• فهرست مقالات parks

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزیابی والویت‌سنجی پارک‌های شهری (مطالعه‌موردی: منطقه 13شهری‌کلان‌شهرمشهد)
        زهرا پارسانیک
        پارک‌های شهری؛ منطقه‌ای پوشیده از گیاه در داخل و اطراف شهر است که دارای دو کارکرد مهم برای شهر است. تعدیل‌دما، تلطیف هوا و زیبایی. با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن درکلان‌شهرمشهد و اهمیت این موضوع در این پژوهش به ارزیابی واولویت‌سنجی پارک‌های موجود در چکیده کامل
        پارک‌های شهری؛ منطقه‌ای پوشیده از گیاه در داخل و اطراف شهر است که دارای دو کارکرد مهم برای شهر است. تعدیل‌دما، تلطیف هوا و زیبایی. با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن درکلان‌شهرمشهد و اهمیت این موضوع در این پژوهش به ارزیابی واولویت‌سنجی پارک‌های موجود در منطقه 13 شهری کلانشهرمشهد بر اساس6 شاخص؛ امکانات، زیبایی، امنیت، دسترسی، توزیع- پراکندگی، مساحت – وسعت؛ و استفاده از مدل تاپسیس پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی با تاکید بر جنبه کاربردی و جمع آوري اطلاعات بر اساس پیمایش میدانی بوده است. نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد؛ از میان 13 پارک موجود در منطقه ثامن کلانشهرمشهد؛ تنها پارک امورشهراست که شاخص¬های مطلوبیت و کیفیت آن تا حدی ارتقاء یافته است. همچنین نتایج حاصل از مدل تاپسیس حاکی از آن است که پارک امور شهر با رتبه (CL) 993/0، پارک شهید فهمیده با رتبه(CL) 773/0، پارک میر با رتبه(CL) 625/0 دارای بالاترین و پارک کوچه عیدگاه با رتبه(CL)240/0، و پارک جاویدان با رتبه(CL)185/0 و پارک بهاالتولیه با رتبه(CL) 140/0 دارای کمترین کیفیت و مطلوبیت می¬باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تجزیه و تحلیل ریسک‌های بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی بوستان پلیس شهر تهران
        زهرا  گلچین شاد رخشاد حجازی
        این تحقیق به منظور ارزیابی وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط زیستی در بوستان‌های شهری به انجام رسیده است. در فرآیند ارزیابی از روش تجزی و تحلیل نقاط شکست و اثرات آن FMEA بهره‌گیری شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و گزارشات و اسناد و مدارک و مجلات معتبر و چکیده کامل
        این تحقیق به منظور ارزیابی وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط زیستی در بوستان‌های شهری به انجام رسیده است. در فرآیند ارزیابی از روش تجزی و تحلیل نقاط شکست و اثرات آن FMEA بهره‌گیری شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و گزارشات و اسناد و مدارک و مجلات معتبر و همچنین مطالعات میدانی، خطرات و عوامل بالقوه آسیب‌رسان و پیامدهای آن شناسایی شد. سپس RPN مربوط به هریک از عوامل با توجه به شدت اثر، درجه احتمال وقوع و احتمال کشف، محاسبه و اولویت‌بندی شد. نتایج ارزیابی نشان می‌دهد بالاترین RPN مربوط به وسایل بازی موجود در زمین‌های بازی و نیز ساختار کلید، تابلو وکابل‌های خطوط برق منابع روشنایی است که می‌تواند واجد پیامدهای ناگواری باشد. بنابراین در اولویت اول قرار گرفته و راهکارهای مدیریتی مناسب جهت حذف یا کاهش و کنترل خطرات ارائه گردید. در انتها نتایج ارزیابی دوره پایانی کارشناسی مرکز بهداشت کار شهرداری تهران با نتایج حاصل از ارزیابی موارد مشابه تکنیک FMEA مقایسه و بررسی گردید و نتایج نشان می‌دهد که روشFMEA می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد و نوین جهت شناسایی و پیشگیری از وقوع احتمالی حوادث در آینده، در راستای خلق فضای شهری ایده‌آل، توسط کارشناسان شهری مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - مقایسه تطبیقی نظریات در مورد پارک های اداری و توسعه پایدار شهری
        زهرا مشارزاده مهرابی سینا صبری سهیل صبری
        کاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی چکیده کامل
        کاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی مشترکات بین این دو نظریه، این مقاله به ارزیابی نظریه پارک های اداری و میزان انطباق نکات الگویی آن با اصول توسعه پایدار پرداخته است. جهت سهولت در کار چهار مبحث ملاحظات اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و اجتماعی به عنوان مباحث اصلی دو نظریه با یکدیگر مقایسه شده اند. در انتها ضمن بیان میزان انطباق سیاست پارک های اداری با ویژگی های نظریه پایداری شهری، محدودیت های اجرایی منبعث از این نگرش نیز مطرح گردیده، تا با حذف این محدودیت ها بتوان انتظار بیشترین میزان انطباق این مجموعه ها با نظریه توسعه پایدار را در شهر های ایران داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - Cultural Planning Strategies for Urban Parks (Case Study: Fateh Garden, Karaj, Iran)
        Mehdi Nilipour Leila Medghalchi Morteza Mirgholami
        Cultural planning, as a place-based approach, has been used in some cases, but it is less frequently used in urban parks. In this s‌tudy, an experimental inves‌tigation was conducted to explore how cultural planning can be used to identify the cultural resources of Fate چکیده کامل
        Cultural planning, as a place-based approach, has been used in some cases, but it is less frequently used in urban parks. In this s‌tudy, an experimental inves‌tigation was conducted to explore how cultural planning can be used to identify the cultural resources of Fateh Garden, as one of the mos‌t popular parks in Karaj, and the officials and users' approach to its cultural resources to provide recommendations to improve Fateh Garden conditions. This s‌tudy was based on direct observations of components, activities, events, interviews with the park users and officials, and a focus group discussion. The results revealed that Fateh Garden acts as a thriving urban park with popular cultural resources. Based on the cultural resources of Fateh Garden and the use of creative methods, this s‌tudy has provided sugges‌tions for improving its situation. The results presented here may also facilitate improvements in other urban parks based on their cultural resources. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - Planning and Design of Urban Sustainable Riparian Park (Case Study: Kan River- Valley)
        Hassanali Laghai Seyedeh Maryam Gilani
        One of the most important natural factors and critical facilities in Tehran is presence of AlborzSlopes River-Valleys which have been considered as natural tourist places for citizens since a long time ago, especiallyin hot summers and play effective role in creating a چکیده کامل
        One of the most important natural factors and critical facilities in Tehran is presence of AlborzSlopes River-Valleys which have been considered as natural tourist places for citizens since a long time ago, especiallyin hot summers and play effective role in creating a balance between manmade and natural spaces. Importance ofthese river-valleys as ecological pathways is enhanced with the increase in population and development of river-valleycities can become a vital element of urban life cycle. However unfortunately, their inappropriate use has only reducedthe quality of life in their area. Design of riparian parks, establishing dynamic edges and creating lively urban spacemay give a new spirit into the lifeless body of these river-valleys. This paper has been written aiming at planning anddesign of sustainable resorts in the area of Kan River-Valley (The largest urban watercourse of Tehran) and attemptedto answer this question that has Kan River ecological context and environmental characteristics to become a greenurban corridor? Land use planning process has been used and strategic planning has been performed using analytical- descriptive method of artificial, natural and visual characteristics of the subject area, relying on the table Strengths,Weaknesses, Opportunities, and Threat (SWOT) and using present capabilities and removing barriers. The researchresults show that using sustainable ecologic landscape design and compatible with the environment, is an appropriatestrategy for revitalizing the urban river-valleys. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - Urban Park Design in Iran: Investigation of Factors Affecting Users’ Psychological Benefits
        Mehraneh Rayatidamavandi Brian Swank Mohsen Faizi
        Park design in Iran has followed the traditional European style since the Qajar dynasty. Thefamiliarity of Iranians with the spirit of Persian gardens and the low quality of the newest parks is such that usersprefer ancient geometrical Persian gardens. Today, those resp چکیده کامل
        Park design in Iran has followed the traditional European style since the Qajar dynasty. Thefamiliarity of Iranians with the spirit of Persian gardens and the low quality of the newest parks is such that usersprefer ancient geometrical Persian gardens. Today, those responsible for the design of urban green spaces lackingexamples differing from the traditional and thus they are in need of an adequate set of guidelines for how to design forpresent conditions, users, and their needs. This research focuses on the relationship between park design componentsand users’ psychological restoration regarding their preferences and perceptions to increase the quality of parks,diminish vandalism, and increase user agency. Psychological restoration is the likeliness that people will be able torest and recover their ability to focus. A random sample of 100 Tehranian residents was taken by presenting themwith images depicting 6 urban parks from around their city. The results were analyzed by grouping into categories:1-similar activities and 2-by counting and categorizing the individual descriptions of components (frequency of words)contributing to restoration likelihood. Findings showed that the categories mentioned most frequently for high levelsof restoration were natural categories including trees, shrubs, grasses, flowers, and water. Findings with low levelsof restoration and recovery consisted of negative contextual conditions and the absence of nature such as high risebuildings around the parks, lack of trees, and crowds of people. The activities imagined more frequently were playingand other physical activities, social activities, and relaxation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - فرصت ها و چالش های توسعه فضاهای شهری ویژه بانوان (مورد مطالعه :مراکز و پارک های ویژه بانوان در تهران)
        زهرا زارع
        فضاهای شهری ویژه بانوان به عنوان راهکاری برای توسعه فعالیت های زنان خصوصاً در زمینه اوقات فراغت و ورزش ،در جهت کم رنگ کردن برخی محدودیت های عرفی و مذهبی، برنامه ریزی و اجرا شده است. این تحقیق تلاش می کند تا بررسی یافته های میدانی و نظرات کارشناسان و دست اندرکاران به شنا چکیده کامل
        فضاهای شهری ویژه بانوان به عنوان راهکاری برای توسعه فعالیت های زنان خصوصاً در زمینه اوقات فراغت و ورزش ،در جهت کم رنگ کردن برخی محدودیت های عرفی و مذهبی، برنامه ریزی و اجرا شده است. این تحقیق تلاش می کند تا بررسی یافته های میدانی و نظرات کارشناسان و دست اندرکاران به شناختی از فرصت ها و چالش های این فضاها دست یابد. روش تحقیق ترکیبی و کیفی است و از روش های اسنادی و تحقیق عملی و مشارکتی استفاده شده است . در بخش اسنادی از یافته های 22 مقاله ده سال اخیر و در تحقیق عملی و مشارکتی از نظرات 40 نفر از مطلعین کلیدی در این زمینه استفاده شده است. شوبه تحلیل داده تحلیل محتوای کیفی و تحلیل سوات (SWOT) است. یافته ها نشان دهنده نیاز و علاقه زنان به استفاده از این فضاهاست، هرچند نقاط ضعفی در خصوص مکان یابی، شرح خدمات و برنامه و نحوه تعامل با مشارکت کنندگان و بانوان وجودارد. ضعف اعتماد عمومی به شهرداری و نهادهای دولتی، اولویت نداشتن مسائل زنان و تاکید بر رویکرد شعاری و تبلیغاتی و تمایل به فضاهای دوجنسیتی و خانوادگی از چالش های این فضاهاست پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - طراحی شهری جدید پارک جهت رشد و پرورش خلاقیت کودکان
        زینب سادات میرحبیبیان حسینی نسیم اشرافی
        کودکان و خلاقیت آنان یکی از عوامل بسیار مهم هر جامعه میباشد. یکی از محیطهایی که تاثیر بسیار در سطح پرورش و خلاقیت کودکان دارد، پارکها هستند. در این بین، ایجاد فضاهایی متناسب با ویژگیهای روانشناختی کودکان برای تحقق بخشی به افزایش رشد خلاقیت و تدوین دستورالعمل های خاص برا چکیده کامل
        کودکان و خلاقیت آنان یکی از عوامل بسیار مهم هر جامعه میباشد. یکی از محیطهایی که تاثیر بسیار در سطح پرورش و خلاقیت کودکان دارد، پارکها هستند. در این بین، ایجاد فضاهایی متناسب با ویژگیهای روانشناختی کودکان برای تحقق بخشی به افزایش رشد خلاقیت و تدوین دستورالعمل های خاص برای ارائه خدمات به کودکان است...در این پژوهش، ضمن بررسی عوامل موثر بر افزایش و رشد خلاقیت کودکان سعی بر پیشنهاد طراحی مناسب برای پارکها در جهت این ارتقای میباشد. روش تحقیق در این پژوهش، به صورت تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مصاحبه می باشد.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از کیفیت پارکهای درون شهری (مطالعه موردی: پارکهای شهر اهر)
        مریم ناصر اصغر محمدی
        مقدمه و هدف پژوهش: پارک‌ها یکی از عوامل شکل دهنده شهرها به شمار می‌آیند و به دلیل فضای سبز قابل ملاحضه خود، علاوه بر داشتن تاثیرات زیست محیطی به سبب ایجاد چشم اندازهای زیبا و سرسبز در زیبایی شهرها سهم بسیار زیادی دارند.این پژوهش با هدف ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان ا چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: پارک‌ها یکی از عوامل شکل دهنده شهرها به شمار می‌آیند و به دلیل فضای سبز قابل ملاحضه خود، علاوه بر داشتن تاثیرات زیست محیطی به سبب ایجاد چشم اندازهای زیبا و سرسبز در زیبایی شهرها سهم بسیار زیادی دارند.این پژوهش با هدف ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان اهر از وضعیت پارکهای شهری انجام شده است. روش پژوهش: در پژوهش حاضر ترکیبی از روشهای اسنادی، تحلیلی و پیمایشی (پرسشنامه) استفاده شده است که بصورت میدانی و توزیع پرسشنامه در بین ساکنین شهر اهرصورت گرفته و با استفاده از نرم افزار SPSS به تجزیه و تحلیل نهایی آنها اقدام شده است. جامعه آماری این پژوهش براساس فرمول کوکران321 نفر است. یافته‌ها: یافته های تحقیق بیانگر آن است که بالای 60 درصد پاسخ دهندگان وضعیت پارکها را ضعیف ارزیابی نموده اند. نتایج آزمون‌های آماری نشان داد که میزان رضایت ساکنان شهر اهر از وضعیت پارکها پایین تر از متوسط (5 >2.38>1 با میانگین3) ارزیابی شد. نتیجه گیری: نتایج آزمون T تک نمونه‌ای نشان دادکه مقدار T بدست آمده در سطح 99 درصد اطمینان بطور قابل توجهی معنادار می‌باشد چرا که میانگین نمرات نظرات افراد پایین تر از میانگین حد متوسط (3) می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی دیدگاه شهروندان یزدی در مورد وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست (HSE) پارک‌های این شهر
        مریم جعفری نجف آبادی حمید سودانی زاده
        زمینه و هدف: تلطیف فضای سبز شهری، فراهم نمودن آرامش برای افراد ساکن در شهر و گذران اوقات فراغت در پارک ها از ویژگی پارک های شهری می باشد و از سویی با تمرکز جمعیت شهری، توجه به مسایل بهداشتی، ایمنی و محیط‌زیستی در پارک های شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این چکیده کامل
        زمینه و هدف: تلطیف فضای سبز شهری، فراهم نمودن آرامش برای افراد ساکن در شهر و گذران اوقات فراغت در پارک ها از ویژگی پارک های شهری می باشد و از سویی با تمرکز جمعیت شهری، توجه به مسایل بهداشتی، ایمنی و محیط‌زیستی در پارک های شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این پژوهش بررسی و تعیین دیدگاه مردم نسبت به مسایل بهداشت، ایمنی و محیط‌زیستی پارک شهر محل سکونت بوده تا نهایتاً نتایج برای مدیریت شهری مطلوب‌تر و ارتقا شاخص های ایمنی، بهداشتی و محیط‌زیست پارک های شهر یزد مورد استفاده قرار گیرد. روش بررسی: پس از تعیین عوامل موثر بر ایمنی، بهداشت و محیط زیست پارک های شهری از طریق مطالعات کتابخانه ای و فعالیت های پیشین انجام شده، برای دریافت نظرهای شهروندان در مورد وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست تعدادی از پارک های مهم شهر یزد (کوهستان، آزادگان، شهرداری، هفت‌تیر، غدیر، بزرگ شهر) از روش پرسش نامه ای استفاده شد و نتایج نظرات به کمک نرم افزار آماری SPSS تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان مطلوبیت شاخص های محیط‌زیستی از دیدگاه مردم 2/69 %، میزان مطلوبیت شاخص های بهداشتی 67 % و میزان مطلوبیت شاخص های ایمنی 4/62 % می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اهمیت موضوع بهداشت، ایمنی و محیط زیست در مکان ها و فضاهای شهری، تدوین سندی جامع و چارچوبی مشخص در زمینه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست و نظارت و پایش مستمر این عوامل گامی موثر برای حل مشکلات و مسایل پیش روی مسئولان و برنامه ریزان شهری می باشد و مسیر رسیدن به توسعه پایدار شهری را هموارتر می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تحلیل شاخص‌های زیست محیطی در پارک‌ ساعی تهران
        مریم احسانی اکرم الملوک لاهیجانیان فرزام بابایی سمیرمی
        زمینه و هدف : با افزایش جمعیت و توسعه و گسترش شهر نشینی انسانها به تدریج از طبیعت دور شده و تراکم بی از حد جمعیت و دخالت در محیط طبیعی و ایجاد محیط های انسان ساخت ،نیاز های محیط زیستی ، و روحی انسان را بیشتر بروز داده است برای رفع این نیاز ها انسان شهر نشین اقدام به ایج چکیده کامل
