• فهرس المقالات آذربایجان شرقی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ارائه الگوی بهینه‌سازی استراتژی‌های توانمندسازی منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی استان آذربایجان شرقی
        خیراله سربلند
        زمینه: نکته ای که در منابع انسانی (کارکنان)، سازمان باید به آن توجه کرد مسئله توانمند ساختن آنها می‌باشد. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بهینه‌سازی استراتژی‌های توانمندسازی منابع انسانی، طراحی شد. روش: روش پژوهش توصیفی‌ از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش تما أکثر
        زمینه: نکته ای که در منابع انسانی (کارکنان)، سازمان باید به آن توجه کرد مسئله توانمند ساختن آنها می‌باشد. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بهینه‌سازی استراتژی‌های توانمندسازی منابع انسانی، طراحی شد. روش: روش پژوهش توصیفی‌ از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش تمامی کارکنان سازمان تامین اجتماعی استان آذربایجان شرقی، نمونه ای به حجم 256 نفر، به صورت نمونه گیری طبقه بندی تصادفی، انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامة محقق ساخته بهینه‌سازی استراتژی‌های توانمندسازی منابع انسانی، بود. جهت تجزیه و تحلیل فرضیات، از آزمونt تک متغیره، تحلیل واریانس چند متغیره، و برای بررسی مدل تحقیق از مدل‌سازی معادلات ساختاری به کمک نرم‌افزار آموس استفاده ‌شد.یافته ها: با توجه به مقادیر بدست آمده از آزمون داده ها، تمامی فرضیه ها تایید شدند. پس از انچام اصلاحات و دستیابی به الگوی نهایی با توجه به مقادیر مربوط به برازش، نتایج نشان دادند که مدل از برازش و قدرت خوبی برخوردار است.نتیجه گیری: نتایج تحلیل ها نشان دادند که، جهت بهینه‌سازی توانمندسازی منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی به ‌طور معناداری از استراتژی آموزش، استراتژی بکارگیری فناوری اطلاعات، استراتژی مدیریت و رهبری، استراتژی ساختارهای مناسب، استراتژی حمایت مدیران، استفاده می شود.واژگان کلیدی: بهینه سازی، توانمند سازی، سازمان تامین اجتماعی استان آذربایجان شرقی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - ارزیابی عملکرد شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی براساس شاخص‌های حکمرانی خوب
        زهرا طاهر موسوی رستم قره داغی
        زمینه: رویکرد نوین به نقش حاکمیت در جامعه یکی از تغییراتی است که در حوزه نظر و عمل در خط‌مشی‌گذاری پدید آمده اصول حکمرانی خوب پارادایم جدیدی است که بر نقش مدیران دولتی در فراهم آوردن خدمات با کیفیت بالا و عرضه آن به شهروندان و گروه‌های گوناگون تأکید دارد. هدف : با توجه أکثر
        زمینه: رویکرد نوین به نقش حاکمیت در جامعه یکی از تغییراتی است که در حوزه نظر و عمل در خط‌مشی‌گذاری پدید آمده اصول حکمرانی خوب پارادایم جدیدی است که بر نقش مدیران دولتی در فراهم آوردن خدمات با کیفیت بالا و عرضه آن به شهروندان و گروه‌های گوناگون تأکید دارد. هدف : با توجه به اهمیت موضوع حکمرانی خوب در بهبود وضعیت زیست شهری شهروندان ، هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی بر اساس شاخص‌های حکمرانی خوب می باشد. روش: این پژوهش یک پژوهش کاربردی محسوب می‌شود که به روش توصیفی- پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش تمامی شهروندان‌ شهرهای استان آذربایجان شرقی که در سال 1397 و در زمان اجرای این پژوهش در یک از شهرهای این استان زندگی می‌کنند که طبق جدول حجم نمونه 384 نفر تعیین گردید یافته‌های پژوهش: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد ک از نظر رتبه بندی نیز مولفه‌های پاسخگویی، مسئولیت پذیری، شفافیت، اجماع پذیری، کارائی و اثربخشی، حاکمیت قانون، مشارکت و عدالت به ترتیب رتبه‌های اول تا هشتم مؤلفه‌های حکمرانی خوب در شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی را به خود اختصاص داده‌اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عملکرد شهرداری‌های استان از منظر شاخص‌ها و مولفه‌های حکمرانی پایین از سطح متوسط بوده و از حد مطلوب فاصله زیاد دارد . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تاثیر اجرای خطمشی ارتقاء سلامت اداری بر سلامت سازمانی دانشگاه فنی و حرفه ای (مورد مطالعه واحدهای دانشگاه فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی)
        سعید کریمی جعفر قهرمانی ابولفضل قاسم زاده
        زمینه و هدف: سلامت سازمانی یک سازه‌ی مهم مدیریت است و هر سازمانی وظیفه دارد برای بقای خود نیازمند مبارزه با فساد ارتقاء سلامت اداری است. از این رو این پژوهش به بررسی تاثیر خط مشی ارتقاء سلامت اداری بر سلامت سازمانی دانشگاه فنی و حرفه‌ای، واحد‌های آذربایجان شرقی می پرداز أکثر
        زمینه و هدف: سلامت سازمانی یک سازه‌ی مهم مدیریت است و هر سازمانی وظیفه دارد برای بقای خود نیازمند مبارزه با فساد ارتقاء سلامت اداری است. از این رو این پژوهش به بررسی تاثیر خط مشی ارتقاء سلامت اداری بر سلامت سازمانی دانشگاه فنی و حرفه‌ای، واحد‌های آذربایجان شرقی می پردازد. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی که به روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش، 520 نفر اعضای هیئت علمی و کارکنان غیر هیئت علمی واحدهای دانشگاه فنی و حرفه‌ای استان آذربایجان شرقی است که تعداد 221 نفر به روش نمونه‌گیری ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و با استفاده از دو پرسش‌نامه استاندارد سلامت سازمانی OHI مایلز داده‌های و پرسش نامه خطمشی ارتقاء سلامت اداری اطلاعات مورد نیاز جمع‌آوری گردیده است برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل یابی معادلات ساختاری به روش PLS با استفاده از نرم افزار Smart-PLS استفاده شده است. یافته ها: با توجه به مقداره t رابطه مولفه‌ها با متغیره مربوطه در سطح 99 درصد (000/0) معنی‌دار است. بررسی بار‌های عاملی مدل نشان می​دهد که بارعاملی مولفه‌ها بر متغیرهای پژوهش بالاتر 7/0 و سطح قابل می باشد، با توجه به مقداره t خط​مشی ارتقاء سلامت ادارای (مغیر مستقل) در سطح 99 درصد با سلامت سازمانی دانشگاه فنی و حرفه‌ای (متغیر وابسته) رابطه دارد و با توجه به ضریب مسیر 844/0 بر سلامت سازمانی دانشگاه فنی و حرفه‌ای تاثیر دارد و با توجه به R2 سلامت سازمانی، به میزان 713/0 ، 71 درصد از تغییرات سلامت سازمانی به وسیله خط​مشی ارتقاء سلامت ادارای تبیین می​شود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می​دهد که با توجه میزان ضریب مسیر این رابطه، خط​مشی ارتقاء سلامت ادارای بر سلامت سازمانی واحدهای استان آذربایجان شرقی دانشگاه فنی و حرفه‌ای تاثیر مثبت دارد و این به معنی هست که هر تغییر مثبت در جهت ارتقاء خط​مشی اداری در این دانشگاه منجر به بهبود سلامت سازمانی آن خواهد شد و مدیران و برنامه‌ریزان برای ارتقاء سلامت سازمانی، می​توانند با برنامه‌ریزی در جهت تدوین و اجرای خط​مشی سلامت اداری، به نتایج رضایت بخشی در افزایش سلامت سازمانی دانشگاه دست پیدا کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - موانع اجرایی خط‌مشی‌های عمومی با رویکرد حکمرانی شهری :مورد مطالعه شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی
        رستم قره داغی آرزو آقامحمدی
        زمینه : مسائلی همچون رشد روز افزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیران و تصمیم گیران را به سوی بهره گیری از روش های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است، همچنین بهره گیری از رویکرد حکمروایی خوب شهری، شهرهای پایدار، امن، زیست پ أکثر
        زمینه : مسائلی همچون رشد روز افزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیران و تصمیم گیران را به سوی بهره گیری از روش های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است، همچنین بهره گیری از رویکرد حکمروایی خوب شهری، شهرهای پایدار، امن، زیست پذیر و تاب‌آور را به ارمغان می آورد.هدف: پژوهش حاضر باهدف شناسایی و اولویت‌بندی موانع اجرایی خط‌مشی‌عمومی با رویکرد حکمرانی شهری انجام شده است. روش: در این پژوهش، جهت شناسایی و اولویت‌بندی موانع اجرایی خط‌مشی‌عمومی با رویکرد حکمرانی شهری از روش دلفی استفاده شده است. در این راستا با استفاده از نظرات 20 نفر از خبرگان باسابقه در حوزه خط‌مشی‌گذاری عمومی با رویکرد حکمرانی‌شهری و تلفیق تلفیق مؤلفه‌های استخراج شده پرسشنامه‌ای در سه مرحله در اختیار خبرگان قرار گرفت و نظرات مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در نهایت با استفاده از ANP به رتبه‌بندی موانع پرداخته شده است. یافته‌ها: در این پژوهش ، 6 مانع اصلی 37 شاخص در زمینه موانع حکمرانی‌شهری در اجرا شناسایی و مورد تایید خبرگان قرار گرفت. همچنین با استفاده از نظر خبرگان در مورد میزان اهمیت هریک از مولفه‌ها، رتبه‌بندی ارائه گردید. نتیجه‌گیری : مولفه‌های شناسایی شده برای برنامه‌ریزی دقیق‌تر جهت رفع موانع حکمرانی‌شهری در اجرا می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بررسی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه جنوب‌ غربی کوه دیوری (کلیبر) در استان آذربایجان شرقی
        مختار حسن‌زاده کلالق فرهاد فرح‏وش فاطمه خوشبخت
        منطقه مورد مطالعه در سه کیلومتری شهر کلیبر با مختصات طول جغرافیایی º38، '52، "10 شمالی و عرض جغرافیایی 47 درجه، 2 دقیقه، 8 ثانیه شرقی قراردارد. کمترین و بیشترین ارتفاع ثبت شده به ترتیب برابر 1120 و 1810 متر از سطح دریا می‌باشد. میانگین درجه حرارت سالانه منطقه برابر أکثر
        منطقه مورد مطالعه در سه کیلومتری شهر کلیبر با مختصات طول جغرافیایی º38، '52، "10 شمالی و عرض جغرافیایی 47 درجه، 2 دقیقه، 8 ثانیه شرقی قراردارد. کمترین و بیشترین ارتفاع ثبت شده به ترتیب برابر 1120 و 1810 متر از سطح دریا می‌باشد. میانگین درجه حرارت سالانه منطقه برابر 3/12 درجه سانتی گراد بود. نمــونه های گیاهی طی فصــل رویشی از اسفند مـاه 1388 تا اواخـر فصل رویشی 1390 از منطـقه مورد نظر جمع‌آوری و بر اساس روش های متداول تاکسونومی گیاهی با استفاده از منابع فلور مورد شناسایی قرار گرفتند. بررسی به عمل آمده نشان داد که 239 گونه گیاهی متعلق به 183 جنس و 59 خانواده در منطقه مطالعاتی وجود دارد. خانواده های کاسنی (Asteraceae) با 34 گونه، پروانه‌آسا (Papilionaceae) با 17 گونه، غلات (Poaceae) با 17 گونه، نعناع (Lamiaceae) با 16 گونه، گل سرخ (Rosaceae) با 16 گونه و لاله (Liliaceae) با 10 گونه به ترتیب بیشترین گونه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند مطالعه شکل زیستی نشان می‌دهد که 37 درصد گیاهان جمع‌آوری شده از نوع همی‌کریپتوفیت، 27 درصد تروفیت، 15 درصد فانروفیت، 17 درصد کریپتوفیت و 4 درصد کامفیت می‌باشد. همچنین بررسی کوروتیپ گونه‌ها نشان دهنده تعلق 30/47 درصد گونه‌ها به ناحیه ایران- تورانی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری روستایی در استان آذربایجان‌شرقی
        فاطمه کاظمیه اسما عیدی
        توسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار می‌کنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پد أکثر
        توسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار می‌کنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پدیدار شدن اثرات گوناگون اجتماعی- فرهنگی است که بسته به نوع ارتباط و تعامل می‌تواند موجب بروز اثرات مثبت و منفی شود. هدف از این پژوهش سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری در روستاهای هدف استان آذربایجان شرقی بود تا بتوان با برنامه ریزی و مدیریت صحیح پیامدهای منفی اجتماعی فرهنگی گردشگری را تعدیل یا حذف و پیامدهای مثبت را تقویت کرد و در نهایت به توسعه پایدار که نقطه ی ایده ال صنعت گردشگری است دست یافت. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی مقطعی می باشد. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوارها در چهار روستای هدف گردشگری در استان آذربایجان شرقی بود (819=N) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان حجم نمونه ی آماری 265 نفر محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری و ابزارهای سنجش پایداری در محیط نرم افزارهای Spss و Excel انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد اجتماعی فرهنگی گردشگری در منطقه مورد مطالعه با میانگین 563/0 از سطح پایداری متوسط برخوردار است. همچنین اولویت بندی روستاهای مورد مطالعه به لحاظ سطح پایداری اجتماعی فرهنگی نیز نشان داد که روستای اشتبین با امتیاز 624/0بیشترین رتبه و روستای توته خانه با امتیاز 493/0 کمترین رتبه را به خود اختصاص دادند. باتوجه به اهمیت ابعاد اجتماعی فرهنگی در مدیریت و توسعه گردشگری پایدار، تعیین ظرفیت برد اجتماعی و کنترل آمار گردشگران، افزایش مهارت و دانش حفاظت از الگوها و ارزش های فرهنگی اجتماعات محلی با برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی در مقاصد گردشگری، واگذاری اداره امور فعالیت های بخش گردشگری به ساکنان محلی روستاها توصیه می گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - امکان‌سنجی برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)
        معصومه آفتابی چوان علی پناهی رضا ولی‌زاده
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن به‌ویژه مسکن حداقل و قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مسکن ضرورتی ا أکثر
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن به‌ویژه مسکن حداقل و قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مسکن ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد بر مبنای رویکردهای جامع، هدف از تحقیق حاضر امکان‌سنجی برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در استان آذربایجان شرقی می‌باشد. روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر آمیخته (ترکیب رویکردهای کیفی-کمی)، هدف کاربردی و ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. همچنین جامعه‌ی آماری تحقیق شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان حوزه‌ی مسکن می‌باشد که حجم نمونه با استفاده از روش دلفی و نمونه‌گیری هدفمند 200 نفر برآورد گردیده است. به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق نیز از روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart-pls استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که رویکرد آمایش سرزمین در برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل استان آذربایجان شرقی به‌صورت کامل و جامع تحقق نیافته است. از عوامل اصلی عدم تحقق‌پذیری رویکرد آمایش سرزمین در برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل استان می‌توان به عدم تثبیت جمعیت و جلوگیری از مهاجرپذیری بیشتر به مادرشهر تبریز، دخالت دلالان (عدم دخالت مناسب دولت) در قیمت‌گذاری زمین و مسکن و اجاره‌بها در شهرها و ایجاد مالیات مضاعف بر خانه‌های خالی از سکنه و عدم شناسایی دقیق و هوشمند گروه‌های کم‌درآمد (دهک‌های اول تا چهارم) و عدم شکل‌گیری صندوق‌های مالی اعتباری خاص در راستای تسهیل در دریافت و بازپرداخت تسهیلات اشاره کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر در دستیابی به شهر شاد : مورد مطالعه استان آذربایجان شرقی
