Romantic

دسترسی آزاد مقاله

1 - تفسیر رمانتیکی آزادی از نظر آیزایا برلین
محسن فاضلی علی اکبر احمدی افرمجانی علی مرادخانی رضا داوری اردکانی

10.30495/pi.2022.20608

لب لباب اندیشه برلین تعریف و تفسیر او از آزادی است. چنان‌که این تعریف و تفسیر بر سایر بخش‌های اندیشه‌اش سایه انداخته و بدون فهم آن نمی‌توان برداشت درستی از کلیت اندیشه او به دست آورد. اما پیشاپیش باید دانست که تعریف منحصربه‌فرد برلین از آزادی از رهگذر مطالعه دو عصر روشن چکیده کامل

لب لباب اندیشه برلین تعریف و تفسیر او از آزادی است. چنان‌که این تعریف و تفسیر بر سایر بخش‌های اندیشه‌اش سایه انداخته و بدون فهم آن نمی‌توان برداشت درستی از کلیت اندیشه او به دست آورد. اما پیشاپیش باید دانست که تعریف منحصربه‌فرد برلین از آزادی از رهگذر مطالعه دو عصر روشنگری و رمانتیسم و تأثیر مؤلفه‌های حاکم بر تفکر آن دو عصر بر اندیشه وی نشأت گرفته است. اولاً از جریان کلاسیک یا روشنگری در راستای عینیت باوری و واقع‌گرایی تجربه محور و ثانیاً از جریان رمانتیسم در راستای اراده محوری و به‌عنوان قوی‌ترین جریان ضد تفکر روشنگری. بنابراین به نظر می‌رسد تمایز آزادی مثبت و منفی از تأثیر همین دو جنبش نشأت گرفته باشد تا آن‌جا که جان گری یکی از معروف‌ترین مفسران آثار برلین لیبرالیسم او را آگونیستیمعرفی می‌کند. این نوشتار سعی بر آن دارد ابتدا سهم ایده‌های رمانتیک را در تعریف و برداشت مفهوم آزادی از منظر برلین روشن ساخته و تفسیری رمانتیکی از آزادی مدنظر او ارائه کند تا بتواند تأثیر جنبش رمانتیک را بر اندیشه‌ی برلین به‌خصوص تعریف وی از آزادی نمایان سازد. سپس مدلل سازد آیا ایده‌های رمانتیکی موجود در مفهوم آزادی مدنظر برلین با ایده‌های روشنگری مؤثر در اندیشه وی در تعارض قرار می‌گیرند؟ زیرا فرض اولیه بر آن قرار دارد که تعریف آزادی متأثر از عناصر هر دو جنبش روشنگری و رمانتیسم است. و در ادامه آیا سنتز برلین در تأثیرپذیری از این دو جریان مذکور در تبیین مفهوم آزادی موفق و یکدست از کار درمی‌آید یا خیر. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی تطبیقی مضامین رمانتیستی در شعر هوشنگ ابتهاج و لطیف هلمت
اسمین اسماعیل برات محمدی

اشعار هوشنگ ابتهاج شاعر معاصر ادب فارسی و لطیف هلمت شاعر معاصر کرد از نظر محتوا و مضمون و در چارچوب ادب رمانتیستی دارای مشابهت‌‌هایی هستند. پژوهش حاضر بر آن است تا اشعار این دو شاعر را با رویکرد تحلیل محتوا و با پشتوانه‌‌ی تفسیری برگرفته از مکتب رمانتیسم در هر دو سطح رم چکیده کامل

اشعار هوشنگ ابتهاج شاعر معاصر ادب فارسی و لطیف هلمت شاعر معاصر کرد از نظر محتوا و مضمون و در چارچوب ادب رمانتیستی دارای مشابهت‌‌هایی هستند. پژوهش حاضر بر آن است تا اشعار این دو شاعر را با رویکرد تحلیل محتوا و با پشتوانه‌‌ی تفسیری برگرفته از مکتب رمانتیسم در هر دو سطح رمانتیسم فردی و اجتماعی بررسی کند. به این منظور ابتدا تمام اشعار ابتهاج و هلمت مطالعه و بررسی شدند سپس اشعاری که دارای مضامین رمانتیستی (چه رمانتیسم اجتماعی، چه رمانتیسم فردی) بودند استخراج شدند. سپس به طبقه‌‌بندی مضمونی این اشعار ذیل دو سطح کلان رمانتیسم فردی و رمانتیسم اجتماعی پرداخته شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که در مجموع، 103 نمونه‌‌ی شعری از مجموعه اشعار هر دو شاعر حاوی مضامین رمانتیستی بودند (52 مورد اشعار هلمت و 51 مورد شعر ابتهاج) که تعداد 27 مورد (26 درصد) آن دارای مضامین سه‌‌گانه‌‌ی رمانتیسم فردی (عشق، اخلاق فردی و ناپایداری دنیا) و تعداد 76 مورد (74 درصد) آن دارای مضامین رمانتیستی از نوع رمانتیسم اجتماعی بود که در پنج دسته اصلی طبقه‌‌بندی شدند و عبارتند از: تعهد و التزام شاعر، آسیب‌‌های اجتماعی چون فقر، گرسنگی و ...، بیدارگری و ستایش آزادی، نکوهش قدرت، ستم و جنگ، شکوه از جابه‌‌جا شدن ارزش‌‌ها و ضد ارزش‌‌ها. بر این اساس، هر دو شاعر، جنبه‌‌ی اجتماعی رمانتیسم را بر دغدغه‌‌های فردگرایانه و شخصی مقدّم دانسته‌‌اند و می‌‌توان به هر دو شاعر لقب شاعران تعهد و التزام اجتماعی را بخشید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - جایگاه فرهنگ و ادب ایران با نگرش ویژه به گوته و روکرت
محمد حسین حدادی

نفوذ فرهنگ و ادب شرق در غرب که از زمان جنگ&zwnj;های صلیبی آغاز شد، تا آن جا پیش رفت که نویسندگان دوره ″رمانتیسم″ آلمان در شرق نیروی تازه&zwnj;ای برای الهام در خلق آثار ادبی دیدند. گوته بعد از مطالعه&zwnj;ی ابیاتی چند از ترجمه&zwnj;ی دیوان حافظ هامر-پورگشتال چکیده کامل

نفوذ فرهنگ و ادب شرق در غرب که از زمان جنگ&zwnj;های صلیبی آغاز شد، تا آن جا پیش رفت که نویسندگان دوره ″رمانتیسم″ آلمان در شرق نیروی تازه&zwnj;ای برای الهام در خلق آثار ادبی دیدند. گوته بعد از مطالعه&zwnj;ی ابیاتی چند از ترجمه&zwnj;ی دیوان حافظ هامر-پورگشتال تحت تأثیر قرار گرفت و در آشنایی فرهنگ و ادب ایران در آلمان نقش بسزایی ایفا کرد. فردریش روکرت نیز در راستای افکار و اندیشه&zwnj;های گوته، با ترجمه&zwnj;ی فرهنگ و ادب شرق نه فقط به دنبال آشنایی بیش از پیش غرب با فرهنگ و ادب شرق بود، بلکه در جهت غنا سازی زبان آلمانی که از منظر او از تمامی ابزار لازم برای بیان تفکر ملت&zwnj;ها برخوردار بود، گام برداشت. مقاله&zwnj;ی ذیل با استناد با افکار گوته و روکرت در باب شرق و ایران، جایگاه فرهنگ و ادب ایران را در دوره&zwnj;ی رمانتیسم در آلمان به تصویر می کشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی مضامین اشعار عاشقانه فریدون مشیری و نزارقبانی
مهدی ممتحن لیلا خوشکام

همانطور که می‌دانیم ادبیات تطبیقی در دو مکتب فرانسه و آمریکا قابل بررسی است؛ بر اساس مکتب آمریکایی و بر خلاف مکتب فرانسه، ادبیات تطبیقی به بررسی و نقد آثار ادبی دو شاعر یا نویسنده می‌پردازد، بدون توجه به تأثیر و تأثر آنان از یکدیگر. در این مکتب اشتراک بعضی مضامین آثار د چکیده کامل

همانطور که می‌دانیم ادبیات تطبیقی در دو مکتب فرانسه و آمریکا قابل بررسی است؛ بر اساس مکتب آمریکایی و بر خلاف مکتب فرانسه، ادبیات تطبیقی به بررسی و نقد آثار ادبی دو شاعر یا نویسنده می‌پردازد، بدون توجه به تأثیر و تأثر آنان از یکدیگر. در این مکتب اشتراک بعضی مضامین آثار دو شاعر برای مقایسه و تطبیق کافی است. اگر بررسی بین آثار دو شاعر در یک زمان صورت بگیرد آن را موازنه(مثلا مقایسه بین آثار قبانی و خلیل مطران)، و اگر مقایسه بین دو زبان باشد آن را مقارنه(مثلا مقایسه بین آثار قبانی و مشیری) می‌نامیم. بنا بر آنچه گفته شد در این تحقیق مقارنه‌ای بین اشعار عاشقانه نزار قبانی و فریدون مشیری انجام داده‌ایم، و مضامین عاشقانه‌های این دو شاعر را در چندین مورد به تفصیل بیان کرده‌ایم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - رویکردی متن‌شناختی به انگاره‌های انسان‌گرایانه در اشعار شاملو و عبدالوهاب بیاتی
جواد حمیدی محمود شکیب

عبدالوهاب بیاتی شاعر چپ‌گرای عراقی و احمد شاملو شاعر ایرانی و بنیانگذار شعر سپید، دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی و از بزرگان مکتب ادبی رمانتیسم هستند که با توجه به شرایط فردی و اجتماعی عصر خویش و روحیه انقلابی‌شان، در برخورد با مشکلات جامعه دیدگاه‌های مشترک د چکیده کامل

عبدالوهاب بیاتی شاعر چپ‌گرای عراقی و احمد شاملو شاعر ایرانی و بنیانگذار شعر سپید، دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی و از بزرگان مکتب ادبی رمانتیسم هستند که با توجه به شرایط فردی و اجتماعی عصر خویش و روحیه انقلابی‌شان، در برخورد با مشکلات جامعه دیدگاه‌های مشترک دارند. این دو شاعر از پیشگامان شعر نو هستند که به زبان ساده و کلام آهنگین و ایجاد مضامین نو در شعر پرداختند و با وامداری از ادبیات قدیم در قالب‌های شعری نوآوری ایجاد کردند و از این مفاهیم تازه برای بیان آلام جامعه بشری سود جستند. شاه‌کلید دروازه ذهنی بیاتی و شاملو بی‌گمان انسان است. این دو شاعر بزرگ در پرداختن به موضوعاتی همچون اسطوره، انسان‌گرایی، عصیان‌گری، آزادی‌خواهی و نپذیرفتن ظلم و ستم از شیوه یگانه‌ای بهره برده‌اند. هر دو شاعرانی جهان‌وطنی هستند که برای رسیدن به هدف خویش از فرهنگ مشترک انسانی استفاده کردند. پرداختن به اجتماع و سیاست که از شاخصه‌های شعر معاصر است، در شعر شاملو و بیاتی، جایگاهی در خور را به خود اختصاص می‌دهد. در این پژوهش تلاش شده است با تأکید بر روش توصیفی به بررسی آثار و اشعار این دو شاعر بزرگ پرداخته شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی مکتب رمانتیسم و نئو کلاسیسم در اشعار م. سرشک و عبدالمعطی حجازی
سکینه صاحلی‌زاده سهراب سعیدی محمد اسفندیاری مهنی

عبدالمعطی حجازی و محمدرضا شفیعی کدکنی به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، پرچمدار مکتب ادبی رمانتسیم و نئو کلاسیسم بر شمرده می‌شوند. رمانتسیم و نئو کلاسیسم با محورهای معکوس شدت و ضعف در شعر این دو شاعر آشکار است. عبدالمعطی حجازی شاعر مشهور مصری است که اش چکیده کامل

عبدالمعطی حجازی و محمدرضا شفیعی کدکنی به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، پرچمدار مکتب ادبی رمانتسیم و نئو کلاسیسم بر شمرده می‌شوند. رمانتسیم و نئو کلاسیسم با محورهای معکوس شدت و ضعف در شعر این دو شاعر آشکار است. عبدالمعطی حجازی شاعر مشهور مصری است که اشعار وی شباهت نزدیکی به اشعار م. سرشک(محمدرضا شفیعی کدکنی) شاعر و ادیب توانمند کشورمان دارد وی هم از فرهنگ ایرانی و هم از فرهنگ اسلامی ‌و در مهر و موم‌های اخیر از فرهنگ غرب نیز بهره فراوانی برده است و حجازی نیز شاعری متعهد و ملتزم به آرمان‌های عربی است. این مقاله مقایسه و نگاهی به اشعار آن دو شاعر بزرگ، از منظر مکاتب ادبی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - نقد و تحلیل تصویرگری از منظر رمانتیسم در غزلیات هوشنگ ابتهاج و محمدرضا شفیعی کدکنی
سمیه قوامی ابو القاسم امیر احمدی علی عشقی سردهی

تصاویر شعری از عناصر اصلی شعر و از معیارهای مهم نقد ادبی نزد متقدمین است. صور خیال که از تلفیق اشیا، کلمات و احساسات در هنگام خلق یک اثر هنری ایجاد می شود، بر جذابیت شعر افزوده، آن را نزد مخاطب و شنونده زیباتر و دل انگیزتر می‌سازد. تسلط شاعران بر تصویرگری هنری برخاسته ا چکیده کامل

تصاویر شعری از عناصر اصلی شعر و از معیارهای مهم نقد ادبی نزد متقدمین است. صور خیال که از تلفیق اشیا، کلمات و احساسات در هنگام خلق یک اثر هنری ایجاد می شود، بر جذابیت شعر افزوده، آن را نزد مخاطب و شنونده زیباتر و دل انگیزتر می‌سازد. تسلط شاعران بر تصویرگری هنری برخاسته از ذوق و قریحه خاص و از وجوه امتیاز و برتری آنان بر یکدیگر است. در این پژوهش، تصویرگری هنری در شعر ابتهاج و شفیعی کدکنی از منظر رمانتیسم که یکی از بهترین و عالی‌ترین جلوه‌های احساسی بشر است بررسی شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این دو شاعر در استفاده از تصاویر هنری برای بیان اهداف خود که بعضاً مقاصد اجتماعی و سیاسی بوده، بسیار مهارت داشته و موفق بوده‌اند. رمانتیسم این شاعران با اجتماع پیوند غیر قابل انکاری داشته و به نوعی عشق فردی را فدای عشق اجتماعی نموده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - غم و اندوه و مرگ اندیشی؛ مفاهیم مشترک شعر الیاس ابوشبکه و شارل بودلر
عبدالأحد غیبی فائزه حضرتی

الیاس ابوشبکه شاعر معاصر لبنانی و شارل بودلر شاعر معاصر فرانسوی، از جمله شاعرانِ سرشناس رمانتیست هستند که مضامین مکتب رمانتیسم را به زیبایی کم نظیری در سروده های‌شان هویدا ساخته اند. شعر این دو شاعر، دربردارنده مضامین رمانتیکی مشترک فراوانی است که در این میان، حزن و اند چکیده کامل

الیاس ابوشبکه شاعر معاصر لبنانی و شارل بودلر شاعر معاصر فرانسوی، از جمله شاعرانِ سرشناس رمانتیست هستند که مضامین مکتب رمانتیسم را به زیبایی کم نظیری در سروده های‌شان هویدا ساخته اند. شعر این دو شاعر، دربردارنده مضامین رمانتیکی مشترک فراوانی است که در این میان، حزن و اندوه و نیز مرگ اندیشی، بسامد و جایگاه درخوری را به خود اختصاص داده است، چراکه هر دو شاعر به سبب شرایط و مشکلات مشابه زندگی، نسبت به زندگی بدبین بوده و نگرشی همراه با حقد و کینه نسبت به آن داشتند، به طوری که می‌توان سراسر زندگی این دو شاعر رمانتیست را تمنای مرگ در میان انبوه مشکلات دانست. أفاعی الفردوس نام اثری است که الیاس ابوشبکه در سرایش آن، به شدت تحت تأثیر گل های رنج شارل بودلر بوده است چنانکه گویی برخی از مفاهیم موجود در اشعار ابوشبکه، ترجمه اشعار بودلر می‌باشد. مقاله حاضر بر آن است با مقایسه اشعار این دو شاعر معاصر لبنان و فرانسه و تبیین مفاهیم مشترک در شعر آنان، تأثیرپذیری ابوشبکه از بودلر را به اثبات رساند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - شعر أبی القاسم الشّابی بین مضامينه القرآنیّة والرومنطيقية
سیامک اصغرپور عاطفه اصغری چنار

10.30495/cls.2021.679146

إنّ أبا القاسم الشّابي قد ولد في بیئة ملیئة بالضّوء القرآنيّ فإنّه اختار القرآن کجلیس لنفسه واستطاع أن ينهي حفظه، فتأثّر منه في سلوکه وحیاته الاجتماعیّة ومسیر تفکیره أيّ تأثّر حیث أنه اتّخذ أسلوبه کنمط لبعض من شعره الرومنطيقي وهذا ما یمنعه من أن تکون مضامين جلّ شعره بعی چکیده کامل

إنّ أبا القاسم الشّابي قد ولد في بیئة ملیئة بالضّوء القرآنيّ فإنّه اختار القرآن کجلیس لنفسه واستطاع أن ينهي حفظه، فتأثّر منه في سلوکه وحیاته الاجتماعیّة ومسیر تفکیره أيّ تأثّر حیث أنه اتّخذ أسلوبه کنمط لبعض من شعره الرومنطيقي وهذا ما یمنعه من أن تکون مضامين جلّ شعره بعیدة عن التعالیم القرآنية ومعارضة لها بصفة عامة، الأمر الّذي قد يلمسه القارئ في أبیاته وفحواها. تهدف هذه المقالة معتمدة علی المنهج الوصفي التحلیلي إلی البحث عن ملامح توجیه القرآن فکرَ الشّاعر إضافة إلی مدی کره الشاعر الرذائل واستحسانه المکارم والمحاسن الخلقية خاصة في خلال أشعاره التي تطرّق فیها إلی الشّعب والوطن مستخرجة ما في أبیات الشّاعر من المضامین القرآنية والرومنطیقیة أو لمحات منها حتّی نبیّن بوضوح أکثر ذلک المنهل الذي أخذ منه الشّابي خطابه الشعري ونهل منه في بعض مواقفه في الأحداث والظروف الاجتماعیّة والثّقافیّة المختلفة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - الروافد الأجنبیة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت
حبیب کشاورز

10.30495/cls.2023.698738

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلى الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضا من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آث چکیده کامل

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلى الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضا من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آثاره الشعریة والنثریة ونظرته إلى الموت تختلف عن نظرة القدماء إلى الموت. جبران فی نظرته إلى الموت إضافة إلى میزاته الشخصیة وموت أخته وأمه، تأثر بالأدباء الغربیین والمکاتب الغربیة أیضا وفی هذه المقالة بالمنهج التحلیلی – الوصفی نرید دراسة الروافد الأجنبیة المؤثرة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت. وتظهر النتائج بأن جبران تأثر بالأدباء الغربیین منهم نیتشه وإدجار آلان بو وولیم بلیک کما تأثر بالمذهب الرومنسی والأدباء الرمانسیین أیضا. هو کان یعشق الموت وحبه للموت کان متأثرا بالمذهب الرومانسی وکان یشعر بالغربة فی هذا العالم ویعتقد بأن الموت یزیل هذه الغربة وینجیه ویشفیه. نظرة جبران خلیل جبران للموت متأثرة بالأدب الغربی إلى حد کبیر وهو تأثر بالأدباء الغربیین أولا ثم المذاهب الغربیة خاصة المذهب الرومانسی ویمکن القول بأن تأثره بالدیانة المسیحیة والأدباء الغربیین کان أکثر من الدیانة الإسلامیة والأدباء العرب. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - ملامح الرمانسیة فی شعر محمود سامی البارودی
یاسر هوشیار فیروز حریرچی

یعتبر المذهب الرومانسی فی أول ظهوره تجدیداً فی طریق الإحساس والتفکیر والتعبیر، إنّه ثورة ضد القیود التی فرضتها الکلاسیکیة، وإنّ الرومانسیة فی أصلها لون من ألوان الأدب العربی نشأ فی أروبا ثمّ تسرّب فی القرن التاسع عشر إلی الأدب العربی. وفی الحقیقة إنّ الأدب العربی تأثّر چکیده کامل

یعتبر المذهب الرومانسی فی أول ظهوره تجدیداً فی طریق الإحساس والتفکیر والتعبیر، إنّه ثورة ضد القیود التی فرضتها الکلاسیکیة، وإنّ الرومانسیة فی أصلها لون من ألوان الأدب العربی نشأ فی أروبا ثمّ تسرّب فی القرن التاسع عشر إلی الأدب العربی. وفی الحقیقة إنّ الأدب العربی تأثّر بمذهب الرومانسی ومن الشعراء الذین تأثّروا بمذهب الرومانسی الشاعر الذائع الصیت المصری محمود سامی البارودی من رواد التجدید فی الشعر العربی الحدیث؛ حاولنا فی هذا المقال أن نتناول أحد مظاهر التجدید فی أشعاره وهی الرومانسیة. البارودی بحکم حیاته تأثّر بمذهب الرومانسی وخطا فیه خطوة الرومانسیین. لکنه لما تسود علیه النزاعات المختلفة من الکلاسیکیة والواقعیة تأتی رومانسیته أحیاناً غیر واضحة مما یضطر القارئ إلی إمعان النظر الطویل لکشف المعالم الرومانسیة فی أشعاره. ومن أهم المضامین الرومانسیة التی تجلت فی أشعاره هی الطبیعة، والحب، والحنین، والشکوی من المجتمع، والدعوة إلی العزلة والإغتراب. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - الدراسة حول صورة الحب والوطن عند عبدالوهاب البیاتی وصلاح عبد الصبور
سکینه صارمی گروی سیدحسین سیدی

الرومانسیة هی ردة فعل علی الترکیز علی العقل ومیول إلی إبراز النفس الإنسانیة باتجاه الخیال والماضی التاریخی وکذلک الأراضی المجهولة. من أهم أصول هذا المکتب الحریة والاتجاه إلی الطبیعة، الأحاسیس والإثارة، والسفر التاریخی والجغرافیایی. إن عبدالوهاب البیاتی(1926- 1999) وصلاح چکیده کامل

الرومانسیة هی ردة فعل علی الترکیز علی العقل ومیول إلی إبراز النفس الإنسانیة باتجاه الخیال والماضی التاریخی وکذلک الأراضی المجهولة. من أهم أصول هذا المکتب الحریة والاتجاه إلی الطبیعة، الأحاسیس والإثارة، والسفر التاریخی والجغرافیایی. إن عبدالوهاب البیاتی(1926- 1999) وصلاح عبدالصبور(1931- 1981). من أشهر وأقدر الشعراء العراقیین ومن الشعراء النجباء الرومانسیین وآثارهما یبرز فیها الوطن و العشق والإشتیاق (البعد عن الوطن والحب وذکریات الطفولة). إن هذه المؤلفات تبین الحزن والغم فی أشعار عبدالصبور والبیاتی وهذا البحث قائم علی عدة فرضیات: 1. عبدالوهاب البیاتی وصلاح عبدالصبور یلتزمان بالرومانسیة المدنیة. 2. السفر الجغرافی والهرب من البیئة التی یتواجد فیها والشوق للوصول إلی وطنهما واضح فی آثارهما. الهدف من هذا البحث إیجاد طریقة استخدام أصول ومبانی مکتب الرومانسیة وبیان وجوه الاختلاف والتشابه فی آثار عبدالوهاب البیاتی وصلاح عبدالصبور باستخدام الأسلوب التحلیلی والتوصیفی لإثبات هذه الفرضیة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - الروافد الأجنبیة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت
حبیب کشاورز

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلی الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضاً من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آ چکیده کامل

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلی الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضاً من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آثاره الشعریة والنثریة ونظرته إلی الموت تختلف عن نظرة القدماء إلی الموت. جبران وهو من أشهر الأدباء فی المهجر الشمالی ومن أعضاء الرابطة القلمیة، فی نظرته إلی الموت إضافة إلی میزاته الشخصیة وموت أخته وأمه، تأثر بالأدباء الغربیین والمکاتب الغربیة أیضا وفی هذه المقالة بالمنهج التحلیلی- الوصفی نرید دراسة الروافد الأجنبیة المؤثرة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت. وتظهر نتائج الدراسة بأن جبران تأثر بالأدباء الغربیین منهم نیتشه وإدجار آلان بو وولیم بلیک کما تأثر بالمذهب الرومنسی والأدباء الرمانسیین أیضاً. هو کان یعشق الموت وحبه للموت کان متأثرا بالمذهب الرومانسی وکان یشعر بالغربة فی هذا العالم ویعتقد بأن الموت یزیل هذه الغربة وینجیه ویشفیه. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - الحزن والألم فی شعر إبراهیم ناجی
بهمن هادیلو علی حسین غلامی یلقون آفاج

الحزن من الظواهر الشائعة فی قصائد کثیر من شعراء العرب فی العصر الحدیث؛ لمناسبته لطبیعة الظروف الحضاریة التی تمرّ بها الأمة، وغلبة الهزائم علیها، ممّا جعلت ظاهرة الحزن تمثل قیمة تعبیریة واضحة أضافت إلی التجربة الشعریة بعامة آفاقاً جدیدة، زادتها ثراءً وخصباً وإذا کان الحز چکیده کامل

الحزن من الظواهر الشائعة فی قصائد کثیر من شعراء العرب فی العصر الحدیث؛ لمناسبته لطبیعة الظروف الحضاریة التی تمرّ بها الأمة، وغلبة الهزائم علیها، ممّا جعلت ظاهرة الحزن تمثل قیمة تعبیریة واضحة أضافت إلی التجربة الشعریة بعامة آفاقاً جدیدة، زادتها ثراءً وخصباً وإذا کان الحزن سمة عامة فی الشعر العربی الحدیث فإنّه فی الشعر الرومانسی اکثر وضوحا. بما أنّ إبراهیم ناجی یعدّ من أعلام الشعراء فی الحزن والألم ومن الشعراء المصریین المجددین. جری مجری الرومانسیة ویرکن شعره إلی الشکوی والأنین ویمتاز بالجدة. وناجی من هولاء الشعراء الذین تتراءی له أشباح الآلام وشعره حافل بتصاویرها کما من خلال دراسة أشعاره نصل إلی أنغام مختلفة فی شعره وهذه النغمات تبین موقفه الأدبی وتأملاته وأحزانه مع تعابیره الخاصة حیث نجد هذه النغمات الحزینة فی شتی المواضع، ومنها الحب وإحساسه المأساوی إلی الحیاة وتارة أخری فی حبه لمصر والموت و...؛ فیجد الشاعر فی هذه الأغانی ما یغذی رومانسیته البکاءة وما یزید شکواه إلتهاباً. هذه المقالة تحاول الترکیز علی مظاهر الحزن والألم فی شعر إبراهیم ناجی وتبیین أسباب هذه المظاهر مع الإشارة إلی مفهوم الحزن فی الأدب العربی، فیقوم هذا البحث علی المنهج الوصفی والتحلیلی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - الادب المقارن وبدایاته الاولی فی الادب العربی
علی صابری

إن الأدب المقارن بحث أدبی ظهر فی عالم الأدب فی القرن التاسع عشر، و یعد فرنسا المهد الأول للدراسات المقارنة، فجعل الأدباء الفرنسیون له حدودا، کاقتصاره بالأدب دون الفنون الأخری، و اختلاف اللغة، و وجود الصلة بین الأدبین أو الأدیبین.و لنشأة هذا الفرع الأدبی الجدید عوامل کثی چکیده کامل

إن الأدب المقارن بحث أدبی ظهر فی عالم الأدب فی القرن التاسع عشر، و یعد فرنسا المهد الأول للدراسات المقارنة، فجعل الأدباء الفرنسیون له حدودا، کاقتصاره بالأدب دون الفنون الأخری، و اختلاف اللغة، و وجود الصلة بین الأدبین أو الأدیبین.و لنشأة هذا الفرع الأدبی الجدید عوامل کثیرة منها: ظهور النزعة العالمیة، الدراسات العلمیة، واتساع الأفق الأدبی إثر تطورات ثقافیة کنشاط حرکة الترجمة، وظهور الطباعة، واختراع وسائل المواصلات.فسرعان ما تسرب إلی الآداب الأخری، ومنها إلی الأدب العربی، فمن الأدباء العرب الذین حاولوا أن یفوزوا بالسباق فی هذا المجال، هم سلیمان البستانی فی مقدمته علی الإلیاذة، وأحمدشوقی فی مسرحیته کیلوباترا، وإلیاس أبوشبکة فی کتابه روابط الفکروالروح بین العرب والفرنجة، و روحی الخالدی فی کتابه تاریخ علم الأدب عندالإفرنج والعرب وفیکتورهوغو. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - بررسی تطبیقی شکل شناسی منظومۀ عاشقانۀ هانی و شیمرید با داستان لیلی و مجنون نظامی
مریم داوری محمود صادق زاده هادی حیدری نیا موسی محمود زهی

10.30495/dk.2023.700077

منظومه‌های غنایی یکی از زیباترین و جذّاب‌ترین بخش‌های داستانی ادبیّات است که با محوریّت عشق و زبان فاخر شعر، توانسته است، مورد پسند و سلیقۀ عموم مردم قرار گیرد و از میان شاعران داستان‌سرای ادبیّات فارسی، نظامی گنجوی با خلق اثر غنایی برجسته به نام لیلی و مجنون به عنوان ب چکیده کامل

منظومه‌های غنایی یکی از زیباترین و جذّاب‌ترین بخش‌های داستانی ادبیّات است که با محوریّت عشق و زبان فاخر شعر، توانسته است، مورد پسند و سلیقۀ عموم مردم قرار گیرد و از میان شاعران داستان‌سرای ادبیّات فارسی، نظامی گنجوی با خلق اثر غنایی برجسته به نام لیلی و مجنون به عنوان بزرگ‌ترین داستان‌سرای منظومه‌های غنایی فارسی، شناخته شده است. او که در شمار ارکان شعر فارسی است، با مهارت در تنظیم منظومه‌هایش، توصیف منازل و شخصیّت‌پردازی‌های قدرتمند، توانسته است، در جایگاه الگویی بزرگ در زمینۀ داستان‌سرایی قرارگرفته و پس از خویش، مقلّدان بسیاری را برانگیزد که هر یک به تبع خمسۀ او به‌ویژه، منظومۀ غنائی لیلی و مجنون به سرایش منظومه‌های غنائی مشابهی بپردازند. این پژوهش به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و روش کتابخانه‌ای، تنظیم شده است و نگارنده درصدد آن است تا با بررسی و مقایسۀ منظومۀ غنائی لیلی و مجنون با مشهورترین داستان عاشقانۀ بلوچی، هانی و شیمرید، بپردازد. این منظومه، مربوط به زمان حکومت رندان بلوچ، در سده‌های پانزدهم و شانزدهم میلادی است و حدود پانصد سال از پیدایش آن می گذرد. نویسنده در این پژوهش، درصدد آن است تا ضمن بررسی و تحلیل دقیق این منظومه با منظومۀ غنایی نظامی، زیبایی‌های نهفته در کار این منظومۀ عاشقانه بلوچی را آشکار سازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - تطبیق و تحلیل عناصر رمانتیک در شعر نادر نادرپور و پل الوآر ترجمۀ احمد شاملو
فرهاد محمدی

10.30495/dk.2021.688643

رمانتیسم یکی از پیچیده ترین و در عین حال جذاب ترین مکاتب ادبی در جهان به شمار می رود. ظهور آن در قرن هجدهم در فرانسه در برابر سنت نئوکلاسیسم بود. نادر نادرپور به عنوان یکی از شاگردان نیما یوشیج که خود سر منشا رمانتیسم در شعر معاصر پارسی شناخته می شود، در اشعار خود ب چکیده کامل

رمانتیسم یکی از پیچیده ترین و در عین حال جذاب ترین مکاتب ادبی در جهان به شمار می رود. ظهور آن در قرن هجدهم در فرانسه در برابر سنت نئوکلاسیسم بود. نادر نادرپور به عنوان یکی از شاگردان نیما یوشیج که خود سر منشا رمانتیسم در شعر معاصر پارسی شناخته می شود، در اشعار خود بسیار از خصوصیات مکتب رمانتیسم بهره برده است و مقایسۀ آنها با شعر شاعری سورئال مانند پل الوآر خالی از لطف نیست، چرا که خود رمانتیسم، بعدها راه به سوی سورئالیسم باز کرد و شاعران مکتب سورئال از خصوصیات رمانتیسم به طور موثری در شعرشان بهره می برند. به خصوص پل الوآر که گاه آنقدر در اشعارش رمانتیک می شود که مخاطب شعر در مورد اندیشه های سورئال او تردید می کند. در این نوشتار سعی می شود عناصر رمانتیسم در شعر او با شعر پل الوآر شاعر فرانسوی که بعدها از بنیانگذاران مکتب سورئالیسم شد به بحث گذاشته شود که منظور و هدف یافتن آموزه های مشترک دو شاعر از دو سرزمین و دو فرهنگ محتلف از دیدگاه مکتب رمانتیسم می باشد که همانا ادبیات در همین سیر نگاه مشترک شاعر و نویسنده مبنایی جهانی و همه گیر می یابد. این گفتار به شیوۀ توصیفی تحلیلی (تحقیقات کتابخانه ای) انجام پذیرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - بررسى تطبیقى مکتب رمانتیسم در اشعار سهراب سپهرى و جبران خلیل جبران
زهرا صداقتی زهرا سلیمانی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - بررسی تطبیقی مکتب رمانتیسم در اشعار نیما یوشیج و خلیل مطران
سیده نسرین عبادیان زهرا سلیمانی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - نقد و پردازش اصول رمانتیسم جامعه‌گرا در شعر ژاله قائم‌مقامی و نازک الملائکه
مریم بیک هادی حیدری نیا محمود صادق زاده

10.30495/dk.2020.678939

یکی از مکاتب ادبی پرطرفدار معاصر، مکتب رمانتیسم است که ابتدا به مسائل شخصی افراد می پرداخت؛ امّا به خاطر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به تدریج از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع، سوق یافت و حالتی جامعه گرا به خود گرفت. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیّات فارسی و عربی چکیده کامل

یکی از مکاتب ادبی پرطرفدار معاصر، مکتب رمانتیسم است که ابتدا به مسائل شخصی افراد می پرداخت؛ امّا به خاطر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به تدریج از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع، سوق یافت و حالتی جامعه گرا به خود گرفت. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیّات فارسی و عربی، زمینه‌های مشترک زیادی ندارد؛ ولی همگونی‌های زیادی میان پیروان این مکتب ادبی در فارسی و عربی به چشم می‌خورد. نازک الملائکه و ژاله قائم‌مقامی از جمله شاعرانی هستند که اشعار آن‌ها دارای چنین صبغ ه ای است. اشتراک‌هایی در مضمون و سـبک شعری‌شان است، نشان می‌دهد که اشعار در ابعاد محتوا، قالب و زبان، از شعر دورۀ رمانتیک اروپا، تأثیر پذیرفته است. مقالۀ حاضر در&lrm;صدد &lrm;است با روش توصیفی- تحلیلی، اصول رمانتیسم جامعه‌گرا در اشعار ژاله قائم‌مقامی و نازک الملائکه را مورد تحلیل و تبیین قرار دهد به همین منظور، ویژگی‌هایی چون احساس اجتماعی، توجّه به نابرابری های اجتماعی، تضاد طبقاتی، فقر، افول جامعه، زن و مسائل پیرامون آن، ایده آلیسم و آرمان‌گرایی در شعر این دو شاعر، مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده در صدد آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد که مهم ترین مسائلی که در اشعار این دو شاعر مطرح می شود، چیست؟ و چه وجوه تشابهی بین این دو شاعر وجود دارد؟ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - بررسی تطبیقی داستان غنایی یوسف و زلیخای جامی (خاتم الشعرا) و عندلیب (شاعر ترکمن)
خوجه سید سیدمحمدی محمد فاضلی رضا اشرف زاده

بررسی تأثیر متقابل ادبیات ملل در حیطۀ ادبیات تطبیقی قرار دارد و کنکاش در این زمینه، اعتلا و غنای زبان و ادبیات ملی و تفاهم و دوستی ملت ها را در پی خواهدداشت. تاثیر زبان، فرهنگ و تمدن ایرانی بر زبان و ادبیات بومی یکی از موضوعات پژوهش در ادبیات تطبیقی است. یوسف و زلیخا د چکیده کامل

بررسی تأثیر متقابل ادبیات ملل در حیطۀ ادبیات تطبیقی قرار دارد و کنکاش در این زمینه، اعتلا و غنای زبان و ادبیات ملی و تفاهم و دوستی ملت ها را در پی خواهدداشت. تاثیر زبان، فرهنگ و تمدن ایرانی بر زبان و ادبیات بومی یکی از موضوعات پژوهش در ادبیات تطبیقی است. یوسف و زلیخا داستانی قرآنی است که بازتاب وسیعی در ادبیات غنایی داشته است. در این جستار بازآفرینی اثر دو سخنور با زبان و فرهنگ متفاوت با بهره گیری از رویکرد تطبیقی- تحلیلی، مورد بررسی و تبیین قرارگرفته و یوسف و زلیخای عبدالرّحمان جامی (قرن نهم) با یوسف و زلیخای نورمحمّد عندلیب، شاعر، نویسنده و مترجم ترکمن(قرن دوازدهم) مقایسه شده است، تا وجوه افتراق و اشتراک این دو اثر فارسی و ترکمنی مورد بررسی قرارگیرد. نتایج کلّی پژوهش، بسامد عوامل متافیزیکی داستان عندلیب در شکل گیری پیرنگ داستان نقش اساسی را دارد؛ ولی جامی در اثر خود از طرحی باورمندانه و منطقی تر بهره جسته است. ویژگی های داستان های کهن را در هر دو اثر می توان دید؛ در روایت جامی محور اصلی داستان عشق یوسف و زلیخاست وی تلاش دارد در ضمن داستان بینش عرفانی خود را بیان کند؛ در روایت عندلیب، یوسف شخصیت اصلی داستان است و داستان با آنچه در سوره یوسف آمده، نزدیک می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - رویکرد انسان گرایانه ی نیما به طبیعت
محبوبه بسمل سید ابوطالب میرعابدینی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - تحلیل بن مایه های داستانی منظومه عزیز و نگار
زهرا دری راضیه فقیهی

پژوهش حاضر به تحلیل بن مایه های داستانی منظومه‌ی عزیز و نگار می پردازد که جزو قصه‌های فلکلور و عامیانه‌ای است که به صورت روایی و سینه به سینه و در منطقه‌ای خاص نقل می‌شده است. منظومه ای که بن مایه‌های داستانی آن از انواع حماسی، عاشقانه، شگفت انگیز و کرامت است. این منظوم چکیده کامل

پژوهش حاضر به تحلیل بن مایه های داستانی منظومه‌ی عزیز و نگار می پردازد که جزو قصه‌های فلکلور و عامیانه‌ای است که به صورت روایی و سینه به سینه و در منطقه‌ای خاص نقل می‌شده است. منظومه ای که بن مایه‌های داستانی آن از انواع حماسی، عاشقانه، شگفت انگیز و کرامت است. این منظومه‌ی محلی و عامیانه در منطقه‌ی طالقان، مورد هیچ گونه تحقیقی قرار نگرفته و معرفی آن در قدم اول از اهداف این پژوهش است. سیر این تحقیق با روش کتابخانه‌ای انجام گرفته و معرفی کوتاه این قصه، پیش درآمدی برای ارائه‌ی تحلیل بن مایه‌های آن است. از این اثر نگارش‌های متعددی در زمان‌های مختلف وجود دارد که هر یک در جزئیات با دیگر نگارش‌ها متفاوت است. این نسخ از روی هم نگاشته نشده‌اند و نقالان و مشتاقان پس از سال‌ها، از حافظه‌ی خویش و بنا بر سلیقه‌ی خود و مخاطبانشان آن را به نگارش در آورده اند. نتیجه‌ی تحقیقات و تحلیل در بن مایه‌ها نشان می‌دهد که اکثر بن مایه‌های قصه‌ی عزیز و نگار در ادبیات ایران و جهان دیده می‌شوند. از جمله: کوری، سفر، خوارق عادت، نبرد، جنون و رقابت عشاق، نامه و نامه بر، درویش، سیب و چشمه؛ که حضور این گونه موتیف‌ها در این قصه از ارزش‌های آن به شمار می‌آید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - عناصر رمانتیک در اشعار شهریار
مرتضی رزاق پور مریم دوستی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - مبادئ بلاغة التصویر بین الاتجاهین الرومانسی والبرناسی فی الشعر العربی
مجید صالح بک محمد هادی مرادی ناصر میثاقی

تعددت التعاریف عن التصویر فی العصر الحاضر، وهو فی مفهومه الشامل کما یعرفه "دای لویس" لوحة مصنوعة من الألفاظ، أو محاولة لبیان التجارب عن طریق اللغة وبشکل فنّی. ومدی توفیق الشاعر فی خلع الفنّیة على کلامه یُسمّى بالبلاغة؛ ومما یقضی علیها هو التصویر الآلی للواقع دون محاولة چکیده کامل

تعددت التعاریف عن التصویر فی العصر الحاضر، وهو فی مفهومه الشامل کما یعرفه "دای لویس" لوحة مصنوعة من الألفاظ، أو محاولة لبیان التجارب عن طریق اللغة وبشکل فنّی. ومدی توفیق الشاعر فی خلع الفنّیة على کلامه یُسمّى بالبلاغة؛ ومما یقضی علیها هو التصویر الآلی للواقع دون محاولة للانتقاء الفنی. وللمذاهب الأدبیة فی توجیه تلک المحاولات مذاهب تبتنی على فلسفة معارضة لسابقتها وتشکّل نظرتها إلى الأدب عامّة، وإلى الشعر خاصة. وابتناء على تلک النظرة تصنّف مبادؤها الأساسیة لخلق البلاغة المرجوّة. ومن ضمن تلک المذاهب الرومانسیة والبرناسیة التی تتقابل رؤاهما عن البلاغة؛ تعرض هذا المقال لدراسة المبادئ الأساسیة التی یستند علیها التصویر فی بلاغته عند الاتجاهین الرومانسی والبرناسی. یتطرق هذا المقال بمنهج وصفی – تحلیلی إلی العلل والأسباب التی تقف خلف هذا التقابل، لاستخراج مظاهر تلک المبادئ عند شعراء هذین الاتجاهین. وتبیّن أنّ المبادئ التی اتخذها الاتجاه الرومانسی وهی: محوریة الذاتیة بمظاهرها، وتکثیف عناصر الصورة وتمجید الألم؛ تقف وجها لوجه لما اتخذته البرناسیة رغبة فی الوصول إلی بلاغة التصویر، حیث کانت المبادئ عندها: الإلمام باللاذاتیة، غائیة الجمال، نبذ صفة الحیاة عن الطبیعة، تألیه العالم الخارجی، الاهتمام بالشکل وزیادة الشخوص. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - ازدواجية التجربتين المختلفتين؛ لمدينة الديستوبية في تجربة "ياسين طه حافظ" الرومانسية
عاطی عبیات عبدالحسین فقهی حسین الیاسی

ینتمي شعر "یاسین طه حافظ" إلی شعر طائفة من الشعراء الذین مزجوا في أشعارهم بین تجربة الحبّ الرومانسي وتجربة المکان في بعده العام الخارج عن الإطار الرومانسي المرتبط بحالات الحب والاشتیاق أو البعد والافتراق. تکون التجربة الرومانسیة في هذا النمط من الأشعار فریدة في نوعها بح چکیده کامل

ینتمي شعر "یاسین طه حافظ" إلی شعر طائفة من الشعراء الذین مزجوا في أشعارهم بین تجربة الحبّ الرومانسي وتجربة المکان في بعده العام الخارج عن الإطار الرومانسي المرتبط بحالات الحب والاشتیاق أو البعد والافتراق. تکون التجربة الرومانسیة في هذا النمط من الأشعار فریدة في نوعها بحیث تسرد قصة الحب المرتبطة بالمجتمع الفاسد والمدینة الفاسدة أي یسرد الشاعر من خلال أشعاره الرومانسیة الحالات الفاسدة الغیر مرغوبة فیها للمدینة والمکان. یحاول هذا البحث عبر المنهج الوصفي _ التحلیلي دراسة هذا الملمح الشعري الجدید في أشعار" یاسین طه حافظ" والهدف المرجو هو الکشف والإبانة عن التمظهر الواسع لهذا الدمج الشعري الإبداعي بین الدیستوبیا وتجربة الحب الرومانسیة وتشیر النتائج إلی أن شعر "طه حافظ یاسین" یمثّل شعراً ذي البعدین في ارتباطه بالمکان وتجربة الحب الرومانسي الذي یحکي قصة حبّ الشاعر لعشیقته فاطمة رمزاً أو حقیقةً. فعمد الشاعر في أشعاره علی تجسید الحالات الفاسدة وغیر المرغوبة للمکان الذي یعیش فیه والذي یختلف ویکون في مفارقة کاملة مع صفاء الحب وبراءته ولا یمکن للإنسان المعاصر أن يمتلک تجربة الحب الرومانسي الخالص في مثل هذه المدینة. فالمدینة والمکان اللذان یخوض فیهما الشاعر لا یحملان البعد المنشود المثالي فالمدینة فقدت في شعر الشاعر بعدها المثالي ولایشمُّ منها رائحة الصفاء والبراءة ولا تکون المدینة المعاصرة حاضنة للحب البرئ مادامت علی نقیض مع الحب الطاهر نتیجة الحالة السلبیة وهیمنة الوجه المادي والنزعة الجسدیة و زوال الحرکة والفکر في المدینة الدیستوبیة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - مظاهر رومانسیّة فی شعر أبی القاسم الشابی
عبدالحمید أحمدی

یعتبر المذهب الرومانسی الذی یعتمد علی أسس فلسفیة خاصة یعتبر فی أوّل ظهوره تجدیدا فی طریق الإحساس والتفکیر والتعبیر، إنّه ثورة ضدّ القیود التی فرضتها الکلاسیکیّة، إنّه تغییر فی مجال الأدب والفن أثمر عن ظهور نتاج ذاتی متحرّر. والرومانسیّة عندما وصلت إلی العالم العربی کان چکیده کامل

یعتبر المذهب الرومانسی الذی یعتمد علی أسس فلسفیة خاصة یعتبر فی أوّل ظهوره تجدیدا فی طریق الإحساس والتفکیر والتعبیر، إنّه ثورة ضدّ القیود التی فرضتها الکلاسیکیّة، إنّه تغییر فی مجال الأدب والفن أثمر عن ظهور نتاج ذاتی متحرّر. والرومانسیّة عندما وصلت إلی العالم العربی کان عهد ازدهارها قد انقضی فی البلاد الأوروبیة، لکنّ العالم العربی کان یمرّ بمرحلةٍ من تاریخه تماثل فی ظروفها المأساویّة المتدهورة العصر الرومانسیّ فی أوروبّا. والشابّی - کشاعرٍ تأثّر بالتیّار الرومانسی استطاع - رغم قصر عمره - أن یمثِّل المذهب الرومانسی فی تونس أحسن تمثیل، وأن یسهم فی نشره إلی حدٍّ بعیدٍ. فجاء هذا المقال وعلی أساس من المنهج التفسیری لیکشف عن أهمّ المضامین الرومانسیة التی تجلت فی شعر الشابی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - نازک الملائکة وإبداعاتها الشعریة؛ رؤی نقدیة
حسین شمس آبادی مهدی ممتحن

یتطرق هذا المقال إلی الشاعرة العراقیة نازک الملائکة التی لها دور أساسی وهامّ فی الشعر العربی الحدیث ما بین الأربعینات والستّینات من القرن الماضی؛ المرأة التی دخلت معرکة أدبیة یخوضها الرجال وقامت بالإبداع، فظهرت کمبدعة فی مجال الشعر. هی تتعلق بالمذهب الرومانسی الذی یقوم چکیده کامل

یتطرق هذا المقال إلی الشاعرة العراقیة نازک الملائکة التی لها دور أساسی وهامّ فی الشعر العربی الحدیث ما بین الأربعینات والستّینات من القرن الماضی؛ المرأة التی دخلت معرکة أدبیة یخوضها الرجال وقامت بالإبداع، فظهرت کمبدعة فی مجال الشعر. هی تتعلق بالمذهب الرومانسی الذی یقوم أساسه علی الإبداع دون التقلید وإنها من ممثلی المذهب الرومانسی فی العراق، التی استطاعت أن تبلغ الرومنسیة إلی ذروتها فی العراق مع أنها دخلت العراق متأخرة بالنسبة إلی البلاد العربیة الأخری. کانت نازک الملائکة من روّاد التطوّر الشعری؛ التطوّر الذی عمّ أقطار العالم. وهی من أفضل شاعرات الوطن العربی، لأنهّا شاعرة الإبداع والتجدید وناقدة فی قضایا الشعر العربی. وهی عاشت فی عزلة عن بیئتها الثقافی وکانت أسیرة عالمها العائلی المحافظ بسبب أنها نشأت فی مجتمع لم یکن فی إمکان المرأة أن تبدی آراءها ولم تکن تقدر علی أن تحضر النوادی والجماعات الأدبیة وقبول هذه القضیة أن المرأة تختلط بالرجل فی الأماکن المختلفة والأسواق کان صعبا علی الرأی العام فی المجتمع. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - دراسة الرموز التمثیلیة لقصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" علی ضوء المدرسة الرومنسیّة
تورج زینی‌وند جهانگیر امیری محمد فارغی‌شاد

تُعدُّ قصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" لصمد بهرنگی بمجملها قصّة تمثیلیّة تُعبّر عن أمور واقعیة نلمسها فی واقع الحیاة. فقد تشکّلت نواة القصّة ولحمتها من الرموز الّتی أحاطت بها حبکة القصة. لقد صمّم بهرنگی قصّته فی إطار الرومنسیّة حیث تجلّت فیها مبادئ الرومنسیّة بوضوح کالحث چکیده کامل

تُعدُّ قصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" لصمد بهرنگی بمجملها قصّة تمثیلیّة تُعبّر عن أمور واقعیة نلمسها فی واقع الحیاة. فقد تشکّلت نواة القصّة ولحمتها من الرموز الّتی أحاطت بها حبکة القصة. لقد صمّم بهرنگی قصّته فی إطار الرومنسیّة حیث تجلّت فیها مبادئ الرومنسیّة بوضوح کالحثّ علی القیام بتغییر الواقع بعزیمة وثبات والتغنّی بالقیم الإنسانیة والحریة إلّا أنّ رومنسیّة بهرنگی لا تحید عن الواقعیة لتنزلق فی العبثیة والمثالیة والوهمیّة بل إنّ قصّته تدور فی فلک الواقعیة هادفة إلی إثارة الأجیال علی إصلاح وتحسین الواقع المعاش. یرمی هذا المقال وبالاعتماد علی دراسات تبنی علی الأسلوبیة علی الصعید الشکلی والدلالی مستعیناً بالمنهج الوصفی - التحلیلی إلی دراسة أهمّ وأشهر قصّة کتبها القاصّ المعاصر الشهیر صمد بهرنگی مسلّطاً الأضواء علی الدّلالات الرمزیة الّتی تحملها القصّة فی طیّاتها من منظور رومنسیّ وذلک فی ضوء معطیات مدرسة التمثیل الرمزی والترکیز علی الخصائص الفنیّة الّتی تتمیّز بها القصّة. ومن أهمّ النتائج الّتی توصّلنا إلیها عبر المقال هی أنّ الرومنسیّة فی قصّة السّمکة السوداء ضربت جذورها فی بیئة عاشها کاتب القصة واستلهم منها عناصرها الدرامیة والرمزیة حتّی جاءت القصة صورة تمثیلیة مقتضبة عن الواقع الّذی رسمها الکاتب. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - الملامح الرومانسیة فی شعر فدوی طوقان
ریحانة ملازاده

الظروف الاجتماعیة، والسیاسیة، والفکریة فی العالم العربی بعد الثلث الأول من القرن العشرین کانت ظروفا مهیأة لقیام حرکة رومانسیة. فظلت هذه المدرسة مسیطرة علی الذوق العام فترة طویلة وتأثر الجیل العربی بالظروف الرومانسیة المحیطة متماثلا مبادئها التی تعرف علیها فی الآداب الغر چکیده کامل

الظروف الاجتماعیة، والسیاسیة، والفکریة فی العالم العربی بعد الثلث الأول من القرن العشرین کانت ظروفا مهیأة لقیام حرکة رومانسیة. فظلت هذه المدرسة مسیطرة علی الذوق العام فترة طویلة وتأثر الجیل العربی بالظروف الرومانسیة المحیطة متماثلا مبادئها التی تعرف علیها فی الآداب الغربیة وفی المترجمات عن هذه الآداب. من أبناء هذا الجیل، الشاعرة الفلسطینیة المعاصرة فدوی طوقان التی أرست دعامات الشعر الفلسطینی بعد أخیها إبراهیم طوقان وتأثرت بالتیار الرومانسی فی مجموعاتها الشعریة الأولی، لکنها تخرّجت من عباءة الرومانسیة فی مجموعاتها الشعریة التی صدرت جمیعا بعد هزیمة 1967م. من هذا المنطلق یلقی هذا المقال الضوء علی دراسة شعر فدوی طوقان لیکشف عن أهم المضامین الرومانسیة فی مجموعاتها الشعریة الأولی معتمدا علی المنهج التحلیلی - الوصفی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - نگاهی به غزل در ادبیات فارسی و ورود آن به ادبیات آلمانی‌زبان پژوهشی از دیدگاه ادبیات تطبیقی
سعید فیروز ابادی

شناخت سرچشمه های فکری و بازتاب آن در ادبیات، همچنین کشف فصل مشترک اندیشه ی بشری از مهم ترین هدف های ادبیات تطبیقی است. برای نیل به این مقصود، تنها توجه به بُعد موضوعی آثار کافی نیست، بلکه انواع ادبی و معیارهای هر یک از این انواع نیز اهمیت بسیاری دارد. هدف نگارنده ی مقا چکیده کامل

شناخت سرچشمه های فکری و بازتاب آن در ادبیات، همچنین کشف فصل مشترک اندیشه ی بشری از مهم ترین هدف های ادبیات تطبیقی است. برای نیل به این مقصود، تنها توجه به بُعد موضوعی آثار کافی نیست، بلکه انواع ادبی و معیارهای هر یک از این انواع نیز اهمیت بسیاری دارد. هدف نگارنده ی مقاله ی حاضر آن است که سیر تحول غزل و چگونگی ورود آن به ادبیات آلمانی زبان را از دیدگاه ادبیات تطبیقی بررسی کند و در عین حال نشان دهد که دلایل علاقه مندی نویسندگان آلمانی زبان به این نوع ادبی چه بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - از غم و حسرت شاعران کلاسیک تا نوستالژی شاعران رمانتیک
برات محمدی سمیه عباس زاده

نوستالژی یا غم غربت در اصطلاح به حس دل‌تنگی و حسرت افراد نسبت به گذشته‌ی درخشان و آن دسته از داشته‌هایی است که در زمان موجود از دست رفته‌اند. اوضاع اجتماعی ـ سیاسی و اقتصادی حاکم بر جامعه و تحولات و دگرگونی‌های زندگی شاعران در شکل‌گیری غم و اندوه نسبت به اوضاع و احوال گ چکیده کامل

نوستالژی یا غم غربت در اصطلاح به حس دل‌تنگی و حسرت افراد نسبت به گذشته‌ی درخشان و آن دسته از داشته‌هایی است که در زمان موجود از دست رفته‌اند. اوضاع اجتماعی ـ سیاسی و اقتصادی حاکم بر جامعه و تحولات و دگرگونی‌های زندگی شاعران در شکل‌گیری غم و اندوه نسبت به اوضاع و احوال گذشته، کاملاً مؤثر است و رگه‌هایی از این احساس در سراسر شعر فارسی به وضوح دیده می‌شود و شاعران به شگردهای مختلف به بیان عواطف و احساسات خود در این زمینه پرداخته‌اند.در این نوشته پس از بررسی ایتمولوژی این واژه وتعریف آن از نظر روان‌شناسان به عوامل مؤثر در ایجاد و شکل گیری آن پرداخته شده و چگونگی تبلور حسرت بر گذشته و غم غربت در شعر کلاسیک فارسی به اجمال بحث شده و نوستالژی فردی و اجتماعی مورد تأمل واقع شده و سپس چند و چون آن در شعر سه تن از شاعران معاصر به عنوان یک ویژگی رمانتیکی مورد کنکاش قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - نَفثَةُ‌المَصدُور از منظر رمانتیسم
حسین میکائیلی ابراهیم گودرزی

بررسی کتاب‌های تاریخی که ارزش ادبی فراوان هم دارند گامی بس مهم در درک زوایای ناشناخته ی این آثار ارزشمند است؛ به ویژه از لحاظ مقایسه‌ی ارزشی آنها با جریان‌ها و مکاتب مهم ادبی. در این نوشتار، نگارندگان تلاش کرده‌اند با رویکردی اثباتی در پی ارزیابی متن نفثةالمصدور با مکتب چکیده کامل

بررسی کتاب‌های تاریخی که ارزش ادبی فراوان هم دارند گامی بس مهم در درک زوایای ناشناخته ی این آثار ارزشمند است؛ به ویژه از لحاظ مقایسه‌ی ارزشی آنها با جریان‌ها و مکاتب مهم ادبی. در این نوشتار، نگارندگان تلاش کرده‌اند با رویکردی اثباتی در پی ارزیابی متن نفثةالمصدور با مکتب رمانتیسم باشند. در این مقاله پس از مقدمه، در بخش اول، نفثةالمصدور و نویسنده ی آن و در بخش دوم، مکتب رمانتیسم معرفی شده است؛ بخش سوم به همخوانی نفثةالمصدور با مکتب رمانتیسم اختصاص یافته و در پایان، نتیجه گیری مباحث مطرح شده ارایه گردیده است. شواهد، حاکی از آن است که بخش عمده ای از مختصات رمانتیسم در متن این کتاب، وجود دارد؛ هرچند که تطبیق صد در صدی دو جریان فکری- با توجه به این نکته که هر کدام، برآمده‌ی دو عرصه‌ی زمانی، مکانی و فکری جداگانه اند- انتظاری دور از ذهن می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - نقش آمادگی به نوستالژی، درد ذهنی و تجربه زمانی لذت در واکنش‌پذیری به استرس ادراک شده در دانشجویان دارای شکست عاطفی
آزاده فرقدانی

10.30486/jsrp.2020.1872796.1922

هدف از این پژوهش، بررسی سهم پیش بین آمادگی به نوستالژی ، درد ذهنی و تجربه زمانی لذت در واکنش‌پذیری به استرس ادراک شده بوده است .روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دارای شکست عاطفی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه بود. از این جامعه، 162 دانشجوی دا چکیده کامل

هدف از این پژوهش، بررسی سهم پیش بین آمادگی به نوستالژی ، درد ذهنی و تجربه زمانی لذت در واکنش‌پذیری به استرس ادراک شده بوده است .روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دارای شکست عاطفی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه بود. از این جامعه، 162 دانشجوی دارای نشانگان ضربه عشق با روش نمونه‌گیری هدفمند ، انتخاب و پرسشنامه‌های واکنش‌پذیری به استرس ادراک شدهShulz,jansen) &schlotz,2006) ،آمادگی به نوستالژیHavlena &Holak 2006) ) درد ذهنی (Orbach & Mikulincer,2003) و تجربه زمانی لذتGard 2006) ) بر روی آنها اجرا شد. تحلیل داده ها با همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام انجام شد و یافته‌ها حاکی از نقش منفی سردرگمی و آشفتگی هیجانی (از ابعاد درد ذهنی) در افزایش واکنش‌پذیری به استرس ادراک شده (P<0.01) و نقش مثبت آمادگی به نوستالژی در کاهش واکنش‌پذیری به استرس ادراک شده (P<0/01) بوده است. بنابراین میتوان دریافت که صرفنظر از نقش منفی تجربه احساس پوچی در تشدید واکنش افراد به استرس، این تجارب و احساسات مثبت گذشته است که می‌تواند به عنوان یک منبع و تکیه‌گاه روانی، شرایط افراد را در موقعیت‌های استرس‌زا بهبود بخشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - تأملی در امکان جمع میان عرفان عاشقانه و عرفان مبتنی بر وحدت وجود
عباس گوهری امین رضا نوشین

عرفان عاشقانه، رابطة بین خدا و انسان را از رابطة بین حاکم و محکوم، خواجه و رعیت و حتی عابد و معبود، به عاشق و معشوق و معشوق و عاشق فراتر برده و از اینرو نمایشگاه عالی‌ترین روابط انسان با خدای خویش است. بر بنیاد این نگرش عرفانی، انسان معشوق و محبوب خداوند است که در لحظه‌ چکیده کامل

عرفان عاشقانه، رابطة بین خدا و انسان را از رابطة بین حاکم و محکوم، خواجه و رعیت و حتی عابد و معبود، به عاشق و معشوق و معشوق و عاشق فراتر برده و از اینرو نمایشگاه عالی‌ترین روابط انسان با خدای خویش است. بر بنیاد این نگرش عرفانی، انسان معشوق و محبوب خداوند است که در لحظه‌ای خاص و طی تجربه‌ای شگرف با وام‌گیری از عشق الهی، به ناگاه در عین معشوقی، عاشق و در عین محبوبی، محب می‌گردد. عرفان وحدت شهودی نیز، عرفانی است مبتنی بر تجربة‌ وحدت و مدعی اینکه طی این تجربه، عارف از ماسوی الله غافل و تنها متوجه حق می‌گردد. در این عرفان ثنویت بین حق و خلق تصریح و بر این اساس، امکان جمع با عرفان عاشقانه ممکن می‌شود.عرفان وحدت وجودی نیز عرفانی است مبتنی بر این مدعا که عارف طی تجربة عرفانی خویش به معرفتی مشعر بر وحدت و یگانگی خلق و حق دست یازیده و در می‌یابد که ثنویت بین خدا و ماسوی الله درعین وقوع، اصیل و بنیادی نیست. بنابر آنچه رفت، این مقاله می‌کوشد تا در عین صحّه گذاشتن بر این مدعا که عرفان مبتنی بر وحدت شهود، مستعد عرفان عاشقانه است، علیه مدعای «عدم امکان جمع میان عرفان مبتنی بر وحدت وجود و عرفان عاشقانه»، دو دلیل، یکی مبتنی بر واقع و دیگری، مبتنی بر عقل، اقامه کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - رویکرد عاشقانه (شاعرانه) به داستان حضرت موسی در آثار عرفانی قرن پنجم تا هفتم هجری
سعید زهره‌وند محسن حسینی مؤخر محمدرضا حسنی جلیلیان مرتضی کرمانشاهی

داستان و شخصیّت پیامبران الهی، براساس نصّ صریح قرآن و روایات، یکی از ویژگی‌های اساسی عرفان اسلامی است که مورد توجّه عارفان در قرون مختلف بوده است. در حقیقت طرح نکات و ظرایف عشق و بیان لحظات و تجربیات عاشقانه با هدف گشودن نگاه معرفت شناختی و زیبایی‌شناسانه از رویکردهای م چکیده کامل

داستان و شخصیّت پیامبران الهی، براساس نصّ صریح قرآن و روایات، یکی از ویژگی‌های اساسی عرفان اسلامی است که مورد توجّه عارفان در قرون مختلف بوده است. در حقیقت طرح نکات و ظرایف عشق و بیان لحظات و تجربیات عاشقانه با هدف گشودن نگاه معرفت شناختی و زیبایی‌شناسانه از رویکردهای مهم در تاریخ تصوّف اسلامی است که به مکتب یا رویکرد عاشقانه در عرفان شناخته شده است. این رویکرد با ویژگی‌های زبانی خاص خود، با بهره‌گیری از ظرفیت والای داستان پیامبران و تجربیات عاشقانه نهفته در این داستان‌ها به مهم‌ترین موضوعات و مفاهیم عشق پرداخته است، لذا هدف این پژوهش، ‌شناسایی و تبیین رویکرد عاشقانه به داستان حضرت موسی در آثار عرفانی مطرح در قرن پنجم تا هفتم هجری است. دراین پژوهش مصادیق و شواهد مورد نظر در آثار عرفانی با روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان از بهره‌گیری از زبان اشارت با ویژگی‌های خاص آن در مقابل زبان عبارت است. بررسی شواهد و مصایق تحقیق نشان داد رویکرد عاشقانه هم از لحاظ فراوانی در آثار شعری و نثر و هم از نظر فراوانی در سه قرن مورد تحقیق از فراوانی نسبتا یکسانی برخوردار است. از نظر موضوعی نیز مکالمه خداوند با حضرت موسی و تجلّی حق بر وی بیشترین فراوانی را در پرداختن شاعران و نویسندگان به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - عشق در اشعار عرفانی امام خمینی (ره)
اقدس جهانگیری علی اکبر افراسیاب پور فرج‌اله براتی مریم بختیار

10.2234/erfan.2023.708527

امام خمینی ، قائل به پوشیده بودن مفهوم عشق به اقتضای پوشیدگی ذات الهی است. وی از سویی بر این عقیده است که عالم هستی همگی سایه حضرت محبوبند حتی عشق جبلی و فطری نیز متعلق به محبوب است و از سویی دیگر آن محبوب مطلق را در نهایت خفا وصف کرده است، تا جایی که حتی به کاربردن واژ چکیده کامل

امام خمینی ، قائل به پوشیده بودن مفهوم عشق به اقتضای پوشیدگی ذات الهی است. وی از سویی بر این عقیده است که عالم هستی همگی سایه حضرت محبوبند حتی عشق جبلی و فطری نیز متعلق به محبوب است و از سویی دیگر آن محبوب مطلق را در نهایت خفا وصف کرده است، تا جایی که حتی به کاربردن واژگان غیب باطن را نیز در باب ذات الهی از سر ناچار و اضطرار می داند. زبان غزل و مطلع های شورانگیز و مضامین عاشقانه و عبارات بی پروا، مجالی برایدرس و بحث عرفان نمی گذارد و اگر اثری و ثمری از عرفان هست، لُبّ و عصارۀ آن استکه چون حلقه بر درِ عشق، سر می کوبد و حاجت می گوید. وصل عبارت است از وحدت حقیقت، چون سرّ به حق متصل گشت جز حق نبیند و نفس را از خود به طوری غایب گرداند که از کس خبر ندارد. امام با همه عظمتی که برای ارباب عرفان قائل است، ولی شخصیت عرفانی او از همه آنان ممتاز است. حضرت امام(ره) در آثار عرفانی خود به مقام وصل با موضوعات مختلف اشاره کرده است. امام معتقد است که چشم پوشی از لذت های دنیوی نه تنها حجاب های ظلمانی را کنارمی زند بلکه پرده های نور را یکی پس از دیگری از میان برمی دارد. روحیۀ ملامت گری در مکتب عرفانی امام در شعرشان مشهود است. همچنین غزل هایشان در کلام و محتوا متناقض نماست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - تأویل‌های عارفانه و عاشقانه مولانا از قصه‌های قرآنی
حلیمه دیلمی نژاد شمس الحاجیه اردلانی سید احمد حسینی کازرونی

مثنوی به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار عرفانی منظوم زبان فارسی از جنبه‌های مختلف شایستۀ بررسی است. مولانا در مثنوی بسیار از آیات قران بهره گرفته است و یکی از شگردهای مهم مولانا در برخورد با آیات قران کریم تأویل و تفسیر ذوقی و عاشقانه آنها است. تأویل در فرهنگ اسلامی و بخصوص چکیده کامل

مثنوی به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار عرفانی منظوم زبان فارسی از جنبه‌های مختلف شایستۀ بررسی است. مولانا در مثنوی بسیار از آیات قران بهره گرفته است و یکی از شگردهای مهم مولانا در برخورد با آیات قران کریم تأویل و تفسیر ذوقی و عاشقانه آنها است. تأویل در فرهنگ اسلامی و بخصوص در ادب عرفانی، اصطلاحی معروف است که تحت عنوان تفسیر باطنی و از ظاهر به باطن رفتن به کار برده می‌شود. اصولاً اعتقاد به باطن امور در مرکز تفکر مولانا است به همین دلیل او به تأویل توجهی ویژه دارد. او معتقد است که قران کریم دارای باطنی است که در زیر ظاهر الفاظ پنهان است. تأویل آیات قران کریم در مثنوی شیوه‌ای از تفسیر است که باطن را از ورای ظاهر و با معیار عشق و ذوق بیرون می‌آورد؛ ولی ظاهر را نفی نمی‌کند. یکی از مهم‌ترین شرایط تأویل از نگاه او تأویل خویش است که خودشناسی و تزکیه نفس را ضروری می کند و لازمۀ آن دوری از هوی و هوس است. دومین و شاید اصلی‌ترین مؤلفه تأویل از نگاه مولانا اثر و نتیجۀ آن است به این معنی که تأویل باید آدمی را به رحمت خداوند امیدوار کند. موضوع این پژوهش تأویل عارفانه و عاشقانه مولانا از آیات قران کریم است. یکی از مهم‌ترین شرایط تأویل از نگاه مولانا، تأویل خویشتن است که خودشناسی و تزکیة نفس را ضروری می‌کند و نتیجة آن فلاح و رستگاری است به این معنی که تأویل باید آدمی را به سعادت رساند و به رحمت خداوند امیدوار سازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - تقابل عرفان زاهدانه و عاشقانه در تذکرةالاولیای عطار نیشابوری
فاطمه باقرزاده خیاوی رضا آقایاری زاهد علی رمضانی

تذکرةالاولیا عطار نیشابوری یکی از چند منبع برجسته در شناخت احوال عارفان قرون مختلف از اول هجری تا زمان تألیف(قرن هفتم) است. در آن شرح زندگانی 97 تن از مشایخ صوفیه ـ که هرکدام وابسته به یک مشرب عرفانی بوده اند ـ آمده است. بررسی احوال و اقوال این مشایخ، راهگشایی برای شناخ چکیده کامل

تذکرةالاولیا عطار نیشابوری یکی از چند منبع برجسته در شناخت احوال عارفان قرون مختلف از اول هجری تا زمان تألیف(قرن هفتم) است. در آن شرح زندگانی 97 تن از مشایخ صوفیه ـ که هرکدام وابسته به یک مشرب عرفانی بوده اند ـ آمده است. بررسی احوال و اقوال این مشایخ، راهگشایی برای شناخت عقاید مختلف عرفانی است و سند قابل اعتباری در بررسی جریان شناسی عرفان می تواند باشد. در این مقاله مؤلفه های عرفان زاهدانه و عرفان عاشقانه از اقوال و روایت های تذکرةالاولیاء بررسی شده است، عطار دسته بندی خاصی در گرایش های فکری اولیاء انجام نداده و به دیده احترام احوال و اقوال هرکدام را ذکرکرده است. اما بررسی تقابل های عرفان عاشقانه و زاهدانه در زندگی آن ها نشان می دهد، اولیا درمقابل عقاید همدیگر واکنش نشان می دهند؛ شریعت، کرامت و سماع، سه موضوع اصلی تقابل اولیاست؛ در اقوال اولیای زاهد، پای بندی به شریعت اصل است و مؤلفه های عرفان عاشقانه دیده نمی شود. اما در اقوال اولیای عاشق، اولیا با عبور از عرفان زاهدانه، گاه اعمال غیرشرعی انجام می دهند، دلسوزی برای ابلیس، شطحیات کفرگونه، اعتقاد به سماع، نفی کرامت ظاهری در ذکر اولیای عاشق آمده که در احوال اولیای زاهد نیست، موضوع مشترک در اقوال اولیا در عرفان زاهدانه و عاشقانه، دنیاستیزی است که در ذکر تمامی آن ها بیان آمده است، خود عطار در گروه عرفان عاشقانه است و این گرایش فکری را در تذکره نیز نشان داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - مقایسۀ استعارۀ دستوری گذرایی در شعر تعلیمی و عاشقانۀ سعدی
فرخنده زاده هفت تنانیان شاهرخ حکمت محسن ایزدیار

استعارۀ گذرایی، یکی از استعاره‌های دستوری است که در دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی، بدان پرداخته می‌شود. این مقاله می‌کوشد که استعارۀ گذرایی را در دو گونۀ ادبی تعلیمی و عاشفانۀ سعدی مقایسه کند. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای است یافته‌های این مطالعه عبارتند چکیده کامل

استعارۀ گذرایی، یکی از استعاره‌های دستوری است که در دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی، بدان پرداخته می‌شود. این مقاله می‌کوشد که استعارۀ گذرایی را در دو گونۀ ادبی تعلیمی و عاشفانۀ سعدی مقایسه کند. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای است یافته‌های این مطالعه عبارتند از: روساخت بندها نشان می‌دهد که بر خلاف انتظار، در شعر عاشقانۀ سعدی، بسامد فرایند مادی بیشتر از فرایندهای دیگر است. پس از آن فرایند رابطه&lrm;ای با اختلاف بسیار قرار دارد. در شعر تعلیمی نیز، به لحاظ روساختی، فرایندهای مادی و رابطه&lrm;ای با یسامدی تقریباً یکسان از دیگر فرایندها پیشی گرفته‌اند. فرایند بعدی، از لحاظ کاربرد، فرایند ذهنی است اما تحلیل ژرف‌ساختی بندها، نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از فرایندها در شعر سعدی، اساساً در ژرف‌ساخت، ذهنی یا رفتاری بوده‌اند که احساسات درونی انسان را به خوبی نشان می‌دهند اما تحت تأثیر استعارۀ گذرایی، غالباً در رو ساخت به فرایندهای مادی و رابطه‌ای تغییر ماهیت داده‌اند. به نظر می‌رسد شاعر کوشیده است، احساسات درونی شخصیت‌های حاضر در حکایات و یا عاشق و معشوق را در شعر عاشقانه به نحو برجسته‌ای، عینی‌تر و ملموس‌تر کند. تبدیل فرایندهای ذهنی و رفتاری به مادی و رابطه‌ای در شعر عاشقانۀ سعدی نسبت به شعرتعلیمی به طور معناداری بیشتر است. با توجه به این‌که پاره‌ای از استعاره‌های گذرایی در شعر سعدی، یا مصداق کنایه‌اند و یا دارای معنای ثانویه هستند که در علم بلاغت ارزیابی می‌شوند؛ به نظر می‌رسد که استعارۀ گذرایی می‌تواند پژوهشگران حوزه ادبیات را در بازتعریف پاره‌ای از مباحث علم معانی و بیان یاری نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - تأثیر رمانتیسم در تصویرگرایی شعر سیمین بهبهانی (مجموعه‌های خطی ز سرعت و آتش، دشت ارژن و یک دریچه آزادی)
حمیرا خانجانی مریم محمودی مرتضی رشیدی

رمانتیسم از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین مکتب‌های ادبی جهان است که به عنوان پدیده‌ای انقلابی، در اواخر قرن هجدهم به وجود آمد. این مکتب زمانی ظهور کرد که تحولات مهم علمی، اجتماعی و سیاسی تمام اروپا را فراگرفته بود. در ایران نیز از عهد مشروطه، رمانتیسم به عنوان رویکردی فکری چکیده کامل

رمانتیسم از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین مکتب‌های ادبی جهان است که به عنوان پدیده‌ای انقلابی، در اواخر قرن هجدهم به وجود آمد. این مکتب زمانی ظهور کرد که تحولات مهم علمی، اجتماعی و سیاسی تمام اروپا را فراگرفته بود. در ایران نیز از عهد مشروطه، رمانتیسم به عنوان رویکردی فکری در ادبیات فارسی مطرح شد. اگرچه سیمین را نمی‌توان از پیروان این مکتب دانست اما بسیاری از تصاویر شعری وی ویژگی‌های تصویرسازی مکتب رمانتیسم را دارد. تصاویری که بیان‌گر اندیشه و ذهنیت شاعر است و در انتقال احساس شاعر نقشی برجسته دارند. در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است؛ برخی ویژگی‌های تصاویر رمانتیسم چون: استحاله در طبیعت، فردیت‌گرایی، سایه‌واری و ابهام در تصاویر، پویایی و بالندگی تصاویر و اندوه در اشعار سه دفتر؛ خطی ز سرعت و آتش، دشت ارژن و یک دریچه آزادی بررسی شده است. ترکیب‌ها و تصویرهای سایه‌وار، القای معنی و در انتقال احساس، طبیعت گرایی، وجود اندوه فردی و اجتماعی در تصاویر شعری و شخصی کردن نمادهای مختلف ویژگی‌هایی است که نشان می‌دهد، سیمین در تخیل شعری خود تحت تأثیر رمانتیک‌ها بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - رمانتیسم در شعر هوشنگ ابتهاج
محمدامین محمدپور علی اصغر باباصفری

مکتب ادبی رمانتیسم در قرن نوزدهم و با شکستن قید و بندهای مکتب کلاسیک شکل گرفت. از سال 1301 و بعد از مشروطه، مکتب رمانتیسم در ایران گسترش پیدا کرد. عمده تحول این مکتب گرایش به طبیعت و وطن و پرداختن به عواطفی چون عشق، اندوه و طبیعت گرایی بود. هوشنگ ابتهاج یکی از شاعران تو چکیده کامل

مکتب ادبی رمانتیسم در قرن نوزدهم و با شکستن قید و بندهای مکتب کلاسیک شکل گرفت. از سال 1301 و بعد از مشروطه، مکتب رمانتیسم در ایران گسترش پیدا کرد. عمده تحول این مکتب گرایش به طبیعت و وطن و پرداختن به عواطفی چون عشق، اندوه و طبیعت گرایی بود. هوشنگ ابتهاج یکی از شاعران توانای معاصر است که بر غالب اشعار او اصول حاکم بر مکتب رمانتیسم حاکم است. مهمترین زمینه های اندیشه های رمانتیکی در شعر ابتهاج عبارتند از: عشق، غم و اندوه، یادکرد مرگ، حدیث نفس، وطن، طبیعت گرایی، امید، آرمان گرایی. در این مقاله به شیوه توصیفی و تحلیل محتوا از شعر ابتهاج به بررسی رمانتیسم در شعر او خواهیم پرداخت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - زن و روابط عاشقانه ی آن در اشعار نظامی گنجوی و سهراب سپهری
رامین خسروی اقبال

هدف در این مقاله مقایسه روابط عاشقانه از دیدگاه دو شاعر متعلق به دو دوره ی مختلف ادبی و تاریخی ایران زمین تعلق داشته، بود. این دو شاعر نگرش های متفاوتی از نظر جامعه شناسی، روان شناسی و ادبی به جایگاه زن و روابط عاشقانه داشتند. تفاوت های معرفتی این دو شاعر در نوع دیدشان چکیده کامل

هدف در این مقاله مقایسه روابط عاشقانه از دیدگاه دو شاعر متعلق به دو دوره ی مختلف ادبی و تاریخی ایران زمین تعلق داشته، بود. این دو شاعر نگرش های متفاوتی از نظر جامعه شناسی، روان شناسی و ادبی به جایگاه زن و روابط عاشقانه داشتند. تفاوت های معرفتی این دو شاعر در نوع دیدشان به روابط اخلاقی و عاشقانه تأثیر گذاشته و تعریف و شناختی از زن را شکل داده است. روش به کار رفته روشی مقایسه ای و توصیفی است و با تکیه بر آثار دو شاعر مورد نظر به روابط عاشقانه پرداخته شده است. یافته ها نشان داد که نظامی، با توجه به روحیات شخصی و سوانح زندگی خویش و اوضاع اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به نگرشی مختص به خود چونان سبکی شخصی از زن و روابط آن رسیده و به همین سان سهراب سپهری با همه ی مؤلفه های زندگی در عصر نو و تجربیات فردی خویش، تصویری منحصر به فرد از روابط عاشقانه را به مخاطب عرضه کرده است. در نهایت این نتیجه بدست آمد که روابط عاشقانه در داستان های غنایی نظامی در سه منظومه ی خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت پیکر بیشتر رنگ و صبغه ی جسمانی و زمینی گرفته است و معطوف به آن رویکرد می باشد. شاعر با در دست داشتن ابزار قوی توصیف های شگرف و خیال انگیز، خواننده را به سوی بزم و عیش و نوش و شادخواری برده است در حالیکه روابط عاشقانه در اشعار سهراب سپهری، به نوع روحانی و روانی آن محدود گشته و معشوقی اثیری در روح شاعر و عوالم آن مشاهده می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - رمانتیسم سپاری در شعر فروغ فرخ زاد
بهزاد خواجات

هدف پژوهش حاضر بررسی سیر رمانتیسم و گذر از آن در شعر فروغ فرخ زاد است. رمانتیسم یکی از مهم ترین مکاتب ادبی جهان است که ریشه در تحولات اقتصادی و اجتماعی غرب داشته و همواره از جهات گوناگون مورد توجه منتقدان قرار گرفته است. گر چه در ایران زمینه های مادی ظهور این مکتب به طو چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی سیر رمانتیسم و گذر از آن در شعر فروغ فرخ زاد است. رمانتیسم یکی از مهم ترین مکاتب ادبی جهان است که ریشه در تحولات اقتصادی و اجتماعی غرب داشته و همواره از جهات گوناگون مورد توجه منتقدان قرار گرفته است. گر چه در ایران زمینه های مادی ظهور این مکتب به طور کامل مهیا نبوده و بالطبع رمانتیسم نمی توانسته در جامعه ی ادبی همپا و همتای نمونه ی غربی اش به فعلیت برسد، اما از اوان مشروطه و اولین ترجمه ی آثار ادبی، شاخصه هایی از این مکتب به حیات ادبی وارد شده و سپس با تحولات اجتماعی بازار گرمی پیدا کرده است. فروغ فرخ زاد یکی از چهره های مؤثر شعر رمانتیک ایران است که شعرش آیینه ای است از تحولات مکتب رمانتیسم ایرانی و در آثارش می توان استحاله ی این مکتب را در حیطه ی شعر امروز بررسی کرد. این نوشتار بر آن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با تاکید بر شاخصه های مکتب رمانتیسم به دگردیسی شعر فروغ فرخ زاد بپردازد. نتایج این تحقیق بیانگر این است که شعر فروغ فرخ زاد توانسته در مسیری دشوار از رمانتیسمی سطحی به رمانتیسمی فهیم و اندیشمند طی مسیر کرده و به موقعیتی ویژه دست یابد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - الگوی پیش بینی روابط رمانتیک بر اساس مولفه های کمال گرایی در زنان متاهل دانشجو
محسن گل پرور ساناز ستایش منش محمدرضا مصاحبی

این پژوهش با هدف تعیین رابطه مولفه های کمال گرایی با تمایل به روابط رمانتیک در زنان دانشجوی متاهل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش زنان دانشجوی متاهل در دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان (اصفهان) بودند که از بین آن ها 351 نفر به شیوه‌ی تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پر چکیده کامل

این پژوهش با هدف تعیین رابطه مولفه های کمال گرایی با تمایل به روابط رمانتیک در زنان دانشجوی متاهل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش زنان دانشجوی متاهل در دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان (اصفهان) بودند که از بین آن ها 351 نفر به شیوه‌ی تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه کمال گرایی (فراست و همکاران، 1990) و پرسشنامه روابط رمانتیک (آتریج و همکاران، 1998) بودند. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان داد ، انتظارات والدین و انتقاد گرایی والدین با وابستگی رمانتیک و استاندارد های شخصی، نظم و ترتیب، نگرانی در مورد اشتباهات و تردید نسبت به اعمال با روابط رمانتیک دارای همبستگی معنادار (01/0>p) هستند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نشان داد که به ترتیب نظم و ترتیب و انتقاد گرایی والدین پیش بینی کننده وابستگی رمانتیک و استانداردهای شخصی ، نگرانی در باره اشتباهات ، تردید نسبت به اعمال و انتظارات والدین  پیش بینی کننده  ناامنی رمانتیک هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - تحلیل بن‌مایۀ اسطوره‌ای کوه آتشفشان در چهار منظومۀ غنایی همای و همایون، گل و نوروز، جمشید و خورشید و مهر و ماه
سمانه عباسی حسن طباطبایی عصمت اسماعیلی

بن‌مایه‌های اسطوره‌ای نامیرا و ماندگار، با ویژگی انعطاف‌پذیری خود و با معانی گسترده، عمیق و شگرفی که در خود دارند، به مقتضای خصوصیات فکری و اجتماعی ادوار مختلف و همچنین متناسب با مضمون روایات گوناگون همواره در این روایات حضور می‌یابند و به جریان‌یافتن باورهایی که پایه و چکیده کامل

بن‌مایه‌های اسطوره‌ای نامیرا و ماندگار، با ویژگی انعطاف‌پذیری خود و با معانی گسترده، عمیق و شگرفی که در خود دارند، به مقتضای خصوصیات فکری و اجتماعی ادوار مختلف و همچنین متناسب با مضمون روایات گوناگون همواره در این روایات حضور می‌یابند و به جریان‌یافتن باورهایی که پایه و اساس شکل‌گیری آنها محسوب می‌شوند، تداوم می‌بخشند. یکی از این بن‌مایه‌های ماندگار کوه آتشفشان است که چون اژدها یا اهریمنی جلوه می‌کند و مبارزۀ شخصیت اصلی روایت با آن در راستای اثبات شجاعت و لیاقت او برای رسیدن به مقصود و همچنین برکت‌بخشی برای دیگران تعبیر می‌شود. این بن‌مایۀ کهن، که قدمتش به اساطیر آریایی می‌رسد، فقط در روایات حماسی حضور نیافته است، بلکه نمونه‌های جابه‌جاشدۀ آن را می‌توان در برخی از منظومه‌های غنایی نیز مشاهده کرد. در این مقاله، به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی بن‌مایۀ اسطوره‌ای کوه آتشفشان در چهار منظومۀ غنایی همای و همایون، گل و نوروز، جمشید و خورشید و مهر و ماه و همچنین شباهت و تفاوت آن با روایات حماسی پرداخته می‌شود و جریان پویای اساطیر در متونی غیر از حماسه‌ها اثبات می‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - شاخصه‌های رمانتیکی کشف و شهود در شعر سهراب سپهری
دیاکو الهی آرش مشفقی ناصر علیزاده

10.30495/farsij.2022.692897

کشف و شهود یکی از اصول مکتب رمانتیسم است که براساس آن هنرمند رمانتیک در عوالم درونی خود، سفر می کند، آنچه می بیند را بازگو می کند. سیر درونی در عرفان نیز در کشف و شهود آمده است و یکی از مؤلفه های عرفانی است که می توان آن را با مکتب رمانتیسم مقایسه کرد. در این مقاله شعر چکیده کامل

کشف و شهود یکی از اصول مکتب رمانتیسم است که براساس آن هنرمند رمانتیک در عوالم درونی خود، سفر می کند، آنچه می بیند را بازگو می کند. سیر درونی در عرفان نیز در کشف و شهود آمده است و یکی از مؤلفه های عرفانی است که می توان آن را با مکتب رمانتیسم مقایسه کرد. در این مقاله شعر سهراب سپهری در ارتباط با شاخصه رمانتیکی کشف و شهود عرفانی وی بررسی شده است. سپهری برجسته ترین شاعر عارف مسلک معاصر است که در صدد ایجاد یک جامعه آرمانی با روحیه ای رمانتیک وار به کشف و شهود پرداخته است. بررسی اشعارش نشان می دهد، سپهری در توصیفاتش از اصول رمانتیسم بهره برده و اندیشه عارفانه او با افکار رمانتیکش آمیخته شده است، وی با تخیل رمانتیکی با تأکید بر منِ شاعرانه متکی بر رمانتیسم فردی به دنبال کشف و شهودی عرفانی است؛ در این مکاشفه با دیدگاهی متفاوت از دیگر شاعران، نگاهی مثبت و عاشقانه به تمام جهان دارد و تلاش می کند انسان گرفتار جهان مادی را به آرمانشهر ببرد، در تشابه وی با مکتب رمانتیسم توجه به طبیعت گرایی، عشق، تنهایی، نفی عقل، سفر و آرمانشهر شاخص ترین مؤلفه های رمانتیکی در توصیف های شهودی وی است اما در مقایسه با این مکتب، وی نگرش منفی رمانتیک ها را ندارد. از شاخصه های منفی رمانتیک ها مانند بیان درد و اندوه، توصیف صحنه های دلخراش، نگاه بدبینانه به جهان، در شعر او نشانی نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - بررسی یکی ازمؤلفه های نوستالژیک (دوری ازمعشوق) در برخی از اشعار منوچهر آتشی
محمد ریحانی ربابه قصابان شیروان

This paper is a survey on nostalgia (sorrowful longing because of wondering) in Manouchehr Atashi's poem relying on one of the nostalgic elements (being away from the beloved). Defining and expressing roots of nostalgia in romantic school, its relationship deals with n چکیده کامل

This paper is a survey on nostalgia (sorrowful longing because of wondering) in Manouchehr Atashi's poem relying on one of the nostalgic elements (being away from the beloved). Defining and expressing roots of nostalgia in romantic school, its relationship deals with nostalgia and memories of the elements of being away from the beloved in Atashi’s poetry. Being away from the beloved, Atashi suffers from sadness and nostalgia and renders more royal beloved lost love and is relatively writing romantic poetry. In this context, sometime he remembers his first love, and sometime he talks to her real beloved. Constantly, leaving serious impacts on his poem, he remembers his past memories and designates them in the lines of his poems. Atashi was deeply in love during his life, so his poetry being affected by his memories is quite romantic and nostalgic. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - بررسی و تطبیق مولفه های رمانتیسم در آثار بدر شاکر سیابو قیصر امین پور
عباس گنجعلی سکینه صارمی گروی

Romantic Movement reacted against the restraintNew Classicism literature originated when gifted and courageous writers invented new ways to express their feelings The main principles of this school were freedom,bond to nature, free expression of emotion and excitement چکیده کامل

Romantic Movement reacted against the restraintNew Classicism literature originated when gifted and courageous writers invented new ways to express their feelings The main principles of this school were freedom,bond to nature, free expression of emotion and excitement (such as grief, love, solitude and remind of death), travel in time and journey to name a few. SyabBadr Shakeris one of the pioneers of modern romantic Arabic poetry whose poems touch the romantic elements like naturalism and historical travel. On the other hand, QeysarAminpour, who is a giftedcontemporary Persian poet, is a talented poet in expressing the feelings and emotions in his poetry.Since the motif in his texts is mostly expressing the pain and agony, he is considered as a poet of recalling the pains,andhe dubbed the namethe poets of pain and grief. This paper tries to study the principle of romanticism used by the both poets and also, compare and contrast the methodologies used in stating the romantic elements in Badr Shaker Syab and QeysarAminpourtexts. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - در جستجوی ناکجا آباد (بررسی تطبیقی آرمان شهر در شعر جبران خلیل جبران و سهراب سپهری)
فاروق نعمتی

آرمان شهر در اندیشه ی شاعران و ادیبان، مدینه ی فاضله و ناکجاآبادی است که در آن، همه ی انسان ها در آزادی و سعادت زندگی می کنند و از ظلم و جور و بی عدالتی خبری نیست. رؤیای چنین جامعه ی آرمانی، در میان شاعران رمانتیسم، نمود بیشتری دارد؛ چرا که این شاعران، به دلیل احساس نو چکیده کامل

آرمان شهر در اندیشه ی شاعران و ادیبان، مدینه ی فاضله و ناکجاآبادی است که در آن، همه ی انسان ها در آزادی و سعادت زندگی می کنند و از ظلم و جور و بی عدالتی خبری نیست. رؤیای چنین جامعه ی آرمانی، در میان شاعران رمانتیسم، نمود بیشتری دارد؛ چرا که این شاعران، به دلیل احساس نوعی تنهایی و غربت، به طرح آرمان شهر خیالی و جهان مثالی خود می پردازند و آن را به گونه های مختلفی تجسّم می کنند. جبران خلیل جبران و سهراب سپهری، به عنوان دو شاعر رمانتیک در ادبیات معاصر فارسی و عربی، از میان گونه های مختلفی که می توان برای رمانتیسم قائل شد، به طور ویژه به رمانتیسم آرمانشهری پای بند بوده اند و تلاش آنها بر این بوده تا با مشربی عرفانی و رویکردی صوفیانه، دنیای رؤیایی خود را ترسیم نمایند. سهراب، شهر پشت دریاها و گاهی هیچستان و ده بالادست را سمبل هایی از دنیای آرمان شهر خود می داند، و در مقابل جبران نیز،جنگل را نماد آرمان شهر خود برگزیده است. همچنین هر دو شاعر، ویژگی هایی همچون عشق، عدالت، زیبایی، معرفت و شناخت و ...، برای جهان مطلوب خود برمی شمارند. در این پژوهش و با شیوه ی تحلیلی- توصیفی و بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، به بررسی دیدگاه دو شاعر به مقوله ی آرمان شهر و ویژگی های آن خواهیم پرداخت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

51 - بررسی ویژگی‌های محتوایی مکتب رمانتیسم فردی در سروده‌های واصف باختری
علیرضا ابراهیم‌آبادی محمود صادق زاده هادی حیدری نیا

10.30495/rpcl.2023.703149

رمانتیسم، مکتب ادبی، هنری و فلسفی است که در اواخر قرن هجدهم میلادی و اوایل قرن نوزدهم در حوزۀ ادبیّات، در غرب به وجود آمد؛ سپس سایر جوامع را تحت تأثیر خود قرار داد و آثار تأثیرگذار و ارزنده‌ای در حوزۀ نثر و نظم به وجود آورد. مهم‌ترین ویژگی‌های این مکتب، بهره‌گیری از مکا چکیده کامل

رمانتیسم، مکتب ادبی، هنری و فلسفی است که در اواخر قرن هجدهم میلادی و اوایل قرن نوزدهم در حوزۀ ادبیّات، در غرب به وجود آمد؛ سپس سایر جوامع را تحت تأثیر خود قرار داد و آثار تأثیرگذار و ارزنده‌ای در حوزۀ نثر و نظم به وجود آورد. مهم‌ترین ویژگی‌های این مکتب، بهره‌گیری از مکان های دور افتاده و ناشناخته، تصویر موقعیّت‌های اسرارآمیز، بازتاب اندوه و افسردگی درونی نویسنده، بیان احساسات و عواطف فردی، عدم توجّه به عقلانیّت و استفاده از نیروی تخیّل است. بسیاری از شاعران در دورۀ معاصر از مکتب رمانتیسم به گونه‌های مختلف، تأثیر پذیرفتند. واصف باختری یکی از شعرای معاصر افغانی است که می‌توان او را به‌عنوان سمبل شعر معاصر افغانستان به‌حساب آورد. واصف با احاطۀ بی‌نظیر بر ادبیّات کهن فارسی و تسلّط بر ادبیّات فارسی معاصر و شعر نو، دارای جایگاهی دست‌نیافتنی در شعر معاصر افغانستان است. این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای، درصدد آن است تا میزان بهره‌گیری واصف از مکتب رمانتیسم فردی را شرح و تبیین کند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که می‌توان در سروده‌های واصف، مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم فردی را مشاهده نمود. از بین ویژگی‌های متعدد رمانتیسم فردی، واصف بیشتر به طبیعت‌گرایی گرایش داشته است. پس از آن، بن‌مایه های تغزلی همچون عشق، تخیّل و تصویر، نوستالژی، غم و اندوه، تنهایی و یأس و ناامیدی، نمود آشکارتری دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

52 - بررسی سبک شناسانۀ منظومه‌های عاشقانۀ بلوچی
مریم داوری دکترمحمود صادق زاده دکتر هادی حیدری نیا دکترموسی محمود زهی

شعر غنایی از مهم‌ترین انواع ادبی در تاریخ نقد ادبی است. در تاریخ ادبیّات هر سرزمینی، اشعاری وجود دارد که به همراه موسیقی و یا برای همراهی با آن سروده می‌شده و از سوی دیگر، اشعاری ساده، عاطفی و موسیقایی وجود دارد که از دل جامعۀ عوام به وجود آمده و منشأ اشعار غنایی رسمی ش چکیده کامل

شعر غنایی از مهم‌ترین انواع ادبی در تاریخ نقد ادبی است. در تاریخ ادبیّات هر سرزمینی، اشعاری وجود دارد که به همراه موسیقی و یا برای همراهی با آن سروده می‌شده و از سوی دیگر، اشعاری ساده، عاطفی و موسیقایی وجود دارد که از دل جامعۀ عوام به وجود آمده و منشأ اشعار غنایی رسمی شده است. محققان ایرانی تحت تأثیر تعریف رمانتیک شعر غنایی، اغلب این نوع شعر را اشعاری دانسته‌اند که بیانگر احساسات و عواطف شخصی است و من شخصی گوینده را بازگو می‌کند. در شعر غنایی، مضامین عاشقانه با پوششی از آرایه‌ها و بر مبنای احساس فردی شاعر مطرح می‌شود. تصاویر شعری، حاصل پیوند تجربه‌های عاطفی شاعر با پدیده‌ها و وقایع پیرامون او است. در این‌گونۀ ادبی، ساختار تصاویر شعری به طور ویژه‌ای با تعریف تصویر در زبان ادبی قرابت دارد. این پژوهش کوشیده است تا به شیوۀ توصیفی – تحلیلی، جلوه های اصیل ادبیّات غنایی را در منظومه‌های عاشقانۀ بلوچی بازگو کند. شعر کهن بلوچی بیشتر روایی است و آثار به‌جا مانده از آن، داستان‌های حماسی و عاشقانه یا رخدادهای مهم تاریخی است که شاعران آن‌ها را در منظومه‌های کوتاه و نیمه بلند سروده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

53 - اندیشه‌های رمانتیکی ژاله قائم‌مقامی با تکیه بر مباحث اسطوره‌ای
مریم بیک خورمیزی دکتر هادی حیدری نیا دکتر محمود صادق زاده

نقش سازندۀ اساطیر در شکل گیری بنیادهای فکری جوامع بشری و نیز ضرورت تعمق انسان در هریک از جلوه‌های آن در طول زندگی به‌ویژه عصر معاصر بر همگان مبرهن و روشن است. اگرچه عصر حاضر به‌ظاهر عاری از اسطوره‌هاست، آن‌ها در ذهن انسان امروزی نیز جایگاه خود را یافته‌اند. شاعران در طر چکیده کامل

نقش سازندۀ اساطیر در شکل گیری بنیادهای فکری جوامع بشری و نیز ضرورت تعمق انسان در هریک از جلوه‌های آن در طول زندگی به‌ویژه عصر معاصر بر همگان مبرهن و روشن است. اگرچه عصر حاضر به‌ظاهر عاری از اسطوره‌هاست، آن‌ها در ذهن انسان امروزی نیز جایگاه خود را یافته‌اند. شاعران در طرح و برجسته‌سازی اسطوره‌ها، نقش پررنگ‌تری نسبت به سایرین دارند. اسطوره و اسطوره‌سازی در شعر رمانتیک، جایگاه خاصی دارد، از میان مکاتب ادبی، مکتب رمانتیسیسم، اهمّیّت بیشتری به اسطوره‌ها می دهد. تأثیر نگاه رمانتیک بر نوع و میزان توجه شاعران معاصر به اسطوره و چگونگی بهره‌گیری آن‌ها از روایت‌های اسطوره‌ای، از مسائل مهمی است که باید دربارة آن پژوهش شود. هدف این پژوهش تبیین نحوۀ به‌کارگیری مبتکرانۀ اسطوره و اسطوره پردازی، بر محور اندیشۀ رمانتیک در شعر ژاله قائم‌مقامی به روش توصیفی- تحلیلی است و نشان می‌دهد، کاربرد اسطوره‌ها در شعر ژاله براساس مبانی نظری مکتب رمانتیسـم، قابل توجیه است. نتیجۀ پژوهش ناظر بر این است که ژاله، شاعر رمانتیک معاصر، در اشعارش بهرۀ زیادی از گونه‌های اسطوره‌ای برده است؛ چنانکه اسطوره‌ها به سه شکل بازآفرینی تغییر و تکرار، در اشعار وی نمود یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

54 - بررسی مکتب رمانتیسم اجتماعی در شعر شاملو
نیلا نوربلین محمود صادق زاده عزیزاله توکلی کافی آباد

شاملو سردمدار شعرسپید، نویسنده و مترجم ایرانی‌ست. شعر شاملو از ابعاد گوناگون به‌ ویژه مکتب‌های ادبی قابل تحلیل و بررسی ا‌ست. هرچند در زمینه‌ی مولفه‌های مکتب رمانتیسم در شعر شاملو بررسی‌های زیادی انجام شده اما مکتب رمانتیسم اجتماعی در شعر شاملو تحلیل و بررسی نشده است.در چکیده کامل

شاملو سردمدار شعرسپید، نویسنده و مترجم ایرانی‌ست. شعر شاملو از ابعاد گوناگون به‌ ویژه مکتب‌های ادبی قابل تحلیل و بررسی ا‌ست. هرچند در زمینه‌ی مولفه‌های مکتب رمانتیسم در شعر شاملو بررسی‌های زیادی انجام شده اما مکتب رمانتیسم اجتماعی در شعر شاملو تحلیل و بررسی نشده است.در این جستار به شیوه‌ی توصیفی، تحلیلی و ارزیابی کمی به بررسی مهم‌ترین مشخصه‌های مکتب رمانتیسم اجتماعی، همچون: اومانیسم، ذهنیت غنایی و پرداختن به مسائل اجتماعی، ناسیونالیسم، طبیعت نمادین در مفهوم سیاسی و اجتماعی پرداخته شده است. بسامد ذهنیت غنایی و پرداختن به مسائل اجتماعی و طبیعت نمادین در شعر شاملو نمود زیادی دارد. اومانیسم نیز در شاملو قابل توجه است. ناسیونالیسم در شعر او جایگاه چندانی ندارد، زیرا که شاملو خود را به سرزمین مادری محدود نکرده بود او به همه دنیا تعلق داشت. به‌طورکلی از میان اشعار رمانتیسم شاملو، ۱۷۴ شعر(86/40 درصد) رمانتیسم اجتماعی و در این میان، ۵۹ مورد(۹۰/۳۳ درصد) نگرش اومانیستی و۱۱ مورد (۳۲/۶ درصد) نیز نگرش ناسیونالیستی مشاهده شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

55 - A Study on Social Structure, Marriage and a Romantic Relation
Hahmad Sadeghi

For marriage, we need at least a positive tendency but a forced or expedient marriage leads to divorce. Living in a society full of loving and respecting each other is necessary and it is an outcome of an organized family. This paper tries to analyze the effect of soc چکیده کامل

For marriage, we need at least a positive tendency but a forced or expedient marriage leads to divorce. Living in a society full of loving and respecting each other is necessary and it is an outcome of an organized family. This paper tries to analyze the effect of social structure on establishment of sustainable relation and emotional relationship. We can examine this subject from two point of views. Including personal and psychological characteristics.(micro level), and social structure and its effect on after marriage stage. Through this paper, the latter view was analyzed and due to status quo of present society of Iran and the effect of material life's urbanization, modernization and recent feminisms so lots of women enter to social forums and fields. Thus new conflict of values and norms, happens between new generations specially relationship between opposite sexes. In this case, this paper tries to analyze the material changes and its effect on the relationship between men and women. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

56 - شبه‌رمانتیسم‌گرایی آمرانه حکومت پهلوی اول در شهر بندر انزلی: تحلیل شکل‌گیری و تحقق دوره رمانتیک بندر انزلی در دوره پهلوی اول از دیدگاه منورالفکران
عرفان خصم افکن نظام مصطفی کیانی هاشمی

10.30495/jisaud.2023.1977504.1038

اشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول را تشکیل می‌دهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوز چکیده کامل

اشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول را تشکیل می‌دهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی، در قالب جنبش‌های روشنفکری محرک ناسیونالیسم یا ملی‌گرایی ایرانی به عنوان راهی به منظور یکپارچگی و توانمند ساختن ایران در حکومت رضاخان شد و موجب تبدیل ایران به کشوری دارای ثبات و امنیت پایدار شد. یکی از راه‌های پیاده‌سازی نظریه شاهنشاهی رضاخان، هنر و به ویژه، بهره‌گیری از معماری بود. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در راستای مشروعیت‌بخشیدن به اقدامات تجددطلبانه حکومت پهلوی اول، چگونه و با چه شاخص‌ها و مؤلفه‌هایی در معماری بناهای دولتی شهر بندر انزلی تجلی پیدا کرد؟ آیا تصویر ساخته شده توسط حکومت با نظر منورالفکران هم‌راستا بود؟ لذا پژوهش از نوع کیفی و کاربردی و با استفاده از روش تطبیقی- مقایسه‌ای از طریق روش مطالعات کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در کنار گفتمان فرهنگی پهلوی در جهت تحقق رویکرد تجددگرایانه‌اش از طریق معماری در قالب ساخت بناهای دولتی با الگوگیری از معماری اروپائی، می‌بایست ساخت تصاویر ذهنی در شهروندان از طریق همراهی منورالفکران آن دوره در قالب ارایه‌ی گزارش‌ها و سفرنامه‌ها را جهت ترغیب شهروندان برای نوگرایی و تجدد را هم باید در نظر بگیریم. تقریبا بعد از فرآیند تجددگرایی دوره پهلوی اول بود که شهر انزلی برای نخستین بار به عنوان تفرج‌گاهی برای تهرانیان درآمد که ترجیح می‌دادند اوقات فراغت خود را در این شهر بگذرانند تا جایی که همگی آن را فرنگستان ایران می‌نامیدند. با توجه به نتایج تحقیق، شاهد تحقق عصر رمانتیک شهر بندر انزلی در دوره پهلوی اول هستیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

57 - تحلیل و تطبیق عناصر برجستة (طبیعت، تخیل و کیش آزادی) در آثار لرد بایرون و سیمین بهبهانی با تأکید بر سویۀ ارتباطی‌ این مؤلفه‌ها
فرزاد رستمی مرتضی رشیدی

جنبش رمانتیسم تحولی مهم در تاریخ هنر و تفکر جهانی است. از میان مؤلفه های قابل توجه این جنبش طبیعت، تخیل و کیش آزادی انتخاب شده اند، بررسی این سه عنصر بر اساس بسامد بالای کاربرد آنها در اشعار لرد بایرون و سمیمن بهبهانی انتخاب شده است. به اعتبارِ سویۀ ارتباطی میان این عنا چکیده کامل

