-
دسترسی آزاد مقاله
1 - شاخصهای ماهوارهای در پایش خشکسالی ایران
سيدمهدي پژوهانخشکسالی یکی از مظاهر طبیعی متأثر از وضعیت اقلیمی و از پدیدههای مهم مورفوکلیماتیک کشور ایران محسوب میشود به شکلی که افزایش یا کاهش یک یا چند عنصر اقلیمی مثل دما، بارش موجب پیدایش این پدیده میشود. خشکسالی یکی از پدیدهای مخرب اقلیمی است که در صورت عدم مدیریت اثرات ناگوا چکیده کاملخشکسالی یکی از مظاهر طبیعی متأثر از وضعیت اقلیمی و از پدیدههای مهم مورفوکلیماتیک کشور ایران محسوب میشود به شکلی که افزایش یا کاهش یک یا چند عنصر اقلیمی مثل دما، بارش موجب پیدایش این پدیده میشود. خشکسالی یکی از پدیدهای مخرب اقلیمی است که در صورت عدم مدیریت اثرات ناگواری بر اکولوژی هر منطقه وارد میکند. مهمترین بازخورد این پدیده زیانهای اقتصادی آن است. پايش خشکسالی بهمنظور مدیریت آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این تحقیق ابتدا به تعریف کاربردیترین شاخصهای پایش ماهوارهای از پدیده خشکسالی شده است و سپس اقدام به اجرای آن در باندهای تصاویر ماهوارههای هواشناسی شده است. این روش از نظر اقتصادی و زمانی هم بهصرفهتر از روشهای قدیمی و هم روش مکمل مبتنی بر پایش میدانی است. نتایج حاصل از بررسی شاخصهای ماهوارهای نشان داده است که اولاً در همه شاخصهای گیاهی از محدوده متوسط طیف الکترومغناطیس 670 نانومتر و محدوده متوسط 765 نانومتر که به ترتیب به باندهای سرخ و فروسرخ معروفاند، استفاده میشود. ثانیاً نتایج حاصل از اجرای نقشه خروجی مؤید توانایی بالای این شاخصها در نمایش تغییرات پوشش گیاهی و در نهایت پایش خشکسالی است. نتایج این تحقیق میتواند در پایش بهروز خشکسالی و موسسات ذیربط مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تأثیر برنامه های ماهواره بر سبک زندگی مردم استان مرکزی (شهر اراک)
امیر ساکیهدف پژوهش حاضر که با روش کیفی گروه های کانونی و نمونه گیری گلوله برفی به انجام رسیده، بررسی تاثیر برنامه های ماهواره بر سبک زندگی بینندگان ماهواره در شهر اراک می باشد و در نهایت با توجه به سن، میزان تحصیلات و درآمد، 8 گروه (هر گروه 9 نفر)، 4 گروه با عنوان بینندگان برنام چکیده کاملهدف پژوهش حاضر که با روش کیفی گروه های کانونی و نمونه گیری گلوله برفی به انجام رسیده، بررسی تاثیر برنامه های ماهواره بر سبک زندگی بینندگان ماهواره در شهر اراک می باشد و در نهایت با توجه به سن، میزان تحصیلات و درآمد، 8 گروه (هر گروه 9 نفر)، 4 گروه با عنوان بینندگان برنامه های ماهواره و 4 گروه دیگر به عنوان غیر بینندگان برنامه های ماهواره انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که داشتن تمکن مالی، کیفیت و نوع نیاز از عوامل موثر در الگوهای خرید بینندگان ماهواره بوده و الگوهای تغذیه ای آنان بیشتر سنتی و ایرانی می باشد و برنامه های تبلیغی ماهواره بر نوع غذا، نحوه پذیرایی و وسایل آشپزی این افراد تاثیر چندانی را نداشته و در خصوص مدیریت بدن نیز چه بینندگان ماهواره و چه غیر بینندگان ماهواره دوست داشتند تناسب اندام خود را از طریق روش های طبیعی مثل ورزش کردن، پیاده روی و مشاوره با متخصصان تغذیه و پزشکان با تجربه بدست آورده و حفظ نمایند. پاسخگویان، بی بندوباری، تغییر نهاد خانواده، کم رنگ کردن ارزش های دینی و سنتی، روابط خارج از عرف دختر و پسر، عادی کردن خیانت به همسر، مدگرایی، مصرف گرایی و تجمل طلبی را از مهم ترین سبک های تبلیغی عنوان کردند که برنامه های ماهواره در جامعه رواج داده اند. لذا پیشنهاد می شود صدا و سیما افزایش سواد رسانه ای مخاطبان را در راس برنامه های خود قرار دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - گونهشناسی شخصیت برند سازمانهای رسانهای (مورد مطالعه: شبکههای تلویزیون ایران و فارسی زبان ماهواره)
محمد رضا پریزاد رضا ابراهیم زاده دستجردی مهرداد صادقیهدف: مقاله حاضر، گونهشناسی شخصیت برند سازمانهای رسانهای با رویکرد تحلیل مضمون (مورد مطالعه: شبکههای تلویزیون ایران و شبکههای تلویزیون فارسی زبان ماهواره) برای رسیدن به شبکه مضامین بود. روش: به منظور پاسخ به سؤال اصلی پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شد. که سه مضمو چکیده کاملهدف: مقاله حاضر، گونهشناسی شخصیت برند سازمانهای رسانهای با رویکرد تحلیل مضمون (مورد مطالعه: شبکههای تلویزیون ایران و شبکههای تلویزیون فارسی زبان ماهواره) برای رسیدن به شبکه مضامین بود. روش: به منظور پاسخ به سؤال اصلی پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شد. که سه مضمون کلان با عنوانهای موثق بودن برند، زنانگی - مردانگی برند، نوگرایی برند شناسایی شده است. حوزه پژوهش، کلیه پایگاههای دادهای معتبر مانند ابسکو، امرالد، ساینس دیرکت، الزویر، پروکوئست و مقالات مرتبط با حوزه برند، شخصیت برند و سازمانهای رسانهای بوده است. یافتهها: بر اساس رویکرد تحلیل مضمون تلاش شد مضامین مرتبط با شخصیت برند سازمانهای رسانهای از آنها استخراج شود که پس از خوشهبندی، تلفیق و حذف کدهای مشترک: 133 مضمون کلیدی، 8 مضمون یکپارچه کننده و 3 مضمون کلان به دست آمد. برای تبیین روایی تحقیق از رویکرد لینکولن و گوبا استفاده شد که نشان از روایی قابل قبول نتایج حاصل است. برای ارزیابی پایایی نیز از روش هولستی استفاده شد که بر مبنای آن، میزان پایایی محاسبه شده 911/0 و بالاتر از مقدار استاندارد 7/0 بود. نتیجهگیری: نتایج حاصل در قالب شبکه مضامین، تحلیل و منجر به تدوین مدل نهایی پژوهش شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بازنمایی کووید 19 در پلتفرم تلگرام خبرگزاری صداوسیما و رقبای فارسیزبان ماهوارهای آن
جواد صادقی ابراهیم فتحی مهر داد پشاآبادیدر جهان پستمدرن، مسائل از طریق رسانه ها و سلطۀ رمزهای آنها به صورت واقعیت یا فراواقعیت ارائه میشود و نسخههای بازنمایی شده از واقعیت به زیست جهان کنونی بشر رسوخ میکند. هدف اصلی این پژوهش، خوانشی بر نحوۀ بازنمایی پدیدۀ کرونا در کانالهای تلگرامی خبرگزاری صداوسیما، بی چکیده کاملدر جهان پستمدرن، مسائل از طریق رسانه ها و سلطۀ رمزهای آنها به صورت واقعیت یا فراواقعیت ارائه میشود و نسخههای بازنمایی شده از واقعیت به زیست جهان کنونی بشر رسوخ میکند. هدف اصلی این پژوهش، خوانشی بر نحوۀ بازنمایی پدیدۀ کرونا در کانالهای تلگرامی خبرگزاری صداوسیما، بیبی-سی فارسی و ایراناینترنشنال در دوران شیوع ویروس کروناست. رسانههای فوق در شرایط بحرانی فعلی کرونا بر اساس گفتمان خبری منحصر بهخود، پدیدۀ کرونا و مسائل مبتلابه را بازنمایی میکنند. روش تحلیل پژوهش حاضر ناظر به پیادهسازی تکنیک تحلیل تصویر است تا دلالتهای معنایی گوناگون از نماهای منتخب استخراج گردد. در همین راستا برای تفسیر ایماژهای کرونایی کانالهای تلگرامیِ رسانههای مذکور با سه رویکرد نشانهشناختی پیرس، بارت و چندلر مبادرت شده است. رویکرد انتشار اخبار کرونا در تلگرام خبرگزاری صداوسیمای جمهوری ایران چارچوب اقتدار پزشکان و همراهسازی مردم بوده است. کانال تلگرام بی بی سی فارسی از کرونا به عنوان ابزار تشدید اختلافات بین مردم و حکومت و ایجاد تنش در جامعۀ ایران استفاده کرده و همچنین به چارچوب تسری وحشت بین عموم متوسل شده است. در این میان شبکۀ خبری نوپای ایراناینترنشنال با اهداف بزرگنمایی پدیدۀ بحران و تخفیف معنا در دین برای جهتدهی به افکار عمومی در جامعۀ ایران در راستای مقاصد مالکان و سیاستگذاری رسانهای خود در پیامرسان موبایلی تلگرام، برنامههای خبری مرتبط با کرونا تهیه و منتشر میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی تطبیقی میزان بهره مندی استفاده کنندگان از برنامه های تلویزیون ماهواره ای و سیمای جمهوری اسلامی ایران
سید وحید عقیلی زهرا عباسعلی زادهارتباط فراگرد انتقال پیام از سوی فرستنده برای گیرنده است. در دنیای کنونی در فراگردارتباط، جهان سوم و از جمله ایران گیرنده ای است منفعل و ماهواره ها با سرعتی سرسام آور پیاممورد نظر صاحبان سرمایه ها را به اقصی نقاط عالم منتقل می کنند. ورود سریع تلویزیون بدون مرزماهواره ای چکیده کاملارتباط فراگرد انتقال پیام از سوی فرستنده برای گیرنده است. در دنیای کنونی در فراگردارتباط، جهان سوم و از جمله ایران گیرنده ای است منفعل و ماهواره ها با سرعتی سرسام آور پیاممورد نظر صاحبان سرمایه ها را به اقصی نقاط عالم منتقل می کنند. ورود سریع تلویزیون بدون مرزماهواره ای طرز عمل و حتی شیوه جنگیدن و برقراری صلح را در جهان دگرگون ساخته است. درکشورهای جهان سوم و از جمله ایران به علت کم سواد بودن افراد بر تلویزیون به عنوان قدرتمندترینرسانه (عدم سواد رسانه ای) تاکید بیشتری هست.در اهمیت وسایل ارتباط جمعی "مک لوهان" می گوید: وسیله همان پیام است. مهمترین ویژگیوسایل ارتباط جمعی گزینش است. در حال حاضر کانال های مختلفی از کشورهای قدرتمند برایکشورهای جهان سوم و از جمله ایران برنامه پخش می کنند. در میان مخاطبان کانال های تلویزیونماهواره ای در ایران، مخاطبان شهرهای مرزی به علت همجواری با کشورهای دیگر و ارتباط مستقیمبا افراد کشورهای همجوار از اهمیت زیادی برخوردارند. دستیابی به میزان ساعات استفاده و بهرهمندی افراد، دستیابی به میزان کیفیت محتوای برنامه های تلویزیون ماهواره ای و سیمای جمهوریاسلامی ایران، به میزان انگیزه افراد از استفاده و بهره مندی از برنامه های تلویزیون ماهواره ای وسیمای جمهوری اسلامی ایران، دستیابی به میزان رضایت مندی افراد از برنامه های تلویزیون ماهوارهای و سیمای جمهوری اسلامی ایران، از اهداف مورد نظر در این تحقیق است. پژوهش پیش رو بهروش پیمایشی انجام شده و ابزار جمع آوری اطلاعات نیز پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهشرا دانشجویان 18 سال به بالا در سیزده رشته متفاوت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرستان ماکوتشکیل می دهند. نمونه گیری در این پژوهش به روش تصادفی ساده است و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران بهره گیری شده است که از 2466 دانشجوی ورودی سال های 1389-1388تعداد 120 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی تاثیر تماشای سریال های ماهواره ای بر سبک زندگی بانوان دانشجو
سیدعلی رحمانزاده زهره طهماسبیپژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تماشای سریال های ماهواره ای بر سبک زندگی انجام گرفتهاست . تاکید آن بر بانوان دانشجوی ارتباطات دانشگاه آزاد واحد تهران شرق می باشد .جامعه آماریپژوهش 102 نفراز بانوانی بودند که به ماهواره دسترسی داشتند ، و بعلت کوچک بودن جامعه آماریکل نمونه ب چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تماشای سریال های ماهواره ای بر سبک زندگی انجام گرفتهاست . تاکید آن بر بانوان دانشجوی ارتباطات دانشگاه آزاد واحد تهران شرق می باشد .جامعه آماریپژوهش 102 نفراز بانوانی بودند که به ماهواره دسترسی داشتند ، و بعلت کوچک بودن جامعه آماریکل نمونه بعنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد. پرسشنامه محقق ساخته این پژوهش شامل بیست و0می باشد که از / سه سوال بسته و یک سوال باز می باشدو مقدار ضریب آلفا برای ابزار سنجش 87پایایی برخوردار است.تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت .با ارائه یافته هایتوصیفی و استنباطی به این نتیجه رسیده ایم که در سریالهای ماهواره مضامین مثبتی از قبیل مبارزهعلیه موانع و مشکلات و احترام به والدین و مضامین منفی همچون روابط نامشروع ، بی بندوباری وخیانت برجسته و مشهود بوده است .با توجه به آزمون فرضیه های موجود و تحلیل یافته ها می توان در این پژوهش این طور نتیجهگرفت که هر اندازه تماشای سریالهای ماهواره بیشتر می شود ، سبک زندگی بانوان دانشجویارتباطات دانشگاه آزاد تهران شرق هم مطابق با این سریال تغییر پیدا می کند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی نقش برنامههای شبکههای ماهوارهای پیرامون انجام جراحی زیبایی آقایان
سیده رها میرحسینی بهروز کاوه ای سید وحید عقیلیهدف: امروزه انسانها از ابتدای تولد با رسانهها آشنا میشوند، رشد میکند و از آنها الگو میگیرند. شبکههای ماهوارهای از ابزارهای گوناگونی برخوردارند و میتوانند مفاهیم را در قالبهای از پیش تعیین شده و هدفدار عرضه نمایند. با توجه به رشد روز افزون گرایش به اعمال جراح چکیده کاملهدف: امروزه انسانها از ابتدای تولد با رسانهها آشنا میشوند، رشد میکند و از آنها الگو میگیرند. شبکههای ماهوارهای از ابزارهای گوناگونی برخوردارند و میتوانند مفاهیم را در قالبهای از پیش تعیین شده و هدفدار عرضه نمایند. با توجه به رشد روز افزون گرایش به اعمال جراحی زیبایی در مردان، بررسی نقش برنامههای شبکههای ماهوارهای بر جراحی زیبایی آقایان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. روش پژوهش: مطالعه حاضر، پژوهشی مقطعی بوده که شامل زنان و مردان مراجعه کننده به کلینیکهای جراحی زیبایی در چهار منطقه تهران در سال 1394 میباشد. نمونه بدست آمده 546 نفر و انتخاب آن از طریق روش نمونهگیری دو مرحلهای طبقهبندی و تصادفی ساده انجام شده است. ابزار جمعآوری اطلاعات در این مطالعه پرسشنامهی محقق ساخته است. یافتهها: در این پژوهش مشخص شد از نظر عموم مردم شبکههای ماهوارهای بر عمل جراحی زیبایی آقایان موثر هستند. بین گروههای مختلف تحصیلی، سنی، سطوح مختلف وضعیت تاهل و درآمد در رابطه با میزان تاثیر برنامههای شبکههای ماهوارهای بر عمل جراحی زیبایی آقایان اختلاف معناداری وجود ندارد اما بین نظرات افراد دارای تجربه جراحی زیبایی با سایرین و نظرات زنان و مردان جامعه اختلاف معناداری وجود دارد. نتیجهگیری: پیدا کردن احساس بهتر با 8/71 درصد بالاترین درصد گرایش افراد به جراحی بود. ضمن اینکه اثر کامل برنامههای ماهوارهای بر جراحی با 1/32 درصد، و تاثیر زیاد برنامهها بر جراحی زیبایی با 5/24 درصد از نتایج این تحقیق میباشند. در مجموع 6/56 درصد از مردم معتقدند برنامههای ماهوارهای بر عمل جراحی زیبایی آقایان موثر هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی تاثیر ماهواره بر هویت فرهنگی جوانان (مورد مطالعه: مدیران انجمن روابط عمومی ایران)
محمدرضا حقیقیدر این مقاله در راستای تبیین تاثیر ماهواره بر هویت فرهنگی جوانان، نخست مفهوم هویت و فرایند شکل گیری آن تشریح و سپس بهمفهوم هویت فرهنگی اشاره نموده و دیدگاه جامعه شناسان معاصر در این رابطه شرح داده شده است . در ادامه ضمن توصیفماهواره و انواع آن، نقش ماهواره در شکل گیری ه چکیده کاملدر این مقاله در راستای تبیین تاثیر ماهواره بر هویت فرهنگی جوانان، نخست مفهوم هویت و فرایند شکل گیری آن تشریح و سپس بهمفهوم هویت فرهنگی اشاره نموده و دیدگاه جامعه شناسان معاصر در این رابطه شرح داده شده است . در ادامه ضمن توصیفماهواره و انواع آن، نقش ماهواره در شکل گیری هویت فرهنگی جوانان تشریح و در خاتمه با توجه به نظرسنجی به عمل آمده ازاعضای انجمن مدیران روابط عمومی ایران در خصوص موضوع، این نتیجه عاید گردیده که ماهواره تحولات شگرفی را موجبشده و از طریق شکستن محدودیت های جغرافیایی، هرگونه محدودیت رسانههای جهانی و اینترنت را شکسته و موجبات مشارکتمدنی هر انسان در دورافتاده ترین نقاط جهان را فراهم نموده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین م شاهده ماهواره وهویت فرهنگی جوانان رابطه وجود دارد ولی این نتیجه نباید گریز از مشاهده ماهواره را به دنبال داشته باشد؛ چرا که امروزه مشاهدهماهواره به یک ابزار کاملاً رایج در جهان تبدیل شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی تاثیرسریال های شبکه های ماهواره ای فارسی زبان برگرایش جوانان به مد (مورد مطالعه جوانان شهرتهران)
سهیلا ترابییکی از ویژگیهای منحصربه فرد دنیای امروز وجود ارتباطات وسیع و گسترده ی انسانی است.گسترش وسایل ارتباطی سبب رویاروییانسان با اطلاعات گوناگون و متنوع از محیط های مختلف شده است که نتیجه و پیامد آن بر روی تمام جوانب زندگی انسان امروزتاثیرگذار بوده است. ازجمله این وسایل ارتباط چکیده کاملیکی از ویژگیهای منحصربه فرد دنیای امروز وجود ارتباطات وسیع و گسترده ی انسانی است.گسترش وسایل ارتباطی سبب رویاروییانسان با اطلاعات گوناگون و متنوع از محیط های مختلف شده است که نتیجه و پیامد آن بر روی تمام جوانب زندگی انسان امروزتاثیرگذار بوده است. ازجمله این وسایل ارتباطی، ماهواره ها هستند، در این میان شبکه های ماهواره ای از مهم ترین ابزار ترویج ارزشهای فرهنگی در گستره جوامع می باشند.امروزه گرایش روزافزون جوانان به رسانه ها و نیز پدیده مد از جمله مسائلی است کهکارشناسان حوزه های مختلف به آن توجه نشان می دهند، بنابراین مدگرایی یکی از بزرگترین مسائلی است که نتیجه گسترش فرهنگاستفاده از رسانه های غربی چون ماهواره است. هدف اصلی پژوهشگر در این تحقیق این است تا به بررسی"تاثیرسریال هایشبکه های ماهواره ای فارسی زبان برگرایش جوانان به مد(مورد مطالعه جوانان شهرتهران)" بپردازد.برای انجام ایناستفاده شده است و نمونه این تحقیق طبق فرمول کوکران شامل 384 نفر از جوانان 18 تا 28 (Survey) پژوهش از روش پیمایشیسال مناطق شمال ،جنوب ،شرق وغرب شهر تهران می باشند که از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان استفاده کرده اند و به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شده اند.ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات در این تحقیق ، پرسشنامه است که از طریق آمار توصیفی ومورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. دراین تحقیق پس از بررسی حوزه های تابع مد و مدگرایی و spss استنباطی وبااستفاده ازنرم افزارنیز عوامل مؤثر بر مدگرایی جوانان، با استفاده از نظریات حوزه ارتباطات و نظریات حوزه مد به بررسی تاثیر شبکه های ماهواره ایفارسی زبان بر مدگرایی جوانان از زوایای مختلف پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - عوامل مؤثرجذب کنندة نوجوانان وجوانان تهرانی 1« بی.بی.سی » به اخبارتلویزیون فارسی
حسین صدری نیااز میان صدها شبکه ماهواره ای قابل دریافت در ایران، بالغ بر 50 شبکه فارسی زبان هستند که در آن سوی مرزها توسط شخصیتهایحقیقی یا حقوقی ایرانی یا غیرایرانی مدیریت می شوند4 به دولتهای دیگر تعلق دارند چن انکه بی.بی.سی 3و تلویزیون فارسی صدای آمریکا بعضی از این شبکه ها نیز چکیده کاملاز میان صدها شبکه ماهواره ای قابل دریافت در ایران، بالغ بر 50 شبکه فارسی زبان هستند که در آن سوی مرزها توسط شخصیتهایحقیقی یا حقوقی ایرانی یا غیرایرانی مدیریت می شوند4 به دولتهای دیگر تعلق دارند چن انکه بی.بی.سی 3و تلویزیون فارسی صدای آمریکا بعضی از این شبکه ها نیز نظیر شبکۀ موسوم بهاین دو شبکه به ترتیب براساس مصوبۀ کنگرة آمریکا و مجلس اعیان انگلیس ایجاد شده اند.شبکه های ماهواره ای فارسی زبان صرفنظر از وابستگی هایشان، طیف وسیعی از برنامه ها را ارائه می کنند که از جملۀ آنها برنامۀپخش اخبار است.چنین به نظر می رسد که در میان همۀ شبکه های تلویزیونی ماهواره ای فارسی زبان که برنامۀ خبری دارند، تلویزیون فارسیدر زمینۀ پخش خبرهای فارسی، مقولۀ منحصربفردی است که بی.بی.سی با توجه به تجربۀ 70 سالۀ بنگاه خبرپراکنی بی.بی.سی اخبارش به ویژه در میان نوجوانان وجوانان تهرانی مورد اقبال قرار گرفته و این همان چیزی است که چرایی و عوامل مؤثر در آندستمایۀ این تحقیق قرارگرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - بررسی تاثیر برنامههای ماهوارهای بر رشد اجتماعی نوجوانان دبیرستانهای دخترانه و پسرانه مهرشهر کرج
لیلا نیرومند زهرا محمدزادهامروزه ماهواره به عنوان یکی از رسانه ها و ابزارهای اصلی انتقال و گسترش ارزش های فرهنگی و اجتماعی، در رفتار قشر نوجوان و جوان بویژه دانشجویان و تغییر رفتار اجتماعی آنان، نقش مهمی را ایفا می کند. گسترش روز افزون ماهواره ها، گسترش بی بندوباری و به وجود آمدن فساد فراگیر در چکیده کاملامروزه ماهواره به عنوان یکی از رسانه ها و ابزارهای اصلی انتقال و گسترش ارزش های فرهنگی و اجتماعی، در رفتار قشر نوجوان و جوان بویژه دانشجویان و تغییر رفتار اجتماعی آنان، نقش مهمی را ایفا می کند. گسترش روز افزون ماهواره ها، گسترش بی بندوباری و به وجود آمدن فساد فراگیر در جامعه و به انحطاط کشیده شدن برخی از جوانان و گسترش روز افزون مشروبات الکلی، ایجاد گروههای غربی همه نشان از تاثیر روز افزون این شبکه های ماهواره ای بر مخاطبین خود می باشد. هدف: پدیده ای که می تواند در دوران نوجوانی باعث تغییر در میزان رشد اجتماعی نوجوانان باشد، ماهواره و برنامه های ماهواره می باشد. در پایان دوره نوجوانی، رشد اجتماعی کامل می شود و نوجوان به عنوان یک جوان اجتماعی وارد اجتماع می شود. لذا در پژوهش حاضر به بررسی فرضیه اصلی که چه رابطه ای میان تماشای برنامه های ماهواره بر میزان رشد اجتماعی نوجوانان وجود دارد، پرداختم. نظریه پژوهش ما مبنی بر نظریه کاشت و یادگیری اجتماعی است. روشاجرا: جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دختران و پسران دبیرستانی اول و دوم و سوم (رشته های ریاضی، تجربی و انسانی) 16 مدرسه دخترانه و پسرانه منطقه 20 شهرستان کرج به 12213 نفر و به تفکیک پسران 5470 نفر و دختران 6743 نفر و تعداد نمونه مورد نظر 382 نفر انتخاب شدند که پس از طی مراحل آموزش در زمینه نحوه پاسخ به سوالات مقیاس از خود دانش آموزان مصاحبه به عمل آمد و برای هر دانش آموز پرسشنامه مخصوص تکمیل گردید. در این تحقیق به منظور بررسی روابط متغیرها و تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل رگرسیون چند متغیری گام به گام، آزمون تی مستقل، واریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی ال.اس.دی برای آزمودن فرضیه های پژوهش استفاده شده است. به منظور کاهش خطا از نرم افزار اس.پی.اس.اس استفاده شده است. علاوه بر این شاخص ها در هر گروه از داده ها وضعیت انحراف از توزیع نرمال توسط آزمون کالموگروف-اسمیرنوف بررسی شده است نتیجه: با توجه به اهداف و سوالات پژوهش مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گرفت که ضریب تعیین استاندارد نهایی با مقدارF=157.7 در سطح p<0.0001 معنی دار است که نشان میدهد فرضیه اصلی پژوهش تایید شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - بررسی میزان و علل بهره مندی مخاطبان قائم شهری از تلویزیون های ماهواره ای
مهرداد متانی علی اکبر فرهنگیتنوع و پیچیدگی رسانه ها، قابلیت انتخاب را افزایش داده است. اما این انتخاب به علت رضایت خاطری است که مصرف کنندگان ازرسانه ها دارند. به همین منظور هدف اساسی پژوهش حاضر مطالعه دلایل و انگیزه های تماشای تلویزیون های ماهواره ای فارسی زباناست. برای این منظور 458 نفر از شهرو.ن چکیده کاملتنوع و پیچیدگی رسانه ها، قابلیت انتخاب را افزایش داده است. اما این انتخاب به علت رضایت خاطری است که مصرف کنندگان ازرسانه ها دارند. به همین منظور هدف اساسی پژوهش حاضر مطالعه دلایل و انگیزه های تماشای تلویزیون های ماهواره ای فارسی زباناست. برای این منظور 458 نفر از شهرو.ندان قائم شهری که بیننده شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بود ه اند به روش نمونه گیریهدفمند انتخاب گردیدند. روش تحقیق از نوع پیمایشی است و تکنیک جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است . داده هایپژوهش با استفاده از روش های آماری ناپارامتریک مورد پردازش قرار گرفتند. یافته های توصیفی نشان می دهد که اکثر بینندگان درشب به تماشای ماهواره می پردازند و میانگین مصرف ماهواره سه ساعت در طول شبانه روز است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشانمی دهد که مخاطبان بیشتر از برنامه های سرگرمی - تفریحی مانند تماشای فیلم، سریال، موسیقی، مسابقات ورزشی، و برنامه های علمی- خبری با محتوی اخبار و تفاسیر خبری و فیلم های مستند استفاده می کردند. همچنین جنسیت مخاطبان نیز تاثیر زیادی بر میزان ونحوه استفاده از برنامه های ماهواره ای داشت به گونه ای که مردان بیشتر از زنان برای کسب یادگیری و اطلاع از اخبار و گزارشاتسیاسی، از ماهواره استفاده می کردند، در حالی که زنان بیشتر از مردان برای نیازهای اجتماعی خود از ماهواره استفاده می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - بررسی اثر رسانه ای شبکه ماهواره ای فارسی 1 بر نگرش مخا طب
نادر صادقی لواسانی نیا مجتبی حیدریتاسیس شبکه های ماهواه ای فارسی وان در سالهای اخیر موجی از نگرانی پیرامون آسیبهای اجتماعی ناشی ازآن را برای خانواده ها ومسئولان به همراه داشته است. در این میان شناخت و بررسی نگرش شهروندان به اثرات این شبکه موضوعی مهم و مفید به شمارمی رود. هدف از مطالعه اخیر تعیین تاثیر ر چکیده کاملتاسیس شبکه های ماهواه ای فارسی وان در سالهای اخیر موجی از نگرانی پیرامون آسیبهای اجتماعی ناشی ازآن را برای خانواده ها ومسئولان به همراه داشته است. در این میان شناخت و بررسی نگرش شهروندان به اثرات این شبکه موضوعی مهم و مفید به شمارمی رود. هدف از مطالعه اخیر تعیین تاثیر رسانه ای شبکه ماهواره ای فارسی 1 بر نگرش شهروندان تهرانی می باشد. جامعه آماری شاملکلیه ساکنان منطقه 5 شهر تهران بوده و تعداد 370 نفر به عنوان نمونه تحقیق و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیدند. در اینپژوهش از ابزار پرسشنامه محقق ساخته به منظور گرداوری جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده گردید . داده ها پس از ورود بهمورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. از روش امار توصیفی و استنباطی به منظور تجزیه و تحلیل spss رایانه از طریق نرم افزار اماری موردداده های تحقیق استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین پخش برنامه های شبکه و افزایش خیانت به همسر در میان شهروندانتهرانی رابطه معنادار وجود دارد. علاوه بر این نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بین پخش برنام ه های شبکه فارسی 1 و افزایشطلاق، بی حجابی و عادی سازی روابط جنسی در میان خانوارهای تهرانی رابطه معنادار وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - عوامل مؤثر بر گرایش ساکنین شهر شهریار به تماشای برنامههای ماهوارهای
بهاره نصیری جلیل سلطانیدر این پژوهش عوامل موثر بر گرایش ساکنین شهر شهریار به تماشای برنامه های ماهواره ای سنجیده شده است. جامعه آماری ما در این پژوهش کلیه ساکنین شهرشهریار می باشند که مخاطب ماهواره هستند و نمونه آماری در این تحقیق384 نفر است. از روش پیمایشی در این تحقیق بهره گرفته شده است و چکیده کاملدر این پژوهش عوامل موثر بر گرایش ساکنین شهر شهریار به تماشای برنامه های ماهواره ای سنجیده شده است. جامعه آماری ما در این پژوهش کلیه ساکنین شهرشهریار می باشند که مخاطب ماهواره هستند و نمونه آماری در این تحقیق384 نفر است. از روش پیمایشی در این تحقیق بهره گرفته شده است و نمونه گیری به صورت تصادفی ساده می باشد و ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه است. داده های بدست آمده در پرسش نامه با نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش 4 فرضیه مطرح شده است، نتایج تحقیق در خصوص فرضیه اول، رابطه ی بین پخش برنامه-های ماهواره ای دارای جاذبه های جنسی با میزان تماشای ماهواره بدین گونه شد، با توجه به نتایج بدست آمده از آن جا که sig بدست آمده 0.035 می باشد و این عدد از 0.05 کمتر می باشد پس بین میزان تماشای ماهواره و جاذبه های جنسی رابطه معناداری وجود دارد و باتوجه به این که ضریب پیرسون 0.09- بدست آمده است این رابطه معکوس است و شدت آن هم خیلی ضعیف است. با توجه به نتایج بدست آمده در رابطه با فرضیه رابطه ی بین پخش برنامه های خبری وتحلیلی ماهواره ها باتماشای ماهواره، پس از آزمون فرضیه فوق فرضیه مورد نظر تایید شد. پس از آزمون فرضیه سوم (به نظر می رسد بین پخش سریال ها و فیلم های ماهواره باتماشای ماهواره رابطه معناداری وجود داشته باشد) فرضیه مورد نظر تایید می شود و این فرضیه با توجه به ضریب پیرسون که معادل 0.7 می باشد و نزدیک به یک و مثبت می باشد این رابطه مستقیم و قوی می باشد. فرضیه آخر این پژوهش (به نظرمی رسد بین پخش برنامه های مفرح و سرگرم کننده ماهواره ای با تماشای ماهواره رابطه معناداری وجود داشته باشد) با توجه به sig بدست آمده که 0.2 می باشد، این فرضیه رد می شود و مورد تایید قرار نگرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی ارتباط بین احساس نیاز، جذابیت و مطلوبیت با گرایش والدین و فرزندان به ماهواره
حبیب صبوری خسروشاهی مهسا سلطانیدر این تحقیق، به رسی ارتباط بین احساس نیاز، جذابیت و مطلوبیت با گرایش والدین و فرزندان به ماهواره پرداخته شده است سوال اصلی تحقیق بدین ترتیب تدوین گردید که ارتباط معنیداری بین احساس نیاز، جذابیت و مطلوبیت به برنامهها با گرایش والدینو فرزندان به ماهواره وجود دارد؟ روش تح چکیده کاملدر این تحقیق، به رسی ارتباط بین احساس نیاز، جذابیت و مطلوبیت با گرایش والدین و فرزندان به ماهواره پرداخته شده است سوال اصلی تحقیق بدین ترتیب تدوین گردید که ارتباط معنیداری بین احساس نیاز، جذابیت و مطلوبیت به برنامهها با گرایش والدینو فرزندان به ماهواره وجود دارد؟ روش تحقیق حاضر، توصیفی بوده که در حیطه تحقیقات پیمایشی (زمینهیابی) جای میگیرد. جامعهآماری تحقیق شامل جوانان 15 تا 29 سال است که در منطقه 4 شهرداری تهران سکونت دارند و بر طبق آمار سال 1391 که از سویمعاونت فرهنگی- اجتماعی شهرداری منطقه 4 تهیه شده است؛ شامل 285365 نفر هستند. روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله ای ونمونهگیری تصادفی استفاده شده است. بدین صورت که ابتدا از بین 9 ناحیه شهرداری منطقه 4 تهران به صورت تصادفی 4 ناحیه نمونهگیری شده و در مرحله دوم از هر ناحیه 2 محله به صورت تصادفی انتخاب شده است و سپس به صورت تصادفی بین حدود 50 نفر ازجوانان 15 تا 29 سال در هر محله پرسشنامه توزیع گردیده است. در این تحقیق از پرسشنامه پژوهشگرساخته استفاده شده است که0 میباشد. مدل آماری ضریب همبستگی پیرسون / دارای سه خردهمقیاس احساس نیاز، جذابیت و مطلوبیت میباشد و دارای اعتبار 91بین احساس نیاز، α=0/ میباشد که به بررسی رابطه بین متغیرها میپردازد. یافتههای تحقیق نشان داد که رابطه معنیداری در سطح 01جذابیت و مطلوبیت با گرایش والدین و فرزندان به ماهوارده وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تحلیل برنامه های شبکه ماهواره ای ام.بی.سی فارسی به منظور دستیابی به فرهنگ و تکنیک های ارتباطی بکار گرفته شده در انتقال پیام
محمد سلطانی فر نازنین ملکیانهدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل محتوای برنامه های شبکه ماهواره ای ام.بی.سی فارسی به منظور دستیابی به فرهنگ و تکنیک هایارتباطی بکار گرفته شده در انتقال پیام ها می باشد. فرض محقق در این پژوهش براین پایه استوار است که تاسیس شبکه ام.بی.سی یکنگاه مرکز پیرامونی است و ایران در مدار چکیده کاملهدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل محتوای برنامه های شبکه ماهواره ای ام.بی.سی فارسی به منظور دستیابی به فرهنگ و تکنیک هایارتباطی بکار گرفته شده در انتقال پیام ها می باشد. فرض محقق در این پژوهش براین پایه استوار است که تاسیس شبکه ام.بی.سی یکنگاه مرکز پیرامونی است و ایران در مدار ارتباط جهانی باید به این م دل ارتباطی توجه بیشتری داشته باشد و برای این نسخه رسانه ایراهکار مناسبی ارائه دهد.در این رابطه 46 فیلم شبکه ماهواره ای ام. بی. سی فارسی بصورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. سپس با تعیین مقوله هایتحقیق به تحلیل محتوای رابطه تکنیک های ارتباطی با پایه های هویت فرهنگی ایرانیان، اشاعه فرهنگ خشونت، فرهنگ اسراف، مد ویکپارچگی فرهنگی پرداخته شد. پس از بررسی فیلم ها به عنوان نمونه های آماری با محورهای فوق، به اثبات و یا رد فرضیه ها پرداختهشده است.یافته های تحقیق حاکی از آن بود که تکنیک های بکار رفته در برنامه های شبکه ام.بی.سی فارسی فرهنگ ویژه ای را در مخاطبان القاءمی کند و بین شیوه های ارتباطی با نمایش فرهنگ وخانواده، خشونت، مد و جوان سازی رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بررسی تأثیر تبلیغات تجاری شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر نگرش مخاطبین و اقدام آنها به خرید
فیروز دیندار فرکوش آرزو حیدربیگیاین تحقیق به بررسی تأثیر تبلیغات تجاری شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر نگرش مخاطبینو اقدام آنها به خرید پرداخته است. برای رسیدن به این هدف از دیدگاه نظریه پردازانی چون لاسول ،مک لوهان ، برایانت و زیلمن ، لازارسفلد ، ، مارکوزه، مرتن و الگوی آیدا استفاده شد. متغیر مستقل چکیده کاملاین تحقیق به بررسی تأثیر تبلیغات تجاری شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر نگرش مخاطبینو اقدام آنها به خرید پرداخته است. برای رسیدن به این هدف از دیدگاه نظریه پردازانی چون لاسول ،مک لوهان ، برایانت و زیلمن ، لازارسفلد ، ، مارکوزه، مرتن و الگوی آیدا استفاده شد. متغیر مستقلشبکه های ماهواره ای فارسی زبان و متغیر وابسته نگرش و رفتار مخاطبین در نظر گرفته شده است.در این مطالعه از روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات در بین پاسخگویاناستفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان شهر تهران است، جامعه نمونه 388 نفراست که از طریق نمونه گیری به روش تمام شماری (دردسترس) چند مرحله ای انتخاب شده اند.مورد تحلیل قرار گرفت ؛ که نتایج به صورت زیر است: SPSS داده های تحقیق با استفاده از نرم افزارچهار مرحله ای که در الگوی آیدا در خصوص مراحل اثرگذاری تبلیغات برنگرش مخاطبان وجوددارد در مورد تبلیغات تجاری شبکه های ماهواره ای فارسی زبان مورد تایید قرار گرفت . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - قابلیت دادههای ماهواره IRS در برآورد تاج پوشش گیاهی (مطالعه موردی:چهارمحال و بختیاری)
مریم محمدی عطاالله ابراهیمی اکبر حقزادهپژوهشگران مختلف سنجش از دور در طول دو دهه گذشته نقش شاخص های گیاهی حاصل از داده های ماهواره ای را در بررسی منابع طبیعی ارزیابی کرده و به همبستگی مناسبی میان این شاخص ها با پارامتر های گیاهی رسیده اند. هدف از این مطالعه بررسی قابلیت شاخص های طیفی ماهوارهIRSبه منظور برآور چکیده کاملپژوهشگران مختلف سنجش از دور در طول دو دهه گذشته نقش شاخص های گیاهی حاصل از داده های ماهواره ای را در بررسی منابع طبیعی ارزیابی کرده و به همبستگی مناسبی میان این شاخص ها با پارامتر های گیاهی رسیده اند. هدف از این مطالعه بررسی قابلیت شاخص های طیفی ماهوارهIRSبه منظور برآورد تاج پوشش گیاهی در مراتع کرسنک می باشد. پیش پردازش های مختلف، شامل تصحیح هندسی و تصحیحات اتمسفریک با استفاده از نقشه های توپوگرافی 1:25000 و روش تفریق عارضه تاریک انجام شد عملیات برداشت زمینی در خرداد ماه 1389 در سطحی معادل576 هکتار انجام پذیرفت. پس از تیپ بندی واحد های گیاهی با روش نمونه برداری سیستماتیک-تصادفی نمونه برداری انجام گردید. اندازه گیری تاج پوشش به روش تعیین میزان سطح پوشیده شده توسط گیاه به تفکیک گونه و فرم رویشی اندازهگیری و موقعیت هر پلات توسطGPS ثبت شد. در این مطالعه از تصاویر مربوط به خرداد 1389 استفاده شد. شاخص های گیاهی بر روی تصاویر اعمال وبه همراه اطلاعات تاج پوشش گیاهی در محل هر پلات وارد نرم افزارSPSSگردید وبا در نظر گرفتن تاج پوشش به عنوان متغیر وابسته و شاخص گیاهی به عنوان متغیر مستقل همبستگی آنها محاسبه وشاخص هایی که بیشترین همبستگی را با تاج پوشش گیاهی داشتند، جهت تهیه مدل انتخاب شدند. نتایج نشان داد که شاخص GNDVIو DVI با تاج پوشش کل و شاخص PD321 با تاج پوشش فورب ها و شاخص GNDVI، GI و MIRV2 با تاج پوشش گندمیان بیشترین همبستگی را داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تهیه نقشه پارامترهای خاک در مطالعات علوم محیطی بر اساس اصول ژئوپدولوژی با کاربرد سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی
ناصر احمدی ثانی ساسان باباییکفاکیخاک بهعنوان مهمترین جزء ارزیابی اراضی محسوب میشود. اغلب روشهای تهیه نقشه خاک با صرف وقت و هزینه زیادی همراه هستند. هدف از این مطالعه، تهیه نقشه پارامترهای خاک برای مطالعه های ارزیابی و آمایش سرزمین بر اساس اصول ژئوپدولوژی با کاربرد دادههای ماهوارهای و سامانه اطلاع چکیده کاملخاک بهعنوان مهمترین جزء ارزیابی اراضی محسوب میشود. اغلب روشهای تهیه نقشه خاک با صرف وقت و هزینه زیادی همراه هستند. هدف از این مطالعه، تهیه نقشه پارامترهای خاک برای مطالعه های ارزیابی و آمایش سرزمین بر اساس اصول ژئوپدولوژی با کاربرد دادههای ماهوارهای و سامانه اطلاعات جغرافیایی است. در ابتدا با توجه به روش ژئوپدولوژیک، نقشه واحدهای همگن خاک تهیه شد. سپس از هر واحد یک نمونه خاک برداشت و در آزمایشگاه، پارامترهای خاک استخراج شدند. در نهایت، پارامترها در محیط GIS به واحد مورد نظر تعمیم داده شد و نقشه آنها بهدست آمد. در این راستا برای تهیه نقشههای مورد نیاز مانند پوشش زمین، تراکم تاج پوشش و تیپ زمین از دادههای ماهوارهای و برداشت زمینی استفاده شد. نتایج نشان داد که روشهای مورد استفاده با کمک دادههای ماهوارهای و سامانه اطلاعات جغرافیایی با کاهش نمونهبرداری، کار میدانی و آزمایشگاهی موجب صرفهجویی در هزینه و زمان و همچنین افزایش دقت میشوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - فرا تحلیل مطالعات آسیب شناسیگرایش خانوادههای تهرانی به شبکههای ماهوارهای تازه تاسیس فارسی زبان (درمنطقه1 ناحیه 3) تهران
امیر پاکروان سید مهدی آقاپور حصیری فرهاد امام جمعهمقدمه و هدف پژوهش: هدف پژوهش شناخت آسیبهای گرایش خانوادههای تهرانی به شبکههای تازه تاسیس فارسی زبان (ساکنین منطقه1 ناحیه3 تهران) است. روش پژوهش: باتوجه به موضوع و اهداف تحقیق روش اجرای پژوهش ازنوع مطالعات فرا تحلیلی و تحقیقات کاربردی، شیوه اجرا توصیفی ونحوه گردآوری د چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: هدف پژوهش شناخت آسیبهای گرایش خانوادههای تهرانی به شبکههای تازه تاسیس فارسی زبان (ساکنین منطقه1 ناحیه3 تهران) است. روش پژوهش: باتوجه به موضوع و اهداف تحقیق روش اجرای پژوهش ازنوع مطالعات فرا تحلیلی و تحقیقات کاربردی، شیوه اجرا توصیفی ونحوه گردآوری دادهها به صورت کمی خواهد بود ودادهها به صورت میدانی وبا استفاده ازپرسشنامه محقق ساخته جمعآوری گردیده است. به منظور انتخاب نمونه از روش غیر احتمالی نمونهگیری گلوله برفی استفاده شد. حجم نمونه مورد استفاده برای انجام مصاحبه 26 نفر و برای انجام پیمایش پرسشنامهای 195 نفر می باشد. یافتهها: نتایج بخش کیفی این پژوهش حاکی از آن است که مصاحبهشوندگان بیشتر تمایل دارند که وضعیت زندگی افراد سریالها و برنامههای شبکههای فارسی زبان ماهوارهای را با وضعیت زندگی خود مقایسه کنند. به طور کلی میتوان گفت که افراد خانواده، خواهان تغییرات در روابط با جنس مخالف خود و سهیم شدن در قدرت میباشند. نتیجهگیری: بر اساس نتایج بخش کمی این پژوهش آسیبهای همچون افزایش مصرفگرایی، افت عملکردهای تحصیلی و شغلی، بلوغ زودرس، ترویج خشونت، مدگرایی، ترویج خانوادههای بدون ازدواج و تهاجم فرهنگی خانوادههای تهرانی را بیشتر از گذشته تهدید میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - میزان تاثیر تماشای شبکههای تلویزیونی ماهوارهای فارسی زبان بر سبک زندگی دانشجویان دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
پریا شهاب الدین بهاره نصیریمقدمه و هدف پژوهش: رسانهها نقش موتور محرک را در ایجاد و گسترش سبکهای گوناگون زندگی بر عهده دارند. رسانهها به خصوص شبکههای ماهوارهای امروز منشاء شکل گیری سبک زندگی بسیاری از افراد جامعه هستند. هدف از انجام این پژوهش سنجش میزان تاثیر تماشای شبکههای تلویزیونی ماهواره چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: رسانهها نقش موتور محرک را در ایجاد و گسترش سبکهای گوناگون زندگی بر عهده دارند. رسانهها به خصوص شبکههای ماهوارهای امروز منشاء شکل گیری سبک زندگی بسیاری از افراد جامعه هستند. هدف از انجام این پژوهش سنجش میزان تاثیر تماشای شبکههای تلویزیونی ماهوارهای فارسی زبان بر سبک زندگی دانشجویان دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است. روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است و از حیث روش از نوع تحقیقات پیمایشی مقطعی میباشد.شیوه نمونه گیری تصادفی طبقهای و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 345 نفر تعیین شده است.از پرسش نامه جهت گرد آوری اطلاعات و از نرم افزار اس پی اس اس برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شده است.در سطح استنباطی از آزمون کلموگروف اسمیرنوف و آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی فرضیات استفاده شده است. یافتهها و نتیجه گیری: طبق یافتههای این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که تماشای شبکههای ماهوارهای فارسی زبان بر سبک زندگی دانشجویان تاثیر مستقیم دارد. طبق تئوری غالب این پژوهش (کاشت جورج گربنر) هرچه ساعت تماشای ماهواره بیشتر باشد دانشجویان بیشتر تحت تاثیر سبکهای زندگی تبلیغ شده در شبکههای ماهوارهای قرار میگیرند. هرچه میزان تماشای شبکههای ماهوارهای فارسی زبان بیشتر شود مدیریت بدن هم بیشتر میشود و نحوه گذراندن اوقات فراغت دانشجویان بیشتر تغییر میکند اما میزان مصرف محصولات فرهنگی کاهش مییابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - رسانه ملی و ارتقاء سرمایه اجتماعی جوانان
غلامعباس توسلی داود ابراهیم پورمقاله حاضر با هدف تحلیل اثرات تماشای کانال های تلویزیون داخلی (سیمای جمهوری اسلامی ایران) بر سرمایه اجتماعی و ابعاد و مولفه های آن نزد جوانان و برخی متغیرهای رسانه ای اثرگذار بر این رابطه مانند میزان مصرف رسانه ای، با استفاده از چارچوب نظری حاکم بر نظریه کاشت و نظریه اس چکیده کاملمقاله حاضر با هدف تحلیل اثرات تماشای کانال های تلویزیون داخلی (سیمای جمهوری اسلامی ایران) بر سرمایه اجتماعی و ابعاد و مولفه های آن نزد جوانان و برخی متغیرهای رسانه ای اثرگذار بر این رابطه مانند میزان مصرف رسانه ای، با استفاده از چارچوب نظری حاکم بر نظریه کاشت و نظریه استفاده و رضامندی به نگارش درآمده است. در پژوهش حاضر میزان سرمایه اجتماعی افراد با میزان استفاده آنان از کانال های تلویزیون داخلی و برخی متغیرهای زمینه ای مانند جنسیت، محل سکونت خانواده، طبقه اجتماعی، رشته و مقطع تحصیلی دانشجویان و میزان مصرف رسانه ای، الگوی مصرف رسانه ای، میزان اعتماد رسانه ای، میزان احساس ترغیب به مشارکت اجتماعی از سوی رسانه های جمعی، میزان احساس آگاهی بخشی رسانه‌های جمعی و نوع مصرف رسانه ای بر اساس ترجیح مصرف تلویزیون یا ماهواره در ارتباط قرار داده شده است. بر اساس نتایج تحقیق افرادی که از نظر الگوی مصرف رسانه ای، دارای مصرف کیفی می باشند از سرمایه اجتماعی بالاتری در مقایسه با افرادی که دارای مصرف عامیانه هستند، برخوردار می باشند. پاسخگویان تحقیق از میزان سرمایه اجتماعی ذهنی و انتزاعی بالاتری نسبت به سرمایه اجتماعی عینی برخوردار می باشند. میزان سرمایه اجتماعی بینندگان عادی برنامه های تلویزیون از تماشاگران پرمصرف بیشتر می باشد. در هر دو متغیر سرمایه اجتماعی عینی و ذهنی، مخاطبان عادی از میانگین بالاتری نسبت به مخاطبان پرمصرف برخوردارند. بر اساس ضرایب بتای متغیرهای مستقل مورد بررسی در تحلیل مسیر عوامل رسانه ای اثرگذار بر سرمایه اجتماعی متغیرهای میزان اعتماد رسانه ای، میزان مصرف رسانه ای، نوع مصرف رسانه ای، محل سکونت خانواده، جنسیت، میزان احساس آگاهی بخشی رسانه ها، میزان احساس ترغیب به مشارکت اجتماعی و سیاسی توسط رسانه ها و الگوی مصرف رسانه ای به ترتیب بیشترین تا کمترین تاثیر را بر سرمایه اجتماعی دانشجویان دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی میزان تماشای ماهواره و تاثیر آن بر روی سبک زندگی
شراره مهدی زاده وحیده خسروی -
دسترسی آزاد مقاله
24 - تأثیر وسایل ارتباط جمعی بر همبستگی ملی جوانان و دلبستگی آنها به هویّت ایرانی
فریدون وحیدا حبیب الله کریمیان محمد کوپایی -
دسترسی آزاد مقاله
25 - بررسی تاثیر پخش سیلاب در آبخوان بر وضعیت کشاورزی و سطح سفره های آب زیر زمینی مناطق پایین دست حوضه آبخیز تسوج با استفاده ازGISو تصـاویر ماهواره ای
حسین سعادتی مقصود خیامیکی از راه های مهم برای مقابله با خطر سیلاب، خشکسالی و کم آبی، پخش سیلاب در آبخوان است. این تحقیق، به منظور ارزیابی طرح پخش سیلاب در محدوده پائین دست ایستگاه آبخوان تسوج واقع در شمال دریاچه ارومیه و حوضه های آبخیز مشرف به شهر تسوج و روستاهای انگشتجان و امستجان انجام شد. چکیده کاملیکی از راه های مهم برای مقابله با خطر سیلاب، خشکسالی و کم آبی، پخش سیلاب در آبخوان است. این تحقیق، به منظور ارزیابی طرح پخش سیلاب در محدوده پائین دست ایستگاه آبخوان تسوج واقع در شمال دریاچه ارومیه و حوضه های آبخیز مشرف به شهر تسوج و روستاهای انگشتجان و امستجان انجام شد. این ایستگاه در سال 1376 تاًسیس گردیده است. بارش متوسط سالانه حوضه 362.3 میلیمتر و تبخیر و تعرق متوسط سالانه 5/989 میلیمتر است. مساحت حوزه آبخیز در بالا دست ایستگاه هیدرومتری 5590 هکتار و مساحت عرصه پیشنهادی پخش سیلاب 3000 هکتار می باشد. اهداف مورد نظر در این تحقیق بررسی اثرات پخش سیلاب بر افزایش میزان کمیت پوشش گیاهی و تغذیه سفره های آب زیرزمینی در ایستگاه پخش سیلاب تسوج می باشد. برای اندازه گیری تغییرات سطح اراضی کشاورزی و پوشش گیاهی پائین دسـت ایـستگاه از دو تصویر ماهـوارهای لندست TM (1992)، ETM2002 و 2006 و نرم افزار های مربوطه استـفاده شده است. تفسـیر تصـاویر به روش هیبرید یا تفسیر چشمی بر روی صفحه مانیتور انجام شد. نتایج حاصل از بررسی های تصاویر ماهواره ای نشان داد که میزان پوشش گیاهی در طول سال های بهره برداری از 18 % در قبل از بهره برداری از پروژه آبخوانداری به 43/34 % در سال 1384 افزایش یافته است. میزان درصد خاک بدون پوشش نیز در طول نه سال روند کاهشی را نشان داد. بررسی تغییرات سطح سفره آبهای زیرزمینی اراضی پائین دست با استفاده از نقشههایپیزومتری چاههای منطقه نشان می دهد که علیرغم خشکسالیهای اخیر، افـت قـابل ملاحظـهای مشاهده نشده و از سوی دیگر افزایش نسبی نیز در آبدهی چاه های منطقه ایجاد شده است. افزایش پتانسیل آبی منطقه و به تبع آن افزایش نسبی در سطح اراضی کشاورزی از آثار مستقیم احداث ایستگاه آبخوان بوده و لازم است که برای بررسی های اقتصادی به آثار غیر مستقیم احداث ایستگاه نیز پرداخته شود. بررسی هیدروگراف واحد دشت تسوج نشان دهنده 10 متر افت آب زیرزمینی در طول سال های 73 تا 80 می باشد. ولی بعد از سال 1380 یعنی بعد از آب گیری پروژه پخش سیلاب، سطح آب زیرزمینی افت نکرده و در حال تعادل بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - پیش بینی تغییرات مسیر رودخانه کارون با استفاده از داده های تاریخی و کمی ژئومورفولوژی(محدوده شوشتر تا اروند رود )
