بررسی و بازتاب تطبیقی مؤلفههای سنت و مدرنیته در اشعار سیمین بهبهانی و بشری بستانی
محورهای موضوعی : شعر
یحیی معروف
1
,
سمیه بختیاری
2
,
تورج زینی وند
3
,
علی سلیمی
4
1 - عضو هیات علمی دانشگاه رازی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی گروه عربی
2 - دانشجوی دکترای دانشگاه رازی، گروه زبان و ادبیات عرب
3 - دانشگاه رازی عضو هیئت علمی
4 - دانشگاه رازی- هیئت علمی
کلید واژه: سیمین بهبهانی", سنت", بشری بستانی", مدرنیته", ", شعر کلاسیک",
چکیده مقاله :
مدرنیته در معنای ابداع و ابتکار، نقطه مقابل سنت گرایی است، سیمین بهبهانی و بشری بستانی از جمله شاعران سرآمدند که در سرودههای خود منعکس کننده جامعه سنتی و نوگرای ایران و عراق هستند. این دو علاوه بر گرایش به مدرنیته از سنت نیز رویگردان نبوده و توجه خاصی بدان دارند و میتوان گرایش آنها را معتدل ارزیابی کرد؛ زیرا آنها از کنار سنتهای ناپسند جامعه خویش عبور کرده و به نقد آن پرداختهاند. آنها علاوه بر رویارویی خلاقانه خود در گرایش به سنت و مدرنیته، توجه خاصی به اوضاع نابسامان زنان و گرایشهای فمنیستی میانهرو دارند به طوری که در برابر جنس مرد، نه تنها موضع تندی نمیگیرند؛ بلکه هر دو را مایه کمال یکدیگر میدانند.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه مکتب آمریکایی، بن مایههای سنت و مدرنیته را در آثار دو شاعر بررسی و تحلیل میکند. نتیجه این پژوهش، پرداختن به اوزان شعر سنتی، با گریز از وزن و قافیه است و از آنجا که ذهن هر دو شاعر به درگیر مضامین انسانی و اجتماعی است گاهی وزن شعر قربانی محتوا و مضمون شده است. ویژگی بارز دو شاعر، گرایش به مدرنیته و عدم رویگردانی از سنت بوده و در مجموع میتوان رویکرد آنها در بهرهگیری از معیارها و بن مایههای سنت و مدرنیته را یک موضع بیبدیل پنداشت. از آنجا که هر دوی آنها به نوعی شکست عاطفی در زندگی خود تجربه کردهاند بخش زیادی از شعر را به بیان مشکلات و مسائل زنان جامعه اختصاص دادهاند.
الحداثة بمعنى الابتکار والابداع و هی نقیض التقلید. سیمین بهبهانی وبشری البستانی هما من الشعراء الذین یعکسون فی قصائدهم وجهة نظر المجتمع التقلیدی والحدیث لشعبی إیران والعراق. فهما فضلا عن المیل نحو الحداثة، لاتبتعدان عن التقلید بل تهتمان بها بشکل خاص، ویمکن تقییم میلهما فی الانتقال من العصور القدیمة إلى الحداثة على أنهما معتدلتان تماما.یستخدم هذا البحث المنهج الوصفی التحلیلی معتمداً على المدرسة الأمریکیة لدراسة وتحلیل موضوعات التقلید والحداثة فی أعمال شاعرتین. نتج عن هذا البحث تعامل الشاعرتین مع أوزان الشعر التقلیدی، من خلال تجنب الوزن والقافیة، وبما أن عقولهما متورطة بشکل کبیر فی الموضوعات الإنسانیة والاجتماعیة، فقد أصبح ثقل الشعر فی بعض الأحیان ضحیة للمحتوى والموضوع. السمة الممیزة لبهبهانی والبستانی هی الاتجاه نحو الحداثة وعدم الابتعاد عن التقالید، وبشکل عام یمکن اعتبار نهجهما وموقعهما فی استخدام معاییر وأسس التقالید والحداثة موقفاً لا یمکن الاستغناء عنه. لأنهما عانتا نوعا من الانهیار العاطفی فی حیاتهام الشخصیة أو الأسریة، فقد کرستا الکثیر من شعرهما للتعبیر عن المشاکل والقضایا التی تحیط بالمرأة فی مجتمعهما.
