مقدمه: وضعیت زیستمحیطی حاکی از آن است که جهان بحران آلودگی پلاستیکی دارد، از آنجاییکه صنعت بستهبندی ارتباط نزدیکی با حفاظت از محیطزیست و توسعه پایدار دارد بستهبندی سبز یک روش جدید مصرفکنندگان برای دستیابی به تعادل بین رشد اقتصادی و توسعه زیستمحیطی است، هدف پژوهش چکیده کامل
مقدمه: وضعیت زیستمحیطی حاکی از آن است که جهان بحران آلودگی پلاستیکی دارد، از آنجاییکه صنعت بستهبندی ارتباط نزدیکی با حفاظت از محیطزیست و توسعه پایدار دارد بستهبندی سبز یک روش جدید مصرفکنندگان برای دستیابی به تعادل بین رشد اقتصادی و توسعه زیستمحیطی است، هدف پژوهش حاضر بررسی پیشایندها و پیامدهای رفتار خرید مصرفکنندگان در انتخاب بستهبندیهای سازگار با محیطزیست است.
روش پژوهش: پارادایم انجام پژوهش تفسیری، رویکرد آن با اﺳﺘﻔﺎده از روشهای آمیخته و طرح پژوهش کیفی - کمی متوالی است. جامعه آماری بخش کیفی، پژوهشگران دانشگاه و فعالان محیطزیست هستند که نمونهگیری به روش هدفمند از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 13 نفر از خبرگان بود، کدگذاری دادهها با نرمافزار مکس کیو دا در سه مرحله انجام شد. در بخش کمی نمونهگیری به روش غیر احتمالی در دسترس و دادهها از بین 369 نفر از مصرفکنندگان با نمونهگیری از هایپرمارکتها و فروشگاههای بزرگ در سطح شهر رشت گردآوری شده است. آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی برای همهی سازهها بالای 7/0 است، روایی همگرا شاخص میانگین واریانس استخراج شده از 0/5 بزرگتر است. مدل با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری با نرمافزار PLS مورد آزمون قرار گرفت.
یافتهها: نتایج کدگذاری دادهها در بخش کیفی به شناسایی 259 کد اولیه منجر شد که با توجه به نظریه داده بنیاد، مدل پارادایمی پژوهش شکل گرفت. مقولههای باور زیستمحیطی، دغدغه سلامتی، نگرش سبز و هنجار ذهنی در زمره مقولههای علی بر ایجاد رفتار خرید سبز مصرفکنندگان تأثیرگذار هستند که منجر به پیامدهایی نظیر افزایش سطح سلامتی، توسعه و رشد عملکرد سازمان، سبک زندگی سبز، ترجیح خرید و افزایش تکرار خرید محصولات دارای بستهبندی سبز میگردند. در بخش کمی سنجش فرضیهها نشان داد که باور زیستمحیطی به میزان 0/308، دغدغه سلامتی به میزان 0/164، نگرش سبز به میزان 0/168 و هنجار ذهنی به میزان 0/614 بر رفتار خرید سبز مصرفکنندگان تأثیرگذار هستند. تأثیر رفتار خرید سبز مصرفکنندگان برافزایش سطح سلامتی به میزان 0/550، توسعه و رشد عملکرد سازمان به میزان 0/578، سبک زندگی سبز به میزان 0/576، ترجیح خرید به میزان 0/236 و افزایش تکرار خرید محصولات دارای بستهبندی سبز به میزان 0/348 مورد تأیید قرار گرفت.
نتیجهگیری: پیشنهاد میگردد دولت، سازمانهای فعال در حوزه محیطزیست و مدیران کسبوکار با فراهمسازی راهکارهایی جهت تقویت پیشایندهای تأثیرگذار بر رفتار خرید محصولات دارای بستهبندی سبز زمینه را برای ارتقای پیامدهای حاصل از آن ایجاد نمایند.
پرونده مقاله