-
حرية الوصول المقاله
1 - تحلیل عوامل موثر بر مکان یابی تاسیسات هوشمند تحت پوشش صنعت آب و فاضلاب کشور
مجید کلانتری جلال حقیقت منفرد محمد علی کرامتیدر صنعت آب و فاضلاب ایران، علی رغم توجه به سامانههای مدیریت هوشمند، اهداف عملیاتی و پیش نیازهای استقرار آنها، چندان مورد توجه قرار نگرفته و با وجود سرمایهگذاری فراوان، عدم توجه به این موضوع، تا حد بسیار زیادی، اثربخشی آنها را با ابهام مواجه کرده و بر همین اساس، این پ أکثردر صنعت آب و فاضلاب ایران، علی رغم توجه به سامانههای مدیریت هوشمند، اهداف عملیاتی و پیش نیازهای استقرار آنها، چندان مورد توجه قرار نگرفته و با وجود سرمایهگذاری فراوان، عدم توجه به این موضوع، تا حد بسیار زیادی، اثربخشی آنها را با ابهام مواجه کرده و بر همین اساس، این پژوهش به منظور تحلیل عوامل موثر بر مکان یابی تاسیسات آب و فاضلاب هوشمند، از منظر الزامات استقرار آنها انجام شده است. پس از بررسی مستندات موجود، مصاحبه، تحلیل مضمون، تشکیل گروه کانونی و طراحی شبکه مضامین در گام نخست، در گام دوم و جهت بررسی روایی مضامین، از تدوین پرسشنامه، تعیین حجم نمونه و آزمون نرمال بودن ، ضریب کیسرمیرالکین، آزمون کرویت بارتلت، تحلیل عاملی و آزمون های نیکویی برازش استفاده، عوامل موثر بر مکان یابی تاسیسات هوشمند شناسایی و در نهایت از بارعاملی جهت رتبه بندی متغیرهای قابل اندازه گیری استفاده شده است. نتایج گواه است که متغیر مکنون پیش نیازهای استقرار سامانه مدیریت هوشمند آب تاثیر بیشتری در قیاس با متغیر اهداف دارد. بیشترین تاثیر در میان پیش نیازها ، متعلق به گزینه " وجود استراتژی اجرایی مناسب " است و"مدیریت هوشمند شبکه توزیع"بیش ترین تاثیر را بین اهداف استقرار تاسیسات آب هوشمند دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - مکان یابی پارک های بزرگ مقیاس برای مراکز شهری با استفاده از فرایند سه مرحله ایِ تحلیل سلسله مراتبی- شبکه ای (نمونه موردی: منطقه 8 (تاریخی – فرهنگی) شیراز )
علیرضا پاکفطرت مسعود تقوایی اصغر ضرابیفضاهای سبز به عنوان جزئی از نظام عملکردی، واجد ارزشهای اجتماعی و اکولوژیکی برای بافت مرکزی شهرها می باشند و مکانیابی صحیح آنها برای برخورداری از یک مرکز شهری سرزنده و پویا از اهمیت بسیاری برخوردار است. امروزه قابلیت روشهای مختلفی از تصمیم گیری چندمعیاره از جمله فرایند أکثرفضاهای سبز به عنوان جزئی از نظام عملکردی، واجد ارزشهای اجتماعی و اکولوژیکی برای بافت مرکزی شهرها می باشند و مکانیابی صحیح آنها برای برخورداری از یک مرکز شهری سرزنده و پویا از اهمیت بسیاری برخوردار است. امروزه قابلیت روشهای مختلفی از تصمیم گیری چندمعیاره از جمله فرایند تحلیل شبکه ای و سلسله مراتبی در حوزه مکانیابی فضای سبز به اثبات رسیده است. بنابراین پژوهش حاضر، توسعه فضای سبز شهری را در مرکز شهر شیراز با استفاده از فرایند سه مرحله ای تحلیل سلسله مراتبی- شبکه ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی بررسی می کند. نتایج این تحقیق نشان میدهد که ترکیب دو فرایند تحلیل سلسله مراتبی-شبکه ای ضمن رفع مشکلات تحلیل سلسله مراتبی، مدل مناسبی را برای تعیین میزان اهمیت معیارها، بررسی قابلیت اراضی و انتخاب موقعیت مکانی بهینه فضای سبز برای مناطق شهری به ویژه بافت تاریخی که دارای کمبود اراضی وسیع و مناسب می باشد، فراهم می آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - ارزیابی توان بومشناختی حوضه آبخیز کبگیان شهرستان بویراحمد برای آبزیپروری
زینب محرابی سهیل سبحان اردکانی لیما طیبیرشد جمعیت و نیازهای بشر باعث توسعه چشمگیر صنایع از جمله تکثیر و پرورش آبزیان بهعنوان منبع مهم تامین نیاز پروتئینی وی شده است. نتیجه این توسعه که بهطور معمول با عدم انجام مطالعات اثرات محیط زیستی همراه است، در بسیاری از کشورها از جمله ایران با پیامد تخریب محیط همراه ب أکثررشد جمعیت و نیازهای بشر باعث توسعه چشمگیر صنایع از جمله تکثیر و پرورش آبزیان بهعنوان منبع مهم تامین نیاز پروتئینی وی شده است. نتیجه این توسعه که بهطور معمول با عدم انجام مطالعات اثرات محیط زیستی همراه است، در بسیاری از کشورها از جمله ایران با پیامد تخریب محیط همراه بوده است. این مطالعه با هدف ارزیابی توان بومشناختی حوضه کبگیان شهرستان بویراحمد برای استقرار کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی انجام شد. بدین منظور و بر اساس مدل آبزیپروری مخدوم، از نقشه های 1:50000 بافت، عمق و فرسایش خاک، شیب، دما، اسیدیته و دبی آب، سنگ، رویشگاههای حساس، مناطق حفاظتشده و ارزش حفاظتی گونه ها و نرمافزار ArcGIS استفاده شد. نتایج نشان داد از وسعت تقریبی 192 هکتاری منطقه مورد مطالعه، 78/7 هکتار و به طور غالب در حاشیه روستای بطاری، از قابلیت قابل قبول برای توسعه صنعت آبزیپروری برخوردار بوده است. از آنجایی که در حال حاضر توزیع مکانی کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی در مسیر رودخانه کبگیان از وضعیتی مناسب برخوردار نیست و اغلب در یک بخش از رودخانه تمرکز دارد، توان پالایش آلایندههای تولیدی کارگاه ها توسط رودخانه کاهش یافته است. پیشنهاد می شود بهمنظور کاهش آثار سوء محیط زیستی صنعت تکثیر و پرورش آبزیان بر کیفیت آب رودخانه، نسبت به انتقال کارگاه ها به مناطقی با قابلیت توسعه آبزی پروری اقدام گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - اولویتبندی حوزه آبخیز برای احداث بند توری سنگی به روش تحلیل چند معیاره مکانی (SMCE)، در حسنرباط اصفهان
علی اکبر جمالی ابوالفضل رحیمآبادی نسیم زرنگ آرش رحمتیانحوزه آبخیز مورد مطالعه در منطقه حسنرباط از توابع میمه شهرستان اصفهان واقع شده است. برای تعیین مکانهای ایجاد سد سنگتوری (گابیون) در آبراهها با استفاده از روش تصمیمگیری چند معیاره (SMCE) مکانیابی شد. در ابتدا نقشه عوامل و محدودیتها بصورت لایههایی قابل استفاده در م أکثرحوزه آبخیز مورد مطالعه در منطقه حسنرباط از توابع میمه شهرستان اصفهان واقع شده است. برای تعیین مکانهای ایجاد سد سنگتوری (گابیون) در آبراهها با استفاده از روش تصمیمگیری چند معیاره (SMCE) مکانیابی شد. در ابتدا نقشه عوامل و محدودیتها بصورت لایههایی قابل استفاده در مدل درختی تهیه گردیده شد. در نهایت با وزندهی به عوامل به صورت مقایسه زوجی و به شکل رتبهای و اولویتبندی، به تولید نقشه نهایی که اولویتهای ساخت سد گابیونی را در منطقه نشان می دهد انجامید. با وجود راههای بسیار و چاههای فراوان در منطقه مورد مطالعه و اهمیت قرارگیری سدها در نزدیکی روستاهای موجود، تاثیر بسیاری در انتخاب مکان های ایجاد سد داشت است. البته عوامل طبیعی نیز در انتخاب این مکانها با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی دخالت همگامی داشته است. این مکانیابی برای برنامهریزان در حوضههای آبخیز که به کنترل فرسایش در مناطق حائز اهمیت توجه دارند پیشنهاد میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - ارزیابی اثرات محیط زیستی محل پیشنهادی دفن پسماندهای جامد شهری، مطالعه موردی: شهر هیدج (استان زنجان)
یونس خسروی عبدالحسین پری زنگنه میرعلی اصغر مختاری خدیجه صالحیزمینه و هدف: افزایش بسیار سریع جمعیت، الگوهای نادرست مصرف، تغییر استانداردهای زندگی و تنوع تولید محصولات، ازجمله فاکتورهای افزایش تولید پسماند و تغییر در ترکیب زباله گردیده که مشکلات عدیدهای را در محیط زیست ایجاد کرده است. براساس این مهم، انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد أکثرزمینه و هدف: افزایش بسیار سریع جمعیت، الگوهای نادرست مصرف، تغییر استانداردهای زندگی و تنوع تولید محصولات، ازجمله فاکتورهای افزایش تولید پسماند و تغییر در ترکیب زباله گردیده که مشکلات عدیدهای را در محیط زیست ایجاد کرده است. براساس این مهم، انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد میتواند از اثرات نامطلوب محیط زیست آنها جلوگیری کند. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده و با هدف تعیین مکان بهینه برای دفن پسماندهای جامد در شهر هیدج در استان زنجان انجام شده است. در این پژوهش از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و نرم افزار ArcGIS 10.3 استفاده شده است. بر این اساس و با توجه به پارامترهای مورد نیاز برای انتخاب مکان بهینه که نقش مؤثری در محل دفن پسماند و مکانیابی دارند، وزن دهی به روش سلسله مراتبی انجام پذیرفت و پس از هم پوشانی و تلفیق لایه های تهیه شده، مناطق مورد نظر برای دفن زباله در شهر هیدج در استان زنجان شناسایی شدند. یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق و با حذف حریمهای ممنوعه برای هر لایه، مناطق مناسب برای دفن پسماند در بخش شرقی شهر هیدج شناسایی شدند. مساحت زمین مورد نیاز جهت دفن با توجه به متوسط نرخ رشد جمعیت، چگالی زباله تولیدی، برآورد جرم و حجم پسماند و متوسط سرانه تولید زباله تعیین گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد منطقه انتخاب شده با احتمال بسیار زیاد، پتانسیل دفن زباله شهر هیدج را برای یک دوره 20 ساله آینده دارا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - پهنه بندی صنعتی استان همدان با استفاده از روشهای AHP و Weighted Overlay (مطالعه موردی: صنعت پتروشیمی)
بهنام صادقی مریم کیانی صدر مهرداد چراغیزمینه و هدف: توسعه صناع و توجه به مسائل زیست محیطی محتمل، همچنین استفاده بهینه و پایدار از همه امکانات پهنه سرزمین در راستای مکانیابی بهینه با توجه به توان اکولوژیکی منطقه یکی از موضوعات مهمی است که در سالهای اخیر مورد توجه بخش مدیریت محیط زیست قرار گرفته است. این تحقیق أکثرزمینه و هدف: توسعه صناع و توجه به مسائل زیست محیطی محتمل، همچنین استفاده بهینه و پایدار از همه امکانات پهنه سرزمین در راستای مکانیابی بهینه با توجه به توان اکولوژیکی منطقه یکی از موضوعات مهمی است که در سالهای اخیر مورد توجه بخش مدیریت محیط زیست قرار گرفته است. این تحقیق سعی دارد تا با ارزیابی توان منطقه و پهنهبندی مناسب کاربری صنایع پتروشیمی در جهت برنامهریزی و ایجاد تعادل و توازن منطقهای با توجه به قابلیتها و شرایط زیست محیطی به مکانیابی مناسب کاربری صنایع مذکور بپردازد. روش بررسی: در این تحقیق، پس از تعیین پارامترهای اکولوژیکی و غیراکولوژیک لازم جهت آنالیز، نسبت به وزندهی این فاکتورها با استفاده از روش تحلیل فرآیند سلسله مراتبی اقدام گردید. سپس نوزده لایه اطلاعاتی (کاربری اراضی، شیب، هیدرولوژی، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، اقلیم، دانهبندی خاک، عمق خاک، فرسایش خاک، فاصله از فرودگاهها، فاصله از شهرها، فاصله از روستاها، فاصله از جادهها و بزرگراهها، فاصله از سدها و تالابهای اصلی، فاصله از مناطق حفاظت شده، فاصله از صنایع، فاصله از گسل، فاصله از خطوط برق، فاصله از خطوط نفت و گاز)، در محیط GIS ، به روش، رویهم گذاری وزنی (Weighted Overlay) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.. یافته ها: از نتایج حاصل از این تحقیق این طور استنباط می شود که شهرستانهای شمالی و غربی استان ( کبودرآهنگ، فامنین، رزن و اسدآباد) به لحاظ ویژگیهای اکولوژیکی، به نسبت دارای شرایط بهتری بوده و بایستی در اولویت اول برنامهریزی قرار گیرند. لذا؛ در صورتیکه در توسعه صنعت پتروشیمی استان، بودجه و امکانات در حد بهینه و مطلوب مهیا باشند؛ میتوان جهت برنامه-ریزیهای آتی توسعه صنعت در این شهرستانها اقدام نمود. نتایج این تحقیق به سیاستگذاران و تصمیم گیران کمک خواهد کرد تا بتوانند بر اساس آنها برنامهریزی دقیقتری داشته باشند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - مکان یابی نیروگاههای بادی در استان سمنان با استفاده از روشAHP
حسن رضائی مختار کرمی فهیمه شاکریزمینه و هدف:محدودیت ذخایر انرژی فسیلی در جهان و افزایش سطح مصرف انرژی، همواره بشر را برای جایگزین کردن منابع انرژی جدید به چالش کشیده است. در این بین، باد به عنوان یکی از مظاهر انرژی های نو از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استان سمنان با توجه به وضعیت توپوگرافی و موقعیت أکثرزمینه و هدف:محدودیت ذخایر انرژی فسیلی در جهان و افزایش سطح مصرف انرژی، همواره بشر را برای جایگزین کردن منابع انرژی جدید به چالش کشیده است. در این بین، باد به عنوان یکی از مظاهر انرژی های نو از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استان سمنان با توجه به وضعیت توپوگرافی و موقعیت نسبی خود یکی از مناسب ترین مکان ها برای احداث نیروگاه بادی می باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان های مناسب جهت احداث نیروگاه بادی در این استان، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مد نظر قرار گرفت و با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای وزن دهی به لایه ها انتخاب و به کمک نرم افزار Expert choice پیاده سازی گردید. از نرم افزار Arc GIS، به منظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایه ها استفاده شد و بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات، استان سمنان از نظر قابلیت احداث نیروگاه بادی به چهار سطح عالی، خوب، متوسط و ضعیف تقسیم گردید. یافته ها: در نهایت نتایج حاصل نشان گر آن است که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم حمایتی تصمیم گیری، می تواند هم در آماده سازی داده ها و هم در مدل کردن اولویت ها و نظرات کارشناسان در رابطه با عوامل مختلف بسیار کارامد باشد و طراحان را در انتخاب مکان مناسب جهت احداث نیروگاه بادی یاری کند. بحث و نتیجه گیری: در این تحقیق، 3 منطقه، با در نظر گرفتن همپوشانی و انطباق نقشه های محدودیت، شرایط اقلیمی و نیز بازدید میدانی تعیین گردیدند که این مناطق به ترتیب دامغان، شمال غرب گرمسار و به صورت رگه هایی در شرق شاهرود می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - اولویتبندی مناطق مناسب استقرار صنایع مزاحم شهری با استفاده از تصمیمگیری چندمعیاره و برنامهریزی ریاضی (مطالعه موردی: شهرستان ازنا)
ستار سلطانیان احسان رحیمی علی سالاروند مجتبی جهاندیدهزمینه و هدف: رشد سریع شهرها و عدم توازن بین محیط و فرهنگ شهرنشینی مشکلات زیادی را به وجود آورده است. برخی از این مشکلات ناشی از صنایع و مشاغل مزاحم درون شهر است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کالبد شهری، قشربندی های اجتماعی و زندگی شهروندان تاثیر می گذارند. به منظور حف أکثرزمینه و هدف: رشد سریع شهرها و عدم توازن بین محیط و فرهنگ شهرنشینی مشکلات زیادی را به وجود آورده است. برخی از این مشکلات ناشی از صنایع و مشاغل مزاحم درون شهر است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کالبد شهری، قشربندی های اجتماعی و زندگی شهروندان تاثیر می گذارند. به منظور حفظ سلامت انسان و محیط زیست شهری، کلیه صنایع مزاحم باید به مکان های مجاز انتقال یابند. در این راستا، انتخاب مناسب ترین مکان در خارج از محدوده شهر مسآله ای بسیار مهم و پیچیده است. پژوهش حاضر نیز با هدف مکان یابی صنایع مزاحم شهرستان ازنا انجام شده است. روش بررسی: در این تحقیق پس از استانداردسازی لایه ها و تهیه نقشه محدودیت از آن ها، روش ترکیب خطی وزن دار برای تلفیق آن ها بکارگرفته شد. به منظور تعیین مناسب ترین پهنه از رویکرد شایستگی ناحیه ای سرزمین استفاده گردید و نواحی دارای ارزش های بالاتر از 200 و مساحت های بیش تر از 5 هکتار مشخص شد. در نهایت 15 پهنه حاصل گردید که اولویت بندی آن ها با استفاده از برنامه ربزی ریاضی و 5 فاکتور فاصله از مرکز شهر، جاده، نزدیک ترین روستا، مساحت پهنه ها و میانگین ارزش شایستگی ها انجام گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از اولویت بندی پهنه ها نشان داد که پهنه های شماره 10 و 2 به ترتیب مناسب ترین مکان جهت انتقال صنایع مزاحم شهری هستند. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که صرفا تعیین پهنه های مناسب برای انتقال صنایع کافی نیست، بلکه تعیین بهترین پهنه و همچنین اولویت بندی سایر پهنه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است که می تواند مدیران را در انتخاب مناسب ترین پهنه یاری نماید.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - مکانیابی دفن پسماندهای شهری با استفاده از روشهای تحلیل سلسله مراتبی و ماتریس لئوپولد (مطالعه موردی: شهر ملکان)
قدرت برزگری علیرضا اسماعیلی ابراهیم اصغری کلجاهیزمینه و هدف: گسترش بی رویه شهرها موجب افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری شده که علی رغم پیشرفت علوم و فناوری، مدیریت آنها به یک چالش مهم تبدیل شده است. هدف از این تحقیق بررسی و انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندهای شهر ملکان می باشد. روش بررسی: در این مطالعه ، معیار أکثرزمینه و هدف: گسترش بی رویه شهرها موجب افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری شده که علی رغم پیشرفت علوم و فناوری، مدیریت آنها به یک چالش مهم تبدیل شده است. هدف از این تحقیق بررسی و انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندهای شهر ملکان می باشد. روش بررسی: در این مطالعه ، معیارهای تصمیم گیری مورد نیاز شامل سنگ‎شناسی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، مشخصات خاک، توپوگرافی (شیب)، فاصله از مناطق شهری و فاصله از جاده اصلی، آبراهههای اصلی و فرعی، مناطق مسکونی، چاه و قنات، گسل ها شناسایی و جمع آوری شده اند. به منظور تشکیل ماتریس مقایسه زوجی و وزن دهی لایه های اطلاعاتی از نرم افزار Expert Choice 11 و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. سپس در محیط GIS، با روی هم قرار دادن لایه های اطلاعاتی مختلف، نقشه ی مکان های بهینه دفن مواد زائد شهری در منطقه مدل سازی شده است. یافته ها: مشخص گردید که مکان کنونی جمع آوری پسماند شهر ملکان از شرایط کافی برای دفن پسماند برخوردار نمی باشد و برای انتخاب محل مناسب علاوه بر بررسی تأثیر معیارهای دخیل لازم است از بازدیدهای میدانی و ارزیابی های زیست محیطی هم استفاده گردد تا در نهایت مناسب ترین محل برای دفن پسماند انتخاب گردد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق 8 پهنه مناسب انتخاب شد که براساس بازدیدهای میدانی 4 مورد از آنها حذف گردید. برای سامان دهی پسماندهای تولیدی منطقه، چهار پهنه انتخاب شده با استفاده از روش ماتریس لئوپولد مورد ارزیابی زیست محیطی قرار گرفت و در نهایت پهنه شماره 4 واقع در شرق روستای قلعه جوق به عنوان گزینه برتر معرفی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - مکانیابی محل دفن نخالههای ساختمانی با استفاده از GIS و روش AHP (مطالعه موردی: شهر همدان)
فاطمه جعفری نوبخت مهرداد چراغی بهاره لرستانیزمینه و هدف: رشد جمعیت، توسعه شهرنشینی و افزایش فعالیتهای انسانی رهآوردهای مختلفی از جمله تولید و تجمیع مواد زاید و به دنبال آن آلودگیهای محیطزیست را بههمراه خواهد داشت. در کشورهای در حال توسعه، نخالههای ساختمانی بخش بزرگی از زباله شهری را به خود اختصاص میدهند که أکثرزمینه و هدف: رشد جمعیت، توسعه شهرنشینی و افزایش فعالیتهای انسانی رهآوردهای مختلفی از جمله تولید و تجمیع مواد زاید و به دنبال آن آلودگیهای محیطزیست را بههمراه خواهد داشت. در کشورهای در حال توسعه، نخالههای ساختمانی بخش بزرگی از زباله شهری را به خود اختصاص میدهند که علاوه بر هزینه بسیار برای دفع آن، عواقب نامطلوبی نیز بر محیطزیست دارند. از آنجا که نخالههای ساختمانی به دلیل حجیم بودن فضای زیادی را اشغال میکنند، لذا دفع آنها در محلهای دفن زباله منجر به کاهش عمر مفید این محلها میشود و یافتن مکان جدید جهت دفن نخالههای ساختمانی ضرورت مییابد. روش بررسی: جستجو برای یافتن مکان جدید دفن مواد زاید، فرآیندی پیچیده و وقتگیر بوده و نیازمند سیستمی توانا و کارآمد است، چنانچه با استفاده از GIS و تلفیق لایههای اطلاعاتی مختلف و در نظر گرفتن معیارهای محیطزیستی، اجتماعی و اقتصادی، میتوان مناسبترین مکان را برای دفن نخالههای ساختمانی مکان یابی نمود. در تحقیق حاضر، 16 معیار (شیب، کاربری اراضی، مراکز مسکونی، تجاری و صنعتی، روستاها، راه ها (شامل 3 لایه بزرگراه، راه اصلی و راه فرعی)، آب ها (شامل 6 لایه چاه، چشمه، قنات، رودخانه، سد و آبراهه)، آثار باستانی، باند فرودگاه و معادن) در انجام فرآیند مکان یابی دخیل اند، بهطوریکه ابتدا اقدام به تهیه نقشههای حریم و فواصل شد و سپس به منظور دست یابی به اطمینان بیشتر، امتیازدهی به طبقات یا فواصل پارامترها به سه شیوه صورت گرفت. وزن دهی به معیارها با نرم افزار Expert Choice و به شیوه تحلیل سلسله مراتبی (AHP) صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از سه نوع امتیازدهی به منظور انجام آنالیز چند معیاره نشان داد که تفاوت چندانی در نتایج حاصل از روش های مختلف امتیازدهی مشاهده نمی شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از تلفیق 16 پارامتر دخیل در مکان یابی در نرم فزار ArcGIS 9.3، نشان داد که پهنههای مستعد جهت دفن نخاله های ساختمانیِ شهر همدان، اغلب در یک قاچ 90 درجه ای و در شرق شهر همدان واقع شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - مکانیابی محل دفن پسماند های خطرناک با کاربرد روشهای تصمیمگیری چند معیاره و GIS (مطالعه موردی: استان لرستان)
ولی چگنی مریم کیانی صدر مهرداد چراغیزمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک یکی از مهمترین مسئلههای عصر حاضر است. عدم توجه به برنامه ریزی و مدیریت صحیح آن می تواند موجب آلودگی آب های سطحی، زیرزمینی، خاک و هوا در سطح گسترده شود. از طرفی، توجه بیشتر به معیارهای زیست محیطی در برنامه ریزی های کلان مملکتی ایجاد أکثرزمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک یکی از مهمترین مسئلههای عصر حاضر است. عدم توجه به برنامه ریزی و مدیریت صحیح آن می تواند موجب آلودگی آب های سطحی، زیرزمینی، خاک و هوا در سطح گسترده شود. از طرفی، توجه بیشتر به معیارهای زیست محیطی در برنامه ریزی های کلان مملکتی ایجاد یک نگرش علمی جهت دفن زائدات خطرناک از طریق انتخاب محل های مناسب دفن این مواد را به دنبال داشته است که عدم توجه و رعایت اصول علمی و زیست محیطی باعث آلودگی آب، خاک، هوا شده و سلامت انسان و دیگر موجودات زنده را در معرض خطر قرار داده است. هدف از این مطالعه مکانیابی محل دفن پسماندهای خطرناک با کاربرد روشهای تصمیمگیری چند معیاره و GIS میباشد.روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش دلفی جهت تعیین معیارها و ANP، TOPSIS و نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS[1]) مکان مناسب جهت دفن پسماندهای ویژه در استان لرستان (که تاکنون هیچ محلی جهت دفن پسماندهای ویژه برای آن در نظر گرفته نشده) مشخص شده است.یافتهها: در نهایت پنج منطقه در استان لرستان از شهرستانهای ازنا، الیگودرز، کوهدشت و پلدختر به عنوان بهترین مکان جهت دفن پسماندهای ویژه در استان لرستان معرفی شدند و سپس با روش Topsis این پنج منطقه اولویتبندی شدند.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد که دو مدل Topsis و ANP در کنار GIS کارایی بسیاری در مکانیابی دفن پسماندها را دارا میباشد که با تحقیقات انجام گرفته در سایر مناطق مطابقت دارد.[1]- Geographic Information System تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - مکانیابی محل تخلیه و مراکز تسهیلاتی دفع پسماندهای عمرانی و ساختمانی با استفاده از GIS و FVIKOR (مطالعه موردی : شهر کرج)
زهرا حسن نژاد سعید محرابیانزمینه و هدف: انتخاب مکان مناسب جهت تخلیه و دفن پسماندها، یکی از مسائل حساس تصمیمگیری است،که نیازمند یک ارزیابی جامع میباشد. با توجه به حجم بالای تولید پسماندهای عمرانی و ساختمانی و همچنین میزان بالای این پسماندها نسبت به کل پسماندهای تولیدی، تعیین محلهای مناسب جهت دفن أکثرزمینه و هدف: انتخاب مکان مناسب جهت تخلیه و دفن پسماندها، یکی از مسائل حساس تصمیمگیری است،که نیازمند یک ارزیابی جامع میباشد. با توجه به حجم بالای تولید پسماندهای عمرانی و ساختمانی و همچنین میزان بالای این پسماندها نسبت به کل پسماندهای تولیدی، تعیین محلهای مناسب جهت دفن این نوع از پسماندها را به صورت مجزا، ضروری میسازد. بنابراین این پژوهش متدولوژی خود را با این هدف ارائه نموده است.روش بررسی: ارزیابی مکانها در این پژوهش سه مرحلهای است. در مرحله اول، پس از تعیین معیارهای موثر و تعیین وزن آنها توسط روش بردارویژه و به صورت سلسلهمراتبی، مناطق مورد مطالعه با 28 معیار با سیستم اطلاعات جغرافیایی ([1]GIS) به صورت فازی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله دوم، مناطق معرفی شده توسط GIS، با هفت معیار دیگر با روش FVIKOR[2] رتبهبندی شدند. در مرحله سوم رتبهبندی نهایی مکانها با 2 معیارامتیازهای بدست آمده از GIS وامتیازهای بدست آمده از روش FVIKOR انجام پذیرفت.یافتهها: وزن نهایی معیارهای ارزیابی با روشهای GIS و FVIKOR به ترتیب 84/0 و 14/0 گردید و طی سه مرحله 21 مکان رتبهبندی شدند.نتیجه گیری: رویکرد مورد استفاده در این پژوهش استفاده از (GIS) و منطق فازی، لحاظ نمودن وزن و اهمیت نسبی هر معیار و استفاده از یک روش مناسب برای رتبهبندی، موجب بالا رفتن دقت و اطمینان ارزیابی شده است و همچنین قدرت مانور بیشتر در برنامهریزی و تصمیمگیری برای مدیران شهری را فراهم میسازد و بدین جهت برای مکانیابی در حوزههای دیگر به خصوص مکانیابی تسهیلات نامطلوب قابل استفاده است.[1]-Geographic Information Systems[2]- Fuzzy Vlse Kriterijumska Optimizacija Ikompromisno Resenje تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - مکانیابی نیروگاه سیکل ترکیبی با استفاده از روش Fuzzy AHP و OWA (مطالعه موردی: استان قزوین)
سمیه علیزاده فاطمه سادات علویپور سعید کریمی جبار خالدیزمینه و هدف: اثرات موقعیت مکانی نیروگاهها بر جامعه، اقتصاد و محیط زیست، انتخاب مکان مناسب برای این تأسیسات را ضروری میسازدزمینه و هدف: اثرات موقعیت مکانی نیروگاهها بر جامعه، اقتصاد و محیط زیست، انتخاب مکان مناسب برای این تأسیسات را ضروری میسازد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - امکانسنجی استقرار مکان دفن مشترک مواد زاید جامد شهرستان خمینیشهر و شهرستانهای مجاور آن با استفاده از منطق فازی و AHP
افسانه افضلی علی فقیهی زرندیچکیده زمینه و هدف: امروزه روش دفن بهداشتی به عنوان آخرین راهبرد در سلسله مراتب مدیریت جامع مواد زاید جامد به شمار می آید از این رو نسبت به سایر روش های دفع بهداشتی ، رایج تر و کم هزینه تر می باشد. انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می تواند از اثرات نامطلوب اکولوژ أکثرچکیده زمینه و هدف: امروزه روش دفن بهداشتی به عنوان آخرین راهبرد در سلسله مراتب مدیریت جامع مواد زاید جامد به شمار می آید از این رو نسبت به سایر روش های دفع بهداشتی ، رایج تر و کم هزینه تر می باشد. انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می تواند از اثرات نامطلوب اکولوژیکی و اجتماعی- اقتصادی جلوگیری کند. مکان یابی محل دفن نیازمند تجزیه و تحلیل داده های مکانی، قوانین و معیارهای قابل قبول است. هدف از این پژوهش تعیین مکان مناسب دفن مشترک مواد زاید جامد شهری شهرستان خمینی شهر و 6 شهرستان مجاور آن با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره، GIS و AHP برای ارزیابی تناسب مکان های مناسب دفن با تأکید بر دید منطقه ای می باشد. روش بررسی: بدین منظور لایه های اطلاعاتی مختلف مربوط به نقشه های منطقه مورد مطالعه تهیه شد و تلفیق آن ها با استفاده از منطق بولین و فازی (طبقه بندی نواحی مناسب در محدوده ی ارزشی از 0 تا 255) در محیط GIS صورت گرفت. به منظور وزن دهی لایه های اطلاعاتی، از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شد. یافته ها: پس از پردازش های لازم، مکان های پیشنهادی مناسب دفن در 5 ناحیه و در بخش های مرکزی منطقه مورد مطالعه با مساحت کم تر از 1% تعیین گردیدند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این مطالعه می تواند در اولویت اول تصمیم گیری قرار گرفته و به تصمیم گیران در انتخاب محل مناسب دفن کمک کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - ارزیابی توان محیط زیست برای انتخاب ساختگاه نیروگاه هستهای با ترکیب منطق بولین- فازی (مطالعه موردی: منطقه سحرخیز استان گیلان)
مجتبی برزه کار نغمه مبرقعی دینان امیر سالمی حسن رمضانیزمینه و هدف: ارزیابی توان محیط زیست برای انتخاب ساخت گاه نیروگاه هسته ای با رعایت الزامات آژانس بین المللی انرژی اتمی و در چارچوب اصول آمایش سرزمین یک عامل بسیار مهم در دست یابی به توسعه پایدار است. ارزیابی دقیق توان محیط زیست باعث استقرار مناسب نیروگاه هسته ای در مناطق أکثرزمینه و هدف: ارزیابی توان محیط زیست برای انتخاب ساخت گاه نیروگاه هسته ای با رعایت الزامات آژانس بین المللی انرژی اتمی و در چارچوب اصول آمایش سرزمین یک عامل بسیار مهم در دست یابی به توسعه پایدار است. ارزیابی دقیق توان محیط زیست باعث استقرار مناسب نیروگاه هسته ای در مناطق ساحلی مطابق با ملاحظات اکولوژیک و اجتماعی- اقتصادی خواهد شد. هدف عمده این پژوهش ارزیابی توان محیط زیست برای انتخاب ساخت گاه نیروگاه هسته ای در منطقه سحرخیز استان گیلان با استفاده از ترکیب منطق بولین- فازی برپایه ترکیب خطی وزن دار در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی است. روش بررسی: ابتدا با بررسی منابع آژانس بین المللی انرژی اتمی، معیارهای انتخاب ساخت گاه نیروگاه هسته ای مشخص گردید. سپس کلیه لایه های اکولوژیک و اجتماعی- اقتصادی وارد محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی شد و استانداردسازی لایه ها صورت گرفت. در مرحله بعد از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برپایه مقایسه زوجی برای وزن دهی لایه ها استفاده گردید. در نهایت کلیه لایه های اکولوژیک و اجتماعی- اقتصادی از طریق ترکیب منطق بولین- فازی برپایه روش ترکیب خطی وزن دار تلفیق شدند. یافته ها: پس از تلفیق لایه های اکولوژیک و اجتماعی- اقتصادی با استفاده از ترکیب منطق بولین- فازی برپایه روش ترکیب خطی وزن دار، مشخص شد که کل مساحت منطقه سحرخیز استان گیلان برای انتخاب ساخت گاه نیروگاه هسته ای نامناسب است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد بر طبق الزامات آژانس بین المللی انرژی اتمی و کمیسیون نظارت هسته ای آمریکا جهت ارزیابی توان محیط زیست برای انتخاب ساخت گاه نیروگاه هسته ای در منطقه سحرخیز استان گیلان، روش منطق بولین- فازی برپایه ترکیب خطی وزن دار انعطاف پذیری و دقت بالاتری در مقایسه با روش منطق بولین دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - امکان سنجی استقرار صنایع در منطقه اصفهان بزرگ با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار در محیط GIS
مرضیه رئیسی علیرضا سفیانیان حمیدرضا قدوسیزمینه و هدف: مکان یابی مناطق صنعتی با در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، یک عامل کلیدی در برنامه ریزی های منطقه ای است. مکان مناسب برای استقرار صنعت به دامنه وسیعی از معیارها توجه داشته و فواید اقتصادی و اجتماعی را با پایداری زیست محیطی هماهنگ و همراه أکثرزمینه و هدف: مکان یابی مناطق صنعتی با در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، یک عامل کلیدی در برنامه ریزی های منطقه ای است. مکان مناسب برای استقرار صنعت به دامنه وسیعی از معیارها توجه داشته و فواید اقتصادی و اجتماعی را با پایداری زیست محیطی هماهنگ و همراه می نماید. اصفهان از مهم ترین مراکز صنعتی ایران است. به واسطه رشد سریع صنایع در این شهر استقرار صنایع به خارج از شعاع 50 کیلومتری محدود شده است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی امکان استقرار صنایع در داخل شعاع 50 کیلومتری شهر اصفهان با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار در سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. روش بررسی: ابتدا با بررسی منابع و کسب استانداردها، معیارهای استقرار صنایع مشخص گردید. سپس کلیه معیارها با فرمت مشابه به سیستم اطلاعات جغرافیایی وارد و استانداردسازی شدند. در مرحله بعد از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و ماتریس مقایسه دوتایی برای وزن دهی معیارها استفاده شد و در نهایت کلیه لایه ها با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار تلفیق شدند. یافته ها: بعد از حذف مناطقی که دارای مساحت کافی برای استقرار صنایع نبودند، مشخص شد که 4 منطقه در شعاع 50 کیلومتری اصفهان برای استقرار صنایع مناسبند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در مطالعه حاضر، ممنوعیت استقرار صنایع در شعاع 50 کیلومتری اصفهان، بر پایه مطالعات علمی تصویب نشده است و نیازمند اصلاح و بازنگری است، زیرا همان طور که از نتایج این مطالعه بر می آید 4 لکه در داخل این محدوده دارای معیارها و همچنین مساحت مناسب برای استقرار صنایع هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - مکانیابی محل دفن پسماندهای خطرناک استان زنجان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی
مهدی برومندی ماشااله خامهچیان محمدرضا نیکودلزمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک در سالهای اخیر در کشور با توجه به رشد افزایشی آن مورد توجه قرار گرفته است. استان زنجان به دلیل وجود واحدهای صنعتی متعدد، نیاز به راهکاری مدیریتی در مورد پسماندهای خطرناک دارد. دفن پسماندها یکی از رایجترین راهکارهای مدیریتی پسماندها أکثرزمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک در سالهای اخیر در کشور با توجه به رشد افزایشی آن مورد توجه قرار گرفته است. استان زنجان به دلیل وجود واحدهای صنعتی متعدد، نیاز به راهکاری مدیریتی در مورد پسماندهای خطرناک دارد. دفن پسماندها یکی از رایجترین راهکارهای مدیریتی پسماندها میباشد. پیدا کردن محلی بهینه که هم دارای کم ترین خطرات زیست محیطی بوده و هم از لحاظ اقتصادی بهینه باشد، هدف اصلی این مقاله است. روش کار: روشی که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته است تلفیقی از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصمیم گیری چند متغیره میباشد. یک روش دو مرحلهای که شامل حذف مناطق ممنوع و محاسبه شاخص مناسب بودن میباشد، برای شناسایی محلهای بهینه دفن پسماندها مورد استفاده قرار گرفته است. یافتهها: جهت به دست آوردن اهمیت نسبی عوامل موثر از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. برای محاسبه شاخص مناسب بودن و ارزیابی منطقه مورد مطالعه جهت دفن پسماندهای خطرناک، از روش وزندهی ساده افزایشی استفاده شده است. در نهایت مناطقی با شاخص مناسب بودن بالا، جهت دفن پسماندهای خطرناک در استان معرفی میشوند. نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد ترکیب سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصمیمگیری چند متغیره در مکانیابی محل دفن پسماندها بسیار کارآمد میباشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - مکانیابی احداث کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با کاربرد پسماندهای کشاورزی با روش AHP
عبدالله بریمانی علی قاسمیان مجید عزیزی مجید ذبیح زادهزمینه و هدف: استقرار بهینه صنایع باعث افزایش کارایی نظام اقتصادی می گردد، زیرا ازنظر اقتصادی هر مکانی برای استقرار فعالیت های بهخصوص، مناسب به نظر می رسد. انجام تحقیقات در مورد انتخاب مکان صنایع، می تواند راهنمای خوبی برای سیاستگذاریهای دولت و بنگاه ها در امر هدایت ص أکثرزمینه و هدف: استقرار بهینه صنایع باعث افزایش کارایی نظام اقتصادی می گردد، زیرا ازنظر اقتصادی هر مکانی برای استقرار فعالیت های بهخصوص، مناسب به نظر می رسد. انجام تحقیقات در مورد انتخاب مکان صنایع، می تواند راهنمای خوبی برای سیاستگذاریهای دولت و بنگاه ها در امر هدایت صنایع به مکان های متناسب با اهداف ملی و منطقه ای باشد. هدف از این تحقیق مکانیابی بهینه کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[1] میباشد. روش بررسی: پس از مطالعات صورت گرفته، شاخصهای تأثیرگذار در انتخاب محل تأسیس کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ در استان مازندران شناسایی و سلسلهمراتب شاخص ها و زیر شاخص ها طراحی و درنهایت ارزش وزنی آنها با استفاده از پرسش نامه و آنالیز داده ها در محیط نرمافزار اکسپرت چویس[2] تعیین شد. در مرحله دوم نیز اولویتبندی نهایی گزینهها به منظور تعیین بهترین مکان از بین گزینههای شرق، غرب و مرکز استان انجام شد. یافتهها: شاخصهای مواد و محصول، اقتصادی و زیرساختی به ترتیب شاخص های اصلی تأثیرگذار بر روی مکانیابی کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران بودند. بهطورکلی با توجه بهتمامی زیرشاخص های موردمطالعه در این تحقیق، میزان عرضه پسماند بیشترین تأثیر را در مکانیابی کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران دارد. هم چنین، زیر شاخصهای مربوط به ماده اولیه از مهمترین عوامل تأثیرگذار می باشند. بحث و نتیجهگیری: نتایج نشان داد منطقه شرق مازندران بهترین مکان برای استقرار کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران میباشد. 5- Analytical Hierarchy Process 6-Expert Choice تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - ارزشیابی محیطزیستی محل دفن فعلی پسماندهای شهر سمنان براساس معیارهای مکان یابی محل های دفن
نیلوفر عابدینزاده فاطمه قنبریزمینه و هدف: امروزه با افزایش شهرنشینی در شهرهای بزرگ و هم چنین افزایش سرانه تولید پسماند شهری به علت صنعتی شدن جوامع، جمعآوری و دفع پسماندهای شهری به یکی از مهمترین مقوله های مدیریت جامع پسماندهای شهری تبدیل شده است. محلهای دفن غیر بهداشتی پسماند، اثرات نامطلوبی روی أکثرزمینه و هدف: امروزه با افزایش شهرنشینی در شهرهای بزرگ و هم چنین افزایش سرانه تولید پسماند شهری به علت صنعتی شدن جوامع، جمعآوری و دفع پسماندهای شهری به یکی از مهمترین مقوله های مدیریت جامع پسماندهای شهری تبدیل شده است. محلهای دفن غیر بهداشتی پسماند، اثرات نامطلوبی روی محیط بر جای میگذارند. زمانی این اثرات شدت بیشتری خواهند داشت که محلهای دفن بدون انجام فرآیند مکانیابی انتخاب شده باشند. کاربرد روشهای متداول سنجش محلهای دفن پسماند به منظور شناسایی اثرات ناسازگار و اعمال اقدامات در جهت کاهش این اثرات اهمیت زیادی دارد. مواد و روشها: جهت انتخاب و ارزیابی محل دفن پسماند از معیارها و شاخص های مختلفی استفاده می شود. در این مطالعه محل دفن پسماندهای شهر سمنان با استفاده از نقشههای شیب، توپوگرافی، کاربری اراضی، تیپ خاک و نقشههای هم عمق آب زیرزمینی و توسط سه مدل اولکنو، منوری و دراستیک مورد بررسی قرار گرفته و نتایج با یکدیگر مقایسه شدهاند. یافتهها: این محل براساس روش اولکنو در طبقه خوب و بر اساس روش منوری در طبقه قابلقبول قرار دارد. بر اساس مجموع امتیازدهی پارامترها در روش دراستیک نیز در محدوده امتیاز بهتر قرار میگیرد. بحثونتیجهگیری: علیرغم اینکه این محل بدون انجام فرآیند مکانیابی بهمنظور دفن پسماندهای شهر سمنان انتخاب شده است و در وضعیت مناسبی قرار دارد، اما با توجه به بررسی انجام شده، در راستای بهبود این محل اقدامات طراحی، مهندسی و مدیریت در هنگام بهرهبرداری ضروری بهنظر میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - ضرورت انتخاب مدل بهینه مکانیابی لندفیل های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار
طلیعه عبدالخانی نژاد سید مسعود منوری سعید زارعیزمینه و هدف: مکانیابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرحهای توسعه شهری است. توسعه پایدار را میتوان به معنای شناسایی ویژگیها و داراییهای منحصربهفرد هر منطقه دانست که مزیتهای هر منطقه را برجسته نموده و ذینفعهای منطقه و منابع را حول چشمانداز برخاسته از آمای أکثرزمینه و هدف: مکانیابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرحهای توسعه شهری است. توسعه پایدار را میتوان به معنای شناسایی ویژگیها و داراییهای منحصربهفرد هر منطقه دانست که مزیتهای هر منطقه را برجسته نموده و ذینفعهای منطقه و منابع را حول چشمانداز برخاسته از آمایش سرزمین سوق میدهد. توسعهی فضایی لندفیلهای شهری در پهنهی سرزمین مجموعه مخاطرات و تهدیداتی است که از منابع مختلف انسانی به محیطزیست وارد میشود. ازاینرو مطالعات پایه زیستمحیطی با تکیه بر فنآوری GIS و دیگر مدلهای مربوط بر اساس تجزیه و تحلیل فضایی دادهها در خصوص شناسایی منطقه، میتواند موردتوجه جدی قرار گیرد. سیمای سرزمین بر سودمندی فعالیتهای انسان در طبیعت اشاره میکند بهخصوص در مناطقی که دلالت بر گیاهان دارد و یا بهطور مصنوعی ترسیمشده است، از طرفی در لندفیلهای شهری بررسی از دیدگاه سیمای سرزمین تأثیر بسیار مهمی در انتخاب محل دفن دارد. این تحقیق با هدف ضرورت انتخاب مدل بهینه برای مکانیابی لندفیلهای شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار است. روش بررسی: در این تحقیق محل دفن پسماند شهر بوشهر مورد بازدید قرار گرفته و ویژگیهایی نظیر میزان فاصله چاه، مراکز جمعیتی و مسکونی، مراکز صنعتی، جاده دسترسی، فرودگاهها، مراکز تاریخی و مذهبی، مناطق با اهمیت زیستی، شکارگاهها و زیستگاههای پرندگان، مختصات جغرافیایی، باد، پستی و بلندی زمین، زمین شناسی، کاربری اراضی، خاکشناسی، مسیلها، عمق آبهای زیرزمینی، دشت سیلابی، آب سطحی و شیب مورد مطالعه قرار گرفت. پس از انجام پردازشهای لازم در این نرم افزار نقشه مختلف منطقه تهیه گردید. نقشه حاصل به نرمافزار Arc GIS انتقال داده شد. نقشههای با تابع Clip کلیه فایلهای رقومی مختص این محدوده استخراج شد. نقشههای پایه در محیط، ۲/۹ Arc GIS در محدوده مطالعاتی با استفاده از تابع Buffer مشخص گردید، سپس نقشهها دستهبندی و در نهایت با روی همگذاری هر یک از نقشهها، نقشه نهایی شده، به دست آمد. نقشه نهایی با توجه به جداول طبقهبندی با سه ارزش نامناسب، متوسط و مناسب تهیه گردید. یافتهها: نتایج این تحقیق نشان داد که منطقه مورد مطالعه ۵۷ درصد مناسب، ۴۰ درصد نامناسب و ۳ درصد متوسط در راستای آمایش و توسعه پایدار ارزیابی شد. همچنین بر اساس میزان رشد جمعیت در شهر بوشهر میزان تولید پسماند در افق ۲۰ ساله مساحت اراضی مورد نیاز دفن بهداشتی در محدوه مطالعاتی از سال ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۵، ۲/۱۱۷۶۲۶۱ هکتار محاسبه گردید. با توجه به این که مساحت زمین محل دفن فعلی ۲ هکتار میباشد، مشخص شد این محل جوابگوی نیاز ۲۰ ساله نمیباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - مقایسه نتایج روشهای مکانیابی فضاهای مناسب طراحی سایتهای گردشگری با استفاده ازPralong و TOPSIS(مطالعه موردی: حوضه آبریز شمرود)
شیوا بهارستانی محسن کافی حسن دارابیزمینه و هدف: تفریح و تفرج در مناطق و سایت های گردشگری برون شهری به صورت یک نیاز برای شهروندان درآمده است که در نتیجه آن، شناسایی، انتخاب، تحلیل و طراحی سایت های گردشگری در نواحی طبیعی و خارج از محیط های شهری ضرورت یافته است. روش های مختلفی برای شناسایی سایت های گردشگری أکثرزمینه و هدف: تفریح و تفرج در مناطق و سایت های گردشگری برون شهری به صورت یک نیاز برای شهروندان درآمده است که در نتیجه آن، شناسایی، انتخاب، تحلیل و طراحی سایت های گردشگری در نواحی طبیعی و خارج از محیط های شهری ضرورت یافته است. روش های مختلفی برای شناسایی سایت های گردشگری ابداع شده است. لذا یک سوال اساسی قابل طرح عبارت است از این که آیا این روش ها علی رغم تفاوت در رویه محاسبه نتایج یکسانی دارند. هدف از این مقاله بررسی نتایج دو روش Pralong و TOPSISبرای ارزیابی قابلیت سایت های گردشگری حاشیه رودخانه شمرود می باشد. روش بررسی: ابتدا قابلیت سایت های گردشگری حاشیه رودخانه شمرود گیلان مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس با استفاده از دو روش Pralong و TOPSIS این سایت ها مورد ارزیابی قرار گرفتند و سایت نهایی انتخاب گردید و در نهایت نتایج این دو روش با هم مقایسه شدند. یافته ها: نتایج کلی در انتخاب سایت نهایی مشابه است. همچنین روش TOPSIS افتراق موجود میان سایت ها را با شدت بیش تری از Pralong منعکس می سازد وسوم اینکه هر دو روش به انتخاب واحدی رسیده اند که با انتخاب مردم همگن است. نتیجه گیری: ترکیب دو مدل Pralong و TOPSIS برای دست یابی به تصمیمات کاربردی نتایج بهتری را ارایه می دهد. هم چنین از بین پهنه های مشخص شده در حاشیه رودخانه شمرود پهنه شماره 4 به عنوان بهترین پهنه جهت طراحی سایت گردشگری انتخاب گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - مکان یابی محل دفن پسماند با استفاده از منطق فازی در GIS و مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) (ناحیه مورد مطالعه : شهرستان مینودشت)
محمدجواد امیری وحید نیک زاد یاسر معرب نگار فروغیزمینه و هدف: مکان یابی مناسب پسماند های شهری از به وجود آمدن معضلات زیست محیطی در شهرها جلوگیری می کند. این تحقیق با هدف شناسایی مکان بهینه جهت دفن پسماند در شهرستان مینودشت با استفاده از روش منطق فازی در GIS و مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) است که براساس میزان جمعی أکثرزمینه و هدف: مکان یابی مناسب پسماند های شهری از به وجود آمدن معضلات زیست محیطی در شهرها جلوگیری می کند. این تحقیق با هدف شناسایی مکان بهینه جهت دفن پسماند در شهرستان مینودشت با استفاده از روش منطق فازی در GIS و مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) است که براساس میزان جمعیت تخمینی در 20 سال آینده و مساحت مورد نیاز برای دفع پسماند آن ها صورت می گیرد. روش بررسی: انتخاب مکان مناسب برای دفن پسماند نیازمند در نظر گرفتن عوامل متعددی است که با توجه به گستردگی و پیچدگی عوامل موثر در مکان یابی، ضرورت استفاده از فناوری های اطلاعات مکانی و تلفیق آن با سایر امور مدیریتی و برنامه ریزی مطرح می شود. به این منظور، به کارگیری سیستمی یکپارچه متشکل از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) ابزار مناسبی برای مکان یابی دفن پسماند می باشند. یافته ها: در این تحقیق برای تعیین مکان های مناسب دفن پسماند شهرستان مینودشت از معیارهای فاصله از جاده، شیب، ارتفاع، کاربری، میزان بارش، فاصله از گسل، فاصله ازآب های سطحی، فاصله از مناطق حفاظت شده، زمین شناسی، فاصله از شهر و فاصله از روستا استفاده شد. نقشه های مربوط به هر یک از لایه ها در محیطIdrisi استانداری سازی و به صورت فازی تهیه شد در ادامه برای وزن دهی و تلفیق لایه ها از فرایند تحلیل سلسه مراتب فازی (FAHP) و GIS استفاده شد نتایج: در نهایت نقشه های نهایی به پنچ روشgamma ، And ،Or،Sum و Productتهیه شد. سپس نقشه های مناسب مکان یابی دفن پسماند انتخاب شدند و هر کدام از آن ها به چهار طبقه مناسب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف طبقه بندی شد و طبقه مناسب روش های انتخابی لکه بندی شدند. روش های که میزان مساحت لکه های آن ها از میزان مساحت لازم برای دفن پسماند برای جمعیت تخمینی 20 سال آینده شهرستان مینودشت کمتر بود، حذف شدند. در نهایت روش های And و gamma با عدد 9/0 مکان مناسب دفن پسماند برای یک دور زمانی 20 ساله را مشخص کردند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - بررسی حدود آستانه معیارهای موثر بر مکان یابی محل دفن بهداشتی پسماندهای شهری
اکرم بمانی مهدی مظفری ملیحه عرفانیزمینه هدف: مکانیابی محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد نیازمند انجام مطالعات و اعمال مدیریت صحیح بوده و معیارهای متعددی در انتخاب مکان مناسب دفن تأثیرگذارند که عدم توجه به آنها موجب آلودگی شدید محیط زیست و صدمه به انسان ها می شود. معیارها و شاخص های متعددی جهت انتخاب محل من أکثرزمینه هدف: مکانیابی محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد نیازمند انجام مطالعات و اعمال مدیریت صحیح بوده و معیارهای متعددی در انتخاب مکان مناسب دفن تأثیرگذارند که عدم توجه به آنها موجب آلودگی شدید محیط زیست و صدمه به انسان ها می شود. معیارها و شاخص های متعددی جهت انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندها ارائه شده است، که هر یک محدودیت ها و شرایط خاصی را برای مکانیابی مطرح می سازد. به عبارت دیگر هر یک از معیارها براساس یکی از زمینه های علمی بنا شده اند، به گونه ای که مطالعات مکانیابی هویت چند بعدی و ساختار میان رشته ای پیدا کرده است. روش بررسی: در این پژوهش مهمترین معیارهای موثر بر مکانیابی محل دفن بهداشتی مواد زائد بر اساس مرور منابع و بررسی دستورالعمل های مختلف شناسایی شده اند. در این بررسی علاوه بر معرفی این معیارها به اهمیت هر یک از معیارهای مذکور در مکان یابی محل دفن پسماندهای شهری نیز پرداخته شده است. برای تمامی این معیارها مقادیر عددی حدود آستانه مناسب در مطالعات مختلف نیز بررسی شد. یافته ها: برخی از مهمترین این معیارها شیب، سنگ بستر، گسل ها، فاصله از منابع آب سطحی، عمق آب زیرزمینی، باد غالب، میزان بارش، مناطق حفاظت شده، فاصله از سکونتگاه های شهری و روستایی، کاربری اراضی، فاصله از شبکه راه ها و فاصله از مراکز تاریخی و باستانی می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به عدم وجود مطالعه منسجم در زمینه اهمیت معیارها و آستانه ها، این مطالعه می تواند به عنوان الگویی در مکان یابی محل دفن پسماند با توجه به ویژگی های محیط زیستی منطقه مد نظر محققان و تصمیم گیران قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - اولویت بندی مکان های دپو چوب در جنگل با استفاده از تحلیل سلسلهمراتبی
زهرا عزیزی حمداله صادقیزمینه هدف: یکی از چالش های پیش روی مدیران و برنامه ریزان واحد های جنگلی انتخاب و اولویت بندی مکان های مناسب برای کاربرد های گوناگون است. هدف از این پژوهش اولویت بندی مکان های مناسب دپو چوب در بخشی از جنگل های حوضه لیره سر استان مازندران است. روش بررسی: بدین منظور گزی أکثرزمینه هدف: یکی از چالش های پیش روی مدیران و برنامه ریزان واحد های جنگلی انتخاب و اولویت بندی مکان های مناسب برای کاربرد های گوناگون است. هدف از این پژوهش اولویت بندی مکان های مناسب دپو چوب در بخشی از جنگل های حوضه لیره سر استان مازندران است. روش بررسی: بدین منظور گزینه هایی با حداقل شرایط لازم برای دپو چوب انتخاب شدند. در مرحله دوم معیار های مورد نظر برای انتخاب محل دپو مشخص شدند. این معیار ها شامل: شیب، موجودی سرپا و تراکم تاج پوشش بودند. در مرحله سوم وزندهی معیار ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و نظر کارشناسی انجام گرفت. سپس تحلیل نرخ سازگاری مناطق مورد نظر اولویت بندی شدند. یافته ها: در این تحقیق معیار حجم سرپای توده های جنگلی مجاور محل دپو بالاترین وزن (575/0) را به خود اختصاص داده است. از بین 6 گزینه مورد بررسی، گزینه 3 با داشتن حجم سرپای 300- 400، تراکم تاج پوشش در محل دپوی 50-25% و شیب 10-5% به عنوان بهترین گزینه برای احداث محل دپو مشخص شد. بحثونتیجه گیری: نتایج وزن دهی معیار ها نشان داد، که حجم سرپای توده های مجاور دپو بیشترین اهمیت را دارد. بهره برداری از تودههای جنگلی با حجم سرپای بالا لزوم وجود دپوها و انبار های چوب را در نزدیکترین نقطه به توده های جنگلی ضروری می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - مکانیابی سایت دفن بهداشتی زباله شهری با استفاده از GIS و الگوریتم فازی ( مطالعه موردی : شهر رفسنجان)
مهدیه رجایی نژاد محمد رضوانی فرحناز رشیدیگسترش شهرها و افزایش جمعیت، سبب تولید انواع پسماند در شهرها شده است . با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی انتخاب محل دفن باید با دقت وطی یک فرآیند علمی صورت گیرد . پارامترها مختلفی در انتخاب محل مناسب دفن پسماند دخالت دارند که هر کدام از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت أکثرگسترش شهرها و افزایش جمعیت، سبب تولید انواع پسماند در شهرها شده است . با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی انتخاب محل دفن باید با دقت وطی یک فرآیند علمی صورت گیرد . پارامترها مختلفی در انتخاب محل مناسب دفن پسماند دخالت دارند که هر کدام از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت هایی را هم در انتخاب ایجاد مینمایند . هدف این پژوهش انتخاب مناسب ترین محلی است که کمترین اثرات سوء زیست محیطی را داشته باشد . این مطالعه با استفاده از نرم افزار GIS و منطق فازی انجام شده است . در مرحله اول عوامل موثر در مکانیابی شناسایی شدند . سپس با رقومی کردن و وزن دهی 19 لایه اطلاعاتی شامل خاک شناسی ، زمین شناسی ، آبهای سطحی ، عمق آب زیرزمینی ، فاصله از شهر، فاصله از گسل، راه های دسترسی، طبقات ارتفاعی، شیب، پوشش گیاهی، .... لایه ها با استفاده منطق فازی ترکیب شدند و بهترین مکان برای لندفیل بدست آمد . در این مطالعه مناطق مستعد جهت لندفیل در نواحی شمال و شمال غربی شهر مشخص گردیدند . نتایج نشان داد که استفاده از GIS و منطق فازی این امکان را به تصمیم گیر می دهد که عوامل مهمتری را که از نظر او مساله مکان یابی را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهند با همان اهمیت در مکانیابی وارد رفسنجان نماید . لذا استفاده از این روش برای این قبیل مطالعات مناسب می باشد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - مکان یابی دفن زباله با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) با تاکید بر مطالعات زیست محیطی ( مطالعه موردی : دفن زباله های شهرک صنعتی سمنان )
سعید کامیابی بابک قطبوعی مرتضی حسن آبادیمعیارها و پارامترهای متعددی در انتخاب محل مناسب دفن زباله دخیل می باشند که هر کدام به نوبه خود از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت هایی را در انتخاب ایجاد می کنند .هدف نهایی این معیارها انتخاب مناسب ترین محلی است که کمترین اثرات سوء زیست محیطی را داشته باشد .از این رو أکثرمعیارها و پارامترهای متعددی در انتخاب محل مناسب دفن زباله دخیل می باشند که هر کدام به نوبه خود از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت هایی را در انتخاب ایجاد می کنند .هدف نهایی این معیارها انتخاب مناسب ترین محلی است که کمترین اثرات سوء زیست محیطی را داشته باشد .از این رو به کارگیری روشهای تصمیم گیری مدیریتی مانند تکنیک های چند معیاره می تواند در این زمینه مفید باشد .لذا در این پژوهش به منظور انتخاب بهترین مکان برای دفن زباله یک مدل تصمیم گیری با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی گروهی طراحی و ارائه گردیده است که تأکید آن بر مطالعات زمین شناسی می باشد . مدل این پژوهش در دنیای واقعی به منظور مکان یابی دفن زباله های شهرک صنعتی سمنان به کار گرفته شد . نتایج پژوهش حاکی از آن است که به کارگیری این تکنیک در مدل پیشنهادی می تواند نظرات کارشناسان را در اولویت بندی مکانهای کاندید و انتخاب بهترین مکان دفن زباله های شهرک صنعتی سمنان لحاظ نموده و هزینه های ناشی از انتخاب مکان نامناسب را به طور چشمگیری کاهش دهد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - استفاده از ابزارهای پشتیبان تصمیمگیری در مدیریت و برنامهریزی پسماند شهری (مطالعه موردی: مکانیابی محل دفن استان البرز)
مرضیه مهتابی اوغانی اکبر نجفی حبیباله یونسی مظاهر معین الدینیتولید زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زاید جامد، یکی از مشکلات اساسی است. رشد نمایی جمعیت شهرنشین کشورهای در حال توسعه در دهه های گذشته و سرعت گرفتن پدیده شهرنشینی، ضرورت توسعه پایدار محیط زیست و مدیریت کارآمد زایدات را أکثرتولید زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زاید جامد، یکی از مشکلات اساسی است. رشد نمایی جمعیت شهرنشین کشورهای در حال توسعه در دهه های گذشته و سرعت گرفتن پدیده شهرنشینی، ضرورت توسعه پایدار محیط زیست و مدیریت کارآمد زایدات را به وجود آورده است. هدف مطالعه جاری، اعمال انواع عملیات تحلیل های مکانی، با بهره گیری از فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی و اولویت بندی مکان های دفن پیشنهادی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ((AHP است. به همین منظور، ابتدا لایه های اطلاعاتی مؤثر در مکان یابی دفن محدوده مورد مطالعه(لایه کاربری اراضی، رودخانه ها، تالاب ها، جاده ها، مناطق حفاظتی، خاک شناسی، آب های زیرزمینی، مرفولوژی، زمین شناسی و ...) شناسایی و با مراجعه به سازمان ها و مراکز اطلاعاتی تهیه شد. سپس این لایه های اطلاعاتی (نقشه های رقومی) وارد محیط نرم افزار GIS 9.2 Arc شد. در مرحله بعد با توجه به محدودیت ها، گزینه های مناسب دفن زباله با استفاده از GIS شناسایی شدند و به عنوان داده های ورودی برای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به کار رفتند. نتایج این بررسی مبین این واقعیت است که 4 منطقه واقع در جنوب شهر کرج استعداد بالقوه دفن زباله را دارند. همچنین با کمک AHP امکان اولویت بندی گزینه ها و تعیین وزن معیارهای مؤثر در تصمیم گیری وجود دارد. نتایج این مطالعه نشان داد معیار عمق آب زیرزمینی و شیب زمین در پژوهش حاضر از اهمیت بیشتری نسبت به سایر معیارها برخوردارند و گزینه 3 دارای بیشترین شایستگی برای انتخاب محل دفن بهداشتی پسماند می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - مکانیابی جایگاه دفن پسماند در شهربندرعباس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبیAHP))
حمیده ثمری جهرمی حسن حسین زاده اصلمکان یابی جایگاه های مناسب دفن پسماند از اقدامات مهم در فرایند مدیریت جامع پسماندهای جامد شهری است. در فرایند مکان یابی می بایست معیارهای مختلفی مورد ملاحظه قرار گیرد. بنابراین کاربرد روش هایی که قادر به تامین معیارهای مورد نظر می باشند ضروری است. این تحقیق با هدف تعیین أکثرمکان یابی جایگاه های مناسب دفن پسماند از اقدامات مهم در فرایند مدیریت جامع پسماندهای جامد شهری است. در فرایند مکان یابی می بایست معیارهای مختلفی مورد ملاحظه قرار گیرد. بنابراین کاربرد روش هایی که قادر به تامین معیارهای مورد نظر می باشند ضروری است. این تحقیق با هدف تعیین مکان های مناسب دفن پسماند شهری شهر بندرعباس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی [1](AHP) به منظور ارائه راهکارهای بهینه در مکانیابی اجرا شده است. در این تحقیق از معیارهایی نظیر کاربری اراضی، خطوط ارتباطی، فاصله از مراکز شهری و منابع آبی برای مکانیابی محل دفن پسماند شهر بندرعباس استفاده شده است. وزن هریک از معیارها با استفاده از روش AHP محاسبه می شود.با انجام بازدیدهای میدانی ازمیان مکان های مناسب، چهار مکان برای مقایسه و ارزیابی از طریق فرایند AHP مشخص شدند که نهایتاٌ با انجام مطالعات دقیقتر بر روی مکانهای انتخاب شده واعمال وزن های مناسب به هریک از مکان ها، محل دفن نهایی، شمال غرب شهرستان بستک انتخاب گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - Land suitability assessment using ANP in a GIS environment for Tourism Development Site (Case study: Lavasan-e Kuchak Rural District, Tehran province, Iran)