        زمینه و هدف : با افزایش جمعیت و توسعه و گسترش شهر نشینی انسانها به تدریج از طبیعت دور شده و تراکم بی از حد جمعیت و دخالت در محیط طبیعی و ایجاد محیط های انسان ساخت ،نیاز های محیط زیستی ، و روحی انسان را بیشتر بروز داده است برای رفع این نیاز ها انسان شهر نشین اقدام به ایجاد باغ ها و فضای سبز مصنوعی در داخل شهر ها کرده است. هدف این تحقیق بررسی شاخص های مدیریت محیط زیستی در پارک ساعی تهران است روش بررسی: ابتدا جامعه اماری جامعه آماری از بازدیدکنندگان پارک ساعی تشکیل شده و حجم نمونه مورد نظر 384 نفر تعیین گردید. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسش نامه‌ شامل دو بخش با ویژگی‌های فردی و حرفه ای پاسخ گویان و شاخص های مدیریت محیط زیستی بوده است.. روایی پرسش نامه با نظرخواهی از اساتید و متخصصین و صاحب‌نظران مجرب صورت پذیرفت و قابلیت اعتماد و پایایی پرسش نامه از طریق آلفای کرونباخ تعیین گردید .. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه 20صورت گرفت. جهت رتبه بندی شاخص ها از روش سلسله مراتبی(AHP) استفاده شد یافته ها: نشان داد که شاخص های "آلودگی های صوتی" و "کیفیت و کمیت کود" در بالاترین و "وضعیت رسیدگی و نگهداری حیات وحش" و "دفع آب های سطحی و سیستم فاضلاب" در پایین‌ترین رتبه ها قرار گرفتند. یافته های دیگر تحقیق نشان داد که ویژگی های فردی و حرفه ای شهروندان در شاخص های مدیریت محیط زیست تاثیرگذار بوده است .و بین دیدگاه های گروه های مختلف نیز بر اساس این ویژگی ها تفاوت وجود داشته است بین شاخص های مدیریت محیط زیستی پارک ساعی تهران رابطه معنی دار وجود داشته و بین میزان مشارکت مراجعه کنندگان در شاخص های مدیریت زیست محیطی پارک ساعی تهران بر اساس جنسیت و گروه های سنی تفاوت معنی دار بوده است . بحث و نتیجه گیری: آزمون های مقایسه ای نیز نشان داد بین میزان رضایت شهروندان از شاخص های وضعیت رسیدگی و نگهداری حیات وحش، تنوع گونه های گیاهی، کیفیت و کمیت کود، وضعیت آبیاری و پایه چراغ های سولار تفاوت معنی دار وجود داشت و در نهایت بین میزان رضایت شهروندان از شاخص های کیفیت و کمیت کود، پایه چراغ های سولار، تنوع گونه های گیاهی، وضعیت رسیدگی و نگهداری حیات وحش و دفع آب‌های سطحی و سیستم فاضلاب تفاوت معنی دار وجود داشت. بنابراین، بایستی در برنامه ریزی های صورت گرفته در حوزه مدیریت محیط زیست به ویژگی های فردی و حرفه ای گروه های مختلف مراجعه کنندگان توجه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - باززنده سازی پارک همسایگی امید با رویکرد ارتقای کیفیت محیطی در محله هفت چنار تهران
        نگار فروزش سارا نهیبی زهرا سادات سعیده زرآبادی
        زمینه و هدف: باززنده سازی پارک امید با هدف ارتقای کیفیت محیطی و طراحی پایدار صورت پذیرفته است. روش بررسی: برای دست یابی به هدف اصلی که باززنده سازی و ارتقای کیفیت محیط پارک امید است، پس از بازدید میدانی، به مطالعه، جمع آوری موارد مشابه و بررسی کتابخانه‌ای پیرامون هدف پ چکیده کامل
        زمینه و هدف: باززنده سازی پارک امید با هدف ارتقای کیفیت محیطی و طراحی پایدار صورت پذیرفته است. روش بررسی: برای دست یابی به هدف اصلی که باززنده سازی و ارتقای کیفیت محیط پارک امید است، پس از بازدید میدانی، به مطالعه، جمع آوری موارد مشابه و بررسی کتابخانه‌ای پیرامون هدف پرداخته شد. با استناد به مراجع مرتبط داده های پایه ای مورد نیاز محدوده مطالعاتی تهیه گردید. سامانه داده های جغرافیایی(GIS) ابزاری است که در تحلیل داده های اولیه مورد استفاده قرار گرفت و دست آوردهای آن در فرآیند طراحی بهره گرفته شد. برای شناسایی نیاز و دیدگاه ساکنین و کاربران سایت پرسش نامه هایی تنظیم و توسط ذی نفعان طرح تکمیل گردید. باتوجه به تحلیل داده های مکانی و نظرات کاربران نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید محدوده‌ی مطالعاتی در این روند شناخته شد و در جدول swot قرار گرفت تا مورد تحلیل قرار گیرد. روند تحقیق حاضر علاوه بر بهره گیری از شیوه کیفی، رویکردهای کمی را نیز مد نظر قرار داده است و از این رو روش تحقیق این مقاله ترکیبی محسوب می گردد. یافته‌ها: رویکرد باززنده سازی استفاده از شیوه هایی برای بهبود و بازیابی پارک های آسیب دیده و تخریب شده، با هدف پایداری و ارتقای محیطی است، از این رو مطالب و معیار های به دست آمده چون ویژگی های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، اقلیمی، استانداردهای پارک های همسایگی پایدار جهت طراحی مورد استفاده قرار گرفت و گونه های گیاهی مناسب و طرح متناسب با اهداف باززنده سازی ارایه گردید. این طرح ها می تواند علاوه بر کاهش هزینه نگهداری کیفیت محیطی را ارتقا بخشید و بر میزان رضایت مردم بیافزاید. بحث و نتیجه گیری: دست آورد نهایی این پژوهش می تواند به عنوان راهکاری برای شیوه ی مناسب طراحی پارک های همسایگی به دلیل اهمیت آنان در جذب ساکنین محلی و افزایش ارزش پایداری محیط ومنظر شهری در واحد همسایگی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - ارزیابی توزیع فضایی پارک‌های محله ای و ارایه الگوی بهینه مکان یابی با استفاده ازروش VIKOR (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
        عطا غفاری گیلانده رضا هاشمی معصوم آباد منصور مصطفی پور ساسان نیکفال مغانلو
        زمینه و هدف: پارک‌های شهری به عنوان یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری نقش بسزایی در زمینه کاهش آلودگی هوا و ارتقاء کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده های شهری دارند. برنامه‌ریزی و مکان یابی آن ها، می تواند تا حد زیادی محیط انسان ساخت را به عنوان یک جامعه انسانی مطلوب معنی د چکیده کامل
        زمینه و هدف: پارک‌های شهری به عنوان یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری نقش بسزایی در زمینه کاهش آلودگی هوا و ارتقاء کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده های شهری دارند. برنامه‌ریزی و مکان یابی آن ها، می تواند تا حد زیادی محیط انسان ساخت را به عنوان یک جامعه انسانی مطلوب معنی دار کرده و با کاهش آثار مخرب گسترش صنعت و بالا بردن سطح زیبای بصری موجب افزایش کیفیت زیستی و هویت بخشی به ساکنان آن گردد.: از این رو هدف پژوهش حاضر ارزیابی و مکان یابی پارک‌های محله ای با استفاده از قواعد تصمیم گیری چند معیاری (MCDM) در سطح شهر اردبیل می‌باشد. روش بررسی: روش پژوهش با توجه به هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. معیارهای مورد بررسی مشتمل بر 12 مؤلفه است که جهت توزیع مکانی فضایی پارک‌های محله ای گروه‌بندی‌ شده اند. در تحقیق حاضر برای وزن دهی معیار های مورد استفاده از تکنیک های CRITIC و مقایسه زوجی استفاده به عمل آمده و در ادامه برای ارایه الگوی مناسب جهت توزیع مکانی فضای سبز شهر اردبیل از روش تصمیم‌گیری چند معیاره VIKOR در محیط IDRISI استفاده شده است. نتایج و خروجی حاصله در قالب یک نقشه درجه بندی شده از مطلوبیت مکانی ارایه شده است. یافته ها: بررسی نتایج نشان می‌دهد که پیکسل‌های اولویت دار معرفی شده در خروجی حاصل از مدل، دارای شرایط بهینه از منظر معیارهای تعریف شده است. بحث و نتیجه گیری: بنابراین این مدل می‌توانـد به عنـوان یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری در توزیع مکانی- فضـایی پارک‌هـای محله ای موجود مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بررسی شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان در بوستان‌های شهر تهران (مطالعه موردی بوستان‌های جمشیدیه، ملت، قائم و شهر)
        فرحناز محدث جلیل ایمانی هرسینی مهدی رمضانی نعمت ا... خراسانی
        زمینه و هدف: محاسبه‌ی شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان شهری تهران به‌منظور درک بهتر شرایط محیطی و بهبود یا اصلاح آن ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق باهدف محاسبه شاخص‌های غنا، تنوع زیستی و یکنواختی پرندگان شهر تهران به‌صورت مطالعه موردی در بوستان‌های شهر، ملت، جمشیدیه و قائم ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: محاسبه‌ی شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان شهری تهران به‌منظور درک بهتر شرایط محیطی و بهبود یا اصلاح آن ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق باهدف محاسبه شاخص‌های غنا، تنوع زیستی و یکنواختی پرندگان شهر تهران به‌صورت مطالعه موردی در بوستان‌های شهر، ملت، جمشیدیه و قائم انجام گرفت.روش بررسی: در این پژوهش ثبت پرندگان بین ماه‌های اسفند ۹۵ تا تیر ۹۶ با روش شمارش نقطه‌ای صورت گرفت، شاخص ها با استفاده از نرم افزار Ecological Methodology محاسبه شد.یافته ها: در مجموع ۳۷۲۳ پرنده متعلق به ۴۰ گونه از ۸ راسته و ۱۹ خانواده مشاهده و ثبت گردید. 75% از کل گونه‌های ثبت‌شده متعلق به راسته گنجشک‌سانان بود و در میان آن‌ها گنجشک خانگی بیشترین تعداد را داشت. بوستان قائم باوجود بیشترین مساحت بین بوستان‌های موردمطالعه، دارای کمترین غنا و تنوع و بیشترین فراوانی بود. بوستان شهر که قدیمی‌ترین بوستان شهری تهران در مقایسه با بوستان‌های دیگر است، بالاترین غنا و تنوع گونه‌ای و کمترین فراوانی را داشت.بحث و نتیجه گیری: پرندگان ثبت شده در بوستان های مورد مطالعه غالبا متعلق به راسته گنجشک سانان و نیمی از آن ها بومی شهر تهران هستند.مساحت بالای بوستان ها الزاما به معنای بالاتر بودن تنوع پرندگان آن ها نیست و همچنین یافته ها در بوستان شهر واقع در مرکز شهر نشان می دهد که علی رغم وجود بافت متراکم، در صورت داشتن فضا های مناسب، توانایی بالایی در جلب و جذب پرندگان وجود دارد.نتایج این تحقیق می‌تواند امکان بررسی عوامل مؤثر بر شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان شهری را فراهم کند و به پژوهشگران محیط‌زیست، مدیران و طراحان شهری کمک کند تا با طراحی مناسب فضای سبز موجب حفاظت از تنوع زیستی و جلب و جذب پرندگان به‌عنوان یکی از شاخص‌های سلامت زیستگاه و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان گردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - بررسی ترسیب کربن پوشش درختی و خاک در دو پارک شهری کوهدشت
        شریفه حیدریان فرهاد قاسمی آقباش
        زمینه و هدف: افزایش دی اکسیدکربن اتمسفری در سال های اخیر منجر به افزایش گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی شده است. ترسیب کربن در پوشش درختی، گیاهی و خاک های تحت آن ساده ترین و از لحاظ اقتصادی عملی ترین راه کار ممکن جهت کاهش کربن اتمسفری محسوب می شود. لذا این پژوهش به منظور چکیده کامل
        زمینه و هدف: افزایش دی اکسیدکربن اتمسفری در سال های اخیر منجر به افزایش گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی شده است. ترسیب کربن در پوشش درختی، گیاهی و خاک های تحت آن ساده ترین و از لحاظ اقتصادی عملی ترین راه کار ممکن جهت کاهش کربن اتمسفری محسوب می شود. لذا این پژوهش به منظور ارزیابی میزان ترسیب کربن پوشش درختی و خاک در دو پارک شهری کوهدشت (پارک شقایق و شهید بهشتی) انجام شد.روش بررسی: جهت دست یابی به هدف مورد نظر، درختان هر دو پارک مورد آماربرداری قرار گرفتند. هم چنین نمونه های خاکی در دو عمق 0 تا 15 و 15 تا 30 سانتی متری از داخل پارک و زمین عاری از پوشش گیاهی مجاور پارک (به عنوان شاهد) جمع آوری و برای انجام آنالیزهای مربوطه آماده شدند.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد مقدار ترسیب کربن خاک در اعماق 0 تا 15 و 15 تا 30 سانتی متری در پارک شقایق و منطقه شاهد آن به ترتیب 7/106، 65/251، 52/23 و 48/45 تن در هکتار از پارک شهید بهشتی و منطقه شاهد آن به ترتیب 93/11، 83/20، 05/32 و 13/53 تن در هکتار به طور معنی داری (P< 0.01) بیش تر بود. تراکم و تنوع در آمیختگی پوشش درختی نیز تاثیر چشم گیری در مقدار کربن ترسیب داشته است (چنار13/53، کاج مشهد 32/31، کاج تهران 05/32 و اقاقیای توپی 81/12 تن در هکتار). به طورکلی، ترسیب کربن پارک شقایق از پارک شهید بهشتی بیش تر بوده و از جمله دلایل اصلی آن می توان به بافت خاک (رسی)، تراکم و تنوع بالای پوشش درختی و هم چنین نزدیکی به جاده دسترسی آسفالته اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - بررسی شاخص‌های رضایت‌مندی شهروندان از امکانات رفاهی پارک‌ها و فضاهای سبز شهر تهران با استفاده از روش تاپسیس و تجزیه خوشه‌ای
        محمدمهدی ضرابی رقیه امینیان سودابه مفاخری
        زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، انسانها به تدریج از طبیعت دور شده و تراکم بیش ازحد جمعیت و ایجاد محیط های انسان ساخت، نیازهای زیست محیطی، جسمی و روحی انسان را بیشتر بروز داده است. برای رفع این نیازها، انسان شهرنشین اقدام به ایجاد پارکها در داخل شهرها کرده چکیده کامل
        زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، انسانها به تدریج از طبیعت دور شده و تراکم بیش ازحد جمعیت و ایجاد محیط های انسان ساخت، نیازهای زیست محیطی، جسمی و روحی انسان را بیشتر بروز داده است. برای رفع این نیازها، انسان شهرنشین اقدام به ایجاد پارکها در داخل شهرها کرده است. هدف تحقیق حاضر اولویت بندی شاخص های رضایت مندی شهروندان از پارک ها و فضاهای سبز شهری با استفاده از مدل تاپسیس در پارک های شهر تهران است. روش بررسی: روش انجام پژوهش به صورت توصیفی، تحلیلی و پیمایشی بوده است. اطلاعات به صورت تکمیل پرسشنامه توسط مراجعان به پارک اخذ شد و در نهایت تجزیه و تحلیل نهایی بر روی آن صورت گرفت. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که اکثر پاسخگویان در دامنه سنی بین 20 تا 40 سال، دارای شغل آزاد، با مدرک تحصیلی دیپلم و لیسانس بودند، انگیزه آن ها از مراجعه به پارک استراحت و طریقه دسترسی آن ها به پارک وسیله شخصی بوده است. شاخص های رضایت مندی شهروندان از پارک ها براساس مدل تاپسیس مشخص گردید. در این مدل فضای سبز و تابلوها به ترتیب دارای کمترین و بیشترین فاصله از گزینه ایده آل بودند. براساس شاخص شباهت، در بین 23 معیار مورد بررسی فضای سبز و مساحت پارک به ترتیب رتبه یک و دو و تابلوها و زباله دان ها به ترتیب رتبه 22 و 23 را به خود اختصاص دادند. براساس روش چند متغیره تجزیه خوشه ای معیارهای رضایت مندی شهروندان از پارک ها به سه گروه تقسیم شدند. معیارهایی که بیشترین، کمترین و حد متوسطی از رضایتمندی را برای مردم داشتند به ترتیب در گروه اول، دوم و سوم قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: براساس روش تجزیه خوشه ای میزان رضایتمندی مردم از عناصر برگزاری مسابقات در پارک، فضای سبز در بهار، وسعت فضای سبز، مساحت پارک و تنوع گل ها و درختان نسبت به سایر عناصر بیشتر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - تلفیق ارزیابی چند معیاره فضایی فازی با تحلیل فرایند شبکه‌ای فازی برای مکان‌یابی پارک‌های شهری(‌مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تهران )
        یاسر معرب سعید کریمی نگار فروغی وحید نیک زاد
        زمینه و هدف: اهمیت فضای سبز شهری در حیات و پایداری شهرها و تاثیرات فیزیکی و طبیعی و اجتماعی آن ها در سیستم شهری انکارناپذیر است، به همین علت، وجود کاربری فضای سبز در شهرها و توزیع مناسب آن ها یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت- شهری تلقی می شود. هدف کلی از پژوهش چکیده کامل
        زمینه و هدف: اهمیت فضای سبز شهری در حیات و پایداری شهرها و تاثیرات فیزیکی و طبیعی و اجتماعی آن ها در سیستم شهری انکارناپذیر است، به همین علت، وجود کاربری فضای سبز در شهرها و توزیع مناسب آن ها یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت- شهری تلقی می شود. هدف کلی از پژوهش حاضر، بدست آوردن و تعیین میزان اهمیت عوامل تاثیرگذار در مکان یابی پارک و فضای سبز شهری و نیز مکان یابی مناسب پارک و فضای سبز در منطقه مورد مطالعه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است که ابتدا با استفاده از روش کتابخانه ای و مرور نوشته های تخصصی و رویکرد دلفی شاخص های موثر در مکان یابی پارک و فضای سبز استخراج شد. سپس مقایسات زوجی در FANP با کمک متخصصان مربوطه برای تعیین اهمیت و وزن شاخص ها صورت گرفت. در ادامه لایه های اطلاعاتی بدست آمده در محیط Idrisi استانداری سازی و به صورت فازی تهیه شدند. در نهایت نقشه های فازی تهیه شده با در نظر گرفتن وزن آن ها در محیط GIS رویهم گذاری شدند تا مکان های بهینه جهت احداث پارک و فضای سبز شهری در منطقه 8 شهرداری تهران مشخص شود. یافته ها: در این تحقیق برای تعیین مکان یابی پارک و فضای سبز در منطقه 8 شهرداری تهران از معیارهای فاصله از مراکز مطلوب، فاصله از مراکز نامطلوب، کاربری، تراکم جمعیت و دسترسی استفاده شد. نقشه های مربوط به هر یک از لایه ها در محیطIdrisi استانداری سازی و به صورت فازی تهیه شد در ادامه برای وزن دهی و تلفیق لایه ها از فرایند تحلیل شبکه فازی (FANP) و GIS استفاده شد. نتیجه گیری: نقشه های نهایی به پنج روشgumma ، And ،Or،Sum و Productتهیه شد. در نهایت در این پژوهش عملگر جمع به عنوان عملگر مناسب برای مکان یابی پارک وفضای سبز منطقه 8 شهرداری تهران شناخته شده و به پنچ طبقه، زمین های با تناسب خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف طبقه بندی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - ارایه الگویی جهت ارزیابی وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری
        المیرا برهمند جمال قدوسی
        زمینه و هدف: پارک های شهری اهمیت قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی در جوامع شهری دارند. از آن جا که بهداشت و ایمنی شهروندان محقق نمی شود تا زمانی که بهداشت و ایمنی در محیط زیست آن ها استقرار یابد، به کار گیری سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست به منظور شناسایی خطرات و چکیده کامل
        زمینه و هدف: پارک های شهری اهمیت قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی در جوامع شهری دارند. از آن جا که بهداشت و ایمنی شهروندان محقق نمی شود تا زمانی که بهداشت و ایمنی در محیط زیست آن ها استقرار یابد، به کار گیری سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست به منظور شناسایی خطرات و کنترل آن ها در پارک های شهری ضروری به نظر می رسد. هدف تحقیق حاضر رتبه بندی عوامل مؤثر در مدیریت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری و ارایه الگویی جهت ارزیابی وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک ها است. روش بررسی: در این تحقیق رتبه بندی عوامل مؤثر در مدیریت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری با استفاده از تکنیک F.TOPSIS انجام یافت. در مرحله بعد با استفاده از روش اسکالوگراف الگویی برای تعیین مطلوبیت وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری تدوین گردید و اعتبارسنجی الگو در سه پارک در کرج انجام گرفت. یافته ها: نتیجه حاصل از اعتبارسنجی الگو در منطقه تحقیق نشان داد که وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک ایران زمین و تندرستی در حد متوسط و وضعیت پارک ابن سینا در محدوده ضعیف قرار دارد. نتیجه گیری: الگوی تدوین شده به منظور ارزیابی وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری از دقت و کارایی لازم برخوردار است، اما به منظور دستیابی به الگوی جامع تر استفاده از سایر روش های تصمیم گیری چند معیاره پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - تأثیر پارامترهای فضای سبز بر غنای¬گونه¬ای پرندگان در پارک¬های شهری: مطالعه موردی شهر اصفهان
        شهلا تشکـر محمود رضا همامی همامی برهان ریاضی رضا جعفری
        چکیده اهمیت تفرج در پارک های شهری غیر قابل تردید است و می تواند تا حدودی محدودیت های دسترسی شهرنشین های کم درآمد را به طبیعت جبران کند. در این مطالعه تأثیر پارامترهای فضای سبز )غنا ، تنوع و تراکم گونه های چوبی) بر غنا و تنوع گونه ای پرندگان در 25 پارک از مجموعه پارک ه چکیده کامل
        چکیده اهمیت تفرج در پارک های شهری غیر قابل تردید است و می تواند تا حدودی محدودیت های دسترسی شهرنشین های کم درآمد را به طبیعت جبران کند. در این مطالعه تأثیر پارامترهای فضای سبز )غنا ، تنوع و تراکم گونه های چوبی) بر غنا و تنوع گونه ای پرندگان در 25 پارک از مجموعه پارک های شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفته است. سرشماری از پرندگان و درختان پارک در فصل بهار با استفاده از ترانسکت های نواری و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون خطی و غیرخطی انجام گرفت. در مجموع 24 گونه پرنده با تراکم های مختلف در پارک های مورد بررسی شناسایی گردید. باغ گل ها با 16 گونه و پارک ساحل با 2 گونه به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین غنای گونه ای در بین پارک های شهر اصفهان بودند. نتایج این بررسی بیانگر افزایش غنای گونه ای پرندگان با افزایش تنوع گونه های چوبی و مساحت فضای سبز بود. نتایج به دست آمده می تواند جهت جذب بیشتر پرندگان در طراحی پارک ها مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - ارایه اصول و راهکارهای باززنده سازی پارک ها در بافت های قدیمی شهر، با حفظ هویت تاریخی و فرهنگی (مطالعه موردی: پارک شهر واقع در محله سنگلج تهران)
        علیرضا حسیبی سیده شیلا فلاح فربد حسنعلی لقایی
        زمینه و هدف: شرایط نامساعد محیطی شهرها، کمبود فضاهای باز و سبز شهری در کلان شهرهای کشور لزوم توجه به پارک ها را به لحاظ عملکردهای اکولوژیک و اجتماعی این فضاها بیش از گذشته مطرح نموده است. اگر این پارک ها تاریخی بوده و یا در محدوده تاریخی یک شهر واقع شده باشند، به دلیل ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: شرایط نامساعد محیطی شهرها، کمبود فضاهای باز و سبز شهری در کلان شهرهای کشور لزوم توجه به پارک ها را به لحاظ عملکردهای اکولوژیک و اجتماعی این فضاها بیش از گذشته مطرح نموده است. اگر این پارک ها تاریخی بوده و یا در محدوده تاریخی یک شهر واقع شده باشند، به دلیل ارزش های معنوی و کاربردی باید بیش تر مورد توجه قرار گیرند. این تحقیق با هدف شناسایی و تشخیص قابلیت ها و استعدادهای بازپیرایی و باززنده سازی پارک شهر، اولین و مهم ترین پارک تاریخی تهران صورت پذیرفته است. روش بررسی: ابتدا در سطح کلان، شناخت ویژگی های تهران و محله سنگلج به عنوان مکان استقرار این فضای عمومی و تاریخی، قبل از احداث پارک و پس از آن، مورد بررسی تاریخی- تحلیلی قرار گرفت. سپس پارک شهر در لایه های تاریخی ، اجتماعی و طبیعی، دید و منظر و همچنین الگوهای رفتاری بازدید کنندگان و کاربران فضا تحلیل و آنالیز گردید. برای هدفمند نمودن طرح باززنده سازی، از پرسش نامه و روش SWOT استفاده شده است. نتایج: خلاصه دستاوردهای تحقیق، منجر به رسیدن به اصول طراحی پایدار به منظور ارتقای کیفی محیط و منظر پارک، حفاظت از سیمای فرهنگی و تاریخی آن، ارتقا کیفیت اکولوژیکی پارک شهر به عنوان الگویی جهت ارایه راهکارهای باز آفرینی پارکهای تاریخی در ایران گردید، تا با برقراری تعادل بین کارکردهای اکولوژیکی، تاریخی و اجتماعی ، کلیت سامانه یک پارک تاریخی حفظ گردد تا از این پس، باز آفرینی پارک های تاریخی به صورت موردی و سلیقه ای انجام نگردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - مدیریت بهینه پارک جنگلی با تأکید بر توسعه پایدار (مطالعه موردی: پارک جنگلی خرگوش دره منطقه 22 تهران)
        اکرم الملوک لاهیجانیان رضا معلم
        هدف از انجام این تحقیق بررسی فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به عنوان یک پارک شهری، بازپیرائی، بهینه‎سازی کاربردی نودن اراضی اطراف آن، تجهیز و ساماندهی فضای سبز عمومی پارک می‎باشد، بطوری که ضمن توسعه و بهسازی فضاها و مراکز مناسب و کارا ،پاسخگوئی به نیازهای مختل چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق بررسی فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به عنوان یک پارک شهری، بازپیرائی، بهینه‎سازی کاربردی نودن اراضی اطراف آن، تجهیز و ساماندهی فضای سبز عمومی پارک می‎باشد، بطوری که ضمن توسعه و بهسازی فضاها و مراکز مناسب و کارا ،پاسخگوئی به نیازهای مختلف شهروندان را به همراه داشته باشد و شرایط اکولوژیک این پارک مجموعة فضای سبز مورد نیاز شهروندان را فراهم آورد . روش بررسی: با توجه به اهمیت فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به‌ عنوان‌ منطقه‌ای‌ نوپا و بکر و اولین‌ منطقه‌ای‌ که‌ قبل‌ از اسکان‌ جمعیت‌، دارای‌ برنامه‌ها و طرح‌های‌ اسکان‌ بوده‌، تفرجی پارک خرگوش دره مورد بررسی این تحقیق قرار گرفت این تحقیق یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی[1] است. مبتنی بر کسب حقایق و تجزیه و تحلیل علل آن می باشد.جهت برنامه ریزی منسجم برای تفرج تشهروندان و گروههای بازدید کننده و ارایه برنامه های تفرجی در پارک، پرسشنامه ای تنظیم و در محدوده آماری تحقیق توزیع شد. با توجه به زمان مراجعه استفاده کنندگان و انگیزه مراجعه، و مطلوبیت فضای سبز شناخته شده مورد استفاده شهروندان اطلاعات مورد نظر بدست آمد. و نظرات حاصل از آن در یک برنامه منسجم و همه جانبه بدست امد و در برنامه های توسعه پارک در جهت رفع نیاز شهروندان بکار گرفته شد. استخراج و طبقه بندی اطلاعات، محاسبات آماری، ترسیم نمودارهای مورد نیاز بوسیله برنامه Excel انجام گردید. نتایج : حقیق نشان داد مدیریت، احیا و بازسازی پارک ضرورت دارد شرایط پارک با توجه به امکانات و محدودیت های موجود باید مرمت شود. نقش و عملکرد شهری این پارک افزایش یابد و ماهیت جنگلی پارک به سمت یک پارک.شهری تغییر کاربری دهد . یکی از ویژگی های مهم ‌احیاء و بهسازی‌ و طراحی پارک‌جنگلی‌ خرگوش دره ساماندهی مراحل مختلف اجرایی توسعه می باشد که عمده ترین آن رفع بخشی‌ از کمبودهای‌ فضای‌سبز و همگانی‌ شهر تهران‌ به‌ کمک‌ استفاده‌ از قابلیتهای‌ این‌ فضای‌ سبز ‌ (نظیر بهبود شرایط اقلیمی‌، کاهش‌ آلودگی‌ هوا، ایجاد مرکز تفرج‌ و تفریح‌، و...) از یک‌ طرف‌ و تلفیق‌ استخوان‌ بندی‌منطقه‌ 22 با دخالت‌ دادن‌ عناصر متنوع‌ طبیعی‌ آن‌ در جهت‌ تعریف‌ و مشخص‌ نمودن‌محدوده‌های‌ منطقه‌، تعریف‌ و تقویت‌ حس‌ جهت‌ یابی‌ و مکان‌ یابی‌ مراکز مسکونی‌، محل‌ کار، تفریح‌ و استراحت‌، کاستن‌ فشار زندگی‌ شهروندان‌ و کمک‌ به‌ ایجاد آرامش‌، کاهش‌ آلودگی‌های‌هوا، صوتی‌ و بصری‌ منطقه‌ و تلفیق‌ شهر و بیرون‌ شهر و ادغام‌ فضای‌ ساخته‌ شده‌ و فضای‌ سبزطبیعی‌ در جهت‌ تعریف‌ مرز زنده‌ شهر در منطقه‌ 22 می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - ارایه الگوهای توسعه گردشگری پایدار منطقه حفاظت شده¬¬ آبشار مارگون فارس با تأکید بر اصول و معیار¬های طراحی منظر پایدار
        فریال احمدی محمدرضا بمانیان علی رضا صادقی
        چکیده استمرار تخریب گستره ها و مناظر طبیعی در نبود مدیریت های صحیح و حضور بی تأمل فنآوری و گسترش بی رویه شهرنشینی، نه تنها نیاز اساسی انسان به حضور در منظر طبیعی به مثابه زادگاه اولیه و ابدی انسان را بی جواب نهاده، بلکه برهم خوردن تعادل طبیعی این اکوسیستم ها، حیات و ز چکیده کامل
        چکیده استمرار تخریب گستره ها و مناظر طبیعی در نبود مدیریت های صحیح و حضور بی تأمل فنآوری و گسترش بی رویه شهرنشینی، نه تنها نیاز اساسی انسان به حضور در منظر طبیعی به مثابه زادگاه اولیه و ابدی انسان را بی جواب نهاده، بلکه برهم خوردن تعادل طبیعی این اکوسیستم ها، حیات و زندگی او را نیز دچار نقصان و مشکل گردانیده است. پژوهش حاضر به منظور ساماندهی و حفاظت از منظر طبیعی منطقه حفاظت شده آبشار مارگون فارس به مثابه اکوسیستم زنده، پویا و حیات بخش منطقه مارگون، و بر مبنای انگاره های طراحی منظر پایدار شکل گرفته است تا از این رهگذر موجبات انگیزش حضور هر چه بیشتر گردشگران داخلی و خارجی به این منطقه ها را فراهم آورد. روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی در منطقه ی توصیفی- تحلیلی است که در آن هدف، ارایه الگوی توسعه گردشگری پایدار منظر حفاظت شده آبشار مارگون می باشد. در فرآیند ارایه این الگو ها و در جهت دستیابی به نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدید های منطقه، نخست ویژگی های کالبدی، محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و تاریخی منطقه با استفاده از اسناد و مدارک مستدل چون نقشه ها و عکس های هوایی مورد بازشناسی و تحلیل قرار گرفته، سپس با تدوین پرسش نامه به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات، نیازها و ترجیحات گردشگران و جامعه محلی جهت حضور در منطقه مورد بحث، مورد تدقیق قرار گرفته است. در نهایت با ارزیابی میزان سازگاری ترجیحات گردشگران جهت حضور در سایت حفاظت شده آبشار مارگون با جاذبه های طبیعی منطقه، پیشنهادات و الگوی گردشگری پایدار با تأکید بر انگاره های طراحی منظر پایدار ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - راهبردهای بهسازی محیط و منظر مناطق صنعتی بر پایه مفهوم شبکه اکولوژیک صنعتی (مطالعه موردی: شهرک صنعتی چناران)
        محسن گودرزی نفیسه حق طلب محمدهادی مهدی نیا
        زمینه و هدف: افزایش فعالیت های صنعتی درون و اطراف شهرها باعث بروز مشکلات و مسایل زیست محیطی عدیده ای گشته و سلامت انسان را جدا به خطر انداخته است. یکی از مهم ترین مشکلات امروزه مناطق شهری در رابطه با نواحی صنعتی حاشیه و یا نزدیک به شهرها می باشد که این مساله به ویژه در چکیده کامل
        زمینه و هدف: افزایش فعالیت های صنعتی درون و اطراف شهرها باعث بروز مشکلات و مسایل زیست محیطی عدیده ای گشته و سلامت انسان را جدا به خطر انداخته است. یکی از مهم ترین مشکلات امروزه مناطق شهری در رابطه با نواحی صنعتی حاشیه و یا نزدیک به شهرها می باشد که این مساله به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی به نحو بارزی دیده می شود، به شکلی که تا فواصل بسیار زیادی از شهرها نمی توان محیط و منظر طبیعی و کارآمدی را مشاهده نمود. مشکلاتی از قبیل انواع آلودگی ها، تخریب مناظر، تغییر شکل ساختار سرزمین و از بین رفتن سازو کارهای طبیعی در این مناطق از مهم ترین مشکلات می باشند. روش بررسی: راه حل تقلیل یا حل مشکلات زیست محیطی کنونی و پیشگیری از بروز مشکلات آتی بی تردید نیازمند تعریف سیاست ها، راهکارها و اقدامات بسیاری است. در این میان نقش برنامه ریزی و طراحی خصوصاٌ در رابطه با محیط و منظر می تواند بسیار حساس باشد. یافته ها: در این رابطه پیروی از اصول اکولوژی در رابطه با فعالیت های صنعتی منجر به تدوین مفهوم شبکه اکولوژیک صنعتی به تقلید از اکوسیستم های طبیعی شده است. به تبعیت از این امر، ارائه راهبردهایی مفهومی از شبکه اکولوژیک صنعتی که به نحوی اکوسیستم های صنعتی را سازمان دهد، می تواند تا حد زیادی در جهت رفع این مشکلات گام بردارد. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش به بررسی مفاهیم اکولوژی صنعتی و اکو پارک های صنعتی و کاربرد این مفاهیم در بهسازی محیط و منظر ناحیه صنعتی شمال غرب مشهد و شهرک صنعتی چناران پرداخته و تلاش شده است تا این مساله به نحوی عملی در سطوح مختلف مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت راهبردهایی برای ارتقاء محیط و منظر در هر سطح در قالب پلان های راهبردی ارایه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - ارزیابی آسایش صوتی کاربران در بوستان‏های شهری
        محسن فیضی علیرضا منعام ندا قاضی‏ زاده
        زمینه و هدف: یکی از عوامل موثر در طراحی فضای باز عمومی شهری، توجه به آسایش صوتی کاربران است. این مقاله به ارزیابی آسایش صوتی کاربران بوستان های شهری تهران می پردازد و راهکارهای افزایش آن را ارایه می نماید. روش بررسی: با برداشت میدانی در 30 نقطه ی بوستان های ملت، ساعی، ل چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از عوامل موثر در طراحی فضای باز عمومی شهری، توجه به آسایش صوتی کاربران است. این مقاله به ارزیابی آسایش صوتی کاربران بوستان های شهری تهران می پردازد و راهکارهای افزایش آن را ارایه می نماید. روش بررسی: با برداشت میدانی در 30 نقطه ی بوستان های ملت، ساعی، لاله، شهر و بعثت، تراز معادل، تراز بیشینه و کمینه ی صدا و ترازهای آماری 10، 50 و 90 محاسبه گردید. بر اساس میزان و کیفیت صوت از منظر کاربران احساس، آسایش صوتی مورد ارزیابی قرار گرفت. هم چنین بر اساس مشاهدات میدانی اطلاعات محیطی و جغرافیایی پیرامون کاربران برداشت شد. یافته ها: اندازه گیری میدانی نشان داد تراز معادل صدا در تمامی نقاط بوستان ها بالاتر از 63 دسی بل می باشد که بالاتر از حد استاندارد محیط زیست ایران (55 دسی بل) است. تفاوت های میزان صوت اندازه گیری شده با احساس آسایش صوتی کاربران، بیانگر این است که تراز معادل صدای اندازه گیری شده با احساس آسایش صوتی کاملا همسو نمی باشد و متاثر از کیفیت صوت و ادراک صداهای مستقل است. بحث و نتیجه گیری: در ارزیابی آسایش صوتی در بوستان‌های شهری، دو عامل کمی صوت و ادراک آسایش صوتی می باید توامان مورد سنجش قرار گیرند. در این میان به میزان آرامش صداهای پیرامونی و نوع ترجیحات شخصی و منابع صوتی پیرامون کاربران، به عنوان عامل اصلی موثر در نارضایتی نیز باید توجه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - طراحی محیط پارک‌های شهری با رویکرد CPTED با هدف ارتقای احساس امنیت در محله اسلام آباد، منطقه 2 شهر تهران
        راحله کمالی نسیم صحرائی نژاد مریم رباطی
        پایداری، توسعه و محیط زیست، دوره دوم، شماره 1، بهار 1400 طراحی محیط پارک‌های شهری با رویکرد CPTED باهدف ارتقای احساس امنیت در محله اسلام آباد، منطقه 2 شهر تهران[1] راحله کمالی[2] نسیم صحرائی نژاد[3]* n.sahraienejad@gmail.com مریم رباطی[4] تاریخ دریافت: 08/11/98 چکیده کامل
        پایداری، توسعه و محیط زیست، دوره دوم، شماره 1، بهار 1400 طراحی محیط پارک‌های شهری با رویکرد CPTED باهدف ارتقای احساس امنیت در محله اسلام آباد، منطقه 2 شهر تهران[1] راحله کمالی[2] نسیم صحرائی نژاد[3]* n.sahraienejad@gmail.com مریم رباطی[4] تاریخ دریافت: 08/11/98 تاریخ پذیرش: 06/08/99 چکیده از ابتدای خلقت انسان، نیاز به امنیت همواره به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهای بشر و تامین آن از مهمترین مسائل جوامع بشری محسوب گردیده است. از سوی دیگر پارک‌های شهری را می‌توان از مهمترین فضاهای عمومی در محیط‌های شهری برشمرد که بحث امنیت در آن حائز اهمیت بسیار می‌باشد. هدف پژوهش، بررسی رویکرد CPTED در جهت ارتقای امنیت محیطی در پارک‌های شهری است که امروزه کمتر به لزوم ارتقای امنیت و ظرفیت‌های بالقوه پارک‌های شهری در کاهش و یا جلوگیری از جرایم توجه می‌شود. تحقیق حاضر، بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و از نوع راهبردی بوده و محدوده موردمطالعه پژوهش محله اسلام آباد در منطقه 2 شهرداری کلانشهر تهران بوده که محله ای قدیمی با ساختار کالبدی نامناسب، نفوذپذیری پایین و نرخ بالای وقوع جرائم مختلف اما دسترسی مناسب به نقاط مختلف شهر است. با استفاده از مطالعات میدانی به بررسی وضع موجود محله پرداخته شده و در ادامه با استفاده از ابزار پرسشنامه و بر اساس فرمول کوکران نظرات 400 نفر از مشارکت کنندگان در خصوص شاخص‌های امنیت محیطی جمع آوری می‌گردد و در نهایت با استفاده از روش تحلیل همبستگی و روش تحلیل آماریt و همچنین تحلیل SWOT داده ها، تحلیل و راهکارهای ارتقای امنیت ارائه می‌گردند. نتایج این مطالعات نشان می دهد که محدوده مورد مطالعه به لحاظ امنیتی وضعیت نامطلوبی دارد و نیاز به ایجاد پارک با استفاده از رویکرد طراحی محیطی در جهت کاهش جرائم وجود دارد و در نهایت بر اساس راهکارهای پیشنهادی، طرح راهبردی جهت شکل گیری و احداث این پارک ارائه خواهد شد. واژگان کلیدی: پارک شهری، طراحی محیط، احساس امنیت، رویکرد CPTED Environment Design for Urban Parks with CPTED Approach to Promote Sense of Security in Islamabad Neighborhood, Region 2nd of Tehran J. Sus. Dev. & Env., Vol 2, No.1, Spring 2021 Rahele Kamali[5] Nasim Sahraei Nejad[6]* n.sahraienejad@gmail.com Maryam Robati[7] Abstract From the beginning of human creation, the need for security has been always as one of the basic needs of human and providing this was as one of the most important issues in human societies. On the other hand, urban parks are one of the most principal areas in urban environment that their security issue is very crucial. The purpose of this study is to investigate the CPTED approach to promote environmental security in urban parks, however, today it is neglected the security improvement necessity and potential capacity of urban parks in decreasing or preventing crimes. The study is a descriptive-analytical research and the study area is ​​Islamabad neighborhood located in 2nd region of Tehran metropolitan’s municipality, which is an old neighborhood with unsuitable physical structure, low permeability and high rate of crime occurrence, at the same time with convenient accessibility to different point of the city. Using field studies, the present status of this neighborhood has been investigated and then using questionnaire which according to Cochran Formula had 400 participants among the park’s users, are collected their views about environmental security indicators. Finally, the collected data are analyzed using correlation analysis method, t-statistical analysis and also SWOT analysis, and then security enhancement strategies in urban parks, are presented. The results show that the present situation in this area in terms of security, is an improper condition, which the research emphasize the necessity of an urban park development with utilization of crime prevention through environmental design solutions and finally according to the proposed approaches, a strategic plan have been presented in order to develop and design the urban park. Keywords: Urban Parks, Environmental Design, Sense of Security, CPTED Approach مقدمه نیاز به امنیت، ‌همواره از بنیادی ترین نیازهای بشر و مسأله وقوع جرم، از مهمترین مسائل جامعه بشری به شمار آمده است (1). در گذشته و نیز در جوامع کوچک، به واسطه وجود روابط چهره به چهره و حاکم بودن نظارت‌های اجتماعی خودجوش، احساس امنیت بیشتری وجود داشته و در نتیجه زمینه‌های وقوع جرم در حداقل ممکن بوده است؛ ولی در جوامع شهری به ویژه جوامع شهری بزرگ، به علت عدم امکان نظارت‌های کامل اجتماعی نسبت به جوامع ساده، زمینه‌های احساس ناامنی یکی از مهمترین مسائل شهری محسوب شده، به موجب آن شرایط برای وقوع جرایم بسیار مستعدتر است(2). از آنجا که یکی از معیارها و عوامل مهم در مباحث مرتبط با ابعاد اجتماعی توسعه پایدار، تشویق شهروندان برای حضور در فضاهای شهری و تقویت تعاملات اجتماعی در این عرصه‌ها، به منظور افزایش احساس امنیت در فضاهای شهری است، طبیعتاً شناسایی و رفع موانع چنین حضوری ضروری به شمار می آید. (3) امنیت در لغت به معنای نداشتن دلهره و ترس است. بنابراین معنای لغوی امنیت، رهایی از خطر، تهدید، آسیب، اضطراب،‌هراسی، ترس، نگرانی یا وجود آرامش، اطمینان، آسایش، اعتماد، تأمین و ضامن است (4). بر اساس تعاریف، احساس امنیت نیز ﺑﻪ ﻓﻘﺪان ﻫﺮاس از ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺷﺪن ﯾﺎ به ﻣﺨﺎﻃﺮ اﻓﺘﺎدن وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ و ارزشﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻧﺒﻮد ﺗﺮس از ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺣﻘﻮق و آزادی ﻫﺎی ﻣﺸﺮوع ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽشود. احساس امنیت به منزله یک متغیر اجتماعی می تواند تحت تاثیر عوامل متعدد اجتماعی و فردی قرار گیرد و به این ترتیب، امنیت شامل دو وجه است؛ وجه تحقق امنیت در گرو نبود خطر است و وجه دیگر در گرو کسب فرصت‌ها و تضمین منافع و ارزش‌ها (5). به طور کلی امنیت را می‌توان از متشکل از سه لایه اصلی دانست که آنها عبارتند از، امنیت فردی، امنیت اجتماعی روانی و امنیت ملی. تعریف امنیت اجتماعی که موضوع اصلی این مطالعه خواهد بود، حالت فراغت ‌همگانی از تهدیدی که رفتار غیرقانونی یک فرد (جرم)، ممکن است در تمامی یا در بخشی از یک جامعه پدید آورد . به عبارت دیگر، امنیت اجتماعی را می توان وضعیتی آرام تلقی نمود که انسان در نهایت ایمنی نسبت به جان، مالی، ناموس، حیثیت، ‌هویت، ارتباطات، تفکرات، ارزش‌ها و... خود چه در زمان حال و چه در آینده اطمینان داشته و شبانه روز را با تحمل حداقل ریسک ممکن سپری سازد. از سوی دیگر، برخی صاحبنظران معتقدند امنیت از دو جنبه عینی و ذهنی تشکیل شده که جنبه عینی و بیرونی آن ‌همان ایمنی و جنبه ذهنی و درونی آن احساس امنیت نام دارد. از جمله عواملی که بر احساس امنیت اجتماعی در یک جامعه تاثیر می گذارند می‌توان به نابرابری اجتماعی، میزان سرمایه اجتماعی در دسترس، مشارکت، پایبندی به ارزش‌های مشترک، اعتماد اجتماعی و عوامل زمینه ای مثل جنسیت، سن، نوع خانواده، محیط، ویژگی‌های محیطی و غیره اشاره کرد (6). شناسایی عوامل و عناصر تامین امنیت اجتماعی و احساس ایمنی از پیش شرط‌های اصلی و موثر در جهت ارتقای امنیت اجتماعی و احساس امنیت به شمار می رود. و فضاهای شهری نیز یکی از مهمترین عرصه های بروز و یا عدم بروز این پدیده ها خواهد بود. فضای شهری صحنه‌ای است که کنش‌ها و فعالیت‌های عمومی زندگی شهری در آنها به وقوع می‌پیوندد (4). به عبارت دیگر، فـضای شهری به ترکیبی اطلاق می‌شود که از فعالیت‌ها، بناهای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اداری تجاری و مانند آن و عناصر و اجـزای شهری به صورتی آراسته،‌ هماهنگ و واجد نظم و زیبایی و بالطبع با ارزش‌های بصری تشکیل می‌گردد و از نظر فیزکی دارای شاکله ای محصورکننده می‌باشد. به عبارتی فضای شهری جزئی از یک شهر است کـه به عنوان عرصه عمومی تجلی‌گاه فعالیت‌های شهری است. در این میان شهروندان به عنوان فعالان عرصه عمومی و کاربران فضاهای شهری در این بستر به تعامل و کنش مشغولند. بسیاری معتقدند که فضای شهری از دو جنبه کالبدی و اجتماعی مورد ارزیابی اندیشمندان قرار گرفته است؛ بدین معنا که بررسی‌های کالبدی بیشتر از نگاه معماران و بررسی‌های اجتماعی از دید جامعه شناسان شهری، برنامه ریزان و جغرافیا دانان شهری بوده است(7). از سوی دیگر، ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺳﺒﺰ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎیی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎزدﻫﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ بالائی دارﻧﺪ و ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم از آﻧﻬـﺎ در ﮔـﺬران اوﻗـﺎت ﻓﺮاﻏـﺖ، ﺗﻔﺮﻳﺢ و ﻣﺼﺎﺣﺒﺖ ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن و ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﻧﻈﺎﻳﺮ اﻳﻨﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﭘﺎرکﻫﺎی ﺷﻬﺮی نیز ﺑﺨﺸﻲ از ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺳﺒﺰ ﻋﻤﻮﻣﻲاﻧﺪ ﻛـﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ دارا ﺑﻮدن ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺗﻔﺮﻳﺤﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ، ﺟﻨﺒﻪ ﺧﺪﻣﺎت‌دﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮ را ﻧﻴﺰ دارﻧـﺪ. ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻳﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎ ًاﺻﻮﻻ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪای اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻃﺒﻘـﺎت ﻣـﺮدم ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ(8). ﭘﺎرک‌ها و ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﺷﻬﺮی از اﻫﻤﻴﺖ راﻫﺒﺮدی زﻳﺎدی ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺴﺘﻲ ﺟﻮاﻣﻊ ﺷﻬﺮی اﻣﺮوز ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ. وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻜﺎن ﻫﺎﻳﻲ در ﻣﺤﻴﻂ ﺷﻬﺮی ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﭘﺎﻛﺴﺎزی ﻫﻮا، ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻛﺮدن ﺑﺎد، ﻛﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﻲ ﺻﻮﺗﻲ و ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻴﻜﺮوﻛﻠﻴﻤﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﺐ ارﺗﻘﺎی ﺷﺮاﻳﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺳﺎﻛﻨﺎن ﺷﻬﺮی ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺷﻮد .ﭘﺎرکﻫﺎ از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪاﻧﺪ، زﻳﺮا ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ارزشﻫﺎی ﺗﻔﺮﻳﺤﻲ، زﻳﺒﺎﻳﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﺗﺎرﻳﺨﻲﺷﺎن ﺑﺮ ﺟﺬاﺑﻴﺖ ﻣﺤﻴﻂ ﺷﻬﺮی ﻣﻲاﻓﺰاﻳﺪ. و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ آﻣﺎر ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻛﻴﻮ و ﻛﻮﻟﻲ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ از ﭘﺎرک و ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ رﻓﺘﺎر و ﻣﻨﺶ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻬﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ دارﻧﺪ و ﻣﻴﺰان ﺗﺨﻠﻒ و ﺟﺮم ﻧﻴﺰ در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ اﺳﺖ(9). بنابراین پارک ها را می‌توان از مهمترین فضاهای عمومی در محیط‌های شهری برشمرد که مساله امنیت در آن بسیار حائز اهمیت خواهد بود. پیوند مفهوم شهر و امنیت از زمانی که جامعه شناسی ‌هویت علمی و مستقلی یافت‌همواره در کنار یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجائی که وقوع‌ هر جرمی، نیازمند مکان و بستر محیطی مساعد است لذا وجود برخی ویژگی‌ها در محیط های شهری، آن‌ها را به مکان‌های جرم خیز تبدیل می‌نماید. ارتباط بین شهر و جرم از آن روست که ویژگی‌های فضایی - محیطی می تواند پرورش دهنده جرائم خاصی باشد. نکته اساسی ان است که شرایط عینی و کالبدی زندگی شهری می تواند روابط شهروندان با شهر را محدود سازد. ریشه این محدودسازی تعاملات با شهر نگرانی و ترسی آنان از تعرض اعمال و رفتارهای مجرمانه است. شهروندان برای کاهش آسیب‌ها و ضررهای چنین تعرضی ترجیح می‌دهند تا حیطه بده بستان خود را با شهر محدود کنند (10). بررسی‌ها نشان می‌دهد که برخی از فضاهای شهری به دلیل ویژگی‌های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شان، میزان یا نرخ بزهکاری بیشتری دارند؛ و به عکس، برخی از فضاها مانع و بازدارنده ارتکاب جرایم در درون خود‌هستند. از طرفی نیز به تحقیق ثابت شده است که مجرمان در ارتکاب جرم اغلب دست به انتخاب‌های منطقی می‌زنند و به دنبال ساده‌ترین، کم‌خطرترین و مناسب‌ترین فرصت‌ها و شرایط مکانی و زمانی برای ارتکاب جرم‌هستند (3). توجه به مکان، به عنوان عامل بی واسطه در وقوع جرم و ایجاد ناامنی، در مقایسه با عواملی فردی یا ساختاری این امکان را محقق می‌سازد تا راهکارهای عملی‌تری برای پیشگیری از جرم ارائه گردد. از سوی دیگر تحلیل فضایی جرم در شهرها به شناسایی الگوهای رفتار مجرمانه، کشف کانون‌های جرم خیز و در نهایت به تغییر این شرایط و خلق فضاهای مقاوم در برابر جرم و رفع نابهنجاری‌های شهری کمک می‌کند. از این‌رو بررسی‌های مکانی از اهمیت بسزایی در مطالعه جرم برخوردار بوده و ضرورت بررسی موضوع را دوچندان می‌نماید. تئوری‌های مطرح شده در زمینه تاثیر عوامل محیطی بر روی رفتارهای اجتماعی به دو بخش تقسیم می‌شوند یکی مربوط به عوامل محیط طبیعی و دیگری عوامل محیط انسان ساخت و مصنوع به ویژه محیط‌های شهری و تاثیر آن بر رفتار انسانی تاکید می‌کند(6). تئوری مشهور در خصوص نقش محیط بر بروز رفتارهای نابهنجار و مجرمانه به تئوری پیشگیری از جرم مکان محور شهرت دارند که شامل رویکردهایی چون پیشگیری از جرم توسط طراحی محیط یا [8]CPTED، پیشگیری از جرم موقعیتی، امنیت از طریق طراحی و ... می شوند که شاید بتوان اولین تلاش در جهت دستیابی به اهداف این رویکردها را اصلاحات ساختار کالبدی محلات دانست که در سیر تاریخی از تمرکز بر کالبد کاسته و بر نقش ایجاد ارتباط میان ساکنین و تقویت حس جمعی تاکید داشته و در نهایت برای پایدار ماندن امنیت در محلات وظیفه ایجاد و تداوم آن را به خود ساکنین واگذار کرده است که بی شک تاثیر طراحی در این زمینه بیش از سایر عوامل خواهد بود. رویکرد CPTED(پیشگیری از جرایم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد‌هدفمند در جهت طراحی کارآمد و‌ هوشمندانه مولفه‌های محیطی با بکارگیری بهینه محیط مصنوع در کاهش جرایم دانست که بطور موثری در افزایش سرمایه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایتمندی شهروندی و در نتیجه یهیود رفاه اجتماعی جامعه تاثیر بسزایی دارد. بر این موضوع اتفاق نظر جمعی وجود دارد که رویکرد موردنظر در دو بعد کاهش حقیقی جرایم در محیط‌های شهری از یکسو و افزایش احساس ایمنی و امنیت فضایی در آنها موثر است(11). می‌توان گفت که نظریه پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی رهیافتی جدید است که سابقه‌ای دیرینه دارد. این نظریه محصول دهه 60 میلادی به بعد درآمریکا است. شاید قبل از این،‌ هیچگاه به این اندازه به تأثیر محیط ساخته شده بر جرم پرداخته نشده بود. بعد از این دهه بود که در اثرفعالیت‌های افرادی چون حیات و مرگ شهرهای بزرگ جین جاکوبز با کتاب پیشگیری از جرم ، اسچلمو آنجل با کتابپیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، الیزابت وود با کتابجنبه‌های اجتماعی خانه سازی در توسعه شهری، اسکار نیومن با کتاب فضای قابل دفاع و کتاب سی ری جفری با نام پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، این نظریه و روابط میان محیط و جرم بیشتر آشکار شد. این رویکرد دردهه ۱۹۷۰ و۸۰(سال 1969) برای اولین بار توسط جفری[9] با عنوان نظریه پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (جلوگیری از جرم از طریق طراحی محیطی) مطرح شد. این ایده بر اساس نظریات اسکار نیومن[10] (۱۹۷۲) و ری جفری (۱۹۷۱) انتشار یافت. مفهوم بنیادی برنامه پیشگیری از جرم از گذر طراحی محیطی بر این اساس استوار است که بافت فیزیکی محیط را می‌توان به گونه‌ای شکل داد که سبب کاهش جرم و یا ترس از وقوع جرم و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی گردد. راهکارهای ایمن‎سازی فضاهای کالبدی با استفاده از اصول پیشگیری بزهکاری از طریق طراحی محیطی از جمله مباحث مهم در نگرش فرصت محیطی و بزهکاری است. بر اساس تعریف انستیتوی ملی جرائم در آمریکا CPTED عبارت است از: طراحی و استفاده مناسب از محیط ساخته شده، که می‌تواند باعث کاهش ترس و وحشت از جرم و بهبود کیفیت زندگی گردد(12). این رویکرد این امکان را می‌دهد تا با طراحی کالبدی از طریق طرح کالبدی ساختمان و طراحی و دسترسی به اماکن جرم‌خیز، بتوان از ایجاد محیط‌های مناسب برای جرم و جنایت پرهیز کرد و بازدارنده‌ای برای ارتکاب جرایم بود. این امر از آن جهت مهم است که امروزه در فرآیندهای طراحی فضای شهری کمتر به توانایی‌های نهفته مناطق شهری در ساختمان‌ها درکاهش و یا جلوگیری از جرایم توجه میشود(11). برنامه‌های پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی از راه طراحی ومدیریت و محیط فیزیکی ساختمان‌ها، اماکن مسکونی و محیطهای تجاری، امنیت عمومی را افزایش و ترس از وقوع جرم را کاهش می‌دهند(3). رویکرد پیشگیری از جرم به وسیله طراحی محیطی در خلق فضاهای امن، به مسئله "کنترل فضا" از راه‌های گوناگون تأکید دارنــد(13). ارتقای سطح رؤیت‌پذیری محیط، جلوگیری از پیچیدگی فضا یا به عبارتی طراحی محیط‌های خوانا (به خصوص در کاربری‌های جمعی و پر ازدحــام)، تعیین قلمرو و ... از جمله راهکارهای کالبدی محیطی به منظور کاهش جرم در فضاست(15). علاوه بر مؤلفه‌های کالبدی، عوامل متعددی در تعیین کیفیت امنیتی در محیط تأثیرگذارند که از جمله می‌توان به فاکتورهایی مانند عوامل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بر میزان جرم پذیری محیط اشاره نمود(15). همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است مهمترین استراتژی‌های تاثیر گذار بر این رویکرد عبارتند از نظارت و مراقبت، کنترل و دسترسی، سخت کردن آماج جرم، تعمیر و نگهداری، حمایت از فعالیت های اجتماعی و تفکیک قلمرو. شکل 1- اصول رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی منبع: (7) از نمونه‌های موفق در زمینه ارتقای امنیت در پارک‌های شهری می‌توان به پارک گرین[11] اکر اشاره نمود. پارک گرین اکر ورودی تعریف شده مشخص و با‌هویتی دارد که با دعوت کنندگی زیاد، عابران پیاده را به داخل فضای پارک فرا می خواند. علاوه بر آن وجود آب- مجسمه در فضای ورودی و نهری که از ابتدای ورودی به فضای داخلی پارک روان است، و دیدن آبشار در مقابل، در ایجاد پویایی فضای ورودی و تشویق افراد برای ورود به پارک نقش قابل توجهی دارد. وجود مکان‌های نشستن مناسب و متنوع در پارک، انعطاف پذیری در طراحی، جلوه‌های مختلف حضور آب در پارک از ویژگی‌های اساسی این پارک می‌باشد. در ایران نیز پارک شفق در محله یوسف آباد تهران از نمونه‌های موفق داخلی در زمینه ارتقای امنیت در پارک‎‌های شهری است. شکل 2- وضعیت پارک کرین اکر و تامین امنیت در آن از سوی دیگر جامع‌ترین تحقیق درباره امنیت و مولفه‌های اجتماعی، اقتصادی و محیطی را باید در سندی دانست که با همکاری ارگان ایمن شهر هابیتات و ارگان USL (2014)به انجام رسیده است و به ارائه اهداف، روش شناسی، راهبردها و راهکارهایی معطوف است که به افزایش مولفه‌های امنیت‌سازی شهری در ابعاد اقتصادی و اجتماعی و خاصه کالبدی و محیطی می‌پردازد. Jongejan, & Woldendorp سال 2013 در مقاله خود با عنوان رویکرد موفق طراحی محیطی (CPTED) و ایمن سازی مسکن به این نتیجه دست یافتند که که ایمن سازی مساکن از طریق استفاده از پیشگیری از جرایم از طریق طراحی محیط زیست و فراهم آوردن اطمینان از اینکه امنیت فیزیکی مسکن می‌تواند در برابر جنایات جنایی مقاومت کند، جرم را کاهش داده است. بیلر(2012) در پایان‌نامه‌ای با عنوان برنامه‌ریزی برای امنیت فضاهای عمومی، به ارزیابی و سنجش امنیت در فضاهای عمومی شهر برلین پرداخته است. از جمله شاخص‌های مورد بررسی در این پژوهش می‌توان به علائم، مالکیت، استراحتگاه، تنوع مکان‌های نشتن، روشنایی، اغذیه فروشی‌ها، تزیینات بصری و هنری، دسترسی، خرد اقلیم، ناحیه تجاری، دوربین‌های امنیتی و ... اشاره کرد(4). بهرامی و دیگران(1396) در مقاله‌‌ای با عنوان تبیین نقش شاخص‌های کالبدی در راستای ارتقای امنیت شهروندان با رویکرد CPTED (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ محلۀ زینبیۀ اصفهان) به این نتیجه دست یافتند که بین تمامی شاخص‌های کالبدی به‌ جز پوشش گیاهی، به عنوان متغیر مستقل و امنیت به عنوان متغیر وابسته، رابطۀ معنادار وجود دارد. همچنین، با توجه به نتایج آزمون همبستگی، کاربری اراضی و مبلمان شهری بیشترین همبستگی را با امنیت محیطی محدودۀ زینبیه داشته‌اند. از نظر شهروندان مبلمان شهری و کاربری اراضی و دانه‌بندی بافت بیشترین تأثیر را بر امنیت خواهند داشت. ذاکر حقیقی و دیگران(1393) در مقاله‌ای با عنوان ارتقاء امنیت محیطی و کاهش جرایم شهری بر مبنای رویکرد CPTED پس از ذکر مقدمه‌ای بر انگیزه‌ها و ضرورت‌های نظری در حوزه امنیت عمومی شهری، به نقش کالبدی شهر از دیدگاه برنامه‌ریزی و طراحی شهری در کاهش و پیشگیری از جرایم شهری بر مبنای رویکرد CPTED پرداخته‌اند(14). با توجه به جمع بندی مطالعات نظری انجام شده معیارهای تاثیرگذار بر شکلگیری رویکرد CPTED و دستیابی به احساس امنیت در پارک‌های عبارتنداز فرم فضا، آسایش بصری، اندازه فضا، سازمان فضایی، فضای سبز، اختلاط کاربری، نوع فعالیت و حضورپذیری که می‌توان از طریق مدل مفهومی زیر نشان داد: نمودار 1- مدل مفهومی ارتقای امنیت در پارک‌های شهری با رویکرد طراحی محیطی(CPTED) به نظر می رسد طراحی محیطی مناسب پارک شهری در این محدوده مطالعه (محله اسلام آباد منطقه 2 شهرداری تهران) می تواند نقش مهمی در ارتقای امنیت محله داشته باشد که تلاش می گردد تا در این پژوهش به آن پرداخته شود. در این راستا این پژوهش فرضیات زیر را طراحی نموده است: به نظر می رسد ارتباط مستقیم و معناداری میان رعایت اصول طراحی محیط و شاخص‌های احساس امنیت شهری می‌باشد. به عبارتی می‌توان با کاربرد صحیح طراحی محیطی موجبات ارتقای سرزندگی در این فضاها را فراهم نمود. به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت محدوده مورد مطالعه؛ میزان رضایت از وضعیت شاخص‌های امنیت در آن کمتر از حد متوسط باشد. روش بررسی پژوهش حاضر به لحاظ روش شناسی از نوع توصیفی تحلیلی است و با توجه به‌ هدف خود که نقش و تاثیر طراحی محیطی در دستیابی به امنیت در شهرهاست در زمره پژوهش‌های کاربردی قرار می‌گیرد. نوشتار حاضر که در ابتدا با مرور برخی از مبانی مرتبط و ‌همچنین مراجعه به مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی، شالوده تحلیل و ارزیابی وضعیت موجود را در سطح محله اسلام آباد در منطقه 2 کلانشهر تهران رقم می‌زند، در زمره مطالعات کتابخانه‌ای اسنادی طبقه‌بندی می‌گردد. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه ساکنین محله اسلام‌آباد در منطقه 2 تهران که بر اساس آخرین سرشماری انجام شده جمعیت آن حدود 8 هزار نفر برآورد گردیده است که به روش نمونه گیری کوکران تعداد 400 نفر از این افراد بعنوان کاربران این پارک به شکل تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب می‌گردند. از آنجا که در بخش مطالعات، از تکنیک SWOT به منظور تحلیل و‌همچنین ارزیابی، بهره خواهد برد، در زمره مطالعات تحلیلی از نوع راهبردی طبقه بندی می‌گردد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل همستگی و تحلیل آماره T انجام گردیده است. شناخت محدوده مورد مطالعه محدوده مورد مطالعه در این پژوهش محله اسلام آباد از محلات با بافت قدیمی در منطقه 2 کلانشهر تهران با جمعیت تقریبی 8000 نفر می باشد که امروزه حدود یک چهارم مساحت آن (11576‌هکتار) را بافت فرسوده و غیررسمی تشکیل می دهد که 917نفر از جمعیت کل محله در این مساحت زندگی می کنند، است. این محله از شمال به دامنه رشته کوه‌های البرز (حد فاصل رودخانه درکه تا محله فرحزاد ) از جنوب به خیابان آزادی (حد فاصل میدان آزادی تا میدان توحید )، از شرق (بزرگراه چمران و از غرب خیابان اشرفی اصفهانی و بزرگراه محمد علی جناح محدود می شود. (نقشه شماره 1) نقشه 1- موقعیت قرارگیری محدوده مورد مطالعهدر شهر تهران ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺷﺮﻗﯽ ﻣﺴﻴﻞ ﺍﻭﻳﻦ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯽ ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺁﻥ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﺷﻬﺮک ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ آتیساز، ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﭼﻤﺮﺍﻥ، ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻨﻮﺏ ﺑ ﻪ ﺑﺎﻏﺎﺕ ﻭ ﺯﻣﻴﻦ‌ﻫﺎی ﺑﺎﻳﺮ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ‌ﻫﺎی ﺁﻣﺎﺭی در ناحیه 7 این منطقه قرار دارد. این ناحیه در حدود 560‌هکتار مساحت، 8 هزارنفر جمعیت دارد. کاربری‌های وضع موجود در محله اسلام آباد، به طور کلی شامل کاربری مسکونی، خرده فروشی، خدمات محله‌ای، فضای سبز و تعمیرگاه ماشین است. فضاهای سبز موجود در این محدوده شامل باغ‌های به جامانده از دوران گذشته در دره اوین- درکه و حاشیه رودخانه درکه می‌باشد که کاربری مسکونی نیز به تدریج و به صورت کاملا ارگانیک و غیررسمی در داخل این باغ‌ها سر بر آورده‌اند. وضعیت کاربری ها در محدوده مورد مطالعه مطابق جدول شماره 1 می‌باشد. جدول 1- کاربری اراضی در محله اسلام‌آباد در منطقه 2 تهران کاربری تعداد مساحت(متر مربع) درصد باغ و فضای سبز 21 76478 20.62 زمین بایر 65 99632 24.79 مسکونی 497 231432 46 مختلط مسکونی 30 45000 9 مذهبی 1 4000 0.08 تفریحی 1 21087 5.45 منبع: (16) بطور کلی و بر اساس مطالعات حاصل از برداشت میدانی در محدوده مورد مطالعه، از مهمترین مسائل و مشکلات موجود در محله اسلام آباد (منطقه 2 شهر تهران)، کمبود روشنایی در فضاهای محله، عرض کم معابر، وجود فضاهای گمشده و بی دفاع، کمبود نظارت قانونی، فاضلاب و زباله‌های شهری،توسعه یافتگی کمتر نسبت به محلات پیرامون، وجود برخی آلاینده‌ها و ...از مهمترین مشکلات محله اسلام آباد می باشند که موجب بروز مشکلات فراوان در این محله گردیده است که یکی از این مشکلات مساله امنیت شهروندان در فضاهای شهری این محله می باشد. با توجه به فرسودگی و مشکلات موجود در این محله ایجاد یک مرکز محله قوی در آن در قالب پارک محله ای با رعایت اصول و استانداردهای طراحی ایمن می تواند نقش مهمی در تقویت ساختار آن داشته باشد. یافته های تحقیق بر اساس مطالعات صورت گرفته در بخش مبانی نظری معیارهای محیطی قابل بررسی جهت بهره گیری از آنها برای افزایش احساس امنیت در یک پارک شهری که در پرسشنامه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند عبارتنداز کفسازی، نورپردازی، فضای سبز و فضای مکث، نفوذپذیری، نظم، پاکیزگی، مبلمان، فضاهای تفریحی، رنگ، چینش عناصر محیطی، تنوع، مزاحمت‌های خیابانی، تعاملات، مقیاس، مراکز خرید، پیاده مداری و ... که از طریق 19 سوال در قالب فرم پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از پرسشنامه با استفاده از روش آماره t انجام گردیده است. خصوصیات دموگرافیک مشارکت کنندگان در پرسشنامه شامل اطلاعات زیر می‌باشد: 69 درصد افراد را مردان و 31 درصد را زنان تشکیل می‌دهند که نشان از حضور کمرنگ زنان در محدوده دارد. به لحاظ سنی سهم افراد کم سن و سال و مسن نسبت به سایر افراد کمتر می‌باشد. بیشترین حضورپذیری برای افراد 45-35 سال است.به لحاظ شغلی سهم کارگران نسبت به سایر افراد بیشتر می‌باشد. کارمندان کمترین سهم را دارند. تنها 27 درصد افراد حاضر در محدوده بیش از 10 سال سابقه سکونت در محله را دارند. بیشترین سهم سکونتی به افراد با 5-2 سال سکونت نسبت به سایر افراد بیشتر است. به لحاظ درآمدی 84 درصد افراد کمتر از 1.5 میلیون تومان در ماه درآمد دارند.در آخر نیز نتایج اولیه نشان داد که تنها 22 درصد افراد مایل به ادامه زندگی در این محله هستند. جهت تحلیل اطلاعات از روش تحلیل آماره T و‌همچنین تحلیل‌همبستگی در نرم افزار Spss استفاده خواهیم نمود. قبل از آن نیاز است تا وضعیت توزیع داده‌ها(نرمال و یا غیرنرمال) را با استفاده از روش آزمون کولموگروف اسمیرنوف انجام داده‌ایم که نشان داد داده‌ها به شکل نرمال توزیع گردیده‌اند . جدول 2-خلاصه نتایج پرسشنامه مجموع خیلی زیاد زیاد متوسط کم خیلی کم 400 36 52 152 76 84 کفسازی 400 32 48 116 88 116 نورپردازی 100 8 20 124 140 108 فضای سبز 400 48 44 116 108 84 فضای مکث 400 20 44 124 116 96 نفوذپذیری 400 72 68 132 64 64 نظم 100 36 68 88 100 108 پاکیزگی 400 64 52 84 116 92 مبلمان 400 24 28 144 104 100 رنگ 400 20 16 140 116 108 فضای تفریحی 400 24 24 132 116 104 تنوع 400 16 16 136 112 120 چینش عناصر طراحی 400 32 36 128 108 96 حضور افراد بزهکار 400 28 24 112 108 128 مزاحمت‌های خیابانی 400 36 32 112 108 112 تعاملات 100 8 16 124 124 128 مقیاس 400 60 76 112 76 80 مراکز خرید 400 24 32 128 100 116 پیاده مداری منبع: پرسشنامه جدول 3- تحلیل آماره t برای شاخص‌های امنیت در فضاهای محله اسلام‌آباد آماره T میانگین متوسط میانگین آماره سطح معناداری رتبه مطلوبیت کفسازی 12.920 3 2.7 0.000 8 نورپردازی 7.688- 3 2.48 0.001 16 فضای سبز 1.321 3 2.2 0.000 4 فضای مکث 14.499- 3 2.66 0.000 13 نفوذپذیری 7.864- 3 2.44 0.001 1 نظم 12.273- 3 3.05 0.002 15 پاکیزگی 5.707- 3 2.56 0.000 3 مبلمان 14.561- 3 2.76 0.001 10 رنگ 16.540- 3 2.43 0.000 12 فضای تفریحی 2.605 3 2.31 0.000 10 تنوع .489 3 2.37 0.000 14 چینش عناصر 11.828- 3 2.24 0.002 5 حضور افراد بزهکار 2.432- 3 2.5 0.000 6 ‌مزاحمت‌های خیابانی 9.387- 3 2.29 0.002 9 مقیاس 21.379- 3 2.13 0.000 2 مراکز خرید 19.87- 3 2.93 0.000 11 پیاده‌مداری 18.786- 3 2.37 0.000 7 در این پژوهش عدد 3 به عنوان وضعیت متوسط در نظر گرفته شده است. اعداد بیشتر از 3 به معنای وضعیت نامطلوب(رضایتمندی کم و خیلی کم) و اعداد کمتر از 3 به معنای وضعیت مطلوب(رضایتمندی زیاد و خیلی زیاد) می‌باشد. همانطور که مشخص است میزان رضایتمندی از تمامی شاخص‌ها نسبت به وضع متوسط و مطلوب‌ بدتر و نامناسب‌تر بوده و در بین کلیه شاخص‌ها تنها وضعیت مراکز خرید در حد متوسط می‌باشد. آزمون فرضیات به نظر می رسد ارتباط مستقیم و معناداری میان رعایت اصول طراحی محیط و شاخص‌های احساس امنیت شهری می‌باشد. به عبارتی می‌توان با کاربرد صحیح طراحی محیطی موجبات ارتقای سرزندگی در این فضاها را فراهم نمود. جهت بررسی این فرضیه از روش تحلیل‌همبستگی استفاده گردیده است که رابطه میان دو متغیر را بررسی می‌نماید. در این بخش تلاش گردیده تا با استفاده از نرم افزار SPSS به این تحلیل پرداخته شود که در آن پارامترهای طراحی محیطی از جمله کفسازی، دسترسی، نورپردازی، مقیاس و ... در یک طرف و در طرف دیگر پارامترهای امنیت شامل جرم و بزهکاری، مزاحمت‎ها و حضور افراد بزهکار اضافه گردیده و جهت بررسی این فرضیه از روش تحلیل‌همبستگی استفاده گردیده است که رابطه میان دو متغیر را بررسی می‌نماید که نتیجه این تحلیل در محله اسلام آباد مطابق جدول زیر می‌باشد: جدول 4- بررسی رابطه امنیت و طراحی محیطی طراحی Spearman's rho 0.71 Correlation Coefficient امنیت 0.043 Sig. (2-tailed) 400 N منبع: نرم افزار SPSS در تحلیل‌همبستگی خواهیم داشت: ضریب(Correlation Coefficient) بین ۰ تا ۰٫۲۹ نشان دهنده ‌همبستگی ضعیف ضریب بین ۰٫۳۰ تا ۰٫۶۹ نشان دهنده‌ همبستگی متوسط ضریب بین ۰٫۷۰ تا ۱ نشان دهنده‌ همبستگی قوی مطابق جدول 4 میزان‌همبستگی میان رعایت اصول طراحی و امنیت شهری در محله اسلام اباد در منطقه 2 کلانشهر تهران برابر 0.71می باشد که نشان دهنده‌ همبستگی قوی میان این دو متغیر است. ‌همچنین در این محله مقدار Sig بدست آمده 0.043 (کمتر از 0.05) است که معناداری این دو متغیر را تایید می‌نماید لذا فرضیه H0که عدم معناداری رابطه میان دو متغیر را بیان می‌نماید رد و فرضیه اصلی آن تایید می‌گردد. به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت محدوده مورد مطالعه؛ میزان رضایت از وضعیت شاخص‌های امنیت در آن کمتر از حد متوسط باشد. جهت بررسی این فرضیه از میانگین شاخص‌ها استفاده گردیده است. مطابق نتایج بدست آمده میانگین تمامی شاخص‌ها به جز شاخص نظم در محدوده برای سایر شاخص‌ها کمتر از 3 بدست آمده است. این مساله فرضیه H0که رضایتمندی افراد را بیان می‌نماید رد و فرضیه اصلی تایید می‌گردد. در انتها نیز جهت جمع بندی مطالعات صورت گرفته در ابعاد نظام کالبدی، نظام اجتماعی-فرهنگی و نظام اقتصادی تلاش می شود تا با استفاده از روش تحلیل SWOT به ارائه راهکار در این زمینه پرداخته شود که نتایج آن به شرح زیر است: جدول 5- تحلیل سوات نظام کالبدی در محدوده مورد مطالعه بعد عوامل قوت نقش ساختاری در سازمان فضایی کالبدی منطقه 2 شهرداری شهر تهران استقرار در امتداد محور بزرگراهی چمران کیفیت محیطی مناسب به دلیل وجود فضاهای سبز موجود چشم انداز گسترده به کوه‌های شمالی و دره‌های جنوبی وجود چشم اندازهای طبیعی مناسب در منطقه، محله و محدوده مورد مطالعه که تاثیر بالایی بر ارتقای سرزندگی و آسایش روانی ساکنان دارد. وجود محورهای ارتباطی منطقه ای و فرامنطقه‌ای در منطقه و نزدیکی به بزرگراه‌ها و ... عرض مناسب پیاده‌روها در برخی نقاط محله که به عنوان یکی از عوامل موثر بر امنیت شهری مطرح می‌باشد. وجود اراضی بایر و فاقد کاربری برای ایجاد پارکینگ و برخی فضاهای موردنیاز ساکنین محله و رفع کمبودهای آن وجود فضای سبز و طبیعی در نقاط مختلف محله که می‌توان با طراحی مناسب آن موجبات بهبود منظر شهری در محله و محدوده را فراهم نمود ضعف عدم ایمنی عابرین پیاده در محدوده خیابان‌های معابر موجود در محله کمبود انواع مبلمان‌های شهری جهت نشستن و برقراری تعاملات اجتماعی با سایرین در نقاط مختلف محله فرسودگی انواع مبلمان شهری موجود در محله و چهره زشت و نامناسب آنها که موجب بروز ناآرامی‌های ذهنی در ساکنین می‌گردد. طراحی غیرتخصصی و نامناسب و عدم تطابق با اصول طراحی فضاهای محله عدم طراحی مناسب فضاهای بازی و تفریح کودکان و فقدان ایمنی و امنیت در آن نماسازی نامناسب ساختمان‌ها در محدوده عدم وجود‌همبستگی در کف و جداره کیفیت پایین کفپوش‌ها در محدوده کیفیت پایین ابنیه عدم سازگاری کاربری‌ها با نیاز محله و ساکنین آن و ایجاد انواع مزاحمت‌ها عدم اختلاط مناسب کاربری در محله ضعف در نظارت قانونی و اجتماعی در محدوده فرصت منظر شهری مناسب در منطقه و محله وجود اراضی بایر و دست نخورده و امکان برنامه‌ریزی برای آن در راستای ایجاد کاربری‌های مکمل با فضای سبز طراحی شده در محله ایجاد محیطی پایدار با تعامل با طبیعت، کارکردهای تفریحی اقتصاد توسعه قرارگیری محدوده در حوزه‌ای با تمایل بالا برای ساخت و ساز و امکان پیشرفت در آن با توجه به موقعیت منطقه و امکان پیشرفت و توسعه آن امکان تقویت نقش محله با طراحی مناسب پارک و ارائه خدمات مناسب به افراد امکان تقویت امنیت و احساس امنیت با طراحی مناسب فضاهای محله و ایجاد فضاهای طراحی شده در آن امکان تزریق فعالیت‌های گذران اوقات فراغت در محله از جمله مکانیابی کافی‌شاپ در محدوده طراحی شده امکان تقویت قرارگاه‌های رفتاری در محدوده جهت افزایش تعاملات اجتماعی وجود پتانسیل‌های مناسب جهت تقویت فضاهای‌همگانی و افزایش تعاملات اجتماعی میان ساکنین با ایجاد فضاهای سبز طراحی شده در محله عدم نیاز به تخریب گسترده در محدوده با توجه به خالی بودن آن از انواع کاربری‌ها خالی بودن محدوده انتخاب شده و عدم نیاز به تخریب گسترده در آن تهدید نورپردازی نامناسب در محدوده و ایجاد احساس ناامنی در ساکنین محله کفسازی نامناسب در بسیاری از نقاط محدوده و نیاز به بازسازی آن در سریعترین زمان فرسودگی کالبدی در محدوده طراحی نامناسب فضاهای دسترسی در محدوده وجود فضاهای بی دفاع در محدوده موردمطالعه و امکان بروز برخی تخلفات در محله مانند فضاهای زیر پل و ... جدول 6-.تحلیل سوات نظام اجتماعی- فرهنگی در محدوده موردمطالعه بعد عوامل قوت حضور افراد قدیمی در سطح محله که بر‌هویت آن تاثیرگذار خواهد بود(15 درصد افراد مصاحبه شده بیش از 15 سال سابقه سکونت در محله را دارند) وجود روابط فامیلی میان ساکنین ضعف کمبود فضاهای عمومی مناسب جهت برقراری تعاملات اجتماعی میان افراد بدنامی محدوده در تفکر بسیاری از افراد فقدان چشم ناظر و کمبود نظارت عمومی فرصت تمایل ساکنین در راستای ایجاد فضاهای اجتماعی مناسب تهدید حضور افراد بزهکار و معتاد در سطح محدوده بخصوص در فضاهای بی دفاع آن بروز انواع مزاحمت‌ها برای ساکنین بخصوص برای زنان و کودکان تمایل برخی افراد به ترک محله و امکان خالی شدن آن از سکونت مصرف مواد مخدر در برخی نقاط محله جدول 7- تحلیل سوات نظام اقتصادی در محدوده موردمطالعه بعد عوامل قوت نزدیکی به مرکز شهر و امکان تامین نیازهای ساکنین از محیط پیرامون ضعف کمبود مراکز تجاری فعال در محدوده وجود برخی کاربری‌های ناسازگار عدم اختلاط مناسب کاربری در محدوده فرصت امکان تقویت نقش تجاری و خدماتی محدوده با ایجاد برخی فعالیت‌ها و کاربری‌ها در محدوده مورد مطالعه در پیرامون سایت طراحی شده امکان تقویت امنیت و احساس امنیت با تقویت نقش عملکردی و خدماتی محله امکان تقویت نقش تجاری محدوده به عنوان یک قطب فعال در منطقه تهدید نبود فعالیت‌های شبانه و 24 ساعته در محدوده که موجب ناامنی بیشتر آن گردیده است. کیفیت پایین خدمات در محدوده کمبود انواع کاربری‌های خدماتی، فراغتی و تفریحی در محدوده ناامنی محیطی ناشی از فعالیت‌های غیررسمی و غیرقانونی بحث و نتیجه گیری همان گونه که پیشتر نیز اشاره شد، امنیت یکی از نیازهای اساسی در ساختارهای شهری و حفظ آن از مهمترین مسائل در کیفیت زندگی شهری است. منطقه 2 کلانشهر تهران نیز به عنوان یکی از مناطق با اهمیت بالا و متراکم در کلانشهر تهران بوده که در برگیرنده برخی محلات با ویژگی‌های ناپایداری و سطح امنیت نسبتا پایین بوده است. یکی از این محلات محله اسلام آباد در امتداد طولی این منطقه می‌باشد که به عنوان محله ای غیررسمی و ناپایدار شناخته می‌شود که این پژوهش تلاش نمود تا به بررسی وضعیت آن به لحاظ برخورداری از شاخص‌های امنیت و بهره گیری از پتانسیل های آن در راستای افزایش امنیت برای شهروندان و ساکنان این منطقه بپردازد. لذا در محدوده مورد مطالعه این پژوهش که دربرگیرنده محله اسلام آباد در منطقه 2 شهر تهران است، نیاز است تا شرایط لازم جهت حضور بیشتر شهروندان از طیف های گوناگون در این محدوده از طریق شکل گیری یک پارک شهری منطبق بر اصول طراحی محیط و با بهره گیری از رویکرد CPTED و در نهایت تامین احساس امنیت در فضاهای مختلف آن فراهم گردد. یافته‌های تحلیلی این پژوهش حاصل از تحلیل ‌همبستگی نشان می‌دهد که میان رعایت اصول طراحی محیط و احساس امنیت در فضاهای شهری رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین مطالعات صورت گرفته در محدوده مورد مطالعه نشان می‌دهد که در حال حاضر شاخص‌های امنیت در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارند و ساکنین نسبت به تمامی شاخص‌ها احساس نارضایتی دارند. این نتیجه بر اساس میانگین امتیازات بدست آمده از روش تحلیل آماره T بدست آمده است. بنابراین در این راستا و جهت افزایش احساس امنیت برای کاربران در این محدوده، مهمترین راهکارهای طراحی محیطی پیشنهادی این پژوهش عبارتنداز: v افزایش کنترل رسمی و قانونی در سطح محدوده طراحی شده (پارک) v ایجاد فضاهای مناسب پیاده‌روی در پارک v کفسازی مناسب محدوده طراحی شده و بکارگیری خلاقیت در شکل ، فرم، رنگ و سایر موارد v طراحی فضاهای مختلف محدوده متناسب با نیاز افراد معلول، سالمند و کم توان و ایجاد فضاهای‌همه شمول v کنترل تردد وسایل نقلیه به درون محدوده با استفاده از شیوه‌های مختلف طراحی از جمله تغییر عرض مسیرهای دسترسی، کفسازی مناسب و برجسته مسیرها، نصب سرعت گیر و ... v رعایت اصل مقیاس در طراحی فضاها و پرهیز از ایجاد فضاهای بزرگ مقیاس در محدوده v پرهیز از ایجاد فضاهای تاریک، پنهان و فاقد دید بصری v نورپردازی مناسب فضاهای محدوده و استفاده از عناصر روشنایی زیبا و جذاب در پارک در اشکال مختلف پایه کوتاه، متوسط و بلند v پرهیز از ایجاد تراکم بیش از حد فضای سبز در پارک v طراحی فضاهای خوانا و قابل تشخیص و جلوگیری از احساس گیج شدن و ترس از گم شدن v استفاده از رنگ‎های متنوع در طراحی مبلمان شهری موجود در پارک v v ایجاد فضای بازی مناسب برای کودکان در عین رعایت اصل ایمنی و امنیت v افزایش فضاها و کاربری‌هایی که ساعات کاری آنها شبانه‌روزی است. v پرهیز از ایجاد بدنه‌های صلب و بسته در پارک v ساماندهی پوشش گیاهی موجود در پارک و عدم پوشانندگی و محصور نمودن میدان دید v در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﺎرﺑﺮی‌ﻫﺎی ﻣﺨﺘلف ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد ﺗﻨﻮع در ﺑﺪﻧﻪ‌ﻫﺎ و از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ در آنها v مکانیابی فضاهای مناسب جهت برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در پارک v استفاده از المان‌های جذاب و تاکیدی جهت جلب توجه گروه های مختلف سنی v کاربرد مناسب آب و نور در نقاط مختلف پارک v ایجاد امکان گردهمایی و فعالیت افراد مختلف و انجام فعالیت‌های مشارکتی در پارک v مکانیابی مناسب فضاهای خرید کوچک مانند سوپرمارکت‌ها در چند نقطه از پارک در ادامه نیز طرح راهبردی کلی جهت دستیابی به راهکارهای پیشنهادی و افزایش احساس امنیت با بهره گیری از رویکرد CPTED در محله اسلام آباد منطقه 2 شهرداری تهران، ارائه می گردد. نقشه 2- طرح راهبردی پیشنهادی ارتقای امنیت در محدوده پارک با رویکرد طراحی محیطی فهرست منابع Jongejan A., Woldendorp, T. A Successful CPTED Approach: The Dutch ‘Police Label Secure Housing. Built Environment 2013 March; 39(1): 31-48. یزدانی، مجید، عباس پور، رضا، رجائی پور، مصطفی. راهکارهای تبدیل فضاهای غیرقابل دفاع به فضاهای قابل دفاع در راستای پیگیری از جرم در معماری و طراحی. ‌همایش ملی معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی. فروردین 1391؛ مشهد: موسسه آموزش عالی خاوران؛ 1391. کلانتری، محسن، حیدریان، مسعود، محمودی، عاطفه. ایمن سازی فضای کالبدی شهرها در برابر بزهکاری با استفاده از راهبردهای پیشگیری جرم یا طراحی محیطی، فصلنامه دانش انتظامی 1389؛ 3: 51-74. Beeler, J. N. Security Planning for Public Spaces: testing a proposed CPTED rating instrument in Berlin, Germany, A Thesis Presented to the Fulfillment of Requirements for the Degree of Master of Arts in Urban and Regional Planning, Graduate School of the University of Florida; 2012. Bonnete, C. Sophie, B. and Pascal, G. Effects of Security Location on Socital Security in France. Population 2007: 61(1): 4170. صالحی، اسماعیل. ویژگی‌های محیطی فضاهای شهری امن. مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی و معماری ،تهران: 1387. مدنی پور، علی. طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرآیندی اجتماعیمکانی. ترجمه فرهاد مرتضایی. تهران: شرکت انتشارات و برنامه ریزی شهری؛ 1387. حسنی، علیرضا، هاشمی فدکی، الهه سادات‌. ایجاد سرزندگی شبانه شهری با رویکرد طراحی فضاهای شهری 24 ساعته نمونه موردی: خیابان آزادشهر. ‌هشتمین ‌همایش معماری و شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت آز معماری بومی تا شهر پایدار. دی ماه 1392؛ مشهد: موسسه آموزش عالی خاوران؛ 1392. نظم فر، حسین، علوی، سعیده، عشقی چهاربرج، علی. ارزیابی امنیت در فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی: پارک های شهر تهران). برنامه ریزی و آمایش فضا 1397؛ 22(2): 65-52. احمدآبادی، زهره، صالحی هیکویی، مریم، احمدآبادی، علی. رابطه مکان و جرم (مطالعه آسیب شناسی گیم نت های تهران). فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی 1386؛ 7(27): 253-276. پورجعفر، محمدرضا، محمودی نژاد، هادی، رفیعیان، مجتبی، انصاری، مجتبی. ارتقای امنیت محیطی و کاهش جرائم شهری با تاکید بر رویکرد CPTED. نشریه بین المللی علوم مهندسی، ویژه نامه مهندسی معماری و شهرسازی 1387؛ 19(6): 82-73. اسدی، روشنک، توحیدی راد، سعید، دهقانی اشکذری، عباس، کشاورز شعبانی، یزدان. ارزیابی تاثیر رویکرد طراحی محیطی (CPTED) بر تعاملات انسان با محیط، در جهت ارتقاء امنیت در مجموعه های مسکونی. دومین همایش ملی معماری و شهرسازی در گذر زمان. اردیبهشت 1393؛ قزوین: دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) واحد قزوین:1393. Plaster S., Carter S. Planning for Prevention: Sarasota, Florida’s Approach to CPTED. Florida: Florida Criminal Justice Executive Institute, Tallahassee, 1993. محمودزاده، حسن، عسکرنژاد، رقیه، رضازاده، زهرا. تحلیل توزیع فضای سبز شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل). پژوهش‌های جغرافیای برنامه ریزی شهری 1395؛ 4(4): 715-691. بمانیان، محمدرضا، محمودی نژاد، هادی. تحقیقی در سنجش عوامل تاثیرگذار بر احساس امنیت شهری نمونه موردی: شهر کرمان. فصلنامه مدیریت شهری 1387؛ 19: 71-59 . اکبرپور، محمد، رمضانی، مرتضی. نقش کاربری اراضی شهری در تشکیل الگوهای بزهکاری در محلات اسکان غیر رسمی. فصلنامه انتظام اجتماعی 1396؛ 9(3): 109-134. [1]- مقاله حاضر برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد نویسنده اول با همین عنوان به راهنمایی نویسنده دوم و مشاوره نویسنده سوم در دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران می‌باشد. [2]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران [3]- استادیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران (نویسنده مسئول مکاتبات) [4]- استادیار، گروه علوم محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران 1- M.Sc., Department of Environmental Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran 2- Assistant Professor, Department of Environmental Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran *(Corresponding Authur) n.sahraienejad@gmail.com 3- Assistant Professor, Department of Environmental Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran [8]- Crime Prevetion Through Environmental Design (CPTED) [9]- C. Ray Jeffrey محقق جرم شناسی در حوزه برنامه ریزی شهری (1921- 2007) [10]- Oscar Newman، معمار، نظریه پرداز و برنامه ریز (1935-2004)، صاحب نظریه "فضاهای قابل دفاع" [11]- Greenacre Park, New York City پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست پارک های شهری در ایران
        المیرا برهمند جمال قدوسی
        امروزه با توسعه شهرنشینی، افزایش رشد واحدهای صنعتی و به دنبال آن افزایش آلودگی های محیط زیست از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوتی و فشارهای روانی ناشی از محیط های مصنوعی شهرها به ویژه شهرهای بزرگ ، نیاز به ایجاد پارک ها و فضاهای سبز شهری امری لازم و ضروری است. با توجه به اهم چکیده کامل
        امروزه با توسعه شهرنشینی، افزایش رشد واحدهای صنعتی و به دنبال آن افزایش آلودگی های محیط زیست از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوتی و فشارهای روانی ناشی از محیط های مصنوعی شهرها به ویژه شهرهای بزرگ ، نیاز به ایجاد پارک ها و فضاهای سبز شهری امری لازم و ضروری است. با توجه به اهمیت وجود پارک ها در فضای شهری، موضوعات بهداشت، ایمنی و محیط زیست از جمله مواردی است که به منظور رفع نیازهای استفاده کنندگان از پارک ها و تمامی شهروندان باید مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله با مروری بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست پارک های شهری در ایران اقدام به جمع بندی نتایج گردیده و بر این اساس اولویت های پژوهشی ذیربط ارایه شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - بررسی وضعیت پارک های شهری درجهت حفظ محیط زیست وارایه راهکارهای مدیریتی مناسب (مطالعه موردی : پارک های منطقه7 شهر تهران)
        مریم مهرآرا اکرم الملوک لاهیجانیان
        بررسی وضعیت پارک های شهری تهران درجهت حفظ محیط زیست است.1- مدیریت در پارک ‌های شهری منجر به ارتقای شاخص های محیط زیستی می شود. 2- اعمال مدیریت مناسب، حفاظت محیط زیست پارک های شهری را به همراه دارد. 3- مدیریت مناسب به کاهش ضایعات محیط زیستی در پارک های شهری منجر می شود. چکیده کامل
        بررسی وضعیت پارک های شهری تهران درجهت حفظ محیط زیست است.1- مدیریت در پارک ‌های شهری منجر به ارتقای شاخص های محیط زیستی می شود. 2- اعمال مدیریت مناسب، حفاظت محیط زیست پارک های شهری را به همراه دارد. 3- مدیریت مناسب به کاهش ضایعات محیط زیستی در پارک های شهری منجر می شود. جامعه آماری این پژوهش52 پارک موجود در شهرداری منطقه هفت تهران که در بردارنده کلیه کارشناسان، مدیران و پرسنل معاونت امورشهری و فضای سبز هستند، که به طور کلی 123 نفر حجم کل جامعه آماری است. نمونه آماری پژوهش 93 نفر از مجموع کارشناسان، مدیران و پرسنل معاونت امور شهری و فضای سبز هستند و نمونه پارک ها به صورت تصادفی از 5 ناحیه مورد بررسی در منطقه 7 به طور تصادفی10 پارک به عنوان نمونه انتخاب کرده ایم. روش تجزیه وتحلیل داده ها دارای دو بخش آمار توصیفی واستنباطی است که ازطریق نرم افزارSPSS [1] انجام شده است. که آزمون های ضریب همبستگی پیرسون مورد استفاده در این تحقیق بوده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که؛ که بیشترین همبستگی از میان متغیرها را به ترتیب 1- اعمال مدیریت مناسب، حفاظت محیط زیست پارک های شهری را به همراه دارد. 2- مدیریت مناسب به کاهش ضایعات زیست محیطی در پارک های شهری منجر می‌شود. 3- مدیریت در پارک های شهری منجر به ارتقای شاخص های محیط زیستی می شود. 3- Sciences Statistical Package for the Social پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - توسعه و مدیریت پارک‌ها و فضاهای سبز جهت حفاظت از پرندگان در مناطق شهری
        فرزانه قدسی محمد جواد امیری
        پارک‌ها و فضاهای سبز شهری بخش از شهر به شمار می‌رود که به صورت طبیعی یا مصنوعی دارای پوشش گیاهی می‌باشد. این مناطق دارای کارکردهای مختلفی از جمله حفظ تنوع زیستی، بهبود و تلطیف هوا، تفریح و تفرج و اثر زیباشناختی می‌باشند. پرندگان از جمله گروه‌های جانوری غالب فضاهای سبز ب چکیده کامل
        پارک‌ها و فضاهای سبز شهری بخش از شهر به شمار می‌رود که به صورت طبیعی یا مصنوعی دارای پوشش گیاهی می‌باشد. این مناطق دارای کارکردهای مختلفی از جمله حفظ تنوع زیستی، بهبود و تلطیف هوا، تفریح و تفرج و اثر زیباشناختی می‌باشند. پرندگان از جمله گروه‌های جانوری غالب فضاهای سبز به شمار می‌روند.پارک‌ها و فضاهای سبز شهری امروزه عامل مهمی در جذب گونه‌های مختلفی از پرندگان به شمار می‌روند. مدیریت پارک‌ها و فضای سبز و مکان‌های تفریحی یک از جنبه‌های مدیریت تنوع زیستی در زیستگاه‌های شهری است. که به مطالعه استفاده انسان از این مناطق برای تفریح و تفرج و اثرت ناشی از ین فعالیت‌ها بر تنوع زیستی موجود در آن‌ها پرداخته و راهکارهای مدیریتی را برای آن ارایه می‌نماید. دو رویکرد مهم مورد مطالعه در زمینه جامعه پرندگان پارک‌ها و فضاهای سبز شهری که تاکنون مورد اهمیت بوده بررسی شاخص‌های غنای گونه‌ای جامعه پرندگان و شکل و اندازه پارک‌ها و فضاهای سبز در ارتباط یا این شاخص‌ها بوده است. نتایج مطالعات انجام شده به اهمیت و نقش این مناطق در حفاظت از پرندگان و به صورت متقابل تأثیر حضور پرندگان در افزایش جذب بازدیدکنندگان اشاره نمودند. در واقع مشکلات موجود در زمینه حفاظت از پرندگان در فضاهای سبز شهری نیازمند رویکردهای مدیریتی لازم جهت افزایش غنای گونه‌ای پرندگان و افزایش میزان رضایت مندی بازدیدکنندگان می‌باشد. از جمله این رویکردها توسعه ایستگاه‌هایی پرنده نگری، تهیه و پخش پوسترها و بروشورهای آموزشی، برگزاری کارگاه‌هایی با موضوعات پرندگان و فضاهای سبز شهری برای کودکان و دانش آموزان را می‌تواند برشمرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - Evaluation of the application of geology in the tourism industry
        parvaneh rezaei Rouzbahani
        Geological tourism is a basic supporting element and an essential format in the development of the tourism industry; It is also the development of domestic tourism of the more systematic and mature and has been widely accepted by tourists and a favorite product type; To چکیده کامل
        Geological tourism is a basic supporting element and an essential format in the development of the tourism industry; It is also the development of domestic tourism of the more systematic and mature and has been widely accepted by tourists and a favorite product type; To all kinds of geological parks or geological scenic spots as the representative of the geological tourism has made rapid development, Also face the bottleneck of their development; To explore a variety of Geological tourism innovative development model, for the future of geological tourism has a positive exploration of value and practical significance. Also, if we can understand Geo-tourism as a touristic, not academic, activity and make a real effort to make Geology an attractive issue related to explanation of beauty of the landscape and with disentangling the mysteries of life and earth, far from the complexity of scientific concepts and geological processes, we shall be ready to make Geology an interesting subject for tourists. If we are conscious that, when talking about Geo-tourism and its touristic components, besides Geology, we are speaking about accommodation and eating facilities, the quality of accesses and services, and the excellence and attraction of merchandising products, we shall be able to make Geo-tourism equally attractive as other classical modalities of tourism. On the contrary, if we identify Geo-tourism with the teaching of Geology or with explaining Geology to groups, we will focus on a separate matter that may be interesting for some visitors. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - The Geotourism Potential Investigations in Kashmar Area, Khorasan-e-Razavi Province, NE Iran
        Morteza Taherpour Khalil Abad Mohammad Ibrahim Fazel Valipour Habib Allah Torshizian Vida Taherpour Khalil Abad Shushanik Asmaryan
        The remains of the natural and human activities in some parts of the earth register as geopark. Actually, geopark is one or more geological phenomenon which is important from ecology, history, culture and archeological view. The aim of the geotourism description in an a چکیده کامل
        The remains of the natural and human activities in some parts of the earth register as geopark. Actually, geopark is one or more geological phenomenon which is important from ecology, history, culture and archeological view. The aim of the geotourism description in an area and creating a geopark is trying to keep the earth\'s inheritance and locality the economic of the area. Iran with an old history, diversity of the environment and a lot of geological phenomenon has a great potential in creating geoparks. From this point of view, we can divide it into the five geotourism areas which are as follows: North, South, East, West and Central part of Iran. The Kashmar township is an area which is located in the south part of the Khorasan-e-Razavi province in the Northeast of Iran. This area because of the nearness into the desert, is hot and dry. The area is rich of mines, hot-water springs and geological landscapes. In this research, we tried to introduce some examples of the geotourism features in the study area such as faults, mines, hot-water springs, Bejestan playa, Asyab-e-Khooshab valley, Kavir-e-Lut salt desert, Bijvard entrance, Sar-e-Borj waterfall, Sir and Ahoo Bam caves and Natural glacier. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - A interpretative-structural model of effective investments components in competitive advantage of industrial parks
        Qasim Alipour mahmoud modiri Mahdi Faqhihi Roya Soltani
        Improving the competitiveness of businesses through investment in industrial parks is one of the challenges that managers face for economic development. This study has been done with the aim of identifying, determining relationships and providing a structural model of i چکیده کامل
        Improving the competitiveness of businesses through investment in industrial parks is one of the challenges that managers face for economic development. This study has been done with the aim of identifying, determining relationships and providing a structural model of investment to competitive advantage in industrial parks. The data have been analyzed in two parts, qualitative and quantitative. In the qualitative part, the variables of the model were extracted using the method of content analysis and coding and confirmed by the fuzzy Delphi method, and in the quantitative part, the hierarchical structure model was presented. The statistical population of the research is 25 experts who were selected by non-probability purposeful and snowball sampling and answered the pairwise comparison questionnaire. The findings of the qualitative section showed that the model has eight variables including "infrastructure investment", "motivational investment", "economical investment", "institutional investment", "environmental investment", "support investment", "Political investment" and "competitiveness". The findings of the quantitative section showed that the structural model has six levels, that "political investment" and "infrastructure investment" have the most influence in the model and are in the first priority. We conclude that in order to competitive advantage, managers should pay more attention to technical and informational infrastructure, as well as appropriate policies and providing regulations. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - ماهیت‌زدایی اسطوره‌های سفیدپوستان: خوانش دلوزی- باروکی از نمایش‌نامۀ بی‌ثباتی‌های ناهیودا درثِرد کینگ دام اثر سوزان- لوری پارکز
        سارا فریام راد Hassan Shahabi Shahram  Raeisi Sistani
        این پژوهش اولین شاهکار نمایشی سوزان-لوری پارکز، بی‌ثباتی‌هایِ ناهیودا در ثِرد کینگ دام، را از دیدگاهی جدید بررسی می‌کند. سبکِ تو در تویِ نمایش‌نامه‌نویسی وی -در حالی که داستان‌های در هم تنیده، یادآور سبک قصه‌گویی شهرزاد ایرانی است- به ترسیم گذشتۀ پایمال‌شدۀ سیاهپوستان ا چکیده کامل
        این پژوهش اولین شاهکار نمایشی سوزان-لوری پارکز، بی‌ثباتی‌هایِ ناهیودا در ثِرد کینگ دام، را از دیدگاهی جدید بررسی می‌کند. سبکِ تو در تویِ نمایش‌نامه‌نویسی وی -در حالی که داستان‌های در هم تنیده، یادآور سبک قصه‌گویی شهرزاد ایرانی است- به ترسیم گذشتۀ پایمال‌شدۀ سیاهپوستان از سوی قدرت مسلطِ تاریخ‌نویسی سفیدپوستان تمرکز دارد. این مقاله با دیدگاه دلوزی-باروکی زوایای کمتر دیده شده یا نادید شدۀ سبک دراماتورژی وی را می‌کاود. پارکز در این نمایش‌نامه، بر بومی به سبک نئوباروکی، تلفیقی از معماری، موسیقی، اسطوره و هنرهای اجرایی اجرا می‌کند. فیگورهای نمایش‌نامۀ وی که توسط گفتمان مسلط، در ابتدا به «بدن های بدون اندام» تبدیل شده اند، در حال «شدن» به «بدن های اسکیزوفرنی» در طی «مسیر گریزِ» موسیقیایی جازی هستند؛ در حالی که حماسۀ ستم‌های رفته بر سیاهپوستان را سر می‌دهند. در پایان این نتیجه حاصل می‌شود که نویسنده به عنوان نمایش‌نامه‌نویس زن آفریقایی-آمریکایی، سبک دراماتورژی خویش را، در اولین شاهکار نمایشی‌اش با الهام از ساختاری دلوزی-باروکیِ، از سایر نویسنده‌های زن سیاهپوست متمایز کرده و به عنوان ابزاری برای مبارزه و مقاومت در مقابل نظام سلطه‌گر به کارگرفته‌است. پارکز همان شهرزاد قصه‌گو است که نه تنها از جان خویش گذشته(ازجان‌گذشته‌ای گم شده) بلکه سبک نمایش‌نامه‌نویسی سیاهپوستان را نیز بهبود و در نهایت نجات بخشیده‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - Sense of Security from the Environmental Perspective A Case Study of Tehran’s Pardisan Park
        Mozhgan Nozari Mehrdad Mazloumi Esmaeil Salehi
        Since, in the same vein as public spaces, urban green spaces play a significant role in establishing social interactions in the Iranian cities, security concerns need to be taken more seriously in such places than other social environments, the insufficiency of which co چکیده کامل
        Since, in the same vein as public spaces, urban green spaces play a significant role in establishing social interactions in the Iranian cities, security concerns need to be taken more seriously in such places than other social environments, the insufficiency of which could diminish their functional capacity. This could in turn lead to a source of subsequent difficulties in urban spaces. Therefore, the undeniable role of environmental factors in inducing a sense of tranquility in individuals needs to be further taken into account in the field of urban design and planning. In light of the above concern, this study aimed at explaining the contributing environmental factors to fostering a sense of security. To this end, the scope of this was limited to Pardisan Park as the case study. This was a qualitative research, in which the prepared questionnaires were analyzed using AMOS in order to examine the various environmental factors. After a preliminary test was conducted, a conceptual model comprising five perspectives of environmental legibility, visual disturbance, lighting, cleanliness, and noise pollution was developed and analyzed. Taking the significance level as well as goodness- and badness-of-fit indices into consideration, all of these perspectives had acceptable load factors. Their impact ratios were 0.51, 0.28, 0.30, 0.78, and 0.23, respectively. Finally, suggestions were made in order to enhance the sense of security in the specified space, which could be implemented by landscape designers and urban managers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - تبیین رفتارهای کارآفرینانه در موفقیت کسب و کارها
        شاپور انوری محمد عطایی حبیب اله طاهرپور کلانتری
        رفتارهای کارآفرینانه، نقشی محوری در دستیابی کسب و کارها به نوآوری های بنیادین و مزیت های مطلق رقابتی دارند. مرور ادبیات پژوهش نشان داد که علیرغم تمرکز بالای مطالعات بر شناسایی عوامل بروز موفقیت، تفکیک چندانی بین این عوامل و رفتارهای کارآفرینانه صورت نپذیرفته است. در این چکیده کامل
        رفتارهای کارآفرینانه، نقشی محوری در دستیابی کسب و کارها به نوآوری های بنیادین و مزیت های مطلق رقابتی دارند. مرور ادبیات پژوهش نشان داد که علیرغم تمرکز بالای مطالعات بر شناسایی عوامل بروز موفقیت، تفکیک چندانی بین این عوامل و رفتارهای کارآفرینانه صورت نپذیرفته است. در این مقاله، با استفاده از ابزار مصاحبه، بیست نفر از کارآفرینان نوپا و تثبیت شده مستقر در پارک های علم و فناوری دانشگاه ها مورد بررسی قرار گرفته اند. روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها به تایید خبرگان رسیده است. نتایج تحلیل مصاحبه ها با رویکرد نظریه داده بنیاد و طی سه مرحله کدگذاری خاص این روش، مشخص نمود که رفتار کارآفرینانه که تابع عوامل پیش بین می باشد، قابل طبقه بندی به چهار دسته اصلی یعنی رفتارهای اطلاعاتی، رفتارهای ارتباطی و شبکه سازی، رفتارهای مدیریت راهبردی و رفتارهای مدیریت اجرایی می باشد. مطالعۀ حاضر همچینین، شناختی کلی در زمینه عوامل محیطی خرد و کلان موثر بر بروز رفتارهای کارآفرینانه ارائه نموده و شاخص های موفقیت کارآفرینان را نیز در دو گروه شاخص های عینی و ذهنی طبقه بندی نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - مطالعه میزان شیوع تخم توکسوکاراها در پارک‌های عمومی شهر تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی، ایران
        یعقوب قره داغی سیدعلی شبستری اصل
        این مطالعه جهت تعیین میزان شیوع تخم گونه هایتوکسوکارا در پارک های عمومی شهر تبریز انجام گرفت. نمونه های خاک از 4-3 قسمت مختلف در مجموع 75 پارک عمومی شهر تبریز از مهر ماه سال 1387 تا مهرماه سال 1388 جمع آوری شدند و بعد از شناورسازی در آزمایشگاه، نمونه ها با میکروسکوپ نور چکیده کامل
        این مطالعه جهت تعیین میزان شیوع تخم گونه هایتوکسوکارا در پارک های عمومی شهر تبریز انجام گرفت. نمونه های خاک از 4-3 قسمت مختلف در مجموع 75 پارک عمومی شهر تبریز از مهر ماه سال 1387 تا مهرماه سال 1388 جمع آوری شدند و بعد از شناورسازی در آزمایشگاه، نمونه ها با میکروسکوپ نوری تشخیص داده می شدند. تخم گونه هایتوکسوکارا در 28 نمونه از مجموع 300 نمونه اخذ شده از 75 پارک عمومی پیدا شدند (3/9 درصد). تعداد تخمی که در هر میدان میکروسکوپی دیده می شد، بین 7-1 عدد متغیر بود. پایین بودن میزان آلودگی به تخم گونه های توکسوکارا در پارک های تبریز در مقایسه با سایر شهرهای جهان ممکن است ناشی از پایین بودن جمعیت سگ ها و همچنین اختلافات فرهنگی شهر تبریز با سایر شهرهای جهان از نظر وجود تفاوت هائی در چگونگی نگه داری و تغذیه این حیوانات باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - تحلیل عملکرد شرکت های دانش بنیان مورد مطالعه:شرکت های موجود در پارک های علم و فناوری تهران
        حرمت اصغری کرم اله دانش فرد ناصر میرسپا سی
        یکی از الزامات توسعه پارک‌های علم‌ و ‌فناوری توجه به مقوله ارزیابی عملکرد آنهاست. این پژوهش باهدف تحلیل عملکرد شرکت های دانش بنیان موجود در پارک های علم و فناوری براساس الگوی ارزیابی عملکرد ارائه شده انجام شده است. در اجرای این تحقیق از دو رویکرد کیفی و کمی به صورت تلفی چکیده کامل
        یکی از الزامات توسعه پارک‌های علم‌ و ‌فناوری توجه به مقوله ارزیابی عملکرد آنهاست. این پژوهش باهدف تحلیل عملکرد شرکت های دانش بنیان موجود در پارک های علم و فناوری براساس الگوی ارزیابی عملکرد ارائه شده انجام شده است. در اجرای این تحقیق از دو رویکرد کیفی و کمی به صورت تلفیقی استفاده گردیده است. تحقیق حاضر از حیث نتیجه در مرحله اول، یک تحقیق توسعه‌ای است و در مرحله دوم یک تحقیق کاربردی است. که از طریق بررسی مبانی نظری، تحلیل اسناد و مدارک و مصاحبه های عمیق با 17نفر از خبرگان الگوی سیستمی ارزیابی عملکرد پارکهای علم و فناوری طراحی گردید. برای ارزیابی مدل و ارزیابی وضع موجود پرسش نامه تحقیق به صورت میدانی در بین 260 نفر از کارشناسان و مدیران شاغل در پارکهای علم و فناوری تهران توزیع گردید. تحلیل داده ها با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری انجام شده است. از طرق مصاحبه با خبرگان و استادان راهنما الگوی سیستمی بهترین مدل برای ارزیابی عملکرد شرکت های دانش بنیان تشخیص داده شد واین الگو در قالب ورودی ها، فرایندها وخروجی ها به همراه شاخص های مرتبط شناسایی شده است و در مرحله ی بعد وضعیت این شاخص ها مورد ارزیابی قرار گرفته است. در مرحلۀ آسیب شناسی،وضعیت متغیرهای شناسایی شده مورد بررسی قرار گرفت که در بین آنها متغیر مدیریت منابع انسانی در وضعیت نامطلوب تری نسبت به بقیه قرار داشت و شاخص های این متغیرشامل جذب منابع انسانی شایسته، حفظ،نگهداری و سازماندهی مناسب جهت تسهیل همکاری است که وضعیت مناسبی را نشان ندادند. براین اساس پیشنهادهایی جهت مدیریت اثربخش این پارک ها ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - ارائه الگوی مناسب توزیع فضایی پارکهای شهری (مطالعه موردی: منطقه 7شهرداری تهران)
        سید علی علوی زینب شاهرخی علی گل محمدی علیرضا گروسی
        فضای سبز شهری از کاربریهای مهم شهرها به شمار آمده که از آن همانند شش‌های تنفسی شهرها یاد شده است. اما متأسفانه به دلیل برخی عوامل، ایجاد و توسعه فضای سبز شهری همواره با مشکلات و کمبودهایی روبرو شده است. در این پژوهش تلاش شده است؛ ضمن ارزیابی وضعیت موجود توزیع و پراکندگی چکیده کامل
        فضای سبز شهری از کاربریهای مهم شهرها به شمار آمده که از آن همانند شش‌های تنفسی شهرها یاد شده است. اما متأسفانه به دلیل برخی عوامل، ایجاد و توسعه فضای سبز شهری همواره با مشکلات و کمبودهایی روبرو شده است. در این پژوهش تلاش شده است؛ ضمن ارزیابی وضعیت موجود توزیع و پراکندگی فضاهای سبز شهری و پارک‌های شهری منطقه7، اولویت‌های مکانی توسعه این فضاها به لحاظ توزیع فضایی مناسب در 7شهرداری تهران مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفته است. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی صورت گرفته است؛ و سپس با استفاده از تکنیک‌های تلفیقی سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و روش ارزیابی چند عامله(MCE) و مدل سلسله مراتبی(AHP)، عوامل مختلف مؤثر بر استقرار بهینه پارک‌های شهری در محدوده مورد مطالعه، بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان داده است که: در الگوی توزیع مکانی فضای سبز شهری منطقۀ7 بین نیاز شهروندان به فضای سبز و وجود سطوح و فضاهای سبز رابطۀ منطقی وجود نداشته است. در ضمن مرحله دوم نیز؛ طبقه بندی مکان‌های موجود در سطح شهر برای ایجاد پارک‌های شهری در طیف های گوناگون از رنگ تیره تا رنگ روشن صورت گرفته است. نقشه خروجی تولید شده رستری بوده و طیفی از مکان-های بسیار نامناسب تا بسیار مناسب را نشان داده است. به طوری که نواحی با رنگ تیره‌تر از قابلیت بیشتری برای پذیرش و استقرار مراکز اسکان موقت محسوب شده است. و نواحی با رنگ های روشن تر به علت دارا نبودن معیارهای مناسب جهت استقرار اینگونه مکان‌ها مناسب برای استقرار پارک‌های شهری نمی‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - A Cluster Development Approach to Small and Medium Enterprises in Iran
        ابوالفضل ریاحی
        For the past 3 decades, creating industrial clusters have been considered as an approach for the development of most small and medium enterprises. The goal of this programme is that all small and medium enterprises locating in a certain geoghraphic area can concentrate چکیده کامل
        For the past 3 decades, creating industrial clusters have been considered as an approach for the development of most small and medium enterprises. The goal of this programme is that all small and medium enterprises locating in a certain geoghraphic area can concentrate on cluster approach to collaborate in market research, production design, training and other activities that are not economical and feasible for the individuals. Indeed, Cluster approach is able to make small and medium enterprises to joint venture and contract with large companies by grouping and networking. Cluster approach and networking method can grow industrial development. This paper technically defines the role of cluster approach on small and medium enterprise development in Iran and identifies the advantages of the approach by presenting successful and practical examples of othe countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - تحلیل مکانی مبتنی بر اقلیم در ارزیابی تناسب مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی
        وحید صفریان زنگیر رئوف مصطفی زاده خدیجه حاجی
        مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و چکیده کامل
        مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و تناسب مکان در ایجاد پارک‌های شهری اسـت. در ایـن پژوهش برخی از عناصر اقلیمی در یک دوره آماری 11 ساله (1393-1383) و عوامل جغرافیایی مؤثر در مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی انتخاب و نقشه‌های مربوطـه بـراسـاس آمـار و اطلاعات ایستگاه‌های منطقه با استفاده از نرم‌افزارهای ArcGIS10.1 در مکان‌یابی منطقه مورد مطالعه و Autocad در طراحی پلان فضای سبز، حریم‌بندی و تعیین کاربری اراضی تهیـه شـدند. نتایج تحقیق نشان داد که مطلوبیت مکان پارک‌ها و نیز مطلوبیت فضای داخلـی پارک‌هـا بـر شکل‌گیری اجتماعات فراغتی در آن‌ها مؤثر است و در پارک مورد مطالعه، مطلوبیت بیش‌تر مکان پارک و فضای داخلی موجب شده تا گروه‌های خانوادگی بیش‌تری در پارک‌ها حضور پیدا کنند، درحالی‌که ضعف ایـن عوامـل موجـب افزایش حضـور گروه‌هـای دوسـتان و همسالان شده است. در مجموع، سایت مورد نظر به‌عنوان سایت آسایش در اوقات فراغت انتخاب گردید. هم‌چنین از نظر اقلیمی، دریافت انرژی خورشیدی که در اکثر فصول سال و ایام روز، آسایش گرمایی را در زمان حضور گردش گران داراست. در نتیجه بیش‌ترین بارش مربوط به فصل پاییز می‌باشد در صورتی‌که ماه‌های تیر و مرداد به‌ترتیب با 13 و 5/9 میلی‌متر کم‌ترین مقدار را دارا هستند. بنابراین از نظر بارش دارای کم‌ترین تأثیر منفی بر مطلوبیت فضای تفریحی است. از نظر تأثیر ساعات آفتابی گردش‌گری مثبت ارزیابی شده است هم‌چنین تأثیر وزش باد در منطقه مثبت ارزیابی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - رتبه‌بندی توسعهیافتگی محلات شهری از نظر شاخص‌های فضای سبز عمومی با استفاده از مدلهای تصمیم‌گیری چند معیاره در محیط GIS نمونه موردی: شهر اردبیل
        علیرضا محمدی حجت ارژنگی مستعلی بیگلو میلاد حسینی
        توزیع مناسب فضای سبز شهری، اهمیت زیادی در ایجاد عدالت فضایی در سطح شهر دارد. شهر اردبیل از جمله شهرهایی است که با مسأله کمبود و عدم تعادل در توزیع مناسب پارک‌ها و فضای سبز عمومی مواجه است. به‌طوری‌که سرانه موجود فضای سبز عمومی در این شهر 3/7 مترمربع است. این رقم از استا چکیده کامل
        توزیع مناسب فضای سبز شهری، اهمیت زیادی در ایجاد عدالت فضایی در سطح شهر دارد. شهر اردبیل از جمله شهرهایی است که با مسأله کمبود و عدم تعادل در توزیع مناسب پارک‌ها و فضای سبز عمومی مواجه است. به‌طوری‌که سرانه موجود فضای سبز عمومی در این شهر 3/7 مترمربع است. این رقم از استاندارد برنامه محیط‌زیست سازمان ملل متحد (20 تا 25 مترمربع برای هر نفر) و استاندارد فضای سبز شهری ایران (12 مترمربع) پایین‌تر است. این پژوهش با استفاده از 9 شاخص کلیدی به رتبه‌بندی 44 محله از شهر اردبیل، از نظر برخورداری از پارک‌ها و فضای سبز عمومی پرداخته است. داده‌های پژوهش از سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهری اردبیل (1395) اخذ شده و به روش برداشت میدانی در سال 1395 نهایی شده است. از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره شامل TOPSIS، VIKOR، SAW وCOPLAND برای تحلیل، رتبه‌بندی و تلفیق نتایج استفاده‌ شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که‌ از نظر شاخص‌های فضای سبز عمومی، 14 محله از شهر اردبیل برخوردار، 15 محله نیمه برخوردار و 15 محله محروم هستند. در نتیجه از نظر کمی و کیفی، ناهمگنی و عدم تعادل فضایی در سطح شهر و محلات شهری وجود دارد. در پایان، بر اساس یافته‌های پژوهش، پیشنهاد‌هایی ارائه‌ شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - مؤلفه های تاثیرگذار در ارتقاء امنیت فضاهای عمومی (نمونه مورد مطالعه: پارک های شهر آمل)
        رحیم بردی آنامرادنژاد زهره بلوری
        امروزه، امنیت یکی از شاخصه‌های زندگی اجتماعی در شهرها است و آسیب‌های اجتماعی از مهم ترین پیامدهای نبود امنیت به شمار می رود. هدف تحقیق حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در ارتقاء سطح امنیت فضاهای عمومی و نیز بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل بر این امر می باشد. روش تحقیق در این مقاله چکیده کامل
        امروزه، امنیت یکی از شاخصه‌های زندگی اجتماعی در شهرها است و آسیب‌های اجتماعی از مهم ترین پیامدهای نبود امنیت به شمار می رود. هدف تحقیق حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در ارتقاء سطح امنیت فضاهای عمومی و نیز بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل بر این امر می باشد. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی- تحلیلی است و دارای هدف کاربردی می‌باشد. این مقاله دارای ماهیت میدانی بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری مقاله حاضر کاربران پارک های شهر آمل(شهروندان حاضر در پارک) هستند که به صورت تصادفی به تعداد 150 نفر انتخاب شده‌اند. روایی سؤالات پرسش نامه با استفاده از نظر کارشناسان تعیین شده است. سنجش پایایی آنها نیز با آلفای کرونباخ محاسبه شده که برابر با 78 /0 است. به منظور آزمون فرضیه ها، از روش های آماری ازجمله آزمون های T- testو فریدمن استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که از دیدگاه کاربران پارک‌های آمل، به ترتیب چهار مؤلفه عملکردی، زیبا شناختی، زیست محیطی و اجتماعی در ارتقاء امنیت پارک های شهری آمل تاثیر گذار هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - ارزیابی شاخص‎های کیفیت منظر عمومی شهری
        سعدی فرجی احمد حامی فرزین امامی
        منظر شهری به عنوان بخشی از سیمای شهر، نقش کلیدی را در ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا می‌کند و در صورت برخورداری از کیفیت مطلوب، می‌تواند سهم خود را در شکل‌دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی‌های شهری ‌به خوبی ایفا نماید. امـروزه عدم رعایت شاخص‌های کیفـی در این گونه فضاها لزو چکیده کامل
        منظر شهری به عنوان بخشی از سیمای شهر، نقش کلیدی را در ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا می‌کند و در صورت برخورداری از کیفیت مطلوب، می‌تواند سهم خود را در شکل‌دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی‌های شهری ‌به خوبی ایفا نماید. امـروزه عدم رعایت شاخص‌های کیفـی در این گونه فضاها لزوم توجه بیش از پیش در این زمینه را به وضوح مشخص می‌سازد. پژوهش مورد نظر بر آن است تا با ارزیابی کیفی پارک‎های منطقه‌ای تبریز، مشکلات و کاستی‎های موجود را شناسایی نموده و راهکارهای مناسب و کاربردی را در جهت بهینه سازی آن در اختیار مدیران و طراحان شهری قرار دهد. روش گردآوری داده‎ها براسـاس پرسشنامه‌ و توزیع آن بین ۳۰۰ نفر از بازدیدکنندگان پارکها بود. پس از تکمیل پرسشنامه، از روش‎های توصیفی، تحلیلی، و هم‌چنین مقایسه میانگین‎ها از طریق آزمون چندنمونه‌ای با استفاده از نرم‌افزار SPSS19 برای بررسی سؤالات تحقیق استفاده شد. نتایج نشان داد میزان کیفیت مؤلفه‎ها و زیر مؤلفه‎های پارک‎های منطقه‌ای در حالت کلی متفاوت می‌باشد. بر اساس نتایج، دسترسی(07/3=میانگین، 907/۰=انحراف معیار)، و جامعه پذیری (05/3=میانگین، 697/۰=انحراف معیار)، بالاترین اولویت را در کیفیت پارکهای منطقه‌ای داشتند و فعالیت‎ها، آسایش و منظر پس از آنها به ترتیب در رتبه‎های بعدی قرار داشتند. در زیر مؤلفه‎ها نیز محیط زیست واجد بالاترین کیفیت بود و گروه‎های اجتماعی، دسترسی به پارک، امنیت، دیدارگاه بودن، انواع فعالیت‎های اجتماعی، مبلمان و امکانات به ترتیب دارای رتبه‎های بعدی بودند. پارک گلستان بهترین دسترسی و جامعه‌پذیری را دارا بود و در عین حال از نظر فعالیت‎ها و کیفیت برنامه‌ریزی پارک شمس بالاترین اولویت را داشت. در نظر گرفتن دسترسی و جامعه پذیری می‌تواند باعث افزایش کیفیت پارکهای منطقه‌ای گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - توزیع پارک‌ها و ارزیابی کیفیت آنها در سطح شهرها با استفاده از مدل VIKOR (نمونه موردی: شهر عنبرآباد ، استان کرمان)
        حسین یغفوری ابوذر پایداری امیرارسلان سنجری
        پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ه چکیده کامل
        پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ها نقش چندکارکردی "اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی" را برای فضاهای شهری بر عهده دارند. لذا هدف تحقیق حاضر؛ بررسی توزیع آمایشی و بررسی وضعیت پارک‌های شهر عنبرآباد به لحاظ شاخص های کمی و کیفی پرداخته است. نوع تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی بوده و روش گرداوری داده ها؛ بررسی آمار سازمانی، کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شهر عنبرآباد، و کارشناسان ذیربط می باشند. حجم جامعه نمونه شامل50 نفر از کارشناسان و 300 نفر از شهروندان می باشد. وزن‌دهی متغیرها توسط مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در محیط نرم افزار Expert Choice انجام شد. استفاده تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی VIKOR[1]، و قابلیت گرافیکی نرم افزار GIS انجام شد. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین پارک و فضای سبز (4/4 مترمربع) نسبت به استانداردهای ملی و جهانی، توزیع نامناسب پارک ها، و مطلوبیت پایین پارک‌های شهر عنبرآباد از دیدگاه شهروندان می‌باشد. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان داد پارک لاله، پارک شهرک امام، پارک محله مختارآباد و پارک کوه فجر دارای بالاترین و پارک محله زیارت، پارک حسین آباد، و پارک محله عباس آباد دارای کم ترین کیفیت و مطلوبیت می باشند. بررسی تک تک شاخص ها نیز نشان داد از میان همه پارک های شهر؛ تنها پارک لاله است که شاخص های مطلوبیت و کیفیت آن تا حدی ارتقا یافته است. [1]- Vlse Kriterijumsk Optimizacija Kompromisno Resenje پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - ارزیابی مطلوبیت پارک‌ها از منظر گردشگری شهری و گذران اوقات فراغت شهروندان با استفاده از مدل کوپراس (مطالعه موردی: منطقه2 شهری کلان‌شهر اهواز)*
        عباس معروف نژاد ابراهیم امیری
        امروزه پارک‌های شهری می‌توانند سهم عمده‌ای درایجاد گذران اوقات فراغت شهروندان و فضایی برای گردشگری آن‌ها در شهرها به وجود آورند. به‌طوری‌که در بسیاری از متون شهرسازی از پارک‌ها و فضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم شناخت کیفیت محیط‌های انسان‌ساخت یاد می‌کنند. ب چکیده کامل
        امروزه پارک‌های شهری می‌توانند سهم عمده‌ای درایجاد گذران اوقات فراغت شهروندان و فضایی برای گردشگری آن‌ها در شهرها به وجود آورند. به‌طوری‌که در بسیاری از متون شهرسازی از پارک‌ها و فضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم شناخت کیفیت محیط‌های انسان‌ساخت یاد می‌کنند. با توجه به اهمیت پارک‌ها و فضای سبز در زندگی شهری امروزی، هدف‌ از تحقیق حاضر، بررسی وضعیت پارک‌های شهری فعال محلات‌ منطقه2 کلان‌شهر اهواز از نظر شاخص‌های انتخابی(دسترسی، بهداشت، جذابیت، امنیت و امکانات‌رفاهی) بوده‌است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق پیمایشی با تاکید بر پرسشنامه است. جامعه‌آماری شهروندان ساکن منطقه2 و کارشناسان ذیربط می‌باشند. وزن‌دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی‌شانون و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی کوپراس انجام شده است. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین و حداقلی پارک‌های منطقه دو (36/9متر مربع) نسبت به استاندارهای جهانی و ملی است. همچنین بر اساس نتایج آزمون Anova، با توجه به مقدار محاسبه شده F که از 05/0 بیشتر است میانگین رضایت مخاطبان از شاخص‌ها در پارک‌های مورد مطالعه تفاوت معناداری را نشان می‌دهد. نتایج حاصل از مدل کوپراس نیز از23 پارک در محدوده مورد مطالعه نشان می‌دهد: پارک‌جزیره، پارک42هکتاری و پارک‌دولت به ترتیب با ارزش نهایی؛ 0615/0 ،0569/0،0554/0، در رتبه اول تا سوم از حیث شاخص‌های مورد بررسی قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - بررسی معیارهای موفقیت پارک های موضوعی در ایران (مطالعه موردی ، احداث پارک بستنی در منطقه 11 شهرداری اصفهان)
        علی اکبر سالاری پور ذبیح اله بهشتی زاده جواد موسوی
        مقدمه: پارکهای موضوعی را می‌توان صنعتی جذاب برای ایجاد یک تفریح شاد و سرگرم کننده در فضاهای باز یا بسته دانست. عدم وجود مطالعات مدون در کشور ایران در خصوص معیارهای ایجاد پارکهای موضوعی و توجه نکردن دست اندرکاران هنگام طراحی و ساخت به نیازهای بازدیدکنندگان و گردشگران که چکیده کامل
        مقدمه: پارکهای موضوعی را می‌توان صنعتی جذاب برای ایجاد یک تفریح شاد و سرگرم کننده در فضاهای باز یا بسته دانست. عدم وجود مطالعات مدون در کشور ایران در خصوص معیارهای ایجاد پارکهای موضوعی و توجه نکردن دست اندرکاران هنگام طراحی و ساخت به نیازهای بازدیدکنندگان و گردشگران که بازیگران اصلی شبکه این صنعت هستند؛ این واقعیت را آشکار می‌سازد که بدون داشتن اطلاعات و منابع کافی نمی‌توان دستاوردی مناسب داشت. با توجه به بررسی مطالعات انجام شده در سایر کشورها، شاخص امنیت بعنوان مهمترین معیار کیفیت در خدمات رسانی از دیدگاه بازدیدکنندگان مطرح گردیده است.هدف: : هدف از این پژوهش بررسی موضوعاتی مانند رویکرد در طراحی کالبدی- محیطی و همچنین شناسایی فضاهای بصری و برندسازی، ضمن بررسی ابعاد مختلف پروژه های خلاقانه، دستیابی به معیارهای موفقیت این گونه طرح ها می باشد.روش‌شناسی تحقیق: برای دستیابی به معیارهای موفقیت احداث پروژه‌های خلاق، مانند پارک بستنی در منطقه 11 شهرداری اصفهان از نظرات 18متخصص، برای بدست آوردن مهمترین شاخص‌ها در طراحی، ساخت و بهره برداری از روش دلفی استفاده گردید. در این روش ابتدا 12 سوال بصورت باز از متخصصین پرسیده شد که بررسی پاسخها منجر به تعیین 12 معیار و 120 زیرمعیار گردید و طی مراحل بعدی 120 سوال در قالب پرسشنامه طیف لیکرت پنج گزینه ای تا رسیدن به اجماع نهایی مطرح گردید و در نهایت زیرمعیارهایی که میانگین امتیاز بالای 5/4 را کسب کردند به عنوان مهمترین شاخص انتخاب گردیدند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر اصفهان می باشد.یافته ها: یافته‌ها حاکی از آن است که تاکید بر استفاده از نظرات کارشناسان برای طراحی و ساخت، استفاده از مصالح مرغوب و بومی، ‌همچنین امنیت بازده سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ایجاد امنیت و احساس آرامش و همچنین توجه به مسائل بهداشتی یکی از مهمترین شاخص‌ها در ارائه خدمات به بازدیدکنندگان است. برندسازی مکان یکی از شاخص‌های مهم دیگر در ساخت پارک‌های موضوعی است و از آنجایی که صنعت بستنی از دیرباز مورد توجه منطقه مورد مطالعه بوده است. می‌توان انتظار داشت که احداث پارک بستنی در این مکان بتواند به معرفی این صنعت و در نهایت به رونق اقتصادی و ایجاد درآمد پایدار برای ساکنین منجر گردد.نتایج: پژوهش حاضر در نهایت منجر به مدل مفهومی متاثر از عوامل موفقیت در ساخت پارک‌های موضوعی گردید. این مدل دارای چهار مولفه اصلی شامل محیط و منظر، برندسازی مکان، سلامت و اقتصاد است که قابل تعمیم در ساخت پارک‌های موضوعی در شهرهای ایران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - بررسی عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک‏های شهری (مورد مطالعه: پارک‏های جوان و مادر تنکابن)
        مهدی عباس زاده سورمی وحید پورامن هیر
        چکیده پارک های شهری علاوه بر فراهم کردن امکان تماس بین شهروندان و طبیعت، موجب ارتقای تعاملات اجتماعی شده و حتی بر کارکردهای اجتماعی فضاهای عمومی پیرامون خود نیز اثرگذار هستند. عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک های شهری را می توان در دو دسته جای داد؛ ویژگی های درون چکیده کامل
        چکیده پارک های شهری علاوه بر فراهم کردن امکان تماس بین شهروندان و طبیعت، موجب ارتقای تعاملات اجتماعی شده و حتی بر کارکردهای اجتماعی فضاهای عمومی پیرامون خود نیز اثرگذار هستند. عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک های شهری را می توان در دو دسته جای داد؛ ویژگی های درونی مانند وسعت و امکانات و عملکردهای موجود در پارک و جنبه بیرونی یعنی چگونگی ارتباط پارک با فضاهای عمومی پیرامونی. این مقاله دو پارک شهری تنکابن را که از نظر ویژگی های مذکور تفاوت آشکاری بین آنها دیده می شود، مورد بررسی قرار می دهد با این هدف که نشان دهد این خصوصیات متمایز، چگونه بر کارکرد اجتماعی آنها تأثیر می گذارند. این مطالعه از نوع توصیفی است و جمع آوری داده ها از طریق پیمایش و مشاهده میدانی انجام گرفته است. نمونه آماری شامل 400 نفر از کاربران پارک ها است و برای تحلیل داده های کمی، از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون های تی، همبستگی و رگرسیون استفاده‌ شده ‌است.بر اساس یافته ها، هر چه رابطه متقابل پارک‌ها با فعالیت‌ها فضاهای عمومی پیرامونی بالاتر باشد، میزان امنیت و سرزندگی آنها نیز بالاتر خواهد بود. میزان رضایت از دو پارک تقریباً یکسان است اما تأثیرگذاری رابطه متقابل پارک با فعالیت ها و فضاهای عمومی پیرامونی بر رضایت کاربران در پارک جوان و تأثیرگذاری کیفیت کالبدی و تسهیلات موجود در پارک مادر بر رضایت کاربران بالاتر ارزیابی شده است. اگرچه کارکردهای اجتماعی پارک های شهری تحت تأثیر عوامل و خصوصیات کالبدی مختلف است، اما پارک ها بخشی پیوسته از فضاهای عمومی و فعالیت های جاری در آن هستند و حتی اثربخشی عوامل و خصوصیات مذکور نیز بیشتر تحت تأثیر بافتار فضایی-اجتماعی ویژه ای است که هر پارک در درون آن کارکردهایش را ایفا می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - Identifying the Barriers of Science and Technology Parks (STPs) in the Development of Agricultural Technology in Iran
        Homyoon Dinarany Tahmasb Maghsoudi Saeed Mohammadzadeh Azadeh Noorollah Noorivandi
        The main purpose of the current research was to identify the barriers of science and technology parks (STPs) in the development of agricultural technology in Iran. The statistical population of this research were 824 managers of agricultural companies, and 180 people we چکیده کامل
        The main purpose of the current research was to identify the barriers of science and technology parks (STPs) in the development of agricultural technology in Iran. The statistical population of this research were 824 managers of agricultural companies, and 180 people were selected as a sample using Cochran's formula and selected by stratified random sampling. The validity of the research tool was determined through a panel of experts and its reliability was determined through the calculation of Cronbach's alpha coefficient. This coefficient was higher than 0.7 for all sections. In order to measure the barriers of STPs in the development of agricultural technology, 26 items were proposed and evaluated based on manager's views. The obtained results show that seven factors explain 65.697 percent of the barriers of STPs in the development of agricultural technology. The first factor with eigenvalue of 8.671 and explained about 12.568% of the variance related to barriers, was named as "organizational barriers ". The next barriers were named as "economic and financial barriers", weakness in risk management", "Management barriers", "social and cultural barriers", "scientific barriers" and "attitudinal barriers", were named. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - Factors Affecting Commercialization of Agricultural Innovation in Kermanshah Science and Technology Park, Iran
        نصیبه پورفاتح نادر نادری فرحناز رستمی
        Science and technology parks have been a major driver of both the commercialization of agricultural innovation and the financial success of many farm and agribusiness firms. Therefore, the main purpose of this study was to explain the factors affecting commercialization چکیده کامل
        Science and technology parks have been a major driver of both the commercialization of agricultural innovation and the financial success of many farm and agribusiness firms. Therefore, the main purpose of this study was to explain the factors affecting commercialization of agricultural innovation in Kermanshah Science and Technology Park. The experts of this center were sampled by the census method (N=110). Structural equation modeling was used to analyze the data. Research findings indicated that factors affecting commercialization of agricultural innovation in Kermanshah Science and Technology Park included support of small and medium enterprise firms, relationship of parks with universities and research centers, and consequence of commercialization for agricultural sectors and research centers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - مقایسه کتابخانه‌های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه‌های تخصصی ایران
        سعید غفاری فرشته سپهر مینا سیفی ایناللو
        هدف: انجام فعالیتهای پژوهشی، علمی و تحقیقاتی یکی از عناصر مهم ارزیابی هر مرکز تحقیقاتی و پژوهشی است و یکی از ارکان مهم مربوط به ارتقاء کمیت و کیفیت تولیدات علمی هر مرکز، به عملکرد کتابخانه تخصصی آن در تأمین نیازهای اطلاعاتی و پشتیبانی از فعالیتهای علمی مرکز بستگی دارد ( چکیده کامل
        هدف: انجام فعالیتهای پژوهشی، علمی و تحقیقاتی یکی از عناصر مهم ارزیابی هر مرکز تحقیقاتی و پژوهشی است و یکی از ارکان مهم مربوط به ارتقاء کمیت و کیفیت تولیدات علمی هر مرکز، به عملکرد کتابخانه تخصصی آن در تأمین نیازهای اطلاعاتی و پشتیبانی از فعالیتهای علمی مرکز بستگی دارد (رفیعی پور، 1383). کتابخانه ها همواره باید تلاش کنند با رعایت استانداردهای ملی و بین المللی، عملکرد خود را به بهترین نحو به انجام رسانده و خدمات مطلوبی ارائه دهند. از این رو، برای تعیین کمیت و کیفیت خدمات و توانمندی های آنها لازم است عواملی از قبیل مجموعه، نیروی انسانی و ... با معیارها و استانداردهایی سنجیده شوند. لذا، هدف از این پژوهش مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران است. - روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی-تطبیقی، به مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران پرداخته شده و داده های بدست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و تکنیکهای آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی، درصد توزیع فراوانی، رسم جداول فراوانی، نمودارهای ستونی و خوشه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. -یافته ها: از میان پارکهای مورد بررسی، کتابخانه شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با میانگین کل 70.66% و کتابخانه پارک استان یزد با میانگین کل 30.41%، به ترتیب بیشترین و کمترین درصد رعایت استانداردها را به خود اختصاص داده اند. همچنین کتابخانه های مورد بررسی، در زمینه اهداف و وظایف 50.85%، سازمان و مدیریت 64.28%، نیروی انسانی 47.14%، مجموعه 59.76%، سازماندهی منابع 50%، خدمات 58.71%، ساختمان و تجهیزات 30.12% و بودجه 32.68% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند. - نتیجه گیری: کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور 49.19% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند که نشانگر قرارداشتن آنها در سطح پایینی نسبت به استانداردهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - The Watched without Organs: A Deleuzean Reading of Suzan-Lori Parks’s Venus
        Sara Faryam Rad Hassan Shahabi Shahram Raeisi Sistani
        Suzan-Lori Parks, as a female black playwright, in her postmodern drama, Venus, has portrayed the condition of living of a black South African girl, subjugated under the hegemonic power of dominant colonizers. Saartje Bartmann, later renamed as Venus Hottentot, is seduc چکیده کامل
        Suzan-Lori Parks, as a female black playwright, in her postmodern drama, Venus, has portrayed the condition of living of a black South African girl, subjugated under the hegemonic power of dominant colonizers. Saartje Bartmann, later renamed as Venus Hottentot, is seduced and then exploited by the colonizing power, both men and women. In the process of being sent from Africa to Europe, she is being watched, performing ritual dance and then, scrutinized by the colonizers. In this regard, the present study aims to read Venus by borrowing a different perspective from Deleuzean terminology to clarify and open up the less-discussed and investigated aspects of Parks’s drama to conclude that Venus’s slavery narrative, resembling a Deleuzean Watched without Organs, while entails a process of becoming different and against the dominant power, a schizoid person. It can be inferred as a form of Parksean resistance against the dominant metanarratives and creating her own mini-narrative. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - ماهیت‌زدایی اسطوره‌های سفیدپوستان: خوانش دلوزی- باروکی از نمایش‌نامۀ بی‌ثباتی های ناهیودا درثِرد کینگ دام اثر سوزان- لوری پارکز
        سارا فریام راد حسن شهابی شهرام رئیسی سیستانی
        این پژوهش اولین شاهکار نمایشی سوزان-لوری پارکز، بی‌ثباتی‌هایِ ناهیودا در ثِرد کینگ دام، را از دیدگاهی جدید بررسی می‌کند. سبکِ تو در تویِ نمایش‌نامه‌نویسی وی -در حالی که داستان‌های در هم تنیده، یادآور سبک قصه‌گویی شهرزاد ایرانی است- به ترسیم گذشتۀ پایمال‌شدۀ سیاهپوستان ا چکیده کامل
        این پژوهش اولین شاهکار نمایشی سوزان-لوری پارکز، بی‌ثباتی‌هایِ ناهیودا در ثِرد کینگ دام، را از دیدگاهی جدید بررسی می‌کند. سبکِ تو در تویِ نمایش‌نامه‌نویسی وی -در حالی که داستان‌های در هم تنیده، یادآور سبک قصه‌گویی شهرزاد ایرانی است- به ترسیم گذشتۀ پایمال‌شدۀ سیاهپوستان از سوی قدرت مسلطِ تاریخ‌نویسی سفیدپوستان تمرکز دارد. این مقاله با دیدگاه دلوزی-باروکی زوایای کمتر دیده شده یا نادید شدۀ سبک دراماتورژی وی را می‌کاود. پارکز در این نمایش‌نامه، بر بومی به سبک نئوباروکی، تلفیقی از معماری، موسیقی، اسطوره و هنرهای اجرایی اجرا می‌کند. فیگورهای نمایش‌نامۀ وی که توسط گفتمان مسلط، در ابتدا به «بدن های بدون اندام» تبدیل شده اند، در حال «شدن» به «بدن های اسکیزوفرنی» در طی «مسیر گریزِ» موسیقیایی جازی هستند؛ در حالی که حماسۀ ستم‌های رفته بر سیاه‌پوستان را سر می‌دهند. در پایان این نتیجه حاصل می‌شود که نویسنده به عنوان نمایش‌نامه‌نویس زن آفریقایی-آمریکایی، سبک دراماتورژی خویش را، در اولین شاهکار نمایشی‌اش با الهام از ساختاری دلوزی-باروکیِ، از سایر نویسنده‌های زن سیاهپوست متمایز کرده و به عنوان ابزاری برای مبارزه و مقاومت در مقابل نظام سلطه‌گر به کارگرفته‌است. پارکز همان شهرزاد قصه‌گو است که نه تنها از جان خویش گذشته(ازجان‌گذشته‌ای گم شده) بلکه سبک نمایش‌نامه‌نویسی سیاهپوستان را نیز بهبود و در نهایت نجات بخشیده‌است. پرونده مقاله