جنبش رمانتیسم تحولی مهم در تاریخ هنر و تفکر جهانی است. از میان مؤلفه های قابل توجه این جنبش طبیعت، تخیل و کیش آزادی انتخاب شده اند، بررسی این سه عنصر بر اساس بسامد بالای کاربرد آنها در اشعار لرد بایرون و سمیمن بهبهانی انتخاب شده است. به اعتبارِ سویۀ ارتباطی میان این عناصر می توان دریافت که گرایش به طبیعت، تخیّل و کیش آزادی نسبت به سایر عناصر رمانتیسم، دارای نقش اساسی هستند. نتیجۀ بررسی تطبیقی این مؤلفه ها نشان می دهد این دو شاعر هرچند از جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و جنسیت مختلف اند، می توان قرابت هایی یافت که ریشه در درکی مشترک از ماهیت هنر رمانتیک دارد. نتایج مقالۀ حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است، نشان می دهد که تخیل امری اساسی و پیوندیافته با سایر مؤلفه هایی است که شعریت متن را ممکن می کند؛ برخلاف بایرون که علی رغم کوشش های بسیارش نمی تواند آزادی را به عنوان امری مشخص صورت بندیِ ادبی کند و انوار رنگین آزادی در شعر بهبهانی، در ستایش او از جنس زن کانونی می شود. اما رابطه های این عناصر در شعر هر دو عنصر مورد بررسی به شکل مشابهی نشان می دهد که طبیعت در حالی که تجلّی آزادی است، منبعی زوال نیافتنی برای تخیّل محسوب می شود، در حالی که اساساً خودِ تخیّل در شعر رمانتیک مصداقی از آزادی روح و اندیشه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

58 - تعابیر عارفانه و عاشقانۀ گوی و چوگان در اشعار فارسی
معصومه شیرزادمرکاوی کیومرث مولادوست

هدف از این مطالعه بررسی تعابیر عارفانه و عاشقانۀ گوی و چوگان در اشعار فارسی است. شاعران در ادوار مختلف زبان و ادبیات فارسی، برای بیان مفاهیم و منویات درونی خود از تعبیرات گوناگون استفاده کرده‌اند و گاه برای بازگویی این مفاهیم از تعابیر و اصطلاحات رایج در زمانة خود سود ج چکیده کامل

هدف از این مطالعه بررسی تعابیر عارفانه و عاشقانۀ گوی و چوگان در اشعار فارسی است. شاعران در ادوار مختلف زبان و ادبیات فارسی، برای بیان مفاهیم و منویات درونی خود از تعبیرات گوناگون استفاده کرده‌اند و گاه برای بازگویی این مفاهیم از تعابیر و اصطلاحات رایج در زمانة خود سود جسته‌اند. بیان احساسات و عواطف شخصی شاعران گاه در مضامین عاشقانه و گاه عارفانه با واژه‌های گوی و چوگان نمود یافته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و به روش تاریخی است که با رویکرد تحلیلی انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد؛ اشعار فارسی سرشار از دو واژة گوی و چوگان است که در مضامین عاشقانه برای توصیف درازی زلف، ذقن، روی، خال معشوق و نیز توصیف تسلیم و بی‌ادعایی عاشق در برابر معشوق به کار رفته‌اند. در مضامین عارفانه نیز برای بیان تسلیم بودن و نیز به عنوان تمثیلی برای ترک هوس و خودبینی استفاده شده است. نمود واژه‌های گوی و چوگان در اشعار غنایی و بسیاری واژه‌های گوی و چوگان در ادبیات فارسی نشان‌دهنده میزان رواج این بازی در ادوار مختلف تاریخ ایران است و آشنایی شعرا با بازی چوگان می‌تواند ناشی از رواج این بازی در ایران باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

59 - شیوۀ تأویل عاشقانة مولانا از آیات قران و بررسی آن در قصه‌های قرآنی
حلیمه دیلمی نژاد شمس الحاجیه اردلانی سید احمد حسینی کازرونی

مولوی از بزرگ‌ترین عارفان داستان‌پرداز ادب فارسی است که به‌قصد بیان نکات اخلاقی و عرفانی به داستان‌سرایی خصوصاً قصص قرآن روی آورده است. یکی از ارکان مهم داستان‌های قرآن‌که در مثنوی مورد استفادة مولوی قرار گرفته است، شخصیت‌ها و چهره‌های قرآنی خصوصاً پیامبران می‌باشند. مو چکیده کامل

مولوی از بزرگ‌ترین عارفان داستان‌پرداز ادب فارسی است که به‌قصد بیان نکات اخلاقی و عرفانی به داستان‌سرایی خصوصاً قصص قرآن روی آورده است. یکی از ارکان مهم داستان‌های قرآن‌که در مثنوی مورد استفادة مولوی قرار گرفته است، شخصیت‌ها و چهره‌های قرآنی خصوصاً پیامبران می‌باشند. مولانا در مثنوی از بسیاری آیات قرآن بهره گرفته است و یکی از شگردهای مهم مولانا در برخورد با آیات قرآن کریم تأویل و تفسیر ذوقی و عاشقانة آن‌ها است. تأویل در فرهنگ اسلامی و به‌خصوص در ادب عرفانی، اصطلاحی معروف است که تحت عنوان تفسیر باطنی و از ظاهر به باطن رفتن به‌کاربرده می‌شود. اصولاً اعتقاد به باطن امور در مرکز تفکر مولاناست به همین دلیل او به تأویل توجهی ویژه دارد. او معتقد است که قرآن کریم دارای باطنی است که در زیر ظاهر الفاظ پنهان است. تأویل آیات قرآن کریم در مثنوی شیوه‌ای از تفسیر است که باطن را از ورای ظاهر و با معیار عشق و ذوق بیرون می‌آورد؛ ولی ظاهر را نفی نمی‌کند. یکی از مهم‌ترین شرایط تأویل از نگاه او، تأویل خویش است که خودشناسی و تزکیة نفس را ضروری می‌کند و نتیجة آن است؛ به این معنی که تأویل باید آدمی را به رحمت خداوند امیدوار کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

60 - تحلیلی بر ساده‌نویسی در عاشقانه‌های عمران صلاحی
داوود ملک زاده عبدالحسین فرزاد منصوره ثابت زاده

عمران صلاحی از جمله شاعرانی‌ست که زبان ساده‌ای در اشعارش دارد و می‌توان وی را در زمرة شاعران ساده‌نویس‌ به شمار آورد. بخش عمده‌ای از اشعار او عاشقانه‌های وی است که مختص به دوران خاصی نیست و در تمامی مجموعه ‌شعرهایش دیده می‌شود. در این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی انجام چکیده کامل

عمران صلاحی از جمله شاعرانی‌ست که زبان ساده‌ای در اشعارش دارد و می‌توان وی را در زمرة شاعران ساده‌نویس‌ به شمار آورد. بخش عمده‌ای از اشعار او عاشقانه‌های وی است که مختص به دوران خاصی نیست و در تمامی مجموعه ‌شعرهایش دیده می‌شود. در این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته، ساده نویسی در عاشقانةهای صلاحی بررسی می‌گردد. ساده‌نویسی‌های عاشقانة شاعر، در سه حوزة ساختاری‌ و زبانی، بلاغی و محتوایی بررسی شده است. در بخش ساختاری و زبانی: بیان مستقیم، سادگی تعبیر و بیان، کوتاه‌نویسی، نقش هم‌نشینی کلمه در شعر، بهره‌گیری از زبان محاوره، عدم استفاده از واژه‌های دشوار، نزدیکی اجزای‌ اصلی جمله به یکدیگر، شروع مؤثر و پایان‌بندی غافل‌گیرکننده و در بخش بلاغی: پارادوکس، ایجاز، تشبیهات رایج و روزمره و آنِ شاعرانه و در بخش محتوایی: توجه به زندگی روزمره و تصاویر ملموس، جزئی‌نگری و بهره‌گیری از سوژه‌های به ظاهر بی‌اهمیت تحلیل شده است. نتیجه اینکه ساده‌نویسی عمران صلاحی که منجر به برقراری مؤثر با مخاطب شده است، باعث نشده تا نوشته‌های وی را سطحی جلوه دهد، بلکه همواره از ارزش ادبی برخوردارست. وی که توجهی توأمان به زبان و محتوای شعرش دارد، این روند را در تمامی ادوار شاعری‌اش در قالب کلاسیک و نو مورد استفاده‌ قرار داده، تنوع موضوعات در اشعار وی از جمله موضوعات عاشقانه، مشهود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

61 - جلوه‌های رمانتیسم در داستان «اناربانو و پسرهایش» اثر گلی ترقی
سعید محمدی کیش

رمانتیسم در مفهوم خیال‌انگیز، افسانه‌ای و رؤیایی به کار می‌رود. این نهضت، انواع آثار ادبی، داستان‌های تاریخی، قصه‌های وحشت‌آور و خیالی، داستان‌های عشقی و همچنین شعر را وسیلۀ بیان خود قرار می‌دهد. داستان اناربانو و پسرهایش اثر گلی ترقی است که قرابت‌های بسیاری با برخی از چکیده کامل

رمانتیسم در مفهوم خیال‌انگیز، افسانه‌ای و رؤیایی به کار می‌رود. این نهضت، انواع آثار ادبی، داستان‌های تاریخی، قصه‌های وحشت‌آور و خیالی، داستان‌های عشقی و همچنین شعر را وسیلۀ بیان خود قرار می‌دهد. داستان اناربانو و پسرهایش اثر گلی ترقی است که قرابت‌های بسیاری با برخی از مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم دارد. پژوهش پیش رو، مطالعه‌ای نظری است که به روش توصیفی - تحلیلی، داستان اناربانو و پسرهایش را بر اساس مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم بررسی می‌کند. جامعۀ آماری این پژوهش، داستان اناربانو و پسرهایش از مجموعۀ جایی دیگر اثر گلی ترقی است. در اشاره به برخی یافته‌ها می‌توان گفت که فردیت شخصیت اصلی داستان که یکی از شاخصه‌های مهم رمانتیسم است، زبان ویژه‌ای را در ظهور و بازتاب برخی مؤلفه‌های رمانتیسم از جمله احساس گرایی، رؤیای آرمان‌شهر، طبیعت‌گرایی، نوستالژی، یاد معشوق و نقد مدنیت آفریده است. بانوی سالخوردۀ این داستان، درون‌مایۀ نمادین عشق و گذار از دشواری‌ها را در برابر عافیت‌طلبی عقلانی قرار داده است. همان گونه که اصل اساسی رمانتیسم ترجیح احساس بر عقل است، احساس مادرانه بر هر گونه تحذیر و تعقل در احتمال وقوع هر پیشامدی فائق آمده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

62 - A Contrastive Study of Request Speech Act in English and Persian Novels: Natural Semantic Metalanguage Approach
Ziba Amini Laya Heidari Darani

The Natural Semantic Metalanguage (NSM) Approach claims that there are some universalities in all languages. Speech acts seem to be present in all languages, but considering this approach, research has not indicated whether request speech act differs from one language t چکیده کامل

The Natural Semantic Metalanguage (NSM) Approach claims that there are some universalities in all languages. Speech acts seem to be present in all languages, but considering this approach, research has not indicated whether request speech act differs from one language to another. Thus, this study intended to investigate whether request strategies are used differently in English and Persian romantic novels and whether Natural Semantic Metalanguage Approach can be considered in English and Persian requests. To reach these objectives, the corpus consisting of two English and Persian romantic novels were used. It was analyzed using Blum-Kulka and Olshtain (1984)’s classification. Results indicated that mood derivable was the most frequent request strategy in both novels. Moreover, a statistically significant difference was not observed between request strategies in English and Persian romantic novels and thus the Natural Semantic Metalanguage Approach can be considered in English and Persian requests. The conclusion drawn is that considering the applicability of this approach, both American and Iranian native speakers can presumably use imperative structures, with the politeness marker please or without it, as a request strategy, when the interlocutors are close friends or members of the same family. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

63 - The Age of Enlightenment and Decline of Neo-Classicism in Europe <br> DOR: 20.1001.1.23223898.2021.9.37.11.9
Alireza Salehi

10.52547/JFL.9.37.177

The age of enlightenment is a turning point in the movements of Neo-Classicism toward Romanticism. This period emerges after preparing the ground for the decline of neoclassicism in the first half of the eighteenth century in the areas of art, literature, etc. in Europe چکیده کامل

The age of enlightenment is a turning point in the movements of Neo-Classicism toward Romanticism. This period emerges after preparing the ground for the decline of neoclassicism in the first half of the eighteenth century in the areas of art, literature, etc. in Europe. It is considered as the beginning of a period of art and literature consisting of artistic creativity and intuitive perception. Three main principles of "unity of time", "unity of place", and "unity of subject" based on which the classical literature was founded become subject to change and transformation. England, Germany, and France were the primary manifestation points of this movement in European literature. Although the role of the literature of ancient east in the foundations of the characteristics of "Romanticism" and pre-romanticism cannot be overlooked, the social grounds of the emergence of this age can be summarized in the longings for change of society, getting tired of old criteria in the fields of art and literature, tendency toward platonic thoughts, and escape from modernity and inclination toward logical thoughts in the works of "Kant" and "Rousseau". پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

64 - جنبش رومانتیسم و سیاست رومانتیک
علیرضا صدرا حبیب الله فاضلی علی علیزاده

اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دا چکیده کامل

اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دانشنامه و متفکران روشنگری "عقل" را راه مطمئن به شناخت جهان و تدبیر آن م ی شناختند و سایر قوا را ناتوان م ی دانستند. در مقابل رومانتیک ها بر این باور بودند که "احساس" معتبرترین قوهی شناخت است و به اعتباری عقل راهی را پیش می گیرد که قلب حکم کرده است این مقاله در پی آن است تا به جنبش رومانتیسم، برخی زمینههای شکلگیری آن به ویژه در آلمان بپردازد و بر آن بوده ایم که رومانتیسم در آلمان خصلتی ضد فرانسوی یافت و فرانسه به مثابه دیگری برای رومانتیک های آلمانی جلوه کرده است. پرداختن به نظریهی دولت رومانتیک و افکار یوهان هامان با تأکید بر خاص گرایی این جنبش و تقابل با روشنگری بخش های دیگر مقاله-اند که به آنها پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

65 - Applying Catford’s Category Shifts to the Persian Translations of Three English Romantic Poems
Samad Mirza Suzani

This research aimed at evaluating the types and frequency of category shifts in the Persian translations of English poems based on Catford’s model of shifts. To this end, three English romantic poems of A Histo- ry of English Literature, namely, Blake’s &lsq چکیده کامل

This research aimed at evaluating the types and frequency of category shifts in the Persian translations of English poems based on Catford’s model of shifts. To this end, three English romantic poems of A Histo- ry of English Literature, namely, Blake’s ‘The Chimney Sweeper’, Coleridge’s ‘Kubla Khan’, and Keats’ ‘To Autumn’ along with their Persian translations by Abjadian were investigated in detail and instances of shifts in the words, phrases, and clauses were discovered and analyzed to see whether Abjadian has incorporated category shifts in his translation, what kinds of category shift are made, and how frequently shifts are used in literary translation. The findings of the research demonstrated that shifts are inevitable as a result of the different nature of languages and variations that exist among them, and in order to render an exact and faithful translation of poetry from English to Persian, shifts are indispensable; in addition, while all types of category shifts were used in the studied poems, structural shifts and class shifts proved to be the most and the least frequent shifts, while intra-system and unit shifts in translation were in the second and third ranks, respectively. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

66 - مدل ساختاری رابطه خودکارآمدی در روابط رمانتیک و رضایت زناشویی: نقش واسطه‌ای رفتارهای حفظ رابطه
غلامرضا رجبی فرزانه رشیدی منوچهر تقی پور

هدف این پژوهش تعیین برازش مدل ساختاری رابطۀ خودکارآمدی در روابط رمانتیک و رضایت زناشویی با میانجی‌گری رفتارهای حفظ رابطه و طرح این پژوهش هم‌بستگی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. 200 معلم زن متأهل از مدارس ابتدایی نواحی یک و سه شهر اهواز به روش نمونه‌گیری تصادفی چند چکیده کامل

هدف این پژوهش تعیین برازش مدل ساختاری رابطۀ خودکارآمدی در روابط رمانتیک و رضایت زناشویی با میانجی‌گری رفتارهای حفظ رابطه و طرح این پژوهش هم‌بستگی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. 200 معلم زن متأهل از مدارس ابتدایی نواحی یک و سه شهر اهواز به روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای برگزیده شدند و به مقیاس خودکارآمدی در روابط رمانتیک (ریجیو، ویزر، والن زالا، لی، مونتس و هایر، 2011)، سنجه راهبرد حفظ رابطه (کاناری و استافورد، 1992) و مقیاس رضایت زناشویی (محرابیان، 2005 به نقل از رجبی، 2010) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش آماری مدل‌سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند و نتایج نشان داد که همۀ شاخص‌های برازندگی مدل مناسب است. ضرایب مسیر مستقیم خودکارآمدی در رابطۀ رمانتیک به راهبردهای حفظ رابطه و راهبردهای حفظ رابطه به رضایت زناشویی معنادار بودند، امّا مسیر خودکارآمدی در رابطۀ رمانتیک به رضایت زناشویی معنادار نبود. همچنین، راهبردهای حفظ رابطه نقش واسطه‌گر بین خودکارآمدی در رابطۀ رمانتیک و رضایت زناشویی بر عهده داشت. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می‌رسد افرادی که خودکارآمدی مناسب در رابطۀ رمانتیک دارند، به دلیل استفاده از راهبردهای حفظ رابطه، رضایت زناشویی بیشتری را تجربه می‌کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

67 - نقش طبیعت در آثار نویسندگان دوره ماقبل رومانتیسم
مهدی حیدری

جایگاه طبیعت وجلوه های آن درآثارنویسندگان دوره ماقبل رومانتیسم با آنچه که درقبل از آن بوده متفاوت است، طبیعت دیگریک دکور ساده محسوب نمی گردد، برعکس برانسان تاثیرگذارمی باشد. ژان ژاک روسو[1] ، شاتو بریان[2] و برناردن دوس پیر[3] برای طبیعت ومظاهر آن جایگاه ویژه ای قائل هس چکیده کامل

جایگاه طبیعت وجلوه های آن درآثارنویسندگان دوره ماقبل رومانتیسم با آنچه که درقبل از آن بوده متفاوت است، طبیعت دیگریک دکور ساده محسوب نمی گردد، برعکس برانسان تاثیرگذارمی باشد. ژان ژاک روسو[1] ، شاتو بریان[2] و برناردن دوس پیر[3] برای طبیعت ومظاهر آن جایگاه ویژه ای قائل هستند زیرا طبیعت جائی است که ازنظر این نویسندگان انسان درآن به خوبی بازتاب احساسات خود را می بیند وبه آن پناه می برد. نویسنده ماقبل رومانتیسم وجود وحضور خداوند را درمظاهر طبیعت جستجو می کند. بررسی آثاراین نویسندگان همگی به نحوی بیانگر تاثیر مظاهر طبیعت برخلق وخوی ایشان می باشد. نویسندگان فوق هرکدام به شکلی برای رهائی از روزمرگی ورسیدن به حداقل آرامش به طبیعت پناه برده اند وطبیعت را مامن، نشانه عظمت خداوند وهم پیری ومرگ می دانند. 3- Jean-Jacques Rousseau 4- Chateaubriand 5- Bernardin de Saint-Pierre پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

68 - بررسی تطبیقی مولفه‌های رمانتیسم در سروده‌های «احمد شاملو» و «نزار قبانی»
شیما صادقی بنیس معصومه صادقی

در پس کاوش های ادبی هر ملل، جدا از بازتاب شعر و ادب بر مردمان یک جامعه به طور خاص، درهم تنیدن افکار ادبی و اندیشه های شعری شاعران بر دیگر ملل جهان نیز از جمله شگفتی های ادبیات بوده که کشف این فرآیند تأثیر و تأثر و اشتراک و افتراق بر عهده ادبیات تطبیقی است. در این جستار چکیده کامل

در پس کاوش های ادبی هر ملل، جدا از بازتاب شعر و ادب بر مردمان یک جامعه به طور خاص، درهم تنیدن افکار ادبی و اندیشه های شعری شاعران بر دیگر ملل جهان نیز از جمله شگفتی های ادبیات بوده که کشف این فرآیند تأثیر و تأثر و اشتراک و افتراق بر عهده ادبیات تطبیقی است. در این جستار به شیوه توصیفی- تحلیلی، بن مایه های مکتب رمانتیسم در نگاه شعری احمد شاملو شاعر معاصر ایرانی و نزار قبانی شاعر معاصر عرب، بررسی شده است. تخیل، بازگشت به طبیعت، فردگرایی، عشق و مرگ اندیشی برخی از مهم ترین مولفه های مکتب رمانتیسم است که در این جستار در شعر دو شاعر یادشده تطبیق شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد یکی از اشتراکات شعری دو شاعر تخیل سرشار و آشکارشان است که در این میان نزار در تصویرسازی و کاربست تکنیک ها و روساخت شعری موفق تر بوده و شاملو نیز در ژرف ساخت و استفاده از تخیل در بیان معانی و مضامین گوناگون بشری توانایی بیشتری داشته است. از دیگر شاخص های رمانتیسم در شعر آنان پرداختن به شعر طبیعت و تلفیق دوست داشتن با بازگشت به طبیعت است، البته دوست داشتنی که شاملو از طبیعت می آموزد دوست داشتن تمام بشریت است، اما نزار طبیعت را موجب نزدیک شدن به معشوق خویش می داند؛ به عبارت دیگر شاعرایرانی در رویارویی با طبیعت، نگاهی فراجزئی و جهان شمول و شاعر عرب نگاهی جزئی و شخصی دارد. همچنین فردگرایی و اهتمام به خویشتن و یا به نوعی کشف خویش، در سروده های این دو شاعر به وضوح دیده می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

69 - خوانش معماری فنلاند درگذر از سنّت و مدرنیسم
محمد محمدزاده دوگاهه

10.30495/jsps.2023.1976141.1025

بررسی معماری فنلاند از دوره اولیه تا معاصر موضوع این تحقیق می باشد، اهمیت این موضوع به این سبب است که چگونگی ایجاد پیوند با معماری گذشته فنلاند که دارای سابقه کهن از معماری سنتی می‌باشد، همواره به عنوان یکی از چالش‌های معماری معاصر آن مطرح بوده است و هدف از این پژوهش شن چکیده کامل

بررسی معماری فنلاند از دوره اولیه تا معاصر موضوع این تحقیق می باشد، اهمیت این موضوع به این سبب است که چگونگی ایجاد پیوند با معماری گذشته فنلاند که دارای سابقه کهن از معماری سنتی می‌باشد، همواره به عنوان یکی از چالش‌های معماری معاصر آن مطرح بوده است و هدف از این پژوهش شناخت چگونگی تاثیر مولفه‌هایی مانند، مواد، مصالح بومی و جنبه‌های فرهنگی در شکل‌گیری دوره‌های تاریخی این منطقه است. پرسش اصلی تحقیق این است که نقش این عوامل در شکل‌گیری این دوره‌ها چگونه بوده است؟ از روش‌های تحقیق توصیفی – تحلیلی و تاریخی- تفسیری با نمونه‌گیری هدفمند از آثار معماران شاخص هر دوره و تجزیه و تحلیل آن‌ها استفاده شده است. گردآوری داده‌ها به صورت اسنادی و کتابخانه‌ای بوده است. متغیر مستقلِ پژوهش، طبیعت و مصالح بومی، جریان‌های فرهنگی، سنّت‌ها و جنبش‌های ملی گرایانه بوده و متغیر وابسته آن معماری فنلاند است. جامعه آماری و روش نمونه برداری، سهمیه‌ای است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که دوره‌های تاریخی معماری فنلاند تا قبل از استقلال تحت تاثیر معماری سوئد و روسیه و سبک‌های نئوکلاسیسیم، نئوگوتیک، التقاطی، ملّی و هنر نو و پس از استقلال، سبک نوردیک و جنبش‌های مدرنیسمی و در دوره بازسازی پس از جنگ جهانی دوم، سیاست‌های دولت بوده است. در دوره معماری معاصر نیز سه نوع جریان، تحت تاثیر آثار آلوار آلتو، پائولی بلومشتت و ریما پیه تیله شکل گرفت که در آن‌ها علاوه بر عوامل تاریخی و جغرافیایی، طبیعت پیرامونی و فرهنگ بومی نیز نقش بسیار مهمی در تداوم سنّت در آثار عصر حاضر داشته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

70 - تأثیر مکتب رمانتیسم بر روزنامۀ عرفان
زهرا زحمانی محبوبه خراسانی مرتضی رشیدی آشجردی

10.30495/bahar.2022.697994

در دورۀ پهلوی اوّل مطبوعات فروغ چندانی نداشت. در حقیقت دوران سلطنت پهلوی اوّل را باید دورۀ خاموشی و رکود مطبوعات به‌ حساب آورد. در این شرایط زمینه براى رشد ادبیّات ژورنالیستى به شیوۀ دوران مشروطیّت فراهم نبود و قلم ها و اندیشه ها، خود به‌ خود و یا با هدایت دستگاه رضاشاه چکیده کامل

در دورۀ پهلوی اوّل مطبوعات فروغ چندانی نداشت. در حقیقت دوران سلطنت پهلوی اوّل را باید دورۀ خاموشی و رکود مطبوعات به‌ حساب آورد. در این شرایط زمینه براى رشد ادبیّات ژورنالیستى به شیوۀ دوران مشروطیّت فراهم نبود و قلم ها و اندیشه ها، خود به‌ خود و یا با هدایت دستگاه رضاشاهی، به سمت جنبه هاى کم خطر ادبیّات مانند ترجمه سوق یافتند. در دورۀ پهلوی اوّل بیشترین ترجمه‌ها در حوزۀ ادبیّات بوده که با بررسی مطالب این حوزه، تأثیر خاص رمانتیسم مشاهده می‌شود و به‌ تبع آن، روزنامۀ عرفان با ربع قرن فعالیّت نیز از این روش دور نبوده است. در مقالۀ پیش رو به ادبیّات ترجمه‌ای و عاشقانه‌های ادبی روزنامۀ عرفان پرداخته می‌شود. برای بررسی و مطالعة جنبۀ ادبی نشریۀ عرفان از روش تحقیق استفاده از داده‌های موجود و تکنیک تحلیل محتوا بهره گرفته‌ شده است. جامعۀ آماری، مطالب ادبی درج‌شده در روزنامۀ عرفان است. از مؤلّفه‌های مکتب رمانتیسم هیجان و احساس، رتبۀ اوّل را در روزنامه به خود اختصاص داده است. شور و هیجان در متون روزنامۀ عرفان موج می‌زند و مخاطب را به دنیای عشق و اشتیاق می‌برد. عشق از مهم‌ّترین درون‌مایه‌های مطالب درج ‌شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

71 - جستاری بر اندیشه‌های زیباشناسانه ی ایمانوئل کانت
پرویز ضیاءشهابی امیر اشرف آریان پور مالک حسینی حمیده جعفری

چکیده یکی از مهم‌ترین پویه‌های روشنگری در جنبش ایده‌آلیسم متبلور گردید و آنچه بعدها به ایده‌آلیسم‌ آلمانی شهرت یافت، خود ریشه در اندیشه‌ی روشنگری داشت. در آلمان، بر خلاف انگلیس و فرانسه، اندیشه بر احساس و تجربه تقدم یافت و ایده‌آلیسم به عنوان رهیافت فلسفی بر اذعان متفکر چکیده کامل

چکیده یکی از مهم‌ترین پویه‌های روشنگری در جنبش ایده‌آلیسم متبلور گردید و آنچه بعدها به ایده‌آلیسم‌ آلمانی شهرت یافت، خود ریشه در اندیشه‌ی روشنگری داشت. در آلمان، بر خلاف انگلیس و فرانسه، اندیشه بر احساس و تجربه تقدم یافت و ایده‌آلیسم به عنوان رهیافت فلسفی بر اذعان متفکران این سرزمین، چیره شد. در نظر متفکران، ایده‌آلیسم آلمانی عبارت است از فلسفه‌ی کانت و پیروان بلاواسطه‌ی او، در حالی‌که در نظر مورخین، ادبیات ایده‌آلیسم در نوشته‌های کسانی چون گوته و شیلر تبلور می‌یافت. کانت، بنیانگذار فلسفه‌ی کلاسیک آلمان و اندیشمند دوران‌سازی است که تأثیری عمیق بعد از خود به جای گذارد. در حقیقت، چارچوب و بنیاد فلسفی ایده‌آلیسم، به‌ زعم اندیشه‌های او پی‌ریزی شد. اندیشمندی که خواست تا تجربه‌گرایی و عقل‌گرایی را در نظام فلسفی خویش تلفیق کند. با این‌همه، الویتی که وی به ذهنیت در برابر طبیعت می‌دهد، اهمیت درک ذهنیت هنرمند و آفریننده را در پی دارد. لوک فری، فلسفه‌ی کانت را نخستین و کامل‌ترین بیان فلسفه‌ی مدرنیته می‌داند؛ چرا که معلوم شد که نیروی متعالی آفریده‌ی خردورزی و کار ذهنی آدمی است. ما در این تحقیق تلاش خواهیم کرد تا ضمن بازشناسی جریان‌های تاریخی عصر کانت به ویژه جریان رمانتیسم و ایدئالیسم، اندیشه‌های زیباشناسانه‌ی کانت‌ را از خلال کتاب نقد قوه حکم او استخراج کنیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

72 - واپسین گفت‌وگوی دل‌دادگان در منظومه‌های عاشقانه فارسی
ندا حدادی

منظومه‌های عاشقانه فارسی به‌عنوان متونی که در گذر قرن‌ها سروده شده‌اند، خصایص و عناصر مشترکی دارند که با بررسی ساختاری این اشتراکات، می‌توان روابط بینامتنی آن‌ها را تحلیل کرد. در این مقاله تلاش بر آن است که ضمن ارائه توصیفی از صحنه‌های وداع دل‌دادگان، به گفتمان مشترک ای چکیده کامل

منظومه‌های عاشقانه فارسی به‌عنوان متونی که در گذر قرن‌ها سروده شده‌اند، خصایص و عناصر مشترکی دارند که با بررسی ساختاری این اشتراکات، می‌توان روابط بینامتنی آن‌ها را تحلیل کرد. در این مقاله تلاش بر آن است که ضمن ارائه توصیفی از صحنه‌های وداع دل‌دادگان، به گفتمان مشترک این متون دست یابیم؛ چه این‌که گفت‌وگومندی و بن‌مایه اساسی این متون عشق است و همین زمینه بنیادین، کارکردی مشترک به مرگ دل‌دادگان بخشیده است. بر پایه نظریه مناسبات بینامتنی، متونی که موضوع مشترک دارند، در دوره‌های تاریخی مختلف به یک‌دیگر مربوطند و تصاویر، توصیفات و اندیشه‌های شاعرانه‌شان، از زبانی مشترک گرفته شده، حتی اگر در بدو امر بدیع و متفاوت به‌نظر آیند. این زبان مشترک، اساس و منطق گفت‌وگو و زیستن در همان زمینه است. به‌عبارتی زبان عشق اقتضا می‌کند که صحنه‌های وداع، دارای زبان و فضایی مشترک باشند، هرچند در هر کدام از آن‌ها به‌تناسب داستان و رابطه عاشق و معشوق، تفاوت‌هایی بروز می‌کند. در جایی دل‌داده‌ای پس از مرگ معشوق آن‌قدر بر مزارش می‌ماند و می‌گرید که جان می‌دهد و در جای دیگر، با خنجری سینه خود را می‌شکافد. چنین است که در بررسی صحنه‌های وداع به گفتمان مرگ هم‌زمان عاشق و معشوق می‌رسیم. آن‌چه اهمیت دارد، تلخی و دشواری جدایی‌ست که دل‌دادگان آن‌را برنمی‌تابند و در اندک زمانی پس از دیگری با زندگی وداع می‌کنند و به گفت‌وگوی عشق پایان می‌دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

73 - جای گاه تشبیهات تلمیحی در ساختار غنایی شعر استاد حمیدی شیرازی
مصطفی عرفانی مهدی ماحوزی

مهدی حمیدی شیرازی در میان شاعران سنت‌گرای معاصر در حوزة ادب غنایی، در فرم و ساختار و در معنا و محتوا، سبکی خاص ومنحصر بفرد دارد. در تمامی آثار وی ـ بویژه اشک معشوق ـ همة عناصر زبانی، آرایه‌های ادبی، وزن، موسیقی شعر، واژگان، ترکیبات، تصاویر، فرم و ساختار در خدمت عنصر عاط چکیده کامل

مهدی حمیدی شیرازی در میان شاعران سنت‌گرای معاصر در حوزة ادب غنایی، در فرم و ساختار و در معنا و محتوا، سبکی خاص ومنحصر بفرد دارد. در تمامی آثار وی ـ بویژه اشک معشوق ـ همة عناصر زبانی، آرایه‌های ادبی، وزن، موسیقی شعر، واژگان، ترکیبات، تصاویر، فرم و ساختار در خدمت عنصر عاطفه قرار دارد. در این جستار سعی شده است، یکی از شیوه‌های ساختاری و تصویرسازی وی، که بهره‌گیری از تشبیهات تلمیحی از جمله: اساطیری، حماسی، دینی، عاشقانه و تاریخی، مورد بررسی قرار گیرد. وی از عناصر اساطیری، مذهبی، عاشقانه و تاریخی برای ابراز احساسات عاشقانة خویش در عاطفی‌ترین ساختار بهره می‌گیرد و علاوه بر، برجسته‌سازی تصویری، با دم‌جان بخش خود، آن‌ها را جانی تازه بخشیده است. پیوند مناسب میان این عناصر تشبیهی، تلمیحی و جریان عشق میان او و محبوب؛ از ویژگی‌های اصلی شعر اوست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

74 - رمانتیسم از انگلیس تا ایران نگاهی به جلوه‌های مکتب رمانتیسم در شعر ویلیام بلیک و پروین اعتصامی
مریم خادم

در این مقاله، کوشش نگارنده بر آن است که با مطرح‌ نمودن مباحثی همچون کلیاتی درباره مکتب رمانتیسم، ریشه اصطلاح رمانتیسم، ویژگی‌های رمانتیسم، شعر غنایی در مکتب رمانتیسم گامی دیگر در شناساندن این مکتب بردارد و سپس با طرح موضوع جلوه‌های رمانتیسم در سبک‌های ادبی ایران، به مقا چکیده کامل

در این مقاله، کوشش نگارنده بر آن است که با مطرح‌ نمودن مباحثی همچون کلیاتی درباره مکتب رمانتیسم، ریشه اصطلاح رمانتیسم، ویژگی‌های رمانتیسم، شعر غنایی در مکتب رمانتیسم گامی دیگر در شناساندن این مکتب بردارد و سپس با طرح موضوع جلوه‌های رمانتیسم در سبک‌های ادبی ایران، به مقایسه تحلیلی شعر دودکش پاک‌کن ویلیام بلیک و طفل یتیم پروین اعتصامی ‌پردازد و بدین ترتیب تجلی رمانتیسم را در شعر این دو شاعر نشان ‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

75 - افسانه‌ها و قصه‌های فارسی در ادبیات اروپا (عصر ویکتوریا ـ سدة نوزدهم)
فرشته ناصری

در این مقاله سعی بر آن بوده است تا به طور موجز به موارد زیر اشاره شود: 1- آثار ادبیات کهن ایران همچون هزار و یک شب و هزار و یک روزو تأثیرات آن ها بر ادبیات اروپا 2- نحوة شکل گیری و توسعه ی روابط بین غرب و شرق و شرح عوامل مؤثر در ایجاد این ارتباط 3- تبادل فرهنگ ها و تلاق چکیده کامل

در این مقاله سعی بر آن بوده است تا به طور موجز به موارد زیر اشاره شود: 1- آثار ادبیات کهن ایران همچون هزار و یک شب و هزار و یک روزو تأثیرات آن ها بر ادبیات اروپا 2- نحوة شکل گیری و توسعه ی روابط بین غرب و شرق و شرح عوامل مؤثر در ایجاد این ارتباط 3- تبادل فرهنگ ها و تلاقی بین ادبیات غرب و شرق و چگونگی تأثیرپذیری از ادبیات خاورزمین 4- معرفی نویسندگان و آثار ایشان در عصر ویکتوریا (سدة نوزدهم)، که متأثر از ادبیات شرق است. پرونده مقاله

فهرست مقالات Romantic

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی