تخریب

حرية الوصول المقاله

1 - تاثیر جهانی شدن ارتباطات بر گرایش شهروندان به حفظ محیط زیست مورد تجربی ساکنین شهر تهران
مریم رضایی سید یعقوب موسوی

با افزایش آلودگی های محیطی و تخریب فزاینده زیست بوم توجه و نگرانی جامعه ها متوجه علل، پیامدها و نیز راه های کاهش آن شده است. عوامل مختلفی در کاهش شرایط تهدید کننده فوق دخالت دارند.پژوهش حاضر با تاکید بر نقش رسانه ها و جهانی شدن ارتباطات به مطالعه گرایش به حفظ و حراست از أکثر

با افزایش آلودگی های محیطی و تخریب فزاینده زیست بوم توجه و نگرانی جامعه ها متوجه علل، پیامدها و نیز راه های کاهش آن شده است. عوامل مختلفی در کاهش شرایط تهدید کننده فوق دخالت دارند.پژوهش حاضر با تاکید بر نقش رسانه ها و جهانی شدن ارتباطات به مطالعه گرایش به حفظ و حراست از محیط زیست در بین شهروندان ساکن درشهر تهران میپردازد. روش مطالعه در این بررسی از نوع پیمایش است. تعداد 277نفر از ساکنین شهر تهران در سه منطقه یک، پنج و چهارده شهری انتخاب شدند.برای تحلیل داده های به دست امده از آزمون تحلیل همبستگی و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته های آزمون تحلیل همبستگی نشان می دهدکه بین جهانی شدن ارتباطات و گرایش به حفظ محیط زیست رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.در مورد گرایش به حفظ محیط زیست یافته های پژوهش حاکی از این هستندکه گرایش افراد مورد بررسی که در سه سطح شناختی، عاطفی و رفتاری(در دو بعد مداخله ای و مشارکت) مورد سنجش قرار گرفتهاست، به تبع افزایش بهرهمندی از ارتباطات جهانی میزان گرایش افراد به حفظ محیط زیست افزایش می یابد.این تحلیل های زیست محیطی موجب افزایش توجه عموم مردم می شود.در هرصورت ممکن حساسیت افکار عمومی به وسیله رسانه ها و ارتباطات برانگیخته میشود.به نظر می رسد تجزیه و تحلیل های رسانه ای از محیط زیست نقش اساسی حکمرانی مطلوب زیست محیطی بر عهده دارد از همین رو عقلاتی ترین کار این است که برای نگهداری از منابع و محیط زیست به رسانه ها و ارتباطات بهاداده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - تأثیر جهانی‌شدن ارتباطات بر گرایش شهروندان به حفظ محیط زیست (مورد تجربی ساکنین شهر تهران)
مریم رضایی سید یعقوب موسوی

با افزایش آلودگی‌های محیطی و تخریب فزاینده زیست‌بوم توجه و نگرانی جامعه‌ها متوجه علل، پیامدها و نیز راه‌های کاهش آن شده است. عوامل مختلفی در کاهش شرایط تهدید کننده فوق دخالت دارند. پژوهش حاضر با تأکید بر نقش رسانه‌ها و جهانی‌شدن ارتباطات به مطالعه گرایش به حفظ و حراست ا أکثر

با افزایش آلودگی‌های محیطی و تخریب فزاینده زیست‌بوم توجه و نگرانی جامعه‌ها متوجه علل، پیامدها و نیز راه‌های کاهش آن شده است. عوامل مختلفی در کاهش شرایط تهدید کننده فوق دخالت دارند. پژوهش حاضر با تأکید بر نقش رسانه‌ها و جهانی‌شدن ارتباطات به مطالعه گرایش به حفظ و حراست از محیط‌زیست در بین شهروندان ساکن در شهر تهران می‌پردازد. روش مطالعه در این بررسی از نوع پیمایش است. تعداد 277 نفر از ساکنین شهر تهران در سه منطقه یک، پنج و چهارده شهری انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از آزمون تحلیل همبستگی و رگرسیون چند متغیره استفاده‌شده است. یافته‌های آزمون تحلیل همبستگی نشان می‌دهد که بین جهانی‌شدن ارتباطات و گرایش به حفظ محیط‌زیست رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - بررسی خواص زیست تخریب پذیری و حرارتی کامپوزیت چوب پلاستیک حاصل از آرد چوب، پلی هیدروکسی بوتیرات و نشاسته
هدی نوروزپور امیر هومن حمصی محمد طلایی پور بهزاد بازیار مجید عبدوس

10.30495/jrnr.2023.73257.10289

نگرانی فزاینده در مورد آلودگی محیط زیست باعث افزایش تقاضا برای مواد زیست‌تخریب‌ پذیر در سراسر جهان گشته است. برای جلوگیری از آسیب‌های محیط زیست، کاهش هزینه‌ها و جایگزین نمودن پلیمرهای مصنوعی، از پلیمرهای طبیعی در ساخت کامپوزیت استفاده می شود. در این پژوهش خواص زیست تخ أکثر

نگرانی فزاینده در مورد آلودگی محیط زیست باعث افزایش تقاضا برای مواد زیست‌تخریب‌ پذیر در سراسر جهان گشته است. برای جلوگیری از آسیب‌های محیط زیست، کاهش هزینه‌ها و جایگزین نمودن پلیمرهای مصنوعی، از پلیمرهای طبیعی در ساخت کامپوزیت استفاده می شود. در این پژوهش خواص زیست تخریب پذیری و حرارتی کامپوزیت چوب پلاستیک مورد بررسی قرار گرفت. برای ساخت نمونه ها از آرد چوب‌ راش‌ با نسبت‌ وزنی‌ 40 درصد و اندازه ذرات با مش 80 به عنوان‌ تقویت کننده‌ ماده‌ زمینه‌ استفاده‌ شد. پلیمر مورد مطالعه‌ برای زیست تخریب پذیر نمودن کامپوزیت، پلی هیدروکسی‌ بوتیرات بود. از نشاسته‌ با درصد وزنی‌ 8 و 12 درصد به‌عنوان‌ کوپلیمر، از نانورس به منظور بهبود خواص مکانیکی و مالییک اندرید به عنوان جفت کننده استفاده‌ شد. نمونه‌ ها با استفاده‌ از اکسترودر دو مارپیچه‌ مخلوط‌ و با دستگاه‌ تزریق‌ ساخته‌ شدند، سپس تحت‌ آزمون های وزن سنجی حرارتی و آزمون گرماسنجی روبشی تفاضلی و زیست تخریب پذیری قرار گرفتند. در خواص حرارتی با حضور آرد چوب به عنوان پرکننده و دیگر افزودنی ها دمای تخریب حدود 250 درجه سانتی گراد حاصل شد که نسبت به بیوپلیمر PHB که در محدوده 95 درجه سانتی گراد می‌باشد، بهبود نشان داد. دمای انتقال‌ شیشه ای بالا رفت و این مقدار در پلیمر خالص 5 و در نتایج حاصله از کامپوزیت تا 68 درجه افزایش نشان داد، در حالی که دمای ذوب و بلورینگی در هر دو کاهش یافت. در آزمون زیست تخریب پذیری نمونه های حاوی PHB خواص‌ تخریب پذیری مناسبی‌ نشان‌ دادند. کاهش وزن در اثر تخریب آرد چوب، نشاسته و پلیمر طبیعی توسط موجودات ریز خاک اتفاق افتاد. نمونه های کامپوزیت تولید شده در این پژوهش کاملاً زیست تخریب پذیر می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - تحلیل مهمترین تخلفات در عرصه‌های طبیعی بوم‌سازگان زاگرس، شهرستان گیلان‌غرب
محسن جوانمیری پور ندا محمدخانی گیلانی علی رستمی

10.30495/jrnr.2023.70583.10274

جوامع محلی به طور مستقیم با عرصه‌های طبیعی وابسته بوده و اکوسیستم را تحت تاثیر قرار می دهند. هدف از انجام این بررسی شناخت دقیق مهمترین تخلفات موثر در تخریب منابع طبیعی با استفاده از پرونده های حقوقی منابع طبیعی بود. برای انجام این مطالعه، از پرونده‌های حقوقی سال‌های أکثر

جوامع محلی به طور مستقیم با عرصه‌های طبیعی وابسته بوده و اکوسیستم را تحت تاثیر قرار می دهند. هدف از انجام این بررسی شناخت دقیق مهمترین تخلفات موثر در تخریب منابع طبیعی با استفاده از پرونده های حقوقی منابع طبیعی بود. برای انجام این مطالعه، از پرونده‌های حقوقی سال‌های 1385 تا 1395 در بایگانی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان گیلان غرب برای روستاهای چله، گواور و گورسفید استفاده شد. با مطالعه پرونده‌ها، نوع تخلف و میزان آن ثبت و مواد قانونی از فصل ششم قانون حفاظت و بهره‌‌برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور مصوب سال 1346 مورد بررسی قرار گرفت. در تحقیق حاضر به‌منظور ارزیابی تخلفات حوزه منابع طبیعی، از شیوه توصیفی- تحلیلی در قالب روش تحلیل محتوی کمّی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین پرونده جرایم مربوط به آتش‌سوزی (211 پرونده) بود، درحالی که فراوانی قطع نهال و درخت به ترتیب برابر با 77 و 66 مورد بودند. فراوانی قطع نهال و درخت در طی زمان مورد مطالعه نشان داد بیشترین فراوانی تخلف مذکور در سال 1387 رخ داده بود که میزان آن به ترتیب برابر با 1624 و 1505 اصله نهال و درخت بودند. فراوانی موارد وقوع آتش سوزی نشان داد روند آن افزایشی بوده و بیشترین میزان آن در سال 1395 رخ داده است که برابر با 31 مورد بوده است. در سه روستای مورد مطالعه به تفکیک نیز فراوانی قطع نهال و درخت نسبت به سایر انواع تخلف بیشتر بود. نتایج آنالیز آماری برای بررسی معنی‌دار بودن اختلاف بین میانگین تخلفات حاکی از آن بود که سه روستا با هم فاقد اختلاف معنی‌دار بودند، درحالی که فراوانی قطع نهال و درخت دارای اختلاف معنی‌دار می‌باشد. همچنین در روستاهای گورسفید و چله، گواور و چله از لحاظ تعداد آتش‌سوزی تفاوت معنی‌داری وجود دارد اما روستاهای گورسفید و گواور اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند. همچنین دام غیرمجاز و تعداد موارد آتش‌سوزی در بین روستاها دارای اختلاف معنی‌داری بودند. به طور کلی با نتایج به دست آمده، وجود انواع تخلفات از قبیل آتش سوزی، دام غیرمجاز، قطع درخت و نهال و قاچاق چوب، هیزم و ذغال در روستاهای مورد مطالعه اثبات گردید که در طی زمان منجر به تخریب طبیعت منطقه ‌گردیده است. بنابراین با توان‌افزایی و استفاده از آموزش جوامع محلی و فرهنگ‌سازی در استفاده از مواهب طبیعی و همچنین اعمال قوانین سختگیرانه برای متخلفان می‌توان در این زمینه اقدامات موثری انجام داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - چالش های پیش روی شهرنشینی نامتعادل در ایران
مسعود صفایی پور محمدرضا امیری فهلیانی کاظم دنان

10.30495/sarzamin.2022.19809

در نیم قرن اخیر، در ایران توسعه سرمایه‌داری در چارچوب اقتصاد متکی به نفت، سبب رکود بخش کشاورزی و رشد سریع شهرها گردید. این رشد سریع شهرنشینی به صورت متعادل صورت نگرفت، بلکه سبب رشد شهرهای بزرگ و مانع رشد شهرهای کوچک و روستاها گردید. و به رغم دگرگونی‌ها در نظام شهری ایرا أکثر

در نیم قرن اخیر، در ایران توسعه سرمایه‌داری در چارچوب اقتصاد متکی به نفت، سبب رکود بخش کشاورزی و رشد سریع شهرها گردید. این رشد سریع شهرنشینی به صورت متعادل صورت نگرفت، بلکه سبب رشد شهرهای بزرگ و مانع رشد شهرهای کوچک و روستاها گردید. و به رغم دگرگونی‌ها در نظام شهری ایران، سیمای اسکان و استقرار جمعیت و شهرها تصویر مناسبی را به دست نمی‌دهد. به طور واضح روشن است که گسترش سریع شهرنشینی در ایران به نوبه خود امید به آینده‌ای بهتر را برای میلیون ها انسان شهرنشین از لحاظ داشتن وضعیت اقتصادی و اجتماعی به یک کابوس بدل کرده است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی سعی بر آن دارد با دیدی علمی و استدلالی به بررسی بازتاب‌های شهرنشینی نامتعادل در مناطق شهری ایران و تاثیرات این فرایند در بعد فضایی و در نهایت به تاثیرات این روند در شبکه شهری ایران پرداخته شود.نتایج بدست آمده از واکاوی علمی شهرنشینی نامتعادل حاکی از آن است در صورت ادامه این روند در شهرنشینی ایران شاهد توسعه اجتماعی و اقتصادی ناپایدار، از جمله افزایش درآمد نابرابر، ائتلاف منابع، تخریب محیط زیست، ورود آسیب به میراث طبیعی و فرهنگی ایران خواهیم بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - نقش فقر روستایی برتوسعه پایدار(تخریب محیط زیست: مرتع) مطالعه موردی: بخش پشت آب شهرستان زابل
زهرا شریفی نیا سیدرحیم مشیری افشار علی حسینی

فقر روستایی به واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره برداری غیر اصولی و ناپایدار از این منابع موجب تشدید تخریب محیط زیست می شود و بحرانهای زیست محیطی نیز به واسطه تحلیل و از بین بردن منابع مورد استفاده روستائیان، بر شدت فقر آنان می افزاید. در تحقیق حاضر هدف آن است نقش فقر اق أکثر

فقر روستایی به واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره برداری غیر اصولی و ناپایدار از این منابع موجب تشدید تخریب محیط زیست می شود و بحرانهای زیست محیطی نیز به واسطه تحلیل و از بین بردن منابع مورد استفاده روستائیان، بر شدت فقر آنان می افزاید. در تحقیق حاضر هدف آن است نقش فقر اقتصاد روستایی بر تخریب محیط زیست درمراتع ممیزی شده بخش پشت آب شهرستان زابل مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی و داده ها ی مورد نیازاز طریق روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. در روش میدانی ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه و واحد آماری، سرپرست خانوار(بهره بردارروستایی) است. بدین منظور تأثیردو عملکردمستقیم وغیر مستقیم انسان بر تخریب محیط زیست(مرتع)که نتیجه فقر اقتصادی واجتماعی بهره برداران روستایی است بررسی شده است. این تحقیق نشان می دهدکه،: پایین بودن متوسط درآمد سرانه خانوارهای روستایی، بازدهی پایین مرتع و عدم دسترسی به فرصت های شغلی عامل فقر اقتصاد روستایی و سطح پایین تحصیلات خانوارروستایی وبالا بودن بعدخانوارعامل فقراجتماعی روستاییان استفاده کننده از مرتع بوده است. این دو عامل سبب شده است تاروستاییان باعملکرد غیر مستقیم جهت تامین ضروریات زندگی به نگهداری بیش از حد دام در فضای محدود مرتع بپردازند، از طرفی باعملکرد مستقیم ازطریق بوته کنی که می توانددر به تاخیر انداختن فرسایس خاک و افزایش طول عمر مرتع مفید باشد؛ باعث شدت تخریب پذیری مرتع گردند. نتایج تحقیق بیانگرآن است که فقر اقتصادی واجتماعی روستاییان سبب تخریب محیط زیست (مرتع)از طریق عملکرد مستقیم انسان( بوته کنی جهت تامین سوخت، فروش وایجاد آغل) و عملکردغیر مستقیم انسان(نگهداری دام مازادبرظرفیت مرتع) شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - ارزیابی اثر خصوصیات ساخت و بافت واحد های سنگی توده نفوذی الوند بر مقاومت رخنمون‌ها در برابر تخریب و هوازدگی
حسین بختیاری ابراهیم مقیمی محمد رضا ثروتی

توده نفوذی الوند یکی از بزرگترین توده‌های نفوذی در کمربند دگرگونی سنندج سیرجان است. این مقاله با استفاده از روش ارزش عددی مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی توده نفوذی الوند را براساس خصوصیات ساخت و بافت سنگ بکر در برابر تخریب و هوازدگی مورد ارزیابی قرار می دهد. بدین منظ أکثر

توده نفوذی الوند یکی از بزرگترین توده‌های نفوذی در کمربند دگرگونی سنندج سیرجان است. این مقاله با استفاده از روش ارزش عددی مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی توده نفوذی الوند را براساس خصوصیات ساخت و بافت سنگ بکر در برابر تخریب و هوازدگی مورد ارزیابی قرار می دهد. بدین منظور ابتداً برخی از خصوصیات ساخت و بافت واحد های سنگی به عنوان معیار انتخاب و شاخص سازی شدند. سپس مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی بر مبنای ارزش عددی 10-1 ارزیابی، و نقشه پهنه بندی مربوطه ارائه شده است. بر این اساس گرانیت پگماتیتی با 3.75 کمترین و اُلیوین گابروها با 5.57 بیشترین درجه مقاومت را دارند میانگین وزنی مقاومت سطح توده 5.1 تعیین شده. که نشان دهنده درجه مقاومت متوسط رخنمون‌ها در برابر تخریب و هوازدگی از نظر خصوصیات ساخت و بافت در بین سنگ‌های آذرین درونی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن و پیش بینی آن برای آینده در شهر اسفراین
حیدر لطفی سید جمال الدین دریا باری ناصر اقبالی

رابطه توسعه پایدار و شهرسازی و اجزای متشکله آن همانند مسکن و مقولات متعدد مربوط به آن، موضوعی اساسی است.پرداختن به شاخصه های مسکن به عنوان کلیدی ترین ابزار برنامه ریزی و تشکیل دهنده، شالوده اصلی آن را می توان از حساس ترین مراحل برنامه ریزی دانست. عرصه مسکن به منظور تامی أکثر

رابطه توسعه پایدار و شهرسازی و اجزای متشکله آن همانند مسکن و مقولات متعدد مربوط به آن، موضوعی اساسی است.پرداختن به شاخصه های مسکن به عنوان کلیدی ترین ابزار برنامه ریزی و تشکیل دهنده، شالوده اصلی آن را می توان از حساس ترین مراحل برنامه ریزی دانست. عرصه مسکن به منظور تامین رشد اجتماعی علاوه بر خود واحد مسکونی، محیط پیرامون آن را نیز در برمی گیرد.نوع تحقیق کاربردی - توسعه ای، روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی و محدوده جغرافیاییپژوهش شهر اسفراین است. یافته های تحقیق نشان می دهد که ناتوانی مردم در ساخت و ساز و معمول نبودن شیوه های استاندارد و گرانی و کمبود مصالح مطلوب برای تهیه مسکن و قدمت مرکز شهر از مشکلات عمده مسکن در شهر اسفراین می باشد. در این رابطه حمایت از مسکن سازان کوچک و بهسازی و بازسازی بافت های فرسوده توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - تهیه نقشه حساسیت به زمین لغزش به منظور کنترل تخریب اراضی زراعی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز طالقان)
امیر اسحاقی حسن احمدی بهارک معتمدوزیری علی اکبر نظری سامانی

یکی از مهمترین عوامل تخریب اراضی زراعی حوزه آبخیز طالقان، زمین لغزش می باشد. زمین لغزش، یکی از انواع حرکتهای توده ای زمین است که هر ساله، موجب تخریب اراضی، تسریع فرسایش خاک و انتقال گسترده رسوبات به پشت سد طالقان میگردد. اولین گام در ارزیابی خطر و کنترل زمین لغزش، تهیه أکثر

یکی از مهمترین عوامل تخریب اراضی زراعی حوزه آبخیز طالقان، زمین لغزش می باشد. زمین لغزش، یکی از انواع حرکتهای توده ای زمین است که هر ساله، موجب تخریب اراضی، تسریع فرسایش خاک و انتقال گسترده رسوبات به پشت سد طالقان میگردد. اولین گام در ارزیابی خطر و کنترل زمین لغزش، تهیه نقشه حساسیت به وقوع آن میباشد. هدف اصلی این تحقیق، تهیه نقشه حساسیت به وقوع زمین لغزش به منظور شناسایی مناطق مستعد به این پدیده و کنترل تخریب اراضی در حوزه آبخیز طالقان بوده است. بدین منظور، لایه های اطلاعاتی مربوط به عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش منطقه شامل ارتفاع از سطح دریا، زاویه شیب، جهت شیب، شکل شیب، بارندگی متوسط سالیانه، درجه حرارت متوسط سالیانه، سنگ شناسی، کاربری اراضی، تراکم پوشش گیاهی، فاصله از گسلها، فاصله از آبراهه ها و فاصله از جاده ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نقشه های توپوگرافی، تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای صحرایی، تهیه گردیده است. سپس با استفاده از روش آماری رگرسیون چندمتغیره، وزن عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش، تعیین شد و از طریق تلفیق لایه های اطلاعاتی مربوط به این عوامل، نقشه حساسیت به وقوع زمین لغزش، تهیه شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن بوده است که حدود 26 درصد از اراضی حوضه، دارای حساسیت زیاد و خیلی زیاد به وقوع زمین لغزش میباشند که بخش عمده ای از این اراضی، دارای واحدهای سنگ شناسی gy2 و کاربری اراضی دیم بوده و در فاصله کمتر از 500 متری از گسل ها، واقع شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - تأثیر کاربرد جداگانه و ترکیبی ورمی کمپوست و نانو ذرات سیلیکا بر نفوذپذیری خاک
سیده صبا موسوی فر سید حمیدرضا صادقی نادر بهرامی‌فر

نفوذپذیری خاک، از مهم ترین عوامل مؤثر در میزان تولید رواناب و ارزیابی وضعیت آبخیزهاست و راه کارهای متعددی برای بهبود آن ارائه شده است. ولی استفاده ازذرات نانو به صورت جداگانه و در ترکیب با افزودنی های آلی با هدف بهبود میزان نفوذ آب در خاک کم تر استفاده شده است. به همین أکثر

نفوذپذیری خاک، از مهم ترین عوامل مؤثر در میزان تولید رواناب و ارزیابی وضعیت آبخیزهاست و راه کارهای متعددی برای بهبود آن ارائه شده است. ولی استفاده ازذرات نانو به صورت جداگانه و در ترکیب با افزودنی های آلی با هدف بهبود میزان نفوذ آب در خاک کم تر استفاده شده است. به همین دلیل در پژوهش حاضر سعی ش دتأثیر افزودنی آلی ورمی کمپوست به میزان 100 گرم بر مترمربع و هم چنین نانوسیلیکا در سه سطح سه، هفت و 10 گرم بر مترمربع به صورت جداگانه و ترکیبی برنفوذپذیری خاک حساس به فرسایش منطقه مرزن آباد- کندلوس در شرایط آزمایشگاهی و با استفاده از کرت های کوچک فرسایشی ارزیابی شود. برای همین منظورمقدار نفوذ آب در خاک پس از شبیه سازی باران طرح با شدت 50 میلی متر بر ساعت و دوام 50 دقیقه در تیمارهای مختلف اندازه گیری شده و در نهایت تجزیه و10 گرم بر مترمربع) در سطح اطمینان ) (NS تحلیل های آماری انجام شد. نتایج نشان داد که تمام تیمارهای مورد استفاده در پژوهش به جز تیمار سطح سه نانوسیلیکا ( 3و نیز (NS نانوسیلیکا سطح دو ( 2 ،(NS نانوسیلیکا سطح یک ( 1 ،(V) 99 درصد نفوذپذیری خاک نسبت به تیمار شاهد را افزایش داد. میزان نفوذ آب در خاک تیمارهای،24/ به ترتیب 79 (VNS و ورمی کمپوست و نانوسیلیکا سطح سه ( 3 (VNS ورمی کمپوست و نانوسیلیکا سطح دو ( 2 ،(VNS ورمی کمپوست و نانوسیلیکا سطح یک ( 10/24 درصد کاهش داشت. تفاوت در عملکرد کاربرد جداگانه و ترکیبی ورمی کمپوست و ،(NS 23 درصد افزایش و در ( 3 / 15/09 و 30 ،14/05 ،10/18 ،30/63نانوسیلیکا مؤید ضرورت استفاده صحیح از افزودنی ها در مدیریت منابع آب و خاک است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - بررسی شاخص‌های فرسایش سطحی خاک و ارتباط آن‌ها با خصوصیات دامنه در مراتع منطقه نیمه‌خشک
علی رضا واعظی زهرا بیات مجید فرومدی

فرسایش سطحی یکی از مهم‌ترین عوامل تخریب خاک و کاهش تدریجی باروری خاک می‌باشد. مطالعات اندکی در مورد شاخص‌های فرسایش سطحی در دامنه‌های مرتعی منطقه نیمه‌خشک انجام گرفته است. این مطالعه به‌منظور بررسی شاخص‌های فرسایش سطحی و رابطه آن‌ها با خصوصیات دامنه در منطقه‌ای نیمه‌خشک أکثر

فرسایش سطحی یکی از مهم‌ترین عوامل تخریب خاک و کاهش تدریجی باروری خاک می‌باشد. مطالعات اندکی در مورد شاخص‌های فرسایش سطحی در دامنه‌های مرتعی منطقه نیمه‌خشک انجام گرفته است. این مطالعه به‌منظور بررسی شاخص‌های فرسایش سطحی و رابطه آن‌ها با خصوصیات دامنه در منطقه‌ای نیمه‌خشک انجام شد. برای این منظور پنج دامنه جنوبی تحت فرسایش سطحی با شیب‌های متفاوت (9، 13، 17، 31 و 33 درصد) در زنجان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های خاک از دو عمق (صفر تا 5 و 5 تا 15 سانتی‌متر) در چهار موقعیت با فاصله دو متر در طول شیب در دو تکرار تهیه و در کل 80 نمونه خاک برای آزمایش‌های توزیع اندازه ذرات برداشت شدند. شاخص‌های فرسایش سطحی بر اساس نسبت قطر ذرات خاک در فراوانی معین در خاک سطحی به خاک زیرسطحی بیان شد و بر این اساس نسبت قطر ذرات خاک در فراوانی40 (d401/d402)، 50 (d501/d502)، 60 (d601/d602) و 70 درصد (d701/d702) به‌دست آمد. هم‌چنین نسبت میانگین وزنی قطر ذره (MWDp1/MWDp2)، میانگین هندسی (dg1/dg2) و انحراف معیار هندسی (δg1/δg2) در خاک سطحی به خاک زیرسطحی تعیین شد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش تفاوت‌های معنی‌دار بین دامنه‌ها از نظر شاخص‌های فرسایش سطحی وجود داشت اما بین موقعیت‌ها روی دامنه، تفاوت چشم‌گیری مشاهده نگردید. در دامنه‌های با شیب بالا، فراوانی ذرات ریزدانه (سیلت و رس) و مواد آلی در خاک سطحی به شدت کم بود. تجزیه و تحلیل نتایج رگرسیون خطی نشان داد که نسبت میانگین وزنی قطر ذرات (MWDp1/MWDp2) رابطه‌ای قوی با شیب دامنه (001/0P< و51/0R2=) دارد. این پژوهش نشان داد که نسبت میانگین وزنی قطر ذرات (MWDp1/MWDp2) شاخصی مناسب برای ارزیابی فرسایش سطحی در دامنه‌های منطقه نیمه‌خشک مورد بررسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - ارزیابی و تحلیل وضعیت سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی، استان اردبیل
زینب حزباوی ناهیده پرچمی نازیلا علائی لیلا بابایی

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی واقع در استان اردبیل با استفاده از تحلیل 27 معیار مرتبط با ابعاد مختلف هیدرولوژیکی، انسانی و اقلیمی انجام شد. به‌همین منظور، ابتدا اطلاعات پایه منطقه‌ای شامل داده‌های هیدرولوژی، فرسایش و رسوب، اقتصادی، اجتماعی و اقلیمی ا أکثر

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی واقع در استان اردبیل با استفاده از تحلیل 27 معیار مرتبط با ابعاد مختلف هیدرولوژیکی، انسانی و اقلیمی انجام شد. به‌همین منظور، ابتدا اطلاعات پایه منطقه‌ای شامل داده‌های هیدرولوژی، فرسایش و رسوب، اقتصادی، اجتماعی و اقلیمی از گزارش‌های پیشین جمع‌آوری و تحلیل شد. سپس متناسب با ماهیت داده&lrm;های مورد استفاده چندین بانک اطلاعاتی در محیط نرم‌افزار‌هایFragstats 4.2.1 ،Excel 2016 ،IBM SPSS Statistics 25 و ArcGIS 10.6 تهیه شد. در ادامه با استفاده از اصول حاکم بر مدل مفهومی فشار-حالت-پاسخ ((PSR، وضعیت و تغییرات مکانی سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی در سطح 36 زیرآبخیز مورد ارزیابی قرار گرفت. درجات مختلف سلامت آبخیز در پنج طبقه سالم، نسبتاً سالم، متوسط، نسبتاً ناسالم و ناسالم طبقه‌بندی شدند. بر اساس نتایج مشخص شد که از نظر کلی آبخیز دارای وضعیت متوسط از لحاظ سلامت می‌باشد. هم‌چنین مقدار شاخص‌های فشار، حالت و پاسخ به‌ترتیب برابر با 46/0، 55/0 و 31/0 بوده است. میانگین شاخص ارزیابی جامع سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی برابر با 41/0 به‌دست آمده است. حداکثر مقدار شاخص سلامت برابر 66/0 مربوط به زیرآبخیز‌های 8 و 12 و حداقل مقدار این شاخص برابر 14/0 مربوط به زیرآبخیز 26 می‌باشد. وضعیت سلامت در قسمت شرق و جنوب شرقی آبخیز در وضعیت نسبتأ سالم و متوسط قرار گرفته است و وضعیت بهتری از سلامت آبخیز در قسمت‌های غربی و شمالی مشاهده شد. نتایج پژوهش حاضر برای شناسایی و حفاظت از مناطق اولویت‌دار و هدایت راهبردهای مدیریتی از لحاظ منابع آب و خاک در سطح ملی و منطقه‌ای قابلیت کاربرد دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - نقش اقدامات زیستی بر فرآیند فرسایش خاک با استفاده از مدل InVEST در حوزه آبخیز شارقنج، خراسان جنوبی
رضا چمنی سحر مصطفایی یونجالی سید حمیدرضا صادقی

10.30495/wsrcj.2023.73563.11380

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه بوم‌سازگان‌ها نقش بی بدیلی در تأمین نیازهای انسانی و ارائه خدمات متنوع به ذی‌نفعان خود برعهده دارند. اما بروز پدیده‌های متعدد از جمله افزایش جمعیت و افزایش تقاضا برای رفع نیازهای انسانی، خدمات بوم‌سازگان (ES) را با مشکل مواجه ساخته است. از این أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه بوم‌سازگان‌ها نقش بی بدیلی در تأمین نیازهای انسانی و ارائه خدمات متنوع به ذی‌نفعان خود برعهده دارند. اما بروز پدیده‌های متعدد از جمله افزایش جمعیت و افزایش تقاضا برای رفع نیازهای انسانی، خدمات بوم‌سازگان (ES) را با مشکل مواجه ساخته است. از این رو، تخریب زمین یک مسئله مهم محیط‌زیستی است که تحت‌تأثیر عناصر و عوامل مختلفی قرار دارد. برهمین‌اساس اقدامات مدیریتی و حفاظتی و استقرار پوشش گیاهی در یک آبخیز می‌تواند نقش ارزشمندی در حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش ایفا نماید. لذا در این پژوهش سعی شده است نقش عملیات زیستی و مدیریتی حوزه آبخیز شارقنج خراسان جنوبی بر فرسایش خاک در شدت های مختلف بارندگی مورد ارزیابی قرار گیرد.روش‌ پژوهش: حوزه آبخیز شارقنج با مساحت 87/94 کیلومترمربع در شهرستان بیرجند استان خراسان جنوبی واقع شده است. میانگین بارندگی سالیانه آبخیز نیز حدود 210 میلی متر است. حوزه آبخیز شارقنج به دلیل دارا بودن شیب زیاد در قسمت شرق و جنوب شرق، قرارگیری مناطق مسکونی و اراضی باغی در حریم و بستر رودخانه و رژیم بارشی شدید در بهار از پتانسیل سیل خیزی خوبی برخوردار است. برای ارزیابی نقش عملیات اصلاحی زیستی بر فرآیند فرسایش خاک در حوزه آبخیز مطالعاتی از مدل InVEST استفاده شد. برای آماده‌سازی ورودی‌های مدل از داده‌های بارندگی سالیانه ایستگاه‌های قائن، بیرجند، موسویه و منصورآباد برای دوره زمانی 1381 تا 1399 و برای دوره بازگشت های 2، 5، 10 و 50 سال استفاده شد. در ادامه عامل‌های فرسایندگی باران، فرسایش‌پذیری خاک، مدیریت پوشش و عامل حفاظت زمین تعیین شد.یافته های پژوهش: بیشینه مقادیر شاخص فرسایندگی باران در دوره بازگشت های 2، 5، 10 و 50 سال به ترتیب 08/47، 68/63، 01/85 و 94/98 و کمینه این عامل در همان دوره بازگشت ها به ترتیب 88/42، 68/56، 47/74 و 85/85 مگاژول در میلی‌متر بر هکتار بر ساعت تعیین شد. هم‌چنین مقدار رسوب تولیدشده در دوره بازگشت‌های 2، 5، 10 و 50 سال به ترتیب 27/6699، 56/9024، 27/17452 و 30/20862 تن بوده که بعد از اعمال سناریوی مدیریتی به ترتیب به 39/6439، 37/8668، 94/16892 و 87/17390 تن کاهش یافته است. نتایج به دست آمده بر کاهش 9/3، 9/3، 2/3 و 7/1 درصد به ترتیب برای دوره بازگشت‌های 2، 5، 10 و 50 سال دلالت دارد.نتیجه‌گیری: در این پژوهش نقش مدیریت زیستی در کنترل فرسایش و رسوب در سطح حوزه آبخیز شارقنج در دوره بازگشت های مختلف بارندگی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که با افزایش شدت بارندگی، در کاربری فعلی، میزان فرسایش و رسوب افزایش یافته است اما با اعمال سناریوهای مدیریتی در سطح زیرآبخیزهای مختلف، فرسایش و رسوب در دوره بازگشت های مختلف بارندگی، کمی کاهش یافته است. با توجه به این‌که شدت بارندگی در منطقه نقش مهمی در ایجاد فرسایش ایفا می کند و اثر آن با ترکیب اراضی شیب دار تشدید می‌شود، استفاده اصولی و متناسب با توان اراضی، می تواند نقشی مؤثری در پیش-گیری از تخریب زمین داشته باشد. لذا رهیافت های این پژوهش می تواند برای ارائه الگوی مدیریتی مناسب برای مدیران، بهره برداران و ذی نفعان حوزه های آبخیز سودبخش باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - برآورد شاخص سطح برگ گیاه برنج در شمال ایران
علی اکبر نوروزی نادر جلالی مرتضی میری موسی عباسی

