• فهرس المقالات حذف

      • حرية الوصول المقاله

        1 - محاسبه شکل بلوکی پیش شرط ساز LU ناقص به عنوان محصول فرعی نسخه پیمایش چپ الگوریتم A-دو مزدوج سازی بلوکی
        امین رفیعی بهناز طلوع حقیقی
        در این مقاله، شکل بلوکی پیش شرط ساز LU ناقصی را ارائه می کنیم که به عنوان محصول فرعی الگوریتم بلوکی A-دو مزدوج سازی محاسبه می شود. عناصر لولای این پیش شرط ساز، بلوکهای یک در یک یا دو در دو می باشند. ماتریسهای L و U این پیش شرط ساز به صورت مستقل از یکدیگر محاسبه خواهند ش أکثر
        در این مقاله، شکل بلوکی پیش شرط ساز LU ناقصی را ارائه می کنیم که به عنوان محصول فرعی الگوریتم بلوکی A-دو مزدوج سازی محاسبه می شود. عناصر لولای این پیش شرط ساز، بلوکهای یک در یک یا دو در دو می باشند. ماتریسهای L و U این پیش شرط ساز به صورت مستقل از یکدیگر محاسبه خواهند شد. محک انتخاب عناصر لولا در این پیش شرط ساز بلوکی، همان محک به کار رفته در یکی از نسخه های بلوکی فرایند حذفی گاوس است. مبنای ارائه این پیش شرط ساز بلوکی، ارتباط میان فرایند حذفی گاوس و الگوریتم A-دو مزدوج سازی است. در بخش مثالهای عددی این مقاله، ابتدا دستگاههای مصنوعی تولید کرده و سپس برای این دستگاهها هر دو شکل ساده و بلوکی این پیش شرط ساز را محاسبه کرده ایم. پس از آن دستگاههای پیش شرط شده راست را تشکیل داده و از روش (50) GMRES برای حل این دستگاههای پیش شرط شده استفاده گردیده است. نتایج عددی نشان می دهد که شکل بلوکی این پیش شرط ساز LU ناقص، روش (50)GMRES را در تعداد تکرارهای کمتری نسبت به شکل ساده این پیش شرط ساز همگرا می نماید و بنابراین دارای کیفیت بهتری است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - برآورد پارامترهای توزیع رایلی دوپارامتری تحت سانسور فزاینده با حذفهای دوجمله‌ای
        نیلوفر اصل فلاح اکرم کهنسال رامین کاظمی
        در این مقاله، برآورد پارامترهای نامعلوم توزیع رایلی دوپارامتری بر اساس سانسور فزاینده نوع ۲ با حذف دوجمله‌ای، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این هدف، برآوردگرهای ماکسیمم درستنمایی پارامترها و بازه اطمینان مرتبط با آنها به‌دست می‌آید. همچنین، با استفاده از روش مونت کارل أکثر
        در این مقاله، برآورد پارامترهای نامعلوم توزیع رایلی دوپارامتری بر اساس سانسور فزاینده نوع ۲ با حذف دوجمله‌ای، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این هدف، برآوردگرهای ماکسیمم درستنمایی پارامترها و بازه اطمینان مرتبط با آنها به‌دست می‌آید. همچنین، با استفاده از روش مونت کارلو زنجیر مارکوفی (MCMC)، برآوردگرهای بیز و بازه‌های اطمینان HPD پارامترها به‌دست می‌آیند. علاوه بر این، زمان مورد انتظار برای تکمیل آزمایش طول عمر تحت این طرح سانسور، بررسی شده است. برای مقایسه عملکرد روش‌های مختلف، شبیه‌سازی مونت کارلو انجام گرفته و یک مجموعه داده واقعی تحلیل می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - استفاده از تحلیل ممیزی (تابع تشخیص) جهت پیشبینی تداوم فعالیت شرکت ها با استفاده از برخی ارقام حاصل از صورت های مالی اساسی (ترازنامه، صورتحساب سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد)
        یحیی حساس یگانه محمد صیادی
        در این تحقیق با کمک روش تحلیل ممیزی، تداوم فعالیت شرکت ها با استفاده از برخی ارقام حاصل ازصورتهای مالی اساسی مورد ارزیابی قرارگرفته است که با استفاده از آن می توان شرکت ها را در هر کدام از دو گروهفعال و غیر فعال طبقه بندی نمود. نمونه آماری تحقیق شامل دو گروه، 51 شرکت حذ أکثر
        در این تحقیق با کمک روش تحلیل ممیزی، تداوم فعالیت شرکت ها با استفاده از برخی ارقام حاصل ازصورتهای مالی اساسی مورد ارزیابی قرارگرفته است که با استفاده از آن می توان شرکت ها را در هر کدام از دو گروهفعال و غیر فعال طبقه بندی نمود. نمونه آماری تحقیق شامل دو گروه، 51 شرکت حذف شده و 51 شرکت فعالبوده است.نتایج بدست آمده از لاندای ویلکز به عنوان آماره تعیینکننده متغیرهای موثر بر تحلیل، نشان داد که از بینمتغیرهای تحقیق، دو متغیر سود(زیان) انباشته(x )و سود(زیان) عملیاتی (x2)بیشترین تاثیر را در تشخیص تداوم فعالیت دارا می باشند. از طرفی برای انتساب افراد به گروهها احتیاج به تعیین یک نقطه بحرانی است که از لحاظمنطقی برابر با نقطه وسط بین میانگین دو جامعه آماری است. با استفاده از نقطه بحرانی تحلیل ممیزی توانست با77 درصد پیشبینی صحیح شرکت ها را به دو گروه موفق و ناموفق از لحاظ تداوم فعالیت طبقه بندی نماید تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - ارزیابی کارایی فیلترهای زیستی مختلف در تصفیه زهاب کشاورزی
        علی کیانپور بهمن یارقلی احمد شرافتی کرامت اخوان گیگلو
        زمینه و هدف: با توجه به مصارف بالای آب در کشاورزی، سالانه حجم قابل‌توجهی زهاب تولید می‌شود. در حال حاضر حجم قابل‌توجهی از زهاب (فقط بالغ بر سه میلیارد متر مکعب در خوزستان) بدون استفاده سودمند وارد محیط شده و آلودگی منابع آب و خاک را در پی دارد. با توجه به بحران آب در کش أکثر
        زمینه و هدف: با توجه به مصارف بالای آب در کشاورزی، سالانه حجم قابل‌توجهی زهاب تولید می‌شود. در حال حاضر حجم قابل‌توجهی از زهاب (فقط بالغ بر سه میلیارد متر مکعب در خوزستان) بدون استفاده سودمند وارد محیط شده و آلودگی منابع آب و خاک را در پی دارد. با توجه به بحران آب در کشور، حفاظت کیفی از منابع آب و استفاده از منابع آب نامتعارف، به‌ویژه مدیریت کیفی زهاب و استفاده از آنها در کشاورزی و محیط زیست به‌عنوان امری ضروری مطرح می‌باشد.مواد و روش: این تحقیق در استان خوزستان و در بهار و تابستان سال 1399 با استفاده از زهاب کشت‌ و صنعت میرزا کوچک خان و امیرکبیر انجام شد. این تحقیق برای ارزیابی کارایی فیلترهای زیستی با جنس بسترهای مختلف برای تصفیه زهاب‌های کشاورزی خوزستان با هدف کاهش آلودگی منابع پذیرنده و همچنین استفاده مجدد در کشاورزی اجرا گردید. در این تحقیق تأثیر چهار جنس مختلف فیلتر زیستی شامل خاک‌اره، ساقه پنبه، کاه و کلش گندم و پوسته برنج به‌عنوان عامل اصلی و سه زمان‌ مانده 2، 5 و 10 روز به‌عنوان عامل فرعی موردبررسی قرار گرفت. فاکتورهای کیفی مورد پایش شامل pH، کدورت، EC (به‌عنوان شاخص شوری)، ازت کل، فسفر کل و BOD بود.یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان می‌دهد که بین تیمارهای مختلف از نظر پارامترهای موردمطالعه، به غیر از pH، برای باقی فاکتورها در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری وجود دارد. بر اساس نتایج حاصله، بیشترین میانگین پالایش فاکتورهای کیفی مورد تحقیق بر اساس جنس فیلتر برای کدورت معادل 87/37 درصد و مربوط به تیمار ساقه پنبه است. برای EC، ازت کل، فسفر کل و BOD به ترتیب معادل 23/9،60/49، 50/46 و 97/59 درصد و مربوط به تیمار خاک‌اره می‌باشد. بر اساس نتایج حاصل میانگین بیشترین درصد کاهش آلودگی برای فاکتورهای موردبررسی مربوط به زمان‌ماند 10 روزه بوده که برای کدورت، EC، ازت کل، فسفر کل و BOD به ترتیب معادل 79/56، 97/12، 51/66، 49/53 و 20/80 درصد می‌باشد.نتیجه‌گیری: توجه به نتایج حاکی از عملکرد نسبتاً بهتر تیمار خاک‌اره در مقایسه با سایر تیمارها می‌باشد. این موضوع با توجه به وجود و فراوانی این ماده در سطح کشور از نظر امکان استفاده از آن حائز اهمیت می‌باشد. توجه به اثر زمان‌ماند هیدرولیکی، نسبت مستقیم راندمان با زمان‌ماند را نشان می‌دهد. ولی افزایش راندمان از زمان‌ماند 2 روز تا 5 روز (سه روز) معنی‌دارتر از افزایش زمان‌ماند از 5 روز به 10 روز (5 روز افزایش) می‌باشد؛ که این موضوع با توجه به غلظت آلاینده‌های موجود در زهاب، می‌تواند به‌عنوان عامل مهمی در انتخاب زمان‌ماند محسوب شود. بر این اساس، برای فاکتورهای موردبررسی فیلتر خاک‌اره و زمان‌ماند 5 روزه به‌واسطه عملکرد مناسب و اقتصادی‌تر بودن از نظر حجم و ابعاد سیستم توصیه می‌گردد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - اشتقاق و اعتبارسنجی توابع انتقالی طیفی پارامتریک به‌منظور برآورد ویژگی‌های هیدرولیکی خاک در گستره VIS-NIR-SWIR
        ابراهیم بابائیان مهدی همایی علی اکبر نوروزی
        ویژگی‌های هیدرولیکی خاک اهمیت زیادی در چرخۀ آبی طبیعت دارند. هدف از انجام این پژوهش، امکان‌سنجی استفاده از اطلاعات طیفی خاک در گستره مرئی، مادون قرمز نزدیک و میانی (2500-350 نانومتر) به‌منظور برآورد پارامتریک ویژگی‌های هیدرولیکی خاک بود. بدین منظور، بازتاب ابرطیفی نمونه أکثر
        ویژگی‌های هیدرولیکی خاک اهمیت زیادی در چرخۀ آبی طبیعت دارند. هدف از انجام این پژوهش، امکان‌سنجی استفاده از اطلاعات طیفی خاک در گستره مرئی، مادون قرمز نزدیک و میانی (2500-350 نانومتر) به‌منظور برآورد پارامتریک ویژگی‌های هیدرولیکی خاک بود. بدین منظور، بازتاب ابرطیفی نمونه‌های خاک با استفاده از دستگاه اسپکترورادیومتر و به کمک روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شد. پس از انجام پیش‌پردازش‌های طیفی، همبستگی بین مقادیر بازتاب در هر یک از طول موج‌های منحنی‌های حذف پیوستار طیفی با پارامترهای هیدرولیکی مدل معلم- ون‌گنوختن ( ، n و Ks*) مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از روش رگرسیون مرحله‌ای چندگانه، روابط ریاضی مربوطه پی‌ریزی و تحت عنوان توابع انتقالی طیفی پارامتریک (PSTFs) نامگذاری شدند. بر اساس نتایج، بیشترین ضریب همبستگی بین متغیرها در طول موج‌های نزدیک به 550 و 2300 نانومتر (برای پارامترهای و n ) و 1927 نانومتر (برای پارامتر Ks*) به‌دست آمد. توابع انتقالی طیفی دقت تقریباً یکسانی در برآورد پارامترهای (54/0=R) و n(58/0=R) نشان دادند. در حالی‌که این توابع، بهترین تخمین‌ها را برای پارامتر Ks*با ضریب همبستگی (R) برابر با 76/0 نشان دادند. با استفاده از توابع انتقالی طیفی، مقدار رطوبت خاک به ازای تمامی پتانسیل‌های ماتریک با متوسط RMSE برابر cm3 cm-3 017/0 برآورد شد. بر اساس نتایج این پژوهش، اگرچه پارامترهای هیدرولیکی تخمینی با دقت بسیار بالایی همراه نبودند، لیکن این رویکرد ضمن آن‌که می‌تواند به عنوان کاربرد نوینی از طیف‌سنجی خاک مطرح شود، می‌تواند به عنوان روشی غیرمستقیم برای برآورد پارامتریک ویژگی‌های هیدرولیکی خاک نیز معرفی شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - ارزیابی توابع انتقالی طیفی و توابع انتقالی خاک در پیش‌بینی نگهداشت آب در خاک
        ابراهیم بابائیان مهدی همایی علی اکبر نوروزی
        ویژگی‌های هیدرولیکی خاک اثری مهم بر جریان آب، انتقال املاح و گازها در محیط خاک داشته و اهمیتی بسیاردرمطالعات هیدرولوژیک دارند. اگرچه اخیراً اطلاعات طیفی خاک در گستره مرئی، مادون قرمز نزدیک و میانی به عنوان روشی کم هزینه، سریع و غیرمخرب در تخمین ویژگی‌های مبنایی خاک مورد أکثر
        ویژگی‌های هیدرولیکی خاک اثری مهم بر جریان آب، انتقال املاح و گازها در محیط خاک داشته و اهمیتی بسیاردرمطالعات هیدرولوژیک دارند. اگرچه اخیراً اطلاعات طیفی خاک در گستره مرئی، مادون قرمز نزدیک و میانی به عنوان روشی کم هزینه، سریع و غیرمخرب در تخمین ویژگی‌های مبنایی خاک مورد استفاده قرار گرفته، لیکن مطالعات بسیار اندکی در مورد برآورد ویژگی‌های هیدرولیکی خاک به کمک داده‌های طیفی خاک صورت گرفته است. هدف از این پژوهش، ارزیابی عملکرد داده‌های طیفی خاک در مقایسه با ویژگی‌های مبنایی خاک به عنوان متغیرهای ورودی توابع انتقالی در مطالعه وضعیت نگهداشت آب در خاک بود. بدین منظور، تعداد 174 نمونه خاک جمع‌آوری و منحنی‌های بازتاب طیفی آنها در گستره 2500-350 نانومتر با استفاده از دستگاه اسپکترورادیومتر زمینی اندازه‌گیری شد. برخی ویژگی‌های فیزیکی خاک به همراه مقادیر رطوبت در پتانسیل های ماتریک 330-، 1000-، 3000-، 5000-، 10000- و 15000- سانتی‌متر به روش صفحات فشاری اندازه‌گیری شد. چهار سناریو شامل توابع انتقالی طیفی (STFs)، توابع انتقالی خاک (PTFs)، توابع انتقالی مرکب (SPTFs) و توابع انتقالیRosetta مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. بر پایه نتایج به‌دست آمده، همبستگی بالا و معنی‌داری در سطح 1 درصد بین ویژگی‌های مبنایی و هیدرولیکی خاک با مقادیر بازتاب طیفی به‌ویژه در گستره مادون قرمز میانی مشاهده شد. STFsدر مقایسه با دیگر توابع انتقالی، دقت بیشتری (011/0=RMSR سانتی‌متر مکعب بر سانتی‌متر مکعب، 60/0<R2) در برآورد رطوبت خاک در همه مکش‌ها به ویژه در بخش میانی و انتهای خشک منحنی رطوبتی داشت. از طرفی، SPTFs و PTFs دقت تقریباً یکسانی داشتند، با این تفاوت که در انتهای مرطوب منحنی رطوبتی (330- و 1000- سانتی‌متر)، PTFs برآورد‌های نسبتاً بهتری ارایه کردند. تخمین‌های Rosetta در مقایسه با سه تابع انتقالی دیگر، دقتی کمتر در همه مکش‌ها به ویژه در انتهای مرطوب منحنی رطوبتی داشتند. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد داده‌های طیفی خاک می‌توانند به عنوان روشی غیرمستقیم در مطالعه وضعیت نگهداشت آب در خاک مورد استفاده قرار گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - حذف فلز روی از محلول های آبی با استفاده از نانو ذرات دی اکسید منگنز
        سید مهدی حسینی فرد هادی قربانی
        زمینه و هدف: آلودگی آب به فلزات سنگین یکی از معضلات مهم زیست محیطی است. هدف از این پژوهش بررسی میزان حذف فلز روی از محلول های آبی با استفاده از نانو ذرات دی اکسید منگنز بود. روش بررسی: ابتدا نانو ذرات دی اکسید منگنز به روش ترسیب الکتروشیمیایی کاتدی سنتز گردید و تاثیر پا أکثر
        زمینه و هدف: آلودگی آب به فلزات سنگین یکی از معضلات مهم زیست محیطی است. هدف از این پژوهش بررسی میزان حذف فلز روی از محلول های آبی با استفاده از نانو ذرات دی اکسید منگنز بود. روش بررسی: ابتدا نانو ذرات دی اکسید منگنز به روش ترسیب الکتروشیمیایی کاتدی سنتز گردید و تاثیر پارامترهای pH، زمان تماس، غلظت نانو ذرات و اثر غلظت اولیه بر فرآیند جذب روی در سیستم ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفت. جهت شناسایی نانو ذرات دی اکسید منگنز از پراش پرتو ایکس(XRD)، طیف سنج مادون قرمز(FT-IR) و میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) استفاده گردید. ایزوترم های جذب لانگمیر و فرندلیچ و همچنین سینتیک های جذب فلز روی توسط جاذب نانو ذرات دی اکسید منگنز بر اساس مدل های شبه مرتبه اول و شبه مرتبه دوم بررسی شد.یافته ها: تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که اندازه این ذرات 30 تا 50 نانومتر است. نتایج نشان داد که با افزایش pH، درصد حذف و ظرفیت جذب روی افزایش یافت و در pH 6 به حداکثر خود یعنی 4/90 درصد رسید. افزایش زمان تماس و میزان جاذب باعث افزایش راندمان جذب شد. در بررسی ایزوترم های جذب، داده های آزمایشی مطابقت بیشتری با مدل لانگمیر نشان دادند. ظرفیت جذب لانگمیر 71/285 میلی گرم بر گرم بدست آمد. همچنین داده های بدست آمده در این تحقیق برای جاذب نشان داد که جذب روی از مدل سینتیک شبه مرتبه دوم تبعیت می کند.بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که نانو ذرات دی اکسید منگنز به عنوان جاذب مناسب توانایی بالایی در جذب فلز روی از محیط های آبی دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - جداسازی و شناسایی Proteus sp.مقاوم به کادمیوم و بررسی پتانسیل آن در حذف بیولوژیکی کادمیوم
        مرجان میرحسینی نیا مریم قانع پریسا نجات خواه
        زمینه و هدف: آلودگی اکوسیستم ها با فلزات سنگین مبحث مهمی در دنیای امروز است. حذف فلزات سنگین از مکان های آلوده با استفاده از میکروارگانیسم ها، در مقایسه با روش های شیمیایی مقرون به صرفه تر است. هدف از این مطالعه جداسازی و شناسایی باکتری های مقاوم به کادمیوم، تعیین کم تر أکثر
        زمینه و هدف: آلودگی اکوسیستم ها با فلزات سنگین مبحث مهمی در دنیای امروز است. حذف فلزات سنگین از مکان های آلوده با استفاده از میکروارگانیسم ها، در مقایسه با روش های شیمیایی مقرون به صرفه تر است. هدف از این مطالعه جداسازی و شناسایی باکتری های مقاوم به کادمیوم، تعیین کم ترین غلظت مهاری کادمیوم (MIC) و بررسی توانایی حذف کادمیوم توسط سویه ها بود. روش بررسی: جداسازی باکتری های مقاوم با روش غنی سازی در محیط کشت حاوی فلز کادمیوم صورت گرفت. MIC کادمیوم با روش رقیق سازی در آگار و میزان حذف کادمیوم با استفاده از دستگاه جذب اتمی بررسی شد. شناسایی با روش برگی ((Bergey و مطالعات فیلوژنتیک بر مبنای توالی ژنrRNA 16S انجام شد. یافته ها: در این مطالعه 40 سویة مقاوم به کادمیوم از رودخانه سالور در شهرستان اسلامشهر جدا شدند. نتایج نشان داد سویة ST1 که از رسوبات جدا شده بود، مقاومت بالایی به کادمیوم داشته و MIC کادمیوم برای این سویه mM 6 بود. این سویه توانایی حذف 2/65 % کادمیوم را از محلول mM 1 کادمیوم داشت. مطالعات مولکولی نشان داد که سویة جدا شده به جنس Proteus تعلق داشته و 99 % با Proteus mirabilis مشابهت دارد. سویه جدا شدهProteus sp. HM_AF12 نامیده شد و توالی نوکلئوتیدی آن در GenBank ثبت شد. این سویه توانایی تحمل محدوده وسیعی از pH (9-5/5) را داشته و در 5/7 % نمک نیز رشد می کرد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که Proteus sp. HM_AF12 می تواند یک جاذب زیستی کم هزینه و دوست دار محیط زیست باشد و کاربردهای مهمی در حذف کادمیوم از محیط های آلوده داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - بررسی کارایی سنتز پودر کربن فعال مغناطیسی شده با نانو ذرات Fe3O4 جهت حذف فلز کادمیوم از محلول های آبی با روش پاسخ-سطح مدل باکس بنکن
        خوشناز پاینده صادق قاسمی
        زمینه و هدف : روش جداسازی مغناطیسی به دلیل هزینه کم، سادگی و سرعت بالای جداسازی و همچنین راندمان بالا به طور گسترده ای در حذف آلاینده ها و رفع معضلات پیرامون محیط زیست استفاده شده است. هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال مغناطیسی شده با نانو ذرات اکسید آهن مغناطیسی Fe3O4 ج أکثر
        زمینه و هدف : روش جداسازی مغناطیسی به دلیل هزینه کم، سادگی و سرعت بالای جداسازی و همچنین راندمان بالا به طور گسترده ای در حذف آلاینده ها و رفع معضلات پیرامون محیط زیست استفاده شده است. هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال مغناطیسی شده با نانو ذرات اکسید آهن مغناطیسی Fe3O4 جهت حذف فلز سمی کادمیوم از محیط های آبی می باشد . روش بررسی: جاذب مغناطیسی با استفاده از روش هم ترسیبی آماده شد و مشخصات فیزیکی و ساختاری جاذب سنتز شده با تکنیک های XRD، TEM و SEM مورد آنالیز قرار گرفت. برای بهینه سازی متغیرها، آزمایش ها با روش پاسخ سطح با کاربرد مدل باکس بنکن توسط نرم افزارMinitab 17 طراحی شدند. متغیرهای (9-5) pH، دما (45-25 درجه سانتی گراد) و مقدار جاذب (2-5/0 گرم) بررسی شدند و تعداد 15 آزمایش طراحی شد. یافته ها: شرایط بهینه بدست آمده جهت حذف کادمیوم با سنتز کربن فعال مغناطیسی شده با نانو ذرات Fe3O4 ، pH=7، دمای 45 درجه سانتی گراد و مقدار 2 گرم جاذب بود . بحث و نتیجه گیری : مطالعه حاضر نشان داد که کربن فعال مغناطیسی پتانسیل بالایی جهت حذف آلاینده کادمیوم دارد. لذا انتظار می رود که مغناطیسی کردن پودر کربن فعال با حفظ خصوصیات فیزیکی و سطحی آن یک روش مناسب برای رفع مشکلات وابسته به آن به ویژه جداسازی و فیلتراسیون باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - کاربرد نوین ترکیب روشهای بیولوژیکی و فیزیکی برای حذف نیترات و نیتریت از آب
        شبنم شهوه مهدی صدیقی مجید محمدی
        زمینه و هدف: وجود مقادیر بیش از حد مجاز نیترات و نیتریت در آب می تواند سبب بروز بیماری هایی در انسان و ایجاد مخاطراتی در چرخه رشد حیوانات و گیاهان گردد. هدف از این مقاله ساخت پایلوتی به منظور حذف یون نیترات و نیتریت موجود در آب نمونه ورودی (حاوی غلظت بالای نیترات) از طر أکثر
        زمینه و هدف: وجود مقادیر بیش از حد مجاز نیترات و نیتریت در آب می تواند سبب بروز بیماری هایی در انسان و ایجاد مخاطراتی در چرخه رشد حیوانات و گیاهان گردد. هدف از این مقاله ساخت پایلوتی به منظور حذف یون نیترات و نیتریت موجود در آب نمونه ورودی (حاوی غلظت بالای نیترات) از طریق ترکیب روش های بیولوژیکی و فیزیکی می باشد.لازم به ذکر است که امکان صنعتی شدن، ارزان و در دسترس بودن مواد مورد استفاده در این پایلوت از مزیت های این تحقیق محسوب می گردد. روش بررسی: پایلوت به شکل مکعب مستطیل دارای چهار کشو و یک محفظه شیشه ای در انتها طراحی و ساخته شد. کشوهای پایلوت به ترتیب با خاک اره، پساب فاضلاب(تصفیه خانه دانشگاه آزاد اسلامی، علوم تحقیقات تهران)، محلول دست ساز نیترات، خاک بنتونیت، شن و ماسه دو بار شسته شده پر شد. غلظت یون نیترات و نیتریت توسط نوعی اسپکتوفوتومتر به نام دستگاه هچ (HACH/DR5000) اندازه گیری و گزارش گردید. یافته ها: در کارکرد پایلوت به صورت سیستم جاری و با استفاده از سویه برداشتی از پساب فاضلاب (پس از هوادهی)، راندمان حذف نیترات و نیتریت موجود در آب نمونه ورودی به ترتیب، 84/74% و 8/99% در زمان ماند20 دقیقه گزارش گردید. همچنین در کارکرد پایلوت به صورت سیستم جاری و با استفاده از سویه برداشتی از لجن فاضلاب (قبل از هوادهی) و مخمر، راندمان حذف نیترات و نیتریت به ترتیب 63/72% و 33/56% در مدت زمان20 دقیقه گزارش گردید. بحث و نتیجه گیری: در طول انجام آزمایشات معین گردید که پایلوت ساخته شده علاوه بر حذف نیترات، نیتریت موجود در محیط را نیز حذف می نماید. در کارکرد پایلوت به صورت سیستم جاری و با استفاده از سویه برداشتی از پساب فاضلاب (پس از هوادهی) بیش ترین میزان یون نیترات و نیتریت حذف شد. در همه حالات روند تغییرات pHصعودی و دما نزولی بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - بررسی عوامل مؤثر بر بازده حذف مواد آلی در راکتور بافلدار بی هوازی مجهز به سامانه الکترولیز
        گاگیک بدلیانس قلی کندی بهنام اینانلو بکلر مریم عموعموها
        زمینه و هدف: در پی نتایج تحقیقات پیشین حاصل از به‌کارگیری فرآیند الکترولیز جهت افزایش کارآمدی راکتور بافل دار بی هوازی، تحقیق حاضر با هدف بررسی عملکرد این راکتور (EABR) برای تصفیه فاضلاب در زمان‌ماندهای هیدرولیکی، چگالی جریان های الکتریکی و بارگذاری های آلی مختلف صورت گ أکثر
        زمینه و هدف: در پی نتایج تحقیقات پیشین حاصل از به‌کارگیری فرآیند الکترولیز جهت افزایش کارآمدی راکتور بافل دار بی هوازی، تحقیق حاضر با هدف بررسی عملکرد این راکتور (EABR) برای تصفیه فاضلاب در زمان‌ماندهای هیدرولیکی، چگالی جریان های الکتریکی و بارگذاری های آلی مختلف صورت گرفته است. روش بررسی: یک پایلوت نیمه‌صنعتی از راکتور بافل دار بی هوازی با حجم کلی L 72 به سامانه الکترولیز با الکترودهایی از جنس آهن مجهز گردید. در این راستا بازده حذف COD و مدت‌زمان لازم برای سازگاری باکتری ها با شرایط جدید به‌عنوان فاکتورهای معرف عملکرد راکتور بررسی شدند. یافته ها: با کاهش زمان‌ماند هیدرولیکی، از 45 به 38 و 29 ساعت، بازده حذف COD از 6/77 به ترتیب به 9/74 و 2/72 درصد رسید. با کاهش چگالی جریان الکتریکی از 3 به 2، 1 و 5/0 میلی‌آمپر بر سانتی متر مربع، بازده حذف COD از 6/77 به ترتیب به 5/73، 2/71 و 0/70 درصد تنزل یافت. همچنین با افزایش بار آلی ورودی از 700 به 2400 میلی گرم بر لیتر، بازده حذف COD از 6/77 به 2/90 درصد رسید. بحث و نتیجه گیری: در بین عوامل موردبررسی، تغییرات زمان‌ماند هیدرولیکی، کم ترین تأثیر را بر بازده حذف COD داشت. با توجه به بررسی های انجام‌شده، مدت زمان لازم برای رسیدن راکتور به شرایط پایدار در بارهای آلی 700، 1000، 1500، 2000 و 2400 میلی گرم بر لیتر به ترتیب 3، 5، 5، 6 و 8 روز می باشد که کوتاه تر از مدت‌زمان لازم برای پایداری راکتور ABR است. درنتیجه ادغام راکتور ABR با فرآیند الکترولیز راه‌حل مناسبی به منظور ارتقای عملکردی آن می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - تاثیر فاکتورهای نیتروژن، فسفر وکادمیوم در جذب زیستی توسط باکتری Halomonas elongata IBRC-M10433
        زهرا کهراریان مجتبی تاران
        زمینه و هدف: پساب های صنعتی به عنوان مهم ترین آلاینده های محیط زیستی محسوب می شوند که حاوی مقادیر فراوان از فلزات سنگین وتراکم بالای نمک می باشند .بیو تکنولوژی حذف فلزات سنگین از پساب های صنعتی با بکارگیری توانایی میکروارگانیسم ها به عنوان روشی مناسب و بهینه دراین زمینه أکثر
        زمینه و هدف: پساب های صنعتی به عنوان مهم ترین آلاینده های محیط زیستی محسوب می شوند که حاوی مقادیر فراوان از فلزات سنگین وتراکم بالای نمک می باشند .بیو تکنولوژی حذف فلزات سنگین از پساب های صنعتی با بکارگیری توانایی میکروارگانیسم ها به عنوان روشی مناسب و بهینه دراین زمینه در حال توسعه است. شناسایی باکتری های مقاوم به فلزات سمی و استفاده آن ها در فرآیند حذف زیستی تکنیکی پیچیده و مفید است. در این مطالعه توانایی سویه باکتریHalomonaselongata IBRC-M10433 جداشده از رسوبات دریاچه ارومیه در حذف فلز کادمیوم مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این مطالعه بهینه سازی شرایط محیطی حذف فلز کادمیوم توسط باکتری Halomonas elongata IBRC- M10433بود. روش بررسی : طراحی آزمایش به روش تاگوچی به منظور تعیین شرایط بهینه نسبی فاکتورهای محیطی مانند کلریدآمونیوم (NH4Cl) به عنوان منبع نیتروژن، فسفات پتاسیم (K2HPo4) به عنوان منبع فسفرو غلظت کادمیوم در حذف زیستی کادمیوم توسط باکتری Halomonas elongata IBRC- M10433 مورد مطالعه قرار گرفت. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزارکامپیوتری Qualitek-4 انجام شد و اهمیت نسبی هریک از عوامل تعیین گردید. یافته ها : شرایط بهینه جذب در غلظت فسفات پتاسیم 3/0 گرم بر لیتر، کادمیوم100میلی گرم بر لیتروکلریدآمونیوم 2گرم بر لیتردر دمای 37 درجه سانتی گراد و pH 7 تعیین شد. سطح 1 فسفات پتاسیم یعنی 3/0 گرم بر لیترموثرترین فاکتور درجذب زیستی بود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به هزینه بالا و مشکلات محیط زیستی روش های مرسوم حذف فلزات سنگین، حذف زیستی تکنیکی موثر و مقرون به صرفه می باشد. استفاده از باکتری های نمک دوست نسبی در پالایش زیستی با قدرت بالای جذب فلزات سنگین مفید می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - استفاده از نانوگاما آلومینا به عنوان جاذب به منظور حذف نیکل و کبالت از پساب صنایع معدنی
        فریبا سلیمانی محمد هادی گیویان راد امیرحسین حقیقتی
        زمینه و هدف: توسعه شهرنشینی و صنایع، منجر به افزایش میزان فاضلاب و پساب تولیدی گردیده است. دفع ناقص و غیر اصولی این فاضلاب ها باعث ورود مقادیر زیادی فلزات سنگین به محیط زیست شده که حذف آن ها از آب و پساب به عنوان آلودگی هایی که از نظر زیستی تجزیه ناپذیرند، برای حفظ محیط أکثر
        زمینه و هدف: توسعه شهرنشینی و صنایع، منجر به افزایش میزان فاضلاب و پساب تولیدی گردیده است. دفع ناقص و غیر اصولی این فاضلاب ها باعث ورود مقادیر زیادی فلزات سنگین به محیط زیست شده که حذف آن ها از آب و پساب به عنوان آلودگی هایی که از نظر زیستی تجزیه ناپذیرند، برای حفظ محیط زیست و سلامت عمومی بسیار مهم است. روش بررسی: در این مطالعه به سنتز و بررسی ساختاری گاما نانو آلومینا سنتز شده به عنوان یک جاذب با کارایی بالا در حذف فلزات سنگین نیکل و کبالت پرداخته شده و با استفاده از طراحی آزمایش با نرم افزار DX7 اثر شرایط متفاوتی از قبیل میزان غلظت اولیه فلزات سنگین، مقدار نانو جاذب و pH بررسی گردید. یافته ها: نتایج آنالیز XRD، FTIR، SEM و EDX ساختار گاما نانو آلومینا را تائید نموده و مقدار فلزات محتوی با روش اسپکتروفتومتری UV-Vis اندازه گیری شده است. نانو گاما آلومینا بعنوان یک جاذب قدرتمند قادر به جذب بالای نیکل و کبالت در محیط های آبی با pH قلیایی بوده به طوریکه در نمونه های آزمون، 66/98% نیکل و 1/95% کبالت و در نمونه های حقیقی نیز 100% آن ها حذف گردیده است. بحث ونتیجه گیری: با بررسی نتایج مشخص گردید که گاما نانو آلومینا سنتز شده می تواند به عنوان یک نانو جاذب مقرون به صرفه و کارا جهت حذف فلزات سنگین محسوب شود که این امر توسط ایزوترم های جذب فرندلیچ و لانگمویر مورد بررسی و تایید قرار گرفت و مشخص گردید که فرایند جذب (تک لایه ای یا چند لایه ای، یکنواختی یا ناهمگن بودن) این عناصر توسط جاذب نانوگاما آلومینا ، از معادله جذب فرندلیچ و لانگمویر پیروی می کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - حذف رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از محلول‌های آبی توسط مخلوط بیوپلیمر کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور نانورس مونت موریلونیت
        بهجت فرخی نسیم ضیایی فر حسین شیخلویی
        زمینه و هدف: رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از جمله ترکیبات سمی مهم و حائز اهمیت در فاضلاب‌های صنعتی محسوب می‌شود. به‌طور معمول از روش‌های فیزیکوشیمیائی یا بیولوژیکی به منظور تصفیه آب‌های حاوی غلظت‌های بالای مالاشیت سبز استفاده می‌شود. در مطالعه حاضر ابتدا هیدروژل نانو کامپوزی أکثر
        زمینه و هدف: رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از جمله ترکیبات سمی مهم و حائز اهمیت در فاضلاب‌های صنعتی محسوب می‌شود. به‌طور معمول از روش‌های فیزیکوشیمیائی یا بیولوژیکی به منظور تصفیه آب‌های حاوی غلظت‌های بالای مالاشیت سبز استفاده می‌شود. در مطالعه حاضر ابتدا هیدروژل نانو کامپوزیتی بر پایه کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور سدیم مونتموریلونیت به عنوان نانورس سنتز سپس برای مطالعه جذب مالاشیت سبز از نمونه های آبی مورد استفاده قرار گرفت. روش بررسی: آکریل آمید[1] به عنوان مونومر، متیلن بیس آکریل آمید[2] به عنوان شبکه ساز آلی و پتاسیم پر سولفات[3] به عنوان آغازگر مورد استفاده قرار گرفتند. برای بررسی خصوصیات هیدروژل بدست آمده از پراش اشعه ایکس[4]، میکروسکوپ الکترونی روبشی[5] و مادون قرمز تبدیل فوریه[6] استفاده گردید. در این مطالعه اثر پارامترهای تجزیه‌ای مختلف نظیر pH، زمان تماس در حذف ماده رنگزا توسط هیدروژل‌های نانو کامپوزیتی سنتز شده بررسی و شرایط بهینه حاصل گردید. یافته ها: با توجه به نتایج حاصل هیدروژل‌های نانو کامپوزیتی سنتز شده به pH و تغییر مقدار کاراگینان و سدیم آلژینات حساس می‌‌باشند. زمان جذب تعادلی تعادلی 3 ساعت بدست آمد. ایزوترم جذب با مدل لانگمویر و سینتیک جذب با مدل سینتیک شبه درجه دوم مناسب‌تر تشخیص داده شد. بحث و نتیجه گیری: سرعت حذف رنگ مالاشیت با افزایش مقدار نانورس در محیط اسیدی افزایش می یابد. در نهایت می توان نتیجه گرفت که مخلوط پلیمر زیستی کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور نانورس مونت‌موریلونیت جاذب مناسبی جهت حذف رنگ مالاشیت سبز از محلول های آبی است. 4- AAM 5- MBA 6- KPS 7- XRD 8- SEM 9- FTIR تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - ارزیابی عمل کرد نانو ذرات دی اکسید منگنز (MnO2) در حذف کادمیم از محلول های آبی
        سید مهدی حسینی فرد هادی قربانی
        زمینه و هدف: امروزه از فلزات سنگین در بسیاری از صنایع و تکنولوژی های مهم استفاده می شود که نتیجه آن تولید پساب های صنعتی آلوده و مضر برای سلامتی انسان و محیط زیست است. این پژوهش با هدف بررسی کارایی حذف کادمیم از محلول های آبی با استفاده از جاذب مناسب و جدید نانو ذرات دی أکثر
        زمینه و هدف: امروزه از فلزات سنگین در بسیاری از صنایع و تکنولوژی های مهم استفاده می شود که نتیجه آن تولید پساب های صنعتی آلوده و مضر برای سلامتی انسان و محیط زیست است. این پژوهش با هدف بررسی کارایی حذف کادمیم از محلول های آبی با استفاده از جاذب مناسب و جدید نانو ذرات دی اکسید منگنز بود.روش بررسی: ابتدا نانو ذرات دی اکسید منگنز به روش ترسیب الکتروشیمیایی کاتدی سنتز گردید و تاثیر پارامترهای pH، زمان تماس، غلظت نانو ذرات و اثر غلظت اولیه بر فرآیند جذب کادمیم در سیستم ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین ویژگی های نانو ذرات دی اکسید منگنز، از میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)، دستگاه پراش پرتو ایکس(XRD) و دستگاه طیف سنج مادون قرمز(FTIR) استفاده گردید. ایزوترم های جذب لانگمیر و فرندلیچ و نیز سینتیک های جذب کادمیم بر روی جاذب نانو ذرات دی اکسید منگنز بر اساس مدل های هو و همکاران و لاگرگرن بررسی شد.یافته ها: تصاویر تولیدی با میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که اندازه این ذرات 30 تا 50 نانومتر است. نتایج نشان داد که با افزایش pH، درصد حذف و ظرفیت جذب کادمیم افزایش یافت و به حداکثر خود یعنی 8/54 درصد رسید. افزایش زمان تماس باعث افزایش راندمان جذب شد. در بررسی ایزوترم های جذب، داده های آزمایشی از مدل لانگمیر تبعیت کردند. ظرفیت جذب لانگمیر 016/42 میلی گرم بر گرم به دست آمد. هم چنین داده های به دست آمده در این تحقیق برای جاذب نشان داد که جذب کادمیم از مدل سینتیک شبه مرتبه دوم تبعیت می کند.بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از نانو ذرات دی اکسید منگنز به عنوان یک روش مناسب با پتانسیل بالا در حذف کادمیم از محلول های آبی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - مکان گزینی و بهینه سازی پوشش دوربین های مدار بسته به منظور حمایت از مونیتورینگ بهتر با استفاده از الگوریتم S-ROPE و بصری سازی سه بعدی
        جعفر کریمی محمد حسن وحیدنیا
        زمینه و هدف: در جوامع مدرن مونیتورینگ براساس دوربین های مداربسته مسئله ای ضروری برای حفظ محیط زیست و امنیت اجتماعی به شمار می آید. بهینه سازی شبکه های دوربین و نحوه طراحی شبکه آن ها از جمله چالش های مطالعات شبکه های دوربین است. هدف از این مقاله توسعه شیوه ای مکانمند برا أکثر
        زمینه و هدف: در جوامع مدرن مونیتورینگ براساس دوربین های مداربسته مسئله ای ضروری برای حفظ محیط زیست و امنیت اجتماعی به شمار می آید. بهینه سازی شبکه های دوربین و نحوه طراحی شبکه آن ها از جمله چالش های مطالعات شبکه های دوربین است. هدف از این مقاله توسعه شیوه ای مکانمند برای یافتن پیکربندی دوربین های مداربسته جهت ایجاد حداکثر پوشش تصویری ممکن در یک فضای شهری است. روش بررسی: به طور کلی این پژوهش در دو مرحله در سال 96 انجام گرفته است. در مرحله اول اعمال الگوریتم مکانیابی دوربین ها در فضای دو بعدی صورت می پذیرد و خروجی به دست آمده از آن در مرحله دوم در فضای سه بعدی و به صورت بصری تجزیه و تحلیل می گردد. اولین مرحله با استفاده از نرم افزار ArcGIS و زبان برنامه نویسی Python انجام پذیرفت و از الگوریتم S-ROPE به عنوان روشی با میزان دقت بالا در زمینه استقرار دوربین ها استفاده شد. ضمن این که تعدیلاتی در الگوریتم شامل زاویه دید و غیر دودویی بودن منطقه انجام گرفت. در مرحله دوم از مدلسازی سه بعدی در محیطcity Engine برای اعتبارسنجی خروجی به دست آمده در یک محدوده شهری استفاده شد. یافته ها: با الگوریتم S-ROPE یک مکان گزینی اتوماتیک برای دوربین ها انجام گرفت به گونه ای که مساحت 28/1798 متر مربع از کل مساحت 98/1953 مترمربعی محدوده مطالعاتی، یعنی 92%، تحت پوشش قرار گرفت. پس از بررسی سه بعدی تنها دو عدد دوربین به مجموع دوربین ها برای پوشش 100% اضافه شد. بحث و نتیجه گیری: با روش پیشنهادی اولاً در تعداد دوربین های به کار رفته به تعداد قابل توجهی صرفه جویی صورت می پذیرد و در عین حال بیشترین پوشش ممکن نیز به دست خواهد آمد.تنها چالش پیش رو زمان اجرای فرآیند برای مساحت های بزرگ می باشد که با توجه به غیر آنی بودن ماهیت مسئله، خللی در روش پیشنهادی ایجاد نمی کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - ارائه راهکار عملی برای حل مشکلات زیست محیطی ناشی از پسماند (کیک) حاصل از فرایند تصفیه سرد در فرآیند تولید روی
        کیوان شایسته پوریا عباسی وحید وحید فرد مهدی حسینی
        زمینه و هدف: در پسماند حاصل از فرایند تصفیه سرد در کارخانه های تولیدی روی، حدود 40 تا 50% روی و سایر فلزات سنگین مضر مانند کادمیم و نیکل وجود دارد. کادمیم و نیکل از جمله فلزات سنگین بوده که در مقادیر بالای غلظت برای سلامتی انسان ها مضر است. حذف آلودگی های زیستی ناشی از أکثر
        زمینه و هدف: در پسماند حاصل از فرایند تصفیه سرد در کارخانه های تولیدی روی، حدود 40 تا 50% روی و سایر فلزات سنگین مضر مانند کادمیم و نیکل وجود دارد. کادمیم و نیکل از جمله فلزات سنگین بوده که در مقادیر بالای غلظت برای سلامتی انسان ها مضر است. حذف آلودگی های زیستی ناشی از این پسماندها، یکی از دغدغه های صنعت روی می باشد. هدف از این پژوهش حذف نیکل و کادمیوم به عنوان ناخالصی در فرایند تولید روی با روش سمنتاسیون می باشد.روش بررسی: روش کار شامل سه مرحله لیچینگ کیک تصفیه سرد، تصفیه ناخالصی ها و الکترولیز می باشد. ابتدا کیک با اسید سولفوریک لیچ شده و محلول حاصل حاوی یون روی به همراه ناخالصی هاینیکل و کادمیوم می باشد. شرایط بهینه برای حذف ناخالصی ها با روش رویه سطح پاسخ (RSM) به دست آمد، سپس توسط روش سمنتاسیون فرایند تصفیه انجام و ناخالصی ها حذف شد و در پایان محلول جهت تولید روی الکترولیز گردید.با استفاده از نرم افزار طراحی آزمایش Design Expert (DOE)، پارامترهای موثر بر فرآیند تصفیه مانند دما، غلظت پودر روی، زمان ماند و غلظت افزودنی بررسی شد.یافته ها: طبق نتایج بیشترین تاثیرگذاری به ترتیب متعلق به زمان ماند، دما، مقدار پودر روی و غلظت افزودنی می باشد. همچنین شرایط بهینه برای حذف نیکل و کادمیوم شامل دمای 85 درجه سانتی گراد، غلظت 63/6 گرم بر لیتر از پودر روی، زمان ماند 100 دقیقه و غلظت 29/10 میلی گرم بر لیتر از افزودنی حاصل شد. تحت این شرایط، ناخالصی ها به حد مجاز برای الکترولیز رسیده و روی موجود در کیک قابل استحصال/بازیابی می باشد.نتیجه گیری: با استفاده از روش سمنتاسیون با حذف ناخالصی ها و سپس با بازیابی روی، علاو بر حل بخشی از مشکلات زیست محیطی ناشی از کیک، بازیابی این فلزات از نظر اقتصادی دارای اهمیت زیادی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - مدل‌سازی انتقال جرم فرایند حذف دی‌اکسید کربن از محیط زیست با هدف تولید متان سبز و بهینه‌سازی رشد متانوژن‌ها
        سید علی جعفری شهریار عصفوری رضا آذین
        زمینه و هدف: غلظت دی‌اکسیدکربن به عنوان مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای در اتمسفر در حال افزایش می‌باشد که به عنوان یکی از نگرانی‌های مهم بشر، روش‌های زیادی برای مقابله آن بررسی شده‌ است. اما استفاده از آن در تولید بیومتان اقتصادی‌تر به‌نظر می‌رسد. هدف اصلی در این تحقیق بررسی مد أکثر
        زمینه و هدف: غلظت دی‌اکسیدکربن به عنوان مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای در اتمسفر در حال افزایش می‌باشد که به عنوان یکی از نگرانی‌های مهم بشر، روش‌های زیادی برای مقابله آن بررسی شده‌ است. اما استفاده از آن در تولید بیومتان اقتصادی‌تر به‌نظر می‌رسد. هدف اصلی در این تحقیق بررسی مدل‌سازی فرایند تولید انرژی پاک بیومتان و حذف همزمان دی‌اکسید کربن از محیط زیست است. روش بررسی: در این مقاله برای فرایند تولید بیومتان در بیوراکتور ناپیوسته، با هدف افزایش حجم بیومس فعال، مدل‌سازی انتقال جرم انجام شد. دقت نتایج مدل‌سازی با مقایسه با داده‌های آزمایشگاهی و سینتیکی در قالب مسئله صفر بعدی و بدون تابعیت مکانی بررسی گردید. سپس مطالعه یک بعدی بیوراکتور به‌منظور بررسی پروفایل غلظت هیدروژن و بیومس در طول بیوراکتور و محاسبه حجم فعال انجام شد. از روش پاسخ سطح نیز به منظور بررسی تاثیر سه فاکتور دما، فشار و بر حجم فعال بیوراکتور و یافتن شرایط بهینه استفاده شد. این تحقیق در تابستان 1397 انجام شد. یافته‌ها: نتایج بررسی صفر بعدی تایید کننده دقت مدل‌سازی بود. بررسی یک بعدی نشان داد که پراکندگی رشد بیومس در فاز مایع تابع پروفایل هیدروژن است به‌ شرطی‌که ضرائب نفوذ هیدروژن و بیومس در مایع را برابر درنظر گرفت و در شرایط استاندارد مرتبه بزرگی آن 9-10 بود. نتایج آماری حاصل از روش پاسخ سطح نشان داد که هر سه عامل دما، فشار و تأثیر معنی داری بر میزان حجم فعال بیوراکتور دارند، ضمن این‌که بیشترین اثر و فشار و دما در اولویت بعدی تأثیرگذاری بودند. بحث و نتیجه گیری: راکتور ناپیوسته با ابعاد در دما و فشار بالا بهینه‌ترین شرایط را برای تولید بیومتان دارد، ولی اقتصاد فرایند تعیین کننده محدوده عملیاتی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - بررسی حذف بیولوژیکی سیانور از فاضلاب ساختگی و شناسایی میکروارگانیزم‏های مقاوم به سیانور
        میرمهرداد میرسنجری غلامرضا سیاحتی اردکانی
        زمینه و هدف:یکی از پیامدهای فعالیت های صنعتی، ورود ترکیبات سمی نظیرسیانور به محیط زیست است که بی توجهی به آن سلامت انسان و سایر موجودات زنده را تهدید می کند. مطالعه حاضر به منظور بررسی حذف بیولوژیکی سیانور از فاضلاب و شناسایی میکروارگانیزم های مقاوم انجام شد. روش بررسی أکثر
        زمینه و هدف:یکی از پیامدهای فعالیت های صنعتی، ورود ترکیبات سمی نظیرسیانور به محیط زیست است که بی توجهی به آن سلامت انسان و سایر موجودات زنده را تهدید می کند. مطالعه حاضر به منظور بررسی حذف بیولوژیکی سیانور از فاضلاب و شناسایی میکروارگانیزم های مقاوم انجام شد. روش بررسی: فاضلاب ساختگی از سیانور پتاسیم تهیه شد و در راکتور جریان منقطع (ناپیوسته) با ظرفیت 2 لیتر، غلظت های 5،20، 50، 100، 150 و 200 میلی گرم در لیترسیانور مورد بررسی قرارگرفت. لجن ثانویه تصفیه خانه فاضلاب شهری به عنوان محیط کشت مخلوط در راکتور به کار رفت. میزانCN، NH3، NO3، TSS، VSS و باکتری ها بر اساس روش های موجود در کتاب استاندارد متد اندازه گیری شد. همچنین شناسایی روتیفرها، مژه داران و جلبک ها نیز با استفاده از میکروسکوپ مدلIIS انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که تصفیه بیولوژیکی می تواند تا غلظت 150 میلی گرم در لیتر سیانور را از فاضلاب حذف نماید و بالاتر بودن MLVSS اولیه نقش زیادی در حذف غلظت های بالاتر سیانور دارد. در پایان حذف سیانور پسودوموناس، کلی فرم ها(به جز کلی فرم های مدفوعی)، باسیلوس ها، قارچ ها و همچنین کارچزیوم (از دسته مژه داران)، فیلودینا (ازدسته روتیفرها) و اوسیلاتوریا (از دسته جلبک ها) به عنوان گونه های مقاوم به سیانور و آسپیدیسک، پرولز و آلوتریکس به ترتیب به عنوان حساس ترین روتیفر، مژه دار و جلبک به سیانور شناسایی شدند. بحث و نتیجه گیری: تصفیه بیولوژیکی لجن فعال برای حذف سیانور از فاضلاب یک روش کارآمد است و اگر در آن ها از محیط کشت خالص مرکب از میکروارگانیزم های مقاوم استفاده شود می تواند جایگزین مناسبی برای روش های حذف شیمیایی سیانور از فاضلاب صنعتی باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - حذف کدورت از آب با استفاده از گرافن اکساید به‌عنوان ماده منعقدکننده و مدل‌سازی با شبکه عصبی مصنوعی
        نازیلا رضانیا مریم حسنی زنوزی مطهره سعادتپور
        زمینه و هدف: در سال های اخیر، کاربردهای نانومواد با پایه کربنی در عرصه های مختلف نظیر صنعت آب و فاضلاب توسعه یافته است. یکی از این ترکیبات، گرافن اکساید (GO) است که به دلیل دارا بودن ساختار ورقه ای با سطح ویژه بالا و گروه های سطحی متنوع، توجه زیادی را به خود جلب نموده ا أکثر
        زمینه و هدف: در سال های اخیر، کاربردهای نانومواد با پایه کربنی در عرصه های مختلف نظیر صنعت آب و فاضلاب توسعه یافته است. یکی از این ترکیبات، گرافن اکساید (GO) است که به دلیل دارا بودن ساختار ورقه ای با سطح ویژه بالا و گروه های سطحی متنوع، توجه زیادی را به خود جلب نموده است. در این راستا، هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های انعقادی گرافن اکساید در حذف کدورت از آب و مدل سازی فرایند با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (ANN) می باشد.روش بررسی: نمونه های کدورت با استفاده از خاک باغچه و آب شهری تهیه و نمونه GO به صورت سوسپانسیون غلیظ خریداری گردید. آزمایش های جارتست برای بررسی تاثیر pH، غلظت GO، کدورت اولیه، زمان ته نشینی و سایر پارامترها بر بازدهی حذف کدورت، انجام شد. به منظور شبیه سازی فرایند، از شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون استفاده شد.یافته ها: تحت شرایط pH اسیدی و نیز با افزایش غلظت GO از 5/2 تا40 میلی گرم بر لیتر، بازدهی حذف کدورت افزایش یافت. اما تغییرات کدورت اولیه اثر مشخص و مستقلی بر بازدهی فرایند نداشت. بخش عمده حذف کدورت در 10 دقیقه ابتدای ته نشینی رخ داد و سرعت ته نشینی لخته ها با افزایش غلظت GO و کاهش pH به شدت افزایش یافت. در مدل‌سازی با ANN، مقادیر ضریب تعیین (R2) و ضریب همبستگی (R) میان مقادیر واقعی و مقادیر پیش بینی شده حذف کدورت برای داده های آزمون به ترتیب برابر با 9492/0 و 9740/0 به دست آمد که نشان دهنده کارایی خوب مدل بود.بحث و نتیجه گیری: نانو ماده گرافن اکساید کارایی بالایی در حذف کدورت از آب نشان داد. پارامترهای pH و غلظت منعقدکننده، به عنوان مهمترین پارامترهای کنترل کننده فرآیند تشخیص داده شد. مدل داده کاوی شبکه عصبی از عملکرد خوبی برای پیش بینی بازدهی حذف کدورت با استفاده از گرافن اکساید برخوردار بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - بررسی‌ میزان‌ جذب‌ ‌ذرات‌ ‌معلق‌ کوچک‌تر‌ ‌از‌ 5/2 ‌میکرون‌ ‌توسط‌ فیلتر‌های‌ خودرو و بهبود کیفیت‌ جذب‌ این‌ ‌فیلتر‌ها‌ با‌ استفاده‌ از‌نانوالیاف‌ ‌پلیمری‌ ‌و‌ ‌کامپوزیتی‌
        محمد حسن امینی میترا محمدزاده آهنی
        زمینه و هدف: ذرات معلق یکی از آلاینده‌های اصلی هوا مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه می‌باشند. بخشی از این ذرات به دلیل قطر کوچک خود، توسط بدن جذب شده و در نهایت وارد سیستم گردش خون انسان یا سیستم تنفسی می‌شوند. ازآن جا که سوخت ناقص موتور خودرو‌ها منبع اصلی تولید ذرات معل أکثر
        زمینه و هدف: ذرات معلق یکی از آلاینده‌های اصلی هوا مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه می‌باشند. بخشی از این ذرات به دلیل قطر کوچک خود، توسط بدن جذب شده و در نهایت وارد سیستم گردش خون انسان یا سیستم تنفسی می‌شوند. ازآن جا که سوخت ناقص موتور خودرو‌ها منبع اصلی تولید ذرات معلق است، سرنشینان خودرو به‌ویژه در ترافیک شهرهای بزرگ در معرض این آلودگی قرار دارند. از این‌رو، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی فیلترهای تجاری موجود در انواع خودرو‌ها به لحاظ میزان جذب ذرات معلق کوچک‌تر از5/2 میکرون (PM2.5) انجام گرفت و در ادامه جهت بهبود قابلیت حذف ذرات معلق توسط این فیلترها از نانوالیاف پلی‌آکریلونیتریل و کامپوزیت آن با نانوکیتوزان استفاده شد. روش بررسی: ابتدا سیستمی برای اندازه‌گیری کارایی جذب PM 2.5 و افت فشار فیلترها در آزمایشگاه طراحی و ساخته شد. سپس شش نمونه از انواع فیلترهای تجاری هوای کابین و موتور خودروهای داخلی و خارجی تهیه شده و جذب آن‌ها اندازه‌گیری شد. در ادامه فیلترهایی از جنس نانوالیاف پلیمری و کامپوزیتی به عنوان جاذب ساخته شده و کارایی آن‌ها بررسی گردید و درنهایت نتایج مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: برای فیلتر‌های تجاری موتور خودرو جذب برابر با صفر وجذب فیلتر‌های کابین در گستره33/8-5 % به دست آمد. جذب ذرات معلق توسط فیلتر‌ نانو الیاف پلی‌آکریلونیتریل و فیلتر‌ نانوالیاف کامپوزیتی پلی‌آکریلونیتریل با نانوکیتوزان به ترتیب 97 و 95 درصد اندازه‌گیری شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به این‌که فیلتر‌ خودرو‌های بررسی شده در این پژوهش قابلیت حذف PM2.5 را نداشتند، از فیلترهای نانویی استفاده شد. نتایج نشان داد که فیلترهای نانو الیاف پلی‌آکریلونیتریل توانایی حذف 97-95 % از PM2.5 را دارند و بنابراین می‌توان با افزودن یک لایه نانو الیاف معرفی شده در این پژوهش به فیلترهای خودرو مخصوصاً فیلتر کابین، کارآیی حذف را افزایش داد و بدین ترتیب هوای پاکی برای سرنشینان خودرو تاًمین نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - امکان‌سنجی بازیابی روی موجود در کیک (پسماند) تصفیه گرم به‌عنوان راهکاری عملی جهت رفع مشکلات زیست محیطی در صنعت روی
        مهدی حسینی کیوان شایسته وحید وحید فرد پوریا عباسی
        زمینه و هدف: کیک حاصل از تصفیه گرم کارخانجات تولید روی تقریبا حاوی 16 تا 24% روی و سایر فلزات مضر مانند کبالت می باشد که رهاسازی آن در محیط زیست می تواند اثرات زیان باری را بوجود آورد. این آلودگی ها به عنوان یکی از دغدغه های اصلی این صنعت مطرح می با شد، فلذا هدف از این أکثر
        زمینه و هدف: کیک حاصل از تصفیه گرم کارخانجات تولید روی تقریبا حاوی 16 تا 24% روی و سایر فلزات مضر مانند کبالت می باشد که رهاسازی آن در محیط زیست می تواند اثرات زیان باری را بوجود آورد. این آلودگی ها به عنوان یکی از دغدغه های اصلی این صنعت مطرح می با شد، فلذا هدف از این کار حذف ناخالصی کبالت با روش سمنتاسیون و استفاده مجدد از روی بازیابی شده می باشد. روش بررسی: کار شامل سه مرحله لیچینگ کیک، بهینه سازی پارامترهای موثر بر فرآیند به روش سطح پاسخ (RSM) و حذف ناخالصی کبالت می باشد. با استفاده از RSM آزمایشات لازم طراحی و در نهایت شرایط بهینه تعیین شدند. یافته ها: با استفاده از نرم افزار دیزاین اکسپرت (DOE) پارامترهای دما، غلظت پودر روی، زمان ماند و غلظت افزودنی آنتیموان تری اکسید بررسی شد. طبق نتایج حاصله، بیشترین تاثیرگذاری به ترتیب متعلق به مقدار پودر روی، دما، زمان و غلظت افزودنی می باشد. شرایط بهینه برای حذف کبالت شامل دمای 84 درجه سانتی گراد، غلظت 74/12 گرم بر لیتر از پودر روی، زمان ماند 118 دقیقه و غلظت 28/22 میلی گرم بر لیتر از افزودنی حاصل شد. تحت این شرایط، میزان ناخالصی کبالت به حد مجاز برای فرآیند الکترولیز می رسد و می توان از محلول حاصله، روی استحصال کرد. بحث و نتیجه گیری: با استفاده از روش سمنتاسیون حدود 75% روی موجود در کیک استحصال و ناخالصی کبالت حذف و در نهایت محلول روی حاصله به چرخه تولید روی بازگردانده می شود. بنابراین علاوه بر حل بخشی از مشکلات زیست محیطی ناشی از کیک، بازیابی روی و کبالت از نظر اقتصادی دارای اهمیت می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - بررسی حذف فتو کاتالیستی متیل اورانژ بوسیله ی نانو ذرات تیتانیوم دی اکسید اصلاح شده با نقره و کبالت
        نسیم ضیایی فر صابر خدایی
        زمینه و هدف: در بررسی فعالیت فتو کاتالیستی نانو ذرات تیتانیوم دی اکسید اصلاح شده به منظور حذف آلاینده متیل اورانژ، پارامترهایی مانند مقدار غلظت آلاینده، مقدار فوتوکاتالیست،pH محلول و دمای کلسیناسیون مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این تحقیق، نانو ذرات Ag-Co/TiO2 به أکثر
        زمینه و هدف: در بررسی فعالیت فتو کاتالیستی نانو ذرات تیتانیوم دی اکسید اصلاح شده به منظور حذف آلاینده متیل اورانژ، پارامترهایی مانند مقدار غلظت آلاینده، مقدار فوتوکاتالیست،pH محلول و دمای کلسیناسیون مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این تحقیق، نانو ذرات Ag-Co/TiO2 به روش سل ژل سنتز گردید و بوسیله تکنیک های TEM، SEM، XRD و EDX مشخصه یابی شد. نتایج بررسی های پراش اشعه ایکس نشان داد که نشاندن همزمان نقره و کبالت تاثیری بر روی الگوی کریستالی تیتانیوم دی اکسید ندارد. تشکیل نانوذرات Ag-Co/TiO2 و اندازه ی تقریبی آنها با استفاده از طیف XRD تأیید و در حدود nm 270 می باشد. تصاویر TEM نیز با اندازه ی ذرات حدود nm 300 نتایج حاصله از XRD را تأیید می کند. مورفولوژی و خلوص این نانوذرات سنتز شده از طریق تصاویر SEM و EDX مورد بررسی قرار گرفت .نتایج آنالیز EDX نشان داد که نانو ذرات Ag-Co/TiO2 تهیه شده به روش سل- ژل، پیکی مربوط به ناخالصی در نمونه ندارد. فعالیت فوتوکاتالیزوری نانو ذرات Ag-Co/TiO2 تحت تابش نور مرئی در حذف آلاینده متیل اورائژ مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: بررسی نتایج بیان کننده این است که میزان حذف آلاینده ها با استفاده از TiO2 سنتزی اصلاح شده با کبالت و نقره بیشتر از TiO2 دوپینگ شده با تک فلز می باشد. بیشترین درصد حذف متیل اورائژ توسط Ag-Co/TiO2 5/99% در مدت 75 دقیقه می باشد. بحث و نتیجه گیری: غلظت های بهینه برای نقره و کبالت برای نانوذره اصلاح شده Ag-Co/TiO2 9/0 و 3/0 درصد مولی به ترتیب می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - بررسی تخریب فتوکاتالیتیکی نفتالین توسط نانوکاتالیست های دی اکسید تیتانیوم داپ شده با N-S وP تحت نور مرئی
        بهمن بنائی فرهنگ تیرگیر امیرحسام حسنی عبدالمجید فدایی سید مهدی برقعی
        زمینه و هدف: نفتالین یکی از هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای سمی و خطرناک برای انسان و محیط زیست می باشد و حذف آن از محیط زیست ضروری است. هدف از این تحقیق بررسی تخریب فتوکاتالیتیکی نفتالین از محیط‌های آبی با استفاده از نانوکاتالیست‌های TiO2-P/SPA و TiO2-N,S/SiO2تحت نو أکثر
        زمینه و هدف: نفتالین یکی از هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای سمی و خطرناک برای انسان و محیط زیست می باشد و حذف آن از محیط زیست ضروری است. هدف از این تحقیق بررسی تخریب فتوکاتالیتیکی نفتالین از محیط‌های آبی با استفاده از نانوکاتالیست‌های TiO2-P/SPA و TiO2-N,S/SiO2تحت نور مرئی در حضور اکسیژن است. روش بررسی: این تحقیق در سال 1399 انجام گرفت. دو فتوکاتالیست TiO2-P/SPA و TiO2-N,S/SiO2به روش سل-ژل سنتز و از آنها برای حذف نفتالین از محیط آبی تحت نور مرئی در حضور اکسیژن، استفاده شد. اثر پارامترهای مختلف از جمله غلظت اولیه نفتالین،pH، مدت زمان تماس بررسی شدند و ساختار این نانو ذرات با استفاده از تصویر EDAX,SEM و آنالیز DRS بررسی گردید. یافته ها: تصاویر میکروسکوپ الکترونی اندازه ذرات فتوکاتالیست های سنتزی را 10 تا20 نانومتر نشان داد و ضخامت لایه نازک فتوکاتالیست TiO2-N,S/SiO2 و TiO2-P/SPA روی میکروگلوله‌ها به ترتیب برابر 68/698 نانومتر و 73/1 میکرومتر بود. آنالیزDRS نشان داد شکاف انرژی هر دو فتوکاتالیست باریک تر از TiO2 شده و فعالیت فتوکاتالیستی آنها به ناحیه نور مرئی انتقال یافته است. در شرایط بهینه حذف نفتالین مقادیر pH، زمان, غلظت نفتالین، و راندمان حذف به ترتیب برای فتوکاتالیست TiO2-N-S ، معادل 5، 50، 25، 23/94 و برای TiO2-P برابر 5، 40، 25، 39/97 به دست آمد (Pv<0.05). بحث و نتیجه گیری: این فتوکاتالیست ها می توانند به عنوان یک روش نوین، موثر و کاربردی در تصفیه آب و پساب‌های صنایع حاوی نفتالین، تحت نور خورشید و نور مریی استفاده شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - امکان سنجی استفاده از فن آوری تابش موج الکترونی (EBDS) برای تصفیه و کنترل آلاینده های حاصل از دودکش واحدهای صنعتی و حذف همزمان گازهای NOx و SO2
        داود کاه فروشان جعفر سلطان محمدزاده اسماعیل فاتحی فر
        گازهای خروجی از دودکش واحدهای صنعتی که حاصل احتراق سوخت های فسیلی است منجر به انتشار آلاینده های مختلف در هوای محیط می شود. این آلاینده ها برای محیط زیست و سلامت انسان مضر بوده و بایستی کنترل و حذف گردد. فن آوری تابش موج الکترونی که در سال های اخیر توسعه یافته، روشی اقت أکثر
        گازهای خروجی از دودکش واحدهای صنعتی که حاصل احتراق سوخت های فسیلی است منجر به انتشار آلاینده های مختلف در هوای محیط می شود. این آلاینده ها برای محیط زیست و سلامت انسان مضر بوده و بایستی کنترل و حذف گردد. فن آوری تابش موج الکترونی که در سال های اخیر توسعه یافته، روشی اقتصادی و موثر برای حذف همزمان آلاینده های گازی دودکش و جایگزینی مناسب برای روش های متداول معرفی شده است. در این مقاله ملاحظات فنی و اقتصادی حذف آلاینده های گازی NOx , SO2 از گازهای دودکش و کاربردهای این فن آوری در صنایع مرتبط بررسی گردیده است. نتایج نشان می دهد که فن آوری تابش الکترونی با داشتن بازده بالای حذف NOx , SO2 از گازهای خروجی و همچنین داشتن مزیت های فنی و اقتصادی در مقایسه با دیگر روش ها، می تواند به عنوان روشی بسیار مناسب در تصفیه آلاینده های حاصل از گازهای دودکش واحدهای صنعتی بوده و در صورت کاهش هزینه ها. برای کشورهای کمتر توسعه یافته نیز استفاده شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - مقایسه تاثیر کاربرد روش های پیش تصفیه در بازدهی حذف Pb به کمک موی انسان از محیط های آبی
        سید محمود شریعت نعمت اله جعفرزاده حقیقی صغری رستمی
        مواد شامل فیبرهای کریتینی مثل پشم و مو توانایی جذب یون های فلزی را از محلول داشته و با یک پیش تصفیه شیمیایی مناسب، ظرفیت جذب برای این یون ها افزایش پیدا می کند. در این مطالعه با کاربرد سه روش پیش تصفیه شامل هیدروکسید سدیم 0.1 نرمال، سولفید سدیم 0.1 نرمال و مخلوط ئیدروکس أکثر
        مواد شامل فیبرهای کریتینی مثل پشم و مو توانایی جذب یون های فلزی را از محلول داشته و با یک پیش تصفیه شیمیایی مناسب، ظرفیت جذب برای این یون ها افزایش پیدا می کند. در این مطالعه با کاربرد سه روش پیش تصفیه شامل هیدروکسید سدیم 0.1 نرمال، سولفید سدیم 0.1 نرمال و مخلوط ئیدروکسید و سولفید سدیم 0.1 نرمال، الیاف موی انسان مورد پیش تصفیه قرار داده شد و اثر روش های پیش تصفیه در افزایش بازدهی و ظرفیت جذب یون سرب توسط موی انسان در مقیاس آزمایشگاهی، مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی نشان می دهد که حذف سرب با کاربرد روش پیش تصفیه هیدروکسیدسدیم 0.1 نرمال برای هر دو ترکیب استات و نیترات سرب، با توجه به نتایج آزمون رگرسیون از بازدهی بهتری برخوردار بوده است و روش های پیش تصفیه سولفید سدیم 0.1 نرمال و مخلوط ئیدروکسید و سولفید سدیم 0.1 نرمال به ترتیب در رده های بعدی قرار می گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - حذف موثر فسفر از فاضلاب با استفاده از روش بیولوژیکی باردنفو اصلاح شده
        فیض الله پاسره سید مهدی برقعی سید نظام الدین حسینی امیر حسین جاوید
        زمینه و هدف: مدیریت صحیح فاضلاب یکی از مهم ترین مسایل محیط زیستی می باشد، مواد آلی و نوترینت ها از جمله ترکیبات فسفر از آلاینده های بالقوه آب های پذیرنده می باشند. انتشار فسفر از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهری به محیط زیست یکی از دلایل اصلی پدیده شکوفایی آب است. بنا براین أکثر
        زمینه و هدف: مدیریت صحیح فاضلاب یکی از مهم ترین مسایل محیط زیستی می باشد، مواد آلی و نوترینت ها از جمله ترکیبات فسفر از آلاینده های بالقوه آب های پذیرنده می باشند. انتشار فسفر از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهری به محیط زیست یکی از دلایل اصلی پدیده شکوفایی آب است. بنا براین هدف از این مطالعه تعیین میزان نوترینت ها و مواد آلی فاضلاب شهر یاسوج و میزان حذف بهینه نوترینت ها از جمله فسفر کل توسط سیستم باردنفو اصلاح شده پرداخته است. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بوده، روش نمونه برداری به صورت نمونه برداری مرکب (Composite Sampling)و جامعه مورد مطالعه نمونه های اخذ شده از ورودی سیستم تصفیه (بعد از سیستم آشغال گیر) و خروجی سیستم تصفیه (بعد از ته نشینی) می باشد. جهت شناسایی عوامل تاثیرگذار بر حذف فسفر از پایلوت باردنفو اصلاح شده استفاده شد مقدار حذف نیترات، فسفات کل،COD و BOD5به مدت 9 ماه مورد ارزیابی قرار گرفت. در پایان داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده، میانگین COD ورودی در سیستم (54/228±55/674)، فسفر ورودی (8/4±26/21)، نیترات ورودی (63/19±91/25)، BOD ورودی (66/106±33/378) میلی‌گرم در لیتر و مقدار pH ورودی (35/0±22/7) بود. بین میزان COD ورودی و درصد حذف فسفر ارتباط معنا داری وجود دارد (004/0P.value=) ولی بین pH ورودی و درصد حذف فسفر ارتباط معناداری وجود ندارد ( 339/0P.value= ). بیش ترین حذف فسفر در زمان توقف سلولی 15 روزه (72/69%) مشاهده شد. بازگشت داخلی 200% نیز (96/68%) بیش ترین درصد حذف فسفر را نشان داد. نتیجه گیری: طبق اطلاعات بدست آمده، شرایط بهینه برای حذف فسفر، 15SRT= ،1-5/0 HRT= در تانک بی هوازی، درصد بازچرخش داخلی 200%، درصد لجن برگشتی 75% و حفظ 3-2 DO= نشان داده شد. بنابراین با توجه اطلاعات بدست آمده، براى زدایش فسفر علاوه بر روش های فیزیکى و شیمیایى می توان از فرآیندهاى زیستى اصلاح شده استفاده کرد. دراین سامانه ها با قرار دادن یک مرحله بی هوازی درابتدای فرآیند، حذف فسفر بهبود می یابد. و این روش می تواند جایگرین مناسبی برای تصفیه خانه هایی که با سیستم لجن فعال کار می کنند باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی عملکرد سیستم تصفیه بیولوژیکی با بستر متحرک ( MBBR ) در تصفیه فاضلاب صنایع نساجی
        مهدی برقعی امیر حسام حسنی رویا شریفی
        فاضلاب صنایع نساجی یکی از آلاینده های اساسی محیط زیست می باشد که در صورت عدم تصفیه و تخلیه به محیط زیست مشکلات زیادی را ایجاد می نماید. غلظت بالای رنگ به علت اثرات نامطلوب آن بر فعالیت حیاتی میکروارگانیسم ها به طور قابل توجهی بازده تصفیه را در فرایند های بیولوﮊیکی تصفیه أکثر
        فاضلاب صنایع نساجی یکی از آلاینده های اساسی محیط زیست می باشد که در صورت عدم تصفیه و تخلیه به محیط زیست مشکلات زیادی را ایجاد می نماید. غلظت بالای رنگ به علت اثرات نامطلوب آن بر فعالیت حیاتی میکروارگانیسم ها به طور قابل توجهی بازده تصفیه را در فرایند های بیولوﮊیکی تصفیه کاهش می دهد.حذف بیولوﮊیکی مواد آلی از فاضلاب های صنعتی، با کاهش سمیت تمامی زایدات، اثرات زیست محیطی دفع فاضلاب های صنعتی را کم می کند. هدف از انجام این تحقیق بررسی عملکرد سیستم تصفیه بیولوژیکی بستر متحرک (MBBR ) در تصفیه فاضلاب صنایع نساجی می باشد. برای این منظور یک راکتور MBBR به حجم 26 لیتر و از جنس پلکسی گلاس با فاضلاب مصنوعی با ترکیبی از ملاس ، اوره، نمک های با فرفسفات و غلظت های مختلف رنگ ، تغذیه گردید . محدوده تغییرات غلظت رنگ استفاده شده در این تحقیق ، 1، 10 و 15 میلی گرم در لیتر با COD برابر 1000 میلی گرم در لیتر و غلظت رنگ 15 و25 میلی گرم در لیتر با COD برابر 2000 میلی گرم در لیتر می باشد. پس از راه اندازی راکتور با فاضلاب مصنوعی با COD ورودی معادل 1000 میلی گرم در لیتر و انطباق و سازگاری میکروارگانیسم ها با شرایط موجود، رنگ با غلظت ورودی 1 ، 10 و 15 میلی گرم در لیتر طبق یک دوره زمانی مشخص به سیستم اضافه شد . مشخص شد که با راهبری راکتور در دمای C 0 28-23 ، زمان ماند هیدرولیکی 24 ساعت و COD ورودی 1000 میلی گرم در لیتر ، بازده حذف سوبسترا به ترتیب به میزان 5/68 % ، 15/89 % و 46/90 % می رسد . این میزان برای بازده حذف رنگ به ترتیب به 56/61 % ، 85/75% و 05/80% تغییر یافت که نشان از افزایش بازدهی حذف COD و رنگ با افزایش غلظت رنگ ورودی می باشد . با راهبری راکتور با COD معادل 2000 میلی گرم در لیتر و با غلظت رنگ ورودی 15 و 25 میلی گرم در لیتر، بازده حذف COD برابر 78/91 % برای رنگ 15 میلی گرم و 50/79 % برای رنگ 25 میلی گرم در لیتر به دست آمد . این مقدار برای درصد حذف رنگ به ترتیب 7/79 % و 21/64 % بود که نشان از کاهش بازده درصد حذف COD و رنگ با افزایش مقدارCOD ورودی و غلظت رنگ به کار رفتــه می باشد . همچنین بر اساس نتایج حاصل مشاهده شد که در یک غلظت ثابت رنگ ورودی ، با افزایش COD ورودی از 1000 به 2000 میلی گرم در لیتر بازده و کارایی سیستم در حذف سوبسترا و مواد آلی تغییر چندانی نمی کند . نتیجه : نتایج به دست آمده از این تحقیق بیان می دارد که راکتور MBBR ، هم از نظر حذف مواد آلی و هم از نظر حذف رنگ در تصفیه فاضلاب صنایع نساجی می تواند کاملاً موفق باشد و پساب تصفیه شده دارای کیفیت نسبتاً یکنواخت می باشد . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - تأثیر زمان ماند و دما بر کارایی سیستم برکه ی تثبیت در تصفیه فاضلاب نفت
        عبداله درگاهی مقداد پیرصاحب محمدتقی سوادپور مرتضی عالیقدری مهرداد فرخی
        زمینه و هدف: بهترین و کم هزینه ترین روش تصفیه پساب های آلوده، استفاده از روش های تصفیه بیولوژیکی است. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر زمان ماند و دما بر کارایی سیستم برکه های تثبیت در حذف ترکیبات آلی، ازت آمونیاکی و فسفات از فاضلاب پالایشگاه نفت می باشد. روش بررسی: این مط أکثر
        زمینه و هدف: بهترین و کم هزینه ترین روش تصفیه پساب های آلوده، استفاده از روش های تصفیه بیولوژیکی است. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر زمان ماند و دما بر کارایی سیستم برکه های تثبیت در حذف ترکیبات آلی، ازت آمونیاکی و فسفات از فاضلاب پالایشگاه نفت می باشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع تجربی است که در آن برکه تثبیت بی هوازی با ابعاد 1×2/0×1 متر و برکه اختیاری در مقیاس آزمایشگاهی با ظرفیت 400 لیتر با استفاده از ورقه فایبرگلاس با ضخامت 6 میلی متر طراحی، ساخته و راه اندازی گردید. زمان ماند هیدرولیکی 2 و 5 روز برای برکه بی هوازی و برای برکه اختیاری 5 و 10 روز در دو دمای سرد و گرم منظور گردید. سپس پارامترهای ازت آمونیاکی و فسفات به ترتیب در طول موج nm 425 و 690 و همچنین اکسیژن مورد نیاز شیمیایی کل، اکسیژن مورد نیاز شیمیایی محلول، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی کل، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی محلول و pH نمونه ها طبق روش های استاندارد آزمایش های آب و فاضلاب،اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج نشان داد که زمان ماند و دما تاثیر چشمگیری بر کارایی برکه های تثبیت فاضلاب دارند. به طوری که کارایی برکه های تثبیت بی هوازی و اختیاری در حذف ترکیبات آلی با افزایش دما و زمان ماند، افزایش پیدا می کند(05/0>p). بیش ترین بازده حذف اکسیژن مورد نیاز شیمیایی، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی، ازت آمونیاکی و فسفات به ترتیب 31/93، 66/93، 15/88 و 17/73٪ (در زمان ماند 5 روز بی هوازی و 10 روز اختیاری و دمای گرم) و کم ترین بازده حذف این پارامترها توسط این سیستم به ترتیب 47/41، 55/40، 26/34 و 46/22 ٪ (در زمان ماند 2 روز بی هوازی و 5 روز اختیاری و دمای سرد) به دست آمد. همچنین تنها جلبک موجود در برکه اختیاری، فرمدیوم بوده که در غلظت های بالای سولفور قادر به رشد می باشد. نتیجه گیری: نتیجه این بررسی نشان داد که برکه های تثبیت در مقیاس پایلوت، برای دمای گرم در صورت راهبری مناسب، قابلیت حذف ترکیبات آلی با کارایی بالا را دارا است، لکن برای هوای سرد کارایی آن پایین اما در حد مقبول می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - مطالعه تأثیر شارژ الکتریکی قطرات آب بر بازده اسکرابر مه پاش در حذف ذرات سیلیس
        مجید بیاتیان عبدالرحمن بهرامی رستم گلمحمدی فرشید قربانی شهنا
        یکی از روش های کنترل ذرات، استفاده از شارژ الکتریکی در اسکرابرهای تر (CWS) می باشد. استفاده از این فن آوری از سال 1975 به طور فراگیر آغاز شد. این سیستم ها در جایی کاربرد دارند که بتوان از اسکرابر در جمع آوری آلاینده ها استفاده نمود. در اصل این سیستم فقط بازده جمع آوری ر أکثر
        یکی از روش های کنترل ذرات، استفاده از شارژ الکتریکی در اسکرابرهای تر (CWS) می باشد. استفاده از این فن آوری از سال 1975 به طور فراگیر آغاز شد. این سیستم ها در جایی کاربرد دارند که بتوان از اسکرابر در جمع آوری آلاینده ها استفاده نمود. در اصل این سیستم فقط بازده جمع آوری را افزایش می دهد و فن آوری جدید برای جمع آوری آلاینده ها نمی باشد. سیلیس از جمله موادی است که در صنایع مختلف کاربرد داشته و کارگران با ذرات آن تماس دارند و خطرناک بودن آن ها برای انسان به اثبات رسیده است. براین اساس طبق توصیه ACGIH ابتدا سیستم تهویه ای به صورت پایلوت طراحی و نصب گردید. در مرحله بعد با استفاده از یک مبدل برقی DC با ولتاژ 1275 ولت آب باردار شد. سپس با اندازه گیری افت فشار توسط لوله پیتوت و در نظر گرفتن شرایط ایزوکنتیک در هنگام نمونه برداری قطر پروپ نمونه برداری محاسبه شد. نمونه گیری به صورت درختی انجام یافت و با توجه به این که هر آزمایش سه بار تکرار گردید، در کل 72 نمونه گرفته شد. تجزیه نمونه ها به صورت وزنی و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری Mann withnnyانجام گرفت. با توجه به اندازه گیری های انجام شده توسط ولت متر و آمپر سنج در حین باردار شدن آب میدانی به بزرگی بیش از 1014*3 الکترون ایجاد گردید. با در نظر گرفتن شرایط ایزوکنتیک در حین نمونه برداری قطر پروپ2 میلی متر شد. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که: 1- در یک دبی مشخص مداخله الکتریکی باعث افزایش بازده جمع آوری ذرات قابل استنشاق می شود. در حالی که این مداخله الکتریکی برروی بازده جمع آوری ذرات غیر قابل استنشاق تأثیر قابل توجهی ندارد.2- اثر مداخله الکتریکی با بار مثبت بیشتر از اثر مداخله الکتریکی با بار منفی می باشد.3- با افزایش دبی آب بازده جمع آوری ذرات قابل استنشاق و غیر قابل استنشاق ذرات سیلیس افزایش می یابد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - جداسازی و شناسایی مولکولی باکتری‌های حذف‌کننده فسفات از پساب‌ صنعتی
        سید حسین حسینی مریم طبیبی حمیدرضا پردلی رضا نجف‌پور فاطمه کریمی سجاد یزدان ستاد
        زمینه و هدف: فسفات از مهم ترین آلایند ه های وارد شونده به آب های پذیرنده (رودخانه ها، دریاچه ها و دریاها) از طریق دفع پساب ها است که باعث غنی شدن پیکره آبی و پدیده یوتریفیکاسیون می گردد. میکروارگانیسم های حذف کننده فسفات در فرآیند زیست پالایی، فسفات موجود در پساپ را به أکثر
        زمینه و هدف: فسفات از مهم ترین آلایند ه های وارد شونده به آب های پذیرنده (رودخانه ها، دریاچه ها و دریاها) از طریق دفع پساب ها است که باعث غنی شدن پیکره آبی و پدیده یوتریفیکاسیون می گردد. میکروارگانیسم های حذف کننده فسفات در فرآیند زیست پالایی، فسفات موجود در پساپ را به صورت پلی فسفات داخل سلولی در خود ذخیره و از محیط حذف می کنند. این مطالعه به منظور جداسازی و شناسایی باکتری های حذف کننده فسفات از پساب های صنعتی صورت گرفت. روش بررسی: در این مطالعه، باکتری های حذف کننده فسفات از نمونه های پساب شهرک صنعتی آق قلا استان گلستان جداسازی شدند. جدایه های باکتری با استفاده از محیط اختصاصی Seperb و بر اساس تشکیل هاله شفاف در محیط کشت غربال گری شده و با استفاده از روش های ماکروسکوپی، میکروسکوپی، بیوشیمیایی و نهایتاً مولکولی شناسایی گردیدند. یافته‌ها: تعداد 3 جدایه از بین جدایه های حذف کننده فسفات با توجه به ایجاد هاله وسیع تر در محیط کشت، توانایی قابل ملاحظه ای را در حذف فسفات داشتند. شناسایی مولکولی جدایه ها با استفاده از روش تایپینگ مولکولی بر پایه تکثیر قطعه ژنی 16S rDNA نشان داد که این جدایه ها منسوب به سه جنس Brevundimonas، OchrobactrumوExiguobacteriumبودند. بحث و نتیجه‌گیری: آنالیز واریانس در سطح 05/0 درصد با استفاده از نرم افزار آماری SAS 9.2 تفاوت معنی داری را در حذف فسفات توسط جدایه ها نشان داد. جدایه های مورد مطالعه در این پژوهش پتانسیل بالقوه ای را در فسفات زدایی از پساب دارند و کاندیدای مناسبی در زیست پالایی به همراه سایر روش ها هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - بررسی آزمایشگاهی حذف یون کادمیوم از محلول های آبی توسط بیو جاذب کاه گندم بهبود یافته
        ابوالفضل جهانگیری الهام عامری
        زمینه و هدف: کادمیوم از جمله فلزات سنگینی است که در پساب صنایع مختلف حضور داشته و به شدت برای انسان و محیط زیست سمی می باشد. لذا کاتیون های این فلز باید از پساب حذف شود و یا تا حد مجاز تقلیل یابد. پژوهش حاضر با هدف تعیین کارایی کاه گندم بهبود یافته در حذف کادمیوم از محل أکثر
        زمینه و هدف: کادمیوم از جمله فلزات سنگینی است که در پساب صنایع مختلف حضور داشته و به شدت برای انسان و محیط زیست سمی می باشد. لذا کاتیون های این فلز باید از پساب حذف شود و یا تا حد مجاز تقلیل یابد. پژوهش حاضر با هدف تعیین کارایی کاه گندم بهبود یافته در حذف کادمیوم از محلول آبی طراحی و اجرا گردید. روش بررسی: در این مطالعه, جاذب کاه گندم در شرایط آزمایشگاهی آماده و با استفاده از الک های استاندارد با اندازه های مش بین ۴۰-۱۲۰ دانه بندی شد. سپس کاه گندم با استفاده از محلول هیدروکسید سدیم 7/0 مولار عامل دار گردید. جهت شناسایی گروه های عاملی در جاذب تهیه شده، آزمون اسپکتروسکوپی مادون قرمز انجام شد. فرآیند جذب به صورت ناپیوسته و در شرایط آزمایشگاهی با تأکید بر اثرات پارامترهای مختلفی چون اندازه جاذب, pH, زمان تماس, غلظت اولیه ی کادمیوم, مقدار جاذب و سرعت اختلاط بر راندمان جذب مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج آزمون اسپکتروسکوپی مادون قرمز، نشانه از تقویت شدید گروه هیدروکسیل و کربوکسیل در طی فرآیند بهبود جاذب بود. بهینه های هر عامل که بیشترین میزان جذب را داشتند به ترتیب مش 70, pH برابر با ۷, زمان تماس ۳۰ دقیقه, غلظت اولیه کادمیوم۲۰ میلی گرم بر لیتر, 5/1 گرم جاذب و شدت همزن 240 دور بر دقیقه در دمای ۲۵ درجه ی سانتی گراد به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: مقدار بیشینه بازده حذف کادمیوم با کاربرد کاه گندم عامل دار شده، در شرایط بهینه 5/98 درصد حاصل شد. به طور کلی نتایج نشان داد که کاه گندم بهبود یافته به عنوان یک جاذب بلا استفاده و ارزان می تواند جهت حذف یون کادمیوم موثر واقع شود تا جایی که می توان در شرایط بهینه به بازده حذف تقریبا کامل دست یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - حذف نفت خام از یک خاک آلوده با استفاده از سورفکتانت سدیم دو دسیل سولفات (SDS) به روش خارج از محل
        مهدی حسنانی حسین امانی محمد رضا سرمستی امامی
        زمینه و هدف : خاک از ارکان مهم محیط زیست و منبع اصلی تولید مواد غذایی می باشد که آلودگی آن باعث ایجاد چالش های بسیاری برای انسان ها و سایر موجودات زنده می شود. اگرچه تحقیقات مختلفی در زمینه حذف آلاینده های آلی مانند ترکیبات بنزنی و فنلی از خاک به طور جداگانه انجام شده ا أکثر
        زمینه و هدف : خاک از ارکان مهم محیط زیست و منبع اصلی تولید مواد غذایی می باشد که آلودگی آن باعث ایجاد چالش های بسیاری برای انسان ها و سایر موجودات زنده می شود. اگرچه تحقیقات مختلفی در زمینه حذف آلاینده های آلی مانند ترکیبات بنزنی و فنلی از خاک به طور جداگانه انجام شده است ولی تاکنون تحقیقات کمی در مورد حذف نفت خام که شامل انواع ترکیبات هیدروکربنی می باشد، از خاک صورت گرفته است. از این رو هدف از این مقاله بررسی عوامل موثر در حذف نفت خام از خاک و ارایه یک مدل جامع در این زمینه می باشد. روش بررسی: روش بررسی: در پژوهش حاضر از روش خاک شویی خارج از محل به کمک ماده فعال سطحی SDS برای حذف نفت خام از خاک استفاده شد. بدین منظور ابتدا یک خاک آلوده به نفت خام به صورت مصنوعی ساخته شد و سپس تاثیر پارامترهای مختلف مانند غلظت ماده فعال سطحی، غلظت اولیه آلاینده، pH، حجم محلول شوینده، سرعت هم زدن، مدت زمان انجام فرایند و دمای سیستم روی حذف نفت خام ارزیابی شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بهترین حالت برای حذف نفت خام در غلظت 5/0% (وزنی-وزنی) سورفکتانت، غلظت اولیه 5% (وزنی-وزنی) نفت خام، 11=pH محلول شوینده، حجم 50 میلی لیتر محلول شوینده ، سرعت هم زدن 200 دور بر دقیقه، زمان 15 دقیقه و در دمای °c45 روی می دهد. در این حالت بهینه تقریبا 96% نفت خام از خاک آلوده شده حذف شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق می توان سورفکتانت ها را به عنوان یک ماده مناسب درحذف آلاینده های نفتی از خاک پیشنهاد داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - حذف آمونیاک از پساب با استفاده از کنسرسیوم باکتری‌های بومی جداسازی شده از پساب پتروشیمی کرمانشاه
        مهدی گودینی حاتم گودینی فرهاد سلیمی
        زمینه و هدف: نیتروژن آمونیاکی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیستی محسوب می شود که میزان آن در پساب صنایع پتروشیمی خصوصاً واحدهای تولید کننده آمونیاک و اوره بالا می باشد. در این مطالعه از روش بیولوژیکی با استفاده از کنسرسیوم باکتری های بومی جداسازی شده از صنعت پتروشیم أکثر
        زمینه و هدف: نیتروژن آمونیاکی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیستی محسوب می شود که میزان آن در پساب صنایع پتروشیمی خصوصاً واحدهای تولید کننده آمونیاک و اوره بالا می باشد. در این مطالعه از روش بیولوژیکی با استفاده از کنسرسیوم باکتری های بومی جداسازی شده از صنعت پتروشیمی برای حذف آمونیاک و نیترات استفاده شده است. روش بررسی: مطالعه به صورت ناپیوسته انجام شده و اثر غلظت اولیه، pH و زمان ماند مورد بررسی قرار گرفته است. غلظت اولیه باکتری های نیتریفایر و دنیتریفایر 108×3CFU/ml در نظر گرفته شده است. میزان غلظت اولیه آمونیاک و نیترات 200-50 میلی گرم بر لیتر و زمان ماند 168-3 ساعت، pH های 5، 6، 7، 8 و 9 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که باکتری های بومی جداسازی شده از پساب پتروشیمی کرمانشاه با جمعیت میکروبیCFU/ml 108×3 در pH8، قادر به حذف آمونیاک و نیترات با راندمان 5/99 درصد با غلظت اولیه تا 200 میلی گرم بر لیتر با زمان تماس 4 روز برای باکتری های نیتریفایر و 6 روز برای باکتری های دنیتریفایر بوده است. بحث و نتیجه گیری: باکتری های بومی جداسازی شده توانایی بالایی جهت فرآیندهای نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون داشته ، لذا با استفاده از باکتری های بومی جداسازی شده می توان آمونیاک موجود در پساب تولیدی را با راندمان بالا حذف نمود و نیازهای استاندارد محیط زیستی مربوط به تخلیه پساب به محیط را فراهم نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - حذف فلزات از پساب ها با استفاده مجدد از یک دور ریز، مثال موردی حذف املاح کادمیوم با استفاده از خاک رنگ بر صنایع روغن نباتی
        افشین شوکتی پورثانی محمود شریعت نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد رامین نبی زاده
        به دلیل سمیت کادمیوم و خاصیت تجمعی آن در بافت های موجودات زنده، توجهات زیادی نسبت به آن وجود دارد . در این پژوهش حذف کادمیوم توسط خاک رنگ بر مستعمل و دورریز صنایع روغن نباتی پس از آماده شدن به روش حرارتی در کوره خلا، مورد بررسی قرار گرفت. جاذبی که به این ترتیب آماده شد أکثر
        به دلیل سمیت کادمیوم و خاصیت تجمعی آن در بافت های موجودات زنده، توجهات زیادی نسبت به آن وجود دارد . در این پژوهش حذف کادمیوم توسط خاک رنگ بر مستعمل و دورریز صنایع روغن نباتی پس از آماده شدن به روش حرارتی در کوره خلا، مورد بررسی قرار گرفت. جاذبی که به این ترتیب آماده شد قابلیت جذب یون های فلزی مانند کادمیوم را در محیط های آبی دارد. همچنین چگونگی بهبود شرایط عملکرد این جاذب مورد بررسی قرار گرفته و بهترین شرایط جذب از نظر غلظت ورودی، pH و مقدار جاذب تعیین گردید. بالاترین بازده وظرفیت جذب برای دو نمک آلی و معدنی کادمیوم (استات کادمیوم و سولفات کادمیوم) مورد مطالعه قرار گرفت. منحنی های ایزوترم جذب در سه حالت لانگمیر و B.E.T و فروندلیچ طبق داده های به دست آمده،رسم و مشخص شد که جذب کادمیوم توسط جاذب مذکور از مدل لانگمیر با 98/0 = R2 پیروی می کند. ضمنا بیشترین میزان جذب مربوط به نمک سولفات کادمیوم توسط جاذب مذکور(به میزان mg/g 1234/0) می باشد و بازده جذب، در این حالت برای غلظت ورودی 10 میلی گرم در لیتر برابر با 2/68% است. غلظت جاذب نیز 5/3 گرم در لیتر در نظر گرفته شده است. با افزایش pH و زمان ماند می توان مقدار جذب را توسط جاذب مذکور افزایش داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - بررسی میزان حذف رنگ و کدورت به وسیله منعقد کننده های آهن (کلرورفریک) و آلومینیم (سولفات آلومینیم) و پلی الکترولیت ها در فاضلاب های صنایع نساجی
        مرتضی کاشفی الاصل لیلا امینی پناه
        صفیه شیمیایی فاضلاب های نساجی با استفاده از مواد منعقد کننده به عنوان یکی از موثرترین روش های حذف رنگ و مواد آلی در این گونه فاضلاب ها شناخته شده است. در این تحقیق از آلوم و کلرورفریک به عنوان منعقد کننده و از پلی الکترولیت به عنوان کمک کننده استفاده شد. مناسب ترین pH و أکثر
        صفیه شیمیایی فاضلاب های نساجی با استفاده از مواد منعقد کننده به عنوان یکی از موثرترین روش های حذف رنگ و مواد آلی در این گونه فاضلاب ها شناخته شده است. در این تحقیق از آلوم و کلرورفریک به عنوان منعقد کننده و از پلی الکترولیت به عنوان کمک کننده استفاده شد. مناسب ترین pH و غلظت مصرفی برای هر منعقد کننده از نظر حذف رنگ و کدورت به دست آمد. مناسب ترین pH برای آلوم (pH=7) و برای کلرورفریک (pH=9) و همچنین مناسب ترین محدوده غلظت برای آلوم (60-100) و برای کلرورفریک (80-100) به دست آمد. فاضلاب های مورد آزمایش از گروه رنگ های مستقیم، دیسپرس و راکتیو بودند. برای نمونه فاضلاب رنگ مستقیم آلوم و پلی الکترولیت به عنوان بهترین منعقد کننده و کلرورفریک برای نمونه فاضلاب دیسپرس بهترین راندمان را از نظر حذف رنگ و کدورت داشتند. همچنین آلوم همراه آهک بهترین راندمان را از نظر حذف رنگ و کدورت برای فاضلاب رنگ های مختلف راکتیو داشتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - حذف کاتالیستی گاز So2 از دودکش نیروگاه های حرارتی با سوخت فسیلی
        منصور غیاث الدین جعفر نوری امیرحسین گیتی پیما
        حذف کاتالیستی گاز So2 از دودکش نیروگاه های حرارتی با سوخت فسیلی
        حذف کاتالیستی گاز So2 از دودکش نیروگاه های حرارتی با سوخت فسیلی تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - حذف فسفر از محلول آبی به وسیله فرآیند اکسیداسیون فنتون
        محمد ملکوتیان محمد رضا حیدری فهیمه اسدی
        زمینه و هدف: فسفر یکی از مهم ترین آلاینده های محیط های آبی می باشد. آلودگی فسفر در منابع آب های سطحی و زیرزمینی از استفاده مفرط کود در زمین های کشاورزی کنترل نشده و تخلیه فاضلاب های تصفیه نشده نشات می گیرد. تخلیه این عنصر در محیط اثرات بهداشتی بسیار زیادی دارد. این پژوه أکثر
        زمینه و هدف: فسفر یکی از مهم ترین آلاینده های محیط های آبی می باشد. آلودگی فسفر در منابع آب های سطحی و زیرزمینی از استفاده مفرط کود در زمین های کشاورزی کنترل نشده و تخلیه فاضلاب های تصفیه نشده نشات می گیرد. تخلیه این عنصر در محیط اثرات بهداشتی بسیار زیادی دارد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی فرایند اکسیداسیون فنتون در کاهش فسفر از محلول آبی انجام گرفت. روش بررسی: این تحقیق حاصل یک مطالعه تجربی در مقیاس آزمایشگاهی می باشد. دراین مطالعه تاثیر پارامترهای متغیر شاملpH، غلظتFe+2 ، غلظت H2O2، زمان تماس و غلظت اولیه فسفر در حذف فسفر به وسیله فرآیند فنتون از محلول آبی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که فرآیند فنتون قادر به حذف 97 درصد فسفر می باشد به گونه ای که بیش ترین درصد حذف فسفر در نسبت غلظتH2O2 / Fe2+=mg/l 1000/2200، زمان تماس60 دقیقه و 5/3 pH= مشاهده گردید. نتایج آزمون آماری SPSS نشان داد که میانگین غلظت در تمامی متغییر ها قبل و بعد از انجام فرایند اختلاف معنی داری حذف داشت (05/0P<). بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش کارایی مطلوبی در حذف فسفر به وسیله فنتون در تصفیه آب و کنترل آلاینده نشان داد. فرایند فنتون یک فرآیند موثر در حذف مواد آلی مانند فسفر از آب از لحاظ میزان راندمان حذف و هزینه مقرون به صرفه تر در مقایسه با دیگر فرآیند های حذف این آلاینده ها می باشد. در ضمن جهت دست یابی به روش های ترکیبی کامل تر و بهتر توصیه می شود در سایر مطالعات راندمان حذف به وسیله این فرآیند را با استفاده از ترکیب با اکسیدان های دیگری مانند تابش فرابنفش و ... ارتقاء داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - ارزیابی کاربرد آهن عنصری در حذف رنگ های آزو از پساب صنایع
        منیره مجلسی احمدرضا یزادنبخش امیر شیخ محمدی مهدیه سردار
        رنگ زاهای آزو به عنوان دسته ای از رنگ زاها، کاربردهای گوناگـــونی در صنـایع مختلف دارند که پتانسیــل جهش زایی و سرطان زایی برخی ازاین نوع رنگزاها در مطالعات اولیه معلوم شده است. مواد رنگزای آزو نه تنها رنگ نا مطلوبی به آب می دهد، بلکه این رنگ زاها دارای پتا نسیل جهش زای أکثر
        رنگ زاهای آزو به عنوان دسته ای از رنگ زاها، کاربردهای گوناگـــونی در صنـایع مختلف دارند که پتانسیــل جهش زایی و سرطان زایی برخی ازاین نوع رنگزاها در مطالعات اولیه معلوم شده است. مواد رنگزای آزو نه تنها رنگ نا مطلوبی به آب می دهد، بلکه این رنگ زاها دارای پتا نسیل جهش زایی و سر طان زایی در افراد بوده و سبب تولید محصو لات جانبی سمی در محیط های آبی می گردد. هدف از این تحقیق کاربرد آهن عنصری به عنوان یک روشی موثر برای حذف رنگ آزوی اسید زرد36 از محلول های آبی بوده است. این آزمایش در یک مقیاس آزمایشگاهی انجام یافته است. در این آزمایش یک محلول سنتتیک از رنگ مورد نظر ساخته شد و کارایی حذف پودر آهن در حذف رنگ اسید زرد 36 از محلول های آبی بررسی شده و تاثیر پارامترهای مختلف از قبیل زمان تماس، pH و میزان پودر آهن در کارایی حذف به وسیله پودر آهن بررسی گردید. نتایج آزمایش ها نشان داد که pH محلول در دستیابی به حداکثر حذف بسیار موثر می باشد. همچنین از نتایج آزمایش ها می توان دریافت که زمان حلالیت پودر آهن در شرایط اسیدی به عنوان یک عامل بسیار مهم در دستیابی به حداکثرحذف رنگ موثر است. به طوری که با افزایش زمان حلا لیت پودر آهن، زمان رنگبری کاهش می یابد. نتایج آزمایش ها نشان داد که pH نقش بسیار مهمی در کارایی حذف رنگ داردو بیشترین کارایی حذف رنگ در pH های پایین مشاهده شد. به طوری که با افزایش pH از 3 به 11با پودر آهن 33/3 گرم در لیتر و زمان تماس 100 دقیقه درصد حذف از حدود94.84% به 16.24% کاهش می یابد. در مجموع با توجه به سهولت روش و کارایی مناسب این سیستم، استفاده از این روش جهت حذف رنگ های آزو از محیط های آبی تو صیه می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - مطالعه حذف ماده رنگزای زرد قلیایی 2 موجود در آبهای آلوده به روش انعقاد الکتریکی در یک راکتور غیرپیوسته
        مرتضی کاشفی الاصل مرتضی خسروی رضا مرندی کامبیز سیدی علیرضا ختایی
        روزانه میلیونها لیتر از پسابهای رنگی توسط صنایع رنگرزی و کارخانه های تولید رنگدانه ها تولید می شود. هر لیتر از این پسابها می تواند حاوی بیش از 20 گرم از رنگدانه ها و حد واسطهایی باشد که باعث بروز مسایل زیست محیطی می شوند. از جمله فرآیندهایی که در سالهایی اخیر به طور گست أکثر
        روزانه میلیونها لیتر از پسابهای رنگی توسط صنایع رنگرزی و کارخانه های تولید رنگدانه ها تولید می شود. هر لیتر از این پسابها می تواند حاوی بیش از 20 گرم از رنگدانه ها و حد واسطهایی باشد که باعث بروز مسایل زیست محیطی می شوند. از جمله فرآیندهایی که در سالهایی اخیر به طور گسترده در تصفیه پسابهای صنایع نساجی مورد استفاده قرار گرفته است، فرایند انعقاد الکتریکی است. ماده رنگزای زرد قلیایی 2 یکی از مهمترین مواد رنگزای مورد استفاده در صنایع رنگزی برای تهیه الیاف زرد رنگ می باشد، بدین جهت در این کار پژوهشی، حذف این ماده رنگزا از آبهای آلوده به روش انعقاد الکتریکی مورد بررسی قرار گرفت و نقش چند عامل موثر در فرآیند حذف نظیر دانستیه جریان الکتریکی، فاصله الکترودها از هم، مدت زمان الکترولیز، سطح الکترودها، نقش افزایش الکترولیت و اثر غلظت ماده رنگی مطالعه شد.شواهد اسپکتروسکوپی و نتایج حاصل از آزمایشها نشان دادند که برای 200ml محلول رنگی حاوی زرد قلیایی 2 طی فرایند انعقاد الکتریکی بوسیله یک راکتور الکتروشیمیایی ساده غیرپیوسته در شرایط دانستیه جریان 6A/m2، 211، سطح الکترودها 5cm2، 37، فاصله الکترودها 3cm، غلظت الکترولیت 10g/l، مدت زمان الکترولیز 11 دقیقه، در محدوده غلظتی 20 تا 100ppm از ماده رنگی بیش از 90% از ماده آلاینده رنگی محلول حذف می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - امکان پذیری پاک سازی خاک های آلوده به گازوئیل به کمک شوینده ها با استفاده از پایلوت آزمایشگاهی
        احسان صالحیان احمد خدادادی حسین گنجی دوست
        امروزه آلودگی خاک با فراورده های نفتی به دلیل نشت مخازن سوخت و خطر انتقال از مهم ترین مشکلات زیست محیطی است، زیرا علاوه بر خطر انتقال به زنجیره غذایی امکان آلوده سازی منابع آب زیر زمینی نیز وجو دارد. لذا پاک سازی خاک های آلوده به فراورده های نفتی در محل بسیار با اهمیت م أکثر
        امروزه آلودگی خاک با فراورده های نفتی به دلیل نشت مخازن سوخت و خطر انتقال از مهم ترین مشکلات زیست محیطی است، زیرا علاوه بر خطر انتقال به زنجیره غذایی امکان آلوده سازی منابع آب زیر زمینی نیز وجو دارد. لذا پاک سازی خاک های آلوده به فراورده های نفتی در محل بسیار با اهمیت می باشد. در این تحقیق پارامترهای موثر بر پاک سازی خاک آلوده به گازوئیل به روش خاک شویی با استفاده از شوینده سدیم دو دسیل سولفات مورد بررسی قرار گرفت. به منظور شبیه سازی پاک سازی منطقه آلوده به گازوئیل، از روش آزمایش ستونی استفاده گردید. خاک مورد نظر به میزان 10000 و 20000 ، میلی گرم بر کیلوگرم خاک، توسط گازوئیل آلوده گردید. در این پژوهش اثر pH ، غلظت شوینده و میزان آلودگی اولیه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که در کلیه حالات میزان پاک سازی برای مقادیر اسیدی محلول شستشو پایین می باشد و بازده حذف در حالتی که از آب استفاده می شود، حدود یک سوم مقدار حداکثر است. در خاک آلوده به میزان ppm 10000 بیشترین بازده حذف برای شوینده به میزان 3/0 درصد وزنی و pH=11 و برای خاک با آلودگی اولیه ppm 20000 برای شوینده به میزان 1/0 درصد وزنی و pH=11 به دست آمد. با افزایش میزان شوینده میزان نفوذپذیری کاهش می یابد و بیشترین مقدار آن در pH=11 می باشد. با افزایش میزان آلودگی اولیه سرعت افزایش بازده حذف و نفوذپذیری با افزایش میزان pH کاهش می یابد و در حقیقت در مقادیر پایین آلودگی نقش pH در افزایش بازده و نفوذپذیری بیشتر می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - حذف فسفر از محلول آبی به وسیله فرآیند اکسیداسیون فنتون
        محمدرضا حیدری محمد ملکوتیان فهیمه اسدی
        زمینه و هدف: فسفر یکی از مهم ترین آلاینده های محیط های آبی می باشد. آلودگی فسفر در منابع آب های سطحی و زیرزمینی از استفاده مفرط کود در زمین های کشاورزی کنترل نشده و تخلیه فاضلاب های تصفیه نشده نشات می گیرد. تخلیه این عنصر در محیط اثرات بهداشتی بسیار زیادی دارد. این پژوه أکثر
        زمینه و هدف: فسفر یکی از مهم ترین آلاینده های محیط های آبی می باشد. آلودگی فسفر در منابع آب های سطحی و زیرزمینی از استفاده مفرط کود در زمین های کشاورزی کنترل نشده و تخلیه فاضلاب های تصفیه نشده نشات می گیرد. تخلیه این عنصر در محیط اثرات بهداشتی بسیار زیادی دارد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی فرایند اکسیداسیون فنتون در کاهش فسفر از محلول آبی انجام گرفت. روش بررسی: این تحقیق حاصل یک مطالعه تجربی در مقیاس آزمایشگاهی می باشد. دراین مطالعه تاثیر پارامترهای متغیر شاملpH، غلظتFe+2، غلظت H2O2، زمان تماس و غلظت اولیه فسفر در حذف فسفر به وسیله فرآیند فنتون از محلول آبی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان داد که فرآیند فنتون قادر به حذف 97 درصد فسفر می باشد به گونه ای که بیشترین درصد حذف فسفردر نسبت غلظتH2O2 / Fe2+=mg/l 1000/2200، زمان تماس60 دقیقه و 5/3 pH= مشاهده گردید. نتایج آزمون آماری SPSS نشان داد که میانگین غلظت در تمامی متغییر ها قبل و بعد از انجام فرایند اختلاف معنی داری حذف داشت (05/0P<). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش کارایی مطلوبی در حذف فسفر به وسیله فنتون در تصفیه آب و کنترل آلاینده نشان داد. فرایند فنتون یک فرآیند موثر در حذف مواد آلی مانند فسفر از آب از لحاظ میزان راندمان حذف و هزینه مقرون به صرفه تر در مقایسه با دیگر فرآیند های حذف این آلاینده ها می باشد. در ضمن جهت دست یابی به روش های ترکیبی کامل تر و بهتر توصیه می شود در سایر مطالعات راندمان حذف به وسیله این فرآیند را با استفاده از ترکیب با اکسیدان های دیگری مانند تابش فرابنفش و ... ارتقاء داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - تجزیه زیستی نیکوتین توسط باکتری نمک دوست نسبی Halomonas sp. strain ND9، جدا شده از دریاچه نمکی بختگان فارس
        مراحم آشنگرف محمد مجدی
        زمینه و هدف: نیکوتین از سمی ترین آلکالوئیدهای مرتبط با صنایع توتون است که با توجه به مشکلات درمانی و زیست محیطی ناشی از حضور آن در محیط های طبیعی، تجزیه زیستی آن با استفاده از میکروارگانیسم ها توجه زیادی را به خود جلب کرده است. هدف از مطالعه اخیر، غربال گری باکتریهای بو أکثر
        زمینه و هدف: نیکوتین از سمی ترین آلکالوئیدهای مرتبط با صنایع توتون است که با توجه به مشکلات درمانی و زیست محیطی ناشی از حضور آن در محیط های طبیعی، تجزیه زیستی آن با استفاده از میکروارگانیسم ها توجه زیادی را به خود جلب کرده است. هدف از مطالعه اخیر، غربال گری باکتریهای بومی نمک دوست نسبی با فابلیت تجزیه کنندگی نیکوتین و بررسی امکان استفاده از این باکتریها به عنوان کاتالیست در جهت پالایش نیکوتین از محیط های آلوده است. روش بررسی: انتخاب باکتری های نمک دوست با قابلیت تجزیه کنندگی نیکوتین در سه مرحله غنی سازی، توانایی در مصرف نیکوتین به عنوان تنها منبع کربن و ازت و براساس الگوی تحمل پذیری انجام شد. جدایه نمک دوست ND9 که دارای بالاترین قابلیت در حذف زیستی نیکوتین بود، براساس تست های ریخت شناسی، بیوشیمایی و تکثیر نواحی حفاظت شده 16s rRNA شناسایی شد. سنتتیک رشد و میزان حذف نیکوتین با استفاده از اسپکتروفتومتری و کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: Halomonas sp. strain ND9 (با کد شناسایی KM077028 در بانک ژنی)، به عنوان قوی ترین باکتری در تحمل پذیری و مصرف نیکوتین برگزیده شد. فعالیت متابولیکی بالا در کشت های رویشی سویه ND9 منجر به حذف 92 درصدی نیکوتین در محیط های پایه نمکی با غلظت 2 گرم در لیتر نیکوتین، به عنوان تنها منبع کربن و ازت، در طی 96 ساعت گرماگذاری شد. بحث و نتیجه گیری: در این پژوهش، برای اولین بار پتانسیل باکتری های نمک دوست در فرآیند نیکوتین زدایی بررسی شد. با توجه به پتانسیل سویه باکتری نمک دوست نسبیHalomonas sp. strain ND9 در حذف زیستی نیکوتین، جداسازی و شناسایی باکتری‌های نمک دوست نسبی به‌عنوان زیست کاتالیزگر طبیعی ایمن در جهت پاکسازی زیستی نیکوتین پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - بهینه سازی پارامترهای مؤثر بر حذف بیولوژیکی غلظت های بالا از فلزات مس II و نیکل II با استفاده از راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی (SBR)
        مرتضی خسروی محمد ربانی محمدرضا اله قلی قصری محمد جواد ابراهیمی زرندی
        در این تحقیق درمورد بهینه سازی پارامترهای pH ، حجم لجن فعال ، گستره غلظت و دبی در فرایند حذف بیولوژیکی فلزات سنگین مس و نیکل در محلول های آبی انجام گرفته است. شرایط حذف فلزات فوق در حضور لجن فعال تصفیه خانه قیطریه تهران و هوادهی توام با اختلاط مورد بررسی قرار گرفت و پار أکثر
        در این تحقیق درمورد بهینه سازی پارامترهای pH ، حجم لجن فعال ، گستره غلظت و دبی در فرایند حذف بیولوژیکی فلزات سنگین مس و نیکل در محلول های آبی انجام گرفته است. شرایط حذف فلزات فوق در حضور لجن فعال تصفیه خانه قیطریه تهران و هوادهی توام با اختلاط مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای 3/0 ± 8 pH ، حجم لجن 30 % ، گستره غلظت مس II mg/L 1200 800 و نیکل II mg/L 1000 800 تعیین گردید. برای حذف بیولوژیکی مخلوط مس II و نیکل II با غلظت mg/L 1000 از سه راکتور ناپیوسته متوالی از جنس پلکسی گلاس با حجم کل 24 لیتر و حجم لجن 30 % در شرایط 3/0 ± 8 pH و غلظت اکسیژن محلول mg/L 8 6 استفاده شده است و عملیات تصفیه در دبیml/min 80 ، 60 ، 40 با آرایش حجمی لجن در راکتورهای (1 و 2 و 3) به ترتیب ( 2/1 و 5/2 و 5/3 ) لیتر مورد بررسی قرار گرفته است. در دبی بهینه ml/min 40 (زمان کل فرایند 7 ساعت ) و شاخص حجمی لجن[1] (SVI) ml/g 62 ؛ حذف مس II و نیکل II به ترتیب 74/99 ،4/92درصد و کاهش BOD5 و COD به ترتیب 65/81 ،13/78 درصد بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - حذف یون‌های فلزی کادمیوم و سرب از محلول‌های آبی با استفاده از جاذب نانو-حفره MCM-48 و اصلاح شده NH2-MCM-48
        هادی وطن دوست حبیب‌اله یونسی زهرا مهربان آوا حیدری
        زمینه و هدف: در این مطالعه،جاذب سیلیکاته نانو حفره تحت عنوان MCM-48 با مساحت سطح بالایی تهیه شد و جهت افزایش ظرفیت جذب فلزات سنگین با استفاده از آمینو پروپیل تری متوکسی سیلان اصلاح گردید. جاذب‌های سیلیکاته از جمله جاذب های موثر در جذب فلزات سنگین هستند. روش بررسی: ح أکثر
        زمینه و هدف: در این مطالعه،جاذب سیلیکاته نانو حفره تحت عنوان MCM-48 با مساحت سطح بالایی تهیه شد و جهت افزایش ظرفیت جذب فلزات سنگین با استفاده از آمینو پروپیل تری متوکسی سیلان اصلاح گردید. جاذب‌های سیلیکاته از جمله جاذب های موثر در جذب فلزات سنگین هستند. روش بررسی: حذف یون‌های فلزی کادمیوم و سرب از محلول های آبی توسط MCM-48 و جاذب نانو حفره اصلاح شده NH2-MCM-48 در سیستم ناپیوسته بررسی شد. اثر متغیرهای مقدار جاذب، pH محلول، زمان تماس و غلظت اولیه محلول مورد مطالعه قرار گرفت. داده های آزمایش با استفاده از همدمای لانگمایر و فرندلیخ و با آنالیز رگرسیون غیر خطی، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: حداکثر ظرفیت جذب نانو حفره اصلاح شده NH2-MCM-48 برای کادمیوم و سرب به ترتیب 62.07 و 108.16 میلی گرم بر گرم به دست آمد. تغییر در میزان هر یک از متغیرها منجر به تغییر در میزان ظرفیت جذب جاذب شد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که عامل دار کردن نانو حفره MCM-48 با گروه عاملی آمین و تهیه NH2-MCM-48 باعث افزایش چشم‌گیر ظرفیت جذب یون های فلزی کادمیوم و سرب از محلول های آبی می شود و این ترکیب می‌تواند به عنوان یک جاذب موثر در جذب یون‌های فلزی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - بررسی عملکرد پودر دانه های مورینگا اولیفرا در مقایسه با سولفات آلومینیوم و پلی-آلومینیوم کلراید در تصفیه آب های آلوده
        وحید یزدانی حسین بانژاد علیرضا رحمانی
        زمینه و هدف: از آنجایی که در مناطق خشک و نیمه خشک دسترسی به منابع آب با کیفیت خوب با محدودیت همراه است، لذا بهره برداری از پساب فاضلاب برای آبیاری بسیار با اهمیت می باشد. هر چند پساب فاضلاب در مقایسه با حجم آب آبیاری مورد نیاز، مقدار کمی را شامل می شود ولی بهره برداری ا أکثر
        زمینه و هدف: از آنجایی که در مناطق خشک و نیمه خشک دسترسی به منابع آب با کیفیت خوب با محدودیت همراه است، لذا بهره برداری از پساب فاضلاب برای آبیاری بسیار با اهمیت می باشد. هر چند پساب فاضلاب در مقایسه با حجم آب آبیاری مورد نیاز، مقدار کمی را شامل می شود ولی بهره برداری از همین مقدار، باعث می شود که آب هایی با کیفیت بالاتر را بتوان در مصارف مهم تر به کار برد. روش بررسی: پژوهش حاضر در مقیاس آزمایشگاهی و با استفاده از دستگاه جارتست انجام شد. در این تحقیق سعی شد تا کارایی پودر دانه های اولیفرا در عملیات تصفیه فاضلاب نسبت به کارایی آلوم و پلی آلومینیوم کلراید سنجیده شود. برای انجام آزمایشات از فاضلاب طبیعی شهری با شدت آلودگی متوسط استفاده شد. کارایی هر یک از منعقدکننده ها توسط اندازه گیری پارامترهای سختی (کل، کلسیم و منیزیم)، کدورت، اسیدیته، اشرشیاکلی و سایر کلی فرم ها در قبل و بعد از آزمایش جار مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: غلظت پودر اولیفرا بین 10 الی 120 میلی گرم در لیتر با افزایش 10 میلی گرمی و آلوم و پلی آلومینیوم کلراید بین 5 الی 30 میلی گرم در لیتر با افزایش 5 میلی گرمی متغیر می باشند. بررسی ها نشان داد که در غلظت بهینه ی منعقدکننده های، آلوم، پلی آلومینیوم کلراید و اولیفرا به ترتیب قادر به کاهش 5/99، 99 و 7/97 درصدی کدورت می باشند. راندمان زدایش سختی کل، سختی کلسیمی، سختی منیزیم، اشرشیا و کل کلی فرم ها در بهترین حالت به ترتیب برابر 40 (100 میلی گرم اولیفرا)، 5/72 (100 میلی گرم اولیفرا)، 67 (80 میلی گرم اولیفرا)، 8/99 (100 اولیفرا + 15 میلی گرم آلوم) و 7/99 (100 اولیفرا + 15 میلی گرم آلوم) درصد بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از افزایش راندمآن ها در صورت ترکیب اولیفرا با آلوم و یا پلی آلومینیوم کلراید است.استفاده از پودر دانه های اولیفرا باعث کاهش زمان ته نشینی نسبت به آلوم و پلی آلومینیوم کلراید می گردد، بطوری که زمان ته نشینی از 30 دقیقه به 10 دقیقه کاهش می یابد.باید متذکر شد که حجم لجن تولیدی حاصله از پودر اولیفرا بسیار کم تر از حجم لجن حاصله از آلوم و پلی آلومینیوم کلراید می باشد، ضمن این که آبگیری از آن آسان تر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - بررسی کارایی پودر ساقه زیره سبز در حذف رنگ متیلن بلو از محیط‌های آبی
        سمیه رهدار مرتضی احمد آبادی ادریس بذرافشان محمود تقوی
        متیلن بلو یک رنگ دانه رایج جهت رنگ آمیزی است و می‌تواند باعث سوزش چشم، مشکلات تنفسی، افزایش ضربان قلب، اسهال و استفراغ، التهاب و ورم معده، شوک، سیانوزیس، یرقان، شلی و ناتوانی عضلات و نکروز بافت‌ها در انسان شود. در مطالعه حاضر، پودر ساقه زیره سبز به عنوان یک جاذب ارزان ق أکثر
        متیلن بلو یک رنگ دانه رایج جهت رنگ آمیزی است و می‌تواند باعث سوزش چشم، مشکلات تنفسی، افزایش ضربان قلب، اسهال و استفراغ، التهاب و ورم معده، شوک، سیانوزیس، یرقان، شلی و ناتوانی عضلات و نکروز بافت‌ها در انسان شود. در مطالعه حاضر، پودر ساقه زیره سبز به عنوان یک جاذب ارزان قیمت جهت حذف رنگ متیلن بلو از محلول‌های آبی مورد استفاده قرار گرفته است. موادوروش‌ها: در این مطالعه تجربی، کارایی پودر ساقه زیره سبز در حذف رنگ متیلن بلو و اثر متغیرهای تاثیر گذار از جمله (12-2) pH، زمان تماس واکنش (210- 5 دقیقه)، مقدار جاذب (2-1/0 گرم بر لیتر) و غلظت اولیه رنگ (100-10 میلی گرم) مورد بررسی قرار گرفت. ایزوترم جذب با استفاده از ایزوترم‌های فروندلیچ و لانگمویر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که حداکثر راندمان پودر ساقه زیره در حذف رنگ متیلن بلو برابر با 93 درصد و شرایط بهینه pH برابر با 11، زمان تماس90 دقیقه، دوز جاذب 5/0 گرم برلیتر و غلظت اولیه رنگ 100 میلی گرم بر لیتر حاصل شد. هم چنین بررسی ایزوترم جذب نشان گر تطابق بهتر داده‌های حاصل از مطالعه حاضر با مدل جذب فروندلیچ (R2=0.9913) می‌باشد. بر طبق نتایج مطالعه حاضر پودر ساقه زیره سبز از ظرفیت بالایی در حذف رنگ متیلن بلو از محلول‌های آبی و فاضلاب‌ صنعت نساجی برخورداراست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - اثرات بور بر محیط زیست و روش‌های حذف آن از محلول‌های آبی
        شهره عسگری اعظم منفرد مهرداد فلاح
        بور (بورون) میکرو مغذی بسیار مهمی برای گیاهان و حیوانات می باشد، بدین معنی که مقادیر بسیار کم بور برای رشد آن ها لازم و ضروری است. این عنصر بسیار مورد توجه است، زیرا هم کمبود آن و هم مازاد آن برای بسیاری از گیاهان مضر است و فاصله بین این دو مقدار بسیار محدود است. در انس أکثر
        بور (بورون) میکرو مغذی بسیار مهمی برای گیاهان و حیوانات می باشد، بدین معنی که مقادیر بسیار کم بور برای رشد آن ها لازم و ضروری است. این عنصر بسیار مورد توجه است، زیرا هم کمبود آن و هم مازاد آن برای بسیاری از گیاهان مضر است و فاصله بین این دو مقدار بسیار محدود است. در انسان ها نیز مقادیر بسیار کمی از بورون در تمام بافت ها وجود دارد، اما مقدار اضافی بور ممکن است منجر به آسیب سیستم عصبی شود، از این جهت در بسیاری از کشورها غلظت بور در آب آشامیدنی و فاضلاب کنترل می شود. مقدار مجاز بور در آب آشامیدنی طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی(WHO)[1]مقدار5/0 است و بر این اساس، حذف بور از محلول های مایی و آب ها یکی از دغدغه های بزرگ بهداشت عمومی و محیط زیستی می باشد. اخیرا روش های مختلفی برای جداسازی بور از آب در حال توسعه هستند که از بین این روش ها، فرآیندهای جذبی، فرآیندهای غشایی، فرآیندهای هیبریدی کارامدتر هستند. ما دراین مقاله، اطلاعاتی در مورد بور-خواص آن منابع آن، تاثیر آن بر محیط زیست، گیاهان و حیوانات و روش های جدیدی برای حذف آن ارایه می کنیم. [1]-World Health Organization تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - بررسی حذف فتوکاتالیستی سولفات از پساب سنتتیک توسط نانو ذرات اکسید آهن مغناطیسی
        حدیث فولادی رویا مافی غلامی صادق قاسمی
        از جمله مسایل جدی که در سال‌های اخیر به آن توجه گردیده است، نقش گوگرد و ترکیبات مختلف آن هم چون سولفات به عنوان بخشی از آلاینده های موجود در پساب های خروجی است. با توجه به این که امروزه استفاده از نانو مواد در تصفیه آلاینده های محیط بسیار مورد توجه است، هدف از این مطالع أکثر
        از جمله مسایل جدی که در سال‌های اخیر به آن توجه گردیده است، نقش گوگرد و ترکیبات مختلف آن هم چون سولفات به عنوان بخشی از آلاینده های موجود در پساب های خروجی است. با توجه به این که امروزه استفاده از نانو مواد در تصفیه آلاینده های محیط بسیار مورد توجه است، هدف از این مطالعه استفاده از نانو ذرات اکسید آهن مغناطیسی (Fe3O4) تحت تابش UV برای حذف سولفات است. آزمایش ها در سیستم ناپیوسته انجام شد و تاثیر پارامترهای pH، مقدار نانو ذره، زمان تماس و غلظت اولیه سولفات تحت تابش لامپ فرابنفش ( w8) مورد بررسی قرار گرفت، همچنین از متداول‌ترین ایزوترم ها و سینتیک‌های جذب برای بررسی حذف سولفات و سرعت واکنش استفاده شد. باتوجه به نتایج، حداکثر راندمان حذف برای سولفات 92/77 درصد است که در pH و زمان تماس برابر 7 و 90 دقیقه و مقدار نانو ذره برابر با 2 گرم در لیتر بدست آمد. داده های این مطالعه تطابق خوبی با ایزوترم لانگمویر نشان دادند . آنالیز سینتیک نشان داد که حذف سولفات با مدل سینتیکی جذب مرتبه دوم مطابقت دارد. در نهایت می توان اذعان نمود که فرآیند فتو کاتالیستی نانو ذرات اکسید آهن مغناطیسی و پرتوی فرابنفش (UV-C) می تواند منجر به کاهش قابل ملاحظه آلاینده سولفات از پساب گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - اعجاز در هیأت ایجاز در قرآن کریم
        علی اوسط خانجانی محمد رضا شعبانی ورکی
        چکیده متکلمان اعجاز را به عنوان پشتوانه درستیِ دعوت پیامبران بر دو گونه "فعلی و قولی" دانسته اند. اعجاز قولی که برجسته ترین مصداق آن قرآن کریم است، به دو ویژگی، ممتاز است. یکی از آن دو، حکمت، که ناظر بر محتوی و دیگری بلاغت است که مُشعر بر اسلوب و صورت است. این مقاله با أکثر
        چکیده متکلمان اعجاز را به عنوان پشتوانه درستیِ دعوت پیامبران بر دو گونه "فعلی و قولی" دانسته اند. اعجاز قولی که برجسته ترین مصداق آن قرآن کریم است، به دو ویژگی، ممتاز است. یکی از آن دو، حکمت، که ناظر بر محتوی و دیگری بلاغت است که مُشعر بر اسلوب و صورت است. این مقاله با عنوان اعجاز در هیأت ایجاز در قرآن کریم کارکرد ایجاز را در سر سلسله اعجاز قولی یعنی قرآن کریم به کاوش نهاده است. نگارندگان در این مقاله پس از تبیین فلسفه ایجاز در آیات قرآن کریم و مفهوم شناسی آن، شواهد ایجاز را با استمداد از قواعد بلاغی مورد تحلیل قرار داده اند. بررسی ها حاکی از آن است که آیات مکی صبغه ایجازی دارد و فراوانی ایجاز قصر نیز در سراسر قرآن کریم بیشتر از ایجاز حذف می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - الحذف فی القصة القصیرة جداً من منظور نظریة تماسک النص
        نسیم عربی مینا عربی
        یقع الحذف فی الجملة العربیة بقرینة لفظیة أو معنویة، والغرض منه تجنّب التکرار المملّ والکلام بالإیجاز الذی یزید النص جمالاً وغنیً. أما فی جنس القصة القصیرة جداً، فتتبع هذه الآلیة الراقیة أغراضاً أخری أیضاً، حیث یلعب دوره الأساسی فی تقصیر القصة قدر الإمکان وتکثیفها أی تخص أکثر
        یقع الحذف فی الجملة العربیة بقرینة لفظیة أو معنویة، والغرض منه تجنّب التکرار المملّ والکلام بالإیجاز الذی یزید النص جمالاً وغنیً. أما فی جنس القصة القصیرة جداً، فتتبع هذه الآلیة الراقیة أغراضاً أخری أیضاً، حیث یلعب دوره الأساسی فی تقصیر القصة قدر الإمکان وتکثیفها أی تخصیبها بمضامین متعددة وراقیة رغم قصرها الشدید. ومن ناحیة أخری فإنّ منظّری نظریة تماسک النصّ قد اهتموا بعنصر الحذف فی النصوص من منظور مدی تأثیره فی ترابط مکوّنات النصّ ببعض والتلاحم بین أجزاءه، ونظروا إلیه من منظور لغوی حدیث. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - کنکاش زیست سامانه‌ای شبکه متابولیکی باکتری اشرشیاکولی به روش Insilico و کاربرد آن در ورم پستان گاو شیری
        سیده لیلا هاشمی مصطفی قادری زفره ئی رضا نقی ها
        ورم پستان از بیماری‌های مهمی است که می‌تواند در دوران شیردهی و خشکی در گاو شیری ظاهر گردد. با توجه به اهمیت باکتری اشرشیاکولی در ایجاد ورم پستان میکربی، این پژوهش به منظور بررسی تولید زیست ماده، سم و شناسایی ژن های موثر بر تولید زیست توده‌ی باکتری اشرشیاکولی در شرایط حب أکثر
        ورم پستان از بیماری‌های مهمی است که می‌تواند در دوران شیردهی و خشکی در گاو شیری ظاهر گردد. با توجه به اهمیت باکتری اشرشیاکولی در ایجاد ورم پستان میکربی، این پژوهش به منظور بررسی تولید زیست ماده، سم و شناسایی ژن های موثر بر تولید زیست توده‌ی باکتری اشرشیاکولی در شرایط حبابچه‌های پستان گاو شیری مبتلا به ورم پستان در شرایط هوازی و بی هوازی و به روش Insilico انجام شد. نرخ تولید بهینه‌ی زیست توده‌ی باکتری اشرشیاکولی در شرایط هوازی، 0155/2 و در شرایط بی‌هوازی 0152/1 میلی مول بر گرم وزن خشک بر ساعت (mmol/gDW/h) محاسبه شد. بیشترین توان باکتری اشرشیاکولی برای تولید سم در شرایط هوازی، 6701/1 (mmol/gDW/h) محاسبه شد. تولید بالای زیست توده، می تواند توجیه مناسبی برای بیماری‌زایی سریع باکتری اشرشیاکولی در محیط پستان گاو شیری باشد. نتایج نشان داد که حذف همزمان ژن‌هایompFompN ،PhoE و ompC موجب توقف تولید زیست توده گردید. همچنین، بررسی واکنش‌های تولید سم در باکتری اشرشیاکولی نشان داد که ژن‌های solA، lpxM،ZnuA وZnuB ،که در تولید سم دخالت دارند، توانند کاندیدهای مناسبی برای اهداف دارویی، جهت کاهش و یا توقف تولید سم باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - دراسة علم أسلوب النثر التفسیری والعرفانی فی رسالة "شرح رباعیات جامی فی وحدة الوجود"
        أصغر دادبه غلامرضا داوودی بور
        استخدمت النصوص العرفانیّة الفارسیّة المنثورة، أبسط الأدوات فی اللغة والبیان لنقل المفاهیم العمیقة والصعبة. واعتُبر هذا اللون من النثر من أکثر النصوص استحسانا فی جمیع العصور. والمعروف عن النصوص المنثورة لجامی فی جمیع أصناف الآثار التفسیریّة والتعلیمیّة والعرفانیّة أنّها أکثر
        استخدمت النصوص العرفانیّة الفارسیّة المنثورة، أبسط الأدوات فی اللغة والبیان لنقل المفاهیم العمیقة والصعبة. واعتُبر هذا اللون من النثر من أکثر النصوص استحسانا فی جمیع العصور. والمعروف عن النصوص المنثورة لجامی فی جمیع أصناف الآثار التفسیریّة والتعلیمیّة والعرفانیّة أنّها تمتاز بمنتهى الرقّة والحذاقة إلى جانب ما تحظى به النصوص القدیمة من أدوات بیان تجعلها رصینة لغویا؛ وبطبیعة الحال، تتحلّى نصوص رسالة شرح الرباعیّات فی وحدة الوجود بجمیع المیزات المذکورة. وتناولت هذه المقالة رسالة شرح الرباعیّات فی وحدة الوجود بالبحث والتعریف بعد تسلیط الضوء على حیاة جامی وآثاره. وهناک إشارة وجیزة إلى أسلوب النثر فی عصر جامی. ثم تناول المقال بالبحث والتفصیل أبرز سمات أسلوب النثر المتوارد فی الرسالة، من بینها الإیجاز، ونماذج من الأسالیب القدیمة، وحذف الأفعال بالقرینة، واستعمال"ئیت" المصدریة، وموضوع طرح الألفاظ المترادفة، وتطبیق الصفة مع الموصوف والاستناد بالآیات القرآنیة. وفی النهایة تأتی النتیجة لتکون ختاما للبحث. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - طراحی و پیاده سازی یک رگولاتور ولتاژ با افت کم و خروجی تثبیت شده با استفاده از راهکار تغذیه بدنه
        وحید دهیده حامد امین زاده عبدالرسول قاسمی
        در این مقاله، طراحی و پیاده سازی رگولاتورهای ولتاژ با افت کم و تغییرات خروجی بسیار کوچک را با استفاده از راهکارهای نوینی به انجام رسانیده ایم. در ساختار مداری رگولاتور، برای اولین بار از دو راهکار تغذیه بدنه و استفاده از مرجع ولتاژ متغیر استفاده شده است. تغذیه اثر بدنه، أکثر
        در این مقاله، طراحی و پیاده سازی رگولاتورهای ولتاژ با افت کم و تغییرات خروجی بسیار کوچک را با استفاده از راهکارهای نوینی به انجام رسانیده ایم. در ساختار مداری رگولاتور، برای اولین بار از دو راهکار تغذیه بدنه و استفاده از مرجع ولتاژ متغیر استفاده شده است. تغذیه اثر بدنه، با هدف افزایش هر چه بیشتر بهره حلقه رگولاسیون و استفاده از مرجع ولتاژ متغیر، با هدف تثبیت بیشتر ولتاژ خروجی و افزایش نسبت حذف منبع تغذیه (PSRR) انجام شده است. از نکات حائز اهمیت دیگر در این مقاله، پیاده سازی تقویت کننده خطا به کمک سه تقویت کننده عملیاتی تک سر و با ورودی p < /em>MOSاست که به افزایش قابل توجه دقت حلقه رگولاسیون می انجامد. مقدار PSRRبدست آمده برابر با 46dB در فرکانس 1KHz است. ولتاژ ورودی می تواند در بین 1.8Vتا 2.5V تغییر کند و ولتاژ خروجی تثبیت شده، برابر با 1.6V است. حداکثر میزان ریپل ولتاژ خروجی برابر با 1mV است که معادل با 0.03% می باشد. بار اهمی خروجی، برابر با 20W و بار خازنی متوسط برابر با 100pFاست. حداکثر جریان خروجی به ازای امپدانس خروجی مورد نظر و ولتاژ افت 0.2V برابر با 80mA است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - بررسی نظری تشکیل پیوندهای C-C و C-N کاتالیزور شده توسط کمپلکس مس (I)
        فاطمه زرکوب علیرضا آریافرد
        از محاسبات نظریۀ تابعی چگالی برای بررسی مکانیسم کاتالیزوری مس (I) جهت تشکیل پیوندهای کربن–کربن و کربن-نیتروژن توسط هتروآرن‌ها در حضور آریل هالید و آلکیل هالید استفاده شد.محاسبات ما نشان داد مکانیسم واکنش با پروتون زدایی روی پیوند فعال (X-H (X=C,N آغاز می شود. با ع أکثر
        از محاسبات نظریۀ تابعی چگالی برای بررسی مکانیسم کاتالیزوری مس (I) جهت تشکیل پیوندهای کربن–کربن و کربن-نیتروژن توسط هتروآرن‌ها در حضور آریل هالید و آلکیل هالید استفاده شد.محاسبات ما نشان داد مکانیسم واکنش با پروتون زدایی روی پیوند فعال (X-H (X=C,N آغاز می شود. با عبور از حالت گذار پنج عضوی و برهمکنش اتم نیتروژن هتروآرن با فلز مس، سطوح انرژی در مرحلۀ پروتون زدایی به‌طور چشمگیری پایین می‌آید. سپس با اضافه شدن آریل هالید C(sp2)-X به محصول فعال‌سازی، مکانیسم از مسیر هم‌زمان، به‌صورت واکنش افزایش اکسایشی به فلز مس پیش رفت. درحالی‌که آلکیل هالیدها C(sp3)-X مکانیسمی متفاوت از آریل هالیدها دارند و مکانیسم کلی واکنش هسته‌دوستی دومولکولی است. اما در تشکیل پیوندهای کربن–کربن مکانیسم به‌صورت هسته‌دوستی دومولکولی از طریق واکنش افزایش اکسایشی فلز مس و در تشکیل پیوندهای کربن-نیتروژن، مکانیسم هسته‌دوستی دومولکولی از طریق واکنش جفت شدن کربن-نیتروژن است. ما نشان دادیم، تغییر خصلت اسیدی در پیوند فعال (X-H (X=C,N تغییری در سرعت کلی واکنش ایجاد نمی‌کند و مرحلۀ تعیین‌کننده سرعت مرحلۀ اضافه شدن آریل یا آلکیل هالید است. همچنین مسیرهای محتمل برای تشکیل پیوندهای کربن–کربن، کربن-نیتروژن را بررسی و مسیرهایی با پایین‌ترین سطح انرژی پیشنهاد دادیم که موضوع قابل‌توجه مطالعات آزمایشگاهی، سنتز ترکیبات آلی و دارویی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - نانو صفحه‌های اکسید روی اصلاح شده با 2- ((6- اکسو-4- پروپیل-1، 6- دی هیدروپیریمیدین -2- ایل) تیو) پروپانوئیک اسید به عنوان جاذبی کارآمد برای حذف فلزات سنگین سرب، مس و نقره از آب و پساب
        زهرا جعفری بهشتی حائری لیلا حاجی آقابابائی اشرف سادات شاه ولایتی
        در این تحقیق نانو صفحات اکسید روی مطابق روش‌های گزارش شده در مایع یونی 1-اکتیل- 3-متیل ایمیدازولیم برمید تهیه شدند و با میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و پراش اشعه ایکس (XRD) شناسایی شد. سپس، 2- (( 6- اکسو-4- پروپیل-1، 6- دی هیدروپیریمیدین-2- ایل) تیو) پروپانوئیک اسید در أکثر
        در این تحقیق نانو صفحات اکسید روی مطابق روش‌های گزارش شده در مایع یونی 1-اکتیل- 3-متیل ایمیدازولیم برمید تهیه شدند و با میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و پراش اشعه ایکس (XRD) شناسایی شد. سپس، 2- (( 6- اکسو-4- پروپیل-1، 6- دی هیدروپیریمیدین-2- ایل) تیو) پروپانوئیک اسید در مایع یونی 1-بوتیل-3-متیل ایمیدازولیم برمید سنتز شد و برای اصلاح سطح نانو صفحات ZnO استفاده شد. نانو صفحات اصلاح شده جهت حذف یون‌های سرب، مس و نقره به کار برده شد. اندازه‌گیری غلظت یون‌ها به کمک روش جذب اتمی شعله‌ای انجام شد. حذف کمی یون‌های سرب، مس و نقره از mL 25 محلول1-mgL 2 این سه یون، با استفاده از mg 15 جاذب اصلاح شده در 5 =pH و پس از min 30 امکان‌پذیر شد. نتایج بررسی ها نشان داد که اصلاح سطح نانو صفحات کارایی حذف را افزایش داده است. بازیابی جاذب با مقدار مشخصی از محلول اسید نیتریک M 3 میسر شد. همچنین، ایزوترم‌های جذب سطحی لانگمویر، فرندلیچ و تمکین مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد که فرآیند جذب از مدل هم دمای لانگمویر تبعیت می‌کند. ماکزیمم ظرفیت‌های جذب جاذب اصلاح شده برای سرب، مس و نقره به ترتیب 33/333، 13/135 و 58/322 محاسبه گردید. در نهایت روش با موفقیت، در نمونه پساب مورد استفاده قرار گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - سنتز نانوکامپوزیت مزوپور SBA-15/Br-PADAP برای برداشت رنگزای اسید آبی 62 به عنوان جاذب پساب‌های صنعتی نساجی: پارامترهای سنیتیک و ترمودینامیک جذب
        علی عرشی پیمان ولی‌پور علی میرابی ایمان اکبرتبار معصومه فیروزی
        در این مطالعه، مواد نانومزوپور SBA-15 سنتز و سپس توسط ترکیب لیگاند 2-(5-bromo-2-pyridylazo)-5-diethylamino phenol (Br-PADAP) اصلاح سطح گردید و ترکیب SBA-15 و نانوکامپوزیت SBA-15/Br-PADAP به عنوان جاذب برای جذب رنگزای اسید آبی62 (AB62) به عنوان یک رنگزای نساجی مورد استفا أکثر
        در این مطالعه، مواد نانومزوپور SBA-15 سنتز و سپس توسط ترکیب لیگاند 2-(5-bromo-2-pyridylazo)-5-diethylamino phenol (Br-PADAP) اصلاح سطح گردید و ترکیب SBA-15 و نانوکامپوزیت SBA-15/Br-PADAP به عنوان جاذب برای جذب رنگزای اسید آبی62 (AB62) به عنوان یک رنگزای نساجی مورد استفاده قرار گرفت. محصول بدست آمده به منظور بررسی مورفولوژی و شناسایی ساختار توسط میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، دستگاه آنالیز گرماسنجی (TGA)، دستگاه آنالیزی عنصری (CHNS) و روش BET مورد آنالیز قرار گرفت. در 2 =pH فرآیند جذب باعث افزایش قابل ملاحظه‌ای در میزان جذب رنگ می‌شود که این اتفاق را می‌توان به نقش pH در فعال‌سازی سطوح جاذب دانست. زمان رسیدن به تعادل در فرآیند جذب رنگ در حدود min 60 می‌باشد که نشان دهنده کارآمد بودن جاذب و سرعت فرآیند جذب است. تجزیه و تحلیل سینتیک جذب با استفاده از شبه مرتبه اول و شبه مرتبه دوم انجام شد. نتایج رگرسیون نشان داد که روند جذب سینتیک با مدل شبه مرتبه دوم دقیق‌تر بیان شده است. پارامترهای ترمودینامیکی مانند تغییرات انرژی آزاد گیبس (ΔGº)، آنتالپی (ΔHº) و آنتروپی (ΔSº) محاسبه شد که نشان می‌دهد که فرآیند جذب AB62 توسط جاذب نانوکامپوزیت مزوپور یک فرآیند امکان‌پذیر، خود به خودی، جذب فیزیکی و گرمازا می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - سنتز سبز نانوذرات اکسید آهن با استفاده از عصاره آبی برگ درخت زیتون تلخ (Melia azedarach L.) و کاربرد آن در حذف رنگ اسید- رد ۵۸ از محلول‌های آبی
        بهار مختاری مینا جم‌زاد فوژان فلکی
        در این پژوهش، از عصاره آبی برگ درخت زیتون تلخ (Melia azedarach L.)و کلرید آهن (III) برای سنتز نانوذرات اکسید آهن به روش سبز استفاده شده است. نانوذرات تشکیل شده با استفاده از تکنیک‌های UV-Vis، FT-IR، XRD، SEM و TEM مورد بررسی قرار گرفتند. تشکیل نانوذرات با توجه به پیک جذ أکثر
        در این پژوهش، از عصاره آبی برگ درخت زیتون تلخ (Melia azedarach L.)و کلرید آهن (III) برای سنتز نانوذرات اکسید آهن به روش سبز استفاده شده است. نانوذرات تشکیل شده با استفاده از تکنیک‌های UV-Vis، FT-IR، XRD، SEM و TEM مورد بررسی قرار گرفتند. تشکیل نانوذرات با توجه به پیک جذبی مشاهده شده در nm ۳۹۳ و الگوی بدست آمده از XRD تائید گردید. با مقایسه طیف‌سنجی FT-IR مربوط به عصاره و نانوذرات، مشخص شد که مقداری از عصاره در اطراف نانوذرات باقیمانده است. بعلاوه، پیکهای جذبی مشاهده شده در محدوده cm-1 ۴۵۷-۵۸۰ در طیف مادون قرمز، مربوط به فرکانس کششی پیوند آهن-اکسیژن بوده و بنابراین تشکیل این پیوند تائید می‌گردد. همچنین با توجه به طیف XRD مشخص شدکه نانوذرات تشکیل شده در فازهای مگنتیت (Fe3O4) و هماتیت (α-Fe2O3) می‌باشند. تصاویر SEM و TEM، ساختار نانوذرات را شبه کروی و در اندازه نانومتر و نمودار توزیع اندازه ذرات، میانگین حدود nm 8-22 را برای نانوذرات نشان داد. همچنین میزان حذف رنگ اسید-رد ۵۸ از محلول آبی توسط نانوذرات سنتز شده با استفاده از UV-Vis، بررسی و میزان درصد حذف رنگ اسید-رد ۵۸ توسط نانوذرات پس از min ۱۲ در مرتبه اول استفاده (۵۹/۶۸ درصد) و پس از بازیابی و استفاده مجدد (۹۲/۴۶ درصد) محاسبه گردید. با توجه به نتایج بدست آمده، سنتز سبز نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن با استفاده از روش پیشنهاد شده آسان، زیست‌سازگار و مقرون به صرفه بوده و بدون نیاز به اصلاح سطح، توانائی حذف رنگ اسید-رد ۵۸ از محلول آبی را با راندمان مناسبی دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - بررسی حذف رنگ مشکی مستقیم ANBN از محیط‌های آبی توسط نانوالیاف‌های کیتوسان- مزوپروس‌های سیلیسی عامل‌دار سنتز شده به روش الکتروریسی
        سعید مسعودنیا محمد حبیبی جویباری رامین ظفر مهرابیان مهدی عبادی فریبرز کاوه
        در این تحقیق، قابلیت جذب نانوکامپوزیت‌های کیتوسان اصلاح شده با مزوپروس‌های سیلیسی عامل‌دار شده که به روش الکتروریسی سنتز شدند، در حذف رنگ مشکی مستقیم ANBN بررسی شده است. مزوپروس‌های سیلیسی طی مراحلی سنتز و عامل‌دار شده و سپس نانوالیاف‌ مورد نظر با استفاده از دستگاه الکت أکثر
        در این تحقیق، قابلیت جذب نانوکامپوزیت‌های کیتوسان اصلاح شده با مزوپروس‌های سیلیسی عامل‌دار شده که به روش الکتروریسی سنتز شدند، در حذف رنگ مشکی مستقیم ANBN بررسی شده است. مزوپروس‌های سیلیسی طی مراحلی سنتز و عامل‌دار شده و سپس نانوالیاف‌ مورد نظر با استفاده از دستگاه الکتروریسی تولید شدند. نانوالیاف‌های سنتز شده با استفاده از آنالیزهای FT-IR، XRD، FE-SEM، TEM و تست کشش مورد شناسایی قرار گرفتند. حذف رنگ مشکی مستقیم ANBN از محیط آبی در یک سیستم پیوسته توسط این جاذب با بررسی تاثیر پارامترهایی چون نوع و مقدار جاذب، pH، غلظت اولیه محلول رنگی و زمان تماس مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت یافتن ایزوترم‌های مناسب جذب رنگ مشکی مستقیم ANBN انجام شد. نتایج بیانگر آن است که نانوالیاف CTS/SBA-15 ساده در min 40 تماس، اسیدی=pH، با مقدار g 05/0 جاذب و با غلظت اولیه mg/L 60 بهترین راندمان حذف رنگ را دارا می‌باشد. با بررسی ایزوترم‌های جذب سطحی مشخص شد که حذف این رنگ از مدل فرندلیچ تبعیت می‌کند. با توجه به نتایج، نانوالیاف CTS/SBA-15 دارای کارایی مناسب برای حذف رنگ مشکی مستقیم ANBN می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - بررسی سینتیک حذف دو نوع ماده آلاینده رنگزا از آب توسط نانوکامپوزیت Fe2O3/NiO در بستر سیلیکا به‌ عنوان نانوکاتالیست
        مهرناز قراگوزلو مریم حیدری
        در این پژوهش، حذف دو نوع ماده رنگزاهای آلاینده آب شامل ماده رنگزای کاتیونی متیلن بلو و ماده رنگزای آنیونی متیل اورنج، توسط نانوکامپوزیت مغناطیسی Fe2O3/NiO در بستر سیلیکا به‌ عنوان نانوکاتالیست بررسی شد. نانوذرات مغناطیسی Fe2O3/NiO به روش سل-ژل سنتز و در بستر سیلیکا قرار أکثر
        در این پژوهش، حذف دو نوع ماده رنگزاهای آلاینده آب شامل ماده رنگزای کاتیونی متیلن بلو و ماده رنگزای آنیونی متیل اورنج، توسط نانوکامپوزیت مغناطیسی Fe2O3/NiO در بستر سیلیکا به‌ عنوان نانوکاتالیست بررسی شد. نانوذرات مغناطیسی Fe2O3/NiO به روش سل-ژل سنتز و در بستر سیلیکا قرار داده شد. به منظور بررسی مورفولوژی، اندازه ذرات، تعیین ساختار بلوری و خاصیت مغناطیسی نانوکاتالیست سنتز شده از روش‌های XRD، FTIR، SEM، BET، TEM و VSM استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد مورفولوژی نانوذرات به صورت کروی بوده و اندازه آن‌ها حدودا nm 10 می‌باشد. مساحت سطح نانوکاتالیست برابر m2.g-1 17/323، حجم کل حفرات برابر cm3.g-1 24/74 و میانگین قطر حفرات برابر nm 5/2 است و درنتیجه تخلخل نانوکاتالیست از نوع مزومتخلخل می‌باشد. آنالیز خواص مغناطیسی نانوکاتالیست مغناطیسی سنتز شده در بستر سیلیس نشان داد این ماده در شرایط میدان اعمالی 5/1 تسلا دارای مغناطش اشباع emu/g 2 می‌باشد و خاصیت سوپرپارامغناطیس از خود نشان می‌دهد. نانوکاتالیست مغناطیسی سنتز شده قابلیت استفاده در حذف آلاینده رنگزا زیست‌محیطی را داشته و مواد رنگزای آنیونی را بهتر از مواد رنگزای کاتیونی حذف می‌کند. سینتیک حذف مواد آلاینده رنگزا توسط نانوکاتالیست از سینتیک شبه مرتبه دوم پیروی می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - تخریب فتوکاتالیستی و سونوکاتالیستی رنگ راکتیو قرمز 195 در حضور نانوذرات اکسید مس سنتز شده از عصاره دانه‌های اسپند
        رضا فکری سید احمد میرباقری ابراهیم فتائی غلامرضا ابراهیم‌زاده رجائی لعبت تقوی
        در این پژوهش، برای حذف رنگ راکتیو قرمز 195 از پساب سنتتیک، از روش‌های اکسیداسیون فتوکاتالیستی و سونوکاتالیستی در حضور نانوذرات اکسید مس استفاده شد. ابتدا نانوذرات CuO با استفاده از عصاره بذر اسپند سنتز شد و صحت سنتز با آزمون‌های XRD، SEM، EDX، FTIR و TEM تأیید گردید. در أکثر
        در این پژوهش، برای حذف رنگ راکتیو قرمز 195 از پساب سنتتیک، از روش‌های اکسیداسیون فتوکاتالیستی و سونوکاتالیستی در حضور نانوذرات اکسید مس استفاده شد. ابتدا نانوذرات CuO با استفاده از عصاره بذر اسپند سنتز شد و صحت سنتز با آزمون‌های XRD، SEM، EDX، FTIR و TEM تأیید گردید. در ادامه، مکانیسم حذف رنگ توسط نانوذرات CuO با مدل‌های سینتیکی شبه درجه اول، شبه درجه دوم، الوویچ و نفوذ درون ذره‌ای مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت مشخص شدن تعادل حذف، از ایزوترم های لانگمویر، فروندلیچ و تمکین در شرایط تاریکی استفاده شد. نتایج نشان داد که متوسط اندازه نانوذرات CuO در حدود nm 33 و مورفولوژی نانوذرات کروی شکل است. حداکثر مقدار حذف رنگ در فرآیند فتوکاتالیستی در شرایط بهینه (4pH=، دوز نانوذرهg 1/0، غلظت رنگmg/L 20 و زمانmin 45) %86 و در فرآیند سونوکاتالیستی در شرایط بهینه (2pH=، دوز نانوذرهg 08/0، غلظت رنگmg/L 20 و زمانmin 45) %58 حاصل شد. با توجه به داده‌های تجربی حاصل از آزمایش و ضرایب همبستگی خطی، سینتیک واکنش در هر دو فرآیند فتوکاتالیستی و سونوکاتالیستی، بیشترین مطابقت را با مدل سینتیکی شبه درجه دوم دارد. همچنین نتایج نشان داد که ایزوترم لانگمویر با ضریب همبستگی خطی 964/0 برای توصیف فرآیند تعادلی حذف رنگ توسط نانوذرات اکسید مس در شرایط تاریکی مناسب‌ می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - بررسی و تعیین کارایی استفاده از نانوذرات اکسید منیزیم در حذف کروم از محلول‌های آبی
        علیرضا بهزادنیا پرویز درویشی صاحبعلی منافی
        یکی از عمده‌ترین آلاینده‌های موجود در پساب صنایع از جمله آبکاری، دباغی، کروم (VI) می‌باشد که برای انسان و محیط زیست سمی بوده و سرطان‌زا می‌باشد. لذا هدف این تحقیق بررسی کارایی حذف کروم (VI) از محیط‌های آبی با استفاده از نانواکسید منیزیم در محیط آزمایشگاهی است. در این مط أکثر
        یکی از عمده‌ترین آلاینده‌های موجود در پساب صنایع از جمله آبکاری، دباغی، کروم (VI) می‌باشد که برای انسان و محیط زیست سمی بوده و سرطان‌زا می‌باشد. لذا هدف این تحقیق بررسی کارایی حذف کروم (VI) از محیط‌های آبی با استفاده از نانواکسید منیزیم در محیط آزمایشگاهی است. در این مطالعه تاثیر پارامترهای مختلفی از جمله زمان تماس (15 تا 240 دقیقه)، pH (3، 5، 7 و 9)، غلظت اولیه کروم (10، 20، 30 و40 میلی‌گرم در لیتر)، غلظت اولیه جاذب (25/0، 5/0و 7/0 گرم در لیتر) و تعداد دور همزن (120 تا 350 دور در دقیقه) بررسی شد. محلول اولیه کروم (VI) با استفاده از حل کردن دی‌کرومات پتاسیم (K2Cr2O7) در آب مقطر یک بار تقطیر تهیه گردید. غلظت باقیمانده کروم بوسیله دستگاه ICP ساخت کشور استرالیا اندازه‌گیری شد. نتایج بدست آمده در این پژوهش نشان داد که بهترین زمان برای حذف 240 دقیقه بود و با افزایش pH، راندمان حذف افزایش می‌یابد. از سوی دیگر در این پژوهش در بازه‌ای که مورد بررسی قرار گرفت با افزایش مقدار جاذب درصد حذف کروم از آب افزایش یافت و با افزایش غلظت اولیه کروم از 10 تا 40 میلی‌گرم در لیتر، میزان کارایی حذف کروم به ترتیب 25/81 به 5/21 درصد کاهش یافت. بطوریکه در آخرین مرحله بهینه کردن، دور همزن متوسط 240 دور در دقیقه برای فلز کروم بیشترین کارایی حذف را نشان داد. با استفاده از نتایج این تحقیق می‌توان گفت که ترکیب شدن نانوذرات اکسید منیزیم با جاذب‌های حذف کننده کروم می‌تواندCr6+ را به Cr3+ تبدیل و بازده فرآیند حذف کروم از آب را افزایش دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - بررسی پوشش گیاهی اراضی شور حاشیه دریاچه ارومیه با استفاده از تصاویر ماهواره ای
        احمد احمدی محمدرضا طاطیان رضا تمرتاش حسن یگانه یونس عصری
        مرتع یکی از منابع تجدید شونده با ارزش است که در برنامه های توسعه ملی بسیاری از کشورها جایگاه خاصی دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی درصد پوشش گیاهی اراضی شور اطراف دریاچه ارومیه با استفاده از داده های ماهواره ای می‌باشد. این مطالعه در منطقه ای به وسعت حدود 353150 هکتار در ارا أکثر
        مرتع یکی از منابع تجدید شونده با ارزش است که در برنامه های توسعه ملی بسیاری از کشورها جایگاه خاصی دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی درصد پوشش گیاهی اراضی شور اطراف دریاچه ارومیه با استفاده از داده های ماهواره ای می‌باشد. این مطالعه در منطقه ای به وسعت حدود 353150 هکتار در اراضی شور اطراف دریاچه ارومیه انجام گرفت. در این پژوهش پیش پردازش های مختلف شامل تصحیح هندسی با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی و تصحیحات اتمسفری از روش تفریق عارضه تاریک استفاده شد. عملیات برداشت زمینی در مرداد سال 1393 انجام گرفت. نمونه برداری در واحدهای گیاهی با روش نمونه برداری تصادفی طبقه‌بندی شده انجام شد. در این تحقیق به منظور بررسی رابطه بین متغیرها از رگرسیون چندگانه استفاده شد. در این مدل ابتدا با محاسبه ماتریس همبستگی، وجود یا عدم وجود هم راستایی (Collinearity) بین متغیرهای مستقل (شاخص های گیاهی و باندها) در منطقه بررسی شد. در این تحقیق بهترین مدل با توجه به مقدار بالاترR2 انتخاب شد. در مدل انتخابی چندین متغیر از بین تمامی متغیرهای مستقل گزینش شده و به عنوان مهمترین فاکتورهای موثر در تعیین نقشه درصد پوشش گیاهی منطقه معرفی شدند. در نهایت نقشه های تولیدی و نقاط نمونه‌برداری جهت بررسی صحت نتایج، کنترل گردید. نتایج نشان داد شاخص‌های مادون قرمز متوسط (MID-IR-INDEX)، مادون قرمز (Infrared)، کنتراست بازتاب در مرئی و نزدیک مادون قرمز (VNIRI)، شاخص گیاهی تبدیل شده (TVI، MIRVI، PD312، PD322)، و باندهای B2، B3، B5 و B6 رابطه معنی‌داری در سطح 5% با داده های زمینی داشته و به کمک مدل های رگرسیونی Backward نقشه میزان درصد پوشش گیاهی تخمین زده شد. جهت تعیین دقت نقشه تولید شده از روش Cross Validation استفاده شد که صحت کلی نقشه تولیدی از سنجنده +ETM برابر 92% و ضریب کاپای آن 2/89 بدست آمد. همچنین بر اساس نتایج این تحقیق، بخش اعظم اراضی شور حاشیه دریاچه ارومیه دارای تاج پوشش معادل 20-0% می‌باشند. بنابراین می‌توان چنین نتیجه گیری کرد که مراتع در منطقه مورد مطالعه در وضعیت مناسبی قرار ندارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - تاثیر روش حذف پرچم در کاهش خسارت کرم گلوگاه انار، (Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lep., Pyralidae، در منطقه ساوه
        تقی شیخ علی حسین فرازمند رضا وفایی شوشتری
        کرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lep.: Pyrallidae)، مهم ترین آفت باغ های انار در ایران است که ضمن تغذیه از میوه و افت کمی و کیفی محصول، باعث کاهش قابل توجهی در بازارپسندی میوه می شود. روش های مختلفی از قبیل جمع آوری میوه های آلوده و مبارزه بیولوژیکی با اس أکثر
        کرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lep.: Pyrallidae)، مهم ترین آفت باغ های انار در ایران است که ضمن تغذیه از میوه و افت کمی و کیفی محصول، باعث کاهش قابل توجهی در بازارپسندی میوه می شود. روش های مختلفی از قبیل جمع آوری میوه های آلوده و مبارزه بیولوژیکی با استفاده از زنبور تریکو گراما مورد آزمایش قرار گرفته، ولی هیچ کدام از این روش ها کارایی لازم را نداشته اند. یکی از روش هایی که می تواند ضمن حفظ ظاهر میوه ها، از آلودگی آن ها جلوگیری نماید، ممانعت از تخم گذاری شب پره و در نتیجه جلوگیری از ورود لاروهای آفت به داخل میوه است. طی سال 1387، تاثیر دو نوع روش حذف پرچم (روش سنتی و روش حذف با دستگاه پرچم پاک کن) در زمان های مختلف، در باغ اناری واقع در منطقه ساوه مورد مقایسه قرار گرفت. در پایان فصل هنگام برداشت محصول، میزان آلودگی میوه ها در تیمارها تعیین، و تجزیه و تحلیل داده ها اختلاف معنی داری را بین تیمارها نشان داد. در مقایسه میانگین تیمارها، متوسط آلودگی میوه ها در تیمار شاهد 22 درصد بود، در حالی که کمترین میزان آلودگی در تیمار حذف پرچم در سه نوبت متوالی به میزان 6 درصد مشاهده گردید که بیانگر کاهش 16 درصدی خسارت این آفت می باشد. با مقایسه میزان ریزش گل، میزان ترکیدگی میوه و مقدار آلودگی به آفت در تیمارهای مختلف، کاربرد روش حذف پرچم با دستگاه دستی در خردادماه بهترین کارایی را در کاهش خسارت آفت کرم گلوگاه انار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - مقایسه روش‌های حذف پرچم و رهاسازی زنبور Trichogramma embryophagum Hartig (Hym., Trichogrammatidae) علیه کرم گلوگاه انار Ectomyelois ceratoniae Zell (Lep., Pyralidae)
        اسماعیل کرمی عباس میراب‌زاده زهرا رفیعی‌کرهرودی بهرام تفقدی‌نیا سعیده لونی
        انار با نام علمیL. Punica granatum از خانواده Punicaceae می باشد که مهمترین آفت آن کرم گلوگاه انار Ectomyelois ceratoniae Zell (Lep., Pyrallidae)است که تا 80 درصد به میوه این گیاه خسارت وارد می آورد. از روش های مورد استفاده در کنترل این آفت، حذف پرچم های انار، مبارزه أکثر
        انار با نام علمیL. Punica granatum از خانواده Punicaceae می باشد که مهمترین آفت آن کرم گلوگاه انار Ectomyelois ceratoniae Zell (Lep., Pyrallidae)است که تا 80 درصد به میوه این گیاه خسارت وارد می آورد. از روش های مورد استفاده در کنترل این آفت، حذف پرچم های انار، مبارزه بیولوژیک از طریق رهاسازی زنبور Trichogramma embryophagum Hartig و استفاده توام از این دو روش می باشد که در این تحقیق کارایی سه روش فوق با یکدیگر مقایسه شدند. تراشیدن پرچم ها طی دو مرحله و رهاسازی زنبور طی ده مرحله به فاصله ده روز از اواخر اردیبهشت صورت گرفتند. زمان برداشت محصول به طور تصادفی از هر تیمار 25 درخت انتخاب و درصد آلودگی میوه ها به آفت محاسبه گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود داشت. همچنین مقایسه بین تیمارها نشان داد که بیشترین تاثیر در روش استفاده توام روش تراشیدن پرچم و رهاسازی زنبور و در پی آن تراشیدن پرچم های تاج انار و رهاسازی زنبور می باشد. با توجه به نتایج این تحقیق و نیز بررسی توجیه اقتصادی روش ها، روش تراشیدن پرچم های میوه انار به تنهایی برای مبارزه با این آفت توصیه می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - بررسی برخی صفات بیوشیمیایی ارقام مختلف ذرت(Zea mays) در شرایط برگ‌زدایی و حذف بلال
        اسحاق حجتی پور حمیدرضا میری برمک جعفری حقیقی حمیدرضا ابراهیمی عبدالرضا جعفری
        به منظور بررسی برخی صفات بیوشیمیایی ارقام مختلف ذرت در شرایط سرزنی برگ و بلال، این تحقیق در دو سال زراعی 1397-1396 و 1398-1397 در منطقه ظفرآباد شیراز بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای تحقیق عبارت بودند از شامل حذف برگ و بخشی أکثر
        به منظور بررسی برخی صفات بیوشیمیایی ارقام مختلف ذرت در شرایط سرزنی برگ و بلال، این تحقیق در دو سال زراعی 1397-1396 و 1398-1397 در منطقه ظفرآباد شیراز بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای تحقیق عبارت بودند از شامل حذف برگ و بخشی از بلال در 3 سطـح عدم برگزدایی و حذف بلال (شاهد)، حذف نیمی از بلال پس از گردهافشانی و حذف دو برگ بالا و پایین بلال پس از گردهافشانی و 7 رقم ذرت شامل S.C.704، کنسور، کوردونا، کرج 703، کوشا، فجر و دانیال 690. نتایج نشان داد بیشترین مقدار کلروفیل a (46/98 میلیگرم بر گرم وزن تر)، بیشترین مقدار کلروفیل b (7/138 میلیگرم بر گرم وزن تر)، بیشترین مقدار کاروتنوئید (33/74 میلیگرم بر گرم وزن تر)، بیشترین مقدار آنتوسیانین (915/1 میلیگرم بر گرم وزن تر)، در تیمار حذف دو برگ بالا و پایین بلال و رقم S.C.704 حاصل گردید. بیشترین مقدار آنزیم کاتالاز (73/58 میلیگرم پروتئین در دقیقه)، در تیمار شاهد و رقم فجر حاصل شد اما بیشترین مقدار آنزیم پراکسیداز(4/173 میلیگرم پروتئین در دقیقه) و بیشترین میزان فعالیت آنزیم پلیفنلاکسیداز (7/64 میلیگرم پروتئین در دقیقه) در تیمار شاهد و رقم کوشا بدست آمد. ارقام S.C.704 فجر و کوشا به عنوان بهترین ارقام از لحاظ صفات مورد بررسی، معرفی گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - Evaluation of self-purification potential of Karun River in reducing antibiotic contamination(Case study: two hospitals, Imam Khomeini and Sina)
        بیتا باهری ابراهیم رجب زاده قطر می
        Background & Purpose: Karun River is the longest and probes most river of Iran, exposed to a variety of wastewaters, including drug pollutants, which have adverse effects on animals and humans. The aim of this study was to calculate the amount of antibiotic entry in أکثر
        Background & Purpose: Karun River is the longest and probes most river of Iran, exposed to a variety of wastewaters, including drug pollutants, which have adverse effects on animals and humans. The aim of this study was to calculate the amount of antibiotic entry in the river Volume unit and also to evaluate the power of Karun River in reducing the antibiotic contamination of entrance wastewater from two Imam Khomeini and Sina hospitals at intervals of 1, 2 and 3 kilometers from hospitals 'outlet in summer and winter 2019. Materials & Methods: Sampling was done in dark bottles of a grinding door, the concentration of 5 antibiotics (penicillin J, Ceftriaxone, Cefixime, erythromycin and amoxicillin) were high and common and determination of the mean of each was measured using HPLC. Results: The total average of 5 antibiotics in the output of Imam Khomeini and Sina Hospital was between 27.80-68.0 ng/L in summer and 49/84-3/6 ng/L winter. In the summer and winter of the outlet station, both hospitals had the highest concentration of antibiotics and, with the distance from the hospital outlet and at a distance of 2 kilometers, the concentration of each 5 antibiotics (summer 93.0-0 and winter 13/1-0 ng/L) decreased significantly (P<0.05) and 3 kilometers of antibiotics were not measurable. Amoxicillin and Penicillin-J were the highest and lowest concentrations of antibiotic in Karun river water, 1 and 2 kilometers, respectively. In both hospitals, the removal of antibiotics in two seasons of summer and winter, except for penicillin-J, in other antibiotics, there was no significant difference (P ≤ 0.05). Percentages removal of antibiotics increased by increasing the distance from the discharge site and at 2 km distance of antibiotics such as cefixime, penicillin G and ceftriaxone% of removal to 100% was also reached. In the summer and winter of the hospital, the lowest penicillin-J was found in the output of Imam Khomeini and Sina hospitals, and at intervals of 1 and 2 kilometers in Karun River. Conclusion: Comparison of the amounts of antibiotics in Karun River and PNEC and Lowest MIC standards showed that the values of all antibiotics were higher than the standards considered. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - Laboratory Evaluation of Nitrate and Phosphate Removal in Subsurface Drainage Using Bio filter (Case study: Ramhormoz irrigation and drainage network, CA II, Iran)
        مهرداد امیری مهدی اسدی لور
        The process of biological removal of nitrate in water resources is the most appropriate method in terms of economics, applicability and efficiency. In addition, this method is one of the most suitable methods to remove nitrate contamination in saturated media.In this st أکثر
        The process of biological removal of nitrate in water resources is the most appropriate method in terms of economics, applicability and efficiency. In addition, this method is one of the most suitable methods to remove nitrate contamination in saturated media.In this study, a lab test to check the quality of synthetic coatings for underground drains in Khuzestan province (region 2 Ramhormoz developments) is used. These studies cover a geotextile to reduce nitrate and phosphate in water drainage and recovery has been done. In this study, the development of physical simulators soil drainage Khuzestan (Ramshir) were studied And by measuring nitrate and phosphate input to the output value of the drainage system to remove the contaminants were studied in synthetic filter. Synthetic coatings evaluated in this study (pp 450) are an Iranian manufacturing. Drainage pipe diameter of 20 mm and the full coverage of standard Cuomo received approval. In this study after obtaining an unfavorable result of the removal of nitrate and understand the process of biological and More resources need not necessarily use carbon filters in the filter synthetic organic barley straw was used. The results were very satisfactory, and ultimately the success of the incoming nitrate removal after 20 days of release tests and barley straw carbon was obtained. About 160 milligrams per liter of nitrate input to the model was reduced to approximately 20 milligrams per liter of phosphate which was not fulfilled تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - رشد و شناسایی یک نانو پودر اکسید مضاعف اسپینل و بررسی حذف فسفات از محلول های‌‌ آبی
        لاله امید هامان توکلی آرزو قائمی
        در این تحقیق یک نانو پودر اکسید مضاعف از نوع اسپینل با فرمول LiMn0.5Co1.5O4 به روش سل-ژل تهیه گردید. برای مشخصه یابی بلوری، ریختی، سطح ویژه و اندازه دانه ای نانوذرات از یک سری آنالیزهای تجزیه ای مانند XRD, TGA،SEM ،FT-IR استفاده گردید. الگو پراش اشعه ایکس نشان داد که بع أکثر
        در این تحقیق یک نانو پودر اکسید مضاعف از نوع اسپینل با فرمول LiMn0.5Co1.5O4 به روش سل-ژل تهیه گردید. برای مشخصه یابی بلوری، ریختی، سطح ویژه و اندازه دانه ای نانوذرات از یک سری آنالیزهای تجزیه ای مانند XRD, TGA،SEM ،FT-IR استفاده گردید. الگو پراش اشعه ایکس نشان داد که بعد از عملیات تکلیس ، تنها فاز اسپینل با ساختار مورد نظر تشکیل شده است. پس از شناسایی و مشخصه یابی اسپینل رشد داده شده به بررسی حذف فسفات از محلول آبی پرداخته شد. برای حذف آلاینده پارامترهای مختلفی از جمله: زمان، غلظت جاذب، غلظت رنگ و pH مورد مطالعه قرار گرفتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - بررسی توانایی پالایش گیاهان آبزی شمال خوزستان جهت کاهش آرسنیک از محیط
        علی شیر افروس عبدالمجید لیاقت محمد منشوری ابراهیم پذیرا حسین صدقی
        امروزه توانایی گیاهان آبزی به عنوان ابزاری سازگار با محیط زیست جهت پالایش خاک و تصفیه فاضلاب های مختلف در جهان توجه زیادی را به خود جلب نموده است.در این تحقیق امکان جذب فلز سنگین آرسنیک از خاک و تصفیه پساب صنعتی آلوده به این فلز ،توسط 4 گونه گیاه آبزیAlisma plantgoSci أکثر
        امروزه توانایی گیاهان آبزی به عنوان ابزاری سازگار با محیط زیست جهت پالایش خاک و تصفیه فاضلاب های مختلف در جهان توجه زیادی را به خود جلب نموده است.در این تحقیق امکان جذب فلز سنگین آرسنیک از خاک و تصفیه پساب صنعتی آلوده به این فلز ،توسط 4 گونه گیاه آبزیAlisma plantgoScirpus bulrush*Typha latifolia*Phragmites australis مورد مطالعه قرار گرفته است.به همین منظور ابتدا اطز طریق آزمایش های گلدانی و آلوده کردن خاک در سه سطح مختلف آرسنیک و در سه تکرار در دوره زمانی 60 روزه در فالب طرحی کاملا تصادفی دو گونه گیاهیScirpussp.Phragmitessp با میزان جذب به ترتیب 119.55 و 65.25 میلی گرم در کیلو گرم ماده خشک در انتهای دوره رشد گیاهان،بالاترین انباشت آرسنیک را در اندامهای زیر زمینی نشان دادند.میزان انباشت در اندامهای زیر زمینی نیز اختلاف معنی داری را با میزان انباشت در اندامهای هوایی نشان داد.سپس دو گونه انتخاب شده در این مرحله در حوضچه های مصنوعی که با ابعاد 5 متر طول،0.5متر عرض و 0.4 متر ارتفاع احداث و کف انها ایزوله و در انتهای آنها لوله زهکش قرار داده شده بود کشت گردید.یک حوضچه نیز به عنوان شاهد(بدون گیاه)در نظر گرفته و آزمایش های به منظور تاثیر نوع سامانه و زمان ماند (5 زمان ماند 1،3،7،10 و 14 روزه)بر راندمان حذف آرسنیک در سطح آلایندگی 100 میلی گرم در کیلو گرم خاک و در سه تکرار انجام گرفت.نتایج این بخش نشان داد که تاثیر نوع سامانه و زمان ماند بر راندمان حذف آن از حوضچه های مصنوعی معنی دار و اثر متقابل این دو عامل غیر معنی دار گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - بهبود اعوجاج هارمونیک کل در اینورتر سه سطحی سیستم فتوولتاییک بر اساس روش حذف هارمونیک انتخابی
        مجید رضوانی محمد طلوع عسکری
        در این مقاله یک تکنیک کلیدزنی قابل اطمینان و مؤثر به منظور بهبود اعوجاج هارمونیک کل، بدون استفاده از هیچ مدار فیلتری پیشنهاد می گردد. اعوجاج هارمونیکی کل اثرات مضری بر روی تجهیزات الکتریکی دارند و بطور ناخواسته می تواند باعث افزایش جریان در سیستم های قدرت و در راستای آن أکثر
        در این مقاله یک تکنیک کلیدزنی قابل اطمینان و مؤثر به منظور بهبود اعوجاج هارمونیک کل، بدون استفاده از هیچ مدار فیلتری پیشنهاد می گردد. اعوجاج هارمونیکی کل اثرات مضری بر روی تجهیزات الکتریکی دارند و بطور ناخواسته می تواند باعث افزایش جریان در سیستم های قدرت و در راستای آن افزایش دما در هادی خنثی و ترانسفورماتورهای توزیع شود. این روش قادر خواهد بود هارمونیک انتخابی مرتبه پایین ولتاژ خط، در خروجی اینورتر را جهت بهبود اعوجاج هارمونیک کل حذف نماید. تعیین الگوی کلیدزنی برای حذف هارمونیک انتخابی مرتبه پایین، مستلزم استفاده از کلید زنی مدولاسیون پهنای پالس می باشد. لذا در این مقاله روشی مبتنی بر حذف بهینه ی هارمونیک انتخابی مرتبه پایین ولتاژ خط، با استفاده از اینورترهای سه سطحی از نوع آبشاری پیشنهاد می‌گردد و صحت و میزان کارایی روش پیشنهادشده با شبیه ‌سازی رایانه‌ای در نرم‌افزار متلب اعتبارسنجی میشود. همچنین روش پیشنهادی با روش مدولاسیون پهنای باند پاس با هم مقایسه می شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - ارزیابی تأثیر عوامل مؤثر بر توسعه صادرات در شرکت های کوچک و متوسط
        اسماعیل ابراهیمی افشین رهنما سمیه توانازاده
        چکیده:آنچه در دهه اخیر بیش از پیش نمود پیدا کرده است، بین المللی شدن تجارت و روی آوردنشرکت ها به بازار جهانی است. در این شرایط شرکت ها از طرق مختلف می کوشند تا کالاها و خدماتخود را در سرتاسر دنیا به فروش برسانند و سود خود را حداکثر سازنند. در این میان صادرات یکی ازراهکا أکثر
        چکیده:آنچه در دهه اخیر بیش از پیش نمود پیدا کرده است، بین المللی شدن تجارت و روی آوردنشرکت ها به بازار جهانی است. در این شرایط شرکت ها از طرق مختلف می کوشند تا کالاها و خدماتخود را در سرتاسر دنیا به فروش برسانند و سود خود را حداکثر سازنند. در این میان صادرات یکی ازراهکارهایی است که بیشترین کاربرد را برای بین المللی شدن شرکت ها داشته است. شرکت ها باصادرات می توانند با کمترین درگیری در فعالیت های محلی، محصول خود را در بازارهای خارجی عرضهکنند.تحقیق حاضر با هدف کلی ارزیابی تأثیر عوامل مؤثر بر توسعه صادرات در شرکت های کوچک ومتوسط استان اردبیل، تلاش دارد تأثیر هر یک از مؤلفه های رقابت در بازار داخلی، اندازه شرکت،بسته بندی کالاها، مهارت مدیر در زبان کشور مقصد و حذف موانع روی های را بر توسعه صادرات رابررسی کند. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها نوع توصیفی -همبستگی است. جامعه آماری شامل شرکت های فعال در شهرک های صنعتی اردبیل به تعداد 264 کهاز این تعدا با توجه جدول مورگان 157 شرکت به روش تصادفی ساده انتخاب گردید.به منظور جم عآوری داد هها از طریق پرسشنامه استاندارد از تحقیقات قبلی و محقق ساخته کهپس از بررسی روایی محتوا و سازه آن مورد استفاده قرار گرفت. و برای پایایی پرسشنامه از آلفایکرونباخ که اعداد بدست آمده بالای 0.7 بود استفاده شد و برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیات مدلمعادلات ساختاری مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت از طریق تحلیل عاملی تأییدی مدل مفهومیتحقیق نشان داد که رقابت در بازار داخلی، اندازه شرکت، بسته بندی کالاها، مهارت مدیری در زبانخارجی و حذف موانع رویه ای بر توسعه صادرات معنی دار بوده و تأثیر مثبت دارد.کلید واژگان: شرکت های کوچک و متوسط، رقابت در بازار داخلی، اندازه شرکت، بست هبندی کالاها،مهارت مدیر در زبان خارجی، حذف موانع رویه ای، توسعه صادرات تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        73 - بهینه سازی نانو ذره مونت موریلونیت در حذف قلع از پساب
        مریم مقدس سپیده کمال زاده سیمین عربی
        در این تحقیق کارایی نانوذره مونت موریلونیت به منظور حذف فلز قلع از پساب مورد بررسی قرار گرفت. نانو رس خام در شرایط 5/5=pH، دمای محیط، مقدار 12/0 گرم در 100 میلی‌لیتر محلول ppm100 ، 90 دقیقه زمان تماس برای قلع ، غلظت قلع را به ppm5/88 کاهش داد. پس از شست‌و‌شوی نانو رس به أکثر
        در این تحقیق کارایی نانوذره مونت موریلونیت به منظور حذف فلز قلع از پساب مورد بررسی قرار گرفت. نانو رس خام در شرایط 5/5=pH، دمای محیط، مقدار 12/0 گرم در 100 میلی‌لیتر محلول ppm100 ، 90 دقیقه زمان تماس برای قلع ، غلظت قلع را به ppm5/88 کاهش داد. پس از شست‌و‌شوی نانو رس به وسیله‌ی اسید سولفوریک 1/0 مولار و انجام آزمایش جذب در شرایط فوق، غلظت قلع به ppm65 کاهش یافت و ظرفیت جذب قلع توسط نانو رس خام و شسته شده به ترتیب 6/9 و 7/29 میلی‌گرم بر گرم حاصل شد که با مطالعات قبلی نیز مطابقت دارد. در pH غلظت فلز قلع توسط نانو رس اصلاح شده با HQ از ppm100 به ppm4/59 و توسط نانو رس اصلاح شده با SDS به ppm63/56 کاهش یافته و ظرفیت جذب به ترتیب برابر با 83/33 و 14/36 میلی‌گرم بر گرم حاصل شد. مشاهده می‌شود نانو رس اصلاح شده با SDS برای فلز قلع نتایج بهتری را به همراه داشته است. سپس مطالعات مربوط به ایزوترم، سینتیک و ترمودینامیک جذب انجام شد. در مطالعات ایزوترم با ثابت نگه داشتن مقدار جاذب(12/0گرم)، زمان تماس، دما، 5/5=pH و حجم 100 میلی‌لیتر، مقادیر غلظت‌های اولیه یون فلزی 50، 100 و ppm200 بررسی شد.بررسی‌های ترمودینامیکی نشان می‌دهد با ثابت نگه داشتن پارامترهایی مانند غلظت اولیه، pH، زمان تماس، مقدار جاذب و حجم محلول در حالت‌های بهینه در دماهای 298، 313 و 333 کلوین، افزایش دما باعث افزایش ظرفیت جذب می‌شود که بیان‌گر گرماگیر بودن واکنش است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        74 - سنتز هیدروژل بر پایه اکریلیک اسید و کاربرد آن در جذب متیل اورانژ از محلول های آبی
        آرمان صمدزاده ممقانی محمد رضا منافی محمد حجتی
        هیدروژل پلی (اکریلیک اسید-کو-اکریل امید) PAM-AA با پلیمریزاسیون محلول اسید اکریلیک (AA) و اکریل آمید (AM) با استفاده از آمونیوم پرسولفات (APS) به عنوان آغازگر و N’,N - متیلن بیس اکریل آمید (MBA) به عنوان یک اتصال دهنده تهیه شد. PAM-AA برای حذف متیل اورانژ از محلول أکثر
        هیدروژل پلی (اکریلیک اسید-کو-اکریل امید) PAM-AA با پلیمریزاسیون محلول اسید اکریلیک (AA) و اکریل آمید (AM) با استفاده از آمونیوم پرسولفات (APS) به عنوان آغازگر و N’,N - متیلن بیس اکریل آمید (MBA) به عنوان یک اتصال دهنده تهیه شد. PAM-AA برای حذف متیل اورانژ از محلول های آبی استفاده شد. عوامل موثر بر ظرفیت جذب مانند زمان جذب، غلظت اولیه متیل اورانژ، مقدار هیدروژل سوپرجاذب، مقدار pH به طور دقیق مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که PAM-AA برای حذف متیل اورانژ از محلول های آبی آن بسیار موثر است. ظرفیت جذب تعادلی 89/359 میلی گرم در گرم در دمای اتاق به عنوان اولیه بود. غلظت متیل اورانژ برابر با 3000 میلی گرم در لیتر بود. مکانیسم فرآیند جذب نیز حدس زده شد.مطالعه بر روی ایزوترم های جذب تعادلی نشان داد که جذب مطابق با مدل لانگمویر و فروندلیچ است.بررسی بیشتر سینتیک جذب نشان داد که جذب فرآیند با مدل جنبشی شبه مرتبه دوم سازگار بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        75 - سنتز هیدروژل پلی (مالئیک اسید کو اکریلیک اسید) برای حذف یون کادمیوم از ازپساب های فاضلاب و ارزیابی خواص ترمودینامیکی و سینتیکی جذب آن
        آرمان صمدزاده ممقانی محمد رضا منافی محمد حجتی
        هیدروژل PMA-AA به روش کوپلیمرشدن آکریلیک اسید و مالئیک اسید را که بوسیله پلیمریزاسیون رادیکال آزاد و با استفاده از شبکه ساز متیلن بیس آکریل آمید و آغازگر آمونیوم پرسولفات سنتز شدند.که جاذب کارآمدی برای حذف یون های Cd2+ ازپساب های فاضلاب، بررسی شد. هیدروژل حاصل با روش ها أکثر
        هیدروژل PMA-AA به روش کوپلیمرشدن آکریلیک اسید و مالئیک اسید را که بوسیله پلیمریزاسیون رادیکال آزاد و با استفاده از شبکه ساز متیلن بیس آکریل آمید و آغازگر آمونیوم پرسولفات سنتز شدند.که جاذب کارآمدی برای حذف یون های Cd2+ ازپساب های فاضلاب، بررسی شد. هیدروژل حاصل با روش های طیف سنجی زیرقرمز و تجزیه گرما وزن سنجی ارزیابی شدند. نتایج ارتعاش کششی OH گروه‌های عاملی کربوکسیلیک AA و MA، نوار جذب بزرگ و پهنی را در cm-1 3000 نشان داد. فرکانس کشش C=O گروه کربوکسیل در cm-1 1631 در هیدروژل PMA-AA به cm-1 1636 منتقل شد، این تغییرات در فرکانس نشان می دهد که جذب هیدروژل یک فرآیند شیمیایی است. تجزیه گرماوزن سنجی از هیدروژل PMA-AA بدون بارو بارگذاری شده نشان داد که کاهش وزن تا 155 درجه سانتیگراد هیدروژل آزاد وجود ندارد، اما در دمای 190 درجه سانتیگراد، کاهش وزن قابل توجهی وجود داشت که نشان دهنده تجزیه هیدروژل است. این کاهش وزن سریع برای هیدروژل های بارگذاری شده با Cd2+ در دمای 360 درجه سانتی گراد، افزایش پایداری حرارتی هیدروژل را پس از تماس با یون کادمیوم نشان داد. حداکثر ظرفیت جذب برای Cd2+51/392 میلی گرم بر گرم تعیین شد. ایزوترم لانگمویر بهترین توضیح را برای نتیجه کنونی ارائه کرد. این به این دلیل است که سطح هیدروژل همگن و جذب آن تک لایه است و مدل سینتکی شبه مرتبه دوم جذب را به خوبی نشان داد وهمچنین تجزیه و تحلیل ترمودینامیکی نشان می دهد که جذب Cd2+ گرمازا است. هیدروژل PMA-AA بارگذاری شده با یون های Cd2+ واجذب شده و همچنان ظرفیت جذب 30/99 درصد را پس از چهار بار چرخه جذب-واجذب حفظ می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        76 - اثرات حذف گل و اندازه مینی تیوبر بر عملکرد و اجزای عملکرد رقم سیب زمینی آگریا در دو روش کاشت در منطقه اردبیل
        مهدی گلدوست جلودار محمدباقر خورشیدی بنام داود حسن پناه شهرام عزیزی
        به منظور بررسی اثرات حذف گل و اندازه مینی تیوبر بر عملکرد و اجزای عملکرد سیب زمینی رقم آگریا در دو روش کاشت، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه ای در منطقه اردبیل اجرا شد. عاملA دو روش کاشت شامل کاشت مینی تیوبر در جوی أکثر
        به منظور بررسی اثرات حذف گل و اندازه مینی تیوبر بر عملکرد و اجزای عملکرد سیب زمینی رقم آگریا در دو روش کاشت، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه ای در منطقه اردبیل اجرا شد. عاملA دو روش کاشت شامل کاشت مینی تیوبر در جوی و کاشت در محل داغاب پشته، عامل B چهار اندازه بذری مینی تیوبر 5، 15، 25 و 35 میلی متر و عامل C تیمار حذف یا عدم حذف گل آذین بود. در طی دوره رشد و بعد از برداشت محصول صفات تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، تعداد غده در بوته، وزن غده در بوته، عملکرد غده قابل فروش و عملکرد کل غده اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که بین روش کاشت، اندازه مینی تیوبر و حذف یا عدم حذف گل آذین و اثرات متقابل آنها از نظر اکثر صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که در اندازه بذری مینی تیوبر 15، 25 و 35 میلی متر در هر دو روش کاشت مینی تیوبر حداکثر مقدار صفات مورد مطالعه به دست آمد. روش کاشت مینی تیوبر در جوی نسبت به روش کاشت مینی تیوبر در محل داغاب پشته از نظر صفات مورد مطالعه برتری داشت. در حذف گل آذین نسبت به عدم حذف گل آذین اختلاف معنی داری در صفات مورد مطالعه مشاهده شد. ضرایب همبستگی خطی صفات مورد مطالعه نشان داد بین عملکرد غده کل با ارتفاع بوته، تعداد غده در بوته، وزن غده در بوته و عملکرد غده قابل فروش رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش، اندازه مینی تیوبر 15 و 25 میلی متری و روش کاشت مینی تیوبر در جوی و حذف گل آذین، بیشترین تعداد و وزن غده در بوته، عملکرد غده قابل فروش و عملکرد غده کل را داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        77 - اثر سـرزنی بر عملکرد و خصـوصیات کیفی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L) پاییزه در منطقه گرگان
        نورالله تازیکه عباس بیابانی علیرضا صابری علی راحمی کاریزکی معصومه نعیمی
        برگ‌ها از جمله اندام‌های مهم گیاهان هستند که مواد غذایی (نشاسته و قند) در آنجا تولید می‌گردد. این مواد صرف نگهداری بافت‌های گیاهی، رشد و تولید برگ‌های جدید می‌شوند. به منظور ارزیابی عملکرد ارقام تجاری چغندرقند پاییزه، توانایی و قدرت تولید برگ‌‌های جدید در از بین رفتن آن أکثر
        برگ‌ها از جمله اندام‌های مهم گیاهان هستند که مواد غذایی (نشاسته و قند) در آنجا تولید می‌گردد. این مواد صرف نگهداری بافت‌های گیاهی، رشد و تولید برگ‌های جدید می‌شوند. به منظور ارزیابی عملکرد ارقام تجاری چغندرقند پاییزه، توانایی و قدرت تولید برگ‌‌های جدید در از بین رفتن آنها در مراحل پایانی رشد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار سال 1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ورسن (گرگان) انجام شد. فاکتور اول شامل 6 رقم تجاری چغندرقند پاییزه (5 رقم خارجی و شریف رقم داخلی) و فاکتور دوم شامل عدم سرزنی، سرزنی در اردیبهشت‌ماه (مرحله میانی رشد) و سرزنی در خردادماه (مرحله نهایی رشد) در نظر گرفته شد. بعد از برداشت چغندرقند، عملکرد ریشه و بعضی از خصوصیات مهم کیفی ارقام اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که ارقام تجاری چغندرقند پاییزه از نظر عملکرد و درصد قند (عیار) در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری از خود نشان دادند، به طوری که بیشترین عملکرد ریشه در رقم جراکاواس و کمترین عملکرد ریشه در رقم ولس مشاهده گردید. بیشترین درصد قند در رقم ولس و کمترین درصد قند (عیار) در رقم رزاگلد به دست آمد. اعمال تیمار سرزنی باعث کاهش کمّیت و کیفیت ریشه چغندرقند گردید ولیکن سرزنی در اردیبهشت‌ماه نسبت به خرداد ماه کیفیت و عملکرد ریشه چغندرقند را بیشتر کاهش داد، به طوری که درصد قند ریشه در سرزنی اردیبهشت ماه به میزان 8/8 درصد و در سرزنی خرداد ماه 2/10 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        78 - A Contrastive Study of Persian and English Written Discourse: Ellipsis in Realistic Novels
        اسماعیل فقیه سپیده رحیم پور
        This study aspires to examine the concept of ellipsis by comparing and contrasting English and Persian written texts. For this purpose, three Persian novels and three English ones were selected. These novels were analyzed carefully; they were compared and contrasted for أکثر
        This study aspires to examine the concept of ellipsis by comparing and contrasting English and Persian written texts. For this purpose, three Persian novels and three English ones were selected. These novels were analyzed carefully; they were compared and contrasted for types and amount of ellipsis used, through a Chi-square analysis. The results of the data analysis revealed that various types of ellipsis were used differently in these two languages. In other words, in the English corpus, nominal ellipsis was used more frequently than verbal ellipsis but in the Persian one, the use of verbal ellipsis was more frequent than nominal. Moreover, the results of this study lend some support to the idea of the universality of ellipsis, in that, all subtypes of ellipsis were used in these two languages although they were used more frequently in English than in Persian. This study might have implications for teachers, material developers, and researchers in the field of teaching English as a foreign language. In other words, teaching ellipsis directly to foreign language learners will improve the quality of their writing. Moreover, the results of the present study have obvious importance in increasing students' awareness of the way native speakers of English organize their writing. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        79 - بررسی کارایی پلیمر قالب مولکولی در حذف بقایای آنتی بیوتیک اکسی تتراسایکلین در نمونه‌های سینتتیک و شیر
        سعید جعفری محمد دهقانی الهام قرشی نوید نصیری زاده
        از نگرانی‌های رو به رشد چند دهه اخیر در زمینه آلودگی محیط‌زیست، ایجاد مقاومت دارویی در انسان به‌علت مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌باشد. هدف از انجام این پژوهش سنتز ذرات پلیمر قالب مولکولی جهت حذف آنتی‌بیوتیک اکسی‌تتراسایکلین از نمونه‌های آبی و بیولوژیکی (نمونه شیر) به روش غیرک أکثر
        از نگرانی‌های رو به رشد چند دهه اخیر در زمینه آلودگی محیط‌زیست، ایجاد مقاومت دارویی در انسان به‌علت مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌باشد. هدف از انجام این پژوهش سنتز ذرات پلیمر قالب مولکولی جهت حذف آنتی‌بیوتیک اکسی‌تتراسایکلین از نمونه‌های آبی و بیولوژیکی (نمونه شیر) به روش غیرکووالانسی می‌باشد. تأثیر عوامل محیطی نظیر pH محلول (10-2)، زمان تماس (120-5 دقیقه) و مقدار ذرات پلیمر قالب مولکولی (1- 1/0گرم بر لیتر) در بهینه‌سازی شرایط حذف مورد بررسی قرار گرفت. ذرات پلیمری سنتز شده با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی و جذب و واجذب گاز نیتروژن شناسایی شدند. نتایج نشان داد که راندمان حذف در شرایط خنثی حداکثر بوده و با افزایش مقدار ذرات پلیمری راندمان حذف نیز افزایش می‌یابد. بهترین شرایط حذف اکسی‌تتراسایکلین در 5/6= pH، زمان 90 دقیقه و حداکثر ظرفیت جذب 280 میلی‌گرم برگرم تعیین شد. کارایی پلیمر سنتز شده در حذف اکسی‌تتراسایکلین از نمونه شیر مورد ارزیابی قرار گرفت. عملکرد ذرات پلیمری در حذف آنتی‌بیوتیک در نمونه‌های شیر تهیه شده از دامداری نشان داد که این نوع جاذب‌ها می‌توانند به کاهش مؤثر بقایای آلودگی‌های دارویی در نمونه‌های لبنی کمک کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        80 - اولویت‌بندی عوامل موثر بر عملکرد شرکت‌های تولیدی با استفاده از روش حذف و جابجایی گزینه‌ها (مطالعه موردی)
        هوشنگ تقی زاده غفّار تاری
        در این مقاله به اولویت بندی هفت عامل موثر بر عملکرد شرکت های تولیدی با استفاده از روش حذف و جابجایی گزینه ها[1] پرداخته شده است. هفت عامل ورودی در سازمان های تولیدی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از: مدیریت، منابع انسانی، مواد، روش، پول، بازار و ماشین أکثر
        در این مقاله به اولویت بندی هفت عامل موثر بر عملکرد شرکت های تولیدی با استفاده از روش حذف و جابجایی گزینه ها[1] پرداخته شده است. هفت عامل ورودی در سازمان های تولیدی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از: مدیریت، منابع انسانی، مواد، روش، پول، بازار و ماشین آلات. جامعه آماری این تحقیق صنایع ماشین سازی تبریزکار است که شامل 50 نفر نیروی انسـانی می باشد. به دلیل محدود بودن جامعه آماری همه اعضای آن مورد مطالعه قرار گرفته و از نمونه گیری استفاده نشده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که عوامل مدیریت و ماشین آلات از نظر اهمیت در اولویت اول قرار دارند. منابع انسانی و روش از اولویت دوم برخوردارند و مواد، پول و بازار نیز در رتبه سوم اهمیت قرار دارند. 3- Elimination and choice translation reality (ELECTRE) تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        81 - بررسی تغییرات ترکیبات کربوهیدراتی، فنلی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در حذف خواب جوانه‌های جانبی گردوی ایرانی (Juglans regia L.) تحت تیمارهای مختلف سرمادهی
        ژیلا قلی زاده حمیدرضا صادقی پور احمد عبدل زاده خدایار همتی
        هدف از این پژوهش مطالعه اثر تیمار ساعات مختلف سرمادهی بر حذف خواب جوانه‌های جانبی گردو، متابولیسم کربوهیدرات‌ها، محتوای ترکیبات فنلی و فعالیت پراکسیداز محلول، دیواره‌ای و پلی‌فنل اکسیداز بود. در این راستا شاخه‌های یک‌ساله درختان 10 ساله‌ روستای زیارت (از توابع شهرستان گ أکثر
        هدف از این پژوهش مطالعه اثر تیمار ساعات مختلف سرمادهی بر حذف خواب جوانه‌های جانبی گردو، متابولیسم کربوهیدرات‌ها، محتوای ترکیبات فنلی و فعالیت پراکسیداز محلول، دیواره‌ای و پلی‌فنل اکسیداز بود. در این راستا شاخه‌های یک‌ساله درختان 10 ساله‌ روستای زیارت (از توابع شهرستان گرگان)، پس از خزان برگ‌ها به‌صورت تصادفی جمع‌آوری و به قطعات 9 سانتی‌متری حاوی یک جوانه جانبی تقسیم و در دمای 1±4 درجه سانتی‌گراد تحت زمان‌های مختلف (0، 700، 1400 ساعت) قرار گرفتند و سپس در شرایط القایی شکوفایی جوانه (2±25 درجه سانتی‌گراد، فتوپریود 12 ساعت نور 12 ساعت تاریکی و شدت نور سفید فلورسانت µ mol m-2 s-120) واقع شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای 700 و 1400 ساعت سرمادهی، درصد و سرعت حذف خواب را در جوانه‌های جانبی گردوی ایرانی در مقایسه با شاهد به شکل معنی‌داری افزایش و زمان آغاز شکوفایی را کاهش داد. همچنین سرمادهی سبب تجزیه نشاسته و قندهای غیراحیایی و افزایش قندهای احیایی شد که با افزایش درصد حذف خواب جوانه ارتباط مثبت و معنی‌داری داشت. محتوای فنل‌ها، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز محلول و دیواره‌ای تا 700 ساعت و فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز تا 1400 ساعت سرمادهی نسبت به شاهد افزایش یافت. با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می‌رسد در ساعات طولانی تر سرما دهی افزایش قندهای احیایی انرژی مورد نیاز جهت حذف خواب جوانه را تامین کرده و افزایش فنل کل و فعالیت پراکسیداز محلول و دیواره‌ای منجر به کاهش تنش اکسیداتیو و ایجاد تحمل سرما شد. به علاوه، افزایش فعالیت پلی فنل اکسیداز، نیز حذف فنل‌های بازدارنده و ساخت فنل‌های آنتی‌اکسیداتیو را در پی داشت که در نهایت این فرایندها به موازات هم منجر به حذف خواب در ساعات بالای سرما دهی جوانه‌های گردوی ایرانی شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        82 - حذف فلز سنگین سرب از پساب صنعتی با استفاده از سه گونه میکروجلبک Scenedesmus acutus ، Scenedesmus incrassatulus وScenedesmus opliquus
        مهدی علایی احمد محمدی حمید مشهدی فهیمه محمودنیا
        آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی است. روش های مختلفی برای حذف فلزات سنگین وجود دارد که به انرژی زیادی نیاز داشته و پر هزینه هستند. بنابراین استفاده از جاذب هایی نظیر جلبک ها مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش کارآیی سه گونه میکروجلبک أکثر
        آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی است. روش های مختلفی برای حذف فلزات سنگین وجود دارد که به انرژی زیادی نیاز داشته و پر هزینه هستند. بنابراین استفاده از جاذب هایی نظیر جلبک ها مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش کارآیی سه گونه میکروجلبک های Scenedesmus acutus ، Scenedesmus incrassatulus وScenedesmus opliquus در جذب فلز سنگین سرب بررسی شد. بدین منظور پارامتر pH (3 تا 7)، تراکم جلبک (25/0 تا 2 گرم)، غلظت آلاینده (۲۰ تا 200 میلیگرم در لیتر)، زمان (30 تا 150 دقیقه) و دما (15 تا 35 درجه سانتیگراد) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان جذب فلزات سنگین توسط این سه گونه تفاوت معنی داری نداشت. اما میزان pH ، تراکم جلبک، غلظت آلاینده، زمان و دما تاثیر معناداری بر کارآیی جلبکها در حذف مواد آلاینده از محیط داشت. به نحوی که بیشترین میزان جذب سرب توسط میکروجلبک‌ها در pH برابر با ۶، دمای ۲۵ درجه سانتیگراد،‌ میزان جاذب برابر با 5/0 گرم، مدت زمان تماس ۱۲۰ دقیقه و تراکم ۱۵۰ میلی گرم در لیتر سرب رخ داد. جذب سرب بر تولید لیپید و بیودیزل توسط میکروجلبک ها تاثیری نداشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        83 - نقش باکتری‌های Ochrobactrum anthropi و Ochrobactrum tritici در جذب زیستی فلز مس
        هاجر آبیار محسن نوروزی
        توسعه روزافزون صنایع و مراکز پالایشگاهی موجب افزایش آلودگی ناشی از فلزات سنگین شده است. فلزات سنگین به علت پایداری و تجزیه‌ناپذیری در محیط، اثرات سوء محیط‌زیستی فراوانی را فراهم آورده است. لذا در این مطالعه استفاده از روش‌های زیستی و مقرون‌به‌صرفه جهت حذف فلزات سنگین از أکثر
        توسعه روزافزون صنایع و مراکز پالایشگاهی موجب افزایش آلودگی ناشی از فلزات سنگین شده است. فلزات سنگین به علت پایداری و تجزیه‌ناپذیری در محیط، اثرات سوء محیط‌زیستی فراوانی را فراهم آورده است. لذا در این مطالعه استفاده از روش‌های زیستی و مقرون‌به‌صرفه جهت حذف فلزات سنگین از محلول‌های آبی مدنظر قرار گرفت. بدین منظور، پتانسیل باکتری‌های دریایی جداسازی شده از رسوبات خور موسی در حذف فلز مس ارزیابی شد. کشت نمونه‌های رسوب در محیط نوترینت آگار حاوی غلظت‌های 10 تا 100 میلی‌گرم در لیتر فلز مس منجر به جداسازی و شناسایی دو باکتری مقاوم از جنس Ochrobactrum sp. شد. باکتری O. anthropi strain YX0703 عملکرد بهتری را نشان داد به گونه‌ای که در غلظت‌های 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر فلز مس به ترتیب حذف 08/71 و 96/63 درصدی را داشت. علاوه بر این، حداکثر حذف فلز مس در 60 دقیقه ابتدایی در معرض قرارگیری با این فلز مشاهده شد. در حالیکه، بالاترین درصد حذف فلز توسط باکتری O. tritici strain AN4 در غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر معادل 62/72 درصد به دست آمد که با افزایش غلظت به 200 میلی‌گرم در لیتر، میزان حذف به 97/49 درصد کاهش یافت. به طور کلی، نتایج این مطالعه ظرفیت بالای باکتری‌های دریایی در حذف فلز مس از محیط و امکان بهره‌برداری از این باکتری‌ها در راستای تصفیه فاضلاب‌های آلوده به این فلز را نشان داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        84 - همکاری ایران و قطر در برداشت از ذخایر مشترک گازی پارس جنوبی (گنبد شمالی) با تاکید بر نظریه بازی‌ها
        المیرا بیاتی بیژن صفوی امیر جعفرزاده
        چکیده هدف این مقاله بررسی همکاری ایران و قطر در برداشت از ذخایر مشترک گازی پارس جنوبی (قطر: گنبد شمالی) با استفاده از نظریه بازی‌هاست. نقصان معاهده بین‌المللی موثق در تعیین میزان بهره‌برداری موجب شده قطر با سرمایه‌گذاری بیش‌تر در صنایع نفت و گاز خود نسبت به ایران از ا أکثر
        چکیده هدف این مقاله بررسی همکاری ایران و قطر در برداشت از ذخایر مشترک گازی پارس جنوبی (قطر: گنبد شمالی) با استفاده از نظریه بازی‌هاست. نقصان معاهده بین‌المللی موثق در تعیین میزان بهره‌برداری موجب شده قطر با سرمایه‌گذاری بیش‌تر در صنایع نفت و گاز خود نسبت به ایران از این منبع، بهره بیش‌تری کسب نماید؛ این عدم تعادل موجب رقابتی زیان‌بار و شتاب‌زده شده است. در پی این رخداد، هدف اصلی مقاله بررسی نوع ارتباط (همکارانه یا غیرهمکارانه) از طریق نظریه بازی‌ها برای دست‌یابی به راهبرد بهینه اقتصادی برای ایران است. نتایج مبتنی بر طراحی بازی غیرهمکارانه و حل از طریق روش‌های حذف راهبردهای مغلوب (تعادل استراتژی‌های غالب) و تعادل نش، نشان داد انتخاب راهبرد عدم همکاری نه تنها برای ایران، بلکه برای کشور رقیب نیز بهینه است و عدم همکاری، منافع اقتصادی بیش‌تری برای ایران درپی دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        85 - عمده فرایندهای واجی تضعیف در گویش هندیونی
        ازاده عبادی الخاص ویسی
        هدف از جستار حاضر که عمدتاً توصیفی- تحلیلی است، بررسی فرایندهای واجی تضعیف موجود در گویش هندیونی در چارچوب واج‌شناسی زایشی است. داده‌های پژوهش به روش ضبط و یادداشت‌برداری مکالمۀ گویشوران کم‌سواد تا بی‌سواد جمع‌آوری شد، به‌علاوه یکی از نگارندگان بر گویش هندیونی کاملاً مس أکثر
        هدف از جستار حاضر که عمدتاً توصیفی- تحلیلی است، بررسی فرایندهای واجی تضعیف موجود در گویش هندیونی در چارچوب واج‌شناسی زایشی است. داده‌های پژوهش به روش ضبط و یادداشت‌برداری مکالمۀ گویشوران کم‌سواد تا بی‌سواد جمع‌آوری شد، به‌علاوه یکی از نگارندگان بر گویش هندیونی کاملاً مسلط بوده و از شمّ زبانی خود نیز بهره برده است. داده‌های مورد بررسی بر اساس الفبای IPA آوانگاری شده‌اند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که فرایندهای تضعیف در گویش هندیونی به ترتیب بسامد عبارتند از: همگونی، مرکزی‌شدگی و حذف. دامنۀ عملکرد فرایند تضعیف در پایان هجاست. واکۀ /æ/ در زبان فارسی معیار، در گویش هندیونی در پایان هجا به /ə/ تبدیل می‌شود. همخوان های h, v, t, d در انتهای هجا یا واژه، در گویش هندیونی حذف می‌شوند. همگونی موجود در گویش هندیونی بیشتر از نوع همگونی همخوان با همخوان بوده و همگونی در شیوۀ تولید به همگونی کامل منجر می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        86 - توصیف و تحلیل حذف همخوان در گویش بختیاری در چارچوب واج شناسی بهینگی
        غلامحسن اورکی الخاص ویسی منصوره شکرآمیز
        فرایند حذف، ناظر بر فرایندی است که طی آن یک واحد از زنجیرۀ گفتار کاسته می شود. حذف یک واج غالباً در آغاز، میان و یا پایان واژه روی می‌ دهد.حذف کامل عناصر آوایی، اعم از همخوان و واکه، یکی از رایج ترین پدیده‌ها در زبان‌ های دنیا است. با توجه به اهمیّت این موضوع ، پژوهش حا أکثر
        فرایند حذف، ناظر بر فرایندی است که طی آن یک واحد از زنجیرۀ گفتار کاسته می شود. حذف یک واج غالباً در آغاز، میان و یا پایان واژه روی می‌ دهد.حذف کامل عناصر آوایی، اعم از همخوان و واکه، یکی از رایج ترین پدیده‌ها در زبان‌ های دنیا است. با توجه به اهمیّت این موضوع ، پژوهش حاضر با هدف تحلیل و توصیف این فرایند در گویش بختیاری منطقۀ جغرا‌فیایی ایذه به نگارش درآمده است. گردآوری داده‌های زبانی به روش میدانی صورت گرفته، سپس این داده‌ها به شیوۀ توصیفی- تحلیلی بررسی شده‌اند. بدین منظور، سی ساعت از مکالمات گروهی پانزده نفر از گویشوران بومی در گروه سنّی شصت تا هفتاد سال ضبط گردید. پس از آن، داده‌ های زبانی استخراج، دسته بندی و آوانویسی شدند. با بررسی داده‌ ها در چارچوب نظریۀ بهینگی، مهم‌ ترین محدودیت‌ های حاکم بر صورت‌ های بهینه، در طی عملکرد فرایند حذف در گویش بختیاری مشخص شده است. بررسی‌ ها نشان می دهد، در طی عملکرد فرایند حذف، صورت‌های بهینه در گویش بختیاری با رعایت شرایط محدودیت نشان‌ داری و دریافت کمترین جریمه از محدودیت پایایی در سطح برون‌داد، برگزیده شده‌اند و به این ترتیب در این گویش محدودیت‌ های نشان‌ داری که در تعیین برون‌داد بهینه نقش اساسی دارند، در سلسله مراتب محدودیت‌ ها بر دیگر محدودیت‌ ها تسلّط دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        87 - بررسی برخی فرایند‌های واجی در گویش دارابی
        ناصر رشیدی فرخنده رهسپار
        مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهم ترین فرایندهای واجی گویش دارابی در شهرستان داراب در چارچوب واج شناسی خودواحد می پردازد. در جمع آوری داده ها و اطلاعات این گویش، از چند تن از گویشوران بومی و متون مکتوب استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع همزمانی اس أکثر
        مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهم ترین فرایندهای واجی گویش دارابی در شهرستان داراب در چارچوب واج شناسی خودواحد می پردازد. در جمع آوری داده ها و اطلاعات این گویش، از چند تن از گویشوران بومی و متون مکتوب استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع همزمانی است .همگونی و ناهمگونی، حذف، تضعیف، قلب و ابدال از فرایندهایی اند که در این مقاله تحلیل و بررسی شده اند. در این گویش، در محیط بعد از واکه یا پایان کلمه، برخی از تقابل ها از بین می رود، ولی تقابل همخوان در محیط آغاز کلمه و آغاز هجا حفظ می شود. در همگونی بین /f/ و / s/ که از نوع کامل است، همخوان / t/ با همخوان قبل از خود در ویژگی پیوسته بودن همگون می شود. در ناهمگونی بین /n/ و همخوان های /s/ و /z/ همخوان / n/ قبل از همخوان لثوی به/ m/ تبدیل می شود. در فرایند قلب، جابجایی همخوان ها صورت می‌پذیرد.‌ در تناوب بین/ b/ و / v/ همخوان / b/ قبل از واکۀ کشیده، تبدیل به سایشی واکدار/v/ می شود. در حذف همخوان های پایانی صرفأ علت سهولت در تلفظ مؤثر است . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        88 - بررسیِ فرایندهای واجیِ «حذف»، «ابدال»، «قلب» و «اضافه» در گونۀ طبسی
        شیماء جعفری دهقی فاطمه غریب زاده
        چکیدهگونۀ طبسی گونۀ رایج در طبس، یکی از شهرستان‌های استان خراسان جنوبی است. در مقالۀ حاضر، هدف بررسی برخی فرایندهای واجی در این گونه است. داده‌های پژوهش به دو روش میدانی و کتابخانه‌ای و از طریق مصاحبه با ده گویشور ساکن در این شهرستان در محدودۀ سنی30 تا 80 سال گردآوری شد أکثر
        چکیدهگونۀ طبسی گونۀ رایج در طبس، یکی از شهرستان‌های استان خراسان جنوبی است. در مقالۀ حاضر، هدف بررسی برخی فرایندهای واجی در این گونه است. داده‌های پژوهش به دو روش میدانی و کتابخانه‌ای و از طریق مصاحبه با ده گویشور ساکن در این شهرستان در محدودۀ سنی30 تا 80 سال گردآوری شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که به‌طورکلی فرایندهای حذف، ابدال، قلب و اضافه از جمله فرایندهای واجی در این گونه است. همچنین سایر فرایندهای واجی از جمله همگونی نیز در این گونه نیز مشاهده شد. در گونۀ طبسی حذف صامت‌های پایانی /d/، /m/، /n/،/t/،/k/، /z، حذف مصوت پایانی y]]، آوردن یک مصوّت در ابتدای خوشۀ صامت، ابدال گروه آوایی ān]] و ām]] به u(n)]] و um]]، ابدال دو واج āb]] و ab]] و af]] و āy]] و āv]] به مصوّت مرکّب əw]] ازجمله فرایندهای واجی است. بدون شک بررسی و توصیف گونه‌ها و گویش‌های ایرانی به شناخت هرچه بیشتر ما از آن ها خواهد انجامید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        89 - ارائه یک روش جدید آشکارسازی برای فرستنده‌های تلویزیونی دیجیتال زمینی با آنتن دوقطبی چند ورودی چند خروجی
        مرتضی طالبی محمدآبادی سید محمود دانشور فرزانگان
        جهت بهبود کیفیت سرویس، فرستنده‌های تلویزیونی دیجیتال زمینی باید ظرفیت کانال و نرخ داده را افزایش دهند و در برابر محوشدگی، سیستم را تا حد لازم پایدار نمود. یک راهکار برای رسیدن به این هدف، استفاده از سیستم چند ورودی چند خروجی که مجهز به آنتن‌های دو قطبی با همبستگی کم بین أکثر
        جهت بهبود کیفیت سرویس، فرستنده‌های تلویزیونی دیجیتال زمینی باید ظرفیت کانال و نرخ داده را افزایش دهند و در برابر محوشدگی، سیستم را تا حد لازم پایدار نمود. یک راهکار برای رسیدن به این هدف، استفاده از سیستم چند ورودی چند خروجی که مجهز به آنتن‌های دو قطبی با همبستگی کم بین آنتن‌ها هستند، می باشد. اما استفاده از آنتن‌های دو قطبی باعث ایجاد تداخل ناشی از قطبش متقابل در گیرنده می‌گردد که این پدیده باعث کاهش نرخ ارسال و ظرفیت انتقال میگردد. برای کاهش تاثیر قطبش زدایی استفاده از آشکارساز‌های حذف تدریجی تداخل بسیار موثر می‌باشد. در این مقاله، یک الگوریتم آشکارسازی جدید بر پایه آشکارسازی حذف تدریجی تداخل ارائه می گردد. ویژگی اصلی این الگوریتم تغییر در مرحله پوچ سازی آشکار ساز حذف تدریجی تداخل می‌باشد. برای ارزیابی روش پیشنهادی، یک سیستم فرستنده‌-گیرنده تلویزیونی دیجیتال زمینی چند ورودی چند خروجی دو قطبی شبیه سازی گردید. در این مقاله نشان داده خواهد شد که در روش آشکارسازی پیشنهادی، عملکرد نرخ خطای بیت برحسب SNR در مقایسه با روشهای آشکارسازی دیگر بر پایه آشکارساز حذف تدریجی تداخل، مثل ZF-SIC ، MMSE-SIC بهبود یافته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        90 - آنتن تک‌قطبی جدید برای کاربردهای سیستم فراپهن باند با ویژگی حذف باند فرکانسی شبکه محلی بی‌سیم و ارزیابی با روش تصمیم‌گیری چندگانه
        مهدی جلالی یاشار زهفروش
        در این مقاله یک طرح جدیدی از آنتن تک‌قطبی چاپی برای کاربردهای سیستم فراپهن باند (UWB) با ویژگی حذف باند ارائه می‌شود. عنصر تابشی آنتن پیشنهادی از یک پچ متعامد تشکیل شده که توسط یک خط تغذیه میکرونواری 50 اهم تغذیه می‌شود. همچنین این آنتن در ابعاد کوچک در سایز 12×20 أکثر
        در این مقاله یک طرح جدیدی از آنتن تک‌قطبی چاپی برای کاربردهای سیستم فراپهن باند (UWB) با ویژگی حذف باند ارائه می‌شود. عنصر تابشی آنتن پیشنهادی از یک پچ متعامد تشکیل شده که توسط یک خط تغذیه میکرونواری 50 اهم تغذیه می‌شود. همچنین این آنتن در ابعاد کوچک در سایز 12×20 میلی‌متر مربع ساخته شده که می‌تواند به راحتی در دستگاه‌های قابل حمل استفاده شود. پارامترها و عملکردهای این آنتن هم از طریق شبیه‌سازی‌ها و هم بعد از ساخت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. آنتن مطرح شده شامل پهنای باند گسترده‌ای از 81/2 تا 30/13 گیگاهرتز است که به طور کامل محدوده تعیین شده توسط کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) برای سیستم UWB از 1/3 تا 6/10 گیگاهرتز را پوشش می‌دهد. همچنین برای جلوگیری از تداخل سیستم‌های شبکه محلی بی سیم (WLAN) باند فرکانسی در محدوده (14/5 تا 23/6 گیگاهرتز) را حذف می‌کند. خواص تشعشعی آنتن پیشنهادی نیز در مقاله بررسی شده است. همچنین جهت مقایسه منصفانه با دیگر مقاله های ارائه شده در این زمینه از روش تصمیم‌گیری چندگانه (MCDM) استفاده شده است. علاوه بر این آنتن از مزایایی مانند سادگی ساخت، هزینه پایین، بهره بالا و نیز ویژگی‌های تابشی قابل قبول برخوردار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        91 - طراحی آنتن مجتمع فعال با میکسر حذف تصویر و متوقف کننده باندهای جعلی آنتن
        علی رضا حاضری علیرضا کاشانی نیا
        در این مقاله، یک آنتن مجتمع فعال با میکسر حذف تصویر (IRM) کوچک شده پیشنهاد و طراحی شده است. برای کوچک سازی میکسر حذف تصویر از کوپلرهای هایبرید شاخه خط که با جایگزینی خطوط T شکل به جای خطوط انتقال ربع طول موج باعث کاهش ابعاد کوپلر شاخه خط شده استفاده می‌شود. همچنین با اس أکثر
        در این مقاله، یک آنتن مجتمع فعال با میکسر حذف تصویر (IRM) کوچک شده پیشنهاد و طراحی شده است. برای کوچک سازی میکسر حذف تصویر از کوپلرهای هایبرید شاخه خط که با جایگزینی خطوط T شکل به جای خطوط انتقال ربع طول موج باعث کاهش ابعاد کوپلر شاخه خط شده استفاده می‌شود. همچنین با استفاده از خطوط T شکل باندهای عبور جعلی آنتن متوقف سازی شده‌اند. توان و فرکانس نوسان ساز محلی و فرکانس میانه انتخاب شده برای این کار به ترتیب 5dBm، 2.45GHz و 50MHzمی‌باشد. ایزولاسیون مابین فرکانس مطلوب و تصویر در حدود20dB توسط نرم‌افزارADS به دست آمده است. از IRM پیشنهاد شده 10dB از نوع مرسوم بزرگتر می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        92 - طراحی و شبیه‌سازی یک فیلتر میانگذر فوق‌پهن-‌باند (UWB) جدید با قدرت گزینش‌گری بالا، ابعاد کوچک و باندتوقف بالایی وسیع بر اساس یک رزوناتور چند- مدی
        سید جمال الدین برهانی محمدامین هنرور عبدالمهدی دادگرپور
        در این مقاله یک فیلتر میانگذر فوق‌پهن-باند مایکرواستریپی جدید با استفاده از یک رزوناتور چند- مدی (MMR) بارگذاری شده با استاب طراحی، تحلیل و شبیه‌سازی شده است. ساختار MMR پیشنهادی از یک رزوناتور امپدانس-پله‌ای اصلاح شده‌ی (MSIR) سه-مدی و بارگذاری یک استاب امپدانس‌- پله‌ا أکثر
        در این مقاله یک فیلتر میانگذر فوق‌پهن-باند مایکرواستریپی جدید با استفاده از یک رزوناتور چند- مدی (MMR) بارگذاری شده با استاب طراحی، تحلیل و شبیه‌سازی شده است. ساختار MMR پیشنهادی از یک رزوناتور امپدانس-پله‌ای اصلاح شده‌ی (MSIR) سه-مدی و بارگذاری یک استاب امپدانس‌- پله‌ای خم‌شده (FSIS) ترکیب‌بندی شده است. استاب بارگذاری شده دو مد تشدید دیگر و همزمان دو صفر انتقال تولید می‌کند. ابعاد MMR به گونه‌ای مناسب تنظیم شده‌اند که پنج مد- تشدید اول از آن در باندعبور مطلوب، یعنی بازه‌ی فرکانسی 3.1-10.6GHz قرار گیرند و همچنین دو صفر انتقال از رزوناتور نیز در لبه‌های باندعبور برای افزایش گزینش‌گری فیلتر قرار گرفته‌اند. در نهایت با استفاده از خطوط تزویج اینتردیجیتال موازی دارای شکاف در لایه‌ی زمین برای تغذیه یک فیلتر فوق‌پهن- باند با ابعاد کوچک، گزینش‌گری بالا، عملکرد مناسب در باندعبور و باندهای توقف وسیع حاصل شده است. نتایج شبیه‌سازی در تطابق بسیار خوبی با ملزومات حالت ایده‌آل فیلترهای UWB می‌باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        93 - حذف نویز با استفاده از ضرایب زیر تصویر تقریب در بسته‌های ویولت
        زهرا وهابی فرشاد الماس‌گنج
        در این تحقیق فیلتر جدیدی برای بهینه‌سازی تصویر در حوزه‌ی زمان فرکانس ارائه می‌شود. آستانه‌گذاری سخت و نرم1 از قدیمی‌ترین و معمول‌ترین روش‌ها در کاهش نویز می‌باشند. براساس این روش‌ها، با اعمال تبدیل‌های گوناگون بر سیگنال، ضرایب کوچک دنباله‌ها متعلق به نویز فرض شده و حذف أکثر
        در این تحقیق فیلتر جدیدی برای بهینه‌سازی تصویر در حوزه‌ی زمان فرکانس ارائه می‌شود. آستانه‌گذاری سخت و نرم1 از قدیمی‌ترین و معمول‌ترین روش‌ها در کاهش نویز می‌باشند. براساس این روش‌ها، با اعمال تبدیل‌های گوناگون بر سیگنال، ضرایب کوچک دنباله‌ها متعلق به نویز فرض شده و حذف می‌گردد. سپس از ضرایب باقیمانده، تصویر بازسازی می‌شود. در مطالعات اخیر، استفاده از ویولت به عنوان تبدیلی در حوزه‌ی زمان-فرکانس، برای محاسبه‌ی ضرایب وحذف نویز مطرح شده است. برخی از ضرایب این تبدیل نسبت به نویز تاثیر کمتری پذیرفته و کارایی آنها به عنوان مبنایی برای تخمین تصویر اصلی، به کمک دیگر زیر تصاویر، نشان داده شده است. در این مقاله ایده‌ی استفاده از زیر تصویر تخمین تبدیل ویولت، به زیر تصاویر حاصل از تبدیل بسته‌های ویولت تعمیم داده شده است. به این ترتیب، با حذف برخی از ضرایب تبدیل ویولت، بر اساس تصویر تقریب حاصل از تبدیل بسته‌های ویولت دو بعدی، می‌توان تصویر بهتری به دست آورد. در واقع برای ایجاد تصویر اصلی، از زیر تصاویر با نویز کمتر استفاده می‌کنیم. در مقایسه باروش‌های متداول آستانه‌گذاری سخت و نرم، روش پیشنهادی عملکرد بهتری نشان می‌دهد. هم چنین، از محاسن دیگر این روش امکان فشرده سازی تصویر به حجمی برابر یک چهارم تصویراصلی، به همراه سه پارامتر اسکالر می‌باشد، که برای کاربردهایی از قبیل مخابره‌ی تصاویر یا ذخیره‌سازی بسیار مفید است. افزایش کنتراست تصاویر به میزان قابل توجه، از مزایای دیگر این روش می‌باشد. روش پیشنهادی بر روی 100 تصویر از پایگاه داده LIVE آزمایش گردید. روش آستانه‌گذاری نرم حدود 1.12% نسبت به روش آستانه‌گذاری سخت، روش POAC حدود 1.94% نسبت به آستانه‌گذاری نرم و روش POAC با بسته‌های ویولت حدود 1.48% نسبت به روش POAC بهترعمل می‌کند. با روش پیشنهادی بسته‌های ویولت به صورت میانگین حدود 2.17% افزایش PSNR خواهیم داشت.‌ تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        94 - پیاده‌سازی سیستم‌های ترکیبی حذف انعکاس از گفتار و ارائه دادگان دوکاناله گفتار فارسی برای سنجش کارآیی آنها
        فرهاد فغانی حمید رضا ابوطالبی
        در این مقاله جوانب مختلف مسأله حذف انعکاس از سیگنال گفتارفارسی بررسی می‌شود. به عنوان مصالحه‌ای بین میزان بهسازی گفتار از یکسو و پیچیدگی و بار محاسباتی روش از سوی دیگر، تعداد دو میکروفون در سیستم در نظر گرفته شده است. به منظور امکان سنجش و مقایسه کارآیی سیستم‌های مورد ن أکثر
        در این مقاله جوانب مختلف مسأله حذف انعکاس از سیگنال گفتارفارسی بررسی می‌شود. به عنوان مصالحه‌ای بین میزان بهسازی گفتار از یکسو و پیچیدگی و بار محاسباتی روش از سوی دیگر، تعداد دو میکروفون در سیستم در نظر گرفته شده است. به منظور امکان سنجش و مقایسه کارآیی سیستم‌های مورد نظر، ابتدا مجموعه لغات فارسی برای آزمون قابلیت فهم گفتار تهیه و سپس با استفاده از آن، دادگان دو کاناله گفتار فارسیِ دارای انعکاس طراحی و ضبط گردید. در این تحقیق، روش‌های پایه (تک‌کاناله و دوکاناله) حذف انعکاس از گفتار مطالعه و پیاده سازی و با استفاده از دادگان تهیه شده مقایسه گردیده‌اند. بر پایه این مطالعه، یک سری از روش‌های ترکیبی که قابلیت فهم و کیفیت سیگنال گفتار آغشته به انعکاس را به نحو مطلوبی افزایش می‌دهد، ارائه شده‌است و نشان داده شده است که ترکیب سه روش delay-and-sum beamforing، فیلتر معکوس، و روش مبتنی بر خطای فاز نسبت به سایر سیستم‌های ترکیبی از لحاظ میزان کیفیت و قابلیت فهم گفتار خروجی منجر به نتایج بهتری می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        95 - حذف بار بهینه در سیستم‌های تجدید ساختار یافته و بررسی عوامل موثر بر آن با استفاده از روش پیشگویی و تصحیح نقطه درونی
        مجتبی افشاری سعید اباذری
        دراین مقاله ابتدا مقدمه‌ای در مورد بازار برق در سیستم‌های تجدید ساختار یافته و بارزدایی بهینه با روش نقطه درونی در اینگونه سیستم‌ها ارائه و در ادامه روش پیشگویی و تصحیح نقطه درونی مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی یک شبکه 6 شینه IEEE، پخش بار بهینه با استفاده از نرم افزا أکثر
        دراین مقاله ابتدا مقدمه‌ای در مورد بازار برق در سیستم‌های تجدید ساختار یافته و بارزدایی بهینه با روش نقطه درونی در اینگونه سیستم‌ها ارائه و در ادامه روش پیشگویی و تصحیح نقطه درونی مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی یک شبکه 6 شینه IEEE، پخش بار بهینه با استفاده از نرم افزار PSAT مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در ادامه با معرفی قراردادهای دوجانبه در سیستم‌های تجدید ساختار یافته، روش ارائه شده به منظور پیاده‌سازی حذف بار بهینه در شبکه‌ 30 شینه IEEE به کار گرفته می‌شود. در این راستا، عوامل موثر بر تغییرات الگوی حذف بار از قبیل تغییرات قیمت گذاری، پرشدگی خطوط ( ناشی از حذف یک یا چند خط) و حداکثر حذف بار مجاز در هر شین به صورت کامل مورد بررسی و تحلیل قرار می‌‌گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        96 - بهبود عمل نویز برداری در سیگنال‌های نوار قلب با استفاده از فیلتر کالمن بازگشتی
        سارا معین زهرا بهشتی
        امروزه فیلتر کالمن کاربردهای زیادی در حل مسایل دنیای واقعی پیدا کرده است. این فیلتر یک فیلتر بازگشتی کارآمد است که حالت یک سیستم پویا را از یک سری اندازه‌گیری‌های پیچیده برآورد می‌کند و از کاربردهای آن می‌توان به پردازش سیگنال‌ها اشاره کرد. ما در این مقاله، از فیلتر کال أکثر
        امروزه فیلتر کالمن کاربردهای زیادی در حل مسایل دنیای واقعی پیدا کرده است. این فیلتر یک فیلتر بازگشتی کارآمد است که حالت یک سیستم پویا را از یک سری اندازه‌گیری‌های پیچیده برآورد می‌کند و از کاربردهای آن می‌توان به پردازش سیگنال‌ها اشاره کرد. ما در این مقاله، از فیلتر کالمن در جهت حذف نویز از سیگنال الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب استفاده می‌کنیم و مقایسه‌ای بین فیلتر FIR1 و فیلتر کالمن در جهت حذف نویز از این سیگنال‌ها انجام می‌دهیم تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        97 - پیاده سازی سخت افزاری هسته حذف نویز وفقی مبتنی بر الگوریتم حداقل میانگین مربعات با کمترین منابع مصرفی
        امید شریفی تهرانی محسن عشوریان پیمان معلم
        در این مقاله پیاده سازی سخت افزاری هسته حذف نویز فعال ارائه می‌گردد. فیلترهای وفقی در زمینه‌های مختلفی مانند پردازش سیگنال، رادار، سونار، شناسایی کانال و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. فیلترهای وفقی با پاسخ ضربه محدود به دلیل حجم کم محاسبات و فاز خطی بسیار محبوب می‌با أکثر
        در این مقاله پیاده سازی سخت افزاری هسته حذف نویز فعال ارائه می‌گردد. فیلترهای وفقی در زمینه‌های مختلفی مانند پردازش سیگنال، رادار، سونار، شناسایی کانال و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. فیلترهای وفقی با پاسخ ضربه محدود به دلیل حجم کم محاسبات و فاز خطی بسیار محبوب می‌باشند. الگوریتم حداقل میانگین مربعات برای آموزش ضرایب این فیلترها مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیشرفتهای چشمگیر در زمینه قطعات نیمه‌هادی به خصوص در زمینه ساخت پردازنده‌های دیجیتال (DSP) و آرایه‌های منطقی برنامه‌پذیر (FPGA) با میلیونها گیت و سرعتی تا چند گیگا هرتز به مهندسان طراح این امکان را می‌دهد که واحدهای پردازشی دیجیتال را در درون تراشه‌ها جاسازی (Embed) نمایند. اما طراحی یک هسته تحقق‌پذیر و سنتزپذیر بر روی یک FPGA همواره به سادگی یک DSP نیست و این به دلیل محدودیتهای سخت‌افزاری می‌باشد. در این مقاله یک هسته سخت‌افزاری سنتزپذیر فیلتر وفقی FIR که منابع بسیار کمی را مصرف کرده و بهینه می‌باشد توسط زبان توصیف سخت افزار VHDL97 طراحی و بر روی تراشه Spartan3E پیاده سازی می‌گردد. نتایج به دست آمده از نرم‌افزارهای ModelSim و MATLAB بیانگر عملکرد مطلوب هسته و منابع مصرفی کم این مدل پیشنهاد شده نسبت به سایر مدلها می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        98 - بررسی نقش دیوار برشی فولادی در امکان رخداد خرابی پیش‌رونده در قاب‌های خمشی فولادی
        کوروش مهدی زاده سیده وحیده هاشمی عباسعلی صادقی
        خرابی پیش‌رونده پدیده‌ای است که با خرابی موضعی اولیه در اثر بارگذاری غیرعادی یا خطای طراحی و ساخت، آغاز شده و با فروپاشی بخش وسیعی و یا کل سازه پایان می‌پذیرد. البته پدیده‌ی خرابی پیش‌رونده در طول عمر مفید سازه به ندرت اتفاق خواهد افتاد. با این‌حال این مسئله می‌تواند خس أکثر
        خرابی پیش‌رونده پدیده‌ای است که با خرابی موضعی اولیه در اثر بارگذاری غیرعادی یا خطای طراحی و ساخت، آغاز شده و با فروپاشی بخش وسیعی و یا کل سازه پایان می‌پذیرد. البته پدیده‌ی خرابی پیش‌رونده در طول عمر مفید سازه به ندرت اتفاق خواهد افتاد. با این‌حال این مسئله می‌تواند خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورد، از این‌رو به چالشی مهم در مهندسی سازه تبدیل ‌شده است. در این تحقیق، مدل‌های سازه‌ای با سیستم‌های دیوار برشی فولادی با پیکربندی متفاوت و قاب خمشی با تعداد طبقات 5، 10 و 15 به‌صورت دو بعدی در نرم‌افزار SAP2000 V.19 بر اساس ضوابط آیین‌نامه‌ای طراحی و سپس در نرم‌افزار اجزا محدودی ABAQUS مورد تحلیل دینامیکی غیرخطی قرار گرفتند. در این ارزیابی از روش مسیر باربری جایگزین (AMP)، بر اساس راهنمای UFC4-023-03 که اقتصادی‌ترین و منطقی‌ترین روش است، استفاده‌ شده است. با توجه به مقادیر جابجایی و دوران اعضا در اثر حذف ستون‌ها و شاخص‌های خسارت شکل‌پذیری و گسیختگی قاب‌ها، مهم‌ترین نتایج حاصله حاکی از آن است که احتمال وقوع خرابی پیش‌رونده در اثر حذف ستون گوشه‌ی قاب خمشی 5 طبقه نسبت به سایر قاب‌ها بحرانی‌تر بوده است و همچنین عملکرد مناسب و مشابهی در اثر حذف ستون گوشه در قاب‌هایی با دیوار برشی فولادی با پیکربندی‌های مورد بررسی مشاهده گردیده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        99 - Study of Factors Affecting Longevity and Survival of Iranian Guilan Sheep Using Linear and Non-Linear Models
        م. نداف فهمیده ن. قوی حسین زاده م. گلشنی
        The objective of this study was to evaluate non-genetic factors affecting longevity and survival of Guilan sheep from birth to yearling. Longevity and survival records of 41037 lambs born from 496 rams and 10256 ewes of Guilan sheep were analyzed using linear and Weibul أکثر
        The objective of this study was to evaluate non-genetic factors affecting longevity and survival of Guilan sheep from birth to yearling. Longevity and survival records of 41037 lambs born from 496 rams and 10256 ewes of Guilan sheep were analyzed using linear and Weibull models. Results indicated that the overall mean of longevity was 1260.84 days. The fixed effects of flock, dam age, sex, year and month of birth and interaction between dam age-sex had significant effects on longevity (P<0.05). But birth type, birth weight and interactions of sex-birth type and dam age-birth type had no significant effect on longevity (P>0.05). Male lambs had lower survival and greater hazard ratio compared with female lambs. Lambs which born in recent years and last months of year had greater hazard ratios and lower survival in the period from birth to 2-months and birth to yearling. Lambs which born in early months of year had greater survival and lower hazard ratio than those birth to 3, 6 and 9 months of age. Although twin lambs had lower survival and greater hazard from birth to 2 and 3 months of age periods, difference of single and twin lambs was not significant in other time periods. In conclusion, linear and non-linear models can be used to study the survival of lambs and it’s possible to improve this important item through modifying non-genetic factors. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        100 - ارزیابی کارایی واحد پیش ازن زنی در حذف کدورت و TOC (مطالعه موردی: تصفیه خانه آب کوه سبز)
        بهمن معصومی نعمت اله جعفر زاده حقیقی فرد طیبه طباطبایی اسماعیل کوهگردی سهند جرفی
        چکیده: هدف کلی این تحقیق بررسی میزان کدورت و کربن آلی کل (TOC) آب خام ورودی به تصفیه خانه و کارایی واحد پیش ازن زنی در حذف این ترکیبات است. طی مدت 6 ماه نمونه گیری از آب خام و آب پیش ازن زنی انجام شد و مطابق با روش استاندارد متد مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج بدست آمده ن أکثر
        چکیده: هدف کلی این تحقیق بررسی میزان کدورت و کربن آلی کل (TOC) آب خام ورودی به تصفیه خانه و کارایی واحد پیش ازن زنی در حذف این ترکیبات است. طی مدت 6 ماه نمونه گیری از آب خام و آب پیش ازن زنی انجام شد و مطابق با روش استاندارد متد مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بین میزان کربن آلی کل ورودی با میزان کدورت رابطه مستقیم وجود دارد، که این مسئله بیشتر در فصل زمستان و در بهمن ماه با کدورت بالای 18NTU و TOC بالای 7mg/l مشخص شد. همچنین مشخص شد که میانگین راندمان واحد پیش ازن زنی در حذف کربن آلی کل با میانگین دوز ازن 3kg/hr و مدت زمان تماس 18 دقیقه 20.52% می باشد، بطوریکه بیشترین راندمان حذف TOCدر بهمن ماه بوده (35.7%) و کمترین راندمان حذف ( 14.08%) در اردیبهشت می باشد. میانگین راندمان حذف کدورت61% می باشد، که بیشترین و کمترین درصد حذف به ترتیب در بهمن ماه با 85.2% و در تیرماه با 30% می باشد. بنابراین برای افزایش راندمان واحد پیش ازن زنی در حذف ترکیبات آلی و ... لازم است تا عوامل فرایندی و طراحی بدقت مورد بررسی قرار گیرد تا تا راندمان حذف ترکیبات افزایش یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        101 - مطالعه اثر بخشی امواج مایکروویو در فرایند درمان و کارایی انرژی در تصفیه فاضلاب صنعتی
        زینب امین نزیح کامیل صالیح اوگلو مروه احمد
        هدف کلی از این تحقیق بررسی تاثیر درمان تابش مایکروویو در حذف اکسیژن خواهی شیمیایی، رنگ و مواد مغذی موجود در نمونه فاضلاب صنعتی شهر بورسا در کشور ترکیه می باشد، که بدون تولید محصولات فرعی در مدت زمان مطلوب مطابق با روش استاندارد متد مورد آزمایش قرار گرفته است. نتایج بدست أکثر
        هدف کلی از این تحقیق بررسی تاثیر درمان تابش مایکروویو در حذف اکسیژن خواهی شیمیایی، رنگ و مواد مغذی موجود در نمونه فاضلاب صنعتی شهر بورسا در کشور ترکیه می باشد، که بدون تولید محصولات فرعی در مدت زمان مطلوب مطابق با روش استاندارد متد مورد آزمایش قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد طی تابش امواج مایکروویو با قدرت 900 وات، راندمان حذف 79% اکسیژن خواهی شیمیایی، %23.55 رنگ ، 65% فسفر و %95 نیترات آمونیوم با نمونه گیری در دوره های 0، 60، 120،150 , ، 180، 240420,360,300, ثانیه مشاهده گردید. همچنین میزان انرژی مصرفی به ترتیب 30.8وات، 164 وات،143.5 وات و 102.5وات می باشد. به طوریکه پس از 5 دقیقه تابش مایکروویو راندمان حذف بالای 50 درصد برای مواد مغذی و اکسیژن خواهی شیمیایی مشاهده گردیده است، و کمترین درصد حذف مربوط رنگ با حداکثر مصرف انرژی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        102 - یک چارچوب فلزی-آلی زویتریون برای حذف فلوئور از محلول آبی
        مصطفی علی اکبری مهدی برقعی رویا مافی غلامی
        فلوراید اضافی یکی از آلاینده های آب در جهان است که حذف آن از آب با روش های شیمیایی منجر به تولید لجن می شود و روش های دیگر مانند R.O نیز در مصرف برق و دفع فاضلاب مشکل دارند. چارچوب های فلز- آلی یکی از جدیدترین جاذب هایی هستند که در جداسازی آنیون ها استفاده می شوند. در ا أکثر
        فلوراید اضافی یکی از آلاینده های آب در جهان است که حذف آن از آب با روش های شیمیایی منجر به تولید لجن می شود و روش های دیگر مانند R.O نیز در مصرف برق و دفع فاضلاب مشکل دارند. چارچوب های فلز- آلی یکی از جدیدترین جاذب هایی هستند که در جداسازی آنیون ها استفاده می شوند. در این تحقیق از MOF 1 برای حذف فلوراید از محلول آبی استفاده شده است. فاکتورهای مختلفی مانند pH، زمان تماس، مقدار جاذب و دما بررسی شد. بر اساس نتایج، MOF سنتز شده در محیط های اسیدی یون های فلوراید بیشتری را جذب می کند. زمان تماس تا 20 دقیقه تاثیر بسزایی در میزان حذف یون فلوراید دارد و سپس اثر آن به شدت کاهش می یابد. مقدار جاذب مصرفی تا حد اشباع مؤثر است و دمای محیط آب تأثیر معنی داری بر میزان جذب یون فلوراید ندارد. همچنین نتایج مطالعات سینتیکی مؤید سینتیک شبه مرتبه دو واکنش جذب فلوراید در حضور MOF1 است. همچنین در این تحقیق از فلز روی به عنوان یون زویتر به عنوان فلز مرکزی با هدف کاهش اثرات زیست محیطی MOF استفاده شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        103 - مقایسه تاثیر جریان روبه بالا و روبه پایین بیوراکتورهای متوالی بی هوازی در تصفیه فاضلاب صنعتی کارخانه قند
        حمیدرضا انصاری جوینی امیرحسین جاوید امیرحسام حسنی مرتضی کاشفی الاصل
        هدف اصلی این تحقیق مقایسه نتایج راندمان حذف COD در شرایط مختلف بارگذاری آلی بر حسب نوع جریان در راکتورهای متوالی با بستر معلق حاوی مدیای پلاستیکی، مصالح سنگی و کربن فعال است. برای این منظور از سه پایلوت استوانه‌ای به قطر 200 میلیمتر و ارتفاع 800 میلیمتر با حجم 24 لیتر د أکثر
        هدف اصلی این تحقیق مقایسه نتایج راندمان حذف COD در شرایط مختلف بارگذاری آلی بر حسب نوع جریان در راکتورهای متوالی با بستر معلق حاوی مدیای پلاستیکی، مصالح سنگی و کربن فعال است. برای این منظور از سه پایلوت استوانه‌ای به قطر 200 میلیمتر و ارتفاع 800 میلیمتر با حجم 24 لیتر در مقیاس آزمایشگاهی و از جنس UPVC استفاده شده است. در تمام مدت زمان تحقیق دبی فاضلاب ورودی به راکتور از 2 تا 4 لیتر بر ساعت و زمان ماند سیستم از 18 تا 36 ساعت متغیر بوده است. بیشترین بازدهی درصد حذف COD در جریان رو به بالا با بیشترین مقدار از زمان ماند هیدرولیکی معادل 36 ساعت و بارگذاری آلی معادل 51/4 Kg COD/m3.d معادل 88% ثبت و در جریان رو به پایین با زمان ماند هیدرولیکی معادل 24 ساعت و بارگذاری آلی 21/3 Kg COD/m3.d معادل 78% ثبت شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        104 - یک چارچوب فلزی-آلی زویتریون برای حذف آرسنیک از محلول آبی
        مصطفی علی اکبری مهدی برقعی رویا مافی غلامی
        به دلیل اثرات سمی قابل توجهی که آرسنیک بر محیط زیست و سلامت انسان دارد، به یک مسئله مهم جهانی تبدیل شده است. در این مطالعه، یک چارچوب فلز-آلی مبتنی بر زیرکونیوم، {[Zn3L3(BPE)1.5]•4.5DMF}n، با استفاده از دو روش سولووترمال و مکانوشیمیایی سنتز و با موفقیت در واکنش حذف أکثر
        به دلیل اثرات سمی قابل توجهی که آرسنیک بر محیط زیست و سلامت انسان دارد، به یک مسئله مهم جهانی تبدیل شده است. در این مطالعه، یک چارچوب فلز-آلی مبتنی بر زیرکونیوم، {[Zn3L3(BPE)1.5]•4.5DMF}n، با استفاده از دو روش سولووترمال و مکانوشیمیایی سنتز و با موفقیت در واکنش حذف آرسنیک به کار گرفته شد. راندمان جذب در حضور این MOF بالا بود و تعادل طی 20 دقیقه برایAs(III) وAs(V) در غلظت 1 میلی گرم در لیتر از آلاینده ها حاصل شد. حداکثر بازده جذبAs(III) و As(V) در pH 7 به ترتیب 62 و 81 درصد بود. جاذب پایداری بالایی در محدوده pH 2-12 از خود نشان داد و می توان جاذب را حداقل در نه دوره متوالی بدون کاهش چشمگیر در کارایی آن بازیابی کرد. فرآیند جذب را می توان با مدل سینتیکی شبه مرتبه دو توصیف کرد و مکانیسم جذب از نوع برهمکنش الکترواستاتیک بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        105 - بهینه‌سازی فرایند الکتروفنتون با روش سطح پاسخ در حذف سرب و فنانترن مقاوم به تجزیه زیستی از خاک‌های آلوده
        ملوس طباطبایی رویا مافی غلامی مهدی برقعی علی اسرافیلی
        این مطالعه به منظور به کارگیری فرایند الکتروفنتون به عنوان یک فرایند اکسایش الکتروشیمیایی، برای حذف سرب و فنانترن از خاک اطراف پالایشگاه نفت جنوب تهران انجام شده است. واکنشگاه مورداستفاده از نوع ناپیوسته با حجم مفید 500 میلی لیتر با نرم افزار SolidWorks طراحی شد و الکتر أکثر
        این مطالعه به منظور به کارگیری فرایند الکتروفنتون به عنوان یک فرایند اکسایش الکتروشیمیایی، برای حذف سرب و فنانترن از خاک اطراف پالایشگاه نفت جنوب تهران انجام شده است. واکنشگاه مورداستفاده از نوع ناپیوسته با حجم مفید 500 میلی لیتر با نرم افزار SolidWorks طراحی شد و الکترودهای گرافن به عنوان کاتد و آهن به عنوان آند (منبع تولید یون آهن دو ظرفیتی) بودند. طراحی آزمایش با روش سطح پاسخ (RSM) انجام شد. متغییرهای موردبررسی، pH محلول (2، 4، 6، 8 و 10)، زمان واکنش (5/12، 25، 5/37، 50 و 5/62 دقیقه)، غلظت هیدروژن پراکسید (5/0، 1، 5/1، 2 و %w/w 5/2) و جریان الکتریکی مستقیم (75/0 ،5/1، 25/2، 3، A 75/3) بودند. در فرایند الکتروفنتون pH، غلظت هیدروژن پراکسید و سپس جریان الکتریکی بیشترین تاثیر و زمان کمترین تاثیر را بر حذف سرب و فنانترن داشتند. بالاترین درصد حذف سرب (4/85 %) در pH برابر 8، H2O2 برابر با %w/w 2، جریان A 5/1 و زمان 50 دقیقه و بالاترین درصد حذف فنانترن (9/85 %) در pH برابر 6، H2O2 برابر با %w/w 5/1، جریان A 25/2 و زمان 5/37 دقیقه به دست آمد. فرایند الکتروفنتون توانست سرب و فنانترن را از خاک اطراف پالایشگاه نفت به عنوان خاک مقاوم به تجزیه زیستی، حذف کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        106 - نانوچندسازه منیزیم فریت/گرافن اکسید کاهیده و کاربرد فتوکاتالیستی آن در تخریب آلاینده و تولید سوخت
        مجید غنیمتی محسن لشگری واسیلیوس بیناس
        تهیه مواد نانوچندسازه کارآمد با استفاده از عناصر فراوان زمین و ترکیب های دوستدار محیط زیست و کاربرد آن ها با هدف تخریب نور کاتالیستی مواد خطرناک و تولید سوخت، یک راهبرد پایدار برای حذف آلاینده و تامین هیدروژن به عنوان سوخت سبز (فاقد کربن) در دنیای مدرن است. در این پ أکثر
        تهیه مواد نانوچندسازه کارآمد با استفاده از عناصر فراوان زمین و ترکیب های دوستدار محیط زیست و کاربرد آن ها با هدف تخریب نور کاتالیستی مواد خطرناک و تولید سوخت، یک راهبرد پایدار برای حذف آلاینده و تامین هیدروژن به عنوان سوخت سبز (فاقد کربن) در دنیای مدرن است. در این پژوهش، نیم رسانای نانوساختار منیزیم فریت (MgFe2O4) سنتز و برای تولید گاز هیدروژن از راه شکافت نوری محلول قلیایی سیر شده از H2S و تخریب فتوکاتالیستی آلاینده مقاوم رنگ آزو (متیل اورانژ) استفاده شد. بررسی ها مشخص کرد فتوکاتالیست سنتزی، از توانایی لازم برای تخریب آلاینده و تولید هیدروژن برخوردار است. برای بهبود فعالیت فتوکاتالیست، پیش ساز گرافن اکسید به روش هامرز اصلاح شده تهیه و از آن به شکل مستقیم در سنتز آب گرمایی نانوچندسازه منیزیم فریت/گرافن اکسید کاهیده استفاده شد. شواهد نشان داد وجود گرافن اکسید کاهیده و تشکیل نانوچندسازه قادر است توانایی رنگ زدایی و تولید هیدروژن را از راه افزایش مساحت سطح فتوکاتالیست، کاهش بازترکیب الکترون-حفره و تقویت جذب فوتون، به مقدار قابل توجهی افزایش دهد. بازده تخریب پس از یک ساعت کار فتوواکنشگاه برابر با 84 درصد و سرعت آزادسازی هیدروژن برابر با 5567 میکرومول بر ساعت بر گرم فتوکاتالیست به دست آمد که بیانگر عملکرد خوب فتوکاتالیست نانوچندسازه برای حذف آلاینده و تولید سوخت است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        107 - حذف برخی رنگ‌های کاتیونی نساجی از پساب‌های صنعتی با نانوذره های گاما آلومینای اصلاح شده
        مسعود سعادتی مرتضی ایرانیفام سید ایمان موسوی
        مطالعه حاضر به بررسی حذف دو رنگ کاتیونی از محلول های آبی با نانوذره های گاما آلومینای اصلاح شده با ماده سطح فعال می‌پردازد. سنتر نانوذره در آزمایشگاه با روش سل- ژل انجام شد و پس از اصلاح سطح آن با ماده سطح فعال آنیونی سدیم دودسیل سولفات (SDS) به عنوان یک جاذب با موفقیت أکثر
        مطالعه حاضر به بررسی حذف دو رنگ کاتیونی از محلول های آبی با نانوذره های گاما آلومینای اصلاح شده با ماده سطح فعال می‌پردازد. سنتر نانوذره در آزمایشگاه با روش سل- ژل انجام شد و پس از اصلاح سطح آن با ماده سطح فعال آنیونی سدیم دودسیل سولفات (SDS) به عنوان یک جاذب با موفقیت برای حذف رنگ‌های بازی قهوه‌ای 1 و بازی قرمز 46 از محلول‌های آبی پساب‌های صنعتی نساجی به کارگرفته شد. تصویرهای ميكروسكوب الكتروني روبشی (SEM)، الگوی پراش پرتو ايكس (XRD) و طیف های فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) نشان دادند که سنتز و به دنبال آن اصلاح سطح نانوذره ها به درستی انجام شده است. وابستگی بین عامل های متفاوت شامل زمان تماس، غلظت اولیه رنگ‌ها، مقدار جاذب و pH محلول با روش سطح پاسخ (RSM) بررسی شد و زمان تماس 15 دقیقه و pH برابر 6 و غلظت های 5/27 و 6/41 میلی گرم بر لیتر و مقدار جاذب 03/0 و 035/0 گرم به ترتیب برای رنگ‌های بازی قهوه‌ای 1 و بازی قرمز 46 به عنوان مقادیر بهینه به دست آمد. تاثیر دما و مزاحمت گونه های دیگر نیز مطالعه شد و مقدار حذف رنگ های بازی قهوه ای 1 و بازی قرمز 46 در شرایط بهینه به ترتیب 12/93 و 34/97 درصد به دست آمد و مشخص شد که مقدار حذف رنگ با نانوذره های اصلاح شده کارایی بیشتری داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        108 - حذف نیترات از محلول آبی با زئولیت کلینوپتیلولیت اصلاح‌شده
        آزاده جدائی اعظم آفاقی داریوش یوسف پور
        یون‌های نیترات به دلیل حلالیت بالا در آب به‌عنوان تهدیدی جدی برای منابع آب سطحی و زیرزمینی بشمار می روند. بنابراین، حذف آن‌ها از منابع آبی لازم است. برای حذف نیترات از آب روش‌های زیادی وجود دارد که از ساده‌ترین آن‌ها می‌توان به حذف آن ها با جاذب‌هایی مانند زئولیت‌ها اشا أکثر
        یون‌های نیترات به دلیل حلالیت بالا در آب به‌عنوان تهدیدی جدی برای منابع آب سطحی و زیرزمینی بشمار می روند. بنابراین، حذف آن‌ها از منابع آبی لازم است. برای حذف نیترات از آب روش‌های زیادی وجود دارد که از ساده‌ترین آن‌ها می‌توان به حذف آن ها با جاذب‌هایی مانند زئولیت‌ها اشاره کرد. در این کار پژوهشی، ذره هایی از مس اکسید و آهن اکسید بر زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت شهر میانه نشانده شد. ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی نانوجاذب‌های تهیه‌شده با روش‌های پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM)، طیف‌سنجی بازتابی پخشی (DRS) و اندازه‌گیری سطح ویژه جاذب‌ها با روش (BET) بررسی شد. پس از انتخاب جاذب مناسب، سایر عامل های عملیاتی مانند غلظت آلاینده، مقدار جاذب، pH محلول بر بازده حذف بررسی شد. بیشترین بازده جذب نیترات بر زئولیت کلینوپتیلولیت بارگذاری شده با مس اکسید 5 درصد در pH حدود 4 تا 9 در غلظت‌های پایین نیترات و مقدار جاذب 15میلی‌گرم به ازای هر لیتر به دست آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        109 - مطالعه روی کاهش ناخالصی سولفات از نمک طعام در فرایند تصفیه نمک با روش سالکس (SALEX)
        امیر عبداله مهرداد شریف سارا آزادی نسیم لشکری مقدم
        نمک های سولفات یکی از ناخالصی های موجود در نمک طعام هستند که بر کیفیت و طعم آن اثر می گذارند. فرایند سالکس (SALEX) یکی از روش های تصفیه نمک است که در آن از آب نمک اشباع برای شستشو و حذف ناخالصی های نمک طعام استفاده می شود. در این مطالعه پارامترهای موثر در کاهش مقدار آلو أکثر
        نمک های سولفات یکی از ناخالصی های موجود در نمک طعام هستند که بر کیفیت و طعم آن اثر می گذارند. فرایند سالکس (SALEX) یکی از روش های تصفیه نمک است که در آن از آب نمک اشباع برای شستشو و حذف ناخالصی های نمک طعام استفاده می شود. در این مطالعه پارامترهای موثر در کاهش مقدار آلودگی نمک های سولفات از نمک طعام، در روش سالکس، بررسی شده است. ابتدا آزمایش هایی روی پارامترهای اندازه ی ذره های نمک، زمان شستشو، نسیبت حلال به وزن نمک و سختی کلسیم کربنات در آب نمک اشباع، انجام شده است. سپس اثرهای پارامترهای بالا به طور هم زمان و با مقدارهای تصادفی مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه با کمک روش های آماری داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همین طور با کمک آنالیز واریانس فاکتوریال اثرهای اصلی و متقابل پارامترها در محدوده مورد مطالعه بررسی شده است. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها نشان داده است که می توان با بهینه کردن پارامترهای بالا به حداکثر حذف سولفات در نمک طعام دست یافت. بهترین حالت خرد کردن ذره ها تا 0/25میلی متر و شستشوی آن ها با آب نمک اشباع در زمان 10 دقیقه و با نسبت حلال 10 به 1 حجمی- جرمی و به وسیله ی آب سخت با سختی mg/l 125 تا mg/l 175 کلسیم کربنات است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        110 - حذف رنگزاهای بازی بنفش 10 و زرد 13 از پساب دو کارخانه داروسازی و آرایشی با MCM-41 اصلاح شده با N-(2-آمینو اتیل)-3-آمینوپروپیل‌تری‌متوکسی‌سیلان و پیریدین کربالدهید
        شبنم ششمانی گلدسته زارعی وحید علی اکبری ممقانی
        این پژوهش، با هدف به‎کارگیری مزوحفره MCM-41 اصلاح شده به‌عنوان جاذب در حذف رنگزاهای بازی بنفش 10 و زرد 13 انجام شد. مرحله نخست، اصلاح شیمیایی با ترکیب N-(2-آمینو اتیل)-3- آمینو‌پروپیل‌تری‌متوکسی‌سیلان و مرحله دوم، اصلاح شیمیایی با پیریدین کربالدهید انجام شد. به منظو أکثر
        این پژوهش، با هدف به‎کارگیری مزوحفره MCM-41 اصلاح شده به‌عنوان جاذب در حذف رنگزاهای بازی بنفش 10 و زرد 13 انجام شد. مرحله نخست، اصلاح شیمیایی با ترکیب N-(2-آمینو اتیل)-3- آمینو‌پروپیل‌تری‌متوکسی‌سیلان و مرحله دوم، اصلاح شیمیایی با پیریدین کربالدهید انجام شد. به منظور دستیابی به شرایط مطلوب حذف، اثر عامل‎هایی مانند مقدار جاذب، pH، زمان تماس و دما در مقدار حذف بررسی شد. جاذب در مقدارهای 1 تا 8 میلی‌گرم، pH در گستره 2 تا 10، زمان در 10، 30، 60، 90 و 120دقیقه و دما در 25، 35، 45، 55 و C° 65 تغییر داده شد. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار جاذب از 1 به 6 میلی‌گرم، زمان تماس از 10 تا 90 دقیقه و دما از 25 تا C° 65 مقدار جذب از 60 تا 100% افزایش یافته است. شرایط بهینه حذف رنگزاها به ازای 5 میلی‌گرم جاذب، زمان 90 دقیقه، دمای 55 و C° 65، pH برابر با 5 برای حذف بنفش 10 و pH برابر با 8 برای حذف زرد 13 تعیین شد. پس از تعیین شرایط بهینه، حذف رنگزاهای بنفش 10 و زرد 13 مربوط به پساب دو کارخانه داروسازی و نساجی بررسی شد. بیشینه مقدار درصد حذف بنفش 10 و زرد 13 در پساب با جاذب MCM-41 اصلاح شده به ترتیب 97/15 و 95/55 % به‎دست آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        111 - حذف متیلن ‎بلو در واکنشگاه ناپیوسته با نانوذره های کادمیم اکسید تهیه‎ شده
        کسری بهزاد پریسا عطارزاده آفرین بهرامی
        در این پژوهش، نانوذره های CdO با روش کاهش شیمیایی در شش دمای متفاوت تهیه شده اند. به دلیل تغییر دمای کلسینه‎شدن، نانوذره های CdOدر شش اندازه متفاوت تهیه شده اند. ویژگی های ساختاری و نوری نانوذره ها با پراش پرتو ایکس (XRD) و طیف‎سنجی مرئی-‎فرابنفش (UV-Vis) بر أکثر
        در این پژوهش، نانوذره های CdO با روش کاهش شیمیایی در شش دمای متفاوت تهیه شده اند. به دلیل تغییر دمای کلسینه‎شدن، نانوذره های CdOدر شش اندازه متفاوت تهیه شده اند. ویژگی های ساختاری و نوری نانوذره ها با پراش پرتو ایکس (XRD) و طیف‎سنجی مرئی-‎فرابنفش (UV-Vis) بررسی شده اند. برپایه تجزیه‎های انجام‎شده، نانوذره های کادمیم اکسید دارای ساختار مکعبی بوده و میانگین اندازه ذره ها 27 الی 60 نانومتر محاسبه شده است. برای بررسی رفتار فوتوکاتالیستی نانوذره ها، تخریب رنگ و رنگبری متیلن‎بلو درحضور نانوذره های کادمیم اکسید تحت تابش فرابنفش به‎صورت تابعی از زمان با pH های متفاوت در یک واکنشگاه ناپیوسته بررسی شده است. بررسی طیف های جذب نوری مرئی-‎فرابنفش نشان داد که میزان جذب نوری محلول در معرض پرتو فرابنفش به‎صورت تابعی از زمان کاهش یافته است. واکنش فوتوکاتالیستی نشان داد که تخریب رنگ و نرخ رنگ‎بری با افزایش سطح pH شتاب می گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        112 - تهیه، شناسایی و بررسی کاربرد نانوچندسازه ZnO/Bentonite در حذف نیترات از آب‌ها
        رباب شاهی معصومه خاتمیان بهارک دیوبند
        بنتونیت یک کانی رسی است که به دلیل داشتن مساحت سطح بالا گزینه مناسبی برای نشاندن نانوذره‌های اکسید فلزی مانند روی‌اکسید بر آن و درنتیجه تهیه نانوچندسازه است. در سال‌های اخیر، کاربردهای متفاوتی از این نوع نانوچندسازه‌ها در تصفیه آب و پساب توسط پژوهشگران بررسی‌شده است. بر أکثر
        بنتونیت یک کانی رسی است که به دلیل داشتن مساحت سطح بالا گزینه مناسبی برای نشاندن نانوذره‌های اکسید فلزی مانند روی‌اکسید بر آن و درنتیجه تهیه نانوچندسازه است. در سال‌های اخیر، کاربردهای متفاوتی از این نوع نانوچندسازه‌ها در تصفیه آب و پساب توسط پژوهشگران بررسی‌شده است. بر همین اساس در این کار پژوهشی، نمونه بنتونیت با استفاده از آسیاب گلوله‌ای سیاره‌ای پودر شد. سپس، با روش تخریب ژل تحت تابش امواج فراصوت و با استفاده از نشاسته، نانوچندسازه ZnO/Bentonit تهیه شد. نانوچندسازه تهیه‌شده با روش‌های پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR)، میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM) و طیف‌سنجی تفکیک انرژی (EDX) شناسایی و کارایی نمونه برای حذف یون نیترات از آب موردبررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که فاکتورهای محیطی از قبیل pH، زمان تماس، مقدار جاذب و غلظت آنیون نیترات در درصد حذف مؤثر هستند. با به‌دست آوردن شرایط بهینه، مشاهده شد که 6/0 گرم از نانوچندسازه،70 % نیترات موجود در آب حاوی mg/l 30 نیترات را حذف می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        113 - بررسی حذف داروی دیکلوفناک سدیم از محیط آبی به کمک زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت اصلاح‎شده با ماده سطح‎فعال کاتیونی هگزادسیل‌تری‌متیل‌آمونیم برمید
        رضا نودهی احمد رهبر کلیشمی
        زئولیت ها، آلومینوسیلیکات های بلوری و آبدار فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی هستند که به دلیل ساختار شیمیایی و سطح ویژه مناسب، برای حذف و جداسازی انواع متفاوتی از آلایند های دارویی به‎کارگرفته می‎شوند. ابتدا، زئولیت طبیعیکلینوپتیلولیت با آسیاب توپی پودر و با ماده سطح أکثر
        زئولیت ها، آلومینوسیلیکات های بلوری و آبدار فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی هستند که به دلیل ساختار شیمیایی و سطح ویژه مناسب، برای حذف و جداسازی انواع متفاوتی از آلایند های دارویی به‎کارگرفته می‎شوند. ابتدا، زئولیت طبیعیکلینوپتیلولیت با آسیاب توپی پودر و با ماده سطح‎فعال کاتیونی هگزادسیل تری متیل آمونیم برمید، سطح آن اصلاح شد. نمونه اصلاح‎شده برای حذف داروی آنیونی دیکلوفناک سدیم از محیط آبی با روش های فلورسانس پرتو ایکس،طیف سنجی فروسرخ تبدیل فوریه، میکروسکوپی الکترونی روبشی،پراش پرتو ایکس و آزمون BET شناسایی شد. برپایه آزمون BET مقدار سطح ویژه، متوسط قطر حفره ها و حجم کل حفره ها نمونه به ترتیب m2/g 12، nm 55/31 و cm3/g094/0 به دست آمد. شرایط محیط آبی با انحلال مقادیر مشخص از داروی دیکلوفناک سدیم در آب مقطر به‎دست آمد. با افزودن اسید و باز یک مولار، pH محیط تغییر می‌کند. نتایج نشان داد که بررسی عامل های محیطی مانند مقدار جاذب مصرفی، زمان تماس، pH، دما و غلظت اولیه محلول در بازدهی حذف دارو موثر هستند. همچنین، داده های آزمایشگاهی فرایند جذب دیکلوفناک با مدل هم دمای لانگمویر و سینتیک شبه مرتبه دوم تطابق بیشتری داشت. برپایه هم دمای لانگمویر، با مقدار جاذب 2 گرم در لیتر، pH برابر با 9، زمان تماس برابر با 180 دقیقه و غلظت اولیه ppm 200، حداکثر ظرفیت جذب در دمای °C ۲۵ به mg/g 364/34 رسید. در نهایت، نتایج بررسی‌های سامانه‌های ناپیوسته نشان داد که زئولیت طبیعی اصلاح‌شده به‌عنوان جاذب‌های ارزان قیمت قادر به حذف داروی دیکلوفناک از محیط آبی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        114 - حذف رنگزای آنیونی آبی اسیدی 25 از آب آلوده با استفاده از تکه‌های سخت شده سیمان پرتلند
        محمد حسین رسولی فرد معصومه خانمحمدی هدیه هاتفی سیدمحمدمهدی دوست محمدی اعظم حیدری
        در مقاله حاضر، مقدار حذف رنگزای آنیونی آبی اسیدی 25 (Acid Blue 25) از آب آلوده به‌وسیله‌ی تکه‌های سخت شده به‌دست آمده از ماده ساختمانی و ارزان قیمت سیمان پرتلند (Hardened Paste of Portland Cement, HPPC) مورد مطالعه قرار گرفته است. تصویرهای SEM تهیه شده از جاذب، سطح متخل أکثر
        در مقاله حاضر، مقدار حذف رنگزای آنیونی آبی اسیدی 25 (Acid Blue 25) از آب آلوده به‌وسیله‌ی تکه‌های سخت شده به‌دست آمده از ماده ساختمانی و ارزان قیمت سیمان پرتلند (Hardened Paste of Portland Cement, HPPC) مورد مطالعه قرار گرفته است. تصویرهای SEM تهیه شده از جاذب، سطح متخلخلی را نشان می‌دهد که برای به دام انداختن مولکول‌های رنگزا می‌تواند مناسب باشد. این جاذب با توجه به برتری‌هایی همچون فراوانی، ارزانی، کارایی مطلوب، سهولت به‌کارگیری و جداسازی آسان آن در پایان فرایند برای مطالعه انتخاب شده است. افزون‌بر آن، بررسی تأثیر عواملی مانند زمان تماس، غلظت اولیه رنگزا، مقدار جاذب و دما نیز انجام شد. نتیجه‌ها نشان دادند که با افزایش مقدار جاذب مصرفی، دما، زمان تماس و کاهش غلظت اولیه رنگزا، مقدار حذف رنگزا نیز افزایش می‌یابد. تکه‌های سخت شده سیمان می‌تواند به عنوان یک جاذب ارزان قیمت با کارایی مطلوب برای حذف رنگزای آبی اسیدی 25 مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        115 - اثر نسبت مولی اصلاح‌کننده به نانوذرات تیتانیا در حذف استرانسیم و مطالعات سینتیکی و ترمودینامیکی مربوط
        عفت ایروانی
        در این پژوهش نانوذرات تیتانیا به‌وسیله‌ی 2– آمینو اتیل دی هیدروژن فسفات، با نسبت‌های مولی متفاوت اصلاح سطح شد. هدف از این نوع اصلاح سطح، بهبود ویژگی‌های جذبی نانو ذرات تیتانیا و تبدیل آن به یک جاذب ارزان و کارآمد برای جذب استرانسیم از محلول‌های آبی بوده است. بر اس أکثر
        در این پژوهش نانوذرات تیتانیا به‌وسیله‌ی 2– آمینو اتیل دی هیدروژن فسفات، با نسبت‌های مولی متفاوت اصلاح سطح شد. هدف از این نوع اصلاح سطح، بهبود ویژگی‌های جذبی نانو ذرات تیتانیا و تبدیل آن به یک جاذب ارزان و کارآمد برای جذب استرانسیم از محلول‌های آبی بوده است. بر اساس نتیجه‌های به‌دست‌ آمده از آزمایش‌های مشخصه‌یابی، با افزایش نسبت مولی گروه اصلاح‌کننده به نانو ذرات تیتانیا از 0/05 تا 0/25 درصد جذب استرانسیم از 18/03% تا 72/36% افزایش و پس از آن از نسبت مولی 0/25 تا 1 با شیب ملایمی کاهش یافته است. بهینه‌سازی شرایط جذب، موجب حذف 92/6 درصدی استرانسیم از محلول آبی با غلظت mg l-1 50 در مقایسه با شرایط جذب عادی (72/36%) شد. داده‌های تجربی به‌دست‌ آمده به‌خوبی با مدل سینتیکی شبه مرتبه دو برازش شدند. بر اساس عامل‌های ترمودینامیکی محاسبه شده، فرایند جذب استرانسیم، فرایندی خودبه‌خودی و گرماگیر بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        116 - استفاده از نانو جاذب مزوپروس کربنی CMK-3 برای تصفیه پساب رنگ Janus Green B
        علیرضا جعفرقلی‌نژاد لیلا ترکیان مریم دقیقی اصلی
        یکی از روش‌های متداول برای حذف آلاینده‌های آب و پساب استفاده از فرایند جذب سطحی به‌وسیله‌ جاذب‌هاست. در این پژوهش جاذب مزوپورکربنی CMK-3 که یک جاذب‌ شناخته شده و به نسبت جدید است در فرایند حذف رنگ آزوی کاتیونی Janus Green B استفاده شده است. جاذب CMK-3 به‌وسیله روش قالب‌ أکثر
        یکی از روش‌های متداول برای حذف آلاینده‌های آب و پساب استفاده از فرایند جذب سطحی به‌وسیله‌ جاذب‌هاست. در این پژوهش جاذب مزوپورکربنی CMK-3 که یک جاذب‌ شناخته شده و به نسبت جدید است در فرایند حذف رنگ آزوی کاتیونی Janus Green B استفاده شده است. جاذب CMK-3 به‌وسیله روش قالب‌گیری سخت از پیش‌ماده سیلیکاتی SBA-15 تهیه شده و با روش پراش پرتو XRD) X)، جذب-واجذب نیتروژن و هم‌چنین تصویرهای میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و تجزیه عنصری (EDX) شناسایی و تأیید شد. عوامل مؤثر در انجام فرایند حذف از جمله اثر زمان تماس جاذب با محلول رنگ، pH، غلظت ابتدایی رنگ، غلظت الکترولیت و دما مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه‌های به‌دست آمده از آزمایش‌ها نشان داد که جاذب در زمانی حدود 1 ساعت با رنگ به تعادل می‌رسد و حذف رنگ در محلول بازی بهتر صورت می‌گیرد. هم‌چنین فرایند جذب با افزایش غلظت ابتدایی رنگ و غلظت نمک افزایش پیدا کرد. اما با افزایش دما مقدار حذف رنگ کاهش می‌یابد این نتیجه گرمازا و خود به خودی بودن فرایند را نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        117 - بررسی الگو هم‌دما و سینتیک جذب یون آرسنات از محلول آبی با جاذب ZIF-8 تهیه شده به روش آب‌گرمایی
        زهره روستان علیمراد رشیدی مهدی برقعی
        در این پژوهش چارچوب آلی- فلزی زئولیتی ایمیدازولات هشت (ZIF-8) به‌عنوان یک جاذب جدید برای حذف یونهای آرسنات از محلول آبی مورد استفاده قرارگرفت. ذره‌های بلوری ZIF-8 به‌صورت موفقیت‌آمیز با استفاده از روش آب‌گرمایی و با اعمال عامل دما ساخته شد. تعیین مشخصه‌های جاذب با استفا أکثر
        در این پژوهش چارچوب آلی- فلزی زئولیتی ایمیدازولات هشت (ZIF-8) به‌عنوان یک جاذب جدید برای حذف یونهای آرسنات از محلول آبی مورد استفاده قرارگرفت. ذره‌های بلوری ZIF-8 به‌صورت موفقیت‌آمیز با استفاده از روش آب‌گرمایی و با اعمال عامل دما ساخته شد. تعیین مشخصه‌های جاذب با استفاده از روش‌های جذب نیتروژن، پراش پرتو ایکس، طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه و میکروسکوپ الکترونی روبشی انجام شد. اثر متغیرهای غلظت اولیه یون‌های فلزی، مقدار جاذب، زمان تماس و pH مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، تطابق فرایند جذب از معادله‌های فروندلنیچ، لانگمویر و سینتیک شبه درجه اول و دوم مورد مطالعه قرار گرفت. سطح فعال ZIF-8 برپایه معادله 1303، BET مترمربع بر گرم به‌دست آمد و اندازه نانوذره‌های نمونه70 تا150 نانومتر بود. داده‌های هم‌دما و سینتیک جذب آرسنات بر ZIF-8 به ترتیب با الگو لانگمویر با ضریب همبستگی 0/979 و سینتیک شبه درجه دوم خطی نوع دوم با ضریب همبستگی 0/963 تطابق داشت. در شرایط بهینه، بیشترین ظرفیت جذب یون آرسنات 69/36 میلی گرم به ازای هر گرم جرم جاذب بود. نتایج به‌دست آمده از این مطالعه نشان داد که جاذب ZIF-8 توانایی بالایی در جذب یون‌های آرسنات بدون نیاز به اصلاح pH از آب‌های آلوده دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        118 - حذف سرب (II) و کادمیم از فاضلاب جنوب تهران با استفاده از نانوچندسازه Zeolite N.P./GO
        سوسن صمدی آیناز کارخانه میثم مقدم برنا سید امیرعباس ذکریا
        چندسازه‌های Zeolite N.P.(Nano-Particles)/GO و Zeolite N.P./HPC/GO به‌عنوان نانوجاذب فلزهای سنگین در محیط‌های آبی تهیه و بررسی شدند. طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) گروه‌های عاملی مورد انتظار و تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) تشکیل نانوذره‌های زئول أکثر
        چندسازه‌های Zeolite N.P.(Nano-Particles)/GO و Zeolite N.P./HPC/GO به‌عنوان نانوجاذب فلزهای سنگین در محیط‌های آبی تهیه و بررسی شدند. طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) گروه‌های عاملی مورد انتظار و تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) تشکیل نانوذره‌های زئولیت و ساختار لایه‌ای گرافن‌اکسید را نشان داد. طیف‌سنجی تفکیک انرژی (EDS) حضور عناصر مورد انتظار و الگوی پراش پرتو ایکس (XRD) تشکیل ساختار بلوری زئولیت و گرافن اکسید را تأیید کردند. از نانوجاذب‌های ساخته‌شده برای حذف یون‌های سرب (II) و کادمیم از آب استفاده و عامل‌های مؤثر بر فرایند حذف بررسی و بهینه‌سازی شدند. مقادیر بهینه چندسازه Zeolite N.P./GO برای سرب (II) و کادمیم به ترتیب pH برابر با 7 و 4 و زمان تماس برابر با 10 و 5 دقیقه؛ همچنین، مقدار بهینه جاذب برای هر دو یون در 25 درجه سانتی‌گراد برابر 0/01 گرم به‌دست آمد. زمان تماس، دما و مقدار بهینه چندسازه zeolite N.P./HPC/GO برای هر دو یون به ترتیب 30 دقیقه، 25 درجه سانتی‌گراد و 0/005 گرم به‌دست آمد. مقدار بهینه pH برای هر دو یون مشابه نانوجاذب پیشین بود. یون‌های مزاحم تأثیر قابل‌توجهی بر بازده حذف هر دو یون با نانوجاذب‌های ساخته‌شده، نشان ندادند. نانوجاذب‌های ساخته‌شده، بازده حذف مناسب و قابل‌توجهی در سه نمونه آب مورداستفاده برای آبیاری مزارع کشاورزی جنوب تهران، نشان دادند. نتایج نشان داد که داده‌ها از هر دو هم‌دما لانگمویر و فروندلیش پیروی می‌کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        119 - بررسی جذب یون سرب (ΙΙ) از محلول‌های آبی با کلینوپتیلولیت ایرانی اصلاح شده با نانو ذرات(TiO2 و Fe3O4)
        نازنین افشاری منوچهر نیک آذر وحید کیارستمی
        فلزات سنگین برای گیاهان و جانوران مضرند. فاضلاب‌های صنعتی یکی از منابع آلاینده محیط زیست هستند، بنابراین تصفیه پساب و حذف کاتیون‌های فلزات سنگین از اهمیت زیادی بر خوردارست. در این پژوهش، جذب یون‌های سرب (+Pb2) از محلول‌های آبی با کلینوپتیلولیت (زئولیت طبیعی ایران) تقویت أکثر
        فلزات سنگین برای گیاهان و جانوران مضرند. فاضلاب‌های صنعتی یکی از منابع آلاینده محیط زیست هستند، بنابراین تصفیه پساب و حذف کاتیون‌های فلزات سنگین از اهمیت زیادی بر خوردارست. در این پژوهش، جذب یون‌های سرب (+Pb2) از محلول‌های آبی با کلینوپتیلولیت (زئولیت طبیعی ایران) تقویت شده با نانو ذرات (TiO2 و Fe3O4)، در شرایط متفاوت به روش ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفته است. برای تهیه نمونه‌ی مورد نظر از روش پراکندگی حالت جامد (SSD) استفاده و مشخصات آن با روش‌های XRD ،BET ،SEM و EDS بررسی شده است. تأثیر عوامل مؤثر از جمله غلظت اولیه فلز، زمان تماس، pH، مقدار جاذب، دما و سرعت لرزننده بر میزان جذب اندازه‌گیری شده است. نتیجه‌های آزمایش‌ها نشان می‌‌دهد که با افزایش غلظت فلز، درصد جذب کاهش اما میزان جذب به ازای واحد وزن جاذب (mg/g) افزایش می‌‌یابد و افزایش pH بیش از 4 تأثیر چندانی بر روی جذب ندارد. نمودارهای هم دمای جذب لانگمویر و فرندلیش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و ظرفیت جذب 109/89mgg-1به دست آمد. با افزایش دما تا 313K فرایند گرماگیر و پس از آن گرمازاست. درجه واکنش از نوع اول بوده و ثابت سرعت 0/0093min-1در غلظت ppm 100 در دمای 303K است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        120 - کاربرد کامپوزیت Fe2O3-CuO برای حذف یون‌های سرب (II) از محلول‌های آبی
        وحید کیارستمی سید جواد احمدی المیرا صارمی مرتضی حسین پور
        در این پژوهش قابلیت جذبی کامپوزیت CuO-Fe2O3 برای حذف یون سرب از محلول‌های آبی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش‌های جذبی غیر پیوسته برای بررسی تأثیر عامل‌های pH، مقدار جاذب، زمان و غلظت اولیه انجام شد. شرایط بهینه به صورت pH برابر 5، غلظت اولیه برابر 25mgl-1 ، مقدار جاذب 0/ أکثر
        در این پژوهش قابلیت جذبی کامپوزیت CuO-Fe2O3 برای حذف یون سرب از محلول‌های آبی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش‌های جذبی غیر پیوسته برای بررسی تأثیر عامل‌های pH، مقدار جاذب، زمان و غلظت اولیه انجام شد. شرایط بهینه به صورت pH برابر 5، غلظت اولیه برابر 25mgl-1 ، مقدار جاذب 0/1گرم و زمان 10 دقیقه به دست آمد که در این شرایط درصد حذف 99% است. مطالعات سینتیکی نشان داد که زمان تعادل در مدت 10 دقیقه بوده و بهترین برازش از معادله‌ی سرعت درجه دوم تبعیت می‌کند. آزمایش‌های مربوط به بازیابی مجدد نشانگر آن بود که کامپوزیت CuO-Fe2O3 می‌تواند به طور مناسبی بارها برای حذف مورد استفاده قرار گیرد. تأثیر یون‌های خارجی +Ni2+ ،Mg2+ ،Ag و +Zn2 روی حذف یون سرب مورد مطالعه قرار گرفتند و نتیجه این مطالعه نشان داد که این یون‌ها در جذب یون سرب مزاحمت جدی ایجاد نمی‌کنند. هم‌چنین کامپوزیت فوق برای حذف یون سرب در پساب صنعت باطری سازی به کار برده شد و غلظت یون سرب تا زیر حد تشخیص کاهش پیدا کرد. ثابت‌های جذبی با استفاده از نمودارهای هم دمای لانگمیر و فروندلیش به دست آمدند ولی داده‌های تجربی برازش مناسب‌تری با مدل لانگمیر داشته و ظرفیت جذبی بیشینه 333mg g-1 نشانگر توان مناسب جذبی نانوکامپوزیت است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        121 - تهیه سبز نانوذره‌های نقره بر پایه کلسیت با عصاره برگ گیاه بیدمشک و بررسی فعالیت کاتالیستی آن در حذف رنگ‌ها
        اکبر رستمی ورتونی لیلا رستمی
        در این پژوهش، نانوذره‌های نقره (Ag NPs) با استفاده از عصاره برگ بیدمشک (Salix aegyptiaca) به‌عنوان عامل کاهنده و پایدارکننده، بر سطح نمونه معدنی کلسیت (CaCO3) قرار گرفتند. تبدیل یون‌های +Ag به Ag NPs در یک مدت کوتاه در دمای اتاق انجام شد. بستر کلسیت و نانوچندسازه نقره آ أکثر
        در این پژوهش، نانوذره‌های نقره (Ag NPs) با استفاده از عصاره برگ بیدمشک (Salix aegyptiaca) به‌عنوان عامل کاهنده و پایدارکننده، بر سطح نمونه معدنی کلسیت (CaCO3) قرار گرفتند. تبدیل یون‌های +Ag به Ag NPs در یک مدت کوتاه در دمای اتاق انجام شد. بستر کلسیت و نانوچندسازه نقره آن (Ag NPs/Calcite) با استفاده از روش‌های طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR)، فرابنفش-مریی (UV-Vis)، پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) کوپل‌شده با طیف‌سنجی تفکیک انرژی (EDS) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) شناسایی شدند. پیک‌های پهن بین450 تا 500 نانومتر در طیف‌های فرابنفش-مریی نانوذره‌های نقره و نانوچندسازه Ag NPs/Calcite به پلاسمای سطحی نانوذره‌های نقره نسبت داده می‌شود. با توجه به تصویر TEM، میانگین اندازه نانوذره‌های نقره بر سطح کلسیت حدود 11 نانومتر بود. در حضور نانوچندسازه Ag NPs/Calcite، واکنش کاهش کاتالیستی رنگ‌های متیل‌اورانژ (MO)، متیلن‌بلو (MB) و رودامین B(RhB) در زمان کوتاهی انجام شد و کاتالیست مورد نظر بدون از دست دادن قابل‎توجه فعالیتش، سه بار بازیابی شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        122 - تهیه و استفاده از گرافن اکسید به‌منظور حذف رنگینه‌ی راکتیو قرمز ۱۹۵ و راکتیو آبی ۱۹ از محیط‌های آبی
        زهرا ایازی زهرا منصف خوش‌حساب
        امروزه رشد روزافزون فعالیت‌های صنعتی، باعث ورود مقادیر زیادی از آلاینده‌ها به منابع آب شده است. از جمله آلاینده‌ها می‌توان به مواد رنگ‌زا که در پساب صنایع نساجی فراوان یافت می‌شود، اشاره کرد. با توجه به سمی بودن این آلاینده‌ها، حذف آن‌ها از منابع آب ضروری است. در این پژ أکثر
        امروزه رشد روزافزون فعالیت‌های صنعتی، باعث ورود مقادیر زیادی از آلاینده‌ها به منابع آب شده است. از جمله آلاینده‌ها می‌توان به مواد رنگ‌زا که در پساب صنایع نساجی فراوان یافت می‌شود، اشاره کرد. با توجه به سمی بودن این آلاینده‌ها، حذف آن‌ها از منابع آب ضروری است. در این پژوهش، نانوجاذب گرافن‌اکسید تهیه شده و کارایی آن به‌منظور حذف دو رنگ‌زای راکتیو آنیونی، راکتیو قرمز ۱۹۵ و راکتیو آبی ۱۹ به‌عنوان ترکیبات مدل از محیط‌های آبی موردبررسی قرار گرفته است و عامل‌های متفاوت مانند pH محلول، زمان تماس جاذب با محلول رنگ‌زا و جرم جاذب بر بازده جذب بهینه شدند. همچنین مدل سینتیکی و هم‌دماهای فرایند جذب موردمطالعه قرار گرفت. نتیجه‌های به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که سینتیک واکنش جذب هر دو رنگ‌زا از مدل شبه مرتبه‌ی دوم پیروی می‌کند فرایند جذب راکتیو قرمز ۱۹۵ از مدل تمکین پیروی می‌کند درحالی‌که فرایند جذب راکتیو آبی ۱۹ تطابق خوبی با به هم‌دما لانگمویر دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        123 - تهیه و بررسی ویژگی‌های نانوذره‌های بسپار قالب مولکولی گزینش‌پذیر بر پایه پلی‌وینیل‌الکل برای حذف2،4- دی‌نیتروتولوئن
        سید مهدی پور مرتضوی معصومه فروتن کودهی
        حذف مواد نیتروآروماتیک در غلظت‌های کم نمونه‌های آبی دارای اهمیت است. این ترکیب‌ها سمی و منجر به جهش ژنتیکی در انسان، ماهی‌ها و ریزاندامگان می‌شود. دی‌نیتروتولوئن (2,4-DNT) رایج‌ترین ماده منفجره نیتروآروماتیک با کاربرد بسیار است که تولید آسان آن سبب کاربرد گسترده در ساخت أکثر
        حذف مواد نیتروآروماتیک در غلظت‌های کم نمونه‌های آبی دارای اهمیت است. این ترکیب‌ها سمی و منجر به جهش ژنتیکی در انسان، ماهی‌ها و ریزاندامگان می‌شود. دی‌نیتروتولوئن (2,4-DNT) رایج‌ترین ماده منفجره نیتروآروماتیک با کاربرد بسیار است که تولید آسان آن سبب کاربرد گسترده در ساخت بسیاری از مهمات شده است. بسپارهای قالب مولکولی (MIP) نانوسامانه‌های هوشمندی هستند که در حضور یک مولکول به‌عنوان الگو شکل‌گرفته و تمایل شیمیایی اختصاصی و بالایی نسبت به مولکول الگو دارند و سازوکار آن‌ها شبیه آنتی‌بادی‌ها یا آنزیم‌ها است. نسبت سطح به حجم بالای نانوذره‌ها تأثیر معنی‌داری در ویژگی این مواد دارد. نانوذره‌های MIP دارای بسیاری از ویژگی‌های عالی از قبیل سطح زیاد، هزینه کم و تهیه آسان، پایداری بالا در شرایط فیزیکی و شیمیایی متفاوت هستند و قابلیت استفاده دوباره را دارند. در این پژوهش، نانوذره‌های قالب مولکولی با سامانه تعلیقه معکوس تهیه شد که در آن 2,4-DNT به‌عنوان الگو، پلی‌وینیل الکل (PVA) به‌عنوان بسپار عامل‌دار و گلوتارآلدهید به‌عنوان پیونددهنده عرضی به‌کارگرفته شد. ویژگی‌های نانوذره‌های MIP با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (ATR-FTIR) مشخص شد. تمام نوارهای ظاهرشده در طیف ATR-FTIR مربوط به واکنش آلدهیدی بین PVA و گلوتارآلدهید و همچنین، تشکیل نانوذره‌های بسپار قالب مولکولی است. تصویر SEM میانگین اندازه نانوذره‌های بسپار تهیه‌شده را nm 45 همراه با توزیع اندازه ذره‌های به‌نسبت یکنواخت را نشان داد. ظرفیت اشباع جذب برابر با mg.g-1 91/11 و ضریب گزینش‌پذیری برابر با 04/14 نسبت به 2،4- دی‌نیتروتولوئن تعیین شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        124 - مقایسه عملکرد باکتری‌های مزوفیل و ترموفیل در حذف بیولوژیکی مس از کنسانتره مولیبدنیت مجتمع مس سرچشمه در راکتور بیولیچینگ
        زهرا منافی رضا آتش دهقان مریم کارگرراضی
        در بسیاری از موارد در کارخانه تغلیظ مجتمع مس سرچشمه، عیار مس کنسانتره مولیبدنیت از حد مجاز تجاوز می‌کند. این امر سبب کاهش ارزش اقتصادی کنسانتره می‌شود. بنابراین با افزودن میزان مس، کنسانتره کنترل می‌شود. سدیم سیانید ماده‌ای است بسیار سمی و آلودگی محیطی را به‌دنبال دارد. أکثر
        در بسیاری از موارد در کارخانه تغلیظ مجتمع مس سرچشمه، عیار مس کنسانتره مولیبدنیت از حد مجاز تجاوز می‌کند. این امر سبب کاهش ارزش اقتصادی کنسانتره می‌شود. بنابراین با افزودن میزان مس، کنسانتره کنترل می‌شود. سدیم سیانید ماده‌ای است بسیار سمی و آلودگی محیطی را به‌دنبال دارد. در این پژوهش، امکان‌سنجی استفاده از توان میکروارگانیسم ها در این فرایند مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا پس از نمونه‌گیری از کنسانتره مولیبدنیت مجتمع مس سرچشمه و انجام آنالیزهای شیمیایی و مینرالوژیک، نمونه‌های مورد نظر، تحت فرایند بیولیچینگ به‌وسیله‌ی باکتری های مزوفیل (کشت مخلوط از باکتری های اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدانس، اسیدی تیوباسیلوس تیواکسیدانس و لپتوسپریلم فرواکسیدانس) و ترموفیل(اسیدیانوس بریرلی و سولفولوبوس اسیدوکالداریوس) موجود در بانک میکروبی مرکز تحقیقات مس سرچشمه قرار گرفت. پس از انجام بیولیچینگ در فلاسک‌های متحرک با روش طراحی آزمایش ها، نتیجه‌های حاصل در راکتور بیولیچینگ به‌وسیله‌ی باکتری های ترموفیل و مزوفیل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه‌ها نشان داد میزان حذف مس از کنسانتره مولیبدنیت به‌وسیله‌ی باکتری های مزوفیل 50 درصد (دمای 35 درجه، pH برابر 2 و درصد جامد 10 و تلقیح باکتری 12 درصد) و به‌وسیله‌ی باکتری‌های ترموفیل 60 درصد (دمای 65 درجه، pH برابر با 5/1، تلقیح باکتری 12 و درصد جامد 10) است. بنابراین استفاده از روش میکروبی در تعدیل میزان مس کنسانتره مولیبدنیت از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده و از مشکلات زیست محیطی نسبت به سایر روش ها، جلوگیری می نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        125 - نانوچندسازه مزوحفره مغناطیسی شده پوسته-هسته پوشیده‎شده با تیتانیم دی‎اکسید و اصلاح شده با ماده سطح فعال برای حذف رنگدانه متیلن بلو از نمونه آب‌های محیطی
        مریم عزالدین لاله عدل نسب
        در این پژوهش، یک نانوچندسازه مزوحفره مغناطیسی شده پوسته-هسته پوشیده شده با تیتانیم اکسید Fe3O4@MCM@TiO2 به‌عنوان جاذب تهیه و با یک ماده سطح‎فعال آنیونی برای حذف یک رنگدانه کاتیونی (متیلن بلو) از نمونه‎های آب چاه و آب فاضلاب اصلاح شد. آهن اکسید بر مزوحفره MCM-41 أکثر
        در این پژوهش، یک نانوچندسازه مزوحفره مغناطیسی شده پوسته-هسته پوشیده شده با تیتانیم اکسید Fe3O4@MCM@TiO2 به‌عنوان جاذب تهیه و با یک ماده سطح‎فعال آنیونی برای حذف یک رنگدانه کاتیونی (متیلن بلو) از نمونه‎های آب چاه و آب فاضلاب اصلاح شد. آهن اکسید بر مزوحفره MCM-41 قرار گرفت و با تیتانیم اکسید به‌عنوان یک پوسته پوشیده شد. سدیم دودسیل سولفات به‌عنوان ماده سطح‎فعال آنیونی (SDS) از راه فرایند نیم‎ریشال/ برجذب‎ریشال جاذب را اصلاح و از تجمع و کلوخه‎شدن جاذب جلوگیری کرد. ویژگی‌های‌ جاذب ‌با‌ روش‌های پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف‎سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) و جذب و واجذب نیتروژن و نیز به‎کارگیری میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) بررسی شدند. حذف متیلن بلو در نمونه‌های آب محیطی در حضور جاذب‎تهیه شده و تاثیر عامل‎های متفاوت برای حذف مورد مطالعه قرار گرفت. داده‌های جذبی با مدل لانگمویر همخوانی داشت و زمان تعادل کوتاهی را با حداکثر ظرفیت جذب 227/27 میلی‌گرم بر گرم نشان داد. حذف متیلن بلو در حضور جاذب‎تهیه شده با بازیابی مناسب در گستره 89 % و 94/2 % صورت گرف تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        126 - سنتز و شناسایی نانوجاذب گرافن مغناطیسی تثبیت‌شده روی بسپار نایلون6 و به‌کارگیری آن برای حذف آلاینده یون سرب (II) از محلول آبی
        سید یدالله میر نظامی مهران دولو محمودرضا سهرابی مرتضی خسروی فرشته مطیعی
        در این پژوهش، نانو جاذب گرافن مغناطیسی (GM)تهیه و تثبیت آن بر سطح بسپار نایلون6 (N6) برای حذف آلاینده یون سرب (II) از محلول آبی، انجام شد. شناسایی جاذب تهیه‌شده با به‌کارگیری پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT-IR)، تجزیه عنصری (با روشEDS)، میکروسکوپی أکثر
        در این پژوهش، نانو جاذب گرافن مغناطیسی (GM)تهیه و تثبیت آن بر سطح بسپار نایلون6 (N6) برای حذف آلاینده یون سرب (II) از محلول آبی، انجام شد. شناسایی جاذب تهیه‌شده با به‌کارگیری پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT-IR)، تجزیه عنصری (با روشEDS)، میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM) و تعیین مساحت سطح (BET) انجام گرفت. با توجه به تصاویر SEM، اندازه نانوذره‌های مغناطیسی (Fe3O4) بین 33 تا 74 نانومتر بود که بیانگر توزیع به نسبت یکنواخت آن‌ها بر بستر نایلون6 بود. همچنین، تجزیه عنصری نانوجاذب سه‌جزیی گرافن مغناطیسی نایلون6 وجود سه عنصر کربن، اکسیژن و آهن را در ساختار آن تأیید می‌کند. در ادامه، نتایج طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT-IR) و پراش پرتو ایکس (XRD) نشان‌دهنده تشکیل نانوچندسازه موردنظر است. مساحت سطح ویژه (BET) این نانوجاذب چندسازه سه‌جزیی گرافن مغناطیسی نایلون6 با گاز نیتروژن اندازه‌گیری و برابر با m2/g 189 گزارش شد. یکی از ویژگی‌های نانوجاذب تهیه‌شده، تبدیل گرافن از حالت دوبعدی به حالت سه‌بعدی با به‌کارگیری سطح بسپار بود که باعث افزایش سطح جاذب و درنتیجه بالا بردن بازده جذب برای حذف آلاینده‌ها است. ویژگی دیگر این جاذب، مغناطیسی بودن آن است که جداسازی (خارج کردن) آن را پس از جذب آلاینده‌ها با یک آهنربای خارجی آسان می‌سازد. عوامل مؤثر بر بازده حذف، شامل pH محلول، زمان تماس، مقدار جاذب، غلظت آلاینده یون سرب (II) و دمای محلول، موردبررسی قرارگرفت. همچنین، شرایط بهینه برای حذف آلاینده یون سرب (II)، 95 % به‌دست آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        127 - تهیه سبز و درجا گرافن اکسید GO-Cu-BTC در شرایط بدون حلال و با روش مکانوشیمیایی و بررسی ویژگی سینتیکی و هم‌دما حذف کادمیم
        حمیده حمزه علی سارا مشکوری بهشته سهرابی نظری محمدرضا نعیمی جمال لیلا پناهی
        دراین پژوهش، نانوچندسازه گرافن اکسید-مس-1و3و5-بنزن‎تری‎کربوکسیلات (GO-Cu-BTC) به روش سبز، درجا، شرایط بدون حلال و با روش مکانوشیمیایی بدون نیاز به خالص‌سازی ساخته شد. با به‎کارگیری پراش پرتو ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) ساختار نا أکثر
        دراین پژوهش، نانوچندسازه گرافن اکسید-مس-1و3و5-بنزن‎تری‎کربوکسیلات (GO-Cu-BTC) به روش سبز، درجا، شرایط بدون حلال و با روش مکانوشیمیایی بدون نیاز به خالص‌سازی ساخته شد. با به‎کارگیری پراش پرتو ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) ساختار نانوچندسازه را تایید شد. در راستای بررسی کاربرد نانوچندسازه که در شرایط سبز تهیه شد، حذف فلز سنگین کادمیم مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش، بررسی سینتیکی و هم‌دما برای حذف فلز انجام و غلظت یون‌های کادمیم با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که ظرفیت جذب کادمیم با جاذب نانوچندسازه به عامل‎هایی مانند pH و زمان تماس واکنش وابسته است. نتایج نشان داد که داده‌های هم‌دما از مدل لانگمویر پیروی می‌کنند. در این بررسی، مشخص شد که نانوچندسازه GO-Cu-BTC توانایی بالایی برای حذف کادمیم دارد و می‌تواند به‌عنوان یک جاذب موثر به‎کارگرفته شود. برپایه شرایط بهینه، 6 میلی‌گرم از نانوچندسازه، 94 % کادمیم محلول در آب را در pH برابر با 8 حذف می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        128 - حذف داروی آموکسی‌سیلین از محیط آبی به کمک زئولیت طبیعی اصلاح شده
        احمد رهبر کلیشمی رضا نودهی
        زئولیت‌ها، آلومینوسیلیکات‌های بلوری و آبدار فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی هستند که به دلیل ساختار شیمیایی و سطح ویژه مناسب، برای حذف و جداسازی آلاینده‌های دارویی، رنگی و فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در پژوهش حاضر، زئولیت طبیعی با آسیاب توپی پودر شد. سپس، به کمک ماده س أکثر
        زئولیت‌ها، آلومینوسیلیکات‌های بلوری و آبدار فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی هستند که به دلیل ساختار شیمیایی و سطح ویژه مناسب، برای حذف و جداسازی آلاینده‌های دارویی، رنگی و فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در پژوهش حاضر، زئولیت طبیعی با آسیاب توپی پودر شد. سپس، به کمک ماده سطح‎فعال کاتیونی ستیل‌تری‌متیل‌آمونیم برمید اصلاح سطح شد. زئولیت اصلاح شده با روش‌های فلورسانس پرتو ایکس (XRF)، طیف‎سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR)، میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM)، پراش پرتو ایکس (XRD) و آزمون BET شناسایی شد. برپایه نتیجه‎های به‎دست آمده، سطح ویژه، میانگین قطر حفره‎ها و حجم کل حفره‎ها زئولیت به ترتیب m2/g 11/931، nm 31/55 و cm3/g 0/0941 به‌دست آمد. همچنین، کارایی نمونه اصلاح شده برای حذف داروی آموکسی‌سیلین از محیط آبی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عامل‌های محیطی مانند مقدار جاذب مصرفی، زمان تماس، pH، دما و غلظت اولیه محلول در بازدهی حذف دارو موثر هستند. همچنین، داده‌های آزمایشگاهی فرایند جذب آموکسی‌سیلین با مدل هم‌دمای فرندلیچ و سینتیک شبه مرتبه دوم همخوانی بیشتری دارند. طبق مدل هم‌دمای فرندلیچ، ظرفیت جذب آموکسی‌سیلین با مقدار جاذب مصرفی g/l 2، زمان تماس 180 دقیقه، pH برابر 9 و غلظت اولیه ppm 120 به mg/g 37/3 رسید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        129 - کاربرد نانو جاذب جدید92 GJ- اسفنج Demospongiae خلیج فارس جهت جداسازی یون منگنز
        حسین غفوریان سعیده جاویدی محمد ربانی
        در تحقیق حاضر از اسفنج رده ی Demospongiae گونه Amphimedon viridis برداشت شده از جزیره کیش در خلیج فارس به عنوان جاذب بیولوژیکی با حفره های نانو برای حذف کاتیون منگنز استفاده گردید و تأثیر پارامترهای غلظت، زمان تماس و اندازه ذره جاذب در ظرفیت جذب مورد بررسی قرارگرفت. ظرف أکثر
        در تحقیق حاضر از اسفنج رده ی Demospongiae گونه Amphimedon viridis برداشت شده از جزیره کیش در خلیج فارس به عنوان جاذب بیولوژیکی با حفره های نانو برای حذف کاتیون منگنز استفاده گردید و تأثیر پارامترهای غلظت، زمان تماس و اندازه ذره جاذب در ظرفیت جذب مورد بررسی قرارگرفت. ظرفیت جذب یون منگنز در غلظت‌های10،30، 50، 300 میلی گرم بر لیتر بر روی شیکر انجام و ظرفیت‌های جذب به ترتیب 7/0، 3، 6/6، 3/80 میلی‌گرم بر گرم بدست آمد که نشان می‌داد ظرفیت جذب با افزایش غلظت افزایش می‌یابد. همچنین ظرفیت جذب یون منگنز در غلظت‌های 10، 30 ،50 میلی گرم بر لیتر در زمان تماس 1 ساعت بدون شیکر به ترتیب 2/1، 2/4، 11 و در3 ساعت به ترتیب 2/0، 6/4 و 5/14 میلی‌گرم بر گرم بود که نشان می‌داد ظرفیت جذب با افزایش زمان تماس تغییر محسوسی نمی‌یابد. ظرفیت جذب در اندازه ذره جاذب به حالت تکه ای، mesh 70 و mesh120 به ترتیب 3/80، 6/64، 2/74 میلی گرم بر گرم بدست آمد که نشان می‌داد ظرفیت جذب در حالت تکه ای بیشتر می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که ظرفیت جذب یون منگنز بدست آمده بوسیله اسفنج خلیج فارس 3/80 میلی‌گرم بر گرم است و نسبت به ظرفیت سایر جاذب‌های طبیعی گزارش شده در حال حاضر بالاترین ظرفیت جذب منگنز را نشان می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        130 - حذف فلزات سنگین نیکل، کروم و کادمیوم از خاک آلوده به نفت خام با استفاده از بیوسورفکتنت رامنولیپید
        نیره خلقی حسین امانی شکوفه ملک محمودی علیرضا امیری
        سابقه و هدف: نفت خام حاوی مقادیر بالایی از فلزات سنگین است که در صورت ریزش در خاک موجب آلودگی خاک می‌شوند. هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد بیوسورفکتنت رامنولیپید در حذف فلزات سنگین نیکل ، کروم و کادمیوم از خاک آلوده به نفت خام است.مواد و روش‌ها: در این تحقیق مقطعی-توصیف أکثر
        سابقه و هدف: نفت خام حاوی مقادیر بالایی از فلزات سنگین است که در صورت ریزش در خاک موجب آلودگی خاک می‌شوند. هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد بیوسورفکتنت رامنولیپید در حذف فلزات سنگین نیکل ، کروم و کادمیوم از خاک آلوده به نفت خام است.مواد و روش‌ها: در این تحقیق مقطعی-توصیفی ابتدا بیوسورفکتنت رامنولیپید از باکتری سودوموناس آئروجینوسا تولید و سپس با آزمون‌های TLC و FTIR اثبات شد. در مرحله بعدی ابتدا خاک ماسه‌ای با ابعاد 2 میلی‌متر با نفت خام (32.83=API و ویسکوزیتی cp 6.21) درون یک بشر آلوده شد. خاک آلوده به نفت خام درون فالکون‌های حاوی محلول شستشو شامل بیوسورفکتنت رامنولیپید (نسبت 1:10) به مدت 24 ساعت در شرایط مختلف دمایی، غلظت و pH شستشو داده شد. محلول حاوی فلزات سنگین برای رهایش فلزات به شکل یون، هضم اسیدی گردید. میزان حذف فلزات سنگین توسط بیوسورفکتنت رامنولیپید با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. یافته‌ها: میزان حذف فلزات سنگین از خاک آلوده در شرایط بهینه C° 25، غلظت g/l 0.8 و میزان 11 pH برای نیکل، کروم و کادمیوم به ترتیب برابر با43.05 %، 34.73% و 52.81% به دست آمد.نتیجه گیری: شستشوی خاک به وسیله بیوسورفکتنت تولید شده در این تحقیق منجر به حذف فلزات سنگین بدون آثار مخرب سورفکتنت‌های شیمیایی می‌شود و خطرات محیط زیستی را کاهش می‌دهد. بر اساس نتایج این تحقیق می‌توان استفاده از بیوسورفکتنت ‌ها را برای حذف فلزات سنگین حاصل از نفت خام به صنایع پیشنهاد نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        131 - حذف زیستی کروم توسط سودوموناس پلکوگلوسی سیدا و نانوذرات سیلیسی مزوپور از خاک های آلوده به نفت
        مهدی شهریاری نور شقایق طالب سربازی فاتن دیوسر
        سابقه و هدف: حضور فلزات سنگین سمی و سرطان زا همچون کروم در فاضلاب صنعتی، یک آلودگی مهم برای خاک های کشاورزی و منابع طبیعی آب محسوب می شود. هدف از این مطالعه ارزیابی حذف کروم با یک جدایه باکتریایی از خاک آلوده در مقایسه با نانوذرات سیلیسی مزوپوری می باشد.مواد و روش ها: د أکثر
        سابقه و هدف: حضور فلزات سنگین سمی و سرطان زا همچون کروم در فاضلاب صنعتی، یک آلودگی مهم برای خاک های کشاورزی و منابع طبیعی آب محسوب می شود. هدف از این مطالعه ارزیابی حذف کروم با یک جدایه باکتریایی از خاک آلوده در مقایسه با نانوذرات سیلیسی مزوپوری می باشد.مواد و روش ها: در این پژوهش به منظورجداسازی باکتری تجزیه کننده کروم، نمونه برداری از خاک های مناطق مختلف نفتی ساحل کیاشهر صورت گرفت. شناسایی مقدماتی سویه‌های جداشده بر اساس آزمون های بیوشمیایی و سپس شناسایی مولکولی باکتری با توالی یابی 16S rRNA انجام شد. حذف کروم در شرایط آزمایشگاه با سویه باکتریایی و نانوذرات بطور جداگانه با اسپکترومتر جذب اتمی (AAS) بررسی شد.یافته ها: باکتریتجزیه کننده کروم براساس تجزیه و تحلیل 16S rRNA و همولوژی ٩٩% ، سودوموناس پلکوگلوسی سیدا شناسایی شد. حذف کروم توسط نانو ذرات سیلیسی مزوپور در غلظت ٣٠٠ میکروگرم در میلی لیتر بیشتر از سویه جدا شده باکتری بوده و میزان حذف را تا ٧٥ درصد نشان داد. اما با افزایش غلظت کروم در محیط به میزان بیش از ٦٠٠ میکروگرم در میلی لیتر ، توانایی حذف کروم توسط باکتری نسبت به نانو ذرات سیلیسی مزوپور، به میزان ٨٠ درصد به ٧۲ درصد عملکرد بهتری نشان داد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که جدایهسودوموناس پلکوگلوسی سیدا و نانوذرات می توانند برای حذف کروم از خاک ها و آب های آلوده استفاده شوند. همچنین به منظور به منظور افزایش کارایی حذف کروم، استفاده هم زمان از باکتری حذف کننده کروم و نانو جاذب استفاده پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        132 - پارادوکس مور و نظر ویتگنشتاین در باره آن
        عبدالرزاق حسامی فر
        جورج ادوارد مور در دو مقاله خود به دو جمله اشاره می کند که در هر یک به ظاهر تعارضی میان صدر و ذیل جمله وجود دارد که از آن به پارادوکس مور تعبیر می شود: من سه شنبه گذشته به سینما رفتم اما باور ندارم که این کار را انجام دادم. من باور دارم که او بیرون رفته است، اما او بیرو أکثر
        جورج ادوارد مور در دو مقاله خود به دو جمله اشاره می کند که در هر یک به ظاهر تعارضی میان صدر و ذیل جمله وجود دارد که از آن به پارادوکس مور تعبیر می شود: من سه شنبه گذشته به سینما رفتم اما باور ندارم که این کار را انجام دادم. من باور دارم که او بیرون رفته است، اما او بیرون نرفته است. از نظر مور پارادوکس در این است که از یک سو شخص در باره خود سخن به ظاهر متناقض و یاوه ای می‌گوید و از سوی دیگر این سخن در باره او می تواند صادق باشد. در پیرامون این پارادوکس مسائل متعددی مطرح شده است از جمله اینکه این پارادوکس نه تنها در اظهار بلکه در باور، اندیشه، تمایلات و مانند اینها نیز مطرح می‌شود. مسأله دیگر اینکه گفته اند که در پارادوکس مور دو تقریر را باید از هم متمایز کرد: یکی تقریر حذفی که مثال آن این است: p و من باور ندارم که p و دوم تقریر ارتکابی که مثال آن این است: من باور دارم که p، اما چنین نیست که p. ویتگنشتاین کشف این پارادوکس را مهمترین کار مور می داند که در آن نوع خاصی از بی‌معنایی و یاوگی مطرح شده است. وی از تأثیر بسیار این کشف بر خود سخن می‌گوید. در این پژوهش می کوشیم پارادوکس مور را در آینه تحلیل مفسران اندیشه‌اش به ویژه نظر ویتگنشتاین در باره آن تحلیل و بررسی کنیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        133 - بررسی کارایی الگوی لوجیت و تحلیل تمایزی چند متغیره در پیش بینی وضعیت مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران
        زهرا پورزمانی افسانه توانگر حمزه کلایی آوا کیارسی
        مطالعات پیشین نشان داده‌اند که پیش‌بینی موفقیت یا عدم موفقیت مالی شرکت ها با توجه به نسبت های مالی آنها امکان پذیر است و الگو‌های رگرسیونی به عنوان ابزارهای تخمین، کارآمدی خود را اثبات کرده‌اند. ولی اینکه کدام الگو و روش تخمین در شرایط مختلف پاسخگو است به عنوان موضوع ای أکثر
        مطالعات پیشین نشان داده‌اند که پیش‌بینی موفقیت یا عدم موفقیت مالی شرکت ها با توجه به نسبت های مالی آنها امکان پذیر است و الگو‌های رگرسیونی به عنوان ابزارهای تخمین، کارآمدی خود را اثبات کرده‌اند. ولی اینکه کدام الگو و روش تخمین در شرایط مختلف پاسخگو است به عنوان موضوع این پژوهش، مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این تحقیق بررسی کارایی دو الگوی تحلیل رگرسیون لوجیت و تحلیل ممیزی چند متغیره جهت پیش‌بینی موفقیت یا عدم موفقیت شرکت ها است. با توجه به هدف بیان شده به دنبال آزمون فرضیه کارایی دو روش رگرسیون لوجیت و تحلیل ممیزی در تشخیص توانمندی مالی شرکت ها تفاوت معناداری دارند و رگرسیون لوجیت کاراتر و توانمندتر از الگوی تحلیل ممیزی است هستیم. در این تحقیق داده‌های مربوط به 12 نسبت مالی در شرکت های ناموفق (براساس ماده 141) و شرکت های خارج شده از بورس، هرکدام در مقابل شرکت های موفق در الگو‌های لوجیت و تحلیل ممیزی قرار گرفته و تخمین زده شده‌اند و در نهایت نتیجه گرفته شد که با داده‌های مربوط به یک سال قبل از سال مبنا، الگوی تحلیل ممیزی کارآمدتر عمل می‌کند و با داده‌های دو سال قبل از سال مبنا الگوی لوجیت کارآمدتر عمل می‌کند؛ ولی در مجموع تفاوت معناداری بین این دو الگو وجود ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        134 - ارائه مدل ترکیبی DEA-MLP در تشکیل سبدبهینه سهام: بررسی محتوای اطلاعاتی معیارهای حسابداری، معیارهای مبتنی بر ارزش و معیارهای BSC
        حسن فتاحی نافچی مهدی عربصالحی مجید اسماعیلیان
        این هدف می‌تواند با استفاده از روش‌ها و الگوریتم‌های مختلفی صورت پذیرد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل سبد بهینه سهام با استفاده از ترکیب روش‌های تحلیل پوششی داده‌ها، الگوریتم حذف دادهای پرت و شبکه‌های عصبی MLP است. جامعه آماری پژوهش شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار أکثر
        این هدف می‌تواند با استفاده از روش‌ها و الگوریتم‌های مختلفی صورت پذیرد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل سبد بهینه سهام با استفاده از ترکیب روش‌های تحلیل پوششی داده‌ها، الگوریتم حذف دادهای پرت و شبکه‌های عصبی MLP است. جامعه آماری پژوهش شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1386 تا 1396 می‌باشد. برای تشکیل سبد بهینه سهام از تمام معیارهای موجود دسته‌بندی شده برای رسیدن به سبد سهام بهینه استفاده گردید. سپس نتایج به‌دست‌آمده در رویکردهای مختلف بر اساس معیار نسبت شارپ با هم مقایسه شد. یافته‌های حاصل از پژوهش حاکی از آن است که استفاده از ترکیب تحلیل پوششی داده‌ها، الگوریتم حذف دادهای پرت، شبکه‌های عصبی MLP و معیارهای حسابداری در تهیه سبد بهینه سهام منجر به افزایش نسبت شارپ در مقایسه با سایر رویکردها (ریسک و بازده، مبتنی بر ارزش و ارزیابی متوازن) می‌شود. به‌طورکلی به‌کارگیری هم‌زمان روش‌های ترکیبی بهینه‌سازی و معیارهای جامع استخراج‌شده از گزارش‌های حسابداری می‌تواند سبد سهام بهینه‌تر و مطلوبیت بیشتر را برای سرمایه‌گذاران به همراه داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        135 - بررسی قابلیت ریزجلبکTetraselmis suecica در تصفیه پساب ثانویه شهری
        علیرضا افشاری مازیار یحیوی میرمسعمود سجادی حسینعلی شیبک عیسی عبدالعلیان
        در این تحقیق اثرات پالایشی ریزجلبک تتراسلمیس سواسیکا (Tetraselmis suecica) مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این تحقیق بررسی قابلیت تراکم های مختلف این ریزجلبک در حذف ازت و فسفر پساب بود. بدین منظور ریزجلبک تتراسلمیس سواسیکا (T. suecica) در شرایط ثابت آزمایشگاهی با سه تراکم أکثر
        در این تحقیق اثرات پالایشی ریزجلبک تتراسلمیس سواسیکا (Tetraselmis suecica) مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این تحقیق بررسی قابلیت تراکم های مختلف این ریزجلبک در حذف ازت و فسفر پساب بود. بدین منظور ریزجلبک تتراسلمیس سواسیکا (T. suecica) در شرایط ثابت آزمایشگاهی با سه تراکم اولیه (105×5 سلول در میلی لیتر بعنوان تراکم پایین، 106×1 سلول در میلی لیتر بعنوان تراکم متوسط و 106×2 سلول در میلی لیتر بعنوان تراکم بالا) در 250 میلی لیتر پساب به منظور بررسی اثرات پالایشی طی مدت 14 روز پرورش داده شد. طی دوره پرورش غلظت فسفات و فرم هایی از نیتروژن مانند نیتروژن نیتریتی و نیتروژن نیتراتی توسط روش های استاندارد اندازه گیری با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر ماوراء بنفش تعیین گردید. تراکم های متوسط و بالای این ریزجلبک میزان حذفی برابر با 80% نیترات و 8/71% فسفات و 3/56% نیتریت را از پساب تحت آزمایش نشان دادند. این نتایج، توانایی ریزجلبک را در کاهش ازت و فسفر پساب و امکان کاربرد آن جهت تصفیه پساب ها نشان می دهد بطوری که تراکم های بالاتر میزان حذف ازت و فسفر بیشتر و نتایج رضایتبخش تری را نشان می دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        136 - بررسی میزان رشد فیتوپلانکتون Chlorella vulgaris و اثرات آن بر روی مواد مغذی پساب شهری
        حمیدرضا قیصری سید محسن بصیری سیده اطهره موسوی مازیار یحیوی محمدرضا طاهری زاده
        فیتوپلانکتون ها اساس تمام زنجیره های غذایی آبی هستند. کاربرد اصلی آنها در آبزی پروری مربوط به تغذیه می باشد اما در عین حال قادر به جذب مواد مغذی پساب و استفاده از آنها در جهت رشد خود می باشند. بدین منظور پرورش فیتوپلانکتون Chlorella vulgaris با استفاده از محیط کشت پساب أکثر
        فیتوپلانکتون ها اساس تمام زنجیره های غذایی آبی هستند. کاربرد اصلی آنها در آبزی پروری مربوط به تغذیه می باشد اما در عین حال قادر به جذب مواد مغذی پساب و استفاده از آنها در جهت رشد خود می باشند. بدین منظور پرورش فیتوپلانکتون Chlorella vulgaris با استفاده از محیط کشت پساب شهری در تابستان 1387 در تصفیه خانه فاضلاب بندرعباس مورد آزمایش قرار گرفت تا علاوه بر کاهش هزینه تولید، توانایی جذب مواد مغذی پساب و اثر تصفیه کنندگی آن سنجیده و مورد بهره برداری قرار گیرد. Chlorella vulgarisبا تراکم یکسان درحجم های متفاوت پساب شهری (20، 40، 60، 80 و 100درصد) به منظور بررسی میزان رشد و با سه تراکم اولیه متفاوت (تراکم بالا 106×2 سلول در میلی لیتر، متوسط 106×1 سلول در میلی لیتر و پایین 105×5 سلول در میلی لیتر) به پساب تصفیه شده اضافه گردیدند. تعداد سلول در چهارده روز افزایش یافت و سرعت این افزایش در کشت های 80 و 100 درصد بیشتر بود. در پایان روز چهاردهم پرورش بیش از 80درصد نیترات، 56 درصد نیتریت و 80 درصد فسفات در همه کشت ها به جزء تراکم پایین حذف گردید. نتایج نشان داد که کارایی حذف مواد مغذی پساب به وسیله این سیستم فیتوپلانکتونی ارتباط مستقیم با فعالیت فیزیولوژیک و رشد سلول هایChlorella که تحت تأثیر تراکم اولیه بودند، داشت. به نظر می رسید که کشت های با یک تراکم فیتوپلانکتونی بالا، برای رسیدن به نتایج رضایت بخش از حذف مواد مغذی در مدت 10 روز به جای 14 روز سودمندتر بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        137 - بررسی امکان تغییر در الگوی کشت (با استفاده از ردیف های باریک و حذف برخی فاروهای کاشت) به منظور افزایش عملکرد ذرت در جیرفت
        غلامرضا افشارمنش پرویز رهبریان سید امیر فرشاد مهر
        به منظور مطالعه و بررسی امکان تغییر در الگوی کشت ذرت با استفاده از ردیف های باریک و حذف برخی فاروهای کشت آزمایشی با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1390 در اراضی مرکز آموزش کشاورزی شهید دهقانپور جیرفت به مرحله اجرا رسید که در آن 18 تیمار شامل: 1T، أکثر
        به منظور مطالعه و بررسی امکان تغییر در الگوی کشت ذرت با استفاده از ردیف های باریک و حذف برخی فاروهای کشت آزمایشی با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1390 در اراضی مرکز آموزش کشاورزی شهید دهقانپور جیرفت به مرحله اجرا رسید که در آن 18 تیمار شامل: 1T، 2Tو 3T به ترتیب فاصله بین ردیف های کاشت 35 سانتی متر با تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار 4T، 5T و 6T فاصله ردیف 35 سانتی متر و حذف 4 فارو نکاشت به ترتیب با تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار، 7T، 8T و 9T فاصله بین ردیف ها 75 سانتی متر به ترتیب با تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار، 10T، 11T و 12T فاصله بین ردیف های کاشت 75 سانتی متر به ترتیب حذف یک خط کاشت با تراکم 75 هزار، دو خط نکاشت با تراکم 85 هزار و 2 خط نکاشت با تراکم 95 هزار بوته، 13T، 14T و 15T فاصله بین ردیف های کاشت 55 سانتی متر یا تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته 16T، 17T و 18T به ترتیب فاصله بین ردیف ها 55 سانتی متر به ترتیب با 3 خط نکاشت و تراکم های 75، 85 و 95 هزار بوته مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورد اندازه گیری شامل: عملکرد دانه، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، نسبت دانه به کل، ارتفاع بوته، بیوماس، متوسط وزن بلال و شاخص برداشت بود. نتایج به دست آمده نشان داد که تیمارهای عملکرد دانه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و بیوماس در سطح آماری 5% و بر تعداد دانه در ردیف، طول بلال و متوسط وزن بلال در سطح آماری 1% معنی دار و روی بقیه صفات بی معنی بود. بالاترین عملکردهای دانه ذرت از تیمارهای 1T، 12T، 5T، 7T، 4T و 14T به ترتیب 51/17، 81/16، 99/15، 66/15، 26/15 و 25/15 تن در هکتار بود. در نهایت با توجه به تمام اندازه گیری ها و کاهش در میزان آب مصرف شده (سطح زمین کمتری آبیاری شده) تیمارهای 12T، 4Tو 5Tانتخاب و برای منطقه توصیه می شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        138 - بررسی شیوع ریزحذف های نسبی gr/gr, b1/b3, b2/b3 در مردان الیگواسپرم ایرانی
        پریچهر یغمایی ناصر سلسبیلی نسیم حیاتی رودباری رضا میرفخرایی مریم منتظری میترا عطایی
        کروموزوم Yانسان شامل ژن هایی است که بر روی یک ناحیه بزرگ جایگزین شده اند و به نواحیAZFc, AZFb, AZFaمعروف می باشند. حذف در این ژن ها با نقایصی در اسپرماتوژنز همراه می باشد که منجر بهالیگواسپرمی و آزواسپرمی می گردد. حذف های نسبی ناحیهAZFc به عنوان یک فاکتور خطر مهم برای ا أکثر
        کروموزوم Yانسان شامل ژن هایی است که بر روی یک ناحیه بزرگ جایگزین شده اند و به نواحیAZFc, AZFb, AZFaمعروف می باشند. حذف در این ژن ها با نقایصی در اسپرماتوژنز همراه می باشد که منجر بهالیگواسپرمی و آزواسپرمی می گردد. حذف های نسبی ناحیهAZFc به عنوان یک فاکتور خطر مهم برای الیگواسپرمی و آزواسپرمی گزارش شده است. هدف اصلی از این پژوهش بررسی شیوع ریزحذف های نسبی کروموزم Ygr/gr, b1/b3, b2/b3)) در مردان الیگواسپرم می باشد. 30 مرد الیگواسپرمی با میزان اسپرم کمتر 106andtimes;10 و50 مرد بارور به عنوان گروه شاهد در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. جهت بررسی ریز حذف های gr/gr, b1/b3, b1/b2از روش Multiplex PCRاستفاده گردید. درمجموع 5 فرد بیمار بافراوانی 17%و 6 فرد سالم با فراوانی12% دارای حذف بودند.در بیماران 4 فرد با فراوانی 7/13%حذفgr/gr و 1 نفر با فراوانی 4/3% حذف b2/b3را نشان دادند. در بین افراد سالم 5 نفر با فراوانی10% دارای حذف gr/grو1 نفر با فراوانی2%حذف b2/b3را آشکار ساختند.این نتایج پیشنهاد می کند اگر چه شیوع ریز حذف های ناحیهAZFc در مردان نابارور ایرانی پایین می باشد، اما انجام تحقیقات مولکولی قبل از شروع هر اقدام درمانی مفید می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        139 - ظرائف بلاغی حذف ارکان اسالیب شرط در آیاتی از قرآن کریم
        حمدالله جعفرپور علی رضائی کهنمویی محمدعلی ربی پور
        بلاغت حذف در اسالیب شرط به دلیل بسامد آن در قرآن کریم از اهمّیّت بالایی برخوردار است؛ زیرا شناخت غرض جملات شرطی بدون شناخت محذوف و بیان تقدیر آن مشکل می‌نماید در واقع با حذف بخشی از ارکان شرط، ساختار آن کوتاه گشته که می‌توان به اختصار و پرهیز از بیهوده‌گویی، کوتاه بودن أکثر
        بلاغت حذف در اسالیب شرط به دلیل بسامد آن در قرآن کریم از اهمّیّت بالایی برخوردار است؛ زیرا شناخت غرض جملات شرطی بدون شناخت محذوف و بیان تقدیر آن مشکل می‌نماید در واقع با حذف بخشی از ارکان شرط، ساختار آن کوتاه گشته که می‌توان به اختصار و پرهیز از بیهوده‌گویی، کوتاه بودن زمان، معلوم بودن محذوف به قرینه، تحقیر مخاطب، رعایت فواصل آیات، دلالت فعل بعدی بر محذوف و سایر مواردی که در کتب بلاغی و تفسیری هنوز دلیلی بر آن شناخته نشده است؛ که از اغراض بلاغی آن می‌باشد. بنابراین حذف ارکان شرط در فهم مقصود، ارزشی بالاتر و ظرافت خاص بلاغی دارد. بنابر این در مقاله حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بلاغت حذف ارکان شرط با تأملی در آیات پرداخته شده است که معلوم گشت حذف در ارکان شرط نوعی ساختار شکنی و سبب فشرده شدن جمله می‌شود پس از تعریف حذف و انواع آن به بررسی اغراض بلاغی ارکان شرط محذوف و تعیین تقدیر مناسب پرداخته شد، چرا که بدون دریافت مورد محذوف و بیان تقدیر آن فهم درست مقصود آیات حاصل نمی‌شود، لذا حذف بلاغی ارکان شرط ارزشی والاتر و ظرافت خاصی در فهم آیات دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        140 - ارزیابی روش‌های تولید هاپلویید در گندم از طریق تلاقی با ذرت
        رضا بزرگی پور
        این تحقیق به‌منظور مقایسه روش‌های تولید هاپلویید در ارقام گندم هگزاپلویید از طریق حذف کروموزومی (تلاقی گندم و ذرت) جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی گندم صورت گرفت. در این تحقیق سه روش کلاسیک (A)، ساقه بریده (B) و بینابینی (C) مورد مقایسه قرار گرفتند. مواد گیاهی مورد ا أکثر
        این تحقیق به‌منظور مقایسه روش‌های تولید هاپلویید در ارقام گندم هگزاپلویید از طریق حذف کروموزومی (تلاقی گندم و ذرت) جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی گندم صورت گرفت. در این تحقیق سه روش کلاسیک (A)، ساقه بریده (B) و بینابینی (C) مورد مقایسه قرار گرفتند. مواد گیاهی مورد استفاده شامل 11 ژنوتیپ گندم F1 به‌عنوان والد مادری و ژنوتیپ ذرت BC572 به‌عنوان والد گرده دهنده (پدری) بود. صفات مورد مطالعه در این تحقیق عبارت بودند از درصد تولید بذر از گلچه‌های تلقیح شده، درصد تشکیل جنین از بذور تولید شده و درصد تولید گیاهچه‌های هاپلویید از جنین‌های بدست آمده. مقایسات انجام شده نشان داد که در بین روش‌های مختلف نگهداری سنبله، روش بینابینی (C) از نظر درصد تشکیل بذر، جنین و گیاهچه هاپلویید، بطور معنی‌دار برتر از روش‌های دیگر بوده است. در این روش درصد تشکیل بذر 98/84 %، تشکیل جنین 73/21 % و تولید گیاهچه 52/49 % و در کل درصد تولید گیاهچه هاپلویید به نسبت گلچه‌های گرده افشانی شده 80/13 % نشان داد.بطور معنی‌دار برتر از روش‌های دیگر بوده است. در این روش درصد تشکیل بذر 98/84 %، تشکیل جنین 73/21 % و تولید گیاهچه 52/49 % و در کل درصد تولید گیاهچه هاپلویید به نسبت گلچه‌های گرده افشانی شده 80/13 % نشان داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        141 - بررسی اثرات برگ‌زدایی برخصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی آفتابگردان درشرایط تنش قطع آبیاری در منطقه ورامین
        فرشاد قوشچی
        در آفتابگردان، حساسیت به تنش قطع آب مدتی پیش از ظهور طبق ها تا زمان رنگ گیری کامل دانه ها زیاد است، اما بیش ترین حساسیت به تنش کمبود آب، در مرحله گرده افشانی است. کاهش سطح برگ ها نخستین راهکاری گیاه و یکی از مهم ترین ساز و کار های سازگاری گیاه به تنش کم آبی است .به منظو أکثر
        در آفتابگردان، حساسیت به تنش قطع آب مدتی پیش از ظهور طبق ها تا زمان رنگ گیری کامل دانه ها زیاد است، اما بیش ترین حساسیت به تنش کمبود آب، در مرحله گرده افشانی است. کاهش سطح برگ ها نخستین راهکاری گیاه و یکی از مهم ترین ساز و کار های سازگاری گیاه به تنش کم آبی است .به منظور اثرات برگ زدایی بر خصوصیات کمی و کیفی آفتابگردان در شرایط قطع آبیاری آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی انجام شد. عامل اصلی تنش قطع آبیاری در چهار سطح شامل آبیاری مطلوب (S1) قطع آبیاری از مرحله غنچه دهی تا گلدهی(S2) ، قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا ابتدای پرشدن دانه(S3) و قطع آبیاری از ابتدای پر شدن دانه تا رسیدگی فیزیولوژیک (S4) و عامل فرعی برگ زدایی در سه سطح شامل عدم حذف برگ ها (F1) حذف 25 درصد برگ ها(F2) و حذف 50 درصد برگ (F3) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر اصلی تنش قطع آبیاری برتمام صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه عملکرد بیولوژیک، میزان روغن، پایداری غشای سیتوپلاسمی، محتوی رطوبت نسبی، کلروفیل کل و پرولین در سطح یک و پنج درصد معنی دار بود. اثر اصلی برگ زدایی نیز غیر از صفات عملکرد دانه و بیولوژیک در سایر صفات در سطح یک و پنج درصد معنی دار بود. اما اثرات متقابل تیمار ها بر صفات مورد آزمایش معنی دار نبود. قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا ابتدای پر شدن دانه به میزان 44 درصد موجب کاهش عملکرد دانه نسبت به شرایط آبیاری مطلوب شد. همچنین دراین شرایط میزان پرولین به تعداد قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کرد و به 8/56 میکرو مول برگرم وزن تر رسید که 49 درصد بیش از شرایط آبیاری معمول بود. از طرفی با حذف 50 درصد برگ ها به طور معنی داری کلرفیل کل و محتوی آب نسبی گیاه افزایش یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        142 - بررسی روابط منبع و مخزن بر عملکرد دانه و اجزاء آن در آفتابگردان
        زينب محمدزاده اصل عليرضا عيوضي
        جهت بررسی اثر سطوح مختلف حذف برگ و دانه بر عملکرد دانه و اجزای آن در آفتابگردان آجیلی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ساعتلوی ارومیه اجرا گردید. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در بهار 1391 انجام شد. فاکتور اول حذف برگ در چ أکثر
        جهت بررسی اثر سطوح مختلف حذف برگ و دانه بر عملکرد دانه و اجزای آن در آفتابگردان آجیلی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ساعتلوی ارومیه اجرا گردید. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در بهار 1391 انجام شد. فاکتور اول حذف برگ در چهار سطح شامل، عدم حذف برگ، حذف برگ های 3/1 فوقانی ساقه، حذف برگ های 3/1 میانی ساقه، حذف برگ های 3/1 تحتانی ساقه بود. فاکتور دوم حذف دانه در چهار سطح شامل، عدم حذف دانه، حذف دانه های 3/1 کناری طبق، حذف دانه های 3/1 میانی طبق، حذف دانه های 3/1 مرکزی طبق بود. نتایج نشان داد که تیمار عدم حذف برگ و حذف 3/1 دانه های کناری بیشترین تاثیر را روی وزن هزار دانه به میزان 250/223 گرم و ماده خشک کل بوته به میزان 2656 گرم داشت. هم چنین بیشترین عملکرد دانه در هر طبق به میزان 50/177 گرم مربوط به تیمار حذف برگهای 3/1 تحتانی و عدم حذف دانه بود. در تیمار عدم حذف برگ صفت مساحت برگ با ماده خشک کل همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت (r=0.99**). در تیمار عدم حذف دانه صفت درصد پروتئین دانه با عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی داری (r=0.96*) داشت. دو صفت مساحت برگ و قطر طبق بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه داشته و در مدل رگرسیونی حذف برگ باقی ماندند. در تجزیه رگرسیون حذف دانه، صفت قطر دانه بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        143 - اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی کدو تخم کاغذی
        سمیرا مالکی خضرلو سجاد انصاری اردلی مهدیه مالکی خضرلو عاطفه دستور
        چکیده به‌منظور تعیین اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه کدو تخم کاغذی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. فاکتورهای مورد آزمایش شامل تنش أکثر
        چکیده به‌منظور تعیین اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه کدو تخم کاغذی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. فاکتورهای مورد آزمایش شامل تنش برگ‌زدایی در سه سطح بدون برگ‌زدایی، 50%، 100% و کود نیتروژن در سه سطح 50، 100، 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع کود اوره بود. به این منظور تنش برگ‌زدایی در مرحله شیری دانه‌ها و کود نیتروژن در دو مرحله رشدی گیاه اعمال شدند. پس از برداشت محصول، برخی صفات کمی شامل وزن میوه، قطر، طول، عرض، وزن و تعداد دانه و همچنین روغن و برخی اسیدهای چرب دانه به‌عنوان صفات کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سطوح کود نیتروژن و تنش برگ‌زدایی صفات مورد بررسی را تحت تأثیر قرار دادند، اما برهم‌کنش این تیمارها بر صفات معنی‌دار نشد. با افزایش سطوح کود نیتروژن و تنش برگ‌زدایی، بیشتر صفات کمی و کیفی دانه کاهش یافتند و بیشترین مقدار اسید لینولئیک، اولئیک، پالمیتیک و استئاریک به‌ترتیب با 3/44، 9/27، 03/17 و 98/4% در سطح 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به‌دست آمد. همچنین، در تیمار بدون تنش برگ‌زدایی بیشترین مقدار اسیدهای چرب به دست آمد. بنابراین، حذف واحدهای فتوسنتزی در گیاه بر بیشتر خصوصیات رشدی گیاه تأثیرگذار بوده و افزایش مقدار مصرف کود نیتروژن علاوه بر افزایش هزینه نهاده‌ مصرفی، اثر سوء بر خصوصیات کمی و کیفی محصول دارد. در مجموع، تیمار کود نیتروژن 50 کیلوگرم در هکتار و تیمار بدون برگ‌زدایی مناسب‌ترین تیمار از نظر حصول حداکثر عملکرد دانه توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        144 - بررسی رفتارهای بهداشتی توده زنبور عسل آذربایجان شرقی در مقابل کنه واروآ
        محسن علمی احد شاددل ناصر ماهری
        به دلیل اثرات منفی استفاده از سموم شیمیایی برای مبارزه با کنه ی واروآ، استفاده از روش های غیر شیمیایی کم خطر مانند تقویت رفتارهای بهداشتی (از جمله تشخیص سلول های آلوده و تخلیه آنها توسط زنبورهای کارگر و رفتار نظافت گری) زنبور عسل علیه کنه واروآ مورد توجه قرار گرفته است. أکثر
        به دلیل اثرات منفی استفاده از سموم شیمیایی برای مبارزه با کنه ی واروآ، استفاده از روش های غیر شیمیایی کم خطر مانند تقویت رفتارهای بهداشتی (از جمله تشخیص سلول های آلوده و تخلیه آنها توسط زنبورهای کارگر و رفتار نظافت گری) زنبور عسل علیه کنه واروآ مورد توجه قرار گرفته است. این طرح در راستای سنجش توده زنبورهای عسل استان آذربایجان شرقی از نظر میزان بروز این رفتارها به مورد اجرا گذاشته شد. به همین منظور تعداد50 کلنی زنبور عسل از 5 شهرستان استان (اهر، شبستر، تبریز، مراغه و میانه) به طور تصادفی خریداری و از نقطه نظر میزان جمعیت بالغین و نوزادان، میزان ذخایر عسل و گرده و تعداد شان یکسان سازی گردید. اندازه گیری نظافت گری با استفاده از گذاشتن صفحات آغشته به گریس در کف کندوها، جمع آوری و شمارش کنه های ریزش نموده و اندازه گیری میزان حذف شفیره های مرده با استفاده از فریز کردن تکه شان حاوی شفیره تازه در بسته و شمارش تعداد لاروهای خارج شده توسط زنبورهای کارگر در هر 24 ساعت انجام گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از طرح کاملاً تصادفی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج حاصل از آنالیز داده ها نشان داد که میانگین نظافت گری کلنی های زنبور عسل استان 04/52 عدد کنه ریزش کرده در عرض 96 ساعت و میانگین درصد حذف شفیره های کلنی های استان در عرض 48 ساعت 84/79 درصد بود. از نظر نظافت گری، کلنی های شهرستان تبریز با میانگین 80/62 عدد کنه در عرض 96 ساعت بالاتر از سایر شهرستان ها قرار داشت و از نظر رفتار حذف شفیره ها کلنی های شهرستان شبستر با میانگین 16/90 درصد در عرض 48 ساعت بالاتر از سایر شهرستان ها قرار داشت. همبستگی ژنتیکی بین دو صفت نظافت گری و حذف شفیره ها 145/0 برآورد گردید. نهایتاً چنین نتیجه گیری شد که کلنی های استان با انجام رفتارهای بهداشتی نظافت گری و حذف شفیره ها توان دفاع از خود در برابر کنه واروآ را دارند و می توان با ایجاد برنامه های اصلاح نژادی میزان این رفتارها را تقویت نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        145 - بررسی واکنش مراحل رشد و صفات وابسته به عملکرد هیبریدهای آفتابگردان به تنش حذف برگ و دانه در تراکم های مختلف کاشت
        ساناز افشاری بهبهانی زاده غلام علی اکبری حمید ایران نژاد ابراهیم فرخی شینا زمان
        به منظور بررسی تنش حذف برگ و دانه در تراکم های مختلف کاشت بر مراحل رشد و ارتباط آن با عملکرد هیبریدهای آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. عا أکثر
        به منظور بررسی تنش حذف برگ و دانه در تراکم های مختلف کاشت بر مراحل رشد و ارتباط آن با عملکرد هیبریدهای آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. عامل اصلی شامل دو هیبرید آذرگل و هیبرید جدید ایرانیSHF81-90و تراکم های 60، 80 و 100 هزار بوته در هکتار و عامل فرعی شامل پنج سطح حذف برگ و دانه (حذف 50% برگ های پایین ساقه، حذف 50% برگ های بالای ساقه، حذف 50% دانه های طبق، حذف 25% دانه های طبق) و تیمار شاهد (بدون حذف برگ و دانه) بود. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای حذف برگ و دانه بر طول دوره زایشی، طول دوره پر شدن دانه، طول دوره رشد، عملکرد دانه در طبق، وزن خشک بوته، وزن طبق با دانه، تلاش بازآوری، درصد روغن و وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. اثر متقابل تیمارها نیز بر صفات مرتبط با عملکرد در سطح احتمال یک درصد معنی دار گردید. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین طول دوره پر شدن دانه با وزن خشک طبق با دانه (r=+0.636)، تلاش بازآوری (r=+0.714) و وزن هزار دانه (r=+0.799) مشاهده شد. وزن خشک طبق با دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنی داری (r=+0.965) با وزن خشک بوته داشت. با اعمال تنش حذف برگ در تراکم های مختلف کاشت، به دلیل کاهش تولید مواد فتوسنتزی، طول مدت مراحل فنولوژیک کاهش یافت و در نتیجه عملکرد نیز کاهش چشمگیری نشان داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        146 - تحلیل برخی فرآیندهای واجی گویش بهبهانی در نظریة بهینگی
        عالیه کامبوزیا کرد زعفرانلو مهدی شام روشن
        این پژوهش به بررسی برخی از فرایندهای واجی رایج در گویش بهبهانی در چارچوپ نظریة بهینگی پرداخته است. این فرایندها عبارتند از: همگونی، حذف ، تضعیف همخوان‌هایb ، f ، v به غلت دولبی‌نرمکامی w در محیط پس از واکه، درج غلت دولبی‌نرمکامی [w] در التقاء واکه، تبدیل انسدادی c به غل أکثر
        این پژوهش به بررسی برخی از فرایندهای واجی رایج در گویش بهبهانی در چارچوپ نظریة بهینگی پرداخته است. این فرایندها عبارتند از: همگونی، حذف ، تضعیف همخوان‌هایb ، f ، v به غلت دولبی‌نرمکامی w در محیط پس از واکه، درج غلت دولبی‌نرمکامی [w] در التقاء واکه، تبدیل انسدادی c به غلت‌ کامی [j] در بافت پایان واژه. این پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها از روش میدانی و انجام مصاحبۀ هدفمند بهره برده است. علاوه بر این، برخی از داده‌ها از منابع مکتوب مانند پایان‌نامه و کتاب‌هایی که دربارۀ گویش بهبهانی نوشته، استخراج شده‌اند. یکی از نگارندگان مقاله نیز اهل بهبهان است و به عنوان گویشور نیز در این پژوهش نقش داشته و صحت داده‌ها را تایید می‌نماید. گویشوران ده نفر مرد و زن، بی‌سواد و تحصیل‌کرده در سنین مختلف بوده‌اند. پس از جمع‌آوری داده‌ها، واژه‌های موردِ نظر به دقت آوانویسی شده و در نظریۀ بهینگی به لحاظ واج‌شناختی تحلیل شده‌اند. پس از جمع‌آوری داده‌ها، واژه‌ها آوانویسی‌شده و در نظریة بهینگی تحلیل شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که در این گویش فرایندهای حذف و تضعیف از سایر فرایندها بسامد بیشتر داشته‌اند. تفاصيل المقالة