جعفر مرشدی سید کاظم علوی پناهمحدوده مورد مطالعه بخشی از رودخانه کارون واقع در استان خوزستان است که از تنگ عقیلی شوشتر تا محل ورود کارون به اروند رود امتداد دارد.تغییرات رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان و تفاوتهای محلی بازه ها با توجه به عوامل زمین ساختی(تکتونیکی)، هیدرولوژیکی و انسانی، سبب آسیب چکیده کاملمحدوده مورد مطالعه بخشی از رودخانه کارون واقع در استان خوزستان است که از تنگ عقیلی شوشتر تا محل ورود کارون به اروند رود امتداد دارد.تغییرات رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان و تفاوتهای محلی بازه ها با توجه به عوامل زمین ساختی(تکتونیکی)، هیدرولوژیکی و انسانی، سبب آسیب ها و مخاطرات رودخانه ای در طول زمان شده است و کنترل این مخاطرات تنها با شناخت محیط رودخانه و تعیین تغییرات آن به روشهای مناسب امکان پذیر است. برای بررسی ویژگیهای مورفومتریک رودخانه کارون جهت پیش بینی تغییرات، با استفاده از تصاویر ماهواره ای IRS، سنجنده LISSIII با قدرت تفکیک مکانی 23.5 متر مربوط به تاریخ 29 ژولای سال 2007، و تصاویر ماهواره لندست سال 1991 مسیر رودخانه ترسیم شد و در نرم افزار های GIS اندازه گیری های مورد نیاز، انجام و مورد تجزیه و تحلیل مکانی قرار گرفت. برای این منظور کل رودخانه کارون با توجه به تعداد پیچهای آن (100 پیچ)، به محدوده های کوچکتری تقسیم شد و نقاط عطف پیچها به عنوان محدوده بالایی و پایینی هر پیچ انتخاب گردید و پارامترهای شعاع انحناء، نقاط میانگین مرکزی هر پیچ، جهت پیچ ومیزان مهاجرت سالیانه آن اندازه گیری شد نتایج روش پیش بینی مسیر رودخانه نشان می دهد که بازه های مآندری بیشترین تهدید را دارند و اگر تغییرات کاربریها و مناطق حساس رودخانه به فرسایش بخصوص در راس پیچها و مناطق با تغییر پذیری بالا کنترل نشود مساحت زیادی از اراضی کشاورزی، تاسیسات انسانی و جاده ها در معرض تهدید و تخریب جدی قرار می گیرند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - نقش شکستگی ها در توسعه کارست - محدوده تاقدیس پابده از زاگرس چین خورده: کاربرد داده های ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS)
سعید پیراستهتوسعه کارست (karstification ) از جمله پدیده های زمین شناسی است که به دلیل هوازدگی و یا فرسایش شیمیایی همراه آب در مواد حل می شود، همانند سنگ آهک، دولومیت، ژیبس یا نمک در نزدیک سطح زمین . توسعهکارست غالبا در مناطقی که پوشش عظیمی از سنگ آهک، درز و شکاف وجود دارد و مناطق م چکیده کاملتوسعه کارست (karstification ) از جمله پدیده های زمین شناسی است که به دلیل هوازدگی و یا فرسایش شیمیایی همراه آب در مواد حل می شود، همانند سنگ آهک، دولومیت، ژیبس یا نمک در نزدیک سطح زمین . توسعهکارست غالبا در مناطقی که پوشش عظیمی از سنگ آهک، درز و شکاف وجود دارد و مناطق مرطوب به وجود می آید.محدوده تاقدیس پابده لالی بخشی از رشته کوه زاگرس در جنوب غرب ایران جهت مطالعه ارتباط کارست وشکستگی های موجود در منطقه انتخاب شد. در این مطالعه کاربرد داده های ماهواره ای و تحلیل های فضایی در محیطسیستم اطلاعات جغرافیایی جهت استخراج اطلاعات و بررسی ارتباط ساختاری -تکتونیک با کارست مورد تاکیدقرارگرفت. این بررسی نشان داد که توسعه کارست در منطقه تحت تاثیر عوامل مختلفی قبیل شکستگی ها وتکتونیک می باشد. همچنین شکستگی ها براساس مطالعات صحرایی و تکنیک های سنجش از دور روی تصویرماهوار های لندست 7 شناسایی و به صورت رقومی ترسیم شد. این مطالعه همچنین بیانگر ارتباط دولین های موجوددر منطقه با شکستگی های غالب می باشد. در این بررسی نیز دیده شد که دولین ها و زهکش ها از شکستگی هایمنطقه تبعیت می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - آشکارسازی تغییرات لندفرم های ساحلی منطقه عسلویه
علی نعیمی نظام آباد منیژه قهرودی تالی محمد رضا ثروتیپیشرفت های اخیرتکنولوژی سنجش از دور و GIS سبب گشته که مطالعه تغییرات با دقت و سرعت بیشتر و هزینه کمتری انجام شود. تکنیک های آشکار سازی تغییرات از روش های مهم در درک تغییرات سواحل در دوره های زمانی مختلف می باشند. گسترش فعالیت های کشورمان در بخش ساحلی سبب شده که بخش های چکیده کاملپیشرفت های اخیرتکنولوژی سنجش از دور و GIS سبب گشته که مطالعه تغییرات با دقت و سرعت بیشتر و هزینه کمتری انجام شود. تکنیک های آشکار سازی تغییرات از روش های مهم در درک تغییرات سواحل در دوره های زمانی مختلف می باشند. گسترش فعالیت های کشورمان در بخش ساحلی سبب شده که بخش های مهمی از لندفرم های ساحلی نابود گردد. منطقه ساحلی عسلویه از جمله مناطقی است که به دلیل گسترش تاًسیسات نفتی و گازی در طی دهه اخیر در ساختار ژئومورفولوژی ساحلی تغییرات اساسی آن رخ داده است. در این تحقیق بعد از تقسیم بندی منطقه ساحلی بر مبنای شواهد توپوگرافی ژئومورفولوژی و تصاویر IKONOS مربوط به سال 2000، با استفاده از تصاویر ماهواره ای IRS در بازه زمانی 6 ساله به بررسی و شناسایی لندفرم های ژئومورفولوژیکی در هر دوره زمانی و نهایتاً بررسی وضعیت تغییرات لندفرم ها در منطقه ساحلی پرداخته شده است. به منظور شناسایی وضعیت تغییرات لندفرمهای ژئومورفولوژی از روش های طبقه بندی نظارت شده،Change Detection ،& Low position High، تحلیل آماری و بازدید میدانی استفاده شده است و نتایج حاصله در محیط نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد تحلیل قرار گرفته است. براساس نتایج به دست آمد حدود 85 درصداز لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه ساحلی در نتیجه ایجاد تاسیسات صنعتی در نوار ساحلی تغییر ماهیت داده و تنها بخشی از خورها و باتلاق های بخش شرقی منطقه به دلیل اینکه زیستگاه درختان حرا بوده و تحت حفاظت سازمان محیط زیست بوده، بدون تغییر باقی مانده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - تکنیک های گرافیکی در برنامه ریزی شهری از ابزاری ساده تا تکنیکی برجسته
مهدی مدیری احمد پوراحمدتوسعه روزافزون جامعه شهری متأثر از رشد بی رویه جمعیت و مهاجرت، به ساخت و سازهای بدونبرنامه ریزی وگسترش مهار نشدنی آن منجرگردیده و تغییرات زیادی را در ساختار فضایی شهرها موجب شدهاست. ازاین رو لزوم هدایت آگاهانه و سازماندهی اساسی و طراحی فضایی زیستی مناسب را صد چندان نمود چکیده کاملتوسعه روزافزون جامعه شهری متأثر از رشد بی رویه جمعیت و مهاجرت، به ساخت و سازهای بدونبرنامه ریزی وگسترش مهار نشدنی آن منجرگردیده و تغییرات زیادی را در ساختار فضایی شهرها موجب شدهاست. ازاین رو لزوم هدایت آگاهانه و سازماندهی اساسی و طراحی فضایی زیستی مناسب را صد چندان نموده وهمچنین، تغییرات بنیادی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، دگرگونی های وسیعی را در ساختار فضایی مجتمع -هایزیستی طلب م ی نماید. شکی نیست که چنین تحولاتی نمی تواند بدون برنامه ریزی شهری و هدایت مؤثرشهرسازانپیش رود.برنامه ریزان شهری و منطقه ای با تکیه بر فرمول بندی، در تنظیم برنامه ها و اتخاذ سیاست ها، نیاز مداوم وپیوسته به کسب و دریافت اطلاعات دارند . برنامه ریزی و طراحی شهری از شناخت تا طراحی و اجرای برنامه هایشهری نیازمند اخذ اطلاعات سریع، صحیح، دقیق و به هنگام از محله، شهر و منطقه می باشد. تاکنون عناصر کارتوگرافیکی (گراف، هیستوگرام, نقشه, عکس، عکس هوایی، تصویر ماهواره ای، نقشه عکسی یا تصویری و سامانه های اطلاعات جغرافیایی ) به عنوان ابزار اصولی به تأمین اطلاعات صحیح و معرفیامکانات و محدودیت های شهر و منطقه کمک نموده و بستر برنامه ریزی و طراحی شهری را فراهم می کرده است.دانش کارتوگرافی طی سال های اخیر متأثر از الکترونیک، ماهواره و اتوماسیون در آستانه تحولی بنیادیقرارگرفته است و علاوه بر نقش تعیین کننده شبیه سازی به تکنیکی بی نظیر، در مدل سازی (طرحی برای آینده ) بهمنظور طراحی و برنامه ریزی و آزمون فرایندها و تجزیه و تحلیل نتایج قبل از اجرا تبدیل گردیده است.هدف این مقاله، پژوهشی است تا تأثیر اتوماسیون را در تحول کارتوگرافیک و تبدیل آن به تکنیکی برجسته و مؤثر در برنامه ریزی شهری و منطقه ای تبیین و به ارائه الگویی مناسب به پردازد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - بررسی روند تغییر کاربری اراضی کشاورزی و تأثیر آن بر مؤلفههای توسعه پایدار (مطالعه موردی: حوضه زاینده رود استان اصفهان)
سیدعلیرضا قدیمی عبدالحمید پاپزن عباس امینییکی از مشکلات جدی کشاورزی ایران در حال حاضر تغییر کاربری اراضی کشاورزی است. مشکلی که پس از مشکل کمآبی، دومین مشکل اساسی کشاورزی ایران محسوب می شود. تغییر کاربری اراضی نمونه ای مهم از تأثیرگذاری انسان بر محیط زیست است که باعث پدید آمدن تغییرات ساختاری در ابعاد اجتماعی، چکیده کاملیکی از مشکلات جدی کشاورزی ایران در حال حاضر تغییر کاربری اراضی کشاورزی است. مشکلی که پس از مشکل کمآبی، دومین مشکل اساسی کشاورزی ایران محسوب می شود. تغییر کاربری اراضی نمونه ای مهم از تأثیرگذاری انسان بر محیط زیست است که باعث پدید آمدن تغییرات ساختاری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی می گردد. به همین منظور تحقیق حاضر باهدف مطالعه و بررسی روندتغییر کاربری اراضی کشاورزی و تأثیرآن بر مؤلفههای توسعه پایدارصورت گرفت.در این مطالعه حوضه زاینده رود استان اصفهان بهعنوان منطقه موردمطالعه انتخاب شد. در پژوهش حاضر منطبق بر ماهیت پژوهش از روششناسی کمی-کیفی استفاده شد که بر اساس نتایج به دست آمده میزان و سرعت روند تغییر کاربری اراضی کشاورزی در منطقه موردمطالعه بشدت رو به افزایش بودبهگونهای که وسعت اراضی سکونتگاهی در طول زمان موردمطالعه از 14 هزار هکتار به حدود 39هزار هکتار افزایش پیداکرده است و اثرات آن بر مؤلفههای توسعه پایدار در چهار بخش زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کشاورزی قابلتقسیم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - سیر تغییرات کاربری اراضی در دشت مرودشت – استان فارس
خاطره نوبهاران شهلا محمودی سید علی ابطحیدر زمینه تغییرات کاربری اراضی مطالعات نسبتا زیادی در ایران انجام شده، که اغلب بر جنبههای منفی این پدیده تاکید داشتهاند. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره لندست سال های 1990 و 2004 و 2018، تغییرات کاربری و پوشش اراضی درمنطقه مرودشت استان فارس مورد بررسی قرار چکیده کاملدر زمینه تغییرات کاربری اراضی مطالعات نسبتا زیادی در ایران انجام شده، که اغلب بر جنبههای منفی این پدیده تاکید داشتهاند. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره لندست سال های 1990 و 2004 و 2018، تغییرات کاربری و پوشش اراضی درمنطقه مرودشت استان فارس مورد بررسی قرار گرفته است. از امکانات مدل زنجیره مارکف در محیط IDRISI Andes V.15 استفاده شده و شرایط کاربری و پوشش اراضی برای سال 2032 پیش بینی شده است. نتایج این پژوهش نشان داد حدود 196000 هکتار، معادل %91 از اراضی کاربری کشاورزی داشته و مراتع، اراضی بایر و مناطق مسکونی به ترتیب با 9/4، 7/2 و 6/1 درصد در رتبههای بعدی قرار دارند، که مجموعا بیش از 20000 هکتار از سطوح اراضی منطقه را در بر میگیرند. طی یک دوره 28 ساله که از سال 1990 تا سال 2018را شامل شده، سطوح اراضی کشاورزی و مراتع همواره با کاهش حدود 9 درصدی همراه بوده است. این در حالی است که اراضی بایر و مناطق مسکونی افزایش سطح داشته اند. بطوری که سطح اراضی بایر از 7/2 درصد به 29/11 درصد افزایش یافته است. بطور کلی، نتایج این تحقیق نشان دهنده این است که در دراز مدت سطح اراضی کشاورزی در حال کاهش و اراضی بایر در حال افزایش می باشد؛ بنابراین برنامه های مدیریتی فوری برای جلوگیری از تخریب اراضی کشاورزی ضرروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - ارزیابی منابع بارش جهانی با قدرت تفکیک زمانی و مکانی بالا در سطح حوضه دره رود اردبیل
علیرضا پیل پایه افشین شایقی آیدین باختر اکبر رحمتی افشین وطنخواهپراکنش نامناسب ایستگاههای اندازهگیری بارش در سطح زمین، باعث افزایش استفاده از منابع بارش شبکهبندی شده متشکل از منابع ماهوارهای، بازتحلیل و زمینی شده است. بنابراین، اندازهگیری و برآورد دقیق مقدار و رخدادهای بارش از اهمیت زیادی برخوردار است. با توسعه روزافزون تکنولوژ چکیده کاملپراکنش نامناسب ایستگاههای اندازهگیری بارش در سطح زمین، باعث افزایش استفاده از منابع بارش شبکهبندی شده متشکل از منابع ماهوارهای، بازتحلیل و زمینی شده است. بنابراین، اندازهگیری و برآورد دقیق مقدار و رخدادهای بارش از اهمیت زیادی برخوردار است. با توسعه روزافزون تکنولوژیهای ماهوارهای در دهههای اخیر، امکان دسترسی به منابع بارشی با تفکیک مکانی و زمانی بالا برای بسیاری از نقاط جهان فراهم شده است. با توجه به اینکه این منابع بارشی به دلیل عدم قطعیتهایی که در تخمین ضخامت ابر و بارش دارند، بدون ارزیابی اولیه قابل استفاده نیستند. هدف از این پژوهش ارزیابی منابع بارش CMORPH، PERSIANN و PERSIANN-CDR بر اساس شاخصهای آماری و همچنین شاخصهای جدول توافقی در سطح حوضه درهرود اردبیل است. بررسی نتایج بدست آمده حاکی از آن است که منبع CMORPH در اکثر ایستگاههای مورد بررسی با دارا بودن شاخص RMSE کمتر از 3 میلیمتر و شاخص CC بیشتر از 7/0، از عملکرد بهتری در برآورد بارش سطح حوضه برخوردار میباشد. همچنین از لحاظ شاخصهای بدست آمده از جدول توافقی بارش نیز، منبع CMORPH در اکثر شاخصها (به جز Bias) بهتر از منابع دیگر عمل کرده است و لذا توصیه میشود در صورت استفاده از این منابع بارش در مطالعات آینده در سطح حوضه درهرود، میتوان با تصحیح اریبی از دادههای منبع CMORPH استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - تعیین نیاز آبی محصولات ذرت علوفه ای و چغندرقند با استفاده از سنجش از دور (مطالعه موردی دشت قزوین)
حمیده نوری علی مختاری علیرضا بادیه نشینب در این تحقیق، منحنیهای ضرایب گیاهی برای دو گیاه ذرت علوفهای و چغندرقند با استفاده از دو روش مبتنی بر سنجش از دور شامل نسبت 〖"ET" 〗_"P" به 〖"ET" 〗_"0" (روش نسبتها) و شاخصهای گیاهی حاصل از تصاویر ماهوارهای سنجنده های مادیس و لندست 8 (OLI) و لندست 7 (ETM+) استخراج گ چکیده کاملب در این تحقیق، منحنیهای ضرایب گیاهی برای دو گیاه ذرت علوفهای و چغندرقند با استفاده از دو روش مبتنی بر سنجش از دور شامل نسبت 〖"ET" 〗_"P" به 〖"ET" 〗_"0" (روش نسبتها) و شاخصهای گیاهی حاصل از تصاویر ماهوارهای سنجنده های مادیس و لندست 8 (OLI) و لندست 7 (ETM+) استخراج گردید. در روش نسبتها، ضرایب گیاهی پایه ("K" _"cb" ) و تک جزئی ("K" _"c" ) به ترتیب مستقیماً از نسبت تعرق پتانسیل ("T" _"P" ) (مدل SWAP) و 〖"ET" 〗_"P" (مدل SWAP و معادله پرستلی-تیلور) به 〖"ET" 〗_"0" به دست آمد. منحنی ضرایب گیاهی حاصل از روشهای فوق با استفاده از منحنیهای شاخص سطح برگ که در سال زراعی 2012 با عملیات میدانی برداشت شده بود مورد ارزیابی قرار گرفتند. "K" _"cb" حاصل از روش شاخصهای گیاهی انطباق مناسبی با روند واقعی رشد گیاه داشت ولی این روش در برآورد منحنی "K" _"c" محدود به مقادیر ارائه شده در فائو 56 بود که روش پرستلی-تیلور با محاسبه مستقیم "K" _"c" از روش نسبتها و استفاده از باند حرارتی ماهوارههای لندست روند منطبقتری با واقعیت برای "K" _"c" نشان داد. به طور کلی با تدقیق منحنی ضریب گیاهی، برنامهریزی آبیاری در طی دوره رشد گیاه با دقت بالاتری انجام میگیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - پایش فرونشست زمین تحت تاثیر عوامل زمینشناسی و منابع آب با روش تداخلسنجی تفاضلی راداری (مطالعه موردی: شهر اراک)
محمود اکبریممنوعهشدن تمام مساحت دشتهای استان مرکزی و عدم امکان برداشت جدید آب و رخداد فرونشست، باعث اهمیت پایش فرونشست شده است. از طرفی تداخلسنجی تفاضلی راداری (D-InSAR)، روشی کارآمد در پایش فرونشست بهصورت پیوسته، با دقت بالا و در گستره وسیع میباشد. در این پژوهش، از روش تداخل چکیده کاملممنوعهشدن تمام مساحت دشتهای استان مرکزی و عدم امکان برداشت جدید آب و رخداد فرونشست، باعث اهمیت پایش فرونشست شده است. از طرفی تداخلسنجی تفاضلی راداری (D-InSAR)، روشی کارآمد در پایش فرونشست بهصورت پیوسته، با دقت بالا و در گستره وسیع میباشد. در این پژوهش، از روش تداخلسنجی تفاضلی راداری در بررسی فرونشست زمین در شهر اراک استفاده شد. بدینمنظور 14 تصویر مختلط منفردنگر از سنجنده ASAR ماهواره ENVISAT در محدوده C-Band توسط نرمافزار EOLi-sa دریافت گردید. تصاویر مذکور از فریم 2925 مسیر پایینرونده 421 با قطبیدگی VV و با مود IMS بودند. ده مرحله پردازش توسط افزونه SARscape 4.3 نرمافزار ENVI 4.8 بر مبنای چهار تداخلنما که هر دو معیار زمانی و مکانی را داشتند، صورت گرفت. از طرفی سازمان نقشهبرداری کشور، مشاهدات ترازیابی شبکه درجه یک کشور را برای شهر اراک واقع در مسیر BHBT (بروجرد-سلفچگان) در سالهای 1364 و 1383 تکرار نموده است و در این 19 سال، 190mm ± 0.8 mm/km فرونشست را اندازهگیری کرده است. برمبنای چهار تداخلنمای بازیابیشده مسطح زمینمرجع برای مناطق مرکزی شهر اراک (حوالی میدان شهدای اراک)، نرخ فرونشست کمابیش یک سانتیمتر در سال بدست آمد. همچنین مناطق شهری، نرخ فرونشست تقریبا یکسان داشتند. لذا نتایج اعتبارسنجی روش تداخلسنجی تفاضلی راداری با استفاده از مشاهدات ترازیابی سازمان نقشهبرداری کشور، دقت مناسب روش تداخلسنجی تفاضلی راداری را تأیید نمود. نتایج این پژوهش، تاثیرپذیری پدیده فرونشست از عوامل زمینشناسی و منابع آب و لزوم حفاظت از منابع آب و خاک در طرحهای توسعه در شهر اراک را نشان داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - مدلسازی نیتروژن خاک با استفاده از سنجش از دور و مدلهای رگرسیون و جنگل تصادفی
محبوبه صادقی مژگان احمدی ندوشنزمینه و هدف: خاک از منابع طبیعی هر کشور است که در حفظ محیط و تولید غذا نقش مهمی دارد. افزایش و کاهش مقدار نیتروژن کل خاک در اثر شیوههای مختلف کشاورزی، ورود پساب صنعتی به آب و عوامل دیگر، منجر به آلودگی میکروبی خاک، کاهش پوشش گیاهی و نقصان در محصولات کشاورزی مورد نیاز ا چکیده کاملزمینه و هدف: خاک از منابع طبیعی هر کشور است که در حفظ محیط و تولید غذا نقش مهمی دارد. افزایش و کاهش مقدار نیتروژن کل خاک در اثر شیوههای مختلف کشاورزی، ورود پساب صنعتی به آب و عوامل دیگر، منجر به آلودگی میکروبی خاک، کاهش پوشش گیاهی و نقصان در محصولات کشاورزی مورد نیاز انسان میشود. نقشهبرداری پراکنش مواد مغذی خاک به تصمیمگیریهای مدیران کمک میکند. از آنجا که تحلیل آزمایشگاهی این متغیرها، وقتگیر و در مقیاسهای وسیع هزینهبر است، تلاشهایی برای مطالعه نیتروژن خاک با استفاده از سنجشازدور انجام گرفته است. مطالعه حاضر به بررسی روش سنجش از دور و مدلهای رگرسیون و جنگل تصادفی در پیشبینی نیتروژن کل خاک در شرق شهرستان لنجان پرداخته است.روش پژوهش: نقاط مرجع نیتروژن 50 نمونه خاک از لایه 0-20 سانتیمتری خاک سطحی بود که از منطقه موردمطالعه به روش تصادفی نمونهبرداری شد. نیتروژن نمونهها پس از خشک شدن در دمای 25 درجه، عبور از مش 2 و انتقال به آزمایشگاه، بهمنظور مقایسه نتایج نهایی بهدستآمده، حاصل از ارزیابی زمینی و سنجش از دور، به روش کلدال اندازهگیری شد. تصویر ماهوارهای سال 2019 با تصحیح هندسی و رادیومتریک از باندهای طیفی 2 تا 7 سنجندهی OLI لندست ۸ (ردیف و گذر ۱۶۴ و ۳۷) آبان 1398 تهیه شد. پوشش ابر برای تصاویر تهیه شده کمتر از 10٪ در نظر گرفته شد. برای کاهش اثر پراکندگی اتمسفر بر کیفیت این تصاویر، تصحیح تابش و تصحیح اتمسفر با استفاده از مدل فلش انجام شد. شاخصهای ماهوارهای شامل DVI، NDVI، EVI، MSAVI، SAVI، RVI، NDWI، SI1، SI2، SI3 و SBI از تصویر ماهوارهایی استخراج شد و به همراه سه شاخص توپوگرافی شامل ارتفاع، شیب و شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI) به مدل رگرسیون خطی چندگانه و جنگل تصادفی معرفی شد.یافتهها: نقشه رقومی ارتفاعی منطقه مقادیری بین ۱۱۰۰ تا ۲۰۵۰ متر را در بر گرفت. شیب منطقه، در محدوده های با شیب کم و پایین تر از هشت درصد قرار دارد. مقادیر عددی شاخص TWI در نزدیکی مجاری آبی 77/0 به دست آمد. مقادیر شاخص DVI و EVI با افزایش پوشش گیاهی افزایش داشت. شاخص NDVI مقادیر بالاتر از 3/0 و شاخص NDWI بهعنوان یک شاخص آبی، مقدار حداکثری 77/0 را در مناطق غرقاب نشان داد. شاخص SAVI تفکیکپذیری بالایی از نواحی بدون پوشش تا پوشش تنک و نواحی با پوشش گیاهی قوی را ارائه داد. شاخص SBI و شاخص های سهگانه شوری SI تغییرپذیری بسیار بالایی از جنبه پارامتر های خاک در نواحی بدون پوشش نشان داد. مدل رگرسیون نیتروژن خاک با سه شاخص RVI، DVI و TWI با مقدار معناداری آماری (p-value) برابر با ۰۴/۰ تولید شد. در مدل جنگل تصادفی، شاخصهای گیاهی و خاک نقش تعیینکنندهای در ساخت مدل داشتند و مقدار ضریب تعیین ((R2 برابر با ۴۴/۰ به دست آمد.نتایج: نیتروژن کل خاک نیز در پارامترهای خاک با چگالی و با شن و رس از بافت خاک و در پارامترهای توپوگرافی با ارتفاع و در شاخصهای طیفی با ,EVI RVI, SAVI, NDWI,NDVI و DVI در سطح 01/0 و با SI3 از شاخصهای شوری در سطح 05/0 همبستگی دارد. در پارامترهای خاک نیز سیلت با شن و رس در سطح 05/0 و شن با رس همچنین چگالی با رس در سطح 01/0 همبستگی دارند. نتایج نشان داد که وضعیت توپوگرافی منطقه به همراه شاخصهای بر پایه مادون قرمز نزدیک و قرمز نقش بسزایی در پیشبینی نیتروژن دارد. همچنین مقایسه نتایج حاصل از ارزیابی زمینی و سنجش از دور نشان داد که در پیشبینی نیتروژن کل خاک، اختلاف معنیداری بین دو مدل و ارزیابی میدانی وجود ندارد و هر دو مدل نتایج نزدیکی به ارزیابی میدانی داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - بررسي رابطه تغييرات سطح تالاب شادگان و EC آب تالاب در طي زمان با استفاده از تصاوير ماهوارهاي و روشهاي زمينآماري
بهمن یارقلی یاسمن سمائیمقدمه و هدف پژوهش: تالابها بهواسطهي برخورداري از کارکردهاي مثبت محيطزيستي و ارائه خدمات مستقيم و غيرمستقيم به جوامع بشري و نيز بهعنوان يک دارايي، بسيار حائز اهميت هستند. اين امر باعث شده در جوامع مختلف توجه فزايندهاي براي احيا و نگهداري آنها صورت گيرد. تالاب شادگ چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: تالابها بهواسطهي برخورداري از کارکردهاي مثبت محيطزيستي و ارائه خدمات مستقيم و غيرمستقيم به جوامع بشري و نيز بهعنوان يک دارايي، بسيار حائز اهميت هستند. اين امر باعث شده در جوامع مختلف توجه فزايندهاي براي احيا و نگهداري آنها صورت گيرد. تالاب شادگان تالابي است با آب شيرين –شور و لبشور و سالانه حدود 900 ميليون مترمکعب از منابع آبي جراحي وارد شادگان ميشود. متأسفانه اين تالاب بهواسطه فعاليتهاي توسعهاي پيرامون آن، افزايش ورود آلايندهها و کاهش جريانهاي شيرين ورودي، با تهديد جدي روبرو است. برداشتهاي بيرويه از منابع آب تالاب و تخليه زبالههاي شهري درون محدودهي آن در کنار تکهتکه کردن تالاب بهواسطه احداث جادهها، ايجاد ايستگاههاي تقويت فشار برق، گاز و لولهگذاري نفت و نيز ايجاد صنايعي چون نوپانسازي، الکلسازي و کشت و صنعت نيشکر که پساب خود را درون تالاب تخليه ميکنند، همه و همه در نابودي اين تالاب نقش داشته و دارند. ارزش اقتصادي تالابها از يکسو و تنظيم آب و هوا، جلوگيري از سيل، حفاظت از تنوع گياهي و جانوري، زيبايي و جاذبههاي بصري ذاتي تالاب، جاذبههاي توريستي و ايجاد فضايي براي زندگي پرندگان مهاجر و مکاني غني براي بررسيهاي تحقيقاتي و علمي از سوي ديگر از مهمترين موضوعات موردتوجه در يك تالاب است. توسعه طرحهاي منابع آب و تنظيم جريان رودخانهها اغلب بهعنوان جديترين تهديد براي پايداري اکولوِژيکي رودخانه و تالابها شناختهشده است. مواد و روشها: با توجه به اهميت تالاب شادگان از جهات مختلف، در اين پژوهش با استفاده از شاخص هدايت الکتريکي، روند تغييرات شوري آب در سطح اين تالاب را در پنج دهه اخير پهنهبندي و تحليل شد و در نهايت رابطه ميان مساحت و شوري آب در سطح اين تالاب مهم به دست آمد. همچنين با استفاده از دادههاي هدايت الکتريکي 23 ايستگاه موجود در سطح تالاب و با کمک تصاوير ماهوارهاي و تکنيکهاي سنجش از دور و روش درونيابي IDW به بررسي تغييرات اين شاخص در مدت ذکرشده پرداخته شد که منجر به يک رابطه رياضي شد. نتايج و بحث: بر اساس نتايج تحقيق، فعاليتهاي انساني بالادست، بهويژه سدسازي و طرحهاي توسعه کشاورزي، تأثير زيادي بر کميت و کيفيت تالاب داشته است. با تغييرات اقليمي و خشکسالي، اين اثرات تشديد شده و منجر به کاهش سطح تالاب و همچنين افزايش شوري آب تالاب شده است. اين تغييرات را ميتوان هم از نظر ابعاد زماني و هم از نظر مکاني مشاهده کرد. متعاقباً، نتايج بيانگر روند افزايش شوري از بخش هاي جنوبي به سمت شمال و همچنين نمود بيشتر افزايش شوري در قسمت هاي جنوبي در اثر کاهش جريان آب شيرين ورودي ( تابيش از دو برابر) نيز ميباشد. بر اساس نتايج، سه سطح شوري در تالاب وجود دارد: شور، لبشور و فوق شوري و افزايش شوري در هر سه پهنه مشاهده ميشود. نتايج و معادلات حاضر بعنوان يک دستاورد مورد استفاده مديران آب و محيط زيست بوده و آنها ميتوانند با اندازهگيري وسعت تالاب با استفاده از فناوري هاي مختلف، EC آب در ايستگاههاي کليدي و شاخص و در نهايت در سطح تالاب را تخمين بزنند. و يا برعکس با مشخص بودن EC، وسعت تالاب را برآورد کنند. بنابراين با گذشت زمان، سطوح و مناطق شور و فوق شوري گسترش يافته و سطح آب شور کاهش يافته است. انتظار ميرود که اين روند در طول زمان ادامه يابد و در نتيجه آب نمک دريا به سمت تالاب پيش برود و ميزان شوري در آن افزايش يابد. نتيجهگيري: بر اساس اين مطالعه، با توجه به رابطه بين شوري و سطح تالاب و همچنين مساحت آبي تالاب، ميتوان شوري آن را در سه پهنه تخمين زد. با اندازهگيري شوري آب در چندين ايستگاه کليدي در هر يک از سه منطقه، ميتوان سطح آب تالاب را تخمين زد. در پايش، مديريت و حفاظت کيفي تالاب و در نتيجه گونه هاي آن، اين معادله و روابط آن ميتوانند نقش مهمي ايفا کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - مدلسازی پراکنش ماده آلی خاک با استفاده از سنجش از دور و مدل جنگل تصادفی و کریجینگ در شهرستان لنجان
فاطمه شیرانی تبار مژگان احمدی ندوشنزمینه و هدف: خاک یکی از منابع طبیعی بسیار مهم است که تامین بیش از 97 درصد نیازهای غذایی بشر را به عهده دارد. ماده آلی خاک یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک تاثیر زیادی دارد. مدلسازی و تهیه نقشه ویژگیهای خاک برای بسیاری از کار چکیده کاملزمینه و هدف: خاک یکی از منابع طبیعی بسیار مهم است که تامین بیش از 97 درصد نیازهای غذایی بشر را به عهده دارد. ماده آلی خاک یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک تاثیر زیادی دارد. مدلسازی و تهیه نقشه ویژگیهای خاک برای بسیاری از کاربردهای محیط زیستی، اقلیمی، اکولوژیکی و هیدرولوژیکی ضروری است. هدف این مطالعه مدلسازی پراکنش ماده آلی و کربن آلی خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنتینل 2 و مدل جنگل تصادفی و کریجینگ در شهرستان لنجان است.روش پژوهش: در این مطالعه ، نقشههای رقومی چهار پارامتر اصلی خاک شامل کربن آلی خاک، مواد آلی خاک، هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک با استفاده از روش جنگل تصادفی و کریجینگ در محدوده شهرستان لنجان تهیه شد. براساس واحدهای زمینی همگن، در مجموع 110 نقطه در محدوده منطقه مورد مطالعه تعیین و از عمق 0 تا 30 سانتی متری سطح خاک در این نقاط اقدام به نمونه برداری شد. نمونه برداری در تیرماه 1400 انجام گرفته و تصاویر ماهواره ای سنتینل-2 نیز از همین ماه دریافت شد زیرا در این ماه به علت ابر کمتر و افزایش بازتاب مستقیم از سطح خاک، اطلاعات بهتری دسترس قرار می گیرد. به علاوه از 16 متغیر محیطی تاثیرگذار بر پراکنش پارامترهای خاک استفاده شد. متغیرهای کمکی مختلف از جمله NDVI، NDWI، DEM، Slope که همگی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از تصاویر ماهواره ای استخراج شده بود برای پیش بینی استفاده شد.یافتهها: نقشه های به دست آمده از روش جنگل تصادفی از صحت بسیار بهتری نسبت به روش کریجینگ برخوردار بوده است. نقشهی پهنه بندی تهیه شده با استفاده از روش جنگل تصادفی جزئیات بسیار بیشتری را نسبت به نقشه کریجینگ نمایش میدهد. خروجی مدل جنگل تصادفی با ترکیب متغیرهای کمکی مختلف به ترتیب مقادیری معادل 312/0، 54/0، 73/0و 16/0 از خطای مدل سازی کربن آلی، مواد آلی، هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک را نشان داد. در منطقه مورد مطالعه، مقادیر بیشینه کربن آلی و مواد آلی خاک در کاربری شهری و بیشترین مقدار هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک در زمینهای کشاورزی مشاهده شد. مهم ترین متغیرهای موثر بر توزیع فضایی کربن آلی و مواد آلی خاک clay، slope و silt بودند. در حالی که در مدلسازی هدایت الکتریکی، silt، BI و Aspect و در مدل سازی اسیدیته متغیرهای MNDWI، NDWI و DEM مهم تر از سایر متغیرها ثبت شدند.نتایج: به طور کلی این مطالعه نشان داد که مدل های رگرسیون کاربری اراضی براساس روش جنگل تصادفی میتواند به ترسیم سریع تر و کارآمدتر پارامترهای خاک کمک کند. نیاز به روش های کارآمد و دقیق، از جمله رگرسیون کاربری اراضی، برای نظارت مستمر بر تغییرات کیفیت خاک در سیماهای سرزمین های مختلف به شدت وجود دارد. رگرسیون کاربری اراضی میتواند به توسعه نقشههای پیشرفته پارامترهای کیفیت خاک با استفاده از اطلاعات مکانی مقرون به صرفه و در دسترس کمک کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - ارزیابی پویایی فضای سبز شهری با استفاده از تکنیک سنجش از راه دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
عطا غفاری گیلانده صغری پورنصرت علی عزیزی بهرام ایمانیزمینه و هدف: شهرنشینی سریع و ساختوسازهای بیرویه سرآغاز بسیاری از مشکلات زیستمحیطی در زمین و بهویژه در محدوده شهرها قلمداد میشود. امروزه نقش عملکردی و ساختاری فضاهای سبز در بهبود اکوسیستمهای شهری مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. از این رو با توجه به نقش فضاهای سبز چکیده کاملزمینه و هدف: شهرنشینی سریع و ساختوسازهای بیرویه سرآغاز بسیاری از مشکلات زیستمحیطی در زمین و بهویژه در محدوده شهرها قلمداد میشود. امروزه نقش عملکردی و ساختاری فضاهای سبز در بهبود اکوسیستمهای شهری مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. از این رو با توجه به نقش فضاهای سبز بهعنوان یکی از مهمترین کلاسهای کاربری اراضی در اکوسیستم شهری، مطالعه تغییرات آن گامی مهم در امر بهبود اکوسیستمهای انسان غالب است. لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی پویایی فضای سبز شهری با استفاده از تکنیک سنجش از راه دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در شهر اردبیل انجام گرفته است.روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی سنجشازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به بررسی تغییرات زمانی- مکانی فضای سبز شهری باهدف ارزیابی شدت و الگوی تغییرات در شهر اردبیل پرداخته شده است. در راستای دستیابی به هدف یاد شده از تصاویر سنجنده های TM-1987، ETM+-2000 و OLI- 2014 مربوط به ماهواره Landsat استفاده گردید.یافتهها: یافتهها بیانگر این واقعیت است که فضاهای سبز در شهر اردبیل طی دورههای موردبررسی بهشدت روند کاهشی داشته بهطوریکه در 27 سال اخیر حدود 1507 هکتار از فضاهای سبز منطقه به زیرساخت و ساز رفتهاند و تنها حدود 8 درصد از شهر را فضای سبز در برگرفته است.نتیجهگیری: نتایج حاکی از تغییرات شدید در فضای سبز شهر اردبیل میباشد. از این رو به منظور جلوگیری از تخریب و از بین رفتن بیشتر فضای سبز شهری در کنار بهبود آن در این شهر بایستی سیاستهای موجود مورد بازبینی قرار گرفته و در راستای احیای فضاهای سبز قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - کاربرد داده های سنجش از دور ماهواره ای در پایش آلاینده های محیط زیست زراعی و باغی ایران (مطالعه موردی دی اکسید نیتروژن)
محمد شجاع الدینی سید اشکان موسویانزمینه و هدف: آلاینده دی اکسید نیتروژن اثرات نامطلوبی بر تولید محصولات کشاورزی دارد اما سطوح این آلاینده تاکنون برای مناطق تولید کشاورزی ایران مطالعه نشده است. هدف از این پژوهش، بررسی سطوح آلاینده جوی دی اکسید نیتروژن در محیط زیست زراعی و باغی ایران طی سال های 1397 تا 13 چکیده کاملزمینه و هدف: آلاینده دی اکسید نیتروژن اثرات نامطلوبی بر تولید محصولات کشاورزی دارد اما سطوح این آلاینده تاکنون برای مناطق تولید کشاورزی ایران مطالعه نشده است. هدف از این پژوهش، بررسی سطوح آلاینده جوی دی اکسید نیتروژن در محیط زیست زراعی و باغی ایران طی سال های 1397 تا 1399 در پنج زیست بوم اصلی کشاورزی، دارای بالاترین سطوح اراضی زیرکشت محصولات باغی و زراعی و همچنین بیشترین میانگین کل محصولات بین تمامی استان ها بود. روش بررسی: میانگین سطوح آلاینده دی اکسید نیتروژن در مرکز جغرافیایی پنج زیست بوم کشاورزی شامل استان های خوزستان، فارس، خراسان رضوی، آذربایجان غربی و مازندران بر اساس داده های خام دریافت شده در اردیبهشت 1400 از ماهواره سنجش از دور تروپوسفری (TROPOMI) محاسبه شد. داده ها به وسیله ابزار سنجش اُزون (OMI) و در فواصل زمانی هر دو هفته یک بار از آغاز فصل رشد گیاهی (بهار و تابستان) ثبت شد. یافته ها: بررسی نوسانات آلاینده در شش ماهه اول سه سال مورد مطالعه نشان داد که حداکثر میزان آلاینده دی اکسید نیتروژن در سال 1397 با مقدار 80 میکرومول بر متر مربع متعلق به اراضی کشاورزی استان فارس بود. در اواسط خرداد 1399 میزان انتشار آلاینده مورد مطالعه از اراضی کشاورزی استان مازندران بیش از 400 درصد نسبت به زمان مشابه در سال 1398 افزایش نشان داد و به سطح 160 میکرومول بر مترمربع رسید. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که میانگین آلاینده استان ها، بین سه سال تفاوت معنی داری وجود نداشت، اما بین استان ها متفاوت بود. بحث و نتیجه گیری: تحلیل داده ها نشان داد که بیشینه سطح آلاینده دی اکسید نیتروژن در طول فصل رشد طی سال های مورد مطالعه مربوط به زیست بوم های زراعی-باغی استان های فارس، خوزستان و مازندران با مقادیر به ترتیب 71، 80 و 160 میکرومول بر متر مربع بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - بررسی توان و ارزیابی تغییرات زمانی مکانی شهر یاسوج در راستای توسعه شهری
آرزو سلامت نیا سید علی جوزی سعید ملماسی رویا نزاکتی مژگان زعیم دارتوسعه پایدار، توسعه ای است که بدون تهدید توانمندی های نسل آینده در تامین نیازهای خود،به نیازهای نسل حاضر پاسخ گوید. بنابراین یکی از مهم ترین اقدامات برای دستیابی به توسعه پایدار آن است که قبل از اجرای هر طرح توسعه، مطالعات مختلف زیست محیطی انجام شود زمینه و هدف در ا چکیده کاملتوسعه پایدار، توسعه ای است که بدون تهدید توانمندی های نسل آینده در تامین نیازهای خود،به نیازهای نسل حاضر پاسخ گوید. بنابراین یکی از مهم ترین اقدامات برای دستیابی به توسعه پایدار آن است که قبل از اجرای هر طرح توسعه، مطالعات مختلف زیست محیطی انجام شود زمینه و هدف در این مطالعه با هدف بررسی توان و ارزیابی تغییرات زمانی مکانی شهر یاسوج، تلاش شده است بر پایه بکارگیری تکنیک ترکیب خطی وزن دار، تناسب منطقه برای کاربری توسعه شهری پیش بینی شود. همچنین به بررسی روتد تغییرات زمانی مکانی شهر یاسوج پرداخته شود . روش بررسی به منظور بررسی میزان توان و ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی در راستای توسعه شهری، براساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش های قبلی، معیارها و زیرمعیارهای پیشنهادی مشخص گردید. سپس مقایسات زوجی ابعاد و معیارها، با استفاده از تکنیک AHP به کمک 30 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص صورت پذیرفته است.. پس از انجام مقایسات زوجی، لایه های اطلاعاتی معیار های مورد نظر در محیط Idrisiاستانداردسازی شده و در محیط GIS، لایه های مذکور به منظور تعیین تناسب اراضی برای توسعه ی شهری ترکیب شدند. در ادامه، جهت بررسی روند تغییرات زمانی-مکانی کاربری اراضی محدوده شهر یاسوج در سه مقطع زمانی 1986، 2001 و 2016 از تصاویر ماهواره لندست، سنجنده های TM ، ETM+ و OLI که در محیط نرم افزار Envi 5.1 آماده سازی شد، استفاده شد. یافته ها بر اساس روند تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر یاسوجْ، بخش مسکونی یا شهری تغییرات گسترده ای داشته است که این تغییرات از کاربری های اطراف شامل جنگل، مرتع، کشاورزی و پیکره های آبی بوده است. جنگل که در اطراف شهر یاسوج و در داخل شهر قرار دارد خدمات اکوسیستمی زیادی برای این ناحیه تولید می کند که با افزایش و توسعه شهر این خدمات از نظر کمی و کیفی کاهش یافته، به همین دلیل باید مورد توجه قرار بگیرد. بحث و نتیجه گیری نتایج به دست آمده از این تحقیق می تواند به عنوان الگویی جهت انتخاب مکان های مناسب توسعه شهری با توجه به رعایت ملاحظه های زیست محیطی مورد استفاده قرار گیرد و نتایج نشان می دهد ، مطالعاتی که بر مبنای داده های مکانی به خصوص در زمینهسکونت گاه های انسانی ( به دلیل ذات تغییر پذیر آن ها) انجام می گیرند می توانند مبنای برنامه ریزی های دقیق قرار بگیرند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - پایش تغییرات پوشش اراضی با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز خوجین خلخال)
مهسا صفری پور داریوش ناصریزمینه و هدف: مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع در سال های گذشته می تواند در برنامه ریزی و استفادة بهینه از منابع و کنترل و مهار تغییرات غیر اصولی در آینده گام مهمی باشد و از آنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می افتد، تکنولوژی سنجش از دور می تواند ابزاری ض چکیده کاملزمینه و هدف: مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع در سال های گذشته می تواند در برنامه ریزی و استفادة بهینه از منابع و کنترل و مهار تغییرات غیر اصولی در آینده گام مهمی باشد و از آنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می افتد، تکنولوژی سنجش از دور می تواند ابزاری ضروری و ارزش مند جهت پایش تغییرات باشد. هدف از تحقیق حاضر، پایش تغییرات پوشش اراضی در حوضه آبخیز خوجین خلخال در جنوب استان اردبیل با تکنیک سنجش از دور می باشد. روش بررسی: ابتدا تصاویر ماهواره لندست مربوط به تیر ماه سال های 1365، 1380 و 1395 تهیه و پس از تصحیح هندسی و ارتفاعی، طبقه بندی تصاویر به روش نظارت شده یا خوارزمیک حداکثر احتمال انجام پذیرفت. به منظور افزایش دقت طبقه بندی تصاویر نیز از شاخص NDVI، لایه مدل رقومی ارتفاعی و لایه شیب استفاده شد و دقت طبقه بندی نیز با شاخص کاپا و صحت کلی بررسی گردید. یافته ها: بر اساس نتایج در دوره اول (1380-1365) 36/22 درصد، در دوره دوم (1395-1380) 73/20 و در دوره آخر یعنی (1395-1365) 08/28 درصد از منطقه دچار تغییر کاربری شده است که در هر سه دوره، تبدیل کاربری مرتع به زراعت دیم بیش ترین تغییرات را دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان دهنده این امر است که علی رغم بالا بودن قدرت تصاویر لندست در تهیه نقشه کاربری اراضی، می توان با استفاده از شاخص ها و لایه های جانبی نظیر NDVI، ارتفاع و درصد شیب، قدرت تفکیک کاربری ها از یکدیگر را بهبود بخشید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - بررسی پویایی زمانی و مکانی پوشش اراضی تالاب پريشان با استفاده از مدل درخت تصمیم و پردازش تصاوير ماهواره¬اي
گل آفرین زارع بهرام ملک محمدی حمیدرضا جعفری احمدرضا یاوری احمد نوحه گرزمینه و هدف: تالابها به عنوان یکی از مهمترین انواع اکوسیستمهای جهان به شدت در حال تهدید میباشند. تالاب پریشان علاوه بر اینکه جزء مناطق حفاظتشده ایران قرار دارد بلکه به عنوان تالاب بینالمللی و نیز ذخیرهگاه زیستکره نیز شناخته شده است. درک روند تغییرات این تالاب می چکیده کاملزمینه و هدف: تالابها به عنوان یکی از مهمترین انواع اکوسیستمهای جهان به شدت در حال تهدید میباشند. تالاب پریشان علاوه بر اینکه جزء مناطق حفاظتشده ایران قرار دارد بلکه به عنوان تالاب بینالمللی و نیز ذخیرهگاه زیستکره نیز شناخته شده است. درک روند تغییرات این تالاب میتواند برای بهبود وضعیت آتی آن بسیار مفید باشد. از این رو هدف پژوهش حاضر پايش تغييرات پهنه آبی تالاب پريشان در بازه زمانی 30 ساله میباشد. روش بررسی: در راستای هدف تحقیق تصاوير ماهواره¬ لندست براي چهار دوره زماني 13۶۶، 1377، 13۸۶ و ۱۳۹۵ به همراه سایر دادههای مورد نیاز تهیه گرديد. با انجام پردازشهای مورد نیاز در نرم¬افزار ENVI 4.7، نقشه¬هاي پوشش اراضي تالاب پریشان با بهرهگیری از شاخص تفاضلي نرمال شده پوشش گياهي و شاخص تفاضلي نرمال شده آب در قالب روش درخت تصمیم در سه طبقه پهنه آبی، پوشش گیاهی و سایر اراضی استخراج شد. یافتهها: نتایج نشان داد که در بازه بلندمدت سیساله (۱۹۸۷ تا ۲۰۱۶) از مساحت ۱۹۶۳ هکتاری پهنه آبی تالاب پریشان تنها ۱۳ هکتار در انتهای بازه باقیمانده است. پایش تغییرات نشان میدهد که پهنه آبی تالاب پریشان نسبت به سال 1366 حدود 1950، نسب به سال 1377 حدود 3605 و نسب به سال 1386 حدود 2272 هکتار کاهش مساحت داشته است. بحث و نتیجهگیری: استفاده از دادههای ماهوارهای و تکنیکهای سنجش از راه دور به همراه مدل طبقهبندی درخت تصمیم حاکی از قابلیت روش مورد استفاده برای شناسایی و طبقهبندی پوشش اراضی در محدودههای تالابی که پوشش گیاهی و آب درهم تنیدهاند، میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - استفاده از تصاویر ماهوارهای و دادههای طیفی در برآورد مقدار کربن آلی خاک در جنگلهای زاگرس میانی در خوزستان
سعیده اسمی زاده احمد لندی حمید رضا متین فرزمینه و هدف: کربن آلی خاک (SOC) یکی از حیاتی ترین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک است که از تنزل و انهدام خاک جلوگیری به عمل می آورد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات مقدار SOC با استفاده از تکنیک سنجش از دور در مقایسه با روش های نمونه برداری مزرعه ای در جنگل های زاگرس میان چکیده کاملزمینه و هدف: کربن آلی خاک (SOC) یکی از حیاتی ترین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک است که از تنزل و انهدام خاک جلوگیری به عمل می آورد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات مقدار SOC با استفاده از تکنیک سنجش از دور در مقایسه با روش های نمونه برداری مزرعه ای در جنگل های زاگرس میانی در استان خوزستان ایران در طول 2 دهه گذشته است. روش بررسی: نمونه های خاک به منظور اندازه گیری مقدار SOC در آزمایشگاه به صورت تصادفی و از خاک سطحی (عمق cm 10-0) جمع آوری شد. آنالیز داده های دیجیتالی با استفاده از تصاویر به دست آمده از سنجنده های OLI ماهواره لندست 8 و ETM+ ماهواره لندست 7 در سال 2016 (سال نمونه برداری) به منظور تخمین سطوح ماده آلی سطحی خاک انجام یافت. هدف اصلی برقراری ارتباط میان کربن آلی خاک با نسبت های انعکاسی باندهای ماهواره لندست و شاخص های گیاهی و رطوبتی مانند NDVI، SAVI، BSCI، NDMI و NSMI بر اساس مقادیر SOC به دست آمده از نمونه های خاک مناطق جنگلی در کوه های زاگرس میانی بوده و بدین منظور این داده ها با روش های مختلف رگرسیون خطی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در بهترین مدل متناسب از روش رگرسیون گام به گام مقدار R2 برای ماهواره لندست 8 برابر با 435/0 و برای ماهواره لندست 7 برابر با 501/0 به دست آمد و بر اساس این نتایج، بررسی تغییرات کربن آلی در سال های قبل صورت گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده ارتباط معنی دار میان مواد آلی خاک و انعکاس های محدوده طیفی قرمز، مادون قرمز نزدیک و مادون قرمز کوتاه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - پایش تغییرات سی ساله پوشش اراضی با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قره سو، اردبیل)
فرشته نامدار شهلا محمودی اباذر اسمعلی عوری ابراهیم پذیرازمینه و هدف: مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع در سال های گذشته می تواند در برنامه ریزی جهت استفادة بهینه از آن و کنترل و مهار تغییرات غیر اصولی در آینده گام مهمی به شمار آید. از آنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می افتد، تکنولوژی سنجش از دور ابزاری ضروری چکیده کاملزمینه و هدف: مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع در سال های گذشته می تواند در برنامه ریزی جهت استفادة بهینه از آن و کنترل و مهار تغییرات غیر اصولی در آینده گام مهمی به شمار آید. از آنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می افتد، تکنولوژی سنجش از دور ابزاری ضروری و ارزشمند جهت پایش تغییرات می باشد. هدف از تحقیق حاضر، پایش تغییرات پوشش اراضی در حوضه آبخیز قره سو در استان اردبیل با تکنیک سنجش از دور است. روش بررسی: دراین تحقیق تغییرات پوشش اراضی طی سی سال از سال 1365 الی 1395 مورد پایش قرار گرفت.ابتدا تصاویر ماهواره لندست مربوط به ماه جولای سال های 1985، 2000 و 2015 تهیه و پس از تصحیح هندسی و ارتفاعی، طبقه بندی تصاویر به روش نظارت شده با متد حداکثر احتمال انجام پذیرفت. به منظور افزایش دقت طبقه بندی از شاخص NDVI، DEM و لایه شیب استفاده شد و دقت طبقه بندی با شاخص کاپا و صحت کلی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج در دوره اول (1380-1365) 43/20 درصد، در دوره دوم (1395-1380) 426/41 درصد و در سی سال (1395-1365) 99/27 درصد از منطقه دچار تغییر کاربری شده است که در هر سه دوره تغییرات کاربری زراعت دیم بیشترین مقدار را دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان دهنده این امر است که علیرغم بالا بودن قدرت تصاویر ماهواره لندست در تهیه نقشه کاربری اراضی، می توان با استفاده از شاخص ها و لایه های جانبی نظیر NDVI، ارتفاع و درصد شیب قدرت تفکیک کاربری ها از یکدیگر را بهبود بخشید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - اثرات احداث و بهره برداری سد مخزنی کرخه بر کاربری اراضی و کیفیت آب منطقه
شهلا کعب زاده جمال قدوسی رضا ارجمندی نعمت اله جعفرزاده حقیقی فردزمینه و هدف: از مهم ترین پیامدهای احداث سد، تغییر کاربری اراضی و تأثیر آن در تغییر کیفیت آب و بر هم خوردن تعادل اکوسیستم رودخانه ها در پایاب سدها است. در تحقیق حاضر رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و کیفیت آب رودخانه در پایاب سد کرخه به عنوان عامل اثر گذار در بر هم خوردن چکیده کاملزمینه و هدف: از مهم ترین پیامدهای احداث سد، تغییر کاربری اراضی و تأثیر آن در تغییر کیفیت آب و بر هم خوردن تعادل اکوسیستم رودخانه ها در پایاب سدها است. در تحقیق حاضر رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و کیفیت آب رودخانه در پایاب سد کرخه به عنوان عامل اثر گذار در بر هم خوردن تعادل اکوسیستم رودخانه کرخه تجزیه و تحلیل شده است.روش بررسی: روند تغییرات ادواری کاربری اراضی طی 5 دوره زمانی از سال های 1363 لغایت 1393 در منطقه با استفاده از تفسیر تصاویر ماهوارهای ادواری سنجنده لندست TM و ETM+ و تغییرات ادواری متناظر غلظت پارامترهای اندازه گیری شد و کیفیت آب رودخانه در پایاب سد کرخه بررسی شد.یافته ها: بعد از احداث سد، روند تغییرات کاربری اراضی تشدید شده و مقدار پارامترهای کیفیت آب افزایش یافته است. آزمون همبستگی بین تغییرات کاربری اراضی با پارامترهای کیفیت آب در بازه مورد مطالعه در پایاب سد نشان داد که همبستگی معنی دار آماری درسطح اطمینان 95درصد(05/0 =P) و 99درصد(01/0P= ) وجود دارد. رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و تغییرات کیفیت آب رودخانه با استفاده از مدل های رگرسیون چند متغییره بررسی شد و نتایج آن بیانگر امکان پذیری پیشبینی یا برآورد حد آستانه مساحت قابل تخصیص به انواع کاربری ها در پایاب سد های بزرگ بود. کاربری زراعت آبی بیشترین تغییر را پس از احداث سد داشت. مساحت تحت پوشش اراضی آبی در زمان اجرای تحقیق 76درصد بود.بحث و نتیجه گیری: در مطالعه حاضر مشخص شد که وسعت مجاز تخصیص اراضی به زارعت آبی در منطقه برابر با 46 درصد مساحت حوضه آبریز پایاب سد کرخه است از این رو افزایش کاربری زراعت آبی عامل اصلی کاهش کیفیت آب رودخانه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - استفاده از دادههای ماهواره Sentinel-2 و زمینی برای مساحی و تهیه نقشه پراکنش صنوبرکاریهای استان تهران
فاطمه احمدلو خسرو میرآخورلو محسن کلاگری آزاده صالحیزمینه و هدف: فقدان اطلاعات بهنگام، مستند و علمی از وضعیت موجود (سطح و پراکنش) صنوبرکاریهای استان تهران یکی از مشکلات اصلی مدیران بخش تولید چوب برای برنامهریزی و مدیریت تأمین چوب در استان و کشور است. تهیه نقشه و مشخص کردن محدودههای صنوبرکاری و پراکنش آنها در استان تهر چکیده کاملزمینه و هدف: فقدان اطلاعات بهنگام، مستند و علمی از وضعیت موجود (سطح و پراکنش) صنوبرکاریهای استان تهران یکی از مشکلات اصلی مدیران بخش تولید چوب برای برنامهریزی و مدیریت تأمین چوب در استان و کشور است. تهیه نقشه و مشخص کردن محدودههای صنوبرکاری و پراکنش آنها در استان تهران برای پایش و ارزیابی تغییرات سطح صنوبرکاری در دورههای کوتاهمدت از اهداف تحقیق حاضر میباشند.روش بررسی: پژوهش حاضر از فروردین 1397 تا اسفند 1398 بهمدت 2 سال در سطح کل استان تهران انجام شد. در این پژوهش از دادههای چند زمانه، از ابتدا تا انتهای دوره رویش صنوبر (نیمه دوم اسفند تا آذر) سال 2018 میلادی، حداقل 6 مقطع زمانی به فاصله 30 تا 40 روز، از دادههای ماهواره Sentinel-2 استفاده شد. سپس 355 عرصه صنوبرکاری با پراکنش یکنواخت در استان به عنوان نمونه تعلیمی جهت استفاده در طبقهکننده SVMبرداشت شد. پس از آزمون و کالیبره کردن مدل SVM بر اساس فنولوژی جنس صنوبر و نمونههای میدانی برداشت شده، نقشه پراکنش عرصههای صنوبرکاری استان استخراج گردید.یافتهها: نتایج نشان داد مساحت کل عرصههای صنوبرکاری استان تهران 1/511 هکتار میباشد که 04/0 درصد از کل مساحت استان را در برمیگیرد. یک درصد از کل محدودههای صنوبرکاریها جهت کنترل میدانی به صورت کاملاً تصادفی انتخاب و پس از کنترل میدانی، خطای کلی نقشه تهیه شده محاسبه گردید. در این تحقیق موقعیت دقیق مکانی و مساحت صنوبرکاریها با دقت قابل قبول (7/96 درصد) برآورد شد. بیشترین میزان سطح صنوبرکاریها در شهرستان دماوند (8/196 هکتار) و کمترین آن در ورامین (22/0 هکتار) بهدست آمد.بحث و نتیجهگیری: با استفاده از اطلاعات حاصل (نقشه پراکنش و مساحی صنوبرکاریهای استان) میتوان در مطالعات مربوط به برنامهریزی کشت و توسعه زراعت چوب برای حال و آینده استان اقدام نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - بررسی اثر تغییرات پوشش اراضی بر مراتع حوزه آبخیز قوری چای با تکنیک سنجش از دور
مرضیه علی خواه اصل داریوش ناصری الهام فروتن لیلا غیرتی آرانیزمینه و هدف: در حال حاضر، بیشتر تغییرات کاربری اراضی، بدون برنامه ریزی روشن و منطقی و توجه به اثرات زیست محیطی آنها صورت می گیرد و از آنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می افتد، بنابراین تکنولوژی سنجش از دور ابزاری ضروری و ارزشمند جهت پایش تغییرات می باشد. چکیده کاملزمینه و هدف: در حال حاضر، بیشتر تغییرات کاربری اراضی، بدون برنامه ریزی روشن و منطقی و توجه به اثرات زیست محیطی آنها صورت می گیرد و از آنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می افتد، بنابراین تکنولوژی سنجش از دور ابزاری ضروری و ارزشمند جهت پایش تغییرات می باشد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر تغییرات پوشش اراضی بر مراتع حوزه آبخیز قوری چای در شمال استان اردبیل با تکنیک سنجش از دور می باشد.روش بررسی: ابتدا تصاویر ماهواره لندست مربوط به خرداد ماه سال های 1366 ، 1380 و 1394 تهیه و پس از پیش پردازش تصاویر، طبقه بندی تصاویر به روش نظارت شده با الگوریتم حداکثر احتمال انجام پذیرفت. سپس، تصاویر هر سال در چهار طبقه کشت دیم، مرتع، اراضی مسکونی (روستا) و اراضی بایر طبقه بندی شد. به منظور افزایش دقت طبقه بندی تصاویر نیز از رقومی سازی دستی، شاخص NDVI و لایه شیب استفاده شد و دقت طبقه بندی نیز با شاخص کاپا و صحت کلی بررسی شد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در طی دوره زمانی مورد بررسی 5885 هکتار (7/49%) از سطح حوزه دچار تغییر کاربری شده است که بیشترین تغییر مربوط به کاهش شدید مراتع حوزه به میزان 2540 هکتار (4/21%) بر اثر تبدیل به اراضی کشت دیم و بایر می باشد.بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، استفاده از اطلاعات تکمیلی از جمله اطلاعات شیب و شاخص NDVI در کنار پردازش تصاویر ماهواره ای به روش نظارت شده برای تهیه نقشه های کاربری اراضی، موجب افزایش دقت طبقه بندی تصاویر می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - برآورد سطح پوشش گیاهی و زمین های زارعی شهرستان بابلسر از طریق تصاویر ماهواره ای سنتینل2 با استفاده از شاخصNDVI
محمدرضا یوسفی روشن حمید عمونیازمینه و هدف: پایش کمی و کیفی پوشش های گیاهی از کاربردهای اصلی دانش سنجش از دور می باشد. برآورد سطح پوشش گیاهی و زمین های زارعی به روش سنتی زمان بر است. سنجش از دور به جهت ارائه اطلاعات به روز، پوشش های تکراری، سنجش در محدوده های طیفی متفاوت، سنجش کمی و رقومی پدیده های س چکیده کاملزمینه و هدف: پایش کمی و کیفی پوشش های گیاهی از کاربردهای اصلی دانش سنجش از دور می باشد. برآورد سطح پوشش گیاهی و زمین های زارعی به روش سنتی زمان بر است. سنجش از دور به جهت ارائه اطلاعات به روز، پوشش های تکراری، سنجش در محدوده های طیفی متفاوت، سنجش کمی و رقومی پدیده های سطح زمین، از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف برآورد سطح پوشش گیاهی و زمین های زارعی شهرستان بابلسر از طریق تصاویر ماهواره ای سنتینل2 با استفاده از شاخص NDVI انجام گرفته است. روش بررسی: روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی مبتنی بر داده های تصاویر ماهواره ای سنتینل2 سال2019 است. این تصاویر از طریق سایت USGS استخراج شده اند. تصاویر بعد از استخراج در سامانه های نرم افزاری سنجش از دوری و سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد پردازش قرار گرفته و نتایج مورد نیاز استخراج شده اند. یافته ها: بعد از دریافت تصاویر ماهواره ای سنتینل2، باندهای 2، 3، 4، 8 که دارای قدرت تفکیک مکانی10متری و بعد از انجام پیش پردازش و تصحیحات اتمسفریک، براساس زبان برنامه نویسی IDL، با استفاده از شاخص NDVI، ROI سنتینل2 بدست آمد، سپس خروجی Threshold بین حداکثر 1 تا حداقل 5/0 محاسبه و با یک خروجی Shape file در ENVI و نرم افزار Arc Map مساحت پوشش گیاهی و سطح زیرکشت زمین های زارعی شهرستان بابلسر در تاریخ اخذ تصاویر ماهواره ای محاسبه و نتیجه گیری انجام شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که سطح زیرکشت زمین های زارعی و پوشش گیاهی شهرستان بابلسر بیش از 52 درصد برآورد شده است. دقت کلی 95 درصد و ضریب کاپای 89 درصد با ارزیابی خروجی شاخص NDVI نشان داد می توان از تصاویر سنتیل 2 برای استخراج پوشش گیاهی و زمین های زراعی استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - بررسی قابلیت داده های ماهواره ای در تهیه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی پناهگاه حیات وحش موته)
وحید راهداری علیرضا سفیانیان سید جمال الدین خواجه الدین سعیده ملکی نجف آبادیفناوری دورسنجی و بهرهگیری از دادههای ماهوارهای از ابزارهای موثر در زمینه مطالعات علوم مرتع و پوشش گیاهی است. یکی از کاربردهای داده های ماهواره تهیه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی می باشد. در این مطالعه جهت تهیه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش موته از تصویر ماهو چکیده کاملفناوری دورسنجی و بهرهگیری از دادههای ماهوارهای از ابزارهای موثر در زمینه مطالعات علوم مرتع و پوشش گیاهی است. یکی از کاربردهای داده های ماهواره تهیه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی می باشد. در این مطالعه جهت تهیه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش موته از تصویر ماهواره IRS-P6، سنجنده LISS III در خرداد سال 1385 استفاده گردید. ابتدا تصحیحات مورد نیاز بر روی تصاویر اعمال شد. به منظور ایجاد همبستگی بین درصد تاج پوشش گیاهی و داده های ماهواره، داده های 290 پلات با پراکنش مناسب در منطقه برداشت شد. شاخص های گیاهی از تصویر ماهواره ای تهیه شد و با انجام آنالیز رگرسیون ساده خطی میزان همبستگی بین شاخص های گیاهی و داده های میدانی محاسبه گردید و برای هر شاخص مدل پوشش گیاهی به دست آمد و نقشه درصد تاج پوشش گیاهی تهیه شد. نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان داد که شاخص گیاهی SAVI دارای بیشترین همبستگی با تاج پوشش گیاهی معادل 78/0 بود و جهت تهیه نقشه درصد پوشش گیاهی انتخاب گردید. با استفاده از مدل تهیه شده از شاخص SAVI نقشه درصد تاج پوشش گیاهی در چهار طبقه 10%<، 20%-10، 40%-20 و بیشتر از 40% تهیه شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشتر قسمت های منطقه توسط پوشش کمتر از 10% و 20%-10 پوشیده شده است. شاخص SAVI با اعمال ضریب خاک، اثر بازتابش خاک پس زمینه را کم می کند. در این مطالعه شاخص های گیاهی NDVI، TSAVI1 و RVI نیز دارای ضرائب همبستگی بالایی (78/0، 77/0 و 76/0) بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - برآورد ماکزیمم دمای هوا با استفاده از تصاویر ماهواره نوا - مطالعه موردی حوزه آبریز دریاچه ارومیه
علی رحیمی خوب مهدی کوچک زاده فرود شریفی جمال محمد ولی سامانی سید محمودرضا بهبهانیدمای هوا یکی از پارامتر های مهم اقلیمی است که در ایستگاه های هواشناسی اندازه گیری می شود و بعلت نقطه ای بودن ایستگاه ها، داده های آنها کاربرد زیادی در مطالعات منطقه ای ندارد. بنابراین لازم است که این داده ها به داده های منطقه ای تبدیل شوند. دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیا چکیده کاملدمای هوا یکی از پارامتر های مهم اقلیمی است که در ایستگاه های هواشناسی اندازه گیری می شود و بعلت نقطه ای بودن ایستگاه ها، داده های آنها کاربرد زیادی در مطالعات منطقه ای ندارد. بنابراین لازم است که این داده ها به داده های منطقه ای تبدیل شوند. دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی بیشترین همبستگی را با دمای هوا دارند و بوسیله تصاویر ماهواره ای که ساختار داده های آن مکانی و پیوسته است، برآورد می گردند. از اینرو برای تعیین دمای هوا بصورت منطقه ای از مدل های همبستگی که متغیرهای ورودی آن دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی است استفاده می شود. در این بررسی 3 مدل همبستگی ساده خطی، چند متغیره خطی و غیر خطی برای برآورد دمای ماکزیمم روزانه مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. در مدل های همبستگی چند متغیره به غیر از متغیر های فوق، مشخصه های جغرافیایی مانند عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و روز ازسال نیز به عنوان ورودی های مدل مورد استفاده قرار گرفت و دمای سطح زمین و شاخص تفاضل پوشش گیاهی نرمال شده(NDVI) بکمک تصاویر ماهواره نوا برآورد گردید. بررسی نتایج نشان داد که مدل همبستگی چند متغیره غیر خطی بیشترین دقت را دارد که در آن جذر میانگین مربع خطا(RMSE) و میانگین قدر مطلق خطا(MAE) بترتیب 57/1 و 3/1 درجه سانتیگراد برآورد گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - تهیه نقشه کاربری و پوشش اراضی با استفاده از دادههای ماهوارهای و سامانههای اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی پناهگاه حیات وحش موته)
وحید راهداری علیرضا سفیانیان سعیده ملکی سید جمال الدین خواجه الدین میثم راهداریزمینه و هدف : امروزه یکی از روش های تهیه نقشه به روز کاربری و پوشش اراضی استفاده از داده های ماهواره ای و تکنیک های GIS می باشد. مشخص کردن موقعیت هر کاربری و پوشش اراضی در کنار یکدیگر کمک شایانی به مدیریت سرزمین می کند. روش تحقیق: در این مطالعه به منظور تهیه نقشه به روز چکیده کاملزمینه و هدف : امروزه یکی از روش های تهیه نقشه به روز کاربری و پوشش اراضی استفاده از داده های ماهواره ای و تکنیک های GIS می باشد. مشخص کردن موقعیت هر کاربری و پوشش اراضی در کنار یکدیگر کمک شایانی به مدیریت سرزمین می کند. روش تحقیق: در این مطالعه به منظور تهیه نقشه به روزکاربری و پوشش اراضی پناهگاه حیات وحش موته از تصویر ماهواره IRS-P6، سنجنده LISS III که به صورت برنامه ریزی شده همزمان با نمونه برداری های میدانی در خرداد 1387 برداشت شده بود، استفاده گردید. پس از تهیه داده ماهوارهای، ابتدا تصحیح هندسی با میانگین خطای مربعات 65/0 بر روی تصویر اعمال گردید. در مرحله بعد با توجه به کوهستانی بودن منطقه تصحیح توپوگرافی بر روی تصویر انجام شد. در نهایت نقشه کاربری و پوشش اراضی با استفاده از روش طبقه بندی ترکیبی تهیه گردید. در این مطالعه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی با استفاده از شاخص گیاهی SAVI و نمونه برداری های میدانی بدست آمد. نقشه هر کاربری و پوشش منطقه با اعمال پردازش های گوناگون بر روی تصویر تهیه گردید. در انتها با استفاده از روش های GIS تمامی لایه های اطلاعاتی با یکدیگر ترکیب و نقشه کاربری و پوشش اراضی منطقه تهیه شد. دقت نقشه تولیدی محاسبه گردید و ضریب کاپا معادل92/0 و صحت کلی94% بدست آمد که دقت مناسب نقشه تولیدی را نشان می داد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که پوشش گیاهی با درصد تاج کمتر از 10 درصد، وسیع ترین پوشش این منطقه با مساحت 81690 هکتار می باشد. همچنین سطح کاربری معدن و مسکونی در پناهگاه حیات وحش موته به ترتیب 828 و 249 هکتار است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که روش طبقه بندی ترکیبی برای تهیه نقشه دقیق کاربری و پوشش اراضی خصوصاً زمانی که به علت تشابه بازتابش کاربری های مختلف، امکان بکارگیری روش های متداول طبقه بندی تصاویر ماهواره ای وجود ندارد، از قابلیت بالایی برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - ارزیابی روند تغییرات پوشش اراضی حوزه آب خیز کفتاره با استفاده از روش سنجش از دور
مرضیه علی خواه اصل داریوش ناصریزمینه و هدف: آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی، از جمله ابزارهای موثر برای مدیریت منابع طبیعی و ارزیابی تغییرات اکوسیستم به شمار می آید. هدف از انجام این پژوهش، پایش تغییرات پوشش اراضی با استفاده از تصاویر دور سنجی و GIS در حوزه آب خیز کفتاره استان اردبیل می باشد. روش بررسی چکیده کاملزمینه و هدف: آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی، از جمله ابزارهای موثر برای مدیریت منابع طبیعی و ارزیابی تغییرات اکوسیستم به شمار می آید. هدف از انجام این پژوهش، پایش تغییرات پوشش اراضی با استفاده از تصاویر دور سنجی و GIS در حوزه آب خیز کفتاره استان اردبیل می باشد. روش بررسی: در این تحقیق، تصاویر ماهواره ای لندست 5 سنجنده TM سال های 1366 و 1377 و نیز لندست 8 سنجنده OLI TIRS سال 1393 مورد پردازش و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بدین منظور، بعد از انجام تصحیحات اتمسفریک و هندسی، طبقه بندی تصاویر به روش نظارت شده با الگوریتم حداکثر احتمال انجام پذیرفت. سپس، تصاویر هر سال در چهار طبقه کشت دیم، مرتع، کشت آبی، باغ و اراضی بایر طبقه بندی شد. از طرفی برای تفکیک بهتر اراضی مرتعی از بایر، از شاخص NDVI و برای تفکیک بهتر اراضی مرتعی از کشت دیم، از لایه شیب استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که در طول دوره 1393-1366، 91/68 درصد از منطقه تغییری نداشته است و 68/1970 هکتار از اراضی مرتعی تخریب و به اراضی بایر، کشت دیم وکشت آبی و باغ تبدیل شده است. هم چنین اراضی کشت دیم به میزان 26 درصد (20/1808 هکتار)، کشت آبی و باغ به میزان 97/6 درصد (54/43 هکتار) و اراضی بایر به میزان 99/33 درصد (78/100 هکتار) نسبت به سطح اولیه خود در منطقه، توسعه یافته است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، استفاده از اطلاعات تکمیلی از جمله اطلاعات شیب و شاخص NDVI منطقه در کنار پردازش تصاویر ماهواره ای به روش نظارت شده برای تهیه نقشه های پوشش اراضی، موجب افزایش دقت طبقه بندی تصاویر می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - تعیین روش بهینه طبقه بندی و نقشه سازی کاربری/ پوشش اراضی با مقایسه الگوریتم های شبکه عصبی مصنوعی وماشین بردار پشتیبان با استفاده از داده های ماهواره ای (مطالعه موردی: تالاب بین المللی هامون)
امیرهوشنگ احسانی مجتبی شاکریاریزمینه و هدف: طبقه بندی تصاویر یکی از روش های مهم درتفسیرتصاویر ماهواره ای است که کاربرد زیادی در بررسی تغییرات زمین دارد. در این میان داده های ماهواره ای به دلیل ارایه اطلاعات به روز، ارزان بودن و تنوع اشکال بهترین وسیله برای آشکارسازی و ارزیابی تغییرات شناخته شده است. چکیده کاملزمینه و هدف: طبقه بندی تصاویر یکی از روش های مهم درتفسیرتصاویر ماهواره ای است که کاربرد زیادی در بررسی تغییرات زمین دارد. در این میان داده های ماهواره ای به دلیل ارایه اطلاعات به روز، ارزان بودن و تنوع اشکال بهترین وسیله برای آشکارسازی و ارزیابی تغییرات شناخته شده است. از طرفی دیگر در سال های اخیر روش های شبکه های عصبی مصنوعی به طور وسیع و گسترده جهت طبقه بندی داده های ماهواره ای استفاده می شود. هدف از این پژوهش مقایسه سه روش مختلف جهت طبقه بندی پوشش اراضی با استفاده از تصویر سنجده OLI سال 2014 طی یک دوره 26 ساله می باشد. روش بررسی: در این مقاله تصویر سنجنده OLI (1393) از لحاظ هندسی و اتمسفری در نرم افزار ENVI تصحیح شد. سپس جهت طبقه بندی تصویر به سه روش شبکه های عصبی مصنوعی آرتمپ فازی، شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه و روش ماشین بردار پشتیبان با استفاده از نرم افزار IDRIS Selva، نقشه پوشش اراضی به پنج کلاس آب، پوشش گیاهی، نیزار، اراضی بایر و اراضی شور طبقه بندی گردید. در نهایت به منظور ارزیابی صحت با استفاده از صحت کاربر، صحت تولید کننده، صحت کلی، ضریب کاپا و ماتریس خطا، نقشه ایجاد شده با نقشه واقعیت زمینی ایجاد شده توسط GPS و تصاویر گوگل ارث و بازدیدهای صحرایی مورد مقایسه قرار گرفت. بحث و نتیجهگیری: نتایج نشان دادند که روش آرتمپ فازی بیش ترین میزان دقت را با صحت کل 94.68 و ضریب کاپای91/. نسبت به دو روش شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه با صحت کل 92.99 و ضریب کاپای 89/. و ماشین بردار پشتیبان با صحت کل 90.93و ضریب کاپای 85/. در طبقه بندی داده های ماهواره ای دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - Impulsive Control of Attitude Satellite With Quaternion Parameters
M. R. Niknam N. Abdi SobouhiThis article uses impulsive control along with quaternion parameters instead of Euler angles in kinematics equations of satellite. ‎The quaternion parameters are applied to overcome singularity problem in the numerical solution. ‎It is assumed that the satellite چکیده کاملThis article uses impulsive control along with quaternion parameters instead of Euler angles in kinematics equations of satellite. ‎The quaternion parameters are applied to overcome singularity problem in the numerical solution. ‎It is assumed that the satellite is subjected to deterministic external perturbations. ‎At first, ‎the chaotic behavior of system is investigated when there is no control on the system. ‎Then, ‎impulsive control is used to stabilize the satellite attitude around the equilibrium point of origin. ‎Finally, ‎simulation results are given to visualize the effectiveness and feasibility of the proposed ‎method. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - پایش تغییرات آب و پوشش گیاهی سطح دریاچه زریوار با استفاده از تصاویر ماهوارهای چند زمانه
داود حیدری زهرا عزیزی سعید بهزادیزمینه و هدف: پایش تغییرات پهنههای آبی از جمله موارد حایز اهمیت در مدیریت آنهاست. دریاچه زریوار به سبب شرایط اکوسیستمی ویژه طی سالهای اخیر با پیچیدگیهای اقلیمی رخ داده دستخوش تغییرات بسزایی شده است. روش بررسی: در این تحقیق تغییرات ایجاد شده در سطح پهنه آبی دریاچه ب چکیده کاملزمینه و هدف: پایش تغییرات پهنههای آبی از جمله موارد حایز اهمیت در مدیریت آنهاست. دریاچه زریوار به سبب شرایط اکوسیستمی ویژه طی سالهای اخیر با پیچیدگیهای اقلیمی رخ داده دستخوش تغییرات بسزایی شده است. روش بررسی: در این تحقیق تغییرات ایجاد شده در سطح پهنه آبی دریاچه با تکنیک های سنجش از دور مورد پایش و ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا تصاویر چندطیفی ماهواره لندست مربوط به سالهای 1985 تا 2015 از منطقه مورد نظر اخذ شده و پس از انجام پردازشهای رادیومتریک، اعمال طبقه بندی و استخراج شاخصهای گیاهی سطوح آبی دریاچه از پوشش گیاهی و خاک تفکیک شد. یافته ها: نتایج نشان داد در بازه 30 ساله برررسی دریاچه زریوار تغییر سطح آبی اختلاف بارزی ندارد و آغاز تا پایان دوره بررسی 5/2 درصد افزایش سطح در پهنه آبی مشاهده شده است. بحث و نتیجه گیری:بالاآمدن کف دریاچه در اثر رسوبات و از بین بردن نیزارهای حاشیه دریاچه موجب شده است که مساحت پهنه آبی دریاچه علی رغم کاهش حجم آن تغییر بارزی را نشان ندهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - شناخت و بررسی عوامل موثر بر پدیده گرد و غبار در غرب ایران
سیاوش طائی سمیرمی حمید رضا مرادی مرتضی خداقلی مریم احمدی آخورمهگرد و غبار یکی از پدیده های مخرب اقلیمی است که سالانه خسارات فراوانی را به محیط زیست، جاده ها، ساختمان ها و هوای شهرها وارد می نماید. استان های غربی از مکان های مساعد برای رخداد مکرر پدیده‍ی گرد و غبار در کشور ایران محسوب می شود. برای انجام این تحقیق از داده های دی چکیده کاملگرد و غبار یکی از پدیده های مخرب اقلیمی است که سالانه خسارات فراوانی را به محیط زیست، جاده ها، ساختمان ها و هوای شهرها وارد می نماید. استان های غربی از مکان های مساعد برای رخداد مکرر پدیده‍ی گرد و غبار در کشور ایران محسوب می شود. برای انجام این تحقیق از داده های دید افقی و گزارش پدیدهی گرد و غبار ایستگاه های مختلف هواشناسی استان های غربی استفاده گردید. بعد از مشخص شدن روزهای همراه با غبار و طبقه بندی آنها، اقدام به استخراج نقشه های سطوح مختلف از مرکز بین المللی هواشناسی NOAA شد. در نهایت نقشه ها و داده های غبار سطح منطقه آنالیز گردید. نتایج نشان داد که کاهش شدید رطوبت خاک بر اثر کاهش شدید بارش در دههی گذشته به ویژه در شمال خاورمیانه که منطقهی تغذیه رودهای بزرگ بین النهرین می باشد و نیز افزایش فرکانس عبور امواج کوتاه و سریع با مولفهی باد مداری قوی از دلایل اصلی وقوع توفان های منطقه هستند. به نظر می رسد تقویت پر فشار جنب حاره ای روی عربستان و همزمان گسترش و باز شدن خطوط 588 دکامتر باعث افزایش سرعت امواج کوتاه سطوح میانی و کاهش فرارفت رطوبتی از سطوح بالای عرض های جنوبی به منطقه مورد مطالعه می گردد. این سازوکار همچنین سبب کاهش عمق فرود مدیترانه ای و نیز باعث تشدید شرایط باد مداری و تضعیف جریانات نصف النهاری شده است. همچنین با ضعیف شدن فرود مدیترانه ای و جا بجایی آن به سمت عرض های بالاتر و بالا آمدن مرکز پرارتفاع جنب حاره می تواند دلیل دیگری بر جابجایی منشا غبار به سمت شمال باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - بررسی روند تغییرات زمانی- مکانی تالابهای بینالنهرین و عوامل مؤثر بر آن
امیرحسین حلبیان مهران شبانکاریقرن 21 چالش های زیادی را در پیش رو دارد که مقوله های محیط زیستی چون تخریب جنگل ها و تالاب ها و پیامدهای آن(سیل، خشک سالی و گرد و غبارها) از مهم ترین این چالش ها بشمار می آیند. تالاب های بین النهرین به عنوان بزرگ ترین اکوسیستم آبی خاورمیانه، به صورت حوضه ی اگزورئیک در جن چکیده کاملقرن 21 چالش های زیادی را در پیش رو دارد که مقوله های محیط زیستی چون تخریب جنگل ها و تالاب ها و پیامدهای آن(سیل، خشک سالی و گرد و غبارها) از مهم ترین این چالش ها بشمار می آیند. تالاب های بین النهرین به عنوان بزرگ ترین اکوسیستم آبی خاورمیانه، به صورت حوضه ی اگزورئیک در جنوب عراق و بخش کوچکی از جنوب غربی ایران قرار گرفته اند. این تالاب ها به دلیل وسعت زیاد، پایداری رطوبتی و هم جواری با رودخانه های دایمی، یکی از پویاترین زیست بوم های آب شیرین جهان را در مقیاس محّلی- منطقه ای بوجود آورده اند. این زیست بومها با توانمندی های هیدرواقلیمی- اکولوژیکی بسیار ارزش مند، نقش و جایگاه بسیار مهمی در پالایش محیطی و حیات اقتصادی منطقه دارند. تغییرات کمی و کیفی ناشی از فرآیندهای نامطلوب انسانی- طبیعی در دهه های اخیر تأثیرات مهمی بر ساختار و کارکرد این مجموعه گذاشته است و نقش تالاب ها را از تثبیت ریزگردها و پالایش محیطی به خاستگاه و کانون گرد و غبار منطقه ای تغییر داده است. این پژوهش با روش آماری، تحلیلی- اسنادی،روند فروسایی و ناپایداری تالاب های بین النهرین را به عنوان یکی از علل افزایش گرد و غبار در ایران زمین مورد بررسی قرار می دهد. نتایج نشان داد که تالاب ها تغییرات تدریجی و ناگهانی متعددی را تجربه کرده اند. مهم ترین عوامل مؤثر بر این تغییرات عبارتند از: تغییرات هیدرواقلیمی، توسعه امور زیربنایی(سدسازی، زهکشی و ....)تهدیدهای محیطی(تنش های سیاسی و نظامی، خشک سالی و .....) و انواع آلاینده های انسانی(کشاورزی، صنعتی، خانگی) که در مدیریت و برنامه ریزی هیدروپلیتیک محلی- منطقه ای، جهت بهسازی و پایداری محیطی تالاب ها و بالطبع کاهش رخداد پدیده گرد و غبار باید لحاظ شوند. این پژوهش نشان داد که تصاویر ماهواره ای توانایی آشکارسازی و توصیف تغییرات زمانی- مکانی تالاب های بین النهرین را دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - مکانیابی خودکار کاروانسراها در تصاویر ماهوارهای با بهرهگیری از تکنیکهای پردازش تصویر مبتنی بر یادگیری عمیق
محمدحسین سالاری محمدامین شایگان فرناز فرجیعلیرغم افزایش روزافزون استفاده از یادگیری عمیق در پردازش تصاویر، لیکن استفاده از این تکنولوژی در زمینههای مرتبط با میراثفرهنگی، به دلیل مشکلاتی همانند نبود پایگاهدادههای مناسب، هزینهبر بودن ایجاد پایگاهدادهی جدید، پیچیدگی کار با شبکههای عصبی عمیق، نیاز به من چکیده کاملعلیرغم افزایش روزافزون استفاده از یادگیری عمیق در پردازش تصاویر، لیکن استفاده از این تکنولوژی در زمینههای مرتبط با میراثفرهنگی، به دلیل مشکلاتی همانند نبود پایگاهدادههای مناسب، هزینهبر بودن ایجاد پایگاهدادهی جدید، پیچیدگی کار با شبکههای عصبی عمیق، نیاز به منابع سختافزاری گرانقیمت و ...، بسیار محدود مانده است. در این مقاله با استفاده از تکنیکهای پردازش تصویر مبتنی بر یادگیری عمیق، روشی برای مکانیابی خودکار کاروانسراها در تصاویر ماهواره¬ای معرفی شده است. بدین منظور یک پایگاهداده از تصاویر ماهوارهای ۲۰۳ کاروانسرای ایران ایجاد و سپس با استفاده از تکنیک یادگیری انتقالی، الگوریتم یافتن شی YOLOv5 برای مکانیابی کاروانسراها بر روی پایگاهداده فوق، آموزش داده شده است. برای بررسی کارائی این شبکه، ۲۵ تصویر جدید با ابعاد ۵/۲×۵/۲ کیلومتر مربع از محیط اطراف برخی از کاروانسراها انتخاب و با استفاده از تکنیک پنجره لغزان و وزنهای آموزش داده شده در گام پیشین، عملیات تشخیص کاروانسراها بر روی این تصاویر انجام گرفت. به منظور کاهش میزان تشخیصهای اشتباه، مکانهایی که به اشتباه تشخیص داده شده بودند، به عنوان داده جدید به پایگاهداده افزوده شد و الگوریتم YOLOv5 مجدداً آموزش داده شد. دقت نهایی الگوریتم پیشنهادی در یافتن محل کاروانسرا برابر mAP_0.5 ۴۳/۹۱% بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - بررسی فقهی و حقوقی کاربردهای تصویربرداری ماهوارهای در توسعه پایدار جغرافیایی با تأکید بر موضوع مسئولیت حقوقی
سیمین اسدزاده طالعی سپیده بوذری مریم شعبانیسنجش از دور فرایندی است که میتوان از راه دور اطلاعاتی را از طریق ماهوارههای ارسال شده به فضا استخراج کرد.طراحان نقشه با اطلاعات به دست آمده میتوانند نقشههایی تهیه کنند و این نقشهها مبنای برنامهریزی برای توسعه پایداردر مناطق جغرافیایی قرار میگیرد.ولی گاهی این اطلاع چکیده کاملسنجش از دور فرایندی است که میتوان از راه دور اطلاعاتی را از طریق ماهوارههای ارسال شده به فضا استخراج کرد.طراحان نقشه با اطلاعات به دست آمده میتوانند نقشههایی تهیه کنند و این نقشهها مبنای برنامهریزی برای توسعه پایداردر مناطق جغرافیایی قرار میگیرد.ولی گاهی این اطلاعات غلط بوده یا به دلیل اهمال و سهلانگاری و گاهی عمدی و آگاهانه ممکن است در ورود اطلاعات، اشتباه وارد شده و افراد مصرف کننده را دچار حادثه و ضرر بسیاری کند.هدف این مقاله بررسی مبنای فقهی و حقوقی مسئولیت این طراحان و افراد درگیر در این حوزه است. با توجه به این مسئله سؤال اصلی مقاله حاضر این است که آیا مبانی موجود در قانون داخلی و منابع فقهی جوابگوی دعاوی طرح شده است یا خیر؟روش این مقاله توصیفی تحلیلی است.فرضیهای را که مقاله برای پاسخگویی به سؤال اصلی درصدد بررسی آن است این است که به نظر میرسد با توجه به چند مرحلهای بودن استخراج اطلاعات در سنجش از دور و وجودروابط مختلف در این فرایند نمیتوان قائل به مبنایی واحد در روابط مختلف این حوزه شد.لذا با قبول چند مبنایی از متضرر به نحو احسن حمایت میشود. نتایج مقاله نشان میدهد که تصویربرداری ماهوارهای در توسعه پایدار جغرافیایی به ویژه درحوزه حفاظت از محیط زیست ابزاری بسیار کارآمد است؛اما اطلاعات حاصل از این منبع در صورت غیردقیق بودن وتجزیه و تحلیل ناقص مبنای طرحها و اقدامات مخرب برای توسعه پایدار میشوند که این بعد از موضوع ضرورت مسئولیت حقوقی و بررسی فقهی و حقوقی کاربردهای تصویربرداری ماهوارهای درتوسعه پایدارجغرافیایی رابرجسته مینماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - آﺷﮑﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮی و ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﯽ در اﻓﻖ 2025 ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل اتوماتای سلولی CA (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: شمال شهر اصفهان)
اعظم خدادادی رحیم سرور مجید ولی شریعت پناهیچکیده ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺎ در آن زﻧﺪﮔﻲ میکنیم، ﺟﻬﺎن ﺷﻬﺮی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن، دوری از ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از رواﺑﻂ ﻧﺎﻣﻮزون انسانها و ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﺸﺄت میگیرد. روش متنوعیهای ﺑﺮای ﻣﺪل ﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ و ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ چکیده کاملچکیده ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺎ در آن زﻧﺪﮔﻲ میکنیم، ﺟﻬﺎن ﺷﻬﺮی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن، دوری از ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از رواﺑﻂ ﻧﺎﻣﻮزون انسانها و ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﺸﺄت میگیرد. روش متنوعیهای ﺑﺮای ﻣﺪل ﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ و ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ آنها میتوان ﺑﻪ ﻣﺪل CA ﻣﺎرﻛﻮف اﺷﺎره ﻛﺮد. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺻﺪد اﺳﺖ اﻟﮕﻮی روش ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﺮای ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزی دﯾﻨﺎﻣﯿﮏ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮی، ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ازﺳـﻨﺠﺶ از دور، GIS و ﻣـﺪل سلولهای ﺧﻮدﮐﺎر ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﯾﺪ.در اﻳـﻦ پژوهش، شمال ﺷـﻬﺮ اﺻـﻔﻬﺎن و حدودتقریبی اراﺿـﻲ اﻃﺮاف آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهای ﺳـﺎل 1991 و ﺳـﺎل 2001 وسال 2017 ﺑﺮای ﺗﻬﻴﻪ نقشههای ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. این پژوهش ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ ﻛـﻪ در پیشبینی ده سال آینده در ابتدا تصویر طبقهبندی شده سال 1991 و بعد تصویر طبقهبندی شده سال 2001 به مدل معرفی گردید که از این طریق ماتریس تبدیلات به دست آمد، برای پیشبینی سال 2025، که بعد از این مرحله، تصویر سال 2017 را همراه با ماتریس تبدیلات به دست آمده از دوره قبل و لایههای محدودیت رشد به مدل معرفی گردید و پیشبینی سال 2025 به دست آمد نشان میدهد از ﻣﺪل زنجیرهای CA ﻣﺎرﻛﻮف و ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺮای ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ در ده ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ، اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﻄـﻮر ﺗﻠﻔﻴﻘـﻲ CA-Markov ﻧﺎﻣﻴﺪه میشود. ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺪل ﻣﺎرﻛﻮف ﻧﻴﺰ از روش دقت کلی و ضریب کاپا ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ، مدل CA-MARKOV دارای شاخص کاپای 13/88 میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - ارزیابی تولید خربزه وحشی (Cucumi melo L.) و تهیه نقشه پراکنش آن در مزارع سویای استان گلستان
سیما سهرابی علی قنبری محمدحسن راشد محصل جاوید قرخلو ناصر باقرانی -
دسترسی آزاد مقاله
62 - ارائه روش سختافزاری کاهش خطا در ادوات الکترونیکی نانوماهوارههای کوانتومی
مژده مهدوی محمدامین امیری وحید سادات پورامروزه، فناوری فضایی به عنوان یکی از زمینه های رقابتی در بین کشورها شناخته می شود و دستاوردهای مختلف فناوری فضایی، مبنای دقیقی برای مقایسه کشورها ازنظر توسعه صنعتی محسوب می گردد. درآینده نزدیک، نانوماهواره ها به گرایش اصلی توسعه شاخه مانیتورینگ منطقه ای زمین و موقعیت یا چکیده کاملامروزه، فناوری فضایی به عنوان یکی از زمینه های رقابتی در بین کشورها شناخته می شود و دستاوردهای مختلف فناوری فضایی، مبنای دقیقی برای مقایسه کشورها ازنظر توسعه صنعتی محسوب می گردد. درآینده نزدیک، نانوماهواره ها به گرایش اصلی توسعه شاخه مانیتورینگ منطقه ای زمین و موقعیت یابی تبدیل خواهندشد. گردش مالی که ساخت یک ماهواره بخود اختصاص می دهد میلیونها دلار می باشد بنابراین بخش قابل توجهی از سرمایه گذاری هر کشور در بخش هوافضا بوده و در صورت عدم موفقیت، هزینه زیادی به سازنده تحمیل میشود. به همین دلیل قبل از پرتاب ماهواره، ملاحظاتی صورت می گیرد تا ماهواره ها بتوانند عملیات محوله را بدون کوچکترین خطا انجام دهند. تاکنون استفاده از مدارات میکروالکترونیک بدلیل مزایایی که دارند، از جمله در دسترس بودن و قابلیت پیکربندی مجدد، در کاربردهای فضایی رایج بود، اما این قطعات نسبت به محیط تشعشعات آسیبپذیر هستند. از طرفی دیگر، بدلیل تحولات سریع الکترونیک به سمت فناوری نانو و برتریهایی که مدارات نانو الکترونیک دارند، در آیندهای نه چندان دور، قطعات نانوالکترونیک جایگزین مناسبی در کاربردهای فضایی خواهند شد. باکاهش ابعاد قطعات، حساسیت مدار بیشتر شده و مدارهای کوانتومی نسبت به تشعشعات محیط فضا آسیبپذیرتر هستند. در این مقاله به ارائه روش افزایش تحمل پذیری خطا و شبیه سازی آنها در سیم باینری نانوماهواره ها در تکنولوژی اتوماتای سلولی کوانتومی میپردازیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - مقایسة وضوح مکانی تصاویر اسپات و لندست در تعیین تکه تکه شدگی سیمای سرزمین
احسان رحیمی عبدالرسول سلمان ماهینی سید حامد میرکریمی حمیدرضا کامیاب ستار سلطانیاناز زمان پیدایش بوم شناسی سیمای سرزمین، همبستگی میان الگوهای مکانی و فرآیندهای بوم شناختی همواره یکی از کلیدی ترین موضوعات این رشته بوده است. در این راستا، معیارهای سیمای سرزمین اطلاعات ارزشمندی در توصیف سیمای سرزمین ارائه می دهند. مشخص است که به منظور محاسبه و تفسیر صحی چکیده کاملاز زمان پیدایش بوم شناسی سیمای سرزمین، همبستگی میان الگوهای مکانی و فرآیندهای بوم شناختی همواره یکی از کلیدی ترین موضوعات این رشته بوده است. در این راستا، معیارهای سیمای سرزمین اطلاعات ارزشمندی در توصیف سیمای سرزمین ارائه می دهند. مشخص است که به منظور محاسبه و تفسیر صحیح معیارهای سیمای سرزمین، مقیاس داده های ورودی و مقیاس تجزیه و تحلیل باید با هم سازگار باشند. روشی عمده که به منظور بررسی اثرات مقیاس بر معیارهای سیمای سرزمین به کار گرفته می شود، تغییر اندازه دانه بندی یا اندازه پیکسل در تصاویر ماهواره ای است. در این مطالعه از تصاویر ماهواره ای اسپات و لندست در سال های 1365 و 1389 و نقشه های شبیه سازی شده مبتنی بر شبکه های خودکار و مارکوف در سال 1399 استفاده گردید. اثرات وضوح مکانی نقشه ها بر 8 معیار در سطح کلاس و سیمای سرزمین با استفاده از نرم افزار فرگستیتس (FRAGSTATS) بررسی گردید. نتایج نشان داد که تغییر در اندازه دانه بندی اثرات معنی داری بر معیارهای سیمای سرزمین و تغییرات آنها در آینده دارد، به گونه ای که با افزایش اندازه دانه بندی مقادیر معیارهای تعداد لکه ها، تراکم لکه ها، معیار شکل سیمای سرزمین و پراکندگی کاهش یافتند. به طور کلی معیارها دو نوع رفتار نامنظم و افزایشی را با توجه به کاهش اندازه دانه بندی از خود نشان دادند، در این میان معیارهای تعداد و تراکم لکه نسبت به سایر معیارهای بررسی شده در این مطالعه بیش تر به تغییرات اندازه دانه بندی حساس هستند. لذا کاربرد این معیارها در مطالعات سیمای سرزمین دقت بیشتری را می طلبد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - مدلسازی اثرات خشکی دریاچه ارومیه بر روند گسترش شوری در اراضی کشاورزی حاشیه شرقی دریاچه با استفاده از تکنیک فازی شیءگرا
کیوان محمدزاده بختیار فیضی زادهتکنیک های تجزیه وتحلیل شیءگرای تصویر (OBIA) به عنوان یکی از روش های جدید پردازش تصاویر ماهواره ای در حوزه سنجش از دور مطرح هست که دارای پتانسیل قابل توجهی در مطالعات علوم خاک است. در این راستا OBIA به عنوان روشی شناخته شده است که جهت دستیابی به نتایج دقیق تر، الگوی طیفی چکیده کاملتکنیک های تجزیه وتحلیل شیءگرای تصویر (OBIA) به عنوان یکی از روش های جدید پردازش تصاویر ماهواره ای در حوزه سنجش از دور مطرح هست که دارای پتانسیل قابل توجهی در مطالعات علوم خاک است. در این راستا OBIA به عنوان روشی شناخته شده است که جهت دستیابی به نتایج دقیق تر، الگوی طیفی و مکانی تصاویر ماهواره ای را با هم ادغام می کند. این رویکرد در برابر روش های پیکسل پایه که با چالش جدی تشابه خواص طیفی روبرو هستند، توسعه یافته است. هدف اصلی از این مطالعه بررسی شوری خاک و اعمال یک رویکرد یکپارچه از فازی شیءگرا جهت پایش تغییرات پوشش زمین در منطقه حاشیه شرق دریاچه ارومیه است که تحت تأثیر گسترش شوری بوده است. در همین راستا تصاویر ماهواره لندست 7 سنجنده +ETM مربوط به سال 2000 و تصویر ماهواره لندست 8، سنجنده OLI برای سال 2015 تهیه و پس از مرحله پیشپردازش، با اعمال شاخص های طیفی NDVI، روشنایی، NDSI روند شوری اراضی کشاورزی حاشیه شرقی دریاچه با استفاده از تکنیک فازی شیءگرا ارزیابی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که پیشرفت قابلتوجهی در افزایش سطح شوری با نرخ بالای 54/21 درصد (18/833 کیلومترمربع) وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، زمین های بایر شور با شیب مثبت 7/19 درصد نشاندهنده نرخ رشد مثبت از 3/15 درصد به 05/35 درصد است. نتایج نشان داد که وضعیت بحرانی زیستمحیطی برای اراضی کشاورزی شرقی دریاچه ارومیه نیاز به توجه جدی تصمیمگیرندگان و مسؤولین در استان آذربایجان شرق دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - شناسایی محدوده احتمالی حضور چشمه های زیردریایی خلیج فارس در سواحل استان بوشهر با استفاده از داده های حرارتی لندست 8
محسن فرزین علی اکبر نظری سامانی سعیده منبری سادات فیض نیا غلام عباس کاظمیبه منظور تعیین نواحی پتانسیل حضور چشمه های زیردریایی در سواحل استان بوشهر، نقشه دمای سطح دریا در اطراف بحرین و سواحل استان بوشهر با توجه به ضرایب تصحیحات اتمسفری و با اعمال روابط حاکم بر DN باند 10 حرارتی ماهواره لندست 8 طی چهار ماه از سال 1395 با استفاده از نرمافزاره چکیده کاملبه منظور تعیین نواحی پتانسیل حضور چشمه های زیردریایی در سواحل استان بوشهر، نقشه دمای سطح دریا در اطراف بحرین و سواحل استان بوشهر با توجه به ضرایب تصحیحات اتمسفری و با اعمال روابط حاکم بر DN باند 10 حرارتی ماهواره لندست 8 طی چهار ماه از سال 1395 با استفاده از نرمافزارهای ENVI و ArcGIS تهیه گردید. پس از استخراج دمای برآوردی چشمه های زیردریایی بحرین، شش چشمه به عنوان شاخص تعیین شد. دمای این چشمه ها در تصویر مربوط به بهمن ماه، 16/54، 18/52، 17/29، 15/97، 17/73 و 15/83 درجه سانتیگراد برآورد گردید. با مطابقت دمای میانگین شاخص (16/98 درجه سانتیگراد) با دمای نواحی ساحلی استان بوشهر، بخشی از سواحل عسلویه و خلیج نای بند، بخش وسیعی از حدفاصل بندر دیر تا رودخانه مند، حوالی روستای کلات، شرق و غرب بندر بوشهر، حدفاصل رودخانه حله و جزیره شیف، بندر ریگ، حوالی بندر گناوه و حدفاصل هندیجان و بندر دیلم به عنوان نواحی دارای پتانسیل حضور چشمه زیردریایی مشخص شدند. ناهنجاری های دمایی کمتر از 100 متر ناشی از جریان های ورودی آب زیرزمینی به پیکره های آبی، به احتمال زیاد اهمیت به نسبت کمتری نسبت به ناهنجاریهای بزرگتر از 100 متر دارند. بنابراین می توان تصاویر با کیفیت تفکیک پذیری متوسط مانند لندست 8 را به منظور تشخیص ناهنجاری های وسیع و با اهمیت، به عنوان آزمون ابتدایی غربالگری برای شناسایی اولیه نواحی پتانسیل حضور چشمه های زیردریایی مورد استفاده قرار داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - پیش بینی روند تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیره مارکوف CA-Markov (مطالعه موردی: حوزه آبخیز صفارود رامسر)
