مکان‌یابی جایگاه‌های بهینه عرضه سوخت CNG با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در راستای سیاست گذاری توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر اهواز)
الموضوعات :
پریسا شعبانی
1
,
سولماز دشتی
2
1 - گروه محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - دانشیار گروه محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
الکلمات المفتاحية: مکان¬یابی, جایگاه سوخت, سیاستگزاری توسعه, AHP, GIS.,
ملخص المقالة :
رشد جمعیت و توسعه نامناسب شهرها مشکلات عدیده¬ای را برای شهرها به وجود آورده و مکان¬یابی صحیح و اصولی خدمات شهری می¬تواند تا حدود زیادی در نظم بخشیدن به عملکرد شهرها موثر باشد. شبکه جایگاه¬های سوخت¬رسانی از جمله خدمات شهری است، که به¬عنوان تأمین کننده سوخت بخش حمل و نقل شهری عمل نموده و به نوبه¬ی خود از لحاظ ملاحظات ترافیکی، شهرسازی، ایمنی و محیط¬زیستی دارای اهمیت می¬باشد. در این مطالعه در ابتدا 18 معیار در سه محیط اقتصادی- اجتماعی، فیزیکی و فنی و عملیاتی به¬عنوان معیار¬های مؤثر انتخاب شدند. سپس داده¬های مکانی در محیط GIS استاندارد و به لایه¬¬های اطلاعاتی جدید تبدیل شدند. هر کدام از معیارها و زیرمعیارها با توجه به اهمیت آن¬ها در مکان¬یابی جایگاه¬های بهینه عرضه سوخت CNG، از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن¬دهی شدند و بعد از تلفیق لایه¬های وزن¬دار، نقشه¬ی پهنه¬های جایگاه¬های بهینه عرضه سوخت CNG تولید شد. با توجه به نتایج 58/48 درصد از منطقه دارای پتانسیل مناسب برای احداث جایگاه عرضه سوخت CNG می¬باشد، همچنین از بین 8 جایگاه سوخت CNG و دوگانه موجود در شهر اهواز فقط 2 جایگاه با شرایط مناسب در شمال منطقه 2 قرار گرفته¬اند. 3 جایگاه در مناطق کاملاً نامناسب، 2 جایگاه در مناطق نامناسب و 2 جایگاه در مناطق متوسط قرار گرفتند. در نتیجه می¬توان بیان داشت که شهر اهواز پتانسیل بالایی جهت احداث جایگاه عرضه سوخت داشته، اما با عدم مکان¬یابی صحیح جایگاه سوخت CNG روبروست، که این امر با مدیریت صحیح و تخصیص بودجه¬ی مناسب جهت اجرای طرح¬های مکان¬یابی پروژه¬های جایگاه سوخت CNG قابل حل می¬باشد و می¬توان در راستای سیاست¬گذاری توسعه پایدار شهری گام برداشت.
1. Abdi, A., Javanshir, H., Naseri Alavi, M.P., 2013. Locating positions CNG fuel Using spatial information system and multi-criteria evaluation method AHP (Case study: Shahr Rasht), 9th International Congress of Civil Engineering, Isfahan University of Technology, pp. 1-8.
2. Adsavakulchai S. and C. Huntula, (2010): Optimum site selection of natural gas vehicles station in Bangkok using geographic information system. Journal of Petroleum and Gas Engineering Vol. 1(5): 89-94.
3. Alavi , S.A., Moazezbarabadi , M., Divsalar, A., L Jafari, B., 2016. Location Fuel Stations by Using Fusion Techniques of Fuzzy Operators and GIS Spatial Analysis, Case Study: Mashhad District 7. Urban Ecological Researches, 7 (13): 9-18.
4. Aleisa, E., M. Savsar, M. M Al-Mashaan, and S. Al-Sabah, (2014): A metaheuristic approach for location of gas stations in a metropolitan area. Operational Research, 1 (8): 1-27.
5. Arabameri, A. (2014): Application of the Analytic Hierarchy Process (AHP) for locating fire stations: Case Study Maku City. Merit Research Journal of Art, Social Science and Humanities, Vol 2 (1): 1-10.
6. Ardakani, T., Danekar, A., Karami, M., Aghighi, H., Rfiei, G,R., Erfani, M., (2011). Chabahar Golf Zoning Using Multiple Criteria Decisionfor Central Recreation. Geographical Planning of Space Quarterly Journal, 1(1): 1-20.
7. Aulia, B.u., W. Utama, and P. GdeAriastita, (2016): Location Analysis for Petrol Filling Station Based on Stakeholders. Preference and Seismic Microzonation, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 227: 115-123
8. Hosseini M., 2020. Formulation and Solution Algorithm of Flow-Refueling Location Problem for bi-fuel Vehicles to Minimize GHG Emissions, Journal of Transportation Research, 17 (3): 1-25.
9. Hosseinzadeh, H., Ahmadi, M., Moradi Mofrad, S., Ghasemi,M., 2018. Optimum Location of Fuel Stations (CNG) Using fuzzy and AHP (Case Study: Zanjan). Journal of Geography, Urban and Regional Studies, 6(24): 7-20
10. Kazemi, A., Sadevand, Z., 2017. Location of CNG stations on routes Tehran_ Firoozkoh and Tehran_ Semnan Using the fuel flow location model. Journal of Energy Planning And Policy Research, 2 (4): 61-83
11. Mahmood, F., A. Shaban, And S. Numan, (2015): Optimal Spatial Distribution of Gasoline Stations in Baghdad Province Utilizing GIS Techniques. Iraqi Journal of Science, 56(1): 118-125.
12. Mohammadi,J., Poorghayoomi, H., Ghanbari, M., 2016. Spatial Analysis and Site Selection fueling stations in Kazeroon. Journal of Research and Urban Planning, 7(24): 105-120.
13. Mohammadi, J., Rezaei, M., 2011. Spatial analysis and site selection of CNG Fuel station in Shiraz city. Spatial Planning, 1 (4): 111-132.
14. Mohammed, M.U., I.J. Musa, and D.N. Jeb, (2014): GIS-Based Analysis of the Location of Filling Stations in Metropolitan Kano against the Physical Planning Standards. American Journal of Engineering Research (AJER), 3(9): 147-158.
15. Nemati, N., Rahbar Shahrouzi, J., 2019. Site selection by Monte Carlo method and integration with brute-force search and genetic algorithm by using image processing approach (Case study: Fuel station in Tabriz city), Journal of Modeling in Engineering, 17 (57): 27-39.
16. Nobakht, Sh., Mostafavi Marian, A., 2011. Optimized Location of Gas Stations using Mathematical Programming and Geographic Information Systems (GIS), Case Study of City of Mashhad. Journal of Transportation Engineering, 2(2): 171-180.
17. Seidaiy, e., Rasti, H., Azar, S., 2016. Analysis of the Development Level of Rural Settlements and the Factors Affecting it (Case Study: The Central part of Iranshahr County). Journal of Human Residence Planning Studies, 11(34): 67-83
18. Valipoor, M., Bahrami, M., Rahimabadi, A., Karimi, O., 2015. Locating gas stations in Borujerd using geographic information system. Journal of Geography and Urban Planning The landscape of Zagros, 6(20): 161-179.
19. Wang, S.P., H.C. Lee, and Y.H. Hsieh, (2016): A Multicriteria Approach for the Optimal Location of Gasoline Stations Being Transformed as Self-Service in Taiwan. Mathematical Problems in Engineering, Vol 20, 1251-1261.
