مقایسه ی تطبیقی منظومه ی داستانی لیلی و مجنون نظامی و روایت های عربی در ادبیات عرب
محورهای موضوعی : شعرملیحه عرب 1 , محمد سلامتیان 2 , عبدالرضا مدرس زاده 3
1 - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد کاشان دبیر ادبیات آموزش و پرورش محلات
2 - استادیار گروه ادبیات عرب، دانشگاه تهران،تهران،ایران
3 - دانشیار دانشگاه کاشان
کلید واژه: منظومه های عاشقانه , نظامی گنجوی , لیلی و مجنون , مقایسه ی تطبیقی , روایت عربی داستان لیلی و مجنون,
چکیده مقاله :
زندگی و سرگذشت عاشقان ، همیشه دست مایه ی راویان و نقادان بوده و به این جهت ، داستان های عاشقانه در ادبیات ملل گوناگون فضایی گسترده را پوشش داده است . داستان لیلی و مجنون از کهن ترین و معروف ترین داستان های عربی به شمار می آیدکه تاثیر زیادی بر گسترش داستان های عاشقانه در ادبیات فارسی داشته است. در پایان قرن ششم نظم داستان های عاشقانه به وسیله ی نظامی گنجوی به حدّ اعلای کمال خود رسید.وی چند داستان معروف زمان خود را به نظم درآورد و هنرنمایی های این شاعر تا بدانجاست که اکثر سرایندگان منظومه های عاشقانه ، دانسته یا ندانسته ،تحت تاثیر سبک و شیوه ی داستان پردازی او قرار گرفته اند.یکی از منظومه های درخشان او لیلی و مجنون است که منشأ آن را در ادبیات عرب باید جستجو کرد. این داستان بارها به زبان های مختلف مورد تقلید شاعران قرار گرفته است.در این مقاله ، نگارنده کوشیده تا پس از زمینه سازی های مقدماتی ، ریشه های تاریخی- اجتماعی و زمان و مکان و تاریخ رواج این داستان را در ادب عربی و فارسی به اختصار مورد کندوکاو قرار دهد و سپس با نقل مختصر روایات عربی و نیز روایت نظامی گنجوی از این داستان ، به مقایسه و نقد و تحلیل تطبیقی آنها بپردازد.
Lover, s life and story has always been used by narrators and storytellers , therefore love stories have covered a large port of literature in different countries. Laili and Majnoon is cosidered as one of the oldest and thr most famous Arabic stories that has greatly influenced the expansion of love stories in Persion literature . At the end of the 6th century AH, the arrangement of romantic stories by Nizami Ganjavi reached its highest peak. He versified several famous stories of his era in such a way that most of romantic versifiers, knowingly or unknowingly, were affected by his style and method of narration. One of his glorious poems is Layly and Majnoon the root of which should be searched in Arab literature. The story has been imitated in different languages several times by poets. In this study, after providing some introductory grounding, the author tries to briefly present the historical- social roots, time and place of the story and the date of its propagation in Arab and Persian literature. Then by paying attention to a brief explanation of the Arabic narration accompanied by Nizami Ganjavi's version of the story, he attempts to make a comparative, analytical criticism of the cases.