بررسی حدود آستانه معیارهای موثر بر مکان یابی محل دفن بهداشتی پسماندهای شهری
الموضوعات :
اکرم بمانی
1
(
استادیار گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان. اردکان، ایران
)
مهدی مظفری
2
(
دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان. ایران
)
ملیحه عرفانی
3
(
استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
)
تاريخ الإرسال : 16 الخميس , شعبان, 1441
تاريخ التأكيد : 11 السبت , رجب, 1443
تاريخ الإصدار : 18 الأربعاء , جمادى الأولى, 1443
الکلمات المفتاحية:
مکانیابی,
معیار,
محیط زیست,
مدیریت پسماند,
حدود آستانه,
ملخص المقالة :
زمینه هدف: مکانیابی محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد نیازمند انجام مطالعات و اعمال مدیریت صحیح بوده و معیارهای متعددی در انتخاب مکان مناسب دفن تأثیرگذارند که عدم توجه به آنها موجب آلودگی شدید محیط زیست و صدمه به انسان ها می شود. معیارها و شاخص های متعددی جهت انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندها ارائه شده است، که هر یک محدودیت ها و شرایط خاصی را برای مکانیابی مطرح می سازد. به عبارت دیگر هر یک از معیارها براساس یکی از زمینه های علمی بنا شده اند، به گونه ای که مطالعات مکانیابی هویت چند بعدی و ساختار میان رشته ای پیدا کرده است.
روش بررسی: در این پژوهش مهمترین معیارهای موثر بر مکانیابی محل دفن بهداشتی مواد زائد بر اساس مرور منابع و بررسی دستورالعمل های مختلف شناسایی شده اند. در این بررسی علاوه بر معرفی این معیارها به اهمیت هر یک از معیارهای مذکور در مکان یابی محل دفن پسماندهای شهری نیز پرداخته شده است. برای تمامی این معیارها مقادیر عددی حدود آستانه مناسب در مطالعات مختلف نیز بررسی شد.
یافته ها: برخی از مهمترین این معیارها شیب، سنگ بستر، گسل ها، فاصله از منابع آب سطحی، عمق آب زیرزمینی، باد غالب، میزان بارش، مناطق حفاظت شده، فاصله از سکونتگاه های شهری و روستایی، کاربری اراضی، فاصله از شبکه راه ها و فاصله از مراکز تاریخی و باستانی می باشد.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به عدم وجود مطالعه منسجم در زمینه اهمیت معیارها و آستانه ها، این مطالعه می تواند به عنوان الگویی در مکان یابی محل دفن پسماند با توجه به ویژگی های محیط زیستی منطقه مد نظر محققان و تصمیم گیران قرار گیرد.
المصادر:
عمرانی، ق.؛ جاوید، ا. ح. و رمضانعلی، ا. 1391. بررسی معیارهای مکانیابی ایستگاه انتقال زباله منطقه 22 کلان شهر تهران از نظر ملاحضات زیست محیطی هوا و شیرابه. نشریه علوم و تکنولوژی محیط زیست. 2(5): 160-147.
Moghaddas, N.H. and Namaghi, H.H., 2011. Hazardous waste landfill site selection in Khorasan Razavi Province, Northeastern Iran. Arabian journal of geosciences, 4(1-2), pp.103-113.
Xue, J., Wang, W., Wang, Q., Liu, S., Yang, J. and Wui, T., 2010. Removal of heavy metals from municipal solid waste incineration (MSWI) fly ash by traditional and microwave acid extraction. Journal of Chemical Technology & Biotechnology, 85(9), pp.1268-1277.
سازمان مدیریت و برنامهریزی. 1380. طراحی، اجرا، نگهداری و بهرهبرداری خاک چالهای بهداشتی برای زباله‌ی شهری. معاونت امور پشتیبانی، مرکز مدارک علمی و انتشارات.
Şener, B., Süzen, M.L. and Doyuran, V., 2006. Landfill site selection by using geographic information systems. Environmental geology, 49(3), pp.376-388.
سازمان حفاظت محیط زیست. 1380. دستورالعمل مکانیابی محل دفن مهندسی – بهداشتی پسماندها. دفتر بررسی آلودگی آب و خاک.
