• فهرس المقالات شمالی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی و شناخت عوامل موثر بر تولید برنامه های خلاق در رادیو خراسان شمالی(شبکه اترک)
        مرتضی قنبرآبادی امیر ساکی اشرف راد
        پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت عوامل موثر بر تولید برنامه های خلاق در رادیو خراسان شمالی با روش پیمایش و مصاحبه ساخت یافته با جامعه آماری کلیه تهیه کنندگان و برنامه سازان رادیویی شبکه اترک، به انجام رسیده است که در نهایت اکثر برنامه سازان و تهیه کنندگان، خلاقیت را از ع أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت عوامل موثر بر تولید برنامه های خلاق در رادیو خراسان شمالی با روش پیمایش و مصاحبه ساخت یافته با جامعه آماری کلیه تهیه کنندگان و برنامه سازان رادیویی شبکه اترک، به انجام رسیده است که در نهایت اکثر برنامه سازان و تهیه کنندگان، خلاقیت را از عناصر مهم در برنامه سازی رادیویی عنوان نموده و در نهایت مشخص شد در برنامه سازی خلاق صدای شبکه اترک، مولفه های فردی و مولفه های سازمانی هر دو از اهمیت بالایی برخوردارند اما مولفه های فردی تحت تاثیر مولفه های سازمانی قرار دارند که با توجه به نتایج تحقیق خلاقیت در سایه مشی و مولفه های پیچیده سازمانی کم رنگ شده است. بنابراین می توان گفت بین مولفه‌های تولید شاخصه های اصولی برنامه سازی متغیرهای موثر فردی و متغیرهای موثر سازمانی با برنامه سازی خلاق در صدای شبکه اترک رابطه وجود دارد به این معنی که با 95 درصد اطمینان می توان گفت هر چقدر میزان مولفه‌های جدید خلاقیت در تولید بین تهیه کنندگان و برنامه سازان بیشتر باشد میزان برنامه سازی خلاق در صدای شبکه اترک نیز افزایش می یابد. لذا پیشنهاد می شود با آموزشهای تخصصی لازم برای دست اندرکاران برنامه سازی و تهیه کنندگان، برنامه سازی خلاق تعالی یابد چراکه با تعالی مولفه های سازمانی، مولفه های فردی بهبود خواهد یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - توسعه مدل عوامل درون سازمانی مؤثر برجذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی
        هادی باقری باقر مرسل علی فهیمی نژاد
        هدف این مقاله توسعه مدل عوامل درون سازمانی مؤثر برجذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی بود که در استان خراسان شمالی انجام گرفت. جامعه آماری کلیه رؤسای هیأت‌های ورزشی، مدیران شرکت‌های حامی، ورزشکاران و مربیان برجسته، مدیران سازمان‌های ورزشی به تعداد 150 نفر بودند که بصورت تما أکثر
        هدف این مقاله توسعه مدل عوامل درون سازمانی مؤثر برجذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی بود که در استان خراسان شمالی انجام گرفت. جامعه آماری کلیه رؤسای هیأت‌های ورزشی، مدیران شرکت‌های حامی، ورزشکاران و مربیان برجسته، مدیران سازمان‌های ورزشی به تعداد 150 نفر بودند که بصورت تمام شمار جهت نمونه انتخاب شدند و به پرسش‌نامه پنج ارزشی لیکرت محقق ساخته که با استفاده از نتایج تحلیل کیفی بدست آمد پاسخ دادند. روایی صوری و محتوایی آن به وسیله متخصصان و پایایی داده‌های کیفی از روش دلفی و پایایی داده‌های کمی در مطالعه مقدماتی بین 30 نفر از مدیران ورزشی و حامیان مالی و با استفاده از آلفای کرونباخ 82/. محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از نرم‌افزارهای اس پی اس اس نسخه 23 و اسمارت پی ال اس نسخه 3 استفاده شد و نتایج در دو بخش؛ مدل ساختاری و مطلوبیت مدل تحلیل شد. یافته‌های تحقیق نشان داد، داده‌های تجربی جمع‌آوری شده در این مطالعه از مدل نظری موجود حمایت می‌کند و عوامل مربوطه توانستند درصد مناسبی از رفتار متغیر اصلی را پیش‌بینی کنند. بررسی ضریب مسیر عامل‌ها نشان داد، عامل مدیریت با ضریب بتا 0/358 و عامل سیستم اطلاعات با ضریب بتا 0/126 به ترتیب بیشترین و کمترین اهیمت را در پیش‌بینی رفتار متغیر اصلی یا جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی دارند. در مجموع با توجه به یافته‌ها، استفاده از مدل نظری تحقیق به منظور جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - برآورد ارزش حفاظت از خدمات زیستگاهی جنگل‌های زاگرس شمالی به روش ارزش‌گذاری مشروط (CVM)
        جلال هناره خلیانی سجاد قنبری مازیار حیدری محسن جوانمیری پور
        تخریب روز افزون اکوسیستم جنگلی زاگرس در سال‌های اخیر ضرورت مطالعات ارزشگذاری در این حوزه را دوچندان نموده است. توسعه سریع در روش های ارزیابی اقتصادی در دهه‌های اخیر امکان استفاده از مفهوم پرداخت برای خدمات اکوسیستم را به منظور حفظ کارکردهای زیستگاهی و تنوع‌زیستی جنگل فر أکثر
        تخریب روز افزون اکوسیستم جنگلی زاگرس در سال‌های اخیر ضرورت مطالعات ارزشگذاری در این حوزه را دوچندان نموده است. توسعه سریع در روش های ارزیابی اقتصادی در دهه‌های اخیر امکان استفاده از مفهوم پرداخت برای خدمات اکوسیستم را به منظور حفظ کارکردهای زیستگاهی و تنوع‌زیستی جنگل فراهم نموده است. در این تحقیق، ارزش کارکرد حفاظت از خدمات زیستگاهی جنگلهای زاگرس شمالی در حوزه سروآباد استان کردستان از طریق روش ارزشگذاری مشروط و مدل لاجیت برآورد گردید. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از 260 پرسشنامه تمایل به پرداخت که بر اساس فرمول کوکران بدست آمده تکمیل شد. سازگاری درونی گویه‌ها و پایایی پرسشنامه‌ها از طریق آلفای کرونباخ (77/6) و روا‌یی گویه‌ها و پرسش‌ها نیز با داوری تعدادی از اساتید و کارشناسان آشنا به موضوع مورد تایید قرار گرفت. میزان تمایل به پرداخت افراد برای کارکرد حفاظت زیستگاه از طریق مدل رگرسیونی لاجیت و با استفاده از روش میانه تمایل به پرداخت محاسبه گردید. مقدار مورد انتظار تمایل به پرداخت برای حفاظت از ارزش زیستگاهی منطقه مورد مطالعه در این تحقیق برابر با 52825/8 ریال به دست آمد. همچنین ارزش سالانه حفاظت زیستگاه و حیات‌وحش حوزه آبخیز سروآباد برابر با 21254/6 میلیون ریال و ارزش حفاظتی و زیستگاهی سالانه کل حوزه (در هکتار) برابر با 58/6 میلیون ریال برآورد گردید. نتایج این پژوهش موید این موضوع است که احتمال پذیرش تمایل به پرداخت در افرادی که قبلاً از منطقه بازدید کرده‌اند، افرادی که عضو سازمانهای محیط‌زیستی بوده و یا گرایش محیط‌زیستی دارند به میزان قابل توجهی بیشتر از افرادی است که فاقد این ویژگی‌ها می‌باشند. ارزش برآورد شده در این پژوهش، برای سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران توجیه کمی و قابل قبول جهت حمایت و حفاظت از جنگلهای زاگرس خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - مقایسه کمی و کیفی زادآوری بلندمازو (Quercus castaneifolia) در روشنه‌های جنگل قرق شده و قرق نشده خراسان شمالی
        منصوره آقاسی زاده کامبیز طاهری آبکنار علی‌رضا آملی‌کندری
        روشنه‌ها نقش مهمی در استقرار زادآوری و تعیین ترکیب پوشش گیاهی در اکوسیستم‌های جنگلی دارند. بررسی زادآوری درختان بلوط می‌تواند به مدیریت بهتر این توده‌های جنگلی منتهی شود. این پژوهش در جنگل بلوط خراسان شمالی به‌منظور بررسی ویژگی‌های نهال‌های استقراریافته در روشنه‌های جنگ أکثر
        روشنه‌ها نقش مهمی در استقرار زادآوری و تعیین ترکیب پوشش گیاهی در اکوسیستم‌های جنگلی دارند. بررسی زادآوری درختان بلوط می‌تواند به مدیریت بهتر این توده‌های جنگلی منتهی شود. این پژوهش در جنگل بلوط خراسان شمالی به‌منظور بررسی ویژگی‌های نهال‌های استقراریافته در روشنه‌های جنگلی انجام گرفت. به این منظور تعداد 30 روشنه در منطقه‌ قرق شده و 30 روشنه در منطقه قرق نشده انتخاب شدند. ابتدا مساحت روشنه‌ها ثبت شد و پارامترهای کلی شیب، جهت، ارتفاع، پوشش علفی اندازه‌گیری شد. مشخصات کمی شامل شدت نور، زادآوری، قطر یقه و قطر برابرسینه نهال‌های بلندمازو و مشخصات کیفی شامل تقارن تاج و شاخه دوانی زادآوری در روشنه‌های مختلف بررسی شد. بین دو منطقه از نظر پارامترهای فوق به‌جز قطر یقه و قطر برابرسینه نهال‌ها اختلاف معنی‌داری وجود داشت. زادآوری در هر دو منطقه در روشنه‌های 500 تا 800 مترمربع نسبت به روشنه‌های دیگر از وضعیت بهتری برخوردار بود. همچنین از نظر خصوصیات کیفی بهترین شرایط در روشنه‌های 500 تا 800 مترمربع مشاهده شد. در نهایت می‌توان نتیجه گرفت که منطقه قرق شده هم از جهت کمی و هم کیفی در وضعیت مناسب‌تری قرار داشته و زادآوری در منطقه قرق نشده به علت نزدیک‌تر بودن به روستا و تخریب و بهره‌برداری بیشتر از وضعیت مناسبی برخوردار نبوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - اراِئه الگوی نوآوری اجتماعی با رویکرد توسعه کارآفرینی در اداره کل راه و شهرسازی استان های شمالی
        روح اله سمیعی علیرضا  سازش پرویز سعیدی محمودرضا  مستقیمی
        تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی-توسعه ای و از حیث روش اجرا تحقیقات توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی قرار می گیرد و از روش آمیخته اکتشافی استفاده شده است. در راستای آن به منظور طراحی الگوی نوآوری اجتماعی با رویکرد توسعه کارآفرینی در اداره کل راه و شهرسازی استان های شمالی أکثر
        تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی-توسعه ای و از حیث روش اجرا تحقیقات توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی قرار می گیرد و از روش آمیخته اکتشافی استفاده شده است. در راستای آن به منظور طراحی الگوی نوآوری اجتماعی با رویکرد توسعه کارآفرینی در اداره کل راه و شهرسازی استان های شمالی از تکنیک دلفی فازی در مراحل مختلف تحقیق استفاده شده است.در مرحله کیفی از تیم تصمیم که شامل خبرگان (اساتید دانشگاهی و مدیران عالی ادارات راه و شهرسازی استان های شمالی) به تعداد 50 نفر بودند که به عنوان تیم تصمیم در شناسایی شاخص ها و ابعاد متغیرها در این تحقیق حضور داشتند که جهت انتخاب آنها از روش غیرتصادفی(هدفمند) و روش گلوله برفی استفاده شده است.در مرحله کمی جهت گردآوری داده ها از جامعه آماری کارشناسان ادارات راه و شهرسازی استان های شمالی تشکیل می دهند که تعداد آنان1000 است. برای تعیین حجم نمونه کارشناسان ادارات راه و شهرسازی استان های شمالی از جدول کرجسی و مورگان استفاده شد لذا تعداد حجم نمونه 278 نفر تعیین شد و روش نمونه گیری ،تصادفی طبقه ای بود.با توجه به نتایج تحقیقات انجام گرفته و ادبیات نظری موجود در زمینه نوآوری اجتماعی در هفت دسته کلی(اهداف اجتماعی-تحول اجتماعی-ظرفیت سازی-مدیریت سازمانی-کارآفرینی اجتماعی-تحول نهادی وخدمات عمومی) دسته بندی گردید.شاخص عوامل ساختاری ، عوامل مهارتی ، عوامل محیطی و عوامل رفتاری دارای اولویت می‌باشند.شاخص کارآفرینی اجتماعی ، ظرفیت سازی ، تحول اجتماعی ، مدیریت سازمانی، تحول نهادی ، اهداف اجتماعی و خدمات عمومی دارای اولویت می-باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بررسی الگوهای سینوپتیکی وقوع بارش های سیل آسای تابستانه در خراسان شمالی و رضوی
        علیرضا بنی واهب
        به منظور بررسی و تحلیل الگوهای سینوپتیکی مربوط به وقوع بارش های سیل آسای تابستانه در خراسان شمالی و رضوی طی سال های 1381-1380 (ه.ش)نقشه های فشار سطح زمین و سطح 500 میلی باری بررسی شده است .مهم ترین الگوهایی که با وقوع سیل هماهنگی نشان دادند، عبارت است از: پر فشار دریای أکثر
        به منظور بررسی و تحلیل الگوهای سینوپتیکی مربوط به وقوع بارش های سیل آسای تابستانه در خراسان شمالی و رضوی طی سال های 1381-1380 (ه.ش)نقشه های فشار سطح زمین و سطح 500 میلی باری بررسی شده است .مهم ترین الگوهایی که با وقوع سیل هماهنگی نشان دادند، عبارت است از: پر فشار دریای خزر، تراف سطوح فوقانی جو، کم فشار دشت کویر و تلفیق رود باد های جنب قطبی و جنب حار ه ای. از 18 سیل مورد بررسی، 4/44 درصد شامل 8 مورد مربوط به پر فشار دریای خزر و جریان های شمالی روی این دریا است، 7/27 درصد شامل 5 مورد به تراف سطوح فوقانی جو، 1/11 درصد شامل 2 مورد به کم فشار دشت کویر و 2/16 درصد شامل 3 مورد ناشی از تلفیق رود باد قطبی و جنب حاره مربوط است. الگوهای پر فشار دریای خزر و کم فشار دشت کویر درگرم ترین روز های فصل تابستان و الگوهای تراف سطوح فوقانی و تلفیق رود باد قطبی و جنب حار های در فصل بهاربه وقوع پیوسته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - تحلیل عدالت فضایی برخورداری از خدمات حمل و نقل و ارتباطات در جغرافیای استان‌های مرزی (مطالعه موردی: شهرستان‌های استان خراسان شمالی)
        حسن اسماعیل زاده اعظم کفاش سمیرا حیدری جابر روی دل
        از آنجا که خدمات عمومی شهری ساختار دهنده شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهری می‌باشد، هدف نوشتار حاضر، نحوه توزیع خدمات عمومی شهری از دیدگاه عدالت فضایی در یک نمونه تجربی (استان خراسان شمالی) می‌باشد که به منظور تحلیل نحوه توزیع شاخص‌های حمل ونقل، تعداد ۸ زیر شاخص أکثر
        از آنجا که خدمات عمومی شهری ساختار دهنده شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهری می‌باشد، هدف نوشتار حاضر، نحوه توزیع خدمات عمومی شهری از دیدگاه عدالت فضایی در یک نمونه تجربی (استان خراسان شمالی) می‌باشد که به منظور تحلیل نحوه توزیع شاخص‌های حمل ونقل، تعداد ۸ زیر شاخص از شاخص‌های حمل و نقل تعریف شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و شیوه آن توصیفی- تحلیلی است. به منظور تجزیه وتحلیل از روش بی مقیاس سازی معمولی، برای وزن دهی آن‌ها از ضریب آنتروپی شانون و رتبه بندی شهرستان‌ها نیز با بهره گیری از مدل Vikor، انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد که خدمات حمل و نقل و ارتباطات به صورت متوازن در سطح استان توزیع نشده است به طوری که شهرستان بجنورد در بهترین وضعیت و شهرستان مانه و سملقان در پایین‌ترین سطح برخورداری از توزیع خدمات قرار دارند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - شناسایی اشکال ژئومورفیک رودخانه ای - بخش اول 1 مروری بر اشکال بستری ( مطالعه موردی: رودخانه های حوضه شمالی البرز مرکزی – چالوس تا تالار )
        محمد مهدی حسین زاده رضا اسماعیلی صدرالدین متولی
        رودخانه ها تنوع مورفولوژیکی متنوعی دارند . واحدهای ژئومورفیک رودخانه ای هم براساس موقعیت آن هادر کانال و دره به چهار قسمت شامل مورفولوژی بستر کانال، اشکال میان کانالی، متصل به کرانه و دشتسیلابی می شوند. دو نوع کانال سنگ بستری و آبرفتی در مقیاس بازه شناسایی می شوند که اش أکثر
        رودخانه ها تنوع مورفولوژیکی متنوعی دارند . واحدهای ژئومورفیک رودخانه ای هم براساس موقعیت آن هادر کانال و دره به چهار قسمت شامل مورفولوژی بستر کانال، اشکال میان کانالی، متصل به کرانه و دشتسیلابی می شوند. دو نوع کانال سنگ بستری و آبرفتی در مقیاس بازه شناسایی می شوند که اشکال آن هاعبارتند از : آبشارها، چالاب سنگی، تندآب، کاسکاد، سکو - چالاب، بستر هموار، چالاب -خیزاب و چین وشکن ها و تپه های ماسه ای رودخانه ای. این مقاله مروری بر تحقیقات انجام شده در واحدهای ژئومورفیکرودخانه ای فراهم می آورد که نمونه ها و اشکال آن ها از حوضه های شمالی البرز مرکزی تهیه شده است .بررسی این واحدهای ژئومورفیک رودخانه ای درک ساده ای را از رژیم حمل آب و رسوب و رفتار رود فراهممی آورد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - پیش‌بینی خشکسالی با استفاده از مدل‌های همادی آمریکای شمالی (NMME)در مناطق غربی ایران
        مهدی مقسمی نرگس ظهرابی حسین فتحیان علیرضا نیکبخت شهبازی محمدرضا یگانگی
        زمینه و هدف: خشکسالی به‌عنوان یک مخاطره طبیعی، تأثیرات زیادی در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، منابع آب دارد و سالانه خسارات زیادی به این بخشها در سراسر دنیا تحمیل می کند. لذا باید راهکارهایی جهت کاهش خسارت خشکسالی صورت گیرد و در این بین برنامه ریزی و سازگاری با شرایط خ أکثر
        زمینه و هدف: خشکسالی به‌عنوان یک مخاطره طبیعی، تأثیرات زیادی در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، منابع آب دارد و سالانه خسارات زیادی به این بخشها در سراسر دنیا تحمیل می کند. لذا باید راهکارهایی جهت کاهش خسارت خشکسالی صورت گیرد و در این بین برنامه ریزی و سازگاری با شرایط خشکسالی با استفاده از خروجی پیش بینی به هنگام خشکسالی جز مؤثرترین راهکارها به‌حساب می آید. با توجه به نیاز پیش بینی خشکسالی و محدود بودن مطالعات ارزیابی شاخص های خشکسالی به دست آمده از برون داد پیش بینی بارش مدل-های همادی آمریکای شمالی در ایران، در این پژوهش به بررسی این مدل ها در چهار حوضه آبریز کرخه، کارون بزرگ، حله و هندیجان-جراحی برای دوره 2018- 1982 پرداخته شد.روش پژوهش: در این پژوهش، ابتدا برونداد ماهانه مدل های مختلف همادی آمریکای شمالی و در افق های پیش‌بینی صفر تا 9 ماه و در دوره آماری 2018-1982 مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس شاخص خشکسالی SPI محاسبه شده است. برای ارزیابی از مقایسه این داده ها با داده های GPCC استفاده شد. جهت ارزیابی از سه معیار کمی CC، RMSE و BIAS استفاده شد. همچنین جهت یکپارچه کردن مدل-های موجود از دو روش الف: میانگین حسابی بین مدل های موجود و ب: میانگین وزنی بین مدل ها با در نظر گرفتن نتایج ضریب همبستگی (CC) ارزیابی شده است. همچنین جهت ارزیابی شاخص خشکسالی SPI از دو معیار طبقه بندی شده POD و FAR و معیار کمی آماری CC استفاده شد.یافته‌ها: نتایج ارزیابی بارش مدل ها نشان داد که مدل های یکپارچه دارای عملکرد بهتری نسبت به مدل های انفرادی هستند و در این مدل یکپارچه نیز مدل وزن دهی شده عملکرد بهتری داشت. ارزیابی توزیع مکانی مدل های بارش نیز نشان داد که دو حوضه آبریز کارون بزرگ و هندیجان-جراحی در افق پیش بینی صفر ماه و حوضه آبریز هندیجان-جراحی در افق پیش بینی یک ماهه دارای عملکرد بهتری هستند. نتایج ارزیابی شاخص خشکسالی نشان داد که مدل های یکپارچه با وجود اینکه عملکرد بهتری در پیش بینی بارش داشتند اما در پیش بینی خشکسالی بهترین عملکرد متعلق به مدل های NASA-GMAO-062012 و CFSv2 است. همچنین نتایج نشان داد که پیش بینی شاخص خشکسالی در بازه های سه و شش ماه عملکرد بهتری نسبت به یک ماهه دارند. ارزیابی توزیع مکانی نیز نشان داد مدل ها در حوضه های جنوبی عملکرد بهتری دارند. به‌طور کلی می توان نتیجه گرفت که مدل های همادی آمریکای شمالی دارای عملکرد مناسبی در پیش بینی خشکسالی در بعضی نقاط و در افق های پیش بینی مشخص هستند، لذا باید در هر نقطه قبل از استفاده مورد ارزیابی قرار گیرند.نتایج: نتایج به دست آمده از ارزیابی بارش نشان داد که به‌طور کلی یکپارچه کردن برون داد مدل های دینامیکی باعث افزایش مهارت آن می شود و یکپارچه کردن در حالت وزنی (WeightedNMME) عملکرد بهتری نسبت به حالت غیر وزنی (NMME) دارد. در افق پیش-بینی صفر ماهه بین مدل‌های انفرادی نیز مدل NASA-GMAO-062012 بیشترین مهارت را از نظر شاخص ارزیابی CC دارد ولی در افق پیش بینی یک ماهه از نظر شاخص های ارزیابی CC، RMSE و BIAS بهترین عملکرد متعلق به مدل CFSv2 است. ارزیابی در شاخص های خشکسالی نشان داد که عملکرد مدل می تواند متفاوت از عملکرد آن‌ها در پیش بینی بارش باشد. به‌طور مثال مدل WeightedNMME با این که عملکرد مناسبی در پیش بینی خشکسالی دارد اما بهترین عملکرد در بین مدل ها در ماه های مختلف NASA-GMAO-062012 و CFSv2 داشتند. ارزیابی مکانی نیز نشان داد که حوضه های آبریز جنوبی دارای عملکرد بهتری نسبت بقیه حوضه ها هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی برخی خصوصیات شیمیایی خاک در دو توده جنگلی گلازنی‌شده و کم‌تر دست خورده در زاگرس شمالی (مطالعةموردی: جنگل‌‌های حوزه بانه، استان کردستان)
        ژیان رحیمی کیومرث محمدی سمانی نقی شعبانیان محمدشفیع رحمانی
        زمینه و هدف: جنگل های بلوط زاگرس شمالی از دیرباز جهت سرشاخه زنی و تعلیف دام ﻣﻮرد استفاده بوده و در نهایت توسط مردم بومی مورد تخریب قرار گرفته است. از این رو در این پژوهش تلاش شد تا تأثیر سرشاخه زنی درختان (گلازنی) بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک مورد بررسی قرار گیرد. مواد أکثر
        زمینه و هدف: جنگل های بلوط زاگرس شمالی از دیرباز جهت سرشاخه زنی و تعلیف دام ﻣﻮرد استفاده بوده و در نهایت توسط مردم بومی مورد تخریب قرار گرفته است. از این رو در این پژوهش تلاش شد تا تأثیر سرشاخه زنی درختان (گلازنی) بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک مورد بررسی قرار گیرد. مواد و روش ها: دو منطقه جنگلی با حداقل فاصله و بیش ترین تشابه شامل منطقه کم تر دست خورده به عنوان منطقه شاهد و توده ی دیگری که هر سه سال یک بار جهت تعلیف دام سرشاخه زنی می شود، انتخاب شدند. در هر توده 10 نمونه ترکیبی خاک از عمق 15-0 سانتی متری و در زیر تاج درختان برداشت شد. درنهایت درصد کربن آلی، نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کلسیم و منیزیم و همچنین نسبت C/N خاک این دو منطقه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد به جز نسبت C/N و میزان منیزیم، سایر عناصر در دو منطقه دارای اختلاف معنی‌دار بودند. میزان کلسیم و اسیدیته در منطقه گلازنی شده نسبت به شاهد بیش تر بود، در حالی که درصد کربن آلی و نیتروژن، پتاسیم، فسفر و هدایت الکتریکی نسبت به منطقه شاهد، کم تر بود. بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج به‌دست آمده از این تحقیق، حفظ درختان و عدم سرشاخه زنی آن ها در منطقه شاهد، سبب شکل گیری شرایط خاکی مناسب‌تری در مقایسه با توده گلازنی‌شده می گردد. با گلازنی توده های بلوط و برداشت شاخ و برگ آن ها از جنگل و عدم برگشت آن ها به خاک جنگلی، ورود مواد آلی به خاک کاهش یافته و این بر روی عناصر غذایی خاک مناطق جنگلی تأثیر منفی گذاشته و در دراز مدت باعث فقر غذایی خاک خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - مطالعه تبخیر در خلیج فارس بر اساس یک مدل برهمکنش هوا – دریا
        مسعود ترابی آزاد افشین محسنی آراسته رضوان سلامی ابیانه داریوش منصوری
        در این مطالعه با استفاده از مدل بالک ضریب درگ برای خلیج فارس محاسبه و به وسیله آن شار و آهنگ تبخیر در طی دو سال پربارش و خشک در ایستگاه بوشهر دریایی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید در طی این دو سال شار تبخیر در ماه های گرم سال بیشتر از ماه های سرد سال می باشد. بیشترین أکثر
        در این مطالعه با استفاده از مدل بالک ضریب درگ برای خلیج فارس محاسبه و به وسیله آن شار و آهنگ تبخیر در طی دو سال پربارش و خشک در ایستگاه بوشهر دریایی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید در طی این دو سال شار تبخیر در ماه های گرم سال بیشتر از ماه های سرد سال می باشد. بیشترین میزان تبخیر در ماه جولای مشاهده شد. شار وآهنگ تبخیر توسط رابطه تجربی نیز بررسی گردید و به دلیل این که رابطه تجربی نتایج دقیقی را ارایه نداد،این رابطه مورد بررسی قرار گرفت و ضریب آن تصحیح شد و با استفاده از آن شار و آهنگ تبخیر محاسبه و مشخص گردید به وسیله این رابطه نیز مانند مدل بالک شار تبخیر در ماه های گرم سال بیشتر از ماه های سرد سال می باشد. برای بررسی دقیق تر از اطلاعات دریایی (جمع آوری شده طی گشت دریایی) دو ماه از سال (می و دسامبر) به نمایندگی از فصل گرم و سرد سال استفاده شد، که این بررسی نیز نتایج به دست آمده را تصدیق نمود با این تفاوت که در این بررسی اختلاف بین شار تبخیر در ماه گرم و سرد خیلی کم است و این بدلیل دقت بالای اطلاعات دریایی می باشد. با توجه به این مطلب که شار تبخیر رابطه مستقیمی با سرعت باد و دما دارد، در طی این تحقیق مشخص گردید در ماه های گرم سال میزان سرعت باد و دما بالا می باشد ولی در ماه های سرد سال با وجود این که سرعت باد زیاد است اما دما نسبت به فصل گرم پائین تر است و این موضوع دلیل بالاتر بودن شار تبخیر در فصل گرم نسبت به فصل سرد سال می باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - تشخیص مولکولی و تعیین توالی اسیدهای آمینه ناحیه شکافتگی هماگلوتینین در ویروس آنفلوانزای جداشده از طیور گوشتی استان خراسان شمالی
        پژمان بهاری سید علی پوربخش عبدالحمید شوشتری محمد علی بهمنی نژاد
        بیماری آنفلوانزای پرندگان یکی از بیماری های ویروسی مهم در مرغداری های صنعتی کشور می باشد و هر سال خسارات عمده ای به صنعت پرورش طیور کشور وارد می‌کند.تشخیص سریع ویروس آنفلوانزا و تعیین حدت آنها یکی از اولویت های مهم پیشگیری و مبارزه علیه این بیماری در کشور محسوب می شود. أکثر
        بیماری آنفلوانزای پرندگان یکی از بیماری های ویروسی مهم در مرغداری های صنعتی کشور می باشد و هر سال خسارات عمده ای به صنعت پرورش طیور کشور وارد می‌کند.تشخیص سریع ویروس آنفلوانزا و تعیین حدت آنها یکی از اولویت های مهم پیشگیری و مبارزه علیه این بیماری در کشور محسوب می شود. از آزمایش RT-PCR جهت تشخیص ویروس های آنفلوانزا و نیز بررسی تواالی محل شکافتگی پروتیین هماگلوتینین (HA) به عنوان یک شاخص مولکولی به منظور پیش بینی حدت سویه های آنفلوانزا مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق جهت پایش بیماری آنفلوانزا 160 نمونه سوآپ نای از 20 واحد پرورش مرغ گوشتی در استان خراسان شمالی که مشکوک به بیماری آنفلوانزا بودند اخذگردید. آزمایش مولکولی RT-PCR براساس ژنوتیپ های شایع در ایران پایه ریزی گردید که در آن برای تعیین تیپ گروه A آنفلوانزا از پرایمراختصاصی ژن ماتریکس (M)وجهت تعیین تحت تیپ های H9، H5 ، H7 از پرایمرهای اختصاصی ژن هماگلوتنین(HA) استفاده شد. جهت تعیین توالی، نمونه های مثبت شده از نظر تیپ Aبه تخم مرغ جنین دار (SPF) 9-11 روزه تزریق شد، پس از سه تاپنج روز مایع آلانتوییک با استفاده از فرمالین 1درصد خنثی و جهت بررسی تست هماگلوتیناسیون و استخراج RNAی ویروسی استفاده گردید. سپس قطعه ای به طول 437bp دربرگیرنده محل شکافتگی ژن هماگلوتینین تکثیر و جهت تعیین توالی نوکلیوتیدی به شرکت MWGآلمان ارسال شد و درنهایت به توالی اسیدآمینه ای ترجمه گردید .نتایج نشان دادکه با استفاده ازروش RT-PCR نمونه های اخذشده از 4 مرغداری صنعتی از نظر ویروس تیپ A آنفلوانزا مثبت بودند. تمام ویروس های تیپ Aاز نظر تحت تیپ H5 ، H7 ، منفی و از لحاظ H9 مثبت تشخیص داده شدند. بررسی محل شکافتگی پروتیین هماگلوتینین نشان دادکه هر4 سویه دارای توالی KSSR بودند، اگرچه این توالی نشان دهنده غیرحاد بودن سویه ها می باشد ولی با الگوی جدایه های قبلی ایران که عمدتا RSSR می‌باشد تفاوت داشت. به طورکلی آزمایش RT-PCR با استفاده ازپرایمرهای اختصاصی تحت تیپ های رایج درمنطقه، تشخیص تفریقی سریع ویروس‌های آنفلوانزا را امکان پذیرمی سازد. تغییر در محل شکافت پروتیین هماگلوتینین درویروس های H9N2 را می‌توان به عنوان یک خطر بالقوه جهت تبدیل این ویروس ها به سویه های حاد در نظرگرفت .لذا پایش مستمر توالی ژنتیکی این ویروس ها توصیه می گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - مدل سازی مکانی بیماری هاری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) در استان های خراسان شمالی، جنوبی و رضوی
        سعید بکایی هادی شریف حسین کریم زاده مهدی پورمهدی لاله شریفی
      • حرية الوصول المقاله

        14 - رابطه اشتغال‌زایی ناشی از فعالیت‌های دامداری و ابعاد مختلف توسعه روستایی در دهستان رستم آباد شمالی رودبار
        ناصر رحمن نیا تهمینه دانیالی سیمین ارمغان
        در سرزمین ایران و زندگی روستایی، دام همواره حایز اهمیت فراوان و نیز از ارکان اصلی اقتصادی به شمار می‌رفته است. دامداری در مجموع فعالیت‌های کشاورزی استان گیلان، جایگاه محقری را به خود اختصاص داده است، با این همه یار و یاور و معین ضروری کشاورزی به حساب می آید، یاوری که نی أکثر
        در سرزمین ایران و زندگی روستایی، دام همواره حایز اهمیت فراوان و نیز از ارکان اصلی اقتصادی به شمار می‌رفته است. دامداری در مجموع فعالیت‌های کشاورزی استان گیلان، جایگاه محقری را به خود اختصاص داده است، با این همه یار و یاور و معین ضروری کشاورزی به حساب می آید، یاوری که نیروی شخم و امکان حمل و نقل و کودی موثر را در اختیار کشاورزان قرار می دهد و گذشته از همه، در شمار بسیاری از بخشهای کوهستانی، عمده ترین فعالیت‌ها و منبع اصلی درآمد محسوب می شود. سوال اصلی مقاله حاضر این است که آیا اشتغال‌زایی ناشی از فعالیت های دامداری، توسعه روستایی را در ابعاد مختلف آن امکان پذیر می سازد؟ این پژوهش به طریق میدانی و کتابخانه‌ای انجام ‌گرفته است. در روش میدانی از پرسشنامه، مصاحبه چهره به چهره، مشاهده و عکس بهره‌گیری شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که ضریب همبستگی (R) بین دو متغییر جایگاه اقتصاد معیشتی مبتنی بر فعالیت های دامداری و توجیه پذیر بودن در توسعه روستایی 80/0 و ضریب تعیین کنندگی (R2) 64/0 به دست آمدند یعنی 64 درصد از تغییرات توسعه روستایی مبتنی بر توجیه پذیر بودن جایگاه اقتصاد معیشتی در آن است و 36 درصد عوامل دیگر (متغییرهای غیرقابل کنترل) دخیل هستند از آنجایی که p. value برابر 00/0 شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
        مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از أکثر
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - نقش مزیت نسبی واحدهای تولیدی کشاورزی در توسعه منطقه‌ای استان خراسان شمالی
        محمد اجزاء شکوهی رمضانعلی نادری مایوان
        چکیده مزیت نسبی یکی از ابزارهای کارآمد برای تصمیم‌گیری در تولید و تجارت محصولات می‌باشد که از دو بعد جایگزینی واردات و توسعه صادرات حائز اهمیت است. در این مطالعه به بررسی اهمیت اقتصادی غلات با استفاده از شاخص‌های هزینه منابع داخلی (DRC)، سود آوری خالص اجتماعی (NSP) و أکثر
        چکیده مزیت نسبی یکی از ابزارهای کارآمد برای تصمیم‌گیری در تولید و تجارت محصولات می‌باشد که از دو بعد جایگزینی واردات و توسعه صادرات حائز اهمیت است. در این مطالعه به بررسی اهمیت اقتصادی غلات با استفاده از شاخص‌های هزینه منابع داخلی (DRC)، سود آوری خالص اجتماعی (NSP) و هزینه به منفعت اجتماعی (SCB) پرداخته شده است. اطلاعات لازم با استفاده از آمار منتشرشده توسط سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان شمالی، پایگاه‌های اینترنتی و تکمیل پرسشنامه به طور تصادفی برای هر یک از غلات در هر شهرستان برای محاسبه هزینه تولید بدست آمده است. بر اساس نتایج حاصل از شاخص‌های مزیت نسبی، مشاهده شد محصول گندم آبی در تمامی‌شهرستان‌های استان، گندم دیم در شهرستان بجنورد و مانه و سملقان، جو آبی در کلیه شهرستان‌ها بجز شهرستان بجنورد، جو دیم در شهرستان‌های مانه و سملقان، شیروان و بجنورد، شلتوک و ذرت دانه ای در دو شهرستان مانه و سملقان و بجنورد مزیت نسبی دارند. همچنین در کل استان خراسان شمالی غلات چهار گانه دارای مزیت نسبی هستند و اولویت اول تولید مربوط به گندم آبی است. با توجه به نتایج بدست آمده، لزوم اتخاذ تصمیمات مناسب در جهت پیشبرد صادرات محصولات دارای مزیت نسبی و اقدامات لازم در جهت افزایش عملکرد، تولید، کارایی و کاهش هزینه‌های تولید برای محصولات فاقد مزیت نسبی احساس می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - آسیب‌شناسی تحقق‌پذیری طرح‌های ملی و منطقه‌ای در مناطق شمالی ایران در دهه 50 تا 90 و ارایه سیاست‌های بهبود
        علی بخش رستمی قادی عباس بخشنده نصرت محمود رحمانی
        چکیده در ایران برنامه‌های توسعه همواره به دلایل مشکلاتی که وجود داشته به طور موثری محقق نشده است. از جمله آنها طرح های توسعه ملی و منطقه ای است که در منطقه ساحل شمالی در بازه زمانی دهه 50 الی 90 تهیه شدند. این مشکلات در زمینه‌های مختلفی اعم از محتوا، مراحل تهیه، اجرا و أکثر
        چکیده در ایران برنامه‌های توسعه همواره به دلایل مشکلاتی که وجود داشته به طور موثری محقق نشده است. از جمله آنها طرح های توسعه ملی و منطقه ای است که در منطقه ساحل شمالی در بازه زمانی دهه 50 الی 90 تهیه شدند. این مشکلات در زمینه‌های مختلفی اعم از محتوا، مراحل تهیه، اجرا و نظارت وجود دارد که لازم است آسیب شناسی شود. پژوهش کنونی آمیخته ای از روش کمی و کیفی است و از نوع پژهش های توصیفی-تحلیلی به شمار می رود که با داده‌های آن به روش اسنادی (کتابخانه ای) و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) جمع آوری و سپس تجزیه وتحلیل شد. در بخش داده‌های کمی از نرم افزار SPSS و آماره‌های درصد و فراوانی، آزمون آماری میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد. نتایج پژوهش در پنج حوزه شامل عمده ترین مسائل و مشکلات بر سر عدم تحقق پذیری، مناسب ترین نحوه مواجهه با مسائل، متدولوژی بهینه به منظور تهیه، نحوه انطباق فرایند بهینه برنامه ریزی و آینده فضایی مناطق شمالی ایران ارایه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
        مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از أکثر
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - شناسایی شاخص‌های موثر بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی در دوره ی ابتدایی آموزش و پرورش خراسان شمالی