        رستم قره داغی آرزو آقامحمدی سید یوسف حاجی اصغری
        زمینه و هدف پژوهش: با رشد سریع شهرنشینی و گسترش شهرها، توجه به سنجش وضعیت موجود شهرها اهمیت زیادی دارد. از سوی دیگر، با توجه به تغییر دیدگاه‌ها از استاندارد گرایی صرف به دیدگاه‌های کیفی و مطرح شدن نظریه‌های جدید مانند توسعه پایدار به جای دیدگاه‌های کلان اقتصادی و کالبدی أکثر
        زمینه و هدف پژوهش: با رشد سریع شهرنشینی و گسترش شهرها، توجه به سنجش وضعیت موجود شهرها اهمیت زیادی دارد. از سوی دیگر، با توجه به تغییر دیدگاه‌ها از استاندارد گرایی صرف به دیدگاه‌های کیفی و مطرح شدن نظریه‌های جدید مانند توسعه پایدار به جای دیدگاه‌های کلان اقتصادی و کالبدی، موضوعات کیفییت زندگی همچون سرزندگی و نشاط بسیار توجه می‌شوند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی پیشایندهای موثر در دستیابی به شهرشاد: مورد مطالعه استان آذربایجان شرقی انجام شده است.روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی است. در مرحله اول جهت بررسی مولفه ها و شاخص ها به بررسی مبانی نظری پژوهش پرداخته شد و از تکنیک دلفی برای شناسایی عوامل موثر با استفاده از نظر خبرگان بهره گرفته شد. سپس وزن نسبی هر یک از عوامل (معیارها و شاخص های درخت تحلیل سلسله مراتبی) با استفاده از روش AHP تعیین و در نهایت اولویت بندی شد.یافته‌ها: برمبنای پژوهش حاضر، 5 عامل اقتصادی، اجتماعی، شهری، رفتاری و مدیریتی و همچنین 16 شاخص شناسایی شده است. از بین شاخص های مورد مطالعه، شاخص درآمد بالاترین و مهم ترین شاخص است در درجه دوم قوانین است اهمیت دارد. همچنین خدمات در درجه سوم است.نتیجه گیری: با توجه به اینکه شادابی شهرها، یکی از دلایل اصلی سیستم های مدیریت شهری محسوب می شود. از اینرو مولفه های شناسایی شده برای برنامه ریزی دقیق تر جهت رفع موانع در دستیابی شهر شاد در اجرا می‌تواند مورد توجه قرار گیرد نتایح این پژوهش، یافته های پژوهش های پیشین در این زمینه را تایید می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - عوامل موثر بر امکان توسعه واحدهای تحقیق و توسعه، درتعاونی های آببران حوزه دریاچه ارومیه (مطالعه موردی مدیران استان آذربایجان شرقی)
        جواد محمودی کرمجوان مسعود اکبری اسبق
        پژوهش حاضر به منظور شناسایی زمینه های توسعه واحدهای تحقیق و توسعه در تعاونی های آببران پرداخت که از نظرنوع هدف کاربردی، و به روش غیر تجربی و توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 317 نفر مدیران تعاونی های آببران استان که از این تعداد، 175نفر، براساس جدول أکثر
        پژوهش حاضر به منظور شناسایی زمینه های توسعه واحدهای تحقیق و توسعه در تعاونی های آببران پرداخت که از نظرنوع هدف کاربردی، و به روش غیر تجربی و توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 317 نفر مدیران تعاونی های آببران استان که از این تعداد، 175نفر، براساس جدول مورگان به شیوه تصادفی ساده و سهمیه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. از پرسش نامه به عنوان ابزار اصلی در گردآوری اطلاعات و برای تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزارآماری SPSSاستفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مدیران تعاونی های مورد مطالعه نگرش مثبتی نسبت به توسعه و ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه نداشتند. نتایج رگرسیون چند گانه به شیوه گام به گام نشان داد که سه متغیر(رضایت از درآمد، میزان مشارکت در تصمیم گیری، میزان اطلاع مدیران از مزایای واحدهای تحقیق و توسعه) حدود6/81درصد از تغییرات واریانس عوامل مؤثر بر امکان توسعه واحدهای تحقیق و توسعه را تبیین می کنند و همچنین یافته های پژوهش، عدم اعتماد به مفید بودن بخش های تحقیق و توسعه در تعاونی ها، کمبود میزان آگاهی مدیران نسبت به مزایای واحدهای تحقیق و توسعه و عدم هماهنگی ارگانهای مربوطه در زمینه تحقیق و توسعه را مهمترین موانع توسعه این واحدها نشان می داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - تحلیل تشخیصی شاخص‌های مؤثر در میزان تولید زنبورستان‌های آذربایجان شرقی
        وحید ستود جواد محمودی کرمجوان
        به‌منظور تحلیل تشخیصی شاخص‌های مؤثر در تولید زنبورستان‌های آذربایجان شرقی در راستای تعریف رابطه خاص بین برخی از عوامل مهم مؤثر بر تولید و میزان تولید آتی کندو، آزمایش تحلیلی در قالب تهیه یک پیش‌نویس و تکمیل اطلاعات در مراحل پرورش زنبورعسل و مرحله تولید صورت گرفت. بدین ت أکثر
        به‌منظور تحلیل تشخیصی شاخص‌های مؤثر در تولید زنبورستان‌های آذربایجان شرقی در راستای تعریف رابطه خاص بین برخی از عوامل مهم مؤثر بر تولید و میزان تولید آتی کندو، آزمایش تحلیلی در قالب تهیه یک پیش‌نویس و تکمیل اطلاعات در مراحل پرورش زنبورعسل و مرحله تولید صورت گرفت. بدین ترتیب که زنبورستان‌ها به دو گروه پرتولید (بالاتر از میانگین تولید) و کم‌تولید (پایین‌تر از میانگین تولید) با استفاده از شاخص‌های خاص تقسیم شده و مورد تحلیل قرار گرفتند. با بررسی نتایج به‌دست‌آمده، نقش و میزان تأثیر برخی از عوامل مؤثر بر تفاوت تولید زنبورستانها به‌صورت یک رابطه خطی تعریف شدند. این فرمول پیش‌بینی مقدار تولید زنبورستان را در مرحله قبل از برداشت محصول، میسر می‌سازد بطوریکه با مقایسه شاخص حاصله برای یک زنبورستان بر اساس متغیرهای موردنظر و مقایسه آن با شاخص استاندارد به‌دست‌آمده، می‌توان میزان تولید را پیش‌بینی کرده و در صورت پایین بودن عملکرد، زنبوردار را به رفع ایرادات موجود ترغیب نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - ارزیابی کیفیت میکروبی بستنی‌های سنّتی عرضه شده در سطح استان آذربایجان شرقی
        رضا محمدزاده خلخالی مسعود فردین احمد سبزی بلخکانلو فرشاد فرهادی رامین ابری
        بستنی به عنوان یک محصول شیری پرطرفدار در فصل تابستان با توجه به ماهیت فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم ها است. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی میکروبی بستنی های سنّتی عرضهشده در سطح استان آذربایجانشرقی می باشد. در این مطالعه أکثر
        بستنی به عنوان یک محصول شیری پرطرفدار در فصل تابستان با توجه به ماهیت فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم ها است. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی میکروبی بستنی های سنّتی عرضهشده در سطح استان آذربایجانشرقی می باشد. در این مطالعه بررسی آلودگی های میکروبی بستنی های سنتی عرضهشده در سطح استان آذربایجانشرقی در سال 1397 تا 1398 انجام شد. تعداد 274 نمونه بستنی بهطور تصادفی از مراکز عرضه بستنی سنّتی جمعآوری و از نظر شناسایی استافیلوکوکوس های کواگولاز مثبت، اشرشیاکلی، سالمونلا و شمارش کلی میکروارگانیسم ها و انتروباکتریاسه نسبت به شرایط استاندارد ملّی ایران به شماره 2406 مورد مطالعه قرار گرفت. تمامی آزمون ها طبق استاندارد ملّی ایران کشت و با انجام تست های تاییدی شناسایی و شمارش گردید. تعداد 234 نمونه (4/85%)، بر اساس حد مجاز تعیینشده از سوی اداره استاندارد ایران غیرقابلمصرف بودند. در 2/18% از نمونه ها استافیلوکوکوس های کواگولاز مثبت، 9/10% اشرشیاکلی جداسازی شد و در 2/72% و 2/80% از نمونه ها به ترتیب از نظر شمارش انتروباکتریاسه و شمارش کلی میکروارگانیسم ها بیشتر از حد مجاز بودند. هیچیک از نمونهها به سالمونلا آلوده نبودند. نتایج تحقیق نشانگر آلودگی میکروبی بالای نمونه های مورد مطالعه داشت. از این رو ضرورت استفاده از استاندارد های سخت گیرانه از سوی ارگان های دخیل در مواد غذایی، نظارت دقیق بهداشتی و کنترل همهجانبه تمامی مراحل تولید را نشان می دهد و همچنین لزوم ارائه آموزشهای بهداشتی به پرسنل تولید کنندگان بستنی را نشان می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - پهنه‌بندی اقلیمی چغندرقند بر اساس خصوصیات خاک و عوامل اقلیمی (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)
        بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر بتول طباطبائی
        زمینه و هدف: در حال حاضر، کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید تا جایی که می توان گفت رشد اقتصادی کشور بدون رشد کشاورزی امکان پذیر نیست. هر محصول کشاورزی شرایط اقلیمی و محیطی خاصی را می طلبد، این تحقیق به منظور ارزیابی قابلیت های محیطی استان آذربا أکثر
        زمینه و هدف: در حال حاضر، کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید تا جایی که می توان گفت رشد اقتصادی کشور بدون رشد کشاورزی امکان پذیر نیست. هر محصول کشاورزی شرایط اقلیمی و محیطی خاصی را می طلبد، این تحقیق به منظور ارزیابی قابلیت های محیطی استان آذربایجان شرقی برای کاشت چغندرقند با استفاده از(ArcGis) انجام شد. روش بررسی: داده های مورد مطالعه در این تحقیق عبارتند از: بارندگی سالانه، بارندگی طول دوره رشد(مه تا اکتبر)، دمای سالانه، دمای طول دوره رشد، تبخیر، رطوبت نسبی، طول روز، روز بدون یخ بندان، ارتفاع، شیب، جهت و عمق خاک، با بهره گیری از نیاز رویشی(شرایط اقلیمی مطلوب) چغندرقند، لایه های اطلاعاتی تولید و هر سری از داده‌ها ارزش گذاری و طبقه‌بندی و با روش هم‌پوشانی در محیط GIS با هم ترکیب شدند. یافته‌ها:نتایج نشان داد که ارزیابی قابلیت محیطی کاشت چغندر قند در استان آذربایجان شرقی نقش داشته و از بین عوامل و عناصر اقلیمی نامبرده عامل بارش نقش مهمی ایفا می کند. لازم به ذکر است که در روش هم پوشانی عامل دما و بارش بیش ترین نقش را ایفا می کنند البته تأثیر بارش به مراتب بالاتر است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نهایی نشان دهنده این واقعیت هستند که عناصر و عوامل اقلیمی به صورت توام در فرآیند ارزیابی قابلیت های محیطی کاشت چغندرقند نقش موثری ایفا می نمایند. سهم هر کدام از عناصر و عوامل اقلیمی در طول دوره رشد گیاه زراعی مورد مطالعه یکسان نمی باشد. از طریق انطباق لایه های موثر در فرایند کاشت چغندرقند در محیط GIS، امکان شناسایی مناطق مناسب برای کاشت این گیاه زراعی وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - ارزیابی پایداری زیست‌محیطی شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی
        حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج محمدحسین اصلانی غلامرضا احمدزاده
        زمینه و هدف: ارزیابی پایداری محیط زیستی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزار در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. به همین منظور پژوهش حاضر باهدف سنجش و ارزیابی میزان پایداری محیط زیستی در بین شهرس أکثر
        زمینه و هدف: ارزیابی پایداری محیط زیستی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزار در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. به همین منظور پژوهش حاضر باهدف سنجش و ارزیابی میزان پایداری محیط زیستی در بین شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی انجام‌شده است.روش بررسی: روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی باهدف کاربردی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق 20 شهرستان استان آذربایجان شرقی است. به‌منظور ارزیابی و رتبه‌بندی پایداری محیط زیستی 13 شاخص از مؤلفه‌های زیست‌محیطی شهرستان‌های استان از سال نامه آماری 1391 انتخاب شدند، این متغیرها با استفاده از روش آنتروپی شانون وزن دهی شدند و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و رتبه‌بندی و تعیین درجه پایداری شهرستان‌ها از روش تصمیم‌گیری چند معیاره ویکور استفاده گردید.یافته ها: یافته‌های تحقیق بیان گر تفاوت در پایداری محیط زیستی در بین شهرستان‌های استان می باشد. به گونه ای که از 20 شهرستان، 4 شهرستان پایدار(عجب‌شیر، بناب، ورزقان و مرند به ترتیب با امتیاز 0271/0، 1510/0، 1810/0 و 2144/0) ، 2 شهرستان نسبتاً پایدار(بستان‌آباد و جلفا به ترتیب با امتیاز 2795/0 و 3846/0) ، 6 شهرستان نیمه پایدار(تبریز، مراغه، ملکان، شیستر، خداآفرین و میانه به ترتیب با امتیاز 4755/0، 5145/0، 5793/0، 5832/0، 5933/0و 6459/0) ، 5 شهرستان نسبتاً نیمه ناپایدار(چاراویماق، هریس، کلیبر، سراب و آذرشهر به ترتیب با امتیاز 6879/0، 7424/0، 7496/0، 7660/0و 8125/0) و 3 شهرستان (اسکو، اهر و هشترود به ترتیب با امتیاز 8436/0، 9001/0و 9499/0) جزء شهرستان‌های محروم استان از لحاظ شرایط محیط زیستی می‌باشند که از پایداری محیط زیستی کم تری برخوردارند.بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان‌دهنده این است که شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی از لحاظ پایداری محیط زیستی در موقعیت نیمه پایدار قرار دارد. در کل می‌توان دریافت کرد که بیش تر شهرستان‌ها در فرآیند پایداری محیط زیستی در وضعیت نیمه پایدار و نسبتاً ناپایدار قرار دارند و نیازمند اولویت بیش تری برای اجرای برنامه‌های هدف مند توسعه پایدار می‌باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - بررسی توانمندی‏های محیطی شهرستان آذرشهر به عنوان دومین ژئوپارک ایران
        جواد مهدی پور قاضی سعید گنجعلی محسن موذن فرزاد ستوهیان
        شهرستان آذرشهر در استان آذربایجان شرقی و در جنوب تبریز، در موقعیتی بین دریاچه ارومیه و آتشفشان سهند قرار گرفته است. در این پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات لازم (اسنادی) و نیز مطالعات گسترده صحرایی، مکان های مناسب که جاذبه های زمین شناسی ویژه ای داشته، بصورت ایستگاه هایی شن أکثر
        شهرستان آذرشهر در استان آذربایجان شرقی و در جنوب تبریز، در موقعیتی بین دریاچه ارومیه و آتشفشان سهند قرار گرفته است. در این پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات لازم (اسنادی) و نیز مطالعات گسترده صحرایی، مکان های مناسب که جاذبه های زمین شناسی ویژه ای داشته، بصورت ایستگاه هایی شناسایی گردیده و نیز راهکارهای مناسب جهت جذب گردشگر و توسعه پایدار منطقه به عنوان ژئوپارک، ارایه گردیده است. بر اساس نتایج حاصله از این پژوهش، شهرستان آذرشهر با قابلیت های زمین شناسی ویژه از جمله، چشمه های تراورتن تاپ تاپان، حفره ها و دالان‌ها و نیز غارهای انحلالی بسیار زیبا در حوالی روستای شیرامین، سواحل و جزایر منحصر بفرد دریاچه ارومیه، نزدیکی به کلان شهر تبریز، دارا بودن قابلیت های تاریخی و زیستی، قرارگیری در مسیر جاده تبریز- کردستان و .... شرایط لازم جهت معرفی به عنوان ژئوپارک را داشته و می تواند نقش مؤثری در اشتغال زایی و درآمدزایی و در مجموع توسعه پایدار استان داشته باشد. در اینجا پیشنهاد می‎ گردد، برای ثبت این ژئوپارک در یونسکو که نیاز به توجه ویژه به منطقه و فراهم نمودن زیر ساخت های مناسب دارد، اقدام گردیده و حداقل در ثبت محدوده تراورتنی این شهرستان به عنوان تراورتن اقدام لازم صورت گیرد تا علاوه بر جلوگیری از نابودی مجموعه تراورتنی در دنیا، زمینه جهت ثبت ژئوپارک آذرشهر فراهم آید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - مطالعه فنوتیپی و ژنوتیپی جدایه‌های اورنیتوباکتریوم راینوتراکئال در ماکیان صنعتی استان آذربایجان‌ شرقی، ایران
        مهدی ازدیادی محمد کریم خسروپناه منصور بنانی رحیم قدیمی پور کامبیز داوری
        اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT) ارگانیسم مرتبط با بیماری های تنفسی، کاهش تولید تخم ، کاهش رشد و مرگ و میر در مرغ ها و بوقلمون ها است. هدف پژوهش حاضر جداسازی، شناسایی، تعیین الگوی مقاومت دارویی و انگشت نگاری مولکولی این باکتری در گله های ماکیان صنعتی استان آذربایجان أکثر
        اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT) ارگانیسم مرتبط با بیماری های تنفسی، کاهش تولید تخم ، کاهش رشد و مرگ و میر در مرغ ها و بوقلمون ها است. هدف پژوهش حاضر جداسازی، شناسایی، تعیین الگوی مقاومت دارویی و انگشت نگاری مولکولی این باکتری در گله های ماکیان صنعتی استان آذربایجان شرقی -شمال غرب ایران- با استفاده از روش مرسوم باکتریایی و نیز تکنیک واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) بود. بدین منظور تعداد 400 نمونه سواب نایی از 33 گله مرغ گوشتی در حال کشتار و هفت گله مرغ تخمگذار جمع آوری گردید. بر اساس نتایج این مطالعه، از 330 نمونه حاصل از گله های مرغ گوشتی، 14 جدایه (4/2 درصد) از سواب های نای پنج گله (15/1 درصد) به عنوان اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال شناسایی شدند. همچنین یافته های پژوهش جاری مشخص نمود که هیچکدام از گله های مرغ تخمگذار تحت بررسی آلوده به این ارگانیسم نبودند. بر اساس نتایج آزمایش تعیین الگوی مقاومت دارویی جدایه ها به روش انتشار دیسک، بالاترین حساسیت دارویی به ترتیب نسبت به پنی سیلین (85/7 درصد)، تتراسایکلین (71/4 درصد) و داکسی سایکلین (57/1 درصد) بوده و بیشترین مقاومت دارویی نیز مقابل اریترومایسین (71/4 درصد) و نئومایسین (0/50 درصد) مشاهده گردید. بر طبق داده های انگشت نگاری جدایه ها با تکنیک تکثیر مناطق بین ژنی تکراری حفاظت شده انتروباکتریایی (ERIC-PCR)، این جدایه ها در دو الگوی ژنتیکی E1 و E2 تیپ بندی شدند که اغلب جدایه ها (13=n،د92/8 درصد) در الگوی E1 قرار داشتند. تمام سویه های ORT جدا شده در این مطالعه از گله های مرغ گوشتی بودند که نشان دهنده میزان بالای آلودگی این پرندگان نسبت به ماکیان تخمگذار صنعتی تحت بررسی در استان آذربایجان شرقی است (05/0 > P). همچنین نتایج ما نشان می دهد که اغلب جدایه های ORT حاصل از ماکیان صنعتی مناطق شمال غرب ایران از نظر ژنتیکی بسیار شبیه به هم بوده و به یک پروفایل ژنتیکی خاص وابسته می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - نقش ویروس برونشیت عفونی در کمپلکس‌های تنفسی گله‌های گوشتی در دو استان آذربایجان شرقی و گلستان
        محسن قربیانی زهرا برومند منصور میاحی مسعود رضا صیفی آباد شاپوری
        برونشیت عفونی یک بیماری حاد و بسیار واگیردار است که با نشانه‌های تنفسی در جوجه‌های در حال رشد و کاهش تولید و کیفیت تخم در مرغ تخم‌گذار همراه است. هدف مطالعه بررسی نقش ویروس برونشیت عفونی در کمپلکس‌های تنفسی گله‌های گوشتی استان‌های آذربایجان شرقی و گلستان می‌باشد. بدین م أکثر
        برونشیت عفونی یک بیماری حاد و بسیار واگیردار است که با نشانه‌های تنفسی در جوجه‌های در حال رشد و کاهش تولید و کیفیت تخم در مرغ تخم‌گذار همراه است. هدف مطالعه بررسی نقش ویروس برونشیت عفونی در کمپلکس‌های تنفسی گله‌های گوشتی استان‌های آذربایجان شرقی و گلستان می‌باشد. بدین منظور از 20 گله گوشتی مشکوک به برونشیت عفونی در مناطق مختلف استان‌های آذربایجان شرقی و گلستان جمع‌آوری و از بافت‌های نای، ریه و لوزه‌های سکومی نمونه‌گیری انجام شد. نمونه‌ها به تخم‌مرغ‌های جنین دار 9 تا 11 روزه تلقیح شد پس از جمع‌آوری مایع آلانتوئیک، آزمون RT-PCR جهت تشخیص برونشیت عفونی انجام گرفت. پس از RT-PCR نمونه‌های IBV مثبت بر اساس بخشی از توالی ژن S1 بیشتر موردبررسی قرار گرفتند. نتایج RT-PCR نشان داد به ترتیبات 30 و 40 درصد گله‌های استان گلستان و آذربایجان شرقی دارای کمپلکس‌های تنفسی ویروس IBV جدا گردید. نتایج مقایسه توالی نوکلوئیدی و اسیدآمینه، سه جدایه به‌دست‌آمده از استان گلستان بیش‌ترین شباهت توالی اسیدآمینه و نوکلئوتید را با ویروس‌های شبه QX عراق و ایران داشتند. از چهار جدایه استان آذربایجان شرقی در جدایه بیشترین شباهت را به سویه پاکستانی/B793 و یک جدایه 96 تا 98 درصد شباهت با جدایه‌های واریانت 2، ایران داشت. سویه های بدست آمده با توجه به توالی‌های مختلف و مناطق جغرافیایی، پیچیدگی و تنوع را در این دو استان نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - گزارش اولین مورد آلودگی سارگپه (Buteo buteo) به تک یاخته خونی لکوسیتوزون در منطقه کلیبر استان آذربایجان شرقی
        شاهرخ شیرازی فرهاد بهادری طیبه السادات مصطفایی هومن رونقی میر محسن حسینی قمی
        در مرداد ماه سال 1390 از یک قطعه سارگپه (Buteo buteo) موجود در سازمان محیط زیست استان آذربایجان شرقی که دچار شکستگی بال و خونریزی شده بود، نمونه خون از ورید بالی اخذ شد. پس از تهیه گسترش خونی، لام ها به آزمایشگاه انگل شناسی پلی کلینیک دکترای تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد أکثر
        در مرداد ماه سال 1390 از یک قطعه سارگپه (Buteo buteo) موجود در سازمان محیط زیست استان آذربایجان شرقی که دچار شکستگی بال و خونریزی شده بود، نمونه خون از ورید بالی اخذ شد. پس از تهیه گسترش خونی، لام ها به آزمایشگاه انگل شناسی پلی کلینیک دکترای تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انتقال داده شد و پس از رنگ آمیزی با گیمسا 5 درصد، گسترش ها زیر میکروسکوپ نوری با بزرگنمایی 1000× مورد بررسی قرار گرفتند. پس از بررسی مشخص شد که نمونه مورد بررسی، آلوده به تک یاخته لکوسیتوزون می باشد. این گزارش اولین مورد آلودگی به این انگل از سارگپه در استان آذربایجان شرقی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - بررسی میزان شیوع، تغییرات فصلی و شدت آلودگی به دیکروسلیازیس در نشخوارکنندگان کوچک بومی آذربایجان شرقی
        یعقوب فیروزی وند علی اسلامی سعید بکایی
      • حرية الوصول المقاله

        19 - تحلیلی بر درجه توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی (با استفاده از تکنیکTOPSIS و AHP)
        علی زنگی‌آبادی جابر علی‌زاده مهدی احمدیان
        چکیده یکی از ارکان توسعه، جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل‌های اقتصادی و اجتماعی مناطق است. وجود نابرابری و ابعاد مختلف آن از نشانه‌های مهم توسعه نیافتگی است که رفع چنین کمبودهایی مستلزم نگرش و توجه جدی به نحوه پراکندگی شاخص‌ها‌ی توسعه در سطوح مختلف است. به م أکثر
        چکیده یکی از ارکان توسعه، جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل‌های اقتصادی و اجتماعی مناطق است. وجود نابرابری و ابعاد مختلف آن از نشانه‌های مهم توسعه نیافتگی است که رفع چنین کمبودهایی مستلزم نگرش و توجه جدی به نحوه پراکندگی شاخص‌ها‌ی توسعه در سطوح مختلف است. به منظور حل مسایل ناشی از عدم تعادل‌های منطقه‌ای، گام نخست، شناخت و سطح‌بندی مناطق از نظر برخورداری در زمینه‌های مختلف، به ویژه خدمات بهداشتی– درمانی است.بر این اساس در پژوهش حاضر سعی شده تا19شهرستان استان آذربایجان‌شرقی را بر اساس8شاخص بهداشتی– درمانی بر پایه سرشماری آماری سال1385با استفاده از روشTOPSISو وزن‌دهی شاخص‌ها‌ با تکنیکAHP، سطح‌بندی و میزان نابرابری‌های موجود را در میان شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی تعیین نماید. نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی است و برای تحلیل و ترسیم نقشه از نرم‌افزارهای Excel، SPSSو ArcGISاستفاده شده است.نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که شهرستان تبریز با توجه به اینکه مرکز اداری–سیاسی استان می‌باشد از لحاظ شاخص‌ها‌ی بهداشتی–درمانی در رتبه اول قرار گرفته است. در این بین شهرستان اسکو با اندک فاصله از شهرستان تبریز در مرتبه دوم واقع شده که از رتبه‌های بعدی، فاصله چشم‌گیری گرفته‌اند. شهرستان ملکان در این سطح‌بندی رتبه آخر را کسب کرده و با توجه به شاخص‌ها‌ی بهداشتی– درمانی در شرایط نامناسبی نسبت به سایر شهرستان‌های استان قرار گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - بررسی راهبرد های توسعه صنعت گردشگری در بستر ICT در استان آذربایجان شرقی
        میرناصر میرباقری هیر حسین میرزایی فاطمه اسدی
        چکیده صنعت گردشگری، به عنوان گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان، از منابع مهم رونق اقتصادی (‌اشتغال‌زایی، کسب درآمدهای ارزی، کاهش فقر و غیره) و افزایش تبادل و تعامل اجتماعی محسوب می‌شود. از این رو، مناطقی که از ظرفیت‌های گردشگری برخوردار هستند، باید راهبرد‌های مناسبی انتخاب أکثر
        چکیده صنعت گردشگری، به عنوان گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان، از منابع مهم رونق اقتصادی (‌اشتغال‌زایی، کسب درآمدهای ارزی، کاهش فقر و غیره) و افزایش تبادل و تعامل اجتماعی محسوب می‌شود. از این رو، مناطقی که از ظرفیت‌های گردشگری برخوردار هستند، باید راهبرد‌های مناسبی انتخاب کنند تا از مزایا و فواید اقتصادی و اجتماعی‌- ‌فرهنگی صنعت مذکور برخوردار شوند. هدف تحقیق حاضر تدوین راهبرد های توسعه صنعت گردشگری در بستر ICT در استان آذربایجان شرقی بوده است. جهت تدوین راهبرد گردشگری در استان آذربایجان شرقی، ابتدا کلیه نقاط ضعف، قوت، فرصتها، تهدید ها و اهمیت هریک طی یک پرسشنامه ای توسط کارشناسان و مدیران سازمان گردشگری این استان تعیین شد. سپس در مرحله ورودی، ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (EFE) تدوین گردید. نتایج نشان داد که وضعیت استراتژیک استان مورد بررسی در حالت رقابتی بوده و با توجه به نظرات کارشناسان، استراتژی های مورد نظر تدوین شده موجب توسعه صنعت گردشگری این استان خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - ارزیابی انواع الگوریتم های پنجره مجزاء برای محاسبه دمای سطح زمین جهت تعیین بهترین الگوریتم برای تصاویر سنجنده مودیس
        محمد کاظمی قراجه بهنام سلمانی بختیار فیضی زاده
        پیشینه و هدف در سال های اخیر مطالعه تغییرات اقلیمی و همچنین تاثیرات آن ها تبدیل به یک موضوع ثابت در عرصه های علمی بسیاری از کشورها شده است. یکی ازویژگی های اصلی این تغییرات، افزایش دمای هوا در طی 5 دهه اخیر نسبت به 500 سال گذشته است. به طوری که آمارها بیانگر افزایش ی أکثر
        پیشینه و هدف در سال های اخیر مطالعه تغییرات اقلیمی و همچنین تاثیرات آن ها تبدیل به یک موضوع ثابت در عرصه های علمی بسیاری از کشورها شده است. یکی ازویژگی های اصلی این تغییرات، افزایش دمای هوا در طی 5 دهه اخیر نسبت به 500 سال گذشته است. به طوری که آمارها بیانگر افزایش یک درجه سانتی گراد در دمای هوا در طی 5 دهه اخیر هستند. به دمای تابشی پوسته زمین و به مقدار خالص انرژی که تحت شرایط اقلیمی درسطح زمین به توازن رسیده و به مقدار انرژی رسیده، گسیلمندی سطح، رطوبت و جریان هوای اتمسفر بستگی دارد، دمای سطح زمین می گویند. دمای سطح زمین به عنوان یکی از متغیرهای کلیدی در مطالعات اقلیمی و محیطی سطح زمین محسوب می شود. همچنین از پارامترهای اساسی در خصوصیات فیزیک سطح زمین در همه مقیاس ها از محلی تا جهانی است. در حال حاضر مهم ترین منبع داده های اقلیمی ایستگاه های هواشناسی می باشند و این ایستگاه ها آمار اقلیمی نقاط خاصی را ارائه می دهند در حالی که دما ممکن است در فواصل مختلف از این ایستگاه ها متحرک بوده و نسبت به ایستگاه مورد نظر کاهش یا افزایش داشته باشد. از این رو نیاز به تکنولوژی ای که بتواند کاستی های ایستگاه های هواشناسی را در محاسبه دما در فواصل نمونه برداری و در مکان های صعب العبور که امکان احداث ایستگاه هواشناسی وجود ندارد برطرف کند ضروری است. در سال های اخیر علوم جدیدی مانند سنجش از دور روش های جدیدی را برای نظارت بر محیط و کسب، ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده های محیطی فراهم آورده است و قابلیت ارائه طیف وسیعی از پارمترهای مربوط به محیط را دارا می باشد.این تکنولوژی به عنوان یک منبع مهم و فزاینده از اطلاعات برای مطالعه تغییرات اقلیمی که بر میزان دمای سطح زمین تأثیر مستقیم دارد مطرح می شود. در طی دو دهه گذشته برای محاسبه دمای سطح زمین 18 الگوریتم توسعه داده شده است که این الگوریتم ها در چهار دسته؛ مدل های وابسته به گسیلمندی، مدل های دو فاکتوره، مدل های پیچیده و مدل های بر مبنای رادیانس قرار دارند. بررسی نتایج مقایسه های انجام گرفته بین الگوریتم های مختلف نشان می دهد که الگوریتم های مختلف عملکرد متفاوتی را در موقعیت های مختلف با آب و هوای متفاوت جغرافیایی دارند. هدف از این تحقیق مقایسه انواع الگوریتم های محاسبه LST برای تصاویر سنجنده MODIS و تعیین بهترین الگوریتم برای استان آذربایجان شرقی می باشد.مواد و روش ها برای تبدیل ارزش های رقومی به تابش طیفی برای باندهای حرارتی تصاویر سنجنده MODIS استفاده قرار گرفت.تبدیل تابش طیفی به بازتاب طیفی با استفاده از رابطه پلانک، داده های حرارتی سنجنده MODIS، زمانی که توان تشعشعی آن ها حداکثر یک در نظر گرفته شوند، قابلیت تبدیل از تابش طیفی به بازتاب طیفی رادارند.در برآورد گسیلمندی سطحی از روش آستانه گذاری شاخص تفاضل نرمال شده گیاهی NDVI استفاده شد. جهت مشخص نمودن ویژگی های خاک در هر پیکسل و محاسبه میزان گسیلمندی و اختلاف گسیلمندی، توان تشعشعی به سه دسته تقسیم گردید؛ 0.2>NDVI به عنوان خاک خشک در نظر گرفته شده وتوان تشعشعی برای آن معادل 0.978 لحاظ می گردد. 0.5NDVI نتایج و بحث در بین 18 الگوریتم محاسبه دمای سطح زمین برای تصاویر سنجنده MODIS به ترتیب؛ الگوریتم سوبرینو با مقدار RMSE، 1.79 بیشترین دقت، الگوریتم کول کاسلیس و پراتا با مقدار RMSE، 2.58 در جایگاه دوم و همچنین الگوریتم های سالیسبوری و سوبرینو با مقدار RMSE، 2.79 جایگاه سومی را برای محاسبه LST در بین سایر الگوریتم ها دارا می باشند. الگوریتم کیین با مقدار RMSE، 5.28 کم ترین دقت را برای محاسبه LST به خود اختصاص داده است.نتیجه گیری بررسی اطلاعات بدست آمده از مقایسه الگوریتم های پنجره مجزاء بیانگر تبعیت کلی دماهای محاسبه شده از شرایط توپوگرافی منطقه است، به طوری که تقریباً کمترین مقادیر درجه حرارت در تمام الگوریتم ها مربوط به قسمت های با ارتفاع بیشتر (کوهستانی) و پوشش سبز منطقه است و مقادیر دما در نواحی دارای ارتفاع پایین و فاقد پوشش گیاهی متراکم افزایش یافته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - بررسی مقایسه ای پسیل های بالاخانواده Psylloidea (Hemiptera) در استان آذربایجان شرقی و ایران
        زینب احمدی علی مهرور حسینعلی لطفعلی زاده غلامحسین قره خانی
        تاکنون از بالاخانواده (Hemiptera) Psylloidea تعداد 89 گونه متعلق به 3 خانواده و 8 زیرخانواده از ایران گزارش شده است. در این بررسی مقایسه ای بین تنوع گونه ای پسیل های گزارش شده از کشور و گونه های جمع آوری شده از استان آذربایجان شرقی طی سال های 1389-1390 از گیاهان عل أکثر