Elham Eftekhari Masoud MahdaviThe selection of a tourism development site involves a complex array of decision criteria that may have interdependence relationships within and between them. This study assessed the possibility of establishing natural tourism development site in Lavasan-e Kuchak Rural أکثرThe selection of a tourism development site involves a complex array of decision criteria that may have interdependence relationships within and between them. This study assessed the possibility of establishing natural tourism development site in Lavasan-e Kuchak Rural District (Tehran province) in Iran by using analytic network process (ANP) in a geographical information system (GIS) environment. ANP and the overlaying process were done on GIS. Using 10 information layers in three main criteria including Site Feature, Infrastructures & Services, and Risk & Sensitive Areas, the land suitability map was produced and reclassified into 5 scored divisions from least suitable to most suitable areas. The results showed that about 15.87 of the area of Lavasan-e Kuchak Rural District is most suitable for establishment of tourism development. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - Evaluation of Isfahan Mashahir Leisure Complex Site Selection
Farinaz Khorasanizadeh Amir GandomkarIsfahan province as a tourism hub and location at the crossroads of northern and southern corridor, the impact on the development and stability of the country. This study aims to evaluate the spatial dispersion of hotels in Isfahan province, its role in the development أکثرIsfahan province as a tourism hub and location at the crossroads of northern and southern corridor, the impact on the development and stability of the country. This study aims to evaluate the spatial dispersion of hotels in Isfahan province, its role in the development of domestic tourism in order to increase economic profit, social, cultural and environmental tourism, the tourism industry to the current planning and direction Future investments in established hotel with spatial planning approach formulated. The main purpose of this study was to survey the spatial dispersion of hotels in Isfahan Province and its role in the development of domestic tourism. The study, depending on the target application and the nature and methods of descriptive research, analytical and solidarity. The sample consisted of experts Administration of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Isfahan province are university professors and consultants. In this study, experts in population due to the low volume of population, almost the entire population were selected and sampling have been carried out. The method of collecting data in this study, library research and field study (questionnaire). The analysis and rating of effective factors in the development of domestic tourism model was used TOPSISS. The results show that the spatial dispersion of effective development of domestic tourism hotels in Isfahan province. The results of this survey point out the significance of the relationship between spatial arrangement of hotels and their occupancy rate noted. The results could Administration of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Isfahan province, the Housing and Urban Development, and the governments of the province and municipalities, investors, academic institutions and students and researchers interested in this field is used. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - مکانیابی نیروگاه های خورشیدی با استفاده از داده های اقلیمی و سامانه اطلاعات مکانی (مطالعة موردی: استان ایلام)
هدی احمدی جعفر مرشدی فریده عظیمیهدف از این تحقیق تعیین مکان مناسب جهت احداث نیروگاه خورشیدی با توجه به معیار و گزینه های اقلیم (دما، تابش، بارش، ساعت آفتابی، تبخیر)، توپوگرافی (ارتفاع، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل)، محیط زیست (کاربری اراضی، رودخانه ها) و محیط انسانی (محدوده مسکونی، راه ها) در محیط سیستم أکثرهدف از این تحقیق تعیین مکان مناسب جهت احداث نیروگاه خورشیدی با توجه به معیار و گزینه های اقلیم (دما، تابش، بارش، ساعت آفتابی، تبخیر)، توپوگرافی (ارتفاع، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل)، محیط زیست (کاربری اراضی، رودخانه ها) و محیط انسانی (محدوده مسکونی، راه ها) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل سلسله مراتبی در استان ایلام است. بر اساس نقش و اهمیت این فاکتورها آمار هر کدام از پارامترها در نرم افزار اکسل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نقشه هر کدام از معیارها در محیط (GIS) تهیه گردید و وزن هر کدام از معیارها با روش فرآیند سلسله مراتبی (AHP) تعیین گردید. از محیط نرم افزار ArcGIS®9.3 برای مدلسازی و تلفیق داده ها استفاده شد و نقشه احداث نیروگاه خورشیدی در چهار کلاس مختلف (ضعیف، متوسط، خوب و خیلی خوب) به دست آمد. نتایج نشان داد پهنه هایی که در منطقه با توان خیلی خوب شناسایی شدند مساحتی حدود 1510812500 متر مربع را به خود اختصاص دادند که مناطق جنوبی و غربی استان ایلام بهترین مکان های احداث نیروگاه خورشیدی هستند. نتایح همچنین نشان داد که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم پشتیبانی تصمیم گیری و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مدل انعطاف پذیری در مدلسازی داده های مکانی در انتخاب مکان مناسب نیروگاه خورشیدی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - نقشه پتانسیل احداث مراکز مستعد دفاعی در جنگل های غرب کشور- استان ایلام با استفاده از مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
محمد فلاح ززولی رضا آقاطاهر مهرداد زرافشار محسن جعفریجنگل های بلوط غرب همواره مورد توجه گروهک های تروریستی قرار داشته است، لذا بحث مکان یابی مراکز مستعد دفاعی با رعایت اصول پدافند غیر عامل حیاتی و ضروری است. هدف از این تحقیق، کاربرد مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در تهیة نقشه پتانسیل مراکز مستعد دفاعی و بررسی منابع د أکثرجنگل های بلوط غرب همواره مورد توجه گروهک های تروریستی قرار داشته است، لذا بحث مکان یابی مراکز مستعد دفاعی با رعایت اصول پدافند غیر عامل حیاتی و ضروری است. هدف از این تحقیق، کاربرد مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در تهیة نقشه پتانسیل مراکز مستعد دفاعی و بررسی منابع در بخشی از جنگل های تنک غرب کشور در استان ایلام است. ابتدا با استفاده از نظرات کارشناسان دفاعی، هشت لایة اطلاعاتی مؤثر در تعیین مراکز مستعد دفاعی (سنگ شناسی، فاصله از مناطق شهری، فاصله از روستاها، درصد شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، فاصله از شبکه آبراهه و فاصله از جاده) انتخاب و نقشه های مذکور در محیط ArcGIS®9.3 رقومی گردید. اولویتبندی عوامل مؤثر با استفاده از نظر کارشناسان در محیطExpert Choice (EC2000) انجام شد. نتایج اولویت بندی معیارها با استفاده از روش مقایسة زوجی نشان داد که عوامل فاصله از شهرها، فاصله از روستاها، فاصله از جاده ها و سنگ شناسی به ترتیب با وزن های 351/0، 222/0، 160/0، و 109/0 بیشترین تأثیر و عوامل ارتفاع (021/0) و فاصله از شبکه آبراهه ها (030/0) کم ترین تأثیر را در مکان یابی مراکز مستعد دفاعی منطقه مورد مطالعه داشته اند. هم چنین نتایج نشان داد که واحدهای زمین شناسی دوران سنوزوئیک، فواصل 15000-10000 متری از شهرها، فواصل بیشتر از 6000 متری از جاده ها، کلاس شیب 20-10 درصد، جهت های جغرافیایی شرقی، طبقات ارتفاعی 1500-1000 متری، فواصل بیش از 3000 متر و طبقه 5000-3000 متری آبراهه ها و جاده ها مناسب ترین مناطق برای تهیه نقشه پتانسیل مراکز نظامی در جنگل های تنک غرب معرفی شده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - مکانیابی مناطق مستعد نیروگاه خورشیدی تحت تاثیر پارامترهای اقلیمی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعۀ موردی: استان فارس)
مصطفی گرجی سجاد خشنود حسین عمرانی مرتضی هاشمیتوجه به منابع تجدیدپذیر انرژی که جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی تجدیدناپذیر هستند، سبب شده است که جوامع به سمت انرژی هایی نظیر انرژی خورشیدی سوق پیدا کنند. هدف از این پژوهش مکان یابی مناطق مستعد احداث نیروگاه های خورشیدی در استان فارس با توجه به پارامترهای اقلیمی م أکثرتوجه به منابع تجدیدپذیر انرژی که جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی تجدیدناپذیر هستند، سبب شده است که جوامع به سمت انرژی هایی نظیر انرژی خورشیدی سوق پیدا کنند. هدف از این پژوهش مکان یابی مناطق مستعد احداث نیروگاه های خورشیدی در استان فارس با توجه به پارامترهای اقلیمی می باشد. برای این پژوهش از پارامترهای بارندگی، دما، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی، ارتفاع، گرد و خاک و جهت شیب استفاده گردید. بر اساس نقش و اهمیت این فاکتورها نقشه هر معیار در محیط GIS تهیه و در محیط IDRISI فازی گردید. نقشه مکانی مناطق مستعد با توجه به وزن های بدست آمده به روش Fuzzy-AHP تهیه و در چهار کلاس (عالی، خوب، متوسط و ضعیف) طبقه بندی گردید. نتایج مکان یابی نیروگاه های خورشیدی نشان داد که، نواحی واقع در شمال و شمال شرقی استان دارای بیشترین استعداد می باشند، که مساحتی بالغ بر 60 درصد کل مساحت استان را شامل می شود و کمترین استعداد مربوط به نواحی جنوبی استان با مساحتی حدود 026/0 درصد می باشد. بیشترین مساحت استان از لحاظ پتانسیل نیروگاه خورشیدی در کلاس عالی می باشد. همچنین نتایج نشان داد که مناطق مستعد احداث نیروگاه در مناطق دارای اقلیم خشک و نیمه خشک سرد می باشد، این نواحی شامل مناطقی است که، ایستگاه های آباده، اقلید، ایزدخواست، بوانات و صفاشهر در آن قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - شناسایی مکانهای بهینه جهت استقرار واحدهای آب شیرین کن با توجه به پهنههای حساس زیستمحیطی در مناطق ساحلی استان هرمزگان
مرتضی سپهر افشین دانه کار سیدمحمدرضا فاطمی علی ماشینچیان مرادیکشورهای بسیاری در سطح جهان به علت کمبود منابع آب دچار بحران شده اند. از مهمترین راهکارها احداث واحدهای آبشیرینکن به عنوان یک روش مناسب جهت احیا منابع آب شیرین است؛ اما علیرغم مزایای فراوان پسابهای ناشی از واحدهای آبشیرینکن اثرات نامطلوب بر محیطزیست بر جا می گذار أکثرکشورهای بسیاری در سطح جهان به علت کمبود منابع آب دچار بحران شده اند. از مهمترین راهکارها احداث واحدهای آبشیرینکن به عنوان یک روش مناسب جهت احیا منابع آب شیرین است؛ اما علیرغم مزایای فراوان پسابهای ناشی از واحدهای آبشیرینکن اثرات نامطلوب بر محیطزیست بر جا می گذارند. هدف از این مطالعه شناسایی مکانهای مناسب جهت احداث واحدهای آبشیرینکن با توجه به پهنههای حساس زیستمحیطی است. بعد از تهیه لایهها در GIS نقشه فاصله هر لایه تهیه شد. معیارها در طی فرآیند دلفی مورد وزن دهی قرار گرفتند. لایههای جغرافیایی تهیه شده از هر معیار در 5 طبقه، طبقهبندی و ارزشگذاری شدند. نقشههای معیارها بر مبنای ضریب اهمیت نرمالایز شده در طی کاربرد مدل خطی با یکدیگر تلفیق و مجدد در 5 کلاس طبقهبندی شدند. با تلفیق لایهها و تهیه لایه نهایی، 19 مکان مناسب مورد شناسایی قرار گرفت. با طبقهبندی و ارزشگذاری نقشه نهایی، 2 مکان دارای اهمیت بسیار بالا، 7 مکان دارای اهمیت، 5 مکان با اهمیت متوسط، 4 مکان با اهمیت کم و یک مکان بیاهمیت شناسایی شدند. 2 مکان دارای اهمیت بسیار بالا در منطقه ساحلی شهر بندرعباس شناسایی شد. 16 مکان در منطقه ساحلی خلیج فارس و 3 مکان در منطقه ساحلی دریایی عمان شناسایی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - مکانیابی اراضی مستعد جهت توسعه کاشت گونۀ کهور ایرانی با استفاده از GIS (مطالعۀ موردی: حوزه آبخیز رحمتآباد استان کرمان)
میعاد پاکزاد علیرضا اسلامیکهور ایرانی از گونههای بومی جنوب ایران و جزو گونههای سازگار این منطقه است. این گونه در گذشته گسترش گاه وسیع اما گسسته ای را شامل می شده است اما هماکنون مناطق محدودی باقیمانده است. به منظور بررسی امکان توسعه کاشت کهور ایرانی در مناطق شرق استان کرمان این تحقیق در حوزه أکثرکهور ایرانی از گونههای بومی جنوب ایران و جزو گونههای سازگار این منطقه است. این گونه در گذشته گسترش گاه وسیع اما گسسته ای را شامل می شده است اما هماکنون مناطق محدودی باقیمانده است. به منظور بررسی امکان توسعه کاشت کهور ایرانی در مناطق شرق استان کرمان این تحقیق در حوزه آبخیز رحمت آباد شهرستان ریگان به اجرا درآمد. هدف از انجام این پژوهش مکان یابی و تعیین مناطق مستعد توسعه گونه کهور ایرانی با توجه به نیازهای اکولوژیک و تطبیق آن با خصوصیات اکولوژیک منطقه مطالعه است. بدین منظور از روش ارزیابی چند معیاره (MCE) مبتنی بر تحلیل سلسهمراتبی استفاده گردید. طی این فرآیند شاخص های طبیعی تأثیرگذار و مورد نیاز گونه کهور ایرانی مشخص و پس از تعیین وزن هر شاخص به روش وزن دهی سلسله مراتبی (AHP)، نقشه نهایی توان رویشگاهی منطقه جهت توسعه کاشت کهور ایرانی تهیه شد. برای ادغام لایه ها از روش روی هم گذاری استفاده شد و اطلاعات تولید شده به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تلفیق گردید. نتایج نشان داد که از کل مساحت 37286 هکتاری منطقه، 3423 هکتار دارای توان خوب، 13521 هکتار توان متوسط، 17343 هکتار توان ضعیف و 2999 هکتار فاقد توان رویشگاهی جهت کاشت گونه کهور ایرانی بوده است. با استفاده از نتایج پژوهش حاضر می توان مناطق مستعد حضور گونه کهور ایرانی را با استفاده روش MCE در محیط GIS تشخیص داد و در آینده برای کاشت این گونه در مکان های با توان رویشگاهی خوب برنامه ریزی کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - ارزیابی توان اکولوژیک آبخیز آکوجان برای کاربری های مرتعداری و کشاورزی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
جمال مصفایی امین صالح پور جم مهدی کمالیارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است که طی آن متناسبترین کاربری ها برای یک منطقه تعیین میشوند. لذا انجام این مطالعات، برای دستیابی به توسعه پایدار امری ضروری بوده و نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه های مختلف است. هدف تحقیق حاضر، تعیین توان أکثرارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است که طی آن متناسبترین کاربری ها برای یک منطقه تعیین میشوند. لذا انجام این مطالعات، برای دستیابی به توسعه پایدار امری ضروری بوده و نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه های مختلف است. هدف تحقیق حاضر، تعیین توان اکولوژیک اراضی برای کاربری های کشاورزی و مرتعداری و همچنین مشخص کردن نوع و مساحت کاربری های غیرمجاز و خارج از توان اکولوژیک در حوزه آکوجان قزوین است. بدین منظور، ابتدا نقشه طبقات منابع اکولوژیک آبخیز آکوجان شامل بارش، ارتفاع، شیب، اجزاء واحد اراضی (عمق و بافت خاک)، پوشش گیاهی و شدت فرسایش تهیه و از انطباق آنها، نقشه واحدهای همگن زیست محیطی حاصل شد. سپس تناسب هر واحد همگن مطابق با مدل اکولوژیکی کشاورزی و مرتعداری، برای کاربری های کشاورزی و مرتعداری تعیین شد. درنهایت مساحت و نوع کاربری های غیرمجاز با استفاده از انطباق نقشه کاربری اراضی فعلی با نقشه کاربری های حاصل از توان اکولوژیک، استخراج شد. نتایج نشان داد که درمجموع 3188 هکتار (44%) از اراضی سطح آبخیز تحت کاربری های غیرمجاز قرار دارد که سهم کاربری های غیرمجاز دامداری و مرتعداری، کشت و باغات آبی و دیم زارها به ترتیب برابر 2569 هکتار (34.9%)، 211 هکتار (2.8%) و 408 هکتار (5.5%) می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که در آبخیز آکوجان، تفاوت زیادی بین کاربریهای مناسب و کاربریهای فعلی اراضی موجود است که بیانگر میزان انحراف از اصول توسعه پایدار محسوب میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - بهینه یابی سایت طبیعت گردی حوزه کجور استان مازندران با استفاده از میانگین وزنی مرتب و سیستم اطلاعات جغرافیایی
امیر سعادت فر حسن فرامرزیجهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویتبندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و ه أکثرجهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویتبندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و همچنین معیارهای فاصله از جاده، رودخانه، روستا، مکان های لغزشی و درصد تاج پوشش بهعنوان شاخص مناسب انتخاب شدند. معیارها با استفاده ازنظر کارشناسان و روش تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی و فازی شدند. سپس با استفاده از سناریوهای روش میانگین وزنی مرتب (OWA)، پهنه های مناسب سایت اکوتوریسم مشخص گردید. جهت کاهش ریسک و افزایش قدرت مدیریتی از منطق بولین استفاده شد. نتایج نشان داد که زمینلغزش و جاده به ترتیب با وزنهای 0.315 و 0.238 بیشینه ارزشی رادارند. خروجی نقشه های سناریوهای میانگین وزنی مرتب نشان دادند که محدوده شمال شرقی حوزه کجور، بهینهترین مکان جهت تأسیس سایت اکوتوریسم است و منطقه شمالی در رتبه بعدی قرار گرفت. در سناریوی سطح ریسک پایین و عدم جبران و سناریوی سطح ریسک پایین و مقدار اندک جبران 83 هکتار از اراضی را گستره بهینه شناسایی شدند درحالیکه سناریوهای سطح ریسک میانگین و جبران کامل، سطح ریسک بالا و جبران اندک، سطح میانگین ریسک و عدم جبران و سطح بالای ریسک و بدون جبران به ترتیب 3179، 1255، 1909 و 2577 هکتار را مناسب سایت اکوتوریسم نشان داده شد. خروجی منطق بولین نشان داد حدود 47 هکتار از اراضی شمال شرقی حوزه کجور، سایت مناسب اکوتوریسم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - ارزیابی استانداردهای ملی برای جانمایی محل دفن پسماند صنعتی با بکارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی
الهام یوسفی روبیات محمد حسین صیادی الهام چمانه پورپیشینه و هدف افزایش ثروت، بهبود استانداردهای زندگی، افزایش نرخ رشد جمعیت، همراه با افزایش سطح فعالیت های تجاری و صنعتی در مناطق شهری در سراسر جهان، از دلایل اصلی افزایش قابل توجه مقادیر تولید زباله جامد از جمله ضایعات صنعتی است. که این پسماندها منجر به ظهور مشکلات محیط أکثرپیشینه و هدف افزایش ثروت، بهبود استانداردهای زندگی، افزایش نرخ رشد جمعیت، همراه با افزایش سطح فعالیت های تجاری و صنعتی در مناطق شهری در سراسر جهان، از دلایل اصلی افزایش قابل توجه مقادیر تولید زباله جامد از جمله ضایعات صنعتی است. که این پسماندها منجر به ظهور مشکلات محیط زیستی و انسانی شده و از طرفی امنیت محیط زیستی را مختل می کنند. در بین پسماندها، ضایعات صنعتی به دلیل تنوع زیاد، اهمیت وافری دارند و انتخاب محل مناسب برای محل دفن این زباله ها وسیل ه ای مؤثر برای مهار آلودگی از منبع آن است. روش های زیادی برای دفع زبالهtمانند دفن بهداشتی، احتراق، بازیافت، بازیابی، کاهش و کمپوست کردن وجود دارد. اما دفن بهداشتی زباله در لندفیل گزینه ای مناسب و قابل قبول برای دفع زباله های جامد صنعتی است. انتخاب محل مناسب برای محل دفن زباله جامد وسیل ه ای مؤثر برای مهار آلودگی از منبع آن است. روند انتخاب سایت یکی از دشوارترین وظایف مربوط به سیستم های مدیریت پسماند جامد به حساب می آید زیرا این امر مشمول مقررات دولتی، بودجه دولت و شهرداری، افزایش تراکم جمعیت، افزایش آگاهی محیط زیستی، دغدغه بهداشت عمومی، کاهش در دسترس بودن زمین مناسب برای دفن زباله ها و افزایش مخالفت سیاسی و اجتماعی با ایجاد مکان های دفن زباله است. سامانه اطلاعات جغرافیایی یک ابزار مهم برای شناسایی و انتخاب سایت مناسب است و تاثیر مثبتی بر مدیریت زمان و هزینه دارد، همچنین یک بانک داده های دیجیتالی برای نظارت بلند مدت را فراهم می کند که قادر به پردازش داده های پیچیده جغرافیایی و نمایش گرافیکی نتایج است. هدف از این مطالعه ارزیابی محل مناسب دفن پسماندهای صنعتی غیر ویژه شهرک صنعتی بیرجند با تکیه بر ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی است. در این مطالعه به ارزیابی محل مناسب دفن پسماندهای صنعتی غیر ویژه شهرک صنعتی بیرجند بر اساس جدیدترین ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو پرداخته شده است، بنابراین پس از مطالعه و جمع بندی این ضوابط بهترین مکان از لحاظ معیارهای محیط زیستی، خاک شناسی، زمین شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی، اقلیمی، زیرساختی و اقتصادی- اجتماعی انتخاب شده است. این مطالعه قادر است مدلی را ارائه نماید که ضمن به کارگیری تمامی استانداردهای کشوری، ریسک اکولوژیکی را کاهش داد.مواد و روش ها بدین منظور 8 معیار محیط زیستی، خاکشناسی، زمین شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی، اقلیمی، زیرساختی و اقتصادی - اجتماعی به عنوان معیارهای اصلی در قالب 26 زیرمعیار مورد بررسی قرار گرفت. پس از شناسایی معیارها و مقدار محدودیت و ممنوعیت برای هر عامل با مراجعه به سازمان های مربوطه اطلاعات هر معیار اخذ گردید و پایگاه داده ای مورد نیاز با استفاده از سامانه های سیستم اطلاعات جغرافیایی و گوگل ارث پرو تهیه شد. سپس محدودیت های مورد نظر در هر لایه با استفاده از ابزارهای موجود در محیط نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی از منطقه حذف گردید. مناطق باقیمانده با استفاده از فازی سازی لایه ها استاندارد شد. نهایتاً لایه ها با استفاده از ابزار محاسبات رستری ادغام گردید و بهترین منطقه جهت احداث سایت مکان دفن بهداشتی زباله پیشنهاد گردید.نتایج و بحث پس از تلفیق نقشه ها و اعمال ممنوعیت های موجود، 4 پلی گون در شمال شهرک صنعتی و یک پلی گون در جنوب منطقه شناسایی شد که هیچ گونه ممنوعیتی در آن جهت احداث محل دفن پسماند وجود ندارد. سپس پارامترهایی همچون شیب، ارتفاع، جهت، نوع خاک، میزان بارش، کاربری اراضی و نقشه پوشش گیاهی به عنوان محدودیت اعمال شد. پس از اعمال محدودیت های موجود در منطقه تنها یک پلی گون در قسمت شمالی شهرک صنعتی باقی می ماند که به عنوان منطقه مناسب جهت احداث محل دفن پسماند پیشنهاد می گردد. این منطقه شیب کمتر از 5 درصد داشته، پوشش گیاهی آن فقیر بوده و جزء زمین های بایر منطقه محسوب می گردد. همچنین در جهت باد غالب منطقه نیز نیست. فاصله این پلی گون تا شهرک صنعتی حدود 4 کیلومتر است. مساحت کلی آن 3000000 مترمربع است. با بازدید میدانی از پلی گون پیشنهادی و با در نظر گرفتن هلالی های آبگیر منطقه، اراضی دیم موجود و مرز شروع تپه ها و اراضی پرشیب منطقه از مساحت 3000000 مترمربعی تنها دو پلی گون با مساحت 467000 مترمربع باقی می ماند که با توجه به حجم سالانه پسماند تولیدی در منطقه (2400 مترمکعب) و با توجه به اینکه براساس استانداردها لندفیل انتخابی باید طول عمری برابر 20 سال داشته باشد بنابراین حجم کل پسماند تولیدی برابر با 48000 متر مکعب است. برای دفن این حجم پسماند به زمینی به ابعاد 300×80 مترمربع با عمق حداقل دو متری نیاز است. با توجه به مساحت منطقه پیشنهادی حدود 18 قطعه با عمق دو متر در منطقه موجود است که می توان به عنوان محل دفن پسماند انتخاب گردد.نتیجه گیری نتایج نمایانگر این است که توجه به استانداردهای موجود می تواند به عنوان ابزار توانمندی در جهت انتخاب سایت ایده آل مطرح گردد. این مطالعه قادر است مدلی را ارائه نماید که ضمن به کارگیری تمامی استانداردهای کشوری، ریسک اکولوژیکی را نیز به حداقل میزان ممکن برساند. در نهایت پیشنهاد می شود بازیافت نخاله های تولید شده در هر واحد جهت کاهش تولید پسماند از مبدأ انجام گیرد. تهیه پودر سنگ از پسماندهای کارخانجات سنگ، تفکیک مجدد نخاله های ساختمانی با توجه به اندازه و استفاده مجدد از آن ها در ساخت و ساز می تواند منجر به بازیافت قسمت اعظم این زباله ها گردد. اجرایی شدن هر چه سریعتر لندفیل پیشنهادی امری ضروری است چرا که هم اکنون این پسماندها بدون هیچ گونه مدیریتی در اطراف تخلیه م ی شود که از لحاظ بهداشتی وزیبایی شناسی مشکل آفرین شده و منطقه در حال تبدیل شدن به یک کانون گرد و غبار شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - نقش سازه های اصلاحی در جذب گردشگر و کاهش مخاطرات ناشی از فرسایش و رسوب (موردمطالعه: شهرستان خرمآباد)
وحید بیرانوندی بهار بیشمیپیشینه و هدف از دیرباز تمدن های بشری به دلیل نیاز به منابع آبی در کنار رودخانه ها و مناطق پرآب شکل میگرفتند، و امروزه با توجه به روند رو به رشد جوامع و نیاز به پیشرفت در حیطه های مختلف ازجمله، کشاورزی، سکونت گاهی، و گردشگری استحصال پهنه های آبی را اجتنابناپذیر کرده أکثرپیشینه و هدف از دیرباز تمدن های بشری به دلیل نیاز به منابع آبی در کنار رودخانه ها و مناطق پرآب شکل میگرفتند، و امروزه با توجه به روند رو به رشد جوامع و نیاز به پیشرفت در حیطه های مختلف ازجمله، کشاورزی، سکونت گاهی، و گردشگری استحصال پهنه های آبی را اجتنابناپذیر کرده است. وابستگی شدید اقتصادی کشور به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت از یکسو و بی توجهی به درآمد بالقوه سرشار حاصل از گردشگری و تنوع انواع آن از سوی دیگر، ما را بر آن داشت در پژوهش حاضر به دنبال برطرف نمودن معضلات صنعت گردشگری باشیم و ضمن مشخص نمودن مکان مناسب برای سرمایه گذاری در حاشیه منابع آبی، مهمترین ظرفیت های رشد و توسعه گردشگری جوامع ازجمله سازههایی چون سدها، بندهای اصلاحی و رودخانه ها را معرفی کنیم. این سازهها از خطراتی چون سیل و فرسایش و رسوب که مانع توسعه پایدارند جلوگیری میکنند. لذا این پژوهش کمک خواهد کرد عملیات آبخیزداری و توسعه گردشگری را در کنار ایجاد مناظر خاص و کاهش هزینه ها داشته باشیم. بدین منظور از طریق سناریوسازی شرایط ویژه ازجمله شیب و آبراهه میتوان اقدامات لازم مثل احداث بندهای اصلاحی را به بهترین شکل انجام داد. همچنین پژوهش حاضر به مدیران و متصدیان حوزه آبخیزداری و صنعت گردشگری دید بهتری خواهد داد. سؤالات پژوهش عبارت است از؛ فواید و معایب احداث هر نوع بند در گردشگری کدماند؟، تأثیر بندهای اصلاحی بر حوضه های آبریز منطقه مطالعاتی و نقش آن در جذب گردشگران چیست؟. در عصر حاضر که گردشگری، در سراسر جهان یک صنعت پربازده و فراگیر محسوب می شود، می توان با ایجاد پیوند بین عملیات آبخیزداری، گردشگری و جاذبه های روستایی، به جذب گردشگران بیشتر و شناسانیدن این جاذبهها کمک کرد. سازه های اصلاحی سازه های کوچکی هستند که با مصالح ساده ازجمله چوب، سنگ، سنگ و ملات، بتن و توری سنگ احداث می شوند تا هدف کاهش شیب آبراهه، کاهش سرعت جریان آب و مهار فرسایش در آبراهه ها را تأمین نمایند. در این پژوهش با تعیین مکان مناسب بندهای اصلاحی، علاوه بر نمایش نقش عملیات آبخیزداری در پیشرفت گردشگری یک منطقه، می توان هزینه های مالی و جانی مخاطرات طبیعی ناشی از بارش را کاهش داد. بدون بررسی دقیق مکان مناسب بندهای اصلاحی هر اقدامی، اثرات سوئی بر مناطق روستایی و به دنبال آن شهری، جاده ها، مزارع و باغات و غیره در پی خواهد داشت. با ساخت هر نوع بند نمی توان به کسب درآمدهای هنگفت ناشی از گردشگری امیدوار بود. لذا در این تحقیق می توان اهدافی به شرح زیر را دنبال نمود؛ تعیین و شناسایی نقاط تحت تأثیر طرح بندهای آبی اصلاحی در منطقه مطالعاتی، حفظ آبوخاک، جلوگیری از فرسایش و ایجاد محیطی گردشگر پذیر، بررسی کارشناسانه مزایا و معایب بندهای اصلاحی، کاهش خسارات ناشی از خشکسالی و ایجاد محیطی زیبا، مطالعه عقاید و تجربیات جهانی در این راستا، بررسی نمونه کارهای انجامشده در سایر مناطق و مقایسه آن باکارهای صورت گرفته در منطقه موردمطالعه، عملکرد بندها در منطقه موردمطالعه ازنظر وضعیت بارش و نقش آن در میزان فرسایش و رسوب، تأثیر سازه های اصلاحی بر سرمایه های انسانی، اجتماعی و فیزیکی ناشی از احداث آن ها و پیامدهای آن برای جامعه است.مواد و روش ها قلمرو مطالعاتی پژوهش حاضر شهرستان خرم آباد، مرکز استان لرستان هست. این محدوده با در برگرفتن وسعت 4942 کیلومترمربع و ارتفاع 1148 متری از سطح دریا و دارا بودن آبوهوای معتدل یکی از مهم ترین و بزرگترین حوضه های آبریز کرخه را تشکیل می دهد. این تحقیق به روش کاربردی انجامشده است. با استفاده ازنظر کارشناسان و بهره گیری از زبان برنامهنویسی #C برای هر یک از معیارهای هیدرولوژیکی با زیر شاخص های زیر، وزنی بهدستآمده و با تأثیر آن در نقشه فازی ایجادشده و با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی، به تولید نقشه وزنی پرداخته می شود. زیر شاخص های موردنظر عبارتاند از آبراهه (درجهبندی مسیل ها)، چاه، چشمه و قنات (قرارگیری این منابع در پاییندست این سازه ها)، توپوگرافی با زیر معیارهای زمینشناسی (سختی سنگ)، پوشش، شیب (تقسیمبندی در محدوده 70-5 درصد)، اقتصادی و اجتماعی (راه های اصلی، فرعی و موقعیت روستاها) و دو اولویت مهم کاربری (وابستگی شدید به نوع پوشش با توجه به فرسایش های ممکن) و گسل تهیهشده از نقشه زمینشناسی 1:25000 با ادغام تمامی نقشه ها، مکان های مناسب برای ایجاد سدهای اصلاحی در مناطق مناسب گردشگری انتخاب می گردد.نتایج و بحث در این تحقیق به بررسی نوع بندهای اصلاحی در ۸ نقطه تصادفی منطقه مطالعاتی پرداختیم که نتایجْ نشان از مناسب بودن شیوه اجرایی، مطالعه مذکور دارند. همچنین با توجه به اهداف این پژوهش و اهمیتی که احداث هر یک از بندهای اصلاحی آبخیزداری در کاهش خسارات ناشی از فرسایش و رسوب ناشی از بارش ها و همچنین جذب گردشگر دارد، به منظور بهبود عملکرد اینگونه طرح ها، پیشنهادهایی زیر می شود؛ اجرای طرح های مطالعاتی در حاشیه سازه ها به منظور توسعه گردشگری، احداث حوضچه های ماهی گیری در مسیر سازه های اصلاحی و قرار دادن برنامه صید ماهی برای گردشگران باهدف سرگرمی و ایجاد آرامش درونی، کاهش فشار بر منابع آبی و خاکی با افزایش درآمدهای ارزی و کارآفرینی در چارچوب خدمات اکو توریسم، حفظ و افزایش تعادل منابع آبی به منظور جذب گردشگر، ذخیرهسازی و حفظ آب های فصلی بهمنظور رشد پوشش گیاهی و افزایش رغبت حضور گردشگر، در فصول خشک منطقه، آزمونه قرار دادن بخشی از حوزه موردپژوهش باهدف تعیین نقشبندهای اصلاحی در جذب گردشگر و مقایسه آن با سایر منابع آبی، استفاده از دانش مهندسین آبخیزداری در ساخت علمی، متنوع و جدید بندهای اصلاحی، بهمنظور جذب گردشگران علمی، حداکثر سازی توسعه اکو توریسم با منابع آبی رهاشده است.نتیجه گیری تحلیل یافته های این پژوهش نشان می دهد به منظور در نظر گرفتن گردشگری بهعنوان یک صنعت کاربردی می بایست به جوانب مختلف آن توجه نمود؛ مهمترین راهبردها و پیشنهادهای ارائهشده برای تحقق این هدف تحقیق به شرح زیرند:ارائه راهکارهایی بر اساس اصول علمی، ساده، مناسب و کاربردی در جهت بهبود وضعیت اشتغال، حفظ و توسعه زیرساختها، احیای مکان های توریستی (سازه های آبخیزداری) و نگهداشت منابع مالی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - مکان یابی نیروگاه های بادی بر اساس ارزیابی چندمعیاره مکانی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعة موردی: استان بوشهر)
طیبه طباطبایی فاضل امیریهدف از این تحقیق، تعیین مکان مناسب احداث نیروگاه های بادی با توجه به معیارها و گزینه های اقلیم (سرعت باد، سرعت باد غالب و دما)، جغرافیا (ارتفاع از سطح دریا، شیب)، اقتصادی- اجتماعی (فاصله از راه های ارتباطی، فاصله از شهرها و فاصله از روستاها)، زیست محیطی (فاصله از مناطق أکثرهدف از این تحقیق، تعیین مکان مناسب احداث نیروگاه های بادی با توجه به معیارها و گزینه های اقلیم (سرعت باد، سرعت باد غالب و دما)، جغرافیا (ارتفاع از سطح دریا، شیب)، اقتصادی- اجتماعی (فاصله از راه های ارتباطی، فاصله از شهرها و فاصله از روستاها)، زیست محیطی (فاصله از مناطق حفاظت شده، کاربری اراضی و فاصله از رودخانه) و زمین شناسی (فاصله از کانون های زلزله و فاصله از گسل ها) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در استان بوشهر است. بر اساس نقش و تأثیر متفاوت این فاکتورها، نقشه عوامل مؤثر در محیط ArcGIS®10.1 تهیه گردید. وزن معیارها و گزینه ها با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در محیط نرم افزار EC2000 تعیین گردید. از محیط نرم افزار ArcGIS®10.1 برای مدل سازی و تحلیل فضایی و تلفیق لایه ها استفاده شد و نقشه مکان یابی احداث نیروگاه بادی در چهار کلاس مختلف (خیلی مناسب، مناسب، متوسط و کم) به دست آمد. نتایج نشان داد پهنه هایی که در منطقه با توان کاملاً مناسب شناسایی شده اند، 8/24 درصد از کل منطقه (566218 هکتار) را به خود اختصاص داده اند که مناطق شمال شرقی استان بوشهر بهترین مکان جهت احداث نیروگاه های بادی هستند. نتایج همچنین نشان داد که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم پشتیبانی تصمیم گیری، در ساخت نیروگاه می تواند در آماده سازی داده ها و اولویت مدل ها و نظرات کارشناسان در ارتباط با عوامل مختلف در انتخاب محل مناسب نیروگاه بادی مؤثر باشد. فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مدل انعطاف پذیری در مدل سازی داده های مکانی در انتخاب مکان مناسب نیروگاه بادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
41 - شناسایی مکان های مناسب احداث نیروگاه بادی در استان آذربایجان شرقی با روش فازی- سلسله مراتبی (FAHP)
مهدی اسدی سعید جهانبخش اصلدر این پژوهش برای تعیین مکان های مناسب جهت احداث نیروگاه بادی در استان آذربایجان شرقی، معیارهای مختلفی (سرعت باد، سرعت باد غالب، فشار، دما، ارتفاع، شیب، فاصله از شهر، روستا، جاده، رودخانه، کاربری اراضی، مناطق حفاظت شده، گسل و کانون زلزله) مدنظر قرار گرفت و فرآیند تحلیل أکثردر این پژوهش برای تعیین مکان های مناسب جهت احداث نیروگاه بادی در استان آذربایجان شرقی، معیارهای مختلفی (سرعت باد، سرعت باد غالب، فشار، دما، ارتفاع، شیب، فاصله از شهر، روستا، جاده، رودخانه، کاربری اراضی، مناطق حفاظت شده، گسل و کانون زلزله) مدنظر قرار گرفت و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به لایه ها انتخاب و به کمک نرم افزار EC2000 پیاده سازی گردید. برای فازی سازی معیارها بصورت 0 و 1، داده ها وارد نرم افزار ادریسی (IDRISI) گردیده و براساس نظرات کارشناسی، نقاط کنترل و نوع تابع فازی (افزایشی و کاهشی) برای هر یک از لایه ها مشخص گردید. سپس از نرم افزار ArcGIS®9.3، به منظور هم پوشانی لایه ها استفاده شد و در نهایت، استان آذربایجان شرقی از نظر قابلیت احداث نیروگاه بادی به چهار سطح عالی (36/217294 هکتار)، خوب (64/972887 هکتار)، متوسط (35/1650932 هکتار) و ضعیف (40/1709038 هکتار) تقسیم گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - Site Selection of Establishment of Small Earth Dams in semi Arid and semi Arid Zones by Spatial Multi-Criteria Evaluation (SMCE) (Case Study: Yoosef-abad Watershed)
مسلم چابک بلداجی هادی زارعی محمودآبادی محمد علی شیرزاده محمد حسن زادهEarth dams have been used widely recently in flood and sedimentation control projects and feeding ground waters in country's watersheds and correct locating for such structures is necessary for increasing their efficiency. In this work, it is attempted to determine the أکثرEarth dams have been used widely recently in flood and sedimentation control projects and feeding ground waters in country's watersheds and correct locating for such structures is necessary for increasing their efficiency. In this work, it is attempted to determine the correct locations for constricting earth dams in Yoosef-abad watershed in Tabas using v and incorporating information layers. Thus maps for local limitation (boundary out of 10m to river), natural local factors (slope percentage, boundary to river, geomorphologic units and geological features), economical factors (Resource materials, boundary to road, boundary to aqueduct and boundary to residential area) were entered into GIS environment and heterogeneous local layers were incorporated and made homogenous and all took phase values between 0 and 1. Due to heterogeneity of layers' values, layers were weighed. Finally, layers were incorporated and combined index map was obtained, where optimal locations for constructing earth dam were given priority, and the best location for construction in the area was determined. Comparing results with field studies showed that the selected locations are acceptable in terms of engineering and meeting needs of residents, and proposed method can be generalized to other watersheds. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - مکان¬یابی جایگاه¬های بهینه عرضه سوخت CNG با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در راستای سیاست گذاری توسعه پایدار شهری(مطالعه موردی: شهر اهواز)
پریسا شعبانی سولماز دشتیرشد جمعیت و توسعه نامناسب شهرها مشکلات عدیده¬ای را برای شهرها به وجود آورده و مکان¬یابی صحیح و اصولی خدمات شهری می¬تواند تا حدود زیادی در نظم بخشیدن به عملکرد شهرها موثر باشد. شبکه جایگاه¬های سوخت¬رسانی از جمله خدمات شهری است، که به¬عنوان تأمین کننده سوخت بخش حمل و نقل أکثررشد جمعیت و توسعه نامناسب شهرها مشکلات عدیده¬ای را برای شهرها به وجود آورده و مکان¬یابی صحیح و اصولی خدمات شهری می¬تواند تا حدود زیادی در نظم بخشیدن به عملکرد شهرها موثر باشد. شبکه جایگاه¬های سوخت¬رسانی از جمله خدمات شهری است، که به¬عنوان تأمین کننده سوخت بخش حمل و نقل شهری عمل نموده و به نوبه¬ی خود از لحاظ ملاحظات ترافیکی، شهرسازی، ایمنی و محیط¬زیستی دارای اهمیت می¬باشد. در این مطالعه در ابتدا 18 معیار در سه محیط اقتصادی- اجتماعی، فیزیکی و فنی و عملیاتی به¬عنوان معیار¬های مؤثر انتخاب شدند. سپس داده¬های مکانی در محیط GIS استاندارد و به لایه¬¬های اطلاعاتی جدید تبدیل شدند. هر کدام از معیارها و زیرمعیارها با توجه به اهمیت آن¬ها در مکان¬یابی جایگاه¬های بهینه عرضه سوخت CNG، از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن¬دهی شدند و بعد از تلفیق لایه¬های وزن¬دار، نقشه¬ی پهنه¬های جایگاه¬های بهینه عرضه سوخت CNG تولید شد. با توجه به نتایج 58/48 درصد از منطقه دارای پتانسیل مناسب برای احداث جایگاه عرضه سوخت CNG می¬باشد، همچنین از بین 8 جایگاه سوخت CNG و دوگانه موجود در شهر اهواز فقط 2 جایگاه با شرایط مناسب در شمال منطقه 2 قرار گرفته¬اند. 3 جایگاه در مناطق کاملاً نامناسب، 2 جایگاه در مناطق نامناسب و 2 جایگاه در مناطق متوسط قرار گرفتند. در نتیجه می¬توان بیان داشت که شهر اهواز پتانسیل بالایی جهت احداث جایگاه عرضه سوخت داشته، اما با عدم مکان¬یابی صحیح جایگاه سوخت CNG روبروست، که این امر با مدیریت صحیح و تخصیص بودجه¬ی مناسب جهت اجرای طرح¬های مکان¬یابی پروژه¬های جایگاه سوخت CNG قابل حل می¬باشد و می¬توان در راستای سیاست¬گذاری توسعه پایدار شهری گام برداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - بررسی زیستمحیطی محل دفن زبالههای شهر پلدختر و مکانیابی محل دفن با استفاده از روش ترکیب خطی وزندار (WLC)
سیامک بهاروند سلمان سوریتعیین محل دفن زبالههای شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیطزیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامهریزی شهری میباشد. در فرآیند تعیین محل دفع زبالههای شهری سعی بر آن است تا نقاطی با کمترین خطرات برای محیطزیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرند. هدف أکثرتعیین محل دفن زبالههای شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیطزیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامهریزی شهری میباشد. در فرآیند تعیین محل دفع زبالههای شهری سعی بر آن است تا نقاطی با کمترین خطرات برای محیطزیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرند. هدف از این مطالعه، بررسی زیست محیطی و تعیین محل مناسب جهت دفن زبالههای شهری شهر پلدختر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و استفاده از روش ترکیب خطی وزندار (WLC) میباشد. بدین منظور، ابتدا محل دفن کنونی زبالهها مورد ارزیابی زیست محیطی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از این ارزیابی نشان میدهد که فعالیت بیوشیمیایی و شیمیایی در محل مورد نظر بسیار بالا بوده، لذا لزوم توجه ویژه به اثرات زیست محیطی محل دفن کنونی بسیار حائز اهمیت میباشد. سپس بر اساس بررسی و ارزیابی 10 پارامتر فاصله از شهر، روستا، آبراهه، جادههای اصلی و فرعی، بارش، لیتولوژی، کاربری اراضی، شیب و ارتفاع؛ نقشه مکانیابی محل دفن زبالههای شهر پلدختر تهیه گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از نقشه مکانیابی محل دفن زبالهها به ترتیب 33/11، 51/20، 94/25، 65/22 و 56/19 درصد از مساحت منطقه در پهنههای خیلی نامناسب، نامناسب، متوسط، مناسب و خیلی مناسب قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - مکان یابی محل دفن پسماندهای شهر جوانرود با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
هژیر کریمی صدری صیفی سعید نوریتعیین مکان مناسب جهت دفن زباله موضوعی است که نیاز به معیارهای مختلفی در گروه های مختلف زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی دارد. در این تحقیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و آنالیز تصمیم گیری چند معیاره برای مکانیابی دفن زباله در شهر جوانرود به کار گرفته شد. بدین منظور فاکتورهای م أکثرتعیین مکان مناسب جهت دفن زباله موضوعی است که نیاز به معیارهای مختلفی در گروه های مختلف زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی دارد. در این تحقیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و آنالیز تصمیم گیری چند معیاره برای مکانیابی دفن زباله در شهر جوانرود به کار گرفته شد. بدین منظور فاکتورهای مختلف در دو گروه معیارهای زیست محیطی و معیارهای اقتصادی اجتماعی شامل فاصله از منابع آب زیر زمینی، فاصله از منابع آب سطحی، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از گسل، وضعیت زمین شناسی منطقه، فاصله از مناطق حفاظت شده، کاربری اراضی، جهت غالب باد و فاصله از جاده به عنوان معیارهای تاثیر گذار در مکان یابی دفن زباله در نظر گرفته شدند. بعد از تعیین معیارها، نقشه هر کدام از این معیارها در محیط GIS تهیه شد. به دلیل اینکه نقشه هر کدام از معیارها دارای مقیاس متفاوتی هستند، با روش فازی کلیه نقشه ها استاندارد سازی شدند و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی بین معیارها صورت گرفت. در نهایت نقشه های استاندارد سازی شده با در نظر گرفتن وزن و اهمیت آنها روی هم گذاری شدند و نقشه نهایی تناسب اراضی تهیه گردید. نقشه نهایی در 5 کلاس شامل طبقه نامناسب، تناسب ضعیف، تناسب کم، تناسب متوسط، تناسب زیاد، تناسب خیلی زیاد طبقه بندی شد. نتایج نشان داد از کل منطقه مورد مطالعه تنها 15 درصد توان متوسط به بالایی برای دفن زباله دارد. پس از بازدید میدانی در نهایت دو محدوده به عنوان مناطق نهایی، جهت دفن بهداشتی زباله به شهرداری پیشنهاد داده شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - مکانیابی محل دفن پسماندهای جامد شهری با استفاده از GIS و تحلیل سلسله مراتبیAHP شهر میانه، آذربایجان شرقی
فاضل خالقیانتخابمحلدفنپسماندها (لندفیل) یکیازمراحلمهمدرمدیریتپسماندهایجامدشهریمی باشد. باتوجهبهاثراتمخربزیستمحیطی،اقتصادیواکولوژیکیلندفیل ها، انتخابمحلدفنبایدبا دقتوطییکفرایندعلمیصورتگیرد. اینتحقیقباهدفتعیینمکانهایمناسبدفنپسماندشهریشهرمیانهبابررسی های زمین شناسی زیست محیطی و با ا أکثرانتخابمحلدفنپسماندها (لندفیل) یکیازمراحلمهمدرمدیریتپسماندهایجامدشهریمی باشد. باتوجهبهاثراتمخربزیستمحیطی،اقتصادیواکولوژیکیلندفیل ها، انتخابمحلدفنبایدبا دقتوطییکفرایندعلمیصورتگیرد. اینتحقیقباهدفتعیینمکانهایمناسبدفنپسماندشهریشهرمیانهبابررسی های زمین شناسی زیست محیطی و با استفادهازقابلیت های نرم افزارGIS و فرایند تحلیلسلسلهمراتبی( AHP) اجرا شدهاست. در اینمطالعهجهتانتخابمحلمناسببرایاحداثلندفیلجدیدشهرمیانه،معیارهاوضوابط انتخابمکانهایمناسببرایدفنبهداشتیپسماندهایاینشهرمانندخصوصیاتزمینشناسی،راه های دسترسی،نقشهشیب و جهت شیب،گسلها،نقشهکاربریاراضی،فاصلهازمراکزشهریوروستائی،نقشهخاکمنطقه، نقشهشبکههیدروگرافیوآب هایزیرزمینیو نیز نقشه مسیر خطوط انتقال گاز شناساییگردیدند. جهتتهیهنقشهیقابلیتمکان مناسب دفن پسماند، ابتدا مناطقممنوعهحذفشد. از طریق پرسشنامه با استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصان AHP، اهمیت و وزن معیارها تعیین گردید و سپس بااستفادهاز12لایهاطّلاعاتیبهروشوزندهیبهمعیارهاوتحلیلوزنها درمحیط GIS، نقشههموزنمعیارهایمختلفبدستآمد .در انتهاباادغامایننقشههابهترینمکانبرایدفنپسماندهایشهر میانهانتخابگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - ارزیابی توان زیست محیطی شهر نیر جهت توسعه شهری
اکرم اوجاقی ابراهیم فتائی مقصود خیامافزایش روزافزون جمعیت شهر نشین و در پی آن گسترش و توسعه فیزیکی شهرها،توجه به چگونگی کنترل توسعه شهرها و لزوم برنامه ریزی برا توسعه آتی شهرها را در راستای اصول توسعه پایدار تبیین میکند. در این تحقیق تعیین مکانها و جهات مناسب توسعه آتی شهر نیر از شهرهای استان اردبیل بر اس أکثرافزایش روزافزون جمعیت شهر نشین و در پی آن گسترش و توسعه فیزیکی شهرها،توجه به چگونگی کنترل توسعه شهرها و لزوم برنامه ریزی برا توسعه آتی شهرها را در راستای اصول توسعه پایدار تبیین میکند. در این تحقیق تعیین مکانها و جهات مناسب توسعه آتی شهر نیر از شهرهای استان اردبیل بر اساس اصول آمایش سرزمین مورد بررسی قرار گرفته است.تعیین اراضی مناسب توسعه شهری از طریق متغیرهای طبیعی مشتمل بر زمین شناسی،درصدشیب،جهات شیبریالتوپوگرافی،فاصله از گسل ها،کاربری اراضی و شکل زمین و با استفاده از روش فرایند سلسله مراتبی(AHP) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)انجام گرفت.بطوری که با استخراج واحدهای محیطی و سنجش آنها بر اساس معیارهای زیست محیطی،توان و استعدادهای بالقوه منطقه براورد گردید و محدوده های مناسب برای توسعه آتی شهر نیز مشخص شد.نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد مناسبترین مکان های توسعه شهر در قسمت جنوب محدوده مطالعاتی قرار دارد.همچنین نتایج این مطالعه مشخص نمود که تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و قابلیت سامانه اطلاعات جغرافیایی و استفاده از روش تعیین محدوده مطالعاتی ارنست برگس روش مطوئنی در تعیین مکان های مناسب توسعه شهری می تواند مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - مکان یابی عرصه های مناسب استقرار صنعت در استان قزوین
صبا رضا سلطانی سید مسعود منوری میترا توکلتوزیع نامتعادل جمعیت در پهنه کشور، شتاب شهرنشینی و تخریب و آسیب محیط زیست به واسطه مکان یابی نادرست صنایع، الزاممینماید که با سیاستهای مناسب توسعه صنعتی، در رفع این مشکلات اقدام گردد. مکان یابی صحیح و طراحی اصولی صنعت، گام مهمیدر جهت بهبود محیط زیست و توسعه صنایع کشور و أکثرتوزیع نامتعادل جمعیت در پهنه کشور، شتاب شهرنشینی و تخریب و آسیب محیط زیست به واسطه مکان یابی نادرست صنایع، الزاممینماید که با سیاستهای مناسب توسعه صنعتی، در رفع این مشکلات اقدام گردد. مکان یابی صحیح و طراحی اصولی صنعت، گام مهمیدر جهت بهبود محیط زیست و توسعه صنایع کشور و رشد اصولی و منطقی مناطق شهری و روستایی است. در این تحقیق، مکانیابی استقرارصنایع در استان قزوین، با روش تجزیه و تحلیل سیستمی، در مقیاس 1 : 25 0000و بر پایه جبر بولین ) (Boolean Algebraانجامگردید. به این منظور ابتدا منابع طبیعی به طور کامل، مورد شناسایی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی قرار گرفتند. سپس ارزیابی توان طبیعیسرزمین با توجه به مدل 3طبقه ای، بعد از روی هم قرار دادن لایه های اطلاعاتی در GISانجام گرفت. درنتیجه پس ازحذف منطقه حفاظتشده باشگل و سایر اراضی ممنوعه برای احداث صنعت، دو پهنه با درجه توان یک و 11پهنه با درجه توان دو مکان یابی شدند. مابقیعرصههای واجد توان یک، در اراضی کشت دیم و جنگلهای دست کاشت واقع شده اند که استقرار صنایع در این اراضی، مستلزم کسبموافقت وزارت کشاورزی و سایر سازمان های مربوطه میباشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - استفاده از منطق فازی در مسیریابی بهینه به مکان های جدید فضای سبز شهری در شهرستان نهاوند استان همدان
علی اکبر جمالی رضا رهنمای یزدیامروزه موجودیت فضای سبز و گسترش آن به عنوان ریه های تنفسی شهر بسیار حائز اهمیت است و این تا آن حد است که بعنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی در جوامع مطرح بوده و نبود آن به معنی عدم وجود سلامت و تندرستی در شهرها تلقی می شود. مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی و کاربردی بود أکثرامروزه موجودیت فضای سبز و گسترش آن به عنوان ریه های تنفسی شهر بسیار حائز اهمیت است و این تا آن حد است که بعنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی در جوامع مطرح بوده و نبود آن به معنی عدم وجود سلامت و تندرستی در شهرها تلقی می شود. مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی و کاربردی بوده و با استفاده از سیستمهای اطلاعات جغرافیایی GIS و لایه های اطلاعاتی فازی شده مورد نظر و انجام مراحل مختلف جهت مدلسازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP و بدست آوردن وزن لایه های اطلاعاتی و تشکیل مدل نهایی تلفیق فازی به بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکانیابی فضای سبز شهری شهر نهاوند استان همدان پرداخته است. مکانهای بهینه جهت این امر مشخص شد. سپس با انتخاب سه منطقه بعنوان مکانهای بهتر و در نظر گرفتن میدان خروجی شهر ، مسیرهای مناسب و بهینه را در جهت رسیدن به این مکانهای جدید پیشنهادی مشخص شد. این روش مدلسازی بهینه فازی برای مسیریابی و مکانیابی را تحلیل نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - مکانیابی و پهنهبندی سایتهای مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود با رویکرد توسعه پایدار
علی توفیق خطاب علی فهیمی نژاد سید مصطفی طیبی ثانی هومن بهمنپوردر این تحقیق تلاش گردیده تا مکانهای مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهمگذاری لایهها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، أکثردر این تحقیق تلاش گردیده تا مکانهای مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهمگذاری لایهها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، لایههای اطلاعاتی در مقیاس 1:250000 تهیه و از طریق نرمافزار ArcGIS نسخه 9،2 اقدام به ریهمگذاری گردید. این تحقیق در شش مرحله انجام پذیرفت. پس از تهیه نقشههای شیب، جهت و ارتفاع، از طریق رویهمگذاری آنها نقشه شکل زمین تهیه گردید و در ادامه، با رویهماندازی لایههای شکل زمین، کاربری اراضی، خاک، پوشش گیاهی و حیاتوحش نقشه نهایی واحدهای زیست محیطی بدست آمد. سپس، مدل اکولوژیکی گردشگری متمرکز و گسترده، به منظور مقایسه و تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت از مدل ملی برای تعیین انواع کاربریهای ورزشی استفاده گردید. با توجه به نتایج، منطقه مطالعاتی از پتانسیل بالایی به منظور توسعه گردشگری به ویژه از نوع گسترده برخوردار است. 8/68٪ از منطقه مطالعاتی در کلاس 1 و 1/19٪ نیز در کلاس 2 از گردشگری متمرکز قرار گرفتهاند. همچنین؛ 2/93٪ از منطقه در کلاس 1 و 3/5٪ نیز در کلاس 2 گردشگری گسترده قرار میگیرند. در مجموع، 6/13٪ نیز در کلاس 3 قرار داشته که نشانگر حساسیت اکولوژیکی بالا و عدم بهرهمندی از شرایط مناسب به منظور توسعه گردشگری میباشد و در زون حفاظتی قرار میگیرد. در پایان، فعالیتهای گردشگری مناسب برای هر زون پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
51 - نقش ژئو مورفولوژی در مکان یابی و مدیریت دفع مواد زاید شهری با استفاده ازGIS در شهر اوزدر استان فارس
محمد ابراهیم عفیفیبرنامه ریزی و مدیریت شهری نیازمند نگرش سیستماتیک و همه جانبه به ابعاد مختلف شهر است. یکی از ابعاد شهری که در صورت عدم مدیریت صحیح باعث ایجاد اختلال در محیط جغرافیایی شهر میشود، مدیریت و مکانیابی دفع پسماندهای شهری میباشد. از اهم موارد در بحث مکانیابی پسماندهای شهری، عوا أکثربرنامه ریزی و مدیریت شهری نیازمند نگرش سیستماتیک و همه جانبه به ابعاد مختلف شهر است. یکی از ابعاد شهری که در صورت عدم مدیریت صحیح باعث ایجاد اختلال در محیط جغرافیایی شهر میشود، مدیریت و مکانیابی دفع پسماندهای شهری میباشد. از اهم موارد در بحث مکانیابی پسماندهای شهری، عوامل ژئومورفولوژیکی موثر در این فرایند میباشند. هدف از پژوهش حاضر، مدیریت و مکانیابی دفع پسماندهای شهر اوز، همچنین ارزیابی سایت دفن زباله به جهت میزان مطلوبیت مکانی با تاکید بر عوامل ژئومورفولوژی میباشد. با توجه به ویژگیهای منطقه مورد مطالعه و نظرسنجی از کارشناسان، تعداد 10 عامل موثر در مکانیابی محل دفن پسماند در شهر اوز تعیین شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی میباشد. نتایج پژوهش حاکی از این میباشد که مکان فعلی دفن پسماند شهر اوز از منظر عوامل ژئومورفولوژیک، شرایط اکولوژیک منطقه و استانداردهای روز دنیا در بهترین سایت ممکن در منطقه استقرار یافته است و مشکلات موجود در این حوزه، به روشهای جمع آوری، انتقال و دفع پسماند مرتبط میباشد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
52 - تحلیل محدوده خدمات رسانی ایستگاه های مترو شهر تهران و تخصیص ایستگاه های جدید با روش ANP
ابراهیم نجات محمد حسن وحیدنیا حسین آقامحمدیرشد سریع جمعیت و شهرنشینی در دهههای اخیر مسائل متعددی را در زندگی روزمره بشر ایجاد کرده است. یکی از مسائل مهم در همین ارتباط مسئله حمل و نقل شهری است که بهترین شکل آن حمل و نقل عمومی است و امروزه بسیار مورد توجه است. مطالعه بر روی عوامل این انتخاب و ارزیابی مکان یابی پ أکثررشد سریع جمعیت و شهرنشینی در دهههای اخیر مسائل متعددی را در زندگی روزمره بشر ایجاد کرده است. یکی از مسائل مهم در همین ارتباط مسئله حمل و نقل شهری است که بهترین شکل آن حمل و نقل عمومی است و امروزه بسیار مورد توجه است. مطالعه بر روی عوامل این انتخاب و ارزیابی مکان یابی پایانه ها یکی از مسائل مهم و ضروری در بافت شهری عصر حاضر می باشد. اهمیت و اعتبار هر شهر بستگی به خدمات شهری آن شهر دارد. هر چه این خدمات و تأسیسات در سطح ایده آل قرار داشته باشد، دارای شرایط راحت تری برای زندگی شهروندان می باشد و باعث افزایش رضایت شهروندان می شود که یکی از مهم ترین خدمات شهری حمل و نقل عمومی، خصوصا مترو شهری می باشد. بر همین اساس هدف علمی این تحقیق استفاده از تحلیل های GIS برای شناسایی محدوده های خدمات رسانی و استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره برای مکان یابی ایستگاه های جدید است. این تحقیق طی مراحلی از جمله شناسایی متغیرها، تهیه نقشه های نرمال استاندارد، بدست آوردن وزن لایه ها، اعمال وزن لایه ها، و همپوشانی فازی لایه ها انجام شده است. جهت وزن دهی معیارها از مدل فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شد. در نتایج وزن دهی فاصله از گسل، فاصله از پارکینگ و جمعیت بدون خودرو بیشترین تاثیر را در مکان یابی داشته اند. نهایتاً مکان های مناسب جهت احداث ایستگاه مترو مشخص شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
53 - توسعه یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری مکانی گروهی تحت وب به منظور مکان-گزینی یک مرکز خرید جدید
عباس صفری محمد حسن وحیدنیا حسین آقامحمدیانتخاب محل مناسب برای احداث یک مرکز خرید جدید، یک مسئله تصمیمگیری چندمعیاره می باشد که در عین حال افراد و سلایق مختلف در آن دخیل اند. در این پژوهش از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل های تصمیم گیری چند معیاره برای انجام برخی مراحل تحلیل مکانی استفاده و سپس توسعه یک أکثرانتخاب محل مناسب برای احداث یک مرکز خرید جدید، یک مسئله تصمیمگیری چندمعیاره می باشد که در عین حال افراد و سلایق مختلف در آن دخیل اند. در این پژوهش از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل های تصمیم گیری چند معیاره برای انجام برخی مراحل تحلیل مکانی استفاده و سپس توسعه یک سیستم پشتیبان تصمیم گروهی جهت تجمیع و انتخاب گزینه نهایی پرداخته شده است. برای ایجاد گزینه های محدود تصمیم گیری یک روش دو مرحله ای در این پژوهش پیشنهاد گردید. در مرحله اول، ایجاد نقشه های معیار استاندارد شامل پنج مورد با تحلیل های مکانی و نرمال سازی در نرم افزار ArcGIS انجام گرفت. با توجه به مطالعات صورت گرفته وزن هر معیار مشخص شد و همپوشانی وزن دار لایه ها انجام شد. پس از اعمال گزینه های محدود کننده، شش محدوده به منظور انجام مکان گزینی تحت وب مشخص شد. در مرحله دوم یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری مکانی گروهی توسعه یافت. با استفاده از محیط Visual Studio و زبان برنامه نویسی C# و فناوری .NET وب گاهی جهت مشارکت کارشناسان خبره در این زمینه طراحی شد. در معماری این سیستم فناوری AspMap، شامل مجموعه ای از کنترل ها و مؤلفه های نقشه و ابزارهای مکان محور در سمت سرور برنامه اضافه شد. وزن دهی کاربران به معیارها در قالب فرم های طراحی شده به روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام گرفته و به کمک stored procedure ها در یک پایگاه داده SQL Server میانگین ارزش هر یک از نقاط انتخابی به صورت آنلاین محاسبه می گردید. نهایتاً نقطه ای که بیشترین امتیاز را در میانگین نظرات کاربران مختلف را داشت به عنوان بهترین مکان جهت احداث مرکز خرید معرفی می شد. نتایج تحقیق نشان داد روش پیشنهادی انعطاف پذیری، سرعت و سهولت بالایی در اعمال نظرات گروهی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
54 - مکانیابی سایت دفن زباله در شهرستان هفتکل (استان خوزستان) با استفاده از تکنیکهای GIS مبتنی بر تحلیل سلسله مراتبی فازی
اکرم کرامت محمدصادق زنگنهمدیریت پسماند شهری یکی از چالشهای عمده مدیریتشهری در نقاط مختلف دنیا است. این مسئله در کشورهای در حال توسعه که بخش عظیمی از جمعیت جهان را در خود جای دادهاند، شدیدتر است. هدف پژوهش حاضر، مکانیابی سایت دفن زباله در شهرستان هفتکل، استان خوزستان میباشد. در این مطالعه سه أکثرمدیریت پسماند شهری یکی از چالشهای عمده مدیریتشهری در نقاط مختلف دنیا است. این مسئله در کشورهای در حال توسعه که بخش عظیمی از جمعیت جهان را در خود جای دادهاند، شدیدتر است. هدف پژوهش حاضر، مکانیابی سایت دفن زباله در شهرستان هفتکل، استان خوزستان میباشد. در این مطالعه سه معیار اصلی مورفولوژیکی، محیطی و اقتصادی-اجتماعی در نظر گرفته شد. زیر معیارها شامل شیب، ارتفاع، زمینشناسی، فاصله از گسلها، فاصله از چاههای آب زیرزمینی و فاصله از آبهای سطحی، فاصله از راهها، فاصله از خطوط انتقال نفت و گاز، فاصله از خطوط انتقال برق فشار قوی، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از مناطق حفاظت شده و کاربری اراضی می باشد. با توجه به شرایط شهرستان و به کمک نظر کارشناسان، معیار اصلی مورفولوژیکی با 443/0 بیشترین امتیاز و اهمیت را در بین معیارهای اصلی به خود اختصاص داد. همچنین در بین زیرمعیارها شیب، زمینشناسی، فاصله از چاههای آب زیرزمینی و فاصله از راهها بیشترین امتیاز را بدست آوردند. در این مطالعه از تکنیکهای سیستم اطلاعات جغرافیایی نظیر Weighted Sum، Fuzzy Overlay و Boolean استفاده شد که در بین روشهای مورد استفاده روش Fuzzy Sum و Weighted Sum بیشترین اراضی مناسب را جهت احداث سایت دفن زباله معرفی و روشهای Fuzzy Gamma 0.3 و Fuzzy Product جزوه سختگیرانهترین توابع بودند و به ترتیب 171.14 کیلومترمربع و 124.01 کیلومترمربع از اراضی شهرستان هفتکل را مناسب جهت احداث سایت دفن زباله معرفی کردند. سایت کنونی دفن زباله شهرستان هفتکل، طبق منطق بولین در مکان نامناسب قرار گرفته و در بقیه روشهای مطالعه شده در محدوده متوسط قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
55 - Green Space Suitability Analysis Using Evolutionary Algorithm and Weighted Linear Combination (WLC) Method
Elham yousefi Esmail Salehi Seyed Hamid Zahiri Ahmadreza yavariWith current new urban developments, no balance can be found between green spaces and open areas present within urban networks and natural land patterns since urban networks are dominating ecological networks. Accordingly, one of the major tasks of urban and regional pl أکثرWith current new urban developments, no balance can be found between green spaces and open areas present within urban networks and natural land patterns since urban networks are dominating ecological networks. Accordingly, one of the major tasks of urban and regional planners is the optimal land use allocation to urban green spaces. Therefore, to achieve this goal in this research, locations of newparks(basis on physical, social and economical factors) were analyzed using weighted linear combination (WLC)techniques and evolutionary algorithms. After comparing the results of the two methods, suitable locations for the development of urban green spaces on a local scale were proposed, on the basis of which it was found that heuristic algorithms have good potential to work with spatial data and evaluate land use suitability since they obtain better solutions with greater accuracy and flexibility in less time. Afterwards, suitability analyses of existing local parks(basis on physical, social , economical and ecological factors) were performed using the WLC method and Fragstats software. It was discovered that the existing parks are not on a suitable level based on the study criteria. Therefore, it is suggested that newer parks be established in areas with greater potential and small green spots as well asin the northern parts of the city for improvement. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
56 - An Analysis of Space Distribution and Applied Site Selection of Urban Lands with an Emphasis on Access to Civil Services based on AHP Model in GIS Environment (Case Study: Qazvin Institutes of Higher Education)
Seyed Mohammad Reza Khatibi Vahid Haji NajafiOne of the important issues for the majority of the planners is the optimized concentration and distribution of service centers. The well-balanced distribution of these centers and services need appropriate site selection so that all walks of life have easy access to th أکثرOne of the important issues for the majority of the planners is the optimized concentration and distribution of service centers. The well-balanced distribution of these centers and services need appropriate site selection so that all walks of life have easy access to these services. From among service centers, site selection for higher education centers is important in terms of their importance and the quality of environmental and physical conditions such as comfort, efficiency, health and safety, vicinity to compatible centers and distance from incompatible centers. This is important in quality of the services. For realization of this type of site selection various data should be gathered and it is very difficult to extract outputs from these data to remove the problems. During the recent years, new systems and models have been added to the urban planning and land use planning, which have become good instruments for understanding and confrontation with everyday complications of cities thanks to the advancements made in the information technology. One of the recent technological developments is the geographical information system or GIS that has high capabilities in spatial analysis. Due to the complexity and abundance of information on the subject matter of this research, we have used GIS. This research, that has been conducted by descriptive-analytical-applied method and based on GIS system, spatial analysis, using spatial data, and reviewing and comparing sites proposed in upstream plan of Qazvin (Sharmand), reviewed selection of best sites for higher education centers in Qazvin. The selected sites were compared and contrasted with the land use of the existing parcels of land and finally sites with first and second priority were selected for construction of higher education centers in District 3 in a concentrated way. The selected sites were located in Ayatollah Abutorabi Blvd. and around Mir Emad Blvd. with first priority. The lands on Abutorabi Blvd. gained priority due to certain reasons we will mention in the coming pages. In the second priority, the downstream areas of ShahrakMinoo were proposed for establishment of higher education centers. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
57 - ارزیابی تناسب اراضی در مکانیابی بهینه مراکز آموزشی با استفاده از تحلیل Cut Fill (مطالعه موردی: منطقه7 شهرداری اهواز)
سعید ملکی نازنین حاجی پورامروزه با گسترش روز افزون شهرها نیاز به ارائه تسهیلات و خدمات در شهرها نیز به ضرورتی گریزناپذیر تبدیل شده است که دقت عمل در نحوه مکان گزینی این خدمات بر اساس سرانهها و ارزیابی تناسب اراضی شهری که بستری در جهت برنامهریزیهای شهری بویژه در زمینه استفاده صحیح از اراضی اس أکثرامروزه با گسترش روز افزون شهرها نیاز به ارائه تسهیلات و خدمات در شهرها نیز به ضرورتی گریزناپذیر تبدیل شده است که دقت عمل در نحوه مکان گزینی این خدمات بر اساس سرانهها و ارزیابی تناسب اراضی شهری که بستری در جهت برنامهریزیهای شهری بویژه در زمینه استفاده صحیح از اراضی است، جزو برنامههای اصلی برنامهریزان برای مسأله یاد شده میباشد تا از همجواریهای نادرست جلوگیری به عمل آید و در نهایت منجر به برقراری تناسب اراضی شود. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی - تحلیلی در راستای ارزیابی تناسب اراضی در مکانیابی بهینه مراکز آموزشی با تأکید بر مدارس در منطقه 7 شهرداری اهواز به انجام رسیده است. در راستای دستیابی به هدف یاد شده و تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده، از تحلیل Cut Fill در محیط نرم افزار ArcGIS برای اولویت بندی کاربریهای شهری نسبت به مساله همجواری با کاربری آموزشی با موضوع مدارس جهت ارزیابی تناسب اراضی و مکان یابی بهینه استفاده شده است. نتایج حاصل از وزن گذاری کاربریها توسط کارشناسان با استفاده از تحلیل Cut Fill در محیط نرمافزار ArcGIS مورد تلفیق و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که کاربریهای مسکونی با کمترین عملکرد اتلاف در شبکه در تحلیل Cut Fill با توجه به وزنهای بدست آمده از نگاه کارشناسان، بیشترین سازگاری را با کاربری آموزشی دارد و دارای اولویت اول برای همجواری با آن میباشد و کاربریهای نظامی، صنعتی، مذهبی بیشترین نوسان را در زمینه اتلاف در تحلیل Cut Fill داشته و کاربریهای ناسازگار شناسایی شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
58 - مکانیابی نیروگاههای بادی با استفاده از مدل Boolean در محیط ArcGIS (مطالعه موردی: استان مازندران)
ریحانه بایراموند صدرالدین متولی غلامرضا جانباز قبادی خهبات درفشیاستان مازندران در سالهای اخیر نیاز بیشتری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیتهای این استان در تولید انرژیهای نوین، شناخت پتانسیلهای تولید انرژی پاک و مصرف آن، بهخصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامههای مسئولان و محققان قرار گیرد. روش پژوهش این مطالعه توص أکثراستان مازندران در سالهای اخیر نیاز بیشتری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیتهای این استان در تولید انرژیهای نوین، شناخت پتانسیلهای تولید انرژی پاک و مصرف آن، بهخصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامههای مسئولان و محققان قرار گیرد. روش پژوهش این مطالعه توصیفی - تحلیلی میباشد که با استفاده از دادههای مکانی و کمی مرتبط با مسأله تحقیق در پی بررسی و ارزیابی قابلیت اراضی ستان مازندران برای مکانیابی نیروگاههای بادی است. در ابتدا بهمنظور برآورد اولیه انرژی قابل حصول از جریان باد در استان مازندران و قابلیتسنجی فضایی انرژی بادی، محاسبات لازم بر روی اطلاعات سمت و سرعت باد در یک بازه زمانی 12 ساله انجام گردید. در ادامه، بر اساس گروه کارشناسان خبره، مطالعات اسنادی و کتابخانهای، منابع علمی در این زمینه و اطلاعات موجود و در دسترس، چهار عامل اقلیمی، اقتصادی، محیطی - اجتماعی و توپوگرافی بهعنوان مهمترین شاخصها جهت تعیین پهنههای مناسب برای استقرار نیروگاههای بادی در گستره استان مازندران انتخاب شدهاند. این چهار معیار شامل 18 زیرمعیار است که پس از وزندهی، تعیین وزن معیار و همپوشانی، نقشه پهنهبندی نهایی با استفاده از مدل Boolean تهیه شده است. با توجه به نقشه نهایی، نوار مرکزی استان در محدوده شهرستانهای نور، آمل و بابل، قسمتهای شمالی شهرستانهای نور و ساری، جنوب شهرستانهای سوادکوه و قائمشهر و نیز قسمت مرکزی و جنوبی شهرستان بهشهر، پهنههای مناسبتری نسبت به سایر قسمتهای استان مازندران بهجهت استقرار یا ساخت نیروگاههای بادی هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
59 - پراکنش مکانی فضاهای سبز و اولویتبندی تناسب اراضی با هدف مکانیابی بهینهی پارک (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
ابراهیم فیروزی مجنده بهرام ایمانی رضا کانونیفضای سبز شهری از مهمترین کاربریهای شهری است که از آن همانند ریه های تنفسی شهرها یاد میکنند. از آن جا که اهداف اصلی برنامه ریزی شهری، سلامت، آسایش و زیبایی میباشد، مکانیابی فضای سبز شهری نیز به عنوان یکی از مهمترین عناصر محیط شهری سهم زیادی در مطلوبیت و مطبوعیت فضا أکثرفضای سبز شهری از مهمترین کاربریهای شهری است که از آن همانند ریه های تنفسی شهرها یاد میکنند. از آن جا که اهداف اصلی برنامه ریزی شهری، سلامت، آسایش و زیبایی میباشد، مکانیابی فضای سبز شهری نیز به عنوان یکی از مهمترین عناصر محیط شهری سهم زیادی در مطلوبیت و مطبوعیت فضا از نظر شهروندان دارد. بنابراین توجه ویژه به ساماندهی مکانی – فضایی این کاربری، گامی مهم در تامین رفاه و آسایش شهروندان محسوب میشود. هدف پژوهش حاضر کاربردی – توسعه ای و روش آن توصیفی – تحلیلی است. در پژوهش حاضر با استفاده از ابزارهای موجود در نرمافزار ARC GIS 10.3 و ابزارهای تحلیلی نرمافزار GeoDa به تحلیل نحوه پراکنش فضایی کاربری فضای سبز در سطح نواحی شهر اردبیل پرداخته و درنهایت به ارائه راهکارهایی در راستای مطلوبیت وضع موجود اقدام شده است. در تحقیق حاضر به منظور گردآوری اطلاعات پایهای مورد نیاز، از روش کتابخانهای – میدانی استفاده شده است. در تحقیق پیش رو ضمن تحلیل الگوی توزیع مکانی فضاهای سبز شهر اردبیل، با استفاده از ضریب همبستگی دو متغیره موران ارتباط بین توزیع سرانه فضای سبز با میزان تراکم جمعیت نواحی و میزان مساحت فضاهای سبز با مساحت هر ناحیه، ارزیابی شده است. نتایج تحلیل شاخص موران دومتغیره بیانگر خوهمبستگی فضایی منفی بین تراکم جمعیت با سرانه فضای سبز شهر در نواحی شهر اردبیل بوده و تحلیل ارتباط بین مساحت فضاهای سبز و نواحی شهر اردبیل نیز مبین عدم ارتباط معنیدار بین آنها بوده است. یعنی اینکه افزایش تراکم جمعیت و مساحت نواحی شهر اردبیل نتوانسته است بر افزایش سرانه و مساحت کاربری فضای سبز تاثیرگذار باشد. در مرحلهی بعد، اقدام به اولویتبندی تناسب اراضی در راستای پیشنهاد مکانهای بهینهی استقرار فضای سبز شده که حاصل آن، معرفی مکانهای مناسب استقرار کاربری مذکور در نواحی شهرداری بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
60 - مکانیابی مراکز بیمارستانی با تکیهبر مخاطرات طبیعی و با بهرهگیری از مدل تحلیل شبکهای (ANP) نمونه موردی (منطقه پنج شهر تهران)
عبدالحمید قنبران فرهاد حسینعلی سید باقر حسینی پیمان بهرامی دوستمکانیابی کاربریهای مهم شهری ازجمله تصمیمات تأثیرگذار در مقیاس فضاهای درمانی به شمار می رود که اغلب با تصمیمات پیچیده مدیران شهری مواجه می شود، در این پژوهش بر آنیم به مکانیابی مراکز بیمارستانی با تکیه بر مخاطرات طبیعی و با استفاده از مدل تحلیل شبکهای(ANP) بپردازیم. أکثرمکانیابی کاربریهای مهم شهری ازجمله تصمیمات تأثیرگذار در مقیاس فضاهای درمانی به شمار می رود که اغلب با تصمیمات پیچیده مدیران شهری مواجه می شود، در این پژوهش بر آنیم به مکانیابی مراکز بیمارستانی با تکیه بر مخاطرات طبیعی و با استفاده از مدل تحلیل شبکهای(ANP) بپردازیم. در این تحقیق از روش توصیفی_تحلیلی استفاده شده که در آن فهرستی از معیارهای مکانیابی مراکز بیمارستانی استخراج شد، سپس به دلیل وجود تفاوت در میزان تأثیرگذاری معیارها و داشتن رابطه درونی برخی از شاخصها، با استفاده از تکنیک ANP، مقایسات زوجی مؤلفهها توسط بیست نفر از اساتید و کارشناسان خبره درزمینه شهرسازی، برنامهریزی شهری، معماری و مخاطرات طبیعی، صورت گرفت و وزن هر یک از آنها محاسبه گردید. در ادامه با توجه به تعداد معیارها و وزن نهایی زیرمعیارها، لایههای موردنیاز در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ایجاد گردید. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که مکانیابی فعلی بیمارستانهای فعلی در سطح منطقه 5 شهر تهران ازنظر توجه به مخاطرات طبیعی بخصوص زلزله نامطلوب بوده. همچنین بر اساس یافتههای حاصل از تلفیق لایههای اطلاعاتی سه نقطه جدید برای ایجاد مراکز بیمارستانی ارائه شد و از این میان با تشکیل جدول SWOT و با نظر کارشناسی شده توسط متخصصین مکان مناسب برای احداث یک بیمارستان ارائه شد. یافتههای پژوهش میتواند به مدیران شهری در زمینه درک و اولویتبندی مسائل مدیریت شهری و یافتن راهحلهایی در این زمینه کمک کند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
61 - مکانیابی دفن پسماندهای جامد شهری با استفاده از روش تلفیقی سلسله مراتبی- فازی (مطالعه موردی: شهر کوهدشت)
سیامک بهاروند سلمان سوریتعیین محل دفن زبالههای شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیطزیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامهریزی شهری میباشد. در فرآیند تعیین محل دفع زبالههای شهری سعی میشود نقاطی با کمترین خطرات برای محیطزیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرد. در این تحق أکثرتعیین محل دفن زبالههای شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیطزیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامهریزی شهری میباشد. در فرآیند تعیین محل دفع زبالههای شهری سعی میشود نقاطی با کمترین خطرات برای محیطزیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرد. در این تحقیق ضمن استفاده از تصاویر ماهوارهای TM و ETM+ از لایههای متعدد اطلاعاتی نظیر نقشه فاصله از شهر، سنگ شناسی، شیب، آب های زیرزمینی، فاصله از جاده و ... برای مکانیابی محل دفن پسماند شهر کوهدشت استفاده شده است. بر اساس نتایج مکانیابی محل دفن زباله با روش سلسله مراتبی-فازی، به ترتیب 06/35، 85/24، 23/36 و 85/3 درصد از مساحت منطقه در کلاسهای خیلی نامناسب، نامناسب، متوسط و مناسب قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
62 - مکان یابی بهینه فضاهای آموزشی در منطقه 6 شهرداری کلان شهر اهواز با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازیFDAHP و تحلیل Cut fill
علی شجاعیان هادی علیزاده سیده نرگس نقیبی رکنیامروزه سازمان یابی و سازماندهی بهینه فضایی در شهرها از اهداف کلان در راستای رسیدن به توسعه پایدار شهری عنوان شده است. در این بین مکان گزینی و استقرار بهینه فعالیت ها و توزیع متناسب آن ها در شهرها در رسیدن به آرایش کالبدی بهینه شهرها بسیار مؤثر می باشد. پژوهش حاضر با روی أکثرامروزه سازمان یابی و سازماندهی بهینه فضایی در شهرها از اهداف کلان در راستای رسیدن به توسعه پایدار شهری عنوان شده است. در این بین مکان گزینی و استقرار بهینه فعالیت ها و توزیع متناسب آن ها در شهرها در رسیدن به آرایش کالبدی بهینه شهرها بسیار مؤثر می باشد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی در راستای مکان یابی بهینه فضاهای آموزشی در مناطق شهری با تأکید بر مکان یابی مدارس در منطقه 6 شهرداری اهواز به انجام رسیده است. در راستای دستیابی به هدف یاد شده و تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده، از روش تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی FDAHP و تحلیل Cut fillدر محیط نرم افزار ArcGIS برای اولویت بندی کاربری های شهری نسبت به مساله همجواری با کاربری آموزشی با موضوع مدارس جهت مکان یابی بهینه استفاده شده است. اطلاعات لازم جهت اولویت بندی کاربری های شهری نسبت به مدارس جهت ارزیابی به وسیله تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی FDAHP با استفاده از نظرات حدود 15 نفر از کارشناسان بدست آمده است. نتایج حاصل از وزن گذاری کاربری ها توسط کارشناسان با استفاده از تحلیل Cut Fill در محیط نرم افزار ArcGISمورد تلفیق و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش پس از انجام تجزیه و تحلیل های فازی بر روی لایه های ایجاد شده با استفاده از تحلیل Cut Fill در محیط نرم افزار ArcGIS نشان می دهد که کاربری های مسکونی بدون عملکرد اتلاف در شبکه در تحلیل Cut Fill باتوجهبه وزن های بدست آمده از روش تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی از نگاه کارشناسان دارای اولویت اول برای همجواری با کاربری آموزشی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
63 - مکانیابی کتابخانههای عمومی شهر سقز با استفاده از سامانة اطلاعات جغرافیایی (ساج)
ماجد هاشمی آزاد اصغری حیدر رحمتیدسترسی آسان به کتابخانه های عمومی یکی از کلیدهای اصلی در ارائۀ موفقیت آمیز خدمات کتابخانه ی عمومی است. خدمات با کیفیت عالی برای کسانی که دسترسی به آن خدمات را ندارند بی ارزش خواهد بود. دسترسی به خدمات باید به گونه ای سازمان دهی شود که راحتی و سهولت برای استفاده کنندگان أکثردسترسی آسان به کتابخانه های عمومی یکی از کلیدهای اصلی در ارائۀ موفقیت آمیز خدمات کتابخانه ی عمومی است. خدمات با کیفیت عالی برای کسانی که دسترسی به آن خدمات را ندارند بی ارزش خواهد بود. دسترسی به خدمات باید به گونه ای سازمان دهی شود که راحتی و سهولت برای استفاده کنندگان بالفعل و بالقوه را به حداکثر برساند بنابراین مکان یابی صحیح عناصر و خدمات شهری در شهرها با استفاده از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیای بدون شک حرکتی در جهت تحقق اهداف برنامه ریزی شهری است. در پژوهش حاضر پس از جمع آوری داده های پایه از تعداد کتابخانه های عمومی مورد نیاز و وضعیت استقرار کتابخانه های عمومی شهر سقز و تشکیل پایگاه اطلاعاتی در قالب دو معیار سازگاری و مرکزیت، در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی (ساج) بر اساس معیارهای تعیین شده، نقشه جداگانه تهیه و مورد ارزیابی قرارگرفته است در ادامه با ترکیب لایه های تهیه شده وضعیت کتابخانه های موجود مورد بررسی و نقشه نهایی موقعیت های مناسب برای احداث کتابخانه های جدید پیشنهاد گردید یافته های تحقیق نیز نشان داد که محدودیت عوامل طبیعی ( موقعیت کوهستانی و وجود رودخانه در مرکز شهر) از یک سو و عدم توجه به محل کاربری های سازگار و ناسازگار از سوی دیگر باعث شده است که کتابخانه های موجود از موقعیت مناسبی برخوردار نباشند. بنابراین با توجه به نقشه نهایی مناطق بهینه شهر سقز تاسیس کتابخانه های عمومی جدید به صورت اقماری پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
64 - ارزیابی مکانی محل دفن پسماندهای شهری (مطالعه موردی: شهرستان اندیکا)
علی محمد امامییکی از مشکلات جدی، بالقوه و رو به رشد در بسیاری از مناطق شهری و بخصوص کشورهای در حال توسعه، مدیریت پسماند و انتخاب محل مناسب برای دفع و دفن بهداشتی آن است.این مسئله برای کشور ما و بخصوص شهرستان اندیکا به علت مسائل ومحدودیتها و از همه مهمتر چالش کمیت و کیفیت آب، بسیار مه أکثریکی از مشکلات جدی، بالقوه و رو به رشد در بسیاری از مناطق شهری و بخصوص کشورهای در حال توسعه، مدیریت پسماند و انتخاب محل مناسب برای دفع و دفن بهداشتی آن است.این مسئله برای کشور ما و بخصوص شهرستان اندیکا به علت مسائل ومحدودیتها و از همه مهمتر چالش کمیت و کیفیت آب، بسیار مهم میباشد. لذا در این مطالعه، موقعیتهای مکانی مناسب برای محل دفن پسماندها درشهرستان اندیکا با استفاده از تلفیق دانش اطلاعات مکانی GIS و تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چند معیاره باتاکید بر عوامل هیدرولوژی، عوامل انسانی و دسترسی، ژئومورفولوژی ، زمین شناسی و زیست محیطی استخراج و معرفی شد. به این منظور، 15 لایه نقشه ورودی آماده گردید و در محیط GIS مورد تحلیل و آنالیز قرار گرفت. عوامل موثر وزن دهی گردید، محدودیت ها اعمال شد و محل هایی با تناسب بالا، متوسط و پایین در شهرستان اندیکا استخراج و پیشنهاد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
65 - مکان یابی نقاط مناسب کشت گیاه آفتابگردان با استفاد از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی حوضه دز)
حسین اسلامی سعید انصاریکشت محصولات کشاورزی مواجه با محدودیت های مختلفی مانند محدودیت های اقلیمی هستند. در هر شرایط اقلیمی و جغرافیایی برای کشت محصولات مختلف نیاز به بررسی اولیه شرایط مناسب کشت و مکان یابی دارد. هدف اصلی این مطالعه شناسایی مناطق مستعد جهت کشت گیاه آفتابگردان در حوضه دز میباشد أکثرکشت محصولات کشاورزی مواجه با محدودیت های مختلفی مانند محدودیت های اقلیمی هستند. در هر شرایط اقلیمی و جغرافیایی برای کشت محصولات مختلف نیاز به بررسی اولیه شرایط مناسب کشت و مکان یابی دارد. هدف اصلی این مطالعه شناسایی مناطق مستعد جهت کشت گیاه آفتابگردان در حوضه دز میباشد. بدین منظور پس از مشخص نمودن محدودهی مطالعاتی، عوامل موثر در کشت گیاه با استفاده از منابع کتابخانه ای و نظرات کارشناسان تعیین شد. سپس میزان تاثیر هر یک از عوامل بر عملکرد گیاه آفتابگردان با استفاده از روش AHP مشخص گردید. به منظور میان یابی و پهنه بندی نقاط مستعد کشت در منطقه مورد مطالعه از نظر مکانی از مدل کریجینگ معمولی در محیط نرم افزار ARC GIS استفاده شد. نتایج حاصل از پردازش اطلاعات نشان داد که 29.5 درصد از اراضی حوضه در محدوده بسیار مناسب، 69 درصد در محدوده مناسب و 1.5 درصد در محدوده مناسب متوسط برای کشت گیاه آفتابگردان قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
66 - بررسی محل های مناسب کشت گیاه گلرنگ با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) (مطالعه موردی حوضه دز)
حسین اسلامی سعید انصاریبرای رسیدن به تولید مناسب در محصولات کشاورزی نیاز به یافتن مناطق مناسب کشت از لحاظ اقلیمی، جغرافیایی و سایر پارامترهای دخیل در رشد و تولید است. در این تحقیق به بررسی امکان کشت و پهنه بندی مناطق مستعد گیاه گلرنگ در حوضه دز پرداخته شده است. بدین منظور از اطلاعات آب، خاک، أکثربرای رسیدن به تولید مناسب در محصولات کشاورزی نیاز به یافتن مناطق مناسب کشت از لحاظ اقلیمی، جغرافیایی و سایر پارامترهای دخیل در رشد و تولید است. در این تحقیق به بررسی امکان کشت و پهنه بندی مناطق مستعد گیاه گلرنگ در حوضه دز پرداخته شده است. بدین منظور از اطلاعات آب، خاک، هوا و اطلاعات فیزیولوژیکی گیاه از طریق منابع کتابخانه ای و نظرات کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی خوزستان، جهت طبقه بندی مورد مطالعه استفاده شده است. سپس میزان تاثیر هر یک از عوامل بر عملکرد گیاه گلرنگ با استفاده از روش AHP مشخص گردید. جهت میان یابی و پهنه بندی نقاط مستعد کشت در منطقه مورد مطالعه از نظر مکانی از مدل کریجینگ معمولی در محیط نرم افزار GIS استفاده شد. نتایج حاصل از پردازش اطلاعات نشان داد که 3 درصد از اراضی حوضه در محدوده مناسب و 70 درصد در محدوده مناسب متوسط برای کشت گیاه گلرنگ قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
67 - مکان یابی سایت های گردشگری عشایری (مطالعه موردی : استان چهارمحال و بختیاری)
پژمان رضاییبا توجه به توان های بالای گردشگری در مناطق عشایری، برنامه ریزی در این زمینه، از جمله الزامات اساسی برای توسعه این جامعه است. در این خصوص، مکان یابی فضاهای مناسب گردشگری نقش مهمی در سایر مراحل برنامه ریزی گردشگری عشایر دارد. بر این اساس، هدف این مقاله مشخص نمودن مناسب تر أکثربا توجه به توان های بالای گردشگری در مناطق عشایری، برنامه ریزی در این زمینه، از جمله الزامات اساسی برای توسعه این جامعه است. در این خصوص، مکان یابی فضاهای مناسب گردشگری نقش مهمی در سایر مراحل برنامه ریزی گردشگری عشایر دارد. بر این اساس، هدف این مقاله مشخص نمودن مناسب ترین فضاها با استفاده از مدل TOPSIS و GIS برای ایجاد سایت های گردشگری عشایر در استان چهارمحال و بختیاری است. روش این تحقیق توصیفی - تحلیلی و از نوع تحقیقات کاربردی است. لایه های تاثیر گذار بر مکان یابی سایت های گردشگری عشایری مواردی همچون لایه زیست بوم های عشایری، منابع و جاذبه های گردشگری، ایل راه های عشایری، کاربری اراضی، شبکه تلفن، نقاط روستایی، نقاط شهری، شبکه گاز، راه های دسترسی، گسل ها، شبکه برق سراسری، منابع آب و شیب را در بر می گیرد. بر اساس نتایج بدست آمده، 10 نقطه استان واقع در شهرستان های کوهرنگ، لردگان و اردل بالاترین امتیاز را بدست آورده اند که بر اساس مدل تاپسیس کانون چلگرد در شهرستان کوهرنگ با شاخص CIبرابر 816/0 بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. سایر کانون های اولویت دار به ترتیب عبارتند از: شلیل (630/0)، بارز (541/0)، قلعه مدرسه (478/0)، صمصامی (426/0)، شیخ علیخان (423/0)، مازه سوخته (420/0)، هیرگان (381/0)، کری چهاربنیچه (374/0) و شرمک (266/0). با توجه به این اولویت بندی، سایر مراحل برنامه ریزی توسعه گردشگری عشایر در این استان می تواند بر اساس تجهیز و برنامه ریزی این سایت ها صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
68 - مکانیابی محل دفن بهداشتی زباله در شهر ایوانغرب استان ایلام
عظیم علی شائی فریبا همتیمقدمه: با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، یکی از مهمترین موضوعاتی که در کنار مسائل و مشکلاتی چون ترافیک، انواع آلودگی ها، زاغه نشینی و مانند آن مدیران شهری را به خود مشغول ساخته است، مدیریت بهینه پسماندهای تولیدی می باشد. امروزه با توسعه شهرها، افزایش سطح درآمد و رفاه جام أکثرمقدمه: با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، یکی از مهمترین موضوعاتی که در کنار مسائل و مشکلاتی چون ترافیک، انواع آلودگی ها، زاغه نشینی و مانند آن مدیران شهری را به خود مشغول ساخته است، مدیریت بهینه پسماندهای تولیدی می باشد. امروزه با توسعه شهرها، افزایش سطح درآمد و رفاه جامعه و رشد شتابان اقتصادی و اجتماعی در کشورها، علاوه بر افزایش روز افزون تولید پسماند، تغییر الگوی مصرف نیز منجر به تغییر در کیفیت پسماند جامد شده است.هدف: مکانیابی محل دفن بهداشتی زباله در شهر ایوان غرب.روششناسی تحقیق: در این مطالعه نقشه ها و اطلاعات مورد نیاز پس از گردآوری از منابع مختلف، با توجه به عوامل مؤثر در مکان یابی محل دفن پسماند به لایه های اطلاعاتی قابل استفاده در محیط نرم افزاری ArcGIS تبدیل شدند. از روش های مختلف تصمیم گیری، روش AHPبه دلیل کاربرد رایج و مؤثر، برای ارزیابی قابلیت دفن پسماند انتخاب شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر ایوان در 33 درجه و 50 دقیقه عرض شمالی و 46 درجه و 20 دقیقه طول جغرافیایی واقع شده است.یافته ها: معیارهای مورد استفاده شامل: کاربری اراضی، جنس خاک و قابلیت اراضی، کیفیت و عمق آب زیرزمینی، زمین شناسی، بارندگی، طبقات ارتفاعی، شیب، فاصله از شهر، فاصله از روستا، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از خطوط انتقال نیرو، فاصله از چاه و چشمه، فاصله از مناطق حفاظت شده می باشد.نتایج: مناسب ترین مکان 98/7 درصد از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
69 - مکانگزینی و تحلیل کاربریهای آموزش عالی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل تصمیمگیری چند معیاره (MCDA)(مطالعه موردی: شهر بابل)
محمد شفیعی تیلکی صدرالدین متولی غلامرضا جانبازقبادی بیژن رحمانیمقدمه: مراکز آموزش عالی یک عامل کلیدی در فرآیند آموزشی هستند. مراکزی که مکان مناسبی داشته و در یک برنامه سیستماتیک طراحی شدهاند، به شیوهای مناسب و کارآمد به توسعه جامعه شهری کمک میکنند. با این حال، انتخاب مکانهای مراکز آموزش عالی، از جمله دانشگاه آزاد، یک مسأله پیچی أکثرمقدمه: مراکز آموزش عالی یک عامل کلیدی در فرآیند آموزشی هستند. مراکزی که مکان مناسبی داشته و در یک برنامه سیستماتیک طراحی شدهاند، به شیوهای مناسب و کارآمد به توسعه جامعه شهری کمک میکنند. با این حال، انتخاب مکانهای مراکز آموزش عالی، از جمله دانشگاه آزاد، یک مسأله پیچیده است که شامل ارزیابی بسیاری میشود (فنی، سیاسی، اجتماعی، زیستمحیطی و اقتصادی). هدف پژوهش: با توجه به وجود تعداد زیاد مراکز آموزش عالی در شهر بابل و نیز حضور تعداد بالای دانشجویان، پیادهسازی الگوی صحیح و مناسب استقرار مکان مراکز آموزش عالی برای پیشبرد و اثربخشی آنها در سطح شهر ضروری است که خود ابزارها و تکنیکهای جدیدی را میطلبد. روش شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش و ماهیت، توصیفی - تحلیلی بوده که هدف اصلی آن، مکانگزینی فضاهای آموزش عالی، یافتن مکان بهینه برای ایجاد فضای آموزشی با در نظر گرفتن کاربریهای همجوار است. برای حصول به آن، 15 معیار مکانی در قالب 5 پارامتر برای مکانگزینی پهنههای مناسب ایجاد مراکز آموزش عالی در شهر بابل مورد استفاده قرار گرفتهاند. با استفاده از تحلیل تصمیمگیری چند معیاره سلسله مراتبی فازی، وزن نهایی آنها در تهیه نقشه مکانیابی محاسبه گردید. بر این اساس و با اعمال وزنهای هر یک معیارها در محیط ArcGIS، تناسب اراضی شهر بابل برای ایجاد مراکز جدید آموزش عالی با تأکید بر دانشگاه آزاد اسلامی مشخص شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر بابل واقع در شهرستان بابل استان مازندران است که از شمال به شهرستان بابلسر و دریای مازندران، از جنوب به رشته کوههای البرز، از غرب به شهرستان آمل و از شرق به شهرستان قائمشهر و ساری مرتبط است. این شهر دارای بافتی نامنظم (بهویژه در قسمتهای مرکزی) بوده و از بعد کالبدی تنها در بخشهای توسعه یافته اخیر در پیرامون شهر، نوعی بافت منظم را میتوان مشاهده نمود. در این شهر 18 مرکز آموزش عالی (اعم از دانشگاه و مؤسسههای آموزش عالی) وجود دارد. یافته ها: بر اساس نظر خبرگان، معیار رعایت فاصله از پهنههای سیلخیز و یا سیلگیر با وزن نسبی 098/0 در اولویت اول و معیار ارزش زمین با وزن نسبی 035/0 در اولویت آخر تأثیرگذاری بر روی مکانگزینی بهینه مراکز آموزش عالی قرار گرفته است. با توجه به نقشه مکانگزینی کاربری آموزش عالی در شهر بابل، بیشترین تناسب اراضی برای ایجاد این نوع کاربری در بخش جنوب غربی و غرب شهر و در محدوده شهرکهای فرهنگیان، نیلوفر، آزادگان، طالقانی و اندیشه و همچنین موقعیت فعلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمای بابل میباشد. نتیجهگیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان گفت که سه نکته مهم در مکان گزینی واحدهای دانشگاهی با رویکرد توسعه پایدار حائز اهمیت است: اول) شناسایی اثرات مؤلفههای مکان یابی و توزیع فضایی مرکزآموزش عالی . دوم) شناسایی اثرات مؤلفههای رضایتمندی ذی نفعان از مرکز آموزش عالی. سوم) شناسایی اثرات مؤلفههای مکانی مکان گزینی مرکزآموزش عالی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
70 - ارزیابی و مکانیابی پارکینگ های عمومی در بافت مرکزی شهر یزد
محمدحسین سرائی روح ا... قانعی بافقیبا افزایش جمعیت و تردد وسایل نقلیه در بافت مرکزی شهر به دلیل وجود کاربری های جاذب سفر و همچنین توان پایین شبکه های دسترسی مشکلات ترافیکی زیادی را ایجاد می کند که احداث پارکینگ های عمومی در مکان های مناسب می تواند موجبات حل بسیاری از مشکلات را در بافت مرکزی فراهم سازد. أکثربا افزایش جمعیت و تردد وسایل نقلیه در بافت مرکزی شهر به دلیل وجود کاربری های جاذب سفر و همچنین توان پایین شبکه های دسترسی مشکلات ترافیکی زیادی را ایجاد می کند که احداث پارکینگ های عمومی در مکان های مناسب می تواند موجبات حل بسیاری از مشکلات را در بافت مرکزی فراهم سازد. این پژوهش در پی انتخاب مکان هایی مناسب جهت احداث پارکینگ با توجه به معیارهای مؤثر برای پاسخ گویی به حجم ترافیک ساکن می باشد که در نتیجه از تداخلات ترافیک عبوری و ساکن و مشکلات ترافیکی ناشی از آن کاسته و مشکلات دسترسی به پارکینگ و مکانی جهت پارک خودرو به خوبی حل خواهد شد. در پژوهش حاضر محدوده بافت مرکزی شهر یزد انتخاب شد و معیارهایی همچون کاربری های جاذب سفر، دسترسی به خیابان های اصلی، فضای مناسب پارکینگ و بایر یا مخروبه بودن برای مکانیابی پارکینگ در نظر گرفته شده است. با توجه به این که لحاظ کردن تمامی معیارها به روش سنتی مشکل است از سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است و همچنین به دلیل اهمیت متفاوت معیارها در مکانیابی برای وزندهی آنها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. در نهایت با بهره گیری از روش تلفیق همپوشانی شاخص، معیارها باهم ترکیب شدند و مکان های پیشنهادی مناسب جهت احداث پارکینگ مشخص شدند. این مکان ها در مجاورت خیابان های اصلی و تعدادی هم در مرز محدوده قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
71 - An Environmental Investigation into Khorramabad's Landfill and Optimal Site Selection of Landfill using Weighted Linear Combination (WLC)
Siamak Baharvand Jafar Rahnamarad Salman SooriThe determination of municipal waste landfill is a major issue in the process of urban planning due to the huge impact it has on the economy, ecology and environment of any region. In the process of determining municipal waste landfill, attempt is made to consider sites أکثرThe determination of municipal waste landfill is a major issue in the process of urban planning due to the huge impact it has on the economy, ecology and environment of any region. In the process of determining municipal waste landfill, attempt is made to consider sites with minimum risks for the environment and human health as well. This study aimed to have an environmental evaluation and determination of municipal waste landfill in Khorramabad using Geographic Information System (GIS) and Weighted Linear Combination (WLC). For this purpose, the current landfill was first assessed in terms of the environment. The results of the evaluation show that the biochemical and chemical activities are very high in the desired site. Therefore, paying special attention to the environmental impacts of the current landfill is of great significance. Then, the map for the site selection of Khorramabad's landfill was prepared based on investigating and assessing 13 parameters including the distance from city, village, river, groundwater, fault, major and minor roads, airport, historical places, lithology, land use, slope and elevation. According to the results obtained from the map for the site selection of landfill, 10.03%, 21.85%, 28.38%, 25.30% and 14.42% of the site area are located in the very unsuitable, unsuitable, moderate, suitable and the best suitable area, respectively. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
72 - Assessment of a spatial multi-criteria evaluation to site selection suitable area for industries in the Ardabil County, Iran
Farhad HashemianThe present studies deal with the issue of selecting a site for industries in Ardebil city using the concepts of Spatial Multi Criteria Evaluation (SMCE) and also methods for supporting the DSS decision making processes that are used to select appropriate space(s) for i أکثرThe present studies deal with the issue of selecting a site for industries in Ardebil city using the concepts of Spatial Multi Criteria Evaluation (SMCE) and also methods for supporting the DSS decision making processes that are used to select appropriate space(s) for industrial development. In this direction we have been inspired by SMCE model that has recently been developed into ILWIS software in the form of an non-compensational methods taking the objective and spatial priorities of decision makers into account. Also, in the present research processes of the issue of selecting suitable sites for industrial development of Ardebil city, Province Center, has been studied. On the basis of different development objectives existing and available fundamental information including different kinds of maps (gradient, making use of lands, geology, crevasse dispersion, earthquake, etc.), descriptive information in the from of tables, and also the region’ s social and economical indexes that are used for modeling the spatial selection, were gathered and put into operation. In case of this study, decision making framework and planning have been developed. In the first phase of Spatial Multi Criteria Evaluation potential sites ( plan for selecting the solutions) are determined and studied, and in the second phase, using economical, social, and technical characteristics, cites with required relations are evaluated for final selection( selecting the options). تفاصيل المقالة