بررسی و بازتاب تطبیقی مؤلفههای سنت و مدرنیته در اشعار سیمین بهبهانی و بشری بستانی
الموضوعات :
یحیی معروف
1
(عضو هیات علمی دانشگاه رازی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی گروه عربی)
سمیه بختیاری
2
(دانشجوی دکترای دانشگاه رازی، گروه زبان و ادبیات عرب)
تورج زینی وند
3
(دانشگاه رازی عضو هیئت علمی)
علی سلیمی
4
(دانشگاه رازی- هیئت علمی)
الکلمات المفتاحية: سیمین بهبهانی", سنت", بشری بستانی", مدرنیته", ", شعر کلاسیک",
ملخص المقالة :
مدرنیته در معنای ابداع و ابتکار، نقطه‎ مقابل سنت گرایی است، سیمین بهبهانی و بشری بستانی از جمله شاعران سرآمدند که در سروده‌های خود منعکس کننده جامعه سنتی و نوگرای ایران و عراق هستند. این دو علاوه بر گرایش به مدرنیته از سنت نیز رویگردان نبوده و توجه خاصی بدان دارند و می‌توان گرایش آنها را معتدل ارزیابی کرد؛ زیرا آنها از کنار سنت‌های ناپسند جامعه خویش عبور کرده و به نقد آن پرداخته‌اند. آنها علاوه بر رویارویی خلاقانه خود در گرایش به سنت و مدرنیته، توجه خاصی به اوضاع نابسامان زنان و گرایش‌های فمنیستی میانه‌رو دارند به طوری که در برابر جنس مرد، نه تنها موضع تندی نمی‌گیرند؛ بلکه هر دو را مایه کمال یکدیگر می‌دانند.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه مکتب آمریکایی، بن مایه‌های سنت و مدرنیته را در آثار دو شاعر بررسی و تحلیل می‌کند. نتیجه این پژوهش، پرداختن به اوزان شعر سنتی، با گریز از وزن و قافیه است و از آنجا که ذهن هر دو شاعر به درگیر مضامین انسانی و اجتماعی است گاهی وزن شعر قربانی محتوا و مضمون شده است. ویژگی بارز دو شاعر، گرایش به مدرنیته و عدم رویگردانی از سنت بوده و در مجموع می‌توان رویکرد آنها در بهره‌گیری از معیارها و بن مایه‌های سنت و مدرنیته را یک موضع بی‌بدیل پنداشت. از آنجا که هر دوی آنها به نوعی شکست عاطفی در زندگی خود تجربه کرده‌اند بخش زیادی از شعر را به بیان مشکلات و مسائل زنان جامعه اختصاص داده‌اند.
قرآن کریم.
آندره، میشل. 1383، جنبش اجتماعی زنان، ترجمه: هما زنجانیزاده، مشهد: نیکا.
اسوار، موسی. 1381، از سرود باران تا مزامیر گل سرخ، تهران: سخن.
البستانی، بشری. 2014، البسی شالک الأخضر و تعالی، الأردن، عَمَّان: دار فضاءات.
البستانی، بشری. 2013، خماسیة المحنة، ط1، الأردن، عَمَّان: دار فضاءات.
_||_کتاب‌ها
قرآن کریم.
آندره، میشل. 1383، جنبش اجتماعی زنان، ترجمه: هما زنجانیزاده، مشهد: نیکا.
اسوار، موسی. 1381، از سرود باران تا مزامیر گل سرخ، تهران: سخن.
البستانی، بشری. 2014، البسی شالک الأخضر و تعالی، الأردن، عَمَّان: دار فضاءات.
البستانی، بشری. 2013، خماسیة المحنة، ط1، الأردن، عَمَّان: دار فضاءات.
البستانی، بشری. 2012، الأعمال الشعریة، لبنان: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
بهبهانی، سیمین. 1395، مجموعه اشعار، تهران: نشر نگاه.
بهبهانی، سیمین. بیتا، جای پا، تهران: کانون معرفت.
بهبهانی، سیمین. 1378، یاد بعضی نفرات، تهران: نشر البرز.
پورنامداریان، تقی. ۱۳۷۴، سفر در مه، تهران: زمستان.
سعید، خالدة. 1986، حرکة الإبداع، بیروت: دارالفکر.
الطوسی، ابوجعفر. ۱۴۱۱هـ.ق،کتاب الغیبة، قم: دار المعارف الإسلامیة.
عاشوری، داریوش. 1384، ما و مدرنیته، تهران: موسسه فرهنگی صراط.
عصام شرتح، 2015، حداثویة الحداثة:شعر بشرى البستانی أنموذجاً، دار غیداء للنشر والتوزیع.
قمی، شیخ عباس. ۱۳۷۸، منتهی الآمال، تهران: نشر بدرقه جاویدان.
موحد، ضیاء. 1381، سیمین در شعر معاصر، نشریه: کارنامه، شماره 30.
نوذری، حسینعلی. 1392، مدرنیته و مدرنیسم: ترجمه مجموعه مقالاتی در سیاست، فرهنگ و نظریه اجتماعی، ناشر: نقش جهان.
مقالات
آزادمنش، علی. ۱۳۹۶. «بررسی تقابل سنت (اسطوره، دین و تاریخ باستان) و مدرنیسم در اندیشه و آثار ملک الشعرای بهار»، نشریه ادب و زبان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال ۲۰، شماره 41، صص23-1.
بیگزاده، خلیل و صفیزاده، علی. 1394. «بازنمایی اصول کلاسیسم و نئوکلاسیسم در شعر پروین اعتصامی»، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، سال 7، ش 28، صص 164- 145.
پاشازانوس، احمد، ناطق تجرق، ابراهیم، خالقی، علی. 1395. «بررسی عوامل جامعهشناختی و آسیب شناسی اجتماعی در اشعار بشری بستانی و فروغ فرخزاد»، فصلنامه پژوهشهای ادبی، سال13، شماره 52، صص64-41.
جان نثاری لادانی، زهرا .۱۳۹۱. «چالشهای سنت و مدرنیته در چند داستان کوتاه معاصر ایرانی»، مجله پژوهش ادبیات معاصر جهان، دوره ۱۷، ش3، صص 156-141.
دهقانی، آمنه، واثق عباسی، عبدالله، مشهدی، محمدامیر. 1399. «تحلیل مؤلفههای مدرنیسم در شعر موج نو و حجم )با تکیه بر اشعار احمدرضا احمدی و یدالله رؤیایی(»، پژوهشنامه ادب غنایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال18، شماره 34 ، صص 122-103.
طباطبایی، سمیه السادات، پراندوجی، نعیمه. 1398. «گذر از مردانگی به زنانگی در رمان »la nuit sacree، مجله زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، سال یازدهم، ش 1، صص 193-171.
قاسمزاده رضا، فرضی، حمیدرضا، دهقان، علی.1396. «چالش سنّت و مدرنیته در رمان «اهل غرق» منیرو روانی پور»، مجله زبان و ادب فارسی، سال70، شماره 235، صص 203-181.
قاسمی آرانی، ابوذر، معروف، یحیی. 1399. «تحلیل تطبیقی زبان زنانه در شعر معاصر عمان و ایران»، مجله زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، سال دوازدهم، ش 2، صص 96-76.
منابع لاتین
Rathenberg, K. (1998). »Feminism, Law and Bioethics«, Ethical Journal. Kennedy Institute. No.6, V.I, NewYork.
منابع الکترونیکی
https://gramho.com/media/2119862209416086056 مصاحبه سیمین در مورد اخوان ثالث:
