-
دسترسی آزاد مقاله
1 - سنجش پایداری اجتماعی در محلات مرکزی شهر بابل با رویکرد مدیریت یکپارچه شهری
شهرام ملانیا جلودار عبدالحسین دانشوری نسب مریم مالمیر سید حسن رسولیدر بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسانها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بافتهای شهری اهمیت بیشتری یافته است. هدف مقاله حاضر سنجش پایداری اجتماعی با رویکرد مدیریت یکپارچه شهری، در محلات مرکزی شهر بابل میباشد که د چکیده کاملدر بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسانها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بافتهای شهری اهمیت بیشتری یافته است. هدف مقاله حاضر سنجش پایداری اجتماعی با رویکرد مدیریت یکپارچه شهری، در محلات مرکزی شهر بابل میباشد که در این راستا پژوهش حاضر از نوع تحقیق کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی تحلیلی می-باشد. مؤلفهها و شاخصهای مرتبط با پایداری اجتماعی از دل مطالعات استخراج شده و با استفاده از پرسشنامه، 370 نفر از شهروندان به پرسشنامهای که در راستای وضعیت پایداری اجتماعی در محدوده مرکزی شهر بابل پاسخ داده و یافته-های این بخش با استفاده از تکنیکهای آماری و تحلیل عاملی در نرمافزار SPSS بررسی و تحلیل شده است. یافتهها نشان میدهد که بافت مرکزی شهر بابل از حیث پایداری اجتماعی در سطح بالایی قرار داشته و مهمترین عاملی که در پایداری اجتماعی محلات مرکزی شهر بابل اثرگذار میباشد امنیت و کنش اجتماعی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بازشناسی مولفه های پایداری اجتماعی موثر بر افزایش تعاملات اجتماعی در مجموعه های مسکونی (محله اباذر، تهران)
میترا غفوریان وحید افشین مهر زهرا نوروزی زادهدر بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسان ها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعه های مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تاثیر مولفه های پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزای چکیده کاملدر بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسان ها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعه های مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تاثیر مولفه های پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزایش تعاملات اجتماعی در زندگی شهری، انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها، شامل مطالعات اسنادی و پیمایش از طریق پرسشنامه می باشد. ارزیابی مولفه ها، با روش همبستگی و تجزیه تحلیل کمی داده ها به وسیله روش های آماری انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مولفه های مشارکت، هویت، حس تعلق و امنیت به ترتیب بیشترین تاثیر را بر افزایش تعاملات اجتماعی در بین ساکنین مجموعه های مسکونی دارند و از بین دو دسته عامل فردی و اجتماعی تعریف کننده ی تعاملات اجتماعی، عوامل اجتماعی به عنوان موثرترین عامل بر افزایش تعاملات اجتماعی شناخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - گونه شناسی فرم شهر و ساختار فضایی پایدار؛ با نظری بر کلانشهر تهران
آزاده قرائی اسفندیار زبردست حمید ماجدیفرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر میباشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوانبندی، شکلشهر و... نشان میدهد تشتت آراء در این حوزهها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روشهای پژوهش قیاسی بهدنبال تبارشناسی و واکاوی دقی چکیده کاملفرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر میباشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوانبندی، شکلشهر و... نشان میدهد تشتت آراء در این حوزهها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روشهای پژوهش قیاسی بهدنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختارفضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهمترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناختهشدهاست. محقق با استفاده از روش پژوهش استقرایی و بهرهگیری از مدل خوشهبندی K-means در نرمافزار Pyton و همچنین استفاده از نرمافزارGIS جهت تحلیل دادههای مکانی و پرسشنامه ساکنین برای شاخص-های کیفی، بهدنبال آن است که ارتباط میان مؤلفههای فرم شهری و ساختار فضایی را بر مؤلفههای پایداری در مقیاس مناطق شهر تهران شناسایی نماید. همپوشانی بالای خوشهبندی مناطق تهران بر اساس شاخصهای فرم و ساختار فضایی و نیز شاخص-های پایداری، نشاندهنده تأثیرگذاری مستقیم شاخصهای فرم و ساختار فضایی شهری بر پایداری در شهر تهران است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - شناسایی اصول و تدوین مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی با بهرهگیری از روش دلفی
ماندانا ملک علیرضا عندلیب زهرا سادات سعیده زرآبادی حمید ماجدیپایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفههای بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش چکیده کاملپایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفههای بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش تحقیق، بر مبنای مطالعات اسنادی بوده، ضمن بهره گیری از روش دلفی، با استفاده از دیدگاه خبرگان، امتیاز دهی به 4 بعد و 21 عامل مستخرج از مبانی نظری انجام، تحلیل و مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی ارائهشده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است اصول تبیین شده بازآفرینی محلات شهری با رویکرد پایداری اجتماعی در قالب چهار دسته کالبد و محیطزیست پایدار، اجتماع پایدار، اقتصاد پایدار و حکمروایی صورتبندی شده است. درنهایت سیاست های 32 گانه پشتیبان در راستای تحقق پایداری اجتماعی در فرآیند بازآفرینی محله و مدل پیشنهادی که ترتیب عاملهای هر بعد آن معنیدار است، ارائه شد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تبیین الگوی پایداری اجتماعی مکان، باهدف ارتقا کیفیت مکان در فضاهای آموزشی (نمونه موردی: دانشکده معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز)
نسیبه بدری بنام میر سعید موسوی شبنم اکبری نامدار سلیمان ایرانزادهدر عصر کنونی، پایداری، بهعنوان یکی از فرآیندهای علی و معلولی صنعتی شدن، مطرحشده است و ضرورتهای مکان پایدار، ارزیابی ها پیرامون مکان را موردتوجه قرار داده و پایداری اجتماعی مکان به معنای توانمندی مکان برای غلبه بر چالشها و مسائل و واکنش بهینه به تغییرات محیط در بستر چکیده کاملدر عصر کنونی، پایداری، بهعنوان یکی از فرآیندهای علی و معلولی صنعتی شدن، مطرحشده است و ضرورتهای مکان پایدار، ارزیابی ها پیرامون مکان را موردتوجه قرار داده و پایداری اجتماعی مکان به معنای توانمندی مکان برای غلبه بر چالشها و مسائل و واکنش بهینه به تغییرات محیط در بستر افزایش توجهات جهانی قرارگرفته است. این مطالعه، باهدف تبیین الگوی شاخصه های پایداری اجتماعی مکان در فضاهای آموزش معماری، به جهت ارتباط بین کیفیت آموزش و تعامل انسان-محیط، در قالب تحقیقی توسعه ای-کاربردی، با روش تحلیل عاملی، بهصورت کتابخانه ای و میدانی، در دو فاز مطالعه کیفی و کمی صورت گرفته است. محدوده تحقیق به دانشکده معماری دانشگاه هنراسلامی تبریز تحدید شده و نمونه گیری با روشهای ترکیبی بنیادی به دو صورت هدفمند و تصادفی بوده است. نتایج، نشان از تأثیر شش عامل، تناسبات عملکردی فضا، هویت مندی مکان و تعاملات اجتماعی، خوانایی و تناسبات زمینه ای، سرزندگی و زیبایی شناسی بصری، آسایش محیطی و تأمین شرایط رفاهی بر پایداری اجتماعی مکان را دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مشارکت بیماران روحی در فرآیند طراحی باغ های شفابخش به منظور بالابردن پایداری اجتماعی درمراکز درمانی
آرزو علی عباس زاده رضائی لیلا مدقالچی فرزین حق پرستدر عصر حاضر فشارهای روانی علل اختلالات روحی در جامعه هستند. با توجه به این که تعداد زیادی از افراد با کمبود مراکز درمانی متناسب روحیات خود مواجه هستند، از این رو میتوان با دخالت دادن مخاطبین، نیازهای آنها و استفاده از مفاهیم مرتبط با پایداری اجتماعی، طراحی فضاهای درمانی چکیده کاملدر عصر حاضر فشارهای روانی علل اختلالات روحی در جامعه هستند. با توجه به این که تعداد زیادی از افراد با کمبود مراکز درمانی متناسب روحیات خود مواجه هستند، از این رو میتوان با دخالت دادن مخاطبین، نیازهای آنها و استفاده از مفاهیم مرتبط با پایداری اجتماعی، طراحی فضاهای درمانی را مطابق با خواسته های آنان برطرف کرد. در پژوهش حاضر با بهره گیری از راهبرد کیفی و استفاده از مطالعات کتابخانه ای و کاربست روش توصیف- تحلیل و مولفه های موثر باغ شفابخش در بهبود بیماران، تبیین سطوح و نحوه مشارکت بیماران در طراحی بدست آمده و رابطه این نوع مولفه ها با مفاهیم اصلی پایداری اجتماعی و رویکردهای مشارکت مشخص گردید. از میان رویکردهای مشارکت، رویکرد تاویلی به عنوان رویکرد اصلی در طراحی معرفی شد. در تمامی این رویکردها نوع مشارکت بیماران به دلیل خاص بودن آنها و محدودیت های شخصی افراد، به صورت غیر مستقیم در طرح مطرح است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بازشناسی مؤلفههای پایداری اجتماعی مؤثر بر افزایش تعاملات اجتماعی در مجموعههای مسکونی (مطالعه موردی: محله اباذر، تهران)
میترا غفوریان وحید افشین مهر زهرا نوروزی زادهدر بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسانها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعههای مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تأثیر مؤلفههای پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزای چکیده کاملدر بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسانها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعههای مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تأثیر مؤلفههای پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزایش تعاملات اجتماعی در زندگی شهری، انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها، شامل مطالعات اسنادی و پیمایش از طریق پرسشنامه میباشد. ارزیابی مؤلفهها، با روش همبستگی و تجزیه تحلیل کمیدادهها به وسیله روشهای آماری انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که مؤلفههای مشارکت، هویت، حس تعلق و امنیت به ترتیب بیشترین تأثیر را بر افزایش تعاملات اجتماعی در بین ساکنین مجموعههای مسکونی دارند و از بین دو دسته عامل فردی و اجتماعی تعریف کنندۀ تعاملات اجتماعی، عوامل اجتماعی به عنوان مؤثرترین عامل بر افزایش تعاملات اجتماعی شناخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی (مطالعه موردی: سکونتگاههای شهری و روستایی منطقه عسلویه)
فرضعلی سالاری سردری مریم بیرانوندزاده سید دانا علی زادهامروزه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اصلی در توسعه پایدار کشورها می باشد و بُعد اجتماعی توسعه پایدار در مناطق مختلف بدون توجه به مشارکت و سرمایه اجتماعی آن محدوده امکان پذیر نمی باشد. هدف از پژوهش حاضر سنجش نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی منطقه پارس جنوبی است. که چکیده کاملامروزه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اصلی در توسعه پایدار کشورها می باشد و بُعد اجتماعی توسعه پایدار در مناطق مختلف بدون توجه به مشارکت و سرمایه اجتماعی آن محدوده امکان پذیر نمی باشد. هدف از پژوهش حاضر سنجش نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی منطقه پارس جنوبی است. که پارامترهای نظیر گروهها و شبکه ها، اعتماد، فعالیت های گروهی، اطلاعات/ارتباطات و همگونی/همبستگی اجتماعی با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در سکونتگاههای روستایی (4 روستا) و شهری (شهر عسلویه و نخل تقی) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل با در نظر گرفتن رابطه مستقیم بین توسعه پایدار و سرمایه اجتماعی نشان می دهد که، سطح سرمایه اجتماعی و مشارکت در سکونتگاههای روستایی نسبت به سکونتگاههای شهری به عنوان عامل بومی و محلی در روند توسعه منطقه پارس جنوبی بیشتر بوده است، که این قضیه در پشیبرد اهداف و روند کاری توسعه پایدار منطقه بیشتر مؤثر می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - مشارکت شهروندان؛ کلید توسعه پایدار اجتماعی در محلات شهری مطالعه موردی: محله باغشاه شهر شیراز
نهال اقتصادیاحیای محلات شهر و تقویت هرسه بعد پایداری در آنها، یکی از راهکارهای اصلی رسیدن به پایداری شهری محسوب می شود. تاکنون بیشترین توجه طرح های ساماندهی، بهسازی و بازسازی در ایران، حول مسئله نوسازی کالبدی بوده و ساکنان به عنوان مخاطبان اصلی، نادیده گرفته شده اند. حال این سوال م چکیده کاملاحیای محلات شهر و تقویت هرسه بعد پایداری در آنها، یکی از راهکارهای اصلی رسیدن به پایداری شهری محسوب می شود. تاکنون بیشترین توجه طرح های ساماندهی، بهسازی و بازسازی در ایران، حول مسئله نوسازی کالبدی بوده و ساکنان به عنوان مخاطبان اصلی، نادیده گرفته شده اند. حال این سوال مطرح است که "چرا طراحی فضاهای مردمی با مشارکت مردم صورت نمی پذیرد که چنین بازخوردهایی، دربر نداشته باشد؟ مشکلات اجرایی این گونه طرح ها به ویژه در ایران چیست؟" دراین راستا محله باغشاه شیراز به عنوان نمونه موردی پژوهش مورد توجه قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی تحلیلی با استفاده از برداشت های میدانی و سوال از مردم در قالب پرسشنامه شامل بررسی های اجتماعی، جمعیتی، برداشت کالبدی و بررسی تصویر ذهنی ساکنان از محله با هدف تعیین میزان تمایل ساکنان درتهیه و اجرای طرح بهسازی و ارتقا کیفی زندگی بوده است تا راهکارهایی برای جلب مشارکت ساکنان به عنوان یکی ازمهمترین الزامات دستیابی به پایداری اجتماعی محلات در توسعه شهری، ارائه شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری روستایی در استان آذربایجانشرقی
فاطمه کاظمیه اسما عیدیتوسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار میکنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پد چکیده کاملتوسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار میکنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پدیدار شدن اثرات گوناگون اجتماعی- فرهنگی است که بسته به نوع ارتباط و تعامل میتواند موجب بروز اثرات مثبت و منفی شود. هدف از این پژوهش سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری در روستاهای هدف استان آذربایجان شرقی بود تا بتوان با برنامه ریزی و مدیریت صحیح پیامدهای منفی اجتماعی فرهنگی گردشگری را تعدیل یا حذف و پیامدهای مثبت را تقویت کرد و در نهایت به توسعه پایدار که نقطه ی ایده ال صنعت گردشگری است دست یافت. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی مقطعی می باشد. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوارها در چهار روستای هدف گردشگری در استان آذربایجان شرقی بود (819=N) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان حجم نمونه ی آماری 265 نفر محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری و ابزارهای سنجش پایداری در محیط نرم افزارهای Spss و Excel انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد اجتماعی فرهنگی گردشگری در منطقه مورد مطالعه با میانگین 563/0 از سطح پایداری متوسط برخوردار است. همچنین اولویت بندی روستاهای مورد مطالعه به لحاظ سطح پایداری اجتماعی فرهنگی نیز نشان داد که روستای اشتبین با امتیاز 624/0بیشترین رتبه و روستای توته خانه با امتیاز 493/0 کمترین رتبه را به خود اختصاص دادند. باتوجه به اهمیت ابعاد اجتماعی فرهنگی در مدیریت و توسعه گردشگری پایدار، تعیین ظرفیت برد اجتماعی و کنترل آمار گردشگران، افزایش مهارت و دانش حفاظت از الگوها و ارزش های فرهنگی اجتماعات محلی با برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی در مقاصد گردشگری، واگذاری اداره امور فعالیت های بخش گردشگری به ساکنان محلی روستاها توصیه می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - کاربست رویکرد چرخه حیات اجتماعی در ارزیابی پایداری اجتماعی (مورد مطالعه:پروژه منارید)
سارا حاجی علیانی فرحناز رستمی مصطفی احمدوند علی اصغر میرک زاده حسین آزادیمقدمه و هدف: م لزوم توجه به جنبه های اجتماعی ومفهوم پایداری اجتماعی در جریان ارزیابی پروژه های توسعه ای؛ یکی از مهمترین وکلیدی ترین ابزار در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها برای رشد و توسعه از سوی دولت ها محسوب میشود.مواد و روش: پارادایم کلی این پژوهش ترکیبی (آمیخته) ا چکیده کاملمقدمه و هدف: م لزوم توجه به جنبه های اجتماعی ومفهوم پایداری اجتماعی در جریان ارزیابی پروژه های توسعه ای؛ یکی از مهمترین وکلیدی ترین ابزار در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها برای رشد و توسعه از سوی دولت ها محسوب میشود.مواد و روش: پارادایم کلی این پژوهش ترکیبی (آمیخته) از نوع متوالی- اکتشافی (کیفی کمی) است. از نظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی و از لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی- توسعه ای میباشد. در طرح متوالی اکتشافی نیز ابتدا فرآیند گردآوری و تحلیل داده-های کیفی انجام میشود و سپس این نتایج برای انجام قسمت کمی(پرسش نامه) استفاده میشود. نتایج: نتایج نشان داد که پایداری اجتماعی در محدوه ی زمانی اجرای پروژه ماکزیمم بود و از بین مولفه های پایداری اجتماعی مولفه ی مشارکت اجتماعی به عنوان نقاط مهم و اثرات بالا در پایداری اجتماعی مشخص گردید. نتیجه گیری: نشان داد هنگام طراحی یک پروژه توسعه ای، برنامه ریزان وسیاستگذاران باید بتوانند همیشه برنامه های مختلفی را هنگام طراحی واجرای یک پروژه توسعه ای درنظرگرفته وپس از فکر کردن در مورد پیامدهای احتمالی بهترین برنامه و فعالیت های اجرایی را برنامه ریزی کرده و به مرحله ی اجرا درآورند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - تبیین جامعه شناختی تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه ی پایدار شهری
مسعود دارابیپایداری از مسائلی است که در طول سالیان اخیر در جوامع مختلف به خصوص در جوامع شهری بسیار بر آن تاکید شده است؛ در مسیر پایداری، سرمایه اجتماعی نقش بسیار مهمی را ایفا می ند. به گونهای که توسعه پایدار با در نظر گرفتن مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، توسعه همه جانبه و رفاه اجتماع چکیده کاملپایداری از مسائلی است که در طول سالیان اخیر در جوامع مختلف به خصوص در جوامع شهری بسیار بر آن تاکید شده است؛ در مسیر پایداری، سرمایه اجتماعی نقش بسیار مهمی را ایفا می ند. به گونهای که توسعه پایدار با در نظر گرفتن مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، توسعه همه جانبه و رفاه اجتماعی نقش خود را در م حیط اجتماعی و از جمله سرمایه اجتماعی مشخص کرده است. بنابراین هدف مقاله بررسی ارتباط سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری است که از نظریه های گیدنز، پاتنام، فوکویاما، کلمن و دریسکل استفاده شد. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه آماری، شهروندان بالای 18 سال در شهر تهران است، حجم نمونه 393نفر است که با استفاده از فرمول کوکران و با روش خوشه ای چندمرحله ای به دست آمد. یافته ها نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش(اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی، انسجام اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی و شبکه روابط اجتماعی) و شاخص توسعه پایدار شهری و ابعاد آن(پایداری زیست محیطی، پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی، پایداری کالبدی، پایداری نهادی) در سطح متوسط و پایین تر از متوسط قرار داشتند. یافته های تبیینی نشان داد که سرمایه اجتماعی و تمامی ابعاد آن، ارتباط و تاثیر مستقیم و معناداری بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. نتایج تحلیل رگرسیون، حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی و مولفه های آن در مجموع 0/561 واریانس توسعه پایدار شهری را تبیین می کند. که بیشترین تاثیرات مستقیم را بر اساس ضریب بتا به ترتیب اعتماد اجتماعی 0/423 و مشارکت اجتماعی 0/365 بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. به منظور آزمون کلی و جزئی الگوی نظری از مدل سازی معادلات ساختاری بهره گرفته شد که شاخص های برازش بالا، حاکی از حمایت بسیار خوب داده ها از مبانی نظری می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - مؤلفههای پایداری اجتماعی در برنامههای توسعه ایران
ساجده واعظ زاده اسدالله نقدی علی ایاسهپایداری اجتماعی یکی از مفاهیم مرتبط با توسعه پایدار است که از دهه 1960 به بعد در برنامههای توسعه کشورهای مختلف وارد شد اما به دلیل عدم اجماع بر سر مؤلفهها و جایگاه آن در میان سایر اجزاء توسعه پایدار در عمل به گونههای بسیار متفاوتی با آن برخورد شده است. در این مطالعه چکیده کاملپایداری اجتماعی یکی از مفاهیم مرتبط با توسعه پایدار است که از دهه 1960 به بعد در برنامههای توسعه کشورهای مختلف وارد شد اما به دلیل عدم اجماع بر سر مؤلفهها و جایگاه آن در میان سایر اجزاء توسعه پایدار در عمل به گونههای بسیار متفاوتی با آن برخورد شده است. در این مطالعه شاخصهای پایداری اجتماعی در برنامههای چهارم و پنجم توسعه ایران به روش تحلیل محتوا و در چارچوب نظریههای جامعهشناسی بررسی شدند. علاوه بر این، وضعیت گروههای هدف در برنامههای توسعه و نوع سیاستگذاری در رابطه با آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس یافتههای پژوهش، رویکرد غالب در برنامههای چهارم و پنجم توسعه ایران، رویکرد نیازهای اساسی است که نیازهایی مانند اشتغال، بهداشت، مسکن و تغذیه را دربرمیگیرد. بهعنوان گروههای هدف، روستائیان بیشترین توجه را در هر دو برنامه به خود جلب نمودهاند، سپس اقشار کمدرآمد و در رده بعد زنان، بهویژه زنان سرپرست خانوار قرار دارند. حاشیهنشینان، کارگران، جوانان، کودکان و سالمندان به ترتیب از دیگر گروههای مهم هدف هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - رتبه بندی محلات حاشیه نشین اهواز براساس شاخص های پایداری اجتماعی مسکن با استفاده از مدل ELECTRE
فائقه سرحانی محمدحسن یزدانی سعید امان پوربا توجه به افزایش شتاب رشد شهرها، محلات شهری و به دنبال آنها مساکن شهر با عدم پایداری اجتماعی گسترده مواجه شدهاند. در این میان زاغهها و نواحی شهری غیررسمی اگرچه سازوکارهای حیاتی و بااهمیتی را برای تعداد زیادی از ساکنین فقیر و محروم شهری فراهم میکند اما طیف متنوعی از چکیده کاملبا توجه به افزایش شتاب رشد شهرها، محلات شهری و به دنبال آنها مساکن شهر با عدم پایداری اجتماعی گسترده مواجه شدهاند. در این میان زاغهها و نواحی شهری غیررسمی اگرچه سازوکارهای حیاتی و بااهمیتی را برای تعداد زیادی از ساکنین فقیر و محروم شهری فراهم میکند اما طیف متنوعی از مشکلات زیستمحیطی و انسانی را برای نسل امروز و آینده موجب میشود. ازاینرو نواحی حاشیهای و محلات اسکان غیررسمی چالشی پیش روی توسعه پایدار و پایداری اجتماعی هستند. برای توسعه مسکن پایدار محلات شهری 10 شاخص در ابعاد اجتماعی به کار رفته است. روش پژوهش حاضر بهصورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی میباشد. جمعآوری اطلاعات بهصورت پیمایشی صورت گرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر رتبه بندی محلات حاشیه نشین اهواز براساس شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن با استفاده از مدل الکتر میباشد. برای وزندهی شاخصها از روش آنتروپی شانون و از روش تصمیمگیری چندمعیاره الکتر برای رتبهبندی محلات استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر خانوارهای ساکن محلات حاشیه نشین میباشد. حجم نمونه بر اساس مدل کوکران بهدستآمده است که 381 نفر محاسبه شده است برای افزایش دقت کار تعداد 450 پرسشنامه توزیع گردید. در این پژوهش از میان 6 بافت مشخص در شهر، بافت حاشیهای که شامل 18 محله میشد انتخاب شده و با توزیع پرسشنامه و بهرهگیری از مدل الکتر اقدام به رتبهبندی محلهها بر اساس شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن گردید. براساس نتاج به دست آمده با استفاده از مدل الکتر بالاترین رتبه مربوط به محله زرگان و پایین رتبه به محله کوی سیاحی اختصاص دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - ارزیابی پایداری اجتماعی محلات با بهرهگیری از شاخص های مشار کت (مورد مطالعه: محله حصارک همجوار با دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات)
امیر صناعی فرح حبیب ایرج اعتصام< p dir="RTL">زمینه و هدف: دانشگاه ها از جهات مختلفی در توسعه پایدار به خصوص توسعه پایدار اجتماعی محلی نقش پررنگی دارند. از این جهت، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر دانشگاه همجوار بر پایداری اجتماعی محله با بهره گیری از شاخص های مشارکت است.< p dir="RTL">روش بررس چکیده کامل< p dir="RTL">زمینه و هدف: دانشگاه ها از جهات مختلفی در توسعه پایدار به خصوص توسعه پایدار اجتماعی محلی نقش پررنگی دارند. از این جهت، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر دانشگاه همجوار بر پایداری اجتماعی محله با بهره گیری از شاخص های مشارکت است.< p dir="RTL">روش بررسی: این پژوهش به روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه محقق ساخته ای با 29 گویه که مخاطبین پرسش نامه، ساکنان 18 تا 75 سال محله حصارک است، صورت پذیرفت. جامعه آماری این پژوهش، ساکنان محله، حدود 7090 نفر برآورد شده بود که از 400 نفر به عنوان نمونه آماری، اطلاعات مورد نیاز در سال 1397جمع آوری گردید. روایی سوالات با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت و برای تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها از آزمون t یک طرفه و در نهایت به منظور وزن کردن شاخص های پژوهش از آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده گردید.< p dir="RTL">یافته ها: تجزیه و تحلیل شاخص های پایداری اجتماعی نشان می دهد که بر خلاف انتظار، بزرگترین مشکل این محله مربوط به ناپایداری اجتماعی به واسطه ضعف در سطح مشارکت حاصل گردیده است. بنابراین از قوی ترین ابزارهای ایجاد زمینه مشارکت در ساکنان محله، افزایش مشارکتهای گروهی محلی و فرهنگی و تفریحی و نظارت انعطاف پذیر بر فعالیت های جمعی و گروهی با ایجاد حس اعتماد بین دانشگاه و ساکنان محله است.< p dir="RTL">بحث و نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل تاثیرات اجتماعی دانشگاه آزاد بر محله پیرامونی، نشان از آن دارد که دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات در مجموع تاثیرات مثبتی هم بر محله همجوار(محله حصارک) داشته است. براساس مطالعات این تحقیق، تاثیر بر مشارکت اجتماعی در سطح بالا و تاثیر بر پیوستگی اجتماعی در رده بعدی و در نهایت، معماری اجتماعی و پشتیبانی کمترین سطح را داراست که آن را می توان در عدم وجود یک نگرش جامع و همه جانبه از سوی مسئولان دانشگاه نسبت به رابطه دانشگاه و ساختار فضایی، اجتماعی و فرهنگی محله پیرامونی دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - سنجش مؤلفههای پایداری اجتماعی در بازار تاریخی تبریز بر اساس دیدگاه کسبه
رضا شعاری میرسعید موسوی محمدرضا پاکدل فرد اسداله شفیع زادهزمینه و هدف: امروزه، علی رغم تحولات گسترده جوامع شهری، بازار همچنان توانسته نقش اجتماعی خود را حفظ کند. با در نظر گرفتن اهیمت بازار به عنوان یک مرکز برای فعالیتهای اجتماعی، هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان پایداری اجتماعی در محدوده بازار تاریخی تبریز بر اساس دیدگاههای ک چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه، علی رغم تحولات گسترده جوامع شهری، بازار همچنان توانسته نقش اجتماعی خود را حفظ کند. با در نظر گرفتن اهیمت بازار به عنوان یک مرکز برای فعالیتهای اجتماعی، هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان پایداری اجتماعی در محدوده بازار تاریخی تبریز بر اساس دیدگاههای کسبه فعال میباشد. روش بررسی: روش تحقیق بصورت توصیفی-تحلیلی است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، شاپیرو ویلک، کروسکال والیس و اسپیرمن انجام شد. یافتهها: نشان داد که تمامی مؤلفههای پایداری اجتماعی به یکدیگر وابستهاند. تغییر در هریک از مؤلفهها تغییر در سایر مؤلفهها را به دنبال خواهد داشت. در این میان بیشترین همبستگی بین مؤلفه حس تعلق و تعاملات اجتماعی با مقدار 902/0 همبستگی بین دو مؤلفه تعاملات اجتماعی و امنیت اجتماعی با مقدار 896/0 مؤلفه حس تعلق و رضایتمندی با مقدار 893/0 در مرتبهی بعدی قرار دارند. کمترین میزان همبستگی هم بین مؤلفه هویت-نظارت اجتماعی با مقدار 574/0 است. در مقایسه بین کمترین میزان همبستگی، همبستگی بین متغیرهای دوگانه هویت-امنیت اجتماعی و هویت-حس تعلق، هویت- تعاملات اجتماعی به ترتیب با مقادیر 640/0، 645/0، 652/0 قرار دارند. به این اساس مؤلفهی هویت کمترین میزان وابستگی را با سایر مؤلفههای پایداری اجتماعی دارد. بحث و نتیجه گیری: مشخص شد که نقش و اهمیت بازار به عنوان یک بستر برای فعالیتهای اجتماعی، با گذشت زمان تغییر نکرده و همچنان در ذهن کسبه فعال در مجموعه بازار هنوز پایدار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - سنجش پایداری اجتماعی در محلههای سنتی، مقایسه تطبیقی محلات سنگی، عاشوری و شکری شهر بوشهر
احسان حیدرزاده محمدرضا حقی علیرضا صفاییمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافتهای سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کمتوجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامهها و پروژههای مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر چکیده کاملمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافتهای سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کمتوجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامهها و پروژههای مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر باشند. به همین منظور پژوهش حاضر، پیمایشی مقطعی برای تحلیل پایداری اجتماعی در سه محله سنتی سنگی، عاشوری و شکری در شهر بوشهر را دنبال نموده است. جامعه آماری شامل ساکنین این محلات است که از میان آنها، 201 نفر (76 نفر به ازای هر محله) به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شدهاند. پس از پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامهها، دادهها در نرمافزار SPSS وارد شده و با مدلهای تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی مورد تحلیل قرار گرفتهاند. مطابق یافتهها، 22 شاخص پایداری اجتماعی را میتوان در 6 عامل تعامل و سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی و اعتماد نهادی، برابری و عدالت اجتماعی، رضایتمندی و امنیت اجتماعی، سلامت اجتماعی و تابآوری کالبدی دستهبندی نمود که در مجموع، بیش از 67 درصد از واریانس پایداری اجتماعی محلات را تبیین میکنند. مدل رگرسیونی نیز نشان میدهد عوامل تعامل و سرمایه اجتماعی، تابآوری کالبدی و کیفیت زندگی و اعتماد نهادی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر رضایتمندی اهالی نسبت به محله دارند. از مقایسه وضعیت سه محله نیز چنین برمیآید که محله عاشوری بهترین وضعیت (305/1)، محله سنگی وضعیت متعادل (055/0-) و محله شکری نازلترین وضعیت (25/1-) را به لحاظ پایداری اجتماعی داشتهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی در انواع بافتهای شهری (مطالعه موردی سه محله در بافتهای جدید، میانی و قدیم در شیراز)
مریم روستا مهسا چیزفهم دانشمندیاناین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با ر چکیده کاملاین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با روش پیمایش کمّی و به کمک پرسشنامه (450 نمونه) به ارزیابی ابعاد و شاخصهای پایداری اجتماعی در این سه محله پرداخته شده است. در این پرسشنامه 6 عامل از عوامل پایداری اجتماعی در قالب 19 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. دادههای حاصل با آزمون تی تک نمونه و آزمون واریانس و آزمون توکی در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شده اند. یافتههای پژوهش نشان میدهد سطح دو عامل تعاملات اجتماعی و مشارکت اجتماعی در محله تاریخی و ارگانیک اسحاق بیگ بیشتر از دو محله دیگر است. اما چهار عامل حس امنیت، عدالت اجتماعی، روح اجتماعی محله و سکونت خوب، در بافت جدید و مرتفع محله پزشکان بیشتر از دو محله دیگر بوده است. نتایج حاصل از برآیند عوامل نشان میدهد که در بافتهای فشرده، ارگانیک و تاریخی، فرصتهای تعامل و مشارکت اجتماعی فراهمتر است اما در بافتهای جدید شهری، رضایت از سکونت، امنیت و عدالت اجتماعی وضعیت بهتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - بررسی تأثیر آسایش بر پایداری اجتماعی فضاهای شهری نمونه موردی: پیادهراه خیابان عالیقاپو اردبیل
اسلام کرمی فرانک عدلی فرحرکت پیاده، طبیعیترین، قدیمیترین و ضروریترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیادهروی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکانها، فعالیتها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزشها و جاذبههای نهفته در محیط به شمار میرود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و ه چکیده کاملحرکت پیاده، طبیعیترین، قدیمیترین و ضروریترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیادهروی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکانها، فعالیتها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزشها و جاذبههای نهفته در محیط به شمار میرود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد محور اصلی برنامهریزیهای شهری است. ضرورت توجه به جوامع بشری و کاهش تعاملات و ارتباطات انسانی به خصوص در زمینه پایداری اجتماعی از یک سو و پیچیدگی و گسترش مباحث مربوط به آسایش انسان به دلیل ارتباط دو سویه از سوی اقلیم و اجتماع انسانی و عدم وجود مبانی مدون در این زمینه از سوی دیگر، سبب کاهش حضور انسانی و احساس عدم آسایش در فضاهای عمومی گردیده است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر آسایش انسانی و میزان ارتباط آن در جهت ارتقای پایداری اجتماعی عابرین پیاده، به صورت کاربردی با رویکرد کمی-کیفی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه و تحلیل نرمافزاری انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان شهر اردبیل و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر میباشد. با تبیین مفاهیم و مولفههای نظری مربوط به متغیرهای تحقیق و ارائه مدل مفهومی در پاسخ به سوال اصلی پژوهش، نتایج حاصل از آزمون دادهها مبین این موضوع است که وجود آسایش بر افزایش سطح پایداری اجتماعی در فضاهای شهری در سطح اطمینان 95% با شدت همبستگی"قوی "و رابطۀ معنادار تأثیرگذار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی روستاهای شهرستان قائمشهر با تکیه بر نظر مدیران محلی
اسفندیار مهری تالار پشتی عیسی پوررمضان نصراله مولایی هشجین آتوسا بیگدلیچکیده گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان های اقتصاد و اجتماعی روستایی می تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده چکیده کاملچکیده گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان های اقتصاد و اجتماعی روستایی می تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری این پژوهش مدیران محلی روستاها می باشند. 56 نفر از مدیران محلی به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. در جمع آوری داده ها از مقیاس طیف لیکرت استفاده شده و سپس در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون آماری t جهت اطمینان از نرمال بودن توزیع داده ها و سپس از روش آماری همبستگی و رگرسیون و آزمون های آماری پارامتری نظیر آزمون همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش در ناحیه مورد مطالعه نشان دهنده تأثیر گردشگری بر پایداری شاخصهای اجتماعی می باشد. Abstract Tourism as an effective tool with an effect on rural and rural economic foundations can play an important role in the social sustainability of rural areas. This research seeks to explain the role of tourism in social stability of rural areas of Ghaemshahr city. This research is of applied type and its research method is descriptive-analytical. The statistical population of this research is local villagers. 56 local managers are set as sample size. The data were collected using the Likert scale and then analyzed by SPSS software and t-test. To verify the distribution of data was normal, then the correlation and regression tests and statistical tests such as correlation test Pearson has been taken advantage of. The research results in the study area show the impact of tourism on the sustainability of social indicators. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - عوامل تاثیر گذار در توسعه پایدار اجتماعی شهر اراک
بهناز قهیه یی عباس ملک حسینی بیژن رحمانیچکیده امروزه پایداری شهری به عنوان یکی از مباحث مطرح در کلیه عرصهها خصوصاً در عرصه فضاهای شهری مطرح بوده است چون شهرها برای آسایش و رفاه بیشتر شهروندان مدیریت میشوند. در این پژوهش سعی شده است که عوامل و شاخصهای مؤثر در توسعه پایدار اجتماعی شهر اراک را بررسی نماییم و چکیده کاملچکیده امروزه پایداری شهری به عنوان یکی از مباحث مطرح در کلیه عرصهها خصوصاً در عرصه فضاهای شهری مطرح بوده است چون شهرها برای آسایش و رفاه بیشتر شهروندان مدیریت میشوند. در این پژوهش سعی شده است که عوامل و شاخصهای مؤثر در توسعه پایدار اجتماعی شهر اراک را بررسی نماییم و بنابراین در ابتدا با توجه به تعداد شاخص مورد نظر نظرات 50 نفر خبره را جمعآوری کردهایم و سپس شاخصهای اولیه موجود در پایداری اجتماعی را به شکل کلی طراحی کردهایم و سپس این شاخصها با طراحی متغیرها تعیین شده است، پرسش نامه اولیه طراحی شده است و دوباره در اختیار جامعه آماری قرار گرفته است و با استفاده از فن تکنیک عاملی و آزمون بارتلت و KMO به تعیین این شاخصها رسیدهایم، نتایج حاصل از این شاخصها بیانگر این است که پنج عامل امنیت اجتماعی و رفاه اجتماعی و نیز حس تعلق مکان و انسجام و مشارکت و عدالت اجتماعی در حدود 78 درصد پاسخ گوی سؤالات بوده و موضوع مورد بررسی در پژوهش ما است و 22 درصد دیگر ممکن است مربوط به سایر عوامل مانند کیفیت زندگی و نقش دولت و سایر عوامل دیگر که دخالت به نسبت پایینتری در پایداری اجتماعی این شهر دارند باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - تبیین شاخصهها و مؤلفههای اجتماعپذیری فضاهای اجتماعی در شهر تهران (نمونه موردی مجموعههای اجتماعی و عمومی اراضی عباسآباد)
فاطمه سادات علوی نسب اشکذری سیامک بوداقپور ژاله صابرنژادچکیده انسانها برای ارضای نیازهایشان با دیگران تعامل اجتماعی دارند. در اصطلاح جامعهشناسی به مجموعهای از انسانها که با هم تعامل اجتماعی پایدار دارند، جامعه گفته میشود. در درون جامعه، به دلیل وجود علایق مختلف انسانها و گروهها، تضادهای اجتماعی وجود دارند؛ اما با وجو چکیده کاملچکیده انسانها برای ارضای نیازهایشان با دیگران تعامل اجتماعی دارند. در اصطلاح جامعهشناسی به مجموعهای از انسانها که با هم تعامل اجتماعی پایدار دارند، جامعه گفته میشود. در درون جامعه، به دلیل وجود علایق مختلف انسانها و گروهها، تضادهای اجتماعی وجود دارند؛ اما با وجود تضاد تعادل و ثبات جامعه حفظ میگردد. رابطه اجتماعی در فضا و زمان اتفاق میافتد. مجاورت میتواند علت شروع رابطه اجتماعی باشد اما شرط کافی آن نیست. ساختار فیزیکی و تقسیمات عملکردی فضا ممکن است گشاینده و یا محدود کننده فرصتها برای ارتباط باشد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی است. در این پژوهش به بررسی سه فضای اجتماعی در مرکز شهر تهران در محدوده اراضی عباسآباد پرداخته شده است این فضاها شامل، باغ کتاب، باغ موزه دفاع مقدس و پل طبیعت است نحوه انتخاب به صورتی بوده که سلایق مختلف در انتخاب مکانها در نظر گرفته شود. نتایج پژوهش، اجتماعپذیری فضاهای جمعی و عمومی را در تهران در سه دسته کلی عوامل کالبدی و فعالیتی و اجتماعی نشان میدهد و نتایج بعد اجتماعی را نسبت به مؤلفههای دیگر پژوهش پررنگتر نشان می دهد بیشترین موارد حائز اهمیت در میزان اجتماعپذیری و موفقیت یک مکان عمومی نسبت به مکانهای دیگر عوامل: دسترسی، حضور مردم، راحتی، تعاملات اجتماعی، فعالیت اجتماعی، فضاهای انعطافپذیر، کیفیت و زیبایی مکان هست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - الگویی راهبردی از محله پایدار شهر اسلامی – ایرانی (محله بنیاد شهر قم )
محمد محیط آرا عباس ملک حسینی مجید شمسچکیده در شهرهای اسلامی فضای اجتماعی – کالبدی بر اساس قوانین و احکام اسلامی شکلگرفته و ساحت عینی و رفتاری آن معرف میزان اسلامی بودن آنهاست. با ورود اسلام به ایران و تغییر فضای فکری و رفتاری شهرها به نفع دین اسلام فضای کالبدی شهرها، بهصورت تدریجی متحول شده و متناس چکیده کاملچکیده در شهرهای اسلامی فضای اجتماعی – کالبدی بر اساس قوانین و احکام اسلامی شکلگرفته و ساحت عینی و رفتاری آن معرف میزان اسلامی بودن آنهاست. با ورود اسلام به ایران و تغییر فضای فکری و رفتاری شهرها به نفع دین اسلام فضای کالبدی شهرها، بهصورت تدریجی متحول شده و متناسب با اصول و فروع دین اسلام تغییر کردند. با ورود مهاجرین به مدینه و تقسیم زمین بهوسیله پیامبر (ص) بین قبایل در مدینه محلههایی شکل گرفتند و با ورود سپاهیان اسلام در شهرهای ایران و فروریختن نظام طبقاتی و دیوارشارستان نیز محلههایی بر مبنای قوم و قبیله و مذهب در اطراف شهرهای ایران به وجود آمدند که طی قرنها روبه تکامل نهاده و در عصر صفوی به اوج رسیدند؛ و تا دوران قاجار از پویایی و رونق برخوردار بودند؛ تا اینکه دریک صدسال اخیر محلات سنتی شهرهای اسلامی-ایرانی با تغییرات اساسی روبرو شده و در حال از دست دادن هویت، مفهوم و یا از بین رفتن کامل، و در وضعیت بهتر با جایگزینی واحدهای همسایگی در بافتهای جدید و آپارتمانی هستند. با شناخت مجدد اصول حاکم بر محلههای سنتی میتوان بر بسیاری از مشکلات اجتماعی و فضایی شهرها همچون، کاهش تعاملات اجتماعی و روابط همسایگی ، کاهش احساس تعلق، آشفتگی و بی مرزی در نظم فضایی شهرها، به علت نبود سلسلهمراتب و مرکزیت فرهنگی در بافتهای جدید غلبه کرد. این پژوهش با روش پیمایشی و توصیفی – تحلیلی و با انتخاب یکی از محلههای قم به بررسی پایداری آن و رسیدن به الگویی نظری و عینی از محله ، در این زمینه گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی نقش شاخصهای پایداری اجتماعی- فرهنگی در توسعه فضاهای عمومی شهرها (مورد کاوی: پارک خلدبرین و خیابان باغارم- شهر شیراز)
طاهره نصر مریم عمادیمعماری به دست انسان بوجود میآید و این معماری از آرمانهای انسان تأثیر میپذیرد و در ادامه نیز بر انسان تأثیرگذار است و بخشی از آرمانها و ایدهآلهای او را برحسب نیاز در زندگی شکل میدهد. طراحی با توجه به پایداری اجتماعی- فرهنگی، میتواند نقش مهمی در هدایت انسانها به س چکیده کاملمعماری به دست انسان بوجود میآید و این معماری از آرمانهای انسان تأثیر میپذیرد و در ادامه نیز بر انسان تأثیرگذار است و بخشی از آرمانها و ایدهآلهای او را برحسب نیاز در زندگی شکل میدهد. طراحی با توجه به پایداری اجتماعی- فرهنگی، میتواند نقش مهمی در هدایت انسانها به سمت یک جامعه سالم و مناسب زندگی داشته باشد. بههمین منظور در سیاستگذاری و طراحیشهری، مدنظر قرارگیری هدف طراحی، تجربه بصری و الگوهای رفتاری کاربران بسیار مهم است. در نوشتار پیش رو، به مفهوم مؤلفهها و معیارهای موثر بر طراحی معماری منظر و فضای فرهنگی و نوع ارتباط آنها با انسان پرداخته شده است. این مقاله با هدف تبیین مؤلفههای کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی در فضاهای عمومی شهر تدوین شده و برای نمونه دو فضای عمومی شهر شیراز (پارک خلدبرین و خیابان باغارم) مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق این مقاله روش کیفی است و به شناخت عوامل سازنده توسعه پایدار شهری و مؤلفههای کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی و معیارهای معماری ایرانی- اسلامی پرداخته شده. یافته پژوهش حاکی از آن است که طراحی فضاهای عمومی شهری با تاکید بر پایداری اجتماعی- فرهنگی و توجه به مؤلفههای معماری ایرانی- اسلامی، به ایجاد فضایی زنده و پویا منجر میشود و با تأثیر بر اندیشه ذهنی افراد به ایجاد تجمعات و خاطرات جمعی برای رسیدن به صلح و آرامش روحی میپردازد و علاوه بر ارزشهای کمی، در جهت برطرف کردن نیازهای کیفی نیز گام برمیدارد و با طراحی مناسب، امکان تفکیک بهتر فضایی، ایجاد حس سکون و پویایی را همزمان فراهم میآورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تحلیلی بر پایداری اجتماعی و سنجش آن در نواحی شهری نظرآباد
کرامت الله زیاری علیرضا گروسی سمیه نوزارعتوسعه پایدار یکی از این دیدگاه های مهم در ادبیات شهری جهان می باشد. توسعه پایدار رویکردی جامع به بهبود بخشی کیفیت زندگی انسان ها در جهت تحقق رفاه اقتصادی، اجتماعی و محیطی سکونت گاه های انسانی است. یکی از ابعاد اساسی در توسعه پایدار، پایداری اجتماعی می باشد. پایداری اجتم چکیده کاملتوسعه پایدار یکی از این دیدگاه های مهم در ادبیات شهری جهان می باشد. توسعه پایدار رویکردی جامع به بهبود بخشی کیفیت زندگی انسان ها در جهت تحقق رفاه اقتصادی، اجتماعی و محیطی سکونت گاه های انسانی است. یکی از ابعاد اساسی در توسعه پایدار، پایداری اجتماعی می باشد. پایداری اجتماعی به توانایی جامعه برای حفظ ابزارهای ضروری ایجاد ثروت، رفاه و مشارکت اجتماعی برای گسترش یکپارچگی اشاره می کند. در این پژوهش که از نوع توصیفی – تحلیلی و با رویکرد کاربردی می باشد، پایداری اجتماعی در نواحی شهر نظرآباد، به عنوان یکی از شهرهای میانی در سلسله مراتب شهری که دارای رشد سریع و همچنین جمعیت مهاجر پذیر بالایی در دهه های اخیر بوده است، بررسی می گردد. برای همین منظور پس از استخراج شاخص های پایداری اجتماعی و تنظیم پرسش نامه، بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 384 نفر تعیین شده و پرسش نامه ها بر اساس سهم جمعیتی نواحی شهر نظرآباد توزیع گردید. برای بررسی پاسخ های شهروندان نواحی شهر نظرآباد از آزمون T تک نمونه ای و همچنین مدل تصمیم گیری VIKOR استفاده شد. پاسخ های شهروندان با استفاده از آزمون T تک نمونه ای بررسی شد که نشان داد، پاسخ های شهروندان در هفت شاخص مذکور وضعیت نامطلوبی را نشان می دهد. در واقع ازنظر پاسخ دهندگان وضعیت پایداری اجتماعی درکل سطح شهر نظرآباد پایین می باشد. درادامه با استفاده از مدل VIKOR وضعیت پایداری اجتماعی در نواحی شهری نظرآباد نسبت به هم سنجیده شد. بر اساس خروجی مدل VIKOR، ناحیه 4 شهر نظرآباد با مقدار Q (247233/0) نسبت به نواحی دیگر وضعیت بهتری را داراست و وضعیت نیمه توسعه یافته دارد. ناحیه 2 با مقدارQ (458198/0)، در وضعیت توسعه متوسط و در رتبه دوم و نواحی 1 و 3 نیز ترتیب با مقدار Q (633326/0) و (659216/0) در رتبه های سوم و چهارم قرار دارند و سطح کمتر توسعه یافته و ناحیه 5 شهر نظرآباد نیز به مقدار Q (999888/0) در رتبه آخر از نظر شاخص های پایداری اجتماعی قرار دارد و وضعیت آن به صورت سطح محروم در پایداری اجتماعی می باشد. درکل نتایج نشان دهنده این است که هیچ کدام از نواحی شهری در نظرآباد درسطح پایدار قرار دارند و وضعیت کلی پایداری در نواحی این شهر درسطح متوسط به پایین قرار دارد که بحث برنامه ریزی و مدیری مطلوب در اموراجتماعی شهری را مهم و حیاتی نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - سنجش و ارزیابی پایداری اجتماعی– اقتصادی نواحی روستایی با تأکید بر محصول غالب کشاورزی(مورد مطالعه: دهستان گلاب شهرستان کاشان)
زهرا نصرآبادی محمدعلی فیروزی مصطفی محمدی ده چشمهیکی از بخش های مهم اقتصادی در هر کشور بخش کشاورزی می باشد کهتوسعه آن ارتباط بسیار نزدیکی با توسعه روستایی دارد. از میان محصولات کشاورزی محصولات استراتژیک منطقه ای اهمیت فراوانی دارند. گل محمدی به عنوان محصول غالب منطقه ای، در اکثر نقاط روستایی شهرستان کاشان پرورش داده م چکیده کاملیکی از بخش های مهم اقتصادی در هر کشور بخش کشاورزی می باشد کهتوسعه آن ارتباط بسیار نزدیکی با توسعه روستایی دارد. از میان محصولات کشاورزی محصولات استراتژیک منطقه ای اهمیت فراوانی دارند. گل محمدی به عنوان محصول غالب منطقه ای، در اکثر نقاط روستایی شهرستان کاشان پرورش داده می شود، بنابراین توجه به پایداری آن در توسعه روستایی مهم می باشد. پژوهش حاضر با هدف سطح بندی روستاهای دهستان گلاب شهرستان کاشان به لحاظ پایداری اجتماعی – اقتصادی تولید و پرورش گل محمدی انجام شده است.این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی- نظری و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. تکنیک مورد استفاده در مطالعه ی میدانی ابزار پرسشنامه بوده است که با استفاده از فرمول کوکران 361 خانوار روستایی و پرورش دهنده گل محمدی مورد پرسش گری قرار گرفتند. روایی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان و کارشناسان امور روستایی و اساتید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ با ضریب 87% سنجیده شد. تجزیه و تحلیل ها داده ها در نرم افزار SPSS و همچنین با استفاده از مدل ویکور انجام گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که پرورش گل محمدی به عنوان فعالیت کشاورزی غالب، در پایداری اجتماعی - اقتصادی برخی از نواحی روستایی دهستان گلاب شهرستان کاشان تأثیرگذار بوده است و بیشترین پایداری را در روستای ویدوجا با کسب رتبه ی یک داشته است و سپس روستاهای ازوار، ورکان، پنداس، آزران به لحاظ پایداری اجتماعی- اقتصادی از وضعیت مناسبی برخوردارند و روستاهای ویدوج و آرنجن از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشند و در طیف انتهایی روستای تجره به لحاظ پایداری اجتماعی- اقتصادی در وضعیت نامطلوبی قرار دارد، لذا پرورش گل محمدی در پایداری اجتماعی- اقتصادی آن تأثیری نداشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - تبیین رویکرد اکوزوفی در ارتقای پایدارسازی میراث بومی اکوموزهها (نمونه موردی موزه میراث روستایی گیلان)
نازنین اسلامیبا مصرف بیرویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روزبهروز توجه به فناوریهای بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و بهویژه اختلافات فرهنگی م چکیده کاملبا مصرف بیرویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روزبهروز توجه به فناوریهای بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و بهویژه اختلافات فرهنگی متعلق به جمعیت های روستایی، همواره به عنوان چالش اصلی مباحث بین المللی مطرح بوده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش رویکرد اکوزوفی در ارتقای پایدارسازی میراث بومی اکوموزهها تدوین شده است تا به این سوالات پاسخ داده شود: رویکرد اکوزوفی چه نقشی در ارتقای بحث پایدارسازی میراث بومی اکوموزهها دارد؟ اکوموزهها چگونه میتوانند با درنظرگرفتن این رویکرد ضمن توسعه برخی از توانهای محیطیشان، نقش معناداری در زمینه شناخت و ادراک فضای سنتی خرده فرهنگها را ایفا کنند؟ این پژوهش بهصورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورتگرفته است که در آن از روشتحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی نظری-تاریخی و روشتحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه بررسی نمونه مورد مطالعه (موزه میراث روستایی گیلان) استفاده شده است. جامعه آماری شامل تمام اکوموزهها میباشند و جامعه نمونه شامل آن تعداد از اکوموزهها میباشند که از نظر شباهتهای کالبدی و عملکردی دارای قرابتهای سبکشناسانه میباشند. در نهایت مدل تحلیلی پژوهش براساس تطبیق رویکرد اکوزوفی از دیدگاه گاتاری و رویکردهای زمینهگرایی، پایداریاجتماعی و معماری زیستواره طراحی شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهند در مقایسه تطبیقی هریک از مولفههای اکوزوفی در سه سطح اکولوژی ذهنی، اکولوژی اجتماعی و اکولوژی طبیعی با رویکردهای مورد بررسی (شامل پایداریاجتماعی، زمینهگرایی فرهنگی-اجتماعی و معماری زیستواره) شباهتهای معناداری وجود دارد و این شباهتها در اکوموزهها و به ویژه موزه میراث روستایی گیلان در قالب شباهتهای عینی، عملکردی و کالبدی تجلی یافته است. اکوموزهها با بهرهگیری از رویکردهای نوین پایداری اجتماعی و زمینه گرایی فرهنگی صورت و معنای جدیدی از واژههای میراث، حفاظت و آموزش را به بازدیدکنندگان و خرده فرهنگ خود هدیه میدهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - بررسی میزان زیستپذیری شهری در محلاتِ دروازه دار در کلانشهر تبریز
علی آذرمحلات دروازهدار، مجموعههای مسکونی هستند که از طریق موانع کالبدی و فیزیکی مانند دیوار از سایر نواحی جدا شدهاند. این مجتمعها در قالب سه بخش شامل؛ سبک زندگی، منزلت اجتماعی و محیطهای ایمن تقسیمبندی میشوند. با توجه به انواع مشکلات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی رشد اف چکیده کاملمحلات دروازهدار، مجموعههای مسکونی هستند که از طریق موانع کالبدی و فیزیکی مانند دیوار از سایر نواحی جدا شدهاند. این مجتمعها در قالب سه بخش شامل؛ سبک زندگی، منزلت اجتماعی و محیطهای ایمن تقسیمبندی میشوند. با توجه به انواع مشکلات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی رشد افقی و پراکنده شهری و همچنین ضرورت تأمین مسکن به ویژه در کلانشهرها، برنامه-ریزی و طراحی محلات دروازهدار جهت پاسخگویی به نیازهای شهروندان کاملا ضروری است. بررسی و تحلیل مفهوم زیستپذیری در محلات دروزازهدار و مشخص نمودن عوامل اصلی موثر در زیست پذیری این نوع از مجتمعهای زیستی از اهداف این تحقیق می-باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و توسعهای میباشد و روش بررسی آن به صورت توصیفی – تحلیلی میباشد. نتایج این تحقیق نشان داد که بر اساس معیارها مشخص شده و مطابق شاخصهای ترکیبی، میزان زیستپذیری در محلات دروازهدار مورد مطالعه با میانگین 25/3 در حد نسبتاً مطلوب قرار دارد. از نتایج دیگر پژوهش میتوان به تأثیر محلات دروازهدار در افزایش میزان پایداری اجتماعی ساکنین و ارتقای میزان سرمایه اجتماعی و امنیت بعد از سکونت در محلات دروازهدار اشاره نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - طراحی و ارائه الگو جهت سنجش تاثیر سرمایه اجتماعی بر ابعاد توسعه پایدار
سید رضا صالحی امیری محسن قدمی یوسف بیگ زادهدر دو دهه اخیر مفهوم سرمایه اجتماعی در سطوح و اشکال متفاوت خود به عنوان یکی از جالب توجه ترین مفاهیم اجتماعی توجه صاحب نظران و پژوهشگران را با چارچوپ های تحلیلی خاصی به خود جلب کرده است و از طرفی بعد از ناکارآمدی الگوی تک بعدی توسعه در پنجاه سال اخیر، توسعه پایدار از جم چکیده کاملدر دو دهه اخیر مفهوم سرمایه اجتماعی در سطوح و اشکال متفاوت خود به عنوان یکی از جالب توجه ترین مفاهیم اجتماعی توجه صاحب نظران و پژوهشگران را با چارچوپ های تحلیلی خاصی به خود جلب کرده است و از طرفی بعد از ناکارآمدی الگوی تک بعدی توسعه در پنجاه سال اخیر، توسعه پایدار از جمله مباحث مورد توجه دولت ها، ملت، مجامع بین المللی بوده است از آنجائیکه سرمایه اجتماعی به واسطه ارتباطش با سایر مؤلفه های بنیادین اجتماعی نظیر، نظم، وفاق اجتماعی، تعهد و پیوند اجتماعی، انسجام اجتماعی، امنیت و مشارکت اجتماعی ضروری بنظر رسید که تاثیرش با ابعاد توسعه پایدار بعنوان اولویت مورد توجه کشور در نیل به چشم انداز بیست ساله نظام مقدس جمهوری اسلامی مورد مطالعه قرار گیرد.این پژوهش با هدف پاسخ به سوال اصلی تحقیق یعنی چگونگی طراحی و ارائه الگوی سنجش تاثیر سرمایه اجتماعی بر ابعاد توسعه پایدار براساس مدل توسعه پایدار OECD و با استفاده از شاخصهای کمیته ملی توسعه پایدار ایران، با گرایش توسعه ای و کاربردی انجام شده است.جامعه آماری پژوهش اعضای هیات علمی منطقه 13 دانشگاه آزاد اسلامی می باشد که یک نمونه 219 نفری به روش خوشه ای انتخاب و نظر نخبگان به صورت نظری جمع آوری گردید. از آنجائیکه این تحقیق در پی سنجش، جهت تاثیر و نوع آن بوده برای تحلیل یافته ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شده که یافته های تحقیق حکایت از تاثیر مثبت، مستقیم و معنی دار متغیر سرمایه اجتماعی بر ابعاد متغیر توسعه پایدار به ترتیب 88% بر بعد اقتصادی توسعه پایدار و 71% بربعد اجتماعی و زیست محیطی توسعه پایدار و در نهایت 70% بر بعد سیاسی توسعه پایدار دارد. در نهایت برای نیل به اهداف توسعه پایدار پیشنهاداتی چون فرهنگ سازی برای حفظ محیط زیست، تهیه پیوست فرهنگی، ارتقاء سطح مشارکت عمومی و اعتماد به کاگزاران و سیاست گذاران ارائه گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - بررسی رابطه خلوت و تحقق پایداری اجتماعی در مسکن معاصر (مورد پژوهی آپارتمانهای مسکونی کوتاهمرتبه در شهر تهران)
آزاده رضایی محمدرضا پورزرگر وحید شالی امینیامروزه در پی رشد روز افزون جمعیت در کلانشهرها و توسعه آپارتماننشینی، مساحت آپارتمانهای مسکونی تنزل یافته است که این مهم منجر به کم توجهی معماران به شیوه خلوتگزینی ساکنین فضاهای سکونتی گردیده است. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش رابطه خلوتگزینی و تحقق ابعاد پایداری ا چکیده کاملامروزه در پی رشد روز افزون جمعیت در کلانشهرها و توسعه آپارتماننشینی، مساحت آپارتمانهای مسکونی تنزل یافته است که این مهم منجر به کم توجهی معماران به شیوه خلوتگزینی ساکنین فضاهای سکونتی گردیده است. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش رابطه خلوتگزینی و تحقق ابعاد پایداری اجتماعی در آپارتمانهای مسکونی کوتاهمرتبه در شهر تهران است. روشتحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی–تحلیلی و پیمایشی میباشد. شیوه گردآوری دادهها، مبتنی بر دادههای کتابخانهای- اسنادی و پیمایشی بوده است. روش تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون T-Test، فریدمن، تحلیل عاملی و روش مدلسازی معادلات ساختاری می باشد. در این بخش از پژوهش از دو نرمافزار smartpls3 و spss20 بهره گرفته میشود. با استفاده از آزمون فریدمن اولویت گویههای بعد مشارکت، امنیت و کیفیت به ترتیب اهمیت گزارش شد؛ بر این اساس اهمیت گویه افزایش و تنوع فضاهای جمعی از بعد مشارکت به عنوان رتبه نخست، گویه رعایت تناسبات و مقیاسها از بعد امنیت به عنوان رتبه نخست و نهایتا گویه وجود مبلمان و فضاهای انعطافپذیر از بعد کیفیت عنوان رتبه نخست را به خود اختصاص گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که سه بعد مشارکت، امنیت و کیفیت تاثیر متفاوتی بر تحقق خلوت در مسکن معاصر به منظور ارتقا کیفیت پایداری اجتماعی ایفا میکنند. بر این اساس بعد مشارکت بیشترین تاثیر را از منظر چگونگی خلوتگزینی و تحقق آن در مسکن از سوی ساکنین به منظور ارتقا پایداری اجتماعی در فضای داخلی مسکن معاصر ایفا میکند. در ادامه ابعاد امنیت و کیفیت به ترتیب بعد از بعد مشارکت بیشترین تاثیر بر خلوتگزینی ساکنین آپارتمانهای مسکونی کوتاه مرتبه ایفا میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - سنجش توسعه پایدار شهری با تاکید بر شاخص کالبدی اجتماعی و استفاده از تکنیکهای آماری برنامه ریزی (مطالعه موردی کلانشهر اهواز
کورش مومنی الیاس مودتتوسعه پایدار شهری، رویکری جامع جهت بهبود بخشی کیفیت زندگی در جهت تحقق رفاه اجتماعی، اقتصادی و محیطی سکونتگاههای انسانی میباشد. همچنین ریشههای نگرش توسعه پایدار با نارضایتی از منابع توسعه و رشد کالبدی، اجتماعی- اقتصادی در شهرها از منظر بوم شناسی بر میگردد. لذا جهانی چکیده کاملتوسعه پایدار شهری، رویکری جامع جهت بهبود بخشی کیفیت زندگی در جهت تحقق رفاه اجتماعی، اقتصادی و محیطی سکونتگاههای انسانی میباشد. همچنین ریشههای نگرش توسعه پایدار با نارضایتی از منابع توسعه و رشد کالبدی، اجتماعی- اقتصادی در شهرها از منظر بوم شناسی بر میگردد. لذا جهانی که در آن زندگی می-کنیم، مرتباً در حال تغییر و تحول میباشد. براین اساس، به کارگیری مفهوم پایداری کالبدی - اجتماعی در برنامهریزی شهرها اقدامی ضروری میباشد؛ چراکه داشتن تصویری روشن از مسیر پیش رو، لازمه اطمینان از حرکت صحیح و برداشتن گامهای استوار در آن است. در نتیجه پژوهش حاضر با رویکرد توسعهای – کاربردی و روش تحقیق ترکیبی(کتابخانهای، توصیفی- تحلیلی و میدانی) به بررسی موضوع پایداری کالبدی - اجتماعی در راستای توسعه شهری پایدار پرداخته است. همچنین لازم به ذکر است تجزیه و تحلیل دادهها از مدل آماری Entropy-TOPSIS و نرمافزارهای مورد نیاز از جمله ArcGIS، Grafer، SPSS، Visio، SmartPLS و EXCEL استفاده گردیده است. که نتایج تحقیق نشان داده است علاوه بر اینکه مناطق کلانشهر اهواز از نظر میزان پایداری با یکدیگر تفاوت دارند؛ همچنین بین مناطق مورد مطالعه، شاخص مورد مطالعه و دیدگاه سیتمی برنامهریزی شهری و شهرسازی رابطه معناداری وجود دارد. که از نظر آماری میانگین TOPSIS در کلانشهر اهواز برابر (379/0) درصد بوده و به تفکیک هر منطقه به رتبهبندی اقدام گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - بررسی تطبیقی شاخص های پایداری اجتماعی مسکن(مطالعه موردی؛ محلات اسکان غیررسمی اهواز)
فائقه سرحانی محمد حسن یزدانی سعید امانپوردر سالهای اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محلهای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیبهای اجتماعی، زیستمحیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسم چکیده کاملدر سالهای اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محلهای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیبهای اجتماعی، زیستمحیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسمی اهواز میباشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی میباشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن محلات اسکان غیررسمی میباشد. حجم نمونه بر اساس مدل کوکران 381 نفر محاسبه شده است برای افزایش دقت کار تعداد 450 پرسشنامه توزیع گردید. در این پژوهش از میان 6 بافت مشخص در شهر، بافت حاشیهای که شامل 18 محله میشد انتخاب شده و در هر محله با توزیع و تکمیل پرسشنامه و بهرهگیری از مدل ویکور، تاپسیس، الکتر و مدل ادغامیکپلند اقدام به مقایسه تطبیقی محلات شهر و رتبهبندی آنها بر اساس شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن گردید. بر اساس یافتههای پژوهش میزان پایداری محلات بدین ترتیب اولویتبندی میشود: محلات زرگان، زویه 1، زویه 2 با امتیاز 5 دارای سطح پایدار، محلات منبع آب، علیآباد، حصیرآباد و کوی طاهر با امتیاز 4 دارای سطح نسبتاً پایدار، محلات آل صافی، ملاشیه، نهضت آباد و کریشان داری سطح نیمه پایدار و محلات گلدشت، چنیبه علیا، کوی علوی دارای سطح نسبتاً ناپایدار و محلات گلبهار، شهرک رزمندگان و کوی سیاحی دارای سطح ناپایدار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - بررسی چالش ناپایداری اجتماعی در اسکان غیررسمی مبتنی بر شاخص های توسعه پایدار شهری
محمدصادق طاهرطلوع دل مرضیه زارع سیده اشرف ساداتهدف این پژوهش، شناسایی علل و پیامدهای اجتماعی اسکان غیررسمی ناحیة9 منطقة2 شهرداری تهران محله فرحزاد براساس شاخصههای توسعه پایدار شهری است. روش تحقیق این پژوهش از نوع تحلیلی- پیمایشی با استفاده از مشاهده و استفاده از ابزار پرسشنامه است، حجم نمونه 130 نفر از خانوارها به چکیده کاملهدف این پژوهش، شناسایی علل و پیامدهای اجتماعی اسکان غیررسمی ناحیة9 منطقة2 شهرداری تهران محله فرحزاد براساس شاخصههای توسعه پایدار شهری است. روش تحقیق این پژوهش از نوع تحلیلی- پیمایشی با استفاده از مشاهده و استفاده از ابزار پرسشنامه است، حجم نمونه 130 نفر از خانوارها به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب گردید. روایی ابزار با توجه به نظر صاحب نظران و متخصصین مدیریت و علوم رفتاری مورد تائید و بررسی قرار گرفته است. میزان پایایی این ابزار با استفاده از روش آلفای کرونباخ بالای 0.7 به دست آمده است. تحلیل و استخراج دادهها از طریق نرمافزار Spss و همچنین براساس نظرات متخصصین به کمک عواملی همچون، عوامل کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی میتواند باعث بهبود اسکان غیررسمی میگردد. که میزان هر یک از این مؤلفهها به ترتیب؛ مؤلفهی اجتماعی- فرهنگی 34.10 %، مؤلفه اقتصادی به میزان 29.55 %، مؤلفه کالبدی 27.25 % و مؤلفهی زیست-محیطی 9.10 % اهمیت توجه دارند. براساس یافتههای این پژوهش؛ بخش عمده اسکان غیررسمی محله فرحزاد، ناشی از مهاجرت برای دستیابی به زندگی بهتر است. حاشیهنشینان این محله از عدم رضایت و عدم تعلق اجتماعی شهروندی مواجه هستند. در نتیجه بهبود وضعیت اسکان و زیرساخت اجتماعی و فرهنگی از مهمترین اولویت بهبود وضعیت در محله فرحزاد می-باشد. ویژگی اصلی رویکرد توسعة پایداری شهری را میتوان براساس نظریة تغییر اجتماعی تبیین نمود. این دیدگاه برای ریشهیابی آسیبهای شهری بهجای نگاه از بیرون به جامعه برای یافتن علل بروز آسیبها و ناپایداریهای اجتماعی، بیشتر به درون و ساخت اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی جامعةشهری نگاه میکنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - بررسی اثرات برنامههای محرومیتزدایی در ارتقاء پایداری اجتماعی و اقتصادی در شهرستان قلعهگنج، پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور
محمدطاهر رستمی عباس ملک حسینیپژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات برنامههای محرومیتزدایی در ارتقاء پایداری اقتصادی و اجتماعی در شهرستان قلعهگنج پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی میباشد جامعه آماری این پژوهش کل افراد شهرستان قلعه چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات برنامههای محرومیتزدایی در ارتقاء پایداری اقتصادی و اجتماعی در شهرستان قلعهگنج پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی میباشد جامعه آماری این پژوهش کل افراد شهرستان قلعهگنج بود که تعداد این جامعه آماری80000 هزار نفر میباشد و نمونهگیری تصادفی ساده برای تعیین تعداد افراد انتخاب شد. اطلاعات لازم جهت دستیابی به نتایج، از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه ی محقق ساخته از آلفای کرونباخ استفاده شد و روایی نیز از طریق روایی محتوایی و اکتشافی بررسی شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری spss از طریق آزمونهای همبستگی و رگرسیون صورت گرفت. لازم به ذکر است که برای تحلیل اطلاعات، مورفولوژی شهر مدنظر و تحلیل ساختاری شهرستان قلعهگنج مورد بررسی قرار گرفت. استنتاجها نشان میدهد که پیشفرضهای مربوط به آزمونها از میزان مناسب برخودارند. ارتباط محرومیتزدایی با ابعاد اقتصادی (پسانداز، اعتبارات، درآمد و اشتغال و بیمه) به ترتیب 73/0، 71/0، 61/0، 39/0 برآورد شد. ابعاد اجتماعی که شامل شبکهها، مشارکت اجتماعی و همبستگی و انسجام اجتماعی به ترتیب با 67/0، 79/0 و 61/0 با محرومیتزدایی ارتباط دارند. ظرفیت و پتانسیلهای شهرستان با ضریب 67/0 بر میزان موفق بودن برنامههای محرومیتزدایی اثر گذار نشان داده شد. بنابراین محرومیتزدایی در شهرستان قلعهگنج با اثرپذیری از ظرفیت بالقوه و بالفعل موجود در سطح شهرستان و حوزه نفوذ آن مدنظر نظام مدیریتی است و برای کاهش محرومیت و فقر باید بر روی این ظرفیتها و پتانسلها سرمایهگذاری صورت پذیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - سنجش پایداری اجتماعی محلات شهر یزد
فاطمه راغبیان هنزایی محمدحسین سرائی سید علی المدرسیشهر یزد در چندین سال رشد شتابانی داشته و تحولات جمعیتی و کالبدی زیادی به خود دیده است. پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی- توسعهای با هدف سنجش وضعیت پایداری اجتماعی محلات شهر یزد به روش توصیفی– تحلیلی، با استفاده از آزمون آماری تاپسیس فازی و ضریب همبستگی میباشد. داده چکیده کاملشهر یزد در چندین سال رشد شتابانی داشته و تحولات جمعیتی و کالبدی زیادی به خود دیده است. پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی- توسعهای با هدف سنجش وضعیت پایداری اجتماعی محلات شهر یزد به روش توصیفی– تحلیلی، با استفاده از آزمون آماری تاپسیس فازی و ضریب همبستگی میباشد. دادههای پژوهش، از طرح تفصیلی سال ۹۶ شهر یزد، مرکز آمار و برداشت میدانی شاخصهای پژوهش با پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری شامل شهروندان بالای ۱۵ سال شهر یزد میباشند، مطابق فرمول کوکران400 نفربه عنوان حجم نمونه و نمونهگیری به روش تصادفی ساده به تناسب جمعیت محلات به صورت تصادفی طبقهای در محلات تعیین گردید. ۴ شاخص اصلی تغییرات جمعیت، مشارکت، امنیت و کیفیت زندگی مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که همبستگی بالایی بین شاخص کیفیت زندگی و پایداری اجتماعی وجود دارد. شاخص کیفیت زندگی با ضریب همبستگی0.948، شاخص امنیت با ضریب همبستگی 0.721 و شاخص مشارکت با ضریب همبستگی 0.673 به ترتیب بیشترین تأثیر و رابطه معنیداری با پایداری اجتماعی دارند. شاخص مهاجرت 0.217- با پایداری اجتماعی محلات شهر یزد رابطه معنیداری ندارد. در بین محلات صفاییه، امام شهر و کوی طالقانی پایدارترین محلات و محلات عیش آباد، خیر آباد و فرودگاه ناپایدارترین محلات در بعد اجتماعی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - بررسی وضعیت پایداری اجتماعی در شهر کرمانشاه
اسماعیل جهانی دولت آباد چنور محمدیدر پژوهش حاضر به واکاوی وضعیت پایداری اجتماعی در شهر کرمانشاه پرداختهایم. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی میباشد. جامعه آماری پژوهش؛ شهروندان بالای 15 سال شهر کرمانشاه میباشند، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر تعیین شده است. ابزار گر چکیده کاملدر پژوهش حاضر به واکاوی وضعیت پایداری اجتماعی در شهر کرمانشاه پرداختهایم. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی میباشد. جامعه آماری پژوهش؛ شهروندان بالای 15 سال شهر کرمانشاه میباشند، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر تعیین شده است. ابزار گرداوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته مییاشد و تجزیه و اطلاعات نیز با نرمافزار SPSS (میانگین مؤلفهها، تی تک نمونهای و فریدمن)، مدل تصمیمگیری چند معیاره WASPAS و روش CVصورت گرفته است. نتایج مقایسه میانگین شاخصهای پایداری اجتماعی از نظر شهروندان در شهر کرمانشاه نشان میدهد: میانگین شاخصهای؛ حس تعلق مکانی، تعامل و کنش متقابل، عدالت و دسترسی به امکانات و خدمات، کیفیت مسکن، احساس امنیت و مشارکت و اعتماد بر حسب نتایج آماری، به طور معنادار بیشتر از مقدار متوسط سه است اما در شاخص بهرهمندی اقتصادی به طور معنادار کمتر از مقدار متوسط سه میباشد و از نظر شهروندان اصلاً وضعیت خوبی ندارد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان میدهد؛ هر کدام از شاخصها دارای اهمیت متفاوتی میباشد. در نهایت با توجه به نتایج مدل WASPAS؛ مناطق یک، شش، دو، هشت، چهار، پنج، هفت، سه به ترتیب در رتبههای اول تا هشتم و نیمهبرخوردار میباشند. در کل با توجه به این نتایج؛ منطقه برخوردار، نسبتاً برخوردار و محروم وجود ندارد و تمامی مناطق نیمه برخوردار می-باشند. فضای توسعه غالب بر مناطق در این مدل، نیمه برخوردار است. هر چند وضعیت بیشتر شاخصها در حد متوسط میباشد. اما نیازمند توجه جهت رسیدن به شرایط ایدهآل میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - مدیریت محلهای و پایداری اجتماعی زندگی شهری (مطالعهی موردی: محلهی ولنجک در منطقهی یک تهران)
زهره فنی داود البوغبیشبا توجه به اینکه توسعهی پایدار شهری در بعد اجتماعی در روابط میان افراد تجسم میشود، نیازمند انسجام اجتماعی، مشارکت، اعتماد و همکاری ساکنان است؛ تقویت و بهبود فضاهای اجتماعی و ایجاد وفاق و همبستگی بین ساکنان در راستای تحقق الگوی زندگی اجتماعی تحقق مییابد.از اینرو، این چکیده کاملبا توجه به اینکه توسعهی پایدار شهری در بعد اجتماعی در روابط میان افراد تجسم میشود، نیازمند انسجام اجتماعی، مشارکت، اعتماد و همکاری ساکنان است؛ تقویت و بهبود فضاهای اجتماعی و ایجاد وفاق و همبستگی بین ساکنان در راستای تحقق الگوی زندگی اجتماعی تحقق مییابد.از اینرو، این پژوهش در قالب یک محلهی منتخب شهر تهران (محلهی ولنجک منطقهی یک) فرآیند عملکرد مدیریت محله (شورایاریها) در چهارچوب رویکرد مدیریت پایدار محله در راستای زندگی پایدار اجتماعی، زندگی شهری را بر اساس شاخصهای توسعهی پایدار اجتماعی مورد بررسی قرار داده است. جامعهی آماری در این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 377 نفر محاسبه گردید و پرسشنامه به روش تصادفی ساده در بین ساکنان محلهی ولنجک توزیع شد. سپس برای تحلیلهای آماری پرسشنامهها بر اساس آزمون کولموگروف- اسمیرنوف برای توزیع نرمال دادهها و از آزمون T-test با ارزش آزمون 3 برای تجزیه و تحلیل دادهها و سرانجام برای رتبهبندی میزان نقش شورایاری ها و مدیریت محله در شاخص های پایداری اجتماعی از آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج تحلیل نشان داد که شاخصهای پایداری اجتماعی از جمله؛ هویت محلهای و حس تعلق خاطر، اعتماد و همبستگی اجتماعی، تعامل و مشارکت اجتماعی، کیفیت زندگی و توانمند سازی گروههای اجتماعی در سطح محلهی ولنجک در سطح مطلوبی قرار دارند و نقش و عملکرد شورایاریها در تحقق زندگی اجتماعی در سطح محله را مطلوب و مثبت تلقی نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - بررسی وضعیت پایداری اجتماعی در شهر کرمانشاه
اسماعیل جهانی دولت آباد چنور محمدیبا توجه به اهمیت یافتن مفهوم توسعه ی پایدار در دهه های اخیر و نیز با توجه به اینکه توسعه ی پایدار شهری، بویژه در بعد اجتماعی، در روابط میان افراد تجسم می یابد، بنابراین بررسی و شناسایی بسترهای تحقق توسعۀ پایدار در شهرها نیازمندِ واکاوی و مطالعۀ مقولاتی در تعاملات انسان چکیده کاملبا توجه به اهمیت یافتن مفهوم توسعه ی پایدار در دهه های اخیر و نیز با توجه به اینکه توسعه ی پایدار شهری، بویژه در بعد اجتماعی، در روابط میان افراد تجسم می یابد، بنابراین بررسی و شناسایی بسترهای تحقق توسعۀ پایدار در شهرها نیازمندِ واکاوی و مطالعۀ مقولاتی در تعاملات انسانی، از جمله انسجام اجتماعی، یکپارچگی، مشارکت، اعتماد و همکاری شهروندان است که به تعبیری می توان مقولات یاد شده را در قالب مفهوم پایداری اجتماعی ترسیم نمود. بر همین اساس، در پژوهش حاضر به بررسی وضعیت پایداری اجتماعی در شهر کرمانشاه پرداخته ایم. در بعد نظری، مدل مفهومی این پژوهش بر هفت مؤلفۀ اصلیِ پایداری اجتماعی، شاملِ حس تعلق مکانی، مشارکت و اعتماد، تعامل و کنش متقابل، عدالت و دسترسی به امکانات و خدمات، بهره مندی اقتصادی، مسکن و احساس امنیت، استوار می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایش بوده و جامعه آماری آن شاملِ کلیۀ شهروندان بالای 15 سالِ ساکن در مناطق هشت گانه شهر کرمانشاه (۹۴۶۶۵۱ نفر) می باشد، که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایِ متناسب با حجم نهابتاً 385 نفر از هشت منطقه شهر به عنوان نمونۀ نهایی انتخاب شده است. ابزار گرداوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته می یاشد و تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار SPSS (میانگین مؤلفه ها، تی تک نمونه ای و فریدمن)، مدل تصمیم گیری چند معیاره WASPAS و روش CVصورت گرفته است. نتایج مقایسه میانگین شاخص های پایداری اجتماعی از نظر شهروندان در شهر کرمانشاه نشان می دهد میانگین شاخص های؛ حس تعلق مکانی ( 27/3) ، تعامل و کنش متقابل (21/3)، شاخص عدالت و دسترسی به امکانات و خدمات (17/3)، شاخص کیفیت مسکن (15/3 )، احساس امنیت (10/3) و شاخص مشارکت و اعتماد (39/3 )، بر حسب نتایج آماری، به طور معنادار بیشتر از مقدار متوسط سه است، اما در شاخص بهره مندی اقتصادی (73/2) به طور معنادار کمتر از مقدار متوسط سه می باشد و از نظر شهروندان اصلاً وضعیت مطلوبی ندارد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان می دهد؛ شاخص مشارکت و اعتماد با مقدار 87/4 در رتبه اول و بیشترین اهمیت را در پایداری اجتماعی داشته است. با توجه به نتایج مدل WASPAS ؛ مناطق یک با 3567/0 ، شش با 3554/0 ، دو با مقدار 3547/0 ، هشت با 3542/0، چهار با 3525/0، پنج با 3523/0 ، هفت با 3506/0 ، سه با 3497/0 به ترتیب در رتبه های اول تا هشتم قرار گرفته اند. در کل با توجه به نتایج مدلWASPAS ؛ تمامی مناطق در مقولۀ نیمه برخوردار قرار می گیرند. همچنین بیشترین نابرابری در بین مؤلفه ها مربوط به میزان همدلی میان اهالی محلات شهری با مقدار 091/0 می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری (مطالعه ی موردی: استان مازندران)
محرم آزاد علی رحمانی فیروزجاه علی اصغر عباسی اسفجیردر این مقاله درصدد بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای ۲۰ سال استان مازندران هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریههای پاتنام، فوکویاما، میسرا، انشتاین و دریسکل استفاده گردیده است. دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پ چکیده کاملدر این مقاله درصدد بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای ۲۰ سال استان مازندران هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریههای پاتنام، فوکویاما، میسرا، انشتاین و دریسکل استفاده گردیده است. دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه از میان نمونه ی آماری 400 نفری جمعآوری و با کاربرد دو نرمافزار SPSS و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای توصیفی تحقیق نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه ی اجتماعی و تمامی متغیرهایش (آگاهی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، هنجارهای تعمیمیافته، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و شاخص توسعه ی پایدار شهری و تمامی ابعادش (پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیستمحیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی) در سطح پایینتر از متوسط قرار داشتند. یافتههای تبیینی تحقیق نشان داد که سرمایه ی اجتماعی و تمامی متغیرهایش، ارتباط و تأثیر مستقیم قوی و معناداری بر روی توسعه ی پایدار شهری داشتهاند. در ضریب همبستگی پیرسون ارتباط سرمایه ی اجتماعی و کلیه ی متغیرهایش با توسعه ی پایدار شهری معنادار شدند. در تحلیل رگرسیون چند متغیره، مدل رگرسیونی تحقیق و تأثیرات تمامی متغیرهای سرمایه ی اجتماعی(به غیر از متغیر هنجارهای تعمیمیافته) معنادار شدند که بیشترین تأثیرات مستقیم را براساس ضریب Beta به ترتیب متغیرهای اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی بر روی توسعه ی پایدار شهری داشتهاند. همچنین براساس نتایج روش مدلسازی معادلات ساختاری، مدل نظری تحقیق بر مبنای شاخصهای مختلف مانند CMIN/DF، RMSEA، NFI، CFI، PCFI و ... از برازش قابل قبولی برخوردار بود. نتایج یافتههای این تحقیق تأیید کننده ی پیشینه ی تجربی و چارچوب نظری تحقیق بوده است که مشخص ساخت هرچه میزان سرمایه ی اجتماعی و کلیه ی متغیرهایش افزایش یابد، منجر به بهبود و ارتقاء ابعاد و مؤلفههای توسعه ی پایدار شهری میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - سنجش پایداری اجتماعی در بین محلههای قدیم و جدید شهر یزد
اکبر زارع شاه آبادی مسعود حاجی زاده میمندی خدیجه زارع بیدکیدر بستر افزایش توجهات بین المللی به محیط زیست و مسائل مربوط به کیفیت زندگی، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بین محلات اهمیت ویژه ای یافته است. در این میان، محله به عنوان مبنای فیزیکی –اجتماعی می تواند نقش بسیار مهمی در زمینة پایداری شهرها ایفا کند. هدف این چکیده کاملدر بستر افزایش توجهات بین المللی به محیط زیست و مسائل مربوط به کیفیت زندگی، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بین محلات اهمیت ویژه ای یافته است. در این میان، محله به عنوان مبنای فیزیکی –اجتماعی می تواند نقش بسیار مهمی در زمینة پایداری شهرها ایفا کند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر پایداری اجتماعی در بین محلات قدیم و جدید شهر یزد می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. جامعة آماری پژوهش را شهروندان شهر یزد تشکیل داده و براساس فرمول کوکران تعداد 400 نفر به عنوان نمونه، به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شده اند. در مرحلة اول از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب محلات و در مرحلة دوم از نمونه گیری سیستماتیک استفاده شده است. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها توسط نرم افزار Spss مورد پردازش قرار گرفته و میزان روایی از طریق آلفای کرونباخ به دست آمده است. یافته ها نشان می دهد مقایسة بین محلات قدیم، جدید و مجتمع های مسکونی بیانگر این است که محلات قدیم ناپایدارتر و محلات جدید دارای پایداری بیشتری هستند. همچنین براساس نتایج رگرسیون از بین 8 متغیر مستقل وارد شده به معادلة رگرسیون، در محلات قدیم از جمله متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن، مشارکت اجتماعی و سن، در محلات جدید متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن و در بین مجتمع های مسکونی متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن در تبیین پایداری اجتماعی سهم بیشتری را ایفا می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در پایداری اجتماعی ـ فرهنگی محلات شهر پیرانشهر (با توجه به زیرگروه های جمعیتی)
براتعلی خاکپور ابراهیم شریف زاده اقدم عبداله شیخیهدف پژوهش حاضر، تحلیل نقش مدیریت شهری در پایداری اجتماعی - فرهنگی محلات شهری است تا ضمن بیان تفاوتهای موجود در گروه های متفاوت جامعهی شهری و خردهفرهنگهای آن، به تحول فضای شهری پرداخته و نحوهی عملکرد مدیریت شهری در رابطه با همگونی اجتماعی، هویت محله ای، سرزندگی، تعل چکیده کاملهدف پژوهش حاضر، تحلیل نقش مدیریت شهری در پایداری اجتماعی - فرهنگی محلات شهری است تا ضمن بیان تفاوتهای موجود در گروه های متفاوت جامعهی شهری و خردهفرهنگهای آن، به تحول فضای شهری پرداخته و نحوهی عملکرد مدیریت شهری در رابطه با همگونی اجتماعی، هویت محله ای، سرزندگی، تعلق خاطر مکانی و امنیت به عنوان شاخصهای پایداری محله ای، تبیین شود. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها به صورت پیمایشی (پرسشنامه ساخت یافته) بوده است و برای تحلیل پرسشنامه ها از نرم افزار SPSS و برای رتبه بندی محلات نیز از نظر پایداری محله ای از مدل های ویکور، AHP و نرم افزارExport Choice استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که متغیرهای مستقل تحقیق توانستهاند تأثیر معناداری بر پایداری اجتماعی فرهنگی محلات شهری پیرانشهر داشته باشند. درواقع، تحلیل رگرسیون چند متغیره از رابطهی معنادار بالای 95 درصد با آلفای کوچکتر از 5/0 درصد متغیر مستقل و وابسته حکایت دارد بدین صورت که عملکرد نامناسب مدیریت شهری باعث ناپایداری محلات شهری شده است. آزمون Tحاکی از آن است که از شاخصهای مورد بررسی، فقط شاخص تعلقات مکانی با تفاوت میانگین 7047/0 نسبت به میانگین واقعی در سطح مطلوبی ارزیابی گردیده است. همچنین سنجش میزان رضایت زیرقومهای ساکن شهر نشان می دهد که قوم "منگور" با توجه به اینکه بیشترین میزان مشارکت را در ساختار سیاسی و اداری شهر دارد، با میزان Qi 54/0، دارای بالاترین مقدار و بیشترین میزان رضایتمندی بوده است. در نهایت در بحث رتبه بندی محلات از نظر پایداری محله ای با استفاده از آزمون کروسکال والیس، "فرهنگیان" با ارزش 57/287 در رتبهی اول قرار گرفتهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - بررسی وضعیت پایداری اجتماعی منطقهی 7 شهرداری تهران با تأکید بر راهکارهای تقویت آن
حسین دانش مهر علیرضا کریمی انور محمدیدر سال های اخیر، پایداری اجتماعی یکی از موضوعات مهم گفتگوهای سیاسی دولت های غربی شده است. نتیجهی این اتفاق، تلاش برای تعریف موضوعات مرتبط با این مفهوم است. پایداری اجتماعی را به عنوان یک مفهوم، می توان مجموعه ای از شاخص ها همچون؛ دسترسی (اشتغال، فضای باز، خدمات محلی)، چکیده کاملدر سال های اخیر، پایداری اجتماعی یکی از موضوعات مهم گفتگوهای سیاسی دولت های غربی شده است. نتیجهی این اتفاق، تلاش برای تعریف موضوعات مرتبط با این مفهوم است. پایداری اجتماعی را به عنوان یک مفهوم، می توان مجموعه ای از شاخص ها همچون؛ دسترسی (اشتغال، فضای باز، خدمات محلی)، بهداشت و بهزیستی، انسجام اجتماعی، توزیع عادلانهی اشتغال و درآمد، مشارکت محلی، میراث فرهنگی، آموزش، مسکن و ثبات جامعه، ارتباط و حرکت، عدالت اجتماعی، حس مکان و تعلق تعریف نمود. هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت پایداری اجتماعی منطقهی 7 شهرداری تهران با تأکید بر راهکارهای تقویت آن است. روش تحقیق از نوع کمّی- پیمایشی است. جامعهی آماری این پژوهش شامل تمامی ساکنان منطقهی 7 شهر تهران است. که از بین آنها 600 نفر بر اساس روش نمونه گیری تصادفی و طبق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شده است. در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات پژوهش، از پرسشنامهی 76 گویه ای ابعاد کالبدی و غیر کالبدی پایداری اجتماعی استفاده گردید. هر یک از سؤالات پرسشنامه به صورت پنج گزینه ای و براساس مقیاس لیکرت امتیازبندی شدند و برای سنجش پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید. روایی ابزارها با استفاده از روش محتوایی و روایی سازه تأیید شد. نتایج نشان داد که وضعیت متغیرهای دسترسی و کیفیت خدمات و امنیت منطقهی 7 شهرداری تهران بالاتر از میانگین و در وضعیت متوسط رو به زیاد بوده است ولی وضعیت متغیرهای زیبایی شناسی، محیط زیست، تراکم و انبوهی، تغییرات کاربری و ناهماهنگی کارکردی، احساس تعلق، مسؤولیت پذیری و همسایگی و امید به آینده و مهاجرت منطقهی 7 شهرداری تهران پایین تر از میانگین و در وضعیت متوسط رو به کم بوده است. همچنین بررسی نتایج نشان داده که وضعیت متغیرهای وضعیت اقتصادی و توزیع عادلانه و مشارکت منطقهی 7 شهرداری تهران در حد متوسط بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - سنجش پایداری اجتماعی در محلههای سنتی، مقایسه تطبیقی محلات سنگی، عاشوری و شکری شهر بوشهر
احسان حیدرزاده محمدرضا حقی علیرضا صفاییمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافتهای سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کمتوجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامهها و پروژههای مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر چکیده کاملمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافتهای سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کمتوجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامهها و پروژههای مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر باشند. به همین منظور پژوهش حاضر، پیمایشی مقطعی برای تحلیل پایداری اجتماعی در سه محله سنتی سنگی، عاشوری و شکری در شهر بوشهر را دنبال نموده است. جامعه آماری شامل ساکنین این محلات است که از میان آنها، 201 نفر (76 نفر به ازای هر محله) به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شدهاند. پس از پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامهها، دادهها در نرمافزار SPSS وارد شده و با مدلهای تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی مورد تحلیل قرار گرفتهاند. مطابق یافتهها، 22 شاخص پایداری اجتماعی را میتوان در 6 عامل تعامل و سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی و اعتماد نهادی، برابری و عدالت اجتماعی، رضایتمندی و امنیت اجتماعی، سلامت اجتماعی و تابآوری کالبدی دستهبندی نمود که در مجموع، بیش از 67 درصد از واریانس پایداری اجتماعی محلات را تبیین میکنند. مدل رگرسیونی نیز نشان میدهد عوامل تعامل و سرمایه اجتماعی، تابآوری کالبدی و کیفیت زندگی و اعتماد نهادی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر رضایتمندی اهالی نسبت به محله دارند. از مقایسه وضعیت سه محله نیز چنین برمیآید که محله عاشوری بهترین وضعیت (305/1)، محله سنگی وضعیت متعادل (055/0-) و محله شکری نازلترین وضعیت (25/1-) را به لحاظ پایداری اجتماعی داشتهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی در انواع بافتهای شهری (مطالعه موردی سه محله در بافتهای جدید، میانی و قدیم در شیراز)
مریم روستا مهسا چیزفهم دانشمندیاناین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با ر چکیده کاملاین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با روش پیمایش کمّی و به کمک پرسشنامه (450 نمونه) به ارزیابی ابعاد و شاخصهای پایداری اجتماعی در این سه محله پرداخته شده است. در این پرسشنامه 6 عامل از عوامل پایداری اجتماعی در قالب 19 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. دادههای حاصل با آزمون تی تک نمونه و آزمون واریانس و آزمون توکی در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شده اند. یافتههای پژوهش نشان میدهد سطح دو عامل تعاملات اجتماعی و مشارکت اجتماعی در محله تاریخی و ارگانیک اسحاق بیگ بیشتر از دو محله دیگر است. اما چهار عامل حس امنیت، عدالت اجتماعی، روح اجتماعی محله و سکونت خوب، در بافت جدید و مرتفع محله پزشکان بیشتر از دو محله دیگر بوده است. نتایج حاصل از برآیند عوامل نشان میدهد که در بافتهای فشرده، ارگانیک و تاریخی، فرصتهای تعامل و مشارکت اجتماعی فراهمتر است اما در بافتهای جدید شهری، رضایت از سکونت، امنیت و عدالت اجتماعی وضعیت بهتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - بررسی تأثیر آسایش بر پایداری اجتماعی فضاهای شهری نمونه موردی: پیادهراه خیابان عالیقاپو اردبیل
اسلام کرمی فرانک عدلی فرحرکت پیاده، طبیعیترین، قدیمیترین و ضروریترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیادهروی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکانها، فعالیتها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزشها و جاذبههای نهفته در محیط به شمار میرود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و ه چکیده کاملحرکت پیاده، طبیعیترین، قدیمیترین و ضروریترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیادهروی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکانها، فعالیتها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزشها و جاذبههای نهفته در محیط به شمار میرود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد محور اصلی برنامهریزیهای شهری است. ضرورت توجه به جوامع بشری و کاهش تعاملات و ارتباطات انسانی به خصوص در زمینه پایداری اجتماعی از یک سو و پیچیدگی و گسترش مباحث مربوط به آسایش انسان به دلیل ارتباط دو سویه از سوی اقلیم و اجتماع انسانی و عدم وجود مبانی مدون در این زمینه از سوی دیگر، سبب کاهش حضور انسانی و احساس عدم آسایش در فضاهای عمومی گردیده است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر آسایش انسانی و میزان ارتباط آن در جهت ارتقای پایداری اجتماعی عابرین پیاده، به صورت کاربردی با رویکرد کمی-کیفی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه و تحلیل نرمافزاری انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان شهر اردبیل و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر میباشد. با تبیین مفاهیم و مولفههای نظری مربوط به متغیرهای تحقیق و ارائه مدل مفهومی در پاسخ به سوال اصلی پژوهش، نتایج حاصل از آزمون دادهها مبین این موضوع است که وجود آسایش بر افزایش سطح پایداری اجتماعی در فضاهای شهری در سطح اطمینان 95% با شدت همبستگی"قوی "و رابطۀ معنادار تأثیرگذار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی روستاهای شهرستان قائمشهر با تکیه بر نظر مدیران محلی
اسفندیار مهری تالار پشتی عیسی پوررمضان نصراله مولایی هشجین آتوسا بیگدلیچکیده گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان های اقتصاد و اجتماعی روستایی می تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده چکیده کاملچکیده گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان های اقتصاد و اجتماعی روستایی می تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری این پژوهش مدیران محلی روستاها می باشند. 56 نفر از مدیران محلی به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. در جمع آوری داده ها از مقیاس طیف لیکرت استفاده شده و سپس در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون آماری t جهت اطمینان از نرمال بودن توزیع داده ها و سپس از روش آماری همبستگی و رگرسیون و آزمون های آماری پارامتری نظیر آزمون همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش در ناحیه مورد مطالعه نشان دهنده تأثیر گردشگری بر پایداری شاخصهای اجتماعی می باشد. Abstract Tourism as an effective tool with an effect on rural and rural economic foundations can play an important role in the social sustainability of rural areas. This research seeks to explain the role of tourism in social stability of rural areas of Ghaemshahr city. This research is of applied type and its research method is descriptive-analytical. The statistical population of this research is local villagers. 56 local managers are set as sample size. The data were collected using the Likert scale and then analyzed by SPSS software and t-test. To verify the distribution of data was normal, then the correlation and regression tests and statistical tests such as correlation test Pearson has been taken advantage of. The research results in the study area show the impact of tourism on the sustainability of social indicators. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - عوامل تاثیر گذار در توسعه پایدار اجتماعی شهر اراک
بهناز قهیه یی عباس ملک حسینی بیژن رحمانیچکیده امروزه پایداری شهری به عنوان یکی از مباحث مطرح در کلیه عرصهها خصوصاً در عرصه فضاهای شهری مطرح بوده است چون شهرها برای آسایش و رفاه بیشتر شهروندان مدیریت میشوند. در این پژوهش سعی شده است که عوامل و شاخصهای مؤثر در توسعه پایدار اجتماعی شهر اراک را بررسی نماییم و چکیده کاملچکیده امروزه پایداری شهری به عنوان یکی از مباحث مطرح در کلیه عرصهها خصوصاً در عرصه فضاهای شهری مطرح بوده است چون شهرها برای آسایش و رفاه بیشتر شهروندان مدیریت میشوند. در این پژوهش سعی شده است که عوامل و شاخصهای مؤثر در توسعه پایدار اجتماعی شهر اراک را بررسی نماییم و بنابراین در ابتدا با توجه به تعداد شاخص مورد نظر نظرات 50 نفر خبره را جمعآوری کردهایم و سپس شاخصهای اولیه موجود در پایداری اجتماعی را به شکل کلی طراحی کردهایم و سپس این شاخصها با طراحی متغیرها تعیین شده است، پرسش نامه اولیه طراحی شده است و دوباره در اختیار جامعه آماری قرار گرفته است و با استفاده از فن تکنیک عاملی و آزمون بارتلت و KMO به تعیین این شاخصها رسیدهایم، نتایج حاصل از این شاخصها بیانگر این است که پنج عامل امنیت اجتماعی و رفاه اجتماعی و نیز حس تعلق مکان و انسجام و مشارکت و عدالت اجتماعی در حدود 78 درصد پاسخ گوی سؤالات بوده و موضوع مورد بررسی در پژوهش ما است و 22 درصد دیگر ممکن است مربوط به سایر عوامل مانند کیفیت زندگی و نقش دولت و سایر عوامل دیگر که دخالت به نسبت پایینتری در پایداری اجتماعی این شهر دارند باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - تبیین شاخصهها و مؤلفههای اجتماعپذیری فضاهای اجتماعی در شهر تهران (نمونه موردی مجموعههای اجتماعی و عمومی اراضی عباسآباد)
فاطمه سادات علوی نسب اشکذری سیامک بوداقپور ژاله صابرنژادچکیده انسانها برای ارضای نیازهایشان با دیگران تعامل اجتماعی دارند. در اصطلاح جامعهشناسی به مجموعهای از انسانها که با هم تعامل اجتماعی پایدار دارند، جامعه گفته میشود. در درون جامعه، به دلیل وجود علایق مختلف انسانها و گروهها، تضادهای اجتماعی وجود دارند؛ اما با وجو چکیده کاملچکیده انسانها برای ارضای نیازهایشان با دیگران تعامل اجتماعی دارند. در اصطلاح جامعهشناسی به مجموعهای از انسانها که با هم تعامل اجتماعی پایدار دارند، جامعه گفته میشود. در درون جامعه، به دلیل وجود علایق مختلف انسانها و گروهها، تضادهای اجتماعی وجود دارند؛ اما با وجود تضاد تعادل و ثبات جامعه حفظ میگردد. رابطه اجتماعی در فضا و زمان اتفاق میافتد. مجاورت میتواند علت شروع رابطه اجتماعی باشد اما شرط کافی آن نیست. ساختار فیزیکی و تقسیمات عملکردی فضا ممکن است گشاینده و یا محدود کننده فرصتها برای ارتباط باشد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی است. در این پژوهش به بررسی سه فضای اجتماعی در مرکز شهر تهران در محدوده اراضی عباسآباد پرداخته شده است این فضاها شامل، باغ کتاب، باغ موزه دفاع مقدس و پل طبیعت است نحوه انتخاب به صورتی بوده که سلایق مختلف در انتخاب مکانها در نظر گرفته شود. نتایج پژوهش، اجتماعپذیری فضاهای جمعی و عمومی را در تهران در سه دسته کلی عوامل کالبدی و فعالیتی و اجتماعی نشان میدهد و نتایج بعد اجتماعی را نسبت به مؤلفههای دیگر پژوهش پررنگتر نشان می دهد بیشترین موارد حائز اهمیت در میزان اجتماعپذیری و موفقیت یک مکان عمومی نسبت به مکانهای دیگر عوامل: دسترسی، حضور مردم، راحتی، تعاملات اجتماعی، فعالیت اجتماعی، فضاهای انعطافپذیر، کیفیت و زیبایی مکان هست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - الگویی راهبردی از محله پایدار شهر اسلامی – ایرانی (محله بنیاد شهر قم )
محمد محیط آرا عباس ملک حسینی مجید شمسچکیده در شهرهای اسلامی فضای اجتماعی – کالبدی بر اساس قوانین و احکام اسلامی شکلگرفته و ساحت عینی و رفتاری آن معرف میزان اسلامی بودن آنهاست. با ورود اسلام به ایران و تغییر فضای فکری و رفتاری شهرها به نفع دین اسلام فضای کالبدی شهرها، بهصورت تدریجی متحول شده و متناس چکیده کاملچکیده در شهرهای اسلامی فضای اجتماعی – کالبدی بر اساس قوانین و احکام اسلامی شکلگرفته و ساحت عینی و رفتاری آن معرف میزان اسلامی بودن آنهاست. با ورود اسلام به ایران و تغییر فضای فکری و رفتاری شهرها به نفع دین اسلام فضای کالبدی شهرها، بهصورت تدریجی متحول شده و متناسب با اصول و فروع دین اسلام تغییر کردند. با ورود مهاجرین به مدینه و تقسیم زمین بهوسیله پیامبر (ص) بین قبایل در مدینه محلههایی شکل گرفتند و با ورود سپاهیان اسلام در شهرهای ایران و فروریختن نظام طبقاتی و دیوارشارستان نیز محلههایی بر مبنای قوم و قبیله و مذهب در اطراف شهرهای ایران به وجود آمدند که طی قرنها روبه تکامل نهاده و در عصر صفوی به اوج رسیدند؛ و تا دوران قاجار از پویایی و رونق برخوردار بودند؛ تا اینکه دریک صدسال اخیر محلات سنتی شهرهای اسلامی-ایرانی با تغییرات اساسی روبرو شده و در حال از دست دادن هویت، مفهوم و یا از بین رفتن کامل، و در وضعیت بهتر با جایگزینی واحدهای همسایگی در بافتهای جدید و آپارتمانی هستند. با شناخت مجدد اصول حاکم بر محلههای سنتی میتوان بر بسیاری از مشکلات اجتماعی و فضایی شهرها همچون، کاهش تعاملات اجتماعی و روابط همسایگی ، کاهش احساس تعلق، آشفتگی و بی مرزی در نظم فضایی شهرها، به علت نبود سلسلهمراتب و مرکزیت فرهنگی در بافتهای جدید غلبه کرد. این پژوهش با روش پیمایشی و توصیفی – تحلیلی و با انتخاب یکی از محلههای قم به بررسی پایداری آن و رسیدن به الگویی نظری و عینی از محله ، در این زمینه گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - توسعه پایدار محلی، چالشی مضمونی در حوزه مقیاس رهیافتها
امیر محمد اخوان صراف دریا آقائی متین عزیزیچکیده: در این مقاله به بررسی شاخصهای محله پایدار و رابطه آن با جهانی شدن پرداخته شده است. ضمن بررسی دیدگاههای مختلف و پژوهشهای صورت گرفته و همچنین با بررسی نمونههای موردی که هر کدام در کشورها و قارههای مختلفی قرار دارند دریافتیم که توسعه پایدار محلی هم در تعامل و ه چکیده کاملچکیده: در این مقاله به بررسی شاخصهای محله پایدار و رابطه آن با جهانی شدن پرداخته شده است. ضمن بررسی دیدگاههای مختلف و پژوهشهای صورت گرفته و همچنین با بررسی نمونههای موردی که هر کدام در کشورها و قارههای مختلفی قرار دارند دریافتیم که توسعه پایدار محلی هم در تعامل و هم در تقابل با توسعه پایدار جهانی است به گونه ای با توجه به موقعیتهای جغرافیایی مختلف میتواند اثرگذاری متفاوتی داشته باشد. این در حالی است که یکی از اصلیترین عوامل موفقیت توسعه پایدار، جهانی شدن و فرایند همپیوندی جهانی بدون مرز می باشد و با وابستگی کشورها به یکدیگر است که توسعه پایدار میتواند محقق شود اما این موضوع در مقیاس محله متفاوت است و میتواند آسیبهایی به آن وارد کند. جهانی شدن توسعه پایدار در حالی میتواند موفقیت آمیز باشد که تهدیدی برای ویژگیهای بومی محله به حساب نیاید و از نظر اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی آن را تهدبد نکند.توسعه پایدار محلی را میتوان با شاخصهای متنوعی بهبود بخشید و این شاخصها با توجه به نیازها و داراییهای هر محله منتخب و در نهایت منجر به نتایج متفاوتی میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - ارائه الگوی جدید برج سازی بر مبنای توسعه پایداری اجتماعی در استان تهران
افشین قربانی پاراماین تحقیق با هدف ارائه الگوی جدید برج سازی بر مبنای توسعه پایداری اجتماعی در استان تهران انجام گرفته است. به لحاظ جمع آوری داده ها پیمایشی محسوب می شود. در جمع آوری داده ها از روش های کمی و کیفی استفاده شد. جامعه آماری دو گروه کارشناسان، دانشجویان دکترای معماری و خبره گ چکیده کاملاین تحقیق با هدف ارائه الگوی جدید برج سازی بر مبنای توسعه پایداری اجتماعی در استان تهران انجام گرفته است. به لحاظ جمع آوری داده ها پیمایشی محسوب می شود. در جمع آوری داده ها از روش های کمی و کیفی استفاده شد. جامعه آماری دو گروه کارشناسان، دانشجویان دکترای معماری و خبره گان ساکن در این شهر بودند. حجم نمونه برای کارشناسان 384 نفر و برای خبرگان 14 نفر بوده است. از دو روش نمونه گیری خوشه ای و هدفمند استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها را پرسشنامه ی محقق ساخته و مصاحبه با خبرگان تشکیل داد. روش تجزیه و تحلیل داده ها بهره برداری از شاخص های آمار توصیفی، آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار SPSS بوده است. مهمترین یافته های تحقیق حاکی از آن بود که طراحی فضاهای باز بازی، هنری، فرهنگی و تفریحی در برج ها میتواند در ارتقاء تعاملات و حس تعلق و دور کردن اثرات منفی زندگی صنعتی بر روی ساکنان موثر واقع گردد. طراحی انعطاف پذیر برج ها و مرتفع سازی محدودیت های سازه ای با راهکار هایی مانند (طراحی نواری برج ها و طراحی آتزیوم و تسهیل دسترسی مناسب و تعبیه فضاهای باز...) قادر است در توسعه پایدار و ارتقاء حس رضایت ساکنان تأثیرگذار باشد. عملکرد مناسب در طراحی بام و همکف، ایجاد فضاهای مناسب اجتماعی، تعاملاتی در کاهش مشکلات برج نشینی و ایجاد سرزندگی و مشارکت عمومی و به تبع آن توسعه پایدار اجتماعی نقش آفرین باشد. طراحی گردشگاه و مجهز کردن برج ها به خدمات عمومی اولیه (رستوران، مغازه، مهد کودک، آرایشگاه، سوپر مارکت، باشگاه، استخر.....) قادر است در ایجاد حس تعلق و تعاملات، و از سوی دیگر در کاهش سفرها در شهر و توسعه اجتماعی موثر واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - سنجش پایداری اجتماعی محله ای (مطالعه موردی محله سنگلج و ضرابخانه شهر تهران)
کرامت اله زیاری حسین فرهادی خواه محمود آروینبعد اجتماعی توسعه پایدار به دلیل ماهیت غیر ملموس خود، در مقابل بعد زیستمحیطی و اقتصادی کمتر مورد توجه قرار میگیرد، بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی و مقایسه شاخصهای پایداری اجتماعی در سطح محلات سنگلج و ضرابخانه تهران میباشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی چکیده کاملبعد اجتماعی توسعه پایدار به دلیل ماهیت غیر ملموس خود، در مقابل بعد زیستمحیطی و اقتصادی کمتر مورد توجه قرار میگیرد، بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی و مقایسه شاخصهای پایداری اجتماعی در سطح محلات سنگلج و ضرابخانه تهران میباشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانهای و پیمایشی (پرسش نامه)، استفاده شده است. در این پژوهش، شاخصهای امنیت و دسترسی به خدمات به عنوان متغیر مستقل و متغیرهای مشارکت، تعلق مکانی، مسئولیتپذیری و اعتماد اجتماعی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدند، جامعه آماری جمعیت محلات سنگلج و ضرابخانه می باشد که حجم نمونه مورد مطالعه با سطح اطمینان 95 درصد، 320 نفر در هر دو محله بوده که در هر محله تعداد 160 پرسش نامه به صورت تصادفی، توزیع شد. برای تحلیل آن از نرمافزار SPSS (آزمون T تک نمونهای، Manova و T با دو نمونه مستقل) استفاده شده است، نتایج پژوهش نشان میدهد که در محله ضرابخانه، شاخصهای تعلق مکانی و مشارکت در سطح مطلوب نیستند، ولی متغیرهای مسئولیتپذیری، اعتماد اجتماعی، امنیت و کیفیت دسترسی به خدمات در سطح مطلوب هستند، در محله سنگلج تنها شاخص مشارکت وضعیت مناسبی دارد. در نهایت از لحاظ شاخصهای پایداری مورد ارزیابی در این پژوهش، بین محله ضرابخانه با میانگین 42/3 و محله سنگلج با میانگین 75/2 تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی روستاهای شهرستان قائمشهر
اسفندیار مهری تالارپشتی عیسی پوررمضان نصرالله مولائی هشجین آتوسا بیگدلیگردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیانهای اقتصاد روستایی میتواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر میباشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن چکیده کاملگردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیانهای اقتصاد روستایی میتواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر میباشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی میباشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی و پیمایشی بدست آمده است. جامعه آماری این پژوهش روستاییان میباشند. (17216N=) که بر اساس فرمول کوکران تعداد 375 نفر روستاییان به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. متغییرهای تحقیق ماهیت کمی و کیفی داشته و در جمعآوری دادهها از مقیاس طیف لیکرت استفاده شده و سپس در تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و آزمون آماری tجهت اطمینان از نرمال بودن توزیع دادهها و سپس از روش آماری همبستگی و رگرسیون و آزمونهای آماری پارامتری نظیر آزمون همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش در ناحیه مورد مطالعه نشاندهنده تاثیر گردشگری بر افزایش شکاف و اختلاف اجتماعی، افزایش جرم و فعالیتهای غیر قانونی، کاهش انسجام اجتماعی بین ساکنین، بهبود امکانات تفریحی و رفاهی، بهبود امکانات و خدمات گردشگری، افزایش کیفیت زندگی ساکنان روستا و گسترش فرهنگ بومی بر پایداری شاخص های اجتماعی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - سنجش میزان رضایتمندی از مسکن مهر با تأکید بر ابعاد پایداری اجتماعی (مطالعه موردی: مسکن مهر شهر یاسوج)
سید سلیمان محمدی دوست محمد علی خانی زاده فریبا نمازیانپروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. با توجه به اینکه در فرآیند برنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی ، امری اجتناب ناپذیر و بخش جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود. با ت چکیده کاملپروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. با توجه به اینکه در فرآیند برنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی ، امری اجتناب ناپذیر و بخش جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود. با تعیین ابعاد پایداری اجتماعی می توان رویه های موثر بر مفاهیم اجتماعی را بررسی و شناسایی نمود. این پژوهش با فرض یکسان نبودن پایداری اجتماعی در پروژه های مسکونی مسکن مهر در شهر یاسوج انجام گرفته است و هدف آن شناخت، سنجش و ارزیابی شاخص های پایداری اجتماعی در پروژه های مسکن مهر شهر یاسوج (سروک و ترمینال) است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش نامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. در این پروژه حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 300 عدد و پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفبای کرونباخ برابر 81/0 و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است.نتایج تحقیق، علی رغم وجود مشکلات زیاد در پروژه های مذکور (نبود اعتبار کافی جهت تکمیل پروژه ها، نبود فضاهای عمومی مناسب، نبود فضاهای آموزشی، عدم رعایت استادندارد سرانه ها و...)، سنجش شاخص های پایداری اجتماعی، تعلق مکانی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و میزان رضایت مندی سا کنان از مسکن مهر سروک و ترمینال شهر یاسوج در حد متوسط (22/3) برآورد شده است. این رضایتمندی متوسط بدان جهت وجود دارد که ساکنین این پروژه ها از اقشار ضعیف و سطح پایین جامعه (معلولین و افراد تحت حمایت نهادهای حمایتی) می باشند، اما چیزی که روشن است وجود کیفیت پایین این پروژه ها می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - سنجش میزان پایداری اجتماعی در نواحی روستایی (مطالعة موردی: دهستان پایینولایت شهرستان کاشمر)
الیاس چهرازی علی منظم اسماعیل پور مهدی قانعی زارعمفهوم توسعه پایدار را میتوان حالتی از تعادل و توازن میان ابعاد مختلف توسعه دانست که هدف آن برآورده کردن احتیاجات و بهبود بخشیدن به شرایط کیفی زندگی انسان است. از این روی دستیابی به توسعه پایدار، به منظور بهرهبرداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انس چکیده کاملمفهوم توسعه پایدار را میتوان حالتی از تعادل و توازن میان ابعاد مختلف توسعه دانست که هدف آن برآورده کردن احتیاجات و بهبود بخشیدن به شرایط کیفی زندگی انسان است. از این روی دستیابی به توسعه پایدار، به منظور بهرهبرداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامهریزان و مدیران توسعه و به ویژه توسعه روستایی تلقی میشود. جامعة روستایی ما تحت تأثیر روندها و سیاستهای دهههای اخیر دچار تحولات گستردهای شده است، اما شواهد به گونهای است که نشان از حرکت روستاها به سمت ناپایداری و به ویژه ناپایداری اجتماعی دارد. بر این اساس با بررسی نظری نوشتارهای توسعة پایدار و پایداری اجتماعی، اقدام به طراحی پرسشنامه ای جهت سنجش شاخصهای ذهنی پایداری اجتماعی نواحی روستایی گردید که شاخصهای آن با استفاده از روش دلفی فازی ارزشگذاری شده که با بکارگیری تکنیک تاپسیس فازی در سطح روستاهای بالای 1000 نفر ساکن و 384 نفر نمونه در دهستان پایین ولایت شهرستان کاشمر تحلیل شد، لذا روش شناسی تحقیق توصیفی و تحلیلی میباشد. در واقع در این مطالعه به دنبال یافتن بهترین روش برای تحلیل دادههای ذهنی میباشد که یکی از سوالات اساسی پژوهش نیز میباشد. نتایج نشان میدهد که وضعیت مجموع شاخصهای ذهنی پایداری اجتماعی روستاهای کسرینه و زندهجان در خوشة پایدار واقع شدهاند و روستای عشرتآباد، خوشة مربوط به پایین ترین سطح پایداری اجتماعی را شکل میدهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - تحلیلی بر نقش کیفیت فضاهای عمومی در پایداری اجتماعی (مورد پژوهی: محله تجریش)
جمیله توکلی نیا حسن محمدیان مصصم سعید ضرغامیهزاره سوم به عنوان "سدۀ شهرها" با چالش هایی دلهره آوری همراه است که نشأت گرفته از فعالیت های مخرب نوع بشری بویژه در بستری به نام "شهر" طی چهار دهه گذشته است. این امر تکاپو برای آبادانی و بهروزی شهرها با رهیافتی دگرسان (توسعه پایدار) را به بایستگی اجتناب ناپذیر مبدل ساخت چکیده کاملهزاره سوم به عنوان "سدۀ شهرها" با چالش هایی دلهره آوری همراه است که نشأت گرفته از فعالیت های مخرب نوع بشری بویژه در بستری به نام "شهر" طی چهار دهه گذشته است. این امر تکاپو برای آبادانی و بهروزی شهرها با رهیافتی دگرسان (توسعه پایدار) را به بایستگی اجتناب ناپذیر مبدل ساخته است. در این میان، حفظ و توسعه فضاهای عمومی با کیفیت به عنوان عنصر حیاتیِ شهری کامیاب، رهیافتی نیرومند و موثر برای ارتقای رخساره مغفول پایداری شهری (پایداری اجتماعی) تلقی گشته و در دستور کار برنامه ریزان، سیاست مداران درگیر در عرصه مسائل شهری قرار گرفته است. در این راستا، این مقاله به مفهوم سازی این نقش حیاتی فضاهای عمومی پرداخته و سپس با توسعه شاخص های جامع و پرسشنامۀ منبعث از آن ها، به بررسی کیفیت فضاهای عمومی محله تجریش و همچنین رابطۀ بین کیفیت فضاهای عمومی و پایداری اجتماعی از دیدگاه ساکنان محله پرداخته است. روش تحقیق به صورت پیمایشی و از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری ساکنان محله تجریش می باشند. حجم جامعه نمونه با توجه به فرمول دنیل 401 نفر تعیین و براساس آزمون های t، رگرسیون و تحلیل مسیر اقدام به تحلیل داده ها نموده است. یافته ها نشان می دهد که شاخص های دربرگیرندگی، ایمنی و امنیت و فعالیت های معنادار مهم ترین شاخص های موثر در کیفیت فضاهای عمومی در محله تجریش می باشند. همچنین در بررسی میزان اثرگذاری شاخص های کیفیت فضای عمومی بر پایداری اجتماعی شاخص های ایمنی و امنیت، دسترسی، فعالیت های معنادار و دربرگیرندگی به صورت مستقیم و مطلوبیت و آسایش به طور غیر مستقیم بر پایداری اجتماعی در محله تجریش تاثیر گذار می باشند. همچنین فعالیت های معنادار و دربرگیرندگی اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر پایداری اجتماعی محله دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - بررسی الگو های رفتاری استفاده کنندگان فضای شهری جهت پایداری اجتماعی محیط (مطالعه موردی: محور تجاری محله ساغریسازان شهر رشت)
حسن احمدی رسول حق بیان مازیار نبی زادهفضاهای شهری نقش و تاثیر مهمی در جهت رفع نیازهای مادی و معنوی شهروندان به عنوان رکن اصلی پایداری اجتماعی دارند. اما با توجه به اینکه نیازهای انسان در زمانها و مکانهای گوناگون متغیر بوده و هر فضا از پیچیدگی و عوامل تاثیرگذار متعددی برخوردار است، تطابق فضای شهری با این ن چکیده کاملفضاهای شهری نقش و تاثیر مهمی در جهت رفع نیازهای مادی و معنوی شهروندان به عنوان رکن اصلی پایداری اجتماعی دارند. اما با توجه به اینکه نیازهای انسان در زمانها و مکانهای گوناگون متغیر بوده و هر فضا از پیچیدگی و عوامل تاثیرگذار متعددی برخوردار است، تطابق فضای شهری با این نیازها، پیچیده و دشوار میباشد؛ بنابراین یک گام اساسی در جهت درک نیازها و رفع موانع و مشکلات موجود در فضا به منظور تحقق پایداری اجتماعی، رفتارشناسی استفاده کنندگان در فضای شهری است. در این راستا، پژوهش حاضر به مطالعه رفتاری شهروندان در محور تجاری ساغریسازان شهر رشت، که از محورهای تجاری- تاریخیِ تنزل یافته به لحاظ کیفیت زندگی همگانی میباشد، پرداخته است. این پژوهش با رویکرد کیفی و بهرهگیری از تکنیک نقشهبرداری رفتاری، در طی یک هفته همراه با عکسبرداری، شمارش و یادداشت روزانه وقایع در ساعات گوناگون روز، انجام شده و نتایج آن، در قالب نقشههای گوناگون رفتاری ارائه شده است. یافتههای پژوهش نشان می دهد که پایداری اجتماعی در محدوده، تحت تاثیر تسلط حرکت سواره و فرسودگی بافت قرار گرفته و فضا نتوانسته پاسخگویی مناسبی به نیازهای معاصر کاربران خود، علیرغم برخورداری از سرمایههای اجتماعی و کالبدی، ارائه نماید. لذا میباید سیاستهای اجرایی اولویتداری نظیر بازآفرینی عملکردی محور با محوریت عناصر ارزشمند تاریخی و جاذب جمعیت (مخصوصاً بازار ساغریسازان)، ساماندهی پاتوقها و قرارگاههای رفتاری غیر سازمان یافته، کاهش موانع متحرک و ثابت موجود در فضا و افزایش فضای حرکتی ایمن و راحت برای افراد پیاده، جهت بهبود کیفیت رفتار و فعالیت همگانی اعمال گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
مریم حافظی فر فرح حبیب حسین ذبیحیبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیستمحیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سالهای اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان میدهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش چکیده کاملبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیستمحیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سالهای اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان میدهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش پایداری اجتماعی محلات شهری میباشند اما نکته مهم تعدد و تنوع شاخصها در سطوح و مقیاسهای متفاوت با روابط درهمتنیده علی-معلولی میباشد؛ بنابراین هدف این پژوهش تحلیل روابط علی- معلولی و شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در مقیاس محلات شهری در شهر اردبیل میباشد. بدین منظور از تحلیل تفسیری ساختاری در نرمافزار میکمک استفاده شده است. بهمنظور تهیه دادههای ورودی مدل، متناظر با 47 شاخص بدست آمده یک ماتریس 47*47 در اختیار 25 نفر از کارشناسان امور شهری اردبیل قرار گرفت. نمونهگیری در این پژوهش با استفاده از روشهای نمونهگیری هدفمند و متوالی در قالب دلفی دومرحلهای انجام شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که شاخصهای پایداری اجتماعی به چهار دسته متغیرهای پیوندی، تأثیرگذار، وابسته و مستقل قابلتقسیم هستند و با توجه به ماتریسهای روابط غیرمستقیم شاخصهای وجود مؤسسات دموکراتیک، پاسخگویی سیاسی و نهادی و سطح دموکراسی که شاخصهای مدیریتی و نهادی محسوب میشوند، بیشترین تأثیرگذاری غیرمستقیم را در شبکه روابط بین متغیرها داشتهاند و متغیرهای کلیدی جهت ایجاد پایداری اجتماعی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - نقش کیفیت زندگی در دستیابی به اصول طراحی پایداری اجتماعی در مجتمع های مسکونی (مطالعه موردی: مجتمع مسکونی غدیر اراک)
محمد صالحی مرزیجرانی محمود تیموری مهرداد مهرجومطالعات کیفیت زندگی در سیاستهای اجتماعی و نقش آن، ابزاری مؤثر برای مدیریت و برنامهریزی شهری است. هدف از این پژوهش ارزیابی کیفیت زندگی به منظور دستیابی به اصول طراحی پایداری اجتماعی، مجتمع های مسکونی است.روش تحقیق کمی و به روش نمونه موردی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات چکیده کاملمطالعات کیفیت زندگی در سیاستهای اجتماعی و نقش آن، ابزاری مؤثر برای مدیریت و برنامهریزی شهری است. هدف از این پژوهش ارزیابی کیفیت زندگی به منظور دستیابی به اصول طراحی پایداری اجتماعی، مجتمع های مسکونی است.روش تحقیق کمی و به روش نمونه موردی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه ها 843/0 بود. جامعه آماری پژوهش حاضر ساکنان مجتمع مسکونی غدیر اراک می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 280 نفر محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزارSpss و آزمون های آماری پارامتریک کولموگروف اسمیرنوف، همبستگی پیرسون، در رابطه با اندازه گیری و ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش حاضر حاکی از آن است که کیفیت زندگی در مجتمعهای مسکونی با مشارکت ساکنان در بافتهای فرهنگی-اجتماعی، احساس تعلق به ابعاد ذهنی و بافتهای کالبدی و محیطی به ابعاد عینی ارتباط مستقیم دارد. بنابراین، سطح کیفیت زندگی در ابعاد ذهنی، اجتماعی و فرهنگی و احساس تعلق بالاتر از ابعاد عینی، فیزیکی و محیطی است. مولفه هایی مانند مولفه های اجتماعی-فرهنگی، کالبدی، محیطی و احساس تعلق ابزاری قابل اعتماد برای سنجش کیفیت زندگی هستند و با توجه به سبک زندگی شهروندان می توان از آنها برای دستیابی به اصول طراحی پایداری اجتماعی در مجتمع های مسکونی مانند مجتمع غدیر اراک استفاده کرد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - سنجش میزان پایداری اجتماعی - فرهنگی در توانمندسازی سکونتگاههای جوامع روستایی (مطالعه موردی: روستاهای پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی)
محمدرضا خاکزاد بهروز منصوری حسن ستاری ساربانقلیجوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر میرسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار ت چکیده کاملجوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر میرسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار تولیدی، شاخص های اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان را متحول ساخته است و موجبات بروز ناهنجاریهای اجتماعی و مهاجرت به شهرها و تقلیل نسل جوان و به تبع آن فرسودگی بافت و مساکن روستایی شده است. استان آذربایجان شرقی بعنوان یکی از قطب های کشاورزی ایران دارای ۲۵۹۱ روستاست. از این تعداد 1067 روستای استان در پهنه کوهستانی قرار دارند، بنابراین جامعه آماری این تحقیق بالغ بر 1067 روستاست که از بین آنها 25 روستا بعنوان نمونه انتخاب شدهاند که واجد ویژگیهای لازم برای این تحقیق بودند. در این تحقیق برای سنجش میزان پایداری اجتماعی و فرهنگی به شناسایی شاخصها و معیارهای تاثیرگذار در روستاهای پهنه کوهستانی پرداخته شده است که با اجرای آزمونهای مختلف با استفاده از پرسشنامه محقق-ساخت در قالب ۲۱ سوال به میزان تاثیرگذاری شاخصهای پایداری اجتماعی بر توانمندسازی جوامع روستایی پهنه کوهستانی استان صحه میگذارد. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر این است که از نظر سرپرستان خانوارهای روستایی پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی، چه معیارها و شاخصهایی در بعد پایداری اجتماعی- فرهنگی بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد کیفی زندگی مردم در جوامع روستایی دارد؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - رهیافتی بر ارتقا کیفیت فضایی دانشکده معماری با رویکرد پایداری اجتماعی مکان
منصوره فرخی راضیه لبیب زاده حسین ذبیحیبیان مساله: پایداری اجتماعی در معماری بر ویژگیهای کیفی فضا و روابط متقابل نیازهای انسان و فضای زندگی متمرکز میشود و میتواند برکنش ها و روابط اجتماعی افراد تاثیرگذار باشد، از این دیدگاه دانشکده های معماری نیازمند توجه خاص از لحاظ ویژگیهای کیفی فضایی هستند تا ضمن فراه چکیده کاملبیان مساله: پایداری اجتماعی در معماری بر ویژگیهای کیفی فضا و روابط متقابل نیازهای انسان و فضای زندگی متمرکز میشود و میتواند برکنش ها و روابط اجتماعی افراد تاثیرگذار باشد، از این دیدگاه دانشکده های معماری نیازمند توجه خاص از لحاظ ویژگیهای کیفی فضایی هستند تا ضمن فراهم نمودن رضایتمندی دانشجویان، به لحاظ اجتماعی پایدار باشند.سوال پژوهش: بررسی این موضوع که مولفههای پایداری اجتماعی کدامند و چگونه میتوان از این ویژگیها در جهت افزایش مطلوبیت فضایی دانشکدههای معماری بهره برد، سوالات اصلی این مقاله میباشند.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر آن است که به ارزیابی مولفههای پایداری اجتماعی در ارتقا کیفیت و مطلوبیت فضایی دانشکده معماری بپردازد.روش پژوهش: در پژوهش حاضر که به روش کیفی و تحلیل محتوا ارائه گردیده، ضمن بیان نظریات مختلف در حوزه پایداری اجتماعی بر مبنای مطالعات کتابخانهای و اسنادی، چالشهای فضاهای آکادمیک معماری تشریح و در نهایت در جهت ارتقا کیفی فضای آموزشی دانشکدههای معماری با رویکرد پایداری اجتماعی مکان مدلی ارائه میگردد.نتیجه گیری: یافتهها و تحلیل محتوای پژوهش نشان می دهد افزایش سطح کیفی فضاها با ایدههای معمارانه همچون : فرم و هندسه فضایی، دسترسیهای مناسب و خوانا، ابعاد مناسب و تناسبات فضایی، کیفیت مناسب مصالح، تهویه مناسب، نورپردازی صحیح و پیش بینی فضاهای مشارکتی، در افزایش تعاملات اجتماعی، حس دلبستگی و تعلق به مکان، همبستگی و هویت موثر خواهند بود و به عبارتی فضای آموزشی را از لحاظ اجتماعی به سمت پایداری سوق می دهند. پرونده مقاله