        تاکنون از بالاخانواده (Hemiptera) Psylloidea تعداد 89 گونه متعلق به 3 خانواده و 8 زیرخانواده از ایران گزارش شده است. در این بررسی مقایسه ای بین تنوع گونه ای پسیل های گزارش شده از کشور و گونه های جمع آوری شده از استان آذربایجان شرقی طی سال های 1389-1390 از گیاهان علفی و اندام های هوایی درختان مختلف صورت گرفته است. از مجموع 6 خانواده موجود در بالاخانواده Psylloidea، تعداد 2 خانواده، 7 جنس و 17 گونه در این استان جمع آوری شد و از این تعداد، 14 گونه برای فون استان آذربایجان شرقی جدید می باشند. مقایسه به عمل آمده در تنوع گونه ای پسیل ها نشان داد که گونه های موجود در استان از 3 خانواده Triozidae، Psyllidae و Homotomidae بوده و افراد خانواده Triozidae از بیشترین تراکم در استان برخوردار هستند، به طوری که 9/68 درصد گونه های گزارش شده از کل کشور متعلق به خانواده Psyllidae بوده در حالی که 83/69 درصد نمونه های جمع آوری شده در استان آذربایجان شرقی متعلق به خانواده Triozidae است. در این بررسی جنس های Bactericera بیشترین تعداد گونه را در استان به خود اختصاص داده است، در حالی که در ایران جنس های Cacopsylla و Trioza بیشترین تعداد گونه را دارا می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - تحلیل فضایی شبکه شهری و شهرنشینی استان آذربایجان شرقی با استفاده از GIS
        حسین کریم زاده معصومه علیرضایی علی زارعی
        هدف این پژوهش بررسیتغییراتنظامسلسلهمراتب شهری و جهت توزیع جمعیت استانآذربایجان شرقی دردورةزمانی(1390- 1375) است .جامعةآماریپژوهشنقاطشهری آذربایجان شرقی ،روشتحقیقتوصیفی- تحلیلی ، مدلهای بهکار رفته، مدلرتبهاندازه و شاخصهاینخست شهری بر پایه نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیای أکثر
        هدف این پژوهش بررسیتغییراتنظامسلسلهمراتب شهری و جهت توزیع جمعیت استانآذربایجان شرقی دردورةزمانی(1390- 1375) است .جامعةآماریپژوهشنقاطشهری آذربایجان شرقی ،روشتحقیقتوصیفی- تحلیلی ، مدلهای بهکار رفته، مدلرتبهاندازه و شاخصهاینخست شهری بر پایه نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GISموسوم به الگوی فیش نت و الگوی توزیع جهت دار می باشد. روش گردآوریاطلاعاتبراساسآمارمستخرجازسه دوره سر شماری است. یافتههایتحقیقبیانگرآناستکهدرنظامشهری استانطیسا لهای (1375- 1390 (عدم تعادل برقرار بوده و تمرکزجمعیتوفعا لیتهادر شهر تبریزوافزایشمقیاس فضاییشهردرکلمنطقه تمامفعا لیت هایاجتماعی-اقتصادیمنطقهشهریراتحتتأثیر قرارداده و موجبتراکم فضایی،کارکرد هایمنطقهایبامرکزیتتبریزگردیدهاست. همچنین بررسی میزان توزیع جمعیت بر اساس الگوی فیش نت و توزیع جهت دار نشان دهنده آن است که در سال 1375 میزان توزیع جمعیت متعادل بوده ولی در سال 1385 به ترتیب شهرهای بناب، ملکان، لیلان، عجب شیر و در سال 1390 شهرهای تبریز، بناب، ملکان، لیلان ، عجب شیر بیشترین میزان جمعیت را داشته اند همچنین جهت توزیع جمعیت در استان آذربایجان شرقی در طی سال های (1390- 1375) از جنوب غربی به سمت شمال شرقی بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - ژئوشیمی رسوبات آبراهه‌ای و معرفی کانی های سنگین‌منطقه کرگان، شمال غرب بستان آباد
        فاضل خالقی آرش محمدی کاردوست
        منطقه کرگان در استان آذربایجان شرقی، جنوب شرق تبریز و شمال غرب شهرستان بستان‌آباد واقع شده است. بر اساس تقسیم بندی زون‌های ساختاری ایران، بخشی از زون البرز-آذربایجان محسوب می شود. از مهمترین واحدهای زمین‌شناسی موجود در محدوده مورد مطالعه می توان به شیل، مارن و آهک به سن أکثر
        منطقه کرگان در استان آذربایجان شرقی، جنوب شرق تبریز و شمال غرب شهرستان بستان‌آباد واقع شده است. بر اساس تقسیم بندی زون‌های ساختاری ایران، بخشی از زون البرز-آذربایجان محسوب می شود. از مهمترین واحدهای زمین‌شناسی موجود در محدوده مورد مطالعه می توان به شیل، مارن و آهک به سن کرتاسه، فرآورده‌های آتشفشانی سهند به سن پلیوسن-پلئیستوسن، توده‌های‌ نفوذی گرانیت، گابرودیوریت و مونزوگرانیت به سن ترشیری و رسوبات کواترنری اشاره نمود. با توجه به وسعت منطقه، تعداد 29 نمونه ژئوشیمیایی و 29 نمونه کانی سنگین از منطقه برداشت گردید. پس از آماده سازی و آنالیز رسوبات آبراهه‌ای، داده‌ها به وسیله نرم افزارهای آماری و گرافیکی تحلیل شده و نقشه‌های مربوط به ناهنجاری‌ها ترسیم گردید. ناهنجاری عناصر آرسنیک،باریم، مس، سرب و روی در منطقه در نوع توزیع آماری آنها نمود دارد. مهمترین کانیهای سنگین با منشأ سنگ زایی شامل زیرکن، آمفیبول و پیروکسن بوده و کانیهای سنگین پیریت، مگنتیت و هماتیت منتسب به هاله های کانی سازی می باشند. مطالعه کانی سنگین نشان دهنده‌ی وجود کانی سازی مس به صورت مالاکیت و کالکوپیریت در منطقه می‌باشد. وجود عیار غیرعادی عناصر در رسوبات آبراهه‌ای با تمرکز کانی‌های سنگین همخوانی دارد. با توجه به ناهنجاری‌های مشاهده شده در رسوبات آبراهه‌ای و کانی‌های سنگین ادامه اکتشافات در منطقه توصیه می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - شناسایی کانی های هماتیت و مگنتیت با استفاده از داده های طیفی سنجنده های مختلف (سه سنجنده ) و قابلیت سنجی آنها در تشخیص کانی ها(مطالعه موردی : استان آذربایجان شرقی )
        مریم بیاتی خطیبی محمود سورغالی سمانه باقری
        با توجه به جایگاه زمین شناسی و تنوع رخدادهای گوناگون در شمال غرب ایران، استان آذربایجان شرقی دارای پتانسیل بالایی در رابطه با کانی سازی آهن می باشد. هدف مطالعه حاضر، شناسایی کانی های هماتیت و مگنتیت در منطقه مورد مطالعه شامل محدوده ای مابین شهرستان های تبریز، شبستر، هری أکثر
        با توجه به جایگاه زمین شناسی و تنوع رخدادهای گوناگون در شمال غرب ایران، استان آذربایجان شرقی دارای پتانسیل بالایی در رابطه با کانی سازی آهن می باشد. هدف مطالعه حاضر، شناسایی کانی های هماتیت و مگنتیت در منطقه مورد مطالعه شامل محدوده ای مابین شهرستان های تبریز، شبستر، هریس و ورزقان می باشد. در این پژوهش از داده های چند طیفی سنجنده OLI ماهواره 8 Landsat ، سنجنده ASTER ماهواره TERRA ، ماهواره Sentinel-2 و همچنین داده های ابرطیفی سنجنده Hyperion به منظور پایش کانی های هماتیت و مگنتیت و نقشه های زمین شناسی موجود به منظور صحت سنجی استفاده شده است. در این بررسی به منظور شناسایی کانی های هماتیت و مگنتیت از داده های طیفی چند طیفی و برای اخذ داده ها از داده های مربوط به طیف زمانی مختلف این سنجنده ها بهره گیری شده است.برای کلیه داده های اخذ شده ،عملیات پیش پردازش، شامل تصحیحات اتمسفری و رادیومتریک در محیط نرم افزار ENVI5.3 انجام شده است. روش های مورد استفاده در این پژوهش ،شامل روش های شاخص محور( عملیات نسبت باندی) و طیف محور SID) ،MF ، SFF ، LSU ) می باشد.با عنایت به سابقه زمین شناسی استان آذربایجان شرقی ،نتایج حاصل از این دو روش نمایانگر وجود دو کانی هماتیت و مگنتیت در محدوده مطالعاتی بود که مقایسه نتایج نشان داد که داده های چند طیفی سنجنده ASTER دارای قابلیت بالایی در تفکیک و شناسایی دو کانی مورد مطالعه هستند. از آنجایی که دسترسی به داده های ابرطیفی هایپریون دارای محدودیت می باشد و همچنین مساحت محدودی را نسبت به داده های چند طیفی پوشش می دهد می توان نتیجه گرفت داده های ASTER نسبت به سایر منابع داده های طیفی دارای مزیت و کارایی بیشتری در مطالعات کانی شناسی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - شناسایی فلـور و شکل زیستی گیـاهان منطقه ی کنـدوان در استان آذربایجان شرقی
        ژیلا توپچی
        مراتع کندوان در دامنه ی شمالی رشته کوه های سهند قرار دارد. منطقه ی مورد مطالعه در محدوده ی طول های جغرافیایی 7/45 ´10 ˚46 تا "7/53´20 ˚46 شرقی و عرض جغرافیایی "3/12´42 ˚37 تا"8/13 ´52 ˚37 شمالی قرار دارد. حداقل ارتفاع بررسی شده در این منطقه أکثر
        مراتع کندوان در دامنه ی شمالی رشته کوه های سهند قرار دارد. منطقه ی مورد مطالعه در محدوده ی طول های جغرافیایی 7/45 ´10 ˚46 تا "7/53´20 ˚46 شرقی و عرض جغرافیایی "3/12´42 ˚37 تا"8/13 ´52 ˚37 شمالی قرار دارد. حداقل ارتفاع بررسی شده در این منطقه 1800 و حداکثر 3000 متر می باشد. در منطقه ی مورد بررسی، تعداد 400 نمونه ی گیاهی جمع آوری و خشک شده و سپس به هرباریوم منتقل و با استفاده از کلیدهای معتبر خارجی و داخلی شناسایی و تعیین نام علمی شدند. 256 گونه متعلق به 153 جنس و 37 تیره شناسایی شد. از مهم ترین تیره های گیاهی جمع آوری شده از این منطقه می توان به تیره هایAsteraceae ، Fabaceae، Lamiaceae، Brassicaceae و Apiaceae اشاره نمود. تیره ی کاسنی با 40 گونه، بقولات با 29 گونه، نعناعیان با 25 گونه، تیره ی شب بو با 22 گونه و تیره ی چتریان با 16 گونه، به ترتیب بیشترین گونه ها را به خود اختصاص دادند. شکل زیستی هریک از عناصر گیاهی منطقه، با استفاده از روش رونکیه مشخص شد. اشکال بیولوژیک منطقه شامل 1.17% فانروفیت، 4.68% ژئوفیت، 6.25% کامفیت، 30.07% تروفیت و 57.81% همی کریپتوفیت می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - ارزیابی میـزان خسـارت سـرخرطومی ریشـه ی Col.: Curculionidae puncticollis Stephens Sitona بر یونجه در آزمایش های گلدانی
        علیرضا پورحاجی علیرضا توسلی
        یونجه به عنوان یکی از زراعت های مهم ایران از حمله ی سرخرطومی های ریشه ی یونجه متعلق به جنس سیتونا ( Sitona spp) در امان نمی‌باشد. حشرات کامل و لاروهای این آفت به ترتیب با تغذیه از قسمت های هوایی و ریشه ی این گیاه، خسارت قابل توجهی به آن وارد می‌کنند. در بررسی گو أکثر
        یونجه به عنوان یکی از زراعت های مهم ایران از حمله ی سرخرطومی های ریشه ی یونجه متعلق به جنس سیتونا ( Sitona spp) در امان نمی‌باشد. حشرات کامل و لاروهای این آفت به ترتیب با تغذیه از قسمت های هوایی و ریشه ی این گیاه، خسارت قابل توجهی به آن وارد می‌کنند. در بررسی گونه های متعلق به این جنس در مـزارع یونجـه ی یازده منطقـه از استـان آذربـایجـان شـرقی در ســال‌های 1383 و 1384، گونه ی Sitona puncticollis Stephensبیشترین جمعیت را داشت. جهت برآورد میزان خسارت این گونه، صد گلدان قره یونجه (رقم مرسوم منطقه) کاشته و بعد از دو و نیم ماه، پنجاه عدد از گلدان ها با تخم این آفت آلوده گردید. تخم ها در آزمایشگاه از حشرات جمع‌آوری شده از مزارع یونجه گرفته شد. دو ماه بعد، به منظور برآورد میزان خسارت آفت، طول ساقه و ریشه، وزن خشک و تر ریشه و ساقه در 30 گلدان آلوده و 30 گلدان شاهد اندازه‌گیری شد و با آزمون تی نشان داده شد که در تمام صفات اندازه‌گیری شده بین تیمارهای شاهد و آلوده در سطح احتمال 1% اختلاف معنی‌دار وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - اندازه گیری کارایی فنی و عوامل موثر بر آن درتولید خیار گلخانه ای (مطالعه ی موردی استان آذربایجان شرقی)
        بابک عبدالهی حسین راحلی مجید تقی زاده محمد کسرانی بهرنگ نجف‌لو
        استان آذربایجان شرقی با دارا بودن 26 هکتار سطح زیرکشت گلخانه ای و 127 بهره بردار رتبه ی نخست را در شمال غرب کشور دارا می باشد. هدف این مطالعه، تخمین کارایی فنی گلخانه های خیار در استان آذربایجان شرقی از طریق تخمین تابع تولید مرزی قطعی و تصادفی به ترتیب به روش حد أکثر
        استان آذربایجان شرقی با دارا بودن 26 هکتار سطح زیرکشت گلخانه ای و 127 بهره بردار رتبه ی نخست را در شمال غرب کشور دارا می باشد. هدف این مطالعه، تخمین کارایی فنی گلخانه های خیار در استان آذربایجان شرقی از طریق تخمین تابع تولید مرزی قطعی و تصادفی به ترتیب به روش حداقل مربعات اصلاح شده (COLS) و حداکثر راست نمایی (ML) است. بدین منظور از داده های 40 نمونه از گلخانه های تولید خیار استان، در سال 1387 استفاده شده است. ابتدا تابع تولید ترانسلوگ با داده های مقطعی تخمین زده شد و در محاسبه ی کارایی فنی گلخانه ها به کار رفت. نتایج نشان داد که میانگین کارایی فنی ناشی از روش‌های مرزی قطعی و تصادفی به ترتیب 57 و 93 درصد می باشد که بیانگر آن است که 36 درصد عدم کارایی واحدها ناشی از عوامل تصادفی است. در ادامه عـوامل اثرگذار بر عدم کارایی فنی از قبیل نوع کشت و تجربه ی مدیر مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که متغیرهای نوع کشت و تجربه ی مدیر به ترتیب اثر مثبت و منفی معنی داری روی عدم کارایی مدیریتی گلخانه ها دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - ارزیابی فراوانی و تهیه نقشه پراکنش علف های هرز غالب مزارع گندم آبی و دیم استان آذربایجان شرقی
        وجیهه نریمانی مهدی مین باشی معینی زهرا پوری
        نظر به تنوع زیاد علف های هرز در مزارع گندم دیم و آبی استان آذربایجان شرقی و با هدف اطلاع از وجود علف‌های هرز غالب خاص و تهیه نقشه پراکنش آنها، مزارع گندم استان بر اساس روشی یکسان مورد بررسی و آماربرداری قرار گرفتند. طی نه سال (1379 تا 1388 ) در نوزده شهرستان موجود است أکثر
        نظر به تنوع زیاد علف های هرز در مزارع گندم دیم و آبی استان آذربایجان شرقی و با هدف اطلاع از وجود علف‌های هرز غالب خاص و تهیه نقشه پراکنش آنها، مزارع گندم استان بر اساس روشی یکسان مورد بررسی و آماربرداری قرار گرفتند. طی نه سال (1379 تا 1388 ) در نوزده شهرستان موجود استان با فلورهای نسبتاً متفاوت براساس سطح زیر کشت و مساحت مزارع حدود 231 مزرعه گندم آبی و دیم بررسی شدند. نتایج نشان داد که در مزارع گندم آبی و دیم این استان به ترتیب متجاوز از 112 و 137 گونه علف هرز متعلق به 101 جنس از 28 خانواده گیاهی وجود دارد. گونه های Galium tricornatum(بی تی راخ)،Chenopodium album (سلمه تره)، Descurania Sophia (خاکشیر)، Polygonum patulum (هفت‌بند)، Geranium tuberosum (شمعدانی وحشی) وGoldbachia laevigata (ناخنک) به ترتیب فراوان ترین علف‌های هرز پهن برگ مزارع گندم بودند. باریک برگ های غالب این مزارع را Eremopyrum bonaepartis (گارس)، Alopecurus myosuroide(دم روباهی کشیده)، Bromus tectorum (پشمکی) تشکیل داده و گونه های Acroptilon repens (تلخه)، Convolvulus arvensis ( پیچک صحرایی)، Salsola kali (علف شور)، Cardaria draba (ازمک ) و Lactuca serriola (کاهوک) از گیاهان هرز مزاحم به هنگام برداشت گندم هستند. در مجموع، نتایج این بررسی نشان دادکه مدیریت علف‌های هرز مزارع گندم استان در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و مدیریت رستنی های مزاحم قبل از برداشت گندم در پایین‌ترین حد می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - تحلیل جامعه شناختی ارتباط حمایت اجتماعی ادراک شده با سلامت اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی استان آذربایجان شرقی
        عباس پورحسن محمود علمی داوود ابراهیم پور
        هدف اصلی پژوهش حاضر ، تحلیل جامعه شناختی رابطه سلامت اجتماعی با حمایت اجتماعی جانبازان استان آذربایجان شرقی بود . روش تحقیق ، پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها ، پرسشنامه بود . جامعه آماری ، جانبازان استان آذربایجان شرقی به تعداد 24340 بود و 294 جانباز به شیوه نمونه گیری أکثر
