ARDL

دسترسی آزاد مقاله

1 - محاسبه و تحليل رشد بهره وري کل عوامل توليد در زیر بخش زراعت کشاورزي به روش مدل خود توضيح برداري با وقفه هاي گسترده (ARDL )
علي باقرزاده

امروزه تمام کشور هاي جهان در پي بدست آوردن پيشرفت هايي در زمينه بهره وري هستند، بدين معني که بتوانند با مصرف کمتر منابع به مقدار توليد بيشتري دست يابند. بهره وری نقش مهم و موثری در رشد تولید و افزایش رقابت پذیری در بخش های اقتصادی دارد. از طریق محاسبه و تحلیل شاخص های ب چکیده کامل

امروزه تمام کشور هاي جهان در پي بدست آوردن پيشرفت هايي در زمينه بهره وري هستند، بدين معني که بتوانند با مصرف کمتر منابع به مقدار توليد بيشتري دست يابند. بهره وری نقش مهم و موثری در رشد تولید و افزایش رقابت پذیری در بخش های اقتصادی دارد. از طریق محاسبه و تحلیل شاخص های بهره وری عوامل تولید می توان میزان کارایی عملکرد بخش های مختلف اقتصادی را در استفاده از منابع تولید بررسی کرد. لذا در اين مطالعه به شکل نوين از طريق مدلهاي خود توضيح برداري و روش شاخص مانده سولو، رشد بهره وري کل عوامل توليد در زیر بخش زراعت طي دوره 1387- 1358 محاسبه و روند آن بررسی شد. براي اين منظور ابتدا تابع توليد زیر بخش زراعت کشاورزي با نهاده هاي سرمايه ، نيروي کار و انرژي مصرفي و با کمک روش ARDL برآورد گردید. سپس با استفاده از شاخص ديويژيا و روش مانده سولو رشد TFP زیر بخش زراعت محاسبه شد. نتايج اين مطالعه نشان داد که رشد بهره وري کل عوامل توليد در زیر بخش زراعت کشاورزي در دوره مورد بررسي نوسانات زيادي را تجربه کرده و در برخي سالها روند منفي را سپري کرده است، به طوري که ميانگين TFP زراعی كشاورزي محاسبه شده در دوره مورد مطالعه به ميزان 8/0 درصد بوده است. بر اساس اين مطالعه ميانگين رشد بهره وري کل عوامل توليد در زیر بخش زراعت کشاورزي با رقم پيش بيني شده آن در طي برنامه چهارم يعني ميانگين 2/2 درصدي تفاوت معني داري دارد . بنابراين پيشنهاد مي گردد که از طريق اجراي چرخه بهره وري، براي افزايش بهره وري در اين زیر بخش برنامه ريزي سياستي لازم انجام شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - آزمون سرایت نوسانات قیمت دارایی‌های فیزیکی به صنایع منتخب بورسی (کاربردی از رهیافت فضا حالت و مدلARDL)
مهدی شبان حبیب اله نخعی قدرت اله طالب نیا نازنین بشیری منش

هدف پژوهش حاضر، آزمون سرایت‌ نوسانات قیمت‌ دارایی‌های فیزیکی به بازده صنایع منتخب بورسی شامل صنعت شیمیایی، دارویی، غذایی، ساختمانی و فلزات اساسی می‌باشد. به این منظور اطلاعات شاخص بازده صنایع منتخب، نرخ دلار، قیمت سکه بهار آزادی(نماینده بازار طلا)، قیمت نفت خام ایران و چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر، آزمون سرایت‌ نوسانات قیمت‌ دارایی‌های فیزیکی به بازده صنایع منتخب بورسی شامل صنعت شیمیایی، دارویی، غذایی، ساختمانی و فلزات اساسی می‌باشد. به این منظور اطلاعات شاخص بازده صنایع منتخب، نرخ دلار، قیمت سکه بهار آزادی(نماینده بازار طلا)، قیمت نفت خام ایران و قیمت مسکن از نیمه آذرماه سال 1387تا اسفند سال 1397 با تواتر روزانه تهیه گردیده و با‌‌ بکارگیری روش واریانس ناهمسانی شرطی و رهیافت فضا حالت و فیلتر کالمن، انحراف معیار شرطی بازده‌ها به عنوان معیار نوسانات منظور می‌شود. سپس با استفاده از روشARDL ، چگونگی سرایت نوسانات قیمت دارایی‌های فیزیکی به شاخص بازده صنایع منتخب تشریح شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد صنعت مواد شیمیایی از نوسانات بازار ارز، مسکن و طلا، صنعت مواد دارویی از نوسانات بازارهای نفت، ارز و مسکن، صنعت مواد ساختمانی از نوسانات بازار ارز، صنعت مواد غذایی از نوسانات بازار نفت و صنعت فلزات اساسی از نوسانات بازار طلا در سیستم خطی سرایت‌‌پذیری دارند که شواهدی مبتنی بر عدم کارایی اطلاعاتی در صنایع بورسی اوراق بهادار تهران را ارائه می‌نمایند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی اثرات پویای شوک‌های سیاست‌های پولی بر تولیدات صنعتی در ایران
ابراهیم نصیری فر

10.30495/jae.2022.65002.1396

صنعت از بخش‌های مهم و حیاتی اقتصاد کشورها محسوب می‌شود که توجه به آن جزء اهداف جوامع توسعه یافته و در حال توسعه است. در ایران نیز براساس آمارهای موجود بخش صنعت در مجموع سهمی حدود 20 درصد از تولید ناخالص داخلی و 32 درصد از اشتغال بخش‌های مختلف اقتصادی را به خود اختصاص دا چکیده کامل

صنعت از بخش‌های مهم و حیاتی اقتصاد کشورها محسوب می‌شود که توجه به آن جزء اهداف جوامع توسعه یافته و در حال توسعه است. در ایران نیز براساس آمارهای موجود بخش صنعت در مجموع سهمی حدود 20 درصد از تولید ناخالص داخلی و 32 درصد از اشتغال بخش‌های مختلف اقتصادی را به خود اختصاص داده است. لذا با توجه به اهمیت بخش صنعت در اقتصاد کشور، پژوهش حاضر به بررسی اثرات پویای شوک های مثبت و منفی ناشی از سیاست‌های پولی طی سال‌های 1376 تا 1399 بر مقدار تولیدات این بخش با استفاده از داده‌های سری زمانی و تکنیک‌های اقتصادسنجی به ویژه الگوی خودرگرسیون‌برداری با وقفه‌های توزیعی (ARDL) می‌پردازد. نتایج بدست آمده از تحقیق در این خصوص نشان می‌دهد که شوک‌های منفی و مثبت سیاست‌های پولی هر دو هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت بر میزان تولیدات صنعتی کشور تأثیر منفی داشته‌اند. هم‌چنین براساس نتایج حاصل از برآورد مدل می‌توان بیان کرد که در کوتاه‌مدت اثرات شوک‌های منفی بیشتر از اثرات شوک‌های مثبت بر تولید بخش مذکور بوده‌اند اما در بلندمدت نتیجه عکس حاصل شده است به این معنی که شوک‌های مثبت پولی در بلند‌مدت تاثیر بیشتری نسبت به شوک‌های منفی بر میزان تولیدات بخش صنعت کشور داشته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - مقایسه اثرات نامتقارن تغییرات حجم نقدینگی بر ارزش افزوده زیربخش های خدمات
مهناز حاله کامبیز هژبر کیانی فرید عسکری صادق علیپور

10.30495/jae.2022.65483.1400

آگاهی از ساختار و پتانسیل بخش‌های مختلف در اقتصاد ایران یکی از عوامل مهم و مؤثر موفقیت در برنامه‌ریزی توسعه به شمار می‌آید. زیربخش‌های خدمات از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور می‌باشند که سهم آتها در تولید ناخالص ملی به طور فزاینده افزایش یافته و بدین جهت، عوامل مؤثر بر ار چکیده کامل

آگاهی از ساختار و پتانسیل بخش‌های مختلف در اقتصاد ایران یکی از عوامل مهم و مؤثر موفقیت در برنامه‌ریزی توسعه به شمار می‌آید. زیربخش‌های خدمات از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور می‌باشند که سهم آتها در تولید ناخالص ملی به طور فزاینده افزایش یافته و بدین جهت، عوامل مؤثر بر ارزش‌افزوده آنها همواره مورد توجه سیاستگذاران اقتصادی بوده است. همچنین در جهت تدوین و تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی، میزان و جهت تأثیر سیاست‌های پولی (تقارن یا عدم تقارن) از جمله تغییرات حجم نقدینگی بر متغیرهای کلان همواره مورد توجه سیاست‌گزاران اقتصادی بوده است. از این رو، در این مطالعه به بررسی و مقایسه جهت و میزان تأثیرپذیری ارزش‌افزوده زیربخش‌های خدمات از تغییرات نامتقارن حجم نقدینگی با استفاده از داده‌های سری زمانی به صورت سالانه طی دوره 1360 تا 1398 به صورت پویا می‌پردازیم و در این راستا از مدل خودبازگشتی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (NARDL) و رهیافت آزمون کرانه‌ها استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر تأیید وجود رابطه بلندمدت (همجمعبستگی) بین متغیرهای مدل می‌باشد. همچنین نتیجه می‌شود که شوک‌های تغییرات حجم نقدینگی در همه مدل‌ها دارای اثر نامتقارن بوده و در بلندمدت اثرات بیشتری بر ارزش افزوده زیربخش‌های خدمات دارند. بر اساس سایر نتایج تحقیق تأثیر نرخ سود اعتبارات بانکی بر ارزش افزوده بخش خدمات مثبت و معنی‌دار بوده و کشش ارزش‌افزوده بخش خدمات نسبت به تغییرات حجم نقدینگی در کوتاه‌مدت و بلندمدت در اکثریت مدل‌های مورد بررسی بیشتر از نرخ سود اعتبارات بانکی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی
مهدی تقوی مهدیه مرادی

این تحقیق به کمک روش خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) به برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس رویکردهای پولی و فرضیه برابری قدرت خرید پول پرداخته شده است. به همین منظور، از داده های سری زمانی سالانه و مشتمل بر سال های 1387-1352 برای کلیه متغیرهای تحقیق استفاده شده و جه چکیده کامل

این تحقیق به کمک روش خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) به برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس رویکردهای پولی و فرضیه برابری قدرت خرید پول پرداخته شده است. به همین منظور، از داده های سری زمانی سالانه و مشتمل بر سال های 1387-1352 برای کلیه متغیرهای تحقیق استفاده شده و جهت انجام آزمون فرضیات تحقیق و انتخاب مدل بهینه، از معیارهای میانگین مجذور خطا (MSE) و جذر میانگین مجذور خطا (RMSE) در پیش بینی های خارج از نمونه، استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دقت پیش بینی مدل برگرفته شده از رویکرد حاصل از فرضیه برابری قدرت خرید پول، از کمترین معیارهای محاسبه خطای پیش بینی (بر اساس هر دو معیار MSE و RMSE) برخوردار بوده و لذا می توان آن را به عنوان بهترین مدل جهت پیش بینی نرخ ارز ریال- دلار انتخاب نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی تأثیر سیاست‌های پولی و مالی بر اقتصاد ایران در بستری از رکود اقتصادی
زهرا فرج‌زاده اولقی محمد نقیبی

سیاست های اعمال شده توسط دولت و همچنین سایر نهادهای اجرایی به عنوان متغیرهای تأثیرگذار در طول رکود اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا ضرورت توجه به این سیاست ها و تأثیر آن بر روی متغیرهای اقتصادی ما بر آن داشت تا تأثیر سیاست های پولی و مالی بر اقتصاد کشور را در چکیده کامل

سیاست های اعمال شده توسط دولت و همچنین سایر نهادهای اجرایی به عنوان متغیرهای تأثیرگذار در طول رکود اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا ضرورت توجه به این سیاست ها و تأثیر آن بر روی متغیرهای اقتصادی ما بر آن داشت تا تأثیر سیاست های پولی و مالی بر اقتصاد کشور را در دوره ای از رکود اقتصادی مورد بررسی قرار دهیم. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه اطلاعات کلان اقتصادی کشور می باشد و نمونه آماری آن نیز شامل داده‌های مربوطه طی سال های 1394-1351 است. به منظور بررسی تأثیر سیاست های پولی و مالی بر اقتصاد کشور در دوره ای از رکود، مدل تحقیق با روش ARDL مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین سال های رکود در این تحقیق براساس روش فیلترینگ هودریک پرسکات محاسبه شده است. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار سیاست مالی و تأثیر منفی و معنی دار سیاست پولی بر روی رشد اقتصادی در طول دوره رکود می باشد. بر این اساس می توان مدعی شد که اعمال سیاست‌های مالی و همچنین کنترل سیاست های پولی می تواند میزان تولید در جامعه را افزایش داده و نرخ بیکاری را کاهش دهد. همچنین متغیرهای سرمایه گذاری بخش خصوصی و درآمد نفتی تأثیر مثبت و معنی دار بر روی تولید و رشد اقتصادی در دوران رکود را دارند که مطابق با مبانی نظری تحقیق می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - بررسی تاثیر اندازه و کیفیت دولت بر رشد اقتصادی در ایران به روش همجمعی ARDL
اکبر کمیجانی کامبیز هژبر کیانی هادی حق شناس

رابطه بین اندازه دولت و کیفیت دولت با رشد اقتصادی طی چند دهه اخیر به عنوان یکی از موضوعات مورد توجه اقتصاددانان بوده و دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی دراین خصوص مطرح شده است. در این مقاله بررسی ارتباط بین این دو متغیر با رشد اقتصادی در ایران در دو دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت طی چکیده کامل

رابطه بین اندازه دولت و کیفیت دولت با رشد اقتصادی طی چند دهه اخیر به عنوان یکی از موضوعات مورد توجه اقتصاددانان بوده و دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی دراین خصوص مطرح شده است. در این مقاله بررسی ارتباط بین این دو متغیر با رشد اقتصادی در ایران در دو دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت طی سال‌های 1368 الی 1391 با استفاده از الگوی خودبازگشت با وقفه‌های توزیعی(ARDL) مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، شاخص اندازه دولت به صورت نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی تعریف شده است. نتایج حاکی از این است که اندازه دولت در دو دوره بلندمدت و کوتاه‌مدت اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی ایران دارد. لیکن، میزان اثرگذاری اندازه دولت در دوره بلندمدت بیش از تاثیرات کوتاه‌مدت است. شاخص حکمرانی خوب که به عنوان متغیر پراکسی برای کیفیت دولت در نظر گرفته شده است، تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی ایران به خصوص در دوره بلندمدت دارد. این یافته‌ها لزوم توجه سیاستگذاران و مسئولین امر جهت برنامه‌ریزی بلندمدت در خصوص اندازه دولت را انعکاس می‌دهد. طبقه‌بندیJEL :E58, O26 پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - بررسی تاثیر افزایش قیمت انرژی برق بر خالص رفاه گروه‌های مختلف درآمدی در ایران
وحید فرمان آرا سید عبداله موسوی

هدف از این تحقیق بررسی اثر افزایش قیمت برق بر شاخص‌های تغییر جبرانی (CV) و خالص رفاه از دست رفته (DWL) مصرف کنندگان برق خانگی در گروه‌های مختلف درآمدی در ایران می‌باشد، تا بتوان الگوی سیاستی مناسبی برای واقعی کردن قیمت برق ارائه نماییم. برای این منظور ابتدا رابطه تقاضای چکیده کامل

هدف از این تحقیق بررسی اثر افزایش قیمت برق بر شاخص‌های تغییر جبرانی (CV) و خالص رفاه از دست رفته (DWL) مصرف کنندگان برق خانگی در گروه‌های مختلف درآمدی در ایران می‌باشد، تا بتوان الگوی سیاستی مناسبی برای واقعی کردن قیمت برق ارائه نماییم. برای این منظور ابتدا رابطه تقاضای سرانه برق با متغیرهای قیمت متوسط برق و درآمد سرانه قابل تصرف مورد بررسی قرار گرفته و سپس با استفاده از اطلاعات سری زمانی 1387 1360 رابطه فوق برای پنج گروه مختلف درآمدی با استفاده از الگوی خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) برآورد شده است. پس از برآورد توابع تقاضا اثر افزایش قیمت برق بر شاخص‌های تغییر جبرانی و خالص رفاه از دست رفته مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت نتایج منجر به این می‌گردد که با اجرای سیاست افزایش قیمت برق و پرداخت یارانه مستقیم به خانوارها، رفاه خانوارهای با درآمد پایین و متوسط افزایش می‌یابد. و با اجرای سیاست افزایش قیمت برق و پرداخت یارانه مستقیم به خانوارها، رفاه خانوارهای با درآمد بالا کاهش می‌یابد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در ایران
محمد شریف کریمی کیومرث سهیلی شیما برزگری

10.22034/jest.2019.29592.3818

زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به چکیده کامل

زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به جای سوخت‌های فسیلی است. از دیدگاه اقتصاد انرژی، ایجاد تنوع در منابع انرژی و بهره‌گیری از سبدی متشکل از سوخت‌های مختلف امری منطقی می باشد. همچنین، انتظار می‌رود آلودگی ناشی از تولید نیز با افزایش استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر کاهش یابد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران با استفاده از رویکرد کرانه های ARDL و مدل VECMمی باشد. روش بررسی: در این پژوهش با استفاده ازنرم افزارEviews 9 و روش اقتصاد سنجی کرانه های ARDLو مدل VECMبه مطالعه موردی کشور ایران طی سال های 1360 تا 1393 پرداخته شده است. یافته ها: نتایج نشان می‌دهد در بلندمدت رابطه علیت بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی وجود ندارد و فقط بین نیروی کار و رشد اقتصادی رابطه یک‌طرفه برقرار است. ولی در کوتاه مدت رابطه یک‌طرفه‌ای از رشد اقتصادی به سوی مصرف انرژی‌های تجدید پذیر، همچنین رابطه یک‌طرفه ای از نیروی کار به رشد اقتصادی، مصرف انرژی تجدید پذیر و سرمایه در حال اجرا است. بررسی پویایی‌های کوتاه مدت الگو با استفاده از توابع عکس‌العمل آنی، نشان داد که شوک‌ها درنهایت اثرشان از بین می رود و غالباً روی متغیر پاسخ اثر مثبت دارند. بنابراین در بلندمدت، شوک‌های وارده از طرف متغیرهای مستقل از جمله مصرف سرانه انرژی‌های تجدید پذیر بر رشد اقتصادی به تعادل می‌رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت و از لحاظ آماری، در اغلب موارد معنی دار متغیرهای مصرف انرژی تجدید پذیر، سرمایه و نیروی کار بر رشد اقتصادی در کشور ایران، پیشنهاد می شود که با صرفه جویی در مصرف انرژی، بهبود تکنولوژی های تولید، کاهش هزینه در استفاده از انرژی های نو، تقویت سیاست گذاری های مناسب و کارآمد و ایجاد قوانین حمایتی، باعث افزایش استفاده از انرژی تجدید پذیر که نقش بسزایی در اقتصاد و محیط زیست دارند، گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - عوامل موثر بر میزان مصرف منابع اکولوژیک در ایران با رویکرد اقتصادی
مرتضی مولایی احسان بشارت مهرداد محمدی

10.22034/jest.2021.23758.3286

زمینه و هدف: ارتباط بین توسعه و محیط‌زیست از مباحث عمده در محافل مختلف است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی و آزمون فرضیه پناهگاه آلودگی و فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه، بعد از معرفی شاخص ردپای اکولوژیک به عنوان شاخص تخ چکیده کامل

زمینه و هدف: ارتباط بین توسعه و محیط‌زیست از مباحث عمده در محافل مختلف است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی و آزمون فرضیه پناهگاه آلودگی و فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه، بعد از معرفی شاخص ردپای اکولوژیک به عنوان شاخص تخریب منابع طبیعی، عوامل موثر بر آن طی دوره 2011-1965 و در قالب تخمین مدل تخریب منابع‌طبیعی، با روش اقتصادسنجی خودرگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) بررسی شده و همچنین فرضیه‌های منحنی زیست‌محیطی کوزنتس و پناهگاه آلودگی برای ایران آزمون شده است. در این تحقیق، از متغیرهای تولید ناخالص داخلی، شاخص تجارت آزاد، شهرنشینی، شاخص توسعه انسانی، شاخص توسعه بازارهای مالی به عنوان عوامل موثر بر ردپای اکولوژیک استفاده شده‌است. یافته‌ها: مطابق نتایج بدست آمده درآمد سرانه، آزادسازی تجارت، توسعه بازارهای مالی و شهرنشینی هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت تاثیر مثبت و معنی‌دار و شاخص توسعه انسانی تاثیر منفی و معنی‌دار بر ردپای اکولوژیک سرانه دارند. همچنین نتایج یاد شده فرضیه پناهگاه آلودگی را نیز تأیید می‌کند؛ ولی فرضیه منحنی زیست‌محیطی کوزنتس تأیید نمی‌شود و رابطه بین درآمد و ردپای اکولوژیکی به شکل N می‌باشد. مقدار ضریب تصحیح خطای بدست آمده 99/0- است که نشان می‌دهد در هر دوره 99 درصد از عدم تعادل در ردپای اکولوژیک تعدیل شده و به سمت روند بلند مدت خود نزدیک می‌شود که نشان از سرعت تعدیل بسیار بالایی است. بحث و نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه رشد اقتصادی در ایران باعث تخریب بیشتر منابع طبیعی می‌شود. بنابراین، بایستی دولت‌ها به برنامه‌های توسعه توجه ویژه‌ای داشته باشند تا در راستای توسعه پایدار باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بررسی منحنی کوزنتس زیست‌محیطی برای انتشار گاز N2O در ایران با مدل ARDL
مهدی صادقی شاهدانی علی اکبر محمدی سمچولی محمدجواد رستگاری کوپائی

10.30495/jest.2022.57018.5232

زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی، همچون افزایش گاز گلخانه‌ای خطرناک N2O، همواره با پیامدهای اقتصادی و توسعه‌ای مختلف همراه است. منحنی کوزنتس زیست‌محیطی بیان می‌دارد که افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا توسعه‌یافتگی یک کشور، با سطح تولید آن کشور رابطه‌ای مستقیم و پس از توسعه‌ چکیده کامل

زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی، همچون افزایش گاز گلخانه‌ای خطرناک N2O، همواره با پیامدهای اقتصادی و توسعه‌ای مختلف همراه است. منحنی کوزنتس زیست‌محیطی بیان می‌دارد که افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا توسعه‌یافتگی یک کشور، با سطح تولید آن کشور رابطه‌ای مستقیم و پس از توسعه‌یافتگی، رابطه‌ای معکوس دارد. هدف از این مطالعه، بررسی منحنی کوزنتس زیست‌محیطی برای انتشار گاز گلخانه‌ای N2O در کشور ایران است. روش بررسی:‌ روش پاسخگویی به مساله مزبور، کمّی و از طریق تحلیل اقتصاد‌سنجی داده‌های سری‌زمانی در بازه زمانی 1960 الی 2017 بوده و از مدل خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) جهت بررسی و تحلیل متغیرها استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج مدل پویا به ما نشان می‌دهد که مساحت زمین‌های تحت کشت تاثیری منفی و تولید ناخلص داخلی (GDP) و صادرات، تاثیری مثبت بر انتشار N2O دارند. همچنین GDP2‌ علامتی مخالف جذر خودش دارد و رابطه درجه دوم معکوس برقرار است. در نتیجه فرض وجود منحنی کوزنتس در ایران رد نمی‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: نقطه حداکثری نمودار برای کشور ایران بر حسب تولید ناخالص داخلی سرانه، رقمی حدود 7500 دلار خواهد بود. بنابراین اگر از این میزان جلوتر برویم، میزان انتشار N2O کاهش پیدا خواهد کرد. در حال حاضر میزان تولید ناخالص داخلی سرانه کشور حدود 6900 دلار است و در مسیر صعودی منحنی کوزنتس قرار داریم. در نتیجه کاهش انتشار N2O بر رشد ایران تأثیری منفی خواهد داشت. بدین ترتیب، انجام برخی از سیاست‌ها برای کاهش میزان انتشار این گاز گلخانه‌ای بدون عواقب عمده در بخش‌های مختلف اقتصادی امکان پذیر نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - بررسی اثر شوک سیاست پولی و مالی بر ارزش افزوده بخش صنعت و معدن در ایران
علیرضا برادران غلامرضا زمردیان

صنعت از بخش های مهم و حیاتی اقتصاد کشورها محسوب می شود که توجه به آن جزء اهداف جوامع توسعه یافته و در حال توسعه است. در ایران نیز بر اساس آمارها بخش صنایع و معادن در مجموع حدود 25 درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده است. با وجود این سهم، صنعت در اقتصاد کشور ط چکیده کامل

صنعت از بخش های مهم و حیاتی اقتصاد کشورها محسوب می شود که توجه به آن جزء اهداف جوامع توسعه یافته و در حال توسعه است. در ایران نیز بر اساس آمارها بخش صنایع و معادن در مجموع حدود 25 درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده است. با وجود این سهم، صنعت در اقتصاد کشور طی دوران اجرای برنامه های توسعه و سیاست های تعدیل و تثبیت، از سیاست های کلان اقتصادی و به خصوص سیاست های پولی و مالی تاثیر فراوان پذیرفته است. با این رویکرد، مطالعه حاضر اثر شوک سیاست پولی و مالی بر ارزش افزوده بخش صنعت را طی دوره 93-1370 بررسی نموده است. جهت دسترسی به این هدف ابتدا نوسانات سیاست پولی و مالی در قالب فیلتر هودریک - پرسکات‌، الگوسازی و سپس به کمک مدل ARDL‌، اثرات آن ها بر ارزش افزوده بخش صنعت در کنار متغیرهایی چون موجودی سرمایه خالص بخش صنایع و معادن، نیروی کار شاغل در این بخش و هزینه‌های آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعه حاضر بیان‌گر آن است که شوک مثبت سیاست‌ پولی و مالی اثری مثبت بر ارزش افزوده بخش صنعت دارد؛ اما شوک منفی سیاست‌ پولی و مالی با ایجاد سردرگمی در میان فعالان اقتصادی، اثری منفی بر ارزش افزوده بخش صنعت می گذارد. همچنین نتایج نشان می‌دهد که موجودی سرمایه و نیروی کار شاغل در بخش صنعت و معدن بر ارزش افزوده این بخش اثری مثبت دارند. بر این اساس می توان گفت 10 درصد افزایش در موجودی سرمایه و نیروی کار، طی دوره بلندمدت ارزش افزوده بخش صنعت و معدن را به ترتیب به میزان 3/7 و 6/5 درصد افزایش می دهد. در نهایت نیز نتایج بیان گر آن است که مخارج دولتی سرانه در آموزش و پرورش نیز اثری مثبت بر ارزش افزوده بخش صنعت دارد؛ به طوری که 10 درصد افزایش در مخارج دولتی سرانه، طی دوره بلندمدت سبب افزایش ارزش افزوده بخش صنعت به میزان 4/3 درصد می‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - بررسی آثار کوتاه مدت و بلندمدت ارزش حقیقی پول بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار ایران
معصومه کریمی غلامرضا زمردیان

اقتصاد ایران در دو دهه گذشته تورم و به دنبال آن کاهش ارزش پول را به طور مستمر تجربه کرده است. با توجه به آثار فراوان کاهش ارزش حقیقی پول بر اقتصاد ایران، مشخص نمودن و کمی نمودن تأثیرپذیری متغیرها و شاخص های کلان اقتصادی به خصوص بورس اوراق بهادار ایران از این موضوع، می‌ت چکیده کامل

اقتصاد ایران در دو دهه گذشته تورم و به دنبال آن کاهش ارزش پول را به طور مستمر تجربه کرده است. با توجه به آثار فراوان کاهش ارزش حقیقی پول بر اقتصاد ایران، مشخص نمودن و کمی نمودن تأثیرپذیری متغیرها و شاخص های کلان اقتصادی به خصوص بورس اوراق بهادار ایران از این موضوع، می‌تواند راهنمای مفیدی برای سیاست‌گذاران در جهت تدوین مناسب برنامه های آتی به شمار آید. با این رویکرد، مطالعه حاضر به بررسی اثر کاهش ارزش حقیقی پول بر بورس اوراق بهادار ایران طی دوره زمانی 95-1370 پرداخته است. این تحقیق از جهت هدف کاربردی، از جهت روش استنتاج استقرایی و از جهت طرح تحقیق از نوع پس رویدادی است؛ در مطالعه حاضر برای تجزیه و تحلیل ارتباط میان متغیرها از آمار استنباطی استفاده شده است. بر این اساس ابتدا بر اساس مبانی نظری و نیز مطالعات مختلف صورت گرفته در داخل و خارج از کشور متغیرهایی که بر بورس اوراق بهادار ایران اثرگذار بوده اند، شناسایی شدند و سپس در چارچوب الگوی خود توضیح برداری با وقفه‌های گسترده (ARDL) ارتباط کوتاه مدت و بلندمدت میان متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که اگر چه ارزش واقعی پول و درآمدهای نفتی در دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار اثر مثبت و معنی‌دار دارند؛ اما مخارج دولت و نرخ ارز بازار آزاد هم در دوره کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت بر شاخص قیمت بورس اوراق بهادار اثر منفی و معنی‌دار می گذارند. در نهایت نیز نتایج حاصل از ضریب جزء تصحیح خطا (ECM) بیان‌گر آن بود که 2/65 درصد ‌عدم تعادل متغیر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار از مقادیر بلندمدت آن پس از گذشت یک دوره از بین می‌رود. بر این اساس می توان گفت چنان چه شوکی بورس را تحت تاثیر قرار دهد و از تعادل اولیه خارج کند، زمانی به اندازه دو دوره لازم است تا عدم تعادل کوتاه‌مدت تصحیح گردد و اقتصاد دوباره به تعادل بلندمدت اولیه باز گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - اثرات نامتقارن تغییرات حجم نقدینگی بر ارزشافزوده، حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات
مهناز حاله کامبیز هژبرکیانی فرید عسگری محمدصادق علیپور

چکیدهاز عوامل مهم و مؤثر موفقیت در برنامهریزی توسعه، آگاهی از ساختار و پتانسیل بخشهای مختلف در اقتصادمیباشد. زیربخش حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات از جمله بخشهای اقتصاد کشور میباشند که سهم آتهادر تولید ناخالص ملی قابل توجه بوده و بدین جهت، عوامل مؤثر بر ارز شافزوده آن چکیده کامل

چکیدهاز عوامل مهم و مؤثر موفقیت در برنامهریزی توسعه، آگاهی از ساختار و پتانسیل بخشهای مختلف در اقتصادمیباشد. زیربخش حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات از جمله بخشهای اقتصاد کشور میباشند که سهم آتهادر تولید ناخالص ملی قابل توجه بوده و بدین جهت، عوامل مؤثر بر ارز شافزوده آن میبایست مورد توجهسیاستگذاران اقتصادی باشد. از طرفی در راستای تدوین و تصمی مگیریهای کلان اقتصادی، همواره میزان وجهت تأثیر )تقارن یا عدم تقارن( سیاستهای پولی از جمله تغییرات حجم نقدینگی بر متغیرهای کلان موردتوجه سیاستگزاران اقتصادی بوده است. در این مطالعه جهت و میزان تأثیرپذیری ارز شافزوده زیربخش حملو نقل، انبارداری و ارتباطات از تغییرات نامتقارن حجم نقدینگی با استفاده از دادههای سری زمانی به صورتسالانه ط ی دوره 1363 تا 1398 به صورت پویا بررسی گردید و برای این منظور از مدل خودبازگشتی با وقفههایتوزیعی غیرخط ی 5 ( NARDL ( و رهیافت آزمون کرانهها استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که رابطهبلندمدت )همجمعبستگی( بین متغیرهای مدل وجود داشته و شوکهای تغییرات حجم ن قدینگی در مدل موردبررسی دارای اثر نامتقارن بوده و د ر بلندمدت ضرایب بزرگتری دارن د. بر اساس سایر نتایج تحقیق، نرخ سوداعتبارات بانکی بر ارز شافزوده این زیربخش مثبت و معن یدار بوده و کشش ارز شافزوده زیربخش مذکور درمدل مورد بررسی نسبت به تغییرات حجم نقدینگی در کوتاهمدت و بلندمدت بیشتر از نرخ سود اعتبارات بانکیاست .کلما ت کلیدی : ارزش افزوده، حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات، حجم نقدینگی، اثرا ت نامتقارن، رویکردARDL غیرخطی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - تاثیر مصرف انرژی، رشد اقتصادی و تجارت خارجی بر انتشار گازهای گلخانه‌ای در ایران
تقی ترابی امین خواجویی پور سمانه طریقی محمدرضا پاکروان

چکیده مقاله حاضر به طور تجربی ارتباط بین میزان انتشار این گاز را با مصرف انرژی، درآمد و تجارت خارجی ایران برای دوره زمانی 90-1350 و بر اساس منحنی زیست محیطی کوزنتس بررسی کرده است. برای این منظور از روش خود توزیع با وقفه‌های گسترده استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می‌ چکیده کامل

چکیده مقاله حاضر به طور تجربی ارتباط بین میزان انتشار این گاز را با مصرف انرژی، درآمد و تجارت خارجی ایران برای دوره زمانی 90-1350 و بر اساس منحنی زیست محیطی کوزنتس بررسی کرده است. برای این منظور از روش خود توزیع با وقفه‌های گسترده استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد مصرف سرانه انرژی، تولید ناخالص داخلی سرانه واقعی و درجه باز بودن اقتصاد تأثیری مثبت و معنا‌دار بر میزان انتشار سرانه گاز دی‌اکسیدکربن دارند. همچنین نتایج نشان می‌دهد عدم تعادل در سطح انتشار گاز دی اکسید کربن پس از گذشت حدود دو سال به واسطه تغییر متغیرهای سطح مصرف انرژی، تولید ناخالص داخلی و درجه باز بودن اقتصاد تعدیل می‌شود. با توجه به روند رو به افزایش سرانه انتشار دی‌اکسید‌کربن در کشور ایران، نیاز به اعمال سیاست‌های زیست‌محیطی جدیدی برای حفظ محیط زیست است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - Bank Credits and Investment Growth of Agricultural Sector in Iran
Mehdi Shabanzadeh Reza Esfanjari Kenari Parinaz Jansouz Mohammad Kavoosi Kalashami

This study were examined relationship between bank credits and investment growth of agricultural sector in Iran during the period of 1982-2011 by auto regressive distribution lag bounds test approach. Basically, the growth investing of the agricultural sector in Iran is چکیده کامل

This study were examined relationship between bank credits and investment growth of agricultural sector in Iran during the period of 1982-2011 by auto regressive distribution lag bounds test approach. Basically, the growth investing of the agricultural sector in Iran is related to oil revenues, bank credits, value added of agriculture sector and capital stock. The results confirm the existence of a long-run relationship between variables in model. In addition, according to the results, bank credit is the most significant variable in explaining the growth investing, so that increases access to it will encourage growth investment of the agricultural sector in Iran. The estimations show that elasticity of bank credits, oil revenues, stock investment and value added are 0.103, 0.015, 0.049 and -0.058 in the agricultural sector respectively. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - ارزیابی تأثیر اعمال مالیات سود سپرده بر حجم سپرده های بانکی در ایران
یونس تیموری فرامرز طهماسبی نادر مهرگان

10.30495/ECOMAG.1402.1045570

این مطالعه به تحلیل و ارزیابی اثرات اعمال مالیات سود سپرده بر روی حجم سپرده‌های غیردیداری بانکی می‌پردازد. در این تحقیق برای تقلیل پیامد محدودیت های، تغییرات نرخ سود سپرده بانکی به عنوان جایگزینی برای مالیات بر سود سپرده در نظر گرفته شده است. اثرگذاری تغییر نرخ سود بانک چکیده کامل

این مطالعه به تحلیل و ارزیابی اثرات اعمال مالیات سود سپرده بر روی حجم سپرده‌های غیردیداری بانکی می‌پردازد. در این تحقیق برای تقلیل پیامد محدودیت های، تغییرات نرخ سود سپرده بانکی به عنوان جایگزینی برای مالیات بر سود سپرده در نظر گرفته شده است. اثرگذاری تغییر نرخ سود بانکی بر حجم سپرده‌های غیردیداری در قالب مدل اقتصادسنجی و با روش خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی (ARDL) برآورد می‌شود که در آن اثرگذاری دو متغیر نرخ ارز بازار غیررسمی و تولید ناخالص داخلی نیز تحلیل شده است. نتایج برآورد نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی حقیقی نتوانسته است بر روی میزان سپرده‌های غیردیداری به لحاظ آماری اثرگذار باشد. اما در مقابل، نرخ ارز بازار غیررسمی از جمله مواردی است که به صورت معنی‌دار از لحاظ آماری بر میزان سپرده‌ها تأثیرگذار می‌باشد. براساس مدل طراحی شده، میزان تأثیر مالیات سود سپرده بر حجم سپرده‌های غیردیداری علاوه بر ضریب برآوردی، بستگی به نرخ اسمی سود سپرده در سیستم بانکی و نرخ تورم موجود در اقتصاد دارد. بنابراین با ثابت گرفتن نرخ‌های مذکور، اثرگذاری اعمال مالیات سود سپرده در سه حالت نرخ مالیات 5، 10 و 3 درصد تحلیل شده است. براساس یافته‌های مدل، با در نظر گرفتن نرخ سود بانکی 20 درصد و نرخ تورم 40 درصدی برای اقتصاد، اعمال نرخ مالیات 3درصد (10 درصد) موجب کاهش 23 میلیارد تومان (77 میلیارد تومان) سپرده‌های غیردیداری از نظام بانکی در یک سال می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - متغیر پرده نشین و بی ثباتی تابع تقاضای پول ایران
فرشاد پرویزیان علیرضا عرفانی

10.30495/ecomag.2023.706727

اثربخشی سیاست‌های پولی، ارتباط اساسی با شکل، تصریح و ثبات توابع تقاضای پول و نقدینگی دارد. شکل گیری تورم مورد انتظار را می‌توان تابعی از دانش، اطلاعات و حتی درک شخصی بر اساس الگوهای ذهنی افراد از اطلاعات منتشر شده دانست. فعالان اقتصادی بر اساس انتظارات از قیمت‌ها در آین چکیده کامل

اثربخشی سیاست‌های پولی، ارتباط اساسی با شکل، تصریح و ثبات توابع تقاضای پول و نقدینگی دارد. شکل گیری تورم مورد انتظار را می‌توان تابعی از دانش، اطلاعات و حتی درک شخصی بر اساس الگوهای ذهنی افراد از اطلاعات منتشر شده دانست. فعالان اقتصادی بر اساس انتظارات از قیمت‌ها در آینده، مبتنی بر دانش و اطلاعات خود از اقتصاد، تصمیم گیری و اطلاعات مورد نیاز خود را از منابع مختلف، بطور مستقیم و یا از رسانه‌ها کسب می‌کنند. در این تحقیق با معرفی متغیر جدید حضور رئیس کل بانک مرکزی در رسانه، توابع تقاضای کوتاه‌مدت و بلند مدت برای حجم پول M1 و نقدینگی M2 را با استفاده از داده‌های ماهانه ایران سال‌های 1387 تا 1397 و رویکرد خود توضیح برداری با وقفه‌های توزیعی ARDL، برآورد کردیم. نتایج نشان داد که متغیرهای نرخ تورم، نسبت واردات به تولید ملی و نیز حضور رئیس کل بانک مرکزی در رسانه، در هر دو توابع کوتاه‌مدت و بلند مدت تقاضای M1 و M2، معنادار است و ورود متغیر حضور رییس کل بانک مرکزی در تابع تقاضای پول، باعث بی ثباتی این تابع خواهد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - رابطه بین اقتصاد سایه و نابرابری درآمد در ایران رهیافت خود توضیحی برداری با وقفه های گسترده
فریبا رشنو غلامعلی حاجی

10.30495/ecomag.2023.1997429.1077

از مهمترین اهداف دولت ها در هر اقتصادی کنترل وضعیت نابرابری درآمد می باشد، به طوری که در هر کشور دولت ها با توجه به عواملی که در اختیار دارند در صدد بهبود شرایط توزیع درآمد می باشند. یکی از عوامل بسیار مهمی که بر توزیع درآمد تاثیر دارد اقتصاد سایه می باشد اقتصاد سایه به چکیده کامل

از مهمترین اهداف دولت ها در هر اقتصادی کنترل وضعیت نابرابری درآمد می باشد، به طوری که در هر کشور دولت ها با توجه به عواملی که در اختیار دارند در صدد بهبود شرایط توزیع درآمد می باشند. یکی از عوامل بسیار مهمی که بر توزیع درآمد تاثیر دارد اقتصاد سایه می باشد اقتصاد سایه به عنوان عاملی که متغیرهای کلان اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد بر توزیع درآمد نیز تاثیر دارد، بنابراین در این مقاله به بررسی تاثیر اندازه اقتصاد سایه بر نابرابری درآمد در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت با استفاده از روش اقتصاد سنجی پانل دیتا و در دوره 1366 تا 1400 در ایران پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که اقتصاد سایه در کوتاه مدت تاثیر مثبتی(بهبود وضعیت توزیع درآمد) بر توزیع درآمد دارد ولی در بلندمدت این تاثیر منفی می باشد، به عبارت دیگر اقتصاد سایه در بلندمدت تاثیر منفی بر توزیع درآمد دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - بررسی رابطه بین نرخ سود و نقدینگی در بانک تجارت
علی اکبر باغستانی رضا رحیمی

نرخ سود، یکی از مؤثرترین کانالهای انتقال پول است که میتواند از طریق تعیین سطح بسیاری از متغیرهای اقتصادی مانند سرمایهگذاری، جریان سرمایه، تقاضای اعتبار، سودآوری بانک، ایجاد نقدینگی و نرخ ارز، به طور بالقوه کل اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهد. از آنجا که منحنی سود میتواند پی چکیده کامل

نرخ سود، یکی از مؤثرترین کانالهای انتقال پول است که میتواند از طریق تعیین سطح بسیاری از متغیرهای اقتصادی مانند سرمایهگذاری، جریان سرمایه، تقاضای اعتبار، سودآوری بانک، ایجاد نقدینگی و نرخ ارز، به طور بالقوه کل اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهد. از آنجا که منحنی سود میتواند پیشرفتهای آینده اقتصاد را جذب و پیشبینی کند، انتظار میرود که با ایجاد شرایط انتظارات آینده، رفتار و سود بانک را در ایجاد نقدینگی بیشتر تحتتاثیر قرار دهد. لذا در این مطالعه جهت بررسی تاثیر نرخ سود بر نقدینگی از الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده ) ARDL ( استفاده شده است. نتایج نشان داد که متغیر نرخ سود و سرمایه تاثیر مثبت و معنی داری بر نقدینگی دارد، در حالی که نرخ تورم تاثیری منفی دارد. لذا تغییر دستوری نرخ سود بانکی فاقد کارایی لازم برای تحریک بخش واقعی اقتصاد خواهد بود. تعیین نرخ سود بانکی بدون توجه به تغییرات نرخ تورم، قادر نیست توجیهکننده چرایی عدم پس انداز در بانک ها باشد. برای این که دولتمردان بتوانند ابزار لازم برای بانک مرکزی در جهت تحریک بخش واقعی اقتصاد را فراهم آورند، ضروری است در کنار اختیار دادن به بانک مرکزی برای منطقی کردن نرخ سود بانکی، به کاهش ریسک اقتصادی نیز همت گمارند. در این صورت، بانک مرکزی قادر خواهد بود از نرخ سود بانکی به عنوان ابزاری کارآمد برای مدیریت نقدینگی و تبدیل آن به جریان سرمایه گذاری و تولیداستفاده کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - تأثیر توسعه بازار سرمایه و رشد اقتصادی بر فقر
بهمن خانعلی زاده

رفاه اجتماعی و کاهش فقر همواره از مهمترین اهداف اقتصادی و سیاسی کشورها بوده است. زیرا فقر در طول تاریخ بشری همواره یکی از پدیده های نامطلوب اقتصادی و اجتماعی جوامع مختلف به شمار رفته و در حال حاضر نیز به عنوان یکی از معضلات بزرگ جوامع جهانی شناخته می شود. اما یکی از مهم چکیده کامل

رفاه اجتماعی و کاهش فقر همواره از مهمترین اهداف اقتصادی و سیاسی کشورها بوده است. زیرا فقر در طول تاریخ بشری همواره یکی از پدیده های نامطلوب اقتصادی و اجتماعی جوامع مختلف به شمار رفته و در حال حاضر نیز به عنوان یکی از معضلات بزرگ جوامع جهانی شناخته می شود. اما یکی از مهم‌‌ترین راه‌های مبارزه با فقر افزایش تولید ناخالص داخلی می‌باشد که بواسطه آن می‌توان فقر و نابرابری درآمدی را در جامعه کاهش داد اما دستیابی به رشد اقتصادی خود مستلزم بکارگیری عواملی متعددی از جمله سرمایه، نیروی انسانی، انرژی و... است. به همین علت توجه هر چه بیشتر بر بازارهای مالی از جمله بازار سرمیاه (بورس و اوراق بهادار) که می‌تواند یکی از ابزارهای مهم تأمین مالی موسسات و بنگاههای اقتصادی باشد قطعاً خواهد توانست زمینه‌ساز افزایش تولیدناخالص داخلی و در نهایت به کاهش فقر منتهی گردد. لذا در این تحقیق با انجام آزمون ARDL روابط بلندمدت و کوتاه‌مدت بین متغیرهای توسعه بازار بورس (ارزش معاملات انجام شده در بورس، حجم سهام‌های معامله شده در بورس و تعداد شرکت‌ها بورسی) و تولید ناخالص داخلی واقعی با متغیر ضریب جینی (میزان فقر) در بازه زمانی 1398-1365و با استفاده از داده‌های سالیانه در کشور ایران مورد بررسی قرار گیرد. لذا نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت تأثیرتمامی متغیرهای بکارگرفته شده بر میزان فقر در کشور ایران منفی می‌باشد. همچنین متغیر ارزش معاملات انجام شده در بورس بیشترین تأثیر منفی را در میان متغیرهای توسعه بازار سرمایه بر میزان فقر داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - تأثیر توسعۀ گردشگری بر اقتصاد ایران
بهرام شکوری سهیلا خوشنو یس یزدی نیلوفر ناطقیان

در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی ا چکیده کامل

در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی است؛ چون سیاست‌های گردشگری جزوِ نگرانی‌های این کشورها محسوب می‌شوند. گردشگری بین‌المللی، مبادلات ارزی را نیز به‌همراه داشته است که می‌تواند برای واردات کالاها و خدمات مورد استفاده واقع شود، که به نوبة خود، به رشد اقتصادی می‌انجامد. اهمیت این بخش، به‌دلیل این حقیقت که این صنعت درآمدها را افزایش می‌دهد، اشتغال ایجاد می‌کند، بخش خصوصی را تشویق می‌کند و زیرساخت‌ها را توسعه می‌دهد، قابل‌توجه است. در پژوهش حاضر، پیرامونِ ارتباط بین تعداد ورود گردشگران خارجی و رشد اقتصادی در ایران، بین سال‌های 1980 تا 2012 بررسی شده است. با استفاده از آزمون‌های ARDL و علیّت گرنجر، در این پژوهش، ارتباط پویای بین تعداد ورود گردشگران بین‌المللی، تولید ناخالص داخلی حقیقی، نرخ ارز مؤثر واقعی و عدم ثبات سیاسی را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان می‌دهند که بین تعداد ورود گردشگران خارجی، نرخ ارز مؤثر واقعی، عدم ثبات سیاسی و تولید ناخالص داخلی حقیقی در کشور ایران رابطة بلندمدت وجود دارد. آزمون علیّت گرنجر نشان می‌دهد که ارتباط علّی دوطرفه‌ای بین نرخ ارز مؤثر واقعی و رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت و بلندمدت وجود دارد. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که گردشگری تاحدودی بخشی از فرایندِ رشد داخلی است و وجودِ رشدِ ناشی از گردشگری را در ایران تأیید می‌کنند. به‌علاوه، مشخص شد که فرضیة صادرات گردشگری، با محوریتِ رشد اقتصادی، به‌شکل بهتری با هر اقتصاد ایران مطابقت دارد. هرچه کشور پیشرفت بیشتری می‌کند، ثبات بیشتری می‌یابد و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بهتری پیدا می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - تأثیر تغییرات نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران
سهیلا خوشنویس یزدی رامین رجب زاده

تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن، در هر شرایطی می‌تواند موضوعی برای بحث و بررسی باشد. ازسوی دیگر، افزایش صادرات غیرنفتی، اصلی‌ترین سیاست اقتصادی دولت ایران در چند دهۀ اخیر بوده است. برای رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، توسعۀ صادرات غیرنفتی برای دولت چکیده کامل

تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن، در هر شرایطی می‌تواند موضوعی برای بحث و بررسی باشد. ازسوی دیگر، افزایش صادرات غیرنفتی، اصلی‌ترین سیاست اقتصادی دولت ایران در چند دهۀ اخیر بوده است. برای رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، توسعۀ صادرات غیرنفتی برای دولت ایران، یک ضرورت انکارناپذیر است. سهم ایران از صادرات جهانی، طی سال‌های گذشته چشمگیر نبوده و این امر توسعۀ صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، ضروری ساخته است. در پژوهش حاضر، با تصریح مدل مناسب از روش اقتصادسنجی از الگوی ARDL استفاده می‌شود تا اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت تغییرات نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران، طی دورۀ زمانی ۱۳92- ۱۳62 بررسی شود. صادرات غیرنفتی در این پژوهش، با استفاده از متغیرهای نرخ ارز واقعی، تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری ایران، تولید ناخالص داخلی و اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی سنجیده شده است. نتایج برآوردها، بیانگر این است که علائم ضرایب برآوردشده برای همۀ متغیرها، با مبانی نظری سازگار است و نتیجۀ به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که تغییرات نرخ ارز واقعی، در سطح خطای 5 درصد در بلندمدت و کوتاه‌مدت، تأثیر مثبتی بر صادرات غیرنفتی داشته است. اثر تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری ایران، تولید ناخالص داخلی و اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی بر صادرات غیرنفتی نیز مثبت بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - بررسی آثار اندازه دولت بر رشد اقتصادی در ایران
اکبر کمیجانی هادی حق شناس

دولت‌ها به واسطه نقش و وظایفی که در اقتصاد دارند، به ناچار متحمل هزینه‌هایی می‌شوند. لیکن چگونگی تاثیرگذاری افزایش مخارج دولت و در نتیجه اندازه دولت بر رشد اقتصادی در یک کشور چندان روشن نیست. در این راستا، در این مقاله بررسی اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید ناخا چکیده کامل

دولت‌ها به واسطه نقش و وظایفی که در اقتصاد دارند، به ناچار متحمل هزینه‌هایی می‌شوند. لیکن چگونگی تاثیرگذاری افزایش مخارج دولت و در نتیجه اندازه دولت بر رشد اقتصادی در یک کشور چندان روشن نیست. در این راستا، در این مقاله بررسی اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی) بر رشد اقتصادی در ایران مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، یک تابع کاب داگلاس که تابعی از اندازه دولت، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی است با استفاده از روش ARDL و اطلاعات سال‌های 1368 الی 1391 برآورد شده است و ضریب تاثیرگذاری اندازه دولت در دوره کوتاه مدت و بلندمدت استخراج شده است. نتایج حاکی از آن است که بزرگ شدن دولت در دو دوره مذکور اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ایران دارد، لیکن این تاثیرگذاری در دوره بلندمدت بیشتر است. بنابراین، اندازه دولت همانند سرمایه انسانی ابزاری برای برنامه‌ریزی افزایش رشد اقتصادی در بلندمدت است. ضریب تصحیح خطای برآوردی نیز نشان می‌دهد انحرافات و عدم تعادل‌ها در تولید سرانه اقتصاد ایران با سرعت کمی به سمت تعادل بلندمدت حرکت می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - بررسی اثر گردشگری بر رشد اقتصادی ایران (در سالهای 1368-1387)
حسین شریفی رنانی مریم صفایی شکیب مصطفی عمادزاده

وابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از چکیده کامل

وابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از درآمدهای نفتی محدودتر خواهد شد بر کسی پوشیده نیست.امروزه بیشتر کشورهای جهان در رقابتی نزدیک و تنگاتنگ در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و به ویژه دریافت سهم بیشتری از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال ناشی از صنعت گردشگری در کشور خود هستند. در این پژوهش به بررسی صنعت گردشگری بر رشد اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد خودتوضیحی با وقفه گسترده (ARDL) و با بهره گیری از داده های فصلی در دوره 1387-1368 پرداخته ایم.نتایج این پژوهش نشان می دهد که سرمایه گذاری سرانه در بخش گردشگری و همچنین ورود سرانه گردشگران به کشور اثر معناداری بر رشد اقتصاد ایران دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - بررسی عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی با تأکید بر عوامل غیرقیمتی
فرهاد دژپسند میثم امیری بنیامین ساوه

از جمله راه¬های توسعه اقتصادی در کشورهای نفتی مانند کشور ایران، با یک اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، حرکت شتابان به سوی متنوع سازی و افزایش توانایی صادرات غیر نفتی است و این مهم جز با بررسی همه جانبه عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی امکانپذیر نیست. در این مسیر به رغم ا چکیده کامل

از جمله راه¬های توسعه اقتصادی در کشورهای نفتی مانند کشور ایران، با یک اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، حرکت شتابان به سوی متنوع سازی و افزایش توانایی صادرات غیر نفتی است و این مهم جز با بررسی همه جانبه عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی امکانپذیر نیست. در این مسیر به رغم این که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته بررسی صادرات و واردات در چارچوب متغیرهای قیمتی مرتبط صورت می‌پذیرد (در کشور ما نیز اکثر تحلیل‌ها از این چارچوب فراتر نرفته‌اند)، اما به نظر می‌رسد در اقتصاد ایران شرایط نهادی، علمی، تکنولوژیکی و مدیریتی تأثیرات بسیار شگرف تری بر روی صادرات خواهند داشت. لذا در این مقاله سعی بر آن است که قدم را از مطالعات قبلی فراتر نهاده و با اضافه نمودن عوامل حقیقی و غیرقیمتی به مدل کمّی صادرات غیرنفتی، میزان تأثیر آنها تخمین زده شود. به این منظور در این مطالعه صادرات غیرنفتی تابعی از متغیرهای نرخ ارز حقیقی، بهره وری کل عوامل تولید، تولید ناخالص داخلی و درجۀ باز بودن اقتصاد در نظر گرفته شده است و از روش ARDL به منظور برآورد مدل و بررسی اثر تغییرات هر یک از این عوامل بر صادرات غیرنفتی در طی سال های 86-1353 استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که صادرات غیرنفتی به طور اساسی به وضعیت متغیرهای غیرقیمتی وابسته بوده و این تأثیر قابل ملاحظه و تعیین کننده است، به طوری که نتایج حاصل از برآوردها حکایت از تأثیر مثبت بهره وری، درجۀ باز بودن اقتصاد و تولید ناخالص داخلی بر صادرات غیرنفتی دارد، البته با توجه به وجود مشکلات مبنایی که در بخش تولید و صادرات کشور وجود دارد و با عنایت به نتایج برآورد شده، نرخ ارز تأثیر معنی¬داری بر صادرات غیرنفتی ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - ارزیابی اثر نوسان‌های قیمت نفت و شکاف تولید بر تراز تجاری اقتصاد ایران
مهدی یزدانی طاهره نور افروز

نوسان ها و تغییر قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای جهان تأثیر گذاشته و اقتصاد کشورها را با چالشی جدی روبرو کرده است.این عامل موجب شده تا آن‌ها برای در امان ماندن از تأثیرهای منفی ناشی از این شوک‌ها، تدابیر مختلفی بیندیشند. همچنین بی ثباتی بازار نفت، برنامه‌ری چکیده کامل

نوسان ها و تغییر قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای جهان تأثیر گذاشته و اقتصاد کشورها را با چالشی جدی روبرو کرده است.این عامل موجب شده تا آن‌ها برای در امان ماندن از تأثیرهای منفی ناشی از این شوک‌ها، تدابیر مختلفی بیندیشند. همچنین بی ثباتی بازار نفت، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بلندمدت بر اساس درآمدهای نفتی در کشورهای صادرکننده نفت را ناممکن خواهد ساخت. هدف این مطالعه بررسی اثر نوسان های قیمت نفت بر تراز تجاری اقتصاد ایران طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۵۷ با استفاده از تکنیک خود رگرسیونی با وقفه‌های گسترده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که ضرایب مربوط به قیمت نفت و شکاف تولید در سطح ۹۵ درصد معنادار هستند و رابطه‌ی آن‌ها با تراز تجاری، منفی است. با این حال ضریب مربوط به اثر نرخ ارز بر تراز تجاری، مثبت و از لحاظ آماری در سطح ۹۹ درصد معنادار است. بر این اساس، با مشخص شدن رابطه‌ی بین قیمت نفت و تراز تجاری، سیاست‌گذاران می‌توانند استراتژی‌های مناسبی در مواجهه با نوسان‌های قیمت نفت اتخاذ کنند و در توسعه اقتصادی، تدوین برنامه اجتماعی، تنظیم بودجه‌های سالانه‌ی کشور و طراحی سیاست‌های مناسب برای حفظ تعادل و ثبات اقتصادی، از آن بهره ببرند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - برآورد تابع تقاضای بیمه های مسئولیت در ایران
محمدرضا میرزایی نژاد محسن فتحی

در این تحقیق،تابع تقاضای بیمه های مسئولیت در ایران براورده شده است و میزان اهمیت و تاثیر گذاری متغیرهایی همچون درامد ملی سرانه ،نرخ تورم و خسارت پرداختی سرانه بیمه های مسئولیت بر تقاضای بیمه های مسئولیت در کشور اندازه گیری شده است.قلمرو تحقیق از لحاظ مکانی شامل کل کشور چکیده کامل

در این تحقیق،تابع تقاضای بیمه های مسئولیت در ایران براورده شده است و میزان اهمیت و تاثیر گذاری متغیرهایی همچون درامد ملی سرانه ،نرخ تورم و خسارت پرداختی سرانه بیمه های مسئولیت بر تقاضای بیمه های مسئولیت در کشور اندازه گیری شده است.قلمرو تحقیق از لحاظ مکانی شامل کل کشور و قلمرو زمانی تحقیق 1357-1386 می باشد.نتایج تحقیق مشخص می کند که بین درامد ملی سرانه و تقاضای بیمه های مسئولیت رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و با افزایش یک درصد درامد ملی سرانه،تقاضای بیمه های مسئولیت 1.60درصد افزایش می یابد به عبارتی بیمه مسئولیت یک کالای لوکس می باشد.بین خسارت پرداختی سرانه بیمه های مسئولیت و تقاضای بیمه های مسئولیت رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و اگر میزان خسارت پرداختی سرانه بیمه های مسئولیت یک درصد افزایش یابد تقاضای بیمه های مسئولیت 0.24 درصد افزایش می یابد.بین نرخ تورم و تقاضای بیمه های مسئولیت رابطه منفی وجود دارد که به لحاظ اماری معنادار نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - معرفی بازار بین‌المللی ارز(FOREX ) و شناسایی عوامل موثر بر پیش بینی نرخ ارز واقعی در ایران
مرجان دامن کشیده نازی محمدزاده اصل

بازار فارکس یکی از مهمترین و بزرگترین بازارهای مالی در جهان محسوب می شود. کاربرد این بازار در وحله اول به منظور کاهش ریسک تغییر نرخ ارزها و در وحله دوم به عنوان روشی برای سودآوری از طریق تفاوت در نرخ ارزهاست. در ایران مقوله نرخ ارز و پیش بینی و تعیین آن همواره با چالش ه چکیده کامل

بازار فارکس یکی از مهمترین و بزرگترین بازارهای مالی در جهان محسوب می شود. کاربرد این بازار در وحله اول به منظور کاهش ریسک تغییر نرخ ارزها و در وحله دوم به عنوان روشی برای سودآوری از طریق تفاوت در نرخ ارزهاست. در ایران مقوله نرخ ارز و پیش بینی و تعیین آن همواره با چالش های زیادی همراه بوده است. این مقاله ابتدا بازار فارکس را به عنوان مهمترین شیوه تعیین نرخ ارز در جهان براساس سیستم رقابتی و بازار آزاد معرفی می کند و عوامل موثر بر نرخ ارز واقعی در ایران را در شرایطی که بازار را از حالت مدیریت شده و کنترلی خارج کنیم با استفاده از روش ARDL بررسی می‌کند. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که متغیرهایی مانند هزینه های دولت، درآمد نفت، جریان سرمایه و درجه باز بودن اقتصاد از جمله عوامل اصلی اثرگذار بر نرخ ارز واقعی در ایران هستند هر چند که همچنان حضور دولت در تعیین نرخ ارز و سیاستهای منبعث از کنترل ارز امکان پیش بینی واقعی قیمت ارز را فراهم نمی کند و تصمیم گیری نهایی با دولت است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - بررسی اثرات نامتقارن تغییرات حجم نقدینگی بر ارزش افزوده بخش خدمات در اقتصاد ایران Investigating the Asymmetric Effects of Changes in Liquidity on Value Added of Services in Iran’s Economy
مهناز حاله کامبیز هژبرکیانی فرید عسگری محمد صادق علی پور

10.30495/fed.2021.687927

آگاهی از ساختار و پتانسیل بخشهای مختلف در اقتصاد ایران یکی از عوامل مهم و مؤثر موفقیت در برنامهریزی توسعه به شمار میآید. بخش خدمات یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد کشور است که به عنوان موتور رشد سایر بخشهای اقتصادی عمل میکند و سهم آن در تولید ناخالص ملی و توسعه به طور مستمر چکیده کامل

آگاهی از ساختار و پتانسیل بخشهای مختلف در اقتصاد ایران یکی از عوامل مهم و مؤثر موفقیت در برنامهریزی توسعه به شمار میآید. بخش خدمات یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد کشور است که به عنوان موتور رشد سایر بخشهای اقتصادی عمل میکند و سهم آن در تولید ناخالص ملی و توسعه به طور مستمر و چشمگیر رو به افزایش بوده و از این بابت، عوامل مؤثر بر ارزش افزوده آن همواره مورد توجه اقتصاددانان و سیاستگذاران بوده است. از طرفی بررسی جهت و میزان اثرگذاری تغییرات حجم نقدینگی بر متغیرهای کلان اقتصادی، در راستای تدوین و اتخاذ سیاستهای کلان مناسب اقتصادی همواره حائز اهمیت است. با عنایت به سهم بخش خدمات در تولید ناخالص ملی و اشتغال در اقتصاد ایران و جهشهای حجم نقدینگی در دهه اخیر، در این مطالعه به بررسی و تحلیل جهت و میزان تأثیرپذیری ارزش افزوده بخش خدمات از تغییرات حجم نقدینگی با استفاده از دادههای سری زمانی به صورت سالانه طی دوره 1360 تا 1395 به صورت پویا میپردازیم. در این راستا از مدل خودبازگشتی با وقفههای توزیعی غیرخطی و رهیافت آزمون کرانهها استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر تأیید وجود رابطه بلندمدت (همجمعبستگی( بین متغیرهای مدل میباشد. همچنین نتیجه میشود که شوکهای تغییرات حجم نقدینگی دارای اثر نامتقارن بوده و در بلندمدت اثرات بیشتری بر ارزش افزوده بخش خدمات دارند. بر اساس سایر نتایج تحقیق تأثیر نرخ سود اعتبارات بانکی بر ارزش افزوده بخش خدمات مثبت و معنیدار بوده و کشش ارزش افزوده بخش خدمات نسبت به تغییرات حجم نقدینگی در کوتاهمدت و بلندمدت بیشتر از نرخ سود اعتبارات بانکی است.Investigating the Asymmetric Effects of Changesin Liquidity on Value Added of Services in Iran’s EconomyMahnaz HalehKambiz Hojabr Kiani Farid Asgari Mohamad Sadegh Alipour Awareness of the structure and potential of different sectors in the Iranian economy is one of the important and effective factors for success in development planning. Service section is one of the most important section in a country’s economy that it operates as a development (growth) motor of other sections and its share is constantly increasing in the gross domestic product and development. Hence the effective factors on its added value has always been of interest to economists and politicians. On the other hand, investigating the direction and extent of the impact of liquidity changes on macroeconomic variables is always important to formulate and adopt appropriate macroeconomic policies. In this study, considering the share of service section in the gross domestic product (GDP) and employment in the Iran’s economy as well as liquidity volume mutations in the recent decade, we examine and analyze the direction and extent of the impact of value added of the service section from changes in the volume of liquidity by using time-series data on an annual basis during the period 1360 to 1395 dynamically. In this regard, the self-return model with Non-Linear Auto Regressive Distributed Lag (NARDL) and the threshold test approach has been used. The research outcomes confirm the existence of a long-term Cointegration between the variables of the model. Furthermore, the results show that liquidity volume changes’ shocks have a greater impact on the value added of the service sector in the long term. According to other research results, the effect of bank credit interest rate on value added of services sector is positive and significant and the attraction of value added of service sector is more than short-term and long-term interest rate of bank credits compared to changes in liquidity volume. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - بررسی رابطه آزادی اقتصادی و رفاه اجتماعی در ایران بر اساس شاخص آمارتیاسن از رفاه اجتماعی
محمد جواد مهدی زاده راینی حمید محمدی ماشالله سالارپور سامان ضیایی

10.30495/fed.2022.691511

چکیدهیکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقای رفاه اجتماعی است. ازجمله عوامل مؤثر بر رفاه آزادی اقتصادی است. به این صورت که آزادی اقتصاد از طریق به‌کارگیری مجموعه ای از راه کارها به دنبال دست‌یابی به برخی اهداف است که از طریق این اهداف سطح رفاه افزا چکیده کامل

چکیدهیکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقای رفاه اجتماعی است. ازجمله عوامل مؤثر بر رفاه آزادی اقتصادی است. به این صورت که آزادی اقتصاد از طریق به‌کارگیری مجموعه ای از راه کارها به دنبال دست‌یابی به برخی اهداف است که از طریق این اهداف سطح رفاه افزایش یابد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه آزادی اقتصادی و رفاه اجتماعی در ایران با استفاده از مدل خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) انجام گرفته است. پژوهش حاضر براساس داده‌های فصلی طی دوره 1397-1380 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اثر افزایش آزادی اقتصادی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 105/0 درصد افزایش می یابد. و افزایش درآمد سرانه، شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 142/0 درصد افزایش می دهد. اثر افزایش نرخ بیکاری به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 122/0- درصد کاهش می دهد. اثر افزایش میزان تحصیلات دانشگاهی به میزان یک درصد، افزایش 283/0 شاخص رفاه اجتماعی را به دنبال داشت. همچنین با افزایش جمعیت بالای 65 سال شاخص رفاه اجتماعی به میزان 673/0- درصد کاهش می یابد. اثر افزایش اندازه دولت نیز شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 427/0- کاهش می دهد. در نهایت اثر افزایش درآمدهای مالیاتی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 361/0 درصد افزایش می یابد. با توجه به نتایج می توان گفت آزادی اقتصادی می تواند با از بین بردن محدودیت ها و محدودیت های مربوط به پیگیری های اقتصادی، شاخص رفاه اجتماعی و برابری را افزایش دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - بررسی ارتباط کوتاه مدت و بلندمدت ریسک مطلوب و نامطلوب با تورم و رشد اقتصادی
حسین رادکفترودی محمدحسن قلی زاده مهدی فدایی اشکیکی

اعتقاد بر این است که بازده بازار سرمایه توسط متغیرهای کلان اقتصادی تعیین می‌شود؛ لذا هر گونه تغییر در این متغیرها سبب بروز ریسک‌های مطلوب و نامطلوب در بازار خواهد شد. با این رویکرد از آن جا که تاکنون مطالعات کمی در زمینه ارتباط مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب با متغیرهای کل چکیده کامل

اعتقاد بر این است که بازده بازار سرمایه توسط متغیرهای کلان اقتصادی تعیین می‌شود؛ لذا هر گونه تغییر در این متغیرها سبب بروز ریسک‌های مطلوب و نامطلوب در بازار خواهد شد. با این رویکرد از آن جا که تاکنون مطالعات کمی در زمینه ارتباط مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب با متغیرهای کلان اقتصادی انجام شده، در مطالعه حاضر آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت تورم و رشد اقتصادی بر مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب شرکت‌های سیمانی و دارویی بورس ایران در قالب مدل پانل ARDL طی دوره زمانی 99-1391 بررسی شد. جامعه آماری مطالعه شامل شرکت‌های سیمانی و دارویی بورس است که با استفاده از روش حذف سیستماتیک 62 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شده‌اند. نتایج نشان داد تورم بر ریسک مطلوب و نامطلوب شرکت‌های سیمانی و دارویی اثر مثبت اما رشد اقتصادی بر این متغیر اثر منفی دارد. نتایج ضریب تصحیح خطا (ECM) بیانگر آن است که 6/50 درصد ‌عدم تعادل ریسک مطلوب و نامطلوب از مقادیر بلندمدت پس از گذشت یک دوره از بین می‌رود. لذا، چنانچه شوکی سبب بروز ریسک‌های مطلوب و نامطلوب در بازار بورس گردد، زمانی به اندازه دو دوره لازم است تا بازار به تعادل بلندمدت اولیه باز گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - بررسی مولفه‌های موثر بر سودآوری بانک‌های تجاری ایران با استفاده از الگوی پنل ARDL
ایرج نجفی شریعت زاده مهدی شعبان زاده غلامرضا زمردیان

در هر سیستم اقتصادی نقش نظام بانکی در جمع آوری سپرده ها (تجهیز منابع) و به کارگیری آن در تامین مالی طرح های سرمایه گذاری (تخصیص منابع) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. امروزه گسترش بازارهای جهانی و افزایش رقابت در بازارهای خدمات مالی، سودآوری صنعت بانکداری را به طور قاب چکیده کامل

در هر سیستم اقتصادی نقش نظام بانکی در جمع آوری سپرده ها (تجهیز منابع) و به کارگیری آن در تامین مالی طرح های سرمایه گذاری (تخصیص منابع) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. امروزه گسترش بازارهای جهانی و افزایش رقابت در بازارهای خدمات مالی، سودآوری صنعت بانکداری را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به این که سودآوری یکی از کارکردهای مهم بانک ها به عنوان واسطه مالی می باشد و از آن جایی که یک بانک سودآور توان بیشتری را برای مقابله با شوک های منفی بازار دارد، لذا توجه به شاخص سودآوری به عنوان یکی از شاخص های ارزیابی عملکرد در بانک ها و اهمیت نقش آن در تصمیمات مرتبط با نحوه تجهیز منابع ، تامین مالی و همچنین چگونگی تخصیص منابع، ضروری است. بر این اساس در مطالعه حاضر مولفه های موثر بر سودآوری بانک های تجاری ایران طی دوره زمانی 92-1388 الگوسازی و مورد بررسی قرار گرفته است. قلمرو تحقیق حاضر شامل 8 بانک تجاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران شامل بانک های اقتصادنوین، پارسیان، کارآفرین، پاسارگاد، ملت، تجارت، صادرات و سینا است. همچنین در این مطالعه جهت رسیدن به اهداف مورد نظر از الگوی پنل ARDL استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان می دهد که متغیرهای نسبت حقوق صاحبان سهام به دارائی ها، نسبت تسهیلات به دارائی ها، اندازه و تورم بر سود آوری بانک های تجاری ایران اثر مثبت و مستقیم دارند. به طوری که با افزایش و بهبود این متغیرها طی دوره کوتاه مدت و بلندمدت ، سودآوری بانک های تجاری افزایش می‌یابد. با این وجود اثر متغیر ریسک اعتباری بر شاخص سودآوری بانک های تجاری ایران منفی و معکوس است. به طوری که با افزایش متغیر فوق در دوره کوتاه مدت و بلندمدت، سودآوری بانک های تجاری کاهش می‌یابد. در نهایت نتایج مطالعه بیان گر آن است که سرعت تعدیل به سمت تعادل بلندمدت در این الگو نسبتا به کندی صورت می گیرد. به عبارت دیگر اگر به علت هر گونه شوکی در اقتصاد الگو از تعادل اولیه خارج گردد، زمانی به اندازه دو دوره لازم است تا عدم تعادل کوتاه‌مدت تصحیح گردد و مدل به تعادل اولیه بلندمدت باز گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - اثر تکانه‌های قیمتی نفت بر رشداقتصادی در ایران و ژاپن با استفاده از مدل ARDL
ساناز بهمن یار محمد حسن فطرس

این مقاله به بررسی اثر تکانه‌های مثبت و منفی قیمتی نفت بر رشد اقتصادی ایران و ژاپن با استفاده از یک الگوی خودبرگشت با وقفه‌های توزیعی(ARDL)1 می‌پردازد. بدین منظور، ابتدا یک مدل خود برگشت واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته GARCH(1,1)2 را برای متغیر قیمت نفت در دوره زمانی چکیده کامل

این مقاله به بررسی اثر تکانه‌های مثبت و منفی قیمتی نفت بر رشد اقتصادی ایران و ژاپن با استفاده از یک الگوی خودبرگشت با وقفه‌های توزیعی(ARDL)1 می‌پردازد. بدین منظور، ابتدا یک مدل خود برگشت واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته GARCH(1,1)2 را برای متغیر قیمت نفت در دوره زمانی فصل اول سال 1359 تا فصل چهارم سال 1385 رگرس کرده، پس از محاسبه واریانس شرطی و بررسی اثر ARCH3 روی این متغیر تکانه‌های قیمتی نفت محاسبه شده است. سپس، طی 4 مدل مجزا اثر تکانه‌های مثبت و منفی قیمتی نفت بر رشد تولید ناخالص داخلی دو کشور، ایران به‌عنوان صادرکننده و ژاپن به عنوان واردکننده نفت مورد برآورد قرار گرفته است. نتایج کلی حاصل از برآوردها حاکی است که رابطه غیرمستقیمی بین تکانه‌های قیمتی نفت و رشد اقتصادی در کشور ایران وجود ندارد.یعنی، در ایران با افزایش قیمت نفت ٬رشد اقتصادی نیز افزایش می یابد و برعکس. همچنین، در خصوص کشور ژاپن نیز علائم ضرائب برآوردی مؤید وجود رابطه غیرمستقیم می‌باشد، یعنی با افزایش قیمت نفت، رشد اقتصادی کشور ژاپن کاهش می یابد و بر عکس. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - بررسی اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر
فاطمه نظری

هدف این مطالعه بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر در دوره زمانی 1391- 1363 در ایران است. برای آزمون هم‌جمعی بین متغیرها از روش خود رگرسیون با وقفه‌ های توزیع‌شده استفاده شده ‌است. نتایج تحقیق نشان می دهد که قیمت بیمه و امید به زندگی در بلندمدت تاثیر مث چکیده کامل

هدف این مطالعه بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر در دوره زمانی 1391- 1363 در ایران است. برای آزمون هم‌جمعی بین متغیرها از روش خود رگرسیون با وقفه‌ های توزیع‌شده استفاده شده ‌است. نتایج تحقیق نشان می دهد که قیمت بیمه و امید به زندگی در بلندمدت تاثیر مثبت و معنادار بر تقاضای بیمه عمر دارد و توسعه مالی و تورم انتظاری در بلندمدت تاثیر منفی و معنادار بر تقاضای بیمه عمر دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - تحلیل اثر رهیافت پولی بر تراز پرداخت ها در ایران
حسین اصغر پور زینب جامه شورانی

بسیاری از کشورها و از جمله کشورهای در حال توسعه با کسری تراز پرداخت ها روبرو هستند و دراقدامات پولی خود با مشکلات بسیاری مواجه می شوند و همین مسئله سوالات بسیاری را برای مقاماتپولی به وجود می آورد. در این مقاله با استفاده از اطلاعات سری زمانی سالانه و با بکار گیریروش AR چکیده کامل

بسیاری از کشورها و از جمله کشورهای در حال توسعه با کسری تراز پرداخت ها روبرو هستند و دراقدامات پولی خود با مشکلات بسیاری مواجه می شوند و همین مسئله سوالات بسیاری را برای مقاماتپولی به وجود می آورد. در این مقاله با استفاده از اطلاعات سری زمانی سالانه و با بکار گیریروش ARDL اثر رهیافت پولی بر تراز پرداختها برای ایران مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج تحقیقنشان می دهد اگر چه رابطه بین نرخ رشد GDP با خالص ذخایر خارجی و همچنین رابطه نرخ بهره باخالص ذخایر خارجی منطبق بر رهیافت پولی تراز پرداخت هاست و مقامات پولی از کانال های مذکورمی توانند بر تراز پرداخت ها اثر گذار باشند، لیکن رهیافت پولی به تراز پرداخت ها برای ایران طی دورهمورد بررسی صدق نمی کند و از این رو تراز پرداخت ها در ایران صرفا یک پدیده پولی نیست، بنابراینعدم تعادل تراز پرداخت ها تنها بوسیله اقدامات مقامات پولی اصلاح نمی شود. پرونده مقاله

فهرست مقالات ARDL

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی