-
حرية الوصول المقاله
1 - زیست پذیری شهری با رویکرد حق به شهر: مفاهیم، ابعاد و شاخص ها
دکتر صدیقه دولتشاهامروزه زيست پذيري دربيشتر کشورهاي توسعه يافته به عنوان يک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پايداري در سياست گذاري ها وبرنامه ريزي شهري گسترش پيدا کرده است. زیستپذیری شهری و حق به شهر مفاهیمی مرتبط با توسعه پایدار و عدالت اجتماعی در شهرها هستند و در ایجاد شهرهایی سالم، پویا أکثرامروزه زيست پذيري دربيشتر کشورهاي توسعه يافته به عنوان يک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پايداري در سياست گذاري ها وبرنامه ريزي شهري گسترش پيدا کرده است. زیستپذیری شهری و حق به شهر مفاهیمی مرتبط با توسعه پایدار و عدالت اجتماعی در شهرها هستند و در ایجاد شهرهایی سالم، پویا و عادل تأثیرگذار هستند. اين مقاله ضمن معرفي زيست پذيري وحق به شهر به عنوان رويکرد غالب دربرنامه ريزي شهري جهان معاصر خاستگاه نظري، ديدگاه هاي تأثيرگذار و ادبیات نظري- تجربي، ابعاد وشاخص هاي آن را بررسي کرده است. اين تحقيق به لحاظ هدف بنيادي- نظري و داده هاي آن، به روش کتابخانه اي – اسنادي فراهم آمده است. با توجه به گستردگی مباحث و رویکردهای تبینی موجود در این زمینه، در این پژوهش تنها آن دسته از تحقیقاتی که تناسب بیشتری با موضوع تحقیق حاضر داشته اند مورد بررسی قرار گرفته اند. سپس به بررسی نظریات هانری لوفور حق به شهر و نظریه کوین لینج، مارکوزه، تووی فنستر، هاروی و... همچنین مفاهیم پشتیبان و نزدیک به زیست پذیری همچون توسعه پایدار، شهر سالم، نوشهرگرایی، رشد هوشمند و شهر فشرده پرداخته شده است. يافته هاي مقاله بيانگر اين موضوع است که با توجه به شرايط امروز، در بيشترشهرهاي جهان توافق کلي دربارة اهميت و ضرورت شناخت، تحليل و تبيين زيست پذيري شهري و حق به شهر در ابعاد گوناگون وجود دارد اما اجماع نظر دربارة تعريف، معيارها و شاخص هاي آن وجود ندارد. مهم ترين علت اين امر را مي توان در وابستگي مستقيم اين مفهوم به شرايط مکاني، زماني و مهم تر از همه، بستر اجتماعي- اقتصادي ومديريتي جامعة هدف دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - سنجش و ارزیابی ابعاد سرزندگی شهری در منطقه 10 کلانشهر مشهد
مجید اکبری زهرا منتظری مرضیه طالشی انبوهیسرزندگی یکی از مهمترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان بهعنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده اس أکثرسرزندگی یکی از مهمترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان بهعنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده است. هدف اين نوشتار ارزیابی میزان سرزندگی در نواحی سه¬گانه منطقه 10 کلان¬شهر مشهد است. تحقيق حاضر از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و روش آن توصبفی- تحليلي است و براي گردآوري داده¬ها از پرسش¬نامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماري پژوهش ساکنین منطقه 10 کلان¬شهر مشهد و روش نمونه¬گیری تصادفی ساده بوده است. براي تحليل اطلاعات به¬دست آمده از آزمون¬های تی¬تک نمونه¬ای، آزمون واریانس یک طرفه و از آزمون فریدمن در نرم¬افزار Spss استفاده شده است. سرزندگی فضاهای شهر، مفاهیمی چون عدالت، کارآمدی، سازگاری، انعطاف¬پذیری، کیفیت محیطی را نیز دربر می¬گیرد که در نهایت سرزندگی شهر در صورت پایداری به زیست¬پذیری منجر خواهد شد. نتایج تحقيق نشان داد در منطقه 10 کلان¬شهر مشهد به ترتیب ابعاد کالبدی با میانگین 3527/3، اجتماعی با میانگین 3350/3، زیرساختی با میانگین 3112/3 و اقتصادی با میانگین 1111/3 بیش¬ترین و کم-ترین ارزش را دارند. میانگین¬های ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و کالبدی در سه ناحیه شهرداری منطقه 10 برابر نیستند و اختلاف معناداری با هم دارند به¬طوری که در ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی، ابتدا ناحیه 1 سپس 2 از ناحیه 3 اختلاف میانگین بالاتری دارند. اما در بعد زیرساختی ناحیه 2 به مراتب نسبت به سایر نواحی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. به طوری¬که بعد کالبدی ناحیه 2 در حدود 13/0 از ناحیه یک و در حدود 7/0 از ناحیه 3 بیشتر و مطلوب تر است. در کل سرزندگی منطقه 10 در حد متوسط به بالا است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - سنجش زیست پذیری شهری در بافت های تاریخی (نمونه: محله باباطاهر خرمآباد)
سمیه تیموریافزایش سریع شهرنشینی، چشم اندازهای متنوعی ازجمله نابرابری خدمات و امکانات، افت کیفیت زندگی، فرسودگی و زوال محلات را به دنبال داشته است. این امر منجر به توجه طراحان و برنامه ریزان شهری بر روی بهبود کیفیت زندگی شده که این مفهوم را تحت عنوان زیست پذیری شهری ذکر می کنند. ب أکثرافزایش سریع شهرنشینی، چشم اندازهای متنوعی ازجمله نابرابری خدمات و امکانات، افت کیفیت زندگی، فرسودگی و زوال محلات را به دنبال داشته است. این امر منجر به توجه طراحان و برنامه ریزان شهری بر روی بهبود کیفیت زندگی شده که این مفهوم را تحت عنوان زیست پذیری شهری ذکر می کنند. بافت قديمي و كهن شهرها به واسطهی قدمت تاريخي، عناصر باارزش تاريخي، موقعيت مناسب ارتباطي، قرارگيري بازار اصلي شهر و قلب تپنده ي اقتصادي آن داراي جايگاه منحصربهفردی در ساختار فضايي-كاركردي شهر مي باشد. شهر خرمآباد بهعنوان مرکز استان لرستان از مشکلات بافت فرسوده در بخش مرکزی رنج می برد. یکی از قدیمی ترین محله های شهر خرم آباد که در مرکز شهر واقع شده است و مهمترین بافت فرسوده شهر است، محله درب باباطاهر می باشد که به علت تجمع بیشازحد فعالیت ها و جمعیت در آن باعث افت کيفيت محیطی، کاهش سرزندگي، تحملناپذیری زندگی شهری، زوال فيزيکي، کالبدي و کارکردي و در یککلام افت زيست پذيري شهری در این بخش از شهر شده است. هدف اصلی این پژوهش سنجش و ارزیابی زیست پذیری در بافت فرسوده محله درب باباطاهر جهت ارتقا زيست پذيري این بافت تاریخی است. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیقات پژوهشی-کاربردی است. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده اند که برای سنجش روایی آن ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شده و پایایی پرسشنامهها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تائید شد که 0/851 بهدستآمده است که نشان می دهد پایایی پرسشنامهها در سطح قابل قبولی است. در مرحله نهایی با استفاده از آزمون تی تست و فیشر به تحلیل داده ها پرداخته شده و در میان مؤلفههای مؤثر بر زیست پذیری بعد خدمات شهری با مقدار میانگین 134.26 و بعد تاریخی با مقدار میانگین 69.93 به ترتیب بدترین و بهترین ابعاد زیست پذیری محله تشخیص داده شده اند. بااینحال می توان چنین تحلیل کرد که این محله بااینکه مهم ترین محله تاریخی شهر محسوب می شود و در مرکز شهر واقع شده است، استانداردهای مطلوب زندگی و میزان زیست پذیری آن در سطحی بسیار ضعیف است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - عوامل موثر بر سرزندگی فضاهای شهری
مریم خستو نوید سعیدی رضوانیاین نوشتار برگرفته از پژوهشی می باشد که در جهت شناسایی عوامل موثر بر سرزندگی فضاهای شهری و ایجاد یک فضای شهری سرزنده انجام گرفته است. در این پژوهش تلاش بر این بوده که با توجه به اهمیت فعالیت خرید و هم چنین نقش پیاده روی در کیفیت زندگی شهروندان (در تقابل با حضور اتومبیل أکثراین نوشتار برگرفته از پژوهشی می باشد که در جهت شناسایی عوامل موثر بر سرزندگی فضاهای شهری و ایجاد یک فضای شهری سرزنده انجام گرفته است. در این پژوهش تلاش بر این بوده که با توجه به اهمیت فعالیت خرید و هم چنین نقش پیاده روی در کیفیت زندگی شهروندان (در تقابل با حضور اتومبیل و حرکت سواره که مخل ایمنی و امنیت می گردد) در قالب مفهومی تحت عنوان مرکز خرید پیاده، بتوان ارتباط موثری میان فعالیت خرید، ایمنی و سرزندگی یافت. پس از مرور مفاهیم و نظریات مرتبط، با بررسی نمونه موردی (خیابان ستارخان) که به لحاظ تجاری، قوی و در عین حال از سرزندگی کافی برخوردار نمی باشد، به اثبات فرضیات پژوهش پرداخته شده است. در نتیجه مدل تحلیلی پژوهش که درواقع دربرگیرنده مدل کلی عوامل اثرگذار بر سرزندگی فضاهای شهری می باشد، تدوین گردیده و در انتها پیشنهاداتی در راستای ارتقای سرزندگی خیابان در دو بخش کالبدی و غیرکالبدی ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی معیارهای جهانی و بومی شهر زیست پذیر
حمید ماجدی علیرضا بندرآبادامروزه برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و به ویژه کلانشهرها ضرورت یافته است. بر این اساس، شاخصها و معیارهایی برای سنجش میزان زیست پذیری شهر ها معرفی می شوند. اما باید روشن گردد معیارها و ساختار شهری تحت تاثیر چه عواملی به وجود می آیند؟ این تحقیق با ارجاع به من أکثرامروزه برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و به ویژه کلانشهرها ضرورت یافته است. بر این اساس، شاخصها و معیارهایی برای سنجش میزان زیست پذیری شهر ها معرفی می شوند. اما باید روشن گردد معیارها و ساختار شهری تحت تاثیر چه عواملی به وجود می آیند؟ این تحقیق با ارجاع به منابع علمی معتبر مهمترین معیارهای ارائه شده برای شهرهای زیستپذیر را با روش توصیفی- تحلیلی معرفی کرده، سپس به تبیین معیارهای جامع تری برای شهرهای زیست پذیر پرداخته است. بدین منظور معیارهای شناخته شده در سطوح مختلف شامل شاخص های سطح اول )جهان شمول و در سطح خرد( و سطح دوم )معیارهایی در سطح کلان که در شهرهای مختلف به صورت یکسان نمی باشند( مورد مطالعه قرار گرفته و مدل مفهومی و معیارهای جهانی آن در یک فرآیند شناسایی شده است. این مدل می تواند منجر به مطالعات تولید شاخص های سطح سوم یعنی الگوی شهر زیست پذیر ایرانی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - سنجش و پراکنش فضایی ابعاد زیست پذیری شهری در راستای شهر سلامت محور(مورد مطالعه: منطقه یک تهران)
محمدرضا اوطاری مجید شمس پروانه زیویارهدف پژوهش حاضر سنجش و پراکنش فضایی ابعاد زیست پذیری شهری در راستای شهرسلامت محور در منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های بنیادی-کاربردی با اتکا به مطالعات اسنادی - کتابخانه ای و میدانی است. ابعاد و شاخص های تحقیق با مطالعات وسیع استخراج و با نرم افزار SPSS از أکثرهدف پژوهش حاضر سنجش و پراکنش فضایی ابعاد زیست پذیری شهری در راستای شهرسلامت محور در منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های بنیادی-کاربردی با اتکا به مطالعات اسنادی - کتابخانه ای و میدانی است. ابعاد و شاخص های تحقیق با مطالعات وسیع استخراج و با نرم افزار SPSS از طریق آزمون اسمیرنوف کولوموگراف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، که بررسی ارزیابی های موجود نشان داد بعد نهادی- مدیریتی با بیشترین میزان تأثیر در رده اول و سپس بعد کالبدی- محیطی، بعد اقتصادی، بعد اجتماعی و بعد زیست محیطی بیشترین میزان تأثیر را دارا بودند. نتایج نشان داد تا مادامی در رأس کار ساختارها و فرایندهای نهادی-مدیریتی حاکم بر منطقه به عنوان اصلی ترین ساختارها عمل می کنند می توان گفت تحقق شهر سلامتمحور امکان پذیر خواهد بود. در نهایت پراکنش ابعاد تحقیق با نمودار نقشه بیشترین میزان تأثیر ابعاد را در ناحیه (2) و کمترین میزان تأثیر را در ناحیه (10) منطقه نشان داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - تحلیلی بر هوشمندسازی شهر در ارتقای زیست پذیری شهری مورد مطالعه منطقه 2 کلانشهر تهران
سعید سراج علی توکلانشهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگـونی در روابـط متقابـل انسـان هـا و محـیط شده است. این دگر گونی موجب تغییر و تحولاتی در سطح زیست پذیری محیط زندگی شده است. در عصر جدید عوامل هوشمند سازی در شهرها باعث رشد چشمگیر تمامی متغیرهای اصلی زندگی شهروندی شد أکثرشهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگـونی در روابـط متقابـل انسـان هـا و محـیط شده است. این دگر گونی موجب تغییر و تحولاتی در سطح زیست پذیری محیط زندگی شده است. در عصر جدید عوامل هوشمند سازی در شهرها باعث رشد چشمگیر تمامی متغیرهای اصلی زندگی شهروندی شده است.به همین دلیل بررسی اثر دگرگونی متغیرهای زیست پذیری با رشد شهرهای هوشمند بـرای شـهرها و بـه ویـژه کـلان شـهرها ضرورت یافته است. بر این مبنا هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر هوشمندسازی شهر در ارتقای زیست پذیری شهری در منطقه 2 شهرداری تهران است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیل است. جمع آوری داده های میدانی مبتنی بر پرسشنامه است یافته های پژوهش براساس مدل ویکوور نشان میدهد که سطح زیست پذیری محلات تفاوت زیادی دارد سعادت آباد زیست پذیرترین محله، در مقابل محله فرحزاد در شرایط نامناسب قراردارد. نتایج ضریب همبستگی بیانگررابطه مستقیم بین شهر هوشمند با زیست پذیری شهر با ضریب همبستگی 666/0 است. همچنین نتایج آزمون تی نشان میدهد که از بین مولفه های مورد بررسی، مولفه شهروند هوشمند با ضریب بتای 563/0 بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - نقش بازآفرینی شهری در زیست پذیری شهری (نمونه مطالعاتی: محله جاوید زنجان)
مهرداد نجفی حمیده رشادت جو علیرضا استعلاجیمقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تعیین نقش بازآفرینی شهری در دستیابی به زیست پذیری شهری در محله جاوید زنجان انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی-تحلیلی از نوع اسنادی و میدانی و از طریق آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل در نرم افزار (GIS,S أکثرمقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تعیین نقش بازآفرینی شهری در دستیابی به زیست پذیری شهری در محله جاوید زنجان انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی-تحلیلی از نوع اسنادی و میدانی و از طریق آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل در نرم افزار (GIS,SPSS,EXCEL)قرارگرفت واز نظر هدف کاربردی بود. یافتهها: جامعه آماری پژوهش شامل ساکنین محله جاوید است.حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران 296 نفربرآورد شد و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه زیست پذیری و هویت محقق ساخت با 26 گویه است. نتیجه گیری: روایی پرسشنامه از لحاظ صوری و محتوایی به تایید رسید. محاسبه پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 831/0 به دست آمد برای تجزیه و تحلیل دادهها ازآزمون K-S و ضریب همبستگی پیرسون و رگریسون استفاده شد. نتایج نشان داد بازآفرینی شهری در دستیابی به زیست پذیری شهری در محله جاوید زنجان کمک می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - شناخت و تحلیل تفاوت زیست پذیری روستاهای پیرامون شهری ایذه
سعید امانپورزمینه و هدف: روستاهای پیرامون شهری در زمره سکونتگاه هایی قرار دارند که صحنه شکل گیری، رشد و تدام فرصت ها و تهدیدهایی هستند که کیفیت زیست و نحوه تأمین نیازهای ساکنان را تحت تأثیر قرار می دهد. از یک سو دسترسی به خدمات موجود در شهرها و از سوی دیگر تهدیدهای بوم شناختی شهری أکثرزمینه و هدف: روستاهای پیرامون شهری در زمره سکونتگاه هایی قرار دارند که صحنه شکل گیری، رشد و تدام فرصت ها و تهدیدهایی هستند که کیفیت زیست و نحوه تأمین نیازهای ساکنان را تحت تأثیر قرار می دهد. از یک سو دسترسی به خدمات موجود در شهرها و از سوی دیگر تهدیدهای بوم شناختی شهری و جذب جمعیت مهاجر و عوارض ناشی از آن، شرایط پیچیده ای را در این روستاها به وجود آورده که باعث اهمیت بالای بررسی زیست پذیری این روستاها می باشد. هدف این پژوهش شناخت تفاوت زیست پذیری در روستاهای پیرامونی شهر ایذه می باشد. روش بررسی: نوع پژوهش کاربردی و روش آن، توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات علاوه بر مطالعات انجام کتابخانه ای شامل روش پیمایشی می باشد. الگوی انتخابی در این پژوهش روستاهایی بوده اند که در فاصله 3 تا 12 کیلومتری شهر ایذه قرار دارند. برای ارزیابی وضعیت زیست پذیری این روستاها از سه شاخص کلی و 64 زیرشاخص استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های t تست و همبستگی پیرسون در نرم افزارSPSS و تکنیک تاپسیس فازی بهره گرفته شدهاست. یافته ها: طبق نتایج بدست آمده از مدل تصمیم گیری تاپسیس فازی، روستاهای پیرامون شهر ایذه از لحاظ زیست پذیری به سه طیف متوسط، نامطلوب و غیرقابل قبول تقسیم بندی شده اند. همچنین نتایج بدست آمده از آزمون T تست حکایت از آن دارد که دهستان حومه غربی نسبت به دو دهستان حومه شرقی و هلایجان از وضعیت زیست پذیری بهتری برخوردار است. در نهایت نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین وضعیت مؤلفه های زیست پذیری و جمعیت روستاها ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد. به طوری که در میان مؤلفه های دوازده گانه، مؤلفه ی آلودگی، مسکن، امکانات و خدمات زیرساختی، چشم انداز و مشارکت به ترتیب قوی ترین ارتباط را با نحوی پراکنش جمعیت در روستاهای پیرامون شهر ایذه داشته اند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته ها آنچه مشهود است عدم نوسان نمره زیست پذیری در بین روستاها است. چرا که هیچ کدام از روستاها در سطح زیست پذیری قابل قبول و قابل تحمل قرار ندارند و همه آنها با فاصله اندک در وضعیت متوسط تا غیرقابل قبول قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - بررسی راهبردهای ساختار زیست پذیری شهر ابرکوه
مجتبی حاتمی حسین سلیمانی امیر گندمکار حمید صابریمشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهرهای امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها با محیط طبیعی است؛ چرا که توسعه ی شهری ، ناگزیر با تسلّط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلّط به مرور زمان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت تغی أکثرمشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهرهای امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها با محیط طبیعی است؛ چرا که توسعه ی شهری ، ناگزیر با تسلّط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلّط به مرور زمان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت تغییر یافته است و زمینه ساز آلودگی های گسترده شهری می شود. نتیجه ی این روند ، عدم تعادل و ناسازگاری میان انسان و طبیعت و به هم خوردن روابط اکوسیستم خواهد بود. شهر ابرکوه امروزه با مسائل زیست محیطی از جمله: وجود کاربری ها و فعالیت های ناسازگار و مزاحم در سطح شهر، نبود سیستم دفع فاضلاب شهری، وجود مرکز عظیم دفع زباله ها در شرق شهر و .... دست به گریبان است. در این میان یکی از مباحث مورد توجه در پایداری شهری ، زیست پذیری است. زیست پذیری، به یک سیستم شهری که در آن به سلامت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و روانی همه ساکنانش توجه شده است، اطلاق می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - بررسی سازوکارهای مداخله شهرداری در زیست پذیری شهرها(مطالعه موردی: شهر اهواز)
محمد داودی احمد خادم الحسینی حمید صابری امیر گندمکار حجت مهکوییافت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، بررسی عملکرد شهرداری در زیست پذیری شهر اهواز می باشد. این پ أکثرافت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، بررسی عملکرد شهرداری در زیست پذیری شهر اهواز می باشد. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، آمیخته بود.بهمنظور گردآوری دادههای لازم پژوهش، از دو شیوة تحلیل اسنادی و پیمایشی بهره گرفته شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان بود. جامعة آماری پژوهش، حدود 200 نفر کارشناسان شهر اهواز بودند که 62 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی از تحلیل مضمون و برای تجزیه و تحلیل داده های کمی از آزمون tتک نمونه ای و مدل معادلات ساختاری استفاده شد.نتایج داده های کیفی پژوهش نشان داد که تعداد 6 مضمون فراگیر (محیط شهری، تاریخ شهری، مدیریت شهری، اجتماع شهری، خدمات وزیر ساخت های شهری واقتصاد شهری ) شناساسی شد. همچنین 13 مضمون سازمان دهنده (آلودگی، فضاهای عمومی، چشم انداز تاریخی، اعتماد، مشارکت و رضایت، حس تعلق وهویت به مکان، ارتباط وتعامل با مردم، امنیت، مسکن، آموزش، درمان و بهداشت، اوقات فراغت، حمل و نقل ودسترسی) شناسایی شد و مضامین پایه تعداد 139 شناسایی شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده های کمی نشان داد که عملکرد شهرداری در هریک از شاخص های زیست پذیری متفاوت بوده است و با توجه به میانگین ها بیشترین عملکرد را در شاخص، خدمات، فعالیت ها و امکانات شهری و کمترین عملکرد را در اقتصاد شهری داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - تحلیل بر وضعیت زیست پذیری در محیط های شهری (مطالعه موردی: محله کوی سالار ارومیه)
میرنجف موسوی جواد جهانگیرزاده نیما بایرامزاده امین شهسوار سجاد امیدوارفرهدف اصلی پژوهش، تحلیلی بر وضعیت زیستپذیری در محله کوی سالار میباشد. مهمترین نکته تمایز این پژوهش با تحقیقهای مشابه، بهکارگیری شیوه ترکیبی آمار استنباطی ـ درونیابی فضایی ـ روابط ساختاری است. روش پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی میباشد. أکثرهدف اصلی پژوهش، تحلیلی بر وضعیت زیستپذیری در محله کوی سالار میباشد. مهمترین نکته تمایز این پژوهش با تحقیقهای مشابه، بهکارگیری شیوه ترکیبی آمار استنباطی ـ درونیابی فضایی ـ روابط ساختاری است. روش پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی میباشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی کتابخانهای و میدانی پیمایشی استفادهشده است. ابزار گردآوری دادهها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه و فیشبرداری میباشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله کوی سالار میباشد که طبق آمار سال 1395 مرکز آمار، 18000 نفر میباشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفادهشده است که مقدار حجم نمونه 376 عدد بهدستآمده است که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای توزیع گردیده است. تجزیهوتحلیل کمی دادهها از طریق آزمونهای تیتست تک نمونهای و تجزیهوتحلیل فضایی دادهها از طریق روش IDW در سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفته است. برای ارزیابی رابطه بین ابعاد زیستپذیری از مدل دیمتل (DEMATEL) استفادهشده است. روایی پرسشنامه از طریق افراد متخصص در این زمینه و پایایی پرسشنامهها نیز از طریق آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار ضریب آلفای 775/0 مورد تائید قرارگرفته است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که ابعاد زیست پذیری که شامل بعد اجتماعی، اقتصادی، محیطزیستی، مدیریت شهری، الگوی تاریخی و امکانات و خدمات میشود به ترتیب میانگین 94/2، 07/2، 01/3، 25/1، 83/1 و 55/2 را کسب نمودهاند و همچنین سطح زیستپذیری با میانگین 27/2 در سطح نامطلوبی قرار دارد همچنین نتایج تحلیل فضایی وضعیت ابعاد زیستپذیری در محله کوی سالار نشانگر این است که که در حدود 66 درصد از محله در وضعیت نامطلوب قرار دارد. با توجه به نتایج مدل دیمتل، ابعاد مدیریت شهری، اقتصادی و امکانات و خدمات به عنوان "علت" و سه بعد محیطزیستی، اجتماعی و الگوی تاریخ نیز به عنوان "معلول"، در زیست پذیری قلمروی مکانی تحقیق، استخراج و نشان داده میشوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - تحلیل زیست پذیری مناطق درون شهری با استفاده از مدل های FUZZY ELECTREو WASPAS (مورد مطالعه: مناطق چهار گانه شهر کرمان)
علی اصغر عبداللهی صادق کریمی مرتضی حسن زادهامروزه زیست پذیری شهری و کیفیت زندگی به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامه ریزی شهری می باشد. در عین حال توسعه روز افزون جمعیت شهری موجب تخریب گسترده محیط زیست، نابرابری های اجتماعی-اقتصادی، نابرابری در توزیع و پراکندگی خدمات، آلودگی ها و غیره که کیفیت زندگی و به تبع آ أکثرامروزه زیست پذیری شهری و کیفیت زندگی به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامه ریزی شهری می باشد. در عین حال توسعه روز افزون جمعیت شهری موجب تخریب گسترده محیط زیست، نابرابری های اجتماعی-اقتصادی، نابرابری در توزیع و پراکندگی خدمات، آلودگی ها و غیره که کیفیت زندگی و به تبع آن زیست پذیری در شهرها را کاهش می دهد. بنابراین ضرورت و اهمیت بحث زیست پذیری و توسعه پایدار امروزه در شهرها کاملاً نمایان است. هدف این پژوهش تحلیل زیست پذیری مناطق درون شهری کرمان است. روش تحقیق توصیفی–تحلیلی با هدف کاربردی میباشد. داده های مورد نیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه گردآوری که روایی آن بصورت صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ 841/0 به تایید رسیده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل شهروندان مناطق شهر کرمان می باشد. در آخر شرایط زیست پذیری با توجه به شاخص های در نظر گرفته شده با بهره گیری از نرم افزارهای(ARCGIS, SPSS)، و آزمون های آماری، توکی، دانکن و تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. برای وزن دهی به معیارها و زیر معیارها از تکنیک آنتروپی شانون، برای رتبه بندی مناطق از مدل های تصمیم گیریWASPAS, Fuzzy Electre ، استفاده گردید. نتایج تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد، تفاوت معناداری میان مناطق شهر کرمان به لحاظ برخورداری از شاخص های زیست پذیری وجود دارد؛ به طوری که آزمون دانکن و توکی این تفاوت معناداری را در چند سطح شناسایی کرده اند. در نهایت بر اساس تکنیک های رتبه بندی، به ترتیب منطقه 2، منطقه 1، منطقه 4 و منطقه 3 رتبه بندی شده اند. به طور کلی می توان گفت که بر اساس 4 شاخص پژوهش(اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی)، منطقه 2 شهر کرمان وضعیت مطلوب تری دارد. در مقابل منطقه 3 به لحاظ زیست پذیری شرایط نامطلوب تری نسبت به سایر مناطق دارا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - تحلیلی بر زیست پذیری شهری با تاکید بر بعد کالبدی- زیرساختی (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
مجید صفری یزد یوسفعلی زیاری پروانه زیویار اردوان بهزاددر پژوهش حاضر، به تدوین چارچوب مفهومی معیارهای زیست پذیری در بافت تارخی پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف و نوع جزء تحقیقات کاربردی و از نظر ماهیت و روش در گروه تحقیقات توصیفی – تحلیلی با تکیه بر آمار و اعداد و ارقام است که یافته های کمی به صورت تحلیلی و یافت أکثردر پژوهش حاضر، به تدوین چارچوب مفهومی معیارهای زیست پذیری در بافت تارخی پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف و نوع جزء تحقیقات کاربردی و از نظر ماهیت و روش در گروه تحقیقات توصیفی – تحلیلی با تکیه بر آمار و اعداد و ارقام است که یافته های کمی به صورت تحلیلی و یافته های کیفی به صورت توصیفی مورد ارزیابی و آزمون قرار گرفتند. جمع آوری داده با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه صورت گرفت و تحلیل آن با نرم افزار آماریSPSS انجام گرفت. جمع آوری داده ها در دو بخش مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی، تهیه و تکمیل پرسشنامه و مصاحبه از کارشناسان شهرداری منطقه 12 بلاخص کارشناسان برنامه ریزی شهری و سازمان بهسازی و نوسازی شهری و ساکنان محلات تاریخی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارشناسان، مدیران و پرسنل برنامه ریزی شهری و ساماندهی بافت فرسوده بودند، که به طور کلی 123 نفر حجم کل جامعه آماری داشت. نمونه آماری پژوهش مجموع کارشناسان و متخصصان برنامه ریزی شهری وافراد ساکن در منطقه بودند که به تعداد 93 نفر نمونه با استفاده از فرمول کوکران و برجسی انتخاب شدند.نتایج پژوهش نشان داد با توجه به جایگاه بخش مرکزی و به طور خاص منطقه در قلب کلان شهر تهران که به برخی از مهمترین ویژگی های آن به اجمال اشاره گردید و ضرورت بهبود شرایط زیست وشاخص های زیست پذیری ،این منطقه نیازمند اصلاح شرایط موجود مناسب و سازگار با کارکرد های نوین شهری و در مقیاس مرکز یک کلان شهر از یک سو و ارتقاء زیست پذیری منطقه از سوی دیگر می باشد. همچنین انجام مطالعات جامع وگسترده در زمینه علل و زمینه های بوجود آورنده شرایط موجود زیست پذیری منطقه و نیازهای آتی آن با در نظر داشتن اهمیت وشرایط ویژه منطقه 12 در جهت ارتقا وبهبود شرایط زیست پذیری منطقه لازم ومفید است که می تواند از بسیاری آسیب های جدی کالبدی ،اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی در سال های بعد جلوگیری کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - شناسایی عوامل موثر بر زیست پذیری شهری با تاکید بر توانمند سازی معلولان(مطالعه موردی شهرستان مهر استان فارس)
اسماعیل برزگر عبدالرسول قنبری مرضیه موغعلیشهر به مثابه حق اجتماعی است و نقش فضای شهری در تولید آهنگ روزمره زندگی و باز تولید روابط اجتماعی، رویکردی به حقوق شهروندی را پدید میآورد که در آن ساکنان شهر میبایست نقشآفرینان و ذینفعان اصلی در تولید فضای شهری باشند. در این میان کاربست این پژوهش میتواند بسیاری از چال أکثرشهر به مثابه حق اجتماعی است و نقش فضای شهری در تولید آهنگ روزمره زندگی و باز تولید روابط اجتماعی، رویکردی به حقوق شهروندی را پدید میآورد که در آن ساکنان شهر میبایست نقشآفرینان و ذینفعان اصلی در تولید فضای شهری باشند. در این میان کاربست این پژوهش میتواند بسیاری از چالشهای شهر کنونی را برای اقشار آسیب پذیر جامعه مشهود سازد و میزان انحراف شهر کنونی از آرمان نهایی شهر را برای آنان مشخص کند. در همین راستا این پژوهش با هدف کاربست نظریه حق به شهر در ارزیابی زیست پذیری فضاهای شهری برای گروه های آسیب پذیر (جامعه معلولین) در شهرستان مهر استان فارس انجام گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی – تحلیلی می باشد. روش پیمایشی در مطالعه حاضر مبتنی بر مصاحبه با افراد خبره در حوزه معلولین خواهد بود. برای اندازه گیری داده ها از پرسش نامه به دو صورت خبره برایMental Model و عمومی (جامعه معلولین) برای تحلیل عامل تأییدی با استفاده از Smart Pls و Spss استفادهشده است، یافته ها نشان می دهد که در فضاهای شهرستان مهر نیز همانند بسیاری از شهرهای کشور مشکلاتی وجود دارد که مانع از حضور و عبور معلولین این فضاها میشود. در اولین مرحله بعد کنترل و مالکیت فضا را به عنوان بستر اصلی توانمند سازی اقشار معلول تحت تاثیر قرار داده است. مدیریت و کنترل این سنخ از فضا، متأخر از اثبات مالکیت و به تبع آن، شناخت نوع مالکیت آن است. در مرتبه بعدی، بعد ف شراکت در تصمیمگیری شهری بوده که بیشترین اثرپذیری با درجه زیاد را پذیرفته است چرا که فراد دارای معلولیت غالبا از طیف گسترده حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بهره نمیبرند و برای سالها حقوق این افراد نادیده انگاشته شده است. مشارکت برابر آنها؛ به معنی ایجاد شغل، آموزش، بهداشت، اطلاعات و سایر خدمات به همان گونه که برای دیگران است و برابر آنان می باشد. لذا می بایست پیش زمینه های اجتماعی موجود باشد تا افراد دارای معلولیت را قادر سازد به واسطه فرصتهای برابر برای زندگی و فعالیتهای خود در اجتماع، مستقل از موسسات خیریه و نهادهایی از این دست به سر برند. در مرتبه بعدی مولفه سهم فیزیکی و تولید فضا قرار اشته است که در زمینه تجهیزات شهری نیز مشکلات مهم ترین تجهیزات مورد استفاده شامل ایستگاه اتوبوس، تلفن عمومی، سطل زباله و صندوق پست، آب خوری و درنهایت علائم شهری و نورپردازی شناسایی و درنهایت ضوابط و توصیههای طراحی مناسب این تجهیزات بیان میشود و در طراحی و مناسب سازی تجهیزات به اصول برابری در استفاده، انعطاف پذیری و استفاده ساده که از اصول طراحی همه شمول است، چالشهای مورد اشاره بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - سنجش و ارزیابی زیست پذیری شهری (مطالعه موردی: محلات شهر قائن)
محمد اجزاء شکوهی مرضیه امینی علی یحیی پور مهدی خدادادرشد شهرنشینی و تمایل به محیط های شهری، اهمیت مفهوم کیفیت زندگی و زیست پذیری شهری را افزایش داده است، همچنین جایگزینی رویکردهای کیفی به جای توجه به استانداردهای کلی باعث طرح موضوعاتی نظیر کیفیت زندگی شهری و زیست پذیری شهری شده است. شهر زیست پذیر فقط شامل براورده کردن نیا أکثررشد شهرنشینی و تمایل به محیط های شهری، اهمیت مفهوم کیفیت زندگی و زیست پذیری شهری را افزایش داده است، همچنین جایگزینی رویکردهای کیفی به جای توجه به استانداردهای کلی باعث طرح موضوعاتی نظیر کیفیت زندگی شهری و زیست پذیری شهری شده است. شهر زیست پذیر فقط شامل براورده کردن نیازهای فیزیکی نیست بلکه هدف ان احساس رضایت عموم شهروندان از شهر است. هدف این پژوهش بررسی زیست پذیری شهری در محلات شهر قائن میباشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که برای جمعیت 42323 نفری قائن 381 پرسشنامه محاسبه سپس به هر یک از محلات شهری بر اساس تعداد جمعیت، سهمیه متناسب تشخیص داده شد نتایج داده ها با استفاده از نرم افزارهای, ARCGIS, SPSS مدل های تحلیلی GWR و WASPAS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان میدهد که در میان محلات از لحاظ شاخص وزن دهی کلی ، محله آزادگان با دارا بودن بالاترین وزن (0.419) دارای رتبه اول از لحاظ برخورداری از شاخص های زیست پذیری و سطح رضایتمندی شهروندان بوده که نشان دهنده وضعیت مطلوب این محله می باشد از طرفی محله کوی بهشتی با دارا بودن وزن0.216 پایین رتبه را در سطح محلات از لحاظ دارا بودن شاخص های زیست پذیری و رضایتمندی شهروندان دارا می باشد که گویای وضعیت نامطلوب محله در سطح شهر قائن است. به عبارتی میتوان چنین تحلیل کرد که در بین محلات شهر قائن استانداردهای زندگی که نشان از قابلیت زندگی بهتر و با کیفیتتری میباشد در محله آزادگان وضعیت مطلوبتری دارند. در مقابل در محله کوی بهشتی که استانداردهای زندگی در آن حداقل میباشد؛ قابلیت زندگی غیر قابل قبولی را برای ساکنانش به همراه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - سنجش و ارزیابی شاخص های زیستپذیری در محلات شهری(مطالعه موردی: محله قصردشت شهر شیراز)
محمدرضا شهریاری پریسا مشک ساردر چند دهةاخیر پدیدة تنزّل کیفیت محیطی بر ساختار کهن شهرهای ایرانی سایه افکنده و پایداری درازمدت آن را با خطر مواجه ساخته است.. . هدف پژوهش حاضر سنجش زیست پذیری و مولفه های تاثیر گذار آن بر ساکنین محله قصردشت شهر شیراز میباشد. از این رو پژوهش از حیث هدف کاربردی و روش ان أکثردر چند دهةاخیر پدیدة تنزّل کیفیت محیطی بر ساختار کهن شهرهای ایرانی سایه افکنده و پایداری درازمدت آن را با خطر مواجه ساخته است.. . هدف پژوهش حاضر سنجش زیست پذیری و مولفه های تاثیر گذار آن بر ساکنین محله قصردشت شهر شیراز میباشد. از این رو پژوهش از حیث هدف کاربردی و روش انجام آن مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی است . به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از روش های اسنادی و میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری ،خانوار های ساکن در محله قصردشت شهر شیراز است که بر اساس فرمول کوکران تعداد 378 پرسشنامه به عنوان حجم نمونه محاسبه شد . برای سنجش شاخص های زیست پذیری از 18 گویه در قالب 5 مولفه اصلی استفاده شده است. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روشهای آماری آزمون T ، ضریب هبستگی پیرسون و روش تحلیل رگرسیون چند متغیره در نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج بدست آمده نشان میدهد زیست پذیری در محله قصردشت بالاتر از سطح متوسط قرار گرفته و با توجه به میزان ضریب همبستگی پیرسون در بین متغیر های وابسته مورد مطالعه یعنی مولفه اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و زیر ساخت و خدمات همبستگی و رابطه مستقیم معنادار آماری وجود دارد. همچنین نتایج بیانگر آنست که شاخص اجتماعی با میزان بتای 289/0 بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری ساکنین در محله داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - سنجش و ارزیابی ابعاد و مولفه های زیست پذیری شهری با تاکید بر توسعه پایدار(نمونه موردی: شهر نورآباد دلفان)
احمد پوراحمد احمد حاتمیپژوهش حاضر در پی آنست که با بررسی میزان زیست پذیری، در شهر نورآباد دلفان آن را بهسوی توسعه پایدار سوق دهد. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه و مشاهده مستقیم است جامعه آماری آن تمام شهروندان شهر نورآباد که در سرشماری سال 1395 برابر با 66417 نف أکثرپژوهش حاضر در پی آنست که با بررسی میزان زیست پذیری، در شهر نورآباد دلفان آن را بهسوی توسعه پایدار سوق دهد. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه و مشاهده مستقیم است جامعه آماری آن تمام شهروندان شهر نورآباد که در سرشماری سال 1395 برابر با 66417 نفر بوده است. برای تخمین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. بعد از مشخص شدن حجم نمونه پرسشنامهها به صورت تصادفی ساده در بین شهروندان پخش گردید. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرافزار Spss و آزمونهای T تک نمونهای، آزمون فریدمن تجزیه و تحلیل گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد که در شهر نورآباد ابعاد زیست پذیری به هم هماهنگ و هماندازه نبوده و بعد زیستمحیطی با مجموع 3 شاخص مطلوب و میانگین رتبه 55/2 در وضعیت مناسب بوده و همخوانی بیشتری با معیارهای شهر زیست پذیر دارد. در بعد اجتماعی از مجموع 6 شاخص تدوین شده 2 شاخص آموزش، همبستگی و تعلق اجتماعی در وضعیت مطلوب و چهار شاخص میزان خدمات اوقات فراغت، خدمات بهداشتی و درمانی، امنیت اجتماعی، مشارکت اجتماعی در وضعیت نامطلوب بوده است. میانگین رتبه برای بعد اجتماعی 90/1 بوده است. و در مرحله آخر بعد اقتصادی با 4 شاخص که دو شاخص مسکن و کالای مصرفی در وضعیت مطلوب و شاخص حملونقل و امکانات زیربنایی نیز در وضعیت نسبتا مطلوب و شاخص اشتغال در وضعیت بسیار نامطلوب ارزیابی شده است. نامطلوب بودن شاخص اشتغال در این شهر نه تنها زیست پذیری را به شدت کاهش داده است. بلکه موجب مهاجرتهای دائمی و فصلی و مخصوصاً قشر جوان در شهر نورآباد شده است. بنابراین میزان ابعاد زیست پذیری در شهر نورآباد با شدت و ضعف همراه است و هرچه از بعد زیستمحیطی به طرف ابعاد اجتماعی و اقتصادی حرکت کنیم از شدت زیست پذیری کاسته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - بررسی و تحلیل شاخص های زیست پذیری (نمونه موردی شهرخرم آباد)
فرزانه ساسان پور مانیا فرخانیزیست پذیری یکی از مبانی اصلی و اساسی توسعه پایدارشهری می باشد.توسعه پایدار شهری براهداف اقتصادی،اجتماعی،زیست محیطی و...اشاره دارد ویک چشم انداز مطلوب را در آینده ترسیم می کند.وزیست پذیری به مجموعه ای از اهداف پایداری اشاره دارد.می توان گفت زیست پذیری راهی به سوی توسعه پ أکثرزیست پذیری یکی از مبانی اصلی و اساسی توسعه پایدارشهری می باشد.توسعه پایدار شهری براهداف اقتصادی،اجتماعی،زیست محیطی و...اشاره دارد ویک چشم انداز مطلوب را در آینده ترسیم می کند.وزیست پذیری به مجموعه ای از اهداف پایداری اشاره دارد.می توان گفت زیست پذیری راهی به سوی توسعه پایدار شهری است.بارشدسریع شهرنشینی ومشکلات ناشی ازاین رشد،ضرورت بکارگیری تلاش همه جانبه برای رسیدن به یک شهرسالم بیشتر احساس می شود.که در این خصوص وپاسخ به این مشکلات موجود در شهرها،نظریه ها ورویکردهای مختلفی برای خروج از این مشکلات مطرح شده که یکی از این نظریه های مطرح نظریه زیست پذیری شهرها ست.هدف از پژوهش حاضربررسی وتحلیل زیست پذیری شهر خرم آباد از دیدگاه شهروندان است.روش تحقیق توصیفی تحلیلی وبا استفاده از ابزار پرسشنامه ومشاهده مستقیم است.بنابراین ترکیبی از روش کمی وکیفی است.جامعه آماری شهرخرم آباد که در سرشماری سال 1395برابر با380829 نفربوده است.برای تخمین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است وتعدادنمونه مطابق این فرمول 384 نفر برآورد شده است.بعداز مشخص شدن حجم نمونه پرسشنامه ها به صورت تصادفی ساده در بین شهروندان خبره به تعداد100نفر پخش گردید. و به تجزیه و تحلیل داده های پژوهش پرداخته شده هدف در این پژوهش بررسی وتحلیل شاخص های زیست پذیری می باشد برای دستیابی به این هدف از روش SWARA فازی استفاده می شود که عوامل طی پرسشنامه ای امتیاز دهی شده و سپس توسط این روش وزن دهی می شوند. کلیه محاسبات در نرم افزار اکسل انجام شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - ارزیابی و تحلیل میزان زیست پذیری در بخش مرکزی مناطق کلانشهری (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
بهرام ایمانی میثم ضارب نیا رضا کانونیامروزه زیستپذیری در بیشتر کشورهای توسعهیافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاستگذاریها و برنامهریزی های شهری گسترش پیدا کرده است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی میباشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی- کتاب أکثرامروزه زیستپذیری در بیشتر کشورهای توسعهیافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاستگذاریها و برنامهریزی های شهری گسترش پیدا کرده است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی میباشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی- کتابخانهای و میدانی استفادهشده است. جامعه آماری ساکنان منطقه 12 شهر تهران میباشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نمونه محاسبهشده و بر اساس تعداد جمعیت هر ناحیه سهمیه متناسب تخصیص دادهشده است. نتایج نشان داد که واریانس تجمعی تبیین شده توسط عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی 94.472 میباشد که نشان میدهد عوامل مربوطه 94.472 درصد زیست پذیری را بیان میکنند. همچنین شاخص زیست پذیری منطقه 12 شهر تهران با میانگین 2.87 و آماره t 4.75 در حد متوسط قرار داشته و با توجه به مطلوبیت عددی آزمون (3) میتوان گفت آماره t تمامی ابعاد زیست پذیری منطقه 12 شهر تهران قابلقبول میباشد. از طرف دیگر میتوان گفت که ابعاد زیست پذیری در منطقه 12 شهر تهران متفاوت است و بین نواحی منطقه 12 ازنظر شاخصهای زیست پذیری تفاوت معناداری دیده میشود. درنهایت نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان داد که 79.2 درصد از تغییرات زیست پذیری وابسته به 4 متغیر ذکرشده در این تحقیق بود و با توجه به معنیدار بودن مقدار آزمون F (19.846) در سطح 99 درصد میتوان گفت که در مدل رگرسیونی تحقیق، مجموعه متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی قادرند تغییرات زیست پذیری را بهخوبی تعیین کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - ارزیابی و تحلیل مؤلفه های زیست پذیری مناطق هشت گانه شهر اهواز
محمد داودی احمد خادم الحسینی حمید صابری امیر گندمکار حجت مهکوییافت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل مؤلفههای زیست پذیری مناطق هشتگانه شهر اهو أکثرافت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل مؤلفههای زیست پذیری مناطق هشتگانه شهر اهواز میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی- پیمایشی بود. بهمنظور گردآوری دادههای پژوهش، از دو شیوة تحلیل اسنادی و پیمایشی بهره گرفته شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان بود. جامعة آماری پژوهش، حدود 200 نفر کارشناسان شهر اهواز بودند که 62 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل از آزمون t تک نمونهای استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل دادههای کمی نشان داد میانگین کل شاخص محیط شهری در شهر اهواز 86/1، تاریخ شهری 9/1، مدیریت شهری 92/1، خدمات و زیرساختهای شهری 20/2 و اقتصاد 76/1 میباشد که در شهر اهواز وضعیت شاخص خدمات و زیرساختهای از بقیه شاخصها بهتر و شاخص اقتصاد از بقیه شاخصها وضعیت بدتری دارد ودر بین مناطق منطقه دو وضعیت بهتری در تمامی مؤلفهها داشت و منطقه 7 وضعیت نامطلوبی در مؤلفههای زیستپذیری در بین بقیه مناطق داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - ارزیابی عوامل موثر بر زیست پذیری شهری در سکونتگاههای غیررسمی، مطالعه منطقه 14 شهراصفهان
مهرداد محلوجی احمد خادم الحسینی حمید صابری صفر قائدرحمتیرویکرد زیست پذیری به معنای توان و قابلیت یک مکان برای تامین نیازهای زیستی ساکنان اعم از مادی و غیرمادی در جهت ارتقای کیفیت زندگی و ایجاد بستر شکوفایی توانمندیهای عموم شهروندان میباشد و از آنجا که سکونتگاههای غیررسمی از خدمات و امکانات شهری کم بهره بوده و نیازمند توجه ب أکثررویکرد زیست پذیری به معنای توان و قابلیت یک مکان برای تامین نیازهای زیستی ساکنان اعم از مادی و غیرمادی در جهت ارتقای کیفیت زندگی و ایجاد بستر شکوفایی توانمندیهای عموم شهروندان میباشد و از آنجا که سکونتگاههای غیررسمی از خدمات و امکانات شهری کم بهره بوده و نیازمند توجه به کیفیت شهری میباشند، هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عوامل مؤثر بر زیستپذیری شهری در سکونتگاههای غیررسمی منطقه 14 شهر اصفهان میباشد. روش تحقیق کاربردی و در چارچوب روشهای توصیفی – تحلیلی قرار میگیرد. جهت گردآوری دادهها از روش پیمایشی، اسنادی و میدانی استفاده گردیده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از تکنیکهای آماری PLS و روش تصمیم گیری چند معیاره بهره گرفته شده است. از نتایج بدست آمده در ارزیابی صورت گرفته اینکه شاخص اقتصادی در زیست پذیری شهری با میانگین کل 2.13، از متوسط استاندارد پایینتر و از نارضایتی بیشتری در بین ساکنین میباشد. در بین نماگرهای بررسی شده در شاخص اقتصادی، وضعیت سرمایه گذاری در محلات با میانگین 1.8 از کمترین رضایت در بین ساکنین محلات برخوردار میباشد. در عین حال شاخص کالبدی با میانگین کل 2.58 از رضایت بیشتری برخوردار بوده لیکن از متوسط استاندارد کمتر است و در این شاخص نیز نماگر وضعیت برخورداری از خدمات مذهبی با میانگین 3.24 از بیشترین رضایت برخوردار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - ارائه الگوی شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری مناطق شهری (مورد مطالعه: منطقه یک تهران)
محمدرضا اوطاری مجید شمس پروانه زیویارهدف پژوهش حاضر ارائه الگوی شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع پژوهشهای بنیادی-کاربردی که از یکسو با مطالعات اسنادی – کتابخانهای به بررسی ابعاد، تعاریف و چارچوب نظری تحقیق و از سویی دیگر با مشاهدات میدانی دقیق به گ أکثرهدف پژوهش حاضر ارائه الگوی شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع پژوهشهای بنیادی-کاربردی که از یکسو با مطالعات اسنادی – کتابخانهای به بررسی ابعاد، تعاریف و چارچوب نظری تحقیق و از سویی دیگر با مشاهدات میدانی دقیق به گردآوری دادهها و اطلاعات لازم در محدوده مورد مطالعه برای دستیابی به سؤالات تحقیق میپردازد. بعد از مشخص کردن ابعاد و شاخصهای تحقیق (در قالب ابعادی دو سویه) دادههای مورد نظر از طریق نرمافزار Lisrel و آزمون تحلیل عاملی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و برای تایید نهایی مدل اطلاعات در نرمافزار Smart PLS وارد و اقدام به انجام تائید مدل نمودیم. نتایج تحلیلها نشان داد که تمام روابط با 99 درصد اطمینان مورد تائید بودند و هیچکدام از شاخصها بار عاملی کمتر از 5/0 نداشتند و ضریب معنیداری تمامی شاخصها مورد تائید بود. همینطور بار عاملی کلیه سؤالها بالاتر از 7/0 بوده و کلیه شاخصها از نظر همگن بودن با متغیرها، مورد تائید قرار گرفتند. روایی سازه شامل روایی همگرا بررسی شد و نتایج ارزیابیهای موجود نشان داد بعد نهادی- مدیریتی با بیشترین میزان تأثیر در رده اول شاخصهای تحقق شهر سالم و زیست پذیر، بعد کالبدی- محیطی و اقتصاد شهری در اولویت دوم، بعد اجتماع شهری، بعد تاریخ شهری، بعد زیست محیطی در اولویت سوم بیشترین میزان تأثیر را در بین ابعاد شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری در منطقه یک تهران را دارا هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - بررسی راهبردهای ساختار زیست پذیری شهر ابرکوه
مجتبی حاتمی حسین سلیمانی امیر گندمکار حمید صابریمشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهرهای امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها با محیط طبیعی است؛ چرا که توسعه ی شهری ، ناگزیر با تسلّط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلّط به مرور زمان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت تغی أکثرمشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهرهای امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها با محیط طبیعی است؛ چرا که توسعه ی شهری ، ناگزیر با تسلّط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلّط به مرور زمان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت تغییر یافته است و زمینه ساز آلودگی های گسترده شهری می شود. نتیجه ی این روند ، عدم تعادل و ناسازگاری میان انسان و طبیعت و به هم خوردن روابط اکوسیستم خواهد بود. شهر ابرکوه امروزه با مسائل زیست محیطی از جمله: وجود کاربری ها و فعالیت های ناسازگار و مزاحم در سطح شهر، نبود سیستم دفع فاضلاب شهری، وجود مرکز عظیم دفع زباله ها در شرق شهر و .... دست به گریبان است. در این میان یکی از مباحث مورد توجه در پایداری شهری ، زیست پذیری است. زیست پذیری، به یک سیستم شهری که در آن به سلامت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و روانی همه ساکنانش توجه شده است، اطلاق می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - بررسی سازوکارهای مداخله شهرداری در زیست پذیری شهرها(مطالعه موردی: شهر اهواز)
محمد داودی احمد خادم الحسینی حمید صابری امیر گندمکار حجت مهکوییافت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، بررسی عملکرد شهرداری در زیست پذیری شهر اهواز می باشد. این پ أکثرافت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، بررسی عملکرد شهرداری در زیست پذیری شهر اهواز می باشد. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، آمیخته بود.بهمنظور گردآوری دادههای لازم پژوهش، از دو شیوة تحلیل اسنادی و پیمایشی بهره گرفته شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان بود. جامعة آماری پژوهش، حدود 200 نفر کارشناسان شهر اهواز بودند که 62 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی از تحلیل مضمون و برای تجزیه و تحلیل داده های کمی از آزمون tتک نمونه ای و مدل معادلات ساختاری استفاده شد.نتایج داده های کیفی پژوهش نشان داد که تعداد 6 مضمون فراگیر (محیط شهری، تاریخ شهری، مدیریت شهری، اجتماع شهری، خدمات وزیر ساخت های شهری واقتصاد شهری ) شناساسی شد. همچنین 13 مضمون سازمان دهنده (آلودگی، فضاهای عمومی، چشم انداز تاریخی، اعتماد، مشارکت و رضایت، حس تعلق وهویت به مکان، ارتباط وتعامل با مردم، امنیت، مسکن، آموزش، درمان و بهداشت، اوقات فراغت، حمل و نقل ودسترسی) شناسایی شد و مضامین پایه تعداد 139 شناسایی شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده های کمی نشان داد که عملکرد شهرداری در هریک از شاخص های زیست پذیری متفاوت بوده است و با توجه به میانگین ها بیشترین عملکرد را در شاخص، خدمات، فعالیت ها و امکانات شهری و کمترین عملکرد را در اقتصاد شهری داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - بررسی نقش مشارکت اجتماعی در زیست پذیری شهرها (نمونه موردی: شهر زاهدان)
صدیقه سرگلزایی زهره هادیانی سجاد قاسمی دیمن کاشفی دوست سجاد پودینهزیست پذیری به یک سیستم شهری که در آن به سلامت اجتماعی، کالبدی، روانی و ارتقاء کیفیت زندگی همه ساکنانش توجه شده است، اطلاق میشود. از طرفی موضوع مشارکت شهروندان در توسعه اقتصادی و اجتماعی شهرها که از چند دهه قبل در بررسی ها و برنامه ریزی های توسعه شهری مورد توجه قرار گرف أکثرزیست پذیری به یک سیستم شهری که در آن به سلامت اجتماعی، کالبدی، روانی و ارتقاء کیفیت زندگی همه ساکنانش توجه شده است، اطلاق میشود. از طرفی موضوع مشارکت شهروندان در توسعه اقتصادی و اجتماعی شهرها که از چند دهه قبل در بررسی ها و برنامه ریزی های توسعه شهری مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین جامعه ای زیست پذیر خواهد بود که به نیازهای افراد آن جامعه اعتنا دارد و به خواسته های آنها احترام می گذارد و از مشارکت شهروندان در امور شهر غافل نمی ماند. هدف مقاله حاضر شناخت ارتباط بین مشارکت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های سرمایه اجتماعی با زیست پذیری شهری می باشد. برای نیل به این هدف از روش توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی و برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از نرم افزار Spss، Gis، super decision بهره گرفته شد. جامعه آماری شامل شهروندان مناطق پنج گانه زاهدان می باشد که 384 نفر از ساکنان با روش نمونه گیری طبقه بندی شده توام با تصادفی سیستماتیک انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان دهنده همبستگی بالا بین مولفه های مشارکت اجتماعی و ابعاد زیست پذیری اجتماعی در مناطق پنجگانه شهر زاهدان می باشدکه این امر بیانگر این مطلب است که هر چقدر مشارکت اجتماعی در بین شهروندان شهر زاهدان بیشتر باشد این شهر از نظر زیست پذیری اجتماعی در وضعیت بهتری قرار دارد. همچنین رتبه بندی مناطق شهر زاهدان بر اساس شاخص های زیست پذیری با مدل Copras و آزمون کروسکال والیس نشان می دهد که منطقه 1 به عنوان یک منطقه کمابیش نوساز با توزیع متناسب کاربری اراضی و امکانات تفریحی و رفاهی، مشارکت و همبستگی بالای شهروندان، دسترسی مناسب به خدمات آموزشی و مراقبت های پزشکی، امنیت فردی و اجتماعی نسبتا خوب به عنوان مطلوب ترین منطقه زاهدان و منطقه 3 با بافت اسکان غیررسمی و آشفته، کمبود امکانات تفریحی، بهداشتی و پزشکی، امنیت پایین و نبود مشارکت بین شهروندان این منطقه محروم ترین و نامطلوب ترین منطقه به لحاظ زیست پذیری اجتماعی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - نقش مقاومسازی مسکن روستایی در زیست پذیری روستاها (مطالعه موردی: دهستان مهروئیه)
عبدالرضا رکنالدین افتخاری حبیب لطفی مهروئیه مهدی پورطاهری رضا طالبی فردزیست پذیری به مجموعهای از شرایط موردنیاز جهت زندگی مناسب افراد در یک محدوده معین اطلاق میشود که موجبات آسایش، رفاه و رضایت ساکنانش را برای مدتزمان طولانی فراهم میسازد.یکی از بسترها و زمینهها در حوزه زیست پذیری، مسکن میباشد؛ مسکنی که باید مکانی سالم را برای یک شیوه أکثرزیست پذیری به مجموعهای از شرایط موردنیاز جهت زندگی مناسب افراد در یک محدوده معین اطلاق میشود که موجبات آسایش، رفاه و رضایت ساکنانش را برای مدتزمان طولانی فراهم میسازد.یکی از بسترها و زمینهها در حوزه زیست پذیری، مسکن میباشد؛ مسکنی که باید مکانی سالم را برای یک شیوه زندگی هدفمند و مولد افراد به وجود بیاورد. در این میان مساکن روستایی، تجلی گاه شیوه های زیستی، معیشتی و نهایتاً نیروها و عوامل مؤثر محیطی و روندهای اجتماعی- اقتصادی تأثیرگذار در شکل بخشی به آن ها است.پژوهش حاضر به دنبال تحلیل نقش مقاومسازی مسکن در زیست پذیری روستاها میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. محدوده موردمطالعه، روستاهای مهروئیه پایین، مقرب، بلوچآباد، تلمبه عشایری محمدی سرلک و گلدسته از توابع دهستان مهروئیه واقع در بخش مرکزی شهرستان فاریاب، استان کرمان میباشد و تعداد 251 خانوار با استفاده از فرمول کوکران بهعنوان نمونه انتخاب شدهاند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که مقاومسازی سبب ارتقاء زیست پذیری دهستان مهروئیه شده است و تأثیراتی همچون افزایش تمایل به ماندگاری در روستا و جلوگیری از مهاجرت به شهرها، احداث مسکن مهندسی ساز با متراژهای محدود برای خانوارهای روستایی، ایجاد آرامش روحی روانی، ارتقاء سطح اجتماعی، ارتقاء امنیت جانی در زمان حوادث غیرقابلپیشبینی از جمله زلزله را در پی داشته است. علاوه بر آن، امکان افزایش ارزشافزوده دارایی شخصی روستاییان، امکان افزایش همدلی و رشد استعدادهای اعضای خانوادهها، رضایتمندی روستاییان، ایجاد اشتغال برای افراد ساکن در روستا، تغییر چهره روستا از بافت فرسوده به معماری نوین و ... ازجمله دیگر موارد است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - اولویت بندی نواحی روستایی براساس شاخص های زیست پذیری (مطالعه مورد: بخش زاغه، شهرستان خرمآباد)
علی منظم اسماعیل پور حدیث شاهوردی احمد رومیانی الیاس چهرازیامروزه ارزیابی و سنجش زیست پذیری مناطق روستایی یکی از مفاهیم نوین در ادبیات برنامه ریزی سکونتگاه های روستایی تلقی می شود و دسترسی به خدمات و امکانات برای ارتقای زیست پایدار از اصولی است که توجه برنامه ریزان و جامعه شناسان را به خود جلب کرده است و بر آن تاکید زیاد کرده ا أکثرامروزه ارزیابی و سنجش زیست پذیری مناطق روستایی یکی از مفاهیم نوین در ادبیات برنامه ریزی سکونتگاه های روستایی تلقی می شود و دسترسی به خدمات و امکانات برای ارتقای زیست پایدار از اصولی است که توجه برنامه ریزان و جامعه شناسان را به خود جلب کرده است و بر آن تاکید زیاد کرده اند. هدف از این پژوهش اولویت بندی مناطق روستایی براساس شاخص های زیستپذیری روستایی در بخش زاغه می باشد و سعی دارد با تدوین و تکمیل پرسش نامه و استخراج شاخص های مربوطه، سطح زیست پذیری مناطق روستایی را مورد بررسی قرار دهد. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل کوپراس استفاده شده است. یافته تحقیق نشان داد که تفاوت های زیادی بین شاخص های 14 گانه در بین مناطق روستاهای بخش مورد مطالعه وجود دارد، به طوری که روستایی قلعه جهانبخش و طالقان با مجموعه N (00/100 و64/86 ) به بدلیل پذیرش جمعیت زیاد، داشتن امکانات و خدمات زیربنایی مانند ( بهداشت و درمان، مخابرات و دسترسی های مناسب ) دارای بهترین وضعیت زیست پذیری و روستای غیبی و میر احمدی با مجموعه N(63/56 و72/65 ) به دلیل نبود زیرساخت های خدماتی، فاصله از مراکز دهستان و جمعیت کمتر نسبت به دیگر روستاهای مورد مطالعه در بدترین وضعیت زیست پذیری قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - ارزیابی و تحلیل پراکنش فضایی سکونتگاه های روستایی با تأکید برخطر پذیری زیستی و فعالیتی (مطالعه موردی: حوزه دهستان آق سو)
ایوب بدراق نژاد رضا سارلی محبوب بابایی مرتضی بصیریواکاوی سکونتگاه های روستایی در بخش های اقتصادی، اجتماعی و محیطی بدون در نظر گرفتن رویکردهای زیستی ،فضایی وخطر پذیری ممکن نبوده چرا که سکونتگاه های روستایی با شدت و ضعف متفاوت با چالش هایی نظیر غفلت از مدیریت کالبدی و فضایی رو به رو هستند عواملی همچون ارتفاع از سطح دریا، أکثرواکاوی سکونتگاه های روستایی در بخش های اقتصادی، اجتماعی و محیطی بدون در نظر گرفتن رویکردهای زیستی ،فضایی وخطر پذیری ممکن نبوده چرا که سکونتگاه های روستایی با شدت و ضعف متفاوت با چالش هایی نظیر غفلت از مدیریت کالبدی و فضایی رو به رو هستند عواملی همچون ارتفاع از سطح دریا، شیب،گسل، منابع آب، خاک، پوشش گیاهی و کاربری اراضی، هر کدام بسترهای طبیعی هستند، که تاثیر گذاری آنها در بررسی و شناسایی نواحی مستعد و غیر مستعد در ارزیابی خطر سکونتگاه های روستایی نقش موثر دارند پژوهش حاضراز نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای و روش بررسی آن کتابخانه ای و پیمایشی می باشد هدف از این پژوهش ارزیابی توان محیطی،اکولوژیکی منطقه ی آق سو شهر ستان کلاله جهت ارزیابی خطر می باشد جهت سنجش تأثیرگذاری عوامل خطر پذیری بر روی پراکنش فضایی سکونتگاه های روستایی از آزمون رگرسیون چند متغیره استفاده گردید در ادامه پس از شناسایی معیارها اقدام به تهیه پایگاه داده های مکانی در سامانه اطلاعات جغرافیایی( Arc GIS) شد. در ادامه پس از استاندارد سازی این معیارها به روش( منطق فازی و ahp) در محیط نرم افزار با استفاده از ابزار های شناسایی به هر یک از معیارها وزن خاصی اختصاص داده شد. سپس با تلفیق و رویهم گذاری این معیارها، بر اساس (مدل ahpو منطق فازی)، نقشه نهایی که بیانگر مناطق مناسب و غیر مناسب است، حاصل شد منطقه مورد مطالعه در نقشه تولید شده به طبقه بسیار مناسب، مناسب و نامناسب به منظور برنامه ریزی جهت انواع فعالیت های سکونتگاهی تقسیم شد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - ارزیابی زیست پذیری شهری در کلانشهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل
محمد قنبری محمد اجزاء شکوهی محمد رحیم رهنما امید علی خوارزمیامروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آنها میتوان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ای أکثرامروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آنها میتوان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ایفا میکند. حمل و نقل برای یک جامعه عملگرا لازم است از آنجایی که مردم را قادر میسازد به اشتغال، تحصیلات، مواد غذایی، بهداشت و خدمات اجتماعی و دیدار با خانواده و دوستان دسترسی داشته باشند. هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل میباشد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی میباشد. با استفاده از نرم افزار GIS نقشههای مربوط به وضعیت هر کدام از زیر شاخصهای عینی براساس محدوده مناطق کلانشهر مشهد ترسیم گردیده است. برای شاخص ذهنی که دارای 6 گویه است، از پرسشنامه استفاده گردید. حجم نمونه در کل مناطق شهر مشهد برابر با 402 نفر بوده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که منطقه 11 کلانشهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص حمل و نقل میباشد. پس از منطقه 11، مناطق 1 و 8 به لحاظ حمل و نقل دارای بهترین شرایط میباشند. بدترین منطقه هم به لحاظ حمل و نقل، به ترتیب مناطق 6، 5 و 2 میباشند. حدود 54 درصد مناطق شهر مشهد در سطح بسیار نامطلوب حمل و نقل به لحاظ زیست پذیری شهری قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - بررسی نقش طرح صدور سند اماکن روستایی بر ارتقای زیست پذیری سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان زبرخان شهرستان نیشابور)
طاهره صادقلو ریحانه سعادتی فاطمه اکبریاجرای طرح صدور سند اماکن روستایی یکی از اهداف دولت در رسیدن به توسعه و از بین بردن محرومیت روستاهای کشور در چارچوب برنامه توسعه است. در این راستا اجرای طرح صدور سند با اثر گذاری بر کیفیت محیط و زیستپذیر نمودن سکونتگاه-های روستایی، زمینه ماندگاری در روستاها را فراهم نم أکثراجرای طرح صدور سند اماکن روستایی یکی از اهداف دولت در رسیدن به توسعه و از بین بردن محرومیت روستاهای کشور در چارچوب برنامه توسعه است. در این راستا اجرای طرح صدور سند با اثر گذاری بر کیفیت محیط و زیستپذیر نمودن سکونتگاه-های روستایی، زمینه ماندگاری در روستاها را فراهم نموده است. بر این اساس، پژوهش حاضر، با هدف سنجش میزان اثرگذاری طرح صدور سند بر زیستپذیری سکونتگاههای روستایی انجام شد. برای رسیدن به هدف پژوهش از روش شناسی توصیفی- تحلیلی و از طریق شیوه مطالعه اسنادی و پیمایشی(پرسشنامه محقق ساخته) استفاده شد. جامعه نمونه پژوهش 140 خانوارهای روستایی برخرودار ایز این طرح می باشند که از طریق روش کوکران تعیین شده اند. تعداد خانوار برخوردار از این طرح مبنای انتخاب روستاهای مورد مطالعه بوده است. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که اجرای طرح صدور سند بر ارتقای تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی زیست پذیری نقش داشته است. بیشترین میانگین این تغییر نیز مربوط به مؤلفۀ کالبدی-زیرساختی با مقدار 459/3 است. میزان تاثیرگذاری اجرای طرح با فاصله زمانی از اجرای طرح رابطه معنادار و مستقیمی داشته است. نتایج رگرسیون خطی نیز مؤید این مطلب است که مؤلفه کالبدی-زیرساختی زیستپذیری بیشترین تاثیرپذیری از متغیر سابقه اجرای طرح را داشته است. با استفاده از آزمون کروسکالوالیس به ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻔﺎوت ﯾﺎ ﻋﺪم ﺗﻔﺎوت ناشی از اثرات صدور سند بر زیستپذیری سکونتگاههایﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ پرداخته شد که روستای باغشن در میان روستاهای مورد مطالعه در رتبه اول قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر تحقق زیست پذیری شهری (مطالعه موردی : بخش مرکزی شهر بجنورد)
فروغ خزاعی نژادمقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست أکثرمقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست پذیری شهری تدوین شده است.روششناسی تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، ترکیبی است. جهت گرداوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه متخصصین) بهره گرفته شده است. در رابطه با شناسایی پیشران های تاثیرگذار ، 20 نفر از متخصص در زیست پذیری شهری به عنوان نمونه انتخاب شدند. شاخص های مورد بررسی در این تحقیق شش بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، خدماتی و زیرساختی، مدیریت شهری و تاریخی در قالب 24 متغیر مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل تاثیر متقابل در نرم افزار Micmac انجام شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: در این تحقیق بخش مرکزی شهر بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شده است.یافته ها: بر اساس بررسی های پژوهش، متغیرهای امکانات حمل و نقل، دسترسی مطلوب، نشانه ها و نمادهای تاریخی، درآمد مکفی ساکنان، حفظ نشانه ها و نمادهای تاریخی، مدیریت بافت های فرسوده و تنوع فرصت های شغلی دارای بیشترین تاثیرگذاری و کمترین وابستگی هستند. از این رو مورد توجه قرار دادن پیشران های زیست پذیری و مطالعه و بررسی های تکمیلی در این مهم ، نقش به سزایی در بهبود و ارتقای زیست پذیری شهری در وضع حاضر شهر و بهبود عملکرد و شرایط زیست بخش مرکزی شهر بجنورد نه تنها در زمان حاضر بلکه در آینده نیز خواهد داشت.نتایج: با توجه به نتایج بدست آمده در زمینه پیشران های زیست پذیری بخش مرکزی شهر بجنورد، سرمایه گذاری و مطالعه و تحقیق در امکانات حمل و نقل عمومی و بهبود عملکرد پیاده راه های شهری می تواند نقش بسزایی در ارتقای زیست پذیری این بخش داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - سطح بندی روستاها بر اساس شاخص های زیست پذیری (مطالعه موردی: سکونتگاههای روستایی شهرستان صومعه سرا)
نسرین نیکدل رفعت شهماری اردجانی سیده صدیقه حسنی مهر حسین اصغریمقدمه: امروزه بهبود زیست پذیری در روستاها و شهرها، یکی از اهداف اصلی برنامه ریزان در هر کشور است.برای این منظور در درجه اول باید شناخت دقیق و همه جانبه ای از زیست پذیری و شاخص های آن به عمل آید تا بتوان بر اساس آن روستاها را سطح بندی و پس از آن جهت ارتقاء آنها برنامه ری أکثرمقدمه: امروزه بهبود زیست پذیری در روستاها و شهرها، یکی از اهداف اصلی برنامه ریزان در هر کشور است.برای این منظور در درجه اول باید شناخت دقیق و همه جانبه ای از زیست پذیری و شاخص های آن به عمل آید تا بتوان بر اساس آن روستاها را سطح بندی و پس از آن جهت ارتقاء آنها برنامه ریزی نمود. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر سطح بندی روستاهای شهرستان صومعه سرا بر اساس شاخص های زیست پذیری است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق 22790 خانوار روستاهای شهرستان صومعه سرا است. برای دستیابی به هدف پژوهش، از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی مبتنی بر توزیع پرسشنامه و مصاحبه با 377 نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه(20 روستای منتخب به روش نمونه گیری طبقه ای و به طور تصادفی ساده) بهره گرفته شد. برای تحلیل اطلاعات از روش آماری Tو تحلیل رگرسیون و روش تصمیم گیری کوپراس استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش، سکونتگاههای روستایی شهرستان صومعه سرا است. یافته ها و بحث: یافته های حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد که از میان 24 شاخص مورد بررسی تعداد 8 شاخص بالاتر از حد میانه نظری 3 است که نشان دهنده وضعیت زیست پذیری بالاتر از متوسط در این شاخص ها می باشد. بر اساس یافته های رگرسیون اگرچه فاصله از مرکز شهر صومعه سرا نمی تواند زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا را تبیین نماید اما فاصله از مرکز استان(شهر رشت) به میزان 534/0- تغییرات در میزان زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا را تبیین می نماید. همچنین نتایج کوپراس نشان می دهد که سطح بندی روستاهای مورد مطالعه از قاعده مشخصی پیروی نمی نماید به طوری که روستای هندخاله (با فاصله 19) و روستای چکور (با فاصله 5/13)کیلومتر از مرکز شهر صومعه سرا به ترتیب در سطوح خیلی مطلوب و خیلی نامطلوب از نظر زیست پذیری قرار دارند.نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد که زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا بر اساس شاخص های مورد بررسی در یک سطح قرار ندارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - تحلیل و ارزیابی زیست پذیری در بافتهای فرسوده شهری (موردپژوهش: شاهیندژ)
حسن حکمت نیا میرنجف موسوی نوبخت سبحانی سینا سلمان زادهزیست پذیری یکی از رویکردهای جدید در راستای کاهش مشکلات زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی شهرها بر مبنای ظرفیتها و نیازهای آن است. ازآنجا بافتهای فرسوده با مشکلات اقتصادی، کالبدی، زیستمحیطی و ... مواجهاند، توجه به رویکرد زیست پذیری و استانداردهای آن در کاهش مشکلات فوق و ا أکثرزیست پذیری یکی از رویکردهای جدید در راستای کاهش مشکلات زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی شهرها بر مبنای ظرفیتها و نیازهای آن است. ازآنجا بافتهای فرسوده با مشکلات اقتصادی، کالبدی، زیستمحیطی و ... مواجهاند، توجه به رویکرد زیست پذیری و استانداردهای آن در کاهش مشکلات فوق و ارتقای کیفیت زندگی و کارآمدی مدیریت شهری مؤثر است. پژوهش حاضر باهدف، تحلیل شاخصهای زیست پذیری در بافت فرسوده شهر شاهیندژ تدوین شده است. این مقاله از نوع روش توصیفی-تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی است. این پرسشنامه بین 25 نفر بهصورت تصادفی ساده بین متخصصان و مدیران شهری در دسترس، توزیع گردید و پنج عامل از عوامل مؤثر بر زیست پذیری شهر شاهیندژ (اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی، کالبدی و مدیریتی) مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روش ایاچپیفازی استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که در بخش اجتماعی، شاخص میزان مشارکت (229/0)؛ در بخش اقتصادی، میزان درآمد و هزینه خانوار (211/0)، در بخش مدیریتی، ایجاد تسهیلات مالی برای ساکنان بافت (185/0)؛ در بخش کالبدی، میزان فشردگی و ریزدانگی ساختمانها در بافت (138/0) و در بخش زیستمحیطی شاخص کمیت و توزیع پراکنش فضای سبز در سطح بافتهای فرسوده (230/0) از اهمیت بیشتری قرار دارند و نشاندهنده میزان اهمیت هر یک از آنها در زیست پذیری بافتهای فرسوده است. در پایان نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها پیش روی زیست پذیری شهر شاهیندژ موردمطالعه قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - تحلیل رابطه زیست پذیری مساکن روستایی باکیفیت زندگی روستاییان (مطالعه موردی: شهرستان زیرکوه، دهستان زیرکوه)
محمد غلامی حمداله سجاسی قیداری علی اکبر عنابستانیکیفیت زندگی و ارتقای آن مهمترین رویکرد در برنامهریزیهای روستایی و شهری میباشد. عوامل و عناصر متعددی میتوانند در ارتقا کیفیت زندگی روستاییان تأثیرگذار باشند که یکی از آنها مسکن قابل زیست و استاندارد میباشد. مسکن روستایی بهعنوان نیاز اولیه انسان، با ابعاد وسیع اقت أکثرکیفیت زندگی و ارتقای آن مهمترین رویکرد در برنامهریزیهای روستایی و شهری میباشد. عوامل و عناصر متعددی میتوانند در ارتقا کیفیت زندگی روستاییان تأثیرگذار باشند که یکی از آنها مسکن قابل زیست و استاندارد میباشد. مسکن روستایی بهعنوان نیاز اولیه انسان، با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیستمحیطی و کالبدی خود تأثیر بسزایی در کیفیت زندگی و توسعه پایدار روستایی دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل و بررسی رابطه بین مسکن زیست پذیر و کیفیت زندگی (ذهنی و عینی) روستاییان دهستان زیرکوه انجامشده است. در این راستا روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. تعداد نمونهها 313 خانوار میباشد که با استفاده از فرمول کوکران با خطای اندازهگیری 5% انتخابشدهاند. با توجه به نتایج بهدستآمده، متغیر زیست پذیری با آماره پیرسون 0.616 باکیفیت زندگی دارای رابطهای مستقیم با شدتی قوی میباشد. همچنین با توجه به سطح معناداری بهدستآمده که کوچکتر از 0.05 میباشد، متغیر زیست پذیری دارای رابطه معنیداری باکیفیت زندگی است و قابلیت تعمیم بهکل جامعه را دارد. تأثیر متغیر زیست پذیری مسکن بر هر دو بعد عینی و ذهنی مورد تأیید قرار گرفت اما با توجه به ضریب تعیین تعدیلشده که برای بعد ذهنی کیفیت زندگی برابر با 0.307 و برای بعد عینی کیفیت زندگی 0.328 می باشد که نشان میدهد 30.7 درصد از تغییرات بعد ذهنی و 32.8 درصد از تغییرات بعد عینی در روستاهای نمونه وابسته متغیر زیست پذیری مسکن می باشد و تأثیر متغیر زیست پذیری مسکن بیشتر بر بعد عینی کیفیت زندگی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - تاثیر هویت مکانی بر زیستپذیری سکونتگاههای روستایی پیراشهری کلانشهر مشهد
علیرضا معینی علی اکبر عنابستانیهدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیستپذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکرا أکثرهدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیستپذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 169 خانوار بدست آمد. جهت تجزیه تحلیل دادهها ازآزمونهای، تی تکنمونهای، پیرسون و معادلات ساختاری Smat PLS و برای رتبهبندی روستاها از روش تصمیمگیری چند معیاره ویکور استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد میانگین هویت مکانی در بین روستاهای مورد مطالعه پایین میباشد و ابعاد هویت مکانی در این مطالعه که شامل تمایز، تداوم، عزت نفس و خودکارآمدی بودهاند با متغیر زیستپذیری دارای رابطه معناداری بودهاند بدین صورت که هرچه هویت مکانی بالاتر زیستپذیری در بین روستاییان بالاتر میباشد. متغیر تمایز به میزان 100/0 اثر مستقیم بر متغیر زیستپذیری دارد. بدین معنی که، متغیر تمایز به میزان 10 درصد توانسته است اثر مستقیمی بر سازهی زیستپذیری بگذارد. همچنین متغیر تداوم به میزان 297/0- اثرمستقیم و معکوس بر سازهی زیستپذیری دارد. بدین معنی که با افزایش در سازهی تداوم به میزان یک واحد شاهد کاهش در سازهی زیستپذیری به میزان 297/0- خواهیم بود. متغیر عزت نفس نیز به میزان 318/0 و متغیر خودکارآمدی به میزان 621/0 اثرمستقیم بر سازهی زیستپذیری دارند. همانطور که مشاهده میشود متغیر خودکارآمدی به نسبت سایر متغیرها اثر مستقیم بیشتری به میزان 1/62 درصد بر سازهی زیستپذیری اثر مستقیم دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - تحلیل اثرات مکان های سوم در ارتقای زیست پذیری اجتماعی منطقه 6 کلانشهر تهران
کوثر قبادی رضا ولیزاده علی آذر علی پناهیمقدمه: مکانهای سوم به معنای فضاهای عمومی در شهر هستند که علاوه بر کارکردهای اصلی خود، برای انجام فعالیتهای تفریحی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع، این فضاها به عنوان مکانهایی با کاربردهای گوناگون، در اختیار شهروندان قرار میگیرند. هد أکثرمقدمه: مکانهای سوم به معنای فضاهای عمومی در شهر هستند که علاوه بر کارکردهای اصلی خود، برای انجام فعالیتهای تفریحی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع، این فضاها به عنوان مکانهایی با کاربردهای گوناگون، در اختیار شهروندان قرار میگیرند. هدف اصلی از ایجاد چنین مکانهای، ایجاد فضاهایی مناسب و پایدار برای جذب شهروندان و افزایش پایداری و تعاملات اجتماعی، هویت سازی برای فضاهای شهری است.هدف: هدف از تدوین این مقاله، بررسی میزان اثرگذاری و اثرگذاری مکانهای سوم بر زیست پذیری فضاهایی شهری است.روششناسی تحقیق: این پژوهش از لحاظ ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربری است. جامعه آماری در این پژوهش شامل 30 نفر از تمامی کارشناسان، خبرگان جامعه، مدیران شهری است که این تعداد با استفاده از نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند و با استفاده از روش دیمتل فازی داده های تحقیق مورد تحلیل قرار گرفتند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: : قلمرو جغرافیایی این پژوهش منطقه 6 کلانشهر تهران می باشد.یافتهها: نتایج تحقیق نشان میدهد در مکانهای سوم عامل اجتماعی در ارتقای زیست پذیری بسیار اثرگذار بوده است و عامل اقتصادی نیز با تاثیرپذیری از سایر ابعاد مختلف، جز عوامل معلول شناسایی شد. از سوی دیگر عامل مدیریتی-نهادی از اهمیت بیشتری جهت بهبود فضاهای عمومی و ارتقاء زیست پذیری شهری برخوردار بوده است. نتایج: توجه به عوامل اثرگذار و اثرپذیر برای سیاست گذاران و مدیران شهری در راستای ارتقاء شرایط زیستی فضاهای عمومی و توسعه مکانهای سوم می بایستی به عنوان یک الزام و ضرورت مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - تاثیر نانوذرات نقره بر زیست پذیری رده سلولی فیبروبلاست ریه (MRC-5)
یاسمن دستگیر زهرا کشتمند کتایون برهانینانونانو ذرات نقره (AgNPs) با دارا بودن خواص ضد میکروبی و ضد تکثیری بسیار قوی، کاربرد زیادی در علوم پزشکی دارند، با وجود این، اطلاعات اندکی در رابطه با تاثیر آن ها بر سلول های سالم وجود دارد و مواردی مبنی بر سمیت آن ها گزارش شده است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر نانوذر أکثرنانونانو ذرات نقره (AgNPs) با دارا بودن خواص ضد میکروبی و ضد تکثیری بسیار قوی، کاربرد زیادی در علوم پزشکی دارند، با وجود این، اطلاعات اندکی در رابطه با تاثیر آن ها بر سلول های سالم وجود دارد و مواردی مبنی بر سمیت آن ها گزارش شده است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر نانوذرات نقره بر درصد زیست پذیری رده سلولی MRC-5 انجام گرفت. در این مطالعه تجربی، در طی24 ،48 و 72 ساعت، غلظت های مختلف نانو ذرات نقره (56/1، 125/3، 25/6 ،5/12 ، 25 ، 50 و 100 میکروگرم بر میلی لیتر) بر رده سلولیMRC-5 با روشMTT بررسی شد. داد ه های حاصل، با استفاده از نرم افزار SPSS، آزمون آماری anova یک طرفه، تست توکی ارزیابی شد. تیمار سلول های نرمالMRC-5 با غلظت های مختلف نانو ذرات نقره بعداز 24 ، 48 و 72 ساعت با روشMTT ، کاهش معنی دار بقاء سلول ها را در غلظت های 25، 50 و 100 میکروگرم برمیلی لیتر را نشان داد (05/0 > p < /em>) نتایج این بررسی نشان داد که نانو ذرات نقره بر سلول های نرمال MRC-5 به صورت وابسته به دوز اثر مهاری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - تحلیلی بر نقش سرمایه اجتماعی در افزایش زیست پذیری محلات شهری مطالعه موردی شهر سراب
مهری امینی پور میر سعید موسوی سجاد ستاریترکیب و چینش فضا برای سرمایه اجتماعی قبل از هر چیز بر منطقی تکیه میکند که حاکی از استقلال و خودآیینی فضا - مکان جغرافیایی است. به عبارت دیگر فضای جغرافیایی مبتنی بر انگارة کانتی ظرف پدیده های اجتماعی – اقتصادی و معلول کنشگری حوزه های غیر فضایی نیست بلکه آغاز گر بسیاری أکثرترکیب و چینش فضا برای سرمایه اجتماعی قبل از هر چیز بر منطقی تکیه میکند که حاکی از استقلال و خودآیینی فضا - مکان جغرافیایی است. به عبارت دیگر فضای جغرافیایی مبتنی بر انگارة کانتی ظرف پدیده های اجتماعی – اقتصادی و معلول کنشگری حوزه های غیر فضایی نیست بلکه آغاز گر بسیاری از کنشها است. کنش زیست پذیری شهری به مثابه کالایی عمومی و فضامند، در واقع محصول مناسباتی همانند سرمایه اجتماعی است. تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی پیش می رود و با استفاده از آزمون های آماری ربط و پیوست متغیر سرمایه اجتماعی به زیست پذیری شهر سراب را مورد سنجش قرار می دهد. ابزار تحقیق پرسشنامه که به روش نمونه گیری تصادفی ساده به سنجش تاثیر شاخص های متغیر سرمایه اجتماعی بر زیست پذیری شهر سراب پرداخته ایم. نتایج آزمون رگرسیونی حاکی از این است که زیست پذیری شهر سراب از تغییرات سرمایه اجتماعی متاثر می شود. کلید – واژه: سرمایه اجتماعی، زیست پذیری، فضای شهری، کالای عمومی، سراب . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - بازشناسی مفهوم زیست پذیری با تاکید بر ارتقاء ساختار فضایی- کالبدی ( نمونه موردی: بخش مرکزی شهر رشت)
میر نوید میرحق جو شادی پاکزاد وحید بیگدلی رادامروزه مراکز شهری در اثر مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی به یك مکان با مشکلات گوناگون تبدیل که زندگی در آن دشوار و فرسودگی آن علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز می باشد. این پژوهش با هدف بازشناسی مفهوم زیست پذیری تلاش نموده وضع موجود بخش مر أکثرامروزه مراکز شهری در اثر مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی به یك مکان با مشکلات گوناگون تبدیل که زندگی در آن دشوار و فرسودگی آن علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز می باشد. این پژوهش با هدف بازشناسی مفهوم زیست پذیری تلاش نموده وضع موجود بخش مرکزی شهر رشت را بررسی، ویژگی و صفات آن را مطالعه و با توصیف منظم وضعیت فعلی آن، دلایل چگونه بودن و چرایی وضعیت مسئله و ابعاد آن و شرایط زیست پایدار را تبیین و شهری انسان محور و قابل زیست را برای همه ساکنان آن ترسیم نماید. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت علّی با مطالعات گسترده کتابخانه ای و میدانی می باشد. هدف کلی پژوهش شناخت و تحلیل وضعیت موجود زیست پذیری محلات بخش مرکزی شهر رشت و درک علل، فرایندها و زمینه های موثر بر وضعیت زیست پذیری و ارتقاء ساختار فضایی و کالبدی است. براساس یافته های پژوهش و تحلیل داده ها میزان میانگین موجود ابعاد زیست پذیری محلات بخش مرکزی شهر رشت از میانگین مفروض پایین تر است. بعد اجتماعی با میانگین46/2 از وضعیت مطلوبتر و بعد زیست محیطی با میانگین 084/2 وضعیت بحرانی تری نسبت به ابعاد دیگر را دارا می باشد. بر اساس نظرات خبرگان، متخصصان و مدیران شهری تاثیر عوامل کلان زیرساخت وخدمات شهری با میانگین63/3 بیشترین و عوامل کلان زیست محیطی با میانگین 10/3 کمترین تاثیر را بر زیست پذیری بخش مرکزی شهر رشت دارد. همچنین شاخص اجتماعی با میانگین 95/3 بیشترین و شاخص اقتصادی با میانگین 72/3 کمترین مطلوبیت را برای سنجش زیست پذیری بخش مرکزی شهر رشت را دارند. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیر مستقل ابعاد سه گانه زیست پذیری و متغیر وابسته ساختار فضایی-کالبدی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. بتحلیل مسیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته نشان داد متغیر زیست محیطی با ضریب 625/0 بیشترین و متغیر اقتصادی با ضریب 411/0 کمترین تاثیر برساختار فضایی-کالبدی محلات بخش مرکزی شهر رشت دارد. تفاصيل المقالة