فرایند حذف در گویش رودباری
الموضوعات :
1 -
الکلمات المفتاحية: فرایندهای واجی, گویش رودباری, حذف, همگونی, واکه, همخوان,
ملخص المقالة :
فرایند حذف elision یا deletion یکی از فرایندهای واجی (phonological process) است که در خدمت اقتصاد زبان است و بهمنظور کمکوشی و آسانجویی در زبانها و گویشها صورت میگیرد. در این نوشتار حذف واج (اعم از واکه، همخوان و هجا) در سطح واژه یا در ترکیب واژگانی در گویش رودباری مورد بررسی قرار گرفته است. گویش رودباری از گویشهای کرانۀ دریای خزر است که در شهرستان رودبار در جنوب استان گیلان به آن سخن میگویند. شواهدی که در این مقاله ارائه شدهاند از واژهنامههای مختلف گویش رودباری و نیز از پژوهش میدانی در آبادیهای مختلف شهرستان رودبار که به این گویش سخن میگویند به دست آمده است. این پژوهش نشان میدهد که در گویش رودباری از میان واکهها، بیش از همه e/a/ǝ بهعنوان واکۀ پایانی، و از میان همخوانها r، x، f، q،n ، š، d، t،z ، s، k، b، v، y، ? و h بیشتر در معرض حذف قرار دارند؛ که در این میان به ویژه بسامد حذف d و r قابل توجه است. حذف همخوانها عمدتاً پس از واکه و در جایگاه پایانی دیده میشود. بهدلیل نزدیکی گویش رودباری با گیلکی، تاتی، تالشی و تبری، نتایج این پژوهش برای پژوهشگران این زبانها سودمند و تا اندازۀ زیادی به این زبانها قابل تعمیم است.