ارزیابی پدیده خشکسالی کشاورزی شهرستان شیراز

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

عباسعلی ابونوری ¹

1 - عضو هئیت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

تاریخ دریافت : 1394/03/21 تاریخ پذیرش : 1394/03/21 تاریخ انتشار : 1388/04/01

کلید واژه: خشکسالی, تبخیر و تعرق بالقوه و بالفعل سازگار و ناسازگار, موازنه آبی, شاخص رطوبت, روش تورنت ویت,

چکیده مقاله :

پیش بینی زمان وقوع و برآورد شدت و نوسانات وقوع خشکسالی در جلوگیری از اصابتها و تخریبهای اقتصادی و اجتماعی از اهمیت بسیاری برخوردار است.در این پژوهش تلاش میکنیم تا با استفاده از روش بودجه آبی تورنت ویت،وضعیت تعادل آبی ایستگاه سینوپتیک شیراز را برای مدت 58 سال (1951-2009 میلادی و یا 1330-1387 شمسی) متوالی را بررسی کرده و با برآورد تعداد دفعات وقوع پدیده خشکسالی ،شدت انها را نیز اندازه گیری کنیم.روش بودجه آبی تورنت-ویت با استفاده از پارامترهای متعدد عوامل طبیعی مانند درجه حرارت،سرعت باد،درخشش و تابش خورشید،بافت و ساختار و یا چگالی خاک در ذخیره سازی آب،رطوبت خاک،تبخیر و تعرق،دوره رشد گیاهان و عمق ریشه انها و پیشینه بارندگی منطقه به منظور برآورد پدیده خشکسالی به کار گرفته شده است.با به کارگیری این روش نشان می دهیم که در در هر دوره میزان کمبود و یا مازاد آب در چه ماه هایی از سال وجود داشته و با تعیین شاخص خشکی و انحراف معیار ان از میانگین متوسط،مشخص می شود که ایستگاه شیراز در هر ده سال حداقل 3 بار مواجه با خشکسالی شده و پس از 2000 میلادی بر تعداد دفعات آن افزوده شده است،به گونه ای که ایم منطقه از سال 2000 تا 2009 میلادی 35 بار تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته است که تعداد 5 بار مورد اصابت خشکسالی حاد و حادترین آن مربوط به سال 2001 بوده و سال 2008 نیز این پدیده با شدت کمتر بار دیگر تکرار شده است.

چکیده انگلیسی:

Drought is a random characteristic of natural phenomena, brought about by the irregulardeficit or shortage of available water, affects injuriously the plant growth and reduces their yield. Drought does not begin when rain ceases but rather only when plant roots can no longer obtain soil moisture in needed amounts. To estimate the intensity and the frequency of droughts will help to reduce the injurious effect of drought. In this Study we used the water- budget methods and Thornthwaite's aridity index and its standard deviation for Shiraz during 88<8-9228 to show the frequency and the intensity of drought effects in this place. During this period this station is faced :< times different type of droughts on that five time severe and from the years of 9222 its severity and intensity is increased. We also find out that every ten year this station will affect : times severe type of drought. The most severe drought was the years 9228,and it was repeated lower intensity in the year of 9221