تحلیل جامعه شناختی اندیشه های نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از سنت به مدرنیته در دوره قاجار به روایت سفرنامه های اتباع خارجی
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهیکامران حدادی 1 , مصطفی ازکیا 2 , منصور وثوقی 3
1 - دانشجوی دکترای جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - استادگروه جامعهشناسی، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.نویسنده مسئول
3 - استاد گروه جامعهشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: مدرنیته, سنت, استعمار, پیشرفت, نخبگان سیاسی و فرهنگی,
چکیده مقاله :
چکیده: هدف از انجام این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه شناختی است. این مقاله بر پایه روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه های اتباع خارجی که در دوره قاجار به ایران سفر کرده اند، استخراج داده ها، مفاهیم، مقولات و گزاره های جدیدی ، در تفسیر رویدادهای این دوره به دست آید. بر اساس یافته های این مقاله، نخبگان قاجار به روایت سفرنامه نویسان، کسانی بودند که به دنبال ایجاد تغییراتی برای پیشرفت کشور بوده اما این تلاش ها یا به واسطه ناکارآمدی حکومت و دسیسه های دربار یا به واسطه دخالت های دول بیگانه به شکست می انجامید. علاوه بر این، آنچه در این متون مشاهده می شود این است که نخبگان قاجار هرگز تصویر درست و مطابق واقعی از پیشرفت در غرب و مبانی آن نداشتند. واژگان کلیدی: سنت، مدرنیته، تغییر، ، نخبگان سیاسی و فرهنگی، پیشرفت، غرب، استعمار.
Abstract: The purpose of this research is to achieve some of the hidden angles of contemporary Iranian history during the Qajar period, based on the reports that have been given in travel memoirs of foreigners. This article is based on the method of qualitative text analysis and it attempts to review the texts of foreign travel memoirs and extract data, concepts, topics, and ideas for interpreting the events of this period. According to the findings of this paper, Qajar elites were those who tried to make changes in the country's progress, but failed because of the government's ineffectiveness or the influence of the state or foreign intervention. In addition to what is seen in this text, The political, social, and cultural elites of the Qajar era never had a true and true picture of progress in the West and its foundations Key words: tradition, modernity, change, political and cultural elite, progress, west, colonialism.
_||_