افضلی، ا. فقیهی زرندی، ع. 1398. امکان سنجی استقرار مکان دفن مشترک مواد زاید جامد شهرستان خمینی شهر و شهرستانهای مجاور آن با استفاده از منطق فازی و AH. علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره بیست و یکم، شماره یک ، فروردین ماه 98
شمسائی فرد، خ. 1382. مکانیابی محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی: شهر بروجرد). پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
غضبان، ف. 1385. زمینشناسی زیست محیطی، انتشارات دانشگاه تهران.
.. محمدی، م. 1389. مقایسه دو روش آنالیز تصمیمگیری چند معیاره فازی (FMCDA) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای مکانیابی محل زبالههای شهری (مطالعه موردی: شهر قروه). پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان.
هوشیار، س. 1396. مکانیابی بهینه دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: شهر بوکان)، فصلنامه علمی -پژوهشی فضای جغرافیایی، 57 (17): 272-255.
LaGrega, M.D., Buckingham, P.L. and Evans, J.C., 2010. Hazardous waste management. Waveland Press.
Abdoli, M.A., 1998. Disposal and recycling management of municipal solid waste in Iran. Tehran: Organization of national municipalities.
Wang, G., Qin, L., Li, G. and Chen, L., 2009. Landfill site selection using spatial information technologies and AHP: a case study in Beijing, China. Journal of environmental management, 90(8), pp.2414-2421.
ISWA, 2019. Landfill Operational Guidelines, 3rd edition. A report from ISWA’S working group on landfill, 2019. 56 p.
Chang, N.B., Parvathinathan, G. and Breeden, J.B., 2008. Combining GIS with fuzzy multicriteria decision-making for landfill siting in a fast-growing urban region. Journal of environmental management, 87(1), pp.139-153.
Bagchi, A., 1994. Design, construction, and monitoring of landfills.
Akbari, V., Rajabi, M.A., Chavoshi, S.H. and Shams, R., 2008. Landfill site selection by combining GIS and fuzzy multi criteria decision analysis, case study: Bandar Abbas, Iran. World Applied Sciences Journal, 3(1), pp.39-47.
افضلی، ا. 1387. کاربرد GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در مکانیابی محل دفن پسماندهای شهری، مطالعه موردی: شهرستان نجف آباد، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه محیط زیست، دانشگاه صنعتی اصفهان.
الهآبادی، ا. و ساقی، م. ح. 1390. مکانیابی و طراحی محل دفن زبالههای روستایی بخش روداب سبزوار. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی. 3 (1): 34-29.
Gorsevski, P.V., Donevska, K.R., Mitrovski, C.D. and Frizado, J.P., 2012. Integrating multi-criteria evaluation techniques with geographic information systems for landfill site selection: a case study using ordered weighted average. Waste management, 32(2), pp.287-296.
حیدرزاده، ن. 1380. معیارهای مکانیابی محل دفن مواد زائد جامد شهری، چاپ دوم. انتشارات سازمان شهرداری های کشور.
خورشیددوست، ع. م. و عادلی، ز. 1388. کاربرد عوامل ژئومورفیک در مکانیابی دفن زبالههای شهری (مطالعه موردی: شهر بناب). فصلنامه جغرافیای طبیعی. 5 (2): 72-63.
Moeinaddini, M., Khorasani, N., Danehkar, A. and Darvishsefat, A.A., 2010. Siting MSW landfill using weighted linear combination and analytical hierarchy process (AHP) methodology in GIS environment (case study: Karaj). Waste management, 30(5), pp.912-920.
Tavares, G., Zsigraiová, Z. and Semiao, V., 2011. Multi-criteria GIS-based siting of an incineration plant for municipal solid waste. Waste management, 31(9-10), pp.1960-1972.
Oweis, I.S. and Khera, R.P., 1990. Geotechnology of waste management.
امینی، م. 1386. مکانیابی دفع مواد زائد جامد شهری با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور در محیط GIS (مطالعه موردی: شهرستان ساری)، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
پوراحمد، ا.؛ کیومرث، ح.؛ زهرایی، م. س. و نظریعدلی، س. 1386. استفاده از الگوریتم های فازی و GIS برای مکانیابی تجهیزات شهری (مطالعه موردی: محل دفن زباله شهر بابلسر). مجله محیط شناسی. 42(34): 42-31.
مجلسی، م. و دامنافشان، ح. 1388. مکانیابی محل دفن پسماندهای شهری شهرستان دزفول با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS، دوازدهین همایش ملی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، تهران.
فتایی، ا. و آلشیخ، ع. 1388. مکانیابی دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی: شهر گیوی. مجله علوم محیطی. 6(6): 158-145.
علیاکبری، ا. و جماللیوانی، آ. 1390. مکانیابی محل دفن بهداشتی زبالههای جامد شهری با استفاده از روش AHP، مطالعه موردی شهر بهشهر. فصلنامه جغرافیا. 30 (9): 111-95.
Sharifi, M., Hadidi, M., Vessali, E., Mosstafakhani, P., Taheri, K., Shahoie, S. and Khodamoradpour, M., 2009. Integrating multi-criteria decision analysis for a GIS-based hazardous waste landfill sitting in Kurdistan Province, western Iran. Waste management, 29(10), pp.2740-2758.
Vosoogh A, Baghvand A, Karbassi A, Nasrabadi T (2017) Landfill site selection using pollution potential zoning of aquifers by modified DRASTIC method: case study in Northeast Iran. Iran J Sci Technol Trans Civ Eng 41:229–239. https://doi.org/10.1007/s40996-017-0054-3
Shamshiry, E., Nadi, B., Mokhtar, M.B., Komoo, I. and Hashim, H.S., 2011. Urban solid waste management based on geoinformatics technology. Journal of Public Health and Epidemiology, 3(2), pp.54-60.
خراسانی، ن. ا.؛ مهردادی، ن.؛ درویشصفت، ع. ا. و شکرانی، ع. 1383. مطالعات زیست محیطی در جهت انتخاب محل مناسب برای دفن زباله شهر ساری. مجله منابع طبیعی ایران جلد 57(2): 14-1.
Kontos, T.D., Komilis, D.P. and Halvadakis, C.P., 2005. Siting MSW landfills with a spatial multiple criteria analysis methodology. Waste management, 25(8), pp.818-832.
لاله زاری، ا .1386. مکانیابی و ساماندهی مراکز دفن پسماندهای جامد دره شهر با تأکید بر ژئومرفولوژی کارست. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی.
Motlagh, Z.K., Sayadi, M.H., 2015. Siting MSW landfills using MCE methodology in
GIS environment (Case study: Birjand plain, Iran). Waste Manage. 46, 322–337.
رضایی، ر.؛ ملکی، ا.؛ صفری، م. و قوامی، ع. 1389. ارزیابی آلودگی شیمیایی منابع آب زیرزمینی مناطق پایین دست محل دفن زباله شهر سنندج. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان. 3(15): 98-89.
بدو، ک. 1382. محل دفن زباله. مجله مدیریت پسماندها. 1(3): 23-18.
سرتاج، م.؛ صدوق، م. ب. و جلالوندی، ح. 1386. کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکانیابی محلهای دفن پسماندهای ویژه، سومین همایش ملی مدیریت پسماند، سازمان بازیافت و تبدیل مواد، تهران.
صمیمیان، م. زند مقدم. م. 1396. مکانیابی محل دفن پسماند زباله های شهری با رویکرد زیست محیطی )مطالعه موردی شهر قائمشهر (، مجله کاربرد س ستمی اطالعات جغراف ای یی و سنجش از دور در برنامه ر دوره ،یزی 8 ،شماره 2 ،تابستان 1396
Baban, S.M. and Flannagan, J., 1998. Developing and implementing GIS-assisted constraints criteria for planning landfill sites in the UK. Planning Practice & Research, 13(2), pp.139-151.
فرهودی، ر. ا.؛ حبیبی، ک.؛ و زندیبختیاری، پ. 1384. مکانیابی محل دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از منطق فازی در محیط GIS (مطالعه موردی: شهر سنندج). نشریه هنرهای زیبا. 23(8): 24-15.
Aguilar, J.A.A., Aguilar, H.A.N., Hernandez, R.F.G. and Valencia, M.N.R., 2018. Emplacement of solid waste management infrastructure for the Frailesca Region, Chiapas, México, using GIS tools. The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science, 21(3), pp.391-399.
De Waele, J., Nyambe, I.A., Di Gregorio, A., Di Gregorio, F., Simasiku, S., Follesa, R. and Nkemba, S., 2004. Urban waste landfill planning and karstic groundwater resources in developing countries: the example of Lusaka (Zambia). Journal of African Earth Sciences, 39(3-5), pp.501-508.
عبدلی، م. ع. 1380. بازیافت و دفع مواد زائد جامد شهری، تدوین شیوههای مناسب دفن بهداشتی و تهیه کمپوست (کود آلی)، جلد سوم، انتشارات سازمان شهرداری های کشور، تهران.
Zeiss, C. and Lefsrud, L., 1995. Analytical framework for waste-facility siting. Journal of urban planning and development, 121(4), pp.115-145.
Cantwell, R., 1999. Putting Data to Work—GIS and Site Selection Studies for Waste Management Facilities. In Conference Proceedings (pp. 152-163).
Allen, A.R., 2002, September. Attenuation: a cost effective landfill strategy for developing countries. In Proceedings of 9th Congress of the International Association for Engineering Geology and the Environment (pp. 136-147).
Amoah, R.A., Kursah, M.B, 2019. Geospatial analysis of landfill site selection perspectives using geographic information systems in Bongo district, Ghana. SN Appl. Sci.1, https://doi.org/10.1007/s42452-019-1273-y
Longdill, P.C., Healy, T.R., Black, K.P., 2008. An integrated GIS approach for sustainable aquaculture management area site selection. Ocean Coast. Manage. 51 (8), 612–624.
Soltani, A., Hewage, K., Reza, B., Sadiq, R., 2015. Multiple stakeholders in multicriteria decision-making in the context of municipal solid waste management: a review. Waste Manage. 35, 318–328.
Jahani A., Susan M.2002. First chapter of What is geographic information systems?, GIS as simple words, the geographical organization of the Ministry of Defense and Armed Forces Logistics Publications, p 20. 4.
_||_
عمرانی، ق.؛ جاوید، ا. ح. و رمضانعلی، ا. 1391. بررسی معیارهای مکانیابی ایستگاه انتقال زباله منطقه 22 کلان شهر تهران از نظر ملاحضات زیست محیطی هوا و شیرابه. نشریه علوم و تکنولوژی محیط زیست. 2(5): 160-147.
Moghaddas, N.H. and Namaghi, H.H., 2011. Hazardous waste landfill site selection in Khorasan Razavi Province, Northeastern Iran. Arabian journal of geosciences, 4(1-2), pp.103-113.
Xue, J., Wang, W., Wang, Q., Liu, S., Yang, J. and Wui, T., 2010. Removal of heavy metals from municipal solid waste incineration (MSWI) fly ash by traditional and microwave acid extraction. Journal of Chemical Technology & Biotechnology, 85(9), pp.1268-1277.
سازمان مدیریت و برنامهریزی. 1380. طراحی، اجرا، نگهداری و بهرهبرداری خاک چالهای بهداشتی برای زباله‌ی شهری. معاونت امور پشتیبانی، مرکز مدارک علمی و انتشارات.
Şener, B., Süzen, M.L. and Doyuran, V., 2006. Landfill site selection by using geographic information systems. Environmental geology, 49(3), pp.376-388.
سازمان حفاظت محیط زیست. 1380. دستورالعمل مکانیابی محل دفن مهندسی – بهداشتی پسماندها. دفتر بررسی آلودگی آب و خاک.
افضلی، ا. فقیهی زرندی، ع. 1398. امکان سنجی استقرار مکان دفن مشترک مواد زاید جامد شهرستان خمینی شهر و شهرستانهای مجاور آن با استفاده از منطق فازی و AH. علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره بیست و یکم، شماره یک ، فروردین ماه 98
شمسائی فرد، خ. 1382. مکانیابی محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی: شهر بروجرد). پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
غضبان، ف. 1385. زمینشناسی زیست محیطی، انتشارات دانشگاه تهران.
.. محمدی، م. 1389. مقایسه دو روش آنالیز تصمیمگیری چند معیاره فازی (FMCDA) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای مکانیابی محل زبالههای شهری (مطالعه موردی: شهر قروه). پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان.
هوشیار، س. 1396. مکانیابی بهینه دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: شهر بوکان)، فصلنامه علمی -پژوهشی فضای جغرافیایی، 57 (17): 272-255.
LaGrega, M.D., Buckingham, P.L. and Evans, J.C., 2010. Hazardous waste management. Waveland Press.
Abdoli, M.A., 1998. Disposal and recycling management of municipal solid waste in Iran. Tehran: Organization of national municipalities.
Wang, G., Qin, L., Li, G. and Chen, L., 2009. Landfill site selection using spatial information technologies and AHP: a case study in Beijing, China. Journal of environmental management, 90(8), pp.2414-2421.
ISWA, 2019. Landfill Operational Guidelines, 3rd edition. A report from ISWA’S working group on landfill, 2019. 56 p.
Chang, N.B., Parvathinathan, G. and Breeden, J.B., 2008. Combining GIS with fuzzy multicriteria decision-making for landfill siting in a fast-growing urban region. Journal of environmental management, 87(1), pp.139-153.
Bagchi, A., 1994. Design, construction, and monitoring of landfills.
Akbari, V., Rajabi, M.A., Chavoshi, S.H. and Shams, R., 2008. Landfill site selection by combining GIS and fuzzy multi criteria decision analysis, case study: Bandar Abbas, Iran. World Applied Sciences Journal, 3(1), pp.39-47.
افضلی، ا. 1387. کاربرد GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در مکانیابی محل دفن پسماندهای شهری، مطالعه موردی: شهرستان نجف آباد، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه محیط زیست، دانشگاه صنعتی اصفهان.
الهآبادی، ا. و ساقی، م. ح. 1390. مکانیابی و طراحی محل دفن زبالههای روستایی بخش روداب سبزوار. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی. 3 (1): 34-29.
Gorsevski, P.V., Donevska, K.R., Mitrovski, C.D. and Frizado, J.P., 2012. Integrating multi-criteria evaluation techniques with geographic information systems for landfill site selection: a case study using ordered weighted average. Waste management, 32(2), pp.287-296.
حیدرزاده، ن. 1380. معیارهای مکانیابی محل دفن مواد زائد جامد شهری، چاپ دوم. انتشارات سازمان شهرداری های کشور.
خورشیددوست، ع. م. و عادلی، ز. 1388. کاربرد عوامل ژئومورفیک در مکانیابی دفن زبالههای شهری (مطالعه موردی: شهر بناب). فصلنامه جغرافیای طبیعی. 5 (2): 72-63.
Moeinaddini, M., Khorasani, N., Danehkar, A. and Darvishsefat, A.A., 2010. Siting MSW landfill using weighted linear combination and analytical hierarchy process (AHP) methodology in GIS environment (case study: Karaj). Waste management, 30(5), pp.912-920.
Tavares, G., Zsigraiová, Z. and Semiao, V., 2011. Multi-criteria GIS-based siting of an incineration plant for municipal solid waste. Waste management, 31(9-10), pp.1960-1972.
Oweis, I.S. and Khera, R.P., 1990. Geotechnology of waste management.
امینی، م. 1386. مکانیابی دفع مواد زائد جامد شهری با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور در محیط GIS (مطالعه موردی: شهرستان ساری)، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
پوراحمد، ا.؛ کیومرث، ح.؛ زهرایی، م. س. و نظریعدلی، س. 1386. استفاده از الگوریتم های فازی و GIS برای مکانیابی تجهیزات شهری (مطالعه موردی: محل دفن زباله شهر بابلسر). مجله محیط شناسی. 42(34): 42-31.
مجلسی، م. و دامنافشان، ح. 1388. مکانیابی محل دفن پسماندهای شهری شهرستان دزفول با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS، دوازدهین همایش ملی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، تهران.
فتایی، ا. و آلشیخ، ع. 1388. مکانیابی دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی: شهر گیوی. مجله علوم محیطی. 6(6): 158-145.
علیاکبری، ا. و جماللیوانی، آ. 1390. مکانیابی محل دفن بهداشتی زبالههای جامد شهری با استفاده از روش AHP، مطالعه موردی شهر بهشهر. فصلنامه جغرافیا. 30 (9): 111-95.
Sharifi, M., Hadidi, M., Vessali, E., Mosstafakhani, P., Taheri, K., Shahoie, S. and Khodamoradpour, M., 2009. Integrating multi-criteria decision analysis for a GIS-based hazardous waste landfill sitting in Kurdistan Province, western Iran. Waste management, 29(10), pp.2740-2758.
Vosoogh A, Baghvand A, Karbassi A, Nasrabadi T (2017) Landfill site selection using pollution potential zoning of aquifers by modified DRASTIC method: case study in Northeast Iran. Iran J Sci Technol Trans Civ Eng 41:229–239. https://doi.org/10.1007/s40996-017-0054-3
Shamshiry, E., Nadi, B., Mokhtar, M.B., Komoo, I. and Hashim, H.S., 2011. Urban solid waste management based on geoinformatics technology. Journal of Public Health and Epidemiology, 3(2), pp.54-60.
خراسانی، ن. ا.؛ مهردادی، ن.؛ درویشصفت، ع. ا. و شکرانی، ع. 1383. مطالعات زیست محیطی در جهت انتخاب محل مناسب برای دفن زباله شهر ساری. مجله منابع طبیعی ایران جلد 57(2): 14-1.
Kontos, T.D., Komilis, D.P. and Halvadakis, C.P., 2005. Siting MSW landfills with a spatial multiple criteria analysis methodology. Waste management, 25(8), pp.818-832.
لاله زاری، ا .1386. مکانیابی و ساماندهی مراکز دفن پسماندهای جامد دره شهر با تأکید بر ژئومرفولوژی کارست. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی.
Motlagh, Z.K., Sayadi, M.H., 2015. Siting MSW landfills using MCE methodology in
GIS environment (Case study: Birjand plain, Iran). Waste Manage. 46, 322–337.
رضایی، ر.؛ ملکی، ا.؛ صفری، م. و قوامی، ع. 1389. ارزیابی آلودگی شیمیایی منابع آب زیرزمینی مناطق پایین دست محل دفن زباله شهر سنندج. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان. 3(15): 98-89.
بدو، ک. 1382. محل دفن زباله. مجله مدیریت پسماندها. 1(3): 23-18.
سرتاج، م.؛ صدوق، م. ب. و جلالوندی، ح. 1386. کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکانیابی محلهای دفن پسماندهای ویژه، سومین همایش ملی مدیریت پسماند، سازمان بازیافت و تبدیل مواد، تهران.
صمیمیان، م. زند مقدم. م. 1396. مکانیابی محل دفن پسماند زباله های شهری با رویکرد زیست محیطی )مطالعه موردی شهر قائمشهر (، مجله کاربرد س ستمی اطالعات جغراف ای یی و سنجش از دور در برنامه ر دوره ،یزی 8 ،شماره 2 ،تابستان 1396
Baban, S.M. and Flannagan, J., 1998. Developing and implementing GIS-assisted constraints criteria for planning landfill sites in the UK. Planning Practice & Research, 13(2), pp.139-151.
فرهودی، ر. ا.؛ حبیبی، ک.؛ و زندیبختیاری، پ. 1384. مکانیابی محل دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از منطق فازی در محیط GIS (مطالعه موردی: شهر سنندج). نشریه هنرهای زیبا. 23(8): 24-15.
Aguilar, J.A.A., Aguilar, H.A.N., Hernandez, R.F.G. and Valencia, M.N.R., 2018. Emplacement of solid waste management infrastructure for the Frailesca Region, Chiapas, México, using GIS tools. The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science, 21(3), pp.391-399.
De Waele, J., Nyambe, I.A., Di Gregorio, A., Di Gregorio, F., Simasiku, S., Follesa, R. and Nkemba, S., 2004. Urban waste landfill planning and karstic groundwater resources in developing countries: the example of Lusaka (Zambia). Journal of African Earth Sciences, 39(3-5), pp.501-508.
عبدلی، م. ع. 1380. بازیافت و دفع مواد زائد جامد شهری، تدوین شیوههای مناسب دفن بهداشتی و تهیه کمپوست (کود آلی)، جلد سوم، انتشارات سازمان شهرداری های کشور، تهران.
Zeiss, C. and Lefsrud, L., 1995. Analytical framework for waste-facility siting. Journal of urban planning and development, 121(4), pp.115-145.
Cantwell, R., 1999. Putting Data to Work—GIS and Site Selection Studies for Waste Management Facilities. In Conference Proceedings (pp. 152-163).
Allen, A.R., 2002, September. Attenuation: a cost effective landfill strategy for developing countries. In Proceedings of 9th Congress of the International Association for Engineering Geology and the Environment (pp. 136-147).
Amoah, R.A., Kursah, M.B, 2019. Geospatial analysis of landfill site selection perspectives using geographic information systems in Bongo district, Ghana. SN Appl. Sci.1, https://doi.org/10.1007/s42452-019-1273-y
Longdill, P.C., Healy, T.R., Black, K.P., 2008. An integrated GIS approach for sustainable aquaculture management area site selection. Ocean Coast. Manage. 51 (8), 612–624.
Soltani, A., Hewage, K., Reza, B., Sadiq, R., 2015. Multiple stakeholders in multicriteria decision-making in the context of municipal solid waste management: a review. Waste Manage. 35, 318–328.
Jahani A., Susan M.2002. First chapter of What is geographic information systems?, GIS as simple words, the geographical organization of the Ministry of Defense and Armed Forces Logistics Publications, p 20. 4.