        سمیه بشیریان محبوبه سلیمان پور عمران رویا افراسیابی
        هدف از پژوهش حاضر شناسایی شاخص های موثر بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی در دوره ی ابتدایی آموزش و پرورش خراسان شمالی می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که با روش کیفی داده بنیاد با رویکرد سیستماتیک منسوب به اشتراوس و کوربین انجام شد. جامعه آماری 20 نفر از أکثر
        هدف از پژوهش حاضر شناسایی شاخص های موثر بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی در دوره ی ابتدایی آموزش و پرورش خراسان شمالی می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که با روش کیفی داده بنیاد با رویکرد سیستماتیک منسوب به اشتراوس و کوربین انجام شد. جامعه آماری 20 نفر از اعضاء هیات علمی و خبرگان آشنا به تعلیم و تربیت و متخصصین حوزه های کارآفرینی و اقتصاد بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن قانون اشباع تعداد 15 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. مولفه های الگوی تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساختار یافته و کد گذاری باز مورد شناسایی قرار گرفت . برای سنجش روایی کیفی، از روش بازبینی توسط اعضاء، بررسی همکار استفاده شد. از پایایی بازآزمون و روش توافق درون موضوعی برای محاسبه پایایی مصاحبه های انجام شده استفاده گردید. در مجموع تعداد 112 شاخص در چهار بعد و 11 مولفه مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج نشان داد مولفه های اصلی تحت عنوان جنبه های فردی و شخصی با مضامین (شناخت توانمندی و استعدادها ، برنامه ریزی و هدف گرایی خلاقیت و نوآوری در ادراک مساله و حل آن)، فرهنگ و اخلاق اقتصادی (اصل هدفمندی و انگیزه مساله ، عدالت و التزام به قانون گرایی، اصل خیرخواهی و توجه به معنویات)، مفاهیم و علل اقتصادی (فرصت های بازار و ساز و کارهای آن، سواد مالی و ابزارهای آن، سواد اقتصادی و مفاهیم آن) و مهارت های اجتماعی (مهارت های ارتباطی ، مدیریت و توانایی شبکه سازی) می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - تهیۀ نقشه شماره منحنی و برآورد ارتفاع رواناب با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در حوضۀ کارون شمالی
        سید حسین روشان محمود حبیب نژاد روشن کاکا شاهدی یاروسلاو کُرمانسکی
        پیشینه و هدف حوضۀ آبخیز کارون شمالی یکی از زیرحوضه‌های مهم حوضۀ کارون بزرگ است. در سال‌های اخیر وقوع سیلاب‌های شدید پایین‌دست این حوضه منجر به ایجاد خسارات جانی و مالی زیادی شده است. جهت انجام مطالعه پایه در کنترل و تخفیف سیلاب‌ها تخمین مقدار رواناب تولیدی از بارش گام ا أکثر
        پیشینه و هدف حوضۀ آبخیز کارون شمالی یکی از زیرحوضه‌های مهم حوضۀ کارون بزرگ است. در سال‌های اخیر وقوع سیلاب‌های شدید پایین‌دست این حوضه منجر به ایجاد خسارات جانی و مالی زیادی شده است. جهت انجام مطالعه پایه در کنترل و تخفیف سیلاب‌ها تخمین مقدار رواناب تولیدی از بارش گام اصلی و اساسی به شمار می‌رود. تخمین مقدار رواناب یکی از مهم‌ترین مراحل مطالعه هیدرولوژی حوضه‌های آبخیز به‌منظور مدیریت سیلاب، مدیریت منابع آب و فعالیت‌های حفاظت خاک است. رواناب در نتیجه مازاد بارش بر میزان نفوذ در خاک و نگهداشت سطحی تولید می‌گردد و به عواملی مختلفی از جمله خصوصیات فیزیکی حوضه، میزان بارش و نفوذ بستگی دارد. ارتباط بارش-رواناب توسط دانشمندان و محققان مورد بررسی قرار گرفته، و مدل‌های زیادی جهت شبیه‌سازی این فرآیند پیشنهاد شده است. یکی از مدل‌های اولیه و اساسی در این زمینه مدل روش شماره منحنی است که توسط سرویس حفاظت خاک آمریکا پیشنهاد داده شد و شمارۀ منحنی سرویس حفاظت خاک آمریکا یا SCS-CN نامگذاری گردید. مدل SCS-CN یکی از مدل‌های ساده و تجربی در زمینه بارش-رواناب است که به‌طور گسترده در برآورد ارتفاع رواناب در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. شماره منحنی (CN) هر حوضه نشانگر رفتار هیدرولوژیکی و توان تولید رواناب آن حوضه در مواقع بارندگی است و مقدار آن از روی جدول استاندارد برآورد می‌شود که در آن‌ها، خصوصیات خاک با یک عامل هیدرولوژیکی که نشان دهنده حداقل سرعت نفوذپذیری در حالت مرطوب بودن طولانی مدت خاک است، بیان می‌شود. بر این اساس سرویس حفاظت خاک آمریکا تمام خاک‌ها را در چهار گروه اصلی، A، B، C و D به‌ترتیب با شدت نفوذپذیری بالا، متوسط، کم و خیلی کم تقسیم کرده است. با توجه به وقت و زمان مصرفی بالا در محاسبه این روش به‌صورت سنتی و دستی محققان از فناوری‌های سنجش از دور و سامانه اطلاعات مکانی برای محاسبه آن بهره گرفتند. به این منظور الحاقیه‌ای با عنوان ArcCN-Runoff را طراحی که قابلیت اضافه شدن به محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی را دارد. هدف این مطالعه تولید نقشه شمار منحنی (CN) و برآورد ارتفاع رواناب در سطح حوضه کارون شمالی با استفاده از فناوری‌های سنجش از دور (RS) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش SCS-CN است.مواد و روش ها حوضۀ آبخیز کارون شمالی یکی از مهم‌ترین حوزه‌های آبخیز کشور در تأمین منابع آبی است که در موقعیت جغرافیایی '35 49⁰ تا '47 51⁰ طول شرقی و '28 30⁰ تا '40 32⁰ عرض شمالی قرار دارد. این حوضه دارای مساحتی حدود 23299.31 کیلومتر‌مربع است که در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خوزستان و بخشی از استان فارس گستره دارد. به منظور تولید نقشه‌های شماره منحنی و برآورد ارتفاع رواناب ابتدا نقشه‌های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 سنجنده OLI مربوط به سال 1396 به روش طبقه‌بندی نظارت شده و الگوریتم حداکثر احتمال بدست آمد. سپس لایه خاک و گروه‌های هیدرولوژیکی خاک حوضه بر اساس نقشه خاک جهانی تولید شده توسط سازمان خواروبار و کشاورزی جهانی (فائو) و جدول استاندارد SCS برای گروه‌های مختلف هیدرولوژیکی خاک تهیه گردید. با تلفیق نقشه‌های کاربری اراضی و گروه‌های هیدرولوژیکی خاک با دستور Perform Intersect در الحاقیه ArcCN-Runoff محیط GIS، نقشه شماره منحنی (CN) تولید و بر اساس جدول SCS-CN ویرایش و نهایی گردید. سرانجام، با تولید نقشه توزیع مکانی بارش با روش IDW در سطح حوضه، ارتفاع رواناب یا ارتفاع بارش مازاد از روش SCS-CN بدست آمد. نقشه نهایی ارتفاع رواناب در پنج طبقه‌ خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تقسیم‌بندی گردید.نتایج و بحث نتایج نشان داد که سطحی زیادی از حوضه دارای شیب بالای 30 درصد است. شیب را می‌توان مهمترین عامل فیزیوگرافی در تولید رواناب در حوزه‌های آبخیز دانست. بر اساس نقشه کاربری اراضی بیشترین سطح کاربری مربوط به جنگل‌های بلوط زاگرس و مراتع است. با توجه به نوع جنگل‌های بلوط که دارای تراکم کمی هستند و همچنین مراتع ضعیف حوضه بدلیل چرای بیش از حد دام، تولید رواناب در این کاربری‌ها زیاد است. همچنین نقشه شماره منحنی بیانگر آنست که بیشترین و کمترین مقدار شماره منحنی در حوضه 98 و صفر است. در مناطق با شماره منحنی بالا پتانسیل تولید رواناب بالا بوده و این نواحی مربوط به مناطق با پوشش گیاهی ضعیف در حوضه است. مناطق با مقدار بالای شماره منحنی و تولید رواناب زیاد بیشتر مربوط به سازندهای آهکی حوضه شامل سازندهای آهکی بختیاری و آسماری است که ارتفاعات بالای حوضه از جمله کوه‌های دنا را تشکیل داده است. همچنین مناطق با CN متوسط و پایین بیشتر مربوط به کاربری‌های جنگل و مراتع است که پتانسیل تولید رواناب در این کاربری‌ها متوسط است. از طرفی با توجه به اینکه اغلب بارش در ارتفاعات حوضه به‌صورت برف است فرصت نفوذ به داخل خاک فراهم است و در نتیجه مقدار تولید رواناب کمتر است. سازندهای آهکی موجود در حوضه که اغلب ارتفاعات زاگرس را تشکیل داده است از طریق منافذ و شکستگی‌ها بارش در آن‌ها نفوذ پیدا کرده و آب‌های زیرزمینی را تغذیه می‌نماید به همین دلیل است که اغلب در این مناطق با تعداد زیاد چشمه‌ها مواجه هستیم. از طرفی نتایج نقشه رواناب بیانگر این است که ارتفاعات زاگرس که دارای شیب بالایی هستند در تولید رواناب نقش عمده دارند، این مناطق بیشتر در مناطق جنوبی حوضه و جنوب شرق و همچنین شمال غرب حوضه واقع شده‌اند و بر روی نقشه شماره منحنی به رنگ زرد قابل مشاهده هستند.نتیجه گیری سطح وسیعی از حوضه دارای پتانسیل تولید رواناب متوسط است که می‌تواند منجر به ایجاد سیلاب در پایین دست حوضه شود. بنابراین لازم است اقدامات حفاظتی و آبخیزداری در سرشاخه‌ها و مناطقی که شروع جریان رخ داده اجرا شوند. با توجه به اینکه مبنای محاسبات در تهیه نقشه‌های شماره منحنی و ارتفاع رواناب، لایه‌های رستری بوده که هر پیکسل آن دارای ارزش است لذا محاسبات انجام شده و نتایج آن خیلی به واقعیت نزدیک‌تر بوده و در هزینه و زمان صرفه‌جویی می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - تنوع ژنتیکی درون گونه‌ای جمعیت‌های مختلف نماتد Meloidogyne javanica در مزارع گوجه‌فرنگی استان خراسان شمالی با استفاده از نشانگر RAPD-PCR
        قاسم فدوی خلاجلو عصمت مهدیخانی مقدم حمید روحانی
        به منظور شناسایی نماتدهای ریشه گرهی گوجه‌فرنگی در استان خراسان شمالی، طی سال‌های 1388 و 1389 تعداد 21 جمعیت از نماتدهای ریشه گرهی از ریشه گوجه‌فرنگی در مناطق مختلف استان خراسان شمالی جمع‌آوری و شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده‌های بالغ و خصوصیات مرفولوژیکی لاروهای سن دو از أکثر
        به منظور شناسایی نماتدهای ریشه گرهی گوجه‌فرنگی در استان خراسان شمالی، طی سال‌های 1388 و 1389 تعداد 21 جمعیت از نماتدهای ریشه گرهی از ریشه گوجه‌فرنگی در مناطق مختلف استان خراسان شمالی جمع‌آوری و شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده‌های بالغ و خصوصیات مرفولوژیکی لاروهای سن دو از لحاظ خصوصیات مرفولوژیکی مطالعه و تنوع قابل ملاحظه‌ای بین جمعیت‌های مختلف این گونه مشخص نگردید. به منظور مطالعات مولکولی و بررسی تنوع ژنتیکی درون گونه‌ای Meloidogyne javanica، گونه مذکور در گلخانه تکثیر شد. پس از خالص‌سازی و تکثیر نماتد بر روی رقم حساس گوجه‌فرنگی (Red colud) در گلخانه، تخم‌ها و لاروهای سن دوم هر ریشه جدا و به عنوان یک جمعیت در نظر گرفته شد. پس از استخراج DNA ژنومی نتایج بررسی‌های مرفولوژیکی توسط آغازگرهای اختصاصی گونه M. javanica ارزیابی و برای بررسی میزان تنوع ژنتیکی در جمعیت‌های مختلف این گونه از روش RAPD استفاده شد. فرآورده‌های حاصل از واکنش PCR بر روی ژل آگارز 7/1 درصد الکتروفورز و چند شکلی‌های به وجود آمده از DNA هر جمعیت در این تکنیک، بر اساس وجود یا عدم وجود باند به صورت داده‌های صفر و یک ثبت گردید و سپس ماتریس تشابه بر مبنای ضریب شباهت Dice محاسبه شد. جهت بررسی تنوع ژنتیکی بین جمعیت‌ها، ماتریس فاصله ژنتیکی تشکیل و تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA در نرم‌افزار NTSYS انجام شد. دندروگرام حاصل از داده‌های RAPD در سطح تشابه 73٪ به پنج گروه اصلی تقسیم شد. با توجه به نتایج کلی، نشانگر RAPD توانست 73٪ تشابه و 27٪ تفاوت بین جمعیت‌های مختلف گونه مورد مطالعه را نشان دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - طراحی الگوی دانشگاه نوآور با استفاده از رویکرد کیفی
        مریم قلی پور رویا افراسیابی محمود قربانی مریم حافظیان
        هدف:هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل دانشگاه نوآور در دانشگاه های آزاد اسلامی خراسان شمالی است.روش:در این تحقیق از رویکرد کیفی و تحلیل تِم جهت تحلیل اطلاعات استفاده شده است.اعضای گروه خبرگان شامل متخصصین حوزه مدیریت بودند که محقق 20 نفر از آنها را به عنوان پانل خبرگان برگزید أکثر
        هدف:هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل دانشگاه نوآور در دانشگاه های آزاد اسلامی خراسان شمالی است.روش:در این تحقیق از رویکرد کیفی و تحلیل تِم جهت تحلیل اطلاعات استفاده شده است.اعضای گروه خبرگان شامل متخصصین حوزه مدیریت بودند که محقق 20 نفر از آنها را به عنوان پانل خبرگان برگزید.با استفاده از ابزار مصاحبه و بهره‌گیری از نرم افزار تحلیل اطلاعات کیفی Nvivo،اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج این تحقیق نشان دادکه بر اساس دیدگاه اعضای گروه خبرگان دانشگاه نوآور در دانشگاه‎های آزاد خراسان شمالی دارای 5 کد انتخابی،13 کد محوری و 59 کد آزاد می‎باشند.برای سنجش روایی مرحله کیفی پژوهش حاضر،از روش" ممیزی کردن از سوی داور"استفاده شده است که این روند توسط دو نفر از اساتید حوزه مدیریت انجام شده است.در ادامه با استفاده از آزمون فریدمن به رتبه‎بندی کدهای انتخابی شناسایی شده پرداخته شده است.یافته ها:نتایج حاصله از این بخش نشان دادند که به ترتیب:ویژگی‌های شخصیتی،ساختار سازمانی و فناوری اطلاعات دارای بیشترین میزان اهمیت در ساخت دانشگاه نوآور می باشند.نتیجه گیری:بر اساس نتایج حاصله از تحقیق،جهت پیاده‎سازی دانشگاه نوآور توجه به ویژگی‌های شخصیتی،ساختار سازمانی و فناوری اطلاعات باید در اولویت قرار گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - شناخت عوامل کلیدی موثر بر توسعه نیافتگی منطقه ای با استفاده از روشMIC MAC (مورد مطالعه: استان خراسان شمالی)
        اسماعیل عیسی زاده زهرا فیروزه
        برنامههای توسعه برای ساخت آینده‌ای بهتر و یا به تعبیری شکلدهی به ساخت اجتماعی واقعیت آینده کشورها انجام میشود. بخش بسیار مهم این برنامه، مربوط به توسعه منطقه‌ای است. استان خراسان شمالی با وجود اینکه دارای پتانسیل رشد و توسعه بوده ولی به عنوان یک استان توسعه نیافته و محر أکثر
        برنامههای توسعه برای ساخت آینده‌ای بهتر و یا به تعبیری شکلدهی به ساخت اجتماعی واقعیت آینده کشورها انجام میشود. بخش بسیار مهم این برنامه، مربوط به توسعه منطقه‌ای است. استان خراسان شمالی با وجود اینکه دارای پتانسیل رشد و توسعه بوده ولی به عنوان یک استان توسعه نیافته و محروم تلقی میشود. از این رو فراهم نمودن زمینه برخورداری از خدمات مختلف اقتصادی، رفاهی و زیربنایی، تسهیلات اجتماعی، فرهتگی و بهداشتی از اساسی‌ترین شاخص‌های برنامه‌ریزی در هر واحد برنامه‌ریزی به ویژه شهرستان‌ها است. هدف از مقاله حاضر تعیین شناخت عوامل کلیدی موثر بر توسعه‌نیافتگی شاخص‌های اقتصادی، آموزشی، درمانی و زیربنایی استان خراسان شمالی بود. تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و روش انجام آن توصیفی و تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات به دو روش مطالعات کتابخانه‌ای و پژوهش میدانی صورت گرفت. به منظور رتبه‌بندی شهرستان‌های خراسان شمالی از لحاظ توسعه نیافتگی شاخص‌های اقتصادی، آموزشی – فرهنگی، بهداشتی – درمانی و زیربنایی، از مدل میک مک و نرم افزارهای Excel و Spss و برای ترسیم و تهیه نقشه‌ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در میان شهرستان‌های استان خراسان شمالی در بخش اقتصادی اسفراین، توسعه یافته‌ترین شهرستان و مانه و سملقان در پایین‌ترین رتبه توسعه یافتگی قرار داشتند. در بخش شاخص آموزشی – فرهنگی شهرستان گرمه، توسعه‌یافته ترین و بجنورد توسعه نیافته‌ترین شهرستان بود. همچنین در بخش شاخص بهداشتی – درمانی شهرستان بجنورد، توسعه‌یافته‌ترین و مانه و سملقان توسعه‌نیافته‌ترین و در نهایت در شاخص زیربنایی شهرستان شیروان توسعه‌یافته‌ترین و مانه و سلمقان توسعه‌نیافته ترین شهرستان استان خراسان شمالی از نظر دسترسی به شاخص‌های زیربنایی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - لایه‌نگاری در گمانه یک تپه برج نیشابور، رویکردی تفسیری
        عمران گاراژیان
        لایه‌نگاری از روش‌های پایه در باستان‌شناسی میدانی است. هدف عمده از لایه‌نگاری گردآوری اطلاعات برای گاهنگاری نسبی و پیشنهاد توالی است. در این مقاله اطلاعات لایه‌نگاری در گمانه یک تپه برج نیشابور که در منطقه‌ای از نظر مطالعات پیش از تاریخی ناشناخته واقع شده، ارائه شده است أکثر
