-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ارزیابی پیامدهای ناشی از تجمیع سکونتگا‌های روستایی (مطالعه موردی: طرح تجمیع روستاهای شرق استان گلستان)
معصومه نیاستی سید امیر حسین گرکانیبشر همواره در زندگی خود با مخاطرات طبیعی مواجه بوده و سعی در کاهش جبران خسارت‌های جانی و مالی آن داشته است. در این میان ارزیابی اقدامات گذشته از اهمیت بالایی برخوردار است تا امکان اتخاذ بهترین تصمیمات را در مورد سوانح آتی با توجه به سانحه‌خیزی کشور ایران فراهم سازد. هدف چکیده کاملبشر همواره در زندگی خود با مخاطرات طبیعی مواجه بوده و سعی در کاهش جبران خسارت‌های جانی و مالی آن داشته است. در این میان ارزیابی اقدامات گذشته از اهمیت بالایی برخوردار است تا امکان اتخاذ بهترین تصمیمات را در مورد سوانح آتی با توجه به سانحه‌خیزی کشور ایران فراهم سازد. هدف این پژوهش، ارزیابی پیامدهای ناشی از بازسازی و جابه‌جایی روستاها پس از سیل 1384 شرق استان گلستان میباشد. این پژوهش، از نوع کاربردی و به صورت ترکیبی از تحلیل محتوای کیفی و پیمایش مقطعی درمرحله کمی است. جامعه آماری این پژوهش از ساکنان شهر فراغی (تجمیع 11روستا) و روستاییانی که به روستاهای قدیم بازگشته‌اند میباشد. برای مقایسه پیامدهای بازسازی در نمونه‌های مورد مطالعه، از آزمون t نمونه‌های مستقل استفاده‌شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که ساخت سکونتگاه جدید علی‌رغم کاهش آسیبپذیری کالبدی با افزایش پدیده‌هایی چون افزایش مهاجرت به شهرها و بازگشت به روستاهای قدیم همراه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تحلیل ارتباط پراکنده‌رویی شهری و آسیبپذیری اجتماعی (موردپژوهی: نواحی شهر قزوین)
اسفندیار زبردست حسین قانونییکی از ابعاد مهم مخاطرات طبیعی، آسیبپذیری اجتماعی است. همچنین افزایش جمعیت شهرها باعث ظهور اثرات مختلفی همچون پراکنده‌رویی شهری شده است. در پژوهش حاضر پس از مرور متون نظری، شاخص‌های منتخب برای سنجش پراکنده‌رویی و آسیبپذیری اجتماعی انتخاب و با کمک آمار سرشماری و GIS، د چکیده کاملیکی از ابعاد مهم مخاطرات طبیعی، آسیبپذیری اجتماعی است. همچنین افزایش جمعیت شهرها باعث ظهور اثرات مختلفی همچون پراکنده‌رویی شهری شده است. در پژوهش حاضر پس از مرور متون نظری، شاخص‌های منتخب برای سنجش پراکنده‌رویی و آسیبپذیری اجتماعی انتخاب و با کمک آمار سرشماری و GIS، داده‌های شهر قزوین استخراج گردید. سپس با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی (نرم‌افزار SPSS)، این شاخص‌ها برای پراکنده‌رویی در 4 عامل تراکم، پیکربندی، کاربری و دسترسی (تبیین 22/70 درصدی) و برای آسیبپذیری اجتماعی در 1 عامل (تبیین 9/66 درصدی) قرار گرفتند. تحلیل همبستگی رابطه معنادار میان عامل تراکم (801/0) و پدیده پراکنده‌رویی (440/0) با آسیبپذیری اجتماعی را نشان داد. رابطه آسیبپذیری با تراکم/پراکنده‌رویی، مثبت/منفی است، بدین معنا که با افزایش تراکم/کاهش پراکنده‌رویی، آسیب‎پذیری اجتماعی افزایش می‌یابد. در پایان نقشه‌های پراکنده‌رویی و آسیب‎پذیری اجتماعی و نقشه پتانسیل توسعه نواحی شهر قزوین بر اساس رابطه میان این دو پدیده ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - آسیب‌شناسی کالبدی منطق فضایی کلانشهر تهران از منظر اصول پدافند غیرعامل
سحر ندایی طوسی عباس شاه صفی مجید غ فارخورزنی* عباس طاهریمسئلهی امنیت و کاهش آسیبپذیری منطقه‌ی‌کلان‌شهری تهران، به عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور، از گذشته تاکنون موردتوجه قرار داشته‌است. نامناسب بودن گزینه نظامی‌سازی فضاهای‌شهری، به دلیل هزینه‌های بالای برقراری امنیت و همچنین افشای فضاهای راهبردی، تصمیم‌گیرندگ چکیده کاملمسئلهی امنیت و کاهش آسیبپذیری منطقه‌ی‌کلان‌شهری تهران، به عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور، از گذشته تاکنون موردتوجه قرار داشته‌است. نامناسب بودن گزینه نظامی‌سازی فضاهای‌شهری، به دلیل هزینه‌های بالای برقراری امنیت و همچنین افشای فضاهای راهبردی، تصمیم‌گیرندگان را به تفکر در مورد شیوه‌های مشاهده‌نشدنی برقراری امنیت یاپدافند‌غیرعامل در پوشش ابزارهای برنامهریزی و طراحی واداشته است. در این رابطه با آگاهی از این موضوع که مشکل‌یابی اولین گام درفرایند حل‌مشکل به شمار‌می‌آید، هدف از پژوهش کیفی‌پیش‌رو به شناسایی عرصه‌های آسیبپذیر منطق فضایی کلانشهر تهران و در نهایت تدوین چارچوب مناسب سیاست‌گذاری توسعه‌فضایی، به منظور کاهش آسیبپذیری آن، اختصاص یافته‌است. با فرض تفکیک سازمان‌فضایی‌شهر به پنج مقوله، برآمد پژوهش تحلیلی انجام شده به روش فراتحلیل، نشان از آسیبپذیری بالای منطق فضایی کلانشهر، به جز در مقوله‌ی الگوی توسعه فضایی شهر و تنها از منظر معیاراستتار درون‌ساخته، اصلاختفا و پوشش و اصلدسترسی و نفوذپذیری و همچنین در مقوله‌ی جانمایی و پخشایش عملکردها در مجموعه از منظر اصل‌دسترسی‌و‌نفوذپذیری دارد. درنهایت با‌توجه به این‌موضوع و با هدف مشکل‌گشایی و افزایش پایداری به پیشنهاد چارچوب سیاست‌گذاری مناسب پرداخته‌خواهد‌شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحلیل معیارهای کالبدی-ترافیکی و سنجش میزان آسیب پذیری در منطقه 21 تهران با تاکید بر مدیریت بحران
محمد رحیم غلامی رحیم سرور مجید ولی شریعت پناهی زهرا پیشگاهی فردهدف این تحقیق تحلیل آسیب پذیری شبکه معابر در موقع حوادث احتمالی با تاکید بر مدیریت بحران است. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی-تحلیلی می باشد که به بررسی دو موضوع مهم مدیریت بحران و شبکه معابر در لایه راهبردی با شناخت معیارهای مورد تأکید در برنامه ریزی شهری پردا چکیده کاملهدف این تحقیق تحلیل آسیب پذیری شبکه معابر در موقع حوادث احتمالی با تاکید بر مدیریت بحران است. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی-تحلیلی می باشد که به بررسی دو موضوع مهم مدیریت بحران و شبکه معابر در لایه راهبردی با شناخت معیارهای مورد تأکید در برنامه ریزی شهری پرداخته شده است. داده‌های مورد استفاده از نوع اسنادی ، میدانی و گردآوری اطلاعات از روشهای کتابخانهای و اینترنت می باشد که اطلاعات مربوط به شاخص های تحقیق، از طریق پرسشنامه با اخذ نظرات کارشناسان متخصص و خبرگان حاصل گردیده است. در مرحله تحلیل ابتدا مقادیر و داده‌های کلیه شاخص‌ها استخراج و بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) وExpert choice به وزندهی شاخص‌های مربوطه پراخته می‌شود سپس با استفاده از نرم‌افزار)(GIS، نقشه ریزپهنهبندی آسیبپذیری نواحی منطقه 21تهران را ارائه میگردد. در پایان چنین نتیجه حاصل شد که در صورت وقوع زلزله با مقیاس 7 مرکالی نقاط دارای آسیبپذیری منطقه در شهرکهای چیتگر شمالی،استقلال، ویلاشهر و وردآورد بوده که بیانگر آسیبپذیری بالای محدوده فوق با توجه به عوامل کالبدی و ترافیکی می باشد. نتیجه اینکه شبکه معابر منطقه 21 تهران از منظر مدیریت بحران مستلزم برنامه راهبردی و راهکارهای سامان بخش و در اولویت اول برنامه ریزی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - ارزیابی آسیبپذیری ناشی از سیلاب در منطقه مکران با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS
علی خلیلی آریان اسروشفجایع طبیعی از جمله سیلاب‌ها در دو دهه اخیر به خصوص در قاره آسیا و کشور ایران به دلیل توسعه‌های افسارگسیخته شهرها، که بحران گرمایش کره زمین را به‌همراه داشته‌است، به‌صورت فزاینده‌ای رو به افزایش بوده‌است. این مساله با توجه به خسارات گسترده انسانی و مالی که با خود به‌بار چکیده کاملفجایع طبیعی از جمله سیلاب‌ها در دو دهه اخیر به خصوص در قاره آسیا و کشور ایران به دلیل توسعه‌های افسارگسیخته شهرها، که بحران گرمایش کره زمین را به‌همراه داشته‌است، به‌صورت فزاینده‌ای رو به افزایش بوده‌است. این مساله با توجه به خسارات گسترده انسانی و مالی که با خود به‌بار می‌آورد، درخور توجهی فوق‌العاده است. مکران یا مکوران واقع در سواحل جنوب شرقی ایران، منطقه‌ای در حال توسعه است که به لحاظ ملی، اهمیتی راهبردی داشته و در سال‌های اخیر مورد توجه سرمایه‌گذاران جهانی بوده‌است. در نتیجه بررسی آسیبپذیری ناشی از سیلاب در این منطقه میتواند در کاهش هزینه‌های انسانی و به خصوص مالی مدیریت پیش از وقوع حادثه و کاهش اثرات سوء ناشی از آن مؤثر باشد. بدین ترتیب برای انجام این ارزیابی پنج شاخص به‌کار گرفته‌شدند و به روش تحلیلی سلسله‌مراتبی (AHP) وزندهی شدند و برای وزندهی به معیارها با استفاده از نرم‌افزار Expert Choice وزن نهایی معیارها محاسبه شد. در آخر، تحلیل‌های فضایی با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS انجام شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - عوامل مؤثر بر آسیبپذیری منطقه 6 شهر تهران و پهنه‌بندی آسیبپذیری در مواجه با بحرانهای طبیعی
حسنعلی فرجی سبکبار بهزاد نادی محمد رضایی نریمیسامقدمه و هدف پژوهش: تعیین میزان آسیب پذیری بافتهای شهری با در نظر داشتن عوامل مؤثر بر آسیب پذیری، یکی از الزاماتی است که باید پیش از وقوع حوادث و به منظور آمادگی هرچه بیشتر برای مدیریت کارآمد بحران در شهرها، صورت پذیرد. این پژوهش نیز به دنبال تبیین عوامل موثر بر آسیب پذی چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: تعیین میزان آسیب پذیری بافتهای شهری با در نظر داشتن عوامل مؤثر بر آسیب پذیری، یکی از الزاماتی است که باید پیش از وقوع حوادث و به منظور آمادگی هرچه بیشتر برای مدیریت کارآمد بحران در شهرها، صورت پذیرد. این پژوهش نیز به دنبال تبیین عوامل موثر بر آسیب پذیری است. بر این مبنا از لحاظ ماهیت جز تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. جامعه آماری آن منطقه 6 شهرداری تهران میباشد که بر مبنای قدمت و مرکزیت به عنوان نمونه انتخاب شده است. روش پژوهش: دادهها به دو صورت میدانی و کتابخانهای با ابزارهایی چون پرسشنامه دیمتل، کتب، مقالات و نقشه های گوناگون، جمع آوری و با استفاده از نرم افزارهایEXCEL, MATLAB, IDRISI وARC GIS 10.1، مورد تحلیل واقع شدهاند. یافتهها: نتایج بیانگر آن است که؛ بخشهای مرکزی، جنوبی و به ویژه جنوب شرقی منطقه به لحاظ بالا بودن عمر و قدمت ساختمانها، تراکم جمعیت و بعد خانوار بالا و شبکه های ارتباطی پر پیچ و خم با نفوذپذیری کم، دارای پتانسیل آسیبپذیری بالایی هستند. نتیجه گیری: بر این اساس برنامه ریزی کاربریزمین و منطقه بندی به عنوان یکی از مهمترین ابزارها و درعین حال اهداف برنامه ریزی شهری جایگاهی حیاتی در تحقق مخاطره نگری و کاهش خطرپذیری در فرآیند توسعه شهری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - سنجش آسیبپذیری لرزهای شهری(مطالعه موردی شهر اردبیل)
عزیز دنیادیده رسول صمدزاده علی پناهیمقدمه و هدف پژوهش: نخستین گام برای کاهش مخاطرات لرزهای به عنوان شناخته‌‌شده‌ترین بلایای طبیعی، شامل درک خطر و سنجش و ارزیابی راهبردهای احتمالی، برای کاهش آن است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیبپذیری شهر اردبیل در مقابل خطرپذیری لرزهای است. قلمرو جغرافیایی پژوهش چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: نخستین گام برای کاهش مخاطرات لرزهای به عنوان شناخته‌‌شده‌ترین بلایای طبیعی، شامل درک خطر و سنجش و ارزیابی راهبردهای احتمالی، برای کاهش آن است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیبپذیری شهر اردبیل در مقابل خطرپذیری لرزهای است. قلمرو جغرافیایی پژوهش، مناطق پنجگانه شهر اردبیل میباشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و روش اجرای آن توصیفی ـ تحلیلی است. بطوریکه برای واکاوی دادهها از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) جهت وزندهی چهار معیار در قالب 19 زیرمعیار استفاده شده است. با ترکیب لایه‌های اطلاعاتی در نرم‌افزار Arc GIS و با تلفیق نقشه معیارهای مورد بررسی، نقشه پهنههای آسیبپذیری تهیه و طبقه‌بندی شده است. یافتهها: یافتهها حاکی از اهمیت بالای معیار برنامهریزی با 13 زیرمعیار و وزن کلی 480/0 و زیرمعیار کاربری اراضی با وزن کلی 072/0 در آسیبپذیری شهر اردبیل می باشد. معیار سازهای با چهار زیرمعیار کیفیت، قدمت، تعداد طبقات و گونه‌‌شناسی سازهای با وزن 408/0 و معیار طبیعی با دو زیرمعیار گسل و شیب زمین با وزن 035/0 در آسیبپذیری لرزهای شهر اردبیل نقش دارند. نتیجهگیری: نتایج نشان داد که بخشهای شمال، شمال باختری، خاوری و مرکز شهر اردبیل آسیب‌پذیرترین محدوده‌‌ها در برابر خطر زمینلرزه میباشند و جنوب شهر نیز مقاوم‌ترین محدوده محسوب میگردد. نتایج تحلیل آسیبپذیری فضاهای شهر اردبیل، نشان میدهد که حدود 30 درصد از فضاهای شهری در برابر خطر زمینلرزه آسیبپذیری متوسط به بالا و حدود 50 درصد در معرض آسیبپذیری بالا قرار دارند و ساختار کالبدی مناسب و موزونی را برای مدیریت بحران ناشی از لرزهخیزی شهری ارائه نمی‌کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - نقش راه‌های ارتباطی بر آسیبپذیری منطقه 6 شهر تهران و پهنه‌بندی آسیبپذیری در مواجه با بحرانهای طبیعی
حسنعلی فرجی سبکبار محمد رضایی نریمیسامقدمه و هدف پژوهش: معابر شهری به عنوان یکی از عناصر کالبدی شهر، نقش کلیدی در زمان وقوع و نیز پس از رخداد زمین لرزه بر عهده دارند، به طوری که مدیران بحران یکی از دلایل گسترده شدن ابعاد زلزله را عدم امدادرسانی به موقع ناشی از آسیبب دیدگی معابر بیان کرده اند. پژوهش مورد نظ چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: معابر شهری به عنوان یکی از عناصر کالبدی شهر، نقش کلیدی در زمان وقوع و نیز پس از رخداد زمین لرزه بر عهده دارند، به طوری که مدیران بحران یکی از دلایل گسترده شدن ابعاد زلزله را عدم امدادرسانی به موقع ناشی از آسیبب دیدگی معابر بیان کرده اند. پژوهش مورد نظر نیز به دنبال تبیین نقش راههایارتباطی در آسیب پذیری مناطق شهری در مواجهه با بحرانهای طبیعی است. بر این مبنا از لحاظ ماهیت جز تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع توسعه ای- کاربردی است. جامعه آماری آن منطقه 6 شهرداری تهران میباشد که بر مبنای قدمت و مرکزیت به عنوان نمونه انتخاب شده است. روش پژوهش: دادهها به دو صورت میدانی و کتابخانهای با ابزارهایی چون پرسشنامه دیمتل، کتب، مقالات و نقشه های گوناگون، جمعآوری و با استفاده از نرم‌افزارهای EXCEL, MATLAB, IDRISI وARC GIS 10.1، مورد تحلیل واقع شدهاند. یافتهها: نتایج بیانگر آن است که؛ معابر بخشهای مرکزی و جنوبی منطقه به لحاظ شاخص‌های دسترسی به شبکه معابر، ساختار کالبدی- فضایی، دسترسی به محدوده، دسترسی به فضاهای باز عمومی، عرض راه‌ها (میزان نفوذپذیری)، فاصله از فضاهای بیکالبد، مراکز آتش‌نشانی، و مراکز درمانی، از بیشترین سطح آسیبپذیری برخوردار میباشند نتیجه گیری: البته قابل ذکر است که؛ تراکم بافت و جمعیت، عناصر فشرده و ریزدانه موجود در این بخش‌ها، نیز نقش به سزایی در بالا رفتن میزان آسیبپذیری معابر دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - سنجش آسیبپذیری خشکسالی کشاورزان گندم کار در شهرستان اصفهان
مسعود رمضانی لیدا شریفی کیومرث زرافشانیخشکسالی های اخیر در شهرستان اصفهان و شدت خساراتی که بر بخش کشاورزی وارد آمده است، بیانگر آسیب پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی است. لذا پرداختن به مطالعات آسیب پذیری که پیش‌نیاز مدیریت ریسک است، مهم تلقی می شود. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این مطالعه سنجش آسیب پذیری چکیده کاملخشکسالی های اخیر در شهرستان اصفهان و شدت خساراتی که بر بخش کشاورزی وارد آمده است، بیانگر آسیب پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی است. لذا پرداختن به مطالعات آسیب پذیری که پیش‌نیاز مدیریت ریسک است، مهم تلقی می شود. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این مطالعه سنجش آسیب پذیری خشکسالی کشاورزان گندم کار در شهرستان اصفهان و رتبه بندی مناطق روستایی این شهرستان می باشد. در این مطالعه از روش پیمایشی استفاده شد و داده ها از 275 کشاورز گندم کار با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله‌ای جمعآوری گردید. به‌منظور جمعآوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه ی حضوری با کشاورزان شهرستان اصفهان، استفاده شد. برای سنجش آسیب پذیری کشاورزان گندم کار از فرمول (2005) Me-Bar & Valdez استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که کشاورزان گندم کار در بخش جرقویه علیا بیشترین ضریب آسیب پذیری کل (77/3) و کشاورزان گندم کار در بخش بن رود دارای کمترین ضریب آسیب پذیری کل (32/3) می باشند. دستاوردهای این مطالعه می تواند به مسئولان مدیریت خشکسالی استان در تخصیص اعتبارات با توجه به میزان آسیب پذیری مناطق، یاری برساند. بدین‌صورت سنجش میزان آسیبپذیری می تواند مبنایی برای مسئولان به‌منظور تخصیص منابع و اعتبارات محسوب گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - ارزیابی اثرات اجرای سناریوهای مدیریت کشاورزی بر کمیت و کیفیت منابع آب سطحی با استفاده از مدل نیمه‌توزیعی و بررسی آسیبپذیری آبخوان (مطالعه موردی: دشت هشتگرد)
محمودرضا نورعلی نژاد اسلاملو مجتبی شوریان سید سجاد مهدی زاده محلیزمینه و هدف: منشاء بسیاری از مشکلات کیفی و کمی منابع آب، فعالیت‌هایی است که در یک حوضه آبریز انجام می‌شود. بنابراین بازنگری استراتژی‌های برنامه ریزی حوضه آبریز میتواند منجر به کاهش این چالش‌ها گردد، لذا ضروری است اثرات اجرای استراتژی‌ها پیش از اجرا، ارزیابی شود. روش پ چکیده کاملزمینه و هدف: منشاء بسیاری از مشکلات کیفی و کمی منابع آب، فعالیت‌هایی است که در یک حوضه آبریز انجام می‌شود. بنابراین بازنگری استراتژی‌های برنامه ریزی حوضه آبریز میتواند منجر به کاهش این چالش‌ها گردد، لذا ضروری است اثرات اجرای استراتژی‌ها پیش از اجرا، ارزیابی شود. روش پژوهش: در پژوهش حاضر که بر روی حوضه آبریز هشتگرد واقع در قسمت مرکزی استان البرز انجام گردیده است، پس از ساخت مدل هیدرولوژیکی نیمه توزیعی SWAT به منظور تبدیل کمی و کیفی منابع آب سطحی این مدل توسعه داده شده است. به این منظور از آمار ایستگاههای هیدرومتری فشند، ده صومعه و نجم آباد و داده کیفی نیترات ایستگاه شاخص به‌عنوان نقطه کنترل مورد واسنجی و اعتبارسنجی قرار گرفتند، بعد از آنالیز حساسیت مدل، فرایند واسنجی توسط نرم افزار SWAT-CUP با الگوریتم SUFI2 با تعداد 500 تکرار انجام گرفت و بهترین مقادیر پارامترهای انتخابی بدست آمد. سپس اثر اجرای سناریوهای مدیریتی همچون اصلاح الگوی کشت و ارتقاء روش آبیاری برای افزایش راندمان کشاورزی در جهت بهبود وضعیت کشاورزی و کاهش میزان آلایندگی انجام گردید. در نهایت آسیبپذیری آبخوان هشتگرد با استفاده از هفت پارامتر DRASTIC و با تلفیق لایه‌ها با وزندهی و رتبه‌بندی ارزیابی گردید. یافتهها: نتایج شبیه‌سازی رواناب سطحی در مقیاس ماهانه توسط شاخص‌های آماری نش- ساتکلیف و ضریب تبیین نشان داد که شبیه‌سازی با دقت خوبی انجام گردیده است (نتایج بالای 7/0)، نتایج حاصل از ضریب NS برای دوره واسنجی و صحت سنجی به‌ترتیب برابر 83/0 و 7/0 شد و ضریب R2 به‌ترتیب برابر 87/0 و 89/0 برآورد شد که بیانگر عملکرد مناسب مدل و همبستگی بالای داده‌های مشاهداتی و شبیه‌سازی شده میباشد. بعد از مشخص کردن نقشه آسیبپذیری آبخوان دشت به همراه تراکم چاه‌ها پس از اصلاح اوزان لایه‌های مدل، بخش مرکزی دشت بیشترین آسیبپذیری را داراست. نتایج: با مدل سازی دو سناریوی مدیریتی تغییر الگوی کشت و ارتقای راندمان آبیاری به منظورارزیابی تغییرات کیفی و کمی در منابع آب سطحی، نتایج حاکی از آن است که در این حوضه با اصلاح الگوی کشت و کاهش برداشت، میزان رواناب سطحی افزایش یافت.با این وجود غلظت نیترات در ماه های مختلف از 5 تا 20 درصد کاهش می‌یابد. با اعمال سناریوها، مقدار مصرف آب در بخش کشاورزی از 3/85 میلیون مترمکعب به 8/59 میلیون مترمکعب کاهش خواهد یافت. شاخص نهایی آسیبپذیری آبخوان با استفاده از روش DRASTIC بین 44 تا 90 متغیر شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - توسعه شاخص آلودگی منابع نقطه‌ای در سطوح گیرش چاه ها با رویکرد مدل‌سازی ریاضی (مطالعه موردی: آبخوان مشگین‌شهر)
محسن حیدراوغلی حسین سعادتی ابراهیم فتائیزمینه و هدف: مشخص ساختن سطوحی از دشت‌ها که دارای آسیبپذیری زیادی برای آلوده کردن چاه‌ها هستند، با مدل‌سازی، تلفیق و توسعه شاخص ها، امکان‌پذیر است. وجود نقاط آلاینده در این پهنه ها خطر آلودگی چاه‌ها را به همراه داشته و تشدید خواهد کرد. هدف اصلی این تحقیق توسعه و ارائه ش چکیده کاملزمینه و هدف: مشخص ساختن سطوحی از دشت‌ها که دارای آسیبپذیری زیادی برای آلوده کردن چاه‌ها هستند، با مدل‌سازی، تلفیق و توسعه شاخص ها، امکان‌پذیر است. وجود نقاط آلاینده در این پهنه ها خطر آلودگی چاه‌ها را به همراه داشته و تشدید خواهد کرد. هدف اصلی این تحقیق توسعه و ارائه شاخص جدید برای تعیین سطوح آسیب پذیر اطراف چاه ها است که می توانند باعث آلودگی چاه-های شرب و کشاورزی موجود در دشت ها و به‌تبع آن آلودگی آبخوان گردند. در این تحقیق از ترکیب تراکم منابع نقطه‌ای آلاینده‌ها به‌عنوان شاخص ریسک و گیرش آلودگی چاه ها به‌عنوان شاخص آسیبپذیری استفاده شد. این روش نسبت به سایر روش‌ها دقیق‌تر است زیرا ویژگی هایی مانند تغذیه، میرایی طبیعی، خاک، رسانایی آبخوان، کاربری و پوشش اراضی و توزیع چاه‌ها را در نظر می گیرد و تلفیقی از شاخص آسیبپذیری و شاخص ریسک است.روش تحقیق: در تحقیق حاضر، آسیبپذیری آبخوان دشت مشگین شهر به مساحت 614 کیلومترمربع با استفاده از تلفیق دو عامل تراکم منابع آلاینده در پهنههای حریم رودخانه‌ها و محدوده گیرش چاه‌ها برآورد شد. بدین منظور ابتدا تراکم منابع آلاینده نقطه‌ای مانند صنایع، روستاها، ایستگاه های پمپ‌بنزین به‌عنوان شاخص منابع بالقوه آلاینده در محدوده حریم رودخانه های دشت مشگین شهر به روش کرنال در محیط GIS مشخص گردید. سپس مدل‌سازی عددی برای تعیین مناطق گیرش چاه با استفاده از مدل MODFLOW و MODPATH انجام شد. داده‌های آماری 10 ساله از سال 1390 تا 1399 به دودسته تقسیم شد. 8 سال اول برای واسنجی و 2 سال آخر برای اعتبار سنجی و صحت سنجی مدل، در حالت پایدار استفاده شد. سپس پارامترهای هدایت هیدرولیکی، تغذیه و ناهمسانگردی، به منظور انجام دقیق‌تر و راحت‌تر واسنجی، تحلیل حساسیت شد. در مرحله بعد با استفاده از مدل MODPATH و بر پایه نتایج مدل MODFLOW سطوح گیرش چاه‌ها یا مناطق با آسیب پذیری بالا در دوره های زمانی مختلف، برآورد شد. با تلفیق لایه تراکم آلاینده های نقطه‌ای در حریم رودخانه ها و سطوح گیرش چاه، شاخص توسعه‌یافته آلودگی دشت به دست آمد.یافته ها: مقدار پارامتر تراکم آلاینده‌ها در منطقه از صفرتا 998/0 مورد در کیلومترمربع متغیر بود به‌طوری‌که بیشترین مقدار تراکم در جنوب غربی دشت در اطراف شهرهای مهم منطقه قرار دارد. در 16 درصد از سطح کل دشت، هیچ‌گونه گیرش آلودگی توسط چاه‌ها وجود ندارد و گیرش نهایی با 25 درصد از سطح دشت، بیشترین سهم و گیرش 10 ساله با کمتر از یک درصد از سطح دشت، کمترین سهم را دارد. نتایج شاخص نهایی نشان داد کل سطح دشت در محدوده ریسک کم قرار داشته و حدود 50 درصد از سطح دشت مشگین در محدوده آسیب پذیری ناچیز قرار داشت. نتایج این شاخص بر اساس غلظت دو آلاینده مهم نیترات و کلراید اعتبارسنجی شد که همبستگی مثبتی با شاخص آسیب پذیری داشت. دو ماده آلاینده بالقوه به‌عنوان پارامترهای صحت سنج برای تائید نتیجه شاخص توسعه‌یافته در این تحقیق انتخاب شد. در مناطق روستایی و کشاورزی، که تحت تأثیر کود کشاورزی و فاضلاب است، نیترات به‌عنوان معیار در نظر گرفته شد. کلراید هم نشان دهنده آلودگی در مکان‌های صنعتی و تجاری است. نتایج نشان میدهد که رابطه بین شاخص ارائه‌شده با دو پارامتر کلر و نیترات به‌صورت تقریباً خطی است، بطوریکه ضریب همبستگی پیرسون برابر 58/0 برای نیترات و 49/0 برای کلراید برآورد شد.نتیجهگیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در مدیریت اراضی دشت ها، به‌منظور حفاظت از کیفیت آب چاه ها، ترکیب شاخص خطر آلاینده های نقطه ای در حریم رودخانه ها و آسیب پذیری سطوح گیرش چاه ها، نقش مهمی می تواند داشته باشد و در توسعه صنعتی دشت مشگین شهر، بایستی اولویت تخصیص با مناطقی باشد که دارای ریسک پایین‌تر هستند. با توجه به اینکه در دشت مشگین شهر، شهرک و واحدهای صنعتی وجود ندارد، ارزیابی طبقات ریسک این شاخص با تغییرات مکانی آلودگی آب های زیرزمینی مقدور نبود و توصیه می شود که این شاخص در دشت های صنعتی استفاده و ارزیابی گردد. شاخص ارائه‌شده در این تحقیق در مقایسه با شاخص های توسعه‌یافته‌ی دیگر درزمینهٔ آلودگی های آبخوان، ساده‌تر بوده ولی می توان برای دقت بیشتر برای هر نوع آلاینده نقطه‌ای و یا غیر نقطه‌ای وزن اثر هم تعیین کرد و یا از پارامترهای دیگر دخیل در آلودگی آبخوان هم استفاده کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - توسعه مدل دراستیک اصلاح شده برای تعیین آسیبپذیری آبخوان‌های ساحلی
نیلوفر خوشدوز ماسوله حسین بابازاده سیدحسن طباطبایی مهدی نادریدر آبخوان‌های ساحلی، خطر نفوذ آب شور دریا به منابع آب زیرزمینی وجود دارد و از این نظر بررسی آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی می تواند در تعیین نقاط آسیب پذیر و حساس آبخوان بسیار موثر باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آسیب پذیری سفره آب زیرزمینی جزیره کیش با استفاده از مدل دراست چکیده کاملدر آبخوان‌های ساحلی، خطر نفوذ آب شور دریا به منابع آب زیرزمینی وجود دارد و از این نظر بررسی آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی می تواند در تعیین نقاط آسیب پذیر و حساس آبخوان بسیار موثر باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آسیب پذیری سفره آب زیرزمینی جزیره کیش با استفاده از مدل دراستیک و نیز اصلاح آن برای شرایط این سفره ساحلی است. دو پارامتر اختلاف تراز آب دریا با سطح ایستابی آب و فاصله نقطه تا دریا به پارامترهای مدل اضافه و مدل دراستیک اصلاح شده توسعه یافت. برای ارزیابی نتایج مدل، نقشه های آسیب پذیری تولید شده با نقشه های پهنه بندی پارامترهای هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول مقایسه شد. این نقشه ها با استفاده از داده های ثبت و نمونه‌برداری شده کیفیت آب چاه های جزیره در محیط (GIS) تهیه گردید. مقایسه نتایج مدل دراستیک و دراستیک اصلاح شده با نقشه های هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول جزیره نشان داد که میانگین اختلاف ها برای مدل دراستیک به ترتیب با 41/17 و 24/10 و مدل دراستیک اصلاح شده به ترتیب با 69/0 و 55/0 می باشد که حاکی از مطابقت بیشتر با داده های مشاهده ای دارد. نتایج مدل دراستیک اصلاح شده نشان داد که 1/34 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل آسیبپذیری خیلی زیاد، 1/48 درصد دارای پتانسیل آسیبپذیری زیاد و 8/17 درصد نیز دارای پتانسیل آسیبپذیری متوسط میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - ارزیابی ریسک اکولوژیک فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در کارخانه سرب و روی لکان
سید علیرضا شریفی مژگان زعیم دار سید علی جوزی رخشاد حجازیزمینه و هدف: امروزه اجرا و پیاده سازی برنامه های توسعه صنعتی بدون در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی، سبب تداوم ورود آلاینده ها به محیط زیست شده است. در حال حاضر، آلودگی های صنعتی به عنوان عمده ترین عامل تخریب محیط زیست به شمار می آیند. بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه اجرا و پیاده سازی برنامه های توسعه صنعتی بدون در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی، سبب تداوم ورود آلاینده ها به محیط زیست شده است. در حال حاضر، آلودگی های صنعتی به عنوان عمده ترین عامل تخریب محیط زیست به شمار می آیند. بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی ریسک اکولوژیک فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در کارخانه فرآوری سرب و روی لکان بود.روش بررسی: پس از ساماندهی و استانداردسازی داده ها با استفاده از GIS، ارزیابی ریسک اکولوژیکی و همچنین شاخص ریسک محیط زیستی فلزات سنگین در محدوده مورد مطالعه برآورد شد.یافته ها: نتایج ارزیابی ریسک اکولوژیکی نشان داد که در میان فلزات سنگین مورد مطالعه، فلز کادمیوم کمترین ریسک (01/0 درصد از منطقه در طبقه پرریسک) و فلز روی بیشترین ریسک (02/0 درصد از منطقه در طبقه پرریسک) را ایجاد می کند. همچنین نتایج شاخص ریسک محیط زیستی حاکی از این بود که 99 درصد از منطقه از نظر ریسک فلز کادمیوم در طبقه کم ریسک قرار دارد، 92 درصد منطقه از نظر ریسک روی در طبقه بحرانی ارزیابی شده است و از نظر ریسک فلز سرب، منطقه مورد مطالعه در وضعیت بینابینی قرار گرفت.بحث و نتیجه گیری: در یک جمع بندی می توان بیان کرد که به دنبال صنعتی شدن، گسترش آلودگی های صنعتی امری اجتناب ناپذیر است، اما روش ها و تمهیداتی به منظور تعدیل و تنزیل تبعات آن ها مورد استفاده قرار گرفته است. از جمله روش های مهم در زمینه کاهش اثرات آلودگی های محیط زیستی، انجام ارزیابی ریسک اکولوژیکی است. بنابراین با توجه به قابلیت های سامانه های GIS در تهیه نقشه های ارزیابی محیط زیستی به نظر می رسد این سامانه می تواند در تسهیل ارزیابی آسیب پذیری اکولوژیکی صنایع معدنی فلزی مفید واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - پهنه بندی شاخص آسیب پذیری ساختاری ناشی از تغییر اقلیم (SVCCI) (مطالعه موردی استان کردستان)
اقبال وحدانی حسین محمدی فریده اسدیانزمینه و هدف : نوسانات اقلیمی آینده یکی از بزرگ ترین چالش های پیش روی بشر است که اثرات بسیار شدیدی بر بخش کشاورزی می گذارد. یکی از روش های بررسی میزان خسارت های ناشی از اقلیم بوجود آمده، محاسبه شاخص آسیب پذیری ساختاری ناشی از تغییر اقلیم یا شاخص (SVCCI) است. در این پژوهش چکیده کاملزمینه و هدف : نوسانات اقلیمی آینده یکی از بزرگ ترین چالش های پیش روی بشر است که اثرات بسیار شدیدی بر بخش کشاورزی می گذارد. یکی از روش های بررسی میزان خسارت های ناشی از اقلیم بوجود آمده، محاسبه شاخص آسیب پذیری ساختاری ناشی از تغییر اقلیم یا شاخص (SVCCI) است. در این پژوهش محاسبه این شاخص در سطح استان کردستان مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی : در این مطالعه با استفاده از داده های 11 ایستگاه هواشناسی در بازه زمانی 1395 1380 برای 10 شهرستان استان کردستان، شاخص مورد محاسبه قرار گرفت. برای محاسبه اجزای شاخص نیاز به محاسبه شاخص بارش، شاخص خشکی و تبخیر و تعرق پتانسیل در منطقه است. در ادامه برای هر یک از اجزای شاخص، روند و بی ثباتی در روند با آزمون ناپارامتری من ــ کندال مورد بررسی قرار گرفت. سپس نسبت به وزن دهی به روش های مختلف اقدام شد و در نهایت با توجه به متفاوت بودن واحدهای اجزای شاخص هر یک از اجزا به کمک معادله (CN) مؤلفه ها نرمال شدند و بر اساس نتایج حاصل از محاسبه شاخص، آسیب پذیرترین مناطق در استان کردستان نسبت به نوسانات عوامل اقلیمی شناسایی شدند.یافته ها : نتایج حاصل از محاسبه این شاخص نشان داد که مقدار متوسط شاخص در شهرستان های استان کردستان 41/51 می باشد. در این بین شهرستان دهگلان بیش ترین مقدار آسیب پذیری و شهرستان سروآباد کم ترین مقدار آسیب پذیری را نسبت به نوسانات عوامل اقلیمی دارند.بحث و نتیجه گیری : هدف از این پژوهش، ارایه یک روش برای تهیه نقشه آسیب پذیری اقتصادی ناشی از نوسانات اقلیمی است که بسته به در دسترس بودن و قابلیت اطمینان داده ها می تواند مبنایی برای برنامه ریزی آینده باشد. تا تصمیم گیرندگان بتوانند به توسعه خط مشی هایی در مقیاس شهرستانی بپردازند تا کنترل بیش تری بر آسیب پذیری ناشی از تغییر اقلیم داشته باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - ارزیابی اثرات توسعه بر محیط‌زیست شهرستان طرقبه شاندیز با به‌کارگیری مدل تخریب
سحر حیدری مستعلی بهمن جباریان امیری افشین علیزاده شعبانیزمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکا چکیده کاملزمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیم گیرندگان است. روش بررسی: نخست محدوده شهرستان به 94 شبکه کاری 1600 هکتاری تقسیم و با استفاده از نقشه کاربری سرزمین، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسی، تعداد 14 عامل تخریب شناسایی و شدت آن ها تعیین شد. سپس، آسیب پذیری اکولوژیک و تراکم فیزیولوژیک محاسبه و پس از آن با استفاده از رابطه تخریب، ضرایب تخریب به دست آمد. درنهایت کلیه شبکه ها بر اساس نظریه فازی به 4 پهنه با توانایی توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی، نیازمند حفاظت و غیر قابل توسعه تقسیم شدند. یافته ها: طبق نتایج نهایی از مجموع 94 شبکه، 22 شبکه که معادل 40/23 درصد مساحت شهرستان است، نیازمند بازسازی، 37 شبکه که معادل 36/39 درصد مساحت شهرستان است، غیر قابل توسعه و 35 شبکه نیز که 22/37 درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص می دهد، مستعد توسعه هستند. بحث و نتیجه گیری: اثرات فعالیت های مخرب (که عمدتا اثرات مخرب ناشی از فعالیت های گردش گری) در منطقه بارز بوده به طوری که فعالیت های مخربی نظیر تغییر کاربری از یک سو و از سوی دیگر زباله ریزی و آلودگی رودخانه ها به منطقه از عوامل اصلی تخریبند. از مجموع 94 شبکه، 21 شبکه به دلیل وجود گسل ها و 16 شبکه به دلیل قرار گرفتن در محدوده منطقه حفاظت شده بینالود، غیر قابل توسعه می باشند. 35 شبکه دارای اولویت های اول تا سوم توسعه هستندکه دارای تراکم فیزیولوژیک پایین بوده و 22 شبکه نیز به دلیل تراکم فیزیولوژیک بالا و شدت زیاد عوامل مخرب، دارای ضرایب تخریب بالا بوده و نیازمند بازسازی هستند؛ لذا باید از هرگونه توسعه بدون برنامه ریزی در آینده در این قسمت ها، خودداری شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - ارزیابی آسیبپذیری مناطق شهری در برابر سیل با منطق فازی (مطالعه موردی: منطقه 22 تهران)
الهام اسماعیلی علویجه سعید کریمی فاطمه سادات علوی پورزمینه و هدف: به طور کلی در دهه‌های اخیر خسارت‌های ناشی از جاری شدن سیل در نتیجه شهرنشینی در حاشیه رودخانه‌ها همواره متوجه ساکنان این مناطق بوده است. هدف این پژوهش تعیین میزان آسیبپذیر بودن مناطق شهری نسبت به خطر سیل جهت کاهش خسارات جانی و مالی میباشد. روش بررسی: بدین چکیده کاملزمینه و هدف: به طور کلی در دهه‌های اخیر خسارت‌های ناشی از جاری شدن سیل در نتیجه شهرنشینی در حاشیه رودخانه‌ها همواره متوجه ساکنان این مناطق بوده است. هدف این پژوهش تعیین میزان آسیبپذیر بودن مناطق شهری نسبت به خطر سیل جهت کاهش خسارات جانی و مالی میباشد. روش بررسی: بدین منظور از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (AHP فازی) چانگ به دلیل بزرگ تر بودن درجه احتمال جهت وزندهی به معیارهای شیب، خاک، فاصله از رود، زمین شناسی، ارتفاع، کاربری اراضی و جمعیت استفاده گردید. پس از وزندهی، معیارهای آسیبپذیری در محیط ARCGIS فازی‌سازی گردیدند و در نهایت از عمل گرهای فازی جهت روی‌هم گذاری لایه‌ها استفاده شد. یافتهها:. برای تعدیل نقشه‌های به دست آمده از عمل گرهای ضرب جبری و جمع جبری، از عمل گرهای گاما 9/0، گاما 7/0 و گاما 5/0 استفاده شد که نقشه حاصل از عمل گر گاما 7/0 به دلیل دست یابی به نتیجه مناسب‌تر به عنوان نقشه نهایی آسیبپذیری انتخاب گردید. بحث و نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نقشه نهایی و این که درصد تراکم جمعیت در شمال شرقی منطقه، نزدیک رودخانه‌کن از 07/1 درصد بیش تر است. احتمال آسیبپذیری در آن منطقه بالا پیش‌بینی میگردد. هم چنین ممکن است ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم رود خانه‌های‌کن و وردآورد باعث تجمع آب و رهاسازی یک‌باره آن در منطقه شود و اگر روند ساخت و سازهای غیر مجاز و افزایش جمعیت در منطقه ادامه یابد می‌توان نتیجه گرفت احتمال آسیبپذیری در برابر سیل در منطقه 22 تهران میتواند زیاد باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - ارزیابی اثرات محیط‌زیستی توسعه در شهرستان طرقبه شاندیز با به‌کارگیری مدل تخریب
سحر حیدری مستعلی بهمن جباریان امیری افشین علیزاده شعبانیچکیده زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان داد چکیده کاملچکیده زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیم گیرندگان است. روش بررسی: نخست محدوده شهرستان به 94 شبکه کاری 1600 هکتاری تقسیم و با استفاده از نقشه کاربری سرزمین، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسی، تعداد 14 عامل تخریب شناسایی و شدت آن ها تعیین شد. سپس، آسیب پذیری اکولوژیک و تراکم فیزیولوژیک محاسبه و پس از آن با استفاده از رابطه تخریب، ضرایب تخریب به دست آمد. درنهایت کلیه شبکه ها بر اساس نظریه فازی به 4 پهنه با توانایی توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی، نیازمند حفاظت و غیر قابل توسعه تقسیم شدند. یافتهها: طبق نتایج نهایی از مجموع 94 شبکه، 22 شبکه که معادل 40/23 درصد مساحت شهرستان است، نیازمند بازسازی، 37 شبکه که معادل 36/39 درصد مساحت شهرستان است، غیر قابل توسعه و 35 شبکه نیز که 22/37 درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص می دهد، مستعد توسعه هستند. بحث و نتیجهگیری: اثرات فعالیت های مخرب (که عمدتا اثرات مخرب ناشی از فعالیت های گردش گری) در منطقه بارز بوده به طوری که فعالیت های مخربی نظیر تغییر کاربری از یک سو و از سوی دیگر زباله ریزی و آلودگی رودخانه ها به منطقه از عوامل اصلی تخریبند. از مجموع 94 شبکه، 21 شبکه به دلیل وجود گسل ها و 16 شبکه به دلیل قرار گرفتن در محدوده منطقه حفاظت شده بینالود، غیر قابل توسعه می باشند. 35 شبکه دارای اولویت های اول تا سوم توسعه هستندکه دارای تراکم فیزیولوژیک پایین بوده و 22 شبکه نیز به دلیل تراکم فیزیولوژیک بالا و شدت زیاد عوامل مخرب، دارای ضرایب تخریب بالا بوده و نیازمند بازسازی هستند؛ لذا باید از هرگونه توسعه بدون برنامه ریزی در آینده در این قسمت ها، خودداری شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - طراحی الگوی مدیریت بحران زلزله با هدف کاهش آسیب پذیری اقتصادی؛ مطالعه موردی منطقه 22 تهران
مهدی قدمی ایران غازیحوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آنها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در چکیده کاملحوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آنها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در این راستا، از روش تحقیق آمیخته (ترکیبی از روشهای کمّی و کیفی) بهره‌گیری شده و ضمن اخذ آراء خبرگان حوزه‌های مهندسی زلزله و مدیریت بحران، متغیرهای کمّی و کیفی اثرگذار بر میزان آسیبپذیری لرزهای پهنه‌ها، شناسایی و تحلیل گردیده‌اند، به‌نحویکه متغیرهای دارای ماهیت کمّی و سنجه‌پذیر، در قالب مدل ارزیابی آسیبپذیری لرزهای، بررسی گردیده و سایر عوامل راهبردی اثرگذار که دارای ماهیت کیفی میباشند نیز با بکارگیری تکنیک تحلیل راهبردی سوآت، ارزیابی شدهاند. در بخش کیفی پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا، چارچوب مفهومی الگو و نیز معیارهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای استخراج شدهاند. در بخش کمّی پژوهش نیز با بهره‌گیری از تکنیک‌های آماری ازجمله آزمون همبستگی، الگوی موردنظر برازش گردیده و با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و بهره‌گیری از نرم افزار Expert Choice، ضریب اهمیت معیارهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای و شاخص‌های عددی شدت آسیبپذیری لرزهای تعیین شدهاند. سپس، مبتنی بر تحلیل آسیبپذیری لرزهای، راهبردهای متناسب، تدوین گردیده و با توجه به سطح اهمیت آنها، الویت‌بندی شدهاند. درنهایت، راهکارهای اجرایی متناسب با هر راهبرد پیشنهاد می‌گردند. به منظور پیاده‌سازی الگوی نهایی، منطقه 22 شهر تهران به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده که وسیع‌ترین توسعه شهری متصل به تهران و به تعبیری استانداردترین منطقه شهری در سطح کشور است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تحلیلی بر روشهای سنجش آسیبپذیری در محیط‌زیست ساحلی
طهورا دهشور افشین دانه کار مسعود منوری برهان ریاضی مسعود خیرخواه زرکشاین تحقیق تلاش دارد ضمن انعکاس سوابق و رویه های نوین تعیین آسیب پذیری و تنش هایی که منجر به ایجاد آسیب پذیری در محیط های طبیعی و بویژه مناطق ساحلی می شوند، مناسب ترین رویکرد را برای تصمیم گیری مدیریتی مناطق ساحلی پیشنهاد نماید. این مطالعه با تحلیل 49 تحقیق در خصوص تعیین چکیده کاملاین تحقیق تلاش دارد ضمن انعکاس سوابق و رویه های نوین تعیین آسیب پذیری و تنش هایی که منجر به ایجاد آسیب پذیری در محیط های طبیعی و بویژه مناطق ساحلی می شوند، مناسب ترین رویکرد را برای تصمیم گیری مدیریتی مناطق ساحلی پیشنهاد نماید. این مطالعه با تحلیل 49 تحقیق در خصوص تعیین میزان آسیب پذیری (70% مربوط به مناطق ساحلی)، 69 تحقیق در ارتباط با بررسی تنش ها حدود (70% ساحلی) و 10 تحقیق در ارتباط با بررسی منابع و مناطق حساس ساحلی به انجام رسید. این بررسی نشان داد در میان روش های مختلف تعیین آسیب پذیری پرکاربردترین روش، روش CVI [1] است، در محاسبه این روش هم متغیرها و هم تنش ها دخیل هستند. از میان تنش ها بالا آمدن سطح آب دریا و تغییرات تراز آب بیش از سایر تنش ها در پژوهش های صورت گرفته مورد استفاده قرار گرفته است، اما برخی تنش های دیگر مانند باران های نامنظم و کمیاب، سدسازی و برخی تنش های دیگر فقط در یک پژوهش مورد استفاده قرارگرفته اند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت تنش هایی که بیش تر مورد استفاده قرار گرفته اند اهمیت بیش تری برای محاسبه آسیب پذیری دارند. همچنین در بین منابع حساسیت در قسمت اکولوژیک معیار بکر بودن (طبیعی بودن) و در قسمت غیراکولوژیک معیار اقتصادی (زیر معیار وابستگی اقتصادی و منافع) بیش ترین درصد فراوانی را داراست، بنابراین این منابع حساسیت که در پژوهش مختلف بیش تر مورد استفاده قرار گرفته اند برای محاسبه حساسیت، اهمیت فراوان تری دارند. 6- Coastal Vulnerability Index پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - تحلیل آسیبپذیری و پهنه‌بندی شهر ایلام در برابر حملات هوایی از منظر پدافند غیرعامل
علی شماعی امید لطیفی حسن حسینی امینیآسیبپذیری را می‌توان نقص ذاتی در ابعاد ویژه محیط شهر دانست که بنا به ویژگی‌های بیولوژیکی و فیزیکی و یا مشخصه‌های طراحی آن مستعد آسیب است بررسی ساختارهای یک شهر و ریزپهنهبندی آسیبپذیری آن از منظر پدافندغیرعامل گامی است به سوی چشم-انداز آینده شهر ایمن. مسئله پژوهش حا چکیده کاملآسیبپذیری را می‌توان نقص ذاتی در ابعاد ویژه محیط شهر دانست که بنا به ویژگی‌های بیولوژیکی و فیزیکی و یا مشخصه‌های طراحی آن مستعد آسیب است بررسی ساختارهای یک شهر و ریزپهنهبندی آسیبپذیری آن از منظر پدافندغیرعامل گامی است به سوی چشم-انداز آینده شهر ایمن. مسئله پژوهش حاضر چالش آسیبپذیری در در ساختارهای شهری از منظر پدافند غیرعامل است و رویکرد مورد انتظار مدل‌سازی جهت شناسایی این زیرساختها است. قلمرو مطالعه حاضر؛ شهر ایلام در مرکز استان ایلام و به عنوان مرکز پشتیبان جنگ و شهر درگیر جنگ است است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر رویکرد مطالعات مکانی- مدلی است و شاخص‌هایی در قالب 10 دسته شناسایی شد و با استفاده از تحلیل ترکیبی AHPFUZZY-GIS وزندهی نقشه‌های فواصل برای آنها طراحی و با استفاده از ابزار Inverse Distance Weighting استاندارد شد. برای توزیع فضایی و بررسی آسیبپذیری پدافندی از ابزار FUZZY OVERLAY در نرم‌افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در بررسی شاخص‌های مورد مطالعه شاخص مراکز انتظامی و انبار با وزن 0.116 و 0.113 به عنوان مهمترین شاخص در زمینه پدافند غیرعامل شناسایی شدند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - ارزیابی مولفه‌های ارتقادهنده مسکن مهر در راستای کاهش آسیبپذیری اجتماعی از دیدگاه ساکنان؛ موردپژوهی: مسکن مهر صدرا
نیلوفر لک باقر کریمی خسرو موحدمسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعا چکیده کاملمسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعاتی است که لازم است مورد توجه برنامه‌ریزان و معماران در طراحی و ساماندهی مسکن مهر قرار گیرد که ضرورت اصلی این پژوهش را بخود اختصاص داده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و پیمایشی میباشد که از روش تحلیل عاملی نیز بهره برده‌است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان مسکن مهر شهر صدرا بوده است که به روش خوشه‌ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش برای ارزیابی مولفه-های کیفی و کالبدی مسکن مهر برای کاهش آسیبپذیری اجتماعی، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار این ضریب برای پرسشنامه نگرش 83 درصد محاسبه شد که نشان‌دهنده پایایی پرسشنامه میباشد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل و شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی پروژه مسکن مهر صدرا در چهار عامل شناسایی شدند که این عوامل تحت عنوان شاخص معماری و زیرساختی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی- فرهنگی نام‌گذاری شدند. در پایان نیز راهکارهایی در ارتقا مسکن مهر برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی الگوی فضایی آسیبپذیری شهرها از زلزله و پیشنهاد الگوی بهینه (نمونه موردی: شهر کرمانشاه)
سهراب امیریانچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ه چکیده کاملچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ها و استانداردها در ساخت و سازها و در برنامه ریزی و طراحی شهری باعث آسیبپذیر شدن شهرها شده است. از این رو، این پژوهش به مطالعه الگوی فضایی آسیب پذیری شهرها در زمان زلزله و ارائه الگوی بهینه در شهر کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح‌های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه و همچنین استفاده از اسناد، مجله ها و کتاب های مرتبط با موضوع به دست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای AutoCAD، ArcGIS، Super Decisions و از مدل ANP که مدلی مناسب جهت پهنه بندی آسیب پذیری در مناطق شهری می باشد، استفاده شده است. نتایج این پژوهش معلوم کرد که مناطق مختلف شهر کرمانشاه به ویژه بخش های شمالی و جنوبی آن از لحاظ آسیب پذیری وضعیت مناسبی ندارند. بنابراین، نتایج این مطالعه میتواند به مدیریت بحران به ویژه جهت خدمات امداد و نجات و برنامه ریزان و طراحان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و به ویژه ساماندهی بافت های فرسوده شهر و یافتن راه حل‌هایی برای رفع مشکلات کمک نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - الگوی بومی آسیبپذیری روانی-اجتماعی افسردگی مزمن: یک نظریه زمینه‌ای
سید محمدرضا صمصام شریعت حمیدطاهر نشاط دوست مهرداد کلانتری سیدحمیدرضا عریضی سامانیهدف این پژوهش تدوین الگوی آسیبپذیری روانی-اجتماعی افسردگی مزمن بود. روش نظریه زمینه‌ای به‌منظور تدوین نظریه پیرامون شرایط علی، راهبرها و پیامدها در افسردگی مزمن استفاده شد و نمونه‌ای (12 نفر) در گروه سنی 25 الی 60 سال، شامل مبتلایان به افسردگی مزمن مراجعه‌کننده به دو م چکیده کاملهدف این پژوهش تدوین الگوی آسیبپذیری روانی-اجتماعی افسردگی مزمن بود. روش نظریه زمینه‌ای به‌منظور تدوین نظریه پیرامون شرایط علی، راهبرها و پیامدها در افسردگی مزمن استفاده شد و نمونه‌ای (12 نفر) در گروه سنی 25 الی 60 سال، شامل مبتلایان به افسردگی مزمن مراجعه‌کننده به دو مرکز مشاوره و روان‌درمانی در شهر اصفهان به‌صورت هدفمند انتخاب شد. ابزار تحقیق شامل؛ مصاحبه ساختاریافته مبتنی بر ملاک‌های DSM5، مصاحبه باز و نیمه ساختارمند و مقیاس 24 آیتمی همیلتون برای افسردگی (HRSD24) بود. کدگذاری با کمک نرم‌افزار NVIVO انجام شد. نتایج نشان داد مزمن بودن اختلالات افسردگی درنتیجه شرایط شکست در نمایش قبلی و دوره‌های متعدد سابقه افسردگی و نیز احساس ناتوانی حاصل از مشکلات جسمانی و دردهای مزمن، در بستری از وجود مشکل در شرایط اجتماعی/خانوادگی و مالی/شغلی/تحصیلی، حاصل گردیده و وجود اختلال افسردگی نیز محصولی از عوامل شناختی و رفتاری است که این عوامل با ویژگی‌های خلقی و تنظیم هیجانی فرد در تعامل‌اند. با توجه به آنکه اغلب فرآیندهای روان‌درمانی تاکنون تأکیدی شناختی/رفتاری داشته‌اند، بنابر نظریه زمینه‌ای حاصل؛ در شرایط مزمن بودن اختلال، بهتر است اولویت درمان، متوجه مقوله‌های تداوم‌بخش؛ مشکلات درمانی و جسمانی و زمینه‌های خانوادگی/اجتماعی و شغلی/ تحصیلی/ مالی گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - تبیین آسیب‌پذیری‌های روانی براساس سبک‌های دلبستگی در دانشجویان دانشگاههای مختلط دولتی تهران
مهرانگیز پیوسته گر محمد علی بشارت شیما پژوهی نیا محمد یاسین سیفیهدف پژوهش حاضر، تبیین آسیب‌پذیری‌های روانی دانشجویان دانشگاههای مختلط دولتی شهر تهران نسبت به پرخاشگری، حساسیت در روابط بین‌فردی، روان‌پریشی و تصورات پارانوئیدی براساس سبک‌های دلبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش همۀ دانشجویان دانشگاههای مختلط دولتی شهر تهران در سال تحصیلی چکیده کاملهدف پژوهش حاضر، تبیین آسیب‌پذیری‌های روانی دانشجویان دانشگاههای مختلط دولتی شهر تهران نسبت به پرخاشگری، حساسیت در روابط بین‌فردی، روان‌پریشی و تصورات پارانوئیدی براساس سبک‌های دلبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش همۀ دانشجویان دانشگاههای مختلط دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 88 ـ87 بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای و با استفاده از فرمول کوکران، 384 دانشجوی دختر و پسر انتخاب شدند و مقیاس دلبستگی بزرگسال ( AAI ) (بشارت، 1379) را همراه با پرسشنامۀ علایم 90 سؤالی تجدید نظر شده (SCL-90-R) (دراگوتیس، 1983) به‌صورت گروهی تکمیل کردند. دادهها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS و با روشهای همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره به روش همزمان تحلیل گردید. تحلیل‌ها نشان داد، سبک دلبستگی ایمن با آسیبپذیری روانی، همبستگی مثبت و سبک‌های اجتنابی و دوسوگرا همبستگی منفی دارند (0001/0 > P ). همچنین سبک‌های دلبستگی به‌ویژه سبک‌های دوسوگرا و ایمن می‌توانند آسیبپذیری روانی را در ابعاد و به درجات مختلف تبیین نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - ارزیابی تخریب منطقه حفاظت شده جاجرود با استفاده از مدل تخریب سیمای سرزمین
افشین دانه کار شیرکو جعفریمدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی چکیده کاملمدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی از این کاربرد ها، استفاده نمایه ها در مدل ارزیابی تخریب سیمای سرزمین است. هدف این پژوهش ارزیابی تخریب سیمای سرزمین در منطقه حفاظت شده جاجرود است. بدین منظور، برای کمی نمودن نمایه های سیمای سرزمین از نقشه کاربری/ پوشش منطقه حفاظت شده جاجرود برای 16 زیرحوزه استفاده شد. برای تهیه نقشه کاربری/ پوشش، ابتدا تصویر ماهواره‌ای لندست را پیش‌پردازش نموده و سپس با استفاده از روش هیبرید، تصویر در طبقات مختلف کاربری/پوشش طبقه‌بندی شد. سپس با توجه به مدل تخریب سیمای سرزمین، درجه آسیب پذیری بوم شناختی، تعیین شدت فعالیت ها و میزان تخریب در سیمای سرزمین محاسبه شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که زیـرحـوزه 5 با میزان 31 در منطقه دارای بالاترین عدد تخریـب سیمای سرزمین است و زیـرحـوزه هـای 1، 13 و 15 بعد از آن قرار دارند و به ترتیب دارای اعداد 25، 25 و 22 هستند. همچنین زیـرحـوزه هـای 16، 7 و 4 به ترتیب دارای ارزش‌های 3/5، 3/25 و 3/25 هستند که نشان می دهد که این زیرحوزه ها دارای کمترین تکه‌تکه شدگی می باشند. نتایج نشان داد که حدود 68% از منطقه مستعد توسعه یا توسعه بیشتر است، فقط 17% از منطقه مستعد حفاظت است. حدود 13% از منطقه نیازمند بازسازی است که نشان‌دهنده تخریب پوشش طبیعی و تغییر کاربری در منطقه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - سنجش ابعاد آسیبپذیری گیلان نسبت به خشکسالی با مدل GAMA و SUM Fuzzy، AHP
پژواک راستگو بهمن رمضانی پرویز رضاییدر کشور ایران بارش اندک به همراه توزیع نامناسب زمانی و مکانی آن باعث بروز خشک‌سالی‌هایی گردیده است. در این پژوهش هدف، سنجش ابعاد آسیبپذیری استان گیلان نسبت به خشکسالی با مدل‌های GAMA و SUM فازی، AHP میباشد. روش پژوهش، تحلیلی مکانی و از نظر هدف کاربردی است. ابتدا مؤلف چکیده کاملدر کشور ایران بارش اندک به همراه توزیع نامناسب زمانی و مکانی آن باعث بروز خشک‌سالی‌هایی گردیده است. در این پژوهش هدف، سنجش ابعاد آسیبپذیری استان گیلان نسبت به خشکسالی با مدل‌های GAMA و SUM فازی، AHP میباشد. روش پژوهش، تحلیلی مکانی و از نظر هدف کاربردی است. ابتدا مؤلفه‌های آسیبپذیری اقلیمی تعیین گردید که میزان تخلیه چشمه‌ها و چاه‌ها، آب‌های سطحی، بارش، دما، مقدار اراضی کشاورزی، جمعیت بخشهای مختلف محدوده مطالعاتی بود. متغیرها با توابع عضویت فازی همسان و با مدل GAMA و SUM همپوشانی شدند. جهت وزن دهی متغیرها از مدل AHP نیز استفاده شد. نتایج نشان داد ازنقطه‌نظر کارشناسان اهمیت پارامتر بارش با وزن 289/0 بیشترین و پارامتر اراضی کشاورزی با وزن 057/0، کمترین مقدار است. وزن پارامترهای تخلیه آب زیرزمینی، آب سطحی، جمعیت، دما در مقایسه زوجی به ترتیب 267/0، 180/0، 122/0، 086/0به دست آمد. پهنه‌بندی AHP بالاترین دقت و مدل GAMA و SUM در الویت بعدی قرار دارند. پهنه‌بندی AHP نشان داد بخش میانی استان رشت، سراوان، کسما، انزلی و شاندرمن بیشترین خشکسالی و غرب استان شامل هشتپر و آستارا با مساحت 3/37 درصد در مرحله بعد و سپس سموش، شلمان و لاهیجان با مساحت 29 درصد قرار داشته و درنهایت قسمت‌هایی از شمال آستارا، جنوب شهرستان رودسر و جنوب رودبار ارتفاعات درفک با مساحت 7/33 درصد کمترین خشکسالی را تجربه کرده‌اند. در مدل SUM، بیشترین آسیبپذیری در غرب، مرکز و نواحی وسیعی از شرق استان، شهرستان رودسر با مساحت 23/78 درصد بود. در مدل همپوشانی GAMA، قسمت‌های وسیعی از غرب استان شهرستان تالش و شهرستان رشت با مساحت 92/31 درصد در کلاس آسیبپذیری خیلی زیاد مشاهده گردید. بررسی نقاطی که با خشکسالی بیشتر و شدیدتر مواجه‌اند و تمرکز بیشتر در آن نقاط، مدیریت مناسب منابع را به همراه دارد و میتواند خسارات ناشی از خشکسالی را کاهش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - پهنه‌بندی درجه آسیبپذیری زیرساختهای شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
رضا باباییان آتنی مجید ولی شریعت پناهی نصرالله فلاح تبار زهرا خداییامروزه زیرساختها حائز نقش تعیین‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ای در فرآیند امن یک جامعه میباشند و حفظ امنیت زیرساختها در برابر حملات و تهدیدهای، جزء اولویت‌های امنیتی هر کشور است. بر همین اساس شناخت وضعیت کنونی و میزان آسیبپذیری زیرساختها در مقیاس شهری میتواند به چکیده کاملامروزه زیرساختها حائز نقش تعیین‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ای در فرآیند امن یک جامعه میباشند و حفظ امنیت زیرساختها در برابر حملات و تهدیدهای، جزء اولویت‌های امنیتی هر کشور است. بر همین اساس شناخت وضعیت کنونی و میزان آسیبپذیری زیرساختها در مقیاس شهری میتواند به‌عنوان راهکاری کارآمد، به تدوین راهبردهای شهری منتج شود. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمعآوری دادهها و اطلاعات موردنیاز، به تبیین میزان آسیبپذیری زیرساختهای شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته است که در آن بعد از اولویت‌بندی مراکز ثقل و مشخص شدن زیرساختهای حیاتی و حساس، پهنه‌بندی شهر با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام‌گرفته است. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمعآوری دادهها و اطلاعات موردنیاز، با استفاده از روشهای ارزیابی چند معیاره به تحلیل زیرساختها پرداخته و پس از شناخت برهم‌‌‌‌کنش‌‌‌‌ها با توجه به موقعیت فضایی هریک از زیرساختها، وضعیت آسیبپذیری شهر سمنان را محاسبه نمود. نتایج حاصله نشان میدهد که درمجموع 37.83 درصد از زیرساختهای شهر سمنان در پهنههای با آسیبپذیری بسیار زیاد، 21.34 درصد در پهنههای با آسیبپذیری زیاد، 13.58 درصد در پهنههای با آسیبپذیری متوسط، 14.66 درصد در پهنههای با آسیبپذیری کم و 12.56 درصد در پهنههای با آسیبپذیری بسیار کم استقراریافته‌اند. این مسئله به‌دوراز اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل بوده و تشدیدکننده میزان آسیبپذیری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - سنجش میزان آسیبپذیری شهرها در برابر زلزله (مطالعه موردی: محلات شهر نی‌ریز)
محمدرضا زردشت مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفیچکیدهدر میان حوادث طبیعی، زلزله یکی از جدیدترین چالش‌های اساسی جوامع است که همه ساله، علی‌رغم آنکه، خسارات عظیم اقتصادی را وارد می‌کند، باعث مرگ و میرهای بسیاری شده و مانع توسعه هماهنگ و مستمر جوامع می‌شود. هدف اصلی از انجام این پژوهش، سنجش میزان آسیبپذیری محلات شهر نی چکیده کاملچکیدهدر میان حوادث طبیعی، زلزله یکی از جدیدترین چالش‌های اساسی جوامع است که همه ساله، علی‌رغم آنکه، خسارات عظیم اقتصادی را وارد می‌کند، باعث مرگ و میرهای بسیاری شده و مانع توسعه هماهنگ و مستمر جوامع می‌شود. هدف اصلی از انجام این پژوهش، سنجش میزان آسیبپذیری محلات شهر نی‌ریز در برابر زلزله میباشد. از نظر هدف، در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش تحقیق، از نوع توصیفی- تحلیلی است. روش جمعآوری دادهها، اسنادی و پیمایشی است. با توزیع پرسشنامه طبق نظر کارشناسان خبره تحقیق، معیارهای مؤثر شناسایی و اهمیت نسبی آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، مشخص شدند. اولویت‌بندی محلات شهر با استفاده از روش ویکورفازی (FVikor)، به عنوان یکی از روشهای جدید تصمیم‌گیری چندمعیاره، در محیط نرم‌افزار Gis انجام گردید. نتایج به دست آمده از ویکور فازی در محلات شهر نی‌ریز نشان میدهد که محله قلعه بهشتی با مقدار وزن 908/0 در رتبه اول و محله بازار با مقدار وزن 089/0 در رتبه آخر قرار دارد. از نظر میزان آسیبپذیری محلات در برابر زلزله از نظر همه معیارها، محله‌های بهشتی، بهداشت، بیمارستان و سرداران میزان آسیبپذیری کم، محله‌های استادیوم، آبادزدشت جدید و گودآجر میزان آسیبپذیری متوسط، محله‌های آبادزدشت قدیم و محله میزان آسیبپذیری زیاد و محله‌های سادات، شادخانه، قلعه محمودخان و بازار میزان آسیبپذیری خیلی زیاد است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - آسیبپذیری شهر تربت حیدریه نسبت به شاخص های پایداری شهر با تاکید بر نقش گسل درونه
زهره ناگهانی مهدی ثقفیشهرسازی با رویکرد توسعه پایدار ابزاری جهت کنترل و هدایت توسعه شهر و فعالیت ها و ارتقای کیفیت های محیطی شهر به شمار می رود. استفاده از رویکرد پایداری توسعه شهری فرصت هایی را برای خلق سیستم های جغرافیای کاربردی که از طریق این سیستم ها، می توان فرآیندهای طبیعی، محیط های شه چکیده کاملشهرسازی با رویکرد توسعه پایدار ابزاری جهت کنترل و هدایت توسعه شهر و فعالیت ها و ارتقای کیفیت های محیطی شهر به شمار می رود. استفاده از رویکرد پایداری توسعه شهری فرصت هایی را برای خلق سیستم های جغرافیای کاربردی که از طریق این سیستم ها، می توان فرآیندهای طبیعی، محیط های شهری و فعالیت های انسانی را با یکدیگر ادغام نمود پدید می آوردبررسی های این مقاله توسعه شهر تربت حیدریه با تاکید بر اثر گسل درونه نسبت به میزان سهم آسیب پذیری شاخص های مختلف در ابعاد مختلف توسعه را نشان می دهد روش تحقیق این مقاله توصیفی – تحلیلی بر پایه روش جمع اوری کتابخانه ای و تحلیل بر اساس روش وزن دهی و انتخاب معیار با استفاده از تکنیک AHP است. دراین تحقیق 12 معیار برای انتخاب شاخص توسعه پایدار شهری تربت حیدریه با تاکید بر نقش گسل درونه در ابعاد توسعه کالبدی ، ژئومرفولوژی و زیست محیطی در نظر گرفته شد و سپس به این عوامل وزن داده شد نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که در مجموع و با طیف های متفاوت، درصد قابل توجهی از مناطق و محلات مختلف شهر آسیب پذیر می باشند که درخصوص کاهش خطرات احتمالی بایستی برنامه ریزی متناسب در این محلات صورت پذیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - نقش مدیریت بحران در راستای کاهش سوانح و آسیب‌های طبیعی در بافت فرسوده شهر بندر عباس از دیدگاه جامعه‌شناسی شهری
محمدرضا جابری نسب اکبر عبداله زاده طرف آرش ثقفی اصل حسن ستاری ساربانقلیسوانح طبیعی چالشی اساسی در دست یابی به تاب آوری شهری، توسعه پایدار و نیازمند مدیریت بحران است. مدیریت بحران فرآیندی برای پیشگیری از بحران و یا به حداقل رساندن اثرات آن به هنگام وقوع می باشد. یکی از شهرهای ایران که با مشکل حوادث طبیعی درگیر است، شهر بندرعباس است. هدف اصل چکیده کاملسوانح طبیعی چالشی اساسی در دست یابی به تاب آوری شهری، توسعه پایدار و نیازمند مدیریت بحران است. مدیریت بحران فرآیندی برای پیشگیری از بحران و یا به حداقل رساندن اثرات آن به هنگام وقوع می باشد. یکی از شهرهای ایران که با مشکل حوادث طبیعی درگیر است، شهر بندرعباس است. هدف اصلی تحقیق حاضر، مدیریت بحران در راستای کاهش سوانح و آسیب های طبیعی در بافت فرسوده شهر بندرعباس از دیدگاه جامعه شناسی شهری می باشد. این پژوهش بر اساس ماهیت تحقیق، کاربردی بود. روش پژوهش، اسنادی- کتابخانه ای و شیوه تحلیل به صورت توصیفی انجام گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، موقعیت مناسب این شهر نسبت به خط ساحلی و در حال انجام بودن مطالعات طرح های بازآفرینی از جمله فرصت های موجود در شهر بندرعباس می باشد. در بافت های حاشیه ای و فرسوده شهری، کمبود امکانات مناسب، اجرایی نبودن شورای اداری در سطح کلان محلات، علنی و شفاف نبودن مراحل اجرایی طرح های تهیه شده برای شهروندان و پایین بودن سطح بهداشت و کمبود امکانات خدماتی، تهدیدهای مهم برای وقوع سوانح و آسیب های طبیعی شهر بندر عباس به شمار می روند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - Investigating the Relationship between Social-cultural Factors and Moral Vulnerability(Case Study: Male Students of Yazd City)
مهناز فرهمند حمید محمدی مهدی عالی نژادPathology and determination of students' moral vulnerability is significant step in their security against cultural, social, value, and moral changes. The present study has been done to assess the students' moral vulnerability. The theoretical framework composed of theo چکیده کاملPathology and determination of students' moral vulnerability is significant step in their security against cultural, social, value, and moral changes. The present study has been done to assess the students' moral vulnerability. The theoretical framework composed of theories of Durkheim, Englehart and Lerner. By the survey technique, this study has examined the relationship between the moral vulnerability rate and socio-cultural factors influencing it among male students in the city of Yazd. The number of 386 persons was selected by multi-stage cluster sampling method for statistical sample. The research findings show that there was no significant relationship between the media usage and moral vulnerability. Multivariate regression analysis showed that variables of social acceptance, traditional -religious commitment reduction and western lifestyle explained 63% of the variance of the dependent variable of moral vulnerability. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - آینده پژوهی در ارزیابی آسیب پذیری شبکه معابر منطقه 2 شهرداری تهران و میزان کارایی آن در برابر زلزله
پویا امیری محمد ابراهیم عفیفی مرضیه موغلیاستفاده از روشهای آینده‌پژوهی میتواند یکی از بهترین فن‌های مدیریت بهینه، در آینده‌ای باشد که ممکن است در آن هر لحظه بحرانی رخ دهد. به‌منظور کاهش خسارات و تلفات ناشی از وقوع زلزله با کمک علم آینده‌پژوهی آمادگی لازم کسب می‌شود. تحقیق حاضر باهدف آینده‌پژوهی در ارزیابی آس چکیده کاملاستفاده از روشهای آینده‌پژوهی میتواند یکی از بهترین فن‌های مدیریت بهینه، در آینده‌ای باشد که ممکن است در آن هر لحظه بحرانی رخ دهد. به‌منظور کاهش خسارات و تلفات ناشی از وقوع زلزله با کمک علم آینده‌پژوهی آمادگی لازم کسب می‌شود. تحقیق حاضر باهدف آینده‌پژوهی در ارزیابی آسیبپذیری شبکه معابر منطقه 2 شهرداری تهران و میزان کارایی آن در برابر زلزله انجام پذیرفته است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی مکانی بوده است. معیارهای در نظر گرفته شده در پژوهش، 8 معیار کاربری زمین، تعداد طبقات (ارتفاع ساختمان)، کیفیت بنا، تراکم ساختمان، درجه محصوریت معابر، عرض معبر، تراکم جمعیت، فاصله از گسل بود. لایه‌های اطلاعاتی با روش اسنادی- میدانی آماده شد. درروش IHWP، با روش دلفی رتبه‌بندی، امتیازدهی و در محیط GIS، پردازش شدند. درروش ANP، توسط کارشناسان در super decision ارزش‌گذاری شد. نتایج نشان داد طول طبقه آسیبپذیری در مدل IHWP، در کلاس آسیبپذیری خیلی زیاد 63.121 کیلومتر بیشترین طول و کلاس آسیبپذیری خیلی کم با 3.961 کیلومتر کمترین طول را داراست. در روش ANP، کلاس آسیبپذیری خیلی کم، با 135.35 کیلومتر بالاترین طول و کلاس آسیبپذیری متوسط با 11.329 کمترین طول را داراست. در این روش طبقه آسیبپذیری خیلی زیاد، با طول 40.94 کیلومتر در درجه اولویت دوم ازنظر طول آسیبپذیری قرار دارد. در مدل IHWP، مناطق آسیبپذیر در مرکز و قسمت کمی از جنوب در خیابان‌های آزادی، رودکی شمالی، نیایش غربی و در مدل ANP مناطق آسیبپذیر به‌صورت متمرکز در جنوب و قسمت کوچکی از شمال منطقه 2 در بزرگراه جناه، خیابان حبیب‌الله، بزرگراه یادگار امام، خیابان‌های شادمهر، نیایش غربی، بهبودی، پرچم، نصرت غربی قرار دارد. نتایج بازدید میدانی مناطق انتخابی در دو مدل نشان از دقت بالاتر روش IHWP نسبت به AHP داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - بررسی و ارزیابی میزان آسیبپذیری بافت فرسوده شهر ایلام در برابر زلزله
امیر محمودزاده ایران غازی مریم عسکریزلزله به عنوان مخرب ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شودکه این مسأله در بافت های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چرا که بافت های فرسوده، ساختاری متمایز و منحصر به فرد داشته و در عین حال جزئی از پیکره، شهریند که نمادی از تمدن چکیده کاملزلزله به عنوان مخرب ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شودکه این مسأله در بافت های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چرا که بافت های فرسوده، ساختاری متمایز و منحصر به فرد داشته و در عین حال جزئی از پیکره، شهریند که نمادی از تمدن پیشین بشریت محسوب می شوند از آنجایی که این بافت ها در برابر سوانح طبیعی بویژه زلزله بسیار آسیب پذیر بوده، توجه به ترمیم، ساماندهی و نگهداری از آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.مساحت محدوده بافت فرسوده شهر ایلام، 374 هکتار است که نسبت مساحت آن، 19% سطح کل محدوده هست که محلات قدیمی و بافت مرکزی شهر را در بر گرفته است. روش تحقیق انتخاب شده برای این پژوهش روش توصیفی تحلیلی و میدانی است. هدف از انجام این پژوهش˓ارزیابی میزان آسیب پذیری در بافت فرسوده شهر ایلام است که شاخص‌هایی همچون نوع مصالح، قدمت ساختمانها، تعداد طبقات، نوع کاربری، سطح اشغال، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، عرض معابر و مساحت بررسی‌شده‌اند.نتایج حاصله نشان می دهد که مصالح ساختمانی بیشترین وزن را به خود اختصاص داده و بقیه عوامل تابعی از وضعیت مصالح بکار رفته در سازه بوده است. نقشه خروجی آسیبپذیری نشان داد که از کل مساحت محدوده به استثنای معابر، ۸/۹درصد دارای آسیبپذیری خیلی زیاد،59درصد دارای آسیبپذیری زیاد،23درصد دارای آسیبپذیری متوسط، ۳/۶ درصد دارای آسیبپذیری کم ˓و ۵/۵ درصد آسیب پذیری بسیار کم بوده است و در مجموع ۶۷/۹درصد محدوده بافت فرسوده بر اساس شاخص‌های موجود آسیب‌پذیرمی‌باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - پهنه بندی شهر بر اساس میزان آسیب پذیری در مقابل مخاطرات طبیعی مطالعه موردی نسیم شهر
محمدرضا زندمقدمبالا بودن تراکم‌های ساختمانی و جمعیتی، کیفیت پایین ابنیه در بدنة شبکه‌های ارتباطی ودرجة محصوریت بالاو غیره منجر به از بین رفتن دوام و پایداری محیط‌های زندگی و بالا رفتن حجم تلفات انسانی و خسارت‌های مالی در مواقع بروز بحران به ویژه زلزله می‌شود، این تحقیق به لحاظ روش توص چکیده کاملبالا بودن تراکم‌های ساختمانی و جمعیتی، کیفیت پایین ابنیه در بدنة شبکه‌های ارتباطی ودرجة محصوریت بالاو غیره منجر به از بین رفتن دوام و پایداری محیط‌های زندگی و بالا رفتن حجم تلفات انسانی و خسارت‌های مالی در مواقع بروز بحران به ویژه زلزله می‌شود، این تحقیق به لحاظ روش توصیف و به لحاظ هدف کاربردی است بنابراین 2 هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مکان‌های آسیب پذیر در مقابل مخاطرات طبیعی و همچنین شناسایی مکان‌های امن در مواقع بحران جهت اسکان موقت و تحلیل نقش عوامل مؤثر در آسیبپذیری مناطق شهری در برابر زلزله میباشد.لذا دراین تحقیق با استفاده از GIS، آسیب پذیری مناطق در مقابل زلزله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که بافت های فرسوده نسیم شهر و بدنة معابری که دارای تراکم‌های ساختمانی و جمعیتی بالا، کیفیت ابنیه پایین، فاصلة زیاد تا مراکز امدادی نسبت به سایر بدنه‌ها و درجة محصوریت بیشتری بوده‌اند، با میزان آسیب پذیری بالایی مواجه بوده و درنتیجه وضعیت وخیم تری در مواقع بحران خواهند داشت. در بین این نواحی، هسته اولیه شکل گیری نسیم شهر دارای بدترین وضعیت از نظر آسیبپذیری میباشد و در برنامهریزی برای مدیریت بحران باید در اولویت قرار گیرد.بنابراین بافتهای مسکونی نسیم شهر تقریباً 70 درصد به شدت آسیبپذیر، تقریباً 20 درصد در محدوده‌های آسیب پذیر و تنها 10درصد محدوده‌های با آسیبپذیری کم واقع شده است. بنابراین آسیب پذیر بودن بافتهای مسکونی شهر و متفاوت بودن آسیب پذیری مناطق به دلیل ویژگی‌هایی همچون: عرض معابر، تراکم، مصالح بکاررفته در بناها و... در مقابل مخاطرات طبیعی مورد قطعیت واقع میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - ارزیابی خشکسالی و سنجش آسیب پذیری اقلیمی استان گیلان
پژواک راستگو بهمن رمضانی پرویز رضاییکشور ایران در کمربند خشک کره زمین، تحت تأثیر پرفشار جنب حاره قرار دارد و بارش سالانه آن کمتر از یک‌سوم متوسط بارش جهان است. بارش اندک به همراه توزیع نامناسب زمانی و مکانی آن باعث بروز خشک‌سالی‌هایی گردیده است. در این پژوهش هدف، سنجش ابعاد آسیبپذیری استان گیلان نسبت به چکیده کاملکشور ایران در کمربند خشک کره زمین، تحت تأثیر پرفشار جنب حاره قرار دارد و بارش سالانه آن کمتر از یک‌سوم متوسط بارش جهان است. بارش اندک به همراه توزیع نامناسب زمانی و مکانی آن باعث بروز خشک‌سالی‌هایی گردیده است. در این پژوهش هدف، سنجش ابعاد آسیبپذیری استان گیلان نسبت به خشکسالی با مدل‌های GAMA و SUM فازی و CVI و شناسایی اقدامات مناسب به‌منظور کاهش آسیب‌های بالقوه بود. روش پژوهش تحلیلی مکانی و از نظر هدف کاربردی بود. ابتدا مؤلفه‌های شاخص آسیبپذیری اقلیمی استان گیلان در هر دو مدل FUZZYو CVI، مؤلفه‌های منابع (R)، هواشناختی (W)، دسترسی (A)، ظرفیت (C)، استفاده و بهره‌وری اقتصادی (U)، حفظ یکپارچگی زیست‌محیطی (E)، ویژگی‌های جغرافیایی (G) تعیین گردید. متغیرها با توابع عضویت فازی همسان شدند. در مدل SUM، بیشترین آسیبپذیری در غرب، مرکز و نواحی وسیعی از شرق استان، شهرستان رودسر با مساحت 78.23 درصد بود. در مدل همپوشانی GAMA، قسمت‌های وسیعی از غرب استان شهرستان تالش و شهرستان رشت با مساحت 31.92 درصد در کلاس آسیبپذیری خیلی زیاد مشاهده گردید. در بررسی مؤلفه‌های CVI، شاخص CVI کل استان 44.5% به دست آمد. شاخص CVI در مؤلفه منابع (R)56.12% بالاترین رتبه و در مؤلفه 36.94% کمترین رتبه را به دست آورد. در مدل CVI، بیشترین آسیبپذیری در کل شهرستان تالش با مساحت 15.57 درصد میباشد. درصد آسیبپذیری زیاد 26.84 درصد در شهرستان‌های رشت، صومعه‌سرا، رودسر و شفت مشاهده شد و شهرستان‌های آستارا و رضوانشهر با مساحت 20.88 درصد در کلاس آسیبپذیری خیلی کم مشاهده گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری لرزهای، شهر ایلام
سید جهانگیر موسوی نسب عباس ملک حسینی مجید شمسپژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله میباشد. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنه‌بندی آسیبپذیری زلزله بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخ چکیده کاملپژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله میباشد. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنه‌بندی آسیبپذیری زلزله بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخصص وزن مربوط به هر کدام از متغیرها در محیط Export Choice مشخص شده و در نهایت با استفاده از روش FAHP و در محیط GIS نقشه مربوط به پهنه‌بندی وضعیت آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره زلزله ترسیم شده است. بر این اساس در ابتدا 10 متغیر: شیب زمین، فاصله از گسل، تعداد طبقات ساختمانی، قدمت ساختمان، کیفیت ساختمان، مساحت قطعات، دوام مصالح ساختمانی، فاصله از معابر، فاصله از مراکز درمانی و فاصله از فضای سبز و باز به عنوان متغیرهای اثرگذار شناسایی شدند، بر اساس روش AHP؛ 3 متغیر، فاصله از گسل، شیب منطقه و فاصله از معابر به ترتیب با اوزان 184/0، 147/0 و 121/0 مهمترین و اثرگذارترین متغیرهای موثردر پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری زلزله شهر ایلام شناسایی شدند. همچنین نتایج مربوط به وضعیت پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله بیانگر آن است که بیش از 600 هکتار از مساحت شهر ایلام در صورت وقوع زلزله در وضعیت آسیبپذیری بالا و بسیار بالا قرار دارد همچنین 580 هکتار از شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری کم و بسیار کم قرار دارد. درنهایت 299 هکتار از شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری متوسط قرار دارد. در ادامه جهت کاهش میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله پیشنهاد‌هایی ارائه شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - مقایسه روش های CVI و AHP در ارزیابی خشکسالی و سنجش آسیب پذیری اقلیمی استان گیلان
پژواک راستگو بهمن رمضانی پرویز رضاییخشکسالی یکی از پرهزینه‌ترین بلایای طبیعی ایران میباشد. این امر ضرورت مطالعه در زمینه تعیین آسیبپذیری و شناسایی عوامل اثرگذار بر آن در مناطق مختلف کشور را مشهود می‌سازد. در این پژوهش هدف، مقایسه روشهای CVI و AHP در ارزیابی خشکسالی و سنجش آسیبپذیری اقلیمی استان گیلا چکیده کاملخشکسالی یکی از پرهزینه‌ترین بلایای طبیعی ایران میباشد. این امر ضرورت مطالعه در زمینه تعیین آسیبپذیری و شناسایی عوامل اثرگذار بر آن در مناطق مختلف کشور را مشهود می‌سازد. در این پژوهش هدف، مقایسه روشهای CVI و AHP در ارزیابی خشکسالی و سنجش آسیبپذیری اقلیمی استان گیلان به‌منظور شناسایی ابعاد آن است. روش پژوهش تحلیلی مکانی و ازنظر هدف کاربردی است. ابتدا مؤلفه‌های شاخص آسیبپذیری اقلیمی استان گیلان در هر دو مدل AHPو CVI، مؤلفه‌های منابع(R)، هواشناختی(W)، دسترسی(A)، ظرفیت(C)، استفاده و بهره‌وری اقتصادی(U)، حفظ یکپارچگی زیست‌محیطی(E)، ویژگی‌های جغرافیایی(G) تعیین گردید. متغیرها با توابع عضویت فازی همسان شدند و در مدل AHP وزن دهی شد و نقشه پهنه‌بندی نهایی دو مدل AHPو CVI به دست آمد. در مدل AHP ازنقطه‌نظر کارشناسان اهمیت مؤلفه منابع(R) با وزن 0.293 بیشترین و مؤلفه ویژگی‌های جغرافیایی(G) با وزن 0.045، کمترین مقدار بود. در بررسی متغیرها نیز در مدل AHP، متغیر مجموع بارندگی با وزن 0.750 مؤثرترین متغیر و تنوع و کیفیت محصولات کشاورزی با وزن 0.088 کم اثرترین متغیر از نظر کارشناسان بود. در بررسی مؤلفه‌های CVI، شاخص CVI کل استان 44.5% به دست آمد. شاخص CVI در مؤلفه منابع(R) % 56.12 بالاترین رتبه و در مؤلفه دسترسی(A) 36.94% کمترین رتبه را به دست آورد. پهنه‌بندی مدل AHP نشان داد بخش میانی استان شامل رشت، سراوان، کسما، انزلی و بیشترین را با مساحت 42.11 درصد دارد. در مدل CVI، بیشترین آسیبپذیری در کل شهرستان تالش با مساحت 15.57 درصد میباشد. شهرستان‌های آستارا و رضوانشهر با مساحت 20.88 درصد در کلاس آسیبپذیری خیلی کم مشاهده گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - نگاشت آسیبپذیری تولید محصولات زراعی به خشکسالی در منطقه سیستان و بلوچستان
غلامعلی مظفری خدیجه جوجی زاده مهدی پورطاهری پیمان محمودیتغییرات آب‌وهوا ممکن است باعث وقوع خشک‌سالی‌های شدید با خسارات سنگین اقتصادی - اجتماعی شود؛ بعلاوه، ارزیابی آسیبپذیری، نخستین گام درزمینه مدیریت ریسک و افزایش توانایی کشاورزان در برابر خشکسالی است، بنابراین هدف از این مطالعه ارزیابی آسیبپذیری منطقه‌ای سیستان و بلوچستا چکیده کاملتغییرات آب‌وهوا ممکن است باعث وقوع خشک‌سالی‌های شدید با خسارات سنگین اقتصادی - اجتماعی شود؛ بعلاوه، ارزیابی آسیبپذیری، نخستین گام درزمینه مدیریت ریسک و افزایش توانایی کشاورزان در برابر خشکسالی است، بنابراین هدف از این مطالعه ارزیابی آسیبپذیری منطقه‌ای سیستان و بلوچستان و ارائه استراتژی‌های مناسب برای کاهش آسیبپذیری در برابر خشکسالی است. در این مقاله، شاخص‌های بیوفیزیکی و اجتماعی - اقتصادی برای اندازه‌گیری آسیبپذیری در برابر خطر خشکسالی و سه مؤلفه آن (مواجه، حساسیت و ظرفیت تطبیقی) به کار گرفته شد؛ نتایج تحقیق نشان داد که روند تغییرات بلندمدت بارش در تمامی ایستگاه های مورد مطالعه در استان سیستان و بلوچستان کاهشی است. بیشترین کاهش در ایستگاه خاش و کمترین آن در ایستگاه زاهدان مشاهده شده است. اما در بین روندهای آشکار شده، تنها روند بارش ایستگاه زابل در سطح اطمینان 0.05 معنادار بود. نتایج نشان داد که شهرستان‌های چابهار (2) و خاش (79/1) در برابر خشکسالی آسیب‌پذیرترند علاوه بر این، این مطالعه نشان داد که آسیبپذیری در برابر خشکسالی با توسعه اجتماعی و اقتصادی منطقه مرتبط است. به‌طور‌کلی، مکان‌هایی با بالاترین سطح مواجه، در شاخص کلی، بیشترین آسیبپذیری را تجربه نمودند، همچنین، مکان‌های با ظرفیت سازگاری بالا الزاماً حساسیت کمتری نسبت به خشکسالی نداشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - ارزیابی ضریب آسیب پذیری کلانشهر تبریز در برابر خطر زلزله و برآورد تلفات انسانی
موسی عابدینی نادر سرمستیبا توجه به رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی، وقوع زلزله میتواند تلفات سنگینی را ایجاد نموده و توسعه شهرها را دچار وقفه نماید. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی ضریب آسیبپذیری کلانشهر تبریز در برابر زلزله با به‌کارگیری مدل همپوشانی وزنی و استفاده از معیارهای طبیعی و انسانی است. چکیده کاملبا توجه به رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی، وقوع زلزله میتواند تلفات سنگینی را ایجاد نموده و توسعه شهرها را دچار وقفه نماید. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی ضریب آسیبپذیری کلانشهر تبریز در برابر زلزله با به‌کارگیری مدل همپوشانی وزنی و استفاده از معیارهای طبیعی و انسانی است. همچنین با استفاده از امکانات تحلیلی GIS و ارائه سناریوی زلزله در میانگین شدت، به ارزیابی آسیب وارده به ساختمانها و تلفات انسانی در برابر زلزله پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد کلانشهر تبریز از نظر خطر زلزله وضعیت مطلوبی نداشته و بیشتر قسمت‌های پرتراکم شهری به‌خصوص قسمت‌های شمالی و مرکزی شهر در پهنههای آسیبپذیری با خطر بسیار بالا و بالا قرار دارند. با فرض وقوع زلزله مطابق سناریوی فعالیت لرزهای گسل تبریز، از کل جمعیت 1605884 نفری کلانشهر تبریز (سرشماری سال 1390) به تعداد تقریبی 1252589 نفر تلفات شب‌هنگام شامل 658412 نفر مردگان و 594177 نفر مجروحین در شرایط تخریبی کامل ساختمانها برآورد شد. بر اساس نتایج، به تعداد تقریبی 626294 نفر تلفات روزهنگام شامل 329206 نفر مردگان و 297088 نفر مجروحین برآورد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - پهنه‌بندی آسیبپذیری ناشی از زلزله با استفاده از منطق فازی در GIS مطالعه موردی شهر لار
افشین جعفرنیا احمدعلی خرم بخت عبدالرسول قنبریهدف از پژوهش حاضر بررسی میزان آسیبپذیری بخشهای مختلف شهر لار در اثر زلزله میباشد در این پژوهش ابتدا با تهیه نقشه‌ها مختلف از عوامل مؤثر در آسیبپذیری زلزله همچون محل گسل‌ها، فاصله از خدماتی همچون ایستگاههای آتش‌نشانی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، کاربری‌ها نظامی و ا چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بررسی میزان آسیبپذیری بخشهای مختلف شهر لار در اثر زلزله میباشد در این پژوهش ابتدا با تهیه نقشه‌ها مختلف از عوامل مؤثر در آسیبپذیری زلزله همچون محل گسل‌ها، فاصله از خدماتی همچون ایستگاههای آتش‌نشانی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، کاربری‌ها نظامی و انتظامی، تراکم، کیفیت ابنیه و ... نقشه‌های مذکور پس از رقومی سازی و زمین مرجع نمودن در نرم‌افزار GIS نسبت به فازی سازی آنها اقدام شده و درنهایت از روش همپوشانی لایه‌ها توسط اپراتور گامای فازی نقشه طبقه‌بندی‌شده آسیبپذیری تهیه شد، این پژوهش شهر لار را به پنج طبقه آسیبپذیری تقسیم‌بندی نموده است، که در حدود 29 درصد از مساحت ساخته‌شده شهر لار در معرض آسیبپذیری بسیار زیاد تا زیاد قرار دارد، حدود 17 درصد در شرایط متوسط آسیبپذیری و حدود 54 درصد نیز در محدوده آسیبپذیری کم تا بسیار کم قرار می‌گیرند. همچنین مشخص گردید که هسته مرکزی شهر قدیم لار با توجه به قرارگیری آن در بافت فرسوده و نبود راه‌های شریانی همچنین دوری از ایستگاههای آتش‌نشانی، درمانگاه و بیمارستان همچنین تراکم بالای ساختمانها و کیفیت پایین ابنیه از آسیب‌پذیرترین نقاط این شهر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - سنجش آسیبپذیری شهرها براساس اصول پدافند غیرعامل با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی(نمونه موردی: شهر چالوس)
سید محمود حسینی لرگانی لیلا ابراهیمی جمنانیارزیابی آسیبپذیری شهرها در بحران‌ها و مخاطرات و تدوین راهکارهای مناسب برای کاهش خسارت‌ها ضروری است. از این رو این پژوهش در پی آن است که آسیبپذیری شهر چالوس را از دیدگاه پدافند غیرعامل ارزیابی کند. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی؛ حیطه میدانـی؛ مـاهـیـت، توصیفی و نوع رو چکیده کاملارزیابی آسیبپذیری شهرها در بحران‌ها و مخاطرات و تدوین راهکارهای مناسب برای کاهش خسارت‌ها ضروری است. از این رو این پژوهش در پی آن است که آسیبپذیری شهر چالوس را از دیدگاه پدافند غیرعامل ارزیابی کند. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی؛ حیطه میدانـی؛ مـاهـیـت، توصیفی و نوع روش آن، به‌صورت پیمایشی از نـوع دلـفـی اسـت.. ابتدا به کمک مطالعات کتـابـخـانـه‌ای و میدانی و تصاویر ماهواره‌ای به جمعآوری اطلاعات در زمینه موضوع تحقیق پرداخته شد،پس از بررسی کاربری‌ها در سطح شهر چالوس و دسته‌بندی آنها در قالب 5 دسته شامل شریان‌های حیاتی، مراکز مدیریت بحران، تأسیسات و تجهیزات شهری، نظامی، و مراکز پشتیبانی و با توجه به مبانی نظری و متون تحقیق و پرسش از خبرگان این حوزه، کاربری‌ها به صورت موردی استخراج و با هدف تهیه بانک داده‌های مکانی دسته‌بندی شدند. هر یک از لایه‌ها با توجه به استاندارد مکانی همجواری و به نسبت فاصله‌شان با کاربری‌های حیاتی و حساس از نظر پدافند غیرعامل اثر متفاوتی را بر افزایش یا کاهش آسیبپذیری می‌گذارند. برای هر لایه به نسبت کاربری‌های حیاتی و حساس از نظر پدافند غیرعامل، حریم امنی تعریف و به اصطلاح، نقشه‌های فواصل مکانی آن ترسیم شده است. در نهایت نقشه‌پهنه‌بندی آسیبپذیری منطقه با توجه به اصول پدافند غیرعامل تهیه گردید. براساس شکل به دست آمده، شهر چالوس به سه پهنه که از لحاظ آسیبپذیری با رویکرد پدافند غیرعامل مشابه‌ند، تقسیم شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد، محلات مرکزی شهری آسیب‌پذیرترین مناطق شهرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - ارزیابی میزان آسیبپذیری بافت مسکونی کلانشهر ساری در مخاطره طبیعی زلزله
فریال احمدی علیرضا اسکندری نژادپژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آسیب پذیری بافت های مسکونی به عنوان مهم ترین بخش از سامانه های شهری در کلانشهر ساری در برابر مخاطره طبیعی زلزله شکل گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی در بستر پیمایشی می باشد. ابتدا با بررسی های میدانی و ارزیابی طرح جامع شهر ساری، اطلاعات مر چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آسیب پذیری بافت های مسکونی به عنوان مهم ترین بخش از سامانه های شهری در کلانشهر ساری در برابر مخاطره طبیعی زلزله شکل گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی در بستر پیمایشی می باشد. ابتدا با بررسی های میدانی و ارزیابی طرح جامع شهر ساری، اطلاعات مربوط به به قدمت، نوع سازه و تعداد طبقات بناهای مسکونی در مناطق چهارگانه شهر ساری استخراج گردیده است. سپس کلاس بندی ساختمان های مسکونی و گزینش منحنی های آسیب پذیری متناسب هر کلاس ساختمانی به همراه نتایج حاصل از تحلیل خطر لرزه ای برای تعیین درصد و درجه خرابی ساختمان های مسکونی شهر ساری مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که در مناطق 1، 2، 3 و4 شهر ساری به ترتیب، 63%، 66%، 72% و 67% ساختمان های مسکونی که از نوع کلاس خشتی و مصالح بنایی از نوع بلوک سیمانی می باشند، به هنگام وقوع زلزله کاملاً تخریب می گردند. از سوی دیگر، کمترین میزان خرابی در کلیه ساختمان های فولادی و همچنین ساختمان های بتنی دارای 6 طبقه و بالاتر پیش بینی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - برآورد میزان آسیبپذیری و تاب‌آوری کاربری‌های شهری در شرایط بحران و تخلیه اضطراری مورد: مدارس ناحیه دو آموزشی اصفهان
مسعود تقوایی علی جوزی خمسلوییارزیابی میزان تاب آوری کاربری های شهری و هم چنین بررسی وضعیت آسیب پذیری آنها در بحرانهای احتمالی در برنامه های مدیریت بحران شهری بسیار برجسته بوده و ضرورتی خاص دارد. علاوه بر این، در میان کاربری های شهری، کاربری آموزشی به دلیل اینکه مرکز تجمع نیروهای انسانی بالقوه متخص چکیده کاملارزیابی میزان تاب آوری کاربری های شهری و هم چنین بررسی وضعیت آسیب پذیری آنها در بحرانهای احتمالی در برنامه های مدیریت بحران شهری بسیار برجسته بوده و ضرورتی خاص دارد. علاوه بر این، در میان کاربری های شهری، کاربری آموزشی به دلیل اینکه مرکز تجمع نیروهای انسانی بالقوه متخصص در آینده بوده و در اولویت اول امداد و نجات می باشد، اهمیتی فوق العاده دارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان آسیب پذیری در بحران های احتمالی و هم چنین بهره مندی مدارس ناحیه دو آموزشی کلانشهر اصفهان از شاخص های مدیریتی تأثیرگذار در برنامه ریزی بحران و عملیات تخلیه اضطراری جمعیت است. جامعه آماری پژوهش، تمامی مدارس ناحیه دو آموزشی کلانشهر اصفهان است که این ناحیه در دو منطقه شهری سه و چهار قرار دارند. تعداد مدارس مورد نظر 142 مورد بود که در پنج گروه ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان، هنرستان و استثنایی مطالعه شدند. روش تحقیق در پژوهش حاضر، کاربردی، پیمایشی- تحلیلی است. مدارس موجود در منطقه مورد مطالعه با به کارگیری دو گروه شاخص ویژه با عنوان شاخص های بنیادین و شاخص های مدیریتی ارزیابی و بررسی شده اند. شاخص های مذکور به صورت ترکیبی و نوین بوده و ماحصلی از آخرین متدهای کاربردی توسط پژوهشگران و مؤسسات تحقیقی در حوزه مدیریت بحران است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدارس ناحیه دو آموزشی اصفهان از لحاظ ساختارهای بنیادین ضعیف بوده و میزان تاب آوری آنها در بحرانهای احتمالی مانند زلزله اندک است. از سوی دیگر، وضعیت مدیریت بحران در این مدارس با استناد به امتیازات و درصدهای بهره مندی در شاخص های مدیریتی نامطلوب بوده و به عبارت بهتر، این مدارس در مدیریت بحران و تخلیه نیز به شدت ضعیف هستند. به طور کلی، وضعیت مدارس مورد مطالعه در حوادث احتمالی با در نظر گرفتن یکپارچه شاخص ها (مجموع شاخص های بنیادین و مدیریتی) نامناسب، آسیب پذیر و بحرانی بوده و نیازمند تقویت زیرساخت ها و رویکردهای مدیریتی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و تعیین میزان آسیبپذیری لرزهای آن
مهدی مهدوی عادلی شاهرخ طافیشهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زم چکیده کاملشهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زمینه ای، هدف از انجام این تحقیق، تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و ارزیابی وضعیت آسیب پذیری آن می باشد. برای نیل به این هدف، ابتدا از طریق انجام یک تحلیل احتمالاتی خطر لرزه ای، منحنی خطر شتاب حداکثر زمین برای این شهرستان بدست آمد و سپس با ارزیابی ساختمانهای موجود در گستره آن، بصورت چهار تیپ، اقدام به تعیین منحنی های آسیب پذیری لرزه ای در سه سطح گردید تا از طریق ترکیب این منحنی ها با منحنی خطر، میزان آسیب پذیری هرکدام از ساختمانها مشخص و در پایان با ترکیب نتایج، میزان آسیب پذیری لرزه ای شهرستان اندیمشک مورد ارزیابی کمی قرار گیرد. نتایج حاصل نشان می دهد شهرستان اندیمشک متعلق به پهنه با سطح خطر زلزله بالای استان خوزستان است و شتاب مبنای طرح آن، معادل g325/0 و حتی بیشتر از مقدار پیشنهاد شده در استاندارد 2800 می باشد. همچنین ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای ساختمانهای این گستره نشان داد که اگرچه در خصوص ساختمانهای بتنی و فولادی نگرانی چندانی وجود ندارد اما دوره بازگشت فروریزش ساختمانهای بنایی و سنتی که به ترتیب 155 و 80 سال محاسبه شده است بسیار نگران کننده می باشد و در نهایت نتایج نشان می دهد یک دوره بازگشت 20 سال برای آسیب پذیری ناچیز به عنوان فرصتی کوتاه برای مقاوم سازی این شهر قابل پیشنهاد است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - تحلیل آسیبپذیری و پهنه‌بندی شهر ایلام در برابر حملات هوایی از منظر پدافند غیرعامل
علی شماعی امید لطیفی حسن حسینی امینیآسیبپذیری را می‌توان نقص ذاتی در ابعاد ویژه محیط شهر دانست که بنا به ویژگی‌های بیولوژیکی و فیزیکی و یا مشخصه‌های طراحی آن مستعد آسیب است بررسی ساختارهای یک شهر و ریزپهنهبندی آسیبپذیری آن از منظر پدافندغیرعامل گامی است به سوی چشم-انداز آینده شهر ایمن. مسئله پژوهش حا چکیده کاملآسیبپذیری را می‌توان نقص ذاتی در ابعاد ویژه محیط شهر دانست که بنا به ویژگی‌های بیولوژیکی و فیزیکی و یا مشخصه‌های طراحی آن مستعد آسیب است بررسی ساختارهای یک شهر و ریزپهنهبندی آسیبپذیری آن از منظر پدافندغیرعامل گامی است به سوی چشم-انداز آینده شهر ایمن. مسئله پژوهش حاضر چالش آسیبپذیری در در ساختارهای شهری از منظر پدافند غیرعامل است و رویکرد مورد انتظار مدل‌سازی جهت شناسایی این زیرساختها است. قلمرو مطالعه حاضر؛ شهر ایلام در مرکز استان ایلام و به عنوان مرکز پشتیبان جنگ و شهر درگیر جنگ است است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر رویکرد مطالعات مکانی- مدلی است و شاخص‌هایی در قالب 10 دسته شناسایی شد و با استفاده از تحلیل ترکیبی AHPFUZZY-GIS وزندهی نقشه‌های فواصل برای آنها طراحی و با استفاده از ابزار Inverse Distance Weighting استاندارد شد. برای توزیع فضایی و بررسی آسیبپذیری پدافندی از ابزار FUZZY OVERLAY در نرم‌افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در بررسی شاخص‌های مورد مطالعه شاخص مراکز انتظامی و انبار با وزن 0.116 و 0.113 به عنوان مهمترین شاخص در زمینه پدافند غیرعامل شناسایی شدند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - ارزیابی مولفه‌های ارتقادهنده مسکن مهر در راستای کاهش آسیبپذیری اجتماعی از دیدگاه ساکنان؛ موردپژوهی: مسکن مهر صدرا
نیلوفر لک باقر کریمی خسرو موحدمسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعا چکیده کاملمسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعاتی است که لازم است مورد توجه برنامه‌ریزان و معماران در طراحی و ساماندهی مسکن مهر قرار گیرد که ضرورت اصلی این پژوهش را بخود اختصاص داده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و پیمایشی میباشد که از روش تحلیل عاملی نیز بهره برده‌است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان مسکن مهر شهر صدرا بوده است که به روش خوشه‌ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش برای ارزیابی مولفه-های کیفی و کالبدی مسکن مهر برای کاهش آسیبپذیری اجتماعی، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار این ضریب برای پرسشنامه نگرش 83 درصد محاسبه شد که نشان‌دهنده پایایی پرسشنامه میباشد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل و شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی پروژه مسکن مهر صدرا در چهار عامل شناسایی شدند که این عوامل تحت عنوان شاخص معماری و زیرساختی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی- فرهنگی نام‌گذاری شدند. در پایان نیز راهکارهایی در ارتقا مسکن مهر برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - بررسی الگوی فضایی آسیبپذیری شهرها از زلزله و پیشنهاد الگوی بهینه (نمونه موردی: شهر کرمانشاه)
سهراب امیریانچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ه چکیده کاملچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ها و استانداردها در ساخت و سازها و در برنامه ریزی و طراحی شهری باعث آسیبپذیر شدن شهرها شده است. از این رو، این پژوهش به مطالعه الگوی فضایی آسیب پذیری شهرها در زمان زلزله و ارائه الگوی بهینه در شهر کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح‌های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه و همچنین استفاده از اسناد، مجله ها و کتاب های مرتبط با موضوع به دست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای AutoCAD، ArcGIS، Super Decisions و از مدل ANP که مدلی مناسب جهت پهنه بندی آسیب پذیری در مناطق شهری می باشد، استفاده شده است. نتایج این پژوهش معلوم کرد که مناطق مختلف شهر کرمانشاه به ویژه بخش های شمالی و جنوبی آن از لحاظ آسیب پذیری وضعیت مناسبی ندارند. بنابراین، نتایج این مطالعه میتواند به مدیریت بحران به ویژه جهت خدمات امداد و نجات و برنامه ریزان و طراحان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و به ویژه ساماندهی بافت های فرسوده شهر و یافتن راه حل‌هایی برای رفع مشکلات کمک نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب پذیری مسکن شهری در برابر زلزله
حسین حاتمی نژاد شهرام بزرافکن محمود آرویندر مدل‌های اخیر توسعه که از سوی سازمان‌های بین‌المللی ترویج می‌شود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح می‌شود که بر مبنای آن می‌توان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری چکیده کاملدر مدل‌های اخیر توسعه که از سوی سازمان‌های بین‌المللی ترویج می‌شود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح می‌شود که بر مبنای آن می‌توان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری که موردپذیرش نخبگان و صاحب‌نظران و تأکید سازمان‌های جهانی و به ویژه هبیتات قرارگرفته، درصدد است تا شهرها کارآمدتر، عادلانه‌تر، ایمن‌تر و پایدارتر شوند. هدف تحقیق، تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیبپذیری مسکن شهری در برابر زلزله میباشد. پژوهش حاضر بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری دادهها از نوع توصیفی – همبستگی میباشد. در قسمت تحلیل دادهها از فن مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار smart pls3برای بررسی مدل مفهومی تحقیق بهره گرفته شده است. در این پژوهش از شاخص‌های مشارکت، قانونمندی، شفافیت، توافق جمعی، مسئولیت‌پذیری، عدالت محوری، پاسخگویی و کارایی و اثربخشی با38 سوال استفاده شده است. جامعه آماری،کارشناسان حوزه برنامهریزی شهری میباشند که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند 40نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد که همه شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیبپذیری مسکن دارای اهمیت میباشند. لذا در ایجاد شهرهای پایدار و ایمن، مشارکت مردم، رعایت قوانین، احترام به حقوق دیگران، عدالت و برابری، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، شفاف بودن عملکرد مدیران و مسئولان شهری در قبال شهروندان منجر به افزایش کارایی و اثربخشی؛ و در نهایت منجر به رهیافت حکمروایی خوب شهری خواهد شد که میتواند متضمن و کاهش آسیبپذیری مسکن باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - تحلیل عوامل موثربر تاب‌آوری در محلات ناکارامد شهری با تاکید برمعیارهای کالبدی (مطالعه موردی: محله فرحزاد تهران)
محمود رحیمی امیر ایازی مهدی روانشادنیاچکیدهتابآوری در برابر زلزله یکی از مفاهیم بسیار مهم نظری وکاربردی در مدیریت بحران میباشد. طی چند دهه گذشته رشد شتابان شهری (بویژه در کشورهای در حال توسعه) موجب شده که آسیب پذیری آن ها در برابر بحران‌ها با منشاء انسانی و طبیعی بیش از پیش گردد. لذا تاب‌آور نمودن جوامع ش چکیده کاملچکیدهتابآوری در برابر زلزله یکی از مفاهیم بسیار مهم نظری وکاربردی در مدیریت بحران میباشد. طی چند دهه گذشته رشد شتابان شهری (بویژه در کشورهای در حال توسعه) موجب شده که آسیب پذیری آن ها در برابر بحران‌ها با منشاء انسانی و طبیعی بیش از پیش گردد. لذا تاب‌آور نمودن جوامع شهری دارای اهمیت خاصی میباشد. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال سنجش و ارزیابی تاب آوری محله فرحزاد در چهار بعد کالبدی - محیطی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریت -نهادی است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی است. جهت سنجش میزان آسیبپذیری بخش مرکزی از لحاظ کالبدی از نظر 14 کارشناسان براساس مدل سلسله مراتبی AHP استفاده شده است. نتایج پژوهش گویای آن است که آسیبپذیری بالای کالبدی محله فرحزاد است؛ به طوری که حدود 53 درصد بناها در رده آسیب-پذیری زیاد و 10 درصد در رده آسیبپذیری خیلی زیاد قرار گرفته‌اند. همچنین تحلیل پرسشنامه گویای سطح پایین تاب‌آوری در محله مورد پژوهش است. نتایج رگرسیون نشان میدهد که در محله فرحزاد شاخص‌های مدیریت – نهادی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی به ترتیب بر تاب‌آوری موثر میباشند. نتایج تحقیق نشان می دهد که برای افزایش تاب آوری در محله فرحزاد بایستی در اولویت نسبت به ارتقای شاخص های کالبدی اقدام گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - بررسی آسیب‌های پیش روی توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران)
مهربی بی پسکوهی سیروس قنبری مهرشاد طولابی نژادجامعه روستایی کشورهای ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ و آسیب‌های مختلف، محدودیت‌ها ﻭ چالش‌های مختلفی روبرو هستند که برای توسعه روستایی و رفع این مشکلات و مسائل لازم است که ابتدا آسیب‌های پیش روی توسعه روستاها شناسایی شوند.هدف: هدف این پژوهش، بررسی آسیب‌های پیش روی توسعه اقتصادی و چکیده کاملجامعه روستایی کشورهای ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ و آسیب‌های مختلف، محدودیت‌ها ﻭ چالش‌های مختلفی روبرو هستند که برای توسعه روستایی و رفع این مشکلات و مسائل لازم است که ابتدا آسیب‌های پیش روی توسعه روستاها شناسایی شوند.هدف: هدف این پژوهش، بررسی آسیب‌های پیش روی توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاهای مناطق مرزی در دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. داده‌های لازم با ابزار پرسشنامهء محقق‌ساخته بدست آمد. جامعهء آماری پژوهش، خانوار‌های ساکن در روستاهای دهستان پسکوه در شهرستان سیب و سوران بود که 338 خانوار با استفاده از فرمول کوکران مورد پرسشگری قرار گرفتند. تحلیل داده‎ها با بهره‌گیری از آزمون رتبه‌ای هم‌انباشتگی نامحدود اکتشافی (روش جوهانسن) صورت گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، روستاهای مناطق مرزی در دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران میباشد.یافتهها: نتایج نشان میدهد که شاخص‌های درآمد و پس‌انداز، اشتغال، فقر، فعالیت‌های کشاورزی، مالکیت از مهمترین آسیب‌های اقتصادی و شاخص‌های آموزش، رفاهی، بهداشت و درمان، تحصیلات، سلامت از مهمترین آسیب‌های اجتماعی پیش‌روی توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاهای منطقه مورد مطالعه میباشند.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که دهستان پسکوه در شهرستان سیب و سوران در استان سیستان و بلوچستان با توسعه نیافتگی روبرو می‌باششد. چرا روستاهای این منطقه با آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی زیادی روبرو بوده است. آین آسیب‌ها همواره به عنوان چالش‌های مانع از توسعه روستاهای این منطقه بوده‌اند که برای رفع آنها لازم است ضمن شناسایی آنها، این آسیب‌ها برطرف شوند تا زمینه توسعه روستاهای منطقه فراهم شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل
سید جهانگیر موسوی نسب عباس ملک حسینی مجید شمسمقدمه: سیلاب‌ها از جمله مخاطراتی هستند که همیشه احتمال رخ دادن آنها به عنوان یک مخاطره طبیعی برای انسان‌ها وجود داشته است. همچنین با توجه به بالا رفتن وقوع سیلاب مخصوصاً در سطح شهرها و به وجود آمدن خطرات جانی، مالی و محیط زیستی ناشی از افزایش آن، پهنه‌بندی مناطق سیل‌خی چکیده کاملمقدمه: سیلاب‌ها از جمله مخاطراتی هستند که همیشه احتمال رخ دادن آنها به عنوان یک مخاطره طبیعی برای انسان‌ها وجود داشته است. همچنین با توجه به بالا رفتن وقوع سیلاب مخصوصاً در سطح شهرها و به وجود آمدن خطرات جانی، مالی و محیط زیستی ناشی از افزایش آن، پهنه‌بندی مناطق سیل‌خیز از اهمیت بالایی برخوردار است. پهنه‌بندی سیل یکی از بهترین روش‌ها برای برنامهریزی و شناسایی مناطق تحت تأثیر سیل میباشد.هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر، ضمن شناسایی متغیرهای مؤثر در پهنه‌بندی خطر سیل؛ پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل است.روش‌شناسی پژوهش: رویکرد پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی بوده است. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنه‌بندی آسیبپذیری سیل بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخصص وزن مربوط به هر کدام از متغیرها در محیط Export Choice مشخص شده و در نهایت با استفاده از روش FAHP و در محیط GIS نقشه مربوط به پهنه‌بندی وضعیت آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل ترسیم شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر ایلام مرکز استان ایلام میباشد؛ که از نظر موقعیت جغرافیایی در غرب و جنوب غربی کشور استقرار یافته است.یافتهها: در پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل از 11 متغیر مورد بررسی 3 متغیر فاصله از آبراهه با وزن 244/0؛ فاصله از رودخانه با وزن 126/0 و جهت شیب با وزن 102/0 با اهمیت‌ترین متغیرها هستند و نقش کلیدی در پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل ایفا می‌کنند. همچنین محدوده‌ی وسیعی از شهر ایلام (1687 هکتار) دارای پتانسیل بالای آسیبپذیری از مخاطره سیل میباشد که ناشی از شرایط توپوگرافی و زمین‌شناسی خاص این محدوده میباشد.نتایج: بررسی وضعیت پهنه‌بندی میزان آسیبپذیری مخاطره سیل در شهر ایلام بیانگر آن است که قسمت‌های شمال غربی، غرب و جنوب غربی و جنوب شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری کمتری نسبت به سایر مناطق شهر ایلام قرار دارند. همچنین بیشتر قسمت‌های مرکزی، شرق و شمال شرق ایلام در وضعیت آسیبپذیری بالا قرار دارند. در ادامه جهت کاهش میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل پیشنهاد‌هایی ارائه شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - Solutions to Reduce the Vulnerability of Farmers and Beneficiaries of Agricultural Sector to Climate Change
عبدالواحد کعبی کوروش روستا سعید محمدزاده رضا برادرانClimate change in the Middle East and Iran, as well as the decline in agricultural products and crop lands in Iran over the past 10 years, has attracted the attention of many researchers. Numerous researches have considered economic, environmental, psychological-social, چکیده کاملClimate change in the Middle East and Iran, as well as the decline in agricultural products and crop lands in Iran over the past 10 years, has attracted the attention of many researchers. Numerous researches have considered economic, environmental, psychological-social, and technical-agricultural damages as a result of climate change in the agricultural sector.Solutions to reduce the vulnerability of farmers and beneficiaries to climate change in Khuzestan province will be discussed.The present study was performed in three stages of qualitative study and one stage of quantitative study. The statistical population of the qualitative section consisted of 83 highly experienced farmers and those suffering from climate change, 18 exemplary farmers introduced by the Jihad Agricultural Organization of Khuzestan province, 33 Ph.D. and 237 master students in agriculture from various universities in the province as well as 100 agricultural experts from the Agricultural Jihad Organization. The research variables were also categorized into six solutions and three barriers (challenges) in the third stage of the qualitative investigation, and introduced for a quantitative stage. The fourth stage of the study was a quantitative stage in which the statistical population consisted of 384 farmers and farming beneficiaries in Khuzestan province. The tool for data collection in the quantitative stage of the questionnaire was based on a Likert scale. As well, the sample in the quantitative and qualitative stages was selected via the convenience method.Economic losses have been affected by various such solutions as economic-financial-support by the government, as well as training-promotional, technical-agricultural, and social issues. Also, environmental damages have been affected by economic-financial as well as supportive solutions by the government, training- promotional and institutional-infrastructure issues, and finally, psychological-social ills and technical-agricultural damages have been affected by managerial and technical-agricultural solutions, respectively. The solutions stated in the practical dimension face barriers or challenges. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - شناسایی تهدیدها و آسیب‌پذیری‌های رایج در فضای اینترنت اشیاء و ارائه راهکارهای امنیتی جهت مواجهه با آنها
صفیه طهماسبی لیمونی شهرزاد قاسمی رقیه قربانلوهدف: هدف از این پژوهش، شناسایی تهدیدها و آسیب‌پذیری‌های رایج اینترنت اشیاءو ارائه راهکارهای امنیتی جهت مواجهه با آن ها است. روش پژوهش: روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر گردآوری داده توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه اساتید و متخصصان حوزه اینترنت اشیاء در دان چکیده کاملهدف: هدف از این پژوهش، شناسایی تهدیدها و آسیب‌پذیری‌های رایج اینترنت اشیاءو ارائه راهکارهای امنیتی جهت مواجهه با آن ها است. روش پژوهش: روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر گردآوری داده توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه اساتید و متخصصان حوزه اینترنت اشیاء در دانشگاههای شهر تهران به تعداد 50 نفر بودند. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس بود. حجم نمونه برابر با جامعه آماری مشخص شد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته از مطالعه سیستماتیک ادبیات موضوعی بود. اعتبار پرسشنامه ها با رجوع به متخصصان درحوزه اینترنت اشیاء اخذ گردید. پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ برای پرسشنامه 88/0 بود. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی توسط نرم‌افزار اس.پی. اس. اس انجام شد. یافته ها: با اینکه استانداردهای مختلفی در حوزه مسئله امنیت و محرمانگی در اینترنت اشیاء در حال توسعه است ولی همچنان نیازمندی‌های امنیتی اینترنت اشیاء و حتی مخاطره‌های آن به‌خوبی شناسایی و تحلیل نشده‌است و نیازمند سازوکارهای محرمانگی، صحت، احرازهویت و کنترل‌دسترسی به‌صورت دقیق است. بر اساس یافته های حاصل از آزمون های این پزوهش آسیب‌پذیری‌ها در 21 گروه قابل طبقه بندی و استناد خواهند بود. نتیجه گیری: نتایج آزمون ها نشان دهنده آن است خبرگان مختلف حسب دیدگاه و حوزه فعالیت خود، مجموعه متنوعی را به‌عنوان راهکارهای امنیتی جهت مواجهه با تهدیدهای امنیتی در حوزه اینترنت اشیاء تبیین نموده‌اند، اما با جمع‌بندی نظرات ارائه‌شده توسط شرکت‌کنندگان می‌توان مهمترین راهکارهای امنیتی در برابر تهدیدهای امنیتی در فضای اینترنت اشیاء را شامل احراز و تصدیق هویت کارآمد دوطرفه، کنترل‌دسترسی، پیکربندی معماری امن، رمزنگاری ارتباطات و دادهها و وقایع‌نگاری و مانیتورینگ دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - خطر زلزله در تهران و بررسی مدهای خرابی تجهیزات توزیع نیروی برق به‌هنگام زلزله
یعقوب مطاعی بهرام عکاشهجمعیت تهران روزبه‌روز در حال افزایش است تا جایی‌که به مرز 12 میلیون نفر رسیده است. در تاریخ شهر تهران زلزله‌های زیادی مشاهده می‌شود و وقوع یک زلزله شدید در این منطقه دور از انتظار نیست. لذا عملکرد مقابله لرزهای تأسیسات برق تهران باید برای یک زلزله شدید در آینده بررسی ش چکیده کاملجمعیت تهران روزبه‌روز در حال افزایش است تا جایی‌که به مرز 12 میلیون نفر رسیده است. در تاریخ شهر تهران زلزله‌های زیادی مشاهده می‌شود و وقوع یک زلزله شدید در این منطقه دور از انتظار نیست. لذا عملکرد مقابله لرزهای تأسیسات برق تهران باید برای یک زلزله شدید در آینده بررسی شود. در این مقاله به بررسی آسیبپذیری تجهیزات توزیع برق در زلزله و روشهای بهسازی سامانه برق‌رسانی می‌پردازیم. نتایج حاصل از این پژوهش خسارات متفاوت برای تجهیزات مختلف شبکه‌های توزیع را نشان میدهد که در ادامه راهکارهایی جهت کاهش این خسارات پیشنهاد شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - ناگویی هیجانی و آسیب پذیری روانی- بدنی
محمد علی بشارت مرضیه مسعودی مسعود غلامعلی لواسانییکی از اهداف پژوهش ها در رویکردهای مختلف روان‌شناسی، شناخت عواملی است که در آسیب‌پذیری افراد نقش دارند. بررسی و شناسایی عوامل آسیب‌پذیری روانی و بدنی در پیشگیری تشخیص و اتخاذ روش درمانی، جهت گیری تازه‌ای به وجود می‌آورد. افراد ممکن است آسیب&zwnj چکیده کاملیکی از اهداف پژوهش ها در رویکردهای مختلف روان‌شناسی، شناخت عواملی است که در آسیب‌پذیری افراد نقش دارند. بررسی و شناسایی عوامل آسیب‌پذیری روانی و بدنی در پیشگیری تشخیص و اتخاذ روش درمانی، جهت گیری تازه‌ای به وجود می‌آورد. افراد ممکن است آسیب‌پذیری‌های روان‌شناختی و جسمانی ویژه ای داشته باشند که آن‌ها را مستعد اختلال های روانی و جسمانی کند. ناگویی هیجانی یکی از این متغیرهای آسیب‌زا است. هدف پژوهش حاضر، پیش‌بینی آسیب‌پذیری‌های روانی و بدنی بر اساس ناگویی هیجانی بود. در این پژوهش، همچنین نقش تعدیل کننده ی جنس و تاهل در روابط بین ناگویی هیجانی با آسیب‌پذیری روانی و بدنی بررسی شد. بدین منظور تعداد 206 مرد و 193 زن از جمعیت عمومی تهران در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان چک‌لیست علایم و مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو-20 را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که ناگویی هیجانی با آسیب‌پذیری روانی و آسیب‌پذیری بدنی در سطح 01/0p < رابطه ی مثبت معنادار دارد. همچنین تاهل، در رابطه ی بین ناگویی هیجانی و آسیب‌پذیری بدنی نقش تعدیل‌کننده داشت. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که شناسایی به موقع نارسایی های هیجانی می تواند به پیشگیری از آسیب های بدنی و روانی کمک کند. همچنین می توان برای مدیریت و درمان نارسایی های هیجانی در چارچوب مدل های مداخله ای اقدام کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - تحلیل خطر، ارزیابی ریسک و ایجاد مدل احتمالاتی خسارت برای شهر یاسوج در نرم¬افزار OpenQuake
علی صادقی عبدالرضا سروقدمقدم فرشید فتحیکشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزهخیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتن چکیده کاملکشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزهخیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتناب ناپذیر است. این مقاله با استفاده از روشهای دقیق و بروز، اطلاعات اخیر سرشماری جمعیت و مسکن، داده‌های اجتماعی-اقتصادی، برای نخستین¬بار تحلیل ریسک لرزه¬ای با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف برای ساختمانهای با سیستم‌های متنوع سازهای در شهر یاسوج انجام شده است. اطلاعات توصیفی و کمی ساختمانها و گسل‌های فعال حوزه این شهر در نرم¬افزار GIS پیاده شده و با استفاده از قابلیت¬های نرم¬افزار OpenQuake، تحلیل احتمالاتی خطر انجام و منحنی‌های خطر و طیف طرح برای ساختگاه حوزه پژوهش تولید شده است. بر این اساس، تحلیل ریسک احتمالاتی با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف در نرم¬افزار OpenQuake انجام شده است و منحنی‌های ریسک لرزه¬ای برای چهارسطح متفاوت آسیبپذیری تولید شده است. تجزیه و تحلیل کمی آسیبپذیری ساختمان در شهر یاسوج نشان میدهد که ساختمانهای بنایی غیرمسلح بالاترین درصد آسیب را در تمامی سطوح شدت نشان می‌دهند، به‌ترتیب با 48.4، 43.1، 39.4 درصد و 33.5 درصد برای آسیب‌های خفیف، متوسط، گسترده و ریزش. ساختمانهای فولادی کم کیفیت پس از سازه‌هایبنایی غیر مسلح بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند و این امر بر نیاز فوری به مقاوم‌سازی تاکید می کند. در مقابل، ساختمانهای فولادی و بتن مسلح با کیفیت متوسط ارزیابی آسیب لرزهای مطلوبی را نشان می دهند. یافته‌های کیفی بر اهمیت اجرای یک سیستم نظارت/کنترل قوی برای کیفیت ساخت و ساز، پیش‌بینی بهبود قابل‌توجه در قابلیت اطمینان سازه در طول دوره بهره‌برداری با کیفیت اجرای متوسط تا بالا تأکید می‌کنند. نتایج نشان میدهد که جهت پیشگیری از خسارات بالای اقتصادی، اجتماعی و انسانی، بازنگری در طراحی سازه¬های مقاوم جدید و مقاوم‌سازی ساختمانهای موجود در منطقه موضوع تحقیق بسیار حائز اهمیت میباشد. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400