-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تحلیل فراوانی دومتغیره سیلاب با استفاده از توابع مفصل، مطالعه موردی: سیلابهای ورودی به سد زایندهرود
فاطمه ولائی اصفهانی زهرا ولائی اصفهانی مهران ایرانپورتحلیل فراوانی سیل و اطلاع داشتن از احتمال وقوع و دوره بازگشت این پدیده در چگونگی بهرهبرداری از مخزن حائز اهمیت است. این پدیده، ذاتا چند متغیره است و استفاده از توابع چند متغیره کلاسیک برای تحلیل این پدیده با محدودیت همراه است. بنابراین توصیه شده است که از توابع کاپولا چکیده کاملتحلیل فراوانی سیل و اطلاع داشتن از احتمال وقوع و دوره بازگشت این پدیده در چگونگی بهرهبرداری از مخزن حائز اهمیت است. این پدیده، ذاتا چند متغیره است و استفاده از توابع چند متغیره کلاسیک برای تحلیل این پدیده با محدودیت همراه است. بنابراین توصیه شده است که از توابع کاپولا جهت تحلیل فراوانی چند متغیره سیلاب استفاده کرد. این توابع با در نظر گرفتن نوع همبستگی متغیرها از تابع توزیع تک متغیره تابع توزیع توأم میسازد. معمولا برای تحلیل فراوانی این پدیده از متغیرهای دبی اوج، حجم و تداوم سیلاب استفاده میشود. این مطالعه بر روی ۵۲ سال داده آماری ورودی سد زایندهرود واقع در استان اصفهان انجام شده است. بر اساس معیارهای نیکویی برازش بر روی متغیرهای دبیاوج، حجم و تداوم سیلاب به ترتیب توابع گوسین، نمایی، پارتو برازش داده شده است. ابتدا همبستگی هر جفت متغیر محاسبه شده است و تابع کاپولا بر اساس معیار آکائیکه، NSE و RMSE انتخاب شده است. برای دبی پیک-حجم سیلاب تابع کاپولا جو و برای دبی پیک- تداوم و حجم سیلاب-تداوم تابع علی-میکائیل-حق انتخاب شده است. پس از آن دوره بازگشت تک متغیره و توأم به دست آمده با هم مقایسه شده و نمایش داده شده است از این نتایج میتوان برای برآورد ریسک سیلاب استفاده کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - عواطف فردی ، هیجان خواهی ، تمایل به شرط بندی و پیش بینی رفتار مدیریت سود : آزمون نظریه سطوح بالاتر
بهمن بنی مهداین مقاله بر اساس نظریه سطوح بالاتر ، رفتار مدیریت سود را بر اساس ویژگی روانشناختی افراد مورد مطالعه قرار می دهد. این نظریه تاکید دارد که تصمیم گیری های مدیران ارشد سازمان به شدت متاثر از ویژگی های فردی آن ها است. در نتیجه عملکرد سازمان نیز وابسته به ویژگی های فردی از ج چکیده کاملاین مقاله بر اساس نظریه سطوح بالاتر ، رفتار مدیریت سود را بر اساس ویژگی روانشناختی افراد مورد مطالعه قرار می دهد. این نظریه تاکید دارد که تصمیم گیری های مدیران ارشد سازمان به شدت متاثر از ویژگی های فردی آن ها است. در نتیجه عملکرد سازمان نیز وابسته به ویژگی های فردی از جمله ویژگی های روانشناختی مدیران آن می باشد. از این رو ، هدف مقاله حاضر بررسی ویژگی های روان شناختی بر تصمیم گیری افراد در مدیریت سود می باشد. نمونه آماری شامل 259 نفر از کارشناسان حسابداری ، روسای حسابداری و مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار می باشند. روش تحقیق پیمایشی بوده و داده های تحقیق بر اساس پرسش نامه جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها بر اساس معادلات ساختاری انجام شده است. شواهد این تحقیق نشان می دهد که عواطف منفی بر هر دو نوع رفتار مدیریت سود یعنی مدیریت سود فرصت طلبانه و کارا تاثیر معنی دار و مثبت دارد. اما عواطف مثبت تنها بر مدیریت سود فرصت طلبانه تاثیر معنی دار دارد و تاثیری معنی دار بر مدیریت سود کارا ندارد. هم چنین یافته های این تحقیق نشان می دهد هیجان خواهی تنها بر مدیریت سود کارا تاثیر معنی داری دارد و نه بر مدیریت سود فرصت طلبانه. در نهایت نتایج این پژوهش تایید می نماید مدیرانی که تمایل به شرط بندی در آن ها بالا است. تمایل بیشتری به مدیریت سود از هر دو رویکرد کارا و فرصت طلبانه دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تورم و نااطمینانی تورمی در ایران رویکردی نوین جهت بررسی ارتباط متقابل
کریم امامی علی سلمان پوردر شناخت پدیده های اقتصادی نه تنها شناسایی عوامل مؤثر بر تورم و آثار آن، بلکه بررسی ارتباط تورم با نااطمینانی تورمی نیز حائزاهمیت است ، زیرا ممکن است یکی از آثار مهم تورم ، نااطمینانی در مورد تورم آینده باشد . نااطمینانی تورمی ، در واقع جز ء غیر قابلپیش بینی نرخ تورم آت چکیده کاملدر شناخت پدیده های اقتصادی نه تنها شناسایی عوامل مؤثر بر تورم و آثار آن، بلکه بررسی ارتباط تورم با نااطمینانی تورمی نیز حائزاهمیت است ، زیرا ممکن است یکی از آثار مهم تورم ، نااطمینانی در مورد تورم آینده باشد . نااطمینانی تورمی ، در واقع جز ء غیر قابلپیش بینی نرخ تورم آتی است که می تواند آثار منفی تورم در متغیرهای اقتصادی را تجمیع کند ، زیر ا عاملان اقتصادی ممکن استهزینه های جز ء پیش بینی شد ۀ تور م را با تصمیمات و عملکرد خود کاهش داده و یا از بین ب رند، امّا نااطمینانی تورمی جز ء غیر قابلپیش بینی تورم است. نااطمینانی تورمی بر عرضۀ نیروی کار، پس انداز، سرمایه گذاری، رشد اقتصادی و ... تأثیر گذاشته و دیگر متغیرهایاقتصادی را نیز به تبع آن تحت تأثیر ق رار م ی دهد. در زمینه ارتباط بین تورم و نااطمینانی تورمی دو دیدگاه عمده وجود دارد که دیدگاهاول شامل فرضیه فریدمن - بال 1 و دیدگاه دوم شامل فرضیه کوکرمن ملتزر 2 است . در این مقاله دو دیدگاه به صورت تئوریکی مورد بررسی قرار گرفته و نهایتاً به کمک مدل ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیونی ARCHو شکل تعمیم یافتۀ آن یعنی مدل GARCH ارتباط یک طرفه از تورم به نااطمینانی تورمی و یا بالعکس از نااطمینانی تورمی به تورم و همچنین احتمال وجود ارتباط دوطرفه بین این دو متغیر در اقتصاد ایران و در طی سالهای 1382-1315 مورد تجز یه تحلیل قرار می گیرد. ارتباط بین این دو متغیر برای دوره های زمانی کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصله وجود ارتباط یک طرفه از تورم به نااطمینانیتورمی را تائید می کند. این ارتباط برای دوره زمانی کوتاه مدت شدیدتر از دوره زمانی بلند مدت می باشد . در بررسی تأثیرات شوکهایتورمی بر نااطمینانی تورمی می توان اذعان داشت که شوکهای تورمی در کوتاه مدت تأثیرات متقارن ولی در بلند مدت تاثیرات غیرمتقارنی روی نااطمینانی تورمی داشته و لذا شوک مثبت نسبت به شوک منفی بر نااطمینانی تورمی اثر بیشتری داشته است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - نظام سیاسی، تشکیلات و سازمان های حکومتی طولونیان
هادی عالم زاده معصومعلی پنجهدولت طولونیان (254-292ق)از جملۀ دولت های کوچکی بود که در دوران ضعف و تجزیۀ خلافت عباسی در سرزمین باستانی مصر پاگرفت. از آنجا که هردولتی برای ادارۀ قلمرو خویش نیازمند نظام دیوانی کارآمدی است، امرایطولونی، به ویژه احمد و خمارویه، نیز علاوه بر حفظ دیوا ن ها و سازمان های مو چکیده کاملدولت طولونیان (254-292ق)از جملۀ دولت های کوچکی بود که در دوران ضعف و تجزیۀ خلافت عباسی در سرزمین باستانی مصر پاگرفت. از آنجا که هردولتی برای ادارۀ قلمرو خویش نیازمند نظام دیوانی کارآمدی است، امرایطولونی، به ویژه احمد و خمارویه، نیز علاوه بر حفظ دیوا ن ها و سازمان های موجود که به تدریج از آغاز ورود اسلام در مصر شکل گرفته بود، اقدام به تأسیس دیوان ها و سازمان های جدیدی کردند. در این نوشتار سعی شده است تاتشکیلات و سازمان های اداری این دولت مطالعه و بررسی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - جایگاه و توانمندی های سیاسی نهاد شرطه بغداد (از تأسیس تا اوایل عصر بویهی)
سید هاشم آقاجری علیرضا اشتری تفرشییکی از مهم ترین نهادهای حکومتی در عهد خلافت عباسیان، شرطه بغداد بود؛ اینمقاله می کوشد تا ضمن اشاره به چگونگی شکل گیری این نهاد و برخی از ویژگی هایخاص آن، به انگیزه های جریان ها و چهره های مختلف سیاسی برای در اختیار گرفتننهاد شرطه بغداد، تأثیر صاحبان قدرت و سیاستمداران م چکیده کاملیکی از مهم ترین نهادهای حکومتی در عهد خلافت عباسیان، شرطه بغداد بود؛ اینمقاله می کوشد تا ضمن اشاره به چگونگی شکل گیری این نهاد و برخی از ویژگی هایخاص آن، به انگیزه های جریان ها و چهره های مختلف سیاسی برای در اختیار گرفتننهاد شرطه بغداد، تأثیر صاحبان قدرت و سیاستمداران مختلف بر آن نهاد و بازشناسیسیاست های ایشان در این راه و نیز زمینه ها و نحوه تأثیر تحولات و رقابت های سیاسی بربرخی از راهکارهای رایج برای اداره نهاد شرطه بغداد هم چون نحوه انتخاب فرماندهیآن و یا حوزه فعالیت ها و وظایف آن نهاد، بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - ارزیابی روشهای مبتنی بر مدل در برآورد ارتباطات کارکردی پویا بین نواحی مغزی
مریم بهبودی رحمان فرنوش محمدعلی عقابیان حمید پزشکامروزه، متخصصان علوم اعصاب علاقه مند به کشف عملکرد مغز از طریق شبکه های مغزی هستند. در این راستا، ارزیابی تغییرات پویا در ارتباطات کارکردی نواحی مغزی با استفاده از داده های تصویربرداری تشدید مغناطیسی کارکردی، توجه آنها را به خود جلب کرده است. در این مقاله، بر دو روش مبت چکیده کاملامروزه، متخصصان علوم اعصاب علاقه مند به کشف عملکرد مغز از طریق شبکه های مغزی هستند. در این راستا، ارزیابی تغییرات پویا در ارتباطات کارکردی نواحی مغزی با استفاده از داده های تصویربرداری تشدید مغناطیسی کارکردی، توجه آنها را به خود جلب کرده است. در این مقاله، بر دو روش مبتنی بر مدل بنام های مدل میانگین متحرک بصورت نمایی وزن دار شده و مدل همبستگی شرطی پویا، برای برآورد همبستگی پویا بین دو ناحیه مغزی متمرکز می شویم. در ابتدا، عملکرد این دو مدل با استفاده از چند شبیه سازی جدید بررسی می شود. مطابق نتایج بدست آمده، در این مطالعات شبیه سازی نیز مدل همبستگی شرطی پویا عملکرد بهتری نسبت به مدل میانگین متحرک بصورت نمایی وزن دار شده دارد. لذا مدل همبستگی شرطی پویا برای برآورد ارتباط کارکردی پویا دو ناحیه مغزی (قشر سینگولیت قدامی و قشر سینگولیت خلفی) سه فرد معتاد به مت آمفتامین ایرانی در یک آزمایش در حالت استراحت استفاده می شود. مدل همبستگی شرطی پویا عملکرد مناسبی در برآورد ارتباطات کارکردی پویا این افراد معتاد به مت آمفتامین دارد. به علاوه، ارتباط کارکردی پویا در میان آن ها متفاوت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - آنتروپی تیسالیس و آنتروپی تیسالیس شرطی افرازهای فازی
محمدحسین زارعنژاد ابوالفضل ابراهیمزادههدف این پژوهش این است که مفاهیم آنتروپی تیسالیس و آنتروپی تیسالیس شرطی افرازهای فازی را تعریف کرده و نتایجی در مورد این نوع آنتروپی بدست آوریم. نشان میدهیم آنتروپی تیسالیس افرازهای فازی دارای ویژگیهای زیرجمعی و تقعر میباشد. این اندازه اطلاعات را تحت روابطه تظریف و چکیده کاملهدف این پژوهش این است که مفاهیم آنتروپی تیسالیس و آنتروپی تیسالیس شرطی افرازهای فازی را تعریف کرده و نتایجی در مورد این نوع آنتروپی بدست آوریم. نشان میدهیم آنتروپی تیسالیس افرازهای فازی دارای ویژگیهای زیرجمعی و تقعر میباشد. این اندازه اطلاعات را تحت روابطه تظریف و زیرمجموعه به مد صفر مورد مطالعه قرار میدهیم. قوانین زنجیرهای را برای این اندازه اطلاعات بررسی کرده و خواصی در مورد آنتروپی افرازهای فازی مستقل اثبات مینماییم. نتایجی دربارهی رابطهی بین آنتروپی تیسالیس و آنتروپی تیسالیس شرطی افرازهای فازی بدست آورده و به کمک آنتروپی تیسالیس شرطی افرازهای فازی، نشان میدهیم که ویژگی زیرجمعی برای آنتروپی تیسالیس افرازهای فازی در حالتی که پارامتر این آنتروپی از یک کوچکتر است، برقرار نمیباشد. به طور کلی، آنتروپی تیسالیس افرازهای فازی در حالتی که پارامتر آنتروپی تیسالیس از یک بزرگتر است دارای خواصی شبیه به آنتروپی شانون افرازهای فازی میباشد و بنابراین میتواند علاوه بر آنتروپی شانون، برای اندازهگیری مقدار اطلاعات مستخرج از یک آزمایش فازی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - محاسبه شکل بلوکی پیش شرط ساز LU ناقص به عنوان محصول فرعی نسخه پیمایش چپ الگوریتم A-دو مزدوج سازی بلوکی
امین رفیعی بهناز طلوع حقیقیدر این مقاله، شکل بلوکی پیش شرط ساز LU ناقصی را ارائه می کنیم که به عنوان محصول فرعی الگوریتم بلوکی A-دو مزدوج سازی محاسبه می شود. عناصر لولای این پیش شرط ساز، بلوکهای یک در یک یا دو در دو می باشند. ماتریسهای L و U این پیش شرط ساز به صورت مستقل از یکدیگر محاسبه خواهند ش چکیده کاملدر این مقاله، شکل بلوکی پیش شرط ساز LU ناقصی را ارائه می کنیم که به عنوان محصول فرعی الگوریتم بلوکی A-دو مزدوج سازی محاسبه می شود. عناصر لولای این پیش شرط ساز، بلوکهای یک در یک یا دو در دو می باشند. ماتریسهای L و U این پیش شرط ساز به صورت مستقل از یکدیگر محاسبه خواهند شد. محک انتخاب عناصر لولا در این پیش شرط ساز بلوکی، همان محک به کار رفته در یکی از نسخه های بلوکی فرایند حذفی گاوس است. مبنای ارائه این پیش شرط ساز بلوکی، ارتباط میان فرایند حذفی گاوس و الگوریتم A-دو مزدوج سازی است. در بخش مثالهای عددی این مقاله، ابتدا دستگاههای مصنوعی تولید کرده و سپس برای این دستگاهها هر دو شکل ساده و بلوکی این پیش شرط ساز را محاسبه کرده ایم. پس از آن دستگاههای پیش شرط شده راست را تشکیل داده و از روش (50) GMRES برای حل این دستگاههای پیش شرط شده استفاده گردیده است. نتایج عددی نشان می دهد که شکل بلوکی این پیش شرط ساز LU ناقص، روش (50)GMRES را در تعداد تکرارهای کمتری نسبت به شکل ساده این پیش شرط ساز همگرا می نماید و بنابراین دارای کیفیت بهتری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی وجود جوابهای ضعیف مثبت دستگاههای جدیدی از نوع کیرشهف با شرط مرزی دیریکله
محمد باقر قائمی مهدی چوبینمعادله کیرشهف (*) [rho frac{{{partial ^2}u}}{{partial {t^2}}} - left( {frac{{{P_0}}}{h} + frac{E}{{2L}}int_0^L {left| {frac{{partial u}}{{partial x}}} right|} dx} right)frac{{{partial ^2}u}}{{partial {x^2}}} = 0] تعمیم معادله موج کلاسیک دالامبر با در نظر گرفتن اثرات تغی چکیده کاملمعادله کیرشهف (*) [rho frac{{{partial ^2}u}}{{partial {t^2}}} - left( {frac{{{P_0}}}{h} + frac{E}{{2L}}int_0^L {left| {frac{{partial u}}{{partial x}}} right|} dx} right)frac{{{partial ^2}u}}{{partial {x^2}}} = 0] تعمیم معادله موج کلاسیک دالامبر با در نظر گرفتن اثرات تغییر طول رشته در طی ارتعاشات است. در (*)، L پارامتر طول رشته، h مساحت سطح مقطع، E ضریب یانگ مواد، rho چگالی جرم و P_0 کشش اولیه است. در سال های اخیر، برخی تعمیم های کاربردی معادله کیرشهف در بسیاری از مقالات ارایه شده و مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مقاله، به بررسی وجود جوابهای ضعیف دسته ای از دستگاههای از نوع کیرشهف با پارامترهای چندگانه می پردازیم. نشان خواهیم داد که تحت چه شرایطی این دستگاه ها به ازای همه پارامترهای مثبت دلخواه دارای جواب مثبت هستند. رویکرد ما در این مقاله براساس روش جواب های پایینی-بالایی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بهینه سازی سبد سهام بر مبنای کارایی های متقاطع با مدل خطی حداقل ارزش در معرض خطر شرطی
کیخسرو یاکیده محمدحسن قلی زاده مینا کاظمی میانگسکریمدل مارکوویتز اولین مدل مدرن بهینه سازی سبد سهام است. دو نقص این مدل، یکی اتکا به بازده تاریخی سهم ها به عنواناطلاعات پایه و دیگری استفاده از واریانس به عنوان اندازه ریسک است. از زمانی که مدل مارکوویتز ارائه شده است،تلاش های زیادی برای رفع این دو نقص صورت گرفته است. از چکیده کاملمدل مارکوویتز اولین مدل مدرن بهینه سازی سبد سهام است. دو نقص این مدل، یکی اتکا به بازده تاریخی سهم ها به عنواناطلاعات پایه و دیگری استفاده از واریانس به عنوان اندازه ریسک است. از زمانی که مدل مارکوویتز ارائه شده است،تلاش های زیادی برای رفع این دو نقص صورت گرفته است. از یک سو چندین شاخص ریسک بهتر معرفی شده و مدل هایمناسب به منظور تشخیص سبد بهینه سهام، برمبنای آن ها توسعه یافته است و از سوی دیگر ایده استفاده از داده های تولیدشده به روش تحلیل پوششی داده ها به جای بازده تاریخی سهم ها ارائه شده است.در این پژوهش، با بکارگیری مدل خطی حداقل سازی ارزش در معرض خطر شرطی بر روی کارایی های متقاطع، بکار رفتهتا هر دو پیشرفت در کنار هم جمع شود. کارایی های متقاطع با مدل مناسبی به نام مدل دامنه تعدیل شده از میان مدل هایتحلیل پوششی داده ها، ساخته شده است.عملکرد روش پیشنهادی، سبد بازار به عنوان محک و روش به کارگیری مدل مارکوویتز بر روی کارایی های متقاطع بر مبنایشاخص شارپ و با استفاده از بازده واقعی سال بعد هر سبد، در طول سال های مطالعه، مقایسه شده است. نتایج از عملکردمناسب روش پیشنهادی حمایت می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - روشی سه مرحله ای برای بهینه سازی سبد سهام با استفاده از سنجه ریسک ارزش در معرض خطر شرطی
سارا نویدی شکوفه بنیهاشمی مسعود صانعیبرای بهینه­سازی سبد سهام باید از روش­های جامعی استفاده کرد. برای این منظور باید به صورت­های مالی شرکت­ها، متغیرهای ورودی و خروجی، سنجه ریسک مورد استفاده، تمایلات سرمایه­گذار و درجه ریسک­پذیری سرمایه­گذار توجه کرد. در این مقاله ما با در نظر گر چکیده کاملبرای بهینه­سازی سبد سهام باید از روش­های جامعی استفاده کرد. برای این منظور باید به صورت­های مالی شرکت­ها، متغیرهای ورودی و خروجی، سنجه ریسک مورد استفاده، تمایلات سرمایه­گذار و درجه ریسک­پذیری سرمایه­گذار توجه کرد. در این مقاله ما با در نظر گرفتن این نکات روشی برای بهینه­سازی سبد سهام ارائه می­دهیم. در این راستا، از صورت­های مالی شرکت­های سهامی برای غربال کردن شرکت­ها استفاده می­کنیم. با توجه به برتری سنجه ریسک ارزش در معرض خطر شرطی، از این سنجه ریسک برای بهینه­سازی سبد سهام، استفاده می­کنیم. برای اینکه بتوانیم کارایی شرکت­ها را بدست آوریم، باید از تحلیل پوششی داده­ها استفاده کنیم. اکثر مدل­های تحلیل پوششی داده­ها فقط داده­های مثبت را می­پذیرند، در حالی که اکثر داده­ها (مخصوصاً در بحث مالی) منفی هستند. بنابراین ما مدل­های میانگین شارپ - بتا ارزش در معرض خطر شرطی و میانگین شارپ - بتا ارزش در معرض خطر شرطی چند هدفه را براساس مدل اندازه جهت مبنایی ارائه می­دهیم. این مدل­ها هم داده­های مثبت و هم داده­های منفی را می­پذیرند. با استفاد از مدل تصمیم­گیری چند هدفه به سرمایه­گذاران اختیار می­دهیم آنگونه که ترجیح می­دهند سرمایه­شان را به سهام شرکت­های موجود در سبد اختصاص دهند. در آخر روش ارائه شده را مرحله به مرحله روی بازار بورس ایران اجرا می­کنیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - ماهیت حقوقی عقود مجانی با شرط عوض
شکراله نیکوندقراردادهای بدون عوض یا مجانی که به قصد احسان وکمک به دیگری منعقد میشوند ممکن است همراه با شرط عوض باشند.عقود ودیعه وعاریه جزو قراردادهایی هستند که قانونگذار به صراحت آنها را مجانی نامیده است ودر عرف نیز رایگان شناخته میشوند ولی ممکن است یکی از طرفین بموجب شرط عوض مال یا چکیده کاملقراردادهای بدون عوض یا مجانی که به قصد احسان وکمک به دیگری منعقد میشوند ممکن است همراه با شرط عوض باشند.عقود ودیعه وعاریه جزو قراردادهایی هستند که قانونگذار به صراحت آنها را مجانی نامیده است ودر عرف نیز رایگان شناخته میشوند ولی ممکن است یکی از طرفین بموجب شرط عوض مال یا عملی در ازای کار یا مال خود از طرف مقابل مطالبه کند. دراین صورت صحت وماهیت حقوقی چنین عقدی مورد سوال است زیرا آثار متفاوتی در پی خواهد داشت.اگر ماهیت این عقد معوض به حساب آید عقد لازم و حق حبس برای هر یک از طرفین بوجود میاید ولی اگر همچنان رایگان محسوب شود عقد جایز و حق حبسی وجود ندارد.نویسندگان حقوقی معتقدند وجود شرط عوض ماهیت عقد مجانی را تغییر نمیدهد ولی به نظر نویسنده وجود شرط عوض در قراردادهایی که بموجب قانون مجانی هستند در صورتیکه عوض قابل توجه یا قابل برابری با کار یا خدمت طرف قرارداد باشد موجب تغییر در ماهیت قرارداد طرفین میشود و نمیتوان چنین قراردادی را به صرف نامی که طرفین از آن استفاده نموده اند مجانی دانست و احکام عقد مجانی را بر آن مترتب نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - ماهیت حقوقی شرط داوری
محسن سلیمی بابک خسروی نیا مهدی زارعارجاع اختلاف به داوری مستلزم توافق طرفین است. چنین توافقی غالبا در ضمن یک قرارداد دیگر می آید. از یک سو این توافق از حیث ماهوی یک شرط ضمن عقد تلقی می شود. از سوی دیگر به موجب قاعده ی استقلال شرط داوری چنین توافقی مستقل از قرارداد اصلی است. اینکه ماهیت حقوقی این توافق چی چکیده کاملارجاع اختلاف به داوری مستلزم توافق طرفین است. چنین توافقی غالبا در ضمن یک قرارداد دیگر می آید. از یک سو این توافق از حیث ماهوی یک شرط ضمن عقد تلقی می شود. از سوی دیگر به موجب قاعده ی استقلال شرط داوری چنین توافقی مستقل از قرارداد اصلی است. اینکه ماهیت حقوقی این توافق چیست، آیا مستقل بودن شرط داوری از قرارداد اصلی در ماهیت حقوقی آن نیز موثر است و اینکه اگر شرط داوری را یک شرط ضمن عقد بدانیم، چنین شرطی داخل در کدامیک از تقسیم بندی های شروط ضمن عقد موضوع قانون مدنی قرار می گیرد، سوالاتی است که این مقاله در پی پاسخ بدانهاست. در این راستا با تحلیل قاعده ی استقلال شرط داوری و شروط ضمن عقد، می توان بر این عقیده بود که شرط داوری با شرط فعل نزدیکی بیشتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - تاثیر شرط عدم مسئولیت بر معافیت بانکها در اعتبارات اسنادی
محمد رضا باقری جعفر جمالی علی زارعبا توجه به اهمیت و کاربرد این شرط در قراردادهای بانکی و تاثیر آن در تحقق مسئولیت یا معافیت بانک ها، بررسی مفهوم، آثار و دامنه و امکان یا عدم امکان استناد به این شرط ضروری است. سوال این است که با توجه به ید امانی بانک، چنین شرطی الزام آور، شناخته می شود؟ چگونگی جمع آن با چکیده کاملبا توجه به اهمیت و کاربرد این شرط در قراردادهای بانکی و تاثیر آن در تحقق مسئولیت یا معافیت بانک ها، بررسی مفهوم، آثار و دامنه و امکان یا عدم امکان استناد به این شرط ضروری است. سوال این است که با توجه به ید امانی بانک، چنین شرطی الزام آور، شناخته می شود؟ چگونگی جمع آن با وظایف امانی و تعهد ذاتی بانک ها مبنی بر رعایت مصلحت مشتری نیز ابهامی است که راجع به آن تحقیق جامع و مستقلی انجام نشده و در عین حال، پاسخ آن در تحقق مسئولیت یا معافیت بانک ها و حقوق مشتری، موثر است. مبهم ماندن این شرط و تحمیلی بودن آن قابل انتقاد و زمینه ساز طرح دعاوی متعدد است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از لحاظ گردآوری مطالب، کتابخانه ای است. با عنایت به مبنای مسئولیت مدنی بانک ها، در هر مورد که شرط مذکور با وظیفه امانی و تعهد ذاتی بانک ها در بررسی اسناد و پرداخت وجه اعتبار، تعارض داشته باشد، در عدم توجه به این شرط و عدول از آن نباید تردید نمود و شرط مذکور نمی تواند مستندی برای نقض یا عدم توجه تعهد، به بانک و معافیت از مسئولیت باشد و با توجه به تعدد بانک ها و رقابت برای تحصیل کارمزد گشایش اعتبار، نمی توان با اندیشه های سنتی مبنی بر عدم استقبال بانک ها و کندی تجارت، مسئولیت مشتری را بیشتر نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - حدود تاثیر شرط مسئولیت بدون تقصیر بر مستأجر
حسین ولیپوری سید ابراهیم موسوی هنگامه غضنفری جمشید میرزاییمطابق قواعد کلی، مستأجر مسئول تلف یا نقص در مورد اجاره نیست مگر در صورت تعدی و تفریط، مسأله ای که در این باب قابل تأمل است این است که آیا ضامن نبودن مستأجر یک حکم قابل تغییر است و می توان شرط تشدید مسئولیت بر مستاجر نمود؟ تبیین وضعیت چنین شرطی، با توجه به اهمیت و کاربرد چکیده کاملمطابق قواعد کلی، مستأجر مسئول تلف یا نقص در مورد اجاره نیست مگر در صورت تعدی و تفریط، مسأله ای که در این باب قابل تأمل است این است که آیا ضامن نبودن مستأجر یک حکم قابل تغییر است و می توان شرط تشدید مسئولیت بر مستاجر نمود؟ تبیین وضعیت چنین شرطی، با توجه به اهمیت و کاربرد این قرارداد در عرف و امانی تلقی گردیدن قرارداد اجاره در روابط اجتماعی بسیار لازم و ضروری است. برخی شرط مذکور را به سبب مخالفت آن با مقتضای ذات عقد اجاره باطل و مبطل عقد دانسته و برخی نیز به سبب مخالفت با موازین شرعی و قانونی آن را باطل اما غیر مبطل دانسته اند. به نظر می رسد جوهره اصلی قرارداد اجاره، تملیک منفعت مورد اجاره است، مع الوصف ضامن بودن مستأجر خلاف مقتضای اجاره نیست. اما از آنجا که قرارداد اجاره به حکم صریح ماده 493 و 614 قانون مدنی امانی تلقی می گردد، ممکن است به سبب عدم توازن و تعادل بین حقوق و تعهدات طرفین بواسطه شرط مذکور، در صحت آن تردید نمود.. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - شروط محدودکننده و ساقط کننده مسوولیت بیمه گر در بیمه مضاعف (با تاکید بر حقوق انگلیس)
زهرا بختیاری محسن ایزانلو غلامعلی سیفی زیناب منصور امینیدر بیمههای اموال یا مسؤولیت، بیمهگذار ممکن است برای خطر واحد، موضوع واحد و مدت زمان واحد بیش از یک بیمه نامه اخذ کند و به موجب همۀ آنها مطالبۀ خسارت نماید، این نوع بیمه، بیمه مضاعف نامیده میشود. در نظام حقوقی کامن لا، اینکه بیمهگذار چند بیمه نامه اخذ کند، کاملاً قان چکیده کاملدر بیمههای اموال یا مسؤولیت، بیمهگذار ممکن است برای خطر واحد، موضوع واحد و مدت زمان واحد بیش از یک بیمه نامه اخذ کند و به موجب همۀ آنها مطالبۀ خسارت نماید، این نوع بیمه، بیمه مضاعف نامیده میشود. در نظام حقوقی کامن لا، اینکه بیمهگذار چند بیمه نامه اخذ کند، کاملاً قانونی است اما به موجب قانون بیمه ایران، بیمه مضاعف به دلیل تقابل آن با اصل منع دارا شدن غیر عادلانه و اصل غرامت و حسن نیت منع شده است. در نظام کامن لا در قراردادهای بیمه، شروطی مانند شرط فرار، شرط تناسب و شرط مازاد درج میشود، که در صورت وجود بیمه نامه دیگر، دریافت خسارت را محدود کند، علت درج این شروط در قراردادها، جلوگیری از تقلب و دارا شدن ناعادلانۀ بیمهگذار است که در نتیجه باعث میشود، بیمهگذار نتواند بیش از خساراتی را که متحمل شده دریافت کند. در مواردی که بیمه گران مطابق شروط قراردادی، مسؤولیت خود را در پرداخت مستثنی یا محدود میکنند، بیمهگذار حق دارد، مازاد حق بیمه ای را که فراتر از میزان مسؤولیت نهایی هر بیمهگر پرداخته است، در موارد بیمه مضاعف مسترد کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - ماهیت، اعتبار و حدود شرط ضمان امین و آثار آن
حامد جوادی محسن قاسمیاز مباحث مهم عقود امانی که همواره مورد نزاع فقها و حقوقدانان بوده؛ ماهیت، اعتبار و حدود شرط ضمان امین است. ماهیت این شرط میتواند به صورت شرط نتیجه باشد؛ یعنی تحقق آن نیاز به سبب خاصی نداشته و به نفس اشتراط حاصل شود، به عبارتی مالک با توافق امین وی را ضامن هرگونه تلف چکیده کاملاز مباحث مهم عقود امانی که همواره مورد نزاع فقها و حقوقدانان بوده؛ ماهیت، اعتبار و حدود شرط ضمان امین است. ماهیت این شرط میتواند به صورت شرط نتیجه باشد؛ یعنی تحقق آن نیاز به سبب خاصی نداشته و به نفس اشتراط حاصل شود، به عبارتی مالک با توافق امین وی را ضامن هرگونه تلف یا عیب و نقص مال مورد امانت قرار دهد، همچنین ممکن است به صورت شرط فعل باشد؛یعنی چنانچه مال مورد امانت بدون تعدی و تفریط از سوی امین دچار تلف یا عیب و نقص شود، وی ملزم به جبران خسارات وارده باشد؛ اما اعتبار شرط ضماندر عقود امانی(جز عاریه) مورد اختلاف است؛در صورتی که باید گفت:این شرط مخالف مقتضای ذات عقد و نامشروع نیست و بر اساساصل آزادی اراده و اصل صحت معتبر است و اعتبار آن تا جایی است که با قوانین آمره، نظم عمومی و اخلاق حسنه در تعارض نباشد. آثار این شرط مانند هر شرطی میتواند در رابطه با طرفین قرارداد یا در رابطه با اشخاص ثالث مطرح باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - تحلیلی بر رو شهای فسخ عقد نکاح
دکتر محمدرضا چاوشی هافسخ نکاح در حقوق ایران، متأثر از فتاوی و نظریات فقهای عظام بوده و در این مسیر، دیدگا هها و اندیش ههایحقوقدانان و صاح بنظران نیز در تحول و انطباق آن با وضعیت و مشکلات فعلی جامعه تأثیرگذار بوده است.بنابراین، نم یتوان نقش و اهمیت این دو منبع فقهی و حقوقی را در دگرگونی موقع چکیده کاملفسخ نکاح در حقوق ایران، متأثر از فتاوی و نظریات فقهای عظام بوده و در این مسیر، دیدگا هها و اندیش ههایحقوقدانان و صاح بنظران نیز در تحول و انطباق آن با وضعیت و مشکلات فعلی جامعه تأثیرگذار بوده است.بنابراین، نم یتوان نقش و اهمیت این دو منبع فقهی و حقوقی را در دگرگونی موقعیت فسخ عقد نکاح در حقوقایران نادیده گرفت و آنچه ب هنظر م یرسد حایز اهمیت باشد فلسفه و حکمت موجود در قواعد فسخ نکاح است، کهدر این مقام، حد و حریم موارد فسخ، علاوه بر اخبار و روایات، اعم از آن که ب هنحو خاص و موردی از معصوم )ع(استعلام شده باشد و یا ب هنحو کلی و جامع از محضر درس آن بزرگواران ب هدست آمده باشد، تغ یی رپذیر نیست وب هرغم امکان مداوای بعضی از بیمار یهای موجود در مرد یا زن، عامل محرومیت استفاده از حق فسخ نکاح نم یگرددو دلیل آن هم فلسفه و حکمت موجود در آن م یباشد که شارع مقدس و قانونگذار لحاظ نموده است و اگر امکانتوسعه یا تغ ییر و یا محدودیت موارد فسخ نکاح منظورنظر باشد یا باید ب هجهت صفت کمال و ب هعنوان شرط ضمنیو در غالب خیار تخلف وصف که ب هدلیل عدم وجود آن صفات کمالی فسخ نکاح قابل تصور باشد. آنچه در عصرکنونی، دغدغه خاطر حقوقدانان م یباشد وجود بیمار یهای جدید است و امکان مداوای کیسری امراضی که عاملب هوجود آمدن حق فسخ عقد نکاح می باشد آن هم در حداقل زمان ممکن و ب هگون های که انگار چنین بیماری وجودنداشته است. در این راستا نویسندگان و صاح بنظران فقهی و حقوقی ب هویژه آی تالله دکتر محقق داماد ب هدنبالچار هجویی و بهر همندی از قواعد لاضرر و غرور و خیار تدلیس و تخلف وصف و یا عسر و حرج جهت فسخ نکاح ازباب وحدت ملاک و یا طرق دیگر م یباشند و استناد ب هقاعده لاضرر ب هعنوان امکان جعل حکم، علاوه بر دارا بودنموقعیت دفع ضرر ب هعنوان جواز حکمی و جواز حقی از دیدگاه فقهای صاحب نام که امکان شمولیت موارد فسخ،نشان تصورشدنی است حتی اگر ناگزیر باشیم که ب هدنبال اسم خاصی از خیارات نباشیم. بنابراین، امکان تسری و افزایش موارد شمول حق فسخ نکاح نسبت ب هبیمار یهای جدید که یا لاعلاج، یا صع بالعلاج و یا تحم لناپذیراست ممکن گردد و از طرفی، ب هدلیل پیشرف تهای چشمگیر علوم پزشکی و امکان بهبودی در بعضی از بیمار یها ونقایص که موجب فسخ نکاح م یشود ب هدنبال ممنوعیت فسخ عقد نکاح در آن موارد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - قولنامه و ادله اعتبار آن
علیرضا لطفیقولنامهازموضوعاتیاستکهکاربردفراواندرروابطمعاملاتیمردمداردوروزبروزنیزبررواجآنافزودهمی.شود،ولیقانون گذارتاکنونتکلیفاینموضوعرامشخصنساختهومادهقانونیبرآنوضعننمودهوبه همینجهتدیدگاه هادردوران هایمختلفمتفاوتبودهبهنوعیکهدرعقایدعلمایحقوقورویۀقضائی،دیدگاهورویۀکاملاًواحدینمی توانبر چکیده کاملقولنامهازموضوعاتیاستکهکاربردفراواندرروابطمعاملاتیمردمداردوروزبروزنیزبررواجآنافزودهمی.شود،ولیقانون گذارتاکنونتکلیفاینموضوعرامشخصنساختهومادهقانونیبرآنوضعننمودهوبه همینجهتدیدگاه هادردوران هایمختلفمتفاوتبودهبهنوعیکهدرعقایدعلمایحقوقورویۀقضائی،دیدگاهورویۀکاملاًواحدینمی توانبرآنپیداکرد،عقایدفقهاءومنابعفقهیدرتشتتآراءونظراتنقشمؤثریراایفاءکردهوبعضاًمصالحسیاسیواقتصادیحکومتنیزدرایجاداینوضعیتمتشتتبی تأثیرنبودهاست. دراینتحقیقسعیشدهاصولوقواعدحاکمبرقولنامهمشخصوماهیتحقوقیآنروشنشودودیدگاه هاییکهدرخصوصماهیتایننهادحقوقیوجوددارد،بیانگردد. به همینخاطرتلاششدهشرطابتدائیازجهتمفهوموماهیتآنتحلیلونظراتقائلینبربطلانوصحتشرطابتدائیارائهوادله ایکهازلحاظفقهیوحقوقیمی تواندبهعنوانادلۀاعتبار،صحتولزومقولنامهتلقیگردد،آوردهشود. درنهایتایننتیجه گیریحاصلشدهکهقولنامهازجهتماهیتیکعملحقوقیدوجانبهاستوقالبعقدراداردازعقودبی نام،معوضوعهدیاستوموضوعآنیکفعلمثبتحقوقییعنیتعهدمتقابلهریکازطرفینبهانشاءعقدیباشرایطواوصافمشخصدرآیندهاستکهانجامآنموردتعهدقرارگرفتهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - شرط ضمان بر مستودع در عقد ودیعه
حسین ولیپوری سید ابراهیم موسوی فیروز احمدیطبق قواعد کلی مستودع مسئول تلف یا نقص مال امانی نیست مگر در صورت تعدی و تفریط، مسالهای که در این باب قابل تامل است این است که آیا ضامن نبودن امین یک حکم قابل تغییر است و میتوان شرط ضمان و تشدید مسئولیت بر مستودع نمود؟ تبیین وضعیت چنین، شرطی با توجه به اهمیت و کاربردی چکیده کاملطبق قواعد کلی مستودع مسئول تلف یا نقص مال امانی نیست مگر در صورت تعدی و تفریط، مسالهای که در این باب قابل تامل است این است که آیا ضامن نبودن امین یک حکم قابل تغییر است و میتوان شرط ضمان و تشدید مسئولیت بر مستودع نمود؟ تبیین وضعیت چنین، شرطی با توجه به اهمیت و کاربردی بودن نهاد امانت در روابط اجتماعی، لازم و ضروری است.برخی شرط مذکور را به سبب مخالفت آن با مقتضای ذات عقد ودیعه باطل و مبطل عقد دانسته و برخی نیز به سبب نامشروع بودن شرط یادشده یا مخالفت آن با کتاب و سنت آن را باطل اما غیر مبطل دانسته اند. به نظر می رسد مقتضای ذات عقد ودیعه ایجاد تعهد برای نگهداری مال مورد ودیعه توسط امین است و در نتیجه ضامن بودن امین خلاف مقتضای ودیعه نیست اما از آنجا که امانت از عقود مجانی و مبتنی بر احسان است ممکن است به سبب برهم خوردن توازن و تعادل بین حقوق و تعهدات طرفین توسط شرط مذکور، در موردی که در مقابل تعهد امین به نگهداری از مال ودیعه عوضی تعیین نشده است، در صحت آن تردید نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - برآورد ارزش در معرض ریسک شرطی (CVaR) با استفاده از مدلهای ناهمسانی واریانس شرطی متقارن و نامتقارن در بازار طلا و نفت
سعید فلاح پور فاطمه رضوانی محمدرضا رحیمیهمه روزه خبرهایی از روند تغییر قیمت ها در بازار طلا و نفت منتشر می شود و تحلیلگران از تاثیرپذیری اقتصاد جهانی از نوسانات این دو بازار یاد می کنند. با مشاهده انگیزه سرمایه گذاران داخلی به سرمایه گذاری مستقیم در بازار طلا و امکان سرمایه گذاری در بازار نفت، در پژوهش پیش رو چکیده کاملهمه روزه خبرهایی از روند تغییر قیمت ها در بازار طلا و نفت منتشر می شود و تحلیلگران از تاثیرپذیری اقتصاد جهانی از نوسانات این دو بازار یاد می کنند. با مشاهده انگیزه سرمایه گذاران داخلی به سرمایه گذاری مستقیم در بازار طلا و امکان سرمایه گذاری در بازار نفت، در پژوهش پیش رو نوسان آتی این دو بازار با استفاده از یکی از پرکاربردترین روش های سنجش ریسک یعنی مدل ارزش در معرض ریسک شرطی برآورد خواهد شد. در پیش بینی این ارزش از بهترین برازش سه مدل ناهمسانی واریانس شرطی متقارن و نامتقارن یعنی GARCH، EGARCH و TGARCH استفاده شده است. تمامی محاسبات با فرض دو توزیع نرمال و تی استودنت انجام شده اند. نتایج نشان می دهند که برآورد ارزش در معرض ریسک شرطی در بازار نفت نسبت به بازار طلا از اعتبار بیشتری برخوردار است. در میان سه مدل ناهمسانی واریانس، معتبرترین برآورد مربوط به ارزش برآوردی با مدل (1,1)TGARCH در توزیع تی استودنت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی وجود حافظه بلندمدت در چهار ارز دیجیتالی عمده
غلامرضا زمردیان بابک محبوبیدر سالهای اخیر، فرایندهای با حافظه بلندمدت، نقش مهمی در تجزیه و تحلیل سری های زمانی ایفا نمودهاند. وجود حافظه بلندمدت در بازده داراییها، کاربردهای مهمی در بررسی کارایی بازار، منطق رفتاری سرمایه گذاران، قیمتگذاری و انتخاب پرتفوی دارایی دارد. در پژوهش حاضر با استفاده چکیده کاملدر سالهای اخیر، فرایندهای با حافظه بلندمدت، نقش مهمی در تجزیه و تحلیل سری های زمانی ایفا نمودهاند. وجود حافظه بلندمدت در بازده داراییها، کاربردهای مهمی در بررسی کارایی بازار، منطق رفتاری سرمایه گذاران، قیمتگذاری و انتخاب پرتفوی دارایی دارد. در پژوهش حاضر با استفاده از روش R/S، مدل میانگین متحرک خودهمبسته با انباشتگی جزئی (ARFIMA) و مدل های واریانس شرطی خودهمبسته با انباشتگی جزئی (FIGARCH) و واریانس شرطی خودهمبسته هیپربولیک (HYGARCH) به بررسی وجود حافظه بلندمدت در چهار ارز دیجیتال عمده (بیتکوین، اتریوم، ریپل و لایتکوین) طی دوره ژانویه 2016 لغایت نوامبر 2019 میپردازیم. علی رغم اینکه نتایج روش R/S نشاندهنده وجود حافظه بلندمدت در هر چهار ارز مورد بررسی میباشند، نتایج مدل و ARFIMA مدلهای خانواده GARCH حاکی از آن است که دو ارز بیتکوین و اتریوم دارای حافظه بلندمدت بوده می باشند و لذا میتوان با قیمتهای گذشته، قیمتهای آتی را پیشبینی نمود و این نشان از رد فرضیه بازارهای کارا و تایید وجود انگیزه های سوداگرانه در خصوص این ارزهای دیجیتال میباشد؛ در حالی که بر اساس نتایج این مدل ها ارزهای دیجیتال ریپل و لایت کوین فاقد حافظه بلندمدت میباشند. این نتایج در بهینه سازی پرتفوی سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال بسیار کاربردی و حائز اهمیت می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - ارائه چارچوبی جهت سنجش و پیشبینی ریسک سیستمی با رویکرد ارزش در معرض خطر شرطی (CoVaR)
جعفر باباجانی محمدتقی تقویفرد امین غزالیدر سال های اخیر و با افزایش همگرایی و نوآوری در بازارهای مالی، نگرانی در خصوص ثبات کلی نظام مالی افزایش یافته و مفهوم ریسک سیستمی، اهمیت روزافزونی یافته است. ریسک سیستمی، ریسک ناشی از ارتباطات درونی و وابستگی در یک سیستم یا بازار است که در آن ناتوانی یک شرکت یا گروهی از چکیده کاملدر سال های اخیر و با افزایش همگرایی و نوآوری در بازارهای مالی، نگرانی در خصوص ثبات کلی نظام مالی افزایش یافته و مفهوم ریسک سیستمی، اهمیت روزافزونی یافته است. ریسک سیستمی، ریسک ناشی از ارتباطات درونی و وابستگی در یک سیستم یا بازار است که در آن ناتوانی یک شرکت یا گروهی از شرکتها میتواند موجب ایجاد بحران در کل سیستم شود. لذا در این پژوهش تلاش میگردد که با استفاده از رویکرد ارزش در معرض خطر شرطی[i] (CoVaR) چارچوبی جهت سنجش و پیشبینی ریسک سیستمی در بازار سرمایه ایران ارائه گردد. بر این اساس، ΔCoVaR به عنوان سنجه ریسک سیستمی با استفاده از رگرسیون چندک مبتنی بر مجموعهای از متغیرهای حالت[ii] که نشاندهنده تغییرات توزیع شرطی بازده داراییها در طول زمان بوده و همچنین قابل اندازهگیری در مقاطع هفتگی باشند برآورد می گردد. همچنین به منظور افزایش دقت برآورد، متغیرهای تحقیق با الگوبرداری از مدل خودرگرسیون شرطی ارزش در معرض خطر (CAViaR) توسعه داده شده و برخی ویژگیهای متأخر شرکتها نیز به آن اضافه شده است. سپس به منظور سنجش اعتبار مدل از روشهای پیش آزمایی[iii] استفاده میشود. از طرف دیگر، پتانسیل ریسک سیستمی در زمان کاهش نوسانات افزایش مییابد که به این مفهوم، تناقض نوسانات[iv] میگویند. لذا در این پژوهش، تلاش میگردد با بهرهبرداری از ساختار پانلی دادهها و ارتباط ΔCoVaR با مقادیر متغیرهای خاص شرکت که امکان دسترسی به آنها در فواصل زمانی مشخص وجود دارد، ریسک سیستمی پیشبینی گردد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - ناهمسانی شرطی نمایی(E-Garch) در مدل سازی نوسانات مبتنی بر معاملات اختلال زا
عبدالمجید عبدالباقی سیاوش صبور مریم باقری رفیعمعاملات اختلال زا به معاملاتی در بازارهای مالی اتلاق می شود که به تصمیماتی ناگهانی و غیر منطقی برای خرید، فروش یا نگهداری سهام وابسته است. حضور معامله گر اختلال زا می تواند عاملی برای واگرایی قیمت و ریسک دارایی شود اما عدم وجود این گروه از معامله گران نقد شوندگی بازاره چکیده کاملمعاملات اختلال زا به معاملاتی در بازارهای مالی اتلاق می شود که به تصمیماتی ناگهانی و غیر منطقی برای خرید، فروش یا نگهداری سهام وابسته است. حضور معامله گر اختلال زا می تواند عاملی برای واگرایی قیمت و ریسک دارایی شود اما عدم وجود این گروه از معامله گران نقد شوندگی بازارهای مالی را به شدت کاهش می دهد. در این پژوهش تحرکات معاملات اختلال زا بر اساس مدل ناهمسانی شرطی نمایی (E-Garch) در بازه زمانی 1391-1395 بر مبنای اطلاعات شاخص کل بورس اوراق بهادار ارزیابی شده و سپس رابطه بین شاخص اختلال و نوسانات بازار مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حکایت از وجود رابطه معنادار میان عامل اختلال و بازده دارد به طوریکه با افزایش تحرکات معامله گران اختلال زا در بازار بورس تهران، بازده افزایش یافته و با کاهش معاملات اختلال زا روند نوسانات کاهشی است. همچین یافته ها مبین افزایش نسبی حجم معاملات، ارزش معاملات و دفعات معاملات همزمان با افزایش معاملات اختلال ز است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تعیین سبد بهینه سرمایهگذاری در صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد VAR-Multivariate GARCH و در نظرگیری ریسک نقدشوندگی
سید احمد حسینی امینی امیر عباس نجفیچکیده بررسی علل وقوع برخی از بحران های مالی گذشته در جهان نشان داد، عدم نقدشدن دارایی ها علت اصلی رخداد این بحران ها بوده است. لذا اهمیت محاسبه ریسک نقدشوندگی دارایی ها علاوه بر محاسبه ریسک نوسانات بازده برای نهادهای سرمایه گذاری جهت کسب بازده مطلوب در استراتژی های سرم چکیده کاملچکیده بررسی علل وقوع برخی از بحران های مالی گذشته در جهان نشان داد، عدم نقدشدن دارایی ها علت اصلی رخداد این بحران ها بوده است. لذا اهمیت محاسبه ریسک نقدشوندگی دارایی ها علاوه بر محاسبه ریسک نوسانات بازده برای نهادهای سرمایه گذاری جهت کسب بازده مطلوب در استراتژی های سرمایه گذاری بلند مدت ضروری می باشد. هدف از انجام این تحقیق، پیشنهاد اوزان بهینه سرمایهگذاری در صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران با تمرکز بر روابط بین این صنایع و بررسی شکاف قیمتی خرید و فروش آن ها با استفاده از رویکردVAR-Multivariate GARCHو ارزش در معرض ریسک میباشد. بدین منظور سبد بهینه سرمایه گذاری در صنایع مختلف با درنظرگیری ریسک نقدشوندگی و عدم درنظرگیری این ریسک مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان میدهد در صورت عدم درنظرگیری ریسک نقدشوندگی، صنایع چندرشته ای صنعتی، رادیویی و بانک بیشترین سهم سبد را به خود اختصاص خواهند داد و این در حالی است که در صورت درنظرگیری پارامترهای این ریسک، گروه خودرو سهم خود را در سبد افزایش داده و جایگزین گروه بانکی می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - بررسی ساختار وابستگی پویا و کرانه ای بازارمالی ایران بر اساس الگوی copula-GARCH بارویکرد نیمه پارامتری
مریم مقدس بیات شمس اله شیرین بخش ماسولهدر این مقاله ازالگویcopula- GARCH وتوانمندهای رویکرد نیمه پارامتری استفاده میگردد تا توزیع شرطی ناگاوسی متغیرها به چگالی های حاشیه ای وتوابع مفصل تفکیک گردد.این ویژگی آماری، امکان تحلیل وابستگی پویا وکرانه ای رادر ساختارهای غیرخطی ونامتقارن فراهم می آورد.با بهره گیری ا چکیده کاملدر این مقاله ازالگویcopula- GARCH وتوانمندهای رویکرد نیمه پارامتری استفاده میگردد تا توزیع شرطی ناگاوسی متغیرها به چگالی های حاشیه ای وتوابع مفصل تفکیک گردد.این ویژگی آماری، امکان تحلیل وابستگی پویا وکرانه ای رادر ساختارهای غیرخطی ونامتقارن فراهم می آورد.با بهره گیری ازاین ابزارنوین آماری، ساختار وابستگی بازارمالی ایران به بازارداخلی وخارجی طی دوره زمانی 12مردادماه1392 تا25 مردادماه1394موردبررسی قرارمی گیرد.به این منظوراز شاخص آزاد شناور، نرخ رسمی ارز(ریال/دلار)، قیمت جهانی طلا(برحسب دلار)وقیمت نفت سبد اوپک(بشکه به دلار)با فراوانی روزانه استفاده میگردد. نتایج نشان میدهد که وابستگی بازارمالی به سایربازارهاکاملا پویا بوده وتنها در مقاطعی اززمان نا همبسته می باشد.بررسی ساختار وابستگی در دنباله توزیع نیزبروجود وابستگی کرانه ای نا متقارن دلالت دارد به نحوی که وابستگی بازارمالی به بازرهای مذکور در وضعیت رونق بازار نسبت به وضعیتکسادی بازارقویتراست.این یافتهنشان میدهد که در دوره موردبررسی، سرمایه گذاران خوش بین بوده و نسبت به اخبارخوب حساس تر می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - بررسی اثر نامتقارن تورم بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران
مهدی پدرام شمس اله شیرین بخش ماسوله آمنه روستاییچکیدهدراین مقاله، به بررسی اثرات نامتقارن تکانه های تورم بر قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران پرداخته میمحاسبه کرده و سپس اثر این تکانه GARCH شود، به این صورت که ابتدا تکانه های تورم را با استفاده از روشتجزیه و تحلیل (IRF) ها بر قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران با استف چکیده کاملچکیدهدراین مقاله، به بررسی اثرات نامتقارن تکانه های تورم بر قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران پرداخته میمحاسبه کرده و سپس اثر این تکانه GARCH شود، به این صورت که ابتدا تکانه های تورم را با استفاده از روشتجزیه و تحلیل (IRF) ها بر قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از تکنیک تابع عکس العمل آنی1390 به کار گرفته - بررسی می گردد. برای این بررسی، داده های فصلی طی دوره زمانی 1370 (VDC) واریانسمی شود. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که تورم دارای اثر نامتقارن بر قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهراناست، به گونه ای که اثرات منفی ناشی از افزایش نرخ تورم بر شاخص قیمت سهام به مراتب بیشتر از اثراتمثبتی است که در اثر کاهش نرخ تورم اتفاق می افتد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - مقایسه توزیع فریشه (FD) و توزیع پارتو تعمیمیافته (GPD) در برآورد ارزش در معرض ریسک (VAR) و ارزش در معرض ریسک شرطی (CoVaR) شاخص بورس اوراق بهادار تهران
آزاده مهرانی علی نجفی مقدم علی باغانیچالش اساسی در محاسبه ریسک انتخاب روشی است که بتواند دقیقترین مقدار ریسک را محاسبه کند. هدف این مطالعه مقایسه برآورد ارزش در معرض ریسک (VAR)و ارزش در معرض ریسک شرطی (CoVaR) در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از توزیع فریشه (FD) و توزیع پارتو تعمیمیافته (GPD) هست. در چکیده کاملچالش اساسی در محاسبه ریسک انتخاب روشی است که بتواند دقیقترین مقدار ریسک را محاسبه کند. هدف این مطالعه مقایسه برآورد ارزش در معرض ریسک (VAR)و ارزش در معرض ریسک شرطی (CoVaR) در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از توزیع فریشه (FD) و توزیع پارتو تعمیمیافته (GPD) هست. در این پژوهش از بازده دادههای 21 و 63 روزه سری زمانی شاخص کل، شاخص سهام آزاد شناور و شاخص 50 شرکت فعال بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی 01/01/1391 الی 29/12/1398 استفاده گردید. برای پذیرش مدلها به لحاظ آماری از آزمونهای پس آزمایی کوپیک و آزمون پوشش شرطی کریستوفرسن استفاده شد. مقایسه مدلها از طریق توابع زیان دوم لوپز و بلانکو-ایهل انجام شد. برای رتبهبندی مدلهای CoVaR نیز دو تابع زیان شامل میانگین قدر مطلق خطاها (MAE) و مجذور میانگین مربعات انحرافها (RMSE) به کار رفت. نتایج نشان داد طبق خروجی آماره تابع زیان دوم لوپز، توزیع پارتو تعمیمیافته در برآورد VaR بازده شاخص کل و بازده شاخص 50 شرکت برتر بهتر از توزیع فریشه عمل نمود، اما برای شاخص آزاد شناور، توزیع فریشه عملکرد بهتری دارد. نتایج طبق مقادیر تابع زیان بلانکو-ایهل مخالف نتایج آماره تابع زیان دوم لوپز بود. نتایج میانگین قدر مطلق خطاها و مجذور میانگین مربعات انحرافها نشان از برتری توزیع فریشه در برآورد CoVaR نسبت توزیع پارتو تعمیمیافته داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - تحلیل مقایسهای بهینهسازی سبد سهام در الگوریتمهای آتشبازی و ژنتیک با استفاده از ارزش در معرض خطر شرطی
علی اصغر شهریاری سعید دائی کریم زاده رضا بهمنشمهم ترین دغدغه سرمایهگذاری، کاهش ارزش دارایی در آینده است که باعث گردیده، سرمایهگذاران مجموعه داراییهایی را انتخاب کنند که کمترین ریسک و بالاترین بازده را داشته باشد. پژوهش حاضر به مساله بهینهسازی سبد سهام با توجه به ارزش در معرض خطر شرطی بر مبنای الگوریتم جدید و چکیده کاملمهم ترین دغدغه سرمایهگذاری، کاهش ارزش دارایی در آینده است که باعث گردیده، سرمایهگذاران مجموعه داراییهایی را انتخاب کنند که کمترین ریسک و بالاترین بازده را داشته باشد. پژوهش حاضر به مساله بهینهسازی سبد سهام با توجه به ارزش در معرض خطر شرطی بر مبنای الگوریتم جدید و هوشمند آتش بازی و مقایسه آن با الگوریتم ژنتیک از روش شبیه سازی تاریخی با استفاده از نرم افزارMATLAB میپردازد. تنظیم پارامترهای الگوریتمهای فراابتکاری به روش تاگوچی با استفاده از نرم افزارMINITAB انجام شد. در این پژوهش از اطلاعات سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار که اطلاعات قیمت و بازده نقدی آنها بین سالهای 1396 تا شهریور 1399 ثبت شده است و مطابق ماده 141 قانون تجارت مشمول تعلیق نیستند، استفاده شد. جهت پایایی پژوهش از آزمون دیکی فولر تعمیم یافته و آزمون فیلیپس پرون استفاده شد. برای ارزیابی دقت مدل ارزش در معرض خطر شرطی از آزمون نسبت شکست کوپیک، آزمون استقلال کریستوفرسن و آزمون ترکیبی استفاده شده است. همچنین مقایسه ای نیز بین مدل ها توسط آزمون لوپز صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که در سطوح اطمینان 95% و 99% مدل ارزش در معرض خطر شرطی با استفاده از الگوریتم آتش بازی از اعتبار مناسب و قابل اتکایی جهت سنجش ریسک بازار و بهینه کردن سبد سهام برخوردار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - پیشبینی نوسانات قیمت سهم و احتمال وقوع بازدههای حدی
فلور قرشی قدرت الله امام وردی سیده محبوبه جعفری علی باغانی یداله نوری فردطی سالهای اخیر پژوهشگران به بررسی عوامل تاثیر گذار بر بازدههای حدی پرداختهاند. در این راستا، هدف از این مقاله، پیشبینی احتمال وقوع بازدههای حدی است زیرا سرمایه گذاران با شناخت این گونه بازدهها میتوانند عملکرد پرتفوی شان را بهبود ببخشند. در این مقاله چکیده کاملطی سالهای اخیر پژوهشگران به بررسی عوامل تاثیر گذار بر بازدههای حدی پرداختهاند. در این راستا، هدف از این مقاله، پیشبینی احتمال وقوع بازدههای حدی است زیرا سرمایه گذاران با شناخت این گونه بازدهها میتوانند عملکرد پرتفوی شان را بهبود ببخشند. در این مقاله ابتدا بازدههای حدی شناسایی میشوند سپس عوامل ریسک منحصر بفرد شرکت، ریسک نوسان شرطی و عامل ریزش مورد انتظار و سایرمتغیرهای تاثیر گذار همچون متغیر عمر شرکت، متغیر ارزش دفتری به ارزش بازار، قیمت سهم، حجم معامله و نوسان قیمت ارز ونفت خام بعنوان متغیرهای مستقل مدل اصلی محاسبه میشوند. در نهایت مشخص میگردد که دو عامل ریسک منحصر بفرد رابطه معنیدار با بازدههای حدی داشته و نوسان شرطی بازده با بازدههای مثبت رابطه ندارد اما با بازدههای حدی منفی رابطه معنیداری دارد. عامل ریزش مورد انتظار با بازدههای مثبت رابطه منفی و با بازدههای حدی منفی رابطه مثبت دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - ارائه مدل ترکیبی غیرخطی مبتنی بر تئوری مقدار فرین جهت پیشبینی ارزش در معرض ریسک شرطی(CVaR)
احسان محمدیان امیری احسان عاطفی سیدبابک ابراهیمیبیثباتیهای اقتصادی در سالهای اخیر و به دنبال آن ایجاد تغییرات سریع در فضای حاکم بر بازارهای مالی، ریسک اکثر بنگاهها و موسسات مالی را افزایش داده است، به گونهای که مدیران ریسک نگران کاهش ارزش داراییهای خود در طی روزهای آتی میباشند. در مطالعات اخیر برای اندازهگیر چکیده کاملبیثباتیهای اقتصادی در سالهای اخیر و به دنبال آن ایجاد تغییرات سریع در فضای حاکم بر بازارهای مالی، ریسک اکثر بنگاهها و موسسات مالی را افزایش داده است، به گونهای که مدیران ریسک نگران کاهش ارزش داراییهای خود در طی روزهای آتی میباشند. در مطالعات اخیر برای اندازهگیری و پیشبینی ریسکهای موجود در بازارهای مالی از سنجهی ارزش در معرض ریسک شرطی استفاده شده است. از همین رو در این پژوهش تلاش شده است تا در جهت معرفی، محاسبه و پیادهسازی یک مدل ترکیبی غیرخطی نوین برای پیشبینی ارزش در معرض ریسک شرطی گام برداشته شود، به همین منظور از مدل ترکیبی مبتنی بر تئوری مقدار فرین و روش هموارسازی نمایی هلت-وینترز (HWES-EVT) که علاوه بر پویایی و ویژگیهای خوشهای، دنباله پهنی دادهها را نیز در نظر میگیرد به پیشبینی ارزش در معرض ریسک شرطی شاخص صنعت و شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. جهت بررسی و ارزیابی عملکرد روش ترکیبی پیشنهادی، این روش با روش مرسوم GARCH-EVT به وسیله سه آزمون پسآزمایی مقایسه شده است. نتایج حاصل شده نشان از آن دارد که رویکرد ترکیبی پیشنهادی جواب دقیقتری نسبت به روش مرسوم در پیشبینی ارزش در معرض ریسک شرطی برای شاخصهای مذکور از خود ارائه میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - برآورد تابع سرمایه گذاری بخش خصوصی تحت شرایط نااطمینانی های اقتصاد کلان
مهدی یوسف زاده علی امامی میبدی فرزانه خلیلیدر دنیای واقعی، اقتصاد پُر از نااطمینانی عوامل اقتصادی است که به بروز ریسک و مخاطره در فضای تصمیمگیری منجر میشود و رفتار سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار میدهد. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر نااطمینانیهای اقتصاد کلان بر تصمیمات سرمایهگذاری بخش خصوصی در اقتصاد ایران پرد چکیده کاملدر دنیای واقعی، اقتصاد پُر از نااطمینانی عوامل اقتصادی است که به بروز ریسک و مخاطره در فضای تصمیمگیری منجر میشود و رفتار سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار میدهد. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر نااطمینانیهای اقتصاد کلان بر تصمیمات سرمایهگذاری بخش خصوصی در اقتصاد ایران پرداخته است. ازاینرو، بردارهای نااطمینانی اقتصاد کلان برای چهار شاخص شامل تورم، نرخ ارز، مخارج مصرفی دولتی و درآمدهای نفت با استفاده از الگوی واریانس ناهمسان شرطی تعمیم یافته (GARCH) برآورد شده است و میزان تاثیر هر یک از بردارهای نااطمینانی اقتصاد کلان بر سرمایهگذاری به طور جداگانه مطابق مدل تخمین زن گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) با دادههای فصلی طی سالهای 1399-1378 مورد بررسی قرار گرفت. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که نااطمینانیهای اقتصادی تاثیر منفی و معناداری از نظر آماری بر سرمایهگذاری بخص خصوصی در ایران طی دوره مورد نظر داشته است. علاوه بر این، نااطمینانی تورمی اثر بیشتری بر کاهش سرمایهگذاری نسبت به دیگر متغیرها داشته است. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، توصیه می شود، سیاست گذاران ضمن مد نظر قرار دادن رشد اقتصادی، سیاست تعدیل و تثبیت قیمت ها در جهت تثبیت اقتصاد و کاهش نااطمینانی را در پیش بگیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - بررسی اثرات اقتصادی مالیات کربن براساس مدل تعادل عمومی(CGE)
جمشید پژویان حسن معین نعمتیدر این مقاله اثرات زیست محیطی و رفاهی مالیات کربن و نیز اثرات مالیات کربن بر اشتغال مورد توجه واقع شده است. در اینجا منظور از اثرات اقتصادی مالیات کربن، اثرات مالیات کربن بر کاهش مصرف انرژی و کاهش انتشار آلاینده ها می باشد. مالیات کربن به معنی آن است که هزینههای خارجی چکیده کاملدر این مقاله اثرات زیست محیطی و رفاهی مالیات کربن و نیز اثرات مالیات کربن بر اشتغال مورد توجه واقع شده است. در اینجا منظور از اثرات اقتصادی مالیات کربن، اثرات مالیات کربن بر کاهش مصرف انرژی و کاهش انتشار آلاینده ها می باشد. مالیات کربن به معنی آن است که هزینههای خارجی انتشار آلاینده ها، که در اثر مصرف سوختهای فسیلی ایجاد میشود، در بهای سوخت منظور شود. هدف مالیات کربن این است که از یک طرف مصرف انرژی و انتشار آلاینده ها کاهش یافته و از طرف دیگر ضمن کاهش مالیات نیروی کار و در نتیجه کاهش هزینههای نیروی کار محرکهایی برای ایجاد شغلهای جدید ایجاد شود. مطالعه حاضر بر اساس یک مدل تعادل عمومی (CGE) با فرض ثابت بودن کل درآمد مالیاتی است. مدل به شکل سیستم معادلات غیر خطی است. بنابراین برای حل مدل از نرم افزارGAMS که برای حل چنین مدلهایی طراحی شده استفاده شده است. بااستفاده از جدول داده - ستانده اقتصاد ایران، مدل برای سال مرجع 1378 کالیبره شده و نشان داده شده که اگر از درآمد مالیات کربن برای کاهش مالیات بر درآمد نیروی کار، استفاده شود، از یک طرف با کاهش انتشار آلاینده ها کیفیت محیط زیست بهبود یافته و از طرف دیگر اثرات مثبتی براشتغال و رفاه ایجاد خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - بررسی مدل بیثباتی و عدم تقارن جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران
کامبیز هژبر کیانی محمدرضا ناهیدیدر این مطالعه مشروحا تاثیر برخی از متغیرهای کلان اقتصادی بر FDI در ایران مورد بررسی قرار میگیرد. دوره زمانی انتخابی 1352 تا 1388 و تکنیک اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله، روش واریانس ناهمسانی شرطی خود توضیح تعمیمیافته (GARCH) برای شرایط بیثباتی و واریانس ناهمسانی چکیده کاملدر این مطالعه مشروحا تاثیر برخی از متغیرهای کلان اقتصادی بر FDI در ایران مورد بررسی قرار میگیرد. دوره زمانی انتخابی 1352 تا 1388 و تکنیک اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله، روش واریانس ناهمسانی شرطی خود توضیح تعمیمیافته (GARCH) برای شرایط بیثباتی و واریانس ناهمسانی شرطی خود توضیح تعمیم یافته قوی((PGARCH برای بررسی شرایط تقارن مدل میباشد. نتایج تخمین مدل بیانگر این است که در شرایط بی ثباتی افزایش نرخ ارز تاثیر منفی بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی داشته، در صورتی که افزایش بهرهوری نیروی کار ، امنیت سرمایهگذاری و درجه باز بودن اقتصاد تاثیر مثبت بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی دارد. نتایج تخمین مدل تحت شرایط بیثباتی به لحاظ نوع اثرگذاری متغیرهای توضیحی روی متغیر وابسته مشابه مدل کوتاه مدت و بلندمدت باثبات ولی با ضرایب متفاوت اثر گذار بوده و همچنین نشاندهنده اثر مثبت شوک ایجاد شده در شرایط بیثباتی روی کاهش خالص سرمایهگذاری مستقیم خارجی است. در مجموع، نتایج نشان دهنده اثرات نامتقارن شوک ها روی خالص سرمایهگذاری مستقیم خارجی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - بررسی اثر تغییرات قیمت نفت و طلا بر نرخ ارز در ایران
بهزاد فکاری هانی حمزه کلکناری عاطفه بیانیارزش دلار آمریکا، قیمت نفت خام و قیمت طلا سه متغیر مهم اقتصادی هستند که تغییرات آنها تأثیرات عمده ای بر روند رشد اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت دارد. در این مطالعه با توجه به اثرات متقابل بازارهای جهانی نفت خام، طلا و نرخ ارز بر هم، تأثیر تکانه های حاصل از قیمت نفت ایر چکیده کاملارزش دلار آمریکا، قیمت نفت خام و قیمت طلا سه متغیر مهم اقتصادی هستند که تغییرات آنها تأثیرات عمده ای بر روند رشد اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت دارد. در این مطالعه با توجه به اثرات متقابل بازارهای جهانی نفت خام، طلا و نرخ ارز بر هم، تأثیر تکانه های حاصل از قیمت نفت ایران و قیمت طلای جهانی بر نوسانات نرخ ارز ایران با استفاده از دادههای روزانه 1391:4 تا 1392:5 و الگوی واریانس شرطی اتو رگرسیو آستانهای با لحاظ شکست ساختاری بررسی شدهاست. نتایج نشان داد که میزان تکانه های مثبت و منفی (اخبار خوب و بد) اثرات معنیداری از لحاظ آماری داشته و تأثیر اخبار خوب بازارهای نفت و طلا روی نرخ ارز بیشتر بوده است. از همین رو با توجه به مثبت بودن اثر، میتوان با کنترل بازار طلا و نفت و ایجاد ثبات در این بازارها به تثبیت وکنترل نرخ ارز نیز کمک کرد. طبقه بندی JEL: F31، E31 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - بررسی تاثیر شاخص ثبات اقتصادی بر تقاضای پول در ایران در دوره 1387-1352
رویا آل عمران فهیمه نصراله سیدعلی آل عمراندر این پژوهش تاثیر شاخص ثبات اقتصادی را بر تقاضای پول در ایران در بازه زمانی (1387-1352) مورد بررسی قرار میدهیم. لذا با استفاده از مدلهای مختلف ARCH-GARCH و تکنیکهای گوناگون اقتصاد سنجی شاخصی را تحت عنوان شاخص ثبات اقتصادی که ترکیب وزنی بیثباتیهای متغیرهای اثرگذار چکیده کاملدر این پژوهش تاثیر شاخص ثبات اقتصادی را بر تقاضای پول در ایران در بازه زمانی (1387-1352) مورد بررسی قرار میدهیم. لذا با استفاده از مدلهای مختلف ARCH-GARCH و تکنیکهای گوناگون اقتصاد سنجی شاخصی را تحت عنوان شاخص ثبات اقتصادی که ترکیب وزنی بیثباتیهای متغیرهای اثرگذار بر تقاضای پول که شامل تولید ناخالص داخلی (میزان فعالیتهای اقتصادی). تغییرات نرخ ارز واقعی،تغییرات نرخ تورم، نرخ سود بانکی بلند مدت و شاخص کل بورس است ایجاد و استاندارد سازی می کنیم. در ادامه مقاله بعد از محاسبه شاخص ثبات اقتصادی با بهرهگیری از روش همجمعی خود توضیحی با وقفههای گسترده (ARDL) به تخمین تابع تقاضای پول برای اقتصاد ایران میپردازیم. نتایج حاصل از تخمین مدل ها بیانگر اثر مثبت شاخص ثبات اقتصادی بر تقاضای پول در ایران است، این بدین معناست که افزایش بی ثباتیهای اقتصادی تقاضا برای پول را افزایش می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - شرط تعدیل تمکین زوجه شاغل از زوج در فقه امامیه
بهنام قنبرپوربا انعقاد عقد نکاح، تعهداتی بین زوجین ایجاد می شود ازجمله تعهد زوجه به زوج در مسأله تمکین است. در دنیای معاصر که زنان نیز مانند مردان بسیاری از مشاغل و تکالیف اجتماعی را عهده دار شدند و مجبور به خروج از منزل هستند، تمکین از زوج در هر ازمنه برای آنان میسر نیست. تزاحم اشت چکیده کاملبا انعقاد عقد نکاح، تعهداتی بین زوجین ایجاد می شود ازجمله تعهد زوجه به زوج در مسأله تمکین است. در دنیای معاصر که زنان نیز مانند مردان بسیاری از مشاغل و تکالیف اجتماعی را عهده دار شدند و مجبور به خروج از منزل هستند، تمکین از زوج در هر ازمنه برای آنان میسر نیست. تزاحم اشتغال زنان در جامعه با حق تمکین زوج، چالشی است که گریبانگیر بعضی از خانواده ها شده است و در برخی از موارد اسباب مشاجرت زوجین را فراهم می آورد.مشهور فقهاء، استیذان از زوج را به طور مطلق واجب می دانند و برخی دیگر آن را به منافات نداشتن با استمتاعات زوج مقید نمودند. این پژوهش که به روش تجزیه و تحلیل سامان یافته است به منظور پاسخگویی به این پرسش است که آیا تعیین زوج به عنوان ریاست خانواده در فقه و حقوق ایران موجب سلطه جویی و اقتدار بی قید و شرط برخی از مردان نخواهد شد؟ مقاله بر این عقیده تأکید می ورزد از آنجایی که تمکین به عنوان حقی از حقوق زوج در ذات عقد نکاح لحاظ نشده است؛ لذا زوجه شاغل با عنایت به شرایط شغلی خود می تواند مقدار تعهد خود را نسبت به تمکین در حین عقد به صورت صریح و شفاف مطرح نمایدو با استفاده از شرط ضمن عقد، انتظارات زوج را در این امر تعدیل نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - بازشناسی موضوعی و جامع اقسام شرط در فقه امامیه
احمد باقری سید محمود هل اتایینهاد شرط از جمله مباحث مهم فقهی است که فهم دقیق آن در تحلیل احکام مترتب بر آن بسیار حایز اهمیت است. یکی از راه های مجرب در شناخت مفهوم الفاظ، بررسی اقسام مُعرّف است که ضرورت تحقیق پیرامون اقسام شرط را ایجاب می نماید. در این پژوهش با نگاهی جامع و بررسی گسترده منابع فقهی، چکیده کاملنهاد شرط از جمله مباحث مهم فقهی است که فهم دقیق آن در تحلیل احکام مترتب بر آن بسیار حایز اهمیت است. یکی از راه های مجرب در شناخت مفهوم الفاظ، بررسی اقسام مُعرّف است که ضرورت تحقیق پیرامون اقسام شرط را ایجاب می نماید. در این پژوهش با نگاهی جامع و بررسی گسترده منابع فقهی، تمام جهات مؤثر در تقسیم شرط(ملاکات تقسیم) استقصاء گردیده و تلاش شده است حدود و ثغور این اقسام با پرداختن به مفهوم اصطلاحی و بیان ممیزات، پیشینه و آثار پذیرش آن ها به طور دقیق تبیین شود. بر پایه یافته های این پژوهش، اقسام مهم و پرکابرد شرط عبارتند از: شرط موافق مقتضای عقد، شرط مخالف ماهیت عقد، شرط مخالف منشأ، شرط مخالف اثر عرفی عقد، شرط مخالف اطلاق عقد، شرط لغوی، عرفی(عادی)، شرعی و عقلی، شرط فعل، وصف و غایت فعل، ضمنی، ابتدایی، تبانی و صریح که در هر یک بر اساس موضوع، نوع حاکم اعتبار، لزوم وفا و ذکر و عدم ذکر در متن عقد اقدام به تقسیم شرط شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - بررسی آثار واحکام نکاح موقت، مذمومیت و ممدوحیت آن با رویکرد به روایات اهل بیت(ع)
فاطمه میر شمسیدر ازدواج موقت، مهر و مدت باید ذکر شود؛ عدم ذکر مهر در عقد موقت موجب بطلان شده و ذکر نکردنمدت بنابر نظر برخی موجب دائمی شدن ازدواج و به نظر عده ای دیگر باعث بطلان می شود . در این ازدواجزوجه حق نفقه و ارث ندارد، مشهور فقها معتقدند که م یتوان با شرط ضمن عقد، نفقه را برای چکیده کاملدر ازدواج موقت، مهر و مدت باید ذکر شود؛ عدم ذکر مهر در عقد موقت موجب بطلان شده و ذکر نکردنمدت بنابر نظر برخی موجب دائمی شدن ازدواج و به نظر عده ای دیگر باعث بطلان می شود . در این ازدواجزوجه حق نفقه و ارث ندارد، مشهور فقها معتقدند که م یتوان با شرط ضمن عقد، نفقه را برای زن در نظرگرفت ؛ اما در مورد توارث آراء مختلفی ابراز شده است. انحلال نکاح موقت به چند صورت واقع می شود ازجمله: انقضای مدت، بذل مدت، فسخ، انفساخ و فوت یکی از زوجین. زوجه پس از انحلال نکاح در صورتداشتن روابط زناشویی موظف به نگهداشتن عده است. با عقد موقت زن مالک تمام مهر می شود و حق حبسهم دارد.ازدواج موقت اگر ه معرض ازدواج دائم قرارگیرد، خطرفروپاشی بنیاد خانواده و یا شکل نگرفتن آن م ی رود. درروایات اهل بیت علیهم السلام ازدواج موقت برای موارد خاص توصیه شده و در برخی موارد عملی زشت وناپسند تلقی شده است، از جمله برای مردان زن دار و دختران باکره . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - بررسی فقهی و حقوقی شروط ناظر بر روابط جنسی (شرط عدم تمکین خاص)
بهنام قنبرپور سید محمدرضا آیتیدر خصوص اینکه آیا میتوان در ضمن عقد نکاح شرط کرد زن و شوهر با یکدیگر رابطه جنسینداشته باشند بین دانشمندان فقه و حقوق اختلاف نظر است؛ منشأ این اختلاف از آنجا است که آیابرقراری روابط جنسی مقتضای ذات نکاح است یا خیر؟ اگر برقراری روابط جنسی از مقتضای ذاتعقد نکاح باشد، شرطی چکیده کاملدر خصوص اینکه آیا میتوان در ضمن عقد نکاح شرط کرد زن و شوهر با یکدیگر رابطه جنسینداشته باشند بین دانشمندان فقه و حقوق اختلاف نظر است؛ منشأ این اختلاف از آنجا است که آیابرقراری روابط جنسی مقتضای ذات نکاح است یا خیر؟ اگر برقراری روابط جنسی از مقتضای ذاتعقد نکاح باشد، شرطی که آن را ممنوع کند باطل است؛ اما اگر آن را مقتضای اطلاق عقد بدانیم،چنین شرطی معتبر است. نگارنده در این نوشتار میکوشد با نقد دو دیدگاه مذکور، دیدگاه سومی رابا توجه به مقتضیات زمان تحت عنوان تعدیل تمکین نمایان سازد و بر این عقیده است که مقتضایذات عقد نکاح، زوجیت و حلیت بضع است؛ امّا تمکین اگرچه مقتضای اطلاق عقد به شمار میآید،ولی حذف و نادیده گرفتن آن در زندگی زناشویی خلاف قوانین آمره واخلاق حسنه تلقی است؛ زیراچنین شرطی از مصادیق تحریم مباح به شمار میآید و اثر ظاهری عقد نکاح را نفی میکند و باعرف مغایرت دارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - شروط ضمن عقد نکاح، بررسی و مقارنه مواردی از آن در فقه امامیه و اهل سنّت
فاطمه میرشمسیشرط ضمن عقد همان الزام و التزام است، به این معنی که هر یک از طرفین عقد می توانند وصف خاص، فعل یاترک عمل و یا نتیجه عقد دیگری را در ضمن عقد از طرف مقابل بخ واهد، شروط ضمن عقد در یک تقسیم بندی بهصحیح و باطل تقسیم می شود، شرط صحیح آن شرطی است که شرایط عمومی صحت شرط را داشت چکیده کاملشرط ضمن عقد همان الزام و التزام است، به این معنی که هر یک از طرفین عقد می توانند وصف خاص، فعل یاترک عمل و یا نتیجه عقد دیگری را در ضمن عقد از طرف مقابل بخ واهد، شروط ضمن عقد در یک تقسیم بندی بهصحیح و باطل تقسیم می شود، شرط صحیح آن شرطی است که شرایط عمومی صحت شرط را داشته باشد، در غیر اینصورت باطل است؛ شرط باطل گاهی مبطل عقد است و آن زمانی است که موجب از دست رفتن یکی از ارکان یاشرایط عمومی صحت عقد شود، مثل اینکه مجهول و یا خلاف متقتضای ذات عقد باشد، شروط صحیح را می توان سهگونه دانست، شرط صفت، شرط فعل، شرط نتیجه.چنانچه یکی از زوجین وصف خاصی را از طرف مقابل در عقد نکاح خواسته باشد، در صورت کشف خلاف،مشروط له حق فسخ دارد، این نوعی تدلیس است که موجب حق خیار م ی شود؛ با شرط نتیجه زوجه می تواند وکیل ووکیل در توکیل طلاق خودش باشد ، این شرط، عقد وکالت را لزوم حکمی می دهد و نوعی وکالت بلاعزل است . زنمی تواند با شرط فعل برخی از حقوق زوج را اسقاط و یا دامنه سلطنت او را نسبت به خود محدود کند . شرط خیار درعقد نکاح جایز نیست . اهل سنت توکیل و تفویض طلاق را به زوجه جایز دانسته و تخییر زوجه در انحلال نکاحخودش را خاص پیامبر (ص) ندانسته و گفته اند هرگاه زوج، زوجه را در ادامه ازدواج و انحلال آن، مخیر کند و اوجدائی و پایان زندگی مشترک را انتخاب کند، عقد نکاح منحل می شود. در فق ه امامیه طلاق تخییری، خاص پیامبرشناخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - شرطِ متأخِّر و کاربرد آن در حقوق ایران
سید ابوالقاسم نقیبی محمد خانیعقل آدمی رتبه علّت را از آن رو که در وجود معلول تأثیر میگذارد مقدم بر معلول میداند، و میان علّت و معلول تقارن زمانی قائل است بدین معنی که در زمان وجود معلول باید علّت تامّه یعنی سبب، شرط و عدم مانع محقّق و موجود باشد. با این وجود در حقوق و فقه مصادیقی یافت میشود که ش چکیده کاملعقل آدمی رتبه علّت را از آن رو که در وجود معلول تأثیر میگذارد مقدم بر معلول میداند، و میان علّت و معلول تقارن زمانی قائل است بدین معنی که در زمان وجود معلول باید علّت تامّه یعنی سبب، شرط و عدم مانع محقّق و موجود باشد. با این وجود در حقوق و فقه مصادیقی یافت میشود که شرط در کنار سبب و عدم مانع، علیرغم تأخّر از مشروط (معلول) بر آن تأثیر قهقرایی میگذارد. تأثیر اجازه مالک بر عقد فضولی به نحو کشف حقیقی، قبول محال علیه در حواله، قبول موصی له در وصیت تملیکی، عمل عامل در جعاله، قبض در عقود عینی، تعلیق در عقود و قرارداد، پیشبینی نقض قرارداد، قرارداد پیش فروش آپارتمان، اجاره به شرط تملیک از مصادیق برجستهی آن بشمار میآیند. شرط متأخّر در حقیقت به یک تعلیق بر میگردد بدین شکل که معلول گرچه به صورت بالقوه وضع شده ولی فعلیّت و تحقّق آثارش منوط به تحقّق معلّق علیه است، در این جستار تقریرات آخوند خراسانی، میرزای نائینی و امام خمینی(ره) از شرط متأخر ارائه شده است و بر امکانِ تأثیر شرط متأخّر در مشروط متقدّم در عالم اعتبار تأکید شده است و قیاس امور اعتباری با امور خارجی و عقلی قیاس مع الفارق تلقی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - تاثیر حسابداری محافظه کاری شرطی و غیر شرطی بر ارزش شرکت
غلامحسین اسدی مرتضی بیاتتحقیق حاضرارتباط گزارشگری مالی محافظه کاریشرطی و غیر شرطی با ارزش شرکت را مورد بررسی قرار میدهد.در این پژوهش داده های 76 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای 1384تا1390 جمع آوری وفرضیات تحقیق با استفاده از تحلیل ضرایب رگرسیونی آزمون شده است. ابتدا مح چکیده کاملتحقیق حاضرارتباط گزارشگری مالی محافظه کاریشرطی و غیر شرطی با ارزش شرکت را مورد بررسی قرار میدهد.در این پژوهش داده های 76 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای 1384تا1390 جمع آوری وفرضیات تحقیق با استفاده از تحلیل ضرایب رگرسیونی آزمون شده است. ابتدا محافظه کاری در حسابداری با استفاده از مدل بال وشیوا کومار (2005)و معیار MTBاندازه گیری و سپس تاثیر حسابداری محافظه کاری بر ارزش شرکت مورد بررسی قرار گرفته است.شواهد تجربی نشان میدهد، محافظه کاری شرطی و غیر شرطی با ارزش شرکتدارای رابطه مستقیم و معنادار میباشد، هرچه میزان محافظه کاری بین مدیران بیشتر باشد سبب افزایش ارزش شرکتها میشود.در واقع میتوان اظهار داشت از آنجائیکه ارزش شرکت تابع عرضه وتقاضای سهام آن میباشد، بنابراین حسابداری محافظه کاری بر روی عرضه وتقاضای سهام تاثیر گذار میباشد واز این رو سبب تغییر در ارزش شرکت میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - تأثیر چسبندگی هزینه ها بر محافظه کاری شرطی و عدم تقارن اطلاعاتی
سیدعباس هاشمی هادی امیری علی نجاتیمحافظه کاری شرطی، در شناسایی سریع تر زیان نسبت به سود نمود می یابد که آن را عدم تقارن زمانی سود نیزمی نامند. این عدم تقارن زمانی سود می تواند از پدیده دیگری نیز ناشی شود که آن را چسبندگی هزینه ها مینامند.چسبندگی هزینه به این معناست که هزینه ها هنگام افزایش فروش، افزایش چکیده کاملمحافظه کاری شرطی، در شناسایی سریع تر زیان نسبت به سود نمود می یابد که آن را عدم تقارن زمانی سود نیزمی نامند. این عدم تقارن زمانی سود می تواند از پدیده دیگری نیز ناشی شود که آن را چسبندگی هزینه ها مینامند.چسبندگی هزینه به این معناست که هزینه ها هنگام افزایش فروش، افزایش می یابد؛ اما در هنگام کاهش فروش، بههمان میزان کاهش نمی یابد. از طرفی عدم تقارن اطلاعاتی موجب اعمال محافظه کاری بیشتری در گزارشگری مالیمی شود؛ که این رابطه نیز تحت تأثیر چسبندگی هزینه ها قرار می گیرد. این پژوهش درصدد شناسایی تأثیر چسبندگیهزینه ها بر محافظه کاری شرطی و عدم تقارن اطلاعاتی می باشد. داده های مورد استفاده شامل نمونه ای مرکب از111 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی سال های 1831 تا 1831 می باشد. برای تجزیه وتحلیلداده ها و آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیون چند متغیره و دادههای ترکیبی استفاده شده است. نتایج حاصل ازفرضیه های پژوهش نشان می دهد که پس از کنترل اثر چسبندگی هزینهها، محافظهکاری شرطی کاهش می یابد؛ بهاین معنا که بخشی از الگوی عدم تقارن زمانی سود ناشی از چسبندگی هزینه ها می باشد. همچنین نتایج بیانگر اینمطلب است که رابطه مثبت معناداری بین عدم تقارن اطلاعاتی و چسبندگی هزینه ها وجود دارد که این رابطه تأثیرعدم تقارن اطلاعاتی بر محافظه کاری شرطی را کاهش میدهد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - اصلاح مدل تجزیه وتحلیل هزینه، حجم فعالیت، سود ) (CVP با استفاده از چسبندگی هزینه و محافظه کاری شرطی
سحر سپاسی کبری تابانمدل هزینه-حجم-سود، روشی متداول برای پیش بینی فروش و برنامه ریزی سود می باشد. تجزیه و تحلیل نقطه سربه سر اغلب برای پیش بینی سود یک محصول یا مجموعه ای از محصولات مورد استفاده قرار می گیرد. استدلال مطالعه حاضر این است که بروز پدیده هایی چون چسبندگی هزینه ها و محافظه کاری م چکیده کاملمدل هزینه-حجم-سود، روشی متداول برای پیش بینی فروش و برنامه ریزی سود می باشد. تجزیه و تحلیل نقطه سربه سر اغلب برای پیش بینی سود یک محصول یا مجموعه ای از محصولات مورد استفاده قرار می گیرد. استدلال مطالعه حاضر این است که بروز پدیده هایی چون چسبندگی هزینه ها و محافظه کاری مشروط می تواند نشانگر دو تعدیل مهم در مدل هزینه-حجم-سود باشد. به این منظور از داده های 155 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1392و روش رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که چسبندگی هزینه ها و محافظه کاری مشروط بر مدل هزینه-حجم-سود تأثیر معناداری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - قیاسهای اقترانی شرطی-حملی و تقسیمبندی قضایا به خارجیه، ذهنیه و حقیقیه
علیرضا دارابیضرورت سازگار بودن همهی قضایای منطق امری است که هیچگاه نزد متفکران مسلمان انکار نشده است. در طول تاریخ منطق، هر ناسازگاری احتمالی در قواعد منطقی، هرچند کوچک، بررسی دقیق منطقدانان مسلمان را در پی داشته است. در ادامهی این روند، متن حاضر به معرفی یک ناسازگاری مهم در آرا چکیده کاملضرورت سازگار بودن همهی قضایای منطق امری است که هیچگاه نزد متفکران مسلمان انکار نشده است. در طول تاریخ منطق، هر ناسازگاری احتمالی در قواعد منطقی، هرچند کوچک، بررسی دقیق منطقدانان مسلمان را در پی داشته است. در ادامهی این روند، متن حاضر به معرفی یک ناسازگاری مهم در آراء کنونی منطقدانان میپردازد. در آراء معاصر، تقسیمبندی قضایای حملی به سه دسته حقیقیه، خارجیه و ذهنیه (با اختلافاتی در تفسیر) مورد تأیید اغلب منطقدانان و فلاسفه اسلامی قرار گرفته است. ادعا میشود که این تقسیمبندی مستقل از بقیه قواعد منطقی است و بدون تغییر در قیاسهای بیان شده در سنت منطقی قابل پذیرش است. در این مقاله نشان داده شده است که بخشی از قیاسهای اقترانی شرطی-حملی تنها با قبول حقیقی بودن گزارههای حملی قابل پذیرش خواهند بود. اثبات این مدعا با بررسی برخی از قیاسهای اقترانی شرطی-حملی با اشتراک در جزء ناقص صورت گرفته است. این بخش از قیاسها در سنت منطق سینوی بدیهیترین نمونه قیاسهای شرطی-حملی با اشتراک در جزء ناقص محسوب شدهاند. بررسی دقیق اثباتهای موجود در این باب در کتب منطقدانان سینوی صحت مدعای ما را نشان داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - مقایسه توان توضیح دهندگی مدلهای چهار عاملی کارهارت و Q عاملی HXZدر تبیین بازده سهام در حالت عادی و بتای شرطی
حسین ابوطالبی محسن دستگیر غلامرضا سلیمانی امیریبازده مورد انتظار عایدی مدنظر سرمایه گذاران از سرمایه گذاری انجام شده با توجه به سطح ریسک پذیرفته شده توسط ایشان می باشد. معیارهای مختلفی برای ارزیابی نرخ بازده مورد انتظار شرکتها معرفی شده است که مورد توجه سرمایهگذاران و اعتباردهندگان میباشد. هدف اصلی این پژوهش بررس چکیده کاملبازده مورد انتظار عایدی مدنظر سرمایه گذاران از سرمایه گذاری انجام شده با توجه به سطح ریسک پذیرفته شده توسط ایشان می باشد. معیارهای مختلفی برای ارزیابی نرخ بازده مورد انتظار شرکتها معرفی شده است که مورد توجه سرمایهگذاران و اعتباردهندگان میباشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی مقایسه ای قدرت توضیح دهندگی مدل های تبیین بازده سهام شرکت های پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. به منظور بررسی این هدف اطلاعات مالی 152 شرکت از شرکتهای موجود در بورس اوراق بهادار تهران به صورت سه ماهه طی بازه زمانی 1391-1395 مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش قدرت تبیین مدل ها از طریق داده های ترکیبی با استفاده نرمافزار Eviews تجزیه و تحلیل و برآورد گردید. با توجه به روشهای آماری انجامشده در سطح اطمینان 95/0 فرضیهها مورد آزمون قرار گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است. نتایج بهدستآمده نشان داد که استفاده از بتای شرطی قدرت تبیین مدل کارهارت را افزایش می دهد و لذا مدل مناسب تری برای ارزیابی بازده سهام در اختیار تصمیم گیرندگان بازارهای مالی قرار می دهد. هم چنین مدل Q عاملی HXZ قدرت تبیین بیشتری نسبت به مدل چهار عاملی کارهارت در حالت اصلی دارد و مدل مناسب تری برای تصمیمات سرمایه گذاری می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - بهینه سازی پورتفوی با استفاده از رویکرد کاپولا و ارزش در معرض ریسک چند متغیره شرطی در بورس اوراق بهادار تهران
میرفیض فلاح شمس امیر صادقییکی از عمده ترین مشکلات سهامداران در بورس اوراق بهادار استفاده از روش مناسب در کمی سازی و محاسبه دقیق ریسک پرتفوی و بهینه سازی پرتفوی سرمایه گذاری برمبنای ریسک بازده می باشد. در بسیاری از پژوهش های صورت گرفته، از توزیع های یک متغیره برای برآورد سنجه های ریسک استفاده می چکیده کاملیکی از عمده ترین مشکلات سهامداران در بورس اوراق بهادار استفاده از روش مناسب در کمی سازی و محاسبه دقیق ریسک پرتفوی و بهینه سازی پرتفوی سرمایه گذاری برمبنای ریسک بازده می باشد. در بسیاری از پژوهش های صورت گرفته، از توزیع های یک متغیره برای برآورد سنجه های ریسک استفاده می شود که معمولاً نتایج قابل اطمینانی به سرمایه گذار نمی دهد. زیرا عموماً توزیع دارایی ها، دنباله پهن می باشد و در نظر گرفتن توزیع نرمال تک متغیره و استفاده از روش های پارامتریک، نتایج محاسبات قابل قبول نمی باشد. در این مقاله، با استفاده از نظریه کاپولا، به محاسبه ارزش در معرض ریسک شرطی (CVaR) پرداخته می شود. پس از برآورد کاپولای چند متغیره تی استیودنت و توزیع نرمال چند متغیره، از روش مونت کارلو برای تولید سناریو به منظور محاسبه واریانس پورتفوی و همچنین تخمین ریسک استفاده می شود. سپس با استفاده از روش تابع زیان، صحت تقریب ها تایید می گردد و در نهایت، مقدار کمینه کاپولا را بر اساس واریانس پورتفوی و نیز مقدار CVaR آن، به عنوان تابع هدف برنامه ریزی پورتفوی در نظر گرفته و با در نظر گرفتن وزن بهینه برای هر سهم، پورتفوی بهینه بدست آورده می شود. نتایج بدست آمده از کارآمدی و قابل اطمینان بودن شبیه سازی مونت کارلو توسط کاپولای تی استیودنت در مقابل توزیع نرمال چند متغیره دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - پیش بینی شاخص های مالی شرکت ها با استفاده از الگوریتم های فرا ابتکاری تخمین زن میانگین شرطی و ژنتیک
ابراهیم علی زاده حمیدرضا وکیلی فرد محسن حمیدیانچکیدهپیش بینی وضعیت مالی شرکت ها مبتنی بر شاخص های مالی یکی از مهم ترین موضوعات مورد توجه سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و دیگر ذی نفعان شرکت نظیر عرضه کنندگان یا خرده فروشان است. چرا که، ارزیابی وضعیت مالی یک شرکت پیش از اینکه به هرگونه تصمیم گیری در زمینه سرمایه گذاری چکیده کاملچکیدهپیش بینی وضعیت مالی شرکت ها مبتنی بر شاخص های مالی یکی از مهم ترین موضوعات مورد توجه سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و دیگر ذی نفعان شرکت نظیر عرضه کنندگان یا خرده فروشان است. چرا که، ارزیابی وضعیت مالی یک شرکت پیش از اینکه به هرگونه تصمیم گیری در زمینه سرمایه گذاری یا اعطای وامی منجر شود برای پیش گیری از زیان ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با هدف پیش بینی شاخص های مالی شرکت ها با استفاده از روش تخمین زن میانگین شرطی و الگوریتم ژنتیک به انجام رسید. روش پژوهشDM-CRISP بوده و داده های مالی 130 شرکت بورسی طی 10 سال از 1388 تا 1397 تحلیل گردید. نتایج تحقیق نشان داد که، روش تخمین زن میانگین شرطی از دقت و توانایی بسیار بالایی در مدلسازی برخوردار می باشد. همچنین، استفاده از الگوریتم ژنتیک به صورت تلفیقی دقت پیش بینی را افزایش می دهد. فعالان بازار سرمایه می توانند از نتایج پژوهش جهت پیش بینی بهتر شاخص های مالی و عملکردی شرکت ها استفاده نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - سنجش ریسک سیستمیک و تاثیر متغیرهای بنیادی برآن در سیستم بانکی کشور
لیلا براتی میرفیض فلاح شمس فرهاد غفاری علیرضا حیدرزاده هنزائیهدف این مقاله سنجش ریسک سیستمیک و تاثیر متغیرهای بنیادی برآن در سیستم بانکی کشور بود. در این راستا از اطلاعات بازه زمانی 1390-1399 استفاده شد. در بخش ابتدایی شاخصهای ریسک سیستمیک برآورد گردید سپس تاثیر متغیرهای بنیادی سیستم بانکی کشور و همچنین ثبات مالی بر آن مورد ارزی چکیده کاملهدف این مقاله سنجش ریسک سیستمیک و تاثیر متغیرهای بنیادی برآن در سیستم بانکی کشور بود. در این راستا از اطلاعات بازه زمانی 1390-1399 استفاده شد. در بخش ابتدایی شاخصهای ریسک سیستمیک برآورد گردید سپس تاثیر متغیرهای بنیادی سیستم بانکی کشور و همچنین ثبات مالی بر آن مورد ارزیابی قرار گرفت. در راستای برآورد مدل از روش کسری نهایی مورد انتظار (MES) و دادههای پنلی استفاده شد. شاخص ریسک سیستمیک در این تحقیق از محاسبه درجه اهرم (اندازه بدهی)، اندازه بازار و کسری نهایی مورد انتظار (MES) به دست می آید تا در نهایت بتوان عوامل تأثیرگذار بر آن را مدل سازی نمود. در این پژوهش ابتدا به سنجش انواع مدل های مختلف سنجش ریسک سیستمیک با توجه به خطای پیش بینی پرداخته شده است و سپس با مدل بهتر انتخاب شده به سنجش ارتباط میان ریسک سیستمیک و نسبت های مهم سیستم بانکی کشور پرداخته می شود. نتایج نشان داد که میان متغیرهای مستقلی همچون نرخ تورم، بدهی های خارجی، بدهی های دولت، رشد نقدینگی، نرخ تسهیلات غیرجاری، نسبت بدهی و نسبت ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام به ارزش بازاری ارتباط مثبت معنی دار و متغیرهای مستقلی همچون بازدهی شاخص کل بورس اوراق بهادار، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و بازده دارایی ها ارتباط منفی معناداری با شاخص ریسک سیستمیک در بین سیستم بانکی کشور وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - اثر شوکهای بازارهای منتخب داخلی و خارجی بر نوسانات بازدهی سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران: مدل DCC-FIAPIARCH
لیلا آرغا محمد مولایی ابوالفضل شاه آبادی محسن خضرییکی از ویژگیهای بازار مالی بخصوص بازار سهام تاثیرپذیری آن از سایر بازارهای مالی و غیرمالی است. با توجه به اهمیت این موضوع مطالعهی حاضر به بررسی همبستگی پویا در داده های ماهانه بین بازده داراییهای منتخب داخلی و خارجی (نفت، صنعت، ارز و فلزات اساسی (کل، مس و فولاد)) با چکیده کاملیکی از ویژگیهای بازار مالی بخصوص بازار سهام تاثیرپذیری آن از سایر بازارهای مالی و غیرمالی است. با توجه به اهمیت این موضوع مطالعهی حاضر به بررسی همبستگی پویا در داده های ماهانه بین بازده داراییهای منتخب داخلی و خارجی (نفت، صنعت، ارز و فلزات اساسی (کل، مس و فولاد)) با بازده شاخص قیمت سهام در ایران طی دورهی زمانی 01/1380-02/1396 با رویکرد DCC-FIAPARCH پرداخته است. بر اساس نتایج، ضریب همبستگی پویای شرطی بازده فلزات، تولیدات صنعتی و مس با بازده سهام از نظر آماری مثبت و معنادار است، در نتیجه نمیتوان با هدف پوشش ریسک؛ هر یک از این داراییها را با سهام در یک سبد به صورت یک موقعیت همسان (خرید یا فروش) قرار داد. در ارتباط با سایر داراییها همبستگی شرطی بین آنها با بازده سهام معنادار نیست. بر همین اساس این داراییها میتوانند با سهام در یک سبد سرمایه-گذاری قرار گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - پیش بینی ترکیدن حباب قیمتی سهام در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد تلاطم شرطی
شهرزاد کاشانی تبار میرفیض فلاح شمس ابراهیم چیرانی غلامرضا زمردیانچکیده:سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه،نقش بسیار مهمی در هدایت پـس انـداز به بخش تولید در همه کشورها ایفا مـی نمایـد. امروزه در اقتصاد بسیاری از کشورهای درحال توسعه وضـعیت متغیرهـای کـلان اقتصادی با صعود شاخصهای بورس همخوانی ندارد و در واقع رابطه چکیده کاملچکیده:سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه،نقش بسیار مهمی در هدایت پـس انـداز به بخش تولید در همه کشورها ایفا مـی نمایـد. امروزه در اقتصاد بسیاری از کشورهای درحال توسعه وضـعیت متغیرهـای کـلان اقتصادی با صعود شاخصهای بورس همخوانی ندارد و در واقع رابطه اقتصاد و بورس قطع شده اسـت. یکـی از عوامـل بـه وجـود آورنـده ایـن مسـایل نوسـانات قیمـت دارایـی و به خصوص،تشکیل حباب قیمت سهام است. در پژوهش حاضر،برای پیش بینی حباب قیمتی،داده های روزانه 144 شرکت در مرکز بورس و اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1388-1396 توسط مدل خودرگرسیونی مشروط بر ناهمسانی واریانس تعمیمیافته(GARCH) مورد تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست امده از تحلیل داده ها،شرکت های عضو در مرکز بورس و اوراق بهادار در ی سال های مورد نظر دچار حباب قیمتی بوده اند که این حباب ها در 6 ماه اول سال بیشتر بودند. در بین عوامل ایجاد کننده حباب قیمتی به ترتیب شوک های سیاسی،بازدهی در بازرهای موازی نظیر نفت،ارز و طلا تاثیر داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - توسعه مدل پیش بین ریسک منسجم در شرکتهای بورسی: رویکرد داده های حسابداری
حسین آریایی نژاد آرش نادریان حسین دیده خانی علی خوزینبورس اوراق بهادار ایران در سالهای اخیر توسعه زیادی یافته است. امروزه اهمیت پیش بینی و منافع حاصل از آن، برای تصمیمگیری و سیاستگذاری از ابعاد مختلف، به خصوص در حوزه سرمایهگذاری بر کسی پوشیده نیست. ریسک یکی از اولین دغدغههای سرمایهگذاران است و معیاری مهم در تصمیمگیر چکیده کاملبورس اوراق بهادار ایران در سالهای اخیر توسعه زیادی یافته است. امروزه اهمیت پیش بینی و منافع حاصل از آن، برای تصمیمگیری و سیاستگذاری از ابعاد مختلف، به خصوص در حوزه سرمایهگذاری بر کسی پوشیده نیست. ریسک یکی از اولین دغدغههای سرمایهگذاران است و معیاری مهم در تصمیمگیریها محسوب میشود. ارزش در معرض خطر به عنوان یک سنجه ریسک، جای خود را برای اندازه گیری انواع ریسک ها باز کرده اما علی رغم کارآیی بالای این مدل به دلیل برخی نارساییها از جمله نداشتن ویژگی جمع پذیری یک سنجه منسجم ریسک نیست. ارزش در معرض خطر شرطی(CvaR) به عنوان معیار ریسک منسجم محسوب میشود که اخیرا مورد استقبال قرار گرفته و بعنوان ابزاری مفید برای اندازه گیری ریسک مطرح گردیده است.جهت پیش بینی ریسک تاکنون مدلهای مختلفی ارایه شده که هر یک دارای نقاط قوت و ضعفی بودهاند. برخی از لحاظ کمبود مبانی نظری مناسب دارای ضعف بوده و برخی دیگر علیرغم بهره بردن از مبانی نظری مناسب در عمل کارآیی مناسبی از خود نشان نداده اند. ارائهمدلی مناسب برای برآورد ریسک منسجم که هم به سرمایه گذاران کمک نماید و هم خطرات غیرمنتظرهای که ممکن است شرکتها را تهدید کنند، پیش بینی نماید. در طول سالهای اخیر، به کاربرد مدلهای شبکه عصبی و مدل های ترکیبی توجه بسیاری شده است. در تحقیق حاضر یک مدل ترکیبی پیش بینی از ریسک منسجم با استفاده از سیستم استنتاج شبکه عصبی فازی (انفیس) و مبتنی بر مدلهای مارکوف سوئیچینگ و مدلهای خانواده گارچ ارائه و توسعه داده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - بررسی مدل های سنجش ریسک سیستمیک و انتخاب رویکرد بهتر در مؤسسات مالی ایران
مجید نوروزی حمیدرضا کردلویی رضا غلامی جمکرانی حسین جهانگیرنیاریسک سیستمیک به خطر شکست سیستم مالی یا شکست کل بازار اطلاق میشود. این ریسک میتواند از بیثباتی یا بحران در مؤسسات مالی نشأت بگیرد و در اثر سرایت به کل نظام مالی انتقال یابد. بهعبارتی ریسک سیستمیک به میزان به همپیوستگی در یک سیستم مالی اشاره دارد جاییکه شکست در یک چکیده کاملریسک سیستمیک به خطر شکست سیستم مالی یا شکست کل بازار اطلاق میشود. این ریسک میتواند از بیثباتی یا بحران در مؤسسات مالی نشأت بگیرد و در اثر سرایت به کل نظام مالی انتقال یابد. بهعبارتی ریسک سیستمیک به میزان به همپیوستگی در یک سیستم مالی اشاره دارد جاییکه شکست در یک نهاد مالی میتواند به بحران کل سیستم منجر شود. این تحقیق با توجه به رویکردهای مختلف جهت اندازه گیری ریسک سیستمیک به دنبال انتخاب رویکرد بهتر برای اندازه گیری ریسک سیستمیک است. انتخاب رویکرد بهتر با توجه به خطای پیش بینی ارائه شده توسط هریک از مدل ها است. مدلهای به کار گرفته شده اعم از مدل های گارچی چند متغیره، مدل ارائه شده توسط برانلس و انگل به نام VCT، مدل های عاملی ، مدل های آماری دومتغیره است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مدل پیشنهادی برانلس و انگل (VCT) خطای کمتری را نسبت به سایر مدل ها از خود نشان داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - طراحی شاخص عدماطمینان شرایط سرمایهگذاری
عزت اله عباسیان طهماسب مظاهری سعید صحت مهری اکبریعدماطمینان اقتصادی و سرمایهگذاری خارجی همواره محل بحث و توجه پژوهشگران، سیاستگذاران و سرمایهگذاران بوده، اما آنچه از نظر مغفول مانده سنجش عدماطمینان اقتصادی با محوریت سرمایهگذاری خارجی است. بنابراین هدف پژوهش طراحی شاخص عدماطمینان شرایط سرمایهگذاری از طریق شناس چکیده کاملعدماطمینان اقتصادی و سرمایهگذاری خارجی همواره محل بحث و توجه پژوهشگران، سیاستگذاران و سرمایهگذاران بوده، اما آنچه از نظر مغفول مانده سنجش عدماطمینان اقتصادی با محوریت سرمایهگذاری خارجی است. بنابراین هدف پژوهش طراحی شاخص عدماطمینان شرایط سرمایهگذاری از طریق شناسایی عوامل اقتصادی موثر بر جریان ورودی سرمایهگذاری مستقیم خارجی در سه کشور بزرگ دارنده ذخایر گاز تعیین شد. بدین منظور ابتدا با استفاده از دادههای سالانه دوره زمانی ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۷ از کشورهای روسیه، ایران و قطر ، متغیرهای اقتصادی موثر بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی به روش حداقل مربعات تعمیمیافته قابل دسترس در پانل دیتا مدلسازی و شناسایی شدند. طبق نتایج، رشد اقتصادی، تورم، نرخ بهره، ارزش بازار سهام و بازبودن تجاری اثر معناداری بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی دارند. پس از تعیین متغیرهای اثرگذار، با استفاده از دادههای ماهانه و فصلی برای حداکثر دوره زمانی در دسترس، معیار بهینه نوسانات آنها پس از برآورد انواع مدلهای ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیون و تصریح مدل بهینه برای هر متغیر اندازهگیری شد. سرانجام با استفاده از معیارهای بدست آمده و وزندهی مبتنی بر نتایج مدل پانل، شاخص عدماطمینان شرایط سرمایهگذاری برای هر کشور ساخته شد. طبق نتایج، روند نوسانات شاخص مزبور به وضوح نوسانات ناشی از تحولات اقتصادی در کشورها و انطباق آن با سیاستهای کلان اقتصادی، پولی و مالی اتخاذشده توسط دولتمردان را نشان میدهد، بطوریکه مقایسه تجربیات کشورها و نتایج حاصله میتواند راهنمای مفیدی برای سیاستگذاران کشورمان باشد، همچنین مقیاس مناسبی برای ارزیابی وضعیت عدماطمینان شرایط سرمایهگذاری کشورها توسط سیاستگذاران، سرمایهگذاران و پژوهشگران در سطح کلان و خرد ارایه میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - بهینهسازی سبد سرمایهگذاری شرکتهای بیمه با توابع کاپیولا و رویکرد ارزش حدی
آرش گودرزی رضا تهرانی علی سوریاین پژوهـش سبد بهـینه سـرمایه گذاری شـرکت های بیمه را با توجه به فعالیت های بیمه گری تعیین می کند. در شرکت های بیمه تصـمیمات سـرمایه گذاری متأثر از فعــالیت های بیمه گری است. در این مقاله مسئله بهینه سازی سرمایه گذاری با استفاده از ارزش در معرض ریسک شرطی مبتنی بر توابع چکیده کاملاین پژوهـش سبد بهـینه سـرمایه گذاری شـرکت های بیمه را با توجه به فعالیت های بیمه گری تعیین می کند. در شرکت های بیمه تصـمیمات سـرمایه گذاری متأثر از فعــالیت های بیمه گری است. در این مقاله مسئله بهینه سازی سرمایه گذاری با استفاده از ارزش در معرض ریسک شرطی مبتنی بر توابع کاپیولا و با در نظر گرفتن نتایج فعالیت های بیمه گری مدل سازی می شود. همچنین از آنجا که تاکید بر دنباله های توزیع است، توزیع احتمال متغیرها در دنباله ها با استفاده از توزیع پارتو تعمیم یافته و در سایر بخش های توزیع با استفاده از توزیع احتمال تجربی تخمین زده می شود. داده ها که بصورت ماهانه جمع آوری می شوند دو دوره درون نمونه، از 1385 تا 1394 و برون نمونه، از 1395 تا 1398 را پوشش می دهند. یافته ها نشان می دهند که بهترین سبد شامل هشتاد درصد دارایی های ریسکی (سهام و املاک و مستغلات) و تنها بیست درصد دارایی های بدون ریســک (سپــرده های بانکی) است. این نتیجه خارج از حدود قانونی تعیین شده توسط بیمه مرکزی اســت. بنابــراین محــدودیت های قــانونی مانع از انتخاب بهینه سبد ســرمایه گــذاری توسط شرکت های بیمه می شوند. همچنین مقایسه عملکرد برون نمونه ای و درون نمونه ای سبدها نشان میدهد که سبدهای مبتنی بر توابع کاپیولا نسبت به سبدهای سنتی عملکرد بهتر و پایدارتری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - بررسی امکان بهینهسازی سبد سرمایهگذاری با حداقل ساختن ارزش در معرض ریسک شرطی مبتنی بر مدل کاپولا و دادههای شبیهسازی شده در بورس اوراق بهادار تهران
اسماعیل لـله گانی مصطفی زه تابیانمطالعات متعدد در بازارهای مالی جهان موید این واقعیت هستند که می توان با بکارگیری معیارهای متناسب با ساختار و ویژگی های داده های مورد مطالعه، کارکرد مدل های مورد بررسی را به نحو قابل توجهی بهبود داد. در این میان تابع کاپولا از جمله مدلهایی است که در تعیین روابط توام متغی چکیده کاملمطالعات متعدد در بازارهای مالی جهان موید این واقعیت هستند که می توان با بکارگیری معیارهای متناسب با ساختار و ویژگی های داده های مورد مطالعه، کارکرد مدل های مورد بررسی را به نحو قابل توجهی بهبود داد. در این میان تابع کاپولا از جمله مدلهایی است که در تعیین روابط توام متغیرهای مدل، توجه زیادی را به خود معطوف ساخته است. در این پژوهش، در بهینهسازی پورتفویی از شاخص صنایع در بورس اوراق بهادار تهران با هدف حداقل ساختن ارزش در معرض ریسک شرطی، دادههای شبیهسازی شده براساس همبستگی ناشی از تابع کاپولا و توزیع تعمیم یافته پارتو بعنوان ورودی مدل مبنای بررسی قرار گرفت. براساس آزمون آماری صورت گرفته با بکارگیری این رویه، عملکرد پورتفوی به طور معناداری بهبود مییابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - بررسی اثر روزهای هفته بر بازده قراردادهای آتی سکه بهای آزادی
پیمان تاتایی جلال سیفالدینی عماد احمدیپور لیلا آزادیپژوهش حاضر به بررسی اثر روزهای هفته بر بازده قیمت در بازار قراردادهای آتی سکه بهای آزادی مورد معامله در بورس کالای تهران میپردازد. با استفاده از رگرسیون خطی کلاسیک و خود رگرسیون ناهمسان واریانس شرطی نشان داده شده است که الگوی متعارفی برای بازده قرارداد آتی سکه در بورس چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی اثر روزهای هفته بر بازده قیمت در بازار قراردادهای آتی سکه بهای آزادی مورد معامله در بورس کالای تهران میپردازد. با استفاده از رگرسیون خطی کلاسیک و خود رگرسیون ناهمسان واریانس شرطی نشان داده شده است که الگوی متعارفی برای بازده قرارداد آتی سکه در بورس کالای تهران وجود ندارد. همچنین نشان میدهد که بازده قرارداد آتی در یک روز به روز قبل و حتی دو روز قبل وابسته میباشد و پدیده گشت تصادفی قیمت در بازار قراردادهای آتی و نیز کارایی اطلاعاتی بازار قراردادهای آتی سکه در سطح ضعیف کارایی را تایید نمی نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - اوراق بهادارسازی دارایی ها در صنعت لیزینگ
فریدون رهنمای رودپشتی مهدی یار سرشار سیدمحمدجواد میرطاهرشرکت های لیزینگ نقش مهمی را در تأمین نیازمندی های بنگاه های تولیدی و خانوارها بر عهده دارند. این شرکت ها می توانند با ارائه سبد محصولات خود، مشکل نقدینگی مشتریان خود را تا حد زیادی مرتفع نمایند. اما با وجود مزایای فوق، صنعت لیزینگ تا به امروز یکی از صنایع نسبتاً نوپا و چکیده کاملشرکت های لیزینگ نقش مهمی را در تأمین نیازمندی های بنگاه های تولیدی و خانوارها بر عهده دارند. این شرکت ها می توانند با ارائه سبد محصولات خود، مشکل نقدینگی مشتریان خود را تا حد زیادی مرتفع نمایند. اما با وجود مزایای فوق، صنعت لیزینگ تا به امروز یکی از صنایع نسبتاً نوپا و کمتر توسعه یافته در ایران محسوب میگردد. یکی از موانع مهم در مسیر رشد و توسعه شرکتهای لیزینگ، عدم موفقیت این شرکتها در تأمین منابع مالی مطمئن و پایدار در دورههای مختلف زمانی است. دشواری های موجود در مسیر تأمین مالی شرکت های لیزینگ، یک مسأله کلیدی در این صنعت است که از دیرباز ذهن مدیران را به خود مشغول کرده است.بررسی عملکرد این صنعت در ایران نشانگر آن است که صنعت لیزینگ در ایران در دورههای مختلف رونق و رکود اقتصادی نتوانسته است عملکردی یکسان و باثبات از خود نشان دهد. یکی از کلیدیترین علل این موضوع، کاستیهای موجود در فرایند تأمین منابع مالی پایدار است. یکی از روش های موثر جهت تأمین مالی شرکت های لیزینگ در ایران، اوراق بهادار سازی دارایی های در این صنعت است. با نگاهی اجمالی به صنعت لیزینگ، می توان گفت دارایی هایی که در ترازنامه شرکت های لیزینگ قابلیت تبدیل به اوراق بهادار را دارا هستند، شامل دارایی های حاصل از فروش اقساطی و اجاره به شرط تملیک می شوند. این پژوهش بر آن است تا با طراحی و ارائه فرایند اوراق بهادار سازی دارایی ها در شرکتهای لیزینگ ایران و در چهارچوب بانکداری بدون ربا، پاسخی مناسب برای مشکلات موجود در حوزه تأمین مالی شرکت های لیزینگ مطرح نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - ارائه مدلی جهت بهینهسازی فعال سبد سهام با استفاده از ارزش در معرض ریسک شرطی؛ کاربردی از رویکرد مدلهای ناهمسانی واریانس شرطی بر اساس رویکرد الگورتیم DE
سعید فلاحپور رضا راعی محمداسماعیل فدائینژاد رضا مناجاتیمدیریت فعال یکی از موضوعاتی است که باتوجه به نقض کارا بودن بازارهای مالی اهمیت بسزایی دارد. چرا که در بازار ناکارا امکان کسب بازده غیرعادی از طریق مدیریت فعال پرتفوی وجود دارد. در بسیاری از پژوهشهای انجام شده در این رابطه هدف کسب بازده مازاد نسبت به پرتفویی مبنا از طری چکیده کاملمدیریت فعال یکی از موضوعاتی است که باتوجه به نقض کارا بودن بازارهای مالی اهمیت بسزایی دارد. چرا که در بازار ناکارا امکان کسب بازده غیرعادی از طریق مدیریت فعال پرتفوی وجود دارد. در بسیاری از پژوهشهای انجام شده در این رابطه هدف کسب بازده مازاد نسبت به پرتفویی مبنا از طریق به حداقل رساندن نوسان خطای رهگیری (TEV[i]) بوده است که در این راستا به ریسک کل پرتفوی توجه نمیشود. در این پژوهش به کمک الگوریتم تکامل تفاضلی (DE[ii]) به بهینهسازی فعال پرتفوی با هدف به حداکثر رساندن بازده مازاد پرتفوی نسبت به پرتفوی معیار با در نظر گرفتن ریسک کل پرتفوی که در محاسبه آن از معیار ارزش در معرض ریسک شرطی ([iii]CVaR) محاسبه شده بر اساس رویکرد GARCH استفاده شده است، خواهیم پرداخت. نتایج بررسی سبد سهام متشکل از 14 سهم با میانگین بازدهی مثبت از ابتدای سال 1390 تا انتهای خرداد ماه 1396 از 50 شرکت برتر بورس به صورت ماهانه نشان میدهد که در نظر گرفتن قید ریسک کل پرتفوی بر اساس ارزش در معرض ریسک شرطی موجب کارایی بهتر در بهینهسازی فعال سبد سهام بر اساس رویکرد پسآزمایی وزندهی مجدد و محاسبه ارزش انباشت سبد سهام میگردد. [i]Tracking Error Varince [ii]Diferential Evoloution [iii] Conditional Value at Risk پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - ارایه سیستم معاملات الگوریتمی برای قرارداد آتی سکه طلا مبتنی بر دادههای درون-روزی
محمد علی رستگار امین صداقتیپورامروزه با فراگیر شدن معاملات آنلاین و الگوریتمی، نیاز است تا دادههای معاملاتی بازارهای مالی با سرعت بالاتری تحلیل و به تصمیمی سودآور تبدیل شوند. هدف این مقاله توسعه یک سیستم معاملات خودکار و الگوریتمی بر روی قرارداد آتی سکه طلای بورس کالای ایران است. با توجه به این که چکیده کاملامروزه با فراگیر شدن معاملات آنلاین و الگوریتمی، نیاز است تا دادههای معاملاتی بازارهای مالی با سرعت بالاتری تحلیل و به تصمیمی سودآور تبدیل شوند. هدف این مقاله توسعه یک سیستم معاملات خودکار و الگوریتمی بر روی قرارداد آتی سکه طلای بورس کالای ایران است. با توجه به این که تحلیل تکنیکال برای بازارهای دو طرفه (موقعیت خرید و فروش) مناسب است، از سیگنال 8 ابزار تکنیکال برای سیستم معاملاتی استفاده شده است. به منظور ایجاد سیستم معاملاتی نیز از الگوریتم MOPSO با هدف بهینهسازی دو تابع بازدهی و ارزش در معرض خطر شرطی (CVaR) بهره گرفتهایم. همچنین برای تکمیل سیستم مدیریت ریسک، حد سود و حد ضرر بهینه برای قرارداد آتی تعیین شده است. نتایج نشان میدهد که سیستم معاملاتی طراحی شده نسبت بازدهی به ریسک مطلوبتری نسبت به دیگر استراتژیهای رقیب مانند خرید و نگهداری و فروش و نگهداری دارد. همچنین چارچوب زمانی 30 دقیقه برای طراحی سیستمهای معاملاتی بر روی قرارداد آتی سکه طلا مناسب به نظر میرسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - انتخاب بهینه سبد سهام با استفاده از الگوریتمهای بهبودیافته ژنتیک مرتبسازی نامغلوب و الگوریتم پارتوی نیرومند با در نظر گرفتن ریسک بر مبنای ارزش در معرض خطر شرطی
مجتبی مرادی مریم قویدل جیرسرائیسبد سهام ترکیبی مناسب از سهام یا سایر داراییها است که سرمایهگذار به خرید آن میپردازد و بر پایه این اصل بنا شده است که سرمایهگذار تصمیم میگیرد از میان فرصتهای سرمایهگذاری مختلف با توجه به میزان تحمل خود از ریسک و انتظار قابل قبولی که از بازده سهام دارد؛ یک یا چند چکیده کاملسبد سهام ترکیبی مناسب از سهام یا سایر داراییها است که سرمایهگذار به خرید آن میپردازد و بر پایه این اصل بنا شده است که سرمایهگذار تصمیم میگیرد از میان فرصتهای سرمایهگذاری مختلف با توجه به میزان تحمل خود از ریسک و انتظار قابل قبولی که از بازده سهام دارد؛ یک یا چند سهام را برای سرمایهگذاری انتخاب کند. در این مقاله از الگوریتمهای چندهدفه بهبودیافته ژنتیک مرتبسازی نامغلوب و سطح کارای نیرومند برای انتخاب سبد بهینه استفاده شده است. این الگوریتمها، نوع بهبودیافته از نسخههای قبلی خود هستند و نتیجه بهتری نسبت به نسخههای قبلی خود ارائه میدهند. ارزش سبد سرمایه و ریسک آن، بهعنوان اهداف بهینهسازی و معیار ارزش در معرض ریسک خطر شرطی، بهعنوان مبنای ریسک بهکاربرده شده است. دو قید کاربردی نیز برای سبد سهام در نظر گرفتهشده است و نشان داده شده است که الگوریتم بهبودیافته سطح کارای نیرومند در حالتهای بررسی شده، نتایج بهتری نسب به الگوریتم بهبودیافته چندهدفه ژنتیک مرتبسازی نامغلوب دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - برآورد ارزش در معرض خطر شرطی(CVaR) با در نظرگرفتن استواری سنجه بر مبنای روش استوار کیپرا
احسان محمدیان امیری مونا علی کرمی سیدبابک ابراهیمیاز آنجایی که فضای حاکم بر بازارهای مالی نامطمئن و پر ابهام است، اندازهگیری ارزش در معرض خطر شرطی در سالهای اخیر از اهمیت بالایی برای شرکتهای مالی و سرمایهگذاران خرد و کلان برخوردار شده است. در این مقاله به برآورد ارزش در معرض خطر شرطی شاخص کل بورس اوراق بهادار ته چکیده کاملاز آنجایی که فضای حاکم بر بازارهای مالی نامطمئن و پر ابهام است، اندازهگیری ارزش در معرض خطر شرطی در سالهای اخیر از اهمیت بالایی برای شرکتهای مالی و سرمایهگذاران خرد و کلان برخوردار شده است. در این مقاله به برآورد ارزش در معرض خطر شرطی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران برای توزیع تیاستودنت در سطوح اطمینان 95درصد و 99درصد با استفاده از روش استوار کیپرا که به عنوان یک رویکرد جدید برای برآورد استوار ارزش در معرض خطر شرطی پیشنهاد میگردد، پرداخته شده است. برای ارزیابی عملکرد رویکرد مذکور، مقایسه بین آن و روشهای مرسوم GARCH، EGARCH و TGARCH با استفاده از چهار آزمون پسآزمایی متشکل از آزمون پوشش غیرشرطی، آزمون پوشش شرطی، آزمون ترکیبی و آزمون تابع زیان لوپز صورت پذیرفت. نتایج حاصل شده نشان میدهد، روش استوار کیپرا در مقایسه با سایر روشها در برآورد ارزش در معرض خطر شرطی عملکرد بهتر و قابل اتکاتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - قیمتگذاری اثر شرطی پراکندگی بازده
مریم دولو الهام بهره ورهدف پژوهش حاضر آزمون قیمتگذاری اثر غیرشرطی و شرطی پراکندگی بازدهی و یا به سخن دیگر، بررسی رابطه شرطی پراکندگی و بازدهی مقطعی سهام در شرایط مختلف بازار اعم از "عادی (غیرشرطی)"، "صعودی و نزولی" و "مقادیر حدی" است. برای این منظور، نمونهای متشکل از 144 شرکت پذیرفته شده در چکیده کاملهدف پژوهش حاضر آزمون قیمتگذاری اثر غیرشرطی و شرطی پراکندگی بازدهی و یا به سخن دیگر، بررسی رابطه شرطی پراکندگی و بازدهی مقطعی سهام در شرایط مختلف بازار اعم از "عادی (غیرشرطی)"، "صعودی و نزولی" و "مقادیر حدی" است. برای این منظور، نمونهای متشکل از 144 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی 1381 تا 1392 مورد بررسی قرار میگیرد. جهت بررسی توان توضیحی پراکندگی بازدهی در شرایط سهگانه بازار به شرح فوق، از رویکرد فاما و مکبث (1973) استفاده میشود. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که احتساب پراکندگی بازدهی به عنوان عامل ریسک فراگیر در عین حالکه منجر به افزایش توان توضیحی مدل سه عاملی فاما و فرنچ (1993) میگردد اما قادر به تبیین تغییرات مقطعی بازدهی نیست. یافته اخیر در بازار صعودی، نزولی و حدی نیز برقرار است. لذا اثرات غیرشرطی و شرطی پراکندگی بازدهی در بورس اوراق بهادار تهران تایید نمیگردد. این در حالی است که اثر بتا در حالت غیرشرطی و در شرایط صعودی بازار، معنا دار و مستقیم و در شرایط نزولی بازار، معنا دار و غیرمستقیم است. همچنین اثر نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار در شرایط صعودی و حدی صعودی، معنادار و غیرمستقیم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - بررسی میزان تاثیر نوسانات نرخ ارز بر بازدهی قیمت سهام و بهینه سازی سبد سرمایه گذاری
اشبان حسنی الناز انتظاراین تحقیق ضمن بررسی ارتباط نوسانات نرخ ارز بازار و بازدهی سهام صنایع محصولات شیمیایی و فلزات اساسی، به بهینه سازی سبد سرمایه گذاری متشکل از سهام این دو صنعت می پردازد. بدین منظور با استفاده از مدل چند متغیره ناهمسان واریانس، ماتریس واریانس- کوواریانس شرطی زمان متغیر بر چکیده کاملاین تحقیق ضمن بررسی ارتباط نوسانات نرخ ارز بازار و بازدهی سهام صنایع محصولات شیمیایی و فلزات اساسی، به بهینه سازی سبد سرمایه گذاری متشکل از سهام این دو صنعت می پردازد. بدین منظور با استفاده از مدل چند متغیره ناهمسان واریانس، ماتریس واریانس- کوواریانس شرطی زمان متغیر برای داده های روزانه، بازدهی شاخص سهام صنایع محصولات شیمیایی و فلزات اساسی در بازه ی زمانی آذر ماه سال 1387 تا شهریور ماه سال 1394 تخمین زده شده است. همچنین برای بررسی توابع واکنش آنی سهام منتخب نسبت به شوک های نرخ ارز بازار از مدل VARاستفاده شده است. در ادامه، بهینه سازی سبد سرمایه گذاری با رویکرد حداقل سازی ریسک سبد و بر اساس تئوری پورتفوی مارکوویتز انجام شده و وزن های بهینه ی سهام در طی زمان مشخص شده اند. نتایج نشان دهنده وجود رابطه معناداری بین نوسانات نرخ ارز و بازدهی سهام صنایع مورد مطالعه می باشد. همچنین واکنش آنی ضعیف این سهام به شوک های بوجود آمده در نرخ ارز از نقاط قوت انتخاب متنوع ترین و بهینه ترین سبد سرمایه گذاری شده است. در نتایج بهینه سازی نیز، وزن بیشتر سبد سرمایه گذاری در طول زمان، به سهامی اختصاص داده شده که نوسانات بازدهی اش در طی زمان در حال کاهش بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - طراحی وتبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران
عبداله رجبی خانقاه هاشم نیکومرام مهدی تقوی فریدون رهنمای رودپشتی میرفیض فلاح شمسمقاله حاضر به بررسی اثر طراحی و تبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران پرداخته شده است.به عبارتی چه عواملی در ایجاد شوک ارزی موثرند و آیا قابلیت پیش بینی شوک ارزی در بازار ایران وجود دارد. از سوی دیگر آیا در شرایط بحرانی(حالت شوک) نیز قابل چکیده کاملمقاله حاضر به بررسی اثر طراحی و تبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران پرداخته شده است.به عبارتی چه عواملی در ایجاد شوک ارزی موثرند و آیا قابلیت پیش بینی شوک ارزی در بازار ایران وجود دارد. از سوی دیگر آیا در شرایط بحرانی(حالت شوک) نیز قابلیت پیش بینی ریسک ارز از طریق آزمون استرس وجود دارد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای با استفاده از روش های اقتصاد سنجی و مدل رگرسیونی به کمک نرم افزار اقتصادسنجی Eviews صورت گرفت است. در این پژوهش روش انجام این تحقیق (مدل سازی سری های زمانی) است. نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع می باشد که بر اساس برآورد صورت گرفته مشخص گردید که شوک نرخ ارز توسط مدل MGARCH قابلیت پیش بینی پذیر بودن را دارا می باشد. بعبارتی با استفاده از مدل گارچ چندمتغیره و ارزش در معرض ریسک شرطی قابلیت پیش بینی پذیری شوک نرخ ارز و اثرپذیری این متغیر از سایر متغیرهای کلان اقتصادی تبیین گردیده است. در نهایت با استفاده از آزمون های Back Testing اعتبار و کارایی مدل برآورد گردید و پس از آزمون های اعتبار سنجی با آزمون استرس به برآورد شوک ها در شرایط بحرانی پرداخته شده است.. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - بررسی سرریز نوسانات قیمت نفت بر بازدهی بازار سهام
محمدهاشم بتشکن حسین محسنیامروزه پرداختن به مسئله سرریز نوسان در بازارهای مختلف و ارتباط آنها با یکدیگر، به لحاظ استفاده از آن در پیش بینی شوک ها و بحران ها، موضوع با اهمیتی به شمار می رود. سرریز نوسان حاکی از فرایند انتقال اطلاعات و بعد از آن جریانات سرمایه ای میان بازارها است. این مقاله به برر چکیده کاملامروزه پرداختن به مسئله سرریز نوسان در بازارهای مختلف و ارتباط آنها با یکدیگر، به لحاظ استفاده از آن در پیش بینی شوک ها و بحران ها، موضوع با اهمیتی به شمار می رود. سرریز نوسان حاکی از فرایند انتقال اطلاعات و بعد از آن جریانات سرمایه ای میان بازارها است. این مقاله به بررسی همبستگی پویای شرطی و سرریز نوسان قیمت نفت بر بازدهی شاخص سهام با استفاده از مدل های گارچ چند متغیره شامل مدل بابا، انگل، کرونر و کرافت(BEKK)، همبستگی شرطی ثابت(CCC)، همبستگی شرطی پویا(DCC) و مدل گارچ چند متغیره(VARMA-GARCH) در یک دوره 12 ساله تا انتهای 1395 می پردازد. هدف این پژوهش مشارکت در ایجاد شناسایی تأثیر تکانه های خارجی با اهمیتی چون نفت بر بازدهی شاخص بورس به منظور استفاده در مدیریت نوسان های مالی، تصمیمات سرمایه گذاری و مدیریت ریسک است. نتایج این پژوهش مؤید وجود همبستگی های شرطی در نوسان های کوتاه مدت و وجود اثرات سرریزی قیمت نفت بر شاخص بورس است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - The Effect of Meta-Malmquist Index on Portfolio Optimization
Z. Taeb SH. BanihashemiSince the change of conditional value at risk (CVaR) in different confidence levels is very effective in portfolio optimization, the meta-Malmquist index (MMI) is utilized. For this purpose, mean-CVaR models by MMI in the presence of negative data are introduced. Like M چکیده کاملSince the change of conditional value at risk (CVaR) in different confidence levels is very effective in portfolio optimization, the meta-Malmquist index (MMI) is utilized. For this purpose, mean-CVaR models by MMI in the presence of negative data are introduced. Like Markowitz theory in mean-variance framework, we use Conditional Value-at-risk as a risk measure and propose our models without considering the skewness and kurtosis of assets return. In our study there are some negative data, so our models is based on Range Directional Measure (RDM) model that can be taken positive and negative data. In this paper efficiencies are obtained in all confidence levels by mean-CVaR models and MMI is calculated on confidence levels as periods in the presence of negative data. This method could help the investors to construct their profitable portfolio by using MMI index. We, also carry out an empirical study within Iran stock exchange market . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - ظرائف بلاغی سبک و اسالیب شرط در قرآن کریم بررسی موردی أداة «إنْ، لو و إذا»
حمدالله جعفرپور علی رضائیکهنموئی محمدعلی ربیپوراسالیب شرط از نظر معنا در بر دارندة سببیّت و توقّف یکی بر دیگری میباشد که فعل شرط و جواب و ادوات شرط ارکان اساسی آن است این ادوات شانزدهگانه به اول جملات شرطی که با دو فعل مضارع یا ماضی و یا یک مضارع و ماضی و یا برعکس بوده وارد میشوند و جمله دوم اکثراً متوقّف بر جملة چکیده کاملاسالیب شرط از نظر معنا در بر دارندة سببیّت و توقّف یکی بر دیگری میباشد که فعل شرط و جواب و ادوات شرط ارکان اساسی آن است این ادوات شانزدهگانه به اول جملات شرطی که با دو فعل مضارع یا ماضی و یا یک مضارع و ماضی و یا برعکس بوده وارد میشوند و جمله دوم اکثراً متوقّف بر جملة شرط میباشد در بحث جملات شرطی و انواع ادوات متفاوت و همچنین چرائی کاربرد نوع خاصی از افعال اهمیّت خاصی به چشم میخورد در مقاله حاضر تلاش بر این است تا ظرائف بلاغی إن، اذا و لو را در کاربردهای قرآن کریم آشکار نماییم بنابراین ظرائف بلاغی جملات شرطی با اذا از جهت حتمیت و إن از جهت شک و احتمال و نیز لو که امتناع وقوع جواب شرط به خاطر امتناع شرط است مطالعه شده است و نیز نشان داده شده است گاهی فعل شرط میتواند به معنای ماضی و حال بکار رود و اِن هر چند اغلب در مفهوم شک و احتمال است گاهی از آن تعبیر به قطعیت میشود و قتی که در معنای توبیخ، کنایه، تغلیب و جاهل گرفتن مخاطب عالم و تجاهل باشد و گاه در امور محال بکار میرود همینطور لو به صورت امتناعی و غیرامتناعی در قرآن آمده است و اذا غیرجازم بوده و ظرف زمان آینده است که گاه فعل شرط آن در تقدیر میباشد و در امور قطعی الوقوع بکار میرود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - خیار شرط از دیدگاه شیخ انصاری و تطبیق بر حقوق مدنی ایران
نجمه عزیزی ناصرآباد علی رضا عسگریخیار در لغت، اسم مصدر از اختیار است. و در اصطلاح به معنی مالکیت فسخ عقد تعریف شده است. هدف از این نوشتار, بررسی خیار شرط از دیدگاه شیخ انصاری و مطابقت با حقوق مدنی می باشد. که در تهیه آن از روش تحلیلی و کتابخانه ای استفاده شده است.. با توجه به یافته های این پژوهش , شیخ چکیده کاملخیار در لغت، اسم مصدر از اختیار است. و در اصطلاح به معنی مالکیت فسخ عقد تعریف شده است. هدف از این نوشتار, بررسی خیار شرط از دیدگاه شیخ انصاری و مطابقت با حقوق مدنی می باشد. که در تهیه آن از روش تحلیلی و کتابخانه ای استفاده شده است.. با توجه به یافته های این پژوهش , شیخ انصاری معتقد است شرط کردن خیار - یعنی اختیار فسخ یا امضای معامله - در عقد موجب ثبوت حقّ خیار برای کسی می شود که این حق برای او قرار داده شده است. و همچنین معتقد است که خیار شرط به لحاظ زمان، حدّ معینی ندارد؛ بلکه هر مدت از زمان؛ کوتاه باشد یا طولانی، متصل به عقد یا منفصل از آن؛ جایز است در عقد شرط شود لکن باید معیّن باشد؛ به گونه ای که احتمال کاهش یا افزایش آن نرود وگرنه هم شرط باطل است و هم معامله. شرط کردن خیار در عقد برای هریک از فروشنده و خریدار و نیز برای اجنبی به تنهایی یا همراه یکی از دو طرف عقد صحیح است. حقّ خیارشرط به سبب شرط کردن آن در عقد ثابت است. که عبارت است از تسلّط دارنده حقّ خیار بر فسخ عقد به سبب شرط کردن خیار برای خود در عقداست. شرط خیار مانند دیگر شروط در نتیجه تراضی و توافق طرفین قرارداد حاصل می شود. و اثر آن که همانا فسخ قرارداد است منوط به اراده مشروط له می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - مسئولیت مدنی ناشی از فسخ و شرط فاسخ در قراردادها
زهرا معماریان سید ابوالفضل حسینی سیرت سید مهدی میرداداشیمسئولیت مدنی در معنی عام خود شامل دو بخش است: یکی مسئولیت قراردادی و دیگری مسئولیت خارج از قرارداد. مسئولیت قراردادی مسئولیتی است که در نتیجه تخلف از مفاد قرارداد خصوصی پدید می آید. همچنین مسئولیت خارج از قرارداد مسئولتی که ناشی از نقض قرارداد نیست بلکه ناشی از زیان و خ چکیده کاملمسئولیت مدنی در معنی عام خود شامل دو بخش است: یکی مسئولیت قراردادی و دیگری مسئولیت خارج از قرارداد. مسئولیت قراردادی مسئولیتی است که در نتیجه تخلف از مفاد قرارداد خصوصی پدید می آید. همچنین مسئولیت خارج از قرارداد مسئولتی که ناشی از نقض قرارداد نیست بلکه ناشی از زیان و خسارتی است که شخصی به دیگری وارد می آورد و در نتیجه آن موظف به جبران خسارت زیان دیده می شود. مقصود از گنجاندن شرط در قرار داد تحقق آن در خارج است. از این رو، اگر شرط غیر مقدور باشد، باطل تلقی می شود. یکی از دلایل انحلال عقود، شرط فاسخ است. براین اساس طرفین شرط می کنند اگر حادثه، فعل یا ترک فعلی رخ دهد عقد از بین برود. در این صورت با حصول معلق علیه، عقد منفسخ می گردد. در این موارد سبب انفساخ ارادی است و نتیجه به طور قهری ظاهر می گردد. مدت شرط فاسخ باید معلوم باشد. به علاوه امکان درج آن در تمام قراردادها وجود ندارد. در مدتی که شرط فاسخ وجود دارد طرفین باید از انجام هرگونه عملی منافی با حق طرف دیگر خودداری کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - بررسی فقهی توارث در نکاح منقطع
اکبر ذاکریان فاطمه مولایی سورباقی شکراله نیکوندعقد نکاح موقت یکی از احکام اختصاصی فقه جعفری است که در برخی از احکام با عقد دائم متفاوت است. یکی از احکامی که معرکه آرای فقها قرار گرفته بحث ارث در نکاح منقطع است. در اینکه آیا زوجین از یکدیگر در عقد نکاح موقت ارث می برد یا خیر اختلاف زیادی وجود دارد که این اختلاف ناشی چکیده کاملعقد نکاح موقت یکی از احکام اختصاصی فقه جعفری است که در برخی از احکام با عقد دائم متفاوت است. یکی از احکامی که معرکه آرای فقها قرار گرفته بحث ارث در نکاح منقطع است. در اینکه آیا زوجین از یکدیگر در عقد نکاح موقت ارث می برد یا خیر اختلاف زیادی وجود دارد که این اختلاف ناشی از روایات موجود در باب است. در این رابطه در فقه امامیه 4 نظریه مورد بحث قرار گرفته است. برخی از فقها قائل به توارث به طور مطلق هستند به این صورت که نکاح موقت را مانند نکاح دائم می دانند و به عموم آیه 12 سوره نساء استناد می کنند. گروه دیگر قائل به عدم توارث به طور مطلق هستند و بیان داشته اند ماهیت عقد موقت مقتضی توارث نمی باشد. دیگران قائل به تفصیل در مساله هستند که دسته ای اصل را بر توارث دانسته و عدم توارث را فقط در صورت وجود شرط معتبر می دانند و گروه دیگر اصل را عدم توارث می دانند مگر اینکه شرط توارث شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - اجل در انواع خیارات: بازه زمانی اعمال حق فسخ و مرجع تشخیص در دعاوی
ابوالفضل امانی مهترلو عصمت السادات طباطبایی لطفی نسرین کریمیخیار به معنی حق فسخ معامله است که تعیین مهلت برای اعمال آن نقش کلیدی در حقوق متعاقدین دارد. در خیارات رکنی، مانند خیار شرط، جهل به اجل یا عدم تعیین آن موجب بطلان عقد است. در سایر خیارات، در صورت عدم اعمال خیار در بازه ی آن، عقد به لزوم خود باقی می ماند. گرچه در فقه و حق چکیده کاملخیار به معنی حق فسخ معامله است که تعیین مهلت برای اعمال آن نقش کلیدی در حقوق متعاقدین دارد. در خیارات رکنی، مانند خیار شرط، جهل به اجل یا عدم تعیین آن موجب بطلان عقد است. در سایر خیارات، در صورت عدم اعمال خیار در بازه ی آن، عقد به لزوم خود باقی می ماند. گرچه در فقه و حقوق در ذیل خیارات به بحث مدت آن ها نیز پرداخته شده، امروزه با توجه به روشهای گوناگون در انجام معاملات، در تشخیص اینکه خیار در مهلت آن اعمال شده یا نه، چالش هایی وجود دارد. در تحقیق حاضر انواع خیارات از حیث اجل مورد بررسی مستقل قرار گرفته و در سه دسته معین، غیرمعین فوری و غیر فوری توصیف و تحلیل گردیده است. در اجل معین، مهلت ممکن است توافقی و یا به تعیین شرع، عرف و یا قانون باشد. مرجع تشخیص در دعاوی، بخصوص در اعمال خیارات فوری و فرجه در خیارات غیر فوری عرف و در صورت تردید نظر کارشناسی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - بررسی وضعیت حقوقی شرط تعیین مسکن برای زن در عقد نکاح دائم
امیرحسین عیوض خانی سید مهدی میرداداشیهدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت حقوقی شرط تعیین مسکن برای زن در عقد نکاح دائم است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که چه ضمانت اجرایی برای شرط تعیین مسکن وجود دارد؟ معایب و مزایای این شرط برای حفظ بنیان خانواده چیست؟ نتایج حاکی از آن است چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت حقوقی شرط تعیین مسکن برای زن در عقد نکاح دائم است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که چه ضمانت اجرایی برای شرط تعیین مسکن وجود دارد؟ معایب و مزایای این شرط برای حفظ بنیان خانواده چیست؟ نتایج حاکی از آن است که تعیین مسکن برای زن از آثار ریاست مرد بر خانواده است و بر این اثر مرد مکلف شده که برای تشکیل زندگی و سنگ بنای خانواده برای همسر خود مسکن تعیین و آنجا تشکیل زندگی دهد. دادن حق تعیین مسکن به زوجه به نوعی با ریاست خانواده که با مرد است، تعارض پیدا میکند و در حالت عادی اگر مردی چنین اقدامی انجام دهد، در اوایل زندگی شاید خوب باشد، ولی بعد از چند سال ممکن است منجر به کشمک و اختلافی بیجا شود، چرا که به نوعی با دادن این حق، مرد ریاست خانواده را به زن اعطاء و ممکن است سر بهانههای کوچکی در زندگی زناشویی، از این موقعیت سوء استفاده کرده و زندگی دو نفر که بر پای عشق به یکدیگر بنا شده، منجر به طلاق شود. در مواردی بسیار خاص به زوجه پیشنهاد میشود که فقط با توجه به ماده 1115 قانون مدنی اقدام به شرط تعیین مسکن ضمن عقد نکاح دائم یا قرارداد مستقل نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - بررسی اثر لاکتوباسیلوس برویس، بومی ایران، بر یادگیری شرطی احترازی غیر فعال در رت نر تحت شرایط استرس مزمن
اسمعیل مختاری فراهانی حمید رضا مهاجرانی سیما نصری پروانه جعفری مریم تاج آبادی ابراهیمی نفیسه مقصودی سعید طهماسبیزمینه و هدف:پروبیوتیکها مکملهای غذایی و دارویی تهیه شده از میکروارگانیسمهای زنده میباشند که با بهبود تعادل میکروبی روده، اثرات مفیدی بر روی میزبان (انسان یا حیوان) اعمال میکنند. تحقیقات نشان داده که مواد غذایی از طریق اعصاب واگ میتوانند بر روی مغز و هورمونهای عصب چکیده کاملزمینه و هدف:پروبیوتیکها مکملهای غذایی و دارویی تهیه شده از میکروارگانیسمهای زنده میباشند که با بهبود تعادل میکروبی روده، اثرات مفیدی بر روی میزبان (انسان یا حیوان) اعمال میکنند. تحقیقات نشان داده که مواد غذایی از طریق اعصاب واگ میتوانند بر روی مغز و هورمونهای عصبی تاثیر بگذارند. از این رو این احتمال وجود دارد که پروبیوتیکها بتوانند با تنظیم فعالیت بخشهایی مختلف مغز، بر بهبود کارکرد آن موثر باشند.هدف از این مطالعه بررسی تاثیر، لاکتوباسیلوس برویس، پروبیوتیک بومی جدا شده از لبنیات سنتی ایران بر یادگیری شرطی احترازی غیر فعال موش صحرایی است. روش کار:در این تحقیق تجربی24 موش صحرایی نر نژاد ویستار در سن چهار هفتگی به وزن تقریبی 95 تا 118 گرم به صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. که دو گروه به عنوان کنترل با استرس و بدون استرس و دو گروه دیگر به عنوان دریافت کننده پروبیوتیک با استرس و بدون استرس در نظر گرفته شدند. گاواژ موش ها، ml1/0بافر PBSحاوی ml/cfu 109لاکتوباسیلوس برویسبه مدت یک ماه صورت گرفت. یافتهها: نتایج حاصله نشان داد که در گروههای کنترل، استرس به طرز معنیدار (05/0P) یادگیری را کاهش و مدت زمان حضور در اتاق تاریک ((TDCرا افزایش میدهد. در گروههای دریافت کننده پروبیوتیک حتی در شرایط استرس نیز یادگیری اختلاف معنی داری با گروه کنترل بدون استرس نداشت. نتیجه گیری: یافتههای این تحقیق نشانگر اثر افزایشی لاکتوباسیلوس برویس پروبیوتیک بومی جدا شده از دوغ ترخینه، در یادگیری شرطی احترازی غیر فعال در موش صحرایی نر نژاد ویستار، تحت شرایط استرس میباشد. این امر نشان دهنده اثر بهبود دهنده پروبیوتیکهای خوراکی بر حافظه و یادگیری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - A Preferred Definition of Conditional Rényi Entropy
Leila GolshaniThe Rényi entropy is a generalization of Shannon entropy to a one-parameter family of entropies. Tsallis entropy too is a generalization of Shannon entropy. The measure for Tsallis entropy is non-logarithmic. After the introduction of Shannon entropy , the condit چکیده کاملThe Rényi entropy is a generalization of Shannon entropy to a one-parameter family of entropies. Tsallis entropy too is a generalization of Shannon entropy. The measure for Tsallis entropy is non-logarithmic. After the introduction of Shannon entropy , the conditional Shannon entropy was derived and its properties became known. Also, for Tsallis entropy, the conditional entropy was introduced and its properties were shown. But no specific definition has been given for the conditional Rényi entropy. Several authors have used some definitions of the conditional Rényi entropy, to find their properties and relations among them, but there is no general agreement on any specific definition In this paper, we focus on the definitions of the conditional Rényi entropy, and select one of them on the basis of a relation between Rényi and Tsallis entropies, and show that the chain rule holds generally for the case of conditional Rényi entropy. Then, using this definition, we show some of the properties of conditional Rényi entropy. Finally, we show the relations among Rényi, Shannon and Tsallis entropies. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - آثار تخلف از شرط فعل منفی
حامد اشرفی پور سید ابراهیم حسینی محمود قیوم زادهدر حقوق قراردادها از شرط به عنوان نهادی که اثر اصلی خود را از عقد می گیرد یاد می کنند به این صورت که اثر عقد و شرط در یکدیگر منعکس می شود . طرفین عقد ، هنگام انعقاد قرارداد جایزند با توجه به برخی مبانی قرارداد ، در ضمن آن برخی شروط را حاکم کنند ؛ نوعی از این شروط ،" شرط چکیده کاملدر حقوق قراردادها از شرط به عنوان نهادی که اثر اصلی خود را از عقد می گیرد یاد می کنند به این صورت که اثر عقد و شرط در یکدیگر منعکس می شود . طرفین عقد ، هنگام انعقاد قرارداد جایزند با توجه به برخی مبانی قرارداد ، در ضمن آن برخی شروط را حاکم کنند ؛ نوعی از این شروط ،" شرط فعل منفی" می باشد که بر اساس آن متعهد ملزم می شود انجام برخی افعال را ترک کند . مسئله ای که در اینجا قابل طرح است این است که اگر متعهد از این تعهد سرپیچی کند قرارداد چه سرانجامی خواهد یافت؟در این باره نظریات مختلفی ارائه شده است ؛ برخی از حقوق دانان معتقدند که عقد بدوا و بدون نیاز به اجبار متعهد ، قابل فسخ می گردد. در مقابل عده ای دیگر بر این نظرند که ابتدا اجبار متعهد ضروریست و در صورت عجز و نافرمانی وی عقد قابل فسخ می گردد . لکن در نقد این نظر باید گفت که اجبار متعهد در نقض تعهدات منفی آنی امکان ندارد زیرا کاری که نمی بایست ، صورت گرفته است . در نتیجه اجبار متعهد تنها در نقض تعهدات منفی مستمر ممکن است .در مقاله ی پیش رو سعی بر آن است تا با ذکر و نقد دیدگاههای مختلف در این باره تصویر واضحی از وضعیت عقد پس از نقض شرط فعل منفی ارائه دهیم.مسئله اصلی در این تحقیق رفع ابهام از جنبه های مجهول آثار تخلف از شرط فعل منفی حقوقی شامل مسئولیت مشروط علیه ، وضعیت عمل حقوقی لاحق و حقوق مشروط له پس از وقوع تخلف از سوی مشروط علیه می باشد.قانون مدنی در خصوص شرط فعل فقط به بیان ضمانت اجرای تخلف از شرط فعل مثبت پرداخته یعنی آنگاه که شرط شده باشد مشروط علیه عملی را به صورت فعل مادی یا حقوقی انجام دهد و او از انجام شرط سر باز زند.اما در خصوص ضمانت اجرای تخلف از شرط فعل منفی حقوقی سخنی به میان نیاورده که این امر موجب بروز مشکلاتی در عمل (رویه قضایی) گردیده که باعث تضییع حقوق اشخاص و صدور آراء مخالف با قانون گردیده است.بنابراین مسئله اساسی آن خواهد بود که در صورت تخلف مشروط علیه از شرط فعل منفی حقوقی وضعیت عمل حقوقی لاحق از نظر صحت و بطلان چه خواهد بود؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - ««وکالت زوجه در طلاق» در پرتو اندیشه امامخمینی (ره)
خورشید مهدی زاده جیرکل مصطفی رجائی پور منصور امیرزاده جیرکلیدر این مقاله، یکی از مسایل مبتلابه اجتماعی، تحت عنوان حقّ طلاق زوجه یا وکالت زوجه در طلاق، از بُعد فقهی و حقوقی، مورد بررسی قرار گرفته است. طبق حکم اوّلیّه، طلاق در دست مرد است. یکی از موجبات طلاق در فقه امامیه، طلاق به درخواست زوجه، است و وکالت زوجه در طلاق، راهحلّی ف چکیده کاملدر این مقاله، یکی از مسایل مبتلابه اجتماعی، تحت عنوان حقّ طلاق زوجه یا وکالت زوجه در طلاق، از بُعد فقهی و حقوقی، مورد بررسی قرار گرفته است. طبق حکم اوّلیّه، طلاق در دست مرد است. یکی از موجبات طلاق در فقه امامیه، طلاق به درخواست زوجه، است و وکالت زوجه در طلاق، راهحلّی فقهی برای تعدیل اختیار مطلق زوج در طلاق، میباشد. مشهور فقهای امامیه از جمله صاحبجواهر بر این عقیده هستند که وکالت در طلاق، صحیح است، اعمّ از اینکه، این وکالت، به زوجه داده شود یا به غیر زوجه (شخص ثالث)، و اعمّ از اینکه وکالت، به طور مطلق باشد یا مشروط. در برابر قول مشهور، قول شیخطوسی است. طبق دیدگاه امامخمینی(ره)، وکالت در طلاق، صحیح است، اعمّ از اینکه، این وکالت، به زوجه داده شود یا به غیر زوجه (شخص ثالث)، و اعمّ از اینکه وکالت، به طور مطلق باشد یا مشروط. قانونگذار، به تبعیّت از قول مشهور فقهای امامیّه، مادّه 1119 قانون مدنی را تشریع نمود. اکنون، طبق شروط ضمن عقد نکاح مندرج در سند نکاحیه، زوجه میتواند در صورت تحقّق هر کدام از شروط دوازدهگانه و اثبات آن در دادگاه، از وکالت در طلاق، استفاده و خودش را مطلّقه نماید. این مقاله، به روش توصیفیـ تحلیلی، تهیّه و از چهار قسمت تشکیل شده است. فقهای امامیّه با عبارتی کوتاه و گویا، وکالت را به إستنابة فیالتّصرُّف یعنی نایب گرفتن در تصرّف، تعریف کردهاند. امام خمینی، در تعریف وکالت گوید: و هی تفویضُ أمر إلی الغیر لیعملَ له حال حیاته، أو إرجاعُ تمشیة أمر من الأمور إلیه له حالها.: وکالت، سپردن کارى به دیگرى است تا وکیل، آن را در حال حیاتش، برای موکّل، انجام دهد؛ یا ارجاع دادن تمشِیَت (راهانداختن) امرى از امور براى او در حال حیاتش به دیگرى مى باشد. طبق مادّه 656 قانون مدنی: وکالت، عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری، نایب خود مینماید. بر اساس مادّه 679 قانون مدنی، در 2 صورت، موکّل نمیتواند وکیل را عزل کند: 1ـ وکالت وکیل در ضمن عقد لازمی، شرط شده باشد؛ 2ـ عدم عزل وکیل در ضمن عقد لازمی، شرط شده باشد. امروزه، در سند محضری وکالت بلاعزل، غالباً از صورت دوم، استفاده میگردد. اهمّ نتایج پژوهش، عبارتند از: جواز وکالت زوجه در طلاق، بطلانِ شرطِ حقّ طلاق. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - تنافی شرط عدم فرزندآوری با قواعد فقهی، اصولی و عقلی
هانیه صلاحی منصور امیرزاده جیرکلی رضا عباس پورگرچه شرط عدم فرزندآوری ضمن عقد نکاح با توجّه به معنای شرط که حاکی از الزام و التزام است، صحیح به نظر میآید، امّا اگر به صورت مطلق آورده شود، شرطی باطل است. قائلیّت بر اطلاق شرط مبنی بر بطلان به جهات متعدّدی همچون تنافی با اهداف خردمندانه زایش و تولید نسل و نسب اصیل اس چکیده کاملگرچه شرط عدم فرزندآوری ضمن عقد نکاح با توجّه به معنای شرط که حاکی از الزام و التزام است، صحیح به نظر میآید، امّا اگر به صورت مطلق آورده شود، شرطی باطل است. قائلیّت بر اطلاق شرط مبنی بر بطلان به جهات متعدّدی همچون تنافی با اهداف خردمندانه زایش و تولید نسل و نسب اصیل اسلامی، تحدید نسل مسلمین، تهدید حیات طیّبه اسلام و حفظ نظام و اقتدار آن که خلاف موازین شرعی است و نیز اینکه ترک دائمی آن (ترک حلال) به عنوان ضرورت ملّی، مذهبی و اجتماعی، مطلوب فرد و جامعه نیست. در حال حاضر تکثیر نسل اصیل (فرزند صالح) از منظر فقه اسلامی مانند طاعت و عبادت الهی، امری واجب است. ضمن اینکه امری مطلوب، اهم و راجح محسوب میشود. قواعد فقهی، اصولی و عقلی به طور اعم، اصول و ضوابط کلّی شرعی و قانونیِ جاری در ابواب مختلف فقه میباشند که برای بیان احکام مورد استفاده قرار میگیرند. در عین حال سیاست کلّی کنترل جمعیت با قواعد فقهی، عقلی و اصولی و همچنین قانون اساسی مبنی بر تحدید نسل و نسب مسلمین که زمینهساز بحرانهای متعدّد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، اعتقادی، علمی، نظامی و امنیتی در سطح کلان است، و فراهمکننده تسلط و غلبه باطل بر جامعه مسلمین میباشد، که با قواعد نفی سبیل و علو اسلام، منافات و مباینت دارد. ضمن این که حفظ نظام و حاکمیّت اسلام و مصالح عمومی به استناد نصوص شرعی و قاعده مصلحت به موجب حکم حکومتی، تکلیف همگانی است و بر مصالح فردی مقدّم است. مقاله حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی، نوشته شده است و اهم نتایج پژوهش، عبارتند از: جواز شرط ضمن عقد، بطلان اطلاق شرط عدم فرزندآوری، تقدم مصالح عمومی بر مصالح فردی. گسترش ارزشهای اسلامی در رابطه با ازدواج و بالا بردن سطح آگاهی مردم، آشنایی جوانان با فرامین الهی در رابطه با فرزندآوری، منجر به تمایل بیشتر جوانان به ازدواج و فرزندآوری خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - بررسی شرط تثبیت در قراردادهای نفتی بینالمللی
ندا نقیب زاده امیرحسین ملکی زادهبیش از یک قرن از کشف و تولید نفت در ایران میگذرد اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز نیازمند سرمایهای عظیم و علوم پیشرفته است. همیشه یک طرف قراردادهای نفتی کشورهایی هستند که با بهرهمندی از مخازن هیدرو کربنی قصد دارند نسبت به کتشاف و استخراج نفت اقدام کنند و سمت دیگر شرکت چکیده کاملبیش از یک قرن از کشف و تولید نفت در ایران میگذرد اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز نیازمند سرمایهای عظیم و علوم پیشرفته است. همیشه یک طرف قراردادهای نفتی کشورهایی هستند که با بهرهمندی از مخازن هیدرو کربنی قصد دارند نسبت به کتشاف و استخراج نفت اقدام کنند و سمت دیگر شرکتهایی ثروتمند و صاحب دانش که از اولین روزهای کشف نفت درکنار آن حضور داشته اند. ایجاد فضای مناسب برای سرمایهگذاران خارجی زمانی حاصل میشود که شرایط اقتصادی و سیاسی از ثبات برخوردار باشد، درج شرط تعادل اقتصادی همان چهره جدید شرط ثبات در قراردادهای نفتی نمایشی از امنیت و ثبات است و این خود عاملی در جذب سرمایهگذاران خارجی است. به این ترتیب که کشورها نمیتوانند مفاد قرارداد را با وضع قانون یا هر وسیله دیگری بدون رضایت طرف دیگر تغییر دهند. رویه بین المللی شدن قراردادهای نفتی که زاییده تفکر غربیان (شرکتهای بین المللی نفتی) است، دیگر پاسخگوی اوضاع و احوال جدید نیست. آنچه امروزه مورد تایید جامعه بین الملل می باشد و قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل نیز منعکس شده این مساله است که صنعت نفت جزیی از اقتصاد ملی کشورها است. و این نشان از (محلی کردن) قراردادهای نفتی است. بررسی قانون حاکم بر قراردادها و آراء موجود در این زمینه و بررسی راهکارهای کاهش ریسک در این زمینه از اهمیت زیادی برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - بررسی تأثیر شرط فاسد در عقد با لحاظ قصد متعاقدین
حسن رضا خلجیاز مباحثی که در بارة شروط ضمن عقد مطرح شده ،آن است که اگر به هر دلیلی شرط ضمن عقد باطل باشد، آیا این بطلان شرط در حکم صحت عقد تأثیر گذار است یا خیر؟از آنجا که متعاقدین ، خصوصاً مشروط له، در هنگام عقد، آن شرط را هم قصد نموده است و اگر بخواهیم حکم کنیم که شرط باطل و عقد ص چکیده کاملاز مباحثی که در بارة شروط ضمن عقد مطرح شده ،آن است که اگر به هر دلیلی شرط ضمن عقد باطل باشد، آیا این بطلان شرط در حکم صحت عقد تأثیر گذار است یا خیر؟از آنجا که متعاقدین ، خصوصاً مشروط له، در هنگام عقد، آن شرط را هم قصد نموده است و اگر بخواهیم حکم کنیم که شرط باطل و عقد صحیح است ، لازمهاش آن است که چیزی برخلاف ارادة متعاقدین محقق گردد، در حالی که اراده و قصد متعاقدین، رکن رکین عقد میباشد.دراینجا عده ای از فقهاء با لحاظ همین دلیل و برخی ادلة دیگر حکم به بطلان عقد نمودهاند و عده ای هم اصل عقد را صحیح دانسته اما به منظور جبران خسارت مشروطُ له برای او حق خیار قائل شدهاند. مادر گرد آوری این پژوهش از روش کتابخانه ای استفاده نموده وضمن بررسی هردو نظریه و ادلهٔ ارائه شده برای اثبات هریک از آنها، با تحلیل متون فقهی و نوشتههای حقوقی ،به این نتیجه رسیدهایم که در مواردی که دلیل شرعی معتبری برای حکم به بطلان عقد بخاطر فساد شرط در بین نباشد و نیز متعاقدین شرط مزبور را به عنوان رکن ویا قید تخلف ناپذیر عقد لحاظ ننموده باشندحکم به بطلان شرط فاسد و صحت اصل عقد قوی به نظر می رسدو این حکم سبب نمیگردد که چیزی بر خلاف مقصود متعاقدین محقق شود، آری بخشی از مقصود مشروطُ له برآورده نمیشود که آن هم با حق خیار قابل جبران است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - مبانی فقهی و حقوقی اجرت المثل اعمال زوجه
حمیده کبیری محمدرضا غلامپوردر حقوق اسلام و ایران زوجه در زندگی زناشویی وظایف معینی نسبت به زوج دارد، از این وظایف تحت عنوان تمکین، اعم از تمکین عام و خاص، بحث می شود. زوجه، غیر از این تکالیف، وظایف دیگری در قبال شوهرش ندارد. چنانچه زوجه به دستور زوج کاری غیر از وظایف زناشویی را انجام دهد، در حالی چکیده کاملدر حقوق اسلام و ایران زوجه در زندگی زناشویی وظایف معینی نسبت به زوج دارد، از این وظایف تحت عنوان تمکین، اعم از تمکین عام و خاص، بحث می شود. زوجه، غیر از این تکالیف، وظایف دیگری در قبال شوهرش ندارد. چنانچه زوجه به دستور زوج کاری غیر از وظایف زناشویی را انجام دهد، در حالیکه عرفاً برای آن حق الزحم های تعلق گیرد، استحقاق دریافت ما به ازاء آن را دارد، مگر اینکه ثابت شود زوجه کارهای مزبور را به قصد تبرع انجام داده است. تبصره ماده 336 قانون مدنی مواردی را که زوجه می تواند برای کارهای انجام شده در خانه اجرت المثل مطالبه کند تشریح کرده است. این تبصره تا حدودی موانع این مسیر را برداشته است.زوج باید قبل از جاری نمودن صیغه طلاق کلیه حقوق زوجه من جمله اجرت المثل مورد مطالبه زوجه را نقداً به وی بپردازد. زوجه می تواند در ایام زوجیت هم اجرت المثل زحمات خود را مطالبه نماید. چنانچه زوجه شرایط استحقاق اجرت المثل را پیدا نکند، محاکم زوج را به پرداخت نحله الزام می کنند. پراخت نحله طبق بند بتبصره 6 ماده واحده قانون اصلاًح مقررات مربوط به طلاق است که هنوز نسخ نشده و پابرجاست. اجرت المثل یکی از حقوق ویژه ای است که شرع و قانون برای زنان در نظر گرفته است. اجرت المثل یک بحث شرعی است. در شرع مقدس اسلام، زن وظایف خاصی در زندگی زناشویی دارد که قانون و شرع برشمرده اند. این وظایف شامل تمکین عام و تمکین خاص است. مطابق قانون، به محض ازدواج، میان زوجین وظایف و تکالیفی برقرار می شود که آنها باید نسبت به یکدیگر انجام دهند. تمکین عام به معنی حضور زن در زندگی مشترک و عمل به وظایفی است که شرع و قانون تعیین کرده است. مثلاً زن شرعاً نمی تواند بدون اجازه همسرش از خانه خارج شود. ادامه تحصیل و کار کردن زن در خارج از منزل نیز باید با اجازه شوهر باشد. البته در حال حاضر بسیاری از زنان این حقوق را در عقدنامه دریافت می کنند. تمکین خاص نیز به معنی عمل کردن زن به وظایف زناشویی است. حال اگر زن در طول زندگی مشترک و در خانه همسر خود کاری جز این موارد را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداشی است که به آن اجرت المثل گفته می شود .این مقاله به مبانی فقهی اجرت المثل اعمال زوجه و جایگاه حقوقی آن و شرایط استحقاق اجرت المثل می پردازد(ازجمله قاعده احترام حق مسلم) و اجرای این حق در محاکم را مورد بررسی قرار می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - تدوین ماتریس شرطی-پیامدی اضطراب جدایی از دیدگاه مادران
بهنود بهمنش خدیجه ابوالمعالی الحسینی مهران آزادیهدف: پژوهش حاضر به مطالعۀ کیفی تفکر مادران در مورد اضطراب جدایی، علیتشناسی اضطراب جدایی، طرز برخورد و راهبردهای مادران با کودکان مبتلا به اضطراب جداییشان میپردازد.روششناسی: روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد نظریۀ زمینهای بر اساس الگوی نظاممند اشتراوس و کوربین (2015) ب چکیده کاملهدف: پژوهش حاضر به مطالعۀ کیفی تفکر مادران در مورد اضطراب جدایی، علیتشناسی اضطراب جدایی، طرز برخورد و راهبردهای مادران با کودکان مبتلا به اضطراب جداییشان میپردازد.روششناسی: روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد نظریۀ زمینهای بر اساس الگوی نظاممند اشتراوس و کوربین (2015) بود. جامعه دربرگیرنده مادارن کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی مقطع اول دبستان شهر تهران در سال 1399 بود که از بین آنان 10 مادر، تا رسیدن به اشباع، به روش هدفمند متجانس و گلولهبرفی انتخاب شدند. به منظور گردآوری دادهها از روش مصاحبۀ نیمهساختاریافته استفاده شد. داده ها با کمک نرم افزار MAX-QDAنسخۀ 2020 داده ها تحلیل شدند. یافتهها: 370 کد اولیه بدست آمد که از طریق کدگذاری علی-تعاملی با تاکید بر ویژگی-ابعاد و فرآیندی-پیامدی مینیچارچوبهای متقاطع علی و راهبردی ایجاد شد.نتیجهگیری: نتایج کدگذاری علی و فرآیندی ، شامل عوامل علیِ درونی-رابطهای مانند انواع مسائل ژنتیکی، نشانههای نوزادی و کودکی، عدم حضور مادر و پدر، دعواهای زناشویی، و بیرونی-عطفی مانند آرام بودن محیط زندگی و یک حادثه یا بیماری برای خود یا نزدیکان، و راهبردهای جلوگیری-جبرانیِ فایدهمند مانند ترغیب پدر برای ارتباط بیشتر با کودک، و بیفایده مانند راهبردِ بهزور جدا کردن بود. علاوهبراین از طریق ماتریس شرطی-پیامدی، جنبههای تعاملی و پیامدی و کد مرکزیِ حساسشدگی زودهنگام نسبت به تعاملات و محیط، اضطراب جدایی از دیدگاه مادران بدست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - بررسی تأثیر میدان مغناطیسی، تغییرات شیب و شرط مرزی دمایی دیواره بر انتقال حرارت جابجایی طبیعی آب درون محفظهی مانع دار
محمد نعمتی محمد سفید احمدرضا رحمتیدر کار حاضر، اثر میدان مغناطیسی بر انتقال حرارت جابجایی طبیعی با استفاده از روش شبکه بولتزمن شبیهسازی شده است. دیواره عمودی سمت چپ محفظه در دمای ثابت گرم و دیواره عمودی سمت راست محفظه دارای سه شرط مرزی دمایی مختلف (۱- دمای ثابت سرد، ۲- دمای خطی و ۳-دمای ثابت گرم) است. چکیده کاملدر کار حاضر، اثر میدان مغناطیسی بر انتقال حرارت جابجایی طبیعی با استفاده از روش شبکه بولتزمن شبیهسازی شده است. دیواره عمودی سمت چپ محفظه در دمای ثابت گرم و دیواره عمودی سمت راست محفظه دارای سه شرط مرزی دمایی مختلف (۱- دمای ثابت سرد، ۲- دمای خطی و ۳-دمای ثابت گرم) است. دو دیواره دیگر محفظه در دمای ثابت سرد قرار دارند. مانعی لوزی شکل که در مرکز محفظه قرار دارد در چهار حالت مختلف (۱- سرد، ۲- رسانا، ۳- آدیاباتیک و ۴- گرم) بررسی میشود. همچنین دیواره پایینی محفظه در سه شیب متفاوت مورد ارزیابی قرار میگیرد. تأثیر پارامترهای عدد رایلی، عدد هارتمن، شیب دیواره، شرط مرزی دمایی مختلف دیواره و مانع لوزی شکل، بر روی انتقال حرارت جابجایی طبیعی بررسی شده است. نتایج نشان میدهد با ثابت ماندن تمامی پارامترها، افزایش شیب دیواره و عدد رایلی منجر به افزایش انتقال حرارت میشود. با تغییر شرایط مرزی دمایی دیوارهها و مانع میتوان بر روی میزان انتقال حرارت تأثیرگذار بود. بعلاوه افزایش قدرت میدان مغناطیسی سبب کاهش عدد ناسلت متوسط میشود که این تأثیر در شرایط مختلف، متفاوت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - نیکویی برازش مدلهای نوین پیشبینی بازده سهام با استفاده از بتای دوگانه شرطی
حسین ابوطالبی محسن دست گیر غلامرضا سلیمانی امیریمعیارهای مختلفی برای ارزیابی بازده مورد انتظار شرکتها معرفی شده است که مورد توجه سرمایهگذاران و اعتباردهندگان میباشد. هدف این پژوهش بررسی مقایسهای قدرت تبیین مدلهای بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از بتای شرطی میباشد. بدین منظ چکیده کاملمعیارهای مختلفی برای ارزیابی بازده مورد انتظار شرکتها معرفی شده است که مورد توجه سرمایهگذاران و اعتباردهندگان میباشد. هدف این پژوهش بررسی مقایسهای قدرت تبیین مدلهای بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از بتای شرطی میباشد. بدین منظور اطلاعات 161 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال 1394 تا پایان سال 1398 مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. در این تحقیق قدرت توضیح دهندگی مدلهای 5 عاملی فاما فرنچ، Q عاملی HXZ و 4 عاملی کارهارت با استفاده از بتای شرطی مقایسه شده است. با توجه به روشهای آماری انجامشده در سطح اطمینان 95/0 فرضیهها مورد آزمون قرار گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است. همچنین این پژوهش از لحاظ ماهیت توصیفی همبستگی است و برای برآورد مدلها از رگرسیون سری زمانی استفاده شده است. نتایج بهدستآمده نشان داد قدرت تبیین مدل 5 عاملی فاما فرنچ با استفاده از بتای شرطی بیشتر از مدلهای 4 عاملی کارهارت و Q عاملی HXZ است. همچنین استفاده از آزمون GRS که تحلیل آن عمدتاً مبتنی بر عرض از مبدأ رگرسیونها میباشد، تفاوت معناداری بین مدلهای پژوهش نشان نداد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - تاثیر سرمایهگذاری شرکت برنوسانات آتی بازده سهام با در نظر گرفتن اثر تعدیلی محافظه کاری حسابداری
مهدی حقیقت شهرستانی محسن دستگیر افسانه سروشیارمدیریت ریسک یکی از مهمترین وظایف مدیران است. از یک طرف ریسکپذیری منجر به افزایش مزیت رقابتی میگردد و از طرفی دیگر طبق تئوری فرامدرن پرتفوی افزایش ریسک منجر به نوسانات احتمالی منفی بازدهی سرمایهگذاریها میگردد. زمانی که سطح سرمایه گذاریهای شرکت متناسب با سطح مناسب چکیده کاملمدیریت ریسک یکی از مهمترین وظایف مدیران است. از یک طرف ریسکپذیری منجر به افزایش مزیت رقابتی میگردد و از طرفی دیگر طبق تئوری فرامدرن پرتفوی افزایش ریسک منجر به نوسانات احتمالی منفی بازدهی سرمایهگذاریها میگردد. زمانی که سطح سرمایه گذاریهای شرکت متناسب با سطح مناسب ریسک، تعیین شود میتواند برای شرکت ارزش آفرینی کند. محافظه کاری شرطی و غیرشرطی هر کدام به سبب ویژگی های خود میتوانند بر کاهش یا افزایش ریسک اثرگذار باشند. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایهگذاری شرکت بر نوسانات آتی بازده سهام با در نظر گرفتن اثر تعدیل کنندگی محافظه کاری شرطی و غیرشرطی است. در این راستا از اطلاعات مالی 129 شرکت با استفاده از روش حذف سیستماتیک برای دوره مالی 1388 تا 1396 به صورت داده های ترکیبی استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که محافظه کاری شرطی تاثیر منفی بر سرمایه گذاری آتی شرکت دارد. همچنین محافظه کاری غیرشرطی تاثیر مثبت بر سرمایه گذاری آتی شرکت دارد. سایر یافتهها حاکی از آن است که محافظه کاری شرطی تاثیر منفی بر رابطه بین سرمایه گذاری شرکت و نوسانات بازده آتی سهام دارد. در نهایت محافظه کاری غیرشرطی تاثیر مثبت بر رابطه بین سرمایه گذاری شرکت و نوسانات بازده آتی سهام دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - مسئلهی طلاق با بیان ظرائف بلاغی اسالیب شرط در قرآن کریم
حمداله جعفرپور علی رضائی محمدعلی ربی پورطلاق و عدم توجه به حقوق زن از آسیبهای مهم اجتماعی میباشد که به دنبال آن بسا خانواده فرو میپاشد این پدیده هم مانند هر پدیده اجتماعی علل و عواملی دارد، که باید شناسایی و بررسی گردد، تحقیق حاضر در تحلیل این مسئله تلاش کرده است با استفاده از منابع کتاب خانهای و بر مبنا چکیده کاملطلاق و عدم توجه به حقوق زن از آسیبهای مهم اجتماعی میباشد که به دنبال آن بسا خانواده فرو میپاشد این پدیده هم مانند هر پدیده اجتماعی علل و عواملی دارد، که باید شناسایی و بررسی گردد، تحقیق حاضر در تحلیل این مسئله تلاش کرده است با استفاده از منابع کتاب خانهای و بر مبنای آموزههای قرآن کریم در سوره طلاق، بقره و نساء با روش توصیفی - تحلیلی و تبیین آیات طلاق و حقوق زنان در زمان عده طلاق را بررسی کرده و ظرائف بلاغی اسالیب شرط در آیات طلاق را که چرا با ادات و اسلوب شرط بیان شده است تبیین کند، نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیان آیات طلاق و بیان حقوق زنان به لحاظ زبان شناختی با اسلوب شرط از ظرائف خاصی بر خوردار است جایی که اگر مضمون جمله شک یا نادر الوقوع باشد ((اِن)) و در صورت قطعی ((اذا)) و در صورت فراگیر و عمومیت داشتن با ((مَن)) قید خورده است. در قرآن رعایت تقوا طلاق باعث توسعه زندگی میگردد. همچنین عدّه، سبب حفظ حریم زوجیّت در اسلام و عدم اختلاف نفقه و نسبت فرزند به پدر را نشان میدهد، ازطرفی هم مهلتی برای بازگشت به زندگی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - واکاوی تعدیل قضایی قرارداد در پرتو قاعده «العقود تابعةللقصود»
زینت جعفری فشارکی محمد جعفری فشارکیچکیدهبا پیشرفت و تحولات اقتصادی در سدههای اخیر، و افزایش ضریب تأثیر عوامل خارجی در قراردادهای طویل المدت یا مستمر، گاهی تعادل و توازن اقتصادی در حین اجرای قرارداد آن چنان به هم میخورد که اجرای آن برای متعهد هر چند غیرممکن نیست اما با دشواری و مشقت زیادی همراه است. از چکیده کاملچکیدهبا پیشرفت و تحولات اقتصادی در سدههای اخیر، و افزایش ضریب تأثیر عوامل خارجی در قراردادهای طویل المدت یا مستمر، گاهی تعادل و توازن اقتصادی در حین اجرای قرارداد آن چنان به هم میخورد که اجرای آن برای متعهد هر چند غیرممکن نیست اما با دشواری و مشقت زیادی همراه است. از آن جا که قوانین مصوب ایران راه حل روشنی ارائه نکرده است تعدیل قضایی قرارداد مطرح میشود که عمده دلیل مخالفان تعدیل قضایی قرارداد، تعارص آن با اصل لزوم است.لذا چنانچه بتوان وجود شرط ضمنی تعادل عوضین را در قصد و اراده طرفین به اثبات رساند، در این صورت شرط مذکور تحت شمول قاعده " العقود تابعه للقصود " قرار گرفته و تعدیل قضایی قرارداد هیچ منافاتی با اصل لزوم نخواهد داشت لکن سوال مهمی که مطرح می شود این است که چگونه می توان شرط ضمنی مذکور را در قصد و اراده طرفین احراز کرد؟در مقاله حاضر با استفاده از شیوه توصیفی – تحلیلی این گونه نتیجه گرفته شده که با استناد به دلایلی از قبیل : اصاله الظهور ، رجوع به عرف و... شرط ضمنی تعادل عوضین مورد قصد واقع شده بنابراین تعدیل قضایی نه تنها حکم ثانوی و استثنای بر اصل لزوم نمی باشد بلکه حکم اولی و مطابق با اصل لزوم استواژگان کلیدی: تعدیل قضایی، شرط ضمنی، تعادل عوضین، قصد، قاعدهالعقودتابعةللقصود، پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - مشروعیت شرط بنایی در عقد نکاح از منظر فقه و قانون
عبدالکریم نجف دخت سعید حسن زاده دلگشا یعقوب پورجمالدر صحت اعتبار و مشروعیت شرطِ توافق شده قبل از عقد که آن را شرط تبانی یا بِنائی نامیده اند اختلاف است. شرط بنایی عبارت است از شرطی که به صورت لفظی در ضمن عقد بیان نمیشود ولی توافق پیشین بر آن وجود دارد و هنگام عقد ملحوظ نظر متعاقدین است. فقها در مورد شرطی که در ضمن عقد چکیده کاملدر صحت اعتبار و مشروعیت شرطِ توافق شده قبل از عقد که آن را شرط تبانی یا بِنائی نامیده اند اختلاف است. شرط بنایی عبارت است از شرطی که به صورت لفظی در ضمن عقد بیان نمیشود ولی توافق پیشین بر آن وجود دارد و هنگام عقد ملحوظ نظر متعاقدین است. فقها در مورد شرطی که در ضمن عقد ذکر نشده ولی عقد متبانیاً بر آن واقع شده، اختلاف نظر دارند که آیا کشف خلاف شرط بعد از عقد موجب حق فسخ میشود؟ مشهور قریب به اتفاق فقها در باب نکاح، اینگونه شروط را بی اعتبار میدانند؛ به طوری که حتی ادعای اجماع بر بطلان شروط پیشین در عقد نکاح شده است. در مقابل نظریه مشهور، برخی از فقیهان وقوع عقد نکاح متبانیاً بر شرطی بدون ذکر صریح آن در عقد را موجب حق فسخ دانسته اند. در حقوق ایران، قانونگذار از نظر مشهور فقیهان متابعت ننمودهاست و شرط بنایی را در عقد نکاح قبول کرده و آن را معتبر دانسته است و با وضع مواد ۱۱۱۳ و ۱۱۲۸ قانون مدنی، شرط بنایی را نافذ و مشروع دانسته است و در صورت تخلف برای مشروط له حق فسخ قرارداده است. لذا مستند به مادهی ۱۱۲۸ قانون مدنی و دلایلی دیگر همچون دلالت التزامی، قید معنوی بودن شرط تبانی و کاشفیت لفظ، تردیدی در اعتبار و الزام آور بودن شرط بنایی باقی نمیگذارند و اثبات میگردد که؛ شرط تبانی حکم شرط مذکور در عقد را دارد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - موارد لزوم وفای به شرطِ ضمن عقد در صورت انحلال عقد اصلی در فقه امامیه با رویکردی بر نظر امام خمینی (ره)
محمود وحدت یعقوب پورجمال رضا رنجبربر اساس دیدگاه مشهور فقیهان امامیه، و طبق ماده 246 قانون مدنی ایران،شرط ضمن عقد، تابع عقد بوده و ماهیت اعتباری مستقلی ندارد و در صورت بطلان عقد،شرط همراه آن نیز باطل شده و در نتیجه تعهدی نیز بر عهده مشروط علیه باقی نمی ماند.لکن اطلاق دیدگاه مشهور، با مفهوم استقلالی شرط چکیده کاملبر اساس دیدگاه مشهور فقیهان امامیه، و طبق ماده 246 قانون مدنی ایران،شرط ضمن عقد، تابع عقد بوده و ماهیت اعتباری مستقلی ندارد و در صورت بطلان عقد،شرط همراه آن نیز باطل شده و در نتیجه تعهدی نیز بر عهده مشروط علیه باقی نمی ماند.لکن اطلاق دیدگاه مشهور، با مفهوم استقلالی شرط ضمن عقد و اراده متعاقدین ناسازگار است و در عمل نیز پاسخگوی اختلافات ناشی از تعهدات و شروط مندرج در عقد به هنگام بطلان یا انحلال عقد نمی باشد؛به ویژه این که سبب ایجاد تردید برای قاضی به دلیل عدم حصول قناعت وجدانی در فرضی می باشد که به صراحت یا به طور تلویحی، اراده طرفین بر بقاء شرط در صورت بطلان یا انحلال عقد است. مقاله حاضر به شیوه توصیفی و تحلیلی،متفاوت از نظر مشهور فقیهان،و پژوهشگران در حوزه فقه و حقوق،در تبیین ماهیت شرط ضمن عقد،آن را التزامی مستقل در ضمن التزامی دیگر می داند، و با بیان خصوصیات شرط، از جمله قابلیت تفکیک و جدایی پذیری از عقد،در تعارض نبودن التزام به آن با اراده متعاقدین،ایجاد حق فسخ در صورت عدم انجام شرط بر فرض عدم امکان اجبار به آن و همچنین با تمسک به نظریه هایی همانند" العبره فی العقود للمقاصد و المعانی لا للالفاظ و المبانی"، نظریه ظرفیت امام خمینی ره و سایر مبانی موجود، در نهایت مستقل بودن شرط ضمن عقد و نیز بقاء شرط و لزوم وفای به آن را در مواردی خاص، حتی در فرض بطلان و انحلال عقد، به عنوان یک ضرورت و نیاز اجتماعی به اثبات می رساند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - قدرت بر تسلیم «مورد» شرط ضمن عقد
دکتر اسماعیل صغیریقدرت بر تسلیم مورد معامله، از قواعد عمومی قراردادها بوده و ضمانت اجرای فقدان آن، به طور معمول، بطلان معامله میباشد. در این مقاله قدرت بر تسلیم مورد معامله، به طور خاص، درخصوص، مورد شرط ضمن عقد بحث و بررسی شده و منظور از قدرت بر تسلیم در شرط فعل، شرط صفت و شرط نتیجه به چکیده کاملقدرت بر تسلیم مورد معامله، از قواعد عمومی قراردادها بوده و ضمانت اجرای فقدان آن، به طور معمول، بطلان معامله میباشد. در این مقاله قدرت بر تسلیم مورد معامله، به طور خاص، درخصوص، مورد شرط ضمن عقد بحث و بررسی شده و منظور از قدرت بر تسلیم در شرط فعل، شرط صفت و شرط نتیجه به تفکیک مطالعه و احکام آن نیز با لحاظ منابع فقهی و قانون مدنی ایران استخراج شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - اعتبار سنجی شرط عدم دخول در نکاح دختر باکره
محمود عابدی حسن پاشازادهبی تردید تناسل یکی از ملزومات نکاح است. اگر چه اولاً و بالذات نمی تواند هدف اصلی از آن باشد لکن عقد نکاح و اترتباط جنسی در هم تنیدگی دارد. دخول و نزدیکی از جمله حقوق زوجین شمرده شده و فقیه یا حقوقدانی آن را تکلیف زوجین ندانسته است، در صورت اعتقاد به تکلیف بودن عمل مذکور چکیده کاملبی تردید تناسل یکی از ملزومات نکاح است. اگر چه اولاً و بالذات نمی تواند هدف اصلی از آن باشد لکن عقد نکاح و اترتباط جنسی در هم تنیدگی دارد. دخول و نزدیکی از جمله حقوق زوجین شمرده شده و فقیه یا حقوقدانی آن را تکلیف زوجین ندانسته است، در صورت اعتقاد به تکلیف بودن عمل مذکور، اسقاط آن غیرممکن است. لکن زمانی که دخول یا مجامعت از حقوق زوجین محسوب شود، زوجین میتوانند از حق مزبور صرفنظر نموده و آن را در قالب شرط فعل منفی، اسقاط کنند و اسقاط این حق، ملازمهای با بطلان عقد نکاح ندارد. شرط عدم مواقعه در عقد موقت، اختلافی نیست؛ لکن در عقد دائم راجع به این شرط اختلاف نظر وجود دارد و قول به جواز شرط در میان اقوال مشهورتر و به استناد اطلاق و عموم ادله قابلیت دفاع را دارد و اختلاف از این حیث بوده که برخی فقها مقتضای عقد نکاح را تناسل و محافظت از نفس میدانند و معتقدند این شرط بر خلاف مقتضای ذات عقد است در مقابل عدهای کثیری از فقها این شرط را خلاف مقتضای ذات عقد نمیدانند و قائل به صحت این شرط هستند، نگارندگان در این مقاله با ذکر مصادیقی از ازدواجهای شرعی، شرط مذکور را خلاف مقتضای ذات عقد ندانسته و صحت این شرط را اثبات نموده اند و لذا وفق ماده 1119 قانون مدنی می تواند شرط نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - تحدید سلطه زوج در امر تمکین زوجه
بهنام قنبرپورمسأله خروج زوجه از منزل با إذن زوج از جمله حقوق و تکالیف بین زوجین است که در حقوق اسلامی مورد اختلاف فقیهان است. در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد؛ مشهور فقهاء، استیذان از زوج را به طور مطلق واجب می دانند و برخی دیگر آن را به منافات نداشتن با استمتاعات زوج مقید نمودند. ا چکیده کاملمسأله خروج زوجه از منزل با إذن زوج از جمله حقوق و تکالیف بین زوجین است که در حقوق اسلامی مورد اختلاف فقیهان است. در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد؛ مشهور فقهاء، استیذان از زوج را به طور مطلق واجب می دانند و برخی دیگر آن را به منافات نداشتن با استمتاعات زوج مقید نمودند. این پژوهش که به روش تجزیه و تحلیل سامان یافته است به منظور پاسخگویی به این پرسش است که آیا تعیین زوج به عنوان ریاست خانواده در فقه و حقوق ایران موجب سلطه جویی و اقتدار بی قید و شرط برخی از مردان نخواهد شد؟ خصوصاً در جهان معاصر که زنان نیز چون مردان، عهده دار بسیاری از تکالیف اجتماعی شدند و تمکین در هر زمان برای آنان میسر نیست، ابزار سوء استفاده از حق را فراهم نخواهد کرد؟ نگارندگان بر این عقیده اند؛ اولاً حتی با فرض قبول دیدگاه اول حکم اولی قوامیت زوج در صورت عروض عناوین ثانوی تغییر پذیر است ثانیاً؛ إذن زوج برای زوجه در خروج از منزل از مصادیق حقوق زوج تلقی شده و از آثار و مقتضیات اطلاقی عقد نکاح محسوب می شود؛ از این رو با شرط ضمن عقد نیز قابل تعدیل و تحدید است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - Substitution as a Device of Grammatical Cohesion in English Contexts
محمدرضا حسن نژاد نادر اسدی سید علی کاظمیThe present study set out to investigate the effect of teaching substitution as a kind of grammatical cohesion on the true identification of confusing substitution elements with cohesive or non-cohesive roles in different contexts and also the production of modal, repor چکیده کاملThe present study set out to investigate the effect of teaching substitution as a kind of grammatical cohesion on the true identification of confusing substitution elements with cohesive or non-cohesive roles in different contexts and also the production of modal, reporting and conditional contexts through clausal substitution acquaintance. To this end, the following procedures were taken. First 120 male and female EFL students were selected from Iranshahr Azad University. Having administered the language proficiency test, researchers selected 80 students as intermediate subjects according to their TOEFL band scores. First, pretests of cohesion identification (substitution) and production of modal, reporting and conditional environments were administered to both control and experimental groups. Then, the experimental group was exposed to the teaching of the above-said above-mentioned cohesive device. Finally, post-tests of substitution elements’ identification and modal, reporting and conditional contexts’ production through clausal substitution familiarity were administered. The results showed that cohesive device treatment helped students on the true identification of substitution elements. Another finding proved that EFL students might have no difficulty in learning certain rules or classification of rules and application of their clausal substitution knowledge in creating modal, reporting and conditional contexts. Our findings can have implications for the field of language learning and teaching. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - نقد و تحلیل «شرط مخالف کتاب و سنت» و آثار آن بر عقود
عباس تقوایی محمدحسن حائری معصومه خداشناسبحث از شرط و جایگاه آن در عقود کماکان جایگاه سنتی خود را در مباحث فقهی حفظ نموده، جایگاه ویژه ای نیز در مباحث فقهی و حقوقی جدید یافته است. تحلیل این جایگاه منوط به آشنایی دقیق با مفهوم واژه شرط از لحاظ لغوی، عرفی، اصولی، فقهی و حقوقی و بررسی رابطه شرط و عقد و اصل صحت شر چکیده کاملبحث از شرط و جایگاه آن در عقود کماکان جایگاه سنتی خود را در مباحث فقهی حفظ نموده، جایگاه ویژه ای نیز در مباحث فقهی و حقوقی جدید یافته است. تحلیل این جایگاه منوط به آشنایی دقیق با مفهوم واژه شرط از لحاظ لغوی، عرفی، اصولی، فقهی و حقوقی و بررسی رابطه شرط و عقد و اصل صحت شرط می باشد، ضمن آنکه برای پرداختن به شروط مخالف کتاب و سنت لازم است به عنوان مقدمه با ملاک و ضابطه صحت و عدم صحت شرط و تقسیمات ناشی از آن که جایگاه بحث از شرط مخالف کتاب و سنت را مشخص می‎‎سازد، نیز آشنا شویم. بعد از مقدمات مذکور، پرداختن به مستندات و ادلّه مربوط به شروط مخالف کتاب و سنت و معنای این قسم خاص از شروط و سپس آثار مترتب بر این شروط برای جمع بندی مطالب و بیان دیدگاه های حقوقی ناشی از تراث فقهی ما و نگاه قانون به این موضوع ضروری می‎نماید که در این مقاله با تحلیل مسائل مذکور به بررسی این موضوع مهم پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - تحلیل فقهی فروش کالاهای متروکه توسط گمرک در حقوق ایران
یاسر عبدی فخرالدین اصغریبر اساس قانون گمرک و آئین نامه اجرایی آن در خصوص جمع آوری و فروش کالاهای متروکه، حداکثر توقف هر کالا از تاریخ تسلیم مانیفست یا اظهارنامه اجمالی چهارماه خواهد بود و در صورتی که ظرف مدت مزبور صاحب کالا برای انجام تشریفات گمرکی و وظایفی که به عهده وی است اقدام نکند کالا مت چکیده کاملبر اساس قانون گمرک و آئین نامه اجرایی آن در خصوص جمع آوری و فروش کالاهای متروکه، حداکثر توقف هر کالا از تاریخ تسلیم مانیفست یا اظهارنامه اجمالی چهارماه خواهد بود و در صورتی که ظرف مدت مزبور صاحب کالا برای انجام تشریفات گمرکی و وظایفی که به عهده وی است اقدام نکند کالا متروکه محسوب می گردد. پس از متروکه شدن کالا، گمرک مکلف است یک سلسله تشریفاتی را در حق صاحب کالا رعایت نماید. چنانچه پس از انجام تشریفات مقرر توسط گمرک، صاحب کالا اقدامی برای تحویل گرفتن کالا انجام ندهد کالای مورد نظر به ترتیب مقرر در آئین نامه گمرکی به فروش خواهد رسید (م 22و 24 قانون گمرک) . آنچه مقاله حاضر به آن پرداخته است این است که فروش کالا توسط گمرک بر اساس کدام قاعده فقهی توجیه پذیر است؟ آیا می توان عمل گمرک را بر اساس قاعده اعراض توجیه نمود یا اینکه مبنای دیگری دارد؟ نگارندگان با طرح سؤال فوق پس از بررسی و نقد دیدگاه های مختلف به این نتیجه رسیدند که صرف عدم مراجعه مالک بدون قصد اعراض نمی تواند اعراض محسوب شده و سبب زوال مالکیت گردد. بنابراین، فروش کالاهای متروکه توسط گمرک بدون لحاظ موضوع اخیر، توجیه فقهی ندارد اما می توان گفت که اجازه فروش کالاهای متروکه توسط گمرک بر مبنای شرط ضمنی ارتکازی قابل توجیه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - تبیین فقهی حقوقی شروط ثمن باز در قراردادهای انرژی
سام محمدی سام محمدی حسین کاویارمعلوم و معین بودن عوضین از شرایط صحت عقود مغابنی از جمله بیع است. با این حال در برخی از قراردادها به ویژه قراردادهای مرتبط با حوزه ی انرژی مانند نفت و گاز که در آنها ثمن حین انعقاد قرارداد به صورت مقطوع و تفصیلی معین نمی شود، میزان ثمن در آنها متغیری وابسته به عناصر دی چکیده کاملمعلوم و معین بودن عوضین از شرایط صحت عقود مغابنی از جمله بیع است. با این حال در برخی از قراردادها به ویژه قراردادهای مرتبط با حوزه ی انرژی مانند نفت و گاز که در آنها ثمن حین انعقاد قرارداد به صورت مقطوع و تفصیلی معین نمی شود، میزان ثمن در آنها متغیری وابسته به عناصر دیگر است. این گونه قراردادها را عقد بیع با ثمن باز (Open Price) گویند. در این قراردادها، متعاملین در هنگام انعقاد قرارداد نمی توانند و یا نمی خواهند ثمن خود را دقیقاً معلوم و معین سازند بلکه تعیین آن را به شاخص های کم و بیش متغیری در آینده محوّل می کنند و حتی ممکن است در برخی حالات، ثمن را مسکوت بگذارند. با توجه به حجم فزاینده ی این قراردادها، بررسی وضعیت حقوقی آنها ضرورت دارد. سؤال پژوهش حاضر این است که آیا قراردادی که ثمن آن مفتوح و باز است، صحیح می باشد یا یکی از طرفین می تواند از پای بندی به آن امتناع کند و به بهانه ی نقص در یکی از شرایط اساسی قرارداد و بطلان قرارداد از اجرای تعهدات خویش شانه خالی کند؟ این مقاله، بر آن است تا با مطالعه ی مبانی مسأله در فقه و حقوق ایران، راه را بر پذیرش و توسعه ی این گونه معاملات هموار نماید. تحلیل رویکردهای متفاوتی که در قبال این نوع قراردادها وجود دارد، موضوع این مقاله است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - بررسی مُفسدیت شروط نامشروع در عقد با تأکید بر دیدگاه امام خمینی (ره)
ابوالفضل علیشاهی محمدرضا حمیدی معصومه حمیدیشروط نامشروع، به شروطی اطلاق میشود که حلالی را حرام و یا حرامی را حلال کنند و یا مقتضای آن در تضاد با یک حکم وضعیِ ثابت باشد. این شروط، بدون شک فاسد هستند و مشروط علیه نه تنها مکلّف به انجام آنها نیست، بلکه اجازهی انجام آنها را هم ندارد. مسألهی مورد اختلاف آنست که آی چکیده کاملشروط نامشروع، به شروطی اطلاق میشود که حلالی را حرام و یا حرامی را حلال کنند و یا مقتضای آن در تضاد با یک حکم وضعیِ ثابت باشد. این شروط، بدون شک فاسد هستند و مشروط علیه نه تنها مکلّف به انجام آنها نیست، بلکه اجازهی انجام آنها را هم ندارد. مسألهی مورد اختلاف آنست که آیا شروط نامشروع، مُفسد عقد اصلی نیز هستند؟ فقیهانی که شرط نامشروع را مفسد دانستهاند، عموماً به فقدان رکن «قصد» و «رضا» و نیز بروز «جهل به عوضین» در صورت فساد شرط استناد کردهاند و به ندرت نیز برخی «عدم مقرونیت به شرط نامشروع» را جزء شروط صحت عقد ذکر کردهاند. در مقابل، دیگران به این اشکالات مفصلاً پاسخ دادهاند. از نگاه این دسته از فقیهان، شرط نسبت به عقد اصلی، جنبهی فرعیت داشته و نمیتواند در ارکان اصلی عقد ایجاد اختلال نماید. در این نوشتار تلاش شده است، قضاوت صحیحی میان این دو نظریه صورت گیرد. بنا بر دیدگاه امام خمینی (ره)، دلیلی بر اینکه شرط نامشروع فینفسه، مبطل باشد وجود ندارد و دیگر ادلهی افساد شرط نامشروع، با توجه به ماهیت حقوقی شرط - التزام در ضمن التزام- قابل قبول نیستند و در فرض قبول نیز همهی شروط نامشروع را در بر نمیگیرد. البته شرط ضمن عقد، همراه با یک التزام ضمنی است که مشروط له را در صورت عدم تحقق شرط، دارای اختیار فسخ عقد میگرداند یا به صورت شرط نتیجهی ضمنی، معامله را فسخ میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - بطلان شرط ضمان در قرارداد مضاربه بانکی در بانکداری اسلامی
صادق الهام حسینعلی سعدی حمید اسدییکی از عقود بانکی که هم در ناحیه تخصیص و هم تجهیز منابع بسیار مورد توجه قرار گرفته است، عقد مضاربه میباشد و از آنجا که عاملامین بوده و ادعایا و مبنی بر نابودی سرمایه بدون افراط و تفریط، پذیرفته شده و در سود و زیان شریک عامل است، در نتیجه این عقد از نظر اقتصادی در عملیا چکیده کاملیکی از عقود بانکی که هم در ناحیه تخصیص و هم تجهیز منابع بسیار مورد توجه قرار گرفته است، عقد مضاربه میباشد و از آنجا که عاملامین بوده و ادعایا و مبنی بر نابودی سرمایه بدون افراط و تفریط، پذیرفته شده و در سود و زیان شریک عامل است، در نتیجه این عقد از نظر اقتصادی در عملیات بانکی توجیه اقتصادی نخواهد داشت.به همین دلیل محققین اسلامی برای حل این معضل که هم بتوانند عقد مضاربه را در عقود بانکی در بانکداری اسلامی حفظ کرده و هم عامل را ضامن به حفظ سرمایه نمایند، راهکارهایی همچون شرط ضمان در ضمن عقد لازم خارجی را پیشنهاد کردهاند. حال آنکه برای صحت شرط ضمان باید به دو جنبه توجه داشت. ابتدا عدم مخالفت با مقتضای عقد ضمان و دیگری عدم مخالفت با روایات و کتاب. هر چند که برخی برای بطلان شرط ضمان، مخالفت آن را با مقتضای عقد بحث مینماید لیکن ما در این مقاله در پی آن هستیم تا با بررسی آراء فقها و برخی از حقوقدانان و روایات واصله، نظریه مخالفت با مقتضای عقد را مورد نقد قرار داده و نظریه جدید مخالفت شرط ضمان با کتاب را در عقد مضاربه مطرح نماییم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - بررسی تطبیقی صحت و بطلان شرط بنایی در حقوق اسلام و حقوق ایران
محسن واثقیمسأله شرط و مباحث مرتبط به آن از جمله مسائلی است که در فقه امامیه و فقه عامه از اهمیت بالایی برخوردار است و به تبع آن در حقوق مدنی جایگاه خاصی دارد. شرط به اعتبار زمان اشتراط در عقد به شرط ابتدایی، شرط الحاقی، شرط بنایی و شرط ضمن عقد تقسیم میشود. شرط بنایی، شرط قبل از چکیده کاملمسأله شرط و مباحث مرتبط به آن از جمله مسائلی است که در فقه امامیه و فقه عامه از اهمیت بالایی برخوردار است و به تبع آن در حقوق مدنی جایگاه خاصی دارد. شرط به اعتبار زمان اشتراط در عقد به شرط ابتدایی، شرط الحاقی، شرط بنایی و شرط ضمن عقد تقسیم میشود. شرط بنایی، شرط قبل از عقد است که مورد موافقت قرار گرفته و عقد بر مبنای آن واقع میشود. در بین فقهاء در مورد صحت یا بطلان شرط بنایی اتفاق نظر وجود ندارد مشهور فقهای متقدم امامیه و عامه معتقدند که شرط باید در ضمن عقد و مقترن با آن باشد تا لازمالوفاء باشد و به همین خاطر شرط بنایی را باطل میدانند، عدهای از فقهاء قول به صحت شرط بنایی و عدهای قول به تفصیل شرط بنایی دادهاند، اما فقهای متأخر معتقدند شرط بنایی نافذ است. در حقوق ایران حقوقدانان معتقدند شرط بنایی نافذ است و بر خلاف رویه جاری قانونگذار از نظر اقلیت فقهاء پیروی کرده و در مواد 1113 و 1128 قانون مدنی، شرط بنایی را معتبر و لازمالاجرا دانسته است و به کمک مواد 410 و 413 و 354 قانون مدنی قابل توجیه میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - بیع شرط و عقد اجاره
سعید ابراهیمی علی اکبر ایزدی فرد حسین کاویارقراردادهای اجاره در عرف رایج امروزی عمدتاً در قالب «رهن و اجاره» منعقد میگردند. با توجّه به وجود پارهای از ایرادات فقهی ناظر بر این نوع از قراردادها فقهاء پیشنهاداتی را مطرح نموده اند که شامل توجیه قرارداد یادشده در قالب شرط قرض و یا شرط عاریه و ودیعه در عقد اجاره می چکیده کاملقراردادهای اجاره در عرف رایج امروزی عمدتاً در قالب «رهن و اجاره» منعقد میگردند. با توجّه به وجود پارهای از ایرادات فقهی ناظر بر این نوع از قراردادها فقهاء پیشنهاداتی را مطرح نموده اند که شامل توجیه قرارداد یادشده در قالب شرط قرض و یا شرط عاریه و ودیعه در عقد اجاره میباشد که در جای خود محلّ تأمّل و بررسی است. در این میان از جمله راهکارهای پیشنهادی، شیوهای است که توسط برخی صاحبنظران همچون آیتالله سیستانی مطرح گردیده است و تحت عنوان بیع شرط و عقد اجاره از آن یاد میشود. در عین حال سؤالاتی که مطرح میشود آن است که آیا چنین قراردادی مشروعیّت دارد؟ صور مختلف این نوع از قرارداد چیست؟ آیا در تمامی صور مفروض، میتوان قائل به صحّت معامله شد؟ در پژوهش حاضر نگارنده ضمن تبیین فروض مختلف بحث، درصدد پاسخگویی به سؤالات یادشده و رفع شبهات موجود بر آمده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - درآمدی بر «مفهوم مخالف» در تفسیر گزاره های حقوقی
حمید مسجدسرایی زهرا فیضگذشته از این که قواعد علم اصول فقه در خدمت مجتهد به منظور استنباط فقهی و کشف حکم شرعی است به منظور کشف حکم حقوقی و مراد واقعی قانونگذار و به تعبیری کشف روح قانون نیز در خدمت دادرس و حقوقدان است. صرفنظر از استدلال هایی که موافقین و مخالفین مفهوم در علم اصول بیان کرده اند چکیده کاملگذشته از این که قواعد علم اصول فقه در خدمت مجتهد به منظور استنباط فقهی و کشف حکم شرعی است به منظور کشف حکم حقوقی و مراد واقعی قانونگذار و به تعبیری کشف روح قانون نیز در خدمت دادرس و حقوقدان است. صرفنظر از استدلال هایی که موافقین و مخالفین مفهوم در علم اصول بیان کرده اند همواره این سؤال مطرح است که معیار و ضابطه وجود و عدم وجود مفهوم مخالف در متون قانونی و گزاره های حقوقی چیست؟ بدون شک یافتن پاسخ مناسبی برای این سؤال، راه هرگونه تفسیر را در برداشت های حقوقی و قانونی خواهد بست. نوشتار حاضر با تتبع در مواد قانونی متعدد به این نتیجه رسیده است که ملاک و مناط تشخیص مفهوم در قوانین موضوعه، در جایی که قرینه خارجی وجود نداشته باشد علاوه بر رعایت اصول و قواعد مسلّم حقوقی، از راه ذوق سلیم و موازین لغوی است به شرطی که بر مفهوم نامعقولی دلالت نداشته باشد، لذا هرگونه قیاس، تشبیه، مصلحت سنجی و تعمیم بی دلیل و غیرمستند با استناد به روح و مفاد قانون ممنوع است و این همان یافته اصلی تحقیق محسوب می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - بررسی مشروعیت شرط عدم تمکین در عقد نکاح
بهنام قنبرپور سید ابوالقاسم نقیبیدرج هر شرط جایزی در ضمن عقد نکاح، بلامانع است. فقیهان در این باره که آیا زوجه میتواند در ضمن عقد نکاح، عدم تمکین را شرط کند یا خیر؟ پاسخ متفاوتی ابراز نمودهاند. دستهای از فقهاء، چنین شرطی را جایز میدانند و برخی دیگر، هر گونه شرط خلاف تمکین را نامشروع تلقی میکنند. م چکیده کاملدرج هر شرط جایزی در ضمن عقد نکاح، بلامانع است. فقیهان در این باره که آیا زوجه میتواند در ضمن عقد نکاح، عدم تمکین را شرط کند یا خیر؟ پاسخ متفاوتی ابراز نمودهاند. دستهای از فقهاء، چنین شرطی را جایز میدانند و برخی دیگر، هر گونه شرط خلاف تمکین را نامشروع تلقی میکنند. منشأ این اختلاف آراء، از برداشت های متعدّد از مقتضای ذات عقد نکاح و وابستگی آن به تمکین، ناشی است. به نظر میرسد تمکین، مقتضای ذات عقد نکاح نیست، بلکه مقتضای اطلاق عقد است؛ اما از آنجایی که عقد نکاح از عقود خاص و عبادی است و با دین و اخلاق، پیوند عمیق دارد، شرط عدم تمکین، اثر ظاهری و مطلوب عقد نکاح را نفی میکند و با مفهوم عرفی نکاح مغایرت دارد. این مقاله با نقد دو دیدگاه مذکور، با عنایت به مقتضیات زمان، تعدیل در تمکین را نمایان میسازد. نوشتار حاضر در پژوهشی کتابخانهای که به روش توصیفی مستند میباشد، ضمن تبیین مقتضای ذات عقد نکاح به صحت یا عدم صحت چنین شرطی از منظر فقه امامیه میپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - بررسی فقهی- حقوقی ماهیّت شرط انفساخ خود به خودی عقد
سعید ابراهیمی ایوب منصوری محمد بایبطور معمول در زمان تنظیم قولنامههای فروش املاک، شروطی گنجانیده میشود که گاه تشخیص ماهیّت آنها منشاء بروز اختلاف میان طرفین قرارداد و محاکم میباشد. با توجّه به اینکه امروزه بخش عمدهای از معاملات به صورت نسیه صورت میپذیرد، فروشندگان کالا برای گریز از روند طولانی دادر چکیده کاملبطور معمول در زمان تنظیم قولنامههای فروش املاک، شروطی گنجانیده میشود که گاه تشخیص ماهیّت آنها منشاء بروز اختلاف میان طرفین قرارداد و محاکم میباشد. با توجّه به اینکه امروزه بخش عمدهای از معاملات به صورت نسیه صورت میپذیرد، فروشندگان کالا برای گریز از روند طولانی دادرسی و اجرای احکام بطور معمول در متن قرارداد و یا بخش توضیحات آن، انفساخ معامله را به عدم پرداخت ثمن در مدت معین، معلق مینمایند که اصطلاحاً از آن به شرط انفساخ خود به خودی عقد تعبیر میشود. در خصوص ماهیّت و صحّت چنین شرطی تردیدها و ایراداتی وجود دارد. با توجّه به اینکه در نوشتههای فقهی و آثار حقوقی، ماهیّت فرض مورد بحث و اشکالات وارد بر آن، چندان مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته است، در نوشتار حاضر نگارنده ضمن بررسی ماهوی شرط مزبور و پاسخگویی به ایرادات وارده و مقایسهی آن با نهادهای مشابه، توجیه آن را در قالب شرط نتیجهی معلق پذیرفته است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - شرط باروری در ضمن عقد نکاح و جایگاه آن در پیشگیری از کاهش نسل
بهنام قنبرپوربا کنترل غیراصولی رشد جمعیت در دهههای اخیر، بروز حادثه کاهش نسل و به تبع آن سالمندی عمومی و کمبود نیروهای فعال و جوان در کشور ما دور از انتظار نخواهد بود. هشدار جدی مقام معظم رهبری در مناسبتهای مختلف گواه بر این سخن است. یکی از راهکارهای پیشگیری از این بحران میتواند چکیده کاملبا کنترل غیراصولی رشد جمعیت در دهههای اخیر، بروز حادثه کاهش نسل و به تبع آن سالمندی عمومی و کمبود نیروهای فعال و جوان در کشور ما دور از انتظار نخواهد بود. هشدار جدی مقام معظم رهبری در مناسبتهای مختلف گواه بر این سخن است. یکی از راهکارهای پیشگیری از این بحران میتواند ترویج و تبیین فرهنگ استفاده از «شرط ضمن عقد» در سند نکاحیه باشد. این مقاله به بررسی ماهیت و مقتضای عقد نکاح و نسبت آن با شرط فرزندآوری در ضمن عقد میپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - اثرعقدمعلق پیش ازتحقق معلق علیه
علی اکبر ایزدی فرد حمید ابهری جواد هاشمیعقد معلق تا زمان تحقق معلق علیه وضعیت نامعلومی دارد و شاید اینگونه تصور شود که قبل از تحقق معلق علیه، عقد معلق هیچگونه اثرحقوقی ندارد. بامراجعه به دیدگاه فقها وصاحبنظران حقوق می توان قائل شد به اینکه دراین وضعیت گونه ای حق ابتدایی مسلم نه احتمالی وجود دارد. این حق که تح چکیده کاملعقد معلق تا زمان تحقق معلق علیه وضعیت نامعلومی دارد و شاید اینگونه تصور شود که قبل از تحقق معلق علیه، عقد معلق هیچگونه اثرحقوقی ندارد. بامراجعه به دیدگاه فقها وصاحبنظران حقوق می توان قائل شد به اینکه دراین وضعیت گونه ای حق ابتدایی مسلم نه احتمالی وجود دارد. این حق که تحت عنوان حق آلی خوانده می شود آثاری در روابط طرفین معامله و همچنین در رابطه با اشخاص ثالث دربر دارد که در این مقاله به بحث و بررسی پیرامون آن می پردازیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - بررسی فقهی حقوقی راهکارهای محرومکردن ورثه از ترکه
محمد مهدی الشریف وحید صادقی سید مجید صادقیارث یکی از مهمترین اسباب انتقال اموال به ورثه است. هرچند انتقال بهواسطه ارث، قهری و غیرارادی است اما گاه مورث به دلایلی انتقال مال خود به یک یا چند وارث را خوش نمیدارد. قانونگذار ایران بهتبع فقه، وصیت به محرومیت از ارث را نامعتبر شمرده است. اما آیا راه مشروعی برای چکیده کاملارث یکی از مهمترین اسباب انتقال اموال به ورثه است. هرچند انتقال بهواسطه ارث، قهری و غیرارادی است اما گاه مورث به دلایلی انتقال مال خود به یک یا چند وارث را خوش نمیدارد. قانونگذار ایران بهتبع فقه، وصیت به محرومیت از ارث را نامعتبر شمرده است. اما آیا راه مشروعی برای محروم کردن وارث از ماترک وجود ندارد؟ ما در این نوشتار در راهکارهای رایج و میزان اعتبار آنها را مورد بررسی قرار میدهیم. استفاده از عقد صلح و شرط ضمن عقد لازم از قالبهای رایج برای این هدف هستند که برخی صور آنها معتبر و در برخی فروض با مانع روبرو است. در بین راهکارهای رایج، تعهد به انتقال سهمالارث پس از مرگ مورث در قالب صلح یا شرط ضمن عقد از راهکارهای کارآمد و معتبر بهحساب میآیند. وصیت به محرومیت از ارث نیز با شرایطی میتواند بهمنزله وصیت ماترک برای دیگر ورثه تلقی شده و منجر به محرومیت وارث از ثلث شود. در مجموع میتوان گفت راهکاری که بدون تراضی با وارث بتوان او را بهطور کامل از ارث محروم نمود وجود ندارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - مطالعهی تطبیقی محدودهی استیذان زوجه برای اشتغال در فقه فریقین
عبدالرسول احمدیانامروزه، اشتغال، زنان گریزناپذیر گردیده است. از دیگر سو، خروج از منزل شوهر بدون اذن او، نُشوز محسوب میشود. درباره ی محدوده استیذان زوجه برای خروج از منزل، گروهی از فقها، استیذان از زوج را بهطور مطلق واجب و گروهی به قید منافاتنداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه، مق چکیده کاملامروزه، اشتغال، زنان گریزناپذیر گردیده است. از دیگر سو، خروج از منزل شوهر بدون اذن او، نُشوز محسوب میشود. درباره ی محدوده استیذان زوجه برای خروج از منزل، گروهی از فقها، استیذان از زوج را بهطور مطلق واجب و گروهی به قید منافاتنداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه، مقیّد میدانند؛ هرچند زوجه نیز در صورت ضرورت میتواند از خانه خارج و به اشتغال بپردازد. همه ی مذاهب اسلامی اتفاق نظر دارند اگر اشتغال زوجه - چه خارج از منزل، چه داخل منزل- با حق استمتاع تام زوج در تنافی باشد، به اذن زوج نیاز دارد. فقه فریقین همراستای با هم بیان می کنند اشتغال زوجه نباید با مصلحت خانواده و همچنین با شؤون زوجین و وظیفه مشارکت در تربیت فرزندان و تحکیم خانواده در تنافی باشد. طبق وظیفه ریاست و اداره ی خانواده، زوج میتواند بر روابط و رفت و آمدهای زوجه نظارت داشته باشد. از آنسو، طبق اصل آزادی اراده، زوجه میتواند در تمام اموال خود تصرّف نماید و زوج حق ندارد در امور شخصی زوجه دخالت کند؛ هرچند اجازه از زوج، امری حَسَن بهشمار میرود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - بررسی فقهی و حقوقی شرط الحاقی بهعنوان بازنگری به معنی أخص در قراردادها
امیر بارانی بیرانوند امیر خواجه زاده عفت احمدزادهمتعاقدین ممکن است گاهی بخواهند برخی مفاد قرارداد سابق را باتوجهبه اقتضاء شرایط جدید، تغییر دهند؛ در واقع قصد بازنگری در عقد سابق را دارند. در چنین مواردی، متعاقدین تمایل دارند این موضوعات را که جزئی از قرارداد سابق و مرتبط با آن است، بهوسیله شرط به آن الحاق کنند تا جز چکیده کاملمتعاقدین ممکن است گاهی بخواهند برخی مفاد قرارداد سابق را باتوجهبه اقتضاء شرایط جدید، تغییر دهند؛ در واقع قصد بازنگری در عقد سابق را دارند. در چنین مواردی، متعاقدین تمایل دارند این موضوعات را که جزئی از قرارداد سابق و مرتبط با آن است، بهوسیله شرط به آن الحاق کنند تا جزئی از توافقات سابق تلقی شود. نظر اشهر در فقه به جهت اتخاذ مبنا در مورد تعهدات ابتدایی باطل بودن شرط الحاقی است. ولی در سیستم حقوقی باتوجهبه اینکه عنصر سازنده عقد تلاقی اراده و قصد مشترک طرفین است، شروط الحاقی معتبر است. این جستار که به روش توصیفی - تحلیلی صورتگرفته نشان میدهد با تحلیل آنچه در شرط ضمن عقد در نظام حقوقی اسلام اتفاق میافتد و مبتنی بر مفاهمه عرفی شرط، میتوان لفظ شرط را به التزام مرتبط تعبیر و تفسیر کرد؛ بنابراین آنچه موجب برقراری رابطه شرطیت میباشد، علقه و ارتباط محتوایی میان دو التزام است، خواه شرط قبل از عقد یا در ضمن عقد یا بعد از آن واقع شود. این دست شروط مصادیق زیادی دارد که بعضاً توسط نص قانون و بعضاً هم رویه قضایی مورد تأیید قرار گرفته که همگی حاکی از اعتبار شروط الحاقی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - وضعیت قراردادهای ناعادلانه در فقه امامیه در مقایسه با شرط غیر منصفانه در قانون تجارت الکترونیکی ایران و نظام های بین المللی
مهران جعفری عبدالحمید مفتخر علی پورجواهری کرم جانی پورشرط غیرمنصفانه در قانون تجارت الکترونیکی ایران به ضرر مصرف کننده غیرموثر شناخته شده است. قانون تعریفی از شرط غیرموثرارائه نداده و تشخیص موثربودن یاغیر موثر بودن شرط رابرعهده دادرس نهاده است. اداره حقوقی قوه قضاییه چنین تشخیصی رابه عرف بین تجارواگذارکرده است .هرچند در ف چکیده کاملشرط غیرمنصفانه در قانون تجارت الکترونیکی ایران به ضرر مصرف کننده غیرموثر شناخته شده است. قانون تعریفی از شرط غیرموثرارائه نداده و تشخیص موثربودن یاغیر موثر بودن شرط رابرعهده دادرس نهاده است. اداره حقوقی قوه قضاییه چنین تشخیصی رابه عرف بین تجارواگذارکرده است .هرچند در فقه تاسیسی به نام شرط غیر منصفانه دیده نمی شود ولی براساس مبانی فقهی تکلیف روشن است واین شروط علیرغم اصل آزادی قراردادها که مورد حمایت فقه امامیه است درصورتی که به زیان یکی از طرفین قراردادباشد ازمواردی است که علاوه بر باطل بودن شرط عقدراهم باطل می کند مثل شرط خلاف مقتضای عقد مراعات عدل و انصاف و اجتناب از ایراد ضرر به طرف معامله و تحمیل شرایط ناروا به او از مبانی برخورد فقه امامیه با شرط غیر منصفانه است .نظام های حقوقی بین المللی نیز شرط غیر منصفانه را باطل و و بی اثر می دانند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - ارزیابی فقهی شروط بیع صرف با تأملی در شرطیت تقابض در مجلس
میثم خزائی سید محمد حسن سیادت طه زرگریانبیع صرف یا بیع الاثمان عقدی است که در آن طلا و نقره اعم از زینتی و مسکوکات در برابر هم خرید و فروش میشوند. در متون فقهی برای عقد مزبور سه شرط اصلی مثلاً بمثل، یدا بید و تقابض در مجلس، مطرح شده است؛ لکن در شرطیت تقابض در مجلس، میان فقیهان اختلاف نظر وجود دارد؛ تا آنجا ک چکیده کاملبیع صرف یا بیع الاثمان عقدی است که در آن طلا و نقره اعم از زینتی و مسکوکات در برابر هم خرید و فروش میشوند. در متون فقهی برای عقد مزبور سه شرط اصلی مثلاً بمثل، یدا بید و تقابض در مجلس، مطرح شده است؛ لکن در شرطیت تقابض در مجلس، میان فقیهان اختلاف نظر وجود دارد؛ تا آنجا که گروهی با فقدان آن از بطلان بیع صرف سخن رانده و گروهی دیگر فقدان آن را موجب لطمه به عقد نمیدانند. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی، دیدگاههای مطرح توسط فقیهان و ادلّه آنها را مورد ارزیابی قرار داده و در پایان با توجه به ادلّه روایی و عقلی، قائل به تفصیل شده، در بیع صرفی که عوضین همجنس نیستند، تقابض در مجلس شرط و در صرفی که عوضین همجنس هستند نظریه عدم شرطیت تقابض در مجلس، مطرح گردیده است. البته نقدی بودن معامله به جهت دوری از ربا شرط بوده و این غیر از شرط قبض است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - معاملات معارض با شرط فعل حقوقی در مذاهب خمسه و حقوق ایران
سید زمان دریاباری ناصر مریوانی محمدعادل ضیائیمنظور از تصرفات منافی شرط، عدم تحقق شرط مندرج در ضمن عقد است. با توجه به شروط ضمن عقد، تخلف شرط، در سه حالت تخلف از شرط صفت، فعل و نتیجه قابل بررسی است، با توجه به اینکه طرفین عقد از درج شرط ضمن عقد هدف و انگیزه خاصی در نظر داشتهاند، بدون تردید تخلف از شرط در روابط ایش چکیده کاملمنظور از تصرفات منافی شرط، عدم تحقق شرط مندرج در ضمن عقد است. با توجه به شروط ضمن عقد، تخلف شرط، در سه حالت تخلف از شرط صفت، فعل و نتیجه قابل بررسی است، با توجه به اینکه طرفین عقد از درج شرط ضمن عقد هدف و انگیزه خاصی در نظر داشتهاند، بدون تردید تخلف از شرط در روابط ایشان تاثیر داشته و برای مشروطله حقوقی را ایجاد میکند. فقها در باب آزادی قراردادها و در باب آزادی شرط در ضمن عقود اختلاف دارند؛ ولی در این باب اتفاقنظر دارند که هرگاه عقدی با ارکان و شروط کامل منعقد شود، از قدرت الزامآور برخوردار خواهد بود و هرگاه کسی با اراده آزاد خود عقدی را منعقد سازد، ملزم به آثار و نتایج آن خواهد بود. این تحقیق با بررسی توصیفی دیدگاه فقهای امامیه و اهلسنت و تحلیل دلائل آن، فعل حقوقی (عقد یا ایقاع) که برخلاف شرط انجام گرفته باشد را صحیح دانسته، ولی مشروطله میتواند در قبال تخلف از شرط دو اقدام انجام دهد: اولاً، میتواند عقدی را که شرط در ضمن آن درج گردیده فسخ نماید و ثانیاً، درصورتیکه از تخلف مشروطعلیه خسارتی به او وارد شده باشد، درخواست جبران نماید. البته در برخی موارد مانند ازدواج و... باید از این قاعده عمومی عدول کرد، چنانکه قانونگذار در برخی موارد عدول کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - شرط فاسخ در فقه و حقوق شیعه
سید علی جبار گلباغی ماسولهدر گستره ی فقه و حقوق، نظریه ها و نهادهای فقهی حقوقی گوناگونی وجود دارند که در ارتباط معنادار با یکدیگر، سازمان یک نظام فقهی حقوقی را به سامان می آورند. تاکنون، در پرتو مساعی دانشمندان فقه وحقوق شیعه، بسیاری از این نظریه ها و نهادها شناسایی و مورد نقض و ابرام قرار گرفته چکیده کاملدر گستره ی فقه و حقوق، نظریه ها و نهادهای فقهی حقوقی گوناگونی وجود دارند که در ارتباط معنادار با یکدیگر، سازمان یک نظام فقهی حقوقی را به سامان می آورند. تاکنون، در پرتو مساعی دانشمندان فقه وحقوق شیعه، بسیاری از این نظریه ها و نهادها شناسایی و مورد نقض و ابرام قرار گرفته اند، لیک نگاه سازمان گرایانه، تطبیقی و مقارنه ای به فقه و حقوق شیعه، اذعان می دارد که هنوز نظریه ها و نهادهایی هستند که همچنان ناشناخته مانده اند و یا بحث چندانی درباره ی آنها صورت نپذیرفته است. در سطح حقوق داخلی، نگاه به قوانین مدنی برخی از کشورهای بیگانه و در سطح بین المللی، بررسی مفاد برخی از پیمان نامه ها، از وجود نهادی برای انحلال قرارداد خبر می دهد که ماهیت آن، تعلیق انحلال قهری قرارداد، در آینده می باشد. لذا مقاله ی حاضر، بر آن است که در پژوهشی بنیادی، به روش توصیفی و با اتکاء به مطالعات کتابخانه ای در محدوده ی مکاتب فقهی شیعه، به این پرسش پاسخ دهد که آیا فقه و حقوق شیعه، با این نهاد انحلال قرارداد آشنا بوده است؟ فقه و حقوق شیعه چه تبیینی را برای این نهاد انحلال قهری قرارداد ارائه می دهد؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - آثار شرط عوض بر عقود رایگان تملیکی
سمیه ظهوری حمید ابهری فخر الدین اصغری آقامشهدیاز میان عقود رایگان تملیکی متعددی که در قانون مدنی از آن‎ها یاد شده تنها در عقد هبه از امکان قرار دادن شرط عوض ضمن آن بحث گردیده و در سایر عقود مجانی چیزی بیان نشده است. ولی نویسندگان حقوقی با توجه به ماده 801 امکان درج شرط عوض را در همه عقود رایگان تملیکی پذیرفته&l چکیده کاملاز میان عقود رایگان تملیکی متعددی که در قانون مدنی از آن‎ها یاد شده تنها در عقد هبه از امکان قرار دادن شرط عوض ضمن آن بحث گردیده و در سایر عقود مجانی چیزی بیان نشده است. ولی نویسندگان حقوقی با توجه به ماده 801 امکان درج شرط عوض را در همه عقود رایگان تملیکی پذیرفته‎اند. مطابق قواعد عمومی اصولا شرط ضمن عقد تاثیری بر عقد ندارد و تنها شرط است که از عقد اثر می پذیرد و با انحلال آن از بین می‎رود. اما این اصل کلی در عقود رایگانی که ضمن آن‎ها شرط عوض می‎شود با تردید روبرو است، زیرا با دقت در برخی مواد قانون مدنی می‎توان دریافت که شرط عوض در برخی موارد بر عقد رایگان تاثیر می گذارد و حتی موجب تغییر ماهیت عقد می گردد. لذا این پژوهش با رویکرد بررسی آثاری که از درج شرط عوض بر عقود رایگان تملیکی ایجاد می‎شود با مطالعه کتب فقهی و حقوقی و همچنین قانون مدنی به بیان این آثار می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - مبانی مشروعیت شرط عدم طلاق در عقد نکاح
امین نجفیان فرج الله هدایت نیابراساس آیات و روایات، حق طلاق در اختیار مرد می باشد. سوء استفاده برخی از مردان از این حق، منجر به تزاید آمار طلاق، شده است. برای جلوگیری از سوء استفاده از حق طلاق، می توان به صورت قراردادی حق طلاق مرد را در ذیل عقد نکاح، محدود نمود. تحدید قراردادی حق طلاق زوج، به صورت ش چکیده کاملبراساس آیات و روایات، حق طلاق در اختیار مرد می باشد. سوء استفاده برخی از مردان از این حق، منجر به تزاید آمار طلاق، شده است. برای جلوگیری از سوء استفاده از حق طلاق، می توان به صورت قراردادی حق طلاق مرد را در ذیل عقد نکاح، محدود نمود. تحدید قراردادی حق طلاق زوج، به صورت شرط نتیجه و شرط فعل، ممکن است. تحدید حق طلاق به صورت شرط نتیجه به علت مخالفت با شریعت، غیرمشروع است لیکن می توان حق طلاق را بصورت شرط فعل محدود نمود. به این معنا که زوج متعهد گردد جز در موارد خاص از قبیل نافرمانی و یا ناتوانی از مسائل خاص زناشویی، همسر خویش را طلاق ندهد. تحدید قراردادی حق طلاق-نه به صورت مطلق- دارای مشروعیت و مطابق با مقصد شارع از جعل نکاح که همانا استحکام بنیان خانواده است، می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - قاعده شروط و کاربرد آن در حقوق خانواده
سیدابوالقاسم نقیبی سیدمحمدرضا آیتی طوبی فیروزپورقاعده شروط ازجمله قواعد فقهی است که مبنای برخی از قوانین و مقررات درزمینه حقوق خانواده حاکم بر کشور است. بر اساس این قاعده زوجین باید به شروط صحیحی که در متن عقد نکاح درج شده است ملتزم باشند. فقیهان درزمینه اعتبار شروط ابتدایی، بنایی و الحاقی اختلاف نظر دارند. در این چکیده کاملقاعده شروط ازجمله قواعد فقهی است که مبنای برخی از قوانین و مقررات درزمینه حقوق خانواده حاکم بر کشور است. بر اساس این قاعده زوجین باید به شروط صحیحی که در متن عقد نکاح درج شده است ملتزم باشند. فقیهان درزمینه اعتبار شروط ابتدایی، بنایی و الحاقی اختلاف نظر دارند. در این مقاله بر اعتبار شرعی شروط ابتدایی، بنایی و الحاقی تأکید شده است. اعتبار شروط الحاقی در مهر، خاستگاه قرآنی دارد. در این نوشتار ضمن نقد ادله قول عدم مشروعیت، مبانی فقهی مشروعیت شروط ابتدایی، بنایی و الحاقی به عقد نکاح ارائهشده است و اعتبار برخی از شروط مورد سنجش فقهی و حقوقی قرارگرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - مبانی فقهی معاهده مسلمانان با غیر مسلمانان با تأکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری
علی محمدیان کبریا محمد نوذری فردوسیه اکبر نجماسلام به منظور تحقّق و گسترش صلح و جلوگیری از روابط خصمانه، نه تنها برای معاهدات بینالمللی ارزش حقوقی فوقالعاده قائل شده، بلکه ملتهای دیگر را نیز برای انعقاد این گونه پیمانها دعوت کرده و به جامعه اسلامی توصیه نموده است که در این زمینه همواره پیش قدم باشند. از امکانا چکیده کاملاسلام به منظور تحقّق و گسترش صلح و جلوگیری از روابط خصمانه، نه تنها برای معاهدات بینالمللی ارزش حقوقی فوقالعاده قائل شده، بلکه ملتهای دیگر را نیز برای انعقاد این گونه پیمانها دعوت کرده و به جامعه اسلامی توصیه نموده است که در این زمینه همواره پیش قدم باشند. از امکانات خود برای تحقّق بخشیدن به این آرمان اسلامی و انسانی استفاده نمایند و در بسیاری از موارد، این توصیه به حدّ تکلیف و وظیفه الزامی رسیده و عقد قراردادهای صلح از وظایف دولتهای اسلامی به شمار رفته است. این وظیفه در مواردی که تمایلی از طرف دول و گروههای غیر مسلمان نسبت به عقد قراردادهای صلح احساس میشود، تأکید بیشتری مییابد. این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی به نگارش در آمده است، مباحث خود را بر اساس این فرضیه سامان داده است که؛ از نظر فقه اسلامی معاهده با کفار به حکم اولی جایز است و در برخی مواردبه اقتضای مصلحت واجب می شود. رهاورد این پژوهش این است که از دیدگاه برخی از علمای اسلام، از جمله مقام معظم رهبری، شرط لازم برای اصل انعقاد معاهده در اسلام، مقید نمودن آن به مصلحت و زمان است. و شرط دوام پایبندی به معاهده، رعایت مصالح جامعۀ اسلامی و هوشمندی و هوشیاری در برابر غیرمسلمانان و نظارت مستمر بر بقای شروط معاهده و عدم نقض آن از سوی طرف مقابل است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - معاملات با حق استرداد غیررسمی با نگرش فقهی
علی طالبی نجات اله ابراهیمیان منصور امینیاز آنجایی که در رویۀ قضایی ایران، حکومت فعلی، اسناد عادی را دادگاهها معتبر میشمارند، بسیاری از مردم برای فرار از محدودیتهای مقرر حاکم در ماده 34 قانون ثبت، معاملۀ با حق استرداد را از طریق سند عادی منعقد مینمایند. برخی از قضات با استناد به مفاد قانون مدنی در باب بیع ش چکیده کاملاز آنجایی که در رویۀ قضایی ایران، حکومت فعلی، اسناد عادی را دادگاهها معتبر میشمارند، بسیاری از مردم برای فرار از محدودیتهای مقرر حاکم در ماده 34 قانون ثبت، معاملۀ با حق استرداد را از طریق سند عادی منعقد مینمایند. برخی از قضات با استناد به مفاد قانون مدنی در باب بیع شرط، معاملۀ با حق استرداد را صحیح تلقی مینمایند و برخی دیگر این معامله را مشمول احکام مادۀ 34 قانون ثبت قرار میدهند. این مقاله از نظر تعادل عوضین، دو نوع متفاوت از معامله با حق استرداد عادی را شناسایی می کند: معاملاتی که از نظر اصول عقود معاوضی مشمول یک عقد صحیح معاوضی قرار میگیرند و عقودی که فاقد اوصاف یک عقد معوض میباشد. قضات باید معاملۀ با حق استرداد را در صورتی که مشمول اوصاف بیع شرط واقعی میشود را به رسمیت شناخته و از به رسمیت شناختن معاملۀ با حق استردادهای صوری و غیرواقعی خودداری ورزیده و این معاملات را برای حمایت از طلبکار یا خریدار، مشمول عقد رهن قرار بدهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - تأثیر بهرهوری نیروی کار، امنیت سرمایهگذاری، نرخ ارز و شرایط تجاری بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران در شرایط ثبات و بیثباتی
کامبیز هژبر کیانی محمدرضا ناهیدیدر چند دهه گذشته جذب سرمایههای مستقیم خارجی یکی از راههای تامین مالی کشورها برای افزایش سطح سرمایهگذاری درداخل بوده است. در این راستا شرایط اقتصادی کشورهای میزبان برای افزایش سطح سرمایهگذاری مستقیم خارجی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. از این رو در این مطالعه بر چکیده کاملدر چند دهه گذشته جذب سرمایههای مستقیم خارجی یکی از راههای تامین مالی کشورها برای افزایش سطح سرمایهگذاری درداخل بوده است. در این راستا شرایط اقتصادی کشورهای میزبان برای افزایش سطح سرمایهگذاری مستقیم خارجی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. از این رو در این مطالعه بررسی تاثیر برخی از متغیرهای کلان اقتصادی بر FDI در ایران مورد بررسی قرار میگیرد. دوره زمانی انتخابی 1352 تا 1385 و تکنیک اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله، روش خود توضیحبرداری با وقفههای گسترده (ARDL) برای شرایط ثبات و روش واریانس ناهمسانی شرطی خود رگرسیون تعمیمیافته (GARCH) برای شرایط بیثباتی بعد از آزمون آرچ LM و تاثیر وجود ناهمسانی در مدل میباشد. نتایج تخمین مدل بیانگر این است که در شرایط ثبات براساس سه خروجی در کوتاه مدت و بلندمدت افزایش نرخ ارز تاثیر منفی بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی داشته، همچنین افزایش بهرهوری نیروی کار، امنیت سرمایهگذاری دوره 1-t، امنیت سرمایهگذاری در دوره t و درجه باز بودن اقتصاد تاثیر مثبت بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی داشته است. نتایج برآورد مدل پویا نیز وجود رابطه بلندمدت بین متغیرهای ذکر شده و خالص سرمایهگذاری مستقیم خارجی را تائید میکند. مدل تصحیح خطا (ECM) نیز حاکی از آن است که تعدیل به سمت مقدار تعادلی یا بلندمدت خالص سرمایهگذاری مستقیم خارجی حدود 5/1 سال طول میکشد. نتایج تخمین مدل تحت شرایط بیثباتی نیز به لحاظ نوع اثرگذاری متغیرهای توضیحی روی متغیر وابسته به مانند مدل کوتاه مدت و بلندمدت باثبات بوده با ضرائب متفاوت اثرگذار، همچنین نشاندهنده اثر ملیت شوک ایجاد شده در شرایط بیثباتی روی کاهش خالص سرمایهگذاری مستقیم خارجی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - بررسی تاثیرعدم اطمینان اقتصادی بر نقد شوندگی سهام با تاکید بر دوره تصدی مدیر عامل
آرش درخشان مهر رقیه نظری علی مشایخیپژوهش حاضر به بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر نقدشوندگی سهام با تاکید بر دوره تصدی مدبر عامل پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) میباشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهرا چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر نقدشوندگی سهام با تاکید بر دوره تصدی مدبر عامل پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) میباشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 124 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده بین سالهای 1392 تا 1399 مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش برای عدم اطمینان اقتصادی از متغیرهای کلان اقتصادی شامل تغییرات نرخ تورم، نرخ بهره، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی استفاده شده است. همچنین برای بررسی نااطمینانی از روش مدل های ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیونی (ARCH) وخود رگرسیونی تعمیم یافته (GARCH) استفاده شده است. نهایتا با استفاده از الگوی داده های تابلویی و به کمک رگرسیون چندمتغیره، به بررسی فرضیه های تحقیق پرداخته شده و با توجه به نتایج آزمون فروض کلاسیک مبنی بر ناهمسانی واریانس از روش حداقل مربعات تعمیم (GLS) یافته استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که عدم اطمینان اقتصادی بر نقدشوندگی سهام تاثیر معنی دار دارد. اثرات تعاملی دوره تصدی مدیر عامل به همراه تغییرات نرخ تورم، نرخ بهره، بر نقد شوندگی سهام معکوس و معنی دار بوده ولی برای تغییرات رشد اقتصادی و نرخ ارز مثبت و معنی دار می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - نگاهی به ابعاد و مولفه های چالش فلسفه امر به معروف و نهی از منکر در متون تاریخی فقهی
نرگس فولادی عباسعلی حیدری مهدی فلاحامربهمعروف و نهیازمنکر از احکام عملی مسلمانان و از بزرگترین واجبات دینی و به نظر شیعیان از فروع دین اسلام است. محقق در این مقاله بنا دارد که موضوع بازیابی و تحلیل دلالی روایات باب شرایط امربهمعروف و نهیازمنکر را از میان روایات موجود به عنوان مبنا و پایه مورد بحث و ب چکیده کاملامربهمعروف و نهیازمنکر از احکام عملی مسلمانان و از بزرگترین واجبات دینی و به نظر شیعیان از فروع دین اسلام است. محقق در این مقاله بنا دارد که موضوع بازیابی و تحلیل دلالی روایات باب شرایط امربهمعروف و نهیازمنکر را از میان روایات موجود به عنوان مبنا و پایه مورد بحث و بررسی و تحلیل قرار داده و دیدگاههای فقهای عظام شیعه و احکام استنباط شده از آن را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. روش پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت توصیفی - تحلیلی و به لحاظ روش کتابخانه ای است. حاصل بررسی ها این بود که؛ امر به معروف و نهی از منکر از مهم ترین واجبات دینی است که شارع مقدس شرایطی برای آن بیان کرده است. این شرایط عبارتند از نخست اینکه آمر و ناهی بداند که آن چه را که شخص انجام داده یا ترک کرده معروف و منکر است. دوم اینکه احتمال تأثیر امر یا نهی را بدهد. سوم اینکه شخص گناهکار اصرار بر استمرار گناه داشته باشد. چهارم اینکه معذور نبودن شخص خلافکار در کارهای زشت و خلاف خود، با اعتقاد اینکه کار زشتی که انجام داده حرام نبوده، بلکه مباح بوده، و یا کار خوبی که ترک کرده واجب نبوده است. بله اگر منکر از کارهایی باشد که شارع مقدّس هرگز به وقوع آن راضی نیست مثل کشتن فردی که جانش محترم است جلوگیری از آن واجب است. پنجم ضرر جانی یا آبرویی و یا مالی ـ به مقدار قابل توجّه ـ شخص امر کننده به معروف و نهیکننده از منکر را تهدید نکند، و مشقّت و دشواری غیر قابل تحمل وجود نداشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - تقاضای غذای خارج از خانه خانوارهای ایرانی: کاربردی از الگوی دابل- هاردل با تبدیل باکس- کاکس
حسن فرازمند حمیدرضا حلافیچکیده هدف این مقاله ارزیابی عوامل اقتصادی و دموگرافیکی موثر بر احتمال مشارکت و میزان مصرف خارج از خانه در چارچوب نظریه تولید - مصرف خانگی بکر(1965) است. در این راستا از الگوی دابل هاردل با تبدیل باکس- کاکس و دادههای آماری درآمد- هزینه خانوار شهری و روستایی کشور در سا چکیده کاملچکیده هدف این مقاله ارزیابی عوامل اقتصادی و دموگرافیکی موثر بر احتمال مشارکت و میزان مصرف خارج از خانه در چارچوب نظریه تولید - مصرف خانگی بکر(1965) است. در این راستا از الگوی دابل هاردل با تبدیل باکس- کاکس و دادههای آماری درآمد- هزینه خانوار شهری و روستایی کشور در سال 1391 بهرهبرداری شده است. یافتهها نشان میدهد اثرات متغیرهای توضیحی بر احتمال مشارکت و هزینه غذای خارج از خانه گاه همسو و گاه متناقض بوده است. در حالی که بعد خانوار و سطح تحصیلات آن به ترتیب با کششهای منفی و مثبت، اثرات همسو دارند. متوسط سن خانوار، اثر دوگانهای در کششهای احتمال مشارکت و مصرف غذای خارج از خانه بر جای میگذارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - برآورد ریسک سیستمی در بخشهای مالی اقتصاد ایران (رهیافت ارزش در معرض ریسک شرطی تفاضلی)
صمد حکمتی فرید علی رضازاده علی مالکچکیده هدف این مقاله برآورد ریسک سیستمی در اقتصاد ایران است. برای دستیابی به این هدف، با به کارگیری روش ارزش در معرض ریسک شرطی تفاضلی ارائه شده توسط آدریان و برونرمیر (2011) و استفاده از داده های مربوط به بخش های مالی بانک، بورس و بیمه طی سال های 1394-1374 ریسک سیستمی ب چکیده کاملچکیده هدف این مقاله برآورد ریسک سیستمی در اقتصاد ایران است. برای دستیابی به این هدف، با به کارگیری روش ارزش در معرض ریسک شرطی تفاضلی ارائه شده توسط آدریان و برونرمیر (2011) و استفاده از داده های مربوط به بخش های مالی بانک، بورس و بیمه طی سال های 1394-1374 ریسک سیستمی برآورد شده است. نتایج تحلیل رگرسیون چارکی (کوانتیل) و آزمون های پسین بیانگر اختلاف معنا دار ریسک سیستمی با جمع جبری ریسک هر یک از زیربخش های مالی بانک، بیمه و بورس است. افزون بر این، نتایج آزمون رتبه بندی فریدمن نشان می دهد صنعت بیمه بیشترین و بخش بانکی کمترین سهم را درایجاد ریسک سیستمی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - سنسور اندازهگیری خمش مبتنی بر توری براگ فیبری بر اساس مدهایTE/TM
سامان جعفری آیدا اسماعیلیان مارنانیبا ظهور فیبرنوری و ارزان شدن قطعات مربوطه، گرایش به سمت استفاده از سنسورهای فیبرنوری به وجود آمد. خمیدگی یکی از پارامترهای مطلوب است که با اندازهگیری آن توسط سنسورهای فیبرنوری میتوان حالت سیستمهای مکانیکی را تعیین کرد. چون سنسورهای خمش مبتنی بر فیبر نوری و به خصوص تو چکیده کاملبا ظهور فیبرنوری و ارزان شدن قطعات مربوطه، گرایش به سمت استفاده از سنسورهای فیبرنوری به وجود آمد. خمیدگی یکی از پارامترهای مطلوب است که با اندازهگیری آن توسط سنسورهای فیبرنوری میتوان حالت سیستمهای مکانیکی را تعیین کرد. چون سنسورهای خمش مبتنی بر فیبر نوری و به خصوص توری براگ فیبری، فارغ از بسیاری از مشکلات سنسورهای مقاومتی میباشد، تحقیقات به سمت این نوع سنسورها رفته است. لیکن افزایش دقت چالش مهم تحقیقات پیش رو است. در این مقاله، هدف شبیهسازی یک نمونه از این سنسورها است به طوری که تا حد ممکن دقت اندازهگیری افزایش یابد. در این راستا با شبیهسازی و بررسی خمیدگی توری براگ فیبری، تغییرات مشخصه انعکاسی و انتقالی آن نسبت به خمش در مدهای TE و TM رصد میگردد. برای این منظور با بدست آوردن تعداد قلههای تشدید و فاصله بین آنها در مدهای TE و TM، میتوان شعاع انحنای خمش در فیبرنوری را تعیین کرد. این روش نسبت به روشهای قبلی که با اندازهگیری طول موج برگشتی، مقدار خمش را اندازهگیری کردهاند، دقت بهتری دارد. زیرا تغییرات تعداد قلههای تشدید و فاصله بین آنها به ازای تغییرات خمش ثابت، بیشتر از تغییرات طول موج برگشتی در توری براگ فیبری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - بررسی فقهی حقوقی ضمانت اجرای کیفری شرط عدم طلاق
امین نجفیان مصطفی غفوریان نژادتاریخ دریافت: 1402/01/22 تاریخ بازنگری: 1402/03/22 تاریخ پذیرش: 1402/04/14 بر اساس آیات و روایات، حق طلاق در اختیار مرد است که گاه، برخی از مردان از این حق، به سوء، استفاده می کنند. برای جلوگیری از سوء استفاده از حق طلاق، می توان به صورت قراردادی حق طلاق مرد را ذیل ع چکیده کاملتاریخ دریافت: 1402/01/22 تاریخ بازنگری: 1402/03/22 تاریخ پذیرش: 1402/04/14 بر اساس آیات و روایات، حق طلاق در اختیار مرد است که گاه، برخی از مردان از این حق، به سوء، استفاده می کنند. برای جلوگیری از سوء استفاده از حق طلاق، می توان به صورت قراردادی حق طلاق مرد را ذیل عقد نکاح و به صورت شرط ضمن عقد، محدود کرد. در مشروعیت تحدید قراردادی حق طلاق زوج به صورت شرط فعل، تردید وجود ندارد؛ به این معنا که زوج متعهد می گردد جز در موارد خاص، از قبیل: نافرمانی و یا ناتوانی زوجه از مسائل خاص زناشویی، همسر خویش را طلاق ندهد. شرط عدم طلاق، ضمن عقد نکاح، شرط ترک فعل حقوقی است؛ زیرا طلاق، یک عمل حقوقی و شرط ترک آن، شرط ترک فعل حقوقی است؛ لذا به لحاظ مدنی و کیفری، می تواند از ضمانت اجرا برخوردار گردد. می توان غیر از ضمانت های اجرای مدنی، از قبیل: جبران خسارت معنوی، بطلان و عدم نفوذ فعل و اقدام برای متخلف از شرط عدم طلاق، ضمانت اجرای کیفری، همانند: تعزیر مالی، عدم ثبت طلاق را نیز مورد توجه قرار داد. پژوهش حاضر، به بررسی این دسته از ضمانت اجرای کیفری شرط عدم طلاق می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - بررسی تطبیقی تحدید طلاق از منظر فقهای امامیه و اهل سنت و مخالفت با آن از منظر حقوق کیفری
امین نجفیان هادی خوشنودیتاریخ دریافت: 1401/08/29 تاریخ بازنگری: 1401/09/29 تاریخ پذیرش: 1402/01/27 یکی از مهمترین معضلات و چالش های پیش روی خانواده در سالیان اخیر، طلاق می باشد. بررسی آمار و ارقام از مراجع ذی صلاح همچون سایت ثبت احوال، حکایت از روند رو به تزاید این معضل دارد. هرگونه توافق در چکیده کاملتاریخ دریافت: 1401/08/29 تاریخ بازنگری: 1401/09/29 تاریخ پذیرش: 1402/01/27 یکی از مهمترین معضلات و چالش های پیش روی خانواده در سالیان اخیر، طلاق می باشد. بررسی آمار و ارقام از مراجع ذی صلاح همچون سایت ثبت احوال، حکایت از روند رو به تزاید این معضل دارد. هرگونه توافق درباره ی یک قاعده شرعی یا حقوقی، عملاً، در قالب شرط صورت می گیرد. تحدید حق طلاق به صورت قراردادی می تواند به عنوان یکی از راه های کاهش میزان طلاق، مورد اعتنا و توجه باشد. در این تحقیق، با استفاده از منابع کتابخانه ای و با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی تطبیقی تحدید طلاق از منظر فقهای امامیه و اهل سنت پرداخته و به این نتایج رسیده است که اولاً، تقبیح طلاق و سعی در یافتن شیوه های تحدید آن، همواره از دغدغه های فقهای امامیه و اهل سنت بوده است؛ ثانیاً، برخی از فقهای امامیه و اهل سنت به صورت مطلق و برخی دیگر به شکل تفصیل، شرط عدم طلاق را پذیرفته و متخلف از آن را گنهکار و طلاق حاصله را نافذ نمی دانند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - برابری جنسیت در قصاص؛ شرط ثبوت یا اجراء
سید مصطفی محقق داماد کاظم خسرویبرابری در جنسیت، یکی از شرایط ثبوت یا اجرای قصاص است که فقهاء اسلامی، درباره ی آن، دارای آراء متعدد متفاوتی هستند. با توجه به پذیرش تفاوت میان دیه ی زن و مرد، نظرات متفاوتی در رابطه با نوع مجازات جنایات عمدی مرد مسلمان نسبت به زن مسلمان وجود دارد؛ چنانکه برخی از فقیهان چکیده کاملبرابری در جنسیت، یکی از شرایط ثبوت یا اجرای قصاص است که فقهاء اسلامی، درباره ی آن، دارای آراء متعدد متفاوتی هستند. با توجه به پذیرش تفاوت میان دیه ی زن و مرد، نظرات متفاوتی در رابطه با نوع مجازات جنایات عمدی مرد مسلمان نسبت به زن مسلمان وجود دارد؛ چنانکه برخی از فقیهانی که شرط برابری را در جنسیت، از شرایط ثبوت قصاص می دانند، دیه و ارش را جایگزین قصاص می دانند؛ کسانی که در جنایات عمدی مرد نسبت به زن، به طور مطلق به عدم ثبوت قصاص، فتوی می دهند و یا قصاص را صرفاً، در صورت تساوی دیه عضو مورد جنایت بین طرفین می پذیرند و یا در مورد جنایات عمدی که دیه ی عضو مورد جنایت، به ثلث دیه و یا فراتر از آن می رسد، به سقوط قصاص حکم می دهند؛ این در حالی است که مشهور فقهای امامیه، تساوی در جنسیت را شرط اجرای قصاص می دانند و در جنایات عمدی مرد نسبت به زن، که تفاوت دیه وجود دارد، اجرای قصاص را منوط به پرداخت تفاضل دیه از سوی زن و یا اولیای دم وی می دانند. به نظر می رسد با واکاوی و بازخوانی ادله ی مورد استناد فقهاء در پذیرش این شرط ( خواه در مرحله ثبوت و خواه در مرحله اجراء )، می توان به پشتوانه ی امضایی بودن احکام مربوط به دیه و همچنین با امعان نظر به تاثیر و نقشِ عنصر زمان در استنباط این احکام، مبنای پذیرش این شرط را مورد مناقشه قرار داد و شرط مذکور را برای ثبوت یا اجرای قصاص، منتفی دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - جهت گیری توسعه چین و پیامدهای سیاسی آن
محمدرضا رستمی جواد زراعت پیماجمهوری خلق چین پس از گذشت سه دهه از انقلاب مائوئیستی، چرخ شهایی را در جهت گیری های کلان اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک صورت داد که هدف عمده ی آن حفظ بقای حزب کمونیست در داخل و افزایش قدرت و نفوذ در خارج بود. این چرخش به ویژه در حیطه ی اقتصادی، چندان چشمگیر بود که سبب توسع چکیده کاملجمهوری خلق چین پس از گذشت سه دهه از انقلاب مائوئیستی، چرخ شهایی را در جهت گیری های کلان اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک صورت داد که هدف عمده ی آن حفظ بقای حزب کمونیست در داخل و افزایش قدرت و نفوذ در خارج بود. این چرخش به ویژه در حیطه ی اقتصادی، چندان چشمگیر بود که سبب توسع هی پر شتاب اقتصادی چین از رهگذر بهبود مناسبات با غرب و همسایگان و جذب فناوری و سرمایه ی خارجی گردید. راهبرد توسعه اقتصادی چین از طریق وداع با بسیاری از ارز شها و قواعد اقتصاد سوسیالیستی پیگیری شده است و لذا به تقویت ارز شها و اصول بازار آزاد مدد رسانده است. توسعه ی اقتصادی گرچه موقعیت بین المللی چین را ارتقا بخشیده است، ولی با چالش هایی در مورد عرص هی سیاست داخلی این کشور مطرح می سازد که به ویژه در بلند مدت و به دنبال به ثمر نشستن ملموس تر دستاوردهای توسعه، خودنمایی می کند. لزوم اصلاح یا تغییر ساختار سیاسی چین از مهمترین این چالش ها به شمار می رود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - تحلیلی بر نقش مسکن اجاره بشرط تملیک در تأمین نیاز گروههای شهری (مطالعه موردی: شهر کرج)
کرامت اله زیاری بهار حبیبیان منیژه ورشوی فروغ گشتیلمسکن و تأمین آن برای گروههای کم درآمد شهری یکی از مهمترین مسائل مدیریت شهری از گذشته تاکنون بوده است. به نظر می رسد سیاست های اعمال شده در این زمینه به دلیل عدم تناسب با شرایط اقتصادی و اجتماعی اقشار کم درآمد شهری چندان چاره ساز نبوده است. هدف این تحقیق بررسی اجرای سیاس چکیده کاملمسکن و تأمین آن برای گروههای کم درآمد شهری یکی از مهمترین مسائل مدیریت شهری از گذشته تاکنون بوده است. به نظر می رسد سیاست های اعمال شده در این زمینه به دلیل عدم تناسب با شرایط اقتصادی و اجتماعی اقشار کم درآمد شهری چندان چاره ساز نبوده است. هدف این تحقیق بررسی اجرای سیاست اجاره به شرط تملیک در استان البرز (شهر کرج) و نقش آن در تامین نیازهای کمی و کیفی گروههای هدف است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده است و داده های تحقیق از طریق کتابخانه ای و پیمایشی بوسیله ابزار پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شده است. داده ها پس از استخراج با استفاده از نرم افزار آماری SPSS از طریق روشهای آماری توصیفی و استنباطی(آزمونهایt تک نمونه ای وtگروههای مستقل) تجزیه وتحلیل شده است. نتایج نشان می دهد بطور کلی واحدهای اجاره به شرط تملیک ساخته شده در محدوده مورد مطالعه نتوانسته است نیاز کمی و کیفی تامین مسکن گروههای هدف را برآورده نماید و ساکنان از شرایط واگذاری، کیفیت کالبدی منازل و دسترسی به تسهیلات و خدمات شهری رضایت ندارند و تنها دسترسی به خدمات انتظامی رضایت آنها را تامین کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - طراحی و تبیین مدل پویا انتقال ریسک فراگیر رمز ارز در بازارهای مالی جهان
رضا کریمی میرفیض فلاح شمس شادی شاهوردیانی غلامرضا زمردیانهدف این مقاله ارائه مدلی پویا و دینامیک برای تبیین چگونگی انتقال ریسک فراگیر رمزارزها در بازارهای جهان بود. در این راستا از اطلاعات آماری شاخص بازارهای رمزارز و دادهای شاخص های بازارهای سهام نزدک، نیویورک، ترنتو، لندن، فرانک فورت، مادرید، شانگ های، هنگ کنگ، توکیو، و بمب چکیده کاملهدف این مقاله ارائه مدلی پویا و دینامیک برای تبیین چگونگی انتقال ریسک فراگیر رمزارزها در بازارهای جهان بود. در این راستا از اطلاعات آماری شاخص بازارهای رمزارز و دادهای شاخص های بازارهای سهام نزدک، نیویورک، ترنتو، لندن، فرانک فورت، مادرید، شانگ های، هنگ کنگ، توکیو، و بمبئی استفاده شد. در این پژوهش دادههای مربوط به بازار رمز ارزها و بازارهای مالی از جولای 2012 تا جولای 2022 استفاده شده است. در بخش اول این مطالعه با استفاده از اطلاعات بازه زمانی 2012-2022 بر اساس فراوانی دادههای ماهانه برای بازارهای مالی معیار ریسک فراگیر با استفاده از روش ارزش در معرض خطر شرطی تفاصلی و زیان مورد انتظار محاسبه گردیده است. در بخش دوم با استفاده از روش خودهمبسته واریانس ناهمسان شرطی چند متغیره (MGARCH) اثرات برون ریز مربوط به ریسک فراگیر مربوط به رمز ارز بر روی بازارهای مالی برآورد گردید. نتایج بدست آمده بیانگر این است که اثرات سرریز بین بازارهای مالی وجود داشته است و افزایش در ریسک فراگیر در هر یک از بازارهای مالی منجر به افزایش در ریسک فراگیر در سایر بازارهای مالی می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - تحلیل و اندازه گیری ریسک سیستمیک بین رمز ارزها و ارزهای واقعی با استفاده از رویکرد ارزش در معرض ریسک شرطی و ریزش مورد انتظار حاشیهای
زهره رحیمی غلامرضا زمردیان آزیتا جهانشاد مهدی معدنچی زاجهدف مقاله حاضر تحلیل و اندازه‎‎گیری ریسک سیستمیک بین رمز ارزها و ارزهای واقعی با استفاده از رویکرد ارزش در معرض ریسک شرطی و ریزش مورد انتظار حاشیه‎ای بوده است. در این مطالعه از اطلاعات آماری ارزهای واقعی و مجازی در طول سالهای 2015-2021 استفاده شده اسبرای ای چکیده کاملهدف مقاله حاضر تحلیل و اندازه‎‎گیری ریسک سیستمیک بین رمز ارزها و ارزهای واقعی با استفاده از رویکرد ارزش در معرض ریسک شرطی و ریزش مورد انتظار حاشیه‎ای بوده است. در این مطالعه از اطلاعات آماری ارزهای واقعی و مجازی در طول سالهای 2015-2021 استفاده شده اسبرای این منظور شاخص های ریسک سیستمیک با استفاده از شاخص CoVaR و MES محاسبه شده سپس همبستگی بین ریسک سیستمیک ارزهای مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این پژوهش از اطلاعات آماری ارزهای نرخ برابری پوند به دلار، نرخ برابری یوان به دلار، نرخ برابری لیر به دلار، نرخ برابری یورو به دلار، بیت‎کوین، اتریوم، ریپل، لیت کوین و اتریوم کلاسیک براساس بازده قیمت‎های روزانه رمز ارزها و ارزهای واقعی استفاده شد. نتایج بدست آمده بیانگر این بود که همبستگی بین شاخصهای ریسک سیستمیک در خصوص ارزهای مورد مطالعه وجود داشته است و ارزهای مجازی نسبت به ارزهای واقعی دارای شاخص ریسک سیستمیک کمتری بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظهکاری حسابداری با تأکید بر نقش هزینههای نمایندگی
محمدصادق فرشچی یونس بادآور نهندیهدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظهکاری حسابداری با تأکید بر نقش هزینههای نمایندگی است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است و از میان آنها، تعداد 83 شرکت، طی سالهای 1386 تا 1393 بهعنوان نمونه، انتخاب چکیده کاملهدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظهکاری حسابداری با تأکید بر نقش هزینههای نمایندگی است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است و از میان آنها، تعداد 83 شرکت، طی سالهای 1386 تا 1393 بهعنوان نمونه، انتخاب و مورد پژوهش واقع شده است. برای سنجش ساختار سررسید بدهی از نسبت بدهیهای بلندمدت به کلِّ بدهیها و برای اندازهگیری محافظهکاری حسابداری، از دو مدل باسو (محافظهکاری شرطی) و مدل گیولی و هاین(محافظهکاری غیرشرطی) استفاده شده است. در این پژوهش، برای آزمون فرضیههای پژوهش، از مدل رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد، بین ساختار سررسید بدهی با محافظهکاری شرطی و غیرشرطی ارتباط معنادار و مثبت وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد، هزینههای نمایندگی بر ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظهکاری شرطی تأثیر معنادار و منفی دارد، ولی بر ارتباط بین ساختار سررسید بدهی با محافظهکاری غیرشرطی تأثیر معناداری ندارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - بازپژوهی الزام و آثار شرط عدم ازدواج مجدد زوج ضمن عقد نکاح بر اساس حاکمیت اراده
سیده معصومه میری گرجیشرط عدم ازدواج مجدد زوج یکی از شروطی است که زوجه میتواند بنا بر حاکمیت اراده، در ضمن عقد نکاح درج نماید، که بعضی از فقهای متقدم بر این باورند که بر اساس ادله احکام، چنین شرطی باطل است اما در مقابل عدهای دیگر از فقها که اکثر آنها را فقهای متاخر تشکیل میدهند، با استن چکیده کاملشرط عدم ازدواج مجدد زوج یکی از شروطی است که زوجه میتواند بنا بر حاکمیت اراده، در ضمن عقد نکاح درج نماید، که بعضی از فقهای متقدم بر این باورند که بر اساس ادله احکام، چنین شرطی باطل است اما در مقابل عدهای دیگر از فقها که اکثر آنها را فقهای متاخر تشکیل میدهند، با استناد به روایت دال بر صحت و اعتبار این شرط و عدم مخالفت آن با مقتضای عقد، آن را صحیح و لازم الوفا می دانند. پژوهش حاضر درصدد است تا به این پرسش پاسخ دهد که با توجه به مبانی حاکمیت اراده، آیا شرط عدم ازدواج مجدد زوج در ضمن عقد نکاح، با اثبات صحت آن، این قدرت دارد باعث بطلان نسبی و عدم نفوذ ازدواج مجدد زوج شود؟ بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی صحت یا فساد شرط عدم ازدواج مجدد با قصد عدم نفوذ ازدواج مجدد با وجود شرط عدم ازدواج مجدد ضمن عقد نکاح و پاسخ به چالش های آن به شیوه تحلیلی-اسنادی انجام شد. اطلاعات پژوهش با تتبع در منابع، ادله و آراء فقها و تبیین روایات صحیحه و معتبر و سایر ادله فقهی و با تاکید بر حاکمیت اراده و مصلحت اجتماعی خانواده و تفسیر نوینی از نقش زن در زندگی مشترک، جمع آوری و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که ظهور ادله فقهی بر صحت شرط عدم ازدواج مجدد مرد و آثار آن ضمن عقد نکاح است، و این قدرت را دارد که باعث بطلان نسبی و عدم نفوذ ازدواج دوم در برابر تخلف از این شرط پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - ماهیت شرط ضمن عقد و ارتباط آن با صحت و فساد عقد از منظر فقهای معاصر
عبداللطیف عالم یونس واحد یاریجان سید ابوالقاسم نقیبیدر خصوص ارتباط بین شرط و عقد دیدگاه های مختلف و مغایر زیادی بیان شده است که بیشتر مرتبط با تحلیل های پیشینی یعنی نظرات فقهای قدیم بوده و مطالب پسینی یعنی نظرات فقهای معاصر مورد بررسی قرار نگرفته است. طبق نظر اکثریت یا همان نظرات فقهای قدیم، شروط ضمن عقد از حیث حدوث و بق چکیده کاملدر خصوص ارتباط بین شرط و عقد دیدگاه های مختلف و مغایر زیادی بیان شده است که بیشتر مرتبط با تحلیل های پیشینی یعنی نظرات فقهای قدیم بوده و مطالب پسینی یعنی نظرات فقهای معاصر مورد بررسی قرار نگرفته است. طبق نظر اکثریت یا همان نظرات فقهای قدیم، شروط ضمن عقد از حیث حدوث و بقاء تابع عقد اصلی می باشند، اما؛ بر مبنای دیدگاه دیگر که قائلین به آن برخی از فقهای معاصر می باشند شرط و عقد هیچ ارتباطی با هم ندارند. به نظر موافقین این دیدگاه، با تفکیک شروط، به شرط وابسته و مستقل و توسل به مبانی موجود، بیان می دارند شروط مستقل صرفاً از حیث حدوث تابع عقد است ولی بقاء آن و احکام مترتب بر این گونه شروط، تابع ماهیت آن است بنابراین با انشای عقد ایجاد می شود ولی با توجه به قصد دو طرف یا حکم قانون یا طبیعت شرط، ظرفیت بقاء دارد و تابع بقاء و اعتبار عقد نیست. بنابر این نظر شرط هیچ گونه ارتباطی با عقد نداشته و لذا تمام شروط ابتدایی معتبر و لازم الاوفا است و چنانچه شرط صحیحاْ واقع شده باشد لازم است وفا شود و اگر صحیح نباشد اعتباری ندارد، لذا مبطل عقد نیست. مقاله حاضر که به روش توصیفی تحلیلی از طریق کتابخانه ای و اسنادی با هدف بررسی نظر فقهای معاصر پیرامون ارتباط بین شرط و عقد به نگارش درآمده به این نتیجه می رسد که: بر اساس نظریه برخی از فقهای معاصر، همواره شرط، تعهد مسقل از عقد است. یعنی در حقیقت در معامله ای که شرطی در ضمن آن آورده می شود دو تعهد مستقل از یکدیگر صورت می پذیرد و بر مبنای تعهد مستقل بودن شرط، صحت و فساد شرط هیچ گونه تاثیری در عقد ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - آثار شرط فاسخ در نظام حقوقی کشورهای اسلامی منطبق بر فقه امامیه
حسین جعفری صامت مهشید سادات طبایی جواد نیک نژادزمینه و هدف: امروزه استفاده از شرط فاسخ به علت عدم تعادل حقوق بایع و مشتری رواج زیادی دارد، زیرا طرفین عقد بیع با توافق یکدیگر، در متعادل نمودن حقوق یکدیگر سعی مینمایند که یکی از راههای قراردادی تعادل حقوق طرفین استفاده از شرط فاسخ میباشد که به عنوان یک شرط نتیجه منف چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه استفاده از شرط فاسخ به علت عدم تعادل حقوق بایع و مشتری رواج زیادی دارد، زیرا طرفین عقد بیع با توافق یکدیگر، در متعادل نمودن حقوق یکدیگر سعی مینمایند که یکی از راههای قراردادی تعادل حقوق طرفین استفاده از شرط فاسخ میباشد که به عنوان یک شرط نتیجه منفی، نوعی شرط تعلیقی بوده که انحلال و انفساخ بیع در آن معلق به وقوع حادثهای (معمولاً عدم پرداخت ثمن) میباشد؛ سؤالی که پاسخ به آن از اهمیت بسیاری برخوردار میباشد این است که چه آثاری بر درج شرط مذکور در عقد مترتب میشود؟روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافتهها و نتایج: آنچه محل بحث و بررسی میباشد در مورد آثار شرط فاسخ بعد از تشکیل عقد و قبل از تحقق معلق علیه میباشد، در خصوص آثار مرحله مذکور اگرچه حقوقدانان و فقها در ایجاد حق برای مشروط له و ممنوعیت مشروط علیه از انجام تصرفات منافی با حق مشروط له اتفاق نظر دارند ولی در خصوص ماهیت حق مذکور و ضمانت اجرای تجاوز به حق مذکور اختلاف نظر دارند، نتیجه ما در این پژوهش این است که صرف نظر از اینکه شرط فاسخ حاوی شرط فعل منفی حقوقی یا شرط نتیجه منفی باشد، حقی که برای بایع ایجاد می شود حق عینی ابتدایی بوده که مورد حمایت قانونگذار قرار دارد و معامله معارض با شرط فاسخ در وضعیت مراعی قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - جایگاه و مبانی انفساخ در نظام حقوقی ایران
علی اصغر اسکندریجایگاه و مبانی انفساخ در نظام حقوقی ایران چکیده انحلال اعمال حقوقی به اعتبار نقشی که اراده در آن دارد به دو گروه انحلال ارادی و انحلال غیر ارادی تقسیم میشوند. انحلال ارادی ناشی از فسخ و اقاله است که مستلزم اعمال اراده انشائی میباشند. اما انحلال غیر ارادی که از آن به چکیده کاملجایگاه و مبانی انفساخ در نظام حقوقی ایران چکیده انحلال اعمال حقوقی به اعتبار نقشی که اراده در آن دارد به دو گروه انحلال ارادی و انحلال غیر ارادی تقسیم میشوند. انحلال ارادی ناشی از فسخ و اقاله است که مستلزم اعمال اراده انشائی میباشند. اما انحلال غیر ارادی که از آن به انحلال قهری هم تعبیر میشود همان انفساخ است که به حکم قانون و بدون دخالت اراده طرفین یا یکی از آنها رخ میدهد. انفساخ اعمال حقوقی نتیجه تحقق یک واقعه حقوقی میباشد که این واقعه به حکم قانون و قهراً سبب انحلال عمل حقوقی میشود. اراده طرفین قرارداد یا یکی از آنها در انفساخ هر چند به عنوان سبب، بیتأثیر است و ماهیت شرط فاسخ نیز در تحلیل نهایی به اقاله معلق باز میگردد. در نوشتههای حقوقی جایگاه و مبانی انفساخ کمتر مورد بحث قرار گرفته و این نهاد حقوقی از عناوین و نهادهای مشابه و مرتبط با آن به دقت متمایز نشده است. در این نوشتار سعی شده با تبیین خصایص انفساخ و ارائه معیارهای دقیق در این زمینه جایگاه و مبانی حقوقی انفساخ مشخص گردد. مبانی انفساخ عمدتاً به فقدان شرایط صحت معامله بعد از انعقاد آن بر میگردد مانند از بین رفتن اراده و یا موضوع معامله. با این حال بطلان و مبانی آن که عموماً به فقدان شرایط صحت معامله در زمان انعقاد آن باز میگردد با انفساخ ملازمه نداشته و هر کدام از جایگاه و آثار ویژهای برخوردارند. واژگان کلیدی: انحلال، انفساخ، فسخ، اقاله، شرط فاسخ، انقضای قرارداد و بطلان اعمال حقوقی پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - معامله با حق استرداد و شرط حفظ مالکیت در حقوق ایران و حقوق انگلیس
اکبر فتحی بهرام درویش محمدتقی عابدیزمینه و هدف: معامله با حق استرداد و شرط حفظ مالکیت از موضوعات اختلافی در حقوق ایران است. در حقوق انگلیس، شرط حفظ مالکیت بهصراحت در قانون بیانشده و مطابق شرط مذکور، انتقال مالکیت تا زمان تحقق شرط به خریدار منتقل نمیشود. لیکن در حقوق ایران، این موضوع مسکوت مانده است. د چکیده کاملزمینه و هدف: معامله با حق استرداد و شرط حفظ مالکیت از موضوعات اختلافی در حقوق ایران است. در حقوق انگلیس، شرط حفظ مالکیت بهصراحت در قانون بیانشده و مطابق شرط مذکور، انتقال مالکیت تا زمان تحقق شرط به خریدار منتقل نمیشود. لیکن در حقوق ایران، این موضوع مسکوت مانده است. در این مقاله تلاش شده به بررسی معامله با حق استرداد و شرط حفظ مالکیت در حقوق ایران و حقوق انگلیس پرداخته شود.روش: مقاله حاضر توصیفی - تحلیلی بوده و از روش کتابخانهای استفادهشده است.یافتهها و نتایج: در حقوق ایران بیع شرط در خصوص اموال غیرمنقول ثبتشده و املاک ممکن نیست و اگر چنین بیعی در خصوص این اموال صورت گیرد قانونگذار آن را معامله با حق استرداد فرض میکند. در حقوق ایران، اصطلاح معامله با حق استرداد موضوع ماده ۳۳ قانون ثبتاسناد و املاک به بیع محدود نمیشود و ناظر به املاک است. در حقوق انگلیس، رهن در قالب قرارداد رهن به دو شیوه رهن قانونی و رهن قهری متبلور میشود؛ درحالیکه در حقوق ایران با استخراج مقررات عقد وثیقه در مجموعه قوانین متعدد و پراکنده چنین ترتیباتی حاصل نگردید. لازم است در خصوص حق وثیقه، با رویکردی جامع، بتوان توثیق تمام اموال مادی و غیر مادی را موردپذیرش قرار داد که این امر مستلزم ایجاد قراردادهایی متمایز از عقد رهن قانون مدنی است. البته تأسیس نهاد معاملات با حق استرداد قانون ثبت گام مثبتی در این زمینه محسوب میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - بررسی تطبیقی درجه بندی تقصیر وآثار مترتب برآن با تاکید بر تقصیر سنگین
فاطمه محمدی مجتبی زاهدیانامروزه تقصیر و فعل زیانبار در اکثر نظامهای حقوقی به عنوان یکی از ارکان مسئولیت مدنی شناخته شده است،هرچند که مسئولیتهای بدون تقصیر در کشورهای صنعتی و پیشرفته رو به افزایش است؛ اما همچنان عنصر تقصیر به عنوان مبنای مسئولیت مدنی مورد توجه بسیاری از نظامهای حقوقی است. درج چکیده کاملامروزه تقصیر و فعل زیانبار در اکثر نظامهای حقوقی به عنوان یکی از ارکان مسئولیت مدنی شناخته شده است،هرچند که مسئولیتهای بدون تقصیر در کشورهای صنعتی و پیشرفته رو به افزایش است؛ اما همچنان عنصر تقصیر به عنوان مبنای مسئولیت مدنی مورد توجه بسیاری از نظامهای حقوقی است. درجهبندی تقصیر بر مبنای شدت و ضعف آن از قدیم مورد توجه قانونگذار خارجی بوده است. بر اساس قانون فرانسه، تقصیر قابلتقسیم به تقصیر عمدی و غیرعمدی است که تقصیر غیرعمدی به سه دستهی تقصیر بسیار سبک، تقصیر سبک و تقصیر سنگین تقسیم شده است. هرچند که این تقسیمبندی به عنوان یک قاعده در نظام حقوقی ایران دیده نمیشود، اما با بررسی قوانین مختلف از جمله قانون مسئولیت مدنی، قانون تجارت و قانون نحوهی اجرای محکومیتهای مالی و قانون دریایی توجه قانونگذار به این مورد را میتوان دید. قاعدهی درجهبندی مراتب تقصیر دارای آثار متعددی در زمینهی ایجاد مسئولیت و جبران خسارت است،که ازجملهی آن میتوان به تخفیف خسارت و یا چشمپوشی از آن و یا مسئول دانستن دولت در بعضی از مسئولیتهای حرفهای در تقصیر سبک و در مقابل تشدید مسئولیت در تقصیر عمدی نام برد. و یا به پذیرش شرط تحدید مسئولیت و یا عدم مسئولیت در تقصیر سبک و عدم پذیرش این دو شرط در تقصیر عمدی و تقصیر سنگین اشاره کرد. همچنین، این درجهبندی در قاعدهی مقابله با خسارت و افزایش میزان وجه التزام در تقصیر سنگین مؤثر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - تسری شرط داوری به شخص ثالث در حقوق ایران و رویه داوری تجاری بینالمللی
مرضیه شیخ محمدی محسن محبی ابراهیم تقی زادهزمینه و هدف: اصل نسبیت در رسیدگی های قضایی و داوری موید این امر است که آراء صادر شده صرفا نسبت به طرفین اختلاف الزام آور است. اما محدوده اصل نسبیت صرفا به آراء محدود نشده و این امر همچنین در موافقتنامه های داوری نیز وجود دارد. لذا این سؤال مطرح میشود که آیا شرط داوری ب چکیده کاملزمینه و هدف: اصل نسبیت در رسیدگی های قضایی و داوری موید این امر است که آراء صادر شده صرفا نسبت به طرفین اختلاف الزام آور است. اما محدوده اصل نسبیت صرفا به آراء محدود نشده و این امر همچنین در موافقتنامه های داوری نیز وجود دارد. لذا این سؤال مطرح میشود که آیا شرط داوری به شخص ثالث تسری دارد؟روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی انجامشده است.یافتهها و نتایج: پاسخی که نظام حقوق داخلی کشورها به این مسئله میدهد با پاسخ حقوق و رویه داوری تجاری بینالمللی یکی نیست. اغلب نظامهای حقوق داخلی با استناد اصل نسبی بودن قراردادها، در مقابل تسری موافقتنامه داوری به شخص غیر امضاءکننده آن مقاومت دارد؛ اما حقوق و رویه داوری تجاری بینالمللی بهدوراز قوانین و سیاستهای ملی و با واقعبینی در مورد فعالیتهای اقتصادی و تجاری بینالمللی گروه شرکتها، در مقابل این مسئله انعطاف بیشتر دارد و آن را مجاز میداند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - آسیب شناسی الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی رفع هرگونه تبعیض علیه زنان
فاطمه اصطبار صالح یمرلی مجید صفوی علی اکبر اسمعیلیزمینه و هدف: در خصوص قوانین جمهوری اسلامی ایران باید گفته شود که آن ها نیز برگرفته از آموزه های فقه امامیه است و در اصل چهارم قانون اساسی تصریح شده که کلیه قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی و... باید براساس موازین اسلامی باشد. بنابراین برای پذیرفتن هر قانون جد چکیده کاملزمینه و هدف: در خصوص قوانین جمهوری اسلامی ایران باید گفته شود که آن ها نیز برگرفته از آموزه های فقه امامیه است و در اصل چهارم قانون اساسی تصریح شده که کلیه قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی و... باید براساس موازین اسلامی باشد. بنابراین برای پذیرفتن هر قانون جدیدی (حتی در قالب پذیرش معاهده های بینالمللی) باید آن قوانین جدید را بر موازین اسلامی عرضه کرده و در صورت تعارض با قواعد فقهی اسلامی به کناری گذاشته شوند. در این تحقیق به آسیب شناسی آثار و ابعاد الحاق ایران به کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان پرداخته شده است.روش: پژوهش حاضر به صورت توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای انجام شده است.یافتهها و نتایج: کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان یک معاهده بینالمللی است که سازمان ملل برای الحاق دولت ها، پافشاری و اصرار زیادی کرده اند و در صورت الحاق دولت ها به کنوانسیون، قوانین داخلی آ نها تحت الشعاع قرار میگیرد و دولت ها متعهد می شوند قوانین خود را تغییر دهند. از آن جایی که در جهان و نیز در کشورهای اسلامی و همچنین در ایران، زنان از جایگاه متناسب با شأن خویش برخوردار نمیباشند تصحیح موقعیت زنان نیازمند منشور مدونی است که در آن وضعیت مطلوب ترسیم شده باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - ماهیت حقوقی کدخدامنشی عرفی و تفاوت آن با نهاد داوری و انصاف از دیدگاه قواعد داوری تجاری بین المللی
امید رشیدی عیسی امینی ربیعا اسکینیواژه کدخدامنشی، ریشه در زبان و ادبیات فارسی دارد و در فرهنگ عامۀ مردم ایران، به عنوان شیوه ای برای حل و فصل اختلافات، از قدیم الایام متداول بوده و در برخی از قوانین موضوعه نیز مورد استفاده قرارگرفته است. این واژه علیرغم به کارگیری آن در قلمرو شیوه های حل و فصل اختلافات، چکیده کاملواژه کدخدامنشی، ریشه در زبان و ادبیات فارسی دارد و در فرهنگ عامۀ مردم ایران، به عنوان شیوه ای برای حل و فصل اختلافات، از قدیم الایام متداول بوده و در برخی از قوانین موضوعه نیز مورد استفاده قرارگرفته است. این واژه علیرغم به کارگیری آن در قلمرو شیوه های حل و فصل اختلافات، مورد تعریف مقنن قرار نگرفته و اوصاف و شرایط آن تبیین نشده و فاقد قواعد و رژیم حقوقی مدون و مستقلی است و بالتبع اوصاف یک نهاد حقوقی را دارا نمی باشد. کاربرد این واژه توسط قانونگذار در قانون بخش تعاون اقتصاد جمهوری اسلامی ایران و قانون داوری تجاری بین المللی، مستلزم شناخت و تعریف معنای لغوی، ماهیت، و مقایسه آن با نهاد داوری و انصاف است تا منظور نظر قانونگذار و مفهوم آن در ادبیات عامه و ادبیات حقوقی، به عنوان شیوه ای برای حل و فصل اختلافات، شناسایی و مورد مطالعه قرارگیرد. شناخت مفهوم و آیین حل و فصل اختلافات از طریق کدخدامنشی و تمییز آن از نهاد داوری، در زمان تراضی و نگارش قراردادها و همچنین در زمان تفسیر محتوای شرط داوری، دارای اهمیت است. تراضی بر حل و فصل اختلافات از طریق کدخدامنشی یا تحت عنوان داوری بر مبنای کدخدامنشی و داوری بر مبنای انصاف، دارای مفهوم و آثار متفاوتی است که در این مقاله ضمن مطالعه واژه شناختی کدخدامنشی، جایگاه و مفهوم آن در حقوق داخلی و قواعد داوری بین المللی مورد مطالعه و مقایسه قرارگرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - استقلال شرط داوری در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون داوری تجاری بین المللی با مطالعه قانون نمونه داوری آنسیترال
فرزانه درری جمشید نورشرق احمد شمسزمینه و هدف: یکی از مباحث و موضوعات مهمی که امروزه در مباحث مرتبط با بحث داوری مطرح است، استقلال شرط داوری میباشد، که به نظر میرسد با توجه به قاعده صلاحیت بر صلاحیت و همچنین، مشکلات و نیارهایی که با توجه به ارتباط افراد با هم تعریف میشود، شایسته است که اصل استقلال شر چکیده کاملزمینه و هدف: یکی از مباحث و موضوعات مهمی که امروزه در مباحث مرتبط با بحث داوری مطرح است، استقلال شرط داوری میباشد، که به نظر میرسد با توجه به قاعده صلاحیت بر صلاحیت و همچنین، مشکلات و نیارهایی که با توجه به ارتباط افراد با هم تعریف میشود، شایسته است که اصل استقلال شرط داوری مورد قبول و پذیرش واقع شود.روش: در پژوهش حاضر، جهت گردآوری مطالب و دادهها، از روش کتابخانهای-توصیفی و جهت دستیابی به نتیجه، از روش تحلیلی استفاده شده است.یافته ها و نتایج: پذیرش و استقلال شرط داوری رسیدگی به بطلان قرارداد اصلی نیز در صلاحیت داور قرار دارد و تصمیم داور به بطلان قرارداد اصلی به معنای بیاعتباری شرط داوری نیست. بنابراین، مقاله حاضر برآنست که استقلال شرط داوری را در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون داوری تجاری بینالمللی با مطالعه قانون نمونه داوری آنسیترال مورد بررسی و مداقه قرار دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - بایسته های حمایت کیفری از زنان و چالش های آن در قلمرو حقوق کیفری ایران و در پرتو حقوق بشردوستانه
سید میلاد علیزاده جواهری عباس شیخ الاسلامی جعفر کوشازمینه و هدف: در قلمرو حقوق بشردوستانه، اصول حمایتی حاکم بر آن، منجمله اصل تفکیک میان افراد نظامی و غیرنظامی، نهی از پیگیری اهداف و شیوههای غیرانسانی و عدالت کیفری کرامت مدار با گروههای مختلف از جمله اصول اساسی بوده که دارای اهمیت ویژهای میباشد. یکی از اقشار آسیبپذ چکیده کاملزمینه و هدف: در قلمرو حقوق بشردوستانه، اصول حمایتی حاکم بر آن، منجمله اصل تفکیک میان افراد نظامی و غیرنظامی، نهی از پیگیری اهداف و شیوههای غیرانسانی و عدالت کیفری کرامت مدار با گروههای مختلف از جمله اصول اساسی بوده که دارای اهمیت ویژهای میباشد. یکی از اقشار آسیبپذیر در خلال مخاصمات مسلحانه و همچنین صلح، زنان بوده که حمایت کیفری از ایشان به عنوان اقشار خاص در قلمرو سیاست کیفری تقنینی هر کشور، لازم و ضروری به نظر میآید.روش: مقاله حاضر با رویکرد توصیفی، تحلیلی و انتقادی نگارش شده است.یافتهها و نتایج: قوانین جزایی ایران صرفاً برای زمان صلح تنظیم گردیده و مقررات خاصی را در زمان جنگ تدوین ننموده است. همچنین مهمترین چالشهای الحاق ایران به معاهدات حقوق بشردوستانه، تفاوتهایی مبنایی و ایدئولوژیکی حقوق ایران و غرب، مشروعیت حق شرط و دینی بودن حقوق بشردوستانه در ایران است. از اینرو برخی از تعارضات قوانین جزایی ایران با کنوانسیون منع تبعیض علیه زنان در زمره تعارضات قابل رفع و احکام انعطافپذیر بوده که تصویب بیقید و شرط و یا تصویب با حق شرطهای جزئی علاوه بر توسعه نظام حقوقی ایران، جایگاه بینالمللی ایران را نیز ارتقا خواهد داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - ماهیت و ابعاد حقوقی واگذاری قراردادهای بالادستی نفت با نگاهی به قرارداد IPC
احمد پنجه پور محمد حسین زارعییکی از فرایندهای مهم در قراردادهای بالا دستی نفت ، فرایندی به نام واگذاری است. بهطورکلی قراردادهای بالادستی به سه شکل صورت میپذیرد: دسته اول قراردادهای خدمات ریسکی، دسته دوم قراردادهای مشارکت در تولید و دسته سوم قراردادهای امتیازی هستند. در کنار این، قراردادهای آی پی چکیده کاملیکی از فرایندهای مهم در قراردادهای بالا دستی نفت ، فرایندی به نام واگذاری است. بهطورکلی قراردادهای بالادستی به سه شکل صورت میپذیرد: دسته اول قراردادهای خدمات ریسکی، دسته دوم قراردادهای مشارکت در تولید و دسته سوم قراردادهای امتیازی هستند. در کنار این، قراردادهای آی پی سی به عنوان قراردادهای جدید نفتی ایران مد نظر بوده است.بر این اساس در این پژوهش به بررسی این امر می پردازیم که واگذاری قراردادهای بالادستی نفت از چه ابعاد حقوقی برخوردار است؟ و این امر را با نگاهی به قراردادهای آی پی سی بررسی خواهیم کرد.واگذاری در قراردادهای بالادستی نفت و گاز به معنای انتخاب پیمانکار بوده و شرایط مقرر در این قراردادها برای طرفین قرارداد و بهخصوص کشور صاحب مخزن از اهمیت بسزایی برخوردار است. رویکرد کشورها جهت واگذاری میدان به شرکتها برای انجام عملیات نفتی، سیستم مجوز محور بوده و بر اساس مجوز مزبور، کل نفت تولیدی از میدان، متعلق به صاحب مجوز قلمداد می شود. در انعقاد قراردادهای نفتی و واگذاری آنها دو رویکرد عمده وجود دارد که عبارتاند از رویکرد مذاکره مستقیم و رویکرد برگزاری مناقصه / مزایده.ازاصول واگذاری قرارداد بالادستی نقتی می توان به رعایت ملاحظات محیط زیستی، حفظ حاکمیت و مالکیت دولت بر منابع نفت و رعایت حقوق و منافع ملی در جریان عملیات بالادستی نفتی اشاره نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - اجاره بهشرط تملیک و عدم تحقق شرط (بررسی تطبیقی)
محمدرضا پیرهادیبا توجه به مصادیق مختلف و رایج عقد اجاره به شرط تملیک و تعاریف مختلفی که ارائه شده است،ماهیت یکسانی برای این عقد قائل نیستند.برخی از مصادیق منطبق با عقد اجاره و شروط خاص تبعی است. برخی آن را بیع دانسته اند و حتی برخی از کشورها در مقررات موضوعه، احکام بیع اقساطی را بر ای چکیده کاملبا توجه به مصادیق مختلف و رایج عقد اجاره به شرط تملیک و تعاریف مختلفی که ارائه شده است،ماهیت یکسانی برای این عقد قائل نیستند.برخی از مصادیق منطبق با عقد اجاره و شروط خاص تبعی است. برخی آن را بیع دانسته اند و حتی برخی از کشورها در مقررات موضوعه، احکام بیع اقساطی را بر این عقد حاکم کرده اند. برخی نیز ماهیت خاص برای آن قائل شده اند. از طرفی، در اغلب موارد، چنانچه شروط ضمن عقد محقق نگردد و موجب انحلال عقد شود، معمولاً موجر- بایع در راستای حصول حداکثر منافع خود، مایل به اعمال اثر انحلال عقد اجاره هستند تا آنچه را که دریافت نموده، صرفاً به عنوان مال الاجاره محسوب و موضوع عقد را نیز مسترد نمایند و بخشی از اقساط را که جزیی از ثمن بوده نیز تصاحب کنند. از این رو، خصوصاً در حالتی که بیشتر اقساط تأدیه شده باشد،گاه شبهه ی جمع عوضین در نزد یکی از طرفین قوت می یابد. به جهات مذکور برخی از برای جلوگیری از بی عدالتی آن را مشمول، احکام بیع اقساطی معلق دانسته اند. برخی نیز در صورت انحلال، دادرس را مختار در تعدیل اثر انحلال می دانند. جهات اصلی مخالفت با این عقد، غالباً ناظر به حالت انحلال است که موجب بی عدالتی و به نوعی عدم موازنه است. در انعقاد عقد، طرفین صرفاً نظر به عقد اجاره ی سنتی ندارند، بلکه در توافق آنها تملیک عین نیز با شرایط خاص خود در نظر است، اما در صورتی که شرایط محقق نگردد، در عمل آثار انحلال اجاره را بر رابطه ی حقوقی بار می کنند. تحمیل اثر انحلال اجاره به تنهایی، موجب بی عدالتی و نیز مخالفت با این عقد شده است. برای گریز از این ایراد، چنانچه مقنن با اداره ی این عقد، و پیش بینی شروط حمایتی، اثر انحلال رابطه ی حقوقی را بطور کامل بیان نماید تا انحلال قسمتی از عقد که مربوط به تملیک عین بوده، آثار خود را به بار آورد و قسمت دیگر که مربوط به استفاده از منافع بوده است نیز آثار خاص خود را ایجاد کند، در این صورت زمینه ی بی عدالتی از مبنا و اساس مرتفع خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - استقلال شرط داوری در قراردادهای تجاری بین المللی
مریم رییسی بهزاد ساعدیداورییکی از مهم ترین روش های حل و فصل اختلافات بین المللی است. این روش، آسان تر، ارزا ن تر و سریع تر از دیگر روش های حل اختلاف می باشد. قرارداد میتواند حاوی شرط ارجاع اختلافات به داوری باشد. شرط داوری از قراردادی که متضمن آن است مستقل است. در نتیجه، بحث بر سر اعتبار ق چکیده کاملداورییکی از مهم ترین روش های حل و فصل اختلافات بین المللی است. این روش، آسان تر، ارزا ن تر و سریع تر از دیگر روش های حل اختلاف می باشد. قرارداد میتواند حاوی شرط ارجاع اختلافات به داوری باشد. شرط داوری از قراردادی که متضمن آن است مستقل است. در نتیجه، بحث بر سر اعتبار قرارداد حاوی شرط داوری لزوماً بر شرط داورییا سلب صلاحیت از دیوان داوری برای استماع اختلاف طرفین درباره قرارداد مورد اختلاف موثر نیست. دکترین استقلال شرط داوری، با ارادهی صریحیا ضمنی طرفین بیان می شود که توافق می کنند هر و همهی اختلافات بین خود، از جمله اختلافات دربارهی اعتبار قراردادی که حاوی شرط داوری است را به داوری ارجاع کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
147 - مبانی رای اصراری حقوقی 16 - 20/11/88 در فسخ نکاح به سبب تخلف از وصف ضمنی
بهرام درویشزوج دعوایی به خواسته فسخ نکاح علیه زوجه طرح و مستند خود را نظریات پزشک در باره معایب جسمی زوجه قرار داده است. پزشکی قانونی امکان معاشرت در وضعیتی خاص در آینده را به شرط آموزش و تکرار، و نیز امکان باروری در آینده را تنها از طریق رحم اجاره ای گواهی نموده است. دادگاه تجدید چکیده کاملزوج دعوایی به خواسته فسخ نکاح علیه زوجه طرح و مستند خود را نظریات پزشک در باره معایب جسمی زوجه قرار داده است. پزشکی قانونی امکان معاشرت در وضعیتی خاص در آینده را به شرط آموزش و تکرار، و نیز امکان باروری در آینده را تنها از طریق رحم اجاره ای گواهی نموده است. دادگاه تجدیدنظر به این استدلال که مورد هیچ یک از موارد خیار عیب (ماده 1123 قانون مدنی) و خیار تخلف از شرط (ماده 1128 قانون مدنی) و خیار تدلیس نیست، حکم به رد دعوای فسخ صادر نموده و بر این معنا در قبال شعبه دیوان عالی کشور –که معتقد به وجود حق فسخ بوده- اصرار ورزیده است. از این رو، قضیه در هیأت عمومی شعب حقوقی دیوان مرقوم طرح گشته و این هیأت طی رای اصراری شماره 16 مورخ20/11/88 (با شماره ردیف 88/12) مورد را از مصادیق فسخ به موجب تخلف از وصف ضمنی سلامت موضوع ماده 1128 قانون مدنی شمرده است. این مقاله در صدد تشریح مبانی این رای اصراری در فقه، قانون و اصول حقوقی است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
148 - مطالعه تطبیقی جهت و علت عقد در حقوق ایران وفرانسه و فقه امامیّه
عبدالرسول دیانیاین مقاله به¬مقایسه¬ نظامهای حقوقی اسلام، ایران و حقوق فرانسه در مورد جهت و علّت در عقد به¬عنوان محل تلاقی اخلاق و حقوق میپردازد. اما برای فهم دقیق و پیشگیری از داوری شتابزده و یا خطا در تطبیق مفاهیم، با بهرهگیری از منابع اصیل و موثّق، هر کدام از این دو چکیده کاملاین مقاله به¬مقایسه¬ نظامهای حقوقی اسلام، ایران و حقوق فرانسه در مورد جهت و علّت در عقد به¬عنوان محل تلاقی اخلاق و حقوق میپردازد. اما برای فهم دقیق و پیشگیری از داوری شتابزده و یا خطا در تطبیق مفاهیم، با بهرهگیری از منابع اصیل و موثّق، هر کدام از این دو نظام را در دو بخش مستقل بررسی نموده و آنگاه در بخش سوم به مقایسه دقیق دو نظام هم در باب مفهوم علت و جهت و هم در مورد اثبات آن پرداخته و به کاستی های قانون مدنی اشاره شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
149 - نااطمینانی اقتصادکلان و تصمیمات سرمایهگذاری بانکها
حافظ نیکخو تیمور رحمانی فرزانه خلیلیدر شرایط نااطمینانی، فرآیند برنامه ریزی، تصمیم گیری و سیاست گذاری در کلیه بخشهای اقتصاد بدلیل عدم امکان پیش بینی آینده دچار اختلال می شود. مطالعه حاضر، در پی بررسی اثرات نااطمینانی اقتصادکلان بر تصمیمات سرمایه گذاری بانک های ایران طی یک دوره 15 ساله از سال 1383 تا سال 1 چکیده کاملدر شرایط نااطمینانی، فرآیند برنامه ریزی، تصمیم گیری و سیاست گذاری در کلیه بخشهای اقتصاد بدلیل عدم امکان پیش بینی آینده دچار اختلال می شود. مطالعه حاضر، در پی بررسی اثرات نااطمینانی اقتصادکلان بر تصمیمات سرمایه گذاری بانک های ایران طی یک دوره 15 ساله از سال 1383 تا سال 1397 با استفاده از داده های تابلویی15 بانک کشور به روش تجربی است. برای این منظور، ابتدا واریانس ناهمسان شرطیتعمیم یافته شاخص های نرخ تورم، نرخ ارز، نرخ رشد اقتصادی و قیمت نفت استخراج شد سپس تاثیر میانگین حسابی آنها به عنوان شاخص نااطمینانی اقتصادکلان بر تصمیمات سرمایه گذاری بانک ها به روش داده های پانل شناسایی گردید. نتایج حاکی از آن است که پراکندگی پرتفوی اعتباری بانک ها رابطه معناداری با نااطمینانی اقتصادکلان دارد. به عبارت دیگر، با افزایش نااطمینانی محیط اقتصادکلان و عدم توانایی بانک ها در پیش بینی بازدهی آتی انواع دارایی های مالی به دلیل دریافت علائم منفی، به صورت انقباضی عمل کرده و از نگهداری هر گونه دارایی پر ریسک می کاهند و به جای آن ها دارایی های مطمئنی که بازدهی آن ها قطعی شده است، نگهداری می کنند. هم چنین، تایید شد که بین ریسک خاص هر بانک و تصمیمات سرمایه گذاری آن ها رابطه معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، با بزرگتر شدن واریانس شاخص های مختص هر بانک، پراکندگی مقطعی سهم دارایی های پر ریسک در پرتفوی اعتباری بانک ها افزایش می یابد.. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
150 - بهینهسازی سبد سهام صنایع مختلف در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از گارچ متعامد
سحر عابدینی اسمعیل ابونوری غلامرضا کشاورزحدادچکیده توسعه بازارهای مالی و بازار سهام نقش اساسی در توسعه اقتصادی دارد. با توجه به اینکه بازارهای مالی همواره با ریسک و نااطمینانی همراه می باشند و شوک و تلاطم در یک بازار بر بازارهای دیگر اثر می گذارد لذا از اهداف اصلی تحقیق حاضر شناسایی نوع توزیع سری های مالی (بازدهی چکیده کاملچکیده توسعه بازارهای مالی و بازار سهام نقش اساسی در توسعه اقتصادی دارد. با توجه به اینکه بازارهای مالی همواره با ریسک و نااطمینانی همراه می باشند و شوک و تلاطم در یک بازار بر بازارهای دیگر اثر می گذارد لذا از اهداف اصلی تحقیق حاضر شناسایی نوع توزیع سری های مالی (بازدهی سهام صنایع مختلف) و برآورد نااطمینانی و ریسک (تلاطم) آنها، تعیین وزن سهام در سبد سرمایه گذاری و همچنین شناسایی دقیق چگونگی تغییرات تلاطم و شدت همبستگی و تعاملات میان سهام صنایع مختلف طی زمان جهت حداکثرسازی منافع سرمایه گذاران و ارائه راهکارهای لازم به برنامه ریزان و سیاست گذاران برای مدیریت و توسعه بازار سهام می باشد. به منظور بهینه سازی سبد سرمایه گذاری، از آمار دادههای هفتگی شاخص قیمت 6 صنعت منتخب (انبوهسازی، بانکها و مؤسسات اعتباری، شیمیایی، خودرو، دارویی و فلزات اساسی) در بازه زمانی 07/01/1389 تا 29/10/1399 استفاده شده است. بدین منظور با استفاده از مدل گارچ متعامد و داده های هفتگی شاخص قیمت سهام صنایع مختلف، عناصر ماتریس واریانس– کواریانس شرطی بازدهی سهام (تلاطم) برآورد گردید، سپس اوزان بهینه سبد سهام با استفاده از اطلاعات بدست آمده و توزیع جنرال هیپربولیک t چوله (بعنوان نزدیکترین توزیع به توزیع بازدهی سهام مورد مطالعه بر اساس نتایج برآورد توزیع داده ها)، در چارچوب مدل های میانگین–واریانس کلاسیک ایستا و پویا و همچنین مدل میانگین–ارزش در معرض خطر شرطی ایستا، محاسبه و با هم مقایسه شد. بر اساس مدل میانگین-واریانس کلاسیک پویا (بعنوان مناسب ترین مدل)، بیشترین وزن در سبد سهام در دوره مورد مطالعه بترتیب مربوط به صنعت دارویی (0/6336) و صنعت شیمیایی (0/3539) بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
151 - سرایتپذیری ریسک از بخش مالی به بخش واقعی با استفاده از شاخص برخورد شرطی (CCX): مطالعه موردی بازار سرمایه ایران Risk Spillover from Financial Sector to Real Sector using the Conditional Coincidence Index (CCX): Case Study of Iranian Capital Market
اسمعیل ابونوری رضا تهرانی حسین صبوریسرایت ریسک میان شاخص های مالی، حاکی از فرایند انتقال اطلاعات میان بازارها است. با توجه به اینکه بازارهای مالی با یکدیگر مرتبط هستند، اطلاعات ایجاد شده در یک بازار، می تواند سایر بازارها را متاثر سازد. در این میان، مدلسازی ریسک در بازارهای مختلف و ارتباط این بازارها با ی چکیده کاملسرایت ریسک میان شاخص های مالی، حاکی از فرایند انتقال اطلاعات میان بازارها است. با توجه به اینکه بازارهای مالی با یکدیگر مرتبط هستند، اطلاعات ایجاد شده در یک بازار، می تواند سایر بازارها را متاثر سازد. در این میان، مدلسازی ریسک در بازارهای مختلف و ارتباط این بازارها با یکدیگر از منظر علم مالی، به لحاظ موارد استفاده آن در پیش بینی، موضوع با اهمیتی به شمار می رود. هدف این مطالعه بررسی سرایتپذیری ریسک مالی از بخش مالی به بخش واقعی اقتصاد با استفاده از شاخص برخورد شرطی[i] (CCX) برای صنایع فعال در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1388-1395 است. برای این منظور از روش گشتاروهای تعمیم یافته(GMM) و معیار CCX برای سرایت پذیری ریسک استفاده شد. در این مطالعه ابتدا دورههای رونق و رکود با استفاده از فیلتر میان گذر کریستیانو- فیلتزگرالد استخراج شد. نتایج بهدستآمده از این مطالعه با لحاظ کردن دوره رونق و رکود در بازار بورس بیانگر سرایت ریسک از بخش مالی به صنایع فعال در بازار بورس است. ضرایب برآورد شده برای سرایت مالی در نمونه بیانگر این است که در اکثر شرکتهای مورد بررسی سرایت ریسک در سطح معنیداری قرار دارد. همچنین ضرایب برآورد شده برای لحاظ کردن دوره بحران و رکود در بازار بورس بیانگر شدت بیشتر سرایت ریسک در ردوههای رکودی است. بر اساس نتایج بهدستآمده با روش CCX علاوه بر انتقال ریسک ریسک های شدید نیز از بخش مالی به بخش واقعی انتقال می یابد. بر اساس دیگر نتایج تحقیق سرایت ریسک از بخش مالی با میزان بدهی و نوسان بازده ارتباط مستقیم و با ارزش و فعالیت های سرمایه گذاری شرکت ارتباط منفی داشته است.Risk Spillover from Financial Sector to Real Sector using the Conditional Coincidence Index (CCX): Case Study of Iranian Capital MarketEsmaiel AbounooriReza TehraniHossein Sabouri[i] Conditional Coincidence IndexRisk contagion between financial sectors indicates the process of information transfer between markets. Given that financial markets are interlinked, information created in a market can affect other markets. Meanwhile, risk modeling in different markets and the relationship between these markets with each other in terms of financial science, in terms of its use in forecasting, is an issue of importance. The purpose of this study was to investigate the financial risk appetite from the financial sector to the real sector of the economy using CCX for the active industries in the Tehran Stock Exchange during the period of 1388-1395. For this purpose, we used the Generalized Method of Moments (GMM) and CCX methods. In this study, firstly, the cycles of boom and recession were extracted using the Cristiano-Filzagrande intermediate pass filter. The results of this study indicate that for the full period of the research sample and considering the period of the boom and the recession in the stock market, the results indicate the effects of overflow in the active industries in the stock market. Estimated coefficients for tipping effects in the sample indicate that in most of the companies surveyed, the effect of overturning is significant. Also, the estimated coefficients for considering the period of the crisis and the recession in the stock market indicate that the coefficients are positive for the effect of the outflow in the stock market. Also, in the case study, there is a probability of financial risk fluctuation between the investigated industries. Based on the results, it can be stated that the amount of CCX and the significant level reported in each sector have a negative relationship with the amount of direct and value related debt and investment activities. In addition, the results indicate that the risk and turmoil among the active industries in the stock market and the real sector of the Iranian economy are tangible.Keywords: Financial risk, Financial sector, Real sector, Capital market, IranJEL Classification: C58, G11 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
152 - بررسی رابطه همبستگی شرطی بین بازارهای مالی ایران با تأکید بر اثر حافظه بلندمدت و عدم تقارن
شهرام فتاحی مرتضی سحاب خدا مرادی میثاق ایوتوندارزیابی همبستگی بین داراییهای مالی از جمله موضوعات اساسی در تحلیلهای سرمایهگذاری و مدیریت ریسک میباشد. سرمایهگذارانی که به منظور اجتناب از ریسک سعی میکنند سبد داراییهای خود را متنوع کنند به ارتباطات بین بازارها توجه ویژهای دارند. در سالهای اخیر وجود حافظهی بلن چکیده کاملارزیابی همبستگی بین داراییهای مالی از جمله موضوعات اساسی در تحلیلهای سرمایهگذاری و مدیریت ریسک میباشد. سرمایهگذارانی که به منظور اجتناب از ریسک سعی میکنند سبد داراییهای خود را متنوع کنند به ارتباطات بین بازارها توجه ویژهای دارند. در سالهای اخیر وجود حافظهی بلندمدت در بازارهای مالی ایران بخش مهمی از تجزیه و تحلیلهای سری زمانی را به خود اختصاص داده است. شواهد تجربی نشان دهنده این است که شوکهای منفی و مثبت اثر یکسانی بر روی نوسانات سریهای زمانی متغیرهای مالی ندارند. در این پژوهش رابطهی همبستگی شرطی ثابت و پویا بین بازارهای ارز، سکه و سهام با تأکید بر اثر حافظهی بلندمدت و عدم تقارن تاثیرگذاری آنها بررسی شود. برای این منظور از دادههای روزانهی ارز، سکه و شاخصهای سهام صنعت و 50 شرکت فعال در فاصلهی زمانی 23/9/87 تا 30/3/95 استفاده شده است. نتایج مربوط به بررسی رابطهی همبستگی شرطی بر اساس مدلهای ,GJRGARCHAPARCH، HYGARCH، FIGARCH، FIEGARCHو FIAPARCH بیانگر وجود رابطهی همبستگی شرطی مثبت و معنادار بین شاخصهای سهام صنعت و 50 شرکت و وجود رابطهی همبستگی شرطی مثبت و معنادار بین متغیرهای ارز و سکه در دورهی زمانی مورد مطالعه است. Evaluation of the correlation among assets is one of the basic topics in investment analysis and risk management and investors who make their asset portfolio diverse, avoiding the risk pay special attention to relation among the markets. In recent years, the existence of long-term memory in the financial markets of Iran has become an important part of time series analyses. In addition, empirical evidence and studies have shown that usually negative and positive shocks have no the same effect on the volatilities of financial time series. Therefore, given the importance of this topic, the conditional correlation relationship among markets including foreign exchange, stock exchange and gold coins, the stock and coins is examined with emphasis on the effects of long-term memory and the lack of asymmetry. For this purpose, the daily data of foreign exchange, gold coins and the stock industry indices and 50 companies in the time interval of 2008/12/02 to 2016/7/18 was used. The results of models, GJRGARCH APARCH ، HYGARCH، FIGARCH، FIEGARCH and FIAPARCH indicated\ a significant positive conditional correlation among industry stock indices and 50 companies and significant positive conditional correlation among variables of currency and coins for the period studied. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
153 - اثرهای نا اطمینانیهای تورم و مخارج دولت و تعامل آنها بررشد بخشهای اقتصادی ایران
محسن مهر آرا میر سجاد سید قاسمی محسن بهزادی صوفیانیهدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی اثر نااطمینانی های تورم و مخارج دولت و همچنین اثر تعاملی این نااطمینانی ها بر روی رشد بخشهای عمده اقتصادی ایران میباشد. برای برآورد نااطمینانی ها از نمونههای اتورگرسیو شرطی تعمیمیافته (GARCH) استفاده شده است، زیرا این نمونهها امکان تغییر چکیده کاملهدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی اثر نااطمینانی های تورم و مخارج دولت و همچنین اثر تعاملی این نااطمینانی ها بر روی رشد بخشهای عمده اقتصادی ایران میباشد. برای برآورد نااطمینانی ها از نمونههای اتورگرسیو شرطی تعمیمیافته (GARCH) استفاده شده است، زیرا این نمونهها امکان تغییر واریانس شرطی جمله خطا در طول زمان را فراهم میآورند. سپس برای بررسی اثر نا اطمینانیهای ذکرشده، از روش دادههای ترکیبی (Panel Data) استفاده شده است. بازه زمانی مورداستفادهسالهای ۱۳۸۷- ۱۳۴۸میباشد. نتایج بهدستآمده بیانگر وجود اثر منفی نااطمینانی تورمبر رشد هر ۴ بخش عمده اقتصادی کشور، می باشد. نااطمینانی مخارج دولت نیز اثری منفی و معنی دار بر رشد بخشهای اقتصادی کشور به جز بخش نفت و گاز داشته است. همچنین تعامل نااطمینانی های مذکور نیز اثری منفی و مجزا از اثر یکیکآنها بر رشد بخشهای کشاورزی و خدمات داشته است.به این معنی که افزایش هر کدام از نااطمینانی های یادشده، باعث تشدید اثرهای نااطمینانی دیگر در این بخش های اقتصادی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
154 - مقایسه ارزش در معرض ریسک سهام تهران با بازارهای سهام بین المللی با استفاده از نظریه ارزش فرین شرطی
شهرام بابا لویان هاشم نیکو مرام حمیدرضا وکیلی فرد فریدون رهنمای رود پشتیدر پژوهش حاضر با استفاده از نظریه ارزش فرین شرطی[i]، ارزش در معرض ریسک سهام تهران با بازارهای بینالمللی سهام مقایسه و میزان ریزش مورد انتظار آنان ارزیابی شده است. نتایج پژوهش با استفاده از بازده روزانه لگاریتمی هر یک از شاخص ها در یک دوره 10 ساله، نشان می دهد که سنجه ه چکیده کاملدر پژوهش حاضر با استفاده از نظریه ارزش فرین شرطی[i]، ارزش در معرض ریسک سهام تهران با بازارهای بینالمللی سهام مقایسه و میزان ریزش مورد انتظار آنان ارزیابی شده است. نتایج پژوهش با استفاده از بازده روزانه لگاریتمی هر یک از شاخص ها در یک دوره 10 ساله، نشان می دهد که سنجه های ارزش در معرض ریسک و ریزش مورد انتظار شاخص بازار مالی دبی و شاخص بورس اوراق بهادار تهران، به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار را در دنباله چپ و در دنباله راست به خود اختصاص داده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد دنباله چپ و دنباله راست توزیع بازدهی شاخص ها، پهن و متراکم استIn this research, the VaR and ES measures is estimated and compared for Tehran security exchange (TSE) and international stock markets by using the conditional EVT based peaks over threshold (POT). In order to obtain independent data, we use a vector autoregressive (VAR) and GARCHmodel to filter out any serial correlation and heteroskedasticity. Our data are the logarithmic daily returns for the period 2006-2015.We find that the Dubai financial market (DFMG) has the highest VaR and ES for both the lower tail and upper tail. In contrast, the Tehran security Exchange (TSE) has the lowest VaR and ES for both tails. Also, except to DFMG index, Shape parameter (ξ) is positive for both tails of all indicies and indicate that tails on both sides of the return distribution are heavy. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
155 - همبستگی شرطی پویای نوسانات قیمت نفت و بازار سهام کشورهای حوزه خلیج فارس با تاکید بر سرایت بحران مالی
مجتبی کریمی فاطمه صراف قدرت اله امام وردی علی باغانیپژوهش حاضر به بررسی همبستگی شرطی پویای متقارن و نامتقارن بین نوسانات قیمت نفت و بازار سهام کشورهای حوزه خلیج فارس در شرایط سرایت بحران مالی پرداخته است. برای این منظور از مدل DCC[i] وADCC[ii] طی دوره زمانی هفته اول سال 2004 تا هفته چهل و هفتم سال 2019 استفاده شده است. ن چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی همبستگی شرطی پویای متقارن و نامتقارن بین نوسانات قیمت نفت و بازار سهام کشورهای حوزه خلیج فارس در شرایط سرایت بحران مالی پرداخته است. برای این منظور از مدل DCC[i] وADCC[ii] طی دوره زمانی هفته اول سال 2004 تا هفته چهل و هفتم سال 2019 استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر وجود همبستگی شرطی پویای نامتقارن بازار سهام ایران و دبی و همبستگی شرطی پویای متقارن بازار سهام عربستان با نفت اوپک می باشد، همچنین نتایج تحقیق بیانگر وجود همبستگی شرطی پویای متقارن بازار سهام قطر و دبی و همبستگی شرطی پویای نامتقارن بازار سهام عربستان با نفت برنت میباشد. تفسیر مالی وجود همبستگیهای متقارن و نامتقارن بین شاخص بازدهی نفت برنت و بازدهیهای سهام بازارهای دبی، قطر و عربستان حاکی از این است که مدیران ریسک باید کاملاً نسبت به این حقیقت آگاه باشند که این بازارها در مقابل شوکهای خارجی مصونیت ندارند. نتایج نشان میدهد که بازارسهام دبی و ایران در مقابل شوکهای داخلی (نفت اوپک) آسیبپذیر بوده و بازار سهام دبی جزء پرریسکترین بازارهای حوزه خلیج فارس میباشد. Abstract The present study evaluates the symmetric and asymmetric dynamic conditional correlations between volatilities of oil prices and stock markets in Persian Gulf region, in the event of financial crisis contagion. To do so, Dynamic Conditional Correlation (DCC) and Asymmetric Dynamic Conditional Correlation (ADCC) models are used during the 1st week of 2004 to 47th week of 2019. The results indicate asymmetric dynamic conditional correlation between Iran and Dubai stock markets, and symmetric dynamic conditional correlation between Saudi Arabia stock market and OPEC crude oil prices. Moreover, the results show symmetric dynamic conditional correlation between Qatar and Dubai stock markets, and asymmetric dynamic conditional correlation between Saudi stock market and Brent crude oil. Interpretation of these results, that there is symmetric and asymmetric correlations between oil return index and stock returns of Dubai, Qatar and Saudi Arabia implies that risk managers should be fully aware of the fact that these markets are not immune from external shocks. Furthermore, the results suggest that Dubai and Iran stock markets are vulnerable to internal shocks (OPEC oil), and that Dubai stock market is among the riskiest markets of Persian Gulf region. [i] Dynamic Conditional Correlation [ii] Asymmetric Dynamic Conditional Correlation پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
156 - بررسی تأثیر نااطمینانی تورمی بر شاخص کل سهام بورس تهران
مرجان دامن کشیده زهرا نظمی پیله رودتورم از جمله پدیدههای مضر اقتصادی است که اثرات زیان باری بر کل اقتصاد یک کشور بر جای میگذارد. اما اکثر اقتصاددانان معتقدند که عمدهترین زیانهای ناشی از تورم از طریق ایجاد نااطمینانی تورم است. نااطمینانی تورمی از طریق اثرهای Ex-ante و Ex-post بر روی متغیرهای حقیقی تأث چکیده کاملتورم از جمله پدیدههای مضر اقتصادی است که اثرات زیان باری بر کل اقتصاد یک کشور بر جای میگذارد. اما اکثر اقتصاددانان معتقدند که عمدهترین زیانهای ناشی از تورم از طریق ایجاد نااطمینانی تورم است. نااطمینانی تورمی از طریق اثرهای Ex-ante و Ex-post بر روی متغیرهای حقیقی تأثیر گذاشته و از این کانال زیانهای زیادی بر کل اقتصاد بر جای میگذارد. هدف این مطالعه آزمون این فرضیه است که نااطمینانی تورم بر شاخص کل سهام بورس تهران اثر منفی و معنی داری دارد. این تحلیل براساس مدلهای واریانس ناهمسانی شرطی خودرگرسیو تعمیم یافته(ARCH و GARCH)، که این امکان را فراهم میکند تا واریانس شرطی جمله خطا در طول زمان تغییر کند، استوار است. در این مقاله با استفاده از مدلهای ARCH و GARCH به محاسبه میزان نااطمینانی تورم بر شاخص کل سهام بورس تهران به صورت ماهانه طی سالهای1390-1387خواهیم پرداخت. نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی از آن است که نرخ تورم و شاخص قیمت کالا و خدمات اثر مستقیم معنادار بر شاخص بورس دارد، در حالیکه اثر نااطمینانی معکوس و معنادار میباشد. Abstract Many economists belive that the main channel that inflation makes its harmful impacts on economy is the inflation uncertainty. Inflation uncertainty by its ex-ante and ex-post effects influences the economic agent´s real activities and hence causes serious costs on economy. The purpose of this study is to check a hypothesis in which uncertainty inflation has negative effects on Tehran stock exchange indices. The analysis is based on generalized self regressive conditional non-homologous variance models (ARCH & GAECH) in which the errors of conditional variance varies with time. In this article by using ARCH and GARCH models, we will calculate how the amount of inflation uncertainty effects on monthly Tehran stock exchange index during 1378 till 1390. The results show that the inflation rate and the product and service price index have a direct meaningful effect on Tehran stock exchange index, while inflation uncertainty has a diverse meaningful effect. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
157 - تفکر و امر احاطهکننده
بیژن عبدالکریمیدر سنت تفکر متافیزیکی، اندیشیدن و معرفت حاصل صرف فعالیت های منطقی و ذهنی بشر است و درستی نتیجه ناشی از کاربرد درست قوای ذهنی و اِعمال صحیح اصول، قواعد و روش های مناسب شناخت، همچون اصول و قواعد منطق یا روش های تجربی. در روزگار ما پرسش هایی چون نظریه چیست؟ یا تفکر چیست؟ ی چکیده کاملدر سنت تفکر متافیزیکی، اندیشیدن و معرفت حاصل صرف فعالیت های منطقی و ذهنی بشر است و درستی نتیجه ناشی از کاربرد درست قوای ذهنی و اِعمال صحیح اصول، قواعد و روش های مناسب شناخت، همچون اصول و قواعد منطق یا روش های تجربی. در روزگار ما پرسش هایی چون نظریه چیست؟ یا تفکر چیست؟ یادآور رشته های تخصصی ای چون فلسفه علم یا معرفت شناسی است. در زمانه ما جریانهای گوناگون فلسفی، بهویژه فلسفه های علم و پژوهش های معرفت شناختی در همین سنت تفکر متافیزیکی است که به تأمل و پژوهش درباره تفکر، نظریه و شناخت می پردازند. اما این مقاله درصدد است با وارد کردن معنا و مفهوم امر احاطه کننده در تأمل بر سرشت تفکر و نظریه، دریافتی غیر اومانیستی و غیر بشرمحور و لذا غیر متافیزیکی از معرفت ارائه دهد. این مقاله می کوشد امری مشاهدهناپذیر، ناملموس و نامحسوس را پیش بکشد و واکاود که آن را نمی توان نه با فاعل شناسا (سوبژه) و نه با متعلَّق شناسایی (ابژه) یکی دانست لیکن احاطه کننده هر دو، بنیاد تفکر، شرط استعلایی شناخت و تعیین کننده درستی و نادرستی معرفت بشری است، و در همان حال نه از فاعل تفکر جداست و نه از موضوع شناخت. ما در روزگاری زندگی می کنیم که بهدلیل سیطره تفکر متافیزیکی، حضور امر احاطهکننده از اندیشههایمان، از جمله از فهم سرشت تفکر و چیستی نظریه رخت بربسته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
158 - فقر معرفت شناختی و روان شناختی در اندیشة پاولف و مکتب رفتار
عزیزالله سالارینظریة پاولف و مکتب رفتار، به عنوان یکی از روشهای آموزش ـ به ویژه در روانشناسی یادگیری ـ و نیز یکی از شیوهها و راههای پرورشی، مورد توجه و قابل تأمل است و میتوان از رهاورد آن برای بخشهایی از تعلیم و تربیت، بهرههای ارزشمندی گرفت. اگر این مشرب درمعرض نقّادی ما قرار م چکیده کاملنظریة پاولف و مکتب رفتار، به عنوان یکی از روشهای آموزش ـ به ویژه در روانشناسی یادگیری ـ و نیز یکی از شیوهها و راههای پرورشی، مورد توجه و قابل تأمل است و میتوان از رهاورد آن برای بخشهایی از تعلیم و تربیت، بهرههای ارزشمندی گرفت. اگر این مشرب درمعرض نقّادی ما قرار میگیرد، ازآنروست که افکار و افعال آدمی را تماما در قالب محرّکها، بازتابها، محیط و نیز فرآیند فیزیولوژیک انسان تحلیل و تعقیب میکنند. آنجاست که هم این روند و هم مبانی آن که همان فلسفه پوزیتیویسم و ماتریالیسم و نیز آموزههای داروینی و دکارتی است، مورد نقد و چالش قرار میگیرد. ما با این نظریه، به منظور یک تکنیک علمی سر ناسازگاری نداریم،محل نزاع ما دیدگاههای فلسفی،شناخت شناسی و روان شناختی و انسان است که صاحبنظران آنان، چنین نظریهای را از دل آن استخراج کردهاند. همچنین با آن جهانبینی و معرفتی است که به دلایل ناصواب، به حذف روانشناسی و معنویت و نظام ارزشها و باورهای قدسی آدمیان پای میفشارند و به آن رنگ و بوی حیوانی می دهند. فقر اصالت و استقلال در اندیشه و معرفت انسان، فقر خودشناسی، تفکر و هنر، مغایرت با حقایق عقلی، جبرگرایی محیطی و فیزیولوژیک، انکار پدیدههای روانی و نیز ناباوری به کیان اخلاق و ارزشها، نقدهایی است جدی بر مکتب شرطی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
159 - بررسی اثرات محافظه کاری شرطی و غیرشرطی بر رفتار سرمایهگذاری و بازدهی آتی شرکتها
مهدی صالحی محمدرضا عباس زاده احمد احمدیهدف از انجام این مطالعه، بررسی رابطه دو بعد محافظه کاری بر متغیرهای رفتار سرمایهگذاری و بازدهی آتی شرکتها است. در مطالعات پیشین، اثرات محافظه کاری بر این دو متغیر بررسی نشده و از این جهت تحقیق حاضر نوآور است. بدین منظور، از اطلاعات 191 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق ب چکیده کاملهدف از انجام این مطالعه، بررسی رابطه دو بعد محافظه کاری بر متغیرهای رفتار سرمایهگذاری و بازدهی آتی شرکتها است. در مطالعات پیشین، اثرات محافظه کاری بر این دو متغیر بررسی نشده و از این جهت تحقیق حاضر نوآور است. بدین منظور، از اطلاعات 191 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد. برآورد مدلها برای آزمون فرضیات تحقیق با استفاده از روش دادههای ترکیبی انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد، محافظه کاری شرطی منجر به کاهش تمایلات سرمایهگذاری شرکتها میشود، در حالی که محافظه کاری غیرشرطی، شرکتها را به سرمایهگذاری بیشتر ترغیب میکند. در بررسی رابطه محافظه کاری و بازدهی آتی مشخص شد، بین محافظه کاری شرطی (غیرشرطی) و بازدهی آتی شرکتها رابطهای منفی (مثبت) و معنیدار وجود دارد. لذا افزایش محافظه کاری شرطی (غیرشرطی)، بازدهی آتی شرکتها را کاهش (افزایش) خواهد داد. بهطور کلی نتایج نشان داد، انواع محافظه کاری میتواند بر رفتار و میزان سرمایهگذاری و بازدهی شرکتها اثرگذار باشد This paper aims to investigate the relationship between two dimension of conservatism on firms’ investment behavior and future return. In previous studies, the effects of conservatism on these two variables have not been investigated, so this study is innovative. Therefore, we examined 191 accepted firms on Tehran Stock Exchange . To test the hypotheses, model estimations were done by panel data method. The results showed, increasing in conditional conservatism reduces firms’ investment, while unconditional conservatism encourages firms to invest more. Examining the relationship between conservatism and firms’ future return revealed, there was a significantly negative (positive) relation between conditional conservatism (unconditional conservatism) and firms’ future return. So increasing in conditional conservatism (unconditional conservatism) will reduce (raise) firms’ future return.Generally, the results showed, dimensions of conservatism can affect on behavior and amount of investment and returns of firms. Keywords: Conditional Conservatism, Unconditional Conservatism, Firms’ Investment Behavior, Future Return پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
160 - تأثیر محافظهکاری شرطی و غیرشرطی بر سطح سرمایهگذاری آتی و ارزش سهام
مهدی حقیقت شهرستانی محسن دستگیر افسانه سروش یارچکیدهسرمایهگذاری به عنوان یکی از راههای مهم توسعه شرکتها و جلوگیری از رکود و عقبماندگی آنهاست، زمانی که سطح سرمایهگذاریهای شرکت متناسب باسیاستهای مالی و عملیاتی باشد، میتواند برای شرکت ارزشآفرینی کند و ارزش سهام یک شرکت را افزایش دهد. یکی از عوامل مؤثر بر این د چکیده کاملچکیدهسرمایهگذاری به عنوان یکی از راههای مهم توسعه شرکتها و جلوگیری از رکود و عقبماندگی آنهاست، زمانی که سطح سرمایهگذاریهای شرکت متناسب باسیاستهای مالی و عملیاتی باشد، میتواند برای شرکت ارزشآفرینی کند و ارزش سهام یک شرکت را افزایش دهد. یکی از عوامل مؤثر بر این دو پارامتر، یعنی سطح سرمایهگذاری و ارزش سهامداران، معیار محافظهکاری است؛ بنابراین هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر محافظهکاری شرطی و غیرشرطی بر سطح سرمایهگذاری آتی و ارزش سهام است. در این راستا از اطلاعات مالی 129 شرکت برای دوره مالی 1387 تا 1395 به صورت دادههای ترکیبی استفاده گردید. جهت تجزیهوتحلیل دادههای پژوهش از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که واحدهای تجاری که سطح بالایی از محافظهکاری شرطی را اعمال میکنند سطح پایینتری از سرمایهگذاری را انجام میدهند. همچنین واحدهای تجاری که سطح بالایی از محافظهکاری غیرشرطی را اعمال میکنند، سطح بالاتری از سرمایهگذاری دارند. دیگر یافته پژوهش حاکی از آن است که سطح محافظهکاری شرطی و غیرشرطی، تأثیر سرمایهگذاری شرکت بر روی ارزش سهام را تشدید میکند. نتایج این تحقیق از منظر تئوری قراردادی محافظهکاری و تئوری عدم تقارن اطلاعاتی قابل تبیین میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
161 - تأثیر کیفیت اقلام تعهدی برنوسانات بازده سهام Effects oF Accruals Qulity on Conditional Volatility
سلاله فیض اللهی کسینی مریم لشکری زادهنوسان پذیری بازده سهام به عنوان برآوردی از ریسک بازار سهام، یکی از مهمترین عوامل تصمیمگیری سرمایهگذاران و مبنایی برای ارزیابی عملکرد مدیران است. عوامل مختلفی بر نوسانات بازده سهام تأثیر دارند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر کیفیت اقلام تعهدی به عنوان معیار کیفیت سود، چکیده کاملنوسان پذیری بازده سهام به عنوان برآوردی از ریسک بازار سهام، یکی از مهمترین عوامل تصمیمگیری سرمایهگذاران و مبنایی برای ارزیابی عملکرد مدیران است. عوامل مختلفی بر نوسانات بازده سهام تأثیر دارند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر کیفیت اقلام تعهدی به عنوان معیار کیفیت سود، بر ریسک بازدهی سهام است. بدین منظور نمونهای متشکل از 155 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب گردید. در این راستا از مدلهای ناهمسان واریانس شرطیپانلی پویای نامتوازن جهت برآورد و آزمون فرضیه استفاده شده است. نتایجنشان داد کیفیت اقلام تعهدی بر ریسک بازده سهام، تأثیر منفی و معنادار دارد. بدین معنی که با افزایش کیفیت اقلام تعهدی نوسان پذیری بازده سهام افزایش مییابد.Effects oF Accruals Qulity on Conditional VolatilitySolaleh FeizollahiMaryam LashkarizadehBy demonstrating the inability of standard financial models that are based on perfect rationality, behavioral finance school turned to psychology and behavioral decision knowledge. Behavioral finance means the study of investment behavior by using the ideas and beliefs that investors may act irrationally. According to behavioral finance model, because many factors are involved in investors' decisions and only one of these factors is valuation models, so biases can be seen in investors’ behavior. Using the data from 155 listed firms in Tehran Stock Exchange .This study attempts to investigate the relations between accruals quality, and conditional volatility. The results showed that accruals quality have an inverse impact on conditional volatility in Tehran Stock Exchange. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
162 - افشای حسابداری، کیفیت حسابداری، محافظه کاری شرطی و غیر شرطی
شهناز مشایخ شیوا میمنت آبادیپژوهش حاضر به بررسی رابطه بین کیفیت افشا و کیفیت حسابداری از دو بعد اقلام تعهدی و محافظه کاری شرطی و غیرشرطی طی سالهای 1386تا1390 میپردازد. در این پژوهش تمرکز اصلی بر محافظه کاری شرطی و غیرشرطی، تأثیر کیفیت افشا بر آنها و رابطه بین آنها میباشد. جهت ارزیابی کیفیت افشا ا چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی رابطه بین کیفیت افشا و کیفیت حسابداری از دو بعد اقلام تعهدی و محافظه کاری شرطی و غیرشرطی طی سالهای 1386تا1390 میپردازد. در این پژوهش تمرکز اصلی بر محافظه کاری شرطی و غیرشرطی، تأثیر کیفیت افشا بر آنها و رابطه بین آنها میباشد. جهت ارزیابی کیفیت افشا از اطلاعات حاصل از رتبهبندی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران و برای سنجش کیفیت حسابداری از معیارهای اقلام تعهدی و محافظه کاری به ترتیب با استفاده از مدل تعدیلشده جونز و مدل بال و شیواکومار استفاده شد. یافتهها حاکی از رابطه معکوس بین کیفیت افشا و اقلام تعهدی اختیاری بود؛ اما بین کیفیت افشا و محافظه کاری شرطی و غیرشرطی رابطه معناداری یافت نشد. هم چنین برخلاف انتظار، در کیفیت افشای بالا بین محافظه کاری شرطی و غیرشرطی رابطه معکوس یافت نشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
163 - مقایسه کارایی روش های GARCH و ARCH در پیش بینی ارزش در معرض ریسک جهت انتخاب پرتفولیوی بهینه
امیررضا کیقبادی محمد احمدیهدف مقاله حاضر ؛ اندازه گیری و مقایسه ارزش آتی نگهداری پرتفوی در بازه های زمانی کوتاه مدت با توجه به حداکثری بازده و حداقلی ریسک آن سبد می باشد تا سرمایه گذاران و سبد گردان ها با توجه به ارزش پیش بینی شده در اخذ تصمیمات خود مورد ارزیابی قرار دهند. بنابراین جهت محاسبه و چکیده کاملهدف مقاله حاضر ؛ اندازه گیری و مقایسه ارزش آتی نگهداری پرتفوی در بازه های زمانی کوتاه مدت با توجه به حداکثری بازده و حداقلی ریسک آن سبد می باشد تا سرمایه گذاران و سبد گردان ها با توجه به ارزش پیش بینی شده در اخذ تصمیمات خود مورد ارزیابی قرار دهند. بنابراین جهت محاسبه و ارزیابی میزان نکول پرتفوی صندوق های سرمایه گذاری؛ به کمک تحلیل ارزش در معرض ریسک از مدل های GARCH و ARCH و تکنیک شبیه سازی مونت کارلو استفاده گردید.به این منظور بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از پرتفوی صندوق های سرمایه گذرای بورس و اوراق بهادار تهران ابتداء بازده های پرتفوی ها با استفاده از تکنیک شبیه سازی مونت کارلو در نرم افزار Crystal ballشبیه سازی گردید، و سپس با لحاظ نمودن سطح اطمینان 95٪؛ میزان ارزش در معرض ریسک کل پرتفوی های 15 صندوق سرمایه گذاری محاسبه شده است. سپس با استفاده از مدل های GARCH و ARCH و مقایسه نتایج ملاحظه گردید که نه تنها ارزش در معرض ریسک نکول پرتفوی این صندوق ها با استفاده از محاسبات این مدل ها قابل اعتمادتر از محاسبات با استفاده از تکنیک های صرفا تاریخی پارامتریک و ناپارامتریک می باشد بلکه تلفیقی از هر دو روش میتواند به واقعیت نزدیکتر باشد. زیرا که در آن هم از رویکرد بدبینانه و محافظه کارانه مدل ها و هم از رویکرد خوش بینانه شبیه سازی میتوان بهره برد. The purpose of this article is to measure and compare the future value of maintenance portfolio in short periods of time due to maximum efficiency and minimum risk is that Portfolio until the investors and Stock brokers with respect to the anticipated evaluate your decisions, So to calculate and evaluate the default investment fund portfolio, the value at risk analysis from GARCH and ARCH model and Monte Carlo simulation technique was used. For this purpose, based on information collected from the portfolio fund investments Tehran Stock Exchange, initially portfolio returns using Monte Carlo simulation techniques was simulated in Crystal ball software, and then considering the 95% confidence level, the VaR of a portfolio of 15 investment fund is calculated. Then, using GARCH and ARCH models and compare the results also showed that not only the value of the Fund's portfolio exposed to default risk by extrapolating these models reliable calculations using parametric and nonparametric techniques can be purely historical but a combination of both methods can be closer to reality. Because where both pessimistic and conservative approach models and simulations can be used both optimistic approach. Keywords: Portfolio Optimization, Risk Management, Value at Risk, Conditional Volatility Generalized Model پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
164 - رابطه بین مدیریت ریسک محافظهکاری و جریان وجه نقد عملیاتی
سارا جهانبخش علی اسماعیل زاده رضا اعطایی زادهچکیده هدف این مقاله بررسی رابطه بین مدیریت ریسک محافظهکاری و جریان وجه نقد عملیاتی در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. روش پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی است و فرضیههای آن با استفاده از مدلهای رگرسیون و روش دادههای پانل مورد آزمون قرارگ چکیده کاملچکیده هدف این مقاله بررسی رابطه بین مدیریت ریسک محافظهکاری و جریان وجه نقد عملیاتی در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. روش پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی است و فرضیههای آن با استفاده از مدلهای رگرسیون و روش دادههای پانل مورد آزمون قرارگرفته است. نمونه آماری پژوهش شامل 122 شرکت از شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد؛ همچنین برای جمعآوری مبانی نظری پژوهشی از روش کتابخانهای با استفاده از کتاب، پایاننامه، مقالات فارسی و لاتین استفادهشده است و برای جمعآوری دادههای آماری از صورتهای مالی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران استفادهشده است، نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل در سطح اطمینان 95% نشان میدهد که بین محافظهکاری و جریان وجه نقد عملیاتی رابطه معناداری وجود دارد و همچنین بین محافظهکاری غیرشرطی جریان وجه نقد عملیاتی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. ولی بین محافظهکاری شرطی جریان وجه نقد عملیاتی رابطه معناداری وجود ندارد. The aim of this paper is to investigate the relationship between conservative risk management and operating cash flow in accepted companies in Tehran Stock Exchange. The research method was descriptive-correlation and hypotheses have been tested by using regression models and panel data methods. 122 companies were involved as the research sample. Library method using book, thesis, and Persian and Latin papers has been used to collect literature. For collecting statistical data the financial statements of accepted companies of Tehran Stock Exchange was used. The results of the analysis at 95% confidence level indicate that there's a significant relationship between conservatism and operating cash flow. There's all so a positive and significant relationship between unconditioned conservatism and operating cash flow. But there's no relationship between operating cash flow and conservatism. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
165 - وضعیت فقهی حقوقی معاملات معارض با شرط ترک فعل حقوقی
حسین جعفری صامت مهشید سادات طبائی جواد نیک نژادشروط ضمن عقد یکی از مباحث کاربردی بوده و به شدت در جامعه رواج دارند، یکی از اقسام شروط شرط فعل منفی می باشد که این شرط به دو دسته مادی و حقوقی تقسیم می شود، در شرط فعل منفی حقوقی، مشروط علیه در ضمن عقدی تعهد می نماید یکی از اعمال حقوقی اعم از عقد یا ایقاع را اعمال نکند، چکیده کاملشروط ضمن عقد یکی از مباحث کاربردی بوده و به شدت در جامعه رواج دارند، یکی از اقسام شروط شرط فعل منفی می باشد که این شرط به دو دسته مادی و حقوقی تقسیم می شود، در شرط فعل منفی حقوقی، مشروط علیه در ضمن عقدی تعهد می نماید یکی از اعمال حقوقی اعم از عقد یا ایقاع را اعمال نکند، سئوالی که پاسخ به آن از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد این است که در صورتیکه مشروط علیه از انجام شرط تخلف نماید و به اصطلاح عمل حقوقی ای که تعهد به ترک آن داده است را انجام دهد وضعیت فقهی و حقوقی معامله یا عمل حقوقی معارض با شرط مذکور چیست؟ در این خصوص میان فقها و حقوقدانان اختلاف نظر است، برخی معتقد به صحت معامله معارض با شرط می باشند و مشروط له را مستحق مطالبه خسارت می دانند، برخی دیگر قائل به عدم نفوذ معامله معارض می باشند، عده ای دیگر قائل به بطلان شرط هستند، برخی از فقها و حقوقدانان قائل به عدم نفوذ معامله معارض با شرط فعل منفی حقوقی می باشند و بالاخره بعضی دیگر قائل به وضعیت عدم قابلیت استناد می باشند، فرضیه ما در این تحقیق این است که بایستی میان عمل حقوقی که تعهد به ترک آن شده است تفاوت گذاشت، چنانچه تعهد به ترک اعمال ایقاعی مثل فسخ شده باشد، معامله معارض با شرط باطل بوده و چنانچه تعهد به ترک عقدی شده باشد، معامله معارض با شرط در وضعیت مراعی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
166 - پیامدهای عینی وجود و عدم شرطیت عدالت در مناصب
تیمور امین ناصری عباس سماواتیدر شریعت اسلام وفقه امامیه وجودعدالت در رهبر (حاکم)، مرجع تقلید، قاضی، امام جماعت و جمعه، شاهد،امین، حاکم بر اموال ایتام، وصی و امانت گیر شرط است. انشاءاین تکلیف، نشان ازاهمیت عدالت درفقه اسلام دارد. باید صاحبان منصب ازرهبرتا پایین ترین سطح از شرط شرعی عدالت بهره مند با چکیده کاملدر شریعت اسلام وفقه امامیه وجودعدالت در رهبر (حاکم)، مرجع تقلید، قاضی، امام جماعت و جمعه، شاهد،امین، حاکم بر اموال ایتام، وصی و امانت گیر شرط است. انشاءاین تکلیف، نشان ازاهمیت عدالت درفقه اسلام دارد. باید صاحبان منصب ازرهبرتا پایین ترین سطح از شرط شرعی عدالت بهره مند باشند. که نمونه آن درحکومت نبوی وعلوی درصدراسلام مشاهده و سازوکار آن بصورت کلی درقانون اساسی جمهوری اسلامی و فرامین امامین انقلاب اسلامی و احکام مسئولیتی و حکومتی قابل دستیابی است. هدف پژوهش بررسی پیامدهای وجود یا فقدان شرطیت عدالت درمناصب حکومتی در مقطع کنونی و ارائه راهکار قابل بهره برداری متولیان نظام اسلامی است. دستاورد و نتیجه اعمال شرط عدالت در کارگزاران، رشد معنوی و مادی جامعه، توزیع عادلانه ثروت، رفاه وا منیت است، و با عدم وجود و اعمال شرطیت عدالت در مناصب؛ جامعه دچار تزلزل، تشتت، فاصله طبقاتی، ظلم و فساد اقتصادی، قلب واقعیت و تحریف ارزش های الهی وانسانی خواهد شد. لازم است خلاء های قانونی اعمال شرطیت عدالت درمناصب حکومتی، خصوصا در مناصب میانی حاکمیت با تقنین قوانین مورد نیاز و اعمال آن توسط مراجع مجری و ناظر جبران گردد. نوشته حاضر ضمن اثبات ضرورت و لزوم وجود عدالت در مناصب به پیامدها و نتایج عینی وجود و نبود آن در حاکمیت به روش تحلیلی و توصیفی می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
167 - طراحی الگوی غیرخطی سرایتپذیری شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران از بازار داراییهای فیزیکی (کاربردی از مدل شبکه عصبی مصنوعی NARX)
مهدی شبان حبیب اله نخعی قدرت الله طالب نیا نازنین بشیری منشپژوهش حاضر به بررسی سرایتپذیری شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران از قیمت داراییهای موازی با بکارگیری شبکه عصبی مصنوعی پویا میپردازد. برای انجام محاسبات، سریزمانی قیمت سکه تمام بهار آزادی(نماینده بازار طلا)، قیمت هر متر مربع ساختمان مسکونی(نماینده بازار مسکن)، قیمت ه چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی سرایتپذیری شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران از قیمت داراییهای موازی با بکارگیری شبکه عصبی مصنوعی پویا میپردازد. برای انجام محاسبات، سریزمانی قیمت سکه تمام بهار آزادی(نماینده بازار طلا)، قیمت هر متر مربع ساختمان مسکونی(نماینده بازار مسکن)، قیمت هر بشکه نفت خام ایران و نرخ دلار آمریکا در برابر ریال و نوسانات شرطی آنها به عنوان متغیرهای ورودی و شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران و نوسان شرطی آن به عنوان متغیر هدف از سال 1387 تا 1397با تواتر روزانه مورد بررسی قرار میگیرد. شبکه عصبی غیرخطی پویا با چهار متغیر ورودی و یک متغیر هدف با لایهها و نرونهای مختلف با معیار میانگین مجذور خطا و ضریب تعیین مورد ارزیابی قرار گرفته و مدلها با دو لایه به ترتیب با 20 نرون و 10 نرون دارای حداقل میانگین مجذور خطا میباشند. نتایج پژوهش نشان میدهد بورس اوراق بهادار تهران حداکثر با دو وقفه زمانی از بازارهای رقیب سرایتپذیری داشته که نشاندهندهی کارایی ضعیف بازار اوراق بهادار تهران میباشد. نتایج نشان میدهند شبکههای عصبی پیشنهادی قدرت بالایی در پیشبینی شاخصکل بورس اوراق بهادار تهران و نوسانات آن از سال 1387 تا 1397 به عنوان پیشبینی درون نمونهای و سال 1398 به عنوان پیشبینی برون نمونهای دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
168 - ساختار وابستگی و ریسک پرتفوی در بازار مبادلات ارز در ایران با روش GARCH-EVT-COPULA
فرهاد غفاری سحر فتحیدر این پژوهش به تحقیق و بررسی ساختار وابستگی و برآورد ریسک پرتفوی بر روی دادههای بازار ارز خارجی در ایران با استفاده از روش GARCH-EVT- COPULAپرداخته میشود. مدلهای GARCH-EVT برای توزیع حاشیهای هر یک از 4 سری بازده نرخ ارز بکار برده میشود. برای توزیع توأم، ما 5 مدل ا چکیده کاملدر این پژوهش به تحقیق و بررسی ساختار وابستگی و برآورد ریسک پرتفوی بر روی دادههای بازار ارز خارجی در ایران با استفاده از روش GARCH-EVT- COPULAپرداخته میشود. مدلهای GARCH-EVT برای توزیع حاشیهای هر یک از 4 سری بازده نرخ ارز بکار برده میشود. برای توزیع توأم، ما 5 مدل از توابع کاپولا با ساختار وابستگی مختلف مانند کاپولای فرانک، کلایتون، گامبل، نرمال و تی- استیودنت را انتخاب نمودیم. در این پژوهش ریسک پرتفوی با استفاده از معیار ارزش در معرض خطر و ارزش در معرض خطر شرطی اندازهگیری میشود. نمونه آماری این پژوهش شامل نرخ ارز روزانه بازار آزاد ارزهای دلار آمریکا، یورو، پوند انگلستان و درهم امارات با 5 روز کاری از شهریور ماه سال 1391 تا انتهای سال 1396 می-باشد. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، با استفاده از مقادیر معیار اطلاعات آکائیک، تابع تی-استودنت بهترین مدل برازش شدهی کاپولا برای بررسی ساختار وابستگی میباشد. نرخ های ارز دارای وابستگی دنباله بالایی و پایینی یکسانی هستند. بر این اساس در بازارهای رونق (مثبت شدید) و رکود (منفی شدید)، وابستگی بین هر دو نرخ ارز یکسان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
169 - مدلسازی و پیشبینی نوسانات بازار سهام با استفاده از تر کیب شبکه عصبی و الگوهای واریانس شرطی
علی راستین فر محمود همت فرپیشبینی نوسان یکی از مسایل بسیار مهم در بازارهای مالی است که توجه بسیاری از پژوهشگران دانشگاهی و کارشناسان این حوزه را در چند دهه ی گذشته به خود جلب کرده است. در پژوهش حاضر با توجه به این ضرورت، به بررسی مدلسازی و پیش بینی نوسان بازار سهام با استفاده از ترکیب شبکه ها چکیده کاملپیشبینی نوسان یکی از مسایل بسیار مهم در بازارهای مالی است که توجه بسیاری از پژوهشگران دانشگاهی و کارشناسان این حوزه را در چند دهه ی گذشته به خود جلب کرده است. در پژوهش حاضر با توجه به این ضرورت، به بررسی مدلسازی و پیش بینی نوسان بازار سهام با استفاده از ترکیب شبکه های عصبی مصنوعی و الگوهای واریانس شرطی پرداخته میشود.در این تحقیق از شبکه های عصبی پرسپترون چند لایه (MLP ) ، مدلهای ناهمسانی واریانس شرطی (ARCH) و الگوی خود رگرسیو واریانس شرطی GARCH (P,Q)استفاده شده است . جامعه آماری تحقیق ، شاخص بورس تهران برای دوره زمانی فروردین سال ۱۳۸۷ تا فروردین سال ۱۳۹۷ می باشد . تحقیق به دنبال رد یا تایید این فرضیه است که "استفاده ازالگوی ترکیب شبکه عصبی مصنوعی و مدلهای واریانس شرطی دقت پیش بینی نوسان بازار سهام در بورس اوراق بهادار تهران را نسبت به الگوی وریانس شرطی افزایش میدهد" . نتایج بدست آمده ، صـحت فرضیه فوق را تایید می نماید . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
170 - مدلسازی پویای غیرخطی عوامل موثر بر بازار سهام: رویکرد رگرسیون کوانتیل آستانه با اثرات ناهمسانی واریانس بیزی (BQTR-GARCH)
رضا تهرانی محمد اصولیان سعید باجلان وحید عباسیونطی دهه اخیر مطالعات در مورد بررسی عوامل مؤثر بر بازده بازار سهام با پیشرفتهای اقتصاد مالی در حوزه آمار و ریاضیات به اوج خود رسیده و مدلسازی در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار شده است. بر این اساس این پژوهش به دنبال ارائه رویکرد جدیدی از مدلسازی رابطه غیرخطی بین متغ چکیده کاملطی دهه اخیر مطالعات در مورد بررسی عوامل مؤثر بر بازده بازار سهام با پیشرفتهای اقتصاد مالی در حوزه آمار و ریاضیات به اوج خود رسیده و مدلسازی در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار شده است. بر این اساس این پژوهش به دنبال ارائه رویکرد جدیدی از مدلسازی رابطه غیرخطی بین متغیرهای مالی با تأکید بر تأثیر متغیرهای اقتصادی بر بازار سرمایه است. برای تبیین رابطه غیرخطی متغیرهای مورد بررسی با توجه به رابطه بین متغیرها از رویکرد مدل رگرسیون کوانتیل آستانه بیزین با در نظر گرفتن ناهمسانی واریانس شرطی(BQTR-GARCH) استفاده شده است. برای بررسی و مدلسازی این رویکرد از اطلاعات بازده کل سهام بورس اوراق بهادار تهران، قیمت سکه طلا، قیمت نفت و طلای جهانی از ابتدای سال 1390 تا انتهای شهریور 1398 استفاده شده است. نتایج بررسی نشان دهنده تأثیر غیرخطی بازارهای مختلف بر بازهی بازار سهام بوده است. به گونه ای که تأثیر بازدهی بازارهای طلا، سکه و نفت بر بازده بازار سهام در مقادیر بالاتر و پایینتر از آستانه متفاوت است. علاوه بر این، رفتار در کوانتیل‎های توزیع بازدهی بازار سهام نیز متفاوت است و نشان میدهد که بازار سهام تنها در دوران حدی خود (بازار افزایشی و کاهشی) متأثر از بازارهای دیگر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
171 - بهینه سازی سبد سهام با معیارهای MAD و CVaR با مقایسه روش های کلاسیک و فراابتکاری
محمد رضا حدادی یونس نادمی فاطمه طافیانتخاب سبد بهینه سهام از اهداف اصلی مدیریت سرمایه است. معیارهای متعددی برای انتخاب سبد بهینه ارائهشده است. در این مقاله، با استفاده از داده های 10 سهم که به صورت تصادفی از بازار سهام تهران انتخاب شدند که شامل ونوین، وخارزم، سغرب، شپنا، وپترو، دانا، خساپا، شکربن، شدوص و چکیده کاملانتخاب سبد بهینه سهام از اهداف اصلی مدیریت سرمایه است. معیارهای متعددی برای انتخاب سبد بهینه ارائهشده است. در این مقاله، با استفاده از داده های 10 سهم که به صورت تصادفی از بازار سهام تهران انتخاب شدند که شامل ونوین، وخارزم، سغرب، شپنا، وپترو، دانا، خساپا، شکربن، شدوص و خاهن هستند، ابتدا بازده این سهام را محاسبه کرده و با استفاده از مدلهای ریسک انحراف مطلق و ارزش در معرض خطر، ریسک سبدبهینه سرمایه گذاری آنها محاسبهمیشوند و این دو معیار از روش حل کلاسیک با هم مقایسه میشوند. خروجی بهینه سازی سبد با هریک از این ریسکها وزن متفاوتی از هر سهم را نشان میدهد. در بهینهسازی با معیار ریسک انحراف مطلق، سهم دانا بیشترین وزن و در بهینهسازی با معیار ریسک ارزش در معرض خطر سهم سغرب، شپنا و شکربن بیشترین وزن را دارا هستند. در ادامه مدلهای ریسک انحرافمطلق و ارزش در معرض خطر از روش فراابتکاری NSGA2 با هم مقایسه میشوند. نتایج نشان میدهد، روش فرا ابتکاری NSGA2 در مقایسه با روش کلاسیک در حل مسئله بهینه سازی سبد ریسک بیشتری را در دو معیار MAD و CVaR به نمایش گذاشت و لذا روش بهتری برای حل مسائل بهینه سازی سبد میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
172 - بهینه سازی و مدیریت فعال پابرجای سبد سرمایه گذاری با استفاده از الگوریتم کلونی زنبور عسل؛ مورد مطالعاتی: بورس اوراق بهادار تهران
محمد حسین رنجبری وحید سید جلال صادقی شریف رضا عیوض لو محسن مهراراچکیدهمطابق نظریه مارکویتز، امکان پیش بینی بازار سرمایه در آینده وجود نداشته و سرمایه گذاران باید به منظور کنترل ریسک سرمایه گذاری، به تشکیل پرتفو بپردازند. در تحقیقات اخیر، توسعه های زیادی روی مدل اولیه پرتفوی مارکویتز از حیث مدلسازی و روش حل ایجاد کرده اند. از جمله این چکیده کاملچکیدهمطابق نظریه مارکویتز، امکان پیش بینی بازار سرمایه در آینده وجود نداشته و سرمایه گذاران باید به منظور کنترل ریسک سرمایه گذاری، به تشکیل پرتفو بپردازند. در تحقیقات اخیر، توسعه های زیادی روی مدل اولیه پرتفوی مارکویتز از حیث مدلسازی و روش حل ایجاد کرده اند. از جمله اینکه از سنجه های ریسک طیفی همچون ریزش مورد انتظار و ارزش در معرض خطر برای سنجش ریسک استفاده می شود. همچنین، مدل های متنوع فازی، احتمالی و پابرجا برای در نظر گرفتن عدم قطعیت سنجش ریسک و بازدهی توسعه داده شده اند که خطای پیش بینی و ریسک رخداد بحران در خصوص پرتفو را کاهش می دهند. اما به جز تشکیل سبد بهینه سرمایه گذاری، نیاز است که مدل های پابرجا در خصوص مدیریت فعال سبد سرمایه گذاری نیز توسعه داده شود. در تحقیق حاضر، یک مدل تشکیل سبد پابرجا و یک مدل مدیریت فعال پابرجای سبد توسعه داده شده و به حل آن با استفاده از روش فراابتکاری کلونی زنبور عسل پرداخته شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، روش پیشنهادی هم در مرحله تشکیل سبد بهینه و هم در مرحله مدیریت آن، از روش های کلاسیک، عملکرد بهتری نشان داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
173 - برآورد ارزش در معرض ریسک (VAR) و ارزش در معرض ریسک شرطی (CoVaR) بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد استفاده از توزیع فریشه (FD)
آزاده مهرانی علی نجفی مقدم علی باغانیبرآورد ریسک بدون در نظر گرفتن عوامل مرتبط و فقط با تمرکز بر روی یک یا دو مدل، پیشبینیهای مناسبی را از تخمین ریسک ارائه نمیدهد. هدف این مطالعه برآورد ارزش در معرض ریسک (VAR) و ارزش در معرض ریسک شرطی (CoVaR) در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از توزیع فریشه (FD) است چکیده کاملبرآورد ریسک بدون در نظر گرفتن عوامل مرتبط و فقط با تمرکز بر روی یک یا دو مدل، پیشبینیهای مناسبی را از تخمین ریسک ارائه نمیدهد. هدف این مطالعه برآورد ارزش در معرض ریسک (VAR) و ارزش در معرض ریسک شرطی (CoVaR) در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از توزیع فریشه (FD) است. ما در این مطالعه از توزیع ارزش حدی تعمیمیافته (GEV) با رویکرد توزیع فریشه (FD) استفاده نمودیم. در این پژوهش از بازده دادههای 21 روزه و 63 روزه سری زمانی شاخص کل، شاخص سهام آزاد شناور و شاخص 50 شرکت فعال بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی 01/01/1391 الی 29/12/1398 استفاده گردید. نتایج نشان داد شکل توزیع در تمام بازههای 21 و 63 روزه هر یک از شاخصها مثبت بوده و توزیع شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، توزیع شاخص سهام آزاد شناور و توزیع شاخص 50 شرکت برتر از توزیع فریشه (FD) بهعنوان توزیع نوع دوم توزیع حدی تعمیمیافته (GEV) تبعیت میکند. همچنین برآورد CoVaR و VaR از طریق توزیع فریشه (FD) بهعنوان توزیع نوع دوم توزیع حدی تعمیمیافته (GEV) نشان داد، امکان محاسبه CoVaR و VaR از طریق توزیع فریشه امکانپذیر بوده و در تمامی سطوح آلفا مقدار CoVaR بیشتر از VaR است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
174 - ریسک فراگیر بحران مالی در نظام بانکی ایران با رویکرد ARFIMA - FIGARCH- Delta CoVaR و ریزش مورد انتظار حاشیه ای
لیلا براتی میرفیض فلاح شمس فرهاد غفاری علیرضا حیدرزاده هنزائیریسک سیستمیک به خطر شکست سیستم مالی یا شکست کل بازار اطلاق میشود. این ریسک میتواند از بیثباتی یا بحران در مؤسسات مالی نشأت بگیرد و در اثر سرایت به کل نظام مالی انتقال یابد. هدف مقاله حاضر سنجش ریسک فراگیر بحران مالی در نظام بانکی ایران بود. در این مطالعه از اطلاعات آ چکیده کاملریسک سیستمیک به خطر شکست سیستم مالی یا شکست کل بازار اطلاق میشود. این ریسک میتواند از بیثباتی یا بحران در مؤسسات مالی نشأت بگیرد و در اثر سرایت به کل نظام مالی انتقال یابد. هدف مقاله حاضر سنجش ریسک فراگیر بحران مالی در نظام بانکی ایران بود. در این مطالعه از اطلاعات آماری بانکها در طول سالهای 1392-1397 استفاده شده است. در بخش اول شاخص های ریسک فراگیر بحران مالی با استفاده از شاخص Delta CoVaR محاسبه شده سپس سرایت پذیری ریسک با استفاده از روش ARFIMA – FIGARCH مورد ارزیابی قرار گرفته است. در گام اول، آزمون ریشه واحد بیانگر وجود ریشه کسری در شاخص قیمت سهام بانک ها بوده است. در ادامه شاخص های ریسک فراگیر محاسبه شده و به مدلسازی سرایت ریسک سیستمیک پرداخته شده است. نتایج مدل بیانگر این بود که وضعیت ریسک سیستمیک در نظام بانکی کشور غیرنرمال بوده که این امر به دلیل وضعیت اهرمی بانک ها کشور بوده است. همچنین می توان با استفاده از نتایج این تحقیق بیان کرد که بخشهای مختلف مالی ملزم به در نظر گرفتن سرمایه کافی برای ریسک سیستمیک بوده تا از این طریق از ورشکستگی بخشهای با اهمیت سیستمیک در سیستم مالی در ایران جلوگیری نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
175 - سرایت پذیری و پویایی ریسک بین بازارهای مالی، بازارهای کالایی و ارزهای دیجیتال با رویکرد مدل MGARCH
حمید محمدی شاد مهدی معدن چی زاج امیر رضا کیقبادیسرایت ریسک میان داراییهای مالی، حاکی از فرایند انتقال اطلاعات میان بازارها است. بازارهای مالی با یکدیگر مرتبط هستند، اطلاعات ایجاد شده در یک بازار، میتواند سایر بازارها را متاثر سازد. مدلسازی ریسک در بازارهای مختلف و ارتباط این بازارها با یکدیگر از منظر علم مالی، برای چکیده کاملسرایت ریسک میان داراییهای مالی، حاکی از فرایند انتقال اطلاعات میان بازارها است. بازارهای مالی با یکدیگر مرتبط هستند، اطلاعات ایجاد شده در یک بازار، میتواند سایر بازارها را متاثر سازد. مدلسازی ریسک در بازارهای مختلف و ارتباط این بازارها با یکدیگر از منظر علم مالی، برای پیش بینی، موضوع با اهمیتی است. هدف این مقاله بررسی وجود سرایتپذیری و پویایی ریسک بین بازارهای کامودیتی، بازارهای مالی و ارزهای دیجیتال با استفاده از روش واریانس ناهمسان شرطی چند متغیره (MGARCH) در دوره زمانی 2020-2014 با فراوانی دادههای روزانه بوده است. نتایج این مطالعه بیانگر سرایتپذیری نوسانات بین بازارهای مالی بوده و نسبت دلار به یورو و بیت کوین ارتباط معکوس و معنیداری با یکدیگر داشتهاند، اما سایر داراییهای مالی رابطه مستقیم و معنیداری به لحاظ بازدهی و نوسانات با یکدیگر داشتهاند. همچنین پایداری، روند تغییرات در قیمت نفت و طلا منجر به وجود آمدن ارتباط مهمی بین بازدهی و تقویت انتقال ریسک بین بازار ارز، پول مجازی، نفت و طلا میشود. در نهایت مدل تحقیق نشان دهنده شدت سرایتپذیری بین بازارهای مالی در شرایط شوکهای کوچک و بزرگ متفاوت بوده که بیانگر وجود اثرات نامتقارن در سرریز ریسک بین بازارهای مالی مهم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
176 - بهکارگیری مدل DCC-FIAPARCH چند متغیره در آزمون همبستگیهای پویای شرطی میان بازارهای پولی و مالی ایران
مهرداد دادمهر هاشم نیکو مرام میر فیض فلاحچکیده:در این تحقیق همبستگیهای شرطی پویا میان بازارهای با اهمیت پولی و مالی ایران با استفاده از مدل DCC-FIAPARCH چندمتغیره میان بازدههای روزانه بازارها طی یک دوره یازده ساله، از ابتدای سال 1386 تا پایان سال 1396، وجود خصوصیات مستتر در دادههای مالی یعنی توانایی ثبت حاف چکیده کاملچکیده:در این تحقیق همبستگیهای شرطی پویا میان بازارهای با اهمیت پولی و مالی ایران با استفاده از مدل DCC-FIAPARCH چندمتغیره میان بازدههای روزانه بازارها طی یک دوره یازده ساله، از ابتدای سال 1386 تا پایان سال 1396، وجود خصوصیات مستتر در دادههای مالی یعنی توانایی ثبت حافظه بلندمدت در دادهها، قدرت یا همان توان تبدیل واریانس غیرشرطی به واریانس شرطی ناشی از اضافه شدن مشاهده به سری زمانی و عدم تقارن واکنش بازار به اخبار خوب و بد مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشاندهنده عدم تأثیر نوسانات بازار نفت اوپک بر بازارهای داخلی ایران، همبستگی بسیار بالا و با اهمیت پویای شرطی میان بازار سکه (طلا) و نرخ تبادل ارزی و وجود خصوصیات اهرمی، توان و وجود حافظه بلندمدت به همراه خصوصیات قوی ARCH/GARCH است. همچنین مشخص گردید دادههای بازار خصوصیات خوشهبندی و عدم توزیع نرمال را دارا بوده و فرض توزیع t-student برای توزیعها مناسبتر از توزیع نرمال میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
177 - ارائه یک مدل برنامه ریزی ریاضی چند هدفه –چند زمانه برای سرمایه گذاری در سبد سهام تحت یک سنجه ریسک ترکیبی
احمد داداش پور عمرانی سیدعلی نبوی چاشمی عرفان معماریانآنچه تا به امروز در محاسبات مالی و در زمینه انتخاب سبد سهام عنوان شده به گونه ای است که سرمایه گذاری های موجود را از لحاظ درجه ریسک و بازده، به ترتیب اولویت بندی می نماید، تا سرمایه گذاران بتوانند با در نظر گرقتن امکانات مالی و میزان ریسک پذیریشان سبد سهام مطلوب خویش را چکیده کاملآنچه تا به امروز در محاسبات مالی و در زمینه انتخاب سبد سهام عنوان شده به گونه ای است که سرمایه گذاری های موجود را از لحاظ درجه ریسک و بازده، به ترتیب اولویت بندی می نماید، تا سرمایه گذاران بتوانند با در نظر گرقتن امکانات مالی و میزان ریسک پذیریشان سبد سهام مطلوب خویش را تشکیل دهند. لذا، در این تحقیق، به ارائه یک مدل ریاضی چند هدفه بصورت چند زمانه برای اندازه گیری ریسک سبد سهام با ترکیب سنجه بازده با دو سنجه ریسک یعنی نیم واریانس و ارزش در معرض ریسک شرطی بهمراه محدودیت هزینه معاملاتی برای پانزده سهم از پنجاه سهام برتر دوره دوازده ماه منتهی به سال 1398 در بستر بازار سرمایه ایران پرداخته شده است. با توجه به جداول و نمودارهای بدست آمده از حل این نوع مدل به کمک برنامه ریزی دینامیک در زمان های مختلف سرمایه گذاری، شاهد نتایج بهتر در کارایی تصمیمات سرمایه گذاران با صرف هزینه و زمان کمتر و به تبع آن سوددآوری بیشتر سبد سهام، خواهیم بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
178 - برآورد ریسک فراگیر و سرایت پذیری آن در نظام مالی کشور با رویکرد مدل همبستگی شرطی پویا
لیلا براتی میرفیض فلاح فرهاد غفاری علیرضا حیدرزاده هنزائیهدف مقاله حاضر سنجش ریسک فراگیر در بخشهای مالی مختلف شامل بخش بانکداری، بیمه و شرکتهای سرمایه گذاری بود. ریسک فراگیر در حالت کلی بیانگر احتمال سقوط کل سیستم مالی در شرایط بحران است. در حالی که در اکثر موارد، سرمایهگذاران بازارهای مختلف نگران از دست دادن ارزش یک سهم و چکیده کاملهدف مقاله حاضر سنجش ریسک فراگیر در بخشهای مالی مختلف شامل بخش بانکداری، بیمه و شرکتهای سرمایه گذاری بود. ریسک فراگیر در حالت کلی بیانگر احتمال سقوط کل سیستم مالی در شرایط بحران است. در حالی که در اکثر موارد، سرمایهگذاران بازارهای مختلف نگران از دست دادن ارزش یک سهم و یا کالای خود هستند و ریسکهای مترتب بر آن را اندازهگیری میکنند، ریسک فراگیر ، متمرکز بر روی کل بازار و سقوط احتمالی آن است. در این مطالعه از روش اندازهگیری تغییرات ارزش در معرض ریسک شرطی مبتنی بر بازدهی موسسات مالی مورد نظر استفاده شده است. در این مطالعه از اطلاعات آماری بانکها، شرکتهای سرمایهگذاری و بیمههای تجاری در طول سالهای 1380-1399 استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که هر سه بخش مورد نظر در طول این دوره زمانی به طور معنی دار در ریسک فراگیر در ایران سهیم هستند و شرکتهای سرمایهگذاری بیشترین سهم را در ریسک فراگیر دارند و پس از آن به ترتیب بخشهای بانکداری و بیمه قرار میگیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
179 - بهینهسازی سبد چند نوع دارایی براساس ارزش در معرض ریسک شرطی با استفاده از الگوریتم کلونی مصنوعی زنبورعسل
سمیه السادات موسوی عباسعلی جعفری ندوشن مرضیه کاظمی راشنانی مهسا محمدطاهریمدیریت و بهینهسازی سبدی متشکل از انواع دارایی با هدف افزایش بازده و کاهش ریسک، همواره مورد توجه سرمایهگذاران بوده است. باتوجه به تورم در بازار ایران، عملکرد متفاوت دستههای دارایی در شرایط مختلف بازار و قابلیت کسب سود بیشتر به همراه ریسک کمتر با متنوعسازی انواع دارا چکیده کاملمدیریت و بهینهسازی سبدی متشکل از انواع دارایی با هدف افزایش بازده و کاهش ریسک، همواره مورد توجه سرمایهگذاران بوده است. باتوجه به تورم در بازار ایران، عملکرد متفاوت دستههای دارایی در شرایط مختلف بازار و قابلیت کسب سود بیشتر به همراه ریسک کمتر با متنوعسازی انواع دارایی، تشکیل سبدی متشکل از سهام، ارز و کالا ضروری به نظر میرسد. در این مقاله داراییهایی از دسته-هایی شامل سکه امامی، دلار آمریکا و 11 شاخص سهام بخشهای مختلف صنعت در ترکیب سبد در نظرگرفته شدهاست. با توجه به اهمیت سنجه ریسک در بهینهسازی سبد چند نوع دارایی، مدلی براساس ارزش در معرض ریسک شرطی با رویکرد شبیهسازی تاریخی توسعه دادهشده، کارایی آن با مدل میانگین-واریانس مقایسه شده و برای حل مدلها دو الگوریتم کلونی مصنوعی زنبورعسل و رقابت استعماری بکارگرفتهشد. برای ارزیابی مدلها در بازار ایران، از سری زمانی قیمت روزانه داراییها در بازه 1392 الی 1398 استفاده شد. نتایج حاصل از مقایسه دو مدل در دورههای آموزش و تست نشان داد، در بهینهسازی سبد انواع دارایی مدل میانگین-ارزش درمعرض ریسک شرطی از میانگین-واریانس عملکرد بهتری دارد. از طرفی براساس نسبتهای شارپ، شارپ شرطی و بازده به ریسک، سبدهای بهینهشده با الگوریتم کلونی مصنوعی زنبورعسل بهتر از الگوریتم رقابت استعماری هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
180 - مقایسه عملکرد مدل مدل ارزش در معرض خطر با رویکرد نقد شوندگی– تی کاپولا با همبستگی شرطی پویا (t-copula-GARCH-LvaR) با مدل ارزش در معرض خطرGARCH-VaR جهت بهینهسازی پرتفوی در بورس اوراق بهادار تهران
غلام رضا تقی زادگان غلامرضا زمردیان رسول سعدی میر فیض فلاحهدف از این پژوهش مقایسه عملکرد مدل ارزش در معرض خطر با رویکرد نقد شوندگی– تی کاپولا با همبستگی شرطی پویا (t-copula-GARCH-LVaR) با مدل ارزش در معرض خطر(VaR) جهت بهینهسازی پرتفوی در بورس اوراق بهادار تهران است. در پژوهش حاضر، بهمنظور آزمون فرضیههای مورد نظر، دوره چکیده کاملهدف از این پژوهش مقایسه عملکرد مدل ارزش در معرض خطر با رویکرد نقد شوندگی– تی کاپولا با همبستگی شرطی پویا (t-copula-GARCH-LVaR) با مدل ارزش در معرض خطر(VaR) جهت بهینهسازی پرتفوی در بورس اوراق بهادار تهران است. در پژوهش حاضر، بهمنظور آزمون فرضیههای مورد نظر، دوره زمانی بین سالهای 1390 الی 1400 میباشد. کلیه متغیرهای مورد استفاده در این پژوهش در مقیاس کمی و مشاهدات به صورت سری زمانی بازدهی لگاریتمی روزانه 40 شاخص بورسی شامل 39 شاخص صنعت و یک شاخص اوراق با درآمد ثابت از ابتدای شهریور ماه 1390 الی انتهای تیرماه 1400 میباشد. در این پژوهش جهت انجام تحلیلهای نهایی کلیه محاسبات مورد نیاز این پژوهش با استفاده از نرمافزار متن باز R 4.2.1 انجام شده است. نتایج ما نشان داد که در دو سطح ریسک 99% و 95% مدل بهینهسازی t-copula-GARCH-LVaR بر طبق معیار شارپ بر اساس آزمون من ویتنی در سطح آزمون 95 درصد عملکرد بهتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
181 - تخمین ذخیره سرمایه ریسک عملیاتی در صنعت بانکداری
هاشم نصرتی کامران پاکیزههدف اصلی این مقاله معرفی و پیاده سازی یکی از رویکردهای پیشرفته به نام رویکرد توزیع زیان در محاسبه ذخیره سرمایه در قالب مطالعه موردی برای یکی از بانکهای ایران میباشد. تمرکز اصلی در این مقاله بر مفاهیم کمی سازی ریسک عملیاتی و استفاده از دادههای زیان پایگاه داده، توزیع چکیده کاملهدف اصلی این مقاله معرفی و پیاده سازی یکی از رویکردهای پیشرفته به نام رویکرد توزیع زیان در محاسبه ذخیره سرمایه در قالب مطالعه موردی برای یکی از بانکهای ایران میباشد. تمرکز اصلی در این مقاله بر مفاهیم کمی سازی ریسک عملیاتی و استفاده از دادههای زیان پایگاه داده، توزیعهای شدت و فراوانی زیان تخمین زده شده و سپس تخمین توزیع تجمیع شده با استفاده از الگوریتم مونت کارلو است در ادامه با در نظر گرفتن ساختار همبستگی مقدار ارزش در معرض ریسک و ارزش در معرض ریسک شرطی محاسبه شده و مقدار ذخیره به دست میآید. برای مدلسازی شدت زیان در کنار توزیعهای کلاسیک، از نوع خاصی از توزیعهای دنباله پهن به نام توزیعهای آلفا پایدار استفاده شده است. نتیجه نهایی این مقاله،پیاده سازی رویکرد توزیع زیان و عملکرد بهتر توزیعهای پایدار نسبت به توزیعهای کلاسیک انتخاب شده، در تخمین شدت زیان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
182 - مدلسازی و ارائهی راهحل بهینه برای بهینهسازی
امیرعباس نجفی سیامک موشخیانیکی از جذابترین حوزه¬های تصمیم¬گیری در شرایط عدم اطمینان بهینه¬¬سازی مالی است. مسئله انتخاب سبد سرمایه¬گذاری تک دوره¬ای از مسائل کلاسیک حوزه مالی می¬باشد اما این مدل بر پایه سه فرض محدودکننده بنا شده بود: اول، افق سرمایه¬گذاری کوتاه مدت ا چکیده کاملیکی از جذابترین حوزه¬های تصمیم¬گیری در شرایط عدم اطمینان بهینه¬¬سازی مالی است. مسئله انتخاب سبد سرمایه¬گذاری تک دوره¬ای از مسائل کلاسیک حوزه مالی می¬باشد اما این مدل بر پایه سه فرض محدودکننده بنا شده بود: اول، افق سرمایه¬گذاری کوتاه مدت است. دوم، هزینه معاملات در بازار در نظر گرفته نشده است. سوم، پارامترهای مسئله به صورت قطعی و از قبل معلوم هستند. در این تحقیق به دنبال ارائه و حل مدلی هستیم تا بتواند بر محدودیت های بیان شده غلبه کند و ما را به دنیای واقعی نزدیک¬تر کند. از این رو در ادامه مدلی تحت عنوان مدل بهینه¬سازی سبد سرمایه¬گذاری چند دوره¬ای احتمالی میانگین-نیم¬واریانس-ارزش در معرض خطر شرطی با در نظر گرفتن هزینه معاملات را ارائه و پس از مدلسازی آن، اقدام به حل آن با استفاده از الگوریتم ژنتیک می کنیم. در این پژوهش برای حل مدل از داده¬های 24 سهام از سهام شرکت بورس اوراق بهادار تهران از دی ماه 1387 تا مرداد 1392 به عنوان ورودی¬های مدل بهره می بریم. نتایج نشان داده است که این الگوریتم برای حل این دسته از مسائل مناسب و از کارایی لازم برخوردار می¬باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
183 - تحلیل توان افزایش دو دارایی طلا و دلار به منظور محاسبه ارزش اختیار مبادله توانی دلار بر مبنای دارایی پایه طلا با سری زمانی
مرتضی رحمانی اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺗﺎریﻣﺮزآﺑﺎد سیده نفیسه آل محمد طاهره مرادزادهدر این مقاله با در نظر گرفتن بازار رقابت کامل، ابتدا به بیان فرمول قیمت گذاری اختیار مبادله استاندارد آمریکایی و اروپایی و اختیار مبادله توانی آمریکایی و اروپایی می پردازیم. سپس با هدف انتخاب توان مناسب افزایش دارایی های مورد مبادله به منظور محاسبه ارزش اختیار مبادله تو چکیده کاملدر این مقاله با در نظر گرفتن بازار رقابت کامل، ابتدا به بیان فرمول قیمت گذاری اختیار مبادله استاندارد آمریکایی و اروپایی و اختیار مبادله توانی آمریکایی و اروپایی می پردازیم. سپس با هدف انتخاب توان مناسب افزایش دارایی های مورد مبادله به منظور محاسبه ارزش اختیار مبادله توانی دلار بر مبنای دارایی پایه طلا در آینده ای نزدیک، 501 داده از قیمت طلا و دلار در بازه ی زمانی اول فروردین 1391 تا اول تیر 1394 را با استفاده از سری زمانی و مدل های ARCH، GARCH ، GJR-GARCH، ARMA-GARCH مورد آزمون قرار می دهیم. آنگاه با در نظر گرفتن معیار های AIC و BIC و مقایسه میانگین خطای توان دوم مشاهدات و واریانس شرطی به دست آمده از مدل های مورد مطالعه و آزمون های کریستوفرسن و کوپیک مدل مناسب را برای پیش بینی بهتر رفتار قیمت طلا و دلار در آینده ای نزدیک و در نتیجه تحلیل توان افزایش هر دو دارایی طلا و دلار انتخاب می کنیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
184 - برآورد ارزش در معرض خطر مبتنی بر محدودیت بر ارزیابی عملکرد مدیریت پرتفوی فعال در بورس اوراق بهادار تهران
فریدون رهنمای رودپشتی شراره قندهاریپژوهش حاضر با اهدافعلمی و تعیین مدل های انتخاب پورتفوی و اهداف کاربردی حاصل از آزمون مدل های TEVوVaR در بازار سرمایه ایران انجام شده است که به این منظور از متغیر های سود خالص،سود یا زیان عملیاتی ،ارزش بازاری سهام ،ازرزش دفتری،عملیات جریان نقدی و در صد مشارکت شرکت ها در چکیده کاملپژوهش حاضر با اهدافعلمی و تعیین مدل های انتخاب پورتفوی و اهداف کاربردی حاصل از آزمون مدل های TEVوVaR در بازار سرمایه ایران انجام شده است که به این منظور از متغیر های سود خالص،سود یا زیان عملیاتی ،ارزش بازاری سهام ،ازرزش دفتری،عملیات جریان نقدی و در صد مشارکت شرکت ها در بانک برای 77 شرکت پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران طی سال های 1391-1386 استفاده شده است. برای برآورد ارزش در معرض ریسک با بهره گیری از روش VaR و VaR شرطی و مدل GARCH ابتدا داده ها در نرم افزار لود شده است ، با استفاده از سه روش فوق، ارزش در معرض ریسک برای کل 77 شرکت برآورد شد. نتایج برآورد ارزش در معرض ریسک بر اساس روش VaR شرطی نشان داد که مقدار ارزش در معرض ریسک در سطوح معنی داری 1، 5 و 10 درصد با یکدیگر متفاوت بوده و با افزایش سطح معنی داری ارزش در معرض ریسک نیز افزایش می یابد. همچنین نتایج آزمون نسبت شکست های احتمالی کوپلیک بیانگر این است که برای هر دو مدل ارزش در معرض ریسک شرطی یا مدل ریسک سنجی و مدل اقتصاد سنجی GARCH فرضیه صفر رد شده و لذا نتایج هر دو مدل در برآورد ارزش در معرض ریسک معتبر و قابل استناد می باشد. در نهایت برای رتبه بندی دو مدل مورد بررسی در این مطالعه از پس آزمون لوپز استفاده شد که نتایج دلالت بر کمتر بودن تعداد تخطی یا حالت استثنای مدل ارزش در معرض ریسک شرطی در مقایسه با مدل GARCH(1,1) داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
185 - بررسی مقایسه ای کارایی مدل ریسک سنجی و مدل اقتصادسنجی GARCH در پیش بینی ریسک بازار در بورس اوراق بهادار تهران
میرفیض فلاح شمسدر چند سال اخیر مدلهای ارزش در معرض ریسک[i]از اصلی ترین مدلهای اندازه گیری ریسک خصوصاً ریسک بازار محسوب می رشوند. ریسک بازار به صورت عدم اطمینان ناشی از تغییر شرایط بازار نظیر: تغییر قیمت داراییها، نرخ بهره، نوسانات بازار و نقدینگی بازار می باشد که منجر به مخاطره افتادن چکیده کاملدر چند سال اخیر مدلهای ارزش در معرض ریسک[i]از اصلی ترین مدلهای اندازه گیری ریسک خصوصاً ریسک بازار محسوب می رشوند. ریسک بازار به صورت عدم اطمینان ناشی از تغییر شرایط بازار نظیر: تغییر قیمت داراییها، نرخ بهره، نوسانات بازار و نقدینگی بازار می باشد که منجر به مخاطره افتادن بازدهی پرتفوی معاملاتی و یا ارزش داراییهای نهاد مالی خواهد شد. در این تحقیق سعی گردید که کارایی مدلهای ریسک سنجی شرکت جی.پی.مورگان و مدل اقتصاد سنجیGARCHجهت تخمین ارزش در معرض ریسک (VAR) در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از نوسانات شاخص کل مورد بررسی قرار گیرد. داده های مورد نیاز برای طراحی و آزمون کارایی مدلها، روند نوسانات شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در طی سالهای 1382 تا 1386 بوده است. از داده های روزانه شاخص کل در طی سالهای 1382 تا 1384 برای تخمین پارامترهای مدل و از داده ای روزانه سالهای 1385 و 1386 برای تعیین اعتبار مدلها استفاده شده است. با انجام آزمون شکستهای احتمالی کوپیک، در سطح اطمینان 95% و 99% ، مشخص گردید که کارایی مدلهای اقتصاد سنجیGARCHو ریسک سنجی تفاوت معنی داری نداشته و هر دو مدل از کارایی مناسبی برای پیش بینی ریسک بازار برخوردار می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
186 - ارزش در معرض خطر شرطی(CVaR) مبتنی بر نظریه مقدار کرانی در پیش بینی وجه تضمین قراردادهای آتی سکه طلا
میر فیض فلاح شمس علی ثقفی علیرضا ناصرپوردر این تحقیق با استفاده از دادههای قیمت نقدی سکه طلا، در بازه زمانی سال 1387 تا 1394 پس از تخمین مقدار وجه تضمین در قراردادهای آتی با استفاده از مدلهای ارزش در معرض خطر ورایانس کواریانس مبتنی بر توزیع نرمال و تی استیودنت، پارتوی تعمیم یافته و پارتوی تعمیم یافته سازگار چکیده کاملدر این تحقیق با استفاده از دادههای قیمت نقدی سکه طلا، در بازه زمانی سال 1387 تا 1394 پس از تخمین مقدار وجه تضمین در قراردادهای آتی با استفاده از مدلهای ارزش در معرض خطر ورایانس کواریانس مبتنی بر توزیع نرمال و تی استیودنت، پارتوی تعمیم یافته و پارتوی تعمیم یافته سازگار، با آزمونهای کوپیک و پوشش شرطی کریستوفرسن و همچنین توابع زیان دوم لوپز و بلانکو- ایهل اقدام به پس آزمایی این مدلها شد. همچنین با استفاده از تمامی این رویکردها ارزش در معرض خطر شرطی وجه تضمین قراردادهای آتی پیش بینی شده و به منظور انتخاب مدل برتر ارزش در معرض خطر شرطی، از دو تابع نمره دهی شامل میانگین قدر مطلق خطاها(MAE) و مجذور میانگین مربعات انحرافها (RMSE) استفاده شد. نتایج نشان می دهدکه با توجه به دنبالههای پهن توزیع تجربی دادههای نقدی، مدلهایی که توان مدلسازی دنبالههای پهن را دارند از جمله مدلهای واریانس کواریانس مبتنی بر تی استیودنت و پارتوی تعمیم یافته نتایج مناسبی را در پی دارند. همچنین در سطوح اطمینان پایین تمامی مدلها عملکرد ضعیفی داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
187 - پرتفلیو بهینه فاستر-هارت
سپهر آصفی رضا عیوض لو رضا تهرانیدر این پژوهش به بهینه سازی کلاسیک سبد سهام که در سال 1952 توسط هری مارکویتز ارائه شد پرداخته می شود. با این تفاوت که برای اندازه گیری ریسک از معیار فاستر-هارت استفاده می گردد. روشی نوین که در سال 2009 توسط فاستر و هارت در مقاله ای عنوان شد. این ریسک به رخدادهای دنباله چ چکیده کاملدر این پژوهش به بهینه سازی کلاسیک سبد سهام که در سال 1952 توسط هری مارکویتز ارائه شد پرداخته می شود. با این تفاوت که برای اندازه گیری ریسک از معیار فاستر-هارت استفاده می گردد. روشی نوین که در سال 2009 توسط فاستر و هارت در مقاله ای عنوان شد. این ریسک به رخدادهای دنباله چپ بسیار حساس است و به دنبال مصون نگه داشتن سرمایه گذار از خطر ورشکستگی است و به صورت تئوری حداقل سطح ثروتی بیان می شود که سرمایه گذار می بایست داشته باشد تا سرمایه گذاری در یک دارایی ریسکی به ورشکستگی وی منتج نشود. به همین منظور از قیمت سهام 34 شرکت بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 01/07/1391 تا 31/06/1396 استفاده شده است و سبدهای بهینه با استفاده از معیارهای فاستر-هارت، ارزش در معرض خطر، ارزش در معرض خطر شرطی، قدر مطلق انحرافات، واریانس و نیم واریانس به دست آمده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در بازه زمانی فوق سبدهای بهینه بر اساس ریسک فاستر-هارت عملکرد مطلوب تری در مقایسه با سایر روش های نام برده دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
188 - ارزیابی ریسک سیستمی در شبکه بانکی ایران توسط معیار تغییرات ارزش در معرض خطر شرطی
اسدالله فرزین وش ناصر الهی جواد گیلانی پور غدیر مهدویبحران های بانکداری دهه های اخیر سبب شد تا بحث ریسک سیستمی در بازارهای مالی از جمله بانک ها مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد. در این تحقیق با استفاده از معیار تغییرات ارزش در معرض خطر شرطی (CoVaR ) به ارزیابی ریسک سیستمی در بخش بانکداری ایران نموده ایم. برای این منظور از چکیده کاملبحران های بانکداری دهه های اخیر سبب شد تا بحث ریسک سیستمی در بازارهای مالی از جمله بانک ها مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد. در این تحقیق با استفاده از معیار تغییرات ارزش در معرض خطر شرطی (CoVaR ) به ارزیابی ریسک سیستمی در بخش بانکداری ایران نموده ایم. برای این منظور از بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، تعداد 17 بانک را که حقوق صاحبان سهام آنها از سال 1389 تا بهار 1395 موجود است انتخاب کرده ایم و با استفاده از معیار CoVaR به ارزیابی ریسک سیستمی در این بانک ها پرداختیم. نتایج برآورد نشان می دهد تغییرات ارزش در معرض خطر شرطی برای بانک خاورمیانه بیشترین مقدار (61/15) و برای بانک سرمایه کمترین مقدار (32/0) را به خود اختصاص داده است. این نتایج بیانگر آن است که بحران یا اختلال در بانک خاورمیانه از بین سایر بانک ها بیشترین تأثیر را بر سیستم مالی تحمیل می کند و بانک سرمایه کمترین تأثیر را دارد. به عبارتی دیگر اگر بحرانی در بانک خاورمیانه اتفاق بیفتد به اندازه 61/15 درصد بر ریسک سیستم مالی(بازار) می افزاید در حالی که بحران در بانک سرمایه فقط 32/0 درصد بر ریسک سیستم مالی می افزاید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
189 - اندازهگیری ارزش در معرض ریسک شرطی پرتفوی با روش FIGARCH-EVT در بورس اوراق بهادار تهران
محمدرضا لطفعلی پور مهدیه نصرتی ابوالفضل قدیری مقدم مهدی فیلسراییدر حال حاضر دقت برآورد ریسک پرتفوی برای مدیران سرمایهگذاری مسئله بسیار مهمی است انتخاب مدلی که واریانس را وابسته به زمان محاسبه میکندبه جای اینکه واریانس را ثابت در نظر میگیرد موجب مدل سازی بهتر داده ها در واقع هدف این پژوهش پیاده سازی یک روش ترکیبی محاسبه ارزش در مع چکیده کاملدر حال حاضر دقت برآورد ریسک پرتفوی برای مدیران سرمایهگذاری مسئله بسیار مهمی است انتخاب مدلی که واریانس را وابسته به زمان محاسبه میکندبه جای اینکه واریانس را ثابت در نظر میگیرد موجب مدل سازی بهتر داده ها در واقع هدف این پژوهش پیاده سازی یک روش ترکیبی محاسبه ارزش در معرض ریسک شرطی ([i]CVaR)است که تلاطم را در ویژگی خوشهای مدل سازی کرده و مقدارCvaR را با در نظر گرفتن ویژگی دنباله پهنی به طور دقیق محاسبه کند. به این منظور مدلهایی از خانواده [ii]ARCH را در نظر گرفته شده است که ویژگی خوشهای بودن را در مدل لحاظ کرده ، علاوه برآن تئوری مقدار فرین (EVT[iii])را درنظر میگیرد که بر دنباله پهن دادهها تمرکز دارد. دادههای پژوهش مربوط به سالهای 1380-1394 میباشد و به صورت روزانه از نرمافزارهای رهاوردنوین و TseCline استخراج شده است. تجزیه و تحلیل دادهها با نرمافزارهای (2015)MATLAB و(2013) EXCELانجام شد. یافتههای پژوهش نشان داد که استفاده از روش FIGARCH –EVT[iv] منجر به تخمین دقیقتری از CVaR نسبت به روش HS[v] میشود. روش FIGARCH-EVT در مقایسه با روشGARCH-EVT دقت بیشتری دارد. و به طور کلی مدلهایی که واریانس ناهمسانی را در نظر میگیرند نسبت به روش HS از دقت بالاتری برخوردارند. [i]. Conditional value at risk [ii]. Generalized Auto-Regressive Conditional Heteroskedasticity [iii]. Exterem value theory [iv]. Fractionally integrated generalized autoregressive conditional heteroskedasticity -EVT [v]. Historical simulation پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
190 - تخمین اثر سرریز بازده و نوسانات صنایع مختلف بر روی یکدیگر در بازار بورس تهران
سپیده کرمی محمدعلی رستگارمطالعه چگونگی اثرگذاری بازده و نوسانات یک بازار بر روی دیگر بازارها همواره از عواملی بوده که به مدیران سرمایه گذاری در بهینه سازی سبد سهام و انتخاب دارایی ها یاری رسانده است. سرریز بیانگر انتقال شوک ها به سایر بازارها و یا کشورها است فارغ از اینکه پیوندهای اساسی بین آن چکیده کاملمطالعه چگونگی اثرگذاری بازده و نوسانات یک بازار بر روی دیگر بازارها همواره از عواملی بوده که به مدیران سرمایه گذاری در بهینه سازی سبد سهام و انتخاب دارایی ها یاری رسانده است. سرریز بیانگر انتقال شوک ها به سایر بازارها و یا کشورها است فارغ از اینکه پیوندهای اساسی بین آن ها وجود داشته باشد. این پژوهش سعی دارد تا اثر سرریز بازده و نوسانات بین صنایع فعال در بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده از داده های شاخص 6 صنعت در بازه زمانی مرداد 1390 تا اسفند 1394 بررسی نماید. با استفاده از مدل همبستگی شرطی پویا (DCC) به بررسی اثر سرریز بازده و نوسانات پرداخته ایم. بر مبنای یافته های پژوهش درمی یابیم که بازده و نوسانات صنایع منتخب بر یکدیگر اثرگذار می باشند. برخی نتایج حاکی از آن است که صنعت مواد و محصولات داروئی بیشترین میزان اثرگذاری و صنعت فرآورده های نفتی، کک و سوخت هسته ای کمترین میزان اثرگذاری را بر سایر صنایع منتخب دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
191 - بررسی تاثیر سرریز نوسانات در بازارهای مالی و ویژگی های بازاری در پیشبینی ترکیدن حباب قیمت در بورس با رویکرد تلاطمهای شرطی
شهرزاد کاشانی تبار فریدون رهنمای رودپشتی میر فیض فلاح ابراهیم چیرانی غلامرضا زمردیانایجاد تمایل در بین سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای سرمایهگذاری در بورس ایران نیاز به باثبات سازی روند نوسانات قیمت سهام و همچنین کاهش بازدهی در سایر بازارها و کاهش تنشهای سیاسی دارد. در پژوهش حاضر به بررسی حبابهای قیمتی در بورس ایران و همچنین میزان اثر بازد چکیده کاملایجاد تمایل در بین سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای سرمایهگذاری در بورس ایران نیاز به باثبات سازی روند نوسانات قیمت سهام و همچنین کاهش بازدهی در سایر بازارها و کاهش تنشهای سیاسی دارد. در پژوهش حاضر به بررسی حبابهای قیمتی در بورس ایران و همچنین میزان اثر بازدهی بازارهای طلا و ارز و نفت و شوکهای اقتصادی بر بورس ایران پرداخته شده است. به منظور ارزیابی تاثیر متغیرهای به کار گرفته شده در مطالعه، از دادههای روزانه نفت، نرخ ارز، طلا، قیمت سهام ایران در بازه زمانی 1388 تا 1396 به صورت روزانه استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش چنین نشان دادهاند که سرریز نوسانات از بازارهای مالی موازی در قیمت سهام و ایجاد حبابهای قیمتی و ایجاد نوسان در بورس نقش مهم تری بازی میکند، با این حال، تمامی مولفههای بازارهای موازی در ایجاد نوسان در بورس ایران نقش دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
192 - تبیین مکانیسم سرایت تلاطمات بین بازار های بورس ؛ ( مطالعه موردی بورسهای نیویورک، لندن، توکیو و تهران)
اکبر طالب پور عباس آباد علی ستاریدر عصر حاضر بازارها محدود به مکان جغرافیایی خاصی نیستند و اهمیت این مساله در اتخاذ تصمیمات اثر بخش تر فعالان اقتصادی نمود پیدا می کند زیرا بازار های مالی جهانی اغلب راهنمای با ارزشی برای بازار های داخلی و خارجی بشمار می آیند . در این تحقیق، چگونگی مکانیسم تاثیرات تلاطما چکیده کاملدر عصر حاضر بازارها محدود به مکان جغرافیایی خاصی نیستند و اهمیت این مساله در اتخاذ تصمیمات اثر بخش تر فعالان اقتصادی نمود پیدا می کند زیرا بازار های مالی جهانی اغلب راهنمای با ارزشی برای بازار های داخلی و خارجی بشمار می آیند . در این تحقیق، چگونگی مکانیسم تاثیرات تلاطمات بازده بازار های سهام نیویورگ ، لندن و توکیو بر بازار سهام تهران در بازه زمانی (۱۵ ژانویه ۱۹۹۹ تا ۱۵ ژانویه ۲۰۱۵ ) با استفاده از مدل خود رگرسیون نا همسان واریانس شرطی چند متغییره مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است.تاثیر تلاطمات بازار های سهام نیویورگ،توکیو و لندن بر بازار سهام تهران از لحاظ آماری معنادار و تایید شد. همچنین نتایج بدست امده حاکی از اثر پذیری تمام بازار های سهام مورد مطالعه از تلاطمات با وقفه خود می باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
193 - رابطه غیرخطی سیاست تقسیم سود بر نسبت قیمت به درآمد در صنایع بورس اوراق بهادار تهران
مسلم پیمانی محمدحسن ابراهیمی سروعلیا مهسا گودرزیبا توجه به اهمیت مدلهای ارزشگذاری سهام، بررسیهای همه جانبه این مدلها میتواند سرمایه-گذاران را در استفاده صحیح از آنها و تصمیمگیریهای درست در بازار سرمایه هدایت کند. به همین دلیل در این پژوهش به بررسی یکی از پرکاربردترین این مدلها یعنی مدل نسبت قیمت به درآمد (P/E چکیده کاملبا توجه به اهمیت مدلهای ارزشگذاری سهام، بررسیهای همه جانبه این مدلها میتواند سرمایه-گذاران را در استفاده صحیح از آنها و تصمیمگیریهای درست در بازار سرمایه هدایت کند. به همین دلیل در این پژوهش به بررسی یکی از پرکاربردترین این مدلها یعنی مدل نسبت قیمت به درآمد (P/E) با دیدگاه غیرخطی پرداخته شده است و نتایج آن با مدلهای خطی مقایسه شد. بدین منظور با اجرای رگرسیون دادههای تابلویی برای اطلاعات 182 شرکت و در قالب 28 صنعت در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1387 تا 1396 مشخص گردید، نسبت پرداخت سود تقسیمی بر نسبت قیمت به درآمد تأثیر غیرخطی داشته و میزان تحدب آن به رابطه نرخ بازدهی حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده مورد انتظار سهامداران بستگی دارد. همچنین قدرت توضیحدهندگی مدل غیرخطی نسبت به مدل خطی بیشتر است. توصیه می شود سرمایه گذاران به مدل غیر خطی در کنار مدل خطی جهت حصول نتیجه بهتر، توجه نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
194 - استفاده از الگوریتمهای ماشین بردار پشتیبان و بیز ساده و ترکیب آن با سنجه ریسک و نظریه فازی در انتخاب سبد سهام
دانیال محمدی عمران محمدی نعیم شکری نیما حیدریهدف: هدف پژوهش حاضر تشکیل پرتفوی بهینه با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشین و نظریه فازی است که بازدهی بهتر از بازده میانگین بازار (شاخص کل بورس اوراق بهادار) داشته باشد.روششناسی پژوهش: در پژوهش حاضر، سهام شرکت های منتخب در مرحله اول با استفاده از دو الگوریتم معرفی چکیده کاملهدف: هدف پژوهش حاضر تشکیل پرتفوی بهینه با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشین و نظریه فازی است که بازدهی بهتر از بازده میانگین بازار (شاخص کل بورس اوراق بهادار) داشته باشد.روششناسی پژوهش: در پژوهش حاضر، سهام شرکت های منتخب در مرحله اول با استفاده از دو الگوریتم معرفی شده، کلاس بندی می شوند. در مرحله بعد سهامی که وارد کلاس مثبت شده اند، با کمک الگوریتم جنگل تصادفی، برای روز معاملاتی بعد پیش بینی می شوند. برای هریک از شرکت ها سه پیشبینی صورت می گیرد که ورودی های بهینه سازی با روش فازی هستند. بهینه سازی با هدف کمینهکردن ریسک با سنجه های ریسک ارزش در معرض خطر و ارزش در معرض خطر شرطی صورت می گیرد. اطلاعات سهم ها پنجساله، به صورت روزانه و بازه زمانی آن از ابتدای سال 1397 تا پایان سال 1401 می باشد.یافتهها: در پایان، هرکدام از الگوریتم ها و سنجه ریسک مورداستفاده آن، با بازده واقعی بازار سنجیده و مقایسه گردید. بر اساس نتایج بهدستآمده سنجه ریسک CVAR قابلیت و نتیجه بهتری را نسبت به سنجه ریسک VAR داشته است و الگوریتم ماشین بردار پشتیبان نیز، عملکرد بهتری را در انتخاب سبد سرمایه گذاری رقم زده است.اصالت / ارزشافزوده علمی: این پژوهش با یکپارچهسازی روشهای یادگیری ماشین و سنجههای ریسک، به شکل یک نمونه سرمایه بهینه میشود. اضافهکردن سنجههای ریسک VaR و CVaR فرآیند تصمیمگیری در خصوص کاهش ریسک را تقویت میکند. پیش بینی به کمک جنگل تصادفی و استفاده از رویکردی بر پایه نظریه فازی برای تحلیل ریسک و ارزش، پژوهش را به یک چشمانداز نوآورانه در تشکیل پرتفوی میبخشد. یافتهها، به سرمایهگذاران و پژوهشگران در جستجوی استراتژیهای سرمایهگذاری بهتر، یافتههای ارزشمندی ارائه میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
195 - اثر تنظیمی آنتاگونیست گیرنده 5-HT4 هیپوکامپ پشتی (CA1) بر فراموشی ناشی از ACPA در موش کوچک آزمایشگاهی
مریم فرهی زاده محمدرضا زرین دست محمد ناصحی مریم بنانجدر این پژوهش آثار تزریق دو طرفه آنتاگونیست گیرنده 4 سروتونینی (RS23597-190) در هیپوکامپ پشتی (CA1) بر حافظه ترس القا شده توسط ACPAدر موش های کوچک آزمایشگاهی بررسی شد. برای بررسی حافظه ترس در موش های کوچک آزمایشگاهی نر نژاد NMRIاز روش شرطی شدن ترس توسط دستگاه شرطی سازی ت چکیده کاملدر این پژوهش آثار تزریق دو طرفه آنتاگونیست گیرنده 4 سروتونینی (RS23597-190) در هیپوکامپ پشتی (CA1) بر حافظه ترس القا شده توسط ACPAدر موش های کوچک آزمایشگاهی بررسی شد. برای بررسی حافظه ترس در موش های کوچک آزمایشگاهی نر نژاد NMRIاز روش شرطی شدن ترس توسط دستگاه شرطی سازی ترس استفاده شد و 24 ساعت پس از آموزش حافظه حیوان مورد بررسی قرار گرفت. تزریق درون صفاقی آگونیست گیرنده(ACPA) CB1با دوزهای 005/0، 05/0 و 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم باعث تخریب حافظه ترس و ایجاد فراموشی گردید. بعلاوه، تزریق درونCA1 آنتاگونیست گیرنده(RS23597-190 ) 5- HT4 ، با دوزهای 01/0، 1/0 و 2/0 میکروگرم بر موش به تنهایی، اثر چشم گیری بر حافظه ترس نداشت. اما تزریق هم زمان دوز بی اثر آن (01/0 میکروگرم بر موش) با تمام دوزهایACPA ، تخریب حافظه ترس ناشی ازACPA را برگرداند. نتایج قویاً نشان می دهد که هیپوکامپ پشتی نقش مهمی در فراموشی ترس ناشی از کانابینوئیدها دارد. و در این میان سیستم سروتونرژیک ناحیه CA1در تخریب حافظه ترس القا شده باACPA اثر می گذارد. v پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
196 - بررسی تاثیر محیط شرطی سلول های بنیادی مزانشیمیِ تیمار شده با آسکوربیک اسید بر رفتار تکثیری سلول های سرطان پستان
فتانه سام دلیری محمود تلخابی نرگس طولابی فرنوش عطاری موسی کهتریسرطان پستان از شایعترین انواع سرطان در زنان است. امروزه پژوهشگران بهدنبال شیوههای نوین درمان سرطان هستند. یکی از رویکردهای مورد بررسی در حوزه سرطان، استفاده از سلولهای بنیادی میباشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تکثیر و زنده مانی سلول های سرطان پستان رده 4T1 در حضور م چکیده کاملسرطان پستان از شایعترین انواع سرطان در زنان است. امروزه پژوهشگران بهدنبال شیوههای نوین درمان سرطان هستند. یکی از رویکردهای مورد بررسی در حوزه سرطان، استفاده از سلولهای بنیادی میباشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تکثیر و زنده مانی سلول های سرطان پستان رده 4T1 در حضور محیط شرطی (CM) سلول های بنیادی مزانشیمی تیمار شده با آسکوربیک اسید (AA) صورت گرفت. در این مطالعه از سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از چربی انسانی (h-ADMSCs) و سلول های سرطان پستان رده 4T1 استفاده شد. سلول های 4T1 با غلظت های مختلف AA تیمار شدند و میزان زنده مانی آن ها بوسیله تست MTT بررسی شد. طبق نتایج مطالعات پیشین و تست MTT، غلظت 1 میلی مولار جهت جمع آوری CM از h-ADMSCs انتخاب شد. h-ADMSCs به چهار گروه تقسیم شدند: گروه های فاقد FBS با و بدون AA (-FBS/± 1 mM AA) و گروه های حاوی 5 درصد FBS با و بدون AA (5% FBS/± 1 mM AA). سپس میزان زنده مانی، پتانسیل کلونی زایی، پروفایل چرخه سلولی و میزان آپوپتوز سلول های 4T1 تیمار شده با CMهای مختلف، بررسی شد. نتایج نشان داد CM در گروه –FBS/+AA نسبت به گروه –FBS/-AA سبب کاهش زنده مانی و تکثیر سلول های 4T1 می شود. همچنین CM در گروه های دارای FBS نیز نتایج مشابهی را نشان داد و گروه FBS/+AA5 درصد+ نسبت به گروه + FBS/-AA 5 درصد زنده مانی و تکثیر سلولی سلول های 4T1 را کاهش دادند. همچنین CM در گروه های مورد مطالعه، باعث تغییراتی در پروفایل چرخه سلولی سلول های 4T1 و میزان آپوپتوز آن ها شد. طبق نتایج حاصل به نظر می رسد که اسکوربیک اسید احتمالاً با تاثیر بر ترکیبات CM بدست آمده از h-ADMSCs، می تواند باعث کاهش زنده مانی و تکثیر سلول های سرطان پستان رده 4T1 شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
197 - ظرائف بلاغی حذف ارکان اسالیب شرط در آیاتی از قرآن کریم
حمدالله جعفرپور علی رضائی کهنمویی محمدعلی ربی پوربلاغت حذف در اسالیب شرط به دلیل بسامد آن در قرآن کریم از اهمّیّت بالایی برخوردار است؛ زیرا شناخت غرض جملات شرطی بدون شناخت محذوف و بیان تقدیر آن مشکل مینماید در واقع با حذف بخشی از ارکان شرط، ساختار آن کوتاه گشته که میتوان به اختصار و پرهیز از بیهودهگویی، کوتاه بودن چکیده کاملبلاغت حذف در اسالیب شرط به دلیل بسامد آن در قرآن کریم از اهمّیّت بالایی برخوردار است؛ زیرا شناخت غرض جملات شرطی بدون شناخت محذوف و بیان تقدیر آن مشکل مینماید در واقع با حذف بخشی از ارکان شرط، ساختار آن کوتاه گشته که میتوان به اختصار و پرهیز از بیهودهگویی، کوتاه بودن زمان، معلوم بودن محذوف به قرینه، تحقیر مخاطب، رعایت فواصل آیات، دلالت فعل بعدی بر محذوف و سایر مواردی که در کتب بلاغی و تفسیری هنوز دلیلی بر آن شناخته نشده است؛ که از اغراض بلاغی آن میباشد. بنابراین حذف ارکان شرط در فهم مقصود، ارزشی بالاتر و ظرافت خاص بلاغی دارد. بنابر این در مقاله حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بلاغت حذف ارکان شرط با تأملی در آیات پرداخته شده است که معلوم گشت حذف در ارکان شرط نوعی ساختار شکنی و سبب فشرده شدن جمله میشود پس از تعریف حذف و انواع آن به بررسی اغراض بلاغی ارکان شرط محذوف و تعیین تقدیر مناسب پرداخته شد، چرا که بدون دریافت مورد محذوف و بیان تقدیر آن فهم درست مقصود آیات حاصل نمیشود، لذا حذف بلاغی ارکان شرط ارزشی والاتر و ظرافت خاصی در فهم آیات دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
198 - Analysis of Linear Two-Dimensional Equations by Hermitian Meshfree Collocation Method
محمدامین بهرامی مهرداد فروتنMeshfree Collocation Method is used to solve linear two-dimensional problems. This method differs from weak form methods such as Galerkin method and no cellular networking and no numerical integration. Therefore, this method has no constraints such as the integration ac چکیده کاملMeshfree Collocation Method is used to solve linear two-dimensional problems. This method differs from weak form methods such as Galerkin method and no cellular networking and no numerical integration. Therefore, this method has no constraints such as the integration accuracy and the integration CPU time, and equations can be isolated directly from the strong form of governing PDE. The fundamental problem of this method is unstable solution especially in the case, including derivative boundary conditions. In this paper hermite type shape functions are used to impose boundary conditions. These shape functions have improved the solution accuracy. also, In this paper effects of various parameters such as type weight functions, order based vector, dilation parameter, distribution nodal on the solution accuracy have been studied. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
199 - ابعاد حقوقی اثر ادعای فسخ قرارداد بر اعتبار شرط داوری تجاری بین المللی
مهدی اصغری مقدم مصطفی ماندگار مصطفی السانهدف از پژوهش حاضر بررسی ابعاد حقوقی اثر ادعای فسخ قرارداد بر اعتبار شرط داوری تجاری بین المللی می باشد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد و به بررسی ابهامات موجود در شروط داوری و اثر ادعای فسخ قرارداد بر شرط داوری می پردازد. و در صدد پاسخ به این سئوال هست که اگر اصل قرار چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بررسی ابعاد حقوقی اثر ادعای فسخ قرارداد بر اعتبار شرط داوری تجاری بین المللی می باشد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد و به بررسی ابهامات موجود در شروط داوری و اثر ادعای فسخ قرارداد بر شرط داوری می پردازد. و در صدد پاسخ به این سئوال هست که اگر اصل قرارداد باطل یا اقاله شد تکلیف شرط داوری چه می شود؟یافته ها نشان می دهد، اگر معامله ای به سبب فسخ یا اقاله منحل گردد در نتیجه اصل معامله یا قرارداد از بین برود ، شرط داوری پیش بینی شده در آن نیز مانند بقیه تعهدات و شروط از بین می رود مگر اینکه طرفین در مورد همین موضوع یعنی از بین رفتن اصل قرارداد یا معامله و به اعتبار فسخ ایراد نماید اختلاف داشته باشند که می بایست وفق ماده 461 قانون آیین دادرسی مدنی رفتار گردد. اگر معامله ای به سبب فسخ یا اقاله منحل گردد در نتیجه اصل معامله یا قرارداد از بین برود ، شرط داوری پیش بینی شده در آن نیز مانند بقیه تعهدات و شروط از بین می رود مگر اینکه طرفین در مورد همین موضوع یعنی از بین رفتن اصل قرارداد یا معامله و به اعتبار فسخ ایراد نماید اختلاف داشته باشند که می بایست وفق ماده 461 قانون آیین دادرسی مدنی رفتار گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
200 - عمومیّت شرط قدرت بر تسلیم از منظر فقه امامیه و حقوق ایران
سید امیرمهدی امین سیدحسن شبیری زنجانیمفهوم «قدرت بر تسلیم» در فقه امامیه و قانون مدنی، در بحث بیع مطرح است، ولی اختصاصی به بیع ندارد و عنصر ضروری همه مسؤولیتهای قراردادی است. النهایه، چون در فقه، تعهدات قراردادی به صورت عام تبیین نشده، عمومات حقوق تعهدات از جمله «قدرت بر تسلیم» ذیل عقد بیع تبیین می شود؛ ی چکیده کاملمفهوم «قدرت بر تسلیم» در فقه امامیه و قانون مدنی، در بحث بیع مطرح است، ولی اختصاصی به بیع ندارد و عنصر ضروری همه مسؤولیتهای قراردادی است. النهایه، چون در فقه، تعهدات قراردادی به صورت عام تبیین نشده، عمومات حقوق تعهدات از جمله «قدرت بر تسلیم» ذیل عقد بیع تبیین می شود؛ یعنی مال باید طوری تحت اختیار متعهدٌ له قرار بگیرد که تصرف و انتفاع از مورد تسلیم مقدور شود. پژوهش حاضر، روشنگر ابهامات قدرت تسلیم در ایقاعات یا لوازم اداری و ثبتی و مالیاتی در اقسام تعهدات است که با روش توصیفی – تحلیلی، عمومیت این شرط را در فقه امامیه و حقوق ایران از عقد بیع به همه تعهدات قراردادی تسری می دهد و نتیجه میگیرد که قدرت بر اجرای تعهد، شرط صحت هر عمل حقوقی اعم از عقود تملیکی و عهدی، عقود معین و غیرمعین، و هم چنین ایقاعات است. از آن جا که عبارات قانون مدنی در خصوص این شرط خالی از اجمال نیست، اصلاح مواد مرتبط با آن به قانونگذار پیشنهاد میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
201 - مقایسه روشهای ساختن نمرهی کل در آزمونهای مرکب با بهرهگیری از خطای استاندارد اندازهگیری شرطی
مجتبی جهانی فر حجت اله درفشاز آزمونهای مرکب برای تصمیمگیریهای متفاوت در آموزش استفاده میشود. تصمیم پذیرش در یک آزمون مرکب بیشتر براساس نمره کل است. روشهای متفاوتی برای ساختن نمرهکل میتوان طرح ریزی کرد و بر اساس نمرهکلهای بدست آمده نسبت به پذیرش و یا عدم پذیرش افراد تصمیم گرفت. اما کدام چکیده کاملاز آزمونهای مرکب برای تصمیمگیریهای متفاوت در آموزش استفاده میشود. تصمیم پذیرش در یک آزمون مرکب بیشتر براساس نمره کل است. روشهای متفاوتی برای ساختن نمرهکل میتوان طرح ریزی کرد و بر اساس نمرهکلهای بدست آمده نسبت به پذیرش و یا عدم پذیرش افراد تصمیم گرفت. اما کدام روش نمرهکلسازی میتواند با دقت بیشتر و خطای کمتر ساخته شود و از سایر روشهای نمرهکلسازی کارآمدتر باشد؟ این پژوهش با هدف مقایسه کارآمدی روشهایی که برای ساختن نمرهکل در آزمونهای مرکب استفاده میشود، انجام شدهاست. از 10000 نمونه تصادفی آزمون سراسری سال 1395در هفت خردهآزمون برای بررسی شش روش نمرهکلسازی استفادهشدهاست. برای کاهش آشفتگی در توزیع نمرهها از روش هموارسازی کرنل و از طرحهای وزندهی اسمی و موثر برای ساخت نمرهیکل استفاده گردید. به منظور بررسی کارآمدی روشهای نمرهکلسازی، از مفهوم خطای استاندارد اندازهگیری شرطی استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که روشهای نمرهکلسازی که از تبدیل نرمال و طرحهای وزندهی اسمی به همراه پیشهموارسازی برای تبدیل نمرههای خام به نمرههای مقیاس استفاده کردهاند، و یا روشهایی که از تبدیل غیرخطی آرک سینوس برای تبدیل نمرههای خام به نمرههای مقیاس استفاده کردهاند، در مقایسه با سایر روشهای استفاده شده در این پژوهش مجذور میانگین خطای استاندارد اندازهگیری شرطی کمتری داشته و کارآمدتر بوده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
202 - با ساز کنِ چنگِ شعرِ مثنوی (سیمای حسامالدین چلبی در مثنوی)
محمد بهنام فر موسی الرضا ربانی خواهحسامالدین چلبی از مریدان و نزدیکان ویژه مولانا بوده، نقشی بارز در آفرینش مثنوی و جهتدهی و گسترش آن داشته است. تأثیر او بر حضرت خداوندگار بحدی بوده است که به خواهش او سرودن مثنوی را آغاز کرد و هرگاه حسامالدین حضور نداشت، مولانا رغبتی به سرودن نداشت. از آن جا که جاذبه چکیده کاملحسامالدین چلبی از مریدان و نزدیکان ویژه مولانا بوده، نقشی بارز در آفرینش مثنوی و جهتدهی و گسترش آن داشته است. تأثیر او بر حضرت خداوندگار بحدی بوده است که به خواهش او سرودن مثنوی را آغاز کرد و هرگاه حسامالدین حضور نداشت، مولانا رغبتی به سرودن نداشت. از آن جا که جاذبههای انسانهای از خود رسته میتواند انگیزه بخش عارفان در بیان لطیفههای عشق الاهی باشد، مولانا در دوران مصاحبت با او از جاذبههای نرم و نوازشگر مریدش به آرامش و سرودن دست یافت. آرامشی که نتیجهاش مثنوی مولاناست. علاقه و عنایت مولانا به مریدش بدان حد است که شناخت مراد از مرید مشکل است. سخن از حسامالدین که به تعبیر مولانا ضیاءالحق، حیات دل، صقال روح، سلطان الهدی و صورتگر و جان بخش مثنوی است، در مثنوی جایگاهی ویژه دارد، تا جایی که مولانا هدف خود را از مثنوی، حسامالدین میداند، هرچند در جایی که لازم است ـ مقدمة دفتر دوم ـ او را با لطفی قهرآمیز مورد خطاب قرار میدهد، تا شرط آینگی بودن مردان خدا را فروگذار نکرده باشد. این مقاله ابتدا به شرحی مختصر از زندگی حسامالدین میپردازد، سپس نقش حسامالدین در آفرینش مثنوی بیان میگردد و سرانجام چهرة معنوی حسامالدین و تأثیرات او بر مولانا از لابهلای ابیات مثنوی نمایانده میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
203 - بررسی امکان تعدیل وجه التزام قراردادی در فقه و حقوق ایران با توجه به نظم عمومی
سامان عسکری سارا ادیبی سده بهروز مجدزاده خاندانیهدف اصلی از انعقاد هر قرارداد، اجرای آن است. پس از انعقاد قرارداد، نخستين موضوعي که مطرح ميشود؛ امکان اجراي آن است. وجه التزام که از آن به شرط خسارت، خسارت مقطوع یا خسارت قراردادی تعبیر می¬شود و گاهي به آن شرط كيفري نيز گفته می-شود، عبارت از توافقي است كه به موجب آن طر چکیده کاملهدف اصلی از انعقاد هر قرارداد، اجرای آن است. پس از انعقاد قرارداد، نخستين موضوعي که مطرح ميشود؛ امکان اجراي آن است. وجه التزام که از آن به شرط خسارت، خسارت مقطوع یا خسارت قراردادی تعبیر می¬شود و گاهي به آن شرط كيفري نيز گفته می-شود، عبارت از توافقي است كه به موجب آن طرفين ميزان خساراتي را كه در صورت عدم اجراي قرارداد يا ايجاد ضرر بايد پرداخته شود از پيش تعيين ميكنند. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است، بررسی امکان وجه التزام قراردادی در حقوق ایران با توجه به نظم عمومی مد نظر بوده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که وجه التزام در قراردادهایی که موضوع آن وجه نقد باشد که اصطلاحاً خسارت تاخیر تادیه میگویند از نظر شرعی و قانونی بلامانع است اما وجه التزام در قراردادهایی که موضوع آن انجام تعهد یا ترک فعلی است که در مشروعیت آن مشکلی وجود ندارد، تعدیل ممنوع است. اگرچه رویکرد نظامهای مختلف حقوقی در مواجهه با تعدیل وجه التزام قراردادی متفاوت است، لکن هرگاه ميزان خسارت قراردادي غيرواقعي و غيرمنصفانه باشد، به استناد نظم عمومي ميتوان حکم به بطلان آن داد. پرونده مقاله