-
دسترسی آزاد مقاله
1 - جایگاه و نقش مدیریت خدمات شهری درمحلات کلان‌شهرها (مطالعه موردی: منطقه2 شهری اهواز)
لاله خواجوی نیاارزیابی و مدیریت عملکرد یکی از مباحث ویژه مدیریت منابع انسانی، استراتژیک است و ابزار مناسبی برای ارتقای عملکرد کارکنان و سازمان به حساب می‌آید. توسعه پایدارشهری نیز به نوعی مدیریت عملکرد با ملزومات و پیش‌نیاز آنها و طراحی و اجرای در سازمان فضایی شهرها است. هدف اصلی این چکیده کاملارزیابی و مدیریت عملکرد یکی از مباحث ویژه مدیریت منابع انسانی، استراتژیک است و ابزار مناسبی برای ارتقای عملکرد کارکنان و سازمان به حساب می‌آید. توسعه پایدارشهری نیز به نوعی مدیریت عملکرد با ملزومات و پیش‌نیاز آنها و طراحی و اجرای در سازمان فضایی شهرها است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عملکرد مدیریت خدمات شهری و در سطح منطقه دو کلانشهر اهواز است. جامعه آماری تحقیق ساکنان منطقه 2 کلانشهر اهواز و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران 399 نفر تعیین گردید. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی طبقه بندی شده بوده است. روش این پژوهش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و برای تحلیل داده‌ها بااستفاده از آزمون های میانگین، T دومتغیره، همبستگی پیرسون، لون و Aniva استفاده شده است. نتایج تحقیق بوسیله آزمون میانگین نشان می‌دهد؛ میزان رضایت شهروندان از محلات منطقه2 کلان‌شهراهواز امتیاز 69/2 کسب کرده که نشان دهنده رضایت پایین‌تر از حد متوسط وعدم رضایت شهروندان از عملکرد حوزه مدیریت خدمات شهري است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارزیابی بازآفرینی شهری در محلات بافت فرسوده بارویکرد کالبدی- زیست محیطی و اجتماعی- فرهنگی (نمونه‌موردی: بندرماهشهر)
دکتر صادق بشارتی فر بهروز محسنیامروزه توجه به بافت‌هاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آنها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونه‌اي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافت‌هاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافت‌ها را در دوره‌هاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه چکیده کاملامروزه توجه به بافت‌هاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آنها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونه‌اي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافت‌هاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافت‌ها را در دوره‌هاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی بازآفرینی‌شهری درمحلات بافت فرسوده بندرماهشهر با رویکرد اجتماعی- فرهنگی و کالبدی- زیست محیطی پرداخته است. روش پژوهش از نظرهدف، توسعه‌ای-کاربردی و از نظر روش‌شناسی درگروه پژوهشهای ترکیبی جای می‌گیرد. جامعه‌ی آماری تحقیق ساکنان هشت محله بافت فرسوده بندر ماهشهر و نمونه آماری 386 نفر با توجه به فرمول کوکران در نظر گرفته شده است. یافتههای پژوهش نشان می‌دهد؛ مولفه کالبدی- زیست محیطی با میانگین امتیاز 85/3 و مولفه اجتماعی- فرهنگی با 83/3 به ترتیب درعدم تحقق بازآفرینی شهری نقش داشته است. همچنین براساس نتایج ضریب همبستگی پیرسون، ارتباط معناداری بین شاخصهای اجتماعی- فرهنگی و کالبدی-زیست محیطی وجود داشته اما شدت همبستگی و معناداری آنها در شاخص اجتماعی- فرهنگی با امتیاز 794/0 و شاخص کالبدی- زیست محیطی با امتیاز 854/0 میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تبیین پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی در اسلامشهر
زهرا کرمی جوزانی علی نوری کرمانی دکتر آزیتا رجبیامروزه یکی از چالش‌های عمده ناپایدار کننده شهری، گونه‌ای شهرنشینی با مشکلات حاد موسم به اسکان غیررسمی یا حاشیه‌نشینی است. یکی از بارزترین نمود‌های رشد سریع شهرنشینی، شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر ش چکیده کاملامروزه یکی از چالش‌های عمده ناپایدار کننده شهری، گونه‌ای شهرنشینی با مشکلات حاد موسم به اسکان غیررسمی یا حاشیه‌نشینی است. یکی از بارزترین نمود‌های رشد سریع شهرنشینی، شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر شهری بدل شده است. این پژوهش در جهت بررسی شاخص‌ها و ابعاد پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی در اسلامشهر و ارائه‌ی الگویی جهت کنترل و رفع آنها تحقیق حاضر صورت گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای - اسنادی و روش میدانی از راه پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضرشامل متخصصین و مدیران فعال در حوزه مدیریت شهری در اسلامشهر میباشند. یافته¬ها حاکی از آن بود که بین رشد محلات اسکان غیررسمی بر پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی دارای تأثیر مستقیم، مثبت و معناداری دارد. همچنین چون ضریب همبستگی(ضریب استاندارد) بین دو متغیر برابر با 75/0 شده است، پس میتوان نتیجه گرفت که رشد محلات اسکان غیررسمی بر پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی دارای تأثیر مستقیم، مثبت و معناداری است و شدت این تأثیر(75/0) میباشد. بر اساس نتایج همبستگی کانونی، شاخص مسائل اقتصادی با میزان تأثیرگذاری 35%، بر مجموع متغیرهای دیگر، در جایگاه نخست قرار گرفته است. در ضمن بر اساس تحلیل¬ها، بیشترین میزان همبستگی در شاخص‌ها، میان مسائل بهداشتی و سلامت و بعد امکانات رفاهی و اوقات فراغت در محلات اسکان غیررسمی اسلامشهر دیده میشود. نکات برجسته: • وضعیت محلات اسکان غیررسمی در اسلامشهر تا نیل به وضعیت مطلوب راه نسبتا زیادی دارد و این جز با تلاش¬های نهادهای حاکمیتی مانند شهرداری و سازمان‌های مربوطه و شهروندان امکان پذیر نخواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - شناسایی مولفه های مکان دوستدار کودک در محلات مسکونی
حسین باقری اسماعیل ضرغامیتحرک کودکان طی 20 سال اخیر به‌طور چشمگیری کاهش یافته است به‌طوری‌که 25% کودکان روزی بیشتر از چهار ساعت بازی رایانه‌ای بدون تحرک دارند. عدم قابلیت محلات مسکونی کودکان یکی از مهمترین عوامل ایجاد این عارضه است. حال این سؤالات مطرح شده اند که مؤلفه‌های مکان دوستدار کودک د چکیده کاملتحرک کودکان طی 20 سال اخیر به‌طور چشمگیری کاهش یافته است به‌طوری‌که 25% کودکان روزی بیشتر از چهار ساعت بازی رایانه‌ای بدون تحرک دارند. عدم قابلیت محلات مسکونی کودکان یکی از مهمترین عوامل ایجاد این عارضه است. حال این سؤالات مطرح شده اند که مؤلفه‌های مکان دوستدار کودک در محلات مسکونی کدامند؟ و میزان اهمیت هر یک از مؤلفه‌ها چگونه است؟ ابتدا با مطالعه کتابخانه‌ای مؤلفه‌های محیط‌های دوست‌داشتنی برای کودکان 7-12 ساله (دوره میانی کودکی)، به‌دست آمد. سپس با تکنیک دلفی نگرش سنجی از خبرگان انجام شد. نتایج نشان می‌دهد که مؤلفه‌های مکان دوستدار کودک، زیرمجموعه پنج حوز‌َّۀ کالبد، موقعیت، دسترسی، ساختار اکولوژیک و ویژگیهای فردی- اجتماعی هستند. درنهایت استفاده از روش آنتروپی شانون نشان داد که مؤلفه‌های کالبدی بیشترین، و مؤلفه‌های فردی- اجتماعی کمترین میزان اهمیت را داشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - شناسایی اصول و تدوین مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی با بهره‌گیری از روش دلفی
ماندانا ملک علیرضا عندلیب زهرا سادات سعیده زرآبادی حمید ماجدیپایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفه‌های بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش چکیده کاملپایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفه‌های بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش تحقیق، بر مبنای مطالعات اسنادی بوده، ضمن بهره گیری از روش دلفی، با استفاده از دیدگاه خبرگان، امتیاز دهی به 4 بعد و 21 عامل مستخرج از مبانی نظری انجام، تحلیل و مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی ارائه‌شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است اصول تبیین شده بازآفرینی محلات شهری با رویکرد پایداری اجتماعی در قالب چهار دسته کالبد و محیط‌زیست پایدار، اجتماع پایدار، اقتصاد پایدار و حکمروایی صورت‌بندی شده است. درنهایت سیاست های 32 گانه پشتیبان در راستای تحقق پایداری اجتماعی در فرآیند بازآفرینی محله و مدل پیشنهادی که ترتیب عامل‌های هر بعد آن معنی‌دار است، ارائه شد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تبیین تاثیر الگوی کالبدی بافت¬های مسکونی بر تعاملات همسایگی در محلات (مورد پژوهی: شهرک مسکونی نفت، نیوسایت، زیتون کارمندی و کیانپارس در شهر اهواز)
حامد حیاتی ندا ارزانی بیرگانیهمسایگی و تعامل همسایه ها در محله از دیرین یکی از بنیادی¬ترین پندارهای بستر در معماری و شهرسازی بوده است. پرسمانی که ساختار بنیادی این پژوهش را برپا داده است کاستی تعاملات همسایگی و تغییر سبک زندگی و الگوی رفتاری ساکنین در شهرها شده است. هدف از نگارش این پژوهش جستن رابط چکیده کاملهمسایگی و تعامل همسایه ها در محله از دیرین یکی از بنیادی¬ترین پندارهای بستر در معماری و شهرسازی بوده است. پرسمانی که ساختار بنیادی این پژوهش را برپا داده است کاستی تعاملات همسایگی و تغییر سبک زندگی و الگوی رفتاری ساکنین در شهرها شده است. هدف از نگارش این پژوهش جستن رابطه بین کالبد یا فرم محله و میزان تعاملات چهره به چهره در محله است. پژوهش موجود از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت و گردآوری داده ها توصیفی-تحلیلی و از نوع کمی-کیفی است که از روش تحقیق همبستگی استفاده شده است. جمع آوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) صورت گرفته است. دستاوردهای کاوش موجود روشنگر آن است که یافته های حاصل از پرسشنامه در محلات ویلایی و آپارتمانی تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین در محله های ویلایی رابطه چهره به چهره افزایش می یابد و برعکس در مناطق آپارتمانی رابطه چهره به چهره کاهش می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ارزیابی مولفههای محیطی و غیرمحیطی موثر بر تاب‌آوری اجتماعی در محلات مسکونی (مطالعه موردی: محلات منتخب بابل)
سوگند وثوقی روح اله رحیمیتابآوری اجتماعی شامل شرایطی است که تحت آن، افراد با تغییرات انطباق می‌یابند و درواقع بیانگر توان جامعه در پاسخگویی به بحران‌هاست. پژوهش حاضر، در جهت تبیین مولفههای تاثیرگذار بر تاب‌آوری اجتماعی در محلات مسکونی و ارزیابی کیفیت آن در سه محله بابل صورت گرفته‌است. اطلاع چکیده کاملتابآوری اجتماعی شامل شرایطی است که تحت آن، افراد با تغییرات انطباق می‌یابند و درواقع بیانگر توان جامعه در پاسخگویی به بحران‌هاست. پژوهش حاضر، در جهت تبیین مولفههای تاثیرگذار بر تاب‌آوری اجتماعی در محلات مسکونی و ارزیابی کیفیت آن در سه محله بابل صورت گرفته‌است. اطلاعات جمع‌آوری شده از 384 پرسشنامه، تحت تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون‌های T تک نمونه‌ای و آنالیز واریانس بررسی شده‌اند. مولفههای موثر یافت‌شده، از حیث خواستگاه و نحوه تاثیرگذاری به دو گروه مولفههای محیطی و غیرمحیطی تقسیم شدند. نتایج نشان می‌دهد، در بین مولفههای محیطی،«دلبستگی به مکان»، «حس‌امنیت» و «تعاملات اجتماعی» به ترتیب با مقادیر ویژه 196/3، 952/2 و 937/2 و در بین مولفههای غیرمحیطی، «آگاهی و دانش» با مقدار ویژه 949/1 بیشترین تاثیرگذاری را بر تاب‌آوری اجتماعی داشته‌اند. همچنین سطح تاب‌آوری اجتماعی به‌ترتیب در محله پیرعلم و برج‌بن با میانگین 168/3 و 033/3 وضعیت نسبتا مطلوب و محله شهاب‌نیا با میانگین 994/2 وضعیت نامطلوبی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - ارزیابی میزان توجه به جایگاه توسعه پایدار محله محور در طرح های توسعه شهری
راما قلمبر دزفولیمدت زمان مدیدی نیست که واژگانی چون محله محوری ، توسعه پایدار و محلات پایداردر شهرسازی معاصر مطرح و به سرعت توانسته است جایگاه خاصی را برای خود و حامیان آن، چه در محافل تخصصی اکادمیک و چه در حوزه مدیریت شهری پیدا نماید. در همین راستا یکی از مسائل مهم در خصوص موضوعات مذکو چکیده کاملمدت زمان مدیدی نیست که واژگانی چون محله محوری ، توسعه پایدار و محلات پایداردر شهرسازی معاصر مطرح و به سرعت توانسته است جایگاه خاصی را برای خود و حامیان آن، چه در محافل تخصصی اکادمیک و چه در حوزه مدیریت شهری پیدا نماید. در همین راستا یکی از مسائل مهم در خصوص موضوعات مذکور چگونگی به کارگیری این مباحث در یک ساختار صحیح و کارامد از حیطه تئوری به عمل و اجرا است. این مقاله در صدد است که دو هدف را دنبال نماید. ابتدا با بررسی اجمالی مفهوم پایداری محله ای و همچنین تجارب جهانی در این خصوص به معرفی اهمیت و جایگاه توسعه پایدار محله ای در طرح های توسعه شهری بپردازد و در هدف دوم با توجه به استحصالات هدف نخست، به ارزیابی طرح راهبردی-ساختاری شهرتهران در خصوص میزان توجه به بحث توسعه پایدار محله ای به عنوان یک سند طرح توسعه شهری پرداخته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی ارتباط بین دینداری و وجدان کاری شورایاران جهت توسعه محلات شهر تهران
مجتبی عارضی سید ناصر حجازی علی هاشمیان فرچکیدهدینداری عامل اساسی اجتماعی شدن و انسجام فکری، عملی و جهت گیری در رفع مشکلات و پدیده ها و مسائل اجتماعی است و بنابراین عاملی در بهبود وجدان کاری افراد می باشد. با توجه به اهمیت بحث از وجدان کاری، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار پرسشنامه و اس چکیده کاملچکیدهدینداری عامل اساسی اجتماعی شدن و انسجام فکری، عملی و جهت گیری در رفع مشکلات و پدیده ها و مسائل اجتماعی است و بنابراین عاملی در بهبود وجدان کاری افراد می باشد. با توجه به اهمیت بحث از وجدان کاری، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که آیا بین دینداری و وجدان کاری شورایاران محلات شهر تهران ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر شورایاران محلات شهر تهران می باشد که تعداد آنها بر اساس آخرین آمار در حدود 3500 نفر می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل دینداری (33/0) و ابعاد آن یعنی بعد پیامدی (22/0 =P)، بعد مناسکی (39/0 =P)، بعد اعتقادی (36/0=P)، بعد تجربی (25/0=P) و بعد عاطفی (34/0=P) با وجدان کاری شورایاران محلات شهر تهران ارتباط مثبت و مستقیم و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش نأیید می شوند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری Smart PLS)) نیز نشان دادند که در کل اثر متغیر مستقل دینداری بر وجدان کاری شورایاران محلات شهر تهران به میزان 52/0 می باشد. کلیدواژگان: وجدان کاری، دینداری، شورایاران، محلات شهر تهران. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - ارزیابی اثربخشی عملکرد دفاتر تسهیلگری در فرآیند توسعه محلات غیررسمی (مطالعه موردی: محله ارزنان، اصفهان)
اصغر نوروزی مهدی ابراهیمی سمیه بابادیمحلات غیررسمی بخش جدانشدنی مناطق شهری، با مسائل و مشکلات مختلف روبرو بوده و یکی از اقدامات پیشران، راه‌اندازی دفاتر تسهیلگری مشارکت مردم است. هدف پژوهش ارزیابی فعالیت دفتر تسهیلگری ارزنان است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی - تحلیلی و از حیث روش گردآو چکیده کاملمحلات غیررسمی بخش جدانشدنی مناطق شهری، با مسائل و مشکلات مختلف روبرو بوده و یکی از اقدامات پیشران، راه‌اندازی دفاتر تسهیلگری مشارکت مردم است. هدف پژوهش ارزیابی فعالیت دفتر تسهیلگری ارزنان است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی - تحلیلی و از حیث روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی است. دو جامعه آماری شامل ساکنان محله و کارشناسان خبره مرتبط میباشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برای ساکنان 350 نفر و برای کارشناسان 50 نفر تعیین و به روش تصادفی منظم نمونه‌گیری شده‌اند. یافته‌ها نشان داد: از دیدگاه ساکنان، میزان موفقیت و اثربخشی عملکرد دفتر تسهیلگری ارزنان از نظر شاخصهای مشارکت‌دهی(با میانگین51/2)، افزایش حس‌تعلق(11/2)، اعتمادسازی(64/2)، اطلاع‌رسانی(48/2)، نهادسازی(74/2)، توانمندسازی(33/2) و اقتصادی(06/2) و میانجی‌گری (85/1)، در سطح پایینی است. از دیدگاه کارشناسان نیز از لحاظ مشارکت‌دهی(با میانگین 62/3)، افزایش احساس‌تعلق(35/3)، اعتمادسازی(34/3) و نهادسازی(21/3) در سطح متوسط رو به بالا و از لحاظ توانمندسازی اجتماعی(77/2) و اقتصادی(64/2) و میانجی‌گری(60/2) در سطح پایینی است. دو شاخص نهادسازی و اعتمادسازی به ترتیب با میانگین رتبه‌ای 90/5 و 76/5 بر اساس نظر ساکنان و دو شاخص مشارکت‌دهی و اعتمادسازی به ترتیب با میانگین رتبه‌ای 42/6 و 48/5 بر اساس نظر کارشناسان، به‌عنوان مهمترین شاخصهای موفقیت و اثربخشی عملکرد دفتر تسهیلگری محلة ارزنان تعیین شده‌اند. همچنین نتایج نشان داد که عدم آشنایی برخی دستگاه‌های اجرایی با نقش و جایگاه دفتر تسهیلگری و فقدان توانمندی مالی با کسب بیشترین امتیاز از آزمون فریدمن(به ترتیب با میانگین رتبه‌ای 98/6 و 97/6)، به‌عنوان مهمترین مسائل و مشکلات پیش روی دفتر تسهیلگری ارزنان میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
سهند اقازاده مقدم مهین نسترن قادر احمدیاین پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری چکیده کاملاین پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
مهین نسترن قادر احمدی سهند آقازاده مقدمدرعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این چکیده کاملدرعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. با توجه به رویکرد ذهنی تحقیق در ارزیابی، داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - ارزیابی اثربخشی عملکرد دفاتر تسهیلگری در فرآیند توسعه محلات غیررسمی (مطالعه موردی: محله ارزنان، اصفهان)
مهدی ابراهیمی اصغر نوروزی سمیه بابادیمحلات غیررسمی بخش جدانشدنی مناطق شهری، با مسائل و مشکلات مختلف روبرو بوده و برنامهریزی جهت ساماندهی آن ها ضرورت دارد. طی سال های اخیر یکی از اقدامات پیشران، راه اندازی دفاتر تسهیل گری و توسعه محلی با مشارکت مردم بوده است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی فعالیت دفتر تسهیل چکیده کاملمحلات غیررسمی بخش جدانشدنی مناطق شهری، با مسائل و مشکلات مختلف روبرو بوده و برنامهریزی جهت ساماندهی آن ها ضرورت دارد. طی سال های اخیر یکی از اقدامات پیشران، راه اندازی دفاتر تسهیل گری و توسعه محلی با مشارکت مردم بوده است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی فعالیت دفتر تسهیل گری و توسعه محلی ارزنان در فرآیند توسعة این محله انجام شده است. پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی - تحلیلی و از حیث روش گردآوری اطلاعات جزء تحقیقات اسنادی و پیمایشی است. دو جامعه آماری شامل ساکنان محله ارزنان و کارشناسان خبره مراکز دانشگاهی و دستگاه های اجرایی مرتبط میباشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برای ساکنان 350 نفر و برای کارشناسان 50 نفر تعیین و به روش تصادفی منظم نمونه گیری شده‌اند. یافته های پژوهش نشان داد: از دیدگاه ساکنان، میزان موفقیت و اثربخشی عملکرد دفتر تسهیل گری ارزنان از نظر شاخصهای مشارکت (با میانگین51/2)، افزایش حس تعلق (11/2)، اعتمادسازی (64/2)، اطلاع‌رسانی (48/2)، نهادسازی (74/2)، توانمندسازی اجتماعی (33/2)، اقتصادی (06/2) و میانجی گری (85/1)، در سطح پایینی بوده است. از دیدگاه کارشناسان نیز از لحاظ شاخص های مشارکت (با میانگین 62/3)، افزایش احساس تعلق (35/3)، اعتمادسازی (34/3) و نهادسازی (21/3) در سطح متوسط رو به بالا و از لحاظ شاخص های توانمندسازی اجتماعی (77/2)، اقتصادی (64/2) و میانجی گری (60/2) در سطح پایینی قرار داشته است. دو شاخص نهادسازی و اعتمادسازی به ترتیب با میانگین رتبه ای 90/5 و 76/5 بر اساس نظر ساکنان و دو شاخص مشارکت دهی و اعتمادسازی به ترتیب با میانگین رتبه ای 42/6 و 48/5 بر اساس نظر کارشناسان، به‌عنوان مهم ترین شاخص های موفقیت و اثربخشی عملکرد دفتر تسهیل گری محلة ارزنان تعیین شده اند. همچنین نتایج نشان داد که عدم آشنایی برخی دستگاه‌های اجرایی با نقش و جایگاه دفتر تسهیل گری و فقدان توانمندی مالی با کسب بیشترین امتیاز از آزمون فریدمن (به ترتیب با میانگین رتبه ای 98/6 و 97/6)، به‌عنوان مهمترین مسائل و مشکلات پیش روی دفتر تسهیل گری ارزنان می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - ارزیابی و تحلیل تاب‌آوری نهادی و کالبدی محلات شهری سنندج (مطالعه موردی: محلات سرتپوله، شالمان و حاجی‌آباد)
سیروان بهرامی رحیم سرور فریده اسدیانسوانح و مخاطرات طبیعی به دلیل شدت و زمان کوتاه اثر گذاری بر اجتماعات بشری تبدیل به یکی از دغدغه‌های اصلی برنامه‌ریزان و مدیران شهری در سال‌های اخیر شده‌اند. از این رو تاب‌آوری، به عنوان رویکرد و روشی مناسب در جهت کاهش خطرات حاصل از بحران‌ها و مخاطرات، به عنوان رویکرد پژ چکیده کاملسوانح و مخاطرات طبیعی به دلیل شدت و زمان کوتاه اثر گذاری بر اجتماعات بشری تبدیل به یکی از دغدغه‌های اصلی برنامه‌ریزان و مدیران شهری در سال‌های اخیر شده‌اند. از این رو تاب‌آوری، به عنوان رویکرد و روشی مناسب در جهت کاهش خطرات حاصل از بحران‌ها و مخاطرات، به عنوان رویکرد پژوهش حاضر انتخاب شده است. هدف اصلی این پژوهش اندازه‌گیری میزان تاب‌آوری در ابعاد نهادی- سازمانی و کالبدی- محیطی به منظور مقابله با اثرات سوانح طبیعی در شهر سنندج میباشد. در همین ارتباط جامعه آماری این تحقیق خانوارهای ساکن در سه محله شهر سنندج است که با استفاده از سرشماری سال 1390، مصاحبه با مسئولان ذیربط و توزیع پرسشنامه، از طریق فرمول کوکران 383 خانوار انتخاب شدند. در تحلیل اطلاعات نیز از روشهای کمی- پیمایشی استفاده گردیده است. با توجه به تحلیل داده‌ها در محیط نرم‌افزار SPSS و همچنین تحلیل شبکه‌ای ANP با استفاده از نرم افزار super decisions برای تعیین درجه اهمیت هر کدام از مؤلفه‌های مذکور استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بین تاب‌آوری موجود در محلات نمونه و سطح تاب‌آوری آنها در ابعاد نهادی- سازمانی و کالبدی- محیطی رابطه معناداری وجود دارد و با تغییر هر یک، میزان تاب‌آوری خانوارها نیز تغییر می‌یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر با تاکید بر شاخصهای شهرسازی نوین(مطالعة موردی شهر بندرعباس)
پریوش باوقار مرضیه موغلی محمد ابراهیم عفیفیهدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر شهر بندرعباس با تاکید بر شاخص های شهرسازی نوین می باشد.تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و رویکرد غالب آن توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوردی داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر شهر بندرعباس با تاکید بر شاخص های شهرسازی نوین می باشد.تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و رویکرد غالب آن توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوردی داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده است جامعه آماری پژوهش شامل 152862 خانوار ساکن در شهر بندرعباس است که برای تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 383 خانوار انتخاب گردید. سپس ابعاد مختلف توسعه پایدار(اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) با استفاده از نظرات سرپرستان خانوار در محلات مختلف شهر بندرعباس مورد ارزیابی قرار گرفت .نتایج بررسی ها نشان می دهد که بین محلات شهر بندرعباس از نظر پایداری اجتماعی محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی بهترین عملکرد و محلات پشت شهر، سورو و دو هزار از پایداری اجتماعی کمتری برخوردارند. همچنین نتایج در مورد ابعاد پایداری اقتصادی نیز محلات گل شهر، آزادگان و نایبند دارای پایداری بیشتر و محلات توحید، چاهستانی و بهشت زهرا دارای پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات هستند. در بررسی شاخص زیست محیطی توسعه پایدار محلات نیز محله های شاه حسینی، درخت سبز و گل شهر از بیشترین پایداری زیست محیطی و محله های نایبند، پشت شهر و سورو از کمترین پایداری زیست محیطی برخوردارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - معرفی روشی برای شناسایی محلات فرودست و اسکان غیررسمی
محمود حقیقت محمد حسین رامشتناهنجاری و ناپایداری اسکان و سکونت اگرچه ریشه‌ای دیرپا در سرزمین ما دارد اما تظاهر آن در اشکال حاشیه‌نشینی، اسکان غیررسمی، کانون‌های خودرو و اسکان غیرقانونی و نامتعارف به عنوان محصول شرایط جدید شهرنشینی در کشور سابقه زیادی ندارد. مقاله حاضر، مبین نحوه انتخاب و اولویت‌بن چکیده کاملناهنجاری و ناپایداری اسکان و سکونت اگرچه ریشه‌ای دیرپا در سرزمین ما دارد اما تظاهر آن در اشکال حاشیه‌نشینی، اسکان غیررسمی، کانون‌های خودرو و اسکان غیرقانونی و نامتعارف به عنوان محصول شرایط جدید شهرنشینی در کشور سابقه زیادی ندارد. مقاله حاضر، مبین نحوه انتخاب و اولویت‌بندی وضعیت محلات، و بیان کننده روشی نوین در شناسایی محلات غیررسمی است. در این مقاله، پس از انجام بررسی‌های پایه و مطالعات نظری و تدوین روند و روش شناسایی، پهنه‌بندی‌فقرشهری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با تعریف شاخصهای مرتبط در هر بعد مشخص شد؛ سپس با تلفیق نتایج این مرحله، پهنه‌های فرودست شناسایی، و پس از آن تدقیق مطالعات اجتماعی و فرهنگی، طبیعی و نیز مطالعه نحوه مالکیت و تصرف زمین و ملاحظه ساختار و بافت این پهنه‌ها تدقیق، و حدود 20 محله فرودست تشخیص و محلات اسکان غیررسمی شناسایی و اولویت‌بندی شدند. در نهایت، با امتیازدهی و اولویت‌بندی، سه محله به عنوان محلات هدف به منظور ارائه برنامه توانمندسازی ارائه شد. هدف در انتخاب این محلات، علاوه بر حاد بودن و نیاز به تدوین برنامه برای این محلات، امکان تسری برنامه‌ها به سایر محلات، و بدین منظور، در نظر داشتن تنوع در محلات هدف بوده است. روش‌ها و فنون به کار گرفته شده در این پژوهش، عبارت از روش فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و روش دلفی در وزندهی و انتخاب معیارها و پس از آن، در اولویت‌دهی گزینه‌ها در مراحل مختلف و همچنین به کارگیری نرم‌افزار GIS و مدل‌های مختلف تحت آن (برای مثال، نرم افزار الحاقی Spatial Analyse و با استفاده از تابع MAP Calculator )، در تحلیل داده‌ها و اطلاعات و روی‌هم‌اندازی لایه‌های مختلف بوده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - رتبه بندی محلات حاشیه نشین اهواز براساس شاخص های پایداری اجتماعی مسکن با استفاده از مدل ELECTRE
فائقه سرحانی محمدحسن یزدانی سعید امان پوربا توجه به افزایش شتاب رشد شهرها، محلات شهری و به دنبال آنها مساکن شهر با عدم پایداری اجتماعی گسترده مواجه شده‌اند. در این میان زاغه‌ها و نواحی شهری غیررسمی اگرچه سازوکارهای حیاتی و بااهمیتی را برای تعداد زیادی از ساکنین فقیر و محروم شهری فراهم می‌کند اما طیف متنوعی از چکیده کاملبا توجه به افزایش شتاب رشد شهرها، محلات شهری و به دنبال آنها مساکن شهر با عدم پایداری اجتماعی گسترده مواجه شده‌اند. در این میان زاغه‌ها و نواحی شهری غیررسمی اگرچه سازوکارهای حیاتی و بااهمیتی را برای تعداد زیادی از ساکنین فقیر و محروم شهری فراهم می‌کند اما طیف متنوعی از مشکلات زیست‌محیطی و انسانی را برای نسل امروز و آینده موجب میشود. ازاینرو نواحی حاشیه‌ای و محلات اسکان غیررسمی چالشی پیش روی توسعه پایدار و پایداری اجتماعی هستند. برای توسعه مسکن پایدار محلات شهری 10 شاخص در ابعاد اجتماعی به کار رفته است. روش پژوهش حاضر به‌صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی میباشد. جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت پیمایشی صورت گرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر رتبه بندی محلات حاشیه نشین اهواز براساس شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن با استفاده از مدل الکتر میباشد. برای وزندهی شاخص‌ها از روش آنتروپی شانون و از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره الکتر برای رتبه‌بندی محلات استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر خانوارهای ساکن محلات حاشیه نشین میباشد. حجم نمونه بر اساس مدل کوکران به‌دست‌آمده است که 381 نفر محاسبه شده است برای افزایش دقت کار تعداد 450 پرسشنامه توزیع گردید. در این پژوهش از میان 6 بافت مشخص در شهر، بافت حاشیه‌ای که شامل 18 محله می‌شد انتخاب شده و با توزیع پرسشنامه و بهره‌گیری از مدل الکتر اقدام به رتبه‌بندی محله‌ها بر اساس شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن گردید. براساس نتاج به دست آمده با استفاده از مدل الکتر بالاترین رتبه مربوط به محله زرگان و پایین رتبه به محله کوی سیاحی اختصاص دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - معاصرسازی محلات تاریخی با هدف مکان‌سازی فضاهای شهری
عارفه ایرانی شاد فرح حبیب محمدجواد مهدوی نژادمقدمه و هدف پژوهش: یکی از ابعاد معاصرسازی شهری بعد اجتماعی است. تجارب فرهنگی به عنوان محرک در معاصرسازی محسوب میشود. به همین دلیل بازتولید مکان برای مبنای کاربرد تجارب فرهنگی می‌بایستی اساس بسیاری از برنامه‌های معاصرسازی باشد. نوشته حاضر تلاشی برای تدوین رویکرد معاصرسا چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: یکی از ابعاد معاصرسازی شهری بعد اجتماعی است. تجارب فرهنگی به عنوان محرک در معاصرسازی محسوب میشود. به همین دلیل بازتولید مکان برای مبنای کاربرد تجارب فرهنگی می‌بایستی اساس بسیاری از برنامه‌های معاصرسازی باشد. نوشته حاضر تلاشی برای تدوین رویکرد معاصرسازی مکان مبنا است. به نظر میرسد میان عوامل زمینه ای، توسعه ای، آینده نگری، تعاملات اجتماعی و بازتولید ناخودآگاه و رویکرد معاصرسازی مکان مبنا در اینگونه فضاها رابطه معناداری برقرار باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیازمند برخوردی کیفی است ازاینرو مبنای هستی شناسی تحقیق آزادپژوهی است. در این مقاله برای ارزیابی روایی محتوایی از نظر متخصصان در مورد میزان هماهنگی محتوای ابزار اندازه‌گیری و هدف پژوهش به دور وش کیفی و کمی، استفاده میشود. برای ارزیابی میزان پایایی ابزارهای تحقیق از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. جهت رسیدن به هدف اصلی مقاله به منظور ارزیابی اعتبار ویژگیهای محیطی تبیین شده از مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. یافته‌ها: در آخر میتوان گفت جهت گیری این پژوهش درزمینه تبیین رویکرد معاصرسازی مکان-مبنا در پنج بعد اصلی عوامل زمینهای، عوامل توسعه‌ای، عوامل آینده نگری، فرآیندهای اجتماعی، بازتولیدناخودآگاه قابل تعریف میباشد. نتیجه گیری: به طور کلی میتوان به این نتیجه رسید که عامل بازتولید ناخودآگاه بیشترین تاثیر را بر رویکرد معاصرسازی مکان مبنا دارد. دانش محلی، استفاده از مکان و تعاملات و تجارب از معیارهای تاثیرگذار بر این فرآیند میباشند. معیار تعاملات و تجارب روزمره بیشترین تاثیر را بر بازتولید ناخودآگاه و به تبع آن بر فرآیند معاصرسازی مکان مبنا خواهد داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - برنامهریزی راهبردی توسعه محلات دارای فقر شهری(موردمطالعه: منطقه 17 تهران)
یاسمن سلحشور فرد خلیل آباد احمد زنگانه طاهر پریزادیمقدمه و هدف پژوهش: شناسایی و تعیین محلات مسئله‌دار و فرودست شهری یکی از موضوعات مهم مدیریت شهری محسوب می گردد. مقاله حاضر، تلاشی است تا با استفاده از ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه 17 شهر تهران به شناسایی محلات دارای فقر شهری و برنامه ریزی توسعه محله م چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: شناسایی و تعیین محلات مسئله‌دار و فرودست شهری یکی از موضوعات مهم مدیریت شهری محسوب می گردد. مقاله حاضر، تلاشی است تا با استفاده از ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه 17 شهر تهران به شناسایی محلات دارای فقر شهری و برنامه ریزی توسعه محله محور آن ها بپردازد. روش پژوهش: الگوی حاکم بر این پژوهش، تحلیلی-کاربردی می باشد، جهت شناسایی محلات دارای فقر شهری منطقه 17 شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس از بلوک آماری سال 1390 و نقشه کاربری اراضی منطقه17 در محیط نرم افزار ArcGIS،SPSS و EXCEL استفاده و درنهایت با استفاده از تکنیک آیدا پروژه های راهبردی تولید شده است. یافته‌ها: با بهره گیری از مدل تاپسیس به سطح بندی محلات منطقه پرداخته و درنهایت محلات مقدم و آذری به‌عنوان محلات دارای فقر شهری و محلات اهداف برنامه ریزی انتخاب و با توجه به پتانسیل و مشکلات موجود در این محلات به ارائه راهبرد و سیاست هایی در جهت توسعه محله محور و درنهایت با استفاده از تکنیک تحلیل عرصه های تصمیم گیری مرتبط (آیدا)، به تولید پروژه های راهبردی در جهت به مطلوبیت رسیدن وضعیت زندگی در محلات هدف پرداخته است. نتیجه‌گیری: نتیجه پژوهش حاکی از آن است که بعد کالبدی محلات مسئله دار مقدم و آذری نسبت به سایر ابعاد شرایط نامساعدتری دارد به همین دلیل بخش اعظم برنامه‌ریزی‌ها بر روی این بعد صورت گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - ارزیابی شاخصهای اکولوژیک محلات شهری در راستای برنامهریزی پایدار شهر (نمونه موردی: محلات سراب، کوهسنگی وآزادشهر)
فاطمه زردی بهداد علیزاده نگار حسینیانمقدمه و هدف پژوهش: در دوران کنونی در پی معضلات محیط‌زیستی، ایجاد موانع در راه رسیدن به شهرهایی با ویژگیهای مطلوب زیست‌محیطی، لازم میشود که به عوامل اکولوژیکی و شناخت درست از این منابع در سطح شهر به‌ویژه محلات توجه شود. بنابراین بر پایه رسالتی که بر عهده ما است، تقویت چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: در دوران کنونی در پی معضلات محیط‌زیستی، ایجاد موانع در راه رسیدن به شهرهایی با ویژگیهای مطلوب زیست‌محیطی، لازم میشود که به عوامل اکولوژیکی و شناخت درست از این منابع در سطح شهر به‌ویژه محلات توجه شود. بنابراین بر پایه رسالتی که بر عهده ما است، تقویت جایگاه شاخص های اکولوژیکی در محلات شهری در پژوهش حاضر به عنوان هدف اصلی مطرح می شود که در راستای برنامهریزی پایدار گام برمی‌دارد. روش پژوهش: درواقع این پژوهش پس از شناخت و تدقیق شاخصهای اکولوژیکی برای سه محله موردپژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای سپس با تدوین پرسشنامه‌ی ساکنین و کارشناسان عوامل و شاخصهای تأثیرگذار در دستیابی به محلات شهری اکولوژیک را شناسایی کرده است. در ادامه با توجه به وضع موجود محلات جدول SWOT تدوین شده است، و از طریق مدل QSPM استراتژی‌هایی در جهت بهبود وضع موجود اتخاذشده و استراتژی‌های جذاب اولویت‌بندی شده‌اند. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان می‌دهد که استراتژی‌های جذاب هر سه محله در راستای ایجاد زیرساختهای سبز همچون فضاهای سبز محلی، ایجاد حمل‌ونقل سبز، تقویت نقش مراکز محلی و کاهش آلودگی‌های محیطی در سطح محلات گام برمی‌دارند. نتیجه گیری: در نتیجه برای دستیابی به برنامهریزی شهر پایدار باید به شاخصهای اکولوژیکی در مقیاس محلی توجه شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - بررسی، تحلیل و رتبه‌بندی سطوح برخورداری محلات بافت فرسوده شهر ارومیه
علیرضا سلیمانی احمد آفتاب احمد شیخاحمدیمقدمه و هدف پژوهش: بافت های فرسوده شهری پدیده و مساله ای است که اغلب شهر های کشور با آن مواجه اند. یکی از راه کارهای مطمئن و عملی پیشروی برنامه ریزان شهری برای ساماندهی فضایی مطلوب بافت های فرسوده شهری، شناخت قابلیت ها و پتانسیل های موجود در این بافت ها به منظور استفاده چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: بافت های فرسوده شهری پدیده و مساله ای است که اغلب شهر های کشور با آن مواجه اند. یکی از راه کارهای مطمئن و عملی پیشروی برنامه ریزان شهری برای ساماندهی فضایی مطلوب بافت های فرسوده شهری، شناخت قابلیت ها و پتانسیل های موجود در این بافت ها به منظور استفادهی بهینه از آن ها و نیز شناخت نارسایی های موجود به منظور پرهیز از آنها و برنامه ریزی جهت کاهش انواع نامطلوبیت هایی است که از سوی این طیف از خصوصیات بافت های فرسوده بر فضاهای شهری وارد می شود. در این راستا، هدف اصلی این مقاله محاسبه و بررسی توسعه یافتگی محلات بافت فرسوده شهر ارومیه با تاکید بر شاخص های کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش، محلات بافت فرسوده (ده محله بافت مرکزی) شهر ارومیه بوده و 368 نفر به عنوان حجم نمونه و با استفاده از مدل کوکران انتخاب شده اند شاخص های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه گردآوری شده و جهت پردازش اطلاعات از نرم افزار SPSS، GIS و مدل تاپسیس استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد در شاخص کالبدی، محله راهنمایی با شاخص اولویت 9/0 رتبه اول و محله 7 اولر با شاخص اولویت 33/0 رتبه آخر، در شاخص اقتصادی محله 7 اولر با شاخص اولویت 6/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اولویت 2/0 رتبه آخر و در شاخص اجتماعی محله 7 اولر با شاخص اجتماعی 8/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اجتماعی 1/0 رتبه آخر معرفی شدند. نتایج بدست آمده از شاخص های تلفیقی بیانگر آن است که محله دوشابچی خانه با شاخص اولویت 81/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اولویت 11/0 رتبه آخر را کسب کرده اند. نتیجه گیری: برابر تحلیل صورت گرفته با استفاده از نرم افزار SPSS محلات بافت فرسوده ارومیه در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار و فروبرخوردار (محروم) رتبه بندی شدند. نتایج نشان می دهد که محلة مفتح در پایین ترین سطح برخورداری جای گرفته و اولین اولویت توسعه را به خود اختصاص داده است. دومین سطح شامل محلات مهدی القدم و دادگستری است و سطح دوم توسعه محلات را در بر می گیرد، سطح یک، محلات دوشابچی خانه، 7 اولر، شورشورا، راهنمایی، دره چایی، کومورچوخانه و ارم را در بر می گیرد که آخرین اولویت توسعه را در بر دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - واکاوی پایداری محلات شهری با تاکید بر کیفیت محیط در جغرافیای قدیم تهران (نمونه موردی: محله سنگلج)
نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانیزمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامهریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به دلیل بی‌توجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری به‌صورت شدیدتری ظاهرشده‌اند. هدف اصلی چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامهریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به دلیل بی‌توجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری به‌صورت شدیدتری ظاهرشده‌اند. هدف اصلی از مقاله حاضر ارزیابی روابط بین مولفه های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مولفه ها بر پایداری محلات شهری در جغرافیای قدیم شهر تهران است. روش بررسی: محله سنگلج به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است.داده های پژوهش با استفاده از برداشت میدانی به دست آمده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart Pls3 انجام شده است . یافته ها: حاکی از آن است که میانگین مولفه های تبیین کننده پایداری، همچنین سهم هر یک از این مولفه ها در تبیین پایداری محله سنگلج متفاوت است؛ سرزندگی و منظر بیشترین و تناسب و دسترسی کمترین سهم را در تبیین پایداری داشته اند . بحث و نتیجه گیری: تغییر و تحولات امروزی چه به لحاظ محتوایی چه به لحاظ رویه ای تاثیر شگرفی بر میزان پایداری هر محله داشته است. در محلات قدیمی به دلیل تمرکز بر عملکرد و کلان نگری ، با یک بافت ارگانیک، یکپارچه و بسته ، متمرکز و متراکم، تناسبات همگن با میزان فضاهای باز حداقل و فضاهای سبز ضعیف تری مواجه می شویم.مشکل سنگلج عمدتا کالبدی است؛ لذا راه حل این مشکل نیز باید بیشتر بر مسائل کالبدی متمرکز باشد. در سنگلج می توانیم با یک مدیریت مناسب نسبت به اصلاح و نوسازی کالبد اقدام نماییم و میزان بهره برداری و کارایی سطح محله را افزایش دهیم؛ به عبارت دیگر لازم است برای بهبود وضعیت پایداری در این محله ، ارتقای وضعیت دسترسی و تناسب در اولویت قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - تببین شرایط آسایش اقلیمی در الگوهای فضایی – کالبدی بافت محلات سنتی (مطالعه موردی: محلات سنتی شهر همدان)
محمد معتقد حسن سجادزادهزمینه و هدف: گسترش شهرها طی دهه های اخیر، موجب افت میزان آسایش اقلیمی در آنها شده است. یکی از اهداف این پژوهش تحلیل هندسه فضایی و الگوهای ساختاری فضایی محلات سنتی اقلیم سرد و خشک در راستای بهره گیری از این الگو در توسعه بافت های مسکونی جدید و همچنین بررسی نقش و الگوی ک چکیده کاملزمینه و هدف: گسترش شهرها طی دهه های اخیر، موجب افت میزان آسایش اقلیمی در آنها شده است. یکی از اهداف این پژوهش تحلیل هندسه فضایی و الگوهای ساختاری فضایی محلات سنتی اقلیم سرد و خشک در راستای بهره گیری از این الگو در توسعه بافت های مسکونی جدید و همچنین بررسی نقش و الگوی کاشت و گونه های فضاهای سبز در محلات گذشته می باشد.روش بررسی: در ابتدا مولفه های موثر بر آسایش اقلیمی با مطالعه و بررسی دیدگاه صاحب نظران به دست آمده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش شبیه سازی و نرم افزار Ecotect Autodesk در سه محله سنتی شهر همدان مورد تحقیق قرار گرفت. تحلیل ها در ساعات صبح و عصر روزهای 1 تیر و 1 دی ماه سال 98 ، انجام شده است.یافته ها: الگوی محله های مرکزگرا نسبت به محله های خطی در فصول سرد سال از شرایط بهره گیری بیشتر از آفتاب در ساعات صبح و عصر برخوردار است ، اما در الگوی محلات خطی در فصول سرد باید تمهیدات بیشتر را برای بهره گیری از میزان نور خورشید به کار گرفت. با توجه به آن که میزان سایه اندازی در الگوی محلات خطی در فصل سرما به میزان بیشتری از محله های مرکزگرا می باشد ، برای ایجاد شرایط آسایش اقلیمی نیازمند تمهیدات ویژه ای هستند.بحث و نتیجه گیری: استفاده از الگوهای مرکز گرا در ایجاد محلات می تواند باعث بالا رفتن میزان آسایش اقلیمی در محلات گردد. همچنین با توجه به نوع اقلیم سرد و خشک محلات یاد شده، وجود درختان کهنسال در مراکز محله ضمن فراهم کردن موجبات عدم نفوذ بادهای سرد غالب در محیط پیرامون، بستری برای ایجاد خنکی و آسایش اقلیمی به خصوص در فصول گرم در این مناطق شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - توسعه مدل شکوفایی شهری در محلات تهران با تاکید بر مولفه کیفیت زندگی
غزاله رهسپارطلوعی فرح حبیب زهرا سادات سعیده زرآبادیزمینه و هدف: امروزه، شهرها با نرخ بی سابقه ای در حال رشد می باشند که این امر سبب ایجاد چالش های مهمی شده است.در میان این آشفتگی ها، باید به دنبال راه حلی کلی و اساسی برای بهبود کیفیت زندگی باشیم. مدل شکوفایی شهری که در سال 2012 توسط اسکان بشر سازمان ملل متحد معرفی شد، ی چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه، شهرها با نرخ بی سابقه ای در حال رشد می باشند که این امر سبب ایجاد چالش های مهمی شده است.در میان این آشفتگی ها، باید به دنبال راه حلی کلی و اساسی برای بهبود کیفیت زندگی باشیم. مدل شکوفایی شهری که در سال 2012 توسط اسکان بشر سازمان ملل متحد معرفی شد، یک رویکرد تازه به رونق شهری و پایداری پیشنهاد می کند. مقاله حاظر ضمن بررسی و کشف رابطه بین شهر و شاخص های شکوفایی، به بسط مدل رایج در جهان و ایجاد الگویی بومی برای سنجش، شناسایی فرصت ها و ارتقای شهرها با تاکید بر مولفه کیفیت زندگی در مسیر شکوفایی شهری می پردازد. روش بررسی: پژوهش حاضر در بخش مبانی نظری، با اتکا به شیوه های توصیفی و تحلیلی انجام گرفته و تلاش شده است که با انجام مطالعات کتابخانه ای و تحلیل نگرش های مرتبط با مدل شکوفایی شهری و مفهوم کیفیت زندگی، به مستند سازی و استخراج مولفه ها، ابعاد و شاخص های این دو مقوله پراخته شود. این شاخص ها از طریق380 عدد پرسشنامه در محلات کلانشهر تهران، مورد آزمون قرار گرفته و سپس با استفاده از روش آماری تحلیل عاملی، عامل های معنادار انتخاب شده اند. یافته ها: با استفاده از تحلیل عاملی تعداد 22 عامل اصلی شکوفایی شهری بر اساس اطلاعات محلات تهران شناسایی شدند، هر کدام از این عوامل که قرابت معنایی و عملکردی بیشتری با یکدیگر داشتند، در قالب 6 بعد اصلی شکوفایی شهری، در مدل پیشنهادی بیان شدند. در نهایت مدل توسعه یافته و بومی سازی شده شکوفایی شهری با تاکید بر مولفه کیفیت زندگی ارایه شد. بحث و نتیجه گیری: مدل پیشنهادی می تواند در تحقق توسعه شهری پایدار، بهبود وضعیت کیفیت زندگی و سنجش وضعیت شکوفایی در شهرهای ایران بسیار تاثیرگذار بوده و به عنوان نمونه ای بومی شده و توسعه یافته از مدل جهانی شکوفایی شهری ارایه شود و سنجه ای قابل اطمینان برای بررسی، تحلیل و الویت بندی اقدامات شهری باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - پایداری زیست محیطی در فضاهای باز شهری:ارزیابی کیفی محلات مسکونی در تبریز
سید باقر حسینی راضیه رضازاده محمد باقری حمید رضا عظمتی عبدالحمید قنبرانیکی ازراهبردهای طراحی شهری پایدار، تاکید بر فضاهای بازشهری است.هدف تحقیق حاضر،معرفی پایداری زیست محیطی درفضاهای باز شهری وارزیابی سه محله مسکونی در تبریز است. برای این کار پنج معیار اصلی وشاخص های فرعی آن ها برمبنای طراحی شهری پایدار( تحرک، انرژی، شکل فضایی،محیط زیست،طر چکیده کاملیکی ازراهبردهای طراحی شهری پایدار، تاکید بر فضاهای بازشهری است.هدف تحقیق حاضر،معرفی پایداری زیست محیطی درفضاهای باز شهری وارزیابی سه محله مسکونی در تبریز است. برای این کار پنج معیار اصلی وشاخص های فرعی آن ها برمبنای طراحی شهری پایدار( تحرک، انرژی، شکل فضایی،محیط زیست،طراحی وتوسعه) برای ارزیابی تعریف شدند.محلات انتخابی به روش پیمایش میدانی وبر اساس متغیر فاصله ای امتیازدهی شده و به صورت مقایسه ای ارزیابی وتحلیل شدند. براساس یافته های تحقیق، محله تاریخی مقصودیه در معیارهای تحرک، انرژی و طراحی وتوسعه بالاترین امتیاز را کسب کرد. طرح ارگانیک ، بافت احیا شده، شبکه معابر وبناهای فشرده ،نزدیکی به مراکز شهری، برخورداری از خدمات محله ای، شبکه ارتباطی پیوسته ،فضاهای شهری پیاده و وابستگی کمتر به اتومبیل ، حفظ وباززنده سازی بناهاو فضاهای با ارزش ،استفاده مجدد از مصالح بومی و سازگار با محیط زیست وتوجه به اقلیم محلی از مهم ترین مولفه های کالبدی این محله است.محله نوساز رشدیه، ساخته شده بر اساس اصول طراحی شهری ودارای فضاهای باز سرسبز،تنوع زیستی، چشم اندازها و منابع طبیعی وکیفیت های بصری، در معیار محیط زیست بالاترین امتیاز را کسب کرد.همین محله با ویژگی هایی چون خود اتکایی ، اختلاط کاربری های مختلف، جمعیت پذیری بالا و وجود فضاهای متنوع عمومی، درمعیار شکل فضایی، بالاترین امتیاز را کسب کرد و با فاصله اندکی پس از آن محله مقصودیه قرارگرفت. مجتمع آپارتمانی گلپارک - از بافت های سکونتی رایج با فضاهای شهری فاقد طراحی و دارای معضلات زیست محیطی - در معیار های پنج گانه امتیاز پایینی کسب کرد. نتیجه گیری تحقیق آن است که بیشترفضاهای محله ای نوساز، فاقد طراحی شهری پایدار بوده وبه لحاظ زیست محیطی پاسخ گوی نیازها و علایق ساکنان نیستند.از این رو راهبردهای آسایش حرارتی، نوروتابش ودید،آسایش درپناه باد، آسایش صوتی و ارتقای کیفیت محیط و منظر محله، از طریق راهکارهای نوینی چون پیاده راه وباغ راه ، سبزراه وپل سبز، محله پیاده مدار، مسیر دوچرخه سواری واسکیت ، حمل ونقل عمومی ، بوستان های محله ای وهمسایگی ، ایستگاه های سلامت ومحیط زیست می توانند به پایداری زیست محیطی در محلات شهری کمک کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - ارزیابی علل شکل گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی با محوریت پدیده مهاجرت در بافت-های فرودست (نمونه موردی: شهر سنندج)
محمد رسولی سید علی نوری حسین ذبیحیشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحل چکیده کاملشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ، سطح معیار ها و وزن دهی زیرمعیارها و نیز اهمیت نسبی آنها استفاده شده و نهایتا توسط نرم افزار اکسپرت چویس و نیز مدل دلفی مورد تحلیل واقع گشته و در مرحله دوم برای بررسی انطباق پذیری و همبستگی شاخص مهاجرت و نیز فرسودگی اجتماعی حاصله، سنجش میدانی با تعداد 375 پرسشنامه به شیوه محقق ساخت به صورت طیف لیکرت در مقیاس رتبه ای، بعنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در مناطق شهری نمونه شهر سنندج انجام و نهایتا بر اساس مدل کاربردی از میان 4 معیار، شاخص مهاجرت بعنوان عامل انطباق با کل معیارها مورد بررسی واقع شد که نتیجتا انطباق پذیری در محلات نمونه از میان 20 سکونت گاه غیر رسمی تبیین و نیز در سه محله تپه علیابک و شمال شهدا با میزان 64 درصد، محله فیض آباد، حدودا 52 درصد و محله غفور حدودا 75 درصد اثبات گر شناسایی این نوع سکونتگاه های شهر است. بدین ترتیب زیرمعیار و شاخص مهاجرت با هدف شناسایی محلات فرودست و بستر شکل دهنده به سکونتگاه های غیررسمی با بطن گستره فقر شهری همبستگی بالایی داشته و علل اقتصادی و اجتماعی مبدا مهاجرت و بستر مناسب مقصد میتواند دلیل اصلی این پدیده باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - نقش ضوابط ومقررات بر روند شکل گیری منظرشهری در محلات منطقه 8 تهران
رضا محمدیان گرنگاه ناصر اقبالی حمیدرضا جودکی پروانه زیویارامروزه ضوابط و مقررات بعنوان یک ابزار ویک معیار در کنار پارامترهای اقلیمی واقتصادی و..... درالگو دهی چشم اندازهای شهری بقدری مهم وموثر هستند که همواره مورد توجه برنامه ریزان ومدیران شهری قرارگرفته است . بعبارتی در سایه قانون مداری است که شکل ایده آلی از فضای شهری در ابع چکیده کاملامروزه ضوابط و مقررات بعنوان یک ابزار ویک معیار در کنار پارامترهای اقلیمی واقتصادی و..... درالگو دهی چشم اندازهای شهری بقدری مهم وموثر هستند که همواره مورد توجه برنامه ریزان ومدیران شهری قرارگرفته است . بعبارتی در سایه قانون مداری است که شکل ایده آلی از فضای شهری در ابعاد مختلف خلق می شود و قدر مسلم است در صورتی که به نحو کارآمد به مرحله اجرا درآید، زیباترین سیماومنظرازیک سکونت گاه بشری را به عینیت به تصویر خواهد کشید.در این پژوهش به بررسی نقش ضوابط ومقررات بر روند شکل گیری منظر شهری در محلات منطقه 8 تهران پرداخته شده است. نوع پژوهش از لحاظ هدف،کاربردی واز نظر ماهیت،توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از روش اسنادی وپیمایشی (با استفاده از تکنیک پرسشنامه)به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. برای پایایی پرسشنامه از روش کرونباخ استفاده شده که مقدار آن8/0 می باشد بر اساس آمار بدست آمده از تعداد کل جامعه آماری که 87 نفر است 12 نفرکارشناس شهرداری وبقیه متخصصان وخبرگان موضوع پژوهش بودند، داده های آماری با استفاده ازنرم افزارهای آماری lisrelوspss وبا تکنیک دلفی مورد تجزیه وتحلیل قرار داده شد و نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داد که بین کارآمدی ضوابط و مقررات ومنظرشهری رابطه معنی داری وجود دارد وازطرفی کارآمدی ضوابط و مقررات قابلیت پیش بینی بعدهای عینی وذهنی منظر شهری را دارد واما کارآمدی ضوابط و مقررات و منظرشهری در سطح مطلوبی قرار ندارند و این آشفتگی موجود در سیما ومنظر شهری محلات ،ریشه در تاریخ شهرنشینی این منطقه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - سنجش پایداری اجتماعی در محله‌های سنتی، مقایسه تطبیقی محلات سنگی، عاشوری و شکری شهر بوشهر
احسان حیدرزاده محمدرضا حقی علیرضا صفاییمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر چکیده کاملمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر باشند. به همین منظور پژوهش حاضر، پیمایشی مقطعی برای تحلیل پایداری اجتماعی در سه محله سنتی سنگی، عاشوری و شکری در شهر بوشهر را دنبال نموده است. جامعه آماری شامل ساکنین این محلات است که از میان آنها، 201 نفر (76 نفر به ازای هر محله) به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. پس از پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامهها، داده‌ها در نرم‌افزار SPSS وارد شده و با مدل‌های تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. مطابق یافته‌ها، 22 شاخص پایداری اجتماعی را میتوان در 6 عامل تعامل و سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی و اعتماد نهادی، برابری و عدالت اجتماعی، رضایتمندی و امنیت اجتماعی، سلامت اجتماعی و تاب‌آوری کالبدی دسته‌بندی نمود که در مجموع، بیش از 67 درصد از واریانس پایداری اجتماعی محلات را تبیین می‌کنند. مدل رگرسیونی نیز نشان می‌دهد عوامل تعامل و سرمایه اجتماعی، تاب‌آوری کالبدی و کیفیت زندگی و اعتماد نهادی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر رضایتمندی اهالی نسبت به محله دارند. از مقایسه وضعیت سه محله نیز چنین برمی‌آید که محله عاشوری بهترین وضعیت (305/1)، محله سنگی وضعیت متعادل (055/0-) و محله شکری نازل‌ترین وضعیت (25/1-) را به لحاظ پایداری اجتماعی داشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری (نمونه موردی: محلات میعاد، تربیت و هاشمی در شهر مشهد
قدیر صیامی علی خلیقچکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روشهای مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان میباشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر میشود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، چکیده کاملچکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روشهای مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان میباشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر میشود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، تنوع در چیدمان کاربری‌ها به عنوان راهکاری نوین در برنامهریزی شهری، از طرق مختلف بر رفتار ترافیکی شهروندان و ایجاد محله‌ای پایدار اثرگذار است. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری و همچنین نقش آن در شکل‌گیری محله‌ی پایدار مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور اطلاعات پایه و توصیفی محلات میعاد، تربیت و هاشمی مهنه شهر مشهد به روش اسنادی جمع آوری و از طریق تهیه چک لیست، به تدوین شاخصهای ارزیابی و تحلیل آنها در نمونه‌های موردی پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مطالعات حاکی از آن است که تولید سفر در محلات شهری ارتباط تنگاتنگی با اختلاط کاربری‌ها دارد و به هر اندازه که تنوع کاربری‌ها در سطح یک محله افزایش یابد به همان اندازه تقاضا برای سفرهای طولانی و با وسیله نقلیه شخصی کاهش می یابد. همچنین تنوع در چیدمان کاربری‌ها خود مشوقی برای انجام سفرهای پیاده و یا با دوچرخه در سطح محلات می باشد. به این ترتیب پیشنهاد میشود که توسعه مختلط کاربری‌ها به عنوان راهکاری عملیاتی برای افزایش حجم سفرهای پایدار و همچنین دستیابی به شکل پایدار محله مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانیچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در چکیده کاملچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که میتواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونه‌گیری احتمالی و مرحله‌ای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، به‌صورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل داده‌ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفه‌های تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفه‌ها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - تاب‌آوری کالبدی و اجتماعی محلات مسکونی بافت تاریخی (نمونه موردی منطقه 12 تهران)
نغمه محمدپورلیما علیرضا بندرآباد حمید ماجدیچکیده تاب آوری با توجه به وقوع سوانح طبیعی و یا انسان ساخت در دنیای امروز از مسائل بسیار اساسی است. لیکن توجه به مفهوم تاب آوری صرفا در ابعاد کلان فاقد کارآمدی لازم بوده و شناخت این مفهوم در سطوح خرد می تواند به اجرایی شدن این امر کمک شایانی نماید. از آنجا که ظرف وقوع چکیده کاملچکیده تاب آوری با توجه به وقوع سوانح طبیعی و یا انسان ساخت در دنیای امروز از مسائل بسیار اساسی است. لیکن توجه به مفهوم تاب آوری صرفا در ابعاد کلان فاقد کارآمدی لازم بوده و شناخت این مفهوم در سطوح خرد می تواند به اجرایی شدن این امر کمک شایانی نماید. از آنجا که ظرف وقوع کلیه رویدادهای اجتماعی در بستر جغرافیایی و مختصات مکانی است، بین تاب‌آوری اجتماعی و ویژگیهای مکان ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف کاربردی و توسعه ای و به روش تحلیلی-توصیفی، نسبت به تبیین اثر متقابل شبکه های اجتماعی و محیط کالبدی بر یکدیگر می پردازد تا به شناخت ویژگیهای محلات شهری تاب آور دست یابد. براساس یافتههای پژوهش مشخص گردید که ساکنین محلات با تاب آوری بالا تمایل بیشتری برای برقراری رابطه با دوستان، مدارس، کسب‌وکارها و مؤسسات غیرانتفاعی محلی یا شبکه‌هایی با پیوندهای محلی متمرکز داشتند. در مقابل، ساکنین محلات با تاب آوری کمتر تمایل داشتند از شبکه های دولتی، دانشگاهی، نظامی و... بهره برند. همچنین نتایج نشان داد که یک محیط کالبدی می تواند به شکل گیری تجمع‌ها کمک کرده و باعث وابستگی به برخی مکان ها و همچنین افزایش پیوند میان ساکنین شود. لذا توجه برنامه ریزان شهری به چنین فضاهایی اهمیت زیادی دارد و میتواند به تاب آوری بیشتر در آینده کمک کند و بازتعریف کاربردی ابعاد اجتماعی در زندگی شهری ساکنین و تبیین اصول پایه در تاب‌آوری اجتماعی میتواند در کنار تاب‌آوری کالبدی به ارتقا سطح محلات شهری کمک شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - ارزیابی اثرات بافت کالبدی در افزایش امنیت فضاهای شهری (مطالعه موردی: محلات شهر امیرکلا)
رضا لحمیانچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس چکیده کاملچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس امنیت آنها در این فضاها می باشد. در این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی کار شده با توجه به اهمیت موضوع امنیت اجتماعی شهر، به منظور اجرای پژوهش سه فرضیه با استفاده از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه در نمونه ای از شهروندان که با مدل کوکران تعیین شده است، مسئولان و مدیران شهری و متخصصان و شهروندان شهر امیرکلا در نظر گرفته شده است و روش نمونه گیری تصادفی می باشد. در تحلیل اسنادی نیز پس از استخراج و گردآوری داده ها از منابع و همچنین با استفاده از تحلیل پرسشنامه، درستی یا عدم درستی فرضیه های پژوهش مشخص می گردد. پرسشنامه تنظیم شده تحقیق بین 253 نفر از شهروندان و متخصصان امور شهری در محلات نوساز (127) و محلات فرسوده (126) تقسیم و پس از جمع آوری، نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ آن محاسبه که برابر با 881 .0 برآورد شده است، که کمیت این عدد نشان دهنده پایایی مطلوب پرسشنامه تلقی می گردد. همچنین در روش تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش نیز از آزمون T یک نمونه ای، برای بررسی تشخیص مطلوبیت مؤلفه ها و گویه ها، استفاده از ضریب همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه بین مؤلفه های کالبدی با افزایش امنیت اجتماعی شهر امیرکلا، استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که وضعیت مؤلفه های کالبدی در محلات نوساز و فرسوده شهر امیرکلا در وضعیت نامطلوبی قرار داشته و با کیفیت مدنظر فاصله بسیاری دارد. در این راستا و در جهت بهبود امنیت اجتماعی در شهر امیرکلا پیشنهاداتی ارائه گردید از جمله: فضاسازی برای مشارکت تمام مردم در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مذهبی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - ارزیابی وضعیت شاخصهای مطلوبیت در سرای محلات از دیدگاه شهروندان شهر تهران (مطالعه موردی منطقه 18)
سارا کاظمی محسن کرمی شمسی رحمانیهدف پژوهش حاضر ارزیابی وضعیت شاخصهای مطلوبیت در سرای محلات از دیدگاه شهروندان تهران است. نمونه آماری پژوهش شامل شرکت‌کنندگان در مجموعه‌های ورزشی سرای محلات که 101 نفر مرد و 117 نفر زن بودند، است. روش پژوهش توصیفی و از لحاظ هدف، کاربردی میباشد. ابزار اندازه‌گیری، پرسش چکیده کاملهدف پژوهش حاضر ارزیابی وضعیت شاخصهای مطلوبیت در سرای محلات از دیدگاه شهروندان تهران است. نمونه آماری پژوهش شامل شرکت‌کنندگان در مجموعه‌های ورزشی سرای محلات که 101 نفر مرد و 117 نفر زن بودند، است. روش پژوهش توصیفی و از لحاظ هدف، کاربردی میباشد. ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که پس از نظرخواهی تخصصی در مورد روایی، پرسشنامه در مطالعه راهنما در میان جامعه آماری توزیع و پس از جمع‌آوری، پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (9/89/0 r=) گزارش شد. یافتههای پژوهش نشان داد که شهروندان، ایمنی وسایل را ضعیف ارزیابی کردند. کاربران انتظارات بیشتری نسبت به ظاهر سالن، ایمنی وسایل و تجهیزات، تنوع ابزار و وسیله، مربی متخصص و ایجاد گروه‌های ورزشی دارند. همچنین جامعه مورد مطالعه، میزان رضایت کلی از سرای محلات را متوسط به پایین ارزیابی نمودند که با حضور بیشتر افراد، میزان رضایتمندی از مجموعه‌های ورزشی سرای محله کمتر میشود؛ در این زمینه بین زنان و مردان تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. مهمترین موانع و محدویت‌های مشارکت در سرای محلات، نداشتن زمان کافی و فعال نبودن تمامی کلاس‌های ورزشی در تمام معرفی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - تحلیل شاخص های توسعه پایدار شهری بر عملکرد محلات شهری (مطالعه موردی: محلات شهر بناب)
آزاده اربابی سبزواری حامد آل اسماعیلشهرها به عنوان عامل اصلی ایجاد کننده ناپایداری در جهان به شمار می¬روند و به دنبال تغییر در شرایط و عوامل گسترش و توسعه شهري بحث از پایداری و توسعه پایدار بدون توجه به محله¬هاي مسکونی شهرها و شهرنشینی بی¬معنی خواهد بود. هدف از این تحقیق تحلیل و ارزیابی شاخص¬های توسعه پای چکیده کاملشهرها به عنوان عامل اصلی ایجاد کننده ناپایداری در جهان به شمار می¬روند و به دنبال تغییر در شرایط و عوامل گسترش و توسعه شهري بحث از پایداری و توسعه پایدار بدون توجه به محله¬هاي مسکونی شهرها و شهرنشینی بی¬معنی خواهد بود. هدف از این تحقیق تحلیل و ارزیابی شاخص¬های توسعه پایدار شهری بر عملکرد محلات شهر بناب می¬باشد. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی- توسعه¬ای و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است ابزار گردآوري اطلاعات براي بررسي معيارهاي توسعه پایدار شهری در قالب سه شاخص منتخب كلي و 57 شاخص فرعی توسعه پایدار شهری مي¬باشد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل¬های کمی ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره، تحلیل پوششی داده¬ها، کارایی متقاطع، تحلیل حساسیت و از نرم افزارهای Spss و Dea slover استفاده شده است. نتایج حاصله از این پژوهش نشان¬داد که با توجه به شاخصهای ورودی و خروجی توسعه پایدار شهری 8 محله (4، 5، 6، 7، 9، 10، 11، 13)، با میزان کارایی کمتر از یک درصد به عنوان محلات ناکارا و 5 محله(1، 2، 3، 6، 8)، با میزان کارایی یک درصد به عنوان واحد کارا از لحاظ شاخص¬های توسعه پایدار شهری شناخته می‌شوند. که از عوامل مهم ناكارايي محلات، استفادة بسيار زياد از ورودي¬ها در قبال توليد اندك خروجي هاست. توزیع فضایی نامناسب فعاليت¬ها و تسهيلات و خدمات شهري در سطح شهر، ﺗﻔﺎوت در ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻬﺮوﻧﺪان، ناهماهنگي ميان ارگان¬های و سازمان¬ها¬ي مرتبط با برنامه¬ريزي در شهر بناب و عدم استفاده بهینه از امكانات از عواملی است كه تفاوت در ميزان عملکرد محلات را در پي دارد. در این بین محلات ناکارا باید شاخصهای ورودی خود را تغییر دهند تا به سمت توسعه پایدار شهری سوق یابند. توزیع فضایی نامناسب فعاليت¬ها و تسهيلات و خدمات شهري در سطح شهر، ﺗﻔﺎوت در ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻬﺮوﻧﺪان، ناهماهنگي ميان ارگان¬های و سازمان¬ها¬ي مرتبط با برنامه¬ريزي در شهر بناب و عدم استفاده بهینه از امكانات از عواملی است كه تفاوت در ميزان عملکرد محلات را در پي دارد. در این بین محلات ناکارا باید شاخصهای ورودی خود را تغییر دهند تا به سمت توسعه پایدار شهری سوق یابند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - تحلیل و ارزیابی شاخصهای شکوفایی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهرسقز)
شراره سعید پور صادق برزگر محمد رسولیشهر ها به‌عنوان کانون تغییر و محلی که سیاست‌ها در آن تحقق می‌یابند , پدیدار شده‌اند . در این راستا سند نهایی کنفرانس توسعه پایدار ملل متحد با عنوان "آینده‌ای که ما می‌خواهیم" بیان داشته است؛ اگر شهرها به‌خوبی برنامهریزی و توسعه داده شوند, می‌توانند جوامع پایدار اقتصادی چکیده کاملشهر ها به‌عنوان کانون تغییر و محلی که سیاست‌ها در آن تحقق می‌یابند , پدیدار شده‌اند . در این راستا سند نهایی کنفرانس توسعه پایدار ملل متحد با عنوان "آینده‌ای که ما می‌خواهیم" بیان داشته است؛ اگر شهرها به‌خوبی برنامهریزی و توسعه داده شوند, می‌توانند جوامع پایدار اقتصادی , اجتماعی و زیست‌محیطی را تحقق ببخشند. این سازمان برای تحقق نیک بختی شهرها الگویی به نام شهر شکوفا را معرفی کرد. این مقوله می تواند با تحلیل وضعیت موجود و اولویت بندی مداخلات برنامه ریزی، چشم انداز توسعه همه‌جانبه برای شهرها را ترسیم کند. در این پژوهش نیز که باهدف ارزیابی شاخص های شکوفایی شهری در سطح محلات شهر سقز انجام شده است ؛ شاخص های مؤثر در شکوفایی محلات شهر سقز را بااستفاده از نرم‌افزار MicMac شناسایی و سپس این عوامل کلیدی با استفاده از مدل کوپراس در سطح محلات 22گانه شهر سقز سطح بندی شدند و برای بیان بصری از GIS استفاده شده است. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی شاخص های شکوفایی از 49 شاخص در پنج بعد استفاده‌شده است که بااستفاده از نرم افزار میک میک، 14شاخص کلیدی شناخته‌شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به شاخص های شکوفایی محلات 22گانه شهر سقز ، محلات 16، 19، 4، 11، 10که در جنوب شرقی مرکز و غرب شهر واقع‌شده‌اند از تأثیرگذاری کم و محلات 22، 21، 9، 2، 20،1 که در جنوب شرقی، مرکز وتا حدودی شمال شهر واقع شده، محلاتی بوده‌اند که می توانند در راستای تحقق شکوفایی وضعیت بهتری داشته باشند. می توان بیان کرد که بهبود فضایی و توزیع مناسب درآمدها، انسجام و مشارکت بیشتر، امکان دسترسی محلات با تاثیرگذاری کم به پارک ها و خدمات آموزشی و توزیع بهتر شاخص ها به ویژه شاخص های بهره وری و کیفیت زندگی در سطح این محلات از مهم ترین پیشنهادهای ارائه‌شده می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - امکان سنجی کار بست استراتژی های باز آفرینی شهری پایدار در بافت های فرسوده وناکارآمد کلان شهرها ( مطالعه موردی محلات انصار و اروند مشهد)
عباس دهقانی تفتی ریحانه برومندامروزه با بافت هایی مواجه هستیم که به علت فقدان تسهیلات زندگی، عدم تأمین نیازها و خواسته‌های مردم، اکثر ساکنین بومی آنها مهاجرت کرده و عموماً اقشار فرودست و افراد بیگانه با محل، تنها به علت عدم توانایی مالی در آن ساکن شده‌اند که عاری از حس تعلق به مکان و هویت آن و بی‌تو چکیده کاملامروزه با بافت هایی مواجه هستیم که به علت فقدان تسهیلات زندگی، عدم تأمین نیازها و خواسته‌های مردم، اکثر ساکنین بومی آنها مهاجرت کرده و عموماً اقشار فرودست و افراد بیگانه با محل، تنها به علت عدم توانایی مالی در آن ساکن شده‌اند که عاری از حس تعلق به مکان و هویت آن و بی‌توجه به ارزش‌های نهفته درآن هستند که موجب تنزل بافت از تمامی ارزش‌های اجتماعی، کالبدی و اقتصادی شده‌اند. رویکرد بازآفرینی پایدارشهری به عنوان رهیافتی بهینه دارای بینش و عملی جامع و یکپارچه که تمایل به بهبود ابعادگوناگون پایداری از جمله پایداری اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست‌محیطی دارد. هدف پژوهش حاضر شناخت وتبیین مهمترین عوامل واستراتژی های موثر بر بازآفرینی پایدار بافت فرسوده و ناکارآمد محلات انصار و اروند است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. در بخش کیفی، اطلاعات گردآوری شده از طریق مصاحبه با کارشناسان را با تطابق با اطلاعات به‌دست‌آمده از مطالعات کتابخانه‌ای و ادبیات نظری تحقیق به روش آنالیز موضوعی تحلیل و در بخش کمی، به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته و همچنین جهت ارزیابی تأثیر و اهمیت شاخص های مستخرج از مبانی نظری در تحقق رویکرد بازآفرینی از مدل ساختاری – تفسیری و جهت اولویت بندی شاخص ها از تکنیک تاپسیس بهره گرفته شده است. طبق نتایج حاصله استراتژی های ساده و شفاف‌سازی مقررات و مراحل صدور مجوز ساخت و ساز، پیش‌بینی تدابیر لازم در برنامه‌ها و طرح‌های احیاء، بهسازی و نوسازی برای جلب رضایت و اسکان موقت ساکنین محدوده‌ها و محله‌هایی که تخریب و تجدید بنای ساختمان‌های همجوار در آنها ضروری بوده و امکان سکونت را از ساکنین آنها سلب نمایدوایجاد بسترهای نهادی و قانونی مناسب به منظور مدیریت محدوده های محله های هدف" در پایین ترین سطح قرار گرفته و به عنوان مهمترین استراتژی ها در تحقق پذیری بازآفرینی در محلات انصار و اروند می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - بررسی ارتباط ابعاد کالبدی - فضایی و توسعه پیاده‌روی در شهر تهران (نمونه موردی: محلات امیرآباد و دانشگاه تهران)
نبی مرادپور احمد پوراحمد حسین حاتمی نژادپیاده و پیاده روها به عنوان دو عنصر پویایی و پایایی در فضای شهر، جزء لاینفک زندگی شهری به شمار می آیند و به عنوان یک فعالیت مفرح ولذت بخش، سهم قالب توجهی از اوقات شهروندان در شهرهای مختلف را در بر می گیرد. توجه بیش از حد به نیازهای حرکت سواره و غفلت از حفظ و ساماندهی فض چکیده کاملپیاده و پیاده روها به عنوان دو عنصر پویایی و پایایی در فضای شهر، جزء لاینفک زندگی شهری به شمار می آیند و به عنوان یک فعالیت مفرح ولذت بخش، سهم قالب توجهی از اوقات شهروندان در شهرهای مختلف را در بر می گیرد. توجه بیش از حد به نیازهای حرکت سواره و غفلت از حفظ و ساماندهی فضای پیاده و پیاده رو از عمده نقایص شهرسازی به شمار می آید، که سبب کاهش کیفیت محیط شهری و افول ارزش های اجتماعی، فرهنگی و بصری در فضاهای شهری می گردد. این پژوهش قصد دارد به بررسی ارتباط بین ابعاد کالبدی – فضایی و توسعه پیاده روی در شهر تهران بپردازد. به دلیل خرد بودن سطح موضوع مورد بررسی و کلان بودن سطح موضع، نگارندگان را بر آن داشت تا محله امیرآباد(واقع در ناحیه 4 منطقه شش شهرداری تهران) و دانشگاه تهران(واقع در ناحیه 2 منطقه شش شهرداری تهران) را به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب کنند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است و از ابزار پرسشنامه محقق ساخته برای کسب نظر شهروندان استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را، کلیه ساکنان محلات امیرآباد و دانشگاه تهران تشکیل می دهند، که به صورت تصادفی با استفاده از فرمول کوکران 380 نمونه انتخاب شده است. نگارندگان برای دقیق‌تر شدن نتایج تحقیق، حجم نمونه را به 400 نفر افزایش داده اند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS21 استفاده شده است. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین ابعاد کالبدی – فضایی و توسعه پیاده روی در رابطه وجود دارد. اما شدت و ضعف این رابطه در شاخص های مختلف متفاوت می باشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان دهنده این است که در بین ابعاد کالبدی شاخص دسترسی و در بین ابعاد فضایی شاخص امنیت بیشترین اهمیت را در توسعه پیاده روی شهر تهران دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - سنجش و ارزیابی زیست پذیری شهری (مطالعه موردی: محلات شهر قائن)
محمد اجزاء شکوهی مرضیه امینی علی یحیی پور مهدی خدادادرشد شهرنشینی و تمایل به محیط های شهری، اهمیت مفهوم کیفیت زندگی و زیست پذیری شهری را افزایش داده است، همچنین جایگزینی رویکردهای کیفی به جای توجه به استانداردهای کلی باعث طرح موضوعاتی نظیر کیفیت زندگی شهری و زیست پذیری شهری شده است. شهر زیست پذیر فقط شامل براورده کردن نیا چکیده کاملرشد شهرنشینی و تمایل به محیط های شهری، اهمیت مفهوم کیفیت زندگی و زیست پذیری شهری را افزایش داده است، همچنین جایگزینی رویکردهای کیفی به جای توجه به استانداردهای کلی باعث طرح موضوعاتی نظیر کیفیت زندگی شهری و زیست پذیری شهری شده است. شهر زیست پذیر فقط شامل براورده کردن نیازهای فیزیکی نیست بلکه هدف ان احساس رضایت عموم شهروندان از شهر است. هدف این پژوهش بررسی زیست پذیری شهری در محلات شهر قائن میباشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که برای جمعیت 42323 نفری قائن 381 پرسشنامه محاسبه سپس به هر یک از محلات شهری بر اساس تعداد جمعیت، سهمیه متناسب تشخیص داده شد نتایج داده ها با استفاده از نرم افزارهای, ARCGIS, SPSS مدل های تحلیلی GWR و WASPAS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در میان محلات از لحاظ شاخص وزن دهی کلی ، محله آزادگان با دارا بودن بالاترین وزن (0.419) دارای رتبه اول از لحاظ برخورداری از شاخص های زیست پذیری و سطح رضایتمندی شهروندان بوده که نشان دهنده وضعیت مطلوب این محله می باشد از طرفی محله کوی بهشتی با دارا بودن وزن0.216 پایین رتبه را در سطح محلات از لحاظ دارا بودن شاخص های زیست پذیری و رضایتمندی شهروندان دارا می باشد که گویای وضعیت نامطلوب محله در سطح شهر قائن است. به عبارتی میتوان چنین تحلیل کرد که در بین محلات شهر قائن استانداردهای زندگی که نشان از قابلیت زندگی بهتر و با کیفیت‌تری میباشد در محله آزادگان وضعیت مطلوبتری دارند. در مقابل در محله کوی بهشتی که استانداردهای زندگی در آن حداقل میباشد؛ قابلیت زندگی غیر قابل قبولی را برای ساکنانش به همراه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - مطالعه عوامل اثر گذار بر میزان ترس از جرم در محلات مسکونی با نگاهی به نظریه دام کمیابی(نمونه موردی: شهر اهواز)
رستم صابری فراین مطالعه سعی دارد نشان دهد کدام عوامل به ترس از جرم دامن‌زده و چه مولفه‌هایی می-تواند این مشکل را محدود نموده و یا آن را به طور کلی بی‌اثر سازد. روش کار، پیمایشی بوده و به بررسی و مقایسه ترس از جرم و عوامل فردی و محله‌ای مرتبط با آن در بین محلات شهر اهواز می‌پردازد. چکیده کاملاین مطالعه سعی دارد نشان دهد کدام عوامل به ترس از جرم دامن‌زده و چه مولفه‌هایی می-تواند این مشکل را محدود نموده و یا آن را به طور کلی بی‌اثر سازد. روش کار، پیمایشی بوده و به بررسی و مقایسه ترس از جرم و عوامل فردی و محله‌ای مرتبط با آن در بین محلات شهر اهواز می‌پردازد. اطلاعات مورد نیاز از نمونه‌ای ۳۰۰ نفری از ساکنین شهر اهواز و با پرسشنامه محقق‌ساخته، گردآوری شد. این داده‌ها، با استفاده از نرم افزارهای مختلف به خصوص نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با وجود متفاوت بودن تاثیر متغیرهای مورد بررسی در بین محلات مختلف، از میان متغیرهای فردی، جنسیت رابطه معناداری با ترس از جرم داشته و زنان ترس از جرم را بیش از مردان گزارش کرده‌اند و این وضعیت برای قومیت‌های غیرعرب نیز بیش از عرب‌ها بوده‌است. سایر متغیرهای فردی رابطه معناداری با ترس از جرم نداشته‌اند. از سوی دیگر، متغیرهای مربوط به محله، از جمله بی‌نزاکتی، دلبستگی به محله، کیفیت محله و درک جرم در محله به شکل معناداری با ترس از جرم رابطه داشته‌اند. در رگرسیون چند متغیره نیز تنها متغیر بی‌نزاکتی وارد مدل شده و توانسته 21 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نماید. با توجه به یافته-های بررسی، از آنجایی که خصوصیات محله مهمتر از متغیرهای جمعیت‌شناختی و فردی است، میتوان گفت که جلوگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، میتواند ترس از جرم را کاهش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - انتخاب روش استخراج مناسب معادن سنگ تراورتن محلات با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)
سعید دهقان قاسم ستاری حامد بوستان زر محمد علی علی آبادیامروزه برای استخراج سنگهای تزئینی از روشهای مختلفی نظیر روش سیم برش الماسه و ماشین اره زنجیری و جت آب استفاده می شود.این روش از جنبه های فنی،اقتصادی و زیست محیطی نسبت به هم دارای مزایا و معایبی هستند.بنابراین در استخراج یک معدن سنگ،انتخاب روش مناسب برای دست یابی به بهره چکیده کاملامروزه برای استخراج سنگهای تزئینی از روشهای مختلفی نظیر روش سیم برش الماسه و ماشین اره زنجیری و جت آب استفاده می شود.این روش از جنبه های فنی،اقتصادی و زیست محیطی نسبت به هم دارای مزایا و معایبی هستند.بنابراین در استخراج یک معدن سنگ،انتخاب روش مناسب برای دست یابی به بهره وری بیشتر در عین رعایت ملاحظات فنی و زیست محیطی یک امر ضروری می باشد.در این مقاله جهت انتخاب روش استخراج مناسب معادن سنگ تراورتن محلات از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به کمک نرم افزارExpert Choiceاستفاده شده است.برای انجام مطالعات و تصمیم گیری 8 معیار موثر در انتخاب روش استخراج شامل ملاحظات زمین شناسی،ملاحظات زیست محیطی و زمان بندی تولید یک بلوک،هزینه ،ایمنی و سلامت،کیفیت برش،سهولت کاربرد و نحوه استخراج و 3 روش شامل استخراج با سیم برش الماسه،ماشین اره زنجیری و جت آب در نظر گرفته شده اند.بر مبنای نتایج فرآیند تحلیل سلسله مراتبی بر اساس معیارهای مذکور ،استخراج با ماشین اره زنجیری با وزن نهایی 0.471 مناسب ترین گزینه در میان روشهای نام برده انتخاب شد.نتایج تحلیل ها نشان می دهند که با جایگزینی روش استخراج با استفاده از ماشین اره زنجیری به جای روش مرسوم سیم برش،شرایط معادن سنگ تراورتن محلات از جنبه های فنی،اقتصادی،زمین شناسی و زیست محیطی بهبود می یابند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - تحلیل فضایی مدیریت محله محور با رویکرد حکمروایی خوب شهری در محله های منطقه 10 شهر تهران
فرزانه ساسان‌پور آوات عبدالهیهدف این پژوهش تحلیل فضایی مدیریت محله محور در محلات منطقه10شهر تهران می باشد. تحقیق از نوع اکتشافی می باشد که با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. اطلاعات مورد نیاز به دو روش کتابخانه‌ای و پیمایشی(میدانی) جمع‌آوری گردیده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه شهروندان چکیده کاملهدف این پژوهش تحلیل فضایی مدیریت محله محور در محلات منطقه10شهر تهران می باشد. تحقیق از نوع اکتشافی می باشد که با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. اطلاعات مورد نیاز به دو روش کتابخانه‌ای و پیمایشی(میدانی) جمع‌آوری گردیده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه شهروندان، مدیران و مسئولان شهری، بخش خصوصی و جامعه مدنی (NGOs) منطقه10شهر تهران میباشد. نتایج حاصل از بررسی شاخص های حکمروایی خوب شهری با استفاده از آزمون های آماری نشان از تفاوت شاخص ها و محله های دهگانه با یکدیگر دارد که این تفاوت ها از جنبه آماری نیز معنی دار می باشد. در بین شاخص های بررسی شده در تمام محله ها شاخص اجماع سازی بالاترین و شاخص شفافیت پایین ترین میزان عددی را به خود اختصاص داده اند. نتایج حاصل از مدل الکتر نیز بیانگر آن است که محله های کارون شمالی، زنجان جنوبی و سلسبیل جنوبی در وضعیتی مناسب تر نسبت به سایر محلات و در مقابل محله های هاشمی و سلیمانی تیموری در ضعیف ترین وضعیت به لحاظ شاخص های حکمروایی خوب شهری قرار دارند. همچنین هر چه به محله های پایین تر منطقه می رسیم میانگین عددی شاخص ها به مراتب پایین تر آمده و وضعیت متفاوت تری را نشان می دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - تحلیل و اولویت بندی کیفیت مسکن محلات شهری (نمونه: محلات شهری نکا)
صدیقه لطفی زلیخا خیرخواه محبوبه کوچک زادهزمانی که هدف کلان توسعه کشور، زندگی بهتر افراد آن جامعه است، دولت ها مسوولیت ایجاد محیط زندگی قابل قبولی را بر عهده خواهند داشت. امروزه طراحی و ساخت مسکن سالم و نواحی مسکونی پایدار از بعد زیست محیطی و اجتماعی در سطح گسترده ای مورد توجه قرار گرفته و جنبش های بسیاری بر ای چکیده کاملزمانی که هدف کلان توسعه کشور، زندگی بهتر افراد آن جامعه است، دولت ها مسوولیت ایجاد محیط زندگی قابل قبولی را بر عهده خواهند داشت. امروزه طراحی و ساخت مسکن سالم و نواحی مسکونی پایدار از بعد زیست محیطی و اجتماعی در سطح گسترده ای مورد توجه قرار گرفته و جنبش های بسیاری بر این اساس شکل گرفته است. پرداختن به شاخص های مسکن به عنوان کلیدی ترین ابزار برنامه ریزی و را می توان از حساس ترین مراحل برنامه ریزی دانست. در برنامه ریزی مجتمع های زیستی ، هماهنگ با جنبه های کمی مسکن و نحوه استقرار آن ها از نظر قطعات مسکونی، تراکم ساختمانی و جمعیت و امثال آن ها، جنبه کیفی آن ها را از نظر طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، تأسیساتی، فنی و هماهنگی هایی که در ارتباط ویزه واحدهای مسکونی با کلیه پدیده های شهری لازم است، باید مورد توجه قرار داد. در این مقاله سعی شده است تا کیفیت مسکن در محلات شهری نکا مورد بررسی قرار گیرد، و عدم تعادل های موجود به لحاظ کیفیت مسکن و شکاف بین محلات شهری مشخص شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است که از مدل تاپسیس استفاده شده است .این امر با طرح سوال ها و طراحی پرسشنامه، مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است در روند تحقیق ابتدا به تحلیل و مقایسه هریک ازشاخص های کیفیت مسکن محلات بایکدیگر پرداخته شده است. برای بررسی کیفیت مسکن شهر نکا 21شاخص مورد بررسی از طریق مدل آنتروپی شانون وزن دهی شده و در این راستا، از مدل تاپسیس به عنوان روش تصمیم گیری چند شاخصه ای استفاده شده است. در نتیجه تحلیل صورت گرفته مسکن محلات شهر نکا در سه سطح کیفیت بالا، کیفیت متوسط و کیفیت پایین جای گرفته اند. و در نهایت با استفاده از نرم افزارArcGIS نقشه سطوح کیفیت محلات شهر نکا ترسیم گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - تحلیلی بر عدالت فضایی در توزیع خدمات؛ با تاکید بر مدیریت شهری (مورد مطالعه: محلات منطقه چهار زاهدان)
مهدی اخگری سلیمه سالارزاییﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان ﻧـﺎﺑﺮاﺑﺮی ﻫـﺎ در ﺗﻮز ﯾـﻊ ﺧـﺪﻣﺎت و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻟﮕﻮی ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﯽ ﻋﺪاﻟﺘﯽ در ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮ ﻣﯽﺗﻮان ﭘﯽ ﺑﺮد ﮐﻪ ﮐﺪام ﯾﮏ از ﺧﺪﻣﺎت در وﺿﻌﯿﺖ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗـﺮ ی ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﯽ ﻋﺪاﻟﺘﯽ ﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﮐﺪام ﺑﺨﺶ و ﻣﺤﻠﮥ ﺷﻬﺮی ﺗﻤﺮﮐﺰ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. عدالت فضایی و عدالت جغرافیایی به منزله توزیع عادلانه خد چکیده کاملﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان ﻧـﺎﺑﺮاﺑﺮی ﻫـﺎ در ﺗﻮز ﯾـﻊ ﺧـﺪﻣﺎت و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻟﮕﻮی ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﯽ ﻋﺪاﻟﺘﯽ در ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮ ﻣﯽﺗﻮان ﭘﯽ ﺑﺮد ﮐﻪ ﮐﺪام ﯾﮏ از ﺧﺪﻣﺎت در وﺿﻌﯿﺖ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗـﺮ ی ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﯽ ﻋﺪاﻟﺘﯽ ﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﮐﺪام ﺑﺨﺶ و ﻣﺤﻠﮥ ﺷﻬﺮی ﺗﻤﺮﮐﺰ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. عدالت فضایی و عدالت جغرافیایی به منزله توزیع عادلانه خدمات و امکانات شهری به منظور رسیدن به یک جامعه متوازن و یکی از رهیافت های عدالت اجتماعی است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل عدالت فضایی در نحوه توزیع خدمات در سطح محلات منطقه چهار شهرداری زاهدان است. روش پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی است.به منظور تحلیل نحوه توزیع خدمات در سطح محلات منطقه چهار ، از مدل های L.Q ، ضریب امتیاز استاندارد شده و مدل VIKOR استفاده شده است. سپس به منظور سنجش رضایت شهروندان از نحوه توزیع خدمات از آزمون های آماری در نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد خدمات شهری و همچنین توزیع فضایی جمعیت و خدمات به صورت عادلانه در سطح محلات منطقه 4 توزیع نشده، به طوری که محلات آزادی میانی و مصلی قدس در بهترین وضعیت و محلات شیرآباد و کلاته کامبوزیا در پایین ترین سطح برخورداری از توزیع خدمات قرار دارند. یافته های حاصل از پرسشنامه رضایت شهروندان در توزیع خدمات نشان دهنده نارضایتی شهروندان از نحوه توزیع خدمات است. به طوری که محلات آزادی و کلاته کامبوزیا به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان رضایت را از نحوه توزیع خدمات بودند. علت این امر را می توان در عدم تعریف مشخص کاربری های محله ای در نظام مدیریت شهری ، عدم تسهیلات زیرساختی خدماتی دانست که از مهمترین جنبه هایی است که نابرابری را در سطح محلات را شدیدتر نموده است. از آنجایی که مدیریت شهری عامل اصلی توزیع خدمات در سطح محلات است، می تواند با آگاهی از نحوه توزیع خدمات در سطح محلات و رضایت شهروندان از نحوه توزیع خدمات نقش بهتری را در توزیع خدمات داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - بازآفرینی مرکز شهر فامنین با تأکید برمعیار کیفیت فضای همگانی
منا گمار علیرضا شیخ الاسلامی روح الله امیدقانعاگرچه محلات مرکزی شهر در گذشته مرکز تعاملات و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی متنوعی بوده اما امروزه به علت مشکلات عدیده که از آن ها تحت عنوان فرسودگی یاد می شود هویت این محلات روز به روز کمرنگ تر شده و به تبع آن کارایی خود را از دست داده است. به همین دلیل، توجه به این گون چکیده کاملاگرچه محلات مرکزی شهر در گذشته مرکز تعاملات و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی متنوعی بوده اما امروزه به علت مشکلات عدیده که از آن ها تحت عنوان فرسودگی یاد می شود هویت این محلات روز به روز کمرنگ تر شده و به تبع آن کارایی خود را از دست داده است. به همین دلیل، توجه به این گونه محلات و مداخله در آن ها امری ضروری به نظر می رسد. یکی از روش های نوین مداخله در بافت های قدیمی و تاریخی محلات رویکرد بازآفرینی است، در واقع بازآفرینی با توجه توامان به ابعاد کالبدی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی سعی در احیا، تجدید حیات و نوزایی شهری و یا به عبارتی به دنبال دوباره زنده شدن بافت شهر است.در همین راستا، پروژه بازآفرینی بازار و فضاهای پیرامونی آن در شهر فامنین با هدف تحریک توسعه و سرزنده سازی اقتصادی- اجتماعی این محدوده طرح شده است. با توجه به این امر که این محدوده به عنوان قلب تپنده شهری فامنین و همچنین هسته اصلی آن در نظر گرفته میشود، بنابراین اهمیت توجه به آن دوچندان شده است. لذا در تحقیق حاضر با بهره گیری از معیارهای حاصل از خوانش ذهنی شهروندان از کیفیت های فضایی که در پروژه های بازآفرینی توسط صاحبنظران و پژوهشگران داخلی و خارجی صورت گرفته است پرسشنامه ای تنظیم شده و توسط نرم افزار( SPSS )مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. جهت بررسی هر یک از متغیرها و گویه های تحقیق از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است. روش تحقیق براساس هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است. یافته ها حاکی از آن است که از 18 شاخص کیفیت فضای همگانی تنها 5 شاخص و شاخص امنیت در وضعیت متوسطی قرار دارند و مابقی شاخص ها در وضعیت نامطلوبی به سر میبرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - نگرشی بر وضعیت گروه‌های حیدری و نعمتی شهر تبریز در دوره صفویه و قاجار با تأکید بر عقاید مذهبی این گروه‌ها
دکتر جلیل نایبیان قادر جودی سفیدانحیدریان و نعمتیان ازجمله گروه‌های مذهبی با گرایش‌های صوفیانه به‌حساب می‌آمدند که سده های هشتم و نهم هجری در ایران شکل گرفتند. این دو گروه بنا به دلایلی مذهبی- سیاسی باهم در رقابت بودندبه‌طوری‌که تمامی شهرهای بزرگ ایران (دوره صفویه و قاجاریه) به دو قطب حیدری و نعمتی تقسی چکیده کاملحیدریان و نعمتیان ازجمله گروه‌های مذهبی با گرایش‌های صوفیانه به‌حساب می‌آمدند که سده های هشتم و نهم هجری در ایران شکل گرفتند. این دو گروه بنا به دلایلی مذهبی- سیاسی باهم در رقابت بودندبه‌طوری‌که تمامی شهرهای بزرگ ایران (دوره صفویه و قاجاریه) به دو قطب حیدری و نعمتی تقسیم می‌شد و دائماً میان این‌ها جنگ و جدال بود چنانکه از منابع تاریخی مستفاد میشود این است که شدیدترین درگیری‌ها در ایام مذهبی بخصوص در روز عاشورا صورت می‌گرفت؛ در این ایام هر یک از این دو گروه اشعار مخصوص خود را داشتند؛ چنانچه حیدریان جمله (حیدر، صفدر، علی) و نعمتی‌ها با جمله (محمد است و علی) برای خاندان نبوت صلوات می‌فرستادند علیرغم این درگیری ها، گاه این دو گروه منازعات را کنار گذاشته و باهم متحد می‌شدند مثلاً در دوره جنگ های ایران و روس و مشروطه، در تبریز این دو گروه منازعات خود را کنار گذاشته و در مبارزه علیه نفوذ خارجی و استعمار شرکت کردند. بنابراین رقابت بین حیدری و نعمتی آنچنانکه در دوره صفوی در تبریز وجود داشته در دوره قاجاریه کمتر بوده است ولی در برخی از شهرهای ایران از جمله اردبیل و شوشتر و... این رقابت‌ها وجود داشت که در منابع تاریخی به آن اشاره شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - تفسیر مفهوم مصلحت عمومی در بستر اندیشه موافقان مشروطیت با تاکید بر آرای شیخ اسماعیل محلاتی غروی
نارنین زهرا بروغنی سید‌محمدرضا احمدی طباطبایی جلال درخشهمفهوم مصلحت‌عمومی در بستر تاریخ اندیشه‌سیاسی‌شیعه و در ادوار مختلف مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته شده است از جمله‌ی این فقها که در بستر اندیشه‌مشروطه به مفهوم مصلحت توجه نشان داده شیخ‌محمد‌اسماعیل محلاتی‌غروی ایشان غایت دیانت را تامین مصالح عامه دانسته‌اند و فواید عامه چکیده کاملمفهوم مصلحت‌عمومی در بستر تاریخ اندیشه‌سیاسی‌شیعه و در ادوار مختلف مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته شده است از جمله‌ی این فقها که در بستر اندیشه‌مشروطه به مفهوم مصلحت توجه نشان داده شیخ‌محمد‌اسماعیل محلاتی‌غروی ایشان غایت دیانت را تامین مصالح عامه دانسته‌اند و فواید عامه و منافع کلیه سیاسیه را ضابطه تمیز مشروطیت و سلطنت می‌دانستنداین رویکرد مهم در آستانه نهضت مشروطیت از امهات اندیشه‌سیاسی جدید است پژوهش حاضر تلاش دارد با استفاده از رویکرد تفسیری اسکینر ضمن درزمینه قرار‌دادن ایدة محلاتی با تمرکز بر واژگان هنجارین مصلحت‌عمومی در آن زمانه نشان دهد که محلاتی در چه زمینة گفتاری اندیشیده. پرسش اصلی پژوهش در این نوشتار به این شکل سامان یافته که مفهوم مصلحت‌عمومی در اندیشه‌سیاسی محلاتی معطوف به چیست؟ فرضیةپژوهش بیان می‌کند اندیشه‌سیاسی محلاتی در دفاع از مشروطیت مبتنی بر رعایت مصالح‌عمومی با تاکید بر حکومت مشروطه منطبق با ادله عقلی و انطباق دیانت در عصر غیبت استوار شده‌است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - بررسی میزان زیست‌پذیری شهری در محلاتِ دروازه دار در کلانشهر تبریز
علی آذرمحلات دروازه‌دار، مجموعه‌های مسکونی هستند که از طریق موانع کالبدی و فیزیکی مانند دیوار از سایر نواحی جدا شده‌اند. این مجتمع‌ها در قالب سه بخش شامل؛ سبک زندگی، منزلت اجتماعی و محیط‌های ایمن تقسیم‌بندی می‌شوند. با توجه به انواع مشکلات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی رشد اف چکیده کاملمحلات دروازه‌دار، مجموعه‌های مسکونی هستند که از طریق موانع کالبدی و فیزیکی مانند دیوار از سایر نواحی جدا شده‌اند. این مجتمع‌ها در قالب سه بخش شامل؛ سبک زندگی، منزلت اجتماعی و محیط‌های ایمن تقسیم‌بندی می‌شوند. با توجه به انواع مشکلات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی رشد افقی و پراکنده شهری و همچنین ضرورت تأمین مسکن به ویژه در کلان‌شهرها، برنامه-ریزی و طراحی محلات دروازه‌دار جهت پاسخگویی به نیازهای شهروندان کاملا ضروری است. بررسی و تحلیل مفهوم زیست‌پذیری در محلات دروزازه‌دار و مشخص نمودن عوامل اصلی موثر در زیست پذیری این نوع از مجتمع‌های زیستی از اهداف این تحقیق می-باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و توسعه‌ای میباشد و روش بررسی آن به صورت توصیفی – تحلیلی میباشد. نتایج این تحقیق نشان داد که بر اساس معیارها مشخص شده و مطابق شاخصهای ترکیبی، میزان زیست‌پذیری در محلات دروازه‌دار مورد مطالعه با میانگین 25/3 در حد نسبتاً مطلوب قرار دارد. از نتایج دیگر پژوهش میتوان به تأثیر محلات دروازه‌دار در افزایش میزان پایداری اجتماعی ساکنین و ارتقای میزان سرمایه اجتماعی و امنیت بعد از سکونت در محلات دروازه‌دار اشاره نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر
فرزانه یزدانخواه حسن احمدزاده بشیر بیگ بابایی علی پناهیکلان شهر تبریز ، با پدیده اسکان غیر رسمی و نقاط حاشیه نشین و ناکارامد شهری مواجه است . تحقیق حاضر با هدف توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر به انجام رسید . چهار محلۀ ناکارآمد در سطح کلان شهر تبریز شامل محلات چکیده کاملکلان شهر تبریز ، با پدیده اسکان غیر رسمی و نقاط حاشیه نشین و ناکارامد شهری مواجه است . تحقیق حاضر با هدف توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر به انجام رسید . چهار محلۀ ناکارآمد در سطح کلان شهر تبریز شامل محلات چوخورلار، قازان داغی، ملاحسین باغی و شمس آباد جهت نمونه یه شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند . ابزار گرد آوری اطلاعات ، پرسشنامه و از روش دلفی برای سنجش متغیرهای استخراج شده استفاده شد . نتایج بدست آمده ، حکایت از وجود مشکلات و نارضایتی هایی در محلات مورد مطالعه دارد. محلۀ چورخولار دارای کمترین رضایت مندی از اصلی ترین شاخص های توسعۀ شهری شامل پایداری شهری، تاب آوری شهری و حکمروایی اجتماعات محلی است. میانگین بدست آمده برای پرسشنامۀ پایداری شهری 01/2، پرسشنامۀ تاب آوری شهری 15/2 و حکمروایی اجتماعات شهری 05/2 است که کم ترین مقدار در بین محلات انتخابی است. پس از چورخولار، شمس آباد در متغیر پایداری شهری با میانگین 39/2، کم ترین میانگین را داراست و پس از آن محلۀ قازان داغی با 42/2 و ملاحسین باغی با 86/2 در رده های بعدی قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - ارزیابی شاخصهای کیفیت زندگی شهری در بافت‌های قدیم و جدید شهرتبریز (نمونه موردی: مرزداران و کوچه باغ)
مریم باستانیان شاهگلی علی پناهی اکبر عبدالله‌زاده طرفکیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زی چکیده کاملکیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استانداردهایی است که در یک نگاه می توان آن را استانداردهای کیفیت زندگی نامید. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی شهری در دو بافت جدید و قدیم شهر تبریز می باشد. روش تحلیل از نوع توصیفی– تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و برای ارزیابی کیفیت زندگی در منطقه استفاده گردیده است. جامعه آماری این تحقیق کل خانوارهای ساکن درمحلات جدید و قدیم شهر تبریز می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس رابطه کوکران 386 خانوار از دو محله بافت جدید مرزدان و بافت قدیم کوچه باغ شهر تبریز انتخاب شد. به منظور تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیات از روش های آماری آزمون T چند نمونه ای و تحلیل عاملی و نرم‌افزار SPSS بهره گرفته شد. برای آزمون فرضیه های تحقیق از روش های رگرسیون خطی ساده، آزمون t مستقل و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بهره جستیم. نتایج این آزمون ها با توجه به میانگین شاخص های اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی و کالبدی برای محلات بافت قدیم به ترتیب برابر 79/2، 52/2، 55/2 و 61/2 و برای محلات بافت جدید به ترتیب برابر 73/2، 97/2، 75/2 و 90/2 است، نشان داد که کیفیت مؤلفه های کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) کمترین تاثیر را در افزایش سطح کلی کیفیت زندگی در محلات بافت قدیم شهر تبریز داراست. هم چنین، از نظر شاخص های زیست محیطی (شامل بهداشت محیط)، اقتصادی (شامل اشتغال، درآمد و حمل و نقل) و کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) بین محلات مورد مطالعه شهر تبریز تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه بر آن، بین میزان برخورداری از شاخص های (اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی) و میزان کیفیت زندگی در بافت جدید و قدیم شهر تبریز رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - A Study on the Factors Affecting University Students' Attitudes on Marriage in Mahalat Payamnoor University)
علی سیف زاده علی قنبریHaving to marry and the right attitude and proper criteria, the most important issue for having a healthy life. Therefore, it seems appropriate attitudes toward marriage and family life at the beginning of an important and necessary issue of the life. In order to clarif چکیده کاملHaving to marry and the right attitude and proper criteria, the most important issue for having a healthy life. Therefore, it seems appropriate attitudes toward marriage and family life at the beginning of an important and necessary issue of the life. In order to clarify the meaning of marriage for young could turn into something easy. Perhaps having the right attitude in the context of marriage, marital back for future of the youth as one of the necessities of the research has been analyzed. The main purpose of this study, (the factors affecting university students' attitudes toward marriage). In this study, a survey questionnaire was used. We selected all students of Payamnoor Mahalat University. The stratified random sampling (proportional) was used and the sample size was 200. The results of using SPSS statistical software used in both descriptive and analytical level. The findings indicate that the vast majority of students generally have a positive view of marriage. All sampled students belong to middle-class people, so their views on a range of questions can be raised. The assumptions regarding to the possible impact of independent variables were rejected and the significant relationship between the independent variables (gender, age, education, occupation and income) and observed attitudes about marriage were analyzed too. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - سنجش و ارزیابی مولفههای موثر در مشارکت شهروندی و نقش آن در پایداری محله‌ای مورد پژوهی: محلات اوین و زعفرانیه
محمود رحیمی مانی نقدیمشارکت شهروندی زمینه‌های شکوفایی توانمندی‌های فرد و بهبود عملکرد مدیران شهری و به تبع آن پایداری را به دنبال دارد. از این رو امروزه برنامه‌ریزان و سیاستگذاران شهری جذب حداکثری مشارکت شهروندی را یکی از راهبردهای پایداری می‌دانند. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی-تح چکیده کاملمشارکت شهروندی زمینه‌های شکوفایی توانمندی‌های فرد و بهبود عملکرد مدیران شهری و به تبع آن پایداری را به دنبال دارد. از این رو امروزه برنامه‌ریزان و سیاستگذاران شهری جذب حداکثری مشارکت شهروندی را یکی از راهبردهای پایداری می‌دانند. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی مولفههای موثر بر مشارکت شهروندای و ارتباط میزان مشارکت شهروندان با پایداری در محلات اوین و زعفرانیه پرداخته است. در این پژوهش، نمونه‌گیری با استفاده فرمول کوکران و جامعه نمونه براساس آن انتخاب گردید. جهت تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های آماری T دونمونه‌ای مستقل و آزمون پیرسون و رگرسیون توسط نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان مشارکت شهروندی در سطح محلات تفاوت معنادای باهم دارند. به عبارتی میزان مشارکت شهروندی در ابعاد گوناگون در محله اوین در سطح مطلوبتری نسبت به محله زعفرانیه قرار دارد. به تبع چنین شرایطی و با توجه به ارتباط میزان مشارکت و پایداری محله‌ای مشخص گردید که محله اوین از نظر شاخصهای پایداری در وضعیت مطلوب تری نسبت به محله زعفرانیه قرار دارد. در نهایت با توجه به آزمون رگرسیون چند متغیره مشخص گردید که مولفه-های موثر بر مشارکت شهروندان به ترتیب، بستر سازی نهادی، ظرفی سازی اجتماعی، حکمروایی شایسته شهری، شکل‌گیری حکومت محلی و عدالت فضایی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله‌ای(مطالعه موردی شهر ایذه)
نفیسه مرصوصی نیلوفر آذربرزینگسست در ساختار فضایی محلّه‌های شهری و از بین رفتن هویت کالبدی آنها، سبب از بین رفتن ساختار اجتماعی پیوسته میان ساکنان و کاهش ارتباطات چهره به چهره و رودررو گشته و باعث جایگزینی روابط ثانویه به‌جای روابط گرم و صمیمی افراد شده است. هدف پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی در ت چکیده کاملگسست در ساختار فضایی محلّه‌های شهری و از بین رفتن هویت کالبدی آنها، سبب از بین رفتن ساختار اجتماعی پیوسته میان ساکنان و کاهش ارتباطات چهره به چهره و رودررو گشته و باعث جایگزینی روابط ثانویه به‌جای روابط گرم و صمیمی افراد شده است. هدف پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله ای شهر ایذه میباشد. روش پژوهش حاضر، توصیفی - تحلیلی بوده و ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه محقق ساخته میباشد جامعه آماری پژوهش شامل محلات 15 گانه شهر ایذه میباشد که طبق سرشماری سال 1390 جمعیتی بالغ‌بر 122013 نفر است. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 250 نفر به دست آمده است. داده‌های گردآوری‌شده توسط پرسشنامه با استفاده از آزمون T در قالب نرم‌افزارSPSS 20 مورد آزمون و تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. نتایج نشان می‌دهد وضعیت کلی سرمایه اجتماعی در سطح محلّه‌های شهر ایذه با سطح معناداری بالای 05/0 نشان دهنده ی وضعیت مطلوب میباشد.و ازنظر شهروندان دو شاخص کالبدی - زیست‌محیطی و بهداشتی - درمانی در وضعیت فرا پایداری قرارگرفته است و شهروندان از این دو سنجه رضایتمندی کافی رادارند ولی دو سنجه دیگر شاخص اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی در سطح معنی‌داری قرار نگرفتند و در سطح ناپایداری قرار دارد. نتیجه کلی پژوهش حاکی از توجه بیشتر متخصصان و برنامه ریزان شهری و منطقه‌ای به شاخصهای توسعه پایدار محلّه‌ای در سطح محلات 15 گانه شهر ایذه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - سنجش و ارزیابی کیفیت زندگی در جهت دستیابی به توسعه پایدار (موردمطالعه محلات شهر یزد)
محمد اجزا شکوهی سید مصطفی حسینیمطالعات مربوط به کیفیت زندگی از آن جهت حائز اهمیت است که میتواند منجر به شناسایی نواحی مسأله دار، اولویت‌بندی ارائه خدمات به شهروندان و تدوین استراتژی‌های مدیریت و برنامهریزی شود. بر این اساس، در این پژوهش به ارزیابی کیفیت زندگی در محلات شهر یزد در جهت دست یابی به ت چکیده کاملمطالعات مربوط به کیفیت زندگی از آن جهت حائز اهمیت است که میتواند منجر به شناسایی نواحی مسأله دار، اولویت‌بندی ارائه خدمات به شهروندان و تدوین استراتژی‌های مدیریت و برنامهریزی شود. بر این اساس، در این پژوهش به ارزیابی کیفیت زندگی در محلات شهر یزد در جهت دست یابی به توسعه پایدار پرداخته شده است. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. محلات نمونه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از جامعه آماری پژوهش(کلیه محلات شهر یزد) تعیین گردید. در این پژوهش پس از برآورد حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران برابر با 322 نفر، اطلاعات مورد نیاز از سرپرستان خانوار ساکن محلات نمونه، با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع‎‎آوری گردید، سپس با ورود داده های جمع آوری شده حاصل از پرسشنامه ها به محیط نرم افزاری Spss، ماتریس اولیه تصمیم گیری تشکیل شد. در مرحله بعد با استفاده از روشVicor ‎ که از جمله روش های تصمیم گیری چند معیاره میباشد، محلات مورد مطالعه از نظر شاخصهای کیفیت زندگی، مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت کیفیت زندگی در محلات مختلف شهر یزد متفاوت میباشد، به طوری که محلات کوی دانشگاه، سیلو و افشار بهترین محلات و محلات مریم آباد و چرخاب به ترتیب بدترین محلات از شاخص های کیفیت زندگی میباشند. پیشنهادات ارائه شده در این پژوهش میتواند ارتقای کیفیت زندگی در محلات مورد مطالعه و سایر محلات را در پی داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - بررسی و ارزیابی میزان رضایتمندی حاشیه‌نشینان کلانشهر تبریز از عملکرد شهرداری و شورای اسلامی در سه دوره گذشته (1378-1392) در سه دوره گذشته
علی آذر افسانه رحیمی اسکلوامروزه بیش از 30 درصد از جمعیت کلان‌شهرها را حاشیه نشین‌ها تشکیل میدهند. گذر سریع از زندگی روستانشینی به شهرنشینی به ویژه بعد از اصلاحات اراضی، سبب پیدایش و تکوین محلات حاشیه‌ای در اطراف شهرها گردید. یکی از نهادهای اصلی برنامهریزی برای حاشیه نشینان، شورای شهر است. هد چکیده کاملامروزه بیش از 30 درصد از جمعیت کلان‌شهرها را حاشیه نشین‌ها تشکیل میدهند. گذر سریع از زندگی روستانشینی به شهرنشینی به ویژه بعد از اصلاحات اراضی، سبب پیدایش و تکوین محلات حاشیه‌ای در اطراف شهرها گردید. یکی از نهادهای اصلی برنامهریزی برای حاشیه نشینان، شورای شهر است. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تحقق و عدم تحقق سیاست‌های توانمندسازی حاشیه‌نشینی شهرداری و شورای اسلامی شهر تبریز در سه دوره گذشته (1392-1378) است. این پژوهش از نوع کاربردی - توسعه‌ای و روش انجام آن تحلیلی - توصیفی بوده و برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز نیز از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. بر اساس آزمون T تک نمونه‌ای میانگین رضایت حاشیه‌نشینان تبریز از عملکرد شورای اسلامی این شهر 7/2 میباشد که در مقایسه با میانگین معیار (5>1با میانه 3) مقدار پایینی میباشد. همچنین از بین مؤلفه‌های مورد بررسی پیرامون عملکرد شهرداری تبریز در زمینه اجرای طرح‌ها ،بیشترین میزان رضایتمندی ساکنین محلات حاشیه‌نشین مربوط به عملکرد شهرداری در بهبود وضع دسترسی معابر محلات حاشیه‌نشین بوده و کمترین میزان رضایتمندی آنان از عملکرد شهرداری نیز مربوط به عدم استفاده شهرداری از منابع در دسترس در جهت بهبود شرایط محل زندگی ساکنین محلات حاشیه‌نشین بوده است. بر اساس آزمون T تک نمونه‌ای، میانگین شاخص ترکیبی رضایت حاشیه‌نشینان تبریز از عملکرد شهرداری این شهر 98/2 میباشد که در مقایسه با میانگین معیار (5>1با میانه 3) پایین است. نتایج نشان می‌دهد که از نظر ساکنین محلات حاشیه‌نشین شهر تبریز، سیاست‌های توانمندسازی این محلات توسط شورای اسلامی شهر و شهرداری تبریز رضایت بخش نبوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - بررسی تطبیقی شاخص های پایداری اجتماعی مسکن(مطالعه موردی؛ محلات اسکان غیررسمی اهواز)
فائقه سرحانی محمد حسن یزدانی سعید امانپوردر سال‌های اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محله‌ای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسم چکیده کاملدر سال‌های اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محله‌ای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسمی اهواز میباشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی میباشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن محلات اسکان غیررسمی میباشد. حجم نمونه بر اساس مدل کوکران 381 نفر محاسبه شده است برای افزایش دقت کار تعداد 450 پرسشنامه توزیع گردید. در این پژوهش از میان 6 بافت مشخص در شهر، بافت حاشیه‌ای که شامل 18 محله می‌شد انتخاب شده و در هر محله با توزیع و تکمیل پرسشنامه و بهره‌گیری از مدل ویکور، تاپسیس، الکتر و مدل ادغامی‌کپلند اقدام به مقایسه تطبیقی محلات شهر و رتبه‌بندی آنها بر اساس شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن گردید. بر اساس یافتههای پژوهش میزان پایداری محلات بدین ترتیب اولویت‌بندی میشود: محلات زرگان، زویه 1، زویه 2 با امتیاز 5 دارای سطح پایدار، محلات منبع آب، علی‌آباد، حصیرآباد و کوی طاهر با امتیاز 4 دارای سطح نسبتاً پایدار، محلات آل صافی، ملاشیه، نهضت آباد و کریشان داری سطح نیمه پایدار و محلات گلدشت، چنیبه علیا، کوی علوی دارای سطح نسبتاً ناپایدار و محلات گلبهار، شهرک رزمندگان و کوی سیاحی دارای سطح ناپایدار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخصهای توسعه پایدار (مطالعه موردی محلات شهر بندرعباس)
پریوش باوقار زعیمی مرضیه موغلی محمد ابراهیم عفیفیهدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخصهای توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی میباشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روشهای کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخصهای توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی میباشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روشهای کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. به منظور اولویت بندی محلات شهر بندرعباس بر اساس شاخصهای پایداری، پرسشنامه شاخصهای پایدار در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی طراحی شد. سپس با استفاده از نظرات 30 نفر از متخصصان اولویت بندی محلات با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا شاخصهای موثر در ابعاد مختلف پایداری (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی) شناسایی شده و در چهار طبقه تعریف و ماتریس مقایسه دودویی برای هر عامل تهیه و در اختیار کارشناسان قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان می‌دهد که محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی دارای پایداری بیشتری در شاخصهای توسعه پایدار میباشند و محلات دوهزار، توحید و نخل ناخدا از پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات شهر برخوردار میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - نقش مشارکت شهروندان در ارتقاء سلامت اجتماعی شهروندان شیروان (مطالعه تطبیقی: محلات فلسطین، سه یک آب، زمینهای کشوری، بیست متری)
فاطمه رئوف محمد معتمدی علی اکبر پوراحمدهدف از این مقاله بررسی نقش مشارکت شهروندان در ارتقاسلامت اجتماعی شهروندان شیروان در محلات بیست متری، سه یک آّب، زمینهای کشوری (کهنه شهر)، فلسطین واقع در منطقه A میباشد. روش تحقیق حاضر، اسنادی و پیمایشی بوده واز ابزار پرسشنامه و مطالعات کتابخانه‌ای برای گردآوری اطلاعات چکیده کاملهدف از این مقاله بررسی نقش مشارکت شهروندان در ارتقاسلامت اجتماعی شهروندان شیروان در محلات بیست متری، سه یک آّب، زمینهای کشوری (کهنه شهر)، فلسطین واقع در منطقه A میباشد. روش تحقیق حاضر، اسنادی و پیمایشی بوده واز ابزار پرسشنامه و مطالعات کتابخانه‌ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر ساکنین محلات مورد مطالعه و تعداد نمونه آماری250 نفر بوده که براساس فرمول کوکران برآورد شده است. با استفاده از آزمون کولموگرف-اسمیرنف نرمال بودن توزیع داده‌ها و آزمون میانگین و همچنین وزندهی متغیرها توسط مدل آنتروپی شانون و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک رتبه‌بندی ماباک انجام شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان می‌دهد که میزان مشارکت که از لحاظ شاخص فیزیکی- کالبدی محله زمینهای کشوری با 6/3 بهترین وضعیت و محله بیست متری با میانگین 3/2 بدترین وضعیت را دارا بوده واز لحاظ شاخص فرهنگی -اجتماعی، محله سه یک اب با 3.7 بهترین وضعیت و محله فلسطین با 2.5 ضعیفترین محله بوده، از لحاظ شاخص اقتصادی، محله فلسطین با میانگین 8/3 بهترین و محله زمینهای کشوری با میانگین 2/2 ضعیفترین بوده همچنین از نظر شاخص زیست -محیطی محله فلسطین با میانگین6/4 بهترین شرایط و محله زمینهای کشوری با 3/1 ضعیفترین محلات بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - تحلیل ارتباط مشارکت و حکمروایی خوب شهری در محلات حاشیه‌نشین (مطالعه موردی: محله طرزیلو-شهر ارومیه)
میرنجف موسوی نیما بایرام زاده سجاد امیدوارفر احمد حسن‌پور قطللوهدف اصلی این پژوهش تحلیل ارتباط مشارکت و حکمروایی خوب شهری در محله حاشیه‌نشین طرزیلو میباشد. روش پژوهش حاضر به‌صورت توصیفی-تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی میباشد. جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله طرزیلو وا چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش تحلیل ارتباط مشارکت و حکمروایی خوب شهری در محله حاشیه‌نشین طرزیلو میباشد. روش پژوهش حاضر به‌صورت توصیفی-تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی میباشد. جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله طرزیلو واقع در شهر ارومیه میباشد که حجم نمونه از طریق فرمول کوکران و به تعداد 374 نفر به‌دست‌آمده است که به‌صورت تصادفی در محدوده موردمطالعه پخش‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده به‌صورت کمی و از طریق روشهای تصمیم‌گیری چند معیاره OPA و DEMATEL، آزمون t تک نمونه‌ای و رگرسیون خطی انجام‌گرفته است. روایی پرسشنامهها توسط 16 نفر از متخصصین مورد تأیید قرارگرفته است. در جهت بررسی پایایی پرسشنامهها از روش آلفای کرونباخ و برای 25 پرسشنامه استفاده‌شده است که ضریب آلفای کرونباخ برابر با 723/0 و نشانگر پایایی پرسشنامهها میباشد. نتایج این پژوهش نشانگر این است که مطابق نتایج مدل دیمتل در محلات حاشیه‌نشین معیار مشارکت با مقدار 090/4 (D) تأثیرگذارترین معیار، معیار شفافیت با مقدار 514/3 (R) تأثیرپذیرترین معیار و معیار مشارکت با مقدار 009/7 (D+R) بیشترین ارتباط را با سایر معیارها به دست آورده است. مطابق نتایج مدل OPA نیز معیار مشارکت با وزن 259/0 در میان سایر معیارها در رتبه اول قرارگرفته است که نشانگر اهمیت بالای این معیار در ارتقاء حکمروایی خوب شهری در محلات حاشیه‌نشین را دارد. همچنین بر اساس آزمون تی‌تک نمونه‌ای وضعیت حکمروایی خوب شهری در محله طرزیلو پایین‌تر از سطح متوسط میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - بررسی جایگاه ویژگیهای قومی در شکل گیری محلات شهری ایلام
پاکزاد آزادخانیمسئله هویت قومی، موضوعی است که در تاریخ بشریت همواره مطرح بوده است. ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎعی ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ همگنی ﻣﻨﻄﻘﻪای را در ﻓﻀـﺎی ﺳـﺮزﻣﻴﻦ ﺑـﻪ وﺟـﻮد آورده ﺑﻮد، اﻣﺮوزه ﺟﺎﻳﮕﺎه و ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد را در درون ﺷﻬﺮﻫﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و ﺷﻬﺮﻫﺎ و محله‌ها ﺑـﻪ ﻛـﺎﻧﻮن‌های ﻫﻮﻳـﺖهای ﻗﻮمی و ﻓﺮﻫﻨگی ﺗﺒﺪﻳﻞ چکیده کاملمسئله هویت قومی، موضوعی است که در تاریخ بشریت همواره مطرح بوده است. ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎعی ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ همگنی ﻣﻨﻄﻘﻪای را در ﻓﻀـﺎی ﺳـﺮزﻣﻴﻦ ﺑـﻪ وﺟـﻮد آورده ﺑﻮد، اﻣﺮوزه ﺟﺎﻳﮕﺎه و ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد را در درون ﺷﻬﺮﻫﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و ﺷﻬﺮﻫﺎ و محله‌ها ﺑـﻪ ﻛـﺎﻧﻮن‌های ﻫﻮﻳـﺖهای ﻗﻮمی و ﻓﺮﻫﻨگی ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ. هدف از این تحقیق بررسی جایگاه ویژگیهای قومی در شکل‌گیری محلات شهری ایلام است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی میباشد جامعه آماری محلات سطح شهر وکارکنان شهرداری ایلام میباشند. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده است و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که برای محلات 76درصد و کارکنان شهرداری 81 درصد میباشد. برای تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss وآزمون تی یک نمونه‌ای و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان‌دهنده آن است که شهر ایلام با دارا بودن اقوام مختلف کرد، لر، عرب و غیره وایلات و طوایف گوناگون، در ساختار و شکل‌گیری محلات شهر مسئله‌ی قوم گرایی دخالت داشته به طوری که اکثر محلات شهر، بخصوص محلات حاشیه شهر، به یک قوم خاصی تعلق داشته و محلات مرکز شهر از تمام طوایف واقوام گوناگون در آنها ساکن هستند. لازم به ذکر است که ایجاد محلات و فضاهای مطمئن برای تمام گروه‌ها در سطح شهر، کم رنگ کردن وکاهش تعصبات قومی نسبت به افراد غریبه در محله، توزیع فضایی عادلانه‌ی امکانات عمومی در میان تمام محلات شهری، راهبردهای مناسب برای انسجام اجتماعی و جلوگیری از فعالیت گرایش‌های قومی و غیره، راهکارهایی برای ضعیف شدن نقش خویشاوندی در شکل گیری محلات شهر ایلام میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - سطح‌بندی محلات حاشیه‌نشین بر اساس شاخصهای کالبدی – اقتصادی فقر شهری (نمونه موردی: حاشیه نشینان شمال شهر تبریز)
شاهرخ زادولی خواجه اکبر اصغری زمانی فاطمه زادولیاز ویژگیهای شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است. از اینرو در این شهرها همواره تعداد محدودی از محله‌ها در رفاه و آسایش بوده و در نقطه‌ی متقابل، پاره‌ای از ساکنین در مناطق شهری از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. محلات حاشیه‌نشین از جمله محلات چکیده کاملاز ویژگیهای شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است. از اینرو در این شهرها همواره تعداد محدودی از محله‌ها در رفاه و آسایش بوده و در نقطه‌ی متقابل، پاره‌ای از ساکنین در مناطق شهری از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. محلات حاشیه‌نشین از جمله محلات فقیرنشین جامعه محسوب می‌شوند. هدف این تحقیق بررسی شاخصهای کالبدی- اقتصادی فقر شهری و همچنین سطح‌بندی فقر در محلات حاشیه نشین شمال شهر تبریز میباشد. روش تحقیق کاربردی از نوع توصیفی- تحلیلی و تطبیقی است. در این تحقیق ابتدا شاخصهای کالبدی و اقتصادی انتخاب شده بر اساس رویکرد تحلیلی سلسه مراتبی (AHP) وزندهی شده است. بر اساس مدل AHP بیشترین وزن برای بیکاری 0.2 و کمترین وزن به بعد خانوار 0.09 اختصاص داده شده است. همچنین برای رتبه‌بندی محلات حاشیه نشین از نظر فقر شهری از دو ابزار تصمیم‌گیری چند معیاری؛ VIKOR و TOPSIS استفاده گردیده است. یافتههای پژوهش بر اساس مدل Vikor نشان می‌دهد که محله‌ی سیلاب با مقدار ویکور 0 در رتبه‌ی 1 قرار دارد، یعنی فقر در این محله نسبت به محلات دیگر مورد مطالعه قرار گرفته بیشتر است. همچنین در این رتبه‌بندی کوی بهشتی در رتبه ی 4 قرار دارد، یعنی نسبت به سایر محلات مورد مطالعه قرار گرفته دارای وضعیت مطلوبتری از نظر فقر میباشد. مقدار ویکور برای این محله برابر 1 میباشد. مدل TOPSIS هم نتایجی شبیه مدل ویکور نشان می‌دهد. مقدار تاپسیس برای محله‌ی سیلاب برابر با 0.0954 و برای کوی بهشتی برابر با 0.0018 میباشد. نتایج همچنین نشان می‌دهد که اکثر بلوک‌های این محلات (در حدود دو سوم آنها) در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - نقش طراحی شهری در بازآفرینی محلات سنتی با رویکرد محرک توسعه نمونه موردی: محله کلپا همدان
حسن سجادزاده سجاد زلفی گلمحلات قدیمی شهرها که دارای بافتی با ارزش و کهن بوده اند، به مثابه قلب تپنده شهرها به حساب می آیند و امروزه کارکرد های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده اند. بازآفرینی شهری رویکردی است که درصدد احیا و معاصر سازی این محلات سنتی گام بر می دارد و تلاش تزریق روحی چکیده کاملمحلات قدیمی شهرها که دارای بافتی با ارزش و کهن بوده اند، به مثابه قلب تپنده شهرها به حساب می آیند و امروزه کارکرد های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده اند. بازآفرینی شهری رویکردی است که درصدد احیا و معاصر سازی این محلات سنتی گام بر می دارد و تلاش تزریق روحی دوباره در این مناطق و فراهم آوردن شرایطی برای حضور و مشارکت همگان در فرآیند آن، از اهداف ارزشمند این رویکرد است. محرک های توسعه بازآفرینی شهری مولدهایی هستند در جهت بازگرداندن رونق و توسعه به مناطق مورد نظر پروژه های بازآفرینی شهری تا چرخه فعالیت زنده و پویا را در این مناطق به راه اندازد. در همین راستا چگونگی تاثیر رویکرد محرک توسعه در فرآیند بازآفرینی شهری در محلات سنتی مساله اساسی این پژوهش است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش کاربردی است که مبتنی بر دو روش تحلیلی- توصیفی و پیمایشی می باشد. در بخش مطالعات اسنادی سعی بر مرور مستندات مهم و برجسته در حیطه ی بازآفرینی شهری و محرک های توسعه بوده است و در روش پیمایشی با توزیع پرسشنامه در راستای اهداف تحقیق، به تحلیل اطلاعات به دست آمده به وسیله نرم افرارSPSS 22 پرداخته شده است(n=96) . نتایج تحقیق نشان می دهند با توجه به اینکه ابعاد محرک توسعه شامل چهار بعد: اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، کالبدی فضایی و زیست محیطی می باشد بر این اساس بعد اجتماعی فرهنگی در محله کلپا اولویت بیشتری را به خود اختصاص داده و توجه به مسائل و موضوعات اجتماعی مسئله اصلی رویکرد محرک توسعه در محله کلپا می باشد ضمن آنکه در بعد اجتماعی، تعاملات اجتماعی، مشارکت، اعتماد و امنیت در اولویت توجه قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - بررسی تطبیقی معیارهای قابلیت پیاده مداری در سطح محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)
علی صفاری راد مجید شمسحضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی چکیده کاملحضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی شهر رشت واقع در استان گیلان در راستای پاسخ گویی به این سوال که قابلیت پیاده مداری در سطح محلات مورد مطالعه چگونه است؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت شاخص های پیاده مداری در محلات جدید و قدیمی بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت پیاده مداری محلات جدید و قدیمی ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 5 محله جدید و 5 محله قدیمی است، این محلات دارای 124382 هزار نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این راستا با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(61722 نفر) و محلات قدیمی(62660 نفر)، تعداد 183 پرسش نامه در محلات جدید و تعداد 183 پرسش نامه در محلات قدیمی تکمیل گردید و برای درک شکاف شاخص های مورد مطالعه از نظر ساکنان بین محلات جدید و قدیمی، با توجه به ماهیت فاصله ای داده ها، از آزمون t مستقل استفاده شده است. نتایج ارزیابی ها در سطح هر یک از محلات جدید مورد مطالعه نشان می دهد که اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز عرض پیاده رو، جنس کف پیاده رو، دسترسی به حمل و نقل و مراکز آموزشی که فقط در محلات بلوار گیلان، کاکتوس و چمران مناسب می باشد و در سطح هر یک ازمحلات قدیمی مورد مطالعه نیز اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز اختلاط کاربری ها، تراکم جمعیت مناطق مسکونی، دسترسی به حمل و نقل و مراکز تجاری که فقط در محلات باقرآباد، دباغیان و پاسکیاب مناسب می باشد. نتایج حاصل از آزمون T نشان می دهد که در بسیاری از مؤلفه ها در بین دو جامعه (پاسخ دهندگان) تفاوت معناداری وجود دارد. در مجموع می توان گفت که محلات جدید در بیش تر موارد نسبت به محلات قدیمی طبق مطالعات میدانی و همچنین از نظر پاسخ دهندگان دارای شرایط بهتری از نظر قابلیت پیاده مداری می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - مطالعه تطبیقی سطح پایداری در محلات قدیم و جدید شهری (نمونه موردی: محلات بافت قدیم و جدید شهر کرمان)
صدیقه میمندی پاریزیتوسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل می‌گیرد و برپایه آن تداوم می‌یابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد میشود. در این راستا ارزیابی سطح پایدار چکیده کاملتوسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل می‌گیرد و برپایه آن تداوم می‌یابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد میشود. در این راستا ارزیابی سطح پایداری با استفاده از شاخص های مختلف پایداری در محلات مختلف شهری گامی مؤثر در جهت رسیدن به پایداری شهری قلمداد می شود. هدف این پژوهش ارزیابی و بررسی تطبیقی پایداری در محلات قدیم و جدید شهر کرمان است که با توجه به توسعه ادواری آن ترکیبی است از محلات بر جای مانده از دوره های پیشین و توسعه های جدید شهری. در این میان هر یک از این محلات دوگانه با توجه به شرایط و ویژگی های خود درجه ای از سازگاری با هر یک از اصول توسعه پایدار را نمایش می دهند. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و نتایج حاصل از پژوهش کاربردی – توسعه ای است. در این پژوهش پس از بررسی ادبیات موضوع و همچنین مطالعات اکتشافی در سطح محلات شهر کرمان، پنج بعد کلی پایداری: زیست محیطی، کالبدی- فضایی، اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و نهادی- سیاسی در قالب 49 شاخص مورد بررسی قرار گرفت و پس از تکمیل پرسش نامه، برای تحلیل میزان پایداری از روش ها و تکنیک های آماری همچون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T تک نمونه ای، آزمون کی دو، تحلیل رگرسیونی در محیط نرم افزار spss، آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که پایدارترین بعد در هر دو محله بعد اقتصادی است، در مجموع وضعیت پایداری در بافت قدیم و جدید کرمان پایین تر از مقدار متوسط است و در محله مسجد ملک (بافت قدیم شهری) در وضعیتی وخیم تر از محله مطهری (بافت جدید شهری) قراردارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - بررسی عملکرد سراهای محلات در جذب مشارکت شهروندان شهر تهران
بتول حسین پور سروش فتحیامروزه سیاست های پایدار شهری اهمیت واحدهای همسایگی و اجتماعات محلی را در چارچوب مفهوم توسعه پایدار روشن ساخته است. از این رو توجه به مدیریت شهری در برنامه ریزی به سوی سطح خرد گرایش یافته است. لذا به منظور ارزیابی اثر بخشی عملکرد سرای محلات در راستای جذب مشارکت شهروندان چکیده کاملامروزه سیاست های پایدار شهری اهمیت واحدهای همسایگی و اجتماعات محلی را در چارچوب مفهوم توسعه پایدار روشن ساخته است. از این رو توجه به مدیریت شهری در برنامه ریزی به سوی سطح خرد گرایش یافته است. لذا به منظور ارزیابی اثر بخشی عملکرد سرای محلات در راستای جذب مشارکت شهروندان تهرانی، سرای محله های سوهانک ،اندیشه ،صادقیه ازمناطق شمال، امامت و هفت چنار از مناطق مرکزی،اتابک ،شهدای گمنام ،اقدسیه،خانی آباد نو و امام زاده حسن ازمناطق جنوب به عنوان نمونه قرار گرفته و در قالب شش محور اطلاع رسانی‌وتبلیغات،اثربخشی،اعتماد،امکانات،تجربه و تخصص و، رضایتمندی بررسی گردید. جامعه آماری زنان 20تا50ساله و به تعداد 500 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. روش به کار رفته پیمایش بوده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در سطح توصیفی میزان مشارکت پذیری شهروندان در سراهای محله در سطح متوسط رو به بالاست و در سطوح تحلیلی نیز متغییرهای امکانات، اعتماد، فعالیت ها، رضایتمندی، تخصص اساتید، اطلاع رسانی و میزان آشنایی با مشارکت پذیری شهروندان رابطه معنی داری دارد. نتایج کلی تحقیق نشان داد که میزان عملکرد سرای محلات با محوریت امکانات مناسب، بر جلب و جذب مشارکت شهروندان تاثیرگذار است و به عبارتی هرچقدر امکانات سخت افزاری و امکانات نرم افزاری(جلب اعتماد، اطلاع رسانی مناسب، فعالیت های مناسب، رضایتمندی واستفاده از تخصص) در سراهای محله بهینه و مناسب باشد در نتیجه جلب مشارکت شهروندان در استفاده از امکانات و برنامه و فعالیت های سراهای محله افزایش خواهد یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - ظرفیت سنجی فضایی توسعه میان افزای شهر بروجرد
محمد مهرافزون زنگانه احمد علی شماعی طاهر پری زادی تاج الدین کرمیامروزه توسعه میان افزا برای شهرهایی که با محدودیت توسعه افقی و تنگناهای طبیعی مواجه می باشند رویکردی مناسب شناخته شده است.این نوع پدیده توسعه درونی از یک سو به مسئله تأمین مسکن شهری مربوط می شود و از سوی دیگربه ضرورت حفظ زمین های محدوده ی شهر و حوزه های پیرامون آن باز م چکیده کاملامروزه توسعه میان افزا برای شهرهایی که با محدودیت توسعه افقی و تنگناهای طبیعی مواجه می باشند رویکردی مناسب شناخته شده است.این نوع پدیده توسعه درونی از یک سو به مسئله تأمین مسکن شهری مربوط می شود و از سوی دیگربه ضرورت حفظ زمین های محدوده ی شهر و حوزه های پیرامون آن باز می گردد.بسیاری از اراضی شهری یا فاقد کاربری هستند و یا دارای کاربری های فراشهری(زندان ها و پادگان ها و غیره) می باشند و یا اینکه متناسب با ارزش زمین و تأسیسات و تجهیزات موجود،تراکم ساختمانی-جمعیتی اعمال نشده است.همین امر باعث شده که شهرهای در فضاهای پیرامون خود به گونه ای ناموزون وافراطی گسترش یابند.این در حالی است که می توان با محدود کردن گسترش حاشیه ای و اعمال سیاست های تشویقی متراکم سازی علاوه بر استفاده بهینه و حداکثری از ظرفیت های درون شهر،مانع تخریب محیط زیست و نابودی اراضی کشاورزی وزراعی حاشیه شهرها شد و با هدایت توسعه کالبدی میان افزا گامی در جهت توسعه پایدار شهری برداشت.براساس آمارهای موجود،67هزار هکتار بافت فرسوده شهرهای کشور شناسایی شده است که از این میزان؛258 هکتار آن در شهربروجرد قرار دارد و عدم توجه به توسعه میان افزا شهرهای کشور و به طور اخص شهر بروجرد می باشد.برهمین اساس هدف مقاله در راستای ظرفیت سنجی فضایی توسعه میان افزا دراراضی رها شده وبلااستفاده شهر بروجرد است و روش پژوهش به صورت توصیفی،تحلیلی وییمایشی می باشد. بنابراین با آگاهی از میزان اراضی خالی و ساخته نشده درون شهر بروجرد و برآورد میزان اراضی قابل دریافت،ضرورت استفاده بهینه از فضاهای خالی و کم بهره برداری شده و فضاهای رها شده جهت تأمین مسکن با رویکرد توسعه میان افزا شهرقابل درک است و ارجح بر توسعه پراکنده شهر در اراضی پر شیب و ناهموار با هزینه های آماده سازی بسیار بالا می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - بررسی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محله‌های شهر کهنوج
جعفر جعفری فرد حمید صابری مهری اذانی احمد خادم الحسینینظریه حکمروایی خوب شهری نظریه جدیدی است که می تواند نحوه اداره مطلوب جامعه را از طریق ارتقای کیفیت شاخص های هشت گانه، برنامه توسعه سازمان ملل UNDP)) محقق سازد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محلات کهنوج می باشد. روش پژوهش از نوع توصیف چکیده کاملنظریه حکمروایی خوب شهری نظریه جدیدی است که می تواند نحوه اداره مطلوب جامعه را از طریق ارتقای کیفیت شاخص های هشت گانه، برنامه توسعه سازمان ملل UNDP)) محقق سازد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محلات کهنوج می باشد. روش پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده از نظر نحوه گردآوری داده ها پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، به صورت دو پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای شاخص های حکمروایی و توسعه پایدار محلات شهر کهنوج می باشد. روایی سؤالات پرسشنامه به‌صورت روایی صوری و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 931/0محاسبه بدست آمد که نمایانگر ضریب اعتماد بالای آن است. جامعه آماری شامل تعداد 42400 نفر از شهروندان بالای 20سال محلات شهر کهنوج می باشد که تعداد 380 نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی شاخص های 5گانه حکمروایی خوب شهری نشان دهنده حد متوسط این شاخص در شهر کهنوج است. بررسی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر پایداری محلات بیانگر آن است که از میان هفت متغیر موجود در معادله رگرسیونی، متغیر قانون مندی به بهترین وجه تغییرات متغیر وابسته (توسعه پایدار شهری) را تبیین می کند. مرتبه دوم اجماع‌گرایی از ضریب تأثیر استانداردی معادل 18/0درصد برخوردار است. متغیر مشارکت با ضریب تأثیر استاندارد 16/0 درصد در مرتبه سوم تأثیرگزاری بر متغیر توسعه پایدار شهری قرار دارد. همچنین متغیر اثربخشی و مسئولیت و پاسخگویی با ضریب تأثیر استاندارد 13/0 درصد و 12/0 درصد در رتبه چهارم و پنجم تأثیرگزاری بر متغیر توسعه پایدار شهری قرار دارند. در پایان پیشنهادهایی نیز برای پایدار ساختن محلات ناپایدار در راستای شاخص های حکمروایی و به تفکیک هر کدام از شاخص های حکمروایی خوب شهری شامل مشارکت، اثربخشی و کارایی، شفافیت، قانونمندی، مسئولیت و پاسخگویی، اجماع گرایی و داشتن چشم انداز ارائه گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - بررسی و اولویت‌بندی زیست‌پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد
پژمان محمدی ده چشمه یوسفعلی زیاری علی توکلانارزیابی شاخصهای زیست پذیری می‌توانند وضعیت محدوده‌های مختلف جغرافیایی شهر را به صورت تطبیقی نشان داده، آنها را از نظر وضعیت امکانات، خدمات و نیز تنگناهای شهری رده بندی کرده و اولویت بخشند. هدف از پژوهش حاضر اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد میباشد. تحقی چکیده کاملارزیابی شاخصهای زیست پذیری می‌توانند وضعیت محدوده‌های مختلف جغرافیایی شهر را به صورت تطبیقی نشان داده، آنها را از نظر وضعیت امکانات، خدمات و نیز تنگناهای شهری رده بندی کرده و اولویت بخشند. هدف از پژوهش حاضر اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد میباشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت یک پژوهش تحقیقی است. جامعه آماری شامل ساکنان شهر شهرکرد به تعداد 160000 نفر میباشد که تعداد نمونه برابر 383 نفر بر اساس فرمول کوکران و به شیوه تصادفی در دسترس تعیین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای که دارای سه بخش اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی با 85 سؤال میباشد که روایی پرسشنامه به شیوه صوری به تأیید 5 تن از اساتید مربوطه رسیده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 83/0 تعیین شد. داده‌های گردآوری شده بر اساس آزمون فریدمن با نرم‌افزار SPSS22 و نیز نرم‌افزار GIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که منطقه 1 که اغلب مراکز اداری و خدماتی در آن قرار دارد به لحاظ زیست پذیری در رتبه نخست و منطقه 2 در رتبه دوم قرار دارد. همچنین رتبه بندی محلات مختلف در شهر شهرکرد نشان از آن دارد که محله هایی که در حاشیه شهر قرار دارند و از مرکز دور بوده و با توجه به جمعیت ناهمگون آن و حاشیه نشینی، نبود امکانات و خدمات مناسب و.... به لحاظ زیست‌پذیری در مراتب آخر قرار دارند و محلاتی که در مرکز شهر قرار دارند به لحاظ زیست پذیری در وضعیت بهتری قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - ارائه الگوی تاب‌آوری اجتماعی در محلات قدیمی شهری (مطالعه موردی: محله اوین)
منصوره سادات مظلوم آزیتا رجبیمخاطرات طبیعی و انسانی از مهمترین مشکلات محلات قدیمی شهرها می باشند که در صورت نبود آگاهی و آمادگی و مشارکت اجتماعی بین ساکنین محلات خسارات زیادی به دنبال دارد. ازاینرو با توجه به وجود مسائل ناشی از بروز وقایع، توجه به تاب آوری اجتماعی در این محلات تأکید می شود. بنابر چکیده کاملمخاطرات طبیعی و انسانی از مهمترین مشکلات محلات قدیمی شهرها می باشند که در صورت نبود آگاهی و آمادگی و مشارکت اجتماعی بین ساکنین محلات خسارات زیادی به دنبال دارد. ازاینرو با توجه به وجود مسائل ناشی از بروز وقایع، توجه به تاب آوری اجتماعی در این محلات تأکید می شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص های تاب آوری اجتماعی در پی ارائه الگو از تاب آوری اجتماعی برای محلات قدیمی (محله اوین به‌عنوان محله مورد مطالعه) است. روش پژوهش تحقیقی و استفاده از اسناد کتابخانه ای و داده های میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل ساکنین محله (به تعداد 150 نفر) و گروه خبرگان (15 نفر به روش گلوله برفی) می باشند. داده های پژوهش پس از جمع‌آوری پرسشنامه، با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه anova و آزمون تعقیبی شفه و مدل PLS تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج یافته ها بیانگر این است که محله اوین در بین شاخص های مورد بررسی، به ترتیب از شاخص اقتصادی (04/3)، کالبدی- نهادی (89/2)، زیست‌محیطی (88/2) و در نهایت سرمایه اجتماعی (84/2) برخوردار است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی و استنباطی گویای مطلوب بودن تمامی شاخص های تاب آوری اجتماعی در محله میباشد. نتایج تحلیل‌های مدل معادلات ساختاری نیز نشان داد که شاخص سرمایه اجتماعی (مشارکت) و در میان زیرشاخص های این شاخص خودانگیختگی به عنوان مهمترین شاخص می تواند در الگو تاب آوری اجتماعی محلات قدیمی و به‌ویژه محله اوین مؤثر باشد. با بررسی اوزان سایر شاخص ها به ترتیب شاخص اقتصادی، کالبدی- نهادی و زیست محیطی در مراتب بعدی در ترسیم الگوی تاب آوری اجتماعی محله اوین اثرگذار هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - نقش سرمایه های اجتماعی در دلبستگی به مکان در محلات سنتی (نمونه ی موردی: محلات شهر همدان)
اسدالله نقدی سلمان وحدت حسن سجادزادهسرمایه ی اجتماعی و دلبستگی مکانی از مفاهیم مهم و از دارایی های یک اجتماع محلی محسوب می شوند. ارزش های اجتماعی یک مکان می تواند حس تعلق و دلبستگی افراد به محل زندگی را بهبود بخشده و از این طریق پایداری و هویت مندی محلات را تضمین کند. در این راستا و برای ارتقای ارزش های ا چکیده کاملسرمایه ی اجتماعی و دلبستگی مکانی از مفاهیم مهم و از دارایی های یک اجتماع محلی محسوب می شوند. ارزش های اجتماعی یک مکان می تواند حس تعلق و دلبستگی افراد به محل زندگی را بهبود بخشده و از این طریق پایداری و هویت مندی محلات را تضمین کند. در این راستا و برای ارتقای ارزش های اجتماعی محلات شهری، در این مقاله سعی شده است نقش سرمایه ی اجتماعی در دلبستگی به مکان در محلات سنتی شهر همدان مورد بررسی قرار گیرد. در پژوهش حاضر از روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی و از شیوه های مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای و همچنین از روش تحقیق موردی و شیوه ی تحقیق مشاهده در بستر مطالعات میدانی و از ابزار پرسش نامه بهره گرفته شده است. همچنین با توجه به اهداف و سوال های تحقیق برای محاسبه و تحلیل مقدار بارهای عاملی و ضریب همبستگی بین مؤلفه ها و شاخص های سرمایه ی اجتماعی و احساس دلبستگی به مکان از نرم افزارهایSpss وLisrel استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه های اجتماعی یک مکان تأثیر معناداری در فرآیند دلبستگی مکانی افراد نسبت به محله های مورد مطالعه دارد. در این روند و در فرآیند دلبستگی به مکان چهار عنصر انسان، مکان، ارزش های اجتماعی مکان و زمان، به عنوان بعد چهارم نقش موثری را می توانند در طراحی و ارتقای دلبستگی افراد به محلات شهری داشته باشند به طوری که زمان می تواند با عواملی چون گذشته تعاملی با مکان، خاطرات و رویدادها، طول مدت آشنایی افراد با یک مکان، میزان حضور و استفاده از آن و خاطره انگیزی مکان نقش مهمی در فرآیند دلبستگی به مکان داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - شورای اجتماعی محلات شهر مشهد: مشارکت شهروندی بهینه ی محله مبنا
حمید مسعودی محسن نوغانییکی از شیوه‌های جلب مشارکت محله‌ای، ایجاد شوراهای اجتماعی محلات شهر مشهد بوده است که به دلیل شکل ساختاری، برنامه‌ها و مصوبات از الگوی نوینی تبعیت می‌کند. هدف از انجام این پژوهش، ارائه‌ی رویکرد نوین در مشارکت شهروندی با توجه به وضعیت شورای اجتماعی محلات مشهد در سه محور م چکیده کاملیکی از شیوه‌های جلب مشارکت محله‌ای، ایجاد شوراهای اجتماعی محلات شهر مشهد بوده است که به دلیل شکل ساختاری، برنامه‌ها و مصوبات از الگوی نوینی تبعیت می‌کند. هدف از انجام این پژوهش، ارائه‌ی رویکرد نوین در مشارکت شهروندی با توجه به وضعیت شورای اجتماعی محلات مشهد در سه محور مشارکت شهروندی، شهرداری و سازمانی است. روش اجرای پژوهش تحلیل ثانویه و پیمایش بوده که در آن با مطالعه‌ی اسناد، مصوبات و آیین‌نامه‌های شورا و همچنین گردآوری اطلاعات از 166 نفر از اعضای شورای اجتماعی محلات مشهد، صورت گرفته است. یافتههای پژوهش نشان می‌دهد که در ابعاد وضعیت سازمانی شورا، وضعیت اعضای شورا، وضعیت درونی شورا، وضعیت مردمی شورا و وضعیت محلی شورا وضعیت مناسب است. بهترین وضعیت شورا در شناسایی بهتر مشکلات محله، انگیزه‌ی داوطلبانه بودن عضویت در شورا، اعتماد مردم به شهرداری، هویت اجتماعی و احساس تعلق و برنامه‌های مرتبط با وضعیت محله و بدترین وضعیت شورا نیز ضعف در جلب مشارکت‌های مردمی محله، دسترسی اعضا به مسئولان شهر، انگیزه‌ی مالی مشارکت در شورا، اقتدار و قدرت شورا در محله و حمایت مالی از شورای محله است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - سنجش پایداری اجتماعی در بین محله‌های قدیم و جدید شهر یزد
اکبر زارع شاه آبادی مسعود حاجی زاده میمندی خدیجه زارع بیدکیدر بستر افزایش توجهات بین المللی به محیط زیست و مسائل مربوط به کیفیت زندگی، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بین محلات اهمیت ویژه ای یافته است. در این میان، محله به عنوان مبنای فیزیکی –اجتماعی می تواند نقش بسیار مهمی در زمینة پایداری شهرها ایفا کند. هدف این چکیده کاملدر بستر افزایش توجهات بین المللی به محیط زیست و مسائل مربوط به کیفیت زندگی، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بین محلات اهمیت ویژه ای یافته است. در این میان، محله به عنوان مبنای فیزیکی –اجتماعی می تواند نقش بسیار مهمی در زمینة پایداری شهرها ایفا کند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر پایداری اجتماعی در بین محلات قدیم و جدید شهر یزد می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. جامعة آماری پژوهش را شهروندان شهر یزد تشکیل داده و براساس فرمول کوکران تعداد 400 نفر به عنوان نمونه، به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شده اند. در مرحلة اول از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب محلات و در مرحلة دوم از نمونه گیری سیستماتیک استفاده شده است. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها توسط نرم افزار Spss مورد پردازش قرار گرفته و میزان روایی از طریق آلفای کرونباخ به دست آمده است. یافته ها نشان می دهد مقایسة بین محلات قدیم، جدید و مجتمع های مسکونی بیانگر این است که محلات قدیم ناپایدارتر و محلات جدید دارای پایداری بیشتری هستند. همچنین براساس نتایج رگرسیون از بین 8 متغیر مستقل وارد شده به معادلة رگرسیون، در محلات قدیم از جمله متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن، مشارکت اجتماعی و سن، در محلات جدید متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن و در بین مجتمع های مسکونی متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن در تبیین پایداری اجتماعی سهم بیشتری را ایفا می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - ارزیابی علل شکل گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی با محوریت پدیده مهاجرت در بافت-های فرودست (نمونه موردی: شهر سنندج)
محمد رسولی سید علی نوری حسین ذبیحیشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحل چکیده کاملشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ، سطح معیار ها و وزن دهی زیرمعیارها و نیز اهمیت نسبی آنها استفاده شده و نهایتا توسط نرم افزار اکسپرت چویس و نیز مدل دلفی مورد تحلیل واقع گشته و در مرحله دوم برای بررسی انطباق پذیری و همبستگی شاخص مهاجرت و نیز فرسودگی اجتماعی حاصله، سنجش میدانی با تعداد 375 پرسشنامه به شیوه محقق ساخت به صورت طیف لیکرت در مقیاس رتبه ای، بعنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در مناطق شهری نمونه شهر سنندج انجام و نهایتا بر اساس مدل کاربردی از میان 4 معیار، شاخص مهاجرت بعنوان عامل انطباق با کل معیارها مورد بررسی واقع شد که نتیجتا انطباق پذیری در محلات نمونه از میان 20 سکونت گاه غیر رسمی تبیین و نیز در سه محله تپه علیابک و شمال شهدا با میزان 64 درصد، محله فیض آباد، حدودا 52 درصد و محله غفور حدودا 75 درصد اثبات گر شناسایی این نوع سکونتگاه های شهر است. بدین ترتیب زیرمعیار و شاخص مهاجرت با هدف شناسایی محلات فرودست و بستر شکل دهنده به سکونتگاه های غیررسمی با بطن گستره فقر شهری همبستگی بالایی داشته و علل اقتصادی و اجتماعی مبدا مهاجرت و بستر مناسب مقصد میتواند دلیل اصلی این پدیده باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - نقش ضوابط ومقررات بر روند شکل گیری منظرشهری در محلات منطقه 8 تهران
رضا محمدیان گرنگاه ناصر اقبالی حمیدرضا جودکی پروانه زیویارامروزه ضوابط و مقررات بعنوان یک ابزار ویک معیار در کنار پارامترهای اقلیمی واقتصادی و..... درالگو دهی چشم اندازهای شهری بقدری مهم وموثر هستند که همواره مورد توجه برنامه ریزان ومدیران شهری قرارگرفته است . بعبارتی در سایه قانون مداری است که شکل ایده آلی از فضای شهری در ابع چکیده کاملامروزه ضوابط و مقررات بعنوان یک ابزار ویک معیار در کنار پارامترهای اقلیمی واقتصادی و..... درالگو دهی چشم اندازهای شهری بقدری مهم وموثر هستند که همواره مورد توجه برنامه ریزان ومدیران شهری قرارگرفته است . بعبارتی در سایه قانون مداری است که شکل ایده آلی از فضای شهری در ابعاد مختلف خلق می شود و قدر مسلم است در صورتی که به نحو کارآمد به مرحله اجرا درآید، زیباترین سیماومنظرازیک سکونت گاه بشری را به عینیت به تصویر خواهد کشید.در این پژوهش به بررسی نقش ضوابط ومقررات بر روند شکل گیری منظر شهری در محلات منطقه 8 تهران پرداخته شده است. نوع پژوهش از لحاظ هدف،کاربردی واز نظر ماهیت،توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از روش اسنادی وپیمایشی (با استفاده از تکنیک پرسشنامه)به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. برای پایایی پرسشنامه از روش کرونباخ استفاده شده که مقدار آن8/0 می باشد بر اساس آمار بدست آمده از تعداد کل جامعه آماری که 87 نفر است 12 نفرکارشناس شهرداری وبقیه متخصصان وخبرگان موضوع پژوهش بودند، داده های آماری با استفاده ازنرم افزارهای آماری lisrelوspss وبا تکنیک دلفی مورد تجزیه وتحلیل قرار داده شد و نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داد که بین کارآمدی ضوابط و مقررات ومنظرشهری رابطه معنی داری وجود دارد وازطرفی کارآمدی ضوابط و مقررات قابلیت پیش بینی بعدهای عینی وذهنی منظر شهری را دارد واما کارآمدی ضوابط و مقررات و منظرشهری در سطح مطلوبی قرار ندارند و این آشفتگی موجود در سیما ومنظر شهری محلات ،ریشه در تاریخ شهرنشینی این منطقه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - سنجش پایداری اجتماعی در محله‌های سنتی، مقایسه تطبیقی محلات سنگی، عاشوری و شکری شهر بوشهر
احسان حیدرزاده محمدرضا حقی علیرضا صفاییمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر چکیده کاملمعضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که میتوان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علیرغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر باشند. به همین منظور پژوهش حاضر، پیمایشی مقطعی برای تحلیل پایداری اجتماعی در سه محله سنتی سنگی، عاشوری و شکری در شهر بوشهر را دنبال نموده است. جامعه آماری شامل ساکنین این محلات است که از میان آنها، 201 نفر (76 نفر به ازای هر محله) به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. پس از پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامهها، داده‌ها در نرم‌افزار SPSS وارد شده و با مدل‌های تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. مطابق یافته‌ها، 22 شاخص پایداری اجتماعی را میتوان در 6 عامل تعامل و سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی و اعتماد نهادی، برابری و عدالت اجتماعی، رضایتمندی و امنیت اجتماعی، سلامت اجتماعی و تاب‌آوری کالبدی دسته‌بندی نمود که در مجموع، بیش از 67 درصد از واریانس پایداری اجتماعی محلات را تبیین می‌کنند. مدل رگرسیونی نیز نشان می‌دهد عوامل تعامل و سرمایه اجتماعی، تاب‌آوری کالبدی و کیفیت زندگی و اعتماد نهادی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر رضایتمندی اهالی نسبت به محله دارند. از مقایسه وضعیت سه محله نیز چنین برمی‌آید که محله عاشوری بهترین وضعیت (305/1)، محله سنگی وضعیت متعادل (055/0-) و محله شکری نازل‌ترین وضعیت (25/1-) را به لحاظ پایداری اجتماعی داشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری (نمونه موردی: محلات میعاد، تربیت و هاشمی در شهر مشهد
قدیر صیامی علی خلیقچکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روشهای مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان میباشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر میشود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، چکیده کاملچکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روشهای مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان میباشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر میشود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، تنوع در چیدمان کاربری‌ها به عنوان راهکاری نوین در برنامهریزی شهری، از طرق مختلف بر رفتار ترافیکی شهروندان و ایجاد محله‌ای پایدار اثرگذار است. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری و همچنین نقش آن در شکل‌گیری محله‌ی پایدار مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور اطلاعات پایه و توصیفی محلات میعاد، تربیت و هاشمی مهنه شهر مشهد به روش اسنادی جمع آوری و از طریق تهیه چک لیست، به تدوین شاخصهای ارزیابی و تحلیل آنها در نمونه‌های موردی پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مطالعات حاکی از آن است که تولید سفر در محلات شهری ارتباط تنگاتنگی با اختلاط کاربری‌ها دارد و به هر اندازه که تنوع کاربری‌ها در سطح یک محله افزایش یابد به همان اندازه تقاضا برای سفرهای طولانی و با وسیله نقلیه شخصی کاهش می یابد. همچنین تنوع در چیدمان کاربری‌ها خود مشوقی برای انجام سفرهای پیاده و یا با دوچرخه در سطح محلات می باشد. به این ترتیب پیشنهاد میشود که توسعه مختلط کاربری‌ها به عنوان راهکاری عملیاتی برای افزایش حجم سفرهای پایدار و همچنین دستیابی به شکل پایدار محله مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانیچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در چکیده کاملچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که میتواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونه‌گیری احتمالی و مرحله‌ای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، به‌صورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل داده‌ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفه‌های تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفه‌ها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - تاب‌آوری کالبدی و اجتماعی محلات مسکونی بافت تاریخی (نمونه موردی منطقه 12 تهران)
نغمه محمدپورلیما علیرضا بندرآباد حمید ماجدیچکیده تاب آوری با توجه به وقوع سوانح طبیعی و یا انسان ساخت در دنیای امروز از مسائل بسیار اساسی است. لیکن توجه به مفهوم تاب آوری صرفا در ابعاد کلان فاقد کارآمدی لازم بوده و شناخت این مفهوم در سطوح خرد می تواند به اجرایی شدن این امر کمک شایانی نماید. از آنجا که ظرف وقوع چکیده کاملچکیده تاب آوری با توجه به وقوع سوانح طبیعی و یا انسان ساخت در دنیای امروز از مسائل بسیار اساسی است. لیکن توجه به مفهوم تاب آوری صرفا در ابعاد کلان فاقد کارآمدی لازم بوده و شناخت این مفهوم در سطوح خرد می تواند به اجرایی شدن این امر کمک شایانی نماید. از آنجا که ظرف وقوع کلیه رویدادهای اجتماعی در بستر جغرافیایی و مختصات مکانی است، بین تاب‌آوری اجتماعی و ویژگیهای مکان ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف کاربردی و توسعه ای و به روش تحلیلی-توصیفی، نسبت به تبیین اثر متقابل شبکه های اجتماعی و محیط کالبدی بر یکدیگر می پردازد تا به شناخت ویژگیهای محلات شهری تاب آور دست یابد. براساس یافتههای پژوهش مشخص گردید که ساکنین محلات با تاب آوری بالا تمایل بیشتری برای برقراری رابطه با دوستان، مدارس، کسب‌وکارها و مؤسسات غیرانتفاعی محلی یا شبکه‌هایی با پیوندهای محلی متمرکز داشتند. در مقابل، ساکنین محلات با تاب آوری کمتر تمایل داشتند از شبکه های دولتی، دانشگاهی، نظامی و... بهره برند. همچنین نتایج نشان داد که یک محیط کالبدی می تواند به شکل گیری تجمع‌ها کمک کرده و باعث وابستگی به برخی مکان ها و همچنین افزایش پیوند میان ساکنین شود. لذا توجه برنامه ریزان شهری به چنین فضاهایی اهمیت زیادی دارد و میتواند به تاب آوری بیشتر در آینده کمک کند و بازتعریف کاربردی ابعاد اجتماعی در زندگی شهری ساکنین و تبیین اصول پایه در تاب‌آوری اجتماعی میتواند در کنار تاب‌آوری کالبدی به ارتقا سطح محلات شهری کمک شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - ارزیابی اثرات بافت کالبدی در افزایش امنیت فضاهای شهری (مطالعه موردی: محلات شهر امیرکلا)
رضا لحمیانچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس چکیده کاملچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس امنیت آنها در این فضاها می باشد. در این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی کار شده با توجه به اهمیت موضوع امنیت اجتماعی شهر، به منظور اجرای پژوهش سه فرضیه با استفاده از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه در نمونه ای از شهروندان که با مدل کوکران تعیین شده است، مسئولان و مدیران شهری و متخصصان و شهروندان شهر امیرکلا در نظر گرفته شده است و روش نمونه گیری تصادفی می باشد. در تحلیل اسنادی نیز پس از استخراج و گردآوری داده ها از منابع و همچنین با استفاده از تحلیل پرسشنامه، درستی یا عدم درستی فرضیه های پژوهش مشخص می گردد. پرسشنامه تنظیم شده تحقیق بین 253 نفر از شهروندان و متخصصان امور شهری در محلات نوساز (127) و محلات فرسوده (126) تقسیم و پس از جمع آوری، نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ آن محاسبه که برابر با 881 .0 برآورد شده است، که کمیت این عدد نشان دهنده پایایی مطلوب پرسشنامه تلقی می گردد. همچنین در روش تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش نیز از آزمون T یک نمونه ای، برای بررسی تشخیص مطلوبیت مؤلفه ها و گویه ها، استفاده از ضریب همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه بین مؤلفه های کالبدی با افزایش امنیت اجتماعی شهر امیرکلا، استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که وضعیت مؤلفه های کالبدی در محلات نوساز و فرسوده شهر امیرکلا در وضعیت نامطلوبی قرار داشته و با کیفیت مدنظر فاصله بسیاری دارد. در این راستا و در جهت بهبود امنیت اجتماعی در شهر امیرکلا پیشنهاداتی ارائه گردید از جمله: فضاسازی برای مشارکت تمام مردم در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مذهبی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - ارزیابی شاخصهای کیفیت زندگی در محلات حاشیه نشین شهر سنندج
فرزین چاره جو عاطفه احمدیامروزه کیفیت مکان زندگی انسان، یکی از مهمترین حوزه‌های پژوهشهای برنامه ریزی مکانی – فضایی در کشورهای مختلف است. این اهمیت، به دلیل تاثیرگذاری روز افزون پژوهشهای کیفیت زندگی در پایش سیاست‌های عمومی و نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی است. بناب چکیده کاملامروزه کیفیت مکان زندگی انسان، یکی از مهمترین حوزه‌های پژوهشهای برنامه ریزی مکانی – فضایی در کشورهای مختلف است. این اهمیت، به دلیل تاثیرگذاری روز افزون پژوهشهای کیفیت زندگی در پایش سیاست‌های عمومی و نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی است. بنابراین شناخت، اندازه گیری و بهبود کیفیت زندگی از اهداف عمده‌ی محققان، برنامه ریزان و دولت‌ها در چند دهه اخیر بوده است. از این رو شناسایی فاکتورهای موثر در ارزیابی و سنجش کیفیت زندگی، برنامه ریزان را در ارائه راهبرد مناسب جهت توسعه مناطق مختلف، شهرها متناسب با نیازمندی‌ها و امکانات نواحی یاری خواهد کرد. در این راستا پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از روش FTOPSIS (فازی- تاپسیس) انجام گرفته است. منطقه مورد مطالعه در این پژوهش، محلات حاشیه نشین شهری (ننله، نایسر، شهرک مولوی و فرجه)، است. جامعه نمونه مورد بررسی، شامل 40 نفر از کارشناسان و متخصصان شهری (شوراها و کارشناسان شهری)، شهر سنندج است، که به شیوه تمام شماری، همگون و هدفمند انتخاب شدند. نتایج مطالعه در ارزیابی و سنجش کیفیت زندگی در میان محلات حاشیه نشین بر اساس شاخصهای شناسایی شده، نشان داد که بعد اقتصادی با امتیاز 1.979 کمترین وزن و بعد محیطی با امتیاز 2.251 بیشترین وزن را از دیدگاه کارشناسان شهری در وزن‌های حداقل، میانگین و حداکثر فازی(W ̃_i )، به خود اختصاص داده است. شاخصهای که حائز کمترین وزن شده‌اند بایستی جهت بهبود کیفیت زندگی و رونق اجتماعی و اقتصادی این محلات مورد توجه مدیران، برنامه‌ریزان و سیاستگذاران واقع شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - ارزیابی سطح و سرانه کاربری های خدماتی در مقیاس محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)
علی صفاری راد مجید شمس عباس ملک حسینیاهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را چکیده کاملاهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم می کند؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت کاربری های اراضی و خدمات در محلات بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت محلات ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 4 محله جدید و 4 محله قدیمی است، این محلات دارای 100263 نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند و با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(49663 نفر) و محلات قدیمی(50600 نفر)، تعداد 183 پرسشنامه در محلات جدید و 183 پرسشنامه در محلات قدیمی تکمیل گردید. نتایج بررسی ها نشان می دهد میزان سرانه کاربری مورد نیاز در سطح محلات جدید مانند؛ بلوار گیلان، چمران، آزاد و حمیدیان به ترتیب 38/14، 34/3، 01/8 و 27/12 و در سطح محلات قدیمی مانند؛ باقرآباد، دباغیان، یخسازی و پاسکیاب به ترتیب 19/10، 85/26، 7/20 و 47/12 متر مربع می باشد. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب نمی باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم نمی کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - به‌کارگیری رویکرد ترکیبی به‌منظور بررسی توزیع کاربری‌های خدماتی در بافت‌های فرسوده شهری (نمونه موردی: محلات دوازده‌گانه بافت فرسوده شهر میناب)
احمد پوراحمد محمد ابراهیمی محمود آروینتوجه به نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری برای ارتقای بهره‌وری شهری، کاهش خسارات ناشی از وقوع احتمالی زلزله، تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیت‌های ساکنین این بافت‌ها و استفاده از پتانسیل‌های شهری امر ضروری است. یکی از مراحل قبل از اقدام جهت نوسازی و بهسازی بافت‌ها شنا چکیده کاملتوجه به نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری برای ارتقای بهره‌وری شهری، کاهش خسارات ناشی از وقوع احتمالی زلزله، تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیت‌های ساکنین این بافت‌ها و استفاده از پتانسیل‌های شهری امر ضروری است. یکی از مراحل قبل از اقدام جهت نوسازی و بهسازی بافت‌ها شناسایی و اولویت بافت‌ها ازنظر دسترسی به خدمات و کاربری‌های شهری میباشد. به همین منظور در این پژوهش هدف بررسی توزیع کاربری‌های خدماتی در محلات دوازده‌گانه شهر میناب بوده است. روش این تحقیق توصیفی – تحلیلی است و مبتنی بر منابع اسنادی و کتابخانه‌ای است. برای سطح‌بندی محلات ازنظر برخورداری از روشهای ضریب مکانی (LQI) و آنتروپی و TOPSIS استفاده گردید. نتایج بررسی ضریب در بین محلات گویای این است که محلات شهید عباس پور و لب رودخانه دارای شرایط بهتری نسبت به دیگر محلات میباشند و محلات سجاد، شیخ‌آباد و باغ ملک ازنظر ضریب مکانی کاربری ها دارای شرایط بسیار نامطلوب بوده و ضریب مکانی اکثر کاربری ها در این محلات در سطح صفر قرار دارد. در ادامه با استفاده از روش تلفیقی آنتروپی-تاپسیس، محلات بافت فرسوده شهر میناب به لحاظ برخورداری در سه دسته برخوردار، نیمه برخوردار و محروم تقسیم بندی شدند که درنتیجه آن، محلات جوی باریکو، سجادیه، گرو صالحی و جنگجو اولویت اول و کوی شهرک نفت، لاری‌ها، لب رودخانه و شهید عباسپور اولویت دوم و محلات سجاد، شیخ‌آباد باغ‌ملک و پاکوه اولویت سوم برنامه های توسعه قرار می گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - تبیین نقش امنیت اجتماعی در ارتقاء مولفه های سلامت اجتماعی محلات اسکان غیررسمی(موردی: محله اسلام آباد شهر زنجان)
محمد تقی حیدری مجید حضرتیسلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه چکیده کاملسلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های تعیین کننده در ارتقاء سلامت اجتماعی محسوب می شود. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، بدنبال ارزیابی نحوه تاثیر امنیت اجتماعی در بهبود و ارتقاء وضعیت سلامت اجتماعی در محله اسلام آباد شهر زنجان است. تا از طریق آسیب شناسی، راهکارهای لازم جهت ارتقاء آن در جامعه را شناسایی کند. گرد آوری اطلاعات با روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری تحقیق ساکنین محله اسلام آباد شهر زنجان با 35820 نفر جمعیت است که با کمک جدول مورگان 380 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده ها با روش کروسکال-والیس، تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیونی چند متغیره، به کمک نرم افزار SPSS انجام شده است.طبق نتایج،در جامعه آماری، میانگین امنیت اجتماعی 5/3 و سلامت اجتماعی038/3 است. همچنین میزان همبستگی بین این دو 461/0 است. براساس آزمون رگرسیون چند متغیره، میزان همبستگی امنیت اجتماعی با شاخصهای یکپارچگی اجتماعی 474/0 مشارکت اجتماعی447/0 ، پذیرش اجتماعی375/0 ، پیوستگی اجتماعی248/0 و شکوفایی اجتماعی162/0 است. برای تقویت سلامت اجتماعی در محلات شهری، توجه به امنیت اجتماعی در سیاستگذاری های سلامت؛ توسعه زیرساختهای اقتصادی؛ تقویت احساس مسئولیت فردی و جمعی در بین ساکنین محلات شهری؛ تقویت عملکرد نهادهای مشارکتی در محلات شهری؛ و افزایش برنامه های فرهنگی ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه‌ی گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان محلات )
علی اکبر عنابستانی کبریا مرادیگردشگری امروزه از جمله اولین فعالیت‌ها جهت اشتغال‌زایی و درآمدزایی در جهان محسوب میشود در سال‌های اخیر با رشدی شتابان جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. صنعت گردشگری به دلیل ماهیت چتر گونه خود دارای انواع گوناگونی است و به بخش‌های متفاوتی تقسیم میشود که یکی از زیر مجموعه‌ه چکیده کاملگردشگری امروزه از جمله اولین فعالیت‌ها جهت اشتغال‌زایی و درآمدزایی در جهان محسوب میشود در سال‌های اخیر با رشدی شتابان جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. صنعت گردشگری به دلیل ماهیت چتر گونه خود دارای انواع گوناگونی است و به بخش‌های متفاوتی تقسیم میشود که یکی از زیر مجموعه‌های آن گردشگری کشاورزی است. یکی از مهم ترین شروط برنامهریزی و توسعه گردشگری، شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه آن است. شهرستان محلات به دلیل برخورداری از جاذبه‌های زیبا و کم‌نظیر کشاورزی، به‌ویژه مزارع و باغات پرورش گل و گیاه قابلیت‌های فراوانی در زمینه گردشگری کشاورزی دارد. بنابراین برنامه ریزی و توسعه گردشگری گل و گیاه در شهرستان محلات نیازمند توجه به ابعاد مختلف تأثیرگذار بر توسعه این نوع گردشگری است که یکی از وجوه آن مسأله عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری کشاورزی است. در این راستا هدف از پژوهش حاضر تعیین وزن هر یک از شاخصهای مؤثر بر توسعه‌ی گردشگری‌کشاورزی شهرستان محلات است. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی – تحلیلی است و از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را مسئولین و صاحبنظران شهرستان محلات در حوزه گردشگری تشکیل میدهند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عوامل فرهنگی- اجتماعی با ضریب (768/0) تأثیر گذارترین عامل برتوسعه گردشگری کشاورزی میباشد از این منظر قطب گردشگری با ضریب تأثیر (768/0)، فرهنگ سازی ضریب تأثیر (768/0) و تبلیغات ضریب تأثیر (768/0) بیشترین نقش را در توسعه گردشگری کشاورزی شهرستان محلات دارا میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
مریم حافظی فر فرح حبیب حسین ذبیحیبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سال‌های اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان می‌دهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش چکیده کاملبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سال‌های اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان می‌دهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش پایداری اجتماعی محلات شهری میباشند اما نکته مهم تعدد و تنوع شاخص‌ها در سطوح و مقیاس‌های متفاوت با روابط درهم‌تنیده علی-معلولی میباشد؛ بنابراین هدف این پژوهش تحلیل روابط علی- معلولی و شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در مقیاس محلات شهری در شهر اردبیل میباشد. بدین منظور از تحلیل تفسیری ساختاری در نرم‌افزار میک‌مک استفاده شده است. به‌منظور تهیه داده‌های ورودی مدل، متناظر با 47 شاخص بدست آمده یک ماتریس 47*47 در اختیار 25 نفر از کارشناسان امور شهری اردبیل قرار گرفت. نمونه‌گیری در این پژوهش با استفاده از روشهای نمونه‌گیری هدفمند و متوالی در قالب دلفی دومرحله‌ای انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شاخصهای پایداری اجتماعی به چهار دسته متغیرهای پیوندی، تأثیرگذار، وابسته و مستقل قابل‌تقسیم هستند و با توجه به ماتریس‌های روابط غیرمستقیم شاخصهای وجود مؤسسات دموکراتیک، پاسخگویی سیاسی و نهادی و سطح دموکراسی که شاخصهای مدیریتی و نهادی محسوب می‌شوند، بیشترین تأثیرگذاری غیرمستقیم را در شبکه روابط بین متغیرها داشته‌اند و متغیرهای کلیدی جهت ایجاد پایداری اجتماعی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - ارزیابی و رتبه‌بندی شکوفایی شهری محلات منطقه 18 شهرداری تهران
موسی کمان رودی کجوری طاهر پریزادی فرهاد آگاه آزیتا مومنی بیدزرد فاطمه شفیعیمقدمه: شکوفایی شهری بطور رسمی در سال 2012 توسط برنامه اسکان بشر ملل متحد مطرح شد و دارای شش بعد بهره وری، زیرساخت‌ها، کیفیت زندگی، عدالت و شمول اجتماعی، پایداری محیط زیستی و حکمروایی و قانون‌گذاری و شصت و چهار شاخص میباشد. با توجه به اینکه توسعه مشترک و متوازن از ویژگ چکیده کاملمقدمه: شکوفایی شهری بطور رسمی در سال 2012 توسط برنامه اسکان بشر ملل متحد مطرح شد و دارای شش بعد بهره وری، زیرساخت‌ها، کیفیت زندگی، عدالت و شمول اجتماعی، پایداری محیط زیستی و حکمروایی و قانون‌گذاری و شصت و چهار شاخص میباشد. با توجه به اینکه توسعه مشترک و متوازن از ویژگیهای مهم شکوفایی است، این اتفاق باید در کلیه این ابعاد و کارکردهای شهری صورت پذیرد.هدف: هدف این پژوهش، بررسی و سطح‌بندی محلات آن منطقه بر اساس شاخصهای شکوفایی شهری است.روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از مطالعات کتابخانه‌ای برای تعیین شاخصهای شکوفایی شهری و از روش میدانی برای شناخت وضعیت آنها در محلات آن منطقه استفاده شده است. برای تحلیل داده و اطلاعات این پژوهش و ارزیابی و رتبه‌بندی محلات آن منطقه از نظر شاخصهای شکوفایی شهری از مدل تاکسونومی عددی و نرم‌افزارهای ARC GIS،SPSS و EXCEL استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه 18 شهرداری تهران به عنوان یکی از مناطق حاشیه‌ای این شهر با گسترش بی‌رویه و پراکنده، تخریب و افزایش آلودگی محیط زیست، کم‌توجهی به بهسازی و نوسازی بافت‌های ناکارآمد و مسئله‌دار، افزایش هزینه خدمات و گسترش حاشیه‌نشینی و فقر مواجه میباشد و از شکوفایی مناسبی برخوردار نیست.یافته ها و بحث: نتایج این پژوهش نشان می دهد که محدوده این پژوهش از نظر شکوفایی شهری در شرایط نامناسبی قرار دارد و این وضعیت در محلات مختلف آن متفاوت است. این شرایط از فقدان سیاست و برنامه‌های تعادل‌بخشی فضایی توسعه و شکوفایی محلات آن محدوده ناشی شده است. برای شکوفایی محلات آن محدوده، تهیه و اجرای برنامه یکپارچه موضوعی و موضعی شکوفایی با مشارکت شهروندان ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - تبیین ارتباط مهم ترین معیارهای برنامه ریزی فضایی و هویت شهری در محلات جدید و تاریخی با روش مدل رگرسیون چندگانه (نمونه موردی: محلات تاریخی و جدید شهر قزوین)
مهسا کریمی منوچهر طبیبیان مسعود الهیمقدمه: در دهه‌های اخیر برنامهریزی فضایی با هدف اصلی مدیریت خردمندانه فضا در شکل دادن به کالبد و معنا دهی به مکان‌ها، توجه محققان را به خود جلب نموده است. مولفههای این نوع برنامهریزی میتواند نقش اثرگذاری در تغییر نگرش شهروندان به محل زندگی خود داشته باشد. بنابرین منط چکیده کاملمقدمه: در دهه‌های اخیر برنامهریزی فضایی با هدف اصلی مدیریت خردمندانه فضا در شکل دادن به کالبد و معنا دهی به مکان‌ها، توجه محققان را به خود جلب نموده است. مولفههای این نوع برنامهریزی میتواند نقش اثرگذاری در تغییر نگرش شهروندان به محل زندگی خود داشته باشد. بنابرین منطقی به نظر می-رسد که از ابزارهای این نوع برنامهریزی در ارتقای هویت محلات استفاده گردد.هدف پژوهش: هدف اساسی ارزیابی نقش برنامهریزی فضایی در تقویت هویت شهری میباشد و با بررسی ارتباط بین مهمترین معیارهای برنامهریزی فضایی به عنوان متغیر مستقل و هویت شهری به عنوان متغیر وابسته دنبال می‌گردد.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر روشی توصیفی- تحلیلی دارد. ابتدا با تحلیل محتوا تعداد ۷۶ مولفه شناسایی و سپس با روش دلفی پرسشنامه خبرگان تهیه و در سه دور رفت و برگشت شد. در نهایت ۲۱ مولفه باقی ماند که برای تهیه پرسشنامه شهروندان در محلات تاریخی و جدید استفاده گردید. ارزیابی این مؤلفه‌ها با پرسشنامه منضم به طیف‌های پنجگانة لیکرت از نمونه آماری به تعداد ۳۶۴ نفر در محلات تاریخی و ۳۵۱ نفر در محلات جدید توزیع شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل رگرسیون چندگانه در نرم‌افزار SPSS انجام گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محله‌های ملک آباد قزوین به عنوان نمونه‌ای از بافت تاریخی و ملاصدرا به عنوان نمونه‌ای از بافت جدید محدوده جغرافیایی این تحقیق هستند که به ترتیب ۵/۲۳ و ۵/۵۱ هکتار مساحت و ۴۱۵۶ و ۷۲۵۴ نفر جمعیت دارند. یافته‌ها و بحث: از بین مولفههای شناسایی شده تعداد ۲۱ مولفه (معیار) در پنچ گروه مدیریتی، فضایی-کالبدی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست-محیطی به عنوان متغیرهای مستقل در نهایت انتخاب گردید. متغیر وابسته نیز هویت شهری بوده است. برای مولفههای تحقیق به ترتیب ۲۱، ۱۲، ۱۶، ۱۵ و ۱۲ زیر معیار شناسایی شد. مشخص گردید که ارتباط مستقیمی بین متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق وجود دارد. همچنین در بافت جدید رابطه بین برنامهریزی کالبدی و احساس هویت محلی و رابطه بین برنامهریزی اجتماعی-فرهنگی با احساس هویت محلی قوی‌تر از بافت قدیم میباشد. نتایج :در بافت تاریخی مشکلاتی از جمله عدم توجه به ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی که نقش اساسی در هویت شهری ایفا می‌کنند، وجود دارد. برنامهریزی فضایی در محلات جدید که از پیش برای آن اندیشیده شده هم نتوانسته است باعث ایجاد هویت شهری شود و ساکنان با مشکلات اجتماعی، هویتی و فرهنگی رو‌به‌رو هستند. برای بهبود وضعیت هویت محلات قزوین لازم است با اراده مدیران شهری و مشارکت شهروندان راهکارها و پیشنهادات مطرح شده مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - تحلیل و اولویت بندی بررسی کیفیت زندگی محلات شهری (مطالعه موردی: شهر جویبار)
صدیقه لطفی محبوبه کوچک زاده زلیخاه خیرخواه امیر اشنوییکیفیت زندگی، به دلیل گسترش روند صنعتی شدن و پیشرفت فناوری که توجه به بعد کمی زندگی انسان را مد نظر قرار می دهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبه های کیفی زندگی انسان، طی چند دهه ی گذشته در کشور های غربی مورد توجه اندیشمندان و متفکران علوم انسانی قرار گرفت. هدف از پژوهش حاض چکیده کاملکیفیت زندگی، به دلیل گسترش روند صنعتی شدن و پیشرفت فناوری که توجه به بعد کمی زندگی انسان را مد نظر قرار می دهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبه های کیفی زندگی انسان، طی چند دهه ی گذشته در کشور های غربی مورد توجه اندیشمندان و متفکران علوم انسانی قرار گرفت. هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه ی کیفیت زندگی محلات شهر جویبار در قالب سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و 17 شاخص که از طریق مدل آنتروپی شانون انجام شده است. در این راستا، برای رفع اختلاف مقیاس شاخص ها و محاسبه شاخص ترکیبی از روش استاندارد کردن استفاده شده است و همچنین تاپسیس به عنوان روش تصمیم گیری چند شاخصه ای در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است و نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمده این است که محلات 10 گانه ی شهر جویبار از نظر این شاخص ها در سه گروه کم برخوردار، نیمه برخوردار، برخوردار تقسیم شده اند. در شهر جویبار محلات بالامحلـه، تـازه آبـاد کم بــرخوردار (محروم) و محلات حیدرآباد، جوان محله، باغبان محله، شهرک سپاه در گروه نیمه برخوردار و محلات کلاگر محله، سراج کلا، کردمحله، فقیه محله در طبقه ی برخوردار قرار می گیرند و در پایان کار با استفاده از نرم افزار GIS نقشه ی مربوط به هرکدام از این سطوح ترسیم شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - نقش گل و گل پروری در توسعه صنعت گردشگری در شهرستان محلات
رحمت اله فرهودی زهرا حاجی لوگرایش به مظاهر طبیعت از جمله گل وگیاه زینتی در محیط های شهری بیش از پیش موجب افزایش تولید و گسترش گل پروری درجهان شده است. تاجایی که براساس برخی از برآورد های سازمانWTOحتی بیش از 50 درصد کل سفرهایی که در جهان انجام می شود به منظور لذت بردن ازحضور درطبیعت و نیز دیدار از چکیده کاملگرایش به مظاهر طبیعت از جمله گل وگیاه زینتی در محیط های شهری بیش از پیش موجب افزایش تولید و گسترش گل پروری درجهان شده است. تاجایی که براساس برخی از برآورد های سازمانWTOحتی بیش از 50 درصد کل سفرهایی که در جهان انجام می شود به منظور لذت بردن ازحضور درطبیعت و نیز دیدار از جاذبه های طبیعی آن انجام می شود. شهرستان محلات به دلیل اقلیم و پدیده آب وهوایی،دارای پتانسیل بالقوه ای درتولید گل و گیاه دارد و حتی قابل رقابت درعرصه جهانی است و دارای پتانسیل بالقوه ای در کسب درآمد ارزی دارد.همچنین 80 درصد سطح زیر کشت و تولیدات گل در استان مرکزی متعلق به شهرستان محلات می باشد. و نیز بیش از 40 درصد جمعیت شهرستان محلات در امرگل کاری اشتغال دارند.در این صورت می توان با توسعه دادن تولیدات گل وگیاه در شهرستان محلات و بهره گیری از آنها، موجب افزایش اشتغال و درآمد ارزی و در نهایت رشد وتوسعه پایدار صنعت گردشگری در کشور ایران شد. روش شناسی تحقیق، در دسته روش های توصیفی و تحلیلی قرار دارد که درآن از روش ای پیمایشی مبتنی بر پرسش نامه و مصاحبه و ابزار تحلیلی، تکنیکSWOT، به منظور شناسایی، طبقه بندی و تحلیل عوامل استراتژیک محیط بیرونی و درونی با مشارکت نخبگان در این رشته و کارشناسان محلی استفاده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - Thrips Pests on Ornamental Plants in Mahallat, Markazi Province, Iran
Majid Mirab-balou Seyed Saeid Modarres Najafabadi Khoshnood NourollahiThrips specimens were collected in the year 2014 on different ornamental plants from Mahallat (Markazi Province), Iran. In this study, 11 species in six genera and three different families of Thysanoptera were collected and identified. The scientific names of thrips spe چکیده کاملThrips specimens were collected in the year 2014 on different ornamental plants from Mahallat (Markazi Province), Iran. In this study, 11 species in six genera and three different families of Thysanoptera were collected and identified. The scientific names of thrips species are as follow: Melanthrips knechteli, M. pallidior, Frankliniella intonsa, F. occidentalis, Microcephalothrips abdominalis, Tenothrips discolor, T. latoides, Thrips meridionalis, T. nigropilosus, T. tabaci, and Haplothrips reuteri.Among them, seven species are newly recorded for the fauna of Markazi Province. A high number of two harmful thrips, Thrips tabaci and Frankliniella occidentalis were found in all of flowers and ornamental plants. An identification key for phytophagous thrips is also given. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - وارون سازی و تفسیر داده های گرانی منطقه زمین گرمایی محلات
سهیل پرخیال محمد محمدزاده مقدم جواد نورعلیئی داور ابراهیمی سعید میرزایی نسیم حیدریان دهکردیبه منظور بررسی ساختارهای زمین شناسی و شناسایی منطقه زمین گرمایی محلات، عملیات گرانی سنجی در ۳۸۰ ایستگاه در محدوده ای به وسعت حدود ۲۰۰ کیلومترمربع اطراف چشمه های آبگرم محلات در پاییز و زمستان ۱۳۹۱ انجام شد. پس از انجام تصحیحات مربوط به داده های گرانی شامل بوگه، توپوگرافی چکیده کاملبه منظور بررسی ساختارهای زمین شناسی و شناسایی منطقه زمین گرمایی محلات، عملیات گرانی سنجی در ۳۸۰ ایستگاه در محدوده ای به وسعت حدود ۲۰۰ کیلومترمربع اطراف چشمه های آبگرم محلات در پاییز و زمستان ۱۳۹۱ انجام شد. پس از انجام تصحیحات مربوط به داده های گرانی شامل بوگه، توپوگرافی و هوای آزاد، نقشه بی هنجاری بوگه کامل به دست آمد. نقشه بی هنجاری باقی مانده نیز با استفاده از برازش یک سطح منحنی درجه دوم محاسبه گردید. بررسی این دو نقشه وجود ۴ زون بی هنجاری منفی (A۱تا A۴) را آشکار نمود. زون های منفی به عنوان نواحی احتمالی وجود مخزن در یک سامانه زمین گرمایی مورد توجه هستند. همچنین نقشه گرادیان های افقی و قائم میدان گرانی حاکی از وجود ساز و کار گسلی پیچیده در منطقه است. در نهایت وارون سازی سه بعدی داده ها با استفاده از الگوریتم غیرخطی لی-اولدنبرگ انجام شد. نتایج این مدل سازی نشان می دهد که فقط زون A۱دارای تباین چگالی منفی قابل توجهی بوده و به نظر می رسد مخزن زمین گرمایی محلات در این زون و در عمق بین۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ متری قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - بررسی نقش مولفه های هویت ساز برای افزایش حس تعلق به مکان درمحلات سنتی
شراره فرهادبی شک بحران هویت بعنوان یکی از مهمترین چالش های فردی و اجتماعی در جوامع امروزی بروز نموده است که به دلیل سهم بسزای مولفههای هویت بخش در توسعه اجتماعات منسجم، فقدان هویت منجر به ظهور جوامعی منقطع یا فاقد ارتباط میان ساکنین با یکدیگر شود. ارتباطساکنان با یکدیگر و با محیط چکیده کاملبی شک بحران هویت بعنوان یکی از مهمترین چالش های فردی و اجتماعی در جوامع امروزی بروز نموده است که به دلیل سهم بسزای مولفههای هویت بخش در توسعه اجتماعات منسجم، فقدان هویت منجر به ظهور جوامعی منقطع یا فاقد ارتباط میان ساکنین با یکدیگر شود. ارتباطساکنان با یکدیگر و با محیط اقامتشان را اگر دلبستگی به محله تعبیر نماییم، تزلزل یا فقدان هویت ساکنان، تغییر شکل ساختمان ها و فضاها،تغییر در ارتباط ساکنان با ساختمان ها و فضاهای مسکونی بر میزان دلبستگی ساکنین به محله تاثیر گذار بوده و می تواند آثار سویی مانند مسئولیتگریزی، دل زدگی و بی تفاوتی که جنبه های فردی و اجتماعی دارد را سبب شود. اگر چه پژوهشهای مختلفی در خصوص دلبستگی به مکان انجامشده است، اما تاکنون پژوهشی در خصوص سنجش رابطه میان مولفه ای هویت ساز بر دلبستگی به مکان صورت نگرفته است و از این رو، پژوهشحاضر قصد دارد تا به بررسی تببین مولفه های هویت ساز برای افزایش حس تعلق به مکان در محله آقازمان شهر سنندج بپرازد. روش شناسی اینپژوهش از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت روش توصیفی– استنباطی بوده و علاوه بر داده های کتابخانه ای از داده های میدانی نیزاستفاده شده است که برای نیل به اهداف پژوهش، از پرسشنامه برای 033 خانوار از ساکنان این محله استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیلتوصیفی واستنباطی داده ها نیز، تحقیق از نرم افزارهای Amos و Spss بهره جست که یافته ها با تایید فرضیات نشان می دهد رابطه میانمولفه های هویت ساز )نماد،تزئینات،الگوهای گذشته(بر دلبستگی به محله تاثیر مثبت دارد. علاوه بر این، نتایج مدل سازی معادلات ساختاریداده های این تحقیق نشان می دهد که با بکارگیری مولفه ای هویت ساز در ساختار کالبدی محلات سنتی آقازمان دلبستگی به مکان نیز افزایشمی یابد. این تحقیق در بخش انتهایی با تبیین نقش مولفه های هویت ساز در ساختار کالبدی محلات سنتی بمنظور ارتقای دلبستگی به مکان درمیان ساکنان اینگونه محلات می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - تحلیلی بر پراکنش جمعیت و توزیع خدمات درمحلات شهری میبد از منظر توسعه پایدار
ملیحه ذاکریان میرنجف موسوی علی باقری کشکولیین پژوهش به تحلیل فضایی توزیع خدمات و پراکنش جمعیت در بین محلات شهر میبد می پردازد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است که از مدل های ضریب آنتروپی، مقادیر استاندارد شده، تاکسنومی استفاده شده است. جامعه آماری 11 محله شهر میبد است. شهر میبد در سال 1355 دارای 17848 نفر جمع چکیده کاملین پژوهش به تحلیل فضایی توزیع خدمات و پراکنش جمعیت در بین محلات شهر میبد می پردازد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است که از مدل های ضریب آنتروپی، مقادیر استاندارد شده، تاکسنومی استفاده شده است. جامعه آماری 11 محله شهر میبد است. شهر میبد در سال 1355 دارای 17848 نفر جمعیت بوده که با نرخ رشد 4 05/ درصد در سال به 58872 نفر در سال 1385 افزایش یافته است ولی از نظر توزیع و برخورداری از خدمات شهری رشد متناسب با جمعیت نداشته است. ضریب همبستگی بین مساحت محلات و نمرات استاندارد شده 0- 248/ بوده است یعنی رابطه معکوس معناداری بین گستردگی مساحت محلات و نمرات استاندارد وجود دارد که گستردگی مساحت در چگونگی توزیع بهینه خدمات شهری نقشی ندارند. همچنین ضریب همبستگی پیرسون بین تراکم جمعیت محلات شهر و Z-Score مشخص می شود که بین توزیع خدمات و تراکم جمعیت در شهر میبد رابطه ضعیفی وجود دارد. زیرا عدد به دست آمده 0 524/ و سطح معنی داری 0 094/ بوده که با سطح معنی داری 95 درصد اختلاف زیادی دارد و رابطه بین این دو متغیر را به صورت خیلی ضعیف نشان می دهد. بنابراین بین پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در سطح محلات شهر میبد رابطه ای وجود ندارد. نتایج بررسی های حاصل از تلفیق مدل ها نشان می دهد محلات و 1 -2-2 1-1 -2 از نظر توزیع خدمات وضعیت نسبتا متعادل و محلات و 2-1-1 و 1-2 -1 1 -1-1 وضعیت نامتعادلی دارند. بنابراین می توان گفت با توزیع متعادل و به یک نسبت خدمات در بین محلات شهر میبد با توجه به نیازهای جمعیتی می توان در آینده به تعادل در سطح محلات شهر میبد رسید. بنابراین برقراری ارتباط منطقی و هماهنگ بین پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در محلات یازدهگانه شهری میبد برای نیل به پایداری ضروری به نظر میرسد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - تعیین مهمترین استراتژی‌های تأمین مالی در پهنه نابسامان میانی محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری با استفاده از تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه (مطالعه موردی: محله جوانمرد قصاب واقع در منطقه 20 شهرداری تهران)
سارا هداوند محمد ابراهیم محمدپور زرندی مهرزاد مینوییاقدامات بهسازی و نوسازی در محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری مسئله‌ای است چندوجهی و ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﻌﻠﻲ، ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻜﻞﮔیری اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده‌ها از این اقدامات ﺑیشتر ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ در اﺑﻌﺎد ﻛﻤﻲ و کیفی رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ. در این تحقیق این ایده موردسنجش قرار می‌گیرد که آیا میتوان جهت اتخ چکیده کاملاقدامات بهسازی و نوسازی در محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری مسئله‌ای است چندوجهی و ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﻌﻠﻲ، ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻜﻞﮔیری اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده‌ها از این اقدامات ﺑیشتر ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ در اﺑﻌﺎد ﻛﻤﻲ و کیفی رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ. در این تحقیق این ایده موردسنجش قرار می‌گیرد که آیا میتوان جهت اتخاذ تصمیم‌های صحیح در راستای تأمین مالی این محدوده‌ها، از مدل‌های تحلیل پوششی داده کمک گرفت؟ این پژوهش از طریق مرور ادبیات و بررسی مبانی نظری به شناسایی عوامل موثر در انتخاب روشهای تأمین مالی متناسب با 50 پلاک محله جوانمرد قصاب پرداخته و در نهایت با استفاده از تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه، کارایی کلی و کارایی بخشی برای دولت و مردم را تعیین و سپس برای هر پلاک روشهای تأمین مالی منتخب را پیشنهاد می‌دهد. نتایج پژوهش حاکی از کاربرد مؤثر روش تحلیل پوششی داده‌ها برای محاسبه کارایی روشهای تأمین مالی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - سنجش درجه توسعه یافتگی بر کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی (مطالعه موردی: محله هرندی منطقه 12)
سعید کامیابی مهدیه طایفه رستمیبرای سنجش میزان توسعه یافتگی نواحی مختلف یک کشور روش های گوناگونی وجود داردکه هریک معایب و محا سنی دارد. وجود آمار و راقام و شاخص های متعدد و پراکنده در موارد بسیاری زمینه سردر گمی و تردید در امر شناسایی نواحی میزان توسعه یافتگی آنها را فراهم می کند؛ از این رو ترکیب منط چکیده کاملبرای سنجش میزان توسعه یافتگی نواحی مختلف یک کشور روش های گوناگونی وجود داردکه هریک معایب و محا سنی دارد. وجود آمار و راقام و شاخص های متعدد و پراکنده در موارد بسیاری زمینه سردر گمی و تردید در امر شناسایی نواحی میزان توسعه یافتگی آنها را فراهم می کند؛ از این رو ترکیب منطقی آنها برای تسهیل در امر تصمیم گیری لازم و ضروری می نمید. البته هرگونه ادغام باید براساس ضوابط علمی و رعایت نکات لازم انجام پذیرد که شاخص را به اندازه کافی گویا ومعنی دار سازد. هدف اصلی این پژوهش سنجش در جه توسعه یافتگی محلات سیزده گانه شهرداری منطقه 12 تهران بر اساس پاره ای از شاخص های توسعه به منظور دستیابی و علل نابرابری های مناطق شهری همراه با ارائه راهکارهایی برای کاهش عدم توسعه یافتگی محلات می باشد.برنامه عمران سازمان ملل متحد، الگویی برای درجه بندی نواحی از لحاظ توسعه یافتگی(کالبدی- انسانی)، به کاربرده است که هم جدیدترین الگوی رسمی به کارگرفته در سطح جهانی بوده وهم اینکه قابلیت گسترش و جایگزینی آنها در فضا های مورد برنامه ریزی با مقیاس های مختلف و متنوع قابل اجراست که به نام الگو موریس معروف است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش توسعه یافتگی موریس و سنجش از راه دور(GIS) که در آن از سه شاخص های اصلی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و شصت مؤلفه استفاده شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - تبیین تغییرات ساختاری خشونت در جامعه (مورد مطالعه شهرستان خمینی شهر اصفهان)
نیلوفر آقایی سید علی هاشمیان فرپژوهش پیش رو با هدف تبیین تغییرات ساختاری خشونت با تاکید بر عوامل اجتماعی صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر به روش پیمایش و کمی است. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار نمونه‌گیری و به تعداد 413 نفر است. شیوه نمونه‌گیری دراین پژوهش نمونه‌گیری خوشهای چندمرحلهای می چکیده کاملپژوهش پیش رو با هدف تبیین تغییرات ساختاری خشونت با تاکید بر عوامل اجتماعی صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر به روش پیمایش و کمی است. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار نمونه‌گیری و به تعداد 413 نفر است. شیوه نمونه‌گیری دراین پژوهش نمونه‌گیری خوشهای چندمرحلهای میباشد. با توجه به یافتههای این پژوهش؛ سرمایه اجتماعی، رضایت از زندگی و سرمایه فرهنگی بر خشونت تأثیر معناداری داشته، همچنین وضعیت سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و خشونت در جامعه آماری پایین‌تر از حد متوسط، اما وضعیت رضایت از زندگی در جامعه آماری بالاتر از حد متوسط گزارش شده است. بر اساس یافتههای بدست آمده، تمرکز بر سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در یک محله کم برخوردار در عدم گرایش به تغییرات افزایشی خشونت اثرات قابل توجهی دارد. این امر در این مناطق و در بین جوانان و نوجوانان بیشتر به چشم می خورد و رضایت از زندگی و عدم خشونت تابع تغییر در میزان سرمایه هاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - واکاوی تأثیر بین کارایی سراسری و کارایی بخشی روشهای تأمین مالی از دیدگاه حاکمیت و ساکنان پهنه نابسامان میانی محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری مبتنی بر مدل تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه (مطالعه موردی: محله جوانمرد قصاب شهر تهران)
سارا هداوند محمد ابراهیم محمدپورزرندی مهرزاد مینوییاین مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روشهای تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونه‌گیری غیرتص چکیده کاملاین مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روشهای تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی انتخاب گردید. به کمک مدل تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه، کارایی سراسری و بخشی محاسبه و با بهره‌گیری از مدل تحلیل خوشهای kمیانگین روشهای تأمین مالی از لحاظ کارایی بخشی در سه گروه دسته‌بندی شد. یافتههای حاصل از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون F تحلیل واریانس دوطرفه در محیط نرم‌افزار SPSS نشان می‌دهد که رابطه مستقیم و مثبتی بین کارایی کلی و بخشی ساکنان در تمام روشهای تأمین مالی با متوسط ضریب همبستگی 0.834 با سطح معناداری 99 درصد وجود دارد که نقش ساکنان را در فرآیند بهسازی و نوسازی برجسته‌تر می‌نماید. یافته‌ها بین کارایی کلی و حاکمیت رابطه مستقیم متوسط را با ضریب همبستگی متوسط 0.570 نشان می‌دهد. نتایج حاکی از آن است که بین کارایی بخشی ساکنان و حاکمیت رابطه معناداری وجود ندارد که نشان از عدم همسویی در تأمین مالی بین منافع دولت و مردم دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - تدوین استراتژی توسعه‌ی ورزش محلات در استان آذربایجان‌شرقی
جعفر برقی مقدم مریم سرپیرا -
دسترسی آزاد مقاله
98 - میزان انطباق مؤسسات آموزش عالی در کشور با مؤلفه های سازمان یادگیرنده در مدل سنگه (مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات)
راحله زمانی حمیدرضا بهرامی پری ناز بنی سیچکیده پژوهش حاضر در زمینه بررسی میزان انطباق دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات با مؤلفه های سازمان یادگیرنده، از دیدگاه اساتید و کارکنان براساس پنج مؤلفه قابلیت های فردی، الگوهای ذهنی، آرمان مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی صورت گرفت. روش این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی چکیده کاملچکیده پژوهش حاضر در زمینه بررسی میزان انطباق دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات با مؤلفه های سازمان یادگیرنده، از دیدگاه اساتید و کارکنان براساس پنج مؤلفه قابلیت های فردی، الگوهای ذهنی، آرمان مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی صورت گرفت. روش این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود که نمونه ای 72 نفره به شیوه تصادفی طبقه ای از بین اعضای هیأت علمی و کارمندان دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات، انتخاب گردید. ابزار اندازه گیری را پرسش نامه 40 سؤالی تشکیل می داد که روایی آن توسط بررسی و تأیید کارشناسان و اساتید و پایایی آن از فرمول آلفای کرونباخ برابر95/0 حاصل شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک متغیره، آزمون رتبه بندی فریدمن و آزمون ویلککسون، استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که میزان بهره مندی از قابلیت های فردی، آرمان مشترک و تفکر سیستمی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات، بیش از سطح متوسط قرار دارد و میزان استفاده از الگوهای ذهنی و یادگیری تیمی کمتر از سطح متوسط برآورد گردید. مقایسه ویژگی های جمعیت شناختی نشان داد که میزان بهره مندی زنان از قابلیت تسلط فردی، کمتر از مردان است. همچنین میزان برخورداری از آرمان مشترک، در بین اعضای هیأت علمی و افراد با مدرک تحصیلی بالاتر از لیسانس ،کمتر از کارمندان و افراد با مدرک تحصیلی پایین تر از لیسانس ارزیابی شد. از منظر سابقه کاری پاسخ دهندگان ، افرادی که سابقه کاری آنها بیش از پنج سال بوده است، وضعیت کلیه مؤلفه ها را بهتر از کسانی که سابقه کاری کمتری داشته اند ، برآورد نمودند. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400