تحلیل بن مایه های داستانی منظومه عزیز و نگار

محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی

زهرا دری ¹ , راضیه فقیهی ²

1 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی ، کرج،ایران.
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/06/13 تاریخ پذیرش : 1395/06/13 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر به تحلیل بن مایه های داستانی منظومه‌ی عزیز و نگار می پردازد که جزو قصه‌های فلکلور و عامیانه‌ای است که به صورت روایی و سینه به سینه و در منطقه‌ای خاص نقل می‌شده است. منظومه ای که بن مایه‌های داستانی آن از انواع حماسی، عاشقانه، شگفت انگیز و کرامت است. این منظومه‌ی محلی و عامیانه در منطقه‌ی طالقان، مورد هیچ گونه تحقیقی قرار نگرفته و معرفی آن در قدم اول از اهداف این پژوهش است. سیر این تحقیق با روش کتابخانه‌ای انجام گرفته و معرفی کوتاه این قصه، پیش درآمدی برای ارائه‌ی تحلیل بن مایه‌های آن است. از این اثر نگارش‌های متعددی در زمان‌های مختلف وجود دارد که هر یک در جزئیات با دیگر نگارش‌ها متفاوت است. این نسخ از روی هم نگاشته نشده‌اند و نقالان و مشتاقان پس از سال‌ها، از حافظه‌ی خویش و بنا بر سلیقه‌ی خود و مخاطبانشان آن را به نگارش در آورده اند. نتیجه‌ی تحقیقات و تحلیل در بن مایه‌ها نشان می‌دهد که اکثر بن مایه‌های قصه‌ی عزیز و نگار در ادبیات ایران و جهان دیده می‌شوند. از جمله: کوری، سفر، خوارق عادت، نبرد، جنون و رقابت عشاق، نامه و نامه بر، درویش، سیب و چشمه؛ که حضور این گونه موتیف‌ها در این قصه از ارزش‌های آن به شمار می‌آید.

چکیده انگلیسی:

This local and folklore system in Taleghan region has not been studied and its introduction is one of the first goals of this research. The course of this research has been done by the library method and the short introduction of this story is a prelude to presenting its basic analysis. There are several versions of this work at different times, each of which differs in detail from the other. These copies have not been written on top of each other and the narrators and enthusiasts, after years, from their memory and according to They wrote it to their own taste and that of their audience. The result of research and analysis in the themes shows that most of the themes of the story of Aziz and Negar can be seen in the literature of Iran and the world. Including: blindness, travel, habit, battle, madness and rivalry of lovers, letter and letter bearer, dervishes, apples and springs; The presence of such motifs in this story is one of its values.