-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی هنجارهای اخلاقی در فضازی مجازی(اینترنت)
آمنه بختیاریاز آنجا که فناوری اطلاعات، تحولات سیاسی- اجتماعی وسیع و شگرفی را پدید آورده است، مشکلات اخلاقی جدید و منحصر بهفردی در این حوزه ایجادشده که نیازمند رسیدگی است. فناوری اطلاعات نه تنها در چگونگی افعال و اقدامات روزمره تاثیر گذارده؛بلکه تلقی ما از آنها را نیز تغییر داده است چکیده کاملاز آنجا که فناوری اطلاعات، تحولات سیاسی- اجتماعی وسیع و شگرفی را پدید آورده است، مشکلات اخلاقی جدید و منحصر بهفردی در این حوزه ایجادشده که نیازمند رسیدگی است. فناوری اطلاعات نه تنها در چگونگی افعال و اقدامات روزمره تاثیر گذارده؛بلکه تلقی ما از آنها را نیز تغییر داده است. برخی از مفاهیمی که در حوزه فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی، کاربردی خاص داشته اند باپیشرفت فناوری اطلاعات دچار چالش هایی شده اند که از آن جمله می توان به مفهوم مالکیت، مفهوم حریم خصوصی، مفهوم توزیعقدرت، آزادی های اساسی و مسئولیت اخلاقی اشاره نمود.این پژوهش بر این مدعاست که نظام فرهنگی و اخلاقی که هم اکنون بر فضای مجازی حکمفرماست چیزی جز همان اخلاق جامعهمدرن غربی با همان خصوصیات ویژه تاریخی جامعه غربی بعد از رنسانس نیست.نظام هنجاری و فرهنگی که بر دو خصلت " مادیگرایی و رفاه طلبی وسیع و عمیق" و " مخالفت با گذشته و هرگونه مبانی سنتی و مذهبی " خود را نشان داده است.پژوهش حاضربا هدف آزمون بررسی هنجارهای اخلاقی در فضای مجازی(اینترنت )، به روش توصیفی - تحلیلی انجام پذیرفته وcountry and وReginal(Asia) کاربردی است . جامعه آماری شامل استفاده کنندگان از چت روم یاهو د ر دو اتاقبوده که اکثریت فارسی زبانان می باشند. از 500 پیغام ارسال شده، گفتگو با 70 نفر به تفکیک جنسیت، تاهل، culture(Persian)سن، تحصیلات و سکونت با طرح موضوع مسائل جنسی انجام گردید.یافته ها نشان می دهد تعداد مردان در اتاق گفتگوهای مجازیبیشتر از زنان بوده و بیشتر پاسخ گویان دارای حداکثر 30 سال سن و مجرد می باشند . همچنین استفاده از تکنولوژی نوین با میزانتحصیلات ارتباط مستقیم داشته به طوری که 70 درصد پاسخگویان دارای تحصیلات کارشناسی یا بالاتر می باشند . با توجه بهخصوصیت اصلی فضای مجازی که در آن هویت کاربران پنهان می ماند لذا بی پروایی و ساختارشکنی در زمینه بیان دیدگاههاگشترش بیشتری دارد. از این رو طرح مسائل جنسی و یافتن شریک جنسی در اکثریت بحث های فضای مجازی رواج داشته و در اینمیان مردان بیشتر از زنان به طرح این مسئله پرداخته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - معماری و شهرسازی ایران در دوران گذار
سمیه ابراهیمی سید غلامرضا اسلامیمعماری ایران برای باز یافتن جایگاه ویژه خود راه دشواری پیش رو دارد، زیرا با جامعه ای در حال تحول روبروست که جریان های صنعتی شدن، جهانی شدن و شبکه ای شدن را تجربه می کند. هنر و معماری در چنین موقعیتی نقش موثری در بازتعریف هویت (زمانی که بحران هویت بزرگترین چالشی است که ا چکیده کاملمعماری ایران برای باز یافتن جایگاه ویژه خود راه دشواری پیش رو دارد، زیرا با جامعه ای در حال تحول روبروست که جریان های صنعتی شدن، جهانی شدن و شبکه ای شدن را تجربه می کند. هنر و معماری در چنین موقعیتی نقش موثری در بازتعریف هویت (زمانی که بحران هویت بزرگترین چالشی است که انسان با آن مواجه است) خواهند داشت. گذار از جامعه سنتی به مدرن و جامعه مدرن به شبکه ای در تمامی دنیا در حال بروز است و تاثیرات مطلوب و نامطلوب خود را بر جوامع می گذارد. جامعه ایران نیز دوران گذار از جامعه سنتی به مدرن را بسیار سریع و بدون ایجاد زیرساخت های لازم علمی، فرهنگی و هنری تجربه نموده است. در چنین شرایطی ظهور جامعه شبکه ای نیز در بطن جامعه ایرانی در حال وقوع است. برای ایجاد کالبد مناسب، گام نخست شناخت وضعیتی است که با آن مواجه هستیم. لذا معماری معاصر ایران در دهه اخیر نقد گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - مقایسه بازتعریف و باز بهکارگیرى سنت در معمارى معاصر ایران و اروپا (مطالعه موردى: برخى آثار لوکوربوزیه و سید هادى میرمیران)
مجید شهبازی زهره ترابیدر مباحث نظری معماری و شهرسازی ایران به جهت اهمیت، مفاهیم سنت و هویت بسیار بحث و جدل شده است. در این مقاله روش و رویکرد میرمیران در بازبهکارگیری سنت با بنیانگذار عملی نهضت مدرن یعنی لوکوربوزیه مقایسه خواهد شد. نوع رویکرد آنان در بازتعریف و بازبهکارگیری از سنتهاى مع چکیده کاملدر مباحث نظری معماری و شهرسازی ایران به جهت اهمیت، مفاهیم سنت و هویت بسیار بحث و جدل شده است. در این مقاله روش و رویکرد میرمیران در بازبهکارگیری سنت با بنیانگذار عملی نهضت مدرن یعنی لوکوربوزیه مقایسه خواهد شد. نوع رویکرد آنان در بازتعریف و بازبهکارگیری از سنتهاى معمارى فرهنگ و بومیشان متفاوت است، همانگونه که در مقاله اشاره خواهد شد، لوکوربوزیه مانند جهانبینى مادى غربى به دنبال بازتعریف مظاهر ملموس و مادى سنتهاى کلاسیک معمارى غرب مانند ابعاد، اندازه و تناسبات و بازتعریف روابط مابین عناصر موجود در بنا مانند راه پله و سازه در قالب تفکر مدرن است؛ حال آنکه میرمیران در فضای معنوىتر و مفهومىتر به دنبال ارائه باز تبیینى انتزاعىتر و غیر مادىترى از سنن و عناصر تاریخى معمارى ایران مىباشد، به دنبال باز آفرینى مفاهیمى مانند تضاد درون و بیرون، نور، شفافیت و سبکى در شکل معاصر آن در معمارى ایران است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تبارشناسی و راهبردهای گفتمان نوآوری در حقوق اسلامی
حسین جلالیچکیدهآثار تغییرات گسترده اجتماعی در زندگی فردی و اجتماعی بشر، اصلاح حقوق را در تناسب این تغییرات دو چندان کرده است. این تناسب سازی در قالب گفتمان نوآوری در حقوق اسلامی مطرح می شود. بر این اساس، پژوهش حاضر، به منظور تبارشناسی و ارایه راهبردهای گفتمان نوآوری در حقوق اسلام چکیده کاملچکیدهآثار تغییرات گسترده اجتماعی در زندگی فردی و اجتماعی بشر، اصلاح حقوق را در تناسب این تغییرات دو چندان کرده است. این تناسب سازی در قالب گفتمان نوآوری در حقوق اسلامی مطرح می شود. بر این اساس، پژوهش حاضر، به منظور تبارشناسی و ارایه راهبردهای گفتمان نوآوری در حقوق اسلامی به روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه انجام یافته است. نتایج پژوهش نشان می دهد گفتمان نوآوری در حقوق اسلامی با طرد برخی دالهای دو گفتمان الهیاتی-فلسفی و حقوق مدرنیته و با درهم شکستن ساختار گفتمانی آنها، برخی دالهای آنها را در ساختاری نو به کار می گیرد. دالهای این گفتمان، توجه همزمان به بخش های ثابت و متغیر حقوق، تقویت جذابیت و کارایی حقوق، توجه به مقتضیات جامعه ملی و بین المللی، تقدم موضوع شناسی بر حکم شناسی، نوآوری با حفظ شالوده حقوق اسلامی، توجه به منابع عقلی، اجماعی و عرفی در کنار متن محوری هستند. جستاری در تبارشناسی علوم مختلف اسلامی از جمله کلام، اصول، و فلسفه فقه نشان دهنده سرمایه ای غنی در جهت ضرورت توجه به شرایط زمانی و مکانی و ضرورت نوآوری های حقوقی است.در طراحی الگوی راهبردی نوآوری در حقوق اسلامی مراحل تبارشناسی، شناخت محیط با توجه به اقتصاد قدرت، عبور از موانع و چالش ها، توجه به منابع نوآوری، تمهید مقدمات، تلفیق منابع و تدوین حقوق کارآمد، اجرا، بازخورد نتایج و اصلاح راهبردها در نظر گرفته می شود.الگوی راهبردی ارایه شده غیر خطی و در چرخه ای مداوم مورد بازبینی قرار می گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - سلطانیسم، مدرنیته، ساختار سیاسی و ملاحظات قدرت در ایران دوره شاه
جهانگیر باقری کیهان برزگراین مقاله به بررسی ماهیت تعارضات گفتمانی در ایران دوره محمدرضاپهلوی می پردازد. اینکه ساخت قدرت با انقلاب مشروطه تغییرات اساسی یافت ولی هنوز تا تحقق ساخت دموکراتیک فاصله ای بسیار داشت. زیرا نظام سیاسی قدیم هرچند پایان یافته بود ولی میراث آن به کلی از بین نرفته و عناصری ا چکیده کاملاین مقاله به بررسی ماهیت تعارضات گفتمانی در ایران دوره محمدرضاپهلوی می پردازد. اینکه ساخت قدرت با انقلاب مشروطه تغییرات اساسی یافت ولی هنوز تا تحقق ساخت دموکراتیک فاصله ای بسیار داشت. زیرا نظام سیاسی قدیم هرچند پایان یافته بود ولی میراث آن به کلی از بین نرفته و عناصری از آن در ساخت جدید حضور یافتند به عنوان نمونه؛ ویژگیهایی که بیش از این به عنوان عناصر اصلی گفتمان سنت شناسایی شدند مانند رابطه عمودی و سلسله مراتبی در میان طبقات اجتماعی برقرار بود و قدرت سیاسی کماکان در این چارچوب معنی می یافت. بررسیهای انجام شده در مورد تعارضات گفتمانی دوره پهلوی بر یکی از ابعاد تعارض پرداخته و نگاه ایدئولوژیک به موضوع دارند.در این مقاله بر این امر تاکید می شودکه ایدئولوژیک شدن مدرنیته توسط گفتمان حاکم که ناشی از تداوم نهادهای سنتی در ساخت قدرت و دولت پهلوی بود منجر به شکل گیری تعارضات بین گفتمان مدرنیته مسلط و پادگفتمانهای مدرن و انقلاب شد. در این راستا ماهیت مدرنیته در ایران دوره پهلوی با توجه به روش تحلیل گفتمان مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. کانون مباحث تعارضات گفتمانی ، بحران مشروعیت و سلطانیسم می باشد. در آخر نتیجه گرفته می شود که دوگانگی ساخت قدرت و ماهیت سلطانیستی دولت پهلوی در نهایت رژیم را با بحرانهای متعدد روبرو کرد. ناتوانی در باز تولید مشروعیت و سرکوب همه مخالفان منجر به اتحاد همه پاد گفتمانها بر علیه دولت پهلوی و فروپاشی سلطانیسم شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - هستیشناسی حسابداری مدیریت در بستر پستمدرنیته ( اجراگری، کنشگر- شبکه و کاربردها)
فریدون رهنمای رودپشتی بابک نژادتولمیدر پارادایم کارکردگرایی، حسابداری مدیریت همچون ابزار و دستگاه نمادین خنثایی میباشد که به بازنمایی بیطرفانه میپردازد و هستیشناسی برآمده از چنین پارادایمی، جدایی واقعیتها از شیوههای حسابداری است. در پارادایمهای نوین منبعث از پستمدرنیته، به رویکرد اجراگری میرسیم ک چکیده کاملدر پارادایم کارکردگرایی، حسابداری مدیریت همچون ابزار و دستگاه نمادین خنثایی میباشد که به بازنمایی بیطرفانه میپردازد و هستیشناسی برآمده از چنین پارادایمی، جدایی واقعیتها از شیوههای حسابداری است. در پارادایمهای نوین منبعث از پستمدرنیته، به رویکرد اجراگری میرسیم که بر اساس آن حسابداری با ایجاد مرزهای شناختی که شیوههای اجتماعی را در نظریه اقتصادی و مالی جای میدهند، نقشهای قلمروپردازی، واسطهگری، قضاوت و ذهنیت سازی برای مخاطب را میپذیرد. در همین راستا بر پایه نظریه شبکه کنشگر، حسابداری مدیریت یک کنشگر در تعامل با سایر کنشگران در شبکههای درهمتنیده از افراد، سازمانها و بازارها است که میتواند موجب تغییر در دیگر کنشگران گردد و اجراگری خلاقانه میتواند جولانگاهی برای نفوذگری و مداخلهگری گردد و به تبع آن محاسبات سیاسی برای استدلالات اقناعی در هستیشناسی حسابداری مدیریت هویدا شود. در این مقاله بر اساس پژوهشی مبتنی بر تحلیل فلسفی، جامعه شناختی و اقتصادی به هستیشناسی حسابداری مدیریت با تأکید بر مقوله اجراگری و نظریه کنشگر- شبکه پرداخته شده است و به سه کاربرد آن در حوزه مسئولیتپذیری اجتماعی، حرفهای گرایی و پاسخگویی نیز اشاره شده است. نتیجه آنکه حسابداری مدیریت در فرایندهای هوشمندانه شبکهای هویت مییابد و نمیتوان در شبکههای واقعی از نقش اساسی عناصر مجازی و موضع ناپذیر "قدرت و ایدئولوژی " غافل بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ضرورت استفاده ازالگوی مدیریتی «SWOT» در حل چالشهای فرهنگی بین سنت و مدرنیته در ایران
دکترسیدرضا صالحی امیری رامین مسعودیدر پژوهش حاضر به رابطه میان مولفههای فرهنگی سنّت و مدرنیته در ایجاد چالش میان این دو پارادایم از زمان و رورد مدرنیته به متغیر مکانی ایران پرداخته شده است. همچنین رویکردهای متفاوتی که در قبال این چالش و جود داشته به طور مختصر بیان و در آخر رویکرد تعامل فرهنگی مدیریت مد چکیده کاملدر پژوهش حاضر به رابطه میان مولفههای فرهنگی سنّت و مدرنیته در ایجاد چالش میان این دو پارادایم از زمان و رورد مدرنیته به متغیر مکانی ایران پرداخته شده است. همچنین رویکردهای متفاوتی که در قبال این چالش و جود داشته به طور مختصر بیان و در آخر رویکرد تعامل فرهنگی مدیریت مدار با استفاده از الگوی مدیریتیSWOT به منظور تعدیل چالش فرهنگی میان سنّت و مدرنیته در ایران مطرح شده است. درادامه ضمن معرفی پژوهش انجام شده اهداف، چارچوب نظری، سوالات و فرضیهها مطرح و در خاتمه نتایج حاصل از آزمون فرضیهها ارایه شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش بیانگر این هستند که میان چالشهای فرهنگی سنّت با مدرنیته رابطه و جود دارد. همچنین بین مولفههای فرهنگی سنّت و مدرنیته در ایجاد چالش میان آنها رابطه مثبت و معنی دار موجود است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بحران معنویت و پیام عارفان مسلمان به انسان مدرن (با تأکید بر دیدگاه مولوی و حافظ)
دکتر ناصر مهدویپژوهش حاضر به بررسی مسئله بحران معنویت در جوامع مدرن امروزی پرداخته است . در ای ن پژوهش، نگارنده ابتدا با بحثی پیرامون انسان مدرن، به بررسی تحولات دوران مدرنیته و تاثیر آن در جوامع بشری و تغییرات نگرش انسانها پیرامون جهان هستی پرداخته و در این راستا به ارائه ویژگیها و چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی مسئله بحران معنویت در جوامع مدرن امروزی پرداخته است . در ای ن پژوهش، نگارنده ابتدا با بحثی پیرامون انسان مدرن، به بررسی تحولات دوران مدرنیته و تاثیر آن در جوامع بشری و تغییرات نگرش انسانها پیرامون جهان هستی پرداخته و در این راستا به ارائه ویژگیها و مولفه های انسان مدرن و منشا بحران دوران مدرنیته و ابعاد بحرانهای انسان مدرن می پردازد؛ در ادامه به بحث پیرامون جوامع اسلامی و معنویت مسلمان پرداخته و در این راه از پیام عارفان مسلمان، بخصوص مولوی و حافظ شیرازی بهره جسته و با استفاده از دیدگاههای عارفان اسلامی به ارائه نمایی از یک جامعه معنوی پرداخته و تاثیرات نگاه عرفا نی را در زندگی بشر بررسی نموده است . در پایان، پژوهشگر راه ر هایی از رنج و خلأهای روحی و معنوی انسان امروز را بازگشت به معنویت و تغییر و تحول در بینش و نگرش انسان به خود، خدا، هستی و طبیعت م یداند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی باورهای شهروندان تحصیل کرده شهر آشتیان در خصوص توسعه شهری
محمد طهماسبی آشتیانی علی روشنایییکی از مهمترین شاخص ها برای درجه توسعه یافتگی یک کشور، نوع و میزان باورهایی است که نسبت به مولفه های مثبت توسعه در میان افراد آن جامعه وجود دارد. هر چه این باورها مثبت تر باشد آن جامعه زمینه مناسب تری برای توسعه دارد. معمولا با تعمیق این باورها در میان زنان و مردان، زمی چکیده کاملیکی از مهمترین شاخص ها برای درجه توسعه یافتگی یک کشور، نوع و میزان باورهایی است که نسبت به مولفه های مثبت توسعه در میان افراد آن جامعه وجود دارد. هر چه این باورها مثبت تر باشد آن جامعه زمینه مناسب تری برای توسعه دارد. معمولا با تعمیق این باورها در میان زنان و مردان، زمینه مناسب برای ایجاد توسعه فراهم می شود. بدیهی است چنانچه این باورها نسبت به توسعه منفی باشد، جامعه در برابر تغییرات و توسعه مقاومت خواهند کرد. به نظر می رسد در این خصوص بین باورهای زنان و مردان نسبت به توسعه تفاوت هایی وجود داشته باشد. از این رو در راستای شناخت این باورها مطالعه ایی در شهر آشتیان به عنوان شهری با قدمت تاریخی طولانی و از لحاظ توسعه عقب مانده با سنتهای دیرینه انجام گرفت. جامعه آماری در این تحقیق زنان و مردان تحصیلکرده از فوق دیپلم به بالا می باشند. طبق سرشماری سال 1390 جمعیت شهر آشتیان 17105نفری می باشند که364نفر بعنوان نمونه به روش نمونه گیری سهمیه ای هدفمند از آنان انتخاب گردیدند. این تحقیق بصورت پیماشی و با ابزار پرسشنامه انجام شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارآماریspssو آماره های کای اسکوئرو آزمون تی تست استفاده شده است. از بعد تئوریک از نظریات اندیشمندان به نام در حوزه توسعه نظیر: گیدنز، راجرز، لرنر، اینگلس و دیگران استفاده شده و عوامل موثر بر شکل گیری باورها از منظر این اندیشمندان استخراج در قالب یک مدل ارائه شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مردان در مولفه های توسعه ی نظیر: ریسک پذیری، اتکا به تجربه شخصی،استفاده از رسانه های گروهی، تاهل، سن، شغل و مدرک تحصیلی نسبت به زنان بالاتر و زنان در مولفه هایی نظیر: مشارکت ، باور به زندگی مدرن نسبت به مردان نمره بالاتری دریافت کرده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - از فروید تا مزلو: دگرگونی پارادایمهای روانشناسی دین در دورة مدرنیته
حسین حیدری جواد روحانی رصاف خدیجه کاردوست فینیعلم روانشناسی جدید از آغاز تا امروز چهار موج مشخص و گسترده را پشت سر نهاده است: این چهار موج از زمان فروید و روان تحلیلگری در حدود سال 1900م آغاز میشود؛ حدود سال 1920م جنبش رفتارگرایی به وجود میآید؛ در سال 1940م رویکردهای انسانگرایانه پدیدار میشوند، و بالاخره در ح چکیده کاملعلم روانشناسی جدید از آغاز تا امروز چهار موج مشخص و گسترده را پشت سر نهاده است: این چهار موج از زمان فروید و روان تحلیلگری در حدود سال 1900م آغاز میشود؛ حدود سال 1920م جنبش رفتارگرایی به وجود میآید؛ در سال 1940م رویکردهای انسانگرایانه پدیدار میشوند، و بالاخره در حدود سال 1960م، دیدگاه فرافردی شکل میگیرد. از آن زمان به بعد نیز ظاهراً موج پنجمی به وجود آمده است که میتوان آن را رویکردهای التقاطی وترکیبی بهشمار آورد. این مقاله به بررسی جایگاه دین در نظرات روانشناسان کلاسیک در دورة مدرنیته نخست، بهویژه فروید و یونگ، و باور منفی رفتارگرایان در باب دین، و همچنین روانشناسان جدید در مدرنیته از جمله ویلیام جیمز، رولومی، ویکتورفرانکل و اریک فروم میپردازد. سپس آراء روانشناسانه و انسانگرای کارل راجرز و آبراهام مزلو را گزارش و تحلیل میکند. در این جستار دیده میشود که برخلاف نظرات فروید و پارادایم غالب در بین روانشناسان پیشین، در نظرگاه آبراهام مزلو و دیگر اندیشمندان روانشناسی انسان گرا، معنویت ودین - البته با قرائتی خاص- رابطة بسیار نزدیکی با نیازهای درونی انسان دارد و ذاتی بشر است و زندگی معنوی و دینی، جنبهای از زیست انسانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - دین و مدرنیته از نگاه آنتونی گیدنز
فریبا طشت زر حسین حیدری جواد روحانی رصافکلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة مدرنیته متأخر انتقاد او از سنت جامعه شناسیکلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث چکیده کاملکلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة مدرنیته متأخر انتقاد او از سنت جامعه شناسیکلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث شکل گیری این اندیشه شد که نفوذ و جایگاه اجتماعی دین در جامعة مدرن،کاهش یافته است و سرانجام ناپدید خواهد شد. اما در مرحلة دوم مدرنیته، نوعی احیای گرایش هایدینی و معنوی پدید آمده است که ریشه در ویژگی های خاص این مرحله دارد. وی با بررسیپیامدهای مدرنیته و نقد اندیش ههای جامعه شناسان اولیه (کارل مارکس، امیل دورکیم و ماکس وبر)چنین نتیجه میگیرد که دین در آستانة نابودی نیست، اما احیای گرایش های دینی مدرنیته متأخر بهمعنای بازگشت به دینداری سنتی هم نیست؛ دین میتواند با مدرنیته هم زیستی داشته باشد،مشروط بر آن که تن به گفتگو و باز اندیشی بسپارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - جهان بینی سلطه گرای مدرنیته و ارتباط آن با بحرانهای محیطزیستی در جهان
رضا التیامی نیا علی حسینیدر جهان بینی اسلامی، کل انسان ها و طبیعت، با هم بخشی از کل نظام عالم را تشکیل می دهند. درحالی که در فرهنگ های غربی، فقط انسان ها دارای ارزش ذاتی می باشند و طبیعت فقط به منزله یک ارزش ابزاری و به عنوان منبع فایده بخش مورد استفاده انسان قرار گرفت. به باور بوم محوری سیاسی، چکیده کاملدر جهان بینی اسلامی، کل انسان ها و طبیعت، با هم بخشی از کل نظام عالم را تشکیل می دهند. درحالی که در فرهنگ های غربی، فقط انسان ها دارای ارزش ذاتی می باشند و طبیعت فقط به منزله یک ارزش ابزاری و به عنوان منبع فایده بخش مورد استفاده انسان قرار گرفت. به باور بوم محوری سیاسی، مسایل محیطی زمانی حل می شوند که تحولات بنیادی در ایدئولوژی سرمایه داری صورت می گیرد و یک مردم سالاری واقعی حاکمیت یابد. در این راستا آرن ناییس معتقد است رعایت سنت های اخلاقی و مذهبی شرق، می تواند ما را در حفاظت محیط زیست یاری کند و اینکه در جهان هستی، همه موجودات زنده، جهت زندگی، رشد و شکوفایی، باید از حقوق و ارزش های برابر برخوردار گردند و هیچ فردی نجات نمی یابد مگر آن که همه ما نجات یابیم. انسان ها از اجزای طبیعت هستند نه بیرون از آن و یا فوق طبیعت. یافته های پژوهش نشان می دهد که نوع انسان شناسی و جهان شناسی غیرالهی و نگرش و طرز تلقی مبتنی بر نگاه اومانیستی و مبتنی بر حرص و طمع سبب ساز بسیاری از فجایع و بحران های محیط زیستی است. از این رو، اصلاح نگرش ها، باورها و طرز تلقی انسان ها از انسان و محیط زیست وی در چارچوب نگاه سیستمی دین اسلام می تواند بسیاری از معضلات و ناامنی های محیط زیستی، سیاسی و اجتماعی را رفع نماید. این پژوهش ضمن بررسی زمینه های فکری و فرهنگی تخریب محیط زیست در بستر مدرنیته و نیز تبیین دیدگاه های فرهنگی، مذهبی و آثار آن ها براکولوژی و محیط زیست جهانی، به دنبال تبیین و تدوین الگوی محیط زیستی اسلامی برای حفظ و تعادل محیط زیست جهانی و منطقه ای می باشد. این مقاله اساسا بحثی نظری و بنیادی است و از رویکرد رئالیسم اسلامی و معناشناسی ساختارگرا در انجام این پژوهش بهره جسته است.. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - بررسی و بازتاب تطبیقی مؤلفههای سنت و مدرنیته در اشعار سیمین بهبهانی و بشری بستانی
یحیی معروف سمیه بختیاری تورج زینی وند علی سلیمیمدرنیته در معنای ابداع و ابتکار، نقطه‎ مقابل سنت گرایی است، سیمین بهبهانی و بشری بستانی از جمله شاعران سرآمدند که در سرودههای خود منعکس کننده جامعه سنتی و نوگرای ایران و عراق هستند. این دو علاوه بر گرایش به مدرنیته از سنت نیز رویگردان نبوده و توجه خاصی بدان دارند و چکیده کاملمدرنیته در معنای ابداع و ابتکار، نقطه‎ مقابل سنت گرایی است، سیمین بهبهانی و بشری بستانی از جمله شاعران سرآمدند که در سرودههای خود منعکس کننده جامعه سنتی و نوگرای ایران و عراق هستند. این دو علاوه بر گرایش به مدرنیته از سنت نیز رویگردان نبوده و توجه خاصی بدان دارند و میتوان گرایش آنها را معتدل ارزیابی کرد؛ زیرا آنها از کنار سنتهای ناپسند جامعه خویش عبور کرده و به نقد آن پرداختهاند. آنها علاوه بر رویارویی خلاقانه خود در گرایش به سنت و مدرنیته، توجه خاصی به اوضاع نابسامان زنان و گرایشهای فمنیستی میانهرو دارند به طوری که در برابر جنس مرد، نه تنها موضع تندی نمیگیرند؛ بلکه هر دو را مایه کمال یکدیگر میدانند.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه مکتب آمریکایی، بن مایههای سنت و مدرنیته را در آثار دو شاعر بررسی و تحلیل میکند. نتیجه این پژوهش، پرداختن به اوزان شعر سنتی، با گریز از وزن و قافیه است و از آنجا که ذهن هر دو شاعر به درگیر مضامین انسانی و اجتماعی است گاهی وزن شعر قربانی محتوا و مضمون شده است. ویژگی بارز دو شاعر، گرایش به مدرنیته و عدم رویگردانی از سنت بوده و در مجموع میتوان رویکرد آنها در بهرهگیری از معیارها و بن مایههای سنت و مدرنیته را یک موضع بیبدیل پنداشت. از آنجا که هر دوی آنها به نوعی شکست عاطفی در زندگی خود تجربه کردهاند بخش زیادی از شعر را به بیان مشکلات و مسائل زنان جامعه اختصاص دادهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - عصیان و سنت شکنی بودلر و نیما یوشیج
ماه نظرینیما همچون بودلر با دیدی نو و بافتی تازه، به شعر معاصر رنگی بدیع بخشید. ساختمان شعر او دارای وحدت است. از هنجارهای رمانتیسم، آگاهانه فاصله میگیرند و با تصاویری واقعگرایانه، نمادین و سوررئالیسمی، پرده از زشتیها برمیدارند و دگرگونیهای اجتماعی، صنعتی، و گمشدگی انسان آ چکیده کاملنیما همچون بودلر با دیدی نو و بافتی تازه، به شعر معاصر رنگی بدیع بخشید. ساختمان شعر او دارای وحدت است. از هنجارهای رمانتیسم، آگاهانه فاصله میگیرند و با تصاویری واقعگرایانه، نمادین و سوررئالیسمی، پرده از زشتیها برمیدارند و دگرگونیهای اجتماعی، صنعتی، و گمشدگی انسان آنان را آزرده خاطرکرده است. محوریترین ویژگی این گونه اشعار بر اساس هنجارگریزی، ابهام و در نهایت شکستن قواعد و سنتهای دستوپاگیر است زیرا عصر مکانیزاسیون و صنعت مدرن همه مرزهای اخلاقی، طبیعی، سنتی و ادبی را در هم شکسته است. حتی مفهوم عشق در دیدگاه مدرنیسمها تغییر کرده و بودلر و نیما با بیان رمزآمیز در سوگ عشق نشستهاند. کاربرد رمزگرایی در اشعار معاصر، بیشتر نمود عصیان هنرمندان در برابر مکاتب واقعگرایی بود. در این مقاله با شیوه توصیفی- تحلیلی بر آنایم تا تحول اشعار بودلر و نیما را در نوآوری و سیر به سوی رئالیسم و انعکاس جهان مدرن بیان کنیم. زیرا در مقایسه اشعار بودلر و نیما تا به حال تحقیق علمی صورت نگرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی ورود مدرنیته در رمان نفرین زمین و خوشههای خشم
سودابه صادقی میثم زارعجلال آل احمد روشنفکر، و نویسنده رمان نقرین زمین در دهه چهل است که دگرگونی ساختارهای اجتماعی- اقتصادی و نیز آشفتگی اخلاقی و معنوی مردم جامعه را در قالب جامعه روستایی در حال گذار از سنت به مدرنیته به رشته تحریر درآورد. از طرف دیگر جان اشتاین بک نویسنده اخلاقگرا و منتقد چکیده کاملجلال آل احمد روشنفکر، و نویسنده رمان نقرین زمین در دهه چهل است که دگرگونی ساختارهای اجتماعی- اقتصادی و نیز آشفتگی اخلاقی و معنوی مردم جامعه را در قالب جامعه روستایی در حال گذار از سنت به مدرنیته به رشته تحریر درآورد. از طرف دیگر جان اشتاین بک نویسنده اخلاقگرا و منتقد سرسخت آمریکایی در اوج فاجعهای از تاریخ آمریکا به نام رکود بزرگ رمانی به نام خوشههای خشم را نگاشت. در این مقاله تلاش میگردد ضمن تعریف درونمایه، درونمایههای مشترک، ورود مدرنیته به جامعه سنتی، برخورد جامعه با مدرنیته و تأثیر مدرنیته و در پایان بیکاری و استثمار به عنوان نتایج لا ینفک ورود مدرنیته مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تحلیل و بررسی پیامدهای اومانیسم از دیدگاه علامه طباطبایی با تکیه بر تفسیر المیزان
پروین نیک سرشت سیده فاطمه طباطباییاومانیسم هر نظام فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی یا اجتماعی است که هسته مرکزی آن انسان باشد. این مکتب بشر را به رویگردانی از خالق خویش و اهمیت دادن به خود وجودی فرا میخواند و در شکل افراطی اش هرگونه اندیشه متافیزیکی را انکار می کند. این نگرش تا آنجا پیش رفته که با نفی ار چکیده کاملاومانیسم هر نظام فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی یا اجتماعی است که هسته مرکزی آن انسان باشد. این مکتب بشر را به رویگردانی از خالق خویش و اهمیت دادن به خود وجودی فرا میخواند و در شکل افراطی اش هرگونه اندیشه متافیزیکی را انکار می کند. این نگرش تا آنجا پیش رفته که با نفی ارزش های دینی و اخلاقی پیوند خورده است، بنابراین بررسی این مکتب از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف اصلی این مقاله، تحلیل پیامدهای اومانیسم از دیدگاه علامه طباطبایی با تکیه بر تفسیر المیزان می باشد. روش تحقیق، به صورت توصیفی- تحلیلی است. علامه بر این عقیده است که میان اصالت انسان و ایمان به خدا تضادی وجود ندارد، بلکه تنها در رابطه با خداست که انسان می تواند اصالت پیدا کند و اگر اعتقاد به معاد نباشد هیچ اصل دیگری نیست که بشر را از پیروی هوای نفس باز بدارد و نیز در مورد تساهل با کفار بیان می کند که از اصول الهی نباید دست برداشت و در این راستا دفع بدی ها به بهترین وجه باید صورت پذیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بررسی نقش حکمروایی خوب شهری در مدیریت و برنامهریزی گردشگری شهر سمنان
عباس ملک حسینیچکیده مقایسه ارقام گردشگری و درآمدهای ناشی از آن در ایران ، با آمارهای جهانی ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری نشان میدهد که کشور ما سهم و جایگاه مناسب خود را در صنعت گردشگری کسب نکرده است. ما نه تنها در جذب گردشگر خارجی با مشکل مواجه ایم، بلکه گردشگری داخلی ما نی چکیده کاملچکیده مقایسه ارقام گردشگری و درآمدهای ناشی از آن در ایران ، با آمارهای جهانی ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری نشان میدهد که کشور ما سهم و جایگاه مناسب خود را در صنعت گردشگری کسب نکرده است. ما نه تنها در جذب گردشگر خارجی با مشکل مواجه ایم، بلکه گردشگری داخلی ما نیز با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. در این میان توجه به بحث شیوه های نوین تبلیغاتی با در نظر گرفتن اقلیم جغرافیایی از جمله راهکارهایی است که میتواند این وضعیت را بهبود ببخشد. هدف این مقاله بررسی کارآیی شیوه های نوین تبلیغاتی مبتنی بر اقلیم جغرافیایی برای توسعه گردشگری است. سؤال اصلی ای که مقاله در صدد پاسخگویی بدان است این است که شیوه های نوین تبلیغات متناسب با اقلیم جغرافیایی کدام اند و ضرورت استفاده از آنها برای توسعه گردشگری از چه بسترها و عواملی نشات می گیرد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سؤال اصلی در صدد تحلیل آن هستیم عبارت از این است که تبلیغات نقش واسطه را میان توسعه گردشگری و توسعه ملی ایفا میکند و به این ترتیب باید از شگردهای مشخص تبلیغاتی، یعنی شناخت و توجه به قواعد تجارت، سنتها، آداب و رسوم، زیبایی شناسی و آگاهی از جاذبهها و امکانات بهره گیرد و با توجه همزمان به تبلیغ و آموزش، به عنوان دو رکن از ارتباطات، نقش اساسی خود را در توسعه گردشگری ایفا کند. نتایج مقاله نیز نشان می دهد که اهمیت انتخاب صحیح حاملهای پیام تبلیغاتی را نباید نادیده گرفت، زیرا بیشتر سهم هزینههای تبلیغاتی، صرف این وسایل یا رسانهها میشود و موفقیت هر تلاش تبلیغاتی، به طور مستقیم، همبستگی کامل با انتخاب وسیلهای دارد که برای رساندن پیام و آگهی تبلیغ به کار میرود. مبلغان باید بهترین رسانهها را برای تبلیغات خود گزینش کنند. در واقع بهترین آنها را که با مقاصد و اهداف راهبرد تبلیغات گردشگری هماهنگ و متناسب است، انتخاب کنند و به نحوی کارآمد و اثربخش از آن بهره بگیرند. بنابراین در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین موضوع کارآیی شیوه های نوین تبلیغات مبتنی بر اقلیم جغرافیایی در راستای توسعه گردشگری پرداخته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - بازتاب سنت و تجدد در رمان خانۀ ادریسیها
مهناز ابهری منیژه فلاحی علی اسکندریرمان خانۀ ادریسیها، شناخته شده ترین رمان غزالۀ علیزاده است که از زمان انتشار آن درسال 1370 همواره مورد توجه منتقدان و خوانندگان ادبیات داستانی بوده است. این رمان که به شیوۀ رئالیستی نوشته شده، با رویکردهای گوناگون، شایستۀ بررسی و تحلیل است. مقالۀ حاضر مطالعۀ درونمای چکیده کاملرمان خانۀ ادریسیها، شناخته شده ترین رمان غزالۀ علیزاده است که از زمان انتشار آن درسال 1370 همواره مورد توجه منتقدان و خوانندگان ادبیات داستانی بوده است. این رمان که به شیوۀ رئالیستی نوشته شده، با رویکردهای گوناگون، شایستۀ بررسی و تحلیل است. مقالۀ حاضر مطالعۀ درونمایۀ آن را از منظر بازتاب و تقابل سنت و مدرنیسم به عهده گرفته و کوشیده است تا با روش توصیفی و تحلیلی محتوای آن را از جهت مواجهۀ نویسنده با مقولۀ سنت و تجدد بررسی و تحلیل کند. یافتههای مقاله نشان میدهد نویسنده ضمن به تصویر کشیدن تحول جامعۀ سنتی که خانۀ ادریسیها نماد آن است، در لایههای درونی داستان در صدد ترسیم سیما و عملکرد نظامهای توتالیتاریستی به عنوان نمادی از تجدد برآمده است. نویسنده با نثری روان و تهذیب یافته و با جزءنگاری رئالیستی سرنوشت شخصیتهای داستان را در متن کشاکشهای یک دورۀ درحال تحول به نمایش درمیآورد تا نشان دهد که راهیابی تجدد و پیدایش دگرگونی در جوامع سنتی بدون تحول و تکامل تدریجی این جوامع و در فقدان جریانهای نیرومند روشنفکری میتواند به استقرار نظامهای اقتدارگرای تمامیت خواه منتهی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تحلیل عناصر مدرنیته در رمان کلیدر محمود دولت آبادی
علیرضا مناجاتی سید احمد حسینی کازرونی شمس الحاجیه اردلانیادبیات داستانی که خود محصول مدرنیسم است در بازتاب تجربه تقابل سنت و مدرنیته نقش داشته است. واکاوی مفاهیمی از مدرنیته که در کلیدر منعکس شده محور این پژوهش است. می توان گفت کلیدر، اگر چه داستانی بومی است در فضایی روستایی اما به اقتضای داستان و ماجراهایش و به ویژه متأثر از چکیده کاملادبیات داستانی که خود محصول مدرنیسم است در بازتاب تجربه تقابل سنت و مدرنیته نقش داشته است. واکاوی مفاهیمی از مدرنیته که در کلیدر منعکس شده محور این پژوهش است. می توان گفت کلیدر، اگر چه داستانی بومی است در فضایی روستایی اما به اقتضای داستان و ماجراهایش و به ویژه متأثر از رخدادهای اجتماعی و سیاسی سال های 1325 تا 1327 هجری شمسی و فضای ملتهب سیاسی ایران پس از جنگ جهانی دوم و از طرفی تحت تأثیر فضای فکری نویسنده، در تقابل سنت و مدرنیسم، عناصری از مدرنیته مثل تغییر و دگردیسی، رویکرد انتقادی به مسائل، اندیشه های بنیادین و تئوری های انسان شناسانه و فلسفی، انسان محوری، خردباوری و خودآگاهی، تاثیرپذیری از مکاتب ادبی و سیاسی و دیدگاه ماتریالیستی در آن منعکس شده است. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - بررسی تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر گرایش به مدرنیته (مورد مطالعه: شهروندان گرگان)
فرشته بادی علیرضا اسماعیلی غلامرضا خوش فر صدیقه امینیانسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخههای مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دههی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش م چکیده کاملسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخههای مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دههی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش میدانی جمع آوری شده، جامعه آماری شامل شهروندان ساکن شهر گرگان بود که تعداد 401 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقهای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بودکه اعتبار آن به واسطه اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (879/0) مورد تایید قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک ها و روش های آماری پیشرفته متناسب با سطح سنجش متغیرها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی با گرایش به مدرنیته در بین شهروندان گرگان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به مدرنیته بیش از سرمایه اقتصادی است. انسجام مهمترین مؤلفه در سرمایه اجتماعی و رابطه گرایی مهم ترین بعُد در مدرنیته است. بین سرمایه اجتماعی و مولفه های آن (اعتماد، مشارکت، امنیت، انسجام) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی دار وجود دارد. متغیر مشارکت تاثیر معکوس بر روی مدرنیته دارد، بین اقسام سرمایه اجتماعی (شناختی و ساختاری) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی داری وجود دارد و سرمایه اجتماعی ساختاری عامل مهمتری در تغییرات مدرنیته است. همچنین بین متغیرهای جنسیت (مردان)، سطح تحصیلات، قومیت و شغل با گرایش به مدرنیته رابطه معنا داری وجود دارد، پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - رابطه سرمایه اجتماعی و گرایش به مدرنیته (مورد مطالعه: شهروندان گرگان)
فرشته بادی غلامرضا خوش فر علیرضا اسماعیلی صدیقه امینیانسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخه های مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دهه ی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش م چکیده کاملسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخه های مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دهه ی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش میدانی جمع آوری شده، جامعه آماری شامل شهروندان ساکن شهر گرگان بود که تعداد 401 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقهای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بودکه اعتبار آن به واسطه اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (879/0) مورد تایید قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک ها و روش های آماری پیشرفته متناسب با سطح سنجش متغیرها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی با گرایش به مدرنیته در بین شهروندان گرگان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به مدرنیته بیش از سرمایه اقتصادی است. انسجام مهمترین مؤلفه در سرمایه اجتماعی و رابطه گرایی مهم ترین بعُد در مدرنیته است. بین سرمایه اجتماعی و مولفه های آن (اعتماد، مشارکت، امنیت، انسجام) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی دار وجود دارد. متغیر مشارکت تاثیر معکوس بر روی مدرنیته دارد، بین اقسام سرمایه اجتماعی (شناختی و ساختاری) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی داری وجود دارد و سرمایه اجتماعی ساختاری عامل مهمتری در تغییرات مدرنیته است. همچنین بین متغیرهای جنسیت (مردان)، سطح تحصیلات، قومیت و شغل با گرایش به مدرنیته رابطه معنا داری وجود دارد، در حالی که بین مذهب با گرایش به مدرنیته، رابطه معنا داری وجود ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - رابطه شعر تمثیلی فارسی با دینداری و سبک زندگی
سکینه آذری علیرضا سلیمانی معصومه آذریدینبه عنوانیکیازسرمایههایاصلیجامعهباعثمیشودکهافرادتحت تأثیرآنبتواننددیدگاهها،رفتارهاو درنهایتسبکزندگیخودراازدیگرانمتمایزکنند. سبکزندگی،بیانگرانواعالگوهایمصرف،جوانمردی و تحمل پذیری،شیوةتعاملاتوحتیتحولاتفرهنگیپنهاندریک جامعهاست. براساسنظریههایبسیاریازجامعهشناسانازجمله چکیده کاملدینبه عنوانیکیازسرمایههایاصلیجامعهباعثمیشودکهافرادتحت تأثیرآنبتواننددیدگاهها،رفتارهاو درنهایتسبکزندگیخودراازدیگرانمتمایزکنند. سبکزندگی،بیانگرانواعالگوهایمصرف،جوانمردی و تحمل پذیری،شیوةتعاملاتوحتیتحولاتفرهنگیپنهاندریک جامعهاست. براساسنظریههایبسیاریازجامعهشناسانازجمله (وبر)،(زیمل)،(گیدنز)،(بوردیو)و... امروزهتنهاعاملاقتصادی،مثلآنچهمارکسمیگفت،نمی تواندتعیینکنندةشیوةزندگیافراد باشد.دراینمقالهابتدا با بررسی اشعار آیینی و دینی با هدف استخراج الگوهای سبک زندگی اسلامی در ابعاد اعتقادی و اخلاقی، مبتنی بر بررسی شعرتمثیلی شاعران پارسی و نگرش آنها نسبت به این پدیده،دینبهعنوانیکعاملمؤثربرسبکهایزندگیدانشجویاندر نظر گرفته شده است و ضمن ارائه نمونههای شعر دینی و تمثیلهای شعرا، تا ثیر دین در سبک زندگی دانشجویان مورد بررسی قرار گرفته است.پژوهش حاضر با روش تحقیق کتابخانهای به بررسی تعامل دو سویه بین سبک زندگی و اشعار فارسی پرداخته است. سپس با روش مطالعات توصیفی- همبستگی، دادههای جمع آوری شده تحلیل آماری بصورت توصیفی گزارش میگرددکه نشان میدهد میان این دو عنصر رابطه و پیوند گسست ناپذیری وجود دارد. نیزسبکزندگیدانشجویانیکههمدرمعرضمدرنیتهوهمدرجامعهدینیرشد یافتهاندموردتوجهبودهاست. یافتههایتحقیقنشانمیدهدکههر چهمیزاندینداریپایینتراست،سبک زندگی،مدرنتروهرچهافراددیندارترهستند،سبکزندگی،سنتیوغیرمدرنتر میشود. همچنین،درمیانپنجمؤلفةاصلیسبکزندگیموردبررسیدراینپژوهش،مدیریتبدنوتوجهبهپدیدةمدو مارکدرمیان دانشجویانبیشازسایرمؤلفههایسبکزندگیتحتتأثیرمدرنیته قراردارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - عرفان و پیشگیری از جرائم
علی اعظم رفیعنژادجوامع انسانی در قرنهای گذشته با استفاده از شرایع دینی به پاکسازی فرد و جامعه از انحرافات و به از بین بردن بزهکاری و مبارزه با جرائم اقدام میکردهاند، اما با پیشرفتهای اخیر در زمینههای فنآوری و علوم مختلف، چون آن شریعتها نوسازی نمیگردید و متناسب با نیازهای روز به چکیده کاملجوامع انسانی در قرنهای گذشته با استفاده از شرایع دینی به پاکسازی فرد و جامعه از انحرافات و به از بین بردن بزهکاری و مبارزه با جرائم اقدام میکردهاند، اما با پیشرفتهای اخیر در زمینههای فنآوری و علوم مختلف، چون آن شریعتها نوسازی نمیگردید و متناسب با نیازهای روز به پیش نمیآمد، دیدگاه مادی و منفعت طلبانة انسان مداری، براساس کسب سود و لذّت بیشتر بر رشتههای مختلف حقوق تفوّق یافت. در جامعة امروز بشری که به عرفان گرایش پیدا شده و انسانها به باطن و قلب دین تمایل یافتهاند باید از این انرژی در زمینههای مختلف حقوقی و به ویژه برای پیشگیری از جرائم و آسیبهای اجتماعی بهرهگیری نمود و راهکارهای لازم را ارائه داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی و تحلیل سنت، مدرنیته و شرایط جوامع در حال گذار در کتاب «شازده حمام»
مهدی محسنیانراد مرضیه نگهبان مرویسنت، مدرنیته و شرایط جوامع در حال گذار از مسائل مهم جامعه امروز است که در خاطره نوشتهها هم امکان بازتاب مییابد. کتاب خاطرات شازده حمام اثر روایی دکتر محمدحسین پاپ‍‍ُلی یزدی است که به بازتاب واقعیتهای جامعه امروز (۱۳۲۷ تا ۱۳۹۳) میپردازد و از ظرفیت پژوهشی قابل چکیده کاملسنت، مدرنیته و شرایط جوامع در حال گذار از مسائل مهم جامعه امروز است که در خاطره نوشتهها هم امکان بازتاب مییابد. کتاب خاطرات شازده حمام اثر روایی دکتر محمدحسین پاپ‍‍ُلی یزدی است که به بازتاب واقعیتهای جامعه امروز (۱۳۲۷ تا ۱۳۹۳) میپردازد و از ظرفیت پژوهشی قابلتوجهی در زمینه نشان دادن سنت، مدرنیته و شرایط جامعه در حال گذار ایران برخوردار است. در این مقاله که به روش تلفیقی تحلیل محتوای کمی و کیفی انجام شده است. پرسشهای تحقیق به دو شکل روایتی و عددی ارائه شده است. این روش به کمک نرمافزار ام. آر. پی انجام گردید. در این جستار ابتدا مفاهیم سنت، مدرنیته و شرایط جوامع در حال گذار تبیین شد و سپس مسأله اصلی پژوهـش (ارائه شواهدی از سنت، مدرنیته و شرایط جوامع در حال گذار) بیان میشود. یافتهها نشان میدهد که سنت، مدرنیته و بیان شرایط جوامع در حال گذار در کتاب شازده حمام بیشترین بسامد را دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران از رویکرد جامعهشناسی تفسیری (مطالعة موردی اندیشههای روششناختی هدایت و فروغ فرّخزاد)
حسین ابوالحسن تنهایی محمود عظیمی رستامقالة حاضر تحلیلی مقایسهای در ارتباط با فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران بر اساس روش و نگرش دیالکتیکی صادق هدایت و فروغ فرخزاد در خلق آثار و روایتهایشان است. این مطالعه در صدد یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش اصلی پژوهش بود که صادق هدایت و فروغ فرخ زاد در گذا چکیده کاملمقالة حاضر تحلیلی مقایسهای در ارتباط با فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران بر اساس روش و نگرش دیالکتیکی صادق هدایت و فروغ فرخزاد در خلق آثار و روایتهایشان است. این مطالعه در صدد یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش اصلی پژوهش بود که صادق هدایت و فروغ فرخ زاد در گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران بر مبنای مطالعه روش شناختیشان در خلق آثار خود بر چه روش و نگرشی متکی بودهاند که بر شناخت، نوع نگاه و نگرش آن ها موثر بوده است؟ نگاه پارادایمی این مطالعه عمدتا متکی بر رویکرد جامعه شناسی تفسیری است. در این میان برخی از دیدگاههای نظری(مید، بلومر و ژرژ گوریچ) در تجزیه و تحلیل آثار مهمصادق هدایت و فروغ فرخزاد مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصله این که صادق هدایت و فروغ فرخ زاد در گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران از نظر روش شناختی و نوع نگرش و کنش پژوهی، اشتراکات بسیاری نزدیکی با هم دارند. جستار روش شناسی به رویکرد یا روش شناخت و نوع نگاه در نگریستن به واقعیتهای اجتماعی بر میگردد. بر این اساس آثار داستانی و غیر داستانی مهم صادق هدایت و برخی از اشعار مهم فروغ فرخ زاد به ویژه دو مجموعه شعر تولدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد مطالعه و واکاوی شد. حاصل این که در گزینش نوع نگاه و نگرش در پرداختن به خلق آثار خودشان، در گذار مدرنیته در ادبیات ایران، روش و نگرش کنش پژوهانه در فرایندی دیالکتیکی را پیشهی خود کردهاند. همچنین از لحاظ نوع نگرش و اتخاذ رویکرد روش شناختی با نگاهی کنش پژوهانه در فرایند دیالکتیکی در خلق آثار هنری خود به طور آشکار دارای نقاط مشترک بودند. اما تفاوت در نگاه روش شناختیشان منجر به نگاه فرا جنسیتی فروغ فرخزاد شده و ماندن در حصار سنتی ساختار مردمحور صادق هدایت که نتوانسته تمایز سنت و مذهب و عینیت زمان را در هم فراخوانی طبیعت گرایانه از هم منفک کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - ریشههای امتناع مدرنیته و نازایی نمادین ایرانیان در عصر قاجار
آرش منشی زادگان سید حسین اطهریبرخورد ایران با تمدن غرب، بعد از برخورد ایران با اسلام، مهمترین پدیده فرهنگی تاریخ ایران است. در یکسو، غرب بود که میتاخت و در دیگر سو، یک امپراتوری کهنه ایلیاتی با شاهانی که صلاح را در نگهداشتن تعادل قدیم می-دانستند و از اینرو نیاز است به تحلیل مواجهه ایرانیان عصر ق چکیده کاملبرخورد ایران با تمدن غرب، بعد از برخورد ایران با اسلام، مهمترین پدیده فرهنگی تاریخ ایران است. در یکسو، غرب بود که میتاخت و در دیگر سو، یک امپراتوری کهنه ایلیاتی با شاهانی که صلاح را در نگهداشتن تعادل قدیم می-دانستند و از اینرو نیاز است به تحلیل مواجهه ایرانیان عصر قاجار با مدرنیته و عوارض آن پرداخته شود. این پژوهش با بهره از ابزار کتابخانهای و اسنادی و به روش پدیدارشناسی سامان یافته است و در پی بررسی این پرسش است که هجوم تدریجی مدرنیته چه تاثیری بر انگاره ایرانیان نسبت به مواجهه با این پدیده نوین داشته است؟ و بر این فرض استوار است که عوارض ورود مدرنیته منجر به امتناع کارکردی-هویتی خود ایرانی و نازایی نمادین ایرانیان در اتخاذ واکنشی درخور گشته است. بنابر یافتههای پژوهش، سوژه ایرانی متاثر از ورود دیگری غربی و مدرنیته، نازایی را متحمل گردید و به همانندسازی غیرنمادین با آن دست زد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - تطورات مفهومی اقتدار در بستر گفتمانی حقوق عمومی
محمد لری نژاد محسن قائمی خرقاقتدار به عنوان آموزهای ضروری و حیاتی برای تولد و بقاء یک دولت، فهمی است که در هر یک از گفتمانها و بسترهای حکمی پیشامدرن، مدرن و پسامدرن با قرائتهایی متفاوت روبرو شده است. اساساً پرسش اقتدار، به این تقریر که چه قدرتی حق فرمان راندن بر مردم را دارد و نقش مردم در اعطا چکیده کاملاقتدار به عنوان آموزهای ضروری و حیاتی برای تولد و بقاء یک دولت، فهمی است که در هر یک از گفتمانها و بسترهای حکمی پیشامدرن، مدرن و پسامدرن با قرائتهایی متفاوت روبرو شده است. اساساً پرسش اقتدار، به این تقریر که چه قدرتی حق فرمان راندن بر مردم را دارد و نقش مردم در اعطا و سلب مشروعیت به قدرتِ مندرج در یک فرد و یا نهاد، سوالی است که اساس حقوق عمومی را صورتبندی میکند. این نوشته در صدد آن است که با تفکری تحلیل و در نهایت هنجاری به تحلیل اقتدار پرداخته و در عمقِ بیان تفاوتهای میان اقتدار در هر یک از گفتمانها، به مدلی جدید برای بازاندیشی در خصوص اقتدار دست بیابد. نهایتاً نوشته حاضر از این ایده و نظریه دفاع میکند که بدل از بررسی گفتمانی، تحلیل کلامیِ اقتدار، مطلوب است که در عینِ تضمین حقوق و آزادیهای دموکراتیک، توجیهات بنبادینی برای مشروعیت قدرت دربردارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - دیالکتیک سنت و مدرنیته در ادبیات سیاسی ایران؛ بررسی تطبیقی دو داستان «فارسی شکر است» و «رجل سیاسی»
سمیه علی اکبر زاده دکترماندانا علیمی علی فلاحیکی از نویسندگان مشهوری که در آثار خود همواره با بیانی مبتنی بر طنز، اوضاع سیاسی ایران را به نقد کشیده است، محمدعلی جمالزادة است. وی در آثار خود بارها آشفتگی سیاسی- فرهنگی جامعة ایران اعم از حاکمین و طبقات مختلف مردم را ترسیم نموده است در این مقاله، نویسندگان درتلاشند ت چکیده کاملیکی از نویسندگان مشهوری که در آثار خود همواره با بیانی مبتنی بر طنز، اوضاع سیاسی ایران را به نقد کشیده است، محمدعلی جمالزادة است. وی در آثار خود بارها آشفتگی سیاسی- فرهنگی جامعة ایران اعم از حاکمین و طبقات مختلف مردم را ترسیم نموده است در این مقاله، نویسندگان درتلاشند تا با استفاده از روش تطبیقی دو اثر جمالزاده با عناوین رجل سیاسی و فارسی شکر است را با بهره گیری از طنز سیاسی بررسی نموده و به این سوال اصلی پاسخ دهند: جمالزاده جدال سنت و مدرنیته را در دو داستان رجل سیاسی و فارسی شکر است چگونه و در قالب چه مفاهیمی دسته بندی نموده است؟ فرضیة مقاله تأکیدی است بر این موضوع که این دو اثر جمالزاده عمدتاً با محوریت طنز و گفتمان انتقادی و با هدف اصلاح اوضاع آشفتة سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعة خود صورت پذیرفته است. یافتههای مقاله نشان داد جمالزاده در داستان فارسی شکر است چهار مفهوم کلان نهادینگی استبداد و فساد؛ سیاست زدگی جامعة ایران، شکاف عمیق طبقاتی و دیالکتیک فرهنگ وارداتی و هویت سنتی را نشان میدهد. اما در داستان رجل سیاسی، جمالزاده به بررسی جامعة ایران در زمان و شرایط خاصی میپردازد و اشاره به افتادن سرنوشت مردم به دست کسانی داردکه اصلاً تخصصی ندارند.در این راستا، سیاست به مثابه ثروت و رفاه، فقدان مریتوکراسی، لمپنیسم سیاسی، عدم فهم مسائل سیاسی و فقدان تخصص، ناپایداری تودهها در قالبجو زدگی سیاسی، تشجییع سیاسی و قهرمانسازی نادرست و لابیگری سیاسی مهمترین مواردی است که جمالزاده بدان اشاره نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - مدرنیته و شعر فارسی در دو دهه سی و چهل خورشیدی
گلنار یغمائی دکترسید محمدباقر کمال الدینی دکترمحمود صادق زادهدر نوشته حاضر که حاصل پژوهشی از نوع تاریخی، توصیفی و تحلیلی و از نظر نحوه گردآوری دادهها، کتابخانهای است، پس از نگاهی گذرا به ادبیات مشروطه در برخورد با تمدّن غرب، مشخصههای شعر فارسی در شکل و محتوا در دهههای سی و چهل خورشیدی برشمرده شده است. شکستن قالبها و اوزان که چکیده کاملدر نوشته حاضر که حاصل پژوهشی از نوع تاریخی، توصیفی و تحلیلی و از نظر نحوه گردآوری دادهها، کتابخانهای است، پس از نگاهی گذرا به ادبیات مشروطه در برخورد با تمدّن غرب، مشخصههای شعر فارسی در شکل و محتوا در دهههای سی و چهل خورشیدی برشمرده شده است. شکستن قالبها و اوزان کهن در عین رعایت یا عدم رعایت وزن و قافیه، به کار بردن مضامین و پیامهای سیاسی و اجتماعی تحت تأثیر ادبیات مشروطه و نیز سمبولیسم فرانسه، تأکید بر ابهامگویی، بهرهگیری از هر پدیده طبیعی و اجتماعی بهصورت نمادین برای نقد سیاسی و اجتماعی و ظهور شعر سپید و شعر موج نو، از مشخصات مهمتر شعر این دوره شناختهشده است. علاوه بر این، پیدایش شعر مقاومت و شعر چریکی و بعضاً پریشانگویی و نامفهومسرایی و ظهور تصنّعی جریانهای شعری و ظهور پیام بازگشت به خویشتن اسلامی بهویژه در دهه چهل را میتـوان از مشخصههای دیگر شعـر در ایـن دهه دانست. مدرنیتـه به دو صـورت مستقیم (آشنایی با ادبیات و شعر غرب) و غیرمستقیم (شکلدادن به گروهبندیهای اجتماعی، جریانهای فرهنگی، دگرگونیهای سیاسی و درهمتنیده شدن آنها) بر شعر این دوره تأثیر گذاشته است. ستیز قلمی بین حامیان قالبهای سنّتی شعر و شعر نو، اختلافنظر بین شاعران موج نو و شعر نو و چند شاخه شدن شعر و شاعران، همه انعکاس همین گروهبندیهای اجتماعی و جریانهای فرهنگی بوده که یا تحت تأثیر مدرنیته شکلگرفته و یا بر اثر نفوذ مدرنیته از حالت خفته به حالت فعّال درآمده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - گفتمان و عناصر پستمدرن در اشعار سید مهدی موسوی
زینب وطن خواه سید محمود سید صادقی مریم پرهیزکاریشعر کلاسیک فارسی بهویژه غزل در ادامۀ سیر تکاملی خود، پس از انقلاب مشروطیّت و پس از تسلّط فکری جریان نیمایی، ساحات و جریانات مختلفی را شاهد بوده است که یک جریان آن عمدتاً تحت لوای غزل امروز یا غزل نو یا شعر نئوکلاسیک از آن یاد میشود. در دهۀ هفتاد شمسی جریانی نوپا با تک چکیده کاملشعر کلاسیک فارسی بهویژه غزل در ادامۀ سیر تکاملی خود، پس از انقلاب مشروطیّت و پس از تسلّط فکری جریان نیمایی، ساحات و جریانات مختلفی را شاهد بوده است که یک جریان آن عمدتاً تحت لوای غزل امروز یا غزل نو یا شعر نئوکلاسیک از آن یاد میشود. در دهۀ هفتاد شمسی جریانی نوپا با تکیه بر اندیشه پستمدرنیسم غربی، فضایی را ایجاد کرد که به آن شعر، فرم یا آوانگارد اطلاق کردند که در طبیعت خود، نوعی تعارض با معیارهای شناختهشدۀ ادبی داشت. سید مهدی موسوی، شاعر پیشرو، این جریان با انتشار کتابفرشتهها خودکشی کردند بهعنوان پرچمدار این سبک مطرح شد. این مقاله در پی واکاوی گفتمان این اندیشه و ویژگیها و رویکردهای زبانی و محتوایی اشعار موسوی است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش، دیوان اشعار موسوی، موردبررسی قرارگرفته و یافتههای پژوهش نشان میدهد که اندیشۀ پستمدرنیسم ابتدا در اشعار شاعران نو سرا و سپیدگو با بحران مخاطب مواجه بوده است؛ ولی در نتیجۀ تلاشهای جریان دوم با محوریّت موسوی و انتخاب شعر موزون و مقفّی، توانسته راه خود را باز کند و یافتۀ بعدی نشان میدهد، ساختارشکنیهای زبانی، نحوی، اخلاقی و توجّه به زبان و عدم قطعیّت معنا و سایر ویژگیهایی چون طنز اجتماعی و تکثرگرایی در شعر موسوی بارز است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - غرب و مدرنیته از منظر میرزا ملکم خان
امین دیلمی معزی حبیب الله ابوالحسن شیرازیتفکر ملکم خان بر آمده از اصولی بود که بر آن اساس اشاعه مدنیت غربی در سراسر جهان نه تنها امری است محتوم تاریخ بلکه، این تحول از شرایط تکامل هیأت اجتماع و موجب خوشبختی و سعادت آدمی است. بنابراین شرط فرزانگی و خردمندی از دیدگاه وی آن است که آیین تمدن اروپایی را از جان و دل چکیده کاملتفکر ملکم خان بر آمده از اصولی بود که بر آن اساس اشاعه مدنیت غربی در سراسر جهان نه تنها امری است محتوم تاریخ بلکه، این تحول از شرایط تکامل هیأت اجتماع و موجب خوشبختی و سعادت آدمی است. بنابراین شرط فرزانگی و خردمندی از دیدگاه وی آن است که آیین تمدن اروپایی را از جان و دل بپذیریم و جهت فکری خود را از سیر تکامل تاریخ و روح زمان دمساز کنیم. بدین جهت وی خواهان اصلاحات اساسی در دستگاه دیوان حکومت با کمک علم و اصول غربی است که آن را پیش شرط سایر تحولات می داند. در در برابر اسلام گرایان ، روشنفکران غرب گرا، قرار داشتند، آنان سخت شیفته و دل باخته غرب و ارزش های غربی ، قانون و حکومت غربی، جدایی دین از سیاست.... بودند. این جریان که طیف گشترده ای را تشکیل می داد، با مقایسه و سنجش ایران- غرب چنین می پنداشتند که سعادت ایران و ایرانی در غربی شدن تمام عیار است. افرادی مثل میرزا ملکم خان که به گونه ای مستقیم و غیر مستقیم با اسلام ناسازگاری داشتند و معتقد بودند از سرتا پا باید فرنگی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - تحلیل جامعه شناختی اندیشه های نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از سنت به مدرنیته در دوره قاجار به روایت سفرنامه های اتباع خارجی
کامران حدادی مصطفی ازکیا منصور وثوقیچکیده: هدف از انجام این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه شناختی است. این مقاله بر پایه روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه های اتبا چکیده کاملچکیده: هدف از انجام این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه شناختی است. این مقاله بر پایه روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه های اتباع خارجی که در دوره قاجار به ایران سفر کرده اند، استخراج داده ها، مفاهیم، مقولات و گزاره های جدیدی ، در تفسیر رویدادهای این دوره به دست آید. بر اساس یافته های این مقاله، نخبگان قاجار به روایت سفرنامه نویسان، کسانی بودند که به دنبال ایجاد تغییراتی برای پیشرفت کشور بوده اما این تلاش ها یا به واسطه ناکارآمدی حکومت و دسیسه های دربار یا به واسطه دخالت های دول بیگانه به شکست می انجامید. علاوه بر این، آنچه در این متون مشاهده می شود این است که نخبگان قاجار هرگز تصویر درست و مطابق واقعی از پیشرفت در غرب و مبانی آن نداشتند. واژگان کلیدی: سنت، مدرنیته، تغییر، ، نخبگان سیاسی و فرهنگی، پیشرفت، غرب، استعمار. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - غرب و مدرنیته از منظر میرزا ملکم خان
امین دیلمی معزی حبیب الله ابوالحسن شیرازی کاظم جلالی فرهاد سجادیتفکر ملکم خان بر آمده از اصولی بود که بر آن اساس اشاعه مدنیت غربی در سراسر جهان نه تنها امری است محتوم تاریخ بلکه، این تحول از شرایط تکامل هیأت اجتماع و موجب خوشبختی و سعادت آدمی است. بنابراین شرط فرزانگی و خردمندی از دیدگاه وی آن است که آیین تمدن اروپایی را از جان و دل چکیده کاملتفکر ملکم خان بر آمده از اصولی بود که بر آن اساس اشاعه مدنیت غربی در سراسر جهان نه تنها امری است محتوم تاریخ بلکه، این تحول از شرایط تکامل هیأت اجتماع و موجب خوشبختی و سعادت آدمی است. بنابراین شرط فرزانگی و خردمندی از دیدگاه وی آن است که آیین تمدن اروپایی را از جان و دل بپذیریم و جهت فکری خود را از سیر تکامل تاریخ و روح زمان دمساز کنیم. بدین جهت وی خواهان اصلاحات اساسی در دستگاه دیوان حکومت با کمک علم و اصول غربی است که آن را پیش شرط سایر تحولات می داند. در در برابر اسلام گرایان، روشنفکران غرب گرا، قرار داشتند، آنان سخت شیفته و دل باخته غرب و ارزش های غربی ، قانون و حکومت غربی، جدایی دین از سیاست.... بودند. این جریان که طیف گشترده ای را تشکیل می داد، با مقایسه و سنجش ایران- غرب چنین می پنداشتند که سعادت ایران و ایرانی در غربی شدن تمام عیار است. افرادی مثل میرزا ملکم خان که به گونه ای مستقیم و غیر مستقیم با اسلام ناسازگاری داشتند و معتقد بودند از سرتا پا باید فرنگی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - مبانی معرفتی و مختصات تاریخی پارادایم نوگرایی دینی در ایران
سید محمد ابراهیمی حسینی علی اصغر داودی سعید گازرانینوگرایی دینی در ایران پس از ظهور اندیشه های فلسفی جدید در غرب و متأثر از ورود بارقه های مدرنیته به کشور پدید آمد. هرچند پیشرفتهای فناورانه و مظاهر تمدن غرب نگاه ها را به خود متمایل کرده بود، اما برای عده ای روح و مبانی فلسفی و ایدئولوژیک اندیشه های نوآورانه آن دیار جذا چکیده کاملنوگرایی دینی در ایران پس از ظهور اندیشه های فلسفی جدید در غرب و متأثر از ورود بارقه های مدرنیته به کشور پدید آمد. هرچند پیشرفتهای فناورانه و مظاهر تمدن غرب نگاه ها را به خود متمایل کرده بود، اما برای عده ای روح و مبانی فلسفی و ایدئولوژیک اندیشه های نوآورانه آن دیار جذابیت افزون تری یافته بود. نهضت مشروطه نیز افق این چشم انداز و دورنگاهی را وسیع تر و امیدوارانه تر کرد و زمینه را برای ظهور طیف متنوعی از نوگرایان دینی فراهم آورد؛ گروهی که در پی پالایش دین از زواید و خرافات بودند، تا اشخاص و جماعت هایی که در مبانی و اصول دین و مذهب تشکیک کردند و به زعم خود در پی پاک دینی بودند. هدف این مقاله، تبیین مبانی معرفتی و چگونگی شکل گیری پارادایم نوگرایی دینی در ایران است؛ با این فرض که نوگرایی دینی در ایران به عنوان سنتز چالش سنت و تجدد از میان گفتمان های فعال پس از مشروطه سر برآورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - واکاوی عوامل مؤثر بر کاهش جمعیت در بستر فرهنگی استان لرستان بر اساس دیدگاه خبرگان علمی (مطالعهای دلفی)
مرجان زرندی خالدی حسن اسماعیل زادههدف: تحقیق حاضر باهدف دلایل پایینبودن رشد جمعیت در استان لرستان انجام شده است. نظریه تعاملی جمعیت بهعنوان رویکرد نظری غالب در تحقیق حاضر است.روش: روش پژوهش کیفی و از نوع دلفی است. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀکارشناسان رسانهای، متخصصان روانشناسی، جامعهشناسی، جمعیتشناسی و چکیده کاملهدف: تحقیق حاضر باهدف دلایل پایینبودن رشد جمعیت در استان لرستان انجام شده است. نظریه تعاملی جمعیت بهعنوان رویکرد نظری غالب در تحقیق حاضر است.روش: روش پژوهش کیفی و از نوع دلفی است. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀکارشناسان رسانهای، متخصصان روانشناسی، جامعهشناسی، جمعیتشناسی و کارشناسان مذهبی استان لرستان هستند. از این تعداد در 20 نفر به شیوۀ هدفمند انتخاب شدند. جهت جمعآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه نیمهساختاریافته بهره گرفته شد. مدت مصاحبهها 30 دقیقه و تحلیل آنها به روش کلایزی انجام پذیرفت.یافتهها: فردگرایی منفی، رواج مدرنیته غربی مبتنی بر مصرف و تنوعطلبی، تغییرات هویتی زنان، مشکلات مسکن، مشکلات مربوط به ازدواج، مهاجرت جوانان، بیکاری، تحصیلات، گسترش طلاق، تغییر نگرش به ازدواج، گسترش رسانههای مجازی، عدم امنیت شغلی، ضعف اقتصادی، بالابودن هزینههای فرزند، تغییرات ارزشی، تعدد فرزندان بهمثابه امری ناپسند، نگرش به فرزند بهعنوان کالای لوکس، عدم اعتماد، ابهام در آینده کشور، عدم صراحت برنامهریزان، خلأ پژوهش علمی و تئوریک و اهمیت شرایط اقلیمی، از دلایل کاهش جمعیت در استان لرستان است که در قالب عوامل اقتصادی در رتبه اول، عوامل فرهنگی و عوامل اجتماعی، عوامل محیطی و اقلیمی طبقهبندی شدهاند. وضعیت حاضر در دو بعد ازدواج جوانان و تحدید موالید قابلتبیین است.نتایج: در مجموع میتوان نتیجه گرفت چنانچه بسترهای اجتماعی و اقتصادی و تسهیل ساز در زمینه تغییر نگرش جامعه نسبت به فرزندآوری محقق شود، با کمک رسانهها همسو با سیاستگذاریهای کلان میتوان مسئله کاهش جمعیت استان را تا حدودی برطرف نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - بررسی تحلیلی اخلاق مدنی در جهان مدرن (با تأکید بر آراء و اندیشههای جامعهشناسان انتقادی وپست مدرن)
صمد صباغ فیروز راد میترا رهنمایاناین مقاله به بررسی تحلیلی اخلاق مدنی در جهان مدرن اختصاص دارد که براساس آراء و اندیشههای جامعهشناسان مکتب فرانکفورت و پست مدرن تدوین شده است. در این بررسی جهت دستیابی به دیدگاههای این متفکران، به پارهای از آثار تعدادی از این اندیشمندان مراجعه شده است، که عبارتند از چکیده کاملاین مقاله به بررسی تحلیلی اخلاق مدنی در جهان مدرن اختصاص دارد که براساس آراء و اندیشههای جامعهشناسان مکتب فرانکفورت و پست مدرن تدوین شده است. در این بررسی جهت دستیابی به دیدگاههای این متفکران، به پارهای از آثار تعدادی از این اندیشمندان مراجعه شده است، که عبارتند از: آدورنو، هورکهایمر، مارکوزه، هابرماس، بودریار، لیوتار و دریدا. بررسی حاضر یک پژوهش کیفی است که بر اساس رویکرد تفسیری- تفهمی به مطالعه تطبیقی و انتقادی نظرات ارائه شده میپردازد. نتایج به دست آمده از این یافتهها حاکی است که میان آراء جامعهشناسان در دو نحله فکری، تفاوتها و شباهتهای قابل تأملی وجود دارد. براساس نکاتی که کم و بیش مورد اتفاق نظر این اندیشمندان است، میتوان تصویری کلی از وضعیت اخلاق مدنی در جهان مدرن ترسیم نمود. این تصویر حاکی از وجود معضلات و بحرانهایی در حیات جمعی انسانها در جوامع مدرن میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تحلیل مردمشناختی جلوههای فرهنگ عامه در منظومه نخست حیدربابایه سلام در مقایسه با بخش دوم آن
آرش مسلمی مظفرالدین شهبازیتحقیق حاضر در راستای پاسخ به این پرسش اساسی است که تغییرات درونمایه و جوهر اجتماعی فرهنگی، متن ومحتوی بخش نخست منظومه حیدربابایه سلام درمقایسه با بخش دوم آن چگونه است؟ تحقیق حاضر از نوع مطالعات ناهمزمان یا تاریخی است که با بهرهگیری از روش های اسنادی و تحلیل محتوی به چکیده کاملتحقیق حاضر در راستای پاسخ به این پرسش اساسی است که تغییرات درونمایه و جوهر اجتماعی فرهنگی، متن ومحتوی بخش نخست منظومه حیدربابایه سلام درمقایسه با بخش دوم آن چگونه است؟ تحقیق حاضر از نوع مطالعات ناهمزمان یا تاریخی است که با بهرهگیری از روش های اسنادی و تحلیل محتوی به مقایسه بخش نخست و دوم منظومه حیدربابایه سلام از دیدگاه مردمشناسی میپردازد. در این مقاله جلوههای فرهنگ عامه درمنظومه نخست حیدربابایه سلام درمقایسه با بخش دوم آن، از دید مردم شناختی مورد تحلیل قرارگرفته است. رویکردهای نظری استفاده شده دراین تحقیق نظریات ترنر ازانسان شناسی نمادین و تفسیری و رویکرد شخصیتی فروید میباشد. به طور کلی محتوی بخش نخست منظومه حیدربابایه سلام، فضایی نوستالژیک است؛ که در نتیجه دوری چندین ساله شاعر از زادگاه اصلی خود شکل گرفته است. درمنظومه نخست در تصاویری که شاعر ارائه میدهد شور و حال دوران کودکی و جنب و جوش آن دوران به وضوح نمایان است، حال آنکه از بند 45 منظومه نخست حیدربابایه سلام، شعر رنگ و بوی پیری و نصیحتگونه به خود میگیردکه این حالت در منظومه دوم حیدربابایه سلام بیشتر خود را نشان میدهد، هم چنین عناصر فرهنگ عامه در منظومه نخست حیدربابا بسیار غنیتر و پربار تر از منظومه دوم میباشد. اعتراض و شکایت شاعر در منظومه نخست حیدربابایه سلام بیشتر ازپیری و مرگ انسانها بوده حال آن که درمنظومه دوم حیدربابایه سلام این اعتراض شاعر به تجددگرایی و به تبع آن تغییر در هنجارها و ارزشهای حاکم آن میباشد. در این مقاله چگونگی تغییرات در ارزشها و هنجارها در دو منظومهی نخست و دوم حیدربابایه سلام به طور ویژه با فرایند چهار مرحلهای درام اجتماعی ترنر بررسی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - حقوق زنان در ایران معاصر:در کشاکش سنت و مدرنیسم مطالعه موردی؛مقایسه آراء مرتضی مطهری و داریوش شایگان
پریا اسکندری محمد توحیدفام رویا منتظمی نساء زاهدیسطح وسیعی از مطالعه مطالبات زنان در تاریخ معاصر ایران، از منظر آراء اندیشمندان و متفکران صورت میپذیرد. در صورتی که این مطالعه به صورت مقایسهای بین آراء دو اندیشمند با آراء متفاوت و گاه متعارض صورت گیرد این پتانسیل را ایجاد می-کند که چهره واقعی آن بخش از آراء یک اندیشم چکیده کاملسطح وسیعی از مطالعه مطالبات زنان در تاریخ معاصر ایران، از منظر آراء اندیشمندان و متفکران صورت میپذیرد. در صورتی که این مطالعه به صورت مقایسهای بین آراء دو اندیشمند با آراء متفاوت و گاه متعارض صورت گیرد این پتانسیل را ایجاد می-کند که چهره واقعی آن بخش از آراء یک اندیشمند را که در خصوص مطالبات زنان عرضه داشته را بیشاز پیش هویدا سازد. از مهمترین اندیشمندان ایرانی معاصر که در خصوص مطالبات زنان مطالعات داشتهاند میتوان به آثار مرتضی مطهری و داریوش شایگان اشاره داشت .سوال اصلی این پژوهش بیان میدارد که رویکرد اندیشههای مرتضی مطهری و داریوش شایگان درباره حقوق زنان دربازههای زمانی مختلف چگونه بودهاست؟ این پژوهش به شیوه توصیفی و تحلیلی و با استفاده از تحلیل گفتمان لاکلا و موف به این نتیجه رسیده که دال مرکزی گفتمان مرتضی مطهری در زمینه حقوق زنان متاثر از اسلام و مذهب تشیع و قرآن میباشد و دال مرکزی گفتمان شایگان در دوران اول حیات فکری در زمینه حقوق زنان متاثر از هویت شرقی و آسیایی بوده و در دوران دوم و سوم حیات فکری ایشان دال مرکزی گفتمان وی در زمینه حقوق زنان متاثر از مدرنیسم و پلورالیسم فرهنگی میباشد. یافتههای این پژوهش بیان میدارد که آثار مطهری به مطالبات موج سوم فمینیست و آثار شایگان به مطالبات موج اول و دوم فمینیست نزدیکتر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - نسبت ازخودبیگانگی و آرمانشهر در مکتب فرانکفورت
گارینه کشیشیان سیرکی حامد مهرعلیمکتب فرانکفورت با مشاهدهی وضع انسان در قرن بیستم میلادی، جامعهی موجود را یکسره تهی از عقلانیت و اجزاء آن را مانع رهایی انسان ارزیابی میکند، فلذا مشخص میسازد که این ساخت بریده از حقیقت، بحرانی را پدید آورده که در مبادی غرب مدرن ریشه دارد. پرسش اساسی پژوهش توصیفی &nda چکیده کاملمکتب فرانکفورت با مشاهدهی وضع انسان در قرن بیستم میلادی، جامعهی موجود را یکسره تهی از عقلانیت و اجزاء آن را مانع رهایی انسان ارزیابی میکند، فلذا مشخص میسازد که این ساخت بریده از حقیقت، بحرانی را پدید آورده که در مبادی غرب مدرن ریشه دارد. پرسش اساسی پژوهش توصیفی – تحلیلی حاضر این است که مکتب فرانکفورت در جامعهی مدرن چه بحرانی را شناسایی میکند و برای برونرفت از آن چه راهحلی را ارائه میدهد؟ فرضیهی پژوهش توضیح میدهد که فرانکفورتیها با مطالعهی مدرنیته متوجه بحران ازخودبیگانگی شدند و گزارههایی از جمله ماشینیسم، تکنولوژی، عقل ابزاری، صنعت فرهنگ، هنر مستحیل، رسانه، کاپیتالیسم، ساینتیسم، پوزیتیویسم، بوروکراسی و ایدئولوژیهای بهظاهر متضاد را - به شکل تمثیلی و نه حصری- علل موجدهی بحران مزبور دانستند. مواردی که در دو دستهی علل عالی و علل تالی (عللی که همزمان مولود و مولِد ازخودبیگانگی هستند) نیز قابل طرح است. ﺭاﻩ ﺣﻞ ﻣﻮﺭﺩ نظر آن ها منتهی به ﺁﺭﻣﺎﻧﺸﻬﺭﻱ است منهای ویژگیهای جامعهی موجود و مقرون به شناخت دیالکتیکی، یعنی جامعهای عقلانی و به غایت آزاد. ﺟﺎﻣﻌﻪاﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ، تکنولوژی در شأن اصلی خود یعنی ابزارگونگی قرار میگیرد تا از این رهگذر، انسان از وضعیت شیءگشتگی خارج و با فطرت اصیل خویش یگانه شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - درنیته محل تضارب آراء
قدرت احمدیان مختار نوریمدرنیته با گسستی معرفت شناسانه از قرون وسطی، جهانبینی جدیدی برای نوع بشر فراهم ساخت. در همین راستا این نوشتار به دنبال بررسی پارادایم مدرنیته بر اساس چند تحول اساسی است که از جمله میتوان به رنسانس، پروتستانیسم، انقلاب روشنگری، انقلاب فرانسه و انقلاب صنعتی اشاره کرد. پ چکیده کاملمدرنیته با گسستی معرفت شناسانه از قرون وسطی، جهانبینی جدیدی برای نوع بشر فراهم ساخت. در همین راستا این نوشتار به دنبال بررسی پارادایم مدرنیته بر اساس چند تحول اساسی است که از جمله میتوان به رنسانس، پروتستانیسم، انقلاب روشنگری، انقلاب فرانسه و انقلاب صنعتی اشاره کرد. پارادایم مدرنیته بر مبنای این تحولات اساسی، درصدد ایجاد شیوه زیست جدیدی برای نوع بشر بود. به گونهای که این شیوه زیست جدید بتواند، سعادت، رفاه و رهایی انسان را تضمین کند. اما علیرغم دستاوردهای مثبت آن، بعضی از اندیشمندان پارادایم مدرنیته را به شیوههای مختلف نقد کردهاند. در راستای بررسی این انتقادات، مقاله حاضر دو نکته مهم را مطرح مینماید: نکته اول اینکه، ایده منتقدین مدرنیته را از متفکرین کلاسیک تا مکتب فرانکفورت و منتقدین پست مدرن مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد. در نکته دوم نیز، تلاش میشود تا باورهای آن دسته از اندیشمندان را که به گذار از مدرنیته، و متفکران باز اندیشی چون هابرماس، گیدنز و جیمسون را که به تداوم در مدرنیته اعتقاد دارند مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - تعارض دین و مدرنیته در اندیشه روشنفکران غیردینی عصر مشروطه: مقایسه آخوندزاده و ملکمخان
سعید گازرانی رضا امینیدر دوره قاجار و در آستانه انقلاب مشروطه، از یک سو شاهد برقراری ارتباطات گسترده میان ایران و غرب و از سوی دیگر نظاره گر شکل گیری نیروی اجتماعی نوظهوری هستیم که به تدریج با نیروهای سنت گرا به چالش برمی خیزد. این گروه که روشنفکر نوگرا بودند، نقش مهمی در پیدایش افکار اصلاح چکیده کاملدر دوره قاجار و در آستانه انقلاب مشروطه، از یک سو شاهد برقراری ارتباطات گسترده میان ایران و غرب و از سوی دیگر نظاره گر شکل گیری نیروی اجتماعی نوظهوری هستیم که به تدریج با نیروهای سنت گرا به چالش برمی خیزد. این گروه که روشنفکر نوگرا بودند، نقش مهمی در پیدایش افکار اصلاحی در جامعه و وقوع انقلاب مشروطه داشتند. بدینسبب در نوشته حاضر ابتدا مدرنیته و پیشینه تاریخی آن در ایران بررسی میشود، و آنگاه مواضع دو تن از مهمترین روشنفکران غیردینی یعنی میرزافتحعلی آخوندزاده و میرزا ملکمخان ناظمالدوله نسبت به مدرنیته و مذهب مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - ﺻﻮرﺗﺒﻨﺪی ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ و ﭘﺴﺎﻣﺪرﻧﯿﺴﻢ: ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ، ﻫﺴﺘﯽ ﺷﻨﺎﺳﯽ و اﻧﺴﺎن ﺷﻨﺎﺳﯽ
طهماسب علیپوریانی مختار نوریتاریخ اندیشه سیاسی غرب را بهطور کلی میتوان به سه پارادایم پیشامدرن، مدرن و پسا مدرن تقسیم نمود. مقاله حاضر تلاش دارد که ضمن طرح مبانی جهان بینی مدرن و پسامدرن، با استفاده از روش مقایسهای به مطالعه مؤلفههایی همچون معرفت شناسی، هستیشناسی و انسان شناسی در دو پارادایم چکیده کاملتاریخ اندیشه سیاسی غرب را بهطور کلی میتوان به سه پارادایم پیشامدرن، مدرن و پسا مدرن تقسیم نمود. مقاله حاضر تلاش دارد که ضمن طرح مبانی جهان بینی مدرن و پسامدرن، با استفاده از روش مقایسهای به مطالعه مؤلفههایی همچون معرفت شناسی، هستیشناسی و انسان شناسی در دو پارادایم مدرن و پسامدرن بپردازد. به عبارت دیگر هدف از طرح بحث حاضر، بررسی دستگاه فکری مدرنیته و عناصر بنیادین تشکیلدهنده آن که طی دوران تکوین جهان، جامعه و انسان مدرن فراهم آمدند از یکسو و شناخت فرایند نقد پسا مدرن از سوی دیگر است. بنابراین نوشته حاضر میکوشد که سه قسمت اصلی اندیشه در دو پارادایم مدرن و پسامدرن را با هم مقایسه نماید تا به ناهمسانی و ناهمگونیهای این پارادایمهای متعارض از منظر معرفت شناسی، هستیشناسی و انسانشناسی پی ببرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - Qualitative Phenomenon of Gro (Eloping Marriage) in the Village of Gro, Kalat
احمد صادقی یوسف ادیبان مسعود ایمانیانThe present study describes and examines the Gro (eloping marriage) in the village of Gro, Kalat. The method was Grounded Theory and the techniques were deep interviews and participant observation. Population under study is young boys and girls who escaped together to m چکیده کاملThe present study describes and examines the Gro (eloping marriage) in the village of Gro, Kalat. The method was Grounded Theory and the techniques were deep interviews and participant observation. Population under study is young boys and girls who escaped together to marry in the village of Gro, Kalat. In this research purposive or theoretical sampling was used. For better and deeper understanding of this phenomenon, Information collected from a number of residents living in the village, indicated that parents of girls and boys who escaped to marry, their family members, relatives, and their close friends had an intimate relationship with them. Findings obtained showed 7 major categories including intergenerational conflict, instrumental look, and Gro, the role of modernization elements, romantic love, envy, learning and reinforcement, and wedding in Gro. The results showed this kind of marriage was not among any of the most common marriage categories. The theory in a three-dimensional model included conditions, interactions and outcomes that indicate final Grounded Theory. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - تحلیلی بر جایگاه دین در تعامل با مدرنیته در اندیشهی روشنفکران دینی پهلوی دوم(مطالعه موردی: شریعتی و بازرگان)
مریم السادات موسوی شکرالله خاکرند حسن الهیاریبررسی تاریخ معاصر ایران، گویای تاثیر نقشآفرینی نیروهای اجتماعی از جمله روشنفکران در شکلگیری بنیانها و زیرساختهای تحولات سیاسی-اجتماعی جامعهی ایران است. از جمله تحولات اساسی این مقطع، پیدایش جریانات فکری، تحت عنوان نوگرایی دینی است. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت پیدای چکیده کاملبررسی تاریخ معاصر ایران، گویای تاثیر نقشآفرینی نیروهای اجتماعی از جمله روشنفکران در شکلگیری بنیانها و زیرساختهای تحولات سیاسی-اجتماعی جامعهی ایران است. از جمله تحولات اساسی این مقطع، پیدایش جریانات فکری، تحت عنوان نوگرایی دینی است. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت پیدایش جریان نوگرایی دینی و نقش آن در سیر تحولات تاریخ ایران، به روش توصیفی_ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای به واکاوی اندیشههای سیاسی- اجتماعی روشنفکران و جایگاه اسلام در تعامل با مدرنیته غرب، در نگرش نوگرایان دینی پرداخته است و در این راستا پژوهش پیش رو بر آن بوده تا به این پرسش پاسخ دهد که تعامل دین و پدیدهی مدرنیته، در نگرش سیاسی- اجتماعی روشنفکران این دوره دارای چه شاخصهای است؟ نتایج پژوهش حاضر در بررسی گفتمان سیاسی- مذهبی روشنفکرانی همچون شریعتی و بازرگان، حاکی از تعامل و همگرایی نزدیک میان دین و علم در اندیشهی روشنفکران دینیاست، به طوری که اسلام در پیوند با مدرنیته و مفاهیم نوین علمی، بصورت ایدئولوژی، با کارکردهای وسیع اجتماعی و عنصر غیرقابل انفکاک در اندیشهی روشنفکران دینی تعریف شدهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - زمینههای پیدایش و رشد افراطیگری در آسیای مرکزی: مطالعه موردی داعش
محمد رضا مجیدی یوسف باقریچکیده یکی از جریانهای تکفیری که طی سال‎های اخیر موجبات خشونت و افراطیگری را در منطقه غرب آسیا فراهم آورده، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپسگرایی بروز یافت و با حمایتهای مالی- لجستیکی برخی قدرتهای چکیده کاملچکیده یکی از جریانهای تکفیری که طی سال‎های اخیر موجبات خشونت و افراطیگری را در منطقه غرب آسیا فراهم آورده، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپسگرایی بروز یافت و با حمایتهای مالی- لجستیکی برخی قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای توانست قریب به نیم دهه به حیات خود تداوم بخشد و چالشی اساسی را فراروی دولتهای این منطقه قرار دهد. داعش همچنین با توجه به ماهیت، اهداف و دورنمایی که برای خود متصور است، تهدیدی بالقوه برای کشورهای آسیای‎ مرکزی است. این پژوهش با کاربست نظریه مواجهه با مدرنیته و نیز نظریه دولت ورشکسته درصدد بررسی موارد امکان و امتناع حضور داعش در آسیای مرکزی است. نویسندگان مقاله برآنند که به دلیل تأثیرپذیری بخشی از جریان اسلامگرایی در آسیای مرکزی از اندیشه‎های افراطی موجود در غرب آسیا و تضادی که این نوع اندیشه با انگارههای مدرنیته دارد، زمینه برای حضور داعش در آسیای مرکزی فراهم است؛ به ویژه پس از آنکه داعش از سوریه و عراق رخت بربسته و در جستجوی فضایی جدید برای ادامه حیات خود است. با این حال، وجود دولتهای اقتدارگرا و نسبتاً باثبات در آسیای مرکزی، حضور داعش را در این منطقه با محدودیتهایی روبه رو ساخته است. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری دادهها کتابخانهای و استفاده از دادههای اینترنتی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - اخلاق و سیاست از دیدگاه نظریه انتقادی
جمیل حسن پور منوچهر ده یادگاریشاید در هیچ دوره ای از تاریخ پرفراز و نشیب، مانند عصر پرتلاطم و پرحادثه ای که ما در آن زندگی می کنیم، بحث اخلاق و سیاست و ضرورت پرداختن به اصول، ارزشها، هنجارها و فضایل اخلاقی و انسانی تا بدین حد مطرح نبوده است. علم و فناوری سلطه خود را بر تمام ابعاد زندگی بشر انداخته و چکیده کاملشاید در هیچ دوره ای از تاریخ پرفراز و نشیب، مانند عصر پرتلاطم و پرحادثه ای که ما در آن زندگی می کنیم، بحث اخلاق و سیاست و ضرورت پرداختن به اصول، ارزشها، هنجارها و فضایل اخلاقی و انسانی تا بدین حد مطرح نبوده است. علم و فناوری سلطه خود را بر تمام ابعاد زندگی بشر انداخته و اصول بزرگ معنوی و اخلاقی ناخواسته تحت الشعاع تغییرات شگرف مادی قرار گرفته است. عصر فناوری و مدرنیته، عصر ارتباطات و اطلاعات مرزهای سیاسی را در هم شکسته و ملت ها و دولت های بزرگ و کوچک را به یکسان در معرض تهاجم تکنولوژی فرهنگی قرار داده و بحران مشروعیت سیاسی را در قرن بیست و یکم به ارمغان آورده است. نظریه انتقادی به مثابه گونه ای آسیب شناسی به نقد مدرنیته خالی از ارزش و اخلاق پرداخته است و با موضع راهنمای کنش انسانی، هدفش ایجاد خودسازی و بازسازی منافع راستین خویش است. آدورنو، هورکهایمر، مارکوزه، هابرماس، هانا آرنت و اریش فروم از جمله نظریه پردازان انتقادی قرن بیستم هستند که به نقد علوم انسانی اثبات گرا پرداخته اند. هدف پژوهشگر در این مقاله بررسی نقش مهم اخلاق و سیاست و رابطه آنها با یکدیگر از دیدگاه نظریه انتقادی و بازاندیشی اندیشگران نظریه انتقادی قرن بیستم درباره ارتباط مثبت و معنادار میان توسعه علوم با تحقق انسانیت و تعالی بشر است و سعی شده مدرنیته را که بر اثر دگرگونی علم شکل گرفته است، مورد ارزیابی قرار دهد و انتقادات وارده بر آن را بررسی کند. در این تحقیق از روش همبستگی برای رسیدن به نتایج حاصل از نظریه انتقادی استفاده شده است. بدین گونه که به دنبال این پرسش هستیم که رابطه اخلاق و سیاست از دیدگاه نظریه انتقادی چیست؟ در یک نگاه کلی به این نتیجه می رسیم که تمامی اندیشمندان نظریه انتقادی بر تعامل و هماهنگی اخلاق و سیاست تاکید دارند و تمامی فجایع و بربریت، کشتار انسانها، سرکوب طبیعت را به دلیل جدا بودن اخلاق از سیاست می دانند. در آرای اندیشمندان نظریه انتقادی چنین به نظر می رسد که مدرنیته از یک سو باعث توسعه و امکان دستیابی به رفاه و امور زندگی بشر گشته و از سوی دیگر سرمنشا اکثر آفات و بدبختی ها را عقلانیت ابزاری دانسته که باعث نابودی اخلاق و محدود شدن آزادی فردی در سیاست گشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - نقد بومی گرایی در اندیشه جلال آل احمد
محمدتقی قزلسفلی نگین نوریان دهکردینقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره چکیده کاملنقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره به نیازهای فکری در فهم سه رویکرد تجددگر ا، بومی گرا و گزینش گرا با تمرکز بر اندیشه ی آل احمد مورد ارزیابی قرار می گیرد. جلال آل احمد به اقتضای آثار ادبی و سیاسی روشنفکری بومی گراست. از این حیث پرداختن دوباره و واکاوی دغدغه ها و در ضمن یافتن کاستی های نظریه ی او همیشه جالب توجه خواهد بود.تردیدی نیست او در مجموع کارهای نوشتاری از نقدها تا داستان های گوناگون، جایگاه برجسته ای را در میان گفتمان های روشنفکری ایران معاصر به دست آورده است. مقاله ی حاضر بر آن است این فرضیه را به بحث بگذارد که به چه دلایلی این نگاه واجد کاستی ها و تناقض هایی است. استدلال خواهد شد که آل احمد هم در طرح معنای "غرب" و "مدرنیته" و از آن مهم تر "شرقی" یا "بومی" تضاد ها را به نمایش می گذارد . به منظور اثبات فرضیه ی این نوشتار روش توصیفی- تحلیلی را با استناد به آثار این نویسنده، پیش خواهیم گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - تجددگرایی در شهر و رابطهی آن با اخلاق نوعدوستانه با شهروندان؛ مطالعهی موردی: جوانان 20 تا 35 سالهی مشهد
منصور وثوقی مصطفی ازکیا رضا غیاث آبادی فراهانیدر میان تغییراتی که این روزها در جریان است، اهمیت هیچکدام به اندازهی اتفاقاتی نیست که در شیوهی زندگی شهری و نظام اخلاقی آن افتاده است. توسعه در شهرها آثار متنوعی بر ویژگیهای اخلاقی داشته است. هدف از این تحقیق بررسی آثار گرایش به تجدد بر نوعدوستی شهروندان با یکدیگر د چکیده کاملدر میان تغییراتی که این روزها در جریان است، اهمیت هیچکدام به اندازهی اتفاقاتی نیست که در شیوهی زندگی شهری و نظام اخلاقی آن افتاده است. توسعه در شهرها آثار متنوعی بر ویژگیهای اخلاقی داشته است. هدف از این تحقیق بررسی آثار گرایش به تجدد بر نوعدوستی شهروندان با یکدیگر در شهر مشهد است تا بر این اساس شیوهی تعامل شهروندان تحت تأثیر مدرنیسم در شهر بررسی شود این پژوهش با ارائهی رویکردی جدید در توصیف نظام اخلاقی شهروندی، به آثار مؤلفههای تجددگرایی بر رفتار نوعدوستانه، میزان تحمل و تساهل با همسایگان بر اساس ویژگیهای قومی و همچنین عضویت و فعالیت در گروههای انساندوستانه پرداخته است. در این پژوهش یافتههای تحقیق به روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به دست آمده است، حجم نمونه 273 نفر از بین جوانان 20 تا 35 سال شهر مشهد است. یافتهها نشان میدهد حداکثر 13% جامعهی مورد بررسی گرایش زیادی به تجدد دارند. در مجموع وضعیت اخلاقی دچار ضعفهای جدی در نوعدوستی است به طوریکه تنها 2% از جامعهی مورد بررسی فعالیت جدیای در سازمانها و نهادهای انساندوستانه دارند؛ همچنین تساهل و تحمل کمی نسبت به سایر اقوام مختلف به عنوان همسایه در شهر مشهد وجود دارد به طوری که نمرهی کمتر از 2 به سه گروه افغانها، عربها و بلوچها نشان میدهد که جامعهی مورد بررسی از نظر نوعدوستی حتی تحمل برخی از اقوام را به عنوان همسایه ندارد. از سوی دیگر تئوری مدرنیتهی بومی بهتر میتواند وضعیت اخلاق شهروندان جوان جامعهی مورد بررسی را توضیح دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - شهر و رمان؛ مطالعه ای جامعه شناختی پیرامون شکل گیری رمان فارسی در فضای شهری ایران
خیام عباسی شبنم حاتم پوراین پژوهش با رهیافت جامعهشناسی رمان و در چارچوب روششناختی پارادایم کیفی (روش اسنادی) انجام شده است. نمونههای مورد مطالعه نیز با تکنیک نمونهگیری هدفمند و با استفاده از روششناسی کیفی انتخاب شدهاند. پرسش محوری پژوهش این است که آیا بین شهرنشینی در ایران با شکلگیری رم چکیده کاملاین پژوهش با رهیافت جامعهشناسی رمان و در چارچوب روششناختی پارادایم کیفی (روش اسنادی) انجام شده است. نمونههای مورد مطالعه نیز با تکنیک نمونهگیری هدفمند و با استفاده از روششناسی کیفی انتخاب شدهاند. پرسش محوری پژوهش این است که آیا بین شهرنشینی در ایران با شکلگیری رمان فارسی مناسبتی وجود داشته است یا خیر؟. مبانی تئوریکی تحقیق اقتباسی است از تئوریهای جامعهشناسانۀ مارکس، زیمل، گلدمن و لوکاچ؛ تئوریهایی که هر دو مفهوم محوری تحقیق (رمان و شهر) را بررسی کردهاند. برای بررسی موضوع، نُه رمان مشهور از میان رمانهای معاصر انتخاب شدند. معیار انتخاب این نُه نمونه، بازنمایی و انعکاس دو پدیدۀ شهر و رمان در آنها بوده است. نتایج نشان میدهند که به میانجی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بین گسترش شهرنشینی (بهخصوص پس از آغاز حکومت پهلوی اول و دوم) از یک طرف، و شکلگیری و تکامل رمان فارسی از طرف دیگر، مناسبت و همراستایی وجود داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - بررسی نقش حکمروایی خوب شهری در مدیریت و برنامهریزی گردشگری شهر سمنان
عباس ملک حسینیچکیده مقایسه ارقام گردشگری و درآمدهای ناشی از آن در ایران ، با آمارهای جهانی ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری نشان میدهد که کشور ما سهم و جایگاه مناسب خود را در صنعت گردشگری کسب نکرده است. ما نه تنها در جذب گردشگر خارجی با مشکل مواجه ایم، بلکه گردشگری داخلی ما نی چکیده کاملچکیده مقایسه ارقام گردشگری و درآمدهای ناشی از آن در ایران ، با آمارهای جهانی ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری نشان میدهد که کشور ما سهم و جایگاه مناسب خود را در صنعت گردشگری کسب نکرده است. ما نه تنها در جذب گردشگر خارجی با مشکل مواجه ایم، بلکه گردشگری داخلی ما نیز با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. در این میان توجه به بحث شیوه های نوین تبلیغاتی با در نظر گرفتن اقلیم جغرافیایی از جمله راهکارهایی است که میتواند این وضعیت را بهبود ببخشد. هدف این مقاله بررسی کارآیی شیوه های نوین تبلیغاتی مبتنی بر اقلیم جغرافیایی برای توسعه گردشگری است. سؤال اصلی ای که مقاله در صدد پاسخگویی بدان است این است که شیوه های نوین تبلیغات متناسب با اقلیم جغرافیایی کدام اند و ضرورت استفاده از آنها برای توسعه گردشگری از چه بسترها و عواملی نشات می گیرد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سؤال اصلی در صدد تحلیل آن هستیم عبارت از این است که تبلیغات نقش واسطه را میان توسعه گردشگری و توسعه ملی ایفا میکند و به این ترتیب باید از شگردهای مشخص تبلیغاتی، یعنی شناخت و توجه به قواعد تجارت، سنتها، آداب و رسوم، زیبایی شناسی و آگاهی از جاذبهها و امکانات بهره گیرد و با توجه همزمان به تبلیغ و آموزش، به عنوان دو رکن از ارتباطات، نقش اساسی خود را در توسعه گردشگری ایفا کند. نتایج مقاله نیز نشان می دهد که اهمیت انتخاب صحیح حاملهای پیام تبلیغاتی را نباید نادیده گرفت، زیرا بیشتر سهم هزینههای تبلیغاتی، صرف این وسایل یا رسانهها میشود و موفقیت هر تلاش تبلیغاتی، به طور مستقیم، همبستگی کامل با انتخاب وسیلهای دارد که برای رساندن پیام و آگهی تبلیغ به کار میرود. مبلغان باید بهترین رسانهها را برای تبلیغات خود گزینش کنند. در واقع بهترین آنها را که با مقاصد و اهداف راهبرد تبلیغات گردشگری هماهنگ و متناسب است، انتخاب کنند و به نحوی کارآمد و اثربخش از آن بهره بگیرند. بنابراین در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین موضوع کارآیی شیوه های نوین تبلیغات مبتنی بر اقلیم جغرافیایی در راستای توسعه گردشگری پرداخته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - خوانش پسااستعماری رمان «بیوتن» بر اساس اندیشۀ شرقشناسی ادوارد سعید
تهمینه شجاعت زاده نرگس اسکویی آرش مشفقیاهمیت رمان بیوتن از منظر مطالعات پسااستعماری در آن است که نویسنده توانسته است در قالب ادبیات پسامدرن و با بهرهگیری از تبیین رخدادهای دنیای معاصر همچون سروری و سیادت امپریالیستی بر کشورهای دیگر، تقابل فرهنگی غرب و شرق و نفوذ نظام اندیشگانی و زبانی غربی بر شرق و نتیجتاً چکیده کاملاهمیت رمان بیوتن از منظر مطالعات پسااستعماری در آن است که نویسنده توانسته است در قالب ادبیات پسامدرن و با بهرهگیری از تبیین رخدادهای دنیای معاصر همچون سروری و سیادت امپریالیستی بر کشورهای دیگر، تقابل فرهنگی غرب و شرق و نفوذ نظام اندیشگانی و زبانی غربی بر شرق و نتیجتاً بحران هویت شرقی را به چالش بکشد و ماحصل آن را در شکل افزایش روزافزون گسترۀ نفوذ غرب بر شرق گزارش کند. پژوهش حاضر - با بهرهیابی از روش تحلیلی و توصیفی- اختصاص داده شده است، به برجستهسازی مؤلفههای اندیشۀ شرقشناسی ادوارد سعید همچون: هویت سنتی و مدرنیته، فرودستی شرق در قیاس با سروری و بالادستی جهان غرب، تقابل مفهوم هویتیِ خود و دیگری در ساحت مطالعات پسااستعماری و در بستر رمان بیوتن. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - بررسی جامعه شناختی رویکرد مصرف گرایانه به بدن در جامعه ایرانی(مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور تهران)
لیلا فتحی محمد رحیمیغییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مختلفی که در جهان رخ داده است مانند تغییرات جمعیت شناختی، جنبش های فمنیستی، رشد مصرف گرایی و حرکت به سمت مدرنیته، بدن را به یک موضوع مهم در مطالعات اجتماعی تبدیل کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی علل رویکرد مصرف گرایانه به بدن در جامعه ایرانی چکیده کاملغییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مختلفی که در جهان رخ داده است مانند تغییرات جمعیت شناختی، جنبش های فمنیستی، رشد مصرف گرایی و حرکت به سمت مدرنیته، بدن را به یک موضوع مهم در مطالعات اجتماعی تبدیل کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی علل رویکرد مصرف گرایانه به بدن در جامعه ایرانی در بین دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور واحد تهران غرب که در این مقاله با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه برابر با 415 نفر تعیین گردید. شیوۀ نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری طبقه ای متناسب است. برای تعیین روایی و اعتبار سازه های پرسشنامه، از روش همگرا و روایی تشخیصی در قالب تحلیل عاملی تأییدی به کار گرفته شد. است همچنین برای آزمون پایایی پرسشنامه پژوهش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. از آنجایی که مقدار ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای هر بخش پرسشنامه و همچنین برای کل داده ها (82/0) از حد قابل قبول (7/0 α= ) بیشتر است لذا پایایی ابزار اندازه گیری تایید می گردد در این پژوهش نظریات فمینیستی، وبلن، گافمن و گیدنز در ایده سازی و حساسیت نظری به محقق کمک کرده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد عامل زمینه های فردی (63/2) و شرایط اجتماعی(47/2) در انجام جراحی های زیبایی توسط افراد در ایران مؤثر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - تحلیل جامعهشناختی اندیشه های نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از سنت به مدرنیته در دوره قاجار به روایت سفرنامههای اتباع خارجی
کامران حدادی مصطفی ازکیا منصور وثوقیهدف این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامههای اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعهشناختی است. این مقاله برپایه روش تحلیل محتوای کیفی است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامههای اتباع خارجی و استخراج دادهها، چکیده کاملهدف این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامههای اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعهشناختی است. این مقاله برپایه روش تحلیل محتوای کیفی است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامههای اتباع خارجی و استخراج دادهها، مفاهیم، مقولات و گزارههای جدیدی را در تفسیر رویدادهای این دوره به دست آورد. بر اساس یافتههای این مقاله، نخبگان قاجار به روایت سفرنامه نویسان، کسانی بودند که به دنبال ایجاد تغییراتی برای پیشرفت کشور بودند اما این تلاشها یا به واسطه ناکارآمدی حکومت و دسیسههای دربار یا به واسطه دخالتهای دول بیگانه به شکست میانجامید. علاوه بر این آنچه در این متون مشاهده میشود این است که نخبگان قاجار هرگز تصویر درست و مطابق واقعی از پیشرفت در غرب و مبانی آن نداشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - تحلیل اندیشه روشنفکران ذات گرایانه مخالف مدرنیته پهلوی دوم (مطالعه موردی سید احمد فردید و سید حسین نصر)
خسرو افضلیان فائزه امیری پویا ایرج اعتصام محسن طبسیتاریخ معاصرایران به ویژه پهلوی دوم، مملو از تحولات سیاسی، اجتماعی حاصل از جریانات فکری و فعالیت روشنفکران است . روشنفکری محصول دنیای مدرن می باشد.از این رو می توان معیار گونه شناسی روشنفکران را بر اساس مدرنیته مطرح نمود. مهم ترین خدمتروشنفکر به جامعه از طریق فرآورده های چکیده کاملتاریخ معاصرایران به ویژه پهلوی دوم، مملو از تحولات سیاسی، اجتماعی حاصل از جریانات فکری و فعالیت روشنفکران است . روشنفکری محصول دنیای مدرن می باشد.از این رو می توان معیار گونه شناسی روشنفکران را بر اساس مدرنیته مطرح نمود. مهم ترین خدمتروشنفکر به جامعه از طریق فرآورده های فکری او می باشد. از این رو شناخت اندیشه روشنفکر از جمله ضروریات است. روشن فکرانذات گرا مخالف مدرنیته که از منظر فلسفی به نفی کلیت مدرنیته پرداخته و آینده دیگری راکنکاش می کنند و هر گونه تلاشی برایوصله کردن مدرنیته با مذاهب یا فرهنگ شرقی را بیهوده معرفی می کنند، را گونه ای از بحث پیش رو قرار داد. بررسی و تحلیل گفتمانروشنفکران ذات گرا مخالف مدرنیته، موضوع پژوهش حاضر است. و در این راستا مفاهیم ذات گرایانه مخالف مدرنیته پهلوی دوم بابررسی اندیشه های فردید و نصر مورد بررسی قرار می گیرد. در پژوهش پیش رو، با توجه به تعامل گونه ذات گرا مخالف مدرنیته بااندیشه روشنفکران مذکور، روش تحقیق استدلال منطقی است. شاخص های گونه مذکور در اندیشه احمد فردید و نصر عبارتند ازغرب،تکنولوژِی و تعامل مدرنیته با غرب. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - مطالعه مقایسهای ساختارهای ماهوی اسطوره، در جهان سنت و پس از ظهور مدرنیته (بر اساس آرای اسطورهشناسان سده بیستم)
مهسا مختاری نیما ولی بیگ مرجان خانمحمدیمدرنیته با تفکر علمی، خردگرایی و خاطرهزدایی بر نگرش اساطیری تاثیر ویژهای گذاشت. در این پژوهش به تحلیل اثر ورود مدرنیته بر مفاهیم ساختاری ـ شناختی اسطوره بر اساس آرای اسطورهشناسان مطرح قرن بیستم و با بهرهگیری از منابع کتابخانهای و اسنادی و به روش مقایسهای پرداخته م چکیده کاملمدرنیته با تفکر علمی، خردگرایی و خاطرهزدایی بر نگرش اساطیری تاثیر ویژهای گذاشت. در این پژوهش به تحلیل اثر ورود مدرنیته بر مفاهیم ساختاری ـ شناختی اسطوره بر اساس آرای اسطورهشناسان مطرح قرن بیستم و با بهرهگیری از منابع کتابخانهای و اسنادی و به روش مقایسهای پرداخته میشود. در متن پیش رو جنبه دینی، تاریخی، هنری و ادبی، زمانی و مکانی، فلسفی، علمی و ... اسطورهها قبل از ظهور مدرنیته و پس از آن، با هدف ایجاد شناخت از اثرات ورود مدرنیته، مقایسه شده است و چگونگی و چرایی تفاوتها و همانندیها در مفاهیم ساختاری ـ شناختی اسطوره در قبل و بعد از ظهور مدرنیته مورد تحلیل قرار گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد تغییر در نگرش در مفاهیم ساختاری اسطوره مانند مفاهیم زمانی، مکانی، علمی و فلسفی و ... در آغاز مدرنیته، باعث کمرنگشدن نقش اسطورهها در شروع مدرنیته شده است. با این حال پس از افول مدرنیته نگاه علمی با گسترش خود توانست نگرش اساطیری را نیز در خود بگنجاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - ارائه مدل متمایزسازی سازمان های پست مدرن بر خودانگاره مصرف کنندگان
سمیرا قریب گرکانی بهروز قاسمی سهیل سرمد سعیدیامروزه مصرف کنندگان از مصرف به عنوان ابزاری برای ایجاد خودانگاری استفاده می کنند تا در محیط های اجتماعی، هویت خود را از طریق خدماتی که مصرف می کنند، نمایان سازند. هدف پژوهش حاضر استخراج شاخص های متمایزسازی در صنعت بانکداری است تا با در نظر گرفتن عوامل زمینه ای و مداخله چکیده کاملامروزه مصرف کنندگان از مصرف به عنوان ابزاری برای ایجاد خودانگاری استفاده می کنند تا در محیط های اجتماعی، هویت خود را از طریق خدماتی که مصرف می کنند، نمایان سازند. هدف پژوهش حاضر استخراج شاخص های متمایزسازی در صنعت بانکداری است تا با در نظر گرفتن عوامل زمینه ای و مداخله گر، تاثیربازرایابی بر خودانگاره مصرف کنندگان به صورت مدل ترکیبی ارائه شود. تحقیق حاضر داده های کیفی از مصاحبه با خبرگان را جمع آوری و سپس جهت اعتباربخشی مـدل، با استفاده از روش میدانی پرسشنامه، داده های بخش کمی که شامل مشتریان شعب تهران بانک ملت شهر تهران بودند را جمع آوری نموده است. روش تحلیل داده ها و آزمون مدل براساس نظریه زمینه ای و معادلات ساختاری می باشد که در این راستا از نرم افزار آماری SPSS و Lisrel و Smart PLS استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون مدل نشان میدهد که اثر مستقیم و قدرت رابطه میان متغیرهای متمایز سازی سازمان پست مدرن بر خودانگاره مشتریان در سطح (01/0 P ‹) برابر 528/0 محاسبه شده که مثبت و معنادار می باشد. بنابراین با اطمینان 95 % می توان گفت متمایزسازی سازمانهای پستمدرن بر خودانگاره مصرف کنندگان تاثیر معناداری دارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - نقش سرمایه اجتماعی بر شکاف ارزشی در بین خانواده های شهر گرمسار
سروش فتحی اعظم شیرین بیانخانواده به عنوان کانون اصلی تعامل طبیعی بین نسلی، ضمن فراهم ساختن رابطه تعاملی بین نسلی، محل تفاوت ها و تعارض های نسلی نیز هست. سرمایه ی اجتماعی شامل شبکه ها،هنجارها یا پیوندها و اعتماد اجتماعی است که همکاریو هماهنگی برای منافع متقابل را آسان می سازد..سرمایه ی اجتماعی د چکیده کاملخانواده به عنوان کانون اصلی تعامل طبیعی بین نسلی، ضمن فراهم ساختن رابطه تعاملی بین نسلی، محل تفاوت ها و تعارض های نسلی نیز هست. سرمایه ی اجتماعی شامل شبکه ها،هنجارها یا پیوندها و اعتماد اجتماعی است که همکاریو هماهنگی برای منافع متقابل را آسان می سازد..سرمایه ی اجتماعی در گروه های مدنی ،دینی،خانوادگی،شبکه اجتماعی غیر رسمی دوستان و خویشاوندان،داوطلب شدن ،از خود گذشتگی و اعتماد نهفته است.هنجارهای اعتماد و همکاری در بین شبکه ها، منابع اصلی سرمایه اند.بنابراین سرمایه اجتماعی یکی از عناصر بنیادین تعامل اجتماعی است، که موجب ارتقای همکاری اعضای آن جامعه شده و کاهش سرمایه ی اجتماعی منجر به شکاف بین نسل ها می شود. هدف کلی پژوهش شناخت سرمایه اجتماعی و تأثیر آن بر شکاف ارزشی بین(والدین و فرزندان ) می باشد. چارچوب نظری پژوهش ترکیب دیدگاه ها و نظریه های سرمایه اجتماعی در زمینه خرد و کلان(گیدنز ، بوردیو و اینگلهارت) را شامل می شود. استدلال اصلی مقاله بر این است خانواده هایی که دارای سرمایه ی اجتماعی بیشتری هستند شکاف ارزشی(یعنی تفاوت در باورها و ارزش ها و اعمال و رفتار) بین والدین و فرزندان کمتر است و خانواده هایی که سرمایه اجتماعی کمتری دارند شکاف ارزشی بین والدین و فرزندان بیشتر است. روش پژوهش اسنادی و پیمایش است و از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و فیش برداری برای جمع آوری داده ها و اطلاعات استفاده شده است. با توجه به گستردگی جامعه پژوهش، حجم نمونه ای به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای - تصادفی از فرزندان و والدین شامل( 215نفر) فرزندان و(215 نفر) والدین آنها( پدر و مادر ) شهر گرمسار انتخاب شده است . جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی متناسب با نوع متغیرها و فرضیه ها بهره جسته ایم. یافته های پژوهش حاکی آز آن است که با اطمینان 95/0 سرمایه ی اجتماعی بر شکاف ارزشی اثر معناداری می گذارد، به طوری که هرچقدر سرمایه ی اجتماعی خانواده ها بالا می رود شکاف ارزشی بین والدین و فرزندان کمتر می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - بررسی تأثیر مؤلفههای مدرنیته بر هویت اجتماعی جوانان (مورد مطالعه: جوانان شهر آزاد شهر)
شهرزاد بذرافشانمطالعة حاضر با رویکردی جامعه شناختی درصدد بررسی ابعاد مولفه های مدرنیته برهویت اجتماعی است. با توجه به اینکه جامعه ما توسعه و تحول را در پیش گرفته است و همچنین بحث تجددگرایی ومدرن گرایی که به عنوان یک پدیده دارای اثرات غیرقابل انکاری بر زندگی اجتماعی انسان از جمله خانوا چکیده کاملمطالعة حاضر با رویکردی جامعه شناختی درصدد بررسی ابعاد مولفه های مدرنیته برهویت اجتماعی است. با توجه به اینکه جامعه ما توسعه و تحول را در پیش گرفته است و همچنین بحث تجددگرایی ومدرن گرایی که به عنوان یک پدیده دارای اثرات غیرقابل انکاری بر زندگی اجتماعی انسان از جمله خانواده و این نهاد مهم می باشد.از این رو در فرآیند گرایش و گسترش تجددگرایی در جامعه بعضی از عناصر و ساختهای سنتی جامعه دستخوش تغییرات و تحولات می شود و نهاد خانواده به عنوان مهم ترین نهاد اجتماعی در جامعه هم نتوانسته در فرآیند تجدد در عصر حاضر از این تغییر و تحولات شگرف دور بماند. روش این مطالعه، پیمایش و گردآوری اطلاعات مبتنی بر پرسشنامه بود. جامعه آماری جوانان 18 تا 29 ساله شهر آزاد شهر و نمونه ای در حدود 370 نفر انتخاب شدند.برای پایایی ابزار سنجش ازروش آماری آلفای کرونباخ وبرای سنجش اعتبار تحقیق ازروایی صوری بهره گرفته شده است روش الگو سازی معادلات ،با نرم افزار لیزرل و نرم افزار spss برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - مطالعه تجربهزیسته حاشیهنشینی در کلانشهر تهران از چشم انداز شکاف سنت و مدرنیته
راضیه امیری رز محمدرحیم عیوضی مصطفی ابطحی ابراهیم برزگرحاشیهنشینی در سطح جهان بهویژه در مناطق درحالتوسعه، ارتباطی ناگسستنی با شهرنشینی مدرن دارد و در روند خود، به تکوین انواعی از شکافهای اجتماعی منتهی شده است. هدف این پژوهش بررسی حاشیهنشینی از منظر شکاف سنت و مدرنیته در پیرامون کلانشهر تهران است که بهصورت توصیفی ـ تح چکیده کاملحاشیهنشینی در سطح جهان بهویژه در مناطق درحالتوسعه، ارتباطی ناگسستنی با شهرنشینی مدرن دارد و در روند خود، به تکوین انواعی از شکافهای اجتماعی منتهی شده است. هدف این پژوهش بررسی حاشیهنشینی از منظر شکاف سنت و مدرنیته در پیرامون کلانشهر تهران است که بهصورت توصیفی ـ تحلیلی و با دو روش مطالعه کتابخانهای و ثانویه از طریق کلاندادهها، انجام شده است. مبنای کلاندادهها، مطالعات پیمایشی در دو منطقه حاشیهنشین جنوب شرقی تهران (خاتونآباد و حصار امیر) بود که با تفسیر کلیت سبک زندگی رایج در منطقه، مظاهر تلاقی سنت و مدرنیته مورد توجه قرار گرفت. بر اساس یافتههای پژوهش، زمینههای حاشیهنشینی در تهران با برچیده شدن حصارهای ناصری در دوره پهلوی اول فراهم شد و با رشد شهرنشینی مدرن، تکنولوژیهای صنعتی و... در دهههای بعد، سیل مهاجران به پیرامون این شهر سرازیر شدند. با تحولات ادراکی ـ شناختی در میان ساکنان جدید، صورتبندی نوینی از شکافها با محوریت سنت و مدرنیته در کلانشهر تهران تکوین یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - بررسی اثرات فرهنگی و اجتماعی گذار از سنت به مدرنیته برساختار کالبدی خانههای تاریخی تبریز
لیلا فیروزفر میرسعید موسوی نیما ولیزاده اسدالله شفیع زادهخانه، به منزله یکی از مهمترین گونه های ساختمانی، همواره بستر تغییرات اجتماعی و فرهنگی بوده و بخش مهمی از تحولات جامعه را می توان در آن مشاهده کرد. از اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی، معماری خانه ها در بیشتر شهرها از جمله تبریز تحت تاثیر تحولات اجتماعی و فرهنگی قرار چکیده کاملخانه، به منزله یکی از مهمترین گونه های ساختمانی، همواره بستر تغییرات اجتماعی و فرهنگی بوده و بخش مهمی از تحولات جامعه را می توان در آن مشاهده کرد. از اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی، معماری خانه ها در بیشتر شهرها از جمله تبریز تحت تاثیر تحولات اجتماعی و فرهنگی قرار گرفت. با توجه به اینکه اکثر خانه های تاریخی تبریز مربوط به اواخر دوره قاجار و پهلوی هستند، که مصادف با جریان گذار از سنت به مدرنیته در ایران می باشد. در این پژوهش، نحوه اثرپذیری این گذار بر تحول ساختار خانه ها از دید معماران بررسی گردید. راهبرد اصلی این تحقیق، تحلیلی- تاریخی بود و گردآوری اطلاعات به صورت ترکیبی از روش اسنادی، میدانی انجام شد. بدین منظور، پرسشنامه ای برای سنجش میزان تاثیر( گذار از سنت به مدرنیته) در سه مولفه خانه های تاریخی تبریز شامل روابط فضایی، تزئینات داخلی و نمای اصلی به صورت طیف پنج مرحله ای لیکرت تنظیم شده و در اختیار متخصصان معماری که شناخت کافی از خانه های این دوره داشتند قرار گرفت. نتایج در نرم افزار Expert Choice و با تکنیک AHP مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد شاخص تزیینات داخلی در سیر این روند یک رابطه نسبتا معناداری وجود دارد. در شاخص روابط فضایی تغییر معنادار در بناهای منتهی به پهلوی اول مشهود است و در شاخص سوم نمای اصلی این بنا ها رابطه معنادار مشخصی دیده نمی شود. آنچه که قابل تامل است در این سیر تحول بیشترین تاثیر در مساحت عرصه ها می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - بررسی جریان تقابل سنّت و مدرنیته در رمان «صد سال تنهایی» گابریل گارسیا مارکز
حمیدرضا فرضی رضا قاسم زاده فهیمه حاجی زادهچکیده رمان صد سال تنهایی اثر گابریل گارسیا مارکز، یکی از زیباترین رمانهایی است که با درون مایهای از تقابل سنّت و مدرنیته به شیوۀ رئالیسم جادویی به نگارش درآمده است. چالش میان سنّت و مدرنیته به عنوان دو رخداد عظیم اجتماعی، در ادبیّات جهان بویژه در قالب رمان بازتاب یاف چکیده کاملچکیده رمان صد سال تنهایی اثر گابریل گارسیا مارکز، یکی از زیباترین رمانهایی است که با درون مایهای از تقابل سنّت و مدرنیته به شیوۀ رئالیسم جادویی به نگارش درآمده است. چالش میان سنّت و مدرنیته به عنوان دو رخداد عظیم اجتماعی، در ادبیّات جهان بویژه در قالب رمان بازتاب یافته است که رمان صد سال تنهایی مارکز، نمونۀ بارز این نوع آثار ادبی به شمار میآید. در این پژوهش ضمن بررسی پیامدهای مثبت و منفی مدرنیته در جامعۀ مورد نظر مارکز، به تقابل آن با سنّت در چهار حوزۀ فرهنگ، اجتماع، اقتصاد و سیاست با تکیۀ بر نظریّة جامعۀ شناختی گیدنز پرداختهایم. مارکز به عنوان یک ژورنالیست حرفهای و رمان نویس توانا در حوزة کشورهای آمریکای لاتین، به خوبی توانسته است که با آفرینش تصاویر بدیع و با بهرهگیری از شیوۀ نوین رئالیسم جادویی، مشکلات و گرفتارهای کشورش و سایر کشورهای همسان را در این رمان به نمایش بگذارد. به زعم مارکز، کشورهای جهان سوم نه تنها با حضور مدرنیته به مرز تعالی و ترّقی نرسیدهاند بلکه به میدانی وسیع برای رقابت کشورهای سرمایهداری و استعمارگر در غارت ذخایر مادّی و چپاول سرمایههای معنوی آنها تبدیل شدهاند. وی در این رمان برخلاف نظریّة گیدنز، به تصویرسازی یک جامعۀ سنّتی پرداختهاند که با نفود و گسترش روز افزون مدرنیته رو به نابودی و زوال مینهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - بررسی جامعه شناختی رمان «طوبی و معنای شب» اثر شهرنوش پارسیپور
زینب رحمانیان لیلا عدل پرور کامران پاشائی فخریچکیده به طورکلّی، داستان نویسان معاصر زن ایرانی، دو مسأله را همواره در رمان های اجتماعی خود مدّ نظر قرار دادهاند: نخست مسأله چالشهای هویّتی و بحرانهایی که فرد در یک جامعه سنّتی رو به گذار در حال طی کردن آنها است و دوم استفاده از تکنیکها و ادبیّات و فرمهای جدید ر چکیده کاملچکیده به طورکلّی، داستان نویسان معاصر زن ایرانی، دو مسأله را همواره در رمان های اجتماعی خود مدّ نظر قرار دادهاند: نخست مسأله چالشهای هویّتی و بحرانهایی که فرد در یک جامعه سنّتی رو به گذار در حال طی کردن آنها است و دوم استفاده از تکنیکها و ادبیّات و فرمهای جدید روایت برای خلق اثری به غایت پیچیده و کاملاً ادبی. از زمان انتشار رمانِ سووشونِ سیمین دانشور، رمان نویسان معاصر زن ایرانی، با خلق قهرمانان زن و حتّی گاه یک ضدّ قهرمان در رمان، تمام بحرانهای سنّتی رمان ایران را به چالش کشیدند. بحرانهایی که معمولاً خبر از جامعۀ آشوب زدۀ نویسنده میدهد. در این میان، از جمله نویسندگانی که از سویی به بحرانهای اجتماعی و از سوی دیگر به شیوۀ رئالیسم جادویی توجّه دارند میتوان شهرنوش پارسی پور را نام برد که با وجود این که بیشتر آثارش غیرقابل انتشار در ایران هستند، امّا خوانندگان خود را به خوبی در میان قشر کتابخوان طبقة متوسّطه پیدا کرده است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی سعی شده است تا با محور قرار دادن شورش علیه بحرانها و خلأهای اجتماعی، نکات جامعه شناسی در این رمان بررسی و مورد تحلیل قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - جنبش بنیادگرای فرهنگی مذهبی نوین
محمدسالار کسرایی مجید فاطمی خصالپژوهش حاضر با هدف مطالعة جامعهشناختی جنبش نوظهور فرهنگی-مذهبی در ایران میباشد. مسأله اصلی محقق در مورد چگونگی و شیوه عملکرد این جنبش میباشد و سؤال تحقیق نیز در مورد چیستی اهداف و آرمانها وچگونگی سازماندهی، شیوههای عضوگیری و زمینههای اجتماعی آن میباشد. در این تح چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف مطالعة جامعهشناختی جنبش نوظهور فرهنگی-مذهبی در ایران میباشد. مسأله اصلی محقق در مورد چگونگی و شیوه عملکرد این جنبش میباشد و سؤال تحقیق نیز در مورد چیستی اهداف و آرمانها وچگونگی سازماندهی، شیوههای عضوگیری و زمینههای اجتماعی آن میباشد. در این تحقیق برخی از مؤسسات فرهنگی مذهبی موجود در شهرهای مختلف ایران، که فعالیت آنها از یک جنس میباشد، جنبش بنیادگرای فرهنگی نام نهاده شد. فعالیت این جنبش بهصورت شبکهای و با فنون مختلف جذب جوانان صورت میگیرد. با توجه به اینکه سطح فعالیت این جنبش شهرهای مختلف کشور میباشد، اما در این پژوهش دو مؤسسه نورمعرفت در کرج و بهشت در تهران بهعنوان موردهای مورد مطالعه انتخاب گردید. در نهایت محقق به این نتیجه رسید که جنبش مزبور طی سالیان گذشته به لحاظ کمی و کیفی پیشرفتهای قابل توجهی نموده و منابع بسیاری همچون منابع انسانی و اعتباری و... را جذب نموده است و به سرعت در حال پیشرفت هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - بررسی تطبیقی گفتمانهای دوران چالش سنت و مدرنیته در ایران و ترکیه (با تکیه بر رمانهای ادبی مشهور)
زهرا محمودآبادی سعید معدنی یعقوب موسویهدف اصلی از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی دو رمان کلیدر و سه گانه اینجه ممد(اینجه ممد، شاهین آناوراز، بگذار خارستان بسوزد) است، رمان کلیدر و سه گانه اینجه ممد تقریبا در یک موقعیت زمانی واحد در دو کشور ایران و ترکیه توسط محمود دولت آبادی و یاشار کمال به رشتهی تحریر درآمد چکیده کاملهدف اصلی از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی دو رمان کلیدر و سه گانه اینجه ممد(اینجه ممد، شاهین آناوراز، بگذار خارستان بسوزد) است، رمان کلیدر و سه گانه اینجه ممد تقریبا در یک موقعیت زمانی واحد در دو کشور ایران و ترکیه توسط محمود دولت آبادی و یاشار کمال به رشتهی تحریر درآمدهاند. برای رسیدن به این هدف این سوال مطرح شد که آثار مدرن شدن جامعه روستایی در ترکیه و پیامدهای آن در رمان اینجه ممد و آثار مدرن شدن جامعه روستایی در ایران و پیامدهای آن در رمان کلیدربه چه صورتی عنوان شده است؟ برای پرسش به این سوال با تکیه بر چارچوب نظری سنت و مدرنیته با تکیه بر آرای گیدنز و با روش کیفیِ تحلیل گفتمان انتقادی این دو رمان بررسی شده است. در هر دو رمان گفتمان ارباب رعیتی، گفتمان غالب است، در هر دو رمان با گفتمان مردسالارانه نیز مواجه هستیم، که هر دوی این گفتمانها در زمرهی گفتمانهای سنتی قرار میگیرند. در رمان کلیدر با گفتمان مدرن احزاب با تکیه بر حزب توده مواجه هستیم. اصلاحات رضاخانی در رمان کلیدر، بیش از اصلاحات آتاتورکی در سه گانه اینجه ممد، قابل ملاحظه است و آثار مدرن شدن جامعه در رمان کلیدر بیش از آثار مدرن شدن جامعه در سه گانه ایجه ممد است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - جماعت خدمت و فهم گولنیستی از اسلام در ترکیه نوین؛ ماهیت، روندها و چشم انداز
مسعود مطلبیاز دهه 1960 به بعد، جنبشی اسلامگرا در ترکیه تحت عناوینی همچون جماعت خدمت، جریان نورچی و جماعت گولن رشد کرده که از جهات گوناگون به ارائه الگویی نوین از اسلام اجتماعی مبتنی بر منظومه فکری و اندیشه ای فتحالله گولن معترض مذهبی مقیم آمریکا پرداخته است. این جنبش نه تنها در چکیده کاملاز دهه 1960 به بعد، جنبشی اسلامگرا در ترکیه تحت عناوینی همچون جماعت خدمت، جریان نورچی و جماعت گولن رشد کرده که از جهات گوناگون به ارائه الگویی نوین از اسلام اجتماعی مبتنی بر منظومه فکری و اندیشه ای فتحالله گولن معترض مذهبی مقیم آمریکا پرداخته است. این جنبش نه تنها در ترکیه، بلکه در سطح منطقه نیز جریانی تاثیرگذار محسوب می شود و طی سالهای گذشته، رشدی فزاینده در مناطقی همچون آسیای مرکزی و قفقاز، بالکان، آفریقا و حتی آمریکا داشته است. یافته های نوشتار توصیفی – تحلیلی حاضر که با بهره گیری از رهیافت جامعه شناسی تاریخی به رشته تحریر درآمده است نشان می دهد که جماعت خدمت ازیکسو محصول شرایط تاریخی ترکیه و واکنشی به سیاستهای سکولاریستی دولتها و ازسویدیگر، تلاشی مستمر بهمنظور سازگاری اسلام با مدرنیته بودهاست. این جماعت با بهره گیری از اخلاق اسلامی مبتنی بر آموزه های تصوف، تقدیس کار جمعی، مبارزه با فقر و تلاش برای آشتی سنت و مدرنیته با وام گیری از سنت لیبرالیسم و اخلاق پروتستانی، نوعی از اسلام را عرضه نموده که از الگوی اسلام اجتماعی در برابر اسلام سیاسی دفاعمی کند. اگرچه فعالیتها و اقدامهای این جنبش تحتالشعاع حوادث پس از کودتای نافرجام جولای 2016 قرارگرفته و دولت اردوغان مبارزهای گسترده را برای حذف این جنیش آغاز نموده، اما بهنظرنمی رسد جنبشی که ریشه ای عمیقی در سنت اسلامی و فرهنگ بومی دارد و توانایی خود را در تطبیق با شرایط موجود و روزآمدکردن اندیشه های اسلامی نشانداده، به این زودی محو و یا به حاشیه رانده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - زمینه ی اجتماعی تاثیر گذار بر شکل گیری جنبش اجتماعی محیط زیست گرایی در ایران
محمدعلی گل محمدزاده علیرضا اسمعیل زاد پرویز احدیدراین پژوهش زمینه ای اجتماعی تا ثیر گذار بر شکل گیری جنبش اجتماعی محیط زیست گرایی درایران با استفاده از نظریه پردازان جنبش های اجتماعی جدید بویژه یورگن هابرماس ، آنتونی گیدنز و آلن تورن مورد بررسی قرار گرفته است .نظریه غالب براین این تاکید دارد که جنبش اجتماعی محیط زیست چکیده کاملدراین پژوهش زمینه ای اجتماعی تا ثیر گذار بر شکل گیری جنبش اجتماعی محیط زیست گرایی درایران با استفاده از نظریه پردازان جنبش های اجتماعی جدید بویژه یورگن هابرماس ، آنتونی گیدنز و آلن تورن مورد بررسی قرار گرفته است .نظریه غالب براین این تاکید دارد که جنبش اجتماعی محیط زیست نیز عموما نه تنها مخرب نیست بلکه لازمه زندگی اجتماعی جهت تحولی نو برای زیست بشری محسوب می شود، وبا قبول شرایط مدرنیته متاخر و جهانی شدن ، بازاندیشی اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی جزو لاینفک زیست بشری است ، و عرصه عمومی در جهان مدرن ویا پسا مدرن حلقه مفقوده است که بایستی حکمرانی این عرصه را برای ارتباط بین جامعه مدنی و حکومت مناسب سازی کند. در این مقاله باتوجه به بررسی پیشینه های تحقیق در دامنه موضوع مقاله حاضر پاسخی مطلوب ارائه نشده است به همین منظور سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: زمینه های اجتماعی تاثیرگذار بر شکل گیری "جنبش محیط زیست گرایی" در ایران چیست؟ در پاسخ به این پرسش فرضیه مقاله حاضر به شرح ذیل بیان می کند: پیامدهای جهانی شدن و مدرنیته متاخر یا مدرنیزاسیون بازاندیشانه زمینه اجتماعی خارجی و گسترش تردیدها در خصوص نتایج مدرنیزاسیون و افزایش آگاهی نسبت به ضرورت مراقبت از اکولوژی سیاره و تقاضای انسانی کردن تکنولوژی در میان بخشی از جامعه را زمینه اجتماعی داخلی "جنبش محیط زیست گرایی" در ایران می توان دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - رویکرد روشنفکرانِ سنّتی و تجدّدخواهِ ایران به شرقشناسی در آفاقِ مدرنیته
علی بالیزمینه و هدف: در ایران، از نیمۀ دوم قرن نوزده به اینسو، در حالیکه روشنفکرانِ تجددخواهِ آشنا با فرهنگِ غرب، عمدتاً به مدرنیزاسیون با دیدۀ تعامل و رواداری مینگریستند و حتی از دستاوردهای علمی و تکنولوژیکِ آن مسامحتاً جانبداری میکردند؛ در دگرسو امّا، روشنفکران سنّتی و بو چکیده کاملزمینه و هدف: در ایران، از نیمۀ دوم قرن نوزده به اینسو، در حالیکه روشنفکرانِ تجددخواهِ آشنا با فرهنگِ غرب، عمدتاً به مدرنیزاسیون با دیدۀ تعامل و رواداری مینگریستند و حتی از دستاوردهای علمی و تکنولوژیکِ آن مسامحتاً جانبداری میکردند؛ در دگرسو امّا، روشنفکران سنّتی و بومیگرا با پشتوانههای نسبتاً اعتقادی، نسبت به پدیداری و کارکرد مدرنیته و طلیعۀ تجدّد، با دیدۀ تخطئه و تقابل نگریسته و آن را مصداقِ غربزدگی میانگاشتند. این جستار میکوشد تا ضمن پاسخ به این پرسش که کیفیت دو سوی رویاروییِ فکریِ دگراندیشانِ ایرانی نسبت به شرقشناسی و ورودِ مظاهر مدرنیسم در امتداد سدۀ بیستم چگونه بودهاست؟، دلایل نظری و تئوریکِ این دو دیدگاه را در نگاهی به شرقشناسی، بررسی نماید.روششناسی: رویکرد روششناسانۀ این پژوهش تطبیقی و تحلیلی و مبتنی بر منابعِ کتابخانهای است.یافتهها و نتایج: مدرنیته در سِرشت خود گزارههای فردیت، آزادیِ مدنی و اهمیتِ قانون را ترویج میکرد. بهنظر میرسد رویکرد روشنفکرانِ ایرانی به شرقشناسی دوگانه بوده است؛ چنانکه به موازات شیفتگیِ برخی از ترقّی-خواهان نسبت به غرب و مظاهر مدرنیته که از فرقِ سر تا نوک پا غربیشدن را لازمۀ توسعه و پیشرفت جامعه می-دانستند؛ همزمان روشنفکرانِ سنتگرای ایران، دیدگاهِ گروهِ نخست را دگربودگی، غربزدگی و توطئۀ استعمار پنداشته و هرگونه تعامل و تسامح با غرب را نفی میکردند. مآلاً چنین مینماید که در مقطعِ سالهای منتهی به انقلاب اسلامی، گفتمانِ گروهِ متأخر، مؤثّرتر افتاد و تا سالها گفتمان غالبِ جامعۀ ایران باقی ماند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - بررسی مشکلات فرایند مدرنیزاسیون در ایران معاصر و اثرات آن بر جهانی شدن
یوسف احمدی قاسم آباد سفلی گ.ن. ذاکرفتجدد یکی از ویژگیهای عصر جدید است. ما در عصر مدرنیته زندگی میکنیم، از اینرو مدرنیته روح عصر جدید است. از عمر نوسازی در جامعه ایران بیش از یک قرن میگذرد و از انقلاب مشروطه به این ور رشد و شتاب گرفت. در این فاصله ایران توانسته است از تحولات و دستاوردهای علمی و فنی و ا چکیده کاملتجدد یکی از ویژگیهای عصر جدید است. ما در عصر مدرنیته زندگی میکنیم، از اینرو مدرنیته روح عصر جدید است. از عمر نوسازی در جامعه ایران بیش از یک قرن میگذرد و از انقلاب مشروطه به این ور رشد و شتاب گرفت. در این فاصله ایران توانسته است از تحولات و دستاوردهای علمی و فنی و اقتصادی و سیاسی و... غرب تاثیر پذیرفته و بر اساس ظرفیت و توان خویش از آن تحولات عظیم دست به گزینش زده است. تحولات غرب بهطور مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از تحولات فکری و فلسفی درغرب بعد از رنسانس است، که از آن به مدرنیته یاد میشود.این عنصردرتمدن غرب درون زابوده است. از این روتوسعه مدرنیزاسیون و متعاقب آن جهانی شدن محصولات جدی مدرنیتهاند که درجهان گسترش یافتهاند. از آنجایی که مدرنیته در ایران دیرتر و نارس ورود کرد، لذا مدرنیزاسیون در ایران با چالشهایی از قبیل سنت، استبداد، عدم درک درست روشنفگران، رهبران و برنامه ریزان جامعه و... همگی بخشی از موانع سر راه مدرنیزاسیون در ایران خصوصا در دوره پهلوی و اواخر دوران قاجار بوده است؛ باتوجه به روش تاریخی، تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای- اسنادی، بیشتر به بررسی دو مورد نخست آنها خواهیم پرداخت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - جایگاه و کارویژههای سکولاریسم در غرب و جهان اسلام
امیر ساجدیبا فرا رسیدن عصر رنسانس و نوزایی در قرن چهاردهم میلادی در جوامع مغرب زمین فلسفه جزم گرایی مدرسی و اسکولاستیکی و نظام کلیسایی حاکم در کل دوران قرون وسطی مورد چالش جدی قرار گرفت. در این واکنش بخش اعظم آنچه تحت عنوان دین و مذهب و متافیزیک قرار داشت به ویزه در حوزه های سیاس چکیده کاملبا فرا رسیدن عصر رنسانس و نوزایی در قرن چهاردهم میلادی در جوامع مغرب زمین فلسفه جزم گرایی مدرسی و اسکولاستیکی و نظام کلیسایی حاکم در کل دوران قرون وسطی مورد چالش جدی قرار گرفت. در این واکنش بخش اعظم آنچه تحت عنوان دین و مذهب و متافیزیک قرار داشت به ویزه در حوزه های سیاسی و اجتماعی به کناری نهاده شد و مدرنیته با سرعتی شتابان روند تحولی را آغاز نمود. یکی از فرایندهای چندگانه دوران بعد از قرون وسطی (دوران مدرن) که از نتایج اجتناب ناپذیر صورت بندی مدرنیته محسوب میگردد، فرایند سکولاریزاسیون (جدا کردن دین از سیاست) است. تفکرات فکری و فلسفی چند صد ساله در غرب باعث گردید تا سکولاریسم در این بخش از جهان دارای ریشه های مستحکمیشود و به دیگر نقاط جهان نیز سرایت نماید. از سوی دیگر پدیده سکولاریسم در مشرق زمین بهطور عام و در بین متفکرین شرق و کشورهای اسلامی بهطور خاص که مورد نظر ما در مقاله حاضر است، نیز مورد توجه و التفات ویژه ای قرار گرفت، که غالبا با نوعی برخورد دوگانه روبرو شد: از یک سوی مورد انتقاد شدید قرار گرفت و از سوی دیگر برخی از روشنفکران این کشورها را مجذوب خود کرد. پس از گذشت زمان زیادی مشاهد میشود که سکولاریسم گسترش چندانی در بین کشورهای اسلامی ننموده است. علت عدم اشاعه سکولاریسم در ساختار و قدرت و حکومت و نظام های سیاسی در کشورهای اسلامی و خاورمیانه دلایل مختلفی دارد، از جمله در مدرنیته غربی قدرت و منزلت بر اساس محوریت انسان شکل گرفت. ولی در دین اسلام قدرت متعلق به خداوند است و نمی تواند انسان- محور باشد. به همین دلیل در جوامع مشرق زمین الزام ها و کاربست های سکولاریسم بهعنوان یک جریان اندیشگی و یک نظام سیاسی- اجتماعی آنچنان که در غرب تحقق و اشاعه یافت، چندان زمینه و بستر مناسبی برای بسط و اشاعه پیدا نکرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران (مطالعه موردی روش شناسی صادق هدایت و فروغ فرخ زاد)
محمود عظیمی رستا حسین ابوالحسن تنهایی حسین آقاجانی مرساءچکیده: پژوهش حاضربه فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران می پردازد. در این راستا دو تن از نویسندگان تاریخ ادبیات معاصر ایران: صادق هدایت و فروغ فرخزاد انتخاب شدند تا با ردیابی مولفه های روش شناختی بکار رفته در آثار و اندیشه شان و تطبیق آن با جریان توسعه مدرنیته، و چکیده کاملچکیده: پژوهش حاضربه فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران می پردازد. در این راستا دو تن از نویسندگان تاریخ ادبیات معاصر ایران: صادق هدایت و فروغ فرخزاد انتخاب شدند تا با ردیابی مولفه های روش شناختی بکار رفته در آثار و اندیشه شان و تطبیق آن با جریان توسعه مدرنیته، وضعیت تفکر در ایران معاصر را نشان دهد. پرسش اصلی پژوهش که به روش مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوایی و پارادایم متکی بر رویکرد جامعه شناسی تفسیری انجام پذیرفت این بود که: مبنای مطالعه روش شناختی صادق هدایت و فروغ فرخ زاد در گذار مدرنیته ایران، متکی بر چه اسلوب و نگرشی بوده که بر شناخت، نوع نگاه و خلق آثار آن ها موثر افتاده است؟ در تجزیه و تحلیل آثار مهمآنان، این دستاورد حاصل شد که: هر دوی آن ها از نظر روش شناسی، روش و نگرش کنش پژوهانه در فرایندی دیالکتیکی را پیشه ی خود کرده اند. اما برخی نگرش های ایستایی شناسی که حاصل دیالکتیک ذهن و عین در بستر پرورشی ویژه آنان است سبب تفاوت در نوع نگاه به انسان شده است. در حالی حصار سنتی ساختار جامعه مرد محور صادق هدایت که نتوانسته تمایز سنت و مذهب و عینیت زمان را در هم فراخوانی طبیعت گرایانه از هم منفک کند، فروغ فرخزاد مرزهای سنتی جنسیتی را در می نورد و به افق هایی فرا جنسیتی ره می سپارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - حماسه درون، مولوی، فردوسی و انسان معاصر
حمیدرضا دیبائی خو اسماعیل آذر مریم برزگرمدرنیته، در پی رنسانس و روشنگری در قرون هفدهم و هجدهم پدید آمد و بر زندگی انسان معاصر تأثیر فراوان گذاشت. انسان امروز سعادت خود را بیرون از خویش جستوجو میکند و به دنیای درون بیتوجه است. حماسة درون یا نفس با نگرش دینی و ساحت فلسفه مفاهیم خاص مییابد. از نظر فلسفی، نفس به چکیده کاملمدرنیته، در پی رنسانس و روشنگری در قرون هفدهم و هجدهم پدید آمد و بر زندگی انسان معاصر تأثیر فراوان گذاشت. انسان امروز سعادت خود را بیرون از خویش جستوجو میکند و به دنیای درون بیتوجه است. حماسة درون یا نفس با نگرش دینی و ساحت فلسفه مفاهیم خاص مییابد. از نظر فلسفی، نفس به جسم و از منظر جوهری مستقل و قائمبهذات است. نفس و درون یک چیز است، گاهی تعلق به بدن و گاهی جنبة جوهری آن منظور است. از منظر دین، نوری از انوار الهی که تابشگاه آن خداوند و فرودگاه آن کالبد انسانی است. نفس را میتوان به روان و درون تعبیر کرد که با تمام پیچیدگیهایش انسان مدرن را بر سر دو راهی سنت و مدرنیته قرار داده و این دوگانگی، سبب تشتت او گشته، صنعت هم به جای دستگیری، دستاندازش شده است. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی سعی در یافتن وجوه مشترک مربوط به درون و روان آدمی در منظومة حماسی شاهنامه فردوسی و منظومة عرفانی مثنوی مولانا دارد تا چگونگی تقابل انسان معاصر با سنت و پیشینة دور و دراز خود با دنیای مدرن را بیان کند. درون در متون حماسی عرفانی به دل، قلب، روح، روان و جان تعبیر میگردد. فردوسی از روان به جای درون نام میبرد. به زعم مولوی انسان معاصر از طریق نبرد با نفس یا درون خود میتواند حماسهای بیافریند و با سفر از جهان ماده به عالم معنا راهی به روی خود بگشاید. حال آنکه فردوسی روان آدمی را وسیله خرد و خوشحالی او میداند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - دیالکتیک سنّت و مدرنیته در ادبیات سیاسی ایران؛ بررسی تطبیقی دو داستان «فارسی شکر است» و «رجل سیاسی»
سمیه علی اکبر زاده ماندانا علیمی علی فلاحیکی از مفاهیم مهم ادبیات سیاسی ایران جدال و دیالکتیک سنّت و مدرنیته است. درواقع میتوان اذعان داشت دو عامل اصلی استبداد و عقبماندگی جامعة سیاسی حاصل جدال سنّت و مدرنیته بوده است. در این رابطه، بسیاری از نویسندگان ادبیات فارسی، به¬ویژه از عصر مشروطه به بعد، در آثار نظم چکیده کاملیکی از مفاهیم مهم ادبیات سیاسی ایران جدال و دیالکتیک سنّت و مدرنیته است. درواقع میتوان اذعان داشت دو عامل اصلی استبداد و عقبماندگی جامعة سیاسی حاصل جدال سنّت و مدرنیته بوده است. در این رابطه، بسیاری از نویسندگان ادبیات فارسی، به¬ویژه از عصر مشروطه به بعد، در آثار نظم و نثر خود با بهرهگیری از شیوههایی همچون طنز، اوضاع سیاسی اسفناک ایران را ترسیم کردهاند. یکی از نویسندگان مشهوری که در آثار خود همواره با بیانی مبتنی بر طنز، اوضاع سیاسی ایران را به نقد کشیده است، محمّدعلی جمالزادة اصفهانی بوده است. وی در آثار ادبی خود، بارها آشفتگی سیاسی- فرهنگی جامعة ایران اعمّ از حاکمین و طبقات مختلف مردم را ترسیم کرده است. در این مقاله، نویسندگان در تلاشند تا با استفاده از روش تطبیقی دو اثر جمالزاده با عناوین «رجل سیاسی» و «فارسی شکر است» را با بهره¬گیری از طنز سیاسی بررسی نمایند و به این سوال اصلی پاسخ دهند: «جمالزاده جدال سنّت و مدرنیته را در دو داستان رجل سیاسی و فارسی شکر است چگونه و در قالب چه مفاهیمی دسته بندی نموده است؟» فرضیة مقاله تأکیدی است بر این موضوع که این دو اثر جمالزاده عمدتاً با محوریت طنز و گفتمان انتقادی و با هدف اصلاح اوضاع آشفتة سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعة خود صورت پذیرفته است. یافتههای مقاله نشان داد جمالزاده در داستان «فارسی شکر است» چهار مفهوم کلان نهادینگی استبداد و فساد؛ سیاستزدگی جامعة ایران، شکاف عمیق طبقاتی و دیالکتیک فرهنگ وارداتی و هویت سنّتی را نشان میدهد. اما در داستان رجل سیاسی، جمالزاده به بررسی جامعة ایران در زمان و شرایط خاصی میپردازد و به افتادن سرنوشت مردم به دست کسانی اشاره دارد که اصلاً تخصصی ندارند. در این راستا، سیاست به مثابۀ ثروت و رفاه، فقدان مریتوکراسی، لمپنیسم سیاسی، عدم فهم مسائل سیاسی و فقدان تخصص، ناپایداری تودهها در قالب «جو زدگی سیاسی، تشجییع سیاسی و قهرمانسازی نادرست و لابیگری سیاسی مهمترین مواردی است که جمالزاده بدان اشاره نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - بررسی مفاهیم عینی سنت و مدرنیته در بناهای عمومی دوره پهلوی اول در تبریز
ویدا شعاریان ستاری محمدرضا پاکدل فرد سیروس جمالی مهسا فرامرزی اصلشناخت هویت معماری دوره پهلوی اول و چگونگی تاثیرپذیری آن از تحولات رخ داده با توجه به گذر از سنت به تجدد و با دخیل شدن کلیه عوامل خارجی در آن، مورد توجه معماران و پژوهشگران متعدد بوده است. هدف از این پژوهش بررسی مفاهیم عینی سنت و مدرنیته در بناهای عمومی دوره پهلوی اول در چکیده کاملشناخت هویت معماری دوره پهلوی اول و چگونگی تاثیرپذیری آن از تحولات رخ داده با توجه به گذر از سنت به تجدد و با دخیل شدن کلیه عوامل خارجی در آن، مورد توجه معماران و پژوهشگران متعدد بوده است. هدف از این پژوهش بررسی مفاهیم عینی سنت و مدرنیته در بناهای عمومی دوره پهلوی اول در تبریز می باشد. روش تحقیق بصورت توصیفی- تحلیلی با روش پیمایشی می باشد. برای جمع آوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه با روش طیف لیکرت استفاده شده، جامعه آماری 102 نفر متخصص معماری که حجم نمونه برابر 50 نفر شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک تاپسیس با نرم افزار SPSS استفاده شد. به ترتیب کارخانهی چرم بر مبنای نظر پاسخگویان از سایر بناها بر مبنای هر یک از مولفههای پلان، تزیینات داخلی، فرم، هندسه نما، مصالح با درجه نزدیکی 0.8112 نسبت به سایر بناها مدرنتر است و عمارت شهرداری تبریز با درجه نزدیکی 0.0891، نسبت به سایر بناها سنتیتر می باشد. همچنین کتابخانهی ملی با درجه نزدیکی 0.6245، در مرتبهی دوم و دانشسرای مقدماتی با درجه نزدیکی 0.5038 در مرتبهی سوم قرار دارند. در نهایت ساختمانهای عمومی دوره پهلوی اول در تبریز تلفیقی از گرایش به سنت و مدرنیته را به تصویر میکشد. پرونده مقاله