• فهرس المقالات Mycorrhiza

      • حرية الوصول المقاله

        1 - همزیستی قارچ‌های‌ میکوریز با گونه مرتعی جعفری معطر (<i>Chaerophyllum macrospermum</i>) در فصل‌های بهار و تابستان و ارتباط آن با عناصر معدنی خاک در مراتع منطقه آبشار سلوک ارومیه
        جلیل خارا فاروق سلیمانی معصومه ربیعی
        همزیستی گیاهان با میکروارگانیسم‌ها و سایر موجودات زنده موجب حفظ و پایداری گونه‌های گیاهی می‌شود. در تحقیق حاضر که طی فصل‌های بهار و تابستان 1397 در منطقه آبشار سلوک ارومیه انجام شد، تأثیرگذاری عناصر معدنی خاک با کلونیزاسیون و برخی خصوصیات خاک بر جمعیت اسپور قارچ‌های میک أکثر
        همزیستی گیاهان با میکروارگانیسم‌ها و سایر موجودات زنده موجب حفظ و پایداری گونه‌های گیاهی می‌شود. در تحقیق حاضر که طی فصل‌های بهار و تابستان 1397 در منطقه آبشار سلوک ارومیه انجام شد، تأثیرگذاری عناصر معدنی خاک با کلونیزاسیون و برخی خصوصیات خاک بر جمعیت اسپور قارچ‌های میکوریزا (VAM) در ریزوسفر گیاه دارویی جعفری معطر یا مندوک (Chaerophyllum macrospermum) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که فصل و ایستگاه اثر معنی‌داری بر مقدار هاگ قارچ‌های میکوریز آربوسکولار در ریزوسفر گیاه دارند. کلونیزاسیون قارچ‌ها با ریشه گیاه در تابستان تا 26/172 درصد بیشتر از بهار بود. همچنین، تعداد اسپورهای موجود در خاک، درصد آغشتگی قارچ‌های میکوریز آربوسکولار و عامل فصل اثر معنی‌داری بر عملکرد اسانس گیاه داشت.بیشترین عملکرد اسانس در فصل تابستان مشاهده شد. با کاهش میزان فسفر در ریزوسفر گیاه بر میزان آغشتگی و همزیستی قارچی افزوده می‌شود. گونهGlomus mosseae به جذب آب، مواد غذایی، پتاسیم، فسفر و نیتروژن گیاه کمک بیشتری کرده و درنتیجه، زیست‌توده و رشد گیاه در شرایط سخت محیطی افزایش‌یافته است. با عنایت به اهمیت همزیستی قارچ‌های میکوریز آربوسکولار و تعامل آن با عناصر معدنی خاک، این اطلاعات می‌تواند در برنامه‌های توسعه زراعت گیاهان دارویی مؤثر باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - اثر تغییر کاربری جنگل به باغ چای بر خصوصیات شیمیایی خاک و جمعیت قارچ میکوریز آربوسکولار (مطالعه موردی: لاهیجان)
        شیرین شفیعی علی صالحی احسان کهنه
        تغییر کاربری اراضی تغییراتی را در خاک ایجاد می کند که به دنبال آن ماده آلی، مواد مغذی، موجودات خاکزی از جمله قارچ‌ها را تحت تاثیر قرار می دهد. قارچ‌های میکوریز آربوسکولار (AMF) از جمله ریزجانداران خاکزی می‌باشند که با ریشه طیف گسترده‌ای از گیاهان جنگلی و غیرجنگلی، همزی أکثر
        تغییر کاربری اراضی تغییراتی را در خاک ایجاد می کند که به دنبال آن ماده آلی، مواد مغذی، موجودات خاکزی از جمله قارچ‌ها را تحت تاثیر قرار می دهد. قارچ‌های میکوریز آربوسکولار (AMF) از جمله ریزجانداران خاکزی می‌باشند که با ریشه طیف گسترده‌ای از گیاهان جنگلی و غیرجنگلی، همزیست می‌شوند. تنوع و پراکندگی این قارچ تحت تاثیر ترکیب گونه‌های گیاهی، مشخصه‌های خاک، شرایط محیطی و ریزجانداران خاک قرار دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی از جنگل به چای بر ویژگی‌های شیمیایی خاک و میزان همزیستی قارچ میکوریز آربوسکولار است. نمونه‌برداری از خاک مناطق جنگلی و چای‌کاری‌های مجاور ارتفاعات شهرستان لاهیجان به‌صورت تصادفی و به تعداد 20 عدد از هرکدام از کاربری‌ها در عمق 30-0 سانتی‌متر اطراف ریشه و در فصل پاییز انجام گرفت. همزمان نمونه‌های ریز ریشه‌ها از ریزوسفر درختان و بوته های چای تهیه شد. درصد کلونیزاسیون و تعداد اسپورهای قارچ میکوریز، کربن آلی، pH، فسفر و پتاسیم قابل ‌جذب خاک اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین درصد کلونیزاسیون و تعداد اسپورها در خاک جنگل بیشتر از خاک باغ چای بود. بین pH و کربن آلی و پتاسیم قابل ‌جذب در خاک دو کاربری اختلاف معنی‌داری دیده شد. همبستگی منفی بین تعداد اسپورهای قارچ میکوریزا با پتاسیم قابل‌ جذب خاک (0/418-=r) و pH خاک (0/571-=r) و همبستگی مثبت بین درصد کلونیزاسیون ریشه و pH (r=0/453) دیده شد. در نهایت تغییر کاربری و پوشش گیاهی با تغییر خصوصیات شیمیایی خاک موجب کاهش میزان همزیستی و تعداد اسپورهای قارچ میکوریز در خاک شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تاثیر همزیستی توأم قارچ میکوریزا آربوسکولار و باکتری ریزوبیوم بر میزان گلیکوزیدهای استویول در گیاه دارویی استویا
        مهستی فرید حمید مظفری ابراهیم محمدی گل تپه
        مقدمه: گیاه استویا به عنوان منبع جدید مواد شیرین کننده عاری از قند ساکارز است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای منابع قندی مثل ساکارز باشد. این امر برای حفظ سلامتی افراد و همچنین رفع محدودیت استفاده از قند توسط بیماران دیابتی حائز اهمیت فراوان است. مواد و روش‌ها: در این آ أکثر
        مقدمه: گیاه استویا به عنوان منبع جدید مواد شیرین کننده عاری از قند ساکارز است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای منابع قندی مثل ساکارز باشد. این امر برای حفظ سلامتی افراد و همچنین رفع محدودیت استفاده از قند توسط بیماران دیابتی حائز اهمیت فراوان است. مواد و روش‌ها: در این آزمایش تأثیر میکرو ارگانیسم‌های قارچ میکوریزا در 3 سطح و باکتری ریزوبیوم در 5 سطح به صورت آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس بر میزان قندهای استویوزید و ریبائودیوزید A گیاه استویا بررسی شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که فاکتورهای قارچ میکوریزا، باکتری ریزوبیوم و اثر متقابل آنها تأثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی داشت. بیشترین درصد قندهای استویوزید و ریبائودیوزید A به ترتیب در ترکیب‌های تیماری b0f25 (بدون استفاده از باکتری و 25 درصد قارچ آربوسکولار) و b100f50 (100 سی سی باکتری و 50 درصد قارچ آربوسکولار) حاصل شد. نتیجه‌گیری: همزیستی قارچ میکوریزا و باکتری ریزوبیوم با گیاه استویا می‌تواند در بهبود عملکرد اقتصادی و تولید قند موثر واقع شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی ترافیک شهری بر تجمع عناصر سنگین سرب و کادمیوم در گیاه رزماریRosmarinus) officinalis L.) و تاثیر همزیستی قارچ مایکوریزا گونه (Glomus mossea) برآن
        زهرا علی نژاد سید علی ابطحی مجتبی جعفری نیا جعفر یثربی
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی به فلزات سنگین به یک مشکل جدی زیست محیطی تبدیل شده است. به منظور حفظ محیط زیست، یکی از روش های رو به گسترش و کم هزینه، پالایش در محیط به کمک گیاه پالایی یعنی بهره گیری از گیاهان برای حذف، کاهش و تثبیت آلاینده هاست. در این راستا استفاده از قارچ أکثر
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی به فلزات سنگین به یک مشکل جدی زیست محیطی تبدیل شده است. به منظور حفظ محیط زیست، یکی از روش های رو به گسترش و کم هزینه، پالایش در محیط به کمک گیاه پالایی یعنی بهره گیری از گیاهان برای حذف، کاهش و تثبیت آلاینده هاست. در این راستا استفاده از قارچ‌های همزیست با گیاه، می تواند سبب افزایش کارایی گیاه پالایی، کاهش مدت زمان لازم برای زدودن آلودگی و توسعۀ کاربرد آن شود . روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر ترافیک بر تجمع سرب و کادمیوم در گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و همزیستی قارچ گونه ( Glomus mossea) بر آن، آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و سه فاکتور انجام گردید. عامل اول شامل همزیستی مایکوریزا (شاهد و تلقیح)، عامل دوم ترافیک (شاهد، 120، 300، 600، 950، 1200، 1800، 2400، 3000 ، 3600 و 4200 اتومبیل در ساعت) و عامل سوم نوع گلدان (شاهد و گلدان‌هایی که سطح خاک جز در محل نشاءها پوشیده شده‌اند) بود که با سه تکرار در سال 1399-1398 و در کلان شهر شیراز انجام شد. در این آزمایش صفات وزن ریشه، کادمیوم خاک، کادمیوم اندام هوایی، کادمیوم ریشه، طول ساقه، طول ریشه اصلی، وزن خشک گیاه، سرب ریشه، اندام هوایی و خاک و فاکتور انتقال کادمیوم و سرب مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که تلقیح گیاهان با قارچ مایکوریزا حاکی از بالاتر بودن سرب بافت ریشه نسبت به اندام هوایی و خاک درترافیک 4200 اتومبیل در ساعت نسبت به شاهد بود. همزیستی با قارج مایکوریزا سبب افزایش وزن ریشه و وزن خشک گیاه، طول ساقه، طول ریشه اصلی در مقایسه با شاهد به ترتیب به میزان 93/23، 97/18، 82/0 و 87/30 درصد در ترافیک 4200 اتومیبل در ساعت گردید. همچنین نتایج نشان داد که تیمار گلدان‌های سربسته و تلقیح قارچ مایکوریزا سبب افزایش پارامترهای رشدی و کاهش کادمیوم و سرب شد. بحث و نتیجه‌گیری: کاهش غلظت کادمیوم و سرب در گیاه رزماری تلقیح شده با مایکوریزا نشان می دهد که گیاه رزماری می‌تواند در خاک‌های آلوده به کادمیوم و سرب رشدکند و توانایی پالایش عناصر سنگین بخصوص عنصر سرب با توجه به TF بزرگتر از 1را دارد و در این راستا همزیستی مایکوریزا به این توانایی کمک می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - گلومالین تولیدی توسط قارچ‏ های آربوسکولار مایکوریزا؛ مولکول کلیدی در تثبیت فلزهای سمی در خاک آلوده
        الهام ملک زاده
        زمینه و هدف: در دهه های اخیر، آلودگی محیط زیست، به ویژه خاک به فلزهای سمی در سطح جهانی افزایش چشمگیری داشته است. ورود فلزهای سمی به خاک از منابع مختلف، تهدیدی همیشگی و جدی برای سلامت گیاهان، جانوران و جوامع انسانی است. زیست پالایی با به کارگیری میکروارگانیسم های مفید خا أکثر
        زمینه و هدف: در دهه های اخیر، آلودگی محیط زیست، به ویژه خاک به فلزهای سمی در سطح جهانی افزایش چشمگیری داشته است. ورود فلزهای سمی به خاک از منابع مختلف، تهدیدی همیشگی و جدی برای سلامت گیاهان، جانوران و جوامع انسانی است. زیست پالایی با به کارگیری میکروارگانیسم های مفید خاکزی باعث افزایش راندمان پالایش مناطق آلوده به فلز می گردد و جایگزین مناسبی برای روش های پالایش فیزیکوشیمیایی شناخته شده می باشد. روش بررسی: قارچ های آربوسکولار مایکوریزا (AM) در اکوسیستم های مختلف دنیا از جمله در خاک های آلوده به فلزهای سمی حضور دارند. این قارچ ها توسط مکانیسم های مختلفی فلزهای سمی را در اندام های قارچی درون و برون ریشه ای غیرپویا کرده و علاوه بر کاهش اثر سمی فلزها بر گیاه میزبان، از ورود آن به زنجیره های غذایی بالاتر ممانعت به عمل می آورند. مقاله حاضر، به نقش گلومالین به عنوان مولکول مهم دیواره سلولی اسپور و هیف های قارچ AM در خاک های آلوده به فلزات سمی پرداخته است. یافته ها: نتایج نشان داد، گلومالین به عنوان محصول اختصاصی قارچ های AM، در نقش یک پروتئین شوک حرارتی و نیز ترکیب عمده و اصلی در دیواره هیف و اسپورها حضور دارد. نتیجه گیری: گلومالین از طریق کاهش خطر سمیت و قابلیت دسترسی زیستی فلزها برای گیاهان و سایر موجودات، در حفظ و ارتقای سلامت خاک نقش مهم و کلیدی ایفا می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - القا تغییرات بیان برخی ژن‌های آکواپورین گیاه گندم (.Triticum aestivum L) در پاسخ به همزیستی میکوریز آرباسکولار
        مریم اسدالهی علیرضا ایرانبخش رحیم احمدوند ایرج مهرگان مصطفی عبادی
        آکواپورین ها تقریباً در تمام موجودات زنده وجود داشته و در تنظیم پدیده های مختلف فیزیولوژیکی نقش دارند. آکواپورین ها (AQP) فقط کانال های آب نیستند بلکه پروتئین های غشایی چند منظوره هستند. این تحقیق به منظور بررسی بیان برخی ژن های آکوآپورین در گیاه گندم شامل ژن‌های PIP2-6 أکثر
        آکواپورین ها تقریباً در تمام موجودات زنده وجود داشته و در تنظیم پدیده های مختلف فیزیولوژیکی نقش دارند. آکواپورین ها (AQP) فقط کانال های آب نیستند بلکه پروتئین های غشایی چند منظوره هستند. این تحقیق به منظور بررسی بیان برخی ژن های آکوآپورین در گیاه گندم شامل ژن‌های PIP2-6, PIP2-1, PIP2-5, PIP1-3 ، NIP1-3 و NIP1-4 در پاسخ به همزیستی ریشه گیاه گندم با قارچ Glomus mosseae انجام شد. نتایج نشان داد که همزیستی میکوریزایی موجب کاهش بیان ژن‌های آکوآپورین PIP2-6 و PIP2-1 شد. در پاسخ به همزیستی میکورایزایی، بیان ژن های PIP2-5 و PIP1-3 نیز روند کاهش مشابهی را نسبت به شاهد نشان دادند. برخلاف این 4 ژن، همزیستی میکوریزایی اثرات تنظیمی تحریکی را بر بیان ژن‌های NIP1-3 و NIP1-4 در پاسخ به همزیستی میکوریزایی داشت. همچنین بررسی های آماری نشان داد که بین بیان ژن های مورد ارزیابی همبستگی معنی‌داری وجود داشته به‌طوریکه بین ژن های NIP1-3 و NIP1-4 همبستگی معنی دار مثبت وجود داشته درحالیکه بین این ژن ها و سایر ژن‌های مورد ارزیابی همبستگی منفی معنی داری وجود داشت. بین ژن‌های PIP2-6, PIP2-1, PIP2-5, PIP1-3 همبستگی قوی مثبت معنی داری وجود داشت. این نتایج دلالت بر آن دارد که اثر میکوریزا بسته به نوع میکوریزا می تواند متغیر باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - ارزیابی اثرات دو نوع قارچ تریکودرما و مایکوریزا بر عملکرد و صفات مورفولوژیک گیاه سویا
        امیر عباس موسوی حبیب مهرآرا مرتضی  سام دلیری
        هدف از انجام این پژوهش بررسی اثرات دو نوع قارچ بر عملکرد و صفات مورفولوژیک گیاه سویا می‌باشد. این آزمایش در قالب طرح فاکتوریل با تلقیح دو گونه قارچ تریکودرما و میکوریزا در چهار سطح؛ تلقیح با تریکودرما ؛ تلقیح با میکوریزا؛ تلقیح دوگونه قارچ با هم و شاهد با سه تکرار در دو أکثر
        هدف از انجام این پژوهش بررسی اثرات دو نوع قارچ بر عملکرد و صفات مورفولوژیک گیاه سویا می‌باشد. این آزمایش در قالب طرح فاکتوریل با تلقیح دو گونه قارچ تریکودرما و میکوریزا در چهار سطح؛ تلقیح با تریکودرما ؛ تلقیح با میکوریزا؛ تلقیح دوگونه قارچ با هم و شاهد با سه تکرار در دو سال زراعی 1398-1400 در مزرعه آموزشی انجام شد. بعد از رسیدگی فیزیولوژیکی اجزاء عملکرد 10 بوته از هر تیمار به صورت تصادفی انتخاب و عناصر ماکرو و میکرو همچنین درصد روغن، پروتئین گیاه براساس روش استاندارد اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد صفات کلروفیل a، b، تعداد شاخه، وزن خشک، سطح برگ، طول غلاف، قطر ساقه، تعداد غلاف در بوته، تعداد گره در ساقه، اولین غلاف تا زمین در گیاه سویای که با خاک حاوی تلقیح دوگانه قارچ رشد نموده‌اند میزان بیشتری نسبت به سایر تیمارها و شاهد دارند. همچنین عملکرد تولید به ترتیب 1/98، 2/14، 2/85، 1/7 تن در هکتار بود. میزان پروتئین نیز به ترتیب 40/31، 42/74، 43/04، 39/89 درصد و میزان روغن به ترتیب 24/87، 25/24، 25/94، 24/17 درصد بود. میزان عناصر ماکرو و میکرو در برگ و بذر گیاه سویا در کود بیولوژیک تلفیق دو گونه قارچ از سایرین بیشتر بود و از نظر آماری نیز معنی دار بود. با توجه به سطح کشت نسبتاً وسیع سویا در استان مازندران و اثبات سودمندی این گونه از قارچ‌ها در بهبود رشد و توسعه این گیاه و همچنین ضرورت حفظ منابع تولید، می توان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - تأثیر کود زیستی فسفاته بارور2 و قارچ میکوریزا همراه با مصرف اسید هیومیک روی صفات زراعی آفتابگردان
        علی نصرالله زاده اصل
        در راستای کشاورزی پایدار، آزمایشی با استفاده از کود زیستی فسفاته بارور2 و قارچ میکوریزا همراه با مصرف اسید هیومیک روی صفات زراعی و عملکرد دانه آفتابگردان در مزرعه‌ای واقع در شهرستان چایپاره انجام گرفت. آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکت أکثر
        در راستای کشاورزی پایدار، آزمایشی با استفاده از کود زیستی فسفاته بارور2 و قارچ میکوریزا همراه با مصرف اسید هیومیک روی صفات زراعی و عملکرد دانه آفتابگردان در مزرعه‌ای واقع در شهرستان چایپاره انجام گرفت. آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار طی سال 1397 اجرا شد. فاکتور اول اسید هیومیک در دو سطح (عدم مصرف و مصرف خاکی 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک) و فاکتور دوم کود فسفره در شش سطح (عدم مصرف کود، کود زیستی فسفاته بارور2، قارچ میکوریزا آربوسکولار، کود زیستی فسفر بارور2 به همراه قارچ میکوریزا ، کود زیستی فسفر بارور2 به همراه قارچ میکوریزا و 100 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل، 200 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تأثیر اسید هیومیک روی ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه به میزان 98/2439 کیلوگرم در هکتار از تیمار مصرف اسید هیومیک حاصل شد. تأثیر کود فسفره نیز روی ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه به میزان 6/2789 کیلوگرم در هکتار در تیمار کود زیستی فسفاته بارور2 به همراه قارچ میکوریزا و 100 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل مشاهده شد. بنابراین جهت کاهش مصرف کود شیمیایی و حفظ محیط زیست تیمار کود زیستی فسفاته بارور 2 به همراه قارچ میکوریزا و 100 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل توصیه می شود که در اثر آن حدود 50 درصد در مصرف کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل صرفه جویی می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - The Effect of Mycorrhiza Fungi (VAM) on Phosphorus Absorption by Corn (Zea Mays L.) at South West of Iran
        Ali Gholami Seyed Amin Alavi Abdolamir Moezi Saeed Salimpour
        In order to understanding of the VAM effects on functions and nutrition of the corn, a research was conducted in Agricultural Research Center of Safi Abad, Khouzestan. The experiment was carried out based randomized complete block design at four replications. The treatm أکثر
        In order to understanding of the VAM effects on functions and nutrition of the corn, a research was conducted in Agricultural Research Center of Safi Abad, Khouzestan. The experiment was carried out based randomized complete block design at four replications. The treatments contain Mycorrhiza Fungi and phosphorous includes: A: Phosphorus according to soil test. B: VAM + Phosphorus according to soil test. C: Phosphorus according to 65% of soil test. D: VAM + Phosphorus according to 65% of soil test. E: Check treatment. This research was done to determine amount of absorbed macro and micro nutritious elements in shoot at early growth stage in corn plant. Result showed amounts of absorbed elements in shoot at any of the treatment levels were not different according to the statistical analysis results. Phosphorus content in plant was variable from 0.12 in treatment 5 to 0.18 % in treatment 1. Plant dry matter was variable from 28.60 in treatment 4 to 36.48 gram in treatment 1 and also the yield of fresh plant was variable from 260 in treatment 5 to 320 gram in treatment 2. The treatment caused plant root to be colonized by Mycorrhiza and using phosphorous fertilizer, compared to soil test (check treatment), was the greatest amount of uptake in corn plant. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - The Effect of Arbuscular Mycorrhizal Fungi on Nutrient Concentrations in Ohadi (Fandoghi) and Kalleghouchi Pistachio Seedlings in Kerman Region
        Hojjat Safari Kamal Abadi
        In order to investigate the effect of arbuscular mycorrhizalpistachios, a pot experiment was carried out in the greenhouse based on a factorial design in a completelyrandomized design with three replications and two factors. There were four factors, namely pistachlevels أکثر
        In order to investigate the effect of arbuscular mycorrhizalpistachios, a pot experiment was carried out in the greenhouse based on a factorial design in a completelyrandomized design with three replications and two factors. There were four factors, namely pistachlevels of Ohadi (Fandoghi) and Kalleghouchi cultivars and culture medium factor at three levels (fungisterile soil, fungi-free sterile soil, and fungipistachio seeds were planted in pots containing fungal inoculum. Studied traits were concentrations of iron, zinc,manganese, and phosphorus in aerial parts. Concentrations of these elements were higher in the aerial parts of Ohadipistachio seedlings treated with AMF than the fungiConcentrations of all elements were higher in the aerial parts of AMFinoculation conditions in sterile soil. Except iron, the otherOverall, it was observed that AMF application increased the concentrations of iron, zinc, and manganese nutrients inaerial parts of both cultivars.fungi (AMF) on the concentrations of nutrients in-containing sterile soil). Plants with AMF and Ohadi and Kalleghouchifree conditions with a significant difference at 5% level.treated Kalleghouchi seedlings than the nonthree elements were different significantly at 5% level.io species at twofree non. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - اثر گونه‌های میکوریزا بر صفات کمی و کیفی سویا (Glycine max L.) با اعمال سیستم‌های آبیاری تحت فشار
        نادیا درستکار علیرضا پیرزاد
        به منظور بررسی همزیستی میکوریزایی گیاه سویا رقم ویلیامز، تحت سیستم های مختلف آبیاری آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه طی سال 1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شـامل سیستم های آبیـاری (قطره ای و بارا أکثر
        به منظور بررسی همزیستی میکوریزایی گیاه سویا رقم ویلیامز، تحت سیستم های مختلف آبیاری آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه طی سال 1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شـامل سیستم های آبیـاری (قطره ای و بارانی) به عنوان فاکتور اصلی و گونه های مختلف قارچ میکوریزا (بدون تلقیح، Funneliformis mosseae،Rhizophagus intraradices و Simiglomus hoi) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته، وزن غلاف، عملکرد دانه، وزن صد دانه، تعداد گره در ساقه اصلی، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت روغن، درصد و عملکرد روغن در آبیاری قطره ای، و بالاترین مقادیر LWR (نسبت وزن برگ به وزن کل گیاه) و SPAD (شـاخص کلروفیل) در سیستم بارانی به دست آمدند. اثرات متقابل معنی دار نشان دهنده پاسخ متفاوت گیاه به گونه های قارچی در سیستم های آبیاری می باشد. رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیل a، b و کل) و کارتنوئید برگ سویا در شرایط همزیستی با هر سه گونه قارچی در آبیاری بارانی وضعیت مطلوب تری داشتند. بیشترین مقدار فسفر برگ در گیاهان آبیاری شده با سیستم بارانی و همزیست با F. mosseae مشاهده شد. گیاهان میکوریزایی در هر سه گونه قارچ به یک اندازه پروتئین برگ را افزایش دادند، در حالی که مقدار پتاسیم برگ در گیاهان میکوریزایی تغییر معنی داری نسبت به شاهد نداشت. با وجود بیشترین درصد کلونیزاسیون ریشه با گونه R. intraradices در آبیاری بارانی، هر سه گونه قارچ در سیستم های قطره ای و بارانی کلونیزاسیون بالاتری نسبت به شاهد داشتند. نسبت ترکیبات اسیدهای چرب روغن سویا (اسیدهای چرب غیراشباع حدود چهار برابر اسیدهای چرب اشباع بودند) در هر دو سیستم آبیاری برای گیاهان میکوریزایی مشابه شاهد بودند. بدون توجه به وجود پاسخ متفاوت سویا به گونه های میکوریزا، عملکردهای بیولوژیک، دانه و روغن در سیستم آبیاری قطره ای به ترتیب 23، 53 و 84 درصد بیشتر از آبیاری بارانی به دست آمدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - خصوصیات زراعی ذرت و لوبیا چشم بلبلی در پاسخ به مصرف قارچ میکوریزا و باکتری مزوریزوبیوم به صورت کشت مخلوط و خالص
        زهرا مرزبان محمدرضا عامریان مجتبی ممرآبادی
        به منظور مطالعه خصوصیات زراعی ذرت و لوبیا چشم بلبلی به مصرف قارچ میکوریزا و باکتری مزوریزوبیوم در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به اجرا در آمد. آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها أکثر
        به منظور مطالعه خصوصیات زراعی ذرت و لوبیا چشم بلبلی به مصرف قارچ میکوریزا و باکتری مزوریزوبیوم در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به اجرا در آمد. آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی به صورت خالص و مخلوط بر اساس سری های افزایشی در 10 تیمار شامل: Z= کشت خالص ذرت، B= کشت خالص لوبیا، I= کشت مخلوط ذرت و لوبیا، ZM= ذرت + قارچ مایکوریزا، BM= لوبیا + قارچ مایکوریزا، BB= لوبیا+ باکتری مزوریزوبیوم، BMB= لوبیا + قارچ مایکوریزا + باکتری مزوریزوبیوم، IM= کشت مخلوط + قارچ مایکوریزا، IB= کشت مخلوط + باکتری مزوریزوبیوم، IMB= کشت مخلوط + قارچ مایکوریزا + باکتری مزوریزوبیوم بودند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که اثر تیمار بر عملکرد دانه در بوته، محتوی کلروفیل برگ، وزن خشک غلاف لوبیا، وزن خشک بلال، تعداد دانه در بلال و نسبت برابری زمین جزیی هر دو گیاه معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه در بوته لوبیا چشم بلبلی و ذرت با میانگین های 10 و 108 گرم در بوته به ترتیب در تیمارهای کشت خالص به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کشت خالص ذرت به همراه قارچ میکوریزا مشاهده شد. همچنین، بیشترین میزان نسبت برابری زمین جزیی ذرت و لوبیا چشم بلبلی به ترتیب با میانگین های 1.7 و 1.47 در تیمارهای کشت مخلوط و کشت مخلوط توام با قارچ میکوریزا و باکتری مزوریزوبیوم مشاهده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که نسبت برابری زمین بیشتر از یک برای ذرت و لوبیا چشم بلبلی، نشان دهنده روابط متقابل مثبت بین اعضای گیاهی مخلوط نسبت به خالص بوده و بیان کننده برتری کشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی نسبت به کشت خالص می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - تأثیر کاربرد کودهای زیستی و بیوچار بر عملکرد کمّی، کیفی و خصوصیات ریشه در توتون (Nicotiana tobacum L.) گرمخانه‌ای تحت شرایط دیم
        رامین مصباح محمدرضا اردکانی علی مقدم فرناز رفیعی
        توتون به عنوان یک محصول با ارزش زراعی در بیش از صد کشور دنیا و در شرایط آب و هوایی مختلف کشت شده و در اقتصاد برخی از کشورها نقش مهمی ایفا می‌کند. این تحقیق به منظور بررسی اثر کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر به همراه بیوچار بر عملکرد برگ، خصوصیات ریشه و ترکیبات فیتوشیمیایی ت أکثر
        توتون به عنوان یک محصول با ارزش زراعی در بیش از صد کشور دنیا و در شرایط آب و هوایی مختلف کشت شده و در اقتصاد برخی از کشورها نقش مهمی ایفا می‌کند. این تحقیق به منظور بررسی اثر کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر به همراه بیوچار بر عملکرد برگ، خصوصیات ریشه و ترکیبات فیتوشیمیایی توتون تحت شرایط دیم طی دو سال زراعی 1396-1395 و 1397-1396 در مزرعه مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش واقع در استان مازندران انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه فاکتور در چهار تکرار شامل بیوچار در سه سطح (صفر، 4 و 8 تن در هکتار)، میکوریزا و ازتوباکتر هر کدام در دو سطح (با کاربرد و بدون کاربرد) اجرا شد. بر اساس نتایج، کاربرد 4 تن بیوچار در هکتار موجب افزایش عملکرد تر و خشک به میزان 26%، وزن خشک ریشه 44%، وزن تر ریشه 37%، طول ریشه 41%، نیکوتین 3%، قند احیا 24% و نسبت قند احیا به نیکوتین 21% در مقایسه با سطح صفر آن شد. اثر میکویزا و ازتوباکتر بر عملکرد برگ افزایشی اما غیرمعنی‌دار بود. بیشترین تاثیر ازتوباکتر با 17% افزایش بر محتوای نیکوتین برگ بود. با توجه به عدم وجود اختلاف معنی‌دار بین سطوح کاربرد 4 و 8 تن بیوچار در هکتار در اغلب صفات مورد ارزیابی با لحاظ جنبه‌های اقتصادی، کاربرد 4 تن بیوچار در هکتار به همراه میکوریزا و ازتوباکتر با هدف کاهش اثرات منفی ناشی از کمبود آب در مناطق کشت دیم توتون و بهبود رشد آن توصیه می&lrm;‌گردد. همچنین کاربرد ازتوباکتر نیز می‌تواند به عنوان راهکاری مطلوب در جهت افزایش محتوای نیکوتین برگ تلقی گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سورگوم
        احمد مهربان سید محسن موسوی نیک ابوالفضل توسلی
        این آزمایش در سال 1386 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان واقع در شهر زهک به اجرا در آمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تلقیح بذور سورگوم با سویه های قارچ میکوری أکثر
        این آزمایش در سال 1386 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان واقع در شهر زهک به اجرا در آمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تلقیح بذور سورگوم با سویه های قارچ میکوریزا در سه سطح شامل M1= بدون تلقیح با میکوریزا (شاهد)، M2= تلقیح با سویه Glumus mossea و M3= تلقیح با سویه Glumus etanicatum، و ارقام سورگوم در سه سطحC1 = رقم محلی سیستان، C2= رقم اصلاح شده KGS 25 و C3= رقم اصلاح شده KGS 29 بودند. نتایج نشان داد بیشترین میزان صفات اندازه گیری شده در ارقام تلقیح شده با سویه های میکوریزا حاصل شد. به طـوری که بالاترین مقـدار این صفات برای ارتفـاع گیاه (165.1 سانتی متر)، قطر ساقه (1.61 سانتی متر)، طول برگ پرچم (27.22 سانتی متر)، عرض برگ پرچم (3.67 سانتی متر) و عرض خوشه (5.00 سانتی متر) از سویه Glumus etanicatum حاصل شد، بیشترین مقدار طول خوشه (19.21 سانتی متر)، تعداد خوشه (2.51)، تعداد دانه در خوشه (10252.11)، وزن هزار دانه (17.56 گرم) و عملکرد دانه (1967.32 کیلوگرم در هکتار) از سویه Glumus mossea به دست آمد. در بین تیمارهای ارقام مختلف سورگوم نیز بیشترین طول و عرض برگ از رقم محلی و بالاترین عملکرد گیاه از رقم KGS 29 به دست آمد. برای سایر صفات اندازه گیری شده بین ارقام مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نشد. با توجه به نتایج آزمایش به منظور حصول بالاترین عملکرد سورگوم استفاده از سویه Glumus mossea در رقم KGS 29 می تواند در این منظقه از نظر زراعی مطلوب باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - اثر تلقیح میکروبی برکارآیی مصرف عناصر و کیفیت نعناع فلفلی (Mentha piperita L) تحت تنش خشکی
        مریم پورنجف محمد فیضیان امیدعلی اکبرپور رضا سلیمانی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تلقیح میکروبی بر کارآیی مصرف عناصر و کیفیت نعناع فلفلی تحت تنش خشکی در 2 سال زراعی 1397-1396 و 1398-1397 در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان سرآبله واقع در استان ایلام انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تک أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تلقیح میکروبی بر کارآیی مصرف عناصر و کیفیت نعناع فلفلی تحت تنش خشکی در 2 سال زراعی 1397-1396 و 1398-1397 در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان سرآبله واقع در استان ایلام انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. آزمایش دارای 2 فاکتور، شامل تنش خشکی در 3 سطح آبیاری کامل (شاهد)، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی در کرت های اصلی و باکتری های محرک رشد و میکوریزا در 6 سطح شامل: 1-شاهد، 2-جدایه ی حل کننده ی سیدروفور+ جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی، 3- جدایه ی حل کننده ی فسفات معدنی+جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی، 4- جدایه ی حل کننده ی سیدروفور و جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی+ جدایه ی حل کننده ی فسفات معدنی و جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی، 5-کود تجاری نیتروکسین و 6- میکوریزا، در کرت های فرعی بودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین منتول اسانس در تیمار ترکیبی جدایه ی حل کننده ی سیدروفور و جدایه افـزاینده‌ی تحمل به خشکی+ جدایه ی حل کننده ی فسفات معدنی و جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی و تنش 50 درصد ظرفیت زراعی به مقدار 24/2 درصد حاصل شد که نسبت به کمترین مقدار یعنی شاهد و آبیاری کامل 26 درصد افزایش نشان داد. در تمامی سطوح تلقیح میکروبی به غیر از کود میکروبی، همواره بیشترین اسانس در تنش 50 درصد ظرفیت زراعی حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس نعناع فلفلی در تیمار کود میکروبی تجاری و سال دوم به مقدار 139/2 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. تلقیح میکروبی در حالت تنش 50 درصد ظرفیت زراعی مزرعه موجب افزایش 21 درصدی عملکرد خشک اندام های هوایی نسبت به همین سطح تنش در حالت شاهد شد. باکتری های محرک رشد و میکوریزا موجب افزایش عملکرد کمی و کیفی و افزایش کارآیی نیتروژن و فسفر شدند که این می تواند در کاهش هزینه ها و حفظ پایداری بوم نظام های کشاورزی تأثیر به سزایی داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - تأثیر کاربرد قارچ میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات بر عملکرد ذرت (Zea mays L.) سینگل کراس 704 تحت رژیم های آبیاری
        خوشناز پاینده مانی مجدم نازلی دروگر
        امروزه کاربرد قارچ های میکوریزی به منظور بهبود شرایط تغذیه ای گیاه و افزایش مقاومت آن در برابر تنش های محیطی از جمله کمبود آب قابل دسترس به طور گسترده ای در کشورهای در حال توسعه مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق بر اساس آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل أکثر
        امروزه کاربرد قارچ های میکوریزی به منظور بهبود شرایط تغذیه ای گیاه و افزایش مقاومت آن در برابر تنش های محیطی از جمله کمبود آب قابل دسترس به طور گسترده ای در کشورهای در حال توسعه مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق بر اساس آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 97 در منطقه حمیدیه اجرا گردید. تیمار رژیم های آبیاری در سه سطح (60، 90 و 120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در کرت های اصلی و اثر توأم قارچ میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات در چهار سطح (عدم کاربرد میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات (شاهد)، کاربرد میکوریزا، کاربرد توأم میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات و کاربرد باکتری های حل کننده فسفات) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر رژیم های آبیاری و اثر توأم قارچ میکوریزا و کود زیستی فسفر بر شاخص سطح برگ، درصد همزیستی، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنی دار بودند. مقایسه میانگین ها نشان داد که تیمار توأم قارچ میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات حداکثر تعداد دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، وزن هزار دانه و شاخص سطح برگ را به خود اختصاص داد. بیشترین عملکرد دانه (با میانگین 55/6400 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 60 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و کاربرد توأم میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات و کمترین عملکرد دانه از تیمار 120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و عدم کاربرد میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات به دست آمدند. در مجموع، جهت دست یابی به حداکثر عملکرد کمّی، کشت گیاه ذرت با کاربرد اثر توأم میکوریزا و باکتری های حل کننده فسفات در شرایط رطوبتی مناسب می تواند در شرایط منطقه تحت آزمایش مورد توجه باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - تاثیر میکوریز و فسفر با مصرف سالیسیلیک اسید بر برخی صفات ذرت
        فدرا طاهری اشترینانی امین فتحی
        اثر کودهای بیولوژیک و شیمیایی به همراه مصرف سالیسیلیک اسید بر خصوصیات زراعی ذرت طی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال 1391 مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل 3 سطح کود فسفر (صفر، 100 أکثر
        اثر کودهای بیولوژیک و شیمیایی به همراه مصرف سالیسیلیک اسید بر خصوصیات زراعی ذرت طی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال 1391 مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل 3 سطح کود فسفر (صفر، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار)، 2 سطح کود بیولوژیک (میکوریز) (تلقیح بذر و عدم تلقیح بذر) و 2 سطح سالیسیلیک اسید (0.5 و 1 میلی مولار) بودند. نتایج نشان داد که میان صفات تعداد دانه در ردیف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک اختلاف معنی داری در سطوح کود فسفر و میکوریز به دست آمد، در حالت تلقیح بذور با میکوریز عملکرد دانه به مقدار 8412 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که 24% بیشتر از تیمار عدم تلقیح بذور بود. سالیسیلیک اسید تأثیر معنی داری بر تعـداد دانه در ردیف، وزن صـد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیـولوژیک و شـاخص برداشت داشت. با مصرف 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید عملکرد دانه به مقدار 8316 کیلوگرم در هکتار حاصل شد که 24% بیشتر از تیمار عدم مصرف بود. اثر متقابل فسفر و میکوریز بر تعداد دانه در ردیف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار بودند. اثر متقابل سالیسیلیک اسید و فسفر و اثر متقابل سه گانه تیمارهای آزمایش نیز تنها بر عملکرد دانه معنی دار بود. نتایج این بررسی نشان داد که سالیسیلیک اسید و میکوریز می توانند عملکرد دانه را از طریق تولید بوته های قوی تر گیاهی و بهبود اجزای عملکرد، افزایش دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - مایه زنی قارچهای Piriformospora indica و Trichoderma virens جهت بهبود صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مرتبط با عملکرد برنج در مقادیر مختلف کود فسفر
        فائزه محمدی کشکا همت اله پیردشتی یاسر یعقوبیان
        حفظ محیط‌زیست و تولید محصولات کشاورزی سالم از اهداف کشاورزی پایدار می‌باشد. در این زمینه، استفاده از ریزجانداران افزاینده رشد جهت کاهش نهاده‌های شیمیایی می‌تواند مفید باشد. بنابراین، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرای أکثر
        حفظ محیط‌زیست و تولید محصولات کشاورزی سالم از اهداف کشاورزی پایدار می‌باشد. در این زمینه، استفاده از ریزجانداران افزاینده رشد جهت کاهش نهاده‌های شیمیایی می‌تواند مفید باشد. بنابراین، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه زارعین در شهرستان قائم‌شهر، استان مازندران، در سال 1394 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سه سطح کود فسفر (صفر (شاهد)، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار از منبع سوپر‌فسفات ‌تریپل) و روش مایه‌زنی توأم قارچ‌های T. virens و P. indica در چهار سطح (شاهد، تلقیح بذر، تلقیح نشاء و تلقیح توأم بذر و نشاء) بودند. نتایج آزمایش حاکی از تأثیر مثبت و معنی‌دار قارچ‌ها بر صفات مورفوفیزیولوژیک و عملکرد شلتوک گیاه برنج در هر سه سطح کودی بود. برای نمونه در شرایط کود فسفر صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار، مایه‌زنی به روش تلقیح بذر باعث افزایش معنی&lrm;دار تعداد خوشه در بوته (به‌ترتیب حدود 33، 19 و 40 درصد)، تعداد دانه پر در بوته (به‌ترتیب حدود 21، 45 و 58 درصد)، عملکرد بیولوژیک (به‌ترتیب حدود 31، 6 و 18 درصد) و عملکرد شلتوک (به&lrm;ترتیب حدود 37، 48 و 43 درصد) گیاه برنج شد. مایه‌زنی قارچ‌ها با روش‌های تلقیح بذر، تلقیح گیاهچه و تلقیح توأم بذر و نشاء نیز عملکرد شلتوک را به‌ترتیب حدود 48، 53 و 53 درصد در سطح فسفر 50 و حدود 43، 44 و 15 درصد در شرایط مصرف 100 کیلوگرم در هکتار افزایش داد. به‌طور‌ کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که هر سه روش مایه‌زنی قارچ‌ها در سطوح صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفر مصرفی، باعث بهبود عملکرد شلتوک برنج شدند، که می‌توان علت این نتیجه را با بهبود صفات مورد بررسی از جمله تعداد خوشه در بوته و عملکرد بیولوژیک مرتبط دانست. درمجموع، کاربرد هم‌زمان ریزجانداران مورد مطالعه و کود شیمیایی فسفر اثر افزایشی بیشتری نسبت به کاربرد جداگانه کود شیمیایی فسفر به‌همراه داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - تأثیر قارچ میکوریزای Piriformospora indica بر روی رشد و برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز (Coriandrum sativum)
        علی اصغر حاتم نیا کبری موسی بیگی مهین توحیدی آرش بابایی مهدی قبولی
        قارچ میکوریزای Piriformospora indica از طریق جذب آب و مواد معدنی باعث تحریک رشد و افزایش زیست توده گیاهان میزبان می شود. به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزای P. indica بر روی رشد و برخی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز، طرحی در قالب بلوک کامل تصادفی با تیمار گیاهان تلقیح شد أکثر
        قارچ میکوریزای Piriformospora indica از طریق جذب آب و مواد معدنی باعث تحریک رشد و افزایش زیست توده گیاهان میزبان می شود. به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزای P. indica بر روی رشد و برخی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز، طرحی در قالب بلوک کامل تصادفی با تیمار گیاهان تلقیح شده با قارچ و گیاهان شاهد با 15 تکرار در سال 1394 در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که طول اندام هوایی، طول ریشه و وزن خشک گیاه در گیاهان تلقیح شده با قارچ به طور معنی داری بیشتر از گیاهان شاهد بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که کاربرد قارچ میکوریزای P. indica سبب افزایش محتوای پرولین شده، به طوری که میزان پرولین در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریز 09/2 برابر گیاهان شاهد بود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که تلقیح گیاه با قارچ میکوریز سبب افزایش میزان رنگیزه های کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئیدها نسبت به گیاه شاهد شد و این میزان افزایش تنها در کلروفیل b و کاروتنوئیدها در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. به هر حال، نتایج نشان دادند که همزیستی میکوریزایی سبب افزایش رشد و بهبود خصوصیات فیزیولوژیک گیاه گشنیز گشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - اثرات هیومیک اسید و میکوریزا بر ویژگی‌های ریختی و غلظت عناصر غذایی لوبیا قرمز (Vigna radiate L.)
        مجتی یوسفی راد ابوالفضل معصومی زواریان
        به‌منظور بررسی تأثیر برهم کنش میکوریزا و هیومیک اسید بر خصوصیات مورفولوژیک، درصد پروتئین دانه و جذب عناصر غذایی لوبیاقرمز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای تحقیق شامل قارچ میکوریزا در سه سطح عدم مصرف (شاهد)، استفاد أکثر
        به‌منظور بررسی تأثیر برهم کنش میکوریزا و هیومیک اسید بر خصوصیات مورفولوژیک، درصد پروتئین دانه و جذب عناصر غذایی لوبیاقرمز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای تحقیق شامل قارچ میکوریزا در سه سطح عدم مصرف (شاهد)، استفاده از سویه Glomus intraradice و استفاده از سویه Glomus mossea و همچنین محلول پاشی هیومیک اسید در سه سطح صفر (شاهد)، 15 و 30 میلی گرم در لیتر بود. آزمایش به‌صورت گلدانی اما در شرایط طبیعی و کنترل نشده اجرا شد. صفات اندازه‌گیری شده ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن خشک بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، درصد پروتئین دانه و درصد نیتروژن و فسفر برگ بود. کاربرد میکوریزا و هیومیک اسید موجب افزایش صفات اندازه گیری شده به جز تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه شد. در صفات مورد بررسی بین دو سویه اعمال شده اختلاف معنی دار مشاهده نگردید و بین سطوح 15 و 30 میلی گرم در لیتر هیومیک اسید نیز تفاوت معنی دار دیده نشد. به طور کلی محلول پاشی 15 میلی گرم در لیتر هیومیک اسید در حضور Glomus mossea تأثیر بیشتری نسبت به سایر تیمارها داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - مطالعه تأثیر کاربرد نانو ذرات فسفر، میکوریزا و ابرجاذب ها بر خصوصیات کمی و کیفی گندم نان" رقم احسان" (.Triticum aestivum L)
        عباس عظیم نژاد هرمز فلاح آملی یوسف نیک نژاد احمد احمدپور داود براری تاری
        امروزه، استفاده از کودهای زیستی و نانو کودها می تواند به عنوان جایگزینی مناسب و مطلوب برای کودهای شیمیایی در تولید محصولات زراعی باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کاربرد نانو ذرات فسفر، میکوریزا و سوپرجاذب‌ها بر خصوصیات کمی و کیفی گندم نان رقم احسان انجام شده است. این أکثر
        امروزه، استفاده از کودهای زیستی و نانو کودها می تواند به عنوان جایگزینی مناسب و مطلوب برای کودهای شیمیایی در تولید محصولات زراعی باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کاربرد نانو ذرات فسفر، میکوریزا و سوپرجاذب‌ها بر خصوصیات کمی و کیفی گندم نان رقم احسان انجام شده است. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات زراعی بایع کلا وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی استان مازندران انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل نانو ذرات فسفر در دو سطح، کاربرد میکوریزا در چهار سطح (مصرف میکوریزا از گونه Glomus mosseae، Glomus intraradices و مخلوط دو قارچ)، کاربرد سوپرجاذب در چهار سطح (مصرف سوپرجاذب از نوع زئولیت، استاکوزورب و ترکیب دو نوع سوپرجاذب) بود. نتایج حاصل از تجزیه مرکب دو ساله داده ها نشان داد با مصرف میکوریزا و سوپرجاذب صفاتی مانند محتوای کلروفیل در مرحله ساقه دهی، وزن تر سنبله، وزن خشک سنبله، درصد فسفر دانه و درصد پتاس دانه در سطح یک درصد معنی دار شد. با مصرف قارچ میکوریزا صفات تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه در سطح یک درصد معنی دار شد، که بیشترین عملکرد دانه در بین سطوح مختلف میکوریزا مربوط به تیمار G.intraradices با 25/6777 کیلوگرم در هکتار و کمترین مقدار آن با 49/6061 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار شاهد بود. نتایج تحقیق نشان داد که مصرف سوپرجاذب ها و میکرویزا بر خصوصیات کمی و کیفی رقم گندم احسان تأثیر بسزایی داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - تأثیر میکوریزا و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و شاخص‌های فیزیولوژیک ذرت (Zea mays)
        پوریا مظلوم محسن پیمان یونس پور مرتضی سام دلیری امیر عباس موسوی میرکلائی مرتضی مبلغی
        به‌منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزایی و محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر عملکرد و رنگریزهای فتوسنتزی ذرت آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1397-1398 طی دو سال زراعی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس انجام شد أکثر
        به‌منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزایی و محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر عملکرد و رنگریزهای فتوسنتزی ذرت آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1397-1398 طی دو سال زراعی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل میکوریزا گونه های (G. mosseae)، (G. geosporum) و (G. intraradices) در دو سطح (عدم مصرف و مصرف میکوریزا) و اسید سالیسیلیک در دو سطح (عدم مصرف و مصرف یک میلی‌مولار اسید سالیسیلیک) بود. نتایج نشان داد که اثرات دوگانه میکوریزا &times;سال و میکوریزا &times; اسید سالیسیلیک بر تمام صفات مورد بررسی تأثیر مثبت و معنی داری داشت. بیشترین ارتفاع بوته در تیمار قارچ (G. intraradices) و در شرایط محلول پاشی با اسید سالیسیلیک به دست آمد. همچنین صفات وزن هزار دانه، عملکرد دانه، فسفر، پتاسیم و نیتروژن دانه و کلروفیل a و b در تیمار قارچ G. mosseae در شرایط محلول‌پاشی با اسید سالیسیلیک نتیجه بهتری نسبت به دیگر تیمارها مشاهده شد. به طور کلی، نتایج نشان داد که مصرف میکوریزا به همراه محلول‌پاشی با اسید سالیسیلیک باعث افزایش رشد رویشی و زایشی می شود. این افزایش به دلیل افزایش فتوسنتز و در نتیجه افزایش مواد فتوسنتزی بیشتری است که در جهت توسعه ی اندام‌های زایشی اختصاص داده شده است، که در نهایت موجب بهبود عملکرد ذرت می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - مطالعه تاثیر قارچ مایکوریزا و سطوح مختلف اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی و میزان اسانس سه رقم گیاه بادرنجبویه (Melissa Officinalis L.)
        مهدی حمزه محمدآبادی علیرضا لادن مقدم الهام دانائی وحید عبدوسی
        این تحقیق به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا و سطوح مختلف اسید هیومیک (صفر، 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر) و اسید سالیسیک (صفر، 100و 200 میلی‌گرم در لیتر) بر خصوصیات فیزیولوژیکی و میزان اسانس سه رقمLemonella) ، Citronella و Varigated) گیاه بادرنجبویه (Melissa Officinalis L. أکثر
        این تحقیق به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا و سطوح مختلف اسید هیومیک (صفر، 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر) و اسید سالیسیک (صفر، 100و 200 میلی‌گرم در لیتر) بر خصوصیات فیزیولوژیکی و میزان اسانس سه رقمLemonella) ، Citronella و Varigated) گیاه بادرنجبویه (Melissa Officinalis L.) در سال 1397 و در گلخانه‌ای در شمال ایران اجرا گردید. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمار مایکوریزا و اسید هیومیک در زمان کاشت بذور اعمال گردید و محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک در طی دو مرحله (هفته دوم و سوم کشت در گلدان) انجام شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد، تمام تیمارها بر متغیرهای اندازه‌گیری شده اثر معنی‌دار داشتند. بیشترین محتوی پرولین در تیمار شاهد و رقم Citronellaو بیشترین فنل، کربوهیدرات، درصد اسانس در تیمار قارچ مایکوریزا+ اسید هیومیک 400 میلی‌گرم در لیتر+ اسید سالیسیلیک 100 میلی‌گرم در لیتر به ترتیب در ارقام Varigated، Citronella، Lemonella بدست آمد، همچنین بیشترین میزان فلاونوئید در تیمار قارچ مایکوریزا+ اسید هیومیک 400 میلی‌گرم در لیتر+ اسید سالیسیلیک 200 میلی‌گرم در لیتر در رقم Citronella و بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی کل در تیمار قارچ مایکوریزا+ اسید هیومیک 200 میلی‌گرم در لیتر+ اسید سالیسیلیک 200 میلی‌گرم در لیتر در رقم Lemonella مشاهده شد. به طور کلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد، کاربرد قارچ مایکوریزا به همراه اسید هیومیک 400 میلی‌گرم در لیتر و اسید سالیسیلیک 100 میلی‌گرم در لیتر در ارقامLemonella ، Citronella و Varigated موجب بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه بادرنجبویه گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - اثرات، مکانیسم ها و کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی برای اصلاح تنش شوری بر رشد گندم
        رحیم ناصری
        گندم بیشترین کشت را در جهان دارد و غذای اصلی بیش از یک سوم مردم جهان است که حدود 20 درصد کل پروتئین و کالری روزانه را تامین می‌کند. شوری یک تهدید بزرگ برای کشاورزی و در حال حاضر، بیش از 20 درصد از زمین‌های کشاورزی تحت تأثیر شوری بوده که روز به روز در حال گسترش است و تقر أکثر
        گندم بیشترین کشت را در جهان دارد و غذای اصلی بیش از یک سوم مردم جهان است که حدود 20 درصد کل پروتئین و کالری روزانه را تامین می‌کند. شوری یک تهدید بزرگ برای کشاورزی و در حال حاضر، بیش از 20 درصد از زمین‌های کشاورزی تحت تأثیر شوری بوده که روز به روز در حال گسترش است و تقریباً 954 میلیون هکتار از کل زمین های جهان را تحت تأثیر قرار داده است. تنش شوری با از بین بردن رنگدانه‌های کلروفیل تأثیر نامطلوبی بر فتوسنتز دارد. تحت تنش شوری، بسته‌شدن روزنه منجر به کاهش سرعت فتوسنتزی گیاه می‌شود. تنش شوری باعث ایجاد تعدادی از اثرات منفی از جمله تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گندم می‌شود که به صورت کاهش زیست توده گیاهی و در نهایت رشد و عملکرد ظاهر می‌شود. برای درک بهتر رفتار گندم به تنش شوری می‌بایست اقدامات اساسی از جمله استفاده از قارچ‌های میکوریزا، باکتری‌های افزاینده رشد گیاه، پرایمینگ بذر، تکنیک‌های مولکولی و کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی به منظور بهبود رشد و عملکرد در شرایط تنش شوری در نظر گرفت. در این مقاله، اثرات، مکانیسم‌ها و کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی برای بهبود رشد و عملکرد گندم در شرایط شوری مورد بحث قرار ‌گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - اثر تلقیح دوگانه برادی‌ریزوبیوم و گونه‌های میکوریزا بر ویژگی‌های فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا (Glycine max L.) تحت تنش خشکی
        محمدعلی زیرک قوتوربلاغ شهرام مهری حسین سلیمان زاده محمدحسین انصاری
        خشکسالی در حال تبدیل شدن به یک تهدید بزرگ برای تولید محصولات زراعی در جهان است. حبوبات به تنش خشکی حساس بوده و آثار منفی آن در عملکرد، پروتئین و روغن دانه نمایان می‌شود. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح (60، 100 و 140 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A) به عنوان عامل أکثر
        خشکسالی در حال تبدیل شدن به یک تهدید بزرگ برای تولید محصولات زراعی در جهان است. حبوبات به تنش خشکی حساس بوده و آثار منفی آن در عملکرد، پروتئین و روغن دانه نمایان می‌شود. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح (60، 100 و 140 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A) به عنوان عامل اصلی و عامل فرعی شامل تلقیح تلفیقی باکتری همزیست سویا و گونه‌های قارچ میکوریزا در هشت سطح (Bradyrhizobium japonicum، Funneliformis mosseae، Rhizophagus irregularis، Glomus fasciculatum، B. japonicum + F. mosseae، B. japonicum + R. irregularis، و B. japonicum + G. fasciculatum به همراه یک تیمار شاهد)، می‌باشد. نتایج نشان داد که افزایش شدت تنش خشکی در هر دو سال وزن خشک بوته، تعداد غلاف، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه و روغن را در همه تیمارها کاهش داد اما این کاهش در برخی از تیمارها، به‌ویژه در تیمارهای تلقیح دوگانه B. japonicum + R. irregularis و B. japonicum + G. fasciculatum کمتر بود، اما برعکس، در همه تیمارها افزایش غلظت کلروفیل a، پرولین، مالون‌دی‌آلدئید (MDA) و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز (SOD) تحت تنش خشکی (100 و 140 میلی‌متر) در مقایسه با شرایط آبیاری نرمال (I60)، مشاهده شد. البته غلظت آهن و فسفر دانه تحت تاثیر برهمکنش تنش خشکی و میکروارگانیسم‌ها قرار نگرفت و نیز بیشترین مقدار فسفر دانه در سطح 100 درصد تحلیه رطوبتی مشاهده شد. در بین تیمارها نیز، تیمارهای تلقیح دوگانه B. japonicum + R. irregularis و B. japonicum + G. fasciculatum نسبت به دیگر تیمارها، بر بهبود تحمل گیاه سویا به خشکی، اثر بیشتری داشتند. بر اساس نتایج به دست آمده می‌توان تلقیح توام گیاه سویا با باکتری ریزوبیومی و گونه R. irregularis میکوریزا، را برای بهبود تحمل گیاه در برابر تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه و روغن، پیشنهاد داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - تاثیر همزیستی میکوریز بر خصوصیات فیزیولوژیک سورگوم در سطوح مختلف شوری (در مرحله چهار برگی)
        مریم احسانی عباسعلی نوری نیا ، غلامرضا بخشی‌خانیکی
        همزیستی گیاهان با قارچ‌های میکوریزی در شرایط شور می‌تواند بر روی عملکرد و پارامترهای رشد گیاهان مؤثر باشد. در پژوهش حاضر اثر تنش شوری حاصل از کلرید سدیم بربرخی از شاخص‌های رشد وغلظت ترکیب آلی گلیسین بتائین گیاه سورگوم رقم speed feed در همزیستی با قارچ میکوریز آربوسکولار أکثر
        همزیستی گیاهان با قارچ‌های میکوریزی در شرایط شور می‌تواند بر روی عملکرد و پارامترهای رشد گیاهان مؤثر باشد. در پژوهش حاضر اثر تنش شوری حاصل از کلرید سدیم بربرخی از شاخص‌های رشد وغلظت ترکیب آلی گلیسین بتائین گیاه سورگوم رقم speed feed در همزیستی با قارچ میکوریز آربوسکولار مورد بررسی قرار گرفت. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور، قارچ در دو سطح M0 (بدون قارچ) و) M1دارای قارچ) و فاکتور شوری شامل سه سطح درقالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی اجرا شد. سطوح شوری شامل 8/0، ٧ و ١٤ دسی‌زیمنس بر متر بودند. بذرهای جوانه دار سورگوم با Glomus intradices تلقیح شد و تا مرحله سبز شدن با آب معمولی آبیاری شدند. بعد از این مرحله، آبیاری با آب با ECهای مذکور صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در مرحله چهار برگی، سطوح مختلف تنش بر اغلب صفات مورد بررسی ازجمله طول ریشه، وزن خشک ریشه، طول ساقه، وزن خشک ساقه، سطح برگ ، نسبت اندام هوایی به ریشه و وزن خشک بوته درسطح احتمال یک درصد (P&lt;0.01) تأثیرگذاشت. علاوه بر این میزان گلیسین بتائین در مرحله برداشت اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه، میزان گلیسین بتائین اندازه گیری شده برای برگ در سطوح مختلف شوری و سطوح قارچ (حضور وعدم حضور قارچ میکوریزی)در مقایسه با تیمار شاهداختلاف چندانی ندارد، ولیکن مقدار آن در ریشه در سطوح مختلف شوری تفاوت معنی دار (P&lt;0.01) با تیمار شاهد دارد. همزیستی میکوریز و اثر متقابل شوری و میکوریز معنی دار نبود. در واقع همزیستی میکوریز بر میزان گلیسین بتائین تاثیری نداشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - بررسی پاسخ‌های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی Cymbopogon citratus (DC.) Stapf به کاربرد کود‌های شیمیایی و زیستی تحت تنش شوری در اقلیم‌های فارس و تهران
        مصطفی صالحی فاطمه نخعی سید غلامرضا موسوی رضا برادران
        تغذیه گیاه از منابع مختلف کودی یکی از عوامل مهم به زراعی در گیاهان تحت تنش محسوب می شود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه پاسخ های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی علف لیمو (Cymbopogon citratus (DC.) Stapf) به کاربرد منابع مختلف کودی (شاهد، NPK، نیتروکسین، قارچ مایکوریزا و بیوسو أکثر
        تغذیه گیاه از منابع مختلف کودی یکی از عوامل مهم به زراعی در گیاهان تحت تنش محسوب می شود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه پاسخ های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی علف لیمو (Cymbopogon citratus (DC.) Stapf) به کاربرد منابع مختلف کودی (شاهد، NPK، نیتروکسین، قارچ مایکوریزا و بیوسولفور) تحت تنش شوری آب آبیاری (صفر، 100 و 200 میلی مولار) در دو اقلیم (فارس و تهران) به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 مورد اجرا قرار گرفت. صفات رشدی، عملکردی و همچنین صفات فیزیولوژیکی از جمله محتوای رنگیزه های فتوسنتزی و پرولین و صفات کیفی (درصد و عملکرد اسانس) اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که شوری (200 میلی‌مولار) اثرات منفی بر پارامترهای رشدی و عملکردی (وزن خشک و حجم ریشه، ارتفاع بوته، تعداد برگ و عملکرد گیاه) داشت. بیشترین عملکرد گیاه در شوری صفر و 100 میلی مولار به ترتیب با میانگین 4183/1 و 4191/9 کیلوگرم در هکتار در منطقه فارس بدست آمد. در بین تیمارهای کودی، از نظر عملکرد گیاه تفاوتی وجود نداشت و همگی منجر به افزایش عملکرد در مقایسه با تیمار شاهد شدند. استفاده از کود زیستی نیتروکسین تحت شرایط بدون تنش در منطقه فارس منجر به ایجاد بیشترین محتوای کلروفیل کل و a شد که در مقایسه با شاهد به ترتیب افزایش 51/3 و 47/0 درصدی داشتند. تنش شوری (200 میلی مولار) و استفاده از بیوسولفور در منطقه تهران منجر به بالا رفتن محتوای پرولین شد. استفاده از کود NPK و قارچ مایکوریزا تحت تنش شدید شوری در فارس منجر به افزایش 2/3 و 2/4 برابری درصد اسانس شدند. کمترین میانگین اسانس نیز در کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی در تهران مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس در کاربرد قارچ مایکوریزا در تنش شوری متوسط در فارس به دست آمد که در مقایسه با شاهد افزایش 7/2 برابری داشت. تمامی تیمارهای کودی در سطح 200 میلی مولار در فارس نیز دارای بالاترین عملکرد اسانس بودند. به طور کلی، گیاه علف لیمو از تحمل خوبی در برابر تنش شوری آب آبیاری برخوردار بود و استفاده از کودهای NPK، نیتروکسین و مایکوریزا ضمن افزایش عملکرد کمی و کیفی، منجر به تعدیل اثرات منفی ناشی از تنش شوری نیز گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی اثر محلول‎پاشی اِل-‌‌‌ فنیل‎آلانین و تیمارهای تغذیه‌ای غیرشیمیایی بر خصوصیات رشد و اسانس گیاه دارویی L. Salvia officinalis تحت سطوح مختلف آبیاری
        صفورا حسن‌آبادی محمدرضا اردکانی عبدالله قاسمی پیربلوطی فرزاد پاکنژاد داود حبیبی
        تنش خشکی یک نگرانی عمده زیست محیطی در سراسر جهان است که رشد محصول را در مقیاس وسیع محدود می‌کند و کاربرد کودهای زیستی و محلول پاشی اسید آمینه برای غلبه بر این موضوع به‌منظور بهبود تولید محصول حائز اهمیت است. بدین منظور پژوهشی دو ساله (97-1395)، به‌صورت کرت های دوبار خرد أکثر
        تنش خشکی یک نگرانی عمده زیست محیطی در سراسر جهان است که رشد محصول را در مقیاس وسیع محدود می‌کند و کاربرد کودهای زیستی و محلول پاشی اسید آمینه برای غلبه بر این موضوع به‌منظور بهبود تولید محصول حائز اهمیت است. بدین منظور پژوهشی دو ساله (97-1395)، به‌صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه ای واقع در شهرستان کنگاور استان کرمانشاه بر روی مریم گلی (Salvia officinalis L.) اجرا شد. تیمارهای این آزمایش عبارتند از: آبیاری در دو سطح (۵۰۰ و ۱۰۰) درصد ظرفیت زراعی (F.C.) که در کرت‌های اصلی قرار گرفت. عامل فرعی شامل کود زیستی با سه سطح (شاهد، میکوریزا و کود گاوی) در کرت های فرعی بود و عامل فرعی فرعی شامل محلول پاشی اِل- فنیل‌آلانین در چهار سطح ]بدون محلول پاشی (شاهد منفی)، محلول پاشی با آب مقطر (شاهد مثبت)، محلول پاشی با غلظت های 25 درصد و50 درصد اِل- فنیل آلانین [بود. نتایج این پژوهش بیانگر آن است آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی به همراه کاربرد کودهای زیستی (کود گاوی و میکوریزا) و محلول پاشی اِل- فنیل‌آلانین با غلظت50 درصد موجب افزایش صفات مورد مطالعه در این پژوهش شد. بیشترین مقدار و عملکرد اسانس، مربوط به اثرات متقابل تیمارهای آبیاری 100% ظرفیت زراعی+ کود گاوی+ 50 درصد اِل- فنیل آلانین به‌ترتیب با مقادیر (3/5 درصد) و (24/41 کیلوگرم در هکتار) و همچنین برهمکنش تیمارهای آبیاری 100% ظرفیت زراعی+ میکوریزا+ 50 درصد اِل- فنیل آلانین به‌ترتیب با مقادیر (3/6 درصد) و (23/65 کیلوگرم در هکتار) بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - The Effect of Mycorrhiza and Humic Acid Application on the Quantitative and Qualitative Yield of Red Bean, Derakhshan Cultivar
        Ali Asghar  Goharivahid Mojtaba Yousefirad
        a factorial pot experiment was conducted in the form of a complete random block design with three repetitions under greenhouse condition. The first factor of the study was mycorrhiza at three levels, namely control (no mycorrhiza), Glomus intraradices strain, and Glomus أکثر
        a factorial pot experiment was conducted in the form of a complete random block design with three repetitions under greenhouse condition. The first factor of the study was mycorrhiza at three levels, namely control (no mycorrhiza), Glomus intraradices strain, and Glomus mosseae strain. The second factor of the study included three levels of humic acid, namely 0 (control), 15, and 30 mg L-1. The results showed that with the application of mycorrhiza and humic acid, the number of seeds per plant, seed weight per plant, chlorophyll index, percentage of seed protein content, and nitrogen, phosphorus, and potassium contents of leaves increased. The highest seed weight per plant (13.47 g) was recorded in the red beans treated with 30 mg L-1 of humic acid + Glomus intraradices strain and 13.01 g and 13.72 g in the plants treated with 15 and 30 mg L-1 of humic acid, respectively along with Glomus mosseae strain. Also, the highest percentage of seed protein was 26.15% obtained from the treatment with 30 mg L-1 of humic acid + Glomus intraradices and 25.23% and 27.93% in the treatments with 15 mg L-1 and 30 mg L-1 of humic acid, respectively along with Glomus mosseae. Maximum leaf nitrogen content (5.85%) was obtained from the application of 30 mg L-1 of humic acid with Glomus mosseae. Mycorrhizae and humic acid seem to be able to improve the yield and yield components of red beans by providing nutrients to the plant تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - Study on the growth of (Achillea millefolium L.) medicinal plant by soil inoculation of mountainous area with selected mycorrhizal fungi
        Bostan Roudi Mohammad Mahdi Salamatmanesh
        In recent years, the use of soil microbial potential including arbuscular mycorrhizal fungi is widely considered to enhance the better growth and nutrition of plants. This research was conducted in order to study the impact of mycorrhizal fungi on the increase of yarrow أکثر
        In recent years, the use of soil microbial potential including arbuscular mycorrhizal fungi is widely considered to enhance the better growth and nutrition of plants. This research was conducted in order to study the impact of mycorrhizal fungi on the increase of yarrow production and the plant establishment affected by the symbiotic relationships between fungi and yarrow plant, based on factorial experiment as a randomized complete block (RCB) design with 4 treatments. Inoculated treatments included non-inoculated condition as control mode, inoculated with G. fasciculatum, G. mosseae and G. intraradice fungi. At the end of growth season, some growth parameters such as colonization, plant establishment, essential oil percentage and also morphological properties including fresh and dry weight of shoot and root and the root volume were measured. Results showed that the inoculation of Achillea millefolium L. with arbuscular mycorrhizal fungi have a significant effect on the measured parameters. This means that the inoculation with mycorrhizal fungi leads to increasing the plant establishment and essential oil percentage, fresh and dry weight of shoots and roots, and also the root volume compared to the control mode. It is noteworthy that among the three treatments done with fungi, the treatment of G. fasciculatum showed the most increase in the above parameters. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - Plant biostimulants (Funneliformis mosseae and humic substances) rather than chemical fertilizer improved biochemical responses in peppermint.
        Saleh Shahabivand Akbar Padash Ahmad Aghaee Yousef Nasiri Parisa Fathi Rezaei
        Plant biostimulants such as arbuscular mycorrhizal (AM) fungi and humic substances (HS) can be used as an appropriate alternative to chemical fertilizers, as regards to environmental problems of chemicals. The effects of Funneliformis mosseae as an AM fungus, HS (foliar أکثر
        Plant biostimulants such as arbuscular mycorrhizal (AM) fungi and humic substances (HS) can be used as an appropriate alternative to chemical fertilizers, as regards to environmental problems of chemicals. The effects of Funneliformis mosseae as an AM fungus, HS (foliar spray and topdressing application), and chemical fertilizer (NK), separately or interacting, on biochemical responses in Mentha piperita L. plants were investigated under field conditions. Results revealed that the mentioned three factors appear as valid practicable method for improving growth and metabolites of peppermints cultivated in the field even when root colonization of AM fungus does not achieve high rates. The triple interaction between mycorrhizal inoculation, HS application (especially foliar spray), and NK fertilizer treatment induced the maximum accumulation of photosynthetic pigments, starch, soluble sugars, total proteins, proline, total phenolics, and the antioxidants in leaves. However, positive effects of F. mosseae and HS were more than those of the chemical fertilizer. We propose that F. mosseae and foliar spray of HS, particularly in combination can be used as suitable plant biostimulants in peppermint plants under field conditions, which in turn will improve soil health and reduce environmental problems. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - Effects of mycorrhiza on quantitative and qualitative traits of Aloe vera.
        Mojtaba Yousefi Rad
        This study evaluated the effect of mycorrhizal inoculation on growth characteristics and gel quality of Aloe Vera. Research was conducted as a randomized complete block design with three replications. Eight treatment of experiment were plant inoculation by different str أکثر
        This study evaluated the effect of mycorrhizal inoculation on growth characteristics and gel quality of Aloe Vera. Research was conducted as a randomized complete block design with three replications. Eight treatment of experiment were plant inoculation by different strains of mycorrhiza, namely, Glomus fassiculatum, G. interaradise, G. mosseae, combination of two strains of G. fasiculatum and G. mosseae, combination of two strains of G. Fasiculatum and G. interaradise, combination of two strains of G. Interaradise and G. mosseae, combination of three strains of G. fasiculatum, G. interaradise, and G. mosseae, and control treatment (without inoculation). The research results indicated mycorrhizal inoculation decreased gel pH and leaf area index, whereas mycorrhiza fungi increased the content of vitamin C, aloin and barbaloin content, relative growth rate, and ratio of mature leaf gel to weight of mature leaf skin compared to control treatment. Results of the present research revealed highest and lowest effects on studied traits was seen in combination of three strains and control treatment, respectively. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - The effect of salinity pretreatment of Glomus mosseae on induction of salinity tolerance in Lycopersicum esculentum L.
        Mina Anoshee Mozhgan Farzami Sepehr
        Tomato (Lycpoersicum esculemtum) belongs to the Solanaceae potato family and is an important crop plant. It is relatively resistant to salinity, but in the saline environment growth and production of the plant significantly reduces. On the other hand, the presence of my أکثر
        Tomato (Lycpoersicum esculemtum) belongs to the Solanaceae potato family and is an important crop plant. It is relatively resistant to salinity, but in the saline environment growth and production of the plant significantly reduces. On the other hand, the presence of mycorrhiza fungus can improve the adverse effects of salinity. A factorial experiment in a completely randomized design with three replications was conducted on tomato plants in the Islamic Azad University. The first factor was mycorrhiza treatment with NaCl at 0 (control), 50, and 100 mM, and the second factor included salinity stress at 0 (control), 50, 100, and 200 mM. Based on the obtained results from variance analysis, the effects of mycorrhiza pretreatment with NaCl were significant on the root length. Also, the level of salinity pretreatment of mycorrhiza had a significant effect on proline content (p&le;0.05). Moreover, salinity treatment had a significant effect on stem length, leaf area, the inoculation percentage of mycorrhiza, and proline content (p&le;0.01) and on stem length (p&le;0.05). Moreover, salinity pretreatment of mycorrhiza and salinity treatment reduced root length, the inoculation percentage of mycorrhiza, and proline accumulation. Salinity treatment reduced root length, leaf area, stem length, and the inoculation percentage of mycorrhiza while it increased proline content. Finally, it was found that salinity stress reduced the root length, stem length, leaf area, leaf water content, the inoculation percentage of mycorrhiza, potassium, phosphorous, and nitrogen while it increased the proline content. Finally, mycorrhiza pretreatment with NaCl was found to reduce the negative effects of salinity stress. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - An overview of plant growth promoting rhizobacteria and their influence on essential oils of medicinal plants: a review article.
        Behzad Shokati Zohreh Poudineh
        One of the important and necessary practices for improving nutrients availability in sustainable agriculture is using microorganisms. Beside the negative effects of chemical fertilizers on the soil and human health, plant growth promoting rhizobacteria are known as an a أکثر
        One of the important and necessary practices for improving nutrients availability in sustainable agriculture is using microorganisms. Beside the negative effects of chemical fertilizers on the soil and human health, plant growth promoting rhizobacteria are known as an alternative to supply the organic nutrients of plants during the past two decades. Enriching soil fertility by eco-friendly methods in medicinal plants could well-support plants growth and production. Most studies found that bio-fertilizers such as plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) could promote physio-morphological characteristics and yield of medicinal plants. The mechanisms of plant growth promoting rhizobacteria could be summarized in symbiotic and associative nitrogen fixation, solubilization and mineralization of nutrients, production of phytohormones, vitamins, and antagonistic components against pathogens which enhance plant resistance to the stress and non-stress conditions. This paper also argued that beside the soil type, environmental variables, soil management practices, and microbial interactions, plant species could affect bacterial diversity and composition of the rhizosphere. Three major secondary metabolites of medicinal plants such as Terpenoids, phenolics and alkaloids were also increase due to the impact of microorganisms in metabolic pathway of plants such as Jasmonic acid signaling pathway. Thereby, significant increases in growth and yield of medicinal plants in response to inoculation with PGPR could be one of the promising approaches in sustainable agriculture. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - Worm castings-based growing media with biochar and arbuscular mycorrhizal fungi for producing organic tomato (Solanum lycopersicum L.) in greenhouse.
        Mohammad Reza Ardakani Mehdi Sharifi
        Organic vegetable production has specific research and innovation requirements which are not shared by other parts of the food and farming sector. A pot experiment was conducted to investigate the interactive effects of few permitted organic inputs such as arbuscular my أکثر
        Organic vegetable production has specific research and innovation requirements which are not shared by other parts of the food and farming sector. A pot experiment was conducted to investigate the interactive effects of few permitted organic inputs such as arbuscular mycorrhizal fungi, biochar, and different ratios of peat:worm casting on tomato (Solanum lycopersicum L.) growth, mycorrhizal dependency, biomass production, fruit yield, and soil respiration. The experimental design was a factorial arrangement based on completely randomized design with three replicates. Factors included worm casting at three levels (0, 15 and, 30% of the media volume), organic peat-based potting soil at three levels (70, 85, and 100% of the media volume), two Glomus intraradices treatments (inoculated at sowing or un-inoculated), and two biochar levels (10% of total weight of the media or unlamented). Results indicated that worm casting &times; peat combination significantly affected all measured traits except for the number of fruits in plant and mycorrhizal dependency. Mycorrhizal symbiosis had a significant effect only on shoot dry weight and mycorrhizal dependency. Moreover, biochar application significantly affected shoot dry weight, stem diameter and carbon mineralization. Among the different ratios of worm casting and peat in the growing media, 15% worm casting &times; 85% peat formed the most suitable medium condition for plants and 100% peat without worm casting was the least suitable. The highest fruit fresh weight (228.7 g/plant) was achieved in 15% worm casting &times; 85% peat and the lowest fruit fresh weight (175.1 g/plant) was achieved in 100 peat treatment. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - The effect of different levels of salinity stress on variations in the protein pattern of barley plants inoculated with Glomus fasciculatum and pretreated with salinity
        Zohre Najar Zadeh Reza Rezakhanlou
        Mycorrhiza fungi play a key role in plants' resistance to environmental stresses. Among environmental stressors, salinity is an acute problem. One way to understand the ability of plants to deal with abiotic stress is to investigate and identify the changes that occur a أکثر
        Mycorrhiza fungi play a key role in plants' resistance to environmental stresses. Among environmental stressors, salinity is an acute problem. One way to understand the ability of plants to deal with abiotic stress is to investigate and identify the changes that occur as a result of stress in the levels of certain proteins. The purpose of the present study was to investigate the emergence of special protein bands and their strength in barley plants under increasing salinity concentration and affected by salinity pretreated mycorrhizal fungi. The first factor of the study was pretreatment of mycorrhiza with 0, 25, 50, and 100 mmol of salt, and the second factor included 0, 25, 50, 100, and 200 mmol salinity treatments applied to the plants under study. Barly plants were analyzed by SDS-page gel electrophoresis method and staining to check changes in protein pattern. Results showed that the pattern of protein contents of the plants under stress was significantly different from that of control plants. Considering the enhanced bands or the appearance of new bands on the SDS-page gel, synthesis of some proteins increased in the plants under stress or some new proteins were produced to resist stress conditions compared to control plants. Based on the molecular weight of the proteins that have been determined in different plants and the range of bands obtained on the electrophoresis gel, the proteins of the investigated plant might be identified. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - افزایش جوانه‌زنی Habenaria janellehayneana (Orchidaceae): بررسی روش‌های غیرهمزیستی و همزیستی
        ثیرا توماوونگسا چاتاپوند موزیموندو سانتی واتانا استفان گیل راتاکت چویکلین نطاووت ویریاتاناودی وونگ نودوان موانگسان
        Habenaria janellehayneana Choltco, Moloney, &amp; Yong Gee (Orchidaceae) is a lithophytic orchid with striking pink flowers that is endemic to Phitsanulok Province, northern Thailand. Only a few populations of this species are found in Phu Hin Rong Kla National Park. To أکثر
        Habenaria janellehayneana Choltco, Moloney, &amp; Yong Gee (Orchidaceae) is a lithophytic orchid with striking pink flowers that is endemic to Phitsanulok Province, northern Thailand. Only a few populations of this species are found in Phu Hin Rong Kla National Park. To maintain rare plant species in ex situ collections thereby preventing extinctions, along with the aim of mass propagation for ornamental reasons, it is crucial that suitable propagation methods are developed. In this paper, we describe protocols for the asymbiotic and symbiotic germination of H. janellehayneiana. Of the four growing media tested, germination percentages were greatest on &frac12; VW (18.97%), followed by &frac12; MS (14.20%), MS (12.46%), and VW (11.93%) at 16 weeks, and protocorm development was most advanced (stage 4) within 10 weeks. Of the three plant growth regulators tested, including 6-benzylaminopurine (BAP), gibberellic acid (GA), and thidiazuron (TDZ), at 0, 1, 3, and 5 mg/L concentrations, 1 mg/L BAP significantly enhanced seed germination (p &lt;0.05) when compared to the control (8.47%). For symbiotic seed germination, two non-mycorrhizal endophytic fungi isolates of the genera Aspergillus and Colletotrichum increased seed germination by 14.03% and 11.00% respectively, when compared to the control (6.15%). These findings demonstrate that it is possible to germinate the seeds of H. janellehayneana via both asymbiotic and symbiotic method, with a symbiotic approach providing the best outcomes, and this could assist in the conservation of this and other rare terrestrial orchids, as well as increase their value in the ornamental market. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - Effect of Arbuscular Mycorrhiza fungi application on distribution of phosphorus forms in rhizosphere soils of sunflower (Helianthus annuus L.)
        Afshin Morovvat Abdolmajid Ronaghi Mehdi Zarei Mostafa Emadi Mohammad Bagher Heidarianpour Leila Gholami
        Appropriate management of soil phosphorus (P) fertility in highly calcareous soils of Iran as around the world should rely upon sound knowledge about the phosphorus reserve and its bioavailability. Despite numerous reports on the positive effects of vesicular arbuscular أکثر
        Appropriate management of soil phosphorus (P) fertility in highly calcareous soils of Iran as around the world should rely upon sound knowledge about the phosphorus reserve and its bioavailability. Despite numerous reports on the positive effects of vesicular arbuscular mycorrhizae (VAM) fungi on phosphorus uptake which is associated to Ectomycorrhiza as a branch of two major branches of group of fungis from mycorrhizal association, surprisingly little data exist on impact of VAM fungi on distribution of soil phosphorus forms in soils. A greenhouse-based study was conducted to investigate the potential effects of Arbuscular Mycorrhizal (AM) fungi application on phosphorus inorganic forms of soil rhizosphere in sunflower plants (Helianthus annuus L.). Results indicated that there is a significant increase in Fe-P fractions (P&lt;0.001) in the rhizospher of the treated sunflowers with AM inoculums compared with untreated sunflowers. It could be potentially attributed to increases in secretion of specific&ndash;iron chelates such as hydroxamate siderophore from sunflower roots in +AM sunflowers treatments. [Morovvat et al. Effect of Arbuscular Mycorrhiza fungi application on distribution of phosphorus forms in rhizosphere soils of sunflower (Helianthus annuus L.). International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2012; 2(2):77-82]. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - Effects of Planting Date and Biofertilizer on Seedling Growth of Thymus daenensis Celak and T. vulgaris L. Cultivated in Borujerd, Iran
        Sajad Shams Beyranvand Mohammad Farzam Ali Ariapour Jafar Nabati
        Seedling establishment is a crucial stage in the restoration of degraded rangelands. The effects of sowing dates and bio-fertilizers on the growth and establishment of Thymus daenensis Celak (native) and Thymus vulgaris L. (introduced) were studied over two growth seaso أکثر
        Seedling establishment is a crucial stage in the restoration of degraded rangelands. The effects of sowing dates and bio-fertilizers on the growth and establishment of Thymus daenensis Celak (native) and Thymus vulgaris L. (introduced) were studied over two growth seasons at Islamic Azad University, Borujerd branch, Lorestan, Iran. The treatments consisted of four bio-fertilizers treatments i.e., mycorrhiza fungi, nitrogen-fixing free-living bacteria (NFB), phosphate solubilizing bacteria (PSB), and a control group, two species of Thymus sp. and two transplantation dates (November 2017 and March 2018) were also included. PSB and NFB (50 mm/lit of dissolved water) as well as mycorrhiza were applied twice: once during seed sowing in pots and again after transplanting the seedlings in the field. The results demonstrated that T. vulgaris exhibited superior performance (ranging from 31.8% to 51%) in various plant traits such as height, canopy cover, leaf area, dry leaf weight, dry shoot weight, aerial dry weight, root dry weight, shoot-to-root ratio, and root volume compared to T. daenensis. The transplantation date did not significantly affect seedling survival rate and shoot growth. However, seedlings transplanted in November had a higher root-to-shoot ratio (0.94), root dry weight (3.48 mm), root volume (3.56 m3), main root length, and mycorrhiza colonization (11.4%). In exceptionally wet year in in 2018, T. vulgaris performed better than T. daenensis. However, we anticipate T. daenensis to outperform T. vulgaris during normal and dry years, particularly with the application of PSB biofertilizer in its root medium. We recommend simultaneous comparisons of plant growth and thymol concentration under various cultivation and/or biofertilizer treatments on Thymus species in future studies. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - بررسی اثرات کاربرد کود‌های زیستی بر جذب روی و برخی از صفات رشد رویشی ذرت (Zea Mays L.) در یک خاک غیر استریل آهکی با درجات مختلف شوری
        حمید رضا بوستانی مصطفی چرم عبدالامیر معزی نجف علی کریمیان نعیمه عنایتی ضمیر مهدی زارعی
        شوری رشد گیاهان را از طریق کاهش جذب آب و عناصر غذایی و برهم زدن تعادل تغذیه‌‌‌‌ای محدود می‌سازد. به‌-منظور بررسی اثر قارچ میکوریز آرباسکولار و باکتری‌های محرک رشد گیاه بر جذب روی و برخی از شاخص-های رشد گیاه ذرت در سطوح مختلف شوری خاک، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا أکثر
        شوری رشد گیاهان را از طریق کاهش جذب آب و عناصر غذایی و برهم زدن تعادل تغذیه‌‌‌‌ای محدود می‌سازد. به‌-منظور بررسی اثر قارچ میکوریز آرباسکولار و باکتری‌های محرک رشد گیاه بر جذب روی و برخی از شاخص-های رشد گیاه ذرت در سطوح مختلف شوری خاک، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. فاکتور اول سه سطح شوری (0 (S0)، 15 (S1) و 30 (S2) میلی-اکی‌والان نمک در کیلوگرم خاک) و فاکتور دوم چهار سطح تلقیح میکروبی ( قارچ گلوموس اینترادیسس (F)، باکتری سودوموناس (B)، تلقیح همزمان باکتری و قارچ (BF) و بدون تلقیح (C) ) بود. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری از S0 به S2، ماده خشک اندام هوایی و ریشه، درصد کلونیزاسیون ریشه، ارتفاع گیاه، سطح برگ، قطر ساقه و شاخص کلروفیل به طور معنی‌داری کاهش یافت. استفاده از تمام تیمار‌های میکروبی، در تمامی سطوح شوری سبب افزایش معنی‌دار شاخص‌های یاد شده در بالا گردید. به‌طور کلی تاثیر استفاده از تیمار‌های قارچ و قارچ-باکتری در افزایش شاخص‌های رشدی گیاه بیشتر از کاربرد تیمار مجزای باکتری بود. با افزایش سطوح شوری غلظت روی در اندام هوایی و ریشه افزایش یافت در حالی که جذب روی در اندام‌هوایی و ریشه به ‌طور معنی‌داری کاهش نشان داد. همچنین با کاربرد تمامی تیمار‌های میکروبی غلظت و جذب روی در اندام هوایی و ریشه گیاه به‌طور معنی‌داری افزایش یافت و بیشترین افزایش مربوط به تیمار کاربرد توام باکتری و قارچ و کمترین میزان افزایش مربوط به تیمار مجزای باکتری بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - تأثیر تعدیل کننده های تنش کمبود آب (کودهای زیستی و نانواکسید روی) بر صفات موثر بر انباشت مواد در دانه تریتیکاله در شرایط مختلف قطع آبیاری
        یونس خیری زاده آروق رئوف سیدشریفی محمد صدقی مرتضی برمکی
        به منظور بررسی تأثیر کودهای بیولوژیک و محلول پاشی با نانواکسید روی بر عملکرد و صفات وابسته به رشد دانه تریتیکاله در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در أکثر
        به منظور بررسی تأثیر کودهای بیولوژیک و محلول پاشی با نانواکسید روی بر عملکرد و صفات وابسته به رشد دانه تریتیکاله در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل محدودیت آبی در سه سطح (آبیاری کامل، آبیاری تا 50 درصد مرحله سنبله دهی و آبیاری تا 50 درصد مرحله چکمه زنی)، کودهای بیولوژیک در چهار سطح (عدم کاربرد، میکوریز، باکتریهای محرک رشد، کاربرد توأم میکوریز و باکتریهای محرک رشد) و محلول پاشی با نانواکسید روی در چهار سطح (عدم مصرف، مصرف 0/3، 0/6 و 0/9 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد با افزایش محدودیت آبی عملکرد، سرعت پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه کاهش یافت. مقایسه میانگینها نشان داد بالاترین عملکرد (663/26 گرم در مترمربع)، سرعت پر شدن دانه (0/00304 گرم در روز)، طول دوره پر شدن (41/5 روز)، دوره موثر پر شدن دانه (25/6 روز) و حداکثر وزن دانه (0/078 گرم) در حالت کاربرد توأم باکتریهای محرک رشد و میکوریز، محلول پاشی 0/9 گرم در لیتر نانواکسید روی و آبیاری کامل به دست آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - بررسی تاثیر ورمی کمپوست و ریزسازواره های میکوریزا و فسفات زیستی بر ویژگی های مورفوفیزیولوژیک و درصد پروتئین دانه نخود به صورت کاشت پائیزه
        پیام پزشکپور محمد رضا اردکانی فرزاد پاک نژاد سعید وزان
        چکیده این آزمایش به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای تلقیح میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح) ، تلقیح فسفات زیستی(تلقیح و عدم تلقیح) و ورمی کمپوست(0،6 و 12 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی أکثر
        چکیده این آزمایش به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای تلقیح میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح) ، تلقیح فسفات زیستی(تلقیح و عدم تلقیح) و ورمی کمپوست(0،6 و 12 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سراب چنگائی (وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان) به اجرا درآمد. مقایسه میانگین ها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد انجام گرفت. نتایج نشان دادکه بیشترین عملکرد دانه (2497 کیلوگرم در هکتار )، ارتفاع بوته (7/62 سانتی متر ) ، تعداد شاخه اولیه (8/3)، تعداد گره در ساقه اصلی (8/23)، شاخص سطح برگ در مرحله 50 درصد گلدهی (9/915) و درصد پروتئین دانه (2/22 درصد ) در تلقیح با میکوریزا حاصل شد. تلقیح فسفات زیستی تأثیر معنی‌داری بر روی عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه نشان داد. همچنین فاکتور ورمی کمپوست اثر معنی‌داری بر روی عملکرد دانه، ارتفاع بوته ،تعداد شاخه اولیه ،تعداد گره در ساقه اصلی ، شاخص سطح برگ و درصد پروتئین دانه نشان داد و بیشترین عملکرد دانه (7/2373 کیلوگرم در هکتار)، ارتفاع بوته (6/62 سانتی متر) ،تعداد شاخه اولیه (3/4 ) تعداد گره در ساقه اصلی (3/25 ) ،شاخص سطح برگ (6/979 )و درصد پروتئین دانه (8/22 درصد ) در سطح سوم ورمی کمپوست (12 تن در هکتار) حاصل گردید. حداکثر عملکرد دانه(5/3882 کیلوگرم در هکتار) از تیمار تلقیح مایکوریزایی ، تلقیح فسفات زیستی و سطح سوم کود ورمی کمپوست (12 تن در هکتار ) بدست آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - تأثیر همزیستی قارچ‌هایTrichoderma virens و Piriformospora indica به همراه با باکتری Enterobacter sp. بر رشد رویشی و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه فلفل (Capsicum annuum L.)
        فائزه محمدی کشکا همت اله پیردشتی یاسر یعقوبیان سیده حدیثه بهاری ساروی
        به منظور بررسی اثر قارچ‌هایTrichoderma virens و Piriformospora indicaهمراه با باکتری حل‌کننده فسفات Enterobacter sp. بر رشد رویشی و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه فلفل (Capsicum annuum L.) آزمایشی در پاییز 1393، تحت شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با س أکثر
        به منظور بررسی اثر قارچ‌هایTrichoderma virens و Piriformospora indicaهمراه با باکتری حل‌کننده فسفات Enterobacter sp. بر رشد رویشی و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه فلفل (Capsicum annuum L.) آزمایشی در پاییز 1393، تحت شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور‌های مورد بررسی دو سطح شاهد و تلقیح با باکتری حل‌کننده فسفات sp. Enterobacter و چهار سطح تلقیح قارچی شامل عدم تلقیح، تلقیح با قارچTv) Trichorerma virens )، تلقیح با قارچ Piriformospora indica (Pi) و تلقیح همزمان دو قارچ بود. گلدان‌ها پس از کشت به مدت چهار هفته در شرایط گلخانه نگهداری و سپس صفات مورفولوژیک و وزن تر و خشک اندام‌های رویشی و همچنین غلظت کلروفیل a، b، a+b، a/b و کاروتنوئید اندازه‌گیری گردید. نتایج حاکی از آن بود که صفات وزن تر اندام‌های رویشی در سطح بدون باکتری همراه با تلقیح قارچ Pi و تلقیح همزمان Tv+Pi، نسبت به شاهد (تیمار عدم تلقیح) به صورت معنی‌داری افزایش نشان داد. همچنین در شرایط حضور باکتری، تلقیح قارچ Tv+Pi، وزن خشک ریشه و کل بوته را نسبت به شرایط عدم تلقیح به ترتیب حدود 58 و 40 درصد افزایش داد. صفت سطح برگ نیز در تمام سطوح تیمار قارچی، در شرایط کاربرد باکتری حل کننده فسفات نسبت به شاهد (تیمار بدون باکتری و عدم تلقیح قارچ) بیشتر شد. بیشترین میزان کاروتنوئید، در تیمار قارچPi در شرایط حضور باکتری مشاهده شد. در مجموع، نتایج بیانگر تأثیر مثبت قارچ‌های افزاینده رشد و باکتری حل کننده فسفر بر مؤلفه های رشدی گیاه فلفل بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - واکنش شش گونه گیاه دارویی حوزه آبخیز نوژیان به همزیستی با قارچ های میکوریزی آربوسکولار طی فصول بهار و پاییز
        پروین رامک محمد متینی زاده محمد مهرنیا رضا سیاه منصور
        در این تحقیق همزیستی قارچ‌های میکوریز آربسکولار با گونه‌های دارویی Artemisa aucheri ، Cychorium intybus، Mentha longifolia، Plantago lanceolata، Thymus kotschyanus و Ziziphora clinopodioides طی دو سال در فصل‌های بهار و پائیز در حوزه آبخیز نوژیان، بررسی شد. منطقه نوژیان أکثر
        در این تحقیق همزیستی قارچ‌های میکوریز آربسکولار با گونه‌های دارویی Artemisa aucheri ، Cychorium intybus، Mentha longifolia، Plantago lanceolata، Thymus kotschyanus و Ziziphora clinopodioides طی دو سال در فصل‌های بهار و پائیز در حوزه آبخیز نوژیان، بررسی شد. منطقه نوژیان با مساحت 34000 هکتار، بین طول شرقی جغرافیاییَ 23 &deg;48 تا َ40 &ordm; 48 و عرض شمالی جغرافیاییَ 17 &ordm;33 تا َ46 ˚33 در حوزه آبریز سد دز در استان لرستان واقع شده است. تفاوت معنی داری در میزان عناصر فسفر، پتاسیم، نیتروژن، منیزیوم و ماده آلی خاک در دو فصل پاییز و بهار مشاهده شد. عناصر پتاسیم، ازت و فسفر با اسپورهای خاک و درصد کلنیزاسیون قارچ‌های میکوریز آربسکولار همبستگی منفی داشتند اما عنصر منیزیوم با اسپورهای خاک و کلنیزاسیون قارچ‌های میکوریز آربسکولار به ترتیب 61/0 و 48/0 همبستگی مثبت نشان داد. گونه Thymus kotschyanus بیشترین درصدکلنیزاسیون را با قارچ‌های میکوریز آربسکولار داشت و تعداد اسپور قارچ‌های میکوریز آربسکولار در ریزوسفر گونه Ziziphora clinopodioides بیش از سایر گونه‌ها بود. بیشترین تعداد اسپور و کلنیزاسیون قارچ‌های میکوریز آربسکولار در فصل بهار مشاهده شد. شش گونه از جنس Glomus شامل G. geosporum، G. constrictum، G. mosseae G.macrocarpum، G. etunicatum،G. intradices در ریزوسفر ریشه گیاهان دارویی مورد مطالعه شناسایی شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - بررسی تغییرات عملکرد دانه و روغن کتان روغنی (Linum usitaissimum L.) تحت تاثیر کودهای زیستی و آبیاری تکمیلی
        نادر رحیمی جلال جلیلیان علیرضا پیرزاد اسماعیل قلی نژاد
        به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و مصرف کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه کتان روغنی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سال 95-1394 انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل 3 تیمار آبیاری (یکبار آبیاری، دو ب أکثر
        به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و مصرف کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه کتان روغنی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سال 95-1394 انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل 3 تیمار آبیاری (یکبار آبیاری، دو بار آبیاری و شرایط دیم) و فاکتور فرعی شامل 4 تیمار کود زیستی (میکوریزا گونه Glomus mossea، کود بیوسولفور تیوباسیلوس (Thiobacillus)، میکوریزا + بیوسولفور و شاهد بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار دو بار و یک بار آبیاری تکمیلی در مقایسه با شرایط دیم، عملکرد دانه کتان را به ترتیب به میزان 51 و 35 درصد افزایش داد. بیشترین (76/788 کیلوگرم بر هکتار) و کمترین (81/394 کیلوگرم بر هکتار) عملکرد روغن به ترتیب از تیمار دو بار آبیاری تکمیلی و شرایط دیم بدست آمد. کشت دیم در مقایسه با آبیاری تکمیلی، عملکرد بیولوژیک، قطر ساقه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در کپسول و درصد روغن را کاهش داد. در شرایط دیم، تلقیح با میکوریزا، بیوسولفور و کاربرد توام میکوریزا و بیوسولفور، تعداد دانه در کپسول، وزن 1000 دانه، عملکرد روغن، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه کتان را به ترتیب به میزان (15، 15 و 12)، (17، 18 و 19)، (32، 28 و 31)، (45، 40 و 39) و (31، 26 و 28) درصد افزایش داد. با توجه به نتایج این تحقیق، با اعمال آبیاری تکمیلی دو بار آبیاری و استفاده از کودهای زیستی میکوریزا و بیوسولفور بخصوص در شرایط دیم می‌توان کارایی گیاه کتان را افزایش داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - مطالعه برهمکنش کودهای زیستی، نیتروژن معدنی و پیش‌تیمار آبی بر صفات سبز شدن و اجزای عملکرد گیاه نخود(.Cicer arietinum L)
        ابوالفضل باغبانی آرانی ظهراب اداوی طیبه بختیاری
        نخود در بین حبوبات سومین محصول مهم به شمار می‌رود که به‌صورت وسیعی در سرتاسر آسیا و خاورمیانه کشت می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر پیش‌تیمار آبی مزرعه‌ای بذر و دو کود زیستی بر ویژگی‌های سبز شدن و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) آبی رقم آرمان آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قال أکثر
        نخود در بین حبوبات سومین محصول مهم به شمار می‌رود که به‌صورت وسیعی در سرتاسر آسیا و خاورمیانه کشت می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر پیش‌تیمار آبی مزرعه‌ای بذر و دو کود زیستی بر ویژگی‌های سبز شدن و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) آبی رقم آرمان آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کرمانشاه طی سال 1395 انجام شد. عامل-های آزمایشی شامل کود آغازگر نیتروژن (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره)، کود زیستی (قارچ ریشه یا میکوریزا، ازتوباکتر، کاربرد توأم، بدون کاربرد) و پیش‌تیمار کردن (با و بدون) بودند. نتایج نشان داد پیش-تیمار کردن درصد سبز شدن را 6/7 و سرعت سبز شدن را در تلقیح با قارچ ریشه و کاربرد 50 کیلوگرم کود در هکتار نیتروژن توصیه شده 8/19 درصد در مقایسه با بذرهای پیش‌تیمار نشده در حالت بدون کاربرد نیتروژن و کود زیستی افزایش داد. بالاترین میزان عملکرد بیولوژیک و دانه به ترتیب 7/823 و 304 گرم در متر‌مربع بود که از بذرهای پیش‌تیمار شده و کاربرد توأم کودهای زیستی به ترتیب با کاربرد 50 و 25 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به‌دست آمد که نسبت به شاهدهای خود در آن سطح کودی به ترتیب 147 و 250 درصد (47/1 و 50/2 برابر) بیشتر بودند. در این بررسی بیشترین شاخص برداشت و شمار غلاف در متر‌مربع از تیمار پیش‌تیمار شده و کاربرد توأم دو کود زیستی با کاربرد 25 کیلوگرم کود نیتروژن به‌دست آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - تأثیر همزیستی میکوریزی در تعدیل اثرات زیانبار علف‌کش هالوکسی‌فوپ-آر متیل‌استر در آفتابگردان
        زینب دهقان جلیل خارا
        به ‌منظور بررسی اثرات تلقیح با قارچ میکوریز آربوسکولار Glomus intraradices در تعدیل اثر علف‌کش هالوکسی‌فوپ آرمتیل استر با نام تجاری سوپرگالانت بر شاخص‌‌های بیوشیمیایی و پاسخ‌های هورمونی گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) رقم لاکومکا، یک آزمایش فاکتوریل به ‌صورت طرح أکثر
        به ‌منظور بررسی اثرات تلقیح با قارچ میکوریز آربوسکولار Glomus intraradices در تعدیل اثر علف‌کش هالوکسی‌فوپ آرمتیل استر با نام تجاری سوپرگالانت بر شاخص‌‌های بیوشیمیایی و پاسخ‌های هورمونی گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) رقم لاکومکا، یک آزمایش فاکتوریل به ‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح غلظت علف‌کش (0، 25، 50 و 75 پی‌پی‌ام) در 3 تکرار انجام شد. در مرحله 4 تا 6 برگی، غلظت‌های مختلف علف‌کش به اندام هوایی گیاهان پاشیده شد. اثرات علف‌کش روی درصد همزیستی میکوریزی و سایر شاخص‌ها، در گیاهان تحت تیمار با میکوریز و شاهد کاملاً مشهود بود. با افزایش غلظت علف‌کش، افزایش (60 درصد) مقدار جیبرلین در گیاهان همزیست و کاهش معنی‌دار مقدار اکسین اندام هوایی (48 درصد) نسبت به شاهد مشاهده شد. علاوه بر این، افزایش مقدار پرولین (7/2 و 5/1 برابر در اندام هوایی و ریشه) و محتوای قندهای محلول (5/36 و 5/23 درصد در اندام هوایی و ریشه) و نیز کاهش محتوای پروتئین‌ کل (2/29 درصد در اندام هوایی و 1/40 درصد در ریشه) و کاهش وزن خشک (3/61 و 0/76 درصد در اندام هوایی و ریشه) گیاهان شاهد و همزیست قابل توجه بود. با افزایش غلظت علف‌کش، مقدار آسیب وارده به گیاه بیشتر شد و گیاه برای مقابله با این شرایط با افزایش جیبرلین، پرولین و قندهای محلول پاسخ داد. این پاسخ‌های سازشی در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریز شدیدتر و مؤثرتر بود. از این رو، به نظر می‌رسد تلقیح گیاهان آفتابگردان با G. intraradices می‌تواند این گیاه را در برابر اثرات زیانبار علف‌کش فوق مقاوم‌تر کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - بررسی تحمل به خشکی گندم تلقیح یافته با قارچ مایکوریزا و برهمکنش آن با نانوذرات مس
        فاطمه طاهری حصاری حسین زاهدی علیرضا عیوضی یونس شرقی اکبر علی پور
        به منظور بررسی تحمل به خشکی گندم تلقیح‌یافته با قارچ مایکوریزا و برهمکنش آن با نانو‌ذرات مس آزمایش مزرعه-ای به صورت اسپلیت اسپلیت پلات بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتور‌های آزمایش شامل آبیاری در دو سطح(آبیاری نرمال و کم‌آبیاری) و همزیستی قارچی أکثر
        به منظور بررسی تحمل به خشکی گندم تلقیح‌یافته با قارچ مایکوریزا و برهمکنش آن با نانو‌ذرات مس آزمایش مزرعه-ای به صورت اسپلیت اسپلیت پلات بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتور‌های آزمایش شامل آبیاری در دو سطح(آبیاری نرمال و کم‌آبیاری) و همزیستی قارچی در دو سطح(با استفاده و بدون استفاده) و نانو-اکسید مس به صورت محلول‌پاشی با غلظت‌های(50-250-450 ppm)بود. تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که رژیم آبیاری، میکوریزا، محلول‌پاشی و تمام اثرات متقابل دو گانه و سه گانه فاکتورها بر تعداد سنبله در مترمربع، میزان پرولین معنی‌دار بود. اثر رژیم آبیاری، میکوریزا و محلول‌پاشی نانو اکسید مس بر عملکرددانه مؤثر بود ولی اثر و اثرات متقابل رژیم‌آبیاری&times;محلول‌پاشی، میکوریزا&times;محلول‌پاشی و رژیم‌آبیاری&times;میکوریزا&times;محلول‌پاشی بر این صفت تأثیر معنی‌داری نداشت.مقایسه میانگین صفات نشان داد که حداکثر تعداد سنبله در مترمربع در تیمار کاربرد قارچ میکوریزا همراه با محلول‌پاشی ppm50 مس در آبیاری مطلوب با میزان 780 عدد بدست آمد. بیشترین وزن هکتولیتر گندم مربوط به تیمار اثر متقابل سه جانبه آبیاری معمول با قارچ و محلول‌پاشی 450ppm مس بود که اختلاف آماری معنی‌داری با تیمار اثر متقابل سه جانبه آبیاری معمول بدون قارچ و محلول‌پاشی 250ppm مس نداشت. حداکثر میزان پرولین در تیمار عدم کاربرد قارچ میکوریزا همراه با محلول‌پاشی ppm50 مس در کم آبیاری شدید با میزان 8/23 میلیگرم برگرم وزن تازه بدست آمد که با سایر تیمارها حداقل در سطح5٪ اختلاف آماری معنی‌داری داشت.بیشترین عملکرد دانه با 61/309گرم در مترمربع به تیمار آبیاری مطلوب تعلق داشت و مینیمم عملکرد دانه در تیمار کم‌آبیاری شدید مشاهده شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - تاثیر پوترسین و کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای پر شدن دانه گندم در ‏شرایط شوری ‏
        علیرضا محسنی محمد جانلو رئوف سید شریفی سعید علی پور
        به&lrm;‌ &lrm; ‌‌‌منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و پوترسین بر عملکرد و اجزای پر شدن دانه گندم در شرایط شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 اجرا شد. ف أکثر
        به&lrm;‌ &lrm; ‌‌‌منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و پوترسین بر عملکرد و اجزای پر شدن دانه گندم در شرایط شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 اجرا شد. فاکتورهای&lrm; &lrm;مورد بررسی&lrm; &lrm;شامل شوری در&lrm; &lrm;چهار&lrm; &lrm;سطح&lrm; &lrm; (بدون شوری به عنوان شاهد و شوری‌های&lrm; &lrm; 40، 80 و120 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کود زیستی، کاربرد توأم سودوموناس و فلاوباکتریوم، کاربرد توأم میکوریز با سودوموناس و فلاوباکتریوم و کاربرد میکوریز) و محلول&lrm;‌&lrm;پاشی&lrm; &lrm;پوترسین در سه سطح (محلول‌پاشی با آب به عنوان شاهد، 5/0 و 1 میلی‌مولار) بودند. نتایج نشان داد که تحت شرایط شوری، کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین شاخص کلروفیل، عملکرد و اجزای عملکرد دانه را افزایش داد. بیش&lrm;‌&lrm;ترین سرعت پر شدن (00217/0 گرم در روز)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به‌ترتیب1/24 و57/35 روز)، وزن و حجم ریشه (به ترتیب 71/0 گرم در بوته و 317/1 سانتی‌متر مکعب به ازای هر بوته) در شرایط عدم اعمال شوری، کاربرد توأم میکوریزا، سودوموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین و کمترین مقادیر آن‌ها در بالاترین سطح شوری، عدم کاربرد کود‌های زیستی و پوترسین به‌دست آمد. کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین در بالاترین سطح شوری، عملکرد دانه را 57/28 درصد نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول‌پاشی در همان سطح شوری افزایش داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - بررسی شاخصهای رشد، عملکرد و کیفیت ذرت دانه ای سیمون تحت تاثیر کاربرد کودهای زیستی، آلی و شیمیایی جهت دستیابی به تولید غذای سالم
        سعادت ده پهلوان امین فرنیا مجتبی جعفرزادده کنارسری شهرام نخجوان
        امروزه کاربرد کودهای آلی و زیستی در جهت بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی و افزایش کیفیت محصول تولیدی اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. به منظور بررسی اثر کاربرد تلفیقی کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر عملکرد و انباشت نیترات در دانه ذرت سینگل کراس سیمون، آزمایشی به ‌صورت کرتهای د أکثر
        امروزه کاربرد کودهای آلی و زیستی در جهت بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی و افزایش کیفیت محصول تولیدی اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. به منظور بررسی اثر کاربرد تلفیقی کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر عملکرد و انباشت نیترات در دانه ذرت سینگل کراس سیمون، آزمایشی به ‌صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار و دو سال زراعی متوالی 98 - 1397 اجراشد. تیمار مایکوریزا در دو سطح کاربرد و عدم کاربرد عامل اصلی، تیمار ورمی‌کمپوست در سه سطح صفر، 6 و 12 تن در هکتار عامل فرعی و تیمار نیتروژن در سه سطح صفر، 150 و 300 کیلوگرم در هکتارعامل فرعی فرعی بودند. مطالعه شاخص‌های رشد نشان داد که، با مصرف مایکوریزا، 12تن ورمی‌کمپوست و 300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار شاخص‌های سطح برگ، روند تجمع ماده خشک و سرعت اسیمیلاسیون خالص نسبت به بقیه سطوح برتری داشته است. بر پایه نتایج به‌دست آمده، در بر‌هم‌کنش اثر مایکوریزا &times; ورمی‌کمپوست 6 تن &times; 150 کیلوگرم نیتروژن، عملکرد دانه به میزان 36/14 تن در هکتار و میزان انباشت نیترات دانه به 62/46 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن دانه رسید که مطلوب‌ترین ترکیب کودی بر مبنای هدف تحقیق، استاندارد انباشت نیترات در دانه می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - Effects of Arbuscular Mycorrhizae and Verticillium dahliae on Activity of Antioxidant Enzymes in Two Pistachio Rootstocks
        Sakineh Jamali Paghaleh Naser Radman Amir Mohammadi Mahdi Pirnia Abdol Hossein Taheri
        Inoculations of plant roots with arbuscular mycorrhizae can reduce Verticillium wilt severity. In present research, the effect of inoculation of Verticillium dahliae (Vd) and three species of arbuscular mycorrhizae (AM), Funneliformis mosseae, Rhizophagus irregularis an أکثر
        Inoculations of plant roots with arbuscular mycorrhizae can reduce Verticillium wilt severity. In present research, the effect of inoculation of Verticillium dahliae (Vd) and three species of arbuscular mycorrhizae (AM), Funneliformis mosseae, Rhizophagus irregularis and Claroideoglomus tunicate were studied on the activity of catalase, peroxidase, superoxide dismutase and phenylalanine ammonia-lyase in the root of Ahmad Aghaei and Badami Zarand pistachio rootstocks. The roots of the pistachio seedlings were inoculated with 100 propagules per gram of three species arbuscular mycorrhizae and two months later, Verticillium dahliae was inoculated. Measurement of enzyme activity was done after V. dahliae inoculation at 11 different times. The experiment was conducted as a factorial in a completely randomized design with 5 replications. The results showed that in Vd treatment, the specific activity of enzymes in Ahmad Aghaei decreased after an increasing period in days 8 to 12 after vd inoculation, then decreased less than AM inoculations, but in Badami Zarand, the activity of enzymes increased in a (days 8-16) and after that, despite the decreasing trend, it was still higher than AM treatment. In AM+Vd treatment, enzyme activity increased faster in both pistachio rootstocks compared to other treatments. In Badami Zarand, the time of the enzymes, peak activity was longer than in Ahmad Aghaei rootstocks. In general, the results of the present research indicated that increasing antioxidant enzyme activity can reduce the severity of Verticillium wilt in pistachio seedlings. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - بررسی کاربرد توام میکوریزا و آزوسپریلیوم با هدف بهینه سازی مصرف کود نیتروژن و فسفر در زراعت پایدار ذرت
        امید علیزاده اردلان علیزاده آیدا خواست خدایی
        این تحقیق به منظور بررسی اثر همزیستی قارچ مایکوریزا و باکتری های آزوسپریلیوم به عنوان کودهای بیولوژیک در سطوح مختلف کود شیمیایی فسفر و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت انجام گرفت. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط ک أکثر
        این تحقیق به منظور بررسی اثر همزیستی قارچ مایکوریزا و باکتری های آزوسپریلیوم به عنوان کودهای بیولوژیک در سطوح مختلف کود شیمیایی فسفر و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت انجام گرفت. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط کنترل شده خاک درنظر گرفته شد. تیمارها شامل مصرف کود شیمیایی فسفر و نیتروژن در3 سطح (بدون مصرف ازت و فسفر)،(ازت 100 کیلوگرم در هکتار و فسفر 50 کیلوگرم در هکتار، (ازت 200 کیلوگرم در هکتار و فسفر 100 کیلوگرم در هکتار) و تیمار آزوسپریلیوم در 2 سطح ( مصرف و عدم مصرف ) تیمار میکوریزا در 2 سطح ( مصرف و عدم مصرف ) درنظر گرفته شدند. نتایج نشان داد عملکرد و اجزای عملکرد ذرت تحت تاثیر تیمارها ی کودی قرارگرفتند. به طوری که آزوسپریلیوم بر عملکرد دانه و تعداد دانه های بلال به طور معنی داری اثر گذاشت اما بر وزن هزار دانه تاثیر نداشت. مایکوریزا توانست بر عملکرد دانه و وزن هزار دانه در سطح 1% تاثیر مثبت بگذارد اما بر تعداد دانه در بلال اثر معنی داری نداشت. با مصرف مقادیر متوسط کودهای شیمیایی فعالیت این میکروارگانیسم ها بیشتر ولی با افزایش مصرف کودهای شیمیایی این نقش کم رنگ می گردد. هیچ گونه تاثیرمنفی وآنتاگونیستی بین میکروارگانیسم هادراین تحقیق مشاهده نشد، لذا همراه با مصرف هردومیکروارگانیسم می توان تا 100کیلوگرم کود ازت و50 کیلوگرم کود فسفر را بدون اینکه اثر منفی بر فعالیت آنها بگذارد مصرف نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - بررسی همزیستی توام قارچ میکوریزای آرباسکولار و باکتری مزوریزوبیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی
        زهرا مرزبان محمدرضا عامریان مجتبی ممرآبادی
        به منظور بررسی اثر کاربرد باکتری های مزوریزوبیوم و قارچ میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت و لوبیا چشم بلبلی در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1389در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی أکثر
        به منظور بررسی اثر کاربرد باکتری های مزوریزوبیوم و قارچ میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت و لوبیا چشم بلبلی در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1389در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی به صورت کشت خالص و کشت مخلوط بر اساس سری افزایشی شامل: ذرت (Z)، لوبیا (B)، کشت مخلوط (I)، ذرت+ قارچ میکوریزا (ZM)، لوبیا+ قارچ میکوریزا (BM)، لوبیا+ باکتری مزوریزوبیوم (BB)، لوبیا+ قارچ میکوریزا+ باکتری مزوریزوبیوم (BMB)، کشت مخلوط+ قارچ میکوریزا (IM)، کشت مخلوط+ باکتری مزوریزوبیوم (IB)، کشت مخلوط+ قارچ میکوریزا+ باکتری مزوریزوبیوم (IMB) بود. بر اساس نتایج به دست آمده صفت های همچون عملکرد دانه لوبیا، عملکرد دانه ذرت، وزن هزار دانه لوبیا، وزن هزار دانه ذرت و تعداد دانه در بلال ذرت تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفته اند. بیشترین عملکرد دانه لوبیا با میانگین 7/3053 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار لوبیا به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کمترین عملکرد آن با میانگین 5/1900 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار کشت خالص لوبیا بود. همچنین بیشترین عملکرد دانه ذرت با میانگین 9/5751 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار کشت مخلوط به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کمترین عملکرد دانه ذرت با میانگین 9/2695 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار کشت خالص ذرت بود. ارزیابی بسبت برابری زمین(LER) نشان داد بیشترین LER با میانگین 89/2 مربوط به کشت مخلوط و کمترین LER با میانگین 78/1 مربوط به تیمار کشت مخلوط به همراه باکتری بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد گلرنگ به تلقیح ازتوباکتر و میکوریزا در شرایط آب و هوایی اراک
        آرزو امیدی محمد میرزاخانی محمدرضا اردکانی
        به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد گلرنگ به تلقیح ازتوباکتر ومیکوریزا در منطقه اراک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال زراعی 91-1390 اجرا شد.عوامل مورد بررسی شامل تلق أکثر
        به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد گلرنگ به تلقیح ازتوباکتر ومیکوریزا در منطقه اراک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال زراعی 91-1390 اجرا شد.عوامل مورد بررسی شامل تلقیح با ازتوباکتردر سه سطحعدم تلقیح با ازتوباکتر، تلقیح با ازتوباکتر سویه 5 و تلقیح با ازتوباکتر سویه 12 و مایکوریزا در چهار سطحعدم تلقیح با مایکوریزا، تلقیح با سویه گلوموس اینترارادیسیس، تلقیح با سویه گلوموس موسه و تلقیح با مخلوط اینترارادیسیس وموسه بود.اثر ازتوباکتر بر صفات تعداد دانه در طبق، در سطح احتمال پنج درصد، عملکرد دانه وشاخص برداشت طبق های فرعی فرعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود.اثر مایکوریزا بر صفات تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه و شاخص برداشت طبق های فرعی فرعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. همچنین اثر متقابل ازتوباکترو مایکوریزا بر صفات ارتفاع گیاه، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه و شاخص برداشت طبق های فرعی فرعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمارعدم تلقیح با ازتوباکتر و تلقیح با میکوریزا سویه گلوموس موسه با میانگین 1333 کیلوگرم در هکتار وکمترین عملکرد دانه مربوط به تیمار عدم تلقیح با ازتوباکتر ومایکوریزا با میانگین 3/828 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - تاثیر کاربرد کودهای بیولوژیک، هیومیک اسید و پلیمر سوپر جاذب بر جذب و پالایش کادمیوم توسط یونجه یکساله (Medicago scutellata L.)
        مرتضی محمدی داوود حبیبی محمدرضا اردکانی احمد اصغرزاده
        این آزمایش در سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD) در چهار تکرار انجام شد. املع اول در این تحقیق سطوح فلز سنگین کادمیوم در سه سطح شامل (80 &ndash; 40 &ndash; صفر میلی‌گرم در کیلوگرم خاک کلرید کادمیوم ( أکثر
        این آزمایش در سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD) در چهار تکرار انجام شد. املع اول در این تحقیق سطوح فلز سنگین کادمیوم در سه سطح شامل (80 &ndash; 40 &ndash; صفر میلی‌گرم در کیلوگرم خاک کلرید کادمیوم (CdCl2) و عامل دوم ترکیبات تیماری شامل کاربرد باکتری‌های محرک رشد، قارچ میکوریزا، هیومیک اسید و پلیمر سوپرجاذب به صورت جداگانه و توام در شانزده سطح بود. نتایج آزمایش نشان داد با افزایش غلظت کادمیوم در خاک میزان تجمع کادمیوم در اندام هوایی، ریشه و همچنین کادمیوم قابل دسترس خاک افزایش یافت. با توجه به اثر متقابل عامل های آزمایش مشاهده شد که کاربرد پلیمر نانو سوپر جاذب + کاربرد باکتری های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم و سودوموناس + کاربرد هیومیک اسید و کاربرد پلیمر نانو سوپر جاذب + کاربرد قارچ میکوریزا + کاربرد هیومیک اسید و نیز کاربرد باکتری های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم و سودوموناس + کاربرد قارچ میکوریزا + کاربرد هیومیک اسید، b15 (کاربرد پلیمر نانو سوپرجاذب + کاربرد باکتری های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم و سودوموناس+ کاربرد قارچ میکوریزا + کاربرد هیومیک اسید) دارای بیشترین میزان تجمع کادمیوم در اندام هوایی بودند، به طوری که در تیمار‌های فوق میزان این عنصر در اندام هوایی حدود 62 % بیشتر از تیمار شاهد بود. همچنین کاربرد توام باکتری های محرک رشد، قارچ میکوریزا و پلیمر سوپرجاذب بیشترین میزان کادمیوم را توسط اندام ریشه‌ای جذب کرده بود که این میزان حدود 3/42 % بیشتر از تیمار شاهد بود. مصرف توام کود‌های بیولوژیک، هیومیک اسید و پلیمرسوپرجاذب باعث افزایش فاکتور انتقال (TF) کادمیوم از ریشه به اندام هوایی و همچنین باعث افزایش استخراج گیاهی (AF) و ضریب استخراج فلز سنگین (EC) در گونه مورد مطالعه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - برهمکنش تنش خشکی، روی و میکوریزا بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص برداشت ذرت
        نورعلی ساجدی حمید مدنی
        به منظور بررسی اثر سطوح مختلف روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص برداشت در گیاه ذرت میکوریزایی تحت تنش خشکی، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در غالب طرح بلوک های کامل تص أکثر
        به منظور بررسی اثر سطوح مختلف روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص برداشت در گیاه ذرت میکوریزایی تحت تنش خشکی، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در غالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایشی سه سطح آبیاری شامل: آبیاری معادل نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری معادل 75 درصد نیاز آبی گیاه و آبیاری معادل50 درصد نیاز آبی گیاه، تلقیح با میکوریز(Glomus intraradices) در دو سطح شامل تلقیح و عدم تلقیح و روی در سه سطح شامل شاهد(صفر)، 25 و 45 کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات روی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار شاخص برداشت، عملکرد و اجزای عملکرد دانه گردید. تاثیر میکوریزا بر صفات تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، وزن بلال و عملکرد دانه معنی دار بود. مصرف میکوریزا هم در شرایط مطلوب و هم در شرایط تنش، عملکرد و اجزای آن را نسبت به تیمار های مشابه و بدون مصرف میکوریزا افزایش داد. کاربرد میکوریزا و روی هر کدام در شرایط آبیاری مطلوب صفات مورد بررسی را افزایش دادند. نتایج نشان داد که با آبیاری معادل 75% نیاز آبی گیاه، مصرف میکوریزا و کاربرد 45 کیلوگرم در هکتار سولفات روی می توان به عملکرد مطلوب دست یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - بهینه سازی مصرف نیتروژن و فسفر در زراعت پایدار ذرت با استفاده از میکوریزا و ورمی‌کمپوست
        امید علیزاده اردلان علیزاده لادن آریانا
        این تحقیق به جهت بررسی اثر میکوریز و ورمی‌کمپوست بعنوان عوامل بیولوژیک در مقایسه با کود شیمیایی نیتروژن و فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شرایط کنترل شده خاک در سال 1388 طراحی و اجرا أکثر
        این تحقیق به جهت بررسی اثر میکوریز و ورمی‌کمپوست بعنوان عوامل بیولوژیک در مقایسه با کود شیمیایی نیتروژن و فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شرایط کنترل شده خاک در سال 1388 طراحی و اجرا شد. تیمارها عبارت بود از مصرف کود شیمیایی (F) در سه سطح از منابع کود، اوره، سوپر فسفات ترپیل و پتاسیم شامل: F0 (ازت 0، فسفر 0، پتاس 0 kg/ha) و F1 (ازت 70، فسفر 50، پتاس 30 kg/ha) و F2 (ازت 150، فسفر 100 و پتاس 50 kg/ha)، تیمار ورمی کمپوست در دو سطح (مصرف V1 و عدم مصرف V0) و تیمار میکوریز در دو سطح (مصرف M1 و عدم مصرف M0 ) (جمعیت 105 گرم/ اسپور). نتایج آنالیز واریانس نشان داد بر هم کنش سطوح مختلف ورمی کمپوست، کود شیمیایی و میکوریزا بر عملکرد دانه در سطح 1٪ معنی‌دار بوده و بر تعداد دانه و وزن 1000 دانه تفاوت معنی‌داری را نشان نمی‌دهد. مقایسه میانگین برهمکنش سطوح مختلف ورمی کمپوست، میکوریز و کود شیمیایی تفاوت معنی‌داری را بر عملکرد دانه نشان داد. به طوری که تیمارهای V1F0M1 و V1F1M1 به ترتیب با میانگین 33/119 و 00/113 گرم در بوته بالاترین میزان عملکرد دانه را نسبت به تیمار V1F2M1 با میانگین 33/106 گرم در بوته را داشته است. و تیمار V1F0M0 با میانگین 00/87 گرم در بوته کمترین میزان عملکرد دانه را داشته است. مقایسه میانگین برهمکنش ورمی کمپوست، سطوح کودی و میکوریزا تفاوت معنی‌داری را بر وزن 1000 دانه نشان داد که تیمار V1F0M1 با میانگین 33/168 گرم در بوته بالاترین وزن 1000 دانه را داشته است و تیمار V1F1M1 با میانگین 67/134 گرم در بوته کمترین وزن 1000 دانه را داشته است. میکوریز و ورمی کمپوست در سطوح پایین مصرف کودشیمیایی توانستند موجب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد دانه شوند.اما در سطوح بالای مصرف کود شیمیایی فعالیت آنها مختل گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - بررسی اثرات تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف آبیاری و نیتروژن برخصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ذرت
        امید علیزاده اسلام مجیدی حبیب الله نادیان قربان نورمحمدی محمد رضا عامریان
        به منظور بررسی اثرات تلقیح قارچ میکوریزا در سطوح مختلف آبیاری و نیتروژن بر بعضی خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیک ذرت رقم سینگل کراس 704 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایشها در ایستگاه پژوهشی آموزشی دان أکثر
        به منظور بررسی اثرات تلقیح قارچ میکوریزا در سطوح مختلف آبیاری و نیتروژن بر بعضی خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیک ذرت رقم سینگل کراس 704 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایشها در ایستگاه پژوهشی آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد انجام گرفت. نتایج نشان داد که اثرات ساده نیتروژن، میکوریزا، سطوح آبیاری و اثرات متقابل میکوریزا و سطوح آبیاری و نیتروژن بر ارتفاع گیاه، ماده خشک اندام هوایی، ماده خشک ریشه، سطح برگ و طول ریشه معنی دار بودند. افزایش مصرف کود نیتروژن منجر به افزایش ماده خشک اندام هوایی و طول ریشه در گیاه ذرت شد. این در حالی بود که ماده خشک ریشه با مصرف بیشتر نیتروژن کاهش یافت. نسبت ریشه به اندام هوایی، طول ریشه و درصد ریشه کلنی ذرت تحت تاثیر سطوح مختلف آبیاری قرار گرفت، طوری که با افزایش شدت تنش خشکی طول ریشه و درصد ریشه کلنی شده کاهش یافت و در مقابل نسبت ریشه به اندام هوایی افزایش یافت. به طور کلی نتیجه پاسخ رشد میکوریزایی به افزایش شدت تنش خشکی مثبت بوده و نسبت ریشه به اندام هوایی در تیمار میکوریزا نسبت به شاهد تحتتنش خشکی بیشتر بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - The Effect of Arbuscular Mycorrhiza Fungi on Iron and Manganese Concentration of Berssem Clover by Cadmium Stress
        H. Aram A. Boostani H.R. Mahmoudianfard
        In this study, a factorial experiment was performed in completely randomized design (CRD) with three factors: arbuscularmycorrhizal fungi with two levels (inoculated and non-inoculated soil) and cadmium with six levels (0, 5, 10, 20, 40 and 80 ppm). The results showed t أکثر
        In this study, a factorial experiment was performed in completely randomized design (CRD) with three factors: arbuscularmycorrhizal fungi with two levels (inoculated and non-inoculated soil) and cadmium with six levels (0, 5, 10, 20, 40 and 80 ppm). The results showed that effect of cadmium levels on iron and manganese concentration was significant in one percent level of statistical.  In80 ppm cadmium concentration in soil, a reducediron were  on  concentration of Iron (39% and 53%) and manganese (48% and 48.5%) in root and aerial respectively. Butarbuscularmycorrhiza fungi increasediron concentration 30.2% and 26.7% in theroot and aerial, and manganese concentration36% and 30.9% in root and aerial plant respectively. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - The Effects of Arbuscular Mycorrhizal Fungi on Nitrogen Concentration of Berseem Clover in Contaminated Soil with Cadmium
        H. Aram A. Golchin
        The effects of Arbuscular Mycorrhizal fungi on nitrogen concentration of berseem clover were examined in contaminated soil with cadmium. Examined factors included: levels of arbuscular mycorrhizal fungi inoculation (Glomus mosseae) (With and without inoculation), and di أکثر
        The effects of Arbuscular Mycorrhizal fungi on nitrogen concentration of berseem clover were examined in contaminated soil with cadmium. Examined factors included: levels of arbuscular mycorrhizal fungi inoculation (Glomus mosseae) (With and without inoculation), and different levels of soil contamination by cadmium (0, 5, 10, 20, 40 and 80 mg.kg-1). The results showed that the effects of cadmium levels and mycorrhiza fungi were significant on nitrogen concentration (P≤ 0.01).  Arbuscular mycorrhizal fungi increased nitrogen concentration in the root and aerial plant 30% and 40.3% respectively. Also cadmium in concentration of 80 mg.kg-1 reduced nitrogen concentration in root and aerial plant 28.3% and 35% respectively. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - The Role of Arbuscular Mycorrhizal Fungi and Salicylic Acid in Success of Culturing Ocimum Basilicum L. in Aluminum – Contaminated Lands
        Sh. Enteshari F. Mirzaiyan
        Aluminum stress is considered as limiting factor of plant performance. Many studies showed that inoculating plants by mycorrhizal fungi and using salicylic acid increased the resistance of many plants against heavy metals toxicity. The purpose of this study was to consi أکثر
        Aluminum stress is considered as limiting factor of plant performance. Many studies showed that inoculating plants by mycorrhizal fungi and using salicylic acid increased the resistance of many plants against heavy metals toxicity. The purpose of this study was to consider the role of Glomus mosseae and Glomus intraradices fungi and of salicylic acid in increasing resistance of green basil against aluminum toxicity. This experiment was performed in factorial plan based on random blocks in greenhouse conditions. The results of this study showed that aluminum caused increase in reduced sugar in shoot and root and increase in proline in shoot, while destructive effects of aluminum chloride were adjusted in pretreated – salicylic acid or inoculated – mycorrhizal fungi plants تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - بررسی اثر تنش خشکی و قارچ میکوریزا بر صفات کیفی و فعالیت‌های آنزیمی گلرنگ
        امیر مؤمنی حسینعلی شیبانی محمد‌رضا ممیزی
        خشکسالی در سال های اخیر کمبود آب را در بخش کشاورزی از هر زمان دیگری ملموس تر ساخته است. تحقیقی به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ(Carthamus tinctorius .L) در شرایط تنش کم آبی انجام شد. آزمایش در مزرعه آموزشی &ndash;پژوهشی دانشکده کشاور أکثر
        خشکسالی در سال های اخیر کمبود آب را در بخش کشاورزی از هر زمان دیگری ملموس تر ساخته است. تحقیقی به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ(Carthamus tinctorius .L) در شرایط تنش کم آبی انجام شد. آزمایش در مزرعه آموزشی &ndash;پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا واقع در استان تهران - شهرستان ورامین در سال 1392 به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل کرت اصلی، تنش خشکی در سه سطح: 50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (آبیاری معمول)، 90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش متوسط) و 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش شدید) و عامل دوم تلقیح بذر با قارچ میکوریزا در چهار سطح شامل: عدم تلقیح (شاهد B1)، 100 میلی گرم قارچ میکوریزا B2، 200 میلی گرم قارچ میکوریزا B3و 300 میلی گرم قارچ میکوریزاB4 بودند. نتایج نشان داد که کاربرد میکوریزا تأثیر معنی داری بر درصد روغن و فعالیت آنزیم های کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز داشت. همچنین تأثیر تنش خشکی بر میزان پرولین، درصد پروتئین و روغن و همچنین فعالیت آنزیم های سوپر اکسیداز دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز معنی دار بود. اثر متقابل تنش خشکی و کاربرد میکوریزا نیز معنی دار بود و کاربرد 200 میلی گرم میکوریزا به همراه آبیاری معمول بیش ترین تأثیر را در صفات اندازه گیـری شده داشت. بیـش ترین و کم ترین درصـد روغن در تلقیـح بذر با 200 میلی گرم قارچ میکوریزا (B3) و شاهد (B1) به ترتیب با میانگین های 11/28 و 44/23 درصد حاصل شد. همچنین بیش ترین و کم ترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسA3 (تنش شدید) و 50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A1 (آبیاری معمول) به ترتیب 6/16 و 7/9 میلی گرم پروتئین در دقیقه به دست آمد. بیش ترین میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در تیمار تنش شدید خشکی (4/8 میلی گرم پروتئین در دقیقه) و کم ترین میزان آن در تیمار عدم تنش خشکی ( 9/4 میلی گرم پروتئین در دقیقه) بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - اثر همزیستی ازتوباکتر و میکوریزا بر درصد پروتئین و برخی خصوصیات زراعی گلرنگ
        آرزو امیدی محمد میرزاخانی محمد‌رضا اردکانی
        به منظور بررسی تأثیر همزیستی ازتوباکتر و قارچ گلوموس بر درصد پروتئین و برخی خصوصیات زراعی گلرنگ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحـد اراک در سال زراعی 91-1390 اجـرا شد. تیمـار ها شامل تلق أکثر
        به منظور بررسی تأثیر همزیستی ازتوباکتر و قارچ گلوموس بر درصد پروتئین و برخی خصوصیات زراعی گلرنگ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحـد اراک در سال زراعی 91-1390 اجـرا شد. تیمـار ها شامل تلقیـح با ازتوباکتـر در سـه سطـح (عـدم تلقیـح، تلقیح با ازتوباکتـر سویه 5 و تلقیح با ازتوباکتر سـویه 12) و قارچ گلـوموس در چهار سطـح (عدم تلقیح، تلقیح باGlomus intraradices ، تلقیح باG.mosseae و تلقیح با مخلوط intraradices.G وG.mosseae ) بود. صفاتی از قبیل ارتفاع شاخه دهی، عملکرد بیولوژیکی غوزه های فرعی فرعی، شاخص برداشت غوزه های فرعی، عملکرد دانه غوزه های فرعی، کمبود آب اشباع و درصد پروتئین دانه اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج جدول تجزیه واریانس، همه صفات به جزو عملکرد دانه غوزه های فرعی تحت تأثیر اثر اصلی ازتوباکتر و قارچ گلوموس در گلرنگ معنی دار شدند. هم چنین اثر متقابل ازتوباکتر و قارچ گلوموس بر صفات ارتفاع شاخه دهی، عملکرد بیولوژیکی غوزه های فرعی فرعی، عملکرد دانه غوزه های فرعی، کمبود آب اشباع و درصد پروتئین دانه در گلرنگ معنی دار شدند. براساس جدول مقایسه میانگین ها، بیش ترین عملکرد بیولوژیکی غوزه های فرعی فرعی با (30/50 گرم در بوته) مربوط به تیمار A2M3 )تلقیح با ازتوباکتر12 و تلقیح با مخلوط سویه G.intraradicesو (G.mosseae بود، که اختلاف معنی داری داشت، ضمن این که همین تیمار در مقدار پروتئین دانه گلرنگ نیز (64/19 درصد) میزان بالا تری را نشان داد. همچنین بیش ترین عملکرد دانه غوزه های فرعی با میانگین 33/44 گرم در بوته در تیمار A1M3(تلقیح با ازتوباکتر پنج وتلقیح با مخلوط سویهG.intraradices و (G.mosseae و کـم ترین آن با میانگیـن 33/28 گـرم در بوته در تیمـار A0M0 )عـدم تلقیـح با ازتوباکتـر و قـارچ گلـوموس (به دست آمدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - تاثیر کود‌های بیولوژیک و شیمیایی و مصرف اسید سالیسیلیک بر روی خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد ذرت
        فدرا طاهری اشترینانی امین فتحی
        امروزه، با مطرح شدن کشاورزی پایدار و کاهش مصرف کود های شیمیایی، استفاده از کود های زیستی مثل قارچ های میکوریزا در بسیاری از مناطق دنیا گسترش یافته است. از طرفی سالیسیلیک اسید می تواند نقش مهمی در افزایش تولید و کاهش مصرف کود های شیمیایی داشته باشد. به منظور بررسی اثر کو أکثر
        امروزه، با مطرح شدن کشاورزی پایدار و کاهش مصرف کود های شیمیایی، استفاده از کود های زیستی مثل قارچ های میکوریزا در بسیاری از مناطق دنیا گسترش یافته است. از طرفی سالیسیلیک اسید می تواند نقش مهمی در افزایش تولید و کاهش مصرف کود های شیمیایی داشته باشد. به منظور بررسی اثر کود های بیولوژیک و شیمیایی به همراه مصرف سالیسیلیک اسید بر روی خصوصیات زراعی ذرت آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال 1391 انجام شد. عوامل آزمایش شامل سه سطح کود فسفر (صفر، 100 و 150 کیلو گرم در هکتار)، دو سطح کود بیولوژیک (قارچ میکوریزا) (تلقیح بذر و عدم تلقیح بذر) و دو سطح سالیسیلیک اسید (5/0 و یک میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که کود فسفر و میکوریزا تأثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، قطر بلال، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک داشتند، با مصرف 150 کیلوگرم فسفر در هکتار عملکرد دانه به مقدار 9006 کیلوگرم به دست آمد که 48درصد بیش تر از تیمار عدم مصرف بود. در حالت تلقیح بذور با میکوریزا به مقدار 8412 کیلو گرم در هکتار به دست آمد که 24درصد بیش تر از تیمار عدم تلقیح بذور بود. سالیسیلیک اسید تأثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، قطر بلال، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت داشت. با مصرف یک میلی مولار سالیسیلیک اسید، عملکرد دانه به مقدار 8316 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که 24درصد بیش تر از تیمار عدم مصرف بود. اثر متقابل فسفر و میکوریزا بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. اثر متقابل سالیسیلیک اسید و فسفر و اثر سه گانه تیمار های آزمایش نیز تنها بر عملکرد دانه معنی دار بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - اثر سویه‌های باکتری سودوموناس بر عملکرد و جذب عناصر غذایی جو تحت کاربرد قارچ میکوریزا
        علی بشیرزاده محمدحسین انصاری
        جو یکی از مهم ترین گیاهان قابل کشت در دیمزارهای ایران می‌باشد . استان اردبیل یکی از مناطقی است که تولید جو دیم در آن موفقیت‌آمیز بوده است ، اما یکی از مشکلات کشاورزان در این مناطق هزینه بالا و جنبه‌های منفی مصرف کودهای شیمیایی است . امروزه کاربرد برخی از میکروارگانیسم‌ه أکثر
        جو یکی از مهم ترین گیاهان قابل کشت در دیمزارهای ایران می‌باشد . استان اردبیل یکی از مناطقی است که تولید جو دیم در آن موفقیت‌آمیز بوده است ، اما یکی از مشکلات کشاورزان در این مناطق هزینه بالا و جنبه‌های منفی مصرف کودهای شیمیایی است . امروزه کاربرد برخی از میکروارگانیسم‌ها در دیمزارها به عنوان جایگزین کودهای شیمیایی اهمیت یافته است . به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اردبیل اجرا شد . عامل های آزمایش شامل کاربرد میکوریزا گونه Rhizophagus irregularis و عدم کاربرد و چهار سویه باکتری سودوموناس (سویه‌های S153، S169، S4، S8 و عدم تلقیح) بود . نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر متقابل سودوموناس &times; میکوریزا بر اغلب صفات معنی‌دار بود . اندازه‌گیری غلظت نیتروژن اندام هوایی در مراحل مختلف رشد گیاه نشان داد که بیشترین غلظت نیتروژن در مرحله ظهور برگ پرچم مشاهده شد و سویه‌های باکتری سودوموناس در شرایط کاربرد میکوریزا غلظت نیتروژن بیشتری را نشان دادند . تلقیح دوگانه میکوریزا - سودوموناس ضمن افزایش کلونیزاسیون میکوریزایی ، غلظت نیتروژن ، فسفر ، پتاسیم ، آهن و منگنز دانه را به طور معنی‌دار افزایش داد . ضمن آن‌که فعالیت آنزیم فسفاتاز اسیدی و قلیایی را در ریزوسفر ریشه در گیاهان تلقیحی با سودوموناس تحت شرایط کاربرد میکوریزا افزایش یافت . در این آزمایش حداکثر عملکرد دانه در سال اول 1572 کیلوگرم و در سال دوم 2239 کیلوگرم دانه در هکتار از تیمار تلقیح دو گانه قارچ میکوریزا + سویه S4 حاصل گردید . با توجه به نتایج به دست آمده و با وجود اینکه در اغلب صفات اندازه‌گیری شده تیمارهای تلقیحی نسبت به تیمار عدم تلقیح از برتری برخوردار بودند ، به نظر کاربرد قارچ میکوریزا نیز کارایی تلقیح باکتریایی را افزایش داده و علاوه بر افزایش غلظت عناصر دانه ، عملکرد دانه را نیز افزایش داد . بنابراین برای زراعت جو در شرایط دیم اردبیل تلقیح گیاه با باکتری سودوموناس فلورسنس سویه S4 تحت کاربرد قارچ میکوریزا توصیه می‌شود . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - اثر تلقیح با گونه‌های میکوریزا و ازتوباکتر کروکوکوم بر مراحل فنولوژی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.)
        هادی خاوری
        به منظور ارزیابی اثر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر مراحل فنولوژی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1395 در منطقه بیران‌شهر لرستان اجرا شد. تیمارها شامل تلقیح با میکوریزا آربس أکثر
        به منظور ارزیابی اثر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر مراحل فنولوژی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1395 در منطقه بیران‌شهر لرستان اجرا شد. تیمارها شامل تلقیح با میکوریزا آربسکولار گونه‌های (Glomus etunicatum, G. Intraradices, G. mossea) در دو سطح (تلقیح و بدون تلقیح) ، مایه‌زنی با (Azotobacter chroococcum Strain 15) در دو سطح (مایه‌زنی و عدم مایه‌زنی) و ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز شامل (توده بیران‌شهر، ارقام اختر و گلی) بودند. نتایج نشان داد که اثر ازتوباکتر بر روز تا پر شدن دانه‌ها، اثر دوگانه میکوریزا&times;ژنوتیپ بر روز تا تشکیل غلاف و روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی و اثر سه‌گانه ازتوباکتر&times;میکوریزا&times;ژنوتیپ بر عملکرد دانه از نظر آماری مثبت و معنی‌دار گردید. بیشترین عملکرد دانه (90/2981 کیلوگرم در هکتار) از اثر توأم مایه‌زنی ازتوباکتر&times;تلقیح میکوریزا&times;رقم گلی با فرم بوته رونده و رشد نامحدود به-دست آمد. همچنین بیشترین درصد وابستگی و پاسخ میکوریزایی به ترتیب (49/13 و 59/15%) در تیمار مایه‌زنی ازتوباکتر در تلقیح میکوریزا در رقم گلی و کمترین وابستگی و پاسخ میکوریزایی به ترتیب (43/3 و 56/3%) در تیمار مایه‌زنی ازتوباکتر در تلقیح میکوریزا در رقم اختر به دست آمد. نتایج نشان داد که همزیستی میکوریزایی یا به عبارتی وابستگی میکوریزایی این امکان را برای گیاهان میزبان فراهم می‌سازد تا با توسعه ریشه‌ها به سطح بیشتری از خاک دسترسی پیداکرده و با گسترش سطح جذب شبکه‌های هیفی ریشه، جذب آب و عناصر غذایی را بهبود بخشیده و درنهایت سبب افزایش رشد و عملکرد گیاهان میکوریزایی گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - تاثیر دو گونه قارچ میکوریزا بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی سه رقم گندم آبی در منطقه خرم‌آباد
        نگار یعقوبی منوچهر سیاح فر
        کیفیت گندم تحت تاثیر عوامل بسیاری از جمله رقم، خلوص ژنتیکی، خلوص فیزیکی، قوه نامیه، قدرت جوانه زنی و قابلیت زنده بودن بذر قرار می‌گیرد. در حال حاضر کودهای بیولوژیک به عنوان گزینه‌ای جایگزین برای بخشی از کودهای شیمیایی، به منظور افزایش حاصل‌خیزی خاک در تولید محصولات در ک أکثر
        کیفیت گندم تحت تاثیر عوامل بسیاری از جمله رقم، خلوص ژنتیکی، خلوص فیزیکی، قوه نامیه، قدرت جوانه زنی و قابلیت زنده بودن بذر قرار می‌گیرد. در حال حاضر کودهای بیولوژیک به عنوان گزینه‌ای جایگزین برای بخشی از کودهای شیمیایی، به منظور افزایش حاصل‌خیزی خاک در تولید محصولات در کشاورزی پایدار مطرح شده‌اند به منظور بررسی اثر تلقیح گونه‌های مختلف قارچ میکوریزا بر عملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات مورفولوژیکی ارقام گندم آبی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی سراب چنگایی خرم‌آباد واقع در 5 کیلومتری این استان اجرا گردید. عامل‌های مورد آزمایش شامل عامل رقم (در سه سطح چمران2، مهرگان و شوش) و عامل تلقیح با میکوریزا (در چهار سطح شامل عدم تلقیح، تلقیح با قارچ گلوموس اینتراردیسز، تلقیح با قارچ گلوموس موسیا و تلقیح با هر دو گونه قارچ) بودند. نتایج آزمایش نشان داد جهت حصول عملکرد کمی و کیفی بالا تلقیح با هر دو گونه قارچ در رقم شوش در منطقه خرم‌آباد می‌تواند مناسب باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - بررسی تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و تلقیح قارچ میکوریزی بر روی شاخص‌های رشدی و عملکردی گندم در شرایط تنش خشکی
        محمد حیدری میرزایی اله بخش صفری
        تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم أکثر
        تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزی بود. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت و معنی دار ورمی کمپوست و تلقیح میکوریزی در افزایش شاخص های رشدی گیاه گندم در شرایط تنش خشکی را نشان داد. همچنین، بر اساس نتایج بیشترین مقدار عملکرد دانه نیز به مقدار 22/4 تن در هکتار در تیمار سطح صفر تنش خشکی و مصرف قارچ میکوریزی و شش درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز به مقدار 89/2 تن در هکتار در تیمار عدم مصرف قارچ میکوریزی و ورمی‌کمپوست و سطح تنش خشکی شدید به دست آمد. در این تحقیق نتایج نشان داد که ورمی کمپوست و همچنین تلقیح میکوریزی باعث افزایش میزان پرولین در گیاه و درنتیجه افزایش مقاومت به گیاه در شرایط خشکی گردید که نتیجه آن در عملکرد گیاه و اجزای عملکردی گیاه مشهود بود. کودهای آلی به دلیل اثرات بلندمدتی که بر بهبود ویژگی‌های خاک، تأمین عناصر غذایی کم‌مصرف و پرمصرف و حفظ ویژگی‌های بیولوژی خاک دارند می‌تواند از لحاظ اقتصادی قابل توجیه باشد و هزینه تهیه و استفاده از این کودها را جبران و بنابراین استفاده متوالی و بهینه از زمین‌های کشاورزی را ممکن سازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - واکنش شاخص های زراعی و عملکرد کمی و کیفی رازیانه (Foeniculum vulgare) به کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی فسفره
        جواد حمزه ای افشار آزادبخت سید محسن سیدی فرشید صادقی سعید نجاری
        این پژوهش با هدف بررسی واکنش شاخص های زراعی و عملکرد کمی و کیفی رازیانه به کاربرد تلفیقی کود زیستی و شیمیایی فسفره اجرا شد. از این رو، ده تیمار (ترکیب فاکتوریل کاربرد و عدم کاربرد مایکوریزا با پنج سطح صفر ، 300، 600، 900 و 1200 میلی گرم فسفر در گلدان) در یک طرح بلوک های أکثر
        این پژوهش با هدف بررسی واکنش شاخص های زراعی و عملکرد کمی و کیفی رازیانه به کاربرد تلفیقی کود زیستی و شیمیایی فسفره اجرا شد. از این رو، ده تیمار (ترکیب فاکتوریل کاربرد و عدم کاربرد مایکوریزا با پنج سطح صفر ، 300، 600، 900 و 1200 میلی گرم فسفر در گلدان) در یک طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار ارزیابی شدند. اثر تیمارها بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چتر، تعداد دانه در چترک، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و درصد و عملکرد اسانس معنی دار شد. بر اساس مقایسه میانگین ها، بیشترین ارتفاع بوته (75 سانتی متر)، تعداد چتر در بوته (35 چتر)، تعداد دانه در چتر (325 دانه)، عملکرد دانه (16 گرم در بوته)، عملکرد بیولوژیک (35 گرم در بوته)، درصد اسانس (71/2 درصد) و عملکرد اسانس (43/0گرم در بوته) در گیاهان مایکوریزایی به همراه 300 میلی گرم فسفر حاصل شد. ولی، تعداد دانه در چترک در مقایسه با تیمار شاهد (عدم مصرف کود زیستی و شیمیایی) کاهش یافت. در کل، نتایج نشان داد که کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی فسفره، صفات کمی و کیفی رازیانه را بهبود بخشید و همچنین مصرف کود شیمیایی فسفره را کاهش داد که این امر در راستای تولید پایدار گیاهان دارویی و سالم سازی محیط زیست است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - اثر تلقیح با گونه‌های میکوریزا و ازتوباکتر کروکوکوم بر مراحل فنولوژی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.)
        هادی خاوری قدرت اله شاکرمی
        به منظور ارزیابی اثر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر مراحل فنولوژی و عملکرد دانه ژنوتیپ های لوبیا قرمز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1395 در منطقه بیران شهر لرستان اجرا شد. تیمارها شامل تلقیح با میکوریزا آربس أکثر
        به منظور ارزیابی اثر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر مراحل فنولوژی و عملکرد دانه ژنوتیپ های لوبیا قرمز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1395 در منطقه بیران شهر لرستان اجرا شد. تیمارها شامل تلقیح با میکوریزا آربسکولار گونه های (Glomus etunicatum, G. Intraradices, G. mossea) در دو سطح (تلقیح و بدون تلقیح) ، مایه زنی با (Azotobacter chroococcum Strain 15) در دو سطح (مایه زنی و عدم مایه زنی) و ژنوتیپ های لوبیا قرمز شامل (توده بیران شهر، ارقام اختر و گلی) بودند. نتایج نشان داد که اثر ازتوباکتر بر روز تا پر شدن دانه ها، اثر دوگانه میکوریزا&times;ژنوتیپ بر روز تا تشکیل غلاف و روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی و اثر سه گانه ازتوباکتر&times;میکوریزا&times;ژنوتیپ بر عملکرد دانه از نظر آماری مثبت و معنی دار گردید. بیشترین عملکرد دانه (90/2981 کیلوگرم در هکتار) از اثر توأم مایه زنی ازتوباکتر&times;تلقیح میکوریزا&times;رقم گلی با فرم بوته رونده و رشد نامحدود به دست آمد. همچنین بیشترین درصد وابستگی و پاسخ میکوریزایی به ترتیب (49/13 و 59/15%) در تیمار مایه زنی ازتوباکتر در تلقیح میکوریزا در رقم گلی و کمترین وابستگی و پاسخ میکوریزایی به ترتیب (43/3 و 56/3%) در تیمار مایه زنی ازتوباکتر در تلقیح میکوریزا در رقم اختر به دست آمد. نتایج نشان داد که همزیستی میکوریزایی یا به عبارتی وابستگی میکوریزایی این امکان را برای گیاهان میزبان فراهم می سازد تا با توسعه ریشه ها به سطح بیشتری از خاک دسترسی پیداکرده و با گسترش سطح جذب شبکه های هیفی ریشه، جذب آب و عناصر غذایی را بهبود بخشیده و درنهایت سبب افزایش رشد و عملکرد گیاهان میکوریزایی گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - بررسی تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و تلقیح قارچ میکوریزی بر روی شاخص‌های رشدی و عملکردی گندم در شرایط تنش خشکی
        الله بخش صفری محمد میرزایی حیدری
        تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم أکثر
        تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزی بود. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت و معنی دار ورمی کمپوست و تلقیح میکوریزی در افزایش شاخص های رشدی گیاه گندم در شرایط تنش خشکی را نشان داد. همچنین، بر اساس نتایج بیشترین مقدار عملکرد دانه نیز به مقدار 22/4 تن در هکتار در تیمار سطح صفر تنش خشکی و مصرف قارچ میکوریزی و شش درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز به مقدار 89/2 تن در هکتار در تیمار عدم مصرف قارچ میکوریزی و ورمی‌کمپوست و سطح تنش خشکی شدید به دست آمد. در این تحقیق نتایج نشان داد که ورمی کمپوست و همچنین تلقیح میکوریزی باعث افزایش میزان پرولین در گیاه و درنتیجه افزایش مقاومت به گیاه در شرایط خشکی گردید که نتیجه آن در عملکرد گیاه و اجزای عملکردی گیاه مشهود بود. کودهای آلی به دلیل اثرات بلندمدتی که بر بهبود ویژگی‌های خاک، تأمین عناصر غذایی کم‌مصرف و پرمصرف و حفظ ویژگی‌های بیولوژی خاک دارند می‌تواند از لحاظ اقتصادی قابل توجیه باشد و هزینه تهیه و استفاده از این کودها را جبران و بنابراین استفاده متوالی و بهینه از زمین‌های کشاورزی را ممکن سازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - بررسی تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و تلقیح قارچ میکوریزی بر روی شاخص‌های رشدی و عملکردی گندم در شرایط تنش خشکی
        الله بخش صفری محمد میرزایی حیدری
        تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم أکثر
        تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزی بود. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت و معنی دار ورمی کمپوست و تلقیح میکوریزی در افزایش شاخص های رشدی گیاه گندم در شرایط تنش خشکی را نشان داد. همچنین، بر اساس نتایج بیشترین مقدار عملکرد دانه نیز به مقدار 22/4 تن در هکتار در تیمار سطح صفر تنش خشکی و مصرف قارچ میکوریزی و شش درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز به مقدار 89/2 تن در هکتار در تیمار عدم مصرف قارچ میکوریزی و ورمی‌کمپوست و سطح تنش خشکی شدید به دست آمد. در این تحقیق نتایج نشان داد که ورمی کمپوست و همچنین تلقیح میکوریزی باعث افزایش میزان پرولین در گیاه و درنتیجه افزایش مقاومت به گیاه در شرایط خشکی گردید که نتیجه آن در عملکرد گیاه و اجزای عملکردی گیاه مشهود بود. کودهای آلی به دلیل اثرات بلندمدتی که بر بهبود ویژگی‌های خاک، تأمین عناصر غذایی کم‌مصرف و پرمصرف و حفظ ویژگی‌های بیولوژی خاک دارند می‌تواند از لحاظ اقتصادی قابل توجیه باشد و هزینه تهیه و استفاده از این کودها را جبران و بنابراین استفاده متوالی و بهینه از زمین‌های کشاورزی را ممکن سازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        73 - تأثیر کود دامی و میکوریزا بر شاخص‌های فیزیولوژیک رشد کدوی تخم کاغذی در شرایط مختلف رطوبتی
        محسن یوسفی جهانفر دانشیان
        تشخیص وضعیت رشد گیاهان دارویی در شرایط مختلف آبیاری و تنش خشکی میتواند راهنمای کشت گیاهان مقاوم در مناطق خشک یا کم آب باشد. جهت ارزیابی تأثیر کود دامی و قارچ میکوریزا بر شاخص های فیزیولوژیک رشد گیاه کدوی تخم کاغذی (cucurbita pepo L.) در شرایط تنش کم آبی آزمایشی به صورت أکثر
        تشخیص وضعیت رشد گیاهان دارویی در شرایط مختلف آبیاری و تنش خشکی میتواند راهنمای کشت گیاهان مقاوم در مناطق خشک یا کم آب باشد. جهت ارزیابی تأثیر کود دامی و قارچ میکوریزا بر شاخص های فیزیولوژیک رشد گیاه کدوی تخم کاغذی (cucurbita pepo L.) در شرایط تنش کم آبی آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار، در بهار و تابستان 1388 در ایستگاه تحقیقاتی فیض آباد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین انجام شد. عامل آبیاری در سه سطح شامل: I1=60 ، I2=120 و I3=180 (بصورت میلیمتر تبخیرتجمعی از تشتک تبخیر کلاسA ) در کرت های اصلی که در مرحله قبل از گلدهی اعمال شد و عامل کود دامی در سه سطح شامل: 0 ، 15 و 30 تن در هکتار بود که به همراه قارچ میکوریزا در 2 سطح (کاربرد و عدم کاربرد) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج 4 مرحله نمونه برداری نشان داد که کاربرد 30 تن در هکتار کود دامی و کاربرد میکوریزا در شرایط بدون تنش ماده خشک، سرعت رشد نسبی و سرعت رشد محصول را افزایش داد. همچنین بعد از اعمال تنش شاخص های فیزیولوژیکی کاهش یافتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        74 - تاثير قارچ مایکوریزا، تنش آب و سال بر عملکرد گل و برخی خصوصیات گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در منطقه یاسوج
        علی رحیمی
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گی أکثر
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تکرار، در سال¬های¬ 1394 و 1395 در منطقه یاسوج اجرا ¬گردید. تنش آب به‌عنوان عامل اصلی بصورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي¬متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A و قارچ مایكوريزا به‌عنوان عامل فرعی بصورت عدم کاربرد، کاربرد Glomus mosseae و کاربرد Glomus intraradices در نظر گرفته شد. نتایج نشان¬ داد که برهمکنش آبیاری و قارچ مایکوریزا بر فسفر گل، عملکرد گل¬، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گاوزبان معنی¬دار بود. در سطوح آبیاری پس از 60، 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر، کاربرد قارچ¬¬¬های مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices نسبت به عدم وجود قارچ به ترتیب موجب افزایش عملکرد گل گیاه (04/30 و 35/27 درصد)، (2/92 و 98/90 درصد)، (1/94 و 21/93 درصد) و (73/81 و 86/78 درصد) شدند، همچنین در این سطوح از آبیاری، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گل گاوزبان در شرایط حضور قارچ مایکوریزا نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایشی معنی¬دار حاصل نمودند. کاربرد هر دو سویه قارچ مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices در سطوح آبیاری پس از 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر نسبت به عدم کاربرد قارچ مایکوریزا به ترتیب موجب افزایش معنی¬دار شاخص برداشت گل گاوزبان (55/44 و 36/43 درصد)، (21/13 و 96/15 درصد) و (6/5 و 41/5 درصد) و فسفر گل (69/44 و 45/20 درصد)، (150 و 125 درصد) و (74/267 و 48/235 درصد) شدند. قارچ مایکوریزا توانست باعث تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی و موجب افزایش صفات فوق در آن سطوح آبیاری گردد و بر اساس نتایج این بررسی، تیمار آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر + کاربرد قارچ‌ مایکوریزای Glomus mosseae توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        75 - اثر کودهای آلی، میکوریزا و خاک ورزی بر عملکرد و میزان نیتروژن و فسفر در دانه، برگ و خاک تحت کشت ذرت
        علیرضا فیلی نژاد محمد میرزائی حیدری فرزاد بابایی عباس ملکی محمود رستمی نیا
        تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر خاک ورزی، کودهای آلی و میکوریزا بر صفات کمی و جذب عناصر در ذرت انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات با 4 تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در مرداد ماه سال زراعی 1396 و 1397 در شهرستان ایوان در استان ایلام انجام شد. خاک ورزی در 3 سطح أکثر
        تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر خاک ورزی، کودهای آلی و میکوریزا بر صفات کمی و جذب عناصر در ذرت انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات با 4 تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در مرداد ماه سال زراعی 1396 و 1397 در شهرستان ایوان در استان ایلام انجام شد. خاک ورزی در 3 سطح (بدون خاک ورزی، خاک ورزی تا عمق 10 سانتی‌متر و خاک ورزی تا عمق 30 سانتی‌متر)، کود آلی در 3 سطح (عدم مصرف، ورمی‌کمپوست 30 تن در هکتار و کود گاوی 30 تن در هکتار) و قارچ میکوریزا جنسGlomus mosseae و به روش تلقیح با خاک (مصرف و عدم مصرف) بود. در سیستم خاک‌ورزی سطحی، عملکرد دانه به‌مقدار 7053/2 کیلوگرم در هکتار حاصل شد که نسبت به تیمار بدون خاک ورزی که کمترین مقدار را داشت 21 درصد افزایش نشان داد. در سیستم خاک‌ورزی سطحی و مصرف کود گاوی، بیشترین عملکرد دانه به‌مقدار 8198/2 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. برهم‌کنش میکوریزا و خاک‌ورزی بر عملکرد دانه معنی‌دار بود. در حالت خاک‌ورزی سطحی و میکوریزا حداکثر عملکرد دانه به‌مقدار 7076/1 کیلوگرم در هکتار حاصل شد که اختلاف معنی‌داری با تیمار بدون خاک ورزی و عمیق هم در حالت مصرف میکوریزا و هم در حالت عدم مصرف میکوریزا داشت. با توجه به نتایج به دست آمده در این بررسی مشخص شد که اجرای خاک ورزی سطحی نسبت به عمیق موجب افزایش عملکرد گیاه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        76 - اثر کاربرد میکوریزا بر تحمل هیبریدهای ذرت به تنش خشکی
        خاطره توکلی اوجانی ورهرام رشیدی مهرداد یارنیا علیرضا تاری نژاد بهرام میرشکاری
        این پژوهش با هدف بررسی واکنش هیبریدهای مختلف ذرت مواجه با کم آبی به کاربرد قارچ مایکوریزا به صورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی طی دو سال 1394 و 1395 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. عامل اصلی أکثر
        این پژوهش با هدف بررسی واکنش هیبریدهای مختلف ذرت مواجه با کم آبی به کاربرد قارچ مایکوریزا به صورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی طی دو سال 1394 و 1395 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. عامل اصلی شامل کم آبی بر اساس تبخیر از تشتک کلاس A در دو سطح 70 میلی متر به عنوان شاهد و 140 میلی متر به عنوان تنش خشکی و عامل فرعی شامل 14 ترکیب فاکتوریل کاربرد و عدم کاربرد قارچ مایکوریزا با هفت هیبرید ذرت شامل SC260، SC400، SC301، SC4015، SC703، SC704 و SC705 بودند. برای ارزیابی میزان تحمل و حساسیت هیبرید های ذرت به تنش خشکی از شاخص تحمل به تنش، شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل، میانگین حسابی محصول دهی و میانگین هندسی محصول دهی استفاده شد. تجزیه مرکب دو ساله نشان داد که برای اکثر صفات مورد مطالعه اثر متقابل سال در تنش در هیبرید ذرت معنی دار بود. عمکرد دانه در هر دو سال متوالی در شرایط کاربرد قارچ میکوریزا در هیبرید SC301 عملکرد بهتری از سایرین داشت و نیز به عنوان متحمل ترین هیبرید ذرت به تنش خشکی شناخته شد. شاخص های شاخص تحمل به تنش و میانگین هندسی محصول دهی همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه در هر دو سال داشتند. همچنین، کاربرد میکوریزا بر تخفیف اثرات تنش خشکی اثر متفاوتی داشت ولی در کل باعث افزایش عملکرد ذرت در شرایط تنش خشکی شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        77 - تأثیر میکوریزا (Glomus intraradices)و سطوح مختلف روی بر صفات مورفولوژیک و زراعی ذرت (Zea mays) در سطوح مختلف رطوبت خاک
        نورعلی ساجدی امیر حسین شیرانی راد عبداللّّّّّّه ساجدی هادی خانمحمدی
        به منظور مطالعه اثر قارچ میکوریزا و سطوح مختلف عنصر روی بر برخی از صفات مورفولوژیک، زراعی و عملکرد ذرت سینگل کراس 704 تحت شرایط مختلف رطوبت خاک، آزمایشی به&lrm;صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک&lrm; های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی أکثر
        به منظور مطالعه اثر قارچ میکوریزا و سطوح مختلف عنصر روی بر برخی از صفات مورفولوژیک، زراعی و عملکرد ذرت سینگل کراس 704 تحت شرایط مختلف رطوبت خاک، آزمایشی به&lrm;صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک&lrm; های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری معادل نیاز آبی گیاه، آبیاری معادل 75 درصد آبیاری معادل 50 درصد نیاز آبی گیاه)، تلقیح قارچ میکوریزا در دو سطح (تلقیح با G.intraradices و بدون تلقیح) که در هنگام کاشت با بذر تلقیح گردید و روی از منبع سولفات روی در سه سطح (شاهد، 25 کیلوگرم در هکتار و 45 کیلوگرم در هکتار ) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی روی صفات زراعی و عملکرد دانه مؤثر بود. حداکثر عملکرد دانه ذرت در آبیاری شاهد به دست آمد. با کاربرد قارچ میکوریزا و سولفات روی به&lrm;طور مجزا صفات مورد نظر افزایش یافتند. اثرات متقابل دوگانه قارچ و سولفات روی عملکرد دانه را افزایش داد. اثرات متقابل سه گانه تیمارها (آبیاری، قارچ و سولفات روی) موجب افزایش عملکرد دانه گردید به&lrm;طوری&lrm;که بیشترین مقدار صفات زراعی و عملکرد دانه با استفاده از اثر متقابل سه گانه تیمار آبیاری شاهد، 25 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و تلقیح با قارچ G.intraradices حاصل شد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        78 - القای مقاومت گندم به بیماری پاخوره با کاربرد متیل جاسمونات و چند گونه قارچ میکوریز
        احمد بانشی صدیقه محمدی
        بیماری پاخوره یکی از مهم ترین بیماری های گندم می باشد که توسط قارچ خاکزی Gaeumannomyces graminis ایجاد می شود. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر گونه های قارچ میکوریز و متیل جاسمونات در القای مقاومت گندم آلوده به قارچ مذکور انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با آز أکثر
        بیماری پاخوره یکی از مهم ترین بیماری های گندم می باشد که توسط قارچ خاکزی Gaeumannomyces graminis ایجاد می شود. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر گونه های قارچ میکوریز و متیل جاسمونات در القای مقاومت گندم آلوده به قارچ مذکور انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل با 32 تیمار در سه تکرار در شرایط گلخانه انجام گرفت. فاکتور اول وجود و عدم وجود بیمارگر، فاکتور دوم گونه های قارچ میکوریز شامل Glomus hoi، G. mosseae و G. intraradices و فاکتور سوم غلظت های متیل جاسمونات در مقادیر 0، 1/0، 5/0 و 5/1 میلی مولار بود. عوامل القا کننده مقاومت فوق الذکر در مرحله گیاهچه به خاک اطراف ریشه اضافه و در بازه های زمانی 24 و 120 ساعت میزان فنل اندازه گیری و روند تغییرات آن مورد بررسی قرار گرفت. میزان فعالیت فنل کل در اکثر تیمارهای سالم نسبت به تیمارهای بیمار القا شده بیشتر بود. میزان فنل کل در گیاهان بیمار با هر عامل القای مقاومت در بازه زمانی 120 ساعت بیشتر از میزان آن در بازه زمانی 24 ساعت بود ولی به طور کلی گیاهان سالم بیشترین میزان فنل کل در دو بازه زمانی 24 و 120 ساعت را داشتند. کاربرد G. intraradices همراه با غلظت 5/1 میلی مولار متیل جاسمونات بیشترین تأثیر را در القای مقاومت داشت و پیشنهاد می شود از این ترکیب در مرحله گیاهچه به عنوان کود بیولوژیک جهت القای مقاومت برای مقابله با بیماری پاخوره گندم استفاده شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        79 - تأثیر سویه‌های مختلف قارچ‌های میکوریزا روی ویژگی‌های ریشه و غلظت فسفر، پتاسیم، روی و آهن یونجه (Medicagi sativa L.)
        محمد رضوانی محمدرضا اردکانی فرهاد رجالی قربان نورمحمدی فاِِئزه زعفریان سعدالله تیموری
        قارچ‌های میکوریزایی یکی از مهم ترین میکروارگانیسم‌های محیط ریشه محسوب می‌شوند که از طریق ایجاد هم زیستی با ریشه گیاهان نقش کلیدی را در پایداری ریزوسفر در زیست بوم های زراعی بازی می‌کنند. اثرات این قارچ‌ها از طریق ایجاد تغییرات روی برخی از خصوصیات ریشه و جذب عناصر غذایی أکثر
        قارچ‌های میکوریزایی یکی از مهم ترین میکروارگانیسم‌های محیط ریشه محسوب می‌شوند که از طریق ایجاد هم زیستی با ریشه گیاهان نقش کلیدی را در پایداری ریزوسفر در زیست بوم های زراعی بازی می‌کنند. اثرات این قارچ‌ها از طریق ایجاد تغییرات روی برخی از خصوصیات ریشه و جذب عناصر غذایی در گیاهان میزبان اعمال می‌شود. در این آزمایش چهار سویه مختلف از قارچ‌های میکوریزایی شامل Glomus mosseaeG. etanicatum, intraradices G. و ترکیبی از سویه های مختلف G. mosseae, Gigaspora hartigaو G. fasciculatum با چهار تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو مرحله در شرایط گلخانه و خاک غیراستریل به کار گرفته شدند. بعد از برداشت گیاهان، ریشه‌ها با آب معمولی شستشو داده شدند. ویژگی‌های ریشه مانند وزن خشک، طول، شاخص کلونی‌زایی، وزن خشک کل ریشه‌های میکوریزایی، نسبت طول ریشه به وزن خشک و غلظت فسفر، پتاسیم، روی و آهن اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که سویه‌های مختلف کارایی متفاوتی در ایجاد کلونی‌زایی روی ریشه‌های یونجه داشتند، به طوری که سویه Glomus mosseae بیشترین میزان شاخص کلونی‌زایی را داشت. هم چنین وزن خشک کل ریشه‌های میکوریزایی تحت تأثیر سویه‌های مختلف قرار گرفت. سویه‌های مختلف روی وزن خشک ریشه تأثیر معنی‌داری نداشتند و با توجه به نتایج آزمون دانکن گیاهان تیمار شده با Glomus mosseae دارای بیشترین وزن خشک ریشه بودند. سویه های مختلف در جذب عناصر غذایی با یکدیگر اختلاف نشان دادند. در این تحقیق مشخص شد که G. mosseae قابلیت جذب و انتقال فسفر، روی و پتاسیم بیشتری نسبت به سویه های دیگر دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        80 - اثر کودهای زیستی بر صفات رویشی و درصد اسانس گیاه دارویی ریحان
        وحید ملکی خالد سلیمی محمدرضا اردکانی
        به منظور تعیین اثر کودهای زیستی محتوی قارچ میکوریزا، باکتری ازتوباکتر و آزوسپیریلوم بر صفات رویشی گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج انجام شد. تیمارهای به کار رفته در این آزمایش شامل تلقیح أکثر
        به منظور تعیین اثر کودهای زیستی محتوی قارچ میکوریزا، باکتری ازتوباکتر و آزوسپیریلوم بر صفات رویشی گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج انجام شد. تیمارهای به کار رفته در این آزمایش شامل تلقیح با میکوریزا، ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و تیمار کاربرد تلفیقی شامل میکوریزا + ازتوباکتر، میکوریزا + آزوسپیریلوم، ازتوباکتر + آزوسپیریلوم، میکوریزا + ازتوباکتر + آزوسپیریلوم و تیمار بدون تلقیح یا شاهد بودند. تلقیح گیاه با این کودهای زیستی باعث افزایش معنی‌داری در مقدار وزن تر و خشک شاخساره، وزن تر و خشک ریشه، ارتفاع گل‌آذین و ارتفاع بوته شد. مقدار وزن خشک شاخساره در تیمارهای ترکیبی به طور معنی‌داری بیشتر از شاهد بود، در حالی که هیچ‌گونه تفاوت معنی‌داری بین استفاده جداگانه کودهای زیستی با شاهد مشاهده نشد. وزن تر و خشک ریشه در ازتوباکتر و آزوسپیریلوم به طور معنی داری نسبت به میکوریزا بالاتر بود، ولی در تیمارهای تلفیقی اثر افزایشی قابل ملاحظه‌ای دیده نشد. طول گل آذین و ارتفاع بوته در تمام تیمارها بیشتر از تیمار شاهد بود. البته، عرض برگ، طول برگ و درصد اسانس تحت تاثیر تیمارهای کودی قرار نگرفتند. استفاده تلفیقی کودهای زیستی ازتوباکتر و آزوسپیریلوم به صورت تلقیح بذر به منظور افزایش عملکرد زیست‌توده و عملکرد اسانس ریحان توصیه می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        81 - تأثیر قارچ میکوریزا بر خصوصیات مرفولوژیک و محتوای عناصر غذایی جو در سطوح مختلف شوری
        مجتبی یوسفی&rlm; راد قربان نورمحمدی محمدرضا اردکانی اسلام مجیدی هروان سیدجواد میرهادی
        قارچ میکوریزا تحمل گیاهان به تنش ها را افزایش می دهد. به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا در محیط های شور و بدون شوری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و محتوای عناصر غذایی جو رقم کارون در کویر، آزمایشی گلخانه&lrm; ای به صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک های کامل تصادف أکثر
        قارچ میکوریزا تحمل گیاهان به تنش ها را افزایش می دهد. به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا در محیط های شور و بدون شوری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و محتوای عناصر غذایی جو رقم کارون در کویر، آزمایشی گلخانه&lrm; ای به صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در گلخانه مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه در سال 1386- 1385 انجام شد. فاکتور اول در دو سطح شامل استفاده و عدم استفاده از قارچ میکوریزای سویه Glomus intraradices بود و فاکتور دوم سطوح شوری بودند. رقم جو در گلدان&lrm;های پنج کیلویی در شوری 6/0 ، 8 و 13 دسی زیمنس رشد داده شدند. شوری سبب کاهش وزن خشک ریشه و اندام های هوایی ،وزن تر ، ارتفاع ، طول سنبله ، تعداد پنجه و تعداد برگ در بوته ها شد، ولی بر تعداد برگ ساقه اصلی بی&lrm;تأثیر بود. تلقیح میکوریزایی کلیه صفات به جز تعداد برگ در ساقه اصلی را هم در شرایط شور و هم در تیمار شاهد به طور معنی داری افزایش داد. میکوریزا سبب افزایش شاخص تحمل جو شده و این بهبود در شرایط شوری بالا مشهودتر بوده و در مجموع گیاهان در محیط شور وابستگی میکوریزایی بالاتری را نشان دادند. بوته های تلقیح شده با میکوریزا دارای محتوای عناصر غذایی بیشتری در کلیه شرایط نسبت به گیاهان تلقیح نشده بودند. این محتوای عناصر غذایی بیشتر می تواند یکی از دلایل افزایش مقاومت به تنش گیاهان میکوریزایی شده نسبت به گیاهان میکوریزایی نشده باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        82 - اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم
        محمد آرمین محمد رضا شریفی ابراهیم مرتضوی
        به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus أکثر
        به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus mosseae و Glomus intradicese به همراه تیمار شاهد عدم تلقیح و زمان اعمال تنش به صورت قطع آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن، قطع آبیاری در زمان گلدهی و قطع آبیاری در زمان پر شدن دانه) بود. نتایج آزمایش نشان داد که اجزای عملکرد گندم شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور و تعداد سنبله تحت تأثیر همزیستی میکوریزایی قرار نگرفت و اختلاف آماری معنی‌داری بین مصرف یا عدم مصرف میکوریزا مشاهده نشد. اما بالاترین وزن هزار دانه عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی در شرایط استفاده از گونه G. mosseae به دست آمد که اختلاف معنی‌داری با گونه G. intradicese نداشت. قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه بیشترین تأثیر منفی را بر وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی بیشترین تأثیر منفی را بر تعداد دانه در سنبله و قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن بیشترین اثر منفی را بر تعداد پنجه در بوته داشت. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که همزیستی با میکوریزا سبب کاهش اثرات تنش خشکی گردید و استفاده از گونه G. mosseae مناسب‌تر از G. intradicese بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        83 - تاثیر کودهای بیولوژیک و شیمیایی و اسید سالیسیلیک بر روی خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد ذرت دانه ای
        فدرا طاهری اشترینانی امین فتحی
        امروزه، با مطرح شدن کشاورزی پایدار و کاهش مصرف کودهای شیمیایی، استفاده از کودهای زیستی مثل قارچ های میکوریزا در بسیاری از مناطق دنیا گسترش یافته است. از طرفی سالیسیلیک اسید نیز می تواند نقش مهمی در افزایش تولید و کاهش مصرف کودهای شیمیایی داشته باشد. به منظور بررسی اثر ک أکثر
        امروزه، با مطرح شدن کشاورزی پایدار و کاهش مصرف کودهای شیمیایی، استفاده از کودهای زیستی مثل قارچ های میکوریزا در بسیاری از مناطق دنیا گسترش یافته است. از طرفی سالیسیلیک اسید نیز می تواند نقش مهمی در افزایش تولید و کاهش مصرف کودهای شیمیایی داشته باشد. به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک و شیمیایی به همراه مصرف سالیسیلیک اسید بر روی خصوصیات زراعی ذرت آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال 1391 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل 3 سطح کود فسفر (0، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار)، 2 سطح کود بیولوژیک (قارچ میکوریزا) (تلقیح بذر و عدم تلقیح بذر) و 2 سطح سالیسیلیک اسید (5/0 و 1 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که کود فسفر و میکوریزا تأثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، قطر بلال، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک داشتند، با مصرف 150 کیلوگرم فسفر در هکتار عملکرد دانه به مقدار 9006 کیلوگرم بدست آمد که 48% بیشتر از تیمار عدم مصرف بود. در حالت تلقیح بذور با میکوریزا به مقدار 8412 کیلوگرم در هکتار بدست آمد که 24% بیشتر از تیمار عدم تلقیح بذور بود. سالیسیلیک اسید تأثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، قطر بلال، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت داشت. با مصرف 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید عملکرد دانه به مقدار 8316 کیلوگرم در هکتار بدست آمد که 24% بیشتر از تیمار عدم مصرف بود. اثر متقابل فسفر و میکوریزا بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. اثر متقابل سالیسیلیک اسید و فسفر و اثر سه گانه تیمارهای آزمایش نیز تنها بر عملکرد دانه معنی دار بود. تفاصيل المقالة