علوم و تکنولوژی محیط زیست: 1 (4)

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی وضعیت آلودگی صوتی کارگاه ها و مشاغل صداساز مستقر در ناحیه 3 منطقه 12 شهرداری تهران (بازار بزرگ) با استفاده از GIS
فاطمه حسنی پروین نصیری محمدرضا منظم

10.22034/jest.2017.10698

زمینه و هدف: در شهرهای بزرگ (کلان شهرها) مهم ترین عوامل ایجاد آلودگی صوتی سیستم حمل و نقل، کاربری های شهری از جمله صنایع سنگین، کارگاه ها و مشاغل صدا ساز می باشد. در شهر تهران وجود کارگاه های پراکنده صنعتی در سطح شهر نظیر نجاری، تراش کاری، صاف کاری و آهن گری در مجاورت م چکیده کامل

زمینه و هدف: در شهرهای بزرگ (کلان شهرها) مهم ترین عوامل ایجاد آلودگی صوتی سیستم حمل و نقل، کاربری های شهری از جمله صنایع سنگین، کارگاه ها و مشاغل صدا ساز می باشد. در شهر تهران وجود کارگاه های پراکنده صنعتی در سطح شهر نظیر نجاری، تراش کاری، صاف کاری و آهن گری در مجاورت مناطق مسکونی، آموزشی و بهداشتی - درمانی می تواند بر میزان آلودگی صدا تاثیر گذاشته و آن را افزایش دهد. روش بررسی: برای آگاهی از وضعیت فعالیت های صنایع و مشاغلی که به نحوی در فرآیند کارشان آلودگی صدا وجود داشته و آلودگی صدای محیط را در تهران افزایش می دهند، مطالعات و تحقیقات گسترده ای انجام پذیرفت و سپس فهرست کلیه مشاغل در اختیار قرار گرفت و کلیه فعالیت هایی که در محدوده ناحیه 3 منطقه 12 شهرداری تهران قراردارند شناسایی گردید . در گروه بندی آلودگی صوتی مشاغل و حرفه ها در منطقه 12 از نوع گروه A , B می باشد. بر اساس بررسی های انجام شده مشاغل و صدا ساز تفکیک گردیده است که تعداد آن ها حدود 1845 باب می باشد. هم چنین بیش ترین تعداد واحدهای تولیدی کفش ، قالب سازی و نازک سازی و کم ترین تعداد واحدها مس گری می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: با ارائه نمودار های SPL و Leq ، هم چنین تهیه نقشه های GIS میزان SPL و Leq ناشی از این کارگاه ها در منطقه که بیش ترین مقدار SPL در واحدهای حلبی سازی و مسگری و بیش ترین مقدار Leq در واحدهای خم اری و مسگری می باشد و در نهایت در واحد تراش کاری با وجود پایین بودن میزان SPL ، میزان بالای زمان تداوم و مساحت مورد استفاده نسبت به بقیه کارگاه ها از نظر تولید سرو صدا غالب تر بوده و بعد از آن کارگاه خم کاری با میزان بالای SPL و دامنه محیطی در درجه دوم قرار می گیرد و به همین ترتیب نسبت به بقیه کارگاه ها نیز می توان نتیجه گیری نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی پرتوزایی محیطی در کلوخه‌های سنگ آهن شمس‌آباد اراک، ایران
رضا پورایمانی حمیدرضا عظیمی

10.22034/jest.2017.10699

زمینه و هدف: هسته های پرتوزا در محیط اطراف ما به صورت طبیعی و مصنوعی وجود داشته و همه انسان ها خواسته یا ناخواسته در معرض تابش های هسته ای قرار دارند. مقدار هسته های پرتوزا درمحیط بستگی به نوع خاک، سنگ و شرایط جغرافیایی دارد. یکی از راه های انتقال مواد پرتوزا به محیط ه چکیده کامل

زمینه و هدف: هسته های پرتوزا در محیط اطراف ما به صورت طبیعی و مصنوعی وجود داشته و همه انسان ها خواسته یا ناخواسته در معرض تابش های هسته ای قرار دارند. مقدار هسته های پرتوزا درمحیط بستگی به نوع خاک، سنگ و شرایط جغرافیایی دارد. یکی از راه های انتقال مواد پرتوزا به محیط های مسکونی استفاده از مواد معدنی برای تولید محصولات مورد نیاز بشر می باشد. بنابراین مطالعه پرتوزایی معادن از اهمیت خاصی برخوردار است. روش بررسی: در این پژوهش 12 نمونه سنگ آهن از معدن شمس آباد اراک مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه ها بعد از جمع آوری از محیط، به روش تصادفی و بر مبنای رنگ در آزمایشگاه کانی شناسی مورد شناسایی قرار گرفته و نوع کانی و ترکیب آن ها مشخص گردید. فعالیت ویژه هسته های پرتوزای طبیعی با استفاده از روش بیناب نمایی گاما و با استفاده از آشکارساز فوق خالص ژرمانیومی (HPGe) مدل GCD30195 با بازدهی نسبی 30% تعیین گردید. مقدار فعالیت معادل رادیوم، شاخص خطرپذیری داخلی و خارجی و آهنگ دوز جذبی برای کلیه نمونه ها محاسبه شد. یافته‌ها: فعالیت ویژه هسته های پرتوزای 226Ra، 232Th و 40K بر حسب Bqkg-1 در این نمونه ها به ترتیب از : 53/0±39/9 تا 84/1±7/271، 68/1> تا 22/1±98/60 و 14/2±34/25 تا 47/6±03/800 تغییر می کنـد. میزان آهنگ دوز جذبی در نمونه ها بر حسب nGyh-1 از 56/6 تا 81/136 متغیر می باشد. هم چنین میزان شاخص خطرپذیری داخلی و خارجی در نمونه های به ترتیب از : 06/0 تا 53/1 و 03/0 تا 80/0 به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: بیشینه فعالیت معادل رادیوم Raeq در نمونه لیمونیت به میزان Bqkg-180/296 به دست آمد که پایین تر از حداکثر میزان مجاز اعلام شده (Bqkg-1370) می باشد.شاخص خطرپذیری داخلی و خارجی برای کلیه نمونه ها به استثنای سنگ آهن لیمونیت با کد L2 کمتر از حداکثر میزان مجاز می باشد. استفاده از موادمعدنی این معدن خطری برای کارکنان و مصرف کنندگان بعدی ایجاد نمی کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی اثر ارتفاع، اندازه مؤثر و ضریب یکنواختی صافی های شنی نوع تند در حذف کدورت و باکتری های گروه کلی فرم در تصفیه خانه های آب تهران (مطالعه موردی: پایلوت تصفیه خانه آب شماره یک تهران)
محمد بزرگمهر علی ترابیان امیرحسام حسنی ملیحه علینقی نوشین اصول دینی محمد عبداله زاده

10.22034/jest.2017.10700

زمینه و هدف: تامین آب قابل شرب، با کیفیت مناسب یکی از اهداف اصلی تصفیه خانه های آب می باشد. فیلتراسیون فرآیندی است که بیش ترین سهم کیفی را در عملیات تصفیه آب و حدود 20 درصد از هزینه تصفیه خانه را به خود اختصاص می دهد. اصلی ترین شاخصی که تاکنون برای بررسی کارایی صافی ها چکیده کامل

زمینه و هدف: تامین آب قابل شرب، با کیفیت مناسب یکی از اهداف اصلی تصفیه خانه های آب می باشد. فیلتراسیون فرآیندی است که بیش ترین سهم کیفی را در عملیات تصفیه آب و حدود 20 درصد از هزینه تصفیه خانه را به خود اختصاص می دهد. اصلی ترین شاخصی که تاکنون برای بررسی کارایی صافی ها مورد استفاده قرار گرفته است، کدورت آب خروجی می باشد. روش بررسی: در این بررسی اثر ارتفاع مختلف بسترصافی(Cm90-70-50-20)، اندازه مؤثر(1- 75.0) و ضریب یکنواختی(5.1-1) صافی های شنی نوع تند در حذف کدورت و باکتری های گروه کلی فرم از کانال ورودی به مدت 4 ماه از خرداد ماه سال 1389 مطابق روش های استاندارد آنالیز آب از پایلوت موجود و مستقر در کنار کانال آب ورودی نمونه برداری و نمونه ها بلافاصله در آزمایشگاه های تصفیه خانه و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از بستر درشت دانه بیان گر بیش ترین راندمان حذف کدورت، 58.83% که مربوط به کدورت NTU5 و ارتفاع بسترCm 90می باشد. کم ترین راندمان حذف کدورت 25.29% که مربوط به کدورتNTU 10 و ارتفاع بستر Cm20 می باشد. بیش ترین راندمان حذف کلی فرم 92.87% که مربوط به کدورت NTU2 و ارتفاع بسترCm 90 می باشد. کم ترین راندمان حذف کلی فرم در درشت دانه 38% که مربوط به کدورت NTU10 و ارتفاع بسترCm 20 می باشد. ارتفاع موثر در درشت دانه در حذف کدورت و کلی فرم مربوط بهCm 90 می باشد. بیش ترین زمان کارکرد صافی در بستر درشت دانه 35 ساعت، و مربوط به کدورت NTU2 و کم ترین زمان کارکرد صافی در بستر درشت دانه 23 ساعت، مربوط به کدورت NTU10 می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از بستر ریزدانه شامل، بیش ترین راندمان حذف کدورت 93% که مربوط به کدورت NTU2 و ارتفاع بستر Cm90، کم ترین راندمان حذف کدورت 9.54% که مربوط به کدورت NTU 7و ارتفاع بسترCm 50 می باشد. بیش ترین راندمان حذف کلی فرم 92/91% که مربوط به کدورت NTU 2 و ارتفاع بستر Cm90 و کم ترین راندمان حذف کلی فرم 45% که مربوط به کدورت NTU10 و ارتفاع بستر Cm20 می باشد. ارتفاع موثر در حذف کدورت و کلی فرم مربوط به ارتفاع Cm90 می باشد. بنابراین آنچه از نتایج فوق مسلم است، راندمان هر دو بستر به کدورت خروجی و عملکرد واحد قبلی فرآیند(زلال سازی) ارتباط مستقیم دارد. بیش ترین زمان کارکرد صافی در بستر ریز دانه 28 ساعت، و مربوط به کدورت NTU2 می باشد. کم ترین زمان کارکرد صافی در بستر ریزدانه 14 ساعت، مربوط به کدورت NTU 10 می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی برخی پارامترهای تعیین کننده کیفیت آب در ذخایر آب شرب منطقه سیستان (چاه نیمه شماره یک) و مقایسه آن‌ها با استانداردهای موجود
فاطمه عین الهی پیر نرجس اکاتی مصطفی غفاری

10.22034/jest.2017.10701

چکیده زمینه و هدف: چاه نیمه های سیستان تنها منبع تأمین کننده آب شرب زابل و زاهدان بوده و بررسی فاکتورهای کیفیت آب آن ها به نظر می رسد. هدف این مطالعه برخی از فاکتورهای کیفیت آب چاه نیمه (سولفات، نیترات، منیزیم، آمونیاک، قلیاییت، کلرین و سختی)، مقایسه آن ها در بین ایستگ چکیده کامل

چکیده زمینه و هدف: چاه نیمه های سیستان تنها منبع تأمین کننده آب شرب زابل و زاهدان بوده و بررسی فاکتورهای کیفیت آب آن ها به نظر می رسد. هدف این مطالعه برخی از فاکتورهای کیفیت آب چاه نیمه (سولفات، نیترات، منیزیم، آمونیاک، قلیاییت، کلرین و سختی)، مقایسه آن ها در بین ایستگاه ها و مقایسه آن ها با استانداردهای موجود است. روش بررسی: نمونه برداری از 6 ایستگاه و از 19 نقطه در سطح چاه نیمه شماره 1 در شهریور 1389 همراه با اندازه گیری EC و pH آب انجام شد. فاکتورهای مورد نظر توسط دستگاه فتومتر 8000 اندازه گیری شدند.مقایسات آماری با نرم افزار SPSS و رسم نمودارها با استفاده از نرم افزار Excel انجام شد. یافته‌ها: غلظت سولفات 106 تا 124میلی گرم بر لیتر، سختی منیزیم بر حسب کربنات کلسیم 416 تا 600 میلی گرم بر لیتر، غلظت آمونیاک 02/0 تا 10/0 میلی گرم بر لیتر، نیترات بین 52/0 تا 93/0 میلی گرم بر لیتر، قلیاییت 125 تا 215 میلی گرم بر لیتر، سختی 66/182 تا 33/205 میلی گرم بر لیتر کربنات کلسیم، کلرین بین 05/0 تا 19/0 میلی گرم بر لیتر، کلسیم 67 تا 94 میلی گرم بر لیتر، میزان EC 33/559 تا 604 میکروزیمنس بر سانتی متر و pH 45/8 تا 79/8 متغیر بود. هیچ یک از فاکتور های اندازه گیری شده در بین ایستگاه های مختلف تفاوت معنی داری را نشان ندادند. بحث و نتیجه‌گیری: بر این اساس میزان این فاکتورها دارای پراکنش یکسانی بوده و از منابع نقطه ای منشأ نمی گیرند. نتیجه مقایسه مقادیر با استاندارد حاکی از آن بود که میزان سولفات، نیترات، آمونیاک، قلیاییت، کلسیم، کلر، سختی، pH و EC نسبت به استاندارد تعیین شده برای آب آشامیدنی دارای مقدار پایین تری بودند. در عین حال مقدار منیزیم از حد مطلوب و حد مجاز غلظت بیش تری داشت. بنابر یافته های موجود فاکتورهای بررسی شده در آب چاه نیمه از کیفیت مطلوبی برخوردار هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - حذف سرب با استفاده از پوست گلابی به روش جذب سطحی
مریم سعید فرجی علی محمدی ثانی فائزه تجلی حسین علیزاده گلستانی

10.22034/jest.2017.10702

زمینه و هدف: سرب فلزی خطرناک برای سلامتی انسان و محیط زیست محسوب می شود، بنابراین حذف آن از فاضلاب ها و ممانعت از ورود آن به محیط زیست به روشی ارزان و مناسب اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش اثر سه پارامترpH،غلظت اولیه یون های فلزی و مدت زمان تماس به روش ناپیوسته برای حذف چکیده کامل

زمینه و هدف: سرب فلزی خطرناک برای سلامتی انسان و محیط زیست محسوب می شود، بنابراین حذف آن از فاضلاب ها و ممانعت از ورود آن به محیط زیست به روشی ارزان و مناسب اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش اثر سه پارامترpH،غلظت اولیه یون های فلزی و مدت زمان تماس به روش ناپیوسته برای حذف یون سرب از محلول آبی به روش جذب سطحی توسط پوست گلابی (Pyrus pyrifolia) به عنوان یک بیوجاذب مورد مطالعه قرار گرفت. روش بررسی: بدین منظور چهار غلظت100،50،10و250 میلی گرم بر لیتر،چهار زمان تماس 60،30،15 و120 دقیقه و سه pH در مقادیر 3، 4 و 5 در نظر گرفته شد. مدل های هم دمای لانگمیر و فرندلیچ که عاملی بسیار مهم برای تعیین ظرفیت جذب جاذب و طراحی فرآیندهای جذب سطحی می‌باشد نیز بررسی شدند. یافته‌ها: پوست گلابی به عنوان یکی از ضایعات کشاورزی که می توان آن را از کارخانجات تولید کننده کمپوت و آبمیوه تهیه کرد، بیوجاذبی ارزان و در دسترس است که توانایی مناسبی برای حذف فلز سرب از محلول آبی آن دارا می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که pH اپتیمم برای جذب یون سرب برابر 5 بود. ظرفیت جذب یون سرب با افزایش غلظت اولیه یون های فلزی افزایش یافت به طوریکه بیشترین میزان حذف سرب در غلظت 250 میلی گرم بر لیتر تعیین شد. حداکثر ظرفیت جذب برای یون سرب بعد از60 دقیقه بود. همچنین نتایج نشان داد که مدل هم دمای لانگمیر،مدلی بود که جذب فلز توسط پوست میوه گلابی از آن تبعیت می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی اثر فعالیتهای معدنی بر تجمع کادمیوم در پر کبک معمولی (Alectoris chukar)(مطالعه موردی: معدن آهنگران)
رامین رمضانی بهاره لرستانی مهرداد چراغی قربانعلی محمدپور رودپشتی فاطمه کاظمینی

10.22034/jest.2017.10703

زمینه و هدف: لایه های معدنی طبیعی شامل مقادیر زیادی از فلزات سنگین هستند که طی فرایند معدن کاری با شدت بیشتری در طبیعت منتشر شده و محیط زنده و غیر زنده اطراف را متأثر می کنند. پرندگان از طریق تماس مستقیم با استفاده از آب و غذای آلوده و حتی فرو بردن سنگریزه ها به چینه دا چکیده کامل

زمینه و هدف: لایه های معدنی طبیعی شامل مقادیر زیادی از فلزات سنگین هستند که طی فرایند معدن کاری با شدت بیشتری در طبیعت منتشر شده و محیط زنده و غیر زنده اطراف را متأثر می کنند. پرندگان از طریق تماس مستقیم با استفاده از آب و غذای آلوده و حتی فرو بردن سنگریزه ها به چینه دان، در معرض فلزات سنگین قرار می گیرند. هدف از مطالعه حاضر بررسی غلظت کادمیوم در پر کبک معمولی معدن آهنگران و تاثیر منطقه، عواملی مانند سن، جنس و بافت پرنده بر میزان تجمع عناصر سنگین می باشد. روش بررسی: در این مطالعه نمونه گیری از پرهای سینه و دم 9 نمونه در منطقه معدنی و 3 نمونه در منطقه شاهد انجام و برای اندازهگیری میزان تجمع فلزات سنگین از دستگاه جذب اتمی مدلSpectrAA 400 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل نشان دهنده میانگین غلظت کادمیوم اندازه گیری شده در پر کبک منطقه معدنی ppm 18/2 اما همین میانگین در منطقه شاهد ppm 54/0 است. مقایسه با استاندارد های موجود نشان داد میانگین غلظت فلز کادمیوم در منطقه معدنی هر چند از نظر عددی کمی بالاتر از سطح استاندارد بود اما این تفاوت معنادار نبود و در منطقه غیر معدنی پایین تر از سطح استاندارد گزارش شد. اثر نوع منطقه (معدنی و غیر معدنی) و سن (بالغ و نابالغ) بر تجمع فلز کادمیوم در پر گونه کبک معمولی در سطح خطای 5 درصد معنادار بود. اما اثر نوع بافت (پر سینه و پردم) و جنسیت (نر و ماده) معنادار نبود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - رویکرد جدید زیست محیطی در تصفیه آب و پساب صنعتی با استفاده از سامانه ترکیبی بیولوژیکی، فیلتراسیون جذب سطحی–تبادل یونی (مطالعه موردی: نیروگاه نیشابور)
بابک مهرآوران حسین انصاری

10.22034/jest.2017.10704

زمینه و هدف: سامانه ترکیبی بیولوژیک، جذب سطحی، تبادل یونی یک فرآیند جدید در عملیات تصفیه آب و پساب بوده که در آن با استفاده از فرآیند جذب سطحی در بسترهای شن سیلیسی و کربن اکتیو و نیز فرآیند تبادل یونی در بستررزینی (رزین های ژل تراوا) آلاینده های موجود در پساب ها به گونه چکیده کامل

زمینه و هدف: سامانه ترکیبی بیولوژیک، جذب سطحی، تبادل یونی یک فرآیند جدید در عملیات تصفیه آب و پساب بوده که در آن با استفاده از فرآیند جذب سطحی در بسترهای شن سیلیسی و کربن اکتیو و نیز فرآیند تبادل یونی در بستررزینی (رزین های ژل تراوا) آلاینده های موجود در پساب ها به گونه ای کاهش یافته که قابلیت استفاده مجدد را داشته باشند. در این تحقیق عملکرد سیستم یاد شده در تصفیه پساب نیروگاه نیشابور مورد بررسی قرارگرفته است. روش بررسی: در این تحقیق بررسی تاثیر شارهای جریانی مختلف برروی درصد حذفTS وCOD در فیلترسیلیسی با نسبت های مختلف از شن سیلیسی ریز و درشت و نیز مقایسه درصد حذف یون های سدیم وکلسیم در شارهای مختلف بین رزین های شاخص(ژل تراوا) و معمولی در تصفیه پساب فاضلاب بهداشتی و پساب کلین درین نیروگاه نیشابور انجام پذیرفت. یافته‌ها: میزان یون سدیم از 1250میلی گرم در لیتر به 9/1 کاهش یافته و میزان COD از411 میلی گرم در لیتر به صفر کاهش یافته است. میزان کنداکتیویته از 2180 میکروزیمنس به 560 میکروزیمنس کاهش یافته است. نتایج آزمایش ها بیانگر آن می باشد که این سیستم قابلیت حذف یون سدیم حتی تا 6/99 % را نیز دارد. بحث و نتیجه‌گیری: استفاده از فن آوری بیولوژیک، جذب سطحی- تبادل یونی دارای توانایی بالایی برای حجم وسیعی از عملیات تصفیه پساب بوده و علاوه برآن دارای ارزش اقتصادی بالایی نیز می باشد، در نیروگاه ها با استفاده از این سامانه ترکیبی می توان پساب کلین درین (پساب ناشی از درین بویلرها و بلودان بویلرها ) را با خلوص بالائی به چرخه آب مصرفی نیروگاه وارد کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - بررسی پویایی انتشار دی‌اکسیدکربن سرانه در کشورهای عضو اوپک (رهیافت هم‌گرایی بتا و سیگما)
داود حمیدی رزی مجید فشاری

10.22034/jest.2017.10705

زمینه و هدف: بررسی هم‌گرایی سیگما و بتا در خصوص انتشار گازهای گلخانه ای و به ویژه گاز دی ‌اکسیدکربن یکی از موضوعات مهم و اساسی در ادبیات اقتصاد محیط زیست می باشد. هم‌چنین طراحی سیاست های منسجم و پایداری که در عین کارا بودن بتواند اهداف پیمان های بین المللی مانند کیوتو و چکیده کامل

زمینه و هدف: بررسی هم‌گرایی سیگما و بتا در خصوص انتشار گازهای گلخانه ای و به ویژه گاز دی ‌اکسیدکربن یکی از موضوعات مهم و اساسی در ادبیات اقتصاد محیط زیست می باشد. هم‌چنین طراحی سیاست های منسجم و پایداری که در عین کارا بودن بتواند اهداف پیمان های بین المللی مانند کیوتو و کپنهاگ را محقق کند بستگی به سطح انتشار سرانه گاز دی‌ اکسیدکربن و نیز توزیع آن در بین کشورهای تحت بررسی دارد. برای این منظور، هدف اصلی این مطالعه بررسی فرضیه هم‌گرایی انتشار گاز دی اکسیدکربن (CO2) سرانه در 12 کشور عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) طی سال های 2013-1970 می‌باشد. روش بررسی: در این پژوهش به منظور بررسی فرضیه هم‌گرایی CO2 سرانه از دو رویکرد هم‌گرایی بتا و سیگما استفاده شده است. مدل هم‌گرایی بتای مطلق به‌صورت مقطعی تصریح شده و توسط تخمین‌زننده‌ حداقل مربعات معمولی(OLS) مورد برازش قرار گرفت. به منظور آزمون هم‌گرایی سیگما نیز انحراف معیار مقطعی انتشار CO2 سرانه در طول دوره پژوهش(2013-1970) محاسبه شده و روند آن ترسیم گردید. یافته‌ها: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر وقوع هر دو پدیده هم‌گرایی سیگما و بتای مطلق بوده و کشورهای عضو اوپک با سرعت هم‌گرایی 97/0 درصد به سطح مشترک انتشار CO2 سرانه 18/4 تن حرکت می کنند. هم‌چنین مدت زمان لازم برای رسیدن به سطح مشترک انتشار آلودگی جوی 31/5 سال ارزیابی شد. بحث و نتیجه‌گیری: در این پژوهش وقوع پدیده ارتقاء انتشار CO2 سرانه در بین کشورهای اوپک تأیید گردید. هم‌چنین پراکندگی انتشار CO2 سرانه بین کشورهای اوپک روند نزولی داشته و کاهش یافته است. اتخاذ محدودیت های زیست محیطی مشابه و منصفانه برای کشورهای اوپک در پیمان های بین المللی، مهمترین توصیه سیاستی کاربردی این مطالعه می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - بررسی ریخت شناسی و ریزساختاری قابلیت نگهداری آلاینده فلز سنگین در خاک-های واگرا
وحیدرضا اوحدی محمد امیری مرتضی دیرانلو

10.22034/jest.2017.10706

زمینه و هدف: پژوهشگران، جاذب های مختلفی برای نگهداری آلاینده های فلز سنگین را مورد بررسی قرار داده اند؛ اما به خاک های واگرای طبیعی و ریخت شناسی این خاک ها توجه محدودی شده است. خاک واگرای طبیعی مورد نظر در این مقاله، یک نمونه خاک رسی است که ابعاد ذرات آن در مقیاس میکرو چکیده کامل

زمینه و هدف: پژوهشگران، جاذب های مختلفی برای نگهداری آلاینده های فلز سنگین را مورد بررسی قرار داده اند؛ اما به خاک های واگرای طبیعی و ریخت شناسی این خاک ها توجه محدودی شده است. خاک واگرای طبیعی مورد نظر در این مقاله، یک نمونه خاک رسی است که ابعاد ذرات آن در مقیاس میکرو و نانو قرار دارد. بر این اساس هدف این پژوهش مطالعه نگهداشت آلاینده فلز سنگین و تغییرات ساختار و ریخت شناسی خاک های واگرا در اندرکنش با آلاینده های زیست محیطی است. روش بررسی: با انجام یکسری آزمایش‌های ژئوتکنیک زیست‌محیطی، فرایند اندرکنش خاک واگرای طبیعی، نمونه رسی بنتونیت و نمونه رسی کائولینیت با آلاینده های فلز سنگین سرب و روی مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفته است. بررسی میزان نگهداری فلزات سنگین توسط خاک واگرا، نتایج پراش اشعه ایکس (XRD)، تصاویر میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM) و طیف سنجی پاشندگی انرژی (EDX) نشان می‌دهد که خاک واگرای طبیعی مورد مطالعه به دلیل ریخت شناسی، ساختار پراکنده و درصد زیاد کربنات در مقایسه با نمونه های رسی بنتونیت و کائولینیت دارای قابلیت نگهداری بیشتر آلاینده فلز سنگین است. بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر درحالی‌که ظرفیت تبادل کاتیونی خاک واگرای طبیعی مورد مطالعه بیش از 50% کمتر از نمونه رسی بنتونیت است، اما قابلیت نگهداری آلاینده فلز سنگین در این نمونه نسبت به نمونه رسی بنتونیت در غلظت های زیاد آلاینده فلز سنگین بیش از 20% است. این در حالی است که قابلیت نگهداری آلاینده فلز سنگین توسط خاک واگرای طبیعی بیش از 3/2 برابر جاذب رسی کائولینیت است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر نحوه قرارگیری ساختار و ابعاد صفحات رسی به شدت بر میزان نگهداری آلاینده تأثیرگذار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - بررسی پتانسیل انرژی باد جهت احداث نیروگاه برق بادی در استان کردستان با استفاده از توزیع ویبول
مطلّب بایزیدی بهرام قلیزاده محمد ادیب عباسی

10.22034/jest.2017.10707

زمینه و هدف: انرژی باد یکی از مهمترین انرژی های قابل دسترس در سطح زمین می باشد و می تواند به انرژی الکتریسیته تبدیل شود. انرژی باد در مقایسه با انرژی سوخت های فسیلی به علت گستردگی، در دسترس بودن و پایداری، کاهش آلودگی هوا و اقتصادی بودن در ابعاد وسیعی مورد استفاده قرار چکیده کامل

زمینه و هدف: انرژی باد یکی از مهمترین انرژی های قابل دسترس در سطح زمین می باشد و می تواند به انرژی الکتریسیته تبدیل شود. انرژی باد در مقایسه با انرژی سوخت های فسیلی به علت گستردگی، در دسترس بودن و پایداری، کاهش آلودگی هوا و اقتصادی بودن در ابعاد وسیعی مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله هدف بررسی پتانسیل انرژی باد ایستگاه های سینوپتیک و اقلیم شناسی با استفاده از توزیع ویبول و آمارهای ثبت شده هواشناسی و با بکارگیری نرم افزار Windographer می باشد. روش بررسی: در این تحقیق 6ایستگاه سینوپتیک و یک ایستگاه اقلیم شناسی مورد بررسی قرار گرفت، داده های ساعتی سرعت و جهت باد ایستگاه های مورد مطالعه طی سالهای 2005 الی 2007 میلادی با تابع توزیع ویبول برازش و نمودارهای مربوطه رسم گردیدند. آنگاه با بهره گیری از نرم افزارهای متداول نمودارهای گلباد، سرعت باد، منحنی قدرت و در نهایت چگالی انرژی باد مناطق فوق برآورد گردید. همچنین نقشه پهنه بندی وضعیت بهره وری انرژی باد برای منطقه ترسیم گردید. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه چگالی قدرت باد در ایستگاه هزار کانیان در ارتفاع 50 متری،745 وات بر متر مربع می باشد، طبق جدول کلاس بندی اطلس انرژی باد آمریکا در کلاس 6 قرار داشته جزء مناطق پر باد و پارک بادی محسوب می گردد. بعد از آن ایستگاههای بیجار در شرق استان کردستان، با چگالی انرژی 301 وات بر متر مربع، ایستگاه زرینه در شمال استان کردستان با توان 290 وات بر متر مربع قرار می گیرند. سایر ایستگاههای موجود در استان دارای میانگین سرعت باد کمی بوده و توان انر&zwj;ژی آنها کمتر از 200 وات بر متر مربع بودکه طبق استانداردهای بین المللی جزو مناطق کم باد محسوب شده و برای نصب توربین های بادی جهت استحصال برق مناسب نمی باشند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - تولید بیودیزل با استفاده از روش های بیوتکنولوژی و روغن میکروارگانیسمی
مرجان انشاییه آزاده عبدلی محبوبه مدنی

10.22034/jest.2017.10708

چکیده زمینه و هدف: مصرف زیاد از حد سوخت های فسیلی و تولید بیش از اندازه CO2 علاوه بر مشکلات مربوط به گرم شدن کره زمین، مسایل مربوط به آلودگی هوا را نیز در پی دارد. این موضوعات منجر به توجه بیش تر به تولید بیودیزل شده است. از جمله فواید تولید بیودیزل این است که به هنگام چکیده کامل

چکیده زمینه و هدف: مصرف زیاد از حد سوخت های فسیلی و تولید بیش از اندازه CO2 علاوه بر مشکلات مربوط به گرم شدن کره زمین، مسایل مربوط به آلودگی هوا را نیز در پی دارد. این موضوعات منجر به توجه بیش تر به تولید بیودیزل شده است. از جمله فواید تولید بیودیزل این است که به هنگام سوختن آن، انتشار خالص CO2 صورت نمی گیرد. بنابراین یافتن راهی زیستی برای تولید بیودیزل، نه تنها ارزش اقتصادی دارد بلکه از لحاظ زیست محیطی و تاثیر بر سلامتی انسان ها نیز ارزشمند است. هدف از این پژوهش به کارگیری قارچ مولد چربی جهت تولید تولید سوخت زیستی و همچنین بهینه سازی فرایند تولید بوده است. روش بررسی: در این پژوهش از قارچ مولد چربی مورتیرلا آلپینا با قابلیت تولید بالای چربی، جهت تولید روغن میکروبی استفاده شد. پس از آنالیز روغن تولید شده با کروماتوگرافی گازی- اسپکترومتری توده ای[1] (GC-MS)، امکان تبدیل آن به بیودیزل مورد ارزیابی قرار گرفت. بهینه سازی شرایط محیط نیز برای افزایش تولید لیپید صورت پذیرفت. شرایط بهینه به دست آمده در یک شبه فرمانتور آزمایشگاهی برای تولید لیپید مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: سویه قارچی مورد نظر دارای بیش ترین میزان تولید لیپید معادل g/L9/10 بود. این سویه پس از ترانس استریفیکاسیون دارای بازده تولید بیودیزل معادل 71% بوده و بیش ترین اسید چرب موجود در آن اولئیک اسید به میزان 38% به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: ترکیب روغن تولید شده در این قارچ مشابهت زیادی با روغن های گیاهی داشته و در این زمینه برای تولید سوخت زیستی با لیپید های گیاهی قابل رقابت می باشد که از نظر اقتصادی بسیار ارزشمند است. [1]-Gas chromatography- Mass Spectrometry پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تولید کربن فعال میان حفره از مخروط درخت کاج ایرانی (Pinus eldarica) با استفاده از فعّال‌سازی شیمیایی برای جذب سدیم دودسیل بنزن سولفونات از محلول آبی
سهیل ولی زاده حبیب‌الله یونسی نادر بهرامی فر

10.22034/jest.2017.10718

زمینه و هدف: امروزه آلودگی‌های ناشی از فاضلاب‌های حاوی سورفاکتانت‌ها یکی از عوامل عمده و شایع آلودگی‌های محیط زیستی به‌شمار می‌روند. سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS)، از مهم ترین و عمده ترین انواع سورفاکتانت ها محسوب می شود. هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال میان‌حفره از چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه آلودگی‌های ناشی از فاضلاب‌های حاوی سورفاکتانت‌ها یکی از عوامل عمده و شایع آلودگی‌های محیط زیستی به‌شمار می‌روند. سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS)، از مهم ترین و عمده ترین انواع سورفاکتانت ها محسوب می شود. هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال میان‌حفره از مخروط درخت کاج ایرانی (Pinus eldarica) با استفاده از فعّال سازی شیمیایی به‌منظور حذف سورفاکتانت‌ سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS) از محلول آبی در سیستم‌ ناپیوسته می باشد. روش بررسی: برای سنتز کربن فعال از فعال‌سازهای اسید فسفریک، پتاسیم کربنات و پتاسیم هیدروکسید با نسبت‌های اشباع‌سازی متفاوت استفاده گردید. فرایند کربنیزاسیون در کوره سرامیکی تحت جریان گاز نیتروژن با دبی گاز ml/min 100 در دمای°C 750، میزان حرارتی °C/min8 و به مدت 3 ساعت انجام شد. بیشترین سطح ویژه در نمونه فعال‌سازی شده با اسید فسفریک با نسبت اشباع 2:1 معادل m2/g1580 به‌دست آمد. در سیستم ناپیوسته کارایی نمونه‌های کربن فعال تولید شده برای جذب SDBS از محلول آبی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کربن فعال تولیدشده با استفاده از فعال‌ساز پتاسیم کربنات با درصد اشباع 1: 75/0 دارای بیشترین ظرفیت جذب معادل mg/g 56/97 بوده است. برای بررسی سینتیک واکنش از مدل‌های شبه درجه اول، شبه درجه دوم و نفوذ درون‌ذره‌ای استفاده شد که نتایج بیانگر این بود که مدل شبه درجه دوم با 982/0 R2>از برازش بهتری با داده‌های تجربی برخوردار است. آزمایش‌ واجذب با استفاده از ترکیبات مختلف انجام گرفت، اسیدسولفوریک و اتانول به ترتیب با 67/65 و 03/40 درصد بیشترین میزان واجذب را نشان دادند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - اثرات مستقیم و غیر مستقیم مخارج دولت بر آلودگی، رویکرد سیستم معادلات هم زمان
مجید مداح فاطمه رئوفی

10.22034/jest.2017.10719

زمینه و هدف: برخی فعالیت های بازاری دارای پیامدهای منفی مثل آلودگی هوا و تخریب محیط زیست هستند، با وجود پیامدهای خارجی، بازار قادر به تولید بهینه کالاها و خدمات نیست و اصطلاحاً شکست می خورد. برای جلوگیری از شکست بازار لازم است تا دولت با مداخله در بازار و انجام هزینه ها چکیده کامل

زمینه و هدف: برخی فعالیت های بازاری دارای پیامدهای منفی مثل آلودگی هوا و تخریب محیط زیست هستند، با وجود پیامدهای خارجی، بازار قادر به تولید بهینه کالاها و خدمات نیست و اصطلاحاً شکست می خورد. برای جلوگیری از شکست بازار لازم است تا دولت با مداخله در بازار و انجام هزینه های لازم از طریق اتخاذ سیاست های حفاظت محیط زیست و تدوین قوانین و مقررات مناسب در جهت کاهش آلودگی و برقراری شرایط بهینه تولید و مصرف حرکت کند. روش بررسی: به منظور بررسی اثر مخارج دولت بر آلودگی، ابتدا یک سیستم معادلات هم زمان در دوره زمانی (1390- 1354) تصریح می شود و پس از تخمین آن با استفاده از روش های حداقل مربعات دو مرحله ای و حداقل مربعات سه مرحله ای، رابطه بین اثرات مستقیم و غیر مستقیم دولت و آلودگی در اقتصاد ایران مورد تحلیل تجربی قرار می گیرد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تخمین سیستم معادلات تصریح شده در دو رویکرد ایستا و پویا به تفکیک اثرات مستقیم و غیر مستقیم نشان می دهند که اولاَ اندازه دولت تنها دارای اثر مستقیم معنی دار بر آلودگی سرانه است. ثانیاً رابطه مثبت و معنی دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش (08/0) در رویکرد ایستا و رابطه منفی و معنی دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش ( 163/0- ) در رویکرد پویا تأیید می شود. ثالثاً علاوه بر اندازه دولت، درجه باز بودن اقتصاد و مصرف نیز دارای اثر مثبت کل و معنی دار و نیز سرمایه گذاری کل و جمعیت دارای اثر منفی کل و معنی دار بر آلودگی سرانه در اقتصاد ایران هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به اثر معنی دار افزایش مخارج دولت بر کاهش آلودگی لازم است تا تخصیص منابع بخش عمومی در جهت توسعه آموزش های عمومی، اتّخاذ و اجرای درست قوانین و مقررات زیست محیطی و تقویت امکانات و زیر ساخت های عمومی افزایش یابد.. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی تاثیر خصوصیات فیزیکی پوسته های ساختمان ها بر زمان تاخیر و ضریب کاهش انتقال حرارت(نمونه ی موردی: ساختمان های بلند مرتبه ی شهر همدان)
مهدی شریفی وحید قبادیان

10.22034/jest.2017.10720

زمینه و هدف: راهکارهای صرفه جویی و بهینه سازی مصرف انرژی به منظور کاهش آلودگی زیستی و بهبود شرایط محیطی، از ضروریات بخش ساختمان می باشد. یکی از بخش های ساختمان که اثر زیادی در مصرف انرژی دارد، پوسته ها هستند. به همین علت بررسی رفتار پوسته ها از اهمیت بالایی برخوردار است چکیده کامل

زمینه و هدف: راهکارهای صرفه جویی و بهینه سازی مصرف انرژی به منظور کاهش آلودگی زیستی و بهبود شرایط محیطی، از ضروریات بخش ساختمان می باشد. یکی از بخش های ساختمان که اثر زیادی در مصرف انرژی دارد، پوسته ها هستند. به همین علت بررسی رفتار پوسته ها از اهمیت بالایی برخوردار است. هم چنین جریان حرارت از میان پوسته ها عامل اصلی تغییرات دمای هوای داخل است و به طور مستقیم بر بار گرمایشی و سرمایشی و آسایش حرارتی فضای داخلی موثر می باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی رفتار حرارتی پوسته ها در ساختمان ها و دست یابی به جداره های شفاف با عملکرد مناسب تر در ساختمان های شهر همدان است. روش بررسی: این مقاله با روش تجربی انجام گرفت و با استفاده از ابزار اندازه گیر محیطی، دمای داخلی و دمای نزدیک پوسته در دو سمت داخلی و خارجی ساختمان های بلند مرتبه با نمای شیشه ای در شهرهمدان، ثبت گردید. 2 پارامتر زمان تاخیر و ضریب کاهش جریان حرارتی با توجه به داده های به دست آمده تحلیل شد. سپس با روش قیاس عددی و استدلال منطقی رفتار پوسته ها مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: این مقاله نشان داد با توجه به مطلوب بودن زمان تاخیر طولانی تر و ضریب کاهش کمتر در شهر همدان، باتوجه به محاسبه ی میزان زمان تاخیر، شیشه های دو لایه نسبت به شیشه های تک لایه سکوریت به اندازه 50 درصد عملکرد بهتر، هم چنین شیشه های با ضخامت بیشتر و با فاصله میانی بیشتر بین دو جداره در شیشه های دو لایه، نسبت به انواع دیگر شیشه های دو لایه به اندازه 16 درصد عملکرد مناسب تری را در ارتباط با عامل زمان تاخیر جریان حرارت دارا می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق در جهت فهم بهتر رفتار حرارتی پوسته ها و نیز به منظور طراحی مناسب در شرایط اقلیمی شهر همدان می تواند مفید باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - تاثیر پیش تیمارهای حرارتی و pH بر راندمان حذف کادمیوم، کبالت و روی از محلول‌های چند یونی با استفاده از کانی سپیولیت
رامین سمیعی فرد احمد لندی سعید حجتی ناهید پوررضا

10.22034/jest.2017.10721

زمینه و هدف: کانی های رسی مانند سپیولیت به دلیل دارابودن بارالکتریکی و سطح ویژه بالا از توانایی زیادی جهت حذف فلزات سنگین از محیط زیست برخوردار می باشند. مطالعات اندکی در رابطه با سنجش توانایی این کانی ها جهت حذف فلزات سنگین از محلول های چندیونی صورت گرفته است. هدف این چکیده کامل

زمینه و هدف: کانی های رسی مانند سپیولیت به دلیل دارابودن بارالکتریکی و سطح ویژه بالا از توانایی زیادی جهت حذف فلزات سنگین از محیط زیست برخوردار می باشند. مطالعات اندکی در رابطه با سنجش توانایی این کانی ها جهت حذف فلزات سنگین از محلول های چندیونی صورت گرفته است. هدف این مطالعه بررسی توانایی کانی سپیولیت منطقه فریمان جهت حذف عناصر کادمیوم، کبالت و روی از محلول های آلوده با کادمیوم، کبالت و روی و تاثیر عوامل مختلف شامل زمان تماس، pH اولیه محلول و اعمال پیش تیمارهای حرارتی (150 و 250 درجه سانتی گراد) بر روند جذب این عناصر بود. روش بررسی: تمامی آزمایش ها با 3 تکرار در 11 زمان از 5 تا 2880 دقیقه و در دو pH برابر با 4 و 5 انجام شدند. پس از اندازه گیری میزان باقیمانده ی هر کدام از این عناصر در محلول های آزمایشی با استفاده از دستگاه جذب اتمی، نتایج به دست آمده با مدل های سینتیکی درجه اول، درجه دوم و پخشیدگی درون ذره ای برازش داده شدند. یافته‌ها: نتایج نشان دادند که پتانسیل جذب این عناصر توسط کانی سپیولیت، وابسته به زمان تماس بین جاذب و محلول، pH و خصوصیات فیزیکوشیمیایی عناصر جذب شونده می باشد، به گونه ای که با افزایش زمان تماس بین کانی و محلول حاوی فلزات سنگین، فرآیند جذب روند افزایشی داشته و ترتیب حداکثری جذب این عناصر به صورت Co> Zn> Cd گزارش گردید. به علاوه، داده های آزمایشی بیشترین هماهنگی را با مدل سینتیکی مرتبه دوم نشان دادند. نتایج نشان داد که استفاده از نمونه های حرارت دیده کانی سپیولیت نسبت به نمونه های طبیعی موجب افزایش راندمان جذب فلزات سنگین از محلول های آبی می گردد. بحث و نتیجه‌گیری: استفاده از پیش تیمارهای حرارتی راهکار مناسبی به منظور افزایش جذب سطحی فلزات مورد مطالعه از محلول های آلوده می باشد. هم چنین، این مطالعه نشان داد استفاده از کانی سپیویت در pH 5 نسبت به 4 باعث افزایش راندمان حذف فلزات سنگین می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - رویکردی جهت بررسی تأثیر منابع زمین‌زاد و انسان‌زاد بر غلظت فلزات سنگین، مطالعه موردی: آب‌خوان دشت زنجان
محمود محمد رضاپور طبری مهدی ایل‌بیگی

10.22034/jest.2017.10722

زمینه و هدف: رشد صنایع و افزایش تقاضا جهت تأمین نیازهای آبی و تخلیه غیراصولی پساب به آب‌خوان، معضلات عدیده‌ای را برای دشت‌ها به‌وجود آورده است. از بین این عوامل آلاینده، فلزات سنگین به دلیل کاربرد گسترده در صنعت و جوامع شهری، عامل شایع‌تری محسوب می‌شوند. در این راستا دش چکیده کامل

زمینه و هدف: رشد صنایع و افزایش تقاضا جهت تأمین نیازهای آبی و تخلیه غیراصولی پساب به آب‌خوان، معضلات عدیده‌ای را برای دشت‌ها به‌وجود آورده است. از بین این عوامل آلاینده، فلزات سنگین به دلیل کاربرد گسترده در صنعت و جوامع شهری، عامل شایع‌تری محسوب می‌شوند. در این راستا دشت زنجان با توجه به تمرکز صنایع آلوده‌کننده از این امر مستثنی نبوده و نمونه‌های کیفی برداشت شده حاکی از وجود انواع مختلفی از فلزات سنگین می‌باشد. با هدف بررسی نقش عوامل طبیعی و مصنوعی در ایجاد این آلاینده‌ها، رویکردی بر مبنای مطالعات زمین‌شناسی، هیدروژئوشیمی، روابط بین کاتیون‌ها و آنیون‌ها و وضعیت پراکنش غلظت فلزات سنگین پیشنهاد گردید. روش بررسی: با اعمال ساختار پیشنهادی بر داده‌های کیفی اندازه‌گیری شده در دو دوره تر و خشک، ابتدا هر یک از عوامل مؤثر در بروز آلودگی مورد شناسایی قرار گرفت. سپس با تلفیق عوامل مؤثر در آلودگی، نقش فعالیت‌های انسان‌زاد و منابع زمین‌زاد تعیین گردید. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که عمده آلودگی در نیمه شمالی دشت ناشی از منابع زمین‌زاد بوده و به صورت طبیعی در آب‌خوان بروز می‌نماید. در بخش مرکزی آب‌خوان نیز با توجه به تمرکز صنایع و وجود شهر زنجان، فعالیت‌های انسان‌زاد به عنوان منشأ وجود فلزات سنگین مورد شناسایی قرار گرفت. در سایر بخش‌های دشت نیز هر دو عامل انسان‌زاد و زمین‌زاد در ایجاد آلودگی آب‌خوان نقش داشته‌اند. بحث و نتیجه‌گیری: عمده منشأ آلودگی فلزت سنگین کروم، مس، آهن و سرب در آب‌خوان دشت زنجان به صورت طبیعی و زمین‌زاد بوده و وجود عناصری هم‌چون روی، منگنز و کادمیوم عمدتاً مرتبط با فعالیت‌های انسانی و صنایع پراکنده در سطح دشت می‌باشد. با توجه به شناسایی صورت گرفته می‌توان برای آن بخش از دشت که آلودگی متأثر از فعالیت‌های انسان‌زاد می‌باشد، راهکارهای مدیریتی جهت احیاء و کنترل آلاینده‌های ورودی به آب‌خوان ارایه نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - طراحی یک شبکه زنجیره تأمین با در نظر گرفتن عوامل زیست محیطی در شرایط عدم قطعیت و حل آن با الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی چند هدفه(MODE)
محمد مهدی صفار حامد شکوری گنجوی جعفر رزمی

10.22034/jest.2017.10724

زمینه و هدف: در دنیای امروز گسترش و طراحی زنجیره‌های تأمین با رویکرد بهینه سازی اقتصادی و زیست محیطی مورد توجه مدیران سیاست گذاران صنایع و محققان قرار گرفته است. به عبارتی دیگر با افزایش حجم گازهای گلخانه ای و آلاینده ها، مدیران سازمان ها و محققان در پی طراحی و راه اندا چکیده کامل

زمینه و هدف: در دنیای امروز گسترش و طراحی زنجیره‌های تأمین با رویکرد بهینه سازی اقتصادی و زیست محیطی مورد توجه مدیران سیاست گذاران صنایع و محققان قرار گرفته است. به عبارتی دیگر با افزایش حجم گازهای گلخانه ای و آلاینده ها، مدیران سازمان ها و محققان در پی طراحی و راه اندازی شبکه هایی برآمدند که علاوه بر بهینه سازی اقتصادی تمرکز ویژه ای بر عوامل زیست محیطی و کاهش آلاینده ها در تمامی بخش‌ها داشته باشد. روش بررسی: در این تحقیق یک مدل ریاضی دو هدفه فازی برای طراحی یک سیستم زنجیره تأمین، تحت شرایط عدم قطعیت با رویکرد فازی ارایه شده است. هم چنین تصمیم گیری در مورد انتخاب فن آوری های مناسب در قسمت های تولید و تعمیر، به گونه ای است که بتواند یک توازن مناسب بین هزینه‌ها و انتشار گازهای آلاینده به وجود آورد. در این مدل، هدف، تشخیص بهینه تکنولوژی تولید، تعمیر و میزان خریداری آن‌ها، مکان یابی تسهیلات، تخصیص بهینه تولید محصولات به ماشین‌ها است، تا تعادل مناسبی بین هزینه و میزان انتشار گازهای آلاینده برقرار شود. مدل فازی با استفاده از روش خیمنز به مدل قطعی کمکی تبدیل شده و برای حل مسأله، از روش‌های اپسیلون محدودیت در اندازه های کوچک و الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی چندهدفه برای اندازه های بزرگ استفاده شده است. یافته ها: در نظر گرفتن عوامل زیست محیطی در کنار عوامل اقتصادی در این مدل، نشان می دهد با این کار نه تنها سود اقتصادی حاصل از بازیافت و تعمیر کالاها عاید صنایع می شود، بلکه آلودگی محیط زیست از طریق کاهش مقدار زباله های صنعتی و استفاده مجدد از آن ها کاهش می یابد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از حل مدل ارایه شده، با استفاده از نرم افزار GAMS و الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی چندهدفه، نشان دهنده کارکرد بهینه و مطلوب مدل پیشنهادی در تمامی ابعاد است. به منظور اطمینان از کارکرد صحیح مدل ارایه شده و روش حل به کارگرفته شده، نتایج با مدل پایه مقایسه شد و نتایج نشان دهنده کارکرد مطلوب مدل ارایه شده بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - تعیین غلظت‌ باقی‌مانده برخی ازآفت‌کش‌های آلی کلره و فسفره در آب رودخانه گرگر
سهیل سبحان اردکانی پریسا جمالی پور

10.22034/jest.2017.10725

زمینه و هدف: امروزه باقی مانده آفت کش های آلی از جمله آلاینده های مهم منابع آب سطحی محسوب می شوند. بنابراین با توجه به استفاده از آب رودخانه گرگر برای زراعت و تامین آب شرب شهر های مجاور، پژوهش با هدف شناسایی برخی از آفت کش های کلره و فسفره در آب این رودخانه انجام یافته چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه باقی مانده آفت کش های آلی از جمله آلاینده های مهم منابع آب سطحی محسوب می شوند. بنابراین با توجه به استفاده از آب رودخانه گرگر برای زراعت و تامین آب شرب شهر های مجاور، پژوهش با هدف شناسایی برخی از آفت کش های کلره و فسفره در آب این رودخانه انجام یافته است. روش بررسی: نمونه برداری از 5 ایستگاه منتخب در طول رودخانه طی فصول بهار و تابستان 1391 برداشت شده و پس از انجام مراحل آماده سازی آزمایشگاهی نسبت به شناسایی و تعیین غلظت سموم در نمونه ها با استفاده از روش پیشرفته کروماتوگرافی لایه نازک اقدام شد. یافته‌ها: میانگین غلظت سموم آترازین، آلاکلر و توفوردی نمونه ها در فصل بهار به ترتیب برابر با 02/0±04/1، 03/0±06/1و 04/0±12/1 میکروگرم در لیتر و در فصل تابستان به ترتیب برابر با 45/1±04/3، 51/4±27/15و 62/3±12/12 میکروگرم در لیتر بود. پردازش آماری نتایج نشان داد که میانگین غلظت هر 3 سم شناسایی شده کم تر از رهنمود سازمان بهداشت جهانی است. بحث و نتیجه‌گیری: گرچه در حال حاضر از نظر غلظت تجمع یافته سموم در آب رودخانه گرگر خطری متوجه بهداشت عمومی نمی باشد، ولی به دلیل مصرف بی رویه نهاده های کشاورزی از جمله سموم شیمیایی توسط کشاورزان، در آینده ای نه چندان دور این بوم سازگان آبی با مشکل تجمع بیش از حد سموم و تبعات ناشی از آن مواجه خواهد شد که این امر می تواند عواقب ناگواری را برای شهروندان حاشیه رودخانه، حیات جانوری رودخانه و مصرف کنندگان از آب این بوم سازگان به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - کارایی پوست گردوی فرآوری شده (پودری و گرانوله) در حذف رنگ راکتیو قرمز2 از محلول های آبی
فاطمه اسدی عبداله درگاهی علی الماسی چیمن علی کرمی احمد محمدی

10.22034/jest.2017.10726

زمینه و هدف: رنگ راکتیو قرمز 2 کاربرد های گوناگونی در صنایع نساجی دارد که سبب تولید محصولات جانبی که سمی هستند می شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی کارایی پوست گردو در حذف رنگ راکتیو قرمز 2 از پساب سنتتیک می باشد. روش بررسی: این پژوهش تجربی می باشد. گرانول و پودر پوست چکیده کامل

زمینه و هدف: رنگ راکتیو قرمز 2 کاربرد های گوناگونی در صنایع نساجی دارد که سبب تولید محصولات جانبی که سمی هستند می شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی کارایی پوست گردو در حذف رنگ راکتیو قرمز 2 از پساب سنتتیک می باشد. روش بررسی: این پژوهش تجربی می باشد. گرانول و پودر پوست گردو به عنوان جاذب در شرایط آزمایشگاه تهیه شد. پوست گردو در دوحالت گرانول و پودر با غلظتهای متفاوت و رنگ راکتیو قرمز 2 در 3 غلظت مختلف مورد آزمایش قرار گرفت. یافته‌ها: میزان جذب رنگ راکتیو قرمز 2 تابعی از میزان جاذب و زمان تماس بود. با افزایش میزان جاذب از 0.5 تا 2 گرم در 100 میلی لیتر، میزان جذب ازحدود 50% تا 96% افزایش داشت. بیشترین میزان جذب در 10 دقیقه اول اتفاق افتاد. ایزوترم جذب رنگ مطابق با مدل ایزوترم لانگمیربود( RL= 0.99). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که میزان جذب توسط نوع پودر بهتر از نوع گرانول آن می باشد. با توجه به اسیدی بودن پاره ای از رنگ ها و دمای بالای اکثر پساب های صنعتی، پوست گردو می تواند به عنوان جاذب در چنین فاضلاب هایی کاربرد داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - بررسی مقدار جذب شیمیایی کروم توسط ساقه برنج با استفاده از مدل ایزوترم جذب فیزیکو شیمیایی
فاطمه سلطانی شایان شامحمدی

10.22034/jest.2017.10728

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین اهداف مدل‌های ایزوترم جذب، تعیین حداکثر ظرفیت جاذب است. هدف اصلی از این تحقیق، بررسی مقدار جذب شیمیایی کروم از محیط آبی توسط ساقه برنج با استفاده از مدل ایزوترم جذبفیزیکو شیمیایی شامحمدی و مقایسه مدل‌های ایزوترم جذب در تعیین حداکثر ظرفیت جاذ چکیده کامل

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین اهداف مدل‌های ایزوترم جذب، تعیین حداکثر ظرفیت جاذب است. هدف اصلی از این تحقیق، بررسی مقدار جذب شیمیایی کروم از محیط آبی توسط ساقه برنج با استفاده از مدل ایزوترم جذبفیزیکو شیمیایی شامحمدی و مقایسه مدل‌های ایزوترم جذب در تعیین حداکثر ظرفیت جاذب است. روش بررسی: برای انجام این تحقیق از ساقه برنج با اندازه ذرات 75، 300، 850 و 1200 میکرون و محلول کروم با غلظت‌های 15 تا 40 میلی‌گرم بر لیتر استفاده شد یافته‌ها: حداکثر بازده جذب در 2=pH و جرم 10 گرم بر لیتر از جاذب 75 میکرونی، 30/96% به دست آمد. حداکثر ظرفیت جذب ساقه برنج از مدل لانگمویر و مدل شامحمدی در اندازه ذرات 75 میکرون به ترتیب 918/2 و 926/4 میلی‌گرم بر گرم، در اندازه ذرات 300 میکرون، 206/2 و 310/3 میلی‌گرم بر گرم، در اندازه ذرات 850 میکرون، 838/1 و 617/2 میلی‌گرم بر گرم و در اندازه ذرات 1200 میکرون، 037/1 و 322/1 میلی‌گرم بر گرم به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج مطالعات ایزوترم جذب نشان داد که بر اساس مدل شامحمدی به طور متوسط 5/20% مقدار جذب به صورت جذب اولیه می‌باشد. همچنین با در نظر گرفتن مقدار جذب تعادلی (qe) به عنوان تابعی از غلظت اولیه (c0)، ضمن این که باعث افزایش دقت مدل ایزوترم می‌شود (بر اساس معیارهای ارزیابی)، مقدار حداکثر ظرفیت تعادلی جذب (qemax) را نیز به طور متوسط به اندازه 5/26% بیش تر از مدل لانگمویر نشان می‌دهد. بنابراین کاربرد مدل شامحمدی به طور میانگین 47%، مقدار ظرفیت جذب یون کروم توسط ساقه برنج را بیش تر از مدل لانگمویر نشان می‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - بررسی کاربرد فناوری غشایی و عملکرد غشا نانوساختار الیاف توخالی پلی اتر سولفون در تصفیه پساب های نفتی
زینب فلاح نژاد غلامرضا باکری مصطفی رحیم نژاد

10.22034/jest.2017.10729

چکیده زمینه و هدف: امروزه آلودگی ناشی از پساب های نفتی و صنعتی به یکی از مهم ترین مشکلات محیط زیستی تبدیل شده است. نتایج و تجربیات نشان می‌دهند که روش های مرسوم به سختی می توانند غلظت نفت را به 1% غلظت اولیه کاهش دهند و از طرفی این روش ها نمی‌توانند قطرات نفت با اندازه چکیده کامل

چکیده زمینه و هدف: امروزه آلودگی ناشی از پساب های نفتی و صنعتی به یکی از مهم ترین مشکلات محیط زیستی تبدیل شده است. نتایج و تجربیات نشان می‌دهند که روش های مرسوم به سختی می توانند غلظت نفت را به 1% غلظت اولیه کاهش دهند و از طرفی این روش ها نمی‌توانند قطرات نفت با اندازه کمتر از 20 میکرون را به طور موثر حذف نمایند. از اینرو می‌توان گفت که تصفیه پساب‌های نفتی یکی از ضروری‌ترین معضلات محیط‌زیست است که باید نسبت به رفع این مشکل در میادین نفتی اقدام نمود. روش بررسی: در این مقاله علاوه بر مرور عملکرد غشاهای مختلف در زمینه تصفیه پساب‌های نفتی، عملکرد غشا نانوساختار الیاف توخالی پلی اتر سولفون در تصفیه پساب نفتی مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نوع غشا، مواد موجود در خوراک و شرایط فرآیند، عملکرد غشا با زمان تغییر خواهد کرد. در این پژوهش، تاثیر پارامترهای عملیاتی مانند فشار، غلظت و سرعت جریان خوراک بر روی عملکرد غشا بررسی شده است. یافته ها: با افزایش فشار، میزان فشردگی و گرفتگی غشا افزایش و عملکرد غشا کاهش می یابد. بنابراین شرایط بهینه عملیاتی برای انجام آزمایش ها فشار 1 bar و سرعت جریان بالای خوراک و غلظت پایین خوراک می باشد. به دلیل افزایش انتقال جرم در سرعت جریان های بالاتر خوراک، میزان پس‌زنی ذرات گازوییل تا حدودی کاهش می یابد. نتیجه گیری: در این پژوهش، غشاهای مورداستفاده برای آزمایش ها با قابلیت جداسازی 100 درصدی ذرات گازوییل از پساب، از پرکاربردترین غشاها در تصفیه پساب های نفتی به شمار می آیند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - ارزیابی دیدگاه‌های مردم نسبت به آلودگی صوتی در نقاط پرتردد شهر رشت طی سال 1389
مرضیه سادات آیت الله زاده شیرازی نوشین بیرجندی عبدالکریم کشاورز شکری

10.22034/jest.2017.10730

زمینه و هدف: صدا یکی از عوامل زیان آور محیط زیست و نیز از پدیده های غیر قابل اجتناب در محیط کار و زندگی می باشد. در شهرهای پرجمعیت و صنعتی، آلودگی صوتی یک معضل جدی است و از جمله عوامل ایجاد این آلودگی، سامانه حمل و نقل شهری می باشد که از متداول ترین منابع آلودگی صوتی اس چکیده کامل

زمینه و هدف: صدا یکی از عوامل زیان آور محیط زیست و نیز از پدیده های غیر قابل اجتناب در محیط کار و زندگی می باشد. در شهرهای پرجمعیت و صنعتی، آلودگی صوتی یک معضل جدی است و از جمله عوامل ایجاد این آلودگی، سامانه حمل و نقل شهری می باشد که از متداول ترین منابع آلودگی صوتی است. هدف از این مطالعه، ارزیابی آگاهی و دیدگاه های مردم نسبت به آلودگی صوتی در مناطق پر تردد شهر رشت و بررسی میزان آلودگی صوتی در این مناطق می باشد. روش بررسی: در این تحقیق دیدگاه ها و نگرش مردم در مورد آلودگی صوتی مورد بررسی قرار گرفت و برای این منظور از 400 پرسش نامه توصیفی که هر یک محتوی 20 سوال بود استفاده شد. نتایج به دست آمده با بررسی اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت و ارتباط بین برخی متغیرها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون کای اسکور ( 2X ) مورد آنالیز قرار گرفت. یافته‌ها: با توجه به نتایج به دست آمده به طور متوسط 48% افراد بهترین راه کاهش آلودگی صوتی را افزایش آگاهی مردم از اثرات صدا دانستند، 3/42% با بستن در و پنجره و 8/15% با دو جداره کردن شیشه پنجره ها از ورود صدا به منزل جلوگیری می نمایند. ارتباط بین جنس و میزان تاثیر صدا روی خواب افراد نیز با 05/0 p <معنی دار بود. بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه میزان صدا در همه ساعات و میانگین 15 ساعته بالا می باشد از طرف دیگر، آگاهی مردم در زمینه راه های جلوگیری از ورود صدا کم است بنابراین بایستی آگاهی مردم را در این زمینه از طریق راه کارهای مختلف بالا برد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - تحلیل حساسیت فرایندهای تصفیه فاضلاب شهری با استفاده از AHP
مهناز حسین زاده کلخوران شهناز حسین زاده ابراهیم فتایی

10.22034/jest.2017.10731

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین موضوعات پیش از طراحی و احداث هر تصفیه خانه فاضلاب، انتخاب فرایند بهینه تصفیه است، به طوری که انتخاب نادرست تاثیر زیادی در افزایش هزینه ها و همچنین عدم دست یابی به نتیجه موردنظر دارد. روش بررسی: در این مطالعه به منظور تعیین حساسیت معیارهای م چکیده کامل

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین موضوعات پیش از طراحی و احداث هر تصفیه خانه فاضلاب، انتخاب فرایند بهینه تصفیه است، به طوری که انتخاب نادرست تاثیر زیادی در افزایش هزینه ها و همچنین عدم دست یابی به نتیجه موردنظر دارد. روش بررسی: در این مطالعه به منظور تعیین حساسیت معیارهای موثر بر اولویت بندی فرایندها و انتخاب فرایند مناسب تصفیه فاضلاب شهری در شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه از آزمون حساسیت بر اساس مدل AHP استفاده شد. فرایندهای تصفیه این شهرها شامل لاگون هوادهی، لجن فعال و بیولاک می باشد. این فرایندها، بر اساس معیارهای فنی ، اقتصادی و محیط زیستی و زیرمعیارهای مربوطه از طریق مقایسه زوجی وزن دهی شد و نتایج با استفاده از نرم افزار Expert Choice بررسی شد. یافته‌ها: بر این اساس فرایند بیولاک در اولویت اول قرار گرفت و فرایندهای لجن فعال و لاگون هوادهی به ترتیب در اولویت های دوم و سوم قرار گرفتند. در نهایت، تحلیل حساسیت برای معیارهای اصلی انجام گرفت تا حساسیت اولویت بندی گزینه ها را نسبت به تغییرات وزن معیارها مشخص نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - ارایه معیارهای مناسب برای برنامه‌ریزی صنعت گردش‌گری در روستاهای ساحلی (مطالعه موردی: جزیره قشم)
سولماز دشتی سید مسعود منوری سید محسن حسینی برهان ریاضی منصور مومنی

10.22034/jest.2017.10732

زمینه و هدف: صنعت گردش گری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می گردد و رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه ریزی مدیریتی مؤثر است. در این پژوهش برنامه ریزی و اولویت بندی پنج دهستان جزیره قشم بنام ها چکیده کامل

زمینه و هدف: صنعت گردش گری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می گردد و رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه ریزی مدیریتی مؤثر است. در این پژوهش برنامه ریزی و اولویت بندی پنج دهستان جزیره قشم بنام های رمکان، دولاب، سوزا، حومه و صلخ جهت توسعه گردش گری مدنظر می باشد. روش بررسی: بر اساس روش دلفی (Delphi) معیارهای گردش گری در چهار دسته اصلی معیارهای زیست محیطی، معیارهای تسهیلات و خدمات گردش گری ، معیارهای زیرساختی و معیارهای اقتصادی_اجتماعی و فرهنگی مشخص گردیدند. سپس اولویت بندی دهستان های جزیره جهت توسعه گردش گری بر اساس روش TOPSIS صورت پذیرفت. یافته ها: بر اساس روش TOPSIS دهستان حومه مناسب ترین پهنه جهت توسعه گردش گری و دهستان های صلخ، سوزا، دولاب و رمکان به ترتیب اولویت های بعدی جهت توسعه گردش گری می باشند. نتایج پژوهش نشان از آن دارد که پهنه بندی مناطق مستعد توریسم ساحلی نقش مؤثری در توسعه منطقه خواهد داشت و با بهره گیری از پتانسیل های متنوع و متعدد منطقه جزء با نگرش همه جانبه و برنامه ریزی چندبعدی میسر نخواهد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - کاربرد روش سیمپلکس و مفهوم جبران در ارزیابی اثرات توسعه مشارکتی (مطالعه موردی: گزینه‌های کارخانجات کمپوست و دفن زباله استان گلستان)
سمانه دزیانی عبدالرسول سلمان‌ماهینی

10.22034/jest.2017.10733

زمینه و هدف: انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط‌زیستی، از جمله روش‌های مطلوب در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. در واقع اگر تصمیم به اجازه دادن به اجرای توسعه باشد، فرایند ارزیابی برای تعیین محدودیت‌ها و روش‌های جبران و جلوگیری از اثرات منفی و به حداقل رساندن مخاطر چکیده کامل

زمینه و هدف: انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط‌زیستی، از جمله روش‌های مطلوب در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. در واقع اگر تصمیم به اجازه دادن به اجرای توسعه باشد، فرایند ارزیابی برای تعیین محدودیت‌ها و روش‌های جبران و جلوگیری از اثرات منفی و به حداقل رساندن مخاطرات محیط‌زیستی به‌کار گرفته می‌شود. در تحقیق حاضر، جهت انتخاب مکان احداث کارخانه کمپوست و دفن پسماند در استان گلستان، پنج منطقه پیشنهاد و ارزیابی اثرات انجام یافته است. روش بررسی: در این پژوهش ضمن تشریح روشی ریاضی مبتنی بر برنامه‌ریزی خطی، با استفاده از داده‌های مبتنی بر نقشه‌های مکانی به اولویت‌بندی مناطق پیشنهادی و انتخاب گزینه نهایی پرداخته شده و با در نظر گرفتن جبران اثرات، مقادیر مهم‌ترین متغیرهای تصمیم به نحوی که حداقل آلودگی را در پی داشته باشد، تعیین شده است. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که با استفاده از برنامه‌ریزی خطی، در منطقه شرقی گزینه یک با اختلاف بسیار اندک از سایرین، گزینه ارجح و در قسمت غربی، گزینه پنج با مقدار تابع هدف کم‌تر انتخاب گردید. مؤثرترین پارامترها در مورد گزینه‌های یک تا چهار، آلودگی آب‌های زیرزمینی و در مورد منطقه پنج، کاهش زمین‌های با ارزش تعیین گردید. چرا که در مورد گزینه پنج، با توجه به انواع جبران، هزینه و زمان در نظر گرفته شده، تأثیری که بر منطقه شکار ممنوع مجاور گذاشته می‌شود مهم‌تر از آلودگی آب‌های زیرزمینی می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: بررسی سطوح جبران حداقل و حداکثر نشان می‌دهد که افزایش جبران اثرات، میزان کلی آلودگی‌های محیط را کاهش می‌دهد و بالعکس. تحلیل حساسیت، درستی نتایج این روش را تأیید می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - بررسی عملکرد پودر دانه های مورینگا اولیفرا در مقایسه با سولفات آلومینیوم و پلی-آلومینیوم کلراید در تصفیه آب های آلوده
وحید یزدانی حسین بانژاد علیرضا رحمانی

10.22034/jest.2017.10734

زمینه و هدف: از آنجایی که در مناطق خشک و نیمه خشک دسترسی به منابع آب با کیفیت خوب با محدودیت همراه است، لذا بهره برداری از پساب فاضلاب برای آبیاری بسیار با اهمیت می باشد. هر چند پساب فاضلاب در مقایسه با حجم آب آبیاری مورد نیاز، مقدار کمی را شامل می شود ولی بهره برداری ا چکیده کامل

زمینه و هدف: از آنجایی که در مناطق خشک و نیمه خشک دسترسی به منابع آب با کیفیت خوب با محدودیت همراه است، لذا بهره برداری از پساب فاضلاب برای آبیاری بسیار با اهمیت می باشد. هر چند پساب فاضلاب در مقایسه با حجم آب آبیاری مورد نیاز، مقدار کمی را شامل می شود ولی بهره برداری از همین مقدار، باعث می شود که آب هایی با کیفیت بالاتر را بتوان در مصارف مهم تر به کار برد. روش بررسی: پژوهش حاضر در مقیاس آزمایشگاهی و با استفاده از دستگاه جارتست انجام شد. در این تحقیق سعی شد تا کارایی پودر دانه های اولیفرا در عملیات تصفیه فاضلاب نسبت به کارایی آلوم و پلی آلومینیوم کلراید سنجیده شود. برای انجام آزمایشات از فاضلاب طبیعی شهری با شدت آلودگی متوسط استفاده شد. کارایی هر یک از منعقدکننده ها توسط اندازه گیری پارامترهای سختی (کل، کلسیم و منیزیم)، کدورت، اسیدیته، اشرشیاکلی و سایر کلی فرم ها در قبل و بعد از آزمایش جار مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: غلظت پودر اولیفرا بین 10 الی 120 میلی گرم در لیتر با افزایش 10 میلی گرمی و آلوم و پلی آلومینیوم کلراید بین 5 الی 30 میلی گرم در لیتر با افزایش 5 میلی گرمی متغیر می باشند. بررسی ها نشان داد که در غلظت بهینه ی منعقدکننده های، آلوم، پلی آلومینیوم کلراید و اولیفرا به ترتیب قادر به کاهش 5/99، 99 و 7/97 درصدی کدورت می باشند. راندمان زدایش سختی کل، سختی کلسیمی، سختی منیزیم، اشرشیا و کل کلی فرم ها در بهترین حالت به ترتیب برابر 40 (100 میلی گرم اولیفرا)، 5/72 (100 میلی گرم اولیفرا)، 67 (80 میلی گرم اولیفرا)، 8/99 (100 اولیفرا + 15 میلی گرم آلوم) و 7/99 (100 اولیفرا + 15 میلی گرم آلوم) درصد بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از افزایش راندمآن ها در صورت ترکیب اولیفرا با آلوم و یا پلی آلومینیوم کلراید است.استفاده از پودر دانه های اولیفرا باعث کاهش زمان ته نشینی نسبت به آلوم و پلی آلومینیوم کلراید می گردد، بطوری که زمان ته نشینی از 30 دقیقه به 10 دقیقه کاهش می یابد.باید متذکر شد که حجم لجن تولیدی حاصله از پودر اولیفرا بسیار کم تر از حجم لجن حاصله از آلوم و پلی آلومینیوم کلراید می باشد، ضمن این که آبگیری از آن آسان تر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - برآورد زیان‌های اقتصادی ناشی از وقوع حریق در ایستگاه‌های خط1متروی تهران (پست LPS و (RS با استفاده از تکنیک سناریو سازی
صدیقه عطرکار روشن سمیه دانشور

10.22034/jest.2017.10735

زمینه و هدف: برای اجرایی کردن HSE (سلامت، ایمنی، محیط زیست) در صنعت، اقناع مدیران برای سرمایه‌گذاری در این زمینه جهت توجیه هزینه‌هایی که صرف کنترل ایمنی و بهداشت و همچنین ارزیابی ریسک انجام می شود، بسیار ضروری است. از سوی دیگر، از آنجا که وقوع حریق در سیستم مترو می‌توان چکیده کامل

زمینه و هدف: برای اجرایی کردن HSE (سلامت، ایمنی، محیط زیست) در صنعت، اقناع مدیران برای سرمایه‌گذاری در این زمینه جهت توجیه هزینه‌هایی که صرف کنترل ایمنی و بهداشت و همچنین ارزیابی ریسک انجام می شود، بسیار ضروری است. از سوی دیگر، از آنجا که وقوع حریق در سیستم مترو می‌تواند منجر به ایجاد خسارات و تلفات فاجعه‌بار برای جامعه گردد، این مطالعه به عنوان کاری جدید در این زمینه، با هدف تعیین زیان‌های اقتصادی ناشی از حریق در ایستگاه‌های خط 1 متروی شهر تهران(پست‌RS و LPS) انجام یافته است. روش بررسی: در این تحقیق خسارات اقتصادی ناشی از وقوع حریق، پس از شناسایی مهم‌ترین علل بروز خطر حریق با استفاده از تجزیه و تحلیل درخت خطا، از طریق سناریوسازی برآورد گردید. یافته‌ها: میزان خسارت اقتصادی ناشی از وقوع حریق در ایستگاه‌های خط 1 متروی شهر تهران (پست ‌RS و LPS) با سناریوهای حریق ترانسفورماتور خشک و حریق تابلوهای 20 کیلو ولت که بیش‌ترین احتمال وقوع را دارند، بر اساس قیمت‌های سال 1391، به ترتیب در پست LPS به میزان3980میلیون ریال و 6410 میلیون ریال و در پست RS با سناریوهای حریق ترانسفورماتور خشک و تایلوی 750 ولت به ترتیب میزان خسارت 6452 و 70266 میلیون ریال به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به خسارات فراوان اقتصادی ناشی از وقوع حریق در پست‌ها، اهتمام بیش‌تر مسئولان متروی شهری در تدوین یک سیستم مدیریت جامع ارزیابی ریسک در متروی شهر تهران، یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - بررسی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط-زیست در یکی از بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران (1391-1392)
مهدیه سادات رضائی فریده گلبابایی محمد حسن بهزادی

10.22034/jest.2017.10736

چکیده زمینه و هدف: سیستمبهداشت، ایمنی و محیط زیست در بیمارستان به لحاظ اقتصادی، انسانی و اخلاقی از اهمیت بسیاری برخوردار است. جهت پیاده سازی این سیستم در بیمارستان دارا بودن آگاهی و نگرش مطلوب و به دنبال آن عملکرد مناسب کارکنان نسبت به این مقوله مهم می باشد. این مطالعه چکیده کامل

چکیده زمینه و هدف: سیستمبهداشت، ایمنی و محیط زیست در بیمارستان به لحاظ اقتصادی، انسانی و اخلاقی از اهمیت بسیاری برخوردار است. جهت پیاده سازی این سیستم در بیمارستان دارا بودن آگاهی و نگرش مطلوب و به دنبال آن عملکرد مناسب کارکنان نسبت به این مقوله مهم می باشد. این مطالعه باهدف تعیین میزان آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی تعداد 435 نفر پرسنل شاغل در بیمارستان متشکل از پزشکان، پرستاران، کارکنان پاراکلینیک و اداری و پشتیبانی به عنوان نمونه انتخاب وپرسشنامه ای 60 سؤالی با 20 سؤال در هر یک از حوزه های آگاهی، نگرش و عملکرد در زمینه HSE طراحی گردید و پس از حصول اطمینان از اعتبار آن، در اختیار پرسنل مذکور قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد ارتباط مستقیمی بین میزان تحصیلات فرد با میزان نگرش وی وجود دارد (P<0/05 ). ارتباط معناداری میان سن با آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان وجود نداشت(0/05 <P). عنوان شغلی در میزان سطح آگاهی،‌ نگرش و عملکرد پرسنل در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست مؤثر بود(P<0/05) و با وجود داشتن سطح آگاهی خوب و نگرش مطلوب، شاهد عملکرد نادرست در حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست بودیم. بحث و نتیجه‌گیری: بهترین راهکار جهت اجرای فرهنگ HSE در سازماناز طریقآموزش های مستمر، تقویت رفتار ایمن و شناخت HSE به عنوان یک ارزش بنیادی سازمان و شرکت در فعالیت‌های روزانه از طرف مدیریت ارشد سازمان می باشد.. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - مدیریت جنبه ها و اثرات زیست محیطی صنایع چوب و کاغذ با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)
جعفر نوری سیده زهرا نوربخش سیده مرضیه نوربخش علی طهماسب پور

10.22034/jest.2017.10737

زمینه و هدف: هدف این تحقیق ارزیابی و مدیریت جنبه ها و اثرات زیست محیطی صنایع چوب و کاغذمی باشد. فرآیند تولید کاغذ چند مرحله اصلی دارد که در واحد های مختلف تولیدی کارخانه جات انجام می گیرد. واحد آماده سازی و تهیه خرده چوب، واحد تولید خمیر، واحد تولید کاغذ، واحد سیستم باز چکیده کامل

زمینه و هدف: هدف این تحقیق ارزیابی و مدیریت جنبه ها و اثرات زیست محیطی صنایع چوب و کاغذمی باشد. فرآیند تولید کاغذ چند مرحله اصلی دارد که در واحد های مختلف تولیدی کارخانه جات انجام می گیرد. واحد آماده سازی و تهیه خرده چوب، واحد تولید خمیر، واحد تولید کاغذ، واحد سیستم بازیابی مواد شیمیایی. روش بررسی: به منظور شناسایی و ارزیابی و مدیریت جنبه های زیست محیطی کارخانه و اثرات زیست محیطی آن ها از روش AHP (فرایند تحلیل سلسله مراتبی ) استفاده شد، معیارها واحد های تولیدی کارخانه (4 واحد اصلی) و زیر معیار ها فعالیت های هر کدام از این واحد ها می باشد و سطح گزینه ها اثرات زیست محیطی مختلف(آلودگی آب، آلودگی هوا، مواد زائد جامد و آلودگی صوتی) در نظر گرفته شدند. بحث و نتیجه‌گیری: پس از تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی توسط یک گروه کارشناسی 12 نفره در نرم افزار Expert Choiceچهار نتیجه مهم حاصل شد1- رده بندی اثرات زیست محیطی صنایع چوب و کاغذ2- رده بندی واحد های تولیدی کارخانه از لحاظ میزان آلاینده های زیست محیطی 3- بارز ترین جنبه های زیست محیطی هر واحد تولیدی 4- ردپای هریک از آلودگی ها شناسایی شد که هر نوع آلاینده بیشتر درکدام بخش کارخانه تولید می شود،که در قالب نمودارهایی نشان داده شده اند. سپس علل بارز بودن هر یک از جنبه های بارز و اثرات آنها مورد بررسی قرار گرفتند و در راستای رفع آنها راهکارهایی ارائه گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌های دخیل در پایداری زنجیره تأمین مواد غذایی
احمدرضا قاسمی محمدعلی رعیت پیشه احد حدادی سعید رعیت پیشه

10.22034/jest.2017.10738

زمینه و هدف: زنجیره تأمین پایدار لزوم توجه توأم به مباحث زیست‌محیطی و اجتماعی در کنار عملکرد اقتصادی در سازمان‌های شبکه‌ای را گوشزد می‌کند. زنجیره تأمین پایدار در زمره مفاهیم نوظهور در عرصه تولید و عملیات است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل دخیل در زمینه زن چکیده کامل

زمینه و هدف: زنجیره تأمین پایدار لزوم توجه توأم به مباحث زیست‌محیطی و اجتماعی در کنار عملکرد اقتصادی در سازمان‌های شبکه‌ای را گوشزد می‌کند. زنجیره تأمین پایدار در زمره مفاهیم نوظهور در عرصه تولید و عملیات است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل دخیل در زمینه زنجیره تأمین پایدار در صنایع غذایی است. روش بررسی: در گام نخست با بررسی گسترده‌ای ادبیات زنجیره تأمین پایدار، عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین پایدار کشاورزی (مرکبات) شناسایی شد. در گام دوم اقدام به مقوله‌بندی زیر شاخص‌های شناسایی‌شده از ادبیات در قالب ابعاد زنجیره تأمین پایدار (اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی)، در بخش کشاورزی (مرکبات) گردید. در نهایت با بهره‌گیری از فن فرآیند تحلیل شبکه‌ای به ارزیابی و اولویت‌بندی شاخص‌های دخیل در زنجیره تأمین پایدار مواد غذایی مبادرت شده است. یافته‌ها: در این بخش مقایسات زوجی و وزن‌های نسبی به کمک نرم‌افزار Super Decision محاسبه گردید و پس از تشکیل سوپرماتریس وزن نهایی 9 شاخص اصلی پایداری زنجیره تامین بخش کشاورزی تعیین گردید. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش از این امر نشان دارد که به ترتیب شاخص‌های بهره‌وری و تمرکز بازار، مصرف آب، مصرف انرژی، بازیافت زباله، حمل‌ونقل، حجم استخدام، کیفیت استخدام و تعادل در استخدام واجد بالاترین میزان اهمیت هستند. همچنین بر طبق نظر خبرگان بعد اقتصادی(488/0) نسبت به دو بعد دیگر پایداری دارای وزن بیشتری هست. که نتایج به‌دست‌آمده لزوم توجه به بهره‌وری و بخش انرژی را در پایدارسازی زنجیره تأمین کشاورزی در کشور را نشان می‌دهد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - بررسی و تحلیل پتنت‌های شیمی سبز به عنوان شاخص تحقیق و توسعه ی زیست محیطی
مریم قائمی ابوالقاسم تقوایی یزدلی

10.22034/jest.2017.10739

زمینه و هدف: با توجه به رشد بسیار زیاد تعداد پتنت‌ها در سراسر جهان، و افزایش استفاده از داده‌های پتنت در تجزیه و تحلیل‌های اقتصادی و زیست محیطی، هدف این مقاله این است که با استفاده از داده‌های پتنت، فعالیت‌های ثبت اختراع شیمی سبز را تجزیه و تحلیل کند تا به درک الگوهای ت چکیده کامل

زمینه و هدف: با توجه به رشد بسیار زیاد تعداد پتنت‌ها در سراسر جهان، و افزایش استفاده از داده‌های پتنت در تجزیه و تحلیل‌های اقتصادی و زیست محیطی، هدف این مقاله این است که با استفاده از داده‌های پتنت، فعالیت‌های ثبت اختراع شیمی سبز را تجزیه و تحلیل کند تا به درک الگوهای تحقیق و توسعه ی زیست محیطی و توسعه پایدار کمک کند. روش بررسی: در این تحقیق برای بررسی و تحلیل اختراعات فناوری شیمی سبز،پس از استخراج عبارت جستجوی مناسب، جستجو توسط "کلید واژه" در چکیده، عنوان و ادعا(های) پتنت ها انجام شده است. برای این منظور، اختراعات مربوط به فناوری شیمی سبز که در بازه زمانی 1993 تا 2013 در کشورها یا سازمان‌های مختلف به ثبت رسیده‌اند، با استفاده از پایگاه اطلاعات QPAT مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: ثبت اختراعات در حوزه‌ی شیمی سبز عمدتاً ناشی از فعالیت شرکت‌ها و کارخانجات بوده است. در مجموع، بخش شیمی و الکترونیک بیشترین پتنت‌ها را در اختیار دارند. ژاپن با داشتن 32٪ تمام اختراعات شیمی سبز بزرگترین منطقه مخترع است. چین با 29 درصد دومین منطقه، و به دنبال آن ایالات متحده (24 درصد)، اروپا (14 درصد) و سایر کشورهای جهان (1٪) قرار دارند. بحث و نتیجه‌گیری: مشوق‌های اقتصادی، فشارهای قانونی و نظارتی و اجتناب از اتهامات از سوی دولت‌ها، شهروندان و سازمان‌های زیست محیطی و ... عوامل مهمی در حرکت به سمت نوآوری فناوری های پاکتر و کاربردهای فناورانه‌ی مطلوب تر هستند. استفاده از فناوری‌های شیمی سبز یک استراتژی کسب و کار هوشمند است که می‌تواند هم مزایای زیست محیطی و هم اقتصادی را فراهم کند و همچنین باعث نفوذ بیشتر فناوری شود. نتایج حاصل از این تحقیق اطلاعات مفیدی برای توسعه راهبرد‌ها و سیاست های تحقیق و توسعه و مدیریت و برنامه ریزی مسائل زیست محیطی ارائه می‌دهد. همچنین می‌تواند برای ایجاد استراتژی فناوری در شرکت های خصوصی و برای ساخت سیاست در سطح عمومی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - بررسی جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی دریاچه سد قشلاق سنندج
کامران الماسیه شهرام کبودوندپور

10.22034/jest.2017.10740

زمینه و هدف: مطالعات قبلی بر روی کیفیت آب سد قشلاق سنندج نشان داد‌ه اند که میزان جیوه کل موجود در آب این دریاچه بیش‌تر از حد استاندارد تعریف شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مؤسسه استاندارد ایران (µg/L 1) است. بنابراین این تحقیق با هدف اندازه گیری میزان جیوه ک چکیده کامل

زمینه و هدف: مطالعات قبلی بر روی کیفیت آب سد قشلاق سنندج نشان داد‌ه اند که میزان جیوه کل موجود در آب این دریاچه بیش‌تر از حد استاندارد تعریف شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مؤسسه استاندارد ایران (µg/L 1) است. بنابراین این تحقیق با هدف اندازه گیری میزان جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی دریاچه سد قشلاق سنندج به عنوان اولین سطح غذایی زنجیره غذایی این بوم سازگان و منبع غذایی اصلی ماهی کپور نقره ای که خود پرمصرف ترین ماهی این دریاچه است و بررسی فرآیند بزرگ‌نمایی زیستی فلز جیوه طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. روش بررسی: زیتوده پلانکتونی در خلال ماه های تیر تا آذر 1388 در سه نقطه دریاچه سد قشلاق سنندج جمع‌آوری شدند. میزان جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی با استفاده از دستگاه اندازه گیری جیوه، اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین جیوه کل (± اشتباه معیار) تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی، 13/3 ± 21/78 بر حسب ng g-1 وزن خشک بود که بیش‌ترین مقدار آن در مرداد‌ماه (9/10 ± 81/86) و کم‌ترین مقدار آن در شهریور‌ماه (53/2 ± 68) بر حسبng g-1 وزن خشک مشاهده شد. پردازش آماری نشان داد که مقدار جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی در خلال ماه های تحقیق (49/0 = P ,94/0= 10 ,5F) و بین ایستگاه های مورد بررسی (34/0 = P ,19/1= 10 ,2F) فاقد اختلاف معنی‌دار هستند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه و نتایج حاصل از مطالعات پیشین در خصوص ماهیان پلانکتون‌خوار دریاچه سد قشلاق سنندج، بزرگ‌نمایی زیستی در زنجیره غذایی این بوم‌سازگان آبی به اثبات رسیده و مشخص شد که زیتوده پلانکتونی از ظرفیت زیستی قابل ملاحظه‌ای برای انتقال جیوه به سطوح غذایی بالاتر برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانجات فولاد با استفاده از روش RIAM اصلاح شده، مطالعه موردی: فولاد تیام در استان گیلان
ساجده مدنی سعید ملماسی رویا نزاکتی اسماعیل زاده

10.22034/jest.2017.10741

زمینه و هدف: امروزه، جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، رعایت ملاحظات زیست محیطی به‌عنوان یک الزام در کشور مطرح می‌باشد. در این راستا ارزیابی اثرات زیست محیطی، ابزاری مناسب جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار می‌باشد از این‌رو، ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث کارخانجات فول چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه، جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، رعایت ملاحظات زیست محیطی به‌عنوان یک الزام در کشور مطرح می‌باشد. در این راستا ارزیابی اثرات زیست محیطی، ابزاری مناسب جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار می‌باشد از این‌رو، ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث کارخانجات فولادسازی تیام می‌تواند به عنوان سازوکاری، با ارایه راه‌های استفاده صحیح و منطقی از منابع انسانی و طبیعی سبب کاهش هزینه‌ها شود. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و پیش‌بینی اثرات زیست محیطی ناشی از احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام بیستون با استفاده از ماتریس RIAM اصلاح شده و ارایه روش‌های کاهش اثرات زیانبار زیست محیطی و اقدامات اصلاحی می‌باشد. روش بررسی: محل اجرای این پروژه، در شهرک صنعتی تیام بیستون در شرق شهرستان فومن واقع شده است. در این مطالعه، اثرات مهم و برجسته مربوط به احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام با استفاده از روش RIAM اصلاح شده به منظور تجزیه و تحلیل اثرات ناشی از احداث در دو فاز ساختمانی و بهره‌برداری مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده از تجزیه و تحلیل صورت گرفته نشان داد در دوران ساخت و ساز بیش‌ترین اثرات منفی در محیط‌ فیزیکی- شیمیایی، ناشی از فعالیت‌های احداث و برچیدن کارگاه، عملیات خاکی و احداث کمپ‌ها، بر پارامترهای کیفیت هوا، تراز صوتی، فرسایش خاک و منابع آب سطحی می باشد، در محیط بیولوژیکی نیز تراکم پوشش گیاهی در اثر فعالیت تسطیح و پاکتراشی بیش‌ترین اثر را دریافت می‌نماید. همچنین تغییر کاربری اراضی و کاهش شاخص‌های بهداشتی از بارزترین اثرات منفی طرح در محیط اقتصادی- اجتماعی شناخته شده است. در دوران بهره‌برداری از کارخانه، موثرترین فعالیت‌های شناسایی شده شامل فرایند احتراق، برداشت از منابع آب زیر زمینی، دفع پسماندها، حمل و نقل مواد اولیه و... بوده که بر کیفیت هوای منطقه، تراز صوتی، کمیت منابع آب زیرزمینی و خصوصیات خاک منطقه اثر گذار بوده، در محیط اکولوژیکی و بیولوژیکی نیز بارزترین اثر منفی طرح در اثر خروج گازهای ناشی از احتراق، بر پوشش گیاهی و کیفیت زیستگاه‌های منطقه وارد خواهد شد. همچنین ایجاد فرصت های شغلی، رونق کسب و کار و رونق توسعه ملی از بارزترین اثرات مثبت طرح بر محیط اقتصادی و اجتماعی در دوران ساخت و بهره برداری معرفی شده است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که اغلب اثرات منفی ناشی از اجرای پروژه، در دامنه تغییرات بسیار اندک قرار دارند، پروژه با اعمال روش‌های مدیریت محیط زیست و اقدامات اصلاحی قابل اجرا می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - مقایسه کاربرد روش مدلسازی بیزین و روش‌های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی ریسک محیط زیستی سدها (مطالعه موردی: سد طالقان)
نگار طیب‌زاده مقدم بهرام ملک محمدی احمدرضا یاوری

10.22034/jest.2017.10742

زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی (ERA) ابزاری مهم در راستای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می رود. هدف از این تحقیق کاربرد روش مدل سازی بیزین مبتنی بر ساختار سلسله مراتبی به منظور اولویت بندی، ارزیابی و ارائه راهکارهای مدیریتی به جهت کاهش خطرات ناشی از ریسک های محی چکیده کامل

زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی (ERA) ابزاری مهم در راستای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می رود. هدف از این تحقیق کاربرد روش مدل سازی بیزین مبتنی بر ساختار سلسله مراتبی به منظور اولویت بندی، ارزیابی و ارائه راهکارهای مدیریتی به جهت کاهش خطرات ناشی از ریسک های محیط زیستی سد طالقان می باشد. روش بررسی: در روش اول ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با استفاده از شبکه بیزین(BN) و بهره گیری از نرم افزارNetica صورت پذیرفت.به منظور مقایسه نتایج حاصل از این روش با روش های متداولی چون روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM)، ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با روش MCDM و بهره گیری از نرم افزارExpert Choice نیز صورت پذیرفت. یافته‌ها: بر اساس نتایج این تحقیق، در میان توزیع های احتمالاتی گره تصمیم BN، تغییر کاربری اراضی، اثر بر جمعیت و فرسایش و رسوبگذاری مهم ترین ریسک ها هستند و آلودگی، لرزه خیزی، سیلاب، گردشگری و آسیب پذیری اکولوژیکی در اولویت های بعدی می باشند. بحث و نتیجه‌گیری: BNs به عنوان روشی جدید با دارا بودن مزیت هایی چون در نظر گرفتن روابط بین متغیرها و شرایط عدم قطعیت از مدل های انعطاف پذیر با توانایی بالا در ERA محسوب می شوند. از اینرو به منظور دست یابی به یک راه حل جامع برای بررسی مسائل پیچیده ای چون ERA پروژ ه های عمرانی از جمله سدسازی، بکارگیری BNs می تواند از کارایی بالایی برخوردار باشد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - کربن آلی و ذخیره کربن آلی خاک در توده‎های مدیریت شده و مدیریت نشده راش-ممرز
مریم مصلحی هاشم حبشی رامین رحمانی هرمز سهرابی خسرو ثاقب طالبی

10.22034/jest.2017.10743

زمینه و هدف: این تحقیق به منظور بررسی تاثیر فعالیت جنگل&lrm;شناسی گزینشی بر کربن آلی (SOC) و ذخیره کربن آلی خاک (SOCP) در توده&lrm;های آمیخته راش-ممرز در سری یک طرح جنگلداری دکتر بهرام&lrm;نیا استان گلستان انجام گرفت. روش بررسی: نمونه خاک سطحی (20-0 سانتی&lrm;متری) جهت چکیده کامل

زمینه و هدف: این تحقیق به منظور بررسی تاثیر فعالیت جنگل&lrm;شناسی گزینشی بر کربن آلی (SOC) و ذخیره کربن آلی خاک (SOCP) در توده&lrm;های آمیخته راش-ممرز در سری یک طرح جنگلداری دکتر بهرام&lrm;نیا استان گلستان انجام گرفت. روش بررسی: نمونه خاک سطحی (20-0 سانتی&lrm;متری) جهت اندازه&lrm;گیری کربن آلی (OC) و درصد سنگ و سنگریزه و80 نمونه خاک با استفاده از سیلندر جهت تعیین وزن مخصوص ظاهری، از چهار توده یک هکتاری (عمق 20-0 سانتی&lrm;متری) در سال 1393 برداشت گردید. تیمارها شامل سه جنگل مدیریت شده (شیوه گزینشی) با مدت زمان 1، 7 و 10 سال گذشته از آخرین دخالت (به&lrm;ترتیب تیمارهای مدیریت شده 1، 2 و 3) و جنگل مدیریت نشده (شاهد) بودند. سپس کربن آلی و ذخیره کربن آلی خاک محاسبه و با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه مقایسه گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد میزان کربن آلی و ذخیره کربن آلی خاک در بین چهار تیمار از اختلاف معنی&lrm;داری در سطح 5 درصد برخوردار بوده و در تیمار مدیریت نشده بیشترین و تیمار مدیریت شده 1 کمترین مقدار را داشت. همچنین همبستگی خصوصیات خاک با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی و نشان داد، ماده آلی با وزن مخصوص ظاهری و درصد سنگ و سنگریزه همبستگی منفی دارد. تیمار مدیریت نشده و تیمارهای مدیریت شده 1، 2 و 3 به&lrm;ترتیب 021/280 و 046/124، 497/143 و 298/181 تن دی‌اکسیدکربن اتمسفر را برای ذخیره 3/76، 8/33، 1/39 و 4/49 تن کربن در خاک یک هکتار جنگل (20-0 سانتی&lrm;متر)، جذب نمودند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - ارتقا ارزیابی اثرات توسعه با ماتریس ریاضی (مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری شاندیز- استان خراسان رضوی)
بی‌بی زهرا مظلوم علیرضا میکائیلی تبریزی عبدالرسول سلمان ماهینی

10.22034/jest.2017.10744

زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاح چکیده کامل

زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاحی و بهسازی ارائه نماید. روش بررسی: روش ماتریس به دلیل سادگی، کارآمدی و جامعیت متداول ترین روش ارزیابی اثرات شناخته شده است. در این راستا، یک روش برای رسیدن به ارزیابی مطلوب اثرات، بهبود ماتریس هاست و ماتریس ریاضی بازدهی و دقت روش ماتریس را افزایش می دهد. یافته ها: ماتریس ریاضی، با معیارهای شدت، وسعت، محدوده ی زمانی، هم بیشی، اثرات تجمعی، اختلاف نظر، جبران و معناداری اثر در ستون ها و عوامل محیط زیستی در ردیف ها طراحی شد. عوامل محیط زیستی در ارتباط با هر یک از فعالیت های پروژه دو به دو مقایسه و با دامنه اعداد 1± تا 9± ارزش گذاری گردید. سپس، با جمع جبری معناداری اثرات، عدد نهایی کل اثرات مشخص و تعداد ارزش های مثبت و منفی با توجه به قرار گرفتن در محدوده اثر معناداری کم تا زیاد تعیین شد. بحث و نتیجه گیری: ماتریس ریاضی با لحاظ کردن آثار سایر پروژه های توسعه در منطقه با معیار تجمعی و معیار هم بیشی، استفاده از نظر کارشناسان و تصمیم گیرندگان با معیار اختلاف نظر و در نظر گرفتن اقدامات کاهشی، اصلاحی و بهسازی اثر با معیار جبران نتایج را به واقعیت نزدیک و منطقی تر می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - زون بندی منطقه ی حفاظت شده ملوسان با استفاده از GIS
منیره مرادپناه هاجر مرادپناه

10.22034/jest.2017.10745

زمینه و هدف: زون بندی در مدیریت پارکها و مناطق حفاظت شده راهکاری است که از طریق آن تعارضات مناطق حفاظت شده کاهش یافته و فرصت لازم برای اتخاذ تدابیر مورد نیاز فراهم می شوددر این مطالعه سعی شده تا با زون بندی منطقه حفاظت شده ملوسان، زمینه را برای مدیریت بهینه منطقه مذکور چکیده کامل

زمینه و هدف: زون بندی در مدیریت پارکها و مناطق حفاظت شده راهکاری است که از طریق آن تعارضات مناطق حفاظت شده کاهش یافته و فرصت لازم برای اتخاذ تدابیر مورد نیاز فراهم می شوددر این مطالعه سعی شده تا با زون بندی منطقه حفاظت شده ملوسان، زمینه را برای مدیریت بهینه منطقه مذکور فراهم آورد تا به اهداف حفاظتی مورد تاکید سازمان حفاظت محیط زیست و مجامع محیط زیستی بین المللی دست یافت. روش بررسی: منطقه ی حفاظت شده ی ملوسان، با سیمای کوهستانی، دره ها و پناهگاههای فراوان و با وسعت 9513 هکتار در استان همدان در فاصله ی 24 کیلومتری شمال غربی شهرستان نهاوند واقع شده است. در فرآیند زون بندی پس از شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی(در مقیاس 25000: 1) با تجزیه تحلیل و جمع بندی داده های اکولوژیکی(مبتنی بر رهیافت سیستمی) 5097 واحد زیست محیطی در منطقه تفکیک گردید، سپس مدل های اکولوژیکی ویژه تهیه شد و از مقایسه آنها با جدول یگانهای زیست محیطی، این یگانها برای زونهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت، اولویت بندی و ساماندهی زونها به شیوه ی رایج آن در ایران انجام گرفت و نقشه زون بندی به عنوان واحدهای برنامه ریزی در منطقه تهیه گردید. یافته‌ها: نتیجه ی حاصل از زون بندی در منطقه ی حفاظت شده ی ملوسان نشان می دهد زون های حفاظتی 21. 50 %، سایر استفاده ها 48. 36%، تفرج گسترده 21. 13%، بازسازی 09. 0%، تفرج متمرکز 01. 0% و زون سپر 7. 28 % از کل مساحت منطقه را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتیجه‌گیری: جمع بندی نتایج تحقیق نشان داد که باید با استفاده از تدبیر مدیریتی دراین مکانها شرایط را هم برای حفظ ارزشهای اکولوژیکی و هم توسعه و بهره برداری بهینه مهیا کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - مدیریت پسماندهای صنعتی (مطالعه موردی: شهرک صنعتی عباس آباد)
سوده پازوکی حمید رضا جعفری

10.22034/jest.2017.10746

زمینه و هدف: با افزایش پسماندهای صنعتی خطرناک و کمبود قانون های لازم برای مدیریت پسماند مشکلات جدی در برخی نقاط ایران به وجود آمده است. هدف این تحقیق ارزیابی شرایط جمع آوری ، حمل و نقل ، بازیافت و دفع پسماندهای صنعتی در شهرک صنعتی عباس آباد تهران می باشد. روش بررسی: ای چکیده کامل

زمینه و هدف: با افزایش پسماندهای صنعتی خطرناک و کمبود قانون های لازم برای مدیریت پسماند مشکلات جدی در برخی نقاط ایران به وجود آمده است. هدف این تحقیق ارزیابی شرایط جمع آوری ، حمل و نقل ، بازیافت و دفع پسماندهای صنعتی در شهرک صنعتی عباس آباد تهران می باشد. روش بررسی: این تحقیق مقطعی بوده و به وسیله پرشس نامه و گشت میدانی در سال 1392 تهیه شده است. یافته‌ها: در شهرک صنعتی عباس آباد 60000 تن در سال یا 164 تن در روز پسماندهای صنعتی مختلف تولید می شود. بیشترین تولید پسماندها مربوط به پسماندهای صنایع فلزی با 47232 تن در سال یا 80% و کمترین تولید پسماندها مربوط به پسماندهای صنایع نساجی با 34 تن درسال یا 1% کل می باشد. بیش از 90 درصد صنایع موجود در شهرک پسماند صنعتی تولید می کنند. بحث و نتیجه‌گیری: دفع نهایی این پسماندها عمدتا به وسیله فروش به میزان 55% می باشد. پسماندهای بیشتر صنایع در شهرک پتانسیل بازیافت و استفاده مجدد را دارند و این مقدار برابر 33.2% می باشد. بهترین و اقتصادی ترین و محیط زیستی ترین فعالیت مدیریتی شهرک ممانعت از تولید ، افزایش پتانسیل بازیافت و استفاده مجدد از مواد با تاکید بر جداسازی از مبدا تولید و افزایش جداسازی مکانیکی و کاهش تولیدات دور ریز می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - بررسی و اولویت‌بندی روش‌های آموزشی محیط‌زیست در تفکیک و جمع‌آوری مدیریت پسماند
مجیدرضا گنجی لعبت تقوی قاسمعلی عمرانی

10.22034/jest.2017.10747

زمینه و هدف: نظر به این که شناسایی شیوه هایی آموزشی مختلف شهروندان و بهره گیری از روش های موثر می تواند راه رسیدن به مدیریت جامع پسماند و در نهایت توسعه پایدار را هموار سازد ، زمینه ساز این پژوهش شده است. روش بررسی: چهار ابزاری که برای جمع آوری داده ها استفاده شده شامل چکیده کامل

زمینه و هدف: نظر به این که شناسایی شیوه هایی آموزشی مختلف شهروندان و بهره گیری از روش های موثر می تواند راه رسیدن به مدیریت جامع پسماند و در نهایت توسعه پایدار را هموار سازد ، زمینه ساز این پژوهش شده است. روش بررسی: چهار ابزاری که برای جمع آوری داده ها استفاده شده شامل مصاحبه با اساتید و کارشناسان، مطالعات کتاب خانه ای، اسناد و مدارک و پرسش نامه(اصلی و ویژه تحلیل سلسله مراتبی)می باشد. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل و با استفاده از روشAHP اولویت بندی شدند. برای به دست آوردن پایایی در این پژوهش، ضریب آلفای کرونباخ 81/0 محاسبه گردید. به منظور سنجش و تایید روایی، پرسش نامه توسط اساتید و متخصصین مربوطه مورد بررسی قرار گرفت. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج روش AHP نشان داد که روش تلفیقی ، بهترین شیوه برای آموزش تفکیک و جمع آوری پسماند می باشد. نهایتا می توان عنوان نمود که از چهار روش آموزشی موجود در منطقه، روش تلفیقی بهترین شیوه، مناسبترین زمان آموزش، عصر روزهای هفته و مناسب ترین مکان نیز مدارس و بوستان ها شناخته شدند. شایان ذکر است که ارتقای آگاهی های تخصصی مدرسین، آموزش گران و دیگر افراد مرتبط با پسماند در شهرداری نیز برای اثر بخشی روش های آموزشی بسیار موثر میباش پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - بررسی فنی و اقتصادی استفاده ازدورریز پسماندهای شهر تهران به عنوان سوخت کوره‌های سیمان
آزاده پناهنده غلامرضا اسدالله فردی محسن میرمحمدی

10.22034/jest.2017.10748

زمینه و هدف: روزانه 7500 تن پسماند جامد شهری در تهران تولید و پس از پردازش، 4000 تن آن ها بعنوان دورریز باقی می ماند. استفاده مجدد از پسماند برای حفظ منابع و کاهش آلودگی های زیست محیطی ضروری است. هدف این مقاله بررسی امکان فنی و اقتصادی استفاده از دورریز پسماندهای تهران چکیده کامل

زمینه و هدف: روزانه 7500 تن پسماند جامد شهری در تهران تولید و پس از پردازش، 4000 تن آن ها بعنوان دورریز باقی می ماند. استفاده مجدد از پسماند برای حفظ منابع و کاهش آلودگی های زیست محیطی ضروری است. هدف این مقاله بررسی امکان فنی و اقتصادی استفاده از دورریز پسماندهای تهران در کوره های سیمان است. روش بررسی: مقدار دورریزهای پسماند از سازمان مدیریت پسماند اخذ و ارزش حرارتی آن ها با فرمول Dulong محاسبه شد. سپس مشخصات فیزیکی و شیمیایی دورریزها به کمک تحلیل های نهایی به دست آمد. در نهایت، هزینه تولید یک تن کلینکر با مصرف سوخت گاز ، مازوت و پسماند، همچنین هزینه های صرفه جویی شده با مصرف پسماند در کوره شماره 8 کارخانه سیمان تهران نیز محاسبه شد. یافته‌ها: دورریز پسماندهای تهران با فرمول شیمیایی 07/0NS32O107H71C دارای 72/24% رطوبت،21% خاکستر و MJ/kg 6/23-4/21 ارزش حرارتی است. بنابراین می توان tons/day 54/3613 سوخت پسماند با ارزش حرارتی MJ/kg 63/19 و 20% رطوبت تولید کرد. همچنین جایگزینی 10% از ارزش حرارتی مورد نیاز کوره 8 کارخانه سیمان تهران با سوخت پسماند به جای مازوت سالانه 16/4 میلیارد ریال درآمد و 6/282 میلیون ریال صرفه جویی در هزینه دفن پسماند دارد. بحث و نتیجه‌گیری: مقدار ارزش حرارتی و گوگرد دورریزهای پسماند تهران مطابق الزامات یک سوخت جایگزین است؛اما کاهش مقدار خاکستر، رطوبت و اندازه پسماند، همچنین افزایش ارزش حرارتی دورریزهای پسماند ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - بررسی عملکرد ایمنی درصنعبررسی عملکرد ایمنی درصنعت شیشه و بلور و ارایه راهکارهای مدیریت بهبود (مطالعه موردی: عملکرد کارخانه شیشه و بلور اصفهان به عنوان بزرگترین کارخانه تولید شیشه و بلورکشور
تورج دانا فاطمه پهلوانی نژاد

10.22034/jest.2017.10752

زمینه و هدف: سالیانه در جهان میلیون ها کارگر قربانی حوادث ناشی از کار می شوند. بر اساس گزارش سازمان بین المللی کار، 120میلیون حادثه در سال اتفاق می افتد که منجر به فوت و یا از کار افتادگی تعداد زیادی از نیروی انسانی کاری می گردد. درکشورهای پیشرفته صنعتی سالانه از هر ده چکیده کامل

زمینه و هدف: سالیانه در جهان میلیون ها کارگر قربانی حوادث ناشی از کار می شوند. بر اساس گزارش سازمان بین المللی کار، 120میلیون حادثه در سال اتفاق می افتد که منجر به فوت و یا از کار افتادگی تعداد زیادی از نیروی انسانی کاری می گردد. درکشورهای پیشرفته صنعتی سالانه از هر ده نفر کارگر یکی دچار سانحه شده و در نتیجه این گونه حوادث، پنج درصد روزهای کار ملی به هدر می رود. حوادث و بیماری های ناشی از کار، هزینه های زیادی را بر افراد، صنایع و اقتصاد ملی کشورها تحمیل می کنند که این رقم در حدود5/48 میلیارد دلار در سال تخمین زده می شود. روش بررسی: تحقیق حاضر برای اولین بار در کشور در صنعت بلور و شیشه و به صورت مطالعه موردی در کارخانه شیشه و بلور اصفهان انجام پذیرفته است. این مطالعه از طریق آمارهای مقایسه ای حوادث و رویدادها و تجزیه و تحلیل و برآورد میزان آسیب به نیروی کاری این صنعت طی بازه زمانی دوازده ساله (1380 تا1392) صورت گرفته است. درادامه با بررسی یافته های تحقیق، راهکارهای بهبود و مدیریتی از جنبه ی توسعه پایدار صنعتی ارایه گردیدند. هدف غایی از نگارش مقاله حاضر، بررسی وضعیت شاخص های عملکرد ایمنی صنعت بلور و شیشه کشور به جهت ارتقای سطح سلامت کار و ایمن بودن شرایط محیط کار می باشد. یافته‌ها: یافته های تحقیق نشان داد بیشترین حوادث ثبت شده در امور تولید با فراوانی نسبی 38% بوده است و رده های سنی 36 تا 40 سال در حدود 41% از حوادث (بیشترین مقدار) را به خود اختصاص داده است.از سویی نتایج پژوهش نشان می دهد که افراد با سابقه کاری بین 1 تا 5 سال ، بیشترین میزان مواجهه با حوادث را دارند. عوامل اصلی ایجاد حوادث برخورد با اشیاء ،سقوط اشیاء، گیرافتادگی و سقوط افراد بوده و مهم ترین اندام آسیب دیده دست کارکنان با فراوانی نسبی 58% بوده است. بیشترین حوادث در سال 1391 رخ داده و آموزش کارکنان سهم به سزایی در کاهش حوادث سال بعد داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - بررسی و رتبه بندی مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در پارک های شهری اهواز
مهرنوش چنگیزی روح الله کاظمی فروزان فرخیان

10.22034/jest.2017.10753

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فضای سبز شهری و جدا ناپذیر بودن آن ها از مجموعه شهر، جهت به حداقل رساندن خسارت های جانی، مالی و اثرات نامطلوب و ایجاد امنیت در پارک ها ضرورت اتخاذ خط مشی و راهکارهای ماندگار و بنیادین الزام آور می باشد. از این رو در این تحقیق بررسی مدیریت ب چکیده کامل

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فضای سبز شهری و جدا ناپذیر بودن آن ها از مجموعه شهر، جهت به حداقل رساندن خسارت های جانی، مالی و اثرات نامطلوب و ایجاد امنیت در پارک ها ضرورت اتخاذ خط مشی و راهکارهای ماندگار و بنیادین الزام آور می باشد. از این رو در این تحقیق بررسی مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در پارک های شهری اهواز و ارائه راهکارهای مدیریتی جهت بهبود وضعیت موجود انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه در ابتدا 6 پارک از انواع مختلف بر اساس تعداد جمعیت استقاده کننده، تعداد تجهیزات، مساحت، نوع پارک، نزدیکی به محل شهر جهت مطالعه انتخاب و سپس مجموعه ای از معیار ها و شاخصهای مرتبط با معیارها شناسایی گردید و بر اساس روش دلفی و نظرسنجی از خبرگان از 10-1 امتیازدهی گردید، بعد از حذف شاخص های کم اهمیت معیار ها و شاخص های شناسایی شده نهایی شدند. سپس با استفاده از تکنیک فرایند سلسله مراتبی بر اساس دیدگاه10 نفر از خبرگان و بر اساس مقایسه های زوجی اقدام به اولویت بندی معیارها و شاخص ها گردید. درانتها برای انتخاب بهترین معیار از معیار های محیط زیست، بهداشت و ایمنی و همچنین انتخاب بهترین پارک از تکنیک تاپسیس استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که امتیاز کسب شده شاخص های ایمنی پارک های تحت مطالعه با 526/0 امتیاز، از امتیاز شاخص محیط زیست با 656/0 کم تر و از امتیاز شاخص بهداشت؛403/0 بیش تر است. همچنین نتایج رتبه بندی پارک های تحت مطالعه نشان دهنده آن است که پارک جزیره از نظر وضعیت ایمنی، بهداشت و محیط زیست نسبت به سایر پارک های تحت مطالعه در وضعیت بهتری قرار دارد و پارک دولت نیز پایین ترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجه‌گیری: از آنجا که توجه به ایمنی و سلامت پارک های شهری با توجه به سهم بالایی که پارک ها در حیات جمعی شهروندان دارند، ضرورتی غیرقابل انکار است و با عنایت به نتایج ارزیابی وضعیت پارک های شهری شهر اهواز بر اساس معیار های ایمنی، بهداشت و محیط زیست، ذکر این مهم ضرورت دارد که موفقیت برنامه های اصلاحی برای بهینه سازی شرایط سلامت پارک های شهری در همراهی و یکپارچگی سه عامل یاد شده و اجرای مدیریت یکپارچه آن ها نهفته است و این بدان مفهوم است که اجرای الگوی HSE-MS می تواند راهکاری موفقیت آمیز قلمداد گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - ارزیابی اثرات زیست‌محیطی طرح‌های تغذیه مصنوعی دشت لاور در استان بوشهر
پوریا عطایی سوده کریم‌قاسمی

10.22034/jest.2017.10754

زمینه و هدف: نگرانی در مورد استفاده غیر منطقی انسان ها از منابع و دشت ها افزایش پیدا کرده است که خود نتیجه مدیریت نادرست ادارات محلی و روش های بهره برداری می باشد که برای رسیدن به یک توسعه پایدار باید این مشکلات حل شود. در این رابطه لازم است هر نوع بهره برداری از منابع چکیده کامل

زمینه و هدف: نگرانی در مورد استفاده غیر منطقی انسان ها از منابع و دشت ها افزایش پیدا کرده است که خود نتیجه مدیریت نادرست ادارات محلی و روش های بهره برداری می باشد که برای رسیدن به یک توسعه پایدار باید این مشکلات حل شود. در این رابطه لازم است هر نوع بهره برداری از منابع پس از ارزیابی ظرفیت محیط زیست انجام شود. فرآیند ارزیابی اثرات زیست محیطی به عنوان تضمین معیارها و آیین نامه های زیست محیطی در طرح های مختلف است که اهداف اصلی آن شامل پیش بینی، شناخت و تجزیه و تحلیل جزییات تمام اثرات مثبت و منفی طرح های محیط زیست طبیعی و انسانی می باشد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح های تغذیه مصنوعی دشت لاور در استان بوشهر بوده است. روش بررسی: در این تحقیق از روش ماتریس ICOLD استفاده گردید. در این روش اثر هر یک از فعالیت های طرح بر عوامل زیست محیطی در دو مرحله احداث و بهره برداری سنجیده شد. یافته‌ها: یافته ها نشان داد که پیامدهای وارد شده طرح بر کل محیط زیست مثبت بوده است (94+ امتیاز). بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به یافته های به دست آمده، اجرای طرح های تغذیه مصنوعی در دشت لاور با رعایت استانداردها بلامانع می باشد. در پایان با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه پیشنهادهایی ارایه گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بررسی دانش و نگرش محیط‏زیستی دانشجویان دانشگاه زنجان
سمیه ندرلو علی شمس

10.22034/jest.2017.10756

زمینه و هدف: چالش‌های محیط زیستی غالباً دارای منشأ فکری و فرهنگی بوده و به رفتارهای غلط انسان بر می‌گردد. از عوامل تأثیرگذار بر رفتار انسان‌ها دانش و نگرش آنان می‌باشد. با توجه به جایگاه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در مدیریت آینده جامعه، بررسی نگرش و دانش دانشجویان در خصوص چکیده کامل

زمینه و هدف: چالش‌های محیط زیستی غالباً دارای منشأ فکری و فرهنگی بوده و به رفتارهای غلط انسان بر می‌گردد. از عوامل تأثیرگذار بر رفتار انسان‌ها دانش و نگرش آنان می‌باشد. با توجه به جایگاه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در مدیریت آینده جامعه، بررسی نگرش و دانش دانشجویان در خصوص محیط‌زیست و نیز افزایش فرهنگ محیط‌زیستی آن‌ها ضرورت دارد، لذا تحقیق توصیفی پیمایشی حاضر با هدف بررسی دانش و نگرش محیط زیستی دانشجویان دانشگاه زنجان صورت گرفت. روش بررسی: کلیه دانشجویان در حال تحصیل در نیمسال اول 93-92 در دانشگاه زنجان جامعه آماری تحقیق را تشکیل می‌دادند (8944=N) که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان با خطای پنج درصد 370 دانشجو و از طریق روش نمونه گیری چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب و مورد مطالعه واقع شدند. روایی محتوایی و سازه‌ای ابزار تحقیق از طریق پانلی از اعضای هیات علمی متخصص مورد تائید قرار گرفت و پایایی آن نیز با انجام مطالعه مقدماتی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر با 78/0 و 73/0 به ترتیب برای شاخص‌های ترکیبی سنجش نگرش و دانش حاصل شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که اکثریت دانشجویان (8/71 درصد) دارای نگرشی مساعد در خصوص محیط‌زیست هستند ولی در مقابل 2/78 درصد آن‌ها از نظر دانش محیط زیستی در حد متوسط می‌باشند. متغیرهای سن، تعداد واحد گذرانده و منابع اطلاعاتی مورد استفاده با سطح دانش و نگرش دانشجویان دارای رابطه معنی‌داری بودند و نیز رابطه مثبت و معنی‌داری بین دانش و نگرش دانشجویان دانشکده‌های علوم پایه و انسانی مشاهده گردید درحالی‌که این رابطه برای دانشجویان دانشکده کشاورزی منفی و معنی‌دار بود. بحث و نتیجه‌گیری: افزایش دانش و آگاهی دانشجویان با توجه به نگرش مساعد اکثریت آن‌ها می‌تواند تأثیر معنی‌داری در رفتار آن‌ها داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی آبشار مارگون فارس با تأکید بر ارزیابی اکولوژیکی موزاییک منظر بستر
فریال احمدی محمدرضا بمانیان اصغر محمدمرادی

10.22034/jest.2017.10757

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چکیده کامل

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چه بیشتر گردشگران به این بستر ها را فراهم آورد. روش بررسی: به منظور انجام این پژوهش از روش های تحقیق توصیفی تحلیلی و موردی و از شیوه های تحقیق مرور متون و منابع، مشاهده و بهره گیری از اسناد تصویری، استفاده شده است. با تآکید بر هدف اصلی پژوهش مبتنی بر دست یابی به راهکارهای مرمت اکولوژیکی محدوده مطالعاتی، نخست به تحلیل و بررسی جریان ها و ساختار موزاییک منظر طبیعی آبشار مارگون فارس، از طریق آنالیز عکس های هوایی این منطقه، پرداخته شده است. با این تحلیل ها، آشفتگی های حال حاضر این منظر شناسایی شده است. در نهایت با تأکید به یافته های به بدست آمده از تحلیل و ارزیابی اکولوژی منظر این منطقه، پیشنهادات طراحی در زمینه حفاظت و ارتقاء ارزش های اکولوژیکی بستر داده شده است. یافته‌ها: یافته ها نشان می دهد که منظر طبیعی مارگون، هم اکنون با آشفتگی هایی چون تخریب تنوع گونه های زیستی ( گیاهی و جانوری)، فرسایش شدید به وجود آمده در نتیجه تخریب گیاهان رودکناری و جنگل ها ( که به واسطه چرای بی رویه دام و مصارف کشاورزی به وجود آمده است)، آلودگی های صوتی و زیست محیطی، وجود پسماندهای در مجاورت حرایم طبیعی آبشار مارگون ، عدم مسئولیت گردشگران و جوامع محلی در زمینه حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی، شکار غیر مجاز آبزیان، پرندگان و حیوانات و کاهش میزان آب در نتیجه ی تغییرات آب و هوایی مواجه می باشد که موجبات تنزل کیفیت اکولوژیکی منظر را فراهم آورده است. بحث و نتیجه‌گیری: یافته های حاصل از این پژوهش بر حفاظت مطلق از محدوده درختزارهای رودکناری با حذف فعالیت های ناسازگار، تثبیت عوارض طبیعی بستر با ارتقای پوشش گیاهی بومی از طریق کاشت و تکثیر نمونه های موجود زاگرسی منطقه، حفاظت از پوشش گیاهی شکننده پای آبشار از لگد کوب شدن توسط گردشگران با ارائه و طراحی دسترسی متفاوت به آبشارمارگون، حفاظت از زیستگاه های حیات وحش منطقه و حذف پارکینگ گردشگری از محدوده حرایم درختزارهای رودکناری تأکید دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - بررسی کارآمدی قوانین و مقررات حقوقی ناظر بر آلودگی هوا در ایران
داریوش کریمی نگین موسوی مدنی

10.22034/jest.2017.10758

آلودگی هوا در سطوح ملی و بین المللی، آثار زیان باری بر محیط زیست انسانی و طبیعی بر جای میگذارد. رشد تکنولوژی و شهرنشینی به تبعات خود افزایش حجم گسترده ای از انواع آلاینده ها در هوا را موجب شده و به دلیل مضر بودن آن برای سلامتی عموم و محیط زیست، حساسیت دولت مردان را در ر چکیده کامل

آلودگی هوا در سطوح ملی و بین المللی، آثار زیان باری بر محیط زیست انسانی و طبیعی بر جای میگذارد. رشد تکنولوژی و شهرنشینی به تبعات خود افزایش حجم گسترده ای از انواع آلاینده ها در هوا را موجب شده و به دلیل مضر بودن آن برای سلامتی عموم و محیط زیست، حساسیت دولت مردان را در رابطه با اتخاذ تدابیر و تمهیداتی خاص، به منظور جلوگیری از آلوده نمودن هوا و تخریب محیط زیست بر انگیخته است. در ایران نیز در سالیان اخیر به ویژه در کلان شهرها این آلودگی افزایش قابل توجهی داشته و به نوبه خود باعث ورود خسارات جبران ناپذیر بر سلامتی اشخاص و کیفیت اموال شده است. به نظر می رسد که قوانین و مقررات حقوقی آلودگی هوا در ایران تا حدودی برای رفع آلودگی هوا کفایت می کند. در واقع مشکل استمرار آلودگی هوا از قوانین و مقررات مربوطه نیست، بلکه از مجریان قانون است که به وظایف خود در این راستا به درستی عمل نمی کنند. از سویی، با توجه به این که امکان جبران خسارت ناشی از آلودگی هوا به دلیل ماهیت و ویژگی خاص آن به میزان کمتری قابل جبران است، در نتیجه بسیاری از خسارات حاصل از آلودگی هوا جبران نشده باقی میماند. اما برای کارآمدی قوانین و مقررات حقوقی آلودگی هوا در سطح داخلی هنوز راه حل هایی وجود دارد. از این رو، در این مقاله تلاش بر این است که آلودگی هوا در کلان شهر های ایران از منظر کارآمدی قوانین و مقررات حقوقی مورد بررسی قرار گرفته و از سوی دیگر، راه کارهای کنترلی و قابل اعمال در این زمینه ارایه گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر آگاهی معلمان مدارس متوسطه نسبت به حفظ محیط‌زیست
بهمن خسروی پور زهرا سالاروند فیض‌الله منوری فرد

10.22034/jest.2017.10759

زمینه و هدف: آموزش و پرورش در کنار سایر نظام های آموزشی با آموزش های مستمر و هد ف دار زیست محیطی، می تواند اقشار مختلف جامعه را با مفاهیم عمده زیست محیطی آشنا کند. در این بین معلمان به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی در فرایند آموزش، نقشی اساسی در جهت آموزش های زیست محیطی چکیده کامل

زمینه و هدف: آموزش و پرورش در کنار سایر نظام های آموزشی با آموزش های مستمر و هد ف دار زیست محیطی، می تواند اقشار مختلف جامعه را با مفاهیم عمده زیست محیطی آشنا کند. در این بین معلمان به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی در فرایند آموزش، نقشی اساسی در جهت آموزش های زیست محیطی ایفا می نمایند. لذا، هدف کلی پژوهش حاضر شناسایی و تبیین عامل های مؤثر بر آگاهی معلمان مدارس متوسطه نسبت به حفظ محیط زیست است. روش بررسی: جامعه آماری پژوهش را دبیران دوره متوسطه بخش مرکزی شهرستان دورود تشکیل می دادند (150=N). برای گردآوری داده ها از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 100 نفر تعیین شد. ابزار اصلی برای گرد آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی محتوایی ابزار اندازه گیری توسط نظرسنجی از متخصصان و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تایید شد (80/0α ≥ ). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSSV20 آن‌جام یافت. یافته‌ها: یافته ها نشان داد که از نظرپاسخ‌گویان، تلویزیون، نشریه ها و مجلات، کتاب های درسی و روزنامه ها دارای بیش‌ترین اهمیت در ایجاد آگاهی زیست محیطی در معلمان می باشند. یافته های به دست آمده از تحلیل عاملی نشان داد که سه عامل منابع آگاهی دهنده جمعی، بین فردی و آموزشگاهی در مجموع 94/54 % از واریانس متغیرهای مورد استفاده در تحلیل عاملی را تبیین نمودند. بحث و نتیجه‌گیری: منابع آگاهی دهنده جمعی، بین فردی و آموزشگاهی نقش بی بدیلی در آگاهی معلمان دوره متوسطه نسبت به محیط زیست دارند. از آن‌جا که آگاهی های زیست محیطی، رفتار زیست محیطی انسان را تحت تأثیر قرار می دهد، ضرورت دارد که آگاهی‌های زیست محیطی معلمان در راستای حفاظت از محیط زیست به وسیله‌ی سازوکارهای ارتباطی بالا، به شکل موثری تقویت شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - ارزیابی و مقایسه تجمع عناصر نیکل، سرب و وانادیوم در پوسته و محتویات تخم گونه‌های پرستوی دریایی کاکلی کوچک (Sterna bengalensis) و سلیم خرچنگ‌خوار (Dromas ardeola) در جزایر خورموسی خلیج‌فارس
نسترن خادمی علیرضا ریاحی بختیاری سهیل سبحان اردکانی

10.22034/jest.2017.10760

چکیده زمینه و هدف: پایش زیستی روشی مطلوب برای تعیین غلظت فلزات و قابلیت دسترسی زیستی آن‌هاست. پرندگان به‌سبب قرار داشتن در سطوح تغذیه ای بالا و حساسیت زیاد نسبت به مواد سمی، پایش‌گر مناسبی برای آلودگی‌های محیطی هستند. لذا، این پژوهش با هدف ارزیابی و مقایسه غلظت برخی فل چکیده کامل

چکیده زمینه و هدف: پایش زیستی روشی مطلوب برای تعیین غلظت فلزات و قابلیت دسترسی زیستی آن‌هاست. پرندگان به‌سبب قرار داشتن در سطوح تغذیه ای بالا و حساسیت زیاد نسبت به مواد سمی، پایش‌گر مناسبی برای آلودگی‌های محیطی هستند. لذا، این پژوهش با هدف ارزیابی و مقایسه غلظت برخی فلزات در پوسته و محتویات تخم دو گونه پرنده در جزایر خورموسی خلیج فارس انجام یافته است. روش بررسی: پس از جمع‌آوری 13 عدد تخم پرستوی دریایی کاکلی کوچک و 14 عدد تخم سلیم خرچنگ خوار از جزایر خورموسی در سال 1391، خشک کردن و هضم نمونه‌ها توسط اسید نیتریک، غلظت فلزات مورد مطالعه توسط دستگاه نشر اتمی خوانده شد. یافته‌ها: میانگین غلظت تجمع‌یافته عناصر نیکل، سرب و وانادیوم (میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک) در پوسته تخم پرستوی دریایی کاکلی کوچک به‌ترتیب برابر با 16±51، 89±293 و 5±82 و در محتویات تخم این گونه نیز به‌ترتیب برابر با 8±47، 134±374 و 7±96 بود. همچنین میانگین غلظت عناصر نیکل، سرب و وانادیوم (میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک) در پوسته تخم گونه سلیم خرچنگ‌خوار به‌ترتیب برابر با 18±46، 43±228 و 12±73 و در محتویات تخم این گونه نیز به‌ترتیب برابر با 8±36، 43±244 و 3±95 بود. نتیجه‌گیری: پرستوی دریایی کاکلی کوچککه از سطوح بالاتر زنجیر غذایی تغذیه می‌کند، در مقایسه با سلیم خرچنگ‌خوار، قابلیت بیش‌تری در تجمع زیستی فلزات دارد و می‌توان این گونه را به‌عنوان یک پایش‌گر زیستی معرفی کرد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - بررسی پاسخ‌‌های مرگ و میر ماهی کپور معمولی و سفید دریای خزر در مواجهه با محلول ضدعفونی کننده کلردار خانگی (هیپوکلریت سدیم)
سید علی اکبر هدایتی سعید شهبازی ناصرآباد حامد غفاری فارسانی

10.22034/jest.2017.10761

زمینه و هدف: ورود شوینده ها از طریق فاضلاب خانگی به اکوسیستم‌های آبی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر حیات آبزیان داشته باشد. در این تحقیق سمیت حاد هیپوکلریت سدیم (NaOCl)، بر روی ماهیان 1 ± 16 گرمی (میانگین ± SD) کپور معمولی (Cyprinus carpio) و 1 ± 5/3 گر چکیده کامل

زمینه و هدف: ورود شوینده ها از طریق فاضلاب خانگی به اکوسیستم‌های آبی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر حیات آبزیان داشته باشد. در این تحقیق سمیت حاد هیپوکلریت سدیم (NaOCl)، بر روی ماهیان 1 ± 16 گرمی (میانگین ± SD) کپور معمولی (Cyprinus carpio) و 1 ± 5/3 گرمی سفید دریای خزر (Rutilus frisii Kutum) به منظور تعیین غلظت کشنده 50% از جمعیت ماهیان در 96 ساعت، مطالعه گردید. روش بررسی: آزمایش به صورت ساکن (Static) و بر اساس روش استانداردO.E.C.D به مدت 4 شبانه روز (96 ساعت) انجام گرفت. پس از انجام آزمایش های ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی، آزمایش اصلی با انتخاب 5 تیمارهای نهایی (0، 15، 30، 60 و120 میلی گرم بر لیتر) برای کپور معمولی و 6 تیمار نهایی (0، 5، 10، 20، 40 و80 میلی گرم بر لیتر) برای ماهی سفید، هرکدام با 3 تکرار انجام پذیرفت و در نهایت براساس نتایج به دست آمده و با استفاده از آنالیز پروبیت، مقادیر LC1، LC10، LC30، LC50، LC70، LC90 و LC99 در 24، 48، 72 و 96 ساعت بر روی ماهیان اندازه گیری شد. یافته‌ها: در مطالعه حاضر صد در صد مرگ و میر بچه ماهیان سفید در غلظت mg L-1 80 تنها ساعاتی پس از در معرض قرارگیری آلاینده اتفاق افتاد. ولی این فرایند در ماهی کپور معمولی در غلظت mg L-1120 پس از گذشت 30 ساعت از شروع آزمایش رخ داد. سمیت حاد (LC50 96-h) هیپوکلریت سدیم برای ماهی کپور معمولی و سفید به ترتیب برابر با 48/39 و 77/23 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که این شوینده برای ماهیان مورد آزمایش خطرناک بوده و ماهی سفید نیز در برابر هیپوکلریت سدیم بسیار آسیب پذیرتر از کپور معمولی می باشد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - اولین گزارش شناسایی جوامع پلانکتونی رودخانه سرباز در استان سیستان و بلوچستان
محمود سینایی اشرفعلی حسینی مهدی بلوکی

10.22034/jest.2017.10762

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت بالای رودخانه سرباز در استان سیستان و بلوچستان لزوم شناخت و کسب اطلاعات پیرامون محیط زیست این رودخانه به ویژه جوامع پلانکتونی آن بیش از پیش دارای ارزش و اهمیت است. از این رو، این تحقیق با هدف مطالعه جمعیت پلانکتونی رودخانه سرباز صورت گرفت. چکیده کامل

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت بالای رودخانه سرباز در استان سیستان و بلوچستان لزوم شناخت و کسب اطلاعات پیرامون محیط زیست این رودخانه به ویژه جوامع پلانکتونی آن بیش از پیش دارای ارزش و اهمیت است. از این رو، این تحقیق با هدف مطالعه جمعیت پلانکتونی رودخانه سرباز صورت گرفت. روش بررسی: نمونه برداری از ده ایستگاه ( کجدر، بندان، حیط، فیروز آباد، پل جکیگور، آب نمای سد پیشین، پل کهیربرز، هوت گت، شیرگواز، جور) به واقع در امتداد سواحل رودخانه سرباز صورت ماهانه انجام گردید. نمونه ها در فرمالین 10% فیکس و جهت آنالیز و شناسایی به آزمایشگاه منتقل شد. یافته‌ها: در 10 ایستگاه مورد بررسی در رودخانه سرباز 10 گونه مربوط به Bacillariophyceae شناسایی شده است . در بین انواع گونه های شناسایی شده Navicula با 5 گونه بالاترین میزان فراوانی را دارا می باشد. در ایستگاه های مختلف نمونه برداری شده در رودخانه سرباز سه گروه از پلانکتون های جانوری شامل سخت پوستان، مژه داران و روتیفرها مشاهده شد. در این میان تنها رده سخت پوستان دارای دو جنس سیکلوپس و دافنی بوده و دو گروه دیگر تنها دارای یک جنس بودند. اما بالاترین میزان فراوانی و تراکم متعلق به گروه مژه داران بود که در تمامی فصول و در همه ایستگاه ها Vorticella مشاهده گردید. در ایستگاه های نمونه برداری شده رودخانه سرباز سخت پوستان با داشتن تنوع بیشتر، پایین ترین میزان فراوانی را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتیجه‌گیری: بررسی جوامع پلانکتونی به صورت کمی و کیفی در رودخانه سرباز نشان داد که محیط مورد مطالعه از نظر تنوع و تراکم پلانکتونی در حد بسیار پایینی می باشد. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات