بررسی اثر فاصله بوته بر عملکرد چهار رقم هندوانه (Citrullus vulgaris) در شرایط محیطی جیرفت

محورهای موضوعی : زراعت

ابراهیم ممنوعی ¹ , سید محمد علوی سینی ² , مرتضی اشراقی نژاد ³

1 - استادیار پژوهشی مرکز تحقیات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز
2 - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان
3 - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

تاریخ دریافت : 1400/06/06 تاریخ پذیرش : 1400/06/18 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: تجزیه علیت, بریکس, فاصله کاشت, تعداد میوه, وزن میوه,

چکیده مقاله :

به منظور تعیین مناسب ترین فاصله کاشت و رقم و همچنین یافتن موثرترین صفات در عملکرد هندوانه در تراکم های کاشت مختلف، این پژوهش بصورت کرت های خردشده در سه تکرار به مدت دو سال زراعی 1396-1395 در جیرفت انجام شد. فاصله بوته (40، 50، 60 و 70 سانتی‌متر) و چهار رقم هندوانه (پاتانگرا، فاووریت، کریمسونPS و کریمسون(G-53 به‌ترتیب در کرت‌های اصلی و فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد فواصل کشت اثر معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه بجز ضخامت پوست میوه داشت؛ به طوری که تعداد میوه و عملکرد با افزایش فاصله بوته روی خط کاشت به طور معنی داری کاهش یافتند؛ بیشترین مقدار این صفات به ترتیب برابر با 99/0 عدد و 82/23 تن در هکتار در فاصله 40 سانتی‌متر حاصل شد. ولی کیفیت و شکل ظاهری میوه در فاصله 70 سانتی‌متر بالاترین مقدار را خود را داشتند. افزایش فاصله کشت از 40 به 70 سانتی‌متر، باعث افزایش 12 درصدی میزان مواد جامد محلول شد. ارقام مورد مطالعه از نظر همه صفات به جز بریکس با یکدیگر تفاوت معنی دار داشتند. ارقام کریمسونPS و کریمسونG به‌ترتیب بیشترین عملکرد را در طی دو سال آزمایش برابر با 50/22 و 76/20 تن در هکتار به خود اختصاص دادند. رقم کریمسونPS از نظر اکثر صفات مورد مطالعه نسبت به ارقام دیگر نسبتاً برتر بود و این موضوع درنهایت به بالاترین عملکرد در واحد سطح منجر شد. تجزیه علیت مشخص نمود که در تراکم‌های مختلف کشت، تعداد میوه و وزن تک میوه بیشترین اثر را بر عملکرد میوه داشتند؛ این دو صفت به‌عنوان مهم ترین صفات در تعیین عملکرد میوه انتخاب شدند.

چکیده انگلیسی:

In order to determine the most appropriate planting distance and cultivar and also to find the most effective traits in watermelon yield at different planting densities, this study was conducted as split plots in three replications for two cropping years 2016-2017 in Jiroft. Plant spacing (40, 50, 60 and 70 cm) and four watermelon cultivars (Patangra, Favorite, CrimsonPS and CrimsonG-53 were divided into main and sub-plots, respectively. There was a significant effect on the studied traits except the thickness of the fruit skin, so that the number of fruits and yield decreased significantly with increasing plant distance on the planting line; The highest values of these traits were 0.99 and 23.82 tons.hectare-1 at a distance of 40 cm, respectively. But the quality and appearance of the fruit at a distance of 70 cm had its highest value. Increasing the culture distance from 40 to 70 cm increased the amount of soluble solids by 12%. The studied cultivars were significantly different in all traits except Brix. CrimsonPS and CrimsonG cultivars had the highest yields during the two years of testing at 22.50 and 20.76 tons per hectare, respectively. CrimsonPS cultivar was relatively superior to other cultivars in terms of most of the studied traits, and this ultimately led to the highest yield per unit area. Path analysis showed that in different cultivation densities, fruit number and single fruit weight had the greatest effect on fruit yield; These two traits were selected as the most important traits in determining fruit yield.

منابع و مأخذ:

منابع
1 . آمارنامه محصولا زراعی وزار جهاد کشاورزی ) 1399 (. مرکز ارتباطات و فناوری اطلاعات.
موجود در آدرس http://amar.maj.ir
2 . جعاری، پ.، جلالی، ا.ه. و تدینفر، س. 1394 . مقایسه بهرهوری آب آبیاری، عملکرد و اجزاء
عملکرد هندوانه. (lanatus Citrullus) در عم های مختلف فارو و تراکمهای مختلف کاشت نشریه
تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 5 ( 18 :) 298-291 .
3 . جعاری، پ.، جلالی، ا،ه. 1395 . تأثیر عم گودههای کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه ر م
هندوانه در شرایط دیم با آبیاری تکمیلی. نشریه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 6 ( 20 :)
160 - 151 .
4 . ستوده، م. و علویفاضل، م. 1399 . اثرات تراکم بوته و مقادیر متااوت نیتروژن بر تغییرات انتقال
مجدد در عملکرد ذرت دانهای (Zea mays L.) هیبرید سینگل کراس 704 . دوفصلنامه ی علوم به
زراعی گیاهی. 10:130 - 117 .
5 . سیاد ، س. ع. ا.، نجاینیا، ف. و خدارحمپور، ز. 1395 . اثر آرایش کاشت بر عملکرد و اجزای
عملکرد دانهی سه ر م ماش (Vigna radiata L.) در شرایط آب و هوایی شمال خوزستان .
دوفصلنامهی علوم به زراعی گیاهی. 6 : 10 - 1 .
6 . صااهانیلنگرودی، ع. ر. و باقری، م. 1395 . بررسی تأثیر تاریخ کاشت و تراکم بر رشد و عملکرد
دانه دو ر م کلزا در شرایط آب و هوایی گرگان. دوفصلنامهی علوم به زراعی گیاهی. 6 : 70 - 59 .
7 . نظامی، ا.، کشکولی، ح. ع. و ایزدخواه، م. 1390 . تأثیر تراکم کاشت بر خصوصیات فیزیولوژیکی و
مورفولوژیکی ار ام جو بهاره. دوفصلنامه ی علوم به زراعی گیاهی . 1:7 - 1.
8. Adlan, A. and Abu-Sarra, A. F. 2018. Effects of plant density on yield and quality of watermelon (Citrullus lanatus thunb) under Gezira conditions, Sudan. Net Journal of Agricultural Science. 6: 1-5.
9. Akintoye, H. A., Kintomo, A. A. and Adekunle, A. A. 2009. Yield and fruit quality of watermelon in response to plant population. International Journal of Vegetable Science. 15: 369-380.
10. Aklade, S. A. and Choudhary, V. Z. M. 2018. Evaluation of OFT on different spacing in watermelon. Journal of Medicinal Plants, 6(6):19-20.
11. Andrade Junior, A. S., de Dias, N., Da, S., Figueiredo Junior, L. G. M., Ribeiro, V. Q. and Sampaio, D. B. 2006. Production and quality of watermelon fruits application of nitrogen via fertigation. Brazilian Journal of Agricultural and Environmental Engineering. 10: 836-841.
12. Bastos, F. G. C., Azevedo, B. M., de Rego, J., de, L., Viana, T. V., de, A. and DÁvila, J. H. T. 2008. Effect of plants spacing on the watermelon fruit in Apodi Plateau, Ceará. Revista Ciência Agronomica. 39: 240-244.
13. Cecílio Filho, A. B., Feltrim, A. L., Mendoza Cortez, J. W., Gonsalves, M. V., Pavani, L. C. and Barbosa, J. C. 2015. Nitrogen and potassium application by fertigation at different watermelon planting densities. Journal of soil science and plant nutrition. 15: 928-937.

14. Cheema, M. A., Malik, M. A., Hussain, A., Shah, S. H. and Basra, S. M. A. 2001. Effects of time and rate of nitrogen and phosphorus application on the growth and the seed and oil yields of canola (Brassica napus L.). Agronomy and crop Science. 186: 103-110.
15. Da Silva, A. V., Da Silva, C. M., Gonçalves, C. N., de Oliveira, M. C., Filho, C. D. S. P., Andrade, M. J. K. L. and Soares , W. R. L. 2021. Productive potential of watermelon under different plant spacings in the semi-arid region of Brazil. Australian Journal of Crop Science. 15: 238-243.
16. Duthie J. A., Schrefler, J. W., Roberts, B. W. and Edelson J. V. 1999. Plant density-dependent variation in marketable yield, fruit biomass, and marketable fraction in watermelon. Crop Science. 39: 406-412.
17. Edelstein, M. and Nerson, H. 2002. Genotype and plant density affect watermelon grown for seed consumption. HortScience. 37: 981-983.
18. FAO. 2019. FAOSTAT. Available http://faostat3.fao.org/download/Q/QC/E
19. Feltrim, A. L., Cecílio Filho, A. B., Gonsalves, M. V., Pavani, L. C., Barbosa, J. C. and Mendoza Cortez, J. W. 2011. Spacing between plants and doses of nitrogen and potassium in fertigated seedless watermelon. Pesquisa Agropecuária Brasileira. 46: 985-991.
20. Gichimu, B. M., Owuor, B. O., and Dida, M. M. 2010. Yield of three commercial watermelon cultivars in Kenya as compared to a local landrace. African Journal of Horticulture Science. 3: 24-33.
21. Goreta, S., Perica, S., Duminic, G., Bucan, L. and Zanic, K. 2005. Growth and yield of watermelon on polyethylene mulch with different spacings and nitrogen rates, HortScience 40: 366-369.
22. Gusmini, G. and Wehner, T. C. 2005. Foundations of yield improvement in watermelon. Crop Science. 45: 141-146.
23. James, M., and Grall, A. 1990. Charlee watermelon. HortScience. 25: 812-813.
24. Kargatiya, F .P., Malam, V. R., Prajapati, V. S. and Sharma, P. S. 2018. Effect of different planting geometry on yield and quality of watermelon (Citrullus lanatus Thunb.). Asian Journal of Horticulture, 13(1):14-17.
25. Long, R. L., Walsh, K. B., Rogers, G. and Midmore, D. M. 2004. Source-sink manipulation to increase melon fruit biomass and soluble sugar content. Australian Journal of Agriculture Research. 55: 1241-1251.
26. McFarlane, A. 2007. Watermelons, Vegetable growing by Annette McFarlane. Online Publication: http://www. annettemcfarlane. com/stories/watermelon. pdf. Date Accessed: 3rd July.
27. Miranda, F. R. Montenegro A. A. T. and Oliveira, J. J. G. 2005. Yield of drip irrigated watermelon on different planting space, Revista Ciência Agronomica. 36: 158-162.
28. Nerson, H. Burger, V. and Berdugo, R. 1994. High plant density and irrigation increase watermelon yield grown for seed consumption. Advances in Horticultural Science. 8: 101- 105.
29. NeSmith, D. S. 1993. Planting space influences watermelon yield and yield components. HortScience. 28: 885-887.

30. Perkins-Veazie, P., Collins J. K., Pair, S. D. and Roberts, W. 2001. Lycopene content differs among red-fleshed watermelon cultivars. Journal of the Science of Food and Agriculture. 81: 983-987.
31. Ramos, A. R. P., Dias, R. D. C. S. and Aragão, C. A. 2009. Densidades de plantio na produtividade e qualidade de frutos de melancia. Horticultura Brasileira. 27: 560-564.
32. Resende, G. M. and Costa, N. D. 2003. Yield characteristics of watermelon in different planting spaces. Horticultura Brasileira. 21: 695-698.
33. Walters, S. A. 2009. Influence of plant density and cultivar on mini triploid watermelon yield and fruit quality. HortTechnology. 19: 553-557.