شاخص سطح برگ، از مؤلفه‌های کلیدی در تخمین عملکرد محصول و بررسی تنش‌های ناشی از شرایط محیطی به شمار می‌رود. با توجه به اهمیت تعیین دقیق این شاخص، تحقیق حاضر برای برآورد شاخص سطح برگ گیاه برنج در شمال کشور انجام شد. بدین منظور 20 مزرعه نمونه برنج در شهرستان رشت انتخاب شد. أکثر

شاخص سطح برگ، از مؤلفه‌های کلیدی در تخمین عملکرد محصول و بررسی تنش‌های ناشی از شرایط محیطی به شمار می‌رود. با توجه به اهمیت تعیین دقیق این شاخص، تحقیق حاضر برای برآورد شاخص سطح برگ گیاه برنج در شمال کشور انجام شد. بدین منظور 20 مزرعه نمونه برنج در شهرستان رشت انتخاب شد. داده‌های مورد نیاز با حضور در منطقه و طی برداشت‌های زمینی به منظور انجام عملیات آزمایشگاهی (روش مستقیم) و اندازه‌گیری توسط دستگاه AccuPAR (روش غیر مستقیم) گردآوری شد. برداشت‌های میدانی به منظور محاسبه شاخص سطح برگ از مرحله نشاء تا مرحله گلدهی گیاه برنج در فواصل زمانی 16روزه صورت گرفت. نتایج نشان داد که کمترین و بیشترین میزان سطح برگ به ترتیب مربوط به مرحله نشاء و گلدهی است. همچنین، سطح برگ بدست آمده توسط هر دو روش برای هر مزرعه طی مراحل مختلف رشد گیاه از روند یکسانی برخوردار بود. هماهنگی در مقادیر بدست آمده در هر دو روش نشان می‌دهد که می‌توان برای محاسبه این شاخص از یک رابطه تجربی استفاده کرد. بر این اساس روابطی تجربی برای هر یک از مراحل رشد گیاه با استفاده از نرم افزار weka3.7 محاسبه و ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - اثرات ضد قارچی عصاره هیدروالکلی آویشن (Thymus vulgaris) و پوشش کربوکسی متیل سلولز خوراکی بر افزایش عمر ماندگاری مغز فندق تازه
راضیه رضوی یحیی مقصودلو محمد قربانی مهران اعلمی

مقدمه: امروزه به دلیل مشکلات ناشی از بسته بندی های سنتزی، توجه به بسته بندی های زیست تخریب پذیر افزایش یافته است. پوشش‌های خوراکی یکی از انواع بسته بندی های فعال زیست تخریب پذیر مورد توجه صنعت غذا و جایگزین مناسبی برای بسته بندی های سنتزی هستند. پوشش های خوراکی تمام ویژ أکثر

مقدمه: امروزه به دلیل مشکلات ناشی از بسته بندی های سنتزی، توجه به بسته بندی های زیست تخریب پذیر افزایش یافته است. پوشش‌های خوراکی یکی از انواع بسته بندی های فعال زیست تخریب پذیر مورد توجه صنعت غذا و جایگزین مناسبی برای بسته بندی های سنتزی هستند. پوشش های خوراکی تمام ویژگی های بسته بندی های معمولی را دارا هستند و می توانند حامل مواد مختلف از جمله مواد ضدمیکروب باشند. در این تحقیق اثر پوشش های خوراکی بر پایه کربوکسی متیل سلولز حاوی عصاره آویشن بر جذب رطوبت، رشد قارچ و ویژگی های حسی مغز فندق خام پوشش دهی شده، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: پوشش های کربوکسی متیل سلولز با غلظت های مختلف صفر، 5/0 و 5/1 درصد وزنی/حجمی، و عصاره آویشن با غلظت‌های صفر، 5/0 و 1 درصد حجمی/حجمی تهیه شد. میانگین تغییرات رشد قارچ و ویژگی های حسی، در نمونه کنترل (فاقد پوشش) و نمونه های حاوی پوشش با فرمولاسیون های مختلف در 21 هفته، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام شد. یافته ها: مطابق با نتایج بدست آمده در این تحقیق، نمونه فاقد پوشش، بیشترین میزان جذب رطوبت، رشد قارچ و درصد توسعه کپک را داشته است. افزودن عصاره هیدروالکلی آویشن به محلول پوشش، رشد قارچ در نمونه های پوشش دهی شده را کاهش می دهد. نتایج ارزیابی حسی نمونه ها نشان داد، استفاده از پوشش کربوکسی متیل سلولز و عصاره هیدروالکلی آویشن نرم شدن بافت و تغییر رنگ در نمونه های پوشش دهی شده را به تاخیر می اندازد و باعث افزایش عمر ماندگاری مغز فندق خام می شود. نتیجه گیری: با توجه به بررسی های حاصل از آزمون های فیزیکی، میکروبی و حسی می توان نتیجه گرفت که استفاده از پوشش خوراکی کربوکسی متیل سلولز به همراه عصاره آویشن باعث کاهش جذب رطوبت و رشد قارچ در بافت فندق می شود و عمر ماندگاری فندق پوشش دهی شده را افزایش می دهد. کربوکسی متیل سلولز یک بیوپلیمر زیست تخریب پذیر است که می تواند جایگزین مناسبی برای بسته‌بندی های سنتزی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - مطالعه اثر همزمان دما و هیدروژن‌پراکسید بر پایداری آنتوسیانین‌های عصاره سه گونه زرشک
محمد فرهادی چیتگر مهدی وریدی فخری شهیدی اصغر ترابی

مقدمه: هیدروژن پراکسید به عنوان ماده رایج در استرلیزاسیون بسته‌های آب‌میوه، مورد استفاده قرار می‌گیرد که بررسی اثر آن بر پایداری آنتوسیانین‌های عصاره‌های مختلف، در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: در این پژوهش اثر همزمان هیدورژن پراکسید در پنج سطح غلظ أکثر

مقدمه: هیدروژن پراکسید به عنوان ماده رایج در استرلیزاسیون بسته‌های آب‌میوه، مورد استفاده قرار می‌گیرد که بررسی اثر آن بر پایداری آنتوسیانین‌های عصاره‌های مختلف، در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: در این پژوهش اثر همزمان هیدورژن پراکسید در پنج سطح غلظتی 30-10 میلی مول/لیتر و دما در سه سطح 30-10 درجه سانتی‌گراد بر پایداری آنتوسیانین‌های عصاره سه گونه زرشک بی‌دانه(Berberis vulgaris)، زالزالکی(Berberis crtagina) و زرافشانی(Berberis integerrima) مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: میزان تخریب آنتوسیانین‌ها در تمامی تیمارها با هر دو معادله سینتیکی درجه صفر و درجه اول برازش شد. نتایج نشان داد که تخریب آنتوسیانین‌ها در اثر هیدروژن پراکسید در هر سه گونه از معادله سینتیکی درجه اول پیروی می‌کند. در بیشتر موارد بین ثابت سرعت‌واکنش و زمان نیمه‌عمر هر سه گونه در غلظت‌ها و دماهای مختلف اختلاف آماری معنی‌داری در سطح (05/0p<) وجود داشت که این اختلاف بین زرشک بی‌دا‌نه و زرشک زالزالکی کمتر بود. با افزایش غلظت هیدروژن پراکسید در هر سه گونه ثابت سرعت واکنش افزایش و زمان نیمه عمر کاهش یافت. وابستگی دمایی تخریب آنتوسیانین‌ها در اثر هیدروژن پراکسید از طریق محاسبه انرژی فعال سازی و ضریب دمایی تعیین شد. در غلظت 20-10میلی‌مول/لیتر زرشک بی‌دانه کمترین وابستگی دمایی را نشان داد در صورتی که در غلظت‌های بالاتر (25 و 30 میلی‌مول/لیتر) زرشک زرافشانی، کمترین وابستگی دمایی را داشت. نتیجه‌گیری: آنتوسیانین‌های عصاره هر سه گونه زرشک حساسیت بالایی به هیدروژن پراکسید نشان دادند. بنابراین فرایند اسپتیک در مورد فرآوری این عصاره‌ها باید با کنترل بیشتری در جهت به حداقل رساندن مقدار باقیمانده این ماده در سطوح در تماس با عصاره‌های زرشک انجام شود. از طرفی با توجه به وابستگی دمایی بالا تخریب آنتوسیانین‌ها نگهداری سرد در مورد این عصاره‌ها توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - ارزیابی اثرات توسعه محیط‌زیست با کاربرد مدل تخریب (مطالعه موردی: منطقه حفاظت‌شده باغ شادی)
مهدیه ابراهیمی مریم مروتی مهدی تازه

10.30495/jest.2023.59183.5313

زمینه و هدف: مناطق حفاظت‌شده در کشور به دلیل کاهش کیفیت نیازمند پایش و اقدامات حفاظتی هستند. لذا در این راستا مدل تخریب با کمی کردن فعالیت‌های انسانی، می تواند کاربردی باشد. این تحقیق با هدف ارزیابی اثرات محیط زیستی توسعه بر منطقه حفاظت شده باغ شادی با استفاده از مدل تخ أکثر

زمینه و هدف: مناطق حفاظت‌شده در کشور به دلیل کاهش کیفیت نیازمند پایش و اقدامات حفاظتی هستند. لذا در این راستا مدل تخریب با کمی کردن فعالیت‌های انسانی، می تواند کاربردی باشد. این تحقیق با هدف ارزیابی اثرات محیط زیستی توسعه بر منطقه حفاظت شده باغ شادی با استفاده از مدل تخریب در سال 1399صورت گرفت.روش بررسی: برای اجرای این مدل در منطقه مورد مطالعه، ابتدا منطقه به 406 پیکسل‌ با مقیاس 1:50000 و در ابعاد 500 * 500 سانتی متر تقسیم شد. با استفاده از نقشه‌های موجود، مشاهده میدانی و نظر کارشناسان 8 عامل تخریب در کل منطقه شناسایی و شدت آن‌ها تعیین گردید.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد از بین عوامل تخریب شناسایی شده، فعالیت های گردشگری بیشترین تخریب را در منطقه حفاظت شده باغ شادی داشت. در ادامه آسیب‌پذیری اکولوژیکی منطقه با استفاده از نقشه‌های شیب، جهت، ارتفاع، اقلیم، عمق خاک، تراکم پوشش گیاهی، دما، باران، کاربری اراضی با ابزار GIS محاسبه و به لحاظ شدت طبقه‌بندی گردید. پس از محاسبه تراکم فیزیولوژیک، ضریب تخریب در هر یک از پیکسل‌ها محاسبه و بر اساس نظریه فازی در 6 طبقه و 3 دسته طبقه بندی شد. سپس کلیه شبکه ها از نظر شدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه و کل منطقه به سه پهنه مستعد توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی و نیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد به لحاظ کیفیت سرزمین، 83/27 درصد از منطقه در طبقه مستعد توسعه بیش تر (طبقه دوم)، 22/35 درصد در طبقه نیازمند بازسازی در طبقه اول، 31/29 درصد در طبقه نیازمند بازسازی در طبقه دوم، 64/7 درصد در طبقه نیازمند اقدامات حفاظتی (طبقه اول) قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - نقش حفاظت بر ویژگی‌های کمی و کیفی گونه آوری (Quercus macranthera C. A. Mey) در جنگل‌های رودبار استان گیلان
علی نقی صدیقی چافجیری ایرج حسن زاد ناورودی کامبیز طاهری آبکنار حسن پوربابائی

10.22034/jest.2018.20080.2922

زمینه و هدف: گونه اوری در ارتفاعات فوقانی مناطق جنگلی در شمال ایران گسترش دارد و در حفظ خاک و نفوذ آب نقش مؤثری را ایفا می کند. بزرگ ترین مشکل در این مناطق چرای دام و حضور جنگل نشینان است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش حفاظت بر ویژگی های کمی و کیفی گونه اوری در جنگل های ر أکثر

زمینه و هدف: گونه اوری در ارتفاعات فوقانی مناطق جنگلی در شمال ایران گسترش دارد و در حفظ خاک و نفوذ آب نقش مؤثری را ایفا می کند. بزرگ ترین مشکل در این مناطق چرای دام و حضور جنگل نشینان است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش حفاظت بر ویژگی های کمی و کیفی گونه اوری در جنگل های رودبار استان گیلان بود. روش بررسی: در مجموع 40 قطعه نمونه 1000 متر مربعی (20 قطعه نمونه در منطقه حفاظت شده و 20 قطعه نمونه در منطقه حفاظت نشده) به روش تصادفی- سیستماتیک و با استفاده از شبکه آماربرداری 100 × 100 متر در خرداد 1394 برداشت شدند. در هر قطعه تعداد و نوع گونه های درختی و درختچه ای و همچنین قطر برابر سینه، ارتفاع گیاه، وضعیت تاج و کیفیت تنه پایه های اوری اندازه گیری شدند. همچنین، به منظور بررسی وضعیت زادآوری از یک میکروپلات 100 متر مربعی در مرکز هر قطعه نمونه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تعداد درختان در هکتار، میانگین قطر برابر سینه، مجموع سطح مقطع برابر سینه، ارتفاع درختان، حجم و زادآوری گونه اوری در منطقه حفاظت شده به صورت معنی داری بیش تر از منطقه حفاظت نشده است. سایر گونه های درختی اختلافی بین دو منطقه نداشتند. تراکم گونه های درختچه ای آلوچه (Pronus spinosa)، ولیک (Crataeogus microphylla) و زرشک (Berberis integgerima) در منطقه حفاظت نشده به طور معنی داری بیشتر از منطقه حفاظت شده بود. همچنین، کیفیت تاج و تنه پایه های اوری نیز در منطقه حفاظت شده بهتر از منطقه تخریب شده بود. بررسی طبقات قطری در مثلث ساختار نشان داد که منطقه حفاظت شده در بخش جنگل نامنظم و منطقه تخریب یافته در بخش منظم شده در کم قطر-میان قطر قرار دارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه درختان اوری نقش مهمی در بخش های فوقانی جنگل دارند، حفظ این گونه ارزش مند و تداوم برنامه های خروج دام و جنگل نشینان از رویشگاه های طبیعی آن ضروری به نظر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - سنتز نانوذره نقره با سدیم برو‌هیدرات به روش احیای شیمیایی جهت تولید نانوکامپوزیت نقره آنتی‌باکتریال زیست‌تخریب‌پذیر به روش Solution Blending تولید نانوکامپوزیت نقره آنتی باکتریال زیست‌تخریب‌پذیر
زهرا طاعتی جفرودی حامد اهری نکیسا سهرابی حقدوست

10.22034/jest.2021.50778.4994

زمینه و هدف : پژوهشی که پیش رو دارید، بررسی اثر ضد‌باکتریایی نانو‌ذرات نقره بر روی باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت می‌باشد که در جهت استفاده از آن‌ها در تولید نانوکامپوزیت نقره با خاصیت آنتی‌باکتریال مناسب و زیست‌تخریب‌پذیر به روش محلول اجرا درآمده است. روش بررسی: به من أکثر

زمینه و هدف : پژوهشی که پیش رو دارید، بررسی اثر ضد‌باکتریایی نانو‌ذرات نقره بر روی باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت می‌باشد که در جهت استفاده از آن‌ها در تولید نانوکامپوزیت نقره با خاصیت آنتی‌باکتریال مناسب و زیست‌تخریب‌پذیر به روش محلول اجرا درآمده است. روش بررسی: به منظور بررسی خواص ضد‌میکروبی نانوذرات نقره،در تابستان 1397(تاریخ شروع آزمایش)ابتدا نانو‌ذره نقره به روش احیای شیمیایی با NaBH4سنتز گردید و پس از انجام آزمون‌های نانومتریک UV-VIS, DLS, XRD و TEM وFTIR ، از باکتری استافیلوکوکس اورئوس به عنوان شاخص گرم مثبت، باکتری اشرشیا کلی به عنوان شاخص گرم منفی استفاده شد و بعد میزان MIC ، MBC و Inhibition Zone محاسبه شد.در مرحله بعد نانوکامپوزیت به روش Solution Blending تولید و آماده گردید و خاصیت آنتی‌باکتریال آن با روش Inhibition Zone بررسی گردید. یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که نانو‌ذرات نقره در غلظت‌های 50،20 میکروگرم بر میلی لیتر به ترتیب بر روی استافیلوکوکوس آرئوس، اشرشیا کلی اثر بازدارندگی(MIC) دارد و همچنین در غلظت‌های 60 ،40 میکروگرم بر میلی‌لیتر به ترتیب بر میکروارگانیسم‌های یادشده اثر کشندگی (MBC) دارد که بیشترین اثر ضد‌باکتریایی بر اساس نتایج، بر باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس آرئوس مشاهده شد و علی رغم این در تست هاله عدم رشد(Inhibition zone)، هاله به قطر mm 3-5 در اطراف دیسک نانوذره نقره در کشت‌های میکروارگانیسم‌های ذکر شده،مشاهده گردید و در تست هاله عدم رشد نانوکامپوزیت تولید شده نیز هاله ایجاد شده بر اساس مقادیر مورد انتظار بود. نتایج آزمایش ها با 3 تکرار و مقدار PValue محاسبه شده با روش ANOVA با ارزش 0001/0 P < معنادار بوده است. بحث و نتیجه گیری: نشان داد نانو‌ذرات نقره می‌تواند به خوبی بر روی باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی اثر مهارکنندگی و کشندگی داشته باشد و همچنین نانوکامپوزیت تولید شده به روش یادشده،خاصیت آنتی‌باکتریال بالایی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - ارزیابی جای پای بوم شناختی استفاده از سوخت‌های فسیلی شهر اهواز
سید تاج الدین منصوری اسماعیل ضرغامی

10.30495/jest.2022.55251.5156

زمینه و هدف: یکی از مشکلات افزایش جمعیت در شهرها، تغییرات مداوم و آرام در آب و هوای مناطق مختلف جهان است. علت آن را می&lrm;توان در تغیر ساختار محیط توسط انسان به نفع منابع خود، دانست. در پی این تغییرات، غلظت اکسید کربن، به عنوان اصلی ترین گاز گلخانه ای در جو زمین، در نو أکثر

زمینه و هدف: یکی از مشکلات افزایش جمعیت در شهرها، تغییرات مداوم و آرام در آب و هوای مناطق مختلف جهان است. علت آن را می&lrm;توان در تغیر ساختار محیط توسط انسان به نفع منابع خود، دانست. در پی این تغییرات، غلظت اکسید کربن، به عنوان اصلی ترین گاز گلخانه ای در جو زمین، در نوسان و رو به افزایش بوده است که این امر علت اصلی تغییرات آب و هوا می&lrm;باشد. این پژوهش با استفاده از مفهوم ردپای اکولوژیک، تأثیرات زیست بوم شناختی استفاده از سوخت های فسیلی در شهر اهواز را مورد بررسی قرار می دهد.روش بررسی: در این تحقیق از روش کلی ابداع ‌شده توسط ریز و وکرناگل استفاده شده است که بر اساس آن محاسبات مربوط به رد پای اکولوژیک به دست آمده است. این روش محاسبه شامل مراحلی است که در این پژوهش برای دستیابی به هدف، از آن ها استفاده شده است. همچنین با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک لازم، اطلاعات کافی و مناسب برای استفاده از روش کلی ریز و وکرناگل، جمع آوری گردیده است.یافته ها: بر اساس نتایج حاصل (1390 تا 1393) تأثیرات و میزان جای پای بوم شناختی سوخت‌های فسیلی در سال 1390، 1391، 1392 و 1393 برای شهر اهواز به ترتیب برابر با 71/6، 36/11، 17/7 و 83/8 هکتار/ نفر می‌باشد که در مقایسه با میزان سرانه جای پای بوم شناختی شهر در سال‌های یاد شده برابر با 0173/0، 0164/0، 015/0 و 031/0 در هر سال است، که با توجه به اختلاف بین این دو سطح می‌توان نتیجه گرفت که شهر اهواز در بخش مصرف سوخت‌های فسیلی از جای پای بوم شناختی منطقی برخوردار نمی‌باشد.بحث و نتیجه گیری: نتایج اولیه نشان می دهند که یکی از دلایل مهمی که باعث شده بزرگی جای پای بوم شناختی شهر اهواز از استانداردهای روز دنیا بیشتر باشد، بالا بودن بخش قابل‌توجهی از جمعیت برای استفاده از خودروها و عدم راه‌اندازی استفاده از کاربری‌های دیگر انرژی مثل نور خورشید که پتانسیل آن هم در منطقه وجود دارد، می‌باشد. در این پژوهش خلاصه میزان جای پای بوم شناختی در بخش مصرف سوخت‌های فسیلی در شهر اهواز نشان می&lrm;دهد که هرساله مسئولان شهر اهواز به چه میزان زمین علاوه بر منابع موجود نیاز دارند تا کربن حاصل از سوختن بنزین و گازوئیل که بخشی از انرژی‌های مورد استفاده شهروندان را، جبران کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - ارزیابی اثرات توسعه بر محیط‌زیست شهرستان طرقبه شاندیز با به‌کارگیری مدل تخریب
سحر حیدری مستعلی بهمن جباریان امیری افشین علیزاده شعبانی

10.22034/jest.2018.14517.2306

زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکا أکثر

زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیم گیرندگان است. روش بررسی: نخست محدوده شهرستان به 94 شبکه کاری 1600 هکتاری تقسیم و با استفاده از نقشه کاربری سرزمین، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسی، تعداد 14 عامل تخریب شناسایی و شدت آن ها تعیین شد. سپس، آسیب پذیری اکولوژیک و تراکم فیزیولوژیک محاسبه و پس از آن با استفاده از رابطه تخریب، ضرایب تخریب به دست آمد. درنهایت کلیه شبکه ها بر اساس نظریه فازی به 4 پهنه با توانایی توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی، نیازمند حفاظت و غیر قابل توسعه تقسیم شدند. یافته ها: طبق نتایج نهایی از مجموع 94 شبکه، 22 شبکه که معادل 40/23 درصد مساحت شهرستان است، نیازمند بازسازی، 37 شبکه که معادل 36/39 درصد مساحت شهرستان است، غیر قابل توسعه و 35 شبکه نیز که 22/37 درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص می دهد، مستعد توسعه هستند. بحث و نتیجه گیری: اثرات فعالیت های مخرب (که عمدتا اثرات مخرب ناشی از فعالیت های گردش گری) در منطقه بارز بوده به طوری که فعالیت های مخربی نظیر تغییر کاربری از یک سو و از سوی دیگر زباله ریزی و آلودگی رودخانه ها به منطقه از عوامل اصلی تخریبند. از مجموع 94 شبکه، 21 شبکه به دلیل وجود گسل ها و 16 شبکه به دلیل قرار گرفتن در محدوده منطقه حفاظت شده بینالود، غیر قابل توسعه می باشند. 35 شبکه دارای اولویت های اول تا سوم توسعه هستندکه دارای تراکم فیزیولوژیک پایین بوده و 22 شبکه نیز به دلیل تراکم فیزیولوژیک بالا و شدت زیاد عوامل مخرب، دارای ضرایب تخریب بالا بوده و نیازمند بازسازی هستند؛ لذا باید از هرگونه توسعه بدون برنامه ریزی در آینده در این قسمت ها، خودداری شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - تأثیر تغییر کاربری اراضی از جنگل به زراعت و رهاسازی از زراعت بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در اکوسیستم جنگل زاگرس (مطالعه موردی: پارک جنگلی چغاسبز، استان ایلام)
مسعود بازگیر مهدی حیدری نسیم زینلی مهرداد کهزادیان

10.30495/jest.2020.26084.3506

زمینه و هدف: جنگل زدایی و تغییر کاربری جنگل ها به اکوسیستم های ساده یک بحران جهانی است و این مشکل در آسیا در طی قرن بیستم افزایش یافته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر تغییر کاربری از جنگل به زراعت و رهاسازی از زراعت بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در اکوسیتم جنگلی زاگر أکثر

زمینه و هدف: جنگل زدایی و تغییر کاربری جنگل ها به اکوسیستم های ساده یک بحران جهانی است و این مشکل در آسیا در طی قرن بیستم افزایش یافته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر تغییر کاربری از جنگل به زراعت و رهاسازی از زراعت بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در اکوسیتم جنگلی زاگرس است.روش بررسی: مناطق مشابه از نظر شرایط فیزیوگرافی با حداکثر اختلاف ارتفاع از سطح دریای 150 متر و فاصله کمتر از 3 کیلومتر شامل جنگل بدون سابقه تخریب (شاهد)، رهاسازی بلند مدت از زراعت و زراعت دایر در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج آنالیز واریانس یکطرفه نشان داد، کلیه خصوصیات خاک مورد مطالعه برای حالت های مورد بررسی دارای اختلاف معنی داری بودند. بیشترین مقدار میزان کربن آلی، ازت، فسفر، و پتاسیم در منطقه شاهد و رهاسازی از زراعت دیده شد. نتایج تحلیل مؤلفه های اصلی (PCA) نشان داد که مناطق شاهد و رهاسازی بلندمدت از زراعت با جهت مشابهی از محورها همبستگی دارند که این نشان دهنده شباهت خصوصیات ادافیکی این کاربری ها است.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان دادکه تغییر کاربری اراضی در جنگل های زاگرس بر خصنوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اثر منفی دارد. با حفاظت بلندمدت پس از تخریب حاصل از تغییر کاربری، خصوصیات خاک اصلاح پیدا می کند. پایش اثر مدیریت اجرایی مانند مدیریت حفاظتی بر خصوصیات خاک بر اساس فاصله قطعات نمونه با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی امکان پذیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - پیش‎بینی تغییرات عرضه خدمات اکوسیستمی مرتبط با تنوع زیستی تحت تاثیر تغییرات کاربری اراضی در حوزه آبخیز شفارود استان گیلان
ستاره مهرخو مهدی رمضانی پروین فرشچی مصطفی پناهی سید مسعود منوری

10.30495/jest.2023.64789.5585

زمینه و هدف: تغییرات شدید کاربری اراضی طی دهه های اخیر توان اکوسیستم‌ها در عرضه خدمات را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. به همین جهت آگاهی از روند این تغییرات و تاثیر آن بر خدمات اکوسیستمی برای مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر تغییرات کارب أکثر

زمینه و هدف: تغییرات شدید کاربری اراضی طی دهه های اخیر توان اکوسیستم‌ها در عرضه خدمات را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. به همین جهت آگاهی از روند این تغییرات و تاثیر آن بر خدمات اکوسیستمی برای مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر خدمات اکوسیستمی مرتبط با تنوع زیستی حوزه آبخیز شفارود انجام گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر شامل سه مرحله 1) استخراج نقشه کاربری اراضی گذشته و حال با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست و با بکارگیری نرم&lrm;افزار ENVI 5.3 و ArcGIS 10.3 2) پیش&lrm;بینی و استخراج نقشه کاربری اراضی آینده با استفاده از ابزار Scenario Genarator نرم&lrm;افزار InVEST و در نهایت 3) ارزیابی کمی و مدلسازی تنوع زیستی با استفاده از مدل Habitat Quality نرم&lrm;افزار InVEST می باشد.یافته ها: نتایج نشان داد که کیفیت زیستگاه در طول زمان، تحت تاثیر تغییرات کاربری اراضی به شدت کاهش یافته و تخریب زیستگاه به شدت افزایش پیدا کرده است به طوری که متوسط کیفیت زیستگاه برای کل محدوده مورد مطالعه برای سال های 2000، 2020 و 2040 به ترتیب برابر با 88/0، 64/0 و 41/0 است. همچنین متوسط تخریب زیستگاه برای کل حوزه آبخیز شفارود در سال 2000 برابر با 0021/0، در سال 2020 برابر با 0042/0 و برای سال 2040 برابر با 0061/0 است.بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج به دست آمده می‌توان استدلال کرد که افزایش فعالیت‌های توسعه ای انسانی با هدف تملک اراضی طبیعی و بهره کشی از آن، خسارات جبران&lrm;ناپذیری را بر پیکره اراضی طبیعی و زیستگاه های گیاهی و حیوانی جانوری وارد آورده است و ادامه چنین روندی خطر نابودی کامل این منابع منحصر به فرد را به دنبال خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - بررسی و تهیه نقشه بیابان‏زایی بر اساس مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان‏زایی(IMDPA) با تأکید بر دو معیار خاک و پوشش گیاهی (مطالعه موردی: فاریاب-استان کرمان)
احسان کمالی مسکونی محمدامین کمالی علی خنامانی

10.22034/jest.2021.30618.3917

زمینه و هدف: با توجه به مفهوم بیابان زایی که عبارت است از تخریب اراضی در نواحی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب خشک ناشی از عوامل متعددی چون تغییرات اقلیمی و فعالیت های انسانی، این پدیده مدت هاست که یک مشکل جدی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در بسیاری از کشور های شناخته شده اس أکثر

زمینه و هدف: با توجه به مفهوم بیابان زایی که عبارت است از تخریب اراضی در نواحی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب خشک ناشی از عوامل متعددی چون تغییرات اقلیمی و فعالیت های انسانی، این پدیده مدت هاست که یک مشکل جدی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در بسیاری از کشور های شناخته شده است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی بیابان زایی شهرستان فاریاب در جنوب استان کرمان بااستفاده از روش ایرانی IMDPA می باشد. روش بررسی: تحقیق حاضر به منظور بررسی شدت بیابان زایی اراضی حوزه فاریاب در مناطق خشک جنوب استان کرمان با تأکید بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل امتیازات هر شاخص در معیار مربوطه مشخص و ارزش هر معیار با محاسبه میانگین هندسی امتیاز شاخص های آن مشخص گردید و پس از آن هر یک از معیارها به صورت لایه های اطلاعاتی وارد ArcGIS9.3 شدند. با روی هم گذاری و تلفیق لایه های رستری معیارهای مذکور و محاسبه میانگین هندسی معیارها بهکمک فرمول 2/1(VQI*SQI)DM= و تجزیه و تحلیل آن با استفاده از مدل IMDPA نقشه شدت بیابان زایی منطقه بدست آمد. یافته ها: نتایج نشان می دهد از سطح زمین های منطقه به ترتیب 53/14 درصد در کلاس کم یا ناچیز، 69/33 درصد در کلاس متوسط و 78/51 درصد در کلاس شدید بیابان زایی است. همچنین نتایج نشان داد شاخص تجدید حیات از معیار پوشش گیاهی با ارزش عددی 82/3 بیش ترین تأثیر را در بیابان زایی منطقه داشته است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق که حاکی بر اهمیت پوشش گیاهی در بیابان زایی است پیشنهاد می شود در اسرع وقت تحقیقی عمیق تر نسبت به تعیین روش های مناسب اصلاح و احیاء مراتع منطقه از سوی ادارات منابع طبیعی اقدام گردد. درصورت عدم توجه مسوولین امر حدود 50 درصد دیگر (کلاس بیابان زایی متوسط و کم منطقه) در معرض نابودی شدید قرار خواهد گرفت که این مهم باعث صدمه به سایر عناصر اکوسیستم از جمله حیات وحش و غیره منجر خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی زیست محیطی تخریب اراضی در مقیاس حوزه آبخیز رودخانه طالقان با رویکرد کمی
پریسا خرازی جمال قدوسی حسن کریم زادگان مسعود خیرخواه زرکش

10.30495/jest.2022.57587.5247

زمینه و هدف: تخریب اراضی یا تخریب سرزمین به عنوان یک چالش و معضل مهم جهانی است که در نهایت منجر به بیابانی شدن و گسترش پهنه بیابان‌ها به ویژه در مناطق با شرایط اقلیمی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب، می‌شود. فقر ونبود امنیت غذایی، توأم با رخداد خشکسالی‌های شدید و سایر شرایط أکثر

زمینه و هدف: تخریب اراضی یا تخریب سرزمین به عنوان یک چالش و معضل مهم جهانی است که در نهایت منجر به بیابانی شدن و گسترش پهنه بیابان‌ها به ویژه در مناطق با شرایط اقلیمی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب، می‌شود. فقر ونبود امنیت غذایی، توأم با رخداد خشکسالی‌های شدید و سایر شرایط نا مناسب آب و هوائی که موجب وارد شدن فشار بیش از حد به اکوسیستم‌های شکننده و منابع طبیعی پایه(آب، خاک و گیاهان)، در چنین مناطق و نواحی شده و باعث تهی شدن منابع حیاتی می‌شود. هدف از این مطالعه شناسائی مشخصه‌ها و معیار‌های هر یک از پارامتر‌ها وعوامل اعم از طبیعی و انسان زاد موثر بر تخریب اراضی میباشد تا بتوان اقدام به برنامه ریزی جهت مدیریت آنها در راستای حفظ و احیای منابع زیست محیطی نمود.روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از داده های ادواری سنجش از دور، سامانه های اطلاعات جغرافیائی،مشاهدات و اندازه گیری های میدانی و روش های آماری بکارگرفته شده و از مدل کمی برای برآورد نتایج استفاده شده است.یافته ها : با استناد به نتایج بدست آمده، می توان گفت تخریب اراضی در مقیاس حوزه آبخیز سد طالقان تابعی از شش عامل: شیب زمین، خصوصیات زمین شناسی سطحی(واحدهای سنگی)، خصوصیات خاک، رخساره‌های فرسایش خاک توسط آب، حفاظ روی زمین و کاربری اراضی است.از بین عوامل موثر بر تخریب اراضی شاخص میزان حفاظ روی زمین با وزن 0.20 بیشترین تاثیر را بر تخریب اراضی داشت.بحث و نتیجه گیری : مدل ارایه شده میتواند به عنوان مدلی کارآمد در تعیین مکانی نرخ (شدت)و گستره تخریب اراضی در مقیاس حوزه آبخیز جهت شناسایی دقیق سایت های تخریب شده برای مبارزه و مدیریت پدیده موردنظر مورد استفاده در سطح ملی قرار گیرد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - تحلیل چگونگی سالم سازی فضاهای عمومی شهری برای کاهش تمایلات تخریب گرایانه
سحر اسماعیل پورهمدانی اسماعیل شیعه کیانوش ذاکرحقیقی

10.22034/jest.2020.41508.4589

زمینه و هدف: الگوهای رفتاری افراد در فضاهای عمومی شهر برگرفته از چگونگی نقش مکان و موقعیت مکانی می باشد. به عبارتی مکان القا کننده نوع رفتار و کنش های انسان در فضا می باشد. تمایلات تخریب گرایانه به عنوان زیر مجموعه ای از جرم، ناشی از شرایط فردی و شخصیتی می باشد که در مک أکثر

زمینه و هدف: الگوهای رفتاری افراد در فضاهای عمومی شهر برگرفته از چگونگی نقش مکان و موقعیت مکانی می باشد. به عبارتی مکان القا کننده نوع رفتار و کنش های انسان در فضا می باشد. تمایلات تخریب گرایانه به عنوان زیر مجموعه ای از جرم، ناشی از شرایط فردی و شخصیتی می باشد که در مکان های خاص نمود بیرونی پیدا می کنند. روش بررسی: با توجه به مطالعات پیشین شاخص هایی به عنوان مهم ترین عوامل مکانی و بیرونی موثر بر رفتارهای تخریب گرایانه در فضاهای عمومی شهری، در نظر گرفته شده است. روش تحقیق توصیفی، تحلیلی می باشد که به روش همبستگی، به بررسی نسبت متغیر ها پرداخته شده است. نمونه مطالعه بخشی از فضاهای عمومی شهری منطقه دو شهر همدان که به طور عمده پیرامون کاربری های آموزشی پسرانه, رده سنی 15تا 25، از نظر جنسیت پسران و مردان و طبقه، درآمد و پایگاه اجتماعی در سطح پایین جامعه هستند، انتخاب شده است. گردآوری داده ها از طریق مشاهدات میدانی عینی و توزیع پرسش نامه می باشد.جامعه آماری در توزیع پرسشنامه بر اساس فرمول کوکران با توجه به جمعیت منطقه مورد مطالعه می باشد. و در برداشت های میدانی عینی فضاهای عمومی شهری پیرامون کاربری های آموزشی پسرانه منطقه دو همدان می باشد. در نرم افزار spss ، از طریق تحلیل عامل اثباتی در میان شاخص های انتخابی موثر ترین شاخص انتخاب و از طریق تحلیل رگرسیونی میزان اثر بخشی هر یک از عوامل مشخص شده است. یافته ها: در میان شاخص های مورد بررسی، میزان محصوریت و مراقبت و نگهداری در فضاهای عمومی شهری, بیش ترین نقش بر میزان تمایلات تخریب گرایانه و در نتیجه میزان وقوع رفتارهای تخریب کارانه را دارد. بحث و نتیجه گیری: می توان عنوان کرد نتایج حاصل از یافته های این تحقیق با انتظارات نظری و پیشینه پژوهشی مقاله مطابقت دارد. و با تغییر در شاخص های مکانی مورد نظر کنترل و تعدیل رفتارهای تخریب گرایانه در فضاهای عمومی شهری امکان پذیر می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - تاثیر برخی از عوامل مؤثر بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای منتخب منطقه منا: رویکرد رگرسیون چندک پنل
نوشین کریمی علویجه نرگس صالح نیا محمدطاهر احمدی شادمهری

10.30495/jest.2022.50131.4953

زمینه و هدف: طی دهه های اخیر انتشار آلاینده ها و حفاظت از محیط زیست یکی از دغدغه های مهم جوامع در حال توسعه می باشد، چرا که این جوامع برای رسیدن به رشد اقتصادی بالا نیازمند استفاده از انرژی هستند و مصرف انرژی بیشتر آلودگی های زیست محیطی بیشتری را به همراه دارد. بررسی عو أکثر

زمینه و هدف: طی دهه های اخیر انتشار آلاینده ها و حفاظت از محیط زیست یکی از دغدغه های مهم جوامع در حال توسعه می باشد، چرا که این جوامع برای رسیدن به رشد اقتصادی بالا نیازمند استفاده از انرژی هستند و مصرف انرژی بیشتر آلودگی های زیست محیطی بیشتری را به همراه دارد. بررسی عوامل موثر بر انتشار آلاینده ها و به خصوص گاز دی اکسید کربن می تواند در برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده ها موثر واقع شود. هدف از این تحقیق تعیین تاثیر اندازه جمعیت، تولید ناخالص داخلی، شدت انرژی و شهرنشینی بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای منتخب منطقه منا طی سال های 2000-2017 است. روش بررسی: عوامل موثر بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای منتخب منطقه منا با استفاده از مدل رگرسیون چندک پنل بررسی شده است. ویژگی شاخص این مدل تخمین متغیرهای مستقل در چندک‌های گوناگون و تاثیر آن‌ها بر متغیر وابسته است که با این کار دقت تخمین بسیار بالاتر رفته و می‌توان نتیجه تخمین در هر چندک را به صورت جداگانه مشاهده کرد. یافته‌ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که اندازه جمعیت به جز چندک‌های 05/0 و 1/0 اثر مثبت و معناداری بر گسترش دی اکسید کربن دارد. شدت انرژی و تولید ناخالص داخلی در تمامی چندک ها اثر مثبت و معناداری بر انتشار CO2دارند. رابطه شهرنشینی و دی اکسید کربن در تمامی چندک‌ها به جز 95/0 منفی و فقط در چندک های 05/0، 1/0، 7/0 و 8/0معنادار است. بحث و نتیجه‌گیری: در این مطالعه با توجه به این که تولید ناخالص داخلی بیشترین اثرگذاری را بر میزان انتشار دی اکسید کربن دارد، لذا توصیه می‌شود که با ارتقای تکنولوژی های تولید، تعبیه زیرساخت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و ارائه مجوزهایی برای ورورد صنایع کمتر آلاینده کننده به کشورهای مورد بررسی، شرایطی میسر شود که رشد اقتصادی ناشی از افزایش تولید ناخالص داخلی با کمترین میزان انتشار آلاینده ها همراه باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - توسعه مدل جدیدی از شبکه عصبی برای پیش بینی تاثیر پارامترهای غلظت رنگزای اسپرک و PH حمام رنگرزی بر روی میزان رمق کشی الیاف پشم با رویکرد حفظ محیط زیست
میرسعید حصاریان جعفر طاوسی سجاد یوسفی

10.30495/jest.2023.63166.5496

زمینه و هدف: بیشتر رنگ های مصنوعی مصرفی در صنعت نساجی دارای خطرات زیست محیطی هستند. از این رو، بررسی رمق کشی الیاف پشم بر اساس غلظت رنگزای طبیعی و PH حمام رنگرزی با استفاده از مدل جدیدی از شبکه عصبی از اهداف اصلی این مقاله می باشد. روش بررسی: الیاف پشمی خام با استفاده أکثر

زمینه و هدف: بیشتر رنگ های مصنوعی مصرفی در صنعت نساجی دارای خطرات زیست محیطی هستند. از این رو، بررسی رمق کشی الیاف پشم بر اساس غلظت رنگزای طبیعی و PH حمام رنگرزی با استفاده از مدل جدیدی از شبکه عصبی از اهداف اصلی این مقاله می باشد. روش بررسی: الیاف پشمی خام با استفاده از رنگ طبیعی اسپرک رنگرزی شد و میزان رمق کشی رنگ بررسی گردید. بنابراین، درصدهای مختلفی از مواد رنگزا با سه مقدار مختلف PH به حمام رنگرزی اضافه گردید. پارامتر رمق کشی با استفاد از روش طیف سنج عبوری اندازه گیری شد. برای بررسی اثر تغییرات غلظت رنگزا و PH بر روی رمق کشی الیاف پشم، مدل شبکه عصبی جدیدی توسعه یافت. با توسعه هدفمند مدل شبکه عصبی، غلظت رنگزای اسپرک با سه مقدار مختلف PH ورودی شبکه و اندازه رمق کشی الیاف پشم خروجی مدل در نظر گرفته شد. در آموزش شبکه عصبی تعداد 80% از داده ها برای آموزش و 20% باقیمانده برای تست در نظر گرفته شد. این تحقیق در سال 1399 انجام گرفته است. یافته ها: بر اساس نتایج تجربی، با افزایش غلظت رنگزا، رمق کشی الیاف پشم افزایش می یابد و تغییر PH حمام رنگ، عملا تاثیری بر روی میزان رمق کشی الیاف پشم ندارد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج تجربی، با افزایش غلظت رنگزا ، رمق کشی الیاف پشم افزایش می یابد و تغییر PH حمام رنگ، عملا تاثیری بر روی میزان رمق کشی الیاف پشم ندارد. نتیجه گیری نهایی می توان مدل پیش بینی با مدل شبکه عصبی را جایگزین انجام آزمایشهای تکراری با مواد سمی برای بررسی رفتار رنگ پذیری الیاف نمود و با این روش جان انسانها را از مرگ نجات داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - ‌ارزش‌گذاری‌ گیاهان دارویی طبیعی جمع‌آوری‌شده از جنگل‌ها و مراتع شهرستان ارومیه و اثرات محیط‌ زیستی آن
مهران مجرد آشنا آباد وحید کاروانی

10.30495/jest.2023.71208.5793

زمینه و هدف: امروزه جمع‌آوری بی‌رویه‌ی گیاهان ‌دارویی از طبیعت یک معضل جدی در ایران محسوب می‌شود. هدف این تحقیق بررسی فرآیند جمع‌آوری گیاهان دارویی از طبیعت ، تعیین آثار سوء آن بر بوم‌سازگان‌های جنگل و مرتع و ‌ارزش‌گذاری‌ اقتصادی آن است. روش بررسی: ارزش اقتصادی گیاهان أکثر

زمینه و هدف: امروزه جمع‌آوری بی‌رویه‌ی گیاهان ‌دارویی از طبیعت یک معضل جدی در ایران محسوب می‌شود. هدف این تحقیق بررسی فرآیند جمع‌آوری گیاهان دارویی از طبیعت ، تعیین آثار سوء آن بر بوم‌سازگان‌های جنگل و مرتع و ‌ارزش‌گذاری‌ اقتصادی آن است. روش بررسی: ارزش اقتصادی گیاهان بر اساس اظهارات فروشندگان گیاهان دارویی شهر ارومیهو بر مبنای قیمت‌های خرید و فروش برآورد شد. پس از بازدید از فروشگاه‌ها، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه، نتایج حاصل توسط نرم افزار Excel نسخه‌ی 2016 و SPSS نسخه‌ی 19 تحلیل شد. این تحقیق در بهار و تابستان 1401 انجام گردید. یافته‌ها: ارزش سالیانه کل گیاهان برداشت شده از طبیعت ارومیه 285/22 میلیارد ریال برآورد شد. در میان گیاهان مورد بررسی گیاهی با نام محلی ایت بورنی (Rosa canina) دارای بیشترین ارزش اقتصادی و گیاه یمیشان (Crataegus pontica) دارای بیشترین وزن برداشت شده می‌باشد. نتایج براساس نوع اندام گیاهی جمع‌آوری‌شده نشان داد که برداشت تخریبی56 درصد ارزش گیاهی کل و 5/47 درصد کل وزن خشک توده گیاهی برداشت شده را شامل می‌گردد. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد که جمع‌آوری گیاهان ‌دارویی در ارومیه به‌طور گسترده صورت می‌گیرد. به دلیل نظارت ناکافی مسئولان، انواع برداشت‌های تخریبی شامل برداشت ریشه، ریزوم، پیاز ، میوه و کل گیاه انجام می‌گیرد. در نتیجه، حدود 50 درصد گونه‌های برداشت شده در معرض تهدید هستند. ارزش سالانه 285/22 میلیارد ریال اگر چه ارزش چندان قابل توجهی نیست ولی در مقیاس کشوری و در صورت برآورد آن برای تمام استان‌ها، یک نشانگر مطلوب و هشداردهنده برای مدیران و برنامه‌ریزان منابع طبیعی است تا نسبت به برنامه‌ریزی درست در قبال هجوم افراد سودجو به طبیعت و پدیده برداشت گیاهی منفعل نباشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - واکنش انتشار دی اکسید کربن به شوک‌های تولید در آلوده‌کننده‌های بزرگ آسیایی
سمیه اعظمی فاطمه عباسی

زمینه و هدف: مطابق با تساوی کایا، میان انتشار دی اکسید کربن (CO2) و تولید ارتباط وجود دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر غیر‌خطی و یا نامتقارن شوک های تولید بر انتشار CO2 است. روش بررسی: به منظور بررسی واکنش انتشار دی اکسید کربن به شوک‌های تولید در آلوده‌کننده‌های بزرگ أکثر

زمینه و هدف: مطابق با تساوی کایا، میان انتشار دی اکسید کربن (CO2) و تولید ارتباط وجود دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر غیر‌خطی و یا نامتقارن شوک های تولید بر انتشار CO2 است. روش بررسی: به منظور بررسی واکنش انتشار دی اکسید کربن به شوک‌های تولید در آلوده‌کننده‌های بزرگ آسیایی؛ هند، ژاپن، ایران، عربستان سعودی و کره جنوبی در فاصله زمانی 2020-1960 از الگوی ARDL پانل غیر خطی استفاده می‌شود. یافته ها: بررسی مسیر زمانی نشان می دهد که انتشار CO2 و تولید ناخالص داخلی کشورها با هم در حال حرکت هستند. آزمون ها، بیانگر وجود ارتباط بلندمدت میان این دو متغیر است. آزمون علیت غیر‌خطی حاکی از وجود رابطه علی یک طرفه از شوک‌های مثبت و منفی تولید به انتشار CO2 است. برآورد الگوی PNARDL حاکی از آن است که در بلندمدت، انتشار CO2 با افزایش تولید افزایش و با کاهش تولید کاهش می‌یابد. پویایی‌های کوتاه‌مدت نشان می‌دهد شوک‌های مثبت تولید دوره جاری و دوره گذشته منجر به افزایش معنی‌دار انتشار CO2 می‌گردد. شوک‌های منفی تولید دوره جاری و دوره گذشته(با وقفه) به ترتیب باعث افزایش و کاهش معنی‌دار انتشار CO2 می‌گردد. برآورد ضریب سرعت تعدیل بیانگر آن است که تعدیل به سمت تعادل بلندمدت با کندی صورت می‌گیرد. بحث و نتیجه گیری: بررسی ارتباط میان تولید و انتشار CO2، نقش مهمی را در سیاست‌گذاری‌های زیست محیطی ایفا می‌کند. سرعت تعدیل (از کوتاه‌مدت به بلندمدت) کند و تاثیر کوتاه‌مدت شوک‌های منفی تولید دوره جاری بر انتشار باید مورد توجه سیاست‌گذاران زیست محیطی کشورهای مورد مطالعه قرار گیرد. در شرایط کاهش تولید سیاست‌های سخت‌گیرانه زیست محیطی نباید سریعاً متوقف گردد. با توجه به تأثیر مثبت و معنی دار شوک های مثبت تولید بر انتشار در کوتاه مدت و در بلندمدت، افزایش کارایی انرژی و افزایش سهم انرژی های تجدید پذیر در کل مصرف انرژی کشورها (جایگزینی انرژی تجدیدپذیر به جای انرژی فسیلی) توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - بررسی تخریب فتوکاتالیتیکی نفتالین توسط نانوکاتالیست های دی اکسید تیتانیوم داپ شده با N-S وP تحت نور مرئی
بهمن بنائی فرهنگ تیرگیر امیرحسام حسنی عبدالمجید فدایی سید مهدی برقعی

10.30495/jest.2023.68888.5729

زمینه و هدف: نفتالین یکی از هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای سمی و خطرناک برای انسان و محیط زیست می باشد و حذف آن از محیط زیست ضروری است. هدف از این تحقیق بررسی تخریب فتوکاتالیتیکی نفتالین از محیط‌های آبی با استفاده از نانوکاتالیست‌های TiO2-P/SPA و TiO2-N,S/SiO2تحت نو أکثر

زمینه و هدف: نفتالین یکی از هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای سمی و خطرناک برای انسان و محیط زیست می باشد و حذف آن از محیط زیست ضروری است. هدف از این تحقیق بررسی تخریب فتوکاتالیتیکی نفتالین از محیط‌های آبی با استفاده از نانوکاتالیست‌های TiO2-P/SPA و TiO2-N,S/SiO2تحت نور مرئی در حضور اکسیژن است. روش بررسی: این تحقیق در سال 1399 انجام گرفت. دو فتوکاتالیست TiO2-P/SPA و TiO2-N,S/SiO2به روش سل-ژل سنتز و از آنها برای حذف نفتالین از محیط آبی تحت نور مرئی در حضور اکسیژن، استفاده شد. اثر پارامترهای مختلف از جمله غلظت اولیه نفتالین،pH، مدت زمان تماس بررسی شدند و ساختار این نانو ذرات با استفاده از تصویر EDAX,SEM و آنالیز DRS بررسی گردید. یافته ها: تصاویر میکروسکوپ الکترونی اندازه ذرات فتوکاتالیست های سنتزی را 10 تا20 نانومتر نشان داد و ضخامت لایه نازک فتوکاتالیست TiO2-N,S/SiO2 و TiO2-P/SPA روی میکروگلوله‌ها به ترتیب برابر 68/698 نانومتر و 73/1 میکرومتر بود. آنالیزDRS نشان داد شکاف انرژی هر دو فتوکاتالیست باریک تر از TiO2 شده و فعالیت فتوکاتالیستی آنها به ناحیه نور مرئی انتقال یافته است. در شرایط بهینه حذف نفتالین مقادیر pH، زمان, غلظت نفتالین، و راندمان حذف به ترتیب برای فتوکاتالیست TiO2-N-S ، معادل 5، 50، 25، 23/94 و برای TiO2-P برابر 5، 40، 25، 39/97 به دست آمد (Pv<0.05). بحث و نتیجه گیری: این فتوکاتالیست ها می توانند به عنوان یک روش نوین، موثر و کاربردی در تصفیه آب و پساب‌های صنایع حاوی نفتالین، تحت نور خورشید و نور مریی استفاده شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - ارزیابی شدت تخریب منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل اصلاحی بیابان زایی IMDPA و GIS در دشت شیراز استان فارس
سعیده برزگر مسعود مسعودی

10.22034/jest.2019.14542

زمینه و هدف: بسیاری از عرصه های منابع طبیعی و کشاورزی در اثر استفاده بی رویه و عدم مدیریت صحیح آب های زیرزمینی تبدیل به بیابان گردیده اند. علت بیابان زایی و تخریب سرزمین علاوه بر عوامل طبیعی ناشی از عملکرد نادرست انسان می باشد که پیامد هایی مانند شور شدن و افت سطح آب زی أکثر

زمینه و هدف: بسیاری از عرصه های منابع طبیعی و کشاورزی در اثر استفاده بی رویه و عدم مدیریت صحیح آب های زیرزمینی تبدیل به بیابان گردیده اند. علت بیابان زایی و تخریب سرزمین علاوه بر عوامل طبیعی ناشی از عملکرد نادرست انسان می باشد که پیامد هایی مانند شور شدن و افت سطح آب زیرزمینی را به همراه دارد. در این راستا به منظور برنامه ریزی مقابله با تخریب منابع آب زیرزمینی، ارزیابی شدت تخریب منابع آب زیرزمینی دشت شیراز انجام گردید. روش بررسی: در این مطالعه از مدل اصلاحیIMDPA برای تعیین شدت تخریب منابع آب زیرزمینی استفاده شد. نقشه نهایی تخریب منابع آب زیرزمینی از تلفیق لایه های اطلاعاتی شاخص های معیار آب حاصل شد. یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در حدود 55 درصد از منابع آب زیر زمینی قسمت اصلی دشت شیراز در کلاس خطر متوسط و در حدود 30 درصد در کلاس خطر شدید و خیلی شدید تخریب قرار دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که شاخص هدایت الکتریکی بیش ترین تاثیر را در تخریب منابع آب زیرزمینی دشت شیراز داشته است. هم چنین مشخص شد که مدل پیشنهادی کارایی خوبی برای برآورد شدت تخریب منابع آب زیرزمینی دارد. لذا پیشنهاد می شود این مدل در مناطق مشابه برای تعیین شدت تخریب منابع آب زیرزمینی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - هزینه های اجتماعی بخش انرژی
نرگس کارگری مریم خودی

در فرآیندهای اقتصادی تحمیل هزینه های خارجی و خسارت های ناشی از آن امری اجتناب ناپذیر است. یکی از مهمترین مسایلی که موجب تحمیل هزینه های خارجی می شود، آلودگی های محیط زیست است از این رو باید مبالغی برای کنترل این آلودگی صرف شود، بنابراین به دلیل کنترل آلودگی ها و وجود هز أکثر

در فرآیندهای اقتصادی تحمیل هزینه های خارجی و خسارت های ناشی از آن امری اجتناب ناپذیر است. یکی از مهمترین مسایلی که موجب تحمیل هزینه های خارجی می شود، آلودگی های محیط زیست است از این رو باید مبالغی برای کنترل این آلودگی صرف شود، بنابراین به دلیل کنترل آلودگی ها و وجود هزینه های خارجی، جامعه متحمل هزینه های اجتماعی خواهد شد. از آنجایی که بیشترین هزینه اجتماعی بخش انرژی، مربوط به منتشر شدن گازهای گلخانه ایشامل (CO2 ، SO2 ، NOx ) یا غیره است، از این رو این مقاله به بررسی روش های برآورد هزینه های اجتماعی ناشی از این گازها و تجارب سایر کشورها پرداخته است. بر اساس مطالعات انجام شده، مهمترین روش های مورد استفاده در این زمینه عبارتند از: روش تجزیه و تحلیل هزینه ـ سود، روش هزینه نهایی و تمایل به پرداخت. با توجه به اینکه، روند تغییر هزینه های اجتماعی بخش انرژی در ایران طی یک دوره 8 ساله، رشدی حدود 139 درصد داشته است، از این رو بومی کردن ضرایب هزینه های اجتماعی در کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. در این بین هزینه های تخریب بخش انرژی کشور در سال 1382 معادل 52050 میلیارد ریال بوده که 9/12% آن مربوط به بخش برق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - طراحی و بهینه سازی یک سیستم بیوفیلتر برای تخریب زیستی بخارات فنل در مقایس آزمایشگاهی و ارزیابی راندمان آن
فریده گلبابائی امیرحسین میرزایی مجید عباسپور بابک بنکدارپور

آلودگی هوا به عنوان یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی بشر می باشد. بنابراین باید با به کارگیری ابزار و روش های مناسب و کارا این مشکل را کنترل نمود. ترکیبات فتل و مشتقاتش در بسیاری از صنایع شیمیایی، پتروشیمی، نفت، تولید رنگ و مواد منفجره به عنوان ماده ای خطرناک و آلاینده أکثر

آلودگی هوا به عنوان یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی بشر می باشد. بنابراین باید با به کارگیری ابزار و روش های مناسب و کارا این مشکل را کنترل نمود. ترکیبات فتل و مشتقاتش در بسیاری از صنایع شیمیایی، پتروشیمی، نفت، تولید رنگ و مواد منفجره به عنوان ماده ای خطرناک و آلاینده به صورت گاز و بخار در محیط زیست پخش و سبب آلودگی هوا می شوند. یکی از روش های قابل اطمینان، ساده و کم هزینه برای حذف آلاینده های گازی بیوفیلتراسیون می باشد. در این تحقیق دو روش پیوسته و مرحله ای به منظور دست یابی به راندمان حذف قابل قبولی از تخریب زیستی فنل انجام شد. در آزمایش مرحله ای از میکروارگانیزم هایی که درون بستر بیوفیلتر به مدت 2 ماه تحت تاثیر فیل قرار گرفته بودند، کشت خالصی تهیه شد و نهایتا از چند کلنی میکروبی که به طور مجزا کشت داده شده بودند و طی مدت زمان 48 ساعت در انکوباتور لرزان در دمای 30 درجه سانتی گراد تحت تاثیر غلظت های متفاوتی از فنل قرار گرفتند، نتایج قابل توجهی در حذف فنل به دست آمد. در آزمایش پیوسته طی مدت 110 روز از یک ستون بیوفیلتر که با مخلوطی از کمپوست و تراشه چوب پر شده بود، استفاده گردید. در طی انجام این آزمایش با تغییر سرعت های حجمی و زمان های ماند 23، 28، 38، 57 و 75 ثانیه و با اعمال غلظت های پایین در محدوده 125-40 میلی گرم بر متر مکعب به میانگین راندمان حذفی حدود 75-61 درصد دست پیدا شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - تاثیر ترکیبات ازت بر تولید پلی هیدروکسی الکانوات ها با استفاده از لجن فعال
نادر مختارانی حسین گنجی دوست منیژه خالقی سرنامی مهدی برقعی

از میان پلاستیک های قابل تجزیه گروهی تحت عنوان PHAs و کوپلیمرهای آن که بالغ بر چهل ترکیب مختلف می باشد، به علت قابلیت تجزیه پذیری کامل، انعطاف پذیری، مقاومت 100% در برابر آب، پایین بودن نسبی هزینه تولید و همچنین سادگی فرآیند نسبت به سایر پلیمرهای زیست تخریب پذیر بیشتر م أکثر

از میان پلاستیک های قابل تجزیه گروهی تحت عنوان PHAs و کوپلیمرهای آن که بالغ بر چهل ترکیب مختلف می باشد، به علت قابلیت تجزیه پذیری کامل، انعطاف پذیری، مقاومت 100% در برابر آب، پایین بودن نسبی هزینه تولید و همچنین سادگی فرآیند نسبت به سایر پلیمرهای زیست تخریب پذیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این کار تحقیقاتی بررسی تاثیر ترکیبات ازت بر تولید پلیمر با استفاده از لجن فعال بوده است. بر اساس نتایج به دست آمده وجود ترکیبات ازت در سوبسترا نه تنها باعث توقف فرآیند تولید PHAs نگردیده بلکه باعث افزایش بازده تولید پلیمر نیز شده است. از میان ترکیبات ازت مورد استفاده اثر عصاره مخمر (Yeast Extract) بیشتر از پپتون (Pepton) و اثر پپتون بیشتر از سولفات آمونیوم تعیین گردیده است. اضافه شدن ازت به خوراک راکتور تولید پلیمر باعث افزایش میزان مصرف استات می گردد. در این تحقیق میزان مصرف استات در هنگامی که از عصاره مخمر به عنوان منبع ازت استفاده شده نسبت به حالتی که سوبسترا فاقد ازت می باشد بیش از 50% افزایش نشان می دهد. افزایش نسبت کربن به ازت خوراک راکتور تولید پلیمر تا میزان 25 (گرم بر گرم) باعث افزایش میزان تولید پلیمر شده، اما افزایش بیشتر این نسبت تاثیر چشمگیری بر بازده تولید پلیمر ندارد. در این آزمایش حداکثر میزان PHAs تولیدی مربوط به 25=C/N و برابر با 23 % بوده که با آن چه توسط استات به تنهایی حاصل گردیده اختلاف قابل توجهی ندارد. از دیگر نتایج تحقیق این بود که پساب هایی را که دارای نسبت کربن به ازت بالاتر از 25 (گرم بر گرم) هستند را می توان به عنوان منبع کربن جهت تولید PHAs مورد استفاده قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - ارزیابی اثرات محیط‌زیستی توسعه در شهرستان طرقبه شاندیز با به‌کارگیری مدل تخریب
سحر حیدری مستعلی بهمن جباریان امیری افشین علیزاده شعبانی

10.22034/jest.2019.13960

چکیده زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان داد أکثر

چکیده زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیم گیرندگان است. روش بررسی: نخست محدوده شهرستان به 94 شبکه کاری 1600 هکتاری تقسیم و با استفاده از نقشه کاربری سرزمین، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسی، تعداد 14 عامل تخریب شناسایی و شدت آن ها تعیین شد. سپس، آسیب پذیری اکولوژیک و تراکم فیزیولوژیک محاسبه و پس از آن با استفاده از رابطه تخریب، ضرایب تخریب به دست آمد. درنهایت کلیه شبکه ها بر اساس نظریه فازی به 4 پهنه با توانایی توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی، نیازمند حفاظت و غیر قابل توسعه تقسیم شدند. یافته‌ها: طبق نتایج نهایی از مجموع 94 شبکه، 22 شبکه که معادل 40/23 درصد مساحت شهرستان است، نیازمند بازسازی، 37 شبکه که معادل 36/39 درصد مساحت شهرستان است، غیر قابل توسعه و 35 شبکه نیز که 22/37 درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص می دهد، مستعد توسعه هستند. بحث و نتیجه‌گیری: اثرات فعالیت های مخرب (که عمدتا اثرات مخرب ناشی از فعالیت های گردش گری) در منطقه بارز بوده به طوری که فعالیت های مخربی نظیر تغییر کاربری از یک سو و از سوی دیگر زباله ریزی و آلودگی رودخانه ها به منطقه از عوامل اصلی تخریبند. از مجموع 94 شبکه، 21 شبکه به دلیل وجود گسل ها و 16 شبکه به دلیل قرار گرفتن در محدوده منطقه حفاظت شده بینالود، غیر قابل توسعه می باشند. 35 شبکه دارای اولویت های اول تا سوم توسعه هستندکه دارای تراکم فیزیولوژیک پایین بوده و 22 شبکه نیز به دلیل تراکم فیزیولوژیک بالا و شدت زیاد عوامل مخرب، دارای ضرایب تخریب بالا بوده و نیازمند بازسازی هستند؛ لذا باید از هرگونه توسعه بدون برنامه ریزی در آینده در این قسمت ها، خودداری شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - اهمیت خدمات اکوسیستم آبخیز با تاکید بر نقش تولید رواناب و کاهش فرسایش
ائلناز قابل‌نظام رئوف مصطفی‌زاده اباذر اسمعلی عوری زینب حزباوی

زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌ أکثر

زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌های طبیعی و جامعه بشری را به هم متصل می‌کنند، لذا برای رونق اقتصادی، رفاه و ادامه حیات بشر ضروری هستند. روش بررسی: در مقاله حاضر به تبیین خدمات اکوسیستم آبخیز و با تأکید بر مسائل مرتبط با تولید رواناب و کاهش فرسایش در حوزه آبخیز پرداخته شده است. ضمن مرور کاملی از مطالعات انجام شده با اهداف مختلف، طبقه‌بندی انواع خدمات اکوسیستم، رویکردهای مورد استفاده در ارزیابی این خدمات مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به چارچوب ارزیابی اکوسیستم هزاره (MEA) در رابطه با تعامل بین خدمات اکوسیستم و رفاه انسان پرداخته شده است. هم‌چنین ارتباط مدیریت آبخیز با بهبود خدمات اکوسیستم بحث شده است. مدل‌های مورد استفاده در برآورد خدمات اکوسیستم اشاره شده و در نهایت جمع‌بندی در خصوص نقش و اهمیت رواناب و کاهش فرسایش در خدمات اکوسیستم به‌عنوان یکی از مولفه‌های مهم پاسخ آبخیز صورت گرفته است. یافته‌ها: نتایج حاصل از مرور منابع نشان داد که اکثر مطالعات مرتبط فقط روی تعداد معدودی از خدمات اکوسیستم متمرکز شده‌اند و بررسی جایگاه تولید رواناب و کاهش فرسایش و تنظیم آن به‌عنوان یک خدمت اکوسیستم در این مطالعات چندان مشهود نیست. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که مسئله رواناب و فرسایش در جهان و به‌ویژه ایران یک مسئله جدی است، بنابراین اقدامات شناسایی عوامل، کنترل و حفاظت از مناطق مستعد تولید رواناب، رسوب و فرسایش از مهم‌ترین وظایف و اقدامات ملی در کشور است. بر این اساس می‌توان با گسترده‌تر کردن مطالعات و تحقیقات و ارائه روش‌هایی برای کمّی ‌نمودن و پیش‌بینی خدمات اکوسیستم مبتنی بر خدمات تنظیمی رواناب و کاهش فرسایش به اولویت‌بندی و پهنه‌بندی مناطق مستعد رواناب و فرسایش برای تبیین راهبردهای مدیریتی و بازدارندگی کمک شایانی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - ارایه چارچوبی با در نظر گرفتن ملاحظات بهداشت، ایمنی و محیط ‌زیست در تخریب ساختمان‌ها با استفاده از FAHP (مطالعه موردی: سعادت‌آباد تهران)
محمد حسین شاه آبادی محمد رضا فتحی محمد حسن ملکی

پژوهش حاضر به ارایه چارچوبی به منظور بررسی مسایل بهداشت، ایمنی و محیط زیست در ارتباط با تخریب ساختمان ها می پردازد. برای این منظور ابتدا مشکلات موجود در زمینه تخریب ساختمان در شهر تهران و کمبودهای موجود در قوانین کشوری و شهری شناسایی شد. بررسی مشکلات موجود در کنار مطالع أکثر

پژوهش حاضر به ارایه چارچوبی به منظور بررسی مسایل بهداشت، ایمنی و محیط زیست در ارتباط با تخریب ساختمان ها می پردازد. برای این منظور ابتدا مشکلات موجود در زمینه تخریب ساختمان در شهر تهران و کمبودهای موجود در قوانین کشوری و شهری شناسایی شد. بررسی مشکلات موجود در کنار مطالعه حادثه سعادت آباد نشان داد که مبحث تخریب نیاز به چاره اندیشی و اقدامات موثر و سریع دارد. در کنار استخراج نقایص موجود، فاکتورهای موثر در تخریب ساختمان با توجه به مقالات موجود و نتایج تلاش محققان گذشته بدست آمد و این فاکتورها با توجه به نظرات کارشناسان مربوطه اعم از اعضای هیآت علمی دانشگاه و پیمانکاران تخریب با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی اولویت بندی شده و فاکتورهای مهم شناسایی شدند. در نهایت با استفاده از نتایج حاصل شده و با توجه به اهمیت فاکتورهای موجود راهکارهای اصلاحی و یک الگوی عملکردی برای بهبود شرایط کنونی ارایه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - جایگاه حقوق محیط زیست درحقوق بین الملل جنگ
پروین فرشچى فرهاد دبیرى مجید عباسپور مهرداد ناظمى ملینا اتحاد

اهمیت و نقش اساسی محیط زیست در زندگی و تکامل انسان انکار ناپذیراست. حال آن که جنگ به عنوان یکی از فعالیت های مخرب انسانی باعثتخریب محیط زیست شده و در واقع این مهم ترین رکن بقای انسان کمتریناهمیت را در حقوق بین الملل جنگ به خود اختصاص داده است.همان طور که می دانیم تکنیک أکثر

اهمیت و نقش اساسی محیط زیست در زندگی و تکامل انسان انکار ناپذیراست. حال آن که جنگ به عنوان یکی از فعالیت های مخرب انسانی باعثتخریب محیط زیست شده و در واقع این مهم ترین رکن بقای انسان کمتریناهمیت را در حقوق بین الملل جنگ به خود اختصاص داده است.همان طور که می دانیم تکنیک های به کار گرفته شده در جنگ می تواندتأثیرات محیط زیستى مخرب فراوانی از خود بر جای گذارد ، از این روحفاظت از محیط زیست در زمان جنگ به عنوان بخشی از حقوق بین المللجنگ درآمده ، هرچند هنوز هم به از منظر حفاظت محیط زیست این قواعدجامع و دقیق نیست ولی نشان دهنده ى ارتقا جایگاه محیط زیست در حقوقبین الملل جنگ می باشد.در زمینه حفاظت محیط زیست در زمان جنگ قواعد پراکنده اى در حقوق1977 منضم I بین الملل جنگ وجود دارد که عمده ترین آن ها در پروتکلملاحظه ENMOD به کنوانسیون چهارگانه ى ژنو 1949 و کنوانسیونمى شود. این معاهدات در بر گیرنده ى قواعد کلى در ارتباط با حفاظت محیطزیست در زمان جنگ از طریق ممنوعیت به کارگیرى ابزار و روش هایى استکه باعث آثار گسترده و شدید و پایدار بر محیط زیست مى شوند. در نهایتبا بررسى قواعد مربوط به حفاظت محیط زیست در زمان جنگ مى توان بهاین نتیجه رسید که این قواعد براى حفاظت از مهم ترین رکن بقاى انسان یعنى محیط زیست جامع و کافى نبوده همچنین نیاز به ضمانت هاى اجرایىمحکم ترى دارد. در ضمن با در نظر گرفتن این نکته که این قوانین تنها درمواردى به اجرا در مى آیند که منافع قدرت هاى بزرگ سیاسى دنیا در میانباشد، باید به دنبال راهى براى کاهش نفوذ مسایل سیاسى در زمینه اجراىحقوق بین الملل جنگ در ارتباط با حفظ محیط زیست بود و این قوانین را بهسمت قواعد عرفى و الزام آور براى تمامى کشورهاى دنیا سوق داد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - بررسی تاثیر روند فشار جمعیت انسانی بر محیط زیست مطالعه‌ی موردی : زیرحوضه شورقزوین
سعید رشوند جمال مصفایی

