بررسی روش شناسی کتاب مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی (با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی)
الموضوعات :
کاظم عظیمی
1
(
استادیارگروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران
)
الکلمات المفتاحية: علوم انسانی, معرفت‌شناسی, روش‌شناسی, تمدن نوین اسلامی,
ملخص المقالة :
چکیده: هدف این مقاله، بررسی روش‌شناسی کتاب قضایا العلوم الإنسانیة؛ إشکالیة المنهج (مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی) با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی است. این کتاب، در سال 2014 به سرپرستی دکتر یوسف زیدان چاپ شده و مشتمل بر یک مقدمه و هشت مقاله درباره روش‌شناسی پژوهش در برخی رشته‌های علوم انسانی است. روش گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات در این مقاله، استدلالی است که پس از استخراج کلی محتوای مقالات، مهم‌ترین اشکالات معرفت‌شناسی مقالات مشخص و گزاره برجسته روش‌شناسی هر مقاله با استناد به منابع مربوطه نقد شده است. پرسش اصلی از نظر روش‌شناسی و معرفت‌شناسی، چه نقدهایی بر محتوای کتاب با تاکید بر نظریه تمدن نوین اسلامی قابل طرح است؟ نتایج به دست آمده در این مقاله نشان می دهد که طرح و بسط روش شناسی علوم انسانی و بررسی جنبه های مختلف آن در گفتمان اسلامی، مقدمه طرح و بسط نظریه تمدن نوین اسلامی است.
الف- منابع فارسی و عربی:
افروغ، عماد (1386)؛ انقلاب اسلامی و مبانی بازتولید آن، تهران: سوره مهر.
بارکر، استفان (1349)؛ فلسفه ریاضی، ترجمه احمد بیرشک، تهران: خوارزمی.
پرسنده، محمد اعظم (1388)؛ بررسی سیاست‌های مذهبی متوکل عباسی، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره 21.
تیلیخ، پل(1381)؛ الهیات سیستماتیک، ترجمه حسین نوروزی، تهران: حکمت.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1392)؛ مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت.
حبیبی، رضا (1386)؛ درآمدی بر فلسفه علم، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
حریری، نجلا (1385)؛ اصول و روشهای پژوهش کیفی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات.
خضری، احمدرضا (1394)؛ تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه، تهران: سمت.
داوری اردکانی، رضا (1391)؛ علوم انسانی و برنامه ریزی توسعه، تهران: فردایی دیگر.
دلاور، علی (1392)؛ روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، ویراست چهارم، تهران: ویرایش.
زیدان، یوسف (2014)؛ قضایا العلوم الإنسانیة؛ إشکالیة المنهج، بیروت: الأمل للطباعة و النشر.
سلطانی، مصطفی؛ فرمانیان، مهدی و روحی، نبی الله (1398)؛ بنیان های فکری تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری، فصلنامه‌ی مطالعات راهبردی ناجا، سال 4، شماره 14. صص 29-5
لوکاس، جورج (1369)؛ تاریخ تمدن، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران: سخن.
ملکیان، مصطفی (1393)؛ مبانی معرفت‌شناسی و روش‌شناسی در علوم انسانی، درسگفتار دانشگاهی.
ب- منابع انگلیسی:
Crotty, M. (1998); The Foundations of Social Research: Meaning and Perspective in the Research Process, London: Sage Publications.
Holliday, Adrian (2002); doing and writing qualitative research, London: sage Publications.
Lacey, Alan (1996); Dictionary of philosophy, London: Routledge and keyan paul.
Sarantakos, Sotirios (1993); Social Research, ٢nd Ed, Hampshier & London, Mac Millan Press.