        لایه‌نگاری از روش‌های پایه در باستان‌شناسی میدانی است. هدف عمده از لایه‌نگاری گردآوری اطلاعات برای گاهنگاری نسبی و پیشنهاد توالی است. در این مقاله اطلاعات لایه‌نگاری در گمانه یک تپه برج نیشابور که در منطقه‌ای از نظر مطالعات پیش از تاریخی ناشناخته واقع شده، ارائه شده است. همراه این اطلاعات و با رویکردی نظری، دو واقعیت در ارتباط با لایه‌نگاری طرح و بحث شده‌اند. واقعیت نخست: لایه سطحی و سطحی بودن لایه‌ها است. در این بحث گردآوری اطلاعات در مورد امکان تاثیر پذیرفتن هریک از لایه‌ها طی ساخت و ساز لایه‌های رویشان مورد بحث قرار گرفته و نمود مادی چنین تأثیری ارزیابی شده است. واقعیت دوم: عامل اصلی سازمان‌دهنده به بقایا، ساختارها و نهشته‌های هر لایه است. عامل اصلی سازمان‌دهنده به لایه، تفسیر باستان‌شناس بر اساس بافتار لایه، در هنگام لایه‌نگاری است. بر مبنای واقعیت دوم چارچوبی برای ارزیابی اصالت هر لایه و اطلاعات آن متناسب با هدف لایه‌نگاری و پژوهش میدانی پیشنهاد می‌شود. در نظر داشتن واقعیت‌های یاد شده در فرآیند لایه‌نگاری امکان واقع‌نمایی گاهنگاری و توالی را فراهم کرده و زمینه گردآوری اطلاعات پایه برای تحلیل فرآیند شکل‌گیری لایه‌ها و براساس آن فرآیند شکل‌گیری استقرار بر مبنای لایه‌ها و گمانه‌ها را مهیا می‌کند. اطلاعات گمانه یک لایه‌نگاری در استقرار برج نیشابور نشان می‌دهد که موقعیت گمانه طی اواخر دوره مس‌سنگی و اوایل دوره مفرغ مورد استفاده قرار گرفته است. رویکرد تفسیری و دو واقعیت طرح شده در بافتار نظری زمینه ارائه تفاسیری در مورد موقعیت گمانه یک را فراهم کرده است. وجود نهشته‌های آبرفتی در لایه‌های پایینی، وجود دو برآمدگی استقرار دوره اوایل مس‌سنگی در محدوده گمانه و حاشیه‌ای بودن موقعیت گمانه نسبت به استقرار در اکثر دوره‌ها از جمله تفاسیر ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - بررسی تاثیر سیاست های رشد هوشمند شهری بر کاهش پراکنده رویی(نمونه موردی استان خراسان شمالی)
        رستم صابری فر اسماعیل علی اکبری مسلم نوری
        نگرانی در ارتباط با پیامدهای پراکنده رویی در نواحی شهری، برنامه ریزان و مسئولین را بر آن داشته است که به طور جدی به دنبال الگوی توسعه فشرده و شیوه جدید زیست پذیر کردن محلات باشند. به همین منظور، موسسات و نهادهای متعددی سعی دارند روش ها و ابزارهایی را تولید و معرفی نماین أکثر
        نگرانی در ارتباط با پیامدهای پراکنده رویی در نواحی شهری، برنامه ریزان و مسئولین را بر آن داشته است که به طور جدی به دنبال الگوی توسعه فشرده و شیوه جدید زیست پذیر کردن محلات باشند. به همین منظور، موسسات و نهادهای متعددی سعی دارند روش ها و ابزارهایی را تولید و معرفی نمایند تا شیوه های کنونی کاربری اراضی را به نحوی تغییر دهند که در نهایت به پراکنده رویی بیشتر منجر نگردد. مطابق ادعای مسئولین، برای کنترل پراکنده رویی در استان خراسان شمالی، سیاستهای رشد هوشمند در این استان به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است. به منظور بررسی این ادعا، این مطالعه به شیوه توصیفی و تحلیلی در 5 شهرستان، به انجام رسید. به این منظور، ابتدا مجموعه ای از شاخص های کمی یعنی ارتباط شبکه خبایانی، تراکم، اختلاط کاربری ها، دسترسی و قابلیت پیاده روی برای تعیین 5 بعد اصلی توسعه شهری فشرده و محلات زیست پذیر در این محدوده، مورد استفاده قرارگرفت. داده های مورد نیاز از شهرداریها، طرح های جامع و برداشتهای میدانی به دست آمد. داده های گردآوری شده با توجه به شاخصهای ابعاد پنجگانه ارزیابی و بر اساس آزمون ANOVA فضایی و آزمون F مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمام مناطق مورد بررسی، دارای الگوهای توسعه مشابهی بوده و ابزارهای رشد هوشمند تا حدودی زیر بخش طراحی را متحول نموده است. به این معنا که این تاثیر تنها در ابعاد فیزیکی برنامه ریزی شهری بوده و سایر ابعاد به خصوص ابعاد غیر سنتی برنامه ریزی که می تواند به اختلاط کاربری ها و تسهیل دسترسی های منطقه ای منجر شود را تحت تاثیر قرار نداده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - طراحی مدل برنامه درسی رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان خراسان شمالی
        یوسف رضائی علی معقول احمد اکبری مسلم چرابین
        چکیدهیکی از روش های طراحی مدل برنامه درسی، استفاده از شاخص های ارزیابی کیفیت و اعتبارسنجی از برنامه های موجود است. در پژوهش حاضر، با استفاده از تحلیل میانجی بر اساس شاخص‌های فوق مدلی برای برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة علوم تربیتی در دانشگاه فرهنگیان خراسان شمالی تبیین أکثر
        چکیدهیکی از روش های طراحی مدل برنامه درسی، استفاده از شاخص های ارزیابی کیفیت و اعتبارسنجی از برنامه های موجود است. در پژوهش حاضر، با استفاده از تحلیل میانجی بر اساس شاخص‌های فوق مدلی برای برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة علوم تربیتی در دانشگاه فرهنگیان خراسان شمالی تبیین و طراحی شده است. رویکرد پژوهش حاضر اکتشافی است و در زمره تحقیقات کاربردی طبقه بندی می شود و از روش ترکیبی (کمّی-کیفی) بهره گرفته است. همه اساتید مشغول به تدریس در رشته مذکور به عنوان جامعه آماری، طور تمام شمار انتخاب شده و با آنها مصاحبه انجام گرفت و در ادامه به پرسشنامه پاسخ دادند. اعتبار پرسشنامه مذکور توسط 8 تن از اساتید متخصص تأیید شد و ضریب پایایی آن برابر با 987/0 به دست آمد. داده های حاصل از پرسشنامه از طریق آزمون T یک نمونه‌ای مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت‌ مدل برنامة درسی و مدل تحلیل میانجی از طریق نرم‌ افزار آموس طراحی شد. یافته‌های این تحقیق عبارتند از: تدوین و استانداردسازی 12 عامل، 33 ملاک و 211 نشانگر، طراحی مدل دوازده عاملی برنامه درسی، مشخص نمودن متغییرهای میانجی و نهایتا طراحی مدل تحلیل میانجی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - بررسی رفتارهای وندالیستی جوانان در استان خراسان شمالی
        دکتر مصیب سامانیان
        هدف اصلی در تحقیقات حاضر بررسی پدیده خرابکاری با مطالعه موردی در استان خراسان شمالی و بررسی عوامل زمینه ساز در بروز این پدیده می باشد که بر اساس آن با فرض تاثیرگذار از میزان نیازهای ارضاء شده ، احساس بی عدالتی ، ویژیگی های فردی ( جنسیت ، تحصیلات ، وضعیت تاهل ، سن ) ، رض أکثر
        هدف اصلی در تحقیقات حاضر بررسی پدیده خرابکاری با مطالعه موردی در استان خراسان شمالی و بررسی عوامل زمینه ساز در بروز این پدیده می باشد که بر اساس آن با فرض تاثیرگذار از میزان نیازهای ارضاء شده ، احساس بی عدالتی ، ویژیگی های فردی ( جنسیت ، تحصیلات ، وضعیت تاهل ، سن ) ، رضایت از زندگی ، احساس تعلق فرد به جامعه ، پایبندی به اصول مذهبی، جایگاه فرد در نظام قشربندی جامعه ، میزان پایبندی به قانون و مقررات اجتماعی و تقلید از دوستان و معاشرت با دوستان ناباب در بروز خرابکاری از روش پیمایشی استفاده گردید و نوع تحقیق نیز از نوع کاربردی بر اساس روش استفاده از پرسشنامه می باشد . جامعه آماری در این پژوهش دو گروه هستند تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه استان خراسان شمالی که تعداد آنان 50 هزار نفر می باشد و جامعه دوم تمامی دانشجویان دانشگاه های استان هستند که از بین آنها تعداد 385 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند . شیوه نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله ای است . کار اصلی در این نمونه گیری این است که ابتدا از میان مراکز آموزشی شهرهای مختلف به صورت سهمیه ای نمونه ای انتخاب گردد . در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است . نتایج تحقیق نشان می دهد متغیرهای اصلی تحقیق که شامل میزان نیازهای ارضا شده ، احساس تعلق فرد به جامعه ، پایبندی به اصول مذهبی ، جایگاه فرد در نظام قشربندی جامعه ، میزان پایبندی به قانون و تقلید از دوستان بر خرابکاری موثر می باشند . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی نقش و جایگاه رجال و مشاهیر خراسان شمالی در ارتقاء فرهنگ و تمدن ایران
        یوسف متولی حقیقی
        خراسان شمالی خاستگاه مردان و زنان بزرگی در عرصه های مختلف علمی، دینی، سیاسی و فرهنگی بوده که هر کدام در روزگار خود، تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران و منطقه را تحت تأثیر شخصیت و افکار خود قرار داده اند. این شخصیت ها که در فرهنگ نامه های فارسی از آنان تحت عنوان رجال و مشاهیر یا أکثر
        خراسان شمالی خاستگاه مردان و زنان بزرگی در عرصه های مختلف علمی، دینی، سیاسی و فرهنگی بوده که هر کدام در روزگار خود، تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران و منطقه را تحت تأثیر شخصیت و افکار خود قرار داده اند. این شخصیت ها که در فرهنگ نامه های فارسی از آنان تحت عنوان رجال و مشاهیر یاد می شود بزرگان و نامورانی بوده اند که در روزگار خویش و حتی در روزگاران پس از خویش و به دلایل مختلف از شهرت و موقعیت ویژه و ممتازی برخوردار بوده اند. بازبینی، بازسازی و بازخوانی میزان این تأثیرگذاری و جلوگیری از به فراموشی سپرده شدن دستاوردهای علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی رجال و مشاهیر ضرورتی انکارناپذیر برای استفاده ی نسل امروز و فردا از هزاران تجربه ی تلخ و شیرین این شخصیت ها است که با کوشش های خود بر روند توسعه فرهنگی و تمدنی جامعه خود اثرگذار بوده اند. خراسان شمالی به رغم غنای تاریخی، تمدنی و فرهنگی، در زمینه ی تاریخ مکتوب بسیار کم بضاعت است و آن چنان که شایسته و در خور آن است به تاریخ، تمدن و بازشناسی و واگویی شرح حال و تأثیرات شخصیت های اثرگذار آن در عرصه های مختلف، پرداخته نشده است. مقاله حاضر کوششی هر چند خُرد، برای پرداختن به نقش و جایگاه این مردمان در ارتقای فرهنگ و تمدن ایران در روزگاران گوناگون است. در این نوشتار نخست به نقش مشاهیر خراسان شمالی در تحولات مختلف جامعه ی ایران اشاره شده وسپس ابعاد شخصیتی چند از آنان مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - نقش قومیت، جایگاه اجتماعی و مصرف رسانه افراد بر رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی اقوام استان خراسان شمالی
        شیدا شفیعی لطف آبادی علی رحمانی فیروز جاه علی اصغر عباسی اسفجیر
        یکی از مؤلفه تأثیرگذار در رفتار انتخاباتی، مؤلفه قومیت است. هدف این مقاله نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی می باشد. روش پژوهش کیفی و کمّی بوده که جامعه آماری آن را در بخش کیفی30 نفر(روش سرشماری) از اساتید جامعه شناسی، اعضای شورای شهر بجنورد و شیروان، کار أکثر
        یکی از مؤلفه تأثیرگذار در رفتار انتخاباتی، مؤلفه قومیت است. هدف این مقاله نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی می باشد. روش پژوهش کیفی و کمّی بوده که جامعه آماری آن را در بخش کیفی30 نفر(روش سرشماری) از اساتید جامعه شناسی، اعضای شورای شهر بجنورد و شیروان، کارشناسان خبره استانداری بودند و در بخش کمی از مجموع جمعیت ۹۷۶ هزار نفری استان در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی حدود ۶۵۰ هزار نفر قادر به رأی دادن بودند؛ طبق جدول مورگان (1972) تعداد 384 نفر(روش تصادفی طبقه ای) انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مصاحبه و پرسشنامۀ 35سوالی محقّق ساخته بود. جهت تجزیه وتحلیل آماری از روش تحلیل عاملی با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه 19 و روش مدل ساختاری با نرم افزار LISREL نسخه 8/8 استفاده گردید. نتایج نشان داد، قومیت، جایگاه اجتماعی و مصرف رسانه افراد بر رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی اقوام تاثیر معناداری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - بررسی تقابل ناتو و پیمان شانگهای در خلیج‌ فارس
        مهدی کردی کلاک ماشاالله حیدرپور مهدی جاودانی مقدم
        ناتو، یکی از مهمترین سازمان‌های بین‌المللی است که پس از جنگ سرد و تحول کارکردی در مأموریت‌های خود، گسترش به شرق را به‌عنوان یکی از اولویت‌هایش تعریف نموده است. در این چارچوب، ناتو در قالب ابتکار همکاری استانبول، تلاش نموده تا در راستای تأمین امنیت انرژی، ایفای نقش در ام أکثر
        ناتو، یکی از مهمترین سازمان‌های بین‌المللی است که پس از جنگ سرد و تحول کارکردی در مأموریت‌های خود، گسترش به شرق را به‌عنوان یکی از اولویت‌هایش تعریف نموده است. در این چارچوب، ناتو در قالب ابتکار همکاری استانبول، تلاش نموده تا در راستای تأمین امنیت انرژی، ایفای نقش در امنیت منطقه و محصور نمودن ایران، حضور خود در خلیج‌فارس را تحکیم نماید. در این شرایط، تلاش سازمان همکاری شانگهای برای نقش‌آفرینی در مسائل امنیتی، ایجاد محدودیت برای ناتو و کنترل مسیرهای مواصلاتی انرژی در خلیج‌فارس، تداعی‌کننده رویارویی پیمان ورشو با ناتو است. این مقاله تلاش دارد تا به این سؤال اصلی بپردازد که تقابل امنیتی ناتو و شانگهای در خلیج‌فارس بر مبنای چه رویکرد و عللی قابل‌تحلیل است؟ فرضیه پژوهش، علل اصلی تقابل را در اهداف امنیتی متعارض، تزاحم منافع در مسیرهای مواصلاتی انرژی و دیدگاه‌های متفاوت در قبال ایران می‌داند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - میانجیگری سازمانی در فرآیند صلح ایرلند شمالی
        زهرا معروفی سید علی ربانی موسویان
        زهرا معروفی[1]- سید علی ربانی موسویان[2] تاریخ دریافت: 20/5/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: یکی ازروش های حل اختلاف میان گروه های تروریستی و دولت ها میانجیگری می باشد. میانجیگری به لحاظ ساختاری به دو قسم شخصی و سازمانی تقسیم می گردد. سوال اینجا است که میانجیگری سازم أکثر
        زهرا معروفی[1]- سید علی ربانی موسویان[2] تاریخ دریافت: 20/5/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: یکی ازروش های حل اختلاف میان گروه های تروریستی و دولت ها میانجیگری می باشد. میانجیگری به لحاظ ساختاری به دو قسم شخصی و سازمانی تقسیم می گردد. سوال اینجا است که میانجیگری سازمانی در عمل چه میزان می تواند موثر واقع گردد؟ پیش فرض تحقیق چنین است که اگر فرآیند میانجیگری سازمانی با روش صحیح صورت گیرد میتواند منجر به نتایج مطلوبی گردد اگر چه در مقایسه با میانجیگری شخصی چه بسا از کارآیی کمتری برخوردار باشد. این پژوهش با هدف ارزیابی عینی میانجیگری سازمانی، فرآیند و نتایج حاصل از یکی از بارزترین نمونه های معاصر این نوع میانجیگری را بررسی مینماید. میانجیگری در فرآیند صلح ایرلند شمالی توسط نهادی بین المللی شکل گرفت؛ یکی از پیشرفتهای حاصل از تلاش این نهاد، تشکیل دفتر رؤسای مستقل بود که حضور نمایندگان هر دو گروه مقابل را تضمین می نمود. سرانجام تلاشهای دفتر رؤسا منجر به موافقت نامه بلفاست یا همان توافق جمعه خوب شد که یکی از مصادیق موفق میانجیگری سازمانی در خلع سلاح گروه های تروریستی و ایجاد صلح میان دولت ها و گروه های مخالف است. [1]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، حقوق بین الملل، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران zahramaroufi1@Gmail.com [2]- استادیار و عضو هیات علمی، گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران a.rabbani110@yahoo.com تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - جستاری تحلیلی بر شخصیت رهبران سیاسی با تاکید بر نقش هوش سیاسی و ذهن آگاهی (مطالعه موردی: رهبران آمریکا و کره شمالی)
        محمد باقر خرمشاد سهیل رجبی علی محمدزاده ابراهیم متقی
        از مهمترین بررسی های موضوعی که در بخش مطالعات حوزه روان شناسی سیاسی انجام می شود، بررسی شخصیت و هوش سیاسی رهبران است. پژوهش حاضر تحلیلی بر شخصیت رهبران سیاسی با تاکید بر نقش ذهن آگاهی و هوش سیاسی دارد و به طور موردی شخصیت سیاسی یکی از رهبران آمریکا (ترامپ) و کره شمالی ( أکثر
        از مهمترین بررسی های موضوعی که در بخش مطالعات حوزه روان شناسی سیاسی انجام می شود، بررسی شخصیت و هوش سیاسی رهبران است. پژوهش حاضر تحلیلی بر شخصیت رهبران سیاسی با تاکید بر نقش ذهن آگاهی و هوش سیاسی دارد و به طور موردی شخصیت سیاسی یکی از رهبران آمریکا (ترامپ) و کره شمالی (کیم) را در این زمینه مورد بررسی قرار داده است. پرسش اساسی پژوهش حاضر این بود که چگونه هوش سیاسی و ذهن آگاهی بر تصمیم گیری رهبران سیاسی ای دو کشور اثرگذار بوده است؟ در این پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی انجام شد، نحوه ی ارتباط هوش سیاسی و ذهن آگاهی با رهبری تحول گرا و مولفه های آن در بافت شخصیتی رهبران مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تیبپ های شخصیتی رهبران نقش مهمی در سبک رهبری و تعاملات فردی و اجتماعی آنها دارد. بر اساس یافته ها، هوش سیاسی و ذهن آگاهی رهبران متاثر از شخصیت سیاسی در پرتو شیوه های نفوذ، منابع قدرت، سازگاری ها و ناسازگاری های فردی و ارزش های هویتی بر تصمیم گیری و تامین منافع رهبران سیاسی دو کشور آمریکا و کره شمالی اثر گذار بوده است و می توان گفت این دو مفهوم با توجه به پیچیدگی و چالش‌های حاکم بر روابط دو کشور، در مدیریت هوشمندانه‌ی آنها نقش موثری داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - تحلیل اثر هندسه‌ی پنجره بر عملکرد حرارتی جبهه شمالی و جنوبی مسکن شهری اقلیم سرد شهر همدان
        حجت قیاسوند
        در اقلیم سرد، تعیین صحیح پارامترهای هندسه‌ی پنجره جهت دسترسی به نور خورشید و ارتقای عملکرد حرارتی ضروری است لذا هدف، بررسی اثر پارامترهای هندسه‌ی پنجره(WWR, U, SHGC, Shading) بر مصرف انرژی جهت تعیین مقدار سطح بهینه‌ی پنجره مسکن شهری اقلیم سرد همدان است. نوع تحقیق کمّ أکثر
        در اقلیم سرد، تعیین صحیح پارامترهای هندسه‌ی پنجره جهت دسترسی به نور خورشید و ارتقای عملکرد حرارتی ضروری است لذا هدف، بررسی اثر پارامترهای هندسه‌ی پنجره(WWR, U, SHGC, Shading) بر مصرف انرژی جهت تعیین مقدار سطح بهینه‌ی پنجره مسکن شهری اقلیم سرد همدان است. نوع تحقیق کمّی و بر اساس داده‌های عددی سطح پنجره به دیوار(WWR) و شبیه‌سازی انرژی است و در تحلیل یافته‌ها از روش‌های آماری استفاده شده است. این مطالعه در چهار مرحله‌ی؛ بررسی نسبت سطح پنجره به دیوار(WWR) خانه‌های سنتی، اثر WWR جبهه رو به شمال و جنوب مسکن معاصر بر انرژی ساختمان، بهینه‌سازی WWR بر اثر متغیرهای(U, SHGC, SHADING) و تعیین سطح بهینه انجام شده است. یافته‌ها نشان داد؛ در بافت معاصر همدان، افزودن پنجره‌ها به دیوارهای روبه جنوب باعث کاهش انرژی گرمایشی، روشنایی‌و نهایی و دیوارهای روبه شمالی افزایش انرژی سرمایشی، گرمایشی و نهایی می‌گردد. جبهه‌ی رو به جنوب نسبت به جبهه رو به شمال با کاهش انرژی نهایی(55/21%-) عملکرد حرارتی بهتری دارد. در اقلیم سرد هرچه مقدار U و SHGC کمتر باشد، مصرف انرژی کمتر و نوع رابطه مستقیم است. برای جبهه شمالی ایجاد سایه‌بان(Shading) تاثیری در میزان مصرف انرژی ندارد. اما برای جبهه جنوبی سایه‌بان ثابت افقی و ترکیبی موثر بوده و باعث کاهش انرژی سرمایشی می‌شود. نتایج مشخص کرد در جبهه جنوبی سطح بهینه پنجره به دیوار برابر 60%=WWR دارای کاهش بار نهایی به مقدار 52/18- درصد و در جبهه‌ی رو به شمال 40%=WWR دارای کاهش بار نهایی 38/8 درصد است. براساس نتایج، پیشنهاد بازنگری در پیوست 10 مبحث 19 مقررات ملی ساختمان ارایه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - بررسی و سنجش راهبردهای تاب آوری در سبک زندگی مورد پژوهی: محله شکوفه شمالی منطقه 19 شهر تهران
        زهره فنی لیلا معصومی
        سبک زندگی در جامعه شهری به ویژه در کلانشهرها متاثر از عوامل درونی و بیرونی گوناگونی می‌باشد. این تاثیرپذیری موجب متکثر شدن سبک زندگی و گرایش به سمت فردگرایی و مصرف‌گرایی به عنوان مشخص‌ترین آسیب در این جوامع شده است. از اینرو چنین سبکی از زندگی، موجب کاهش سرمایه اجتماعی، أکثر
        سبک زندگی در جامعه شهری به ویژه در کلانشهرها متاثر از عوامل درونی و بیرونی گوناگونی می‌باشد. این تاثیرپذیری موجب متکثر شدن سبک زندگی و گرایش به سمت فردگرایی و مصرف‌گرایی به عنوان مشخص‌ترین آسیب در این جوامع شده است. از اینرو چنین سبکی از زندگی، موجب کاهش سرمایه اجتماعی، کاهش ارزش-های اخلاقی و به تبع آن بروز مشکلات اجتماعی - اقتصادی، کاهش توانایی و تاب‌آوری افراد و جوامع در مقابل مشکلات و مسائل مختلف می‌گردد. لذا ارتقا تاب-آوری در سبک زندگی اجتماعات، جهت کاهش آسیب‌ها دارای اهمیت می‌باشد. نگارندگان در این پژوهش با بررسی سبک زندگی در محله شکوفه شمالی، اقدام به سنجش میزان تاب‌آوری در سبک زندگی ساکنان این محله نموده‌اند. روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی و روش نمونه گیری اتفاقی ساده می‌باشد. جهت تعیین حجم جامعه نمونه از جدول مورگان و حجم آن 379 نفر تعیین شده است. نتایج پژوهش گویای آن است که تاب‌آوری در محله‌ی شکوفه شمالی در حد متوسط قرار دارد. همچنین میان عوامل موثر بر سبک زندگی و تاب‌آوری همبستگی وجود دارد. علاوه بر آن نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان می‌دهد که به ترتیب عوامل اجتماعی، اقتصادی و نهادی موجب تاب‌آوری در سبک زندگی ساکنان محله می‌شود. در نهایت جهت بررسی کاهش آسیب‌پذیری در سبک زندگی محله براساس نظر کارشناسان با استفاده از مدل SWOT اقدام به تدوین راهبردها و جهت اولویت بندی آنها از مدل QSPM استفاد شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - تحلیلی بر ساختار اقتصادی- کالبدی اسکان غیر رسمی در شهر بناب (نمونه موردی: دیزج شمالی)
        بختیار عزت پناه میر نجف موسوی اصغر رشیدی ابراهیم حصاری محمد امین عطار
        چکیده: یکی از مسائل مهم در شهرهای امروزی مسئله اسکان غیر رسمی است. این پدیده تحت تاثیر روابط نابرابر سیاسی- اقتصادی در سطح جهانی، ضعف برنامه‌های ملی در سطح میانی و برنامه ریزی شهری در سطح خرد شکل گرفته است. مقاله حاضر درپی بررسی، شناخت و تحلیل ساختار اقتصادی و کال أکثر
        چکیده: یکی از مسائل مهم در شهرهای امروزی مسئله اسکان غیر رسمی است. این پدیده تحت تاثیر روابط نابرابر سیاسی- اقتصادی در سطح جهانی، ضعف برنامه‌های ملی در سطح میانی و برنامه ریزی شهری در سطح خرد شکل گرفته است. مقاله حاضر درپی بررسی، شناخت و تحلیل ساختار اقتصادی و کالبدی-فضایی اسکان غیررسمی در شهر بناب می‌باشد. روش تحقیق از نوع پیمایشی (Survey)بوده ولی در عین حال از روش کتابخانه‌ای (اسنادی) نیز بهره گرفته شده است؛ نوع تحقیق بر اساس هدف پژوهش کاربردی و براساس ماهیت پژوهش توصیفی-تحلیلی است. شیوه نمونه‌گیری احتمالی ساده بوده که برای انتخاب افراد نمونه از روش سیستماتیک استفاده شده است. تعداد پرسشنامه350 مورد می‌باشد. بررسی ساختار اقتصادی محله دیزج شمالی بر اساس 5 شاخص و بررسی ساختار کالبدی-فضایی این محله بر اساس 5 شاخص دیگر صورت گرفت. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که گسستی آشکار در ساختاراقتصادی و کالبدی-فضایی بین محله دیزج شمالی و سایرمحلات شهر بناب وجود دارد. همچنین بررسی و تحلیل کلیه شاخص‌های تحقیق نشان می‌دهد که رابطه‌ای مستقیم بین شرایط نامطلوب اقتصادی و کالبدی-فضایی در محله اسکان غیر رسمی دیزج شمالی قابل مشاهده است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - تاثیر تغییر اقلیم بر پراکنش رطوبت ویژه در سواحل شمالی خلیج فارس
        طیبه دهقانی محمد سلیقه بهلول علیجانی
        امروزه با افزایش دما و کاهش بارش ناشی از تغییرات اقلیمی، بشر به دنبال راه هایی برای تأمین آب می باشد. یکی از راه های پیش، روی او استفاده از آب جو است.بدین منظور هدف این مقاله بررسی تغییراتی است که در توزیع رطوبت ویژهدر سواحل شمال خلیج فارس متأثر از تغییر اقلیم رخ داده ا أکثر
        امروزه با افزایش دما و کاهش بارش ناشی از تغییرات اقلیمی، بشر به دنبال راه هایی برای تأمین آب می باشد. یکی از راه های پیش، روی او استفاده از آب جو است.بدین منظور هدف این مقاله بررسی تغییراتی است که در توزیع رطوبت ویژهدر سواحل شمال خلیج فارس متأثر از تغییر اقلیم رخ داده است. داده ها از پایگاه NCEP/NCAR با رزولوشن فضایی 5/2 درجه قوسی طی دوره آماری 1950 تا 2016 استخراج گردید. نتایج بیانگر آن بود که رطوبت ویژه روند افزایش معنی دار سالیانه با شیب 02/0 گرم برای ماه فوریه و 017/0 گرم در سال برای ماه جولای داشته است. میانگین فضایی رطوبت منطقه در هر دو ماه بالاتر رفته است و توزیع فضایی رطوبت ویژه در سطح منطقه به سمت توزیع همگون تر، تمرکز یافتهو تصادفی تر میل کرده است. این رفتار زمانی مکانی رطوبت ویژه در واقع میتواند در پاسخ به افزایش دمای عمومی منطقه رخ داده باشد و میتوان آن را به عنوان نمایه تغییر اقلیم در منطقه مدنظر قرار داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - بررسی رابطه بین الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی با خشک‌سالی‌های شمال غرب ایران
        یوسف طلوعی امیر گندمکار محسن باقری بداغ آبادی
        خشک‌سالی از پدیده‌های اقلیمی است که در هر منطقه‌ای احتمال رخداد آن وجود دارد و منجر به زیان‌های اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی می‌شود. با توجه به اهمیت الگوهای پیوند از دور و تأثیر آن‌ها بر آب و هوا، از این‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین الگوهای پیوند از دور و خشک أکثر
        خشک‌سالی از پدیده‌های اقلیمی است که در هر منطقه‌ای احتمال رخداد آن وجود دارد و منجر به زیان‌های اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی می‌شود. با توجه به اهمیت الگوهای پیوند از دور و تأثیر آن‌ها بر آب و هوا، از این‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین الگوهای پیوند از دور و خشک‌سالی در شمال غرب ایران صورت گرفته است. در این راستا از آمار بارش 17 ایستگاه سینوپتیک واقع در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان طی دوره آماری 1988 تا سال 2018 و آمار 16 الگوی پیوند از دور نیمکره شمالی طی همان دوره استفاده شد. ابتدا با استفاده از شاخص(SPI) خشک‌سالی منطقه مورد مطالعه در مقیاس سالانه، با زمان تأخیر یک‌ماهه و با زمان تأخیر دوماهه بررسی شد. سپس با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ارتباط بین خشک‌سالی و الگوهای پیوند از دور بررسی شد. نتایج حاصل شده بیانگر آن است که در مقیاس ماهانه الگوی PNA، در زمان تأخیر یک‌ماهه الگوی TNA و در زمان تأخیر دوماهه الگوی NAO بیش از سایر الگوها با ایستگاه‌های مورد مطالعه همبستگی نشان داده است. از نظر مکانی نیز ایستگاه‌های مراغه و جلفا بیش از سایر ایستگاه با الگوهای پیوند از دور همبستگی نشان داده‌اند. بررسی ضرایب همبستگی فصلی نیز نشان داد که در فصل زمستان الگوهای HCNA و SNA؛ در فصل بهار الگوهای NAM، NPI و PN؛در فصل تابستان الگوی SNAO و در فصل پائیز الگوی POL/PEP بیش از سایر الگوها با خشک‌سالی ایستگاه‌های مورد مطالعه همبستگی داشته‌اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - تاثیر چرا بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گونه‌های Stachys lavandulifolia Vahl. وStachys turcomanica Trautva. در استان خراسان شمالی
        مرضیه نیستانی مه لقا قربانلی علی ستاریان
        چرای دام یکی از راه‌های بهره‌وری از اراضی است و از جمله عوامل محیطی محسوب می‌شود که اکوسیستم‌ها و رشد گیاهان را تحت تاثیر قرارداده و سبب تغییرات فیزیولوژیک و مورفولوژیک در گیاهان می‌شود. در این پژوهش به‌منظور بررسی اثرات چرای دام بر صفات مورفولوژیکی و همچنین میزان قندها أکثر
        چرای دام یکی از راه‌های بهره‌وری از اراضی است و از جمله عوامل محیطی محسوب می‌شود که اکوسیستم‌ها و رشد گیاهان را تحت تاثیر قرارداده و سبب تغییرات فیزیولوژیک و مورفولوژیک در گیاهان می‌شود. در این پژوهش به‌منظور بررسی اثرات چرای دام بر صفات مورفولوژیکی و همچنین میزان قندهای محلول و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، دو گونهStachys lavandulifolia‌وStachys turcomanica از چراگاه و منطقه قرق شده سیساب واقع در 35 کیلومتری بجنورد در استان خراسان شمالی انتخاب گردید. دو منطقه به لحاظ ویژگی‌های فیزیکی همچون موقعیت جغرافیایی، میزان بارندگی‌، ارتفاع و pH خاک یکسان بوده و توسط سیمی فلزی از یکدیگر جدا شده بودند. نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد تنش چرا بر روی تراکم کرک‌، ویژگی‌های برگ (طول برگ، عرض در 2/1، 3/1 و 3/2 طول برگ و سطح برگ)‌، اندازه و شکل دانه گرده اثر معنی‌داری نداشت در حالی که میزان قندهای محلول و فعالیت ترکیبات آنتی اکسیدانی در منطقه چراگاه افزایش معنی‌داری یافتند. با توجه به نتایج حاصل از تحقیق حاضر به نظر می‌رسد افزایش قند‌های محلول و ترکیبات آنتی اکسیدانی بدلیل جبران خسارت وارده و بیانگر پلاستیسیتی بالا در این گونه‌ها است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - بررسی فلورستیک، شکل زیستی و ناحیه رویشی گیاهان دارویی منطقه درکش در استان خراسان شمالی
        مرجانه آیدانی فرخ قهرمانی‌نژاد رمضانعلی خاوری‌نژاد محمدرضا جوهرچی
        منطقه قرق درکش در مختصات جغرافیایی '49 - ْْ56 و '41 - ْ56 طول شرقی و '27- ْآْ37 و '24- ْ37 عرض شمالی واقع شده است و از نظر موقعیت مکانی در شمال شرق‌ ایران و در غرب بجنورد، به فاصله 75 کیلومتری از آن قرار دارد. مساحت ‌این ناحیه کوهستانی که بخشی از ارتفاعات آلاداغ می‌باشد أکثر
        منطقه قرق درکش در مختصات جغرافیایی '49 - ْْ56 و '41 - ْ56 طول شرقی و '27- ْآْ37 و '24- ْ37 عرض شمالی واقع شده است و از نظر موقعیت مکانی در شمال شرق‌ ایران و در غرب بجنورد، به فاصله 75 کیلومتری از آن قرار دارد. مساحت ‌این ناحیه کوهستانی که بخشی از ارتفاعات آلاداغ می‌باشد، 4000 هکتار است حداقل ارتفاع از سطح دریا 1000 متر و حداکثر ارتفاع آن 2455 متر است. در ‌این تحقیق فلور منطقه برای اولین بار مورد بررسی قرار گرفت و در مجموع تعداد 506 گونه متعلق به 310 جنس و 76 تیره گیاهی شناسایی شد که از بین آنها بیش از 140 گونه با ارزش دارویی تشخیص داده شد که به 116 جنس و 39 تیره گیاهی تعلق دارند. در بین تیره‌های شناسایی شده، تیره نعناعیان (Lamiaceae) با 26 گونه، کاسنی (Asteraceae) با 21 گونه و تیره گل سرخ (Rosaceae) با 13 گونه به ترتیب دارای بیشترین تعداد گونه دارویی هستند. مطالعه طیف شکل زیستی گیاهان دارویی منطقه نشان می‌دهد که همی کریپتوفیت‌ها، تروفیت‌ها و ژئوفیت‌ها به ترتیب با 40، 4/18 و 25/14 درصد بیشترین شکل زیستی را دارا هستند. از نظر فیتوجغرافیایی نیز گونه‌های دارویی متعلق به نواحی رویشی ‌ایران ـ تورانی، اروپا ـ سیبری (هیرکانی و اکسینوهیرکانی) و مدیترانه‌ای هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - مطالعه تاثیر جهت‌های مختلف شیب بر میزان تولید کتیرا در Astragalus hypsogeton Bunge. در خراسان شمالی
        ابراهیم محمودی رمضان استیری
        صمغ کتیرا، تراوه خشک شدة طبیعی حاصل از برخی گونه‌های Astragalus بوده و به عنوان یک هیدروکلوئید باکیفیت مطرح می باشد و در صنایع غذایی، داروسازی، و پزشکی، نساجی کاربردهای فراوان دارد. گونه‌های گون مولد کتیرا عمدتاً گونه‌هایی خاردار و خشکی‌پسند بوده که در مراتع کوهستانی و أکثر
        صمغ کتیرا، تراوه خشک شدة طبیعی حاصل از برخی گونه‌های Astragalus بوده و به عنوان یک هیدروکلوئید باکیفیت مطرح می باشد و در صنایع غذایی، داروسازی، و پزشکی، نساجی کاربردهای فراوان دارد. گونه‌های گون مولد کتیرا عمدتاً گونه‌هایی خاردار و خشکی‌پسند بوده که در مراتع کوهستانی و تخریب ‌یافته گسترش یافته‌اند. تراکم و تولید این گونه‌ها در جهات مختلف شیب، بواسطه تغییرات معنی‌دار بارندگی و رطوبت، میزان چرای دام، شدت فرسایش و ساختمان خاک متغیر است. به‌منظور بررسی این تغییرات در گون کوه بهار (Astragalus hypsogeton Bung.) در طرح بهره‌برداری کتیرای کوه بهار خراسان شمالی، اقدام به نمونه‌برداری کتیرا در چهار جهت اصلی گردید. آنالیز واریانس میانگین داده‌ها و مقایسه نتایج با آزمون دانکن نشان داد تولید کتیرا در جهت شیب‌های جنوبی، بواسطه افزایش تراکم و تاج پوشش بوته‌های گون بیشتر از جهت‌های دیگر بود که خود ناشی از کمبود رطوبت خاک و متعاقب آن، حذف گونه‌های اصلی و کلیدی مرتع و جایگزینی گونه مهاجم گون در این جهت شیب نسبت به سایر جهت‌ها بویژه نسبت به جهت شیب شمالی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - اتنوفارماکولوژی و بررسی مهمترین مواد موثره ثانوی گیاه برازمبل Perovskia abrotanoides Karel. در رویشگاه‌های طبیعی استان‌های گلستان و خراسان شمالی
        معصومه مازندرانی مایا بیک محمدی هومان بیات
        گیاه دارویی برازمبل . Karel Perovskia abrotanoides از گونه‌های ارزشمند دارویی شمال ایران است که اغلب به صورت خودرو درحاشیه جاده‌های کوهستانی با اقلیم سرد و خشک دو استان گلستان و خراسان شمالی رویش دارد. سالیان درازی است که مردم بومی استان به طرق مختلف در طب سنتی از فراور أکثر
        گیاه دارویی برازمبل . Karel Perovskia abrotanoides از گونه‌های ارزشمند دارویی شمال ایران است که اغلب به صورت خودرو درحاشیه جاده‌های کوهستانی با اقلیم سرد و خشک دو استان گلستان و خراسان شمالی رویش دارد. سالیان درازی است که مردم بومی استان به طرق مختلف در طب سنتی از فراورده‌های آن در پیشگیری و درمان بیماریهای شایع خود استفاده‌ می‌برند. در این تحقیق ضمن اخذ اطلاعات اتنوفارماکولوژی، به منظور بررسی و مقایسه مهمترین مواد فعال ثانوی، سرشاخه ها ی هوایی گلدار و برگ گیاه از دو رویشگاه طبیعی، واقع در استان گلستان (شاهکوه ۲٣٠٠ متری) و استان خراسان شمالی (چمن بید ۱٠٧٦ متری) و از خاک‌هایی با بافت لوم رسی تا شن لومی و pH خنثی جمع آوری گردید. عصاره‌گیری به منظور ارزیابی ترکیبات فعال اندام‌ها در هر دو رویشگاه به عمل آمد و ارزیابی نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون Pearson chi square انجام و در ٠٥/٠>P معنی‌دار ارزیابی گردید. نتایج بررسی‌های اتنوفارماکولوژیکی بدست آمده از چوپانان و درمانگران محلی در هر دو استان حاکی از اهمیت اکولوژیکی آن گونه به عنوان گونه مهم مرتعی، چرای دام و از همه مهمتر این که در طب سنتی، به همراه سایر گونه‌های دارویی به عنوان مقوی، ضدعفونی کننده، مسکن دردهای روماتیسمی، رفع التهاب، لیشمانیوز و دفع کرم و انگل مصرف می‌شود. نتایج حاصل از بررسی مهمترین مواد ثانوی عصاره گیاه، نشان داد که میزان ترکیب‌های فلاونوییدی، فنلی و آنتوسیانینی در اندام‌های و رویشگاه‌های مختلف متفاوت بوده و با افزایش ارتفاع رویشگاه، در 2300 متر بر میزان مقادیر آنها مخصوصا در سرشاخه‌های گلدار گیاه افزوده شده است که احتمالاً در تایید اعتقادات مردم بومی دو استان، مبنی بر رغبت بیشترآنها به جمع آوری و مصرف برازمبل از مناطق کوهستانی قابل بحث است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - بررسی آت‌اکولوژیکی، فنولوژی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Ziziphora clinopodioides Lam. به همراه اتنوفارماکولوژی و طیف فلورستیک گیاهان دارویی منطقه بوانلو (استان خراسان شمالی)
        اعظم قوی اندام بوانلو معصومه مازندرانی
        این تحقیق به منظور بررسی مورفولوژی، مهمترین نیازهای اکولوژی، فنولوژی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam.)، تهیه لیست فلورستیک و اتنوفارماکولوژی گونه های دارویی در یکی ازرویشگاه های طبیعی در استان خراسان شمالی(بوانلو با ارتفاع 1728 متر) ب أکثر
        این تحقیق به منظور بررسی مورفولوژی، مهمترین نیازهای اکولوژی، فنولوژی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam.)، تهیه لیست فلورستیک و اتنوفارماکولوژی گونه های دارویی در یکی ازرویشگاه های طبیعی در استان خراسان شمالی(بوانلو با ارتفاع 1728 متر) به‌صورت طرح کاملاً تصادفی انجام شد. ضمن عملیات صحرایی مهمترین شاخص‌های اکولوژیکی، فنولوژیکی و اطلاعات سنتی در مورد مصارف دارویی گیاه کاکوتی و سایر گونه های همراه دارویی در طب سنتی منطقه اخذ و ثبت گردید. سرشاخه های گل‌دار گیاه در تیر ماه 1392 جمع آوری و خشک شد و عصاره هیدروالکلی آن به روش حیساندن بدست آمد. مقدار فنل کل با روش فولین- سیکالتو و فلاونوئید کل با روش رنگ سنجی کلرید آلومینیوم در 3 تکرار اندازه گیری شد. نتایج نشان داد رشد رویشی گیاه کاکوتی کوهی از فروردین ماه آغاز و در اواخر خرداد تا اوایل مهرماه نیز در مرحله گلدهی به سر می برد و در نیمه دوم مهر ماه به بذر می نشیند. تعداد 30 گونه گیاهی دارویی متعلق به 29 جنس و17 تیره شناسایی گردید که به‌ترتیب تیره آفتابگردان با 6 گونه (20 درصد) و نعناع با 4 گونه (13درصد) از بیشترین غنای گونه ای برخوردار بودند. فرم های زیستی تروفیت (43 درصد) و ژئوفیت (27 درصد) بیشترین شکل های رویشی و عرصه های مدیترانه ای (40 درصد) و ایرانو- تورانی (36 درصد) بیشترین پراکنش جغرافیایی را داشتند. همچنین مشخص شد گیاهان دارویی این رویشگاه به همراه گیاه کاکوتی در طب سنتی منطقه به عنوان ضدعفونی کننده، تب بر، محرک معده و در درمان سرماخوردگی و ناراحتی های دستگاه گوارش استفاده می شوند. مقدار فلاونوئید کل گیاه کاکوتی 19/0 ±21.2 میلی گرم در گرم معادل کوئرستین و فنل های کل 06/0 ± 91 میلی گرم بر گرم معادل اسید گالیک بدست آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - مستندسازی علمی و بررسی اتنوبوتانیکی گیاهان دارویی منطقه مانه و سملقان خراسان شمالی
        پویا آروین رعنا فیروزه
        اتنوبوتانی یا قوم گیاه‌شناسی، دانشی مبنی بر مستندسازی اطلاعات غیرمکتوب سنتی به‌منظور بهره‌برداری بهینه از منابع و حفاظت مؤثر از تنوع زیستی و اطلاعات فرهنگی می‌باشد. با توجه به تنوع پوشش گیاهی و تجربیات کهن استفاده های دارویی آن در استان خراسان شمالی، در سال 1399 مطالعه‌ أکثر
        اتنوبوتانی یا قوم گیاه‌شناسی، دانشی مبنی بر مستندسازی اطلاعات غیرمکتوب سنتی به‌منظور بهره‌برداری بهینه از منابع و حفاظت مؤثر از تنوع زیستی و اطلاعات فرهنگی می‌باشد. با توجه به تنوع پوشش گیاهی و تجربیات کهن استفاده های دارویی آن در استان خراسان شمالی، در سال 1399 مطالعه‌ای جهت اتنوبوتانی گیاهان دارویی منطقه مانه و سملقان انجام گرفت. اطلاعات مربوط به جنبه های مختلف گیاهان از قبیل خواص دارویی و مصارف سنتی، نحوه استفاده و زمان جمع آوری نمونه‌های گیاهی از افراد بومی منطقه، با تهیه پرسشنامه و در قالب مصاحبه حضوری و مشاهده مشارکتی گردآوری شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، از تعداد 106 گونه گیاه دارویی، 18 گونه به تیره نعنائیان (Lamiaceae) تعلق داشته و پس ‌از آن تیره‌های آفتابگردان (Asteraceae) با 17 گونه و تیره چتریان (Apiaceae) با 12 گونه در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. گونه دارویی‌ شیرین‌بیان[1] با 385 گزارش جهت رفع مشکلات گوارشی و تنفسی، گیاه کاسنی[2] با 366 گزارش به منظور درمان بیماری های گوارشی و پوستی و گیاه پنیرک[3] با 358 گزارش با هدف درمان بیماری های عمومی و تنفسی به‌ترتیب بالاترین میزان شاخص گزارش استفاده (UR[4]) را نشان دادند. همچنین گیاه‌ شیرین‌بیان با 98/0، کاسنی با 95/0 و آویشن با 93/0 به‌ترتیب بیشترین میزان شاخص فراوانی نسبی ثبت (RFC[5]) را نیز به خود اختصاص دادند. ازنظر فرم زیستی 48 گونه همی کریپتوفیت، 21 گونه فانروفیت، 17 گونه تروفیت، 12 گونه کامفیت و 8 گونه ژئوفیت در منطقه شناسایی شد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که اطلاعات اتنوبوتانیکی مردم این منطقه می تواند زمینه مناسبی برای شناسایی اثرات درمانی جدید گیاهان، استفاده بهتر از گیاهان دارویی و فرآورده های آن ها را فراهم آورد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - سنجش کیفیت فضاهای عمومی شهری با تأکید بر خیابان رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران
        علی موحد علی شماعی امیر اسدی کلمتی
        هدف از این پژوهش سنجش کیفیت فضاهای عمومی از لحاظ کارکرد، دسترسی و ارتباطات، اجتماع‌پذیری، آسایش و کیفیت محیطی در رابطه خیابان‌های رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران است. یکی معیارهای ارزیابی شهرها و محیط‌های شهری کیفیت فضای عمومی شهری است. کیفیت این ف أکثر
        هدف از این پژوهش سنجش کیفیت فضاهای عمومی از لحاظ کارکرد، دسترسی و ارتباطات، اجتماع‌پذیری، آسایش و کیفیت محیطی در رابطه خیابان‌های رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران است. یکی معیارهای ارزیابی شهرها و محیط‌های شهری کیفیت فضای عمومی شهری است. کیفیت این فضاها معیار سنجشی برای میزان مطلوبیت شهرها محسوب می‌شود. فضای عمومی ماهیتی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دارد و ارتقاء هرکدام، با بهبود شاخص‌های زیبایی‌شناسی و سلامت و احساس رضایت شهروندان همراه است. روش پژوهش اکتشافی-تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت پیمایشی است. داده‌های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و به روش نمونه‌گیری تصادفی به‌دست‌آمده است. جامعه آماری شامل شهروندان محله سلسبیل شمالی بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۱ نفر است. متغیرهای پژوهش بر مبنای PPS مطلوبیت این مکان‌ها را در چهار کیفیت کلیدی دسترسی و ارتباطات، کاربری و فعالیت‌ها، اجتماع‌پذیری، آسایش و تصویر ذهنی می‌داند؛ و جهت ارزیابی کیفیت از آزمون t، پیوستگی معیارها از آزمون پیرسون و برای اولویت‌بندی از آزمون فریدمن استفاده‌شده است. یافته‌ها مشخص می‌سازد با توجه به اجتماع‌پذیری زیاد خیابان رودکی و آذربایجان، این دو خیابان با توجه به چهار کیفیت کلیدی از مطلوبیت پایینی برخوردار هستند. بنابراین برای ارتقای کیفیت فضاهای عمومی در محله ارتقاء دسترسی‌ها و پیوستگی و سازگاری کاربری‌ها با فعالیت‌ها و همچنین ارتقای پیاده مداری، خوانایی، کارایی و اختلاط کاربری‌ها در سرزندگی فضاهای عمومی محله مؤثر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - علل مهاجرت اعراب جنوبی(یمانی) به ایران بعد از ظهور اسلام
        دکتر صادق آیینه وند حسن جوادی نیا
        چکیده اعراب جنوبی که از یک سو به سبب انتساب به یعرب بن قحطان، قحطانی و از سویی دیگر به سبب سکونت در سرزمین یمن، یمانی نامیده می شوند، در کنار اعراب شمالی(عدنانی، مضری) دو گروه عمده شبه جزیره عربی را تشکیل می دادند که مُدام درگیر جنگ و خونریزی و غارتگری بودند و چنان ب أکثر
        چکیده اعراب جنوبی که از یک سو به سبب انتساب به یعرب بن قحطان، قحطانی و از سویی دیگر به سبب سکونت در سرزمین یمن، یمانی نامیده می شوند، در کنار اعراب شمالی(عدنانی، مضری) دو گروه عمده شبه جزیره عربی را تشکیل می دادند که مُدام درگیر جنگ و خونریزی و غارتگری بودند و چنان به این غارتگری ها و خونریزی ها افتخار می کردند که خاطره آن روزها را به عنوان ایام العرب به یادگار گذاشتند. چون رسالت حضرت محمد(ص) آغاز شد این تضادها و دشمنی ها از بین رفت و برای اولین بار تمامی اعراب در واقعه هجرت به مدینه با هم برابر شدند. اما با وفات پیامبر(ص) دوباره تعصبات و درگیری های ایام جاهلی آشکار شد و اولین بار خود را در قالب اختلاف بر سر جانشینی وی بین مهاجرین(عرب شمالی) و انصار(عرب جنوبی) نمایان کرد که تا حدودی کنترل شد. چون امویان به قدرت رسیدند مهاجرت های گسترده اعراب جنوبی به نواحی مختلف قلمرو اسلامی و از همه مهم تر ایران شروع شد تا جایی که در کنار موالی منجر به سقوط حکومت اموی و تشکیل دولت عباسی شدند. در این پژوهش سعی بر این است تا با روشی توصیفی-تحلیلی و استفاده از ابزار مطالعه کتابخانه ای علل مهاجرت اعراب جنوبی از شبه جزیره عربی در دوره اموی بررسی شود. در واقع باید گفت علی رغم دلایل اقتصادی، اجتماعی و نظامی و...، دلیل اصلی این مهاجرت ها بروز تعصبات و نزاع های دوره جاهلی در این دوره بود که اعراب جنوبی را مجبور به مهاجرت کرد. واژگان کلیدی: اعراب جنوبی، اعراب شمالی، مهاجرت، ایران، تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - همکاری ایران و قطر در برداشت از ذخایر مشترک گازی پارس جنوبی (گنبد شمالی) با تاکید بر نظریه بازی‌ها
        المیرا بیاتی بیژن صفوی امیر جعفرزاده
        چکیده هدف این مقاله بررسی همکاری ایران و قطر در برداشت از ذخایر مشترک گازی پارس جنوبی (قطر: گنبد شمالی) با استفاده از نظریه بازی‌هاست. نقصان معاهده بین‌المللی موثق در تعیین میزان بهره‌برداری موجب شده قطر با سرمایه‌گذاری بیش‌تر در صنایع نفت و گاز خود نسبت به ایران از ا أکثر
        چکیده هدف این مقاله بررسی همکاری ایران و قطر در برداشت از ذخایر مشترک گازی پارس جنوبی (قطر: گنبد شمالی) با استفاده از نظریه بازی‌هاست. نقصان معاهده بین‌المللی موثق در تعیین میزان بهره‌برداری موجب شده قطر با سرمایه‌گذاری بیش‌تر در صنایع نفت و گاز خود نسبت به ایران از این منبع، بهره بیش‌تری کسب نماید؛ این عدم تعادل موجب رقابتی زیان‌بار و شتاب‌زده شده است. در پی این رخداد، هدف اصلی مقاله بررسی نوع ارتباط (همکارانه یا غیرهمکارانه) از طریق نظریه بازی‌ها برای دست‌یابی به راهبرد بهینه اقتصادی برای ایران است. نتایج مبتنی بر طراحی بازی غیرهمکارانه و حل از طریق روش‌های حذف راهبردهای مغلوب (تعادل استراتژی‌های غالب) و تعادل نش، نشان داد انتخاب راهبرد عدم همکاری نه تنها برای ایران، بلکه برای کشور رقیب نیز بهینه است و عدم همکاری، منافع اقتصادی بیش‌تری برای ایران درپی دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - Ethnomedicinal plants of Farouj district, North Khorasan province, Iran
        آتنا اسلامی فروجی حامد خدایاری
        Background & Aim: Medicinal plants are one of the most valuable resources in Iran, having a scientific knowledge and proper use; they can play an important role in community health. Some of the significant aims of ethnobotany project are to indicate the most common أکثر
        Background & Aim: Medicinal plants are one of the most valuable resources in Iran, having a scientific knowledge and proper use; they can play an important role in community health. Some of the significant aims of ethnobotany project are to indicate the most common medicinal species, finding out the exact application of the plant species from various population of the area, and proving the knowledge of ethnobotany among human beings. Experimental: To achieve these goals, the project has been conducted in Farouj, North Khorasan province, Iran in 2014-2015. To acquire ethnobotanical data of the studied area, several steps were taken such as the accumulation of plants, interviews with native people, and distribution of the questionnaires. Some important indices such as the relative frequency of citation (RFC), informant agreement ratio (IAR), and cultural important index (CI) were estimated. Furthermore, a traditional null hypothesis testing was adopted. Results & Discussion: A total of 91 taxa belonging to 29 families were identified, 73 of which are grown naturally in the studied area. Asteraceae and Brassicaceae were the most detected families with 16 and 9 genera, respectively. Other diseases and digestive ones are the most curable ailments in Farouj County. Most of the parts of the plants that were collected consist of leaves (22%), whole plants (18%) and seeds (14%), orderly. Vitis vinifera L. has the maximum relative frequency of citation and cultural importance indices. Farouj area has a great potential in the growing of pharmaceutical plants. This research has been done for the first time in this area. Industrial and practical recommendations: Plant extracts can be used as cure for many diseases and some extracts might have new beneficial effects on illness. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - بحران تصمیم‌گیری در بحران اتمی کره شمالی (بحران اتمی کره به مثابه یک بازی)
        سعید اسلامی
        چکیده هدف مقاله حاضر، بررسی راهبرد‌ها و تصمیمات گرفته شده توسط کشورهای ایالات متحده امریکا و کره شمالی و نتایج (برآیندهای) آن طی بحران اتمی کره شمالی است. در این مسیر، پژوهش از تئوری حرکت جان برامز بهره گرفته است. از سال 1993 که موضوع فعالیت‌های اتمی کره شمالی به عنوا أکثر
        چکیده هدف مقاله حاضر، بررسی راهبرد‌ها و تصمیمات گرفته شده توسط کشورهای ایالات متحده امریکا و کره شمالی و نتایج (برآیندهای) آن طی بحران اتمی کره شمالی است. در این مسیر، پژوهش از تئوری حرکت جان برامز بهره گرفته است. از سال 1993 که موضوع فعالیت‌های اتمی کره شمالی به عنوان یک بحران مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفت، استراتژی‌ها و ضد استراتژی‌هایی از سوی آمریکا و کره شمالی اتخاذ شد که در نهایت، به تولید سلاح اتمی توسط کره شمالی و آزمایش آن در سال‌های 2006 و 2009 منجر شد و متعاقباً ایالات متحده نیز به قطع کمک‌های اقتصادی به کره شمالی و برقراری تحریم‌های گسترده در چارچوب شورای امنیت علیه آن کشور اقدام نمود. از نظر پژوهش، هر تصمیمی (حرکتی) که یکی از طرفین بازی اتخاذ می‌کرد، با هدف بیشینه‌سازی منافع و کمینه‌سازی تهدیدها بوده است؛ البته، ارتباط تنگاتنگی نیز با حرکت‌های طرف مقابل داشته است. به همین دلیل، استراتژی‌های آنها در قوالب مصالحه یا موضع سخت در نوسان بوده است. پژوهش دریافته است که در ابتدا هدف اصلی کره شمالی از تولید سلاح اتمی نه بازدارندگی؛ بلکه کسب امتیاز (تضمین‌های امنیتی، سوخت و غذا) بوده است؛ اما با توجه به آنچه کارشکنی آمریکا خوانده ‌شده، بدین سو کشیده شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - عوامل موثر بر شکل گیری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در برابر اتحاد جماهیر شوروی از منظر نظریه موازنه تهدید
        حسن جلال پور
        این نوشتار در نظر دارد تا زمینه های شکل گیری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) را در برابر اتحاد جماهیر شوروی سابق بر اساس نظریه موازنه تهدید استفان والت ‌را مورد سنجش قرار دهد، بنابراین سئوال این پژوهش این است که شاخص های مطرح شده در نظریه موازنه تهدید استفان والت تا چ أکثر
        این نوشتار در نظر دارد تا زمینه های شکل گیری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) را در برابر اتحاد جماهیر شوروی سابق بر اساس نظریه موازنه تهدید استفان والت ‌را مورد سنجش قرار دهد، بنابراین سئوال این پژوهش این است که شاخص های مطرح شده در نظریه موازنه تهدید استفان والت تا چه اندازه با عوامل موثر در شکل گیری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در برابر اتحاد جماهیر شوروی سابق قابل تطبیق می باشد؟ فرض بر این است که شاخص های ذکر شده در نظریه موازنه تهدید والت در شکل گیری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) علیه اتحاد جماهیر شوروی موثر و قابل انطباق بوده است.روش تحقیق مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی و در چارچوب نظریه موازنه تهدید استفان والت است. اطلاعات لازم با استفاده از شیوه کتابخانه ای و با مراجعه به کتابها، مقالات، و نشریات داخلی و خارجی و منابع اینترنتی گردآوری شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بر اساس نظریه موازنه تهدید والت شاخص های ذکر شده در شکل گیری اتحادها (مجاورت، قدرت تهاجمی،نیات تهاجمی، افزایش قدرت تهاجمی) در شکل گیری ناتو علیه اتحاد جماهیرشوروی سابق موثر و قابل تطبیق می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - تأثیر حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 بر روابط دوجانبه مکزیک و ایالات متحده
        حسام الدین واعظ زاده مریم حق روستا علی اصغر قره داغی قرقشه
        پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001، اولویت‌‌ها از دستورکار روابط دوجانبهمکزیک و ایالات متحده تغییر کرد، و موافقتنامه‌های جدیدی از قبیل اتحاد برای امنیت و رونق آمریکای شمالی، تفاهم‌‌‌نامه‌ی مرز‌‌‌‌‌‌‌‌های هوشمند و غیره، بین دو کشور به امضا رسید. در این مقاله مشخص می‌شو أکثر
        پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001، اولویت‌‌ها از دستورکار روابط دوجانبهمکزیک و ایالات متحده تغییر کرد، و موافقتنامه‌های جدیدی از قبیل اتحاد برای امنیت و رونق آمریکای شمالی، تفاهم‌‌‌نامه‌ی مرز‌‌‌‌‌‌‌‌های هوشمند و غیره، بین دو کشور به امضا رسید. در این مقاله مشخص می‌شود که پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر "امنیت" به عنوان مهم‌ترین اولویت، در دستور کار سیاست خارجی ایالات‌متحده، با همسایه جنوبی‌اش قرار گرفته‌است، هرچند که برای طرف مکزیکی، همچنان مسائل اقتصادی و مهاجرتی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.ایالات متحده، برای بهبود امنیت از دست رفته‌ی خود، مکزیک را وارد معاهده‌های امنیتی کرد، به عبارتی مکزیک، مجبور به پذیرش توافقنامه‌های امنیتی شد. پس از حملات تروریستی، اهداف اقتصادی مکزیک، در معاهده‌های دو‌جانبه با ایالات‌متحده، تحقق نیافتند و به همین منظور مکزیک علیرغم فشارهای آمریکا، به منظور تحقق اولویت‌‌های اقتصادی‌‌اش، متوسل به کشورهای خاورمیانه شد.لذا، پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر، مشخص شد که تنش‌های دیپلماتیک بین دو کشور افزایش یافته است، از جمله این تنش‌ها، می‌‌توان به مخالفت دولت مردان مکزیک با حمله‌ی ایالات‌متحده به عراق اشاره‌کرد. لازم به ذکر است در این مقاله روش پژوهشی، بر اساس روش تحلیلی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - سنجش و ارزیابی تأثیر سبک زندگی بر میزان تاب آوری شهری (مطالعه ی تطبیقی: محلات قیطریه و شکوفه ی شمالی در مناطق 1 و 19 تهران)
        زهره فنی لیلا معصومی
        سبک‌های زندگی به عنوان محصول اجتماعی، اقتصادی، نهادی و سیاسی با توجه به تغییرات فرهنگی، دارای نوعی آسیب‌پذیری هستند. بنابراین ارتقاء تاب آوری اجتماعات، با استفاده از ظرفیت آنها به شکل سازگاری، به عنوان اصلی برای کاهش آسیب‌ها دارای اهمیت است. این پژوهش با هدف سنجش میزان أکثر
        سبک‌های زندگی به عنوان محصول اجتماعی، اقتصادی، نهادی و سیاسی با توجه به تغییرات فرهنگی، دارای نوعی آسیب‌پذیری هستند. بنابراین ارتقاء تاب آوری اجتماعات، با استفاده از ظرفیت آنها به شکل سازگاری، به عنوان اصلی برای کاهش آسیب‌ها دارای اهمیت است. این پژوهش با هدف سنجش میزان تاب‌آوری و ارتباط آن با سبک زندگی، با روش پیمایشی- تحلیلی و مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای اقدام به جمع‌آوری اطلاعات از ساکنان محله‌های قیطریه و شکوفه ی شمالی کرده است. در سنجش داده‌ها و تحلیل نظرات ساکنان در زمینه ی سبک زندگی و ارتباط آن با ابعاد تاب‌آوری از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. همچنین برای تعیین حجم جامعه ی نمونه از جدول مورگان استفاده کرده‌اند. در محله ی قیطریه 377 و در محله ی شکوفه ی شمالی 379 پرسشنامه توزیع شده است. ابتدا سبک زندگی از ابعاد اجتماعی، اقتصادی و نهادی و سپس ابعاد تاب آوری در سطح محلات مطالعه و مشخص شده است. برای تحلیل میزان ارتباط سبک زندگی و تاب آوری از آزمون پیرسون و در سنجش تأثیرگذاری متغیرهای پژوهش از آزمون رگرسیون استفاده شده است. نتایج پژوهش گویای آن است که در کل، به لحاظ سبک زندگی متفاوت در دو محله، تاب آوری یا میزان سازگاری اجتماع محلی در محله ی قیطریه نسبت به محله ی شکوفه ی شمالی بیشتر است. در محله ی قیطریه تاب‌آوری در بعد اقتصادی و نهادی و در محله ی شکوفه ی شمالی تاب‌آوری از بعد اجتماعی بیشتر است. در نهایت می‌توان گفت با توجه به سطح پایین‌تر تاب‌آوری در محله ی شکوفه ی شمالی، این محله آسیب پذیرتر از محله ی قیطریه است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - رابطه اشتغال‌زایی ناشی از فعالیت‌های دامداری و ابعاد مختلف توسعه روستایی در دهستان رستم آباد شمالی رودبار
        ناصر رحمن نیا تهمینه دانیالی سیمین ارمغان
        در سرزمین ایران و زندگی روستایی، دام همواره حایز اهمیت فراوان و نیز از ارکان اصلی اقتصادی به شمار می‌رفته است. دامداری در مجموع فعالیت‌های کشاورزی استان گیلان، جایگاه محقری را به خود اختصاص داده است، با این همه یار و یاور و معین ضروری کشاورزی به حساب می آید، یاوری که نی أکثر
        در سرزمین ایران و زندگی روستایی، دام همواره حایز اهمیت فراوان و نیز از ارکان اصلی اقتصادی به شمار می‌رفته است. دامداری در مجموع فعالیت‌های کشاورزی استان گیلان، جایگاه محقری را به خود اختصاص داده است، با این همه یار و یاور و معین ضروری کشاورزی به حساب می آید، یاوری که نیروی شخم و امکان حمل و نقل و کودی موثر را در اختیار کشاورزان قرار می دهد و گذشته از همه، در شمار بسیاری از بخشهای کوهستانی، عمده ترین فعالیت‌ها و منبع اصلی درآمد محسوب می شود. سوال اصلی مقاله حاضر این است که آیا اشتغال‌زایی ناشی از فعالیت های دامداری، توسعه روستایی را در ابعاد مختلف آن امکان پذیر می سازد؟ این پژوهش به طریق میدانی و کتابخانه‌ای انجام ‌گرفته است. در روش میدانی از پرسشنامه، مصاحبه چهره به چهره، مشاهده و عکس بهره‌گیری شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که ضریب همبستگی (R) بین دو متغییر جایگاه اقتصاد معیشتی مبتنی بر فعالیت های دامداری و توجیه پذیر بودن در توسعه روستایی 80/0 و ضریب تعیین کنندگی (R2) 64/0 به دست آمدند یعنی 64 درصد از تغییرات توسعه روستایی مبتنی بر توجیه پذیر بودن جایگاه اقتصاد معیشتی در آن است و 36 درصد عوامل دیگر (متغییرهای غیرقابل کنترل) دخیل هستند از آنجایی که p. value برابر 00/0 شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
        مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از أکثر
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - نقش مزیت نسبی واحدهای تولیدی کشاورزی در توسعه منطقه‌ای استان خراسان شمالی
        محمد اجزاء شکوهی رمضانعلی نادری مایوان
        چکیده مزیت نسبی یکی از ابزارهای کارآمد برای تصمیم‌گیری در تولید و تجارت محصولات می‌باشد که از دو بعد جایگزینی واردات و توسعه صادرات حائز اهمیت است. در این مطالعه به بررسی اهمیت اقتصادی غلات با استفاده از شاخص‌های هزینه منابع داخلی (DRC)، سود آوری خالص اجتماعی (NSP) و أکثر
        چکیده مزیت نسبی یکی از ابزارهای کارآمد برای تصمیم‌گیری در تولید و تجارت محصولات می‌باشد که از دو بعد جایگزینی واردات و توسعه صادرات حائز اهمیت است. در این مطالعه به بررسی اهمیت اقتصادی غلات با استفاده از شاخص‌های هزینه منابع داخلی (DRC)، سود آوری خالص اجتماعی (NSP) و هزینه به منفعت اجتماعی (SCB) پرداخته شده است. اطلاعات لازم با استفاده از آمار منتشرشده توسط سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان شمالی، پایگاه‌های اینترنتی و تکمیل پرسشنامه به طور تصادفی برای هر یک از غلات در هر شهرستان برای محاسبه هزینه تولید بدست آمده است. بر اساس نتایج حاصل از شاخص‌های مزیت نسبی، مشاهده شد محصول گندم آبی در تمامی‌شهرستان‌های استان، گندم دیم در شهرستان بجنورد و مانه و سملقان، جو آبی در کلیه شهرستان‌ها بجز شهرستان بجنورد، جو دیم در شهرستان‌های مانه و سملقان، شیروان و بجنورد، شلتوک و ذرت دانه ای در دو شهرستان مانه و سملقان و بجنورد مزیت نسبی دارند. همچنین در کل استان خراسان شمالی غلات چهار گانه دارای مزیت نسبی هستند و اولویت اول تولید مربوط به گندم آبی است. با توجه به نتایج بدست آمده، لزوم اتخاذ تصمیمات مناسب در جهت پیشبرد صادرات محصولات دارای مزیت نسبی و اقدامات لازم در جهت افزایش عملکرد، تولید، کارایی و کاهش هزینه‌های تولید برای محصولات فاقد مزیت نسبی احساس می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - آسیب‌شناسی تحقق‌پذیری طرح‌های ملی و منطقه‌ای در مناطق شمالی ایران در دهه 50 تا 90 و ارایه سیاست‌های بهبود
        علی بخش رستمی قادی عباس بخشنده نصرت محمود رحمانی
        چکیده در ایران برنامه‌های توسعه همواره به دلایل مشکلاتی که وجود داشته به طور موثری محقق نشده است. از جمله آنها طرح های توسعه ملی و منطقه ای است که در منطقه ساحل شمالی در بازه زمانی دهه 50 الی 90 تهیه شدند. این مشکلات در زمینه‌های مختلفی اعم از محتوا، مراحل تهیه، اجرا و أکثر
        چکیده در ایران برنامه‌های توسعه همواره به دلایل مشکلاتی که وجود داشته به طور موثری محقق نشده است. از جمله آنها طرح های توسعه ملی و منطقه ای است که در منطقه ساحل شمالی در بازه زمانی دهه 50 الی 90 تهیه شدند. این مشکلات در زمینه‌های مختلفی اعم از محتوا، مراحل تهیه، اجرا و نظارت وجود دارد که لازم است آسیب شناسی شود. پژوهش کنونی آمیخته ای از روش کمی و کیفی است و از نوع پژهش های توصیفی-تحلیلی به شمار می رود که با داده‌های آن به روش اسنادی (کتابخانه ای) و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) جمع آوری و سپس تجزیه وتحلیل شد. در بخش داده‌های کمی از نرم افزار SPSS و آماره‌های درصد و فراوانی، آزمون آماری میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد. نتایج پژوهش در پنج حوزه شامل عمده ترین مسائل و مشکلات بر سر عدم تحقق پذیری، مناسب ترین نحوه مواجهه با مسائل، متدولوژی بهینه به منظور تهیه، نحوه انطباق فرایند بهینه برنامه ریزی و آینده فضایی مناطق شمالی ایران ارایه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
        مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از أکثر
        در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - پژوهشی در محوطه‌های گورستانی عصر آهن دامنه های سبلان براساس بررسی میدانی ایل راه های ایلات شاهسون
        پاشا پاشازاده رضا رضالو حسین علیزاده
        دامنه های سبلان یکی از مکان های ویژه ای است که توسط اقوام کوچروی عصر آهنی مورد استفاده قرار گرفته است. این اقوام از مسیرهای مختلفی برای رسیدن به این دامنه های سرسبز استفاده می کرده اند. محوطه های گورستانی زیادی در بخش های مختلف دامنه های سبلان پراکنده شده است. این دامنه أکثر
        دامنه های سبلان یکی از مکان های ویژه ای است که توسط اقوام کوچروی عصر آهنی مورد استفاده قرار گرفته است. این اقوام از مسیرهای مختلفی برای رسیدن به این دامنه های سرسبز استفاده می کرده اند. محوطه های گورستانی زیادی در بخش های مختلف دامنه های سبلان پراکنده شده است. این دامنه ها و مسیر ایل راه هایی که به آنها منتهی می گردد و همچنین ییلاق هایی که در این دامنه ها قرار دارند امروزه توسط ایلات شاهسون استان اردبیل مورد استقاده قرار می گیرد. در این پژوهش با بررسی این ایل راه ها و محل ییلاق های عشایر شاهسون، گورستان های عصر آهن قرار گرفته در دامنه های غربی و شمالی سبلان مورد مطالعه قرار گرفته و وضعیت قرار گیری محوط ها نسبت به این ایل راه ها سنجیده شده است. بررسی میدانی در تمامی مسیرها از بستر رودخانه قره سو در بخش شمالی کوه سبلان آغاز شده و به سمت مرتفع ترین بخش های سبلان ادامه یافته است. تمامی محوطه های باستانی قرار گرفته در دو سمت شرقی و غربی این مسیرها و همچنین محوطه هایی که در محل ییلاق ها و در حد فاصل آنها قرار دارند شناسایی و مطالعه شدند. اغلب محوطه ها از نوع گورستان بوده و دارای ساختارهای معماری متفاوتی نسبت به یکدیگر هستند. تعداد 15 ایل راه امروزی از ایلات شاهسون در این حوزه شناسایی و مطالعه شد. نتایج بررسی نشان داد که تطابق نسبی بین ایل راه های امروزی و باستانی عصر آهن وجود دارد و به نظر می رسد که اقوام کوچروی عصر آهنی برای رسیدن به دامنه های سبلان از همان مسیرهایی استفاده می کردند که امروزه ایلات شاهسون از آنها استقاده می کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - صور فلکی در شعر نظامی گنجوی
        مظاهر نیکخواه
        یکی از هنرنمایی های شعرا در گذشته بیان علوم و دانشی بوده که در مدارس آموخته بودند و به گونه ای با تصویر آفرینی و بیان آن علوم علاوه بر مفاخره، موجب پویایی شعر می شدند و شعر عالمانه را در زمان خود به معرض نمایش می گذاشتند. نظامی از جمله اندیشمندانی است که علم نجوم را به أکثر
        یکی از هنرنمایی های شعرا در گذشته بیان علوم و دانشی بوده که در مدارس آموخته بودند و به گونه ای با تصویر آفرینی و بیان آن علوم علاوه بر مفاخره، موجب پویایی شعر می شدند و شعر عالمانه را در زمان خود به معرض نمایش می گذاشتند. نظامی از جمله اندیشمندانی است که علم نجوم را به گونه ای در شعر خود منعکس کرده است، که بی اغراق می توان وی را یک منجم دانست. از جمله مطالبی که در مطالعۀ آثار نظامی به دست آمده است بحث صور فلکی است که مطابق علم نجوم قدیم به سه دستۀ شمالی، جنوبی و استوایی تقسیم می شدند. در این مقاله ضمن معرفی این صور، بر آنیم تا بازتاب صور فلکی شمالی در شعر نظامی را با ذکر ابیات بیان کنیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - بررسی رابطه یادگیری سازمانی وتوانمندسازی کارکنان دانشگاه فرهنگیان(پردیس)خراسان شمالی درسال1392
        رویا افراسیابی مرتضی کرمی آرزو رحیم زاده ینگه قلعه
        هدف ازاین پژوهش بررسی رابطه یادگیری سازمانی و توانمندسازی کارکنان دانشگاه فرهنگیان (پردیس) خراسان شمالی بود که به روش توصیفی و از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری، کارکنان دانشگاه فرهنگیان امام محمدباقر(ع) بودند. نمونه آماری 49 نفر به روش سرشماری مشخص شد به منظور گردآو أکثر
