-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تعیین عوامل موثر بر توابع تولید اقلیمی جو دیم و تحلیل حساسیت آن در مناطق سرد و نیمهسرد استان لرستان
علیرضا توکلی عبدالمجید لیاقت امین علیزادهشناخت عوامل موثر و برنامهریزی برای مدیریت آنها و هماهنگسازی عملیات زراعی با روند تغییرات عوامل موثر، منجر به بهبود شرایط تولید و پیشبینی دقیقتر تولید خواهد شد. رشد محصولات و تولید آنها در شرایط دیم، تابعی از تغییرات عوامل اقلیمی است. بدین منظور، آمار 25 عامل هواشناس چکیده کاملشناخت عوامل موثر و برنامهریزی برای مدیریت آنها و هماهنگسازی عملیات زراعی با روند تغییرات عوامل موثر، منجر به بهبود شرایط تولید و پیشبینی دقیقتر تولید خواهد شد. رشد محصولات و تولید آنها در شرایط دیم، تابعی از تغییرات عوامل اقلیمی است. بدین منظور، آمار 25 عامل هواشناسی دستهبندی شده همراه با آمار زراعی عملکرد جو دیم در شهرستانهای الشتر، خرمآباد، الیگودرز و بروجرد به عنوان نمونه مناطق سرد و نیمهسرد استان لرستان برای سالهای زراعی 85-1377 به کار گرفته شد. با استفاده از تجزیه علیت، ضریب همبستگی به دو بخش اثرات مستقیم و غیرمستقیم تفکیک شد. نتایج حاصل از هر یک از توابع تولید اقلیمی نشاندهنده نقش بارز کمبود فشار بخار دوره رشد محصول در توابع تولید است. مدلهای محلی نیاز به دادههای ورودی کمتری دارند لیکن مدل منطقهای نیازمند دادههای اقلیمی بیشتری است. با تعیین شاخص بهرهوری بارش در تمام این مناطق طی 8 سال زراعی، بیشترین، کمترین و میانگین بهرهوری بارش به ترتیب 3/0، 15/0 و 224/0 کیلوگرم بر مترمکعب بارش به دست آمد که میانگین آن حدود 6 درصد از میانگین کشوری (239/0 کیلوگرم بر مترمکعب بارش) کمتر میباشد. نتایج تحلیل حساسیت نشان داد که دمای حداکثر، ساعات آفتابی، دمای حداکثر مطلق و کمبود فشار بخار اشباع دوره رشد، حساسترین عامل اقلیمی هستند. توابع تولید اقلیمی ابزار مناسبی برای پیشبینی عملکرد بوده و میتواند در فرآیند تصمیمگیری برای بهبود فعالیتهای زراعی دیم به کار رود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تجزیه علیت بین عملکرد دانه و برخی صفات زراعی لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) درشرایط کنترل و آلودگی ویروس موزائیک معمولی لوبیا (Bean Common Mosaic Virus)
محمد مجتبی کامل منش ساسان قاسمی آنیتا نمایندهبه منظور بررسی روابط علت و معلولی عملکرد دانه با برخی صفات زراعی در ژنوتیپ های لوبیا و تعیین سهم آن دسته از صفات که بیشترین تأثیر را بر عملکرد دارند، آزمایشی با 25 ژنوتیپ در دو شرایط بدون آلودگی و آلودگی به وسیله ویروس موزائیک معمولی لوبیا (Bean common mosaic virus ) در چکیده کاملبه منظور بررسی روابط علت و معلولی عملکرد دانه با برخی صفات زراعی در ژنوتیپ های لوبیا و تعیین سهم آن دسته از صفات که بیشترین تأثیر را بر عملکرد دارند، آزمایشی با 25 ژنوتیپ در دو شرایط بدون آلودگی و آلودگی به وسیله ویروس موزائیک معمولی لوبیا (Bean common mosaic virus ) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. ابتدا ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات با یکدیگر محاسبه شد. در شرایط بدون آلودگی صفات تعداد ساقه فرعی، شاخص برداشت و طول دوره زایشی و در شرایط آلودگی تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت با عملکرد دانه همبستگی معنی دار در سطوح احتمال 05/0 و 01/0 نشان دادند. جهت تعیین سهم صفاتی که بیشترین تأثیر را بر عملکرد دانه داشتند از تجزیه رگرسیون گام به گام و متعاقب آن از تجزیه علیت استفاده شد. در تجزیه رگرسیون گام به گام صفت عملکرد دانه به عنوان متغیر وابسته وسایر صفات به عنوان متغیر مستقل قرار گرفتند. در شرایط بدون آلودگی به ترتیب صفات تعداد ساقه فرعی، شاخص برداشت، وزن بوته و طول ساقه اصلی وارد مدل رگرسیونی شده و در مجموع 84 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه نمودند. در شرایط آلودگی نیز به ترتیب شاخص برداشت، وزن بوته و تعداد دانه در غلاف وارد مدل گردیدند و مجموعاً 93 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه نمودند و به دلیل معنی دار بودن ضرایب رگرسیون ناقص در مدل باقی ماندند. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق شاخص برداشت به عنوان یک معیار گزینش مناسب جهت انتخاب ارقام پر محصول لوبیا در هر دو شرایط بدون آلودگی و با آلودگی معرفی شد. بعد از این صفت بر اساس نتایج حاصل از تجزیه علیت در شرایط بدون آلودگی، صفت تعداد ساقه فرعی و در شرایط آلودگی، تعداد دانه در غلاف به عنوان معیارهای مناسب معرفی می گردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - اثر عوامل محیطی غیرزنده بر جمعیت شته مومی کلم L. Brevicoryne brassicae روی زراعت کلزا در منطقه ورامین
علی اکبر کیهانیان محمد ولی تقدسیشته مومی کلم Brevicoryne brassicae از مهمترین حشرات زیان آور روی کلزا است که با مکیدن شیره از قسمت های مختلف گیاه کلزا موجب خسارت کمی و کیفی دانه می گردد. براساس بررس های انجام شده در سال های 1380-1382، زمان ظهور شته مومی B. brassicae در مزارع کلزا متفاوت می باشد. چکیده کاملشته مومی کلم Brevicoryne brassicae از مهمترین حشرات زیان آور روی کلزا است که با مکیدن شیره از قسمت های مختلف گیاه کلزا موجب خسارت کمی و کیفی دانه می گردد. براساس بررس های انجام شده در سال های 1380-1382، زمان ظهور شته مومی B. brassicae در مزارع کلزا متفاوت می باشد. در منطقه ورامین شته مومی کلم در مرحله چند برگی گیاه کلزا در اواخر آبان ماه استقرار یافته و از اوایل اسفند تا اواسط آن، با مساعد شدن شرایط آب و هوایی و هم زمان با رشد گیاه کلزا از مرحله پنجه زنی به ساقه دهی جمعیت شته به تدریج افزایش و کلنی شته تشکیل می شود. اوج فعالیت شته مومی هم زمان با باز شدن گل و تشکیل غلاف در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه است. تکثیر شته مومی بستگی به عوامل محیطی غیرزنده نظیر دما، رطوبت و تعداد ساعات آفتابی در طول روز دارد. تجزیه علیت (Path coefficient analysis) اثر عوامل محیطی مذکور بر جمعیت شته مومی نشان می دهد که حداقل رطوبت نسبی، دما و تعداد ساعت های آفتابی تاثیر مستقیم بر جمعیت این آفت دارد. در این بررسی تاثیر این عوامل محیطی غیرزنده در ارتباط با جمعیت آفت مورد بحث قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تعیین مهمترین صفات تعیین کننده عملکرد ارقام مختلف برنج در شرایط نرمال و تنش خشکی
محمدرضا کریم حسین صبوری محمدعلی ابراهیمی سمیه سنچولیبهمنظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و تعدادی از صفات وابسته به آن، 14 ژنوتیپ برنج (شامل 5 رقم بومی و 9 رقم خارجی) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در دو محیط بدون تنش (غرقاب) و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان علیآبادکتول (زیر نظر دانشگاه گنبدک چکیده کاملبهمنظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و تعدادی از صفات وابسته به آن، 14 ژنوتیپ برنج (شامل 5 رقم بومی و 9 رقم خارجی) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در دو محیط بدون تنش (غرقاب) و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان علیآبادکتول (زیر نظر دانشگاه گنبدکاووس) مورد مطالعه قرارگرفت. آبیاری مزرعه آزمایشی در هر دو محیط غرقاب و تنش، تا مرحله پنجهدهی ارقام بهطور یکسان به صورت غرقاب انجامشد، سپس برای ایجاد تنش، آبیاری از 40 روز پس از نشاء (مرحله حداکثر پنجهزنی) به فاصله هر 25 روز تا پایان فصل زراعی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشانداد که تفاوت معنیداری بین ژنوتیپها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه در دو شرایط مطالعه وجود داشت. بیشترین میانگین عملکرد در شرایط نرمال و تنش متعلق به ژنوتیپهای lR83752-B-B-12-3 و سپیدرود بود. وزن خوشه (**85/0) در شرایط بدون تنش (غرقاب) و حجم ریشه (**98/0) در شرایط تنش خشکی، بالاترین همبستگی مثبت و معنی-داری را با عملکرد دانه داشتند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که در شرایط بدون تنش، تعداد خوشه و در شرایط تنش خشکی، تعداد دانه پر خوشه دارای بالاترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه داشتند. در گروهبندی ارقام بر اساس تجزیه کلاستر با استفاده از روش ward، ارقام در شرایط نرمال و تنش در سه گروه قرار گرفتند. نتایج تجزیه کلاستر نشانداد که ارقامIR83752-B-B-12-3 ، Pegaso و سپیدرود که دارای حجم، وزن تر و وزن خشک ریشه بیشتری نسبت به ارقام دیگر بودند در گروه متحمل به خشکی قرار گرفتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - گروه بندی هیبریدهای ذرت بر اساس برخی خصوصیات زراعی
سلیمان محمدی لیلی علی وند فرهاد فرح وش حمزه حمزه کامران انوری سونیا عارفیبه منظور بررسی روابط بین صفات مهم هیبریدهای ذرت، آزمایشی با 14 هیبرید دیررس ذرت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین هیبریدهای مورد مطالعه از نظر ارتفاع بوته و چکیده کاملبه منظور بررسی روابط بین صفات مهم هیبریدهای ذرت، آزمایشی با 14 هیبرید دیررس ذرت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین هیبریدهای مورد مطالعه از نظر ارتفاع بوته و بلال، تعداد ردیف دانه و تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه، ماده خشک و عملکرد دانه اختلاف معنی داری وجود دارد ولی نیاز حرارتی یکسانی داشتند. بیشترین عملکرد دانه مربوط به هیبرید KLM76005 × MO17 بود. نتایج همبستگی صفات زراعی نشان داد که عملکرد دانه با صفات شاخص برداشت و بیوماس همبستگی مثبت و معنی داری دارد. تجزیه رگرسیون گام به گام صعودی مشخص ساخت صفات شاخص برداشت، بیوماس و وزن هزار دانه بیشترین تغییرات موجود در عملکرد دانه را توجیه کردند و تجزیه علیت با این صفات نشان داد که صفات مذکور بیشترین اثر مثبت مستقیم و معنی دار را بر عملکرد دانه دارند. تجزیه خوشه ای با استفاده از روش وارد، هیبریدهای مورد مطالعه را به پنج دسته تقسیم کرد. خوشه های دوم و سوم از نظر عملکرد دانه و صفات مؤثر بر عملکرد (شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه) از میانگین بالاتری برخوردار بودند. مطالعه همبستگی صفات از نظر نیـازهای حرارتی نمایان گر وجــود همبستگی منفی و معنی دار عملکرد دانه با صفات GDD تا ظهور گل تاجی و GDD کل بود. تجزیه به مؤلفه های اصلی صفات از نظر نیاز حرارتی نشــان داد که دو مؤلفه اصلی 80.3 درصــد از تغییرات واریانس را در این گروه از صفات توجیــه نمــود. در نهایت صفات شاخص برداشت و بیوماس به عنوان معیارهای غیرمستقیم در گزینش هیبریدها و هیبرید KLM76005×MO17 به عنوان بهترین هیبرید شناسایی گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - ارزیابی روابط عملکرد دانه و برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک در ژنوتیپهای گندم نان در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی
سامان معتضدی سعید سیف زاده رضا حق پرست حمیدرضا ذاکرین حمید جباری جهانفر دانشیانروابط بین عملکرد دانه با برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک و تعیین اهمیت نسبی هر یک از آنها، در 25 ژنوتیپ گندم نان از نظر14صفت مورفوفیزیولوژیک طی آزمایشی در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه طی سال های زراعی 1395-1393در چکیده کاملروابط بین عملکرد دانه با برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک و تعیین اهمیت نسبی هر یک از آنها، در 25 ژنوتیپ گندم نان از نظر14صفت مورفوفیزیولوژیک طی آزمایشی در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه طی سال های زراعی 1395-1393در شرایط آب و هوایی غرب کشور (ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات مورد بررسی، به جز طول سنبله، تفاوت معنی داری در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی داشتند. در شرایط آبیاری تکمیلی، صفات مذکور مقادیر معنی دار بالاتری را نسبت به شرایط دیم نشان دادند. انجام آبیاری تکمیلی منجر به کاهش دمای سطح برگ و دمای کانوپی گردید. ضرایب همبستگی ساده بین صفات در هر دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی نشان داد که صفات پایداری غشای سلولی، طول برگ پرچم، عملکرد کاه و کلش، محتوای آب نسبی، وزن هزار دانه، محتوای کلروفیل، دمای برگ و دمای کانوپی همبستگی معنی دار بالایی با عملکرد دانه دارند. نتایج تجزیه رگرسیون همچنین نشان داد که صفات عملکرد کاه وکلش و طول برگ پرچم در شرایط دیم و صفات عملکرد کاه و کلش، طول برگ پرچم، محتوای آب نسبی و عملکرد سنبله در شرایط آبیاری تکمیلی وارد مدل رگرسیونی شدند و به ترتیب 741/0 و 899/0 از کل تغییرات مربوط به عملکرد دانه را تبیین نمودند. تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثر مستقیم مثبت به عملکرد کاه و کلش و طول برگ پرچم تحت شرایط دیم و عملکرد کاه و کلش، محتوای آب نسبی، طول برگ پرچم و عملکرد سنبله تحت شرایط آبیاری تکمیلی ارتباط داشت و این امر نشان دهنده اهمیت این صفات بر عملکرد دانه می باشد. در هر دو شرایط، عملکرد کاه و کلش بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ارزیابی همبستگی تعدادی از خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی ارقام جو لخت با عملکرد دانه
محمدرضا داداشی عباسعلی نوری نیا مرتضی عسگر شهرام عزیزی چاخرچمنبهمنظور بررسی همبستگی بین عملکرد دانه و تعدادی از صفات وابسته به آن در لاینهای جو لخت (بدون پوشینه) در استان گلستان، تعداد 10 لاین جو لخت در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول فصل رشد و نیز بعد از چکیده کاملبهمنظور بررسی همبستگی بین عملکرد دانه و تعدادی از صفات وابسته به آن در لاینهای جو لخت (بدون پوشینه) در استان گلستان، تعداد 10 لاین جو لخت در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول فصل رشد و نیز بعد از برداشت محصول صفات ارتفاع، طول سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد بیولوژیک، تعداد کل پنجه، تعداد پنجه ی بارور، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، محتوی آب نسبی برگ، ضریب پایداری غشاء، سطح برگ پرچم، نسبت سدیم به پتاسیم، عملکرد دانه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت در بوته مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش رگرسیون گام به گام مناسبترین مدل برای عملکرد می باشد. با استفاده از تجزیه ی علیت، همبستگی بین صفات باقی مانده در مدل به اثرات مستقیم و غیر مستقیم تفکیک شد. با توجه به همبستگی و نیز تجزیه ی علیت، وزن هزار دانه با اثر مستقیم 0.69 مهمترین جزء مؤثر بر عملکرد دانه تشخیص داده شد. اثر مستقیم تعداد دانه در سنبله و تعداد پنجه ی بارور بر عملکرد مثبت و معنی دار بودند و اثر غیرمستقیم تعداد پنجه ی بارور از طریق وزن هزار دانه نسبتاً بالا برآورد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - ارزیابی اثر برخی صفات بر عملکرد در لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان (Triticum aestivum L) تحت شرایط تنش کم آبی
صفیه محمدزاده سعید اهری زاد ورهرام رشیدیبه منظور بررسی و تعیین صفات تاثیر گذار بر عملکرد دانه لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط تنش کم آبی پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 90-1389 اجرا گردید. در این آزمایش 28 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه دو والد (نورستار و ز چکیده کاملبه منظور بررسی و تعیین صفات تاثیر گذار بر عملکرد دانه لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط تنش کم آبی پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 90-1389 اجرا گردید. در این آزمایش 28 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه دو والد (نورستار و زاگرس) به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سطح آبیاری (70 و 140 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که از لحاظ کلیه صفات بین لاین ها اختلاف معنی دار وجود داشت که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی در بین آنها است. لاین های شماره 32، 163 و 182 از بیشترین عملکرد در هر دو شرایط محیطی برخوردار بودند. در دو شرایط تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله و شاخص برداشت بالاترین همبستگی مثبت و معنی دار با عملکرد دانه را داشتند. تجزیه علیت براساس رگرسیون گام به گام در شرایط آبیاری نرمال نشان داد که بیشترین اثر مستقیم و مثبت را به ترتیب تعداد سنبله (0.556)، تعداد دانه در سنبله (0.278) و وزن هزار دانه (0.259) و در شرایط کم آبی تعداد سنبله (0.430)، عملکرد کاه (0.276) و طول پدانکل (0.323) بر عملکرد داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - ارزیابی واکنش ژنوتیپ های جدید گندم نان به آبیاری تکمیلی از نظر عملکرد دانه و برخی صفات زراعی و فیزیولوژیکی
معصومه خیری مظفر روستایی اسماعیل زادحسن رقیه دست بری رسول اسلامی محمدباقر خورشیدی بنامبه منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه 20 لاین و رقم پیشرفته گندم دیم انتخابی از جمعیت Azar2/78Zhong291، این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه درسال زراعی 88-1378 اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان چکیده کاملبه منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه 20 لاین و رقم پیشرفته گندم دیم انتخابی از جمعیت Azar2/78Zhong291، این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه درسال زراعی 88-1378 اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ ها از نظر صفات طول غلاف برگ پرچم، تعداد سنبلچه بارور، تعداد سنبلچه غیربارور، تعداد دانه در سنبله اصلی، وزن دانه در سنبله اصلی، وزن هزار دانه، تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، شاخص برداشت و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و صفـات طول سنبله و وزن خشک پدانکل در سطح احتمال 5 درصد معنی دار و صفات تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، طول پدانکل، وزن خشک سنبله و عملکرد بیولوژیک غیر معنی دار بودند. بر اساس نتایج، تنوع ژنتیکی کافی در بین لاین های گندم برای اغلب صفات وجود داشت. نتایج نشان داد که لاین های شماره 16و 4 به ترتیب با 3680 و 3400 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد از برتری معنی داری برخوردار بودند. این لاین ها نسبت به رقم شاهد آذر 2 تحت آبیاری تکمیلی 810 الی 1090 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه بیشتری تولید کردند. بر اساس نتایج صفات طول غلاف برگ پرچم، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه در سنبله، تعداد پنجه و شاخص برداشت با عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی دار و صفت تعداد پنجه غیربارور با عملکرد دانه رابطه منفی و معنی داری داشتند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که صفات طول غلاف برگ پرچم، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه دارای بیشترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه بودند و تاریخ رسیدگی فیزیولوژیکی اثر مستقیم منفی بر عملکرد دانه داشت. در مجموع، بر اساس صفات مختلف و عملکرد دانه لاین شماره 16 (Azar2/78Zhong291-53) مناسب ترین لاین برای آبیاری تکمیلی انتخاب گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - ارزیابی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک لاین ها و ارقام گندم نان
پریسا مرادیان حمداله کاظمی اربط محمد رضایی مراداعلیاین پژوهش به منظور بررسی ارتباط برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مرتبط باعملکرد دانه و اجزای عملکرد در 11 لاین گندم پاییزه (Triticum aestivum L) همراه 4 رقم شاهد ( ,Oroum (C-83-7) ,Zareh (C-83-8) Mihan (C-84-8) و Zarrin) درسال زراعی 1391 - 1390 در قالب طرح بلوک های کا چکیده کاملاین پژوهش به منظور بررسی ارتباط برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مرتبط باعملکرد دانه و اجزای عملکرد در 11 لاین گندم پاییزه (Triticum aestivum L) همراه 4 رقم شاهد ( ,Oroum (C-83-7) ,Zareh (C-83-8) Mihan (C-84-8) و Zarrin) درسال زراعی 1391 - 1390 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در بین صفات مورد بررسی ارتفاع ساقه، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه در سنبله، وزن میانگره ها، طول سنبله و وزن سنبله در سطح احتمال 1درصد و از نظر عملکرد دانه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود که نشان دهنده وجود اختلاف بین ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر این صفات است. لاین Zrn/Shiroodi با متوسط عملکرد 9422 کیلوگرم در هکتار بیشترین مقدار عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. رگرسیون چندگانه به روش نزولی، تعداد سنبله در متر مربع، وزن میانگره ها و طول سنبله با ضریب تبیین 15.5 بیشترین تغییرات مربوط به عملکرد دانه را توجیه کردند. بر اساس نتایج تجزیه علیت با افزایش صفاتی مانند طول سنبله (0.749) و تعداد سنبله در مترمربع (0.442) عملکرد دانه نیز افزایش یافت. تجزیه خوشه ای لاین ها به روش Wardآنها را در دو گروه بر اساس صفات مورد نظر گروه بندی کرد. بنابراین، میتوان صفات مورد نظر را در برنامه های گزینش ژنوتیپهای امیــد بخش گنـدم های زمستانه مورد استفاده قرار داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - مقایسه عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپهای بومی عدس تحت تنش خشکی و اثر توام خشکی و شوری بر برخی ژنوتیپهای تحت بررسی در مرحله رویشی
ورهرام رشیدی سمن چلبیانی مهناز شریفی احمد بابازادهتنش شوری و خشکی، از جمله مهمترین تنشهای غیرزیستی، رشد و نمو محصولات زراعی را کاهش میدهند. در ایران و برخی از کشورهای جهان عده کثیری از مردم جهت تامین پروتئین مورد نیاز خود از حبوباتی نظیر عدس استفاده می کنند. به منظور ارزیابی ژنوتیپ های عدس از نظر تحمل به خشکی در مرح چکیده کاملتنش شوری و خشکی، از جمله مهمترین تنشهای غیرزیستی، رشد و نمو محصولات زراعی را کاهش میدهند. در ایران و برخی از کشورهای جهان عده کثیری از مردم جهت تامین پروتئین مورد نیاز خود از حبوباتی نظیر عدس استفاده می کنند. به منظور ارزیابی ژنوتیپ های عدس از نظر تحمل به خشکی در مرحله گلدهی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال 1392 و 1393 در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ × تنش خشکی برای کلیه صفات تحت بررسی معنی دار بود که حاکی از واکنش متفاوت ژنوتیپ ها از نظر آن صفات نسبت به تنش خشکی می باشد. مقایسه میانگین صفات از نظر اثر متقابل ژنوتیپ × تنش خشکی نشان داد با وجود اینکه کلیه ژنوتیپ ها در شرایط تنش خشکی نسبت به شرایط بدون تنش کاهش عملکرد معنی داری داشتند، اما ژنوتیپ شاوی ورزقان هم در شرایط بدون تنش خشکی و هم در شرایط واجد تنش، نسبت به سایر ژنوتیپ ها دارای عملکرد بالاتری بودند. همچنین، جهت ارزیابی تحمل ژنوتیپ های بومی عدس نسبت به اثر توام تنش شوری و خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و با استفاده از 3 فاکتور در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 1393 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش گلخانه ای شامل: تنش خشکی دو سطح ( شاهد و آبیاری در مرحله 50% ظرفیت زراعی)؛ تنش شوری در دو سطح (شاهد و شوری، 4 دسی زیمنس بر متر) و تعداد 7 ژنوتیپ انتخابی عدس از آزمایش جوانه زنی بودند. نتایج تجزیه واریانس آزمایش گلخانه ای نشان داد که اثر متقابل سه جانبه ژنوتیپ × شوری × خشکی فقط برای طول ریشه معنی دار بود که نشاندهنده متأثر شدن متفاوت ژنوتیپ ها از لحاظ این صفت تحت تاثیر اعمال توأم شوری و خشکی می باشد. اثر سطوح تنش شوری و سطوح تنش خشکی روی کلیه صفات معنی دار بود که نشاندهنده تغییر ارزش صفات مورد مطالعه و تحت تأثیر قرار گرفتن آنها از شرایط تنش شوری و خشکی است. نتایج تجزیه رگرسیون و علیت برای وزن خشک ساقه نشان داد که صفت تعداد ریشه های جانبی با بیشترین اثرات مستقیم و غیرمستقیم، نقش مؤثری در افزایش میزان وزن ساقه در شرایط تنش شوری و خشکی داشت. تجزیه خوشه ای نیز ژنوتیپ ها را به دو خوشه تقسیم نمود. خوشه دوم مشتمل بر ژنوتیپ های کلیبر، هوراند دانه ریز و شاوی ورزقان از نظر صفات مورد مطالعه از ارزش بالاتری نسبت به میانگین برخوردار بودند و آنها را می توان ژنوتیپ های متحمل در مرحله رویشی نسبت به سایر ژنوتیپ ها در این آزمایش دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - رابطه بین عملکرد و اجزای عملکرد دانه در هیبریدهای ذرت تحت شرایط مختلف آبیاری
جمیله سیدزوار مجید نوروزی سعید اهری زاد علی بنده حقبه منظور بررسی ارتباط برخی صفات زراعی با عملکرد دانه 14 هیبرید ذرت، آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز (خلعت پوشان) اجرا شد. در این آزمایش برخی صفات مورفولوژیک، چکیده کاملبه منظور بررسی ارتباط برخی صفات زراعی با عملکرد دانه 14 هیبرید ذرت، آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز (خلعت پوشان) اجرا شد. در این آزمایش برخی صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد، در سه شرایط آبیاری مختلف (عادی، تنش ملایم و تنش شدید کمبود آب) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در کلیه صفات مورد مطالعه، به جز قطر بلال، اختلاف معنی دار بین سطوح تنش کمبود آب و هیبریدهای مورد مطالعه مشاهده شد. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام در متوسط شرایط تنش نشان داد که صفات تعداد ردیف در بلال، وزن 300 دانه، تعداد دانه در ردیف و تعداد برگ در بوته، در مجموع 83 درصد تغییرات عملکرد دانه را تبیین نمودند. بر اساس تجزیه علیت، بیشترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه مربوط به صفت تعداد دانه در بلال بود. تجزیه به مؤلفه های اصلی نشان داد که مؤلفه اول دارای ضرایب بزرگ برای صفات وزن 300 دانه، ارتفاع بوته، طول بلال، مساحت برگ پرچم، قطر بلال و قطر چوب بلال و مؤلفه دوم نیز دارای ضرایب بزرگ بر صفات وزن خشک بوته، تعداد دانه در ردیف، تعداد برگ در بوته، تعداد ردیف در بلال و عملکرد دانه بودند. دو مؤلفه اول که 78 درصد تغییرات را توجیه می کردند به عنوان مهم ترین مؤلفه ها برآورد شد که مؤلفه اول به عنـوان عامل رشـدی-مورفولوژیکی و مؤلفه دوم به عنوان عامل عملکرد نام گزاری شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - بررسی واکنش عملکرد ذرت دانه ای (SC 704) به تاریخ کاشت مناسب و کم آبیاری با روش آماری چند متغیره
بابک میرشکارنژاد فرزاد پاک نژاد محمد نبی ایلکاییاقلیم خشک و نیمه خشک در اغلب نواحی ایران، اهمیت استفاده از روش های مدیریت زراعی را دوچندان کرده است. بر این اساس، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 1395 و 1396 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. تی چکیده کاملاقلیم خشک و نیمه خشک در اغلب نواحی ایران، اهمیت استفاده از روش های مدیریت زراعی را دوچندان کرده است. بر این اساس، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 1395 و 1396 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت، (1 اردیبهشت، 21 اردیبهشت و 10 خرداد) و چهار رژیم آبیاری شامل I100: 100%ETc،I80: 80%ETc ،I60: 60%ETc و I40: 40%ETc مبتنی بر نیاز آبی گیاه ذرت طراحی شدند. بالاترین بهره وری اقتصادی مصرف آب به میزان 1/19 و 1/01 کیلوگرم بر متر مکعب به ترتیب در سال اول و دوم با تاریخ کاشت اول حاصل شد. تجزیه علیت نشان داد که متغیرهایی نظیر وزن بلال با تأثیر مثبت و مستقیم (1/27) و بهره وری بیولوژیکی مصرف آب با تأثیر مستقیم (0/937) از عوامل اصلی تأثیرگذار بر عملکرد دانه بودند. بر اساس آزمون تجزیه به مؤلفه های اصلی، صفات عملکرد دانه، وزن بلال، عملکرد بیولوژیک، تعداد کل دانه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت تحت عنوان صفات زراعی و صفات عملکرد اقتصادی مصرف آب و عملکرد بیولوژیکی مصرف آب به عنوان صفات فیزیولوژیکی ذرت در مجموع 70 درصد از کل تغییرات عملکرد را توجیه کردند. بنابراین، با توجه به معنی داری اثر متقابل تاریخ کاشت و آبیاری بر عملکرد دانه (p ≤ 0.01)، کاشت زودهنگام ذرت دانه ای و مدیریت کم آبیاری با تعدیل تنش های غیرزنده نقش عمده ای در کسب عملکرد بهینه و ارتقای بهره وری آب آبیاری خواهند داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - استفاده از لاینهای جایگزین کروموزومی گندم برای مطالعه روابط بین عملکرد و اجزای آن در شرایط تنش خشکی و نرمال
مسعود گلستانی شهرام محمدیبهمنظور بررسی روابط بین عملکرد و اجزای آن، آزمایشی با استفاده از دو سری لاین جایگزین کروموزومی گندم شامل سری لاینهای جایگزین رقم تایمستین در زمینه ژنتیکی رقم چاینیز اسپرینگ و رقم رد اجیپشن در زمینه ژنتیکی رقم چاینیز اسپرینگ به همراه والدینشان در قالب طرح بلوکهای چکیده کاملبهمنظور بررسی روابط بین عملکرد و اجزای آن، آزمایشی با استفاده از دو سری لاین جایگزین کروموزومی گندم شامل سری لاینهای جایگزین رقم تایمستین در زمینه ژنتیکی رقم چاینیز اسپرینگ و رقم رد اجیپشن در زمینه ژنتیکی رقم چاینیز اسپرینگ به همراه والدینشان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی بهصورت گلدانی در سال 1393 انجام شد. آنالیزهای رگرسیونی نشان دادند که مشارکت اجزای عملکرد دانه در ایجاد تغییرات عملکرد دانه در دو شرایط یکسان نیست. به طوری که، در شرایط بدون تنش عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت و در شرایط تنش تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله بیشترین تغییرات موجود در عملکرد دانه را تبیین نمودند. در سه حالت از چهار حالت مدل رگرسیون گامبهگام (دو سری لاین جایگزین و دو شرایط آزمایش) دو صفت شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک وارد مدل شدند و بنابراین میتوان نتیجه گرفت که این دو از پایدارترین صفات در توجیه تغییرات عملکرد دانه میباشند. در تجزیه علیت برای عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و برای هر دو سری لاین، بیشترین اثرات مستقیم مربوط به عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بود. در شرایط تنش، بیشترین اثرات مستقیم در سری تایمستین مربوط به عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت و در سری رد اجیپشن مربوط به تعداد سنبله و تعداد دانه در سنبله بود. تجزیه خوشهای به روش وارد و با محاسبه فواصل اقلیدسی، لاینهای جایگزین مربوط به هر دو سری لاین جایگزین و هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی را در سه گروه قرار داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - شناسایی صفات موثر بر عملکرد لاینهای اینبرد نوترکیب گندم نان تحت تنش کمآبی
حسین نظری سعید اهریزاد محمد مقدم واحد محمود تورچیبه منظور شناسایی صفات تاثیرگذار بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری بدون تنش و تنش کم آبی، 65 لاین اینبرد نوترکیب گندم حاصل از رقم آمریکایی Yecoro Roja (پرمحصول، پاکوتاه و زودرس) به عنوان والد پدری و لاین ایرانی No.49 (با عملکرد متوسط، پابلند و دیررس) به عنوان والد مادری، در چکیده کاملبه منظور شناسایی صفات تاثیرگذار بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری بدون تنش و تنش کم آبی، 65 لاین اینبرد نوترکیب گندم حاصل از رقم آمریکایی Yecoro Roja (پرمحصول، پاکوتاه و زودرس) به عنوان والد پدری و لاین ایرانی No.49 (با عملکرد متوسط، پابلند و دیررس) به عنوان والد مادری، در آزمایشی با استفاده از طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار در فصل زراعی 1392 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز مورد ارزیابی قرار گرفتند. سطوح آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و لاین های مورد مطالعه به عنوان فاکتور فرعی ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین تیمارهای تنش آبی برای عملکرد دانه، ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه، وزن هزار دانه، طول ریشه و حجم ریشه در سطح احتمال 5 درصد و برای وزن ریشه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد. اختلاف بین لاین های گندم و همچنین اثر متقابل لاین × شرایط آبیاری برای همه صفات مورد بررسی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. در شرایط آبیاری بدون تنش، عملکرد دانه با ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور، تعداد دانه در سنبله، طول پدانکل، وزن هزار دانه، طول سنبله، عملکرد کاه و طول ریشه همبستگی معنی دار و مثبت داشت. در شرایط تنش کم آبی، عملکرد دانه با تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله بارور، طول پدانکل، طول ریشه و عملکرد کاه همبستگی مثبت و معنی دار در سطح احتمال 1 درصد داشت. تجزیه علیت براساس تجزیه رگرسیون چندگانه به روش گام به گام، نشان داد که در شرایط بدون تنش ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه، تعداد سنبله بارور و طول ریشه و در شرایط تنش کم آبی تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنله بارور، طول ریشه و وزن ریشه از اجزای موثر بر عملکرد دانه هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تجزیه علیت عملکرد دانه در جمعیتهای رازیانه (Foeniculum vulgare M) در شرایط آبیاری عادی و تنش کمآبی
میلاد قاسمی سعید اهری زاد مجید نوروزی علی بنده حق رقیه اژدریبا توجه به این که رویکرد جهانی به سمت داروهای گیاهی و فاصله گرفتن از داروهای شیمیایی است، توجه بیش از پیش به گیاهان دارویی را ایجاب می نماید. رازیانه با داشتن متابولیتهای ثانویه متنوع در درمان نفخ، سرفه، اختلالات گوارشی و افزایش شیر، کاربرد داشته و به عنوان یکی از گی چکیده کاملبا توجه به این که رویکرد جهانی به سمت داروهای گیاهی و فاصله گرفتن از داروهای شیمیایی است، توجه بیش از پیش به گیاهان دارویی را ایجاب می نماید. رازیانه با داشتن متابولیتهای ثانویه متنوع در درمان نفخ، سرفه، اختلالات گوارشی و افزایش شیر، کاربرد داشته و به عنوان یکی از گیاهان دارویی بسیار مهم محسوب می شود. تنش خشکی یکی از مهم ترین تنشهای غیرزنده محیطی میباشد که تولید محصولات کشاورزی را تحت تاثیر قرار میدهد. به منظور بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم صفات مورد ارزیابی بر عملکرد دانه گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو شرایط آبیاری مطلوب و محدود بهطور مجزا در سه تکرار روی 19 جمعیت رازیانه در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین شرایط مختلف آبیاری و نیز بین جمعیتهای مورد مطالعه رازیانه از نظر اکثر صفات در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنیداری وجود دارد. همچنین، اثر متقابل شرایط × جمعیت برای اکثر صفات در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. همبستگی عملکرد دانه با تعداد چتر در بوته، ارتفاع بوته، تعداد میانگره و بیوماس در هر دو شرایط آبیاری مطلوب و محدود، مثبت و معنیدار بود. تجزیه رگرسیون به روش گام به گام نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب تعداد دانه در چتر و تعداد چتر در بوته با ضریب تبیین 0.88 بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه دارند. در شرایط تنش کم آبی تعداد چتر در بوته و ارتفاع بوته با ضریب تبیین 0.60 بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه داشتند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که تعداد چتر در بوته با اثر مستقیم 0.90 در شرایط مطلوب آبیاری و 0.53 در شرایط تنش کم آبی بیشترین اثر را در هر دو شرایط بر عملکرد دانه دارد. با توجه به اینکه اثرات غیرمستقیم در هر دو شرایط، زیاد قابل توجه نبودند، بنابراین جهت گزینش جمعیتهای برتر از نظر عملکرد دانه باید به صفت تعداد چتر در بوته، بیشتر توجه نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - اثر تنش کم آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای با استفاده از تجزیه علیت
یاسر مومنی قزلعاشق حسن منیری فربه منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد ذرت و صفات وابسته به آن، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. کرت های اصلی شامل چهار رژیم آبیاری (بدون تنش، تنش در مرحله 6 تا 7 برگی، تنش در مرحله گلدهی و تنش در مرحله پر شدن دانه) و کرت چکیده کاملبه منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد ذرت و صفات وابسته به آن، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. کرت های اصلی شامل چهار رژیم آبیاری (بدون تنش، تنش در مرحله 6 تا 7 برگی، تنش در مرحله گلدهی و تنش در مرحله پر شدن دانه) و کرت های فرعی شامل چهار رقم هیبرید ذرت (سینگل کراس 704، 604، 500 و دابل کراس 370) بودند. نتایج همبستگی ساده نشان داد که اکثر صفات مورد بررسی همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد داشتند. رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت در متوسط شرایط تنش نشان داد که صفت وزن بلال دارای بالاترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه و دارای اثرات غیرمستقیم و مثبت از طریق صفات قطر بلال، ارتفاع گیاه، میانگین قطر ساقه و وزن چوب بلال بر عملکرد دانه است. با اعمال تنش در مرحله 6 تا 7 برگی، وزن بلال دارای بالاترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه و دارای اثرات غیرمستقیم از طریق صفات ارتفاع گیاه، طول گل آذین نر و طول بلال بر عملکرد دانه بود. همچنین، در شرایط تنش در مرحله پرشدن دانه، صفت وزن 300 دانه دارای بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه و دارای اثرات غیرمستقیم و مثبت از طریق تعداد دانه و عمق دانه بر عملکرد دانه بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - ارزیابی برخی صفات مورفوفیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد ژنوتیپ های گندم پاییزه
بابک هوشمندی ورهرام رشیدیبه منظور بررسی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد ارقام گندم پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا گردید. در این آزمایش 15 رقم بومی و اصلاح شده چکیده کاملبه منظور بررسی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد ارقام گندم پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا گردید. در این آزمایش 15 رقم بومی و اصلاح شده گندم پاییزه از لحاظ صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، تراکم سنبله، تعداد پنجه نابارور، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و محتوای نسبی آب برگ پرچم اختلاف معنی داری داشتند. همچنین، مشخص شد که صفات تعداد دانه در سنبله، تراکم سنبله، تعداد پنجه بارور، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک از همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه برخوردار بودند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که اثر مستقیم شاخص برداشت و محتوای نسبی آب برگ پرچم بر عملکرد دانه مثبت ولی اثر مستقیم طول سنبله بر عملکرد دانه منفی بود. تجـزیه خوشـه ای به روش WARD، ژنوتیپ ها را در دو گـروه بر اساس صفات مورد نظر گروه بندی کرد و همه ارقام بومی در یک گروه جای گرفتند. ارقام شماره 7، 4 و 13 از لحاظ عملکرد دانه نسبت به دیگر ارقام مورد بررسی، برتر تشخیص داده شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گندم دوروم از نظر صفات زراعی تحت شرایط دیم
عباس سلیمانی فرد رحیم ناصریتنوع ژنتیکی صفات زراعی در 16 ژنوتیپ گندم دوروم و روابط آنها با عملکرد دانه در شرایط دیم، در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ایلام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات زراعی شامل ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، تعداد دا چکیده کاملتنوع ژنتیکی صفات زراعی در 16 ژنوتیپ گندم دوروم و روابط آنها با عملکرد دانه در شرایط دیم، در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ایلام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات زراعی شامل ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر صفات مورد بررسی تحت شرایط دیم، اختلاف معنی داری با یکدیگر دارند. رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته حدود 75 درصد از تغییرات عملکرد دانه را در شرایط دیم توجیه می نمایند. بر اساس تجزیه علیت اثر مستقیم تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه بر عملکرد دانه تحت شرایط دیم مثبت و بالا می باشد. تجزیه خوشه ای داده ها ژنوتیپ ها را در سه گروه قرار داد. مقایسه میانگین صفات در گروه های حاصله نشان داد که ژنوتیپ های موجود در گروه دوم، بیشترین میزان عملکرد دانه، تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه را دارند و برای اهداف به نژادی در شرایط دیم قابل استفاده می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - روابط بین صفات در اکوتیپهای آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp. daenensis) تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی
مسعود گلستانیروابط بین صفات در اکوتیپهای آویشن دنایی، آزمایشی در دو محیط بدون تنش و واجد تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در سال زراعی 97-1396 در شهرستان ابرکوه بررسی شد. برای تعیین روابط بین صفات از همبستگی ساده و برای تعیین صفات مؤثر و نیز میزان اثرات مستقیم چکیده کاملروابط بین صفات در اکوتیپهای آویشن دنایی، آزمایشی در دو محیط بدون تنش و واجد تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در سال زراعی 97-1396 در شهرستان ابرکوه بررسی شد. برای تعیین روابط بین صفات از همبستگی ساده و برای تعیین صفات مؤثر و نیز میزان اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنها بر وزن خشک اندام هوایی بهترتیب از رگرسیون گامبهگام و تجزیه علیت و همچنین جهت یافتن عوامل پنهانی که باعث ایجاد همبستگیهای خاصی بین متغیرهای اندازهگیری شده میشوند، از تجزیه به عاملها استفاده شد. ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که وزنتر و خشک اندامهوایی با بزرگ ترین و کوچک ترین قطر تاج پوشش، سطح تاج پوشش، طول برگ، تعداد ساقه در بوته و عملکرد اسانس در هر دو شرایط آزمایش رابطه مثبت و معنیدار داشت. نتایج رگرسیون گامبهگام نشان داد که در شرایط بدون تنش صفات سطح تاج پوشش، طول و عرض برگ، تعداد گل در گلآذین و تعداد روز تا 50% گلدهی و در شرایط تنشخشکی صفات سطح تاج پوشش، طول و عرض برگ و تعداد روز تا 50% گلدهی وارد معادله شدند. در تجزیه علیت در هر دو شرایط سطح تاج پوشش بیشترین اثر مستقیم و مثبت و عرض برگ اثر مستقیم و منفی بر وزن خشک اندام هوایی داشتند. با استفاده از تجزیه به عاملها در هر دو شرایط سه عامل اصلی در مجموع حدود 76% از تغییرات کل را توجیه کردند و صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، بزرگ ترین و کوچک ترین قطر تاج پوشش، سطح تاج پوشش، طول برگ، تعداد ساقه در بوته و عملکرد اسانس از اجزای تشکیلدهنده این عوامل بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - واکنش لاین های دابل هاپلوئید جو از نظر عملکرد دانه و صفات مورفولوژیکی به تنش خشکی
معروف خلیلی سعید اهری زاد علیرضا پورابوقدارهرابطه 40 لاین دابل هاپلوئید به همراه ژنوتیپ های والدینی و سه ژنوتیپ شاهد با عملکرد دانه و برخی از صفات مورفولوژیک جو با اجرای آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار تحت دو رژیم آبی (شرایط تنش و بدون تنش)، طی دو سال زراعی 92 و 1391 مورد بررسی قرار گرفت. چکیده کاملرابطه 40 لاین دابل هاپلوئید به همراه ژنوتیپ های والدینی و سه ژنوتیپ شاهد با عملکرد دانه و برخی از صفات مورفولوژیک جو با اجرای آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار تحت دو رژیم آبی (شرایط تنش و بدون تنش)، طی دو سال زراعی 92 و 1391 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب بیانگر اختلاف معنی داری بین سال، شرایط تنش، لاین ها و اثر متقابل لاین × سال برای اکثریت صفات اندازه گیری شده بود. مقایسه میانگین های گروهی بین شرایط تنش آبی و فاقد تنش نشان داد که لاین های دابل هاپلوئید از نظر تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه، نسبت به ژنوتیپ های شاهد از درصد کاهش کمتری برخوردار بودند. ضرایب همبستگی بین صفات در شرایط تنش و فاقد تنش نشان داد که عملکرد دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را با صفات عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، وزن هکتولیتر و شاخص برداشت داشت. بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام صفات طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و وزن هکتولیتر از جمله مهم ترین صفات مؤثر در افزایش عملکرد دانه بودند، به طوری که درتجزیه علیت نیز صفات فوق در هر دو شرایط تنش و فاقد تنش اثر مستقیم بالایی بر عملکرد دانه داشتند. به طورکلی، با توجه به مقایسه میانگین های صفات و همچنین بر اساس شاخص های STI و GMP لاین های شماره 11، 13، 14، 18، 24، 29، 30، 35 و 39 به عنوان لاین های مطلوب از نظر عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن و متحمل ترین لاین ها در پاسخ به تنش کم آبی شناسایی شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - ارتباط فنولوژی و صفات فیزیولوژیک با عملکرد دانه کلزا در خراسان شمالی
عباس فروغی عباس بیابانی علی راحمی کاریزکی قربانعلی رساممهم ترین صفات فنولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر افزایش عملکرد کلزا با اجرای آزمایشی در سال 1394-1393 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار روی 20 رقم کلزا در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی شیروان واقع در خراسان شمالی تعیین شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بی چکیده کاملمهم ترین صفات فنولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر افزایش عملکرد کلزا با اجرای آزمایشی در سال 1394-1393 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار روی 20 رقم کلزا در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی شیروان واقع در خراسان شمالی تعیین شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام برای کلیه صفات از لحاظ آماری تفاوت معنیدار وجود داشت. بیشترین عملکرد دانه با 513/56 گرم در متر مربع به رقم هیبرید تراویتا تعلق داشت که با ارقام کودیاک، L72، SW102 و بیلبائو تفاوت معنیدار نداشت. کمترین عملکرد به رقم شیرالی با 344/41 گرم در متر مربع به دست آمد که با ارقام زرفام و ساریگل نیز تفاوت معنیداری نداشت. بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن دانه، شاخص برداشت، تعداد روزهای تا ساقهدهی، تا شروع گلدهی، تا پایان گلدهی، تا شروع تشکیل غلاف، تا پایان تشکیل غلاف و تا رسیدگی فیزیولوژیک، همچنین شروع پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه و ارتفاع بوته همبستگی مثبت و معنیدار و بین عملکرد و دوره پر شدن دانه، تعداد روزهای تا سبز شدن و تا مرحله رزت همبستگی منفی و معنی دار وجود داشت. بر اساس رگرسیون گام به گام، عملکرد دانه بهعنوان متغیر وابسته و بقیه صفات بهعنوان متغیرهای مستقل وارد مدل گردیدند. اثرات مستقیم و مثبت شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک و همچنین اثر غیر مستقیم مثبت عملکرد بیولوژیک روی تعداد خورجین در بوته، و اثر غیر مستقیم مثبت تعداد خورجین در بوته روی شاخص برداشت نشان داد که این صفات از اجزای قابل اعتماد برای انتخاب ژنوتیپهای با عملکرد بالا به شمار می روند. نتایج تجزیه ضرایب مسیر برای وزن و تعداد دانه در واحد سطح نشان داد که وزن و تعداد دانه اجزای مهمی در تعیین عملکرد دانه هستند که البته تأثیر تعداد دانه در واحد سطح بزرگتر است. سرعت پر شدن دانه در تعیین وزن دانه از دوام پر شدن دانه مؤثرتر بود. تجزیه رگرسیون نیز نشان داد که بهازای یک درجه سلسیوس افزایش دما در دوره پر شدن دانه، طول این دوره 1/54 روز کاهش و سرعت پر شدن دانه به میزان 0/007 میلیگرم بر دانه در روز افزایش پیدا میکند. به ازای افزایش هر روز دوام پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه بهمیزان 0/004 میلیگرم بر دانه در روز کاهش یافت. بهطورکلی از نظر سرعت و دوام پر شدن دانه بین 20 رقم کلزای مورد مطالعه، تنوع ژنتیکی وجود داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - تعیین مهمترین صفات مؤثر بر نشت الکترولیتی گلابی وحشی (Pyrus biossieriana Buhse) تحت شرایط تنش خشکی با استفاده از روشهای آماری چند متغیره
سید مرتضی زاهدی مهدیه کریمی فرزاد کیان ارثیگلابی وحشی یک پایه مهم برای ارقام مختلف گلابی محسوب میشود و با توجه به اینکه تا حدودی بردبار به خشکی بوده، کاربرد تیمارهای مختلف برای افزایش تحمل آن در مقابله با تنش خشکی امری ضروری است. نشت الکترولیتها عامل مهم و مؤثر در پاسخ به تنش خشکی و صفات مربوط به آن میباشد. ب چکیده کاملگلابی وحشی یک پایه مهم برای ارقام مختلف گلابی محسوب میشود و با توجه به اینکه تا حدودی بردبار به خشکی بوده، کاربرد تیمارهای مختلف برای افزایش تحمل آن در مقابله با تنش خشکی امری ضروری است. نشت الکترولیتها عامل مهم و مؤثر در پاسخ به تنش خشکی و صفات مربوط به آن میباشد. برای این منظور آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار جهت شناسایی صفات مؤثر بر نشت الکترولیتی طراحی گردید. این صفات در 12 تیمار شامل سطوح مختلف تنش خشکی و غلظتهای مختلف براسینواستروئید روی گلابی وحشی در بهار و تابستان سال 1395 در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج همبستگی سایر صفات با نشت الکترولیت نشان داد که این صفت با صفات میزان پرولین (**83/0r= )، مالون دآلدئید (**98/0r= ) و پراکسید هیدروژن (**87/0r= ) همبستگی مثبت و کاملاً معنیدار و با صفات وزن خشک ریشه، برگ و ساقه، رشد طولی، کلروفیل a، b و کاروتنوئید همبستگی منفی و کاملاً معنیدار داشت. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که چهار صفت کلروفیل a، وزن خشک برگ، رشد طولی و پراکسید هیدروژن در مجموع 99% از تغییرات را توجیه نمودند. بر اساس نتایج تجزیه علیت، میزان پراکسید هیدروژن بیشترین تأثیر مستقیم مثبت (083/0) و صفات رشد طولی و کلروفیل a بیشترین تأثیر مستقیم و منفی را بر نشت الکترولیتها داشتند. صفت میزان پراکسید هیدروژن بیشترین اثر غیرمستقیم و مثبت را از طریق کاهش میزان کلروفیل a بر نشت الکترولیتها داشت. صفت رشد طولی بیشترین اثر غیرمستقیم و منفی را از طریق کلروفیل a بر نشت الکترولیتها داشت. با استفاده از نتایج این پژوهش میتوان علاوه بر اندازهگیری نشت الکترولیتها به صورت مستقیم، تیمارهای افزایش تحمل به تنش خشکی در گلابی وحشی را با اندازهگیری میزان پراکسید هیدروژن، رشد طولی و کلروفیل a توصیه نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - تجزیه ضرایب همبستگی عملکرد دانه با برخی از صفات مورفولوژیک در گلرنگهای بهاره
محمدرضا داداشی علیرضا احمدزاده ابوالقاسم محمدی بندارخیلی بهرام علیزادهبه منظور بررسی همبستگی عملکرد دانه با اجزاء آن و برخی از صفات مورفولوژیک در گلرنگهای بهاره، 30 ژنوتیپ مختلف گلرنگ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. صفات مورد اندازهگی چکیده کاملبه منظور بررسی همبستگی عملکرد دانه با اجزاء آن و برخی از صفات مورفولوژیک در گلرنگهای بهاره، 30 ژنوتیپ مختلف گلرنگ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. صفات مورد اندازهگیری شامل ارتفاع بوته، تعداد دانه در طبق اصلی، وزن طبق اصلی، تعداد طبق یک بوته، وزن تک بوته، زمان گلدهی، زمان رسیدگی، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هکتولیتر، وزن 100 دانه، درصد روغن دانه و عملکرد روغن بود. نتایج بدست آمده نشان داد که اختلاف معنیداری بین ژنوتیپهای مورد مطالعه در اکثر صفات وجود داشت. عملکرد دانه با صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هکتولیتر، عملکرد بیولوژیک و عملکرد روغن رابطه مثبت و معنیداری داشت. استفاده از سه روش رگرسیون گام به گام، صعودی و نزولی نشان داد، در هر سه روش بیشترین تغییرات عملکرد دانه توسط صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در طبق اصلی، وزن هکتولیتر و وزن100 دانه ایجاد شده است. تجزیه ضرایب همبستگی عملکرد دانه با صفاتی که بیشترین تغییرات عملکرد دانه را ایجاد کردند به همراه چهار صفت زمان رسیدگی، تعداد طبق در بوته، وزن طبق اصلی و درصد روغن نشان داد، صفات ارتفاع بوته، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق اصلی، وزن هکتولیتر و وزن 100 دانه دارای اثرات مستقیم مثبت و صفات زمان رسیدگی و درصد روغن اثرات مستقیم منفی، روی عملکرد دانه داشتهاند. بزرگترین اثر مربوط به وزن 100 دانه (352/0) و کوچکترین آن مربوط به تعداد طبق در بوته (138/0) بود. بررسی رگرسیون صفت وزن 100 دانه با برخی از صفات دیگر نشان داد که دو صفت وزن طبق اصلی و تعداد دانه در طبق اصلی، اصلیترین صفات موثر بر صفت وزن 100 دانه بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - بررسی شاخصهای مورفولوژیک موثر بر عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپهای مختلف پنبه
محمدرضا داداشی برزو کازرانیاین تحقیق به منظور بررسی ارتباط عملکرد با 10 صفت اندازهگیری شده در 8 ژنوتیپ پنبه انجام شده است. آزمایش در سال زراعی 1383 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشمآباد گرگان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی (RCBD) با 4 تکرار پیاده گردید برای بررسی ارتباط صفات با عملکرد هر 10 صفت با چکیده کاملاین تحقیق به منظور بررسی ارتباط عملکرد با 10 صفت اندازهگیری شده در 8 ژنوتیپ پنبه انجام شده است. آزمایش در سال زراعی 1383 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشمآباد گرگان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی (RCBD) با 4 تکرار پیاده گردید برای بررسی ارتباط صفات با عملکرد هر 10 صفت با عملکرد از نظر همبستگی مورد محاسبه قرار گرفت. تجزیه رگرسیون گام به گام وتجزیه علیت نشان داد که صفات وزن وش در چین اول، تعداد شاخه رویا، وزن وش در چین دوم بیشترین تغییرات عملکرد را توجیه می کنند (963/0=R2). بیشترین اثر مستقیم بر صفت عملکرد تک بوته مربوط به صفت وزن وش در چین اول بود (087/1). از آنجائیکه وزن وش در چین اول و دوم بزرگترین اثرات مستقیم را دارا می باشند می توان از این صفات به عنوان معیار انتخاب استفاده نمود. تجزیه علیت برای صفات مرتبط با عملکرد انجام شد و نشان داد که صفت وزن وش در چین اول بیشترین تأثیر را در افزایش عملکرد داشته و انتخاب مستقیم بر مبنای این صفت می تواند مفید واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - Genetic improvement of essence percent and dry flower yield using indirect selection in German chamomile (Matricaria chamomilla L.)
احمدرضا گلپرور عبداله قاسمی پیربلوطیBackground & Aim: German chamomile is one of the most important medicinal plants. So, assessment of genetic diversity and relationship among the traits are very essential in chamomile breeding programs. Determination of the best indirect selection criteria for genet چکیده کاملBackground & Aim: German chamomile is one of the most important medicinal plants. So, assessment of genetic diversity and relationship among the traits are very essential in chamomile breeding programs. Determination of the best indirect selection criteria for genetic improvement of essence percent and dry flower yield of German chamomile (Matricaria chamomilla L.) populations was investigated using some morphological, agronomical and phonological characteristics. Experimental: In this experiment, statistical design of RCBD with three replications was used. Number of flower plant-1, fresh flower yield plant-1, days to budding, days to 50 and 100% of flowering, number of flowering stem, plant height, number of tiller plant-1, dry flower yield plant-1 and essence percent were measured. Results & Discussion: Analysis of variance showed highly significant differences among chamomile populations for all the studied traits. This assigns genetic diversity for mentioned traits and possibility of genetic improvement of these via selection. Assessment of correlation coefficients revealed positive and significant relationship of the majority of traits with dry flower yield as well as some traits with essence percent. Path analysis indicated applicability of indirect selection through the traits days to 50% flowering, No. flower plant-1, fresh flower yield plant-1 and days to budding for genetic improvement of dry flower yield specifically in early breeding generations. Industrial and practical recommendations: The traits 50% flowering and No. flower plant-1 also were introduced as the best indirect selection criteria for improvement of essence percent based on path analysis results. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - بررسی اثر فاصله بوته بر عملکرد چهار رقم هندوانه (Citrullus vulgaris) در شرایط محیطی جیرفت
ابراهیم ممنوعی سید محمد علوی سینی مرتضی اشراقی نژادبه منظور تعیین مناسب ترین فاصله کاشت و رقم و همچنین یافتن موثرترین صفات در عملکرد هندوانه در تراکم های کاشت مختلف، این پژوهش بصورت کرت های خردشده در سه تکرار به مدت دو سال زراعی 1396-1395 در جیرفت انجام شد. فاصله بوته (40، 50، 60 و 70 سانتیمتر) و چهار رقم هندوانه (پاتا چکیده کاملبه منظور تعیین مناسب ترین فاصله کاشت و رقم و همچنین یافتن موثرترین صفات در عملکرد هندوانه در تراکم های کاشت مختلف، این پژوهش بصورت کرت های خردشده در سه تکرار به مدت دو سال زراعی 1396-1395 در جیرفت انجام شد. فاصله بوته (40، 50، 60 و 70 سانتیمتر) و چهار رقم هندوانه (پاتانگرا، فاووریت، کریمسونPS و کریمسون(G-53 بهترتیب در کرتهای اصلی و فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد فواصل کشت اثر معنیداری بر صفات مورد مطالعه بجز ضخامت پوست میوه داشت؛ به طوری که تعداد میوه و عملکرد با افزایش فاصله بوته روی خط کاشت به طور معنی داری کاهش یافتند؛ بیشترین مقدار این صفات به ترتیب برابر با 99/0 عدد و 82/23 تن در هکتار در فاصله 40 سانتیمتر حاصل شد. ولی کیفیت و شکل ظاهری میوه در فاصله 70 سانتیمتر بالاترین مقدار را خود را داشتند. افزایش فاصله کشت از 40 به 70 سانتیمتر، باعث افزایش 12 درصدی میزان مواد جامد محلول شد. ارقام مورد مطالعه از نظر همه صفات به جز بریکس با یکدیگر تفاوت معنی دار داشتند. ارقام کریمسونPS و کریمسونG بهترتیب بیشترین عملکرد را در طی دو سال آزمایش برابر با 50/22 و 76/20 تن در هکتار به خود اختصاص دادند. رقم کریمسونPS از نظر اکثر صفات مورد مطالعه نسبت به ارقام دیگر نسبتاً برتر بود و این موضوع درنهایت به بالاترین عملکرد در واحد سطح منجر شد. تجزیه علیت مشخص نمود که در تراکمهای مختلف کشت، تعداد میوه و وزن تک میوه بیشترین اثر را بر عملکرد میوه داشتند؛ این دو صفت بهعنوان مهم ترین صفات در تعیین عملکرد میوه انتخاب شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - تعیین برخی صفات مؤثر بر عملکرد سویا در سطوح مختلف تنش شوری در شرایط گلخانهای
زهرا عابدی حمید نجفی زرینی مصطفی عمادی نادعلی باقریتنش شوری از عوامل محدود کننده رشد در تولیدات کشاورزی است. به منظور تعیین مؤثرترین صفات بر عملکرد سویا در سطوح مختلف تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل با سه تکرار در سال زراعی 1395 در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. تیمارها شامل چهار ژنوتیپ سویا چکیده کاملتنش شوری از عوامل محدود کننده رشد در تولیدات کشاورزی است. به منظور تعیین مؤثرترین صفات بر عملکرد سویا در سطوح مختلف تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل با سه تکرار در سال زراعی 1395 در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. تیمارها شامل چهار ژنوتیپ سویا (هیل، دیر، فورد و ویلیامز)، سه سطح گوگرد (شاهد، پنج و 10 گرم گوگرد پودری) و سه سطح شوری (شاهد، چهار و هشت دسیزیمنس بر متر) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات ساده گوگرد، ژنوتیپ، شوری و برهمکنش گوگرد و شوری در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. بررسی ضرایب همبستگی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که همبستگی مثبت و معنیداری بین عملکرد دانه با تمامی صفات مورد بررسی به جز نسبت سدیم بر پتاسیم وجود داشت. با انجام تجزیه رگرسیون گامبهگام در تیمار شاهد صفت میزان گوگرد، در شوری چهار دسیزیمنس بر متر صفات درصد سدیم، وزن تر بخش هوایی و درصد پروتئین دانه و در شوری هشت دسیزیمنس بر متر صفت تعداد دانه در بوته وارد مدل شدند. در تجزیه علیت عملکرد دانه، بیشترین آثار مستقیم مثبت مربوط به میزان گوگرد در سطح شاهد، یون سدیم در سطح دوم شوری و تعداد دانه در بوته در سطح سوم شوری بود. نتایج این بررسی نشان داد که صفات میزان گوگرد، درصد سدیم، وزن تر بخش هوایی و درصد پروتئین از معیارهای مرتبط با عملکرد دانه میباشند که میتوانند به عنوان معیار انتخاب غیرمستقیم در بهبود ژنتیکی عملکرد در برنامههای اصلاحی تنش شوری استفاده شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - بررسی همبستگی و روابط علی و معلولی عملکرد برگ و برخی صفات مهم زراعی در ژنوتیپهای ریحان تحت شرایط مختلف تنش خشکی
مهدی رحیمی مجتبی مرتضویریحان یکی از گیاهان مهم متعلق به تیره نعناعیان است که بهعنوان گیاه دارویی، ادویهای و همچنین بهصورت سبزی تازه مورد استفاده قرار میگیرد. به منظور مطالعه روابط بین عملکرد برگ و صفات زراعی، تعداد 22 ژنوتیپ ریحان براساس طرح اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی ب چکیده کاملریحان یکی از گیاهان مهم متعلق به تیره نعناعیان است که بهعنوان گیاه دارویی، ادویهای و همچنین بهصورت سبزی تازه مورد استفاده قرار میگیرد. به منظور مطالعه روابط بین عملکرد برگ و صفات زراعی، تعداد 22 ژنوتیپ ریحان براساس طرح اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلدان و در شرایط مزرعهای مورد ارزیابی قرار گرفتند. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی در سه سطح (نرمال، تنش متوسط و تنش شدید) و عامل فرعی شامل ژنوتیپ (در 22 سطح) بود و صفات زراعی اندازهگیری شدند. همبستگی صفات در هر سه شرایط نشان داد که عملکرد برگ همبستگی مثبت و معنیداری با صفات وزن تر ساقه، تعداد برگ، طول و عرض برگ داشت. با در نظر گرفتن عملکرد برگ به عنوان متغیر وابسته و انجام تجزیه رگرسیونی گام به گام در شرایط نرمال (به ترتیب صفات وزن تر ساقه، تعداد برگ و عرض برگ در مرحله اول)، شرایط تنش خشکی متوسط (صفت وزن خشک ساقه در مرحله اول) و شرایط تنش خشکی شدید (صفت وزن تر ساقه در مرحله اول) وارد مدل گردیدند و مدل در سطح یک درصد معنیدار گردید. تجزیه مسیر نشان داد که صفت وزن تر ساقه در شرایط نرمال، وزن خشک ساقه در شرایط تنش متوسط و وزن تر ساقه در شرایط تنش شدید بالاترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد برگ داشتند. بنابراین مهمترین صفات به عنوان شاخص گزینش جهت بهبود عملکرد برگ به ترتیب شامل وزن تر ساقه، تعداد برگ، طول و عرض برگ بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - بررسی همبستگی و رگرسیون بین صفات و عملکرد دانه ژنوتیپ های ذرت تحت شرایط نرمال و کم آبی
نوشین فرج زاده معماری تبریزی سعید اهری زاد ورهرام رشیدی فرخ درویش کجویی سعید خاوری خراسانیبه منظور بررسی تغییرات عملکرد و اجزای عملکرد دانه 22 ژنوتیپ ذرت، طی دو سال زراعی 1392و 1393 آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات در 3 تکرار تحت شرایط نرمال و کم آبی در ایستگاه تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد تبریز اجرا گردید. فاکتور اصلی دو سطح آبیاری (سطح آبیاری پس چکیده کاملبه منظور بررسی تغییرات عملکرد و اجزای عملکرد دانه 22 ژنوتیپ ذرت، طی دو سال زراعی 1392و 1393 آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات در 3 تکرار تحت شرایط نرمال و کم آبی در ایستگاه تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد تبریز اجرا گردید. فاکتور اصلی دو سطح آبیاری (سطح آبیاری پس از 70 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A وسطح آبیاری پس از 140 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A با شروع از مرحله کاکل دهی) و فاکتور فرعی 18 هیبرید ذرت به همراه چهار رقم شاهد بود. تجزیه مرکب دو سال نشان داد که برای اکثر صفات مورد مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ × تنش کم آبی معنیدار است. ژنوتیپ L2×K1263/1 بیشترین عملکرد به مقدار 38/6 کیلوگرم را تحت شرایط نرمال و ژنوتیپ L3× A679 بیشترین عملکرد به مقدار 82/3 کیلوگرم را تحت شرایط کمآبی نشان دادند. تجزیه همبستگی نشان داد که تحت هر دو شرایط آبیاری نرمال و کمآبی، عملکرد دانه بیشترین همبستگی را با تعداد دانه در بلال و تعداد دانه در ردیف دارد. در مدل نهایی تجزیه رگرسیون چندگانه تحت شرایط آبیاری نرمال، وزن صددانه، تعداد دانه دربلال، تعداد برگ و ارتفاع بوته و تحت شرایط کمآبی، وزن صددانه، تعداد دانه دربلال و ارتفاع بوته باقی ماندند. در تجزیه علیت در شرایط آبیاری نرمال و کمآبی، بیشترین اثر مستقیم تاثیرگذار بر عملکرد دانه تعداد دانه در بلال بود. در تجزیه علیت در شرایط آبیاری نرمال و کمآبی، بیشترین اثر مستقیم تاثیرگذار بر عملکرد دانه تعداد دانه در بلال بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - بررسی عملکرد و بهرهوری آب در لاینهای آفتابگردان تحت شرایط نرمال و تنش آبی
محمد عابدینی اسفهلانی رضا فتوت مسعود سلطانی نجفآبادی علیرضا توکلیبه منظور ارزیابی لاینهای اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی، دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام (شاهرود) اجرا شد، در هر آزمایش 20 لاین اینبرد فرانسوی آفتابگردان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آز چکیده کاملبه منظور ارزیابی لاینهای اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی، دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام (شاهرود) اجرا شد، در هر آزمایش 20 لاین اینبرد فرانسوی آفتابگردان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش، صفات مختلف زراعی شامل تعداد روز تا گلدهی، رسیدگی، ارتفاع، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، زیست توده، عملکرد دانه و وزن هزاردانه اندازهگیری شد. در کلیه صفات اندازهگیری شده بین لاینها اختلاف معنیدار وجود داشت. لاینهای C111، C138، C142 و C148 در هر دو شرایط تنش خشکی و آبیاری نرمال، ببشترین عملکرد دانه را تولید کرده و بالاترین بهرهوری مصرف آب را داشتند. لاین C123 در شرایط نرمال با عملکرد 1736 کیلوگرم در هکتار از لاینهای با عملکرد بالا بود در حالی که در شرایط تنش با توجه به تولید 224 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه، بیشترین کاهش (87 درصد) را نشان داد. در مقابل، لاین C122 در شرایط نرمال و تنش به ترتیب با میانگین عملکرد دانه 1493 و 978 کیلوگرم در هکتار، کمترین کاهش (35 درصد) را نشان داد. در تجزیه علیت صفات مورد بررسی، دو صفت تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه در هر دو شرایط نشان داد. با توجه به این که این دو صفت از وراثت پذیری بالایی نیز برخوردارند لذا در گزینش برای افزایش عملکرد دانه میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - بررسی همبستگی و روابط علی و معلولی ویژگیهای مؤثر بر عملکرد وش 14 ژنوتیپ پنبه در شرایط آبیاری نرمال و اعمال تنش خشکی پس از مرحله گلدهی
سامان صدیق محمد ضابط محمدقادر قادری علی رضا صمدزادههدف از این تحقیق شناسایی مهمترین ویژگیهای مؤثر بر عملکرد وش 14 ژنوتیپ پنبه در شرایط نرمال و اعمال تنش خشکی پس از مرحله گلدهی بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1392 به اجرا در آمد چکیده کاملهدف از این تحقیق شناسایی مهمترین ویژگیهای مؤثر بر عملکرد وش 14 ژنوتیپ پنبه در شرایط نرمال و اعمال تنش خشکی پس از مرحله گلدهی بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1392 به اجرا در آمد. نتایج همبستگی فنوتیپی ویژگیها نشان داد در محیط نرمال عملکرد وش با ویژگیهای وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، تعداد غوزه در بوته، تعداد روز تا چین دوم و درصد روغن و در محیط تنش نیز عملکرد وش با ویژگیهای وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هزار دانه و تعداد غوزه در بوته همبستگی مثبت و معنیدار داشت. تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که در محیط نرمال ویژگی تعداد غوزه در بوته و در شرایط تنش ویژگی وزن الیاف بیشترین تغییرات عملکرد را توجیه نمود. نتایج تجزیه علیت نشان داد که در محیط نرمال ویژگی های وزن الیاف و عملکرد بیولوژیک و در محیط تنش ویژگی های عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد داشتند. تجزیه خوشهای نیز در هر دو محیط ژنوتیپها را در پنج گروه دسته بندی کرد. با انجام تجزیه به عاملها، در محیط نرمال پنج عامل اول 03/90 درصد و در محیط تنش خشکی چهار عامل اول 28/81 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. در شرایط نرمال و تنش عامل عملکرد بهعنوان اولین و دومین عامل مهم انتخاب شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - ارزیابی روابط عملکرد دانه با صفات زراعی در ژنوتیپهای گندم دیم بهاره
علی احمدی راضیه پور قاسمی طهماسب حسین پور سیده سمانه سهرابیبه منظور بررسی ارتباط ویژگیهای مختلف زراعی با عملکرد دانه گندم نان بهاره دیم، تعداد 18 ژنوتیپ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خرمآباد در سال زراعی 90-1391 مورد مطالعه قرار گرفتند و از نظر 14 صفت شامل عملکرد دانه و اجزای آن و خ چکیده کاملبه منظور بررسی ارتباط ویژگیهای مختلف زراعی با عملکرد دانه گندم نان بهاره دیم، تعداد 18 ژنوتیپ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خرمآباد در سال زراعی 90-1391 مورد مطالعه قرار گرفتند و از نظر 14 صفت شامل عملکرد دانه و اجزای آن و خصوصیات مورفولوژیک ارزیابی شدند. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که عملکرد بیولوژیک دارای بیشترین ضریب همبستگی مثبت و معنیدار در سطح احتمال یک درصد (**79/0r=) با عملکرد دانه میباشد، و بعد از آن صفات عملکرد کاه، شاخص برداشت و تعداد سنبله به ترتیب با *56/0r=، *50/0r= و*49/0r= (معنیدار در سطح احتمال پنج درصد) قرار داشتند. بر اساس رگرسیون گام به گام تعداد سنبله، شاخص برداشت، وزن سنبله و ارتفاع بوته از مهمترین اجزای عملکرد بوده و سهم بیشتری در توجیه عملکرد دانه داشتند. تجزیه علیت نیز نشان داد که چهار صفت تعداد سنبله در متر مربع، شاخص برداشت، وزن سنبله و ارتفاع بوته مهمترین عوامل در افزایش عملکرد دانه بودند. بزرگترین اثرات مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه نیز مربوط به صفات تعداد سنبله و وزن سنبله بودند. نتایج حاصل از تجزیه به عامل ها نیز نشان داد که چهار عامل اصلی(عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه و وزن هزار دانه) و مستقل از هم در مجموع 72 درصد از تغییرات کل دادهها را توجیه نمودند. عامل اول به عنوان عامل عملکرد با بیشترین واریانس مجدداً نقش مؤثر سه صفت عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه و وزن هزار دانه را بر عملکرد دانه تایید نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - بررسی رابطه عملکرد با اجزای عملکرد ژنوتیپهای مختلف گندم دیم
الیاس نیستانی حسن مکاریان علی اکبر عامری مصطفی حیدریبه منظور بررسی تجزیه علیت عملکرد دانه با اجزای عملکرد آزمایشی با 20 ژنوتیپ گندم دیم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در دو مکان (ایستگاه تحقیقات دیم شیروان و ایستگاه تحقیقات سیساب) در استان خراسان شمالی در سال 95-1394 به اجرا در آمد. در طی مراحل رشد و بعد چکیده کاملبه منظور بررسی تجزیه علیت عملکرد دانه با اجزای عملکرد آزمایشی با 20 ژنوتیپ گندم دیم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در دو مکان (ایستگاه تحقیقات دیم شیروان و ایستگاه تحقیقات سیساب) در استان خراسان شمالی در سال 95-1394 به اجرا در آمد. در طی مراحل رشد و بعد از برداشت، از صفات ارتفاع بوته، تعداد روز تا سنبلهدهی، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، تعداد روز تا رسیدگی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه یادداشتبرداری به عمل آمد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپها از نظر تعداد روز تا سنبلهدهی، تعداد روز تا رسیدن، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه اختلاف معنیدار وجود داشت. با توجه به مقایسه میانگینها، ژنوتیپهای 17 (SISABAN-4) و 12 (MOB/NE94406=NE86582//84MC29/NE82583)//KS91) به ترتیب با 2522 و 2364 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند و ژنوتیپ 20 (SOKOLL//SUNCO/2*PASTOR) با 1190 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشت. بر اساس نتایج تجزیه علیت، صفت تعداد سنبله در متر مربع (8/69 درصد)، تعداد دانه در سنبله (9/64 درصد) و وزن هزار دانه (9/38 درصد) به ترتیب بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه داشتند. از طرفی ضرایب همبستگی نیز نشان داد که صفت وزن هزار دانه با تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در مترمربع همبستگی منفی و معنیداری داشت و صفات تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در مترمربع با عملکرد دانه رابطه مثبت و معنی داری داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - تنوع ژنتیکی و تجزیه علیت اجزای عملکرد انگور(Vitis vinifera L.) در شرایط مختلف محیطی
ولی اله رسولی عزت اله فرشادفر جعفر احمدیاجزاء عملکرد و سهم ژنتیکی آنها در عملکرد نهایی، اهمیت زیادی در برنامههای پژوهشی بهنژادی گیاهان زراعی و باغی دارد. به منظور تعیین سهم ژنتیکی اجزاء اصلی عملکرد در عملکرد نهایی، 20 رقم انگور با مبداء کشور روسیه (در شرایط آبیاری کامل و تنش آبی) در سال 1391 مورد بررسی قرار چکیده کاملاجزاء عملکرد و سهم ژنتیکی آنها در عملکرد نهایی، اهمیت زیادی در برنامههای پژوهشی بهنژادی گیاهان زراعی و باغی دارد. به منظور تعیین سهم ژنتیکی اجزاء اصلی عملکرد در عملکرد نهایی، 20 رقم انگور با مبداء کشور روسیه (در شرایط آبیاری کامل و تنش آبی) در سال 1391 مورد بررسی قرار گرفتند. طرح آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و سه بوته در هر واحد آزمایشی در ایستگاههای تحقیقات ارومیه و تاکستان اجرا گردید. تعداد خوشه در هر بوته، متوسط تعداد حبه در هر خوشه، متوسط وزن حبه و متوسط عملکرد انگور در هر بوته اندازه گیری شد. تجزیه واریانس مرکب، تجزیه واریانس لگاریتمی و اثر متقابل رقم و محیط به وسیله سه جزء ضربی که مرکب از سه جزء ژنوتیپی و سه جزء محیطی بود، برآورد گردید. نتایج نشان داد که صفت تعداد خوشه در بوته بیشترین سهم ژنتیکی را در عملکرد نهایی داشته و در محیطهای مختلف، بیشترین تغییرات و حساسیت را از خود نشان میدهد. اثر مستقیم تعداد خوشه در بوته در عملکرد نهایی (61/0) بالاتر از اثرات مستقیم تعداد حبه در خوشه (48/0) و متوسط وزن حبه (3/0) در عملکرد بدست آمد. مقادیر ضریب علیت تعداد خوشه در بوتهبالاتر ازضرایب علیت تعداد حبه در خوشه و متوسط وزن حبه بود که از نظر ظهور اجزاء عملکرد انگور به ترتیب تعداد خوشه در بوته، تعداد حبه در خوشه و متوسط وزن حبه بدست آمد. اجزاء محیطی اثرات متقابل، نشان داد که قدر مطلق جزء محیطی تعداد خوشه در بودته از اجزاء محیطی تعداد حبه در خوشه و متوسط وزن حبه بیشتر بود. این مطلب نشان دهنده حساسیت بالای تعداد خوشه در بوته، در محیطهای مختلف بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - همبستگی و تجزیه علیت عملکرد شکر سفید با برخی صفات تحت رژیمهای آبیاری در ژنوتیپهای چغندرقند
مستانه شریفیشناخت رابطه عملکرد ریشه و عملکرد شکر در چغندرقند با صفات دیگر، در اصلاح چغندر از اهمیت خاصی برخوردار است. تجزیه علیت یکی از روش های بسیار مفید کاربردی برای تجزیه ضرائب همبستگی و پی بردن به اثرات مستقیم و غیر مستقیم به شمار می رود. در این تحقیق روابط بین عملکرد شکر سفید، چکیده کاملشناخت رابطه عملکرد ریشه و عملکرد شکر در چغندرقند با صفات دیگر، در اصلاح چغندر از اهمیت خاصی برخوردار است. تجزیه علیت یکی از روش های بسیار مفید کاربردی برای تجزیه ضرائب همبستگی و پی بردن به اثرات مستقیم و غیر مستقیم به شمار می رود. در این تحقیق روابط بین عملکرد شکر سفید، اجزای عملکرد و برخی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک در چغندرقند مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی زرقان-فارس انجام گرفت. سه رژیم آبیاری شامل: آبیاری در حد بهینه، تنش ملایم ( آبیاری به میزان 75% نیاز آبی بهینه ) و تنش شدید (آبیاری به میزان 50% نیاز آبی بهینه) به عنوان فاکتور اصلی و 10 ژنوتیپ چغندرقند به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از همبستگی صفات در شرایط بدون تنش و تنش ملایم نشان داد که درصد قند، سدیم، ضریب استحصال و دمای سایه انداز گیاهی در درجه اول و بعد ازاین صفات، پتانسیل اسمزی برگ و فشاری همبستگی بالایی با عملکرد شکر سفید داشتند. هیچ کدام از این صفات در شرایط تنش شدید با عملکرد شکر سفید همبستگی نداشتند. با تجزیه علیت، در شرایط بدون تنش، درصد قند، سدیم، ضریب استحصال و دمای سایهانداز گیاهی اثرات مستقیم بالایی بر عملکرد شکر سفید نشان دادند، در نتیجه به نظر میرسد که این صفات معیار انتخاب مناسبی برای بهبود عملکرد شکر در ژنوتیپهای چغندرقند باشند. در شرایط تنش ملایم علاوه بر صفات ذکرشده، پتانسیل اسمزی و فشاری دارای اثرات مستقیم بالا بودند. در شرایط تنش شدید به غیر از نیتروژن آمینه و دمای سایهانداز گیاهی، سایر صفات تقریباً دارای اثرات مستقیم بالایی بر عملکرد شکر سفید بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تعیین روابط بین صفات و تجزیه رگرسیون و علیت عملکرد دانه در ارقام و لاینهای امیدبخش گندم نان مناطق معتدل و سردسیر
ورهرام رشیدی ساسان ریحانی مهر سمن چلبی یانیجهت مطالعه روابط بین صفات به ویژه صفات مرتبط با سنبله، تعداد 30 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این آزمایش 19 صفت شامل عملکرد دانه و اجزای آ چکیده کاملجهت مطالعه روابط بین صفات به ویژه صفات مرتبط با سنبله، تعداد 30 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این آزمایش 19 صفت شامل عملکرد دانه و اجزای آن، صفات فنولوژیک و مورفولوژیک اندازه گیری شد. براساس نتایج تجزیه همبستگی، عملکرد دانه در بوته با صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله در بوته، وزن سنبله، طول سنبله، عرض سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد گلچه بارور در سنبلچه، تعداد دانه در سنبله اصلی و وزن دانه درسنبله اصلی دارای همبستگی مثبت و بسیار معنیداری بود.با انجام تجزیه رگرسیون مرحله ای، به ترتیب صفات تعداد سنبله در بوته، وزن دانه در سنبله اصلی و تعداد دانه در سنبله اصلی وارد مدل رگرسیونی شده و در مجموع 71 % از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. براساس نتایج تجزیه علیت نیز، بیشترین اثرات مستقیم و غیر مستقیم در جهت افزایش عملکرد دانه، به ترتیب به صفات تعداد سنبله در بوته و تعداد دانه در سنبله اصلی تعلق داشت، بنابراین این صفات به عنوان مهم ترین اجزای موثر بر عملکرد دانه شناخته شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - ارتباط بین عملکرد و اجزای آن در ژنوتیپهای گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت شرایط تنش و بدون تنش خشکی
احمدرضا گل پرور حمید مدنی محمد رسولیبه منظور ارزیابی و تعیین مؤثرترین صفات در بهبود عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه پژوهشی آموزشکده کشاورزی شهرکرد روی 320 ژنوتیپ صورت گرفت. بدین ترتیب که ژنوتیپ ها همراه با شاهدهای کرج یک و سرداری در قالب طرح آزمایشی مقایسه عملکرد مقدماتی در د چکیده کاملبه منظور ارزیابی و تعیین مؤثرترین صفات در بهبود عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه پژوهشی آموزشکده کشاورزی شهرکرد روی 320 ژنوتیپ صورت گرفت. بدین ترتیب که ژنوتیپ ها همراه با شاهدهای کرج یک و سرداری در قالب طرح آزمایشی مقایسه عملکرد مقدماتی در دو سطح تنش و بدون تنش کشت شدند. در این تحقیق عملکرد دانه و 10 صفت وابسته به آن اندازهگیری شد. تجزیه ضرایب همبستگی بین صفات بیانگر این بود که تمامی صفات به جز طول ریشک در هر دو محیط و وزن سنبله با عملکرد دانه گیاه در محیط بدون تنش همبستگی مثبت و معنیداری در سطح احتمال 1 درصد داشت. با انجام تجزیه رگرسیون گام به گام در محیط تنش پنج صفت و در محیط بدون تنش سه صفت وارد مدل شده که به ترتیب 8/97 و 5/96 درصد از تغییرات عملکرد دانه گیاه را توجیه نمودند. تجزیه علیت برای عملکرد دانه گیاه نشان داد که در محیط تنش صفات عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و تعداد دانه در سنبله و در محیط بدون تنش صفات عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد دانه گیاه داشتند. تعداد دانه در سنبله در محیط تنش به صورت مستقیم و در محیط بدون تنش به صورت غیر مستقیم در افزایش عملکرد دانه نقش مثبت و معنیداری داشت. نتایج تحقیق استفاده از این صفات به عنوان معیارهای انتخاب غیر مستقیم به منظور بهبود عملکرد دانه ژنوتیپهای گندم نان در هر دو محیط تنش و بدون تنش را تایید می نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - مطالعه برخی صفات مورفولوژیک در ژنوتیپهای مختلف گندم نان بهاره تحت شرایط آب و هوایی پارس آباد مغان
سعید بارانی مجید شکرپوراین آزمایش در سال زراعی 1389در مزرعه تحقیقاتی آموزشکده کشاورزی پارس آباد مغان با 29 ژنوتیپ گندم بهاره مشتمل بر 27 رقم و 2 لاین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین ژنوتیپ ها از نظر همه صفات زراعی مورد مطالعه، تفاوت معن چکیده کاملاین آزمایش در سال زراعی 1389در مزرعه تحقیقاتی آموزشکده کشاورزی پارس آباد مغان با 29 ژنوتیپ گندم بهاره مشتمل بر 27 رقم و 2 لاین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین ژنوتیپ ها از نظر همه صفات زراعی مورد مطالعه، تفاوت معنی داری در سطح احتمال 1% وجود داشت. رقم شیرودی از نظر عملکرد دانه (5370 کیلوگرم در هکتار)، وزن هزار دانه (4/37گرم) و تعداد دانه در سنبله (3/47) دارای بیشترین میانگین نسبت به سایر ارقام بود. از نظر عملکرد بیولوژیک(15060کیلوگرم درهکتار) و تعداد سنبله (8/635 در مترمربع) رقم اکبری بیشترین میانگین را داشت. عملکرد بیولوژیک، طول سنبله و تعداد دانه در سنبله همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه نشان داد. همچنین، رابطه مثبت و معنی داری بین عملکرد بیولوژیک با ارتفاع بوته، طول سنبله و تعداد دانه در سنبله ملاحظه شد. به دلیل رابطه معکوس بین اجزای عملکرد، همبستگی منفی و معنی داری بین تعداد سنبله (مترمربع) با تعداد دانه در سنبله وجود داشت. با انجام تجزیه علیت مشخص شد که صفت عملکرد بیولوژیک بیشترین اثر مستقیم مثبت ( 65/0r=) بر عملکرد دانه داشت. در تجزیه به مولفه های اصلی، 4 مولفه اول، 81% از کل واریانس متغییرها را توجیه کردند. عملکرد بیولوژیک، طول سنبله و تعداد سنبله مهم ترین نقش را در تبیین مولفه اول داشتند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای، 29 ژنوتیپ ارزیابی شده را در 4 گروه متفاوت قرار داد. ارقام شیرودی، نیک نژاد و البرز از نظر عملکرد دانه و برخی صفات مورد مطالعه نسبت به سایر ارقام دارای میانگین بالاتری بودند به عنوان ارقام برتر معرفی شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - بررسی تجزیه همبستگی و علیت عملکرد دانه و روغن در ارقام گلرنگ بهاره تحت شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی
احمدرضا گلپرور عبداله قاسمی پیربلوطیشناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت میباشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری نرمال و تنش خشکی و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار چکیده کاملشناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت میباشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری نرمال و تنش خشکی و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) درسال 1387 کشت شدند. نتایج تجزیه و تحلیل ضرایب همبستگی صفات در شرایط آبیاری نرمال نشان داد که صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه دارای اثرات مثبت و قابل ملاحظه بر عملکرد دانه گیاه بوده و بیشترین میزان تغییرات این صفت را توجیه نمودند. این صفات به عنوان بهترین شاخصهای انتخاب در جهت بهبود ژنتیکی عملکرد دانه در شرایط آبیاری نرمال میباشند. صفات وزن هزار دانه، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک و تعداد دانه در گیاه مهمترین اجزای عملکرد روغن بوده و به منظور اصلاح این صفت در شرایط آبیاری نرمال قابل توصیه میباشند. در شرایط تنش خشکی صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه و عملکرد روغن همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، عملکرد دانه و درصد روغن نیز همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد روغن در این شرایط داشتند. بررسی همبستگی بین صفات، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت نشان می دهد صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، تعداد دانه در طبق و عملکرد بیولوژیک بهترین شاخصهای انتخاب برای بهبود ژنتیکی عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه نیز بهترین شاخصها برای بهبود ژنتیکی عملکرد روغن ارقام گلرنگ بهاره در شرایط تنش خشکی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - بررسی تجزیه همبستگی و علیت عملکرد دانه و روغن در ارقام گلرنگ بهاره تحت شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی
احمدرضا گلپرور عبداله قاسمی پیربلوطیشناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت میباشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری معمول و تنش خشکی و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار چکیده کاملشناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت میباشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری معمول و تنش خشکی و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) واقع در منطقه خاتونآباد در تاریخ 15 اسفند 1387 کشت شدند. نتایج تجزیه و تحلیل ضرایب همبستگی صفات در شرایط آبیاری معمول نشان داد که صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه دارای اثرات مثبت و قابل ملاحظه بر عملکرد دانه گیاه بوده و بیشترین میزان تغییرات این صفت را توجیه نمودند. لذا، این صفات به عنوان بهترین شاخصهای انتخاب در جهت بهبود ژنتیکی عملکرد دانه در شرایط آبیاری معمول میباشند. از طرفی، صفات وزن هزار دانه، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک و تعداد دانه در گیاه مهمترین اجزای عملکرد روغن بوده و به منظور اصلاح این صفت در شرایط آبیاری معمول قابل توصیه میباشند. در شرایط تنش خشکی صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه و عملکرد روغن همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، عملکرد دانه و درصد روغن نیز همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد روغن در این شرایط داشتند. بررسی همبستگی بین صفات، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت نشاندهنده این مطلب بود که صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، تعداد دانه در طبق و عملکرد بیولوژیک بهترین شاخصهای انتخاب برای بهبود ژنتیکی عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه نیز بهترین شاخصها برای بهبود ژنتیکی عملکرد روغن ارقام گلرنگ بهاره در شرایط تنش خشکی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - بررسی روابط همبستگی و تجزیه علیت برخی از صفات مهم زراعی موثر بر عملکرد دانه در ارقام مختلف برنج
حسن طهماسبی زاده حمید مدنی غلامرضا نادری بروجردیاین تحقیق با هدف تعیین روابط موجود میان عملکرد دانه و صفات مهم زراعی در برنج از طریق تجزیه علیت برای دستیابی به الگوی مناسبی در انتخاب، به منظور اصلاح عملکرد دانه بر مبنای سایر صفات انجام گرفت. در این مطالعه 11 رقم برنج در طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی چکیده کاملاین تحقیق با هدف تعیین روابط موجود میان عملکرد دانه و صفات مهم زراعی در برنج از طریق تجزیه علیت برای دستیابی به الگوی مناسبی در انتخاب، به منظور اصلاح عملکرد دانه بر مبنای سایر صفات انجام گرفت. در این مطالعه 11 رقم برنج در طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج همبستگی فنوتیپی نشان داد روابط مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه با صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیکی، تعداد خوشه در متر مربع، وزن هزار دانه و تعداد خوشه در بوته وجود داشت. همچنین همبستگی منفی و غیر معنی داری بین عملکرد دانه با صفات طول خوشه و محدودیت منبع با حذف نیمه ابتدایی خوشه مشاهده شد. در تجزیه رگرسیون گام به گام سه صفت شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیکی و تعداد خوشه در متر مربع در مدل رگرسیونی باقی مانده و در نهایت 96 % از تغییراتمربوط به صفت عملکرد دانه را توجیه نمودند. مطابق تجزیه علیت اثرات مستقیم، قوی و معنی داری از طرف صفات شاخص برداشت (75/0)، عملکرد بیولوژیک (57/0) و تعداد خوشه در متر مربع (24/0) بر عملکرد دانه مشاهده گردید. همچنین صفت تعداد خوشه در متر مربع به طور غیر مستقیم با افزایش شاخص برداشت موجب افزایش عملکرد دانه می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - تجزیه و تحلیل همبستگی، رگرسیون و علیت عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ارقام کلزا (Brassica napus L.)
ذبیحاله هاشمی احمدرضا گل پرور محمد رسولیبه منظور بررسی روابط بین صفات مختلف با عملکرد دانه و تعیین بهترین شاخصهای انتخاب غیرمستقیم در زمینه بهبود ژنتیکی عملکرد دانه در ارقام کلزا آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بر روی 17 رقم از گونه .Brassica napus L و با سه تکرار صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه ضرای چکیده کاملبه منظور بررسی روابط بین صفات مختلف با عملکرد دانه و تعیین بهترین شاخصهای انتخاب غیرمستقیم در زمینه بهبود ژنتیکی عملکرد دانه در ارقام کلزا آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بر روی 17 رقم از گونه .Brassica napus L و با سه تکرار صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه ضرایب همبستگی برای عملکرد دانه نشان داد این صفت دارای همبستگی مثبت و معنیدار با صفات تعداد روز از کاشت تا ساقهدهی، تعداد روز از کاشت تا پایان گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد روغن دانه و عملکرد روغن بود. تجزیه رگرسیون گام به گام صفت عملکرد دانه گیاه به عنوان متغییر وابسته و سایر صفات به عنوان متغییرهای مستقل حاکی از توجیه 9/98 درصد از تغییرات این صفت توسط صفات عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد روز از کاشت تا شروع گلدهی و تعداد دانه در غلاف بود. نتایج تجزیه علیت بر روی کلیه صفاتی که دارای همبستگی مثبت و معنیدار با عملکرد دانه بودند حاکی از کارآئی بالای صفات وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، روز تا ساقهدهی و تعداد دانه در غلاف به عنوان معیارهای انتخاب غیرمستقیم در بهبود ژنتیکی این صفت در ارقام کلزا به خصوص در نسل های مقدماتی برنامههای اصلاحی بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - بررسی روابط بین عملکرد دانه و اجزای آن در ارقام گندم نان با استفاده از روشهای آماری چند متغیره
حسین علی فلاحی عاطفه کاویانی چراتیبه منظور بررسی روابط بین عملکرد و اجزای آن در گندم نان، آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بر روی 10 ژنوتیپ گندم نان (مروارید، N-87-4، N-87-9، N-86-6، N-86-8، N-80-19، N-86-5، N-85-5، کوهدشت، ل چکیده کاملبه منظور بررسی روابط بین عملکرد و اجزای آن در گندم نان، آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بر روی 10 ژنوتیپ گندم نان (مروارید، N-87-4، N-87-9، N-86-6، N-86-8، N-80-19، N-86-5، N-85-5، کوهدشت، لاین 17) اجرا شد. در این آزمایش 7 صفت مورفولوژیک اندازهگیری شد. تجزیه واریانس ژنوتیپها برای همه صفات در سطح احتمال 1% معنیدار بود. ژنوتیپهای N-85-5 و لاین 17 به ترتیب بالاترین و پایینترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. از میان تمامی صفات مورد آزمایش تعداد سنبله بارور بالاترین میزان همبستگی (**999/0) را با عملکرد دانه داشت. با استفاده از رگرسیون گام به گام صفت تعداد سنبله بارور به عنوان صفت تاثیرگذار وارد مدل شد که 8/99 % از تغییرات دادهها را توجیه کرد. در ادامه برای یافتن روابط علّی صفات، تجزیه علیت برای عملکرد دانه انجام شد که تنها اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه مربوط به صفات تعداد سنبله بارور بود. نتایج تجزیه خوشهای به روش وارد نشان داد که ارقام مورد مطالعه در دو گروه طبقهبندی شدند و گروه دوم از نظر میانگین عملکرد دانه بیشترین مقدار (66/4397) را به خود اختصاص داد. با توجه به نتایج بدست آمده میتوان اظهار داشت ژنوتیپ N-85-5 دارای بالاترین عملکرد دانه بود و صفت تعداد سنبله بارور به عنوان صفت مؤثر بر افزایش عملکرد دانه شناسایی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - بررسی روابط بین صفات و تجزیه علیت عملکرد دانه ارقام گندم زمستانه تحت شرایط نرمال و تنش خشکی
اعظم زارع بیاتی منوچهر خدارحمی خداداد مصطفویسودمندی هر برنامه اصلاحی با توجه به میزان ارتباط بین عملکرد دانه با عوامل مؤثر بر آن تعیین می شود. به همین منظور 25 رقم گندم زمستانه، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد کرج در دو شرایط آبیاری (آ چکیده کاملسودمندی هر برنامه اصلاحی با توجه به میزان ارتباط بین عملکرد دانه با عوامل مؤثر بر آن تعیین می شود. به همین منظور 25 رقم گندم زمستانه، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد کرج در دو شرایط آبیاری (آبیاری نرمال و قطع آبیاری بعد از مرحله سنبله دهی) کشت و مورد ارزیابی قرار گرفت. 17 صفت زراعی اندازهگیری و بررسی شد. ضرایب همبستگی ساده صفات، نشاندهنده رابطه مثبت و معنیدار عملکرد دانه با صفات روز تا سنبله-دهی، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در شرایط عدم تنش و صفات مرتبط با رسیدگی، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و طول بیرونآمدگی پدانکل در شرایط تنش خشکی بود. نتایج حاصل از رگرسیون گام بهگام نیز ارتباط بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را تأیید کرد. برای صفات وارد شده در مدل رگرسیونی گام بهگام تجزیه علیت انجام شد و در هر دو شرایط نرمال و تنش بیشترین اثر مستقیم بر روی عملکرد دانه، متعلق به عملکرد بیولوژیک، بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - بررسی تأثیر تنش کم آبی بر روی برخی صفات لاینهای هاپلوئید مضاعف شده جو
علی خماری مژگان محبوبی سعید اهری زادبهمنظور مقایسه لاینهای هاپلوئید مضاعف شده جو از نظر صفات زراعی و مورفولوژیکی و گزینش لاینهای متحمل، تعداد 45 لاین هاپلوئید مضاعف شده جو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش کمآبی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مهاباد در سال زراعی 9 چکیده کاملبهمنظور مقایسه لاینهای هاپلوئید مضاعف شده جو از نظر صفات زراعی و مورفولوژیکی و گزینش لاینهای متحمل، تعداد 45 لاین هاپلوئید مضاعف شده جو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش کمآبی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مهاباد در سال زراعی 91-1390 مورد کشت و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب انجام شده برای دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش کمآبی نشان داد که بین دو محیط مورد آزمایش از نظر کلیه صفات مورد بررسی جزء صفت ارتفاع بوته اختلاف معنیداری وجود دارد. در تجزیه رگرسیون به روش گام به گام عملکرد دانه در شرایط آبیاری نرمال صفات تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه، وزن هزار دانه در مدل نهایی باقی ماندند، در شرایط تنش کمآبی نیز این صفات مذکور که همبستگی بالایی با عملکرد دانه داشتند وارد مدل رگرسیونی شدند. تجزیه علیت برای صفات انتخاب شده از طریق رگرسیون گام به گام براساس همبستگیها انجام گردید، که در هر دو شرایط آبیاری نرمال و تنش کمآبی سه صفت عملکرد کاه، وزن هزاردانه و تعداد دانه در سنبله بهعنوان متغیرهای تأثیرگذار بر عملکرد دانه وارد مدل شدند که عملکرد کاه در هر دو شرایط بیشترین تأثیر مثبت و مستقیم را بر عملکرد دانه نشان داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - مطالعه تنوع ژنتیکی موجود در ژنوتیپهای گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) از لحاظ برخی صفات مورفولوژیکی و زراعی
علی خماری سعید عمرانی علی عمرانی خداداد مصطفویمطالعه حاضر با هدف تعیین روابط میان عملکرد بوته، اجزاء عملکرد و صفات مورفولوژیک و نیز شناخت دقیق صفات مؤثر بر عملکرد در 32 ژنوتیپ گلرنگ، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. صفات عملکرد بوته، وزن هزار دان چکیده کاملمطالعه حاضر با هدف تعیین روابط میان عملکرد بوته، اجزاء عملکرد و صفات مورفولوژیک و نیز شناخت دقیق صفات مؤثر بر عملکرد در 32 ژنوتیپ گلرنگ، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. صفات عملکرد بوته، وزن هزار دانه، تعداد شاخه فرعی، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، زمان گلدهی، زمان رسیدگی، ارتفاع بوته و زمان گلدهی تا رسیدگی اندازهگیری و یادداشت برداری شدند. نتایج تجزیه واریانس مؤید وجود تنوع از نظر کلیه صفات مورد بررسی میان تمامی ژنوتیپهای مورد مطالعه بود. ضرایب همبستگی ساده موجود میان صفات نشان داد که صفات وزن غوزه و تعداد غوزه در بوته به ترتیب با ضرایب همبستگی 85/0 و 61/0، در سطح احتمال 1 درصد رابطه مثبت و معنیداری با عملکرد بوته داشتند. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام، صفات وزن غوزه و تعداد غوزه در بوته مجموعاً 60/75 درصد از تغییرات عملکرد بوته را تبیین کردند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثر مستقیم و مثبت مربوط به صفت وزن غوزه (104/1r=) میباشد. تعداد غوزه در بوته بیشترین اثر غیر مستقیم (916/0r=) را بر عملکرد بوته از طریق وزن غوزه داشت. بر مبنای نتایج حاصل از مطالعه حاضر میتوان اظهار نمود که با اصلاح صفات وزن غوزه و تعداد غوزه در بوته امکان دستیابی به عملکرد دانه مطلوب و قابل توجه در ژنوتیپهای گلرنگ میسر خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - ارزیابی عملکرد و صفات مرتبط با آن در ارقام گندم تیمار شده با سودوموناسهای فلورسنت تحت تنش شوری
داریوش صفری فاطمه جمالی حمید رضا نوریزدان فرشته بیاتبه منظور ارزیابی عملکرد و صفات مرتبط با آن در ارقام گندم تیمار شده با سودوموناسهای فلورسنت تحت تنش شوری، آزمایشی بهصورت طرح کرتهای دو بار خردشده در سه تکرار در سال زراعی 94-95 در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیجفارس بوشهر اجرا شد. تنش شوری بهعنوان ف چکیده کاملبه منظور ارزیابی عملکرد و صفات مرتبط با آن در ارقام گندم تیمار شده با سودوموناسهای فلورسنت تحت تنش شوری، آزمایشی بهصورت طرح کرتهای دو بار خردشده در سه تکرار در سال زراعی 94-95 در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیجفارس بوشهر اجرا شد. تنش شوری بهعنوان فاکتور اصلی در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلیمولار) و ارقام ( چمران، کوهدشت، دهدشت، کریم و بم) به عنوان فاکتور فرعی اول و باکتریهای سودوموناس در چهار سطح WBO-3)،2-79 ، WKZ1-93 و (WB1-7 به همراه یک تیمار شاهد (بدون باکتری) بهعنوان فاکتور فرعی دوم در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس مشخص ساخت که سطوح تنش شوری در همه صفات مورد مطالعه به غیر از صفت وزن سنبله و تعداد سنبله اختلاف معنی داری داشت و اثر متقابل شوری × واریته در همه صفات اندازه گیری شده به غیر از طول پدانکل و دیگر اثرات ساده و متقابل در همه صفات اختلاف معنی داری داشتند . نتایج جدول ضرایب همبستگی نشان داد که بالاترین میزان همبستگی عملکرد دانه با طول پدانکل (**58/0=r) بوده و در رگرسیون گامبهگام صفات طول پدانکل، طول سنبله، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و تعداد دانه در سنبله به ترتیب وارد مدل شدند و 51 درصد از کل تغییرات مربوط به عملکرد را توجیه نمودند. نتایج تجزیه علیت برای عملکرد دانه نشاندهنده تأثیر مثبت و مستقیم طول پدانکل، طول سنبله و وزن هزار دانه و تاثیر غیرمستقیم وزن هزار دانه از طریق طول پدانکل و طول پدانکل از طریق طول سنبله بر عملکرد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - تعیین سهم و اهمیت صفات مورفولوژیک بر عملکرد میوه ارقام هیبرید اصلاحی خیار گلخانهای
گلنوش بزرگزاد مریم گل آبادیبه منظور ارزیابی صفات زراعی و عملکرد میوه 23 رقم هیبرید اصلاح شدۀ خیار گلخانهای و تعیین روابط بین آنها، آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانۀ تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) انجام شد. اطلاعات جمعآوری ش چکیده کاملبه منظور ارزیابی صفات زراعی و عملکرد میوه 23 رقم هیبرید اصلاح شدۀ خیار گلخانهای و تعیین روابط بین آنها، آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانۀ تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) انجام شد. اطلاعات جمعآوری شده بر اساس صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد عبارت از: عملکرد کل و تعداد کل میوه، عملکرد و تعداد میوه در سه بازۀ زمانی (ابتدای دوره، میاندوره، پایان دوره)، ارتفاع بوته، طول و عرض برگ، طول و قطر میوه، قطر ساقه، روز تا گلدهی و میوهدهی و اولین گرۀ گلدار بودند. ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که هر یک از صفات تعداد کل میوه و قطر میوه همبستگی مثبت و معنیداری را با عملکرد کل میوه داشتند. نتایج حاصل از ضرایب مسیر برای عملکرد میوه خیار نشان داد که صفت تعداد میوه بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد میوه داشته لذا این صفت به خوبی معرف عملکرد بالای میوه بوده و میتواند به عنوان معیاری مناسب جهت گزینش ارقام با عملکرد بالا محسوب شود. تجزیه رگرسیون مرحلهای نشان داد که 30/96 درصد از کل تغییرات عملکرد میوه به تنهایی توسط تعداد کل میوه توجیه میشود. از طرف دیگر عملکرد کل میوه، عملکرد و تعداد میوۀ پایان دوره، بیشترین تغییرات تعداد کل میوه را توجیه کردند. پرونده مقاله