوچک مقیاس ارتباط معنادار است ولی رژیم بارشی بزرگ مقیاس ارتباط معناداری وجود ندارد. این امر می‌تواند در حوضه کرخه ناشی از وضعیت توپوگرافی متعارض و ناهمگون در بخش‌های مختلف منطقه باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - تحلیل حساسیت جریان مناطق خشک در برابر عناصر جوی با رویکرد تغییر اقلیم مطالعه موردی: حوضه آبریز مرکزی ایران
فروزان عیسوندزیبایی منوچهر فرج زاده یوسف قویدل رحیمیدر دهههای اخیر تغییرات در متغیرهای اقلیمی بارزتر شده که حساسیت دبی جریان به این تغییرات را به همراه دارد. در این تحقیق از دادههای اقلیمی 39 ایستگاه سینوپتیک و 9 ایستگاه هیدرومتری در دوره آماری 2015-1994 و از دادههای دورنمای 2080-2021 استفاده شد. جهت تشخیص تغییرات سال چکیده کاملدر دهههای اخیر تغییرات در متغیرهای اقلیمی بارزتر شده که حساسیت دبی جریان به این تغییرات را به همراه دارد. در این تحقیق از دادههای اقلیمی 39 ایستگاه سینوپتیک و 9 ایستگاه هیدرومتری در دوره آماری 2015-1994 و از دادههای دورنمای 2080-2021 استفاده شد. جهت تشخیص تغییرات سالانه از آزمون من کندال در محیط متلب و شناسایی شیب تغییرات، آماره من کندال و ضریب تغییرات از فرمول‌های مربوطه در محیط اکسل استفاده شد. نتایج نشان میدهد که روند بارش در منطقه 1، دما در منطقه 7 و تبخیر و تعرق در حوضه 8 افزایشی بوده و بیشترین تغییرات تحلیل حساسیت دبی به تغییرات بارش در منطقه 8، دما در منطقه 3 و 8 و نتایج تحلیل حساسیت به پارامتر تبخیر و تعرق متفاوت است. دما در سه سناریو مورد بررسی دارای روند افزایشی معنادار بوده و تغییرات بارش در مناطق مختلف متفاوت و بیشترین تغییرات در کاهش بارش در مناطق 1 و 4 بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - ارزیابی شاخص خشکی گیاه مبتنی بر تصاویر ماهواره‌ای در استان سیستان و بلوچستان
کمال امیدوار معصومه نبوی زاده حمیدرضا غفاریان مالمیری احمد مزیدیکاهش بارندگی و افزایش دما باعث وقایع آب و هوایی شدید مثل خشکسالی شده است که بـه شـدت در زمینه کشـاورزی تأثیرگذار است. اطلاعات درباره زمان، شدت و وسعت خشکسالی می‌تواند به برنامه‌ریزی و تصمیم-گیری کمک کند. شاخصهای خشکسالی حاصل از دادههای ایستگاههای هواشناسی قدرت تفکیک چکیده کاملکاهش بارندگی و افزایش دما باعث وقایع آب و هوایی شدید مثل خشکسالی شده است که بـه شـدت در زمینه کشـاورزی تأثیرگذار است. اطلاعات درباره زمان، شدت و وسعت خشکسالی می‌تواند به برنامه‌ریزی و تصمیم-گیری کمک کند. شاخصهای خشکسالی حاصل از دادههای ایستگاههای هواشناسی قدرت تفکیک زمانی و مکانی بالایی دارند بنابراین تعیین شرایط خشکسالی در زمان واقعی با استفاده از آنها برای مناطق وسیع بسیار سخت است به همین دلیل، امروزه شاخصهای خشکسالی سنجش از دوری به طور گسترده جهت پایش خشکسالی استفاده می-شود. در این پژوهش به ارزیابی کارآیی شاخص خشکی گیاه VDI در محدوده استان سیستان و بلوچستان پرداخته شد. برای انجام تحقیق از تصاویر طیف‌سنجی مادیس با وضوح متوسط ( MOD02HKM وMOD11A1) ، شاخص بارش استاندارد (SPI) و دادههای بارش ماهانه GLDAS از 2000 تا 2018 استفاده شده است. جهت ارزیابی دقت نقشه‌های توزیع مکانی شاخص VDI در برآورد خشکسالی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج معیار ارزیابی، نشان دهنده میزان همبستگی بالا در منطقه مورد مطالعه بود. از این رو شاخص خشکسالی VDI مبتنی بر دادههای سنجش از دوری به خوبی می‌تواند در سیستم‌های هشدار سریع خشکسالی استفاده شود پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - تحلیل اثرپذیری ناهنجاری‌های بارش در زمان وقوع ترسالی‌های شدید در جنوب ایران در سه سیکل خورشیدی اخیر
فرناز مشایخ حسن لشکری سید جمال الدین دریاباری محسن رنجبردر این پژوهش به بررسی اثرپذیری ناهنجاری‌های بارش در زمان وقوع ترسالی‌های شدید و فوق‌العاده شدید درجنوب ایران پرداخته شده است. این تحقیق در گام‌های زیر انجام شده است. 1- دادههای بارش روزانه و سالانه ایستگاههای سینوپتیک منطقه مطالعاتی از دادههای سازمان هواشناسی استخراج چکیده کاملدر این پژوهش به بررسی اثرپذیری ناهنجاری‌های بارش در زمان وقوع ترسالی‌های شدید و فوق‌العاده شدید درجنوب ایران پرداخته شده است. این تحقیق در گام‌های زیر انجام شده است. 1- دادههای بارش روزانه و سالانه ایستگاههای سینوپتیک منطقه مطالعاتی از دادههای سازمان هواشناسی استخراج گردید. 2- پایه آماری برای انطباق با سیکل‌های خورشیدی یک دوره 33 ساله منطبق با سالهای 1986 -2019 انتخاب گردیده است. 3-تعداد 19 ایستگاه سینوپتیک که دارای این شرایط بودند انتخاب شدند. 4-ترسالی‌ها بر اساس شاخصهای استانداردبارش(SPI)، Z چینی(CZI)، نمره. (ZSI)Z مشخص گردید. 5-برای بررسی ناهنجاری بارش از شاخص RAI استفاده شده است. 6- براساس شاخصهای اعلام شده، با معیار 30 درصد تکرار در ایستگاههای انتخابی 6 ترسالی شدید و بر اساس 50 درصد تکرار در ایستگاههای انتخابی سه ترسالی شدید در دوره آماری 33 ساله رخ داده است. 7- در این تحقیق دو ترسالی 1993-1992 و 1996-1995 از لحاظ شاخصهای ناهنجاری و سایر ویژگیهای بارشی مورد بررسی قرار گرفته است. در ترسالی‌های شدید و فوق‌العاده شدید در تعداد زیادی از ایستگاهها بارش سالانه بیش از دو و گاه سه برابر میانگین بارش طولانی مدت بوده است. از لحاظ تعدادروزهای بارشی در ترسالی 1993-1992 در 10 ایستگاه و در ترسالی 1996-1995 در 17 ایستگاه روزهای بارشی بالای 30 روز ثبت شده است. با این همه تعداد، تعداد روزهای بارشی در هر دو ترسالی، هماهنگی با شدت بارش‌ها نشان نمی‌دهند. به عبارت دیگر با وجود این که در ترسالی‌های شدید مقادیر بارش سالانه و 24 ساعته افزایش چشمگیری را نشان می‌دهند، ولی بدلیل ماهیت سامانه‌های بارشی مؤثر بر بارش‌های منطقه تعداد روزهای بارشی افزایش نشان نمی‌دهند بلکه بر شدت بارش‌ها افزوده شده است. همچنین مطالعه نشان داد که بیشترین و شدیدترین بارش‌ها در ماه دسامبر رخ میدهد و در این میان ماه فوریه حتی در ترسالی‌های شدید نیز نسبت به سایر ماههای دوره بارشی، روند کاهشی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - تحلیل اثر پدیده خشکسالی بر رخدادهای گردوغبار مناطق مختلف استان قزوین
سمیرا زندی فر محمد خسروشاهی زهره ابراهیمی خوسفیاین مطالعه باهدف بررسی تأثیر خشکسالی بر رخدادهای گردوغبار شهرستان‌های مختلف استان قزوین انجام شد. از دادههای بارندگی و دما به‌منظور محاسبه شاخص بارش و تبخیر- تعرق استاندارد شده (SPEI) و از دادههای سه‌ساعتۀ رخدادهای گردوغبار برای محاسبۀ تعداد روزهای غبارآلود در ایستگا چکیده کاملاین مطالعه باهدف بررسی تأثیر خشکسالی بر رخدادهای گردوغبار شهرستان‌های مختلف استان قزوین انجام شد. از دادههای بارندگی و دما به‌منظور محاسبه شاخص بارش و تبخیر- تعرق استاندارد شده (SPEI) و از دادههای سه‌ساعتۀ رخدادهای گردوغبار برای محاسبۀ تعداد روزهای غبارآلود در ایستگاههای مطالعاتی استفاده گردید. بر اساس ضریب همبستگی اسپیرمن، میزان اثرپذیری رخدادهای گردوغبار از پدیده خشکسالی با در نظر گرفتن تأخیرهای زمانی مختلف مورد بررسی قرار گرفت. حداکثر میزان همبستگی بین SPEI و تعداد روزهای غبارآلود در شهرستان قزوین بدون در نظر گرفتن تأخیر زمانی برابر با 38/0- و در سطح اطمینان 99%، معنی‌دار نشان داده شد که بیانگر اثرپذیری هم‌زمان رخدادهای گردوغبار از پدیده خشکسالی در مرکز استان است. نتایج همچنین نشان داد که زمان پاسخگویی رخدادهای گردوغبار به خشکسالی هواشناسی با تأخیر یک‌ساله در شهرستان معلم کلایه در سطح اطمینان 90% معنی‌دار است (52/0-=r). این در حالی است که در سایر شهرستان‌های استان قزوین، ارتباط معنی‌داری بین دو پدیدۀ رخداد گردوغبار و خشکسالی هواشناسی مشاهده نشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - آشکارسازی تغییر اقلیم منطقه خلیج فارس با استفاده از داده های خروجی مدلCGCM. A1B
زهرا حجازی زاده محمد سلیقه صمد کمالیجهت آشکارسازی تغییر اقلیم ابتدا عناصر اقلیمی دما، بارش، فشار تراز دریا و نم ویژه خلیج فارس مشخص گردید و به دو بخش سواحل شمالی و سواحل جنوبی تقسیم گردید. برای ایستگاه ها دوره آماری مشخص (2015-1970) انتخاب گردید و سپس از وبگاه شبکه تغییر اقلیم کانادا داده های ایستگاه شامل چکیده کاملجهت آشکارسازی تغییر اقلیم ابتدا عناصر اقلیمی دما، بارش، فشار تراز دریا و نم ویژه خلیج فارس مشخص گردید و به دو بخش سواحل شمالی و سواحل جنوبی تقسیم گردید. برای ایستگاه ها دوره آماری مشخص (2015-1970) انتخاب گردید و سپس از وبگاه شبکه تغییر اقلیم کانادا داده های ایستگاه شامل (بارش، دما ، ارتفاع ژئوپتانسیل و نم ویژه)اخذ گردید و در مرحله بعد همین روند برای دوره آینده (2050-2016) انجام گرفت. با توجه به اینکه کمیت های یاد شده از عوامل تاثیر گذار در تغییرات اقلیم می باشد کمیت های مورد ذکر برای همه ایستگاه ها بر اساس خروجی مدل CGCM در دوره کنونی و آینده، بصورت فصلی و سالانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در فصل زمستان تغییرات دمایی در نواحی جنوبی خلیج فارس تغیییرات چشمگیری داشته بطوریکه پیش بینی می شود در دوره آینده دما تقریباً 3 درجه نسبت به زمان کنونی افزایش یابد. در فصل بهار پیش بینی می شود شرایط دمایی نسبت به دوره کنونی در سواحل جنوبی خلیج فارس، منطقه ابوموسی، بندر لنگه، جزیره کیش و قسمت های غربی جزیره قشم، پهنه دمایی افزایش پیدا کند و بین 28 تا 31 درجه سانتیگراد خواهد رسید. در فصل تابستان سیطره مونسون های تابستانی سبب افزایش دما در پهنه خلیج فارس می گردد بطوریکه کل پهنه، دمایی بین 30 تا 38 درجه سانتیگراد دارد. در این فصل نیز پیش بینی می شود که در دوره آینده روند افزایشی دما شدت بیشتری بخود گیرد. در فصل پاییز نیز پیش بینی می شود پهنه دمایی بالاتر از 28 درجه سانتیگراد افزایش یافته و قسمت اعظم خلیج فارس را دربر گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - ارزیابی تغییرات دمای هوا و بارش در منطقه پربارش نیمه غربی ایران تحت شرایط تغییر اقلیم
سعدی عبدلی قاسم عزیزی رضا برناپدیده تغییر اقلیم یکی از مسائل حیاتی برای بشر امروزی محسوب می شود. بررسی وضعیت دمای هوا و بارش در دومین منطقه پربارش کشور یعنی نیمه غربی؛ حائز اهمیت است. در تحقیق حاضر از داده های مشاهداتی 51 ایستگاه هواشناسی منطقه به عنوان داده مبنا استفاده شد. برای دوره آینده تا افق 2 چکیده کاملپدیده تغییر اقلیم یکی از مسائل حیاتی برای بشر امروزی محسوب می شود. بررسی وضعیت دمای هوا و بارش در دومین منطقه پربارش کشور یعنی نیمه غربی؛ حائز اهمیت است. در تحقیق حاضر از داده های مشاهداتی 51 ایستگاه هواشناسی منطقه به عنوان داده مبنا استفاده شد. برای دوره آینده تا افق 2061 از برونداد مدلهای شبیه سازی کننده در گزارش پنجم تغییر اقلیم در دو الگوی واداشتی حد بالا و حد وسط، به صورت داده ریزمقیاس شده استفاده شد. برای بررسی روند تغییرات سری دمای هوا و بارش از آزمون ناپارامتری من –کندال استفاده شد. نتایج نشان داد که در دوره مبنا براساس آمار مشاهداتی، در بیشتر مناطق در سری و الگوی دمای هوای، روند افزایشی معنی داری وجود دارد. برای بارش نیز روند کاهشی معنی دار در بیشتر مناطق و شیب منفی در تمامی ایستگاهها مشاهده گردید. ارزیابی برونداد مدلها در مقایسه با دوره مبنا نشان داد که در مناطق غربی و زاگرسی کشور، کمینه و بیشینه های دمای هوا در دهه های آتی در الگوی حد بالا و حد وسط به ترتیب، 1/3 و 1/1 درجه سانتیگراد افزایش خواهد داشت. بارش در بعضی از ایستگاهها در ماههای فصل بهار به طور ناچیز افزایش خواهد یافت، اما در الگوی سالانه در بیشتر مناطق وضعیت بارش نسبت به دوره مبنا یا پایه کاهشی خواهد بود. بنابراین منطقه پربارش نیمه غربی در منطقه زاگرس ایران، با افزایش دمای هوا و کاهش بارش همراه خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - آشکارسازی تغییرات دمای هوا و بارش در استان کهگیلویه و بویر احمد تحت شرایط تغییر اقلیم با استفاده از مدل MIROC5
احمد فاخر نسب بهلول علیجانی فریده اسدیاننابهنجاریها و رخداد مخاطرات اقلیمی، اهمیت پدیده تغییر اقلیم بیش از پیش آشکار میشود. تغییرات دمای هوا و بارش در آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم نقش بارزی ایفا میکنند. در پژوهش حاضر با رویکرد آماری به ارزیابی چشم‌انداز تغییرات دمای هوا و بارش در استان کهگیلویه و بویراحمد پ چکیده کاملنابهنجاریها و رخداد مخاطرات اقلیمی، اهمیت پدیده تغییر اقلیم بیش از پیش آشکار میشود. تغییرات دمای هوا و بارش در آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم نقش بارزی ایفا میکنند. در پژوهش حاضر با رویکرد آماری به ارزیابی چشم‌انداز تغییرات دمای هوا و بارش در استان کهگیلویه و بویراحمد پرداخته شد. در این راستا از آمار ایستگاههای هواشناسی در دوره (2015- 1986) به‌عنوان دوره پایه و مبنا استفاده شد. برای دوره آینده از خروجی مدل شبیه‌سازی کننده گردش کلی جو MIROC5در قالب سناریوهای RCP8.5و RCP4.5 به‌صورت داده ریزمقیاس شده بهره‌گیری شد. بررسی نتایج پیش‌نگری و شبیه‌سازی دوره آینده در قالب سناریوهای واداشتی حد بالا و حد وسط نشان از افزایش کمینه و بیشینه دمای هوای در منطقه پژوهش در دوره آینده نسبت به دوره مبنا است. این انحراف افزایشی در دهههای دورتر از زمان حاضر و مبنا بیشتر است. از نظر مکانی تا افق زمانی 2061؛ بر پهنه‌های با دمای خنک و گرم‌تر در سطح استان افزوده خواهد شد. از نیمه کم ارتفاع و جنوبی استان به‌تدریج با گذر به دهههای آینده دورتر، بر محدوده دماهای ملایم و گرم‌تر نسبت به دوره مبنا افزوده خواهد شد. فرا سنج بارش نیز در دوره آینده در مقایسه با دوره مبنا با کاهش شدید و قابل ملاحظه‌ای بخصوص در ماههای مرطوب سال مواجه خواهد شد. این منطقه پربارش از زاگرس مرتفع در دوره آینده با کاهش چشمگیری در مقدار بارش مواجه می‌گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - نقش توپوگرافی در تشدید بارش‌های جنوب و جنوب غرب ایران
زینب محمدی حسن لشکریدر این پژوهش 10 سامانه بارشی بین ماههای اکتبر تا ژوئن سالهای 2016-2015 به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. سپس 70 ایستگاهها از ایستگاههای همدیدی کشور در منطقه جنوب، جنوب غرب و مرکز ایران در چهار گروه کلی تقسیم‌بندی شدند. بارش روزانه ایستگاهها در هر سامانه بارشی استخراج گر چکیده کاملدر این پژوهش 10 سامانه بارشی بین ماههای اکتبر تا ژوئن سالهای 2016-2015 به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. سپس 70 ایستگاهها از ایستگاههای همدیدی کشور در منطقه جنوب، جنوب غرب و مرکز ایران در چهار گروه کلی تقسیم‌بندی شدند. بارش روزانه ایستگاهها در هر سامانه بارشی استخراج گردید. برای تعیین الگوهای همدیدی بارش‌های با منشأ سودانی دادههای جوی ترازهای 1000 تا 500 هکتوپاسکال از سایت NCEP/NCAR استخراج‌شده و در محیط GRADS نقشه‌های این ده سامانه بارشی ترسیم گردید. یکی از سامانه‌های مهمی که بارش‌های دوره سرد کشورهای خاورمیانه را تأمین میکند، کم‌فشار سودانی لشکری (1375) است. نتایج نشان داد سامانه‌هایی که از این کم‌فشار وارد منطقه می‌شوند به دلیل برخورداری از ماهیت حرارتی در منشأ خود و دریافت رطوبت قابل‌توجه از دریاهای گرم مکانیسم همرفتی قوی دارند. در صورت همراهی با امواج در لایه‌های 850 و 700 هکتوپاسکال ابرهای جوششی عمیقی را ایجاد کرده و سبب رگبارهای شدید و سیل‌آسایی می‌شوند. رشد ابرها همواره همرفتی بوده و ارتفاع نقش چندانی درشدت بارش‌های آن ایجاد نمی‌کند. در دامنه‌های رو به باد ارتفاعات زاگرس ارتفاع به‌تنهایی نقش چشمگیری ندارد. به همین دلیل گاهی شدت بارش‌ها در منطقه جلگه‌ای بیشتر از قلل کوه‌ها است. از ارتفاع بالاتر از 1500 متر نقش ارتفاعات چه در دامنه رو به باد و چه در دامنه پشت به باد مؤثرتر است. ولی در دامنه‌های رشته‌کوه البرز همبستگی بارش و ارتفاع به دلیل تکوین مجدد سامانه‌ها بسیار آشکار و چشمگیر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - ارزیابی شاخصهای درونیابی در پهنهبندی خشکسالیها با استفاده از GIS (مطالعه موردی: لارستان)
مرضیه موغلیخشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمیی اسیتا ایید پدییدهشرایطی از کمبود بارندگی و افزایش دما است که در هر وضعیت اقلیمی ممکد است رخ دهیداآگاهی از وضعیت خشکسالی با پیشبینی و پهنهبندی شیدتهای خشکسیالی میتوانید خطیرزیانهای ناشی از اید پدیده را تا حد ق چکیده کاملخشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمیی اسیتا ایید پدییدهشرایطی از کمبود بارندگی و افزایش دما است که در هر وضعیت اقلیمی ممکد است رخ دهیداآگاهی از وضعیت خشکسالی با پیشبینی و پهنهبندی شیدتهای خشکسیالی میتوانید خطیرزیانهای ناشی از اید پدیده را تا حد قابل توجهی کاهش دهدا پژوهش حاضر، تلاشیی بیرایارزیابی دقت روشهای درونیابی مکانی به منظور پهنهبنیدی شیدّتهای خشکسیالیهای رخداده در لارستان در سال 1349 با استفاده از شاخصهای درصد نرمال بارندگی ) PNPI (، بارشاستاندارد ) SPI (، دهکهای بارش ) DPI ( و ناهنجاری های بارش ) RAI ( میباشدا بدید منظیور ازدادههای مربوط به 79 ایستگاه بارانسنجیهای لارستان کیه از پیراکنش مناسیبی برخیورداربودند استفاده شد و روشهای معکوس فاصله ) IDW ( با توانهای یک تا 3، کریجینگ معمیولی( OK ( و کریجینگ عام ) UK ( مورد بررسی قرار گرفتا پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - چشم اندازآینده تغییرات دما و بارش در سواحل جنوبی دریای خزر
مریم کثیری مسعود گودرزی غلامرضا جانباز قبادی صدرالدین متولیدما و بارش به دلیل تغییرات قابل ملاحظه زمانیومکانیاز مهم ترین عناصر اقلیمی در بررسی تغییرات اقلیمی هستندو چشم انداز تغییرات آنها در برنامه ریزی ها و مخاطرات محیطیاز اهمیت زیادیبرخوردار است. لذا در این پژوهش به بررسی چشم انداز آیندهتغییرات دما و بارش درسواحل جنوبی دریای چکیده کاملدما و بارش به دلیل تغییرات قابل ملاحظه زمانیومکانیاز مهم ترین عناصر اقلیمی در بررسی تغییرات اقلیمی هستندو چشم انداز تغییرات آنها در برنامه ریزی ها و مخاطرات محیطیاز اهمیت زیادیبرخوردار است. لذا در این پژوهش به بررسی چشم انداز آیندهتغییرات دما و بارش درسواحل جنوبی دریای خزر پرداخته شد. بدین منظور از داده های مدل جهانی CanESM2به صورت شبکه ایتحت تاثیر سه سناریوی RCP2.6،RCP 4.5 و RCP 8.5با کاربست مدل ریزمقیاس گردانی SDSM بهره گرفته شد و تغییرات دما و بارش به صورت ماهانه و دوره ایدر سه دوره آینده (2050-2021، 2080-2051 و 2100-2081) نسبت به دوره پایه (2018-1989) مورد بررسی قرار گرفت. جهت واسنجی و صحت سنجی مدل SDSM از داده های مشاهداتی ایستگاهی و داده های NCEP و همچنین شاخص های MAE، MSE، RMSE و R2 استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل SDSM توانایی لازم جهت شبیه سازی تغییرات دما و بارش در منطقه مورد مطالعه را دارد. بر اساس نتایج حاصل از خروجی مدل CanESM2، مقدار دمای حداقل و حداکثر در همه ادوار مورد بررسی و در هر دوره نسبت به دوره قبل افزایش خواهد یافت که میزان آن به طور متوسط برای دمای حداقلو حداکثر به ترتیببرابر با 2 و 2/2 درجه سلسیوس نسبت به دوره پایه خواهد بود. بیشترین تغییرات دمایی نیز مربوط به نواحی غربی منطقه مورد مطالعه می باشد. چشم انداز تغییرات بارش نیز نشان داد که به جز ایستگاه گرگان در سایر ایستگاه های مورد مطالعه میزان بارش در همه ادوار آینده نسبت به دوره پایه کاهش پیدا خواهد کرد که میزان آن به طور متوسط در طول دوره آینده (2100-2021) برابر با 6/3 درصد خواهد بود. بیشترین تغییرات آن نیز مربوط به نواحی مرکزی و سپس غربی منطقه مورد مطالعه است. همچنین سناریوRCP8.5بیشترین تغییرات دما و بارش را نشان داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - پهنهبندی آگروکلیمایی کشت گندم دیم بر مبنای تاریخ اولین ریزش بارش 10 میلیمتر در فصل کشت در استان کرمانشاه
رستگار محمدی جواد خوشحال دستجردی داریوش رحیمیآبوهوا مهمترین عامـلی اسـت کـه تعیین‌کـننده نوع گیاه زراعی جهت کـشت در هر مـنطقه است. با توجه به اینکه کشت گندم دیم در استان از اولویت ویژه‌ای برخوردار است این پژوهش انتخاب شد که در آن از دادههای اقلیمی 6 ایستگاه سینوپتیک (1989-2012) و 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-20 چکیده کاملآبوهوا مهمترین عامـلی اسـت کـه تعیین‌کـننده نوع گیاه زراعی جهت کـشت در هر مـنطقه است. با توجه به اینکه کشت گندم دیم در استان از اولویت ویژه‌ای برخوردار است این پژوهش انتخاب شد که در آن از دادههای اقلیمی 6 ایستگاه سینوپتیک (1989-2012) و 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-2013) استفاده شد. با توجه به تاریخ آغاز بارش‌های پاییزی برای هر منطقه از استان تاریخ کشتی پیشنهاد شد؛ سپس انواع توزیع‌های مختلف احتمالاتی بر روی تاریخ کشت برازش داده شد. بهترین توزیع آماری از رابطهضریب تعیین انتخاب و مراحل مختلف رشد گندم دیم نیز تعیین شد. از عنصر بارش، انواع نقشه‌های بارشی مورد نیاز استخراج گردید. همچنین از عنصر دما نقشه‌های دمایی و تنش‌های دمایی نیز تهیه شد. درنهایت نقشه پهنهبندی اقلیمی کشت گندم دیم استخراج و مناطقی که به‌هیچ‌عنوان قابلیت کشت نداشتند حذف شدند. نقشه نهایی شامل 4 پهنه بسیار مناسب، مناسب، متوسط و ضعیف است. نقشه‌های حاصل از پهنهبندی نشان داد که مـناطق بسـیار مـناسـب در شمال غرب، شرق و جنوب شرق، مناطق مناسب هم در شمال شرق، شرق، جنوب شرق و شمال غرب، مناطق متوسط هم بیشتر در مرکز، شمال و جنوب و مناطق ضعیف هم بیشتر در غرب و جنوب غرب استان واقع‌شده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - طبقه بندی تغییرات طول دوره های خشک وابسته به بارش در ایران
سید کرامت هاشمی عناجهت بررسی رفتار طول دوره های خشک از دادههای بارش در مقیاس روزانه برای 45 ایستگاه سینوپتیک ایران(1985 تا 2017) استفاده شد. به منظور توزیع فضایی دورههای خشک از توالی های10، 20، 30 و بیشتر از30 روزه استفاده و به پهنه تبدیل شدند. نتایج نشان داد که بیشترین رخداد فراوانی د چکیده کاملجهت بررسی رفتار طول دوره های خشک از دادههای بارش در مقیاس روزانه برای 45 ایستگاه سینوپتیک ایران(1985 تا 2017) استفاده شد. به منظور توزیع فضایی دورههای خشک از توالی های10، 20، 30 و بیشتر از30 روزه استفاده و به پهنه تبدیل شدند. نتایج نشان داد که بیشترین رخداد فراوانی دوره های خشک بلندمدت(30 روز و بیشتر)، با 86 رخداد مربوط به پهنه ی جنوب-شرق ایران و ایستگاه ایرانشهر است. کمترین فراوانی نیز با 3 مورد متعلق به ایستگاه رشت در کرانه جنوب‌غربی دریای خزر در شمال ایران بوده است. برای ارزیابی نوع توزیع دوره های خشک، تداوم بازگشت و احتمال وقوع آنها از توزیع احتمالاتی مارکوف مرتبه دوم استفاده شد. ماتریس احتمال و دوره‌ی بازگشت برای تداوم های 10، 20 و 30 روزه در مقیاس ماهانه محاسبه و مشخص گردید که ماههای خرداد و فروردین کوتاهترین دوره بازگشت دوره های خشک(18 روزه) در مناطق خشک مرکزی و شرقی کشور با بیشترین احتمال رخداد(89 درصد) و طولانی‌ترین دوره بازگشت مربوط به ماههای مهر و آبان در پهنه های مرطوب نوار ساحلی شمال و شمال‌غرب کشور با (338روزه) و کمترین احتمال رخداد(28درصد) است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - مطالعه روند تغییرات شاخصهای حدی اقلیمی دما و بارش در جنوبغرب ایران (مطالعه موردی: استان بوشهر)
رضا برنا آیگین جهانمطالعه تغییرپذیری و تغییر رفتار رویدادهای حدی اقلیمی مهم میباشد. برای بررسیرویدادهای حدی، شاخصهای اقلیمی حدی برای دادههای سطح زمین به وسیله گروه کاریآشکارسازی تغییر اقلیم سازمان هواشناسی جهانی و کمیته اقلیم شناسی و برنامه پژوهشیتغییر پذیری اقلیم و قابلیّت پیش بینی معرفی چکیده کاملمطالعه تغییرپذیری و تغییر رفتار رویدادهای حدی اقلیمی مهم میباشد. برای بررسیرویدادهای حدی، شاخصهای اقلیمی حدی برای دادههای سطح زمین به وسیله گروه کاریآشکارسازی تغییر اقلیم سازمان هواشناسی جهانی و کمیته اقلیم شناسی و برنامه پژوهشیتغییر پذیری اقلیم و قابلیّت پیش بینی معرفی شده است. در این مقاله روند تغییرات دما وبارش در 6 ایستگاه هواشناسی استان بوشهر طی دوره آماری 4924 4944 با استفاده از -شاخصهای آستانهای، و از آزمون ناپارامتریک من کندال برای بررسی وجود روند خطی -استفاده شده است. نتایج نشان میدهد؛ استان بوشهر به شدّت در معرض افزایش میانگیندما، فراوانی نمایههای حدی گرمایش و کاهش نمایههای سرمایش است. کاهش شاخصشبهای سرد و افزایش شبهای گرم به دیگر آستانهها روند آنها چشمگیر بوده است. روندافزایشی روزهای تابستان طولانی شدن دوره گرما را در طول دهههای اخیر به خوبی نشانمیدهد. کاهش شاخص DTR در ایستگاههای منطقه، افزایش شبهای حارّهای و شبهایگرم در طول دوره آماری ایستگاهها به چشم میخورد. همچنین یافتههای پژوهش نشان دادکه: در طول دوره مطالعاتی، روند منفی برای سریهای حداکثر بارش یک روزه (Rx1day) ،حداکثر بارش 5 روزه )Rx5day( و روند ساده شدّت روزانه )SDII( در استان مشاهده میشود.میزان نمایه R10 در ایستگاههای مطالعاتی دارای روند مثبت است. بررسی روند نمایه R20و R25 ، نشان میدهد که در طول دوره مورد مطالعه، ایستگاههای مطالعاتی دارای روند منفیدر سال برای شیب خطی میباشند. در شاخص CDD تعداد روزهای خشک متوالی درسالهای اخیر هماهنگ با کاهش بارش نیز افزایش یافته است. بررسی شاخص CWD نشان داد که هماهنگ با کاهش بارش در منطقه در سالهای اخیر تعداد روزهای متوالی تر(CWD) به شدّت کاهش یافته است. سری نمایههای R95 p و R99 p در ایستگاههای استانگویای نوسانهای شدید و کاهش آن در سالهای آخر دوره مورد مطالعه می اشد. بررسیروند نمایه PRCPTOT در استان بوشهر نشان میدهد که میانگین بارش در این منطقه کماست، در نتیجه روند کاهشی با نوسانهای زیاد توأم میباشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - طبقه‌بندی اقلیمی استان هرمزگان بر اساس روش لیتین اسکی
صدیقه پرون غلامرضا یاوری مریم رضازادهروش های طبقه بندی اقلیمی سنتی بسیار متنوع هستند.این روش ها با وجود اهمیت داشتن از لحاظ تاریخی و مقایسه‌ای، دارای نقاط ضعف می باشند که از کارایی آنها می‌کاهد. اجرای توسعه پایدار مناطق نیازمند برنامه ریزی دقیق بر اساس استعدادها و محدودیت های منابع است و اقلیم هر منطقه از چکیده کاملروش های طبقه بندی اقلیمی سنتی بسیار متنوع هستند.این روش ها با وجود اهمیت داشتن از لحاظ تاریخی و مقایسه‌ای، دارای نقاط ضعف می باشند که از کارایی آنها می‌کاهد. اجرای توسعه پایدار مناطق نیازمند برنامه ریزی دقیق بر اساس استعدادها و محدودیت های منابع است و اقلیم هر منطقه از مهمترین عوامل تعیین کننده توان توسعه محل است. هدف از انجام این پژوهش طبقه‌بندی اقلیمی استان هرمزگان بر اساس روش لیتین اسکی می باشد و به تشریح آن پرداخته شده است. در روش لیتین اسکی سه عنصر اولیه دما، بارش و ضریب بری استفاده می شود. این روش برای جامعیت طبقه بندی از شاخصهای کمکی استفاده میکند که شامل سه شاخص انطباق، تداوم فصل خشک و وضعیت تابش خورشید میباشد. دادههای مورد نیاز از هفت ایستگاه هواشناسی شهرستان‌های استان هرمزگان شامل حاجی‌آباد، میناب، بندرلنگه، قشم، رودان، جاسک و بندرعباس طی سالهای 1381- 1395 جمع‌آوری شد و در محیط Excel و SPSS مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت اقلیم ایستگاههای استان به کمک پنج شاخص برآورد شد. نتایج نشان داد دو ایستگاه بندرعباس و قشم از نظر اقلیمی شباهت بیشتری به هم دارند. رودان براساس تقسیم‌بندی دما دارای اقلیم حاره گرم میباشد. جاسک نیز دارای بیشترین ماههای خشک است. در مورد شاخص انطباق همه ایستگاهها دریافت عمده بارش در فصل سرد میباشد. از نظر شاخص وضعیت تابش نیز برای همه ایستگاهها نتایج یکسانی بدست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - بررسی تغییرات زمانی بارش در استان همدان با استفاده از مدلهای آماری و شبکه عصبی مصنوعی
زهره مریانجی حامد عباسیتغییر اقلیم یکی از معضلهای کنونی جامعه بشری است و تهدید و بلای سیاره زمین به شمارمیآید افزایش دمای کره زمین سبب تغییرات ژرف و وسیع در اقلیمهای زمین شده و باعثبروز تغییراتی در زمان و مکان بارش می شود که آسیبهای بسیاری را خصوصاً در دهه اخیروارد کرده است. در این راستا این چکیده کاملتغییر اقلیم یکی از معضلهای کنونی جامعه بشری است و تهدید و بلای سیاره زمین به شمارمیآید افزایش دمای کره زمین سبب تغییرات ژرف و وسیع در اقلیمهای زمین شده و باعثبروز تغییراتی در زمان و مکان بارش می شود که آسیبهای بسیاری را خصوصاً در دهه اخیروارد کرده است. در این راستا این پژوهش با شناخت تغییرات و روند فصل و دوره بارش درگذشته به الگوهای مؤثر بارش در بازههای مختلف زمانی میپردازد و پیش بینی تغییرات درآینده را از روش شبکه عصبی مصنوعی امکان پذیر میکند. در انجام این پژوهش از دادههای- دو ایستگاه سینوپتیک همدان و نوژه استفاده شده دوره آماری مورد مطالعه نیز 92 ساله ) 324924 ( انتخاب شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش به نظر میرسد فصل بارندگی درناحیه مرکزی استان همدان در دهه اخیر دیرتر آغاز و دیرتر به پایان میرسد به عبارتی آغازفصل بارندگی در همدان که در فصل پاییز رخ میداد به سمت زمستان میرود و فصل پاییزخشکتر از دورههای قبل است این نشان از جابه جایی فصل بارندگی در این ناحیه است. دراستفاده از روش شبکه عصبی توجه به دو نکته مهم در پیشبینی بارش ضروری به نظرمیرسد یکی دقت پایین شبکه عصبی در پیش بینی دراز مدت بارش است اگر چه این روشدر پیش بینیهای کوتاه مدت دقت بهتری دارد و دیگری اغراق در مقادیر حداقل و حداکثربارش در فصول مختلف سال است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - ارزیابی دقت شبکه عصبی مصنوعی بازگشتی نارکس در پیش بینی بارش روزانه در استان کرمان
کمال امیدوار معصومه نبوی زاده میثم ثمره قاسمبارش یکی از پارامترهای مهم اقلیمشناسی و سایر علوم جوّی که از اهمیّ تّ والای یّ در حیاتبشر برخوردار است. در سالهای اخیر، سیل و خشکسالی خسار های فراوانی را در بس یّاریاز مناطق جهان در پی داشته است. پیش بینی بارش در مدیریت و هشدار این معضلا نق شّمهمی بر عهده دارد. امروزه ش چکیده کاملبارش یکی از پارامترهای مهم اقلیمشناسی و سایر علوم جوّی که از اهمیّ تّ والای یّ در حیاتبشر برخوردار است. در سالهای اخیر، سیل و خشکسالی خسار های فراوانی را در بس یّاریاز مناطق جهان در پی داشته است. پیش بینی بارش در مدیریت و هشدار این معضلا نق شّمهمی بر عهده دارد. امروزه شبکههای عصبی مصنوعی از جمله روشهای نوین م یّباش دّ ک هّبرای تخمین و پیشبینی پارامترها با استفاده از ارتباط ذاتی بین دادهه اّ توس عّه یافت هّ اس تّ.هدف این پژوهش، ارزیابی دقت شبکه عصبی بازگشتی نارکس در پیش بین یّ ب اّرش روزان هّمیباشد که با استفاده از آمار روزانۀ هواشناسی ایستگاههای کرمان، بافت و میانده جیرفت، طی7393 (، میباشد به منظور مقایسه به آموزش شبکههای - دوره مشترک آماری 11 ساله ) 1171عصبی مصنوعی با ساختار پرسپترون چند لایه و شبکه عصبی بازگشتی نارکس پرداخت هّ ش دّ.عوامل اقلیمی مؤثر در بارش به عنوان ورودیهای شبکههای عصبی مصنوعی و بارش روزانه بهو ض رّی )MSE( عنوان خروجی شبکه در نظر گرفته شد. آم اّره اّی می اّنگین مرب ه اّ خط اّبه منظور ارزیابی روشهای بکار برده شده، استفاده گردید. نتایج نشان داد ک هّ ،)R( همبستگیمدل ترکیبی 41 ، بر پایه قانون آموزش لونبرگ م اّرکوا و ت اّب مک رّک س یّگموبید ب اّ هم هّپارامترهای هواشناسی در هر سه ایس تّگاه از دقّ تّ قاب لّ قب وّلی برخ وّردار اس تّ. همچن یّنمشخص شد که مدلهای مطلوب شبکه عصبی مصنوعی در یالت تغییرا افزایشی نسبت ب هّرطوبت نسبی، دارا ی بیشترین یساسیّت هستند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - تحلیل و مقایسه شاخصهای SPI و GRI در ارزیابی خشکسالی هواشناسی و آب‌های زیرزمینی، مطالعه موردی: دشت مهران استان ایلام
علی عباس نیا جعفر مرشدی منیژه ظهوریان جبرائیل قربانیانخشکسالیها از مخرب‌ترین رویدادهای آب و هوایی هستند که باعث آسیب های قابل توجهی هم در بخش منابع طبیعی و هم در زندگی انسان‌ها می‌شوند. هدف از این پژوهش تحلیل و مقایسه خشکسالی هواشناسی و آب‌های زیرزمینی دشت مهران با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص آب زیرز چکیده کاملخشکسالیها از مخرب‌ترین رویدادهای آب و هوایی هستند که باعث آسیب های قابل توجهی هم در بخش منابع طبیعی و هم در زندگی انسان‌ها می‌شوند. هدف از این پژوهش تحلیل و مقایسه خشکسالی هواشناسی و آب‌های زیرزمینی دشت مهران با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص آب زیرزمینی (GRI) است. جهت بررسی خشکسالی هواشناسی از اطلاعات بارندگی ماهانه ایستگاه سینوپتیک مهران استفاده شد و به‌منظور بررسی خشکسالی آب‌های زیرزمینی دشت مهران، تغییرات تراز آب زیرزمینی دشت مهران بر اساس دادههای سطح آب تعداد 23 حلقه چاه مشاهده‌ای مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. همچنین به‌منظور پایش خشکسالی هواشناسی از شاخص SPI و پایش خشکسالی هیدرولوژیکی دشت مهران از شاخص GRI استفاده گردید. دوره آماری مورد نیاز جهت تحلیل خشکسالی یک دوره آماری 25 ساله از سال آبی 75-74 تا 97-96 انتخاب شد. بعد از تعیین دورههای رطوبتی شاخص‌ها، اقدام به تهیه نقشه‌های پهنهبندی ماهانه آب‌های زیرزمینی گردید که جهت تهیه این نقشه‌ها از بین مدلهای مختلف، مدل کریجینگ انتخاب گردید. در نهایت با اعمال مدل نیم تغییر نمای بهینه در کریجینگ و ورود دادههای آب‌های زیرزمینی به‌صورت لایه نقطه‌ای، نقشه‌های رستری با استفاده از نرم‌افزار Arc GIS تهیه شد. نتایج بررسی شاخص SPI نشان میدهد که طی دوره‌ای آمار مدنظر 4 دوره خشکسالی شدید اتفاق افتاده که شدیدترین آن سال آبی 91-90 بوده که مقدار شاخص SPI آن 73/1- میباشد. همچنین نتایج به دست آمده از شاخص GRI در منطقه نشان میدهد که یک دورۀ خشکسالی 11 ساله آب‌های زیرزمینی اتفاق افتاده یعنی از سال آبی 87-88 شروع شده و تا سال آبی 98-97 ادامه داشته است که شدیدترین آن سال 91-90 با مقدار شاخص 11/1- است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - طبقه‌بندی آسایش سکونتی و گردشگری با استفاده از شاخصهای اقلیمی(منطقه مورد مطالعه استان ایلام)
علی عارفی محسن رنجبر رضا برناشناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری بر مبنای پارامترهای اقلیمی یکی از موضوعات پر کاربرد پژوهشگران اقلیم، جغرافیا و گردشگری است. به منظور شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری باید مشخص شود که هر منطقه بر اساس تغییرات اقلیمی در چه طبقه ای از آسایش قرار می گیر چکیده کاملشناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری بر مبنای پارامترهای اقلیمی یکی از موضوعات پر کاربرد پژوهشگران اقلیم، جغرافیا و گردشگری است. به منظور شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری باید مشخص شود که هر منطقه بر اساس تغییرات اقلیمی در چه طبقه ای از آسایش قرار می گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر طبقه بندی آسایش سکونتی و گردشگری با استفاده از شاخص های اقلیمی در استان ایلام است. ابتدا با استفاده از داده های اقلیمی بارش، دما، رطوبت نسبی و سرعت از شش ایستگاه سینوپتیک، به تحلیل شاخص های آماری توصیفی پرداخته شد. سپس با استفاده از شاخص های اقلیمی بیکر، دمای موثر و توزیع احتمالاتی، برای هر ماه درجه آسایش اقلیمی مشخص شد. این تحقیق از نظر قلمرو جغرافیایی به تحلیل پیامدهای تغییرات دما و بارش بر آسایش اقلیمی در استان ایلام میپردازد. نتایج برآیند شاخص های اقلیمی بیکر، دمای موثر و توزیع احتمالاتی نشان داد که ماه های فروردین، اردیبهشت، مهر، آبان و اسفند مستعد آسایش اقلیمی هستند. طبق نتایج، شهرهای دره شهر و لومار در ماههای گذار از گرما به سرما (مهر و آبان) و سرما به گرما (فروردین و اردیبهشت) بیشترین پتانسیل آسایش اقلیمی را داشته باشند. به طور کلی در فصل بهار و پاییز شهرهای شمالی و شرقی استان ایلام از آسایش اقلیمی بالاتری برخوردارند؛ در عوض در فصل زمستان شهرهای جنوبی و مرزی (مهران و دهلران) از آسایش اقلیمی مناسبی برخوردارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - بررسی سازگاری گیاهان مناطق بیابانی نسبت به تغییرات بارندگی با استفاده از شاخص گیاهی NDVI (مطالعه موردی: دشت اردکان-عقدا)
منیرالسادات طباطبایی زاده فاطمه هادیان سید زین العابدین حسینی جلال برخورداری حسن خسرویپایش خشکسالی یکی از مهمترین برنامه‌های مدیریت به حساب می آید، اما هزینه‌های اقتصادی، وسعت عرصه‌های طبیعی و صعب‌العبور بودن مناطق مختلف از عواملی هستند که پایش مناطق را با مشکل مواجه می سازند بنابراین امروزه از تصاویر ماهواره ای به عنوان یکی از سریعترین و کم هزینه ترین ر چکیده کاملپایش خشکسالی یکی از مهمترین برنامه‌های مدیریت به حساب می آید، اما هزینه‌های اقتصادی، وسعت عرصه‌های طبیعی و صعب‌العبور بودن مناطق مختلف از عواملی هستند که پایش مناطق را با مشکل مواجه می سازند بنابراین امروزه از تصاویر ماهواره ای به عنوان یکی از سریعترین و کم هزینه ترین روش‌ها جهت پایش و مدیریت مناطق مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطالعه از تصاویر ماهواره ای نوآ و مقادیر بارندگی فصلی و سالانه از سال 1982 تا 2005 استفاده شد و تاثیر بارندگی بر پوشش گیاهی بخشی از استان یزد (منطقه اردکان- عقدا) مورد مطالعه قرار گرفت، برای محاسبه میزان بارش در هر تیپ گیاهی 92 نقشه بارش با استفاده از آمار هواشناسی و پهنهبندیStance Weighting Interpolation) ) تهیه شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که در منطقه مورد مطالعه شاخص های گیاهی NDVIو بارندگی به تنهایی قادر به توصیف پوشش گیاهی منطقه نخواهد بود که این امر ضرورت استفاده از روشهای رگرسیون چند متغیره با کمک سایر عوامل اقلیمی را نشان می دهد علاوه بر این به دلیل همبستگی بسیار پایین بین بارندگی و شاخص NDVI، بیانگر این است که این شاخص کارایی لازم را در پایش این منطقه ندارد بهتر است از شاخصهای گیاهی و تصاویر ماهواره‌ای با دقت بیشتر استفاده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - The effect of different pHs, Surfactants and dialyses times on preparation of nano Rod Hydroxyapatite
Fateme MirjaliliNano HA rod has been synthesized by precipitation method using Ca (NO3)24H2O and (NH4)2HPO4 as starting materials and ammonia solution as an agent for pH adjustment. The Ca/P molar ratio was maintained at 1.67. Then, the effect of different pH (4, 6, 8, 10 ,11), differe چکیده کاملNano HA rod has been synthesized by precipitation method using Ca (NO3)24H2O and (NH4)2HPO4 as starting materials and ammonia solution as an agent for pH adjustment. The Ca/P molar ratio was maintained at 1.67. Then, the effect of different pH (4, 6, 8, 10 ,11), different surfactants and different times for dialyses on nano HA rod were studied. The samples were characterized by different techniques such as, X-ray diffraction, Fourier transform infrared spectra, and Transmission electron microscopies. The XRD analysis showed that the prepared HA nano rod was to be fully crystalline. The results showed that, the best pH for nano HA rod was 11and Span 20 as the surfactant had the better effect on dispersion and shape of nano rod. The HA nano-rods had an average diameter of 10 nm and length 70-80 nm after 12 hours of dialyses time.Selection and control of the precise dialyses time together with surface active agents proved to be important in controlling the rod size, degree of aggregation and the rod shape. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - Using ZnO based on Bentonite as a nano photo catalyst for degradation of Acid Red 114 in synthetic wastewater
Aref Shokri Reza Hekmatshoar Ahmadreza YariIn this project, the removal of Acid Red 114(AR 114) that is a mono Azoo dye with global usage in aqueous environment was explored by nano photo catalytic process. The ZnO was supported on Bentonite and used at suspension state in a batch photo reactor. The catalyst was چکیده کاملIn this project, the removal of Acid Red 114(AR 114) that is a mono Azoo dye with global usage in aqueous environment was explored by nano photo catalytic process. The ZnO was supported on Bentonite and used at suspension state in a batch photo reactor. The catalyst was synthesized by co precipitation methods and characterized by Scanning Electronic Microscopy (SEM), X-Ray Diffraction (XRD), and Fourier Transform Infrared (FT-IR) spectra. The effect of operational variables including pH, initial concentration of Acid red 114, amounts of catalysts and temperature were investigated on the removal efficiency of AR114. The optimum conditions were achieved at 1g/l of catalyst, 30 mg/l of AR 114, pH of 9 and temperature at 35℃. The removal of AR 114 in UV, UV/ZnO, and UV/ZnO/Bentonite process were 26.5, 55 and 92.5% after 2 h of treatment, respectively. The photo catalytic degradation mechanism was described and the efficiency of the process increased considerably by modification of photo catalyst. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - Synthesis, characterization and photocatalytic activity of nanoZnO and Ni-Co-ZnO nanocomposites
Sara Poorarjmand Maryam Kargar Razi Ali Reza Mahjoub Morteza KhosraviPhotocatalysis has attracted significant attention as a potential issue for degradation of toxic organic pollutants such as Congo Red. In this research spherical Pure ZnO nano particles and Ni-Co-ZnO nano composites (Zn0.95Ni0.04Co0.01O, Zn0.95Ni0.025Co0.025O and Zn0. چکیده کاملPhotocatalysis has attracted significant attention as a potential issue for degradation of toxic organic pollutants such as Congo Red. In this research spherical Pure ZnO nano particles and Ni-Co-ZnO nano composites (Zn0.95Ni0.04Co0.01O, Zn0.95Ni0.025Co0.025O and Zn0.95Ni0.01Co0.04O) have been synthesized by precipitation method. X- ray diffraction, Fourier transform Infra Red ,field emission scanning electron microscopy, EDX and ICP analysis confirmed the structure and composition of samples. The x-ray diffraction analysis (XRD) showed that all samples prepared were of Wurtzite structure and average crystal size of 17nm. Field emission scanning electron microscopy (FESEM) analysis revealed the spherical shape of all samples. The Fourier transform infrared spectroscopy (FT-IR) revealed bands at 435 cm-1, 480 cm-1 and 525 cm-1 are related to Zn-O bonds , related to the stretching vibrating bonds of ZnO. The results illustrated the Ni and Co ions substituted the Zn ions in ZnO crystal lattice successfully. The results showed that some of doped Ni-Co ZnO exhibit enhanced photocatalytic activity , as compared to pure ZnO. Kinetic of de-colorization process for all photo-catalysts followed psedu first order. In degradation process The best photocatlyst was (Zn0.95Ni0.04Co0.01O). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - Application of TiO2/ZnS as a nano photocatalyst for degradation of Acid Red 18 in aqueous media using a central composite design
Aref Shokri Mahdi Sanavi FardIn this study, through the application of TiO2/ZnS as a novel nano photocatalyst, the degradation of AR18 in synthetic wastewater was explored. The nano photocatalyst was synthesized by the co-precipitation method and characterized by Scanning electron microscopy (SEM), چکیده کاملIn this study, through the application of TiO2/ZnS as a novel nano photocatalyst, the degradation of AR18 in synthetic wastewater was explored. The nano photocatalyst was synthesized by the co-precipitation method and characterized by Scanning electron microscopy (SEM), Fourier transfer infrared (FTIR), and X-ray powder diffraction (XRD) techniques. The average size of ZnS/TiO2 nano photocatalyst was 79nm. For experimental design and statistical analysis of each factor including AR18 concentration, pH, catalyst dosage, and treatment time on the degradation rate of AR18 (response) by Central Composite Design (CCD) was used. The analysis of variance (ANOVA) demonstrates a second-order regression model with R2 = 0.9995, adjusted R2=0.9991, and predicted R2=0.9982) for the removal of AR18. The optimum conditions for each operating factor were as the following: AR18 concentration at 30 mg.L-1, catalyst dosage at 1.2 g.L-1, pH at 5, and treatment time at 120 min. In this condition, the actual and predicted AR18 removal was 94% and, 93.07%, respectively. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - Employing ZnFe2O4 as a nano photocatalyst for degradation of Tert- Butyl alcohol in synthetic wastewater
Ali hassani joshaghani Fariba Soleimani Mahdi Sanavi Fard Aref ShokriThe wastewater containing Tert- Butyl alcohol (TBA) contains water-soluble polymer discharged from different chemical and textile industries. In this study, through the application of the UV/ZnFe2O4 approach in a batch photoreactor, the decomposition of synthetic wastew چکیده کاملThe wastewater containing Tert- Butyl alcohol (TBA) contains water-soluble polymer discharged from different chemical and textile industries. In this study, through the application of the UV/ZnFe2O4 approach in a batch photoreactor, the decomposition of synthetic wastewater including TBA was investigated. The co-precipitation method was utilized for synthesizing the ZnFe2O4 nano photocatalyst. Using FTIR spectroscopy, XRD, and SEM images, the characterization of catalyst was ascertained. For evaluation and exploration of the stability of nano photocatalyst particles, the Zeta potential was utilized. The influence of different crucial factors including the concentration of catalyst, the initial dosage of contaminants, and pH, on the mineralization of TBA was studied. At optimal situations (pH at 6, 25 mg/l of TBA, and 0.9 g/l of catalyst) and after 120 min of remediation time, around 58% of Chemical Oxygen Demand (COD) and 93.5% of TBA was eliminated. The main reason for the generation of active radicals in the photocatalytic method is the electron-hole mechanism. According to the Langmuir Hinshelwood model, the kinetic of the TBA decomposition was elucidated hence, the half-life of the reaction and the apparent rate of the pseudo-first-order reaction, (t_(1/2)=35 min) and (K_app=1.98×10^(-2) min^(-1)) was obtained, respectively. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - Photocatalytic degradation of Congo Red dye by using nano ZnO and Ni-Co-ZnO nanocomposites
Sara Poorarjmand Maryam Kargar Razi Ali Reza Mahjoob Morteza KhosraviPhotocatalysis has attracted significant attention as a potential issue for the degradation of toxic organic pollutants such as Congo Red. In this research spherical Pure ZnO nano particles and Ni-Co-ZnO nano composites (Zn0.95Ni0.04Co0.01O, Zn0.95Ni0.025Co0.025O and Zn چکیده کاملPhotocatalysis has attracted significant attention as a potential issue for the degradation of toxic organic pollutants such as Congo Red. In this research spherical Pure ZnO nano particles and Ni-Co-ZnO nano composites (Zn0.95Ni0.04Co0.01O, Zn0.95Ni0.025Co0.025O and Zn0.95Ni0.01Co0.04O) have been synthesized by precipitation method. X- ray diffraction, Fourier transform Infra Red ,field emission scanning electron microscopy, EDX and ICP analysis confirmed the structure and composition of the samples. The x-ray diffraction analysis (XRD) showed that all samples prepared were about Wurtzite structure and average crystal size of 17nm. Field emission scanning electron microscopy (FESEM) analysis revealed the spherical shape of all samples. The Fourier transform infrared spectroscopy (FT-IR) revealed bands at 435 cm-1, 480 cm-1 and 525 cm-1 are related to Zn-O bonds, related to the stretching vibrating bonds of ZnO. The results illustrated the Ni and Co ions substituted the Zn ions in ZnO crystal lattice successfully. The results showed that some of doped Ni-Co ZnO exhibit enhanced photocatalytic activity , as compared to pure ZnO. Kinetic of de-colorization process for all photo-catalysts followed psedu first order. In degradation process The best photocatlyst was (Zn0.95Ni0.04Co0.01O). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - Wet chemical synthesis and physical characterization of doped CeO2 nanoparticles
J. Jasmine Ketzial A. Samson NesarajSolid electrolytes based on doped cerium oxide, Ce(M)O2-δ (M = rare-earth cations), are of considerable interest for potential use in low temperature solid oxide fuel cells (LTSOFCs) due to its higher ionic conductivity than YSZ based solid electrolyte. In this re چکیده کاملSolid electrolytes based on doped cerium oxide, Ce(M)O2-δ (M = rare-earth cations), are of considerable interest for potential use in low temperature solid oxide fuel cells (LTSOFCs) due to its higher ionic conductivity than YSZ based solid electrolyte. In this research work, crystalline, pure Ce1-xMxO2-δ (where M = Gd or Sm, x = 0.10 or 0.20) based nanoparticles were prepared by chemical precipitation method in presence of surfactant (polyvinyl pyrollidone). The intermediate compound (mixture of hydroxides) was subjected to TGA/DTA in order to find out the temperature at which the pure phase product is formed. Then, the as prepared materials were heat treated systematically at 300, 450 and 600o C for 2 h each to get phase pure materials. The resultant nanoparticles were subjected to physical characterization techniques such as, XRD, FTIR, particle size analysis and SEM. XRD results confirmed that all the powders had single-phase fluorite structure. Characteristic vibration mode of CeO2 was proved by FTIR. The presence of nanoparticles (50 – 100 nm) in the prepared materials was found out by particle size measurements and SEM. The results of physical characterization of the above materials are found to be good for application as alternate electrolytes in SOFC. However, these materials can be considered as suitable alternate electrolytes in LTSOFC systems only after studying their electrical characteristics. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - The effect of different pHs, Surfactants and dialyses times on preparation of nano Rod Hydroxyapatite
Fateme MirjaliliNano HA rod was synthesized by precipitation method using Ca(NO3)24H2O and (NH4)2HPO4 as starting materials and ammonia solution as an agent for pH adjustment. The Ca/P molar ratio was maintained at 1.67. Then, the effect of different pH (4, 6, 8, 10, 11), different sur چکیده کاملNano HA rod was synthesized by precipitation method using Ca(NO3)24H2O and (NH4)2HPO4 as starting materials and ammonia solution as an agent for pH adjustment. The Ca/P molar ratio was maintained at 1.67. Then, the effect of different pH (4, 6, 8, 10, 11), different surfactants and different times for dialyses on nano HA rod were studied in this study. The samples were characterized by different techniques such as, X-ray diffraction, Fourier transform infrared spectra, and Transmission electron microscopies. The XRD analysis showed that the prepared HA nano rod is fully crystalline. The results showed that the best pH for nano HA rod was 11 and Span 20 as the surfactant had the better effect on dispersion and shape of nano rod. The HA nano-rods had an average diameter of 10 nm and length of 70-80 nm after 12 h of dialyses time. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - Using ZnO based on Bentonite as a nano photocatalyst for degradation of Acid Red 114 in synthetic wastewater
Reza Hekmatshoar Ahmad Reza Yari Aref ShokriIn this project, the removal of Acid Red 114(AR 114) that is a mono Azoo dye withglobal usage in an aqueous environment was explored by nano photocatalyticprocess. The ZnO was supported on Bentonite and used at suspension state ina batch photoreactor. The catalyst was s چکیده کاملIn this project, the removal of Acid Red 114(AR 114) that is a mono Azoo dye withglobal usage in an aqueous environment was explored by nano photocatalyticprocess. The ZnO was supported on Bentonite and used at suspension state ina batch photoreactor. The catalyst was synthesized by co precipitation methodsand characterized by Scanning Electronic Microscopy (SEM), X-Ray Diffraction(XRD), and Fourier Transform Infrared (FT-IR) spectra. The effect of operationalvariables including pH, initial concentration of Acid red 114, amounts of catalystsand temperature were investigated on the removal efficiency of AR114. Theoptimum conditions were achieved at 1g/l of catalyst, 30 mg/l of AR 114, pH of9 and temperature at 35oC. The removal of AR 114 in UV, UV/ZnO, and UV/ZnO/Bentonite process were 26.5, 55 and 92.5% after 2 h of treatment, respectively.The photo catalytic degradation mechanism was described and the efficiency ofthe process increased considerably by modification of photocatalyst. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - Climate change impacts on nitrogen and phosphorus loading in New England watersheds
Jenna Baker Timothy RandhirBackground and objective: Nitrogen and phosphorus yields in watersheds can be influenced by air temperature and precipitation. Rising air temperature can affect the natural nutrient cycling process since most nutrient cycles are temperature-dependent. It is hypothesized چکیده کاملBackground and objective: Nitrogen and phosphorus yields in watersheds can be influenced by air temperature and precipitation. Rising air temperature can affect the natural nutrient cycling process since most nutrient cycles are temperature-dependent. It is hypothesized that increasing air temperature and precipitation can alter the hydrologic cycle and impact the yield of both nitrogen and phosphorus in watersheds. This research's primary objective is to evaluate the influence of climate and land use characteristics of the watershed on nutrient loads in New England watersheds.Materials and methods: Nutrient data from the Spatially Referenced Regression on Watershed Attributes (SPARROW) model, land use data came from National Land Cover Database (NLCD), temperature and precipitation from USGS are used in statistical analysis with univariate and robust regression functions. The scatter analysis shows that nitrogen and phosphorus have more variability at higher temperatures.Results and conclusion: Nitrogen and phosphorus have more variation at mid-range precipitation levels and are more diluted with higher precipitation. Robust regression results found that temperature and agricultural land significantly affect nitrogen yields in streams. Temperature, forested land, and agricultural land have the most significant impact on phosphorus in streams. Nutrient management is suggested to target areas to increase watershed resilience to climate change. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - Pilot scale study of Co-Fe-Ni nanocatalyst for CO hydrogenation in Fischer-Tropsch synthesis
Hamid Reza Azizi Ali Akbar Mirzaei Razieh Sarani Massoud KaykhaiiIn this work, a Co-Fe-Ni catalyst was prepared and the effect of a range of operational variables such as gas hourly space velocity (GHSV), calcination temperature, calcination time and agent on its catalytic performance for green-fuels production was investigated. By a چکیده کاملIn this work, a Co-Fe-Ni catalyst was prepared and the effect of a range of operational variables such as gas hourly space velocity (GHSV), calcination temperature, calcination time and agent on its catalytic performance for green-fuels production was investigated. By application of different characterization techniques such as XRD, BET, TGA/DSC, and SEM, it was found that these parameters have great effects on the structure, porosity, morphology and physic-chemical properties of this catalyst. The optimum conditions were found for the samples which were calcined at 550℃ in air for 6 hours, and operated at 300℃ and 4800h-1 as the reaction temperature and GHSV respectively. Results also revealed that any increase in the calcination temperature promotes the product shifting towards heavier hydrocarbons (more C5+ production). Calcination in air atmosphere was more effective than calcination in N2 atmosphere. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - P-type semiconducting NiO nanoparticles synthesis and its photocatalytic activity
Alireza Heidarineko Azar Bagheri GhomiNickel oxide (NiO) nano-size powder is synthesized using nickel (II) acetate tetrahydrate, sodium lauryl sulfate (SLS) and ammonia as precursors. Applied surfactant is anionic surfactant. The sample was characterized by FT-IR, X-ray diffraction (XRD), scanning electron چکیده کاملNickel oxide (NiO) nano-size powder is synthesized using nickel (II) acetate tetrahydrate, sodium lauryl sulfate (SLS) and ammonia as precursors. Applied surfactant is anionic surfactant. The sample was characterized by FT-IR, X-ray diffraction (XRD), scanning electron microscopy (SEM). The results obtained confirm the presence of nickel oxide nano-powders produced during chemical precipitation. Evaluation of the catalytic activity of developed nano-NiO particles were carried out using ultraviolet visible spectra. The uv-vis spectra obtained after ultraviolet irradiation in the presence of nickel oxide can indicate the degradation of tetracycline (TC) and dye Acid red -18 (ponceau 4R). The prepared NiO exhibits that 75% of Acid red -18 has been eliminated after 10 min.The results indicate that optimum concentration of NiO catalyst and the best pH for the degradation of AR were 0.5 g L-1 and pH 7, respectively. The best TC degradation results were obtained with 2 g L−1of the photocatalyst at pH 11. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - Enhancement of photocatalytic degradation of 4-nitrophenol by integrating Ag nanoparticles with ZnO/HZSM-5 nanocomposite
Baharak Divband Azadeh Jodaei Masumeh KhatamianIn this paper, Ag/ZnO/HZSM-5ternary nanocomposites with different Ag loadings were prepared by the photo precipitation method. The prepared photocatalysts were characterized by XRD, BET, SEM and TEM. The photocatalytic activity of ZnO/HZSM-5 for 4-nitrophenol (4-NP) deg چکیده کاملIn this paper, Ag/ZnO/HZSM-5ternary nanocomposites with different Ag loadings were prepared by the photo precipitation method. The prepared photocatalysts were characterized by XRD, BET, SEM and TEM. The photocatalytic activity of ZnO/HZSM-5 for 4-nitrophenol (4-NP) degradation was increased by silver doping. Effects of various parameters such as the initial concentration of 4-NP, pH and Ag loading on 4-NP degradation were studied. The best activities were obtained for the 3% Ag-10% ZnO/HZSM-5 nanocatalysts at pH 7.9, 1 g L−1 of the catalyst and 5 ppm of 4-NP. Langmuir–Hinshelwood (L–H) model was proposed for the rate equation of the 4-NP degradation. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - Synthesis of Fe-doped TiO2 with improved photocatalytic properties under Vis-L irradiation
Imane Ellouzi Boutaina Regraguy Souad El hajjaji Mourad Harir Philippe Schmitt-Kopplin Hinda Lachheb Larbi LaânabFe-doped TiO2 nanoparticles were successfully synthesized by the coprecipitation method. TiO2 was doped with a different molar ratio of iron amounts, namely 0.1% and 0.2%. An undoped TiO2 was also prepared for comparison. X-ray diffraction (XRD), transmission electron m چکیده کاملFe-doped TiO2 nanoparticles were successfully synthesized by the coprecipitation method. TiO2 was doped with a different molar ratio of iron amounts, namely 0.1% and 0.2%. An undoped TiO2 was also prepared for comparison. X-ray diffraction (XRD), transmission electron microscopy (TEM) and UV-visible diffuse reflectance spectroscopy techniques were used to characterize the as-synthesized nanoparticles. The XRD spectra revealed that the photocatalysts were mostly in a well-crystallized anatase phase. Optical properties of the powders shifted from UV to the beginning of the visible light (Vis-L) region. Absorption edge wavelengths between 392 and 380 nm were obtained for the Fe-doped TiO2 and TiO2-P25, corresponding to band gap energies between 3.17 and 3.26 eV. TEM images showed homogeneity with a certain degree of agglomeration for all the samples. The photocatalytic efficiency of the as-synthesized Fe-doped TiO2 nanoparticles was performed using azo dye methyl orange (MO) in an aqueous solution under Vis-L irradiation. The photocatalytic results showed that Fe-doped TiO2 nanoparticles effectively degrade MO under Vis-L excitation and follow pseudo-first order kinetics. Besides, kinetic comparison showed that pure TiO2 is less efficient than 0.1% and 0.2% Fe-doped TiO2 because they exhibit unequaled efficiency. Moreover, the photocatalyst at 0.2% Fe-doped TiO2 molar ratio revealed the highest photocatalytic efficiency, which was 4.2 times higher compared to pure TiO2. Different amounts of Fe induced different increases in the apparent first-order rate constant of the photocatalytic process. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - Facile wet chemical synthesis and characterization of zinc doped gadolinium oxide nanoparticles for enhanced photodegradation of Rhodamine B dye under illumination of UV light
Leena Vinolia Thaninki Arputharaj Samson Nesaraj Manasai ArunkumarIn this study, we discuss the wet chemical synthesis and experimental analysis of zinc doped Gd2O3(Gd2-xZnxO3-δ) nanoparticles where, x=0, 0.1, 0.2, 0.3, 0.4, and 0.5. The cubic crystalline structure is derived from XRD results and the existence of metal-oxide bon چکیده کاملIn this study, we discuss the wet chemical synthesis and experimental analysis of zinc doped Gd2O3(Gd2-xZnxO3-δ) nanoparticles where, x=0, 0.1, 0.2, 0.3, 0.4, and 0.5. The cubic crystalline structure is derived from XRD results and the existence of metal-oxide bond has been confirmed from FTIR studies. According to SEM and PSA analysis, the produced nanoparticles are found to be of nano size. The EDX data verified the presence of Gd, Zn, and O in the samples. Based on UV-visible spectroscopy, the band gap and λmax values were computed. In an aqueous medium and under UV light irradiation, the photodegradation of Rhodamine B over Zn doped Gd2O3 nanoparticles was studied. It was observed that Gd1.50Zn0.50O3-δ has exhibited 82% of photo-degradation of the dye solution which further increased to 96% because of increasing the catalyst loading. The effect of pH and the concentration of the dye are also reported. According to the kinetic analysis, the photocatalysis process followed a pseudo-first-order kinetic model. A radical scavenger technique was used to further examine and identify the function of photoactive species. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - توسعه مدل هیبریدی موجکی در برآورد خشکسالی‌های منطقه‌ای حوضه آبریز سیمینه رود
عرفان رستم زاده علیرضا پرویشیدر مطالعه حاضر خشکسالی حوضه آبریز سیمنه‌رود به وسیله مدلهای هوشمند ماشین بردار پشتیبان (SVM)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و تئوری موجک (W) مورد بررسی قرار گرفت. از دادههای شش ایستگاه باران‌سنجی در منطقه استفاده و شاخص خشکسالی در چهار مقیاس زمانی محاسبه گردید. همچنین خود همبس چکیده کاملدر مطالعه حاضر خشکسالی حوضه آبریز سیمنه‌رود به وسیله مدلهای هوشمند ماشین بردار پشتیبان (SVM)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و تئوری موجک (W) مورد بررسی قرار گرفت. از دادههای شش ایستگاه باران‌سنجی در منطقه استفاده و شاخص خشکسالی در چهار مقیاس زمانی محاسبه گردید. همچنین خود همبستگی مرتبه اول به عنوان تاخیر بهینه انتخاب شد. سپس ساختار مناسب شبکه عصبی مصنوعی با استفاده از روش آزمون و خطا تعیین و ضرایب سه‌گانه مدل SVM نیز مشخص و مدلسازی انجام شد. نتایج ارزیابی مدلهای منفرد نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو روش در پیشبینی خشکسالیها وجود ندارد. در ادامه مدلهای هیبریدی WANN و WSVMتهیه شدند. نتایج نشان داد کاربست تئوری موجک عملکرد مدلهای منفرد را بسیار بهبود داده و مقدار شاخصهای RMSE و MAE به ترتیب 19٪ و 21٪ کاهش و ضریب همبستگی 30٪ افزایش داشته و مدل W(L2)SVM برای پیشبینی خشکسالی‌های حوضه آبریز سیمینه‌رود پیشنهاد گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - تحلیل و ارزیابی خشکسالی هواشناسی در ایستگاه همدیدی گرگان
حسین محمدی محسن سلطانی علی حنفیخشکسالی یکی از مهمترین انواع مخاطرات طبیعی و پدیده آرام و مرموز است که ناشی از فرآیندهای آب و هوایی میباشد. شدت و فراوانی آن تاحدودی به موقعیت جغرافیایی محل بستگی دارد که هر چند سال یک بار در نتیجه کاهش میزان بارندگی اتفاق می‌افتد. به منظور مطالعه و بررسی خشکسالی‌های چکیده کاملخشکسالی یکی از مهمترین انواع مخاطرات طبیعی و پدیده آرام و مرموز است که ناشی از فرآیندهای آب و هوایی میباشد. شدت و فراوانی آن تاحدودی به موقعیت جغرافیایی محل بستگی دارد که هر چند سال یک بار در نتیجه کاهش میزان بارندگی اتفاق می‌افتد. به منظور مطالعه و بررسی خشکسالی‌های ایستگاه سینوپتیک گرگان، دادههای بارندگی دوره آماری(2005-1976) از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردید و بعد از بررسی‌های اولیه و آزمون نرمال بودن داده‌ها با استفاده از شاخصهای توزیع استاندارد، درصد نرمال و دهک‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، به‌طوری که خشکسالی‌های ضعیف، متوسط و روند آن برای ایستگاه گرگان استخراج شد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که بر این اساس دهه (95-85) خشک‌ترین دهه در دوره آماری بوده و سال1990 با توجه به شاخصهای مورد استفاده، شدیدترین میزان خشکسالی را دارا بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - The Effects of Climate Change on Iran's Sugarcane Production (Case study: Khuzestan Sugarcane)
Abdulah Rajabalinejad Niv Nozari Bita Rahimi BadrClimate change due to global warming cause a lot of concern that requires comprehensive and reciprocal world wide action. The agricultural sector is one of the most dependent sectors on the climate, in the production cycle and food security of Iran, with a dry and hot c چکیده کاملClimate change due to global warming cause a lot of concern that requires comprehensive and reciprocal world wide action. The agricultural sector is one of the most dependent sectors on the climate, in the production cycle and food security of Iran, with a dry and hot climate is at a higher risk of global damages for these climate changes. Moreever, the major sugarcane industries of Iran are located in Khuzestan province which climatic variables in this region have recorded drastic and increasing changes procedure. In this article the effects of climate change on sugarcane industry in Khuzestan are studied (1971-2020). The usage of Dynamic Ordinary Least Squares (DOLS), an econometric model, helped examining the effect of climate factors such as temperature and precipitation on production. The results depicts a nonlinear relation between the climatic factors temperature and precipitation and production. As a matter of fact, the nonlinear relation in the form of an inverted U-shape in the graph shows the importance of climate change on agricultural production. The government's ownership of Khuzestan's sugarcane cultivation and the assignment of exclusive rights should provide maximum productivity, but not achieving an ideal goal. In conclusion, because of the negative effects of climate change on sugarcane production, it, is highly recommended to 1) Limit human intervention in nature, 2) Utilize varieties of other crops which are more resilientistant to climate change, 3) Alternate the cultivation patteren,and finally (4) To consider supportive policies in this matter to cope with the effects of climate change . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - Effects of Climate Change on Food Expenditures of Rural Households in Iran
علیرضا کرباسی چیمن صیادیThis study examined the effects of climate change on food expenditure in rural household of Iran. Food expenditure is investigated as a function of average income of rural households, retail food price index and food expenditure for rural households, agricultural sown a چکیده کاملThis study examined the effects of climate change on food expenditure in rural household of Iran. Food expenditure is investigated as a function of average income of rural households, retail food price index and food expenditure for rural households, agricultural sown area and climate change. Here, the Stata11 software is used and data are from 26 provinces of the country for 10 years. Precipitation, temperature and relative humidity are considered as indicators for climate variables. The results indicated a positive and significant effect of average income of rural households, retail food prices, food expenditure of rural households with a lag and precipitation on the food expenditure of rural households. Agricultural sown area and relative humidity had no effect on the food expenditure of rural households and temperature had a significant and negative effect on the food expenditure of rural households. In the end, due to the impact that each of these variables explicitly have on food expenditure of rural households and implicitly on food security of rural households, suggestions for maintaining and improving food security of rural households is presented. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - تهیه نانوذره های فریت کبالت و بررسی ویژگی گرماافزایی مغناطیسی آن در غلظت‌های متفاوت
صلاح خان احمدزاده کامران حیدریاندر این پژوهش ابتدا نانوذره های فریت کبالت با روش هم رسوبی تهیه شد. با روش های پراش پرتو ایکس (XRD)، مغناطیس سنج نمونه ارتعاشی (VSM) و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) ویژگیهای نانوذره های فریت کبالت مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر FESEM نشان داد که نانوذ چکیده کاملدر این پژوهش ابتدا نانوذره های فریت کبالت با روش هم رسوبی تهیه شد. با روش های پراش پرتو ایکس (XRD)، مغناطیس سنج نمونه ارتعاشی (VSM) و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) ویژگیهای نانوذره های فریت کبالت مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر FESEM نشان داد که نانوذره های فریت کبالت به تقریب کروی شکل هستند. با این تصویرها و به کمک نرم‌افزار Digimizer توزیع اندازه ذره ها به دست آمد که در گستره 25 تا 60 نانومتر قرار داشتند. با استفاده از تصویرهای FESEM میانگین اندازه نانوذره های فریت کبالت در گستره 37 تا 47 نانومتر محاسبه شد. نتیجه های VSM نشان داد که نانوذره های فریت کبالت ویژگی های ابرپارامغناطیس دارند. مقدار مغناطش این نانوذره ها emu/g 30 و مقدار وادارندگی Oe 39 به دست آمد. این نانوذره ها با غلظت‌های 3، 5 و mg/ml 8 در میدان Oe400 و فرکانس kHz400، مورد بررسی گرماافزایی قرار گرفتند. مقدار افزایش دمای نانوذره های فریت کبالت در بازه زمانی مشخصی اندازه‌گیری و توان اتلاف ویژه آن (SLP) نیز محاسبه شد. نتیجه های اندازه‌گیری‌ها نشان داد که در غلظت mg/ml 8 بیشترین مقدار گرماافزایی رخ میدهد و مقدار SLP برابر با g/W 162 به دست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - تولید پیوسته و کنترلشده نانوذره‌های دگزامتازون در یک سامانه میکروسیالی
پیام زاهدی مریم طباطبایی مرتضی فتحی پور امین سهرابیدر این کار پژوهشی، تولید پیوسته نانوذره‌های داروی دگزامتازون در یک سامانه میکروسیالی به روش نانورسوب‌دهی به‌منظور کنترل اندازه ذره‌ها، حفظ ساختار فیزیکی آنها و بالابردن کارایی این داروی آب‌گریز در محیط‌های فیزیولوژیکی است. ابتدا، به منظور ساخت تراشه میکروسیال، کانال‌ها چکیده کاملدر این کار پژوهشی، تولید پیوسته نانوذره‌های داروی دگزامتازون در یک سامانه میکروسیالی به روش نانورسوب‌دهی به‌منظور کنترل اندازه ذره‌ها، حفظ ساختار فیزیکی آنها و بالابردن کارایی این داروی آب‌گریز در محیط‌های فیزیولوژیکی است. ابتدا، به منظور ساخت تراشه میکروسیال، کانال‌های میکرونی با طول cm 1، عرض µm 200 و عمق µm 50 در قطعه‌ای از جنس پلی‌دی‌متیل سیلوکسان (PDMS) به‌وسیله نقش‌نگاری نرم با استفاده از پرتو فرابنفش ایجاد و سپس، قابلیت برقراری جریان آرام سیال در آن بررسی شد. عامل‎های موثر در تولید بهینه نانوذره‌های دارو به کمک طراحی آزمایش تعیین شد. مقادیر بهینه برای غلظت محلول دارو، غلظت ماده سطح‎فعال، سرعت جریان محلول دارو و سرعت جریان ضدحلال به ترتیب برابر 15میلی‎گرم در میلی‎لیتر، 1 میلی‎گرم در میلی‎لیتر، 5/4 میلی‎لیتر بر ساعت و 8 میلی‎لیتر بر ساعت به‎دست آمد که برپایه این مقادیر اندازه ذره‌های محاسبه شده از طراحی آزمایش برابر با 20 ± 590 نانومتر و به-دست آمده از تجربی برابر 20 ± 500 نانومتر شد. در ادامه، نتایج آزمون پراکندگی نور پویا (DLS) حاکی از توزیع باریک اندازه نانوذره‌های دگزامتازون ساخته شده با تراشه میکروسیال است. همچنین، آزمون‌های میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، گرماسنجی پویشی تفاضلی (DSC) و پراش پرتو ایکس (XRD) نشان می‌دهند که استفاده از سامانه میکروسیال بر بلورینگی نانوذره‌های دارو تاثیری نمی‌گذارد و پس از فرایند در ساختار دارو تغییر چندانی ایجاد نمی‌شود. در نهایت، نمونه نانوذره‌های دگزامتازون تولیدشده با سامانه میکروسیال مقدار حلالیت دارویی حدود هشت برابر در مقایسه با نمونه پودر تجاری را نشان میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - تهیه بسپارهای قالب مولکولی نانوحفره به منظور استخراج ترکیب نارینجنین
مینا هویه گر علیرضا امیری محسن جهانشاهیبرای نخستین بار، یک جاذب باقدرت جذب مناسب بر پایه بسپارهای قالب مولکولی، برای استخراج انتخابی ترکیب نارینجنین تهیه شد. تکپار عاملی متاکریلیک اسید، پیونددهنده عرضی تری‌متیل‌پروپان‌تری‌متاکریلات، آغازگر 2و 2'- آزوبیس‌ایزوبوتیرونیتریل، ملکول هدف نارینجنین و حلال استونتریل چکیده کاملبرای نخستین بار، یک جاذب باقدرت جذب مناسب بر پایه بسپارهای قالب مولکولی، برای استخراج انتخابی ترکیب نارینجنین تهیه شد. تکپار عاملی متاکریلیک اسید، پیونددهنده عرضی تری‌متیل‌پروپان‌تری‌متاکریلات، آغازگر 2و 2'- آزوبیس‌ایزوبوتیرونیتریل، ملکول هدف نارینجنین و حلال استونتریل برای تهیه بسپار و براساس واکنش بسپارش رسوبی به نسبت مولی 1:4:20 مورد استفاده قرار گرفتند. طی فرایند استخراج، ملکول هدف جداشده و شبکه بسپاری نانوحفره قالب‌دار شده، تهیه شد که قادر است به‌صورت گزینش‌پذیر، ماده زیست فعال نارینجنین را از مخلوط‌های شامل این ترکیب جدا کند. به منظور مقایسه کارآیی این بسپار، نمونه قالب‌دار نشده با همان واکنشگرها ساخته شد، با این تفاوت که بسپار جدید فاقد مولکول هدف در ساختار خود است. گزینش‌پذیری بسپار قالب مولکولی تهیه‌شده، برای نارینجنین موردبررسی قرار گرفت و کوئرستین نیز به‌عنوان ماده رقابتی با ساختاری مشابه مولکول هدف انتخاب شد. بر اساس آزمایش‌های به عمل آمده ظرفیت پیوند بسپار برای ترکیب نارینجنین 284mg.g-1 و برای ترکیب کوئرستین 70mg.g-1 به‌دست آمد. تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی روبشی بر سطوح بسپار دلالت بر آن دارند که قطر ذره‌های کروی بسپار تهیه‌شده، حدود 900 نانومتر است. برای اندازه‌گیری مقدار تخلخل، سطح ویژه و قطر حفره‌های بسپار، از روش آنالیز جذب-واجذب با گاز نیتروژن استفاده شد. براساس اندازه‌گیری به عمل آمده، بسپارهای قالب‌گیری شده دارای سطح ویژه 389m2.g-1 بوده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - مطالعه همدیدی بارندگی سنگین (200 میلیمتر یا بیشتر در مدت 24 ساعت ) روی سواحل جنوبی دریای خزر ناشی از فرارفت میانگین دمای mb 500/1000، در دوم اکتبر2001
حسین اردکانی محبوبه پور آتشی محمود خیراندیشبا درنظرگرفتن بارندگی‌های سالیانه سواحل جنوبی دریای‌خزر که بطور میانگین بین1500-1000 میلی متر میباشد درنتیجه بارندگی شدید بیش از200میلیمتر در مدت24 ساعت اهمیت خاصی دارد. با مراجعه به آمار30 ساله (2001-1972) در مجموع10 مورد در سواحل جنوبی دریای‌خزر بدست آمد که بارندگی ر چکیده کاملبا درنظرگرفتن بارندگی‌های سالیانه سواحل جنوبی دریای‌خزر که بطور میانگین بین1500-1000 میلی متر میباشد درنتیجه بارندگی شدید بیش از200میلیمتر در مدت24 ساعت اهمیت خاصی دارد. با مراجعه به آمار30 ساله (2001-1972) در مجموع10 مورد در سواحل جنوبی دریای‌خزر بدست آمد که بارندگی روزانه بعضی از ایستگاه های دیدبانی همدیدی بیش از200میلی متر بوده است. استنباط گردید یگانه سامانه‌هایی که در سواحل دریای‌خزر سبب بارندگی‌های شدید می‌شوند واچرخندهایی با هسته سرد هستند که منشا آنها اروپا و یا کشورهای اسکاندیناوی است. این واچرخندها با سرعت نسبتا خوبی بطرف سواحل دریای‌خزر حرکت کرده و بسیار گذرا هستند و دارای فشار مرکزی حدود1040هکتوپاسکال و یا بیشترند. فرارفت هوای سرد در شرق آنها و فرارفت هوای گرم در غرب آنها قابل توجه میباشد. با این وضعیت واچرخندها در هنگام حرکت کاملا توسعه یافته و بر فعالیت آنها افزوده میشود. واچرخندهای با سرعت حرکت کم و یا ساکن نمی‌توانند چنین بارندگی‌هایی را ایجاد نمایند. با محاسبات انجام شده بیشینه‌ی فرارفت افقی هوای سرد در تراز700 هکتوپاسکال در حدود h12/ºc12- می باشد. با عبور این چنین سامانه های جوی بارندگی‌های منطقه در ابتدا شمال غرب و با شدت زیاد و بعدا بتدریج شمال شرق دریای خزر را دربر می‌گیرد. مدت زمان این چنین وضعیت بین 24 تا 36 ساعت است. بهترین فصل برای یک چنین وضعیت اوایل پاییز است و نشان داده است که این رویدادها بیشتر در ماه اکتبر میباشد زیرا که در ماه های تابستان که بیشتر نفوذ ناوه ای حرارتی که منشا آن کم فشار گرمایی مرکزی ایران است باعث گرم شدن آب دریا گردیده و به محض عبور این چنین واچرخندهای نوع سرد و در نتیجه فرارفت هوای سرد می‌توانند ناپایداری بسیار شدیدی را شکل دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - مطالعه‌ی اثر نمایه‌ی AO بر پرفشار سیبری و اثرهای احتمالی آن بر بارش منطقه‌ی ساحلی جنوب دریای خزر
تهمینه عزیزیان احمد عسگریدر این پژوهش به بررسی ارتباط بین نمایه‌ی AO (نوسان شمالگان) و پرفشار سیبری و تأثیر ایندو بر میزان بارش در هفت ایستگاه همدیدی که توان پوششی نوار ساحلی جنوب دریای خزر را دارند، در یک دوره‌ی سی ساله ( 1976تا2005 ) از طریق همبستگی و تحلیل وایازشی پرداخته شده است و با استفاد چکیده کاملدر این پژوهش به بررسی ارتباط بین نمایه‌ی AO (نوسان شمالگان) و پرفشار سیبری و تأثیر ایندو بر میزان بارش در هفت ایستگاه همدیدی که توان پوششی نوار ساحلی جنوب دریای خزر را دارند، در یک دوره‌ی سی ساله ( 1976تا2005 ) از طریق همبستگی و تحلیل وایازشی پرداخته شده است و با استفاده از نقشه‌های فشار میانگین تراز دریا به تحلیل همدیدی حالتهای خاص فرین بارش پرداخته شد. نتایج حاصل بیانگر ارتباط معنادار در سطح 95 درصد بین فرین‌های بارش با AO و بین بارش و فرین‌های AO در برخی از ایستگاههای منطقه است که این بررسی‌ها به صورت ماهانه، فصلی و سالانه صورت گرفته است. در این پژوهش با انجام تحلیل چندمتغیره‌ی وایازشی، بارش به عنوان متغیر وابسته و ویژگیهای پرفشار سیبری به عنوان متغیر مستقل مورد مطالعه قرار گرفته است که نتایج حاصل از این تحلیل نشان میدهد که بین بارش و ویژگیهای پرفشار سیبری در ماههای ژانویه و فوریه برای ایستگاههای شرق منطقه ارتباط قوی وجود دارد. در ماه اکتبر این ارتباط برای ایستگاههای غرب منطقه مشهود است. در بیشتر موارد همبستگی فشار هسته مرکزی پرفشار سیبری با بارش منفی و عرض جغرافیایی با بارش مثبت است. تحلیل وایازشی چند متغیره بینAO و ویژگیهای پرفشار سیبری نشان دهنده ارتباط معکوس بین فشار در هسته پرفشار باAO و ارتباط مستقیم بین طول جغرافیایی و AO در اکثر ماههای پاییز و زمستان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - بررسی تغییرات فصل پذیری و ناهنجاری های بارش فصلی در ایران طی دوره 1977 الی 2006
شیرین زرین کمر مجد پری سیما کتیرایی بروجردیتغییر اقلیم و پیامدهای آن از مهم ترین موضوعات زندگی بشر در دهه های اخیر است. تغییر در توزیع درون سالانه بارش و فصل پذیری می تواند نمودی از تغییر اقلیم باشد. علاوه بر آن تغییر در فصل پذیری و تاخیر یا تقدم بارش های فصلی برای تصمیم گیری های کلان در زمینه های کشاورزی و هیدر چکیده کاملتغییر اقلیم و پیامدهای آن از مهم ترین موضوعات زندگی بشر در دهه های اخیر است. تغییر در توزیع درون سالانه بارش و فصل پذیری می تواند نمودی از تغییر اقلیم باشد. علاوه بر آن تغییر در فصل پذیری و تاخیر یا تقدم بارش های فصلی برای تصمیم گیری های کلان در زمینه های کشاورزی و هیدرولوژی تاثیرزیادی دارد. در پژوهش حاضر برای بررسی چگونگی توزیع درون سالانه بارش به صورت کمی، ابتدا شاخص فصل پذیری و همچنین ناهنجاری های نرمال شده بارش فصلی در 33 ایستگاه سینوپتیک در سراسر ایران محاسبه و چگونگی توزیع مکانی و فصل پذیری ایستگاه ها در ایران مطالعه و سپس روند تغییرات آن طی دوره 1977 الی 2006 با استفاده از آزمون من-کندال بررسی شده است.نتایج نشان می دهد که ایستگاه گرگان در جنوب شرق دریای خزر کوچکترین و ایستگاه بندرعباس در جنوب و کنار خلیج فارس بزرگترین فصل پذیری را دارند. طی دوره آماری مورد بررسی در اغلب ایستگاه ها تمایل به تمرکز بارش در بعضی ماه های خاص وجود دارد (روند افزایشی تنها در سه ایستگاه معنی دار است). از طرفی بیشینه فصل پذیری در اغلب ایستگاه ها پس از دهه 1990 در ایران مشاهده شده است. روند ناهنجاری های بارش فصلی در هر چهار فصل در مناطق شمال غربی منفی است اما در مناطق مرکزی و غربی روند تغییرات ناهنجاری ها در اکثر ایستگاه ها مثبت است. بیشترین تعداد روند معنی دار مربوط به فصل زمستان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - کاربرد داده های دمای سطح و فشار سطح دریای خزر برای مطالعه خشکسالی در استان مازندران
مریم عابدینی حسن عسکری شیرازی عباس رنجبردراینپژوهشکاربرد داده های دمای سطح و فشارسطح دریای خزربرای بارش در استان مازندرانمور دارزیابیقرارگرفته است.داده های میانگین ماهیانه دمای سطح آب دریای خزر در بازه زمانی 30 ساله از سایت بین المللی اقیانوس شناسی و هواشناسی و داده های میانگین ماهیانه 30 ساله بارش از اداره ه چکیده کاملدراینپژوهشکاربرد داده های دمای سطح و فشارسطح دریای خزربرای بارش در استان مازندرانمور دارزیابیقرارگرفته است.داده های میانگین ماهیانه دمای سطح آب دریای خزر در بازه زمانی 30 ساله از سایت بین المللی اقیانوس شناسی و هواشناسی و داده های میانگین ماهیانه 30 ساله بارش از اداره هواشناسی استان مازندران جهت ایستگاه های بابلسر قراخیل نوشهر و رامسر اخذ و ضریب همبستگی بین دمای سطح آب دریای خزر با بارش استان مازندران در ماه های مختلف سال محاسبه و در هر ماه از خط رگرسیون درجه سوم جهت برآورد آماری استفاده گردیده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که همبستگی منفی با سطح اطمینان 95 درصد بین دمای سطح آب دریای خزر با بارش و شاخص بارش استاندارد شده در استان مازندران وجود دارد و می توان نتیجه گرفت با سرد شدن سطح آب دریای خزر در ماه های مختلف سال بارش در استان مازندران کاهش (وجود خشکسالی) و افزایش دمای سطح آب دریای خزر افزایش بارش (رخداد ترسالی) را در استان به همراه دارد. بررسی داده های فشار سطح آب دریای خزر نشان می دهد، با افزایش فشار بر روی دریای خزر بارش و ترسالی افزایش و با کاهش فشار خشکسالی در استان مازندران افزایش می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - مطالعه اثر نمایه NAO بر دما و بارش منطقه ساحلی جنوب دریای خزر در دوره زمانی 2009-1977
شهربانو طبرستانی احمد عسگرینوسان اطلس شمالی (NAO) یکی از نمایه های موثر در تغییر پذیری وضعیت جوی نیمکره شمالی می باشد. سواحل جنوبی دریای خزر به علت موقعیت جغرافیایی خاص خود، تحت تاثیر سامانه های مختلف جوی و دورپیوندهایی مانند NAO قرار می گیرد. در این پ‍‍ژوهش ، داده های بارش و دما سواحل جن چکیده کاملنوسان اطلس شمالی (NAO) یکی از نمایه های موثر در تغییر پذیری وضعیت جوی نیمکره شمالی می باشد. سواحل جنوبی دریای خزر به علت موقعیت جغرافیایی خاص خود، تحت تاثیر سامانه های مختلف جوی و دورپیوندهایی مانند NAO قرار می گیرد. در این پ‍‍ژوهش ، داده های بارش و دما سواحل جنوبی دریای خزر در دوره زمانی 2009-1977 و همچنین داده های نمایه NAO مورد استفاده قرار گرفت و در مقیاس های زمانی ماهانه و سالانه ، نسبت به تعیین ارتباط و همبستگی بین داده های بارش و دما و NAO متناظرشان اقدام شد. در این پژوهش مشخص شد ، هنگامی که نمایه NAO روند افزایشی دارد ، بارش افزایش یافته و دما کاهش می یابد و بالعکس. در سالهای اخیر نمایه NAO روند کاهشی نشان می دهد و از این رو انتظار می رود در منطقه ، میزان بارش کاهش و دما افزایش یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - ارزیابی پیشبینی بارش مدل منطقه‌ای WRF برای بارش‌های سنگین روزانه استان قزوین طی دوره 1381 تا 1390
فروزان ارکیان ندا مشاطان پری سیما کتیرایی بروجردی احسان میرزایی حاجی باقلودر این تحقیق پیش بینی بارش توسط مدلWRF برای بارش های سنگین روزانه استان قزوین مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور سی مورد از بارش های سنگین استان قزوین در دهه هشتاد شمسی با دو پیکربندی متفاوت از طرح واره های مدل WRF (KFMYJ و GDMYJ) در بازه های زمانی 24، 48 و72 ساعته ش چکیده کاملدر این تحقیق پیش بینی بارش توسط مدلWRF برای بارش های سنگین روزانه استان قزوین مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور سی مورد از بارش های سنگین استان قزوین در دهه هشتاد شمسی با دو پیکربندی متفاوت از طرح واره های مدل WRF (KFMYJ و GDMYJ) در بازه های زمانی 24، 48 و72 ساعته شبیه سازی شدند. با توجه ویژگی های ناهمواری و نوع اقلیم، استان قزوین به پنج ناحیه بارشی شامل دشت، حاشیه دشت، کوهپایه، ارتفاعات جنوب غربی و ارتفاعات شمال شرق تقسیم شد. سپس با دو رویکرد نقطه ای و منطقه بندی، بارش های شبیه سازی شده با مقادیر دیدبانی متناظر مقایسه و مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس نتایج این تحقیق، جذر میانگین مربعات خطا و اریبی چندگانه مقادیر شبیه سازی شده ی بارش توسط مدل در بازه 24 ساعت نسبت به بازه های 48 و72 ساعت بهتر و به ترتیب در حدود 7/8 و 7/1 برای طرحواره GDMYمی باشد. همچنین ضریب همبستگی بین بارش شبیه سازی مدل و مشاهدات برای ناحیه کوهپایه ای در مقایسه با سایر نواحی دارای مقدار بالاتری در حدود 5/0 می باشد. بطور کلی نسبت خطای سامانمند به کل خطای مدل بسیار پایین می باشد که نشان می دهد بیشتر خطای مدل ناشی از تغییرپذیری نوع های ناسامانمند و تصادفی است. با در نظر گرفتن آستانه بارش mm10≤ و تشکیل جدول توافقی برای وقوع یا نبود بارش، امتیازهای مهارتی مدل برای منطقه قزوین محاسبه شد. نتایج نشان دادکه مهارت مدل در پیش بینی بارش های 24، 48 و72 ساعت در آستانه مذکور دارای دقت قابل قبولی می باشد و به طور متوسط در حدود 71 درصد موارد، پیش بینی به درستی انجام شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - بررسی تأثیر پارامترهای مختلف بر روی تشکیل جاروسیت در بیولیچینگ کانسنگ سولفیدی معدن مس سرچشمه
بهمن نظری هادی هانی اسماعیل جرجان زهرا منافیسابقه و هدف: جاروسیت یکی از عوامل محدود کننده بازیابی مس از کانی‌های سولفیدی مس می‌باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر فاکتورهای غلظت سولفات فرو، pH و دما بر تشکیل جاروسیت در فرآیند بیولیچینگ کانی‌های سولفیدی معدن مس سرچشمه انجام شد. مواد و روش‌ها چکیده کاملسابقه و هدف: جاروسیت یکی از عوامل محدود کننده بازیابی مس از کانی‌های سولفیدی مس می‌باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر فاکتورهای غلظت سولفات فرو، pH و دما بر تشکیل جاروسیت در فرآیند بیولیچینگ کانی‌های سولفیدی معدن مس سرچشمه انجام شد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش نمونه‌ای از دپوی سنگ شکنی هیپ بیولیچینگ معدن مس سرچشمه تهیه گردید. آزمایش‌های بیولیچینگ در ارلن‌های 500 میلی‌لیتری، درصد جامد 10% (وزنی/حجمی) نمونه سولفیدی، حجم پالپ 200 میلی‌لیتر، محیط کشت 9K، درصد تلقیح 10% (حجمی/حجمی) باکتری اسیدی‌تیوباسیلوس فرواکسیدانس و دور همزن 130 دور در دقیقه در انکوباتور شیکردار انجام گرفت. یافته‌ها: نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان داد که با افزایش pH و غلظت سولفات فرو میزان ترسیب آهن فریک افزایش می‌یابد. بیشترین ترسیب فریک در غلظت 50 گرم بر لیتر سولفات فرو، دمای 32 درجه سانتی‌گراد و pH 2/2 ایجاد گردید. با توجه به نتایج حاصل از آنالیز‌های XRD و FTIR پسماند بیولیچینگ، مشخص گردید که رسوبات فریک ایجاد شده غالباً از نوع جاروسیت پتاسیم و آمونیم می‌باشند. نتیجه گیری: با در نظر گرفتن شرایط بهینه پارامترهای مورد بررسی در این مطالعه امکان کنترل تشکیل جاروسیت در فرآیند بیولیچینگ و افزایش راندمان تولید مس از کانه‌های سولفیدی مس وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - بزه‌دیدگی زنان در قلمرو ملی و فراملی با تاکید بر نظریات جرم‌شناسی
مهدیه وجدانی فخر شهرداد دارابی علی نجفی توانازمینه و هدف: از نیمه دوم سده بیستم جرم‌شناسان دیدگاه‌های خود را پیرامون بزه تغییر داده و بزه را امری فراتر از بزهکار در نظر گرفتند و در این راستا بزه‌دیده را نیز مطمح نظر قرار دادند. هدف از این تحقیق، تبیین بزه‌دیدگی زنان با تاکید بر نظریات جرم‌شناختی و بزه‌دیده شناختی چکیده کاملزمینه و هدف: از نیمه دوم سده بیستم جرم‌شناسان دیدگاه‌های خود را پیرامون بزه تغییر داده و بزه را امری فراتر از بزهکار در نظر گرفتند و در این راستا بزه‌دیده را نیز مطمح نظر قرار دادند. هدف از این تحقیق، تبیین بزه‌دیدگی زنان با تاکید بر نظریات جرم‌شناختی و بزه‌دیده شناختی میباشد و نظریه‌های انتخاب عقلانی یا گزینش خرد بنیاد، فعالیتهای روزمره و سبک زندگی به عنوان نظریه‌های فرصت‌های جرم شناخته میشود و نظریه شتاب‌دهندگی یا نقش‌آفرینی بزه‌دیده در رخداد جرم به عنوان نظریه بزه‌دیدگی ِصرف در خصوص جرایم ارتکابی علیه زنان تبیین می‌گردد که در این مقاله این نظریات به عنوان مهمترین مبنا برای تبیین رخداد جرایم علیه ایشان به‌کار میرود.روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: براساس نظریه شتاب‌دهندگی، بزه‌دیده در فرآیند ارتکاب رفتار مجرمانه نقش دارد و به اعتبار این نقش، بزه‌دیده مستحق سرزنش است و کنش‌های بزه‌دیده از قبیل سن، جنس به عنوان ویژگیهای اولیه‌ای است که می‌تواند وی را آماج ارتکاب جرم قرار دهد، تاثیرپذیری بزه‌دیده از اوضاع و احوال پیرامونی و قرار گرفتن وی در موقعیت‌هایی که شرایط ِتصمیم‌گیری بهینه را برای وی دشوار می‌سازد، می‌تواند در پرتو شتاب‌دهندگی کنش‌پذیرانه مورد تدقیق قرار گیرد؛ اما صرف نظر از نقش تحریک‌گر یا تسهیل‌گر و یا سبک زندگی، زنان شایسته بهره‌مندی از حمایت‌های فرق‌گذار به دلیل ویژگیهای آسیب‌پذیری‌شان میباشند و نظریه‌های فرصت علاوه بر اذعان به این امر که فرصت‌های جرم می‌توانند به حوزه‌های گوناگون تعلق داشته باشند، ادعا میکند که عامل‌های مربوط به فرصت‌ها در حوزه‌های گوناگون با یکدیگر هم‌کنشی دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - ارزیابی پدیده خشکسالی کشاورزی شهرستان شیراز
عباسعلی ابونوریپیش بینی زمان وقوع و برآورد شدت و نوسانات وقوع خشکسالی در جلوگیری از اصابتها و تخریبهای اقتصادی و اجتماعی از اهمیت بسیاری برخوردار است.در این پژوهش تلاش میکنیم تا با استفاده از روش بودجه آبی تورنت ویت،وضعیت تعادل آبی ایستگاه سینوپتیک شیراز را برای مدت 58 سال (1951-2009 چکیده کاملپیش بینی زمان وقوع و برآورد شدت و نوسانات وقوع خشکسالی در جلوگیری از اصابتها و تخریبهای اقتصادی و اجتماعی از اهمیت بسیاری برخوردار است.در این پژوهش تلاش میکنیم تا با استفاده از روش بودجه آبی تورنت ویت،وضعیت تعادل آبی ایستگاه سینوپتیک شیراز را برای مدت 58 سال (1951-2009 میلادی و یا 1330-1387 شمسی) متوالی را بررسی کرده و با برآورد تعداد دفعات وقوع پدیده خشکسالی ،شدت انها را نیز اندازه گیری کنیم.روش بودجه آبی تورنت-ویت با استفاده از پارامترهای متعدد عوامل طبیعی مانند درجه حرارت،سرعت باد،درخشش و تابش خورشید،بافت و ساختار و یا چگالی خاک در ذخیره سازی آب،رطوبت خاک،تبخیر و تعرق،دوره رشد گیاهان و عمق ریشه انها و پیشینه بارندگی منطقه به منظور برآورد پدیده خشکسالی به کار گرفته شده است.با به کارگیری این روش نشان می دهیم که در در هر دوره میزان کمبود و یا مازاد آب در چه ماه هایی از سال وجود داشته و با تعیین شاخص خشکی و انحراف معیار ان از میانگین متوسط،مشخص می شود که ایستگاه شیراز در هر ده سال حداقل 3 بار مواجه با خشکسالی شده و پس از 2000 میلادی بر تعداد دفعات آن افزوده شده است،به گونه ای که ایم منطقه از سال 2000 تا 2009 میلادی 35 بار تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته است که تعداد 5 بار مورد اصابت خشکسالی حاد و حادترین آن مربوط به سال 2001 بوده و سال 2008 نیز این پدیده با شدت کمتر بار دیگر تکرار شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - Ecological Effects of Climate Factors on Rangeland Vegetation (Case Study: Polour Rangelands)
Diana Askarizadeh Hossein ArzaniClimate is the most important factor of plants distribution in global and regional scale. Understanding the current distribution of vegetation cover and its interaction with climate regularity is important for predicting its future. In order to determine the effective c چکیده کاملClimate is the most important factor of plants distribution in global and regional scale. Understanding the current distribution of vegetation cover and its interaction with climate regularity is important for predicting its future. In order to determine the effective climate factors in plant life-form in Polour rangelands in the Damavand summit (2400 to 4100 m above sea level), Iran, a study was carried out in May to July 2016. Climatic diagram for the average data of 2006-2016 was obtained by Emberger’s method. Regression method was used for determining the relationships between altitude and climatic factors and the output was employed to draw isothermal and isohyet maps as well as phytoclimatic map using Arc GIS v.10.2 software. One square meter plots were established randomly in the stand area and vegetation cover data were collected. The results showed that the study area has cold arid climate with six months of drought period. The stepwise regression analysis between total vegetation cover and the climate factors showed that minimum temperature was the most effective variable (r=0.875) that may influence the vegetation cover. The plant growth was started when environmental temperature copes with 10oC which was mid-April. Hence, the upland rangeland plants of Polour are grown in severe condition and the most life forms such as grass-shrubs need sufficient climatic components such as precipitation and temperature. Therefore, the range management approach can be achieved by limiting the grazing periods for two months to maintain the current vegetation cover which finds an opportunity to balance themselves with expressive climate changes. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - برآورد تولید با استفاده از بارندگی در مراتع استپی استان یزد مطالعه موردی (مراتع صدرآباد ندوشن یزد)
هادی فرخی سعید محتشم نیا مجید عباسی زادهچکیده امروزه تغییر شرایط اقلیمی و افزایش دمای هوای کره زمین، فرکانس وقوع دوره های خشک افزایش یافته و اکوسیستم های جهانی را در معرض تحولات اساسی قرار داده است.این مطالعه طی 10 سال (1394-1385) و با هدف بررسی تاثیر عوامل بارندگی( روزانه، ماهانه، فصلی، سالانه) در مراتع استپ چکیده کاملچکیده امروزه تغییر شرایط اقلیمی و افزایش دمای هوای کره زمین، فرکانس وقوع دوره های خشک افزایش یافته و اکوسیستم های جهانی را در معرض تحولات اساسی قرار داده است.این مطالعه طی 10 سال (1394-1385) و با هدف بررسی تاثیر عوامل بارندگی( روزانه، ماهانه، فصلی، سالانه) در مراتع استپی صدر آباد ندوشن استان یزد انجام شد. به این منظور هر ساله تولید علوفه، درون پلاتهای تصادفی اندازه گیری شد. آمار شاخص های بارندگی نیز از نزدیک ترین ایستگاه هواشناسی سینوپتیک موجود در منطقه تهیه گردید. رابطه بین تولید و عوامل اقلیمی در نرم افزار SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تولید کل علوفه در سایت صدر آباد با متغیر های بارندگی همبستگی نشان می دهد بطوریکه با متغیر مستقل بارندگی فصل رویش، بارش سالانه، اردیبهشت و بارندگی فصل رویش بارندگی پیشین بیشترین همبستگی را دارد. در نتیجه 0.80 تغییرات تولید کل علوفه سالانه را می‌توان با بارندگی رویش+ پیشین برآورد کرد. بررسی رگرسیون ساده نشان داد تولید گیاهان خوشخوراک کلاس I، کلاسII، و کلاس III به ترتیب بیشترین همبستگی را با بارندگی اردیبهشت، بارندگی فصل رویش و بارندگی رویش+پیشین دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - سنتز نانوذرات تنگستات روی و ساخت سوسوزن جهت آشکارسازی پرتوهای گاما
رسول صراف ماموری آرزو عبدالرحمانی خیراله محمدی محسن روشنچکیده در این پژوهش، نانوذرات تنگستات روی (ZnWO4) از طریق روش همرسوبی و با استفاده از Na2WO4.2H2O و Zn(NO3)2.6H2O به عنوان مواد اولیه سنتز شد. برای بهینه‌سازی شرایط جهت دستیابی به نانوذراتی با کوچکترین اندازه نانومتری، روش طراحی آزمایش ترکیب مرکزی (CCD) با استفاده از س چکیده کاملچکیده در این پژوهش، نانوذرات تنگستات روی (ZnWO4) از طریق روش همرسوبی و با استفاده از Na2WO4.2H2O و Zn(NO3)2.6H2O به عنوان مواد اولیه سنتز شد. برای بهینه‌سازی شرایط جهت دستیابی به نانوذراتی با کوچکترین اندازه نانومتری، روش طراحی آزمایش ترکیب مرکزی (CCD) با استفاده از سه متغیر دما، نسبت واکنش‌دهنده‌ها وpH در پنج سطح مورد مطالعه قرار گرفت. نانوذرات سنتز شده به کمک روشهای میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدان (FE-SEM)، آنالیز پراش پرتو ایکس (XRD)، آنالیز حرارتی افتراقی (TGA-DSC) و آنالیز فوتولومینسانس (Pl) مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که شرایط بهینه جهت سنتز نانوذرات تنگستات روی با اندازه تقریبی nm 9/6±3/37 به شکل تقریباً کروی به ترتیب دمای ℃ 83، نسبت Na2WO4.2H2O به Zn(NO3)2.6H2O برابر 1/1 و 6 = pH است. نانوذرات تنگستات روی به‌دست آمده، با استفاده از دستگاه پرس هیدرولیک تحت فشار پرس MPa 500 به شکل قرص‌هایی با قطر mm 11 و ضخامت nm 5/1 پرس شدند؛ سپس عملیات تفجوشی قرص‌های خام پرس شده به مدت دو ساعت در دمای ℃ 950 تحت اتمسفر هوا انجام شد. جهت بررسی خواص سوسوزنی قرص‌ها از طیف‌سنجی پرتو گاما استفاده شد. نتایج نشان داد که قرص‌های ساخته شده تنها به پرتوهای گامای ساطع شده از منبع Cs137 و منبع Am241 حساسیت شمارشی نشان داده و قادر به آشکارسازی انرژی پرتوهای گامای ساطع شده از این دو منبع نشدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - بررسی اثر دما و زمان کلسیناسیون بر سنتز YAG نانو کریستال با استفاده از روش هم رسوبی نرمال
امید میرزایی مهسا رحمانی محمد تجلیایتریوم-آلومینیوم-گارنت (YAG، با فرمول شیمیایی Y3Al5O12) نانو کریستال از طریق روش همرسوبی نرمال با استفاده از ایتریا و نیترات آلومینیوم به عنوان مواد اولیه و آمونیوم هیدرژن کربنات (AHC، NH4HCO3) به عنوان عامل رسوبگر سنتز شد. برای بررسی اثر دما و زمان کلسیناسیون پیش ماده چکیده کاملایتریوم-آلومینیوم-گارنت (YAG، با فرمول شیمیایی Y3Al5O12) نانو کریستال از طریق روش همرسوبی نرمال با استفاده از ایتریا و نیترات آلومینیوم به عنوان مواد اولیه و آمونیوم هیدرژن کربنات (AHC، NH4HCO3) به عنوان عامل رسوبگر سنتز شد. برای بررسی اثر دما و زمان کلسیناسیون پیش ماده حاصل در دمای C° 1100-900 به مدت 2 ساعت و همچنین در دمای C° 1100 در زمان‌های مختلف دیگر (15، 30، 45 و 60 دقیقه) تحت کلسیناسیون قرار گرفت. تغییرات ترکیب فاز و ریزساختار نمونههای سنتز شده توسط روشهای مختلفی از قبیل پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز (FTIR)، آنالیز حرارتی (TG/DTA)، آنالیز سطح ویژه (BET) و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) مورد بررسی قرار گرفتند. فاز مکعبی YAG با متوسط اندازه ذرات nm 33 و میزان سطح ویژه m2/g 30 در دمای C° 1000 تشکیل شد. از طرف دیگر نانو کریستال YAG خالص با کلسینه کردن تنها به مدت 15 دقیقه در دمای C° 1100 نیز حاصل شد. نتایج نشان داد افزایش دمای کلسیناسیون نسبت به زمان اثر بسیار بیشتری در افزایش اندازه متوسط کریستال ها و ذرات داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - بررسی رفتار اسپینل منگنز کبالتایت به عنوان پوشش صفحات اتصال دهنده پیل سوختی اکسید جامد
پوریا لسانی علیرضا بابائی ابوالقاسم عطائیدر این پژوهش نانوذرات اسپینلی منگنز کبالتایت (MnCo2O4) با استفاده از روش شیمیایی همرسوبی تهیه شد. نتایج آنالیز پراش پرتو ایکس (XRD) نشان داد که با کلسیناسیون در دمای C˚1000 شکل‌گیری فاز اسپینلی کامل شد. با توجه به تصاویر میکروسکپ الکترونی روبشی (FESEM) از پودرهای ماده چکیده کاملدر این پژوهش نانوذرات اسپینلی منگنز کبالتایت (MnCo2O4) با استفاده از روش شیمیایی همرسوبی تهیه شد. نتایج آنالیز پراش پرتو ایکس (XRD) نشان داد که با کلسیناسیون در دمای C˚1000 شکل‌گیری فاز اسپینلی کامل شد. با توجه به تصاویر میکروسکپ الکترونی روبشی (FESEM) از پودرهای ماده اسپینلی مشخص شد که با افزایش دمای کلسیناسیون از 350 به C˚1000، اندازه ذرات با قطر nm 148 و ضخامت nm 18 به ذراتی با اندازه متوسط µm5/1 تغییر میکند. در ادامه با پوشش‌دهی پودرهای پیش‌سازه و کلسینه شده بر سطح فولاد زنگ نزن فریتی (AISI430)، مشخص شد که استفاده از پودر پیش‌سازه، پوششی با تراکم مناسب روی سطح فولاد ایجاد کرده است. همچنین این پوشش مانع از نفوذ به خارج کروم موجود در فولاد زیرلایه میشود. نتایج حاصل از طیف‌سنجی پراش انرژی پرتو ایکس (EDS) نشان داد که در اثر نفوذ عناصری مانند Mn، Cr و Fe از زیرلایه به سمت پوشش و نفوذ عناصر Mn و Co به سمت زیرلایه، ناحیه اسپینل مخلوط در حد فاصل پوشش و زیرلایه شکل می‌گیرد. علت کاهش عنصر کبالت موجود در ناحیه پوششی را می‌توان به نفوذ این عنصر از پوشش به داخل ساختار زیرلایه نسبت داد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی از سطح زیرلایه پوشش داده شده با پودر پیش سازه نشان داد در قسمتی از پوشش ترک‌های درون دانه‌ای با پهنایی در حدود nm 150 ایجاد شده است. از جمله دلایل تشکیل ترک‌ها می‌توان به زمان نامناسب تفجوشی، عدم انطباق ضریب انبساط حرارتی لایه اسپینلی با زیرلایه و تنش ناشی از تشکیل اکسید آهن اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - سنتز و بررسی خواص لومینسانس نانو ذرات اسپینل آلومینات منیزیم دوپ شده با ساماریوم به روش هم رسوبی
مژده ملک پور جرقویه سید علی حسن زاده تبریزی علی صفارچکیده نانو کریستال های اسپینل آلومینات منیزیم به روش هم رسوبی در مجاورت سورفکتانت سنتز شدند. عملیات کلسیناسیون در دمای 800 و 1000 درجه سانتیگراد به مدت 2 ساعت انجام گردید. جهت بررسی خواص لومینسانس اسپینل آلومینات منیزیم درصد های وزنی مختلف ساماریوم به اسپینل آلومینات من چکیده کاملچکیده نانو کریستال های اسپینل آلومینات منیزیم به روش هم رسوبی در مجاورت سورفکتانت سنتز شدند. عملیات کلسیناسیون در دمای 800 و 1000 درجه سانتیگراد به مدت 2 ساعت انجام گردید. جهت بررسی خواص لومینسانس اسپینل آلومینات منیزیم درصد های وزنی مختلف ساماریوم به اسپینل آلومینات منیزیم افزوده شده است. با استفاده از XRD, FT-IR , TEM , DTA/TG , PL خصوصیات ساختاری مشخصه یابی شدند. نتایج XRD نشان دادند که نانو کریستال های اسپینل آلومینات منیزیم در دمای 800 درجه سانتیگراد در مجاورت CTAB به عنوان سورفکتانت کاتیونی فاز تشکیل شده است. نتایج طیف لومینسانس نشان می دهد که با افزایش مقدار ساماریوم بعد از 15/0 درصد وزنی پدیده فرونشانی غلظت رخ می دهد و باعث کاهش شدت خواص لومینسانس گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - سنتز نانوذرات فریت نیکل مس دوپ شده با کادمیم و بررسی خواص حسگری آن به‌منظور تشخیص استونیتریل در مقادیر بسیار جزئی
حسین امامی حمیدرضا ابراهیمیدر اینمطالعهنانو ذرات فریتنیکل مس دوپ شده با کادمیم با فرمولNi0.5Cu0.5Fe2O4 (Cd Doped) که دارای ساختار اسپینلی است از طریق تکنیک هم رسوبی تولید شد. نانوذرات حاصل جهت ساخت بخش حساس نانوحسگر گاز استفاده گردید. برای تعیین ساختار نانوذرات مذکور از تکنیک های پراش پرتو ایکس ( چکیده کاملدر اینمطالعهنانو ذرات فریتنیکل مس دوپ شده با کادمیم با فرمولNi0.5Cu0.5Fe2O4 (Cd Doped) که دارای ساختار اسپینلی است از طریق تکنیک هم رسوبی تولید شد. نانوذرات حاصل جهت ساخت بخش حساس نانوحسگر گاز استفاده گردید. برای تعیین ساختار نانوذرات مذکور از تکنیک های پراش پرتو ایکس (XRD, X-ray diffraction)، فلورورسانس پرتو ایکس (XRF, X-ray fluorescence) و میکروسکوپ الکترونی عبوری Transmission electron microscopy (TEM)استفاده گردیده است. حساسیت این نانوذرات نسبت به نمونههای گازی مختلف شامل استون، استونیتریل، آکریلونیتریل، فرمامید، کربن تتراکلرید، وینیل استات،اتانول،آمونیاکو متانول مورد بررسی قرار گرفت. گونه‌های گازی موردنظر با غلظت ppm200 در بازه دمایی 50 تا ˚C300 در معرض نانوحسگر قرار داده شدند. بهترین رفتار حسگری برای گاز استونیتریل در دمای ˚C200 مشاهده شد. به‌علاوه، در دمای ˚C200 ، غلظت‌های مختلفی از استونیتریل در محدوده 20 تا ppm200 مورد آزمایش واقع شدند. نتایج نشان داد نمونههای دارای غلظت‌های بالاتر، پاسخ حسگری بهتری داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - سنتز فروسیال فریت روی و بررسی خواص مغناطیسی و رئولوژیکی آن
فرشید مهدوی بابک هاشمیدر این پژوهش ابتدا با استفاده از روش همرسوبی و با اضافه کردن روی به فریت آهن در مقادیر مختلف نانوذرات فریت روی سنتز گردید. سپس نانوذرات سنتز شده با استفاده از اولئیک اسید و پلی اتیلن گلایکول عامل دار شده و با استفاده از سه سیال آب، روغن موتور و اتیلن گلایکول فرو سیال‌ها چکیده کاملدر این پژوهش ابتدا با استفاده از روش همرسوبی و با اضافه کردن روی به فریت آهن در مقادیر مختلف نانوذرات فریت روی سنتز گردید. سپس نانوذرات سنتز شده با استفاده از اولئیک اسید و پلی اتیلن گلایکول عامل دار شده و با استفاده از سه سیال آب، روغن موتور و اتیلن گلایکول فرو سیال‌های متفاوت تهیه شد و خواص مغناطیسی و رئولوژیکی آنها با یکدیگر مقایسه گردید. برای بررسی ساختاری و مورفولوژی ذرات سنتز شده از آنالیز اشعه ایکس و میکروسکوپ الکترونی روبشی استفاده شد. خواص مغناطیسی نانو ذرات و فروسیال ها با استفاده از مغناطیس سنج نمونه ارتعاشی (VSM) اندازه‌گیری گردید. پیوند بین سطح ذرات و ترکیبات پایدارکننده سطحی به کمک روش طیف‌سنج مادون‌قرمز (FTIR) و پایداری سیال‌ها و رئولوژی آنها به ترتیب به روش رسوب‌گذاری و رئومتر بررسی شدند. نتایج تحقیق نشان داد توزیع مجدد کاتیون های آهن و روی در مکان های چهار وجهی و هشت وجهی می تواند به طور قابل‌ملاحظه‌ای باعث تغییر و افزایش مغناطش اشباع1 شود. مغناطش اشباع نانوذرات فریت روی سنتز شده نسبت به فریت آهن (Fe3O4) 57 درصد افزایش را نشان دادند. نانوذرات دارای اندازه میانگین 35 نانومتر بودند. فروسیال‌های با پایه روغن موتور و نانوذرات عامل دار شده توسط اولئیک اسید بیشترین پایداری و مقدار مغناطش اشباع را داشتند و در نتیجه برای بررسی خواص رئولوژیکی مورد استفاده قرار گرفتند. فرو سیال‌های مورد بررسی دارای رفتار غیر نیوتنی بودند و بیشترین تغییر رفتار از حالت نیوتنی مربوط به سیال با 15 درصد حجمی از نانوذرات بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - شبیه‌سازی فرآیند پیرسازی سوپرآلیاژ Ni-Span C 902 نورد سرد شده
محمدرسول معظمی گودرزی مریم مرکباتی سید مهدی عباسی حسن بدریهدف از پژوهش حاضر بررسی و پیش بینی تغییرات سختی سوپرآلیاژ Ni-Span C 902 نورد سرد و پیرسازی شده در دماها و زمان های مختلف پیرسازی می باشد. در این راستا نمونه های آنیل شده به میزان 50 درصد نورد سرد و به مدت زمان های 105-102 ثانیه در محدوده دمایی C°750-450 تحت عملیات پ چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بررسی و پیش بینی تغییرات سختی سوپرآلیاژ Ni-Span C 902 نورد سرد و پیرسازی شده در دماها و زمان های مختلف پیرسازی می باشد. در این راستا نمونه های آنیل شده به میزان 50 درصد نورد سرد و به مدت زمان های 105-102 ثانیه در محدوده دمایی C°750-450 تحت عملیات پیرسازی قرار گرفتند. تاثیر دما و زمان پیرسازی بعنوان پارامتر پیرسازی و کارسرد روی رفتار استحکام دهی آلیاژ توسط روش شبکه عصبی مصنوعی (ANNs) شبیه سازی و مورد بررسی قرار گرفت. رفتار سخت شدن، فوق پیری و نرم شدن حین پیرسازی توسط مدل ANN مشخص شد. حداکثر درصد نسبی سخت شدن برای آلیاژ نورد سرد نشده و 50 درصد نورد سرد شده به ترتیب در محدوده پارامتر پیرسازی 22 و 21 بدست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - ساخت حسگر گاز NO2 مبتنی بر نانوذرات ZnMn2O4
مهسا مجیری اندانی پرویز کاملی سعید سالاری مهدی رنجبرNO2 به‌عنوان یک گاز سمی در محیط زیست و صنعت، به‌وفور تولید میشود و نیاز به آشکار سازی دارد. در این پژوهش سنجش گاز NO2 با استفاده از نانوذرات ZnMn2O4 ساخته شده از طریق یک فرآیند ساده همرسوبی مورد بررسی قرار گرفته است. ساختار و مورفولوژی سطح نمونههای تهیه شده به‌ترتیب چکیده کاملNO2 به‌عنوان یک گاز سمی در محیط زیست و صنعت، به‌وفور تولید میشود و نیاز به آشکار سازی دارد. در این پژوهش سنجش گاز NO2 با استفاده از نانوذرات ZnMn2O4 ساخته شده از طریق یک فرآیند ساده همرسوبی مورد بررسی قرار گرفته است. ساختار و مورفولوژی سطح نمونههای تهیه شده به‌ترتیب توسط پراش اشعه ایکس و میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاست. طیف پراش اشعه ایکس نشان میدهد که ساختار نمونه به‌خوبي و بدون ناخالصی شکل گرفته است. تصاویر میکروسکوپ الکترونی نشان میدهد که نانوذرات به‌صورت نانو صفحه‌های با ضخامت میانگین 30nm شکل گرفته‌اند. اندازه‌گیری‌های سنجش گاز با قرار دادن حسگر در معرض 5/0 درصد گاز NO_2 در دماهای بین ℃150 تا ℃375 انجام شد. اندازه‌گیری‌های انجام شده بر حسب دما، بیشینه پاسخ را در دمای ۳۰۰ درجه، به 5/0 درصد گاز NO2 نشان داد. همچنین حسگرZnMn2O4 یک سیگنال الکتریکی تکرارپذیر و پایدار را نشان داد. از این رو، نانوذرات ZnMn2O4 دارای پتانسیل امیدوارکنندهای در زمینه حسگرهای گاز هستند.به عنوان یک گاز سمی در محیط زیست و صنعت، به وفور تولید میشود و نیاز به آشکار سازی دارد. د ر این پژوهش سنجش گاز NO2 با استفاده از نانوذرات ساخته شده از طریق یک فرآیند ساده سل- ژل مورد بررسی قرار گرفته است. ساختار و مورفولوژی سطح نمونههای تهیه شده به ترتیب توسط پراش اشعه ایکس و میکروسکوپ الکترون ی روبشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاست. طیف پراش اشعه ایکس نشان می دهد که ساختار نمونه به خوبی و بدون ناخالصی شکل گرفته است. تصاویر میکروسکوپ الکترونی نشان می دهد که نانوذرات به صورت نانو صفحه های با ضخامت میانگین 30nm شکل گرفته اند. اندازه گیریهای سنجش گاز با قرار دادن حسگر در معرض 0/5 درصد گازNO2 در دماهای بین °C۱50 تا °C375 انجام شد. اندازه گیریهای انجام شده بر حسب دما، بیشنه پاسخ را در دمای 300 درجه، به 0/5 درصد گاز NO2 نشان داد. همچنین حسگر ZnMn2O4 یک سیگنال الکتریکی تکرارپذیر و پایدار را نشان داد. از این رو، نانوذرات ZnMn2O4دارای پتانسیل امیدوارکنندهای در زمینه حسگرهای گاز هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - A Simple Polymer-based Co-Precipitation Method for Tuning Magnetic Properties of Cobalt-Doped Nickel Ferrite Nanoparticles
Sharareh MirzaeeIon distribution on the spinel structure of ferrite nanoparticles is one of the critical factors that can affect magnetic properties. Therefore, if a method changes ion distribution, it can be used for fabrication (synthesis) of nanoparticles with different magnetic p چکیده کاملIon distribution on the spinel structure of ferrite nanoparticles is one of the critical factors that can affect magnetic properties. Therefore, if a method changes ion distribution, it can be used for fabrication (synthesis) of nanoparticles with different magnetic properties that apply in the diverse of technology field. In this work, the dependence of magnetic characteristics of the cobalt-doped nickel ferrite nanoparticles on Polyvinyl alcohol (PVA) assisted co-precipitation processes was studied. The structural and magnetic measurements were made employing XRD and VSM. Nanoparticles with a cubic spinel structure and an average size of about 29 nm have been synthesized, and their structure was confirmed using the XRD pattern and Sherrer’s equation. According to the obtained hysteresis loops of the five sets of synthesized nanoparticles, the coercive field and magnetization are different because of the interaction between polymer and metal ions in the reaction medium that causes a kind of ion immobilization and different ion distribution over the spinel structure. Such polymer-based synthesis procedures can be used to fabricate of magnetic nanoparticles with tunable magnetic properties. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400