• فهرست مقالات نحو

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - موانع اجرای طرحهای عمرانی دادگستری تهران
        کرم اله دانش فرد ولی اله اکبری
        این پژوهش به بررسی موانع درون سازمانی (نحوه مدیریت پروژه و بوروکراسی اداری) و برون سازمانی (تخصیص اعتبار و عوامل جغرافیایی) دراجرای طرحهای عمرانی دادگستری تهران پرداخته است. هدف از انجام این پژوهش، شناخت نقاط ضعف و نقاط قوت عوامل در ارتباط با اجرای طرحهای عمرانی دادگستر چکیده کامل
        این پژوهش به بررسی موانع درون سازمانی (نحوه مدیریت پروژه و بوروکراسی اداری) و برون سازمانی (تخصیص اعتبار و عوامل جغرافیایی) دراجرای طرحهای عمرانی دادگستری تهران پرداخته است. هدف از انجام این پژوهش، شناخت نقاط ضعف و نقاط قوت عوامل در ارتباط با اجرای طرحهای عمرانی دادگستری، ارائه پیشنهاد در مورد رفع نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت، تسهیل در امر نظارت بر روند اجرای طرحهای عمرانی در دادگستری تهران و در نظر گرفتن عوامل جغرافیایی در جهت برنامه ریزی مالی و اجرای طرحهای عمرانی و اهداف آرمانی این تحقیق بهبود اجرای طرحهای عمرانی در سطح استانهای کشور می‌باشد. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است که روایی آن از طریق بررسی محتوایی توسط صاحبنظران تأیید گردیده و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ صورت گرفته که مقدار آن در این پژوهش0.80 می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارشناسان مربوط به حوزه معاونت اداری و مالی دادگستری تهران می‌باشد. نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بود. نتیجه پژوهش نشان داد که نحوه مدیریت پروژه، بوروکراسی اداری و تخصیص اعتبار فعلی مانع اجرای صحیح طرحهای عمرانی در دادگستری تهران بوده و عوامل جغرافیایی به عنوان مانعی برای اجرای صحیح طرحهای عمرانی دادگستری تهران تأیید نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - خبر به مثابه گفتمان؛ وانمایی واژگونه یا انعکاس بی‌طرفانه واقعیت؟
        تژا میرفخرایی
        اگر چهارچوب نظری مقاله "خبر به مثابه گفتمان " فرض شود، دیگر نمی‌توان به تحلیل گفتمان به عنوان ابزاری برای تحلیل متن نگاه کرد بلکه به خبر به عنوان گونه خاصی از ارتباطات و گفتمان در رابطه با مفاهیم فرامتنی در بر گیرنده آن که ماهیتی اجتماعی و ایدئولوژیک دارند، برخورد می‌شو چکیده کامل
        اگر چهارچوب نظری مقاله "خبر به مثابه گفتمان " فرض شود، دیگر نمی‌توان به تحلیل گفتمان به عنوان ابزاری برای تحلیل متن نگاه کرد بلکه به خبر به عنوان گونه خاصی از ارتباطات و گفتمان در رابطه با مفاهیم فرامتنی در بر گیرنده آن که ماهیتی اجتماعی و ایدئولوژیک دارند، برخورد می‌شود. ون دایک اعتقاد دارد که "خبر در عین پایبندی به سبک‌های رایج خبری، اهداف اقناعی خاصی را نیز می‌تواند پیگیری نماید". چرا که در یک رویداد ارتباطی روزمره با آن که همه مباحث سبکی رعایت می‌گردد و دو سوی ارتباط سعی می‌کنند مناسب با شرایط سخن گویند یعنی سبک سخن گفتن مرسوم در آن شرایط را بکار گیرند، آنها اهداف مشخصی را نیز دنبال می‌کنند و بدنبال دست‌یابی به نتایج معینی می‌باشند. روزنامه نگاران هم از این قاعده مستثنی نیستند و از یک سو مجبور از بکارگیری سبک مرسوم و زبان خبری بی‌طرفانه هستند تا مخاطب را به واقعی بودن خبر قانع سازند و برای خبر مشروعیت ایجاد کنند اما از طرف دیگر آنها مجبور به پیگیری اهداف اقناعی خاصی نیز هستند که این اهداف منطبق است با نگرشی که مبتنی است بر نقشه‌ها و مدل‌های غالب بازنمایی اجتماعی و ایدئولوژی غالب. مقاله حاضر چنین استدلال می‌کند که در شرایطی که بازیگران خبری یاکنش‌گران خبری در تعامل کامل با یکدیگر باشند، نگرش خبرنگار که در انطباق است با "نقشه‌های بازنمایی غالب اجتماعی" با نگرش کنش‌گران خبری کاملاً منطبق می‌گردد به نوعی که کنشگران قطعه خبری را کاملاً بی‌طرفانه محسوب می‌دارند و قطعه لزومی در بکارگیری راهکارهای اقناعی ندارد مگر انعکاس خبر با همان نگرش غالب که مماس است با نگرش همه کنش‌گران خبری که در تعامل اجتماعی با یکدیگر قرار دارند. اما در شرایطی که تنش‌های اجتماعی تشدید می‌گردند به نوعی که نقشه‌های بازنمایی دو سوی کنش خبری بر یکدیگر منطبق نباشند، خبر و موسسسات رسانه‌ای غالب در عین پایبندی به سبک متعادل مجبور می‌شوند تا بعضی اهداف اقناعی را بطور ضمنی از طریق راهکارهای نحوی در سطح متن طرح کنند تا در عمق معانی اقناعی خاصی رمزگذاری شود. در پایگاهی اطلاعاتی مقاله موارد مشخصی در انطباق با "شرایط اجتماعی پرتنش" قابل ملاحظه است. تحلیل مقاله نشان خواهد داد که در شرایط اجتماعی و بین‌المللی پرتنش، در عین استفاده از سبک مرسوم خبری متعادل، از راهکارهای اقناعی برای بیان بعضی اهداف خاص بهره برداری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تاثیر میزان تماشای برنامه‌های ماهواره در سبک زندگی دختران نوجوان 15 الی 18 سال ناحیه 2 منطقه 6
        لیلا نیرومند سید رضا لطیفی
        تحقیق حاضر با بررسی تاثیر برنامه‌های ماهواره بر سبک زندگی دختران نوجوان 15 الی 18 سال دوره دوم دبیرستان‌های ناحیه 2 منطقه 6 تهران از منظر سطوح مختلف دانش‌آموزان مقطع دبیرستان صورت گرفتـه اسـت. نـوع تحقیـق کـاربردی و از نظـر روش توصـیفی -پیمایشی و همبستگی می‌باشد. و جامع چکیده کامل
        تحقیق حاضر با بررسی تاثیر برنامه‌های ماهواره بر سبک زندگی دختران نوجوان 15 الی 18 سال دوره دوم دبیرستان‌های ناحیه 2 منطقه 6 تهران از منظر سطوح مختلف دانش‌آموزان مقطع دبیرستان صورت گرفتـه اسـت. نـوع تحقیـق کـاربردی و از نظـر روش توصـیفی -پیمایشی و همبستگی می‌باشد. و جامعه آماری این تحقیق 1073 نفر می‌باشند و طبق فرمول کوکران تعداد نمونه‌های این پژوهش 250 نفر تعیین و با استفاده از روش نمونـه‌گیـری طبقـه‌ای وتـصادفی سـاده نسبت به انتخاب نمونه مورد مطالعه اقدام گردید. و داده‌های تحقیق با روش همبـستگی اسـپیرمن مـورد تحلیـل قرار گرفتند. که در این زمینه از نطریاتی همچون نظریه هربرت بلومر و رایت میلز، نظریه استفاده و خشنودی، نظریه ساخت یابی گیدنز (سبک زندگی) ، نظریه برجسته‌سازی که بیشتر در مورد تلویزیون (که دارای مخاطبان فراوان است و تأثیر زیادی بر آنان دارد)، مطرح شده است، نظریه امپریالیسم فرهنگی، نظریه کاشت و نظریه یادگیری اجتماعی و نظریه همانندی رسانه‌ای استفاده شده است. بر این اساس با استفاده از روش پیمایش در قالب پرسشنامه به بررسی تاثیر برنامه ماهواره بر سبک زندگی نوجوانان دختر 15 الی 18 ناحیه 2 منطقه 6 تهران پرداخته شد، که بعد از تکمیل پرسشنامه و استخراج داده‌ها نتایج بدست آمده نشان داد، که طبق معادله رگرسیون میزان تاثیرات نسبی متغیرهای مستقل را به متغیر وابسته نشان داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل فرایند مسیریابی با استفاده از روش نحو فضا در موزه هنرهای معاصر
        علی اکبر حیدری یعقوب پیوسته گر مریم کیایی مهدخت کیایی
        دستیابی به راه‌کارهای مسیریابی بهینه از جمله عواملی است که موجب شناخت فضا‌ در محیط می‌شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی فرایند مسیریابی در فضاهای داخلی گالری‌ها و همچنین تبیین اصول شناخت فضایی و مؤلفه‌های مورد نیاز به منظور تسهیل مسیریابی در این-گونه فضاها است. در این چکیده کامل
        دستیابی به راه‌کارهای مسیریابی بهینه از جمله عواملی است که موجب شناخت فضا‌ در محیط می‌شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی فرایند مسیریابی در فضاهای داخلی گالری‌ها و همچنین تبیین اصول شناخت فضایی و مؤلفه‌های مورد نیاز به منظور تسهیل مسیریابی در این-گونه فضاها است. در این راستا، از تکنیک نحو‌فضا بهره گرفته شد. بر این اساس مؤلفه‌های شناخت مسیر در دو مقیاس کمی و کیفی دسته-بندی شده‌اند. به منظور سنجش یافته‌های حاصل، مؤلفه‌های مذکور در مجموعه موزه هنرهای معاصر در تهران به آزمون گذاشته شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که به منظور ایجاد مسیریابی مناسب در فضای داخلی گالری‌های هنری، فضا هم از بعد شناخت فضایی و هم از بعد مؤلفه‌های اطلاعات محیطی مورد بررسی قرار گیرد. درج اطلاعات بصری مطلوب در فضاهای داخلی و عدم وجود موانعی که از درک بصری محیط می‌کاهد، از جمله تمهیداتی است که به درک بهتر فضا (نقشه‌های شناختی)، کمک شایانی می‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تحلیل نقش حیاط در ساختار فضایی خانه های ایرانی با بهره گیری از روش نحو فضا (Space Syntax)
        مجتبی مظاهری امید دژدار سید جلیل موسوی
        استفاده از حیاط الگوی بسیار کهنی در ساخت و ساز مسکن بوده و به طور قابل ملاحظه‌ای در شهرهای مختلف ایران مورد استفاده قرار گرفته است، فضاهای سکونتی با بهره‌گیری از تدابیر مختلفی در اطراف حیاط‌ها شکل گرفته‌اند نتیجه این نگرش، به حیاط جایگاه ویژه‌ای به آن داده است. در این پ چکیده کامل
        استفاده از حیاط الگوی بسیار کهنی در ساخت و ساز مسکن بوده و به طور قابل ملاحظه‌ای در شهرهای مختلف ایران مورد استفاده قرار گرفته است، فضاهای سکونتی با بهره‌گیری از تدابیر مختلفی در اطراف حیاط‌ها شکل گرفته‌اند نتیجه این نگرش، به حیاط جایگاه ویژه‌ای به آن داده است. در این پژوهش ساختار فضایی چند نمونه خانه‌های ایرانی بررسی، وجه اشتراک و مولفه هایی از خانه‌ها که بیانگر بیشترین ویژگی حیاط در فضای معماری این خانه‌ها است تبیین می گردد. باتوجه به موضوع پژوهش که به صورت مطالعه خانه‌ها صورت گرفته است. داده‌های کسب شده با استفاده از روش تفسیری و تطبیقی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و جهت تحلیل و بررسی ساختار فضایی نمونه‌های موردی پژوهش از روش اسپیس سینتکس"نحو فضا" و از نرم افزار‌های Depthmap و Pajek در این راستا استفاده می‌شود. نتایج حاصل از تحلیل در قالب آیتم‌هایی برای معماری حیاط در خانه معاصر بیان می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - نقش شاخص‌های مرکزیت شبکه‌های اجتماعی در سازمان‌دهی فضایی مبتنی بر سوابق طراحی (مطالعه موردی: بخش اورژانس بیمارستان‌ها)
        رمیصاء رحمتی گواری هادی قدوسی فر منصوره طاهباز فاطمه زارع میرک‌آباد
        سازمان‌دهی فضایی، مرحله‌ای بسیار حائز اهمیت به‌خصوص در طراحی پلان‌های کارکردی است. جهت سازمان‌دهی کارکردی نیاز است فضاها به‌درستی جانمایی شوند. معماران در مراحل مختلف طراحی از سوابق طراحی بهره می‌برند. فرض اصلی این پژوهش مبتنی بر این موضوع است که می‌توان از سوابق طراحی، چکیده کامل
        سازمان‌دهی فضایی، مرحله‌ای بسیار حائز اهمیت به‌خصوص در طراحی پلان‌های کارکردی است. جهت سازمان‌دهی کارکردی نیاز است فضاها به‌درستی جانمایی شوند. معماران در مراحل مختلف طراحی از سوابق طراحی بهره می‌برند. فرض اصلی این پژوهش مبتنی بر این موضوع است که می‌توان از سوابق طراحی، شاخص‌های لازم برای ارزیابی روابط فضایی پلان را در مرحله برنامه‌ریزی معماری استخراج نمود. هدف اصلی پژوهش به‌کارگیری دانش موجود در سوابق طراحی جهت ارزیابی سازمان‌دهی فضایی پیش از اجرا و پس از بهره‌برداری است. جهت انجام پژوهش 60 پلان اورژانس بیمارستان به‌عنوان جامعۀ آماری (سوابق طراحی) انتخاب شدند. شاخص‌های مرکزیت بینیت و نزدیکی برای تمامی حوزه‌های موجود در سوابق طراحی توسط نرم‌افزار سایتواسکیپ محاسبه شدند. تمرکز اصلی پژوهش بر سازمان‌دهی عملکردی اصلی‌ترین حوزۀ درمانی اورژانس (حوزۀ فوریت) قرارگرفته است. با محاسبۀ این شاخص‌ها مشخص شد که حوزۀ فوریت باید به نحوی سازمان‌دهی شود که بالاترین مرکزیت بینیت و نزدیکی را داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - سنجش میزان محرمیت در انواع ساختار فضایی خانه‌های تاریخی با استفاده از روابط ریاضی نحو فضا (مطالعه موردی: خانه‌های قاجاری شیراز)
        نجمه زنگنه حامد مضطرزاده ملیحه تقی پور طاهره نصر
        ساختار فضایی خانه‌های سنتی ایران از الگوهای مختلفی چون دو طرف ساخت (دو توده مقابل هم)، دو طرف ساخت (دو توده عمود بر هم)، سه طرف ساخت و چهار طرف ساخت تشکیل‌شده است. این گوناگونی ساختار فضایی، رعایت محرمیت را که یکی از مهم‌ترین معیارهای ساخت در خانه‌های سنتی ایران هست، تح چکیده کامل
        ساختار فضایی خانه‌های سنتی ایران از الگوهای مختلفی چون دو طرف ساخت (دو توده مقابل هم)، دو طرف ساخت (دو توده عمود بر هم)، سه طرف ساخت و چهار طرف ساخت تشکیل‌شده است. این گوناگونی ساختار فضایی، رعایت محرمیت را که یکی از مهم‌ترین معیارهای ساخت در خانه‌های سنتی ایران هست، تحت تأثیر قرار می‌دهد. ازاین‌رو هدف این پژوهش، سنجش میزان محرمیت در این چهار الگو در خانه‌های قاجاری شیراز هست. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کمی-کیفی ست و ابزار مورداستفاده در تجزیه‌وتحلیل خانه‌ها روابط ریاضی نحو فضا هست. به‌طوریکه ابتدا هشت خانه قاجاری از میان این الگوها انتخاب شد، سپس به‌وسیله نرم‌افزار A-Graph، گراف توجیهی خانه‌ها استخراج شدند و نهایتاً بر اساس روابط ریاضی نحو فضا میزان محرمیت هر الگو محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که الگوی چهار طرف ساخت دارای بیشترین میزان محرمیت نسبت به سایر الگوهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی تأثیر «نوع نحو فضا» بر «میزان اجتماع‌پذیری» مراکز اجتماعی از منظر فلسفه اخلاقی «رو-در-روییِ» لویناس
        علی اصغر ملک افضلی ناهید امینی سودکلائی
        تشدید روزمرگی و کاهش حیات اجتماعی، توجه به بستر مناسب برای حضور طیف وسیعی از گروه های مختلف اجتماعی در طراحی فضاهای عمومی را ضروری می‌سازد. هدف تحقیق کشف کیفیات فرمی است که در طراحی مرکز اجتماعی بتواند کیفیت اجتماع‌پذیری فضا را افزایش دهد. برای پرداختن به این هدف، لوینا چکیده کامل
        تشدید روزمرگی و کاهش حیات اجتماعی، توجه به بستر مناسب برای حضور طیف وسیعی از گروه های مختلف اجتماعی در طراحی فضاهای عمومی را ضروری می‌سازد. هدف تحقیق کشف کیفیات فرمی است که در طراحی مرکز اجتماعی بتواند کیفیت اجتماع‌پذیری فضا را افزایش دهد. برای پرداختن به این هدف، لویناس به‌عنوان فیلسوفی مطرح در حوزۀ اخلاق در کنار نظریات تخصصی مطرح در معماری و شهرسازی انتخاب‌شده است. در این راستا، پس از شناسایی مؤلفه‌های اجتماع‌پذیری و نحو فضا، مبتنی بر موافق و غیر موافق با دیدگاه لویناس سه سناریو مختلف از مؤلفه‌های نحو فضا در محیط مجازی طراحی شد. سپس داده ها در سطح ترتیبی از میان گروهی که در سناریو های مجازی پیمایش کرده اند جمع‌آوری و با نرم‌افزار spss تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد سناریوی دارای کیفیات ارتجال، پیچیدگی، بی‌نظمی و کنترل ناپذیری، ظرفیت بیشتری برای اجتماع‌پذیری موردنظر لویناس در طراحی مرکز اجتماعی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی تغییرات الگوی شاخص های کیفی مسکن مرتبط با روش چیدمان فضا(از دوره قاجار تا به امروز)
        عاطفه جباری مریم قلمبر دزفولی حسین مرادی نسب محمود نیکخواه شهمیرزادی
        سبک زندگی مردم یک منطقه به عنوان زیر بنای هویتی معماری بومی آن منطقه معرفی می‌گردد که برگرفته از نیازهای انسانی در هر زمان و مکان است. در‌این مطالعه، از‌روش کیفی نشانه شناسی به‌کمک نرم افزار نحوفضا استفاده شده است که با بهره‌گیری از ارزیابی بر اساس مدلهای استاندارد، عوا چکیده کامل
        سبک زندگی مردم یک منطقه به عنوان زیر بنای هویتی معماری بومی آن منطقه معرفی می‌گردد که برگرفته از نیازهای انسانی در هر زمان و مکان است. در‌این مطالعه، از‌روش کیفی نشانه شناسی به‌کمک نرم افزار نحوفضا استفاده شده است که با بهره‌گیری از ارزیابی بر اساس مدلهای استاندارد، عوامل اصلی کیفیت مسکن مشخص می‌شود و سپس با شبیه‌سازی و بررسی گرافهای نمایانی در نرم افزار نحوفضا، می توان به شناختی جامع از نحوه تغییر الگوی چیدمان فضا درکهن الگوهای بومی در خانه های مورد مطالعه دست یافت. منطقه ثامن مشهد با تعدد قرارگیری خانه های بومی در خود، بستر مناسبی را برای این مطالعه فراهم نموده است. نتایج این پژوهش نشان دادند که با مشخص کردن نشانه ها در الگوهای کیفی مسکن می توان توسط نرم افزار نحوفضا، خوانشی کمی از آن‌‌ها ‌ارائه داد و با قابل قیاس کردن، آن‌ها را در خانه‌های مختلف به چالش کشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تحلیل فرایند مسیریابی با استفاده از روش نحو فضا در موزه هنرهای معاصر
        یعقوب پیوسته گر علی‌اکبر حیدری مریم کیایی مهدخت کیایی
        دستیابی به راه کارهای مسیریابی بهینه ازجمله عواملی است که موجب شناخت فضا در محیط می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی فرایند مسیریابی در فضاهای داخلی گالری ها و همچنین تبیین اصول شناخت فضایی و مؤلفه های موردنیاز به‌منظور تسهیل مسیریابی در این گونه فضاها است. در این را چکیده کامل
        دستیابی به راه کارهای مسیریابی بهینه ازجمله عواملی است که موجب شناخت فضا در محیط می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی فرایند مسیریابی در فضاهای داخلی گالری ها و همچنین تبیین اصول شناخت فضایی و مؤلفه های موردنیاز به‌منظور تسهیل مسیریابی در این گونه فضاها است. در این راستا، از تکنیک نحو فضا بهره گرفته شد. بر این اساس مؤلفه های شناخت مسیر در دو مقیاس کمی و کیفی دسته‌بندی‌شده‌اند. به‌منظور سنجش یافته های حاصل، مؤلفه های مذکور در مجموعه موزه هنرهای معاصر در تهران به آزمون گذاشته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که به‌منظور ایجاد مسیریابی مناسب در فضای داخلی گالری های هنری، فضا هم از بعد شناخت فضایی و هم از بعد مؤلفه های اطلاعات محیطی موردبررسی قرار گیرد. درج اطلاعات بصری مطلوب در فضاهای داخلی و عدم وجود موانعی که از درک بصری محیط می‌کاهد، از جمله تمهیداتی است که به درک بهتر فضا (نقشه های شناختی)، کمک شایانی می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - مطالعه تطبیقی نحو فضای معماری کاروانسرا‌های دوره قاجاریه (مطالعه موردی: کاروانسرا‌های قزوین و کاشان)
        جمال الدین سهیلی نسترن رسولی
        یکی از دستاورد های تکنیک‌های نحو فضا1جهت تحلیل روابط فضایی ساختمان‌ها، ترسیم نمودار توجیهی می باشد. هدف این پژوهش نمایش نحوه استفاده از تکنیک چیدمان فضا در تحلیل روابط خاص معماری کاروانسرا های ایرانی می باشد. امنیت و دسترسی از مهم‌ترین فاکتورها در خلق روابط فضایی کارو چکیده کامل
        یکی از دستاورد های تکنیک‌های نحو فضا1جهت تحلیل روابط فضایی ساختمان‌ها، ترسیم نمودار توجیهی می باشد. هدف این پژوهش نمایش نحوه استفاده از تکنیک چیدمان فضا در تحلیل روابط خاص معماری کاروانسرا های ایرانی می باشد. امنیت و دسترسی از مهم‌ترین فاکتورها در خلق روابط فضایی کاروانسراهای ایران محسوب می شوند. این عوامل با ترسیم نمودار های توجیهی چندین نمونه از کاروانسرا های قزوین و کاشان مورد مطالعه قرار گرفته اند. در این پژوهش، با کمک مطالعات کتابخانه ای و میدانی، شناخت کاروانسرا های منتخب انجام شده ، پس از بررسی چیدمان فضایی این کاروانسرا ها، با ترسیم نمودار های توجیهی، به تحلیل آنها بر اساس نگرش نحو فضا پرداخته شده است. در پایان، مقایسه تطبیقی حجره ها، انبار ها و صحن کاروانسرا ها و ارتباط با سایر فضاها، دسترسی و امنیت آنها با استفاده از شیوه ترسیم و تحلیل نمودار های توجیهی انجام شده است. چنین برمی آید که بازخوانی مفاهیم معماری کهن در جهت احیای هویت ایرانی از دریچه دستاوردهای این پژوهش قابل پیگیری باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - تحلیل رای صلاحیتی دیوان ICSID در دعوی شرکت توکیوس توکلس به طرفیت کشو ر اوکراین درپرونده کلاسه 18/ARB/02 مورخ 29 آوریل 2004
        یوسف خرم فرهادی
        در این نوشتار نمونه ای از آراء صلاحیتی دیوان داوری ICSID از حیث شرای ط و مبان ی صلاحی ت و نحوه پذیرش دعوا مورد نقد و بررسی قرار گرفته است، همچنانکه حدود اختیارات طرفین معاهده دوجانبه حمایت از سرمایه گذاری خارجی در تعیین تابعیت شخصیت حقوقی سرمایه گذار نیز با در نظر گرفتن چکیده کامل
        در این نوشتار نمونه ای از آراء صلاحیتی دیوان داوری ICSID از حیث شرای ط و مبان ی صلاحی ت و نحوه پذیرش دعوا مورد نقد و بررسی قرار گرفته است، همچنانکه حدود اختیارات طرفین معاهده دوجانبه حمایت از سرمایه گذاری خارجی در تعیین تابعیت شخصیت حقوقی سرمایه گذار نیز با در نظر گرفتن هدف کنوانسیون ICSID مورد توجه می باشد مطالعه مفاد رای و تحلیل آن در این مقاله راهنمای مناسبی برای مقامات ایرانی در الحاق ایران به کنوانسیون ICSID و نیز انعقاد معاهدات دو جانبه حمایت از سرمایه گذاری خارجی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - مشکل واحد انتخاب و راه حل واقع گرای ساختاری هستی شناختی
        ابوتراب یغمایی
        وجود پاسخ های متعدد به پرسش واحد انتخاب در زیست شناسی تکاملی، واقع گرایی علمی را در دوسطح با مشکل مواجه م یکند: سطح روش شناختی و سطح هستی شناختی. در این مقاله نشان دادهمی شود که راه حل الیزابت لوید، که مبتنی بر دیدگاه سمانتیکی در مورد نظریه های علمی است،می تواند مشکل رو چکیده کامل
        وجود پاسخ های متعدد به پرسش واحد انتخاب در زیست شناسی تکاملی، واقع گرایی علمی را در دوسطح با مشکل مواجه م یکند: سطح روش شناختی و سطح هستی شناختی. در این مقاله نشان دادهمی شود که راه حل الیزابت لوید، که مبتنی بر دیدگاه سمانتیکی در مورد نظریه های علمی است،می تواند مشکل روش شناختی را حل کند، اما مشکل هست یشناختی را باقی م یگذارد. در ادامه یمقاله، بر اساس واق عگرایی ساختاری هستی شناختی و با کنار گذاشتن متافیزیک جز ءشناختی، راهحلی برای مشکل هست یشناختی پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - در باب ساختار و سخن داستان فرارفتن کارنپ از مرزهای ویتگنشتاینی
        مجید داودی بنی
        در این مقاله به بررسی قراردادگرایی کارنپی در مقابل پس زمینه ی غالب ویتگنشتاینی آن روزگارمی پردازیم، این پ سزمینه را کارنپ جز مگرایانه و غیرقابل قبول به شمار م یآورد. مقاله را با داستانرضایت مندی اولیه و نارضایتی نهایی تجربه گرایان از رویکرد تاتولوژیک ویتگنشتاین نسبت بهص چکیده کامل
        در این مقاله به بررسی قراردادگرایی کارنپی در مقابل پس زمینه ی غالب ویتگنشتاینی آن روزگارمی پردازیم، این پ سزمینه را کارنپ جز مگرایانه و غیرقابل قبول به شمار م یآورد. مقاله را با داستانرضایت مندی اولیه و نارضایتی نهایی تجربه گرایان از رویکرد تاتولوژیک ویتگنشتاین نسبت بهصدق های منطقی و ریاضی آغاز م یکنیم. آن گاه موض عگیری کارنپ در مقابل دیدگاه مطل قگرایانهویتگنشتاین را بررسی می کنیم، دیدگاهی که از دید کارنپ عامل قراردادی در زبان را نادیدهمی گرفت. تلاش کارنپ برای ارائه ی تبینی مناسب که با سرشت قراردادی منطق و ریاضیات منطبقباشد، ما را به پرسش رابط هی بین بخش های زبانی و تجربی زبان رهنمون م یکند. به نظر می رسدکه این رابطه به شکلی قابل قبول در کتاب ساختار نحوی منطقی جهان تبین نمی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - چیدمان فضایی خانه های تاریخی با زمینه های اجتماعی و فرهنگی* (مورد مطالعه: خانه های تاریخی کاشان)
        وحید میرزایی حسن سجادزاده نسیم خانلو
        هدف اصلی انجام پژوهش، سنجش شاخص عمق و ارتباط آن با منطق اجتماعی- فرهنگی است که در نرم افزار (Ucl depth map) جهت مدلسازی 10 خانه تاریخی کاشان در بررسی مولفه های عمق کلی، عمق نسبی و میانگین شاخص آرایش فضایی برای کل بناها استفاده شده است. به منظور بررسی نقش مکان یابی اجزای چکیده کامل
        هدف اصلی انجام پژوهش، سنجش شاخص عمق و ارتباط آن با منطق اجتماعی- فرهنگی است که در نرم افزار (Ucl depth map) جهت مدلسازی 10 خانه تاریخی کاشان در بررسی مولفه های عمق کلی، عمق نسبی و میانگین شاخص آرایش فضایی برای کل بناها استفاده شده است. به منظور بررسی نقش مکان یابی اجزای خانه ها در ارتقای راندمان عملکردی، شاخص عمق در این خانه ها (رزاقیان، ابریشمچی، الماسی، رضوانیان، فخره ای، مظفری، آب ماهی، عادل، لاجوردی، بهی) در ارتقای راندمان عملکردی مورد مطالعه قرار می گیرد. یافته های پژوهش نشان داد ارزش فضایی در راستای منطق اجتماعی-فرهنگی معماری ایرانی اسلامی در شهر کاشان در رابطه با شاخص عمق نظام می یابد. در رابطه با سه دری یا پنج دری، مشاهده می شود که در خانه های ذکر شده، این فضا ًاولا به تعداد ًنسبتا زیادی (بیش از دو فضا) موجود است ثانیاً جایگاه ثابتی به لحاظ میزان عمق ندارد و موقعیت آن در هر خانه متفاوت است. براساس نتایج حاصل از این بررسی، مشاهده شد خانه های منطقه، در کل دارای عمق کم بوده و سلسله مراتب فضایی آن چندان پیچیده نمی باشد ومعانی اجتماعی فرهنگی مشابهی در هر یک از خانه ها وجود دارد و خانه ها دارای یک هسته مرکزی حیاط بوده که مرکز عرصه های سرویس دهنده و سرویس گیرنده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - تبیین مولفه‌های کیفیت کالبد بصری بر حضورپذیری افراد در محیط‌های اجتماع پذیر (مورد پژوهی: سراهای بازار تاریخی اصفهان)
        سمیه پهلوان حسین سلطان زاده فرح حبیب
        مقدمه و هدف پژوهش: فهم کالبد بصری سراهای بازار تاریخی به عنوان یکی از مهمترین عناصر معماری در طراحی می‌تواند زمینه تامل در جهت نقش آنها را فراهم سازد و بر پتانسیل‌های بالقوه فضاهای اجتماع پذیر، میزان حضورپذیری افراد و رونق آنها تاثیرگذار باشد. توجه این پژوهش شناخت و تحل چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: فهم کالبد بصری سراهای بازار تاریخی به عنوان یکی از مهمترین عناصر معماری در طراحی می‌تواند زمینه تامل در جهت نقش آنها را فراهم سازد و بر پتانسیل‌های بالقوه فضاهای اجتماع پذیر، میزان حضورپذیری افراد و رونق آنها تاثیرگذار باشد. توجه این پژوهش شناخت و تحلیل اصول اجتماع پذیری بر میزان حضور مردم و ارزیابی کیفیت بصری در سراهای بازار اصفهان معطوف می‌شود. روش پژوهش: در ابتدا با استفاده از تحقیق همبستگی و رگرسیونی با حضور 12 دانشجو به تعداد سراهای مورد بررسی و ثبت تعداد افراد و مکان حضورمردم در راستای سنجش معیارها و پاسخگویی به سوالات و فرضیات تحقیق گام برداشته شده است و مفاهیم کیفیت فضایی و اجتماع پذیری در بعد کالبدی مستخرخ شده از مبانی پژوهش و تطبیق آن با شاخصه‌های بصری تعریف شده با استفاده از نرم افزار نحو فضا، به ارزیابی و شناخت محدوده پژوهش پرداخته شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های نحو فضا از نرم افزارDepthmap استفاده شده است. یافته‌ها: در یافته‌های پژوهش می‌توان اذعان داشت که تعداد و نحوه دسترسی به سرا (منظور به صورت مستقیم یا با زاویه و چرخش)، ابعاد و اندازه کل سرا و حیاط مرکزی، تعداد فضاهای اصلی، دسترسی بلاواسطه به فضاهای اصلی در میزان اجتماع پذیری و حضور افراد در سراهای بازار تاثیرگذار است و سراهایی که ورودی بیشتر، حیاط مرکزی وسیع تر و زاویه چرخش کمتری برای دسترسی به میانسرا دارند دعوت کنندگی، حضورپذیری و در نتیجه اجتماع پذیری بیشتری را دارا می‌باشند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد گرچند در بیشتر موارد مولفه‌های کیفیت بصری بر روی مولفه‌های کالبدی تاثیر گذار است و سبب اجتماع پذیری محیط می‌گردد اما در سراهای بازار اصفهان این رابطه همیشه برقرار نیست. سراهایی با کیفیت بصری بالا اجتماع پذیری کمی دارند چرا که از لحاظ کالبدی؛ محیط خوانا و دعوت کننده برای جذب مخاطب ندارد. دید و منظر، پیچیدگی فضایی، تنوع کاربری، دسترسی و میزان حرکت، راحتی و آسایش و میزان تسهیلات برکیفیت فضایی و درنهایت اجتماع پذیری آن تاثیر گذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - واکاوی نقش فضاهای میانی در نظام توده - فضا و چگونگی آن بر نحوه رفتار جمعی (مطالعه موردی در عرصه‌های میانی مساجد قزوین)
        مهسا میرسلامی علی عمرانی پور