یکی از عوامل اصلی بیابان‌زایی، فشارهای انسانی و نوع رابطه‌ی طلبکارانه و یک سویه آدمی با زیست‌بوم است، رابطه‌ای که بدون لحاظ خواهش‌های بوم‌شناختی منطقه، صرفاً بر اساس رفع نیازهای اجتماعی و مصلحت‌های اقتصادی کوتاه‌مدت جوامع انسانی قوام و دوام یافته است. در این تحقیق روند أکثر

یکی از عوامل اصلی بیابان‌زایی، فشارهای انسانی و نوع رابطه‌ی طلبکارانه و یک سویه آدمی با زیست‌بوم است، رابطه‌ای که بدون لحاظ خواهش‌های بوم‌شناختی منطقه، صرفاً بر اساس رفع نیازهای اجتماعی و مصلحت‌های اقتصادی کوتاه‌مدت جوامع انسانی قوام و دوام یافته است. در این تحقیق روند فشار جمعیت بر محیط زیست در زیر حوضه‌ی شور بر اساس روش اسواران از نظر کمی و کیفی، مطالعه گردید. بر همین اساس، ابتدا نقشه های رقومی کلاس های کیفیت اراضی مطابق با سیستم طبقه بندی آمریکایی تهیه گردید. جمعیت ایده آل این واحدها بر اساس روش اسواران محاسبه و با جمعیت بالفعل مربوط به سال های 1335 و 1385 مورد مقایسه قرار گرفت. به منظور بررسی تاثیر جمعیت بر محیط زیست، شاخص نسبت ظرفیت بالقوه به ظرفیت بالفعل (موجود) محاسبه شد و در نهایت نقشه فشار جمعیت بر محیط زیست که در این روش به نوعی بیانگر شدت بیابانزایی در مقاطع زمانی فوق است، تهیه شد. افزایش مساحت مناطق با کلاس های بیابان‌زایی بالاتر و کاهش مناطق تحت کلاس های بیابان‌زایی پایین تر طی سال های فوق از مهم ترین نتایج حاصل از این مطالعه است. افزون بر آن، بررسی نسبت جمعیت بالقوه به بالفعل در سال های فوق، گویای این واقعیت است که ادامه روند تغییرات جمعیت انسانی، می‌تواند گستره‌ی مناطق با بیابان‌زایی بسیار شدید را بیش از پیش افزایش دهد. مدیران و برنامه ریزان منطقه با استفاده از نتایج این تحقیق می توانند ارزیابی مناسبی از روند تاثیر فشار جمعیت بر محیط زیست منطقه داشته باشند که این موضوع کمک شایانی به برنامه ریزی برای توسعه پایدار سرزمین می نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - بررسی مراحل و راهکارهای مدیریت پسماندهای تخریب و ساخت در بلایای طبیعی
نیما حیدر زاده علیرضا رمضانی‌خوجین

در فاصله سال‌های 2000 تا 2012 بلایا سبب مرگ 2/1 میلیون نفر و خسارتی معادل 7/1 تریلیون دلار در سطح جهان گردیده‌اند. بلایا می‌توانند با توجه به شدت و ماهیت‌شان حجم زیادی از آوارها و پسماندها را ایجاد کنند. برای هر خانه‌ و ساختمان‌ تخریب شده، مقدار پسماند تولیدی می‌تواند ا أکثر

در فاصله سال‌های 2000 تا 2012 بلایا سبب مرگ 2/1 میلیون نفر و خسارتی معادل 7/1 تریلیون دلار در سطح جهان گردیده‌اند. بلایا می‌توانند با توجه به شدت و ماهیت‌شان حجم زیادی از آوارها و پسماندها را ایجاد کنند. برای هر خانه‌ و ساختمان‌ تخریب شده، مقدار پسماند تولیدی می‌تواند از 30 تا 113 تن به ازای هر خانوار متغیر باشد. این حجم عظیم پسماندها، مدیریت پسماندهای جامد را مختل کرده و همچنین بر واکنش‌های اضطراری، بهداشت و سلامت عمومی و عملیات امداد‌رسانی پس از حادثه اثر می‌گذارند. بنابراین مدیریت پسماندها و بویژه پسماندهای ساختمانی در هنگام بلایا که حجم عمده‌ای را شامل می‌شوند، از اهمیت به‌سزایی برخواردار است. اقدامات مدیریت پسماند بلایا شامل سه مرحله عمده 1) مرحله اضطرار، 2) مرحله احیای مقدماتی، و 3) مرحله احیای نهایی می‌باشند. در این مقاله در مورد گزینه‌های فنی مدیریت پسماندهای بلایا از جمله نحوه تخمین مقدار پسماندهای تخریب و ساخت، برنامه‌ریزی و نیاز‌های مدیریت در شرایط اضطرار، ذخیره‌سازی موقت در ایستگاه انتقال، نحوه استفاده مجدد و بازیافت، دفع و اولویت‌بندی اقدامات بحث گردیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهند که بسیاری از پسماندهای تخریب و ساخت نظیر آجر، بلوک، بتن، آسفالت، قطعات گچی پیش‌ساخته، کاشی‌، و ورقه‌های آهنی، در کاربردهای مختلفی از جمله خاک پوششی پسماندها در محل دفن، پرکننده بتن و زیراساس جاده‌ها، فونداسیون بناها، تولید سیمان، بهبود زه کشی خاک کشاورزی، و افزودنی کودهای شیمیایی و کمپوست قابل استفاده می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - ارائه شاخص هایی برای ارزیابی تخریب محیط زیست و کمیابی مواد و انرژی
مجتبی سمنانی‌رهبر شهام انوشه

تأثیر و ارتباط متقابل هر فرآیند صنعتی با محیط زیست اطرافش از دیدگاه بالادستی تحت تأثیر منابع طبیعی مورد استفاده و از دیدگاه پایین دستی تحت تأثیر محصولات جانبی و تخریب ناشی از آن است که علاوه بر تخریب محیط زیست، کمبود مواد اولیه و انرژی‌های تجدید‌ناپذیر را در بر خواهد دا أکثر

تأثیر و ارتباط متقابل هر فرآیند صنعتی با محیط زیست اطرافش از دیدگاه بالادستی تحت تأثیر منابع طبیعی مورد استفاده و از دیدگاه پایین دستی تحت تأثیر محصولات جانبی و تخریب ناشی از آن است که علاوه بر تخریب محیط زیست، کمبود مواد اولیه و انرژی‌های تجدید‌ناپذیر را در بر خواهد داشت. در این مقاله تخریب محیط زیست که در اثر تخلیه جریانات جرمی واحدی صنعتی ایجاد می‌گردد بررسی گردیده و از شاخصهای نرخ اشباع، درجه، فاکتور و توزیع اکولوژیک برای نشان دادن میزان تخریب استفاده شده است. داده‌ها نشان می‌دهند برای واحدهای صنعتی موجود، نرخ اشباع ایدئولوژیک بیش از یک است که بیانگر آلایندگی محیط زیست توسط آنهاست. بعنوان مطالعه موردی تخریب محیط زیست ناشی از فرآیندهای تولید فولاد ارائه گردیده است. همچنین شاخصی برای کمیابی مواد و انرژی ارائه شده و با توجه به ذخائر مواد اولیه و انرژیهای تجدیدناپذیر فعلی، شاخص کمیابی مواد و انرژی‌ حاصل از ذخایر فسیلی نشان داده شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان می‌دهد در صورت افزایش قیمت، می‌توان میزان برداشت از منابع فسیلی انرژی‌ را افزایش داد که این امر کاملاً به اقتصاد جهانی و فناوری‌های جدید وابسته است و می‌تواند یک راه برای جلوگیری از کمبود انرژی‌ محسوب گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - تحلیل مبانی قرآنی جرم انگاری جرائم زیست محیطی
ابوذر سالاری فر سید محمود میرخلیلی سیددرید موسوی مجاب

جرم زیست‌محیطی به مجموعه‌ای از رفتارهای زیان‌بار گفته می‌شود که به صورت مستقیم و غیر مستقیم به محیط زیست آسیب وارد می‌کنند؛ فرایند جرم انگاری در حوزه محیط زیست با توجه به اصول متعدد از جمله اصل ضرر، در حوزه نظام کیفری عرفی صورت می‌گیرد. در منابع شرعی به صورت عام و در قر أکثر

جرم زیست‌محیطی به مجموعه‌ای از رفتارهای زیان‌بار گفته می‌شود که به صورت مستقیم و غیر مستقیم به محیط زیست آسیب وارد می‌کنند؛ فرایند جرم انگاری در حوزه محیط زیست با توجه به اصول متعدد از جمله اصل ضرر، در حوزه نظام کیفری عرفی صورت می‌گیرد. در منابع شرعی به صورت عام و در قرآن کریم به صورت خاص رفتارهای مخرب زیست‌محیطی مورد تقبیح قرار گرفته است.خداوند متعال در قرآن کریم هرگونه رفتاری که موجب فساد در زمین باشد را نهی می‌کند؛ از آنجایی که هر رفتاری که منجر به تخریب و یا آسیب به محیط زیست باشد نیز از مصادیق فساد بوده، بنابراین قابل توبیخ و مجازات است؛از طرف دیگر محیط زیست و منابع طبیعی در بسیاری از آیات قرآن کریم از مظاهر زیبایی خداوند قلمداد گردیده است. اگرچه قرآن کریم کیفر جرائم زیست محیطی را صراحتاً در هیچ آیه‌ای ذکر نکرده است و نمی‌توان آن را مصداق جرائم حدی دانست، اما با توجه به تقبیح آن رفتار و جرم قلمداد نمودن آن به عنوان مصداق تعزیر در نظام کیفری اسلام قابل مجازات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - نقش عوامل محیطی مؤثر برتخریب‌گرایی (وندالیسم) در کیفیت عرصه‌های عمومی شهری (نمونه موردی: محله کبابیان همدان
علیرضا بندرآباد سحر اسماعیل پور همدانی

چکیده تخریب گرایی به معنی تخریب ارادی اموال عمومی، به عنوان زیرمجموعه‌ای از جرم و یکی از مشکلات مطرح جوامع شهری امروزی می‌باشد. آثار تخریب گرایی علاوه بر هزینه‌ها و خسارات مالی وارده بر سرمایه‌های عمومی، موجب کاهش امنیت و در پی آن کاهش سطح کیفیت عرصه‌های عمومی شهری أکثر

چکیده تخریب گرایی به معنی تخریب ارادی اموال عمومی، به عنوان زیرمجموعه‌ای از جرم و یکی از مشکلات مطرح جوامع شهری امروزی می‌باشد. آثار تخریب گرایی علاوه بر هزینه‌ها و خسارات مالی وارده بر سرمایه‌های عمومی، موجب کاهش امنیت و در پی آن کاهش سطح کیفیت عرصه‌های عمومی شهری می‌شود. روش تحقیق شامل روش توصیفی تحلیلی و همچنین روش علی پس از وقوع بوده و ابزار گرداوی اطلاعات به صورت پیمایشی با مدل سنجش از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه از بین شاخص های مرکزی، میانگین و میانه و از شاخص های پراکندگی، انحراف معیار چند متغیره استفاده ‌شده است. فرض نرمال بودن داده‌ها در سطح معناداری 5% با تکنیک کولموگروف-اسمیرنف آزمون شده و از آزمون t تک نمونه و آزمون میانگین جامعه با استفاده از نرم‌افزار spss نیز استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد، نبود نظارت عمومی، فقدان نورپردازی و وجود علایم ونشانه تخریب، از جمله عوامل مؤثر بر بروز تخریب گرایی وکاهش میزان امنیت و کیفیت فضاهای شهری هستند. بنابراین تغییردرعوامل محیطی در فضاهای شهری موجب کاهش و یا تغییر مکان وقوع رفتارهای تخریب گرایانه افراد در فضاهای شهری عمومی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - سنتز و بررسی فعالیت فوتوکاتالیستی نانوذرات مگنتیت Fe3O4
سعید امیری حبیب حمیدی‌نژاد علی‌اکبر آشکاران

در این پژوهش، اکسید آهن مغناطیسی (Fe3O4) با روش تجزیه گرمایی و با استفاده از پیش‌ماده‌های آهن استیل استونات، دیفنیل اتر، اولیلامین، اولئیک اسید و توسط دو الکل سیکلوهگزانول و اکتادکانول بطور جداگانه ساخته شدند که در نتیجه ساخت با این روش، نانوذرات اکسید آهن با ابعاد متفا أکثر

در این پژوهش، اکسید آهن مغناطیسی (Fe3O4) با روش تجزیه گرمایی و با استفاده از پیش‌ماده‌های آهن استیل استونات، دیفنیل اتر، اولیلامین، اولئیک اسید و توسط دو الکل سیکلوهگزانول و اکتادکانول بطور جداگانه ساخته شدند که در نتیجه ساخت با این روش، نانوذرات اکسید آهن با ابعاد متفاوت بدست آمد. جهت مشخصه‌یابی این مواد از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترون عبوری (TEM) و طیف‌سنج نوری فرابنفش- مرئی (UV-Vis) استفاده گردید. فعالیت کاتالیستی این نانوذرات برای تخریب دو رنگ آلی متیل آبی و رودامین بی با غلظت M 10-5 و با گذشت زمان مورد بررسی قرار گرفت که نتایج بدست آمده نشان دهنده حذف رنگ‌های آلی بوسیله این نانوذرات می‌باشد. تخریب این رنگ‌ها بوسیله نانوذرات ساخته شده با سیکلوهگزانول به دلیل ابعاد کوچکتر، بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - تهیه و ارزیابی نانوذرات اکسید روی توسط روش تخریب حرارتی چارچوب فلز-آلی [Zn2(BDC)2(DABCO)]n
نگار معتکف کاظمی

در این تحقیق چارچوب های فلز-آلی بر پایه فلز روی [Zn2(BDC)2(DABCO)]n در دمای محیط با روش محلولی ساده در زمان های مختلف و سپس نانوذرات اکسید روی (ZnO)با روش تخریب حرارتی چارچوب فلز-آلی در دمای C° ٥٥٠ در ٥ ساعت با حذف بخش آلی بدست آمد. ساختار بلوری نمونه ها توسط پراش پ أکثر

در این تحقیق چارچوب های فلز-آلی بر پایه فلز روی [Zn2(BDC)2(DABCO)]n در دمای محیط با روش محلولی ساده در زمان های مختلف و سپس نانوذرات اکسید روی (ZnO)با روش تخریب حرارتی چارچوب فلز-آلی در دمای C° ٥٥٠ در ٥ ساعت با حذف بخش آلی بدست آمد. ساختار بلوری نمونه ها توسط پراش پرتو ایکس (XRD) برای شکل چارچوب فلز-آلی و نانوذرات تهیه شده مورد بررسی قرار گرفت. میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) برای مطالعه اندازه و شکل چارچوب های فلز-آلی در زمان های مختلف و نانوذرات استفاده شد. بر اساس نتایج میکروسکوپ الکترونی نانوذرات کروی شکل و یکدست اکسید روی با اندازه میانگین قطر حدود nm 100-80 مشاهد شد. ترکیب شیمیایی نانوذرات توسط طیف‌سنجی توزیع انرژی پرتوی ایکس (EDS) برای تعیین عنصر ها شامل روی و اکسیژن مطالعه شد. گروه های عاملی توسط طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR) تعیین شد. فعالیت ضدباکتری نانوذرات اکسید روی علیه اشرشیا کلی (E. coli) ارزیابی شد و قطر هاله عدم رشد mm 8 بود. نتایج حاصله بیان می کند که روش تخریب حرارتی چارچوب های فلز-آلی بر پایه فلز روی می تواند به صورت موفقیت‌آمیز برای تهیه نانوذرات اکسید روی استفاده شود و نانوذرات نهایی دارای فعالیت ضدباکتری مناسب علیه اشرشیاکلی هستند و می تواند پتانسیل خوبی برای کاربردهای مختلف داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - تخریب فتوکاتالیستی، مطالعه ویژگی‌های اپتیکی و نانوساختاری نانوذرات TiO2 با آلاییدگی نقره و گوگرد در فاز بلوری آناتاز
علی ذولفقاری مهران ریاضیان محسن اشجاری

در این پژوهش، سنتز و ساخت نانوذرات TiO2 با آلایندگی گوگرد و نقره به روش سل-ژل گزارش شده است. اندازه تنش، کرنش، دانسیته انرژی شکل یافته شبکه کریستالی با تحلیل مدل‌های مختلف ویلیامسون- هال و هالدر- وگنر مورد بررسی قرار گرفت. نانوذرات سنتز شده با استفاده از تکنیک‌های XRD، أکثر

در این پژوهش، سنتز و ساخت نانوذرات TiO2 با آلایندگی گوگرد و نقره به روش سل-ژل گزارش شده است. اندازه تنش، کرنش، دانسیته انرژی شکل یافته شبکه کریستالی با تحلیل مدل‌های مختلف ویلیامسون- هال و هالدر- وگنر مورد بررسی قرار گرفت. نانوذرات سنتز شده با استفاده از تکنیک‌های XRD، SEM، TEM، پراکندگی انرژی پرتو ایکس، FTIR، جذب پرتو فرابنفش- مرئی و جذب- واجذب گاز نیتروژن مطالعه و بررسی شد. آلاینده‌های استفاده شده پیک مشخصی که موید تشکیل فاز بلوری باشند در فاز آناتاز تشکیل شده ایجاد نکردند. تخریب فتوکاتالیستی چند نوع از آلاینده‌های شایع صنعت نساجی به نام‌های متیلن بلو، متیلن اورانژ و اوانس بلو در محلول آبی شامل نانوذرات و تحت تابش نور فرابنفش و یا نوری مرئی صورت پذیرفته است. فعالیت فتوکاتالیستی نانوذرات سنتز شده بر اساس تخریب و دکلره کردن رنگ‌ها میسر می‌گردد. حضور آلاینده‌هایی چون نقره و گوگرد در ماتریس نانوذرات، فعالیت فتوکاتالیستی، ویژگی‌های الکتریکی و اپتیکی را به دلیل تغییرات در ماتریس شبکه و افزایش مساحت موثر نانوذرات ارتقا می‌دهد. شکل و اندازه میانگین نانوذرات توسط SEM و TEM به صورت کروی و nm 30 برآورد شده است. جذب- واجذب نیتروژن و جذب UV برای تعیین گاف نواری، حجم حفرات، شکل حفرات و ضخامت لایه جذب شده و مساحت موثر حفرات بکار گرفته شد. نتایج بدست آمده نشان دادند که نانوذرات سنتز شده بیشترین تاثیر را در تخریب رنگ اوانس بلو داشتند و گاف نواری نوری eV 82/2 برآورد گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - تهیه و مشخصه‌یابی پوشش زیست تخریب‌پذیر ضد میکروبی بر پایه نشاسته تقویت شده با آلوئه‌ورا/نانوکیتوزان برای بسته‌بندی نان
مریم زارعی علی حسنی زهرا هجری

در تحقیق حاضر، فیلم ضد میکروبی زیست تخریب‌پذیر بر پایه نشاسته ذرت به روش ریخته‌گری محلول تهیه شد. در ساختار این فیلم، از آلوئه‌ورا و نانوذرات کیتوزان به عنوان عوامل تقویت کننده و ضد میکروبی و از گلیسرول به عنوان ماده نرم کننده استفاده گردید. اثر مقدار نانوکیتوزان در سه أکثر

در تحقیق حاضر، فیلم ضد میکروبی زیست تخریب‌پذیر بر پایه نشاسته ذرت به روش ریخته‌گری محلول تهیه شد. در ساختار این فیلم، از آلوئه‌ورا و نانوذرات کیتوزان به عنوان عوامل تقویت کننده و ضد میکروبی و از گلیسرول به عنوان ماده نرم کننده استفاده گردید. اثر مقدار نانوکیتوزان در سه سطح (0، 5/2 و 5%) و آلوئه‌ورا در سه سطح (0، 10، %20) بر ویژگی‌های مورفولوژیکی، مکانیکی، شفافیت، تراوش‌پذیری نسبت به بخار آب و نیز خاصیت ضد باکتریایی بر روی باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی فیلم‌های تولید شده مورد بررسی قرار گرفتند. قطر هیدرودینامیکی نانوذرات کیتوزان سنتز شده در محدوده 40 تا nm 60 تعیین گردید. نتایج آزمون‌های مکانیکی نشان دادند که صمغ آلوئه‌ورا موجب کاهش و نانوذره کیتوزان باعث افزایش استحکام کششی فیلم نانوکامپوزیتی (تا 38/29%) گردیدند. در فیلم حاوی هر دو عامل، افزایش استحکام کششی به میزان 92/4% و ازدیاد طول 104% نسبت به نمونه شاهد مشاهده شد. به منظور بررسی خاصیت ضد باکتریایی فیلم‌های تهیه شده، تاثیر فیلم بر روی دو نوع باکتری پاتوژن مواد غذایی اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس‌اورئوس مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل حاکی از آن بود که با افزایش غلظت نانوذرات کیتوزان و آلوئه‌ورا خواص ضد باکتریایی فیلم تولید شده افزایش یافته بطوریکه فیلم حاوی 5% نانوکیتوزان و 20% آلوئه‌ورا بیشترین خاصیت ضد باکتریایی را از خود نشان داد. بر اساس نتایج بدست آمده فعالیت ضد باکتریایی نانوکامپوزیت حاوی آلوئه‌ورا و نانوکیتوزان موجب افزایش قطر هاله عدم رشد باکتری اشرشیاکلی تا حدود 65/44% شده است در حالی که در مورد استافیلوکوکوس‌اورئوس به 5/78% هم رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - ارزیابی تغییر کاربری اراضی مرتعی به دیم زار با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی
علیرضا مرادی محمد جعفری حسین ارزانی مهدیه ابراهیمی

هدف از این تحقیق مقایسة تغییر کاربری اراضی مرتعی به دیم‌زار در دو شهرستان رابر و ارزوئیه در یک دوره 15 ساله است. روند تغییرات کاربری محدودة مطالعاتی (ده سرد و کوه سفید) با استفاده از تصاویر لندست ETM (سال 2000) و OLI (سال 2014) در محیط نرم افزار ENVI®5 با روش طبقه ب أکثر

هدف از این تحقیق مقایسة تغییر کاربری اراضی مرتعی به دیم‌زار در دو شهرستان رابر و ارزوئیه در یک دوره 15 ساله است. روند تغییرات کاربری محدودة مطالعاتی (ده سرد و کوه سفید) با استفاده از تصاویر لندست ETM (سال 2000) و OLI (سال 2014) در محیط نرم افزار ENVI®5 با روش طبقه بندی نظارت شده پردازش گردید. در نهایت نقشه طبقه بندی کاربری شامل کاربری مرتع، کشاورزی، اراضی بایر و باغ در منطقه شناسایی شد. دقت نقشه های تولیدی با ضریب کاپا محاسبه شد. برای این منظور از تصاویر نرم افزار گوگل ارتس و بازدید میدانی در تهیه نقاط تعلیمی استفاده شد. در نهایت ماتریس دقت برای هر نقشه تشکیل ‌گردید. برای پی بردن به تغییرات هر یک از کاربری‌ها به سایر کاربری‌ها از روش جدول متعامد (Crosstab) استفاده شد. نتایج تغییرات کاربری اراضی در دو منطقه نشان داد که کاربری اراضی مرتع بیش‌ترین تبدیل و تغییر را داشته است، درصد تغییرات در آبخیز ده سرد 77% و در آبخیز کوه سفید 73% بود. صحت نقشه های طبقه بندی برای هر دو زیر حوزه 98% بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که گسترش فعالیت‌های زراعی بر روی اکوسیستم‌های مرتعی موجب تبدیل مراتع به زمین‌های کم بازده می‌شود. نتیجه مطالعه همچنین نشان داد که در منطقه کوه سفید و ده سرد به ترتیب 9% و 20% تغییرات در زمین های کم بازده می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - ارزیابی حساسیت اراضی منطقه جازموریان به بیابان‌زایی
مجتبی سلیمانی ساردو علی طویلی عباس علی پور سید مصطفی هاشمی

بیابان‌زایی پدیده‌ای است که براثر فرایندهای اقلیمی و فعالیت‌های بشری در مناطق خشک و نیمه‌خشک رخ‌داده و سبب کاهش توان تولیدی اکوسیستم و زوال پتانسیل اراضی می‌گردد. در این پژوهش، پتانسیل بیابان‌زایی حوزه آبخیز جازموریان با استفاده از مدل حساسیت تخریب اراضی (ESAs) مورد ارز أکثر

بیابان‌زایی پدیده‌ای است که براثر فرایندهای اقلیمی و فعالیت‌های بشری در مناطق خشک و نیمه‌خشک رخ‌داده و سبب کاهش توان تولیدی اکوسیستم و زوال پتانسیل اراضی می‌گردد. در این پژوهش، پتانسیل بیابان‌زایی حوزه آبخیز جازموریان با استفاده از مدل حساسیت تخریب اراضی (ESAs) مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور، ابتدا نقشه واحدهای کاری با استفاده از روش طبقه‌بندی بیشترین شباهت از تصاویر چند طیفی سنجنده OLI ماهواره لندست 8 (سال 2015) استخراج گردید. سپس در هر واحد کاری، شاخص‌های مربوط به هر یک از معیارهای اقلیم، خاک، پوشش گیاهی و مدیریت بر اساس روش‌شناسی مدل و نظر کارشناسی ارزش‌گذاری شد و از میانگین هندسی شاخص‌های مربوط به هر یک از معیارها، وضعیت بیابان‌زایی بر اساس آن معیار و از میانگین‌گیری هندسی معیارها، نقشه وضعیت فعلی بیابان‌زایی ترسیم گردید. نتایج حاصل از ارزیابی، دامنه ارزش ESAs به‌دست‌آمده را در محدوده 46/1 تا 72/1 برآورد نمود که بیانگر پتانسیل بحرانی بیابان‌زایی در منطقه می‌باشد، به‌طوری‌که 3136 و 12299 کیلومتر از وسعت منطقه، به ترتیب در طبقه‌ بحرانی (C2) و (C3) طبقه‌بندی‌شده است. اراضی شور و رسی (83/1=ESAI)، پلایا (78/1=ESAI) و نواحی ارگ و تپه ماسه&lrm;ای (72/1=ESAI) بیشترین امتیاز را کسب نموده‌اند که نشان از حساسیت بالای این نواحی به بیابان‌زایی می‌باشد. همچنین دو معیار کیفیت اقلیم و مدیریت بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند، لذا در اولویت قرار دادن این معیارها و افزایش سهم آن‌ها در خصوص ارائه مدل‌های منطقه‌ای و روش‌های ارزیابی بیابان‌زایی در منطقه و تدوین برنامه‌های مدیریتی بیابان‌زدایی، از ضرورت بیشتری برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - ارزیابی تخریب منطقه حفاظت شده جاجرود با استفاده از مدل تخریب سیمای سرزمین
افشین دانه کار شیرکو جعفری

مدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی أکثر

مدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی از این کاربرد ها، استفاده نمایه ها در مدل ارزیابی تخریب سیمای سرزمین است. هدف این پژوهش ارزیابی تخریب سیمای سرزمین در منطقه حفاظت شده جاجرود است. بدین منظور، برای کمی نمودن نمایه های سیمای سرزمین از نقشه کاربری/ پوشش منطقه حفاظت شده جاجرود برای 16 زیرحوزه استفاده شد. برای تهیه نقشه کاربری/ پوشش، ابتدا تصویر ماهواره‌ای لندست را پیش‌پردازش نموده و سپس با استفاده از روش هیبرید، تصویر در طبقات مختلف کاربری/پوشش طبقه‌بندی شد. سپس با توجه به مدل تخریب سیمای سرزمین، درجه آسیب پذیری بوم شناختی، تعیین شدت فعالیت ها و میزان تخریب در سیمای سرزمین محاسبه شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که زیـرحـوزه 5 با میزان 31 در منطقه دارای بالاترین عدد تخریـب سیمای سرزمین است و زیـرحـوزه هـای 1، 13 و 15 بعد از آن قرار دارند و به ترتیب دارای اعداد 25، 25 و 22 هستند. همچنین زیـرحـوزه هـای 16، 7 و 4 به ترتیب دارای ارزش‌های 3/5، 3/25 و 3/25 هستند که نشان می دهد که این زیرحوزه ها دارای کمترین تکه‌تکه شدگی می باشند. نتایج نشان داد که حدود 68% از منطقه مستعد توسعه یا توسعه بیشتر است، فقط 17% از منطقه مستعد حفاظت است. حدود 13% از منطقه نیازمند بازسازی است که نشان‌دهنده تخریب پوشش طبیعی و تغییر کاربری در منطقه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - پایش و پیش بینی تغییرات کاربری/پوشش اراضی و ارتباط آن با خشک‌سالی (مطالعه موردی: زیر حوزه پارسل B2، حوزه آبخیز زاینده‌رود)
شاهین محمدی خلیل حبشی سعید پورمنافی

تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به دلیل تأثیر بر اکوسیستم‌های طبیعی به یک نگرانی برای حافظان و مدیران منابع طبیعی تبدیل‌شده است. تحقیق حاضر باهدف پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین و همچنین بررسی ارتباط خشک‌سالی با این تغییرات در زیر حوزه پارسل 2B با مساحت 21100 أکثر

تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به دلیل تأثیر بر اکوسیستم‌های طبیعی به یک نگرانی برای حافظان و مدیران منابع طبیعی تبدیل‌شده است. تحقیق حاضر باهدف پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین و همچنین بررسی ارتباط خشک‌سالی با این تغییرات در زیر حوزه پارسل 2B با مساحت 21100 هکتار با استفاده از مدل زنجیره‌ای مارکوف و شاخص استانداردشده بارش (SPI) انجام شد. به این منظور با استفاده از تصاویر پیش‌پردازش شده سنجنده‌های ETM +، TM و OLIبه ترتیب برای سال‌های 1365، 1380 و 1395، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین به روش طبقه‌بندی نظارت‌شده حداکثر احتمال تهیه شد. به‌منظور صحت سنجی مدل زنجیره‌ای مارکوف، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1395 پیش‌بینی و با نقشه کاربری مرجع 1395 مقایسه شد، پس از اطمینان از صحت نتایج پیش‌بینی برای سال 1395 اقدام به پیش‌بینی کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1410 شد. نتایج تحقیق نشان‌دهنده داد که بین تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین با وضعیت خشک‌سالی ارتباط وجود دارد. بر اساس یافته‌های پیش‌بینی‌شده، برای سال 1410 کشاورزی دیم به میزان 6.95 درصد افزایش و اراضی مرتعی به میزان 6.66 درصد کاهش مساحت خواهند داشت. بنابراین در صورت وقوع خشک‌سالی و رها شدن اراضی کشاورزی دیم، فرسایش خاک افزایش خواهد یافت و همچنین فشار چرا بر مراتع باقی‌مانده سبب تخریب اراضی مرتعی خواهد شد. بنابراین اگر راهبرد فعلی استفاده از زمین با مدیریت فعلی ثابت باقی بماند تخریب اراضی در منطقه اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی ذرات معلق جو با استفاده از شاخص عمق اپتیکی آئروسل‌ها در جنوب شرق ایران
مریم میراکبری زهره ابراهیمی خوسفی

10.30495/girs.2020.674954

پیشینه و هدف شاخص عمق اپتیکی آئروسل یکی از پرکاربردترین شاخص‌ها جهت بررسی وضعیت آلودگی هوای مناطق مختلف به‌ویژه مناطق خشک و بیابانی است. مناطق خشک و نیمه‌خشک از منابع اصلی ذرات گردوغبار معلق در جو هستند. ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه‌خشک در طول سال با توف أکثر

پیشینه و هدف شاخص عمق اپتیکی آئروسل یکی از پرکاربردترین شاخص‌ها جهت بررسی وضعیت آلودگی هوای مناطق مختلف به‌ویژه مناطق خشک و بیابانی است. مناطق خشک و نیمه‌خشک از منابع اصلی ذرات گردوغبار معلق در جو هستند. ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه‌خشک در طول سال با توفان‌های گردوغبار متعددی مواجه است، که خسارات زیست محیطی و اقتصادی-اجتماعی جبران‌ناپذیری را به مناطق مختلفی از کشور وارد کرده است. یکی از این مناطق، منطقه جنوب شرق کشور است که به دلیل وزش بادهای 120 روزه در نیمی از سال (اوایل بهار تا اواخر تابستان) تحت تأثیر توفان‌های گردوغبار قرار می‌گیرند و هرساله حجم زیادی از ذرات شن و گردوغبار از این طریق، وارد جو می‌شود. لذا بررسی و پایش تغییرات زمانی و مکانی ذرات معلق موجود در جو که گردوغبار نیز بخش عمده‌ای از ذرات معلق در این مناطق است، در این منطقه از کشور حائز اهمیت است. درواقع اطلاع از تغییرات زمانی و مکانی ذرات معلق می‌تواند در ارائه راهکارهای مناسب جهت کاهش خسارات ناشی از این ذرات مفید باشد. در این مطالعه به دلیل کمبود ایستگاه‌های اندازه‌گیری زمینی ذرات معلق، مشخصه عمق اپتیکی آئروسل ها بر اساس محصول عمق اپتیکی آئروسل (AOD) سنجنده مودیس طی دوره آماری 18 ساله (1380- 1397) جهت پایش و تحلیل تغییرات مکانی و زمانی غلظت آئروسل‌ها در نواحی جنوب شرق ایران مورد استفاده قرار گرفت. تغییرات زمانی AOD در مقیاس‌های زمانی ماهانه، فصلی و سالانه، بر اساس آزمون روند من- کندال پیش سفید شده تعیین گردید.مواد و روش هابرای انجام تحقیق حاضر از داده‌های روزانه AOD متعلق به سطح 4 سنجنده مودیس استفاده‌شده است. با توجه به اینکه دوره زمانی مورد بررسی 18 ساله است (1397-1380)، در مجموع 6570 فریم از محصولات روزانه AOD سنجنده مودیس برای بازه زمانی 1380 تا 1397 به فرمت NetCDF از آرشیو USGS دریافت شد. داده‌های اخذشده AOD با کدنویسی در محیط برنامه Matlab برای 13 ایستگاه سینوپتیک موجود در منطقه مطالعاتی استخراج شدند. جهت اعتبارسنجی داده های AOD سنجنده مودیس، از داده‌های غلظت ذرات معلق کوچک‌تر از 10 میکرومتر (PM10) که در ایستگاه‌های پایش آلاینده ها به ثبت می‌رسد، استفاده شد. در مرحله بعد، به‌منظور بررسی تغییرات زمانی و مکانی غلظت آئروسل‌ها، نقشه‌های پهنه‌بندی شده AOD با استفاده از میانگین مقادیر استخراج‌شده طی دوره آماری، به روش وزن دهی فاصله معکوس (IDW) تهیه شدند. در این روش هر ایستگاه یا نقطه اندازه‌گیری دارای تأثیر محلی است که با افزایش فاصله کاهش می‌یابد، به طوری که مکان های نزدیک به نقطه اندازه‌گیری وزن بیشتری خواهند داشت. در گام بعدی، روند تغییرات زمانی آن‌ها در مقیاس‌های زمانی مختلف با استفاده از روش من-کندال پیش سفید شده مورد بررسی قرار گرفت.نتایج و بحث نتایج حاصل از اعتبارسنجی AOD حاکی از وجود ارتباط قوی و معنی دار، بین عمق اپتیکی ذرات معلق سنجنده مودیس (AOD) و غلظت ذرات معلق (PM10) در سطح اطمینان 95درصد آماری است. لذا می‌توان این‌گونه استنباط کرد که داده‌های AOD از دقت قابل قبولی برای بررسی و تحلیل تغییرات ذرات معلق جو در منطقه مطالعاتی برخوردار هستند. توزیع مکانی AOD در سطح منطقه مطالعاتی طی سال‌های 1380 تا 13973 نشان داد نواحی غربی و مرکزی (ایستگاه‌های کرمان، بافت، سیرجان، رفسنجان) کمترین میزان AOD را به خود اختصاص داده‌اند. این در حالی است که نواحی شمال شرقی، شرق و جنوبی (استان سیستان بلوچستان) تحت تأثیر غلظت بالاتری از ذرات معلق قرارگرفته‌اند. میزان AOD در دوره آماری بین 0.14 تا 0.53 متغیر بوده است که به ترتیب در سال‌های 1395 و 1382وقوع یافته است. بررسی تغییرات زمانی AOD در مقیاس سالانه نشان داد میزان مواد معلق جو در سال‌های 1380، 1382، 1387، 1388 و 1391 در منطقه مطالعاتی به بالاترین مقدار رسیده است که ایستگاه‌های زابل، زهک، زاهدان، خاش و ایرانشهر به ترتیب بیشترین مقدار AOD را در دوره آماری دارا می‌باشند. مقادیر میانگین AOD فصلی نشان داد که در تابستان و بهار، غلظت مواد معلق به بیشترین حد رسیده درحالی‌که در پائیز و زمستان این مقدار به حداقل رسیده است. همچنین تغییرات افزایشی ذرات معلق جو از فروردین‌ماه شروع‌شده در تیر به حداکثر مقدار رسیده و سپس از مرداد تغییرات کاهشی دارد. روند تغییرات میزان AOD در مقیاس سالانه بر اساس آزمون من- کندال نشان داد در اکثر ایستگاه‌های محدوده مطالعاتی به‌استثنای رفسنجان دارای روند کاهشی بوده، که تنها در ایستگاه‌های زاهدان، زهک، زابل، سراوان و بم در سطح 5 درصد کاهشی و معنی‌دار بوده است. مقادیر آماره آزمون من- کندال AOD در مقیاس ماهانه نشان داد ماه‌های اردیبهشت، خرداد، تیر و مهر به ترتیب دارای بیشترین فراوانی روند معنی‌دار طی دوره آماری در منطقه مطالعاتی می‌باشند. روند ماهانه AOD نیز حاکی از تغییرات کاهشی غلظت مواد معلق طی دوره آماری است. به‌طوری‌که در ماه‌های اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد، آبان و اسفند طی دوره آماری در اکثر ایستگاه‌های منطقه مطالعاتی غلظت مواد معلق روند کاهشی داشته است. نتایج بررسی روند تغییرات فصلی AOD نیز حاکی از روند کاهشی غلظت مواد معلق جو به‌ویژه در فصول تابستان و بهار است. در فصل پائیز فقط برای ایستگاه کرمان ، تغییرات AOD دارای روند افزایشی بوده است.نتیجه گیری یکی از منابع اطلاعاتی موجود برای دسترسی به عمق اپتیکی آئروسل‌ها، سنجنده مودیس است. بر اساس نتایج تحقیق حاضر رابطه قابل قبولی میان محصول AOD سنجند مودیس و داده‌های PM10 اندازه‌گیری شده در ایستگاه‌های زمینی برقرار است. نتایج تحقیق نشان داد میانگین AOD در مقیاس سالانه بین 0.14 تا 0.53 متغیر است که بالاترین مقدار AOD در سال 1382 و حداقل مقدار آن در سال 1395 اتفاق افتاده است. بررسی روند سالانه AOD نشان داد در اکثر ایستگاه‌های منطقه مطالعاتی غلظت مواد معلق سیر نزولی دارد. سیر نزولی میزان ذرات معلق جو می‌تواند به دلیل کاهش وقایع گردوغبار ناشی از افزایش سطح پوشش گیاهی در منطقه باشد. مقادیر میانگین ماهانه و فصلی AOD نشان داد غلظت ذرات معلق طی پائیز و زمستان در ماه‌های آبان، آذر، دی و بهمن دارای حداقل مقدار و تابستان و بهار در ماه‌های تیر، خرداد و اردیبهشت دارای حداکثر مقدار است. این در حالی است که روند تغییرات زمانی AOD در مقیاس فصلی و ماهانه نیز در اکثر ایستگاه‌های منطقه مطالعاتی طی دوره آماری، کاهشی است. به‌طورکلی نتایج تحقیق حاضر نشان داد ناحیه غربی منطقه مطالعاتی که در استان کرمان واقع‌شده است با غلظت کمتری از ذرات معلق نسبت به نواحی شرقی واقع در استان سیستان بلوچستان، طی دوره آماری مواجهه بوده است. به‌طورکلی، کاهش مقادیر مربوط به غلظت آئروسل‌ها در برخی از مناطق موردبررسی در این پژوهش می‌تواند بیانگر بهبود کیفیت هوای این مناطق باشد. به نظر می‌رسد اعمال روش‌های اجرائی و مدیریتی مناسب در این منطقه از کشور که در سال‌های اخیر موردتوجه بسیاری از مدیران و تصمیم‌گیرندگان بوده است، توانسته نقش بسزایی در کاهش آلودگی غلظت هواویزها در این منطقه از کشور داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - ارزیابی تخریب اراضی با استفاده از داده‌های سنجش‌از‌دور ماهواره لندست در بازۀ زمانی 1400-1390 (مطالعۀ موردی: شهرستان اصفهان)
هادی اسکندری دامنه حامد اسکندری دامنه حسن خسروی میثم چراغی محسن عادلی ساردوئی

10.30495/girs.2023.686944

پیشینه و هدف تخریب اراضی یکی از پدیده‌های مخرب است که ثبات و امنیت اکوسیستم‌ها به‌ویژه در مناطق خشک را تهدید می‌کند. تخریب اراضی می‌تواند منجر به کاهش حاصلخیزی و بهره‌وری خاک، مهاجرت و جابه جایی جمعیت، ناامنی غذایی و نابودی اکوسیستم‌ها شود. علیرغم اقدامات گسترده در زمین أکثر

پیشینه و هدف تخریب اراضی یکی از پدیده‌های مخرب است که ثبات و امنیت اکوسیستم‌ها به‌ویژه در مناطق خشک را تهدید می‌کند. تخریب اراضی می‌تواند منجر به کاهش حاصلخیزی و بهره‌وری خاک، مهاجرت و جابه جایی جمعیت، ناامنی غذایی و نابودی اکوسیستم‌ها شود. علیرغم اقدامات گسترده در زمینه مقابله با تخریب اراضی، این مشکل در دهه‌های اخیر نه‌تنها کاهش نیافته است، بلکه به تدریج تشدید شده است. بنابراین، پایش تخریب اراضی و آشکارسازی ویژگی‌های آن برای مدیریت و بازیابی کیفیت اراضی ضروری است و این پایش در مناطق خشک امکان مدیریت صحیح و مبارزه با این پدیده را تسهیل می‌کند. پایش تخریب اراضی در این مناطق با استفاده از داده‌های سنجش از دور امکان پذیر است، به نحوی که این دانش به‌طور گسترده‌ای برای پایش تخریب اراضی منطقه‌ای مورد استفاده قرار خواهد گرفت. باتوجه به اهمیت موضوع تخریب اراضی و نیاز به پایش اراضی جهت دستیابی به درک درستی از وضعیت شهرستان اصفهان و به‌دنبال آن ایجاد مدیریت مناسب و به موقع جهت جلوگیری از گسترش تخریب، این تحقیق با هدف بررسی وضعیت تخریب اراضی در این شهرستان با استفاده از مدل‌سازی شاخص‌های محیطی حاصل از داده‌های ماهواره‌ای در بازه زمانی 1390-1400، انجام شد.مواد و روش ها در این تحقیق به‌منظور بررسی روند تغییرات کاربری اراضی در حوزۀ مطالعاتی، از تصاویر ماهواره‌ای لندست، سنجنده‌های TM و OLI استفاده گردید و همچنین از داده‌های حاصل از بازدید میدانی به عنوان اطلاعات جانبی استفاده شد. پردازش و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای در محیط نرم‌افزار ENVI صورت گرفت. به‌منظور تهیۀ نقشۀ تغییرات کاربری اراضی، روش طبقه‌بندی نظارت ‌شده حداکثر احتمال بکار گرفته شد. سپس تمامی کاربری‌های منطقۀ مورد مطالعه در چهار کاربری اراضی کشاورزی، مراتع، اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت تقسیم‌بندی شدند. در نهایت لایه‌های بدست آمده، جهت محاسبۀ مساحت کاربری‌ها و تهیۀ نقشۀ خروجی مناسب به نرم‌افزار ArcGIS منتقل گردید. پس از بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش حداکثر احتمال شاخص‌های شوری خاک SI و شاخص اقلیمی Albedo، شاخص پوشش گیاهی NDVI و LSM تهیه شدند. شاخص‌ شوری خاک SI یکی از شاخص‌های اصلی ارزیابی تخریب سرزمین است؛ این شاخص استخراج شده از تصاویر ماهواره‌ای، قادر به ارزیابی شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد که با استفاده از رابطۀ SI=√(ρ_Blue×ρ_Red ) (ρBlue و ρRed به‌ترتیب باند قرمز و آبی در سنجنده‌های TM و OLI در ماهواره لندست) محاسبه گردید. شاخص آلبیدو سطحی بدست آمده از داده‌های سنجش از دور یک پارامتر فیزیکی است که ویژگی‌های بازتاب سطح و طول موج‌های کوتاه خورشید را بیان می‌کند. این پارامتر فیزیکی تحت تأثیر پوشش گیاهی، رطوبت خاک و سایر شرایط سطح زمین می‌باشد. بنابراین، با بررسی تغییرات آلبیدو می‌توان تغییرات در سطح زمین و نتیجه تخریب اراضی را به‌خوبی مورد بررسی قرار داد. برای محاسبه آلبدو سطح در سنجنده‌های TM و OLI در این مطالعه از رابطۀ AIbedo=0.356 ρ_Blue+0.130ρ_Red+0.373ρ_NIR+0.085ρ_SWIR1+0.072ρ_SWIR2-0.018 (ρ باند مربوط به تصاویر سنجنده TM و OLI ماهواره لندست) استفاده شد. برای بررسی پوشش گیاهی در این پژوهش، از شاخص NDVI که از تصاویر ماهواره لندست، سنجنده‌های TM و OLI به‌دست می‌آید، استفاده شد. این شاخص بیشترین حساسیت را به تغییرات پوشش گیاهی داشته و در مقابل اثرات جوی و زمینه خاک، به جز در مواردی که پوشش گیاهی کم باشد، حساسیت کمتری دارد. یکی دیگر از پارامتر‌های بسیار مهم برای بررسی تخریب اراضی، بررسی رطوبت سطحی خاک است که در این مطالعه با استفاده از تغییرات شاخص LSM مورد مطالعه قرار گرفت.در نهایت برای برآورد تخریب اراضی (LD) درسال‌های 1390، 1395 و 1400 از روش آنالیز مؤلفه‌های اولیه (PCA) بین شاخص‌های Albedo، SI، NDVI و LSM استفاده شد. ابتدا شاخص‌های مورد نظر نرمال‌سازی شدند و سپس مقدار تخریب اراضی برای هر سال برآورد گردید. به طوری که مقادیر زیاد تخریب اراضی نشان دهنده حداکثر تخریب اراضی می‌باشد.نتایج و بحث بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهرستان اصفهان در چهار کاربری اراضی کشاورزی، مراتع، اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت در بازه زمانی 1400-1390 نشان داد که بین سال‌های 1395-1390 اراضی کشاورزی و مراتع به ترتیب 7/5 و 06/5 درصد کاهش داشت؛ در حالی‌که اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت به ترتیب 10.45 و 1.51 درصد افزایش داشتند. ازطرفی، در بازه زمانی 1400-1395 اراضی کشاورزی و مراتع به‌ترتیب 0.75 و 1.25 درصد کاهش و اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت 1.51 و 0.5 درصد افزایش نشان داده‌اند. همچنین در باز زمانی 1400-1390 اراضی کشاورزی و مراتع به‌ترتیب کاهش 6.45 و 6.32 درصدی و کاربری‌های اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق مسکونی و انسان ساخت به ترتیب افزایش 11.96 و 0.8 درصدی داشتند. بررسی روند تغییرات کاربری اراضی نشان داد که در این بازه زمانی 10 ساله، روند تخریب اراضی کشاورزی و مراتع، کاهشی بوده و اراضی بایر و شوره‌زار و همچنین مناطق شهری و انسان ساخت در حال افزایش بود. بررسی تغییرات کلاس‌های بیابان‌زایی نشان داد که در بازه زمانی مورد مطالعه، کلاس‌های متوسط، شدید و خیلی شدید بیابان‌زایی افزایش یافته به‌طوری‌که مساحت زمین‌های بیابانی به‌ترتیب از 3428، 2817 و 1340 در سال 1390 به 4079، 4276 و 4302 کیلومتر‌مربع در سال 1400 افزایش یافته است. کلاس‌های کم و خیلی کم نیز از 2826 و 5295 در سال 1390 به 574 و 2475 کیلومتر‌مربع در سال 1400 رسیده است. این تغییرات نشان دهنده افزایش بیابان‌زایی در شهرستان اصفهان است.نتیجه گیری با استفاده از شاخص‌های برآورد شده از تصاویر سنجش دور، می‌تواند با دقتی مناسب روند تخریب و بیابان‌زایی را پایش کرد و اقدامت لازم برای مقابله با این پدیده مخرب را در دستور کار قرار داد. با استفاده از نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان روند تخریب اراضی شهرستان اصفهان را در گذر زمان برآورد کرد و برنامه‌ها و سیاست‌های لازم برای مقابله با این پدیده را اعمال نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - زیست‌شناسی سوسک بذرخوار Bruchidius fulvus (Col. : Chrysomelidae) عامل کنترل بیولوژیک علف‌هرز خارشتر (Alhagi camelorum) و تأثیر آن رویتولید بذر خارشتر در بیرجند
ابوذر اسماعیلی سعید مودی محمد رضا طارقیان محمود عالیچی

خارشتر از علف های هرز چند ساله تیره نخود (Fabaceae) است که تقریباً در اکثر نقاط ایران وجود دارد و از طریق بذر و ریزوم تکثیر یافته وبه عنوان یکی ازعلف های هرز مهم محسوب می شود.در سال 1387 سوسک بذرخوار Bruchidius fulvus (Allard) از روی نیام گیاه خارشتر در شهرستان بیرجند ج أکثر

خارشتر از علف های هرز چند ساله تیره نخود (Fabaceae) است که تقریباً در اکثر نقاط ایران وجود دارد و از طریق بذر و ریزوم تکثیر یافته وبه عنوان یکی ازعلف های هرز مهم محسوب می شود.در سال 1387 سوسک بذرخوار Bruchidius fulvus (Allard) از روی نیام گیاه خارشتر در شهرستان بیرجند جمع آوری گردید. زیست شناسی این حشره در شرایط آزمایشگاهی در دمای متغیر 1±1:15±25 درجه ی سلسیوس شب:روز، رطوبت نسبی 5±65 درصد و طول دوره روشنایی : تاریکی 12:12 ساعت و نیز شرایط صحرایی (طبیعی) مورد بررسی قرار گرفت. دوره انکوباسیون تخم به طور متوسط 71/1±6 روز به طول می انجامد. تخم ها به صورت انفرادی روی میوه گذاشته می شوند و به طور میانگین هر حشره ماده تعداد 95/0±8/19 تخم می گذارد. پس از اتمام دوره جنینی، لارو از درون پوسته تخم مستقیماً به درون میوه نفوذ و وارد دانه می شود. لاروهای کامل پس از تغذیه در داخل همان دانه تبدیل به شفیره می شوند. این سوسک در شرایط آب و هوایی بیرجند دارای 2 تا 3 نسل در سال بوده و به شکل لارو درون نیام های باقی مانده روی گیاه میزبان زمستان گذرانی کرده و در اواخر بهار و اوایل تابستان همزمان با شروع گل دهی خارشتر تبدیل به شفیره و حشره کامل می شود. حشرات کامل ماده پس از تغذیه از برگ و گل های میزبان همزمان با تولید نیام ها شروع به تخم ریزی می نمایند. درون هر دانه تنها یک لارو تغذیه، و پس از تغذیه از قسمت های درونی میوه در همانجا تبدیل به شفیره می گردد. حشرات کامل با ایجاد حفره ای در دانه و نیام از آن خارج می شوند. بسته به شرایط محیطی، چرخه ی زیستی این سوسک از تخم تا حشره کامل بین 48/2±8/48 روز به طول می انجامد. در شرایط آزمایشگاهی طول مدت لاروی و شفیرگی به ترتیب 94/0±32 و 54/0±11 روز است. لاروهای B. fulvus قادرند در شرایط طبیعی 35 تا 48 درصد از بذور خارشتر را نابود سازند. به دلیل تأثیری که این سوسک روی تولید بذور خارشتر دارد، می تواند گزینه مناسبی برای کنترل بیولوژیک این علف هرز در خراسان جنوبی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - اثر کیتوزان و سالیسیلیک اسید به همراه عصاره پنیرک و آلوئه‌ورا بر شاخص‌های کیفی و کمی نارنگی اُنشو
امیر مختارپور بزمین آبادی عبدالرسول ذاکرین بهنام بهروزنام عبدالحسین ابوطالبی جهرمی سیدعبدالحسین محمدی جهرمی

10.30495/sarj.2023.1999824.1162

آزمایشی با هدف بررسی اثر تیمارهای کیتوزان، اسید سالیسیلیک، ژل آلوئه‌ورا و موسیلاژ پنیرک بر فاکتورهای کیفی نارنگی انشو و تعیین بهترین غلظت آنها، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کیتوزان (0 أکثر

آزمایشی با هدف بررسی اثر تیمارهای کیتوزان، اسید سالیسیلیک، ژل آلوئه‌ورا و موسیلاژ پنیرک بر فاکتورهای کیفی نارنگی انشو و تعیین بهترین غلظت آنها، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کیتوزان (0/5، 1 و 1/5 درصد)، اسید سالیسیلیک (1، 1/5 و 2 میلی‌مولار)، ژل آلوئه‌ورا (15، 30 و 45 درصد) و موسیلاژ پنیرک (15، 30 و 45 درصد) به صورت غوطه‌وری و سپس نگهداری به مدت 45 روز (دوره انبارمانی با 4 سطح 0، 15، 30 و 45 روز) در انبار بودند. pH آب میوه، اسید قابل تیتراسیون، کاهش وزن میوه، محتوای اسید آسکوربیک و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی از شاخص‌های مورد اندازه‌گیری بودند. با توجه به نتایج موثرترین تیمار در حفظ صفات فوق تیمار اسید سالیسیلیک با غلظت 2 میلی مولار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - فناوری ساخت افزایشی فلزی: مروری برکاربرد های زیست پزشکی
شیدا اسمعیل زاده

چاپ سه بعدی فلزی یک روش ساخت لایه لایه است که برای ساخت مدل سه بعدی ساختارهای پیچیده استفاده می شود. این فناوری دارای روش ها، مواد و تجهیزات متعدد است و بسیاری از هزینه های مرتبط با فرآیندهای سنتی، تجهیزات و مهارت های فلزکاری را کنار گذاشته تا با فرآیندی ساده تر و طراح أکثر

چاپ سه بعدی فلزی یک روش ساخت لایه لایه است که برای ساخت مدل سه بعدی ساختارهای پیچیده استفاده می شود. این فناوری دارای روش ها، مواد و تجهیزات متعدد است و بسیاری از هزینه های مرتبط با فرآیندهای سنتی، تجهیزات و مهارت های فلزکاری را کنار گذاشته تا با فرآیندی ساده تر و طراحی خلاقانه تر ساخت نمونه را انجام دهد. چاپ سه بعدی به عنوان ساخت افزایشی نیز شناخته شده است. ویژگی‌های ساخت افزایشی عبارتند از سفارشی‌سازی چاپ، هزینه پایین برای تولید نمونه، ارتباط مستقیم با تصویربرداری سه‌بعدی و امکان ‌تولید نمونه با موادی که زیست‌ سازگار و زیست تخریب‌پذیر هستند. چاپ سه‌بعدی در پیشرفت علوم زیست پزشکی بسیار موثر بوده و برای طیف گسترده ای از کاربردهای پزشکی از جمله ساخت انواع ایمپلنت های زیست سازگار با پاسخ مکانیکی مناسب، داربست های زیست تخریب پذیر با سرعت تخریب مهندسی شده، ابزارهای جراحی پزشکی، ابزارهای دندانپزشکی و تجهیزات پزشکی مناسب هستند. این مقاله به بررسی چاپ سه بعدی فلزی، مواد اولیه و روش های مرتبط با آن و کاربردهای زیست پزشکی این فناوری می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - Evaluation of water quality loushan olive orchards and negative effects of agriculture on the environment
علی لاهیجی علیرضا قدرتی

Loushan is also one area of the Gilan province with arid southern climates due to low rainfall (average 250 mm per year) and has the highest level of drought to irrigate olive orchards in the province that is dependent on the water from these wells , since the Loushan a أکثر

Loushan is also one area of the Gilan province with arid southern climates due to low rainfall (average 250 mm per year) and has the highest level of drought to irrigate olive orchards in the province that is dependent on the water from these wells , since the Loushan area quality of water of wells is not defined. In order to evaluation of the quality of these waters that about 40 water samples were collected of olive gardens in this area. The results showed that 62.16 % salinity waters are between 700 and 3,000 μmohs/cm and 27 % of waters with a salinity of over 3000 μmohs/cm , that based on classification Wilcox about 13 % of waters are in-class C2S1 and 60 % of waters are in class C3S1 that are component of salt water by applying devices to use and 27 % waters are in-class C4S1 a saline waters and harmful for agriculture . The study found that salinity in irrigation water was very high in some areas and neglect in this area will be a threat to this gardens which caused the accumulation of salts , soil degradation and reduction of yield, thus is essential to strategies for utilizing of this waters and soluble dissolved waters accumulated in the soil. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - ارزیابی فنی و اقتصادی نیروگاه تک فاز زمین گرمایی سیکل کالینا
صادق حاتمی پور نوید بزرگان نادیا جلالی فر

در این پژوهش یک نیروگاه زمین گرمایی تک فاز که در آن از سیکل کالینا استفاده شده است مورد ارزیابی فنی و اقتصادی قرار می‌گیرد. در این گونه سیستم&lrm;های تولید توان که در آن سیال خارج شده از زمین دارای یک فاز می&lrm;باشد، نیروگاه تک فاز گویند. سیکل تولید توان در این نیروگاه أکثر

در این پژوهش یک نیروگاه زمین گرمایی تک فاز که در آن از سیکل کالینا استفاده شده است مورد ارزیابی فنی و اقتصادی قرار می‌گیرد. در این گونه سیستم&lrm;های تولید توان که در آن سیال خارج شده از زمین دارای یک فاز می&lrm;باشد، نیروگاه تک فاز گویند. سیکل تولید توان در این نیروگاه&lrm;، سیکل کالینا می&lrm;باشد. نرم افزار شبیه&lrm;ساز هایسیس جهت کسب شرایط عملیاتی نیروگاه&lrm; طراحی شده، مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور کسب اطلاعاتی نظیر میزان انحراف تجهیزات از حالت ایده&lrm;آل، از تحلیل اکسرژی استفاده شده است. نتایج نشان می&lrm;دهند که مبدل&lrm;های حرارتی در نیروگاه تک فاز، بیشترین انحراف را از حالت ایده&lrm;آل دارند. مبحثی که می‌توان آن را تا حدودی نوآوری این پژوهش دانست، بدست آوردن هزینه محصول در نیروگاه با استفاده از ابزار اقتصادی به نام هزینه سالانه سیستم می&lrm;باشد. این روش یکی از به روزترین تکنیک&lrm;های اقتصادی در تحلیل سیسم&lrm;های ترمودینامیکی می&lrm;باشد. این تحلیل نشان می&lrm;دهد که توربین&lrm;ها به دلیل داشتن هزینه خرید بالا در مقایسه با دیگر تجهیزات در نیروگاه ذکر شده نقش بسزایی در هزینه سرمایه&lrm;گذاری نیروگاهای&lrm; زمین گرمایی بازی می&lrm;کنند. به همین دلیل هست که باید در انتخاب آنها متناسب با سیستم طراحی شده دقت زیادی نمود. از دیگر نتایج بدست آمده از تحلیل اقتصادی نیروگاه می&lrm;توان به این نکته اشاره کرد که تنها راه کاهش هزینه تولید محصول، افزایش تولید محصول می&lrm;باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - بررسی تاثیر تغییرات GSIسقف بلاواسطه بر طول گام تخریب دوره ای معادن زغال سنگ با استفاده از روش عددی
اصغر نوروزی کاظم اورعی مهرداد جوادی کامران گشتاسبی

روش استخراج جبهه کار طولانی یکی از پرکاربرد ترین روش ها در استخراج معادن زغال سنگ است. از مهمترین پارامترهایی که در ایمنیو موفقیت عملیات استخراجی به روش جبهه کارطولانی موثر می باشد، تخمین طول گام تخریب دوره ای است. چرا که در نظر گرفتنطولی کمتر از مقدار واقعی، می تواند ب أکثر

روش استخراج جبهه کار طولانی یکی از پرکاربرد ترین روش ها در استخراج معادن زغال سنگ است. از مهمترین پارامترهایی که در ایمنیو موفقیت عملیات استخراجی به روش جبهه کارطولانی موثر می باشد، تخمین طول گام تخریب دوره ای است. چرا که در نظر گرفتنطولی کمتر از مقدار واقعی، می تواند با انتخاب سیستم نگهداری ناکافی، جان معدنکاران را به خطر اندازد و همچنین در نظر گرفتنطولی بیشتر از مقدار واقعی، هزینه های اضافی را به معدن تحمیل نماید. از طرفی وجود ناپیوستگی های موجود در سقف بلاواسطهتاثیرات منفی در طول گام تخریب معادن زغال سنگ دارد. در این تحقیق براساس مدلسازی های عددی متعدد با مقادیر متفاوت GSIطول گام تخریب برای هر حالت از GSIمحاسبه گردیده و معادله طول گام تخریب بر اساس تغییرات GSIتعیین گردیده است. بهمنظور ارزیابی نتایج مدل ارائه گردیده، نتایج حاصل از بررسی طول گام تخریب دوره ای در یازده پانل از معادن هندوستان با نتایج مدلمذکور، مورد ارزیابی قرار گرفته است. با بررسی انجام شده، ملاحظه گردید که نتایج حاصل از مدل ارائه گردیده و نتایج مقادیر عملی گامتخریب دوره ای معادن هندوستان، به خوبی با هم منطبق می باشند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - بررسی علل تخریب و ناپایداری چاههای عمیق و بهره برداری آب در کهگیلویه
خسرو شفیعی مطلق امیر رضا سالمیان علی اکبر افشین

امروزه مهمترین روش برداشت آب از زیرزمین چه در دنیا و چه در ایران حفر چاههای آب است.چاههای پمپاژ علاوه بر دارا بودن مزایای بهرهبرداری ،همواره دارای مشکلات متعددی نظیر تخریب و ناپایداری ساختار ،کاهش آبدهی،ماسه دهی و جرم گرفتگی و از بین رفتن تجهیزات می باشند.طبق آمارهای أکثر

امروزه مهمترین روش برداشت آب از زیرزمین چه در دنیا و چه در ایران حفر چاههای آب است.چاههای پمپاژ علاوه بر دارا بودن مزایای بهرهبرداری ،همواره دارای مشکلات متعددی نظیر تخریب و ناپایداری ساختار ،کاهش آبدهی،ماسه دهی و جرم گرفتگی و از بین رفتن تجهیزات می باشند.طبق آمارهای موجود 60 درصد از چاههای عمیق حفر شده در منطقه کهگیلویه دارای عمر مفید کمتر از 4 سال می باشند.هزینه زیاد حفر چاههای عمیق و نیز حسلسیت زمین شناسی منطقه و تخریب و از کارافتادگی پی در پی چاههای منطقه ،ضرورت تحقیق و بررسی پیرامون عمر مفید چاههای عمیق و نیز عوامل موثر در تخریب چاهها و روشهای پیشگیری و بهره برداری مناسب از این چاهها را امری اجتناب ناپذیر می نماید..تعداد 18 حلقه از چاههای منطقه جهت آنالیز شیمیایی و دانه بندی تهیه و مورد آزمایش قرار گرفتند.نتایج آنالیزها و مطالعات صحرایی و اطلاعات موجود علل اصلی تخریب و ناپایداری چاهها در منطقه مطالعاتی طراحی نامناسب چاه و وجود لایه های نازک دانه ریز در لایه اشباع و استفاده از اسکرین با اندازه و منافذ نامناسب و افت ناشی از برداشت بی رویه آب و جرم گرفتگی تشخیص داده شد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - ارائه مدلی تجربی برای تعیین شعاع ایمن امواج ضربهای هوا در روش تخریب انفجاری برای سازههای بتنی
شبیر ارشدنژاد

تخریب سازهها با روش انفجار کنترل شده در اغلب کشورهای صنعتی جهان به عنوان روش نسبتاً جدید مهندسی مورد توجه قرار گرفتهاست. عوامل متعددی نظیر شناخت مصالح و تحلیل سازه، انتخاب نوع و مقدار ماده منفجره، تعیین روشهای گوناگون حفاری و انفجار کنترلشده، بررسی اثرات جانبی انفجار و أکثر

تخریب سازهها با روش انفجار کنترل شده در اغلب کشورهای صنعتی جهان به عنوان روش نسبتاً جدید مهندسی مورد توجه قرار گرفتهاست. عوامل متعددی نظیر شناخت مصالح و تحلیل سازه، انتخاب نوع و مقدار ماده منفجره، تعیین روشهای گوناگون حفاری و انفجار کنترلشده، بررسی اثرات جانبی انفجار و تاثیر آن بر سازههای مجاور نظیر انتشار موج انفجار در هوا، پرتاب ذرات و لرزش زمین، در گستره اینتکنیک است. در این مقاله به بررسی کنترل انتشار شدت موج انفجار در هوا پرداخته میشود. گاهی شدت موج انفجار میتواند باعث شکستهشدن شیشهها و ساختارهای ضعیف برخی ساختمانها تا مسافتهای طولانی گردد، البته اگر همزمان با پدیده اینورژن و باد باشد. در تبیینمدل پیشنهادی از استانداردهای معتبر جهانی در زمینه تعیین حدود مجاز تراز شدت صوت و فشار صوت، نظیر استانداردهای آمریکا،انگلستان، استرالیا و اسپانیا، استفاده گردید. به منظور استفاده از مدلسازی فیزیکی و انجام تعداد معقولی آزمایش، اقدام به ساخت 22ستونبتنی گردید. در هر ستون سه چال انفجاری طوری حفر گردید که انفجار مستقل هر کدام، بدون مشکل و اثرگذاری روی چال دیگر، انجامگیرد. پس از انجام هر انفجار مقدار ماده منفجره و تراز شدت صوت )در رده (Aدر هر فاصله معین، تعیین و ثبت گردید. در پایان، با آنالیزدادهها به صورت لگاریتمی و رگرسیون چندگانه، مدلی تجربی و دو پارامتری برای تعیین تراز شدت صوت در هر فاصله و با هر مقدار مادهمنفجره بدست آمد. با کمک مدل ارائه شده در این مقاله و با در اختیار داشتن مقدار ماده منفجره در هر پریود و مقدار استاندارد تراز شدتصوت، فاصله و شعاع ایمن انفجار را میتوان تعیین نمود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - ارزیابی عملکرد فیلم‌های زیست‌تخریب ‌پذیر دربسته بندی مواد غذایی
زهره قاضی طباطبایی مهسا اکبری نژاد اقدم وایقان لیلا محمدپور ریحان

پلاستیک های بر پایه نفت مشکلات جدی را برای محیط زیست ایجاد کردند و به همین دلیل محققین به دنبال تولید ساختارهای پایدار جایگزینی بودند. فیلم های خوراکی و قابل تجزیه نمونه ای از موادی بودند که برای این هدف تولید شدند و مورد استفاده قرار گرفتند. فیلم های خوراکی لایه های نا أکثر

پلاستیک های بر پایه نفت مشکلات جدی را برای محیط زیست ایجاد کردند و به همین دلیل محققین به دنبال تولید ساختارهای پایدار جایگزینی بودند. فیلم های خوراکی و قابل تجزیه نمونه ای از موادی بودند که برای این هدف تولید شدند و مورد استفاده قرار گرفتند. فیلم های خوراکی لایه های نازکی از مواد قابل خوردن هستند که می توانند روی مواد غذایی و یا بین آن قرار گیرند ولی یک پوشش خوراکی به طور عمده روی محصولات غذایی قرار می گیرد. چندین سال است که مطالعات زیادی در این زمینه انجام شده است ولی یک مطالعه مروری جامع در این زمینه وجود ندارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی عملکرد فیلم‌های زیست‌تخریب ‌پذیر دربسته بندی مواد غذایی انجام شد. مطالعات مختلف از مواد مختلفی همانند نشاسته، ژلاتین، سلولز و ..... برای تولید فیلم های زیستی استفاده کرده اند که در کنار مزایایی همانند قابلیت تجزیه، دارای معایبی همانند خصوصیات مکانیکی و ممانعتی ضعیف هستند. در این مطالعه به بررسی کارایی فیلم های زیست‌تخریب ‌پذیر دربسته بندی مواد غذایی پرداخته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - بررسی ویژگی‌های مکانیکی، فیزیکی و ضد میکروبی فیلم زیست تخریب پذیر غنی شده با اسانس میخک حاصل از فلس ماهی سفید
عباس مهجوریان محمدرضا سعیدی اصل مسعود رضایی سید علی مرتضوی پیمان اریایی

فرآورده‌های جانبی حاصل از عمل‌آوری ماهی، منبع مناسبی از کلاژن می‌باشد. فیلم پروتیینی زیست تخریب‌پذیر از طریق افزودن اسانس میخک درغلظت‌های 0،5/0،1 و5/1 درصد (نسبت وزنی به وزنی پروتیین) به ژلاتین فلس ماهی سفید ساخته شده وخواص ضدمیکروبی، فیزیکی و مکانیکی شامل مقاومت کششی، أکثر

فرآورده‌های جانبی حاصل از عمل‌آوری ماهی، منبع مناسبی از کلاژن می‌باشد. فیلم پروتیینی زیست تخریب‌پذیر از طریق افزودن اسانس میخک درغلظت‌های 0،5/0،1 و5/1 درصد (نسبت وزنی به وزنی پروتیین) به ژلاتین فلس ماهی سفید ساخته شده وخواص ضدمیکروبی، فیزیکی و مکانیکی شامل مقاومت کششی، درصد افزایش طول، درصد رطوبت، نفوذپذیری به بخارآب، زاویه تماس، حلالیت ویژگی‌های رنگ سطحی و آزمون میکروسکوپ الکترونی روبشی فیلم‌ها بررسی شد. فیلم‌های ژلاتینی براساس غلظت‌های مختلف اسانس میخک تهیه و مورد آزمون قرار گرفتند. همراهی اسانس میخک در محدوده 0 تا 5/1 درصد، میزان مقاومت کششی فیلم‌ها را کاهش داد. نفوذپذیری به بخار آب با بیشتر شدن میزان اسانس میخک از 5/0 درصد افزایش یافت. از طرفی دیگر، حلالیت فیلم و شاخص روشنایی کاهش پیدا نمود، بنابراین با افزودن اسانس میخک، میزان عبور نور در محدوده مرئی کمتر گردید. فیلم‌های غنی شده با اسانس میخک، تأثیر ممانعت کنندگی وابسته به دوز را در برابر استافیلوکوکوس آرئوس، لیستریا مونوسایتوژنزو اشریشیاکولای از خود نشان دادند. نتایج میکروسکوپ الکترونی روبشی ایجاد شکاف‌های ریز در فیلم‌های غنی شده با اسانس را مشخص نمود، عاملی که در ایجاد خصوصیات فیزیکی فیلم‌های به‌دست آمده نقش مهمی را ایفا می‌کند. فیلم‌های ژلاتینی غنی شده با اسانس میخک، می‌تواند در بسته‌بندی فعال مورد استفاده قرار گرفته، اما خصوصیات آن باید اصلاح شود. فیلم ژلاتینی حاوی 1 درصد اسانس میخک دارای بهترین خصوصیات فیزیکی، مکانیکی و ضدمیکروبی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - اثر فیلم‌ زیست‌تخریب‌پذیر بر پایه پلی ‌وینیل‌‌ استات/ ژلاتین حاوی اسانس گلپر بر افزایش زمان ماندگاری نان پیتا
مهسا سلیم خانیان لیلا ناطقی نازنین زند

10.30495/jfh.2021.1935286.1321

استفاده از فیلم‌های زیست‌تخریب‌پذیر حاوی ترکیبات ضدمیکروبی برای بسته بندی یکی از روش‌های مؤثر در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و ایمنی در محصولات غذایی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر فیلم‌ زیست‌تخریب‌پذیر بر پایه پلی ‌وینیل ‌استات/ ژلاتین حاوی اسانس گلپر بر افزایش زمان ما أکثر

استفاده از فیلم‌های زیست‌تخریب‌پذیر حاوی ترکیبات ضدمیکروبی برای بسته بندی یکی از روش‌های مؤثر در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و ایمنی در محصولات غذایی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر فیلم‌ زیست‌تخریب‌پذیر بر پایه پلی ‌وینیل ‌استات/ ژلاتین حاوی اسانس گلپر بر افزایش زمان ماندگاری نان پیتا بود. فیلم بر پایه پلی ‌وینیل ‌استات و ژلاتین با نسبت‌های 100/0، 80/20، 60/40، 40/60، 20/80، 0/100 با یکدیگر مخلوط شدند و اسانس گلپر با غلظت 1250 میکروگرم/میلی‌لیتر افزوده شد. خواص ضدمیکروبی و مکانیکی آن‌ها طی 9 روز نگهداری در دمای 25 درجه سلسیوس ارزیابی شد. سپس فیلم بهینه با بالاترین خاصیت ضدمیکروبی برای بسته بندی نان پیتا انتخاب گردید و خواص میکروبی آن با نان پیتا بسته‌بندی ‌شده در پلی اتیلن طی دوره نگهداری مقایسه گردید. بالاترین میزان هاله عدم رشد آسپرژیلوس نایجر و پنی‌سیلیوم اکسپانسوم متعلق به فیلم زیست‌تخریب‌پذیر پلی ‌وینیل ‌استات 40 درصد و ژلاتین 60 درصد بود. بنابراین فیلم مذکور برای بسته بندی نان پیتا انتخاب شد. میزان کپک و مخمر و شمارش کلی در نان پیتا بسته‌بندی‌ شده در فیلم بهینه به‌صورت معنی‌داری کمتر از نان پیتا بسته‌بندی‌شده در پلی‌اتیلن بود. با افزایش میزان ژلاتین و کاهش پلی وینیل استات میزان نفوذ به بخار آب، حلالیت، جذب آب، نفوذ به اکسیژن و ضخامت فیلم ها افزایش یافت. استفاده از فیلم های زیست‌تخریب‌پذیر حاوی ترکیبات ضدمیکروبی می تواند گام مؤثری بر کاهش بار میکروبی و افزایش خواص کیفی نان طی دوره نگهداری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - تحلیل ارتباط بین تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین در حوزه آبخیز کوزه‌تپراقی
رقیه دژبانی زینب حزباوی رئوف مصطفی‌زاده اباذر اسمعلی‌عوری نازیلا علائی

هدف از تحقیق حاضر، تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی در دوره‌های زمانی مختلف با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در حوزه آبخیز کوزه‌تپراقی واقع در استان اردبیل بوده است. بدین‌منظور، سه تصویر ماهواره‌ای لندست مربوط به سال‌های 1379، 1389 و 1400 از پایگاه اطلاعاتی سازم أکثر

هدف از تحقیق حاضر، تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی در دوره‌های زمانی مختلف با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در حوزه آبخیز کوزه‌تپراقی واقع در استان اردبیل بوده است. بدین‌منظور، سه تصویر ماهواره‌ای لندست مربوط به سال‌های 1379، 1389 و 1400 از پایگاه اطلاعاتی سازمان زمین‌شناسی آمریکا (USGS) دریافت شد. پس از تهیه نقشه‌های کاربری اراضی منطقه به‌روش طبقه‌بندی نظارت شده و تبدیل آن به فرمت رستری، سنجه‌های سیمای سرزمین از نرم‌افزار Fragstats 8.2 در دو سطح سیما (22 سنجه) و کلاس (13 سنجه) محاسبه و کمی‌سازی شدند. مقدار ضریب کاپا برای نقشه‌های کاربری اراضی سه سال مورد بررسی (1379، 1389 و 1400) به‌ترتیب برابر با 2/58، 0/75 و 2/59 درصد به‌دست آمد. نتایج نشان داد که در سطح کلاس زراعت دیم حداکثر مقدار را در سنجه‌ تراکم حاشیه (ED) و زراعت آبی حداکثر مقادیر را در سنجه‌های میانگین فاصله نزدیک‌ترین همسایه اقلیدسی (ENN-MN)، تعداد لکه (NP) و حاشیه کل (TE) در هر سه سال داشته‌اند. هم‌چنین در سطح سیما نیز شاخص تکه‌شدگی (SPLIT) در سال 1389 نسبت به سال 1379 کاهش جزئی داشته و سپس در سال 1400 افزایش پیدا کرده است. شاخص بزرگ‌ترین لکه (LPI) هم کاهش قابل توجهی در سال 1400 نشان داد، به‌طوری‌که از مقدار 34/43 در سال 1379 به 81/34 در سال 1400 رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - ارزیابی پایداری بوم‌شناختی در حوزه آبخیز توتلی، استان خراسان شمالی
امیررضا حیرانی مرتضی بهزادفر نازیلا علائی زینب حزباوی

ارزیابی پایداری بوم‌شناختی مبنایی برای تعیین نوع تعامل و برخورد انسـان با طبیعـت و خدمات بوم‌شناختی دریافتی از آن اسـت که بایستی به‌صورت پیوسته مورد پایش قرار گیرد. در حالی‌که مطالعات محدودی در داخل کشور صورت گرفته و تاکنون در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و أکثر

ارزیابی پایداری بوم‌شناختی مبنایی برای تعیین نوع تعامل و برخورد انسـان با طبیعـت و خدمات بوم‌شناختی دریافتی از آن اسـت که بایستی به‌صورت پیوسته مورد پایش قرار گیرد. در حالی‌که مطالعات محدودی در داخل کشور صورت گرفته و تاکنون در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و ملی به‌صورت کاربردی مورد توجه قرار نگرفته است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پایداری بوم‌شناختی حوزه آبخیز توتلی واقع در شمال استان خراسان شمالی با استفاده از چارچوب مفهومی هیدرولوژی، محیط زیست، حیات و سیاست‌گذاری (HELP) و محاسبه شاخص پایداری آبخیز (WSI) صورت پذیرفت. در این فرآیند ارزیابی، 14 متغیر مورد استفاده قرار گرفت که بر اساس ماهیت هر کدام از آن‌ها در سه دسته شاخص فشار (P)، حالت (S) و پاسخ (R) و معیارهای چهارگانه HELP دسته‌بندی شدند. بر همین اساس میانگین امتیازات شاخص‌های P، S و R برای حوزه آبخیز توتلی به‌ترتیب ۶۵/۰، ۸۵/۰ و ۳۵/۰به‌دست آمد. هم‌چنین، میانگین امتیازات معیارهای هیدرولوژی (H) و محیط زیست (E) برابر با 58/0 و امتیازات معیارهای حیات (L) و سیاست‌گذاری (P) برابر با 66/0 محاسبه شد. نتایج حاصل از تلفیق کلیه معیارها و شاخص‌های مورد مطالعه نشان‌داد که امتیاز کلی WSI برابر ۶۲/۰ بوده و نشان‌دهنده سطح پایداری بوم‌شناختی متوسط است. نتایج پژوهش حاضر برای برنامه‌ریزی، حفاظت و شناسایی مناطق بحرانی و هدایت راهبردها و اقدامات مدیریتی کاربرد دارند. هم‌چنین توصیه می‌شود که با اتخاذ سیاست‌گذاری‌های مناسب و برنامه‌های حفاظتی مؤثر و با قابلیت اجرا در منطقه نسبت به ارتقاء وضعیت پایداری آبخیز از متوسط به خوب اقدام شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در انرژی‌های تجدیدپذیر ناپذیر بر تخریبات محیط زیست در کشورهای عضو سازمان همکارهای اقتصادی (OECD)
عبدالرحیم هاشمی دیزج زهرا فتوره چی حامد نجفی

امروزه رشد و توسعه اقتصادی در همه کشورها با اینکه اهداف مثبت و سازنده‌ای نمایان می‌شود، اما دارای اثرات منفی بر دیگر بخش‌ها و حوزه‌ها از جمله محیط‌زیست می‌باشد. در سال‌های گذشته موضوعی که توجه زیادی را به خود معطوف کرده است، بحث اثرات جانبی منفی جهانی‌سازی و آزادسازی تج أکثر

امروزه رشد و توسعه اقتصادی در همه کشورها با اینکه اهداف مثبت و سازنده‌ای نمایان می‌شود، اما دارای اثرات منفی بر دیگر بخش‌ها و حوزه‌ها از جمله محیط‌زیست می‌باشد. در سال‌های گذشته موضوعی که توجه زیادی را به خود معطوف کرده است، بحث اثرات جانبی منفی جهانی‌سازی و آزادسازی تجاری و تأثیرات آن بر تخریب محیط‌زیست است که ارائه و کشف فرضیه پناهگاه آلودگی، نقش بزرگ تجارت و آزادسازی تجاری در انتقال آلاینده‌ها و به‌تبع آن تخریبات محیط‌زیست را آشکارتر ساخته است. از طرفی تقاضای انرژی و توسعه اقتصادی به دلیل نیاز به برآورده کردن نیازهای اساسی انسانی و بهره‌وری در حال افزایش است. بااین‌حال، تلاش برای پاسخگویی به تقاضای جهانی انرژی منجر به استفاده از منابع انرژی غیردوستانه زیست‌محیطی شده است که بر تخریب محیط‌زیست اثرگذار بوده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در انرژی‌های تجدیدپذیر و ‌ناپذیر بر تخریبات محیط زیست با بررسی فرضیه پناهگاه آلودگی در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در طی سال‌های 1990-2019 است. به این منظور از آزمون PMG ARDL برای بدست آوردن روابط بلندمدت و کوتاه‌مدت بین متغیرهای پژوهش و همچنین آزمون علیت گرنجر برای بررسی رابطه علیت بین متغیرها با استفاده از داده‌های ترکیبی استفاده شده است. افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بخش انرژی‌های تجدیدناپذیر و رشد اقتصادی همراه با میزان تحصیلات و اندازه جمعیت، از فرضیه پناهگاه آلودگی حمایت می‌کند اما سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی فرضیه هاله آلودگی را رد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - اولویت‌بندی عوامل تخریب جنگل‌های غرب گیلان در یک بازه زمانی 24 ساله با تکنیک سنجش از دور
بهمن نقره علیزاده درویی مهرداد قدس خواه دریایی ابوذر حیدری صفری کوچی

پژوهش حاضر با هدف برآورد سطح تخریب جنگل‌های شهرستان آستارا در طول یک دوره 24 ساله و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تخریب جنگل‌های منطقه انجام شد. به این منظور نقشه پوشش منطقه ای 27 هزار هکتاری مربوط به سال‌های 1366 و 1390 با استفاده از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست 8 تهیه و أکثر

پژوهش حاضر با هدف برآورد سطح تخریب جنگل‌های شهرستان آستارا در طول یک دوره 24 ساله و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تخریب جنگل‌های منطقه انجام شد. به این منظور نقشه پوشش منطقه ای 27 هزار هکتاری مربوط به سال‌های 1366 و 1390 با استفاده از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست 8 تهیه و مورد مقایسه قرار گرفت. در این پژوهش تعداد 100 نمونه تعلیمی برای دو کلاسه جنگل و غیر جنگل استفاده و طبقه‌بندی تصاویر به روش حداکثر احتمال به انجام رسید. نقشه عوامل فیزیوگرافی شیب، جهت، ارتفاع و عوامل عوامل انسانی، فاصله از جاده و مناطق مسکونی نیز با استفاده از نقشه مدل ارتفاعی رقومی (DEM) و نقشه عوارض مربوطه به‌دست آمد. نقشه‌های موجود با یکدیگر تطبیق و نقشه پهنه‌بندی خطر تخریب منطقه در محیط GIS حاصل و در نهایت بین سطوح تخریب و عوامل مؤثر در تخریب همبستگی گرفته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که سطح جنگل‌های منطقه مورد مطالعه در طول 24 سال به میزان 5,744 هکتار کاهش یافته است. از بین عوامل بررسی شده فاصله از مناطق مسکونی (71/0r= ) و جاده (57/0r= ) بیشترین همبستگی را با سطح تخریب نشان دادند. عوامل جهت و ارتفاع از سطح دریا ارتباط معنی‌داری با تخریب نشان ندادند ولی عامل شیب تأثیر متوسطی بر تخریب نشان داد. در نتیجه عوامل انسانی به عنوان عوامل اصلی تخریب جنگل‌های منطقه شناسایی شدند. بنابراین، احیاء و حفاظت از جنگل‌های منطقه می‌بایست با اولویت کنترل مناطق انسان‌ساخت یاد شده انجام شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - بهره‌گیری از معیارهای شاخص روش IMDPA در پهنه‌بندی شدت بیابان‌زایی منطقه جنوب شرق زاهدان
لیلا خانی بندانی هادی جعفری

بیابان زایی به معنی تخریب زمین در مناطق خشک و نیمه خشک، امروزه به عنوان یکی از جدی ترین مشکلات جامعه جهانی در آمده است. در این تحقیق چهار معیار اقلیم، خاک، پوشش گیاهی و فرسایش بادی برای ارزیابی شدت بیابان زایی در منطقه جنوب شرق زاهدان مناسب تشخیص داده شده و پتانسیل بیاب أکثر

بیابان زایی به معنی تخریب زمین در مناطق خشک و نیمه خشک، امروزه به عنوان یکی از جدی ترین مشکلات جامعه جهانی در آمده است. در این تحقیق چهار معیار اقلیم، خاک، پوشش گیاهی و فرسایش بادی برای ارزیابی شدت بیابان زایی در منطقه جنوب شرق زاهدان مناسب تشخیص داده شده و پتانسیل بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی IMDPA مورد ارزیابی قرار گرفته است. وضعیت بیابان زایی در هر یک از واحدهای کاری ژئومورفولوژیکی پس از امتیازدهی به شاخص های هر معیار تعیین شده است. از هم پوشانی شاخص ها در نرم افزار ArcGIS، نقشه معیارها ترسیم شده که از ترکیب آنها در نهایت نقشه نهایی شدت بیابان زایی منطقه مورد مطالعه تهیه شده است. نتایج توزیع فراوانی کلاس های شدت فعلی بیابان زایی منطقه نشان می دهد 39/23 درصد مساحت منطقه در کلاس کم و ناچیز، 75/5 درصد در کلاس متوسط، 69/61 درصد در کلاس شدید و 17/9 درصد منطقه در کلاس خیلی شدید شدت بیابان زایی قرار دارند. معیار اقلیم با ارزش 25/3 بیشترین تأثیر را در بیابان زایی منطقه داشته که نشان دهنده نقش اصلی عوامل طبیعی در بیابان زایی منطقه مورد مطالعه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - ارزیابی خطر تخریب منابع آب‌های زیرزمینی با استفاده از یک مدل پیشنهادی و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در شهرستان جهرم
پرویز جوکار مسعود مسعودی

آب ‌های زیرزمینی از منابع مهم تأمین آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشند. مدیریت بهینه منابع آبی و حفظ و ارتقای کیفیت و کمیت آنها نیازمند وجود دا‌ده‌هایی در زمینه موقعیت، مقدار و پراکنش آب در یک منطقه جغرافیایی معین می‌باشد. موضوع این تحقیق بررسی خطر تخریب کیفی و کمی آب‌ أکثر

آب ‌های زیرزمینی از منابع مهم تأمین آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشند. مدیریت بهینه منابع آبی و حفظ و ارتقای کیفیت و کمیت آنها نیازمند وجود دا‌ده‌هایی در زمینه موقعیت، مقدار و پراکنش آب در یک منطقه جغرافیایی معین می‌باشد. موضوع این تحقیق بررسی خطر تخریب کیفی و کمی آب‌های‌زیرزمینی در دشت‌های شهرستان جهرم با استفاده از مدل اصلاحیIMDPA و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) است. هدف از این پژوهش پهنه‌بندی مناسب و تهیه نقشه‌های آسیب-پذیری منطقه در جهت تعیین مناطق در معرض ریسک بیشتر بود. ارزیابی کیفی منابع آب زیر زیرزمینی شامل بررسی وضعیت تخریب به لحاظ پارامترهای EC, CL و SAR مورد بررسی و در ارزیابی کمی به بررسی افت سطح آب زیزمینی پرداخته شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که از نظر افت سطح آب‌زیرزمینی (وضعیت کمی) حدود 40 % دشتهای شهرستان در وضعیت خطر شدید و خیلی شدید قرار دارند . از نظر وضعیت کیفی حدود 56 % دشتهای شهرستان در وضعیت خطر شدید و خیلی شدید قرار دارند. به طور کلی 31 % دشتهای شهرستان در وضعیت خطر شدید و خیلی شدید از نظر تخریب منابع آب زیرزمینی قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - شناسایی معرف های گیاهی و بررسی اهمیت آنها در بیان شرایط رویشگاه های سفیدپلت در جنگلهای هیرکانی
محمدرضا نظری حسن فلاح

چکیده معرف های گیاهی ساده ترین ابزار شناخت شرایط اکولوژیکی موجود در محیط می باشند. این مطالعه به بررسی گونه های معرف گیاهی 6 رویشگاه طبیعی گونه در خطر انقراض سفیدپلت در سه استان شمالی کشور با دو هدف بررسی وضعیت فعلی رویشگاههای این گونه و کارایی معرف های گیاهی در بیان أکثر

چکیده معرف های گیاهی ساده ترین ابزار شناخت شرایط اکولوژیکی موجود در محیط می باشند. این مطالعه به بررسی گونه های معرف گیاهی 6 رویشگاه طبیعی گونه در خطر انقراض سفیدپلت در سه استان شمالی کشور با دو هدف بررسی وضعیت فعلی رویشگاههای این گونه و کارایی معرف های گیاهی در بیان وضعیت موجود می پردازد. آماربرداری با روش تصادفی سیستماتیک، ابعاد شبکه 100*150 متر، قطعه نمونه 400 مترمربعی(20*20 متر) با 9 میکروپلات 2*2 انجام شد. لیست فلورستیک کلیه گونه های گیاهی موجود در میکروپلات ها تهیه و گونه های گیاهی معرف آنها با مراجعه به تحقیقات و مطالعات معتبر مشخص شد. پارامترهای اساسی اقلیمی، خاکی و تخریب جهت بررسی کارایی معرف های گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. مطابق نتایج، در مجموع 43 گونه معرف شناسایی شد. وجود گیاهان شاخص تخریب، گیاهان معرف خاکهای قلیایی تا اسیدیته ضعیف و گیاهان شاخص خاکهای با محتوی رطوبتی بالا، بارزترین ویژگی گیاهان شاخص رویشگاههای سفیدپلت می باشند. اقلیم مرطوب و نیمه مرطوب، خاک آهکی و تخریب گسترده از بارزترین ویژگی های رویشگاههای این گونه در خطر انقراض هیرکانی می باشد. نتایج کلی تحقیق حاضر ضمن تایید کارایی ارزشمند شاخص گیاهی در بیان وضعیت اکولوژی حاکم بر رویشگاهها، ضرورت بکارگیری از معرف های اکولوژیک را در مدیریت منابع زیستی کشور و همچنین در نظر گرفتن تمهیداتی موثر و کارا در غالب مدیریت ex situ و in situ جهت بازسازی و حفظ رویشگاه های این گونه باستانی و در خطر انقراض را گوشزد می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - بررسی روند شوری خاک در دشت کاشان
مرتضی ابطحی

دشت کاشان از جمله مناطقی است که به جهت واقع شدن در حوزه آبخیز مرکزی و شرایط اقلیمی نامناسب، از پتانسیل تولیدی بسیار پائین برخوردار است. بهره برداری بی‌رویه از منابع طبیعی بخصوص در سال‌های اخیر باعث افزایش تخریب خاک و گسترش بیابان شده است. در این تحقیق عوامل موثر بر گستر أکثر

دشت کاشان از جمله مناطقی است که به جهت واقع شدن در حوزه آبخیز مرکزی و شرایط اقلیمی نامناسب، از پتانسیل تولیدی بسیار پائین برخوردار است. بهره برداری بی‌رویه از منابع طبیعی بخصوص در سال‌های اخیر باعث افزایش تخریب خاک و گسترش بیابان شده است. در این تحقیق عوامل موثر بر گسترش این فرایند نامطلوب که در آن منابع آب و خاکی از جایگاه ویژه ای برخوردارند، مورد مطالعه قرار گرفت. تغییرات شوری خاک در گستره دشت کاشان با حفر 8 نیمرخ با عمق متوسط 5/1 متر طی 5 سال (1386-1382) بررسی گردید. این عرصه ها با در نظر گرفتن پراکنش و نوع کشت و آبیاری انتخاب گردیدند بطوری که خصوصیات اصلی آب و خاک کل دشت کاشان را عرضه نمایند. نمونه های آب و خاک از هر افق خاک در پایان سال زراعی در اواخر شهریور ماه برداشت و در آزمایشگاه مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد که روند تغییرات شوری در 3 عرصه افزایشی، 2 عرصه ثابت و 3 عرصه دیگر کاهشی است. اگر به طور متوسط هر عرصه مبین خصوصیات 5/12 درصد کل دشت باشد، افزایش شوری و تخریب خاک در 5/37 درصد مساحت دشت کاشان در حال رخ دادن است. بیشترین هدایت الکتریکی خاک و آب به ترتیب معادل 1/30 و 73/17 دسی زیمنس بر متر در عرصه صالح آباد و کمترین آن معادل 7/2 و 98/2 دسی زیمنس بر متر در عرصه محمدیه مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - مدلسازی تخریب پیشرونده صفحات کامپوزیتی با گشودگی دایروی تحت بار فشاری محوری
محمود شکریه علیرضا نوری

در این تحقیق مدل پیش &zwnj;رونده تخریب، برای بررسی رفتار ورق&zwnj;های کامپوزیتی با گشودگی عرضی تحت تاثیر بارهای فشاری محوری توسعه داده شد. به علت جابجایی&zwnj;های بزرگ پس از کمانش ورق، جهت آنالیز تنش، استفاده از آنالیز غیرخطی لازم است. به منظور مدل&zwnj;سازی پدیده پیش ر أکثر

در این تحقیق مدل پیش &zwnj;رونده تخریب، برای بررسی رفتار ورق&zwnj;های کامپوزیتی با گشودگی عرضی تحت تاثیر بارهای فشاری محوری توسعه داده شد. به علت جابجایی&zwnj;های بزرگ پس از کمانش ورق، جهت آنالیز تنش، استفاده از آنالیز غیرخطی لازم است. به منظور مدل&zwnj;سازی پدیده پیش رونده تخریب، مدل پیش&zwnj;رونده تخریب با مودهای مختلف تخریب همانند ترک خوردگی ماتریس، برش الیاف- ماتریس، تخریب الیاف، با استفاده از تقریب تنش&zwnj;های بین لایه&zwnj;ای توسعه داده شد. آنالیز براساس مدل اجزای محدود تخریب سه بعدی است، که شامل ترکیب سه قسمت عمده، آنالیز تنش، آنالیز تخریب و قوانین کاهش خواص مواد است. در این تحقیق به علت استفاده از روش با استفاده از روش کنترل بار، با استفاده از الگوریتم حل کمان و روش کنترل جابجایی، بار نهایی سازه با دقت مناسب&zwnj;تر پیش&zwnj;بینی می&zwnj;شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - سیستمی نوین جهت اندازه‌گیری تغییرات Auto-fluo در بیماری تخریب وابسته به سن ماکولا بعد از تزریق درون وریدی داروی Bavecizumab
محمد نوروزی فرد علی سلیمانی جمشید شنبه زاده

بیماری تخریب وابسته به سن ماکولا در افراد مسن از نظر شیوع دومین بیماری پس از دیابت است که باعث نابینایی می‌شود. تنها راه درمان بیماری تحلیل وابسته به سن ماکولا، تزریق درون وریدی دارویBavecizumab می‌باشد. برای اثبات این روش درمانی باید تعداد سلولهای مرده در ناحیه ماکولا أکثر

بیماری تخریب وابسته به سن ماکولا در افراد مسن از نظر شیوع دومین بیماری پس از دیابت است که باعث نابینایی می‌شود. تنها راه درمان بیماری تحلیل وابسته به سن ماکولا، تزریق درون وریدی دارویBavecizumab می‌باشد. برای اثبات این روش درمانی باید تعداد سلولهای مرده در ناحیه ماکولا اندازه گیری شود. در این مقاله سیستمی نوین برای اندازه گیری اتوفلورسنس موجود در ناحیه ماکولای تصاویر شبکیه، جهت به دست آوردن تعداد سلول‌های مرده ارائه گردیده است. این سیستم ترکیبی از سه بخش اصلی شامل پیش‌پردازش شبکیه، تجزیه تحلیل و درک تصاویر می‌باشد. مرحله پیش‌پردازش وظیفه حذف حاشیه‌ها و معکوس کردن تصاویر شبکیه را بر عهده دارد. در مرحله تجزیه تحلیل، بخش‌بندی تصویر و استخراج ویژگی‌ها انجام می‌گردد. در بخش‌بندی تصویر، نواحی هدف با استفاده از روش‌هایی همچون ریخت‌شناسی، حد آستانه پویا و مولفه‌های همبند1 حاصل می‌گردند. ویژگی‌های نواحی هدف شامل فاصله اقلیدسی نسبت به مرکز تصویر و چگالی می‌باشد. در مرحلة درک تصاویر با استفاده از جمع‌آوری ویژگی‌های هر کلاس، ناحیه ماکولا و پارامتر قابل اندازه‌گیری جهت سنجش میزان اتوفلورسنس به دست می‌آید که به کمک آن تعداد سلول‌های مرده در ناحیه ماکولا مشخص می‌گردد. نتایج از طریق تحلیل‌های آماری، شامل رگرسیون خطی و همبستگی بین داده‌ها، حاصل شده است. آزمایشات روی پایگاه داده‌ای شامل 34 تصویر شبکیه بیماران مبتلا به تحلیل وابسته به سن ماکولا، انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - رسوب زیستی (بیوفولینگ) غشاهای اسمز معکوس در یک مجتمع پتروشیمی:امکان اعمال پوشش ضد میکروبی بر اساس نتایج تجربی اولیه-بررسی موردی
کیانا السوند

10.30495/bioem.2023.2002675.1023

در این تحلیل علت ریشه ایROOT CAUSE ANALYSIS))، رسوب زیستی غشاها در واحد اسمز معکوس (RO) یک مجتمع پتروشیمی مورد بررسی قرار می گیرد. علت کلی رسوب زیستی، تصفیه نامناسب آب سیستم‌های PRE-RO بود. به طور خاص تر، تصفیه آب توسط فیلترهای شنی، فیلترهای تحت فشار و کارتریج باعث افزا أکثر

در این تحلیل علت ریشه ایROOT CAUSE ANALYSIS))، رسوب زیستی غشاها در واحد اسمز معکوس (RO) یک مجتمع پتروشیمی مورد بررسی قرار می گیرد. علت کلی رسوب زیستی، تصفیه نامناسب آب سیستم‌های PRE-RO بود. به طور خاص تر، تصفیه آب توسط فیلترهای شنی، فیلترهای تحت فشار و کارتریج باعث افزایش آلودگی میکروبی در غشاهای RO و در نتیجه منجر به رسوب زیستی می شود. تجزیه بیولوژیکی پلیمرها مکانیسمی است که توسط آن عمل میکروارگانیسم ها باعث از بین رفتن یکپارچگی مکانیکی این مواد می شود. درک مکانیسم و جستجوی راه‌هایی برای کنترل چنین مکانیزمی بسیار مهم است. موارد زیر جهت کنترل رسوب زیستی در سیستم RO این مجتمع پتروشیمی توصیه شد:1. شستشوی شیمیایی فیلترهای شنی به عنوان فیلترهای تحت فشار و همچنین غشاهای RO،2. استفاده از اشعه ماوراء بنفش یا به طور متناوب، حذف کلرزنی شیمیایی و نصب بیوسیدهای غیر اکسید کننده پس از کلر.3. جایگزینی آنتیکالین های حاوی فسفر به جای سیلانت های غیر فسفری،4. اعمال پوشش های ضد میکروبی فوق آبگریز(SUPERHYDROPHOBIC) بر روی غشاها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - تولید و ارزیابی فیلم زیست‌تخریب‌پذیر کیتوزان حاوی عصاره شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra) به منظور بسته‌بندی فیله ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix)
هانیه رستم زاد اسحق زکی پور

10.30495/jfst.2020.674277

بسته بندی مواد غذایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و با توجه به نگرانی های ناشی از مصرف نگهدارنده های مصنوعی و همچنین مشکلات زیست محیطی ناشی از تجمع پلیمرهای مصنوعی، استفاده از پوشش های زیست تخریب پذیر در حال گسترش است. لذا در تحقیق حاضر اقدام به تهیه فیلم های زیست تخری أکثر

بسته بندی مواد غذایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و با توجه به نگرانی های ناشی از مصرف نگهدارنده های مصنوعی و همچنین مشکلات زیست محیطی ناشی از تجمع پلیمرهای مصنوعی، استفاده از پوشش های زیست تخریب پذیر در حال گسترش است. لذا در تحقیق حاضر اقدام به تهیه فیلم های زیست تخریب پذیر از کیتوزان شد. در این تحقیق اثر سه غلظت عصاره آبی گیاه شیرین بیان (5، 10 و 15%) بر خواص کاربردی و ضد میکروبی فیلم ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون ها حاکی از این بود که بهترین خصوصیات کاربردی را فیلم کیتوزان حاوی10% عصاره شیرین بیان دارا بود (05/0p <)، لذا از فیلم های بهینه به منظور بسته بندی فیله ماهی فیتوفاگ جهت نگهداری در یخچال (12 روز) استفاده شد. علاوه بر تیمار ذکر شده به منظور مقایسه تاثیر بسته بندی بر مدت ماندگاری فیله ها، یک گروه از فیله های ماهیان نیز با پوشش های کیتوزان فاقد عصاره و گروهی دیگر با بسته بندی های معمول شیلات بسته بندی شدندو قابلیت و کارایی پوشش ها از طریق سنجش خصوصیات شیمیایی و میکروبی فیله ها (فواصل زمانی 4 روزه)مورد بررسی قرارگرفت.نمونه های پوشش داده شده با فیلم کیتوزان حاوی عصاره شیرین بیان کمترین مقادیر پراکساید، تیوباربیتوریک اسید، بازهای ازته فرار، بار میکروبی کل و بار میکروبی سرمادوست را در مقایسه با سایر تیمارها نشان دادند. طبق نتایج تحقیق حاضر، استفاده فیلم کیتوزان حاوی عصاره شیرین بیان در بسته بندی فیله های ماهی می تواند به شکل معنی داری موجب افزایش ماندگاری آن ها شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - نقش عوامل محیطی مؤثر برتخریب‌گرایی (وندالیسم) در کیفیت عرصه‌های عمومی شهری (نمونه موردی: محله کبابیان همدان
علیرضا بندرآباد سحر اسماعیل پور همدانی

چکیده تخریب گرایی به معنی تخریب ارادی اموال عمومی، به عنوان زیرمجموعه‌ای از جرم و یکی از مشکلات مطرح جوامع شهری امروزی می‌باشد. آثار تخریب گرایی علاوه بر هزینه‌ها و خسارات مالی وارده بر سرمایه‌های عمومی، موجب کاهش امنیت و در پی آن کاهش سطح کیفیت عرصه‌های عمومی شهری أکثر

چکیده تخریب گرایی به معنی تخریب ارادی اموال عمومی، به عنوان زیرمجموعه‌ای از جرم و یکی از مشکلات مطرح جوامع شهری امروزی می‌باشد. آثار تخریب گرایی علاوه بر هزینه‌ها و خسارات مالی وارده بر سرمایه‌های عمومی، موجب کاهش امنیت و در پی آن کاهش سطح کیفیت عرصه‌های عمومی شهری می‌شود. روش تحقیق شامل روش توصیفی تحلیلی و همچنین روش علی پس از وقوع بوده و ابزار گرداوی اطلاعات به صورت پیمایشی با مدل سنجش از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه از بین شاخص های مرکزی، میانگین و میانه و از شاخص های پراکندگی، انحراف معیار چند متغیره استفاده ‌شده است. فرض نرمال بودن داده‌ها در سطح معناداری 5% با تکنیک کولموگروف-اسمیرنف آزمون شده و از آزمون t تک نمونه و آزمون میانگین جامعه با استفاده از نرم‌افزار spss نیز استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد، نبود نظارت عمومی، فقدان نورپردازی و وجود علایم ونشانه تخریب، از جمله عوامل مؤثر بر بروز تخریب گرایی وکاهش میزان امنیت و کیفیت فضاهای شهری هستند. بنابراین تغییردرعوامل محیطی در فضاهای شهری موجب کاهش و یا تغییر مکان وقوع رفتارهای تخریب گرایانه افراد در فضاهای شهری عمومی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - نقش ویروس کرونا بر تخریب خلاق گردشگری (مطالعه موردی: شهر چابهار)
شه بخش رئیسی ملیحه ذاکریان صفورا آبخشت سیما فیروزی راد افسانه پوریان

10.30495/uf.2022.1947237.1013

در سال‌های گذشته اقتصاد جهانی شاهد رشد بسیار چشمگیر صنعت گردشگری بوده است؛ این صنعت توانست با پشت سر گذاشـتن تحولات طولانی‌مدت و همراه با موفقیت، مسیر پرباری را با یک دهه رشد از زمان بحران مالی جهانی سپری نمایـد. امـا، این رشد و پویایی با شیوع و همه‌گیری جهانی بیماری کر أکثر

در سال‌های گذشته اقتصاد جهانی شاهد رشد بسیار چشمگیر صنعت گردشگری بوده است؛ این صنعت توانست با پشت سر گذاشـتن تحولات طولانی‌مدت و همراه با موفقیت، مسیر پرباری را با یک دهه رشد از زمان بحران مالی جهانی سپری نمایـد. امـا، این رشد و پویایی با شیوع و همه‌گیری جهانی بیماری کرونا دچار اختلال شد. هدف تحقیق حاضر، نقش ویروس کرونا بر تخریب خلاق گردشگری شهر چابهار است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش بررسی، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع‌آوری داده‌ها، اسنادی و میدانی (پرسشنامه) است. جامعه آماری، شهروندان ساکن شهر چابهار است که در سال 1395 تعداد 106739 نفر در شهر ساکن بوده‌اند. نمونه‌های انتخاب شده با استفاده از روش کوکران، 351 نفر است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها بسته به مقیاس متغیرها و اهداف مورد نظر از میانگین، از آزمون T تک نمونه ای و مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) در محیط نرم‌افزار SPSS و آموس (Amos) استفاده شده است. بر اساس نتایج آزمون T، وضعیت ابعاد مذکور در شهر چابهار از سطح میانگین نرمال بالاتر قرار دارد. همچنین، به بررسی نقش ویروس کرونا بر تخریب خلاق گردشگری در شهر چابهار با مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos پرداخته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، اضطراب ناشی از ویروس کرونا دارای اثر مستقیم و معنادار بر تخریب خلاق گردشگری (0/0001 =P، 0/88=β) در شهر چابهار بود. همچنین، میزان و جهت سرمایه‌گذاری (0/036 =P، 13/0=β) دارای تاثیر مستقیم و معنادار بر تخریب خلاق گردشگری در شهر چابهار است. بیشترین میزان بار عاملی مربوط به شاخص رضایت از حضور گردشگران از متغیر نگرش مردم نسبت به گردشگری به میزان 0/9 و سپس شاخص‌های ترس از ابتلا به ویروس کرونا و نگرانی انتقال ویروس به دیگران از متغیر اضطراب ناشی از کرونا به ترتیب با بارهای عاملی 0/89 و 0/88 به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - پژوهشی در علل و مسائل تخریب آسفالت خیابانهای شهر اردبیل و ارائه راهکارهای مناسب
موسی عابدینی

شهر اردبیل در سطح دشت انباشتی در منطقه سردسیر کوهستانی شمال غرب کشور ایران واقع شده است. تخریب سریع آسفالت خیابانهای اردبیل یکی از مسائل مهم آن است. مهمترین علل تخریب آسفالت خیابانهای اردبیل علاوه بر مسائل فنی آسفالت، رو سازی، زیرساخت ها،کندن های ناهماهنگ، عمدتاً مربوط أکثر

شهر اردبیل در سطح دشت انباشتی در منطقه سردسیر کوهستانی شمال غرب کشور ایران واقع شده است. تخریب سریع آسفالت خیابانهای اردبیل یکی از مسائل مهم آن است. مهمترین علل تخریب آسفالت خیابانهای اردبیل علاوه بر مسائل فنی آسفالت، رو سازی، زیرساخت ها،کندن های ناهماهنگ، عمدتاً مربوط به بافت و ویژگی های سازندها و نفوذ آبهای ناشی از نزولات و فرایند ژلیفراکسیون(یخبندان و ذوب یخ متوالی) می باشد. از طریق نمونه برداری های میدانی از سازندهای سطحی (خاک های5 نقطه از اعماق 5/. تا 1 متری) و انجام آزمایشات فیزیک خاک از طریق دستگاه گرانولومتری(دانه سنجی توسط شیکر) بافت آنها تعین شد. نتایج گرانولومتری نشان داد که درصد سازند های ریز دانه رسی و سیلتی نسبت به شن و ماسه در اغلب نمونه ها زیاد است. هم چنین نتایج آزمایشگاهی نشان داد که حد یا روانی( Liquid Limit) و شاخص خمیرائی( Plasticity Index) سازند های بستر شهر نیز در ارتباط با سازندهای ریز دانه بالا می باشد. در نتیجه در مواقع جذب آب و نیز یخبندان در بدلیل تنش های فیزیکی در تخریب آسفالت خیابانها نقش مهمی دارند. این سازندها در برابر فرایند ژلیفراکسیون و آبگیری و تنش های انبساطی و انقباضی واکنش های فیریکی خاصی بروز می دهند که منجر به تخریب سطح آسفالت خیابانهای اردبیل می شود. در زمان بروز زمین لرزه های مخرب نیز اغلب سازندهای منطقه مستعد وقوع پدیده تیکسوتروپی(روانگرا شدن سازند ها بواسطه تکان های زمین لرزه که در اثر فشردگی و آب پس دادن رخ می دهد) می باشند. در مجموع راهکارهای متناسب جهت افزایش داوم و پایداری آسفالت خیابانهای شهر اردبیل در ارتباط با علل تخریب و مسائل آنها، ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - فرایندها و پیامدهای بیابانزایی
تقی طاوسی

آبرویل (1949) مفهوم بیابانزاییرا برای توصیف تغییر زمین حاصلخیز به بیابان بکار برد که از فعالیت انسانی در ناحیه جنگل استوایی آفریقا ناشی شده بود. خشکسالی های پیاپی اواخر دهه 1960این معضل زیست محیطی را به یک فاجعه انسانی و جهانی تبدیل کرد.کنفرانس بیابانزایی سازما أکثر

آبرویل (1949) مفهوم بیابانزاییرا برای توصیف تغییر زمین حاصلخیز به بیابان بکار برد که از فعالیت انسانی در ناحیه جنگل استوایی آفریقا ناشی شده بود. خشکسالی های پیاپی اواخر دهه 1960این معضل زیست محیطی را به یک فاجعه انسانی و جهانی تبدیل کرد.کنفرانس بیابانزایی سازمان ملل متحددر نایروبی(1977)، شروع موضوع بیابانزایی درعرصه سیاسی و مباحث جالب علمی بود. براساس تعریف کنوانسیون سازمان ملل متحد برای بیابان زدایی(1994): بیابانزایی به معنی تخریب سرزمین در مناطق خشک ، نیمه خشک وخشک نیمه مرطوب ناشی ازعوامل مختلف از جمله تغییرات آب وهوایی وفعالیت های انسانی می باشد. مبارزه با بیابانزایی مستلزم ارتباط متقابل و مشارکت بین کاربران زمین و سازمان های طرفدار محیط زیست است تا کارکردهای بیابان زدایی در مقیاس وسیع را پدید آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - Proline and Arginine Improves the Vase Life of Cut <i>Alstroemeria</i>‘Mars’ Flowers by Regulating Some Postharvest Physiochemical Parameters
Dina Yaghoobi Kiaseh Davood Hashemabadi Behzad Kaviani

To study the effect of “cycloheximide” and amino acids of arginine and proline on post-harvest longevity of cut Alstroemeria × hybrid ‘Mars’ flowers, a factorial experiment was conducted based on a randomized complete design with 3 replicat أکثر

To study the effect of “cycloheximide” and amino acids of arginine and proline on post-harvest longevity of cut Alstroemeria × hybrid ‘Mars’ flowers, a factorial experiment was conducted based on a randomized complete design with 3 replications and 20 treatments. The experiment includes CHI at 4 levels (0, 50, 100, 1000 µM), amino acid (AA) at 5 levels [0, 5, 10 mM (Arg) and 5, 10 mM proline] in terms of 24 h pulse. The results showed that flowers treated with “CHI50 x Pro10” had the most vase-life (9.3 days), water uptake (1.771 ml g-1 F.W.), and dry material (13.56 %), the least MDA aggregation (1.32 nmol g-1 F.W.), and the most CAT enzyme activity (5.68 nmol g-1 F.W. min-1). The treatment of “CHI10 x Arg5” was one of the most successful treatments in water uptake, wet weight, dry material, and total protein preservation, and MDA aggregation decrease, SOD enzyme activity increase, and took the second place in vase-life increase (9.08 days). Therefore, the 2 treatments of “CHI0 x Arg5” and “CHI50 x Pro10” are presented as the most successful treatments in quantitative and qualitative trait’s improvement of cut Alstroemeria flowers. The lowest positive impact on the majority of analyzed traits belongs to the treatment of 1000 µM CHI. Therefore, the application of high levels of CHI (1000 µM) on vase-life solution of cut Alstroemeria × hybrid ‘Mars’ is not recommended due to negative and toxic impact on post-harvest traits. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - Estimation of Leaf Area in Coneflower (<i>Echinacea purpurea</i> L.) Using Independent Variables
Mohammad Hossein Aminifard Mahdi Khayyat Hassan Bayat

Leaf area information is required in various horticultural and physiological studies and it will be more useful if done via non-destructive methods. The objective of this study was to establish equations to estimate leaf area (LA) using length (L), width (W), fresh weig أکثر

Leaf area information is required in various horticultural and physiological studies and it will be more useful if done via non-destructive methods. The objective of this study was to establish equations to estimate leaf area (LA) using length (L), width (W), fresh weight (FW), dry weight (DW), length × length (L2), width × width (W2), length × width (L×W), length + width (L+W), fresh weight × fresh weight (FW2) and dry weight × dry weight (DW2) of coneflower (Echinacea purpurea L.) leaves as a medicinal and landscape plant. An open field experiment was carried out to study relationship between leaf dimension and weight with leaf area of this plant. Observed leaf area was obtained by an automatic measuring device and leaf dimensions were measured by a ruler. A linear model employing L × W as an independent variables [LA = 0.575 (L × W) - 0.934] resulted in the most accurate estimation (R2 = 0.874, RMSE = 2.33) of coneflower leaf area. Validation of the regression model showed that the correlation between measured and simulated values by using this equation was quite acceptable. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - بررسی جامعه‌شناختی رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه در دبیرستان‌های پسرانه شهر نورآباد لرستان
مسعود گلچین علی حیدر حیدری

در این مقاله رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه با استفاده از نظریه⁯های سرمایة اجتماعی پاملا پکستون، جیمز کلمن، دارلن رایت و کوین فیتزپاتریک و نظریة پیوند اجتماعی هیرشی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، روش تحقیق پیمایشی و أکثر

در این مقاله رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه با استفاده از نظریه⁯های سرمایة اجتماعی پاملا پکستون، جیمز کلمن، دارلن رایت و کوین فیتزپاتریک و نظریة پیوند اجتماعی هیرشی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، روش تحقیق پیمایشی و جمعیت آماری آن شامل 3014 دانش‌آموز پسر مقطع متوسطه شهر نورآباد (لرستان) مشغول به تحصیل در سال 89 - 1388 بوده است که بر اساس فرمول نمونه‌گیری کوکران 340 دانش‌آموز از دبیرستان⁯های دوازده‌گانه شهر به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب گردیدند. برای سنجش متغیرهای مستقل و متغیر وابسته از پرسشنامة خود ساخته بهره گرفته شد. نتایج نشان می‌دهد، با آن که دانش‌آموزان مورد مطالعه، بیشتر ساکن شهر هستند (6/70%) تا روستا (2/29%)، اکثر پدران‌شان، مشاغل یدی و تحصیلاتی تا حد دیپلم دارند، مادران فاقد شغل (خانه‌دار) و بی‌سواد هستند و سطح درآمد بیشتر خانواده‌های آنها پایین است؛ 1/66% پاسخگویان، طی یکسال گذشته دارای رفتار تخریبی بوده‌اند؛ که این میزان بیشتر از سطح چنین رفتارهای است که در سال‌های اخیر در تحقیقات داخلی مشاهده شده است و در دو شاخص⁯ سرمایة اجتماعی خانوادگی و مدرسه‌ای با نسبتی تقریبا برابر حدود 48% پاسخگویان سرمایة اجتماعی خود را زیاد و خیلی‌زیاد و 30% آنها سرمایه اجتماعی شان را کم و خیلی‌کم ارزیابی نموده‌اند. میزان رابطه رفتار تخریبی با شاخص سرمایه اجتماعی در خانواده با 28/0- و با سرمایه اجتماعی در مدرسه برابر با 298/0- است. در نهایت بر اساس نتایج رگرسیون چند متغیره، دو مولفه حمایت خانوادگی و مولفه احساس تعلق و دلبستگی به مدرسه 129/0 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. به این ترتیب، می‌توان گفت: هر قدر سرمایة اجتماعی در خانواده و مدرسه و اکثر مؤلفه‌های شاخص‌های مزبور بالاتر باشد، رفتارهای تخریبی دانش آموزان کمتر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - نقش کارن ها در تخریب کتیبه های منطقه طاق بستان (شمالشرق کرمانشاه)
محمدحسین قبادی مهدی ترابی کاوه میرمحمد میری

ناحیه باستانی طاق بستان در شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار دارد و بخشی از تودة کارستی پرآو - بیستون محسوب می گردد. این ناحیه دارای رخنمون غالبی از سازند آهکی بیستون با روند شمال غربی - جنوب شرقی است که تحت تاثیر فعالیتهای تکتونیکی درز و شکافهای فراوانی در آن ایجاد گردیده اس أکثر

ناحیه باستانی طاق بستان در شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار دارد و بخشی از تودة کارستی پرآو - بیستون محسوب می گردد. این ناحیه دارای رخنمون غالبی از سازند آهکی بیستون با روند شمال غربی - جنوب شرقی است که تحت تاثیر فعالیتهای تکتونیکی درز و شکافهای فراوانی در آن ایجاد گردیده است. ترکیب شیمیایی سنگهای کربناته، وضعیت ساختاری توده های سنگی همراه با ویژگی های اقلیمی منطقه، شرایط مناسبی را برای پیدایش پدیده های ژئومورفولوژیکی کارست از جمله کارنها فراهم ساخته است. کارنهای منطقه تحت تاثیر عوامل ذاتی (جنس سنگ، ضخامت لایه ها و وجود درزه و شکستگیهای توده سنگ) و عوامل محیطی (شامل آب و هوا، میزان بارش و ارتفاع) ایجاد شدهاند. بررسیهای صحرایی نشان میدهند که جریانهای آشفتة ناشی از بارش باران بر روی سطوح شیبدار موجب شکلگیریریلنکارنها شدهاند. جریان آشفتة ناشی از ذوب برف برروی دیواره های نزدیک به قائم واندکارنها را ایجاد کردهاند. درحالیکه تاثیر توأمجریانهایآشفتة حاصل از بارش باران و ذوب برف انواعی از تریت کارنها رادر منطقه شکل دادهاند. نشت آب در امتداد درز و شکافهای توده سنگها باعث گسترش آنها شده و کارنهای حفرهای را ایجاد نمودهاست. بنابراین شکل گیری انواع کارنها در سطح سنگهای آهکی، مقاومت توده های سنگی را در برابر عوامل مورفوژنز کاهش داده و زمینه را برای فرسایش و متلاشی شدن آنها فراهم میکند. با توجه به حضور چنین اشکالی در نزدیکیکتیبههای طاق بستان و خطر آسیب پذیری این آثار باستانی پیشنهاد میشود که با ایجاد کانال های انحراف آب در بالادست کتیبههای مذکور، مسیر جریان آب را تغییر داده و از تماس آب جاری با کتیبه ها جلوگیری به عمل آید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - تأثیر منابع کربن گلوکز، ساکاروز و لاکتوز بر رشد باکتری آلکالیجنس اوتروفس جهت تولید پلی هیدروکسی بوتیرات
عاطفه فرجادمنش سید احمد عطائی

سابقه و هدف: پلی هیدروکسی آلکانوات ها گروهی از پلیمرها می باشند که توسط بسیاری از باکتری ها، به هنگام ورود به فاز ثابت رشدی و در حضور منابع معدنی تولید می شوند. هدف از این پژوهش بررسی محیط کشت های مختلف حاوی منابع کربن گلوکز، ساکاروز، لاکتوز، ترکیب این سه منبع کربن بر ر أکثر

سابقه و هدف: پلی هیدروکسی آلکانوات ها گروهی از پلیمرها می باشند که توسط بسیاری از باکتری ها، به هنگام ورود به فاز ثابت رشدی و در حضور منابع معدنی تولید می شوند. هدف از این پژوهش بررسی محیط کشت های مختلف حاوی منابع کربن گلوکز، ساکاروز، لاکتوز، ترکیب این سه منبع کربن بر رشد باکتری آلکالیجنس اوتروفس جهت تولید پلیمرهای زیست تخریب پذیر هیدروکسی بوتیرات-والرات می باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش به منظور تولید هیدروکسی بوتیرات-والرات و بررسی تأثیر منابع مختلف کربنی بر تولید، باکتری آلکالیجنس اوتروفس شناسایی شد. جهت انجام آزمایشات در حالت ناپیوسته ی خوراک دهی شده اسید استیک و ترکیب اسید پروپیونیک به همراه اسید استیک به عنوان منبع اسید چرب فرّار به صورت مرحله ای به محیط کشت افزوده شد. محیط کشت های مورد نظر همراه با باکتری تلقیح شده جهت گرمارسانی و تولید پلیمر به انکوباتور با دمای 32 درجه ی سانتیگراد، دور rpm 120 و زمان ماند سلولی 72 ساعت انتقال داده شدند. نتایج: نتایج این پژوهش نشان داد که منبع کربن گلوکز به همراه اسید استیک باعث تولید بیشترین مقدار هیدروکسی بوتیرات-والرات (HB=3.4860g/lو HV=0.7940g/l) شده است. همچنین کمترین مقدار تولید هیدروکسی بوتیرات (HB=2.3124g/l)مربوط به زمانی است که از ساکارز به عنوان منبع کربن و ترکیب اسید استیک و اسید پروپیونیک استفاده شده است. بحث: نتایج نشان داد که باکتری آلکالیجنس اوتروفس منبع کربنی گلوکز و منبع اسید چرب اسید استیک را نسبت به سایر منابع کربنی، بیشتر مورد استفاده قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - بررسی تخریب زیستی لاستیک SMR پخت‌شده با هدف کاهش پسماندهای زیست‌محیطی: نقش سامانه‌پخت، پرکننده و روغن
سمیه محمدیان

10.30495/jacr.2022.1956238.2030

در این کار پژوهشی، اثر متغیرهای نوع سامانه پخت، مقدار و اندازه پرکننده و نوع روغن بر بازیافت و مقدار تخریب زیستی آمیزه های متفاوت بر پایه لاستیک طبیعی بررسی شد. مقدار تخریب آمیزه ها بر حسب سامانه پخت به ترتیب کارآمد، نیم کارآمد و معمولی افزایش یافت. با بالارفتن مقدار ن أکثر

در این کار پژوهشی، اثر متغیرهای نوع سامانه پخت، مقدار و اندازه پرکننده و نوع روغن بر بازیافت و مقدار تخریب زیستی آمیزه های متفاوت بر پایه لاستیک طبیعی بررسی شد. مقدار تخریب آمیزه ها بر حسب سامانه پخت به ترتیب کارآمد، نیم کارآمد و معمولی افزایش یافت. با بالارفتن مقدار ناخالصی، مقدار تخریب به صورت SMR50 > SMR20 > SMR10 افزایش پیداکرد. با افزایش مقدار پر کننده دوده، تخریب آمیزه ها روند کاهشی نشان داد. همچنین، آمیزه حاوی دوده ریزتر (N330) نسبت به دوده درشت تر (N550)، در مقدار یکسان، تخریب کمتری داشت. کمینه مقدار سل در سامانه کارآمد دیده شد. همچنین، ترتیب مقدار سل در نمونه ها به صورت SMR50 > SMR20 > SMR10 بود. نمونه بدون دوده، بیشترین تخریب نهایی و بیشترین درصد سل را داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - بررسی رفتار گرمایی و خوردگی رزین اپوکسی پخت شده با پلی‌زانتون آمید و نانوذره های آهن عامل دارشده
قاسم راه پیما

10.30495/jacr.2022.691484

باتوجه به ویژگی های بسیار مناسب پلی زانتون ها، در این پژوهش، پخت، تخریب گرمایی و فعالیت ضدخوردگی رزین اپوکسی با پلی (زانتون-آمید) (PXAO) به عنوان عامل پخت و همچنین، ترکیب آن ها با نانوذره های آهن عامل دارشده با ملامین (m-Fe3O4) بررسی شد. سینتیک پخت این سامانه ها با ر أکثر

باتوجه به ویژگی های بسیار مناسب پلی زانتون ها، در این پژوهش، پخت، تخریب گرمایی و فعالیت ضدخوردگی رزین اپوکسی با پلی (زانتون-آمید) (PXAO) به عنوان عامل پخت و همچنین، ترکیب آن ها با نانوذره های آهن عامل دارشده با ملامین (m-Fe3O4) بررسی شد. سینتیک پخت این سامانه ها با روش گرماسنجی روبشی تفاضلی (DSC) به طریقه دینامیک بررسی شد. عامل های سینتیکی مانند انرژی فعال سازی (Ea) و ثابت سرعت (K) با استفاده از روش های کیسینجر و ازاوا- فلین- وال محاسبه شد. رفتار کاهش جرم (شامل دماهای کاهش جرم و Ea) و پایداری گرمایی با روش تجزیه وزن سنجی گرمایی (TGA) مشخص شد. نتیجه ها، انرژی فعال سازی و باقی مانده تخریب بالاتر را (از 35 تا 43 %) در C°750 در اتمسفر نیتروژن برای سامانه های با نانوذره ها در مقایسه با سامانه های بدون نانوذره عامل دار نشان داد. نتیجه های آزمایش های بسپارش پتانسیودینامیک برای ارزیابی عملکرد خوردگی فولاد زنگ نزن پوشش داده شده با رزین اپوکسی، نشان داد که پلی زانتون آمید مقاومت خوردگی رزین اپوکسی را افزایش می دهد. همچنین، افزایش نانوذره های آهن عامل دارشده به مخلوط پخت، به دلیل افزایش مسیر نفوذ آب و اکسیژن فعالیت پادخوردگی رزین اپوکسی را به میزان قابل توجهی بهبود می بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - ویژگی‌ها، روش‌های اصلاح و کاربردهای کیتوسان، نانو-کیتوسان و مشتق‌های آن‌ها
فاطمه محمدی جواد صفری

10.30495/jacr.2022.1947563.2005

تقاضای فزاینده برای مواد بسپاری زیستی در دهه‌های اخیر موجب استفاده از تعداد زیادی پلی ساکارید شده است. کیتوسان مشتق استیل زدایی شده کیتین است که دومین پلی ساکارید فراوان پس از سلولز است. کیتوسان و مشتق های آن به موجب داشتن ویژگی های بسیار مانند زیست‌تخریب‌پذیری، ز أکثر

تقاضای فزاینده برای مواد بسپاری زیستی در دهه‌های اخیر موجب استفاده از تعداد زیادی پلی ساکارید شده است. کیتوسان مشتق استیل زدایی شده کیتین است که دومین پلی ساکارید فراوان پس از سلولز است. کیتوسان و مشتق های آن به موجب داشتن ویژگی های بسیار مانند زیست‌تخریب‌پذیری، زیست سازگاری، غیرسمی بودن، دستواره بودن، واکنش‌پذیری شیمیایی بالا، کی لیت کنندگی و ویژگی پاد میکروبی موردتوجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته اند. این ترکیب به‌عنوان یک پلی ساکارید زیستی عملکردی با توان بسیار زیاد برای کاربرد در زمینه‌های متفاوت مانند مواد غذایی، آرایشی، دارویی و زیست پزشکی دارد. با این حال کاربرد آن به دلیل حلالیت آن‌ها در بسیاری از حلال‌های قطبی و آب محدود است. بنابراین، اصلاح کیتوسان برای استفاده در مهندسی بافت، سامانه های انتقال، ترمیم زخم ها، صنعت کشاورزی و رهایش دارو و به طورکلی برای اعمال مزیت بیشتر، انجام می‌شود. این پژوهش درصدد ایجاد چشم انداز کلی در راستای معرفی ویژگی ها، روش های اصلاح و کاربردهای کیتوسان، نانوکیتوسان و مشتق های آن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - نانوچندسازه منیزیم فریت/گرافن اکسید کاهیده و کاربرد فتوکاتالیستی آن در تخریب آلاینده و تولید سوخت
مجید غنیمتی محسن لشگری واسیلیوس بیناس

10.30495/jacr.2023.1984952.2120

تهیه مواد نانوچندسازه کارآمد با استفاده از عناصر فراوان زمین و ترکیب های دوستدار محیط زیست و کاربرد آن ها با هدف تخریب نور کاتالیستی مواد خطرناک و تولید سوخت، یک راهبرد پایدار برای حذف آلاینده و تامین هیدروژن به عنوان سوخت سبز (فاقد کربن) در دنیای مدرن است. در این پ أکثر

تهیه مواد نانوچندسازه کارآمد با استفاده از عناصر فراوان زمین و ترکیب های دوستدار محیط زیست و کاربرد آن ها با هدف تخریب نور کاتالیستی مواد خطرناک و تولید سوخت، یک راهبرد پایدار برای حذف آلاینده و تامین هیدروژن به عنوان سوخت سبز (فاقد کربن) در دنیای مدرن است. در این پژوهش، نیم رسانای نانوساختار منیزیم فریت (MgFe2O4) سنتز و برای تولید گاز هیدروژن از راه شکافت نوری محلول قلیایی سیر شده از H2S و تخریب فتوکاتالیستی آلاینده مقاوم رنگ آزو (متیل اورانژ) استفاده شد. بررسی ها مشخص کرد فتوکاتالیست سنتزی، از توانایی لازم برای تخریب آلاینده و تولید هیدروژن برخوردار است. برای بهبود فعالیت فتوکاتالیست، پیش ساز گرافن اکسید به روش هامرز اصلاح شده تهیه و از آن به شکل مستقیم در سنتز آب گرمایی نانوچندسازه منیزیم فریت/گرافن اکسید کاهیده استفاده شد. شواهد نشان داد وجود گرافن اکسید کاهیده و تشکیل نانوچندسازه قادر است توانایی رنگ زدایی و تولید هیدروژن را از راه افزایش مساحت سطح فتوکاتالیست، کاهش بازترکیب الکترون-حفره و تقویت جذب فوتون، به مقدار قابل توجهی افزایش دهد. بازده تخریب پس از یک ساعت کار فتوواکنشگاه برابر با 84 درصد و سرعت آزادسازی هیدروژن برابر با 5567 میکرومول بر ساعت بر گرم فتوکاتالیست به دست آمد که بیانگر عملکرد خوب فتوکاتالیست نانوچندسازه برای حذف آلاینده و تولید سوخت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - تهیه و بررسی رفتار پاداکسندگی فیلم های خوراکی بر پایه کربوکسی متیل سلولز حاوی روغن اسانس نعنا و روغن زیتون
سیما پوربیرام مهسا کوشش

10.30495/jacr.2023.1978782.2094

ساخت فیلم های خوراکی بر پایه بسپار زیست تخریب پذیر کربوکسی متیل سلولز حامل اسانس استخراج شده از گیاه نعنا، به عنوان منبع پاد اکسنده، در این کار گزارش شده است. برای بهبود کیفیت این فیلم ها از موادی مانند کلسیم آسکوربات به عنوان پیونددهنده، ساکاروز به عنوان کشسان أکثر

ساخت فیلم های خوراکی بر پایه بسپار زیست تخریب پذیر کربوکسی متیل سلولز حامل اسانس استخراج شده از گیاه نعنا، به عنوان منبع پاد اکسنده، در این کار گزارش شده است. برای بهبود کیفیت این فیلم ها از موادی مانند کلسیم آسکوربات به عنوان پیونددهنده، ساکاروز به عنوان کشسان کننده، روغن زیتون به عنوان آب گریزکننده فیلم ها استفاده شده است. نتیجه های آزمون های کنترل کیفی که بر فیلم ها انجام شد، نشان داد که افزودن اسانس نعنا و روغن زیتون موجب بهبود معنا دار کیفیت فیلم پایه شده است. به طوری که در فیلم اصلاح شده رطوبت 27 درصد، تورم 31 درصد، حلالیت 30 درصد و نفوذ پذیری بخار آب 39 درصد کاهش یافت. نتیجه های به دست آمده از نمودارهای تنش-کرنش نشان داد با افزودن کلسیم آسکوربات به ترکیب فیلم، میانگین مقاومت کششی 3/8 برابر و ازدیاد طول در نقطه ی شکست 2/3 برابر افزایش یافت. با توجه به اندازه گیری های الکتروشیمیایی، فیلم های حاوی اسانس نعنا ویژگی پاداکسندگی داشتند و پایداری و کارایی اسانس در داخل آن ها زیاد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - مطالعه اثر فلز طلا به‌عنوان ارتقادهنده برای افزایش ویژگی فوتوکاتالیستی نیم‌رسانای مس (I) اکسید
موسی نوابی رضا فضایلی

در این پژوهش، نانوذرات مس (I) اکسید با استفاده از مس استات به‌عنوان پیش ساز به روش فوق اشباع سنتز شد. به‌منظور افزایش ویژگی فوتوکاتالیستی Au بر روی نانوذرات Cu2O به روش تلقیح مرطوب بارگذاری شد و با استفاده از روش‌های پراش پرتو XRD) X)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و ت أکثر

در این پژوهش، نانوذرات مس (I) اکسید با استفاده از مس استات به‌عنوان پیش ساز به روش فوق اشباع سنتز شد. به‌منظور افزایش ویژگی فوتوکاتالیستی Au بر روی نانوذرات Cu2O به روش تلقیح مرطوب بارگذاری شد و با استفاده از روش‌های پراش پرتو XRD) X)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و تجزیه عنصری به روش EDX مورد مشخصه یابی قرار گرفت. تخریب فوتوکاتالیستی رنگ آزویی Direct Red 264 با نانوذرات Cu2O و Au بارگذاری شده بر روی Cu2O تحت تابش نور مرئی و بدون تابش نور مرئی موردبررسی قرار گرفت. بازده تخریب فوتوکاتالیستی با کاتالیست‌های یادشده تحت تابش نور مرئی به ترتیب برابر با 71/63 و 18/96% به‌دست آمد. مطالعات ایزوترمیک تخریب فوتوکاتالیستی توسط این کاتالیست‌ها موردبررسی قرار گرفت. هم‌دماهای فریتز شلاندر 4 پارامتری و بادو به‌عنوان بهترین مدل با ضریب همبستگی 9960/0 و 9988/0 و کمترین میزان خطا به ترتیب برای نانوذرات Cu2O و Au بارگذاری شده بر روی Cu2O انتخاب شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - تخریب پارانیتروفنل ( PNP ) در محیط آبی با استفاده از فوتوکاتالیست های پایه تنگستن اکسید فعال شده با نور مرئی
فاطمه هدایتی نسب علیرضا زارعی هادی رضایی وحیدیان

پارانیتروفنل ( PNP ) به عنوان یک ماده نیتروآروماتیک، از آلایند ههای سمی موجود در پساب های صنعتی است. در این مقاله تخریب این آلاینده به روش فوتوکاتالیستی با استفاده از کاتالیست های Na0.01WO3 ،WO3 و CuWO4/CuO تحت نور مرئی بررسی شده است. کاتالیست های مربوط با روش آب گرمایی أکثر

پارانیتروفنل ( PNP ) به عنوان یک ماده نیتروآروماتیک، از آلایند ههای سمی موجود در پساب های صنعتی است. در این مقاله تخریب این آلاینده به روش فوتوکاتالیستی با استفاده از کاتالیست های Na0.01WO3 ،WO3 و CuWO4/CuO تحت نور مرئی بررسی شده است. کاتالیست های مربوط با روش آب گرمایی سنتز شده و فرایند در یک واکنشگاه تعلیقه ای سوسپانسیونی مجهز به یک لامپ متال هالید 400 W انجام شده است. کاتالیست های سنتز شده با استفاده از رو شهای پراش پرتو ایکس XRD ، میکروسکوپ الکترونی روبشی FE-SEM و طیف سنجی بازتاب نفوذی DRS شناسایی شده اند. عامل های مؤثر بر فرایند مانند pH ، دمای واکنش و شدت نور موردبررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که برای غلظت 2000 ppm از کاتالیست و 20 ppm از PNP ، دمای 25 °C و pH برابر با 5/ 11 ، پس از 240 دقیقه، بازده تخریب با استفاده از کاتالیست های Na0.01WO3 ،WO3 و CuWO4/CuO به ترتیب 40 %، 3/ 42 و 30 % به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - کپسوله کردن آلیسین در نانوذرات پلیمری زیست تخریب پذیر و بررسی ویژگی‌های نانوکپسول‌ها
مهین فکور یزدان آباد قدیر رجب زاده سعید تقوایی گنجعلی

در این مطالعه آلیسین در نانوذرات پلیمری زیست‌تخریب‌پذیر، به روش پیش ژل شدن یونوتروپیک کپسوله شد. میانگین اندازه نانوکپسول‌ها و بازده کپسولی آن‌ها با توجه به عامل‌های فرایند ساخت از جمله غلظت زیست پلیمر کیتوسان، غلظت زیست پلیمر آلژیناتو pH محلول کمپلکس پلی الکترولیت، مور أکثر

در این مطالعه آلیسین در نانوذرات پلیمری زیست‌تخریب‌پذیر، به روش پیش ژل شدن یونوتروپیک کپسوله شد. میانگین اندازه نانوکپسول‌ها و بازده کپسولی آن‌ها با توجه به عامل‌های فرایند ساخت از جمله غلظت زیست پلیمر کیتوسان، غلظت زیست پلیمر آلژیناتو pH محلول کمپلکس پلی الکترولیت، مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه‌ها نشان داد که افزایش غلظت کیتوسان و آلژینات و هم‌چنین کاهش pH، سبب افزایش اندازه ذرات و کاهش میزان بازده کپسولی می‌شود. گستره مناسب برای غلظت کیتوسان 75/0 تا 5/1 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و برای غلظت آلژینات 6/2 تا 3 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود و pH مناسب برای به‌دست آمدن اندازه ذرات کوچک‌تر با بازده کپسولی بیشتر بین 7/4 تا 7/5 بود. سپس نانوکپسول‌های به‌دست آمده به کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FE-SEM) شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - بررسی اثر کاتالیستی نانو‌ذره‌ی γ-Fe2O3 بر روی سرعت تخریب یک کمپلکس پرانرژی اکسووانادیومی (IV)
فاطمه بدلی اسماعیل عمرانی نادر نوروزی پسیان

کمپلکس اکسووانادیم (IV) از واکنش VO(acac)2 با شیف باز N'،N) H2L–بیس(سالیسیل آلدامیناتو) 1،3– دی آمینو پروپان) به‌دست آمد و با استفاده از روش‌های 13C-NMR، 1H-NMR،IR تجزیه عنصری و تجزیه گرمایی با روش DSC مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های به دست آمده از DSC نشان د أکثر

کمپلکس اکسووانادیم (IV) از واکنش VO(acac)2 با شیف باز N'،N) H2L–بیس(سالیسیل آلدامیناتو) 1،3– دی آمینو پروپان) به‌دست آمد و با استفاده از روش‌های 13C-NMR، 1H-NMR،IR تجزیه عنصری و تجزیه گرمایی با روش DSC مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های به دست آمده از DSC نشان داد که این کمپلکس دارای آنتالپی تخریب زیادی است. بنابراین، با توجه به این موضوع سینتیک تخریب گرمایی آن با و بدون حضور نانوذره آهن اکسید (γ-Fe2O3)مورد مطالعه قرار گرفت و مشخص شد که حضور نانوذره به عنوان کاتالیست نقش مؤثری در افزایش سرعت تخریب دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - تهیه و شناسایی پلی‎یورتان‎های زیست‎ تخریب‎ پذیر پخش‎شونده در آب و بررسی تاثیرات پلی‎اتیلن گلایکول بر ویژگی زیست‎ تخریب‌پذیری آن‎ها
بهروز رنجبرفر سعید تقوایی&lrm; گنجعلی میر محمد علوی نیکجه شهرام مرادی &lrm;دهقی

تهیه، شناسایی و بررسی رفتار زیست&lrm;تخریب پذیری نسل جدید پلی یورتان&lrm;های پایه آبی زیست&lrm;تخریب پذیر پخش&lrm;شونده درآب، با هدف گسترش مواد دوستدار طبیعت، در این پژوهش بررسی شد. این گروه از پلی یورتان&lrm;های زیست&lrm;تخریب پذیر، برپایه پلی&lrm;اُل&lrm;هایی از منابع أکثر

تهیه، شناسایی و بررسی رفتار زیست&lrm;تخریب پذیری نسل جدید پلی یورتان&lrm;های پایه آبی زیست&lrm;تخریب پذیر پخش&lrm;شونده درآب، با هدف گسترش مواد دوستدار طبیعت، در این پژوهش بررسی شد. این گروه از پلی یورتان&lrm;های زیست&lrm;تخریب پذیر، برپایه پلی&lrm;اُل&lrm;هایی از منابع تجدیدپذیر مانند روغن کرچک، به همراه پلی&lrm;اتیلن گلایکول با ترکیبات دی&lrm;ایزوسیانات مناسب تهیه شدند. در این پژوهش، به ویژه، تاثیرات پلی&lrm;اتیلن گلایکول بر زیست تخریب پذیری و ویژگی&lrm;های این بسپارها بررسی شد. بسپارهای تهیه&lrm;شده با روش های طیف سنجی (HNMR) و فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) مورد شناسایی قرار گرفتند. اندازه&lrm;گیری ذرات با روش پراکندگی نور دینامیکی (DLS) انجام شد. ویژگی تخریب پذیری نمونه های تهیه شده، با روش های جذب آب، زاویه تماس، تخریب پذیری آب&lrm;کافتی در محیط بافر فسفات و محلول آنزیم لیپاز و میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) مورد تایید قرار گرفت. نتایج آزمون ها نشان داد که با پیوند اجزاء طبیعی و تخریب پذیر در زنجیر بسپاری و تنظیم ویژگی&lrm;ها&lrm;ی آب&lrm;دوستی و آب&lrm;کافتی اجزاء نرم، پلی یورتان&lrm;های مفیدی با ویژگی تخریب پذیری مطلوب می توانند تهیه شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - اثر نوع و غلظت پایدار کننده ها بر روی پایداری گرمایی پلی (وینیل کلرید) نرم
مهران دولو

اثر پایدار کننده های متعدد و مقدار آن در پایداری گرمایی پلی (وینیل کلرید) نرم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجربی نشان داد که نوع پایدار کننده ها اثر قابل ملاحظه ای بر پایداری گرمایی پلی (وینیل کلرید) نرم دارد. پس از تشخیص ترتیب توانایی پایداری گرمایی پایدار کننده ها ی اف أکثر

اثر پایدار کننده های متعدد و مقدار آن در پایداری گرمایی پلی (وینیل کلرید) نرم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجربی نشان داد که نوع پایدار کننده ها اثر قابل ملاحظه ای بر پایداری گرمایی پلی (وینیل کلرید) نرم دارد. پس از تشخیص ترتیب توانایی پایداری گرمایی پایدار کننده ها ی افزوده شده به پلیمر، آزمایش ها نشان دادند که افزودن پایدار کننده ها و مقدار آن می تواند مقاومت گرمایی پلی (وینیل کلرید) نرم را افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - بررسی دمای کلسینه شدن بر ویژگی ساختاری، نوری و فتوکاتالیستی نانوذرات مزومتخلخل تیتانیا
مهتاب گرگانی بهزاد کوزه گر کالجی

در این پژوهش، نانوذرات مزومتخلخل تیتانیم دی‌اکسید به روش سل‌ژل تهیه شد. اثر دمای کلسینه&lrm;شدن بر ویژگی ساختاری، فتوکاتالیستی و نوری نانوذرات مورد بررسی قرارگرفت. از تترابوتیل اورتوتیتانات (TBT) به‌عنوان پیش ماده تیتانیم و از اتانول به‌عنوان حلال استفاده شد. از آزمون گ أکثر

در این پژوهش، نانوذرات مزومتخلخل تیتانیم دی‌اکسید به روش سل‌ژل تهیه شد. اثر دمای کلسینه&lrm;شدن بر ویژگی ساختاری، فتوکاتالیستی و نوری نانوذرات مورد بررسی قرارگرفت. از تترابوتیل اورتوتیتانات (TBT) به‌عنوان پیش ماده تیتانیم و از اتانول به‌عنوان حلال استفاده شد. از آزمون گرماوزن&lrm;سنجی-تجزیه گرمایی تفاضلی (TG-DTA) برای انتخاب گستره مناسب دمایی کلسینه&lrm;شدن، پراش پرتو ایکس (XRD) برای تعیین فازها، روش جذب سطحی هم‌دمای برونر-امت-تلر (BET) برای بررسی سطح ویژه و تخلخل نانوذرات، طیف‌سنجی مرئی-فرابنفش (UV-Vis) برای بررسی ویژگی فتوکاتالیستی-نوری و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) برای ریخت‌شناسی ذرات استفاده شد. نتایج نشان داد با افزایش دمای کلسینه&lrm;شدن تا C° 550، تبدیل فازی آناتاز به روتایل انجام که حضور این دو فاز بلوری موجب بهبود ویژگی فتوکاتالیستی شد. کاف انرژی ممنوعه نانوذرات تیتانیم دی‌اکسید با افزایش دمای تهیه نمونه، کاهش یافت به&lrm;گونه&lrm;ای که از گستره نور فرابنفش به گستره نور مرئی منتقل شد. کاف انرژی ممنوعه تیتانیا به&lrm;دست آمده در C° 350 برابر با 39/3 الکترون ولت بود که با افزایش دمای تهیه تا C° 550 به 08/3 الکترون ولت کاهش یافت. بالاترین درصد تخریب محلول رنگی تحت تابش نور فرابنفش مربوط به نمونه کلسینه&lrm;شده در C° ۳۵۰ (57/33 درصد) و تحت تابش نور مرئی به نمونه کلسینه&lrm;شده در C° ۵۵۰ (55/56 درصد) بود. نتایج به‌دست آمده از بررسی جذب سطحی ذرات حاکی از ساختار مزومتخلخل با حلقه پسماند نوع H4 و H2 به&lrm;ترتیب برای نمونه&lrm;های تهیه شده در ۳۵۰ و C° ۵۵۰ بود. میانگین قطر حفره‌ها برای نمونه&lrm;های تهیه شده در ۳۵۰ و C° ۵۵۰ به ترتیب برابر 1/20 و 7/99 نانومتر بود. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی نشان&lrm;دهنده اندازه ذره&lrm;های نمونه تهیه شده در C° 350 بین 25 تا30 نانومتر و برای نمونه تهیه شده در C° 550 بین 30 تا 45 نانومتر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - سینتیک تخریب گرمایی نانوچندسازه پلی‌متیل متاکریلات/ نقره تهیه‌شده به روش بسپارش نوری درجا با حد واسط اینفرتر نوری
پویان مکوندی ناصر نیکفرجام رضوان جمال الدین طاهر نادری قزوینی

در این پژوهش، تخریب گرمایی نانوچندسازه پلی (متیل‌متاکریلات)/ نانوذره‌های نقره تهیه‌شده به روش بسپارش نوری درجا با حد واسط اینفرتر نوری بررسی‌شده است. شبکه‌های نانوچندسازه در حضور 5/0 درصد وزنی از نانوذره‌های نقره و مقادیر متفاوتی از آلیل‌متاکریلات (0، 1، 5 و 10 درصد وزن أکثر

در این پژوهش، تخریب گرمایی نانوچندسازه پلی (متیل‌متاکریلات)/ نانوذره‌های نقره تهیه‌شده به روش بسپارش نوری درجا با حد واسط اینفرتر نوری بررسی‌شده است. شبکه‌های نانوچندسازه در حضور 5/0 درصد وزنی از نانوذره‌های نقره و مقادیر متفاوتی از آلیل‌متاکریلات (0، 1، 5 و 10 درصد وزنی) به‌عنوان عامل شبکه‌ای کننده تهیه و نانوچندسازه‌های مربوط از طریق بسپارش رادیکالی آزاد نوری زنده و با استفاده از آغازگرهای دی‌متوکسی‌فنیل استوفنـون (DMPA) و تترااتیـل‌تیورام دی‌سولفاید (TED) تهیه شدند. بررسی‌های سینتیکی تخریب گرمایی شبکه‌های نانوچندسازه به دو روش غیرهمدما (روش فلین-وال-اوزاوا و کیسینجر-آکاهیرا-سونوس) نشان داد که نانوذره‌های نقره بر تخریب گرمایی پلی (متیل‌متاکریلات) اثری دوگانه دارند. به‌این‌ترتیب که، تخریب در حضور نانوذره‌های نقره در دماهای کمتری آغاز می‌شود اما با سرعت آرام‌تری نسبت به شبکه بسپاری خالص ادامه می‌یابد. محاسبه انرژی فعال‌سازی تخریب نشان داد که در مراحل ابتدایی تخریب (بین صفر تا 45 درصد)، انرژی فعال‌سازی تخریب نانوچندسازه کمتر از بسپار خالص بود. درحالی‌که، در مراحل انتهایی (از 45 تا 90 درصد تخریب) انرژی فعال‌سازی تخریب نمونه‌های نانو چندسازه‌ای در مقایسه با نمونه‌های فاقد نانوذره‌های نقره مقادیر بالاتری را نشان داد، به‌بیان‌دیگر تخریب به‌سختی صورت گرفت. به‌عبارتی، نانوذره‌های نقره در مراحل ابتدایی واکنش اثر کاتالیستی و در مراحل انتهایی واکنش اثر بازدارندگی بر تخریب دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - تجزیه و سولفورزدایی زیستی نفت خام توسط باسیلوس‌ها
عباس اخوان سپهی ایثار دژبان گاپاشا مسعود امامی ارژنگ محمد ناخدا

سابقه و هدف: امروزه استفاده از میکروارگانیسم&zwnj;ها برای حذف آلاینده&zwnj;های نفتی از محیط زیست بسیار مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. زیرا روش&zwnj;های یا از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی&zwnj;باشد یا باعث به وجود آمدن ترکیبات سمی دیگری در محیط می&zwnj;شوند. هدف ا أکثر

سابقه و هدف: امروزه استفاده از میکروارگانیسم&zwnj;ها برای حذف آلاینده&zwnj;های نفتی از محیط زیست بسیار مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. زیرا روش&zwnj;های یا از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی&zwnj;باشد یا باعث به وجود آمدن ترکیبات سمی دیگری در محیط می&zwnj;شوند. هدف از این پژوهش، ارزیابی و تایید حذف زیستی نفت خام به وسیله باسیلوس&zwnj;ها می&zwnj;باشد. مواد و روش&zwnj;ها: در این پژوهش پانزده گونه باسیلوس تجزیه کننده نفت خام از مناطق آلوده به نفت جدا شد و شرایط بهینه رشدشان در محیط پایه نمکی واجد 1 تا 3% نفت خام مورد ارزیابی گردید. سپس با ارزیابی کشش سطحی و میزان کربن کل، نیتروژن و هیدروژن موجود در نفت خام در قبل و پس از تیمار با باکتری با روش ASTM D5291 اندازه&zwnj;گیری شد. همچنین سولفورزدایی زیستی با روش IP 242 مورد بررسی قرار گرفت. یافته&zwnj;ها: از گونه&zwnj;های مورد بررسی دو گونه که بهترین رشد در محیط پایه نمکی واجد نت داشتند، انتخاب گردیدند. اما بیشترین افزایش در چگالی نوری و شمارش سلول&zwnj;های زنده و کاهش pH میط کشت در روز پنجم از دوره آزمایش برای باسیلوس&zwnj;های S6 بدست آمد. زمان تجدید نسل بر روی محیط نمکی حاوی 1% نفت خام برای باسیلوس S6 و S35 به&zwnj;ترتیب 18 و 25 ساعت محاسبه شد. باسیلوس&zwnj;ها قادر به کاهش کشش سطحی محیط به&zwnj;ترتیب از 62 (mN/m) به 31 و 38 بودند که بیانگر آن است که این گونه&zwnj;ها قادر به تولید میزان قابل توجهی بیوسورفکتانت هستند. نتایج نشان داد که میزان کلی کربن از 85 (درصد جرمی) به 41 و 48 (درصد جرمی) به ترتیب برای باسیلوس S6 و S35 کاهش یافته است. همچنین مشخص شد که پس از گذشت یک ماه 42 درصد و 80 درصد از میزان کلی سولفور موجود در نفت به ترتیب توسط باسیلوس S6 و S35 حذف شده و مورد استفاده قرار گرفته است. نتیجه&zwnj;گیری: آنالیزهای آماری بر روی هیدروکربن&zwnj;های موجود در نفت دخام با استفاده از گاز کروماتوگرافی (C13-C30) نشان دهنده اثر تخریب زیستی باسیلوس&zwnj;ها بر روی هیدروکربن&zwnj;های نفتی و توانایی آن&zwnj;ها در استفاده از نفت به عنوان تنها منبع کربن و انرژی می&zwnj;باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - تأثیر اسپرمیدین و سالیسیلیک اسید بر میزان پلی‌آمین‌های داخلی، فعالیت آنزیم‌های شکارکننده رادیکال‌های آزاد و میزان تخریب اکسیداتیو لیپیدها در گل بریدنی رز رقم "بلک‌مجیک"
رضا نعمت اله ثانی سیدحسین نعمتی محمود شور محمد فرجادی شکیب

گل رز یکی از مهمترین گیاهان زینتی می‌باشد که به دلیل دارا بودن گل‌های زیبا و رنگ‌های متنوع، امروزه دارای رتبه نخست در تولید و صادرات گل‌های بریدنی است. کمیت و کیفیت در ارقام این گل به شدت تابع شرایط محیطی و تغذیه‌ای بوده و کاربرد تنظیم کننده‌های رشد قبل و پس‌ازبرداشت یک أکثر

گل رز یکی از مهمترین گیاهان زینتی می‌باشد که به دلیل دارا بودن گل‌های زیبا و رنگ‌های متنوع، امروزه دارای رتبه نخست در تولید و صادرات گل‌های بریدنی است. کمیت و کیفیت در ارقام این گل به شدت تابع شرایط محیطی و تغذیه‌ای بوده و کاربرد تنظیم کننده‌های رشد قبل و پس‌ازبرداشت یکی از روش‌های متداول در افزایش کیفیت و دوام این گل می‌باشد. لذا در این پژوهش، گل بریدنی رز رقم"بلک‌مجیک" قبل‌ازبرداشت با اسپرمیدین (0، 50، و 100 میلی‌گرم‌درلیتر) و پس‌ازبرداشت با سالیسیلیک اسید (0، 50، و 100 میلی‌گرم‌درلیتر) مورد تیمار قرار داده و کیفیت پس‌ازبرداشت آن از جنبه‌های بیوشیمیایی مختلف همچون میزان پلی‌آمین‌های داخلی (اسپرمیدین، اسپرمین و پوترسین)، فعالیت آنزیم‌های شکارکننده رادیکال آزاد (همچون سوپراکسیددسموتاز، کاتالاز، پلی فنل اکسیداز) و میزان تخریب اکسیداتیو لیپیدها (از طریق میزان بیومارکر تخریبی مالون‌دی‌آلدئید تولید شده) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد کاربرد اسپرمیدین و سالیسیلیک اسید موجب افزایش میزان پروتئین‌های محلول، بهبود فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددسموتاز، کاتالاز و پلی فنل اکسیداز در گلبرگ‌های گل بریدنی رز رقم"بلک‌مجیک" گردید. افزایش فعالیت آنزیم‌های دخیل در تنش اکسیداتیو نیز موجب کاهش تخریب لیپیدها و کاهش میزان بیومارکر تخریبی مالون‌دی‌آلدئید تولید شده گردید. از سوی دیگر میزان پلی‌آمین‌های درونی اسپرمیدین، اسپرمین و پوترسین نیز به طور معنی‌داری از کاربرد خارجی اسپرمیدین و سالیسیلیک‌اسید متأثر گردیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - بررسی علل خوردگی و شکست نازل های غوطه ور ریخته گری مداوم فولاد
رحمت الله عمادی آرش حاجی پور حسین عمادی

در حال حاضر ریخته گری مداوم فولاد مهمترین روش تولید فولاد در جهان می باشد، مهمترین اجزاء کنترل کننده جریان مذاب شامل تاندیش، استوپر و نازل غوطه ور میباشند که به آنها نسوزهای ویژه اطلاق می شود. در میان قطعات نسوز ویژه، نازل غوطه ور از اهمیت بالایی برخوردار است، وظیفه اصل أکثر

در حال حاضر ریخته گری مداوم فولاد مهمترین روش تولید فولاد در جهان می باشد، مهمترین اجزاء کنترل کننده جریان مذاب شامل تاندیش، استوپر و نازل غوطه ور میباشند که به آنها نسوزهای ویژه اطلاق می شود. در میان قطعات نسوز ویژه، نازل غوطه ور از اهمیت بالایی برخوردار است، وظیفه اصلی نازل، حفاظت جریان مذاب از ورود هوا در مسیر تاندیش به قالبهای ریخته گری و توزیع دلخواه جریان مذاب در قالبها است. هدف از این تحقیق بررسی علل خوردگی و شکست یک نمونه از نازل های غوطه ور معیوب واحد ریخته گری مداوم فولاد سبا می باشد. در ابتدا از مقاطع مختلف یک نازل سالم و یک نازل معیوب نمونه گیری انجام شد، وزن مخصوص، درصد تخلخل، آنالیز XRD ,XRF و مشاهدات میکروسکوپ الکترونی روبشی جهت شناسایی علت خوردگی و شکست انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که علت اصلی شکست و خوردگی نازل های معیوب پوشش نامناسب اعمال شده بر سطح نازل و کم بودن میزان گرافیت بدنه زیرکونیا-گرافیت نازل در خط سرباره است به طوری که میزان گرافیت نازل معیوب 8 درصد و نازل های سالم 10 درصد می باشد، کمبود میزان گرافیت منجر به کاهش مقاومت به شوک حرارتی و مقاومت به خوردگی نازل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - بررسی تأثیر سرعت سرد شدن بر ریزساختار و رفتار خوردگی آلیاژ Mg-5Zn-1Y-0.1Ca در محیط شبیه‌سازی شده بدن
حسن جعفری سعیده نقدعلی

در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سرعت سرد شدن بر ریزساختار و رفتار خوردگی آلیاژ Mg-5Zn-1Y-0.1Ca پرداخته شده است. مطالعه ریزساختار توسط میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی روبشی نشان داد که ریزساختار زمینه آلیاژ، متشکل از دانه‌های α-Mg، و رسوبات Mg3YZn6 و Ca2Mg6Zn3 با مورفول أکثر

در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سرعت سرد شدن بر ریزساختار و رفتار خوردگی آلیاژ Mg-5Zn-1Y-0.1Ca پرداخته شده است. مطالعه ریزساختار توسط میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی روبشی نشان داد که ریزساختار زمینه آلیاژ، متشکل از دانه‌های α-Mg، و رسوبات Mg3YZn6 و Ca2Mg6Zn3 با مورفولوژی لایه‌ای که اغلب در مرز دانه‌ها تجمع یافته‌اند تشکیل شده‌اند. بعلاوه تصاویر بدست آمده از ریزساختار نشان دادند که با افزایش سرعت سرد شدن، پیوستگی رسوبات در مرزهای دانه و مناطق بین دندریتی افزایش می‌یابد. آزمایشات پولاریزاسیون و غوطه‌وری نشان دادند که همواره افزایش سرعت سرد شدن، باعث بهبود خواص خوردگی نخواهد شد و به نظر می‌رسد مقدار بهینه‌ای در سرعت سرد شدن وجود دارد که در آن، سرعت خوردگی کمینه خود را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - آلیاژ سازی مکانیکی و ساخت قطعات آلیاژی Zn-4Mn از طریق SPS به‌منظور استفاده در کاشتنی‌های کوتاه مدت
ناهید حسن زاده نعمتی محمد بابایی عرفان چیذری داود ملک پژو

آلیاژهای بر پایه روی (Zn) با کنترل فرآیند تولید قابلیت ظهور طیف گسترده ای از خواص مورد نیاز برای کاربرد در کاشتنی‌های کوتاه مدت درون تنی را دارند. برای این منظور در پژوهش حاضر پودر آلیاژی با ترکیب Wt Mn%4-Zn از طریق آلیاژسازی مکانیکی در سه زمان 10، 20 و 30 ساعت تهیه و ق أکثر

آلیاژهای بر پایه روی (Zn) با کنترل فرآیند تولید قابلیت ظهور طیف گسترده ای از خواص مورد نیاز برای کاربرد در کاشتنی‌های کوتاه مدت درون تنی را دارند. برای این منظور در پژوهش حاضر پودر آلیاژی با ترکیب Wt Mn%4-Zn از طریق آلیاژسازی مکانیکی در سه زمان 10، 20 و 30 ساعت تهیه و قطعات آلیاژی از طریق فرآیند تف جوشی جرقه پلاسما (SPS) ساخته شدند. عملیات حرارتی قطعات تولیدی در سه دمای150، 200و250 درجه سانتی‌گراد انجام گردید. نمونه‌ها با استفاده از آزمون‌های پراش اشعه ایکس (XRD) ، خوردگی پلاریزاسیون دینامیکی و ارزیابی زنده مانی سلولی MTT مشخصه یابی شدند. همچنین مورفولوژی سطح نمونه ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد افزایش زمان آسیاب به 30 ساعت ترکیبی همگن تر ایجاد نموده، همینطور نمونه عملیات حرارتی شده در دمای °C250 دارای بالاترین میزان مقاومت به خوردگی است. زنده مانی سلولی نمونه عملیات حرارتی شده در این دما نسبت به نمونه‌های دیگر زنده مانی بیشتری نشان داد. انتظار می رود نتایج این مطالعه در کاربردهای کوتاه مدت درون تنی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - طراحی، ساخت، مشخصه یابی و ارزیابی زیستی نانوذرات آلومینا پوشش داده شده با پلیمر کیتوسان
الهام رستمی الهام حویزی

10.22034/ascij.2021.687825

امروزه شاهد پیشرفت روز افزون نانوتکنولوژی کاربرد در زمینه های مختلف پزشکی، دارورسانی و... می باشیم. سیستم های انتقال داروی نوین، منجر به بهبود عملکرد در زمینه بیماری های مختلف از جمله انواع سرطان گشته است. نانو ذرات آلومینا به دلیل خواص حرارتی کاربردی وسیعی در این زمینه أکثر

امروزه شاهد پیشرفت روز افزون نانوتکنولوژی کاربرد در زمینه های مختلف پزشکی، دارورسانی و... می باشیم. سیستم های انتقال داروی نوین، منجر به بهبود عملکرد در زمینه بیماری های مختلف از جمله انواع سرطان گشته است. نانو ذرات آلومینا به دلیل خواص حرارتی کاربردی وسیعی در این زمینه دارند. در کنار کاربردهای فراوان این نانوذرات، متاسفانه یکی از مخاطرات بحث سمیت نانوذرات آلومینا است. همچنین اصلاح سطحی این نانوذرات با بیوپلیمر کیتوسان، منجر به بهبود خاصیت زیست در دسترس پذیری این نانوذرات می شود. در این تحقیق نانوذرات آلومینا توسط بیوپلیمر کیتوسان پوشش داده شده اند. در این مطالعه تیمار سلول های هلا به وسیله آلومینا و آلومینا/کیتوسان برای 24 ساعت انجام پذیرفت و غلظت IC50 برای آن مشخص گردید. اثرات سمیت این ترکیبات با استفاده از آزمون MTT و با رنگ آمیزی های آکریدین اورنج/ اتیدیوم بروماید مورد سنجش قرار گرفت. آنالیزهای های اندازگیری سایز ذرات ، نشان دهنده سایز حدودا"70 نانومتر می باشد. بررسی های FTIR بر روی نانوذرات آلومینا و آلومینا/کیتوسان انجام شده است که به خوبی اصلاح سطحی نانوذرات آلومینا را نشان می دهد. همچنین عکسهای TEM از نانوذرات گرفته شده است که همگی تایید کننده سایز مناسب این نانوذرات برای سیستم انتقال دارو می باشد. نتایج مربوط به ارزیابی زیستی نانوذرات به خوبی نشان دهنده ی پوشش دهی موفق آنها توسط پلیمر کیتوسان بود. به علاوه نتایج نشان داد که نمونه های آلومینا به صورت وابسته دوز دارای سمیت بالاتر بوده و غلظت IC50 آنها حدود 25 میلی مولار بود در حالی که نمونه های پوشش دار به طور کاملا معنی داری دارای سمیت پایین تری بوده و در غلظتهای 5 میلی مولار به پایین سمیت معنی داری بر سلول های هلا نداشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - بررسی تاثیر عوامل کاهش دهنده تنش خشکی (باکتری تیوباسیلوس، بتائین گلایسین، تیوفول و اسید سالیسیلیک) بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک کلزا (Brassica napus L.) در شرایط قطع آبیاری
داود سلیمانی محمد نصری میثم اویسی

به منظور بررسی اثرات تنش قطع آبیاری بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک کلزا رقم زرقام، تحقیقی در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین – پیشوا، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با نه تیمار و چهار تکرار در سال زراعی 94- 1393 اجرا شد. تیمار های مورد بررسی عبارتند از أکثر

به منظور بررسی اثرات تنش قطع آبیاری بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک کلزا رقم زرقام، تحقیقی در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین – پیشوا، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با نه تیمار و چهار تکرار در سال زراعی 94- 1393 اجرا شد. تیمار های مورد بررسی عبارتند از: 1- قطع آبیاری در مرحله گلدهی، 2- قطع آبیاری در مرحله گلدهی+ گلاسین بتائین به صورت محلول پاشی (غلظت 5/1 لیتر در هزار). 3- قطع آبیاری در مرحله گلدهی + گلاسین بتائین به صورت محلول پاشی (غلظت 5/2 لیتر در هزار). 4- قطع آبیاری در مرحله گلدهی + تیوفول به صورت محلول پاشی (غلظت 5/1 لیتر در هزار) . 5- قطع آبیاری در مرحله گلدهی + تیوفول به صورت محلول پاشی (غلظت 2 لیتر در هزار) . 6- قطع آبیاری در مرحله گلدهی + سالسیلیک اسید به صورت محلول پاشی (غلظت 5/0 میلی مولار ). 7- قطع آبیاری در مرحله گلدهی + سالسیلیـک اسید به‌صـورت محلول پاشی (غلظت 1 میلی مولار). 8- مصرف کود زیستی تیوباسیلیوس به صورت اختلاط با بذر و قطع آبیاری در مرحله گلدهی. 9- آبیاری کامل. نتایج نشان داد که افزایش عملکرد دانه در تیمار های مصرف تیوفول، اسید سالسیلیک و گلیسین و تیوباسیلیوس را می توان به علت افزایش هورمون اکسین و نهایتا افزایش انتقال متابولیت ها از برگ ها به دانه دانست و علت دیگر افزایش عملکرد دانه و صفاتی مانند محتوای آب نسبی و کلروفیل در شرایط قطع آبیاری با استفاده از این مواد می توان، تاثیر آن ها بر مسدود شدن و یا کاهش اندازه روزنه و تولید آنزیم های آنتی اکسیدات ماننـد سوپـر اکسیـد دیسموتاز دانست که باعث افزایش آسیمیلات های تولیدی شـده و در نهـایت عملکرد افزایش می یابد. عملکرد دانه از 8/1273 کیلوگرم در هکتار در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی با افزایشی معادل 74 درصد به 5/4875 کیلوگرم در هکتار آبیاری کامل رسید که با تیمار های هشت و شش تفاوت معنی داری نداشت و هر سه در تیمار آماری a جای گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - تاثیر محلول‌پاشی پوترسین روی مقاومت آنتی‌اکسیدانی گندم رقم SW- 82-9 تحت شرایط تنش کم آبی
زهرا کریمی حمید‌رضا توحیدی‌مقدم پورنگ کسرایی

این مطالعه به منظور ارزیابی اثر محلول پاشی پلی آمین پوترسین بر عملکرد صفات بیوشیمیایی گندم رقم SW-82-9 تحت شرایط تنش کم آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد ورامین درسال 1393 به صورت کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ک أکثر

این مطالعه به منظور ارزیابی اثر محلول پاشی پلی آمین پوترسین بر عملکرد صفات بیوشیمیایی گندم رقم SW-82-9 تحت شرایط تنش کم آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد ورامین درسال 1393 به صورت کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. کرت های اصلی شامل چهار سطح آبیاری: آبیاری معمولی، قطع آبیاری در مرحله ی ساقه دهی، قطع آبیاری در مرحله ی گل دهی و قطع آبیاری در مرحله ی زایشی یا پر شدن دانه و عوامل فرعی (محلول پاشی پوترسین) شامل محلول پاشی با آب مقطر، محلول پاشی پوترسین با غلظت 150 و 75 قسمت در میلیون بود. نتایج نشان داد که بالا ترین میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز متعلق به سطح توقف آبیاری در مرحله پر شدن دانه به میزان 15/960.mg pro.min-1) ∆) و کم ترین میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و آنزیم کاتالاز نیز متعلق به آبیاری معمولی منطقه به میزان 85/614 A.mg pro.min-1) ∆) بود. بالا ترین میـزان مالـون دی آلدئیـد مربوط به سطـح عـدم محلول پاشی با پوترسین به میزان 84/13 نانو مول بر گرم وزن تازه و کم ترین میزان مالون دی آلدئید به میزان 53/5 نانو مول بر گرم وزن تازه در مرحله آبیاری معمولی متعلق به سطح محلول پاشی با پوترسین با غلظت 150 قسمت در میلیون بود. محلول پاشی پوترسین توانست از کاهش بیومارکر های تخریب مالون دی آلدئید و دی تیروزین با کاهش اثر مخرب تنش جلوگیری نماید و اثر مثبتی بر رفع تنش خشکی داشته باشد. پیشنهاد می گردد آنزیم های آنتی اکسیدانت و بیومارکر های تخریب نیز به عنوان معیار انتخاب گیاه متحمل به شرایط تنش کم آبی استفاده شود و میزان 150 قسمت در میلیون پوترسین می تواند سبب کاهش خسارت اکسیداتیو شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - اثر محلول‌پاشی آسکوربات و جیبرلین بر محتوی رنگیزه‌ای و بیومارکر های تخریب در گیاه دارویی مریم گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط تنش شوری
علیرضا پازکی راحله همتی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی آسکوربات و جیبرلین بر محتوی رنگیزه ای و بیومارکر های تخریب در گیاه دارویی مریم گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط تنش شوری ، تحقیقی در سال 1393 در گلخانه شهرداری منطقه 15 به مرحله اجرا در آمد . آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تص أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی آسکوربات و جیبرلین بر محتوی رنگیزه ای و بیومارکر های تخریب در گیاه دارویی مریم گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط تنش شوری ، تحقیقی در سال 1393 در گلخانه شهرداری منطقه 15 به مرحله اجرا در آمد . آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید . عامل های آزمایشی تنش شوری در 4 سطح صفر ، 25 ، 50 و 75 میلیمولار از منبع نمک طعام (Nacl) ، آسکوربات در دو سطح 0 و 4 میلی مولار و جیبرلین در دو سطح 0 و 2 میلی مولار در نظر گرفته شدند . مقایسه میانگین اثر ساده تنش شوری نشان داد که این عامل سبب کاهش معنی دار میزان کلروفیل ها و افزایش بیومارکر های تخریب گردید ، هرچند از نظر محتوی دی تیروزین ، مقادیر شوری 50 و 75 میلی مولار در یک گروه آماری قرار گرفتند . محلول پاشی 4 میلی مولار آسکوربات و 2 میلی مولار جیبرلین نیز سبب نزول تمامی بیومارکرها و افزایش رنگیزه های فتوسنتزی گردیدند . نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل معنی دار نشان داد که در وضعیت عدم اعمال تنش شوری ، کاربرد آسکوربات منجر به افزایش کاروتنوئید نگردید ولی در شوری های متوسط (50 میلی مولار) و شدید (75 میلی مولار) مصرف آن ها کاروتنوئید را بالا برد . تفاصيل المقالة

فهرس المقالات تخریب

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية