تمدن

حرية الوصول المقاله

1 - تاثیر نهادهای فرهنگی بر نهادینه شدن تمدن نوین اسلامی
غفار زارعی سلیمان قاسمپور علی محمد حقیقی

نقش فرهنگ به عنوان وجه معنوی و تمدن به عنوان وجه مادی دو مبحث مهم در حوزه هویت و هویت ملی جمهوری اسلامی ایران می باشد. این دو عنصر تفکیک ناپذیر و تقویت کنننده یکدیگر در تاریخ تمدن ایرانی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در جمهوری اسلامی ایران با توجه به تبیین و تاکید أکثر

نقش فرهنگ به عنوان وجه معنوی و تمدن به عنوان وجه مادی دو مبحث مهم در حوزه هویت و هویت ملی جمهوری اسلامی ایران می باشد. این دو عنصر تفکیک ناپذیر و تقویت کنننده یکدیگر در تاریخ تمدن ایرانی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در جمهوری اسلامی ایران با توجه به تبیین و تاکید بر تمدن سازی بر اساس گفتمان انقلاب اسلامی،مساله هویت تمدنی به عنوان یک مساله اصلی در سیاست فرهنگی مورد توجه قرارگرفته است. بر همین اساس سئوال اصلی تحقیق بر اینست که نهادهای فرهنگی چه تاثیری بر نهادینه شدن تمدن نوین اسلامی در جمهوری اسلامی ایران داشته اند؟ فرضیه اصلی بر اینست که نهادهای فرهنگی با شناخت اهداف و ماهیت لایه های گوناگون تمدن نوین اسلامی بر اساس مولفه های آموزشی،رسانه ای و جامعه پذیری فرهنگی و سیاسی می بایست در جهت نهادینه شدن و بازتولید تمدن نوین اسلامی اقدام نمایند. با توجه به ماهیت گفتمان انقلاب اسلامی و دیدگاه مقام معظم رهبری و همچنین برنامه های تدوین شده در حوزه سیاستگذاری های فرهنگی می توان به هویت تمدنی و توسعه و تعمیق آن دست یافت. روش تحقیق از نوع روش کیفی است و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه¬ای و تحلیل داده‏های گردآوری شده از روش تحلیل کیفی می¬باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - چالش های پیش روی تمدن اسلامی با تاکید بر آراء ریچارد اسلاتر
منیره بصیرتی عبدالحسین کلانتری

تمدن ها در طول تاریخ همواره سه دوران ظهور ، رشد و شکوفایی و افول را تجربه کرده اند. تمدن اسلامی نیز در برهه های مختلف، این دوران ها را سپری نموده است. برای شناخت عوامل افول و چالش های پیش روی هر تمدنی باید گفتمان غالب آن عصر را شناخت. از آن جایی که هم اکنون در دوران مدر أکثر

تمدن ها در طول تاریخ همواره سه دوران ظهور ، رشد و شکوفایی و افول را تجربه کرده اند. تمدن اسلامی نیز در برهه های مختلف، این دوران ها را سپری نموده است. برای شناخت عوامل افول و چالش های پیش روی هر تمدنی باید گفتمان غالب آن عصر را شناخت. از آن جایی که هم اکنون در دوران مدرن بسر می بریم و گفتمان غالب، مدرنیته است ؛ لذا باید چالش های تمدنی دوران مدرن را فهم نمود تا بتوان علاوه بر تصور آینده های ممکن برای رسیدن به آینده ی مطلوب برنامه ریزی کرد؛ بنابراین در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی بعد از تعریف تمدن و بیان اهمیت آینده نگری و تدبیر امور در آیات و روایات، پنج مورد از چالش های تمدنی با استفاده از نظریات آینده پژوه معاصر ، ریچارد اسلاتر ، احصا شده است؛ از جمله این چالش ها عبارتند از: دنیای دو بعدی صنعتی یا فلوتر، ایدئولوژی رشد اقتصادی، آینده مقهور تکنولوژی، تاثیر بر نظام جهانی و تفکر کوتاه مدت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - مؤلفه های فرهنگ و تمدن در آثار اخوان الصفا
سمانه عسکری سید عباس ذهبی

عصر اخوان الصفا، عصر آشنایی و تعامل فرهنگ ها و تمدن های گوناگون با یکدیگر بود . اخوانالصفا به این گوناگونی توجه داشتند؛ به طوری که در نظام فکری آن ها عواملی از قبیل تنوع شرایطآب و هوایی، گوناگونی منابع و ثروت های طبیعی، شیوه بهره برداری از این منابع، نوع خوراک وپوشاک و أکثر

عصر اخوان الصفا، عصر آشنایی و تعامل فرهنگ ها و تمدن های گوناگون با یکدیگر بود . اخوانالصفا به این گوناگونی توجه داشتند؛ به طوری که در نظام فکری آن ها عواملی از قبیل تنوع شرایطآب و هوایی، گوناگونی منابع و ثروت های طبیعی، شیوه بهره برداری از این منابع، نوع خوراک وپوشاک و گرایش های متنوع به صنایع، گوناگونی اخلاق انسان ها که ناشی از اخلاط و مزاج بدنو تأثیرات بروج و کواکب و شیوه تعلیم و تربیت است و همچنین تفاوت ادیان گوناگون بهعنوان عاملی مؤثر در نظم و ارتباط و اخلاق اجتماعی و نیز تنوع نظام سیاسیِ مرتبط با شرایع وگوناگونی زبان ها و لغات متعدد، گرایش های متفاوت به موسیقی و نهایتا علم، سبب تمایز جوامعو پیدایش فرهنگ ها و تمدن های گوناگون می گردد. تمامی این عوامل به هم پیوسته اند و بریکدیگر تأثیر می گذارند. در جریان این تأثیرات آن چه در اندیشه اخوان پرنفوذ است، نظام دینیاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - خلفای نخستین عباسی و فلسفه و کلام
محبوب مهدویان

قدرت یافتن عباسیان تحولاتی بنیادین در ساختار حکومت پدید آورد و مشارکت اقوامو ملل مختلف در امور جای انحصارطلبی اعرا ب را گرفت . این دگرگونی ها، به ویژه نفوذایرانیان بر دستگاه خلافت، به رویکرد نخستین خلفا به اخذ و نشر علوم انجامید که درنهضت ترجمه متجلی گردید و از این رهگذ أکثر

قدرت یافتن عباسیان تحولاتی بنیادین در ساختار حکومت پدید آورد و مشارکت اقوامو ملل مختلف در امور جای انحصارطلبی اعرا ب را گرفت . این دگرگونی ها، به ویژه نفوذایرانیان بر دستگاه خلافت، به رویکرد نخستین خلفا به اخذ و نشر علوم انجامید که درنهضت ترجمه متجلی گردید و از این رهگذر زمینۀ گسترش اندیشه های فلسفی وکلامی فراهم شد؛ از سوی دیگر این خلفا، خاصّه مأمون، با انگیزۀ کسب و جمع اقتدارسیاسی و مرجعیّت دینی در نهاد خلافت به حمایت از معتزله برخاست و در زیر لوایصیانت از دین به سرکوب مخالفان پرداخت؛ امّا این حرکت که در توسعه اندیشه هایفلسفی و کلامی بسیار مؤثر افتاد، به دلیل حمایت ها و فشارهای حکومتی از آن باعکس العمل اهل حدیث و عامّه مردم روبرو شد و با ظهور کلام اشعری و سلطۀ اهلسنّت و جماعت متوقف گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - کارکردهای نسب‌شناسی در مطالعات تاریخ اسلام
مهدی بیگدلی سیدابوالفضل رضوی رضا شعبانی

10.30495/jhcin.2018.12891

بنا بر علل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، اهتمام به نسب در میان بسیاری از ملل جایگاه و اعتبار ویژه‌ای داشت. نیاز اعراب به شناخت تبار خود و بسترهای فکری و فرهنگی موجود در سنت‌های رایج در قلمرو اسلامی زمینه رونق نسب‌نامه‌ نگاری را، به ویژه از قرن سوم هجری، در میان مسلمانان فراه أکثر

بنا بر علل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، اهتمام به نسب در میان بسیاری از ملل جایگاه و اعتبار ویژه‌ای داشت. نیاز اعراب به شناخت تبار خود و بسترهای فکری و فرهنگی موجود در سنت‌های رایج در قلمرو اسلامی زمینه رونق نسب‌نامه‌ نگاری را، به ویژه از قرن سوم هجری، در میان مسلمانان فراهم کرد و دانشی مستقل موسوم به علم الانساب در تمدن اسلامی پدید آورد که در قرون متمادی از پویایی و اهمیت چشم‌گیری برخوردار بود. نسب‌شناسی و ارتباط آن با تاریخ می‌تواند محمل پژوهش‌های مفیدی در حوزه‌ فعالیت‌های میان‌رشته‌ای باشد. نوشتار حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی این پرسش اصلی را درافکنده است که نسب‌شناسی چه جایگاه و کارکردی در مطالعات تاریخی دارد. بر این اساس، با تبیین جایگاه تاریخی نسب‌شناسی، کارکردهای این دانش در تاریخ اسلام بررسی و تحلیل می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - نسبت دوره فاطمیان و تاریخ تمدن اسلامی: تأملی نظری
زینب فضلی

10.30495/jhcin.2023.22304

دوره فاطمیان (297-567ه&zwj;) در تاریخ تمدن اسلامی چه جایگاهی دارد؟ با آن‌که در تاریخ سیاسی و مذهبی اسلام این دوره کم‌وبیش دوره‌ای مهم محسوب می‌گردد، در مطالعات تمدن اسلامی جایگاه چندان روشن و برجسته‌ای برای آن در نظر گرفته نمی‌شود. در واقع، تمرکز بر دوره و سرزمینی خاص د أکثر

دوره فاطمیان (297-567ه&zwj;) در تاریخ تمدن اسلامی چه جایگاهی دارد؟ با آن‌که در تاریخ سیاسی و مذهبی اسلام این دوره کم‌وبیش دوره‌ای مهم محسوب می‌گردد، در مطالعات تمدن اسلامی جایگاه چندان روشن و برجسته‌ای برای آن در نظر گرفته نمی‌شود. در واقع، تمرکز بر دوره و سرزمینی خاص در مطالعات تمدنی و به صورت مشخص عراق عصر عباسی مانع از ترسیم جایگاه تمدنی مراکز دیگر هم‌عصر با آن یا تمدن‌واره‌های مهم ذیل تمدن اسلامی از جمله تمدن دوره فاطمیان شده‌است. ازاین روی شایسته است نسبت این دوره با تاریخ تمدن اسلامی بازخوانی و تبیین شود. برای انجام این مهم در این مطالعه از روش تبیین تاریخی با رویکرد نظری‌-‌مفهومیِ تکثرگرایی مراکز تمدنی استفاده شده‌است. با توجه به تطبیق روزگار فاطمیان با اهم الزامات یک دوره تمدنی به مانند استقرار دولتی قدرتمند به‌عنوان اداره کننده و حافظ امنیت جامعه، قلمرو سیاسی و تمدنی گسترده از مغرب تا شام، به‌انضمام حجاز و یمن با مرکزیت و محوریت مصر به‌عنوان بستر جغرافیایی مطلوب و نیز جامعه انسانی فعال و مولد ثروت مادی و معنوی می‌توان از دوره‌ای موسوم به تمدن اسلامی در دوره فاطمیان سخن گفت. همچنین به‌واسطه کوشش‌های حاکمان فاطمی در عرصه تمدن‌سازی و ارتقاء جایگاه مصر به‌عالی‌ترین جایگاه از نظر فرهنگی و تمدنی در دوره اسلامی حتی می‌توان از تمدن عصر فاطمی یا تمدن فاطمیان نیز یاد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - مقدمه ای بر دیدگاه ابن خلدون در باب انحطاط تمدن اسلامی
یوسف جعفرزاده

برخلاف تمام نظرگاه های 2 وجودشناسانه و معر فت شناسانه که ذات و صفات خداوند رامتعالی از این عالم می دانند و در نتیجه معرفت خود را متوجه ماوراء می کنند،ابن خلدون فیلسوف و حکیم مسلمان تونسی در قرن هشتم هجری قمری، تفسیری ازدین اسلام ارائه می دهد که بر اساس آن به رغم تعالی ذ أکثر

برخلاف تمام نظرگاه های 2 وجودشناسانه و معر فت شناسانه که ذات و صفات خداوند رامتعالی از این عالم می دانند و در نتیجه معرفت خود را متوجه ماوراء می کنند،ابن خلدون فیلسوف و حکیم مسلمان تونسی در قرن هشتم هجری قمری، تفسیری ازدین اسلام ارائه می دهد که بر اساس آن به رغم تعالی ذات خداوند، صفات او در مفهو مبه قدرت و علم در جامعه و تاریخ صیرورت می یابد و از این رو نزد او عمران عنوان نماد و اسطورۀ حقیقت در سطح جامعه تلقی می گردد. بر همین اساس او نظرگاهبنا می کند که به اعتبار حضور و خلق دایم خداوند علم عمران جدیدی تحت عنوان3 است و میدان ذات پسینی در جامعه و تاریخ ، از طریق علت ها و معلول ها، مبتنی برفعالیت عقل در آن نه ماد ۀ صرف و نه ماورای مطلق و انتزاعی، بلکه سیالیت و اعتدالبین ماده و ماوراء در تاریخ می باشد. از نظر ابن خلدون به دلیل خروج عقلانیت و فلسفهدر ماوراء، ذوات روحانی ادراک ناپذیر اسلامی از حوزۀ تاریخ و توجه صرف آن بهتمدن اسلامی از سیّالیت و اعتدال خارج شده و دچار جمود و انحطاط شده است . از اینرو، برای پیشرفت مجدد مادی و معنوی مسلمانان، توجه معرفتی آن ها به جامعه و تاریخ،در عین حفظ شکاف متعادل بین جامعۀ حقیقت بخش (در مفهوم فعلیت و کمالبخشی) با عصبیت هویت بخش قبیله ای، ضروری است . از دیدگاه ابن خلدون دردولت های اسلامی، دین عامل اصلی ایجاد این شکاف و ساختار اجتماعی معتدل است . باوجود این، در سیر فکری او عاملیت ارادۀ شخصی حاکم در اجرای نقش دین در سطحجامعه جای خود را به قانونمبتنی بر شرع و عقل داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - نقد و بررسی کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی نوشته علی اکبر ولایتی 1
اسماعیل چنگیزی اردهایی

کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی نوشتۀ دکتر علی اکبر ولایتی که برای تدریس در مقطع کارشناسی تألیف شده است، به سبب گستردگی دامنۀ موضوع و عدم تخصّص کافی مؤلف در مباحث متعدّد و متنوع آن و اتّکا و اعتماد بسیار وی بر ماخذ دست دوم و ترجمۀ منابع - نه اصل آنها - دارای اشکالات عمدۀ ساختا أکثر

کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی نوشتۀ دکتر علی اکبر ولایتی که برای تدریس در مقطع کارشناسی تألیف شده است، به سبب گستردگی دامنۀ موضوع و عدم تخصّص کافی مؤلف در مباحث متعدّد و متنوع آن و اتّکا و اعتماد بسیار وی بر ماخذ دست دوم و ترجمۀ منابع - نه اصل آنها - دارای اشکالات عمدۀ ساختاری، روشی، محتوائی و شکلی ونگارشی، همچنین تناقض ها، تحلیل ها و استنتاجات نادرست و نااستواری است که دراین مقاله به برخی از آن ها با ذکر شواهد اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - دو تأویل از یک تمدن: بازخوانی دو اثر عبدالحسین زرین‌کوب؛ دو قرن سکوت و کارنامه اسلام
سیاوش شوهانی

تاریخ نگاری اسلامی فراز و نشیب بسیاری داشته و از شرایط و ویژگی های اجتماعی و تاریخی بسیاری تأثیر پذیرفته است، تا آنجا که می توان از مؤلفه هایی یاد کرد که به مثابه مجموعه یک گفتمانِ تاریخی، تاریخ نگاری یک دوره را رقم می زند.آثار دکتر عبدالحسین زرین کوب درباره تاریخ ا أکثر

تاریخ نگاری اسلامی فراز و نشیب بسیاری داشته و از شرایط و ویژگی های اجتماعی و تاریخی بسیاری تأثیر پذیرفته است، تا آنجا که می توان از مؤلفه هایی یاد کرد که به مثابه مجموعه یک گفتمانِ تاریخی، تاریخ نگاری یک دوره را رقم می زند.آثار دکتر عبدالحسین زرین کوب درباره تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، طی نیم قرن گذشته در حوزه دانشگاهی از مقام و مرجعیت شایانی برخوردار بوده است. دو قرن سکوت، محصول دهه سی خورشیدی، اثری که بیش از آثار دیگر وی زبانزد عام و خاص است، روایتی متفاوت با روایت کارنامه اسلام، محصول دهه پنجاه خورشیدی، ارائه می دهد. در روایت نخست بر دستاورد تمدن اسلامی در قرون نخست می تازد و ورود اعرابِ مسلمان را منشأ نگون بختی ایرانیان می نامد و در روایت دیگر به آن می بالد و این تلاقی را موجب باروری و شکوفایی دو تمدن می داند. مقاله پیش رو سعی دارد به مقایسه این دو روایت از تمدن اسلامی و واکاوی تناقض پیش آمده از منظر هرمنوتیک بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - رهیافتی بر تمدن و تمدن اسلامی از دیدگاه سید حسین نصر
سید علیرضا عالمی

دیدگاه نصر در مورد تمدن ، حکایت از پارادایم جدیدی در تعریف تمدن دارد؛ اوبرخلاف طیف قدیم یتر نظریه پردازان عرصه تمدن، فرهنگ درون تمدنی و هویتمستقل فرهنگی را شاخصه و مبنای شکل گیری تمدنها و مرزبندی های تمدنی به شمارمی آورد؛ بر این اساس وی تمدن ها را مبتنی بر جوهرۀ فرهنگی أکثر

دیدگاه نصر در مورد تمدن ، حکایت از پارادایم جدیدی در تعریف تمدن دارد؛ اوبرخلاف طیف قدیم یتر نظریه پردازان عرصه تمدن، فرهنگ درون تمدنی و هویتمستقل فرهنگی را شاخصه و مبنای شکل گیری تمدنها و مرزبندی های تمدنی به شمارمی آورد؛ بر این اساس وی تمدن ها را مبتنی بر جوهرۀ فرهنگی آنها، به تمدن سنتی وتمدن مدرن تقسیم بندی می کند؛ از این منظر، هر امری در تمدن های سنتی مبتنی برنوعی ارتباط با ماوراء الطبیعه و معنویت قدسی است، در حالی که در تمدن مدرن انسانخاکی فارغ از هر چیزی، منشاء و معیار تمام امور به شمار م یآید. با این رویکرد تمدناسلامی در ردیف تمدنهای سنتی قرار م یگیرد. در دیدگاه او، اسلام مُوجد تمدناسلامی است، از این رو ارکان آن نظیر قرآن، پیامبر(ص) و مسلمانِ مؤمن مبانی تمدناسلامی به شمار می آیند. وفادار بودن او به نظریات سنت گرایی باعث شده تا بیشتر بهکلیت و کمتر به اجزاء تمدن اسلامی بپردازد، این اعتقاد باعث نشده وی به تحولاتدرونی تمدن اسلامی علاقه نشان ندهد. دیدگاه سنت گرایانۀ او باعث شده تا بحث هایتطبیقی بسیار مفیدی در آثار او یافت شود که ما را در شناخت دنیای کنونی و به تَبَعآن، فهم صحیح و کامل تر تمدن اسلامی یاری می رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - رابطه دین و تمدن در اندیشه مالک بن‌نبی
محسن الویری سیدرضا مهدی نژاد

رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن‌ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه‌پردازان و مورخان و برخی از دین‌پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه‌های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اند أکثر

رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن‌ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه‌پردازان و مورخان و برخی از دین‌پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه‌های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اندیشه مالک بن‌نبی، اندیشمند معاصر الجزایری. وی از معدود اندیشمندان مسلمانی است که نقطه ثقل مطالعات و آثار خود را بر موضوع تمدن قرار داده و از نقش دین در تمدن و رابطه این دو با یکدیگر سخن گفته است. به عقیده بن‌نبی، عناصر تشکیل‌دهنده یک تمدن عبارت است از: انسان، خاک و زمان. اما نکته اساسی این است که صرف وجود عناصر این سه‌گانه الزاما به ایجاد تمدن نمی‌انجامد، بلکه برای به وجود ‌آمدن تمدن نیاز به ترکیب‌‌کننده یا خمیر‌مایه تمدنی است که این خمیرمایه در ترکیب عناصر سه‌گانه یاد شده با یکدیگر اثرگذار است. تحلیل تاریخی نشان می‌دهد خمیر‌مایه‌ای که همواره با ساخت و ساز تمدن همراه بوده، اندیشه دینی است. اندیشه دینی روح را در این عناصر بر می‌انگیزاند و از ترکیب آن‌ها با یکدیگر محصولی به نام تمدن پدید می‌آورد. اگر چه پیدایش تمدن منوط به اراده انسان تمدنی است، این اراده جز با ایمان آدمی به عقیده‌ای که خواهان تلاش در تمدن است به‌دست نمی‌آید؛ این انگیزه‌ و تلاش چیزی است که اندیشه دینی در بالاترین سطح، به انسان می‌بخشد و تمدن حاصل مواجهه ‌انسان با خاک در مدت زمانی مشخص ‌و در سایه‌ اندیشه دینی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - اثرات تغییرات اجتماعی بر توسعه حسابداری
مریم کرمی قلعه سیدی اله‌کرم صالحی

تغییر اجتماعی در زندگی انسان‌ها موضوع جدیدی نیست، بلکه مهم این است که نسل دانش جدید بشر، همه دانش گذشته را دربرگرفته‌، دگرگونساخته و تکامل می‌بخشد. بسیاری از مشکلات از دگرگونی، رشد فهم، مهارت و قدرت بشر سرچشمه می‌گیرد. اینجاست که انسان مجبور به نوعی برنامه ریزی در خصوص أکثر

تغییر اجتماعی در زندگی انسان‌ها موضوع جدیدی نیست، بلکه مهم این است که نسل دانش جدید بشر، همه دانش گذشته را دربرگرفته‌، دگرگونساخته و تکامل می‌بخشد. بسیاری از مشکلات از دگرگونی، رشد فهم، مهارت و قدرت بشر سرچشمه می‌گیرد. اینجاست که انسان مجبور به نوعی برنامه ریزی در خصوص تغییرات اجتماعی است. حسابداری، علمی بین رشته ای است و با توجه به طبقه بندی آن درحوزه علوم اجتماعی، امکان تحلیل تمامی ابعاد آن، بدون در نظرگرفتن دامنه ارزشی که بیانگر انسان، رفتارش و ویژگی‌های فردی و اجتماعی‌اش باشد، وجود ندارد. شاخص‌های حسابداری به مرور زمان تکامل یافته‌اند و این دانش در صدد فایده مندی نوع بشر به کارگرفته می شود. در این تحقیق سعی شده است چرایی و چگونگی اثر تغییرات اجتماعی و مدنی بر حرفه و دانش حسابداری مورد بررسی قرار گیرد. تحقیق حاضر با هدف ترویج و ارتقا جایگاه دانش حسابداری مبتنی بر روش شناخت تاریخی با بررسی اسناد و مدارک آرشیوی و منابع علمی‌کتابخانه‌ای، به بررسی ارتباط حسابداری و شاخص‌های تمدن پرداخته و در نهایت چنین نتیجه گیری شده است که شاخص‌های مختلف توسعه تمدن مانند تکامل، اشاعه، فرهنگ پذیری، شهری شدن و صنعتی شدن بر توسعه حسابداری تاثیر گذارده و نهایتا موجب تغییر در نحوه اندازه گیری و گزارشگری رویداد‌های مالی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - بررسی نقش مدیران فرهنگی صدا و سیما در روند جهانی شدن فرهنگ
ابوالفضل صمدیان سید بلال سید علوی

مقدمه و هدف پژوهش: جهانی شدن در زمره واژگانی است که بستر شکل دهنده ماهیت عرصه‌های گوناگون انسانی در قرن حاضر است و از آنجا که مقوله فرهنگ مفهوم بس حساس و پراهمیت است و سرنوشت یک جامعه را مشخص می‌کند بر این اساس فرهنگ حاکم بر جامعه می‌بایست هدایت و کنترل شود و به بیان دی أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: جهانی شدن در زمره واژگانی است که بستر شکل دهنده ماهیت عرصه‌های گوناگون انسانی در قرن حاضر است و از آنجا که مقوله فرهنگ مفهوم بس حساس و پراهمیت است و سرنوشت یک جامعه را مشخص می‌کند بر این اساس فرهنگ حاکم بر جامعه می‌بایست هدایت و کنترل شود و به بیان دیگر مدیریت گردد؛ و هدف پژوهش حاضر این است که آیا مدیران فرهنگی می‌توانند در مسیر جهانی شدن نقش داشته باشند؟ روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و کتابخانه‌ای می‌باشد و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و پرسش نامه استفاده شده است که با سنجش نگرش از مدل لیکرت استفاده گردیده و جهت تجزیه و تحلیل داده با توجه به دو نوع آزمون مقایسه و آزمون درصد برای استاندارد سازی از آزمون Z استفاده گردیده است. یافته‌ها: با توجه به نتایج به دست آمده مدیران فرهنگی کشور نسبت به جهانی شدن نگرش مثبت دارند از عواملی که به نظر مدیران فرهنگی در جهت‌دهی تصمیم‌گیری‌های آنان نقش بسزایی دارد، افکار عمومی است و مدیران فرهنگی کشور می‌توانند بر روند جهانی شدن تأثیر بگذارند مدیران فرهنگی با سیاست‌گذاری و اقدام درست فرهنگی می‌توانند ضمن حفظ ارزش‌های فرهنگی خود معیار‌های درست و ارزشمند دیگر فرهنگ‌ها را پذیرفته و با برنامه‌ریزی درست و صحیح قادر خواهند بود در روند جهانی شدن فرهنگ سهم داشته باشند. نتیجه گیری: جهانی شدن فرهنگ نتیجه‌ای گریزناپذیر ساختارهای مشترک اجتماعی و نیازهای فردی و جمعی نیرومندی است و در این زمینه نقش مدیران فرهنگی و برنامه ریزی برای حفظ فرهنگ حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - هندسه مدیریت در فرهنگ و تمدن شیعه (با استفاده از راست مغزی و چپ مغزی)
دکتر عماد افروغ دکتر علی نوری مطلق

این پژوهش سعی د ارد با استفاده از الگوهای رفتاری راست مغزی و چپ مغزی، به بررسی هندسه ی مدیریتی جوامع شیعه و شناخت مؤلفه ها و نحوه ارتباط و تعامل میان عناصر مدیریتی موجود در فرهنگ و تمدن شیعه به عنوان یک سیستم بپردازد . پژوهشگر با استفاده از روش مدل سازی ریاضی به ارائه أکثر

این پژوهش سعی د ارد با استفاده از الگوهای رفتاری راست مغزی و چپ مغزی، به بررسی هندسه ی مدیریتی جوامع شیعه و شناخت مؤلفه ها و نحوه ارتباط و تعامل میان عناصر مدیریتی موجود در فرهنگ و تمدن شیعه به عنوان یک سیستم بپردازد . پژوهشگر با استفاده از روش مدل سازی ریاضی به ارائه هند سه مدیریتی موجود در فرهنگ و تمدن شیعه و شناسایی روند همگرایی و نقطه تعادل اساسی سیستم پرداخته است . این پژوهش یک پژوهش بنیادی محسوب شده و به روش موردی - زمینه ای انجام گرفته است . پژوهش حاضر با استفاده از یک پرسشنامه ی باز و یک پرسشنام ه ی بسته، نظرات 15 نفر از اساتید و خبرگان رشته های مختلف حوزه و دانشگاه مختلف را جمع آوری نموده و پس از تجزیه و تحلیل، فرضیه ها را اثبات و به ارائه یک الگوی مدیریتی پرداخته است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - سیر تحول نگاه غربی ها به اسلام
رئوف نصرتیان شهرام پازوکی

10.30495/jrs.2023.68817.10784

مطالعات اسلامی در غرب تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. تامل در این تاریخ پر فراز و نشیب چیزهای زیادی را درباره دیدگاه‌های امروزین غربیان و مسلمانان درباره هم و نیز تعاملاتشان با هم به ما می‌گوید؛ چرا که گاه دیدگاه‌های کنونی، محصول میراثی از مواجهه و تعامل در أکثر

مطالعات اسلامی در غرب تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. تامل در این تاریخ پر فراز و نشیب چیزهای زیادی را درباره دیدگاه‌های امروزین غربیان و مسلمانان درباره هم و نیز تعاملاتشان با هم به ما می‌گوید؛ چرا که گاه دیدگاه‌های کنونی، محصول میراثی از مواجهه و تعامل در گذشته است و در مواردی دیدگاه‌های منفی ریشه در گذشته‌های دور دارد. این مقاله با مطالعه تاریخ اندیشه غرب نسبت به اسلام، از ابتدای ظهور اسلام تا قرن بیست و یکم نگاهی دیگر را به مخاطبان فارسی زبان عرضه می‌کند. در این نگاه تلاش شده فارغ از بازه‌های تاریخی و یا مکاتب جغرافیایی در مطالعات اسلامی، الگوهای مهم در این تاریخ کشف شود. این الگوها عبارتند از الگوی کتاب مقدسی، الگوی جدل، الگوی تاریخی-علمی، الگوی پدیدارشناسی و الگوی تمدن جهانی. این پنج الگو به گونه‌ای معرفی شده‌اند که تاثیرات هر کدام بر شکل‌گیری الگوی بعد از خود مشخص و شاخص‌ترین نمایندگان و آثار آنها نیز معرفی شود. مطالعه این مقاله می‌تواند اندیشه‌های جدیدی را در ذهن پژوهشگران علاقه‌مند به مطالعات اسلام ایجاد کند و مقدمه نگارش مقالاتی جدید گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - نگاهی به تاریخچۀ شیواپرستی در دین هندویی: خاستگاه، تحول و مکاتب آن
فتح الله مجتبایی پریا الیاسی

شیواپرستی از گرایش های مهم دین هندویی است که پیروان بسیاری را به خود اختصاصمی دهد. این گرایش بر پرستش شیوا، خدای کهن که مفاهیم متباینی را در خود دارد ، متمرکزاست. شیوا خدایی پیش از آریایی است که در طی گذاری نسبتاً طولانی، از تمدن پیش آراییتا دین هندویی متأخر، جایگاه ویژ أکثر

شیواپرستی از گرایش های مهم دین هندویی است که پیروان بسیاری را به خود اختصاصمی دهد. این گرایش بر پرستش شیوا، خدای کهن که مفاهیم متباینی را در خود دارد ، متمرکزاست. شیوا خدایی پیش از آریایی است که در طی گذاری نسبتاً طولانی، از تمدن پیش آراییتا دین هندویی متأخر، جایگاه ویژه ای در دین هندویی به دست آورد . این سیر تحول با توجهبه متون مقدس اصلی هندو قابل درک است . افزون بر این، می توان مشاهده کرد که بقایایفرهنگ تمدن باشکوه پیش از آریایی، به ویژه تمدن شهرهای موهنجودارو و هاراپا، که پس ازاستیلای اقوام هندواروپایی و انقراض تمدن های شهرنشین آن دیار به کلّی محو نشده بود ودر قشرهای پایین و پست جامعۀ دینی هند و در میان اقوام بومی دراویدی نژاد آثاری از آنباقی ما نده بود، رفته رفته سر برآورد و بسان مکتب یوگا و شیواپرستی، ارکان مهم دینهندویی امروز را تشکیل داد . شیواپرستی اشکال نظام مند بیشتری در فرقه های شیوایی به خودمی گیرد که هر یک با وجود برداشت متفاوت خود، اصول اعتقادی ویژ های دارند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - چارچوب مدل توسعة تمدن بوم‏شناختی و زیست‏محیطی در ورزش با رویکرد طرح‏های ترکیبی
پونه قنبری مینا حکاک زاده محسن منوچهری نژاد

زمینه هدف: هدف این مقاله تدوین چارچوب مدل توسعة تمدن بوم شناختی و زیست محیطی در ورزش با رویکرد طرح های ترکیبی بود. روش بررسی: روش پژوهش ترکیبی اکتشافی دو مرحله ای از نوع ابزارسازی بود. روش پژوهش کیفی، مطالعةموردی کیفی و مشارکت کنندگان بالقوه شامل14 نفر از متخصصان عضو ه أکثر

زمینه هدف: هدف این مقاله تدوین چارچوب مدل توسعة تمدن بوم شناختی و زیست محیطی در ورزش با رویکرد طرح های ترکیبی بود. روش بررسی: روش پژوهش ترکیبی اکتشافی دو مرحله ای از نوع ابزارسازی بود. روش پژوهش کیفی، مطالعةموردی کیفی و مشارکت کنندگان بالقوه شامل14 نفر از متخصصان عضو هیئت علمی بودند. رویکرد نمونه گیری، هدفمند و روش نمونه گیری صاحب نظران کلیدی بود. گردآوری اطلاعات تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. ابزار پژوهش مصاحبة نمیه ساختارمند بود. در بخش کمی روش پژوهش توصیفی- پیمایشی بود؛ که تعداد آنان با توجه به تعداد 51 فدراسیون فعال در کشور، شامل 153 نفر بودند. با توجه به جدول حجم نمونه مورگان، تعداد 113 نفر بر اساس روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونة پژوهش مشخص گردیدند. در نهایت پس از پخش و جمع آوری پرسشنامه های پژوهش؛ تعداد 89 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و مدل معادلات ساختاری برای بررسی برازش مدل پژوهش استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که مقدار T مربوطه هر عامل تأثیر معناداری را دارن و تمامی چارچوب مدل توسعة تمدن بوم شناختی و زیست محیطی در ورزش مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که توسعة تمدن بوم شناختی و زیست محیطی در ورزش شامل شرایط علی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله ای، پیامدها، راهبردها می باشد. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار می باشد. بحث و نتیجه گیری: همانگونه که نتایج این پژوهش نشان داد فعالیت های سازمان های ورزشی بر توسعه تمدن بوم شناختی و زیست محیطی در ورزش تأثیر فراوانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - روزگار، خرد و جهل از دیدگاه ناصرخسرو قبادیانی و احمد شوقی
محمد گودرزی محمدرضا ساکی

ناصر خسرو و احمد شوقی اگرچه هم از نظر زمان و هم از نظر مکان زندگی، بسیار از هم دورند و به دو فرهنگ و تمدن و دو زمان متفاوت تعلق دارند، لیک در پرداخت و بیان برخی مضامین؛ دیدگاههایی شبیه به هم دارند. در این جستار، تلاش می کنیم به بررسی تطبیقی دیدگاه این دو شاعر درباره رو أکثر

ناصر خسرو و احمد شوقی اگرچه هم از نظر زمان و هم از نظر مکان زندگی، بسیار از هم دورند و به دو فرهنگ و تمدن و دو زمان متفاوت تعلق دارند، لیک در پرداخت و بیان برخی مضامین؛ دیدگاههایی شبیه به هم دارند. در این جستار، تلاش می کنیم به بررسی تطبیقی دیدگاه این دو شاعر درباره روزگار، خرد و جهل بپردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - تمدن های بشری از منظر قرآن کریم
علی ذاکری

چکیده تمدن بشری که امروز ما وارث آن هستیم حاصل هزاران سال کار و کوشش ملل و اقوام مختلفی است که هر یک برای مدت کوتاه یا طولانی مسئولیت زنده نگاه&zwnj;داشتن مشعل تمدن انسانی را بر عهده داشته&zwnj;&zwnj;اند و این سکّان را به دیگری سپرده&zwnj;&zwnj;اند و به قول شاعر هر که أکثر

چکیده تمدن بشری که امروز ما وارث آن هستیم حاصل هزاران سال کار و کوشش ملل و اقوام مختلفی است که هر یک برای مدت کوتاه یا طولانی مسئولیت زنده نگاه&zwnj;داشتن مشعل تمدن انسانی را بر عهده داشته&zwnj;&zwnj;اند و این سکّان را به دیگری سپرده&zwnj;&zwnj;اند و به قول شاعر هر که آمد عمارتی نو ساخت و پس از مدتی این صحنه را برای هنرمندی و ایفای نقش به دیگری سپرد. آنچه گم شده بشر در تمام این دوران بوده&zwnj; است، مفهوم و مصداق سعادت ابدی است که هدف از آفرینش انسان در آموزه های قرآنی می&zwnj;باشد. بازشناسی عوامل عقب ماندگی تمدن اسلامی می&zwnj;تواند از اصلی&zwnj;ترین تکالیف محققان جامعه شده و مقدمه فتح مجدد قله های رفیع تمدن بشری باشد. در این مقاله تلاش شده که با معرفی اجمالی این تمدن&zwnj;ها و بیان نگرش قرآن از مفهوم و مصداق تمدن، به نحوه عملی آموزه&zwnj;های قرآنی، که همان تمدن انسان ساز اسلام می&zwnj;باشد، پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - تأثیر آموزه‌های قرآنی و حدیثی بر تمدن عصر آل بویه و نفوذ آن بر اقدامات عملی عضدالدوله دیلمی
رمضان رضائی

10.30495/qsf.2021.680780

مستندات تاریخی بغداد قرن چهار و علاوه بر آن، تحلیل‌هایی که از جانب محدثان و مفسران و مورخان، تمدن پژوهان و فیلسوفان تاریخ و دیگران به دست آمده، حاکی از رشد و گسترش فکری و دینی اسلام در مقایسه با دیگر دوره‌هاست. لذا این پژوهش در نظر دارد بر ارتقای بی نظیر حوزه های گوناگو أکثر

مستندات تاریخی بغداد قرن چهار و علاوه بر آن، تحلیل‌هایی که از جانب محدثان و مفسران و مورخان، تمدن پژوهان و فیلسوفان تاریخ و دیگران به دست آمده، حاکی از رشد و گسترش فکری و دینی اسلام در مقایسه با دیگر دوره‌هاست. لذا این پژوهش در نظر دارد بر ارتقای بی نظیر حوزه های گوناگون عمرانی عهد عضدی مانند ساخت اماکن درمانی و فرهنگی، شهرسازی و احیای ویرانی‌ها، توجه به مرمت مشاهد مقدسه، جمع‌آوری حدیث و رشد و گسترش تفاسیر و در نهایت امنیت در این عصر؛ که ریشه قرآنی و حدیثی داشته است؛ با استفاده از منابع و متون اصیل و تحلیل های جانبی، به کشف انگیزه‌های عمرانی این حاکم(عضدالدوله) بپردازد و انگیزه‌هایی که چرایی و چگونگی جهت‌گیری فعالیت‌های او را تا حدودی مشخص کند. به همین دلیل مسأله اصلی این است که تأثیرآموزه‌های قرآنی و حدیثی در شکوفایی و درخشش تفکر شیعی و ایرانی چقدر بوده است؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - دشواره مشروعیت در تمدن اسلامی
محمدهادی احمدی

مدعای این نوشتار آن است که فراز و فرود تمدن اسلامی بیش از هر امری بسته منازعات قدرت و مسئله مشروعیت سیاسی دولت‌های اسلامی بوده است. در حالی که اوج تمدن اسلامی در دولت عباسیان ظهور می‌یابد، در همان دولت نیز فرود عصر زرین تمدن اسلامی نمود می‌یابد. اما ریشه‌های این فراز و أکثر

مدعای این نوشتار آن است که فراز و فرود تمدن اسلامی بیش از هر امری بسته منازعات قدرت و مسئله مشروعیت سیاسی دولت‌های اسلامی بوده است. در حالی که اوج تمدن اسلامی در دولت عباسیان ظهور می‌یابد، در همان دولت نیز فرود عصر زرین تمدن اسلامی نمود می‌یابد. اما ریشه‌های این فراز و فرود در فرهنگ سیاسی و تحولات سیاسی ـ اجتماعی دولت‌های نبوی و اموی پیشین شکل می‌گیرد. دولت عباسیان بیش از هر چیز با در اختیارگرفتن دانش فقه و کلام، در سپهر منازعات قدرت سیاسی به پیروزی رسیده و در ادامه نیز با تحول در دانش‌های مشروعیت بخش قدرت، با رقبای اصلی خود یعنی شیعیان و خوارج به برتری می‌رسند. در نتیجه اساس تمدن اسلامی بسته به قوت و ضعف دولت‌های اسلامی بوده و این قوت و ضعف نیز ریشه در صورت‌بندی مسئله مشروعیت سیاسی دارد. این مقاله برای بررسی این مدعا ابتدا چارچوب نظری مشروعیت دولت مبتنی بر عدالت سیاسی را توضیح می‌دهد؛ سپس به پیگیری قبض و بسط دشواره مشروعیت در دولت امویان و بعد از آن در دولت عباسیان می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - رویکردهای مختلف در زمینه نسبت فرهنگ و تمدن
محمد ترابی

از دیر باز تعریف مفاهیمی نظیر جامعه،فرهنگ،تمدن، ملت و.... با دشواری های بسیار روبه رو بوده و آثار زیادی در باره این دو مفهوم به رشته تحریر در آمده است. اندیشمندان ونظریه پردازان با رویکردهای متفاوت واز زوایای گوناگون آن را مورد کاوش وباز بینی قرار داده اند و درمعرض تفسی أکثر

از دیر باز تعریف مفاهیمی نظیر جامعه،فرهنگ،تمدن، ملت و.... با دشواری های بسیار روبه رو بوده و آثار زیادی در باره این دو مفهوم به رشته تحریر در آمده است. اندیشمندان ونظریه پردازان با رویکردهای متفاوت واز زوایای گوناگون آن را مورد کاوش وباز بینی قرار داده اند و درمعرض تفسیرهای گوناگون ومتنوع قرار داده اند.نویسندگان ومحققان مختلف هریک از منظر خود با آن دست وپنچه نرم کرده اندوتفسیری دلخواه ازآن داشته اند.به گونه ای که گاه ان را مترادف و گاه دو مفهوم جدا و مستقل فرض کرده اند. این تحقیق دراساس به دومفهوم فرهنگ وتمدن می پردازد و شناساندن وسنجش اندیشه های متفاوت وهمسو ومخالف را هدف می گیرد. پرسش اصلی این است که چه نوع رابطه یا نسبتی میان این دو مفهوم وجوددارد. فرضیه تحقیق براصل جدایی واستقلال این دو تاکید دارد واین استقلال را باتوجه به تحولات نظام جهانی مطلوب ومناسب می داند. در این مقاله با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای به بررسی رابطه میان این دو مفهوم پرداخته ایم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - بازاندیشی مفهوم توسعه سیاسی در گفتمان اصول‌گرای محمود احمدی‌نژاد
رضا محمدیان حسین تفضلی سید اسمعیل حسینی گلی

10.22034/sej.2021.1924729.1309

دولت محمود احمدی‌نژاد، نهمین و دهمین دولت در جمهوری اسلامی ایران است که با رویکرد احیای اصول و آرمان‌های انقلاب اسلامی بر سر کار می‌آید. هدف تحقیق حاضر ارائه تحلیلی متفاوت از مفهوم توسعه سیاسی در گفتمان احمدی‌نژاد است که در تقابل با مفهوم توسعه سیاسی به معنای غربی آن، ا أکثر

دولت محمود احمدی‌نژاد، نهمین و دهمین دولت در جمهوری اسلامی ایران است که با رویکرد احیای اصول و آرمان‌های انقلاب اسلامی بر سر کار می‌آید. هدف تحقیق حاضر ارائه تحلیلی متفاوت از مفهوم توسعه سیاسی در گفتمان احمدی‌نژاد است که در تقابل با مفهوم توسعه سیاسی به معنای غربی آن، الزاماتی چون تشکیل تمدن اسلامی با محوریت نظام جمهوری اسلامی و اعتلای فرهنگ و تمدن اسلامی در سطح نظام بین‌المللی را به همراه دارد. این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی، به این پرسش اساسی می‌پردازد که مفهوم توسعه سیاسی در اندیشه اصول‌گرای احمدی‌نژاد به چه معنا می‌باشد. این تحقیق با تشریح گفتمان اصول‌گرایی بر احزاب و سازمان‌های مردم‌نهاد و توجه به نقش مردم در رسیدن به اهداف انقلاب، به تبیین جدیدی از مفهوم توسعه سیاسی می‌پردازد. تبیینی که تشکیل تمدن اسلامی به محوریت نظام جمهوری اسلامی و برقراری عدل اسلامی در سراسر جهان هستی را نقطه محوری این مفهوم در گفتمان فکری احمدی‌نژاد می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - نقش علم و فناوری در تکوین تمدن اسلامی در عصر جهانی شدن
حسین مرزبانی علی شیرخانی

10.22034/sej.2022.1955923.1444

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش علم و فناوری در تکوین تمدن اسلامی در عصر جهانی شدن است. این پژوهش از نظر هدف، توسعه‌ای-‌ کاربردی و از نظر روش، توصیفی-‌ تحلیلی است. در این راستا، از روش آمیخته و تکنیک دلفی، که رویکردی برتر برای مطالعات مدیریتی و کاوش و شناخت بیشتر و درک بهتر و أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش علم و فناوری در تکوین تمدن اسلامی در عصر جهانی شدن است. این پژوهش از نظر هدف، توسعه‌ای-‌ کاربردی و از نظر روش، توصیفی-‌ تحلیلی است. در این راستا، از روش آمیخته و تکنیک دلفی، که رویکردی برتر برای مطالعات مدیریتی و کاوش و شناخت بیشتر و درک بهتر و عمیق‌تر پدیده‌ها است، استفاده شده و به منظور گردآوری اطلاعات، روش‌های میدانی مصاحبه با صاحب‌نظران و مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای بکار رفته است. بر‌اساس یافته‌های پژوهش، در عصر جهانی ‌شدن، تمدن اسلامی با استفاده از ظرفیت علم و بکارگیری فناوری در جامعه، مسیر صحیح رشد و ترقی را به بهترین شکل ممکن طی نموده و علم و فناوری ایجادکننده اقتدار در تمدن اسلامی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - تمدن اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره)
محمد صادقی

دین اسلام پس از استقرار، به‌سرعت توانست بنیان‌گذار تمدن شگرفی در جهان شود؛ به‌گونه‌ای که تمدن‌های دیگر، از‌جمله تمدن غربی را وام‌دار خود نماید. امام خمینی، ضمن توجه به ابعاد مادی و معنوی تمدن‌ها، با نقد تمدن غربی و تأکید بر مادی و تک بعدی بودن آن، تمدن اسلامی را جامع‌تر أکثر

دین اسلام پس از استقرار، به‌سرعت توانست بنیان‌گذار تمدن شگرفی در جهان شود؛ به‌گونه‌ای که تمدن‌های دیگر، از‌جمله تمدن غربی را وام‌دار خود نماید. امام خمینی، ضمن توجه به ابعاد مادی و معنوی تمدن‌ها، با نقد تمدن غربی و تأکید بر مادی و تک بعدی بودن آن، تمدن اسلامی را جامع‌ترین تمدن‌ها دانسته که دارای روحی سرشار از ایمان است و این روح در تمامی ارکان آن جریان دارد. امام، ازسوی دیگر بر وجه معنوی و توان انسان‌سازی تمدن اسلامی به‌عنوان مهم‌ترین عنصر آن تأکید می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - حوزه انقلابی و راهبری تمدن نوین اسلامی
علی شیرخانی

حوزه علمیه به عنوان نهادی پیشرو و پیشگام در تعلیم و تربیت اسلامی شناخته می‌شود. پیشینه حوزه‌های علمیه از صدر اسلام به‌منظور تعلیم و تربیت و به نوعی راهبری جامعه مسلمین در شناخت بهتر دین و عمل به آن شکل گرفته‌ است که به مرور، این نقش ‌به‌خصوص با وقوع انقلاب اسلامی در عرص أکثر

حوزه علمیه به عنوان نهادی پیشرو و پیشگام در تعلیم و تربیت اسلامی شناخته می‌شود. پیشینه حوزه‌های علمیه از صدر اسلام به‌منظور تعلیم و تربیت و به نوعی راهبری جامعه مسلمین در شناخت بهتر دین و عمل به آن شکل گرفته‌ است که به مرور، این نقش ‌به‌خصوص با وقوع انقلاب اسلامی در عرصه‌‌‌ گسترده‌تری افزایش یافته است. حوزه‌ علمیه جزء نهادهای تأثیرگذار در جامعه اسلامی ایران است؛ بنابراین، انتظار می‌رود نقشی تمدن‌ساز داشته باشد که با توجه به افزایش مسئولیت‌های حوزه علمیه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، باید این نهاد به صورت انقلابی وارد کارزار شود و علاوه بر نقش تعلمی، به سمت تعلیم، اخلاق و نیز علم‌گرایی حرکت کرده و برای رسیدن به این امر راهبردهایی را ارائه دهد. اگر این‌گونه عمل نکند، دچار اضمحلال خواهد شد؛ زیرا بشر بعد از انسان‌محوری (اومانیسم) به یک خلأ فکری و عقیدتی دچار شده و این امر فرصت‌هایی را برای حوزه‌های علمیه فراهم کرده است. پرسش اصلی مقاله این است که حوزه انقلابی چه شرایطی باید داشته باشد که برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی و راهبری آن مهم است؟ در پاسخ می‌توان گفت حوزه انقلابی به عنوان نهادی مهم و ریشه‌دار در اسلام و ایران که خاستگاه انقلاب اسلامی ایران بوده و نیز خلائی که بشر انسان‌محور با آن مواجه است، می‌تواند با مثلث علم، اخلاق و عمل انقلابی وارد شود و برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی راهبردهایی را ارائه دهد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری مطالب، کتابخانه‌ای و اسنادی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - امکان‌سنجی نبرد تمدنی در بحران سوریه: دلایل و پیامدها
مهدی هدایتی شهیدانی دانیال رضاپور

10.22034/sej.2019.667453

مسئله اصلی پژوهش حاضر تبیین و تحلیل دلایل تصادم چند تمدن در خاورمیانه و به صورت تخصصی در بحران سوریه می باشد. این مقاله در زمرۀ پژوهش‌های بنیادی قرار دارد و برای انجام آن از منابع اسنادی، کتابخانه‌ای و اینترنتی بهره برده شده است که با استفاده از تحلیل‌های استنباطی در چا أکثر

مسئله اصلی پژوهش حاضر تبیین و تحلیل دلایل تصادم چند تمدن در خاورمیانه و به صورت تخصصی در بحران سوریه می باشد. این مقاله در زمرۀ پژوهش‌های بنیادی قرار دارد و برای انجام آن از منابع اسنادی، کتابخانه‌ای و اینترنتی بهره برده شده است که با استفاده از تحلیل‌های استنباطی در چارچوب روش توصیفی و تحلیلی به رشته تحریر در آمده است. یافته های پژوهش نشان داد، امروزه ما شاهد یک جنگ تمدنی تمام عیار هستیم که سه تمدن اسلام، ارتدوکس و کنفوسیوس در عرصه نبرد تمدنی با تمدن غربی درگیرند. پهنه‌ی این نبرد، دنیای اسلام است و هم اکنون سوریه میدان اصلی و آزمونی برای کنش این چهار تمدن است. با توجه به کاهش ساختاری توان دنیای غرب در مهار آشوب و بی‌ثباتی جهانی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و نظامی، و با توجه به پیشرفت روز افزون تمدن‌های شرقی همچون اسلاو-ارتدوکس و تمدن کنفوسیوسی، آنچه هم اکنون در سوریه و عراق می‌گذرد را می‌توان آخرین تلاش‌های تمدن غرب برای حفظ وضعیت سابق و مقاومت تمدن‌های شرقی در قبال خواسته‌هایش در عرصه‌ی نبرد تمدن‌ها دانست. علاوه بر این، در این منازعات، فرهنگی نوین با تأسی از اسلام به حمایت از جنبش‌های مقاومت اسلامی متأثر از این جغرافیای فرهنگی نوین می‌پردازد تا به این وسیله ضمن گستراندن حوزه‌ی نفوذ خود، کشورهای غربی را از محیط امنیتی و فرهنگی خود بیرون کند. هدف نهایی این بحران برای دنیای اسلام، آزادی و رهایی تمام ملت‌های مظلوم جهان اسلام و دنیا برای رهایی از ظلم و سلطه‌ی ظالمان می‌باشد. از این رو، درگیری‌های خونین در سوریه، بازتابی از جنگ تمدن‌ها و تغییر وضعیت ژئوپلیتیکی منطقه و تولد نظم نوین در صحنه‌ی بین‌الملل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - نقش حوزه انقلابی در تمدن نوین اسلامی با تأکید بر اندیشه حضرت آیت الله خامنه ای (زید عزه)
غلامرضا ضابط پور کاری

تمدن نوین اسلامی در حقیقت راهبرد کلانی است که در عمق بیداری و حرکت های اسلامی، به‌ویژه انقلاب اسلامی قرار دارد و برپایی این تمدن با همه ابعاد و زوایا در ظرفیت جهان اسلام و در صلاحیت اندیشه ناب اسلامی وجود دارد. پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که حوزه علمیه چه نقشی در شکل أکثر

تمدن نوین اسلامی در حقیقت راهبرد کلانی است که در عمق بیداری و حرکت های اسلامی، به‌ویژه انقلاب اسلامی قرار دارد و برپایی این تمدن با همه ابعاد و زوایا در ظرفیت جهان اسلام و در صلاحیت اندیشه ناب اسلامی وجود دارد. پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که حوزه علمیه چه نقشی در شکل گیری و پویایی تمدن نوین اسلامی دارد؟ مفروض مقاله این است که مهندسی تمدن نوین اسلامی و تربیت مدیران و کارگزاران آن، وظیفه حوزه علمیه است. به عبارت دیگر، حوزه انقلابی و چشم انداز پیش رو، تحقق تمدن نوین اسلامی است که بدون نقش‌آفرینی حوزه علمیه تحقق آن امکان‌پذیر نیست. مهم ترین نقش حوزه علمیه در تحقق تمدن نوین اسلامی که در این پژوهش به دست آمده است، عبارت‌اند از: 1. تبیین نظری و کارآمد چارچوب ها، اهداف و الگوهای ناظر به تمدن نوین اسلامی، که بر اساس آن تحققش نیازمند یک منظومه معرفتی است که در مرکز آن منظومه، معارف اسلامی قرار دارد؛ 2. زمینه‌سازی ظهور حضرت مهدی (عج)؛ 3. ظرفیت‌سازی و پرورش نیروهای کارآمد متناسب با رسالت انقلابی که از دیگر الزامات تحقق تمدن نوین اسلامی است. از این رو، ایجاد تمدن نوین اسلامی و در نتیجه استحاله فرهنگ مادی غرب درون تمدن اسلامی در گرو حل رابطه بین اسلامیت و تمدن، جامعه و دولت اسلامی است که بی‌تردید این مسئله از طریق حوزه‌های علمیه و به شرط انقلابی‌ماندن حوزه و حکومت حل خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - بررسی چند کانون مهم اثر گذار بر اندیشۀ ترقى در دوره قاجاریه
شاهین پهنادایان

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - نگاهی موازی به زندگی و آثار صادق هدایت و سهراب سپهری
فرهاد طهماسبی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - آموزه های غربی در اشعار سیمین بهبهانی
معصومه صالحی طریق احمد ذاکری

غرب و غرب زدگی ادبیاتی است که غربزدگان و غرب گرایان،پس از استعمار و استثمار کشورمان ،در آثارشان به کار برده اند .هدف آنها تنویر اذهان مردم نسبت به این پدیده قرن بیستمی بوده است. . استثمار فرهنگی ،زمانی خطرناک تر می شود که نویسندگان و شاعران خودی ، زبان گویای آنها شوند و أکثر

غرب و غرب زدگی ادبیاتی است که غربزدگان و غرب گرایان،پس از استعمار و استثمار کشورمان ،در آثارشان به کار برده اند .هدف آنها تنویر اذهان مردم نسبت به این پدیده قرن بیستمی بوده است. . استثمار فرهنگی ،زمانی خطرناک تر می شود که نویسندگان و شاعران خودی ، زبان گویای آنها شوند و سخن و خواسته های دشمن از حلقوم و حنجره دوستان به گوش برسد. در بررسی آثار نویسندگان و شاعران معاصر ،درمی یابیم که برخی شاعران تحت تأثیر این مسأله ،شیوه های اخلاقی و سبکی خود را ،تغییر داده اند و برخی دیگر ،به تأثیر از فضای جامعه ،در آثارشان از الگو های غربی پیروی کرده اند. از میان این ،افراد فروغ فرخزاد ،سیمین بهبهانی ، از جمله شاعرانی هستند که ترکیبی از این دو شیوه را در آثارشان می توان مشاهده کرد.. در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی فراهم آمده است ،برآنیم تا پاره ای از آموزه های غربی را که در اشعار این شاعر ،رسوخ پیدا کرده ،ارزیابی کنیم . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - تمدن اسلامی و ساز ههای شهری در آثار سعدی
علی ذاکری

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - عرفان و تمدن؛ کاوشی در مشارکت سیاسی عرفا و متصوفه با تکیه‌بر نقد قدرت
محمد نصیری باقر مختاری رمضان رضایی علیرضا خواجه‌گیر سید‌محمدرضا موسوی‌فراز

به‌رغم وجود برخی گزارش‌ها در خصوص دوری نهاد عرفان و تصوف از سیاست از یک سو و وجود برخی گزارش ها بر مدیحه‌گویی عارفان و صوفیان نسبت به حکومت و قدرت از دیگر سو و تعمیم این دو از سوی برخی به میراث اصلی این جریان، به نظرمی رسد کنشگری فعال متصوفه در شئون مختلف اجتماعی و تازی أکثر

به‌رغم وجود برخی گزارش‌ها در خصوص دوری نهاد عرفان و تصوف از سیاست از یک سو و وجود برخی گزارش ها بر مدیحه‌گویی عارفان و صوفیان نسبت به حکومت و قدرت از دیگر سو و تعمیم این دو از سوی برخی به میراث اصلی این جریان، به نظرمی رسد کنشگری فعال متصوفه در شئون مختلف اجتماعی و تازیدن آن‌ها به حکومت و نقد قدرت، افق‌های جدیدی از میراث تصوف و نقش تمدنی آن ها را پیش نهد. این پژوهش با بهره‌گیری از الگوی تحلیل پیام، سعی دارد از خلال گزاره‌های تاریخی و ادبی ، نقش‌آفرینی صوفیان صافی‌ضمیر را در بطن رخدادهای سیاسی موردبررسی و تحلیل قراردهد. به نظرمی رسد، عارفان به‌عنوان قشری تأثیرگذار و در برخی مقاطع رهبران معنوی جامعه به لحاظ روش و ابزار، پیام خود را، مستقیم، غیرمستقیم، شفاهی و مکتوب و در قالب های دیگر به ارکان قدرت رسانده اند چنان‌که به لحاظ مخاطبان نقد، خلفا، پادشاهان وزرا، امرای محلی، حکومت‌گرانی‌اند که موردنقد عرفا بوده‌اند. به لحاظ محتوای نقد نیز عارفان در قلمروهایی چند ازجمله استبداد، بی‌عدالتی، ظلم و ستم صاحبان قدرت، گماردن افراد نالایق به پست‌های حکومتی، زبان به انتقاد گشوده‌اند، واقعیتی که از دستاوردهای آن، اثبات حضور اخلاق ، شریعت و عرفان در سیاست و نقش آفرینی عرفا در نظام سیاسی تمدن اسلامی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - رویکرد دولت مشعشعیان در توسعه علوم دینی و آموزشی
سید محمد احمدی مقدم امیرعباس مهدوی فرد

نهضت مشعشعیان از سال 845 هـ .ق شکل گرفت و به تشکیل حکومت مشعشعیان توسط بنیانگذار آن سیدمحمد بن فلاح در خوزستان منجر شد. دوره حکومت مشعشعیان حدود 400 سال به طول انجامید، این حکومت فراز و نشیب های زیادی را پیمود و اقدامات زیادی را در حوزه‌های مختلف در این سرزمین انجام داد أکثر

نهضت مشعشعیان از سال 845 هـ .ق شکل گرفت و به تشکیل حکومت مشعشعیان توسط بنیانگذار آن سیدمحمد بن فلاح در خوزستان منجر شد. دوره حکومت مشعشعیان حدود 400 سال به طول انجامید، این حکومت فراز و نشیب های زیادی را پیمود و اقدامات زیادی را در حوزه‌های مختلف در این سرزمین انجام داد. با این حال تعابیر و اختلاف نظرهای مختلفی در رابطه با مشعشعیان و اقدامات آنان وجود دارد که این موضوع انجام پژوهشی جامع در این زمینه را ضروری می نماید.هم چنین این پژوهش درصدد پاسخگویی به این سؤال است که وضعیت فرهنگی و تمدنی سرزمین خوزستان در زمان مشعشعیان چگونه بوده است؟ و بر این فرضیه استوار است که مشعشعیان در زمان حکومت خود در سرزمین خوزستان با ترویج اسلام، تشیع و ایدئولوژی خود و همچنین اقدامات و فعالیت های علمی موجبات تغییر و تحولاتی در حوزه فرهنگی یجاد کرده بود، از جمله اقدامات فرهنگی ایشان ایجاد مدرسه علوم دینی در حویزه توسط سید مطلب بود، همچنین مشعشعیان از طریق تحولاتی که در حوزه سیاسی و روابط سیاسی و اقتصادی تأثیرات مهمی در حوزه تمدنی ر سرزمین خوزستان ایجاد نموده بودند، از آن جمله می توان به قلعه هایی که در زمان مولی محسن ساخته شد، اشاره کرد. در این تحقیق از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و هم چنین گرداوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای به جمع آوی مطالب و سپس توصیف و تحلیل آنها پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - بررسی و تحلیل هستی‌شناسی در فرهنگ و تمدن نوین اسلامی
روح اله پورآسیاب دیزج سید حسین واعظی محمد رضا شمشیری

فرهنگ و تمدن اسلامی به دلیل اتصال به عالم وحیانی و قرآنی و روایی، دارای غنای محتوایی بی‌بدیلی است که می‌تواند تمامی انسان‌ها را در هر زمان و هر مکان و با هر شرایطی تا قیامت هدایت نموده و سعادت دنیا و آخرت ایشان را تضمین نماید. از سوی دیگر نقش بی‌نظیر فلسفه اسلامی به عنو أکثر

فرهنگ و تمدن اسلامی به دلیل اتصال به عالم وحیانی و قرآنی و روایی، دارای غنای محتوایی بی‌بدیلی است که می‌تواند تمامی انسان‌ها را در هر زمان و هر مکان و با هر شرایطی تا قیامت هدایت نموده و سعادت دنیا و آخرت ایشان را تضمین نماید. از سوی دیگر نقش بی‌نظیر فلسفه اسلامی به عنوان پشتوانه عقلانی و معرفتی فرهنگ و تمدن اسلامی دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای است. حال بایستی توجه نمود که در آینده، نقش هستی‌شناسی فلسفه اسلامی در طراحی مبانی نظری فرهنگ و تمدن نوین اسلامی که بارها مورد تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی است، چگونه است؟ فلسفه اسلامی با رویکرد هستی‌شناسانه خود به مبانی نظری فرهنگ و تمدن نوین اسلامی ورود نموده و بصورت کامل و دقیق تبیین می‌نماید و بر این اساس، شاکله حیات طیبه بشری را طرح‌ریزی می‌کند. به عبارت دیگر حل این مهم، باعث رفع همه مشکلات کاربردی فرهنگی و تمدنی نوین اسلامی می‌گردد، چرا که مباحث رفتاری و عملی رابطه مستقیم و تنگاتنگی با مباحث نظری دارد و از آن متأثر است. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل هستی‌شناسی فلسفه اسلامی در فرهنگ و تمدن نوین اسلامی و با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال نشان دادن نقش مهم و حیاتی هستی‌شناسی فلسفه اسلامی به‌ عنوان مباحث نظری فرهنگ و تمدن نوین اسلامی است. یافته‌های پژوهش عبارتند از عملیاتی نمودن مباحث نظری دقیق و عمیق هستی‌شناسی فلسفه اسلامی در فرهنگ و تمدن نوین اسلامی. فلسفه با ورود خود به عالم اسلام، دست‌خوش تغییر و تحوّل و تکامل گردید و پس از آن، بر عرصه‌های گوناگون فرهنگ و تمدن اسلامی تأثیر گذاشت. ازجمله نقش‌های فلسفه در تمدن اسلامی را می‌توان نیازمندی تمدن به فلسفه در تمییز حقیقت از غیر حقیقت، تأثیر فلسفه در دین، تأثیر فلسفه در اخلاق، تأثیر فلسفه در عرفان، تأثیر فلسفه بر سیاست و تبیین مدینة فاضله و تأثیر فلسفه در کلام دانست. حیات تعقلی و فلسفی مسلمانان مقارن با ظهور اسلام و تشکیل حکومت اسلامی است. قرآن کریم توجه بسیاری به حیات طیبه عقلانی دارد و سراسر قرآن مملو از استدلالات فلسفی است. از طرفی دیگر سیره معصومین (علیم‌السلام) نیز مؤید این مطلب است و ایشان در حیات نورانی خود بارها و بارها براهین عقلانی متفاوتی ارائه نموده اند. مسلمین با هنر خود توانستند فلسفه یونان را بومی سازی نموده و از نورانیت قرآن و عترت استفاده نموده و پایه‌گذار فلسفه اسلامی باشند که درخشش کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - نقش میرسید علی همدانی در انتقال و تثبیت مظاهر فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی درکشمیر
احمدرضا بهنیافر

ایرانیان مسلمان با پی ریزی تمدن ایرانی – اسلامی و انتقال آن به سایر جوامع از جمله شبه قاره هند نقش موثری در پیشرفت های فرهنگی و تمدنی ایفا نمودند. نخبگان ایرانی که با توجه به عوامل دافعه موجود در ایران و عوامل جاذبه آفرین در هندوستان به این سرزمین مهاجرت کردند ، ب أکثر

ایرانیان مسلمان با پی ریزی تمدن ایرانی – اسلامی و انتقال آن به سایر جوامع از جمله شبه قاره هند نقش موثری در پیشرفت های فرهنگی و تمدنی ایفا نمودند. نخبگان ایرانی که با توجه به عوامل دافعه موجود در ایران و عوامل جاذبه آفرین در هندوستان به این سرزمین مهاجرت کردند ، به دلیل شایستگی های فراوان توانستند منشا خدمات موثر در حوزه های مختلف فرهنگی و تمدنی شوند. یکی از این نخبگان مهاجر میر سید علی همدانی است که بعد از حمله تیمور راهی سرزمین کشمیر گردید. هدف پژوهش حاضر که با استفاده از روش بررسی توصیفی – تحلیلی مبتنی بر منابع تاریخی و کتابخانه ای انجام شده یافتن پاسخ به این پرسش است که نقش میر سید علی همدانی در انتقال و تثبیت مظاهر فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی به شبه قاره هند به ویژه کشمیر چه بوده است ؟ در پاسخ به این پرسش این فرضیه مطرح است که میر سید علی همدانی در انتقال و تثبیت مظاهر فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی در شبه قاره هند نقش به سزایی ایفا نمود و نتیجه حاصله نیز آن است که مهاجرت میر سید علی همدانی به شبه قاره زمینه مناسبی برای ادامه جریان جذب مهاجران بیشتر از ایران فراهم کرد و با تبلیغ اسلام و قوانین اسلامی به زبان فارسی به ترویج احکام و تبلیغ فرهنگ ایرانی- اسلامی و شیعی پرداخت و او به عنوان یک عارف و انتقال گر فرهنگ ایرانی و شیعی در عرصه های مختلف فرهنگی و اجتماعی کشمیر تاثیری والا و گران سنگ داشته است. راهبرد اصلی مقاله آن است که توجه ویژه به اقدامات و سیاست های اعمال شده توسط اندیشمندان و علمایی چون میر سید علی همدانی در ترویج و تثبیت فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی ضروری می باشد تا از این طریق بتوان در برابر سیاست های ایران هراسی و اسلام هراسی دشمنان این مرز و بوم مقاومت نمود و آن را با شکست مواجه کرد. زیرا آشنا نمودن سایر جوامع با فرهنگ و تمدن دیرینه ایرانی- اسلامی آن هم با زبان فارسی در گرایش آنان به مظاهر فرهنگی و تمدنی این سرزمین کهن بسیار موثر است . از طرف دیگر باتوجه به رشد تفکرات افراطی درمنطقه خاورمیانه ونفوذ آن در مناطقی مانندکشمیر با اتخاذ سیاستهای منطقی می توان آرامش رابه این سرزمین بازگرداند واز این طریق به تلاشهای گذشتگان وبزرگانی چون میر سید علی همدانی ارج نهاد و کشمیر همچنان به عنوان ایران صغیر باقی بماند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - بررسی تاریخی جایگاه امام صادق (ع) در مهندسی فرهنگ و تمدن اسلامی
عباس رهبری حسین خسروی سهراب اسلامی

پژوهش حاضر، به بررسی تاریخی جایگاه امام صادق(ع) در مهندسی فرهنگ و تمدن اسلامی پرداخته است. روش پژوهش، مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و از نوع توصیف و تحلیل است که کتب و اسناد تاریخی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد ائمه اهل‌بیت(ع) به‌عنوان پیشگ أکثر

پژوهش حاضر، به بررسی تاریخی جایگاه امام صادق(ع) در مهندسی فرهنگ و تمدن اسلامی پرداخته است. روش پژوهش، مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و از نوع توصیف و تحلیل است که کتب و اسناد تاریخی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد ائمه اهل‌بیت(ع) به‌عنوان پیشگامان حرکت اسلامی و داعیه‌داران فرهنگ اصیل دینی، به دلیل درک عمیق و دقیق از ارکان فرهنگ اسلامی و با تفسیر صحیح آن‌ها، علاوه بر تقویت پایه‌های فرهنگ اسلامی، آنرا از تحریف و انحراف مصون داشته‌اند و امام صادق(ع) در این مورد نقش مهمی را ایفا کرده اند.بررسی‌های به‌عمل‌آمده نشان‌دهنده این است که امام صادق علاوه بر پیشرفت در مباحث علمی درزمینه‌های مختلف اقدام به مهندسی آنان برای رشد و توسعه در فرهنگ و تمدن اسلامی نموده‌اند که در عصر حاضر نیز می توان از نقشه راه ایشان استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی با تأکید بر زنان ایرانی
طهماسب علیپوریانی مینا نظری سیدسامر پور دانش

هدف پژوهش حاضربررسی پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی باتأکید بر زنان ایرانی بود. جامعه‌آماری شامل کلیه آثار پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی می‌باشد. نمونه پژوهش موضوع های مرتبط با تأثیر فرهنگی تهاجم تمدن‌غربی بر زنان ایرانی بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است أکثر

هدف پژوهش حاضربررسی پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی باتأکید بر زنان ایرانی بود. جامعه‌آماری شامل کلیه آثار پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی می‌باشد. نمونه پژوهش موضوع های مرتبط با تأثیر فرهنگی تهاجم تمدن‌غربی بر زنان ایرانی بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات از طریق متون کتابخانه‌ای وبه صورت فیش‌برداری صورت‌گرفت. سپس ارتباط متقابل تمدن غربی با فرهنگ، تفکر و پیامدهای تهاجم تمدن غربی بر فرهنگ و جهان‌بینی زنان، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان‌دادکه: بین تفکر، فرهنگ و تمدن غربی ارتباط وجود دارد و نوع رابطه‌‌ای که تفکر، فرهنگ و تمدن با یک‌دیگر دارند، لزوماً یک رابطۀ خطی و طولی نیست. در پاره‌‌ای از موارد انتقال تمدن یک الگو به تمدن الگوی دیگر، تفکر نهفته در آن تمدن را هم منتقل می‌‌کند. زنان ایرانی با افزایش ورود تمدن غربی درگام نخست با دگرگونی‌هایی در زمینه ی فرهنگ، با کمرنگ شدن عفت، حجاب و هویت اسلامی ایرانی و... روبرو شدند. درگام دیگر تغییراتی در زمینه‌ی جهان‌بینی آنان مشاهده شد. هم‌چنین تأثیر رواج تمدن غربی تنها بر فرهنگ ایرانی و کمرنگ شدن ارزش‌ها و سنت-های اسلامی و ایرانی متوقف نشده، و در گامی فراتر جهان‌بینی ایرانیان را نیز هدف حمله ی خود قرار داده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - جایگاه زن در تمدن ساسانی براساس شواهد تاریخی و باستان‌شناختی
میلاد باغ شیخی

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه زن در تمدن ساسانی از منظر شواهدِ تاریخی و باستان‌شناختی می‌باشد. جامعۀ پژوهش شامل نقوش زنان در آثار فرهنگی برجای مانده از دوران ساسانی است. نمونه پژوهش شامل نقش زن در مواد فرهنگی برجای مانده از عصر ساسانی براساس شواهد باستان‌شناختی است. طرح پ أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه زن در تمدن ساسانی از منظر شواهدِ تاریخی و باستان‌شناختی می‌باشد. جامعۀ پژوهش شامل نقوش زنان در آثار فرهنگی برجای مانده از دوران ساسانی است. نمونه پژوهش شامل نقش زن در مواد فرهنگی برجای مانده از عصر ساسانی براساس شواهد باستان‌شناختی است. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی بود. گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و از طریق فیش-برداری انجام شد و پس از آن به بررسی شواهد برجای ماندۀ باستان‌شناختی از جایگاه زن در ایرانِ فرهنگی ساسانی پرداخته شد و اطلاعات به صورت کیفی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد نقش زن در هنرهای وابسته به معماری نظیر نقاشی، گچ‌بری، پارچه‌بافی، موزاییک وغیره مشهود است و به لحاظِ جایگاه سیاسی، زنان از قدرت خوبی در جامعه برخوردار بودند و منابع تاریخی و شواهد باستان‌شناسی نظیر سکه‌ها آن را تأیید می‌نماید؛ از طرفی دیگر یافت شدن تصویر زنان در میان اکثر مواد فرهنگی باستان‌شناسی نشان از آن دارد که احترام به زن و گستردگی فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی وغیره هنر، دیگر خاص دربار و در دستِ اعضای سلطنتی نیست، بلکه با بهبود یافتن قوانین اجتماعی، زنان از جایگاه و آزادی عمل بهتری در کنار با جامعۀ طبقاتی مردسالار داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - حقوق مالی زن در تمدن‌های کهن و ادیان توحیدی
زینب سودی فریبا حاجی علی

هدف پژوهش حاضر بررسی حقوق مالی زن در تمدن های کهن و ادیان توحیدی است. جامعه پژوهش حقوق مالی ثبت شده در تمدن های دوره باستانی و ادیان توحیدی می باشد. نمونه مورد بررسی حقوق مالی زنان در تمدن‌های پیشین، بعد از اسلام و ادیان توحیدی را شامل می‌شود. طرح پژوهش توصیفی است. برای أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی حقوق مالی زن در تمدن های کهن و ادیان توحیدی است. جامعه پژوهش حقوق مالی ثبت شده در تمدن های دوره باستانی و ادیان توحیدی می باشد. نمونه مورد بررسی حقوق مالی زنان در تمدن‌های پیشین، بعد از اسلام و ادیان توحیدی را شامل می‌شود. طرح پژوهش توصیفی است. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی و کتابخانه ای استفاده شد. تحلیل داده ها به روش کیفی انجام شد. یافته های به دست آمده نشان داد، حقوق مالی زنان در ادوار مختلف تاریخی وضعیت با ثبات و مشخصی نداشته و از تمدنی به تمدن دیگر و در ادیان مختلف فراز و نشیب فراوانی داشته است.در تمدن‌های قبل از اسلام زنان از برخی حقوق بهره‌مند ‌و از برخی هم محروم بوده‌اند. اما در ادیان توحیدی ازجمله یهود، زن با ازدواج مالکیت بر اموال خود را از دست می‌دهد. در مسیحیت هم زن و اموال او در تملک مرد بوده و زن هیچ تسلطی بر اموال خود نداشته است. اما با ظهور اسلام، استقلال اقتصادی و حق تملک زن بر دارایی‌هایش رسمیت یافت و نظام اقتصادی خانواده به‌گونه‌ای تدوین شد که از ابتدای تولد تا مرگ مرجع تأمین مالی زن وتمتع از اموالش کاملاً روشن و بر اساس انسانیت او مشخص شد. و با گذشت زمان زنان توانستند حقوق مالی و اقتصادی خود را متنا سب با شایستگی شان کسب کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - بررسی جایگاه روان‌شناختی زن در اسلام و تمدن غرب بر اساس منظومه فکری مقام معظم رهبری
علی احمدپور

10.22034/jwcp.2023.705482

هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه روان‌شناختی زن در اسلام و تمدن غرب بر اساس منظومة فکری مقام معظم رهبری می‌باشد. جامعة پژوهش کلیة متون مرتبط با جایگاه روان‌شناختی زن در اسلام و تمدن غرب بر اساس منظومة فکری مقام معظم رهبری بود. نمونه پژوهش مباحث زن در اسلام و تمدن غرب، بر اس أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه روان‌شناختی زن در اسلام و تمدن غرب بر اساس منظومة فکری مقام معظم رهبری می‌باشد. جامعة پژوهش کلیة متون مرتبط با جایگاه روان‌شناختی زن در اسلام و تمدن غرب بر اساس منظومة فکری مقام معظم رهبری بود. نمونه پژوهش مباحث زن در اسلام و تمدن غرب، بر اساس منظومة فکری مقام معظم رهبری بود. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش مطالعة اسنادی وکتابخانه ای و به‌صورت فیش‌برداری از منابع مکتوب منظومة فکری مقام معظم رهبری و روان‌شناسی جمع آوری شد. سپس داده ها به صورت تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که خانواده یکی از مهم‌ترین نهادها در جامعه است که قوی‌ترین پایه‌های تربیت روحی و فکری انسان در این کانون بنا نهاده می‌شود. در چنین نهادی زن محور خانواده است که دستگاه‌های تبلیغاتی و سیاسی فرهنگ غرب می‌خواهند منزلت و جایگاه او را خدشه‌دار کنند. از دیدگاه مقام معظم رهبری در تمدن و فرهنگ غربی تمام توجه به مسئله جنسی و وجه زنانگی زن است و بُعد انسانی و منزلت زن نادیده گرفته شده است. در فرهنگ غرب از زن تحت عنوان آزادی سوءاستفاده شده که این عین اسارت و اهانت به جنس زن است، برخلاف دین اسلام که زن را تکریم کرده و زن بودن را مایة افتخار و مباهات می‌داند. بنابراین نگاه اسلام، و به تبع آن، مقام معظم رهبری به زن، نگاهی جامع است که هم ارزش‌های الهی و هم منطق انسانی، در آن لحاظ شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - سنگ‌نوشته ایلامی
سعید گنجوی

تمدن درخشان ایلام هنوز جزء کهن‌ترین تمدن‌های ناشناخته عالم است که با تلاش باستان‌شناسان و مورخین در جهت شناسایی هر چه بیشتر آن ادامه دارد. کشف هر کتیبه یا اثر مکتوب می‌تواند نوری بر تاریخ پرشکوه این تمدن باشد. طی بررسی‌های اتلال باستانی دشت خوزستان در کنار جاده دزفول به أکثر

تمدن درخشان ایلام هنوز جزء کهن‌ترین تمدن‌های ناشناخته عالم است که با تلاش باستان‌شناسان و مورخین در جهت شناسایی هر چه بیشتر آن ادامه دارد. کشف هر کتیبه یا اثر مکتوب می‌تواند نوری بر تاریخ پرشکوه این تمدن باشد. طی بررسی‌های اتلال باستانی دشت خوزستان در کنار جاده دزفول به شوشتر در سال ۱۳۵۱-۱۳۵۲ موفق به کشف لوحه سنگی ایلامی شدیم که مقاله حاضر چگونگی کشف این اثر را معرفی و به ترجمه آن خواهد پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - سنگ‌نوشتة ایلامی
سعید گنجوی

تمدن ایلام یکی از کهن‌ ترین تمدن های بشری به شمار می‌ رود. این تمدن درخشان هنوز آنچنان‌که باید شناخته نشده و تلاشهای باستان ‌شناسان و مورخین در جهت شناسایی هرچه بیشتر آن ادامه دارد. در این میان کمبود منابع مکتوب برجای مانده از این تمدن، تأثیر بسزایی در این ناشناختگی دار أکثر

تمدن ایلام یکی از کهن‌ ترین تمدن های بشری به شمار می‌ رود. این تمدن درخشان هنوز آنچنان‌که باید شناخته نشده و تلاشهای باستان ‌شناسان و مورخین در جهت شناسایی هرچه بیشتر آن ادامه دارد. در این میان کمبود منابع مکتوب برجای مانده از این تمدن، تأثیر بسزایی در این ناشناختگی دارد و کشف هر کتیبه یا اثر مکتوبی می ‌تواند نوری بر تاریخ تمدن ایلام باشد. در طی بررسی ‌های سال ۵۱-۱۳۵۰ در دشت خوزستان، منطقه دزفول و هفت تپه، سنگ‌نوشته ‌ای در تپه‌ ای موسوم به "پمپ" کشف گردید که حاوی اطلاعات و جزئیات مهمی از تاریخ تمدن ایلام است. مقاله حاضر به چگونگی کشف این اثر و معرفی و ترجمه آن خواهد پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - کوزه سفالی منقوش به آیات قرآن و کلید فلزی مکشوفه از تپه نرگه
سعید گنجوی

کاوش‌های تپه نرگه، واقع در جنوب شهرستان تاکستان، از سال ۱۳۷۷ آغاز گردید. این کاوش‌ها هر سـاله به جهت آموزش دروس عملی دانشجویان رشته باستان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر انجام می‌گیرد و تاکنون تعداد ۳۹ ترانشه به ابعاد ۱۰ × ۱۰ متر و هفت ترانشه پلکانی در نقاط م أکثر

کاوش‌های تپه نرگه، واقع در جنوب شهرستان تاکستان، از سال ۱۳۷۷ آغاز گردید. این کاوش‌ها هر سـاله به جهت آموزش دروس عملی دانشجویان رشته باستان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر انجام می‌گیرد و تاکنون تعداد ۳۹ ترانشه به ابعاد ۱۰ × ۱۰ متر و هفت ترانشه پلکانی در نقاط مختلف آن کاوش گردیده است. آثاری که در طی این سال‌ها و در ترانشه‌های مختلف بدست آمده‌اند، عمدتاً متعلق به دوره اسـلامی هستند که در میان آن‌ها کوزه‌ای کتیبه‌دار در طی کاوش سال ۱۳۸۴ از ترانـشه 14K بدسـت آمـده اسـت. ایـن کـوزه دربردارنده آیاتی از قرآن کریم است که این مقاله به معرفی و توصیف آن می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - عوامل موثر در تعاملات فرهنگی و تمدنی مسلمانان و مسیحیان در اندلس(عصر اموی)
سید عباس وزیری احمد اشرفی محمدنبی سلیم

پس از شکل‌گیری حکومت اسلامی توسط پیامبر در یثرب، مدنیت اسلامی نیز پایه‌گذاری نمادین شد. درپی گسترش اسلام در جزیره‌العرب، بین‌النهرین، ایران، روم، مصر، ماوراء‌النهر، شمال آفریقا و سرانجام جنوب اروپا، تمدن نوپای اسلامی وارد مرحله جدیدی گردید. لذا تلاش بیشتر برای تعاملات ف أکثر

پس از شکل‌گیری حکومت اسلامی توسط پیامبر در یثرب، مدنیت اسلامی نیز پایه‌گذاری نمادین شد. درپی گسترش اسلام در جزیره‌العرب، بین‌النهرین، ایران، روم، مصر، ماوراء‌النهر، شمال آفریقا و سرانجام جنوب اروپا، تمدن نوپای اسلامی وارد مرحله جدیدی گردید. لذا تلاش بیشتر برای تعاملات فرهنگی و نیز شکوفایی، توسعه و انتقال تمدن اسلامی احساس شد. اسپانیای اسلامی قبل از ورود مسلمانان به لحاظ فرهنگی و تمدنی وضعیت مناسبی نداشت، با استقرار حکومت امویان(138-422ق)، حاکمان اموی با تدبیر، تسامح و عقلانیت مدنی در صدد شکوفایی تمدن اسلامی در این خطه برآمدند. آنچه در این نوشتار با تکیه بر روش تاریخی برآن تاکید می‌شود این است که؛ چه عواملی در تعاملات فرهنگی و تمدنی اسلام و مسیحیت در اندلس عصر امویان تاثیر داشته است؟ یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که راز موفقیت امویان اندلس، تکیه برآموزه‌های دینی، حاکمیت مبتنی بر عقلانیت، تلاش دانشمندان و تسامح و تساهل حاکمان بوده، که رشد و شکوفایی تمدن اسلامی را در پی داشته و به ثبات آن در این منطقه یاری رسانده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - نقش تمدن اسلامی در تحولات فکری اروپا در سده های میانه
ابراهیم باوفا دلیوند

مسلمانان به یمن دین اسلام در طول تاریخ ، تمدنی را در ممالک اسلامی به وجود آوردند که به تمدن اسلامی نام بردار شده است .این تمدن در برهه ای از تاریخ،و در طول مدتی کوتاه،ضمن تسلط برپهنه ی وسیعی از ممالک جهان آن روز،مرزهای علم وفرهنگ را چنان توسعه داد که ،تحولی شگرف در جهان أکثر

مسلمانان به یمن دین اسلام در طول تاریخ ، تمدنی را در ممالک اسلامی به وجود آوردند که به تمدن اسلامی نام بردار شده است .این تمدن در برهه ای از تاریخ،و در طول مدتی کوتاه،ضمن تسلط برپهنه ی وسیعی از ممالک جهان آن روز،مرزهای علم وفرهنگ را چنان توسعه داد که ،تحولی شگرف در جهان بوجود آوردکه نمی توان عظمت وتاثیر آن را در تمدن های دیگر نادیده گرفت.در این مقاله ، بیان می کنیم اسباب و علل نقش آفرینی تمدن اسلامی در بیداری اروپا چه بود ؟ فلسفه اسلامی چه تاثیری بر فلسفه اروپا طی قرون وسطی گذارد و چگونه زمینه را برای رنسانس عقلی اروپا و گذار آن از سده های میانه به سوی عصر جدید فراهم کرد؟ سوال های فرعی تحقیق از این قرارند: - چه عواملی باعث رشد و شکوفایی تمدن اسلامی در آن دوران شد؟ - وضعیت علمی اروپا در سده های میانه چگونه بوده است ؟ - چگونه نهضت ترجمه در اروپا توانست آنان را با آثار و دستاوردهای متفکران اسلامی آشنا کند؟ به نظر می رسد و فرض بر این است که طی جنگ های صلیبی و سفرهای تجاری و علمی مسلمانان و اروپاییان زمینه تبادل فرهنگی و عرضه اطلاعات و دستاوردهای علمی میان این دو تمدن فراهم آمد. روش این تحقیق به اعتبار جمع آوری اطلاعات ، کتاب خانه ای و به اعتبار نوع هدف بنیادی و به اعتبار ماهیت و روش ، علی – تاریخی و نیز تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - تاثیراقدامات و سیاست‌های سلاطین صفویه در مهاجرت دانشمندان ایرانی به هند
احمدرضا بهنیافر

مهاجرت به عنوان یک پدیده اجتماعی تاثیرگذار در جوامع مبدا و مقصد، زمینه‌ها و عوامل متعددی دارد. این پدیده که در ایران قبل و بعد از اسلام سابقه داشته، در عهد صفویه به دلیل اعمال سیاست‌های نادرستِ برخی از پادشاهان، در ابعاد مختلف سیاسی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی تشدید گردید أکثر

مهاجرت به عنوان یک پدیده اجتماعی تاثیرگذار در جوامع مبدا و مقصد، زمینه‌ها و عوامل متعددی دارد. این پدیده که در ایران قبل و بعد از اسلام سابقه داشته، در عهد صفویه به دلیل اعمال سیاست‌های نادرستِ برخی از پادشاهان، در ابعاد مختلف سیاسی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی تشدید گردید و همراه با جاذبه های موجود در هند منجر به مهاجرت بسیاری از دانشمندان ایرانی به این سرزمین شد. هدف از این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع متقدم و تحقیقات جدید انجام شده، پاسخ به این سوال است که اقدامات و سیاست های اعمال شده توسط سلاطین صفویه چه تاثیری در مهاجرت دانشمندان ایرانی به هندوستان داشت؟ یافته های اصلی مقاله مبیّن آن است که عوامل دافعه موجود که نتیجه سیاست ها و اقدامات برخی از سلاطین صفویه بود، منجربه مهاجرت بزرگان علمی کشور به هند گردید و رشد و توسعه مظاهر فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی در آن سرزمین را به همراه داشت. منشا اصلی بسیاری از نارضایتی ها سیاست مذهبی پادشاهان صفوی بود که در سایر حوزه ها تاثیر داشت و منجر به مهاجرت تعدادی از عالمان و اندیشمندان ایرانی به هند گردید. عوامل جاذبه بخش موجود در هند نیز در جهت دهی مهاجرت بزرگان علمی، ادبی و سیاسی ایران به این سرزمین نقش بسیار مهمی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - بررسی وضعیت فرهنگی و تمدنی شهر قم در دو دوره صفویه و قاجاریه
زهرا سعیدی تبار

هدف تحقیق حاضر به بررسی وضعیت فرهنگی وتمدنی شهرقم در دو دوره صفویه وقاجار و آثار ومصادیق مرتبط با آن میپردازد. با پیدایش حکومت صفویان بخاطر شرایط سیاسی – اجتماعی که بوجود آمد جمعیت تشیع به شدت افزایش یافت چنانکه در عهد صفویه جمعیت ایران به نفع شیعیان تغییر یافت و أکثر

هدف تحقیق حاضر به بررسی وضعیت فرهنگی وتمدنی شهرقم در دو دوره صفویه وقاجار و آثار ومصادیق مرتبط با آن میپردازد. با پیدایش حکومت صفویان بخاطر شرایط سیاسی – اجتماعی که بوجود آمد جمعیت تشیع به شدت افزایش یافت چنانکه در عهد صفویه جمعیت ایران به نفع شیعیان تغییر یافت و مذهب تشیع برای اولین بار صورت رسمی بخود گرفت. شهر قم در این دوره در زمینه‌های سیاسی اقتصادی و فرهنگی به اوج شکوفایی و آبادانی رسید بطوریکه اکثر آثار تاریخی و مدارس علمیه قم مربوط به همین دوره است. در واقع پس از تصرف این شهر توسط شاه اسماعیل صفوی اکثر پادشاهان این سلسله به قم آمده و مدتی را در آن می ماندندوهمین امر باعث رشددرابعاد مختلف فرهنگی وتمدنی شده است. در دوره قاجار در برخی از شاخصه های فرهنگی وتمدنی مانند مدارس سرعت پیشرفت کند میشود و بیشتر به تجدید بنا ویا ترمیم آثاروابنیه تاریخی محدود میشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - رنگ و نقش مایه‌های پارچه‌های ایرانی در هفت قرن اول تمدن اسلامی
افسانه حیدری امین مفتاحی سیامک ناظمی

نساجی از مهم‌ترین هنر-صنعت‌های راهبردی در میان فعالیت‌های فرهنگی-اقتصادی اسلامی است. در طی دوران‌های مختلف ترکیب زیبای هنر و صنعت سبب بافت و تولید منسوجات با کاربردهای مختلفی بوده و با ورود دین اسلام، تغییر و تحول فراوانی در شاخصه‌های منسوجات ایرانی اعم از رنگ و نقش مشا أکثر

نساجی از مهم‌ترین هنر-صنعت‌های راهبردی در میان فعالیت‌های فرهنگی-اقتصادی اسلامی است. در طی دوران‌های مختلف ترکیب زیبای هنر و صنعت سبب بافت و تولید منسوجات با کاربردهای مختلفی بوده و با ورود دین اسلام، تغییر و تحول فراوانی در شاخصه‌های منسوجات ایرانی اعم از رنگ و نقش مشاهده می‌شود و بر همین اساس منسوجات هفت قرن اول قمری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند. منسوجات ایرانی این دوران، تحت تأثیر مذاهب، عقاید و شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از خصوصیات و شاخصه‌هایی بهره مند شده‌اند که آنها را منحصر به فرد کرده است. بر همین اساس استخراج و بررسی این شاخصه‌ها در حوزه‌های رنگ و نقش می‌تواند ظرفیت بالایی را برای شناخت بهتر و عمیق‌تر از منسوجات ایرانی- اسلامی برای توسعه صنعت پوشاک و نساجی کشور فراهم آورد. بدین منظور این تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است به بررسی و تحلیل رنگ و نقشمایه‌های پارچه‌های ایرانی از زمان ورود اسلام تا آخر قرن هفتم هجری قمری پرداخته تا مبانی نظری لازم از منظر عقاید اسلامی جهت طراحی و تولید منسوجات نوین ایرانی را فراهم نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - مقایسه فرهنگ و تمدن بغداد با قرطبه
مریم بریحی نژاد ناصر جدیدی

اسلام یک دین تمدنی و شهری است. بارزترین تأکید تاریخی بر شهری بودن اسلام، اقدام رسول خدا(ص) در نخستین سال هجرت برای پیاده کردن طرح جامع شهر یثرب بود. در حقیقت اسلام برای تحقیق اهداف اجتماعی و دینی خویش به شهر نیاز داشت. تاریخ اسلام سرشار است از مأموریت سکونت شهروندان و ا أکثر

اسلام یک دین تمدنی و شهری است. بارزترین تأکید تاریخی بر شهری بودن اسلام، اقدام رسول خدا(ص) در نخستین سال هجرت برای پیاده کردن طرح جامع شهر یثرب بود. در حقیقت اسلام برای تحقیق اهداف اجتماعی و دینی خویش به شهر نیاز داشت. تاریخ اسلام سرشار است از مأموریت سکونت شهروندان و اقطاع اراضی و مرابطه (مرزبانی) در سرحدات کشور اسلامی که به تدریج به شهر تبدیل شدند. دو عاصمه عظیم اسلام بغداد و قرطبه اولی در شرق فتوحات اسلامی و دیگری در غرب آن به دلایل و شرایط سیاسی و امنیتی و اجتماعی به وجود آمدند و جزء مراکز مهم سیاسی اداری در جهان اسلام شدند. در قرن چهارم هجری این دو پایتخت عظیم از لحاظ فرهنکگ و تمدن به اوج شکوفایی خود رسیدند. وجود یکسری عوامل، زمینه ساز رشد و ترقی آنها در قرن چهارم بود. البته شباهت ها و تفاوت هایی در سیر رشد و پیشرفت آنان وجود داشت. ایجاد روحیه تاهل و تسامح و آزاد اندیشی، دستاوردهای علمی و فنی در تمدن اسلام را سبب شد و در بحث های اصلی علوم آن روز از قبیل حدیث، فقه، اصول، منطق، عرفان، فلسفه، ریاضیات، پزشکی، نجوم، شیمی، فیزیک و... نهضت نیرومند، ریشه دار و آینده نگر تحقیقات و ترجمه جریان داشت. بنابراین در هر دو پایتخت دانشمندان بسیاری در توسعه این علوم فعال بودند ونوآوری ها و دستاوردهای زیادی در علوم گوناگون از خود به جای گذاشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - کتاب و کتابخانه در تمدن اسلامی و جایگاه آن در ایران
رسول عباسی بابک علیا دونیقی

با توجه به اهمیت کتاب و کتابخانه در جهان اسلام ، که ناشی از تعالیم این مکتب آسمانی است، و وجود احادیث و روایات بیشماری از رسول اکرم ص و ائمه ع درباره دانش و پژوهش ، جایگاه کتاب و کتابخانه درتمدن اسلام به وضوح آشکار می‌شود. در دوران تمدن اسلامی دو دوره کلی و بارز وجود د أکثر

با توجه به اهمیت کتاب و کتابخانه در جهان اسلام ، که ناشی از تعالیم این مکتب آسمانی است، و وجود احادیث و روایات بیشماری از رسول اکرم ص و ائمه ع درباره دانش و پژوهش ، جایگاه کتاب و کتابخانه درتمدن اسلام به وضوح آشکار می‌شود. در دوران تمدن اسلامی دو دوره کلی و بارز وجود دارد، دوران رشد و شکوفایی علم و دانش در این تمدن، که باعث به وجود آمدن کتابخانه‌های بسیار بزرگ و کاملی شد که به کمک دانشمندان و محققان آن زمان به وجود آمدند و دیگر دوره افول که در این دوره به دلایل مختلفی از جمله عوامل درونی و بیرونی، افول علم و دانش و در کنار آن کمرنگ شدن نقش کتابخانه‌ها در جهان اسلام را شاهد می‌باشیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - تأملی بر جایگاه علمی وفرهنگی دانشگاه گندی شاپور
امیر اکبری

علاوه بر تحولات سیاسی در عصر ساسانیان، وضوح پیشرفتهای خاص علمی و فرهنگی نیز در این روزگار چشمگیر بوده است. اقدامات پادشاهان ساسانی و نقش آنها در ترجمه کتاب یونانی و هندی به زبان پهلوی، نگرش ایرانیان را نسبت به علم ودانش دچار تحول کرد.و در این میان گندی شاپور به عنوان مر أکثر

علاوه بر تحولات سیاسی در عصر ساسانیان، وضوح پیشرفتهای خاص علمی و فرهنگی نیز در این روزگار چشمگیر بوده است. اقدامات پادشاهان ساسانی و نقش آنها در ترجمه کتاب یونانی و هندی به زبان پهلوی، نگرش ایرانیان را نسبت به علم ودانش دچار تحول کرد.و در این میان گندی شاپور به عنوان مرکز بزرگ علمی ودانشگاهی معتبر از جایگاه والایی برخوردار گشت. بنای این شهر را به عصر شاپور اول و اوج گسترش فرهنگی آن را به دوران حکومت خسروانوشیروان مربوط می دانند. پیشرفتهای علمی این دانشگاه در زمینه طب، نجوم وریاضی آوازه آن را جهاین کرده بود و گندی شاپور مرکز تلاقی اندیشه‌های علمی جهان باستان به شمار می‌رفت. نگرشهای علمی هندوان، یونانیان، اسکندریان و علمای یونانی به زبان بادانش ایرانی در هم آمیختند و بر آیند این تحول علمی چون درخت تناوری شد که در دوران اسلامی به بار نشست و پایه‌های عظیم نجوم و بالاخص طب اسلامی را پدید آورد. پیدایی بیت الحکمه و کتابخانه مهم آن خزنه‌الحکمه، ضرورت اقدام در ترجمه اثار و به واقع پیدایی نهضت ترجمه، رونق و گسترش مراکز پزشکی و بیمارستانها در بغداد از جمله عوامل تأثیر گذار گندی شاپور بر نهضت علمی و فرهنگی مسمانان بود. دانشگاه گندی شاپور که چندین قرن پس از اسلام نیز به حیات خود ادامه داد، در واقع عامل انتقال مؤسسات تمدنی و فرهنگی دنیای قدیم به عصر اسلامی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - سه زن دربار ناصری و تمدن اروپا
طاهره عظیم زاده طهرانی

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت‌الدوله خواهر و تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شا أکثر

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت‌الدوله خواهر و تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شاه، حدود آشنایی زنان را با دانش و از سوی دیـگر با استعمار غـرب بررسی می‌کند. به نظر می‌رسد زنان دربار قاجار در جهت گسترش مظاهر علمی تمدن غرب چون مدرسه روزنامه و غیره گامی بر نداشتند، نسبت به جنبه استعماری غرب نیز بی‌توجه بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - سنت‌های الهی و سقوط و صعود تمدن‌ها
حسن حسینی

عوامل از هم پاشیدگی و سربلندی اجتماع یا نقش سنت‌های الهی در سقوط و صعود تمدن‌ها و اجتماعات، محورهای اساسی پژوهش حاضر است که بدان پرداخته می‌شود. در بررسی سنت‌های الهی، وسایل و پدیده‌های گوناگونی به عنوان ابزار امتحان انسان معرفی شده تا مسلمین در ارتباط با حوادث و مشکلا أکثر

عوامل از هم پاشیدگی و سربلندی اجتماع یا نقش سنت‌های الهی در سقوط و صعود تمدن‌ها و اجتماعات، محورهای اساسی پژوهش حاضر است که بدان پرداخته می‌شود. در بررسی سنت‌های الهی، وسایل و پدیده‌های گوناگونی به عنوان ابزار امتحان انسان معرفی شده تا مسلمین در ارتباط با حوادث و مشکلات، مورد آزمایش قرار گیرند و مؤمنین واقعی از منافقان ممتاز گردند. تحقیق حاضر علت سقوط بعضی از اقوام گذشته (همچون؛ نوح، عاد، ثمود، لوط، سبأ و...) را نیز در جایگاه خاص خود مورد مطالعه قرار می‌دهد و سپس مهم‌ترین عواملی که در سقوط و صعود تمدن‌ها نقش اساسی را ایفاء نموده‌اند، مورد بررسی و کنکاش قرار می‌دهد. توجه به این نکته که بعضی از عوامل در سقوط همة تمدن‌ها مشترک بوده و بعضی دیگر خاص یک تمدن یا اجتماع انسانی بوده است می‌تواند کمک شایانی در شناخت علل سقوط و صعود تمدن‌ها باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - تاثیر تمدن اسلامی در تحولات فکری اروپا در سده های میانه
ابراهیم باوفای دلیوند

مسلمانان به یمن دین اسلام در طول تاریخ ، تمدنی را در ممالک اسلامی به وجود آوردند که به تمدن اسلامی نام بردار شده است. این تمدن در برهه ای از تاریخ،و در طول مدتی کوتاه،ضمن تسلط بر پهنه ی وسیعی از ممالک جهان آن روز، مرزهای علم و فرهنگ را چنان توسعه داد که، تحولی شگرف در ج أکثر

مسلمانان به یمن دین اسلام در طول تاریخ ، تمدنی را در ممالک اسلامی به وجود آوردند که به تمدن اسلامی نام بردار شده است. این تمدن در برهه ای از تاریخ،و در طول مدتی کوتاه،ضمن تسلط بر پهنه ی وسیعی از ممالک جهان آن روز، مرزهای علم و فرهنگ را چنان توسعه داد که، تحولی شگرف در جهان بوجود آوردکه نمی توان عظمت وتاثیر آن را در تمدن های دیگر نادیده گرفت. این مقاله به دنبال آن است که اسباب و علل نقش آفرینی تمدن اسلامی در بیداری اروپا چه بود ؟ فلسفه اسلامی چه تاثیری بر فلسفه اروپا طی قرون وسطی گذارد و چگونه زمینه را برای رنسانس عقلی اروپا و گذار آن از سده های میانه به سوی عصر جدید فراهم کرد؟ سوال های فرعی تحقیق از این قرارند: - چه عواملی باعث رشد و شکوفایی تمدن اسلامی در آن دوران شد؟ - وضعیت علمی اروپا در سده های میانه چگونه بوده است ؟ - چگونه نهضت ترجمه در اروپا توانست آنان را با آثار و دستاوردهای متفکران اسلامی آشنا کند؟ به نظر می رسد و فرض بر این است که طی جنگ های صلیبی و سفرهای تجاری و علمی مسلمانان و اروپاییان زمینه تبادل فرهنگی و عرضه اطلاعات و دستاوردهای علمی میان این دو تمدن فراهم آمد. روش این تحقیق به اعتبار جمع آوری اطلاعات ، کتاب خانه ای و به اعتبار نوع هدف بنیادی و به اعتبار ماهیت و روش ، علی – تاریخی و نیز تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - بررسی تطبیقی رابطه دانش و قدرت در اندیشه فلاسفه غرب تمدن اسلامی: (ابن باجه، ابن طفیل، ابن رشد)
گارینه کشیشیان سیرکی مهدی احمدی

گارینه کشیشیان سیرکی[1]- مهدی احمدی[2] تاریخ دریافت: 20/12/1398- تاریخ پذیرش: 22/2/1399 چکیده: نقش‌آفرینی اندیشمندان و فلاسفه سیاسی غرب تمدن اسلامی در خاستگاه سیاسی اجتماعی خود علی‌رغم نابسامانی‌های آن دوران از اعتباری خاصی در شکل گیری دانش سیاسی برخوردار است. فلسفه سی أکثر

گارینه کشیشیان سیرکی[1]- مهدی احمدی[2] تاریخ دریافت: 20/12/1398- تاریخ پذیرش: 22/2/1399 چکیده: نقش‌آفرینی اندیشمندان و فلاسفه سیاسی غرب تمدن اسلامی در خاستگاه سیاسی اجتماعی خود علی‌رغم نابسامانی‌های آن دوران از اعتباری خاصی در شکل گیری دانش سیاسی برخوردار است. فلسفه سیاسی و نقش و ارتباط آن با تولید فکر، دانش، اثرگذاری و اثرپذیری آن بر ساخت سیاسی جوامع مسلمان غرب تمدن اسلامی را باید در نوع نگاه خاص ابن باجه در اثرش تدبیر المتوحد، ابن طفیل در نمونه حی بن یقظان و ابن رشد با نوع روش‌شناسی خاص خود در فلسفه جستجو کرد. در این مقاله با بهره گیری از روش تطبیقی به بررسی رابطه دانش و قدرت در اندیشه این اندیشمندان پرداخته ایم، نتایج حاصله این مقاله مبنی بر تقدم دانش بر قدرت در اندیشه های ابن باجه و ابن طفیل بود. اما ابن رشد با تکمیل نواقص موجود در مفاهیم فلسفی آنها با تأیید انطباق شریعت و فلسفه، بر جایگاه خاص فیلسوف در ساختار سیاسی مورد نظر خود و ارجح دانستن فیلسوف بر فقیه در این ساختار تأکید می ورزد. [1]- استادیار و عضو هیئت علمی ،گروه علوم سیاسی، واحد تهران جنوب ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول g.keshishyan71@gmail.com [2]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران mahdi.5885@chmail.ir تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - به حاشیه‌راندگی، پیوست در فرهنگ راهبردی و شکل‌گیری بلوک تاریخی- تمدنی شرق در نظام بین‌الملل
علیرضا مسعود مهدی ذاکریان عبدالعلی قوام حمید احمدی

با تسلط نظام بین‌الملل و تمدن غربی از سال 1500 میلادی تاکنون، تمدن‌های کهن شرقی تجربه‌ای مشترک و مشابه مبنی بر به‌حاشیه‌راندگی داشته‌اند. باز تولید عناصر مشابه در فرهنگ راهبردی این تمدن‌ها، منجر به ایجاد مطالبه‌ای مشترک مبنی بر بازگشت به نقش و جایگاه پیشین خود در نظام ب أکثر

با تسلط نظام بین‌الملل و تمدن غربی از سال 1500 میلادی تاکنون، تمدن‌های کهن شرقی تجربه‌ای مشترک و مشابه مبنی بر به‌حاشیه‌راندگی داشته‌اند. باز تولید عناصر مشابه در فرهنگ راهبردی این تمدن‌ها، منجر به ایجاد مطالبه‌ای مشترک مبنی بر بازگشت به نقش و جایگاه پیشین خود در نظام بین‌الملل شده است. سوال اصلی این است که چه عواملی منجر به نزدیک شدن تمدن‌های کهن شرقی تجدیدنظرطلب و شکل‌گیری بلوک تاریخی- تمدنی شرقی در نظام بین‌الملل شده است؟ نتیجه کلی پژوهش نشان ‌دهنده آن است که جنگ تمدنی دیرینه، به‌حاشیه‌راندگی و همچنین فرهنگ راهبردی مشابه میان تمدن‌های ایرانی، چینی و روسی منجر به تشکیل بلوک تاریخی- تمدنی شرق شده که به دنبال ایجاد دو نظم محدود شرقی و غربی، در مقابل نظم بین‌الملل غربی است. روش مورد استفاده در این نوشتار، توصیفی- تحلیلی و چارچوب نظری آن نیز بر پایه نظریه برخورد تمدن‌های ساموئل هانتینگتون و نظریه انتقادی رابرت کاکس قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - طراحی و تبیین الگوی سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش مبتنی بر تمدن سازمانی دانش محور در دانشگاه های علوم پزشکی
سیما کاظمی محمد محمدی نور محمد یعقوبی جلیل جراحی فریز

هدف اصلی این پژوهش، طراحی و تبیین الگوی سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش مبتنی بر تمدن سازمانی دانش محور بود. رویکرد پژوهش کیفی و پارادایم تحقیق از نوع تفسیری و پژوهش براساس هدف، کاربردی و به صورت توصیفی از شاخه نظریه زمینه ای، داده بنیاد است. جامعه آماری اساتید مدیریت خدما أکثر

هدف اصلی این پژوهش، طراحی و تبیین الگوی سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش مبتنی بر تمدن سازمانی دانش محور بود. رویکرد پژوهش کیفی و پارادایم تحقیق از نوع تفسیری و پژوهش براساس هدف، کاربردی و به صورت توصیفی از شاخه نظریه زمینه ای، داده بنیاد است. جامعه آماری اساتید مدیریت خدمات بهداشت درمانی، مدیران دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور و اساتید مدیریت دولتی بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند 16 نفر تا اشباع نظری انتخاب شدند. برای جمع اوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. پس از انجام مصاحبه، اطلاعات به صورت کدگذاری باز و محوری انجام شد. نتایج تحقیق پس از تحلیل مضمونی نشان داد، کدهای باز شامل 44 مفهوم و 8 مولفه(سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش ارگانیک، سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش مبتنی بر دانش، سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش عادلانه، سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش انگیزشی، الگوبرداری و سنجش عملکرد، سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش مبتنی بر ارزش ها، سیستم پاداش مبتنی بر کارکنان خلاق و نوآور، سیستم ارزیابی 360درجه) شناسایی شد. بنابراین بهبود در سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش موجب بهبود در مزیت رقابتی و افزایش خلاقیت و نوآوری در سازمان شده و از این طریق موجب بهبود عملکرد سازمان می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - جامعه‌شناسی سیاق‌های زیست (فرهنگ تولید- مصرف)
ایوب یوسف‌پور نظامی

سیاق و سبک(های) زندگی انسان بنیادی مادی و غیرمادی دارد. جامعه شناسی با ابزار تحلیلی فرهنگ، هر دو جزء مادی و غیرمادی آن را مطالعه می نماید. یکی از عناصر غیرمادی مجموعه فرهنگی سبک زندگی، عنصر معرفتی است. این نوشتار با پرداختی اجمالی به ویژگی ها و نیز بنیاد معرفت شناختی س أکثر

سیاق و سبک(های) زندگی انسان بنیادی مادی و غیرمادی دارد. جامعه شناسی با ابزار تحلیلی فرهنگ، هر دو جزء مادی و غیرمادی آن را مطالعه می نماید. یکی از عناصر غیرمادی مجموعه فرهنگی سبک زندگی، عنصر معرفتی است. این نوشتار با پرداختی اجمالی به ویژگی ها و نیز بنیاد معرفت شناختی سبک های زندگی سنتی، مدرن و پست مدرن؛ فرآیند تمدن و شهرنشینی را بررسی نموده است. در فرآیند تمدن، شیوه زیست انسان دچار تحولاتی گشته است. این تحولات به ویژه در عرصه تولید و مصرف بررسی شده و درخصوص ، فرآیند مهارت باختگی انسان متمدن در زندگی روزمره و تدبیر منزل، از خود بیگانگی و نیز اسارت وی در قفس آهنین و به عبارت دیگر "جنگل جهانی" بحث شده است. جنون تولید– مصرف مدرنیسم و مصرف زدگی و جعل در شرایط پست مدرن از جمله مواردی است که به عنوان رهاوردهای تخریبی آن دو فلسفه و جریان (مدرن و پست مدرن) طرح و نقد شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - موانع و الزامات پیاده سازی نظام انقلابی تمدن ساز
علی محسنی شنبه بازاری سعید اسلامی کمال پولادی

انقلاب های بزرگ برای ساخت تمدن نیازمند راهبردها و طرح های بلند مدت، جهت نیل به اهداف و آرمان های تعیین شده هستند، لذا شناخت و واکاوی مشکلات و موانع پیش روی انقلاب ها به همراه الزامات تحقق این اهداف از پیش نیازهای مهم بنا نهادن تمدن است. بدین سان، بررسی و شناخت این موانع أکثر

انقلاب های بزرگ برای ساخت تمدن نیازمند راهبردها و طرح های بلند مدت، جهت نیل به اهداف و آرمان های تعیین شده هستند، لذا شناخت و واکاوی مشکلات و موانع پیش روی انقلاب ها به همراه الزامات تحقق این اهداف از پیش نیازهای مهم بنا نهادن تمدن است. بدین سان، بررسی و شناخت این موانع و الزامات، با تاکید بر انقلاب اسلامی ایران از اهداف تحقیق حاضر است. موانع و الزامات موجود در فرایند تمدن سازی انقلاب اسلامی ایران چیست؟ فرضیه پژوهش بر وجود موانع ساختاری داخلی و موانع فرهنگی خارجی در مسیر تمدن سازی انقلاب اسلامی ایران تاکید دارد. در این پژوهش از روش کیفی با رویکرد توصیفی -تحلیلی در راستای ارائه نوشتاری آسیب شناسانه از موانع و الزامات پیش روی اهداف انقلاب اسلامی، بر اساس نظریه روش جستاری اسپریگنز مبتنی بر روش اسنادی و کتابخانه ای بهره گرفته شده و گرداوری مطالب از طریق فیش برداری از کتب و مقالات متعدد صورت گرفته است. یافته‌ها موید مدعای فرضیه تحقیق بوده و نشان داده است که، انقلاب اسلامی برای دست‌یابی به آرمان تمدن ساز خود با موانع مختلف داخلی و خارجی رو به رو است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - نقش آموزش در تکوین و ارتقاء تمدن سازمانی
ناصر میرسپاسی

طرح مقوله ای بنام تمدن سازمانی در عصر گذشتن از مقوله کیفیت و ورود به عصر نوآوری وکارآفرینی که نگارنده بعنوان مدلی وسیع تر از مدل های موجود در ارزیابی تعالی سازمانی مطرح ساخته است سابقه چندانی در ادبیات موجود حوزه های مختلف مدیریت ندارد. در راستای معرفی تمدن سازمانی، که أکثر

طرح مقوله ای بنام تمدن سازمانی در عصر گذشتن از مقوله کیفیت و ورود به عصر نوآوری وکارآفرینی که نگارنده بعنوان مدلی وسیع تر از مدل های موجود در ارزیابی تعالی سازمانی مطرح ساخته است سابقه چندانی در ادبیات موجود حوزه های مختلف مدیریت ندارد. در راستای معرفی تمدن سازمانی، که نگاهی متفاوت به تعالی سازمانی است این پرسش را مطرح می سازد که چگونه از تمدن سازمانی تعریفی عملیاتی ارائه شود که هم مورد قبول باشد و هم قابلیت اندازه گیری تمدن سازمانی را امکان پذیر سازد تا بتوان چگونگی نقش آموزش درتکوین و ارتقاء آن را مطرح ساخت؟ در این نگارش ضمن ارائه تعاریفی از تمدن سازمانی و نقش آن در مقایسه با ابعاد دیگر عوامل توفیق برای سازمانها، نقش آموزش و توسعه منابع انسانی در شکل گیری و ارتقاء آن مورد بحث قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - جایگاه مسجد جامع کوفه در تمدن اسلامی
عیاسعلی فراهتی محبوبه ساتر

مساجد جامع برخی شهرها، از زمان صدر اسلام و پس از آن، نه تنها در بعد عبادی بلکه در تمامی ابعاد آموزشی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی واقتصادی، بسیار فعال بوده‌اند. تمامی این ابعاد و کارکردها زمینه‌ای شد تا تمدن اسلامی از درون مساجد مسلمین آغاز گشته و مساجد، خصوصاً مساجد جامع، ن أکثر

مساجد جامع برخی شهرها، از زمان صدر اسلام و پس از آن، نه تنها در بعد عبادی بلکه در تمامی ابعاد آموزشی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی واقتصادی، بسیار فعال بوده‌اند. تمامی این ابعاد و کارکردها زمینه‌ای شد تا تمدن اسلامی از درون مساجد مسلمین آغاز گشته و مساجد، خصوصاً مساجد جامع، نخستین پایگاه برای رشد و بالندگی این تمدن فراگیر محسوب شوند. مهم‌ترین کارکرد مسجد، به عنوان مهم‌ترین رکن زایش و اعتلای یک تمدن اصیل، کارکرد علمی و آموزشی آن است و در این مقاله بدان بیش‌تر از سایر کارکردها پرداخته می‌شود. مسجد، ابتدایی ترین و مهم‌ترین مرکز اشاعه‌ی علوم مختلف بوده و نقش مهمی در شکل گیری تمدن اسلامی داشته‌اند. در این میان، مسجد جامع کوفه نیز، به دلیل جامعیت علمی و درک حضور اساتیدی همچون امیرالمؤمنین امام علی، امام باقر و امام صادق و به تبع آنان صحابی و شاگردان این ائمه‌ی همام، مرکز نشر علوم و تعلیم و تعلم بوده و نقشی بی‌بدیل در رونق علوم و شکوفایی تمدن اسلامی داشته است و در تأثیرگذاری و اهمیت آن، همین بس که شهر کوفه را، بعد از مکه و مدینه، به عنوان سومین مرکز علمی-اسلامی مطرح نموده است.پژوهش حاضر بر آن است که جایگاه مسجد جامع کوفه و نقش کلیدی آن را در تمدن اسلامی بر اساس شواهد تاریخی و مطالعات کتابخانه‌ای اثبات نماید. بدین منظور ابتدا به تبیین مفاهیم مسجد و تمدن و به دنبال آن تمدن اسلامی پرداخته و جایگاه علم و دانش را در اسلام مطرح کرده تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - تاریخ محلی حلوان از آغاز تا دوره عثمانی
سلطانمراد مهکی محمدرضا شهیدی پاک محمد دشتی

چکیدهتاریخ محلی حلوان. با آداب و رسوم و دست آورد های تمدنی بر اساس منابع مکتوب و شفاهی ، با روش توصیفی و تحلیلی و مطالعات میدانی مورد مطالعه قرار گرفت. و تحولات مزبور با استناد به منابع معتبر ترسیم شده است . ، حلوان یکی از هشت شهر باستانی جهان ، دروازه ورود اسلام به ایر أکثر

چکیدهتاریخ محلی حلوان. با آداب و رسوم و دست آورد های تمدنی بر اساس منابع مکتوب و شفاهی ، با روش توصیفی و تحلیلی و مطالعات میدانی مورد مطالعه قرار گرفت. و تحولات مزبور با استناد به منابع معتبر ترسیم شده است . ، حلوان یکی از هشت شهر باستانی جهان ، دروازه ورود اسلام به ایران، که مرکز تمدن اسلامی شد،وجود ذخایر فراوان طبیعی ،موقعیت استراتژیک و مسیرجاده ابریشم باعث توجه قدرت ها بود. حلوان در قرن چهارم هجری، شهری بزرگ بود این شهر پس از تصرفش توسط سلجوقیان و زلزله تاریخی ( 544 ق ) تا مدتها متروک ماند . قرن هفتم با هجوم مغول ویرانی شهر تسریع وبه مجموعه ای از چندین ده درامد. قزوینی پایان قرن هفتم و حمدالله مستوفی میانه قرن هشتم آن را شهری متروک توصیف می کنند .بعدها حلوان حیات مجدد یافت وبه وسعت آن افزوده شدواژگان کلیدی: حلون ، محلی، تمدن ، اسلام تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - بررسی چگونگی تأثیرگذاری اسطوره خورشید بر جانوران مرتبط با این اسطوره در دوره ایران باستان
معصومه رهنما هراتبر محمد کریم یوسف جمالی فیض اله بوشاسب گوشه احمد کامرانی فر

در این تحقیق چگونگی تاثیرگذاری اسطوره خورشید بر جانوران مرتبط با این اسطوره در دوره ایران باستان مورد بررسی قرار می گیرد. سوال اساسی که در این خصوص مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که تاثیر گذاری اسطوره خورشید بر جانوران مرتبط با این اسطوره چگونه بوده و چه عواملی در أکثر

در این تحقیق چگونگی تاثیرگذاری اسطوره خورشید بر جانوران مرتبط با این اسطوره در دوره ایران باستان مورد بررسی قرار می گیرد. سوال اساسی که در این خصوص مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که تاثیر گذاری اسطوره خورشید بر جانوران مرتبط با این اسطوره چگونه بوده و چه عواملی در این امر دخیل بوده است ؟ این تحقیق تاریخی و روش گرد آوری مطالب کتابخانه ای بوده و شیوه ی تدوین و نگارش مقاله توصیفی - تحلیلی بوده است . نتایج تحقیق حاکی ست که اسطوره خورشید، نمادی از سلطنت بوده و جانوران مرتبط با این اسطوره نیز نشان دهنده همین امر بوده که قدرت و سلطنت و پیروزی روشنی بر تاریکی و نور و زندگی، بن مایه خورشیدی بودن جانوران را حکایت می کند که در کنار مذاهب مختلف ایران باستان در تعیین اثرگذاری اسطوره خورشید در قبال جانوران خورشیدی و سلطنتی نقش مهمی را ایفا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - تعامل و تقابل شرق و غرب و بازنمود آن در انتقال دانش پزشکی از تمدن اسلامی به اروپا
محمود اکبری احمد اشرفی محمد نبی سلیم

در جریان تقابل بین دو تمدن اسلامی و تمدن غرب در سده های 5 و 6 هـق، فرصت مساعدی برای انتقال مواریث تمدنی و دستاوردهای فرهنگی و علمی فراهم آمد. حتی جنگهای صلیبی که با هدف نفوذ به اراضی مشرق زمین صورت گرفته بود، موجد آشنائی اروپائیان با سیمای مشعشع مدنیت و فرهنگ اسلام شد. أکثر

در جریان تقابل بین دو تمدن اسلامی و تمدن غرب در سده های 5 و 6 هـق، فرصت مساعدی برای انتقال مواریث تمدنی و دستاوردهای فرهنگی و علمی فراهم آمد. حتی جنگهای صلیبی که با هدف نفوذ به اراضی مشرق زمین صورت گرفته بود، موجد آشنائی اروپائیان با سیمای مشعشع مدنیت و فرهنگ اسلام شد. در گذار از تقابل به تعامل تمدنی، دانش پزشکی نیز از حوزه اسلام به تمدن غرب راه یافت و ضرورت افزایش سطح بهداشت و پویش علمی را به اروپا گوشزد نمود. پژوهش حاضر، با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های کتابخانه ای، برآن است تا به زوایای ناگفته و علل موثر بر فرایند انتقال طب اسلامی به جهان غرب در امتداد تعاملات فرهنگی قرون میانه بپردازد. یکی از جهات مهم در روند همگرائی تمدنی بین دو حوزه شرق و غرب، وام گرفتن علوم و جذب فنون نوآورانه دانشوران مسلمان ، به ویژه در زمینه اقتباس علمی بود. بدین رو، ابداعات و آموزه های اطبای مسلمان و پیشرفتهای جهان اسلام در حوزه بهداشت و پیراپزشکی، نظر اروپائیان را جلب کرد و با ترجمه آثار مسلمین، به موج رنسانس در غرب دامن زد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - طب در دوره عباسی و تأثیر آن بر تمدن مغرب زمین
بتول ربیعی بشری دلریش الهام ملک زاده کوروش فتحی

از جمله آثار تمدنی مهم متاثر از اسلام، پزشکی در قالب آموزه‌هایی است که به طب اسلامی موسوم است. دورۀ عباسی به عنوان دورۀ طلایی جهان اسلام، در علوم مختلف از جمله طب شاهد تغییر و تحولات عمده‌ای بود .در نتیجۀ اقبال خلافت عباسی به طب، استفاده از متون طبی به زبان‌های مختلف عل أکثر

از جمله آثار تمدنی مهم متاثر از اسلام، پزشکی در قالب آموزه‌هایی است که به طب اسلامی موسوم است. دورۀ عباسی به عنوان دورۀ طلایی جهان اسلام، در علوم مختلف از جمله طب شاهد تغییر و تحولات عمده‌ای بود .در نتیجۀ اقبال خلافت عباسی به طب، استفاده از متون طبی به زبان‌های مختلف علمی آن روزگار از جمله میراث پزشکی یونان و روم بود که در قالب ترجمه‌های متعدد به جهش قابل توجه طب اسلامی انجامید. از سویی درتلاش خلافت اسلامی جهت توسعۀ قلمرو نفوذ خود، به مرور سیطرۀ طب اسلامی در کشورهای اروپایی با تدریس و ترجمه آثار دانشمندان مسلمان از جمله رازی و ابن سینا را در پی داشت. مقالۀ حاضر تلاش می‌کند روند اثرگذاری طب اسلامی دورۀ عباسی را بر تمدن مغرب زمین مورد بررسی قرار دهد. با طرح این سوال اصلی که طب اسلامی دورۀ عباسی چه ویژگی‌هایی داشته و تاًثیرات خود بر تمدن مغرب زمین را چگونه اعمال کرده است؟ روش پژوهش مقاله نیز مبتنی بر تحقیق توصیفی و تحلیلی با شیوۀ کتابخانه‌ای است. نتیجۀ حاصل از پژوهش نیز حاکی از این نکته است که دورۀ خلافت اسلامی نه تنها از ادوار درخشان بالندگی این رشته از علوم است، بلکه نقطۀ اوجی از نفوذ و قلمروی گستردۀ علمی جهان اسلام در مغرب زمین به شمار می‌رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - آرای اندیشه‌گران ایرانی معاصر درباره انحطاط تمدن اسلامی
جهانبخش ثواقب

مقوله رکود و انحطاط تمدن اسلامی همانند برآمدن و شکوفایی و عظمت آن مورد توجه بسیاری از اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان بوده است و هرکدام در بررسی این انحطاط، علل و عواملی را مطرح کرده‌اند. کسانی این عوامل را درون-ساختاری جست‌وجو کرده‌اند؛ یعنی عواملی که از درون جامعة اسلا أکثر

مقوله رکود و انحطاط تمدن اسلامی همانند برآمدن و شکوفایی و عظمت آن مورد توجه بسیاری از اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان بوده است و هرکدام در بررسی این انحطاط، علل و عواملی را مطرح کرده‌اند. کسانی این عوامل را درون-ساختاری جست‌وجو کرده‌اند؛ یعنی عواملی که از درون جامعة اسلامی بر آن تأثیر منفی گذاشت؛ و برخی به عوامل برون-ساختاری توجه کرده‌اند؛ یعنی حوادثی که از بیرون بر تمدن اسلامی وارد شد و باعث زوال آن گشت. در این مقاله، به‌شیوة توصیفی- تحلیلی، با طرح این پرسش که اندیشه‌گران ایرانی دوران معاصر چه عواملی را بر انحطاط تمدن اسلامی تأثیرگذار دانسته‌اند؟ دیدگاه‌های برخی از این اندیشه‌گران را در پاسخ به این پرسش مطرح کرده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این اندیشه‌گران، انحطاط را به اسلام منتسب نکرده‌اند؛ بلکه آن را به انحرافات گوناگون اعتقادی، رفتاری و اخلاقی که در جامعه اسلامی در زمامداران و مسلمانان رخ داد مربوط کرده‌اند. همچنین عوامل بیرونی را نیز در این انحطاط مؤثر دانسته‌اند که به‌دلیل مساعدبودن شرایط درونی جامعه اسلامی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - سیری در فرهنگ و تمدن ایران دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیرشان بر یکدیگر
دکتر نادر میر سعیدی رقیه مردانی

چکیده خلاصه : در این مقاله با عنوان سیری در فرهنگ و تمدن ایران در دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیر متقابل دو امپراتوری بر هم سعی شده توضیحاتی در باره چگونگی تاثیر متقابل وتحقیق در تشابه آثار بجا مانده از این تمدن ها بررسی به عمل آید. اهداف: بررسی چگونگی رواب أکثر

چکیده خلاصه : در این مقاله با عنوان سیری در فرهنگ و تمدن ایران در دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیر متقابل دو امپراتوری بر هم سعی شده توضیحاتی در باره چگونگی تاثیر متقابل وتحقیق در تشابه آثار بجا مانده از این تمدن ها بررسی به عمل آید. اهداف: بررسی چگونگی روابط فرهنگی و تمدن ایران دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیراتی که دو امپراتوری بر هم داشتند. روش پژوهش: توصیفی، تشریحی و تحلیلی است. نتیجه کلی: این دو امپراتوری در تعارض های خود به سرزمین های یکدیگر بهانه های مختلفی برای جنگ و درگیری داشتند. بدون شک جنگ های ایران و روم شرقی(بیزانس) به نحو بارزی مهمترین و عامل تاثیرگذار در انتقال تبادلات سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و هنری بین دو کشور بوده است. ایران دوره ساسانی در طی این تماس ها و جنگ ها آنچه را که برای پیشرفت فرهنگ و تمدن خود لازم داشت از روم شرقی (بیزانس) اقتباس کرد و در مقابل نیز بر فرهنگ آنان تاثیر گذارد. واژگان کلیدی : ایران ، ساسانی، روم شرقی، تمدن، فرهنگ، هنر تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - نقش مدارس موقوفه در توسعه فرهنگ و تمدن اسلامی
مصطفی فقیه اسفندیاری

چکیده: یکی از مسایل مهم تاریخ تمدن اسلامی پرداختن به امر پژوهش و فراهم کردن امکانات تحصیل برای دانشمندان و دانش پژوهان بوده است.این امکان، بیشتر از طریق درآمد حاصله از موقوفات مدارس و اماکن آموزشی ایجاد می شده است. اوقاف، بهترین و مهمترین منبع درآمد برای تعلیم و تر أکثر

چکیده: یکی از مسایل مهم تاریخ تمدن اسلامی پرداختن به امر پژوهش و فراهم کردن امکانات تحصیل برای دانشمندان و دانش پژوهان بوده است.این امکان، بیشتر از طریق درآمد حاصله از موقوفات مدارس و اماکن آموزشی ایجاد می شده است. اوقاف، بهترین و مهمترین منبع درآمد برای تعلیم و تربیت در جوامع اسلامی بوده و استمرار آموزش و فعالیت علمی در دولت های اسلامی طی قرن های متمادی به این منبع مالی بستگی داشته است. موضوع وقف، از همان آغاز ظهور اسلام وجود داشته و پیشوایان دینبه وقف اموال خود جهت این گونه امور همت گماشته اند. نگاهی گذرا به وقف نامه ها، گویای این حقیقت است که مدارس، موسسات فرهنگی-آموزشی بسیاری از سنت پسندیده وقف به یادگار مانده است. واقفان برای بالابردن سطح فرهنگی جامعه به تاسیس مدارس توجه می کردند. بیشتر مدارس قدیم و برخی از مدارس جدید، با درآمد موقوفات اداره می شدند. پژوهش حاضر، ضمن بررسی دو مکان آموزشی مهم در جهان اسلام(مدارس اصفهان و یزد در ایرانو مدارسنظامیه و مستنصریه در عراق)، به اهمیت نقش وقف و واقفان در ایجاد مدارس اسلامی اشاره دارد. واژگان کلیدی: تمدن اسلامی، وقف، مدارس ایران و عراق، اصفهانو یزد، نظامیه و مستنصریه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - تأثیر امام موسی کاظم(ع) برتمدن اسلامی
دکتر امیر تیمور رفیعی فاطمه حسین خراسانی

چکیده شروع دوران امامت امام موسی کاظم علیه السلام مقارن بود با اعمال فشارهای سیاسی و اجتماعی بر خاندان اهل بیت(ع) از سوی حکومت عباسیان و همچنین ظهورفرقه‌های مذهبی در ابعاد گسترده . در چنین شرایطی و با وجود محدودیت‌های بسیار، امام کاظم علیه السلام ناگزیر بودند کهبرا أکثر

چکیده شروع دوران امامت امام موسی کاظم علیه السلام مقارن بود با اعمال فشارهای سیاسی و اجتماعی بر خاندان اهل بیت(ع) از سوی حکومت عباسیان و همچنین ظهورفرقه‌های مذهبی در ابعاد گسترده . در چنین شرایطی و با وجود محدودیت‌های بسیار، امام کاظم علیه السلام ناگزیر بودند کهبرای دستیابی به اهداف والایی که مدنظر داشتند به فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی روی آورند . اما در این بین شناخت روش های مورد استفاده توسط امام در مسیر این فعالیت ها ، از اهمیت خاصی برخوردار است هر چند که موضوعات دیگری همچون میزان کارکردهای این اقداماتو ابزارهایی که در اختیار امام کاظم علیه السلام بوده نیز به نوبه خود دارای اهمیت می باشند .برای داشتن درکی بهتر از این مباحث می بایست داده های تاریخی منابع اصیل و همچنین تحلیل هایی که در آثار نویسندگان معاصر وجود دارند مورد بررسی قرار گیرند. واژگان کلیدی: فرهنگ، تمدن، امام کاظم علیه السلام ، عباسیان، فرقه‌های مذهبی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - نقش متقابل فرهنگ و تمدن درشهر کاشان (مطالعه موردی مسجد آقابزرگ)
محمد جعفر حسام محمدی دکتر عبد الله موحدی محب دکتر محمد اکبری نصرآبادی

چکیده هر اثر تاریخی به وجهی محصول فرهنگ زمانه با پشتوانه پیشینه دراز دامن خود در تاریخ تمدن و فرهنگ بشری است. چنانکه هر پدیده تاریخی و فرهنگی خشتی از بنای عظیم فرهنگ زمانه خود و گامی به آهنگ آینده تمدنی و فرهنگی است. پیوند اجتناب ناپذیر پدیده های تاریخی و فرهنگ با د أکثر

چکیده هر اثر تاریخی به وجهی محصول فرهنگ زمانه با پشتوانه پیشینه دراز دامن خود در تاریخ تمدن و فرهنگ بشری است. چنانکه هر پدیده تاریخی و فرهنگی خشتی از بنای عظیم فرهنگ زمانه خود و گامی به آهنگ آینده تمدنی و فرهنگی است. پیوند اجتناب ناپذیر پدیده های تاریخی و فرهنگ با دو سویه گذشته و آینده در بناهای تاریخی به گونه ای ملموس تر و پررنگ تر می نماید و به دلیل بار فرهنگی شایسته تامل بیشتری است. مقاله پیش رو به دنبال بررسی چگونگی اثر پذیری یکی از بناهای پرآوازه تاریخی شهر کاشان مشهور به مسجد آقابزرگ است. همچنین بازخوانی نقش این بنای عظیم در گسترش دانش و فرهنگ اسلامی در منطقه. پسنگاهی به اهمیت جایگاه مسجد در اسلام و پیشینه تاریخی و فرهنگی کاشان خواهیم داشت سپس به بنای مسجد آقابزرگ در کاشان. واژگان کلیدی: مسجد، تاریخ، فرهنگ، تمدن، آقابزرگ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - جایگاه و نقش مکتب کوفه در بنیان‌گذاری و شکوفایی علمی در تمدن اسلامی ( از ورود امام علی (ع) تا تاسیس حوزه علمی بغداد )
احمد رضا بهنیافر

چکیده: در شکوفایی علمی در تمدن اسلامی، ملل، مکاتب و شخصیت‌های مختلف تأثیرگذار بودند. از جمله مکتب علمی کوفه و اندیشمندان آن که با توجه به ساختار جمعیتی ایرانی ـ عربی (یمنی ـ نزاری) و حضور حضرت علی(ع) و امام صادق(ع) در این شهر موجب تحرک علمی و پیدایش و شکوفایی علوم أکثر

چکیده: در شکوفایی علمی در تمدن اسلامی، ملل، مکاتب و شخصیت‌های مختلف تأثیرگذار بودند. از جمله مکتب علمی کوفه و اندیشمندان آن که با توجه به ساختار جمعیتی ایرانی ـ عربی (یمنی ـ نزاری) و حضور حضرت علی(ع) و امام صادق(ع) در این شهر موجب تحرک علمی و پیدایش و شکوفایی علوم مختلف گردید. در مقاله‌ی حاضر با استفاده از روش کتابخانه‌ای به پیدایش مکتب علمی کوفه و نقش دانشمندان آن در تمدن اسلامی از ورود امام علی (ع) تا تاسیس حوزه علمی بغداد پرداخته شده و نتیجه‌ی حاصله آن است که آغاز تدوین در علومی مانند تفسیر، کلام، فقه مربوط به کوفه و حوزه‌ی علمی آن است و در مدون کردن سایر علوم و انتشار و شکوفایی آن نیز نقش بسزایی داشت. میراث کوفه بعدها به سایر حوزه‌های علمی ا ز جمله بغداد انتقال یافت. واژگان کلیدی :مکتب کوفه– تمدن اسلامی – شکوفایی علمی- امام علی (ع) – حوزه بغداد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - سیری در فرهنگ و تمدن ایران دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیرشان بر یکدیگر
دکتر نادر میرسعیدی رقیه مردانی

چکیده در این مقاله با عنوان سیری در فرهنگ و تمدن ایران در دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیر متقابل دو امپراتوری بر یکدیگر سعی شده توضیحاتی در باره چگونگی تاثیر متقابل وتحقیق در تشابه آثار بجا مانده از این تمدن ها بررسی به عمل آید.بررسی چگونگی روابط فرهنگی و تمدن أکثر

چکیده در این مقاله با عنوان سیری در فرهنگ و تمدن ایران در دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیر متقابل دو امپراتوری بر یکدیگر سعی شده توضیحاتی در باره چگونگی تاثیر متقابل وتحقیق در تشابه آثار بجا مانده از این تمدن ها بررسی به عمل آید.بررسی چگونگی روابط فرهنگی و تمدن ایران دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیراتی که دو امپراتوری بر هم داشتند.این مقاله توصیفی، تشریحی و تحلیلی است. این دو امپراتوری در تعارض های خود به سرزمین های یکدیگر بهانه های مختلفی برای جنگ و درگیری داشتند. بدون شک جنگ های ایران و روم شرقی(بیزانس) به نحو بارزی مهمترین و عامل تاثیرگذار در انتقال تبادلات سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و هنری بین دو کشور بوده است. ایران دوره ساسانی در طی این تماس ها و جنگ ها آنچه را که برای پیشرفت فرهنگ و تمدن خود لازم داشت از روم شرقی (بیزانس) اقتباس کرد و در مقابل نیز بر فرهنگ آنان تاثیر گذارد. واژگان کلیدی: ایران ، ساسانی، روم شرقی، تمدن، فرهنگ، هنر تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - مبانی نظری تمدن مدرن غرب
دکتر علی بیگدلی مهدی حاجیوند

چکیده: در نگاهی عمیق به فرایند نظری تمدن مدرن غرب بی شک اروپای غربی سهم عظیمی را به خود اختصاص میدهد،این سیر تکامل دارای اساس و پایه های تمدنی عمیقی است،که ریشه ی تاریخی آن را بایددر تمدن کهن یونان و روم باستان جستجوکرد،چراکه با گذارمنطقی وسلسله وار از روزگارکهن یونا أکثر

چکیده: در نگاهی عمیق به فرایند نظری تمدن مدرن غرب بی شک اروپای غربی سهم عظیمی را به خود اختصاص میدهد،این سیر تکامل دارای اساس و پایه های تمدنی عمیقی است،که ریشه ی تاریخی آن را بایددر تمدن کهن یونان و روم باستان جستجوکرد،چراکه با گذارمنطقی وسلسله وار از روزگارکهن یونان و فلسفه ناب آن دوران به رنسانس وعصرروشنگری وانقلاب صنعتی انگلیس وانقلاب سیاسیفرانسهرسید.این سیر تکاملی غرب باعث رشدمبانی سیاسی و در نهایت دمکراسی امروزی منجر شد.بی تردیداین تغییرات فقط مختص تمدن مدرن غربی است. واژگان کلیدی : تمدن غربی-اروپای غربی-دمکراسی-انقلاب صنعتی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - رهیافت های تاریخی هجرت نبوی(ص) در تبیین مولفه های اجتماعی و سیاسی تمدن سازِ قرآن
سعید حمیدی

بررسی رهیافت های تاریخی عصر پیامبر(ص) با هدف تبیین مولفه های تمدن سازِ قرآن، پایدارترین الزامات اجتماعی و سیاسیِ جوامع اسلامی را پیش روی متفکران و سیاست گذاران قرار می دهد. اهمیت این مطالعه زمانی دو چندان خواهد بود که اذعان گردد، نیل به پیشرفت مقبول و تمدن مطلوب که از آ أکثر

بررسی رهیافت های تاریخی عصر پیامبر(ص) با هدف تبیین مولفه های تمدن سازِ قرآن، پایدارترین الزامات اجتماعی و سیاسیِ جوامع اسلامی را پیش روی متفکران و سیاست گذاران قرار می دهد. اهمیت این مطالعه زمانی دو چندان خواهد بود که اذعان گردد، نیل به پیشرفت مقبول و تمدن مطلوب که از آرزوهای مکتوم و یا مصرّح مصلحان و خیرخواهان اسلامی می باشد، بدون بازکاوی ارزشهای مدنیِ منبعث از دوره هجرت نبوی(ص)، تلاشی کم ثمر و گاهاً بی اثر خواهد بود. لذا این پژوهش توصیفی- تحلیلی درصدد پاسخ بدین سوال اصلی است که کدامیک از رهیافت های تاریخی مقارن با هجرت نبوی(ص)در تبیین مولفه های اجتماعی و سیاسی تمدن ساز قرآن نقش آفرینی داشتند؟ باستناد آیات الهی و مراجعه به منابع کتابخانه ای نتایج نشان می دهد مقارن با هجرت رسول الله(ص)، لزوم تغییر بنیادین و همسو با مولفه های اجتماعی و سیاسی تمدن سازِ قرآن در تحقق جامعه نبوی(ص) ناگزیر می نمود؛ بنابراین در اندک زمانی تحولاتی همچون لغو تعرب و تقویت تعلق اجتماعی با اتکاء به تحضر و نسخ امتیازات قبائل، حیاتی نوین مبتنی بر نظام شهرنشینی را به ارمغان آورد؛ بطوریکه ضمن دعوت به برابری مدنی، با خلق مفهوم امت اسلامی در سایه اخوت و تدوین قانون اساسی با هدف مسئولیت پذیری شهروندان، انتظام اجتماعی جایگزین زندگی بَدوی گردید. سرانجام تامین امنیت با تعیین مرزهای جغرافیای سیاسی و ضرورت کسب دستآوردهای عزت طلبانه برای مومنین، مولفه های تمدن سازِ قرآن را در ساختار سیاسی نوبنیان تقویت نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - بررسی تأثیرات جهاد چهل روزه زینب (علیهاالسلام) در تمدن سازی
مریم رضایی اکرم خلیلی نوش آبادی

جریان عاشورا و متعاقب آن، گردهمایی اربعین از مهم ترین و تأثیرگذارترین رخدادهای تاریخ اسلام و تاریخ شیعه است، به گونه ای که تمدن اسلامی که عن قریب به قدرتمندترین حریف تمدن غربی بدل خواهدشد، متأثر از این دو واقعه بوده و بلکه ریشه های عمیقی در تاریخ این تحولات اسلامی و شیع أکثر

جریان عاشورا و متعاقب آن، گردهمایی اربعین از مهم ترین و تأثیرگذارترین رخدادهای تاریخ اسلام و تاریخ شیعه است، به گونه ای که تمدن اسلامی که عن قریب به قدرتمندترین حریف تمدن غربی بدل خواهدشد، متأثر از این دو واقعه بوده و بلکه ریشه های عمیقی در تاریخ این تحولات اسلامی و شیعی دارد. در این پژوهش به جهاد تبیینی چهل روزه خانواده اباعبدالله (‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ع) خاصه حضرت زینب (‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌س) پس از واقعه کربلا، خواهیم پرداخت که جریانی معنادار را در تاریخ بشریت رقم زده است. زینب (‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌س) در این جهاد چهل روزه رسالت تبیینی و روایتگری خویش را در نهایت کمال انجام داد و سبب شد برای همه مردم آن عصر و پس از آن تا به امروز، اربعین تجلی گر پیروزی حقیقی خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام بر ظلم و استکبار تلقی شود . زینب با مجاهدت خود ماهیت تاریخ را که همانا ابتلاء برای یاوران حق است تبیین کرد و با طرح مسئله ولایت اهل بیت علیهم السلام، ایشان را به جهانیان معرفی نمود. مطالعه پیش رو به شیوه کتابخانه ای به جمع آوری داده های مرتبط با موضوع حاضر پرداخته است. توصیف و تحلیل داده ها نتیجه می‌دهد که عظمت تمدن اسلامی مرهون کنشگری زینب (‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌س) و جهاد چهل روزه ی او پس از واقعه کربلاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - نقش دین در مناسبات انسانی و روابط بین‌الملل
جواد دهقانی

چکیده به دنبال تحولاتی که در دهه‌های اخیر به وقوع پیوسته، بار دیگر دین به‌عنوان متغیری مهم و اثرگذار وارد عرصه اجتماعی شده و مرجعیت سکولاریسم را در تمامی حوزه‌ها به چالش کشیده است. این مهم سبب شده تا نه تنها بار دیگر توجهات معطوف به نقش دین در مناسبات سیاسی جوامع انسان أکثر

چکیده به دنبال تحولاتی که در دهه‌های اخیر به وقوع پیوسته، بار دیگر دین به‌عنوان متغیری مهم و اثرگذار وارد عرصه اجتماعی شده و مرجعیت سکولاریسم را در تمامی حوزه‌ها به چالش کشیده است. این مهم سبب شده تا نه تنها بار دیگر توجهات معطوف به نقش دین در مناسبات سیاسی جوامع انسانی شود؛ بلکه بسیاری اکنون برآنند که به‌رغم تصور غالب، دین همواره در جوامع حضور داشته و به شیوه‌های گوناگون به ایفای نقش پرداخته است و دارای کارکرد مثبت در راستای رسیدن به صلح و آرامش و نیز کارکرد منفی با دامن زدن به تنش‌ها بوده است. در پاسخ به چگونگی نقش‌آفرینی پیوسته دین در سپهر عمومی به طور اعم و روابط بین‌الملل به طور اخص این فرضیه مطرح شده که دین به دلیل این که همزاد بشر و تاریخ حیات وی بوده، چارچوبی را ارائه می‌کند که انسان در قالب آن به تفکر و کنش می‌پردازد و از راه‌های گوناگون زندگی وی را متأثر می‌گرداند. لذا آنچه زیر عنوان سکولاریسم شناخته می‌شود، گرچه مرجعیت دین را به عنوان راهنمای زندگی منکر شده؛ اما هرگز نتوانسته خود را از سیطره دین و تبعات غیرمستقیم و پنهان آن رها سازد؛ به‌گونه‌ای که درپی دگرگونی اوضاع و شرایط جوامع و تحولات معناشناختی، بار دیگر دین در کنار اثرگذاری پنهان خود، در پی احیای مرجعیتش در تمامی ابعاد حیات انسانی برآمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - پیچیدگی ساختاری و الگوهای نوین در جنگ هژمونیک
ابومحمد عسگرخانی امید آسیابان

10.30495/pir.2021.679937

جنگ‌های هژمونیک به دلیل ایجاد تحولات سیستمیک دچار تغییر ماهیت شده‌اند. برای تبیین الگوهای نوین جنگ‌ هژمونیک از مفهوم پیچیدگی ساختاری به عنوان چهارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. پیچیدگی ساختاری شامل اصولی مانند خواص تکوینی، دینامیک‌های غیرخطی، سازواری، علیت فرایندی، انت أکثر

جنگ‌های هژمونیک به دلیل ایجاد تحولات سیستمیک دچار تغییر ماهیت شده‌اند. برای تبیین الگوهای نوین جنگ‌ هژمونیک از مفهوم پیچیدگی ساختاری به عنوان چهارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. پیچیدگی ساختاری شامل اصولی مانند خواص تکوینی، دینامیک‌های غیرخطی، سازواری، علیت فرایندی، انتشار شبکه‌ای، نظم نامتعادل و مکانیزم خودتنظیمی می‌شود. در پژوهش حاضر این پرسش مطرح است که تاثیر پیچیدگی ساختاری بر الگوهای نوین جنگ هژمونیک در سیستم نوین بین‌الملل چگونه است؟ روش این پژوهش مبتنی بر دو گام است؛ در گام اول‌ مدل نظری و تحلیلی پیچیدگی ساختاری بر پایۀ استنتاج قیاسی ارائه شده است؛ در گام دوم از روش تحلیل سری‌ زمانی برای بررسی روند تاریخی جنگ‌های هژمونیک به عنوان داده‌های تجربی استفاده شده است. مطابق فرضیۀ این پژوهش، وضعیت پیچیدگی ساختاری در سیستم بین‌الملل موجب ایجاد تحولاتی ژرف در متغیر مهمی مانند نظم بین‌المللی شده است. هژمونی هوشمند ایالات متحدۀ آمریکا با ابعاد قدرت مولد، نهادی، ساختاری و اجباری در جنگ با شبکه‌های تمدنی و هویتی چالشگر روسیه، ایران و چین است. بنابراین جنگ‌های‌ هژمونیک در ابعاد گفتمانی، نظامی، اقتصادی و تکنولوژیکی رخ می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - نوسازی تمدن‌اسلامی در عرصه بین‌الملل ، برمبنای آراء واندیشه‌های عرفانی امام‌خمینی (ره) در شکل‌گیری انقلاب‌اسلامی‌ایران
محمدرضا شمشیری منصور شفیع زاده

10.30495/pir.2022.1950263.3443

امام خمینی (ره) به عنوان بنیانگذار بزرگ‌ترین انقلاب معنوی‌ و مردمی قرن اخیر کوشید با تکیه برآراء و اندیشه‌های عرفانی خود به ارائه الگویی از اسلام وحاکمیت اسلامی، مکتبی ظلم ستیز، حماسی وعدالت گستر عرضه بدارد. انقلاب اسلامی ایران تنها یک انقلاب سیاسی صرف نبود بلکه انقلابی أکثر

امام خمینی (ره) به عنوان بنیانگذار بزرگ‌ترین انقلاب معنوی‌ و مردمی قرن اخیر کوشید با تکیه برآراء و اندیشه‌های عرفانی خود به ارائه الگویی از اسلام وحاکمیت اسلامی، مکتبی ظلم ستیز، حماسی وعدالت گستر عرضه بدارد. انقلاب اسلامی ایران تنها یک انقلاب سیاسی صرف نبود بلکه انقلابی ایدئولوژیک بودکه درآن دیانت عین سیاست تلقی گردید. این تحول ایدئولوژیک آغاز راه امام برای رسیدن به جهانی سراسر نور و پاکی و زدودن عالم از لوث پلیدیها وظلمت ها است. این جستار کوشیده است تا با روش توصیفی تحلیلی ضمن توجه به مبانی عرفانی امام در شکل گیری انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت اسلامی به این مساله نیز بپردازد که نقش آراء واندیشه های عرفانی امام خمینی (ره) در نوسازی تمدن اسلامی در ابعاد جهانی چگونه است؟ در این راه با استناد به دیدگاه های ایشان در خصوص تمدن اسلامی و نگاه جهانشمول اسلام در برپایی حاکمیت و الزامات اندیشه تمدن ساز اسلامی به اینجا برسدکه انقلاب اسلامی ایران در اندیشه بلند امام راحل(ره) مقدمه ای بر احیای تمدن نوین اسلامی بوده، در صورت تحقق الزامات مطرح، توان و ظرفیت عرضه فراملی را دارد و می تواند زمینه ساز حکومت جهانی حضرت ولی عصر (عج) قرارگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - تروریسم از دیدگاه اسلام
محمدرضا حاتمی

همواره درحوزه ی علم سیاست و به ویژه در مناسبات و روابط بین الملل به تروریسم موضوع عنوان موضوع مهم و در خور توجه مطرح بوده است؛ تا اینکه بعد از حادثه ی تروریستی یازده سپتامبر توجه به پدیده ی تروریسم در اولویت قرار گرفت و این موضوع به اصلی ترین بحث کنفرانس های سیاسی و ر أکثر

همواره درحوزه ی علم سیاست و به ویژه در مناسبات و روابط بین الملل به تروریسم موضوع عنوان موضوع مهم و در خور توجه مطرح بوده است؛ تا اینکه بعد از حادثه ی تروریستی یازده سپتامبر توجه به پدیده ی تروریسم در اولویت قرار گرفت و این موضوع به اصلی ترین بحث کنفرانس های سیاسی و رسانه های گروهی جهان واقع شد. این حادثه ی تاریخی و فراموش نشدنی، به عنوان نقطه ی عطفی در نظام بین الملل، مفهومی جدید و نگرشی نو به موضوع تروریسم بخشید. و از آنجا که تروریست های 11 سپتامبر همگی مسلمان و از کشورهای عربی بودند؛ رسانه های گروهی غرب که بیشترتحت تأثیر بنگاه ها و محافل یهودی و صهیونیستی قرار دارند، تلاشهای خود را برای اثبات ماهیت تروریستی دین اسلام و دست داشتن مسلمان ها و از جمله اعراب در این حملات انتحاری مصروف داشته اند. در بیشتر تفاسیر و تحلیلهای خود نیز جهاد اسلامی را مترادف با تروریسم معرفی می کنند؛ به گونه ای که بسیاری از غربی ها ضمن مرتبط دانستن تمدن اسلامی با تروریسم، عقبه ی حوادث و رویدادهای تروریستی معاصر را تفکرات و اندیشه های اسلامی می دانند. لذا در این مقاله تلاش می شود ضمن ارائه ی تعریفی از تروریسم و اشاره ی مختصر به سابقه ی تاریخی آن، از منظر دینی و اسلام این موضوع مورد بحث و تدقیق قرار گیرد و ضمن تعریف و تحدید آن با توجه به ایات قرآن، احادیث، روایات و سنت و سیره ی نبوی، نهایتاً برائت اسلام از اندیشه های تروریستی، تفاوت و تمایز آن با مقاومت مشروع مشخص و معین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - برابرسنجیِ‌ مفهومی ‌آموزه‌های ‌سه‌گانه‌ ‌سیاست‌ خارجی‌ جمهوری‌ اسلامی ‌ایران امُّ‌القرا، تمدّن‌ایرانی و ائتلاف/اتّحاد
محسن خلیلی امیر عباسی خوشکار

چکیده هدف از نگارش مقاله، بررسی آموزه‌های ام‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف است؛ از این دیدگاه که کدام‌یک از دکترین‌ها با سیاست‌خارجی ایران قرابت نظری بیشتری دارد. پرسش اصلی این است‌که چرا از میان آموزه‌های سه‌گانه امّ‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف، رهنامه امُّ‌القرا، قابلی أکثر

چکیده هدف از نگارش مقاله، بررسی آموزه‌های ام‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف است؛ از این دیدگاه که کدام‌یک از دکترین‌ها با سیاست‌خارجی ایران قرابت نظری بیشتری دارد. پرسش اصلی این است‌که چرا از میان آموزه‌های سه‌گانه امّ‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف، رهنامه امُّ‌القرا، قابلیت مناسب‌تری برای توجیه و شکل‌دهیِ رفتار سیاست‌خارجی ایران در دورانِ پساامام‌خمینی دارد؟ فرضیه مقاله این بود که با توجه به ویژگی‌های جهان‌شمولی و اسلامی‌بودن اهداف و نیز گفتمان تجویزی موجود در سیاست‌خارجی و حضور فرهنگ سیاسی مبتنی بر اسلامِ شیعی‌آرمانی حاکم بر سیاست‌خارجی، آموزه امّ‌القرا توانایی گسترده‌تری را برای تفسیر سیاست‌خارجی ایران داراست. نقد دو آموزه تمدن ایرانی و ائتلاف (به‌دلیل کم‌توجهی به نقش اسلام در سیاست‌خارجی و کم‌رنگ‌دانستن منافع اسلامی‌و آرمانی شیعی در پیوند با منافع ملی) یافته‌ اصلی پژوهش است. شیوه جمع‌آوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و روش تحلیل داده‌ها، تبیینی- مقایسه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - دانش ژنتیک و نسب‌شناسی در تمدن اسلامی ؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
مهدی بیگدلی سید ابوالفضل رضوی رضا شعبانی صمغ آبادی

یکی از علومی که تأثیر عمیقی بر باستان‌شناسی، تاریخ، انسان‌شناسی و مردم‌شناسی، دارد و نسب‌شناسی را با فرصت‌ها، زمینه‌ها یا چالش‌های جدی مواجه می‌سازد، ژنتیک است. دانش ژنتیک و کشف DNA آغاز تحولی بزرگ در زمینه‌های علوم زیستی و علوم مرتبط است.مقاله رویکردها و فرصت‌های پیش‌ر أکثر

یکی از علومی که تأثیر عمیقی بر باستان‌شناسی، تاریخ، انسان‌شناسی و مردم‌شناسی، دارد و نسب‌شناسی را با فرصت‌ها، زمینه‌ها یا چالش‌های جدی مواجه می‌سازد، ژنتیک است. دانش ژنتیک و کشف DNA آغاز تحولی بزرگ در زمینه‌های علوم زیستی و علوم مرتبط است.مقاله رویکردها و فرصت‌های پیش‌روی نسب‌شناسی در مواجهه با ژنتیک را مورد ارزیابی قرار می‌دهد، با طرح این مسأله که ژنتیک چه میزان می‌تواند در تحقیقات نسب‌شناسی راهگشا و سودمند باشد. استفاده از روش‌های تجربی آزمایشگاهی تعیین هویت مانند DNA کروموزوم y و میتوکندری در تعیین اصل و نسب با شیوه‌های نوین در شناخت هویت‌های مبتنی بر نیاشناسی با تکمیل و تصحیح داده‌ها برای فهم بهتر تاریخ ما را یاری رساند و یا جابجایی‌های جوامع را دقیق‌تر نشان دهد. دستاورد تحقیق حاکی از آن است در آینده ژنتیک می‌تواند در این زمینه بکار آید و مناسبات نوینی در فهم دقیق تاریخ با اتکا به دانش نسب‌شناسایی درتمدن اسلامی شکل می‌گیرد. کلید واژه‌ها: ژنتیک، نسب‌شناسی، کروموزومY، دی. ان. ای(DNA)، باستان‌شناسی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - ساختار کالبدی- فضایی شهر تاریخی حلب و مواجهه تمدنها
رضا هورمهر محمد ابراهیم زارعی

حلب با پیشینه چندهزار ساله حیات خود به عنوان یکی از شهرهای مهم منطقه خاور نزدیک به شمار می آید. شواهد نشان می دهد این شهر ازهزاره دوم پیش از میلاد در محل تلاقی چندین راه تجاری قرار داشته و به طور متوالی توسط اقوام و سلسله هایی چون هیتی ها، آشوری ها،اعراب، مغول ها، ممالی أکثر

حلب با پیشینه چندهزار ساله حیات خود به عنوان یکی از شهرهای مهم منطقه خاور نزدیک به شمار می آید. شواهد نشان می دهد این شهر ازهزاره دوم پیش از میلاد در محل تلاقی چندین راه تجاری قرار داشته و به طور متوالی توسط اقوام و سلسله هایی چون هیتی ها، آشوری ها،اعراب، مغول ها، ممالیک و عثمانی ها اداره می شده است. عناصری چون قلعه، بازار، مسجد جامع، مدارس، کاخ ها، کاروانسراها و حمام ها همگیبخشی از این بافت شهری منسجم و منحصر به فرد را تشکیل داده اند. این شهر باستانی با وجود ارزشهای ویژه معماری و شهرسازی و شاخصههای منحصر به فرد خود در سال 6891 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.ارگ حلب یکی از برجستهترین نمونههای معماری اسلامی قرون وسطایی است که تا قرن بیست و یکم حفظ شده است. بخشهایی از دیوارهایسنگی قدیمی شهر به همراه چندین دروازه آن هنوز دست نخورده باقی مانده است. در طول جنگ سوریه، شهر بافت تاریخی حلب از جمله ارگ ومسجد جامع، متحمل آسیب های زیادی گردیده به طوریکه یونسکو آنرا در زمره مواریث جهانی در معرض خطر اعلام کرد و از اینرو تلاش هابرای بازسازی این بافت و عناصر شاکله آن پس از بازپس گیری شهر در حال انجام است . قابل مشاهده ترین نقطه عطف حلب، ارگ قرون وسطاییاست که بر روی تپه ای نیمه ساخته دست بشر در مرکز شهر به ارتفاع حدود 04 متر قرار دارد. بخش قدیمی شهر که از پیرامون تپه به بیرونگسترش یافته، تقریباً 6.1 مایل مربع ) 0 کیلومتر مربع( را پوشش می دهد. در غرب ارگ یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده خاورمیانه قرار داردکه کیلومترها در خیابانهای باریک امتداد یافته است. فروشندگان بر اساس تجارت در بازار گروه بندی می شوند و کوچه های تخصصی برایکالاها از جمله پوشاک، منسوجات، چرم، صابون و ادویه جات تشکیل می دهند. خانها، مساجد و خانههای متعدد عماً با مصالح سنگ آهک ساختهشدهاند و قدمت بسیاری از آنها به قرنهای شانزدهم و هفدهم میلادی میرسد. با این حال، این نیز بسیار ساده خواهد بود.با وجود بروز جنگهای مختلف مذهبی و قومیتی و استیلای سلسله های گوناگونی بر این شهر در طول تاریخ و گاهاً بروز آسیبهای گسترده برساختار فیزیکی و کالبد شهر، انسجام ساختار اجتماعی همچنان حفظ گردیده است و شاید این تقابل فرهنگی به تعامل مبدل گشته است هر چندگستره فروپاشی این شهر تاریخی در پس هجوم ناباورانه گروه به اصطلاح دولت اسلامی )داعش( بسیار گسترده و ماندگار خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - تطابق سیره شهید چمران در مدیریت جهادی با شاخصهای تمدن اسلامی
سیداحسان پیشوا سیدعظیم حسینی

تمدن‌سازی در تعریف مفروض تمدن مبنی بر حسن معاشرت اجتماع، نیازمند الزاماتی از قبیل دست یابی به نظم اجتماعی محصول حکومت، قوانین و تلقی مردم اجتماع از خود و از روابط‌شان با یکدیگر و با حکومت می‌باشد. بطور خاص، ضروریات ایجاد تمدن اسلامی نیز بر اساس ذات بروز و ظهور هر تمدنی، أکثر

تمدن‌سازی در تعریف مفروض تمدن مبنی بر حسن معاشرت اجتماع، نیازمند الزاماتی از قبیل دست یابی به نظم اجتماعی محصول حکومت، قوانین و تلقی مردم اجتماع از خود و از روابط‌شان با یکدیگر و با حکومت می‌باشد. بطور خاص، ضروریات ایجاد تمدن اسلامی نیز بر اساس ذات بروز و ظهور هر تمدنی، در قالب پروسه‌ای ناظر بر پایه‌ریزی و مراقبت تا دستیابی به رشد و نهایتاً بالندگی و مراقبت و حفظ آن می‌باشد. حسب بیانیه گام دوم انقلاب رهبر معظم انقلاب خطاب به ملت ایران، اینک انقلاب اسلامی وارد دومین مرحله خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی شده است و نظر به اینکه پیشرفت علمی و مدیریت جهادی از ابزار مهم تحقق این امر است، در این مقاله تلاش گردیده تطبیق خصوصیات بارز شهید چمران در ولایت مداری، مبارزه با استبداد و سیره ایشان در کسب علم و دانش و مدیریت جهادی، با شاخص‌های تمدن اسلامی مبنی بر ولایت، بصیرت و امر به معروف و نهی از منکر، بررسی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - بیانیه گام دوم انقلاب، منشور مهدویت و زمینه ساز تحقق تمدن نوین اسلامی
مرتضی مولائی

بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به مثابه نقشه راه و منشور اندیشگی انقلاب در چلّه دوم حیاتش است و مشتمل بر فرازهای متعددی است که پرداختن به هر یک از آن‌ها می‌تواند و باید آغازگر فصل جدیدی در تاریخ انقلاب اسلامی باشد. برای تبیین هر چه مطلوب‌تر این بیانیه راهبردی، باید به این أکثر

بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به مثابه نقشه راه و منشور اندیشگی انقلاب در چلّه دوم حیاتش است و مشتمل بر فرازهای متعددی است که پرداختن به هر یک از آن‌ها می‌تواند و باید آغازگر فصل جدیدی در تاریخ انقلاب اسلامی باشد. برای تبیین هر چه مطلوب‌تر این بیانیه راهبردی، باید به این پرسش که منشور مهدویت برمبنای بیانیه راهبردی گام دوم انقلاب چیست؟ پاسخ گفت. از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله‌العالی) به عنوان یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن نوین در زنجیره منطقی و مستمر است و برای تحقق آن بایستی پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی پشت سر گذاشته شود تا آمادگی برای ظهور امام عصر (عج) فراهم گردد. در انجام این تحقیق از روش پژوهشی داده بنیاد استفاده‌شده است. کشف چیستی و چگونگی تمدن نوین اسلامی منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب در جهت زمینه سازی ظهور حضرت حجت (عج) را می‌توان یافته اصلی این مقاله دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - منظومه فکری و تمدن ساز مقام معظم رهبری در چهار دهه انقلاب اسلامی
محمود شرفی هادی عبدالملکی

انقلاب اسلامی با ایجاد تحول بنیادین در اهداف و ارزش‌های جامعه ایران و همچنین تاثیر در تحولات کشورهای منطقه و جهان اسلام در جایگاه یک انقلاب تمدن‌ساز ظاهر شد. تحولی که در درجه اول مرهون نقش‌آفرینی رهبران تمدن‌ساز آن است. حضرت امام خمینی(ره)و مقام معظم رهبری با خلق استعار أکثر

انقلاب اسلامی با ایجاد تحول بنیادین در اهداف و ارزش‌های جامعه ایران و همچنین تاثیر در تحولات کشورهای منطقه و جهان اسلام در جایگاه یک انقلاب تمدن‌ساز ظاهر شد. تحولی که در درجه اول مرهون نقش‌آفرینی رهبران تمدن‌ساز آن است. حضرت امام خمینی(ره)و مقام معظم رهبری با خلق استعاره‌ها و واژگان تمدنی در طول چهار دهه عمر انقلاب اسلامی نقش بسزایی در گفتمان‌سازی تمدنی ایفا نموده‌اند، مقام معظم رهبری به عنوان پرچمدار نظریه‌پردازی و واژه‌سازی گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی نیز بارها بر این نکته تاکید داشته‌اند که یکی از دغدغه‌های مهم ولی فقیه و محتوای گفتمانی او حفاظت از ارزش‌های اساسی انقلاب اسلامی است. لذا نقش‌آفرینی تجربی و عملی مقام معظم رهبریدر گفتمان سازی تمدنی و تدقیق مراحل شکل‌گیری وبلوغ تمدنی در کوران حوادث و تقابل با دشمنان تمدنی از برجستگی خاصی برخوردار است. این مقاله به روش مروری و با استفاده از تکنیک تحلیل گفتمان پسا ساختارگرایی"لاکلو موف" به تبیین استعاره‌های گفتمان‌ساز رهبری برای تبیین تمدن نوین اسلامی در مراحل سه‌گانه "تمدن سازی، تمدن پروری و تمدن داری" پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - اسطورۀ «قدر و منزلت سرآغاز» در اندیشۀ سهراب سپهری
علی اصغر زارعی

10.30495/mmlq.2023.704808

در نقد اسطوره ایِ ادبیات معاصر، به جریانِ قابل توجهی برمی خوریم که نویسندگان و شاعرانِ پیرو آن، شیفتۀ برگشت به زندگی انسان هایی شدند که پیش از تاریخ و تمدن می زیستند. آن ها معتقدند هنگامی که بشر از وضعیتِ پیشا ـ اجتماعی خویش فاصله گرفت، به بی اخلاقی دچار گردید و از زمان أکثر

در نقد اسطوره ایِ ادبیات معاصر، به جریانِ قابل توجهی برمی خوریم که نویسندگان و شاعرانِ پیرو آن، شیفتۀ برگشت به زندگی انسان هایی شدند که پیش از تاریخ و تمدن می زیستند. آن ها معتقدند هنگامی که بشر از وضعیتِ پیشا ـ اجتماعی خویش فاصله گرفت، به بی اخلاقی دچار گردید و از زمانی که به سوی تمدن حرکت کرد، نوعی عشق به خویشتن را به وجود ‌آورد، که بسیار تصنعی و بیشتر بر پایۀ فخرفروشی و حسادت بود. در همین راستا، الگوی برگشت به سرآغاز به وجود آمد، که پیروانِ آن گرایش زیادی به برگشت به دنیای نخستین داشتند. این الگو با عبارت های بازگشت به ریشه و روییدن بر ریشه نیز تعبیر می شود. سهراب سپهری که در میان شاعران معاصر، یکه تاز این قلمرو است مخاطب را به بازگشت به سرشت نخستین و راستین در آثار خود، فرامی‌خواند. درواقع، این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، در پی آن است که به بررسی الگوی برگشت به سرآغاز در نقد ادبیات معاصر بپردازد، الگویی که از اهمیت بسزایی برخوردار است و نویسندگان، عارفان و شاعران جهان بسیار از این بن‌مایه بهره گرفته‌اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سهراب سپهری به دنبال رؤیای سرآغاز و خاطره های ازلی بوده و تلاش ‌کرده بر فراز شرایط انسانِ معاصرِ به فساد گراییده، قرار بگیرد و تا جایی که ممکن است، حالت انسانِ بدوی را تجربه کند؛ انسانی که در متن عناصر می خوابید و با فلسفه های لاجوردی اش خوش بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - اسطورة «وحشی شریف» در ادب و اندیشة اروپا به‌ویژه در آثار لوکلزیو
الهام سجادی

از آنجایی که اسطوره در ادبیات اروپا پیشینه‌ای طولانی دارد و بخش مهمی از این ادبیات را تشکیل می‌دهد، می‌توان با شناخت هرچه دقیق‌تر آن به اثرگذاری‌اش بر ضمیر انسان‌ها پی‌برد. اسطورة وحشی شریف(1) نیز، که با کشف قارة آمریکا در قرن شانزدهم به وجود آمد، همواره برای به چالش کش أکثر

از آنجایی که اسطوره در ادبیات اروپا پیشینه‌ای طولانی دارد و بخش مهمی از این ادبیات را تشکیل می‌دهد، می‌توان با شناخت هرچه دقیق‌تر آن به اثرگذاری‌اش بر ضمیر انسان‌ها پی‌برد. اسطورة وحشی شریف(1) نیز، که با کشف قارة آمریکا در قرن شانزدهم به وجود آمد، همواره برای به چالش کشیدن دنیای غرب و جامعه به ظاهر متمدن اروپایی حضوری پررنگ داشته است. از دیرباز بسیاری از اندیشمندان بزرگ فرانسه در این باره قلم‌فرسایی کردند تا این که در عصر حاضر ژان ماری گوستاو لوکلزیو، نویسندة معاصر فرانسوی و برندة جایزة نوبل ادبی سال 2008، این اسطوره را به روشنی در آثار خویش نمایان ساخت. لوکلزیو که در سال‌های 1970 تا 1974 از نزدیک با سرخپوستان و در میان قبایل آنها در پاناما زندگی کرده، با روحیات این افراد به‌خوبی آشناست، از این رو به انتقاد از زندگی کینه‌توزانة انسان‌های به اصطلاح متمدن می‌پردازد. مقالة پیش ‌رو می‌کوشد ضمن تعریف و تحلیل پیدایش اسطورة وحشی شریف به بررسی نظریه‌های برخی متفکرین فرانسوی به ویژه لوکلزیو در این باره بپردازد. این جُستار، گذری است بر چگونگی زندگی وحشی شریف و نمایة مفهوم حقیقی خوشبختی در نزد او. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - کارکرد اصول کلی حقوقی شناخته شده در ملل متمدن در رویه دیوان های داوری بین المللی
سید باقر میر عباسی سیده زهرا سعادتی

10.30495/alr.2023.1994172.2626

زمینه و هدف: اصول کلی حقوقی شناخته‌شده در ملل متمدن به عنوان یکی از منابع اصلی حقوق بین‌الملل، در محاکم داوری بین‌المللی نقش مهم و اثرگذاری نسبت به سایر بخش‌های حقوق بین‌الملل داشته است. محاکم داوری بین‌المللی در دعاوی مختلف به شیوه‌های گوناگون از این منبع حقوق بین‌المل أکثر

زمینه و هدف: اصول کلی حقوقی شناخته‌شده در ملل متمدن به عنوان یکی از منابع اصلی حقوق بین‌الملل، در محاکم داوری بین‌المللی نقش مهم و اثرگذاری نسبت به سایر بخش‌های حقوق بین‌الملل داشته است. محاکم داوری بین‌المللی در دعاوی مختلف به شیوه‌های گوناگون از این منبع حقوق بین‌الملل استفاده نموده‌اند. تاکنون مقاله‌ای که به طور مستقل به بررسی کارکرد این منبع حقوق بین‌الملل بپردازد، انجام نشده است.روش: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: قانون حاکم بر دعوا، محافظت از نظم حقوقی، مبنای ایجاد قاعده، ابزار تفسیر قواعد حقوق بین‌الملل و نیز قاعده‌ای مستقل در حقوق بین‌الملل، کارکردهای مختلفی است که برای این منبع مهم حقوق بین‌الملل در نظر گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - تأثیر ادیان و فرهنگ ها بر اندیشه و افکار میخائیل نعیمه
سعید عبداللهی لیلا قاسمی حاجی آبادی

مقاله حاضر به بحث پیرامون "تأثیر ادیان و فرهنگ های مختلف براندیشه های میخائیل نعیمه" می پردازد.میخائیل نعیمه که از بزرگ ترین شاعران مهجر و عضو انجمن قلم می باشد در بسیاری از آثار و نوشته های خود حامل افکار و اندیشه های ادیان و مکاتب فکری است.او که ادبیات را رسالتی آسمان أکثر

مقاله حاضر به بحث پیرامون "تأثیر ادیان و فرهنگ های مختلف براندیشه های میخائیل نعیمه" می پردازد.میخائیل نعیمه که از بزرگ ترین شاعران مهجر و عضو انجمن قلم می باشد در بسیاری از آثار و نوشته های خود حامل افکار و اندیشه های ادیان و مکاتب فکری است.او که ادبیات را رسالتی آسمانی می داند ، معتقد است ادبیات می تواند میان تمدن ها و فرهنگ های مختلف نوعی تناسب و سازگاری ایجاد نماید .میخائیل می کوشد تا از انعکاس ادیان و تمدن های مختلف ثابت نماید که همه ادیان تلاش دارند به به یک حقیقت واحد یعنی خداوند دست یابند. این مقاله در محورهای زیر به بحث و بررسی پرداخته است: 1- تأثیر ادیان مسیحیت و بهائیت بر افکار میخائیل 2- تأثیر دیانت اسلام و زهد و تصوف اسلامی بر افکار میخائیل 3- تأثیر فرهنگ و تمدن هندی و فلسفه یونان و تمدن غرب و روس بر افکار میخائیل در این نوشتار می توان به این نکته پی برد که از خلال آثار و نوشته های یک شاعر و یا ادیب نمی توان هویت دینی و فکری خاصی برای وی قایل شد ؛زیرا گاه ادیب در اثار خود تحت تأثیر فرهنگها و ادیان مختلف قرار می گیرد که انعکاس آن در اثار وی مشهود است. ضمن اینکه میخائیل می کوشد تا ثابت نماید همه ادیان در یک حقیقت واحد مشترک اند و آن کمال مطلق خداست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - پیامدهای مذهبی ـ فرهنگی مهاجرت دیوانسالاران شیعه ایرانی به شبه جزیره دکن با تاکید بر نقش زبان فارسی (حکومت بهمنیان با تاکید بر نقش خواجه محمود گاوان)
رمضان حسنوند محمود سید سینا فروزش

بهمنیان نحستین حکومت مستقل مسلمان در جنوب هند بودند که از سال 748 تا 932 ق بر این منطقه حکومت کردند. بنیانگذار این خاندان اصل و نسبی ایرانی داشت. به همین دلیل وی و جانشینانش توجه فراوانی به فرهنگ و تمدن ایرانی و به کارگیری ایرانیان در مناصب مختلف سیاسی و اجتماعی از قبیل أکثر

بهمنیان نحستین حکومت مستقل مسلمان در جنوب هند بودند که از سال 748 تا 932 ق بر این منطقه حکومت کردند. بنیانگذار این خاندان اصل و نسبی ایرانی داشت. به همین دلیل وی و جانشینانش توجه فراوانی به فرهنگ و تمدن ایرانی و به کارگیری ایرانیان در مناصب مختلف سیاسی و اجتماعی از قبیل وزارت و صدارت نشان دادند. مهاجرت شیعیان ایرانی به دکن از نیمه قرن هشتم هجری افزایش چشمگیری داشت و در قرن دهم و یازدهم به اوج خود رسید. شمار زیادی از نخبگان و اشراف به دربار بهمنیان در دکن کوچیدند. شاهان بهمنی نیز مشوق این مهاجرت بودند. مهاجرت این عالمان، مردان سیاست، شاعران و اطباء پیامدهای بسیاری در زمینه‌های مذهبی و فرهنگی دکن داشت. یافته‌های پژوهش حاضر که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. نشان می‌دهد که این مهاجرت‌ها باعث گسترش مذهب تشیع و موجب رواج فرهنگ و تمدن ایرانی ـ اسلامی در دکن شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - رویکردهای بین‌المللی از برخورد تا گفتگوی تمدن ها در پرتو جهانی شدن
احمد حکیمی پور

با تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و اضمحلال آن که به اعتباری هم شکست کمونیسم بود و هم شکست تئوری های غربی، دوران جنگ سرد به پایان رسید. از پی آن انگاره‌های سیاسی و دیدگاه‌های نظری متعددی در تلاش برای تبیین شرایط متحول و نوین بین‌المللی و ناظر بر فرآیند تغییرات جهانی سربرآوردن أکثر

با تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و اضمحلال آن که به اعتباری هم شکست کمونیسم بود و هم شکست تئوری های غربی، دوران جنگ سرد به پایان رسید. از پی آن انگاره‌های سیاسی و دیدگاه‌های نظری متعددی در تلاش برای تبیین شرایط متحول و نوین بین‌المللی و ناظر بر فرآیند تغییرات جهانی سربرآوردند. تحلیل هایی که از وضعیت جدید ارائه می شد، همگی از این نقطه آغاز می گردید که فروپاشی شوروی به معنی پیروزی غرب است. از میان تحلیل های ارائه شده، دو نظریه توجه بیشتری را به خود معطوف کرد: یکی نظریه خوش بینانه فرانسیس فوکویاما بود که جهان آینده را نظامی تک قطبی و تحت سیطره لیبرال دموکراسی غرب می دید و نظریه دوم به هانتینگتون تعلق داشت که معتقد بود دنیای جدید به مرحله ای نایل آمده که در آن نه کشورها و سیاست پردازان، بلکه تمدن ها و فرهنگ سازان نقش آفرینان اصلی خواهند بود. اساس نظریه هانتینگتون بر این است که با پایان یافتن جنگ سرد، دوران نزاع ایدئولوژیک نیز خاتمه می یابد و عصر جدیدی آغاز می شود که مناقشه اصلی میان تمدن هاست. نظریه وی گرچه در مورد بسیاری از مسائل مهم جهان پاسخ گو نبوده، اما در مورد بسیاری از وقایع، نظیر جنگ های داخلی یوگسلاوی، ظهور بنیادگرایی مذهبی، نزاع های داخلی روسیه، تشدید درگیری های تجاری آمریکا و ژاپن و... توانایی چشمگیری از خود نشان داده است. آمریکایی‌ها برای معماری نظم جدید و رهبری بر جهان در دوران پساشوروی تلاش‌های زیادی انجام داده و هزینه‌های زیادی نیز متحمل شدند. ارائه‌ نظریاتی چون نظم نوین بین‌الملل، پایان تاریخ و یا جنگ تمدن‌ها را می‌توان در این مقاله مورد بررسی و تحلیل قرار داد. همچنین این مقاله به بررسی وضعیت جهانی پس از جنگ سرد می‌پردازد. در این بررسی از یک سو به روندهای جهانی در دوران پس از جنگ سرد به ویژه پس از یازده سپتامبر پرداخته شده و از دیگر سو تئوری‌های موجود جهت تبیین این وضعیت مورد واکاوی انتقادی قرار گرفته است. واژگان کلیدی: برخورد تمدن ها، هانتینگتون، جهانی شدن، گفتگوی تمدن ها، نظام بین‌الملل. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - تعلیم و تربیت در ایران باستان
محمد اجاق زینب واعظ شهرستانی

تعلیم و تربیت به عنوان فعالیتی که از بدو تولد آدمی تا زمان مرگ او ادامه دارد و به عنوان جریانی مداوم و پیوسته که کل شخصیت فرد را متحول می سازد از دیرباز تا کنون وجود داشته است. در مقاله فوق که به روش کتابخانه ای نگاشته شده، سعی بر آن می باشد که وضعیت تعلیم و تربیت، در ا أکثر

تعلیم و تربیت به عنوان فعالیتی که از بدو تولد آدمی تا زمان مرگ او ادامه دارد و به عنوان جریانی مداوم و پیوسته که کل شخصیت فرد را متحول می سازد از دیرباز تا کنون وجود داشته است. در مقاله فوق که به روش کتابخانه ای نگاشته شده، سعی بر آن می باشد که وضعیت تعلیم و تربیت، در ایران باستان مورد بررسی قرار گیرد. آنچه از منابع صحیح و قراین روشن و شواهد به دست می آید، آن است که ایرانیان از دوران مادها دارای خط و کتابت بوده و جای بسی شگفتی است که از 2500 سال قبل در زمان داریوش هخامنشی آموزش عالی و دانشکده¬هایی برای آموختن علوم نظری و عملی در ایران تأسیس گشته و تا زمان ساسانی به چنان اعتلا و عظمتی رسید که صدها دانشمند و پژوهشگر برای تعلیم و تربیت به آن روی آوردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - بررسی روش شناسی کتاب مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی (با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی)
کاظم عظیمی

چکیده: هدف این مقاله، بررسی روش‌شناسی کتاب قضایا العلوم الإنسانیة؛ إشکالیة المنهج (مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی) با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی است. این کتاب، در سال 2014 به سرپرستی دکتر یوسف زیدان چاپ شده و مشتمل بر یک مقدمه و هشت مقاله أکثر

چکیده: هدف این مقاله، بررسی روش‌شناسی کتاب قضایا العلوم الإنسانیة؛ إشکالیة المنهج (مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی) با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی است. این کتاب، در سال 2014 به سرپرستی دکتر یوسف زیدان چاپ شده و مشتمل بر یک مقدمه و هشت مقاله درباره روش‌شناسی پژوهش در برخی رشته‌های علوم انسانی است. روش گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات در این مقاله، استدلالی است که پس از استخراج کلی محتوای مقالات، مهم‌ترین اشکالات معرفت‌شناسی مقالات مشخص و گزاره برجسته روش‌شناسی هر مقاله با استناد به منابع مربوطه نقد شده است. پرسش اصلی از نظر روش‌شناسی و معرفت‌شناسی، چه نقدهایی بر محتوای کتاب با تاکید بر نظریه تمدن نوین اسلامی قابل طرح است؟ نتایج به دست آمده در این مقاله نشان می دهد که طرح و بسط روش شناسی علوم انسانی و بررسی جنبه های مختلف آن در گفتمان اسلامی، مقدمه طرح و بسط نظریه تمدن نوین اسلامی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - نوربرت الیاس، جامعه‌شناسی ورزش، متمدن‌شدن، تغییرات اجتماعی اروپا، ورزش.
کمال جوانمرد

10.30495/jscc.2022.1956181.1998

این مقاله به واکاوی اندیشه‌های نوربرت الیاس در زمینه نقش و کارکرد ورزش در تحولات و تغییرات اروپا می‌پردازد. الیاس یکی از پیشقراولان حوزه جامعه شناسی ورزش بر آن است که ورزش کلید شناخت جوامع و ابزاری جهت تحلیل فرهنگ و ساختارهای حاکم بر جامعه است. او ورزش را محملی برای خوی أکثر

این مقاله به واکاوی اندیشه‌های نوربرت الیاس در زمینه نقش و کارکرد ورزش در تحولات و تغییرات اروپا می‌پردازد. الیاس یکی از پیشقراولان حوزه جامعه شناسی ورزش بر آن است که ورزش کلید شناخت جوامع و ابزاری جهت تحلیل فرهنگ و ساختارهای حاکم بر جامعه است. او ورزش را محملی برای خویشتن داری و تعدیل خشونت ها در راستای تغییرات اجتماعی و فرایند متمدن شدن می‌پنداشت. سؤال اساسی این مطالعه ناظر بر این است که آیا ورزش در تغییرات و تحولات اجتماعی و فرهنگی اروپا در راستای متمدن شدن نقش داشته است؟ در این مقاله از روش تحقیق تاریخی ـ اسنادی و فن کتابخانه جهت گردآوری مطالب استفاده شده، به‌طوری که نخست به تشریح زندگی و کاربست نظریات اجتماعی این جامعه شناس که در پی ارائه ی الگویی جهت کشف علل تغییر و تحول در رفتار اروپائیان و چگونگی پیدایش تمدن مدرن غرب بوده، پرداخته شده و نقش ورزش و بازی ها در این وادی تبیین شده است. سپس نیم نگاهی به بن مایه های آراء الیاس در جامعه شناسی ورزش انداخته شده و دیدگاه مثبت وی به ورزش و بازی ها مورد واکاوی قرار گرفته است. آن گاه به تحلیل کارکردهای ورزش از چشم انداز وی که ورزش را فراتر از ورزش و یکی از شاخص‌های تأثیرگذار در تغییرات اروپا می‌پنداشت، پرداخته شده است. در این مقاله همچنین به تشریح بازی و مدل‌های آن به عنوان یک فرایند اجتماعی مبادرت شده، زیرا که الیاس، جهان را به یک بازی بزرگ تشبیه کرده و بر آن بود که بازی و مدل های آن ناظر بر حیات اجتماعی و تشکیل دهنده ی روابط انسانی و موتور تحرکه تغییرات اجتماعی هستند. سرانجام در بخش پایانی این نوشتار، سیر تحول این پدیده و روند دگردیسی آن از بازی های سنتی و خشن به ورزش های مدرن و صلح آمیز مورد تحلیل قرار گرفته است. فرایندی که در آن ورزش بر الگوهای رفتاری اروپائیان تأثیر گذاشته و فرایند ورزشی شدن را در جامعه فراگیر کرده تا بستر را برای ایجاد تغییرات و تحولات و گسترش تمدن اروپا فراهم نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - فرقه‌گرایی، برخورد تمدن‌ها و مدیریت بحران در جهان اسلام
نجمه ملکیان بروجنی نوذر شفیعی محمدرضا دهشیری

بحران در جهان اسلام عوامل و اشکال زیادی دارد و بسیاری ریشۀ آن را از دریچۀ فرقه‌گرایی مورد تحلیل قرار می‌دهند؛ به‌نحوی‌که فرقه‌گرایی را چه به‌صورت فعال و یا غیرفعال، شاخص‌ترین بحران در دنیای اسلام قلمداد می‌کنند. هدف اصلی این مقاله بررسی منشأ فعال شدن فرقه‌گرایی در دنیای أکثر

بحران در جهان اسلام عوامل و اشکال زیادی دارد و بسیاری ریشۀ آن را از دریچۀ فرقه‌گرایی مورد تحلیل قرار می‌دهند؛ به‌نحوی‌که فرقه‌گرایی را چه به‌صورت فعال و یا غیرفعال، شاخص‌ترین بحران در دنیای اسلام قلمداد می‌کنند. هدف اصلی این مقاله بررسی منشأ فعال شدن فرقه‌گرایی در دنیای اسلام در سطح کلان است. این پژوهش با طرح این سؤال که چه عواملی باعث فعال شدن فرقه‌گرایی و ظهور و بروز آن در شکل درگیری‌های فرقه‌ای در جهان اسلام شده به‌گونه‌ای که آن را به یک بحران مسلط در این پهنه تبدیل کرده است؟ به ارزیابی این فرضیه می پردازد که نظم سیاسی بین‌المللی اقتضا می کند فرقه‌گرایی به‌عنوان یک بحران مزمن (غیرفعال) در دنیای اسلام در راستای اهداف نظم سیاسی بین‌المللی فعال شود. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش تحلیلی- تبیینی است. ابزار گردآوری اطلاعات، فیش‌برداری و پرسشنامه و روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات کمی و کیفی و بر اساس چارچوب نظری جنگ تمدن‌های هانتینگتون و طیف لیکرت استخراج‌شده است. یافته نظری پژوهش آن است که پدیده‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی قابل دست‌کاری و مدیریت هستند و یافته کاربردی هم به این موضوع برمی‌گردد که جهان اسلام باید با تقسیم و توزیع قدرت سیاسی متناسب با بافت اجتماعی کشورها که نزدیک‌ترین راه‌حل به نظر می‌رسد در جهت رفع این عارضه اقدام کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - جاده ابریشم دریایی و نقش آن در گفت‌وگوی فرهنگی ـ تمدنی ساکنان خلیج‌فارس
محمد مهدی مظاهری اعظم ملایی

خلیج‌فارس به‌سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز، در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید و می‌تواند قدرت و موقعیت استراتژیکی کشورهای ساحلی را ارتقا ببخشد. با این حال، وجود برخی تفاوت‌ها در هویت و جهت‌گیری‌های سیاسی ایران با سایر کشورها، سبب رویکرد ستیزه‌جو أکثر

خلیج‌فارس به‌سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز، در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید و می‌تواند قدرت و موقعیت استراتژیکی کشورهای ساحلی را ارتقا ببخشد. با این حال، وجود برخی تفاوت‌ها در هویت و جهت‌گیری‌های سیاسی ایران با سایر کشورها، سبب رویکرد ستیزه‌جویانه و تقابلی آنها در عرصه منطقه‌ای گردیده است. بنابراین پژوهش حاضر به‌دنبال بررسی راهکارهای افزایش همکاری و همگرایی کشورهای خلیج‌فارس بوده و در صدد است تأثیرات احیای راه ابریشم دریایی بر نزدیکی و همکاری‌های فرهنگی ـ تمدنی کشورهای خلیج‌فارس را بررسی کند. یافته‌های پژوهش که بر اساس تئوری‌های همگرایی و سازه‌انگاری صورت گرفته، حاکی از آن است که احیای راه‌ابریشم دریایی در ابتدا می‌تواند سبب افزایش مناسبات اقتصادی، ارتباطی و توریستی کشورهای منطقه شود و پس از آن با تغییر تصاویر بین‌الاذهانی ملت‌ها و دولت‌های منطقه از یکدیگر، سطح همکاری و مناسبات آنها را به مسائل سیاسی و فرهنگی نیز ارتقا می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - تحلیل مؤلفه‌های تمدن‌ساز مؤثر از سوی دولت ادریسیان در قرون اولیه اسلام بر کشورها و شهرهای غیرمسلمان
فیض اله بوشاسب اعظم مظفری علیرضا ابطحی

ادریسیان (778-985 م)نخستین فرقۀ شیعی بودند که در بلاد اسلامی به قدرت سیاسی رسیدند. آنها موفق شدند حدود سه قرن ابتدا به شکل کاملاً مستقل و سپس به عنوان کارگزار خلافت اموی مستقر در اسپانیا تشکیل حکومت دهند. نتایج این استقرار و تثبیت قوای سیاسی به تدریج در حوزه‌های فرهنگ و أکثر

ادریسیان (778-985 م)نخستین فرقۀ شیعی بودند که در بلاد اسلامی به قدرت سیاسی رسیدند. آنها موفق شدند حدود سه قرن ابتدا به شکل کاملاً مستقل و سپس به عنوان کارگزار خلافت اموی مستقر در اسپانیا تشکیل حکومت دهند. نتایج این استقرار و تثبیت قوای سیاسی به تدریج در حوزه‌های فرهنگ و تمدن خود را آشکار ساخت تا بدانجا که پژوهش‌های بسیاری بر مظاهر فرهنگ و تمدن ادریسی شهادت می‌دهند. اما نکتۀ ناگفته‌ای که در این زمینه وجود دارد تأثیرگذاری آنها بر همسایگان مسلمان و غیرمسلمانی است که به تدریج شیفتۀ تمدن و اندیشه فرهنگی ادریسیان شدند. جستار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به مهمترین مصادیق و مؤلفه‌های تمدن‌ساز پرداخته است که در زمامداری ادریسیان ظهور و گسترش یافتند و علاوه بر آن به کشورها، بلاد و اقوام دیگر به شکل مستقیم یا غیرمستقیم صادر شدند. بنا بر نتایج اگر تمدن را منبعث از دو عامل وحدت‌یافتگی و دین بدانیم و آن را بر اساس اصولی مانند معماری، سیستم بوروکراتیک و روابط تجاری-سیاسی بازشناسی کنیم، آنگاه می‌توان دریافت که چگونه بسیاری از دستاوردهای تمدنی دوران ادریسیان از کشورهای آفریقایی تا اسپانیا و پرتغال گسترش یافته است. هرچند شکل این گسترش متوازن و همگن نبوده، اما نهایتاً تأثیرات ژرفی از ساختار تمدن ادریسی در تمامی این حوزه‌های جغرافیایی و سیاسی دیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - اخلاق جنگ در متون ادبی و حماسی فارسی
محمد جعفر محلاتی

مقاله ای که ملاحظه می فرمایید، گزیده ای مختصر از فصل پنجم کتابی است که تحت عنوان اخلاق جنگ در فرهنگهای اسلامی با نگرشی تطبیقی و منتقدانه: Ethics of war in muslim culture: A critical and comparatives perspective به قلم دکتر محمدجعفر محلاتی تنظیم شده است و کتاب آن توسط دا أکثر

مقاله ای که ملاحظه می فرمایید، گزیده ای مختصر از فصل پنجم کتابی است که تحت عنوان اخلاق جنگ در فرهنگهای اسلامی با نگرشی تطبیقی و منتقدانه: Ethics of war in muslim culture: A critical and comparatives perspective به قلم دکتر محمدجعفر محلاتی تنظیم شده است و کتاب آن توسط دانشگاه هاروارد در دست انتشار است. این مقاله ضمن کاوش در فرهنگ ایرانی – اسلامی در جستجوی ریشه های فکری مبانی است که امروزه به صورت مقررات بین المللیِ انسان دوستانه در عرصه جنگ به عنوان یک دستاوردِ حقوق بشری مورد پذیرش عموم قرار گرفته است. نویسنده تلاش می کند ضمن اشاره به نوشته هایی حقوقی در اولین قرون اسلامی و سپس تمرکز بر فرهنگ پیش از اسلام، اوستا و نیز شاهکار فردوسی – شاهنامه – همچنین مثنوی مولوی نشان دهد که فرهنگ ایرانی در بنیاد، مفهوم اخلاق در عرصة جنگ را – اعم از دلایل شروع، کیفیت اداره و ادامه – با ظرافتی خاصّ مورد توجه قرار داده و آموزه هایی را در جهت تمایلات انسان دوستانه و ارج نهادن بر کرامت های انسانی به یمان آورده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - بررسی تطبیقی مولفه های اسلام تمدّنی در اندیشه حسین نصر و آیت الله خامنه ای
علی محسنی شنبه بازاری سعید اسلامی کمال پولادی

هدف این نوشتار،مطالعه تطبیقی اندیشه آیت‌ الله خامنه‌ای بعنوان یک فقیه سیاسی وحاکم اسلامی ونصر به مثابه فیلسوف سنت گرای اسلامی؛ درزمینه آسیب شناسی تمدن اسلامی است.وجوه اشتراک وافتراق تفکراین دواندیشمند؛ درآسیب شناسی مولفه های مفهومی تمدن اسلامی کدام است؟فرضیه مدعی است؛ د أکثر

هدف این نوشتار،مطالعه تطبیقی اندیشه آیت‌ الله خامنه‌ای بعنوان یک فقیه سیاسی وحاکم اسلامی ونصر به مثابه فیلسوف سنت گرای اسلامی؛ درزمینه آسیب شناسی تمدن اسلامی است.وجوه اشتراک وافتراق تفکراین دواندیشمند؛ درآسیب شناسی مولفه های مفهومی تمدن اسلامی کدام است؟فرضیه مدعی است؛ دراندیشه هردو متفکر؛ سطح بالایی ازاشتراک نظربامحوریت خوانش انتقادی ازمولفه های مفهومی تمدن، باتاکیدبرآسیب های موجوددرعوامل درونی تمدن اسلامی وجوددارد.بدین منظور،از نظریه جستاری توماس اسپریگنز،و روش تحقیق کیفی بااستفاده ازرویکرد توصیفی تطبیقی بهره گرفته شده وگردآوری مطالب با استفاده ازروش کتابخانه ای، اسنادی وفیش برداری ازکتب ومقالات متعدد، انجام پذیرفته است. یافته ها حاکی است؛ دوعامل اصلی درونی وبیرونی محوراصلی آسیب های تحقق تمدن اسلامی است ودردیدگاه تمدنی هردو اندیشمند؛ توجه به ابعاد متنوع دین، بازگشت به سنت ها، رجوع به قرآن وسیره معصومین ومخالفت باسکولاریسم نقش تعیین کننده ای داشته ودر مقوله آسیب شناسی عوامل بیرونی دخیل درتمدن اسلامی؛ عواملی آسیب زا همچون، اختلافات مذهبی وسیاسی مسلمانان، ترویج سکولاریسم وسبک زندگی غربی اشتراک نظروجود دارد. نتیجه اینکه،صرف نظر ازتفاوت جایگاه فرهنگی دکترنصر و جایگاه سیاسی آیت الله خامنه‌ای، سطح بالایی ازشباهت واشتراک نظردرموردبرشمردن آسیب های تمدن اسلامی درنظرات دو متفکروجود دارد. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات تمدن

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية