بررسی عملکرد ایمنی درصنعبررسی عملکرد ایمنی درصنعت شیشه و بلور و ارایه راهکارهای مدیریت بهبود (مطالعه موردی: عملکرد کارخانه شیشه و بلور اصفهان به عنوان بزرگترین کارخانه تولید شیشه و بلورکشور

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

تورج دانا ¹ , فاطمه پهلوانی نژاد ²

1 - استادیارگروه ایمنی، یهداشتو محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی،، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران، ایران.
2 - کارشناس ارشد مدیریت محیطزیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاداسلامی، واحدعلوم تحقیقات تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1393/11/12 تاریخ پذیرش : 1394/02/20 تاریخ انتشار : 1396/01/01

کلید واژه: صنعت بلور و شیشه, حوادث ناشی از کار, ایمنی محیط کار,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: سالیانه در جهان میلیون ها کارگر قربانی حوادث ناشی از کار می شوند. بر اساس گزارش سازمان بین المللی کار، 120میلیون حادثه در سال اتفاق می افتد که منجر به فوت و یا از کار افتادگی تعداد زیادی از نیروی انسانی کاری می گردد. درکشورهای پیشرفته صنعتی سالانه از هر ده نفر کارگر یکی دچار سانحه شده و در نتیجه این گونه حوادث، پنج درصد روزهای کار ملی به هدر می رود. حوادث و بیماری های ناشی از کار، هزینه های زیادی را بر افراد، صنایع و اقتصاد ملی کشورها تحمیل می کنند که این رقم در حدود5/48 میلیارد دلار در سال تخمین زده می شود. روش بررسی: تحقیق حاضر برای اولین بار در کشور در صنعت بلور و شیشه و به صورت مطالعه موردی در کارخانه شیشه و بلور اصفهان انجام پذیرفته است. این مطالعه از طریق آمارهای مقایسه ای حوادث و رویدادها و تجزیه و تحلیل و برآورد میزان آسیب به نیروی کاری این صنعت طی بازه زمانی دوازده ساله (1380 تا1392) صورت گرفته است. درادامه با بررسی یافته های تحقیق، راهکارهای بهبود و مدیریتی از جنبه ی توسعه پایدار صنعتی ارایه گردیدند. هدف غایی از نگارش مقاله حاضر، بررسی وضعیت شاخص های عملکرد ایمنی صنعت بلور و شیشه کشور به جهت ارتقای سطح سلامت کار و ایمن بودن شرایط محیط کار می باشد. یافته‌ها: یافته های تحقیق نشان داد بیشترین حوادث ثبت شده در امور تولید با فراوانی نسبی 38% بوده است و رده های سنی 36 تا 40 سال در حدود 41% از حوادث (بیشترین مقدار) را به خود اختصاص داده است.از سویی نتایج پژوهش نشان می دهد که افراد با سابقه کاری بین 1 تا 5 سال ، بیشترین میزان مواجهه با حوادث را دارند. عوامل اصلی ایجاد حوادث برخورد با اشیاء ،سقوط اشیاء، گیرافتادگی و سقوط افراد بوده و مهم ترین اندام آسیب دیده دست کارکنان با فراوانی نسبی 58% بوده است. بیشترین حوادث در سال 1391 رخ داده و آموزش کارکنان سهم به سزایی در کاهش حوادث سال بعد داشته است.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Millions of workers are being victims of work accidents each year. According to International Labour Organization, 120 millions of work accidents occur every year which lead to death or disability of many human resources. Method: This study, being the first one to consider the crystal and glass industry in the country, has been carried out in Isfahan Crystal and Glass Factory as the case study. This study is performed through comparing the data and statistics of the accidents, and evaluating and analyzing the rate of harms to the industry workers in a 12-year period (2001-2013). The management improvement strategies for sustainable development are presented according to the obtained results. The ultimate goal of this paper is to assess the safety indexes in crystal and glass industry to help enhance health and safety level of the work environment. Findings: The results show that majority of the recorded accidents belong to production section with frequency of 38% while the workers in age group of 36 to 40 years old demonstrated 41% of work accidents. It is concluded that people with 1 to 5 years of job experience are most prone to face work accidents. The main causes of accidents include: being hit by objects, objects collapse, and workers getting stuck or fallen dawn. Workers hand is the most likely organ to be harmed in this industry with the frequency of 58%. Year 2002 showed the highest rate of accidents while personnel trainings played a vital role in decreasing accidents rate in the following year.

منابع و مأخذ:

1-   بقایی خواه.حامد، زارع. محسن، عزیزی. جمال الدین و جمال الدینی. سیدحسن ،1386، بررسی حوادث ناشی از کار و نقش خطاهای انسانی و فرایندی بر میزان بروز و شدت حوادث بین سالهای ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ در نیروگاه سیکل ترکیبی یزد، دومین همایش ملی مهندسی ایمنی و مدیریت HSE، تهران، دانشگاه صنعتی شریف،

2-      حلم سرشت.پریوش،1333،کتاب بهداشت کار،صفحه 196

3-   جوهری.زهرا، خلدی.ناهید ، محمدحسین زاده.رضا ، و هاشمی زاده. محمد حسن ، 1387، آگاهی نگرش و عملکرد شاغلین صنایع چوب شرق تهران در پیشگیری از سوانح کار، دومین همایش جامعه ایمن شهر تهران، تهران، شهرداری تهران

4-      Hamalaimen Paivi, Takala Jukka.Global estimates of occupational accidents. Safety Science. 2006:44:137-156

5-      G M H Swaen, L G P M van Amelsvoort, U Bültmann, et al.occupational accident: results from the Fatigue as a risk factor for being injured in an Maastricht Cohort Study. Occup Environ Med 2003 60: i88-i92

6-   محمدفامدرتاج رابری.اسحاق، باقری.پژمان ،1390 ،بررسی و الگوی حوادث ناشی از کار و علل مرتبط با آن در جمعیت فعال اقتصادی شهرستان مرودشت و حومه در سال های 84-89 ،فصل نامه تخصصی طب کار -90 :3: 8-18

7-      Recording and notification of occupational accidents and diseases. An ILO code of practice Geneva, International Labour Office, 1996

8-      OGP Safety performance indicators – 2011 data Report No. 2011s May 2012

9-      کاندیک گریفیت و ماهادوان، 2011      

10-  Samadi S. Jonid B. Survey of severe trauma and death related to occupational accidents in Arak 1997-2000. J Yasuj.MedSciUni 2003; 25: 42-46.[Persian]

11- جمالی گیوی.کوروش. جان فزا.سارا، 1383، آنالیز حوادث شغلی کارخانه آلومینیوم پارس طی سال های82-79، چهارمین همایش سراسری بهداشت حرفه ای ،همدان

12- مهرپرور.امیرهوشنگ، میرمحمدی. سیدجلیل و همکاران، بررسی اپیدمیولوژیک حوادث شغلی ثبت شده در استان یزد درسال های 87-86، فصل نامه علمی تخصصی طب کار -90 :3 : صص 62-54

13- حلوانی.غلامحسین، فلاح.مجید،1389، بررسی علل حوادث ناشی از کار در کارگاه های تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی استان یزد در سال 1384، فصل نامه سلامت کار ایران.

14- خدابنده.صدیقه، حق دوست. علی اکبر، 1390،اپیدمیولوژی حوادث ناشی از کار در کارگران معادن زغال سنگ استان کرمان در طول سال های 1370 تا 1385، فصل نامه سلامت کار ایران.

15-  Halvani.GH, Aminipor. M.R.A survey ofoccupational accidents in the factories covered bySocial Security Organization of Yazd city.ToloeBehdasht Journal. 1383; 3:9-17.

16-  Salminen ST. Epidemiological analysis of serious soccupational accidents in southern Finland. Scand J Soc Med. 1994;22(3):225

17-  Webb G, Redman S, Sanson-Fisher R. Work injury experience at an industrial worksite. Journal of occupational health and safety. 1992;8(2):143-53

18-  Solomon, Christine; Poole, Jason; Palmer, Keith T; Coggon, David. A Non-fatal occupational injury in British agriculture. Occupational & Environmental Medicine. 64(3):150-154, March 2007.

19-  Vatani-Shoa J, Salasi M, Bahrampour A, Raei M, Asadi M, Jafari-Nodoushan R, Khaje H, Kamkar S. An Epidemiological Study of Accidents among Construction Workers in Kerman. Knowledge & Health Journal 2011; 5(4):32-36.

20-  Rezvani SF, Saberi M. The study of occupational accidents frequency referred to Clinical Examination Unit of Tehran and Shahr-e-Ray Legal Medicine Centers during 2006/11/22 to 2007/11/21.Journal of Forensic Medicine 2009; 14(4): 230-234.

21- عابدی .حیدرعلی ، رضازاده. مجید، 1381، تاثیر آموزش پرستاری بهداشت جامعه در پیشگیری از بروز حوادث ناشی از کار، مجله آموزش در علوم پزشکی.صص 47-43.