سنجش آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزان گندم کار در شهرستان اصفهان

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

مسعود رمضانی ¹ , لیدا شریفی ² , کیومرث زرافشانی ³

1 - عضو هیأت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران
2 - دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران
3 - دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران

تاریخ دریافت : 1396/05/21 تاریخ پذیرش : 1396/05/21 تاریخ انتشار : 1396/02/01

کلید واژه: سنجش آسیب‌پذیری, خشکسالی, کشاورزان, اصفهان,

چکیده مقاله :

خشکسالی های اخیر در شهرستان اصفهان و شدت خساراتی که بر بخش کشاورزی وارد آمده است، بیانگر آسیب پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی است. لذا پرداختن به مطالعات آسیب پذیری که پیش‌نیاز مدیریت ریسک است، مهم تلقی می شود. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این مطالعه سنجش آسیب پذیری خشکسالی کشاورزان گندم کار در شهرستان اصفهان و رتبه بندی مناطق روستایی این شهرستان می باشد. در این مطالعه از روش پیمایشی استفاده شد و داده ها از 275 کشاورز گندم کار با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله‌ای جمع‌آوری گردید. به‌منظور جمع‌آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه ی حضوری با کشاورزان شهرستان اصفهان، استفاده شد. برای سنجش آسیب پذیری کشاورزان گندم کار از فرمول (2005) Me-Bar & Valdez استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که کشاورزان گندم کار در بخش جرقویه علیا بیشترین ضریب آسیب پذیری کل (77/3) و کشاورزان گندم کار در بخش بن رود دارای کمترین ضریب آسیب پذیری کل (32/3) می باشند. دستاوردهای این مطالعه می تواند به مسئولان مدیریت خشکسالی استان در تخصیص اعتبارات با توجه به میزان آسیب پذیری مناطق، یاری برساند. بدین‌صورت سنجش میزان آسیب‌پذیری می تواند مبنایی برای مسئولان به‌منظور تخصیص منابع و اعتبارات محسوب گردد.

چکیده انگلیسی:

The current drought in Esfahan Township and damages incurred on agricultural sector clearly indicate that vulnerability among farmers is increasing. However, limited attention has been paid to drought mitigation and preparedness across the affected area. Therefore, it is imperative to study vulnerable group which is the bench mark in drought risk management the predictors of vulnerability among farmers in Isfahan Township. In this study used survey research design and data was collected from 275 wheat farmers using multistage stratified sampling through questionnaire and personal interview with farmers whom has experienced drought. Farmers' vulnerability was determined using Mebar & Valdez (2005). Results revealed that farmers in Jarghooyeh Olya had the highest vulnerability (3.77) and farmers in Bon Rood had the lowest vulnerability (3.32). Results of this study have implications for policy makers in distributing resources to farmers with high vulnerability. Innovation of this paper is to quantify the vulnerability of rural communities using formula and the ranking these communities based on the vulnerability. Thus vulnerability assessment could be basic to the allocation of resources and funds.