        هدف اصلی پژوهش حاضر ، تحلیل جامعه شناختی رابطه سلامت اجتماعی با حمایت اجتماعی جانبازان استان آذربایجان شرقی بود . روش تحقیق ، پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها ، پرسشنامه بود . جامعه آماری ، جانبازان استان آذربایجان شرقی به تعداد 24340 بود و 294 جانباز به شیوه نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند . بر اساس یافته ها ، میانگین سلامت اجتماعی آنها 45/56 درصد و حمایت اجتماعی ادراک شده 8/72 درصد بود . نتیجه آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین حمایت اجتماعی ادراک شده و سلامت اجتماعی جانبازان استان آذربایجان شرقی رابطه معنادار و مثبت وجود داشت . همچنین بین سلامت اجتماعی و درصد جانبازی ، سن ، مدت حضور جانبازان در جنگ رابطه معنادار وجود نداشت ، اما تفاوت معناداری بین سلامت اجتماعی جانبازان برحسب سواد آنها وجود داشت ، جانبازان دارای تحصیلات زیر دیپلم ، بیشترین تفاوت میانگین را با سایر گروه ها داشتند . در تبیین نتایج تحقیق حاضر می توان گفت ، ایجاد روابط اجتماعی با اعضای جامعه و دریافت حمایت اجتماعی از سوی خانواده و اطرافیان ، باعث ارتقای سلامت اجتماعی جانبازان می شود . اگر پیوند افراد با گروه و حمایت قوی تر باشد، احتمال انزوا و بخطر افتادن سلامتی آنان کاهش می یابد . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - بررسی جامعه‌شناختی تاکتیک‌های موثر بر بازاریابی ویروسی و نقش آن بر رفتار خرید (مطالعه موردی فروشگاه زنجیره‌ای رفاه استان آذربایجان‌شرقی)
        بیژن علمی مجتبی رمضانی
        هدف تحقیق حاضر، بررسی تاکتیک های موثر بربازاریابی ویروسی و نقش آن در رفتار خرید مشتریان می باشد. جامعه موردمطالعاتی شامل کلیه مشتریان شعبات فروشگاه های زنجیره ای رفاه استان آذربایجان شرقی می باشد. در تهیه داده ها از طریق تحقیقات میدانی با استفاده از پرسشنامه بین 384 أکثر
        هدف تحقیق حاضر، بررسی تاکتیک های موثر بربازاریابی ویروسی و نقش آن در رفتار خرید مشتریان می باشد. جامعه موردمطالعاتی شامل کلیه مشتریان شعبات فروشگاه های زنجیره ای رفاه استان آذربایجان شرقی می باشد. در تهیه داده ها از طریق تحقیقات میدانی با استفاده از پرسشنامه بین 384 نفر به صورت تصادفی ساده در دوره زمانی 91-1390 صورت گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل و بررسی مدل مفهومی تحقیق از روش آمار توصیفی و استنباطی و با نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج حاصله از تحلیل فرضیه های تحقیق، نشان داد که تاکتیک های مورد بررسی تاثیر مثبت و معناداری بر بازاریابی ویروسی و رفتار خرید مصرف کنندگان در خرده فروشی عمده دارد و هم چنین موثرترین تاکتیک تاثیرگذار بر بازاریابی ویروسی و رفتار خرید مشتریان خرده فروشان عمده عامل ارئه محصول و خدمات رایگان می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - بررسی شاخص های ساختار صنعت و رتبه بندی صنایع استان آذربایجان شرقی
        محمّدباقر بهشتی صمد حکمتی فرید حبیب آقاجانی
        ایجاد صنایع جدید در استان آذربایجان شرقی همزمان با کل ایران از حدود چهل سال پیش آغاز شد. علی رغم گذشت مدت طولانی از تأسیس بنگاههای صنعتی، تغییرات زیادی درصنایع ایران صورت گرفته که دراین تحقیق هدف بررسی تغییرات ساختار صنعت استان آذربایجان شرقی و اولویت بندی فعالیتهای آن أکثر
        ایجاد صنایع جدید در استان آذربایجان شرقی همزمان با کل ایران از حدود چهل سال پیش آغاز شد. علی رغم گذشت مدت طولانی از تأسیس بنگاههای صنعتی، تغییرات زیادی درصنایع ایران صورت گرفته که دراین تحقیق هدف بررسی تغییرات ساختار صنعت استان آذربایجان شرقی و اولویت بندی فعالیتهای آن می باشد. برای اندازه گیری تغییرات ساختار اقتصادی در زیربخشهای صنعت استان از مدل تغییر سهم و برای اولویت بندی فعالیتهای صنعتی از شاخصهای مزیّت تولیدی استفاده شده است. بر اساس نتایج مدل تغییر سهم، فعالیتهای 19 گانه صنعتی استان در قالب بخشهای برنده اقتصادی، برنده مختلط اقتصادی، بازنده اقتصادی و بازنده مختلط اقتصادی ارائه گردیده است. اولویتجبندی فعالیتهای صنعتی بر مبنای شاخصهای مزیت تولیدی ، ضریب مکانی ارزش افزوده و ضریب مکانی اشتغال و سایر شاخصهای مطرح شده نشان می دهد تولید ماشین آلات و تجهیزات طبقه بندی نشده درجای دیگر، تولید مواد و محصولات شیمیائی، دباغی وعمل آوردن چرم و. . . ، صنایع موادغذائی و آشامیدنی ، تولید سایر محصولات کانی غیرفلزی، تولید محصولات فلزی فابریکی بجز ماشین آلات ،تولید منسوجات و تولید سایر وسایل حمل ونقل اولویتهای اول تا هشتم فعالیتهای صنعتی استان را تشکیل می دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - امکان سنجی استقرار پنل های خورشیدی در استان آذربایجان شرقی با ارزیابی تابش ورودی و پارامترهای اقلیمی
        شهرام روستایی مجتبی پیرنظر آرش زندکریمی بختیار فیضی زاده ندا موسوی کجاباد
        روند کاهشی منابع تجدیدناپذیر یکی از مشکلات فزاینده موجود در بحث انرژی است؛ این مسئله بیانگر اهمیت استفاده از انرژی‌های جایگزین با اثرات مخرب زیست محیطی کمتر و قابلیت تجدیدپذیری است. استان آذربایجان شرقی با توجه به پتانسیل‌های بالای توپوکلیماتیک یکی از مناطق مناسب برای ت أکثر
        روند کاهشی منابع تجدیدناپذیر یکی از مشکلات فزاینده موجود در بحث انرژی است؛ این مسئله بیانگر اهمیت استفاده از انرژی‌های جایگزین با اثرات مخرب زیست محیطی کمتر و قابلیت تجدیدپذیری است. استان آذربایجان شرقی با توجه به پتانسیل‌های بالای توپوکلیماتیک یکی از مناطق مناسب برای تولید برق از انرژی خورشیدی می‌باشد. در این مطالعه با توجه به توانایی مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDA) در یکپارچه‌سازی داده‌ها و انتخاب گزینه برتر از میان گزینه-های مختلف از مدل تحلیل شبکه (ANP) جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شده ‌است. در این راستا بعد از مشخص نمودن ضرایب هر کدام از لایه‌ها و تلفیق لایه‌های اطلاعاتی و اعمال ضرایب حاصل از اجرای مدل، نقشه‌ی نهایی امکان‌سنجی استقرار پنل‌های خورشیدی در سطح استان آذربایجان شرقی تهیه شده است. داده‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پارامترهای اقلیمی در بازه 28 ساله از 13 ایستگاه سینوپتیک استان، نقشه رقومی ارتفاع و تصویر سنجنده‌ی OLI ماهواره‌ای Landsat8 سال 2014 منطقه می‌باشد که در قالب معیارهای اقلیمی، زیرساخت‌، عوامل فنی و فیزیکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که سطح وسیعی از استان از لحاظ استقرار تجهیزات نیروگاه‌های خورشیدی در وضعیت بسیار خوبی قرار دارند و در بین بخش‌های مختلف استان، مناطق جنوب شرقی، مرکزی و شمال‌غربی بیشترین مطلوبیت‌ را دارند. نتایج پژوهش حاضر برای شناسایی مناطق مستعد نصب پنل‌های خورشیدی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نقشه‌های تولید شده نیز برای سازمان‌های اجرایی (وزارت نیرو، اداره کل توزیع برق و ...) از ارزش کاربردی بالایی برخوردار هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - سطح بندی شهرستان های استان آذربایجان شرقی از لحاظ شاخص های توسعه فرهنگی
        میرنجف موسوی ابراهیم معمری مهدی خداداد
        بکارگیری روش‌هاى علمی به‌منظور بررسی و سطح-بندی مناطق از حیث توسعه‌یافتگى در جنبه‌هاى فرهنگی، منجر به شناخت میزان نابرابری‌‌ها گردیده است و معیاری برای تلاش در حوزه کاهش و رفع نابرابری‌هاى موجود میان آنها محسوب می‌شود. به همین دلیل در این پژوهش سعی شده به بررسی تفاوت‌ها أکثر
        بکارگیری روش‌هاى علمی به‌منظور بررسی و سطح-بندی مناطق از حیث توسعه‌یافتگى در جنبه‌هاى فرهنگی، منجر به شناخت میزان نابرابری‌‌ها گردیده است و معیاری برای تلاش در حوزه کاهش و رفع نابرابری‌هاى موجود میان آنها محسوب می‌شود. به همین دلیل در این پژوهش سعی شده به بررسی تفاوت‌ها و نابرابری‌ها بین شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی از نظر وضعیت و سطوح برخورداری از شاخص‌های فرهنگی پرداخته شود، تا در قالب برنامه‌ریزی توسعه‌ی ناحیه‌ای و از طریق تعیین درجه‌ی توسعه‌نیافتگی، تصویر روشن و شفافی از امکانات و خدمات فرهنگی در این استان ارائه گردد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی‌- تحلیلی و کمی بوده، جامعة‌آماری شامل کلیه شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی می‌باشد. آمار واطلاعات لازم از آمارنامه‌های سازمان برنامه و بودجه استانداری آذربایجان‌شرقی تهیه و با استفاده از داده‌های 10 شاخص فرهنگی سال 1394، انجام گرفته است. جهت بدست آوردن ضریب اهمیت شاخص‌ها از روش آنتروپی‌شانون و برای تجزیه و تحلیل، از مدل-های تصمیم‌گیری چند‌معیاره TOPSIS و SAW استفاده شده است. شاخص‌های بکار رفته در این پژوهش عبارتند از؛ X1 تعداد اعضای کانون پرورش فکری کودکان، X2 تعداد سینما، X3 تعداد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، X4 تعداد کتابخانه‌های عمومی، X5 تعداد چاپخانه، X6 سالن نمایش، X7 تعداد تماشاگران، X8 تعداد صندلی سینما‌ها، X9 تعداد سالن نمایش سینما، X10 تعداد اعضای کتابخانه‌های‌عمومی. نتایج حاصل بیانگر عدم تعادل در توزیع شاخص‌های فرهنگی در سطح استان می‌باشد. لذا انتظار می‌رود با توجه خاص مسئولین‌فرهنگی استان، سیاستگزاری‌های مؤثرتر، هماهنگی بیشتر بین ارگان‌های فرهنگی و اقدامات مناسب جهت بهبود وضعیت‌فرهنگی استان آذربایجان ‌شرقی تحقق پیدا کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - آسیب‌شناسی نظام برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد در رویکرد آمایش سرزمین (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)
        معصومه آفتابی چوان علی پناهی رضا ولی‌زاده
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن در رویکرد فضایی و منطقه‌ای به‌ویژه مسکن قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌ أکثر
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن در رویکرد فضایی و منطقه‌ای به‌ویژه مسکن قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری فضایی مسکن در راستای تأمین مسکن قابل استطاعت ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد بر مبنای رویکردهای جامع و دیدگاه فضایی، هدف از تحقیق حاضر آسیب‌شناسی نظام برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در استان آذربایجان شرقی به‌منظور شناسایی وضعیت موجود و ارائه‌ی راهکارهای اجرایی برای دست‌یابی به وضعیت مطلوب می‌باشد. در این راستا، روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش کیفی تحلیل عاملی کیو Q استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران شهری و کارشناسان آشنا به مسائل برنامه‌ریزی مسکن می‌باشد که حجم نمونه با استفاده از روش دلفی هدفمند و با توجه به کیفی بودن تحقیق و بهره‌مندی از روش مصاحبه‌ی عمیق 14 نفر تعیین شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مهمترین نارسایی‌های برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد استان آذربایجان شرقی با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در سه عامل سیاست‌های اقتصادی بازار مسکن، سیاست‌های عمران، شهرسازی و ساخت مسکن و همچنین سیاست‌های کلان (ساختاری) قابل بیان بوده که در مجموع 841/77 درصد از واریانس کل را تبیین می‌کنند. همچنین سیاست‌های برنامه‌ریزی مسکن در مراحل فرایند آمایش سرزمین سازماندهی مطالعات، بررسی وضع موجود و قابلیت‌سنجی و آینده‌نگری نیز دارای کاستی‌های اساسی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - تحلیل شاخص‌های بهداشتی- درمانی استان آذربایجان شرقی به وسیله مدل تاکسنومی عددی
        داود امینی رضا مختاری ملک آبادی
        امروزه توجه به بهداشت و سلامت در سطح جامعه، توزیع مناسب تسهیلات بهداشتی و استفاده موثر از این امکانات یکی از اهداف اصلی برنامه‌ریزی در سطوح مختلف تلقی می‌گردد. به کارگیری مدل‌های کمی و تحلیلی به عنوان یکی از راه‌کارهای اصلی ارزیابی سطح کمی و کیفی ارائه خدمات بهداشتی-درم أکثر
        امروزه توجه به بهداشت و سلامت در سطح جامعه، توزیع مناسب تسهیلات بهداشتی و استفاده موثر از این امکانات یکی از اهداف اصلی برنامه‌ریزی در سطوح مختلف تلقی می‌گردد. به کارگیری مدل‌های کمی و تحلیلی به عنوان یکی از راه‌کارهای اصلی ارزیابی سطح کمی و کیفی ارائه خدمات بهداشتی-درمانی و مقایسه تطبیقی میزان توسعه‌یافتگی منطقه‌ای محسوب می‌شود. در این تحقیق با استفاده از چهارده زیرشاخص بهداشتی- درمانی(خلاصه شده در چهار شاخص عمده) در قالب مدل تاکسنومی عددی و با استفاده از نرم‌افزارهایی مانند Excel و Arcgis، با روش توصیفی- تحلیلی و مقطعی میزان توسعه یافتگی شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی مورد سنجش قرار گرفت. پس از ورود داده‌ها و تجزیه و تحلیل صورت گرفته شهرستان‌های استان در چهار سطح توسعه‌ یافته درجه یک، دو، سه و توسعه نیافته رتبه‌بندی شدند. با رتبه‌بندی صورت گرفته میزان توزیع نابرابر و ناعادلانه امکانات بهداشتی- درمانی در سطح استان مشخص شد. در بین شهرستان‌ها تبریز به عنوان تنها قطب منطقه، توسعه یافته‌ترین شهرستان و در مقابل شهرستان چاراویماق به عنوان محروم‌ترین شهرستان شناخته شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی و توسعه آن با‌ استفاده از مدل‌های ژئوتوریستی (مطالعه موردی: زنوزق، کندوان، اشتبین)
        منصور رحمتی فائزه بهادری بهروز نظافت تکله الهه نوازش حسن نظافت تکله
        ژئوتوریسم یکی از انواع گردشگری پایدار است که علاوه بر بازدید از جاذبه‌های زمین‌شناختی و ژئومورفولوژیکی، بر آموزش و حفاظت از آنان نیز تاکید دارد. ژئوتوریسم یکی از گویه‌های مهم اکوتوریسم با رویکردی مسئولانه و حفاظت محور است؛ که بر مردمی کردن علوم زمین و توسعه فرهنگی، اجتم أکثر
        ژئوتوریسم یکی از انواع گردشگری پایدار است که علاوه بر بازدید از جاذبه‌های زمین‌شناختی و ژئومورفولوژیکی، بر آموزش و حفاظت از آنان نیز تاکید دارد. ژئوتوریسم یکی از گویه‌های مهم اکوتوریسم با رویکردی مسئولانه و حفاظت محور است؛ که بر مردمی کردن علوم زمین و توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه بومی تاکید می‌کند. هدف از این پژوهش، بررسی توانمندی‌های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل پائوولوا و کوبالیکوا و هادزیک می-باشد. سه منطقه مورد مطالعه شامل مناطق ژئوتوریستی کندوان، زنوزق و اشتبین انتخاب شده است. براساس مدل پائوولوا نتایج حاصل نشان ‌داد که منطقه ژئوتوریستی کندوان با بیشترین امتیازدهی در عوامل مثبت ارتقا دهنده رقابت‌پذیری مقاصد ژئوتوریستی شامل ثروت طبیعی با امتیاز (7) بوده و بیشترین مقدار درمیان گویه‌های منفی رقابت‌پذیری، کسری بودجه و عدم وجود متخصّصان ماهر با امتیاز (5) بیشترین تأثیر منفی را در جذب گردشگر ایجاد می‌کند. همچنین، نتایج حاصل از مدل کوبالیکوا نشان‌ داد که منطقه کندوان با مقدار (25/9) بیشترین امتیاز را نسبت به سایر مناطق کسب کرده‌ است. در مدل هادزیک با توجّه به بررسی ارزش‌های علمی و مازاد طبق نظر کارشناس و گردشگر نتایج حاصل نشان ‌داد که میانگین امتیازات گویه‌ها در منطقه ژئوتوریستی کندوان با بیشترین امتیاز در اولویت اول قرار دارد. درمیان دو منطقه ژئوتوریستی روستای زنوزق بیشتر از روستای اشتبین می‌باشد. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود با ارزیابی و شناسایی پتانسیل-های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی و توسعه توانمندی‌ها منجر به توسعه مناطق ژئوتوریستی و جذب گردشگر خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری‌های چندمنظوره در حال و آینده (حوضه آبخیز ایلگنه، آذربایجان شرقی)
        ساغر چاخرلو
        یکی از راه های افزایش تولید در واحد سطح یا به عبارت دیگر استفاده بهینه از اراضی، شناسایی ظرفیت تولید هر زمین و انتخاب کاربری متناسب با ظرفیت تولید آن است. برای دستیابی به این هدف، ارزیابی تناسب اراضی و تعیین پتانسیل تولید، راه کار مناسبی می‌باشد. قابلیت اراضی حوضه ایلگن أکثر
        یکی از راه های افزایش تولید در واحد سطح یا به عبارت دیگر استفاده بهینه از اراضی، شناسایی ظرفیت تولید هر زمین و انتخاب کاربری متناسب با ظرفیت تولید آن است. برای دستیابی به این هدف، ارزیابی تناسب اراضی و تعیین پتانسیل تولید، راه کار مناسبی می‌باشد. قابلیت اراضی حوضه ایلگنه ورزقان با مساحت 20965 هکتار به منظور تشخیص و تفکیک کلیه تیپ ها، واحدها و اجزای واحدهای اراضی و مشخص کردن محدودیت های اراضی این منطقه انجام شد. محدوده مرز تیپ ها، واحدها و اجزای واحدهای اراضی نیز بر اساس استاندارد فیزیوگرافی مؤسسه تحقیقات خاک و آب مشخص و سپس نقشه های تفسیری اولیه تهیه شدند. در مطالعات صحرایی از نقشه های توپوگرافی50000: 1 و 25000: 1 منطقه استفاده شد و نقشه های مختلف مانند طبقه بندی و استعداد اراضی، کاربری اراضی و تناسب اراضی در مقیاس25000: 1 در محیط Arcmap تهیه گردید. نتایج نشان داد، 3 تیپ اراضی )کوه، تپه، دشت رسوبی رودخانه ای( 3 واحد اراضی (1.1، 2.1، و 5.1) و 10 اجزای واحد اراضی (1.1.1، 1.1.2، 1.1.3، 1.2.1، 1.3.1، 2.1.1، 2.1.2، 2.2.1، 2.2.2، 5.1.1) در منطقه مورد مطالعه شدند. خاک ها دارای محدودیت هایی مانند پستی وبلندی، شیب، فرسایش آبی، رخنمون های سنگی، عمق خاک و سنگریزه و سنگلاخی بودن برای کاربری های مختلف بودند. ازجمله عوامل تهدیدکننده منابع و اراضی این منطقه می توان به عدم مدیریت مناسب اراضی، چرای بی رویه و بدون کنترل و فرسایش خاک اشاره کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - بررسی و مقایسه فیتوشیمیایی فنل و فلاونویید کل و عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره های مختلف چهار گونه از جنس Marrubium در رویشگاه های آذربایجان شرقی
        نگار ناصری فاطمه فتحی آزاد ساناز حامدیزدان
        Marrubium یکی از مهمترین جنسهای گیاهی خانواده ی نعنا به شمار می رود که مطالعات فیتوشیمیایی اندکی روی گونه های بومی ایران وجود دارد. اندام هوایی چهار گونه از جنس Marrubium (M. crassidens و M. persicum، M. propinquum و M. parviflorum) اواخر خرداد ماه سال 1395 در فصل گلدهی أکثر
        Marrubium یکی از مهمترین جنسهای گیاهی خانواده ی نعنا به شمار می رود که مطالعات فیتوشیمیایی اندکی روی گونه های بومی ایران وجود دارد. اندام هوایی چهار گونه از جنس Marrubium (M. crassidens و M. persicum، M. propinquum و M. parviflorum) اواخر خرداد ماه سال 1395 در فصل گلدهی از استان آذربایجان شرقی منطقه ورزقان و مرند برای مطالعه فیتوشیمیایی بیشتر انتخاب شدند. گیاهان جمع آوری شده پس از خشک شدن به روش خیساندن هر نمونه گیاهی به طور مجزا به ترتیب توسط حلال های اترنفت، کلروفرم و متانول عصاره گیری شدند. سنجش محتوای تام ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی به روش اسپکتروفوتومتری انجام گرفت و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها و فراکسیونهای حاصل با استفاده از درصد مهار رادیکال آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل اندازه گیری شدند. طبق نتایج حاصل از آزمون فعالیت آنتی اکسیدانی، کمترین میزان RC50 در فراکسیون 40% عصاره ی متانولی M. crassidens با مقدار 11/1 µg/m مشاهده شد. بیشترین محتوای تام ترکیبات فنولیک و فلاونوییدی برای عصاره ی متانولی گونه M. crassidens، 512/6 میلیگرم معادل ترکیب استاندارد اسید گالیک و 212/7 میلیگرم معادل ترکیب استانداردکرستین حاصل شد. این مطالعه حضور ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی با خواص آنتی اکسیدانی چشمگیری را در چهار گونه Marrubium بومی استان آذربایجان شرقی مشخص نمود که از بین نمونه ها، گونه M. crassidens به لحاظ محتوای تام ترکیبات فنولیک، فلاونوییدی و در نتیجه خواص آنتی اکسیدانی از سایر گونه ها مقدم تر بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - شناسایی بخش‌های کلیدی و پیشرو استان آذربایجان شرقی
        رویا آل عمران حسن علیزاده ال سید علی آل عمران
        هدف این مطالعه شناسایی بخش‌هایی از استان آذربایجان شرقی بوده که بیش‌ترین ارتباط پسین و پیشین را با سایر بخش‌های اقتصادی دارند. روش‌شناسی این تحقیق مبتنی بر جدول داده - ستانده سال 1379 استان آذربایجان‌شرقی، پیوندهای پسین و پیشین و تحلیل مسیر ساختاری می‌باشد. نتایج تحقیق أکثر
        هدف این مطالعه شناسایی بخش‌هایی از استان آذربایجان شرقی بوده که بیش‌ترین ارتباط پسین و پیشین را با سایر بخش‌های اقتصادی دارند. روش‌شناسی این تحقیق مبتنی بر جدول داده - ستانده سال 1379 استان آذربایجان‌شرقی، پیوندهای پسین و پیشین و تحلیل مسیر ساختاری می‌باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مهم‌ترین پیوندهای پسین مستقیم و غیرمستقیم، بخش‌های ماشین‌آلات، محصولات شیمیایی، لاستیکی و پلاستیکی و زراعت، باغ‌داری و جنگل‌داری بوده و بخش‌های تولید محصولات غذایی، محصولات چوب، مبلمان و کاغذ و فرآورده‌های نفتی دارای بیش‌ترین پیوندهای پیشین مستقیم و غیرمستقیم می‌باشند. ضرایب فزاینده‌ی این تعاملات نیز با رویکرد تحلیل مسیر مورد تجزیه قرار گرفته و مسیرهای غیرمستقیم افزایش تقاضا و عرضه از مسیرهای غیرمستقیم مورد شناسایی قرار گرفته‌ است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - مطالعه ی اثرگذاری عوامل فرهنگی بر توسعۀ صنعت گردشگری در استان آذربایجان شرقی
        بهجت آب چر حسین قره بیگلو
        گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است. تحت تأثیر انگیزه‌ها، گردشگران انتظارات متفاوتی از محصولات سفر دارند و نتایج آن در تعیین راهبردهای توسعه‌ای مقصد بسیار قابل توجه بوده و به برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران این شناخت را می‌دهد که مقصدهای عمده گردشگری کجاست و چه ویژگی‌هایی با أکثر
        گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است. تحت تأثیر انگیزه‌ها، گردشگران انتظارات متفاوتی از محصولات سفر دارند و نتایج آن در تعیین راهبردهای توسعه‌ای مقصد بسیار قابل توجه بوده و به برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران این شناخت را می‌دهد که مقصدهای عمده گردشگری کجاست و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد. توسعه پایدار گردشگری مجموعه‌ای از اصول، خط‌مشی‌ها و روش‌های مدیریتی برای ترسیم مسیر توسعه‌ی گردشگری به گونه‌ای است که رفاه جوامع انسانی و سلامت اکوسیستم‌های طبیعی در درازمدت تضمین شود. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تاثیر ابعاد فرهنگی بر توسعه و تقویت گردشگری در استان آذربایجان شرقی می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی، روش جمع‌آوری اطلاعات میدانی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق حاضر گردشگران استان آذربایجان شرقی هستند که از بین آن ها بر طبق جامعه نامحدود نمونه‌ای به تعداد 276 نفر جهت پخش پرسش نامه انتخاب شده‌اند. روش نمونه گیری احتمالی در دسترس، و روش آزمون فرضیه‌ها رگرسیون با استفاده از نرم افزار spss21 می باشد. نتایج ، نشان دهنده تایید کلیه فرضیه‌های پژوهش می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - Folk Herbal Veterinary Medicines of Zilberchay Watershed of East Azerbaijan (Iran)
        اردوان قربانی فرزاد میرزایی رقیه ولی زاده یونجالی
        Background & Aim: Ethnoveterinary medicinal plants of Iran are not scientifically well known, but they have been using traditionally especially in rural areas.This study was carried out to identify the Folk Herbal Veterinary Medicines (FHVM) of ZilberChay watershed أکثر
        Background & Aim: Ethnoveterinary medicinal plants of Iran are not scientifically well known, but they have been using traditionally especially in rural areas.This study was carried out to identify the Folk Herbal Veterinary Medicines (FHVM) of ZilberChay watershed in east Azerbaijan province in northwest of Iran. Experimental: FHVM plants were identified by collecting plant species from the study area and comparing them with previous studies to identify the plant with FHVM value. Overall, 493 plant species that were belong to 243 genera and 59 families were collected. From those, 42 species belong to 37 genera and 23 families were identified as FHVM. Results: These plants can be used for treatment of different disease and syndromes in livestock, such as internal parasites, mastitis, burns, skin disease, gastrointestinal tract problems, diarrhea, etc. Results showed that most of the FHVM belong to the families including: Fabaceae (14.29%), Asteraceae (14.29%), Apiaceae (7.14%), Poaceae (7.14%), Rosaceae (7.14%), Cupressaceae (4.76%), Lamiaceae(4.76%) and Moraceae (4.76%). Moreover, results showed that chrotypes of identified FHVM belong to IT (Irano-Toranian) with 49.1%, Plur (Plural) with 27.27%, ES (Euro-Siberian) with 18.18 % and M (Mediterranean) regions with 5.45%, respectively. Furthermore, identified FHVM belong to life forms of He (Hemicryptophytes) with 55%; Ph (Phanerophytes) with 26.19%; Th (Therophytes) with 14.28% and Ch (Chamaephytes) with 4.76%, respectively. Recommended applications/industries: Identifying FHVM of ZilberChay and their application in treating domestic animals can give us opportunity to increase our knowledge about FHVM and attempt to conserve the area and its plant species. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - تحلیلی بر درجه توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی (با استفاده از تکنیکTOPSIS و AHP)
        علی زنگی‌آبادی جابر علی‌زاده مهدی احمدیان
        چکیده یکی از ارکان توسعه، جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل‌های اقتصادی و اجتماعی مناطق است. وجود نابرابری و ابعاد مختلف آن از نشانه‌های مهم توسعه نیافتگی است که رفع چنین کمبودهایی مستلزم نگرش و توجه جدی به نحوه پراکندگی شاخص‌ها‌ی توسعه در سطوح مختلف است. به م أکثر
        چکیده یکی از ارکان توسعه، جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل‌های اقتصادی و اجتماعی مناطق است. وجود نابرابری و ابعاد مختلف آن از نشانه‌های مهم توسعه نیافتگی است که رفع چنین کمبودهایی مستلزم نگرش و توجه جدی به نحوه پراکندگی شاخص‌ها‌ی توسعه در سطوح مختلف است. به منظور حل مسایل ناشی از عدم تعادل‌های منطقه‌ای، گام نخست، شناخت و سطح‌بندی مناطق از نظر برخورداری در زمینه‌های مختلف، به ویژه خدمات بهداشتی– درمانی است.بر این اساس در پژوهش حاضر سعی شده تا19شهرستان استان آذربایجان‌شرقی را بر اساس8شاخص بهداشتی– درمانی بر پایه سرشماری آماری سال1385با استفاده از روشTOPSISو وزن‌دهی شاخص‌ها‌ با تکنیکAHP، سطح‌بندی و میزان نابرابری‌های موجود را در میان شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی تعیین نماید. نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی است و برای تحلیل و ترسیم نقشه از نرم‌افزارهای Excel، SPSSو ArcGISاستفاده شده است.نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که شهرستان تبریز با توجه به اینکه مرکز اداری–سیاسی استان می‌باشد از لحاظ شاخص‌ها‌ی بهداشتی–درمانی در رتبه اول قرار گرفته است. در این بین شهرستان اسکو با اندک فاصله از شهرستان تبریز در مرتبه دوم واقع شده که از رتبه‌های بعدی، فاصله چشم‌گیری گرفته‌اند. شهرستان ملکان در این سطح‌بندی رتبه آخر را کسب کرده و با توجه به شاخص‌ها‌ی بهداشتی– درمانی در شرایط نامناسبی نسبت به سایر شهرستان‌های استان قرار گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - بررسی راهبرد های توسعه صنعت گردشگری در بستر ICT در استان آذربایجان شرقی
        میرناصر میرباقری هیر حسین میرزایی فاطمه اسدی
        چکیده صنعت گردشگری، به عنوان گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان، از منابع مهم رونق اقتصادی (‌اشتغال‌زایی، کسب درآمدهای ارزی، کاهش فقر و غیره) و افزایش تبادل و تعامل اجتماعی محسوب می‌شود. از این رو، مناطقی که از ظرفیت‌های گردشگری برخوردار هستند، باید راهبرد‌های مناسبی انتخاب أکثر
        چکیده صنعت گردشگری، به عنوان گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان، از منابع مهم رونق اقتصادی (‌اشتغال‌زایی، کسب درآمدهای ارزی، کاهش فقر و غیره) و افزایش تبادل و تعامل اجتماعی محسوب می‌شود. از این رو، مناطقی که از ظرفیت‌های گردشگری برخوردار هستند، باید راهبرد‌های مناسبی انتخاب کنند تا از مزایا و فواید اقتصادی و اجتماعی‌- ‌فرهنگی صنعت مذکور برخوردار شوند. هدف تحقیق حاضر تدوین راهبرد های توسعه صنعت گردشگری در بستر ICT در استان آذربایجان شرقی بوده است. جهت تدوین راهبرد گردشگری در استان آذربایجان شرقی، ابتدا کلیه نقاط ضعف، قوت، فرصتها، تهدید ها و اهمیت هریک طی یک پرسشنامه ای توسط کارشناسان و مدیران سازمان گردشگری این استان تعیین شد. سپس در مرحله ورودی، ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (EFE) تدوین گردید. نتایج نشان داد که وضعیت استراتژیک استان مورد بررسی در حالت رقابتی بوده و با توجه به نظرات کارشناسان، استراتژی های مورد نظر تدوین شده موجب توسعه صنعت گردشگری این استان خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - شناسایی مولکولی ژنهای مقاومت نسبت به کینولون ها (aac(6')-ib-cr و qnrS ) و تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی سالمونلاهای جدا شده از طیور تخمگذار استان آذربایجان شرقی
        حسین نیک پیران یونس انزابی عبدالرحمان محمدی
        استفاده از آنتی بیوتیک ها در بحث درمان سالمونلوزیس هم در دامپزشکی و هم در پزشکی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. به دلیل استفاده گسترده از آنتی بیوتیک ها در بحث درمانی مقاومت به این عوامل در بین باکتری ها افزایش یافته است. هدف این مطالعه بررسی حضور ژن های مقاومت به کینول أکثر
        استفاده از آنتی بیوتیک ها در بحث درمان سالمونلوزیس هم در دامپزشکی و هم در پزشکی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. به دلیل استفاده گسترده از آنتی بیوتیک ها در بحث درمانی مقاومت به این عوامل در بین باکتری ها افزایش یافته است. هدف این مطالعه بررسی حضور ژن های مقاومت به کینولون ها و تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی سالمونلا های جدا شده از طیور تخم گذار می باشد. بدین منظور در بازه زمانی حدودا سه ماهه در سال 1397 از 20 مورد از گله مرغ های تخم گذار ارجاعی از مزارع مختلف با علائم درگیری با سالمونلا نمونه برداری گردید. جهت شناسایی جدایه ها از آزمایش های بیوشیمیایی و جهت تعیین سروتیپ از روش کافمن وایت جهت شناسایی آنتی ژن سوماتیک O و تاژک H استفاده شد. بعد از تعیین سروتیپ در محیط مولر هینتون آگار تست آنتی بیوگرام با استفاده از دیسک های انروفلوکساسین، فسفومایسین، دانوفلوکساسین، کلرتتراسایکلین، اکسی تتراسایکلین، داکسی سایکلین، سولتریم، اریترومایسین و آموکسی سیلین انجام گردید. بعد از تعیین ژن های مقاومت qnrs و aac(6’)-ib-cr پرایمر های مربوطه طراحی گردید. ژن های باکتری به روش جوشاندن استخراج و به کمک روش PCR حضور ژن ارزیابی شد. نمونه های مثبت نشانگر حضور ژن های مقاومت به کینولون ها در سالمونلا های جدا شده از طیور تخم گذار استان می باشد. یافته این پژوهش نشانگر خطر مقاومت در گله های استان بوده و اهمیت پرداختن به این مساله را توسط مسئولین بهداشت کشور نمایان می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - تحلیل اثرات سرمایه اجتماعی بر بهبود تاب‌آوری روستاییان پیرامون مدیریت بحران زلزله (مطالعه موردی: دهستان ازومدل شمالی، شهرستان ورزقان)
        وکیل حیدری ساربان
        هدف این مقاله مطالعه و تحلیل اثرات سرمایه اجتماعی در بهبود تاب‌آوری روستاییان پیرامون مدیریت سانحه زلزله در مناطق روستایی شهرستان ورزقان می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، پیمایشی و نیز از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه روستاهای آ أکثر
        هدف این مقاله مطالعه و تحلیل اثرات سرمایه اجتماعی در بهبود تاب‌آوری روستاییان پیرامون مدیریت سانحه زلزله در مناطق روستایی شهرستان ورزقان می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، پیمایشی و نیز از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه روستاهای آسیب دیده دهستان ازومدل شمالی و خانوارهای ساکن در این روستاها به تعداد 398 خانوار است که از این میان تعداد 196 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این تحقیق روش گرد‌آوری داده‌ها برای پاسخ‌گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده‌های ثانویه) و پیمایشی (داده‌های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش‌نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق72 /0 الی 88/0 بدست آمد. در نهایت، نتایج، یافته‌های استنباطی تحقیق نشان داد که به جز دو متغیر میزان انسجام اجتماعی و رضایتمندی بین تمامی متغیرهای تحقیق با بهبود تاب‌آوری روستاییان در مناطق روستایی شهرستان ورزقان رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد و در خاتمه، با توجه به تحلیل نتایج پیشنهادات کاربردی ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - تحلیل اثرگذاری تغییرات سبک زندگی بر الگوی مسکن روستایی مورد مطالعه: روستای کندوان
        سهیلا باختر الناز ابی زاده
        گسترش و نفوذ رسانه‌ها به مناطق روستایی و تکنولوژی‌های نوین، در کنار بسیاری از عوامل دیگر از جمله عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سبک زندگی در مناطق روستایی را تحت تأثیر قرار داده است و این تغییرات، فضای کالبدی مناطق روستایی، به ویژه مسکن روستایی را دچار تحولات نموده اس أکثر
        گسترش و نفوذ رسانه‌ها به مناطق روستایی و تکنولوژی‌های نوین، در کنار بسیاری از عوامل دیگر از جمله عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سبک زندگی در مناطق روستایی را تحت تأثیر قرار داده است و این تغییرات، فضای کالبدی مناطق روستایی، به ویژه مسکن روستایی را دچار تحولات نموده است. با توجه به اهمیت موضوع پژوهش حاضر در راستای بررسی تغییرات سبک زندگی بر الگوی مسکن در روستای کندوان انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری 151 سرپرست خانوار روستایی است که به صورت تمام شماری انجام شد. جهت تحلیل موضوع در بخش تغییرات سبک زندگی از 3 شاخص در قالب50 نماگر و در بخش الگوی مسکن از 4 شاخص در قالب 24 نماگر بر اساس مطالعات سایر پژوهشگران به صورت تلفیقی بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان و صاحب‌نظران این حیطه مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی تعداد 30 پرسشنامه به صورت پیش آزمون در منطقه توزیع گردید و ضریب پایایی برای کل پرسشنامه 95/0 بدست آمد. نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بین سبک زندگی و الگوی مسکن رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد. نتایج یافته‌ها بر اساس ضریب رگرسیون بیانگر این است که متغیر سبک زندگی، 932/0 از کل واریانس الگوی مسکن را تبیین می‌کند و به هر میزان سبک زندگی دچار تغییرات بیشتری گردد، الگوی مسکن در مناطق روستایی دچار تغییرات بیشتری می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - نقش شاخص های طراحی اقلیمی (سرد و کوهستانی) بر افزایش تعاملات اجتماعی
        رقیه مهمانی
        می توان گفت طراحی پایدار نوعی از معماری است که از حداکثر استعدادهای محیطی برای آسایش مصرف کنندگان سود می جوید و ابزارها و راهکارهای هوشمندانه ای در این راه به کار می گیرد درحالی که شرایط نامطلوب حاصل از ساخت وساز را به حداقل سوق می دهد. این مهم در بسیاری از بنا های سنتی أکثر
        می توان گفت طراحی پایدار نوعی از معماری است که از حداکثر استعدادهای محیطی برای آسایش مصرف کنندگان سود می جوید و ابزارها و راهکارهای هوشمندانه ای در این راه به کار می گیرد درحالی که شرایط نامطلوب حاصل از ساخت وساز را به حداقل سوق می دهد. این مهم در بسیاری از بنا های سنتی دیده می شود. بوم گرایی این بنا ها شاکله های فرهنگی و بایسته های اجتماعی را در خود داشته و با توجه به یکی از ارکان توسعه پایدار که بحث" اجتماعی" با توجه به بستر فرهنگی و تاریخی اثر می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر طراحی اقلیمی با توجه به شاخص های توسعه پایدار بر میزان و کیفیت تعاملات اجتماعی ست. لازم به ذکر ست که بستر پژوهش آذربایجان شرقی می باشد و مقاله حاضر برگرفته از تز دکتری نگارنده می باشد. و روش پژوهش تلفیقی از کتابخانه و میدانی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - میزان فرسودگی و انگیزش شغلی در میان کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی: نمونه موردی استان آذربایجان شرقی
        وحید آقاکیشی زاده تراب نجاری سمیه صفری حاجی خانلو
        هدف: فرسودگی شغلی به عنوان یک بیماری و یکی از واقعیت‌های محیط کاری کتابداران شناخته شده است. هدف این پژوهش، سنجش میزان و ارتباط بین فرسودگی شغلی با انگیزش شغلی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی استان آذربایجان شرقی است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر پیمایشی-توصیفی و به لحاظ أکثر
        هدف: فرسودگی شغلی به عنوان یک بیماری و یکی از واقعیت‌های محیط کاری کتابداران شناخته شده است. هدف این پژوهش، سنجش میزان و ارتباط بین فرسودگی شغلی با انگیزش شغلی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی استان آذربایجان شرقی است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر پیمایشی-توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. جامعه‌ی آماری پژوهش، کلیه‌ی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی استان آذربایجان شرقی است. ابزارهای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه مشخصات جمعیت شناختی، پرسشنامه‌ی انگیزش شغلی دانت...و دیگران[1] (1996) و پرسشنامه‌ی سنجش فرسودگی شغلی هازل و مسلش[2] (1977) می‌باشد. داده‌های آماری با کمک فنون آماری توصیفی و شاخص‌های آمار استنباطی، یعنی ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تجزیه و تحلیل آماری شدند. یافته‌ها: فرسودگی و انگیزش شغلی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی استان آذربایجان شرقی بالاتر از متوسط ارزیابی شد و ارتباط معنی‌دار بین فرسودگی شغلی و انگیزش شغلی کتابداران مشاهده گردید. نتیجه‌‌گیری: وضعیت فرسودگی شغلی در کتابخانه‌های دانشگاهی (به علت بالاتر بودن میزان فرسودگی شغلی) لزوم توجه بیشتری را در مقایسه با سایر انواع کتابخانه‌ها می‌طلبد. بالا بردن انگیزش شغلی کتابداران خواهد توانست در کاهش شیوع فرسودگی شغلی، پیشگیری و درمان آن مؤثر باشد. [1] Dunt et al [2] Hassles and Maslash تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - بررسی شدت، مدت و نوع توفان‌های تندری سیلاب‌ساز در آذربایجان شرقی با استفاده از تصاویر رادار تبریز
        فروزان ارکیان مهناز کریم‌خانی پری‌سیما کتیرائی بروجردی
        توفان های تندری سیلاب ساز در نواحی شمال غربی ایران خصوصا استان آذربایجان شرقی در سال های اخیر سبب جاری شدن سیل در این مناطق شده و خسارت شدیدی از نظر جانی و مالی در این منطقه ایجاد کرده است. در این پژوهش سعی بر آن شده که روش های نوین و دقیق تری جهت آگاهی از نوع این توفان أکثر
        توفان های تندری سیلاب ساز در نواحی شمال غربی ایران خصوصا استان آذربایجان شرقی در سال های اخیر سبب جاری شدن سیل در این مناطق شده و خسارت شدیدی از نظر جانی و مالی در این منطقه ایجاد کرده است. در این پژوهش سعی بر آن شده که روش های نوین و دقیق تری جهت آگاهی از نوع این توفان ها بدست آید. با توجه به گزارش های هواشناسی، پنج مورد بارش سیل آسا که مجموعا شامل بیست سلول بارشی در مناطق تحت پوشش رادار تبریز بودند، استخراج گردید. برای تشخیص نوع، مدت و شدت توفان تندری از تصاویر بیشینه بازتاب راداری و سطح مقطع قائم آن استفاده شد. علاوه بر آن، با استفاده از داده های بدست آمده جو بالا از گمانه زنی ها و داده های GFS با قدرت تفکیک پذیری نیم درجه، شاخص های ناپایداری مناسب برای تشخیص توفان های تندری از قبیل، شاخصK، شاخص شوآلتر، شاخص مجموع مجموعه ها، انرژی پتانسیلی در دسترس همرفتی، آب بارش شو، عدد ریچاردسون توده‌ای، شاخص هلیسیتی ، شاخص انرژی- هلیسیتی و چینش قائم باد نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. بررسی ها نشان داد که اکثر توفان های تندری سیلاب ساز در منطقه تحت پوشش رادار تبریز در آذربایجان شرقی از نوع تک سلولی و چند سلولی می باشند که پس از حرکت و ادغام با یک دیگر تشکیل سلول های پیچیده را می دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - بررسی و تعیین میزان فلزات(Mo، Cu، Hgو As) درآب و رسوب رودخانه ارس در محدوده استان آذربایجان شرقی
        محمود رامین حسن نصراله زاده ساروی مسطوره دوستدار حمید قاسمی نیما پوررنگ مهرناز بنی اعمام
        این مطالعه به کیفیت آب رودخانه ارس براساس برخی فلزات (مولیبدن، مس، آرسنیک و جیوه) در چهار ایستگاه (از شهرستان جلفا تا 25 کیلومتر بعد از مرز نوردوز) طی چهار فصل در سال 95-1394 پرداخته است. برای این منظور تعداد 32 نمونه آب و رسوبات سطحی جمع آوری شد. میزان فلزها در نمونه ه أکثر
        این مطالعه به کیفیت آب رودخانه ارس براساس برخی فلزات (مولیبدن، مس، آرسنیک و جیوه) در چهار ایستگاه (از شهرستان جلفا تا 25 کیلومتر بعد از مرز نوردوز) طی چهار فصل در سال 95-1394 پرداخته است. برای این منظور تعداد 32 نمونه آب و رسوبات سطحی جمع آوری شد. میزان فلزها در نمونه های آب و رسوبات پس از آماده سازی (استخراج و عمل هضم) بوسیله دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تغییرات غلظت فلزات مولیبدن، مس، جیوه و آرسنیک در آب به ترتیب برابر 01/23-10/0، 0/40-0/3، 81/0-02/0، 6/104-7/23 میکروگرم بر لیتر (ppb) و رسوبات رودخانه ارس 6/111-1/0، 5/482-5/17، 145/0-0001/0، 6/303-8/46 میکروگرم بر گرم وزن خشک می باشد. نتایج نشان می دهد که آب رودخانه ارس بر طبق میانگین غلظت عنصر مس در کلاس III (آلودگی متوسط) قرار دارد. غلظت عنصر مولیبدن آب در بیشتر فصول کمتر از حد مجاز بود. آب رودخانه ارس بر طبق میانگین غلظت عنصر جیوه و آرسنیک به ترتیب در کلاس IV وII قرار گرفته است. حداکثر غلظت عنصر مولیبدن و مس در رسوبات در تمام فصول در ایستگاه های 3 و 4 ثبت گردید که احتمالا به دلیل تخلیه فاضلاب های معادن حاوی مولیبدن، طلا و سایر فلزات کشور ارمنستان در ایستگاه 3 بوده است. غلظت آرسنیک در رسوبات از استانداردهای بین المللی مانند WHO بیشتر بوده است اما غلظت جیوه کمتر ثبت گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - بررسی دو مورد سیل شدید در استان آذربایجان شرقی از دیدگاه همدیدی و حرکت شناختی و انطباق آن با پیش بینی بارش مدلGFS (2000-2010)
        خدیجه پورجواد اصل فروزان ارکیان
        مطالعه آماری در بازه زمانی 2000 تا 2010 نشان داد، استان آذربایجان شرقی در معرض سیل های متعددی قرار گرفته است بطوریکه فصل بهار با فراوانی 66 درصد، تابستان 28 درصد، پاییز 4 درصد و زمستان 2 درصد می باشد. دو سیل شدید از نظر شدت میزان خسارات مالی و جانی، شامل سیل 14 می سال 2 أکثر
        مطالعه آماری در بازه زمانی 2000 تا 2010 نشان داد، استان آذربایجان شرقی در معرض سیل های متعددی قرار گرفته است بطوریکه فصل بهار با فراوانی 66 درصد، تابستان 28 درصد، پاییز 4 درصد و زمستان 2 درصد می باشد. دو سیل شدید از نظر شدت میزان خسارات مالی و جانی، شامل سیل 14 می سال 2007(24 اردیبهشت خرداد 1386) در شهر تبریز و دیگری 18 جون 2009(28 خرداد1388) در شهر میانه انتخاب گردید و برای مطالعه وقوع این دو سیل نقشه های همدیدی سطوح استاندارد مورد تحلیل قرار گرفته است. در سیل تبریز، ناوه وارون گرمایی با امواج کژفشاری که بواسطه دوبندال یکی پرفشار شمال سیبری و دیگری کم ارتفاع بریده شمال اروپای مرکزی بوجود آمده اند، برخورد داشته است. دراین ناوه های کژفشاری سریع مهاجر در روی استان، بزرگی حرکت های قائم در700hpa ، بوده و بزرگی تاوایی مطلق داخل آنها رویhpa 500، می باشد. در سیل میانه نیز ناوه وارون گرمایی وجود دارد و با مرکز سرد کم ارتفاع بریده شده سطوح میانی که در روی ترکیه است، برخورد داشته و سیل شدیدی ایجاد کرده است. در این سامانه، حرکت قائم در700 hpa ، و بزرگی تاوایی مطلق داخل 500hpa حدود می باشد ولی در زمان حادثه سیل، روی استان بزرگی آن محاسبه گردیده است. مقایسه بارش پیش بینی شده تجمعی ازمدلGFS سیل میانه با گزارش های ثبت شده واقعی ایستگاه ها بطور تجمعی هماهنگی خوبی را نشان داد ولی در سیل تبریز هماهنگی مناسبی ملاحظه نگردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - بررسی موانع توسعه صنعت گردشگری دراستان آذربایجان شرقی و ارائه راهکارهای مناسب
        دکتر فرهاد نژاد ایرانی دکتر یعقوب علوی متین عظیمه اشرف پور
        تحقیق حاضر تلاش دارد موانع متعددی را که بر سر راه توسعه صنعت گردشگری استان‌آذربایجان شرقی وجود دارد بررسی نماید و در نهایت راهکارهای مناسبی در راستای بر طرف کردن هر یک از این موانع پیشنهاد دهد.به منظور بررسی مسأله و پاسخگویی به سؤال های تحقیق، در چارچوب نظریه «جان ترایب أکثر
        تحقیق حاضر تلاش دارد موانع متعددی را که بر سر راه توسعه صنعت گردشگری استان‌آذربایجان شرقی وجود دارد بررسی نماید و در نهایت راهکارهای مناسبی در راستای بر طرف کردن هر یک از این موانع پیشنهاد دهد.به منظور بررسی مسأله و پاسخگویی به سؤال های تحقیق، در چارچوب نظریه «جان ترایب» ، ده فرضیه تدوین گردید . برای اجرای این تحقیق از روش های«مطالعه میدانی» و «توصیفی- پیمایشی» استفاده شده ، بدین صورت که بعد از تعریف عملیاتی متغیر های تحقیق و شاخص سازی آن ها، برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، پرسشنامه ای از طریق محقق، در قالب 40 سؤال ساخته شد و پس از بررسی و تأیید روائی و پایایی آن، در اختیار پرسش شوندگان که کارکنان ادارات گردشگری استان آذربایجان شرقی بودند ، قرار داده شد.جامعه آماری پژوهش حاضر 220 نفر می باشد. روش نمونه گیری از نوع تصادفی ساده انتخاب شد و از طریق فرمول کوکران، نمونه آماری 89 نفر برآورد گردید لذا تعداد 130 پرسشنامه توزیع شدو تعداد 100 پرسشنامه کامل جمع آوری گردید. اطلاعات به دست آمده وارد نرم افزار spssشد و نتایج حاصل از طریق آمار توصیفی در قالب جداول فراوانی و درصد و نمودار دایره ای خلاصه گردید و به منظور تجزیه و تحلیل داده های تحلیلی برای آزمون فرضیه ها در چارچوب آمار استنباطی از آزمون های «کالموگروف- اسمیرنف» و «کای دو یک جانبه» استفاده گردید.نتایج آزمون فرضیه ها بیانگر آن شد که تمام فرضیه ها مورد تأیید قرار گرفتند. برای اولویت بندی تأثیر هر یک از عوامل، از آزمون «فریدمن» استفاده گردید. در نهایت راهکارهای عملیاتی در راستای توسعه صنعت گردشگری استان آذربایجان شرقی، پیشنهاد شده است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - سنجش میزان پایداری اجتماعی - فرهنگی در توانمندسازی سکونتگاه‌های جوامع روستایی (مطالعه موردی: روستاهای پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی)
        محمدرضا خاکزاد بهروز منصوری حسن ستاری ساربانقلی
        جوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار ت أکثر
        جوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار تولیدی، شاخص های اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان را متحول ساخته است و موجبات بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و مهاجرت به شهرها و تقلیل نسل جوان و به تبع آن فرسودگی بافت و مساکن روستایی شده است. استان آذربایجان شرقی بعنوان یکی از قطب های کشاورزی ایران دارای ۲۵۹۱ روستاست. از این تعداد 1067 روستای استان در پهنه کوهستانی قرار دارند، بنابراین جامعه آماری این تحقیق بالغ بر 1067 روستاست که از بین آنها 25 روستا بعنوان نمونه انتخاب شده‌اند که واجد ویژگی‌های لازم برای این تحقیق بودند. در این تحقیق برای سنجش میزان پایداری اجتماعی و فرهنگی به شناسایی شاخص‌ها و معیارهای تاثیرگذار در روستاهای پهنه کوهستانی پرداخته شده است که با اجرای آزمون‌های مختلف با استفاده از پرسشنامه محقق-ساخت در قالب ۲۱ سوال به میزان تاثیرگذاری شاخص‌های پایداری اجتماعی بر توانمندسازی جوامع روستایی پهنه کوهستانی استان صحه می‌گذارد. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر این است که از نظر سرپرستان خانوارهای روستایی پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی، چه معیارها و شاخص‌هایی در بعد پایداری اجتماعی- فرهنگی بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد کیفی زندگی مردم در جوامع روستایی دارد؟ تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - بررسی نیاز رویشگاهی گونه بارانک(.Sorbus torminalis Crantz. (L در جنگلهای ارسباران، آذربایجان شرقی (ایران)
        توحید ابراهیمی گجوتی ژیلا بالائی یوسف ایمانی دیزج یکان اکبر عبدی قاضی جهانی
        تحقیق حاضر به منظور شناخت نیاز رویشگاهی گونه Sorbus torminalis Crantz. (L.) در سال 1392 در جنگل‌های ارسباران (شمال‌غرب ایران) انجام گردیده‌است. مساحت منطقه مورد مطالعه 14000 هکتار تعیین گردید که شامل زیر حوزه ستن چای از حوزه کلیبرچای به مساحت 13335هکتار و قسمتی از حوزه أکثر
        تحقیق حاضر به منظور شناخت نیاز رویشگاهی گونه Sorbus torminalis Crantz. (L.) در سال 1392 در جنگل‌های ارسباران (شمال‌غرب ایران) انجام گردیده‌است. مساحت منطقه مورد مطالعه 14000 هکتار تعیین گردید که شامل زیر حوزه ستن چای از حوزه کلیبرچای به مساحت 13335هکتار و قسمتی از حوزه ایلگنه چای به مساحت 665 هکتار می‌باشد. در منطقه مورد نظر در داخل فرمهای مختلف زمین ‌و در جهات جغرافیایی متفاوت، تعداد 6 قطعه نمونه 1000متر مربعی انتخاب گردید . جهت تعیین مهمترین عوامل موثر در استقرار گونه بارانک در ارسباران آنالیز مولفه های اصلی (PCA) بکار گرفته شد. برای این منظور از نرم‌ افزار آماری SPSS (نسخه شماره 9) استفاده گردید. انتشار این گونه در محدوده ارتفاعی1020 تا 1715 متر بوده و درجنگل‌های ارسباران به عنوان گونه همراه جامعه جنگلی ممرزCarpinetum betuli L. یافت می‌شود. بلندترین درختان برای گونه بارانک در فرم دامنه و در جهت شمالی (78/11 متر) قرار داشتند و قطر برابر سینه درختان بارانک از 1/5 تا 4/14 سانتی متر در فرمهای مختلف زمین و در جهات جغرافیایی متفاوت در نوسان می‌باشد.بر اساس نتایج این تحقیق گونه بارانک در طبقه ارتفاعی بالابند(2000-1500 متر) از جنبه حداکثر و میانگین قطر برابر سینه در وضعیت برتری قرار دارد. ضمنا نتایج آزمون PCA نشان می‌دهد که فاکتورهای درصد آهک و درصد مواد آلی با مولفه اول و فاکتورهای جهت جغرافیایی و درصد سیلت با مولفه دوم همبستگی بیشتری دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - بررسی فون ماهیان رودخانه اهرچای در استان آذربایجان شرقی
        سید مهدی بانان خجسته محمدرضا سیف ریحانی محمدرضا رحیمی بشر
        مطالعه حاضربه منظور شناسایی ماهیان رودخانه اهر چای و سد ستارخان (استان آذربایجان شرقی) و طی چهار فصل پاییز تا تابستان 1387-1388 به مدت دوازده ماه به اجرا درآمد. دوازده محل نمونه برداری انتخاب گردید. نمونه ها پس از صید، در فرمالین 10% تثبیت شده و جهت بررسی های زیست سنجی أکثر
        مطالعه حاضربه منظور شناسایی ماهیان رودخانه اهر چای و سد ستارخان (استان آذربایجان شرقی) و طی چهار فصل پاییز تا تابستان 1387-1388 به مدت دوازده ماه به اجرا درآمد. دوازده محل نمونه برداری انتخاب گردید. نمونه ها پس از صید، در فرمالین 10% تثبیت شده و جهت بررسی های زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند. کل فراوانی نسبی ماهیان نمونه برداری شده در فصل پاییز 7/31 درصد، زمستان 6/19 درصد، بهار5/20 درصد و تابستان 2/28 درصد بود. ماهیان شناسایی شده دارای 8 گونه، و متعلق به 3 خانواده کپور ماهیان (6 گونه) با فراوانی نسبی 1/78 درصد، سگ ماهیان (یک گونه) با فراوانی نسبی 5/21 درصدو سوف ماهیان ( یک گونه) با فراوانی نسبی 4/0، درصد بودند. مشخص شد که سیاه ماهی با فراوانی نسبی 2/33 درصد، گونه غالب در رودخانه اهر چای می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - بررسی بیوسیستماتیک لاک پشت مهمیزدار ( Testudo graeca) در شمال غرب ایران
        نسیم هزاوه
        به منظور مطالعه تنوع جمعیت های Testudo graecaدر شمال غرب ایران، تعداد 30 نمونه لاک پشت ماده بالغ از استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و زنجان در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا اردیبهشت 1389 جمع آوری گردید. رفتارهای زیستی نیز بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در سه جمعیت مذ أکثر
        به منظور مطالعه تنوع جمعیت های Testudo graecaدر شمال غرب ایران، تعداد 30 نمونه لاک پشت ماده بالغ از استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و زنجان در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا اردیبهشت 1389 جمع آوری گردید. رفتارهای زیستی نیز بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در سه جمعیت مذکور اندازه گیری شد. تجزیه مؤلفه های اصلی (PCA) منجر به استخراج سه مؤلفه معنی دار شد که به ترتیب 80.32% ، 4.38% و 3.22% تغییرات را توجیه می کنند. پراکنش نمونه ها بر اساس مؤلفه ها نشان داد که جمعیت ها در استان های مورد مطالعه نزدیک به هم واقع شده اند. تحلیل ممیزی (DFA)نیز منجر به استخراج دو تابع معنی دار شد که به ترتیب 53.6% و 46.4% تغییرات را توجیه می کنند. پراکنش نمونه ها بر اساس تابع اول و دوم نشان می دهد که جمعیت ها کاملاً از هم جدا شده اند. این نتایج می تواند بازتاب شرایط جغرافیایی، اکولوژیکی و زیستگاهی متفاوت مناطق مورد مطالعه باشد. تحلیل خوشه ای نیز جمعیت ها را در خوشه ای واحد دسته بندی کرده است، ولی یکی از نمونه های آذربایجان غربی در خوشه ای جداگانه واقع شده است به طوری که می توان آن را به عنوان یک فرم جدید در نظر گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - مطالعه بیوسیستماتیکی لاک پشت برکه ای (Emys orbicularis) در سواحل جنوبی دریای خزر
        نسیم هزاوه ویدا حجتی
        لاک پشت برکه ای Emys orbicularis،یک گونه با پراکندگی وسیع، از شمال و غرب ایران تا دریای خزر و آرال می باشد. به منظور مطالعه تنوع جمعیت های این گونه، تعداد 30 نمونه لاک پشت برکه ای نر از استان های گلستان، مازندران، اردبیل و آذربایجان شرقی، در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا شهر أکثر
        لاک پشت برکه ای Emys orbicularis،یک گونه با پراکندگی وسیع، از شمال و غرب ایران تا دریای خزر و آرال می باشد. به منظور مطالعه تنوع جمعیت های این گونه، تعداد 30 نمونه لاک پشت برکه ای نر از استان های گلستان، مازندران، اردبیل و آذربایجان شرقی، در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا شهریور 1388 جمع آوری گردید، تاریخچه طبیعی بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در چهار جمعیت مذکور اندازه گیری شد. آزمون آنالیز واریانس تک متغیره (ANOVA) نشان داد که جمعیت های آذربایجان شرقی و گلستان دارای بیشترین میانگین در اکثر صفات در مقایسه با سایر جمعیت ها می باشند.تجزیه مولفه های اصلی (PCA) جنس نر گونه Emys orbicularisمنجر به استخراج 4 مولفه معنی دار شد که به ترتیب 71.85 % ، 11.85 % ، 4.6% و 2.5% تغییرات را توجیه می کنند.پراکنش نمونه ها بر اساس مولفه اول و دوم نشان داد که جمعیت استان اردبیل توسط مولفه اول از بقیه جمعیت ها جدا شده است ولی بقیه جمعیت ها نزدیک به هم واقع شده اند. این نتایج می تواند بازتاب شرایط جغرافیایی، اکولوژیکی و زیستگاهی متفاوت مناطق مورد مطالعه باشد. تحلیل خوشه ای نیزجمعیت ها را بطور جداگانه دسته بندی کرد و یکی از نمونه های آذربایجان شرقی در خوشه ای جداگانه واقع شده است بطوری که می توان آن را بعنوان یک هاپلوتایپ جدید در نظر گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - بررسی تأثیر دو فرمولاسیون سم کالیپسو روی کرم سیب در استان آذربایجان شرقی
        علیرضا پورحاجی
        کرم سیب Cydia pomonella L.، آفت کلیدی باغات سیب می‌باشد که هر سال چندین بار سموم مختلف علیه این آفت به کار گرفته می‌شود. به منظور دست‌یابی به یک حشره‌کش جدید و مؤثر روی این آفت و جایگزین کردن آن به جای سموم کم اثر، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار در أکثر
        کرم سیب Cydia pomonella L.، آفت کلیدی باغات سیب می‌باشد که هر سال چندین بار سموم مختلف علیه این آفت به کار گرفته می‌شود. به منظور دست‌یابی به یک حشره‌کش جدید و مؤثر روی این آفت و جایگزین کردن آن به جای سموم کم اثر، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار در چهار تکرار انجام گرفت. در این آزمایش کارایی سه دز 400،500 و600 پی پی ام حشره کش جدید کالیپسو او- دی به همراه فرمولاسیون اس- سی کالیپسو با دز 300 پی پی ام وسم آزینفوس متیل ای- سی با دز 2000 پی پی ام (به عنوان تیمار استاندارد) در مقایسه با تیمار شاهد (بدون سم پاشی) مورد ارزیابی قرار گرفت. آماربرداری یک روز قبل و 3، 7، 14 و 25 روز بعد از هر نوبت سم پاشی از میوه‌های ریخته شده هر کرت انجام ‌گرفت و در بیست و پنجمین روز آخرین سم پاشی ضمن جمع‌آوری و شمارش میوه‌های پای درختان هر کرت و شمارش تعداد میوه‌های سالم و کرموی روی هر درخت، آماربرداری کامل گردید. درصد تأثیر تیمارهای مختلف نسبت به شاهد بر اساس تعداد کل میوه‌های سالم و آلوده ریزش کرده و روی درخت به وسیله فرمول اشنایدر- اورلی محاسبه گردید. نتایج نشان داد که بین تیمارهای سم پاشی شده و شاهد از لحاظ درصد میوه سالم وبین تیمارهای سم پاشی شده از لحاظ درصد تأثیر در سطح احتمال 1% اختلاف معنی‌دار وجود دارد. مقایسه میانگین داده ها در سطح احتمال 1% نشان داد که از لحاظ درصد میوه‌های سالم و درصد تأثیر، تمام دزهای کالیپسو او- دی و کالیپسو اس- سی در یک سطح (به ترتیب a, ab) آزینفوس متیل در سطح b و شاهد در سطح c قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو فرمولاسیون سم کالیپسو با تمام دزهای مورد آزمایش بیشتر از سم استاندار منطقه (آزینفوس متیل) در کاهش میزان آلودگی مؤثرند، در نتیجه این سم می‌تواند با این دزها جایگزین سموم متداول منطقه شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - ارزیابی و ارائه الگوی چابک‌سازی منابع انسانی در راستای ارتقای فرایندهای عملیاتی ‏‏(مطالعه موردی: ‏شرکت گاز استان آذربایجان شرقی)‏
        هوشنگ تقی زاده مصطفی ضیائی حاجی پیرلو
        هدف‌پژوهش حاضر، ارزیابی و ارائه الگوی چابکی منابع انسانی در شرکت گاز استان آذربایجان‌شرقی بوده‌است. جامعه آماری، شامل کلیه کارکنان رسمی، پیمانی و ارکان ثالث تعیین‌شده‌است. بر اساس آمار موجود، تعداد کارکنان در زمان انجام تحقیق 1806 نفر بوده‌است. برای ارزیابی جامعه أکثر
        هدف‌پژوهش حاضر، ارزیابی و ارائه الگوی چابکی منابع انسانی در شرکت گاز استان آذربایجان‌شرقی بوده‌است. جامعه آماری، شامل کلیه کارکنان رسمی، پیمانی و ارکان ثالث تعیین‌شده‌است. بر اساس آمار موجود، تعداد کارکنان در زمان انجام تحقیق 1806 نفر بوده‌است. برای ارزیابی جامعه از منظر چابکی، پرسش‌نامه بومی‌سازی شده چابکی تهیه و روایی و پایایی آن به ترتیب با رویکرد محتوایی و ارزیابی سازگاری درونی بررسی و مورد تأیید واقع‌شده است . برای ارزیابی وضعیت جامعه‌آماری از منظر چابکی، نمونه‌گیری صورت‌نگرفته و پرسش‌نامه برای تمامی اعضای جامعه آماری ارسال‌گردیده است. پس از ارسال و چهار دور پیگیری1111 مورد پرسش‌نامه دریافت ‌شده و تجزیه‌و‌تحلیل‌های مربوطه بر مبنای آن‌ها انجام شده است. برای دستیابی به الگوی چابکی، در مجموع با 24 نفر مصاحبه انجام‌شده که روند گردآوری داده‌ها و تحلیل هم‌زمان نشان‌داد که پس از انجام 16 مصاحبه، کد جدیدی قابل‌استخراج نبوده و به اشباع نظری دست‌یافته‌شد؛ اما برای اطمینان بیشتر، گردآوری داده‌های کیفی تا مصاحبه 24 ادامه یافت. با در نظر گرفتن کدهای باز تکراری، درمجموع 2026 کد گردآوری شده که پس از ادغام مفاهیم همپوشان، در قالب 94 مفهوم دسته‌بندی گردیده است. نهایتاً، مدل ارتقای توانمندی و چابک‌سازی منابع انسانی بر مبنای رویکرد داده‌بنیاد، تبیین و تحلیل شده و پیشنهادهای مرتبط با ارتقای چابکی بر‌مبنای یافته‌ها ارائه‌ شده است. تفاصيل المقالة