ناهید صالحی محمدرضا اختصاصی علی طالبیامروزه پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای می تواند ابزار مفیدی برای کمک به برنامه ریزان در شرایط پیچیده باشد. هدف از این تحقیق، پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره 28 ساله (2014-1986) با مدل زنجیره ای مارکوف (CA-Markov) در حوزه آبخ چکیده کاملامروزه پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای می تواند ابزار مفیدی برای کمک به برنامه ریزان در شرایط پیچیده باشد. هدف از این تحقیق، پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره 28 ساله (2014-1986) با مدل زنجیره ای مارکوف (CA-Markov) در حوزه آبخیزصفارود-رامسر استان مازندران است. ابتدا نقشه های کاربری اراضی و NDVI با استفاده از تصاویر سنجنده ( ETM+(2000) ،TM (1986 و (OLI (2014ماهواره لندست تهیه گردید. صحت مدل زنجیره ای مارکوف با استفاده از شاخص کاپا 87% برآورد گردید. به منظور واسنجی مدل زنجیره مارکوف، نقشه کاربری اراضی سال 2014 تهیه شد و ضریب کاپای نقشه حاصل از مدل سازی و نقشه کاربری مبنا (سال 2014)، 82% به دست آمد. نتایج نشان داد که در فاصله زمانی بین سال های 2014-1986، وسعت اراضی جنگلی به میزان 10.26 درصد کاهش و 3.27 درصد مساحت مناطق مسکونی افزایشیافته است. نقشه کاربری اراضی برای سال های 2021 و 2028 با مدل زنجیره مارکوف پیش بینی گردید. نتایج نشان داد که در فاصله زمانی 2028-2014، اراضی جنگلی و مراتع به ترتیب به میزان 4.92 و 1.7 درصد کاهش دارد. کاربری مسکونی 8.04 درصد افزایش و اراضی کشاورزی به مقدار ناچیزی تغییر خواهد داشت که بیانگر تغییرات کاربری به سمت اراضی مسکونی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - ارزیابی دادههای ماهواره ای رپیدآی (RapidEye) در برآورد برخی مشخصههای کمی جنگل های خزری منطقه گرگان
نورالدین نوریان شعبان شتایی جهانگیر محمدیبرآورد مشخصه های کمی جنگل اهمیت زیادی ازنظر کاربردهای آن برای آگاهی از وضعیت جنگل و نحوه عملکرد آن دارد. هدف از این پژوهش برآورد مشخصه های کمی (حجم سرپا، رویه زمینی و تعداد درختان در هکتار) با استفاده از داده های طیفی ماهواره رپیدآی RapidEye)1390) و الگوریتم های ناپارام چکیده کاملبرآورد مشخصه های کمی جنگل اهمیت زیادی ازنظر کاربردهای آن برای آگاهی از وضعیت جنگل و نحوه عملکرد آن دارد. هدف از این پژوهش برآورد مشخصه های کمی (حجم سرپا، رویه زمینی و تعداد درختان در هکتار) با استفاده از داده های طیفی ماهواره رپیدآی RapidEye)1390) و الگوریتم های ناپارامتریک در بخشی از جنگل های خزری منطقه گرگان بود. به این منظور تعداد 418 قطعهنمونه هرکدام با مساحت 1000 مترمربع به روش خوشه ای تصادفی انتخاب شد. در هر پلات قطر برابرسینه تمامی درختان و ارتفاع برخی از آنها به همراه موقعیت مراکز قطعهنمونه برداشت شد. سپس حجم سرپا، رویه زمینی و تعداد درختان در هکتار محاسبه گردید. پس از انجام برخی پردازش های تصویر رپیدآی شامل نسبتگیری، تجزیه مؤلفه های اصلی، تحلیل بافت و تبدیل تسلدکپ، ارزش های رقومی متناظر با قطعات نمونه زمینی از باندهای طیفی استخراج و بهعنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند. مشخصه های کمی نیز بهعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدند. مدلسازی با روشهای k نزدیکترین همسایه، ماشین بردار پشتیبان و جنگل تصادفی با 75 درصد از قطعات نمونه انجام گردید و نتایج با 25 درصد باقیمانده قطعات نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بهترین برآوردها با روش جنگل تصادفی برای مشخصه های حجم سرپا، رویه زمینی و تعداد درختان در هکتار با درصد مجذور میانگین مربعات خطا برابر با 39.83، 29.71 و 50.11 درصد و اریبی نسبی 0.01، 1.69 و 2.11 به دست آمد که در بین روش های ناپارامتریک دارای بهترین عملکرد بود. نتایج این تحقیق همچنین نشان داد که با توجه به ناهمگنی و متراکم بودن جنگل های خزری داده های طیفی ماهواره RapidEye دارای قابلیت نسبتاً خوبی در برآورد مشخصه های کمی جنگل میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - ریزمقیاس نمایی دادههای بارندگی ماهواره ای TRMM برپایه روابط ناایستا بین بارندگی و ویژگیهای سطح زمین
بهاره زنجانی حسام سید کابلی محسن رشیدیانداده های بارش ماهواره ای به صورت گسترده جهت تخمین بارش بخصوص در مناطقی که پراکنش ایستگاه های باران سنجی نامناسب و ناکافی هستند، مورداستفاده قرار می گیرند. بااینوجود، وضوح مکانی کم این نوع داده ها، کاربرد آنها را با محدودیت هایی در مطالعات هیدرولوژیکی حوزه های آب چکیده کاملداده های بارش ماهواره ای به صورت گسترده جهت تخمین بارش بخصوص در مناطقی که پراکنش ایستگاه های باران سنجی نامناسب و ناکافی هستند، مورداستفاده قرار می گیرند. بااینوجود، وضوح مکانی کم این نوع داده ها، کاربرد آنها را با محدودیت هایی در مطالعات هیدرولوژیکی حوزه های آبریز و در مقیاس منطقه ای مواجه کرده است. بنابراین حفظ دقت برآورد بارش توسط ماهواره ها و دستیابی به مقیاس مکانی مناسب در مطالعات هیدرولوژیک هدف اصلی این مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق روش رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) برای ریز مقیاس نمایی مکانی دادههای بارندگی ماهوارهای تی آر ام ام (TRMM-3B42V7) در سال آبی 90-89 برای حوزه آبریز سد دز واقع در جنوب غرب ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. ریزمقیاس نمایی با ایجاد روابط ناایستا بین بارش TRMM و ویژگی های بهدستآمده از مدل ارتفاع رقومی (DEM)، شاخص پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI)، شاخص گیاهی بهبود یافته (EVI) و دمای سطح زمین (LST) انجام شد. نتایج نشان می دهند که داده های بارش ریزمقیاس شده در مقیاس مکانی 1 کیلومتر بهطور معنیداری تفکیک مکانی را بهبود داده و با داده های مشاهداتی ایستگاه های باران سنجی از تطابق خوبی برخوردارند. به طوری که برای بارش تجمعی 16 روزه، مقادیر آماره های جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین مطلق خطا (MAE) به ترتیب برابر با 22.7 و 7.45 میلیمتر هستند. بااینوجود میزان دقت مدل در مکان ها مختلف متفاوت بوده و به شرایط پوشش گیاهی وابستگی زیادی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - توزیع مکانی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی با استفاده از تلفیق تکنیک های زمین آماری و سنجش از دور (مطالعه موردی: دشت برم، استان فارس)
راضیه باقری یوسف عرفانی فردجنگل های زاگرس از جمله مناطق مهم و با ارزش منابع طبیعی ایران هستند که با توجه به خشکیدگی های درختان در سال های اخیر بررسی، مدیریت و احیای این درختان دارای اهمیت است. هدف از تحقیق، تهیه نقشه پراکنش مکانی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl)، تجزیه وتحلیل چکیده کاملجنگل های زاگرس از جمله مناطق مهم و با ارزش منابع طبیعی ایران هستند که با توجه به خشکیدگی های درختان در سال های اخیر بررسی، مدیریت و احیای این درختان دارای اهمیت است. هدف از تحقیق، تهیه نقشه پراکنش مکانی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl)، تجزیه وتحلیل، تشریح پراکنش مکانی با استفاده از تلفیق تکنیک زمین آمار و سنجش از دور در دشتبرم استان فارس است. ابتدا تصویر ماهواره ای RapidEye با طبقه بندی نظارن شده به روش حداکثر احتمال به دوطبقه درختان سالم و خشکیده طبقه بندی شد. صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب 80 و 73 درصد به دست آمد. درصد خشکیدگی در قطعه نمونه هایی دایره ای شکل به مساحت 2000 مترمربع (با شعاع 25.24 متر) بر اساس شبکه ای به ابعاد 300 × 300 متر با روش منظم –تصادفی جمع آوری شد. پس از تهیه نقشه نقطه ای درصد خشکیدگی تصویر طبقهبندیشده از روش های درون یابی کریجینگ ساده، معمولی، و عام تعیین شد که با استفاده از سه مدل نمائی، کروی و گوسی ارزیابی شدند. پس از ارزیابی داده ها با استفاده از نتایج ارزیابی متقابل، دقیقترین برازش را روش کریجینگ ساده با مدل نمایی نشان داد (میانگین خطای برآورد 0.023). نقشه خشکیدگی در طبقه های صفر تا 10، 10-20، 20-30، 30-40 و > 40، درصد ترسیم شد. بیشترین سطح خشکیدگی به طبقه 20% تا 30% با 493.9 هکتار، (36.37%) و کمترین به طبقه صفرتا 10% با 70.46 هکتار (5.20%) تعلق داشت. نتایج نشان داد با استفاده از زمین آمار و سنجش از دور می توان پراکنش مکانی خشکیدگی بلوط ایرانی در منطقه موردمطالعه را در قالب نقشه ارائه داد و کانون خشکیدگی را شناسایی کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - مقایسه الگوریتمهای مختلف تهیه نقشه پوشش زمین در رویشگاههای حساس زاگرس با استفاده از تصویر ماهوارهای سنتینل-2 (مطالعه موردی: بخشی از استان ایلام)
سعیده اسکندریجنگلها و مراتع غرب کشور در رویشگاه زاگرس، طی سالهای اخیر به دلایل مختلف تا حد زیادی تخریب شدهاند. تهیه نقشه پوشش زمین در این رویشگاهها، اولین اقدام برای حفاظت از آنها و جلوگیری از تخریب بیشتر است. هدف از این تحقیق، انتخاب بهترین الگوریتم برای تهیه نقشه پوشش زمین د چکیده کاملجنگلها و مراتع غرب کشور در رویشگاه زاگرس، طی سالهای اخیر به دلایل مختلف تا حد زیادی تخریب شدهاند. تهیه نقشه پوشش زمین در این رویشگاهها، اولین اقدام برای حفاظت از آنها و جلوگیری از تخریب بیشتر است. هدف از این تحقیق، انتخاب بهترین الگوریتم برای تهیه نقشه پوشش زمین در بخشی از رویشگاه ایلام با استفاده از تصویر سنتینل-2 است. پس از تهیه تصویر سنتینل-2، طبقهبندی نظارت شده آن با هفت الگوریتم (حداکثر احتمال، حداقل فاصله از میانگین، فاصله ماهالانوبیس، نقشه بردار زاویه طیفی، نقشه بردار همبستگی طیفی، ماشین بردار پشتیبان، شبکه عصبی) انجام شد. برای ارزیابی دقت نقشههای پوشش زمین، مجموعه نقاط تصادفی مونه بندی شده ایجاد و در عرصه بازیابی شدند. در برداشت میدانی، پس از تعیین پوشش فعلی هریک از نقاط در سطح پلات، پوشش واقعی آنها با پوشش تعیین شده همان نقطه در سطح پیکسل براساس نتایج طبقهبندیها مقایسه و دقت الگوریتمها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که الگوریتم ماشین بردارپشتیبان با صحت کلی 79 درصد و ضریب کاپای 0.70، بیشترین دقت را در تهیه نقشه پوشش زمین داشت. تجزیه و تحلیل نقشه پوشش زمین به دست آمده از این الگوریتم نشان داد که از مجموع مساحت 16085.31 هکتاری منطقه موردمطالعه، مساحت جنگل انبوه 319.64 هکتار، مساحت جنگل نیمهانبوه 361.44 هکتار و مساحت جنگل تنک 1832.36 هکتار است. همچنین مساحت مرتع 7352.78 هکتار، مساحت باغ 62.32 هکتار، مساحت زمینهای کشاورزی 658.42 هکتار و مساحت کشاورزی زیراشکوب 4504.64 هکتار است. برای مدیریت بهینه این رویشگاه حساس، تهیه نقشه پوشش زمین با استفاده از این الگوریتم، در سریهای زمانی معین، برای بررسی تغییرات جنگل ها و مراتع و کنترل کاربری های انسان ساخت ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست به روش سلول های خودکار و زنجیره مارکوف (مورد مطالعه: منطقه عباسآباد، استان مازندران)
عامر نیک پور حمید عمونیا الهه نورپسندیپیشینه و هدف امروزه تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از کشورها به چالش مهمی تبدیلشده است که اثرات فراوانی بر محیط زیست می گذارند. بر همین اساس بررسی تغییرات کاربری اراضی در مقیاس های مختلف به عنوان یکی از موضوعات مهم در مدیریت درست منابع طبیعی و تغییرات زیست محیطی د چکیده کاملپیشینه و هدف امروزه تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از کشورها به چالش مهمی تبدیلشده است که اثرات فراوانی بر محیط زیست می گذارند. بر همین اساس بررسی تغییرات کاربری اراضی در مقیاس های مختلف به عنوان یکی از موضوعات مهم در مدیریت درست منابع طبیعی و تغییرات زیست محیطی در سطوح مختلف مطرح است. لذا آگاهی داشتن از تغییرات کاربری و بررسی علل و عوامل آنها در چند دوره زمانی و پیشبینی تغییرات کاربری اراضی در آینده می توان برنامه ریزی درستی را برای کاهش اثرات نامطلوب انجام داد که همین امر مورد توجه برنامه ریزان و مدیران شهری قرارگرفته است و به آنها در برنامه ریزی کاربری اراضی کمک شایانی می کند. همچنین تبدیل کاربری ها به یکدیگر و تغییر کاربری پوشش گیاهی به پهنه ساخته شده به عنوان موضوع مهم شناخته میشود. بر این اساس هدف این پژوهش پایش و پیش بینی تغییرات کاربری و پوشش اراضی منطقه شهری عباسآباد در آینده است؛ که با استفاده از این تغییرات میتوان اقدامات مناسب مدیریتی برای حفظ و احیا اراضی انجام داد.مواد و روش هاپیش بینی تغییرات کاربری اراضی از تلفیق مدل سلول های خودکار و زنجیره مارکوف در منطقه شهری عباس آباد با استفاده از تصاویر سنجنده TM و OLI ماهواره های لندست 8 و 5 اخذشده از سایت USGS انجام شد. چهار کلاس کاربری که شامل کلاس پهنه ساخته شده با کد شماره 1، کلاس پوشش گیاهی با کد شماره 2، کلاس منابع آبی با کد شماره 3 و کلاس اراضی بایر با کد شماره 4 برای منطقه شهری عباسآباد تفکیک شدند که این طبقه بندی از روش USGS اخذشده است. بهمنظور استخراج کلاس های کاربری اراضی بعد از چک نمودن چند روش نهایتاً از روش طبقهبندی شیءگرا و الگوریتم ماشین بردار پشتیبان (SVM) به دلیل کارایی بهتر استفاده گردید. ارزیابی صحت طبقه بندی تصاویر ماهواره ای بابیان دقت کلی و ضریب کاپا برای سه دوره زمانی انجام شد که هریک از این نقشه های طبقه بندی شده از طریق ترسیم ماتریس خطا مورد ارزیابی قرارگرفتهاند که برای تهیه این ماتریس از 250 نقطه نمونه استفاده شد و نوع نمونه برداری نیز به صورت نمونه برداری طبقه ای بود. همچنین برای مشخص شدن تغییرات کاربری اراضی در سال 2030 از نقشه های طبقه بندی شده استفاده شد و با کمک نرم افزارTerrSet تغییرات صورت گرفته در کلاس ها و درصد آنها به دست آمد و با استفاده از مدل CA-MARKOV تغییرات کلاس های مختلف براساس ماتریس احتمال انتقال پیش بینی شد.نتایج و بحثنتایج پژوهش در طی سالهای 1997، 2006 و 2017 بیانگر این است که پهنه ساخته شده روند افزایشی داشته است و کاربری های پوشش گیاهی، اراضی بایر و منابع آبی دارای روند کاهشی بودهاند و 23279هکتار از اراضی منطقه را پهنه ساخته شده به خود اختصاص داده است. ضریب کاپا محاسبه شده در این ارزیابی برای سال های 1997، 2006 و 2017 به ترتیب 0.86، 0.89 و 0.89 است. مدل پیش بینی زنجیره مارکوف با دقت بالای 85 درصد بیان کرد که روند تغییرات کاربری اراضی برای سال 2030 همانند سال های قبل خواهد بود و این نشان دهنده این است که تبدیل و تغییر کاربری ها همانند قبل پیش خواهد رفت و ذکر این نکته هم ضروری است که کاربری های همسان پوشش گیاهی به پوشش گیاهی در طی سال های 2006 تا 2017 هم بیشترین مساحت را شامل میشود و این نشان دهنده این است که در این منطقه، پوشش گیاهی همچنان پابرجاست و کمتر دچار تغییرات شده است.نتیجه گیری خروجی نقشه پیشبینی 13 ساله برای سال 2030 در این پژوهش از دقت مناسب مدل CA-MARKOV حکایت دارد. علاوه بر این خروجی نشان می دهد میتوان به این روش برای برنامه ریزی کوتاهمدت اعتماد نمود. این نقشه های پیش بینی می توانند راهنمای خوبی برای مدیران و برنامه ریزان شهری باشند. برای دست یافتن به نتایج بهتر پیشنهاد می شود که از تلفیق مدل سلول های خودکار و زنجیره مارکوف برای پایش و پیش بینی تغییرات در سطح کشور استفاده شود. نتایج به دست آمده از این پژوهش علاوه بر اینکه در کاهش حجم داده های ورودی کمک فراوانی می کند، بلکه در پردازش تصاویر طبقه بندی شده و در پیشبینی آن ها برای آینده هم نقش بسزایی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - بررسی تغییر کاربری اراضی استان قم همراه با پارامترهای اقلیمی با استفاده از فناوری سنجش از دور ماهواره ای
نیما روحانی افسانه مرادی فرج برات مجردی طاهر رجائی احسان جباریپیشینه و هدف مدل سازی و نمایش پوشش اراضی مختلف دید جامعی به محققین حوزه های گوناگون ازجمله متخصصین محیط زیست و منابع طبیعی ارائه می نماید. یکی از روش های اصلی مطالعات محیط زیستی، بررسی تغییر پوشش زمین، کاربری اراضی و نیز پوشش گیاهی منطقه است. علاوه بر نمایش تغییرات چکیده کاملپیشینه و هدف مدل سازی و نمایش پوشش اراضی مختلف دید جامعی به محققین حوزه های گوناگون ازجمله متخصصین محیط زیست و منابع طبیعی ارائه می نماید. یکی از روش های اصلی مطالعات محیط زیستی، بررسی تغییر پوشش زمین، کاربری اراضی و نیز پوشش گیاهی منطقه است. علاوه بر نمایش تغییرات خود به خودی طبیعت، تغییرات متأثر از فعالیت های انسانی نیز شامل این دسته مطالعات می گردد. ساخت و ساز بشر در راستای توسعه خود به ویژه در دهه های اخیر این تغییرات را سرعت بخشیده است. امروزه با گسترش علوم مرتبط با فضا و به طور کلی سنجش از دور و نیز تولید بیش از پیش محصولات ماهواره ای، امکان نمایش کاربری اراضی مناطق مختلف بدون نیاز به بازدیدهای میدانی و به آسانی فراهم شده است. رفتار متفاوت امواج رسیده به سنجنده ماهواره ای از عوارض و پدیده های مختلف که به امضای طیفی معروف است، اساس تشخیص و آشکارسازی کاربری ها در نقشه است. مطالعات اینچنین در استان قم نیز به سبب روند رشد بسیار شهری و نیز وجود چند نوع اقلیم متفاوت در گستره نه چندان وسیع این استان، مورد توجه قرار گرفته است. بررسی و نمایش کیفی و کمی تغییرات محیط زیستی و پیرامونی در استان قم طی بازه زمانی حدوداً 30 ساله از اهداف این تحقیق است تا به کمک آن بتوان روند تغییرات کلاس ها و عوارض مختلف را شناخت و بتوان در آینده این تغییرات را مدل سازی نمود.مواد و روش ها ابتدا براساس تغییرات پارامترهای اقلیمی/هواشناسی، زمان ها و گام های زمانی مطالعه انتخاب شد. این گام ها به فاصله 5 ساله از سال 1989 میلادی تا 2019 انتخاب گردید. نقطه زمانی مطالعات نیز انتهای فصل بهار و ابتدای فصل تابستان در نظر گرفته شد. سپس تصاویر سنجنده های مختلف ماهواره های لندست در گام های زمانی مشخصشده، اخذ گردید و این تصاویر پیش پردازش، پردازش و در 11 کلاس شامل؛ زمین های بایر، زمین های نمکی، زمین های شنی، درخت، صخره و سنگ، مناطق مسکونی و شهری، زمین های کشاورزی و 3 نوع مرتع طبقه بندی گردید. برطبق داده های حقیقی موجود که به صورت بصری و نمونه برداری از کلاس های مختلف حاصل شد، دو روش طبقه بندی حداکثر احتمال و کمترین فاصله در استان قم مناسب ارزیابی گردید که از بین این دو، روش حداکثر احتمال نتایج نسبتاً بهتری را با در نظر گرفتن کل استان با همه کلاسها در پی داشت و در طبقهبندی نهایی به کار رفت. در مرحله آخر طبقه بندی، تغییرات کلاس ها بین گام های زمانی نیز محاسبه و به صورت ماتریس تغییرات ارائه گردید.نتایج و بحث بین گام زمانی سال 2014 میلادی تا سال 2019 میلادی، کلاس های شهری، پهنه های آبی، کشاورزی و مراتع نوع 1 و 3 رشد قابل توجهی داشته اند. همچنین بین دو گام زمانی 2009 تا 2014 میلادی، به طور میانگین حدود 30 درصد از کل مراتع یعنی 3 نوع مرتع مختلف طبقه بندی شده به زمین های بایر تبدیلشده اند. همچنین در این گام زمانی عمده تغییر مشاهده شده تغییر زیاد پهنه های ماسهای به زمین های بایر بود. بررسی تغییرات بین سال های 2004 تا 2009 نشان می دهد که رشد منفی مناطق شهری عمدتاً به علت کیفیت پایین تصاویر ماهواره ای لندست 7 و تشابه رفتار طیفی زمین های نمکی و مناطق شهری ارزیابی می گردد. کلاس های با رشد منفی دیگر از جمله دریاچه که بیشتر به زمین های نمکی تبدیل شده و مناطق سنگی به مناطق بایر و همچنین مناطق نمکی به بایر و ماسه ای تبدیل شده است. تغییرات در بازه زمانی 1999 تا 2004 نشان می دهد که تغییرات منفی کلاس درخت به علت رفتار طیفی پوشش گیاهی است و این کلاس عمدتاً به کلاس های زمین های کشاورزی و مراتع تبدیل شده است. در کلاس دریاچه نیز، تغییرات 4 درصدی به کلاس زمین های نمکی و سنگی تشخیص داده شده است. عمده تغییرات در کلاس زمین های بایر در حدود 12 درصد به کلاس سنگی و ماسه ای تشخیص داده شده است. همچنین بیش از 50 درصد از مجموع مساحت کلاس مراتع به کلاس زمین های بایر تبدیل شده که قابل توجه است. تغییرات 1994 تا 1999 نشان می دهد که فقط 3 کلاس رشد مثبت دشته اند و مابقی کلاس ها رشد منفی را شاهد بوده اند که بیشترین آن مربوط به کلاس شهری است و عمده تغییرات معطوف به زمین های بایر بوده است. کلاس های پوشش گیاهی همگی رشد منفی داشتند و همچنین به دلیل شباهت طیفی این کلاس ها با یکدیگر، تفکیک مناسبی بین آن ها انجام نگرفته است. 12 درصد کلاس زمین های بایر نیز به کلاس زمین های ماسه ای تبدیل شده است. طبقه بندی تصاویر و نمایش تغییرات از سال 1989 به سال 1994 نشان می دهد که زمین های ماسه ای، مرتع نوع 1، درخت، زمین های نمکی و دریاچه رشد منفی داشته اند. در مجموع حدود 34 درصد انواع مختلف مراتع به زمین های بایر تبدیلشده است که با توجه به تغییر منفی در پهنه های آبی (دریاچه) منطقی می نماید و به نوعی بیانگر روند سریع تر خشکسالی است. میزان تغییرات سایر طبقه ها، به طبقه زمین های بایر که اعداد به نسبت بزرگی را شامل می گردد.نتیجه گیری با توجه به موقعیت جغرافیایی استان قم و سطح زیادی از این استان به ویژه در نیمه شرقی آن را که زمین های بیابانی شامل کلاس های زمین های بایر، نمکی و ماسه ای در برگرفته است، انتخاب کلاس های ذکرشده در این تحقیق منطقی می نماید. با توجه به پوشش عمده استان یکی از معضلات حاکم بر پژوهش حاضر این موضوع بود که تقریباً قریب به اکثریت پیکسل های پوشش دهنده استان، دارای تشابه رفتار طیفی زیادی بودند و این موضوع روند طبقه بندی را دچار مشکل می کرد. به طور کلی نتایج طبقه بندی مربوط به تصاویر اخذشده در سال 2019 میلادی که مربوط به زمانی نزدیک است، رشد مثبت مشهود در کلاس های شهری، کشاورزی، انواع مرتع و پهنه های آبی را نشان میدهد که با توجه به بارندگی های ابتدای بهار 2019 منطقی می نمود. از دیگر نکات حائز اهمیت مربوط به این سال، تغییر گسترده و تبدیل کلاس زمین های سنگی یا صخره به انواع مرتع است. با توجه به تصویر اصلی اخذ شده از سال 2019 و همچنین تصاویر طبقه بندیشده، خطای مربوط به درجات خاکستری در آن مشهود است که تشابه درجات خاکستری و طیف یکسان کلاس های شهری و زمین های نمکی تقریباً توسط نرم افزار به عنوان یک عارضه در نظر گرفته شده و همچنین این خطاها در کلاس های زمین های بایر و ماسه ای نیز مشهود است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - بررسی سطح جنگل با استفاده از ماشینبردارپشتیبان و ارائه مدل پیشبینی سطح تغییرات
آرمین هاشمی امین خادمی مرتضی معدنی پور کرمانشاهی بهروز کردپیشینه و هدف با توجه به تخریب فزاینده در سطح اکوسیستمهای طبیعی، تعیین میزان و موقعیت وقوع تغییرات کاربری اراضی و پیشبینی روند آن در آینده میتواند اطلاعات ارزندهای را بهبرنامهریزان و مدیران ارایه دهد. در این تحقیق بهمنظور پایش تغییرات در حال حاضر و پیشبینی آن در چکیده کاملپیشینه و هدف با توجه به تخریب فزاینده در سطح اکوسیستمهای طبیعی، تعیین میزان و موقعیت وقوع تغییرات کاربری اراضی و پیشبینی روند آن در آینده میتواند اطلاعات ارزندهای را بهبرنامهریزان و مدیران ارایه دهد. در این تحقیق بهمنظور پایش تغییرات در حال حاضر و پیشبینی آن در آینده در محدوده سیاهکل ارزیابی و پیشبینی تغییرات با تصاویر لندست انجام شد. روشهای گوناگونی برای پیشبینی تغییرات کاربری اراضی وجود دارد. فرایندهای پیشبینی و مدلسازی تغییرات کاربری اراضی، از قبیل رشد و توسعه شهری، جنگلزدایی و غیره بهعنوان ابزاری توانمند در مدیریت منابع طبیعی و پایش تغییرات زیستمحیطی به شمار میآیند. این تغییرات نشاندهنده چگونگی تعاملات بشر با محیطزیست خود بوده و مدلسازی آن در تصمیمگیریها و برنامهریزیهای و مدلسازی آن در تصمیمگیریها و برنامهریزیهای کلان، تاثیرگذار است. در این تحقیق نیز با توجه به توانمندیهای بالای سنجش ازدور و ابزارهای مدلسازی و پیشبینی تغییرات با استفاده از سلولهای خودکار-زنجیره مارکوف در جنگلها در شمال ایران پرداخته شد.مواد و روشها در تحقیق حاضر، از تصاویر لندست 5، سنجنده TMسال 2000 و لندست 7 سنجنده ETM+ سال 2010 و لندست 8 سنجنده OLI سال 2018 استفاده شد. در مرحله پیشپردازش خطاهای موجود بر روی دادههای خام از قبیل خطاهای رادیومتری، اتمسفری، و هندسی تصحیح میگردد. توجـه بـه بررسیهای صورت گرفته و انطباق راههـای ارتبـاطی اسـتخراج شـده از نقشــه توپـوگرافی سـازمان نقشـهبــرداری بــا تصــویر ماهوارهای، این تصاویر فاقد خطای هندسی قابلتوجهی بود، امـا دارای خطای رادیومتریک بود که ابتدا تصحیح رادیومتریـک بـر روی تصویر مـاهوارهای بـا تبـدیل DN بـه رادیـانس و سـپس انعکــاس بــا اســتفاده از الگــوریتم فلاش در نــرم افــزار ENVI صورت گرفت رفع گردید. برای تهیه نمونـههـای تعلیمـی از برداشـتهـای زمینـی، نقشـههـای توپـوگرافی بـا مقیـاس 1/25000 سـازمان نقشهبرداری استفاده گردیـد. 8۴ نقطه بـرای کـاربری جنگـل، 7۶ نقطـه بـرای کـاربری جنگل تنک، 31 نقطه برای کاربری کشاورزی و 21 نقطه برای کاربری شهری برداشت شد. تکنیکهای طبقهبندی برای گروهبندی پیکسلها بهکار میروند تا بتوانند جزئیات پوششزمین را نشان دهند. پوشش زمین در پنج کلاسه جنگل متراکم، جنگل نیمه متراکم، جنگل تنک، منطقه شهری و منطقه کشاورزی طبقهبندی گردید. نرمافزار سنجش از دور ENVI چهار نوع کرنل (Kernel) برای ماشینبردار پشتیبان چندین روش طبقهبندی وجود دارد؛ خطی، چندجملهای، شعاعی و پیچشی، که با توجه به مطالعات بهتـرین کرنـل برای طبقهبندی کاربری اراضی روش کرنل شعاعی (RBF) استفاده گردید. از طبقهبندی ترکیب باندی مناسبی که بتوانـد ایـن کـلاسهـا را برای تفسیر بصری از هم جدا کند توسط پلات میـانگین طیفـی انتخاب شد. این عمل توسط شاخص ترکیب باندی OIF صورت پذیرفت. پـس از استخراج کـاربری هـای اراضـی به روش مـورد نظـر نتـایج به دست آمده دقت سنجی شدند. نقشههای تهیهشده کاربری اراضی، با نقاط GPS زمینی، نقشه وضع موجود منطقه مقایسه و با استفاده از ماتریس خطای تشکیلشده ضریب کاپا و دقت کلی آن به دست آمد، که از 2۰۰ نقطـه بـه صـورت تصادفی بر روی تصاویر ایجاد شد و کاربری این نقـاط توسـط بازدیــدهای صــحرایی و نقشــههــای توپوگرافی سازمان نقشهبرداری مشخص شد. نقشههای طبقهبندی کاربریهای تهیهشده، جهت مدلسازی و پایش تغییرات کاربری اراضی وارد نرمافزار Idrisi شد تا تغییرات کاربریها در سالهای موردمطالعه مدلسازی گردد. درجهت انجام مدلسازی تغییرات کـاربری اراضـی از مــدل LCM در محــیط نــرمافــزار Idrisi استفاده شد. مدل Markov-CA تلفیقی از سلولهای خودکار، زنجیره مارکوف و تخصیص چندمنظوره اراضی است. مدل مارکوف همچنین موقعیت هر کاربری را با تولید مجموعهای از تصاویر احتمال وضعیت از ماتریس احتمال انتقال نشان میدهد. در مرحله آخر از مدلسازی با استفاده از ماتریس مساحت انتقال در مدل CA مارکوف میتوان نقشه شبیهسازی شده از کاربری اراضی در آینده را به دست آورد. در پژوهش حاضر، از نقشه کاربری اراضی سال 2010 و 2018 استفاده شد تا نقشه سال 2028 پیشبینی شود. به منظور بررسی دقت پیشبینی توسط CA مارکوف با استفاده از نقشه کاربری سال 2000 و 2010، نقشه سال 2018 را پیشبینی کرده و با نقشهای که از طریق طبقهبندی نظارت شده برای این سال به دست آمده است مقایسه شد.نتایج و بحث ارزیابی صحت طبقهبندی با استفاده از شاخص ضریب کاپا و دقت کلی به دست آمد. ضریب کاپا و دقت کلی برای تصویر سال 2000، به ترتیب 0.88 و 0.89 و برای تصویر 2010، 0.91 و 0.92 و برای تصویر سال 2018، 0.93 و 0.95 بهدست آمد. تصاویر طبقهبندی شده وارد نرم افزار ایدریسی شده و به پایش تغییرات با LCM پرداخته شد. پایش تغییرات در مدل LCM نشان داد در طی سالهای 2000 تا 2018، بیشترین تغییرات مربوط به تبدیل کاربری جنگل نیمهمتراکم با مساحت 4104.27 هکتار بوده است. تغییرات کاربری شهری نیز در دورۀ مطالعه زیاد و به مقدار 148.14 هکتار افزایش داشته است. جدول احتمال تغییرات کاربریها در مدل مارکوف تولید و با نقشه تولیدی در این مرحله، برای سالهای مطالعاتی پیشبینی با مارکوف برای سالهای 2018 و 2028 نشان داد در سال 2028 مساحت کلاس شهری به 21293.1 هکتار افزایش یافته و مساحت کاربری با ارزش جنگل متراکم به 2189.97 هکتار کاهش مییابد.نتیجهگیری جهت جلوگیری از گسترش بیرویه شهرها، مناطق مسکونی و تخریب عرصههای جنگلی و پوششگیاهی باید اقدامات مدیریتی انجام شود و تصمیمات مدیریتی اتخاذ گردد. مقدار سطح جنگلهای متراکم و نیمهمتراکم در مناطق با شیب زیاد تا سال 2028 کاهش بیشتری مییابد. تغییرات کاربری شهری نیز در دورۀ مطالعه به مقدار 148.14 هکتار افزایش داشته است. نتایج بررسی مساحت کلاسهای پیشبینی نشان داد در سال 2028 مساحت کلاس شهری به 21293.1 هکتار افزایش یافته و مساحت کاربری با ارزش جنگل متراکم به 2189.97 کاهش مییابد. قابلیت مدل ماشینبردار در تعیین پوشش/کاربری زمین، پوشش گیاهی و پوشش جنگلی در مناطق مختلف به اثبات رسیده است. ابزار سنجش ازدور میتواند بهعنوان یک بازوی مهم در تولید اطلاعات درمدیریت منابعطبیعی باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - پایش میزان کلروفیل-آ، کربن آلی، شوری و دمای سطح آب در سواحل سیستان و بلوچستان با استفاده از داده های سنجش از دور
الهام شهری محمد حسین صیادی الهام یوسفیپیشینه و هدف دریاها و اقیانوس ها نقش به سزایی در شرایط آب و هوایی و همچنین تغییرات اقلیم ایفا می کنند. علاوه بر این پدیده های فیزیکی و زیستی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر شیمی و محیط زیست دریا هستند. از همین رو شناخت فرآیندهای فیزیکی حاکم بر دریاها و اقیانوس ها و چکیده کاملپیشینه و هدف دریاها و اقیانوس ها نقش به سزایی در شرایط آب و هوایی و همچنین تغییرات اقلیم ایفا می کنند. علاوه بر این پدیده های فیزیکی و زیستی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر شیمی و محیط زیست دریا هستند. از همین رو شناخت فرآیندهای فیزیکی حاکم بر دریاها و اقیانوس ها و همچنین همبستگی بین این خصوصیات با خصوصیات زیستی از اهمیت بالایی برخوردار است. الگوریتم های سنجش از دور از محـدوده آبی، سبز، زرد، قرمز و مادون قرمز نزدیک استفاده می کنند و بنابراین نظارت بر کلروفیل- آ که رنگدانه فیتوپلانگتون آب های اقیانوسی و ساحلی است می تواند با استفاده از فناوری نوین سنجش از دور اندازهگیری و ارزیابی شود.مواد و روش ها در این مطالعه از قابلیت روش های سنجش از دور در بررسی وضعیت ویژگیهای کیفی آبهای ساحلی استان سیستان و بلوچستان استفادهشده است. بدین منظور برای بررسی وضعیت کلروفیل-آ با استفاده از الگوریتم های بیواپتیکی OC3 درENVI و همچنین قابلیت های پلت فرم گوگل ارث انجین استفاده شده است. گوگل ارث انجین یک پلت فرم تحلیل مکانی و متن باز است که کاربران را قادر می سازد تصاویر ماهواره ای سیاره زمین را تجسم و تجزیه و تحلیل کنند. با استفاده از این سامانه می توان انواع پردازش های طیفی را بر روی پدیده های مختلف سطح زمین با دادههای ماهواره ای متفاوت انجام داد. همچنین می توان بر روی حجم زیادی از داده ها بدون نیاز به سامانه های پرقدرت، محاسبات را انجام داد. پارامتر شوری از ماهواره SMOS سنجنده MIRAS در نرمافزار SNAP، بررسی پارامترهای کلروفیل، دما و کربن آلی با استفاده از تصاویر ماهواره مودیس سنجنده Terra استفاده شد. زمان مطالعه در تصاویر مورداستفاده و نمونه برداری میدانی اردیبهشت ماه سال 1399 است. به منظور استخراج غلظـت کلروفیـل-آ از الگوریتم های بیواپتیکی مبتنـی بـر بانـدهای آبـی و سـبز (OC3) در نرمافزار ENVI استفاده شد. مدل های بیواپتیک اندازهگیری های نـوری بازتـاب یـا تابش را با پارامترهای بیولوژیکی مانند غلظت کلروفیل، کیفیت آب و سایر موارد به هم پیونـد میدهند. دمای آب یکی از مهمترین عوامل حاکم بر وضعیت زندگی درون دریا است، به طوری که جانوران دریایی تنها در یک بازه مشخصی از دمای آب می توانند زنده بمانند و تولیدمثل کنند. به همین دلیل فیتوپلانگتون ها بسیار به تغییرات دمای آب حساس بوده و واکنش نشان می دهند و دمای سطح آب می تواند تعیینکننده فراوانی و پراکنش آن ها باشد. در این پژوهش پروداکت MIR_OSUDP2 ماهواره SMOS سنجنده MIRAS در تاریخ 3 می 2020 برای منطقه موردمطالعه از سایت https://smos-diss.eo.esa.int استفاده شد.نتایج و بحث در کنار سواحل میزان کلروفیل-آ بیشتر است و ایستگاه های کنارک جود و خور میدانی دارای غلظت بالاتری از کلروفیل-آ هستند. خروجی های حاصل از دو روش متفاوت در تخمین میزان کلروفیل-آ در منطقه مورد مطالعه مشابهت دارد. همچنین نتایج نشان داد که در ایستگاه های چابهار، کنارک، جود و گواتر در سال های اخیر میزان کلروفیل-آ افزایش یافته است. در مناطق چابهار و کنارک در طول ده سال این افزایش چشمگیر بوده و افزایش ناگهانی کلروفیل در سال اخیر در ایستگاه های جود و خور میدانی نیاز به مطالعات بیشتری جهت شناخت علل دارد و باید مورد توجه قرار گیرد. نمودار میزان تغییرات کلروفیل-آ در طی سال 2019 تا 2020 نشان می دهد که میزان کربن آلی از میزان کلروفیل-آ پیروی می کند و در مناطقی مانند چابهار و کنارک میزان کربن آلی بالاتری را شاهد هستیم. بیشترین افزایش دما در تمامی سه دوره مورد بررسی در بخش های بندر چابهار و کنارک بوده است، که فعالیت های انسانی یکی از عوامل اصلی آن است. با بررسی روند دهساله تغییرات افزایشی دما در بندرهای خور میدانی و جود نیز قابلمشاهده است. روند کلی دما همان گونه که انتظار می رود به سمت شرق کاهشی است زیرا به آب های آزاد نزدیکتر است. فصولی که دمای آب کمتر است میزان کلروفیل-آ بالاتر بوده است. نتایج نقشه های کلروفیل-آ توسط نرم افزارهای ENVI و پلت فرم گوگل ارث انجین، غلظت کلروفیل-آ در فصل پاییز و زمستان نسبت به بهار و تابستان بیشتر بوده است، بالا بودن مقدار غلظت کلروفیل-آ در فصول سرد آب های گرمسیری و نیمه گرمسیری رایج است. همچنین غلظت کلروفیل-آ در مناطق مورد بررسی در امتداد ساحل بیشتر از مناطق دور از ساحل است که این ویژگی در ارتباط با الگوریتم برداشت کلروفیل-آ در آب های نوع یک است؛ به عبارت دیگر، مناطق ساحلی به دلیل عمق کم، بالا بودن کدورت و رسوبات معلق نسبت به مناطق دور از ساحل دارای مقدار بیشتری است. چون در این منطقه تخلیه رودخانه ای وجود ندارد، این مناطق بیشتر تحت تأثیر فرآیندهای هیدرودینامیکی مانند جهت وزش باد و جریانهای دریایی هستند. حداقل میزان غلظت کلروفیل-آ در منطقه در ماه می تا سپتامبر مشاهده شد که این تغییرات مخالف نوسانات دمای سطحی آب بود، که می تواند به دلیل جریانات بالارونده باشد. میزان کربن آلی از مهم ترین عوامل کلیدی برای ارزیابی کارکرد بوم سازگان آبی محسوب می شود که موجب تعیین توان پتانسیل بومسازگان برای فرآوردههای شیلاتی می شود؛ نتایج حاصل از بررسی میزان کربن آلی نشان داد که مقدار کربن آلی همانند کلروفیل-آ در دو فصل پاییز و زمستان بیشتر از بهار و تابستان بود به طوری که، روند تغییرات کربن آلی نیز از روند تغییرات کلروفیل-آ تبعیت داشت. بین نوسانات دما و میزان کلروفیل-آ همبستگی وجود دارد، این همبستگی نشان دهنده اهمیت دمای سطح آب در تغییرات میزان رشد فیتوپلانگتون ها بهعنوان یکی از عوامل اقلیمی است و باعث شده است مهم ترین پارامتر تأثیرگذار روی کلروفیل-آ، دمای سطحی آب باشد. بر اساس نتایج به دست آمده روند تغییرات دما در ده سال اخیر افزایشی و گرم ترین ایستگاه ها ایستگاه های چابهار و کنارک هستند. ازلحاظ شوری نیز مناطقی که شوری کمتری را داشتند دارای میزان کلروفیل-آ بالاتری بودند. مقایسه داده های حاصل از این تحقیق با موارد فوق گویای آن است که دامنه نوسانات ثبت شده پارامترهای کیفی مورد بررسی در محدوده طبیعی آب های منطقه با مطالعات مشابه در منطقه موردمطالعه توسط سایر متخصصین مطابقت دارد.نتیجه گیری نتایج این پژوهش نشان دهنده دقت قابلقبول نتایج حاصل در مقایسه با داده های پژوهش های مشابه برکنار سرعت و سهولت روش کار است. بنابراین می توان با کمک گرفتن از علم سنجش از دور با پایش بهموقع پارامترهای کیفی پهنه های آبی از ایجاد بحران های بزرگ پیشگیری و در هزینه و زمان صرفهجویی کرد، مشکلاتی که ممکن است در صورت وقوع برگشتناپذیر باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - پردازشخودکار بر مبنای فن تداخلسنجی با پراکنشگرهای دائمی جهت پایش فرونشست (مطالعۀ موردی: آبخوان هرات و مروست)
ابوالفضل محمدی فتح آباد سید علی الحسینی المدرسیپیشینه و هدف یکی از مسائلی که در اثر برداشت آب زیرزمینی اتفاق میافتد نشست زمین (Land subsidence) است. این وضعیت اکنون در بسیاری از نقاط خشک و نیمه خشک ایران و بویژه استان یزد گزارش شده است. به علاوه، در دهههای اخیر توسعه ناهمگن اراضی کشاورزی و استخراج بیرویه از آبها چکیده کاملپیشینه و هدف یکی از مسائلی که در اثر برداشت آب زیرزمینی اتفاق میافتد نشست زمین (Land subsidence) است. این وضعیت اکنون در بسیاری از نقاط خشک و نیمه خشک ایران و بویژه استان یزد گزارش شده است. به علاوه، در دهههای اخیر توسعه ناهمگن اراضی کشاورزی و استخراج بیرویه از آبهای زیرزمینی مخازن آبخوانهای هرات و مروست در استان یزد باعث بروز پدید فرونشست زمین در پیرامون اراضی کشاورزی شده است. بالا آمدن جداره فلزی میله چاههای عمیق، شکافهای افقی بر روی سطح زمین بهطور مستقیم نشاندهنده میزان فرونشینی سطح است. تشخیص و نمایانسازی نواحی که به دلیل خطرپذیری و به مخاطره انداختن زندگی، مستعد فرونشست هستند ضروری است..از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم که تاثیرات فرونشست ممکن است به وسیله دیگر فعالیتهای طبیعی در ناحیه همچون فعالیتهای آتشفشانی، زمین لرزهها و زمینلغزشها تسریع شود و با توجه به لرزهخیز بودن مناطق زیادی از کشور ما توجه به این پدیده اهمیت ویژهای دارد. امروزه یکی از دقیقترین و کم هزینهترین روشها برای شناسایی حرکات سطح زمین، فن تداخل سنجی راداری است. این روش با مقایسه فازهای دو تصویر راداری که از یک منطقه در دو زمان متفاوت اخذ شدهاند، قادر به تعیین تغییرات سطح زمین با دقت و توان تفکیک مکانی در حد سانتیمتر و حتی میلیمتر در آن بازهی زمانی خواهد بود. در این مقاله ما برای نخستین بار با استفاده از تصاویر ماهوارهای سنتینل-1 و نرمافزارهای منبع باز سعی در پایش وجود فرونشست زمین در آبخوانهای هرات و مروست نمودیم. در این تحقیق، سعی داریم با به بهکارگیری دادههای سری زمانی حسگر سنتینل-1 که تاکنون در مطالعه فرونشست مناطق موردمطالعه استفادهنشده است به اهداف زیر دستیابیم. هدف پژوهش حاضر، اجرا کردن فن تداخل سنجی با پراکنش کنندههای دائمی با استفاده از پکیج یکپارچه SNAP2StaMPS است. هدف دیگر میتوان به برآورد نرخ فرونشست با پردازش مجموعهای از تصاویر سنجنده سنتینل-1 در بازه زمانی 20/02/2017 تا 10/02/2019، تقریباً دوساله سری زمانی است. و هدف آخر بررسی پتانسیل دادۀ این حس گر در تحلیل سری زمانی و پایش تغییرات حاصل از فرونشست زمین بود.مواد و روشها آبخوان هرات و مروست درواقع مناطق موردمطالعه در این تحقیق شامل، آبخوان هرات و مروست واقع در استان یزد میباشند. آبخوان هرات و مروست ازنظر زمینشناسی بخشی از زونهای زاگرس (افیولیت، رادیولاریت) و سنندج- سیرجان هستند. مناطق مورد مطالعه موجود در حوضۀ درجه ۲ آبریز کویر ابرقو و سیرجان با کد 44 و مساحتی برابر با 57125.3 کیلومترمربع واقع شده است. در این پژوهش تعداد 24 داده مربوط به سنجنده سنتینل-1، در سطح تصویر مختلط تک منظر، گذر بالا، قطبش VV و شماره قطعه 93 مربوط به بازه زمانی تقریباً دوساله را در هر دو منطقه موردمطالعه مورد پردازش قرار گرفت. بهطورکلی، قسمت اعظم پروسه پردازش و تحلیل سری زمانی تداخل سنجی با پراکنش کنندههای دائمی (PSI) در این مقاله توسط دو نرمافزار متنباز اسنپ و استمپس صورت گرفت گرفت. درنهایت، برای خودکار نمودن مراحل تداخل سنجی از نوع تک مرجع، از مجموعهای کد نوشته به زبان برنامهنویسی پایتون به نام SNAP2StaMPS که بهخوبی بر اساس گرافهای نرمافزار اسنپ طراحیشده است، استفاده شد.نتایج و بحث یکی از نتایج پردازش تداخلسنجی به اساس الگوریتم خودکار SNAP2StaMPS در این پژوهش، تولید تداخلنگاشت که فاز توپوگرافی از روی آنها حذفشده است، بود. از دیگر نتایج شاخص پراکندگی انحراف استاندارد برای نقشه متوسط جابجایی، هر دو آبخوان هرات و مروست به ترتیب برابر با 4.19 و 3.65 میلیمتر در سال بود. همچنین از نتایج اصلی در این پژوهش برآورد نقشه متوسط جابجایی، آبخوان هرات بین -40.33 تا 11.46 میلیمتر در سال و برای آبخوان مروست بین -39.79 تا 10.63 میلیمتر در سال در راستای دید ماهواره در طول بازه زمانی موردمطالعه (2017 تا 2019) به دست آمد. بدین منظور ناحیههای بهصورت تصادفی و ناحیههای نیز بر اساس شواهد میدانی فرونشست در هر دو محدوده مطالعاتی انتخاب شدند نواحی مربوط به آبخوان هرات شامل، 1) قنات سفید و 2) شمال چشمهعلی و 3) شهر هرات و نواحی 4) قنات شوشوران 5) چاه حاجیآباد ناصری و 6) شهر مروست، مربوط به آبخوان مروست را میتوان نام برد. در این مقاله با توجه عدم وجود ابزارهای تخصصی، جهت ارزیابی و صحت سنجی تنها راه بررسی نتایج، انطباق آن با شواهد زمینی فرونشست، نمودار های سری زمانی و هیدرو گراف واحد آبخوان است. با توجه به نتایج هیدرو گراف واحد آبخوان های آبرفتی هرات و مروست، سطح آب زیرزمینی در آبخوان هرات در طول دوره 8 ساله از سال 1390 تا 1398 بر اساس دادههای 28 چاه مشاهدهای در حدود 5.5 متر افت نموده است، برای آبخوان محدوده مطالعاتی مروست این هیدرو گراف نشاندهنده افت آب زیرزمینی در حدود 7 متر در طی دوره هشتساله هست. نتایج سری زمانی حاصل از تداخل سنجی تصاویر مورداستفاده در این مقاله، نشاندهنده شیبخط برازشی که درواقع میزان وجهت جابجایی (به سمت بالا یا پایین) را نشان میدهد، حاکی یکروند نزولی رو به پایین در ناحیه شماره دوم (قنات سفید از آبخوان هرات) و پنجم (قنات شو شوران از آبخوان مروست) به ترتیب میزان آن برابر با حدود 5 و 7 سانتیمتر را نشان میدهند. که این نتایج ارتباط معنیداری با هیدرو گراف واحد هر دو آبخوان دارد.نتیجهگیری در این تحقیق، برای برآورد نرخ پدیده فرونشست در آبخوانهای هرات و مروست از استان یزد، از فن تداخل سنجی با پراکنش گرهای دائمی با استفاده از دادههای سنجنده سنتینل-1 و پکیج منبع باز SNAP2StaMPS، استفاده شد. همچنین، پتانسیل نرم افزارهای استمپس و اسنپ جهت پردازش تداخل سنجی راداری بررسی شد، و همچنین جزئیات اجرای بسته نرمافزاری استپ به استمپس را نشان داده شد. به طور کلی، بر اساس خروجی های پردازش شده از این پکیچ و نتایج حاصل از صحت سنجی می توان به توانایی روش خودکار ارائه شده در این پژوهش جهت پایش فرونشست پی برد و از این الگوریتم در مناطق مطالعاتی دیگر استفاده کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - تعیین درجه حرارت سطح زمین با استفاده از تصاویر ماهوارۀ لندست (مطالعة موردی: اراضی ساحلی بوشهر)
فاضل امیری طیبه طباطباییپیشینه و هدف دمای سطح زمین (LST) از آنجایی که آب و هوا و محیط را در سطح محلی، منطقهای و جهانی تحت تأثیر قرار میدهد، امروزه به عنوان به یک موضوع مهم در جهان تبدیل شده است که این تغییرات در دمای سطح زمین عمدتاً ناشی از شهرنشینی، فعالیتهای انسانی و تغییر در کاربری و پوش چکیده کاملپیشینه و هدف دمای سطح زمین (LST) از آنجایی که آب و هوا و محیط را در سطح محلی، منطقهای و جهانی تحت تأثیر قرار میدهد، امروزه به عنوان به یک موضوع مهم در جهان تبدیل شده است که این تغییرات در دمای سطح زمین عمدتاً ناشی از شهرنشینی، فعالیتهای انسانی و تغییر در کاربری و پوشش زمین بوجود میآید. با توجه به محدودیت ایستگاههای هواشناسی، سنجش از دور میتواند به عنوان پایه و اساس بسیاری از دادههای هواشناسی مورد استفاده قرار گیرد. یکی از مهمترین جنبههای کاربردی سنجش از دور در مطالعات اقلیم شناسی برآورد دمای سطح زمین میباشد. در این تحقیق درجه حرارت سطح زمین بین سالهای 1990 تا 2018 از تصاویر سنجندههای TM و OLI اراضی ساحلی بوشهر، از روش استفان- بولتزمن استخراج شد.مواد و روشها منطقه مطالعه اراضی شهر بوشهر که در ساحل شمالی خلیجفارس، با ابعاد 20 در 8 کیلومتر با مساحت 1011.5 کیلومترمربع و با متوسط حداقل دما 18.1 درجه سانتیگراد و متوسط حداکثر دمای 33 درجه سانتیگراد، میزان رطوبت نسبی بین 75-58 در صد و متوسط بارندگی سالیانه 272 میلیمتر در موقعیت جغرافیایی '50°50 تا '10°51 طول شرقی و '40°28 تا '00°29 عرض شمالی واقع شده است. دادههای مورد استفاده در این تحقیق شامل؛ داده سنجنده لندست 8(OLI) در سال 2018 و داده TM در سال 1990 که از مرکز دادههای سازمان زمین شناسی ایالات متحده (USGS) دانلود گردید. جهت محاسبة پارامترهای مربوط به استخراج دما از دادههای هواشناسی ایستگاههای سینوپتیک مستقر در منطقه موردمطالعه استفاده شد. بعد از اخد تصاویر، بهدلیل بزرگتر بودن محدوده تصاویر اخذ شده، تصاویر برش داده شدند (Resize) و سپس تصحیح هندسی تصاویر با استفاده از نقشه های توپوگرافی به مقیاس 1:25000 انجام شد و کلیه تصاویر به سیستم مختصات UTM ناحیه 39 شمالی انطباق داده شدند. در تصحیح هندسی تمام تصاویر خطای RMS کمتر از 0.5 پیکسل بود. برای مقایسه نتایج اجرای روش استفان- بولتزمن برای استخراج LST با دادههای زمینی دادههای نقشههای حرارتی بهدست آمده با دادههای دمای خاک (بهدست آمده از ایستگاههای هواشناسی موجود در محدوده انتخاب شده) مقایسه شد. بهمنظور ارزیابی روش استفان-بولتزمن از دادههای زمینی، از روش آماری شاخص میانگین خطای مطلق استفاده شد.نتایج و بحث میانگین حداقل و حداکثر درجه حرارت سطح زمین LST استخراج شده از تصویر TM سال 1990 به ترتیب 26.5 و 45 درجه سانتیگراد و برای تصویر OLI سال 2018 به ترتیب 30.1 و 48.6 درجه سانتیگراد بدست آمد. نتایج نشان داد که مقادیر شاخص میانگین خطای مطلق برای سنجندههای TM و OLI، بهترتیب برابر با 7.1 و 5.6 است. نتایج تحقیق نشان داد که روش استفان- بولتزمن، نتیجه قابل اعتماد و مطمئنی را در برآورد دمای سطح زمین ارائه داد.نتیجهگیری این تحقیق با هدف استخراج LST با روش استفان-بولتزمن است. نتایج این روش با استفاده از شاخص آماری میانگین خطای مطلق برای دورۀ مطالعاتی (1990-2018) برآورد گردید. اجرای شاخص میانگین خطای مطلق بر روی نقشه های حرارتی تولید شده، مشخص شد که روش استفان-بولتزمن برای تحقیقات آتی در زمینههای سنجشازدور حرارتی با مشاهده نتایج حاصل از استفاده شاخص MAE بر روی نقشههای حرارتی مناسب است. بنابراین نتایج نشان داد که روش استفان-بولتزمن مناسب برای برآورد دمای سطح زمین در اراضی مناطق ساحلی است. در نهایت، پیشنهاد میشود که برای توصیف کمی الگوهای LST از یک روش مبتنی بر GIS/RS و روشهایی مانند همبستگی مکانی و نیمهواریانس استفاده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - کاربرد سنجش از دور در مدل سازی هیدرولیکی و تعیین حد بستر رودخانهها (مطالعۀ موردی: رودخانه ارداک)
سیدحمید میرقاسمی حسین بانژاد علیرضا فرید حسینیپیشینه و هدف براساس اصل 45 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده 2 قانون توزیع عادلانه آب، رودخانهها ثروت ملی بوده و در اختیار حکومت اسلامی است. بنابراین دولت مکلف است مطالعه و تعیین حد بستر و حریم رودخانهها را انجام و در صورتی که اعیانیهای موجود در بستر و حریم آنه چکیده کاملپیشینه و هدف براساس اصل 45 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده 2 قانون توزیع عادلانه آب، رودخانهها ثروت ملی بوده و در اختیار حکومت اسلامی است. بنابراین دولت مکلف است مطالعه و تعیین حد بستر و حریم رودخانهها را انجام و در صورتی که اعیانیهای موجود در بستر و حریم آنها را برای امور مربوط به آب یا برق مزاحم تشخیص دهد نسبت به تخلیه آن ها اقدام نماید. امروزه بهعلت افزایش ارزش اقتصادی زمین و تقاضا جهت احداث اعیانی در اراضی حاشیه رودخانهها و مجاری آبی متأسفانه روندتصرفات حدود بستر و حریم رودخانهها افزایش یافته که خود تهدیدی برای دسترسی به آب سالم و حفاظت از آن برای نسلهای آتی محسوب میشود. تصرف رودخانهها با کاهش عرض و تغییر کاربری اراضی بستر آنها همراه است. این اقدام باعث بهم خوردن رژیم طبیعی رودخانه و در نتیجه وقوع سیل و خسارتهای اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی را به دنبال دارد. مدیریت منابع آب و بهخصوص مدیریت سیل بدون شناخت و تحلیل جریان رودخانهها، پهنهبندی سیلاب و تعیین حد بستر و حریم آنها میسر نمیباشد. در حال حاضر برای تعیین گستره سیلاب و مشخص کردند حد بستر رودخانهها نقشهبرداری زمینی انجام میشود. این روش بسیار زمانبر بوده و هزینه انجام آن زیاد میباشد. در همین راستا استفاده از تصاویر ماهوارهای و عکسهای هوایی به جای نقشهبرداری زمینی برای سرعت بخشیدن به انجام مطالعات و کاهش هزینهها میتواند راهگشا باشد. تحقیقات زیادی درکشور و دنیا درخصوص استفاده از تصاویر ماهوارهای در حوزههای مختلف انجام شده است. بهویژه در پژوهشهای متعددی از تصاویر ماهوارهای برای بررسی روند تغییرات کاربری اراضی حوضههای آبخیز و نیز مطالعه تغییرات مورفولوژی رودخانه استفاده شده است. پژوهشهایی پیرامون استفاده از تصاویر ماهوارهای در مطالعات هیدرولوژی و حوضههای آبخیز انجام شده است، اما در این پژوهش برای اولین بار امکان استفاده از تصاویر ماهوارهای برای تهیه نقشه رودخانه و استخراج مقاطع عرضی آن برای پهنهبندی سیلاب و تعیین حد بستر رودخانه مورد بررسی قرارگرفته است. در سالهای اخیر بستر رودخانه ارداک در بالادست سد اراداک، به طور گسترده تصرف و تغییر کاربری داده شده است. این امر باعث شدهاست تا تعداد حوادث سیل افزایش و کمیت و کیفیت آب سد ارداک که بخشی از آب شرب شهر مشهد را تامین مینماید، کاهش یابد. برای مدیریت سیل و حفاظت کمی و کیفی از سد ارداک، پهنهبندی سیلاب و تعیین حد بستر رودخانه ارداک ضروری میباشد. در حال حاضر برای انجام این کار ابتدا باید نقشه برداری زمینی انجام می شود. نقشه برداری زمینی برای تهیه نقشه رودخانه و استخراج مقاطع عرضی آن مستلزم صرف زمان طولانی و هزینه زیادی است. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی امکان استفاده از تصاویر ماهوارهای با قدرت تفکیک 28×28 متر به جای نقشهبرداری زمینی بهمنظور افزایش سرعت انجام کار و کاهش هزینههای مطالعات طرحها و پروژههای آبی و مهندسی رودخانه است.مواد و روش ها برای ترسیم حوضه آبریز و استخراج پارامترهای فیزیکی آن از تصاویر ماهوارهای ASTER و نرمافزار HEC-GeoHMS استفاده شد. نقشه بستر موجود رودخانه و حاشیه آن تهیه و بهعنوان یک لایه جدید به نقشه کاربری اراضی حوضه اضافه شد. برای شبیه سازی بارش و رواناب از مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS استفاده شد. ابتدا برای پنج واقعه بارش و رواناب مدل واسنجی و اعتباریابی گردید. سپس هایتوگراف بارش مربوط به دوره بازگشتهای مختلف در پایه زمان تمرکز حوضه به مدل HEC-HMS معرفی شد. مدل اجرا و سیلاب با دوره بازگشتهای مختلف شبیهسازی شد. اطلاعات هندسی رودخانه درقالب مقاطع عرضی هم از نقشهبرداری زمینی و هم از تصاویر ماهوارهای و با استفاده از الحاقیه HEC-GeoRAS استخراج گردید. اطلاعات حاصل از مدلسازی جریان رودخانه در نرمافزار HEC-RAS از طریق الحاقیه HEC-GeoRAS به محیط GIS منتقل و درمحیط مذکور پهنهبندی سیلاب و تعیین حد بستر رودخانه به دو روش استفاده از اطلاعات نقشهبرداری زمینی و بهرهگیری از تصاویر ماهوارهای تعیین و با هم مقایسه شد.نتایج و بحث نتایج بیانگر آن است که پهنهبندی سیلاب و تعیین حد بستر رودخانه با استقاده از تصاویر ماهوارهای با قدرت تفکیک 28×28 متر قابل انجام است. در این مورد شاخصهای آماری میانگین خطای نسبی و ضریب همبستگی رگرسیون به ترتیب 13.2 و 92 درصد بدست آمد. اگر در چند نقطه از مسیر رودخانه مقطع عرضی از طریق نقشه برداری زمینی برداشت و جایگزین مقاطع عرضی که از روش تصاویر ماهوارهای بدست آمده اند، دقت پهنهبندی سیلاب و تعیین حد بستر رودخانه با استقاده از تصاویر ماهوارهای افرایش مییابد. بهطوریکه اگر به فاصله 150 متر و در طول 8 کیلومتر 47 مقطع عرضی جانمایی و بهصورت برداشت زمینی انجام و در مدل HEC-RAS جایگزین مقاطع عرضی بدست آمده از تصاویر ماهوارهای شود، خطای استفاده از روش تصاویر ماهوارهای برای پهنهبندی سیلاب و تعیین حد بستر رودخانه به 8.1 درصد کاهش خواهد یافت.نتیجه گیری استفاده از تصاویر ماهوارهای با کیفیت 28×28 متر برای تعیین حد بستر رودخانه امکانپذیراست. این روش با میانگین خطای نسبی و ضریب همبستگی رگرسیون به ترتیب 13.2 و 92 درصد همراه است که این خطا را با مقطعبرداری زمینی میتوان تا 8 درصد کاهش داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - تعیین درجه حرارت سطح اراضی شهری با استفاده از تصاویر ماهوارۀ لندست (مطالعة موردی: کرج)
بهروز ابراهیمی هروی کاظم رنگزن حمیدرضا ریاحی بختیاری ایوب تقی زادهدرجه حرارت سطح زمین یک شاخص اصلی تعادل انرژی در کره زمین می باشد و به عنوان ورودی داده در مدل های تغییرات آب و هوایی، جزایر حرارتی شهری، انتخاب بهترین زمان برای فعالیت های کشاورزی، مطالعه آتشفشان ها، فعالیت های زمین گرمائی و شناسایی آتش سوزی استفاده می گردد. در این تحقی چکیده کاملدرجه حرارت سطح زمین یک شاخص اصلی تعادل انرژی در کره زمین می باشد و به عنوان ورودی داده در مدل های تغییرات آب و هوایی، جزایر حرارتی شهری، انتخاب بهترین زمان برای فعالیت های کشاورزی، مطالعه آتشفشان ها، فعالیت های زمین گرمائی و شناسایی آتش سوزی استفاده می گردد. در این تحقیق درجه حرارت سطح زمین در سال های 1985 تا 2003 با استفاده از 4 تصویر از سنجنده های TM وETM+ استخراج شد. روش های مورد استفاده برای استخراج درجه حرارت سطح زمین شامل دفتر علوم لندست، پنجره تکی، سبال، استفان- بولتزمن و تک کانالی می باشد. به دلیل کثرت روش ها و تعداد تصاویر مورد استفاده در این تحقیق و همچنین به منظور مشخص نمودن کارآمدترین روش استخراج درجه حرارت سطح زمین از نظر نزدیکی به داده های زمینی، استفاده از یک روش آماری برای انتخاب بهترین روش اجرا شده، مورد نیاز است. شاخص آماری مورد استفاده در این تحقیق، شاخص میانگین خطای مطلق می باشد. نتایج نشان داده است که در بین روش های مورد استفاده بهترین روش در هر دو سنجنده TM و ETM+، روش استفان- بولتزمن می باشد که در آن مقادیر شاخص میانگین خطای مطلق برای سنجنده های TM و ETM+ به ترتیب برابر با 3/4 و 8/6 بوده و کمترین مقدار را در بین سایر نتایج دارا می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل در جنگل های نیمه انبوه تا تنک با استفاده از مدل FCD (مطالعة موردی: جنگل های مریوان)
ابوطالب شاهولی کوه شور مهتاب پیرباوقار پرویز فاتحیهدف اصلی این تحقیق، استفاده از روش تراکم تاج پوشش جنگل (FCD) در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل های زاگرس با استفاده از داده های ماهواره لندست 7 است. منطقه مورد مطالعه بخشی از جنگل های شهرستان مریوان واقع در استان کردستان است. تصحیح هندسی داده ها با خطای RMSe کمتر از یک چکیده کاملهدف اصلی این تحقیق، استفاده از روش تراکم تاج پوشش جنگل (FCD) در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل های زاگرس با استفاده از داده های ماهواره لندست 7 است. منطقه مورد مطالعه بخشی از جنگل های شهرستان مریوان واقع در استان کردستان است. تصحیح هندسی داده ها با خطای RMSe کمتر از یک پیکسل صورت گرفت. برای اجرای این روش، پردازش های اولیه مانند نرمال سازی دامنه داده ها برروی 5 باند اول صورت گرفت و چهارشاخص اصلی یعنی شاخص گیاهی پیشرفته (AVI)، شاخص خاک بدون پوشش (BI)، شاخص سایه (SI) و شاخص حرارتی (TI) محاسبه گردید. در ادامه با استفاده از شاخص های اصلی، دو شاخص سایه پیشرفته و شاخص تراکم گیاهی محاسبه و سرانجام نقشه تراکم تاج پوشش جنگل تهیه شد. طبقه بندی تراکم تاج پوشش در سه حالت 6، 4 و 3 کلاسه صورت پذیرفت. جهت برآورد صحت نقشه های تراکم حاصل از اجرای روش FCD، نقشه واقعیت زمینی از عکس های هوایی منطقه با مقیاس 1:20000 تهیه شد. میزان صحت کلی و ضریب کاپا در طبقه بندی 6 و 4 کلاسه به ترتیب 52%0، 29/0 و 53%، 30/0 بدست آمد. اختلاط طیفی پوشش گیاهی منطقه و بازتاب زیاد خاک زمینه، مخصوصاً در طبقه های تنک، دلیل عمده کاهش صحت نقشه های تهیه شده می باشد. با ادغام طبقات تراکمی تنک تر، صحت نقشه ها افزایش یافت و بالاترین میزان صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب 62% و 39/0 در طبقه بندی 3 کلاسه بدست آمد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان بیان داشت که این روش دارای کارایی مناسب در جنگل های زاگرس می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - ارزیابی بارش در مقیاسهای روزانه، ماهانه و سالانه با استفاده از تصاویر ماهواره ای (مطالعة موردی: حوزة مرزی غرب ایران)
غزاله مددی سعید حمزه علی اکبر نوروزیمتغیر بارش نقش بسیار مهمی در مطالعات هیدرومتئورولوژی و کشاورزی دارد. بنابراین اندازهگیری و تخمین بارندگی در سطح منطقه ای به ما کمک میکند تا درک درستی از آب و چرخه انرژی بدست آوریم. با توجه به تغییرپذیری زیاد کمیت بارش در مکان و زمان، پایش آن در مقیاسهای منطقه ای به چکیده کاملمتغیر بارش نقش بسیار مهمی در مطالعات هیدرومتئورولوژی و کشاورزی دارد. بنابراین اندازهگیری و تخمین بارندگی در سطح منطقه ای به ما کمک میکند تا درک درستی از آب و چرخه انرژی بدست آوریم. با توجه به تغییرپذیری زیاد کمیت بارش در مکان و زمان، پایش آن در مقیاسهای منطقه ای به وسیله ایستگاههای زمینی بسیار دشوار می باشد. از اینرو استفاده از تصاویر ماهوارهای با تفکیک مکانی بالا توصیه می شود. اما لازم است قبل از استفاده از این دادهها، دقت زمانی و مکانی آن ها ارزیابی شود. هدف از این تحقیق، ارزیابی قابلیت داده های ماهوارة TRMM در برآورد بارش روزانه، ماهانه و سالانه در مقیاس مکانی 25/0× 25/0 درجه، برای دوره آماری 2012-2000 میلادی و مقایسه آن با دادههای بارش در 30 ایستگاه هواشناسی (سینوپتیک و کلیماتولوژی) در حوزه مرزی غرب ایران بوده است. با بررسی تغییرات میزان بارش در دوره آماری فوق، سری زمانی و مکانی ضریب همبستگی پیرسون برای مقیاسهای زمانی روزانه، ماهانه و سالانه محاسبه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که همبستگی معنیداری در سطح پنج درصد بین دادههای بارش زمینی و ماهوارهای در مقیاسهای ماهانه و سالانه وجود دارد. با استفاده از نتایج بدست آمده، ارتباط بین داده های ماهانه بارش حاصل از تصویر ماهوارهای و دادههای مشاهدهای در ایستگاهها با استفاده از دو روش رگرسیون خطی و رگرسیون غیرخطی برای هر سال بررسی شد. همچنین با کمک آمارههای اعتبارسنجی، اعتبار مدلهای مورد استفاده تعیین گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - پایش، ارزیابی و پیش بینی روند تغییرات مکانی کاربری اراضی/پوشش زمین با استفاده از مدل زنجیره ای مارکوف (مطالعه موردی: دشت بسطاق- خراسان جنوبی)
کامران کریمی چوقی بایرام کمکیپایش و مدیریت بهینه منابع طبیعی نیازمند اطلاعات به هنگام و صحیح است. در این راستا نقشه های کاربری/ پوشش زمین یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی در مدیریت منابع طبیعی محسوب می شود. مدیریت بهینه منابع نیازمند بررسی، شناخت تغییرات و تخریب های منابع در گذشته و برنامه ریزی صحیح چکیده کاملپایش و مدیریت بهینه منابع طبیعی نیازمند اطلاعات به هنگام و صحیح است. در این راستا نقشه های کاربری/ پوشش زمین یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی در مدیریت منابع طبیعی محسوب می شود. مدیریت بهینه منابع نیازمند بررسی، شناخت تغییرات و تخریب های منابع در گذشته و برنامه ریزی صحیح و اصولی به منظور کنترل و مهار تخریبات احتمالی حادث شده در آینده می باشد. یکی از روش های کارآمد جهت پیش بینی تغییرات پوشش و کاربری اراضی مدل زنجیره ای مارکوف است. در این مطالعه تغییرات پوشش اراضی طی سال های گذشته و امکان پیش بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف در دشت بسطاق بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از تصاویر سنجنده های MSS (1366)، ETM+ (1381) و OLI (1393) و اطلاعات جانبی منطقه، تغییرکاربری اراضی تهیه و نقشه کاربری اراضی سال 1403 پیش بینی گردید. تعیین نقشه های کاربری پس از انجام تصحیحات بر روی تصاویر ماهواره ای، تعیین نمونه های آموزشی و ارزیابی دقت طبقه بندی ها با استفاده از ضریب کاپا صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که طبقه فاقد پوشش/ بایر و مرتع، پویاترین کاربری های موجود در منطقه بوده که درصد مساحت این اراضی طی 1366 تا 1393 به ترتیب برابر 64/21% (افزایشی) و 14/31% (کاهشی) بوده که بیانگر تخریب کلی و جایگزینی کاربری های ضعیف تر در منطقه است. نتایج حاصل از پیش بینی تغییرات در فاصلة زمانی 1403-1393، نشان داد که طی این دوره احتمال می رود 98% اراضی مسکونی، 88% اراضی فاقد پوشش، 77% اراضی شور، 45% اراضی مرتعی و، 37% کشاورزی بدون تغییر باقی خواهند ماند. همچنین تبدیل کاربری مرتع به اراضی فاقد پوشش بالاترین (94/41%) و تبدیل اراضی فاقد پوشش به اراضی مسکونی (02/0%)، مرتع به اراضی مسکونی (03/0%)، دارای کم ترین احتمال تبدیل هستند. نقشه پیش بینی حاصله از مدل زنجیره مارکوف برای ارائه دیدی کلی به منظور مدیریت بهتر منابع طبیعی بسیار حائز اهمیت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - برآورد کیفیت و آشکارسازی تغییرات پهنه های جنگلی با استفاده از تصاویر ماهواره ای (مطالعة موردی: شهرستان رستم، فارس)
محمود احمدی مهدی نارنگی فردهدف از این تحقیق، برآورد قابلیت داده های ماهواره لندست در آشکارسازی پهنه های جنگلی و ارزیابی تغییرات کیفی پوشش جنگلی، استخراج کاربری و درصد پوشش گیاهی در شهرستان رستم است. برای انجام تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره لندست (1366 و 1389)، نقشه های کاربری اراضی جنگلی، شا چکیده کاملهدف از این تحقیق، برآورد قابلیت داده های ماهواره لندست در آشکارسازی پهنه های جنگلی و ارزیابی تغییرات کیفی پوشش جنگلی، استخراج کاربری و درصد پوشش گیاهی در شهرستان رستم است. برای انجام تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره لندست (1366 و 1389)، نقشه های کاربری اراضی جنگلی، شاخص نرمال شده اختلاف پوشش گیاهی (NDVI) و کسر شاخص پوشش گیاهی (RVI)، با استفاده از الگوریتم بیشترین شباهت و طبقه بندی نظارت شده تهیه گردید. نتایج نشان داد که مساحت لایههای استخراج شده 78/48 کیلومترمربع برای لایه جنگل متراکم، 67/348 کیلومترمربع برای تراکم متوسط و 42/281 کیلومترمربع برای تراکم کم همچنین 81/68 کیلومترمربع برای مناطق بایر میباشد. ارزیابی نتایج طبقه بندی بیانگر دقت کلی با 3/94، صحت تولید کننده 91 ، صحت کاربر با 95 درصد و همچنین خطای گماشته 09/0 و خطای حذف شده 05/0 می باشد. که بالاترین صحت تولید کننده مربوط به جنگل با تراکم کم با 99 درصد و کمترین جنگل متراکم با 80 درصد و بالاترین درصد صحت کاربر مربوط به کلاس بایر با 100 و کمترین جنگل با تراکم متوسط با 87 درصد محاسبه شد. همچنین مقایسه نقشه های درصد و کسر شاخص پوشش گیاهی در سال 1366 و 1389 تغییرات معنی دار این شاخص را نشان نداد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - بررسی پلی مورفیسم نشانگرهای ریزماهواره بز مرخز DOR: 20.1001.1.17359880.1399.14.1.2.5
سجاد بادبرین رضا سید شریفی حسن خمیس آبادی جواد احمدپناهاستفاده از نشانگرهای مولکولی و به ویژه نشانگرهای ریزماهواره به دلیل ویژگیهای برتر آنها اطلاعات بسیار ارزشمندی از ساختار ژنتیکی موجود مورد مطالعه را فراهم میکند. این اطلاعات میتواند جهت حفاظت از موجود در خطر انقراض و یا بررسی مکان ژنهای تاثیر گذار بر صفات کمی (QTL) م چکیده کاملاستفاده از نشانگرهای مولکولی و به ویژه نشانگرهای ریزماهواره به دلیل ویژگیهای برتر آنها اطلاعات بسیار ارزشمندی از ساختار ژنتیکی موجود مورد مطالعه را فراهم میکند. این اطلاعات میتواند جهت حفاظت از موجود در خطر انقراض و یا بررسی مکان ژنهای تاثیر گذار بر صفات کمی (QTL) مورد استفاده قرار گیرد. هدف از این پژوهش تأکید بر اهمیت نشانگرهای ریزماهواره برای مطالعات تنوع ژنتیکی در بز مرخز و استفاده از آنها در استراتژی های حفاظت است.در این مطالعه از 240 بز مرخز در استان کردستان به صورت تصادفی خونگیری شد. استخراج DNA از نمونه خون کامل و به روش نمکی انجام گرفت. سپس با استفاده از واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) تنوع ژنتیکی 30 نشانگر ریزماهواره مورد بررسی قرار گرفت. آللهای هر فرد با استفاده از روش رنگ آمیزی نیترات نقره نمایان شد. پارامترهای ژنتیکی مربوط به ساختار ژنتیکی بز مرخز با استفاده از نرم افراز POPGENE محاسبه شد.بجز نشانگر INRA040، تمام نشانگرهای استفاده شده به خوبی تکثیر شدند. از میان نشانگرهای تکثیر شده، نشانگر MCM136 چند شکلی پایینی نشان داد اما دیگر نشانگرها چندشکلی بالایی داشتند. نشانگرهای ILSTS030 با 6 آلل و نشانگر MCM136 با 3 آلل به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد آلل را تولید کردند. نشانگر ILSTS030 (7504/0) بیشترین و نشانگر MCM136(0158/0) کمترین میزان هتروزیگوسیتی مورد انتظار را نشان دادند.به نظر میرسد نشانگرهای ریزماهواره ابزاری مفید و قابل اعتماد برای شناسایی نژادهای بز است و استفاده از آنها میتواند راه حلی برای حفاظت از نژادهای در خطر انقراض باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - بررسی ساختار ژنتیکی گوسفند سنجابی با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره
رضا سید شریفی سجاد بادبرین نعمت هدایت ایوریق جمال سیف دواتی سیما ساور سفلیزمینه و هدف: گوسفند سنجابی یکی از نژادهای با ارزش گوسفند در غرب کشور است که از نظر تولید گوشت و پشم اهمیت زیادی دارد. با توجه به اهمیت نژادهای بومی گوسفند و اصلاح نژاد آن ها جهت دستیابی به تولید با کمیت و کیفیت بیشتر، شناسایی ساختار ژنتیکی و برآورد پارامترهای مربوطه(تعد چکیده کاملزمینه و هدف: گوسفند سنجابی یکی از نژادهای با ارزش گوسفند در غرب کشور است که از نظر تولید گوشت و پشم اهمیت زیادی دارد. با توجه به اهمیت نژادهای بومی گوسفند و اصلاح نژاد آن ها جهت دستیابی به تولید با کمیت و کیفیت بیشتر، شناسایی ساختار ژنتیکی و برآورد پارامترهای مربوطه(تعداد آلل های مشاهده شده و موثر، هتروزیگوسیتی، شاخص شانون و غیره) تحقیق حاضر انجام گرفت. روش کار: جمعیت مورد مطالعه شامل تعداد 100 رأس قوچ و میش نژاد سنجابی واقع در ایستگاه مهرگان استان کرمانشاه بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند. استخراج DNA به روش نمکی انجام گرفت. واکنش PCR با استفاده از 10 نشانگر ریزماهواره انجام شد. قطعات تکثیر شده DNA روی ژل اکریل آمید واسرشته شد و توسط روش نیترات نقره آشکار شد. امتیازدهی آللها با توجه به اندازه آن ها و در مقایسه با شاخص استاندارد PUC8 شرکت فرمنتاز انجام گرفت. یافته ها:همه نشانگرهای مورد بررسی چندشکل بودند. میانگین تعداد آلل مشاهده شده و موثر برای تمام نشانگرها به ترتیب برابر با 5/4 و 9012/2 محاسبه شد. بیشترین و کمترین هتروزیگوسیتی مورد انتظار به ترتیب در نشانگرهای OarFCB11 و BMS2721 برابر با 7548/0 و 5619/0 به دست آمد. متوسط هتروزیگوسیتی مورد انتظار برای تمام نشانگرها(تنوع ژنتیکی) برابر با 6487/0 محاسبه شد. نتیجه گیری:با توجه به نتایج به دست آمده میتوان بیان کرد که گوسفندان مورد بررسی از سطح تنوع مطلوبی برخوردار بوده و می توان با استفاده از اصلاح نژاد و انتخاب دام های برتر به پیشرفت ژنتیکی بالایی دست یافت. هم چنین نشانگرهای مورد استفاده توانایی بالایی برای بررسی ساختار ژنتیکی گوسفندان سنجابی داشته و استفاده از آن ها در مطالعات آینده توصیه میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های زنبورعسل (Apis mellifera L. (Hymenoptera: Apidae با استفاده از نشانگر های ریزماهواره در مناطق کردستان، خوزستان و اصفهان
ندا پالوانه ابراهیم سلیمان نژادیان روح الله رجبی فروغ یاقوت نژادبا استفاده از نشانگر ریزماهواره ISSR به منظور جداسازی جمعیت های زنبور عسل Apis mellifera، سه استان کردستان، خوزستان و اصفهان مقایسه شدند. استخراج DNA از زنبورهای کارگر با استفاده از روش بهینه نمکی صورت گرفت. تکثیر با چهار جفت آغازگر ISSR صورت گرفت. باند های حاصل با است چکیده کاملبا استفاده از نشانگر ریزماهواره ISSR به منظور جداسازی جمعیت های زنبور عسل Apis mellifera، سه استان کردستان، خوزستان و اصفهان مقایسه شدند. استخراج DNA از زنبورهای کارگر با استفاده از روش بهینه نمکی صورت گرفت. تکثیر با چهار جفت آغازگر ISSR صورت گرفت. باند های حاصل با استفاده از ژل آگارز 2 درصد و رنگ آمیزی با اتیدیوم بروماید قابل رویت گردید. الگوی باندی بر اساس حضور باند (یک) یا عدم حضور(صفر) نمره دهی شد. پس از تکثیر در واکنش زنجیره ای پلیمراز 45 باند تولید شد. از این تعداد، 8 باند با میزان (52/84) درصد چند شکل بودند. دندروگرام این جمعیت ها بر اساس ضریب تشابه جاکارد محاسبه و روش تجزیه خوشه ای برای گروه بندی با استفاده از نرم افزار NTSYS رسم شد و جمعیت ها در دو گروه مشخص قرار گرفتند. جمعیت های کردستان و خوزستان در یک گروه و جمعیت اصفهان در یک گروه مجزا قرار گرفتند .دو استان کردستان و خوزستان بیشترین شباهت را دارا بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - تهیه نقشه برآورد رنگ خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست
احسان حسن زاده سید احمد ذاکریان محمد رضا منصوری دانشورتعیین رنگ خاک و تهیه نقشه های آن اهمیت زیادی در شناسایی خواص مهم شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی خاک دارد به ویژه در مناطقی که که اندازه گیری آن ها مشکل بوده یا به طور دقیق عملی نیست. پژوهشگران بیشماری در مناطق مختلف جهان با استفاده از سنجش از دور به برآورد دما و رطوبت خاک چکیده کاملتعیین رنگ خاک و تهیه نقشه های آن اهمیت زیادی در شناسایی خواص مهم شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی خاک دارد به ویژه در مناطقی که که اندازه گیری آن ها مشکل بوده یا به طور دقیق عملی نیست. پژوهشگران بیشماری در مناطق مختلف جهان با استفاده از سنجش از دور به برآورد دما و رطوبت خاک و ارتباط آن با استفاده های مختلف در علوم محیطی پرداخته اند. اما استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای برای تعیین رنگ خاک به طور گسترده ای در ادبیات تحقیق مشاهده نشده است. از این رو چنین تحقیق می تواند در گستره علوم محیطی به خصوص علوم خاک شناسی و ژئومورفولوژی مفید واقع شود.بنا بر این در این تحقیق برای به دست آوردن رنگ خاک از دو روش برداشت زمینی و روش سنجش از دور برای چهار طبقه خاک مختلف آهکی، نمکی، سنگلاخی و ماسه ای (شن روان) دارای بیشترین تغییرات در دشت هرات واقع در استان یزد استفاده شده است.منطقه مورد مطالعه، دشت هرات در گستره عرض جغرافیایی ˝27΄54˚29 تا ˝12΄27˚30 شمالی و طول جغرافیایی ˝11΄07˚54 تا ˝16΄36˚54 شرقی واقع شده است. این محدوده با وسعتی معادل 1220 کیلومتر مربع شامل شهر هرات و مروست و قسمت عمده ای از زمین های کویری و اراضی بایر است. این منطقه کویری با ژئومورفولوژی تیپیک پلایاهای مرکزی ایران دارای اقلیم خشک با میانگین بارش سالانه 110 میلیلمتر و دمای میانگین سالانه 20 درجه سلسیوس می باشد. برای به دست آوردن رنگ خاک در برداشت زمینی و مطالعات صحرایی از دفترچه مانسل و برای انجام مطالعات سنجش از دور از تصاویر ماهواره ای لندست 8 استفاده شد. همچنین با هدف استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و داده های تصاویر ماهواره ای برای مطالعات خاک شناسی به ارزیابی باندهای مختلف در نرم افزار ENVI و تهیه و تدوین نقشه های رنگ خاک در نرم افزار ArcGIS اقدام شده است.ابتدا اعتبار سنجی داده ها نشان داد که خطای کل معادل 82% و ضریب کاپا معادل 796/0 می باشد که قابل قبول است. سپس نتایج این تحقیق نشان داد که در خاک های آهکی، نمکی، سنگلاخی و ماسه ای (شن روان) بهترین باندی که بتواند پارامتر هیو را نشان دهد به ترتیب شامل باندهای 5، 10، 7 و 10 می باشد. همچنین در خاک های آهکی، نمکی، سنگلاخی و ماسه ای (شن روان) بهترین باندی که پارامتر کروما را نشان می دهد به ترتیب شامل باندهای 7، 7، 1 و 11 می باشد. در نهایت در خاک های آهکی، نمکی، سنگلاخی و ماسه ای (شن روان) بهترین باندی که پارامتر ولیو را بازتاب می دهد به ترتیب شامل باندهای 6، 11، 11 و 10 می باشد. با توجه به معادلات خطی به شکل رابطه همبستگی بین هر یک از پارامترهای رنگ خاک با باندهای مختلف، درجه های روشنایی با بیشترین همبستگی باندی انتخاب گردید. با ترکیب کردن این تصاویر چندباندی که دارای بیشترین همبستگی هستند، یک نقشه به دست آمده است که نشان دهنده مقدار ترکیب پارامترهای رنگ خاک در منطقه های مختلف میباشد. نتیجهگیری: در مجموع می توان نتیجه گرفت برای منطقه مطالعاتی که یک دشت کویری مرکز ایران می باشد می توان از تصاویر ماهواره ای لندست 8 استفاده کرد و نقشه رنگ خاک را برای انواع واحدهای خاک یاد شده تهیه کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - Evaluation CMIP5 Models In Order to Simulate Rainfall by using a Combination of Precipitation data Network Aphrodit and Satellite Precipitation Persiann-cdr In Khuzestan Province
کاظم رنگزن علی شهبازی زهرا جریده مصطفی کابلی زادهOne of the most important Limitation General Circulation Models , Large scale are being simulation of climatic variables. So should With Various method are downscaled, The ability to have identified a study area. Choose a suitable GCM model for the study area Very impor چکیده کاملOne of the most important Limitation General Circulation Models , Large scale are being simulation of climatic variables. So should With Various method are downscaled, The ability to have identified a study area. Choose a suitable GCM model for the study area Very important role In the simulation parameter (precipitation) is intended for future. In this research of CMIP5 Models Contains BCC-CSM1.1.M , MPI-ESM-MR and MPI-ESM-LR was used In order to evaluate three models in the baseline period And determine the best model In order to fit into the study area .The first the Historical and Observation data are divided in to two Periodes: the first half (1983-1992) the period baseline and the second half(1994-2003) the period Validation. Index verification Mean absolute error and MAE Skill score Calculate between models and observation data in the evaluation period before and after Downscaling seasonal in Software Matlab For all Pixels Khuzestan Province. Results show that Befor applying the change factor method BCC-CSM1.1.M Model Error was Less than the other two models , and The other two were similar in terms of error rate. After applying change factor, BCC-CSM1.1.M Model the improvement was driven self and MPI-ESM-MR and MPI-ESM-LR models were ranked as second and third suitable models. So most trusted after the downscaling change factor method for the future under the scenario RCP4.5 for Khuzestan Province was assigned to BCC-CSM1.1.M model. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - آشکارسازی سازندهای کربناته در تاقدیس خائیز- بهبهان با استفاده از فن PCAو روش کروستا به کمک تصاویر ماهوارهای +ET
هادی طهماسبی نژاد مهدی مومی پورآشکارسازی سازندهای کربناته خصوصا در مناطقی که در کنار سازندهای رسی قرار گرفته اند، بسیار ضروری است، زیرا این داده ها درتخمین ذخیره معدنی و تعیین برنامه های اکتشافی لازم می باشد. در این تحقیق برای آشکارسازی سازندهای کربناته و تفکیک سازندهایکربناته و رسی، از تکنیک های طبق چکیده کاملآشکارسازی سازندهای کربناته خصوصا در مناطقی که در کنار سازندهای رسی قرار گرفته اند، بسیار ضروری است، زیرا این داده ها درتخمین ذخیره معدنی و تعیین برنامه های اکتشافی لازم می باشد. در این تحقیق برای آشکارسازی سازندهای کربناته و تفکیک سازندهایکربناته و رسی، از تکنیک های طبقه بندی، تحلیل مولفه اصلی ) (PCAو روش کروستا به کمک تصویر ماهواره ای سنجنده +ETMلندست 7استفاده شده است. بدین منظور چند ترکیب رنگی کاذب از تاقدیس خائیز شهرستان بهبهان واقع در زون زمین شناسی زاگرسدر محیط نرم افزار ENVIایجاد شد. برای طبقه بندی تصویر ماهواره ای منطقه مورد مطالعه از روش حداکثر شباهت استفاده گردید.سپس با انتخاب یک سری پیکسلهای نمونه معلوم و مقایسه کلاس آنها با نتایج طبقه بندی و نیز محاسبه ضریب کاپا، نتایج طبقه بندیارزیابی گردید. این نتایج نشان می دهد دقت طبقه بندی سازندهای کربناته متوسط بوده که دلیل آنرا می توان به پوشش گیاهی مستقر برروی این سازندها نسبت داد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - بررسی تغییرات کاربری اراضی کشاورزی حوزه تالاب پریشان و ارتباط آن با سطوح آب زیرزمینی و بارندگی
بهمن خدابنده لو محمدعلی عباسی آزیتا زندکاربریزمینیکیازمهمترینعواملیاستکهانسانازطریقآنمحیطزیستراتحتتأثیرقرارمیدهد. تغییرات پوشش و کاربری زمین آثار مستقیمی در تغییرات اقلیمی دارند و همچنین بین تغییر اقلیم و تغییر پوشش زمین ارتباط متقابل و پیچیدهای وجود دارد. لذا پایش تغییرات کاربری اراضی جهت مدیریت و ارائه چکیده کاملکاربریزمینیکیازمهمترینعواملیاستکهانسانازطریقآنمحیطزیستراتحتتأثیرقرارمیدهد. تغییرات پوشش و کاربری زمین آثار مستقیمی در تغییرات اقلیمی دارند و همچنین بین تغییر اقلیم و تغییر پوشش زمین ارتباط متقابل و پیچیدهای وجود دارد. لذا پایش تغییرات کاربری اراضی جهت مدیریت و ارائه چشماندازها از اهمیت ویژهای برخوردار است. امروزهکاربردسنجشازدوروسامانهاطلاعاتجغرافیایی،بهویژهدربرخوردباچندیندادهجغرافیاییوتفسیر منطقهگستردهسطحزمینبهطوروسیعیرایجشدهاست. بهاینترتیب دادههایسنجشازدورمیتوانندبهعنوانجایگزینیمناسببرایدادههایثبتنشدهومربوطبهگذشتهمانند دادههایکاربریاراضیوتغییراتآندردورههایزمانیمختلفمورداستفادهقرارگیردوبهعنواناطلاعاتپایه برایدیگرمطالعاتبهکاررود. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی کشاورزی در محدوده آبریز تالاب پریشان از سال 1990 تا 2015 با استفاده از تکنیک سنجشازدور و بررسی ارتباط بین این تغییرات با سطح آب زیرزمینی و بارش است. نتایج مطالعات نشان داد که سطح اراضی کشاورزی از سال 1990 تا 2015 به میزان 1371 هکتار افزایش داشته است و در همین حال سطح آبهای زیرزمینی 72/14 متر پایین رفته است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که تغییرات مساحت اراضی کشاورزی با سطح آبهای زیرزمینی رابطه معکوس و معناداری دارند و افزایش مساحت زمینهای کشاورزی منجر به تخلیه بیشتر آبهای زیرزمینی و پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - شناسایی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته به ژن مقاومت به بیماری PVY در توتون با استفاده از روش تجزیه تفرق تودهای
مرضیه شازده احمدی محمدرضا صلواتی میبدییکـی از مهـم ترین بیمـاری های ویروسـی خسـارت زای تـوتـون در ایـران و بـرخـی از نقـاط جـهـان ویـروس Y سیب زمینی ((PVY است که نقش مهمی در کاهش کمیت و کیفیت محصول توتون دارد. موثر ترین و بهترین روش برای کاهش خسارت این ویروس، اصلاح ارقام مقاوم نسبت به این بیماری است. از ن چکیده کاملیکـی از مهـم ترین بیمـاری های ویروسـی خسـارت زای تـوتـون در ایـران و بـرخـی از نقـاط جـهـان ویـروس Y سیب زمینی ((PVY است که نقش مهمی در کاهش کمیت و کیفیت محصول توتون دارد. موثر ترین و بهترین روش برای کاهش خسارت این ویروس، اصلاح ارقام مقاوم نسبت به این بیماری است. از نشانگر های مولکولی برای نشان دار کردن ژن های مقاومت در برنامه های به نژادی استفاده می شود. به منظور شناسایی نشانگر های مولکولی پیوسته با ژن های مقاومت به PVY در توتون، ابتدا در سال اول، تلاقی اولیه بین دو والد VAM (مقاوم) و K326 (حساس) انجام شد، سپس بذر های F1 به دست آمده کشت شده و بذر F2 به دست آمد. بذر های F2 حاصل در سال دوم، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقـات و آموزش توتون تیرتاش کاشته شدند. گیاهان F2 با جدایه خالص سازی شده سویه O ویروس PVY مایه زنی شدند و سپس مورد ارزیابیهای فنوتیپی قرار گرفتند. توسعه بیماری PVY با محاسبه سطح زیر منحنی پیشرفت آلودگی تعیین شد. در ادامه کار از ده بوته مقاوم و ده بوته حساس به PVY، بر اساس علایم مزرعه ای نمونه برگ تهیه گردید. روی این نمونه ها برای تایید مقاومت و حساسیت به PVY آزمون الایزا انجام شد و بر اساس نتایج الایزا، بوته های حساس و مقاوم شناسایی شدند. در این تحقیق با استفاده از 100 جفت آغازگر SSR انتخابی و همچنین به کارگیری روش تجزیه تفرق توده ای اقدام به شناسایی نشانگر های ریزماهواره پیوسته با ژن مقاومت به PVY در دو توده مقاوم و حساس به این بیماری و همچنین بوته های جمعیت F2 گردید. سه ترکیب جفت آغازگر به نام های PT30002، PT20165 و PT20357 در DNA دو توده مقاوم و حساس تولید چند شکلی نمودند. این جفت آغازگر ها بعد از آزمون روی تک بوته های دو توده، روی تک بوته های جمعیت F2 مورد آزمون و تجزیه قرار گرفتند. در نهایت، فاصله نشانگر ها از ژن مقـاومت با استفـاده از نرم افزار Mapmaker Ver.3.0 تعییـن گـردید. نشانگـر PT3 با فاصله 5/17 سانتی مورگان در موقعیت ناجفت و دو نشانگر PT1 و PT2 به ترتیب با فاصله 1/18 و 4/37سانتی مورگان از ژن مقاومت قرار داشتند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای وتکنیک های سنجش از دور به منظور بررسی بیابان زایی(مطالعه موردی: ریگ متین)
زهرا چترسیمابچکیده : آشکارساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در منابع طبیعی و آبخیزداری است. نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرایند آشکارسازی تغییرات میباشد، میتوان براساس تصاویر در دوره های زمانی متفاوت توسط نرم افزار سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روشهای متفاوت و گوناگون چکیده کاملچکیده : آشکارساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در منابع طبیعی و آبخیزداری است. نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرایند آشکارسازی تغییرات میباشد، میتوان براساس تصاویر در دوره های زمانی متفاوت توسط نرم افزار سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روشهای متفاوت و گوناگونی برای آشکارسازی تغییرات و تحولات کاربریها در مقالات مختلف ارائه شده است. در مرحله اول تصاویر سال های 2002 و 2014 با استفاده از الگوریتم های مناسب از لحاظ هندسی و رادیومتریک تصحیح شدند؛ آنگاه نمونه های آموزشی به صورت فازی در 6 و 7 کلاس کاربری اراضی به وسیله نرم افزار Erdas تهیه شد. سپس هر تصویر به طور جداگانه با استفاده از الگوریتم حداکثر مشابهت طبقه بندی شد .هر کدام از نقشه های تولید شده با یکدیگر مقایسه و در هر دوره زمانی نتایجی بدست آمد که بر اساس آن مهمترین تغییر مربوط به تغییر اراضی مرتعی به زمین های کشاورزی در حدود 3.1 درصد می باشد که این مسئله استفاده نا مناسب از اراضی را به منظور کشاورزی نشان می دهد و این امر نیز بیابانزایی را در منطقه تشدید می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - کاربرد تصاویر ماهواره ای برای تهیه نقشه کاربری اراضی حوضه آبخیز قزل اوزن با استفاده از تکنیک فیوژن و پردازش شی گرا
محمد خضری احمدآباد کریم سلیمانیمدیریت بهینه منابع طبیعی نیازمند اطلاعات به هنگام و صحیح است. در این راستا نقشه های کاربری اراضی یکی از مهمترین منابع اطلاعاتی در مدیریت منابع طبیعی محسوب می شود. در حقیقت نقشه های کاربری اراضی در برگیرنده روش استفاده از سطح زمین برای نیازهای مختلف است. امروزه، روش های چکیده کاملمدیریت بهینه منابع طبیعی نیازمند اطلاعات به هنگام و صحیح است. در این راستا نقشه های کاربری اراضی یکی از مهمترین منابع اطلاعاتی در مدیریت منابع طبیعی محسوب می شود. در حقیقت نقشه های کاربری اراضی در برگیرنده روش استفاده از سطح زمین برای نیازهای مختلف است. امروزه، روش های تشخیص تغییر بصورت دیجیتال با استفاده از چند دوره تصاویر ماهواره ای به درک پویایی چشم انداز کمک می کند. تحقیق حاضر با هدف طبقه بندی پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و تکنیک فیوژن با رویکرد پردازش شی گرای تصاویر در حوضه آبخیز قزل اوزن انجام شد. برای انجام این تحقیق از تصویر ماهواره ای لندست 8، سنجنده OLI/TIRS استفاده شد. که پس از انجام تصحیحات مورد نیاز در مرحله پیش پردازش، اقدام به بارزسازی یا فیوژن تصویرمورد نظر با استفاده از باند پانکروماتیک نمودیم. و قدرت تفکیک مکانی تصویر مورد استفاده را از 30 متر به 15 متر ارتقاع دادیم. سپس با طبقه بندی از نوع شی گرا در محیط نرم افزار eCognition، نقشه پوشش/ کاربری اراضی تهیه و نتایج نهایی ارائه شد. همچنین ضرایب ارزیابی صحت استخراج شده (دقت کلی 89.41% و ضریب کاپای 87/0) نشان دهنده دقت بالای این روش طبقه بندی می باشد. باتوجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق پیشنهاد می شود که برای تهیه نقشه های پوشش/کاربری اراضی و آشکار سازی تغییرات از تصویر به روز و مناسب، تکنیک افزایش قدرت تفکیک مکانی تصاویر(فیوژن) و همچنین روش دقیق طبقه بندی شی گرا استفاده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی (منطقه مورد مطالعه: استان مازندران)
کامران مجرد موسی کمانرودیچکیدهدر ایران به دلیل عدم وجود استراتژی آمایشی مشخص و با ثبات توسعه، روند مداوم و پایداری در نوع و حدود فعالیتها و کاربریها بوجود نیامده است. این شرایط موجب تغییرات سریع و مستمر برخی فعالیتها و کاربریها در پی تحولات گذرای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شده است. در ای چکیده کاملچکیدهدر ایران به دلیل عدم وجود استراتژی آمایشی مشخص و با ثبات توسعه، روند مداوم و پایداری در نوع و حدود فعالیتها و کاربریها بوجود نیامده است. این شرایط موجب تغییرات سریع و مستمر برخی فعالیتها و کاربریها در پی تحولات گذرای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شده است. در این میان استفاده از تکنولوژی سنجش از دور به عنوان بهترین وسیله برای آشکار سازی و ارزیابی تغییرات شناخته میشود چرا که ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﯼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮﮊﯼ ﻭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﺍﯼ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻃﯿﻔﯽ ﻭ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺎﻻ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺗﮑﻨﯿﮑﻬﺎﯼ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﮐﺎﺭﺑﺮﯼ ﺍﺭﺍﺿﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ گردد. هدف از این پژوهش آشکارسازی تغیرات کاربری اراضی جلگه شمال غربی استان مازندران بوده است. در این مقاله از روش طبقه بندی نطارت شده حداکثر احتمال جهت طبقهبندی تصاویر ماهواره ای با سری زمانی 27 سال در 5 طبقه کشاورزی، شهری، جنگل، آب و ابر صورت گرفت که مناطق شهری و آب با افزایش همراه بوده در صورتی که پوشش جنگل و کشاورزی و ابر کاهش نمود است. تصویر ماهواره ای سال 1366و 1393 به ترتیب با ضریب کاپای 95/0 و 98/0طبقه بندی شد. با توجه به نتایج ذکر شده سنجش از دور روشی مناسب در زمینه تولید نقشه کاربری اراضی و تغییرات کاربری اراضی می باشد.واژگان کلیدی: آشکارسازی تغییرات، کاربری اراضی، تصاویر ماهوارهای، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مازندران پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - بررسی تاثیر آبیاری با پساب فاضلاب بر شوری خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای ( مطالعه موردی تصفیه خانه بیرجند )
سعید مرگان عباس خاشعی سیوکی علی شهیدی مصطفی یعقوب زادهکمبود شدید منابع آب در استان خراسان جنوبی باعث شده که کشاورزان به استفاده از پساب تصفیهخانههای فاضلاب برای آبیاری مزارع رویآورند. ازآنجاکه بررسی تأثیر آبیاری با پساب بر شوری خاک مستلزم دسترسی به مشخصات شوری خاک پیش و پس از تأسیس تصفیهخانه می باشد و اطلاعات شوری خاک چکیده کاملکمبود شدید منابع آب در استان خراسان جنوبی باعث شده که کشاورزان به استفاده از پساب تصفیهخانههای فاضلاب برای آبیاری مزارع رویآورند. ازآنجاکه بررسی تأثیر آبیاری با پساب بر شوری خاک مستلزم دسترسی به مشخصات شوری خاک پیش و پس از تأسیس تصفیهخانه می باشد و اطلاعات شوری خاک تنها در زمان حال در دسترس است، لذا برای اطلاع از روند تغییر شوری درگذشته گزینهی استفاده از تصاویر ماهوارهای بهعنوان یک پایگاه اطلاعاتی مفید و در دسترس انتخاب گردید. برای این منظور تصاویر مربوط به تصفیهخانه و زمینهای کشاورزی اطراف برای سالهای مختلف جمع آوری شد و با استفاده از نرمافزار سنجشازدوری Pci-Geomatica فرآیند های لازم برای تحلیل تصاویر ماهواره ی انجام شد. ازآنجاییکه تصاویر ماهوارهای دارای دادههای خام میباشند و بهتنهایی قابل تفسیر و بررسی نمیباشند، لذا بهکارگیری شاخصهای مربوط به شوری برای رسیدن به این هدف انجام شد. با بررسی همبستگی مقادیر بهدستآمده از شاخصهای مختلف با مقادیر واقعی EC، مشخص شد شاخصSI-1 با ضریب تبیین ۸۴/۰ بالاترین همبستگی را با مقادیر واقعی شوری دارد. سپس با برقراری رابطهای معنادار بین این شاخص و مقادیر EC میتوان رابطهی جامعی برای استخراج دادههای مربوط به شوری از روی تصاویر ماهوارهای به دست آورد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که آبیاری با پساب اثر مخربی بر شوری خاک نداشته و در اکثر موارد موجب کاهش 3% تا 5% شوری خاک در نقاط نمونهبرداری شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - شناسایی و بررسی روند تغییرات کاربری پوشش گیاهی با استفاده از مدل های شبکه عصبی زمانمند و CA با بهره گیری از تکنیک های GIS و RS (مطالعه موردی: شهرستان مینودشت استان گلستان)
صادق شکوری سید مسعود موسوی حسنی مهسا پورعطاکش آناهیتا قربانی سمیرا ارنکپایش تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از فعالیتهای برنامهریزی و مدیریت شهری دارای اهمیت میباشد. بر اثر فعالیتهای انسانی و پدیدههای طبیعی چهرهی زمین همواره دستخوش تغییر میشود. از اینرو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب چکیده کاملپایش تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از فعالیتهای برنامهریزی و مدیریت شهری دارای اهمیت میباشد. بر اثر فعالیتهای انسانی و پدیدههای طبیعی چهرهی زمین همواره دستخوش تغییر میشود. از اینرو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب میشود. هدف از این تحقیق، ارزیابی و آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی بالاخص کاربری پوششگیاهی در منطقه اوغان از توابع شهرستان مینودشت استان گلستان در بازهی زمانی30 ساله با استفاده از تکنیکهای سنجش از دور و سیستمهای اطلاعات مکانی و نرمافزارهای MATLAB، ARCGIS و ENVI میباشد. بدین منظور از تصاویر سالهای 1987، 1993، 1998، 2000، 2003، 2008، 2013، 2015و2017 میلادی سنجنده ETM ماهواره لندست استفاده شده است و پس از انجام تصحیحات مورد نیاز در مرحله پیش پردازش، برای پایش تغییرات زمانی کاربری پوشش گیاهی، شاخص پوشش گیاهی(NDVI) در نرم افزار متلب برای هر 9 بازه زمانی محاسبه شدند. سپس با استفاده از تصاویر شاخصهای محاسبه شده 7 سال اول و مدل شبکه عصبی زمانمند(سری زمانی)، تصاویر سال هشتم و نهم پیشبینی و بدست آمد و در ادامه با محاسبه خطای RMSE بین تصاویر خروجی مدل با تصاویر واقعی، مدل مذکور اعتبارسنجی گردید. نتایج نشان میدهند که مدل با میانگین RMSE تقریباً 0.13 برای NDVI عملکرد بسیار خوبی داشته است. همچنین از مدل CA جهت پیشبینی روند تغییرات پوشش گیاهی استفاده گردید. نتایج نشان میدهند که وسعت پوشش گیاهی در دو سال آخر یعنی سال-های پیشبینی شده 2015 و 2017 توسط مدل شبکه عصبی روند صعودی داشته و منطقه مورد مطالعه سرسبزتر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - تغییرات کاربری فضاهای سبز شهر کرمان، با استفاده از سری زمانی تصاویر لندست (2018 – 2000)
حمید سلطانی نژاد سروش خلیلی زهرا شاهی محمدتقی رضویانانفجار جمعیت و توسعه شهرها در قرن اخیر باعث ایجاد مشکلات فراوانی از جمله نابودی اراضی کشاورزی و فضای سبز که موضوع مورد بحث ما در پژوهش حاضر میباشد، گردیده است. شهر کرمان در سالهای اخیر رشدی شتابان را در عرصه توسعه فیزیکی شهر به خود دیده است که بازتاب مستقیم آن از میان چکیده کاملانفجار جمعیت و توسعه شهرها در قرن اخیر باعث ایجاد مشکلات فراوانی از جمله نابودی اراضی کشاورزی و فضای سبز که موضوع مورد بحث ما در پژوهش حاضر میباشد، گردیده است. شهر کرمان در سالهای اخیر رشدی شتابان را در عرصه توسعه فیزیکی شهر به خود دیده است که بازتاب مستقیم آن از میان رفتن فضاهای سبز داخل و پیرامون شهر میباشد. با کمک تصاویر لندست و مقایسه نقشههای کاربری اراضی مشخص میگردد که این روند در فاصله زمانی سالهای 2000 تا 2018 میلادی به سرعت در حال افزایش بوده است. در این تحقیق گردآوری اطلاعات از طریق مشاهدات میدانی و استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست بوده است. جهت انجام تحلیلهای آماری و بصری از نرمافزارهای ENVI، ArcGIS و Google Earth بهره گرفته شده است. بر روی تصاویر ماهوارهای در نرمافزار ENVI، با استفاده از دستور Radiometric Calibration تصحیح رادیومتریک و سپس بوسیله دستور FLAASH Atmospheric Correction به منظور به حداقل رساندن خطا، تصحیح اتمسفری انجام شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که طی سالهای مذکور، نزدیک به 11 درصد، از سهم اراضی کشاورزی و بایر کاسته شده است و در مقابل سهم اراضی ساخته شده به همین مقدار افزایش داشته است. لذا میتوان پیشنهاداتی را از جمله استفاده از توسعه میان افزا برای حفظت از اراضی کشاورزی، تکمیل کمربند سبز شهر کرمان توسط شهرداری، ساخت و ساز در اراضی بایر موجود در منطقه 2 شهری کرمان، جلوگیری از سوداگری زمین و رعایت کامل ضوابط طرحهای جامع و تفصیلی به ویژه در مورد فضاهای سبز شهری؛ مطرح کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - شناخت و تحلیل جزایر حرارتی شهری با استفاده از عکس ماهوارهای لندست 8 (نمونه موردی: شهر شیراز)
رها دلائلی غلامر ضا مرادی مهسا دهقانیانگسترش شهرنشینی، اثرات معناداری بر کره زمین دارد. یک از اثراتی که امروزه مردم با آن سروکار دارند گرم شدن کره زمین است که بهعنوان جزایر حرارتی شهری نمود پیداکرده است. جزایر حرارتی، منطقه شهری است که به میزان قابلتوجهی گرمتر از محیط اطراف هست. هدف از پژوهش، استخراج تغیی چکیده کاملگسترش شهرنشینی، اثرات معناداری بر کره زمین دارد. یک از اثراتی که امروزه مردم با آن سروکار دارند گرم شدن کره زمین است که بهعنوان جزایر حرارتی شهری نمود پیداکرده است. جزایر حرارتی، منطقه شهری است که به میزان قابلتوجهی گرمتر از محیط اطراف هست. هدف از پژوهش، استخراج تغییرات مکانی-زمانی جزایر حرارتی شهر شیراز با استفاده از تصاویر ماهوارهای و تعیین رابطه بین نوع پوشش زمین و دمای سطح آن میباشد. در این راستا، ابتدا پیشپردازشهای لازم جهت تهیه نقشه کاربری بر تصاویر انجام شد و تغییرات پوشش زمین، آب، باد، پوشش گیاهی و آلبدو و شاخص ضریب دید آسمان محدوده موردمطالعه نیز استخراج و تصاویر ماهوارهای در محیط GIS تهیه و تفسیر شد. نتایج نشان میدهد نقطه شماره 9 (باغات قصرالدشت شیراز) کمترین دما را دارد و همین موضوع نشاندهنده رابطه معکوس فضای سبز با جزایر حرارتی است. استفاده از دادههای سنجشازدور نقش مهمی در مدیریت فضای شهری دارد و به نحوی کارآمد مدیران شهری را در برنامهریزی فضای شهری یاری میرساند. مصالح ساختمانی شهری تأثیر به سزایی در تشدید جزایر حرارتی دارند به این صورت که به کار بردن مصالح استاندارد تا مقدار زیادی باعث کاهش دما میشود و پوشش گیاهی اثر کاهنده و سطوح ساختهشده، اثرات تشدیدکننده بر جزایر حرارتی دارند. الگوی توزیع مکانی زمانی جزایر حرارتی متأثر از الگوی پراکنش کاربری اراضی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - ارزیابی تصاویر ماهواره ای با توان تفکیک بالا در تهیه نقشه های کاداستر زراعی به منظور یکپارچه سازی اراضی (مطالعه موردی : تصویر آیکونوس ارومیه)
احمد رجبی سعید صادقیان محمد خلیلینقشه های کاداستر، نقشه هایی هستند که برای تهیه و به روزرسانی شان باید بانک اطلاعاتی آن ها را تهیه کرده و یا در اختیار داشته باشیم. بانک های اطلاعاتی از یک سو شامل اطلاعات توصیفی و مکانی زمین مرجع بوده و از سوی دیگر شامل تکنیکهای جمع آوری، به هنگام سازی، پردازش و توزیع د چکیده کاملنقشه های کاداستر، نقشه هایی هستند که برای تهیه و به روزرسانی شان باید بانک اطلاعاتی آن ها را تهیه کرده و یا در اختیار داشته باشیم. بانک های اطلاعاتی از یک سو شامل اطلاعات توصیفی و مکانی زمین مرجع بوده و از سوی دیگر شامل تکنیکهای جمع آوری، به هنگام سازی، پردازش و توزیع داده ها می باشند. مزایای استفاده از تصاویر ماهواره ای، زمان بر بودن و حجم کاری بالای استفاده از تصاویر هوایی در تولید و به روزرسانی نقشه های توپوگرافی و همچنین مسائل مربوط به پرواز بر روی مناطق مرزی کشور، لزوم بررسی و مطالعه بیشتر بر روی تصاویر ماهوارهای را بیش از پیش بر ما روشن می گرداند. در این تحقیق، ابتدا یک بررسی منظم در پتانسیل سنجی تصویر ماهواره ای IKONOS، به منظور استخراج لایه های اطلاعاتی نقشه های کاداستر (بزرگ مقیاس) و سیستم های اطلاعات زمینی بیان گردید. استخراج مرز املاک زراعی بر مبنای عملیات استخراج لبه های تصویر، شناسایی بصری و طبقه بندی تصویر است.در ارزیابی دقت هندسی تصویر IKONOS بصورت تئوری، نتیجه اینگونه بود که دقت هندسی این تصویر مطلوب نقشه های 1:5000 می باشد.بهترین ترکیب بدست آمده در ارزیابی دقت هندسی تصویر IKONOS با استفاده از معادلات چندجمله ای دو بعدی درجه3 مربوط به انتخاب 95 نقطه کنترل و 5 نقطه چک با مقدار RMSE=0.56M مطلوب نقشه های 1:2000 بوده وبهترین ترکیب با استفاده از معادلات رشنال با 95 نقطه کنترل و 5 نقطه چک در استفاده از 13جمله به دقت RMSE=0.4M مطلوب نقشه های 1:1000 و بهترین ترکیب با استفاده از معادلات SPLine با 80 نقطه کنترل و 20 نقطه چک به دقت RMSE=2.6M مطلوب نقشه های 1:5000 می باشد. از نظر محتوایی، تصویر IKONOSدر رویت، تشخیص و استخراج لایه اطلاعاتی مرز املاک زراعی موجود در مناطق مختلف تصویر برای تهیه نقشه های بزرگ مقیاس یا کاداستر ملکی زراعی مناسب است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - قابلیت روش های تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای ( مطالعه موردی: شهرستان کامیاران )
سامان جواهری علی اصغر تراهی سیدمحمد توکلی صبوردر اختیار داشتن نقشه های کاربری اراضی جدید در بسیاری از زمینه ها از جمله مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی برای سرزمین از اهمیت بسیاری برخوردار است. داده های سنجش از دور از پتانسیل بالایی برای تهیه نقشه های به روز کاربری و پوشش اراضی برخوردارند. هدف از این تحقیق ارزیابی چکیده کاملدر اختیار داشتن نقشه های کاربری اراضی جدید در بسیاری از زمینه ها از جمله مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی برای سرزمین از اهمیت بسیاری برخوردار است. داده های سنجش از دور از پتانسیل بالایی برای تهیه نقشه های به روز کاربری و پوشش اراضی برخوردارند. هدف از این تحقیق ارزیابی روش های تهیه نقشه کاربری اراضی شهرستان کامیاران با استفاده از تصاویر ماهواره ای می باشد. در این مطالعه از داده های سنجنده OLI ماهواره لندست8 مربوط به ماه ژوئن سال 2018 استفاده شد. در ابتدا پیش پردازش های اولیه شامل تصحیحات رادیومتری، اتمسفری و هندسی بروی داده خام انجام گرفت. از نقاط کنترل زمینی جهت آموزش، اعتبارسنجی و برای تهیه نقشه کاربری اراضی استفاده شد. کلاس کاربری در هر نقطه با پیمایش میدانی و با استفاده از تصاویر گوگل ارث در 9 کلاس کاربری زمین های کشاورزی، جنگل، باغ، مراتع غنی، مراتع متوسط، مناطق مسکونی،پهنه آبی، زمین های بایر و رخنمون سنگی مشخص گردید. در ادامه از روش های حداکثر احتمال، حداقل فاصله، ماشین بردار پشتیبان و فاصله ماهالانوبی برای طبقه بندی نظارت شده در نرم افزار ENVI 5.3 استفاده شد. برای ارزیابی دقت روش های طبقه بندی از دو معیار صحت کلی و ضریب کاپا به همراه داده های کنترل زمینی بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد روش ماشین بردار پشتیبان با صحت کلی 91.4 درصد و ضریب کاپا 0.88 درصد از دیگر روش ها دقت بهتری داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - کاهش بیماری همه گیر COVID 19 در مناطق فعال تکتونیکی
Saumitra Mukherjeeمناطق فعال تکتونیکی هنگام آزاد شدن پراکسید هیدروژن (H2O2) می تواند ویروس COVID 19 را به طور طبیعی در محیط از بین ببرد. با شناسایی مناطق فعال تکتونیکی در هند و سایر مناطق مشابه در سطح جهان می توان آلودگی های COVID 19 را کنترل کرد. با استفاده از داده های ماهواره ای با وضو چکیده کاملمناطق فعال تکتونیکی هنگام آزاد شدن پراکسید هیدروژن (H2O2) می تواند ویروس COVID 19 را به طور طبیعی در محیط از بین ببرد. با شناسایی مناطق فعال تکتونیکی در هند و سایر مناطق مشابه در سطح جهان می توان آلودگی های COVID 19 را کنترل کرد. با استفاده از داده های ماهواره ای با وضوح بالا ، می توان تغییرات در تظاهرات سطح را از نظر تغییرات ، قدرت پوشش گیاهی ، خطوط و سایر ویژگی های شکل زمین استنباط کرد. اسکنرهای حرارتی توسط هواپیماهای بدون سرنشین و مشاهدات میدانی می توانند شکستگی های احتمالی و مناطق گسیخته را برای آزادسازی پراکسید هیدروژن (H2O2) شناسایی کنند. در کوارتزیت فروسین، گرانیت و سایر مناطق سخت سنگی ، انتشار طبیعی پراکسید هیدروژن توسط میکرو لرزش در صورت وجود رطوبت می تواند ویروس کرونا را با از بین بردن آن به عنوان داروی بهداشت عمومی در بدن ، کاهش دهد. در ابتدا مفهوم جدید نیاز به تبلیغ از طریق ارتباطات علمی و آموزش داشت. اگر این فرضیه از نظر تجربی درست اثبات شود ، یافته جدیدی خواهد بود و تسکین بزرگی برای بشریت در سراسر جهان است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - طراحی و ساخت سامانه بومی تابشسنج خورشیدی جهت تصحیح اتمسفری تصاویر ماهوارهای
حسن حسنی مقدم امید چوپانیان عباس بشیری حمیدرضا خدادادیاعمال تصحیحات اتمسفری بهمنظور کاهش اثرات مخرب اتمسفری بر کیفیت و صحت دادههای ثبتشده، نیازمند دانش جامعی از شرایط، ویژگیها و رفتار اتمسفر به هنگام گذر سنجنده در مختصات هدف است. امروزه تجهیزات، مدلها و الگوریتمهای بسیاری جهت مطالعه و بررسی مؤلفههای اتمسفری استفاده چکیده کاملاعمال تصحیحات اتمسفری بهمنظور کاهش اثرات مخرب اتمسفری بر کیفیت و صحت دادههای ثبتشده، نیازمند دانش جامعی از شرایط، ویژگیها و رفتار اتمسفر به هنگام گذر سنجنده در مختصات هدف است. امروزه تجهیزات، مدلها و الگوریتمهای بسیاری جهت مطالعه و بررسی مؤلفههای اتمسفری استفاده میشود. بدین منظور در این تحقیق به طراحی و ساخت سامانه بومی تابشسنج خورشیدی جهت محاسبه عمق اپتیکی هواویزها اقدام گردید. بهمنظور شبیهسازی و بررسی اثرات ناشی از تغییرات هر مؤلفه اتمسفری از مدل MODTRAN در محیط PCModWin استفاده شد. در این سامانه الکترواپتیکی در دو طولموج 450 و 550 نانومتر، به دلیل محدوده جذبی هواویزها، در دو روز متفاوت ازنظر میزان آلاینده موجود در اتمسفر، دادههای شدتی ثبت گردید. بهمنظور اطمینان از یکنواختی و خطی بودن پاسخدهی سامانه الکترواپتیک طراحیشده در اندازهگیری تغییرات شدت نور خورشید، به کالیبراسیون رادیومتریک این سامانه اقدام گردید. با استفاده از مدلهای اتمسفری، از دادههای شدتی ثبتشده، عمق اپتیکی هواویز و میزاننمایانی افقی اتمسفر محاسبه شد. بهمنظور صحت سنجی و ارزیابی عملکرد سامانه طراحیشده، از دادههای عمق اپتیکی بهدستآمده از سنجنده MODIS(Aqua) و دادههای نمایانی افقی ایستگاه هواشناسی فرودگاه مهرآباد تهران استفاده گردید. نتایج ارزیابی صحت، نشان داد که محاسبه عمق اپتیکی توسط سامانه طراحیشده و سنجنده MODIS(Aqua) هردو در ساعت گذر ماهواره عدد 0.5 را نشان میدهد. همچنین نتایج نشاندهنده همبستگی خوب نمایانی افقی محاسبهشده در این تحقیق با دادههای بهدستآمده از ایستگاه هواشناسی مرجع میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - تعیین مقدار کربن آلی کل با استفاده از تصویر ماهواره ای و مدل شبکه عصبی مصنوعی(منطقه مورد مطالعه: کوه میش شهرستان گچساران)
کامران مجردمقدار کربن آلی کل موجود در سنگ منشاء منابع هیدروکربن یکی از پارامتر های حائز اهمیت در ارزیابی آن است. بنابراین لازم است تا با روشی خصوصیات سنگ منشاء برآورد گردد. برای برآورد خصوصیات سنگ منشاء روشهای مختلفی وجود دارد. یکی از ابتداییترین روشها استفاده از روش سنتی است ک چکیده کاملمقدار کربن آلی کل موجود در سنگ منشاء منابع هیدروکربن یکی از پارامتر های حائز اهمیت در ارزیابی آن است. بنابراین لازم است تا با روشی خصوصیات سنگ منشاء برآورد گردد. برای برآورد خصوصیات سنگ منشاء روشهای مختلفی وجود دارد. یکی از ابتداییترین روشها استفاده از روش سنتی است که بسیار هزینهبر و زمانبر میباشد، لذا محققان به دنبال روشهای کاراتر میباشند. با توجه به پتانسیل بالای سنجش از دور و محدودههای طیفی VIR,VNIR این امکان فراهم تا خصوصیات سنگ منشاء را در سطح وسیعتری و با هزینه کمتر برآورد نمود. روشهای کمی و کیفی مختلفی جهت ایجاد ارتباط بین مقدار غلظت عناصر سنگ منشاء و طیف حاصل از دادههای سنجش از دور موجود میباشد. که در این تحقیق سعی در برآورد مقدار غلظت کربن آلی کل سنگ منشاء با استفاده از تصویرسنجنده OLI لندست 8 و با بهرهگیری از مدل شبکه عصبی مصنوعیMLP شده است.بدین منظور باند 5 محدوده طیفی(885/0-845/0) با ضریب همبستگی پیرسون 62/0 بهترین ورودی برای شبکه عصبی انتخاب شده است. شبکه عصبی مصنوعی با تعداد 5 نورون در لایه مخفی با 79/0R2= و0081/0 RMSE= برای تهیه نقشه کربن آلی کل انتخاب گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای طی دوره زمانی 2019-1984 (مطالعه موردی شهرستان کامیاران)
سامان جواهری علی اصغر تراهیتغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. هدف از این تحقیق آشکارساز چکیده کاملتغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. هدف از این تحقیق آشکارسازیتغییراتکاربریاراضی شهرستان کامیارانبااستفادهاز تصاویر ماهواره ای طی دوره 35 ساله می باشد. دراینمطالعهازداده های سال 1984سنجنده TM ، 2000 سنجنده ETM+و 2019 سنجنده OLIماهواره لندست استفاده شد. در ابتدا پیش پردازش های اولیه شامل تصحیحات رادیومتری، اتمسفری و هندسی بروی داده خام انجام گرفت. از نقاطکنترلزمینی جهتآموزش،اعتبارسنجیوبرایتهیهنقشهکاربریاراضیاستفادهشد.کلاسکاربری درهرنقطهباپیمایشمیدانیوبااستفادهازتصاویرگوگلارث در 9 کلاس کاربری زمین هایکشاورزی،جنگل ،باغ،مراتعغنی و مشجر،مراتعمتوسط، مناطقمسکونی،پهنهآبی، زمین های بایر و رخنمون سنگیمشخصگردید.در ادامه از روش شبکه عصبی برای طبقه بندی نظارت شده تصاویر در نرم افزار ENVI 5.3استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که صحت کلی و ضریب کاپای تصاویر طبقه بندی شده OLI به ترتیب 94.3 و 0.92 درصد، ETM+92.6 و 0.91 درصد و TM90.3 و 0.87 درصد می باشد. نتایج مشخص کرد که اراضی جنگلی و مراتع غنی و مشجرکاهش محسوسی در طی سه بازه زمانی داشته که به ترتیب 11.64 و 19.12 درصد کاهش یافته است. به طوری که مراتع غنی و مشجر تا سال 2000 روندی افزایشی و در بازه زمانی بعدی تا سال 2019 روند کاهشی داشته است. اراضی مسکونی، پهنه آبی و باغات روند افزایشی داشته و به ترتیب 2.27، 0.57 و 3.98 درصد رشد افزایشی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - بررسی تأثیر انگیزه استفاده از برنامه های ماهوارهای بر ناهنجاریهای رفتاری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر
رقیه پرهام فرزانه اولیا زادههدف اصلی پژوهش تأثیر ا نگیزه استفاده از برنامـههـای مـاهوارهای بـر ناهنجـاریهـای رفتـاریدانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر بوده است.روش تحقیق علّـی)پـس از وقـوع(بـود.از بـینجامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی ابهر380نفر بصورت تصادفی سیستماتیک وبـر اسـاسفرمول چکیده کاملهدف اصلی پژوهش تأثیر ا نگیزه استفاده از برنامـههـای مـاهوارهای بـر ناهنجـاریهـای رفتـاریدانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر بوده است.روش تحقیق علّـی)پـس از وقـوع(بـود.از بـینجامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی ابهر380نفر بصورت تصادفی سیستماتیک وبـر اسـاسفرمول کوکران انتخاب شدند.دانشجویان پرسشنامه محقق ساخته در زمینه ناهنجاری رفتاری و انگیزهاستفاده از برنامههای ماهوارهای را تکمیل کردند.دادهها با اسـتفاده از روش آمـاری آزمـونTو آنـالیزواریانس یکطرفه تجزیه و تحلیل شدند.نتایج نشان دادند:ناهنجاری رفتاری، بین دو جنس استفاده کننده از برنامههای ماهوارهای تفـاوتمعنادار وجود نداشت.همچنین محل سکونت استفاده کننـده از برنامـههـای مـاهوارهای بـر ناهنجـاریرفتاری مؤثر نبود و انگیزه استفاده کننده از ماهواره در ناهنجاریهای رفتاری دانشـجویان تـأثیر داشـتهاست) .P<0.05.( پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - بررسی آثار استفاده از برنامه های شبکه های فارسی ماهواره ای بر رفتار اجتماعی جوانان (مورد مطالعه: شهرکرج)
دکتر ایرج ساعی ارسی عیسی قبادیچکیدههدف پژوهش حاضر واکاوی تأثیر شبکه های فارسی ماهواره ای بر رفتار اجتماعی جوانان در سه بعد سبک زندگی،خشونت، و مشارکت اجتماعی است. در این پژوهش میزان و نحوه استفاده جوانان از شبکه های فارسی ماهواره ای برشکل گیری رفتار اجتماعی جوانان مؤثر فرض شده است.فرضیه های این پژوهش چکیده کاملچکیدههدف پژوهش حاضر واکاوی تأثیر شبکه های فارسی ماهواره ای بر رفتار اجتماعی جوانان در سه بعد سبک زندگی،خشونت، و مشارکت اجتماعی است. در این پژوهش میزان و نحوه استفاده جوانان از شبکه های فارسی ماهواره ای برشکل گیری رفتار اجتماعی جوانان مؤثر فرض شده است.فرضیه های این پژوهش با روش پیمایشی مورد آزمون قرار گرفتند. جامعه آماری تحقیق را جوانان 15 تا 29 سالساکن مناطق شهر کرج تشکیل می دهند. حجم نمونه 384 نفر است که برای انتخاب آنان از نمونه گیری خوشه ای بااحتمال متناسب با حجم استفاده شده و سپس با ابزار پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان تأثیر و نحوه استفاده از شبکه های فارس ی ماهواره ای بر ابعاد مختلف رفتاراجتماعی متفاوت است. بر اساس نتایج این پژوهش استفاده از شبکه های فارسی ماهواره ای بر سبک زندگی جوانانتأثیر ندارد، در حالی که بر اوقات فراغت، گرایش به مد و الگوهای دوستی تأثیرگذار است.فرضیه دیگر حکایت از تأثیر برنامه های ماهواره ای بر خشونت جوانان دارد که تأیید گردید . در فرضیه دیگر نتایجپژوهش نشان داد که میزان استفاده از شبک ههای فارسی ماهوار های تأثیری بر مشارکت اجتماعی پاسخگویان ندارد،در حالی که نحوه استفاده از برنامه های شبکه های فارسی ماهواره ای بر مشارکت اجتماعی تأثیر دارد و آن را افزایشمی دهد. در این پژوهش همچنین رابطه متغیر های زمینه ای مانند: سن، جنس، وضع تأهل و سطح تحصیلات با میزان ونحوه استفاده از شبکه های فارسی ماهواره ای و همچنین ابعاد مختلف رفتار اجتماعی جوانان مورد بحث و بررسیقرار گرفت.واژه های کلیدی:ماهواره، رفتار اجتماعی، خشونت، سبک زندگی، مشارکت اجتماعی، ارتباطات. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - سنجش میزان برخورداری از فضای سبز در مناطق شهری استان فارس
مهدی نارنگیفرد محمود احمدی اسماعیل عبدلیرشد فزاینده جمعیت و شهرنشینی به همراه گسترش فیزیکی شهرها منجر به از بین رفتن محیطهای طبیعی پیرامونی شده است. با توجه به اینکه پوشش گیاهی یکی از مهمترین اجزای بومسازگان جهانی با کارکردهای گوناگون است. بدین جهت، در این پژوهش با هدف محاسبه وسعت درصد کیفیت پوشش گیاهی شهر چکیده کاملرشد فزاینده جمعیت و شهرنشینی به همراه گسترش فیزیکی شهرها منجر به از بین رفتن محیطهای طبیعی پیرامونی شده است. با توجه به اینکه پوشش گیاهی یکی از مهمترین اجزای بومسازگان جهانی با کارکردهای گوناگون است. بدین جهت، در این پژوهش با هدف محاسبه وسعت درصد کیفیت پوشش گیاهی شهرهای استان فارس، از شاخص بهنجار شده پوشش گیاهی (NDVI) مستخرج از سنجنده TM ماهواره لندست در سال 2010 استفاده گردید، همچنین با خوارزمیک بیشترین شباهت MLCطبقه بندی نظارت شده در محیط نرم افزار اردس مساحت کاربری پوشش گیاهی (فضای سبز) استخراج گردید.مقایسه درصد پوشش گیاهی نشان داد بیشترین میانگین درصد شاخص پوشش گیاهی مربوط به شهر سپیدان با 54 درصد و کمترین میزان آن متعلق به شهر فیروزآباد با 49 درصد می باشد. در کل میانگین این شاخص در تمامی شهرها نزدیک به هم و بیشترین فراوانی میانگین 51 درصد است. در بررسی مساحت کاربری پوشش گیاهی، شهر جهرم با 21/49 کیلومتر مربع بیشترین مساحت کاربری پوشش گیاهی و شهر استهبان با 5 کیلومتر مربع کمترین میزان مساحترا دارا می باشد. همچنین شهر جهرم با 8/39 درصد نسبت پوشش گیاهی به مساحت کل بیشترین میزان و در مقابل شهر مرودشت با 2/8 درصد کمترین میزان در میان شهرهای مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. شهرهای فسا، قیر و کارزین به ترتیب با 5/30 و 4/24 درصد پس از جهرم از بیشترین میزان درصد نسبت پوشش گیاهی به مساحت کل برخوردار می باشند. همچنین شهرهای اقلید، نورآباد، سپیدان، کازرون، استهبان و فیروزآباد کمتر از 15 درصد نسبت پوشش گیاهی به مساحت کل را به خود اختصاص دادهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - تنوع و تمایز ژنتیکی ماهی کفال طلایی (Liza aurata) در سواحل استان مازندران با استفاده از نشانگر مولکولی ریزماهواره
محمد بهروزچکیدهساختار ژنتیکی ماهی کفال طلایی Liza aurata در سواحل رامسر و فریدونکنار با استفاده از 6 جایگاه ریزماهواره طراحی شده برای کفال خاکستری (Mugil cephalus) و کفال سویی (M. soiuy) بررسی گردید. در مجموع ٦٠ نمونه بالغ ماهی کفال جمع آوری شد. همگی پرایمرها چند شکل (پلی مورف) ن چکیده کاملچکیدهساختار ژنتیکی ماهی کفال طلایی Liza aurata در سواحل رامسر و فریدونکنار با استفاده از 6 جایگاه ریزماهواره طراحی شده برای کفال خاکستری (Mugil cephalus) و کفال سویی (M. soiuy) بررسی گردید. در مجموع ٦٠ نمونه بالغ ماهی کفال جمع آوری شد. همگی پرایمرها چند شکل (پلی مورف) نشان دادند و از آنها برای تعیین تمایز ژنتیکی استفاده شد. میانگین اللی مشاهده شده (Na) در جایگاه ها 2/6 (با دامنه 3 تا 9 الل) بود. هر دو منطقه نمونهبرداری دارای الل های اختصاصی بودند. میانگین ضریب خویشاوندی (Fis) در 6 جایگاه ریزماهواره مثبت بود. میانگین هتروزیگوسیتی قابل انتظار و مشاهده شده بهترتیب، 394/0 و 743/0 محاسبه شد. در بررسی تعادل هاردی- وینبرگ (H-W) تمامی جایگاه ها خارج از تعادل بودند (001/0≥P). میزان شاخص تمایز (Fst) و جریان ژنی (Nm) بر اساس فراوانی اللی به ترتیب، 078/0 و 9/2 محاسبه شد. بر اساس تست AMOVA، شاخص های تمایز Fst، Rst وجریان ژنی تفاوت معنی داری را بین جمعیت ها نشان داد (001/0≥P). میزان فاصله ژنتیکی 679/0 به دست آمد که نشان دهنده تمایز ژنتیکی بین جمعیت های مورد مطالعه است. نتایج مطالعه حاضر، دلایل اولیه بر وجود جمعیت های متمایز ژنتیکی ماهی کفال طلایی در جنوب دریای خزر (استان مازندران) را نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - واکاوی مبانی فقهی جرم انگاری نگهداری تجهیزات دریافت از ماهواره
وحید زارعی شریفجرم انگاری نگهداری تجهیزات دریافت از ماهواره، چالش فقهی در سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران است. کاربردهای متنوع ماهواره در ارتباطات و علوم، این پرسش مهم را مطرح میکند که آیا این جرم انگاری، توجیه فقهی دارد؟ ادله فقهی موافق و مخالف با این جرم انگاری موردبررسی و مداقه قر چکیده کاملجرم انگاری نگهداری تجهیزات دریافت از ماهواره، چالش فقهی در سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران است. کاربردهای متنوع ماهواره در ارتباطات و علوم، این پرسش مهم را مطرح میکند که آیا این جرم انگاری، توجیه فقهی دارد؟ ادله فقهی موافق و مخالف با این جرم انگاری موردبررسی و مداقه قرار گرفت. نتیجه اینکه نگهداری تجهیزات دریافت از ماهواره، اصولاً حرام نیست بلکه بعضاً واجب است. لذا جرم انگاری آن بهطور عام، حرام کردن حلال خدا، صد عن سبیل الله، نقض قاعده احترام مال مردم، تعدی به حدود آزادی شهروندی و حرام است؛ اما استفاده از برنامههای مبتذل یا مستهجن یا کفرآمیز و بهطورکلی، استفاده غیر مشروع از فناوریهای ماهوارهای از طریق دیدن، شنیدن، خواندن و غیره، چنانچه موجب ضرر یا مزاحمت غیر مشروع شخص دیگری نشود، حرام است، ولی جرم نیست؛ و چنانچه موجب ضرر یا مزاحمت غیر مشروع دیگری باشد، هم حرام و هم جرم است؛ و در غیر این موارد نه حرام است و نه جرم. چنانچه آثار رفتار غیر مشروع شخص در حریم خودش محدود شود، حریم خصوصی وی، مصون از جرم انگاری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - نقش شاخصههای ژنتیکی در تعیین نژاد اسبهای عرب
سروین جباری محمدرضا مشایخی علی حسن پوربا توجه به این که صنعت پرورش اسب به عنوان چهارمین صنعت از لحاظ درآمدزایی در جهان مطرح است و نیز با عنایت به تنوع گونههای اسبهای اصیلدر جهان و ضرورت تعیین خلوص و نسب نزد صاحبان و پرورشدهندگان اسب، اهمیت تحقیقات آزمایشگاهی در این مورد مشخص می گردد. با توجه به تحقیقات گ چکیده کاملبا توجه به این که صنعت پرورش اسب به عنوان چهارمین صنعت از لحاظ درآمدزایی در جهان مطرح است و نیز با عنایت به تنوع گونههای اسبهای اصیلدر جهان و ضرورت تعیین خلوص و نسب نزد صاحبان و پرورشدهندگان اسب، اهمیت تحقیقات آزمایشگاهی در این مورد مشخص می گردد. با توجه به تحقیقات گذشته در داخل و خارج کشور که به صورت موردی انجام شده، خلأ موجود در بررسی اسب های ایران از لحاظ تنوع مارکرهای ژنتیکی مثل توالی تکراری کوتاه (short tandem repeats; STR) ضرورت پیدا میکند. دراینمطالعه، تنوعژنتیکی50رأس اسبنژادعربمورد بررسیقرار گرفت.برایاینمنظورازنشانگرهایریزماهوارهپیشنهادی ISAG(International Society for Animal Genetics) استفادهشد.ایننشانگرهاشاملریزماهوارههایVHL20، HTG4، HMS7 و AHT4میباشند.برای این منظور DNA ژنومی از نمونه خونی اسب ها توسط روش مایلر استخراج گردید و به وسیله واکنش زنجیرهای پلیمراز چندگانه توسط پرایمر فلورسنت تکثیر شد. دادهها نشان دادکهتنوعژنتیکیبالاییدرجمعیتاسب هایعربوجوددارد.تعدادآللهایمشاهده شدهبرایهرجایگاهاز6تا9آلل متغیربودومارکرهای AHT4 و VHL20با9آللدارایبیشترینتعدادآللو همچنین HTG4بیشترین مقدار هتروزیگوسیتی را دارا بود. همچنینجایگاه HMS7دارای7آللبودکهکمترینتعدادآللدرمیانجایگاههایبررسی شدهراداشتوجایگاه VHL20دارایپایینترینمقدار هتروزیگوسیتی بود.نتایجحاصلهازمطالعه حاضرنشان دهندهفراوانیبالایتنوعژنتیکیجمعیتاسبهای عرببود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - A Comparison on Divorced and Married People's Attitudes toward the Role of TV Satellite in Family Cohesion
محمدرضا مزیدی محمودرضا مرتضوی علیرضا افشانیThe main purpose of the present study is to examine the role of TV satellite programs on family cohesion in Yazd city. The study was conducted as a survey. The sample size of divorce of people were 211 and for married ones were 323. Those divorced respondents were selec چکیده کاملThe main purpose of the present study is to examine the role of TV satellite programs on family cohesion in Yazd city. The study was conducted as a survey. The sample size of divorce of people were 211 and for married ones were 323. Those divorced respondents were selected using stratified sampling and married respondents were selected using random sampling. The instrument used here was a questionnaire Thus the validity and reliability of the scale assessed through Cronbach alpha and factor analysis. Cronbach alpha was more than 0.7 in all of construct variables. The score mean of negative effect of satellite in family cohesion was more than average. The findings show that there were a reverses and significant relationships between uses of satellite programs and attitude toward negative effect of satellite on family cohesion and the relationship between parents and children. Divorced ones and those who did not use the satellite had a negative attitude towards the impact of satellites on family more than others comparatively. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - A Study of the Social Factors Influencing Faroojian People's Attitude towards Modern Media (Satellite)
حجت اله طالبی مسعود ایمانیان نعمت اله روشنیThe aim of this study was to find out the attitude of Faroojian people towards modern media (satellite) and social factors affecting it. This survey used questionnaire and random sampling. To gather data, sample selected among 380 people over 18 years old. For measuring چکیده کاملThe aim of this study was to find out the attitude of Faroojian people towards modern media (satellite) and social factors affecting it. This survey used questionnaire and random sampling. To gather data, sample selected among 380 people over 18 years old. For measuring the validity and stability of this study we used face validity and Cronbach's alpha. By using SPSS, the data were analyzed descriptively and interferential. In descriptive level many charts and diagrams related to variables which were analyzed and in interferential level, we used multiple regression to analyze Pearson correlation coefficient and variance analysis of available relations. Final results stated that, anticipation aspects like anticipation for benefits, had a great effect on foreseeing people’s attitude towards modern media and on the basis of the drawn conclusion of Pearson correlation coefficient and variance analysis, there was a meaningful correlation between anticipation of benefits, expectation of others, previous experience and education. On the other hand, according to findings, there was no correlation between gender, age and state of marriage (p > 05/0). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - Effect of the Satellite Channel Programs on Value System of the Students in Islamic Azad University( Neka Branch)
Mohammad Hajizad Mona Mahdizadeh حسین باقریAdvanced technologies in satellite TV broadcasts have led anomalies and opposite behavior of young people against social values. Western countries have targeted different aspects of youth identity through theseprograms, including, religious, social, cultural andpolitica چکیده کاملAdvanced technologies in satellite TV broadcasts have led anomalies and opposite behavior of young people against social values. Western countries have targeted different aspects of youth identity through theseprograms, including, religious, social, cultural andpolitical security. The aim of this study was to evaluate the effect of satellite channels on the value system of students. The aim of this study was to evaluate the effect of satellite channels on the value system of students. This study was conducted using stratified random sampling that statistical population was selected among 1642 students studying at Islamic Azad University in Neka in the Department of Humanities (968 people) and engineering (674 people) in the 93-92 academic year. For collecting data standard questionnaire of the Allport value system ,Vernon and Lindsey are used. Also, causal-comparative research methods were applied. As well as to analyze the data, descriptive statistics (mean and standard deviation) and inferential (t test) were used. All data analysis was performed using SPSS statistical software. The results showed that there is a significant difference between students who are viewing satellite programs with other students in theoretical and social, religious and political values. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - A sociological Study of Satellite Impact on Youth's Religious Identity in Tehran
مسعود دارابی مهناز امیرپور ابوالقاسم حیدرآبادیThe present survey study has been carried out to examine the impact of satellite programs on 300 young people who were permanently watching them. The authors used the theories of some scientists and sociologists like Klapper, Newman, Robertson, Harvey and Gidnez to clar چکیده کاملThe present survey study has been carried out to examine the impact of satellite programs on 300 young people who were permanently watching them. The authors used the theories of some scientists and sociologists like Klapper, Newman, Robertson, Harvey and Gidnez to clarify the variables. The results show that the more satellite programs will be watching, the religious identity is reduced. So, Satellite channels can affect cultural and social aspects of religions and even religious identity of some countries by presenting various programs in the context of consumerism. In case of lack of understanding of the consequences and lack of planning principles in using satellite programs, they can challenge religious, social and cultural backgrounds. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - بررسی وقوع پدیده جزایر حرارتی شهری با استفاده از تصاویر ماهوارهای ASTER (منطقه مورد مطالعه: شهر شیراز)
مجتبی محمدی محمدابراهیم عفیفیجهان امروزه جریان بیسابقهای از شهری شدن را تجربه مینماید. رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی یکی از عوامل موثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری است که موجب ایجاد جزیره حرارتی بر روی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف میشود و اثرات ناشی از آن میتواند نقشی اساسی و مهم در کیف چکیده کاملجهان امروزه جریان بیسابقهای از شهری شدن را تجربه مینماید. رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی یکی از عوامل موثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری است که موجب ایجاد جزیره حرارتی بر روی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف میشود و اثرات ناشی از آن میتواند نقشی اساسی و مهم در کیفیت هوا و به تبع آن سلامت عمومی ایفا نماید. در این مطالعه اطلاعات سنجنده ASTER ماهواره به صورت موردی در کلان شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفته و از خوارزمیک 5 باند برای بازیابی توزیع دمای سطح زمین و تعیین اثرات محلی جزیره حرارتی استفاده شد. بهعلاوه، همبستگی بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی، ساختمانی، زمین لخت و آبی تفاضل نرمال شده برای تعیین اثرات زمین سبز، لخت، آبی و مسکونی بر روی جزیره حرارتی به دست آمد. نتایج نشان داد که اثر جزیره حرارت شهری در شیراز اساسا در مناطق صنعتی غرب و مسکونی و جنوب شرق واقع شده است. همچنین همبستگی منفی بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی و آبی تفاضل نرمال شده نشان داد که زمین سبز و مناطق پوشیده از آب میتواند اثر جزیره حرارتی را تضعیف کرده، درحالی که همبستگی مثبت بین دمای سطح زمین و شاخص ساختمانی و زمین لخت تفاضل نرمال شده میتواند اثر جزیره حرارتی را در منطقه مورد مطالعه افزایش دهد. امروزه ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮی،اﻓﺰاﯾﺶ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﺑﺨﺎﻃﺮ دﮔﺮﮔﻮﻧﯽﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه در ﺳﻄﻮح ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ در اﺛﺮ آن ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺣﺬف و ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - مقایسه روش های مختلف طبقه بندی تصاویر ماهواره ای در تهیة نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: دریاچه ارومیه)
حسین نظم فر منیز شیرزادهدف از انجام این پژوهش مقایسه نه روش نظارت شده در طبقه بندی پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 در دریاچه ارومیه میباشد. ماهیت این پژوهش توسعه ای-کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی است. بدین منظور تصاویر ماهوارهای سنجنده OLI مربوط به تاریخ (8/ 7 0/ چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش مقایسه نه روش نظارت شده در طبقه بندی پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 در دریاچه ارومیه میباشد. ماهیت این پژوهش توسعه ای-کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی است. بدین منظور تصاویر ماهوارهای سنجنده OLI مربوط به تاریخ (8/ 7 0/ 2016 و 6 / 7 0/ 2016) از سایت USGS بارگیری شد و پس از اعمال پیشپردازش با استفاده از بازدیدهای میدانی و دستگاه موقعیتیاب جهانی نمونههای تعلیمی برای هر کاربری (دریاچه، شورزار، کشاورزی، سایر اراضی)در محدوده مورد مطالعه تهیه گردید. در مرحله بعد طبقهبندی با استفاده از نه الگوریتم نظارت شده (شبکه عصبی، ماشین بردار پشتیبان، حداکثر احتمال، ماهالانوبیس، حداقل فاصله از میانگین، سطوح موازی، واگرایی اطلاعات طیفی، کدهای باینری، زاویه طیفی) انجام شد. در مرحله آخر به منظور بررسی دقت و صحت طبقهبندی تصاویر از معیارهای ارزیابی(دقت تولید کننده، دقت کاربر، صحت کلی، ضریب کاپا ) استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که روش طبقهبندی ماشین بردار پشتیبان با ضریب کاپای99.57 درصد ، روش شبکه عصبی با ضریب کاپای 98.66درصد ، روش حداکثر احتمال با ضریب کاپای 98.58درصد نسبت به سایر روشها دارای دقت بیشتری میباشند. همچنین کمترین دقت را الگوریتمهای کدهای باینری سطوح موازی و زاویه طیفی دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - بررسی رویکرد زیست محیطی در مدل سازی تغییرات کاربری اراضی شهر بابک با استفاده از تصاویر ماهواره ای ، ارزیابی چند معیاری و زنجیره مارکوف ( 2021 – 1997 )
محمد ابراهیم عفیفی احمد منگلی میدوک علی وخشوریچکیده در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی ، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می باشند. بنابراین ارزیابی اثرات تغییر کاربری اراضی به منظور مدیری چکیده کاملچکیده در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی ، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می باشند. بنابراین ارزیابی اثرات تغییر کاربری اراضی به منظور مدیریتی مناسب در مناطق شهری ضروری به نظر می رسد . لذا هدف از این مطالعه ، بررسی عوامل موثر در توسعه شهر بابک با توجه به مقوله توسعه فضایی پایدار شهری از بعد ا کولوژیکی می باشد . بدین منظور با استفاده از تصاویر ماهوار های چندزمانه لندست 2 ، 7 و 8 و تکنیک های پردازش تصاویر ماهوار ها شی گرا ، تغییرات کاربری اراضی در مقطع زمانی 2021 - 1997 با تأکید بر گسترش فضایی شهر بابک ، مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور عوامل مؤثر بر توسعه فیزیکی شهر بابک براساس پیشینه تحقیق در قالب 17 شاخص ، شناسایی و با استفاده از روشهای ارزیابی چند متغیره مبتنی بر ترکیب خطی وزن دار فازی CLW نقشه سازی شدند و با استخراج اراضی مستعد توسعه فیزیکی آتی به همراه متغیر وابسته تغییرات شهری طی سا لهای 2021 - 1997 با استفاده از مدل سلو لهای خودکار زنجیره مارکوف به پیش بینی الگوی آتی کاربری اراضی در قالب رویکرد حفاظت زیست محیطی و منطبق بر اصول توسعه پایدار تا سال 2065 پرداخته شد که در صورت استفاده از نتایج این تحقیق، در توسعه های آینده شهر کمترین آسیب به اراضی مرتعی و سبز خواهد رسید پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - نقش سنجش از دور در تعیین محدوده آسایش حرارتی در مناطق شهرداری شیراز
محمود احمدی مهدی نارنگی فرد محبوبه کریمیاز نظر فیزیولوژیک، شرایط آسایش حرارتی محدودهای است از دما و رطوبت که در آن ساز و کار تنظیم حرارت بدن در کمینه فعالیت خود باشد. بنابراین راحتی و سلامت انسان در محیط طبیعی، رابطه مستقیمی با وضعیت آب و هوایی دارد. امروزه مطالعات و بررسیهای بیوکلیمای انسانی، پایه و اساس ب چکیده کاملاز نظر فیزیولوژیک، شرایط آسایش حرارتی محدودهای است از دما و رطوبت که در آن ساز و کار تنظیم حرارت بدن در کمینه فعالیت خود باشد. بنابراین راحتی و سلامت انسان در محیط طبیعی، رابطه مستقیمی با وضعیت آب و هوایی دارد. امروزه مطالعات و بررسیهای بیوکلیمای انسانی، پایه و اساس برنامهریزی شهری، عمرانی، سکونتگاهی، معماری، جهانگردی و غیره میباشد. بدین جهت در این پژوهش به بررسی محدودههای آسایش حرارتی در مناطق نهگانه شهرداری شهر شیراز با بکارگیری دادههای سنجش از دور در پنج تاریخ: 15 اسفند سال 1387، 23 خرداد سال 1389، 24 تیر سال 1389، 7 شهریور سال 1388، 15 آذر سال 1389 پرداخته است. بدین منظور با استخراج دامنههای دمایی از تصاویر ماهواره لندست محدوده دمایی 18-27 درجه ساننتیگراد به عنوان آستانه آسایش حرارتی تعیین گردید. نتایج حاصله نشان داد در فصل سرد محدودههای منطبق بر آسایش حرارتی عمدتاً در نواحی پیرامونی جنوبی و شرقی شهر قرار دارد، در عین حال محدوده آسایش در فصل بهار عمدتاً در منطقه یک منطبق بر باغات قصرالدشت قرار و سایر مناطق دمایی بیشتر از آستانه حرارتی دارد. در اوایل فصل تابستان مساحت محدوده آسایش گسترده شده و بجز مناطق 6 و 7 در تمام شهر پراکنده شده است و در اواخر فصل تابستان محدوده آسایش به نهایت مساحت خود رسیده و همچنان مناطق 6 و 7 خارج از محدوده آسایش قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - کاربرد GISو سنجش از دور در برنامه¬ریزی فضای سبز شهری(مطالعه موردی: منطقه 6 شهراصفهان)
امیر کرم شیلا حجه فروش نیاامروزه شهرها به عنوان کانون‌های بزرگ فعالیت و زندگی انسانها اغلب از طبیعت دور مانده‌اند و در این میان احداث و توسعه و نگهداری فضای سبز شهری به عنوان جزء ضروری و لاینفک پیکره شهرها نقش اساسی دارد. فضای سبز شهری همچون یک موجود زنده دائماً در حال تغییر و تحول است چکیده کاملامروزه شهرها به عنوان کانون‌های بزرگ فعالیت و زندگی انسانها اغلب از طبیعت دور مانده‌اند و در این میان احداث و توسعه و نگهداری فضای سبز شهری به عنوان جزء ضروری و لاینفک پیکره شهرها نقش اساسی دارد. فضای سبز شهری همچون یک موجود زنده دائماً در حال تغییر و تحول است و کاربریهای عمومی در بسیاری از شهرها به دلایلی چون تراکم بالای جمعیت، افزایش آلودگی، همجواری‌های ناصحیح، کمبود فضای سبز و..... قادر به ارائه خدمات مطلوب به شهروندان نمی‌باشند. مشکل دیگردر اغلب شهرهای ایران، عدم توزیع عادلانه فضای سبز در شهر و مشکلات دسترسی شهروندان به آن است. مدیران شهری برای پاسخگویی به این عدم تعادل‌‌ها ومشکلات، نیازمند به کارگیری ابزارهای تحلیل جدید و کارآمدی مانند GIS و RS جهت غنیسازی و به روز کردن نقشه‌ها و برنامهریزی میباشند. در این پژوهش، نقشة فضای سبز شهری بخشی از شهراصفهان با انجام پردازش بر روی تصاویر ماهوارهایQuick Bird و همچنین با استفاده از نقشه برداری زمینی در محیط GIS تهیه شده است. همچنین با استفاده از نرم‌افزار GIS، تصویر ماهواره‌ای Quick Bird و GPS به بررسی و شناسایی گونههای فضای سبز، تاسیسات و مبلمان شهری و به هنگام سازی آنهادر منطقه شش اصفهان پرداخته شده است. نتایج نشان داد که استفاده از فناوری و ابزارهای مذکور نقش قابل توجهی در تولید نقشه‌های جدید، به هنگام سازی و ساماندهی بانک اطلاعاتی فضای سبز شهری دارد و می‌تواند به نحو کارآمدی مدیران شهری را در برنامهریزی فضای سبز شهری یاری رساند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از دادههای سنجش از دور (مطالعه موردی: دشت بجنورد)
جواد فارسی مریم یوسفیزمین منبع طبیعی بنیادی، محدود و تجدیدناپذیری است که مستقیماً تحت تأثیر فشارهای ناشی از رشد جمعیت بوده و خواهد بود. جهت استفاده بهینه از زمین، آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از سرزمین ضروری به نظر میرسد که این امر با آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی م چکیده کاملزمین منبع طبیعی بنیادی، محدود و تجدیدناپذیری است که مستقیماً تحت تأثیر فشارهای ناشی از رشد جمعیت بوده و خواهد بود. جهت استفاده بهینه از زمین، آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از سرزمین ضروری به نظر میرسد که این امر با آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی میسر میگردد. هدف از این پژوهش آشکارسازی تغیرات کاربری اراضی دشت بجنورد به روش آشکارسازی پس از طبقهبندی در دو بازه زمانی قبل و بعد از معرفی شهر بجنورد به عنوان مرکز استان خراسان شمالی بوده است. در این پژوهش از الگوریتم روش حداکثر احتمال جهت طبقه بندی تصاویر سنجندهTM ماهواره لندست5 در سالهای 1377 و 1385 همچنین از تصاویر لندست 8 در سال 1392 استفاده گردید. منطقه مورد مطالعه به 5 کلاس کاربری شامل اراضی شهری و انسان ساخت، اراضی تحت کشت دیم، کشاورزی آبی و باغات و اراضی رها شده و آیش طبقه بندی گردید. نتایج بیانگر تغییرات گستردهای در منطقه مورد مطالعه بوده است. اراضی دیم و مراتع روندی کاهشی را در بازه زمانی مورد مطالعه داشته است. اراضی کشاورزی آبی و باغات نیز تا سال 1385 روند کاهشی و در بازه زمانی بعدی تا سال 1392روند افزایشی داشته است. اراضی شهری و انسان ساخت نیز از 70/17 درصد کل منطقه در سال 1377 به 2/30 درصد در سال 1385 و 48/36 درصد در سال 1392 افزایش یافته است. با توجه به روند رو به رشد جمعیت و شهر نشینی نتایج حاصل از این پژوهش، اطلاعات ضروری را جهت اخذ تصمیمات اساسی درتدوین سیاستهای مدیریتی برای برنامه ریزان و مدیران منطقهای جهت پایداری و ارزیابی منابع طبیعی را فراهم مینماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - ریزمقیاس نمایی بارش ماهواره ای با در نظر گرفتن رابطه مکانی ناهمگن بین بارش و متغیرهای محیطی
آرمان عبدالهی پور حسن احمدی بابک امین نژادمحصولات بارش ماهواره ای، یکی از منابع تخمین بارندگی می باشند. با این وجود، برای استفاده در مناطق محلی، و یا برای پارامترسازی مدل های هواشناسی و هیدرولوژیکی در مقیاس های حوضه ای؛ رزولوشن مکانی آنها اغلب درشت است. بنابراین، در این تحقیق یک روش ریزمقیاس نمایی- کالیبراسیون چکیده کاملمحصولات بارش ماهواره ای، یکی از منابع تخمین بارندگی می باشند. با این وجود، برای استفاده در مناطق محلی، و یا برای پارامترسازی مدل های هواشناسی و هیدرولوژیکی در مقیاس های حوضه ای؛ رزولوشن مکانی آنها اغلب درشت است. بنابراین، در این تحقیق یک روش ریزمقیاس نمایی- کالیبراسیون برای تخمین های ماهواره ای مأموریت اندازه گیری بارش جهانی (GPM؛ رزولوشن مکانی 1/0 درجه) از تاریخ 01/04/2014 تا 31/03/2015 به مدت یک سال، با در نظر گرفتن ناهمگنی مکانی در رابطه بین بارش و متغیرهای محیطی، با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی مختلط (MGWR) برای استان گلستان، توسعه داده شد. در دستیابی به داده های بارش بهبود یافته با رزولوشن مکانی یک کیلومتر در مقیاس سالانه، نتایج نشان داد که (1) با روش پیشنهادی نه تنها رزولوشن مکانی بهبود یافت، بلکه دقت نیز افزایش پیدا کرد؛ (2) داده های بارش ریز مقیاس شده و کالیبره شده (CC= 0.74, bias= 0.23) عملکرد بهتری از داده های اصلی (CC= 0.58, bias= 0.35) در برابر مشاهدات زمینی داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - بررسی پتانسیل ماهوارهی مودیس و سنتینل-5 در برآورد میزان گرد و غبار (مطالعه موردی: استان خوزستان)
حمیدرضا غفاریان ابوذر کیانی فهیمه عربی علی آبادآلایندههای هوا در کلانشهرها، چالش جدی برای مدیران است که سلامت شهروندان را تهدید میکند و نظارت بر آن یک وظیفه مهم است. به دلیل تعداد محدود ایستگاههای نظارت زمینی، بررسی و پایش میزان دقیق آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور ناممکن است. در این تحقیق تصاویر ماهوارهی سنتین چکیده کاملآلایندههای هوا در کلانشهرها، چالش جدی برای مدیران است که سلامت شهروندان را تهدید میکند و نظارت بر آن یک وظیفه مهم است. به دلیل تعداد محدود ایستگاههای نظارت زمینی، بررسی و پایش میزان دقیق آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور ناممکن است. در این تحقیق تصاویر ماهوارهی سنتینل-5 و سنجنده مودیس برای مطالعه تحلیلی از روند تغییرات زمانی - مکانی میزان گرد و غبار در سطح استان خوزستان استفاده شد. هدف این مطالعه استفاده از دادههای ماهوارهای با وضوح نسبتاً بالا برای پایش محلی کیفیت و میزان آلودگی هوا و بررسی ارتباط تصاویر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس است. در این پژوهش، از کدنویسی در محیط گوگل ارث انجین تصاویر سنتینل 5 و همچنین میانگین گیری AOD مودیس استفاده شد. و یافتههای تحقیق حاکی از مقادیر قابلتوجهی AOD در چندین بخش از منطقه مورد مطالعه همچون شهرستانهای اهواز، آبادان، خرمشهر، بندرماهشهر و باوی است. همچنین میزان کمی ریزگردها در شهرستانهای جنوبشرقی، شرق و شمالشرقی استان دیده میشود. با توجه به نتایج این تحقیق هر چه از سمت جنوبشرقی، شرق و شمالشرقی استان حرکت و به سمت بخشهای جنوب و غرب استان پیش رفت میزان ریزگردها افزایش مییابد. با توجه به تجزیه و تحلیل صورت گرفته، همبستگی مثبت بالایی بین تصاویر هر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس در تشخیص میزان گرد و غبار مشاهده شد، که نشانگر امکان استفاده از آنها در پایش این نوع آلاینده در مقیاس کشوری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - مدل سازی تغییرات شاخص سبزینگی پوشش گیاهی با بارش های جوی در منطقه زاگرس
منوچهر فرج زاده یوسف قویدل رحیمی فروزان عیسوند زیباییارزیابی ارتباط کمی بین الگوی پوشش گیاهی و عناصر اقلیمی یکی از کاربردهای سنجش از دور در مقیاس جهانی و منطقه ای می باشد. مطالعه بارندگی یک منطقه و اثرات مخرب یا مفیدی که بر جا می گذارد، شرایط را برای برنامه ریزی و حفظ و حراست از آن محیط، مدیریت بهتر خاک و شناخت وضعیت پوشش چکیده کاملارزیابی ارتباط کمی بین الگوی پوشش گیاهی و عناصر اقلیمی یکی از کاربردهای سنجش از دور در مقیاس جهانی و منطقه ای می باشد. مطالعه بارندگی یک منطقه و اثرات مخرب یا مفیدی که بر جا می گذارد، شرایط را برای برنامه ریزی و حفظ و حراست از آن محیط، مدیریت بهتر خاک و شناخت وضعیت پوشش گیاهی فراهم می کند.بارش پدیده ای است اقلیمی که مقدار آن در مکان پیوسته تغییر می کند. برای انجام این تحقیق از داده های بارش روزانه 36 ایستگاه اقلیمی منطقه زاگرس در بازه ی زمانی 2000 تا 2010 میلادی و تصاویر ماهواره MODIS و TRMM استفاده گردید. به همین منظور برای رسیدن به نتیجه مطلوب، منطقه مورد مطالعه را به سه قسمت، منطقه دارای سبزینگی حداکثر، متوسط و حداقل تقسیم شده است. با توجه به این که بیشترین تراکم سبزینگی در ایران در ماه می می باشد، اخذ و بررسی تصاویر ماهواره ای به نحوی بوده است که، محصولات 16 روزه پوشش گیاهی تمام روزهای ماه می را پوشش دهند و بتوان به برآورد درستی رسید و بر اساس آن نیز روزهای بارشی همان بازه زمانی ( 23 آوریل تا 9 ژوئن) انتخاب گردیده است. سپس برای هر دوره 16 روزه با دوره زمانی 11 سال یک میانگین بدست آورده که در مجموع برای هر فاکتور سه تصویر برای هر 16 روزه مطالعه گردید. نتایج بررسی ها نشان میدهد که مناطق با بارش بیشتر دارای سبزینگی بیشتری بوده و در بیشتر موارد تغییرات مکانی بارش باعث تغییر در میزان میانگین سبزینگی شده و همچنین شبیه سازی داده های بارش ماهواره ای با سبزینگی نسبت به بارش ایستگاهی سبزینگی بالاتری را پیش بینی می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - ارزیابی روند تغییرات دما، الگوی جزیره حرارتی و پوشش گیاهی ایام گرم شهر تهران
محمد رضا نجفیان گرجی ابراهیم مقیمی حسین محمدیبررسی وضعیت دمای مناطق شهری و بررسی جزیره حرارتی آنها در مطالعات اقلیم شهری و علوم محیطی حائز اهمیت می باشد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات دمای هوای و الگوی جزیره حرارتی ایام گرم شهر تهران بررسی شد. در این تحقیق برای ارزیابی روند تغییرات دمای ماههای گرم سال، از چکیده کاملبررسی وضعیت دمای مناطق شهری و بررسی جزیره حرارتی آنها در مطالعات اقلیم شهری و علوم محیطی حائز اهمیت می باشد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات دمای هوای و الگوی جزیره حرارتی ایام گرم شهر تهران بررسی شد. در این تحقیق برای ارزیابی روند تغییرات دمای ماههای گرم سال، از آزمون ناپارامتری من – کندال بر روی داده های دیدبانی ایستگاه مهر آباد تهران استفاده شد. برای آشکار سازی الگوی فضایی جزیره حرارتی شهر تهران در ماههای گرم از تصاویر ماهواره لند ست 8 از سال 2013 تا 2015 ، برای ماههای ژوئن، جولای، آگوست و سپتامبر استفاده شد. در ادامه شاخص تفاضل بهنجار شده پوشش گیاهی (NDVI) بر روی تصاویر محاسیه شد. نتایج نشان داد که روند افزایشی معنی داری در مولفه های دمایی شهر تهران وجود دارد. به طوری که در نیم سده گذشته میانگین دمای سالانه 4 درجه سانتیگرداد افزایش یافته است.این روند تغییرات افزایشی در میانگین دماهای کمینه بیشتر از دیگر مولفه های دمایی مشاهده گردید.نتایج پردازش تصاویر ماهواره ایی نشان داد که بین جزیره حرارتی شهر و کاربری های فضاهای سبز ارتباط موثری وجود دارد. استفاده از شاخص های گیاهی نرمال شده نشان دهنده این است که فضاهای سبز شهری، در کاهش پدیده جزایر حرارتی در شهر نقش موثری دارند. بیشترین میزان شاخص NDVIبه طور متوسط 65/0 در سالهای 2014 و 2015 مشاهده گردید. کانون عمده جزایر حرارتی شهر تهران در ماههای گرم سال، مناطق غرب، جنوب غرب و مرکز و نیمه جنوبی می باشد. از شمال به جنوب شهر تهران با کاهش کاربری فضاهای سبز شهری و افزایش کاربری های فرسوده و کارگاهی و حمل و نقل؛ میزان گرما افزایش یافته و اقلیم شهری آن منطقه متاثر از کاربری های شهری قرار می گیرد. نتایج و دستاوردهای این تحقیق از نظر تغییرات فضایی جزایر حرارتی شهر تهران در ماههای گرم و رنگ خطر روند افزایش دمای هوا در پیوند با گرمایش جهانی برای مدیریت شهری حائز اهمیت می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - ارزیابی روش رگرسیون لجستیک در بررسی پتانسیل وقوع زمین لغزش مطالعه موردی: حوضه آبریز رودخانه حاجیلر چای
لیلا خدائی قشلاق شهرام روستائی سید اسدالله حجازیارزیابی پتانسیل وقوع زمین لغزش در منطقه ای که به دلیل وضعیت جغرافیایی و ساخت و ساز های انسانی مستعد لغزش می باشد ضروری می نماید. در این مطالعه، جهت بررسی پتانسیل وقوع زمین لغزش، روش رگرسیون لجستیک مورد ارزیابی قرارگرفت . جهت این مطالعه از تصویر OLI_TIRS ، 2014 ماهواره ل چکیده کاملارزیابی پتانسیل وقوع زمین لغزش در منطقه ای که به دلیل وضعیت جغرافیایی و ساخت و ساز های انسانی مستعد لغزش می باشد ضروری می نماید. در این مطالعه، جهت بررسی پتانسیل وقوع زمین لغزش، روش رگرسیون لجستیک مورد ارزیابی قرارگرفت . جهت این مطالعه از تصویر OLI_TIRS ، 2014 ماهواره لندست استفاده شد. فاکتورهای موثر وقوع زمین لغزش ( شیب، جهت دامنه، لیتولوژی، کاربری زمین، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، طبقات ارتفاعی ) در محیط GIS آماده و سپس با لایه پراکنش زمین لغزش ها قطع داده شده و نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش در روش فوق تولید شد. نتایج نشان داد که روش رگرسیون لجستیک عملکرد بهتری را در بررسی پتانسیل وقوع زمین لغزش ها در منطقه مورد مطالعه دارد همچنین تفسیرضرایب نشان دادکه ، طبقات ارتفاعی ، شیب و فاصله از گسل نقش مهمی در وقوع زمین لغزش دارند. و با استفاده از نقشه پیش بینی احتمال وقوع زمین لغزش، منطقه به پنج گروه حساسیت تقسیم شد: بسیار پایین، پایین، متوسط، بالا، بسیار بالا. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - سنجش رابطه میان وقوع خشکسالی و تغییرات پهنه آبی تالاب انزلی با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست
کیوان اسدی پرویز رضائی بهمن رمضانی گورابیتغییر اقلیم یکی از بزرگترین خطرات پیش روی بشر در حال حاضر و نیز در نسلهای آینده است. پدیده تغییر اقلیم موجب تغییرات زیادی در الگوهای مکانی بارندگی شده و افزایش پدیدههای حدی همچون خشکسالی را به دنبال دارد. همچنین پیشبینی شده است که تغییر اقلیم بر فراوانی، شدت و مدت چکیده کاملتغییر اقلیم یکی از بزرگترین خطرات پیش روی بشر در حال حاضر و نیز در نسلهای آینده است. پدیده تغییر اقلیم موجب تغییرات زیادی در الگوهای مکانی بارندگی شده و افزایش پدیدههای حدی همچون خشکسالی را به دنبال دارد. همچنین پیشبینی شده است که تغییر اقلیم بر فراوانی، شدت و مدت خشکسالی تأثیر خواهد داشت. خشکسالی در تمامی اقلیمها، حتی در اقلیمهای مرطوب و نیمه مرطوب به وقوع میپیوندد از این جهت تالابها نیز که از مهمترین زیستبومهای کره زمین میباشند، مستثنا نیستند. در این پژوهش به بررسی رخدادهای خشکسالی در تالاب انزلی و ارتباط آن با تغییرات پهنه تالاب در طول دوره آماری 1975-2016 پرداخته شده است. بهمنظور بررسی خشکسالی از دو شاخص SPI و RDI استفاده شده است. جهت تعیین پهنه آبی، تصاویر ماهوارههای لندست مورد استفاده قرار گرفت. بررسی شاخصهای خشکسالی در حوزه تالاب انزلی نشان میدهد که مقادیر به دست آمده توسط شاخص RDI نسبت به مقادیر به دست آمده توسط شاخص SPI، خشکسالی را با شدت کمتری برآورد میکند. همچنین نتایج نشان داد که مساحت پهنه آبی تالاب انزلی در طول سالهای مورد بررسی روند کاهشی دارد که با روند افزایشی پدیده خشکسالی از لحاظ دفعات وقوع و شدت کاملاً همسو است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - مقایسه سه روش تفسیر چشمی، طبقهبندی شیءگرا و طبقهبندی نظارت شده در تهیه نقشه کاربری/پوشش اراضی حوزه آبخیز ملا احمد اردبیل
آزاد کاکه ممی اردوان قربانیبا توجه به رشد روزافزون جمعیت و در نتیجه آن، تخریب و تبدیل غیراصولی کاربری اراضی، آگاهی از وضع موجود سرزمین، کاربری و پوشش آن ضرورت دارد. هدف اصلی تحقیق حاضر تهیه نقشه کاربری/پوشش اراضی حوزه آبخیز ملا احمد بوده است. در این تحقیق از دو نوع تصاویر ماهواره QuickBird موجود چکیده کاملبا توجه به رشد روزافزون جمعیت و در نتیجه آن، تخریب و تبدیل غیراصولی کاربری اراضی، آگاهی از وضع موجود سرزمین، کاربری و پوشش آن ضرورت دارد. هدف اصلی تحقیق حاضر تهیه نقشه کاربری/پوشش اراضی حوزه آبخیز ملا احمد بوده است. در این تحقیق از دو نوع تصاویر ماهواره QuickBird موجود در سرور گوگل ارث (سال 2013) و سنجنده (Operational Land Imager) OLI ماهواره لندست 8 (سال 2014) در قالب سه روش تفسیر چشمی (تصاویر گوگل ارث)، طبقهبندی شیءگرا (تصاویر گوگل ارث) و طبقهبندی نظارتشده (تصویر لندست 8) استفاده شد. بهمنظور ارزیابی نقشه کاربری/پوشش اراضی تولیدشده از سه روش ذکر شده، 51 نقطه بهعنوان نقاط کنترلی جهت ارزیابی صحت انتخاب گردید. نتایج نشان داد که صحت کلی نقشه تولید شده از روش تفسیر چشمی، طبقهبندی شیءگرا و طبقهبندی نظارتشده، به ترتیب 100، 90 و 72 درصد و ضریب کاپای آنها نیز به ترتیب 1، 85/0 و 6/0 است، که صحت بالای نقشههای تولید شده از دو روش تفسیر چشمی و شیءگرا را نشان داد. روش تفسیر چشمی با استفاده از تصاویر با قدرت تفکیک بین 65/0 تا 9/2 متری ماهواره QuickBird (سرور گوگل ارث)، صحیحترین روش میباشد؛ هرچند که روش طبقهبندی شیءگرا با توجه به هزینه پایین آن از نظر زمانی در مناطق گستردهتر، به نسبت دارای صحت قابل قبولی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - ساختار ژنتیکی جمعیت و تجزیه ارتباط تعدادی از صفات مورفو- فیزیولوژیک گندم نان با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره (Simple Sequence Repeats) تحت تنش شوری
ساسان فرهنگیان کاشانی امین آزادی شهاب خاقانی مهدی چنگیزی مسعود گماریاندر این تحقیق تجزیه ارتباطی 105 ژنوتیپ گندم نان (Triticum aestivum L.) با استفاده از 12 آغازگر SSR مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، بذور گندم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو شرایط نرمال (mM NaCl 10) و شور (mM NaCl 120) در گلدان ها کشت شدند و فعالی چکیده کاملدر این تحقیق تجزیه ارتباطی 105 ژنوتیپ گندم نان (Triticum aestivum L.) با استفاده از 12 آغازگر SSR مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، بذور گندم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو شرایط نرمال (mM NaCl 10) و شور (mM NaCl 120) در گلدان ها کشت شدند و فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و محتوای پروتئین کل مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده های فیزیولوژیک، نشان داد که فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و محتوای پروتئین کل در ارقام مورد مطالعه گندم نان، تفاوت معنی داری را داشتند. نتایج تجزیه رگرسیون چند متغیره نشان داد که نشانگرهای gwm67b - gwm282d تحت شرایط شوری، نسبت به سایر نشانگرهای مورد مطالعه ، پیوستگی بیشتری با فعالیت کاتالاز در گونه های مورد مطالعه داشته اند. همچنین جدول مربوطه، مارکرهای gwm291a- wmc73a- barc124a را بعنوان موثرترین نشانگرها در پیوستگی با آنزیم APXمعرفی نمود. تجزیه ساختار جمعیت و بارپلات بدست آمده از آن نیز نشان داد که شاخص K و متوسط لگاریتم لایک لی هود، بیشترین مقدار را در2 K= (57.38) دااشته اند، بنابراین به احتمال قوی جمعیت مورد استفاده دارای 2 زیر جمعیت بودند. تجزیه Tassel مربوط به نشانگرهای SSR تحت شرایط آبیاری طبیعی و آبیاری با آب شور نشان داد که 54 مکان مرتبط با صفات مورد مطالعه در شرایط شاهد و 61 مکان در شرایط شوری بر اساس مدل خطی عمومی (GLM) و همچنین 35 مکان مرتبط در شرایط شاهد و 20 مکان در شرایط شوری بر اساس مدل خطی مختلط (MLM) به دست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و پراکنش افقی مناطق شهری با استفاده از تصاویر ماهوارهای (مطالعه موردی شهر ماهشهر در مقطع زمانی 1395- 1335)
مریم ایلانلو عبدالرضا دانشدر سالهای اخیر، اراضی بسیاری از شهرهای ایران مخصوصاً اراضی حاشیهای شهرها تحت تأثیر روند شهرنشینی و نیاز شهروندان به مسکن جدید، تغییر کاربری داده و به اراضی ساخته شده تبدیل شدهاند. با توجه به اینکه در طی سالهای اخیر شهر ماهشهر با پدیده مهاجرت مواجه بوده، تغییر و تح چکیده کاملدر سالهای اخیر، اراضی بسیاری از شهرهای ایران مخصوصاً اراضی حاشیهای شهرها تحت تأثیر روند شهرنشینی و نیاز شهروندان به مسکن جدید، تغییر کاربری داده و به اراضی ساخته شده تبدیل شدهاند. با توجه به اینکه در طی سالهای اخیر شهر ماهشهر با پدیده مهاجرت مواجه بوده، تغییر و تحولات قابل توجهی را در کاربری اراضی شهری این شهر شاهد هستیم. تحقیق حاضر در پی ارزیابی تغییرات اراضی شهر ماهشهر در طی سالهای 1335- 1395 میباشد. از این رو برای پی بردن به نوع و میزان تغییرات رخ داده در منطقه مورد مطالعه تصاویر سنجنده لندست TM, ETM, OLI / TIRS و همچنین تحولات جمعیتی این شهر بین سالهای 1335 تا 1395 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. پس از عملیات بارزسازی، برای کشف و ارزیابی تغییرات از روشهای فازی مبتنی بر شدت انطباق(Fuzzy Artmap ) استفاده شده است. نتایج بهدست آمده از این تحقیق نشان داد که، در طی سالهای 1355 تا 1365 که بیشترین مهاجر پذیری را شهر داشته، مساحت فضای سبز و مساحت مراتع تغییرات چندانی نداشته است؛ اما مطابق با رشد فضای شهری در طی سالهای 1365 تا 1375 مساحت فضای سبز و مراتع به شدت کاهش یافته است. بنابراین با رشد جمعیت با تأخیر زمانی فضای سبز و مراتع کاهش یافته است. البته از سالهای 1375 تا 1395 با وجود رشد جمعیت و رشد شهر، فضای سبز نیز افزایش یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - تحلیل آیندهنگری تغییرات کاربری اراضی شهری با استفاده از آنالیز تصاویر ماهوارهای (نمونه موردی: شهر تبریز)
حمید نورش کریم حسین زاده دلیر علی آذرتغییر کاربری زمین میتواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شنا چکیده کاملتغییر کاربری زمین میتواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شناخت روند تغییرات کاربری اراضی و عوامل تأثیرگذار بر آن از مباحث بسیار مهم و مطرح در مطالعات شهری به شمار می رود. مناطق پیرامون شهرها تحت تأثیر و نفوذ رشد شهری قرار می گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع های زیستی می گردد. شهر تبریز به عنوان یکی از کلانشهرهای مهم کشور، در طی سالیان اخیر، تغییرات بسیاری را از لحاظ تغییر کاربری زمین، به خود دیده است و به واسطۀ توسعۀ شهر، زمین های اطراف (باغات و اراضی کشاورزی) توسط پیشروی کاربری های شهری، تغییر کاربری یافته اند. هدف تحقیق حاضر، به تحلیل آینده نگری تغییرات کاربری اراضی شهر تبریز در طی سال های 2016-1986 پرداخته است. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات، اسنادی و میدانی است. این پژوهش با بهرهگیری از تصاویر ماهواره لندست و نرمافزار 4.8 ENVI به همراه سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS 10.2 Arcبه بررسی تغییرات کاربری اراضی شهری تبریز طی یک دوره 30 ساله از 1986 تا 2016 میپردازد تا فرایند تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی این شهر را طی دوره مذکور بیان نماید. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که شهر تبریز جهت توسعۀ خود، اکثراً فضای سبز و اراضی کشاورزی را به زیر سلطۀ خود برده است و از سهم این کاربری با گذشت زمان، کم شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - مدلسازی تغییرات کاربری اراضی بر پایۀ زنجیره مارکوف در روش LCM (نمونه موردی: شهر رامهرمز)
فاطمه اسماعیلی مریم ایلانلوسنجش از دور فناوری کلیدی برای ارزیابی وسعت و مقدار تغییرات پوشش اراضی است که اطلاع از این تغییرات به عنوان اطلاعات پایه برای برنامهریزی‎های مختلف اهمیت ویژهای دارد. در این پژوهش تغییرات کاربردی اراضی طی 20 سال گذشته با استفاده از نرم افزار TerrSat و امکان پیشبی چکیده کاملسنجش از دور فناوری کلیدی برای ارزیابی وسعت و مقدار تغییرات پوشش اراضی است که اطلاع از این تغییرات به عنوان اطلاعات پایه برای برنامهریزی‎های مختلف اهمیت ویژهای دارد. در این پژوهش تغییرات کاربردی اراضی طی 20 سال گذشته با استفاده از نرم افزار TerrSat و امکان پیشبینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیره مارکوف منطقه رامهرمز مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، تصاویر سنجنده‎های TM لندست 5، OLI لندست 8 به ترتیب برای سال‎های 1996 و 2016 به همراه نقشه‎های توپوگرافی و پوشش منطقه استفاده شد. تصاویر هر دو مقطع زمانی به چهار طبقه کاربری اراضی: اراضی ساخته شده دست بشر، اراضی مزروعی، اراضی کشاورزی و بایر طبقهبندی شدند. بنا بر نتایج به دست آمده، اراضی ساخته شده توسط با میزان 1/39 درصد بیشترین تغییرات مثبت و اراضی دارای پوشش گیاهی با میزان 1/29- درصد بیشترین تغییرات منفی را در منطقه داشتهاند و روند مناطق جنگلی روندی نزولی بوده است. سپس به وسیلۀ مدل پیشبینی سخت و تصاویر طبقهبندی شدۀ (1996-2016)، نقشۀ پوشش سال 2016 با به کارگیری مدل تغییر زمین پیشبینی شد. پس از ارزیابی مدل، میزان صحت کلی برابر با 09/83 و ضریب کاپای برابر با 79/0 به دست آمد که بیان کنندۀ انطباق زیاد بین نقشۀ پیشبینی شده و نقشۀ طبقهبندی شده است. با وارد کرده نقشه پوشش زمین سال 2016 به مدلساز تغییر زمین، نقشۀ پیشبینی پوشش سرزمین سال 2025 تهیه شد نتایج نشان داد 102 هکتار از اراضی کشاورزی، 178 هکتار از مناطق پوشش گیاهی کاهش می‎یابند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - هیه نقشه کاربری اراضی شهر سبزوار با استفاده از روشهای حداکثر احتمال و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه
الهه اکبری مجید ابراهیمی ابوالقاسم امیر احمدیاز جمله عوامل مهم در برنامهریزی و مدیریت شهری، به ویژه در راستای نیل به توسعهی پایدار در نواحی شهری و استفاده بهینه از سرزمین، اطلاع بهنگام از وضعیّت پوشش اراضی برای این مناطق است. دادههای سنجش از دور به جهت ارائهی اطلاعات به هنگام و رقومی، تنوع اشکال و امکان پردازش چکیده کاملاز جمله عوامل مهم در برنامهریزی و مدیریت شهری، به ویژه در راستای نیل به توسعهی پایدار در نواحی شهری و استفاده بهینه از سرزمین، اطلاع بهنگام از وضعیّت پوشش اراضی برای این مناطق است. دادههای سنجش از دور به جهت ارائهی اطلاعات به هنگام و رقومی، تنوع اشکال و امکان پردازش پتانسیل بالایی برای تهیهی نقشههای به روز کاربری اراضی شهری دارند. در این تحقیق با استفاده از تصویر ماهوارهای Landsat/ETM+ و دو الگوریتم طبقهبندی نظارت شده شامل حداکثر احتمال و شبکه عصبی مصنوعی، نقشه کاربری اراضی تهیه و با یکدیگر مقایسه گردید. در طبقهبندی با استفاده از الگوریتم شبکه عصبی از یک شبکه پرسپترون با یک لایه پنهان و 7 نرون ورودی، 9 نرون میانی و 4 نرون خروجی استفاده شده است که تعداد نرونهای ورودی همان تعداد باندهای تصویر ماهوارهای لندست و تعداد نرونهای خروجی همان تعداد کلاسهای نقشه کاربری اراضی میباشد. در نهایت نقشه پوشش اراضی منطقه به چهار طبقهی مناطق مسکونی، اراضی بایر، پوشش گیاهی و جادّه طبقهبندی شد. برای ارزیابی صحّت نتایج طبقهبندی، برداشتهای زمینی با استفاده از GPS انجام گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی دقت این دو روش با استفاده از صحت کلی و ضریب کاپا نشان داده است که الگوریتم شبکه عصبی پرسپترون با دقت کلی 24/98 و ضریب کاپای 9703/0 نسبت به الگوریتم حداکثر احتمال با دقت کلی 23/94 و ضریب کاپای 9034/0 از دقت بیش تری برخوردار است. همچنین در این تحقیق ارزیابی شد که روش طبقهبندی شبکهی عصبی پرسپترون چند لایه، نسبت به روش حداکثر احتمال، از توان تفکیک و قابلیت بیش تری برای تهیهی نقشه پوشش اراضی در مناطق شهری برخوردار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - مقایسه برخی ویژگیهای بیولوژیک عسلهای تولیدی مناطق دماوند و ایذه با بکارگیری تصاویر ماهوارهای جهت پایش گونههای گون و آویشن
سپیده منیرنژاد مرجان نوری رقیه خاقانیانواع عسل با توجه به منشأ گیاهی در مناطق مختلف ایران تولید و دارای ویژگیهای متمایز از یکدیگر هستند. از مهمترین خواص بیولوژیکی این عسلها حضور اسیدهای فنولیک، فلاونوئیدها و در نتیجه اثرات آنتی اکسیدانی است. در تحقیق حاضر هدف بررسی ویژگیهای ضد اکسایشی و ضد میکروبی عسل چکیده کاملانواع عسل با توجه به منشأ گیاهی در مناطق مختلف ایران تولید و دارای ویژگیهای متمایز از یکدیگر هستند. از مهمترین خواص بیولوژیکی این عسلها حضور اسیدهای فنولیک، فلاونوئیدها و در نتیجه اثرات آنتی اکسیدانی است. در تحقیق حاضر هدف بررسی ویژگیهای ضد اکسایشی و ضد میکروبی عسل گونههای گیاهی گون و آویشن مناطق دماوند و ایذه میباشد. بررسی نقشههای اراضی نشان داد منطقه دماوند رویشگاه مناسب گیاهان گون و آویشن است، در نتیجه عسل این گیاهان به وفور تولید میشود اما به دلیل غالب نبودن این دو پوشش گیاهی در منطقه ایذه نمونههای عسل آن با دقت بیشتری از سطوح خاص با پوشش گون و آویشن تهیه شدند. کیفیت عسلهای تولید شده با آزمونهای تعیین میزان ترکیبات فنولیک کل، فلاونوئیدها، فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی بررسی شد. نتایج نشان داد میزان ترکیبات فنولیک کل در محدودهی 96/23 تا 03/30 (میلی گرم اسید گالیک بر 100 گرم عسل)، میزان فلاونوئیدها در محدودهی 27/12 تا 24/17 (میلی گرم کاتچین بر 100 گرم عسل) و DPPH در محدودهی 96/44 تا 89/52 درصد بود، در میان نمونهها عسل آویشن دارای خاصیت ضد اکسایشی بیشتری بود. بیشترین فعالیت ضد میکروبی متعلق به نمونه عسل آویشن (41/19 میلی متر) بود و بیشترین حساسیت در مورد باکتری شیگلا دیسانتری (21/20 میلی متر) مشاهده شد. به طور کلی نتایج این تحقیق دلالت بر این داشت که فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی نمونههای عسل با توجه به منشا گل عسل و منطقه هدف متغیر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - بررسی فقهی و حقوقی کاربردهای تصویربرداری ماهوارهای در توسعه پایدار جغرافیایی با تأکید بر موضوع مسئولیت حقوقی
سیمین اسدزاده طالعی سپیده بوذری مریم شعبانیسنجش از دور فرایندی است که میتوان از راه دور اطلاعاتی را از طریق ماهوارههای ارسال شده به فضا استخراج کرد.طراحان نقشه با اطلاعات به دست آمده میتوانند نقشههایی تهیه کنند و این نقشهها مبنای برنامهریزی برای توسعه پایداردر مناطق جغرافیایی قرار میگیرد.ولی گاهی این اطلاع چکیده کاملسنجش از دور فرایندی است که میتوان از راه دور اطلاعاتی را از طریق ماهوارههای ارسال شده به فضا استخراج کرد.طراحان نقشه با اطلاعات به دست آمده میتوانند نقشههایی تهیه کنند و این نقشهها مبنای برنامهریزی برای توسعه پایداردر مناطق جغرافیایی قرار میگیرد.ولی گاهی این اطلاعات غلط بوده یا به دلیل اهمال و سهلانگاری و گاهی عمدی و آگاهانه ممکن است در ورود اطلاعات، اشتباه وارد شده و افراد مصرف کننده را دچار حادثه و ضرر بسیاری کند.هدف این مقاله بررسی مبنای فقهی و حقوقی مسئولیت این طراحان و افراد درگیر در این حوزه است. با توجه به این مسئله سؤال اصلی مقاله حاضر این است که آیا مبانی موجود در قانون داخلی و منابع فقهی جوابگوی دعاوی طرح شده است یا خیر؟روش این مقاله توصیفی تحلیلی است.فرضیهای را که مقاله برای پاسخگویی به سؤال اصلی درصدد بررسی آن است این است که به نظر میرسد با توجه به چند مرحلهای بودن استخراج اطلاعات در سنجش از دور و وجودروابط مختلف در این فرایند نمیتوان قائل به مبنایی واحد در روابط مختلف این حوزه شد.لذا با قبول چند مبنایی از متضرر به نحو احسن حمایت میشود. نتایج مقاله نشان میدهد که تصویربرداری ماهوارهای در توسعه پایدار جغرافیایی به ویژه درحوزه حفاظت از محیط زیست ابزاری بسیار کارآمد است؛اما اطلاعات حاصل از این منبع در صورت غیردقیق بودن وتجزیه و تحلیل ناقص مبنای طرحها و اقدامات مخرب برای توسعه پایدار میشوند که این بعد از موضوع ضرورت مسئولیت حقوقی و بررسی فقهی و حقوقی کاربردهای تصویربرداری ماهوارهای درتوسعه پایدارجغرافیایی رابرجسته مینماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - آﺷﮑﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮی و ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﯽ در اﻓﻖ 2025 ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل اتوماتای سلولی CA (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: شمال شهر اصفهان)
اعظم خدادادی رحیم سرور مجید ولی شریعت پناهیچکیده ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺎ در آن زﻧﺪﮔﻲ میکنیم، ﺟﻬﺎن ﺷﻬﺮی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن، دوری از ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از رواﺑﻂ ﻧﺎﻣﻮزون انسانها و ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﺸﺄت میگیرد. روش متنوعیهای ﺑﺮای ﻣﺪل ﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ و ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ چکیده کاملچکیده ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺎ در آن زﻧﺪﮔﻲ میکنیم، ﺟﻬﺎن ﺷﻬﺮی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن، دوری از ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از رواﺑﻂ ﻧﺎﻣﻮزون انسانها و ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﺸﺄت میگیرد. روش متنوعیهای ﺑﺮای ﻣﺪل ﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ و ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ آنها میتوان ﺑﻪ ﻣﺪل CA ﻣﺎرﻛﻮف اﺷﺎره ﻛﺮد. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺻﺪد اﺳﺖ اﻟﮕﻮی روش ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﺮای ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزی دﯾﻨﺎﻣﯿﮏ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮی، ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ازﺳـﻨﺠﺶ از دور، GIS و ﻣـﺪل سلولهای ﺧﻮدﮐﺎر ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﯾﺪ.در اﻳـﻦ پژوهش، شمال ﺷـﻬﺮ اﺻـﻔﻬﺎن و حدودتقریبی اراﺿـﻲ اﻃﺮاف آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهای ﺳـﺎل 1991 و ﺳـﺎل 2001 وسال 2017 ﺑﺮای ﺗﻬﻴﻪ نقشههای ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. این پژوهش ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ ﻛـﻪ در پیشبینی ده سال آینده در ابتدا تصویر طبقهبندی شده سال 1991 و بعد تصویر طبقهبندی شده سال 2001 به مدل معرفی گردید که از این طریق ماتریس تبدیلات به دست آمد، برای پیشبینی سال 2025، که بعد از این مرحله، تصویر سال 2017 را همراه با ماتریس تبدیلات به دست آمده از دوره قبل و لایههای محدودیت رشد به مدل معرفی گردید و پیشبینی سال 2025 به دست آمد نشان میدهد از ﻣﺪل زنجیرهای CA ﻣﺎرﻛﻮف و ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺮای ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ در ده ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ، اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﻄـﻮر ﺗﻠﻔﻴﻘـﻲ CA-Markov ﻧﺎﻣﻴﺪه میشود. ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺪل ﻣﺎرﻛﻮف ﻧﻴﺰ از روش دقت کلی و ضریب کاپا ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ، مدل CA-MARKOV دارای شاخص کاپای 13/88 میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - A Review of Microsatellite Marker Usage in the Assessment of Genetic Diversity of <i>Camelus</i>
M.M. MusthafaCamels have been regarded as the desert ship and they play multi-utility role in the world. Estimation of genetic parameters is foremost step towards managing the genetic resources for their conservation and sustainable utilization. Microsatellite markers have been exte چکیده کاملCamels have been regarded as the desert ship and they play multi-utility role in the world. Estimation of genetic parameters is foremost step towards managing the genetic resources for their conservation and sustainable utilization. Microsatellite markers have been extensively used in cattle, sheep, goat and camels. However, genetic characterization studies on camels has been poorly recorded. There has been a rapid increase in amount of molecular data produced from indigenous camel populations, which clearly shows awareness among the scientific community. Based on the studies carried out in Australia, Kenya, Saudi Arabia, Canary Islands, India, Egypt and Tunisia the camels have shown very wide genetic diversity via the predefined microsatellite markers. It is highly recommended that to use following microsatellite markers to find the highly informative heterozygosity data: YWLL08, YWLL09, YWLL38, YWLL44, YWLL59, VOLP03, VOLP08, VOLP10, VOLP32, VOLP67, LCA66, CVRL01, CVRL05, CVRL06, CVRL07 and CMS50. These markers have shown a high level of allelic richness and polymorphic information content. Therefore, future genetic diversity analysis on camel can be based on these highly useful markers. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - Genetic Analysis of Nigerian Indigenous Goat Populations Using Microsattelite Markers
اُ.آ. اُجو جی.ن. آکپا م. اُرونمویی آی.آ. آدیینکا م. کبیر سی. آلفونسوسThis study was conducted to determine the genetic relationships among and population history of four Nigerian indigenous goat populations. A total of 200 goats from three breeds namely Sahel (60), Red Sokoto (60), West-African dwarf (60) and Kano Brown, a strain (20), w چکیده کاملThis study was conducted to determine the genetic relationships among and population history of four Nigerian indigenous goat populations. A total of 200 goats from three breeds namely Sahel (60), Red Sokoto (60), West-African dwarf (60) and Kano Brown, a strain (20), were used for the study. Tissue samples were collected from the ear of animals using an Allflex® ear punch tissue sample collector, and aliquoted into plastic tubes containing the Allflex® tissue preservative. DNA extraction, amplification and sequencing were carried out at the International Livestock Research Institute (ILRI), Nairobi, Kenya. Genetic analysis of the DNA was carried out using 25 microsatellite markers proposed by Food and Agricultural Organization and International Society for Animal Genetics (FAO-ISAG). From the results of the study, the highest heterozygosity was observed in Kano Brown goats (0.68±0.04), which was followed by that of Red Sokoto goats (0.64±0.04) and that of West African dwarf goat (0.58±0.05) as the least. In the entire goat populations, low inbreeding was observed; mean Fis was 0.105 and Fit was 0.129. As expected, populations of Red Sokoto and Kano Brown showed higher genetic similarity as was seen in the genetic distance (0.022), confirming the notion that the Kano Brown is a strain from the Red Sokoto breed. Gene flow (Nm) played an important role in the genetic uniformity in populations of narrow geographical vicinity (14.868). The dendogram displayed a remarkable degree of consistency with the geographical origin of goats in this country. The information obtained in this study will aid in rational development, utilization and conservation of Nigerian indigenous goats. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - Genetic Diversity between Bali Cattle (<i>Bos javanicus</i>) and It’s Hybrids Using Microsatellite Markers
ج. جاکاریا ا. آلیاه ف. سپوترا م. بیهقی ر.ر. نورThe aim of this study was to evaluate the Bali cattle genetic diversity and hybrid cattle using microsatellite markers. Blood samples (n=192) were collected from various cattle breed, i.e. Bali (n=96), Madura (n=48), and Peranakan Ongole (PO) Kebumen (n=48). The microsa چکیده کاملThe aim of this study was to evaluate the Bali cattle genetic diversity and hybrid cattle using microsatellite markers. Blood samples (n=192) were collected from various cattle breed, i.e. Bali (n=96), Madura (n=48), and Peranakan Ongole (PO) Kebumen (n=48). The microsatellite locus used for assessing the genetic variation was INRA035, ILSTS006, ETH225, and HEL9, while the genetic profile was described using GenAlEX, Cervus, MEGA6, structure and R programs. As a result, 46 alleles were found at four microsatellite loci studied. The genetic diversity of Bali cattle from Bali island (Ho=0.337) and Nusa Penida island (Ho=0.375) were recorded lower than that of the hybrids, i.e. Madura (Ho=0.747) and PO Kebumen (Ho=0.567) cattle breeds. Specifically, we found 283 bp (locus ILSTS006), 194 bp (locus ETH225), 147 bp and 151 bp (locus HEL9) demonstrating the distinctive alleles for Bali cattle. Also, our experimental data showed that microsatellite markers used allowed us to produce an obvious differentiation of the cattle cluster between Bali cattle and the hybrids, which was meaningful for future cattle breeding program. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - Genetic Differentiation of Draa Indigenous Breed and Relationships with Other Goat Populations Assessed by Microsatellite DNA Markers
ام. ایبنلبشیر ال. کلی آی. بوجنانه آ. چیخی آ. نبیچ ام. پیروMoroccan goats are characterized by the presence of different populations identified only based on their phenotypes. The objectives of this study were to assess the genetic differentiation of the Draa goat breed and to analyze its genetic structure and its relationships چکیده کاملMoroccan goats are characterized by the presence of different populations identified only based on their phenotypes. The objectives of this study were to assess the genetic differentiation of the Draa goat breed and to analyze its genetic structure and its relationships with other local populations using 12 microsatellite markers. The screening was done in South Eastern and Southern Morocco on 192 animals form 5 populations, including Draa, Atlas, Barcha, Ghazzalia breeds, and from a set of goats showing highly variable phenotypes grouped together into “undefined goats” population. Population structure was assessed by standard diversity indices, multivariate statistics, analysis of molecular variance and bayesian clustering techniques. The mean allelic richness was 6.526, varying from 2.777 to 9.669. More than 88.4% of the total variance was distributed between individuals and only 1.85% was due to differences between populations. The Draa breed had the lowest observed heterozygosity (0.579), the highest inbreeding coefficient (0.161) and a higher number of deviations from Hardy-Weinberg equilibrium. Moreover, it had the highest genetic distances from the other populations. Bayesian clustering showed a high level of admixture between populations, with a single well defined cluster identifiable within Draa breed. It was concluded that the studied Moroccan goat populations have a substantial but weakly structured genetic diversity, with the exception of Draa breed which shows a higher degree of differentiation and population substructure. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - The Comparative Analysis of the Allele Pool of Thoroughbred Horses in Different Countries
A.V. Shelyov O.V. Melnyk I.O. Suprun V.G. Spyrydonov S.D. Melnychuk V.V. Dzitsiuk B.M. GopkaThe aim of the present study was the conducting of comparative analysis of allele pool of Ukrainian population of Thoroughbred horses and the populations from England, USA, Russia and South Korea using microsatellite loci of DNA on the basis of our own researches and li چکیده کاملThe aim of the present study was the conducting of comparative analysis of allele pool of Ukrainian population of Thoroughbred horses and the populations from England, USA, Russia and South Korea using microsatellite loci of DNA on the basis of our own researches and literary sources. Comparative analysis of allele pool of Thoroughbred populations from different countries was conducted using 6 microsatellites loci: AHT04, AHT05, HMS03, HMS06, HMS07 and HTG04, which are recommended by International Society for Animals Genetics (ISAG) for parentage verification and identity testing of horses. The number of observed alleles in Ukrainian population was higher than in other countries. The most similar populations by allele frequencies were English and American populations of Thoroughbred horses. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - Isolation and Characterization of Microsatellite Markers from Endangered Species (<i>Camelus bactrianus</i>)
ع. دانشور آملی م. امین افشار س.ا. شاهزاده فاضلی ن. امام جمعه کاشان ک. جمعه خالدیIranian bactrian camel (Camelus bactrianus) is an endangered livestock breed with distribution in northwest of Iran. Microsatellites are a powerful marker for animal genetic and cell line identification and population genetic study. In this study, after producing more t چکیده کاملIranian bactrian camel (Camelus bactrianus) is an endangered livestock breed with distribution in northwest of Iran. Microsatellites are a powerful marker for animal genetic and cell line identification and population genetic study. In this study, after producing more than 40 Camelus bactrianus fibroblast cell lines, microsatellites loci from the genome of Iranian Camelus bactrianus cell lines were identified using polymerase chain reaction (PCR)-based isolation of microsatellite arrays (PIMA) methods for genetic resources studies. PIMA is a relatively simple method which avoids not only library construction, but also radioactivity manipulation. Four polymorphic microsatellite loci (IBRC01 to IBRC04) were identified. Polymorphism of these new loci was assessed in 40 samples of Iranian bactrian camel. Number of alleles ranged from 3 to 5, observed and expected heterozygosity varied from 0.625 to 0.71 and from 0.642 to 0.807 and Shannon index from 0.89 to 1.603, respectively. The phylogeny analysis of all sequences indicated that breeds and species were grouped according to their geographic locations except a few sequences. These newly isolated polymorphic microsatellite markers would be useful tools for conservation genetic resources and population genetic studies and assessing genetic variations to establish a conservation strategy of this endangered species. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - Genetic Relationships among Four Saudi Arabian Sheep Populations
R.S. Aljumaah M.A. Al-Shaikh H. Kibogo A. Kwallah Jianlin Jianlin O. Hanotte M.M. Musthafa F.M.M.T. MarikarFour Saudi Arabian indigenous sheep populations including Najdi, Hbsi, Arb, and Naemi were genotyped for 16 microsatellite markers recommended by the food and agriculture organization (FAO). This study aims to provide information on the genetic structure of the breeds a چکیده کاملFour Saudi Arabian indigenous sheep populations including Najdi, Hbsi, Arb, and Naemi were genotyped for 16 microsatellite markers recommended by the food and agriculture organization (FAO). This study aims to provide information on the genetic structure of the breeds analyzed and give indications and proposals for the cross breeding program. All loci were polymorphic in all populations and locus combinations were at Hardy-Weinberg equilibrium except ILSTS044, ILSTS005, MAF209, HUJ616, OARFCB226 and SRCRSP09 (P<0.05). There was substantial genetic variability within sheep populations, with average heterozygosity range of 0.759-0.811 based on expected hetrozygosity. It was observed that the four sheep populations showing the lowest level of inbreeding on the basis of heterozygote deficiency. The lowest genetic distance (0.013) was obtained between Hbsi and Najdi and the highest genetic distance (0.146) between Arb and Hbsi. Estimates of inbreeding coefficient (FIS) were significant for three breeds, except for Arb breeds (P<0.05). The sequence results of the 16 microsatellite markers were sequenced and then phylogenetic tree based on unbiased distances was drawn using MEGA 4. To study the genetic relationships among sheep populations, a principal coordinate analysis (PCA) based on Nei standard distances was performed which indicated a conservation program is needed in these sheep population since most of them are in danger of inbreeding. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - Use of Microsatellite Polymorphisms in <i>Ovar-DRB1</i> Gene for Identifying Genetic Resistance in Fat-Tailed Ghezel Sheep to Gastrointestinal Nematodes
ر. حاجی علیزاده ولیلو س.ع. رافت م. فیروزآمندی م. ابراهیمیThis study was designed to identify genetically resistant animals to gastrointestinal nematode (GIN) infections using microsatellite polymorphisms of Ovar-DRB1 gene in Iranian Ghezel sheep breed lambs. In the present study 120 male Ghezel lambs were at 4 to 6 months of چکیده کاملThis study was designed to identify genetically resistant animals to gastrointestinal nematode (GIN) infections using microsatellite polymorphisms of Ovar-DRB1 gene in Iranian Ghezel sheep breed lambs. In the present study 120 male Ghezel lambs were at 4 to 6 months of age randomly selected from six different sheep flocks in East Azerbaijan province (n=20 per flock). These lambs were naturally infected with GINs, and individual fecal samples were collected twice with a week interval to evaluate fecal egg counts (FEC). Blood samples were also collected for DNA isolation and PCR was performed to amplify the second exon and microsatellites within the second intron of the Ovar-DRB1 gene. The data were analyzed using a mixed modelof SAS software. The present study identified 24 genotypes and 20 alleles on Ovar-DRB1 gene. Results indicated that the presence of 510 bp (base pair) allele (called allele F) in both homozygote and heterozygote animals had a strong association (P<0.01) with lower FEC; while, presence of 506 bp allele (called allele E) in homozygote animals was significantly associated (P<0.01) with higher FEC. Thus, this study showed a strong association between microsatellite polymorphism of Ovar-DRB1 gene and resistance to GIN infections in Ghezel sheep lambs. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - Genetic Characterization of Hamra Goat Population in Two Different Locations of Morocco Using Microsatellite Markers
ب. هیلال آی. بوجنانه اس. ال اوتمانی م. چنتوف م. پیروIn this study, genetic diversity of two different populations of Hamra goat breed of Morocco was investigated in 60 different samples (including 30 from Beni Arouss and 30 from Rommani) using fifteen microsatellite markers. A total of 145 alleles were detected with aver چکیده کاملIn this study, genetic diversity of two different populations of Hamra goat breed of Morocco was investigated in 60 different samples (including 30 from Beni Arouss and 30 from Rommani) using fifteen microsatellite markers. A total of 145 alleles were detected with average number per locus of 8.67 and 8.07 in Beni Arouss and Rommani goats, respectively. The Shannon’s information index ranged from 1.58 in Rommani goats to 1.66 in Beni Arouss goats. The expected and the observed heterozygosity average over loci varied from 0.62 to 0.72 in Rommani and from 0.64 to 0.75 in Beni Arouss goats. Six markers in Beni Arouss goats and five in Rommani goats showed a significant deviation from Hardy-Weinberg equilibrium. The FIS values were 0.110 and 0.108 for Beni Arouss and Rommani goats, respectively. A low genetic differentiation was indicated by FST values across the two goat groups. The genetic distance of Nei between the two groups was 0.046 indicating a low genetic differentiation. This was confirmed by the analysis of molecular variance (AMOVA) that showed that 99.15% of variation was distributed within genetic groups. The presence of two clusters (K=2) for microsatellite markers suggested a high level of population admixture. It was concluded that both groups (Beni Arouss and Romani) presented a high similarity and may be considered as belonging to the same population. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - واکاوی نقش پوشش گیاهی و کاربری اراضی در رخداد جزیره گرمایی (مطالعه موردی: شهر اصفهان)
زهره گلستانی رضا برنا حسین محمدی فریده اسدیانمقدمه: نقش اقلیم در مطالعات محیط های شهری از لحاظ تاثیری که بر تغییرات اقلیمی در محیط های شهری دارد حائز اهمیت است. جزیره گرمایی از جمله مخاطراتی است که اخیرا به دلیل توسعه شهرها شرایط زیست محیطی شهرها را تحت تأثیر قرار داده است.هدف پژوهش: هدف از این پژوهش بررسی نقش پوش چکیده کاملمقدمه: نقش اقلیم در مطالعات محیط های شهری از لحاظ تاثیری که بر تغییرات اقلیمی در محیط های شهری دارد حائز اهمیت است. جزیره گرمایی از جمله مخاطراتی است که اخیرا به دلیل توسعه شهرها شرایط زیست محیطی شهرها را تحت تأثیر قرار داده است.هدف پژوهش: هدف از این پژوهش بررسی نقش پوشش گیاهی و کاربری اراضی در جزیره گرمایی شهر اصفهان می باشد.روش شناسی تحقیق: بدین منظور از تصاویر ماهواره ای Landsat ETM طی دوره 1990-2019 استفاده شد. در این راستا از شاخص های LST و NDVI، پوشش شهری و کاربری اراضی استفاده شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: شهر اصفهان در این مطالعه مدنظر قرار گرفته شده است.یافته ها و بحث: نتایج بدست آمده نشان داد که دمای بالا بیشتر در هسته مرکزی شهر اصفهان قرار دارد و اطراف شهر توسط طبقه دمایی متوسط پوشش داده می شود. بیشترین طبقه دمایی پایین را نیز کاربری زراعی به دلیل رطوبت بالا، در بر می گیرد. پارکها و فضای سبز در شهر به دلیل تأثیر گرفتن از مناطق با دمای بالا و بسیار بالای اطراف خود جزء طبقات دمایی متوسط قرار می گیرند.نتایج: در مجموع می توان بیان کرد که در هر سه دوره گذشته بیشترین مساحت مربوط به دمای متوسط بوده است و این روند طی سالهای آینده نیز ادامه خواهد داشت. با توجه به کاهش مساحت کاربری زراعی و گسترش فیزیکی شهر، مساحت جزایر گرمایی در دامنه بالا افزایش داشته است. از دلایل افزایش دمای بالا از طرفی می توان به افزایش جمعیت، افزایش صنایع و تعداد خودروها در شهر و چند برابر شدن حجم تردد راههای ارتباطی و افزایش سطوح آسفالت و معابر شهری و بین شهری و از طرف دیگر به افزایش وسعت اراضی بایر به دلیل چرای بی رویه دام و آسیب به مراتع و نیز پاکسازی اراضی سبز و جنگل زدایی اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی در توسعه فضایی شهرکرمانشاه با استفاده GIS و RS (مطالعه موردی: محله جعفرآباد کرمانشاه)
مجید شمس طیبه کرمی نژادبر اثر فعالیت های انسان و پدیده های طبیعی چهره زمین همواره دستخوش تغییر می شود سرعت وتنوع این تغییر و تحول در محیط های شهری بیش از سایر مناطق می باشد از این رو و برای مدیریت بهینه ی مناطق شهری آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود در این میان اس چکیده کاملبر اثر فعالیت های انسان و پدیده های طبیعی چهره زمین همواره دستخوش تغییر می شود سرعت وتنوع این تغییر و تحول در محیط های شهری بیش از سایر مناطق می باشد از این رو و برای مدیریت بهینه ی مناطق شهری آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود در این میان استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان بهترین وسیله برای آشکار سازی وارزیابی تغییرات شناخته شده اند. چرا که با پیشرفت های انجام گرفته در این تکنولوژی و تولید تصاویر ماهواره ای با قدرت تفکیک طیفی و مکانی بالا می توان تغییرات کاربری اراضی شهری را برآورد نموده و نسبت به مدیریت آن ها ا قدام نمود. در تحقیق حاضر تغییرات کاربری اراضی محله جعفرآباد در سه دوره زمانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای انجام تحقیق از عکس هوایی سال 1351 و تصاویر ماهواره ای و عکس هوایی سالهای 1375 و 1385 استفاده شده و همچنین از نرم افزار تحلیل گر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS ) برای تهیه و تحلیل شکل کاربری اراضی سه دوره ای مختلف استفاده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - بررسی نقش و کارکرد انواع رسانه های جمعی در احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر تهران
مهرداد متانی نقی قلی زاده علی فلاح احتشام رشیدیهدف اساسی این پژوهش بررسی نقش انواع رسانه های جمعی در احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر تهران است .جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شهروندان 18 سال به بالای شهر تهران می باشد که با استفاده از جدول کرجسی ومورگان به تعداد 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ناحیه ای انتخاب شدند پژ چکیده کاملهدف اساسی این پژوهش بررسی نقش انواع رسانه های جمعی در احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر تهران است .جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شهروندان 18 سال به بالای شهر تهران می باشد که با استفاده از جدول کرجسی ومورگان به تعداد 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ناحیه ای انتخاب شدند پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است و از نظر ماهیت و روش توصیفی از نوع پیمایشی است. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه است. به منظور روایی ابزار سنجش گویه های مناسبی برای هر یک از متغیرهای تحقیق از مبانی نظری تدوین گردید و پایایی پرسشنامه نیز با روش آلفای کرونباخ 84% به دست آمد.و برای آزمون فرضیهها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند گانه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان استفاده از تلویزیون و احساس امنیت اجتماعی همبستگی مثبت و معنیدار (p پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
147 - بررسی تأثیر وسایل ارتباطی نوین بر گروههای خانوادگی (مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه شیراز)
بیژن خواجه نوری لیلا بهمنی مریم سادات دل آورهدف از نگارش پژوهش حاضر، بررسی تأثیر وسایل ارتباطی نوین بر گروه های خانوادگی و چگونگی پیوند آنها در جامعه مورد مطالعه است. برای بررسی این موضوع از روش پیمایش و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه جمعآوری شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل دانشجویان دختر دانشگاه شیراز است که چکیده کاملهدف از نگارش پژوهش حاضر، بررسی تأثیر وسایل ارتباطی نوین بر گروه های خانوادگی و چگونگی پیوند آنها در جامعه مورد مطالعه است. برای بررسی این موضوع از روش پیمایش و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه جمعآوری شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل دانشجویان دختر دانشگاه شیراز است که با استفاده از جدول لین و خطای 5 درصد 395 نفر برآورد شده و در نهایت نمونه مورد نظر، با روش خوشه ای انتخاب شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش، حاکی از آن است که میزان استفاده از وسایل ارتباطی نوین با وضعیت تأهل، ارتباط ناب و مردسالاری و گروه های خانوادگی رابطه معناداری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
148 - بررسی نقش کانال ماهوارهای فارسی زبان در افزایش گرایش دانشجویان دختر به مدهای آرایش و زیبایی (مورد مطالعه: دانشجویان دختر دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تهران)
رضا عبدالرحمانیهدف اساسی تحقیق حاضر آن است اولاً ببیند وضعیت گرایش دانشجویان به ماهوارهها و پدیده آرایش و زیبایی چگونه است و دوم آن که این وضعیت تا چه میزان تحت تاثیر برنامههای کانالهای ماهوارهای فارسی زبان شکل گرفته است؟ به تعبیر دیگر کانالهای ماهواره ای فارسی زبان چه تأثیری در چکیده کاملهدف اساسی تحقیق حاضر آن است اولاً ببیند وضعیت گرایش دانشجویان به ماهوارهها و پدیده آرایش و زیبایی چگونه است و دوم آن که این وضعیت تا چه میزان تحت تاثیر برنامههای کانالهای ماهوارهای فارسی زبان شکل گرفته است؟ به تعبیر دیگر کانالهای ماهواره ای فارسی زبان چه تأثیری در گرایش دانشجویان به مد، آرایش و زیبایی داشتهاند؟ برخی اهداف دیگر عبارت است از: بررسی نقش نوع و شیوه استفاده از کانال ماهواره ای فارسی زبان و نقش آن در افزایش گرایش دانشجویان دختر به آرایش و زیبایی و نیز نقش برنامههای مد و لباس، شعر، آواز، مسابقات و نیز نقش برنامههای تبلیغاتی – پیامهای بازرگانی کانال ماهوارهای فارسی زبان در افزایش گرایش دانشجویان به آرایش و زیبایی. اگر چه که برخی از نظریه پردازان (مانند وبلن) به طور مشخص به مبحث تاثیرات رسانهای اشاره نکردهاند و در مقابل برخی دیگر (بودریار، گیدنز، فمینستها و مکتب فرانکفورت) به شدت بر آن تاکید داشتهاند. چارچوب نظری این تحقیق تلفیقی از این نظریهها و نظریه پردازان است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی ـ تحلیلی از نوع پیمایش بود، روش گردآوری دادهها، میدانی و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 100 نفر از دانشجوهای دختر دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تهران است. شدند. با مشورت از ده تن از اساتید و کارشناسان فن، روایی و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ میزان اعتبار گویههای پرسش نامه مورد سنجش قرار گرفت. ضریب آلفای کل میزان 79/0 به دست آمد.یافتهها نشان از برخی تفاوتهای معنادری میان متغیرهای جمعیت شناختی (یعنی میزان سن، میزان تحصیلات والدین، شغل، در آمد ماهانه و تحصیلات آزمودنیها) با میزان استفاده، نوع استفاده، شیوه استفاده از برنامههای مختلف ماهوارههاست. یافته دوم، حاکی است: بین تماشای برنامههای تبلیغاتی-پیامهای بازرگانی کانال ماهوارهای فارسی و گرایش دانشجویان دختر به آرایش و زیبایی با شغل آزمودنی رابطه معنی دار وجود دارد . یافته سوم نشان داد که بین برنامههای کانال ماهوارهای فارسی زبان مرتبط با مد و لباس، شعر، آواز و مسابقات و گرایش دانشجویان دختر به آرایش و زیبایی و هیچ یک از متغیرها تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج این تحقیق به طور کلی نشان داد که کانالهای ماهوارهای فارسی زبان در میان عوامل گوناگون اجنماعی و ارتباطی، پدیدهای اثرگذار بر دختران دانشجو در گرایش به انواع مدها، و زیباییهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
149 - The Preparation of Updated Vegetation Maps by Processing Satellite Images: A Way in Sustainable Management of Agriculture
Ali Mohammadi Torkashvand Shahryar Sobhe ZahediAn important factor in sustainable agriculture and economic management is to calculate areas under different crops that the inputs of agriculture connect to this topic. Planning of agricultural mechanization, fertilizer and pesticide requirements, pests and diseases con چکیده کاملAn important factor in sustainable agriculture and economic management is to calculate areas under different crops that the inputs of agriculture connect to this topic. Planning of agricultural mechanization, fertilizer and pesticide requirements, pests and diseases control, estimates of agricultural production, income and tax and financial planning, all linked to the cultivated areas and estimation of agricultural products. One of the problems in the agricultural section of Iran is the lack of accurate statistics of cultivated crops areas that this is much higher for horticultural products. Over time, it varies the area of land under cultivated crop, and orchards and bare lands; consequently the estimation of yield is not done as well due to these changes caused some problems in planning and management. Land Surveying is time-consuming and expensive, while mapping farms and orchards lands through classified satellite images is a high speed and low cost way. Nowadays, the satellite image processing techniques have developed for the estimation of crops, pest control, agricultural macro planning and preparing updated maps. A principal problem is the interference of plants spectral reflections that different methods have been proposed by researchers to differentiate vegetation on satellite images. At this paper, remote sensing imagery in mapping vegetation or various plants are investigated. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
150 - مطالعه دمای سطحی آب دریا (SST) و سرعت باد در سواحل استان هرمزگان بر اساس داده های ماهواره ای
مسعود ترابی آزاد عالمه محمدیبرهم کنش بین هوا- دریا عامل بسیار مهمی در کنترل تغییرات فصلی در هریک از دو محیط می‎باشد. در این پژوهش ارتباط دمای سطح آب دریا (SST) و سرعت باد در سواحل استان هرمزگان بررسی شده است. ابتدا داده های دمای سطح آب دریا، توسط سنجنده AVHRR ماهواره NOAA و داده های سرعت باد ت چکیده کاملبرهم کنش بین هوا- دریا عامل بسیار مهمی در کنترل تغییرات فصلی در هریک از دو محیط می‎باشد. در این پژوهش ارتباط دمای سطح آب دریا (SST) و سرعت باد در سواحل استان هرمزگان بررسی شده است. ابتدا داده های دمای سطح آب دریا، توسط سنجنده AVHRR ماهواره NOAA و داده های سرعت باد توسط ماهواره QuikSCAT در سال های 2008- 1999 در سواحل استان هرمزگان گردآوری شدند. پس از تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای دمای سطح دریا و سرعت باد، تغییرات ماهانه، فصلی و سالانه منطقه مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا معنی داری تغییرات دمای سطح دریا و سرعت باد در طی سال های 2008- 1985 در یک گروه دراز مدت به عنوان گروه شاهد بررسی شد و سپس با آزمون آنالیز واریانس و دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. با توجه به معنی دار شدن روند افزایشی میانگین سالانه دمای سطحی و کاهشی سرعت باد، ضریب همبستگی بین دمای سطح آب و سرعت باد بدست آمد. پس از رسم سری زمانی دمای سطحی در طول دوره آماری مشخص شد که کمترین مقدار دما 11/21 درجه سانتی گراد در سال 2008 و بیشترین دما 12/33 درجه سانتی گراد مربوط به سال 2002 بوده است. در فصل تابستان بین مناطق غربی و شرقی ساحل مقدار 2/4 درجه سانتی گراد اختلاف دما مشاهده شد و در زمستان گرادیان دما به 3 درجه سانتی گراد رسید. نتایج نشان می دهد که برای فصل تابستان 75درصد و برای فصل زمستان 33درصد موارد با افزایش ( کاهش) انحراف از میانگین دمای سطحی، انحراف از میانگین سرعت باد نیز افزایش ( کاهش ) می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
151 - سریال های تلوزیونی:الگو ها و ارزش ها(بررسی تطبیقی سریال افسانه افسونگر از شبکه فارسی 1و سریال جراحت از شبکه 3 سیما
محمد رضا رسولی حوریه حقیقی نیاهمه رسانه¬ها در کار زیر و رو کردن محتویات اندیشه¬های ما هستند و حضورشان در زندگی ما از لحاظ شخصی، سیاسی، اقتصادی، زیباشناختی، روانشناسی، اخلاقی و اجتماعی آن چنان نافذ و گسترده است که ما به هیچ رو از تماس، تأثیر¬پذیری و تغییری که در ما پدید می¬آورند، در ا چکیده کاملهمه رسانه¬ها در کار زیر و رو کردن محتویات اندیشه¬های ما هستند و حضورشان در زندگی ما از لحاظ شخصی، سیاسی، اقتصادی، زیباشناختی، روانشناسی، اخلاقی و اجتماعی آن چنان نافذ و گسترده است که ما به هیچ رو از تماس، تأثیر¬پذیری و تغییری که در ما پدید می¬آورند، در امان نخواهیم ماند. امروزه، تکنولوژی¬هایی از قبیل ماهواره، تلفن، کامپیوتر، رادیو و تلویزیون این امکان را برای ما فراهم آورده است که با وجود جدایی¬های جمعی و جغرافیایی با همنوعانمان در سراسر جهان به واسطه¬ی الکترونیک در ارتباط قرار گیریم. در دوره¬ی کنونی که عصر اطلاعات و تکنولوژی¬های نوین نام گرفته است، این رسانه¬ها (تلویزیون، اینترنت، تلویزیون¬های ماهواره¬ای و رسانه¬های جهانی) هستند که با کارکردهای خود و بکارگیری شیوه¬های جدید اطلاع¬رسانی، الگوهای نوین فرهنگی و اجتماعی را به جوامع وارد می¬کنند که جایگزین ارزش¬ها و الگوهای فرهنگی سنتی می شوند و به عنوان عاملان تغییر و تحول در ارزش¬ها، هنجارها و الگوهای فرهنگی جوامع عمل می کنند. در این پژوهش به مطالعه تطبیقی و تحلیل محتوای الگوها و ارزش¬های ارائه شده در سریال¬های افسانه افسونگر از شبکه ماهواره¬ای فارسی 1 و جراحت از شبکه 3 سیما در ابعاد و مولفه¬های فرهنگی، فردی، اجتماعی، اخلاقی و خانوادگی خواهیم پرداخت. جهت نیل به این اهداف، از روش تحلیل محتوا و از تکنیک پرسشنامه معکوس استفاده شد. همچنین، از میان قسمت¬های سریال افسانه¬افسونگر به روش نمونه¬گیری نظام¬مند یا سیستماتیک نمونه¬ای مناسب و قابل تعمیم انتخاب گردید. لازم به ذکر است که تمامی قسمت¬های سریال جراحت به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می¬دهد: در سریال افسانه¬افسونگر الگوهای روابط خوب اعضای خانواده، ویژگی¬های اخلاقی مثبت شخصیت¬ها، ویژگی¬های شغلی - حرفه¬ای زنان، ارزش قانون¬گرایی و ارزش¬های فرهنگی بیش از سریال جراحت نمایش داده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
152 - تبیین انگیزههای استفاده از تلویزیونهای ماهواره ای در بین مخاطبان دانشجویی بر اساس مدل دنیس مک کوایل
مهرداد متانی مسعود یعقوبپورهدف اساسی این پژوهش بررسی"دلایل و انگیزه های مخاطبان از تماشای تلویزیونهای ماهواره ای است "..روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی است و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی از نوع پیمایشی است ، جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه های آزاد ، غیر انتفاعی و سمای ش چکیده کاملهدف اساسی این پژوهش بررسی"دلایل و انگیزه های مخاطبان از تماشای تلویزیونهای ماهواره ای است "..روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی است و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی از نوع پیمایشی است ، جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه های آزاد ، غیر انتفاعی و سمای شهرستان قائمشهر که مخاطب تلویزیونهای ماهوارهای فارسی زبان بودهاند در نظر گرفته شد. حجم نمونه "310" بیننده تلویزیونهای ماهوارهای هستند که به روش نمونهگیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به نرمال بودن متغیرها از روش های آماری پارامتریک از جمله آزمون تی تک نمونهای بهره گرفته شد.یافتههای پژوهش نشان داد که مخاطبان عمدتاً برای رفع نیازهای سرگرمی، شناختی ، اجتماعی و کسب هویت شخصی خود به تماشای شبکههای ماهوارهای میپردازند. در خصوص جنسیت و انگیزههای استفاده از تلویزیونهای ماهوارهای فارسی زبان یافتهها نشان داد مخاطبان زن و مرد از نظر نوع و شدت رضامندی مورد جستجو تفاوتهایی با یکدیگر دارند به گونهای که مخاطبان زن بیشتر از مردان برای کسب هویت شخصی، نیازهای اجتماعی و شناختی به تماشای تلویزیون های ماهواره ای می پردازند، ودر زمینه کاربرد تلویزیونهای ماهوارهای از جهت سنی، نتایج آزمون نشان داد که بالاترین میانگین مصرف تلویزیون برای نیازهای سرگرمی، مربوط به مخاطبان بالای 42 سال، در بعد نیازهای اطلاعاتی و شناختی، مربوط به دانشجویان زیر 22 سال، در زمینه نیازهای اجتماعی مربوط به مخاطبان زیر 22 سال و در بعد کسب هویت شخصی مربوط به مخاطبان زیر 22 سال میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
153 - بررسى عوامل مؤثر بر تمایل مخاطبان به استفاده از تبلیغات و پیامهای تجارى اینترنتى و ماهوارهاى در تصمیمگیریها و کنشهای اقتصادى در شهر زنجان
ذبیح اله صدفی علیرضا محسنی تبریزیدر این مقاله به تبیین روانشناختى اجتماعى علل و آثار اقناعرسانهای با تکیه بر پیمایشِ عوامل مؤثر بر تمایل مخاطبان به استفاده از تبلیغات و پیامهای تجارى شبکههای اینترنتى و ماهوارهاى در تصمیمگیریها و کنشهای اقتصادى پرداخته شده است. حجمجمعیتِ آماری 227790 نفر و متشکل چکیده کاملدر این مقاله به تبیین روانشناختى اجتماعى علل و آثار اقناعرسانهای با تکیه بر پیمایشِ عوامل مؤثر بر تمایل مخاطبان به استفاده از تبلیغات و پیامهای تجارى شبکههای اینترنتى و ماهوارهاى در تصمیمگیریها و کنشهای اقتصادى پرداخته شده است. حجمجمعیتِ آماری 227790 نفر و متشکل از افراد تحصیلکردهى بالای 18 سال ساکن در مناطق شهرى زنجان است. 381 نفر از جمعیتِ آماری یعنی 190 مرد و 191 زن، با استعانت از قواعد تعیین حجم نمونه و براساس روش نمونهگیری چند مرحلهای خوشهای ونمونهگیری سهمیه ای بهعنوان نمونهى آماری انتخاب گردیدند. در این پیمایش با استفاده از پرسشنامهى هدایت شده برمبنای طیف رنسیس لیکرت، اطلاعات مورد نیاز جمعآورى و با استعانت از نرمافزار SPSSپردازش گردید. بر حسب ارزش بتا βدر تحلیل رگرسیون چندگانه (R)، افزایش تمایل به استفاده از پیامهای تجارى (48/0+)، ارتقای اقناعرسانهای (34/0+)، افزایش نگرش به منبع پیامها (28/0+)، افزایش اعتماد به مُبلغین (18/0+)، افزایش مصرفگرایی (14/0+)، کاهش نگرش به جاذب بودن پیامها (12/0-)، در بین مخاطبان غیرشاغل (22/0-)، مرد (17/0+)، با کاهش بُعد خانوار (17/0-)، بیشترین تأثیر را بر تصمیمگیری و کنش اقتصادی آنان داشته و در مجموع 60% R2تغییراتِ متغیر وابسته را تبیین میکنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
154 - مصرف رسانه ای و سبک زندگی(مطالعه ای در بین شهروندان شهر تنکابن
دکتر فردین علیخواه الناز رستمیمقاله حاضر به بررسی سبک زندگی و مصرف رسانهای در بین شهروندان شهرستان تنکابن می پردازد. مسئله اصلی مورد بحث در مقاله بررسی پیوند دو مفهوم مهم جامعه شناختی یعنی مصرف رسانه ای و سبک زندگی است. نظریه هایی که در این نوشتار استفاده شده است عبارت است از: نظریه های مربوط به چکیده کاملمقاله حاضر به بررسی سبک زندگی و مصرف رسانهای در بین شهروندان شهرستان تنکابن می پردازد. مسئله اصلی مورد بحث در مقاله بررسی پیوند دو مفهوم مهم جامعه شناختی یعنی مصرف رسانه ای و سبک زندگی است. نظریه هایی که در این نوشتار استفاده شده است عبارت است از: نظریه های مربوط به سبک زندگی 1- نظریه مصرف تورشتاین وبلن ،2- نظریه قشر بندی ماکس وبر و3 - نظریه سبک زندگی و مصرف پیر بوردیو ودر کنار اینها نظریه های مربوط به اثرات رسانه ها نیز1- نظریه گلوله یا تزریقی 2- نظریه استفاده و خشنودیو در نهایت 3- نظریه کاشت جورج گربنر .اصلی ترین نظریه هایی که قادر به تبیین تئوریک مسأله ی این تحقیق بود نظریه کاشت و نظریه بوردیو است.از ترکیب دو نظریه پیر بوردیو و نظریه کاشت گربنر به رابطه بین سبک زندگی و مصرف رسانه ای توجه شده است. با استفاده از روش پیمایش وابزاراصلی آن یعنی پرسشنامه،موضوع اصلی این تحقیق در بین 240 نمونه از 43280 نفر جمعیت از ساکنان شهرستان تنکابن بررسی گردید. بر اساس مدل نظری ارائه شده برای سبک زندگی سه نوع سبک یعنی: 1- عوامانه 2- میان مایه یا متوسط و 3- نخبه گرایانه تعریف شد و و این سبک ها را در ارتباط با مصرف رسانه ای مبتنی بر دو پارامتر تماشای شبکه های صدا و سیما و شبکه های تلویزیونی ماهواره ای سنجیدیم. یافته های این تحقیق نشان می دهد که بیشتر کسانی که به تماشای برنامه شبکه های تلویزیونی صدا و سیما میپردازند سبک زندگیشان عوامانه است.بیشتر کسانی که به عنوان پربیننده در تماشای برنامههای ماهوارهای تعریف شدند سبک زندگیشان میان مایه یا متوسط است.بیشترکسانی که از طرفی مخاطب فیلم و سریالهای شبکههای تلویزیون صدا و سیما هستند و از طرفی به موسیقی پاپ ایرانی و موسیقی سنتی علاقه دارند، سبک زندگیشان عوامانه است.و بیشترکسانی که بیننده فیلمهای سینمایی ماهواره هستند و به موسیقی پاپ خارجی نیز علاقه دارند سبک زندگیشان میان مایه است. بیشترکسانی که بیننده موسیقی و ترانههای شبکههای ماهواره به ویژه موسیقی کلاسیک هستند سبک زندگیشان نخبهگرایانه است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
155 - نقش تماشای سریالهای ماهواره بر فرهنگ عمومی
سمیه تاجیک اسماعیلی رقیه لطیفیتحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سریالهای شبکه جم بر فرهنگ عمومی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق نیز خانوادههای منطقه 11 تهران میباشند که تعداد 384 نفر آنان که سریالهای شبکه جم را تماشا کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه تحقیق محققساخته بوده و مجموعاً دارای 4 چکیده کاملتحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سریالهای شبکه جم بر فرهنگ عمومی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق نیز خانوادههای منطقه 11 تهران میباشند که تعداد 384 نفر آنان که سریالهای شبکه جم را تماشا کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه تحقیق محققساخته بوده و مجموعاً دارای 47 سؤال میباشد که برای بررسی روایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار Spss18 استفاده شده است. فرهنگ عمومی در ابعاد پنجگانه ارزشها، هنجارها، نمادها، عقاید دینی و مذهبی و زبان مورد بررسی قرار گرفت. یافتههای تحقیق نشان داد تماشای سریالهای شبکه جم ماهواره بر فرهنگ عمومی مردم تهران تأثیر دارد. همچنین تماشای سریالها بر ابعاد پنجگانه مذکور نیز تأثیر معناداری داشت. با این حال بر بعد زبان در مقایسه با سایر ابعاد تأثیر کمتری گذاشته است. همچنین متغیر مستقل میزان تحصیلات نیز بر وضعیت فرهنگ عمومی افراد تأثیر معناداری داشته است. با این حال متغیرهای جنسیت و سن تأثیر معناداری بر وضعیت فرهنگ عمومی افراد و ابعاد آن نداشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
156 - مطالعهی تطبیقی خانوادههای بهرهگیر و بیبهره از ماهواره مطالعه موردی: (خانوادههای شهرستان اردبیل)
رکنالدین رشیدی آلهاشمهدف از تحقیق حاضر مقایسه رفتارهای خانوادههایی که از ماهواره استفاده میکنند با خانوادههایی که از ماهواره استفاده نمیکنند، میباشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روششناسی آزمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر از دو گروه تشکیل شده است. گروه اول (گروه کنترل) چکیده کاملهدف از تحقیق حاضر مقایسه رفتارهای خانوادههایی که از ماهواره استفاده میکنند با خانوادههایی که از ماهواره استفاده نمیکنند، میباشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روششناسی آزمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر از دو گروه تشکیل شده است. گروه اول (گروه کنترل) را خانوادههایی تشکیل میدهند که در شهر اردبیل ساکن هستند و از شبکههای ماهوارهای استفاده نمیکنند و گروه دوم (گروه گواه) را خانوادههایی تشکیل میدهند که در شهر اردبیل ساکن هستند و از شبکههای ماهواری استفاده میکنند. بهدلیل این که تعداد جامعه آماری در هر دو گروه مورد مطالعه نامشخص است، برای تعیین حجم نمونه برای هر دو گروه از فرمول کوکران برای جوامع نامحدود استفاده شد. طبق فرمول کوکران برای جوامع نامحدود تعداد نمونه آماری برای هر دو گروه برابر 384 بهدست آمده است که با روش نمونهگیری تصادفی از نوع خوشهای جمعآوری شد. بهمنظور گردآوری دادههای مورد نیاز، از پرسشنامه محققساخته استفاده شده است. برای تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و برای تحلیل فرضیات از آزمون t برای دو گروه مستقل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که بین پایبندی مذهبی، اجتماعیکردن، صمیمیت زناشویی و روابط خارج از عرف در بین خانوادههایی که از ماهواره استفاده میکنند با خانوادههایی که از ماهواره استفاده نمیکنند، تفاوت معنیداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
157 - بررسی تنوع ژنتیکی برخی ارقام مرکبات شمال ایران با استفاده از نشانگرهای مولکولی ریز ماهواره
بابک باباخانی یلدا نقاشی سیدافشین حسینی بلداجی مهدیه هوشنیچکیدهدر این مطالعه تنوع ژنتیکی 29 رقم مرکبات شامل ارقام پرتقال، نارنگی، نارنج، پوملو و تیپهای طبیعی با استفاده از هشت جفت آغازگر ریز ماهوارهای مورد ارزیابی قرار گرفت. DNA ژنومی استخراج شده از نمونه-های گیاهی با این آغازگرها تکثیر و محصولات حاصل با استفاده از ژل پلی ا چکیده کاملچکیدهدر این مطالعه تنوع ژنتیکی 29 رقم مرکبات شامل ارقام پرتقال، نارنگی، نارنج، پوملو و تیپهای طبیعی با استفاده از هشت جفت آغازگر ریز ماهوارهای مورد ارزیابی قرار گرفت. DNA ژنومی استخراج شده از نمونه-های گیاهی با این آغازگرها تکثیر و محصولات حاصل با استفاده از ژل پلی اکریل آمید الکتروفورز شدند. از مجموع 97 باند امتیازدهی شده برای نشانگر ISSR، تعداد 78 باند معادل 22/80 درصد باندها چند شکل بودند. بیشترین و کمترین درصد چند شکلی بهترتیب آغازگرهای ISSR-8 با 90% و ISSR-5 با 73% باند، چند شکل نشان دادند. متوسط مقدار PIC در این آزمون 18/0 بود. بیشترین مقدار PIC برای آغازگرهای ISSR-6 وISSR-8 با 27/0 و کمترین میزان برای آغازگر ISSR-1 با 12/0 گزارش شد. بر اساس این مطالعه، دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای به روش UPGMA با ضریب تشابه تطابق ساده، ارقام مورد بررسی به پنج گروه اصلی طبقه بندی شدند. در این بررسی، پوملو در خوشهای مجزا قرار گرفت. بر اساس نشانگر مولکولی ISSR ، نارنگی انشو سوجی یاما و کلمانتین نولس را در دو گروه مجزا قرار گرفتند. بنابراین، این نشانگر مولکولی سطوح مختلفی از تنوع را در سطح ژنوم ارایه میدهد که میتواند در مدیریت ژرم پلاسم و ذخایر توارثی مفید باشد. تجزیه تنوع ژنتیک و روابط خویشاوندی در مرکبات، اطلاعات مفیدی را برای برنامه-های اصلاحی، انتخاب و ثبت ارقام جدید فراهم میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
158 - مقایسه ساختار ژنتیکی کپور دندان زاگرس (Aphanius vladykovi) در تالاب های گندمان و شلمزار در استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره
سیده آمنه حسینی علی شعبانی حمیدرضا رضاییکپوردندان زاگرس (Aphaniusvladykovi) گونه ای کوچک و دارای ارزش بیولوژیکی است. این ماهی بومی ایران در استان چهارمحال و بختیاری بوده و در چشمه ها و تالاب های این استان زندگی می کند. در این پژوهش، جهت بررسی تنوع ژنتیکی این گونه، نمونه برداری از دو منطقه تالاب گندمان و شلمزا چکیده کاملکپوردندان زاگرس (Aphaniusvladykovi) گونه ای کوچک و دارای ارزش بیولوژیکی است. این ماهی بومی ایران در استان چهارمحال و بختیاری بوده و در چشمه ها و تالاب های این استان زندگی می کند. در این پژوهش، جهت بررسی تنوع ژنتیکی این گونه، نمونه برداری از دو منطقه تالاب گندمان و شلمزار، 23عدد از هر منطقه، انجام شد. 5جفت آغازگر ریزماهواره جهت بررسی تنوع ژنتیکی مورد استفاده قرار گرفت که 100%، چندشکلی نشان دادند. میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده برابر 965/0محاسبه شد که از میانگین هتروزیگوسیتی قابل انتظار (867/0) بیشتر است. میانگین جریان ژنی و ضریب درون آمیزی به ترتیب برابر 33/23و 11/0-به دست آمد. نتایج حاصل از Fst(1%) و Rst(14%) تمایز ژنتیکی بسیار پائین و تنوع درون جمعیتی مناسبی را بین دو جمعیت نشان داد. آنالیز واریانس ملکولی 1%تمایز بین جمعیت ها و 99%تنوع درون جمعیتی نشان داد. فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها 236/0محاسبه شد. در بررسی تعادل هاردی ـ واینبرگ از میان 10تست جایگاه ژنی، در 5تست، پیروی از تعادل مشاهده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
159 - تعیین تنوع مولکولی و بررسی جمعیتی ماهی سفید Rutilus frisiikutumمهاجر به تالاب انزلی و رودخانه شیرود با روش ژنتیک مولکولی
فریدون چکمه دوز قاسمی شهرام بهمنش مهتاب یارمحمدی محمد حسن زاده صابربا توجه به اهمیت اقتصادی این ماهی، ساختار ژنتیکی و جمعیتی آن در این دو منطقه با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 50 نمونه ماهی سفید از هر منطقه صید (جمعا 100 نمونه) و بافت باله دمی آنها پس از برش داخل الکل 96 درجه جمعآوری و DNAژنوم چکیده کاملبا توجه به اهمیت اقتصادی این ماهی، ساختار ژنتیکی و جمعیتی آن در این دو منطقه با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 50 نمونه ماهی سفید از هر منطقه صید (جمعا 100 نمونه) و بافت باله دمی آنها پس از برش داخل الکل 96 درجه جمعآوری و DNAژنومی آنها استخراج شد. جهت انجام واکنشهای زنجیرهای پلیمراز (PCR) از 10 جفت آغازگر استفاده شد که همگی تولید باندهای چندشکلی نمودند. در نتایج حاصله 191 الل بدست آمد که بیشترین تعداد الل (18) متعلق به جایگاههای ژنی Ca1و Ca3و کمترین تعداد الل (2) در جایگاه ژنی MFW1بود. بر اساس میانگین تعداد الل در هر جایگاه ژنی و هتروزایگوسیتی مشاهده شده بین نمونههای دو منطقه، تفاوت آماری معنیدار نبود (05/0 p). شاخص Fstکه تفاوت جمعیتی را نشان میدهد بین نمونههای دو منطقه 056/0 محاسبه شده و معنی دار بود (01/0 >p). نمونههای دو منطقه در اکثر جایگاههای ژنی با آزمون هاردی واینبرگ (HW) در تعادل نبودند. فاصله ژنتیکی محاسبه شده بین دو جمعیت در حد بالایی بود (407/0). نتایج بدست آمده از این بررسی نشان داد که ماهی سفید تالاب انزلی و رودخانه شیرود هر یک جمعیت مستقلی میباشند. بنابر این حفظ تنوع ژنی و اجرای برنامه های مدیریتی شیلاتی مبنی بر ازدیاد ذخایر هر یک از این جمعیتها بایستی مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
160 - رسانه و تعلقپذیری ملی: مطالعهای در باب تأثیر رسانههای جمعی بر تعلقپذیری ملی
علی آذریان باقر ساروخانی مهرداد نوابخشهدف اساسی پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین عوامل اجتماعی و میزان قوم گرایی شهروندان شهر تبریز می باشد. در ارتباط با متغیرهای تحقیق، به لحاظ نظری از دیدگاه های اسمیت، تامپسون، جنکیز،گیدنز، ...، استفاده شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و ابزار اندازهگیری پرسشنامه بسته پاسخ می چکیده کاملهدف اساسی پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین عوامل اجتماعی و میزان قوم گرایی شهروندان شهر تبریز می باشد. در ارتباط با متغیرهای تحقیق، به لحاظ نظری از دیدگاه های اسمیت، تامپسون، جنکیز،گیدنز، ...، استفاده شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و ابزار اندازهگیری پرسشنامه بسته پاسخ میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل شهروندان زن و مرد شهر تبریز می باشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 400 نفر و به روش نمونهگیری طبقهای تصادفی انتخاب شدهاند. پس از جمعآوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جهت آزمون فرضیات نیز به تناسب سطح متغیرها، از آزمون ضریب همبستگیr پیرسون، تحلیل رگرسیون استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، میانگین قوم گرایی در بین شهروندان شهر تبریز 54/74 میباشد که نشان می دهد به نسبت بالایی از پاسخ دهندگان پایبند هویت ملی و ارزش های ملی خود میباشند. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان میدهد، متغیرهای شبکه های ماهواره ای، شبکه های اجتماعی و رسانه ها 8/22 درصد تغییرات متغیر تعلق پذیری ملی را تبیین میکنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
161 - بررسی نقش شبکه ماهواره ای جم بر فرهنگ جوانان
فرهاد عابدینی بین کلائی سارا محمدپوربا روند رو به رشد ابزارهای ارتباطی و تاثیر بلامنازع آن بر زندگی افراد به خصوص در دهه های اخیر و با راه اندازی و افزایش برنامه های شبکه های ماهواره ای و شبکه های فارسی زبان، تغییر سبک زندگی مردم به سمت زندگی غربی و همچنین تغییر الگوهای رفتاری جوانان مورد بحث است که تاثیر چکیده کاملبا روند رو به رشد ابزارهای ارتباطی و تاثیر بلامنازع آن بر زندگی افراد به خصوص در دهه های اخیر و با راه اندازی و افزایش برنامه های شبکه های ماهواره ای و شبکه های فارسی زبان، تغییر سبک زندگی مردم به سمت زندگی غربی و همچنین تغییر الگوهای رفتاری جوانان مورد بحث است که تاثیرات مستقیمی بر ارتباطات آنان با افراد جامعه، محیط خانواده، جمع دوستان و همسالان داشته و ایجاد خرده فرهنگهای جوانی نظیر نوع پوشش، نحوه صحبت کردن و استفاده از ماشین، موسیقی، تغییر رفتار و پوشش ظاهری باعث به وجود آمدن نگرانی های بسیار در سطح خانواده ها و جامعه شده است که این مهم به دلیل فقدان برنامه ریزی مناسب در خصوص مقابله و تولید محتوا توسط سازمان های متولی داخلی شدت یافته است. هدف اصلی این تحقیق بررسی نقش شبکهی ماهوارهی جم بر فرهنگ جوانان است. چارچوب نظری تحقیق نظریه های استفاده و رضایت مندی، برجسته سازی و کاشت است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی و حتی الامکان دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به جهت قشر جوان بوده است. حجم نمو نه تعداد 384 نفر که بر اساس فرمول کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشد و جهت سنجش پایایی و اعتبار ابزار از فرمول آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که برنامه های شبکه ماهواره ای جم بر تغییر فرهنگ جوانان نقش دارد. نتایج حاکی از این است که برنامه های شبکه ماهواره ای جم بر رویکرد اقتصادی، اعتقادات مذهبی و ویژگی های شخصیتی جوانان نقش دارد. پرونده مقاله