ارزیابی اثرات محیط زیستی محل پیشنهادی دفن پسماندهای جامد شهری، مطالعه موردی: شهر هیدج (استان زنجان)

الموضوعات :

یونس خسروی ¹ , عبدالحسین پری زنگنه ² , میرعلی اصغر مختاری ³ , خدیجه صالحی ⁴

1 - استادیار گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران (مسئول مکاتبات).
2 - استاد گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
3 - دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
4 - کارشناس ارشد علوم محیط زیست، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

تاريخ الإرسال : 20 الإثنين , رجب, 1438 تاريخ التأكيد : 25 الأربعاء , شوال, 1438 تاريخ الإصدار : 24 الإثنين , محرم, 1441

الکلمات المفتاحية: پسماند, مکان‌یابی, روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی, سامانه اطلاعات جغرافیایی, شهر هیدج,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: افزایش بسیار سریع جمعیت، الگوهای نادرست مصرف، تغییر استانداردهای زندگی و تنوع تولید محصولات، ازجمله فاکتورهای افزایش تولید پسماند و تغییر در ترکیب زباله گردیده که مشکلات عدیده‌ای را در محیط زیست ایجاد کرده است. براساس این مهم، انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می‌تواند از اثرات نامطلوب ‌محیط زیست آن‌ها جلوگیری کند. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده و با هدف تعیین مکان بهینه برای دفن پسماندهای جامد در شهر هیدج در استان زنجان انجام شده است. در این پژوهش از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و نرم افزار ArcGIS 10.3 استفاده شده است. بر این اساس و با توجه به پارامترهای مورد نیاز برای انتخاب مکان بهینه که نقش مؤثری در محل دفن پسماند و مکان‌یابی دارند، وزن دهی به روش سلسله مراتبی انجام پذیرفت و پس از هم پوشانی و تلفیق لایه های تهیه شده، مناطق مورد نظر برای دفن زباله در شهر هیدج در استان زنجان شناسایی شدند. یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق و با حذف حریم‌های ممنوعه برای هر لایه، مناطق مناسب برای دفن پسماند در بخش شرقی شهر هیدج شناسایی شدند. مساحت زمین مورد نیاز جهت دفن با توجه به متوسط نرخ رشد جمعیت، چگالی زباله تولیدی، برآورد جرم و حجم پسماند و متوسط سرانه تولید زباله تعیین گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد منطقه انتخاب شده با احتمال بسیار زیاد، پتانسیل دفن زباله شهر هیدج را برای یک دوره 20 ساله آینده دارا می باشد.

المصادر:

1.       1.       Sepehr, A., Biglarfadafan, M., Safarabadi, A., 2014. Prioritizing Suitable Locations to Domestic Waste Disposal Considering Geomorphic Criteria. Geography And Development Iranian Journal, Vol. 12, pp. 139-152. (In Persian)


2.       2.          Omrani, Q., Javid, A.H., Ramezanali, E., 2012. Investigation on the factors for site selection of solid waste transfer stations for 22nd district of Tehran municipally considering environmental issue, air and waste leachate, Journal of Environmental Science and Technology, Vol.14 (2), pp. 147-160. (In Persian)


3.       3.          Safeepour,M.,Mokhtari Chelche,S., Hosseini, S ., Soleymanirad, I ., 2016. Locating the Rural Waste Landfills by Using Integrating Multi-Criteria Decision-Making Model in GIS Environment (Case Study: Shahrekord County). Journal Of Research And Rural Planning, Vol.4(4), pp. 57-75. (In Persian)


4.       4.          Hadiani, Z., Ahadnejad Roushti, M., Kazemi Zad, Sh., Shahali, M., 2013. Site Selection of Municipal Solid Wasted disposal Centers by Using Fuzzy Logic and GIS, Case Study: Zanjan City, Journal of Geographic Space, Vol. 12(4). pp. 116-133. (In Persian)


5.       5.          Isalou, A.A., Ebrahimzadeh. H.,Shahmoradi., B., 2014. Feasibility Study of Intervention Urban Inefficient and Old Texture Using Analytic Network Process-Case study: Qom city, Journal of Geography and Development Iranian Journal, Vol.12 (34), pp. 57-68. (In Persian)


6.       6.          Chitsazan, M., Dehghani, F.,Rast Manesh,F., Mirzaei, Y., 2013. Solid waste disposal site selection using spatial information technologies and Fuzzy AHP logic: (Case study: Ramhormoz), Journal of Applied RS & GIS Techniques in Natural Resource Science, Vol.4 (1), pp. 39-55. (In Persian)


7.       7.          Hendrix, W., & Buckly, D., 1992. Use of GIS for Selection of Sites for Land Application of Sewage Water, Journal of Soil and Water Conservation.


8.       8.          Shrivastava U, Nathawat M., 2003. Selection of potential waste disposal sites around Ranchi Urban Complex using Remote Sensing and GIS techniques. Proceeding of Map India Conference.


9.       9.          Yesilnacar, MI., Cetin, H., 2005. Site selection for hazardous wastes: a case study from the GAP area, Turkey. Engineering geology, Vol.81(4), pp. 371-88.


10.    10.          Chang, N-B., Parvathinathan, G., Breeden, JB., 2008. Combining GIS with fuzzy multicriteria decision-making for landfill siting in a fast-growing urban region. Journal of environmental management, Vol. 87(1), pp. 139-53.


11.    11.          Yahaya, S., Ilori, C., Whanda, S., Edicha, J., 2010. Landfill site selection for municipal solid waste management using geographic information system and multicriteria evaluation. American Journal of Scientific Research, Vol.10, pp. 34-49.


12.    12.          Beskese, A., Demir, HH., Ozcan, HK., Okten, HE., 2015. Landfill site selection using fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS: a case study for Istanbul. Environmental Earth Sciences, Vol. 73(7), pp. 3513-21.


13.    13.          Rathore, S., Ahmad, S., Shirazi, S., 2016. Use of the suitability model to identify landfill sites in Lahore-Pakistan. Journal of Basic and Applied Sciences, Vol. 12, pp. 103-08.


14.    14.          Panahandeh, M., Arastou, M., Ghavidel, A., Ghanbari, F., 2010. Use of Analytical Hierarchy Process Model (AHP) in Landfill Site  Selection of Semnan Town. Iranian Journal of Health and Environment, Vol. 2(4) , pp. 276-83.


15.    15.       Poor Ahmed, A.,  Ranjbar, M., Rajai, A.,  Hemmati zadeh, M., 2016. Locate suitable sites for burial of solid waste management strategies in using Gis (case of study: shooshtar). Scientific and Research Journals Management System, Vol. 2, pp. 9-30.


16.    16.          Ramasht, M., Hatami Fard, R., Mosavy, S.H., 2013. Site Selection of Municipal Solid Waste Disposal Using AHP Model and GIS Technique (Case Study: Kouhdasht City). Geography and Planning, Vol. 17, pp. 119-138.


17.    17.          Amanpour, S., Saedi, J., Soleimani Rad, E., 2013. Locating urban landfill, the city of Kermanshah Case Study. Human & Environment, Vol. 11(27), pp. 55-64. (In Persian)


18.    18.          Bozorgmehr, K., Hakimdoost, S., Mohammadpour Zeidi, A., Seydi, Z., 2014. Locating the optimal municipal solid waste rubbish landfill using model (AHP) in GIS (Case study: Tonekabon Township). Scientific- Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), Vol 23(91), pp. 81-88. (In Persian)


19.    19.          Razavian M T, kanooni R, firouzi E., 2016. Site selecting urban Solid Waste Landfill (Case study: Ardebil city). Journal of Spatial Planning, Vol. 19 (4), pp. 67-92. (In Persian)

Mahtabi Oghani M, Najafi A, Yunesi H.,2013.  Comparison of TOPSIS and AHP in site selection of Municipal Solid Wastes Landfill (Case study: Karaj landfill site selection) . ijhe, Vol 6 (3), pp. 341-352. (In Persian).