-
دسترسی آزاد مقاله
1 - اصول تجربی طراحی بناهای پایدار برای مناطق کویری
سید مجید مفیدی شمیرانی مهسا ممقانی قاضی جهانیزندگی تنها در محیط و شرایط اقلیمی طبیعی یا مصنوعِ مناسب شکوفا می شود. ساکنین دوران باستان این شرایط را کشف، و بنیان و روش طراحی عناصر بنا و شهرها می شد. هنگامی که این عناصر شناخته می شدند سپس اصول از آنها استخراج و طراحها بر آن اساس انجام می شد. مقاله حاضر نکات مهمی را چکیده کاملزندگی تنها در محیط و شرایط اقلیمی طبیعی یا مصنوعِ مناسب شکوفا می شود. ساکنین دوران باستان این شرایط را کشف، و بنیان و روش طراحی عناصر بنا و شهرها می شد. هنگامی که این عناصر شناخته می شدند سپس اصول از آنها استخراج و طراحها بر آن اساس انجام می شد. مقاله حاضر نکات مهمی را ارایه می نماید که نتیجه تحقیقات بروی اصول و عناصر معماری هوشمند به انرژی که در طول تاریخ بکارگرفته شده اند می باشد. موارد مطالعاتی، بدون توجه به نوع اقلیم یا تنوع فرهنگی و فقط با توجه به زمان احداث انتخاب شده اند، که از دوره ماقبل تاریخ تا معماری بومی معاصر طبقه بندی گردیده، و با یکدیگر مقایسه و تطبیق داده شده اند. تحلیل این موارد مطالعاتی شباهت و تا حدودی تضاد را در عناصر و اصول نشان میدهد، که در تاریخ و فرهنگ متفاوت اما از نظر نوع اقلیم مشابه می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارزیابی اثرات توسعه گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی، مطالعه موردی: روستاهای بخشهای جرقویه علیا و بن رود شهرستان اصفهان
نرگیس وزین حمید برقی سید محمد طباطباییهدف تحقیق حاضر شناخت اثرات گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی دو بخش جرقویه علیا و بنرود شهرستان اصفهان میباشد. منطقه مورد مطالعه از موقعیت جغرافیایی مناسب، سابقه تاریخی، تنوع بناهای تاریخی و چشم‌اندازهای گوناگون طبیعی و منحصربه‌فرد برخوردارند یکی از مناطق جذاب گردشگری ای چکیده کاملهدف تحقیق حاضر شناخت اثرات گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی دو بخش جرقویه علیا و بنرود شهرستان اصفهان میباشد. منطقه مورد مطالعه از موقعیت جغرافیایی مناسب، سابقه تاریخی، تنوع بناهای تاریخی و چشم‌اندازهای گوناگون طبیعی و منحصربه‌فرد برخوردارند یکی از مناطق جذاب گردشگری ایران و اصفهان به‌حساب می‌آیند. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات به روش پیمایشی و از طریق تکنیک پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش 360 نفر از روستاییان از 12 روستای منطقه مورد مطالعه است که با روش نمونهگیری تصادفی ساده متناسب با حجم جامعه انتخاب شدند. سطح پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ 73/. دست آمد. برای آزمون فرضیات از نرمافزار SPSS و آزمونهای آماری T-tes تک نمونهای و تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در منطقه مورد مطالعه توسعه گردشگری بیابانی بر توسعه مناطق روستایی اثرگذار بوده است با استفاده از روش تحلیل عاملی و 29 متغیر، تأثیر گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی منطقه مورد مطالعه تحلیل شد که متغیرها به پنج عامل تقلیل یافته و عامل اول بهنام توسعه اقتصادی و رفاه با واریانس 30.61 درصد، بعنوان مهمترین عامل متأثر از گردشگری بیابانی در مناطق روستایی مورد مطالعه شناخته شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تجزیه وتحلیل حساسیت راهبردهای بهینه بیابانزدایی درچارچوب فرایند تحلیلی سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی منطقه خضرآبادیزد
حسن احمدی غلامرضا زهتابیان محمد حسن صادقی روشندراغلب اوقات داده های ارائه شده حاصل ازفرآیند تصمیم گیری چند مع یاره غیرکاربردی ومتغیر می باشند،بنابراین یک قدم مهم درکاربرد مسائل تصمیم گیری چند معیاره (MADM) ازجمله فرآیند تصمیم گیری سلسله مراتبی (AHP) انجام آنالیز حساسیت روی داده های خروجی می باشد .دراین مقاله سعی شد چکیده کاملدراغلب اوقات داده های ارائه شده حاصل ازفرآیند تصمیم گیری چند مع یاره غیرکاربردی ومتغیر می باشند،بنابراین یک قدم مهم درکاربرد مسائل تصمیم گیری چند معیاره (MADM) ازجمله فرآیند تصمیم گیری سلسله مراتبی (AHP) انجام آنالیز حساسیت روی داده های خروجی می باشد .دراین مقاله سعی شد به منظور انجام آنالیز حساسیت برروی اوزان معیارها وراهبردهای تصمیم گیری ونمایش ارزشهای نهایی (اصلاح شده) راه حلهای بیابانزدایی از روش آماری Triantaphyllou استفاده شود .بطور کلی دراین روش ،درابتدا فرآیند آنالیز حساسیت برروی معیارها وراهبردهانجام شد وبه دنبال تعیینحساس ترین معیاروراهبرد ،اوزان جدید راهبردها بر مبنای حساس ترین معیار وراهبرد درماتریس تصمیم گیری جایگزین شدوبامحاسبه میانگین موزون هرسطرازماتریس نرمالیزه اصلاح شده، درجه ترجیح یاوزن نهایی راهبردها حاصل شد .درعین حالبه منظور دستیابی به نتایج کاربردی ،واقعی وعملی،منطقه خضرآبادیزدبه عنوان یک منطقه تیپیک ازنظرگاه بیابانزایی مدنظر قرارگرفت .نتایج حاصل از کاربرد آنالیز حساسیت برمبنای روش تری آنتافیلو درعرصه بیابانی منطقه خضرآبادبه منظورتعیینوزن نهایی واصلاح شده معیارهاوراهبردهای مؤثردربیابانزایی وبیابانزدایی ،حکایت از توانایی بالای این مدل دارد .به طوری که بعدازتحلیل حساسیت معیارها وراهبردها وتعیین حساسترین معیاروراهبرد ،اولویت بندی معیارها تغییری نکرد وهمچنان معیار تناسب وسازگاری بامحیط زیست (C1)باضریب حساسیت 3222/ 0حساسترین معیاربرآوردشدکه بعدازنرمال سازی معیارمذکور بادرجه ترجیح 32/6 درصددراولویت اول قرارگر فت.که این نتیجه نشان دهنده توجه کارشناسان مدیریت مناطق بیابانی به مسائل زیست محیطی وچالشهای مطرح درزمینه تخریب محیط زیست می باشد .درعین حال اولویت بندی راهبردها نیز تغییری نکرد وراهبرد کنترل چرای دام (A4) باضرب حساسیت 0/1381 حساسترین راهبرد برآوردشدکه بامحاسبه وزن جدید حساسترین راهبرد،راهبردجلوگیری ازتبدیل وتغییر نامناسب کاربری اراضی (A2) بادرجه ترجیح 23/45 درصددراولویت اول قرارگرفت ودرنهایت بابرآورد اولویت نهایی یااصلاح شده راهبردها مشاهده شد که همچنان راهبرد A2 بادرجه ترجیح 22/7 درصددراولویت اول قرارداردودرعین حال اولویت بندی راهبردها نسبت به حالت قبل اندکی تغییریافت به طوری که اولویت نهایی راهبردهای کنترل چرای دام (A4) وتعدیل دربرداشت ازمنابع آب زیرزمینی (A5) جابجاشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - جاده سازی و ناپایداری ژئومورفیکی در مناطق بیابانی
سیدرضا حسین زادهچنین به نظر می رسد که ایران در طول قرن 21 با چالش های ژئومورفیکی مهمی مواجه خواهد بود. گر چه با توجه بهشرایط خاص تکتونیکی و اقلیمی کشور که آن را طی عهد حاضر در یک فاز فرسایش کاوشی قرار داده، ناپایداری هایژئومورفیکی تا حدی توجیه پذیر است، لیکن افزایش بهره برداری ها از من چکیده کاملچنین به نظر می رسد که ایران در طول قرن 21 با چالش های ژئومورفیکی مهمی مواجه خواهد بود. گر چه با توجه بهشرایط خاص تکتونیکی و اقلیمی کشور که آن را طی عهد حاضر در یک فاز فرسایش کاوشی قرار داده، ناپایداری هایژئومورفیکی تا حدی توجیه پذیر است، لیکن افزایش بهره برداری ها از منابع زمینی و توسعه فعالیت های عمرانی،این ناپایداری ها را شدت بخشیده و چالش ژئومورفیکی را به دنبال دارد . در این مقاله که به نمونه، اثرات جاده سازیبر تشدید فعالیت فرایندهای مورفودینامیک بیابانی مورد بررسی قرار گرفته، ملاحظه می شود که دخالت در محیططبیعی چنانچه با متغیرهای سازنده آن همگام نباشد، حتی در محیط های نسبتاً تثبیت شده، ناپایداری هایی رابه دنبال دارد که در نهایت به زیان همان فعالیت ها خواهد انجامید . منطقه مورد مطالعه از آن جهت دشت طبسانتخاب گردیده که به دلیل کمی جمعیت و محدود بودن دامنه سایر فعالی تها، امکان تداخل و تعدد متغیرهایتأثیرگذار دیگر کمتر فراهم بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی جاذبه‌های گردشگری در حوضه دشت کویر
مجید ولی شریعت پناه محسن رنجبر علیرضا استعلاجیقسمت وسیعی از کشور ایران را حوضه‌های بیابانی ـ نیمه‌بیابانی فرا گرفته است که در نگاه اول ناحیه‌ای بی‌حاصل جلوه می‌کند و به نظر میرسد هرگونه سرمایه‌گذاری در آن با شکست مواجه خواهد شد. اما همین ناحیه به ظاهر بی‌ثمر که به علت شرایط خاص جغرافیایی از اکوسیستمی شکننده برخورد چکیده کاملقسمت وسیعی از کشور ایران را حوضه‌های بیابانی ـ نیمه‌بیابانی فرا گرفته است که در نگاه اول ناحیه‌ای بی‌حاصل جلوه می‌کند و به نظر میرسد هرگونه سرمایه‌گذاری در آن با شکست مواجه خواهد شد. اما همین ناحیه به ظاهر بی‌ثمر که به علت شرایط خاص جغرافیایی از اکوسیستمی شکننده برخوردار است، دارای ویژگیهایی است که در صورت بهره‌برداری بهینه از آن می‌تواند زمینه رشد و توسعه کشور را فراهم آورد. از جمله قابلیت‌های موجود در این ناحیه برخی جاذبه‌های گردشگریست که در نوع خود منحصر به فرد می‌باشند که در صورت سرمایه‌گذاری لازم نه تنها گردشگری داخلی رونق می‌بخشند بلکه با جذب گردشگران خارجی به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور نیز کمک می‌نمایند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تدوین تأثیر شاخصهای BREEAM وLEED بر بهسازی مدارس با رویکرد اکولوژیک(نمونه موردی : مدارس دوره متوسطه استان‌های کویری ایران)
فرزاد محمدی محمد رحمانی قصبه غلامحسین ناصریمقدمه و هدف پژوهش: پیامدهای منفی محیط‌زیستی در جهان اتفاق افتاد که ناشی از عدم توجه صحیح به توسعه اقتصادی و تأثیر آن بر محیط‌زیست طبیعی میباشد. در همین راستا رویکردهای مختلفی مربوط به معماری سبز وجود دارد که طراحان را به حفاظت از انرژی، در نظر‌گیری ویژگیهای محلی مک چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: پیامدهای منفی محیط‌زیستی در جهان اتفاق افتاد که ناشی از عدم توجه صحیح به توسعه اقتصادی و تأثیر آن بر محیط‌زیست طبیعی میباشد. در همین راستا رویکردهای مختلفی مربوط به معماری سبز وجود دارد که طراحان را به حفاظت از انرژی، در نظر‌گیری ویژگیهای محلی مکان، کار با کاربران ساختمان و جوامع اطراف، کاهش استفاده از منابع تجدید ناپذیر، توجه به اقلیم محل و کل‌گرایی تشویق می‌نماید. استانداردهای بین‌المللی‌در کشورهای مختلف بر اساس این اصول تدوین شدهاند که از آن جمله میتوان به استاندارد LEED به معنای راهنمای طراحی و محیطی انرژی و BREEAM استاندارد ارزیابی کیفیت محیط زیستی ساختمان اشاره کرد. هدف پژوهش حاضر، تدوین شاخصهایBREEAM وLEED بر بهسازی مدارس با رویکرد اکولوژیک در مدارس دوره متوسطه استان‌های کویری ایران می باشد. روش پژوهش: برای ارزیابی مولفه‌ها از روش توصیفی-تحلیلی استفاده می‌شود و جامعه آماری شامل مدارس متوسطه استان‌های کویری می باشد که به طور تصادفی مدارس به همراه کاربران آن جهت پاسخ به پرسشنامه‌ها انتخاب شدهاند. یافته‌ها: ضریب تاثیر ضایعات، مصالح و منابع، آلودگی، مدیریت، حمل و نقل و کارایی آب بر بهسازی مدارس بعنوان با تأکید بر رویکردهای اکولوژیک مثبت و معنی دار میباشد. از بین پارامترها، آب، الویت اول، و کارایی آب الویت دوم، مصالح و منابع، اولویت سوم، انرژی و جو الویت چهارم، حمل و نقل رتبه پنجم را به خود اختصاص می‌دهند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر، بر مبنای تحلیل عاملی اکتشافی نشان میدهد که شاخصهای BREEAM وLEED برای بررسی بهسازی مدارس مناسب هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - پدران صحرا و چگونگی تأثیرگذاری آنان بر عرفان مسیحی
علی بادامیاین نوشتار ناظر به معرفی پدران صحرا، اندیشه ها، آموزه ها و ویژگی های عرفانی آنان است. درعرفان مسیحی تعدادی از پدران همانند آنتونی کبیر، پاخامیوس قدیس، یوحنا کاسین، ماکاریوسقدیس، اریجن، شمعون و... به عنوان نمایندگان واقعی رهبانیت به شمار م یروند به گونه ای کهشرح حال و اق چکیده کاملاین نوشتار ناظر به معرفی پدران صحرا، اندیشه ها، آموزه ها و ویژگی های عرفانی آنان است. درعرفان مسیحی تعدادی از پدران همانند آنتونی کبیر، پاخامیوس قدیس، یوحنا کاسین، ماکاریوسقدیس، اریجن، شمعون و... به عنوان نمایندگان واقعی رهبانیت به شمار م یروند به گونه ای کهشرح حال و اقوال آنان دائر مدار عرفان مسیحی بوده و هست. از بین آنان آنتونی به عنوان بانیرهبانیت شرق در تعالیم خود تأکید ویژه ای بر گنوسیس (شناخت) داشت و از پاخامیوس قدیسبه عنوان تدوین کننده قوانین رهبانیت یاد م یشود. از ویژگیهای عرفان پدران صحرا قداست مفهومصحرا در ادبیات آنان و توجه ویژه شان به ریاضت، فقر، و طاعت است آن ها مهمترین راه های کنترلنفس را روزه گرفتن، نیایش و دعا مهما ننوازی و تواضع می دانستند، افزون بر این از دیگر صفاتعرفان پدران صحرا می توان به محبت، توکل، پارسایی، عشق به فقرا، عشق به مسیح، صبور بودن،قرائت کتاب مقد ، س اعتقاد به تثلیث و مهار خشم اشاره کرد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی توزیع مکانی خطر بیابانزایی منطقه سبزوار با استفاده از مدل IMDPA
اسماعیل سیلاخوری مجید اونق امیر سعدالدینزمینه و هدف: بیابانزایی مسئله‌ای جهانی، با پیامدهای جدی برای تنوع زیستی، ایمنی محیط‌زیست، ریشه کنی فقر، ثبات اجتماعی- اقتصادی و توسعه پایدار در سراسر جهان می باشد. مناسب ترین روش برای تعیین شدت خطر بیابانزایی، استفاده از مدل های تجربی است. هدف از این پژوهش تعیین توزیع چکیده کاملزمینه و هدف: بیابانزایی مسئله‌ای جهانی، با پیامدهای جدی برای تنوع زیستی، ایمنی محیط‌زیست، ریشه کنی فقر، ثبات اجتماعی- اقتصادی و توسعه پایدار در سراسر جهان می باشد. مناسب ترین روش برای تعیین شدت خطر بیابانزایی، استفاده از مدل های تجربی است. هدف از این پژوهش تعیین توزیع مکانی خطر بیابانزایی منطقه سبزوار با استفاده از مدل IMDPA و سیستم اطلاعات جغرافیایی است. روش بررسی: به‌منظور بررسی شدت بیابانزایی در منطقه سبزوار، از تمام معیارهای مدل IMDPA استفاده گردید. برای این منظور، ابتدا نقشه واحدهای کاری (رخساره های ژئومورفولوژی) با استفاده از نقشه های شیب، زمین شناسی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، تصاویر ماهواره ای لندست 5 و گوگل ارث در 4 واحد، 10 تیپ و 96 رخساره تهیه گردید. سپس در هر واحد کاری، با استفاده از مدل IMDPA شاخص ها ارزش دهی شد و از میانگین هندسی آن ها ارزش هر معیار تعیین گردید. ارزش هر گروه از میانگین هندسی معیارهای آن مشخص؛ و از میانگین هندسی ارزش گروه ها، نقشه شدت بیابانزایی منطقه به دست آمد. یافته‌ها: نتایج نشان داد، که معیارهای آب و آبیاری و فرسایش با میانگین وزنی 94/2 و 72/2 بیش ترین تأثیر را در بیابانزایی منطقه داشتند. منطقه سبزوار با استفاده از این مدل به دو کلاس متوسط (II) و شدید (IV) تقسیم شد، که بیش ترین سطح منطقه را کلاس متوسط (07/85 درصد) پوشش داد. بحث و نتیجه‌گیری: منطقه سبزوار از روند ژئومورفولوژیکی متنوعی از کوهستان تا پلایا برخوردار میباشد و تقسیم بندی آن به دو کلاس بیابانزایی نشان دهنده آسان گیری مدل IMDPA در تهیه نقشه خطر بیابانزایی است. دلیل این امر را می توان در شاخص های متنوع، میانگین هندسی و کلاس بندی نامتوازن جستجو کرد. نقشه خطر مذکور به همراه شاخص ها کلیدی مؤثر در بیابانزایی منطقه سبزوار می توانند در جهت مهار بیابانزایی و نیل به توسعه پایدار مورداستفاده برنامه ریزان قرار گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - رتبه‌بندی راهبردهای بیابانزدایی با استفاده از تئوری مطلوبیت چند معیاره (MAUT)(مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد)
محمد حسن صادقی روش بهاره جبالبارزیچکیده زمینه و هدف: در حال حاظر بیابان زایی به عنوان یک معضل گریبان گیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای درحال توسعه می باشد. علیرغم اثرات جدی زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی این پدیده، کوشش های اندکی در زمینه ارایه راهبردهای بهینه صورت پذیرفته است. از این رو هدف از چکیده کاملچکیده زمینه و هدف: در حال حاظر بیابان زایی به عنوان یک معضل گریبان گیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای درحال توسعه می باشد. علیرغم اثرات جدی زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی این پدیده، کوشش های اندکی در زمینه ارایه راهبردهای بهینه صورت پذیرفته است. از این رو هدف از این پژوهش، ارزیابی راهبردهای بیابان زدایی به منظور دست یابی به راهبردهای بهینه در چارچوب مدیریت پایدار مناطق بیابانی می باشد. روش بررسی: جهت دست یابی به این هدف، در چارچوب مدل های تصمیم گیری چند شاخصه، تئوری مطلوبیت چند معیاره (MAUT)، استفاده شد. در این روش برای تعیین وزن معیارها و راهبردها از تکنیک دلفی (Delphi) و آنتروپی شانون تعدیل شده (Modify Shannon Entropy) استفاده گردید و برای رتبه بندی نهایی راهبردها نیز از تابع مطلوبیت چند معیاره (MAUT) استفاده شد. این مدل به منظور ارزیابی کارایی در ارایه راهبردهای بهینه، در منطقه خضرآباد یزد مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: بر مبنای نتایج حاصل شده، راهبردهای جلوگیری از تبدیل و تغییر نامناسب کاربری اراضی (18A) با ضریب مطلوبیت 7429/0، توسعه و احیاء پوشش گیاهی (23A) با ضریب مطلوبیت 6573/0 و تعدیل در برداشت از منابع آب زیرزمینی (31A) با ضریب مطلوبیت 3184/0، به ترتیب به عنوان مهم ترین راهبردهای بیابان زدایی در منطقه تشخیص داده شدند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش به مدیران مناطق بیابانی این امکان را می دهد که امکانات و سرمایه های محدود اختصاص یافته به منظور کنترل روند بیابان زایی را به شیوه های صحیح و کارآمد به کاربندند تا ضمن دستیابی به نتایج بهتر، از هدر رفتن سرمایه های ملی جلوگیری کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - نگاهی به مقررات حقوق بین الملل به منظور مقابله با بیابانزایی در منطقه خاورمیانه
منیژه گنجعلی نژاد علی زارع سید عباس پورهاشمیبه دنبال خشکسالی و قحطی در اوایل دهه هفتاد میلادی درآفریقا، موضوع بیابان زایی به عنوان یک معضل جهانی مطرح گردید. اقدامات اجرایی و آموزشی جهت مقابله با بیابانزایی در سطح چهار قاره آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا انجام گرفت، در 17 ژوئن 1994 متن کنوانسیون مزبور نهایی گ چکیده کاملبه دنبال خشکسالی و قحطی در اوایل دهه هفتاد میلادی درآفریقا، موضوع بیابان زایی به عنوان یک معضل جهانی مطرح گردید. اقدامات اجرایی و آموزشی جهت مقابله با بیابانزایی در سطح چهار قاره آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا انجام گرفت، در 17 ژوئن 1994 متن کنوانسیون مزبور نهایی گردید. کشورهای کمتر توسعه یافته ،بویژه کشورهای افریقایی و خاورمیانه بیشتر با مسائل مرتبط با خشکسالی و بیابانزایی مانند فقر ،بهداشت و تعذیه ناکافی و مسائل ناشی از مهاجرت درگیر می باشند. اقدامات اجرایی جهت مقابله با بیابانزایی انجام گرفته ولی این اقدامات متناسب با نیازهای جامعه جهانی نبوده و راه حل اساسی برای رفع مشکل بیابانزایی نمی تواند باشد. اما واقعیت امر این است که در حوزه اسناد حقوقی ،ضعف جدی در این زمینه احساس می شود. به عبارت دیگر، کشورهایی که به نوعی با این پدیده درگیر هستند اقدامات عملی موثری در رابطه با تدوین و تصویب اسناد الزام آور برای کاهش بیابانزایی بعمل نیاورده اند.کشورهای خاورمیانه بیش از سایر کشورهای جهان درگیر عواقب و پیامدهای ناشی از خشکسالی و بیابانزایی هستند و اثرات آن نیز در پدیده های گردوغبار که چندسالی این منطقه را دربرگرفته است ،مشهود می باشد.البته بی شک این کوتاهی کشورها ریشه در مسائل متعددی از جمله مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. در این راستا ، مقاله در صدد است تا با استفاده از روش های تحلیلی _توصیفی به بررسی اسناد حقوق بین المللی در رابطه با مسئله بیابانزایی پرداخته و اشکالات حقوقی موجود در این زمینه را مشخص نماید. هرچند اسناد بین‌المللی متعددی در زمینه بیابانزایی تدوین شده و تلاش‌های فراوانی برای مقابله با بیابانزایی صورت گرفته است، اما با نگاهی به این اسناد و سایر تلاش‌های بین‌المللی، میتوان فهمید که اگر اسناد حقوقی میتوانستند به طور قاطع حلال مشکلات باشند نیازی به راه حل جدید نبود و بنظر میرسد برای پرهیز از منازعات دولت های منطقه در کنفرانس ها، توافق نامه الزام اور برای مقابله با بیابانزایی دست یابند که قابلیت اجرا داشته باشد زیرا کنوانسیون ها یا ضمانت اجرا ندارند و یا ضمانت اجرای ضعیفی دارند و در نتیجه در اجرا به مشکلات برمیخوریم . یک معاهده منطقه ای بین کشورهای ذینفع و متاثر از این وضعیت باید شکل گیرد و نیاز است که خاص منطقه خاورمیانه باشد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - بررسی و تهیه نقشه بیابانزایی بر اساس مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابانزایی(IMDPA) با تأکید بر دو معیار خاک و پوشش گیاهی (مطالعه موردی: فاریاب-استان کرمان)
احسان کمالی مسکونی محمدامین کمالی علی خنامانیزمینه و هدف: با توجه به مفهوم بیابان زایی که عبارت است از تخریب اراضی در نواحی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب خشک ناشی از عوامل متعددی چون تغییرات اقلیمی و فعالیت های انسانی، این پدیده مدت هاست که یک مشکل جدی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در بسیاری از کشور های شناخته شده اس چکیده کاملزمینه و هدف: با توجه به مفهوم بیابان زایی که عبارت است از تخریب اراضی در نواحی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب خشک ناشی از عوامل متعددی چون تغییرات اقلیمی و فعالیت های انسانی، این پدیده مدت هاست که یک مشکل جدی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در بسیاری از کشور های شناخته شده است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی بیابان زایی شهرستان فاریاب در جنوب استان کرمان بااستفاده از روش ایرانی IMDPA می باشد. روش بررسی: تحقیق حاضر به منظور بررسی شدت بیابان زایی اراضی حوزه فاریاب در مناطق خشک جنوب استان کرمان با تأکید بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل امتیازات هر شاخص در معیار مربوطه مشخص و ارزش هر معیار با محاسبه میانگین هندسی امتیاز شاخص های آن مشخص گردید و پس از آن هر یک از معیارها به صورت لایه های اطلاعاتی وارد ArcGIS9.3 شدند. با روی هم گذاری و تلفیق لایه های رستری معیارهای مذکور و محاسبه میانگین هندسی معیارها بهکمک فرمول 2/1(VQI*SQI)DM= و تجزیه و تحلیل آن با استفاده از مدل IMDPA نقشه شدت بیابان زایی منطقه بدست آمد. یافته ها: نتایج نشان می دهد از سطح زمین های منطقه به ترتیب 53/14 درصد در کلاس کم یا ناچیز، 69/33 درصد در کلاس متوسط و 78/51 درصد در کلاس شدید بیابان زایی است. همچنین نتایج نشان داد شاخص تجدید حیات از معیار پوشش گیاهی با ارزش عددی 82/3 بیش ترین تأثیر را در بیابان زایی منطقه داشته است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق که حاکی بر اهمیت پوشش گیاهی در بیابان زایی است پیشنهاد می شود در اسرع وقت تحقیقی عمیق تر نسبت به تعیین روش های مناسب اصلاح و احیاء مراتع منطقه از سوی ادارات منابع طبیعی اقدام گردد. درصورت عدم توجه مسوولین امر حدود 50 درصد دیگر (کلاس بیابان زایی متوسط و کم منطقه) در معرض نابودی شدید قرار خواهد گرفت که این مهم باعث صدمه به سایر عناصر اکوسیستم از جمله حیات وحش و غیره منجر خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - بررسی ارتباط بین روند تغییر شوری خاک، کاربری اراضی و فاکتورهای اقلیمی (مطالعه موردی: شادگان، خوزستان)
دنیا امینی محسن توکلی مرزبان فرامرزیزمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین روند تغییر شوری خاک، کاربری اراضی و فاکتورهای اقلیمی در منطقه شادگان میباشد. روش بررسی: در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی و 54 نمونه خاک موجود، نقشه شوری خاک برای سالهای 1990، 2006 و 2015 چکیده کاملزمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین روند تغییر شوری خاک، کاربری اراضی و فاکتورهای اقلیمی در منطقه شادگان میباشد. روش بررسی: در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی و 54 نمونه خاک موجود، نقشه شوری خاک برای سالهای 1990، 2006 و 2015 تهیه شد. سپس با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، نقشه‌های کاربری اراضی برای سالهای مذکور تهیه و روند تغییرات مشخص گردید. همچنین تغییرات فاکتورهای اقلیمی (دما و بارش) طی دوره زمانی 2015-1990 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که کاهش میزان بارندگی و افزایش درجه حرارت موجب افزایش شوری خاک در طی 25 سال شده و از طرفی آبیاری اراضی کشاورزی با آب شور باعث افزایش شور شدن خاک شده است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به این که قسمت‌های غربی منطقه در مجاورت تالاب هورالعظیم می‌باشند و این تالاب دارای آب شیرین، شور و لب شور است میتوان گفت که آبیاری اراضی کشاورزی با این آب موجب گردیده که اراضی در این منطقه بیشتر شور شوند. همچنین شور شدن خاک منجر به تغییر کاربری، از اراضی کشاورزی به اراضی غیرکشاورزی و در نهایت باعث بیابانزایی در منطقه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - مدل سازی اقلیم استان های تهران و مازندران با استفاده از مـدل اقلیمی LARS-WG و مقایسه تغییرات آن در جبهه های شمالی و جنوبی البرز مرکزی
نفیسه حق طلب محسن گودرزی مجید حبیبی نوخندان احمدرضا یاوری حمیدرضا جعفریچکیده افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر باعث برهم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده که به آن پدیده تغییر اقلیم (Climate Change) اطلاق می شود. مهم ترین تبعات تغییر اقلیم افزایش دمای متوسط کره زمین، افزایش پدیده های حدی اقلیمی نظیر سیل، طوفان، تگرگ، طوفان های حاره ا چکیده کاملچکیده افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر باعث برهم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده که به آن پدیده تغییر اقلیم (Climate Change) اطلاق می شود. مهم ترین تبعات تغییر اقلیم افزایش دمای متوسط کره زمین، افزایش پدیده های حدی اقلیمی نظیر سیل، طوفان، تگرگ، طوفان های حاره ای، امواج گرمایی، افزایش سطح آب دریاها، ذوب شدن یخ های قطبی، امواج گرمایی و سرماهای نابهنگام خواهد بود. در این تحقیق ایستگاه های سینوپتیک دو استان تهران و مازندران در دوره 2005-1988 مورد بررسی قرار گرفته و برای دوره2039 2010 با استفاده از مدل اقلیمی LARS-WG و ریز مقیاس نمایی داده های گردش عمومی جو پیش بینی شده است. هدف اصلی مقایسه میزان تغییرات در دو جبهه شمالی و جنوبی رشته کوه البرز مرکزی بوده است. در نهایت با توجه به افزایش دما و کاهش بارندگی در هر دو استان کویرزایی در آینده سرعت بیشتری خواهد یافت، که این نرخ رشد در دامنه جنوبی البرز مرکزی بسیار چشمگیرتر از دامنه شمالی آن است. همچنین احتمال افزایش بارندگی های سیل آسا و رگباری در هر دو دامنه وجود دارد که این احتمال برای بارش های با شدت بیشتر در مازندران و با دوره برگشت کوتاهتر در تهران بیشتر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - ارزیابی راهبردهای بیابانزدایی با کاربرد مدل تحلیلی سلسله مراتبی فازی(FAHP) مطالعه موردی منطقه خضرآباد یزد
محمد حسن صادقی روش حسن خسرویبه منظور بالا رفتن بازدهی طرح های کنترل، احیا و بازسازی اراضی تخریب یافته و جلوگیری از اتلاف سرمایه های محدود، همواره در طرح های بیابان زدایی، خلأ روشی که بتواند معیارها و راهکارهای مختلف را در نظر بگیرد و از آن میان بر مبنای ساختاری سیستماتیک و دیدگاه گروهی، راه حل های چکیده کاملبه منظور بالا رفتن بازدهی طرح های کنترل، احیا و بازسازی اراضی تخریب یافته و جلوگیری از اتلاف سرمایه های محدود، همواره در طرح های بیابان زدایی، خلأ روشی که بتواند معیارها و راهکارهای مختلف را در نظر بگیرد و از آن میان بر مبنای ساختاری سیستماتیک و دیدگاه گروهی، راه حل های بهینه را ارایه دهد، مشهود بوده است. همواره مشاهده می شود که راهبردهای ارایه شده بر مبنای نظر کارشناس و به صورت بخشی و غیر سیستماتیک و غیر همه جانبه نگر بوده است و سابقه ای در به کارگیری مدل های نظام مند، از جمله مدل های تصمیم گیری چند معیاره (MADM) در زمینه بیابان زدایی وجود ندارد. لذا در این پژوهش سعی شد از مدل سیستماتیک فرایند تحلیلی سلسله مراتبی فازی (FAHP)، به منظور ارایه راهکارهای بهینه در بیابان زدایی استفاده شود. در این پژوهش از روش دلفی فازی(Delphi Fuzzy) و به طریقه مقایسات زوجی(Pire Wise) نظرات متخصصان نسبت به ارجحیت و اولویت معیارها و راهبردها، ارزیابی شد. سپس با تشکیل ماتریس تصمیم گیری فازی و از طریق مدل FAHP اولویت نهایی راهبردها به دست آمد. این مدل به منظور ارزیابی کارایی در ارایه راهبردهای بهینه، در منطقه خضرآباد یزد مورد استفاده قرار گرفت. بر مبنای نتایج حاصل، راهبرد تعدیل در برداشت از منابع آب زیرزمینی با میانگین وزنی93% به عنوان مهم ترین راهبرد بیابان زدایی در منطقه تشخیص داده شد و سایر راهبردها نقش موثری در کنترل بیابان زایی در منطقه ندارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - مطالعه خوردگی و رسوب¬گذاری آب¬های زیرزمینی دشت همدان - بهار
حمید زارع¬ابیانه سیده الهام عبدالصالحی آزاده کاظمیخوردگی و رسوب گذاری آب یکی از مشکلات مدیریت کیفی و مدیریت شبکه توزیع آب است. در این راستا از دو شاخص رایزنر و لانژلیر براساس تعادل شیمیایی بین املاح موجود در آب برای تعیین سطح خوردگی و رسوب گذاری منابع آب زیرزمینی دشت همدان-بهار استفاده شد. نتایج نشان داد میزان خوردگی و چکیده کاملخوردگی و رسوب گذاری آب یکی از مشکلات مدیریت کیفی و مدیریت شبکه توزیع آب است. در این راستا از دو شاخص رایزنر و لانژلیر براساس تعادل شیمیایی بین املاح موجود در آب برای تعیین سطح خوردگی و رسوب گذاری منابع آب زیرزمینی دشت همدان-بهار استفاده شد. نتایج نشان داد میزان خوردگی و رسوب گذاری در 25/64% از نمونه های آب زیرزمینی از دیدگاه لانژلیر در حد کم است. از دیدگاه رایزنر نیز 2/85% از نمونه های آبی دارای توان خوردگی و رسوب گذاری کم بودند. درصد خوردگی و رسوب گذاری منابع آب زیرزمینی قنوات در مقایسه با منابع آب زیرزمینی چاه ها کمتر بود. دلیل این امر می تواند ناشی از حذف بخشی از مسیر به واسطه نقب زدن در قنوات باشد که حلالیت نمک های مسیر را حذف نموده است. از طرفی نمودار پی پر نشان داد تیپ و رخساره منابع آب زیرزمینی دشت، بی کربنات کلسیت (70%)، بی کربنات سدیک (15%)، سولفات کلسیت (3%)، بی کربنات منیزیک (6%)، سولفات سدیک (3%) و کلرات کلسیک (3%) است. تیپ و رخساره آب نشان دهنده مشکلات عمده رسوب گذاری به واسطه وجود بی کربنات کلسیت و بی کربنات سدیک و تغییرات دمایی محیط است. شرکت یون های موجود در آب در فعل و انفعالات فیزیکو شیمیایی با لوله ها می تواند خوردگی ضعیفی را برای رسوبات ایجاد شده در پی داشته باشد که در واقع نقش خودشویی را بازی می کند. در مجموع منابع آب زیرزمینی دشت همدان-بهار در محدوده کم تا متوسط رسوب گذاری و خوردگی قرار گرفت. لیکن رسوب گذاری در سیستم آب رسانی نسبت به خوردگی محسوس تر است که سبب کاهش سطح مقطع جریان شده و افت های مسیر را در پی دارد. لذا با توجه به زیان های اقتصادی لازم است تا حد ممکن از رسوب گذاری در سیستم انتقال آب جلوگیری به عمل آید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تحلیل معیارهای موثر در شناسایی مناطق مستعد توسعه طبیعت‌گردی در مناطق بیابانی(مطالعه موردی: شهرستان ورامین، استان تهران)
رُشیده امیریان جمال قدوسی علی محمدیزمینه و هدف: صنعت گردشگری یکی از بخش های اقتصادی است که در صورت سرمایه گذاری مناسب، سود آن از بسیاری از بخش های اقتصادی دیگر بیشتر است. گردشگری و شاخه های مختلف آن بویژه طبیعت گردی و ژئو گردشگری در جهان امروز نقش متنوعی در زمینه های گوناگون فرهنگی، اجتماعی و همچنین بخش چکیده کاملزمینه و هدف: صنعت گردشگری یکی از بخش های اقتصادی است که در صورت سرمایه گذاری مناسب، سود آن از بسیاری از بخش های اقتصادی دیگر بیشتر است. گردشگری و شاخه های مختلف آن بویژه طبیعت گردی و ژئو گردشگری در جهان امروز نقش متنوعی در زمینه های گوناگون فرهنگی، اجتماعی و همچنین بخش اقتصادی بازی می کنند. شناسایی و معرفی معیارهای موثر در توسعه طبیعت گردی مناطق بیابانی هدف این مطالعه می باشد. روش بررسی: در این مطالعه عوامل و معیارهای موثر در معرفی مناطق دارای قوت برای جذب گردشگر در دو گروه طبقه بندی شدند. این دو گروه شامل معیارهای مربوط به ویژگی های محیطی و اقلیمی و همچنین معیارهای مربوط به زیرساخت های رفاهی خدماتی است. هر یک از این معیارها دارای زیرمعیارهایی می باشند. یافته ها: در این مطالعه با استفاده از سیستم های تصمیم گیری چند معیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS[1]) زیرمعیارها و معیارهای شناسایی شده در رابطه با هدف وزن دهی و تلفیق شدند. نتیجه گیری: . طبق نتایج این بررسی منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالایی برای توسعه طبیعت گردی می باشد. [1] - Geographic Information System پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - تحلیل سطوح توسعه‌یافتگی عملکردهای بیابانزدایی شهرستان‌های استان یزد با کاربرد مدل اسکالوگرام
محمد حسن صادقی روشیکی از اهداف مهم انجام طرح های بیابانزدایی کاهش محرومیت و رفع تبعیض بین مناطق مختلف بوده است. شناخت و تجزیه و تحلیل وضع موجود نواحی مختلف از دیدگاه بیابانزدایی نخستین گام در فرایند توسعه پایدار منطقه ای و شناخت کمبودها و تنگناها می باشد.به این منظور، این پژوهش تحلیلی با چکیده کاملیکی از اهداف مهم انجام طرح های بیابانزدایی کاهش محرومیت و رفع تبعیض بین مناطق مختلف بوده است. شناخت و تجزیه و تحلیل وضع موجود نواحی مختلف از دیدگاه بیابانزدایی نخستین گام در فرایند توسعه پایدار منطقه ای و شناخت کمبودها و تنگناها می باشد.به این منظور، این پژوهش تحلیلی با هدف تعیین سطوح توسعه یافتگی شاخص های بیابانزدایی با استفاده از مدل اسکالوگرام در سطح شهرستان‌های استان یزد انجام پذیرفت و پس از تشکیل ماتریس توسعه واحدهای کاری و برآورد ارزش نهایی، لایه های اطلاعاتی توسط نرم افزار Arc view به دست آمد، و در نهایت نتایج سطح‌بندی شهرستان‌ها در قالب نقشه‌ی پهنه بندی توسعه‌یافتگی ارائه شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که شهرستان‌های ابرکوه، بافق و طبس به ترتیب از وضعیت مناسبی برخوردارند و شهرستان‌های یزد، تفت، مهریز و خاتم از محروم‌ترین شهرستان‌ها از این نظر می‌باشند، با توجه به یافته ها، اختلاف و شکاف زیادی از نظر برنامه ریزی و اجرای طرح های بیابان زدایی در بین شهرستان های استان با توجه به پراکندگی منابع بالقوه تحت تأثیر مشاهده می شود.بنابراین پیشنهاد می شود که در فرآیند بودجه بندی و برنامه ریزی توسعه‌ی آتی شهرستان‌ها از نظر بیابانزدایی، نتایج و رتبه بندی به دست آمده مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - مقایسه خصوصیات خاک‌های زیست بوم بیابانی با پوشش گیاهی متفاوت (مطالعه موردی: جنوب غربُ سیستان)
منصور جهان تیغ معین جهانتیغهدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی خصوصیات فیزیکی شیمیایی خاک‌های مناطق بیابانی با پوشش گیاهی متفاوت میباشد. این پژوهش در دو منطقه تاسوکی و ترش‌آب (جاریکا) واقع در جنوب غرب سیستان که دارای دو پوشش گیاهی متفاوت گز و تاغ هستند صورت پذیرفت. روش بررسی: برای اجرای این تحقیق چکیده کاملهدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی خصوصیات فیزیکی شیمیایی خاک‌های مناطق بیابانی با پوشش گیاهی متفاوت میباشد. این پژوهش در دو منطقه تاسوکی و ترش‌آب (جاریکا) واقع در جنوب غرب سیستان که دارای دو پوشش گیاهی متفاوت گز و تاغ هستند صورت پذیرفت. روش بررسی: برای اجرای این تحقیق، ابتدا با استفاده از نقشه توپوگرافی محدوده مورد مطالعه مشخص و با استفاده از GPS کنترل گردید. با توجه به شرایط اکولوژیکی و فیزیوگرافی منطقه 4 نمونه خاک از هر محل (عمق 45-0 سانتی‌متر) برداشت و خصوصیات، pH، EC، مواد آلی، کربن آلی، ازت، کربنات کلسیم، درصد رطوبت اشباع، درصد رطوبت خاک، کلسیم، پتاسیم، سدیم، فسفر، منزیم، مقدار نسبت جذب سدیم، کلر و بافت خاک اندازه‌گیری شد. همچنین پوشش گیاهی منطقه مورد شناسایی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از برنامه آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین ویژگیهای pH، ازت، فسفر، رطوبت، منزیم و سیلت نمونه‌های خاک دو منطقه مورد مطالعه در سطح 05/0 اختلاف معنی‌داری وجود ندارد. (05/0P>) ولی بین مواد آلی، کربن آلی، کربنات کلسیم، کلسیم، پتاسیم، سدیم، کلر، نسبت جذب سدیم، رس و شن در سطح 01/0 اختلاف معنی‌داری وجود دارد (01/0P<). بحثونتیجه گیری: نتیجه‌گیری می‌شود خاک‌های دو منطقه مورد بررسی دارای محدودیت برای توسعه پوشش گیاهی نمی‌باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - بررسی تاثیر روند فشار جمعیت انسانی بر محیط زیست مطالعه‌ی موردی : زیرحوضه شورقزوین
سعید رشوند جمال مصفایییکی از عوامل اصلی بیابانزایی، فشارهای انسانی و نوع رابطه‌ی طلبکارانه و یک سویه آدمی با زیست‌بوم است، رابطه‌ای که بدون لحاظ خواهش‌های بوم‌شناختی منطقه، صرفاً بر اساس رفع نیازهای اجتماعی و مصلحت‌های اقتصادی کوتاه‌مدت جوامع انسانی قوام و دوام یافته است. در این تحقیق روند چکیده کاملیکی از عوامل اصلی بیابانزایی، فشارهای انسانی و نوع رابطه‌ی طلبکارانه و یک سویه آدمی با زیست‌بوم است، رابطه‌ای که بدون لحاظ خواهش‌های بوم‌شناختی منطقه، صرفاً بر اساس رفع نیازهای اجتماعی و مصلحت‌های اقتصادی کوتاه‌مدت جوامع انسانی قوام و دوام یافته است. در این تحقیق روند فشار جمعیت بر محیط زیست در زیر حوضه‌ی شور بر اساس روش اسواران از نظر کمی و کیفی، مطالعه گردید. بر همین اساس، ابتدا نقشه های رقومی کلاس های کیفیت اراضی مطابق با سیستم طبقه بندی آمریکایی تهیه گردید. جمعیت ایده آل این واحدها بر اساس روش اسواران محاسبه و با جمعیت بالفعل مربوط به سال های 1335 و 1385 مورد مقایسه قرار گرفت. به منظور بررسی تاثیر جمعیت بر محیط زیست، شاخص نسبت ظرفیت بالقوه به ظرفیت بالفعل (موجود) محاسبه شد و در نهایت نقشه فشار جمعیت بر محیط زیست که در این روش به نوعی بیانگر شدت بیابانزایی در مقاطع زمانی فوق است، تهیه شد. افزایش مساحت مناطق با کلاس های بیابانزایی بالاتر و کاهش مناطق تحت کلاس های بیابانزایی پایین تر طی سال های فوق از مهم ترین نتایج حاصل از این مطالعه است. افزون بر آن، بررسی نسبت جمعیت بالقوه به بالفعل در سال های فوق، گویای این واقعیت است که ادامه روند تغییرات جمعیت انسانی، می‌تواند گستره‌ی مناطق با بیابانزایی بسیار شدید را بیش از پیش افزایش دهد. مدیران و برنامه ریزان منطقه با استفاده از نتایج این تحقیق می توانند ارزیابی مناسبی از روند تاثیر فشار جمعیت بر محیط زیست منطقه داشته باشند که این موضوع کمک شایانی به برنامه ریزی برای توسعه پایدار سرزمین می نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - ارزیابی و تهیه نقشه خسارت بیابانزایی در دشت ابوغویر دهلران، استان ایلام
زاهده حیدری زادی حاجی کریمی سید عبدالحسین آرامی فرزاد آزادنیابیابان زایی پدیده ای جهانی است که می تواند خسارات زیادی را در هر منطقه به همراه داشته باشد. ارزیابی و تهیه نقشه خطر و خسارت بیابان زایی اساس و زمینه لازم برای برنامه ریزی منطقی بیابان زدایی است. از این رو هدف از این تحقیق ارزیابی خسارت بیابان زایی با استفاده از معادله ع چکیده کاملبیابان زایی پدیده ای جهانی است که می تواند خسارات زیادی را در هر منطقه به همراه داشته باشد. ارزیابی و تهیه نقشه خطر و خسارت بیابان زایی اساس و زمینه لازم برای برنامه ریزی منطقی بیابان زدایی است. از این رو هدف از این تحقیق ارزیابی خسارت بیابان زایی با استفاده از معادله عمومی ریسک در دشت ابوغویر دهلران استان ایلام می باشد. بدین منظور ابتدا نقشه خطر بیابان زایی با استفاده از مدل 9 معیاری IMDPA تهیه شد. برای تهیه نقشه خطر، نقشه واحدهای کاری (رخساره های ژئومورفولوژی) با استفاد از نقشه های شیب، زمین شناسی و کاربری اراضی تهیه گردید. با استفاده از این روش واحدکاری به عنوان واحد اصلی بیابان ز ایی در نظر گرفته شد و برای هر شاخص با توجه به وزن دهی انجام شده یک نقشه تهیه گردید، به طوری که از میانگین هندسی شاخص های هر معیار نقشه کیفی معیار مورد نظر به دست آمد، سپس با تلفیق و تعیین میانگین هندسی لایه های حاصل از معیارها و با طبقه بندی نقشه به دست آمده، نقشه خطر بیابان زایی منطقه حاصل گردید. سپس عناصر در معرض خطر در هر واحدکاری شناسایی و نقشه فراوانی عناصر فراهم گردید و با توجه به کلاس خطر عناصر، درجه آسیب پذیری آنها نیز تعیین شد. در نهایت نقشه خسارت با ترکیب نقشه های شدت خطر، فراوانی و درجه آسیب پذیری عناصر بر اساس معادله ریسک و در قالب 4 کلاس آماده شد. نتایج نشان داد که 73/49 درصد از منطقه در کلاس خسارت زیاد و خیلی زیاد قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - پرند و پلاس
میر جلال الدین کزازیجکیده در این جستار زبان پارسی؛ از دید سرشت و ساختار با دیگز زبان ها سنجیده شده است. . به برهان و دانشورانه نابی و نعزی؛سودگی وسادگی ، پویایی و پیشرفتگی زبان شناختی آن آشکارو بازنموده آمده است و در پس آن از آسیب ها و گزندهایی که آمیختگی زبان پارسی با دیگر زبان ها بدین ز چکیده کاملجکیده در این جستار زبان پارسی؛ از دید سرشت و ساختار با دیگز زبان ها سنجیده شده است. . به برهان و دانشورانه نابی و نعزی؛سودگی وسادگی ، پویایی و پیشرفتگی زبان شناختی آن آشکارو بازنموده آمده است و در پس آن از آسیب ها و گزندهایی که آمیختگی زبان پارسی با دیگر زبان ها بدین زبان می توانند رسانید. سخن رفته است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی و تحلیل سکولاریزاسیون مفاهیم قرآنی
محمد گودرزی رحمت الله معظمی گودرزیامروزه در جوامع اسلامی گروهی از دگر اندیشان با استناد به تعابیر و اسلوب‌های بیانی قرآن تلاش می‌نمایند تا این کتاب مقدس را محدود به حصار زمان و مکان شبه جزیره زمان بعثت پیامبر اسلام(ص) نمایند، و در نتیجه مخاطبان‌اش را تنها اعراب بدوی دوران جاهلی بخوانند! غافل از اینکه آن چکیده کاملامروزه در جوامع اسلامی گروهی از دگر اندیشان با استناد به تعابیر و اسلوب‌های بیانی قرآن تلاش می‌نمایند تا این کتاب مقدس را محدود به حصار زمان و مکان شبه جزیره زمان بعثت پیامبر اسلام(ص) نمایند، و در نتیجه مخاطبان‌اش را تنها اعراب بدوی دوران جاهلی بخوانند! غافل از اینکه آنچه این جماعت بدان استناد می‌کنند، خود یکی از وجوه اعجاز قرآن حکیم است. بدان‌سان که خداوند از همان تعابیر و گفتمان و واژه‌های اعراب بدوی جاهلی که از هرگونه معرفت و دانش تهی بودند بهره گرفته، پیام جاودانه جهان‌شمول خویش رادر آن نهاده و همه بشریت را در همه زمان‌ها و مکان‌ها مخاطب قرار داده است. این پژوهش تلاشی است تا به نظریه سکولاریستی که با استناد به تعابیر قرآنی در پی سکولاریزاسیون کردن مفاهیم قرآنی است پاسخی مستدل دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - Investigating the capabilities of desert areas in Iran in order to attract foreign tourists (Case Study: Mesr Desert and Maranjab Desert)
Fatemeh Douzandeh Ziabary Heydar LotfiMajority of Iran (about 90%) is situated in semi-arid, desert and semi-desert regions. The vast extent of dry areas in Iran necessitates a thorough consideration of the potentials of these areas in the field of ecotourism industry. Desert areas in Iran are full of touri چکیده کاملMajority of Iran (about 90%) is situated in semi-arid, desert and semi-desert regions. The vast extent of dry areas in Iran necessitates a thorough consideration of the potentials of these areas in the field of ecotourism industry. Desert areas in Iran are full of tourist attractions, so that in addition to the natural attractions of deserts and salt deserts, it is possible to say that most cities or even some rural areas located in these regions have unique cultural monuments and historical and natural attractions. Dasht-e Kavir (Great Salt Desert) and Dasht-e-Lut (Lut Desert), the two largest salt deserts in central Iran, are considered as one of the richest ecotourism potentials in the Middle East. The spatial scope of this research includes sandy and salt desert tourism destinations such as Maranjab Desert located in northern Aran va Bidgol, city and Mesr village in the central district of Khur and Biabanak County, Isfahan Province. In this research, we tried to examine the hypotheses of this study by identifying the specific and unique potentials of these areas, based on the field study and collecting library documents and information, using observations, interviews with authorities and professionals in the field of tourism and referring to the relevant web sites. The analysis of data of this research indicates that the unique conditions of the studied areas in terms of natural, historical and sport attractions and so on are among the most important potentials for attracting domestic and foreign tourists. According to the findings of this study, the difference between the culture of tourists and local subcultures and also the lack of necessary facilities and infrastructure are among the problems facing the officials and tourists in these areas. Based on the interviews conducted with tourism officials and local trustees, the development of any tourism activity requires the existence of infrastructures such as roads, transportation, residential centers, health centers, security centers as well as religious and cultural infrastructures, so that the tourism activity in these areas can become as dynamic as possible. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - Shahrood sport tourism planning using SWOT technique with emphasis on natural attractions
Seyed Mostafa Tayebi Sani Hooman Bahmanpour Seyed Hamed Mirkazemi Afsaneh RohanyThe purpose of this study was to re-identify the potential environmental and natural attractions that can affect the sport tourist attraction development from perspective of experts and pundits in Shahrud and determine the importance rate of each variable. This is a sur چکیده کاملThe purpose of this study was to re-identify the potential environmental and natural attractions that can affect the sport tourist attraction development from perspective of experts and pundits in Shahrud and determine the importance rate of each variable. This is a survey research analysis. At first, a list of environmental attractions and sport natural potential were prepared in the study area. Then, through using geographical information system (GIS) and land use map layers overlaying technique and also Transmittal, Shahrud city natural attractions were prepared for the first time. Information layers overlaying has been done by Arc GIS software edited version. In the following, through a questionnaire in the form of Likert, which its validity was approved by professors, and, its reliability was obtained (α = 0.95) by Cronbach alpha, were consulted. The statistical population of this research includes four different groups of tourism, environment and natural resources experts, university teachers, sport and exercise experts, managers and relative staffs of tourism travelling official tours. Statistical sample of (n=26) samples available of total population of (n=40) have been achieved. In this study, Factor analysis was used for analysis. Also, the results of internal and external factors collected in separate matrix implied that the total value of weakness and strengthen point was (M2.229); it indicates that the weakness points defeated the strengthen points; the total value of threats and opportunities was (M=2.253) which indicates that threats defeated the opportunities. Hence, the chosen strategies are defensive. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - ظهور اسطورة صعود از دل تضادها و تمثیل های مربوط به آن در دیوان کبیر
شکوه برادران قدمعلی سرامیصعود، یکی از بن مایه های بنیادین در هستی شناسی نوع انسان محسوب می شود که گاه با اسطورة بازگشت تلفیق و همپوشانی پیدا می کند. میل به بر رفتن از دنیای زمانمند و مکانمند و از دنیایی که بر اساس تضادها بنیان نهاده شده است به سوی آرمان شهر بی کرانه و بی سو، همواره آرزوی دیرین چکیده کاملصعود، یکی از بن مایه های بنیادین در هستی شناسی نوع انسان محسوب می شود که گاه با اسطورة بازگشت تلفیق و همپوشانی پیدا می کند. میل به بر رفتن از دنیای زمانمند و مکانمند و از دنیایی که بر اساس تضادها بنیان نهاده شده است به سوی آرمان شهر بی کرانه و بی سو، همواره آرزوی دیرین انسان بوده که در ناخودآگاه او تحکیم شده است. این میل در اشعار مولوی، بویژه در دیوان کبیر با به کارگیری تصاویر، نمادها و مفاهیم اسطوره ای متضاد و در نگاهی تأویلی بروز و ظهور پیدا کرده است. این مقاله با بیرون کشیدن این تضادها که اغلب در ساختاری تمثیلی بیان شده اند، این موضوع را بررسی می کند که اغلب این تضادهای تمثیلی در راستای پدید آوردن اسطورة صعود شکل گرفته اند. در این پژوهش تلاش گردیده با روشی تحلیلی- استنادی و با مراجعه به کتب تحلیلی دست اول در این حوزه به واکاوی، برجسته کردن و بررسی ابعاد این اسطوره از رهگذر تضادهای مطرح شده بپردازد. در ابتدا تأثیر مضامین اسطوره ای مربوط و تحکیم کنندة اسطورة صعود همانند اسطورة هبوط، بازگشت جاودانه به وحدت و عشق بررسی شده و سپس تمثیل های مرتبط و برجسته در دیوان کبیر از جمله: آسمان و زمین، نور و ظلمت، قارون و موسی، مرغ و قفس، چاه و جاه، چاه و صحرا و ... و پدید آمدن اسطورة صعود از دل این تضادها موضوع سخن قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - ارزیابی کارایی شبکه عصبی مصنوعی در پیش بینی روند بیابان زایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعة موردی: دشت دهلران، ایلام)
ثریا یعقوبی مرزبان فرامرزی حاجی کریمی جواد سروریانیکی از مشکلات اصلی مناطق خشک و نیمه‌خشک حاکمیت پدیده بیابان زایی است. بنابراین، شناخت و پیش‌بینی عوامل مؤثر در پیشرفت پدیده بیابانزایی می‌تواند در مدیریت بهتر این مناطق مؤثر واقع شود. هدف از این تحقیق ارزیابی صحت مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابانزایی و انتخ چکیده کاملیکی از مشکلات اصلی مناطق خشک و نیمه‌خشک حاکمیت پدیده بیابان زایی است. بنابراین، شناخت و پیش‌بینی عوامل مؤثر در پیشرفت پدیده بیابانزایی می‌تواند در مدیریت بهتر این مناطق مؤثر واقع شود. هدف از این تحقیق ارزیابی صحت مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابانزایی و انتخاب مؤثرترین معیار بیابانزایی در دشت دهلران با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی وضعیت بیابانزایی (IMDPA) است. در این روش دو معیار آب و اقلیم به عنوان عوامل مؤثر در بیابانزایی انتخاب شدند. برای معیار اقلیم سه شاخص بارش سالانه، شاخص SPI و تداوم خشکسالی و برای معیار آب پنج شاخص افت آب، نسبت جذب سدیم، کلر، هدایت الکتریکی و کل مواد محلول در آب ارزیابی شد. با استفاده از مدل مذکور هر شاخص امتیازدهی شد. سپس با میانگین هندسی نقشه‌های معیار و شدت بیابانزایی در نرمافزار ArcGIS®93 برای دوره مورد نظر تهیه شد. در نهایت داده‌ها به شبکه عصبی مصنوعی جهت پیش‌بینی وارد شدند. نتایج نشان‌دهنده کارایی بالای مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابانزایی بود به گونه‌ای که دقت شبکه بالای 80 درصد و میانگین مربعات خطا کمتر از یک بدست آمد. همین‌طور بر اساس نتایج بدست آمده برای دوره پیش‌بینی شده مهمترین معیارهای احتمالی تأثیرگذار بر شدت بیابانزایی منطقه به ترتیب معیارهای اقلیم و آب با متوسط وزنی 2 (متوسط زیر کلاس 1، 2 و 3)، 84/1 (متوسط زیر کلاس 1 و 2) رتبه‌بندی گردیدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی IMDPA (مطالعة موردی: دشت عباس، استان ایلام)
مریم ممبنی عبدالعلی کرمشاهی فرزاد آزادنیا پرویز گرایی کامران کریمیتحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابانزایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخصهای عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد چکیده کاملتحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابانزایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخصهای عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره‌برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرمافزار ArcGIS®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به وضعیت هرکدام از معیارها تهیه شد. در نهایت با تلفیق و تعیین میانگین هندسی معیارها نقشه شدت بیابانزایی بدست آمد. نقشه شدت بیابان زایی بر اساس معیار خاک نشان می دهد که بالغ بر 4843 هکتار از منطقه که برابر با 8/28% است در طبقه کم و 13185 هکتار که معادل 13/73 درصد از منطقه است در طبقه متوسط قرار دارد. همچنین نتایج حاصل از میانگین هندسی شاخص های معیار پوشش گیاهی حاکی از این است که 99/7005 هکتار (86/38%) از مساحت دشت در طبقه کم، 45/407 هکتار (26/2%) از مساحت منطقه در طبقه متوسط و 35/10615 هکتار (88/58%) از مساحت منطقه در طبقه شدید جای دارد. نتایج حاصل از ارزش دهی معیارهای مورد بررسی بیان کننده این است که معیار پوشش گیاهی با ارزش 6/2 مؤثرترین معیار در افزایش شدت بیابان زایی دشت عباس است. بر این اساس مشاهده می شود که ارزش کمی شدت بیابان زایی برای کل منطقه در طبقه متوسط قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - بررسی حساسیت اکوریجن‌های استان لرستان به بیابانزایی در چارچوب ارزیابی چرخۀ حیات
سمیه جیدرنژاد ابوالفضل رنجبر فردوئی سید حجت موسوی روح الله میرزائیتخریب زمین و بیابان زایی در دهه اخیر تحت اثر متقابل عوامل آب و هوایی، تغییر کاربری اراضی و فشار انسان تشدید شده است. آگاهی از این که بیابان زایی در کدام اکوسیستم ها اتفاق می افتد مهم ترین مرحله کنترل و مقابله با این پدیده است. لذا هدف این پژوهش بررسی حساسیت اکوریجن های چکیده کاملتخریب زمین و بیابان زایی در دهه اخیر تحت اثر متقابل عوامل آب و هوایی، تغییر کاربری اراضی و فشار انسان تشدید شده است. آگاهی از این که بیابان زایی در کدام اکوسیستم ها اتفاق می افتد مهم ترین مرحله کنترل و مقابله با این پدیده است. لذا هدف این پژوهش بررسی حساسیت اکوریجن های استان لرستان به بیابان زایی با استفاده از روش ارزیابی چرخه حیات است. به این منظور محدوده مطالعاتی به شش اکوریجن از نظر شرایط اقلیمی و تیپ غالب پوشش گیاهی طبقه بندی شد. سپس شاخص های خشکی، فرسایش آبی و استحصال مفرط از آب های زیرزمینی به عنوان معیارهای ارزیابی انتخاب شد. لایه های اطلاعاتی مربوط به هر یک از شاخص ها با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. در نهایت متغیرهای انتخابی با نقشه اکوریجن تلفیق و شاخص توصیف برای هر یک از این متغیرها محاسبه و از مجموع این شاخص ها توصیف، شاخص توصیف کلی به دست آمد. نتایج نشان داد که اکوریجن 5 (اقلیم خشک/گونۀ غالب گون) با مقدار شاخص توصیف 29/1 بیشترین حساسیت و اکوریجن 1 (اقلیم خشک مجاور مرطوب/گونۀ غالب بلوط) مقدار شاخص توصیف 29/0 کمترین حساسیت به بیابان زایی را دارد. همچنین نتایج نشان داد که شاخص خشکی با ارزش 69/2 مؤثرترین شاخص در افزایش حساسیت منطقه به بیابان زایی است و بنابراین در برنامه ریزی، مدیریت و مقابله با بیابانی شدن باید به این مسأله توجه جدی داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - بررسی شدت بیابانزایی با استفاده از مدل مدالوس (مطالعۀ موردی: اراضی غرب اهواز)
عبدالرضا کاظمی نیا کاظم رنگزن مهدی محمودابادیبا توجه به مفهوم بیابانزایی که عبارت است از تخریب اراضی در نواحی خشک نیمه‌خشک و نیمه مرطوبِ خشکِ ناشی از عوامل متعددی چون تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی، این پدیده مدت‌هاست که یک مشکل جدّی اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در بسیاری از کشورها شناخته شده است. در این تحق چکیده کاملبا توجه به مفهوم بیابانزایی که عبارت است از تخریب اراضی در نواحی خشک نیمه‌خشک و نیمه مرطوبِ خشکِ ناشی از عوامل متعددی چون تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی، این پدیده مدت‌هاست که یک مشکل جدّی اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در بسیاری از کشورها شناخته شده است. در این تحقیق با استفاده از مدل مدالوس شدت بیابانزایی اراضی مناطق غربی شهر اهواز ارزیابی گردید. از داده های اقلیم، پوشش گیاهی، خاک و کاربری اراضی منطقه بعنوان معیارهای مؤثر در تعیین شدت بیابانزایی استفاده شد. در ابتدا هر معیار به صورت لایه اطلاعاتی وارد محیط GIS گردید و پس از پردازش، اقدام به وزن دهی معیارهای مذکور گردید. با تلفیق نقشه های رستری معیارها، با استفاده از میانگین‌گیری هندسی، شاخص حساسیت به بیابان زایی (ESAI) بدست آمد. بر اساس این شاخص نقشه نهایی حساسیت منطقه به بیابانزایی تهیه شد. نتایج نشان داد که منطقه از نظر تقسیم‌بندی‌های روش مدالوس، به لحاظ شدت بیابان زایی در چهار تیپ بحرانی کم (C1)، بحرانی متوسط (C2)، بحرانی زیاد (C3) و خیلی زیاد (C4) قرار دارد. نتایج همچنان نشان داد که 11% منطقه در کلاس بحرانی کم، 30% آن در کلاس بحرانی متوسط، 25% در کلاس بحرانی زیاد و 29% در کلاس بحرانی خیلی زیاد قرار دارد. معیار اقلیم با مقدار شاخص 2/6 بیشترین تأثیر را در بیابانزایی منطقه دارد که علت آن وزش بادهای شدید و افزایش تعداد روزهای طوفانی و گرد و غباری است. شاخص کاربری اراضی با ارزش عددی 1/5 کمترین اثر را دارد و علت آن، غیرقابل استفاده بودن اراضی منطقه و اجرای طرح های بیابانزدایی در منطقه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - پایش تغییرات زمانی- مکانی شاخصهای مؤثر بیابانزایی مناطق خشک جنوب خراسان رضوی
سرور داوری علیرضا راشکی مرتضی اکبری علی‌اصغر طالبانفردبیابانزایی یکی از پیچیده‌ترین تهدیدهای محیط‌زیست با اثرات منفی اقتصادی- اجتماعی است که باگذشت زمان نقش فزاینده‌ای درشدت تخریب زمین دارد. هدف از این تحقیق پایش تغییرات مکانی و زمانی عوامل مؤثر در بیابانزایی مناطق جنوبی استان خراسان رضوی است. داده‌های اولیه شامل پارامتر چکیده کاملبیابانزایی یکی از پیچیده‌ترین تهدیدهای محیط‌زیست با اثرات منفی اقتصادی- اجتماعی است که باگذشت زمان نقش فزاینده‌ای درشدت تخریب زمین دارد. هدف از این تحقیق پایش تغییرات مکانی و زمانی عوامل مؤثر در بیابانزایی مناطق جنوبی استان خراسان رضوی است. داده‌های اولیه شامل پارامترهای اقلیمی، پوشش‌گیاهی، زمین‌شناسی، خاک‌شناسی، آب‌های زیرزمینی و سطحی، کشاورزی و اطلاعات اقتصادی-اجتماعی پس از جمع‌آوری، به محیط GIS معرفی و نقشه واحدکاری ژئوبیوفاسیس تهیه شد. سپس با استفاده از مدل ایرانی IMDPA شدت بیابانزایی محاسبه و عوامل مؤثر در بیابانزایی منطقه تعیین گردید. ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی معیارها و شاخصهای مؤثر نیز بر اساس داده‌ها، نقشه‌های موجود، نظرات کارشناسی و بررسی تصاویر ماهواره‌ای انجام شد. نتایج ارزیابی شدت خطر بیابانزایی با مدل IMDPA نشان داد که منطقه در دو کلاس متوسط و شدید به ترتیب به مقدار 22 و 77 درصد قرار دارد. پایش دوره‌ای شاخصهای مؤثر بیابانزایی نیز نشان داد که کمبود بارش در مدت 25 سال گذشته 1388-1363، باعث افزایش خشکی و خشکسالی در تمامی منطقه شده است. بررسی تغییرات کاربری اراضی نیز در مدت 10 سال 1390-1380، بیانگر کاهش 6 درصدی سطح اراضی مرتعی و افزایش سطح اراضی کشاورزی بوده که دلیل اصلی آن افزایش 1.5 درصدی نرخ رشد جمعیت در مدت سالهای 1390-1365 میباشد. برداشت بیش‌ازحد از سفره‌های آب زیرزمینی نیز باعث افت 10 درصد سطح آب در چاه‌ها شده که نتیجه آن افزایش شوری در اراضی و همچنین تشدید فرسایش بادی در بیش از 93 درصد منطقه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - ارزیابی وضعیت بیابانزایی در حوضه آبخیز سفیددشت- بروجن (استان چهارمحال و بختیاری) با استفاده از مدل مدالوس
فاطمه نفر عطاالله ابراهیمی علی اصغر نقی پور برجپیشینه و هدف تخریب منابع در بسیاری از نقاط جهان، با توجه به روند روزافزون آن تهدیدی جدی برای بشریت است. بیابانزایی که یکی از مظاهر این تخریب است، اکثر کشورها را تحت تأثیر قرار داده و به عنوان سومین چالش قرن بیست و یکم بعد از دو چالش تغییر اقلیم و کمبود آب شیرین معرفی ش چکیده کاملپیشینه و هدف تخریب منابع در بسیاری از نقاط جهان، با توجه به روند روزافزون آن تهدیدی جدی برای بشریت است. بیابانزایی که یکی از مظاهر این تخریب است، اکثر کشورها را تحت تأثیر قرار داده و به عنوان سومین چالش قرن بیست و یکم بعد از دو چالش تغییر اقلیم و کمبود آب شیرین معرفی شده است. بیابانزایی، تخریب زمین در مناطق خشک، نیمه‌خشک و نیمه مرطوب است. این وضعیت در نتیجه یک سرى فرآیندهاى مهم ایجاد می‌شود که مهمترین این فرآیند‌ها، دو عامل فعالیت‌هاى بشرى و تغییرات اقلیمى هستند. روش‌های متعددی برای تعیین روند بیابانزایی توسعه‌یافته است که یکی از آنها که کاربرد زیادی دارد، روش مدالوس است. ارزیابی وضعیت فرآیندهای بیابانزایی (تخریب زمین) در یک روستا، منطقه یا کشور از آن جهت حائز اهمیت است که این ارزیابی امکان اتخاذ تصمیماتی آگاهانه در خصوص ابعاد مالی و میزان سرمایه گذاری مورد نیاز برای کنترل آن را فراهم می‌آورد. از آنجا که حوضه آبخیز سفیددشت-بروجن یکی از دشت‌های حاصلخیز استان چهارمحال و بختیاری میباشد و با توجه به وسعت آن و همچنین تمرکز صنایع و بخش زیادی از جمعیت استان چهارمحال و بختیاری در این دشت، مطالعه پدیده بیابانزایی در این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. با توجه به توسعه پدیده بیابانزایی در منطقه سفیددشت-بروجن و لزوم توجه به اهمیت نتایج این پدیده مخرب در آینده، هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی بیابانزایی با استفاده از مدل مدالوس در حوضة آبخیز سفیددشت-بروجن به مساحت 92565 هکتار، واقع در استان چهارمحال و بختیاری است. مواد و روش ها ابتدا در این پژوهش، با استفاده از مدل سلول خودکار مارکوف سنجش از دوری و تصاویر ماهواره لندست سالهای 1998، 2009 و 2018 به بررسی و آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی پرداخته شد. میزان تغییرات طی این دوره زمانی مشخص شد، نقاطی که در آن بیشترین تغییرات رخ داده بود را انتخاب و با استفاده از این نقاط، در مدل مدالوس عوامل مؤثر در بیابانزایی و وضعیت فعلی آن مدنظر قرار گرفت. سپس، پارامترهای مؤثر در بیابانزایی به تفکیک در این نقاط بررسی و مدل مدالوس در این نقاط اجرا شد. برای این منظور، طبق روش مدالوس، توسط تیم کارشناسی مجرب متشکل از اساتید و کارشناسان منابع طبیعی عوامل مؤثر در بیابانزایی منطقه شناسایی شده و هر کدام به عنوان یک معیار شامل اقلیم، پوشش گیاهی، خاک، آب زیرزمینی و مدیریت و سیاست در نظر گرفته شدند. سپس خصوصیات معیارهای مذکور که در بیابانزایی منطقه مؤثرند، به عنوان شاخص، مد نظر قرار گرفتند. هر شاخص در رابطه با تأثیر آن در بیابانزایی وزنی دریافت کرد و با ارزیابی آنها، میزان تأثیر معیار در فرآیند بیابانزایی مشخص شد. سپس، نقشه معیارها و در نهایت نقشه بیابانزایی از میانگین هندسی آن ها به دست آمد. به منظور بررسی معیار اقلیم سه شاخص بارندگی، جهت و شاخص خشکی در نظر گرفته شد. بررسی ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی اقلیم ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ نقاط نمونه در ایستگاه‌های ﺳﺎزﻣﺎن هواشناسی و آب ﻣﻨﻄﻘﻪای استان که به صورت نقطه‌ای برداشت می‌شود، ارزیابی شد. جهت ارزیابی وضعیت خاک، برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی از جمله بافت خاک، اسیدیته، هدایت الکتریکی و میزان مواد آلی، انتخاب شدند. برای تعیین ویژگیهای خاک ابتدا 170 نقطه نمونه‌برداری در منطقه مورد مطالعه مشخص و از سطح 0 تا 20 سانتیمتری خاک، نمونه‌برداری انجام و به آزمایشگاه منتقل شد.نتایج و بحث پس از ارزیابی و امتیازدهی شاخص‌ها نتایج نشان داد که معیار اقلیم با امتیاز 1.80 در دو کلاس شدید و خیلی شدید، بیشترین نقش را در بیابانزایی منطقه دارد. وضعیت معیار مدیریت و سیاست، پوشش گیاهی و خاک منطقه به ترتیب با امتیاز 1.76، 1.71 و 1.55 در دو کلاس شدید و خیلی شدید و معیار آب زیرزمینی در کل سطح منطقه با امتیاز 1.33 در کلاس متوسط قرار گرفت. بر اساس مدل مدالوس، امتیاز وضعیت فعلی بیابانزایی 1.63 برآورد شد. بر اساس این نقشه، وضعیت بیابانزایی منطقه در دو کلاس شدید و خیلی شدید قرار گرفت. در نهایت مشخص شد 56 درصد از سطح منطقه با وضعیت بیابانزایی شدید و 44 درصد با وضعیت خیلی شدید مواجه است. نتایج نشان داد که قسمت شمالی منطقه مورد مطالعه بسیار آسیب‌پذیر است، در حالی که قسمت جنوبی منطقه کمتر در معرض بیابانزایی هستند با این حال، این منطقه از شدت بیابانزایی بالایی برخوردار است. نتایج نشان داد بخش شمالی منطقه مورد مطالعه به شدت در معرض منطقه مورد مطالعه نسبت به پدیده بیابانزایی است. بیابانی شدن واقع شده حال آنکه در قسمت جنوبی منطقه این وضعیت شرایط بهتری دارد؛ هر چند در این منطقه نیز فرایند بیابانی شدن در حال وقوع با شدت بالایی است. در این مدل معیارهای اقلیم، خاک، پوشش گیاهی، آب زیرزمینی، مدیریت و سیاست انتخاب شدند. طبق نتایج حاصل از این پژوهش، به ترتیب معیارهای اقلیم و مدیریت و سیاست بیشترین تأثیر را در بیابانزایی حوضه مطالعاتی داشته‌اند و در مقابل معیارهای پوشش‌گیاهی، خاک و آب زیرزمینی دارای کمترین تأثیر بودند. با توجه به میزان پایین بارندگی و خشکسالی‌های سالهای اخیر، صدور مجوزهای غیر مجاز چاه در سفیددشت و به دنبال آن برداشت‌های بی‌رویه بیش از توان سفره‌های آب زیرزمینی باعث خشک شدن اکثر چاه‌های این منطقه شده است همچنین خشک شدن تالاب دهنو در این منطقه دلیل دیگر شدت بیابانزایی منطقه مطالعاتی میباشد.نتیجه گیری در پژوهش با توجه به نتایج به دست آمده پدیده بیابانزایی در این منطقه رو به افزایش است و پیامدهای مخربی برجای گذاشته است. منطقه مطالعاتی بر طبق تعریف ارائه‌شده از بیابانزایی، دارای هر دو شرایط بیابانزایی طبیعی و انسانی است. عوامل طبیعی چون شرایط نامساعد اقلیمی از جمله کمبود ریزش‌های جوی، خشکسالی‌های پیاپی، محدودیت منابع آبی، از یک سو و عوامل مخرب انسانی از جمله نظام سنتی کشاورزی، چرای بی‌رویه دام، بهره برداری بیش از حد از آب‌های زیرزمینی، تبدیل مراتع به اراضی کشاورزی، صنایع، معادن و تأسیسات، تخریب پوشش‌گیاهی و بوته‌کنی از سوی دیگر باعث نابودی مراتع و منابع طبیعی و تسریع روند بیابانزایی در منطقه شده است. از جمله راه‌های مقابله با بیابانزایی در منطقه، میتوان بهره‌برداری اصولی از مراتع و چراگاه‌ها با توجه به ظرفیت آنها در زمان مناسب، قرق منطقه به طور دائم تحت فعالیت‌های بیابانزدایی بیولوژیکی و مکانیکی، بهره‌برداری مناسب از آب‌های زیرزمینی و جلوگیری از تغییر کاربری اراضی اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - تعیین شدت بیابانزایی بر اساس شاخصهای طیفی با استفاده از تصاویر سنتینل-2 (منطقه مورد مطالعه: استان سیستان و بلوچستان)
فرهاد ذوالفقاری وحیده عبداللهیپیشینه و هدف سطوح مختلف پوشش گیاهی آلبدوی متفاوتی دارند. از طرفی آلبدوی سطحی یکی از مهمترین مؤلفه‌های تعادل تابش سطحی است که با بررسی رفتار آن میتوان به شدت تخریب و بیابانزایی پی برد. پوشش گیاهی به دلیل اینکه عاملی برای پایداری سطح زمین محسوب می‌شود می‌تواند یکی از م چکیده کاملپیشینه و هدف سطوح مختلف پوشش گیاهی آلبدوی متفاوتی دارند. از طرفی آلبدوی سطحی یکی از مهمترین مؤلفه‌های تعادل تابش سطحی است که با بررسی رفتار آن میتوان به شدت تخریب و بیابانزایی پی برد. پوشش گیاهی به دلیل اینکه عاملی برای پایداری سطح زمین محسوب می‌شود می‌تواند یکی از مهمترین مؤلفه‌های کلیدی در مناطق خشک برای کاهش اثرات فرسایش و بیابانزایی به‌حساب آید. گسترش بیابانزایی و تغییر در میزان پوشش گیاهی به‌نوبه خود ازجمله عوامل تغییر در آلبدو به شمار می‌روند. هدف از این مطالعه تعیین شدت بیابانزایی بر اساس شاخصهای طیفی آلبیدو (Albedo)، اندازه دانه خاک سطحی (TGSI) و شاخص نرمال‌شده تفاضل پوشش گیاهی (NDVI) با استفاده از فناوری سنجشازدور میباشد. شناسایی مناطق تخریب شده در کوتاه‌ترین زمان و با کمترین هزینه با استفاده از تصاویر سنتینل-2 با قدرت تفکیک مکانی 10 متری از اهداف این پژوهش میباشد. در این پژوهش برای اولین بار در منطقه سیستان و بلوچستان بر اساس شاخصهای طیفی با استفاده از تصاویر سنتینل-2، بهترین شاخص برای پایش شدت بیابانزایی در مناطق خشک معرفی خواهد شد.مواد و روش ها برای ارزیابی شدت بیابانزایی و شناخت شاخص مناسب برای تهیه نقشه شدت بیابانزایی گام‌های زیر انجام گرفت؛ 1) انتخاب تصاویر و انجام عملیات پیش‌پردازش تصاویر با استفاده از نرمافزار SNAP. 2) محاسبه شاخصهای TGSI، NDVI و Albedo، 3) بررسی رابطه همبستگی بین شاخص‌ها با استفاده از نرمافزار SPSS®24، 4) تهیه نقشه شدت بیابانزایی منطقه و به دست آوردن معادله شدت بیابانزایی با استفاده از نرمافزار ArcGIS®10.3. در گام اول این پژوهش داده‌های ماهواره Sentinel-2A مربوط به سنسور MSIL-1C 20 اوت سال 2020 انتخاب شد. تصاویر به‌گونه‌ای انتخاب گردید که فصل رویش گیاهان یک‌ساله و موقتی نباشد و همچنین روزی انتخاب شد که پوشش ابری وجود نداشته باشد تصاویر مورد نیاز از سایت http://scihub.copernicus.eu/ دانلود و مورد استفاده قرار گرفت.نتایج و بحث نتایج حاصل از مدل رگرسیون خطی بین دو شاخص NDVI و Albedo نشان داد که این دو شاخص با یکدیگر دارای همبستگی منفی می‌باشند و به ترتیب میزان ضریب همبستگی در منطقه سوران و زابل برابر با 0.76 و 0.63 بود. نتایج نشان داد که با افزایش میزان شاخص NDVI از میزان شاخص آلبدو کاسته می‌شود. همچنین نتایج حاصل از مدل رگرسیون خطی بین دو شاخص TGSI و Albedo نشان داد که این دو شاخص با یکدیگر رابطه قوی و مثبتی داشته و به ترتیب میزان ضریب همبستگی برای منطقه سوران و زابل برابر با 0.78 و 0.81 بود. نتایج نشان داد که با افزایش میزان شاخص TGSI بر میزان شاخص آلبدو افزوده می‌شود.شدت بیابانزایی در مناطق مورد مطالعه بر اساس معادله تعیین گردید و با استفاده از روش شکست طبیعی جنکس (Natural Breaks Jenks) در نرمافزار ArcGIS شدت بیابانزایی به 5 درجه؛ مناطق بدون بیابانزایی، مناطق با شدت کم بیابانزایی، مناطق با شدت متوسط بیابانزایی، مناطق با شدت زیاد بیابانزایی، و مناطق با شدت خیلی زیاد بیابانزایی تقسیم گردید. در این پژوهش بر اساس داده‌های ماهواره سنتینل-2 شاخصهای Albedo، NDVI و TGSI استخراج گردید. نتایج بررسی رگرسیون خطی بین دو شاخص NDVI و Albedo نشان داد که یک رابطه منفی و قوی بین این دو شاخص وجود دارد که با نتایج پژوهش‌های مشابه مطابقت دارد. نتایج حاصل از همبستگی بالا و منفی بر اساس این دو شاخص به این مفهوم است که هر گونه افزایش در مقدار شاخص پوشش گیاهی NDVI منجر به کاهش در میزان آلبدوی سطح خواهد شد. از طرفی مناطق با آلبدوی بالا بیانگر تخریب پوشش گیاهی و برهنه بودن خاک میباشد. در مناطقی که کلاس شدت زیاد بیابانزایی مشاهده گردید مقدار شاخص آلبدوی سطحی بالا میباشد و مقدار شاخص پوشش گیاهی کم است. طبقه‌بندی شدت بیابانزایی در منطقه سیستان بر اساس مدل Albedo-NDVI نشان میدهد که 27.73 درصد منطقه در کلاس بدون شدت بیابانزایی، 18.03 درصد در کلاس کم شدت، 32.92 درصد از منطقه از نظر بیابانزایی در کلاس شدت متوسط بیابانزایی، 20.3 درصد در کلاس شدید و تنها 1.02 درصد از منطقه در کلاس خیلی شدید بیابانزایی قرار گرفته است. همچنین طبقه‌بندی شدت بیابانزایی در سوران بر اساس مدل Albedo-NDVI نشان میدهد که 4.82 درصد منطقه بدون شدت بیابانزایی، 8.44 درصد در کلاس کم، 50.97 درصد از منطقه از نظر بیابانزایی در کلاس شدت متوسط، 34.48 درصد در کلاس شدید و 1.3 درصد از منطقه در کلاس خیلی شدید بیابانزایی قرار گرفته است. بیشترین درصد شدت بیابانزایی مربوط به کلاس شدت متوسط میباشد. نتایج رگرسیون خطی بین دو شاخص TGSI و Albedo نیز نشان داد که یک رابطه مثبت و قوی بین این دو شاخص وجود دارد. نتایج بیانگر این است که رابطه بین شاخص TGSI و Albedo نسبت به رابطه بین دو شاخص NDVI و Albedo قوی‌تر و از ضریب همبستگی بالاتری در هر دو منطقه برخوردار میباشد که از دلایل عمدۀ آن میتوان به پراکندگی پوشش گیاهی در مناطق خشک اشاره نمود. رابطه شاخص TGSI با Albedo خصوصیات فضایی مناطق عاری از پوشش گیاهی و همچنین مناطق با پوشش گیاهی خیلی کم را برای تعیین شدت بیابانزایی بهتر نشان میدهد. شاخص TGSI منعکس کننده اندازه ذرات درشت خاک سطحی میباشد که رابطه مثبتی با ذرات ریز محتوای ماسه خاک سطحی دارد. هر چه اندازه ذرات خاک سطحی درشت دانه‌تر باشد میزان بیابانزایی شدت بیشتری خواهد داشت. در مناطقی که محتوای زیاد ماسه ریز در اندازه ذرات خاک سطحی وجود داشته باشد مقادیر بالای شاخص TGSI قابل مشاهده خواهد بود.نتیجه گیری در این پژوهش ما با استفاده از تکنیک سنجش از راه دور و بر اساس تصاویر چند طیفی سنتینل-2 برای اولین بار در ایران به استخراج شدت بیابانزایی در دو منطقه متفاوت از استان خشک سیستان و بلوچستان پرداختیم. بر اساس بازتاب طیفی اتفاق افتاده از سطح زمین و قدرت تفکیک مکانی 10 متری شدت بیابانزایی را در دو منطقه مورد مطالعه قرار دادیم. بر اساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می‌گردد به‌صورت ترکیبی از دو مدل Albedo-NDVI و Albedo-TGSI برای پایش و تهیه نقشه‌های شدت بیابانزایی در مناطق خشک ایران استفاده گردد. نتایج این پژوهش نشان داد که مناطق بدون بیابانزایی و شدت کم بیابانزایی بر اساس مدل Albedo-TGSI به نحو مطلوب‌تری نشان داده می‌شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - ارزیابی تخریب اراضی با استفاده از داده‌های سنجشازدور ماهواره لندست در بازۀ زمانی 1400-1390 (مطالعۀ موردی: شهرستان اصفهان)
هادی اسکندری دامنه حامد اسکندری دامنه حسن خسروی میثم چراغی محسن عادلی ساردوئیپیشینه و هدف تخریب اراضی یکی از پدیده‌های مخرب است که ثبات و امنیت اکوسیستم‌ها به‌ویژه در مناطق خشک را تهدید می‌کند. تخریب اراضی می‌تواند منجر به کاهش حاصلخیزی و بهره‌وری خاک، مهاجرت و جابه جایی جمعیت، ناامنی غذایی و نابودی اکوسیستم‌ها شود. علیرغم اقدامات گسترده در زمین چکیده کاملپیشینه و هدف تخریب اراضی یکی از پدیده‌های مخرب است که ثبات و امنیت اکوسیستم‌ها به‌ویژه در مناطق خشک را تهدید می‌کند. تخریب اراضی می‌تواند منجر به کاهش حاصلخیزی و بهره‌وری خاک، مهاجرت و جابه جایی جمعیت، ناامنی غذایی و نابودی اکوسیستم‌ها شود. علیرغم اقدامات گسترده در زمینه مقابله با تخریب اراضی، این مشکل در دهه‌های اخیر نه‌تنها کاهش نیافته است، بلکه به تدریج تشدید شده است. بنابراین، پایش تخریب اراضی و آشکارسازی ویژگیهای آن برای مدیریت و بازیابی کیفیت اراضی ضروری است و این پایش در مناطق خشک امکان مدیریت صحیح و مبارزه با این پدیده را تسهیل می‌کند. پایش تخریب اراضی در این مناطق با استفاده از داده‌های سنجش از دور امکان پذیر است، به نحوی که این دانش به‌طور گسترده‌ای برای پایش تخریب اراضی منطقه‌ای مورد استفاده قرار خواهد گرفت. باتوجه به اهمیت موضوع تخریب اراضی و نیاز به پایش اراضی جهت دستیابی به درک درستی از وضعیت شهرستان اصفهان و بهدنبال آن ایجاد مدیریت مناسب و به موقع جهت جلوگیری از گسترش تخریب، این تحقیق با هدف بررسی وضعیت تخریب اراضی در این شهرستان با استفاده از مدلسازی شاخصهای محیطی حاصل از داده‌های ماهواره‌ای در بازه زمانی 1390-1400، انجام شد.مواد و روش ها در این تحقیق به‌منظور بررسی روند تغییرات کاربری اراضی در حوزۀ مطالعاتی، از تصاویر ماهواره‌ای لندست، سنجنده‌های TM و OLI استفاده گردید و همچنین از داده‌های حاصل از بازدید میدانی به عنوان اطلاعات جانبی استفاده شد. پردازش و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای در محیط نرمافزار ENVI صورت گرفت. به‌منظور تهیۀ نقشۀ تغییرات کاربری اراضی، روش طبقه‌بندی نظارت شده حداکثر احتمال بکار گرفته شد. سپس تمامی کاربری‌های منطقۀ مورد مطالعه در چهار کاربری اراضی کشاورزی، مراتع، اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت تقسیم‌بندی شدند. در نهایت لایه‌های بدست آمده، جهت محاسبۀ مساحت کاربری‌ها و تهیۀ نقشۀ خروجی مناسب به نرمافزار ArcGIS منتقل گردید. پس از بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش حداکثر احتمال شاخصهای شوری خاک SI و شاخص اقلیمی Albedo، شاخص پوشش گیاهی NDVI و LSM تهیه شدند. شاخص شوری خاک SI یکی از شاخصهای اصلی ارزیابی تخریب سرزمین است؛ این شاخص استخراج شده از تصاویر ماهواره‌ای، قادر به ارزیابی شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک میباشد که با استفاده از رابطۀ SI=√(ρ_Blue×ρ_Red ) (ρBlue و ρRed به‌ترتیب باند قرمز و آبی در سنجنده‌های TM و OLI در ماهواره لندست) محاسبه گردید. شاخص آلبیدو سطحی بدست آمده از داده‌های سنجش از دور یک پارامتر فیزیکی است که ویژگیهای بازتاب سطح و طول موج‌های کوتاه خورشید را بیان می‌کند. این پارامتر فیزیکی تحت تأثیر پوشش گیاهی، رطوبت خاک و سایر شرایط سطح زمین میباشد. بنابراین، با بررسی تغییرات آلبیدو میتوان تغییرات در سطح زمین و نتیجه تخریب اراضی را به‌خوبی مورد بررسی قرار داد. برای محاسبه آلبدو سطح در سنجنده‌های TM و OLI در این مطالعه از رابطۀ AIbedo=0.356 ρ_Blue+0.130ρ_Red+0.373ρ_NIR+0.085ρ_SWIR1+0.072ρ_SWIR2-0.018 (ρ باند مربوط به تصاویر سنجنده TM و OLI ماهواره لندست) استفاده شد. برای بررسی پوشش گیاهی در این پژوهش، از شاخص NDVI که از تصاویر ماهواره لندست، سنجنده‌های TM و OLI به‌دست می‌آید، استفاده شد. این شاخص بیشترین حساسیت را به تغییرات پوشش گیاهی داشته و در مقابل اثرات جوی و زمینه خاک، به جز در مواردی که پوشش گیاهی کم باشد، حساسیت کمتری دارد. یکی دیگر از پارامترهای بسیار مهم برای بررسی تخریب اراضی، بررسی رطوبت سطحی خاک است که در این مطالعه با استفاده از تغییرات شاخص LSM مورد مطالعه قرار گرفت.در نهایت برای برآورد تخریب اراضی (LD) درسال‌های 1390، 1395 و 1400 از روش آنالیز مؤلفه‌های اولیه (PCA) بین شاخصهای Albedo، SI، NDVI و LSM استفاده شد. ابتدا شاخصهای مورد نظر نرمال‌سازی شدند و سپس مقدار تخریب اراضی برای هر سال برآورد گردید. به طوری که مقادیر زیاد تخریب اراضی نشان دهنده حداکثر تخریب اراضی میباشد.نتایج و بحث بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهرستان اصفهان در چهار کاربری اراضی کشاورزی، مراتع، اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت در بازه زمانی 1400-1390 نشان داد که بین سالهای 1395-1390 اراضی کشاورزی و مراتع به ترتیب 7/5 و 06/5 درصد کاهش داشت؛ در حالی‌که اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت به ترتیب 10.45 و 1.51 درصد افزایش داشتند. ازطرفی، در بازه زمانی 1400-1395 اراضی کشاورزی و مراتع به‌ترتیب 0.75 و 1.25 درصد کاهش و اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق شهری و انسان ساخت 1.51 و 0.5 درصد افزایش نشان داده‌اند. همچنین در باز زمانی 1400-1390 اراضی کشاورزی و مراتع به‌ترتیب کاهش 6.45 و 6.32 درصدی و کاربری‌های اراضی بایر و شوره‌زار و مناطق مسکونی و انسان ساخت به ترتیب افزایش 11.96 و 0.8 درصدی داشتند. بررسی روند تغییرات کاربری اراضی نشان داد که در این بازه زمانی 10 ساله، روند تخریب اراضی کشاورزی و مراتع، کاهشی بوده و اراضی بایر و شوره‌زار و همچنین مناطق شهری و انسان ساخت در حال افزایش بود. بررسی تغییرات کلاس‌های بیابانزایی نشان داد که در بازه زمانی مورد مطالعه، کلاس‌های متوسط، شدید و خیلی شدید بیابانزایی افزایش یافته به‌طوری‌که مساحت زمین‌های بیابانی به‌ترتیب از 3428، 2817 و 1340 در سال 1390 به 4079، 4276 و 4302 کیلومتر‌مربع در سال 1400 افزایش یافته است. کلاس‌های کم و خیلی کم نیز از 2826 و 5295 در سال 1390 به 574 و 2475 کیلومتر‌مربع در سال 1400 رسیده است. این تغییرات نشان دهنده افزایش بیابانزایی در شهرستان اصفهان است.نتیجه گیری با استفاده از شاخصهای برآورد شده از تصاویر سنجش دور، می‌تواند با دقتی مناسب روند تخریب و بیابانزایی را پایش کرد و اقدامت لازم برای مقابله با این پدیده مخرب را در دستور کار قرار داد. با استفاده از نتایج حاصل از این پژوهش میتوان روند تخریب اراضی شهرستان اصفهان را در گذر زمان برآورد کرد و برنامه‌ها و سیاست‌های لازم برای مقابله با این پدیده را اعمال نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - شاخص احتمال آسیب‌پذیری پوشش گیاهی: روشی جهت تعیین خطر بیابانزایی
اسماعیل حیدری علمدارلو پویان دهقان رحیم‌آبادی حسن خسروی جواد رفیعی حسن برآبادیتعیین خطر بیابانزایی راهکار مناسبی جهت اولویت‌بندی یک محدوده برای مدیریت و کنترل بیابانزایی است. یک عامل تعیین کننده خطر بیابانزایی، استفاده از شاخص احتمال آسیب پذیری پوشش گیاهی (PVVI) است. جهت انجام این کار، در این تحقیق از شاخصهای LST و شاخص EVI به ترتیب از محصولا چکیده کاملتعیین خطر بیابانزایی راهکار مناسبی جهت اولویت‌بندی یک محدوده برای مدیریت و کنترل بیابانزایی است. یک عامل تعیین کننده خطر بیابانزایی، استفاده از شاخص احتمال آسیب پذیری پوشش گیاهی (PVVI) است. جهت انجام این کار، در این تحقیق از شاخصهای LST و شاخص EVI به ترتیب از محصولات MOD11A2 و MOD13A2 سنجنده MODIS جهت برآورد شاخصهای TCI و VCI به منظور برآورد شاخص VHI در استان یزد و در بازه زمانی 2001 تا 2019 استفاده شد. شاخص VHI که شدت خشکسالی پوشش گیاهی را نشان میدهد در پنج کلاس طبقه‌بندی شد. سپس درصد احتمال وقوع هریک از طبقات محاسبه و در وزن هر طبقه که بر اساس شدت خشکسالی عددی بین صفر تا 4 بود ضرب شد و در نهایت با جمع مقادیر به دست آمده برای هر طبقه، شاخص احتمال آسیب پذیری پوشش گیاهی محاسبه گردید. نتایج نشان داد که به طور کلی در مناطق غربی، شرقی و بخشهای جنوبی استان یزد احتمال خطر تخریب پوشش گیاهی و در نتیجه بیابانزایی بیشتر از مناطق دیگر است. بیشترین احتمال وقوع کلاس بدون خشکسالی مربوط به شهرستان ابرکوه (34/68=VHI) و کمترین مقدار آن مربوط به شهرستان اردکان (59/53=VHI) است. شهرستان ابرکوه با 03/14 درصد کمترین و شهرستان اردکان با 02/46 درصد بیشرین مساحت را در کلاس زیاد شاخص PVVI را دارند. همچنین نواحی کویری و اراضی بدون پوشش مانند کفه ابرکوه در کلاس خطر بیابانزایی کم قرار گرفت که دلیل آن می‌تواند عدم توانایی اکولوژیکی این منطقه در احیا شدن باشد. به طور کلی ارزیابی نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که شاخص PVVI، توانایی این را دارد که بیابان‌های واقعی را ازز مناطقی که دارای احتمال خطر بیابانزایی هستند، تفکیک کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - ارزیابی کمی وضعیت بیابان زایی با استفاده از مدل مدالوس و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: دشت شمیل- استان هرمزگان)
امیر پلهم عباسی حبیب اله امانی مجتبی زارعیانامروزه بیابان زایی به عنوان یک مشکل اساسی در خیلی از نقاط دنیا مطرح می باشد. یکی از روش ها برآورد میزان بیابان زایی، مدل مدالوس می باشد. در این تحقیق شدت بیابان زایی دشت شمیل در شمال شرقی شهرستان بندرعباس که یکی از مراکز عمده کشاورزی استان هرمزگان می باشد، با استفاده از چکیده کاملامروزه بیابان زایی به عنوان یک مشکل اساسی در خیلی از نقاط دنیا مطرح می باشد. یکی از روش ها برآورد میزان بیابان زایی، مدل مدالوس می باشد. در این تحقیق شدت بیابان زایی دشت شمیل در شمال شرقی شهرستان بندرعباس که یکی از مراکز عمده کشاورزی استان هرمزگان می باشد، با استفاده از مدل مدالوس مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور ابتدا چهار معیار (اقلیم، خاک، پوشش گیاهی و مدیریت) و معیار منطقه ای آب زیرزمینی که در روند بیابان زایی منطقه مؤثر بوده، انتخاب گردید. برای هر کدام از معیارها در مدل مدالوس شاخص هایی تعریف شده است. لایه های اطلاعاتی شاخص های مربوط به هر یک از معیارها با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی در نرم افزار ArcGIS®9.3 تهیه شد. این اطلاعات بر اساس روش مدالوس امتیاز دهی شده و از میانگین هندسی شاخص های هر یک از معیارها، نقشه نهایی وضعیت هر معیار تهیه و از میانگین هندسی معیارها، نقشه وضعیت فعلی بیابان زایی منطقه تهیه گردید. نتایج نشان داد که 27/68% منطقه در کلاس بحرانی (ج)، 07/30% منطقه در کلاس بحرانی (ب)، 02/1% منطقه در کلاس بحرانی (الف) و 67/0% منطقه در کلاس شکننده (ج) قرار دارند. از بین معیارهای مورد مطالعه معیار کیفیت اقلیم به عنوان نامناسب ترین و معیار کیفیت پوشش گیاهی هم به عنوان مناسب ترین معیار مشخص شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - اولین گزارش کنه Proctotydaeus schistocercae (Trombidiformes : Iolinidae)مرتبط با ملخ صحرایی در ایران
هادی استوانتحقیقات متعددی در جنوب ایران طی سالهای 1378 تا 1379 جهت شناسایی کنه های مرتبط با ملخ ها صورت گرفت. در این بررسی ملخهای جمع آوری شده از نظر وجود کنه بویژه در ناحیه قفسه سینه و بالها بررسی شدند. از کنه های جدا شده از روی ملخها پس از شفاف سازی، با استفاده از مایع هویر اسلا چکیده کاملتحقیقات متعددی در جنوب ایران طی سالهای 1378 تا 1379 جهت شناسایی کنه های مرتبط با ملخ ها صورت گرفت. در این بررسی ملخهای جمع آوری شده از نظر وجود کنه بویژه در ناحیه قفسه سینه و بالها بررسی شدند. از کنه های جدا شده از روی ملخها پس از شفاف سازی، با استفاده از مایع هویر اسلاید میکروسکوپی تهیه و سپس به همراه گونه های ملخهایی که روی آنها بودند شناسایی شدند. در بین گونه های شناسایی شده کنه Proctotydaeus schistocercae Fain & Evans, 1966 متعلق به خانواده Iolinidae و راسته Trombidiformes از روی حشرات بالغ ملخ صحرایی Schistocerca gregaria (Forskal) از منطقه اهواز استان خوزستان جمع آوری گردید. این اولین گزارش از وجود این کنه در ایران و به احتمال زیاد اولین گزارش در مورد ارتباط این کنه با ملخ صحرایی S . gregaria در دنیا است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - بررسی جنبه های زیبایی شناسی موسیقایی مجموعة (کوچ و کویر ) نصرت رحمانی
علی خوشه چین کورس کریم پسندی نعیمه کیا لاشکی وجیهه ترکمانی باراندوزیچکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع چکیده کاملچکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع آن اسـت. در این مقاله که به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده است، به بررسی انواع موسیقی(بیرونی، کناری، درونی و معنوی) در مجموعه کوچ و کویر نصرت رحمانی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که رحمانی در این مجموعه از موسیقی درونی(انواع تکرار و جناس) برای ایجاد نوعی وحدت در محور هم‌نشینی و تاثیر کلام خود، استفاده کرده است. برای ایجاد تناسب، زیبایی و موزون بودن اشعار خود از موسیقی بیرونی و کناری استفاده کرده است. در این بخش رحمانی از حدود دوازده وزن عروضی استفاده کرده است. بیشتر چهارپاره های او در این مجموعه بدون ردیف هستند و تنها قافیه، موسیقی کناری را شکل داده است. همچنین برای افزودن غنای معنایی و تقویت موسیقی معنوی کلام خود از عناصر زیبایی سخن همچون(تشبیه، استعاره، تناسب، پارادوکس،حس آمیزی، نماد، مجاز و تضاد )استفاده کرده است. و بالاخره اینکه به کار گیری ترکیبات ناب و زیبا با رعایت تناسب و پیوند با موسیقی و تخیل، باعث شده است که هرچه بیشتر به هدف غایی شعر نزدیک تر شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - فاز و بررسی‌های جدید دلایل انتشار ملخ صحرایی Schistocerca gregaria (Forskal, 1775) (Orthoptera; Cyrtacanthacridinae)
سید حسین حجت ابراهیم سلیمان نژادیانتغییر فاز ملخ صحرایی از فرم انفرادی به مهاجر در اثر استرس های محیطی از طریق ایجاد تغییرات وراژنتیکی (اپی ژنتیک) به وجود می آید. این کاراکتر مهاجرتی با خاصیت برگشت پذیری حداکثر طی سه نسل ایجاد می شود. افزایش جمعیت، کم شدن میزبان های گیاهی یا تخریب خرد زیستگاه های مناسب ب چکیده کاملتغییر فاز ملخ صحرایی از فرم انفرادی به مهاجر در اثر استرس های محیطی از طریق ایجاد تغییرات وراژنتیکی (اپی ژنتیک) به وجود می آید. این کاراکتر مهاجرتی با خاصیت برگشت پذیری حداکثر طی سه نسل ایجاد می شود. افزایش جمعیت، کم شدن میزبان های گیاهی یا تخریب خرد زیستگاه های مناسب برای زندگی فاز انفرادی از عوامل مهم استرس زای محرک می باشند. تغییرات وراژنتیکی موجب تغییر مولکولی شبکه اندوپلاسمی سلول ها و متیل دار شدن" آر ان ای" می گردد. از 319متابولیت موجود در ملخ صحرایی، متابولیت های کارنیتین و مشتقات اسیل نقش مهمی در تغییر فاز این حشره دارند. با توجه به نقش استرس ها در زیستگاه ای اولیه در به حرکت در آوردن جمعیت عظیمی از ملخ های صحرایی، برای پیش بینی طغیان و کنترل این آفت خطرناک باید مطالعات بیشتری بر روی عوامل استرس زا در زیستگاه های فاز انفرادی انجام گردد. این مقاله مروری است بر مطالعات جدید چگونگی انتقال اثر عوامل استرس زای محیطی بر روی تغییرات وراژنتیکی، فیزیولوژیک و هورمونی ملخ های صحرایی در تبدیل فاز انفرادی به مهاجری. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - A geophysical correlation between near-surface radioactivity and subsurface faults detected by gravity method for a region located in the western desert of Iraq
Wadhah Mahmood Shakir AL-Khafaji Hayder Abdul Zahra Al-DabbaghThis research study deals with the processing and interpretation of the total Bouguer anomaly and the total count iso-radiation data for a region located in the western desert of Iraq. The research aims to delineate the approximate locations and the effective depth of f چکیده کاملThis research study deals with the processing and interpretation of the total Bouguer anomaly and the total count iso-radiation data for a region located in the western desert of Iraq. The research aims to delineate the approximate locations and the effective depth of faults and how does rocks radioactivity act nearby the faults. The graphical method adopted to separate the residual fields from regional’s, in order to be processed later by applying the horizontal gradient filter. The results displayed as maps and profile section which delineate qualitatively the approximate locations of faults and quantitatively the high radio counts and major faults effective depth within the region. The results of this study showed that the major faults within the region extend with the directions NW-SE, with effective fault depth ranges of 1.7 – 4.9 Km. High radiometric anomalies detected near or between fault locations as they detected after conducting a gravity-radiometric profile section across the region. Peaks of high radiation total counts are located over the elevated blocks which produced by faulting action. The detected faults penetrate the main groundwater aquifer in the region and this considered responsible for transporting radioactive elements to the surface over and nearby the detected fault locations to form spots of accumulated radioactive deposits. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - مضمون «گریز» در رمان بیابان نوشته‌ی ژان ماری گوستاو لوکلزیو
الهام سجادیقهرمانان داستان های لوکلزیو انسان های سرگردان و تنهایی هستند که خود را در برابر خشونت و بی رحمی دنیای واقعی می‌یابند و هر یک به نوعی از خود و محیط نامطلوب پیرامونشان گریزانند. در این مقاله برآنیم تا به بررسی جنبه های گوناگون و چندلایه‌ی مفهوم گریز از نظر لوکلزیو در کتاب چکیده کاملقهرمانان داستان های لوکلزیو انسان های سرگردان و تنهایی هستند که خود را در برابر خشونت و بی رحمی دنیای واقعی می‌یابند و هر یک به نوعی از خود و محیط نامطلوب پیرامونشان گریزانند. در این مقاله برآنیم تا به بررسی جنبه های گوناگون و چندلایه‌ی مفهوم گریز از نظر لوکلزیو در کتاب بیابان بپردازیم. با بررسی و تحلیل این کتاب و آثار دیگر لوکلزیو و نظر منتقدان در این باره پی می بریم که گریز شخصیت های داستان نه به خاطر دستیابی به شرایط دل‌خواه مادی و معیشتی است و نه برای رسیدن به یک زندگی مطلوب، بلکه برای نیل به اصالت و گوهر وجودیشان می باشد؛ یعنی همان خویشتن خویش. و به این بهانه می خواهند به منشاء و خاستگاهی که از آن گریخته اند، بازگردند. آن ها طبیعت را پناهی برای گریز از دنیای متمدن امروزی می‌پندارند. جایی که سرشار است از سکوتی مغلوب کننده، زیبایی و رهایی، و همواره به دنبال بهشت گمشده ای هستند که نمی‌توانند آن را در این جهان زمینی، یعنی جامعه ای صنعتی بیابند. از این رو در دنیایی که برایشان ناشناخته است آن را جستجو می کنند. در واقع آن ها به دنبال نشانی از هویت خود هستند و تنها راه چاره را گریز از این زندان و پناه بردن به طبیعت می دانند؛ چرا که انسان در آغوش طبیعت آرامش بیشتری می یابد. همگام با لالا[1]، شخصیت اصلی کتاب بیابان به زادگاهش می رویم و همراه او به دنیایش قدم می گذاریم. او که آزرده، بیزار و سرخورده از جامعه متمدن امروزی است، تنها راه رهایی و آرامش را در بازگشت به بیابان می یابد. بررسی احساسات، خاطرات و دلتنگی‌های قهرمان اصلی داستان و دیگر شخصیت‌ها، ما را به مفهوم گریز از خود در نزد آنان نزدیک می کند. [1] Lalla پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - بررسی زمین گردشگری کویری و بیابانی شهرستان گرمسار
فرشاد اقوامیپدیده های زمین گردشگری جزء مهمترین منابع و سرمایه های ملی هستند که در صورت برنامه ریزی مناسب جهت بهره برداری از مزایای آنها می توانند منافع مادی و معنوی فراوانی را عاید کشور کنند با توجه به اینکه قسمت اعظم فضای پیراشهری شهرستان های استان سمنان در قلمرو مناطق خشک و بیابا چکیده کاملپدیده های زمین گردشگری جزء مهمترین منابع و سرمایه های ملی هستند که در صورت برنامه ریزی مناسب جهت بهره برداری از مزایای آنها می توانند منافع مادی و معنوی فراوانی را عاید کشور کنند با توجه به اینکه قسمت اعظم فضای پیراشهری شهرستان های استان سمنان در قلمرو مناطق خشک و بیابانی قرار دارد، شناخت دقیق و اصولی و توانایی های بیابان ها و کویرها و راه های بهره برداری از آنها، از ضروریات اساسی توسعه اقتصادی و اجتماعی استان است در بین شهرستان های استان سمنان شهرستان گرمسار از ظرفیت های بالقوه و بالفعل عمده ای از زمین گردشگری کویر برخودار است که هم بعنوان فرصت و هم بعنوان تهدید توسعه از آن نام می برند سهم گردشگران و علاقمندان جاذبه های فرهنگی تاریخی شهرستان بیشتر است (حدود47 درصد) که این خود نیازمند مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار برای جاذبه های فرهنگی تاریخی آن است. مناطق و سایتهای کویری گرمساردر جنوب و غرب شهرستان واقع شده اند که مهمترین ژئو سایت های زمین گردشگری کویرو اکوتوریسم بیابان شهرستان می توان به پارک ملی کویر، معادن و اشکال مختلف نمکی ، تپه های ماسه ای وریگ جن و جاده سنگفرشی و کاروانسراهای کویری اشاره کرد. بطور کلی قابلیت زمین گردشگری معادن و اشکال نمکی در منطقه خوب ارزیابی می گردد تطبیق ویژگی های گردشگری و مقاصد گردشگری کویر گرمسار حاکی از انگیزه و نوع گردشگری بیابان، گردشگری علمی و ماجراجویانه با علاقمندی و نسبت گردشگران متوسط و تطابق با مدل گردشگری در مرحله اکتشاف(باتلر) در مرحله علاقمندی و چارچوب استراتزی برای پارک ملی کویر،راهبرد کراچ و ریچی و برای معادن نمک ، راهبرد پورتر و برای تپه ماسه ای استراتژی پون پیشنهاد می گردد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - ارزیابی زیست محیطی بیابان زایی در حوضه آبخیز شهراصفهان با استفاده از مدل مدالوس و داده های سنجش از راه دور
محمدابراهیم عفیفی خلیل علی نژاد مرضیه موغلیتخریب سرزمین یک فرایند جهانی است که در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می شود و اگر مفهوم آن را نوعی ناپایداری و عدم تعادل در رابطه بین انسان و محیط قلمداد کنیم، باید پذیرفت که بخش اعظمی از جهان و کشور ایران با این مشکل زیست محیطی روبرو است. مقابله با پدیده تخریب سرزمین چکیده کاملتخریب سرزمین یک فرایند جهانی است که در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می شود و اگر مفهوم آن را نوعی ناپایداری و عدم تعادل در رابطه بین انسان و محیط قلمداد کنیم، باید پذیرفت که بخش اعظمی از جهان و کشور ایران با این مشکل زیست محیطی روبرو است. مقابله با پدیده تخریب سرزمین و بیابان زایی نیازمند ارزیابی وپایش نوع وشدت تخریب اراضی، تعیین دلایل تخریب صورت گرفته و اتخاذ اقدامات لازم برای مواجهه با مشکل پیش آمده و نیز بررسی صحت انجلام پروژه های مزبور است . فناوری سنجش از دور نقش بسیار ارزنده ای در ارزیابی و پایش تخریب سرزمین و بیابان زایی در مقیاس های محلی، منطقه ای و جهانی دارد و سبب ایجاد رویکرد جدیدی در مطالعات مربوط به ارزیابی و پایش بیابان زایی گردیده است . در این مطالعه سعی شد با استفاده از داده های سنجش از دور و مدل مدالوس به ارزیابی بیابان زایی حوزه آبخیز شهر اصفهان پرداخته شود. درگام اول، بر اساس وضعیت منطقه، شش معیار اقلیم، خاک، پوشش گیاهی، آب زیرزمینی و مدیریت و سیاست برای ارزیابی میزان تخریب، مدنظر قرار گرفت. شاخص ها بر اساس میزان تأثیرشان بر فرایند تخریب، کمّی و به هر کدام از آن ها طبق روش فازی امتیازی بین 5/0 تا 1 داده شد و در مقیاس پیکسل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که 4 درصد از سطح منطقه در رده خفیف،10 درصد منطقه در رده متوسط و 86 درصد منطقه در رده شدیدبیابان زایی قرار دارد . از نظر حساسیت محدوده به تخریب، 4% از مساحت کل محدوده در طبقه بالقوه، 22% در طبقه شکننده A، %50 در طبقه شکنندهB، %20 در طبقه شکنندهC و 3% در طبقه بحرانی قرار دارد. بنابراین حدود 92% از مساحت منطقه در طبقه شکننده قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - شواهدی جدید از دوره پارینه‌سنگی در شهرستان خوسف، خراسان جنوبی، حاشیه شمال شرقی کویر لوت در شرق ایران
میثم نیک‌زاد حسین صدیقیاناستان خراسان جنوبی از منظر مطالعات باستان‌شناسی پارینه‌سنگی منطقه ناشناخته است. شهرستان خوسف به عنوان یکی از شهرستان‌های این استان که در بخشهای غرب تا جنوب غربی آن در حاشیه شمال شرقی کویر لوت واقع شده، در بهار سال ۱۳۹۳ با هدف شناسایی تمامی آثار فعالیت‌های گذشتة انسان د چکیده کاملاستان خراسان جنوبی از منظر مطالعات باستان‌شناسی پارینه‌سنگی منطقه ناشناخته است. شهرستان خوسف به عنوان یکی از شهرستان‌های این استان که در بخشهای غرب تا جنوب غربی آن در حاشیه شمال شرقی کویر لوت واقع شده، در بهار سال ۱۳۹۳ با هدف شناسایی تمامی آثار فعالیت‌های گذشتة انسان در منطقه، مورد بررسی باستان‌شناختی قرار گرفت. بررسی به صورت غیر پیمایشی صورت گرفت و منتج به شناسایی ۲۳۸ اثر و محوطه باستان‌شناختی از دوران پیش از تاریخ تا دورة اسلامی متأخر گردید. گرچه عمده آثار شناسایی شده شامل محوطه‌ها و بناهای مذهبی، نظامی، مسکونی و عام‌المنفعه دوران اسلامی (عمدتا متأخر) بود و شواهد دوره پیش از تاریخ در میان یافته‌ها بسیار اندک و ضعیف، اما در شش محل بقایایی سطحی که احتمالا به دوره پارینه‌سنگی میانی تعلق دارند، مورد شناسایی قرار گرفت. محوطه‌های مزبور در بخشهای تپه ماهوری شرق شهرستان خوسف قرار گرفته‌اند. با توجه به اهمیت این یافته‌ها، مقاله حاضر به معرفی و مطالعه مقدماتی دست‌افزارهای سنگی گردآوری شده از این محوطه‌ها پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - واکاوی نقش جنگ های امرای نظامی در روند اختلافات درون خاندانی و فروپاشی حکومت سلجوقی
مهرداد رونقیچکیدهواکاوی جنگ‌های امرای نظامی در روند فروپاشی حکومت سلجوقی از موضوعات مهم تاریخ سلجوقیان میباشد. قبایل ترک سلجوقی نواحی وسیعی از کاشغر تا دریای مدیترانه را زیر سیطره شاهنشاهی خود درآورند؛ اما در پی بروز یک سلسله رویدادهای داخلی و خارجی به‌تدریج، عظمت و اقتدار اولیه‌ی چکیده کاملچکیدهواکاوی جنگ‌های امرای نظامی در روند فروپاشی حکومت سلجوقی از موضوعات مهم تاریخ سلجوقیان میباشد. قبایل ترک سلجوقی نواحی وسیعی از کاشغر تا دریای مدیترانه را زیر سیطره شاهنشاهی خود درآورند؛ اما در پی بروز یک سلسله رویدادهای داخلی و خارجی به‌تدریج، عظمت و اقتدار اولیه‌ی خود را از دست دادند و درنهایت اتحادیه آنان فروپاشید. در فروپاشی این سلسله مقتدر و با عظمت، عوامل زیادی نقش داشتند، اما از میان همه‌ی این عوامل؛ مهمترین آن تأثیر جنگ‌های امرای نظامی درروند اختلافات درون خاندانی و فروپاشی سلسله سلجوقی بود که از اهمیت دوچندانی برخوردار است. با وجود این، تاکنون در این زمینه تحقیقی مستقل، جامع و مانعی صورت نگرفته است. لذا این پژوهش با درک این مطلب، تلاش دارد تا بر اساس اسناد و مدارک باقیمانده و بر اساس شیوه پژوهش‌های تاریخی به واکاوی جنگ‌های امرای نظامی در روند اختلافات درون خاندانی و نقش آنان در فروپاشی حکومت سلجوقی بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - ارزیابی میزان تاثیر معیارهای اقلیم و آب در شدت بیابانزایی منطقه ابوغویر دهلران با استفاده از مدل IMDPA
زاهده حیدری زادی حاجی کریمی سید عبدالحسین آرامی فرزاد آزادنیابیابانزایی، حاصل فشار بی‌رویه و بهره‌برداری‌های نادرست انسان بر سامانه‌های محیطی بیابانی است. ارزیابی و تعیین شدت و وضعیت بیابانزایی، نقش مهمی در تدوین برنامه مدیریتی و احیایی مناطق تخریب یافته دارد. از این-رو هدف از پژوهش حاضر ارزیابی شدت بیابانزایی در دشت ابوغویر اس چکیده کاملبیابانزایی، حاصل فشار بی‌رویه و بهره‌برداری‌های نادرست انسان بر سامانه‌های محیطی بیابانی است. ارزیابی و تعیین شدت و وضعیت بیابانزایی، نقش مهمی در تدوین برنامه مدیریتی و احیایی مناطق تخریب یافته دارد. از این-رو هدف از پژوهش حاضر ارزیابی شدت بیابانزایی در دشت ابوغویر استان ایلام با استفاده از دو معیار اقلیم و آب و 7 شاخص مدل IMDPA و تعیین مهمترین عوامل موثر بر بیابانزایی منطقه صورت گرفته است. برای این منظور از شاخصهای مختلف دو معیار استفاده شد و برای هر شاخص با توجه به وزن دهی انجام شده، یک نقشه تهیه گردید، به طوری که از میانگین هندسی شاخصهای هر معیار، نقشه کیفی معیار مورد نظر به دست آمد. سپس با تلفیق و تعیین میانگین هندسی لایه‌های حاصل از معیارها و با طبقه‌بندی نقشه به دست آمده، نقشه وضعیت فعلی بیابانزایی منطقه حاصل گردید. نتایج بدست آمده نشان داد منطقه در کلاس متوسط بیابانزایی با میانگین ارزش کمی 78/1 قرار دارد. بررسی‌های صوت گرفته بر روی شاخصهای مورد ارزیابی نیز حاکی از آن بود که شاخص مقدار بارش سالانه در معیار اقلیم با متوسط ارزش کمی 24/2 و شاخص هدایت الکتریکی آب زیرزمینی با متوسط ارزش کمی 04/3 موثرترین شاخص‌ها در بیابانزایی منطقه می‌باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - تحلیل عدالت فضایی در سکونتگاههای کویری با تاکید بر خدمات عمومی شهری (مطالعه موردی استان سیستان و بلوچستان)
عباس علیپور احسان علیپوری مهدی علیزادهدستیابی به عدالت فضایی در توزیع خدمات عمومی شهر از جمله برخورداری از خدمات حمل و نقل، انبار داری و ارتباطات جهت بهره برداری عادلانه و برابری استفاده از ظرفیت های محیطی، یکی از اهداف مهم برنامه ریزان شهری است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی توصیفی تحلیل چکیده کاملدستیابی به عدالت فضایی در توزیع خدمات عمومی شهر از جمله برخورداری از خدمات حمل و نقل، انبار داری و ارتباطات جهت بهره برداری عادلانه و برابری استفاده از ظرفیت های محیطی، یکی از اهداف مهم برنامه ریزان شهری است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی توصیفی تحلیل میباشد که به بررسی عدالت فضایی با تاکید بر خدمات عمومی شهری در استان سیستان و بلوچستان می‌پردازد. برای بررسی روند کار در این راه ابتدا شاخص هایی برای این کار اسخراج گردید. در ادامه در دو گام به این بحث پرداخته‌ایم به گونه‌ای که در گام اول با استفاده از نرم افزار ArcGis و از طریق روابط موجود در این نرمافزار ابتدا وضعیت پراکندگی شاخص-های خدمات عمومی در این استان با استفاده از ابزار Hot Spot تحلیل گردید در ادامه با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری نظیر TOPSIS وVIKOR وضعیت شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان از نظر دسترسی به خدمات عمومی با تاکید بر عدالت فضایی مشخص شد همچنین در گام بعدی با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی GWR به بررسی رابطه بین پراکنش جعیت و توزیع خدمات عمومی در این استان کویری پرداخته شد. نتایج حاکی از آن بود که وضعیت دسترسی به خدمات عمومی شهری در این استان نامناسب است و شهرستان زاهدان با مرکزیت سیاسی قوی بهترین وضعیت را داراست پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - مدلسازی حرکت ماسه های روان با استفاده ازتصاویر ماهواره ای لندست وشبکه عصبی مصنوعی (منطقه مورد مطالعه: دشت لوت)
علیرضا رضایی مرضیه موغلیجهت تهیه مدل ارتفاع رقومی منطقه، از روش رقومی کردن خطوط تراز موجود در نقشه های توپوگرافی و سپس میان یابی کردن آنها استفاده شده است. بدین ترتیب که ابتدا نقشه های توپوگرافی 1:50000 منطقه توسط نرم افزار GIS تبدیل به TIN شد و آنگاه از نقشه TIN تهیه شده گردید و سپس DEM منطقه چکیده کاملجهت تهیه مدل ارتفاع رقومی منطقه، از روش رقومی کردن خطوط تراز موجود در نقشه های توپوگرافی و سپس میان یابی کردن آنها استفاده شده است. بدین ترتیب که ابتدا نقشه های توپوگرافی 1:50000 منطقه توسط نرم افزار GIS تبدیل به TIN شد و آنگاه از نقشه TIN تهیه شده گردید و سپس DEM منطقه تهیه گردید. تصحیحات و پردازش های لازم روی تصاویر انجام شد. برای مدل شبکه های عصبی مصنوعی از جعبه ابزار شبکه عصبی مصنوعی از نرم افزار spss16 استفاده شده است. جابجایی تپه های ماسه ای با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی و مدل های رگرسیونی مدل سازی شد. در یک فرآیند مدلسازی اعم از آماری یا شبکه‌های عصبی مصنوعی، داده ها معمولا به دو قسمت تقسیم می شوند. یک قسمت برای آموزش یا کالیبره کردن یا واسنجی مدل و قسمت دیگر برای آزمون یا صحت سنجی مدل می باشد. نتایج نشان داد سنجش از دور، شبکه های عصبی مصنوعی و مدل های رگرسیونی دارای قابلیت خوبی برای مدل سازی جابجایی تپه های ماسه ای می باشند. در این تحقیق از تکنولوژی سنجش از دور در مطالعه و مانیتورینگ مرفولوژی تپه های شن روان فعال و منشایابی آن در منطقه استفاده گردیده که جهت تهیه نقشه های ژئومرفولوژی کواترنر، بهبود نقشه زمین شناسی، تفکیک انواع شن در دشت لوت و بالاخره بارزسازی ارتباط بین مناطق برداشت و رسوب مورد استفاده قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - بررسی تغییرات و پیش بینی وضعیت آتی پوشش گیاهی منطقه دشت فهله استان فارس با تأکید بر ویژگیهای آب و هوایی
محمد جواد بهی محمد حسین مختاری غلامحسین مرادی محمد علی صارمی نائینیهدف از بررسی حاضر ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی پوشش گیاهی در منطقه ملا فهله فیروزآباد استان فارس است. داده های شاخص استاندارد پوشش گیاهی ماهواره های لندست 5، 7 و 8 و داده های بارش و شاخص پالمر که به صورت محصول سنجش از دور در دسترس است در بازه زمانی 1992 تا 2020 و از پر چکیده کاملهدف از بررسی حاضر ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی پوشش گیاهی در منطقه ملا فهله فیروزآباد استان فارس است. داده های شاخص استاندارد پوشش گیاهی ماهواره های لندست 5، 7 و 8 و داده های بارش و شاخص پالمر که به صورت محصول سنجش از دور در دسترس است در بازه زمانی 1992 تا 2020 و از پردازنده گوگل ارث انجین استخراج شدند. به منظور پیش بینی تغییرات پوشش گیاهی در آینده از روش زنجیره مارکف استفاده شد. با استفاده از داده های سال های 1992 و 2002 ابتدا مدل برای سال 2020 اجرا شد و به دلیل مناسب بودن نتایج (شاخص کاپا 75 درصد)، پیش بینی برای سال 2030 صورت گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از روند رو به بهبود پوشش گیاهی در منطقه است به شکلی که پوشش متراکم از 4 درصد در دوره ابتدایی به 19 درصد افزایش خواهد یافت. نتایج این بررسی می تواند به مدیران مراتع منطقه در بهره برداری بهتر از منابع طبیعی منطقه کمک کرده و مانع از تخریب این اکوسیستم شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - تدوین مدل استراتژیک و رویکرد توسعه پایدار گردشگری در مناطق کویری با استفاده از ماتریس Swot ، Space ، Qspm (مطالعه موردی: مناطق کویری استان یزد)
سید ابوالقاسم میر حسینی محمدرضا نوجوانتوریسم سیستم پیچیدهای است که ابعاد مختلف زندگی انسانی )اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیزیست محیطی و کالبدی( را تحت تأثیر قرار میدهد. در این میان مناطق کویری به عنوان یکیاز مناطق اولویتدار برای توسعه اکوتوریسم در بسیاری از مناطق جهان مورد توجه قرار گرفتهاست. ایران با دارا بودن چکیده کاملتوریسم سیستم پیچیدهای است که ابعاد مختلف زندگی انسانی )اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیزیست محیطی و کالبدی( را تحت تأثیر قرار میدهد. در این میان مناطق کویری به عنوان یکیاز مناطق اولویتدار برای توسعه اکوتوریسم در بسیاری از مناطق جهان مورد توجه قرار گرفتهاست. ایران با دارا بودن عرصههای کویری و بیابانی به عنوان یکی از مناطق دارای پتانسیل درزمینه توسعه اکوتوریسم بیابان و کویر مطرح است. اما هنوز استراتژیهای مشخصی نسبت بهتوسعه گردشگری در مناطق کویری تدوین نشده و مدل مشخصی وجود ندارد. لذا این مقاله بهدنبال پاسخگویی به این سوالات اساسی است که استراتژیهای اولویتدار جهت دستیابی بهتوسعه پایدار گردشگری در مناطق کویری استان یزد کدامند؟ مدل استراتژیک توسعه پایدارگردشگری در مناطق کویری چیست؟ به این سوالات از روش پیمایشی و روش برنامهریزیاستراتژیک استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که اولاً، گونه استراتژیهای توسعهگردشگری در مناطق کویری استان یزد در گروه استراتژیهای تدافعی قرار میگیرند؛ یعنیاستراتژیهایی که در راستای کاهش نقاط ضعف و از بین بردن تهدیدها تدوین شدهاند. ثانیاً،استراتژیهای مدیریتی نسبت به سایر استراتژیها در اولویت بالاتری قرار دارند. در پاسخ بهسوال دوم این نتیجه حاصل شد که اولویتدار بودن استراتژیهای مدیریتی به معنای نادیدهانگاشتن سایر استراتژیهای توسعه گردشگری نیست زیرا اجرای مجموعهای از سیاستها وراهبردها در مناطق کویری در پرتو اتخاذ رویکرد )مدل( یکپارچه برنامهریزی توسعه گردشگریامکانپذیر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - ارزیابی وضعیت بیابانزایی در دشت شهربابک با استفاده از مدل مدالوس و داده‌های سنجش از دور
محمد ابراهیم عفیفی وحید سهرابیمسئله تحقیق: تخریب سرزمین یک فرایند جهانی است که در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می‌شود و اگر مفهوم آن را نوعی ناپایداری و عدم تعادل در رابطه بین انسان و محیط قلمداد کنیم، باید پذیرفت که بخش اعظمی از جهان و کشور ایران با این مشکل زیست‌محیطی روبرو است. مقابله با پدیده چکیده کاملمسئله تحقیق: تخریب سرزمین یک فرایند جهانی است که در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می‌شود و اگر مفهوم آن را نوعی ناپایداری و عدم تعادل در رابطه بین انسان و محیط قلمداد کنیم، باید پذیرفت که بخش اعظمی از جهان و کشور ایران با این مشکل زیست‌محیطی روبرو است. مقابله با پدیده تخریب سرزمین و بیابانزایی نیازمند ارزیابی و پایش نوع و شدت تخریب اراضی، تعیین دلایل تخریب صورت‌گرفته و اتخاذ اقدامات لازم برای مواجهه با مشکل پیش‌آمده و نیز بررسی صحت انجام پروژه‌های مزبور است .هدف ارزیابی بیابانزایی دشت شهربابک میباشد. فناوری سنجشازدور نقش بسیار ارزنده‌ای در ارزیابی و پایش تخریب سرزمین و بیابانزایی در مقیاس‌های محلی، منطقه‌ای و جهانی دارد و سبب ایجاد رویکرد جدیدی در مطالعات مربوط به ارزیابی و پایش بیابانزایی گردیده است . باتوجه‌به اهمیت مسئله تخریب، در این مطالعه سعی شد با استفاده از داده‌های سنجشازدور و مدل مدالوس به ارزیابی بیابانزایی حوزه آبخیز شهربابک پرداخته شود. در گام اول، بر اساس وضعیت منطقه، شش معیار اقلیم، خاک، پوشش گیاهی، آب زیرزمینی و مدیریت و سیاست برای ارزیابی میزان تخریب، مدنظر قرار گرفت. شاخص‌ها بر اساس میزان تأثیرشان بر فرایند تخریب، کمّی و به هرکدام از آنها طبق روش فازی امتیازی بین 5/0 تا 1 داده شد و در مقیاس پیکسل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که 4 درصد از سطح منطقه در رده خفیف،10 درصد منطقه در رده متوسط و 86 درصد منطقه در رده شدید بیابان زایی قرار دارد. از نظر حساسیت محدوده به تخریب، 4% از مساحت کل محدوده در طبقه بالقوه، 22% در طبقه شکننده A، %50 در طبقه شکننده B، %20 در طبقه شکننده C و 3% در طبقه بحرانی قرار دارد؛ بنابراین حدود 92% از مساحت منطقه در طبقه شکننده قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - بررسی افزایش تولید مراتع از طریق انتخاب گونه های مناسب و تاثیر روش های مختلف کاشت بر میزان تولید آنها (مطالعه موردی: مراتع شوراب کاشان)
مرتضی ابطحیتحقیق حاضر با هدف افزایش تولید مراتع بیابانی ایران مرکزی و تعدیل شرایط سخت و شکننده ی حاکم بر آن از طریق مشخص نمودن مناسب ترین گونه‎های مرتعی و روش کاشت آنها به مرحله اجرا درآمد. در این تحقیق، 3 گونه ی گیاهی اشنان (Seidlitzia rosmarinus)، قره داغ ((Nitraria schober چکیده کاملتحقیق حاضر با هدف افزایش تولید مراتع بیابانی ایران مرکزی و تعدیل شرایط سخت و شکننده ی حاکم بر آن از طریق مشخص نمودن مناسب ترین گونه‎های مرتعی و روش کاشت آنها به مرحله اجرا درآمد. در این تحقیق، 3 گونه ی گیاهی اشنان (Seidlitzia rosmarinus)، قره داغ ((Nitraria schoberi و قیچ (Zygophyllum eichwaldii) از طریق کشت نهال گلدانی تحت تیمار عملیات ریپرزنی و منطقه شاهد (فاقد عملیات ریپر زنی) در یک طرح آماری اسپلیت پلات با طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. کشت به صورت دیم در اسفندماه انجام گرفت و صرفا” در سال اول کشت، 3 بار آبیاری شد. صفات مورد بررسی طی 3 سال اجرای طرح شامل زنده‌مانی، رشد ارتفاعی، تاج پوشش و تولید علوفه بود. تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان داد که اثر متقابل سال و ریپر روی زنده مانی و رشد ارتفاعی اشنان معنی‌دار نیست و بیشترین قطر تاج پوشش (7/121 سانتی متر) و تولید علوفه (978 گرم) در تیمار شاهد و در سال سوم به دست آمده است. بالاترین درصد زنده مانی قره‌داغ (96 درصد)، رشد ارتفاعی (7/63 سانتی متر)، قطر تاج پوشش (100 سانتی متر) و تولید علوفه (3/1413 گرم) تحت تیمار ریپر و در سال سوم بوده است. تیمار ریپر روی تمام صفات گیاه قیچ موثر بوده و بیشترین زنده مانی (86 درصد)، ارتفاع (4/63 سانتی متر)، قطر تاج پوشش (4/73 سانتی‌متر) و تولید علوفه ( 287گرم) تحت تیمار ریپر حاصل شده است. لذا با توجه به درصد زنده مانی و میزان تولید علوفه، اولویت کشت در این منطقه به ترتیب با گونه های اشنان، قره داغ و قیچ است. همچنین اجرای ریپر روی رشد و زنده مانی گیاه اشنان بی‌تاثیر بوده و افزایش زنده‌مانی، رشد ارتفاعی، تاج پوشش و تولید گونه‌های قره‌داغ و قیچ را در پی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - بررسی روند شوری خاک در دشت کاشان
مرتضی ابطحیدشت کاشان از جمله مناطقی است که به جهت واقع شدن در حوزه آبخیز مرکزی و شرایط اقلیمی نامناسب، از پتانسیل تولیدی بسیار پائین برخوردار است. بهره برداری بی‌رویه از منابع طبیعی بخصوص در سالهای اخیر باعث افزایش تخریب خاک و گسترش بیابان شده است. در این تحقیق عوامل موثر بر گستر چکیده کاملدشت کاشان از جمله مناطقی است که به جهت واقع شدن در حوزه آبخیز مرکزی و شرایط اقلیمی نامناسب، از پتانسیل تولیدی بسیار پائین برخوردار است. بهره برداری بی‌رویه از منابع طبیعی بخصوص در سالهای اخیر باعث افزایش تخریب خاک و گسترش بیابان شده است. در این تحقیق عوامل موثر بر گسترش این فرایند نامطلوب که در آن منابع آب و خاکی از جایگاه ویژه ای برخوردارند، مورد مطالعه قرار گرفت. تغییرات شوری خاک در گستره دشت کاشان با حفر 8 نیمرخ با عمق متوسط 5/1 متر طی 5 سال (1386-1382) بررسی گردید. این عرصه ها با در نظر گرفتن پراکنش و نوع کشت و آبیاری انتخاب گردیدند بطوری که خصوصیات اصلی آب و خاک کل دشت کاشان را عرضه نمایند. نمونه های آب و خاک از هر افق خاک در پایان سال زراعی در اواخر شهریور ماه برداشت و در آزمایشگاه مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد که روند تغییرات شوری در 3 عرصه افزایشی، 2 عرصه ثابت و 3 عرصه دیگر کاهشی است. اگر به طور متوسط هر عرصه مبین خصوصیات 5/12 درصد کل دشت باشد، افزایش شوری و تخریب خاک در 5/37 درصد مساحت دشت کاشان در حال رخ دادن است. بیشترین هدایت الکتریکی خاک و آب به ترتیب معادل 1/30 و 73/17 دسی زیمنس بر متر در عرصه صالح آباد و کمترین آن معادل 7/2 و 98/2 دسی زیمنس بر متر در عرصه محمدیه مشاهده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - کاربرد برنامه ریزی راهبردی در تعدیل نابرابری های منطقه ای با استفاده از توانمند های اقتصادی و گردشگری درمناطق کویری و بیابانی ایران(مطالعه موردی استان اصفهان)
مراد دلالت مصطفی هاشمی وحید بارانی پسیانیکی از مهمترین الگوهای دستیابی به پایداری توسعه در مناطق کویر و بیابان ، حفظ .و ماندگاری جمعیت در این نواحی می باشد از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی و تدوین الگوی راهبردی تعدیل نابرابری های فضایی استقرار جمعیت در مناطق کویر و بیابان با نگاهی ویژه به استان اصفهان پرداخته چکیده کاملیکی از مهمترین الگوهای دستیابی به پایداری توسعه در مناطق کویر و بیابان ، حفظ .و ماندگاری جمعیت در این نواحی می باشد از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی و تدوین الگوی راهبردی تعدیل نابرابری های فضایی استقرار جمعیت در مناطق کویر و بیابان با نگاهی ویژه به استان اصفهان پرداخته است این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و روش تحقیق موردنظر در این پروژه از نوع روش تحلیلی- ترکیبی میباشد. یافته های حاصل از انجام تحقیق حاکی از آن است که توزیع نامتوازن جمعیت و فعالیت‌های تولیدی- خدماتی در سطح استان به‌طوری‌که تمرکز حدود دوسوم آنها در کمتر از 10 درصد ناحیه مرکزی اصفهان منجر به شکنندگی اکوسیستم و آلودگی منابع آب، خاک و هوای این منطقه شده است. از این رو محققان در صدد برآمدند تا با بهره گیری از پتانسیل های غنی استان در زمینه اقتصادی به ویژه حوزه گردشگری ، زمینه را برای احیای مناطق خالی از جمعیت و خصوصا روستاهایی که جمعیت آنها مهاجرات نموده اند ، نمایند. بررسی‌های صورت گرفته نشان میدهد که بر اساس توانمندی های اقتصادی-گردشگری تعداد 60 نقطه سکونتگاهی شرایط مناسبی را دارند که می‌توانند به‌عنوان سکونتگاه‌هایی که به‌صورت پایدار اقتصاد و جمعیت را در استان حفظ نمایند به شمار آیند. این تعداد سکونتگاه در شرایط وضع موجود تعداد 30276 نفر را در برمی‌گیرند؛ که در قالب 9158 خانوار در سطح استان توزیع گشته‌اند. ضمن اینکه این میزان شامل 16442 نفر زن و 18664 نفر مرد میباشد. در کنار نقاط سکونتگاهی ، محقق به پهنه‌بندی محدوده موردنظر در قالب 5 سطح، بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و بسیار نامناسب پرداخته است که بر اساس معیارهای اقتصادی-گردشگری و بر اساس توانمندی‌های موجود در استان اصفهان مشخص گردیده است. بر این اساس مناطقی از شمال غربی و همچنین نیمه جنوبی استان بهترین پهنه‌ها برای ایجاد سکونتگاه‌ها و یا تقویت سکونتگاههای موجود میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - عوامل فردی و اجتماعی موثر بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران)
الهه کهدوئی فرزام فرزان محبوبه عابدی سماکوشبا توجه به اینکه بخش زیادی از کشور ایران را کویر تشکیل میدهد و کویرگردی می‌تواند بستر مهمی برای توسعه کسب و کارهای محلی و فعالیت‌های اقتصادی باشد. پژوهشگر بر آن شد که به بررسی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری در بین دانشجویان دانشگاه مازندران چکیده کاملبا توجه به اینکه بخش زیادی از کشور ایران را کویر تشکیل میدهد و کویرگردی می‌تواند بستر مهمی برای توسعه کسب و کارهای محلی و فعالیت‌های اقتصادی باشد. پژوهشگر بر آن شد که به بررسی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری در بین دانشجویان دانشگاه مازندران بپردازد. عوامل فردی شامل تناسب‌اندام و کسب لذت و آرامش و عوامل اجتماعی شامل خانواده، همسالان و رسانه‌های جمعی بودند. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه مازندران بودند که 375 نفر به شیوه‌ی تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه عالم طلب (1394) بود که روایی آن با نظر خواهی از متخصصین گردشگری ورزشی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 و مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS نسخه 4 انجام شد. نتایج نشان داد که مدل با مقدار ضریب تعیین 114/0 به عنوان مدلی ضعیف برازش گردید و نتایج تحلیل مسیر نشان داد که عوامل فردی و اجتماعی بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری در بین دانشجویان دانشگاه مازندران تاثیری ندارند. پیشنهاد می‌شود تبلیغات رسانه‌ای مناسب به منظور شناساندن ورزش‌های کویری انجام شود. همچنین با افزایش ایمنی و امنیت لازم در محیط‌های ورزش کویری، برگزاری تورهایی با امکانات رفاهی مناسب و مقرون به‌صرفه، نسبت به افزایش جذب گردشگران ورزش‌های کویری اقدام شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - Evaluating the changes in Gavkhuni Wetland using MODIS satellite images in 2000-2016
Maryam Zarei Mahdi Tazeh Vahid Moosavi Saeideh KalantariBackground and objectives:The changes in desert areas depend on climate condition and water balance of upstream watershed. satellite image can help us in distinguishing the trend of areas of Playa wetland.And with achieving these trend, both the status of the non-conven چکیده کاملBackground and objectives:The changes in desert areas depend on climate condition and water balance of upstream watershed. satellite image can help us in distinguishing the trend of areas of Playa wetland.And with achieving these trend, both the status of the non-conventional water resources will be identified and this information can be used in wind erosion management.Materials and methods:In the present study, the changes in Gavkhuni Wetland was evaluated using MODIS satellite images from 2000 to 2016. For this purpose, after performing the required modifications on the satellite images, they were classified and their changes in studies time intervals were detected. Since the changes of desert areas depend on the humidity variations, the TVDI، MTVDI، VTCI indices were calculated to enhance the satellite images. The indices along with the bands of MODIS images were used in classification. The classification was done in August and March (maximum changes in desert areas and wet age) during 16 years. Due to the large number of used images, coding in MATLAB software was used to facilitate calculation of these parameters.Results and conclusion:The results indicated that on August and March, the desert areas faced the descending precipitation, which led to reducing water right. In the studied intervals, in 78.98% of the study areas, no changes were observed and the maximum changes (15%) was for a wet edge. Evaluating the validity of the maps revealed that the Kappa coefficient and total validation were respectively 95% and 96%. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - فرم شناسی کویر دکترعلی شریعتی در بستر کتاب درسی فارسی 3 متوسطۀ دوم نظری
فضل الله رضایی ارادانی غلامرضا هاتفی اردکانیکـویـر یکـی از آثـار ادبی- غنایی و درون‌گرای شریعتی به شمارمی‌آید. او در نگارش کویر براساس جـریان سیّال ذهـن، کوشیده‌است تا مَتنی ادبی، جلوه دهد. توصیف، احساس‌گرایی، کاربرد صناعات ادبی، از جمله تشبیه، استعاره و تضمین، از ویژگیهای غالب متن کویر است. او با اشراف به علم چکیده کاملکـویـر یکـی از آثـار ادبی- غنایی و درون‌گرای شریعتی به شمارمی‌آید. او در نگارش کویر براساس جـریان سیّال ذهـن، کوشیده‌است تا مَتنی ادبی، جلوه دهد. توصیف، احساس‌گرایی، کاربرد صناعات ادبی، از جمله تشبیه، استعاره و تضمین، از ویژگیهای غالب متن کویر است. او با اشراف به علم بیان و بدیع، از صناعات ادبی به شکل تصنّعی استفاده نکرده‌است. این جستار ادبی، با هدف دانش‌افزایی مدرّسان و دبیران، متن درس نهم کتاب فارسی 3، پایۀ دوازدهم متوسطۀ دوم نظری، با عنوان کویر، محور پژوهش قرار گرفتهاست و آن درس را در سه حوزۀ بااهمّیّت زبانی، ادبی و فکری بررسی کرده‌اند. شیوۀ پژوهش در این مقاله، توصیفی همـراه بـا تجزیـه و تحلیل یـافته‌هـای پژوهش، است. علاوه بـر آن، بـه بـررسـی هنـرسـازه‌هـای زبـانـی و ادبـی و آرایش و چیـدمـان منظّم آنهـا، در حـوزه‌هـای متعـدّدی، از قبیـل تاریخ‌نگـاری، تلمیـح‌گـویی، فـرامکانـی و فـرازمـانـی، عامیانه‌نـویسی، واژه و عبارت‌پـردازی و تصـویرپـردازی در ابعاد گوناگون، پرداخته شده‌است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - Defining Economic Values of Important Traits in One Hump Camel in Desert Areas Rearing System
م. وطن خواه ع. شفیع نادری م.ر. مفیدی ع.ا. قره داغی م.ع. عباسیIn this study production, reproduction, population, management and economic parameters resulted from recording of 7 flocks with size 57 to 400 and 721 heads of camels in a cycle of reproduction, during three years from 2011 to 2013 were used to find out of the economic چکیده کاملIn this study production, reproduction, population, management and economic parameters resulted from recording of 7 flocks with size 57 to 400 and 721 heads of camels in a cycle of reproduction, during three years from 2011 to 2013 were used to find out of the economic values of important traits in one hump camel in desert areas rearing system. The economic traits that appeared in profit equation were durability, reproduction and production traits. The economic values, economic weights and the relative importance of traits estimated by increasing one unit and one genetic standard deviation of each trait, using maximizing profit, maximizing efficiency and minimizing cost situations. The results showed that from total annual revenue in each camel (294.10 US$), 66% accounted for sale of calf and 34% resulted from the sale of culling camels. The total annual cost in each camel (72.95 US$), feed, labour and management, facilities, drug and treatment and interest of investment accounted by 40.23%, 34.49%, 7.18%, 1.42% and 16.67%, respectively. The average annual profit and profit to cost ratio in each camel were equal to 221.15 US$ and 3.03, respectively. Relative importance of different group of traits for average of the herds were 58.44% for durability traits (survival rate in camel 14.31%, survival rate in calf to weaning age 34.74% and longevity of camel 9.39%), 24.33% for reproduction traits (conception rate 14.31%, calving interval -8.99%, and age at first calving -1.03%) and 17.23% for production traits (calf weaning weight 13.60%, weight of female replacement -1.09% and weight of camel 2.53%). Relative importance of durability traits resulted from maximizing efficiency and minimizing cost decrease steadily and added to the relative importance of reproduction and production traits. The estimated relative importance of different traits got in this study, could be used to form multiple trait selection indices to one hump camel breeding programs in desert areas rearing system. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - Biochemical and Mineral Profile of South Eastern Algerian Desert Goats (<i>Capra hircus</i>)
N. Hafid T. Meziane B. Maamache M. BelkhiriAn experiment was conducted in Algerian desert goats to study the effect of age and season on blood biochemical and mineral profile during different physiological stages of the goats. Serum Ca, Mg and Na levels were significantly high at birth and decreases as the age a چکیده کاملAn experiment was conducted in Algerian desert goats to study the effect of age and season on blood biochemical and mineral profile during different physiological stages of the goats. Serum Ca, Mg and Na levels were significantly high at birth and decreases as the age advanced. The season had a significant effect on the decreased levels of Ca, Mg and K and inversely on the increased levels of Na during dry season. The Ca (80.02±4.84 mg/L), Mg (22.14±1.61 mg/L), Na (142±1.73 mEq/L) and K (6.43±0.40 mEq/L) in pregnant goats were significantly higher than in non-pregnant and lactating goats. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - تحلیل روند تولید ریزگرد در استان خوزستان با تکیه بر عوامل بیابان زایی در کانون جنوب شرق اهواز
مژده کرامت زاده هادی معاضد احمد فتحیبحران ریزگرد های خوزستان، یک بحران زیست محیطی است که در حال حاضر، یکی از کانون های اصلی این ریزگرد ها مناطق بیابانی شده ی جنوب اهواز و بخش های نابود شده ی تالاب شادگان است. نابودی پوشش گیاهی درمناطق خشک به معنای بیابان زایی میباشد که بزرگترین عامل شرایط تولید ریزگرد هس چکیده کاملبحران ریزگرد های خوزستان، یک بحران زیست محیطی است که در حال حاضر، یکی از کانون های اصلی این ریزگرد ها مناطق بیابانی شده ی جنوب اهواز و بخش های نابود شده ی تالاب شادگان است. نابودی پوشش گیاهی درمناطق خشک به معنای بیابان زایی میباشد که بزرگترین عامل شرایط تولید ریزگرد هستند. در این تحقیق برای بررسی معیارها و شاخص های مؤثر در بیابان زایی منطقه ، با کمک مدل(IMDPA) که شامل 9 معیار می باشد که 2 معیار انتخابی اقلیم و پوشش گیاهی که هر کدام 3 زیر معیار مشخص دارد انتخاب شده است. مقدار عددی هر معیار از ضرب هندسی زیر معیار های آن و نهایتا بیابان زایی کلی منطقه از ضرب هندسی دو معیار به دست آمده است. نهایتا شدت بیابان زایی منطقه براساس معیارهای انتخابی 99/1 محاسبه شد که مطابق جدول امتیازدهی مدل در کلاس بیابان زایی متوسط قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - فرایندها و پیامدهای بیابانزایی
تقی طاوسیآبرویل (1949) مفهوم بیابانزاییرا برای توصیف تغییر زمین حاصلخیز به بیابان بکار برد که از فعالیت انسانی در ناحیه جنگل استوایی آفریقا ناشی شده بود. خشکسالی های پیاپی اواخر دهه 1960این معضل زیست محیطی را به یک فاجعه انسانی و جهانی تبدیل کرد.کنفرانس بیابانزایی سازما چکیده کاملآبرویل (1949) مفهوم بیابانزاییرا برای توصیف تغییر زمین حاصلخیز به بیابان بکار برد که از فعالیت انسانی در ناحیه جنگل استوایی آفریقا ناشی شده بود. خشکسالی های پیاپی اواخر دهه 1960این معضل زیست محیطی را به یک فاجعه انسانی و جهانی تبدیل کرد.کنفرانس بیابانزایی سازمان ملل متحددر نایروبی(1977)، شروع موضوع بیابانزایی درعرصه سیاسی و مباحث جالب علمی بود. براساس تعریف کنوانسیون سازمان ملل متحد برای بیابان زدایی(1994): بیابانزایی به معنی تخریب سرزمین در مناطق خشک ، نیمه خشک وخشک نیمه مرطوب ناشی ازعوامل مختلف از جمله تغییرات آب وهوایی وفعالیت های انسانی می باشد. مبارزه با بیابانزایی مستلزم ارتباط متقابل و مشارکت بین کاربران زمین و سازمان های طرفدار محیط زیست است تا کارکردهای بیابان زدایی در مقیاس وسیع را پدید آورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - Potential of Carbon Sequestration of Hammada salicornica Vegetation Type in Desert Areas (Case Study: South Khorasan, Iran)
Hossein TavakoliClimate change due to increasing the level of greenhouse gases including CO2 is the main environmental issue of the world in the new century. One of the effective way for reducing atmospheric CO2 is carbon sequestration by plants and soils. A vast area of Iran has deser چکیده کاملClimate change due to increasing the level of greenhouse gases including CO2 is the main environmental issue of the world in the new century. One of the effective way for reducing atmospheric CO2 is carbon sequestration by plants and soils. A vast area of Iran has desert condition with special adapted plant species in which can be devoted for carbon sequestration. Hammada salicornica as a shrub plant of chenopodiaceae grows as dominant or key species of vegetation types in many parts of desert areas in south of country. So, potentials of carbon sequestration of H. salicornica vegetation types were estimated in seven sites in South Khorasan provice, Iran. For this purpose, 113 individual plants were measured for height, and long and short diameters of plant crown area and then were cut from ground level. To estimate underground biomass, roots of 10 individual plants were pulled from soil by digging the root zone. Dry matter production of shoots and roots were weighted and some samples were burned for determination of organic carbon. Organic carbon of soil of three sites were measured by soil sampling. Results showed that carbon has been sequestered between 133 to 3293 kg/ha in different sites in which James and Sefarsakh had the highest and the lowest amount of organic carbon in plant vegetation parts. Soil organic carbon obtained about 6313 kg/ha on average. The best linear regression equation (R2=0.90) for estimating aerial biomass of H. salicornica obtained by using crown area in the equation. It seems that conservation of natural vegetation of H. salicornica and or restoration of degraded lands by this plant, have good potentials for carbon sequestration for globally action commitment and providing benefits such as forage and fuel for local people. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - Infilterability Reduction of Artificial Recharge of Groundwater System in a Desert in the Absence of Sowbugs
Gholamreza Rahbar Ataollah Kavian Mahmoud Habibnejad Rooshan Ahang Kowsar Kaka ShahediFloodwater spreading for the artificial recharge of groundwater (ARG) is a logical alternative to build large dams for water resources management in dry environments so that it not only enhances water security, but also reclaims the degraded land due to the settlement o چکیده کاملFloodwater spreading for the artificial recharge of groundwater (ARG) is a logical alternative to build large dams for water resources management in dry environments so that it not only enhances water security, but also reclaims the degraded land due to the settlement of suspended load on the spreaders. However, translocation of very fine clay minerals existing in floodwater decreases the infiltration capacity of sedimentation basins (SB) and recharge ponds which eventually terminate their useful life. Although root channels facilitate infiltration and particularly percolation, crust formation substantially decreases the infiltration rate. As the role of a sowbug (Hemilepistus shirazi Schuttz) in enhancing the infiltrability has been previously reported, its absence had to be assessed too. Thus, the main objective of this research was to monitor the infiltration rate (IR) changes in the research plots devoid of the sowbug burrows in 3 SBs out of 6 ones in the Bisheh Zard1 ARG system in Gareh Bygone Plain (GBP) located in the southeast of Fars province applying the double ring method at constant hydraulic head during a 15 year operation. Each of those SBs was divided into three equal sections. One raised part in each section which had not been covered by floodwater was selected as the control. Results indicated that infiltrability after 15 years had decreased from 10.33 cm/h to 2.16, 2.49 and 7.47 cm/h in the first, second and third SBs, respectively. The largest decrease in infiltrability occurred in the upstream SB and the lowest one in the downstream SB. The volume of floodwater received by each SB and therefore, the volume of the settled suspended load depend on its location, the flow rate and duration of flooding. The ARG systems in the GBP are still functioning satisfactorily since 1983. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - Ecological Drivers of Ecosystem Diversity in Sahelian Rangeland of Niger
SOUMANA Idrissa Boubacar M. Moussa Youssoufa Issiaka Ali Mahamane Ambouta J.M. Karimou Mahamane SaadouDescription of vegetation patterns associated with environmental factors such as grazing, climate, landforms, substrate variables etc. are helpful for land management planning. This study used new synecological tools to investigate plants composition and to provide ecol چکیده کاملDescription of vegetation patterns associated with environmental factors such as grazing, climate, landforms, substrate variables etc. are helpful for land management planning. This study used new synecological tools to investigate plants composition and to provide ecological descriptions of plants communities of communal pastures in Sahelian Ecological Zone of Niger. Vegetation and several environmental variables were recorded in 197 plots using the Braun-Blanquet cover-abundance scale. A composite soil sample of about 1 kg from each plot was collected for analysis.A total of 252 species were recorded, belonging to 148 genera from 47 families, in which the angiosperms families counting 251 species are more represented and the pteridophytes are represented by one species belonging to the family of Marsileaceae. Poaceae, Leguminosae-Papilionoideae, Convolvulaceae, Cyperaceae and Leguminosae-Mimosoideae are the largest families. High abundance of the Poaceae species reveal the great potential forage value of the Sahelian rangelands. Most of the plants species are Therophytes and widely distributed elements in the tropics, revealing therefore an arid environment with great potential forage value under high disturbance, accordingly poorly managed. Arid ecosystems under heavy disturbance are susceptible to desertification. Nine pasture vegetation communities have been discriminated, distributing along the environmental gradient. Significant abiotic factors of plants distribution and their assemblage to form communities are geomorphology, total alkalinity, magnesium, phosphorous total and the cationic exchange capacity. Significant factors as well as sand, clay, silt, calcium, organic carbon, available phosphorous contents and plants compositionvaried differently with the definite plants communities. Plants communities under depression have great amounts of moisture and soil factors of soil fertility, therefore more resilient. Likely, plants communities located on sandy plains and dunes slopes or summits are more vulnerable to desertification than those located in fertile depression with great water contents. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - Investigating the Effects of Land Use Changes on Trend of Desertification Using Remote Sensing (Case Study: Abarkooh Plain, Yazd, Iran)
Mohammad Ali Hakimzadeh Ardakani Fatemeh Cheshmberah Mohammad Hossein MokhtariMore than one-third of the earth is characterized by arid and semi-arid climate and desertification phenomenon in these areas has been intensified in recent decades. This study aims to investigate the trend of desertification using vegetation indices and Iranian Model o چکیده کاملMore than one-third of the earth is characterized by arid and semi-arid climate and desertification phenomenon in these areas has been intensified in recent decades. This study aims to investigate the trend of desertification using vegetation indices and Iranian Model of Desertification Potential Assessment (IMDPA) in Abarkooh Plain, Yazd province, Iran. The satellite images (Landsat images in May 1987, 2000 and 2013) were used to map the land uses in the region. After the image preprocessing with a supervised classification method (support vector machine) that had the highest accuracy in all years, the map of land use changes was prepared in five kinds of land uses such as residential and industrial lands, agriculture and horticulture lands, arid and desert lands, playa and saline soils, and mountainsT .hen, the desertification map of Abarkooh Plain was prepared by calculating the Normalized Difference Vegetation Index (NDVI( and Modified Soil Adjusted Vegetation Index )MSAVI( according to IMDPA model. Three criteria, urban and residual lands to agricultural land ratio (Ur/Ag), plant canopy density and vegetation renewal indicators were used in IMDPA model. On the basis of the Ur/Ag ratio, 5.74%, 6.74% and 87.52% of the region were characterized by severe, moderate and low desertification, respectively due to land-use change factors. In the viewpoint of aboveground canopy density indicator, desertification in the area was classified into four classes including very severe, severe, moderate, and low desertification. In this regard, 99.06%, 0.76%, 0.13% and 0.05% of the areas are put in very severe, severe, moderate and low desertification classes, respectively. According to vegetation renewal indicator, 92.51%, 3.21% and 4.28% of the area were characterized as unchanged, low and very severe desertification, respectively. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - Forage Quality of Calligonum comosum in Three Phenological Growth Stages (Case study: Kashan Rangelands, Iran)
Reza Dehghani BidgoliDetermination of forage quality of plant species in natural habitats such as rangelands and deserts is one of the most important factors for grazing management of these ecosystems. For this purpose, the nutritional values of Calligonum comosum in three phenological stag چکیده کاملDetermination of forage quality of plant species in natural habitats such as rangelands and deserts is one of the most important factors for grazing management of these ecosystems. For this purpose, the nutritional values of Calligonum comosum in three phenological stages (vegetative growth, flowering, and seedling) were determined in desert habitats located in the northeast of Kashan, Iran (in 2017). Plant samples were collected from five plants as a replication in each phenological stage and the forage quality indices including Crude Protein (CP), Acid Detergent Fiber (ADF), Crude Fiber (CF), Dry Matter Digestibility (DMD), Total Energy (TE) and Metabolic Energy (ME) were determined. The results of ANOVA showed a significant effect of phenological stages on CP and TE (P<0.01) and DMD and ME (P<0.05). Higher and lower values of CP, DMD, TE and ME were obtained in vegetative growth and seed maturity stages, respectively. For these traits, there were no differences between flowering and vegetative growth stages. In contrast, higher and lower values for ADF were obtained in seed maturity and vegetative growth stage, respectively. It was concluded that the Calligonum comosum had higher quality in flowering and vegetative growth stages than that for seed maturity stage. Therefore, the flowering stage was considered as the best stage for grazing of this plant species. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - The Role of Local Settlements in Combating Desertification of Isfahan's Desert Rangelands
Seyedeh Zohreh Mirdeilami Ezatolla Moradi Mohammad PessarakliUndoubtedly, land degradation linked to desertification causes a decrease in qualitative and quantitative features of natural resources. This research aimed to assess land desertification by local residents and their role in controlling desertification in Isfahan provin چکیده کاملUndoubtedly, land degradation linked to desertification causes a decrease in qualitative and quantitative features of natural resources. This research aimed to assess land desertification by local residents and their role in controlling desertification in Isfahan province, Iran in 2016. The criteria were soil climate, vegetation, erosion, and demography. The indicators of soil texture, stone fragment, organic matter, soil depth, Electrical Conductivity (EC), soil drainage, soil slope, precipitation, evapotranspiration, aridity index, fire risk, erosion protection, drought resistance, plant cover percent, wind erosion, water erosion, land use, population density, grazing intensity, policy, and management. Some parameters include land use, DEM, NDVI, roads, springs, fire history data, stress intensity, tolerance, mean productivity, AUM index, lithology, morphology and relief, wind speed, soil characteristics, plant cover percent, wind erosion features, soil moisture, type and distribution of sand dunes, and land management. The assessment of desertification has been conducted by the Mediterranean Desertification and Land Use (MEDALUS) method in ArcGIS10 software. This research was based on the importance of socio-economic issues, establishing a realistic framework for qualitative indicators and indices adapted to Iran’s situation. Those are population, poverty and economics, people rights and institutional regulations, and socio-cultural criteria achieved by an interview with local communities and experts. A single desertification status map was generated based on all the quality maps. Finally, the generated map was compared with local settlements density map. Results showed that 91.23% of the rangelands (with area 38203 km2) are classified as severe and moderate with low settlements density and 1.83% of the rangelands (with area 766 km2) are lower in severity with high settlement density. This result illustrated that local settlements and nomadic have a positive role in combating the desertification. They are able to eliminate the desertification to minimum and vice versa. The desertification status and local settlements density maps are essential in management efforts to combat the desertification via local settlement abilities. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - Investigation of Forage Quality in Preferred Species by Camels in Aran and Bidgol Desert Rangelands, Kashan, Iran
Reza Dehghani BidgoliCamel's grazing in dry areas is of great importance so that in accordance with the nutritional value of the available forage for the livestock, damage to rangelands could be prevented. The objective of this study was to identify and to determine the quality of the most چکیده کاملCamel's grazing in dry areas is of great importance so that in accordance with the nutritional value of the available forage for the livestock, damage to rangelands could be prevented. The objective of this study was to identify and to determine the quality of the most preferred forage species using camels in Aran and Bidgol desert rangelands, Iran. Grazing behavior of camels and their calves were observed during dry and wet seasons for a period of 84 days (August to November, 2020). The forage species were ranked based on the camels bite count. The most browsed forage was identified through observation, then they were sampled for identification of the local and scientific names. The forage quality parameters such as Crude Protein (CP), Ether Extract (EE), Calcium (Ca), Phosphorus (P), Neutral Detergent Fibre (NDF), Acid Detergent Fibre (ADF), Acid Detergent Lignin (ADL) and Dry matter digestibility (DMD) were determined in the laboratory. The most browsed forage species involving Smirnovia iranica, Astragalus squarrosus, Nitraria schoberi, Haloxylon persicum, Seidlitzia rosmarinus in the wet season and Stipa barbata, Artemisia sieberi, Zygophyllum eichwaldii, Stipagrostis plumosa, Alhaji persarum were observed in the dry season. For CP, the highest values of 25.7 and 17.9% were obtained in Stipagrostis plumose and Astragalus squarrosus, respectively, and for DMD%, the highest values of 72.0, 81.6 and 76.6 were obtained in Artemisia sieberi (leaves), Stipa plumose and Haloxylon persicum, respectively. The results of this study showed that forage quality in the wet season was much higher than dry season and camels fed on different types of forage species; the forage nutritive values could affect their selection. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - Ensemble Modeling Approach to Predict the Potential Distribution of Artemisia sieberi in Desert Rangelands of Yazd Province, Central Iran
Mohammad Ali Zare chahouki Peyman Karami Hossein Piri SahragardThe object of this study was to compare predictive accuracy of some individual modeling methods versus ensemble modeling approach in estimating the spatial potential distribution and identifying ecological requirements of Artemisia sieberi in desert rangelands of Yazd p چکیده کاملThe object of this study was to compare predictive accuracy of some individual modeling methods versus ensemble modeling approach in estimating the spatial potential distribution and identifying ecological requirements of Artemisia sieberi in desert rangelands of Yazd province, Central Iran. For this purpose, the species presence data were collected using the random systematic sampling method in 2019. Individual modeling of the species distribution was performed using Random Forest, Classification and Regression Tree and Generalized Additive Model after preparing environmental variable maps using GIS and geostatistics. Predictive performance of individual models was evaluated using Area Under Curve and Root Mean Square Error statistics. Furthermore, the Ensemble model was used based on the weighted average AUC. The appropriate threshold limit value was calculated based on True Skill Statistic for conversion of continuous maps to binary ones of habitat suitability. Comparison of the performance of individual models showed that the RF model had a more accurate prediction compared to the other models (AUC= 0.971 and RMSE= 0.256). Evaluation of the models implemented using threshold-dependent metrics such as Sensitivity, Specificity, and Kappa index also confirmed this finding. The overall comparison of the results from the three models versus the Ensemble model also indicates the high performance of this model compared to the individual models. Based on Ensemble model results, 45.38% of the study area had a high suitability for the establishment of A. sieberi. Based on the analysis of the importance of variables in the RF model, elevation (42%), Clay (40.02%) and pH (38.97%) in 0-30 cm soil depth had the highest effect on the presence of species. In general, Ensemble modeling can reduce the uncertainty and provide more reliable results by combining the results of the different algorithms of individual modeling. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - Land Degradation Neutrality in the World’s Rangelands: Contemporary Approaches to Old Problems Using New Solutions
Victor Squires Mahesh Kumar Gaur Ali AriapourIt is very easy to view land degradation and desertification as purely biophysical phenomena for which there are neat technological solutions. Yet millions of real people live in the affected lands, and they both cause land degradation and are impacted by it, so scienti چکیده کاملIt is very easy to view land degradation and desertification as purely biophysical phenomena for which there are neat technological solutions. Yet millions of real people live in the affected lands, and they both cause land degradation and are impacted by it, so scientists and land managers need to find a good balance between reductionist rigor and societal applicability. The concept of Land Degradation Neutral World (LDN) offered great promise to meet the commitments made in the various National Action Plans as a road map for achieving goals for the affected country reports to the United Nations Convention to Combat Desertification (UNCCD). The operationalization of LDN is more challenging. We must recognize the consequences of past inaction on land degradation, climate change and biodiversity loss. Land degradation plays a key role in this ‘vicious triangle’ of threats to our sustainability. The LDN agenda provides a framework, and commitment to it by all nations affected by land degradation, is the key to successful outcomes by 2030. Adoption of the idea and implementation of measures could lead to reaching LDN, one of the UN’s sustainable development goals that was agreed in 2015, but it won’t be easy and there is an obligation for the richer nations to provide financial and technical support to affected party countries. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - Effects of Salinity and Drought Stresses on Seed Germination and Seedling Growth of Desert Wheatgrass Agropyron desertorum
Hamid Reza Saeedi Goraghani Ghodrat Alah Heidary Mojtaba Solaimani SardoConsidering forage grass species, germination is one of the important stagesconcerning the growing stage that is often influenced by environmental stresses,particularly salinity and drought stresses. Thus, this study aims to assess the effects ofsalinity and drought str چکیده کاملConsidering forage grass species, germination is one of the important stagesconcerning the growing stage that is often influenced by environmental stresses,particularly salinity and drought stresses. Thus, this study aims to assess the effects ofsalinity and drought stresses on germination characteristics and seedling growth of desertwheatgrass, Agropyron desertorum (Fisch. ex Link) Schult. in laboratory conditions. Twoseparate experiments were conducted using completely randomized design with fourreplicates. Six salinity treatments (control, 50, 100, 150, 200 and 300 mM NaCl) and sixdrought treatments (control, -0.2, -0.4, -0.6, -0.8 and -1 MPa polyethylene glycol) wereutilized in four replicates. Germination percentage and rate were calculated whilecomputing the germinated seeds every day. Growth parameters (rootlet, shoot and seedlinglength), allometric index and seed vigor have been accordingly given. For eachexperiment, one-way ANOVA was used to determine significant effects of treatments andmean comparison was done by the means of Duncan method using SPSS software. Resultsshowed that salinity and drought stresses had the significant effects on germination andgrowth indices of Agropyron desertorum so that germination rate and percentage, rootlength, shoot length, seedling length and seed vigor indices were decreased by increasingthe concentrations of salinity and drought treatments. Also, seed germination and growthwere observed only until -0.4 MPa drought level so that germination at φs = -0.6 MP wascompletely stopped. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - Desert Transformation or Desertification Control?
Victor R. SquiresThe UNCCD has been ratified by over 190 countries. It is the attempt by nations, both rich and poor to control the scourge of desertification. The definition of which is “land degradation in arid, semiarid, and dry subhumid areas resulting from various factors, in چکیده کاملThe UNCCD has been ratified by over 190 countries. It is the attempt by nations, both rich and poor to control the scourge of desertification. The definition of which is “land degradation in arid, semiarid, and dry subhumid areas resulting from various factors, including climatic variations and human activities. It is now widely accepted that desertification is not the relentless advance of desert but rather the development of land degradation in discrete sites that can coalesce and spread (Squires and Sidahmed 1998). China, a signatory to the UNCCD, has a large area of desert and an alarming rate of desertification of all types wind and water erosion, and soil salinization (Luo and Zhang 2006). In China for example, in provinces such as Ningxia, Inner Mongolia and Gansu the local officials report that the rate of expansion of desertified lands is proceeding at double the rate of control measures. Clearly, this is unsatisfactory and better ways must be found to reverse the trend. National efforts to combat desertification employ a range of measures, some physical and others relate to socio-economic and policy change (Lu et al. 2005). Other countries that are UNCCD signatories face similar problems. Sandy desertification[1] (sandification) is of great concern in China (Wang 2000). Iran and countries of the Gulf Persian region (Al Faraji 2002). Until recently the area of sandification in China was growing at a rapid rate, despite efforts to combat it (Fig 1). It is estimated that the rate of rangeland degradation in semi arid and dry sub-humid areas is 90-97%, and the annual rate of rangeland degradation is accelerating. But, in China as a whole, from 2004 onwards the rate of expansion of land affected by sandification has declined and in some areas it has been reversed (Luo and Zhang 2006). Other forms of desertification, especially in the marginal cropping lands in the interface zone between the pastoral zone and the croplands, are on the increase. This is also apparent in other countries as burgeoning human and livestock populations put more and more pressure on the shrinking arable land base (El-Beltagy, Saxena and Wang 2008).[1]-Sandification refers to sandy desertification. It is experienced in many areas of China from the sub-humid Hulunbir grasslands in NE China to the edges of the various deserts in western and northern China. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - Desertification Evaluation Using IMDPA Model (Case Study: Taraz Nahid, Saveh, Iran)
Hamid Toranjzar Moslem PoormoridiSeveral studies have been performed to evaluate the desertification in Iran andother countries which led to present national and regional models. One of them is IMDPAmodel. This model was used as a case study in Taraz Nahid, Saveh, Iran. In this study, fivefactors inclu چکیده کاملSeveral studies have been performed to evaluate the desertification in Iran andother countries which led to present national and regional models. One of them is IMDPAmodel. This model was used as a case study in Taraz Nahid, Saveh, Iran. In this study, fivefactors including climate, soil, vegetation, irrigation, and socioeconomic ones wereevaluated. According to the region conditions for each criterion, several indices wereconsidered. Based on the selected indices for each criterion, the qualitative maps weredeveloped from geometric mean of indices for each criterion and finally, the desertificationintensity map was prepared from the geometric mean. The final desertification map showsthe balanced (moderate) and intense (severe) classes of desertification process in theregion. According to the performed evaluations, the soil texture index with the averagevalue of 3.75 (very severe class) and vegetation conditions with the average value of 2.9were more effective indices in the region desertification. Also, the desertificationquantitative intensity value (DM=2.31) was calculated for the entire study region thatshowed the moderate class for this region. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - Biological Models for Protecting Different Land Use in Arid Areas China
G.A. HeshmatiThere are more than 750 counties in 13 provinces and autonomous regionsconstituting 30% of China lands which are facing serious problem of desertification. Theseareas are mainly distributed in arid, semi-arid and dry sub-humid areas in the western part ofNortheast China چکیده کاملThere are more than 750 counties in 13 provinces and autonomous regionsconstituting 30% of China lands which are facing serious problem of desertification. Theseareas are mainly distributed in arid, semi-arid and dry sub-humid areas in the western part ofNortheast China, North central china and most of northwest china. Biological methods are theultimate way for drift sand stabilization and a fundamental approach for the development andproper utilization of desert. There are 12 deserts in two physiographical situations (hilly andlow land situations) where some successful biological methods for combating desertificationhave been documented. These methods were used on the basis of land use and the best plantspecies which are suitable for these harsh conditions. The land uses that are suffering mostfrom desertification are agricultural areas, highways, railways, roads, cities, industrial placesand mining areas. The important plant species used for combating desertification areHedysarum laeve, H. scoparium, Amorpha fruticosa, Lespedeza bicolor, Caragaramicrophylla, C. korshinskii, Artemisia halodendron, A. sphaerocephala, Astragalusadsurgens, Ulmus pumila, Hippophae rhamnoides, Haloxylon ammodendron, Calligonummongolicum. Transplanted seedlings, direct sowing, use of cutting, and air seeding techniqueswere used for greening areas degraded by wind and water erosion. Different models havebeen applied for protecting agricultural areas, cities, highways, railways and roads, industrialor mining and reservoir properties. Some successful models which have been employed areshelter forest system in oases, shelter system for sand fixation in agricultural areas,transportation, industrial or mining and reservoir properties. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - Multi-Criteria Evaluation Model for Desertification Hazard Zonation mapping Using GIS (Study Area: Trouti Watershed, Golestan, Iran)
Armin Mashayekhan Farhad HonardoustDesertification is one of the major issues threatening human communities. Manymethods have been developed for assessment and mapping of desertification hazards. In thisresearch, multi-criteria evaluation method was used to investigate desertification process inTrouti wa چکیده کاملDesertification is one of the major issues threatening human communities. Manymethods have been developed for assessment and mapping of desertification hazards. In thisresearch, multi-criteria evaluation method was used to investigate desertification process inTrouti watershed, Golestan Province, Iran. At the first step, major desertification factors weredetermined by doing field surveys. They were soil texture, aspect, rainfall, sensitivity ofgeological formation to erosion, hydrologic soil group, slope and land use. The next step,information layers were digitized in GIS environment and Digitized maps were converted tofuzzy standard maps using fuzzy membership functions in IDRISI software. Then, weight ofeach factor was determined with the contribution of Analytical Hierarchy Process. Finally, thesusceptible areas to desertification in the study area were identified using Multi-criteriaevaluation method. The results showed that 36.55, 15.21, 40.17 and 8.07 % of the study areawere classified as severe, high, moderate and slow affected by desertification, respectively. Itwas concluded that land use and sensitivity of geological formations to erosion were the mostimportant factors affecting desertification process in Trouti watershed of Golestan Province. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - Saltgrass, a True Halophytic Plant Species for Sustainable Agriculture in Desert Regions
Mohammad PessarakliMohammad Pessarakli Professor. School of Plant Sciences, the University of Arizona Tucson, AZ 85721, USA * Corresponding author E-mail:pessarak@ag.arizona.edu Received: 4 April 2013 Accepted: 12 November 2013 Abstract Continuous desertification of arabl چکیده کاملMohammad Pessarakli Professor. School of Plant Sciences, the University of Arizona Tucson, AZ 85721, USA * Corresponding author E-mail:pessarak@ag.arizona.edu Received: 4 April 2013 Accepted: 12 November 2013 Abstract Continuous desertification of arable lands due to urbanization, global warming, and shortage of water mandates use of low quality/saline water for irrigation, especially in the regions experiencing water shortage. Using low quality/saline water for irrigation imposes more stress on plants which are already under stress in these regions characterized with saline soils and shortage of water. Thus, there is an urgent need for finding salt/drought tolerant plant species to survive/sustain under such stressful conditions. Since the native plants are already growing under such conditions and are adapted to these stresses, they are the best and the most suitable candidates to be manipulated for use under these stressful conditions. If stress tolerant species/genotypes of these native plants are successfully identified, there would be a substantial savings in cultural practices and inputs in using them by the growers and will result in substantial savings in the currencies of the countries. My investigations at the University of Arizona on saltgrass (Distichlis spicata L.), a euhalophytic plant species, have indicated that this plant has an excellent drought and salinity tolerance with a great potential to be used under harsh and stressful environmental conditions. This grass has multi usages, including animal feed, soil conservation, saline soils reclamation, and combating desertification processes. The objectives of this study were to find the most salt tolerant of various saltgrass genotypes for use in arid and semi-arid regions for sustainable agriculture and biologically reclaiming saline soils. Twelve saltgrass clones were studied in a greenhouse, using the hydroponics technique to evaluate their growth responses in terms of shoot and root lengths and DM weights, and general grass quality under salt stress conditions. Grasses were grown vegetatively in Hoagland solution for 90 days prior to exposure to salt stress. Then, 4 treatments [EC of 6 (control), 20, 34, and 48 dSm-1 salinity stress] were replicated 3 times in a RCB design experiment. Grasses were grown under these conditions for 10 weeks. During this period, shoots were clipped bi-weekly, clippings were oven dried at 65o C and DM weights were recorded, and shoot and root lengths were also measured. At the last harvest, roots were also harvested, oven dried, and DM weights were determined. General grass quality was weekly evaluated and recorded. Although, all the grasses showed a high level of salinity tolerance, there was a linear reduction in their growth responses as salinity level increased. However, there was a wide range of variations observed in salt tolerance of these saltgrass clones. The superior stress tolerant genotypes were identified which could be recommended for sustainable production under arid regions and combating desertification. This grass proved to not only have a satisfactory growth under the harsh desert conditions, but also to substantially reduce salinity level of the rhizosphere, which indicates that saltgrass can effectively be used for biological salinity control or reclamation of desert saline soils and combating desertification processes. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - اثرات تزریق درون بطنی- مغزی نانو ذرات طلا بر تعداد آلوئول‌ها و سلول‌های اپیتلیال غدد پستانی در رت‌های ماده پس از زایمان
فاطمه رفیقدوست غلامحسن واعظیاز زمان های قدیم از طلا به عنوان خوراکی و دارویی در درمان بسیاری از بیماری ها مانند ترس و اضطراب از طرف پزشکان قدیم تجویز شده است. هدف از این پروژه بررسی اثرتزریق نانوذرات طلا برتعداد آلوئول هاو سلول های اپیتلیال در غدد پستانی حیوان ماده پس از زایمان می باشد. در این پژو چکیده کاملاز زمان های قدیم از طلا به عنوان خوراکی و دارویی در درمان بسیاری از بیماری ها مانند ترس و اضطراب از طرف پزشکان قدیم تجویز شده است. هدف از این پروژه بررسی اثرتزریق نانوذرات طلا برتعداد آلوئول هاو سلول های اپیتلیال در غدد پستانی حیوان ماده پس از زایمان می باشد. در این پژوهش محل بطن روی موش های مورد بررسی مشخص شد و کانول های راهنما دقیقاً در همان محل نصب گردید.نانوذرات به داخل بطن در مقادیر 1، 5 و 10 میکروگرم بر کیلوگرم تزریق شد. بررسی هیستولوژیکی آلوئول ها و سلول های اپیتلیالموجود در غدد پستانی حیوان 24ساعت، 48 ساعت و 72 ساعت بعد از تزریق انجام شد. گروه های کنترل مربوط به هر دوره به جای نانوذرات طلا، آب مقطر دریافت کردند. در پایان موش ها پس از عمل پرفیوژن کشته شدند و مغز آنها را از جمجمه خارج گردید و برای 48ساعت در فرمالین 10% نگهداری شد. سپس از مغزهای تثبیت شده مقاطع 4 میکرون تهیه گردید و پس از طی مراحل برش گیری و تهیه لام و رنگ آمیزی لام ها توسط گراتیکول شمارش گردید. بررسی بافت غدد پستانی نشان داد تزریق نانوذرات طلا در دوزهای1 و5 میکروگرم بر کیلوگرم باعث افزایش تعداد سلول های اپی تلیال و آلوئول های غدد پستانی در موش صحرائی ماده نژاد ویستار می شود. اما دوز 10 میکروگرم بر کیلوگرم چنین اثراتی ندارد. نتایج نشان داد تکرار تزریق دوزهای مختلف نانو ذرات در زمان های مختلف در اثرگذاری دوزها مؤثر بوده است. احتمالا نانوذرات طلا به عنوان آنتاگونیست رقابتی دوپامین عمل کرده و با تأثیر بر روی رسپتورهای دوپامینی و بلوکه کردن آن ها بر میزان ترشح دوپامین اثر کرده و با مهار آن موجب افزایش ترشح پرولاکتین شده است. پرولاکتین به شیوه فید بک منفی بر هیپوتالاموس اثر کرده و ترشح خود را کاهش می دهد، که خود نوعی مهار برای برای هر دارو یا ماده شیر افزا است. احتمالا یکی از دلایلی که دوز 10 میکروگرم بر کیلوگرم نانو ذرات طلا مؤثر واقع نشده همین اثر فید یک منفی پرولاکتین بر محور هیپوتالاموسـهیپوفیز بوده است. تعداد آلوئول ها و سلول های اپیتلیالتحت تأثیر نانوذرات طلا با دوزهای مختلف نسبت به گروه کنترل افزایش و در برخی از دوزها بی اثر بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - تنوع گونه های مورچه در دو منطقه ی استپی و بیابانی دامغان
ویدا حجتی امید پاک نیا حاجی قلی کمی محمدصفا گل محمدیمورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 چکیده کاملمورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 مورچه از طریق تله های گودالی (pitfall) در دو ناحیه استپی و بیابانی و در طی بهار 1385 جمع آوری نمودیم. در مجموع 23 گونه مورچه از 12 جنس متعلق به سه زیرخانواده شناسایی نمودیم. 14 گونه از ناحیه استپی و 12 گونه از نواحی بیابانی جمع آوری نمودیم. تنوع گونه ای مشاهده شده، تنوع گونه ای تخمین زده شده، شاخص تنوع آلفا و شاخص تنوع شانون در استپ بالاتر بود در حالی که شاخص تنوع سیمپسون در ناحیه بیابانی بیشتر از ناحیه استپی بود. بارش باران و تولیدات گیاهی در ناحیه استپی بالاتر از ناحیه بیابانی است که می توانند دلایل اصلی تنوع بالای گونه ای و شاخص های آلفا و شانون در ناحیه استپی باشند. شاخص سیمپسون در ناحیه بیابانی بالاتر بود زیرا در بیابان گونه های بیشتر با فراوانی بالاتری وجود داشتند. Cataglyphis nodusرایجترین گونه در ناحیه استپی و Monomorium kusenzoviرایجترین گونه در ناحیه بیابانی هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - بررسی اصول طراحی شهری مدرن و شهرسازی سنتی در طراحی شهرهای حاشیه کویر مرکزی ایران (نمونه موردی : محله آبشاهی شهر یزد)
آریان نقوی انارکی محمدرضا فرزاد بهتاشالگوی توسعه شهرهای امروزی با روش های سنتی فاصله گرفته و کیفیت زندگی در شهرها کاهش پیدا کرده و با نیازهای فرهنگی-اجتماعی مردم ایران بیگانه شده است. این روند باعث شده بخشهای تاریخی شهرهای بزرگ هویت سنتی خود را از دست داده و از تحولات شهری مدرن جدا بمانند. یکی از این شهره چکیده کاملالگوی توسعه شهرهای امروزی با روش های سنتی فاصله گرفته و کیفیت زندگی در شهرها کاهش پیدا کرده و با نیازهای فرهنگی-اجتماعی مردم ایران بیگانه شده است. این روند باعث شده بخشهای تاریخی شهرهای بزرگ هویت سنتی خود را از دست داده و از تحولات شهری مدرن جدا بمانند. یکی از این شهرها شهر یزد و محله آبشاهی آن است که رشد ناموزون شهری و عدم سازگاری با اوضاع جغرافیایی باعث ایجاد گسست سازمان فضایی شهر، ایجاد زمین های رهاشده در حریم شهر، عدم تناسب سرانه ها و تراکم های مناسب شهری ، کاهش امنیت درمحله ها و بسیاری مشکلات دیگری شده است .هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل الگوی شهرسازی محله آبشاهی شهر یزد و نقش الگوهای سنتی در شهرسازی مدرن و بومی سازی الگوهای مدرن با فرهنگ ایرانی اسلامی است ،در واقع دست یابی به این مهم که طراحی شهری در هسته داخلی شهریزد باید به چه صورت باشد تا موجبات پایداری فراهم شود.جنبه های طراحی سنتی ایرانی از ماهیتی پایدار برخوردار بوده و میتوان با استفاده مجدد از آنها هویت اجتماعی فرهنگی جدیدی خلق کرد و به نیازهای خاص اجتماعی در برنامه ریزی شهری پاسخ داد. در این پژوهش از روش های تحقیق توصیفی- تحلیلی، کیفی میدانی، پیمایشی و تاریخی به کمک مدل هلدرن و توزیع چارکی بهره گرفته شده. نتایج حاصله از این پژوهش مشخص می سازد شهرسازی سنتی و مدرن، نه تنها در تقابل با یکدیگر نیستند، بلکه در کنار یکدیگر باعث رسیدن به طراحی شهری پایدار و سازگار با محیط می شوند. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400