• فهرس المقالات فضاهای شهری

      • حرية الوصول المقاله

        1 - سنجش و ارزیابی ابعاد سرزندگی شهری در منطقه 10 کلانشهر مشهد
        مجید اکبری زهرا منتظری مرضیه طالشی انبوهی
        سرزندگی یکی از مهم‌ترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان به‌عنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده اس أکثر
        سرزندگی یکی از مهم‌ترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان به‌عنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده است. هدف اين نوشتار ارزیابی میزان سرزندگی در نواحی سه¬گانه منطقه 10 کلان¬شهر مشهد است. تحقيق حاضر از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و روش آن توصبفی- تحليلي است و براي گردآوري داده¬ها از پرسش¬نامه محقق ساخته استفاده ‌شده است. جامعه آماري پژوهش ساکنین منطقه 10 کلان¬شهر مشهد و روش نمونه¬گیری تصادفی ساده بوده است. براي تحليل اطلاعات به¬دست آمده از آزمون¬های تی¬تک نمونه¬ای، آزمون واریانس یک طرفه و از آزمون فریدمن در نرم¬افزار Spss استفاده شده است. سرزندگی فضاهای شهر، مفاهیمی چون عدالت، کارآمدی، سازگاری، انعطاف¬پذیری، کیفیت محیطی را نیز دربر می¬گیرد که در نهایت سرزندگی شهر در صورت پایداری به زیست¬پذیری منجر خواهد شد. نتایج تحقيق نشان داد در منطقه 10 کلان¬شهر مشهد به ترتیب ابعاد کالبدی با میانگین 3527/3، اجتماعی با میانگین 3350/3، زیرساختی با میانگین 3112/3 و اقتصادی با میانگین 1111/3 بیش¬ترین و کم-ترین ارزش را دارند. میانگین¬های ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و کالبدی در سه ناحیه شهرداری منطقه 10 برابر نیستند و اختلاف معناداری با هم دارند به¬طوری که در ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی، ابتدا ناحیه 1 سپس 2 از ناحیه 3 اختلاف میانگین بالاتری دارند. اما در بعد زیرساختی ناحیه 2 به مراتب نسبت به سایر نواحی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. به طوری¬که بعد کالبدی ناحیه 2 در حدود 13/0 از ناحیه یک و در حدود 7/0 از ناحیه 3 بیشتر و مطلوب تر است. در کل سرزندگی منطقه 10 در حد متوسط به بالا است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - ارزیابی ذهنیت مردم در خصوص راهکارهای استفاده از رنگ و نور در ارتقاء کیفیت فضاهای شهری (مطالعه موردی: کاربرد روش تحقیق کیو در خیابان سی متری اردبیل)
        توحید حاتمی خانقاهی لیلا عبدالعلی زاده مهرداد ابراهیمیان
        امروزه شاهد توجه تحقیقات علمی به خواسته‌های مردم در ارتقای کیفیت فضاهای شهری هستیم. از بین مجموعه عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت فضاهای شهری، رنگ و نور به‌عنوان روش‌های در دسترس با تأثیر زیاد، نقش مهمی بر عهده دارد. هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های ذهنی مرتبط با طراحی جهت ار أکثر
        امروزه شاهد توجه تحقیقات علمی به خواسته‌های مردم در ارتقای کیفیت فضاهای شهری هستیم. از بین مجموعه عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت فضاهای شهری، رنگ و نور به‌عنوان روش‌های در دسترس با تأثیر زیاد، نقش مهمی بر عهده دارد. هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های ذهنی مرتبط با طراحی جهت ارتقاء کیفیت فضاهای شهری به کمک رنگ و نور جهت بهره برداری توسط طراحان است. روش تحقیق کیو، با 49 گزاره نوشتاری و 22 گزاره تصویری و روش نمونه‌گیری در دسترس ذهنیت منتخبین جامعه آماری را بررسی نمود. داده های حاصل از جدول مرتب‌سازی اجباری توسط نرم‌افزار spss تحلیل شد. برآیند ذهنیت حاکم، بیانگر وجود دو عامل مهم کالبدی و فرهنگی در خصوص گزاره‌های مربوط به راهکارهای اجرایی و دو ذهنیت مشخص در مورد گزاره‌های تصویری بود. در ادامه گزاره‌های مرتبط با هرکدام از ذهنیت‌های مذکور اولویت‌بندی و همچنین گزاره‌های توافقی و متمایزکننده بین گروه‌های ذهنی استخراج گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تحلیلی از فضا‌های شهری از تبریز ایلخانی تا اصفهان صفوی (بررسی زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی)
        منوچهر فروتن
        این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تح أکثر
        این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تحولات شهرسازی در شهرهای واجد آثار شهرسازی این دوره با تحلیل تأثیرات تحولات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بررسی گردید. این دگرگونی‌ها از زمان ایلخانان زمینه تحولات شهرسازی و شکل‌گیری فضا‌های شهری جدید در شهرسازی ایران را فراهم نموده است. تأسیس حکومت صفویه و به‌ویژه اقدامات شاه عباس، زمینه‌ساز ایجاد مکتب شهرسازی اصفهان شد. به این ترتیب عناصر و فضا‌های شهریی که در دوره‌های پیشین شکل گرفته بود، تکامل یافتند و با هم ترکیب شدند. همچنین در مکتب اصفهان، ارسن‌های تجاری ـ خدماتی یا مذهبی تشیع رسمی به جای ارسن‌های مذهبی صوفیه، هسته‌های گسترش و توسعة شهری شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - سنجش تاثیر کیفیت طراحی در امنیت فضای شهری (نمونه موردی: خیابان امام خمینی شهر ارومیه)
        علیرضا سلیمانی احمد آفتاب افسانه پاکروان
        رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می‌تواند نقش بسزایی در ایمن‌سازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور، هدف از این پژوهش ارائه مدلی تحلیلی برای سنجش امنیت-شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این أکثر
        رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می‌تواند نقش بسزایی در ایمن‌سازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور، هدف از این پژوهش ارائه مدلی تحلیلی برای سنجش امنیت-شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این راستا، خیابان امام خمینی(ره) ارومیه که به دلیل ویژگی‌هایی مانند تراکم جمعیتی بالا، فرسودگی و فشردگی بیش از حد بافت و گسیختگی کالبدی دارای مشکلاتی نظیر پایین‌بودن وضعیت امنیت‌شهری و وجود احساس ناامنی در بین ساکنان است، به‌عنوان نمونه بررسی می‌شود. روش تحقیق توصیفی‌ـ‌ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد. و اطلاعات مورد‌نیاز از طریق پرسشنامه و با اخذ نظرات شاغلین، مغازه‌داران و عابرین‌پیاده حاضر در محدوده به‌دست آمده است. برای ارزیابی و پردازش اطلاعات، از تکنیک swot و آزمون فریدمن در قالب نرم‌افزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که امنیت فقط از طریق طراحی استاندارد‌های کالبدی مناسب امکان پذیر نمی‌باشد. بدین منظور طراحی فضا در جهت افزایش دید و نظارت عمومی و افزایش روشنایی درخیابان‌ها، حضور مستمر و فعال نیروی انتظامی، سالم‌سازی محیط از طریق جمع‌آوری افراد ناسالم ، کف‌سازی مطلوب و ... در قالب استراتژی تهاجمی پیشنهاد شده است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بکارگیری مبانی و اصول فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در طراحی فضاهای شهری ایرانی معاصر (مطالعه موردی: میدان تجریش تهران)
        سینا منصوری
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه فضاهای شهری تبدیل به عناصری مهم در تعیین هنجارهای اخلاقی مردمی شده‌اند. یکی از مهمترین مسائل پیش روی طراحی فضاهای شهری بکارنبردن مبانی و اصول فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی می‌باشد،که این عامل باعث بروز از خودبیگانگی،بی هویتی و فراموشی خداوند در جامع أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه فضاهای شهری تبدیل به عناصری مهم در تعیین هنجارهای اخلاقی مردمی شده‌اند. یکی از مهمترین مسائل پیش روی طراحی فضاهای شهری بکارنبردن مبانی و اصول فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی می‌باشد،که این عامل باعث بروز از خودبیگانگی،بی هویتی و فراموشی خداوند در جامعه شده است. هدف این پژوهش شناسایی و بررسی مبانی و اصول فرهنگی مورد نیاز جهت طراحی و ساماندهی میدان تجریش تهران است. روش پژوهش: روش پژوهش اکتشافی-تحلیلی می‌باشد که می‌توان با بررسی آراء و نظریات صاحب نظران و برداشت‌های میدانی و تحلیل آنان به مبانی و اصول مورد نیاز دست پیدا کرد. یافته‌ها: بر اساس برداشت‌های میدانی و مطالعه نظریات به این نتیجه رسیده شد که فضای میدان تجریش تهران فاقد هویت و مبانی و اصول فرهنگ ایرانی می باشد و در طول زمان در اثر دو مقوله‌ی جهانی شدن و تکنولوژی و روی آوردن به مصالح مدرن و دوری جستن از الگوها و سبک معماری ایرانی اسلامی و کمرنگ شدن الگوهای هویتی دینی، این میدان هویت واقعی خویش را از دست داده است. نتیجه گیری: در نتیجه بر اساس تحلیل‌های انجام شده چهار موضوع آداب، هنجارهای اخلاقی، دین و آیین و رسوم به عنوان اصلی‌ترین موضوعات که زیر مجموعه‌های آنان مرتبط با فرهنگ ایرانی است مورد بررسی قرار گرفتند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - تاثیر کالبد بافت های ساحلی بر متغیرهای اقلیمی در مناطق گرم و مرطوب، (مطالعه موردی : بندرعباس)
        شاهین حیدری حجت قائدی
        زمینه و هدف: ساختار شهر و فضاهای بین ساختمان ها، تاثیر عمده ای بر روی آب و هوای ناحیه و مطلوبیت اقلیمی شهر دارد. آب و هوای گرم و مرطوب بندرعباس به خصوص در تابستان های بلند، فعالیت های شهری را با مشکل روبرو می کند. خصوصا مردم خون گرم خطه خلیج فارس که به فعالیت های اجتماع أکثر
        زمینه و هدف: ساختار شهر و فضاهای بین ساختمان ها، تاثیر عمده ای بر روی آب و هوای ناحیه و مطلوبیت اقلیمی شهر دارد. آب و هوای گرم و مرطوب بندرعباس به خصوص در تابستان های بلند، فعالیت های شهری را با مشکل روبرو می کند. خصوصا مردم خون گرم خطه خلیج فارس که به فعالیت های اجتماعی معروف هستند. ایجاد شرایط اقلیمی مطلوب برای فضاهای شهری ساحلی تعاملات اجتماعی ساکنین این منطقه را افزایش می دهد. روش بررسی: روش پژوهش تجربی است و از ابزار های الکترونیک برای برداشت داده های اقلیمی و نرم افزار Spss برای تحلیل داده ها استفاده شده است. این پژوهش رابطه بین کالبد شهری و اقلیم را مورد بررسی قرار داده است تا با استفاده از کالبد شهری مناسب شرایط اقلیمی مطلوب در کرانه های ساحلی حاصل شود. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بافت های ساحلی بومی نسبت به بافت های جدید شرایط اقلیمی قابل پیش بینی تری دارند. در بافت های بومی در معابر با ضریب تشخیص ۲۸/۰ و در بافت جدید در معابر با ضریب تشخیص ۳۴/۰ رابطه معنا دار با سرعت جریان هوا پیدا شد. در ادامه در بافت های بومی در معابر با ضریب تشخیص 29/۰ و معابر با ضریب تشخیص ۹۵/۰ رابطه معنا دار با اختلاف دمای هوا پیدا شد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه پژوهش ارایه فرمول هایی مبنی بر رابطه بین متغیرهای کالبدی (فاصله از دریا و عرض معابر) و متغیرهای اقلیمی (دما و سرعت باد) برای استفاده طراحان و معماران است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - مطالعه و ارزیابی تبلیغات محیطی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: حدفاصل میدان انقلاب اسلامی تا چهارراه ولی عصرشهرتهران)
        امید حیدری لعبت زبردست فهیمه عسگری راد
        زمینه و هدف: تبلیغات محیطی به منزله ی رسانه ای جدید در گرافیک محیطی است که در چند سال اخیر درمناظر ومعابرشهری ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. این تبلیغات در طرح اولیه شهرها، استفاده مناسب از فضاهای شهری ودرنظر گرفتن بافت وموقعیت اجتماعی شهر اهمیت دارد. هدف دراین پژو أکثر
        زمینه و هدف: تبلیغات محیطی به منزله ی رسانه ای جدید در گرافیک محیطی است که در چند سال اخیر درمناظر ومعابرشهری ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. این تبلیغات در طرح اولیه شهرها، استفاده مناسب از فضاهای شهری ودرنظر گرفتن بافت وموقعیت اجتماعی شهر اهمیت دارد. هدف دراین پژوهش ارزیابی والویت بندی میزان اغتشاش مولفه های شاخص تبلیغات محیطی درمحدوده مورد بررسی است. روش بررسی: روش کاردر پژوهش حاضرتوصیفی- تحلیلی بوده و دادهﻫﺎی ﻣﻮردنیاز از طریق اﺑﺰار پرسش نامه(طیف لیکرت) ﮔﺮدآوری گردید. فرضیه پژوهش حاضربه صورتی است که انتظارمی رود اغتشاش بصری درشاخص نما وتبلیغات محیطی بیش تر از متوسط نشود. آزمون فرضیه حاضربا تعیین شش مولفه انجام شد که عبارتند از: دید نامطلوب دراثروجود ریتمی ناهماهنگ درنماها وعناصر، دید نامطلوب دراثرنصب پوسترها وتبلیغات، دید نامطلوب دراثروجود تابلوهای کثیف، مناسب نبودن تابلوها از لحاظ شکل اندازه خوانایی، ابعاد نامناسب دروپنجره ساختمان ها ودید نامطلوب دراثرالحاقات موجود بر روی ساختمان ها، برای شاخص نما وتبلیغات محیطی وبا به کارگیری روش های میانگین آماری، فرضیه حاضر آزمون شد. درادامه هرکدام از مولفه ها با استفاده از نرم افزارExpert choice تحلیل سلسله مراتبی(AHP) شدند. یافته‌ها: ضمن شناسایی ابعاد مختلف تبلیغات محیطی، مولفه های شاخص نما وتبلیغات تعیین گردید، با توجه به نظر کارشناسان و بازدید میدانی معلوم شد که مولفه دید نامطلوب در اثر نصب پوسترها وتبلیغات بیش ترین آلودگی و از سویی دیگر مولفه ابعاد نامناسب در وپنجره ساختمان ها کم ترین میزان آلودگی را به خود اختصاص داد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاصله ﻧﺸﺎن داد که فرضیه پژوهش قابل پذیرش بوده ومیزان آن از حد متوسط بیش تر نمی باشد. لذا ازبین تبلیغات محیطی موجود درمحدوده مطالعاتی، تبلیغات موجود برروی کف پوش ها با کسب درجه خیلی زیاد، بیش ترین هیجان و اغتشاش بصری را ایجاد می کنند ولی درمقابل، بیلبوردها با کسب درجه خیلی کم، کم ترین اثربخشی را در رابطه با ایجاد اغتشاش محیطی دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - تحلیل میزان امنیت شهری و زیست‌محیطی در پیاده‌ راه‌های اقلیم بارشی رشت (مطالعه موردی: پیاده‌ راه علم‌ الهدی)
        الهام پورمهابادیان حسن احمدی سید یوسف امیری
        زمینه و هدف: هدف این تحقیق، تحلیل میزان امنیت در پیاده‌راه‌ها با رویکرد امنیت زیست‌محیطی در اقلیم بارشی می‌باشد که به عنوان نمونه، پیادراه علم‌الهدی در شهر رشت برگزیده شده است.روش بررسی: روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی بوده و جمع‌آوری داده‌ها، به روش کتابخانه‌ای و میدانی با أکثر
        زمینه و هدف: هدف این تحقیق، تحلیل میزان امنیت در پیاده‌راه‌ها با رویکرد امنیت زیست‌محیطی در اقلیم بارشی می‌باشد که به عنوان نمونه، پیادراه علم‌الهدی در شهر رشت برگزیده شده است.روش بررسی: روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی بوده و جمع‌آوری داده‌ها، به روش کتابخانه‌ای و میدانی با استفاده از پرسشنامه و نظرسنجی از شهروندان انجام شده است. در این پژوهش، برای تحلیل پرسشنامه‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است.یافته‌ها: پیاده‌راه‌ها یکی از اصلی‌ترین فضاهای شهری در شهرها می‌باشند و نقش بسیار عمده‌ای را در امنیت شهری و زیست‌محیطی افراد و فعالیت‌های شهری دارند. بنابراین می‌توان گفت: تأمین امنیت انسانی و زیست‌محیطی این فضاها می‌تواند کمک شایانی به شهروندان و رشد کیفی شهر داشته باشد. چرا که امنیت زیست‌محیطی یکی از مؤلفه‌های اصلی امنیت انسانی محسوب می‌گردد و مقوله امنیت نیز در زیرمجموعه‌های ایجاد پایداری شهرها ذکر شده است؛ به همین دلیل بررسی میزان امنیت در پیاده‌راه‌ها و ارائه اصول ارتقا آن می‌تواند در ایجاد شهر ایمن، زنده، فعال و دارای محیط زیست سالم با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نقش حیاتی داشته باشد.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که بعد از تبدیل خیابان علم‌الهدی به پیاده‌راه، از لحاظ کالبدی و مسائل امنیت زیست‌محیطی، تمهیداتی در نظر گرفته شده که میزان امنیت را در این فضا بالا برده است؛ از جمله این تمهیدات عدم امکان ورود وسایل نقلیه موتوری در این فضاها، کنترل این فضاها توسط پلیس و روشنایی و نورپردازی با استفاده از انرژی‌های پاک و تجدید‌پذیر بوده است. علاوه بر این موارد در ارتقا امنیت مؤلفه‌های دیگری نیز مؤثر هستند که در این پژوهش بدانها پرداخته شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - تحلیل رابطه میان سیاستهای پیشرو شهری و حضور سالمندان در فضاهای شهری (مطالعه موردی: منطقه 3 تهران)
        سونا شاهی پور اکبر عباسیان
        در یک دهه اخیر افزایش جمعیت سالمند در شهر تهران، ما را با پیدایش نیازهای جدید به خدمات، در حوزه های مختلف محیط شهری علی الخصوص مناسب سازی فضای شهری با شاخص هایی چون ایمنی، امنیت، دسترسی، سرزندگی، ارتباطات، مشارکت اجتماعی و نهایتأ حمل و نقل برای سالمند مواجه کرده است. در أکثر
        در یک دهه اخیر افزایش جمعیت سالمند در شهر تهران، ما را با پیدایش نیازهای جدید به خدمات، در حوزه های مختلف محیط شهری علی الخصوص مناسب سازی فضای شهری با شاخص هایی چون ایمنی، امنیت، دسترسی، سرزندگی، ارتباطات، مشارکت اجتماعی و نهایتأ حمل و نقل برای سالمند مواجه کرده است. در این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوأل هستیم که با ایجاد سیاستهای پیشرو شهری و همسو کردن آنها با تغییرات ساختار جمعیتی، مشارکت بیشتر سالمندان در فضاهای مختلف شهری حاصل می شود؟ جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از روش پیمایشی بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها، نرم افزارهای SPSSwin20 و LISREL8.5 مورد استفاده قرار گرفته اند. جامعه آماری، شهروندان سالمند منطقه سه تهران به تعداد 71،199 نفر می باشند و نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر است. در این خصوص با توجه به اینکه مقدار همبستگی از 0.6 بیشتر و برابر 1.00 شده است باید گفت رابطه دو متغیر مستقیم است، به عبارت دیگر هر چقدر اخذ و اجرای سیاستهای پیشرو شهری توسط مدیران شهری همسو با ساختار جمعیتی که رو به سالمندی است باشد به حضور و مشارکت بیشتر سالمندان در فضای شهری تهران می انجامد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - سنجش کیفیت فضاهای شهری با رویکرد عدالت جنسیتی در کلانشهرها، مطالعه موردی: کلانشهر تبریز
        احد بهشتی اصل رضا ولیزاده حسن احمدزاده
        ﺣﻀﻮر زﻧﺎن و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ آﻧﺎن در ﺷﻜﻞ‌دﻫﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی اﻣﺮوزی، ﻣﺴﺌﻠﻪ‌ای ﻣﻬﻢ و ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺟﻨﺴﻴﺖ و ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ در ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ راﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی رﻋﺎﻳﺖ ﺗﻨﺎﺳﺐ زﻧﺎن و ﻣﺮدان در دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و أکثر
        ﺣﻀﻮر زﻧﺎن و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ آﻧﺎن در ﺷﻜﻞ‌دﻫﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی اﻣﺮوزی، ﻣﺴﺌﻠﻪ‌ای ﻣﻬﻢ و ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺟﻨﺴﻴﺖ و ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ در ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ راﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی رﻋﺎﻳﺖ ﺗﻨﺎﺳﺐ زﻧﺎن و ﻣﺮدان در دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‌ای ﻛﻪ در ﺣﻖ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام اﺟﺤﺎﻓﻲ ﻧﺸﻮد. از اﻳﻦ رو ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻈﺮﻳﻪ‌ای و همچنین ﻣﻬمترﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ‌ﻫﺎی ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص، ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی و رﺿﺎﻳﺖ زﻧﺎن از آنﻫﺎ را در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺳﻨﺠﻴﺪه‌اﻧﺪ. در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ در ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ زﻧﺎن، ﺟﻬﺖ اﺧﺘﺼﺎص اوزان ﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ از آنﻫﺎ، ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زوﺟﻲ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﺑﻪ روش ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲAHP ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ. در اداﻣﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل‌ﻫﺎی وﻳﻜﻮر و اﻟﻜﺘﺮ رﺗﺒﻪ‌ﺑﻨﺪی ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮای ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻫﺮ دو ﻣﺪل، از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻛﭗ‌ﻟﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﻧﺸﺎن-دﻫﻨﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ 4 و 1 ﻛﻪ ﺟﺰو ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﻨﺪ از ﻧﻈﺮ رﺿﺎﻳﺖ زﻧﺎن از ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﻴﺰ در رﺗﺒﻪﻫﺎی ﻧﺨﺴﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‌اﻧﺪ و ﻣﻨﺎﻃﻖ 9 و 5 در رﺗﺒﻪ‌ﻫﺎی آﺧﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ و وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی و رﺿﺎﻳﺖ زﻧﺎن ﻧﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﺳﻜﺎنﻫﺎی ﻏﻴﺮرﺳﻤﻲ و ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﺸﻴﻨﻲ در اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎﻧﻮاﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎﺷﻴﻪای ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ رﺿﺎﻳﺖ را از ﺧﺪﻣﺎت و ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی دارﻧﺪ. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - جهانی شدن و الگوهای رفتاری شهروندان در فضاهای شهری؛ طراحی مدل و تبیین با نظریه زمینه ای ( مورد مطالعاتی: فضای عمومی مرکز شهر رشت)
        زهرا فروتن منوچهر طبیبیان
        فرایند جهانی شدن بر تمام ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشته است. فضاهای شهری نیز در هر دو بعد محیطی و رفتاری تحت تاثیر قرار گرفته اند. این پژوهش رابطه محیط و رفتار را با رویکرد احتمال گرایی مورد بررسی قرار می دهد. هدف اصلی تحلیل تاثیر فرآیند جهانی شدن بر الگوهای رفتاری شهروند أکثر
        فرایند جهانی شدن بر تمام ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشته است. فضاهای شهری نیز در هر دو بعد محیطی و رفتاری تحت تاثیر قرار گرفته اند. این پژوهش رابطه محیط و رفتار را با رویکرد احتمال گرایی مورد بررسی قرار می دهد. هدف اصلی تحلیل تاثیر فرآیند جهانی شدن بر الگوهای رفتاری شهروندان در فضاهای عمومی می باشد. پرسش اصلی این است که الگوهای رفتار شهروندان در بافت مرکزی رشت چگونه تحت تاثیر جهانی شدن تغییر نموده است؟ برای پاسخ بدین پرسش از روش نظریه زمینه ای استفاده می گردد. تعیین ا مصاحبه شونده ها به صورت هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انجام شد. با استفاده از تحلیل سطر به سطر گفتگوها در مرحله کدگذاری باز 537 کد از 15 مصاحبه دقیق با متخصصان حوزه پژوهش استخراج و در نهایت 18 مقوله شناسایی گردید. در مرحله کدگذاری محوری نیز برای سامان دادن به ارتباطات بین مقولات از یک مدل پارادایمی استفاده شد. همچنین در مرحله کدگذاری گزینشی پالایش طرح پیشنهادی انجام گردید. یافته ها نشان می دهد تاثیر جهانی شدن در هر سه جنبه از فعالیت های انسان در فضاهای شهری وجود داشته و در غالب مولفه های فیزیکی، محیطی، اجتماعی-فرهنگی و سیاسی به وقوع می پیوندد. فضای عمومی مرکزی رشت در بستر جریان جهانی شدن هم از نظر کالبد و هم از نظر فعالیت به روز رسانی شده استدعوت کنندگی بیشتر به فضای عمومی مرکز شهر رشت، توقف و مکث بیشتر در آن، بروز رفتارهای جدید، پاتوق های هم سالان از مهم ترین مقولات بررسی شده می باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - بررسی تأثیر آسایش بر پایداری اجتماعی فضاهای شهری نمونه موردی: پیاده‌راه خیابان عالی‌قاپو اردبیل
        اسلام کرمی فرانک عدلی فر
        حرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهم‌ترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامه‌ریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و ه أکثر
        حرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهم‌ترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامه‌ریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد محور اصلی برنامه‌ریزی‌های شهری است. ضرورت توجه به جوامع بشری و کاهش تعاملات و ارتباطات انسانی به خصوص در زمینه پایداری اجتماعی از یک سو و پیچیدگی و گسترش مباحث مربوط به آسایش انسان به دلیل ارتباط دو سویه از سوی اقلیم و اجتماع انسانی و عدم وجود مبانی مدون در این زمینه از سوی دیگر، سبب کاهش حضور انسانی و احساس عدم آسایش در فضاهای عمومی گردیده ‌است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر آسایش انسانی و میزان ارتباط آن در جهت ارتقای پایداری اجتماعی عابرین پیاده، به صورت کاربردی با رویکرد کمی-کیفی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه و تحلیل نرم‌افزاری انجام گردیده ‌است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان شهر اردبیل و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر می‌باشد. با تبیین مفاهیم و مولفه‌های نظری مربوط به متغیرهای تحقیق و ارائه مدل مفهومی در پاسخ به سوال اصلی پژوهش، نتایج حاصل از آزمون داده‌ها مبین این موضوع است که وجود آسایش بر افزایش سطح پایداری اجتماعی در فضاهای شهری در سطح اطمینان 95% با شدت همبستگی"قوی "و رابطۀ معنادار تأثیرگذار می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - برنامه ریزی و طراحی کالبدی فضاهای شهری با تاکید بر مخاطرات طبیعی (مورد مطالعه: شهر زابل)
        مهدی مباشری محمودرضا انوری سیدغلامرضا میری
        امروزه به منظور کاهش آسیبپذیری فضاهای کالبدی شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیمها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی میزان طراحی کالبدی فضاهای شهری متناسب أکثر
        امروزه به منظور کاهش آسیبپذیری فضاهای کالبدی شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیمها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی میزان طراحی کالبدی فضاهای شهری متناسب با مخاطرات طبیعی ضروری است. از این رو، هدف پژوهش حاضر، برنامهریزی و طراحی کالبدی فضاهای شهری زابل با تاکید بر مخاطرات طبیعی میباشد. روش تحقیق تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای، اسنادی و میدانی میباشد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل تصمیمگیری WASPAS استفاده شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر شامل دو بخش میباشد.بخش اول مربوط به ساکنین شهر زابل که اساس فرمول کوکران تعداد (385 نفر) به عنوان حجم نمونه تعیین شد،در بخش دوم نیز بر اساس نمونه گیری هدفمند تعداد ۲۰ نفر از افراد متخصص و خبرگان محلی و افراد مطلع و آگاه به عنوان حجم نمونه در این بخش انتخاب گردید. نتایج آزمون تی نشان داد، در تمامی گویهها، میانگینهای به دست آمده پایینتر از حد متوسط عدد ۳ میباشد، که گویای عدم رعایت طراحی کالبدی فضاهای شهر زابل بر اساس مخاطرات طبیعی میباشد. همچنین نتایج آزمون رگرسیون چندگانه خطی نشاندهنده این است که بین طراحی کالبدی فضاهای شهر زابل و مخاطرات طبیعی، در سطح اطمینان بالای ۹۹/۰، رابطه معناداری وجود ندارد. در نهایت نتایج مدل تصمیمگیری WASPAS نشان داد ناحیه دو با وزن به دست آمده ۹۲۳/۳، بیشترین میزان رعایت طراحی کالبدی را بر اساس مخاطرات طبیعی را دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - بررسی و ارزیابی نقش فضاهای شهری در ایجاد حس نشاط و شادی‌آفرینی شهروندان(مطالعه موردی: میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان)
        حسین غضنفرپور مجتبی سلیمانی دامنه مرضیه صداقت کیش فرشته صفرزاده
        هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی نقش میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان در ایجاد حس نشاط شهروندان می‌باشد. شیوه گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، شهروندانی می‌باشد که جهت گذراندن اوقات فراغت به میدان گنجعلی‌خان مراجعه ک أکثر
        هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی نقش میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان در ایجاد حس نشاط شهروندان می‌باشد. شیوه گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، شهروندانی می‌باشد که جهت گذراندن اوقات فراغت به میدان گنجعلی‌خان مراجعه کرده‌اند. در این راستا محقق در طول یک هفته مجموعاً 140 پرسش‌نامه را تکمیل کرد. همچنین متخصصین، که با استفاده از تکنیک دلفی 25 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های مقایسه میانگین وضعیت موجود و ایده‌آل و رگرسیون گام به گام و همچنین جهت ضریب اهمیت معیارها از تکنیک SWARA، استفاده شده‌است. مقایسه وضعیت موجود و ایده‌آل در شاخص‌های حس نشاط و شادی-آفرینی میدان گنجعلی‌خان نشان می‌دهد که میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان به لحاظ شادی آفرینی در وضعیت مطلوب‌ قرار ندارند. به عبارتی میزان میانگین تمامی شاخص‌ها از حد مبنا (3) پایین‌تر است. نتایج مدل رگرسیون گام به گام نشان می‌دهد شاخص عاطفی با ضریب بتا 0/517 بیشترین تأثیر و شاخص امنیتی با ضریب بتا 0/287 کمترین تأثیر را شادی‌آفرینی میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان داشته است. نتایج مدل SWARA حاکی از آن است از بین شاخص‌های مؤثر بر شادی‌آفرینی میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان، شاخص امنیتی با وزن نهائی 0/339 در رتبه اول، شاخص اجتماعی با وزن 0/271 در رتبه دوم، شاخص فضایی کالبدی با وزن 0/217 در رتبه سوم و نهایتاً شاخص عاطفی با وزن نهایی 0/174 در رتبه چهارم قرار گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - نقش طراحی معماری خلاقانه و هوشمندانه در آسایش و امنیت اجتماعی فضاهای شهری. نمونه مورد مطالعه : شهرک مسکونی در شهرستان دماوند
        ایرج ابراهیمی بسابی حدیثه کامران کسمایی
        امنیت فضاهای شهری یکی از ارکان اساسی دستیابی به یک جامعه سالم و داشتن شهرهای پایدار می‌باشد. بدون شک برای پیشرفت و توسعه یک جامعه مهم‌ترین رکن، ایجاد امنیت و تأمین آرامش و آسایش در جامعه می‌باشد. مؤثرترین و تأثیرگذارترین راهکار برای افزایش امنیت، طراحی و بازطراحی محیط‌ه أکثر
        امنیت فضاهای شهری یکی از ارکان اساسی دستیابی به یک جامعه سالم و داشتن شهرهای پایدار می‌باشد. بدون شک برای پیشرفت و توسعه یک جامعه مهم‌ترین رکن، ایجاد امنیت و تأمین آرامش و آسایش در جامعه می‌باشد. مؤثرترین و تأثیرگذارترین راهکار برای افزایش امنیت، طراحی و بازطراحی محیط‌های مصنوع است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی در بستر مرور متون کتابخانه‌ای صورت گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی نقش و جایگاه معماری خلاقانه و هوشمند و ارائه راهکارهای طراحی به‌منظور افزایش آسایش و امنیت اجتماعی فضاهای شهری می‌باشد. به این منظور شهرک مسکونی واقع در شهرستان دماوند به‌عنوان نمونه موردی موردبررسی قرارگرفته است در بررسی آسایش و امنیت در شهرک مسکونی واقع در شهرستان دماوند، نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این است که با طراحی خلاقانه محیط‌های مصنوع، از طریق تعیین قلمرو (قلمرو گرایی)، نظارت (اعم از رسمی و غیررسمی)، کنترل ورودی و خروجی، امنیت فیزیکی، مدیریت و نگهداری درواقع می‌توان فرصت‌های جرم و جنایت را کاهش و امنیت عمومی در سطح شهر را افزایش داد که به دنبال آن بهبود کیفیت زندگی شهروندان، امنیت و آسایش جامعه فراهم شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - تبیین اثرات رفتار مصرفی شهروندان دوران معاصر در شکل‌گیری فضاهای شهری در مراکزخرید (نمونه موردی: مگامال اکباتان – کلانشهر تهران
        مهدی مرادی کیانوش ذاکرحقیقی کرامت اله زیاری
        با ورود جریانات مدرنیسم به شهرهای ایران و به موازات فرایند توسعه روند جهانی شدن، فضاهای تجاری ساختار جدیدی به خود پیدا کرده و به صورت مال‌ها(مراکزخرید بزرگ مقیاس) جایگزین فضای تجاری گردیده‌اند.هم‎چنین رفتار کاربران فضایی با توجه به تغییر نقش فضاهای شهری دگرگون شده ا أکثر
        با ورود جریانات مدرنیسم به شهرهای ایران و به موازات فرایند توسعه روند جهانی شدن، فضاهای تجاری ساختار جدیدی به خود پیدا کرده و به صورت مال‌ها(مراکزخرید بزرگ مقیاس) جایگزین فضای تجاری گردیده‌اند.هم‎چنین رفتار کاربران فضایی با توجه به تغییر نقش فضاهای شهری دگرگون شده است و رفتار مصرفی به عنوان یکی از رفتارهای جامعه در نظر گرفته شده است. لذا؛ شناسایی مؤلفه‌های شکل‌گیری فضاهای شهری در مراکزخرید بزرگ مقیاس با تأکید بر رفتار مصرفی دوران معاصر هدف اصلی این مقاله می‌باشد. ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، رویکرد حاکم بر این پژوهش "توصیفی-تبیینی" و "بنیادی"است. روش انجام پژوهش به صورت کیفی می‌باشد. با توجه به جمع آوری داده ها از روش پیمایشی استفاده شده است که برای گردآوری داده ها از مصاحبه به عنوان ابزار اصلی بهره برده شده است. جامعه آماری نیز شامل کلیه کاربران استفاده کننده از فضا در مگامال اکباتان تهران در نظر گرفته شده است. حجم نمونه نیز با توجه به سطح اشباع نظری30 نفر در قالب فوکوس گروه‌های 5-6 نفر به صورت تصادفی بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که تفاوت رفتاری نسبت به گذشته و نیز نسبت به اسلوب‌های رفتار در دیگر بازارهای سنتی را یکی دیگر از ویژگی‌های مگامال‌ها و مال‌ها در نظر گرفت به طوری‌که که تأثیرات فضای مال‌ها بر سرشت و کیفیت حرکات و ژست‌های پرسه‌زنی جوانان قابل رویت و فضایی است که به وسیله حجم انبوه ویترین‌ها، تبلیغات‌های تجاری، مشوق مصرف و غیره بازتولیدگر و سامان‌دهنده این نوع اعمال قدرت درون پرسه‌زنی‌ها و قوانین نامکتوب می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - سنجش کیفیت فضاهای شهری به لحاظ وضعیت زیست‌پذیری شهری (نمونه‌ موردی: شهرستان مهر )
        اسماعیل برزگر عبدالرسول قنبری مرضیه موغلی
        هدف این مطالعه، سنجش کیفیت فضاهای شهری به لحاظ وضعیت زیست پذیری در 6 شهر از شهرستان مهر شامل؛ شهرهای مهر، وراوی، گله دار، اسیر، فال و خوزی است. پژوهش حاضر، از لحاظ نوع و هدف پژوهش، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شهرستان مهر شامل 43950 نفر أکثر
        هدف این مطالعه، سنجش کیفیت فضاهای شهری به لحاظ وضعیت زیست پذیری در 6 شهر از شهرستان مهر شامل؛ شهرهای مهر، وراوی، گله دار، اسیر، فال و خوزی است. پژوهش حاضر، از لحاظ نوع و هدف پژوهش، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شهرستان مهر شامل 43950 نفر می باشد. برای انتخاب نمونه مناسب جهت ارزیابی از فرمول کوکران استفاده و 350 نفر تعیین شده است. گردآوری داده ها به دو صورت اسنادی و میدانی (پرسشنامه) انجام گرفت. جهت تحلیل یافته های تحقیق، از آزمون های تی تک نمونه ای، تحلیل تجزیه واریانس یک طرفه (ANOVA)، آزمون های Post hoc و بهره گیری از روش جیمز هوئل (Games-Howell) و در نهایت، از آزمون فریدمن بهره گرفته شد. نتایج آزمون T تک نمونه ای بیانگر این بود که شاخص های اجتماعی - فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و مدیریتی موثر بر زیست پذیری در شهرستان مهر در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. همچنین، بر اساس نتایج تحلیل واریانس مشخص شد که شاخص های زیست پذیری در 6 شهر از توابع شهرستان مهر دارای تفاوت معنادار می باشد. این امر بیانگر این است که وضعیت زیست پذیری در شهرهای این شهرستان متفاوت بوده است. در نهایت، نتایج آزمون فریدمن مشخص کرد که شاخص اجتماعی - فرهنگی با دارا بودن میانگین رتبه 5/3 بیشترین میانگین و بهترین رتبه، سپس شاخص کالبدی با میانگین رتبه 24/3 و شاخص مدیریتی با میانگین رتبه 9/2 رتبه های بعدی را به خود اختصاص دادند. در این زمینه، شاخص زیست محیطی با میانگین رتبه 55/2 کمترین رتبه را در بین شاخص های پژوهش در زمینه زیست پذیری در شهرستان مهر به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - سنجش مؤلفه های اثرگذار بر حس امنیت و حضور زنان در فضاهای شهری (مطالعه موردی: پارک شهر گرگان)
        مصطفی آریان کیا
        تحولات دهه های اخیر سبب شده است تا امکانات جدید شهرهای امروز مانند گذشته قادر به تأمین آرامش و امنیت شهروندان نباشد. این مسأله نابهنجاری اجتماعی و در کنار آن بروز رفتارهای جرم خیز در نظام سکونت شهری جهان شده است از سویی وجود امنیت در فضاهای عمومی به خصوص احساس امنیت در أکثر
        تحولات دهه های اخیر سبب شده است تا امکانات جدید شهرهای امروز مانند گذشته قادر به تأمین آرامش و امنیت شهروندان نباشد. این مسأله نابهنجاری اجتماعی و در کنار آن بروز رفتارهای جرم خیز در نظام سکونت شهری جهان شده است از سویی وجود امنیت در فضاهای عمومی به خصوص احساس امنیت در زنان می تواند در ارتقای الگوی فعالیت های اجتماعی مؤثر باشد و مشارکتی بهتر را در صحنه ی اجتماعی به وجود آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه های اثرگذار بر ایجاد حس امنیت زنان در هنگام حضور در پارک شهر گرگان می پردازد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، تعداد 382 پرسشنامه در میان بانوان استفاده کننده از پارک توزیع شده است. پایایی پرسشنامه ها از طریق آزمون آلفای کرونباخ مقدار 81/0 بدست آمده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Spss، Excel و آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون پیرسون نشان می دهد که بین شاخص های محیطی پارک ها با مقدار آزمون 0.275 و سطح معناداری 0.003 و شاخص وضعیت مبلمان شهری در پارک ها با مقدار آزمون 0.493 و سطح معناداری 0.000 رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون نیز نشان می دهد که متغیر وضعیت روشنایی در شب، متغیر تردد در شب، متغیر وضعیت پیاده روها و معابر، متغیر بافت کالبدی محیط پارک و متغیر دسترسی بر حضور زنان در پارک تأثیرگذار می باشند و رابطه اثرگذاری شاخص های کالبدی پارک ها بر ایجاد احساس امنیت زنان تأیید می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - ساماندهی پیاده گذر تربیت تبریز با تاکید بر امنیت اجتماعی زنان
        سانیا پیروزی کیانوش ذاکر حقیقی
        امنیت، پدیده ای چندبعدی است و مطالعه میزان آن در یک جامعه شهری از جنبه های مختلف کالبدی و غیرکالبدی اهمیت ویژه ای دارد. در این تحقیق، هدف بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان است. امروزه با گسترش و تحول نیازیرو به افزایش است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد و به برر أکثر
        امنیت، پدیده ای چندبعدی است و مطالعه میزان آن در یک جامعه شهری از جنبه های مختلف کالبدی و غیرکالبدی اهمیت ویژه ای دارد. در این تحقیق، هدف بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان است. امروزه با گسترش و تحول نیازیرو به افزایش است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد و به بررسی احساس امنیت اجتماعی و کالبدی در بین زنان(15الی70)سال ساکن کلان شهر تبریز در پیاده گذر تربیت می پردازد. یافته های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه توام با مصاحبه جمع آوری شده است. اعتبار و روایی پرسشنامه تحقیق حاضر با توجه به نتایج ضریب آلفای کرونباخ ( 0.7) مورد تایید قرار گرفته و با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران مجموعاً تعداد 381 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردیده اند. با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (خی 2)، شاخص های مورد نظر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد بین تاثیر کاربری ها و فعالیت های ناشی از آن، کیفیت و کمیت سیستم حمل و نقل عمومی، تاسیسات و تجهیزات شهری، فشردگی بافت و عوامل اجتماعی و فرهنگی با حس امنیت زنان رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - تأملی بر رویکرد عدالت جنسیتی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)
        احد بهشتی اصل رضا ولیزاده حسن احمدزاده
        چکیدهحضور زنان و تبیین نقش آنان در شکل دهی فضاهای شهری امروزی، مسئله ای مهم و حیاتی می باشد. از طرفی موضوع جنسیت و عدالت جنسیتی در فضاهای شهری، موضوعی است که اغلب به حاشیه رانده شده است. عدالت جنسیتی به معنای رعایت تناسب زنان و مردان در دسترسی به همة امکانات فرهنگی، اجت أکثر
        چکیدهحضور زنان و تبیین نقش آنان در شکل دهی فضاهای شهری امروزی، مسئله ای مهم و حیاتی می باشد. از طرفی موضوع جنسیت و عدالت جنسیتی در فضاهای شهری، موضوعی است که اغلب به حاشیه رانده شده است. عدالت جنسیتی به معنای رعایت تناسب زنان و مردان در دسترسی به همة امکانات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است به گونه‌ای که در حق هیچ کدام ستم یا اجحافی نشود. روش تحقیق حاضر، توصیفی تحلیلی با اهداف کاربردی است. حدود 267 پرسشنامه بر اساس مدل کوکران بین زنان توزیع و داده ها بر اساس عاملی اکتشافی و آزمون t تحلیل گردید. میزان آلفای کرونباخ برای پایایی پرسشنامه، 89.1 را نشان می دهد که پایایی در حد مطلوب را نشان می دهد. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی سوالات در 4 عامل (کالبدی، دسترسی، امنیت و فرهنگی اجتماعی) که در مجموع 68.35 درصد از واریانس متغیرها را تبیین می کند دسته بندی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که عوامل کالبدی، دسترسی و فرهنگی- اجتماعی به ترتیب با سطح معناداری 0.043، 0.016 و 0.033 انطباق مطلوبی با نیاز زنان ندارند و فقط عامل امنیت با سطع معناداری 0.220 وضعیت مطلوبی از نظر پاسخگویان را نشان می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - بررسی رابطه تعاملات اجتماعی با رویکرد معناشناختی درشکل‌گیری فضاهای شهری (نمونه موردی: پیاده راه ولیعصر و پیاده راه تربیت)
        فرحناز خادم فسقندیس رسول درسخوان مریم سینگری مهسا فرامرزی صمد صباغ دهخوارقانی
        فضـای شـهری تنهـایـک مفهـوم کالبـدی نیسـت،بلکـه کنـش تعامـلات شـهروندی و فعالیت هـای شـهری رانیـز دربرمی گیـردودرحقیقـت فضا بـا حضـور انسـان وفعالیـت اوسـت کـه معنـا می یابـد. پیـاده راه ها بـه عنـوان یکـی ازفضاهـای شـهری، نقـش مهمـی را در ارتقـای فعالیت هـای اجتماعی-فر أکثر
        فضـای شـهری تنهـایـک مفهـوم کالبـدی نیسـت،بلکـه کنـش تعامـلات شـهروندی و فعالیت هـای شـهری رانیـز دربرمی گیـردودرحقیقـت فضا بـا حضـور انسـان وفعالیـت اوسـت کـه معنـا می یابـد. پیـاده راه ها بـه عنـوان یکـی ازفضاهـای شـهری، نقـش مهمـی را در ارتقـای فعالیت هـای اجتماعی-فرهنگـی جامعـه ایفـا می کنــد. حرکــت عابــر پیــاده درپیاده راه هــا،بــه واســطه طراحــی مناســب وشــناخت مبتنی بــرجنبه هــای منظر شـهری است؛ که موجـب افزایـش ادراک، ارتقـای هویـت و احسـاس تعلـق بـه محیـط و زیبایـی میشـود. یکـی ازتحـولات اخیـر درگرایشهـای جدیـد شهرسـازی جهـان، توجـه بـه حرکـت پیـاده و نیازهـای او بـه عنـوان یـک موضـوع فراموش شـده مهـم شـهری اسـت؛لذا این پژوهش فضای دو پیاده‌راه ولیعصر و پیاده‌راه تربیت تبریز به عنوان نمونه موردی پژوهش در راستای ابعادمعناشناختی مدنظر قرارداده وبه دنبال بررسی تاثیر عوامل معناشناختی برتعاملات اجتماعی در دوپیاده‌راه و ارائه راهکاری بهینه در این راستا است. طبقه‌بندی مولفه‌ها و استخراج شاخص‌ها ابتدا به روش موردی-زمینه‌ای و به کمک اسناد و مدارک موجود و با تکیه بر اطلاعات بدست آمده و سپس با کمک روش ساختارگرایی و با تکیه برمصاحبه‌های عمیق بر استخراج شاخص‌ها و مولفه‌های نظری انجام شده و در نهایت به بررسی نرمال بودن زیر شاخص‌های ابعاد معناشناختی و تعاملات اجتماعی پرداخته شد. همچنین به کمک رگرسیون به آزمون فرضیات و به کمک آزمون فریدمن به رتبه‌بندی هر زیر شاخص پرداخته شده که به ترتیب در شاخصه معناشناختی سه مولفه اول یعنی عناصر انسان‌ساخت، بهره‌گیری از حواس، عناصر طبیعی و در رابطه با تعاملات اجتماعی سه مولفه به ترتیب فضای شهری پیاده،مولفه‌های ذهنی،مولفه‌های کالبدی دارای بیشترین امتیازاست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - بررسی تاثیر فضاهای عمومی شهری و فضای مجازی در شکل‌گیری افکار عمومی جامعه
        بهنام قاسم‌زاده صمد رسول‌زاده‌اقدم کسری رهبری‌پور
        اشاعه تکنولوژی اطلاعاتی مدرن درتمام جوامع جهانی برشیوه زندگی روزمره تاثیرگذاربوده و الگوهای رفتاری جامعه و فضاهای شهری نیز متاثر از این اشاعه سریع است. این تاثیرپذیری صرفاً در محیط های فیزیکی و محسوس اطراف نیست، بلکه جامعه ازهر دو محیط فزیکی ومجازی تاثیر می پذیرد. پاسخگ أکثر
        اشاعه تکنولوژی اطلاعاتی مدرن درتمام جوامع جهانی برشیوه زندگی روزمره تاثیرگذاربوده و الگوهای رفتاری جامعه و فضاهای شهری نیز متاثر از این اشاعه سریع است. این تاثیرپذیری صرفاً در محیط های فیزیکی و محسوس اطراف نیست، بلکه جامعه ازهر دو محیط فزیکی ومجازی تاثیر می پذیرد. پاسخگویی به نیازهای اجتماعی انسان وتأمین فرصت های لازم در زمینه ی کسب تجارب اجتماعی وی، مستلزم وجود فضا و قرارگاه هایی (رفتاری- کالبدی) است. فضای عمومی ظرفیتی عظیم در پاسخ به این جنبه از حیات انسان درجوامع شهری محسوب می شود. از این رو مقاله حاظر به بررسی فضاهای عمومی ونقش آن ها در شکل گیری افکارعمومی شهروندان می پردازد. در تحقیق حاضر به اقتضای موضوع و با توجه به امکانات، روش پیمایشی برای گردآوری اطلاعات مد نظر قرار گرفت. جامعه ی آماری مورد مطالعه در این پژوهش شهرندان تبریزی می باشندکه 300 نفربعنوان نمونه بصورت تصادفی ساده ازمحلات مختلف انتخاب شدند. برای بررسی فرضیات پژوهش ازآزمون هایt-test، تحلیل واریانس وضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته ها حاکی از ارتباط مثبت و معنی دار تک تک متغیرهای اصلی تحقیق (سن، جنس، فضاهای عمومی، امکانات فضاهای عمومی و مجازی) با متغیرهای وابسته (میزان استفاده مردم از فضاهای عمومی شهری و مجازی، میزان امنیت شهروندان و پیدایش افکار عمومی) می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - A Study on the Social Capital Components and its Impact on Women Security
        صدیقه لطفی جاوید ملازاده مصطفی قدمی ابوالحسن شاکری
        Studying the relationship between social capital and social security is special importance particularly for women in urban space to approach a sustainable urban society. The main aim of this paper is to survey the impact of social capital components on women in a neighb أکثر
        Studying the relationship between social capital and social security is special importance particularly for women in urban space to approach a sustainable urban society. The main aim of this paper is to survey the impact of social capital components on women in a neighborhood scale. The methodology of the research is based on descriptive-analytical methods by conducting a field study to complete the given questionnaires. To measure social capital 5 components and 30 factors and for measuring security 4 components and 11 factors were used as well. To test the research hypotheses, T-test and Pearson correlation were applied. The results showed that among the five social capital components, only the component of social participation had an appropriate situation and the four components of trust, cohesion, social relation and knowledge showed a better situation and placed in higher level. The Pearson correlation indicated a significant relationship between social capital components and women security has the highest correlation and belonged to the component of social cohesion with a score of 0.309. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - بررسی و ارزیابی شاخص‌های پیاده‌پذیری با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) (نمونه موردی: خیابان طالقانی شهر اهواز)
        سعید امانپور بنیامین براتی مشهدی یوسف محلی
        مسیر پیاده تجلی‌گاه حیات مدنی شهر و محل رخداد وقایع و فعالیتهای اجتماعی شهروندان در زندگی و حیات شهری می‌باشد. طراحی درست و گسترش آن نه تنها باعث غنی‌تر شدن زندگی اجتماعی می‌شود؛ بلکه با توجه به پیچیدگی‌ها و مسائل حمل و نقل شهری در شهرهای معاصر، گامی در جهت حل معضلات تر أکثر
        مسیر پیاده تجلی‌گاه حیات مدنی شهر و محل رخداد وقایع و فعالیتهای اجتماعی شهروندان در زندگی و حیات شهری می‌باشد. طراحی درست و گسترش آن نه تنها باعث غنی‌تر شدن زندگی اجتماعی می‌شود؛ بلکه با توجه به پیچیدگی‌ها و مسائل حمل و نقل شهری در شهرهای معاصر، گامی در جهت حل معضلات ترافیکی بر می‌دارد و شهرها را به سوی حمل ونقل انسان محور سوق می‌دهد. بر همین اساس این مقاله به ارزیابی شاخص‌های پیاده‌پذیری در خیابان طالقانی شهر اهواز پرداخته است. این پژوهش سعی دارد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی به این سوال پاسخ دهد که کدام یک از شاخص‌های پیاده‌پذیری (کالبدی، کارکردی و عملکردی) برای افزایش کیفیت پیاده راه خیابان طالقانی از اولویت بالاتری برخوردار هست در این راستا بر مبنای مدل FAHP (تحلیل سلسله مراتبی فازی) و با استفاده از نظرات عابرین پیاده, هر یک از معیارها و شاخص‌های موثر در ارتقای کیفیت پیاده راه طالقانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که شاخص کالبدی با امتیاز 570/0 بیشترین سهم را در پیاده پذیری دارد و در رتبه بعدی شاخص ادراکی با امتیاز 289/0 در رتبه دوم قرار دارد و نهایتا شاخص کارکردی با میزان 141/0 کم‌ترین امتیاز را به خود اختصاص داد.. با استفاده از بررسی‌ها و تحلیل‌های انجام گرفته شده به این نتیجه رسیدیم که شاخص های کالبدی از اهمیت بالاتری نسبت به سایر شاخص ها برخوردار می‌باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - اثر فضای شهری بر سلامت روانی- اجتماعی کودکان و نوجوانان شهر اصفهان
        الهه عنایتی امیر قمرانی احمد عابدی
        شرایط نامناسب فضاهای عمومی شهری در ابعاد جسمی و روانی کودکان و نوجوانان تاثیر گذار می باشد. عدم امنیت شهری و سکونتی، انزوا، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری از عوامل مزمن شهری و محیطی هستند. طراحی فضاهای عمومی باز و محلات شهری متناسب با آسایش و سلامت روانی و فیزیکی أکثر
        شرایط نامناسب فضاهای عمومی شهری در ابعاد جسمی و روانی کودکان و نوجوانان تاثیر گذار می باشد. عدم امنیت شهری و سکونتی، انزوا، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری از عوامل مزمن شهری و محیطی هستند. طراحی فضاهای عمومی باز و محلات شهری متناسب با آسایش و سلامت روانی و فیزیکی شهروندان یکی از اهداف طراحی شهری پایدار به شمار می رود که در سال های اخیر به ویژه در کشورهای توسعه یافته گسترش زیادی داشته و ارائه راهنماها و معیارهای طراحی برای آسایش روانی و شادکامی، سلامت و ایمنی شهروندان از نتایج چنین رویکردی بوده است. هدف از این تحقیق بررسی نقش فضاهای عمومی شهری بر سلامت روانی کودکان و نوجوانان بود. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. ابزار پژوهش حاضرپرسشنامه 28 سوالی سلامت کودک بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار 23 spss و مدل معادلات ساختاری(AMOS) استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد فضاهای شهری بر سلامت روانی – اجتماعی کودکان تاثیر دارد. ارتباط فضاهای شهری با محدودیت های اجتماعی، رفتاری و عاطفی 48/0-، ارتباط فضاهای شهری و عزت نفس71/0، ارتباط فضاهای شهری و سلامت روان63/0 و ارتباط فضاهای شهری و مشکلات با خانواده54/0- می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - بررسی تحلیلی – تطبیقی نمادهای هویت بخش شهری (مطالعه موردی: شهر اصفهان)
        رضا مختاری ملک آبادی
        شهر مفهومی مدنی دارد و ساخت مدنیت و الگوهای توسعه شهری نیازمند رجوع به منابع دینی، نظریه پردازی، الهام از گذشته و داشتن پیشینه‌ی تاریخی و متناسب‌سازی آن با نیازهای پیچیده و گوناگون انسان معاصر است.هویت در شهر به واسطه‌ی ایجاد و تداعی خاطرات عمومی در شهروندان، تعلق خاطر أکثر
        شهر مفهومی مدنی دارد و ساخت مدنیت و الگوهای توسعه شهری نیازمند رجوع به منابع دینی، نظریه پردازی، الهام از گذشته و داشتن پیشینه‌ی تاریخی و متناسب‌سازی آن با نیازهای پیچیده و گوناگون انسان معاصر است.هویت در شهر به واسطه‌ی ایجاد و تداعی خاطرات عمومی در شهروندان، تعلق خاطر و وابستگی را نزد آنان فراهم می‌نماید و شهرنشینان را به سوی شهروند شدن، که گستره‌ای فعال‌تر از ساکن شدن صرف دارد، هدایت می‌کند. در این میان نمادهای شهری در میان نسل‌ها انتقال داده می‌شود و در حافظه جمعی افراد ابدی می‌شوند. بنابرین شهر نیز دارای حافظه است. اگر شهری فاقد حافظه تاریخی باشد نمی‌توان گفت که آن شهر باهویت است. حافظه تاریخی شهر یعنی اینکه شهر، دارای خاطره است و معانی را به مکان‌ها حوالت می‌دهد و با شکل تعاملی، از این مکان‌ها اخذ معنا می‌کند. شهر به این ترتیب خاطره‌مند می‌شود و شهر بی‌خاطره به شهری بی‌هویت بدل می‌شود. شهرها و فضاهای شهری گذشته از استقلال، شخصیت و هویت ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند. مفاهیمی که نهایتاً منجر به تعریف مفاهیم بزرگ‌تری چون تعلق خاطر و حس شهروندی گشته‌اند. در حالی که آنچه از اغلب شهرهای کنونی در ذهن عموم شکل می‌گیرد چیزی جز مجموعه‌ای از آسمان خراشها، خیابان‌ها، ادارات و پارکها و ... نیست که هویت و معنای خاصی را در ذهن تداعی نمی‌کند. شهر اصفهان بواسطه قدمت دیرینه خود و اهمیت تاریخی آن در دوره‌های مختلف همواره از هویت بالایی بر خوردار بوده است. این شهر دارای نشانه‌های فراوانی است که موجب تمایز این شهر از سایر شهرها می‌گردد و در جای جای دنیا، این شهر را به نشانه‌های ارزشمندش می‌شناسند. از طرف دیگر هنر که نماد هویت ایرانی در طول تاریخ بوده است بوفور در شهر اصفهان یافت می‌شود. روش تحقیق در مطالعة حاضر توصیفی–تحلیلی و مبتنی بر داده‌های پیمایشی است. تکنیک جمع آوری اطلاعات، استفاده از پرسشنامه و در صورت لزوم مصاحبه بوده است. جامعة آماری، 384 نفراز شهروندان شهر اصفهان هستند. حجم نمونة پژوهش بر پایة فرمول کوکران با سطح اطمینان 95 درصد و درجه دقت 5 درصد محاسبه گردید. شیوة انتخاب نمونه‌ها ترکیبی از روش خوش‌های و سهمیه‌ای است. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و روش‌های آماری نظیر توزیع فراوانی، آزمونT، محاسبه میانگین هویت و ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در این راستا متغیرهای مهمی همچون مهمترین اثر تاریخی شهر، مهمترین نشان دفاع مقدس، میزان انطباق فضاهای شهری با آیات قرآن و فرمایشات پیامبر اکرم (ص) همچون "دنیا مزرعه آخرت است"، نشان یادآوری خاطرات انقلاب اسلامی، نقش‌آفرینی فضاهای شهری در ماه محرم، ماه رمضان و در ایام حج به عنوان یک شهر اسلامی، نماد معماری گذشته اصفهان و ... از دیدگاه شهروندان به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که میزان رضایت شهروندان از متغیرهای مورد مطالعه در زمینۀ نمادهای فرهنگی اسلامی- ایرانی و هویت بخشی آن‌ها در سطح نسبتاً بالایی قرار دارد و نمادهای شهر جنبۀ اسلامی – ایرانی خود را حفظ نموده‌اند که این امر نکته‌ای مثبت در نمادهای فرهنگی شهر می‌باشد و همچنین مهم‌ترین عامل هویت بخش تمدن اسلامی- ایرانی شهر اصفهان، آثار تاریخی همچون میدان امام، سی و سه پل، سبزه میدان، چهارباغ و.. می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - ارزیابی آسیب‌پذیری کالبدی شهر اهر در برابر بحران زلزله
        هوشنگ سرور امیر کاشانی اصل
        همگام با رشد شتاب‌زده شهرها و پیچیده‌شدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحران‌ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده می‌شود و در پی آن، آسیب‌پذیری افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیب‌پذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعی أکثر
        همگام با رشد شتاب‌زده شهرها و پیچیده‌شدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحران‌ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده می‌شود و در پی آن، آسیب‌پذیری افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیب‌پذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعیت هستند، توجه به این فضاها نیاز مبرم عصر کنونی می‌باشد. در این راستا به منظور سیاست‌گذاری کاهش آسیب‌پذیری فضاهای شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیم‌ها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی پهنه‌های آسیب‌پذیر شهری ضروری است. این ارزیابی و برنامه‌ریزی در راستای آن، کارآمدترین و یا شاید بهترین گزینه مدیریت و برنامه‌ریزی شهری برای مقابله با مخاطرات ‌طبیعی و به‌خصوص زلزله می‌باشد. از این‌رو در این پژوهش با توجه به احتمال آسیب‌پذیری شهر اهر به‌دلیل موقعیت جغرافیایی آن، سعی شده است با بررسی وضعیت موجود و تجزیه و تحلیل آن، به ارزیابی آسیب‌پذیری فضاهای شهری اهر در برابر بحران زلزله پرداخته شود. نوع این پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می‌باشد. برای سنجش ‌آسیب‌پذیری فضاهای کالبدی شهر در برابر زلزله از شاخص‌های 15گانه در سه طیف شاخص‌های سازه‌ای، برنامه‌ریزی و طبیعی استفاده شده است. پس از تعیین وزن شاخص‌ها با توابع چند متغییره، سعی شده با استفاده از مدلAHP به این موضوع پرداخته شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حدود 30 درصد از فضاهای ساخته‌شده شهری اهر در برابر زلزله، آسیب‌پذیری متوسط به بالایی دارند و ساختار کالبدی مطلوبی برای مدیریت بحران ناشی از زلزله را ارائه نمی‌نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با تأکید بر رویکرد ساماندهی منظر شهری (مطالعه موردی: شهر یاسوج)
        سینا ذکاوت محمدرضا رضایی حاتم پیام
        اگر شهر به‌مانند یک موجود زنده فرض گردد، برای ادامه ی زندگی به سرزندگی و نشاط نیازمند است. شهرها با حضور مردم و فضاهای شهری معنا پیدا می‌کنند و با حضور گسترده و مطلوب نیازمند ارتقاء سرزندگی در منظر شهری هستند. تحقیق حاضر با هدف ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با رویکرد سا أکثر
        اگر شهر به‌مانند یک موجود زنده فرض گردد، برای ادامه ی زندگی به سرزندگی و نشاط نیازمند است. شهرها با حضور مردم و فضاهای شهری معنا پیدا می‌کنند و با حضور گسترده و مطلوب نیازمند ارتقاء سرزندگی در منظر شهری هستند. تحقیق حاضر با هدف ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با رویکرد ساماندهی منظر شهری یاسوج انجام گرفته و روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی بوده. اطلاعات با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای، اسنادی و مطالعات میدانی که با طراحی پرسشنامه بر اساس ابعاد فضاهای شهری (متغیر وابسته) و ارتقاء سرزندگی منظر شهری (متغیر مستقل) با جامعه ی آماری کلیه ساکنان شهر یاسوج (134532نفر) و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 383 نفر و به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند، گردآوری شده است. همچنین، تجزیه و تحلیل با ضریب همبستگی پیرسون (بین ابعاد عملکردی و زیباشناختی) و آزمون رگرسیون غیرخطی (بین ابعاد کالبدی و زیست‌پذیری) با نرم‌افزار SPSS انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد: بین ابعاد عملکردی، کالبدی، زیست‌پذیری و زیباشناختی فضاهای شهری در منظر شهری سطح معناداری آزمون (00/0) است که کمتر از مقدار سطح معناداری 05/0 می‌باشد. در نتیجه بین ارتقاء سرزندگی در فضاهای عمومی شهرهای با رویکرد ساماندهی منظر شهری یک الگوی نسبتاً خطی با شیب مثبت وجود دارد. بدین ترتیب پیشنهادهایی هم چون طراحی صحیح در کف‌سازی و مبلمان شهری، مرمت و ساماندهی فضاها، ایجاد کاربری‌های خدماتی متنوع، ایجاد المان‌های هنری در شهر یاسوج ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - ارزیابی تطبیقی سلسله مراتب تصویر ذهنی مردان و زنان از فضاهای شهری، مورد منطقه 8 تبریز
        بهمن شجاعی وند شهریور روستایی اکبر اصغری زمانی
        تصویر ذهنی عبارت است از تصویر یا برداشتی که هر انسان از خود، دیگران و محیط اطراف دارد. هدف از این پژوهش بررسی تصویر ذهنی مردان و زنان از فضاهای شهری و پی بردن به چگونگی تفاوت موجود در تصویر ذهنی آنها بر اساس سلسله مراتب تصویر ذهنی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و د أکثر
        تصویر ذهنی عبارت است از تصویر یا برداشتی که هر انسان از خود، دیگران و محیط اطراف دارد. هدف از این پژوهش بررسی تصویر ذهنی مردان و زنان از فضاهای شهری و پی بردن به چگونگی تفاوت موجود در تصویر ذهنی آنها بر اساس سلسله مراتب تصویر ذهنی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در آن از روش‌های پیمایشی و توصیفی– تحلیلی استفاده شده و ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه، با حجم نمونه به‌دست آمده از فرمول کوکران و نقشه‌های کروکی‌وار است. در تحلیل داده‌های به‌دست آمده از آزمون‌های مقایسه‌ای، توصیفی و تحلیل محتوا بهره‌ گرفته شده است. نتایج به‌دست آمده نشان داد که بین مردان و زنان از نظر تصویر ذهنی از فضاهای شهری تفاوت معناداری وجود دارد و مقدار میانگین رتبه‌ای نشان‌ داد که تصویر ذهنی در مردان در مقایسه با زنان قوی‌تر است. همچنین تصویر ذهنی مردان در مقایسه با زنان از کلیت بیشتری برخوردار است و در مقابل زنان بیشتر با جزییات تصویر ذهنی خود را شکل می‌دهند. مردان در ارایه‌ی تصویر ذهنی خود عمدتاً در تمامی سطوح سلسله مراتب تصویر ذهنی به نام مکان‌ها با نقاط ثقل مختلف و با تأکید بر راه‌ها اشاره می‌کنند در مقابل زنان در جزیی‌ترین نقشه‌ها هم کمتر به نام مکان‌ها اشاره می‌کنند و در تصویر ذهنی آنها تعاملات اجتماعی و فضایی با تکیه بر محل سکونت به عنوان نقطه‌ی ثقل بیشتر به چشم می‌خورد و عمده تأکید آنها بر نشانه‌ها است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - ارزیابی عوامل موثر بر افزایش کیفیت فضاهای عمومی در شهرهای جدید نمونه موردی: شهر جدید پرند
        الهام امینی مریم برومند فاطمه روح افزا
        در قرن اخیر برای نخستین بار در تاریخ بشر، تعداد شهرنشینان از تعداد روستانشینان فراتر رفته است. افزایش جمعیت شهری، برنامه ریزان را ناگزیر به توسعه ی شهرها و احداث شهرهای جدید جهت اسکان سرریز جمعیت کلان شهرها نموده است. پیامدهای حاصل از این رشد شتابان از یک سو و تحقیقات ص أکثر
        در قرن اخیر برای نخستین بار در تاریخ بشر، تعداد شهرنشینان از تعداد روستانشینان فراتر رفته است. افزایش جمعیت شهری، برنامه ریزان را ناگزیر به توسعه ی شهرها و احداث شهرهای جدید جهت اسکان سرریز جمعیت کلان شهرها نموده است. پیامدهای حاصل از این رشد شتابان از یک سو و تحقیقات صورت گرفته که نشان از عدم رضایتمندی شهروندان از عوارض و سیاست های توسعه ی شهری دارند از سوی دیگر، چاره جویی برای رفع مشکلات ناشی از توسعه ی شهرها و احداث شهرهای جدید را به یکی از دغدغه های برنامه ریزان و مدیران شهری در سطح جهان تبدیل نموده است. در این میان فضاهای عمومی شهری به عنوان فضاهایی قابل دسترس برای همه و بستری برای کنش های اجتماعی، از اهمیت زیادی برخوردارند. بررسی شهرهای جدید در ایران حاکی از عدم موفقیت در ایجاد فضاهایی با کیفیت مطلوب است. این گونه شهرها که تنها در پی پاسخ به نیاز سکونت سرریز جمعیت کلان شهرها شکل گرفته اند، از فضاهای عمومی با کیفیت شهری که تاثیرات قابل توجهی در سلامت روحی و جسمی شهروندان دارند، بی بهره اند. مقاله حاضر با مروری بر مفهوم کیفیت محیط و مولفه های موثر بر آن، تلاشی است برای پاسخگویی به این سوال که چه عواملی بر افزایش کیفیت فضاهای عمومی در شهرهای جدید موثرند؟ با توجه به ماهیت داده ها، از روش تحقیق توصیفی و همبستگی استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه شهر جدید پرند در ایران، حاکی از آن است که میان برقراری تعاملات اجتماعی، میزان دسترسی پذیری به فضا و خصوصیات شخصی شهروندان و افزایش کیفیت فضاهای عمومی شهری در شهرهای جدید رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - رابطه ی فضاهای بی دفاع شهری با احساس امنیت اجتماعی (مطالعه ی موردی: شهروندان شهر تهران)
        اکبر طالب پور
        بررسی رابطه بین فضاهای شهری و احساس امنیت شهروندان یکی از مباحث جامعه‌شناسی شهری است که مورد توجه جامعه‌شناسان قرار گرفته است؛ این فضاها می‌توانند تأثیر به سزائی در ایجاد احساس امنیت داشته باشند. مقاله‌ی حاضر به مطالعه‌ی ویژگیهای فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهرو أکثر
        بررسی رابطه بین فضاهای شهری و احساس امنیت شهروندان یکی از مباحث جامعه‌شناسی شهری است که مورد توجه جامعه‌شناسان قرار گرفته است؛ این فضاها می‌توانند تأثیر به سزائی در ایجاد احساس امنیت داشته باشند. مقاله‌ی حاضر به مطالعه‌ی ویژگیهای فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان با استفاده از نظریات گوناگون جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و طراحی شهری همچون نظارت چشم‌های خیابان جین جاکوبس، تفاوت فرهنگی راپوپورت، فضای قابل دفاع نیومن، پنجره‌ی شکسته ویلسون، پیشگیری وضعی از جرم کلارک، ری جفری و چیدمان فضایی هیلیر در سال 1394 در شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر پیمایش و ابزار پرسشنامه بوده است. پرسشنامه پژوهش ابعاد امنیت را در چهار مؤلفه‌ی احساس امنیت مالی، روانی، جانی و ناموسی با 28 گویه مورد بررسی قرار داده است. روایی پرسشنامه‌ی تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ معادل 89.% برآورد گردید. تعداد 400 نفر از شهروندان تهرانی نمونه‌ی تحقیق را شامل می‌شدند که از پنج حوزه‌ی شهری شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران برگزیده شدند. نتایج نشان دادند احساس امنیت شهروندان تهرانی در فضاهای با دفاع بیش از فضاهای بی‌دفاع است. آزمون فرضیه رابطه بین فضای شهری و ابعاد احساس امنیت نشان داد تفاوت معناداری از نظر انواع احساس ناامنی بین شهروندان به تفکیک فضای بی‌دفاع و بادفاع مشاهده می‌گردد. تحلیل رگرسیونی نشان داد متغیرهای مستقل، طراحی و معماری نامناسب فضای شهری، عدم نظارت مداوم بر عرصه‌ی فضاهای شهری تراکم پایین جمعیت، حضور افراد غریبه و پیش‌فرض عدم امنیت 79درصد از تغییرات احساس ناامنی را تبیین نمودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - تحلیل رابطه میان سیاستهای پیشرو شهری و حضور سالمندان در فضاهای شهری (مطالعه موردی: منطقه 3 تهران)
        سونا شاهی پور اکبر عباسیان
        در یک دهه اخیر افزایش جمعیت سالمند در شهر تهران، ما را با پیدایش نیازهای جدید به خدمات، در حوزه های مختلف محیط شهری علی الخصوص مناسب سازی فضای شهری با شاخص هایی چون ایمنی، امنیت، دسترسی، سرزندگی، ارتباطات، مشارکت اجتماعی و نهایتأ حمل و نقل برای سالمند مواجه کرده است. در أکثر
        در یک دهه اخیر افزایش جمعیت سالمند در شهر تهران، ما را با پیدایش نیازهای جدید به خدمات، در حوزه های مختلف محیط شهری علی الخصوص مناسب سازی فضای شهری با شاخص هایی چون ایمنی، امنیت، دسترسی، سرزندگی، ارتباطات، مشارکت اجتماعی و نهایتأ حمل و نقل برای سالمند مواجه کرده است. در این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوأل هستیم که با ایجاد سیاستهای پیشرو شهری و همسو کردن آنها با تغییرات ساختار جمعیتی، مشارکت بیشتر سالمندان در فضاهای مختلف شهری حاصل می شود؟ جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از روش پیمایشی بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها، نرم افزارهای SPSSwin20 و LISREL8.5 مورد استفاده قرار گرفته اند. جامعه آماری، شهروندان سالمند منطقه سه تهران به تعداد 71،199 نفر می باشند و نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر است. در این خصوص با توجه به اینکه مقدار همبستگی از 0.6 بیشتر و برابر 1.00 شده است باید گفت رابطه دو متغیر مستقیم است، به عبارت دیگر هر چقدر اخذ و اجرای سیاستهای پیشرو شهری توسط مدیران شهری همسو با ساختار جمعیتی که رو به سالمندی است باشد به حضور و مشارکت بیشتر سالمندان در فضای شهری تهران می انجامد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - سنجش کیفیت فضاهای شهری با رویکرد عدالت جنسیتی در کلانشهرها، مطالعه موردی: کلانشهر تبریز
        احد بهشتی اصل رضا ولیزاده حسن احمدزاده
        ﺣﻀﻮر زﻧﺎن و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ آﻧﺎن در ﺷﻜﻞ‌دﻫﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی اﻣﺮوزی، ﻣﺴﺌﻠﻪ‌ای ﻣﻬﻢ و ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺟﻨﺴﻴﺖ و ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ در ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ راﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی رﻋﺎﻳﺖ ﺗﻨﺎﺳﺐ زﻧﺎن و ﻣﺮدان در دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و أکثر
        ﺣﻀﻮر زﻧﺎن و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ آﻧﺎن در ﺷﻜﻞ‌دﻫﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی اﻣﺮوزی، ﻣﺴﺌﻠﻪ‌ای ﻣﻬﻢ و ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺟﻨﺴﻴﺖ و ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ در ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ راﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی رﻋﺎﻳﺖ ﺗﻨﺎﺳﺐ زﻧﺎن و ﻣﺮدان در دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‌ای ﻛﻪ در ﺣﻖ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام اﺟﺤﺎﻓﻲ ﻧﺸﻮد. از اﻳﻦ رو ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻈﺮﻳﻪ‌ای و همچنین ﻣﻬمترﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ‌ﻫﺎی ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص، ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی و رﺿﺎﻳﺖ زﻧﺎن از آنﻫﺎ را در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺳﻨﺠﻴﺪه‌اﻧﺪ. در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ در ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ زﻧﺎن، ﺟﻬﺖ اﺧﺘﺼﺎص اوزان ﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ از آنﻫﺎ، ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زوﺟﻲ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ ﺑﻪ روش ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲAHP ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ. در اداﻣﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل‌ﻫﺎی وﻳﻜﻮر و اﻟﻜﺘﺮ رﺗﺒﻪ‌ﺑﻨﺪی ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮای ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻫﺮ دو ﻣﺪل، از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻛﭗ‌ﻟﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﻧﺸﺎن-دﻫﻨﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ 4 و 1 ﻛﻪ ﺟﺰو ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﻨﺪ از ﻧﻈﺮ رﺿﺎﻳﺖ زﻧﺎن از ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﻴﺰ در رﺗﺒﻪﻫﺎی ﻧﺨﺴﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‌اﻧﺪ و ﻣﻨﺎﻃﻖ 9 و 5 در رﺗﺒﻪ‌ﻫﺎی آﺧﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ و وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی و رﺿﺎﻳﺖ زﻧﺎن ﻧﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﺳﻜﺎنﻫﺎی ﻏﻴﺮرﺳﻤﻲ و ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﺸﻴﻨﻲ در اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎﻧﻮاﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎﺷﻴﻪای ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ رﺿﺎﻳﺖ را از ﺧﺪﻣﺎت و ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی دارﻧﺪ. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - جهانی شدن و الگوهای رفتاری شهروندان در فضاهای شهری؛ طراحی مدل و تبیین با نظریه زمینه ای ( مورد مطالعاتی: فضای عمومی مرکز شهر رشت)
        زهرا فروتن منوچهر طبیبیان
        فرایند جهانی شدن بر تمام ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشته است. فضاهای شهری نیز در هر دو بعد محیطی و رفتاری تحت تاثیر قرار گرفته اند. این پژوهش رابطه محیط و رفتار را با رویکرد احتمال گرایی مورد بررسی قرار می دهد. هدف اصلی تحلیل تاثیر فرآیند جهانی شدن بر الگوهای رفتاری شهروند أکثر
        فرایند جهانی شدن بر تمام ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشته است. فضاهای شهری نیز در هر دو بعد محیطی و رفتاری تحت تاثیر قرار گرفته اند. این پژوهش رابطه محیط و رفتار را با رویکرد احتمال گرایی مورد بررسی قرار می دهد. هدف اصلی تحلیل تاثیر فرآیند جهانی شدن بر الگوهای رفتاری شهروندان در فضاهای عمومی می باشد. پرسش اصلی این است که الگوهای رفتار شهروندان در بافت مرکزی رشت چگونه تحت تاثیر جهانی شدن تغییر نموده است؟ برای پاسخ بدین پرسش از روش نظریه زمینه ای استفاده می گردد. تعیین ا مصاحبه شونده ها به صورت هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انجام شد. با استفاده از تحلیل سطر به سطر گفتگوها در مرحله کدگذاری باز 537 کد از 15 مصاحبه دقیق با متخصصان حوزه پژوهش استخراج و در نهایت 18 مقوله شناسایی گردید. در مرحله کدگذاری محوری نیز برای سامان دادن به ارتباطات بین مقولات از یک مدل پارادایمی استفاده شد. همچنین در مرحله کدگذاری گزینشی پالایش طرح پیشنهادی انجام گردید. یافته ها نشان می دهد تاثیر جهانی شدن در هر سه جنبه از فعالیت های انسان در فضاهای شهری وجود داشته و در غالب مولفه های فیزیکی، محیطی، اجتماعی-فرهنگی و سیاسی به وقوع می پیوندد. فضای عمومی مرکزی رشت در بستر جریان جهانی شدن هم از نظر کالبد و هم از نظر فعالیت به روز رسانی شده استدعوت کنندگی بیشتر به فضای عمومی مرکز شهر رشت، توقف و مکث بیشتر در آن، بروز رفتارهای جدید، پاتوق های هم سالان از مهم ترین مقولات بررسی شده می باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - بررسی تأثیر آسایش بر پایداری اجتماعی فضاهای شهری نمونه موردی: پیاده‌راه خیابان عالی‌قاپو اردبیل
        اسلام کرمی فرانک عدلی فر
        حرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهم‌ترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامه‌ریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و ه أکثر
        حرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهم‌ترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامه‌ریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد محور اصلی برنامه‌ریزی‌های شهری است. ضرورت توجه به جوامع بشری و کاهش تعاملات و ارتباطات انسانی به خصوص در زمینه پایداری اجتماعی از یک سو و پیچیدگی و گسترش مباحث مربوط به آسایش انسان به دلیل ارتباط دو سویه از سوی اقلیم و اجتماع انسانی و عدم وجود مبانی مدون در این زمینه از سوی دیگر، سبب کاهش حضور انسانی و احساس عدم آسایش در فضاهای عمومی گردیده ‌است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر آسایش انسانی و میزان ارتباط آن در جهت ارتقای پایداری اجتماعی عابرین پیاده، به صورت کاربردی با رویکرد کمی-کیفی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه و تحلیل نرم‌افزاری انجام گردیده ‌است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان شهر اردبیل و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر می‌باشد. با تبیین مفاهیم و مولفه‌های نظری مربوط به متغیرهای تحقیق و ارائه مدل مفهومی در پاسخ به سوال اصلی پژوهش، نتایج حاصل از آزمون داده‌ها مبین این موضوع است که وجود آسایش بر افزایش سطح پایداری اجتماعی در فضاهای شهری در سطح اطمینان 95% با شدت همبستگی"قوی "و رابطۀ معنادار تأثیرگذار می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - برنامه ریزی و طراحی کالبدی فضاهای شهری با تاکید بر مخاطرات طبیعی (مورد مطالعه: شهر زابل)
        مهدی مباشری محمودرضا انوری سیدغلامرضا میری
        امروزه به منظور کاهش آسیبپذیری فضاهای کالبدی شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیمها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی میزان طراحی کالبدی فضاهای شهری متناسب أکثر
        امروزه به منظور کاهش آسیبپذیری فضاهای کالبدی شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیمها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی میزان طراحی کالبدی فضاهای شهری متناسب با مخاطرات طبیعی ضروری است. از این رو، هدف پژوهش حاضر، برنامهریزی و طراحی کالبدی فضاهای شهری زابل با تاکید بر مخاطرات طبیعی میباشد. روش تحقیق تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای، اسنادی و میدانی میباشد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل تصمیمگیری WASPAS استفاده شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر شامل دو بخش میباشد.بخش اول مربوط به ساکنین شهر زابل که اساس فرمول کوکران تعداد (385 نفر) به عنوان حجم نمونه تعیین شد،در بخش دوم نیز بر اساس نمونه گیری هدفمند تعداد ۲۰ نفر از افراد متخصص و خبرگان محلی و افراد مطلع و آگاه به عنوان حجم نمونه در این بخش انتخاب گردید. نتایج آزمون تی نشان داد، در تمامی گویهها، میانگینهای به دست آمده پایینتر از حد متوسط عدد ۳ میباشد، که گویای عدم رعایت طراحی کالبدی فضاهای شهر زابل بر اساس مخاطرات طبیعی میباشد. همچنین نتایج آزمون رگرسیون چندگانه خطی نشاندهنده این است که بین طراحی کالبدی فضاهای شهر زابل و مخاطرات طبیعی، در سطح اطمینان بالای ۹۹/۰، رابطه معناداری وجود ندارد. در نهایت نتایج مدل تصمیمگیری WASPAS نشان داد ناحیه دو با وزن به دست آمده ۹۲۳/۳، بیشترین میزان رعایت طراحی کالبدی را بر اساس مخاطرات طبیعی را دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - بررسی و ارزیابی نقش فضاهای شهری در ایجاد حس نشاط و شادی‌آفرینی شهروندان(مطالعه موردی: میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان)
        حسین غضنفرپور مجتبی سلیمانی دامنه مرضیه صداقت کیش فرشته صفرزاده
        هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی نقش میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان در ایجاد حس نشاط شهروندان می‌باشد. شیوه گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، شهروندانی می‌باشد که جهت گذراندن اوقات فراغت به میدان گنجعلی‌خان مراجعه ک أکثر
        هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی نقش میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان در ایجاد حس نشاط شهروندان می‌باشد. شیوه گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، شهروندانی می‌باشد که جهت گذراندن اوقات فراغت به میدان گنجعلی‌خان مراجعه کرده‌اند. در این راستا محقق در طول یک هفته مجموعاً 140 پرسش‌نامه را تکمیل کرد. همچنین متخصصین، که با استفاده از تکنیک دلفی 25 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های مقایسه میانگین وضعیت موجود و ایده‌آل و رگرسیون گام به گام و همچنین جهت ضریب اهمیت معیارها از تکنیک SWARA، استفاده شده‌است. مقایسه وضعیت موجود و ایده‌آل در شاخص‌های حس نشاط و شادی-آفرینی میدان گنجعلی‌خان نشان می‌دهد که میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان به لحاظ شادی آفرینی در وضعیت مطلوب‌ قرار ندارند. به عبارتی میزان میانگین تمامی شاخص‌ها از حد مبنا (3) پایین‌تر است. نتایج مدل رگرسیون گام به گام نشان می‌دهد شاخص عاطفی با ضریب بتا 0/517 بیشترین تأثیر و شاخص امنیتی با ضریب بتا 0/287 کمترین تأثیر را شادی‌آفرینی میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان داشته است. نتایج مدل SWARA حاکی از آن است از بین شاخص‌های مؤثر بر شادی‌آفرینی میدان گنجعلی‌خان شهر کرمان، شاخص امنیتی با وزن نهائی 0/339 در رتبه اول، شاخص اجتماعی با وزن 0/271 در رتبه دوم، شاخص فضایی کالبدی با وزن 0/217 در رتبه سوم و نهایتاً شاخص عاطفی با وزن نهایی 0/174 در رتبه چهارم قرار گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - ارزیابی کیفیت شاخص های کالبدی منطقه یک تبریز (مطالعه موردی: محله ملازینال)
        نسرین دین پرور
        توجه به کیفیت شاخص های کالبدی هدفی در جهت بررسی کیفیت زندگی در سطح محلات و شهرها برای شهروندان می باشد. سنجش کیفیت شاخص های کالبدی در یک منطقه مستلزم بررسی عوامل بسیاری است که در تحقیق فوق به پاره ای از آنها پرداختیم. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی بوده که ا أکثر
        توجه به کیفیت شاخص های کالبدی هدفی در جهت بررسی کیفیت زندگی در سطح محلات و شهرها برای شهروندان می باشد. سنجش کیفیت شاخص های کالبدی در یک منطقه مستلزم بررسی عوامل بسیاری است که در تحقیق فوق به پاره ای از آنها پرداختیم. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی بوده که از منابع کتابخانه ای -اسنادی، پرسشنامه و پیمایش های میدانی جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر جوانان و میانسالی هستند که در سطح محله ملازینال تبریز سکونت دارند. حجم جامعه آماری 220 نفرمی باشد. مقاله حاضر سعی دارد با تلفیق دو رویکرد توسعه پایدار و احیای فضاهای شهری، این شاخص ها در محله ملازینال ارزیابی شده است. در این پژوهش شاخص های کالبدی فضاهای محله ای پایدار از طریق مشاهدات میدانی و پرسش نامه در محله ملازینال مورد بررسی قرار گرفته است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کمی و کیفی به طور مکمل استفاده شده است و در جهت تحلیل نتایج در محیط نرم افزار نتایج حاصل ازپرسش نامه ها مورد ارزیابی قرار گرفته است که بیان می کند محله ملازینال تبریز از نظر کیفیت شاخص های کالبدی از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - تحلیل جرم خیزی فضاهای شهری بر اساس تئوری چیدمان فضا (مطالعه موردی: شهر پاکدشت)
        کرامت اله زیاری وحید عباسی فلاح حسن خدابنده لو مهدی احساسی خواه
        مقدمه: پیکره‌بندی فضایی، نحوه چیده شدن فضاها در کنار یکدیگر و در روابط آن‌ها با هم است که نمایش‌دهنده اهمیت چگونگی ارتباطات فضایی در کل سیستم است. هدف پژوهش: این پژوهش جهت سنجش رابطه بین امنیت و پیکره‌بندی فضایی، شاخص‌های همپیوندی، اتصال، انتخاب، کنترل و انواع جرایم سرق أکثر
        مقدمه: پیکره‌بندی فضایی، نحوه چیده شدن فضاها در کنار یکدیگر و در روابط آن‌ها با هم است که نمایش‌دهنده اهمیت چگونگی ارتباطات فضایی در کل سیستم است. هدف پژوهش: این پژوهش جهت سنجش رابطه بین امنیت و پیکره‌بندی فضایی، شاخص‌های همپیوندی، اتصال، انتخاب، کنترل و انواع جرایم سرقت مورد بررسی قرار گرفته است. روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با توجه رویداد مکانی جرایم ابتدا اکتشافی و سپس در جهت بررسی عوامل فضایی مؤثر بر رخداد جرایم از نوع تحلیلی بوده است. نقشه مربوط به چیدمان فضا یعنی خطوط محوری بر پایه وضع موجود فضاهای شهری و شبکه ارتباطات و اتصالات شهر پاکدشت با لایه مربوط به جرائم در سامانه اطلاعات جغرافیایی همپوشانی گردیده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مطالعاتی پژوهش محدوده قانونی شهر پاکدشت می‌باشد.یافته‌ها و بحث: در نقشه ها تحلیلی از پراکنش انواع جرائم سرقت در ارتباط با پیکره‌بندی فضایی شهر به دست آمده است. در نهایت سطح همبستگی بین شاخص‌های پیکره‌بندی فضایی و انواع جرایم سرقت از طریق آزمون همبستگی پیرسون مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج: نتایج نشان می‌دهد که بین میزان وقوع جرایم فرصت‌طلبانه (سرقت) با شاخص‌های پیکره‌بندی فضایی یک ارتباط مثبت برقرار است، به نحوی که با افزایش سطح این شاخص‌ها، جرایم سرقت نیز افزایش یافته است و به مجرمین در این زمینه امکان سرقت بالاتری را داده است؛ اما به صورت تفصیلی این رابطه و ارتباط در جرایم سرقت منازل مسکونی و کش‌زنی، قاپ‌زنی منفی بوده است و سرقت منازل مسکونی در مناطق با همپیوندی کمتر اما با عمق بالاتر صورت گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - تحلیل نقش عوامل محیطی در امنیت فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: شهر شیراز)
        صدیقه لطفی محمد ساسانی پور
        امنیت از بنیادی‌ترین نیازهای بشر و تأمین آن از مقدمات وصول به مراتب والای زندگی معنوی است. با رشد شهرها نقش امنیت که یکی از شاخص‌های کیفیت زندگی شهری است به وضوح برجسته‌تر می‌شود. در این مقاله تاثیرات عناصر محیطی بر احساس امنیت کاربران فضاهای عمومی شهر شیراز مورد تجزیه أکثر
        امنیت از بنیادی‌ترین نیازهای بشر و تأمین آن از مقدمات وصول به مراتب والای زندگی معنوی است. با رشد شهرها نقش امنیت که یکی از شاخص‌های کیفیت زندگی شهری است به وضوح برجسته‌تر می‌شود. در این مقاله تاثیرات عناصر محیطی بر احساس امنیت کاربران فضاهای عمومی شهر شیراز مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شده است. این پژوهش از نظر روش شناسی از نوع توصیفی-تحلیلی و روش نمونه گیری پیمایشی، که حجم نمونه برابر ۳۸۶ نفربوده است. به منظور تبیین عوامل موثر بر میزان امنیت در فضاهای عمومی از روش تحلیل مسیر، با استفاده از نرم افزار کاربردی EQSآثار مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر رو ی متغیر وابسته تحقیق بررسی گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد بیشترین ضریب تاثیر که مستقیم بر متغیر وابسته اثر گذاشته اند مربوط به المان های اطلاعاتی و به ترتیب عناصر روشنایی، جنسیت و دسترسی به حمل و نقل می باشد. در مجموع تاثیرات جنسیت و المان های اطلاعاتی به ترتیب با ضریب تاثیرات کل 311/0 و 258/0 نسبت به تاثیر سایر متغیرها بسیار بیشتر می باشد. متغیرهای ازدحام مکان و فرم فضا به ترتیب با ضریب تاثیرات کل 02/0 و 06/0 کمترین تاثیرات را بر احساس امنیت در فضاهای عمومی شهر شیراز دارد. در هر صورت معادله ساختاری فوق نشان می دهد که با داشتن نمرات استاندارد مربوط به عناصر محیطی تاثیرگذار بر امنیت، می توان میزان احساس امنیت شهر را برآورد کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - بررسی تاثیر فضاهای بی دفاع شهری بر احساس امنیت شهروندان مناطق 3 و 12 شهر تهران
        لیلا نعمتی‌نیا سعید معدنی محبوبه بابائی
        < p>پژوهش حاضر به مطالعه‌ی ویژگی‌های فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان در مناطق سه و دوازده شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر پیمایش و ابزار پرسشنامه بوده است. که روایی پرسشنامه‌ تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ معادل 89.% برآورد شده است. أکثر
        < p>پژوهش حاضر به مطالعه‌ی ویژگی‌های فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان در مناطق سه و دوازده شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر پیمایش و ابزار پرسشنامه بوده است. که روایی پرسشنامه‌ تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ معادل 89.% برآورد شده است. تعداد 377 نفر از شهروندان این مناطق نمونه‌ تحقیق را شامل می‌شدند و تحلیل یافته‌ها به صورت کمی و استنباطی و با کمک مدلسازی معادله ساختار با نرم‌افزار Amos Graphics انجام شده است. در مدلسازی ابعاد هریک از شاخص‌ها با توجه به بارهای عاملی مورد سنجش قرار گرفته‌اند و نتایج گویای این واقعیت است که همه ابعاد ناامنی توانسته‌اند متغییر اصلی را به خوبی تعریف کنند. در تحلیل ساختاری متغیرها نیز فضاهای بی‌دفاع شهری با ضریب (72/0) اثر مستقیم و معناداری بر احساس ناامنی داشته و حتی خود این مفهوم در وضعیت‌های مختلف از متغیرهای زیادی اثرات مختلفی پذیرفته است. در بین متغیرهای مورد بررسی سطح آگاهی افراد، ‌بینش فرد و نوع فضا اثرات معکوسی هم بر فضاهای بی‌دفاع شهری و هم بر احساس ناامنی داشته‌اند. در مورد سطح آگاهی افراد و اثر آن بر فضاهای بی دفاع شهری با ضریب (77/0-) و اثر همزمانش با ضریب (58/0-) گویای این واقعیت است که هرچقدر سطح آگاهی افراد افزایش پیدا کند، به تبع آن فضاهای بی دفاع شهری و احساس ناامنی کاسته خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - اولویت بندی معیارهای تاثیرگذاردرطراحی پیاده راه های تفریحی - فرهنگی
        ساناز لیتکوهی سپیده آقائی
        امروزه جذب کنندگی فضاهای عمومی شهرها،یکی ازمعیارهای مهم برای سنجش توسعه یافتگی است . دراین بین پیاده راها به دلیلایجاد تعاملات اجتماعی ورونق اقتصادی بافت پیرامون خود نقش مهمی دارند؛ ضمن اینکه پیاده روی ابتدائی ترین نوع حمل ونقل شهریاست و می تواند بهترین آنها نیزباشد . ا أکثر
        امروزه جذب کنندگی فضاهای عمومی شهرها،یکی ازمعیارهای مهم برای سنجش توسعه یافتگی است . دراین بین پیاده راها به دلیلایجاد تعاملات اجتماعی ورونق اقتصادی بافت پیرامون خود نقش مهمی دارند؛ ضمن اینکه پیاده روی ابتدائی ترین نوع حمل ونقل شهریاست و می تواند بهترین آنها نیزباشد . این پژوهش عوامل تأثیرگذاردرطراحی پیاده راههای تفریحی فرهنگی رابررسی کرده و به اولویتبندی آنها می پردازد . پرسش اصلی این است که مهمترین عوامل درطراحی این پیاده راهها کدام است ؟پاسخ به این پرسش سبب میشود که درطراحی این پیاده راهها ، عوامل مهمتررادرنظرگرفت تا به نتیجه ای مطلوب که همان جذب کاربرمی باشد، دست یافت . اینپژوهش ازنوع کاربردی است و براساس تحلیل سلسله مراتبی معیارها (AHP) وبانرم افزار Expert Choice انجام گرفته است . نخستبن مایه های طراحی فضاهای عمومی شهری ازجمله پیاده راهها ازنوشته های مربوط به طراحی شهری ومعماری استخراج شده است کهبراساس آنها هفت هدف کلی یاعامل مؤثردرطراحی پیاده راه تفریحی فرهنگی به دست آمده است . این هفت عامل عبارتنداز: عملکردوفعالیت،کالبدی وفضایی،اقلیمی وزیست محیطی، حمل ونقل ودسترسی، ادراکی وبصری، منابع ومحدودیتهای اقتصادی،ارزشهایاجتماعی . فرضیه های این پژوهش عبادتنداز : 1 از دیدگاه متخصصان مولفه های اجتماعی در مقایسه با مولفه های اقتصادی نقشبیشتری در طراحی مناسب پیاده راه دارند . 2 از دیدگاه متخصصان اصلی ترین اولویتی که می بایست در طراحی پیاده راه مورد نظر قرارگیرد عملکرد و فعالیتهای مناسب است . براساس نتایجی که ازتحلیل سلسله مراتبی به دست آمد ، فرضیه اول درست ولی در فرضیه دوممشخص شد که اصلی ترین اولویت درطراحی این نوع پیاده راهها، عوامل و ارزشهای اجتماعی است ونه عملکرد و فعالیت . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - بررسی عوامل موثر بر ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور
        داود حیدری سید محمود هاشمی
        این تحقیق در راستای بررسی عوامل موثر بر ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق ع أکثر
        این تحقیق در راستای بررسی عوامل موثر بر ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه جانبازان و معلولین در شهر تهران می‌باشند که تعداد آنها حدودا 400 نفر می‌باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می‌باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان ( تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در پنج بعد و 44 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده‌ها در دو بخش متغیرهای زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه‌ها از آزمون ناپارامتری همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. با توجه به داده های تحقیق می‌توان گفت، حقوق شهروندی و مناسب سازی فضاهای شهری، ارتقا کیفیت زندگی، تقویت امید به زندگی، بهبود فضای کسب و کار و بهبود سبک گذراندن اوقات فراغت بر ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور اثر مثبت و معنی داری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - ارائه مدل ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور
        داود حیدری سید محمود هاشمی محسن عامری شهرابی
        در این پژوهش به منظور ارایه مدلی جهت ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 811 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 204 شاخص اصلی؛ در شش بعد و 37 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلف أکثر
        در این پژوهش به منظور ارایه مدلی جهت ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 811 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 204 شاخص اصلی؛ در شش بعد و 37 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین 32 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص‌ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا مدل ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور در شش بعد افراد معلول و جانباز، حقوق شهروندی و مناسب سازی فضاهای شهری، ارتقاء کیفیت زندگی افراد معلول و جانباز، تقویت امید به زندگی افراد معلول و جانباز، بهبود فضای کسب و کار و اشتغال و سبک‌های گذراندن اوقات فراغت ارائه شد. در مرحله دوم تحقیق، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل آماری داده‌های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص‌های آماری(نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی(آزمون لوین، آزمون تی تست)، تحلیل عاملی تاٌییدی، با استفاده از Spss 22 وLisrel8.54 و Excel صورت گرفت. معناداری ضرایب و پارامترهای بدست آمده ابعاد افراد معلول و جانباز، حقوق شهروندی و مناسب سازی فضاهای شهری، ارتقاء کیفیت زندگی، تقویت امید به زندگی، بهبود فضای کسب و کار و اشتغال و سبک‌های گذراندن اوقات فراغت افراد معلول و جانباز نشان داد که تمامی ضرایب بدست آمده، معنادار می‌باشند. یافته‌های حاصل از تحلیل ابعاد بیانگر آن بود که از بین ابعاد، بعد بهبود فضای کسب و کار و اشتغال با میانگین (96/0) و بعد افراد معلول و جانباز با میانگین (63/0) کمترین تاثیر را در ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور را داشته و پاسخ دهندگان با وضعیت موجود مولفه‌های دیگر در سوالات مذکور رضایت ندارند ونظرات منفی دارند وهمه‌ی مولفه‌ها در امر ارتقای منزلت و جایگاه جانبازان و معلولین در کشور از قابلیت بهبود بالایی برخوردار می‌باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - شهروند و رفتارهای شهری
        وحید شالی امینی
        رفتارهای مردمی در فضاهای شهری تعیین کننده‌ی شاخص‌های فرهنگی هر شهر می‌باشند، لذا پرداختن به چگونگی این رفتارها به نوعی ریشه‌یابی مشکلاتی است که ما امروز در شهرها با آنها مواجه هستیم، به عبارت دیگر آنچه نشان‌گر فرهنگ مناسب و آموخته‌های پرورشی ساکنان یک شهر می‌باشد، همانا أکثر
        رفتارهای مردمی در فضاهای شهری تعیین کننده‌ی شاخص‌های فرهنگی هر شهر می‌باشند، لذا پرداختن به چگونگی این رفتارها به نوعی ریشه‌یابی مشکلاتی است که ما امروز در شهرها با آنها مواجه هستیم، به عبارت دیگر آنچه نشان‌گر فرهنگ مناسب و آموخته‌های پرورشی ساکنان یک شهر می‌باشد، همانا رفتارهای خواسته یا ناخواسته‌ی آنها در شهر است. فضاهای شناخته شده‌ی امروز، در گذشته ماهیت کالبدی مشابهی نسبت به امروز داشته‌اند اما نوع فعالیت‌های آنها و به دنبال آن نوع رفتار افراد در آنها تغییر کرده است؛ به همان گونه که جمعیت شهرهای ما نیز تغییر یافته و حاصل مهاجرت‌های وسیع، انتقال رفتارهای غیر مدنی به شرهای بزرگ است. در این مقاله، با مقایسه تطبیقی بین آنچه در گذشته در فضاهای شهری وجود داشته که در عین حال تولید کننده‌ی رفتارهای مختص زمان خود بوده است و آنچه که امروز اتفاق می‌افتد، سعی بر آن شده است تا پیچیدگی‌های امروز، در ورای تغییر ساختار نیازهای جامعه مورد بررسی قرار گیرد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - بررسی فضاهای شهری ومیزان احساس نابرابری از خدمات و امکانات شهری در بین شهروندان مناطق مختلف شهرتبریز
        مهدی عبدالهی وحید قبادیان رضا محمد نژاد بیدخت بهنام قاسم زاده
        مردم جامعه بیشتر از آنکه از نابرابری واقعی رنج ببرند، از احساس ذهنی یا نابرابری اذراک شده رنج میبرند. احساس ذهنی نابرابری با نابرابری واقعی تفاوت دارد و باعث نارضایتی شدید در بین افراد جامعه می شود...
        مردم جامعه بیشتر از آنکه از نابرابری واقعی رنج ببرند، از احساس ذهنی یا نابرابری اذراک شده رنج میبرند. احساس ذهنی نابرابری با نابرابری واقعی تفاوت دارد و باعث نارضایتی شدید در بین افراد جامعه می شود... تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - ارزیابی موانع و محدودیت‌های حضور معلولین جسمی-حرکتی در فضاهای شهری اهواز
        دکتر زهرا خزایی نسیم عیسی پور محمد رجبی سیما کریمی مطلق علی خورکی
        بخش قابل توجهی از جمعیت همه کشورهای جهان را معلولان جسمی – حرکتی شامل می شود. توجه به موضوع معلولان و لزوم فرهنگ سازی و احترام به کرامات انسانی در این زمینه، این گروه از افراد جامعه مثل بقیه افراد نیازمند رفع احتیاجات خود در سطح محیط شهری می باشند. این پژوهش با هدف ارز أکثر
        بخش قابل توجهی از جمعیت همه کشورهای جهان را معلولان جسمی – حرکتی شامل می شود. توجه به موضوع معلولان و لزوم فرهنگ سازی و احترام به کرامات انسانی در این زمینه، این گروه از افراد جامعه مثل بقیه افراد نیازمند رفع احتیاجات خود در سطح محیط شهری می باشند. این پژوهش با هدف ارزیابی موانع و محدودیت‌های حضور معلولین جسمی-حرکتی در فضاهای شهری اهواز انجام شد. بنا به ماهيت موضوع و اهدافي كه براي آن پيش بيني شده، از نوع توصيفي تحليلي و در زمره تحقيقات كاربردي است. روش تحقیق روش کتابخانه ای روش میدانی، جامعه اماری53946نفر معلول؛ به منظور انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که بر طبق آن حجم نمونه380 نفر بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا از طریق نرم افزار spss شاخص های مورد نظر جهت آزمون فرضیه ها از آزمون T ، به منظور ارزیابی نهایی از مدل (DEMATEL)استفاده خواهد شد. یافته های به دست آمد از تکنیکDEMATEL نشان داد که از بین شاخص ها، شاخص نفوذپذیری و دسترس دارای بیشترین تعامل و شاخص ساختمانها کمترین تعامل و شاخص نفوذپذیری و دسترس تأثیرگذارترین عامل و شاخص مبلمان شهری تأثیرپذیرترین عامل هستند. نتیجه گیری اینکه با استفاده از آزمونT درفرضیه اول میانگین کل شاخص ها برابر 3.93 و در فرضیه دوم میانگین4.13 بدست آمد. تفاصيل المقالة