        زمینه و هدف: فضاهای میانی با هدف اتصال، ارتباط و دارا بودن مفاهیم و معانی متعدد، ماهیتی دو وجهی می‌یابد که هم فرایند و هم محصول می‌شود. تاثیر فضای میانی در پیوستگی فضایی عناصر معماری و شهری در ایران، اوج هنر معماری ایرانی را در ساخت و سازمان دهی فضایی مجموعه‌های معماری چکیده کامل
        زمینه و هدف: فضاهای میانی با هدف اتصال، ارتباط و دارا بودن مفاهیم و معانی متعدد، ماهیتی دو وجهی می‌یابد که هم فرایند و هم محصول می‌شود. تاثیر فضای میانی در پیوستگی فضایی عناصر معماری و شهری در ایران، اوج هنر معماری ایرانی را در ساخت و سازمان دهی فضایی مجموعه‌های معماری و شهری، نحوه اتصال مقیاس کلان شهری به مقیاس میانه‌ای محله و در نهایت پیوند دادن آن با مقیاس خرد می‌باشد. این کار از طریق شناسایی و سازمان دهی متناسب عناصر میانی در طیف وسیعی از مقیاس‌ها امکان‌پذیرگردیده است. مساجد در جایگاه یکی از مهم‌ترین ارکان هویت شهر اسلامی و به‌عنوان یک مکان جمعی محسوب می‌شوند و از طرفی یکی از وجوه روابط و تعاملات پویای مسجد، ویژگی‌های فضایی معماری و نوع روابط و چیدمان فضایی آن است، لذا پژوهش حاضر به نقش فضاهای میانی در در نظام توده- فضا و چگونگی آن بر نحوه رفتارهای جمعی در مساجد می‌پردازد.روش بررسی: ردیابی فعالیت‌ها، گردآوری داده‌ها و فنون کار میدانی در سه مسجد شهر قزوین مورد مطالعه قرار گرفته است و به منظور بررسی نقش و جایگاه فضای میانی با دیدگاه ساختاری و هندسی به صورت شبیه سازی از تئوری نحو فضا با بکارگیری شاخص‌های چیدمان فضایی- با نرم‌افزار depthmap10 بهره‌گیری شده است و در ادامه برای با طرح کردن پرسشنامه و با بهره گیری از "نرم‌افزار آماری Spss22 " وزن مولفه‌های موثر بر چگونگی رفتارهای جمعی مورد تحلیل همبستگی قرار گرفتند.یافته ها : حاکی از آن است که؛ وجود فضاهای میانی سبب تفکیک فضایی، قلمرویابی در عرصه‌های مختلف مسجد می‌شود که این امر تاثیر بهینه‌ای بر سازمان عملکردی فضاهای جمعی دارد.بحث و نتیجه گیری: بنابراین قرارگاه رفتایی ایجاده شده توسط فضای میانی می تواند فعالیت های متنوعی را در حیطه های مختلف؛ به طور مثال از قلمرو خلوت تا حس تعامل کاربران را جوابگو باشد، این موضوع خود می‌تواند سبب جذب افراد بیشتری به فضای مسجد شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - بررسی موقعیت ایوان در پیکره بندی معماری خانه های اعیانی با استفاده از روش نحو فضا؛ (نمونه موردی: خانه های سنتی گیلان)
        سحر بشیرزاده جمال الدین سهیلی فرشاد مفاخر
        زمینه و هدف: مسکن بومی گیلان همواره از جنبه های گوناگون موضوع تحقیقات حوزه معماری بوده است. عنصر ایوان در معماری گیلان نقش اساسی دارد. با توجه به تفاوت های ظاهری وکاربردی آن در بوم و کاربری مشخص، در این مقاله به بررسی فضای ایوان از طریق تئوری نحو فضا پرداخته می شود.روش چکیده کامل
        زمینه و هدف: مسکن بومی گیلان همواره از جنبه های گوناگون موضوع تحقیقات حوزه معماری بوده است. عنصر ایوان در معماری گیلان نقش اساسی دارد. با توجه به تفاوت های ظاهری وکاربردی آن در بوم و کاربری مشخص، در این مقاله به بررسی فضای ایوان از طریق تئوری نحو فضا پرداخته می شود.روش بررسی: چهار خانه اعیانی سنتی گیلان بر اساس نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند از آثار ملی ایران و باقی مانده در منطقه جلگه ای و مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی اول به عنوان نمونه های موردی انتخاب شد. میزان ادغام و نفوذپذیری ایوان با استفاده از شاخص های نحو فضا، نمودارهای توجیهی، روابط ریاضی و تحلیل های انجام شده از طریق داده های مستخرج از نرم افزار Agraph که برای این نظریه فراهم آمده، قابل بررسی است. در این راستا به نحوه ی پیکره بندی فضایی و جایگیری ایوان از طریق روش توصیفی تطبیقی پرداخته شده است.یافته ها: با استفاده از تحلیل های نرم افزاری نحو فضا و نمودارهای توجیهی و پارامترهای عمق، هم پیوندی، حلقه و ارزش کنترل سعی در مطابقت سبک و سیاق ساختمانی بومی در این بناها گردید.بحث و نتیجه گیری: ایوان در این خانه ها در شکل های گوناگون دیده می شود که با توجه به اعیانی بودن خانه ها و وضعیت اقتصادی خوب ساکنان، جنبه تزئینی و رفاهی آنها که نشانی از سبکی التقاطی در ساختمان سازی است با میزان های هم پیوندی، کنترل و اتصال متفاوت، توجیه پذیر می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - بررسی ضریب تضعیف نور لیزر در نمونه آبهای مختلف
        دینا ایزدی فرشته حاج اسماعیل بیگی حسین مروتی
        مطالعه انتشار نور در دریا در سالهای اخیر گسترش زیادی یافته است و یکی از جدیدترین روشها، سنجش از دور لیزری است که حاوی اطلاعاتی از لایه های گوناگون دریا در کسری از ثانیه است بدون آنکه در محیط دریایی آشفتگی ایجاد کند. به منظور مطالعه نحوه انتشار نورلیزر در آب دریا، سری آز چکیده کامل
        مطالعه انتشار نور در دریا در سالهای اخیر گسترش زیادی یافته است و یکی از جدیدترین روشها، سنجش از دور لیزری است که حاوی اطلاعاتی از لایه های گوناگون دریا در کسری از ثانیه است بدون آنکه در محیط دریایی آشفتگی ایجاد کند. به منظور مطالعه نحوه انتشار نورلیزر در آب دریا، سری آزمایشهایی با استفاده از لیزر Nd:YAG در آزمایشگاه لیزرهای حالت جامد سازمان انرژی اتمی ایران طراحی و انجام گرفته است. با تاباندن نور لیزر به نمونه آبهای مختلف (آب مقطر، آب لوله کشی و یک نمونه آب از دریای عمان از منطقه چابهار عمق 6 متری و 60?،30?E و 25?،14?N) و انعکاس آن از آینه ای که در بستر قرار گرفته بود، تغییرات نور خروجی توسط یک آشکارساز و انرژی متر (ژول متر) بررسی شد. این آزمایش در عمقهای مختلف آب و با شدت پالسهای ورودی متفاوت انجام گرفت و با استفاده از قانون Beer-Lambert-Bouguer معلوم گردید که انتشار هارمونیک دوم لیزر حالت جامد Nd:YAG در آب به صورت غیرخطی است و به ازا یک شدت ثابت، نور لیزر تا عمق معینی نفوذ می کند. همان گونه که انتظار می رود، با افزایش شدت پالسهای ورودی در هر عمق، به استثنای بعضی از نقاط که افزایشی در ضریب تضعیف مشاهده می شود ضرایب تضعیف نیز کوچکتر می شود، که، این عمل در عمقهای مختلف و با شدتهای مختلف صورت گرفته است و این با قانون Beer متناقض است. با افزایش شدت پالسهای ورودی، شدت پالسهای گشتی نیز افزایش می یابد و این روند به ازا چند عمق مختلف تکرار شده است. در نمودار e0(m-1) برحسب عمقهای مختلف آب مقطر، به ازا دو شدت مختلف، مشاهده می شود که به ازا شدت پالس ورودی بیشتر، سطح زیر نمودار زیر کمتر شده و در واقع ضریب تضعیف کوچکتر می شود، همچنین، سطح زیر نمودار مربوط به نمونه آب مقطر کمتر از نمونه آب دریای عمان است (به ازا شدت پالس و زاویه ورودی ثابت برای هر دو) که یکی از دلایل آن می تواند مواد محلول در آن باشد که، در اینجا تنها با اندازه گیری شوری آن می توان گفت به نسبت شوری بیشتر نمونه آب دریای عمان، ضریب تضعیف آن هم بیشتر شده است. بنابراین با انجام آزمایش در محیط مورد نظر و در زمان کوتاهی، قادر به بررسی آبهای مختلف موجود در عمقهای مختلف خواهیم بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - تبیین رابطه انسان - محیط با استفاده از نقد مبانی نظری نحو فضا
        سید تاج الدین منصوری اسماعیل ضرغامی
        زمینه و هدف: پیچیدگی موضوع طراحی فضای معماری و شهری به سبب ابعاد ناشناخته و وجود الگوهای رفتاری متنوع انسان، به حدی است که نمی‌توان بر اساس مبانی یک نظریه به طراحی محیط پرداخت. هدف از انجام این پژوهش بررسی و نقد مبانی نظریه نحو فضا، به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی طراحی ف چکیده کامل
        زمینه و هدف: پیچیدگی موضوع طراحی فضای معماری و شهری به سبب ابعاد ناشناخته و وجود الگوهای رفتاری متنوع انسان، به حدی است که نمی‌توان بر اساس مبانی یک نظریه به طراحی محیط پرداخت. هدف از انجام این پژوهش بررسی و نقد مبانی نظریه نحو فضا، به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی طراحی فضا، در تبیین مطلوب الگوهای رفتاری انسان محیط می‌باشد.روش بررسی: درروش پژوهش حاضر، راهبرد ترکیبی مورداستفاده قرارگرفته است. داده‌های اولیه با نگرشی کیفی، بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای جمع‌آوری‌شده‌اند. برای دسته‌بندی داده‌ها، راهبرد طبقه‌بندی بکار رفته است. این راهبرد به‌وسیله مرتب کردن و ساختار دادن به داده در یک سامانه مبتنی بر مشخصه‌های کلی، الگوها، رفتارها و مضمون‌ها، دانش جدیدی را به وجود می‌آورد و می‌تواند با سایر راهبردهای پژوهش ترکیب شود. برای دستیابی به نتایج، داده‌های به‌دست‌آمده با راهبرد تفسیری مبتنی بر استنتاج تبیین گردیده‌اند. در دستیابی و تبیین نتایج، نگرشی انتقادی مدنظر بوده است تا بتوان نقاط قوت و ضعف نظریه نحو فضا و راه‌حل‌های نظری و عملی برای رفع ضعف‌های این نظریه ارائه گردد.یافته‌ها: پس از بررسی توانایی‌های تحلیل نظریه نحو فضا در ادراک فضا، یافته‌ها نشان می‌دهند که این نظریه در تبیین رابطه انسان محیط دارای نقاط ضعفی است که می‌توان این کاستی‌های را در چهار عامل بصری، ساختاری (هندسی)، رفتاری و محیطی دسته‌بندی نمود.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان دادند که در حوزه عوامل بصری، خوانایی؛ در حوزه عوامل ساختاری (هندسی)، خوانایی و پیکربندی؛ در حوزه رفتاری و محیطی، تبیین قرارگاه‌های رفتاری؛ و در حوزه عوامل محیطی، عوامل اقلیمی، تأثیرگذارترین کاستی‌های نظریه نحو فضا در تبیین رابطه انسان محیط می‌باشند. بنابراین در طراحی مطلوب محیط و کاستن ضعف‌های نظریه نحو فضا، می‌بایست از مبانی نظریه‌های پوششی در حوزه‌های بیان‌شده، استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - بررسی تطبیقی چگونگی استفاده از قواعد نحوی و دستوری با رویکرد فرمالیستی در اشعار اخوان ثالث و ادونیس
        اعظم السادات هاشمیان شهری محمد شاه بدیع زاده رضا اشرف زاده
        هر شاعری برای آفرینش شعر خود به ناگزیر از برخی اصول و قواعد دستوری عدول می‌کند و همواره سعی‌اش بر این است تا معنی را به صورتی شفاف بیان کند؛ چرا که در غیر این صورت، گامی در بی‌مقداری شعر و شاعر برداشته است. یکی از راه‌های شناخت شعر هر شاعری توجه به قواعد نحوی و دستوری ب چکیده کامل
        هر شاعری برای آفرینش شعر خود به ناگزیر از برخی اصول و قواعد دستوری عدول می‌کند و همواره سعی‌اش بر این است تا معنی را به صورتی شفاف بیان کند؛ چرا که در غیر این صورت، گامی در بی‌مقداری شعر و شاعر برداشته است. یکی از راه‌های شناخت شعر هر شاعری توجه به قواعد نحوی و دستوری بکار رفته در آن شعر است، بررسی چگونگی روابط بین اجزا و عنصرهای یک جمله آن هم با در نظر گرفتن قواعدی که در درون ساختمان یک جمله با زبانی خاص مورد توجه قرار می‌گیرد، ساختار نحوی و دستوری هر شعری را مشخص می‌کند.در این پژوهش تلاش شده است با روش تطبیقی و تحلیلی به بررسی چگونگی استفاده از قواعد نحوی و دستوری با رویکرد فرمالیستی در اشعار اخوان ثالث و ادونیس پرداخته شود؛ در این راستا جابجـایی عناصر جمله، حـذف، کابرد أفعال و .. در اشعار دو شاعر موردنظر بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ادونیس در مولفه‌های خروج از قواعد نحوی، جابه‌جایی عناصر جمله، تقدیم و تاخیر و حذف عناصر جمله در مقایسه با اخوان، پیشتازتر است و اخوان در زمینۀ ‌کاربرد لغات و واژگان کهن فارسی و لغات آرکائیک توانسته است به هنجارگریزی نحوی بیشتری از ادونیس دست یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بررسی تطبیقی شگردهای نحوی- سبکی و خلاقیت ادبی در اشعار فروغ فرخزاد و احمد شاملو
        بهمن گرجیان فرنگیس عباس زاده
        هدف از جستار حاضر بررسی ویژگی‌های نحوی و سبکی، نوآوری و تصویرآفرینی ادبی آثار فروغ فرخزاد و احمد شاملو می‌باشد. فروغ از تواناترین شعرای معاصر ایران است. شعر وی برخاسته از احساس و اندیشه انسانی است؛ چه در لفظ و چه در محتوا پر از نوآوری و مملو از صنایع ادبی است. مضمون اشع چکیده کامل
        هدف از جستار حاضر بررسی ویژگی‌های نحوی و سبکی، نوآوری و تصویرآفرینی ادبی آثار فروغ فرخزاد و احمد شاملو می‌باشد. فروغ از تواناترین شعرای معاصر ایران است. شعر وی برخاسته از احساس و اندیشه انسانی است؛ چه در لفظ و چه در محتوا پر از نوآوری و مملو از صنایع ادبی است. مضمون اشعارش مبتنی بر احساسات و تجربیات شخصی وی می‌باشد. شهامت شاملو در شکستن عرف و هنجار زبان فارسی قابل تحسین است. هرچه فاصله واژه‌ها از حالت عادی بیش‌تر می‌شود آفرینش ادبی در آثارش بیش‌تر منعکس می‌گردد. واکنش جدی شاملو به اوضاع سیاسی روزگارش از عنفوان جوانی‌اش آغاز شده و ساختار ذهنی او در متن تعاملات اجتماعی و اندیشه‌های انقلابی شکل می‌گیرد. سبک نوشتاری وی مملو از برجستگی‌های ادبی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - بررسی سبک‌شناسانه اشعار «نتائج الفطنه» ابن هباریه
        حمیلا چرنگ یابر دلفی
        سبک شناسی ابزاری مفید برای شناسایی هویت ادبی اثر است. سبک شناسی لایه‌ای که یکی از مدل های سبک شناسی نوین است به تحلیل و بررسی شاخصه‌های متن از جهت گزینش کلمات و ساخت و زیرساخت عبارات و اغراض بلاغی و نحوی و آوایی می‌پردازد. ما در این پژوهش بر آن‌ایم تا با بررسی سبک شناسی چکیده کامل
        سبک شناسی ابزاری مفید برای شناسایی هویت ادبی اثر است. سبک شناسی لایه‌ای که یکی از مدل های سبک شناسی نوین است به تحلیل و بررسی شاخصه‌های متن از جهت گزینش کلمات و ساخت و زیرساخت عبارات و اغراض بلاغی و نحوی و آوایی می‌پردازد. ما در این پژوهش بر آن‌ایم تا با بررسی سبک شناسی اشعار نتائج الفطنه به واکاوی اشعار نتائج الفطنه در سطوح آوایی، نحوی، بلاغی، ساختاری و ارتباط آن با درونمایه اثر یعنی احساسات، افکار، تخیلات و اهداف نویسنده اثر بپردازیم. از آنجا که نوعی از داستان پردازی، نقل آن در قالب شعر تعلیمی است ابن هباریه از شعرای بزرگ شعر تعلیمی است که در کتاب نتائج الفطنه داستان‌های تعلیمی خود را به رشته نظم در آورده است. ابن هباریه در مواجهه با مخاطبین خود در داستان هایش سبکی را اختیار کرده که همساز با ساخت و زیر ساخت قوی اشعارش باشد؛ چرا که از یک طرف راه رسیدن به منش انسانی را با ویژگی‌های اخلاقی چون خردمندی، دانشوری، دوستی نشان داده و از سوی دیگر انسان‌ها را از رذایل اخلاقی چون دروغ، حرص و آز، خشم، غضب و ستم‌گری در اشعار خود بر حذر می‌دارد. در این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی سطوح زبانی و بیانی و نحوی پرداخته می‌شود و بر این اصل که درونمایه‌ای موفّق چگونه باعث نظم، تداوم و چینش قسمت‌های مختلف داستان شعر تعلیمی ابن هباریه شده است تأکید می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - بررسی و تحلیل مؤلفه‌های سبکی دیوان تازه‌یافته وفای فراهانی
        فاطمه آگاه احمدرضا یلمه ها
        کم توجهی محققان به سبک بازگشت به دلیل فقدان نوآوری و تکرار سبک پیشینیان، سبب ناشناخته ماندن بسیاری از شاعران این دوره و دیوان اشعار آن‌ها گشته است. اما بی شک کاوش در اشعار شاعران دوره بازگشت نیز خالی از فایده نبوده و بخشی از گنجینه ادبیات فارسی را بازنمایی می‌کند. محمد چکیده کامل
        کم توجهی محققان به سبک بازگشت به دلیل فقدان نوآوری و تکرار سبک پیشینیان، سبب ناشناخته ماندن بسیاری از شاعران این دوره و دیوان اشعار آن‌ها گشته است. اما بی شک کاوش در اشعار شاعران دوره بازگشت نیز خالی از فایده نبوده و بخشی از گنجینه ادبیات فارسی را بازنمایی می‌کند. محمد حسین وفای فراهانی، ادیب و شاعر متخلص به وفا، عموی قائم مقام اول و از سادات فراهان بود. وفای فراهانی از شاعران گمنام قرن سیزدهم است. دیوان اشعار وی هنوز به صورت نسخه خطی بوده و به چاپ نرسیده است. در این نوشتار به شیوه استقرایی- تحلیلی به بررسی و تحلیل مؤلفه‌های سبکی دیوان وفای فراهانی پرداخته شده است. با بررسی و تحلیل اشعار او می توان پی برد وی از شاعران سبک بازگشت است که در سطح زبانی متوجه سبک خراسانی و از جنبه‌های ادبی و فکری پیرو سبک عراقی بوده است. اشعار وفای فراهانی همراه با سادگی و روانی، از آرایه‌های بدیعی لفظی و معنوی بهره بسیار برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - مقایسه‌ی تحلیلی تأثیر مباحث صرف (هیئت کلمه) و نحو (اتخاذ معنی حروف و ارجاع ضمیر) بر تفکر کلامی، در دو تفسیر مفاتیح‌الغیب (التفسیر الکبیر) و تسنیم
        معصومه سلطان میرجلیلی محمد رضا امین
        چکیده: بی‌شک یکی از دانش‌های الزامی برای مفسران در فهم آیات الهی، دانش صرف و نحو است. در این مقاله با بررسی شواهدی از دو تفسیر مفاتیح‌الغیب و تسنیم، تأثیر دو علم صرف و نحو در فهم مُراد باری تعالی و نیز تأثیر این دو دانش بر تفکر و مشرب کلامی این دو تفسیر، مورد توجه قرار چکیده کامل
        چکیده: بی‌شک یکی از دانش‌های الزامی برای مفسران در فهم آیات الهی، دانش صرف و نحو است. در این مقاله با بررسی شواهدی از دو تفسیر مفاتیح‌الغیب و تسنیم، تأثیر دو علم صرف و نحو در فهم مُراد باری تعالی و نیز تأثیر این دو دانش بر تفکر و مشرب کلامی این دو تفسیر، مورد توجه قرار گرفته است. در برخی موارد، عدم توجه مفسران به ساختار صرفی واژه‌ها، سبب ایجاد زمینه‌ی عدم یگانگی فهم آنان از مقصد آیه شده است؛ چرا که گاه به استناد تحلیلی خاص از چینش آیات، تأییدی بر تفکر کلامی مفسر شکل می‌گیرد. در این نوشتار فقط به آن دسته از آیاتی توجه شده که تاثیرشان بر منش کلامی مفسر مشهود است. در بررسی نقش دانش نحو نیز، آیاتی از قرآن مورد واکاوی قرار گرفته‌اند که تأثیر علم نحو بر منش کلامی مفسر را بازگو می‌کنند، مانند: اختلاف درباره‌ی واو در آیه‌ی هفتم سوره‌ی آل عمران، اختلاف درباره‌ی لام آیه‌ی هفتاد و نه سوره‌ی انعام و اختلاف در مرجع ضمائر آیات پانزدهم سوره‌ی حجر و صد و پنجاه و هفتم سوره‌ی اعراف. به نظر می‌رسد اهتمام به فهم درست کاربرد مصادیق قواعد صرفی و نحوی، بی‌ارتباط با منش کلامی مفسران نیست و بر آن تأثیر دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - ابعاد دلالی نقش‌های نحوی - بلاغی واژه آخرت در قرآن کریم
        زهرا جلیلی
        آخرت از کلماتی است که در قرآن کریم صد و سیزده بار تکرار شده و بنا بر اقتضای حال، در نقش‌های متفاوت نحوی هم‌چون مبتدا، خبر، صفت، مفعول پیام الهی را ابلاغ می‌کند و توجه به این ترکیب‌های مختلف، تاثیر بسزایی در معانی برگرفته از آیات دارد.سؤال اصلی این جستار آنست که ‌توجه به چکیده کامل
        آخرت از کلماتی است که در قرآن کریم صد و سیزده بار تکرار شده و بنا بر اقتضای حال، در نقش‌های متفاوت نحوی هم‌چون مبتدا، خبر، صفت، مفعول پیام الهی را ابلاغ می‌کند و توجه به این ترکیب‌های مختلف، تاثیر بسزایی در معانی برگرفته از آیات دارد.سؤال اصلی این جستار آنست که ‌توجه به مسائل صرفی و نحوی چه تغییری در معناشناسی آخرت ایجاد می‌کند.روش ما برای رسیدن به پاسخ این سؤال، روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای است ابتدا برخی از آیاتی که کلمه آخرت در آن آمده، استخراج گردید و آنگاه با توجه به تفاسیر و کتب مربوط، تغییرات معنایی و دلالی آن بررسی ‌شد.هدف از این تحقیق آشنایی هر چه بیشتر با واژه آخرت در کلام الهی بود. از جمله مهمترین نتایج پژوهش می‌توان به نکات ذیل اشاره داشت:معانی حدوثی آخرت در قرآن کریم با فعل مضارع بیان گشته و دلالت‌های ثبوتی آن باجمله اسمیه آمده ‌‌است.در آیاتی که قصد خداوند حکمی در خصوص آخرت و تاکید بر آنست،آخرت مبتدا آمده؛‌ زیرا مبتدا محکوم علیه است و در آیاتی که تخصیص آخرت مورد نظر است، به صورت مبتدای مؤخر آمده‌ تا اختصاص را نشان دهد.در آیات مذکور، مقصود از نعت آخرت غالبا توضیح موصوف است و آخرت در نقش مضاف الیهی آن، برای نشان دادن معانی ملکی و ظرفی و تعظیم مضاف است که این معانی با نقش وصفی افاده نمی‌گردد. آخرت در نقش مفعولی، مسند رامقید نموده وفایده کلام را افزون می‌کند وآمدن اسامی گوناگون پروردگار در این آیات، متناسب با ترکیب معنایی آیات است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - نقش علوم قرآن در توجیه اعراب قرآن
        قاسم بستانی نصره باجی
        اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی یکی از کهن‌ترین علوم اسلامی قرآنی است. از سویی دیگر، به اسبابی، گاهی بر یک یا چند لفظ عبارت قرآنی، اعراب‌های مختلفی ذکر شده که به توجیه صحت این اعراب‌ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آن‌ها نیازمند می‌شود و از جمله م چکیده کامل
        اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی یکی از کهن‌ترین علوم اسلامی قرآنی است. از سویی دیگر، به اسبابی، گاهی بر یک یا چند لفظ عبارت قرآنی، اعراب‌های مختلفی ذکر شده که به توجیه صحت این اعراب‌ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آن‌ها نیازمند می‌شود و از جمله مهم‌ترین مستندات و منابع توجیه این اعراب‌ها، علوم قرآنی(علوم مأخوذ از قرآن کریم) است. اما علم توجیه اعراب چیست؟ و علومی که کم و بیش در توجیه اعراب قرآن استفاده شده و نحوه این استفاده کدام‌اند؟ در این مقاله به روش کتابخانه‌ای در ابتدا و اختصاراً به مفهوم‌شناسی علوم قرآن و مفهوم‌شناسی علم توجیه اعراب پرداخته و سپس علوم قرآنی مورد استناد در توجیه اعراب قرآنی، شامل رسم الخط مصحف، شأن نزول، احادیث تفسیری، قراءات و بالأخره تفسیر و معنا و ذکر نمونه‌هایی از این کاربرد ذیل هر علمی، پرداخته و تلاش می‌شود به این پرسش‌ها پاسخ داده شود که علوم قرآن، چگونه مفسّران و نحویان را برای توجیه اعراب قرآن یاری ساخته و چگونه این توجیه‌ها، قرآن از شبهه عدم فصاحت دور ساخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - بررسی اعجاز نحوی در دو سوره بقره و آ لعمران
        کرم سیاوشی کاظم خواجوی
        در این پژوهش مبحث جدیدی با عنوان عجاز نحویدر قرآن طرح گردیده است. مقصود از اعجاز نحوی وجود کلمات و عباراتی در قرآن کریم است، که از دیدگاه نحویون دارای دو یا چند وجه اعرابی و نحوی است؛ به گونه ای که اولاً همه این وجوه از نظر معنایی مورد پذیرش بوده و معقول و مقبول به نظر چکیده کامل
        در این پژوهش مبحث جدیدی با عنوان عجاز نحویدر قرآن طرح گردیده است. مقصود از اعجاز نحوی وجود کلمات و عباراتی در قرآن کریم است، که از دیدگاه نحویون دارای دو یا چند وجه اعرابی و نحوی است؛ به گونه ای که اولاً همه این وجوه از نظر معنایی مورد پذیرش بوده و معقول و مقبول به نظر می رسند؛ ثانیاً در پرتو این وجوه، معانی متفاوت و متنوعی از آیات و عبارات و کلمات قرآن به دست م یآید، به گونه ای که با ت وجه به وجود چنین امتیازی در را مطرح کرد و در باب اعجاز نحوی قرآن بخش های گسترده ای از آیات قرآن، م یتوان وجه آن سخن گفت. در بخش اول این مقال، چگونگی اعجاز نحوی تبیین گردیده و در بخش دوم مصادیق آن در دو سوره بقره و آل عمران ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - تأثیر قرآن و احادیث بر شرح ابن میثم بحرانی بر نهج البلاغه
        زهرا مهدوی مهر غلامعباس رضایی هفتادر
        علمای ادب از دیرباز برای اثبات صحت استعمال الفاظ یا توضیح و اثبات برخی قواعد صرفی و نحوی به آیات قرآن استناد می کرده اند. زیرا همه آن‌ها اتفاق نظر دارند که قرآن کریم قله فصاحت و بلاغت در زبان عربی است. اما در خصوص استشهاد به احادیث میان علما اختلاف نظر وجود دارد. برخی ا چکیده کامل
        علمای ادب از دیرباز برای اثبات صحت استعمال الفاظ یا توضیح و اثبات برخی قواعد صرفی و نحوی به آیات قرآن استناد می کرده اند. زیرا همه آن‌ها اتفاق نظر دارند که قرآن کریم قله فصاحت و بلاغت در زبان عربی است. اما در خصوص استشهاد به احادیث میان علما اختلاف نظر وجود دارد. برخی استشهاد به احادیث را جایز دانسته و برخی دیگر از آن منع کرده اند. هرچند که همگی به افصح بودن پیامبر(ص) معترف‌اند. ابن میثم بحرانی که از بزرگان شیعی فقه، فلسفه، کلام و ادب قرن هفتم است، در شرح مشهور و ارزشمندی که بر نهج البلاغه نوشته است، در موارد بسیاری همچون شرح واژگان و عبارات یا توضیح قاعده های صرفی و نحوی به آیات قرآن و احادیث استناد کرده است. مقاله حاضر استشهادات ابن میثم به قرآن و احادیث را در شرح وی مورد بررسی قرار داده و نقدهایی را در خصوص استشهاد به برخی روایات، بر وی وارد دانسته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - بررسی استدلال ادبی علامه بلاغی در رد روایات تحریف
        زینب روستایی
        از جنبه های اعجاز قرآن که از دیرباز اذهان بسیاری را به خود مشغول کرده و در نتیجه آن کتاب های بسیاری تألیف شده است، اعجاز ادبی قرآن است. بعدی که با تکیه بر آن می توان بر تحریف ناپذیری قرآن تأکید کرد. چنانچه مفسر بزرگ، علامه بلاغی روایات تحریف را با استناد به همین بعد ادب چکیده کامل
        از جنبه های اعجاز قرآن که از دیرباز اذهان بسیاری را به خود مشغول کرده و در نتیجه آن کتاب های بسیاری تألیف شده است، اعجاز ادبی قرآن است. بعدی که با تکیه بر آن می توان بر تحریف ناپذیری قرآن تأکید کرد. چنانچه مفسر بزرگ، علامه بلاغی روایات تحریف را با استناد به همین بعد ادبی قرآن مردود دانسته است. این مقاله بر آن است تا استدلالات و دیدگاه های ادبی علامه بلاغی را در رد آنچه که به قرآن نسبت داده اند بررسی کند. در همین راستا پس از مقدمه، نظرات علامه بلاغی تحت عناوین استدلال به قواعد نحوی، صرفی، معنای لغوی و اسلوب بیانی در ذیل چهار روایت:طلب وادی مال، رجم، خلع و یک روایت از کتاب فصل الخطاب محدث نوری نقل و بررسی شده است و پس از این بدنه اصلی، نتیجه مقاله در شش محور بیتن شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - ترجمه‌پذیری و ترجمه‌ناپذیری قرآن
        آناهیتا امیرشجاعی
        با توجه به افزایش ترجمه‌های قرآن به دیگر زبان‌ها به‌خصوص زبان انگلیسی، لزوم اهتمام به بررسی ترجمه‌های قرآن نوعی ضرورت میان صاحبنظران ترجمه محسوب می‌شود. قرآن در مقایسه با سایر متون متعارف نثر، فصاحتی بلیغ و ساختی هنرمندانه دارد و هدف عمده مترجم قرآن، انتقال پیام قرآن بد چکیده کامل
        با توجه به افزایش ترجمه‌های قرآن به دیگر زبان‌ها به‌خصوص زبان انگلیسی، لزوم اهتمام به بررسی ترجمه‌های قرآن نوعی ضرورت میان صاحبنظران ترجمه محسوب می‌شود. قرآن در مقایسه با سایر متون متعارف نثر، فصاحتی بلیغ و ساختی هنرمندانه دارد و هدف عمده مترجم قرآن، انتقال پیام قرآن بدون توجه به ویژگی‌های سبکی و گفتمانی است، از این رو یکی از مباحث مهم مورد بحث اندیشمندان مسلمان، ترجمه‌پذیری و ترجمه‌ناپذیری قرآن است. گروهی معتقد به ترجمه‌پذیری آن و برخی نیز آن را امری غیرممکن تلقی کرده‌اند. هر دو دیدگاه طرفدارانی در میان متقدمان و متأخران دارد. می‌توان این مقوله را از منظر زبان‌شناختی و امکان برگردان متون قرآنی به زبان‌های دیگر بررسی کرد. در این مقاله نگارنده سعی دارد نگاه مختصری به نخستین ترجمه‌های قرآن داشته و سپس به بررسی ترجمه‌پذیری و ترجمه‌ناپذیری قرآن از منظر زبانی و نیز برخی چالش‌های فراروی مترجمان قرآن در این زمینه(سطوح لغوی و نحوی) بپردازد. در این خصوص، ترجمه برخی از آیات آل عمران و صبا، ترجمه یوکسل و یوسف علی به طور موردی بررسی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - تفسیر المیزان و معیارهای نقد
        سید رضا موسوی میثم تارم
        تفسیر المیزان، با استفاده ازتفسیر قرآن به قرآن و استخراج مقاصد الهی با استناد به آیات همگون، توانسته است مبهمات بسیاری از آیات الهی را تبیین کند و یکی از بی نظیرترین تفاسیر را به جهان اسلام تقدیم کند. یکی از ویژگی های برجسته المیزان، شیوه های نقد علامه طباطبایی، بر آرای چکیده کامل
        تفسیر المیزان، با استفاده ازتفسیر قرآن به قرآن و استخراج مقاصد الهی با استناد به آیات همگون، توانسته است مبهمات بسیاری از آیات الهی را تبیین کند و یکی از بی نظیرترین تفاسیر را به جهان اسلام تقدیم کند. یکی از ویژگی های برجسته المیزان، شیوه های نقد علامه طباطبایی، بر آرای تفسیری دیگر مفسران است، که در این مقاله نگارنده کوشیده است تا با مطالعه بیش از نیمی از تفسیر المیزان، گونه های نقد را در آن جستجو کند. علامه طباطبایی، با معیارهایی چون ناسازگاری با ظاهر آیات، ناهمگونی با صدر و ذیل آیه، استفاده از سیاق آیه، بهره جویی از قواعد نحوی و واژه شناسی، استفاده از تاریخ، شناخت مکی و مدنی و نقدر مطلق انگاری علوم تجربی، نگره های دیگر مفسران و رویات را نقد کند. در این نوشتار به دیدگاه علامه در مورد زبان قرآن، به عنوان یک موضوع مبنایی، در تفسیر و نقدر آرای دیگران و نیز به نظریه عدم حجیت ظواهر قرآن، که به خطا به همه اخباریون منسوب است اشاره شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - آشنایی‌زدایی در قرآن کریم با تکیه بر هنجارگریزی نحوی(جزء بیست و نهم)
        کتایون فلاحی زهرا صمدی مسعود باوان پوری
        هنجارگریزی یکی از یافته‌های مهم فرمالیست‌هاست که اساس مباحث سبک‌شناسی را تشکیل می‌دهد. آن‌ها زبان ادبی را عدول از زبان معیار معرفی و سبک را نیز بر همین اساس مطالعه می‌کردند. قرآن کریم اگرچه یک متن ادبی نیست اما از لحاظ لغوی و زبانی و بلاغی، اعجازی شگفت‌انگیز محسوب می‌شو چکیده کامل
        هنجارگریزی یکی از یافته‌های مهم فرمالیست‌هاست که اساس مباحث سبک‌شناسی را تشکیل می‌دهد. آن‌ها زبان ادبی را عدول از زبان معیار معرفی و سبک را نیز بر همین اساس مطالعه می‌کردند. قرآن کریم اگرچه یک متن ادبی نیست اما از لحاظ لغوی و زبانی و بلاغی، اعجازی شگفت‌انگیز محسوب می‌شود که بررسی آن با تکیه بر دیدگاه‌های نو، می تواند در جهت دستیابی به یافته‌های نوین راهگشا باشد. پژوهش حاضر در صدد است با استفاده از روش تحلیلی- استنطاقی، به بررسی جزء بیست و نهم قرآن کریم از دیدگاه هنجارگریزی نحوی بپردازد.یافته های پژوهش حاکی از آن است که هنجارگریزی نحوی در قالب تقدیم و تأخیر، با هدف برجسته کردن بخشی از کلام، حذف با هدف اختصار و زیبایی‌شناسی، التفات با هدف زیبایی کلام و نیز رسایی مفهوم، و تکرار، به دلیل تأکید نمایان شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - دراسة جماليات الانحراف الدلالي في شعر شوقي بزيع ومنوشهر آتشي بناء على نموذج فرزان سجودي
        ارمان محمدی رایگانی شهریار همتی
        يعد كل من شوقي بزيع ومنوشهر آتشي من بين الشعراء المبتكرين في الأدب اللبناني والإيراني نظراً للغتهم الشعرية الخاصة ويتمتعان بمهارات عالية في عملية بناء كلمات جديدة وتركيبات شعرية مبتكرة. بهذه الطريقة، استخدما استراتيجيات وتقنيات أدبية مختلفة، بما في ذلك الانحرافات الدلال چکیده کامل
        يعد كل من شوقي بزيع ومنوشهر آتشي من بين الشعراء المبتكرين في الأدب اللبناني والإيراني نظراً للغتهم الشعرية الخاصة ويتمتعان بمهارات عالية في عملية بناء كلمات جديدة وتركيبات شعرية مبتكرة. بهذه الطريقة، استخدما استراتيجيات وتقنيات أدبية مختلفة، بما في ذلك الانحرافات الدلالية في شعرهم. يعتبر فرزان سجودي أيضاً خبيراً معروفاً في مجال علم العلامات والسيميائية ويقسم نموذجه المعتاد للانحراف الدلالي إلى قسمين رئيسيين، التصور والتجريد، ويقسم كل منهما إلى أقسام فرعية. تحاول المقالة الحالية دراسة وتحليل تجانس شعرهما في ضوء منظور مقارن واستناداً إلى المدرسة الأمريكية للأدب المقارن، بغض النظر عن ظاهرة التأثير والتأثر، في ضوء نموذج سجودي. أظهرت نتائج البحث أن بزيع وآتشي، انحرفا عن قواعد اللغة العادية بالاعتماد على المحور النموذجي للكلمات في إطار الحيوانية والإنسانية والاعتماد على عنصر الحياة والاستعارة في كلماتهما الشعرية، مبتكرين معنى الخيال الذي يختلف عن معناه العام. واستناداً إلى المحور النحوي للمفردات وباستخدام القوة التخيلية للتشبيه، قاما بتجميع مجموعة من الكلمات غير المتجانسة في سلسلة دلالية ضمن سياق النص، وأرجعا الأفعال والسمات الخاصة بالنبات إلى البشر، وأوجدا معانٍ مختلفة لكلمات القصيدة التي تختلف في عبئها الدلالي عن اللغة العادية. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - تأثير أبی علی الفارسی فی النقد الأدبی وإسهاماته فی النظريات النقدية الحدیثة
        سجاد عربی مرضیه کهندل جهرمی محمدرضا سالاری
        کان أبوعلي الفارسي من علماء النحو واللغة العربية في العصر العباسي، فقد أولی اهتماماً کبيراً بعلوم القرآن خاصة القراءات السبع منها، ودفعه هذا الأمر إلی إبداء آراء نحوية وبلاغية ولغوية فعالة قد ساهمت في تطوير العلوم المختلفة بما في ذلک النقد الأدبي، ويطرح هذا الموضوع فرضي چکیده کامل
        کان أبوعلي الفارسي من علماء النحو واللغة العربية في العصر العباسي، فقد أولی اهتماماً کبيراً بعلوم القرآن خاصة القراءات السبع منها، ودفعه هذا الأمر إلی إبداء آراء نحوية وبلاغية ولغوية فعالة قد ساهمت في تطوير العلوم المختلفة بما في ذلک النقد الأدبي، ويطرح هذا الموضوع فرضية تأثير أبي علي الفارسي في ظهور وتطوير النظريات الفعّالة في مجال النقد الأدبي. من هذا المنطلق، نسعی من خلال المقال إلی دراسة تأثير أبي علي الفارسي في ظهور النظريات النقدية الهامة کنظرية النقد النحوي ونظرية التأويل أو هرمنيوطيقا وفق المنهج الوصفي- التحليلي. فأظهر النتائج الأثر الکبير لأبي علي الفارسي في نظريات النقد الأدبي وخاصة نظرية النقد النحوي ونظرية التأويل. يمکن رؤية جذور هاتين النظريتين في آراء أبي علي الفارسي. کما يمکن استنباط بعض آراء رواد نظرية هرمنيوطيقا الجديد في الغرب مثل شلايرماخر وغادامير وديلثاي في آراء أبي علي الفارسي لاسيما في شرح قراءات القرآن. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - أثر عناصر الإتّساق فی تماسک قصیدة "مجاز وسبعة أبواب" لسعدی یوسف
        روح الله صیادی نژاد سمانه نقوی
        اتّفق کثیر من الدراسات اللسانیة النصیة علی کون خاصیة الإتّساق ظاهرة فعالیة، لأنّ الإتساق یعتبر شرطاً ضروریاً لتحقیق نصیّة النص، من خلال الدور الکبیر الذی تؤدّی أدواتها فی ربط عناصر النص الشکلیة ربطاً یضمن له استمراریة المعنی ویساهم فی تماسُکه ویُقدّم هالیدای و رقیّة حسن چکیده کامل
        اتّفق کثیر من الدراسات اللسانیة النصیة علی کون خاصیة الإتّساق ظاهرة فعالیة، لأنّ الإتساق یعتبر شرطاً ضروریاً لتحقیق نصیّة النص، من خلال الدور الکبیر الذی تؤدّی أدواتها فی ربط عناصر النص الشکلیة ربطاً یضمن له استمراریة المعنی ویساهم فی تماسُکه ویُقدّم هالیدای و رقیّة حسن نموذجاً لهذه الأدوات باعتبارها مصدراً اساسیاً للإتّساق النصّی؛ لما لها دورٌ اساسیٌ فی بیان کیفیّة ترابط الجُمل، لأنّ فهمَ بعض العناصر فی الجملة یتمّ بعد الرجوع إلی جملة أخری سابقة أو لاحقة وهذه الأدوات هی الربط المُعجمی وأدوات الوصل والحذف والإحالة. وأما تقوم هذه الدراسة علی رصد عددٍ من عناصر الإتساق الّذی قدّمه الباحثان هالیدایورقیة حسن فی إحدی القصائد الشعریة التی أنشدها الشاعر العراقی سعدی یوسف(1934ق) وهی قصیدة مجاز وسبعة أبواب من أطول قصائد الشاعر وهو نصٌّ یتعاملُ مع ما وقع فیه من حوادث هامّة. نکشف فی هذه القصیدة علی المنهج الذی یتبعه هذا البحث هو التوصیفی- التحلیلی عن آلیّات الاتساق من خلال تقسیم الإتّساق إلی ثلاثة المحاور التی تتمثّل فی الإتّساق الصوتی والإتّساق المُعجمی والإتّساق النحوی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - مقارنة المفعول فیه فی النحو العربی وقواعد اللغة الفارسیة
        سیده رقیه مهری‌نژاد
        إن قواعد اللغة هی مجموعة من القوانین الجاریة علی بنیة الکلمات، الجمل، الحروف، الأصوات والمعانی فی اللغة. بعبارة أخری قواعد اللغة هی مجموعة من القوانین والأسالیب التی یتعلمها اللغویون بشکل تلقائی ویتعلمها متعلموا اللغة لفهم أقوال اللغویین وکتاباتهم بشکل أفضل. تشکل قواعد چکیده کامل
        إن قواعد اللغة هی مجموعة من القوانین الجاریة علی بنیة الکلمات، الجمل، الحروف، الأصوات والمعانی فی اللغة. بعبارة أخری قواعد اللغة هی مجموعة من القوانین والأسالیب التی یتعلمها اللغویون بشکل تلقائی ویتعلمها متعلموا اللغة لفهم أقوال اللغویین وکتاباتهم بشکل أفضل. تشکل قواعد اللغة علی وجه العموم، فی أمر التقسیم التقلیدی من الفرعین؛ الصرف(معرفة الکلمات) والنحو(معرفة الجمل). إن الصرف والنحو معاً یشکلان قواعد اللغة. تُسمی مجموعة القواعد والقوانین التی تحکم علی بنیة اللغة، الصرف والنحو فی العربیة ودستور فی الفارسیة. والمقالة هذه تدرس المقارنة بین اللغتین فی مجال قیدی الزمان والمکان فی الفارسیة وظرفی الزمان والمکان فی العربیة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - ملامح التجدید فی منهجیة کتاب «الدر المصون فی علوم الکتاب المکنون» لِلسمین الحلبی
        امیرحسین رسول نیا عباس اقبالی نعمت الله حسنی ساطحی
        الدر المصون فی علوم الکتاب المکنون کتاب فی علوم القرآن، وهو فی نفس الوقت یعد تفسیراً للقرآن، یشتمل فی إعراب الآیات القرآنیة، وعلم القراءات، والنحو واللغة، والشعر، والبلاغة، وغیرها من العلوم، من تألیف السمین الحلبی. إنَّ الحلبی یوظّف فی هذا الکتاب من أسلوب قیّم فی مادّته چکیده کامل
        الدر المصون فی علوم الکتاب المکنون کتاب فی علوم القرآن، وهو فی نفس الوقت یعد تفسیراً للقرآن، یشتمل فی إعراب الآیات القرآنیة، وعلم القراءات، والنحو واللغة، والشعر، والبلاغة، وغیرها من العلوم، من تألیف السمین الحلبی. إنَّ الحلبی یوظّف فی هذا الکتاب من أسلوب قیّم فی مادّته ومنهجه الذی حظی بالثناء والتقدیر من جانب علماء النحو والبلاغة، ونهلوا منه وتتلمّذوا علیه ویساعد هذا الأثر الممتاز فی فهم معانی القرآن ومحاولة کشف أسراره ودقائقه غایة یجب أن یصبو إلیها الإنسان. وتکمن أهمیّة هذا البحث فی أنَّه سیظهر التقنیّات الجدیدة فی إیراد المفاهیم النحویة والبلاغیة بین تفسیر السُوَر القرآنیة مثل توظیف المصطلحات "لیس یجید، حسن، قوی" و أیضاً مسألة العدول النحوی، وثنائیة وظیفة الإعراب بین الجملات العربیة وما أتی به من جدید فیها. واعتمدنا فی هذه المقالة بمنهج الوصفی- التحلیلی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - المفهوم المخالف لجملة الشرط والوصف والحصر والغایة من وجهة نظر النحاة والأصولیین
        عبدالجبار زرگوش نسب
        تعد کیفیة دلالة اللفظ علی المعنی من أهم المباحث اللغویة البیانیة التی تمیزت دراستها بالتعمق فی مباحث اصول الفقه، فالصلة بین اللغة العربیة وأصول الفقه ناتجة عن طبیعة النصوص الشرعیة التی یتناولها اصول الفقه لإستنباط الاحکام الشرعیة. هذه الصلة أخذت شکلا آخر بعد انقسام علم چکیده کامل
        تعد کیفیة دلالة اللفظ علی المعنی من أهم المباحث اللغویة البیانیة التی تمیزت دراستها بالتعمق فی مباحث اصول الفقه، فالصلة بین اللغة العربیة وأصول الفقه ناتجة عن طبیعة النصوص الشرعیة التی یتناولها اصول الفقه لإستنباط الاحکام الشرعیة. هذه الصلة أخذت شکلا آخر بعد انقسام علم اللغة العربیة إلی علوم منها النحو فبرزت صلة أخری بین النحو وأصول الفقه. فمن تلک المباحث المشترکة دلالة الجملة علی المفهوم المخالف، فالمفهوم المخالف هو المدلول الالتزامی للجملة. البحث عنه بحث عن مدلول الجملة ودلالة النص علی ما یحمله من معنی سواء کان المعنی الحقیقی أو الاستعمالی أو الوظیفی. الجملة المقیدة بأدوات نحویة أو ذات ترکیب خاص تدل أحیاناً علی معنی مناقض لمعنی المنطوق، وهو الحکم بنفی النسبة عند انتفاء القید وهذا هو المفهوم المخالف، فالمفهوم المخالف إذن مدلول لأدوات الحصر، والشرط، والاستثناء، والغایة أو لترکیب خاص کالوصف. إنّ الأصولیین فی تقسیمهم لدلالة الکلمة قدموا نوعاً سلبیاً من هذه الدلالة اطلقوا علیه مفهوم المخالفة، ولهذا المفهوم أهمیة بالغة عند الحدیث عن القیم الخلافیة التی تتکون منها الأنظمة اللغویة. فاستنباط الأحکام من الآیات والأحادیث یمر عبر مراحل متعددة بمعرفة أوضاع الألفاظ بالنسبة للمعانی، ثم ماهیة الاستعمال اللفظی للمعنی وطرق الاستنباط عبر ما یعرف بالدلالات فهی قواعد أصولیة لغویة ترسم منهج الاجتهاد فی معرفة دلالة النص علی المعنی. تطرقت هذه الدراسة بأسلوب وصفی تحلیلی لآراء حول دلالة الجملة علی المفهوم المخالف. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - دراسة مظاهر الدلالة عند عبدالقاهر الجرجانی
        فاطمه کاظمی
        قد إستطاع عبدالقاهر الجرجانی وضع نظریة واضحة للدلالة فی التراث الاسلامی تعرف بنظریة النظم وضع فیها قوانین عامة للدلالة اللغویة علی مستوی الترکیب وجعل علم معانی النحو أساسا صلبا لهذه النظریة. قد تمیزت نظریة النظم بنظرة ثاقبة عمیقة قائمة علی حسن الصیاغة وتوخی معانی النحو. چکیده کامل
        قد إستطاع عبدالقاهر الجرجانی وضع نظریة واضحة للدلالة فی التراث الاسلامی تعرف بنظریة النظم وضع فیها قوانین عامة للدلالة اللغویة علی مستوی الترکیب وجعل علم معانی النحو أساسا صلبا لهذه النظریة. قد تمیزت نظریة النظم بنظرة ثاقبة عمیقة قائمة علی حسن الصیاغة وتوخی معانی النحو. فالنظم فی نظر الجرجانی تعلیق الکلم بعضها ببعض والبلاغة لا ترجع إلی فصاحة اللفظ وبلاغته وإنما إلی النظم ومنهج الصیاغة ومعنی ذلک هو أن الکلمة لا قیمة لها فی ذاتها بل فی علاقتها فی ترکیب لغوی ما، لذلک لا یحکم علی الکلمة بشکل مستقل بل یدرس الکلمة حین الدخول فی سیاق لغوی ما، وهذا السیاق هو الذی یحدث انسجام الدلالة ویبرز فیه المعنی علی وجه یتقبله العقل. هذه الدراسة فی جزء یسیر مما یمکن درسه فی تراث البلاغة الزاخر محاولة لإلقاء الضوء علی دراسة مظاهر دلالة عند الجرجانی وتهدف إلی بیان تناوله للدلالة وکیفیة إهتمامه بها. یقوم منهج البحث علی المنهج الوصفی- التحلیلی الذی یتتبع الدلالة عند الجرجانی ویحاول إبراز کیفیة العلاقة بین الدال والمدلول من وجهة نظر الجرجانی وکذلک یدرس أنواع الدلالة عند الجرجانی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - منظومة «ما یغنی عن المغنی» النحویة المعاصرة وشارحها
        زینب رضاپور
        تعتبر منظومة ما یغنی عن المغنی من المنظومات النحویة التعلیمیة التی تنتمی إلی علی أکبر نهاوندی. إهتمّ الأدیب المعاصر، محمد فرید نهاوندی، بشرحها وسمّاها شرح الجمل أو مکمّل السیوطی. یرصد هذا البحث تسلیط الأضواء علی مبدع هذه المنظومة النحویة وشارحها. لم یستطع کتّاب‌ السیر و چکیده کامل
        تعتبر منظومة ما یغنی عن المغنی من المنظومات النحویة التعلیمیة التی تنتمی إلی علی أکبر نهاوندی. إهتمّ الأدیب المعاصر، محمد فرید نهاوندی، بشرحها وسمّاها شرح الجمل أو مکمّل السیوطی. یرصد هذا البحث تسلیط الأضواء علی مبدع هذه المنظومة النحویة وشارحها. لم یستطع کتّاب‌ السیر والتراجم التمییز بین الشارحین الذین اندرجا فی المنظومات النحویة ضمن مسمّی واحد. اعتمدت فی إعداد هذا البحث علی المنهج الوصفی- التحلیلی، ثمّ تقف الدراسة عند تعریف خالق المنظومة وشارحها موجزةً للکشف عن أهمّ المواضیع النحویة الواردة فی هذه المنظومة النحویة المعاصرة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - اللغة العربیة المعاصرة بین النشأة والتعلیم
        فاطمه شریف زاده یزدی محمد جنتی فر
        إن اللغة رموز ملفوظة وإشارات متفق علی دلالتها تستعمل للتعبیر عن المعانی وهی أوسع من الکلام لأن الکلام یقتصر علی الرموز الملفوظة أی الکلمات أو الألفاظ، وهی مؤلفة من مقاطع صوتیة أو علی الأقل من مقطع صوتی واحدکما فی (لِ) من (ولَی) و(رَ) من (رأی)؛ فهما فِعلا أمر واللغات أحا چکیده کامل
        إن اللغة رموز ملفوظة وإشارات متفق علی دلالتها تستعمل للتعبیر عن المعانی وهی أوسع من الکلام لأن الکلام یقتصر علی الرموز الملفوظة أی الکلمات أو الألفاظ، وهی مؤلفة من مقاطع صوتیة أو علی الأقل من مقطع صوتی واحدکما فی (لِ) من (ولَی) و(رَ) من (رأی)؛ فهما فِعلا أمر واللغات أحادیة الهجاء وفیه تدرج اللغة الصینیة ولهجاتها وطائفة من اللغات حامیة وسامیة، ومنها المصریة القدیمة والقبطیة واللغة العربیة من اللغات السامیة والمنسوبة إلی سام بن نوح. و أشهر هذه اللغات العربیة والسامیة والعبرانیة. أما الفارسیة لیست من اللغات السامیة وهی من اللغات الأریة نسبة إلی آریا وهو لفظ یراد به جمیع مملکة الفرس مثل لفظ ایران. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - النحو وحکایۀ نشأته
        مهدی ممتحن
        یذهب بعض اللغویین إلی أنّ الکلمۀ فی اللغۀ العربیۀ وضعت فی أولّ أمرها علی هجاء واحد، وتصرف المتکلمون فیها تصرفا یختلف باختلاف البلاد، والقبائل والبیئات، فکان لکلّ زیادۀ، أو حذف، أو قلب، أو إبدال فکرۀ خاصۀ، وفریق آخر أخذ یقول: أن الکلمۀ وضعت فی أول نشوءها علی ثلاثه أحرف أ چکیده کامل
        یذهب بعض اللغویین إلی أنّ الکلمۀ فی اللغۀ العربیۀ وضعت فی أولّ أمرها علی هجاء واحد، وتصرف المتکلمون فیها تصرفا یختلف باختلاف البلاد، والقبائل والبیئات، فکان لکلّ زیادۀ، أو حذف، أو قلب، أو إبدال فکرۀ خاصۀ، وفریق آخر أخذ یقول: أن الکلمۀ وضعت فی أول نشوءها علی ثلاثه أحرف أو أکثر، ولذلک کثرت اللغات، والألحان حول ذلک، إلی أن بلغت هذه اللغۀ حتی الیوم عمراً مدیداً یجوز أن نسمّیه بالکهولۀ، لأنّ مئات السنین قد مرّت علیها، وأهم ما یعمر فی هذه اللسان، أصول کلمها، وتراکیب حروفها، وأوزانها أو صیغها حتی أصبحت اللغۀ فی حرز حریز من القوۀ، والمناعۀ، ومقارعۀ أعدائها. وأصبحت حکایۀ ظهور النحو فی هذه اللغۀ مشکوکۀ، فهل النحو مدون من قبل شخص خاص أم ألف علی مرور الزمن؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - تحلیل مسیریابی با تعامل بین پیکره‌بندی و ارتباط فضایی بر اساس ابزار نحو فضا
        سید تاج الدین منصوری اسماعیل ضرغامی
        توانایی در خواندن مسیر به عوامل بسیاری وابسته است. یکی از این عوامل پیکره‌بندی فضا و ارتباطات فضایی می‌باشد. هر چه میزان خوانایی مسیر بالاتر باشد، افراد راحت‌تر با محیط تعامل برقرار می‌نماید و احساس امنیت بیشتری در فضا می‌کنند. مسیریابی در فضاهای عمومی با سیرکولاسیون پی چکیده کامل
        توانایی در خواندن مسیر به عوامل بسیاری وابسته است. یکی از این عوامل پیکره‌بندی فضا و ارتباطات فضایی می‌باشد. هر چه میزان خوانایی مسیر بالاتر باشد، افراد راحت‌تر با محیط تعامل برقرار می‌نماید و احساس امنیت بیشتری در فضا می‌کنند. مسیریابی در فضاهای عمومی با سیرکولاسیون پیچیده مانند فضاهای داخلی بیمارستان، به دلیل تراکم فضاها، مسیرهای متعدد و گاه هم‌شکل، بسیار دشوار است. بنابراین این پژوهش باهدف، تحلیل مسیریابی با تعامل بین پیکره‌بندی و ارتباط فضایی بر اساس ابزار نحو فضا در مسیرهای داخلی بیمارستان تأمین اجتماعی خرم‌آباد صورت می‌گیرد. در این پژوهش، برای ارزیابی این موضوع، یک توصیف ساختاری از مبانی نظری نحو فضا و نظریه‌های مسیریابی ارائه می‌شود. بر همین اساس، برای رسیدن به هدف پژوهش، با استفاده از نرم‌افزار Depthmap X 0.50 و با استخراج روش‌های مبتنی بر گراف و تفسیر نمودارهای دید محوری، اتصال‌پذیری، هم پیوندی و عمق فضا، ادراک و تفسیر مردم از مسیریابی در فضای داخلی بیمارستان تبیین می‌گردد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که هر میزان درجه اتصال‌پذیری و طول محوری مسیر بیشتر باشد، خوانایی آن بیشتر است. از طرف دیگر هم پیوندی فضاها با درجه و میزان عمق فضایی رابطه معکوس دارد. همچنین بر اساس نتایج، کاهش موانع دید، افزایش نشانه‌ها، افزایش اتصال‌پذیری و هم پیوندی و همچنین کاهش درجه و میزان عمق فضایی می‌تواند خوانایی مسیر را افزایش دهد و افراد راحت‌تر مسیر مناسب را انتخاب نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - تبیین الگوی حاکم بر پیکره‌بندی فضایی خانه‌های دوره قاجار در دزفول با تأکید بر تئوری نحو فضا
        ناصر قانعی فر حسن رضائی وحید احمدی
        نظام فضایی-کالبدی در سکونتگاه‌های انسانی بیانگر تعاملات اجتماعی، رفتارها و کنش‌های موجود در جامعه است و معماری با سازمان‌دهی و ارتباط میان فضاها، معنای نهفته در ساختار اجتماعی را آشکار می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف تبیین ساختار اجتماعی خانه‌های تاریخی دزفول، به این پرسش پ چکیده کامل
        نظام فضایی-کالبدی در سکونتگاه‌های انسانی بیانگر تعاملات اجتماعی، رفتارها و کنش‌های موجود در جامعه است و معماری با سازمان‌دهی و ارتباط میان فضاها، معنای نهفته در ساختار اجتماعی را آشکار می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف تبیین ساختار اجتماعی خانه‌های تاریخی دزفول، به این پرسش پاسخ می‌دهد که: پیکره‌بندی فضایی خانه‌ها در دوره‌ی قاجار بیانگر چه الگویی است؟. دوره‌ی قاجار به دلیل حفظ پیوستگی در معنای خانه انتخاب شده و جامعه‌ی آماری شامل کلیه خانه‌‌های شهر دزفول طی آن دوره است. حجم نمونه شامل 10 خانه از میان خانه‌هایی بدون مداخلات و تغییرات کالبدی مؤثر، به روش نمونه‌‌گیری هدفمند تعیین گردید. روش تحقیق به‌صورت ترکیبی و به شیوه‌ی توصیفی-تحلیلی بر پایه‌ی استدلال منطقی می‌باشد. گردآوری اطلاعات نیز بر مبنای مشاهدات میدانی و با استناد به منابع و نقشه‌های معتبر بوده، همچنین استخراج و تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار A-Graph صورت گرفته است. خانه‌های مورد مطالعه بر حسب تعداد و محل قرارگیری حیاط به پنج گروه تقسیم‌بندی و تاثیر شاخص‌های ارتباط، هم‌پیوندی، عمق و مرتبه نسبی بر تعاملات و محرمیت ارزیابی می-شود. وجود شوادان در خانه‌های دزفول به عنوان جنبه‌ای جدید نسبت به سایر مطالعات نحو فضا می‌باشد. پژوهش حاضر نشان می‌دهد در الگوی حاکم بر خانه‌های دوره‌ی قاجار، حیاط و ایوان دارای بالاترین ارزش تعاملات و کمترین میزان از محرمیت هستند و به عنوان نفوذپذیرترین فضاها قلمداد می‌شوند. نتایج پژوهش همچنین بیانگر یکپارچگی بالا در فضای شوادان بوده که این الگو همراه با حفظ محرمیت در ریزفضاهای آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - تبیین شاخص های کیفیت بصری مسکن آپارتمانی شیراز به روش نحو فضا
        سارا محبی نژاد خسرو موحد علی اکبر حیدری ملیحه تقی پور
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌ها چکیده کامل
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌های مناسبی به ارزیابی این موضوع در مسکن آپارتمانی شیراز به عنوان کلان شهر جنوبی کشور با توجه به موقعیت خاص جغرافیاییش بپردازد. شاخص‌ها به روش کلی نحو فضا و بوسیله نرم‌افزار دپس-مپ و نمودار و روابط ریاضی تجزیه و تحلیل می‌شوند. جامعه آماری شامل 50 نوع پلان آپارتمان مسکونی از سه منطقه شیراز که بیشترین تعداد آپارتمان مسکونی را دارا می‌باشند، انتخاب شده است. در پژوهش حاضر بر مبنای مطالعات انجام شده علاوه بر ارائه پیشنهاداتی جهت بالا بردن کیفیت بصری مسکن، الگوی طرح‌واره مناسب مسکن آپارتمانی نیز ارائه شده‌است و مشخص شد، ارتباط مستقیم آشپزخانه یا سالن با تراس با قابلیت و کنترل‌دید بیشتر از فضاهای عمومی منزل به این فضا، ضمن تاکید به آن، عاملی موثر در ایجاد کیفیت بصری مطلوب مسکن آپارتمانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - تحلیل سبک‌شناختی حکایتی از تذکرةالاولیا عطار نیشابوری با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی
        ویدا علی عسگری فرهاد طهماسبی ساره زیرک
        سبک‌شناسی گفتمانی متأثر از تحلیل گفتمان انتقادی و زبان‌شناسی نقش‌گراست که در متن‌های ادبی از سطح جمله فراتر می‌رودو متن را در بافت موقعیت تحلیل می‌کند. در این شیوه علاوه بر تحلیل‌های سبک‌شناسی سنتی، محتوا، تأثیرگذاری افکار، ایدئولوژی و فضای آفرینش متن تبیین و بررسی می‌ش چکیده کامل
        سبک‌شناسی گفتمانی متأثر از تحلیل گفتمان انتقادی و زبان‌شناسی نقش‌گراست که در متن‌های ادبی از سطح جمله فراتر می‌رودو متن را در بافت موقعیت تحلیل می‌کند. در این شیوه علاوه بر تحلیل‌های سبک‌شناسی سنتی، محتوا، تأثیرگذاری افکار، ایدئولوژی و فضای آفرینش متن تبیین و بررسی می‌شود. این پژو هش به روش توصیفی – تحلیلی برای کشف و شناخت لایه‌های گوناگون تذکرةالاولیا به عنوان اثرعرفانی برجسته، رابطۀ لایه‌های متن و زبان و ایدئولوژی نویسنده را بررسی می‌کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهدکه در لایه واژگان کاربرد واژگان دینی تحت تاثیر ایدئولوژی متن یعنی زهد و آخرت گرایی است وخواننده را به گفتمان زاهدانه ارجاع می‌دهد؛ بسامد فراوان وجوه اخباری و امری و افعال معلوم قطعیت و جزمیّت متن را در لایۀ نحوی در پی داشته است و در لایه کاربردشناسی وجه شناختی تصریحی و ترغیبی در قالب جملات اخباری فراوان بکاررفته است که نشان دهندۀ آگاهی، باور و شناخت نویسنده از موضوعاتی است که مطرح می‌کند و در واقع خواسته‌ها واحساسات درونی، دغدغه مندی‌های خود را در خلال حکایات به خوانندگان گوشزد می‌کند؛ کلان ‌لایۀ این حکایت ترغیب و تشویق آحاد مردم به ترک دنیا و پرهیز از نفسانیات است و بن ایدئولوژی آن زهد و آخرت گرایی است و وجه غالب گفتمان زاهدانه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - بررسی و تبیین ویژگی های صرفی و نحوی تاریخ سیستان
        لیلا جانی علی محمد سجادی
        اقبال محققان ادبی ما به آثار منثور کمتر از متون منظوم است. حاصل آنکه برخی از آثار منظوم فارسی با چاپ ها و تصحیح های مختلف، با فرهنگ ها و فهرست های مناسب (فرهنگ های واژگانی) در دسترس اهل فن قرار دارد، در حالی که چه کم است تعداد آثار منثوری که این چنین به جامعه علمی و فره چکیده کامل
        اقبال محققان ادبی ما به آثار منثور کمتر از متون منظوم است. حاصل آنکه برخی از آثار منظوم فارسی با چاپ ها و تصحیح های مختلف، با فرهنگ ها و فهرست های مناسب (فرهنگ های واژگانی) در دسترس اهل فن قرار دارد، در حالی که چه کم است تعداد آثار منثوری که این چنین به جامعه علمی و فرهنگی ما عرضه شده باشد، گفتنی است برای بازشناساندن اهمیت و اعتبار راستین متون منثور فارسی، در آن آثار، زمینه و امکان کنکاش از دیدگاه های گوناگون وجود دارد. بدین منظور در این مقاله تلاش شده که درباره کتاب تاریخ سیستان (تألیف حدود 445 هـ. ق) که یکی از مآخذ عمده نخستین دوره تطور نثر فارسی است تحقیقی انجام شود. تایخ سیستان از آثار ناشناخته و فراموش شده زبان فارسی بود تا اینکه اعتمادالسلطنه وزیر انطباعات عصر ناصری، آن را به صورت پاورقی در روزنامه ایران از شماره 474 تا 564 به تاریخ (1302- 1299 هـ. ش) به چاپ رساند. سپس استاد فرزانه ملک الشعرا بهار این کتاب را با مقدمه عالمانه ، پاورقی ها و حواشی ارزشمند در سال 1314 هـ. ش تصحیح و چاپ کرد. و این پژوهش براساس همین نسخه اخیر فراهم گردیده است که به بررسی و تبیین ویژگی های صرفی و نحوی این کتاب می پردازد. ابتدا (مباحث صرفی) در خصوص مقولات صرفی مانند فعل، اسم، صفت و ضمیر ... و کاربرد آنها بررسی سپس (مباحث نحوی) به موضوعاتی مانند مطابقت نهاد و فعل، ساختمان جمله های ساده و مرکب، تقدیم و تأخیر ارکان در جمله ، حذف و عطف در جمله و ... پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - تحلیل و نقد و مقایسه دستوری دو بخش کتاب تاریخ سیستان
        لیلا جانی علی محمد سجادی
        تاریخ سیستان یکی از ارزنده‌ترین کتاب های تاریخی دوره تکوین است. این کتاب شامل دو قسمت متمایز از یکدیگر است که دو سبک مختلف از دو دوره متفاوت دارد و به وسیله‌ دو تن نگارش یافته است. قسمت اول آن تا حوادث سال (445- 444 هـ) یعنی اوایل عهد تسلط سلاجقه و.... و قسمت دوم بعد از چکیده کامل
        تاریخ سیستان یکی از ارزنده‌ترین کتاب های تاریخی دوره تکوین است. این کتاب شامل دو قسمت متمایز از یکدیگر است که دو سبک مختلف از دو دوره متفاوت دارد و به وسیله‌ دو تن نگارش یافته است. قسمت اول آن تا حوادث سال (445- 444 هـ) یعنی اوایل عهد تسلط سلاجقه و.... و قسمت دوم بعد از آن را تا حوادث سال (725 هـ ق) شامل می شود که در اوایل قرن هشتم نگارش یافته است. بررسی زبانی تاریخ سیستان می تواند ویژگی های زبان نوشتار دوره‌های آن را از جهت واژگان، دستگاه فعل، نحو، ساخت جمله و ... نشان دهد. در این جستار سعی شده است با مقایسه دو بخش این اثر از جهت صرفی و نحوی و محتوایی، تفاوت ها و شباهت های آنها بیان شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - «واژه ها را باید شست » بررسى آشنایى زدایى در اشعار سهراب سپهرى
        مریم مرادی
        در فایل اصل مقاله موجود است.
        در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - تحلیل و تفسیر «وجهیت و صدای دستوری» در متون ادبی (آرش کمانگیر) و (درفش کاویان)
        سیدحسین وحید عرب احمد ذاکری
        در تحلیل سبک شناسانۀ متن و بیان دیدگاه شاعر، واکاوی و شناخت مقوله های نحوی وجهیت و صدای دستوری اهمیت بسیاری دارد. هدف این مقاله کشف پیوند میان وجهیت با معنای سخن و چگونگی میزان قطعیت متن شعر و قاطعیت کلام شاعر است. برای یافتن چگونگی رابطۀ زبان شاعر با جهان بینی وی، با چکیده کامل
        در تحلیل سبک شناسانۀ متن و بیان دیدگاه شاعر، واکاوی و شناخت مقوله های نحوی وجهیت و صدای دستوری اهمیت بسیاری دارد. هدف این مقاله کشف پیوند میان وجهیت با معنای سخن و چگونگی میزان قطعیت متن شعر و قاطعیت کلام شاعر است. برای یافتن چگونگی رابطۀ زبان شاعر با جهان بینی وی، با روش توصیفی-تحلیلی، سه متغیر نحوی وجهیت فعل، قید و صفت با دو صدای نحوی فعال و منفعلِ در بافت شعر دو منظومۀ ارزشمند ادب معاصر؛ آرش کمانگیر و درفش کاویان مورد بررسی قرارگرفت. یافته های حاصل از پژوهش، نشان داد که میان ساختارهای نحوی با محتوای سخن، یک رابطۀ همسو و مکمل بر قرار است. وجه اخباری به عنوان وجه غالب با درجه بیان قطعی از اسطوره آرش و قهرمانِ ملی کاوۀ آهنگر خبر می دهد که کسرایی و مصدق، با علاقۀ وافر و مبتنی بر نیاز جامعه، به باززایی آن اسطوره ها دست زده اند. پربسامدترین صدای دستوری، صدای منفعل است. اما از آنجا که در این تحقیق، همه جملاتِ حاوی فعل لازم و فعل اسنادی ماهیت منفعل ندارند، عکس معیار تشخیص عمل کرده و صدای فعال بر صدای منفعل غلبه می یابد و به موضع اقتدار کلام گویندهمی افزاید. از تلاقی دولایۀ نحوی در این دو اثرحماسی، چهار مولفه سبکیِ؛ نحو شعری پویا، صورت سبکی احساسی و آرمانگرا، دو دیدگاه امید و ناامیدی و دو موضِع آشکار و پنهان ایجاد شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - بررسی هنجار گریزی زمانی در مجموعه داستان های غزاله علیزاده (از کتاب باغزاله تا ناکجا)
        معصومه زارع کهن آذر دانشگر
        از شگردها و شیوه های برجسته سازی کلام در بین صاحبانِ آثار ادبی، هنجارگریزی و خروج از زبان معیار(نُرم)آن عصر می باشد.هنجارگریزی یکی از معیارهای زیبایی شناسی ادبی محسوب می شود،و همچنین به کاربردن واژگان و ساختاری است که در گذشته متداول بوده است؛ودارای انواع گوناگونی است. چکیده کامل
        از شگردها و شیوه های برجسته سازی کلام در بین صاحبانِ آثار ادبی، هنجارگریزی و خروج از زبان معیار(نُرم)آن عصر می باشد.هنجارگریزی یکی از معیارهای زیبایی شناسی ادبی محسوب می شود،و همچنین به کاربردن واژگان و ساختاری است که در گذشته متداول بوده است؛ودارای انواع گوناگونی است. ازجمله: هنجارگریزی آوایی، نوشتاری ،زمانی و غیره. این تحقیق به بررسی هنجارگریزی زمانی(باستانگرایی) در مجموعه داستان های غزاله علیزاده در کتاب با غزاله تا ناکجا پرداخته است.هنجارگریزی زمانی دارای زیرمجموعه های نحوی و واژگانی است؛ برآیند پژوهش در این مقاله نشان می دهد که هنجارگریزی زمانی در مجموعه داستان های کوتاه این نویسنده به شکل: کاربرد واژگان کهن و کم کاربرد،کاریرد نام شغل ها بصورت کهن،تضمین شعری، ضرب المثل،افعال کهن وکم کاربرد،حذف فعل، وجه وصفی و سجع و تقدیم فعل منعکس است.روش تحقیق در این مقاله بصورت تحلیلی – تو صیفی بوده و مؤلف پس از بیان مبانی نظری مرتبط با موضوع به بررسی موارد هنجارگریزی زمانی در سبک این نویسنده پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - بررسی مقایسه ای کارکرد آرکائیسم در حوزه‌ی زبان اشعار فروغ فرخ زاد و پروین اعتصامی
        معصومه موسوی ساداتی کامران پاشایی فخری پروانه عادل زاده
        آرکائیسم، نوعی هنجارگریزی و انحراف از زبان معمول و نُرم و به کار بردن واژگان منسوخ یا شیوه ی نحوی مهجور و غیر متداول زبان امروزی است، درک اصطلاح مزبور نیازمند تأمل در زبان و تحولات آن است. تحول در زبان، در طول زمان امری طبیعی است که بعضی واژگان در ساختار زبان وارد شده و چکیده کامل
        آرکائیسم، نوعی هنجارگریزی و انحراف از زبان معمول و نُرم و به کار بردن واژگان منسوخ یا شیوه ی نحوی مهجور و غیر متداول زبان امروزی است، درک اصطلاح مزبور نیازمند تأمل در زبان و تحولات آن است. تحول در زبان، در طول زمان امری طبیعی است که بعضی واژگان در ساختار زبان وارد شده و بعضی از آن ها از این چرخه خارج می شوند در این مقاله اشعار دو شاعر معاصر پروین اعتصامی و فروغ فرخ زاد به شیوه‌ی کتابخانه ای بررسی‌شده است. پیوند پروین اعتصامی با سبک خراسانی و عراقی باعث شد که باستانگرایی به صورت متنوع و چشمگیر در اشعارش مشهود باشد و شاید استواری و فخامت شعری پروین اعتصامی، پیوستگی اشعار او به ادبیات کهن و غنی کشورمان باشد؛ اما باستان گرایی در اشعار فروغ فرخ زاد هم عصر شاعر با توجه به نوگرا بودن شاعر و نزدیکی زبان او به گفتار امروزی و کاربرد واژگان امروزی،در اشعار او چشمگیر نبوده و شاید در بعضی مواقع باعث آسیب پذیری زبان نرم فروغ شده است. در این مقاله دوازده شعر از دفتر اسیر فروغ و ده قصیده از اشعار پروین مورد بررسی تطبیقی قرارگرفته است؛ و نشان داده‌شده است که فروغ در استفاده از انواع قیدهای مختص و مشترک و تتابع اضافات و کاربرد تنسیق الصفات به طریق قدما رفته است. پروین نیز در استفاده از واژگان کهن، تخفیف های آوایی، کاربرد فعل ها به صورت باستانی و از لحاظ نحوی استفاده ی حروف به جای هم از این روش بهره برده است. اهمیت آرکائیسم در استفاده از تجربههای کهن و ادامه ی مرده ریگ هنر قدیم در هنر امروز است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - تحلیل العناصر اللغویّة فی شعر قیصر أمین بور من الوجهة الأسلوبیّة
        عباس کنجعلی نعمان أنق
        یعدّ قیصر أمین بور (2007-1959م) من الشخصیّات البارزة التی تملک أسلوباً خاصّاً فی الشعر الفارسی المعاصر، إذ یتمیّز أسلوبه بلغة شعریّة متفردة تتجلّى فی ثلاثة محاور هی الألفاظ والتراکیب والنحو، وتسعى هذه المقالة للبحث عن أهمّ الخصائص اللغویّة فی شعر أمین بور اعتماداً على ه چکیده کامل
        یعدّ قیصر أمین بور (2007-1959م) من الشخصیّات البارزة التی تملک أسلوباً خاصّاً فی الشعر الفارسی المعاصر، إذ یتمیّز أسلوبه بلغة شعریّة متفردة تتجلّى فی ثلاثة محاور هی الألفاظ والتراکیب والنحو، وتسعى هذه المقالة للبحث عن أهمّ الخصائص اللغویّة فی شعر أمین بور اعتماداً على هذه المحاور الثلاثة، للکشف عن أسلوب الشاعر الخاصّ على مستوى اللغة، والإجابة عن السؤال الأساسی التالی "ما هی أهمّ خصائص شعر أمین بور فی بناء أسلوبه الخاصّ؟". وتعدّ سهولة التعبیر، والحداثة، والتجدید فی الألفاظ والتراکیب، وتناسب الألفاظ (مراعاة النظیر)، وبروز بعض الألفاظ، والتلاعب بالکلمات والمعانی، واستعمال الرمز والبنیة النثریة للجمل، من أهمّ الخصائص اللغویة لأمین بور، والتی ستکون محلاً للبحث والتحلیل فی هذه المقالة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - قراءة فی قصیدة "بطاقة هویة" لمحمود درویش فی ضوء نحو النص
        علی زائری
        نحو النص مصطلح من المصطلحات اللسانیة الحدیثة إذ یهدف إلى التحلیل اللغوی للنص، فهو نمطٌ من التحلیل ذو وسائل بحثیة مرکّبة، تمتدّ قدرتها التشخیصیة إلى مستوى ما وراء الجملة، بالإضافة إلى فحصها لعلاقة المکوّنات الترکیبیة داخل الجملة. تهدف ﻫﺫﻩ ﺍلدﺭﺍﺴﺔ ﺇﻟﻰ معالجة نحو ﺍﻟﻨﺹ وتطب چکیده کامل
        نحو النص مصطلح من المصطلحات اللسانیة الحدیثة إذ یهدف إلى التحلیل اللغوی للنص، فهو نمطٌ من التحلیل ذو وسائل بحثیة مرکّبة، تمتدّ قدرتها التشخیصیة إلى مستوى ما وراء الجملة، بالإضافة إلى فحصها لعلاقة المکوّنات الترکیبیة داخل الجملة. تهدف ﻫﺫﻩ ﺍلدﺭﺍﺴﺔ ﺇﻟﻰ معالجة نحو ﺍﻟﻨﺹ وتطبیقه على قصیدة "بطاقة هویة" لمحمود درویش. ﻭقد ساﺭ ﺍلبحث ﻟﺘﺤقیق مسعاه بما یقتضیه ﺍﻟﻤﻨﻬﺞ، ﻓﺘﻨﺎﻭل بدﺍیةً مفهوم نحو ﺍﻟﻨﺹ ﻭنشأته، ثم ﻋﺭﺽ ﻟﻐﺭضه ومهمته ﻭعناصره ﺍﻟﻨﺼﻴﺔ ﻭﻟﻤﺴﺎریه التطبیقیین ﻓﻲ قصیدة "بطاقة هویة" ﻭﻫﻤﺎ تفسیر الترابط ﺍﻟﻨﺼﻲ ضمن ﺍﻟﺴﻴﺎﻕ ﺍﻟﻠﻐﻭﻱ، وتفسیر الترابط ﺍﻟﻨﺼﻲ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩاً ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺴﻴﺎﻗﺎﺕ ﻏﻴﺭ اللغویة. وخلصت الدراسة إلى أن هذا النص یتمتّع بإطار منسجم ومتماسک، وترتبط أجزائها بشکل متواصل ومتسلسل سواء فی الأبنیة الکلیة أو الجزئیة؛ فالتقنیات اللسانیة المستخدمة فی النص جاءت لتحقیق غرضه وهدفه. فمقاطعه الستة أو ما نسمیها بالأبنیة الکلیة، کلّها مترابطة ومتماسکة وعند تفکیک کل بنیة کبرى إلى أبنیة صغرى نجد الشاعر قد استخدم أسالیب لغویة - لسانیة شتّى لتحسین صیرورة تکوّن النص. بالإضافة إلى ذلک، تبرز المعطیات اللغویة کالإحالات والحذف والتکرار والعطف بشکل جلی ّفی القصیدة بما یؤکد – مرة أخرى- قوة محمود درویش فی إنتاج العمل الإبداعی. کما تبیّن أن نص قصیدة "بطاقة هویة" قد ارتبطت قوالبه بعضها ببعض وشکّلت کلاً متکاملاً، فکانت تدلّ على فکرة متصلة من عنوانه وبدایته وجسده ونهایته ... بلغة تجبرنا على الاستمرار دون توقف. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - رهیافتی بر روزآمدی کهن الگوهای باارزش معماری ایرانی- اسلامی (نمونه موردی: خانه همت‌یار)
        محمد لطیفی محمدجواد مهدوی‌نژاد
        مطالعه الگو‌های ارزشمند معماری گذشته به عنوان شناسنامه فرهنگی هر جامعه و معاصرسازی آن با استفاده از فناوری‌های نوین، امری است که در هر دوره‌ای از اولویت‌ها و‌ ضرورت‌های فرهنگی هر جامعه محسوب می‌گردد. از سویی باتوجه به بنیان‌های غنی معماری ایرانی- اسلامی، ایجاب می‌نماید چکیده کامل
        مطالعه الگو‌های ارزشمند معماری گذشته به عنوان شناسنامه فرهنگی هر جامعه و معاصرسازی آن با استفاده از فناوری‌های نوین، امری است که در هر دوره‌ای از اولویت‌ها و‌ ضرورت‌های فرهنگی هر جامعه محسوب می‌گردد. از سویی باتوجه به بنیان‌های غنی معماری ایرانی- اسلامی، ایجاب می‌نماید بازگشتی اندیشمندانه به معماری مسکن به عنوان یکی از مهم‌ترین اشکال سازمان‌دهی اجتماعی فضا شود و از ویژگی‌ها و عناصر اصلی آن برای خلق شیوه‌ای جدید از معماری مسکونی همراه با تکنولوژی جدید و مقتضیات روز استفاده کرد. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی با راهبرد نمونه موردی و بهره گرفتن از افزونه اسپیس سینتکس و گراف تولید پلان سعی دارد ضمن تشریح روابط ریاضی حاکم بر فضا در مفاهیمی چون عمق فضایی، ارزش کنترل، ارزش انتخاب، یکپارچگی و انتروپی، با ارزیابی و تحلیل رابطه بین همنشینی فضاها به کشف مفاهیمی که از معماری گذشته می‌تواند در معماری امروز نقش ایفا نماید، بپردازد. نتایج بیان کننده آن است که اگرچه تفاوت ساختاری میان الگوهای گذشته و معاصر در توده‌گذاری فضا وجود دارد، با این وجود می‌توان با مبنا قراردادن ارزش‌های مورد اشاره و حفظ موقعیت و روابط میان فضاهای مختلف در گراف، یک الگو را به زبان معاصر بیان نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - تحلیلی بر حضورپذیری فضا بر مبنای ارزش‌های نحوی
        نغمه علیزاد گوهری بهرام شاهدی فرشته احمدی
        برخلاف دیگر ادیان و مسلک‌ها که بر یکی از ابعاد فردی یا اجتماعی متمرکز بوده، دین اسلام به هر دو جنبه توجه داشته و دستورالعمل‌هایی برای ارتقاء ابعاد فردی و تعاملات اجتماعی ارائه نموده است. این امر باعث گردید، اسلام به عنوان کاملترینِ ادیان شناخته شده و به دینی فردی- اجتما چکیده کامل
        برخلاف دیگر ادیان و مسلک‌ها که بر یکی از ابعاد فردی یا اجتماعی متمرکز بوده، دین اسلام به هر دو جنبه توجه داشته و دستورالعمل‌هایی برای ارتقاء ابعاد فردی و تعاملات اجتماعی ارائه نموده است. این امر باعث گردید، اسلام به عنوان کاملترینِ ادیان شناخته شده و به دینی فردی- اجتماعی تبدیل شود؛ تا آنجا که مطابق با دستورات آن، کسی که در جامعه حضور و مشارکت نداشته باشد به اهداف دین نمی‌رسد. از آنجا که رشد شخصیت اجتماعی، در جامعه و با حضور افراد دیگر شکل می‌گیرد، این پژوهش با الگو قراردادن مسکن بومی قاجار اصفهان به عنوان یک الگوی درونگرا که حضور و اجتماع‌پذیری را دشوارتر جلوه می‌دهد؛ به روش نحو فضا، موقعیت یک فضا را در پیکر‌بندی مورد تحلیل قرار داده و به نحوه ایجاد سرزندگی، تعلق خاطر، ایجاد هویت اجتماعی و افزایش حضورپذیری می‌پردازد. نتایج، بیان کننده آن است که حیاط با وجود قرارگیری در لایه‌های میانی که می‌تواند عمق و محرمیت را افزایش دهد، به واسطه نقش سازمان‌دهنده‌ و ارتباط مستقیمی که با ورودی دارد از تفاوت فاحشی در ارزش انتخاب و کنترل برخوردار است که این مهم توانسته فضای حیاط را از نظر موقعیت به عنوان حضورپذیرترین فضا تعریف نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - بررسی حکمی رمزگان نحوی خانه‌های دوره قاجار یزد از دیدگاه نشانه‌شناسی (با روش نحو فضا)
        زینب دامیار لیلا زارع آویده طلایی مصطفی مختاباد امرئی
        خانه‌های دوره قاجار یزد به صورت متن‌های معماری متشکل از نشانه‌ها و رمزگان‌ها، به مثابه‌ی گزاره‌های اصلی معماری سنتی واجد ارزش‌های تاریخی، فرهنگی و معماری بسیار می‌باشند. ادراک و اکتشاف رموز مستتر در متن‌های معماری از طریق خوانش و از رهگذر نشانه‌شناسی محقق می‌گردد. این پ چکیده کامل
        خانه‌های دوره قاجار یزد به صورت متن‌های معماری متشکل از نشانه‌ها و رمزگان‌ها، به مثابه‌ی گزاره‌های اصلی معماری سنتی واجد ارزش‌های تاریخی، فرهنگی و معماری بسیار می‌باشند. ادراک و اکتشاف رموز مستتر در متن‌های معماری از طریق خوانش و از رهگذر نشانه‌شناسی محقق می‌گردد. این پژوهش از طریق روش نحو‌فضا به تبیین رمزگان نحوی به مثابه‌ی یکی از رمزگان‌های نشانه‌شناسی پرداخته است. ابتدا در حوزه مبانی نظری مطالعات عمیق صورت گرفته و مولفه‌ها و شاخصه‌‌‌های تاثیرگذار در نحو فضا مشخص شده و در ادامه تعداد ده باب خانه‌‌ی دوره قاجار یزد به صورت نمونه‌های منتخب جهت خوانش و تحلیل ساختار فضایی، براساس روش نحو‌فضا، مورد آزمون قرار گرفته‌اند. پژوهش پیش‌رو از طریق پژوهش ‌موردی در دو بخش مطالعات میدانی و نرم‌افزار دپس‌مپ به تحلیل مولفه‌های نحو‌فضا جهت اکتشاف رمزگان‌ نحوی خانه‌های منتخب می‌پردازد. در این تحلیل نمونه‌ها براساس مولفه‌های هم‌پیوندی، عمق نسبی، قابلیت دید، آنتروپی و ارتباط بصری سنجیده می‌شوند و پس از بررسی و تحلیل داده‌ها و مطالعات میدانی نحو‌فضا به اکتشاف رمزگان نحوی خانه‌ها منتهی می‌گردد. نتایج نشان می‌هد که رمزگان نحوی این خانه‌ها در قالب مفاهیم و معانی ماخوذ از نظام‌های رابطه‌ای متن‌ها، مبتنی بر سلسله‌مراتب فضایی، هم نشینی، نظم و بی‌نظمی، رازآمیزی و محرمیت تبیین می‌‌‌گردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - بررسی هنجارگریزی نحوی در خاطره نگاشت های دفاع مقدس
        افسانه درمیانی
        خاطره‌نویسی یکی از مهمترین رویکردهای روایت‌گری در ادبیات دفاع مقدس می‌باشد و تاثیری در خاطره نویسی ادبیات فارسی گذاشته است. از این رو بررسی سبک‌شناسی آن در سیر تطور ادبیات فارسی قابل تامل است. این مقاله به بررسی هنجارگریزی و نوآوری در لایه نحوی که می‌تواند زبان را از زب چکیده کامل
        خاطره‌نویسی یکی از مهمترین رویکردهای روایت‌گری در ادبیات دفاع مقدس می‌باشد و تاثیری در خاطره نویسی ادبیات فارسی گذاشته است. از این رو بررسی سبک‌شناسی آن در سیر تطور ادبیات فارسی قابل تامل است. این مقاله به بررسی هنجارگریزی و نوآوری در لایه نحوی که می‌تواند زبان را از زبان هنجار متمایز سازد و به نوعی باعث برجسته‌سازی گردد، می‌پردازد. یکی از انواع هنجارگریزی‌ که نویسنده برای آفرینش اثر ادبی به کار می‌گیرد، هنجارگریزی نحوی یا گریز از قواعد نحوی حاکم بر زبان است؛ نویسنده نظم و ساختار حاکم بر زبان را به هم می‌ریزد و به از امکانات دستوری زبان در جهت برجسته‌نمودن متن استفاده می‌کند و در واقع سعی در هنرآفرینی در این حوزه می‌کند. اما از آنجا که زبان خاطره نگاشت‌ها وارد حوزه زیر معیار و شکسته می‌گردد برجستگی هنری در این آثار دیده نمی‌شود.اما از آنجا که زبان خاطره نگاشت‌ها وارد حوزه زیر معیار و شکسته می‌گردد برجستگی هنری در این آثار دیده نمی‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - رابطه زبان و تصویر در شعر حافظ با نگاهی به آراءعبدالقاهرجرجانی
        مریم فیاضی
        شعر خاستگاه امکانات‌گستردۀ زبان برای تولید معنا و تصویراست. امکاناتی که باهمۀ گستردگی، تنها در ساخت‌های دستوری زایا موجب برجستگی و قدرت زبان می‌شود. جرجانی(د.471ق) ‌این امکانات ‌را در نظریۀ نظم و معانی‌النحو مطرح-کرد و حافظ در اشعار ماندگارش به‌کار برد. خوانش خلاق جرجان چکیده کامل
        شعر خاستگاه امکانات‌گستردۀ زبان برای تولید معنا و تصویراست. امکاناتی که باهمۀ گستردگی، تنها در ساخت‌های دستوری زایا موجب برجستگی و قدرت زبان می‌شود. جرجانی(د.471ق) ‌این امکانات ‌را در نظریۀ نظم و معانی‌النحو مطرح-کرد و حافظ در اشعار ماندگارش به‌کار برد. خوانش خلاق جرجانی و گذار او از نگاه سطحی به متن، نیز برداشت خلاق او از کارکردهای ساختیِ کلام در تولید معنا و تصویر، فارغ از ویژگی‌های صرفی و نحویِ کلمات، نگاهِ او را حتی از بافت کلام به سمت قدرت و تمکن زبان معطوف‌ کرد. حافظ نیز با تسلط بر امکانات زبان فارسی و شناخت کارکرد عناصر زبانی، هم زمان با خلق جلوه‌های زیبا و شگفت انگیز، نقش معنی‌رسانی زبان را نیز تقویت کرد. در این پژوهش، علاوه بر شیوۀ استنادی– تحلیلی در بهره‌مندی و استناد به آراء و پژوهش‌های انجام شده و تحلیل ارتباط آنها با موضوعات مورد بحث، ازشیوۀ توصیفی– تحلیلی برای ارئۀ مطالعات و دستاوردهای جدید، بهره‌‌ برداری شده ا‌ست. نتایج حاصل از‌این پژوهش نشان می‌دهد که بررسی امکانات و قدرت عناصر زبانی، لازمۀ دریافت مباحث زیبایی‌شناسی درشعرحافظ است. بدون شک، آشنایی او با اعجاز بلاغی قرآن و تسلط او بر زبان فارسی و امکانات ویژۀ زبانی، منجر به تولید معناهای ‌افزوده وتصاویر ماندگار در شعرش شده‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - بررسی هنجارگریزی نحوی در دیالوگ‌های عاشقانه در داستان زال و رودابه
        ماه منظر ملایی کیمیا تاج نیا نعمت اصفهانی عمران
        گفتگو در آثار معروف و مشهور شاعران و نویسندگان پارسی از گذشته تاکنون به انحای مختلف، رواج داشته است. در شاهنامه، گفتگو به‌طور کلّی به دو صورت، گفتگوی رودروی و دیگر گفتگوی دورادور صورت گرفته است که هرکدام از این نوع گفتگوها با اشخاص گوناگون و با اهداف و چشم‌اندازهای خاصی چکیده کامل
        گفتگو در آثار معروف و مشهور شاعران و نویسندگان پارسی از گذشته تاکنون به انحای مختلف، رواج داشته است. در شاهنامه، گفتگو به‌طور کلّی به دو صورت، گفتگوی رودروی و دیگر گفتگوی دورادور صورت گرفته است که هرکدام از این نوع گفتگوها با اشخاص گوناگون و با اهداف و چشم‌اندازهای خاصی انجام شده است. گفتگوهای هر داستان، بیانگر شخصیّت‌های آن داستان است و از طریق گفتگوهاست که می‌توان به زوایای پنهانِ شخصیّت‌های حکایات دست‌یافت. داستان عشق زال به رودابه یکی از مهم‌ترین داستان‌های عاشقانه شاهنامۀ فردوسی است؛ زیرا حاصل این عشق به دنیا آمدن رستم، قهرمان بـزرگ شـاهنامه است. نویسنده در این پژوهش درصدد آن است تا هنجارگریزی نحوی را با نگرشی توصیفی- تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای در دیالوگ‌های عاشقانه در داستان زال و رودابه بررسی نماید. همچنین به بررسی نوآوری و هنجارگریزی در سطح نحوی آن بپردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که فردوسی در داستان زال و رودابه با استفاده از هنجارگریزی نحوی، زبان خود را از زبان هنجار، متمایز ساخته و به‌نوعی باعث برجسته‌سازی در سرودۀ خود شده است. فردوسی در این نوع هنجارگریزی، ساختار حاکم بر زبان را به‌هم‌ریخته و از امکانات دستوری زبان برای برجسته نمودن، بهره برده و درصدد آفرینش در این حوزه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - بررسی جلوه‌های زیبایی زبان در رباعیات ابوسعید ابوالخیر
        اکبر صیادکوه مهسا مؤمن‌نسب
        ابوسعید ابوالخیر از عرفای بزرگ قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری است که مانند برخی از دیگر عارفان و صوفیان، اثر مکتوبی از خود باقی نگذاشته است و آنچه از سخنان او که به ما رسیده است حاصل کوشش یاران و مریدان وفادار اوست که در جمع آوری سخنان و احوال او اهتمام ورزیده اند. چکیده کامل
        ابوسعید ابوالخیر از عرفای بزرگ قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری است که مانند برخی از دیگر عارفان و صوفیان، اثر مکتوبی از خود باقی نگذاشته است و آنچه از سخنان او که به ما رسیده است حاصل کوشش یاران و مریدان وفادار اوست که در جمع آوری سخنان و احوال او اهتمام ورزیده اند. رباعیات ابوسعید، بخش ارزشمندی از گنجینه ادب فارسی است و نمایانگر جزئی از تاریخ تحول زبان در قرن پنجم و ششم هجری است. در این جستارکوشش شده تا با رویکرد زیبایی شناسانه و ساختاری، زبان رباعیات ابوسعید مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس زبان رباعیات در چهار بخش آوایی، واژگانی، ترکیب و صورت های نحوی واکاوی و تحلیل شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - آرکائیسم واژگانی و نحوی درپنج داستان مینی مال در دیوان پروین اعتصامی
        اشرف ملک ‏حسینی محمدرضا زمان‏ احمدی
        آرکائیسم از راه های برجسته کردن و تشخص بخشیدن به زبان است. این شگرد یکی از شیوه های آشنایی زدایی باعناصر کهن (آرکائیک) زبان است کاربرد عناصر تاریخمند زبان در درون بافت زمانی پس از آن را کهن‌گرایی (آرکائیسم) می‌گویند. واحدهای زبان (تکواژها، واژه ها، عبارات و ساختهای نحوی چکیده کامل
        آرکائیسم از راه های برجسته کردن و تشخص بخشیدن به زبان است. این شگرد یکی از شیوه های آشنایی زدایی باعناصر کهن (آرکائیک) زبان است کاربرد عناصر تاریخمند زبان در درون بافت زمانی پس از آن را کهن‌گرایی (آرکائیسم) می‌گویند. واحدهای زبان (تکواژها، واژه ها، عبارات و ساختهای نحوی) بر پیشانی خود مهر زمان دارند، این یعنی هویت تاریخی و تاریخمندی زبان. اگر عناصر زبان گذشته را از موقعیت تاریخی آن جدا کنیم و به درون بافت زبانی دوره های بعد منتقل نماییم، هنجار زمانی کلام شکسته می‌شود و سخن از بافت تاریخی که در آن تولد یافته فاصله می‌گیرد. پیوند عمیق شعر پروین اعتصامی با زبان و ادب کهن فارسی به صورت متنوع وگسترده در شعرش مشهود است. با وجود گذشت قرون متمادی‌، زبان فارسی هم‌چنان صلابت و اصالت خود را به شکلی پویا حفظ کرده است که دلیل آن چیزی نیست مگر غنی بودن این زبان چه از جهت لفظ و چه از جهت محتوا. از بین شاعران معاصر، پروین اعتصامی به علت گرایش به شعر کلاسیک از این حیث، نمود بیشتری یافته‌اند و باستان گرایی را به عنوان محملی برای ایجاد فخامت و شیوایی زبان خویش برگزیده و به کار برده است. باستان گرایی واژگانی و نحوی در شعر پروین جایگاه خاصی دارد که در این تحقیق، با بررسی چهارداستان مینی مال در دیوان این شاعره پرآوازه، به تأثیر واژه یا نحو کهن در شعراو پرداخته و دریافته‌ایم که شعر پروین چه مقدار و تحت تأثیر کدام یک از انواع باستان گرایی قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - تحلیل سبک شناسی لایه ای اشعار سلمان هراتی
        اکرم جهانگیریان منیژه فلاحی
        سبک شناسی، علمی است که شیوه‌‌‌‌‌‌ی خاص هر فرد را در بیان آرا و عقاید او بررسی می کند. سبک شناسی لایه‌ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه‌‌‌‌‌‌ی، آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژی بررسی می‌کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنجگانه در یک آثار ادبی بر آن ا چکیده کامل
        سبک شناسی، علمی است که شیوه‌‌‌‌‌‌ی خاص هر فرد را در بیان آرا و عقاید او بررسی می کند. سبک شناسی لایه‌ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه‌‌‌‌‌‌ی، آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژی بررسی می‌کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنجگانه در یک آثار ادبی بر آن است تا ویژگی ها و مشخصه های خاص اثر را که زمینه‌ساز سبک شخصی وی است به نمایش می‌گذارد. مقاله حاضر براساس مطالعات کتابخانه‌‌‌‌‌‌ای و به شیوه‌‌‌‌‌‌ی توصیفی-تحلیلی انجام شده است.سلمان هراتی را باید صدای‌‌‌‌‌‌ناب ادبیات پایداری انقلاب اسلامی ایران خواند، او در قالب‌‌‌‌‌‌های گوناگون از غزل و مثنوی و رباعی گرفته تا نیمایی و سپید، طبع خود را آزموده‌‌‌‌‌‌است. رویکرد اصلی و انگیزه او برای سرودن شعر دفاع از انقلاب اسلامی و تبیین ارزشهای آن مسئله جنگ، آرمان‌های دینی و انتقاد از ساختارهای اجتماعی سیاسی دیگر در جهان با تکیه بر ارزش‌های مذهبی تبلیغ روحیه ایمان و جهاد و فداکاری و ساده زیستی است. با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه‌‌‌‌‌‌ی شاعر سعی بر آن است تا با ارائه ی ابزار و کارکردهای زبانی نظام شعری مجموعه‌‌‌‌‌‌های سلمان هراتی در پنج لایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی ‌‌‌‌‌‌(آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی، ایدئولوژیک) بر مبنای آمارهای دقیق مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.یشتر اشعار هراتی مستقیم یا غیرمستقیم به بازگویی جهان بینی شاعر به اعتقادات و برداشت های اجتماعی او اشاره دارد، هراتی در شعرهای سپیدش چندان توجهی به فرم، ساختار و موسیقی کلام ندارد و از نظر زبان، بیان و ساختار تشابهی با بیان شاعرانه ندارد، کاربرد واژگان عناصر برگرفته از طبیعت و کاربرد فرهنگ فولکلور ازخصوصیات ویژه زبان سلمان-هراتی است و از نظر تصویر گونه های مختلف صورخیال اعم از تشبیه، استعاره و کنایه را با محوریت تشخیص به کار گرفته و با زبانی ساده موفق به خلق تصاویری زیبا می شود که خواننده را در شفافیت خود غرق می‌‌‌‌‌‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - سبک‌شناسی لایه‌ای گلستان سعدی دردو لایه کاربردشناسی و نحوی
        شمس‌ الحاجیه اردلانی شعله دستغیب سیدمحمود سیدصادقی
        سبک‌شناسی لایه‌ای با تحلیل بافتی معیّن که به وسیله شخصی معیّن آفریده شده، در پنج لایۀ نحوی، واژگانی، آوایی، بلاغی و کاربردشناسی صورت می گیرد.پیش از این، براساس سبک شناسی بهار تحلیل های بسیاری در آثار بزرگ ادبی از جمله گلستان سعدی صورت گرفته، دراین پژوهش به شیوه تحلیلی-ت چکیده کامل
        سبک‌شناسی لایه‌ای با تحلیل بافتی معیّن که به وسیله شخصی معیّن آفریده شده، در پنج لایۀ نحوی، واژگانی، آوایی، بلاغی و کاربردشناسی صورت می گیرد.پیش از این، براساس سبک شناسی بهار تحلیل های بسیاری در آثار بزرگ ادبی از جمله گلستان سعدی صورت گرفته، دراین پژوهش به شیوه تحلیلی-توصیفی به شیوه آنچه محمود فتوحی در سبک ‌شناسی خود آورده، تحلیل و بررسی دولایه نحوی و کاربردشناسی گلستان انجام گرفته است. برهمین اساس ضمن تحلیل ساختار نحوی وکاربردشناسی و ارائه جدول‌ آماری به شیوه استنباطی ، سهم موفقیّت سعدی و کارکرد کلام او در لایه های یاد شده، هم چنین سبک فردی وی و ارتباط با بافت بیرونی کلام او، بررسی شده است. نتایج نشان می دهد، سعدی نگرشی اجتماعی با دیدگاهی اصلاحگرایانه و زبانی مردمی، سازنده و مؤدبانه دارد.جملات هسته ای گویای صراحت و بیان مستقیم وی است سعدی ازجملات خوشه ای به قصد انتقال پیام سریع‌تر و صریح تر به مخاطب کمتر بهره برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - برخی ظرافتهای بلاغی در اشعار نظامی با رویکرد صورتگرایانه
        زیبا اسماعیلی امید مجد
        زبان نظامی در منظومه‌هایش زبانی برجسته و منحصر به خود اوست. نظامی همواره تلاش می‌کند با دقت و ظرافت فراوان سخنانی تازه بیافریند و از تقلید شاعران دیگر بپرهیزد. او به اهمیت فرم و زبان شعری آگاه است به همین منظور در زمینه‌ی واژگان، آرایه‌های ادبی و دستورزبان به نوآوری و آ چکیده کامل
        زبان نظامی در منظومه‌هایش زبانی برجسته و منحصر به خود اوست. نظامی همواره تلاش می‌کند با دقت و ظرافت فراوان سخنانی تازه بیافریند و از تقلید شاعران دیگر بپرهیزد. او به اهمیت فرم و زبان شعری آگاه است به همین منظور در زمینه‌ی واژگان، آرایه‌های ادبی و دستورزبان به نوآوری و آشنایی‌زدایی می‌پردازد و همین مسأله برجستگی زبانی شعر او را سبب می‌شود. حوزه‌ی دستورزبان و نحو، یکی از زمینه‌های مورد توجه نظامی است. در این مقاله به روش توصیفی تحلیلی به این مسأله پرداخته شد که نظامی با چه شگردها و تمهیداتی به تصرف در زمینه دستور زبان پرداخته و سال‌هایی بس طولانی پرچمدار خلاقیت زبانی در شعر فارسی شده‌است. نتیجه بررسی‌ها نشان داد که برخی از شگردهای نظامی در ایجاد ظرفیت‌های نحوی زبان و زایایی آن عبارتند از: ایجاد معانی متعدد در کلام با خوانش‌های متعدد، استفاده از ظرافت‌های پنهان لغات، استفاده از شیوه‌ی همنشینی کلمات برای ایجاد زیبایی‌های دیداری و القای مفهوم، ایجاد هماهنگی‌های لفظی و افزایش موسیقی شعر، به هم‌ریختن اجزای جمله و جا‌به‌جاکردن کلمات و ضمایر برای تأکید و ایجاد هماهنگی، جا‌به‌جاکردن حرف نفی و ایجاد ایجاز. برای این مقاصد، از چگونگی همنشینی واژگان در محور افقی، سود می‌جوید. کلمات چند معنایی به کار می‌گیرد و با معانی ثانوی کلمات، معانی تودر تو ایجاد می‌کند از توازن آوایی کلمه‌ها برای زیبایی‌آفرینی و القای هر چه بیشتر مفاهیم بهره می برد. همه‌ی این‌ها، ظرافت‌های بلاغی منحصر به خود او را به وجود آورده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - بنیادهای زبان شناسی شناختی در دیدگاه‌های عبدالقاهر جرجانی
        علی رضا شعبانلو
        زبان شناسی‌شناختی، ساختهای دستوری را مبتنی بر ساخت ذهنی می‌داند و معنی را در کانون توجه خود قرار می‌دهد و معتقد است: معنی از شناخت و ادراک انسان مستقل نیست و رمزگذاری زبان شامل عواملی چون گزینش، دیدگاه، کانون توجه، چارچوب‌بندی، شیوه‌های مقوله بندی، و جزء اینهاست و ساختا چکیده کامل
        زبان شناسی‌شناختی، ساختهای دستوری را مبتنی بر ساخت ذهنی می‌داند و معنی را در کانون توجه خود قرار می‌دهد و معتقد است: معنی از شناخت و ادراک انسان مستقل نیست و رمزگذاری زبان شامل عواملی چون گزینش، دیدگاه، کانون توجه، چارچوب‌بندی، شیوه‌های مقوله بندی، و جزء اینهاست و ساختار زبانی، بازتاب مستقیم شناخت است، یعنی یک عبارت زبانی خاص، به یک شیوة خاصِ مفهوم سازی یک موقعیت معین وابسته است؛ این دیدگاه بسیار به نظریة نظم عبدالقاهر شبیه است که می‌گوید: معنی سخن وقتی حاصل می‌شود که مطابق ترتیب و تألیف خاصّی که معانی مرتّب و منظّم در نفس و دل آدمی دارند، به فرمان عقل به الفاظ مرتب ریخته شود (جرجانی، 1374: 2). توجه به نقش شناختی زبان، اهمیت معنا، پیروی ساختارهای نحوی از ساختار معنای ذهنی و عواملی که زبان شناسان شناختی در رمزگذاری زبان مؤثر می‌دانند، در این سخن عبدالقاهر عیان است. با عنایت به اهمّیّت دیدگاه شناختی در زبان‌شناسی معاصر و به دلیل جامعیت و دقت دیدگاه‌های زبانی عبدالقاهر که در محافل علمی اهمّیّت فوق العاده‌ای یافته است، در این مقاله دیدگاه زبان‌شناسان شناختی را با دیدگاه‌های زبانی عبدالقاهر مقایسه و تحلیل کردیم و بدین نتیجه رسیدیم که هر دو زبان را یکی از قوای شناختی می‌دانند که منشأ تجربی، روانشناختی و نقش اجتماعی دارد. و دستور زبان پیرو معنا و مفهوم است و معنای زبان متأثر از نظرگاه، موقعیت و دانش فردی و کاربرد عینی آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - جایگاه زبان عربی در میان کردها
        عبدالله رسول نژاد حسن سرباز
        زبان عربی با ظهور اسلام ونزول قرآن کریم از صورت یک زبان قومی و محلی خارج وبه زبان فرهنگ وتمدن اسلامی تبدیل شد واز اواخر قرن اول هجری مرزهای جزیرة العرب را در نوردید وتا سواحل مدیترانه، آسیای صغیر، ایران وماوراء النهر گسترش پیدا کرد وبه زبان علمی وادبی ملل مسلمان اعم از چکیده کامل
        زبان عربی با ظهور اسلام ونزول قرآن کریم از صورت یک زبان قومی و محلی خارج وبه زبان فرهنگ وتمدن اسلامی تبدیل شد واز اواخر قرن اول هجری مرزهای جزیرة العرب را در نوردید وتا سواحل مدیترانه، آسیای صغیر، ایران وماوراء النهر گسترش پیدا کرد وبه زبان علمی وادبی ملل مسلمان اعم از عرب وغیر عرب تبدیل گردید. زبان عربی، چه به لحاظ دینی که زبان قرآن و اسلام است و چه به لحاظ علمی که نقش مهمی در حفظ میراث عقلانی چندین‌قرنه‌‌ی بشریت داشته است، همواره در میان همه‌ی ملل از مقام والایی برخوردار بوده است کردها هم که به عنوان بخشی از جامعه ی اسلامی با آگاهی وآغوش باز اسلام را پذیرفتند، چنان شیفته ی قرآن کریم ورسالت جاویدان پیامبر گرامی اسلام (ص) شدندکه ضمن محافظت بر زبان مادری خود، زبان عربی را هم به عنوان زبان علمی وادبی خود بر گزیدند و نه تنها علما و دانشمندان کرد بیشترآثار خود را در زمینه های مختلف دینی، علمی، فلسفی، ادبی و... به زبان عربی نوشتند و خدمت به آن را موهبتی الهی و در راستای مصالح ملت خود دیدند، بلکه عامه ی مردم نیز آشنایی با این زبان و لو در حدّ برخی ادعیه و اصطلاحات مربوط به مراسمات دینی را مایه ی تشخص و مباهات می دانستند. علمای کرد در حوزه ی زبان عربی خدمات ارزنده ای را انجام داده و آثار ارزشمندی را در زمینه های صرف، نحو، بلاغت و..از خود بر جای گذاشتهاند. در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی و شیوه ی تحلیل محتوا آثار برجسته ترین علما و ادبای کرد در حوزه ی زبان عربی از جمله صرف، نحو، علوم بلاغی و... مورد بررسی قرار گیرد، تا جایگاه این زبان در میان کردها روشن شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - مطالعة لایة نحوی زبان در برخی از لالایی‌های زبان فارسی: بررسی ساخت جمله
        سیده مریم فضائلی
        لالایی ها یکی از انواع ترانه ها هستند که در حوزة ادبیات عامه جای میگیرند. یکی از ابعاد ساختاری لالایی ها بررسی ویژگی های نحوی آن ها است. پژوهش حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با هدف بررسی انواع جملات تشکیل دهندة لالایی ها ازنظر ساده و مرکب بودن و نیز تعداد اجزای جملات چکیده کامل
        لالایی ها یکی از انواع ترانه ها هستند که در حوزة ادبیات عامه جای میگیرند. یکی از ابعاد ساختاری لالایی ها بررسی ویژگی های نحوی آن ها است. پژوهش حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با هدف بررسی انواع جملات تشکیل دهندة لالایی ها ازنظر ساده و مرکب بودن و نیز تعداد اجزای جملات در 93 لالایی فارسی انجام شد. نتیجة آزمون آماری کای دو که با استفاده از نرم افزار SPSS21 به دست آمد، نشان می دهد که در لالایی های موردبررسی، میان فراوانی جملات ساده و مرکب تفاوت معنادار وجود دارد؛ به صورتی که بسامد جملات ساده به طور معناداری بیشتر از جملات مرکب است. از بعد تعداد اجزای جمله، جملات سه جزئی و یک جزئی به ترتیب با 46% و 26% بیشترین و کمترین میزان بسامد را در لالایی های مورد بررسی داشته اند. نتیجة آزمون آماری کای دو نشان دهندة این است که در لالایی ها جملات سه جزئی به طور معناداری بیشتر از جملات یک جزئی کاربرد داشته اند. بسامد زیاد جملات ساده متناسب با نوع لالایی است؛ زیرا در این نوع از ادبیات عامه از آنجایی که مخاطبان لالایی ها کودکانی هستند که در حال فراگیری زبان هستند، انتظار بر این است که از ساختارهای نحوی استفاده شود که جملاتی کوتاه و ساده و متشکل از فقط یک فعل باشند تا پردازش و درک آنها برای کودکان ممکن باشد. همچنین، فراوانی زیاد جملات ساده به دلیل ویژگی ریتمیک لالایی ها است و اینکه این ویژگی موجب می شود تا لالایی ها غالباً در جملات ساده و کوتاه سه جزئی بیان شوند. افزون براین، به دلیل اینکه لالایی ها جنبة عامیانه دارند و سرایندگان آن ها نیز غالباً مادرانی با سطح سواد پایین هستند و در کلام عامیانه سعی می شود که از پیچیدگی گفتاری کاسته شود تا کلام روان تر باشد و انتقال مطلب سریع تر صورت گیرد، در لالایی های موردبررسی شاهد وقوع فراوان جملات ساده و کوتاه سه جزئی هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - رابطۀ میان استفاده از تکنولوژی آموزشی و پیشرفت تحصیلی در میان دانشجویان
        آفرین صفری زهرا طاهری
        مهمترین هدف آموزش عالی، یادگیری و تخصص دادن به دانشجواست، که ممکن است بابرنامههای تکنولوژی آسانتر و با کیفیت تر شود، البته چنان چه به هر دلیلی پیشرفت تحصیلی میسرنشود، یا لااقل به میزان قابل توجهی صورت نگیرد، هم جامعه متضرر می شود و هم افراد)دانشجویان(،لذا در این مطالعه چکیده کامل
        مهمترین هدف آموزش عالی، یادگیری و تخصص دادن به دانشجواست، که ممکن است بابرنامههای تکنولوژی آسانتر و با کیفیت تر شود، البته چنان چه به هر دلیلی پیشرفت تحصیلی میسرنشود، یا لااقل به میزان قابل توجهی صورت نگیرد، هم جامعه متضرر می شود و هم افراد)دانشجویان(،لذا در این مطالعه قصد بر آن است که به بررسی رابطه بین تکنولوژی آموزشی و پیشرفت تحصیلیپرداخته شودپژوهش، یک مطالعه توصیفی-مقطعی بود.جامعه آماری این پژوهش را کلیهدانشجویان دانشگاهپیام نور خرم آباد که در سال1393مشغول به تحصیل بودند، تشکیل داده است.حجم نمونه به صورتتصادفی طبقه ای400نفر انتخاب شد و دادهها با پرسشنامه مشتمل بر سه بخش مشخصات جمعیتشناختی تکنولوژی آموزشی و پیشرفت تحصیلی، جمعآوری گردید.نتایج نشان داد بین تکنولوژی آموزشی با پیشرفت تحصیلی رابطه معنیداری وجود دارد)05/0<P.(در بین ابعاد تکنولوژی آموزشی، دانش استاد، نحوة تدریس و تلاش استاد، استفاده از کامپیوتر واستفاده از نرم افزارهای آموزشی با پیشرفت تحصیلی رابطه معنیدار داشتند)05/0<P.(با توجه بهوجود ارتباط بین تکنولوژی آموزشی با پیشرفت تحصیلی، توصیه میشود، مسئولین برنامههایی را اتخاذنمایند که موجبات ارتقای استفاده از تکنولوژی آموزشی برای دانشجویان شوند و به این ترتیب درافزایش پیشرفت تحصیلی دانشجویان تأثیر گذار باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - بررسی رابطه نحوه برخورد والدین با بحران هویت نوجوانان
        دکتر علیرضا رجایی دکتر فاطمه حاجی اربابی حمیده افضل القوم
        هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی نحوه برخورد والدین با بحران هویت نوجوانان بود. نمونه پژوهش شامل 180 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستانها می‌شد که به روش نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله‌ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه ی نحوه برخورد والدین با نوج چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی نحوه برخورد والدین با بحران هویت نوجوانان بود. نمونه پژوهش شامل 180 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستانها می‌شد که به روش نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله‌ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه ی نحوه برخورد والدین با نوجوانان (رجایی و همکاران،1387) و بحران هویت (رجایی و همکاران،1387) پاسخ دادند. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. برای تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی ساده پیرسون و رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نحوه برخورد سهل گیرانه و استبدادی والدین با بحران هویت و مولفه‌های آن در نوجوانان دختر رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین مشخص گردید مهمترین پیش بینی کننده بحران هویت نوجوانان دختر ، نحوه برخورد استبدادی والدین است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - تحلیل روابط اجتماعی در معماری دیپلماتیک دوره صفویه بر اساس رویکرد نحو فضا؛ مطالعه موردی: کاخ چهلستون، شهر اصفهان
        سودابه مهدی پور جمال الدین سهیلی
        چکیده:ساختمان‌های دیپلماتیک آیینه‌ای هستند تمام‌نما، که فرهنگ کشورها را ارائه می‌دهند و از آنجاکه ملت‌ها هویت ملی خود را در تاریخ جستجو می‌کنند و حامی قدمت و عناصر نشان‌دهنده‌ی فرهنگ خود هستند، لاجرم چالش طراحی فضاهای دیپلماتیک امروز، چالش بین تاریخ و زیبایی‌شناسی معاصر چکیده کامل
        چکیده:ساختمان‌های دیپلماتیک آیینه‌ای هستند تمام‌نما، که فرهنگ کشورها را ارائه می‌دهند و از آنجاکه ملت‌ها هویت ملی خود را در تاریخ جستجو می‌کنند و حامی قدمت و عناصر نشان‌دهنده‌ی فرهنگ خود هستند، لاجرم چالش طراحی فضاهای دیپلماتیک امروز، چالش بین تاریخ و زیبایی‌شناسی معاصر است. در این پژوهش روابط اجتماعی احتمالی در کاخ چهلستون مورد توجه قرار گرفته تا اساس شکل‌گیری و روابط نهفته بین فضاها با یکدیگر برای درک هر‌چه بیشتر این موضوع بر‌ما نمایان شود. انتظام فضاها در کنار هم به معنی ارتباطات درونی فضاها با یکدیگر است. بنابراین می‌توان با شناخت ارتباطات فضایی و روابط اجتماعی نهفته در یک فضای معماری و تعمیم آن به گونه‌های مشابه، در این جنبش سهیم شد. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چه رابطه‌ای میان چگونگی سازماندهی فضایی و مولفه‌های هم‌پیوندی، عمق، نفوذپذیری، شفافیت در الگوی شکلی پلان کاخ چهلستون وجود دارد؟ هدف از پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل پیکره‌بندی فضایی و شناسایی روابط اجتماعی در بناهای دیپلماتیک گذشته جهت دستیابی به مولفه‌های اجتماعی در آن‌ها و الگوبرداری برای ساخت ساختمان‌های دیپلماتیک جدید بوده است. روش تحقیق به صورت توصیفی-‌تحلیلی در نمونه موردی (کاخ چهلستون اصفهان) و در نهایت استدلال منطقی برای اثبات فرضیه‌ها می‌باشد. ابزار مورد استفاده در پژوهش، شامل مطالعات کتابخانه‌ای، مشاهده و برداشت میدانی و شبیه‌سازی با استفاده از نرم‌افزار تحلیلی Depthmap است. داده‌های گرافیکی و ریاضی به شکل نمودار و گراف‌های ترسیمی روابط اجتماعی-‌حکومتی نهفته را به تصویر کشانده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که میان نوع سازماندهی فضایی و میزان هم‌پیوندی، نفوذپذیری، شفافیت و عمق در کاخ رابطه معنادار وجود دارد؛ در پلان کاخ، تالار آیینه دارای بیشترین هم‌پیوندی، نفوذپذیری، شفافیت و اتاق وزرا و درباریان دارای بیشترین عمق می‌باشند. همچنین با بررسی‌های انجام شده از لحاظ مولفه‌های اجتماعی، مولفه هم‌پیوندی، نفوذپذیری، شفافیت با مولفه اجتماع‌پذیری و مولفه عمق با مولفه امنیت رابطه مستقیم دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - شناخت مقرهای‌ جمعی-رفتاری ”مساجد“ بر اساس الگوی سینومرف رفتار کاربران و کالبد (مطالعه‌ موردی: مساجد حیاط مرکزی - ایوانی شهر قزوین)
        مهسا میرسلامی علی عمرانی پور
        طراحی مطلوب فضاهای جمعی به لحاظ کیفیت‌های کالبدی از نظر اجتماع‌پذیری در خلق و دعوت فعالیت‌های اجتماعی بهره‌برداران از آنجا حائز اهمیت است که عدم وجود کیفیات لازم سینومرف رفتار-کالبد را دچار اختلال نموده و به‌تبع در حس حضور و مدت توقف کاربران تاثیرگذار است. مساجد به‌عنوا چکیده کامل
        طراحی مطلوب فضاهای جمعی به لحاظ کیفیت‌های کالبدی از نظر اجتماع‌پذیری در خلق و دعوت فعالیت‌های اجتماعی بهره‌برداران از آنجا حائز اهمیت است که عدم وجود کیفیات لازم سینومرف رفتار-کالبد را دچار اختلال نموده و به‌تبع در حس حضور و مدت توقف کاربران تاثیرگذار است. مساجد به‌عنوان نوعی از فضاهای جمعی با تعریف کردن عرصه‌های نیمه‌خصوصی تا عمومی، سلسله‌مراتبی از قرارگاه‌های ‌رفتاری را شکل می‌دهند؛ که در گذشته به‌عنوان مقرهای رفتاری کارآمد عمل می‌کرده‌اند، اما امروزه علی‌رغم تنوع کالبدی در مساجد، فاقد آن مطلوبیت مربوطه به‌عنوان یک فضای جمعی می‌باشند. هدف از این پژوهش سنجش مولفه‌های مطلوب برای شکل‌گیری قرارگاه‌های‌ رفتاری و پیرو آن اجتماع‌پذیری در مساجد به‌‌عنوان یک مکان شهری حائز اهمیت است. به این منظور در ابتدا بر مبنای ادبیات روان‌شناسی محیط، مقوله اجتماع‌پذیری و مفاهیم قرارگاه ‌رفتاری در مسجد تدقیقمی‌شوند و مولفه‌های موثر بر شکل‌گیری این دو عامل مورد بررسی قرار می‌گیرند، سپس در راستای واکاوی الگوی سینومرف و ارتباط آن با اجتماع‌پذیری به بررسی تاثیر هم‌نشینی برخی از عامل‌های رفتاری مانند احساس نیاز به تعامل، مدت حضور و مولفه‌هایی نظیر مکان‌یابی، همجواری ورودی‌ها و برخی از عوامل کالبدی پویا پرداخته می‌شود. روش پژوهش به دو صورت انجام شده‌ است؛ ثبت رویدادها و فهرست‌های رفتاری داده‌های کیفی ضمن شناسایی مقر رفتاری در سه مسجد چهارایوانی در شهر قزوین صورت گرفته و وزن مولفه‌های موثر در مساجد شامل الگوهای جامع رفتار و ویژگی هم‌ساختی رفتار ظرف کالبد استخراج شده است، سپس به‌صورت کمی از تئوری نحو فضا با نرم‌افزار Depthmap 10 به بررسی نقش شاخص‌های نحو فضا بر قرارگاه‌های رفتاری کاربران مساجد و ارزیابی اجتماع‌پذیری آنان پرداخته شده است و در ادامه آنالیز داده‌ها از طریق نرم‌افزار آماری 22 Amos مورد تحلیل همبستگی قرار گرفته‌اند. نتایج نشان می‌دهند که اجتماع‌پذیری فضای عمومی معماری با هم‌ساختی و ترکیب مناسب عامل‌های کالبدی و رفتاری- اجتماعی میسر می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر طلاق عاطفی در بین خانواده های کرمانی (مطالعه موردی مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره درشهر کرمان نیمسال دوم 96-95)
        مرتضی ذره پرور زهرا بنی فاطمه شهربابکی
        پژوهش حاضر به بررسی طلاق عاطفی و عوامل جامعه شناختی مؤثر در آن، در شهرکرمان پرداخته است. روش تحقیق مطالعه میدانی می باشد به این معنا که محقق به طورعملی درمیدان تحقیق حاضر می شودواقدام به جمع آوری اطلاعات می کند و تکنیک گردآوری داده ها، تکنیک پیمایشی بوده که با ابزار اصل چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی طلاق عاطفی و عوامل جامعه شناختی مؤثر در آن، در شهرکرمان پرداخته است. روش تحقیق مطالعه میدانی می باشد به این معنا که محقق به طورعملی درمیدان تحقیق حاضر می شودواقدام به جمع آوری اطلاعات می کند و تکنیک گردآوری داده ها، تکنیک پیمایشی بوده که با ابزار اصلی، پرسشنامه که؛ از نوع محقق ساخته بوده، گردآوری شدند و از ابزار مکمل مصاحبه نیز استفاده شده که؛جهت مصاحبه با صاحب نظران وتایید روایی پرسشنامه بوده است. جامعه آماری (N)بطور خاص، شامل زوجینی می شودکه با یکدیگر دچار اختلالات عاطفی و روانی شده و به منظور طلاق نزد مشاورو نهادهای مشاوره مراجعه کرده اندکه؛ تعداد دقیق آنها درطول سال 1395 نامشخص بوده، از این رو تعداد200پرسشنامه طی سال 1395 به زوجینی که به مراکزمشاوره مراجعه کرده اند، اختصاص یافت.دراین تحقیق تلاش شد از روش تصادفی خوشه ای به صورت چند مرحله ای استفاده شود به صورتی که ؛ ابتدا شهرکرمان به عنوان خوشه ی اصلی انتخاب شد سپس در هرمنطقه شهری یعنی هرزیر خوشه، یک مرکز مشاوره طلاق انتخاب شد وپرسشنامه ها بین آنها توزیع گردید. چارچوب نظری این پژوهش ، تلفیقی ازنظریه کارکردگرایی پارسونز و نظم خرد چلبی و مثلث عشق استنبرگ بوده است. فرض نظری، عوامل برونی و درونی براستحکام و پیوندعاطفی خانوده تاثیرگذار بوده که؛زمینه سازطلاق عاطفی است. یافته های تحقیق نشان می دهدکه ؛ متغیرهای وضعیت شغلی، نظم درون خانواده(توزیع قدرت وسرمایه اجتماعی) ودینداری زوجین، نحوه رابطه زوجین(عشق زوجین،تعهدزوجین وصمیمیت زوجین) بیشترین رابطه معنادار با میزان طلاق عاطفی را دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - وکالت طلاق به زوجه درشیوه استناد ائمه(ع) به قرآن دراحادیث فقهی وتطبیق آن با سند نکاحیه
        علی تهامی خلیل آباد حسین صابری رضا حق پناه
        یکی از شیوه های امامان معصوم علیهم السلام در استفاده از مفاهیم قرآنی، بیان روایات استنادی است که در میان این روایات، روایاتی در شکل استناد به قرآن به عنوانی دلیلی براثبات حکم فقهی است. در پژوهش حاضر، روایات استنادی و استدلالی در موضوع ، واگذاری و وکالت طلاق به غیرجمع آو چکیده کامل
        یکی از شیوه های امامان معصوم علیهم السلام در استفاده از مفاهیم قرآنی، بیان روایات استنادی است که در میان این روایات، روایاتی در شکل استناد به قرآن به عنوانی دلیلی براثبات حکم فقهی است. در پژوهش حاضر، روایات استنادی و استدلالی در موضوع ، واگذاری و وکالت طلاق به غیرجمع آوری و پس از بررسی و تحلیل به روش توصیفی تحلیلی و در تحلیل اطلاعات به صورت استقرائی، به شیوه هایی از نحوه استناد امامان (ع) به قرآن، مانند استناد به مفهوم، منطوق، تعمیم وتخصیص ، اطلاق و تقیید، دست می یابیم؛نتیجه این شیوه علاوه بر بیان حکم شرعی و الگوبرداری ازآن، فقهی پویا و منطبق بر قرآن را بدنبال خواهد داشت؛ و امکان واگذاری طلاق یا وکالت به زوجه و شروط ضمن عقد در سند نکاحیه را از نظر صحت آن با این روایات می توان تطبیق نمود؛ این شروط مذکور، توکیل زوج به زوجه درطلاق است نه تفویض آن، چراکه طلاق حکم است وقابل انتقال و واگذاری به غیر نیست و دستاورد آن ذکر نمونه ای از استناد امامان به قرآن در این خصوص است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - The Relationship Among Iranian Advanced EFL Learners’ Speaking, Writing, And Grammatical Competence
        حامد ضرابی نیما یمرلی نادیا قرنی
        This study examined the correlation between advanced EFL students' syntactic knowledge ‎and their writing and speaking proficiency to determine whether students' syntactic ‎knowledge can influence their productive skills. A total of 50 advanced students aged &lr چکیده کامل
        This study examined the correlation between advanced EFL students' syntactic knowledge ‎and their writing and speaking proficiency to determine whether students' syntactic ‎knowledge can influence their productive skills. A total of 50 advanced students aged ‎between 18 and 25 were chosen purposefully to take part in the study. Four tests, including a ‎placement test, a syntax test from Oxford University Press, a writing test, and one test for ‎speaking proficiency were employed to collect the required data. Because the data for this ‎study were quantitative, a correlational/descriptive design was chosen for the data to be ‎analyzed. The researcher then decided to find a correlation between the students' writing ‎and speaking scores and their syntax scores based on the obtained data. Both the t-test and ‎the Pearson correlation demonstrated that there is no real correlation between the syntactic, ‎speaking, and writing proficiency of the students. Further findings showed that there is no ‎difference between the relationship between syntactic knowledge and speaking proficiency ‎and the relationship between syntactic knowledge and writing proficiency. The implication ‎of this study is that grammatical competence is not a valid predictor for the proficiency of ‎students in writing and speaking courses. If a student’s grammatical competence is low, his ‎proficiency in writing and speaking can still be average or even above average depending on ‎the process of assessing these skills. Additionally, learners must understand that possessing ‎a strong grasp of grammatical knowledge does not inevitably ensure their ability to produce ‎language effectively in spoken or written form.‎ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - Discontinuous Residue and Theme in Higher-Order Semiotic: A Case for Interlocking Systems
        علی اکبر فراهانی یاسر حدیدی
        The fallacy persists in discourse analysis research to explore lexicogrammatical phenomena detached from any adjacent plane of the meaning potential. In an attempt to dispel this and toss out some preconceived notions about what a modern SFG vantage point should involve چکیده کامل
        The fallacy persists in discourse analysis research to explore lexicogrammatical phenomena detached from any adjacent plane of the meaning potential. In an attempt to dispel this and toss out some preconceived notions about what a modern SFG vantage point should involve, this study homes in on one aspect of SFG within prose fiction in particular, which is very revealing in terms of how separate system networks are actually in synergistic simultaneity, and how SFG allows one , phenomenally well, to bring such synergies out, getting to the heart of the fact that language pervasively operates on multiple planes of textuality simultaneously. Thus, building upon Halliday’s 2004 work, the quest is if it is interpersonally significant when the Residue is split into two parts; more importantly, if it is also laced with some lexicogrammatical quality on the textual plane, in light of the fairly well-entrenched assumption that there is always Theme at work when the Residue is split. Halliday is the only scholar to touch upon the topic of Discontinuous Residue and its relationship to Marked Theme in the culmination of his groundbreaking career, i.e. his 2004 work. Having driven home the proposal to make into a watchword the ubiquity of interlocking macro-semantic system networks, some pedagogical and research implications and suggestions flowing from this are brought up. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - The Dual Meaning Potential of Prepositional Grammatical Metaphor in Prose Fiction
        یاسر حدیدی
        From a Systemic Functional perspective, Grammatical Metaphor (GM) as is taken to be a chief driving force in the discourse of different genres, an important adult language machinery for ideational meanings to be semantically cross-mapped and realized through a different چکیده کامل
        From a Systemic Functional perspective, Grammatical Metaphor (GM) as is taken to be a chief driving force in the discourse of different genres, an important adult language machinery for ideational meanings to be semantically cross-mapped and realized through a different form in the stratum of the lexico-grammar, in order to convey changed meanings and tinker with the discursive flow and development of text in real time, mainly through nominalization of adjectives and verbs. Using a number of established works of the English novel as data, this study draws upon the author’s previous model for the categories of GM used in modern prose fiction, with the main focus placed on one of the six categories, Prepositional GM (PGM). PGM figures with a very high frequency in fiction and occurs when a GM is preceded by a preposition. This study finds that the language of prose fiction in English deploys some of these PGMsin either of two different meaning sof the adverbial, varying according to context. Again, as seen to be the hallmark of GM by many, GM is found to open up vast ideational meaning potentials in the semantics stratum, from which the lexico-grammar makes choices according to context and intended meaning. As argued elsewhere in the literature and here, and as backed up by the author’s own experience of the advanced teaching of writing and reading, broadened understanding of GM is a critically important component to writing instruction and its effectiveness, as seen in the large-scale horizons and agendas for effective teaching of English as a Foreign Language in Iran and beyond. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - The Impact of Recasts on the Syntactic Accuracy of Iranian EFL University Students’ Oral Discourse
        پرویز مفتون شعله کلاهی
        Among the major issues raised by classroom SLA researchers is the debate on the degree to which teacher’s or learner’s attention should be directed to linguistic features. However, one of the relevant variables in corrective feedback studies which seem to be چکیده کامل
        Among the major issues raised by classroom SLA researchers is the debate on the degree to which teacher’s or learner’s attention should be directed to linguistic features. However, one of the relevant variables in corrective feedback studies which seem to be less operationalized is the differential impact of different types of feedback on the accuracy of the oral performance of the participants. The merits of recasts as one type of feedback commonly used in the classroom have turned to be a controversial issue. The present study examined the impact of recasts in comparison to no-recast on the syntactic accuracy of Iranian EFL university students’ oral discourse. One hundred and nine male and female students majoring in English Language Translation at Islamic Azad University (Central Tehran Branch) took part in the study. The participants were attending the listening and speaking classes. Ten sessions were devoted to the treatment of the experimental group (n=54) who received recasts as feedback to syntactic errors. The control group (n=55), received no recast. A posttest was administered in the 12th session. The teachers introduced a topic and the participants were required to talk about it in 60 seconds. A total of 6540 seconds of the participants’ oral performance were observed and recorded. Analysis of individual participants’ oral data revealed that the recast group outperformed the no-recast group. In other words, recasts were effective in reducing the frequency of syntactic errors of participants’ oral discourse. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - بررسی اثر معنادرمانی بر نگرش به ازدواج دانشجویان و امید به زندگی آنان
        غلامرضا گل‌محمدنژاد فاطمه رنجبر گلناز عدالت‌زاده
        پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش مبتنی بر نظریه معنادرمانی، بر نگرش نسبت به نحوه انتخاب همسر و امید به زندگی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. جامعه آماری این تحقیق عبارت بود از کلیه دانشجویانی که در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز م چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش مبتنی بر نظریه معنادرمانی، بر نگرش نسبت به نحوه انتخاب همسر و امید به زندگی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. جامعه آماری این تحقیق عبارت بود از کلیه دانشجویانی که در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مشغول به تحصیل بودند. تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های نیمه آزمایشی است. نمونه آماری تحقیق حاضر 80 نفر از دانشجویان مجرد دانشگاه جهت انتخاب نمونه از روش نمونه گیری غیرتصادفی و از نمونه داوطلبانه استفاده شد و جایگزینی آزمودنی‌ها در گروه‌های آزمایش و کنترل با توجه به نمرات آنها در پرسشنامه نگرش نسبت به نحوه انتخاب همسر لارسون صورت گرفته است. بدین صورت که از بین افراد نمونه با توجه به نمره آنها در پیش‌آزمون، از کسانی که بالاترین نمرات را داشتند 40 نفر (20 نفر پسر، 20 نفر دختر) به عنوان گروه آزمایش و 40 نفر دیگر (20 نفر پسر و 20 نفر دختر) که نمرات پایین‌تری داشتند در گروه کنترل جایگزین شدند. افراد گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش مبتنی بر معنادرمانی قرار گرفتند. قبل از شروع آموزش معنادرمانی و بعد از آن افراد مقیاس نگرش به نحوه انتخاب همسر و پرسشنامه امید به زندگی را تکمیل کردند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آمار توصیفی و تحلیل کواریانس استفاده شد. تحلیل داده‌ها نشان داد که آموزش مبتنی بر نظریه معنادرمانی بر نگرش نسبت به نحوه انتخاب همسر و امید به زندگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مؤثر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های دوطرف‌ساخت پهلوی اول شیراز (مطالعه‌موردی: خانه‌های رزمجو و مستغنی)
        فاطمه کاکایی طاهره نصر هادی کشمیری حامد مضطرزاده
        از آنجایی که معماری پهلوی اول، سرفصل تازه‌ای در ایجاد فضا است و تاکنون پژوهش اندکی در خانه‌های شیراز که واجد شرایط و معیارهای ارزشمند جهت حفاظت و الگوبرداری از معماری آنها هستند، انجام شده است؛ بر این اساس این پژوهش درصدد آن است تا به ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معما چکیده کامل
        از آنجایی که معماری پهلوی اول، سرفصل تازه‌ای در ایجاد فضا است و تاکنون پژوهش اندکی در خانه‌های شیراز که واجد شرایط و معیارهای ارزشمند جهت حفاظت و الگوبرداری از معماری آنها هستند، انجام شده است؛ بر این اساس این پژوهش درصدد آن است تا به ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های دو‌طرف-ساخت پهلوی اول شیراز بپردازد تا با بهبود کیفیت معماری مسکن بتواند به توسعه پایدار مسکن شهری دست یابد. لذا از بعد هدف، پژوهشی کاربردی و از بعد روش جمع‌آوری اطلاعات، پژوهشی توصیفی غیرآزمایشی از نوع پیمایشی و موردی است. بدین گونه که نخست با استفاده از منابع و اسناد کتابخانه‌ای به بررسی مفهوم کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز پرداخته شد و عوامل مؤثر بر آن استخراج گردید؛ سپس با ترسیم نمودارهای توجیهی، روابط فضایی موجود در خانه‌های انتخابی با استفاده از شیوه زندگی و نحو فضا مورد تحلیل قرار گرفت و سازمان فضایی خانه‌ها از منظر نظام‌های حرکتی، عرصه‌بندی و کارکردی بررسی گردید. در ادامه به رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز بر اساس فرآیند تحلیل سلسه‌مراتبی پرداخته شد؛ سپس کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های انتخابی ارزیابی گردید. نتایج بدست‌آمده گویای آن است که معیارهای احیای هویت و فرهنگ محلی، شکل و جهت قرارگیری بهینه توده-فضا، بوم‌گرایی، رعایت سلسله‌مراتب شکلی-فضایی، درون‌گرایی، برقراری امنیت و ایمنی، بهره‌برداری از نور و تهویه طبیعی، ارتباط با طبیعت و عناصر طبیعی، قابلیت دسترسی‌های فیزیکی و بصری، تداوم سطح فعالیت‌های انسانی، تناسب بین فضا، فرم و فعالیت، وجود فضاهای باز (عمومی)، بسته (خصوصی) و نیمه‌باز-بسته (نیمه‌عمومی-خصوصی)، رعایت تطبیق‌پذیری و انعطاف‌پذیری، ایجاد تنوع و جذابیت و توجه به زیبایی و پرهیز از بیهودگی به ترتیب میزان اهمیت رتبه‌بندی گردیده‌اند و نیز خانه‌های رزمجو و مستغنی به ترتیب دارای بیشترین نمود از عوامل مذکور و به‌تبع بیشترین میزان کارآمدی عملکردی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - بازتاب ساختار اجتماعی در پیکره‌بندیی فضایی مسکن با تاکید بر تئوری نحو‌فضا (مطالعه موردی:خانه‌های سنتی و معاصر بافت فرهنگی تاریخی تبریز)
        عاطفه فتح بقالی محمد جواد مقصودی تیلکی معصومه هدایتی مرزبالی
        خانه ها بعنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می‌بایست به نیازها، ﺑﺎورﻫﺎ وارزشﻫﺎی ساکنان آن پاسخ دهند. شکل و کالبد فضا بر شیوه زندگی و رفتار انسان تاثیر می‌گذارد. دراین تحقیق به واکاوی پیچیدگی‌های روابط اجتماعی و فرهنگی در ساختار فضایی خانه‌های دوره سنتی و معاصر شهر چکیده کامل
        خانه ها بعنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می‌بایست به نیازها، ﺑﺎورﻫﺎ وارزشﻫﺎی ساکنان آن پاسخ دهند. شکل و کالبد فضا بر شیوه زندگی و رفتار انسان تاثیر می‌گذارد. دراین تحقیق به واکاوی پیچیدگی‌های روابط اجتماعی و فرهنگی در ساختار فضایی خانه‌های دوره سنتی و معاصر شهر تبریز، با استفاده از تئوری نحو‌‌فضا پرداخته شده است. تحقیق پیش رو تلاش می کند تا ازمنظر معیارهای نحو فضا، تغییرات عرصه بندی و ساختار فضایی خانه ها را استخراج و معرفی نماید. برای تحقق این هدف، پس از انتخاب نمونه موردی از بافت فرهنگی و تاریخی شهر تبریز، از نرم‌افزار ای‌گرف برای ترسیم و دسته بندی نمونه ها و تحلیل ساختار فضایی، و نمودار توجیهی آنها استفاده شده است. سپس شاخص های همپیوندی و عمق نسبی فضاها با استفاده از روابط ریاضی نحو فضا و شاخص های قابلیت دید، مخروط دید با استفاده از نرم افزار دپس‌مپ برای هر نمونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که رابطه‌ای مستقیم میان متغیر ساختارهای اجتماعی با متغییر چیدمان فضا وجود دارد.این امر بدان معناست که شاخص‌های ساختارهای اجتماعی حاکم بر جامعه از جمله تعاملات، سلسه مراتب و محرمیت از ارزش‌های مهم معماری خانه‌های سنتی بوده ولی در خانه‌های معاصر به علت داشتن دیدگاه کالبدی صرف و عدم شناخت کافی از ساکنین و نیازهای آنها، تغییرات زیادی در بحث مسکن به وقوع پیوسته که منجر به عدم تعلق ساکنین به خانه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - تحلیل نقش نحوی «قید و صفت» در تبیین سبک شاعر (مطالعۀ موردی:گونۀ ادبی ‌منظومه‌های ‌ظهر روز دهم، صدای ‌پای‌ آب ‌و ‌قصۀ شهر سنگستان)
        سید حسین وحید عرب احمد ذاکری
        گونۀ ادبی منظومه نقش‌مهمی در برقراری ارتباط با مخاطب دارد ودرحفظ و انتقال تاریخ و فرهنگِ یک ملت نقش مهمی ایفا می‌کند. منظومه‌های‌ ظهرروزدهمِ امین پور، قصه شهر سنگستانِ اخوان ثالث وصدای پای آبِ ‌سپهری متن مبنای تحلیلِ این مقاله است. پژوهش حاضر بر مبنای این مسالۀ اساسی شک چکیده کامل
        گونۀ ادبی منظومه نقش‌مهمی در برقراری ارتباط با مخاطب دارد ودرحفظ و انتقال تاریخ و فرهنگِ یک ملت نقش مهمی ایفا می‌کند. منظومه‌های‌ ظهرروزدهمِ امین پور، قصه شهر سنگستانِ اخوان ثالث وصدای پای آبِ ‌سپهری متن مبنای تحلیلِ این مقاله است. پژوهش حاضر بر مبنای این مسالۀ اساسی شکل می‌گیردکه درپیوند میانِ فرایند ساختارزبانی‌ سه منظومه، نقش‌نحوی و معناییقید وصفت، در انتقال اندیشه و باور شاعر چگونه است و مؤلفه‌های سبکی شعرکدامند؟ این تحقیق، بر پایۀ روش توصیفی-تحلیلی وبا استفاده از مقوله وجهیت در قید و صفت مورد بررسی قرار می‌گیرد تا با واکاوی چگونگی‌کاربرد قید و صفت درمتن، مقداربازتاب اندیشه شاعر در متن و میزان موضع‌گیری او سنجیده شود. دستاوردهای مقاله‌عبارتنداز؛ اندیشه‌های آرمان‌گرایی، واقع‌گرایی و مرگ‌اندیشی در این منظومه‌ها جریان دارد. این گونه‌های تازۀ ادب غنایی را می‌توان زیرنوع و ازمتفرعات نوع ادبی غنایی به شمار آورد. صورت سبکی شعرصدای پای‌آب و ظهر روز دهم واقع‌گرا و عاطفی است، اما قصه شهر سنگستان، فقط واقع‌گرا است. جهت‌گیری امین‌پور نسبت به موضوع شعر، موضِع‌آشکار است، اما جهت‌گیری سپهری و اخوان، موضعِ ‌آشکار و پنهان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - جستاری در قواعد صرفی و نحوی گویش کردی جنوبی (با بررسی موردی سه زیر گویش خزلی، لکی و کلهری)
        مسلم خزلی سکینه آزادی
        گویش کردی جنوبی یا ایلامی - کرمانشاهی یکی از چهار گویش اصلی زبان کردی (کرمانجی، سورانی، اورامی-گورانی و کردی جنوبی) است که خود، زیرگویش‌ها و لهجه‌های متعددی را شامل می‌شود. خزلی، لکی و کلهری، سه زیرگویش کردی جنوبی هستند که در این مقاله از لحاظ نکات دستوری و قواعد صرفی و چکیده کامل
        گویش کردی جنوبی یا ایلامی - کرمانشاهی یکی از چهار گویش اصلی زبان کردی (کرمانجی، سورانی، اورامی-گورانی و کردی جنوبی) است که خود، زیرگویش‌ها و لهجه‌های متعددی را شامل می‌شود. خزلی، لکی و کلهری، سه زیرگویش کردی جنوبی هستند که در این مقاله از لحاظ نکات دستوری و قواعد صرفی و نحوی، مورد مقایسه قرار گرفتند و به بیان تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها (با تأکید بیشتر بر تفاوت‌ها) پرداخته شد. در این پژوهش که از نظر روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی است، پس از معرفی زبان کردی و گویش‌های آن، قواعد صرفی و نحوی زیرگویش‌های مورد نظر، تبیین و تشریح شد. نتایج این پژوهش حاکی از ارتباط بسیار نزدیک این گویش‌ها و وجود شباهت‌های بسیار و تفاوت‌هایی در آن‌ها بود؛ چنانکه این سه گویش در بسیاری از نکات دستوری با هم اشتراک دارند و تفاوت‌های موجود نیز بیشتر در صرف افعال، کاربرد ضمایر، قیدها، حروف اضافه و پیشوندها و به تعبیر ساده‌تر، در ساختار واژگان و افعال به صورت جزئی و در کاربرد بعضی از حروف نمود می‌یابد و همین تفاوت‌هاست که باعث تمایز این گویش‌ها و استقلال آن‌ها از یکدیگر شده و نظام دستوری هر یک از آن‌ها را خاص کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - بازشناسی و توصیف گویش اردستانی
        قربانعلی ابراهیمی
        مقاله‌ی حاضر به بررسی و توصیف گویش اردستانی می‌پردازد. اردستان در شمال شرق اصفهان واقع شده است و با شهرهای گرمسار، کوهپایه‌ی اصفهان، شهرستان اصفهان، نائین، نطنز، آران و بیدگل همسایه است. گویش اردستانی در مجموعه‌ای همسان به‌نام گویش‌های مرکزی ایران قرار دارد. در مجموعه‌گ چکیده کامل
        مقاله‌ی حاضر به بررسی و توصیف گویش اردستانی می‌پردازد. اردستان در شمال شرق اصفهان واقع شده است و با شهرهای گرمسار، کوهپایه‌ی اصفهان، شهرستان اصفهان، نائین، نطنز، آران و بیدگل همسایه است. گویش اردستانی در مجموعه‌ای همسان به‌نام گویش‌های مرکزی ایران قرار دارد. در مجموعه‌گویش‌های ایران مرکزی، گویش اردستانی به همراه گویش‌های انارکی، بهدینی، نائینی، زفره‌ای و کلیمیان یزد و کرمان جزء گویش‌های جنوب شرقی دسته‌بندی می‌شود. گویش‌های مرکزی ایران خود در مجموعه‌ی بزرگتری به‌نام گویش‌های ایرانی غربی قرار دارد. گویش اردستانی به لحاظ آوایی از گویش‌های پیچیده‌‌‌ی ایرانی است و متأسفانه به‌جز دو مقاله‌ی خارجی از هارولد بیلی و پی‌یر لکوک تاکنون کار شایان و ارجمندی درباره‌ی آن انجام نگرفته است. این پژوهش گویش اردستانی را در سه سطح آوایی، صرفی و نحوی بررسی و توصیف می‌کند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - رفتار نحوی نقش نماها در زبان تبری
        غفار علی عسکری محمود طاووسی
        در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از نقش‌نماها یا نشانه‌های نحوی که بیانگر نقشِ واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرف‌های اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پس‌واژۀ متمم‌‌سازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیب‌های وصفی و اضافی برخلاف زبان فارس چکیده کامل
        در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از نقش‌نماها یا نشانه‌های نحوی که بیانگر نقشِ واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرف‌های اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پس‌واژۀ متمم‌‌سازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیب‌های وصفی و اضافی برخلاف زبان فارسی معیار که هستۀ آغازین است، در زبان تبری هستۀ پایانی است. همچنین رفتار نحویِ را اگرچه در فارسی امروز نشانۀ مفعولی است، در زبان تبری نقش‌های دیگری را نیز داراست. این نوشتار می‌کوشد با نگرش به تحوّل تاریخی، رفتار نقش‌نما‌های زبان تبری را در مقایسه با زبان فارسی بررسی کند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - تحلیل روانشناختی سخنور بر مبنای تأویل نحوی بازخوانی رویکرد عبدالقاهر جرجانی به فلسفۀ زبان در کتاب دلائل الاعجاز
        حسین عبدالحسینی
        ارتباط ذهنها با هم فقط به‌صورت غیرمستقیم عملی می‌شود. هر اندیشه‌ای باید ابتدا از طریق معانی و آنگاه از طریق نشانه‌ها راهی برای بیان خود بگشاید. مهم‌ترین و پرکاربردترین این نشانه‌ها، زبان و کلمات آن است. اندیشه هم خود به وسیلۀ انگیزه‌ها یعنی تمایلات و نیازها و رغبتها و ه چکیده کامل
        ارتباط ذهنها با هم فقط به‌صورت غیرمستقیم عملی می‌شود. هر اندیشه‌ای باید ابتدا از طریق معانی و آنگاه از طریق نشانه‌ها راهی برای بیان خود بگشاید. مهم‌ترین و پرکاربردترین این نشانه‌ها، زبان و کلمات آن است. اندیشه هم خود به وسیلۀ انگیزه‌ها یعنی تمایلات و نیازها و رغبتها و هیجانهایی برانگیخته می‌شود که همواره درک صحیح آن از مسائل پیچیده و گاه غامض برای انسان بوده است؛ خاصه آن گاه که فقط با متنی نوشتاری رو‌به‌رو باشیم، فاصلۀ زمانی ما با گویندۀ آن بسیار باشد، و ابزاری نیز جز همان متن برای شناخت گوینده در اختیار ما نباشد. از همین رو، عالمان مسلمان در کوشش برای فهم بهتر قرآن، خود را از نظریه پردازی در بارۀ خاستگاه زبان و رابطۀ آن با تفکر بی‌نیاز ندیده‌اند. از جملۀ اندیشمندان اسلامی که حدود 1000 سال پیش ضمن پژوهش درباب اعجاز قرآن و ارائۀ نظریۀ نظم با تلاشی روشمند در خصوص زبان و رابطۀ آن با تفکر به پژوهش درباب فرایند آفرینش ادبی و روانشناختی گویندۀ آن از طریق تأویل نحوی دست یازید عبدالقاهر جرجانی (د 471ق) است. وی در آثار مختلف خویش، خاصه در دلائل الاعجاز مباحثی را پی می‌گیرد که در دوران معاصر، ضمن مباحث فلسفۀ زبان گنجانده می‌شود. در این مطالعه سعی شده است با بازخوانی نظریۀ نظم او، دیدگاه و روشی را که وی در بارۀ روانشناختی گوینده از طریق تأویل نحوی بازکاویده است، شناسایی و تبیین شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - از قاعده و استثناء در نحو تجویزی تا سلیقه و معنی در نظم قرآنی
        حمید عابدی فیروزجایی
        قرآن کریم، به عنوان یک پدیدۀ زبانی فاخر، در سطح فهم با سلیقه و توان ذهنی بشر مطابق است؛ همچنان که در سطح خَلق نیز، به سبب رسایی و شیوایی، فراتر از سلیقه و توان ذهنی بشر است. برای فهم تحلیل صحیح ویژگیهای چنین پدیدۀ زبانی، بیشتر باید تابع سلیقه و شمّ زبانی بود؛ چرا که توج چکیده کامل
        قرآن کریم، به عنوان یک پدیدۀ زبانی فاخر، در سطح فهم با سلیقه و توان ذهنی بشر مطابق است؛ همچنان که در سطح خَلق نیز، به سبب رسایی و شیوایی، فراتر از سلیقه و توان ذهنی بشر است. برای فهم تحلیل صحیح ویژگیهای چنین پدیدۀ زبانی، بیشتر باید تابع سلیقه و شمّ زبانی بود؛ چرا که توجه بیش از حد به قواعد و احکام تجویزی، سبب می‌شود بسیاری ظرائف معنایی و ادبی مستور در آیات قرآن کریم، درک نشوند و به جای آن که به معنی به عنوان هستۀ مرکزی هر فرایند زبانی توجه شود؛ بیشتر به روابط منطقی قابل تصور میان لفظ و معنا پرداخته شود. در این جستار با تبیین مفهوم سلیقه یا همان احساس زبانی، آن سان که زبان‌شناسان متقدم اسلامی دریافته‌اند، میان دو رویکرد متفاوت به دستور زبان، یعنی نحو تجویزی و توصیفی تمییز نهاده خواهد شد. آن گاه، با تحلیل نحوی و معنایی چند آیۀ شریفه، ناکارآمدی قواعد تجویزی را در نحوۀ تعامل با موسیقی و معنی قرآنی بازخواهیم نمود؛ همچنان که با تأکید بر کارآیی نحو توصیفی، برخی راه‌کارها را نیز برای تحلیل بهینۀ دستور زبان قرآن کریم و هم، زبان عربی نوین یاد خواهیم کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - Impact of Academic Self–Concept on Syntactic Complexity of Speaking Skill among Iranian EFL Learners
        عاطفه نیکوبین
        The purpose of the present study was to assess the effect of academic self–concept on the syntactic complexity of speaking skill among Iranian upper-intermediate EFL learners. The sample consisted of 45 male and female students of the upper-intermediate level who چکیده کامل
        The purpose of the present study was to assess the effect of academic self–concept on the syntactic complexity of speaking skill among Iranian upper-intermediate EFL learners. The sample consisted of 45 male and female students of the upper-intermediate level who were learning English language in a private institute in Isfahan. In order to collect information about students’ academic self-concept, Liu and Wang’s (2005) academic self-concept scale was used. It consists of 20 items and responses are made on a 5-point Likert scale ranging from strongly disagree to strongly agree. For speaking data collection, participants were asked to sit for speaking test (narrative story) and their speaking performances were recorded by a digital voice recorder for later transcription and analysis. Independent samples t test was conducted to find out if there were statistically significant differences between the high self-concept group and low self-concept group’s syntactic complexity in speaking. Results indicated that the former group significantly outperformed the latter on three measures of syntactic complexity including length of production units, measures of subordination, and degree of phrasal sophistication. On the measures of coordination, however, the results indicated that there were no significant differences between learners with high academic self-concept and learners with low academic self-concept. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - Linguistic Theory and Cultural Conceptualisations
        فرزاد شریفیان
        Formal theories of language have so far been developed out of the study of a limited set of morphosyntactic properties of Indo-European languages. Motivated by a search for linguistic universals, these theories have often led to the formulation of highly idealised model چکیده کامل
        Formal theories of language have so far been developed out of the study of a limited set of morphosyntactic properties of Indo-European languages. Motivated by a search for linguistic universals, these theories have often led to the formulation of highly idealised models encompassing abstract mechanisms and components. This paper challenges such models and argues for the role of culture in linguistic theories. It presents examples from several languages where various syntactic and discoursal features appear to embody schemas and categories that dwell in cultural and ontological systems. The examples show how grammatical properties such as noun classifiers, pronoun systems, honorifics, demonstrative, etc. may reflect culturally constructed conceptualisations of experience. It is therefore maintained that theories of language need to employ cultural conceptualisations as a tool in accounting for many aspects of linguistic structure. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین شهر زاهدان
        افشین قربانی پارام سپیده حضرتی آزاده موسوی
        تحقیق حاضر با هدف مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین شهر زاهدان انجام شده است. بررسی و اهمیت پرداختن به نحوه گذران اوقات فراغت در جوانان تا حدودی بیان کننده نگرش ها وارزش های حاکم بر جامعه است در زمان گذشته، گذران اوقات فراغ چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین شهر زاهدان انجام شده است. بررسی و اهمیت پرداختن به نحوه گذران اوقات فراغت در جوانان تا حدودی بیان کننده نگرش ها وارزش های حاکم بر جامعه است در زمان گذشته، گذران اوقات فراغت منوط بر قشر اجتماعی افراد بوده است. اما در حال حاضر با تغییر سبک زندگی افراد اوقات فراغت بخشی از روند زندگی هر فرد محسوب می شود که می تواند نقش پر رنگی در توانایی او ایفا نماید. نظریات غالب در این پژوهش نظریات بوردیو و دومازیه (1974)می باشند. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی تحلیلی است و به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری کلیه جوانان 18-29 سال در شهر زاهدن، 1200 نفر بودند که از این تعداد 291نفر بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از پرسشنامه سبک زندگی و پرسشنامه محقق ساخته پایایی (85/0)استفاده شد.یافته های پژوهش حاکی از آن است که: بین سبک زندگی ، نوع گذران اوقات فراغت و همراهان گذران اوقات فراغت در مناطق حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه‌نشین و غیر حاشیه‌نشین شهر زاهدان
        افشین قربانی پارام سپیده حضرتی آزاده موسوی
        تحقیق حاضر باهدف مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه‌نشین و غیر‌حاشیه‌نشین شهر زاهدان انجام‌شده است. بررسی و اهمیت پرداختن به نحوه گذران اوقات فراغت در جوانان تا حدودی بیان‌کننده نگرش‌ها و ارزش‌های حاکم بر جامعه است در زمان گذشته، گذران اوقات فراغ چکیده کامل
        تحقیق حاضر باهدف مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه‌نشین و غیر‌حاشیه‌نشین شهر زاهدان انجام‌شده است. بررسی و اهمیت پرداختن به نحوه گذران اوقات فراغت در جوانان تا حدودی بیان‌کننده نگرش‌ها و ارزش‌های حاکم بر جامعه است در زمان گذشته، گذران اوقات فراغت منوط بر قشر اجتماعی افراد بوده است؛ اما در حال حاضر با تغییر سبک زندگی افراد اوقات فراغت بخشی از روند زندگی هر فرد محسوب می‌شود که می‌تواند نقش پررنگی در توانایی او ایفا نماید. نظریات غالب در این پژوهش نظریات بوردیو و دومازیه (1974) می‌باشند این پژوهش از نوع پژوهش‌های توصیفی تحلیلی است و به روش پیمایش انجام‌شده است. جامعه آماری کلیه جوانان 18-29 سال در شهر زاهدان، 1200 نفر بودند که از این تعداد 291 نفربر اساس روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش از پرسشنامه سبک زندگی و پرسشنامه محقق ساخته پایایی (85/0) استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که: بین سبک زندگی، نوع گذران اوقات فراغت و همراهان گذران اوقات فراغت در مناطق حاشیه‌نشین و غیر حاشیه‌نشین تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - تبیین الگوی حاکم بر پیکره‌بندی فضایی خانه‌های دوره قاجار در دزفول با تأکید بر تئوری نحو فضا
        ناصر قانعی فر حسن رضائی وحید احمدی
        نظام فضایی-کالبدی در سکونتگاه‌های انسانی بیانگر تعاملات اجتماعی، رفتارها و کنش‌های موجود در جامعه است و معماری با سازمان‌دهی و ارتباط میان فضاها، معنای نهفته در ساختار اجتماعی را آشکار می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف تبیین ساختار اجتماعی خانه‌های تاریخی دزفول، به این پرسش پ چکیده کامل
        نظام فضایی-کالبدی در سکونتگاه‌های انسانی بیانگر تعاملات اجتماعی، رفتارها و کنش‌های موجود در جامعه است و معماری با سازمان‌دهی و ارتباط میان فضاها، معنای نهفته در ساختار اجتماعی را آشکار می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف تبیین ساختار اجتماعی خانه‌های تاریخی دزفول، به این پرسش پاسخ می‌دهد که: پیکره‌بندی فضایی خانه‌ها در دوره‌ی قاجار بیانگر چه الگویی است؟. دوره‌ی قاجار به دلیل حفظ پیوستگی در معنای خانه انتخاب شده و جامعه‌ی آماری شامل کلیه خانه‌‌های شهر دزفول طی آن دوره است. حجم نمونه شامل 10 خانه از میان خانه‌هایی بدون مداخلات و تغییرات کالبدی مؤثر، به روش نمونه‌‌گیری هدفمند تعیین گردید. روش تحقیق به‌صورت ترکیبی و به شیوه‌ی توصیفی-تحلیلی بر پایه‌ی استدلال منطقی می‌باشد. گردآوری اطلاعات نیز بر مبنای مشاهدات میدانی و با استناد به منابع و نقشه‌های معتبر بوده، همچنین استخراج و تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار A-Graph صورت گرفته است. خانه‌های مورد مطالعه بر حسب تعداد و محل قرارگیری حیاط به پنج گروه تقسیم‌بندی و تاثیر شاخص‌های ارتباط، هم‌پیوندی، عمق و مرتبه نسبی بر تعاملات و محرمیت ارزیابی می-شود. وجود شوادان در خانه‌های دزفول به عنوان جنبه‌ای جدید نسبت به سایر مطالعات نحو فضا می‌باشد. پژوهش حاضر نشان می‌دهد در الگوی حاکم بر خانه‌های دوره‌ی قاجار، حیاط و ایوان دارای بالاترین ارزش تعاملات و کمترین میزان از محرمیت هستند و به عنوان نفوذپذیرترین فضاها قلمداد می‌شوند. نتایج پژوهش همچنین بیانگر یکپارچگی بالا در فضای شوادان بوده که این الگو همراه با حفظ محرمیت در ریزفضاهای آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - تبیین شاخص های کیفیت بصری مسکن آپارتمانی شیراز به روش نحو فضا
        سارا محبی نژاد خسرو موحد علی اکبر حیدری ملیحه تقی پور
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌ها چکیده کامل
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌های مناسبی به ارزیابی این موضوع در مسکن آپارتمانی شیراز به عنوان کلان شهر جنوبی کشور با توجه به موقعیت خاص جغرافیاییش بپردازد. شاخص‌ها به روش کلی نحو فضا و بوسیله نرم‌افزار دپس-مپ و نمودار و روابط ریاضی تجزیه و تحلیل می‌شوند. جامعه آماری شامل 50 نوع پلان آپارتمان مسکونی از سه منطقه شیراز که بیشترین تعداد آپارتمان مسکونی را دارا می‌باشند، انتخاب شده است. در پژوهش حاضر بر مبنای مطالعات انجام شده علاوه بر ارائه پیشنهاداتی جهت بالا بردن کیفیت بصری مسکن، الگوی طرح‌واره مناسب مسکن آپارتمانی نیز ارائه شده‌است و مشخص شد، ارتباط مستقیم آشپزخانه یا سالن با تراس با قابلیت و کنترل‌دید بیشتر از فضاهای عمومی منزل به این فضا، ضمن تاکید به آن، عاملی موثر در ایجاد کیفیت بصری مطلوب مسکن آپارتمانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - سبک شناسی مناجات خمس عشر (مطالعۀ موردی؛ مناجات‌الخائفین)
        حسین چراغی وش افتخار لطفی
        یکی از راه های مؤثر نشر معرفت، فرهنگ و اخلاقِ والای انسانی در میان مردم، دعا و متون دعایی است. دعا و مناجات، نوعی توسل عاشقانه به معشوق و پیوستن موجودی کوچک و ناتوان به وجودی بی‌نهایت بزرگ و تواناست. از دهانِ پاک برگزیدگان حق، ادعیه و مناجات هایی با حقایق و معارف ناب بر چکیده کامل
        یکی از راه های مؤثر نشر معرفت، فرهنگ و اخلاقِ والای انسانی در میان مردم، دعا و متون دعایی است. دعا و مناجات، نوعی توسل عاشقانه به معشوق و پیوستن موجودی کوچک و ناتوان به وجودی بی‌نهایت بزرگ و تواناست. از دهانِ پاک برگزیدگان حق، ادعیه و مناجات هایی با حقایق و معارف ناب برآمده که با سوز، شور و آهنگی دلنشین همراه است؛ یکی از این مناجات‌ها، "مناجات‌الخائفین" منقول از امام سجاد(ع) است که تجلی گاه صفات خداترسان به شمار می آید. مقالۀ حاضر بر آن است که به روشی توصیفی- تحلیلی، مناجات‌الخائفین را در سایۀ سبک‌شناسیِ ساختارگرا، بر اساس تقسیم بندی کتاب "بلاغة‌الخطاب و علم‌النص"، تألیف صلاح فضل، در سه سطح آوایی، نحوی و دلالی مورد تحلیل قرار دهد و میزان انسجام این سطوح را با همدیگر بسنجد. بررسی سبک‌شناختی مناجات، حاکی از این است که کلیۀ ساختارهای سه‌گانۀ متن، سیطرة وصل از دوگانگی قطع و وصل موجود در متن را بر خود پذیرفته‌اند و در پیِ این پذیرش، در پیوندی عجیب در کنار هم شکل یافته و با تشکیل ساختاری واحد و هماهنگ، در راستای محور مرکزی دعا (ارتباط با خدا) در حرکتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - سبک‌شناسی انتقادی غزلی از سعدی (با تکیه بر لایه نحوی و کاربردشناسی)
        سادینا امینی فرهاد طهماسبی ساره زیرک
        سبک‌شناسی گفتمانی-انتقادی شیوه‌ای از تحلیل است که بر مبنای آن تقابل و تعامل بافت متنی و بافت موقعیتی در ضمن تحلیل لایه های مختلف سبکی متن و ارتباط آن‌ها با گفتمان‌های رایج و غالب جامعه زمان تولید متن می پردازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و لایه نحوی و کاربردشناسی غ چکیده کامل
        سبک‌شناسی گفتمانی-انتقادی شیوه‌ای از تحلیل است که بر مبنای آن تقابل و تعامل بافت متنی و بافت موقعیتی در ضمن تحلیل لایه های مختلف سبکی متن و ارتباط آن‌ها با گفتمان‌های رایج و غالب جامعه زمان تولید متن می پردازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و لایه نحوی و کاربردشناسی غزل سعدی را از منظر سبک‌شناسی گفتمانی/ انتقادی موردبررسی قرار می دهد؛ نتایج پژوهش بیانگر مهارت سعدی در چینش نحوی جملات و بسامد افعال معلوم و صدای نحوی فعال گوینده است؛ در لایه کاربردشناسی، بسامد کنش گفتارهای اعلامی و اظهاری و بیان ضمنی چشمگیر است؛ ادبیت کلام در این غزل از طریق تلویح و تعریض و تشبیه و تمثیل در سطح ادبی پدیدار شده است؛ ازنظر اصول ادب؛ رابطه از پایین به بالا منعکس و گله مندی التماس آمیز به‌جای نقد و پرسش گری کاربرد یافته است؛ درمجموع رابطه نابرابر عاشق و معشوق انعکاسی از رابطه نابرابر عامه/ رعیت با نهادهای قدرت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - جابه‌جایی ضمیر شخصی پیوسته و نقش بلاغی آن در غزل سعدی
        حجت الله بهمنی مطلق
        پایه و اساس کلام ادبی هنجارگریزی و شکستن قواعد زبان معیار است. در کلام ادبی جایگاه اجزای کلام را بلاغت تعیین می‌کند. یکی از عناصر زبانی که در ساختار کلام امکان جابه‌جایی بالایی دارد و از این رهگذر می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری کلام ادبی شود، ضمیر شخصی پیوسته است. در این پ چکیده کامل
        پایه و اساس کلام ادبی هنجارگریزی و شکستن قواعد زبان معیار است. در کلام ادبی جایگاه اجزای کلام را بلاغت تعیین می‌کند. یکی از عناصر زبانی که در ساختار کلام امکان جابه‌جایی بالایی دارد و از این رهگذر می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری کلام ادبی شود، ضمیر شخصی پیوسته است. در این پژوهش جابه‌جایی ضمیر شخصی پیوسته در غزل سعدی از دو جنبه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌است؛ یکی جنبه بلاغی و دیگر گونه‌های مختلف جابه‎جایی از نظر پیوستن به اجزای جمله. برای این منظور 627 غزل سعدی مورد بررسی قرار گرفت و از آن میان 530 نمونه شناسایی شد. نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد که جابه‌جایی ضمیر پیوسته در غزل سعدی بسامد بالایی دارد و می‌تواند به‌عنوان یک شاخص سبکی شناخته شود. دیگر این که گذشته از ضرورت وزن و موسیقی، انگیزه‌های بلاغی دیگری هم در جابه‌جایی این عنصر زبانی نقش داشته‌است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - کیمیاى عشق تحلیل غزلى از سعدى
        حسین خسروى
        در این مقاله غزل 374 از غزلیات سعدى (براساس نسخه فروغى) بررسى شده است. در بخش نخست، لغات و اصطلاحات شعر مورد بررسى قرار گرفته است، سپس براى شناخت همه جانبه غزل، ساختار آن از منظرهاى گوناگون تحلیل شده است. این غزل داراى ردیف است. در آن از آرایه هاى بدیعى مانند ایهام، ای چکیده کامل
        در این مقاله غزل 374 از غزلیات سعدى (براساس نسخه فروغى) بررسى شده است. در بخش نخست، لغات و اصطلاحات شعر مورد بررسى قرار گرفته است، سپس براى شناخت همه جانبه غزل، ساختار آن از منظرهاى گوناگون تحلیل شده است. این غزل داراى ردیف است. در آن از آرایه هاى بدیعى مانند ایهام، ایهام تناسب، تناسب، تضاد، تناقض، لفّ و نشر، جناس، حسن تعلیل و گفتگو استفاده شده است. هر کدام از این آرایه ها علاوه بر کارکرد آشنایى زدایى و زیباشناختى، در تقویت موسیقى شعر نیز مؤثر هستند. شاعر در این غزلِ ده بیتى؛ مجموعا سه تشبیه، یک استعاره، یک مجاز و ده کنایه به کار برده است و بسامد بالاى کنایاتِ آن در مقایسه با دیگر صورت هاى خیال کاملاً مشهود است. این شعر متعلق به سبک عراقى است و از خصوصیات بازمانده سبک خراسانى، که گاه در سخن سعدى اثرى اندک از آن ها دیده مى شود، تنها تسکین متحرک وجود دارد. ابیات دستورمند هستند و با بازگردانى ساده اى به نثر تبدیل مى شوند. جمله ها اغلب در بیت و گاه در مصراع تمام مى شوند و در آن ها ترتیب اجزاى جمله (فاعل + مفعول + فعل) رعایت شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - مؤلفه‏های سبکی منظومه یوسف و زلیخای خاوری کوزه‌کنانی
        احمدرضا یلمه ها کرامت نامجو
        داستان یوسف و زلیخا یکی داستان هایی است که از قرآن مجید به ادبیات فارسی راه یافته و تاکنون دست مایةکار تعداد زیادی از شاعران قرار گرفته است. "میرزا معصوم کوزه کنانی"، متخلص به خاوری تبریزی، از شاعرانی است که در منظومه ای جداگانه به این داستان پرداخته است. نگارندگان پس ا چکیده کامل
        داستان یوسف و زلیخا یکی داستان هایی است که از قرآن مجید به ادبیات فارسی راه یافته و تاکنون دست مایةکار تعداد زیادی از شاعران قرار گرفته است. "میرزا معصوم کوزه کنانی"، متخلص به خاوری تبریزی، از شاعرانی است که در منظومه ای جداگانه به این داستان پرداخته است. نگارندگان پس از تصحیح نسخه ای از این منظومه جهت شناساندن هرچه بیشتر هنر این شاعر پارسی گوی، به بررسی سبک شناسانه این اثر در سه سطح: زبانی، ادبی و محتوایی پرداخته اند. بررسی این منظومه نشان دهندۀ آن است که میرزامعصوم خاوری، شاعری تواناست و شعر او سرشار از انواع صورخیال و مضمون آفرینی های تازه و بدیع است. ترکیب سازی ها و استفادۀ فراوان از آرایه های ادبی: (کنایه، استعاره، جناس، تشبیه و ...) در این منظومه مشهود است. از نظر زبانی نیز اگرچه شاعر بیشتر طبق قواعد نحوی و زبانی سدۀ سیزده عمل کرده است، ولی مثل همه شاعران دوره بازگشت ردپای مختصات سبکی شعر قدما در شعر او دیده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - تحلیل ادراک حریم در پیکربندی فضایی مجتمع های مسکونی معاصر با رویکرد نحو فضا (مطالعه موردی: مجتمع مسکونی آسمان تبریز)
        سولماز بابازاده اسکویی سحر طوفان سیروس جمالی
        پژوهش حاضر به تحلیل رابطه متقابل بین پیکربندی فضایی، عمق فضا، روابط فضای معماری در ادراک حریم، جهت شناسایی الگوی پنهان و ساختار اجتماعی ارتباطات در یکی از مجتمع های مسکونی معاصر در تبریز، می پردازد. "عمق"، "هم پیوندی" از پارامترهای بسیار مهم در ادراک حریم می باشند که به چکیده کامل
        پژوهش حاضر به تحلیل رابطه متقابل بین پیکربندی فضایی، عمق فضا، روابط فضای معماری در ادراک حریم، جهت شناسایی الگوی پنهان و ساختار اجتماعی ارتباطات در یکی از مجتمع های مسکونی معاصر در تبریز، می پردازد. "عمق"، "هم پیوندی" از پارامترهای بسیار مهم در ادراک حریم می باشند که به کمک ترسیم نمودارهای توجیهی و خروجی متغیرهای عددی در نرم افزار تخصصی نحو فضا مورد مطالعه قرار گرفته اند. تکنیک نحو فضا در واقع بررسی ارتباط هر واحد فضایی در یک مجموعه در فضای هم جوار است که می توان با شناخت ساختار اجتماعی ارتباطات اجزا باهم، به الگوی فعالیت های نظام یافته و بار معنایی و روابط فضایی دست یافت. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی با روش تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع استدلال منطقی می باشد که در تدوین چارچوب نظری از روش کیفی و در تحلیل نقشه ها و مدلسازی، از روش کمی استفاده شده است. نتایج تحقیق بر روی 11 نوع تیپ پلان متفاوت از واحدهای مسکونی این مجتمع، نشان از وجود ارتباط بین روابط فضای معماری و پیکر بندی کالبد معماری و عمق فضایی در تعریف حریم دارد، همچنین می تواند ارتباطات مناسب فضایی را برای دستیابی به حریم بیشتر جهت استفاده در طراحی پلان مجتمع های معاصر را، مشخص نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - تحلیل کالبدی فضای باز گونه های پلان مسکونی بافت تاریخی محله شعربافان لاهیجان
        مریم مولایی حسین صفری فرزانه اسدی ملکجهان
        ویژگی های معماری و شهری دوران پیشین، هویت شهرها را تبیین می کنند. مطالعه و بررسی بافت های تاریخی شهرها، ساختار فضایی و پیکره بندی فضاهای تاریخی و به طور مشخص بناهای مسکونی، میزان تاثیر ساختار فضا بر الگوهای رفتاری ساکنان را آشکار می کنند. لازم به ذکر است حیاط و فضای باز چکیده کامل
        ویژگی های معماری و شهری دوران پیشین، هویت شهرها را تبیین می کنند. مطالعه و بررسی بافت های تاریخی شهرها، ساختار فضایی و پیکره بندی فضاهای تاریخی و به طور مشخص بناهای مسکونی، میزان تاثیر ساختار فضا بر الگوهای رفتاری ساکنان را آشکار می کنند. لازم به ذکر است حیاط و فضای باز بناهای مسکونی، مرکز و هسته اصلی برای سازماندهی فضاهای خانه به شمار می رود. این مقاله، پیکره بندی فضای باز بناهای مسکونی بافت تاریخی لاهیجان در محله شعربافان، واقع در بخش مرکزی شهر را در دهه بیست شمسی مورد بررسی وتحلیل قرار داده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر با تحلیل توصیفی- استنباطی همراه است که به شیوه کمی و کیفی انجام شده است. در بخش کیفی به بررسی اسناد و مدارک کتابخانه ای پرداخته شده است. در بخش کمی ابتدا ساختار فضایی محله شعربافان بر اساس یک عکس قدیمی متعلق به دهه 20 شمسی توسط نرم افزار Cinema 4D شبیه سازی شد. در مرحله بعد، پلان محدوده شبیه سازی شده در نرم افزار Autocad ترسیم شده و از آن خروجی dxf گرفته شد. برای تحلیل و بررسی سازمان فضایی و نحو فضا، و دستیابی به انواع شاخص‌های آنالیز ترکیبی با استفاده از نقشه محوری، از میان نرم افزارهای موجود در این خصوص، با مطالعه و بررسی، نرم افزار UCL Depth Map برای این تحقیق، استفاده شده است. مقایسه میزان خوانایی بصری و حرکتی نمونه ها، برتری الگوی دو طرف ساز را در خوانایی حرکتی و بصری نسبت به الگوهای یک طرف ساز و وسط ساز نشان می دهد. بیشترین میزان همبستگی در قابلیت درک فضای بصری الگوی دو طرف ساز و کمترین همبستگی در ادراک فضای بصری الگوی یک طرف ساز دیده می شود. در دوران معاصر که تصویر واضحی از گذشته تاریخی شهرها وجود ندارد، اسناد تصویری منابع مهمی برای درک گذشته تاریخی به شمار می روند. علاوه بر آن شبیه سازی فضاهای قدیم بر اساس اطلاعات موجود در عکس ها با روش های رایانه ای و تحلیل ساختار فضایی و کالبدی مدل شبیه سازی شده با نرم افزار چیدمان فضا، مطالعه معماری و فضاهای بافت های تاریخی را امکانپذیر می سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - تبیین مدل هنجار فضایی با هدف ترویج رفتار پایدار در مجتمع‌های مسکونی بر اساس نظریه نحو فضا (مطالعه موردی: شهر شیراز)
        مرضیه شاهرودی کلور خسرو موحد حجت الله رشیدکلویر ملیحه تقی پور
        مقدمه: با توجه به اهمیت رفتار افراد در تحقق اهداف پایداری، مدل‌های رفتاری به نحوی سعی در شناخت مولفه‌هایی داشته‌اند که پیش‌بینی‌کننده رفتار پایدار باشد. علی‌رغم تحقیقات بی‌شماری که رفتارها و ساختارهای فضایی را مورد مطالعه قرار داده‌اند، تاکنون تحقیقی در زمینه تاثیر رفتا چکیده کامل
        مقدمه: با توجه به اهمیت رفتار افراد در تحقق اهداف پایداری، مدل‌های رفتاری به نحوی سعی در شناخت مولفه‌هایی داشته‌اند که پیش‌بینی‌کننده رفتار پایدار باشد. علی‌رغم تحقیقات بی‌شماری که رفتارها و ساختارهای فضایی را مورد مطالعه قرار داده‌اند، تاکنون تحقیقی در زمینه تاثیر رفتار فضایی بر رفتار پایدار انجام نشده است. پژوهش حاضر با افزودن رفتار فضایی به مولفه‌های مدل رفتار برنامه‌ریزی شده (انگیزش، نگرش، هنجار و کنترل رفتاری درک شده) به بررسی تاثیر این عامل پرداخته است.هدف پژوهش: هدف نهایی دستیابی به دیدگاه مشخص‌‌تری در رابطه بین محیط فیزیکی مسکن و رفتار انسان با تاکید بر فضامحوری معماری معاصر است.روش‌شناسی تحقیق: 516 پرسشنامه محقق ساخته که توسط محققان حوزه رفتار و روان‌شناسی مورد تایید قرار گرفته بود توزیع شد. چگونگی این تاثیرگذاری مستلزم بررسی ساختارهای فضایی و ویژگی‌های آن‌ها بود. به همین دلیل، الگوهای ساختاری و نحوی مسکن شهروندان مورد آزمون قرار گرفته نیز برداشت شد. مدل معادلات ساختاری، آزمون تحلیل واریانس و آزمون‌های نحوی محاسبه شاخص دید، هم‌پیوندی، عمق و ارزش فضایی ابزارهای تحلیلی این پژوهش بوده‌اند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر شیراز و مناطق 11 گانه آن محدوده مورد مطالعه تحقیق را تشکیل می‌دهند.یافته‌ها و بحث: رفتار فضایی دارای ارتباط مثبت و متقابل با همه فاکتورهای رفتار برنامه‌ریزی شده می‌باشد و بیشترین تاثیر را بر رفتار همیشگی و هنجارها داشته است. آزمون مقایسه میانگین نشان داد میان رفتار فضایی و رفتار پایدار افراد در دو الگوی مرکزگرا و محورگرا تفاوت معناداری وجود دارد. این تفاوت ناشی از ارزش فضایی قلمروهای مختلف و امکانات محیطی و فضایی بود که در اختیار ساکنان خود قرار می‌دهند. الگوی مرکزگرا، قلمروی عمومی را با یکپارچگی و دید بالاتر در معرض استفاده بیشتر قرار می‌دهد و الگوی محورگرا قلمروهای خصوصی را مورد اهمیت بیشتری قرار داده و خلوت‌گزینی را تشویق کرده است.نتایج: نتیجه تحقیق، با توجه به تاثیر استفاده‌پذیری و میدان‌های دید و عمق متوسط هر فضا که کنترل‌کننده ارتباطات و تعاملات بین اعضای یک جامعه کوچک مانند خانواده هستند، مدل هنجار فضایی نام‌گذاری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - بررسی تطبیقی نگرش دو نسل نسبت به تشکیل خانواده ( مطالعه موردی پسران 20 تا 30 ساله شهر شوشتر و پدرانشان)
        یوسف امینی محمد امینی مصطفی محمودی
        موضوع این تحقیق، برسی تطبیقی طرز تلقی پدران و پسرانشان از تشکیل خانواده (ازدواج و فرزندآوری) است. این تحقیق از روش پیمایش بهره گرفته و از نوع مقایسه گروه‌ها می‌باشد. جمعیت آماری پسران 20 تا 30 ساله شهر شوشتر و پدرانشان هستند. حجم نمونه معادل 280 نفر (140 نفر پسر و 140 ن چکیده کامل
        موضوع این تحقیق، برسی تطبیقی طرز تلقی پدران و پسرانشان از تشکیل خانواده (ازدواج و فرزندآوری) است. این تحقیق از روش پیمایش بهره گرفته و از نوع مقایسه گروه‌ها می‌باشد. جمعیت آماری پسران 20 تا 30 ساله شهر شوشتر و پدرانشان هستند. حجم نمونه معادل 280 نفر (140 نفر پسر و 140 نفر پدرانشان) محاسبه گردید. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده است و تکنیک گردآوری اطلاعات، پرسشنامه همراه با مصاحبه می‌باشد. پس از مرور ادبیات تحقیق بر پایه نظریه‌های ازدواج، دیدگاه‌های شکاف نسلی و نگرش‌ها و به کمک یافته‌های تحقیقات پیشین، سؤالات تحقیق در قالب فرضیه قرار گرفت. داده‌ها حکایت از بالا رفتن سن ازدواج دو جنس دارند. در همه سطوح، میان نظر پدران و پسران در مورد سن ازدواج تفاوت معناداری وجود داشت. بین نظر پسران در مورد سن مناسب ازدواج با قومیت و میزان گرایش دینی، اختلاف معنی‌داری وجود داشت. این تفاوت در گروه پدران نیز مشاهده گردید. میانگین فرزند مطلوب هم از نظر پدران و هم از نظر پسران تقریباً دو فرزند بود در حالیکه میانگین تعداد فرزند پدران حدود 4 فرزند است. هر دو گروه بر عدم ادامه باروری در صورت دختر بودن فرزند اول به یک اندازه توافق نظر دارند ولی در میان کسانی که با ادامه باروری موافقند، پدران با تعداد بالاتری موافقت نشان داده‌اند. هم پدران و هم پسران درخصوص ترکیب جنسی فرزندان در تعداد بیش از دو فرزند بر ترکیب غالب پسر تأکید دارند. در خصوص همسان همسری در زمینه مذهبی و قومی، پدران علاقه بیشتری نشان داده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - تأثیر نحوۀ اجرای درس تربیت بدنی عمومی بر انگیزش شرکت دانشجویان دانشگاه آزاداسلامی ـ واحد اسلامشهر
        سعید زارع احمد زارع رحیم نجف زاده
        هدف پژوهش حاضر، تأثیر نحوۀ اجرای درس تربیت بدنی عمومی بر انگیزش شرکت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد اسلامشهر بود. این پژوهش از نظر روش، توصیفی و مقایسه‌ای بوده و به‌شکل میدانی اجرا شده است. برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به تأثیر نحوۀ اجرای درس تربیت بدنی عمومی بر ان چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، تأثیر نحوۀ اجرای درس تربیت بدنی عمومی بر انگیزش شرکت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد اسلامشهر بود. این پژوهش از نظر روش، توصیفی و مقایسه‌ای بوده و به‌شکل میدانی اجرا شده است. برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به تأثیر نحوۀ اجرای درس تربیت بدنی عمومی بر انگیزش شرکت دانشجویان، از پرسشنامۀ محقق‌ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه به تأیید 10 تن از متخصصان در حوزۀ مدیریت ورزشی رسید. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه تأثیر نحوۀ اجرای درس تربیت بدنی عمومی بر انگیزش شرکت دانشجویان، برابر با 92/0=α به‌دست آمد. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشجویان مقطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر تشکیل دادند که تعداد آنها 8527 نفر بود. با استفاده از جدول مورگان، تعداد 370 نفر از آنان به‌عنوان نمونۀ پژوهش و به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. از این میان، تعداد 280 پرسشنامۀ قابل استفاده، جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شد. از آمار توصیفی(جداول، فراوانی، میانگین، انحراف معیار) و در بخش آمار استنباطی، با استفاده از روش آماری کلموگراف ـ اسمیرنوف، غیرطبیعی‌بودن توزیع داده‌های تحقیق محرز شد و برای مقایسۀ میانگین‌های تجربی و میانگین‌های نظری متغیرهای پژوهش از روش‌های آماری ناپارامتریک ویلکاکسون و برای بررسی ارتباط بین متغیرها، از همبستگی اسپیرمن و برای الویت‌بندی مؤلفه‌ها از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که به‌جز هم‌تیمی‌ها و میزان شرکت در کلاس‌های تربیت بدنی، بین میانگین تجربی با میانگین نظری، تأثیر نحوۀ اجرای درس تربیت بدنی، برگزاری منظم کلاس‌های تربیت بدنی، روحیه و نشاط‌آوری، امکانات ورزشی، تجربۀ استادان بر انگیزش شرکت دانشجویان مقطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی اسلامشهر تفاوت معناداری وجود داشته و میانگین تجربی بالاتر از میانگین نظری بوده است(05/0Sig < ‌). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - Syntactic Devices of Information Structure in Persian Spoken Genres: Political, Scientific, and Everyday Conversation in Focus
        Fatemeh Aghaei Bahram Hadian Vali Rezaei
        This descriptive and corpus-based study examined the role of genres and their discourse features in information structure and its syntactic representations in Persian. It aimed to investigate three genres of Persian spoken language, that is, political, scientific, and e چکیده کامل
        This descriptive and corpus-based study examined the role of genres and their discourse features in information structure and its syntactic representations in Persian. It aimed to investigate three genres of Persian spoken language, that is, political, scientific, and everyday conversation, in terms of their information structure as realized through four syntactic devices of clefting, pseudo-clefting, passive, and preposing. For this purpose, 1000 utterances related to each of the mentioned genres were extracted based on Lambrecht’s theoretical framework for modeling the information structure. The collected data were then transcribed, and the most frequently-used syntactic structures of information structure in each genre were identified. Finally, the Mann-Whitney U test and descriptive statistics were used to see which of the three genre types has higher values than the other two in terms of the four syntactic devices. The results of data analysis revealed that there is a significant difference among the three genres in terms of the frequency of use of syntactic devices. In fact, preposing occurred most frequently in everyday conversations, passives in scientific texts, and clefting and pseudo-clefts in political texts. This finding has supportive implications for linguistic and educational experts as well as language theoreticians. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - روش شناسی تفسیری ابوعلی فارسی
        محسن زارعی جلیانی محمد مهدی رضوانی حقیقی شیرازی احمد جعفری
        ابوعلی فارسی از بزرگان و ادیبان معروف و مشهور قرن چهارم هجری و از مشاهیر دانشمندان متقدم و امام النحویون زمانه خویش است. او صاحب تالیفات ارزشمند و گرانبهایی در تفسیر و نحو است که مورد استناد مفسران قرار گرفته است. یافته ها حاکی از وجود یک کتاب تفسیری از ابوعلی فارسی است چکیده کامل
        ابوعلی فارسی از بزرگان و ادیبان معروف و مشهور قرن چهارم هجری و از مشاهیر دانشمندان متقدم و امام النحویون زمانه خویش است. او صاحب تالیفات ارزشمند و گرانبهایی در تفسیر و نحو است که مورد استناد مفسران قرار گرفته است. یافته ها حاکی از وجود یک کتاب تفسیری از ابوعلی فارسی است که مفقود گردیده ولی آثار و آراء تفسیری وی را می توان از دیگر تألیفاتش و همچنین از جوامع تفسیری قرن پنجم به بعد، بازیابی نمود. همچنین یافته ها نشان می دهد نامی از ابو علی فارسی در تاریخ تفسیر وجود ندارد. لذا این نوشتار تحلیلی کتابخانه‌ای با پژوهش در آثار و تألیفات ابوعلی و آراء تفسیری وی در آثار دیگر مفسران، رهیافتی به منهج تفسیری آن بزرگ دانشمند یافته است. اهمیت این پژوهش، احیای میراث تفسیری گذشتگان بالاخص متقدمین است. چون اساساً ضرورت دارد برای تکمیل چیستی و کارکرد تفسیر در سده های متقدم هجری به همه عناصر دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - اثر عدم اعتراض به آرای داوری باطل، نحوه رسیدگی و آثار ابطال رأی داوری با تأکید بر قانون داوری تجاری بین المللی
        رادا اسدپور پیرانفر جواد نیک نژاد
        زمینه و هدف: رسیدگی به دعاوی از طریق داوری همیشه بدون ایران و اشکال نمی‌باشد، از این رو، قانونگذار راه‌هایی را برای آرای داوری باطل در نظر گرفته است که یکی از آنها از طریق اعاده دادرسی می‌باشد. البته، این مسئله در میان حقوقدانان دارای اختلاف‌نظر است، چرا که برخی اعاده د چکیده کامل
        زمینه و هدف: رسیدگی به دعاوی از طریق داوری همیشه بدون ایران و اشکال نمی‌باشد، از این رو، قانونگذار راه‌هایی را برای آرای داوری باطل در نظر گرفته است که یکی از آنها از طریق اعاده دادرسی می‌باشد. البته، این مسئله در میان حقوقدانان دارای اختلاف‌نظر است، چرا که برخی اعاده دادرسی را جزء احکام داوری ندانسته و آن را تنها از طریق مرجع و دادگاهی که داوری را مشخص نموده، امکان‌پذیر می‌دانند، اما برخی دیگر اعاده دادرسی را در احکام داوری پیش‌بینی نموده‌اند.روش: مقاله حاضر با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: مسئله مهم تعیین دادگاه صلاحیتدار جهت رسیدگی به ابطال رأی داوری می‌باشد. در این مسئله نیز اختلاف‌نظرهایی وجود دارد، چرا که نظام‌های حقوقی ملی نیز ممکن است نسبت به ابطال ردی داوری ادعای صلاحیت نمایند. از این رو، تنها دادگاه‌های کشوری می‌توانند به درخواست ابطال آراء رسیدگی نمایند که مطابق معیارهای پذیرفته شده در نظام حقوقی متبوع دادگاه، رأی موضوع درخواست ابطال، نسبت به آن کشور، داخلی تلقی شود. از این رو، در این پژوهش به رفع ابهامات و تعارضات در زمینه اعاده دادرسی و دادگاه صالح جهت ابطال رأی داوری پرداخته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - تقسیم مسؤلیت مدنی
        بختیار عباسلو
        تقسیم مسؤلیت مدنی وقتی مطرح می گردد که دو یا چند شخص در حادثه زیانبار دخیل باشند. با توجه به اینکه مسؤلیت در هر حادثه بر اساس قواعد مسؤلیتی تعیین می گردد؛ بنابراین, در کلیه حوادث زیانبار از جمله حوادثی که ناشی از اجتماع اسباب است و تقسیم مسئولیت در آن مطرح است, باید قوا چکیده کامل
        تقسیم مسؤلیت مدنی وقتی مطرح می گردد که دو یا چند شخص در حادثه زیانبار دخیل باشند. با توجه به اینکه مسؤلیت در هر حادثه بر اساس قواعد مسؤلیتی تعیین می گردد؛ بنابراین, در کلیه حوادث زیانبار از جمله حوادثی که ناشی از اجتماع اسباب است و تقسیم مسئولیت در آن مطرح است, باید قواعد مذکور شناسایی شود. قواعد مذکور در حقوق ایران در این مورد ممکن است تحت یکی از این عناوین مطرح شود: اجتماع دو سبب در عرض یکدیگر، دو سبب با تأثیر جداگانه، دو مباشر اشتراکی، دو مباشر با تأثیر جداگانه و دو سبب و یا دو مباشر به نحو مجمل. وقتی دو یا چند شخص مشترکاً به عنوان سبب زمینه حادثه زیانبار را ایجاد نموده باشند, اصطلاحاً چند سبب در عرض یکدیگر محسوب می گردند و به نسبت مساوی مسؤل جبران خسارت خواهند بود دو سبب ممکن است موجب حوادث زیانبار جداگانه به زیاندیده ی واحدی گردند, در این صورت اصطلاحاً چند سبب با تأثیر جداگانه نامیده می شوند و در این مورد اصولاً هر شخص مسؤل خساراتی است که خود وارد نموده, ولی هر گاه میزان خسارت وارده توسط هر یک نامشخص باشد هر دو به طور مساوی عهده دار مسؤلیت خواهند بود. در صورتی که دو شخص به طور مستقیم (بدون واسطه) در حادثه زیانبار دخالت داشته باشند, گاهی ممکن است تحت عنوان دو مباشر اشتراکی در حادثه زیانبار دخالت داشته باشند که در این صورت به طور تساوی عهده دار مسؤلیت خواهند بود.گاهی به عنوان دو مباشر با تأثیر جداگانه در حادثه نقش خواهند داشت که در این صورت هر یک مسؤل خساراتی است که خود وارد کرده است. مگر در مواردی که تأثیر هر یک از جهت میزان خسارت نامشخص باشد که در این صورت به طور تساوی مسؤلیت خواهند داشت. هر گاه حادثه زیانبار ناشی از فعل واحدی است که مردد بین چند عامل است؛ یعنی قراینی وجود دارد که اجمالاً فعل یکی از دو یا چند شخص منجر به حادثه شده است ولی فاعل فعل زیانبار به نحو دقیق مشخص نمی باشد در این صورت در خصوص توزیع مسؤلیت نظرات مختلفی مطرح شده که نظر برگزیده تقسیم مسؤلیت به نسبت مساوی بین آنها می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - نخستین منظومه ی نحوی در ادبیات عربی
        باقر قربانی زرین
        منظومه های نحوی جایگاه ویژه ای در ادبیات عربی و آموزش علم نحو دارند. مشهورترین این منظومه ها الفیه ی ابن مالک (م.672) است. ولی پیش از او احمد بن منصور یشکری (م.370)؛ حریری (م.516) و ابن معطی (م.628) منظومه های تعلیمی خود را در علم نحو سروده اند. اما نخستین منظومه ی نحوی چکیده کامل
        منظومه های نحوی جایگاه ویژه ای در ادبیات عربی و آموزش علم نحو دارند. مشهورترین این منظومه ها الفیه ی ابن مالک (م.672) است. ولی پیش از او احمد بن منصور یشکری (م.370)؛ حریری (م.516) و ابن معطی (م.628) منظومه های تعلیمی خود را در علم نحو سروده اند. اما نخستین منظومه ی نحوی از آن خلیل بن احمد (م.170) است در 293 بیت که در این نوشتار به ویژگیهای آن اشارت رفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - ابو سعید سیرافی و شرح کتاب سیبویه
        سید بابک فرزانه خاتون لاری دشتی
        در هر زبانی، تدوین قواعد زبان پس از گفتار ، امری اجتناب ناپذیر شد و زبان عربی نیز از این قاعده مستثنی نبود. پس از پایگذاری علم نحو ، اندیشمندان بسیاری به تکمیل، توضیح و تألیف در این زمینه اقدام کردند از جمله سیبویه کتابی در مسایل نحو نوشت . به دلیل اهمیت این کتاب دستور چکیده کامل
        در هر زبانی، تدوین قواعد زبان پس از گفتار ، امری اجتناب ناپذیر شد و زبان عربی نیز از این قاعده مستثنی نبود. پس از پایگذاری علم نحو ، اندیشمندان بسیاری به تکمیل، توضیح و تألیف در این زمینه اقدام کردند از جمله سیبویه کتابی در مسایل نحو نوشت . به دلیل اهمیت این کتاب دستور نویسان و اندیشمندان بسیاری از جمله ابو سعید سیرافی - نحوی برجستة سدة 4 ق – به شرح آن پرداختند. وی علاوه برتوضیح و تفسیر گستردة مطالب نحو، به مسایل صرفی و لغوی نیز عنایت داشته و به تصحیح و تکمیل برخی روایات و شواهد اقدام کرده است و با قلم ساده و شیوای خود توانسته مطالب موجز و پیچیدة الکتاب را به وضوح بیان دارد. همین امر باعث گشته که شرح سیرافی مورد توجه هم عصران و متأخران وی و نیز راهگشای فراگیران علم نحو قرار گیرد . با مطالعه و مراجعه به شرح سیرافی و مقایسة آن با شرح های رمانی، قُرطُبی، ابن خروف، اعلم و صفار که به طور اسنادی صورت گرفته است، در می یابیم که سیرافی تنها به تفسیر الکتاب مبادرت نکرده بلکه آنجا که نظری مخالف با سیبویه داشته مطرح کرده، نقصانی یافته، کامل نموده و خطایی دیده، تصحیح کرده است . بررسی های موجود نشان می دهد که شرح سیرافی نسبت به سایر شرح ها از اهمیت بیشتری برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - تاریخ تعلیل در نحو
        علی صابری فاطمه حاجی اسدالهی
        از دیر باز نحویان برای اثبات قضایای نحوی و قطعیت بخشیدن سخن خویش، کلام خود را با برهان و استدلال همراه می ساختند اما در میزان بهره مندی از استدلال ها و براهین اختلاف داشتند. با تکامل قواعد نحوی این اختلاف سلیقه ها سبب گرایش بسیاری از دانشمندان نحو به تعلیل در مباحث نحوی چکیده کامل
        از دیر باز نحویان برای اثبات قضایای نحوی و قطعیت بخشیدن سخن خویش، کلام خود را با برهان و استدلال همراه می ساختند اما در میزان بهره مندی از استدلال ها و براهین اختلاف داشتند. با تکامل قواعد نحوی این اختلاف سلیقه ها سبب گرایش بسیاری از دانشمندان نحو به تعلیل در مباحث نحوی شد و ثمره ی آن پیشرفت و تحول مباحث استدلالی ، براهین و قیاس در نحو بود. نخستین مرحله ی تعلیل با علتهایی ساده در نحو آغاز شد و پس از آن با هدف آموزش مباحث نحوی مسیر رو به رشد خود را ادامه داد تا جایی که در قرن سوم و چهارم با گروه عظیمی از نحویان مواجه می شویم که به تعلیل های فراوان در نحو پرداختند و کتاب هایی صرفاً استدلالی تألیف کردند . فزونی این استدلال ها سبب پیچیدگی مباحث نحوی شد و پنجره ای نو مقابل مخالفان تعلیل در نحو گشود .ره آورد مخالفت گروهی از نحویان با این نوع تعلیل،تلاش عده ای از دانشمندان برای آسان تر کردن هر چه بیشتر مباحث نحوی بود. در این مقاله چگونگی راه یابی تعلیل در نحو، سیر تکاملی آن و ویژگی های تعلیل در هر مرحله مورد بررسی قرار گرفته است و هدف از این بررسی بیان سیر تاریخی این تکامل و تغییرات شگرفی است که در هر مرحله در قواعد نحوی رخ داده است تا در ضمن آن تلاش دانشمندان نحو در ثمر بخشیدن آموزش هر چه بهتر قواعد نحو روشن گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - ایرانیان پیشگامان نهضت فرهنگی_ادبی (سده های 2و3ق)
        عنایت اله فاتحی نژاد
        س از سقوط خلافت اموی به دست سپاهیان ابومسلم خراسانی و روی کار آمدنپ خلافت عباسی ، پایتخت خلافت از شام به عراق منتقل شد و ایرانیان که در روی کار آمدن عباسیان و استحکام پایه های قدرت ایشان نقش عمده ای داشتند ، فرصتی یافتند تا با تکیه برمیراث فرهنگی و تمدن کهن ایرانی علاوه چکیده کامل
        س از سقوط خلافت اموی به دست سپاهیان ابومسلم خراسانی و روی کار آمدنپ خلافت عباسی ، پایتخت خلافت از شام به عراق منتقل شد و ایرانیان که در روی کار آمدن عباسیان و استحکام پایه های قدرت ایشان نقش عمده ای داشتند ، فرصتی یافتند تا با تکیه برمیراث فرهنگی و تمدن کهن ایرانی علاوه بر صحنه های سیاسی در زمینه های علمی ، ادبی و فرهنگی نیز استعداد و نبوغ خود را به نمایش بگذارند و طولی نکشید که به همت خاندانهای دانش پرور ایرانی که مناصب والای دستگاه خلافت را دست داشتند و با تلاش موالی ایرانی تبار که بخش قابل توجهی از جمعیت عراق آن روز را تشکیل می دادند ، نهضتی فرهنگی ـ ادبی در عراق شکل گرفت که در نتیجه آن تحولات عمیق و بنیادی در شعر و ادب و لغت و نحو پدید آمد و روند تالیف و ترجمه و تولید علم رو به فزونی نهاد و آثار فراوانی در زمینه های گوناگون به رشته تحریر درآمد و گر چه همه مسلمانان اعم از ایرانیان و عربها در استمرار و درخشش این نهضت علمی ـ ادبی مشارکت کردند ، بی تردید سهم ایرانیان به عنوان بانیان و پیشگامان ، از دیگران به مراتب بیشتر بود . پس از کوتاه شدن دست ایرانیان از صحنه های سیاسی و روی کار آمدن اتراک مراکز فرهنگی و ادبی عراق رو به افول نهاد و شهرهای مختلف ایران به عنوان خاستگاههای جدید شعر و ادب عربی رو به شکوفایی نهادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - بررسی مقایسه ای ساختار فعل و اسم در دو زبان فارسی و فرانسه
        ندا آتش وحیدی
        تحلیل ساختاری زبان، بررسی عملکرد نظام کدهای خاص است که از دو جنبه در نظر گرفته می شود: کدهای گفتاری، و نوشتاری که در واقع همان انتقال کدهای گفتاری است. لازمه توصیف عملکرد این کدها، شناخت کامل آنها، یا دست کم طرح فرضیه هایی برای عملکردشان در شرایط و در زمان های مشخص است. چکیده کامل
        تحلیل ساختاری زبان، بررسی عملکرد نظام کدهای خاص است که از دو جنبه در نظر گرفته می شود: کدهای گفتاری، و نوشتاری که در واقع همان انتقال کدهای گفتاری است. لازمه توصیف عملکرد این کدها، شناخت کامل آنها، یا دست کم طرح فرضیه هایی برای عملکردشان در شرایط و در زمان های مشخص است. برای توصیف عناصر تشکیل دهنده ی زبان از روش های ویژه استفاده می شود که توانایی های آنها را در جانشینی یکدیگر مشخص می کند. همچنین می بایست به شیوه ی توزیع آنها در جمله آشنا بود. بدین منظور از منظر زبانشناسی این تحلیل نتیجه ی نگرشی رفتارگرا در برابر مسئله "مفهوم"، و نیز تحلیلی ترکیبی است، که توصیف کامل زبان را امکان پذیر می سازد. در تحقیق حاضر به بررسی تحولات در ساختار فعل و اسم در دو زبان فارسی و فرانسه می پردازیم تا کدهای این دو زبان را به خوبی شناخته و بتوان آنها را توصیف نموده و به درستی از آنها استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - بررسی اثرگذاری نحوه تعیین نرخ ارز بر رفاه اقتصادی Investigation of the Effect of Exchange Rate determination on Economic Welfare
        نغمه پور فتحی سید محمد علی کفایی
        نرخ ارز عامل مهم و اثرگذار بر شرایط اقتصادی کشور و رفاه اقتصادی است. این مقاله آثار رفاهی نحوه تعیین نرخ ارز را در چارچوب یک الگوی اقتصاد سنجی کلان بررسی می کند. برای محاسبه رفاه از یک شاخص اندازه گیری چندبعدی مناسب استفاده می گردد. دستگاهِ معادلاتِ الگوی بر اساس داده ه چکیده کامل
        نرخ ارز عامل مهم و اثرگذار بر شرایط اقتصادی کشور و رفاه اقتصادی است. این مقاله آثار رفاهی نحوه تعیین نرخ ارز را در چارچوب یک الگوی اقتصاد سنجی کلان بررسی می کند. برای محاسبه رفاه از یک شاخص اندازه گیری چندبعدی مناسب استفاده می گردد. دستگاهِ معادلاتِ الگوی بر اساس داده های سال های 96- 1358، چهاربار، هر بار با لحاظ کردنِ یکی از روش های تعیین نرخ ارز، برآورد و متغیرهای اقتصادی و رفاه محاسبه می شود.چهار روش تعیینِ نرخ ارز مدنظر عبارتند از (1) برونزا و بر اساس نرخ ارز تحقق یافته (حالت پایه)، (2)درونزا براساس یک الگوی پولی، (3) برونزا و تعدیل سالانه بر اساس اختلاف تورم داخلی و خارجی و (4) برونزا و بی تأثیر بر تورم داخل. نتایج نشان می دهد در مقایسه با حالت پایه، روش مبتنی بر الگوی پولی، پایین ترین رفاه اقتصادی را در بین 4 روش بدنبال می آورد. اما دو روش سوم و چهارم در صورت اعمال می توانندرفاه بالاتری نسبت به حالت پایه برای جامعه به ارمغان بیاورند که هر یک به دلیل توجه به برخی تبعات نرخ ارز در اقتصاد نسبت به حالت پایه برترند. در نتیجه می توان گفت با توجه به شرایط اقتصادی کشور و مشکلات خاص بیرونی آن مثل تحریم ها، اتخاذ روشی ثابت برای تمام سال ها همواره بهترین انتخاب از نظر رفاه نیست و در تعیین نرخ ارز باید به پیامدهای آن به ویژه رفاه اقتصادی افراد توجه و تا سرحد امکان از ایجاد نوسان در نرخ ارز خودداری گردد. روش چهارم به سبب حذف آثار تورمی تعیین نرخ ارز، رفاه بالاتری را ایجاد می کند، لیکن کشور را به مثابه یک اقتصاد بسته می سازد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - بررسی محتوای رسانه با تاکید بر مصرف بهینه آب ( بررسی تطبیقی اخبار خبرگزاری‌های ایرنا، ایسنا و فارس در سه ماهه اول سال 1393 )
        اکبر نصراللهی فاطمه آشوبی
        این تحقیق به دنبال بررسی تطبیقی میزان و چگونگی پوشش خبری مرحله دوم هدفمندی یارانه ها در خبرگزاری فارس و خبرگزاری ایرنا است، با توجه به اینکه یکی از نقش های رسانه اطلاع رسانی و نقش هدایت و رهبری جامعه است، انتقال شفاف اطلاعات به افکار عمومی و تشریح جزئیات اجرا می‌تواند د چکیده کامل
        این تحقیق به دنبال بررسی تطبیقی میزان و چگونگی پوشش خبری مرحله دوم هدفمندی یارانه ها در خبرگزاری فارس و خبرگزاری ایرنا است، با توجه به اینکه یکی از نقش های رسانه اطلاع رسانی و نقش هدایت و رهبری جامعه است، انتقال شفاف اطلاعات به افکار عمومی و تشریح جزئیات اجرا می‌تواند در همراهی مردم با این طرح نقش مهمی را ایفا کند بنابراین لازم است به موضوع نحوه پوشش خبری مرحله دوم هدفمندی یارانه ها توجه ویژه شود. برای این منظور تمامی مطالب خبری منتشر شده در این خصوص در بازه زمانی 20 دی ماه 1392 تا 20 فروردین 1393 به عنوان مقطع قبل از اجرای رسمی فاز دوم هدفمندی و 21 فروردین تا 20 تیرماه 1393 به عنوان مقطع بعد از اجرای فاز دوم هدفمندی تحلیل محتوا شده است که تعداد کل این مطالب 1129 مورد بوده است. فرضیه های تحقیق قائل به وجود رابطه معنادار بین خبرگزاری های مورد بررسی و ماهیت اخبار، میزان پرداخت به شاخص های قانون هدفمندی یارانه ها، منبع خبر، مقطع، حجم و نحوه چینش خبر رابطه بود که نهایتاً از این میان دو فرضیه مربوط به رابطه بین خبرگزاری های مورد بررسی و حجم خبر و نحوه چینش خبر تایید شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - کاربرد تئوری های روانشناسی در حسابداری
        فریدون رهنمای رود پشتی شهره یزدانی
        توجه روزافزون به نقش نگرش ها و فاکتورهای درونی افراد و روانشناسی بازار در بررسی های مالی باعث گردیده است که تمرکز بسیاری از مباحث مالی دردودهه اخیر از تحلیل های آماری و اقتصاد سنجی بر روی قیمت ها و سودها به سمت روانشناسی انسانی و حذف چارچوب های عقلی و منطقی صرف تغییر نم چکیده کامل
        توجه روزافزون به نقش نگرش ها و فاکتورهای درونی افراد و روانشناسی بازار در بررسی های مالی باعث گردیده است که تمرکز بسیاری از مباحث مالی دردودهه اخیر از تحلیل های آماری و اقتصاد سنجی بر روی قیمت ها و سودها به سمت روانشناسی انسانی و حذف چارچوب های عقلی و منطقی صرف تغییر نموده و با نگاهی بازتر و با استفاده از مفروضات واقعی تر به تبیین و توضیح رفتار بازارهای مالی پرداخته شود. بر این اساس در مقاله حاضر، آن دسته از تئوری های روانشناسی که در حیطه حسابداری کاربرد دارند شامل روانشناسی شناختی و روانشناسی اجتماعی معرفی و مثال هایی کاربردی از این تئوری ها ارائه خواهد شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - بررسی رابطه سرمایه اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی با نحوه گذران اوقات فراغت در بین دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر نقده (90_1389)
        محمد عباس زاده مرتضی مبارک بخشایش مینا معروف پور
        اوقات فراغت از جمله پدیده‌های مهم و شایان توجهی است که بی‌توجهی به آن، پیامدها و بازتاب‌های نگران‌کننده از جمله بیماری‌های اجتماعی، روانی و انحرافات اجتماعی را به دنبال دارد. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی با نحوه گذران او چکیده کامل
        اوقات فراغت از جمله پدیده‌های مهم و شایان توجهی است که بی‌توجهی به آن، پیامدها و بازتاب‌های نگران‌کننده از جمله بیماری‌های اجتماعی، روانی و انحرافات اجتماعی را به دنبال دارد. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی با نحوه گذران اوقات فراغت می‌باشد. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار اندازه­گیری، پرسشنامه بسته­پاسخ محقق­ساخته می­باشد. جامعه آماری مورد مطالعه، دربرگیرنده کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر نقده به تعداد 17177 نفر در سال تحصیلی 90- 1389 نفر بوده که از این تعداد، 376 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی به عنوان حجم نمونه مورد مطالعه، انتخاب شده است. داده‌های حاصل نیز، با استفاده از نرم افزارspssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته­ است. بر اساس یافته‌های تحقیق: میانگین گذران اوقات فراغت دانش‌آموزان پسر بیشتر از دختران می‌باشد. همچنین یافته‌های تحقیق رابطه بین متغیرهای اصلی تحقیق و نحوه گذران اوقات فراغت را تأیید می‌کند. در نهایت با استفاده از رگرسیون چند متغیره، دو متغیر سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی 34 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین کرده‌اند. همچنین تأثیر متغیر مستقل  سرمایه فرهنگی بر متغیر وابسته بیشتر از سایر متغیرها بوده است.  پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - بررسی عوامل تطبیقی انسجام نحوی و واژگانی انشاهای دانش‌آموزان سال سوم و پنجم ابتدایی شهرستان شهریار به منظور ارائه راهکارهای آموزشی مناسب
        فرزانه فرضی فاطمه متقی پور مریم طاهر زاده
        پژوهش حاضر، با اتخاذ رویکرد هلیدی (1976) به" بررسی تطبیقی عوامل انسجام نحوی و واژگانی انشاهای دانش آموزان سال سوم و پنجم ابتدایی" می پردازد. این پژوهش، مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. سؤال های پژوهش: " الف- رشد کدام یک از ابزارهای نحوی باعث می شود که انشاهای دانش آموزا چکیده کامل
        پژوهش حاضر، با اتخاذ رویکرد هلیدی (1976) به" بررسی تطبیقی عوامل انسجام نحوی و واژگانی انشاهای دانش آموزان سال سوم و پنجم ابتدایی" می پردازد. این پژوهش، مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. سؤال های پژوهش: " الف- رشد کدام یک از ابزارهای نحوی باعث می شود که انشاهای دانش آموزان پایۀ پنجم نسبت به دانش آموزان پایۀ سوم از انسجام بیشتری برخوردار باشد؟ ب- چرا به لحاظ واژگانی، دانش آموزان پایۀ پنجم در قیاس با دانش آموزان پایۀ سوم انشاهای منسجم تری می نویسند؟" می باشند و فرضیات این پژوهش عبارتند از: "الف-داشتن ابزارهای نحوی بیشتر مانند ارجاع، حذف و ربط باعث انسجام بیشتر انشاهای دانش آموزان پایۀ پنجم نسبت به دانش آموزان پایۀ سوم می باشد. ب- به نظر می رسد افزایش ذخیره واژگانی و رشد فرایند صرفی مانند: تکرار، باهم آیی و هم معنایی باعث منسجم تر شدن انشاهای دانش آموزان پایۀ پنجم نسبت به دانش آموزان پایۀ سوم است". هدف از این پژوهش تعیین پیشرفت نگارش دانش آموزان پایۀ پنجم نسبت به دانش آموزان پایۀ سوم است. جامعه آماری این پژوهش: شامل دو دسته از انشاهای دانش آموزان پایه های سوم و پنجم ابتدایی است. در این پژوهش داده های به دست آمده از انشاهای دانش آموزان دو پایه، مورد بررسی کیفی قرار خواهند گرفت، به این ترتیب که تک تک جملات این انشاها از نظر نحوی و واژگانی بررسی می شوند. با توجه به داده های به دست آمده معلوم شد که دانش آموزان پایۀ پنجم نسبت به دانش آموزان پایۀ سوم از عوامل نحوی و واژگانی بیشتری استفاده کرده اند و این نتیجه به دست آمد که افزایش ذخیره واژگانی و قواعد نحوی دانش آموزان پایۀ پنجم نسبت به دانش آموزان پایۀ سوم باعث شده است که دانش آموزان پایۀ پنجم انشاهای منسجم تری نسبت به دانش آموزان پایۀ سوم بنویسند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - بررسی اثرات تراکم کاشت، میزان و نحوه تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط فاریاب
        مجتبی جعفرزاده کنارسری علی ثابتی
        برای ارزیابی سطوح مختلف تعداد بذر در واحد سطح (تراکم کاشت)، تقسیط کود و میزان کود نیتروژنه (اوره) آزمایشی به صورت طرح کرت‎های دوبار خرد شده در قالب بلوک‎های کامل‎ تصادفی با 4 تکرار در سال 1390-1389 اجرا شد. تعداد بذر در واحد سطح در چهار سطح 100، 250، 400 و 5 چکیده کامل
        برای ارزیابی سطوح مختلف تعداد بذر در واحد سطح (تراکم کاشت)، تقسیط کود و میزان کود نیتروژنه (اوره) آزمایشی به صورت طرح کرت‎های دوبار خرد شده در قالب بلوک‎های کامل‎ تصادفی با 4 تکرار در سال 1390-1389 اجرا شد. تعداد بذر در واحد سطح در چهار سطح 100، 250، 400 و 550 عدد دانه در متر مربع به عنوان عامل اصلی، تقسیط کود در سه سطح عدم تقسیط کود(یک بار کود دهی به صورت پایه)، تقسیط کود در دو مرحله (کود دهی به صورت پایه و در مرحله پنجه زنی) و تقسیط کود در سه مرحله (کود دهی به صورت پایه، در مراحل پنجه زنی و سنبله دهی) به عنوان عامل فرعی و میزان کود نیتروژنه (اوره) در سه سطح 150، 250 و 350 کیلو گرم در هکتار به عنوان عامل فرعی فرعی مورد برسی قرار گرفت.نتایج نشان داد با افزایش تراکم کاشت صفات تعداد بوته در واحد سطح، تعداد سنبله در متر مربع و عملکرد دانه به طور معنی داری افزایش یافت و با کاهش تراکم کاشت صفات تعداد سنبله در بوته، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبلچه، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه وعملکرد تک بوته به طور معنی داری کاهش یافت. با اعمال تقسیط کود نیتروژن در دو مرحله صفات تعداد سنبله در بوته و تعداد سنبله در مترمربع به طور معنی داری افزایش یافت. با افزایش مقدار مصرف کود نیتروژن صفات تعداد سنبله در بوته، تعداد سنبله در مترمربع و تعداد دانه در سنبله به طور معنی داری افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - بررسی سبک‎شناسی لایه‎ای اشعار سلمان هراتی
        فریبا مرندی فرهاد فلاحت خواه لیلا عدل پرور
        سبک هر شاعری آیینة تمام‎نمای ذهن و زبان اوست، به طوری که از طریق بررسی و تحلیل مختصّات و تمایزات زبانی و فکری هر شاعری، می‌توان جایگاه فکر، زبان و بیان خاص او را در مقایسه با شاعران و سبک‌های مختلف دیگر مکشوف گردانید. بر این اساس، مقاله حاضر قصد دارد با بررسی و تحلی چکیده کامل
        سبک هر شاعری آیینة تمام‎نمای ذهن و زبان اوست، به طوری که از طریق بررسی و تحلیل مختصّات و تمایزات زبانی و فکری هر شاعری، می‌توان جایگاه فکر، زبان و بیان خاص او را در مقایسه با شاعران و سبک‌های مختلف دیگر مکشوف گردانید. بر این اساس، مقاله حاضر قصد دارد با بررسی و تحلیل لایه‌های نهان و آشکار زبان و بیان سلمان هراتی، از شاعران ادب پایداری و انقلابی شعر حاضر، تمایزات خاص سبکی او را از نظر آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک (فکری) تبیین نماید تا جایگاه او را در حیطۀ آفرینش سبک خاصی در ادب پایداری و یا سهم او را در تکمیل سبک‌های ادبی موجود در این عرصه، نشان دهد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که اشعار هراتی در بعد آوایی و واژگانی شامل هنرهایی چون واج آرایی، تناسب، تکرار، کاربرد واژگان عینی، ذهنی و نشان‌دار و ترکیب و تلفیق آنهاست که همگی در تقویت غنای موسیقایی شعر و بالا بردن تأثیر سخن وایجاد سهولت در جایگیری و انتقال اندیشۀ اشعار او نقش بسزایی دارند. ازنظر نحوی، هراتی با توسل به کیفیّت همنشینی واژگان در جمله و چینش و انتخاب واژگان و ایجاد روابط همپایگی و وابستگی بین جملات ،اقدام به تبیین کیفیات روحی وذهنی خود در قالب اندیشه برجسته نموده است. هراتی با استفاده از کاربرد جملات بلند و کوتاه، آنهم به تناسب فضای حاکم بر شعر، باعث ایجاد آهنگ و سبکی آرام و قابل تأمل و زمانی هم تند و با شتاب، موجب جلب نظر و تفکّر و تأمل خواننده می‌گردد. در بعد بلاغی هم، او با استعانت از شگردهای مختلف بلاغی از قبیل استعاره، تشبیه، تشخیص، حس‌آمیزی آنهم با سبکی اندیشه‌مدار که بیشتر به منظور برجسته‌سازی و انتقال اندیشه حاکم بر شعر، مورد استفاده قرار می‌گیرند، اقدام به پردازش ادبیّات شعرش می‌کند که خود از مهم‌ّترین عوامل سبک ساز در شعر اوست، و در بعد ایدئولوژیک هم، همانطوری که در مباحث قبلی هم به اندیشه مداری شعر سلمان اشاره کردیم، او تحت تأثیر تمام سطوح سبکی مذکور، اعتقاد و اندیشه درونی خود را با مهارت خاصی در تاروپود کلام خود می‌تند و ارتباطی استوار میان روساخت شعر و ژرف ساخت آن ایجاد می‌کند. به گونه‌ای که با بررسی و تحلیل واژگان، آواها و همۀ عناصر شعری می‌توان به سهولت به ایدئولوژی و اندیشۀ او و یا از طریق تفکّر و تعقّل در اندیشۀ شعری و اعتقاد درونی و مقدر در شعر او، به سادگی به کلمات و جملات و ارتباط نحوی و بلاغی آنها دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - تحلیل ویژگی‌های سبکی غزلیّات ظهوری ترشیزی
        شکوفه دارابی
        چکیده ظهوری ترشیزی یکی از شاعران توانای سبک هندی در سده های دهم و یازدهم هجری است که در زبان و ادبیّات فارسی گمنام مانده است. وی به اقتضای ذهن نیرومند و خیال نازک اندیش خود، توانست اشعاری بسیار نغز و استوار با معانی و مضامین نو و نکته های دیریاب بیافریند. این شاعر نکت چکیده کامل
        چکیده ظهوری ترشیزی یکی از شاعران توانای سبک هندی در سده های دهم و یازدهم هجری است که در زبان و ادبیّات فارسی گمنام مانده است. وی به اقتضای ذهن نیرومند و خیال نازک اندیش خود، توانست اشعاری بسیار نغز و استوار با معانی و مضامین نو و نکته های دیریاب بیافریند. این شاعر نکته سنج عهد صفوی، با به کارگیری تشبیهات و استعارات بدیع، معنی آفرینی کرده و ترکیبات و عباراتی نوین را به شیوه ای موشکافانه به کار می گرفته است. هدف اصلی این پژوهش پاسخ دادن به این سوال است که مهمّ ترین ویژگی های سبکی ظهوری از نظر زبانی، نحوی، ادبی و فکری کدامند؟ نتایج پژوهش، نشان داد که تازه گویی و مبالغه در تخیّل سبب شده که فهم برخی از ابیات وی با دشواری همراه گردد و در برخی موارد نارسایی لفظ و معنی دیده شود و نیز چون شاعر سعی در ایجاد تصاویر نو و مضامین پیچیده دارد، استعاره ها و تشبیهات بدیع و نامکرّر در شعرش نمود فراوان یافته است. کاربرد تمثیل، اسلوب معادله، مراعات نظیر، تلمیح، پارادکس و مضامین و ترکیبات تازه در دیوان غزلیّاتش بسامد بالایی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - واکاوی تطبیقی چیدمان فضایی خانه‌های دوره پهلوی و معاصر با زمینه اجتماعی-فرهنگی در شهر ارومیه و تبریز
        توحید علی نژاد سیامک پناهی حسن ابراهیمی اصل اکبر عبدالله زاده طرف
        مشخص کردن و پیش‌بینی چیدمان فضایی-اجتماعی از دیرباز یک سؤال کلیدی تحقیقاتی در تحقیقات نحوی فضا بوده است. از طرفی خانه به‌عنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می بایست به نیازها، باورها و ارزش‌های ساکنان آن پاسخ دهند. ساختار فضایی بر رفتار و کیفیت‌های بصری تجربه‌شده چکیده کامل
        مشخص کردن و پیش‌بینی چیدمان فضایی-اجتماعی از دیرباز یک سؤال کلیدی تحقیقاتی در تحقیقات نحوی فضا بوده است. از طرفی خانه به‌عنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می بایست به نیازها، باورها و ارزش‌های ساکنان آن پاسخ دهند. ساختار فضایی بر رفتار و کیفیت‌های بصری تجربه‌شده انسان تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل چیدمان فضایی خانه های دوره پهلوی و معاصر با زمینه اجتماعی-فرهنگی در شهر ارومیه و تبریز ارومیه می باشد. روش پژوهش حاضر، به دلیل استخراج معیارهای قابل اندازه گیری و کمی شدن، تلفیقی از راهبردهای کمی و کیفی می‌باشد که با تحلیل نحوی 12 نمونه از پلانهای خانه‌های دوره پهلوی و پلانهای معاصر شهر ارومیه و تبریز صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق‌ نشان‌ می‌دهد که‌ عمق‌ فضایی‌ در پلانهای معاصر، بیشتر از عمق‌ نسبی‌ شش‌ پلان‌ دوره‌ پهلوی می‌باشد. میزان‌ هم‌ پیوندی در پلانهای معاصر کم‌ می‌باشد به‌ این‌ مفهوم‌ که‌ این‌ بناها به‌ صورت‌ متراکم‌ می‌باشند. فضاها در شش‌ مجموعه‌ دوره‌ پهلوی دارای هم‌ پیوندی بالاتری هستند و در شش‌ نمونه‌ پلان‌ دوره‌ معاصر، افتراق‌ فضاها از سیستم‌ بیشتر است‌. فضاها در شش‌ مجموعه‌ دوره‌ پهلوی دارای هم‌ پیوندی بالاتری هستند و در شش‌ نمونه‌ پلان‌ دوره‌ معاصر، افتراق‌ فضاها از سیستم‌ بیشتر است‌ و میزان‌ کنترل‌ کل‌ مجموعه‌ در ١٢ نمونه‌ مطالعاتی‌ تقریبا در یک‌ تراز می‌باشند، بجز نمونه‌ پلان‌ ١و٦ معاصر که‌ از سطح‌ کنترل‌ بیشتری برخوردار است‌ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - تأملی بر شاخص‌های مکانمندی در گونه‌های معاصر مسکن اقلیم گرم و خشک
        حسنا ورمقانی
        مکانمندی از وجوه پراهمیت در ایجاد علاقه به محیط سکونت، حس تعلق و هویت نسبت به آن و راحتی و آسایش ساکنان است که به پدیداری حس و روح مکان در خانه می‌انجامد. مکان به‌عنوان یکی از مفاهیم پایه در معماری، ساحتی برای سکنی گزیدن، تسکین و آرامش است؛ به عبارتی، انسان در مکان و از چکیده کامل
        مکانمندی از وجوه پراهمیت در ایجاد علاقه به محیط سکونت، حس تعلق و هویت نسبت به آن و راحتی و آسایش ساکنان است که به پدیداری حس و روح مکان در خانه می‌انجامد. مکان به‌عنوان یکی از مفاهیم پایه در معماری، ساحتی برای سکنی گزیدن، تسکین و آرامش است؛ به عبارتی، انسان در مکان و از طریق مکان سکنی می‌گزیند. از سویی، دل‌بستگی به مسکن نیز پیوند عاطفی میان انسان و مسکن بوده که احساس اعتماد، امنیت و رضایت را در پی دارد. مفهوم مکان و ابعاد شکل‌دهی به آن عمدتاً در تحلیل مسکن سنتی مورد توجه پژوهشگران واقع بوده و یافته‌ها در خصوص مسکن معاصر، محدود به خلأ تحقیقاتی است؛ از این ‌رو مکانمندی مسکن، موضوع پژوهش حاضر است که باهدف بازاندیشی در مفهوم سکونت و ارتقای تجربه دل‌بستگی در خانه‌های معاصر، به ارزیابی مؤلفه‌های شکل‌دهنده مکانمندی و رویکردهای کالبدی مؤثر بر آن در نمونه‌های مطالعاتی می‌پردازد. سوال تحقیق این است که کدام رویکردهای کالبدی در ایجاد مکانمندی خانه‌های معاصر ایرانی نقش دارد؟ و مؤلفه‌های شکل‌دهنده مکانمندی در خانه‌های معاصر ایرانی چگونه ارزیابی می‌شود؟ روش تحقیق شامل ترکیبی از رویکرد کیفی به‌صورت تحلیل و تفسیر اطلاعات کتابخانه‌ای پیرامون نظریات مکانمندی و دل‌بستگی به مکان و نیز رویکرد کمی و کیفی و نرم‌افزاری بر مبنای نمونه موردی است که به‌صورت مشاهده و تحلیل با شبیه‌ساز رایانه‌ای دپت‌مپ جهت بررسی چیدمان فضایی پنج گونه مسکن معاصر در شهرهای اقلیم گرم ‌و خشک، انجام گرفته است. نمونه‌ها شامل ده بنای مسکونی شاخص از پنج گونه‌ ویلاباغ، تک‌واحدی متصل، چندواحدی متصل، آپارتمانی و مجتمع مسکونی در چهار شهر با اقلیم گرم ‌و خشک است که از طریق بررسی تطبیقی نمونه‌ها و روش استدلال منطقی، عوامل مؤثر بر مکانمندی مسکن معاصر ارزیابی و استنتاج شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نحوه پیکربندی پلان و شکل‌گیری و مکان‌یابی عناصر فیزیکی و فضایی در مساکن معاصر می‌تواند کیفیات مثبت و منفی مکان و سطح دل‌بستگی به مسکن را تحت تأثیر قرار دهد. شناخت نتایج قابلیت نمود شاخص‌های مکانمندی در کالبد به تصحیح فضایی عملکردی طرح‌های مسکن معاصر یاری خواهد رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - سبکشناسی جملات پرسشی در جزء اول قرآن کریم
        محمد  بیات فرحناز رفعت جو علی رضا حسینی
        قرآن کریم به عنوان کتابی الهی و معجزه ی ختمی مرتبت، رسالت هدایت و راهنمایی ابنای بشر را بر عهده دارد. این معجزه ی ادبی و شاهکار مقابله ناپذیر، جهت نیل و رسیدن به این رسالت مهم، اسلوب های حکیمانه و روش های خردمندانه ی فراوانی بکار برده است. ازجمله روش های زیبایی شناختی ک چکیده کامل
        قرآن کریم به عنوان کتابی الهی و معجزه ی ختمی مرتبت، رسالت هدایت و راهنمایی ابنای بشر را بر عهده دارد. این معجزه ی ادبی و شاهکار مقابله ناپذیر، جهت نیل و رسیدن به این رسالت مهم، اسلوب های حکیمانه و روش های خردمندانه ی فراوانی بکار برده است. ازجمله روش های زیبایی شناختی که در کلام خداوند مورد استفاده زیاد قرارگرفته، اسلوب استفهام می باشد. در اهمیت این اسلوب همین بس که از (114) سوره ی قرآن کریم، تنها (18) سوره، استفهام ندارند. بدلیل اهمیت و نقش پرسش در کشف حقیقت، نگارنده جملات پرسشی جزء اول قرآن کریم را جهت پژوهش خود انتخاب نموده است. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و جامعه ی آماری جملات پرسشی جزء اول قرآن کریم، در سه سطح نحوی، بلاغی و تصویرپردازی به بررسی زیبای های ادبی این جملات پرداخته و سعی نموده جلوه هایی از زیبای های این جملات پرسشی را نمایان سازد. یافته های پژوهش می تواند در به روز رسانی پیام های قرآنی در زندگی و کاربردی تر ساختن محتوا و مضامین عالی قرآن در دنیای امروز به کار آید. همچنین با استفاده از پیام های سراسر نور جملات پرسشی قرآن کریم، جایگاه ارزشی سوال وجواب در ابعاد مختلف اعتقادی، معرفتی، تربیتی و فرهنگی نمایان می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - آرکائیسم حماسی (مشخّصة اصلی سبک قیصرنامة ادیب پیشاوری)
        صفا کاظمیان مقدم فرزاد قائمی
        آرکائیسم حماسی (مشخّصة اصلی سبک قیصرنامة ادیب پیشاوری) صفا کاظمیان مقدم* دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. فرزاد قائمی** استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. (نویسنده مسوول) تاریخ دریافت: 11/10/1396 تاریخ چکیده کامل
        آرکائیسم حماسی (مشخّصة اصلی سبک قیصرنامة ادیب پیشاوری) صفا کاظمیان مقدم* دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. فرزاد قائمی** استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. (نویسنده مسوول) تاریخ دریافت: 11/10/1396 تاریخ پذیرش: 6/12/1396 چکیده آرکائیسم حماسی نوعی از کاربرد هم زمان حماسه به عنوان سبکی فخیم و تأثیرگذار هم راه با شکلی از کهن گرایی است که به تشخّص زبان و بیان شاعر می انجامد. منظومۀ حماسی قیصرنامه اثر ادیب پیشاوری نیز نمونة کامل استفاده از الگوی حماسه به هم راه کهن گرایی در سطح واژگانی، نحوی و بلاغی است. این حماسۀ تاریخی بیش از هر اثر دیگری در دوران خود، به سنّت های زبانی- ادبی پیشینان تأسی جسته است و علی رغم روایت یکی از نوین ترین اتّفاقات تاریخ معاصر خود، برای پای بندی به زبان خراسانی شعر حماسی کوشیده، زبان اثرش تا جای ممکن به نمونة معیار ژانر اثر (شاهنامة فردوسی) وفادار باشد. یکی از عوامل اصلی حفظ زبان حماسی قیصرنامه، باستان‌گرایی بوده است. این مقاله جنبه های مختلف آرکائیسم حماسی در قیصرنامۀ ادیب پیشاوری را بررسی و این نتیجه را در این خصوص حاصل کرده است که این کیفیت در شعر ادیب در سه سطح واژگانی، نحوی و بلاغی فردیت سبکی یافته است. واژه‌سازی با اصطلاحات جدید سیاسی، اجتماعی و نظامی، بازسازی نحو خراسانی و خلق تصاویر مرکب مبتنی بر تشبیهات حماسی کهن از رئوس باستان‌گرایی در قیصرنامه بوده است. * . safakazemian@gmail.com ** . farzadghaemi@gmail.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - بررسی زبان‌شناختی قصاید بهار
        محمدرضا پهلوان نژاد علی رضا سزاوار
        بهار اولین کسی است که سبک‌شناسی را به صورت مدوّن و علمی‌در زمینة نثر نوشت و برای آن تعاریف علمی آورد. هرچند عمرش مجال نداد که در زمینة نظم نیز تحقیقاتش را دنبال کند، اما یادداشت‌هایی پراکنده‌ داشت که بعدها جمع‌آوری شد. بهار در کتاب سبک‌شناسی به بخش زبانی بیش از دیگر مبا چکیده کامل
        بهار اولین کسی است که سبک‌شناسی را به صورت مدوّن و علمی‌در زمینة نثر نوشت و برای آن تعاریف علمی آورد. هرچند عمرش مجال نداد که در زمینة نظم نیز تحقیقاتش را دنبال کند، اما یادداشت‌هایی پراکنده‌ داشت که بعدها جمع‌آوری شد. بهار در کتاب سبک‌شناسی به بخش زبانی بیش از دیگر مباحث پرداخته‌ است. نهضت بازگشت از قدما بیش از همه در زبان آن‌ها بود و آثار کهنگی بخوبی در شعر آنان نمایان بود. از ویژگی‌های عمدة قصاید بهار تتبع در زبان گذشته‌ است و از همه لحاظ محتوا خصوصاً در مسایل سیاسی و اجتماعی کاملاً هماهنگ با جزئیات جامعة روز است. در این مقاله‌ از سه دیدگاه زبان‌شناختی، قصاید بهار را بررسی نموده‌ایم گرچه در بسیاری از موارد مجبور شده‌ایم وارد حوزة پرپیچ و خم ادبیات فارسی شویم، این حوزه‌ها عبارت است از: 1ـ حوزة آواشناسی 2ـ حوزة ساخت‌واژی 3ـ حوزة نحوی در بخش آوایی به مختصات کلمات از قبیل تشدید، تخفیف، افزایش، کاهش و ابدال در واژه‌ها و موسیقی که در اثر هم‌نشینی لغات پدید می‌آید، پرداخته شده‌ است. در بخش ساخت‌واژی استعمال لغات کهن با معانی تازه و قدیمی و غیره آورده شده‌ است. مختصات نحوی به موضوع ساخت زبان‌ها درگذشته و کاربرد آن‌ها در شعر بهار و متمم‌ها و انواع را و غیره پرداخته‌ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - سبک شناسی تطبیقیِ لایة نحویِ گفتار زنانه در ساختار روایی رمان های اجتماعی «سیمین دانشور» و «شیوا ارسطویی» بر مبنای رویکرد DSL
        رویا  رحیمی لطیفه سلامت باویل احمد خیالی خطیبی
        پژوهش حاضر به شیوة تحلیلی – تطبیقی تلاش می¬کند تا نشان دهد که سیمین دانشور و شیوا ارسطویی به¬عنوان نویسندگان زنی که دربارة زنان می¬نویسند، چگونه ساخت‌های دستوری و نحویِ نشان‌دارِ مختلف و متنوّع را با ملاحظۀ بافت زبانی و موقعیتی در خدمت القای معنی و پیام مورد نظر خویش قر چکیده کامل
        پژوهش حاضر به شیوة تحلیلی – تطبیقی تلاش می¬کند تا نشان دهد که سیمین دانشور و شیوا ارسطویی به¬عنوان نویسندگان زنی که دربارة زنان می¬نویسند، چگونه ساخت‌های دستوری و نحویِ نشان‌دارِ مختلف و متنوّع را با ملاحظۀ بافت زبانی و موقعیتی در خدمت القای معنی و پیام مورد نظر خویش قرار داده¬اند؟. با توجه به این هدف، برخی ساخت‌های نحویِ نشان‌دار بر مبنای نظریةDSL به¬صورت تطبیقی تحلیل شده تا ضمن نشان دادن جزئیاتی از هنرِ زنانه¬نگاری این دو نویسنده در زمینة الگوها و ساختارهای نحوی، به شناخت شگردهای آن¬ها در بازنمایی جایگاه اجتماعی زنان از طریق ساختارهای نحوی پی برده شود. در میان ساخت‌هایِ نشان‌دارِ نحوی، بیشتر بر «جابه‌جایی اجزای جمله» و «تغییرات آرایش نحوی» تمرکز شده است. در تحلیل‌ها از برخی مفاهیم نظری چون نشان‌دار/ بی‌نشان (از دانش نحو)، مبتداسازی، تغییر آرایش واژگانی و روش جرجانی در مقایسۀ ساخت‌های خاص نحوی با ساخت‌های عادی استفاده شده است. یافته-های پژوهش نشان می¬دهد که این نویسندگان با خودآگاهی، برخی ساخت‌های نحوی را به‌طور معناداری در خدمت القای معنی و جلب توجّه مخاطب قرار داده¬اند و فرضیه¬های مدّنظر رابین لیکاف در زمینة تأثیر جایگاه اجتماعی زنان بر الگوهای گفتاری آن¬ها را تأیید کرده-اند. زبان فارسی برخلاف سایر زبان¬ها از جمله انگلیسی، ظرفیت بالقوّه بزرگی در زمینة الگوهای نحوی در اختیار کاربران این زبان در حوزة نظم و نثر قرار می¬دهد. اهمیت اصلی این¬گونه مطالعات، توجه به رابطة بین «زبان» و «جنسیت» است. با توجه به اهمیت نوع ادبی «رمان» و به-طورخاص «رمان‌های زنان»، ضرورت مطالعة شاخص‌های زبانی و بطور خاص مؤلفه¬های نحوی در ارتباط با مقولة جنسیت در این نوع ادبی، می¬تواند در مسیر مطالعات سبک‌شناسی ادبی آثار زنان راهگشا و مؤثر باشد پرونده مقاله