        هدف ازاین پژوهش بررسی رابطه یادگیری سازمانی و توانمندسازی کارکنان دانشگاه فرهنگیان (پردیس) خراسان شمالی بود که به روش توصیفی و از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری، کارکنان دانشگاه فرهنگیان امام محمدباقر(ع) بودند. نمونه آماری 49 نفر به روش سرشماری مشخص شد به منظور گردآوری داده ها از اعضای جامعه آماری از دو پرسشنامه استاندارد، یادگیری سازمانی نیف و توانمندسازی اسپریتزر استفاده شده است. آزمون، مقدار ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه یادگیری سازمانی 871/0 و برای پرسشنامه توانمندسازی 938/0 بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی و نرم افزار20 SPSS و Lisrel، فنون آماری مانند آزمون فریدمن، آزمون‌ همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج نشان داد رابطه بین توسعه شایستگی و توانمندسازی کارکنان نسبت به دیگر ابعاد بیشتر است که نشان‌دهنده این است که توسعه شایستگی نسبت به دیگر ابعاد تاثیر بیشتری بر توانمندسازی کارکنان دارد. رابطه بین ساختارسازمانی و توانمندسازی کارکنان نیز نسبت به سایر ابعاد کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است که نشان‌دهنده تاثیر کمتر آن می‌باشد. عدم وجود رابطه بین اشتراک دانش و توانمندسازی، نشان‌دهنده توجه نکردن مدیران و کارکنان سازمان براهمیت اشتراک دانش می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - تحلیلی بر نارسایی نظام سیاست گذاری برنامه ریزی روستایی باتاکید بر عدالت فضایی (مطالعه موردی: استان خراسان شمالی)
        مجید پورعیسی چافجیری نصرالله مولائی هشجین تیمور آمار
        مقاله حاضر دارای هدف کاربردی و با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. در این مقاله برای رتبه بندی دهستان ها از روش ویکور، تحلیل پهنه ای خدمات از روش بیضی انحراف معیار، برای تحلیل خوشه ای و تمرکز تسهیلات از روش موران و برای تحلیل ارتباط بین متغیرها از روش همبستگی چن أکثر
        مقاله حاضر دارای هدف کاربردی و با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. در این مقاله برای رتبه بندی دهستان ها از روش ویکور، تحلیل پهنه ای خدمات از روش بیضی انحراف معیار، برای تحلیل خوشه ای و تمرکز تسهیلات از روش موران و برای تحلیل ارتباط بین متغیرها از روش همبستگی چند متغیره استفاده شده است. نمونه های موردی تحقیق روستاهای استان خراسان شمالی که در مقیاس دهستان تجمعیع یافته شده اند با توجه به نتایج به دست آمده از رتبه بندی روش ویکور دهستانهای آلاداغ و بدرانلو در طبقه بندی کاملا برخوردار، دهستان های اترک، گرمخان، آذری، روئین، جرگلان و جیران سو در گروه نسبتا برخوردار، دهستان های آلمه، حصارچه، شیرین سو، گیفان، باباامان، سیوکانلو، زیارت، حومه، شاه جهان، فاروج، بام و صفی آباد در گروه متوسطو بقیه دهستان ها در گروه نسبتا نابرخوردار ونابرخوردار طبقه بندی شده اند. با بررسی نتایج می توان دریافت دهستان هایی که در نزدیکی مرکز استان قرار دارند جزء دهستان های برخوردار محسوب می شوند و دهستان های با فاصله از مرکز استان در طبقه بندی نابرخوردار قرار گرفتند. همچنین تحلیل همبستگی چندمتغیره نشان می دهد که بین نزدیکی به مرکز استان با میزان برخورداری رابطه معکوس وجود دارد، بدین صورت که هر چقدر از مرکز استان فاصله زیاد شود میزان برخوداری روستاها کمتر شده است. در مورد ارتباط بین جمعیت و میزان برخورداری نشان دهنده همبستگی مستقیم و مثبت می باشد که هر چقدر تعداد جمعیت روستا افزایش یابد میزان برخورداری دهستان ها نیز بیشتر می شود تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - شناخت و تحلیل جریان های‌‌ توسعه زیربنایی (مطالعه موردی: نواحی روستایی شهرستان های استان خراسان شمالی)
        لیلا صیاد بیدهندی فرهاد برندک
        از جمله نشانه های عدم توسعه، وجود نابرابری و جنبه‌های مختلف آن است که برای رصد آنها باید نحوه توزیع شاخص‌های توسعه در سطوح مختلف را در نظر بگیریم. برای این منظور در تحقیق حاضر از مدل پرومته که یک مدل قابل انعطاف در تحلیل داده های کمی و کیفی است استفاده شده است و سعی شده أکثر
        از جمله نشانه های عدم توسعه، وجود نابرابری و جنبه‌های مختلف آن است که برای رصد آنها باید نحوه توزیع شاخص‌های توسعه در سطوح مختلف را در نظر بگیریم. برای این منظور در تحقیق حاضر از مدل پرومته که یک مدل قابل انعطاف در تحلیل داده های کمی و کیفی است استفاده شده است و سعی شده که بهترین شناخت از متغیرها به وجود بیاید. مطابق با رهیافت پرومته؛ در کنار مفاهیم اولویت‌بندی، سطح‌بندی، پهنه‌‌بندی، رتبه و رده‌‌بندی گزینه‌ها؛ می‌توان از مفهوم "جریان‌‌بندی مکان‌ها" بهره برد. در پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، برای ارزیابی شهرستان‌های استان خراسان شمالی به لحاظ شاخص‌های توسعه‌مندی زیرساخت‌های انرژی و ارتباطات نواحی روستایی در بازه زمانی سال 1390 (مطابق با آخرین داده‌های رسمی منتشرشده) ، از تکنیک پرومته 2 استفاده شده است. شاخص‌های مستخرج شده از منابع رسمی منتشر شده به صورت نسبت تنظیم شده‌اند و برای وزن‌دهی به آنها از روش تحلیل شبکه‌ای استفاده شده است. در رویکرد پژوهش و با استفاده از ابزار VP ، ارزیابی و دید یکپارچه نسبت به شاخص‌های توسعه و شهرستان‌های استان (به مثابه گزینه‌ها)، مطابق با تحلیل‌های GAIA و GAIAWEB عملی می‌شود. لذا از نرم‌افزارهایVisual PROMETHEE و Super Decisions برای تحلیل داده‌ها استفاده شده است. مطابق با نتایج کلی دست آمده از مقایسه نسبی شهرستان‌ها، تنها 2 شهرستان، دارای ارزش خالص مثبت بوده‌اند که در این میان، شهرستان جاجرم با جریان خالص 0.098 ، بالاترین میزان برخورداری از امکانات زیرساختی را در نواحی روستایی خود دارا می‌باشد. برای به تعادل رساندن شهرستان‌های استان، توجه به اولویت‌بندی مناطق، مطابق با نتایج پژوهش حاضر، مهم تلقی می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - تحلیل سینوپتیکی توزیع زمانی- مکانی بارش‌های شدید استان‌های خراسان رضوی و شمالی
        قاسم عزیزی سید امید نبوی اسماعیل عباسی
        بررسی سینوپتیکی شرایط جوی همزمان با بارش های شدید استان های خراسان رضوی و شمالی و همچنین چگونگی توزیع زمانی - مکانی آنها، هدف اصلی این مطالعه است. در این مطالعه بارش بیشتر از 20 میلیمتر به عنوان معیار روزهای دارای بارندگی شدید مشخص شده است. از پارمترهای فشار سطح دریا و أکثر
        بررسی سینوپتیکی شرایط جوی همزمان با بارش های شدید استان های خراسان رضوی و شمالی و همچنین چگونگی توزیع زمانی - مکانی آنها، هدف اصلی این مطالعه است. در این مطالعه بارش بیشتر از 20 میلیمتر به عنوان معیار روزهای دارای بارندگی شدید مشخص شده است. از پارمترهای فشار سطح دریا و دما سطحی به منظور بررسی شرایط سطح زمین در هنگام وقوع بارش های شدید استفاده شده است، نم ویژه و جهت باد در سطح 700 هکتوپاسکال به منظور رهگیری منبع رطوبتی این بارش ها مورد بررسی قرار گرفته، ضمن آن که سطح 500 هکتوپاسکال به عنوان سطح مطلوب در بررسی الگوهای سینوپتیک مطالعه شده است. جهت و سرعت باد در سطح 300 هکتوپاسکال نیز برای بررسی نقش رود بادها در ایجاد بارش های شدید، ارزیابی شده اند. داده های مذکور در بازه زمانی 11 ساله (1995- 2005) و به صورت روزانه اخذ شده اند. شناسایی سه الگوی توزیع زمانی - مکانی بارش های شدید و شرایط جوی همزمان با آنها از نتایج این مطالعه است که عبارتند از: 1- دوره ی سرد: کانون بارش های شدید در جنوب منطقه مورد مطالعه، که الگوی سینوپتیکی همزمان با آن فرود بلند مدیترانه می باشد و دریای سرخ نیز به عنوان منبع رطوبتی این بارش ها شناسایی شده اند. در سطح زمین نیز تشکیل یک سیکلون قابل مشاهده است 2- دوره گرم: کانون بارش های شدید در شمال منطقه مورد مطالعه، که دارای سه الگوی سینوپتیکی فرود شرق خزر، سیستم بندالی واقع در شمال شرق خزر و عقب نشینی کانون های پرفشار جنب حاره می باشد و منبع رطوبتی این بارش ها دریای خزر بوده و وجود گرادیان شدید فشار در سطح زمین نیز قابل شناسایی می باشد 3- دوره گذار: کانون بارش های شدید در مرکز منطقه مورد مطالعه، که تمام شرایط جوی آن ترکیبی از شرایط جوی دو دوره قبلی است. ضمن آنکه در تمامی دوره ها وجود رودباد نقش قابل توجهی در وقوع بارش های شدید دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - Effective Components of Optimal Wheat Production from the Perspective of Farmers in the North of Khuzestan, Iran
        محمد صادق صبوری ثریا رفیعی داود ثمری
        This research was carried out to investigate the role of legal, philosophical, economic, environmental, educational attitudes and some personal characteristics in farmers' professionalism in the production of optimal wheat in the north of Khuzestan Province, Iran. The m أکثر
        This research was carried out to investigate the role of legal, philosophical, economic, environmental, educational attitudes and some personal characteristics in farmers' professionalism in the production of optimal wheat in the north of Khuzestan Province, Iran. The methodological approach in this research was casual relative and applied survey. The data were collected by a survey and a questionnaire as the main research instruments. The samples comprised all wheat growers in Northern Khuzestan. Three hundred and ten farmers were selected by using a Cochran's formula through random sampling out of 23,485 wheat farmers of Northern Khuzestan. Finally, 302 questionnaires were analyzed. The questionnaire was developed from a review of the related literature. The content and face validity of the instruments were established after several times of review and correction by the faculty members of Azad University of Garmsar. The questionnaire and data were analyzed by the help of SPSS v21 software package. The reliability was reported to be 0.81 using a Cronbach's alpha. Stepwise regression analysis indicated the most important variable that accounted for 77.2% of the variance of the dependent variable was the economic variable. The next variables (environmental, legal components, and educational attitudes processes) captured 86.5% of the variance of optimal wheat production. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان باراندوز چای شمالی، استان آذربایجان غربی)
        وحید قلی زاده سمیره صی محمدی حسین مهدیزاده
        اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ با هدف ارزیابی ﮐﯿﻔﯿـﺖ زﻧـﺪﮔﯽ روستاهای دهستان باراندوز چای شمالی استان آذربایجان غربی از ﻃﺮﯾﻖ بررسی اﺑﻌﺎد و شاخص ﻫﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ انجام گرفته است. جامعه ی مورد مطالعه ی این پژوهش را 12 روستای بالای 30 خانوار دهستان باراندوز چای شمالی تشکیل دادند. با استفاده از ف أکثر
        اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ با هدف ارزیابی ﮐﯿﻔﯿـﺖ زﻧـﺪﮔﯽ روستاهای دهستان باراندوز چای شمالی استان آذربایجان غربی از ﻃﺮﯾﻖ بررسی اﺑﻌﺎد و شاخص ﻫﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ انجام گرفته است. جامعه ی مورد مطالعه ی این پژوهش را 12 روستای بالای 30 خانوار دهستان باراندوز چای شمالی تشکیل دادند. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 180 نفر برآورد شد که نمونه های مورد نظر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی با انتساب متناسب انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که روستاهای دهستان باراندوز چای شمالی در مجموع از لحاظ ابعاد کیفیت زندگی در چهار طبقه قرار می گیرند که در طبقه اول روستاهای قرالر کوه و شمس حاجیان با بالاترین سطح کیفیت زندگی قرار گرفته اند و در طبقه دوم؛ روستاهای قره آغاچ، قورت لو، برهانلو، دیزج تکیه و سارالان قرار دارند. همچنین در طبقه سوم روستای قطلو جای گرفته است و روستاهای ساریبگلوی معین، گوگ تپه، فقیه بگلو و بندایی با پایین ترین سطح کیفیت زندگی در طبقه چهارم جای گرفتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - استقرار سامانه مدیریت محیط زیست، بهداشت وایمنی(HSE-MS)در فاز بهره برداری سد سردشت در منطقه زاگرس شمالی با استفاده از تکنیک های Entropy و TOPSIS
        فروزنده سادات مرعشی شوشتری سعید ملماسی سید علی جوزی
        هدف از انجام این مقاله استقرارسامانه مدیریت محیط زیست، بهداشت و ایمنی(HSE-MS) درفاز بهره برداری سد سردشت در منطقه زاگرس شمالی در سال 1394 با استفاده از تکنیک های Entropy و TOPSISاست. سه مرحله شناسایی عوامل ریسک، ارزیابی ریسک و استقرارسامانه مدیریت محیط زیست، بهداشت و ای أکثر
        هدف از انجام این مقاله استقرارسامانه مدیریت محیط زیست، بهداشت و ایمنی(HSE-MS) درفاز بهره برداری سد سردشت در منطقه زاگرس شمالی در سال 1394 با استفاده از تکنیک های Entropy و TOPSISاست. سه مرحله شناسایی عوامل ریسک، ارزیابی ریسک و استقرارسامانه مدیریت محیط زیست، بهداشت و ایمنی به انجام رسیده است. در مرحله اول به بررسی ویژگی های فنی سد در فاز بهره برداری و سپس به شناسایی عوامل ایجاد کننده ریسک های ناشی از فعالیت ها بر سه محیط فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی و انسانی پرداخته شده است. در مرحله دوم ریسک ها با سه معیار(شدت، احتمال و آسیب پذیری) تعریف و با نظر کارشناسان نمره دهی شده است. نمره دهی های مورد نظر توسط روش آنتروپی وزن دهی و با استفاده از نرم افزار TOPSIS Solver 2014 اولویت بندی شده اند. با توجه به نتایج بدست آمده درفاز بهره برداری لایه بندی حرارتی مخزن سد، قطع ارتباط زیستگاه پایین دست و بالادست سد و شیوع بیماری انگلی در مخزن سد به ترتیب بیشترین میزان ریسک محیط فیزیکوشیمیایی، ریسک محیط بیولوژیکی و ریسک محیط انسانی را دارامی باشد. در مرحله سوم با توجه به اولویت بندی های ریسک، برنامه استقرار سامانه مدیریت محیط زیست، بهداشت و ایمنی (HSE-MS) برای احداث سد طی پنج مرحله به انجام رسیده است. مرحله اول تعیین خط مشی و اهداف، مرحله دوم ارائه برنامه محیط زیستی، بهداشت و ایمنی، مرحله سوم اجرای برنامه، مرحله چهارم پایش و نظارت و کنترل و مرحله پنجم بازنگری است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - بررسی تغییرات تراز دریا در اثر پارامترهای هواشناختی با استفاده از مدل های آماری در سواحل شمالی خلیج فارس
        مسعود ترابی آزاد مائده هنرمند
        در تحقیق حاضر، مطالعه جامعی بر روی تغییرات تراز دریا در ایستگاه های جزر و مدی خلیج فارس که ثبت دراز مدت داده های جزر و مدی بیش از یک سال را داشته اند، انجام شده است. میانگین تراز دریا با استفاده از داده های جزر و مدی محاسبه و اثرات بارومتری، نیروی باد و دما بر روی میانگ أکثر
        در تحقیق حاضر، مطالعه جامعی بر روی تغییرات تراز دریا در ایستگاه های جزر و مدی خلیج فارس که ثبت دراز مدت داده های جزر و مدی بیش از یک سال را داشته اند، انجام شده است. میانگین تراز دریا با استفاده از داده های جزر و مدی محاسبه و اثرات بارومتری، نیروی باد و دما بر روی میانگین تراز دریا محاسبه شده است. توسط مدل های آماری، اثرهای مختلف جوی بر روی نوسان های تراز دریا مورد بررسی و مدل های غالب مربوط به نوسانات تراز دریا معرفی و مورد تجزیه و تحلیل فیزیکی قرار گرفته است. سپس میانگین تراز دریا در ایستگاه های بندرعباس و بوشهر در یک دوره 11 ساله (2000 الی 2010) محاسبه شد. میانگین تراز دریا در این ایستگاه ها، روندی افزایشی به ترتیب 5 سانتی متر و 4 سانتی متر در طی دوره مربوطه نشان می دهد. در دوره های اشاره شده نوسان های میانگین تراز دریا حدود 35 سانتی متر در بندر عباس و حدود 50 سانتی متر در بوشهر می باشد. در تحلیل رگرسیون، روش های همزمان واثرات پارامترهای مستقل فشار، دما و تنش باد بر پارامتر وابسته میانگین تراز دریا مورد مطالعه قرار گرفته و مدل های ریاضی استخراج گردید. نتیجه مدل ها با نتیجه داده ها مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد که بین میانگین های ماهانه پارامترهای تراز دریا، دما و فشار جو همبستگی بالایی وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - مطالعه اثر نمایه NAO بر دما و بارش منطقه ساحلی جنوب دریای خزر در دوره زمانی 2009-1977
        شهربانو طبرستانی احمد عسگری
        نوسان اطلس شمالی (NAO) یکی از نمایه های موثر در تغییر پذیری وضعیت جوی نیمکره شمالی می باشد. سواحل جنوبی دریای خزر به علت موقعیت جغرافیایی خاص خود، تحت تاثیر سامانه های مختلف جوی و دورپیوندهایی مانند NAO قرار می گیرد. در این پ‍‍ژوهش ، داده های بارش و دما سواحل جن أکثر
        نوسان اطلس شمالی (NAO) یکی از نمایه های موثر در تغییر پذیری وضعیت جوی نیمکره شمالی می باشد. سواحل جنوبی دریای خزر به علت موقعیت جغرافیایی خاص خود، تحت تاثیر سامانه های مختلف جوی و دورپیوندهایی مانند NAO قرار می گیرد. در این پ‍‍ژوهش ، داده های بارش و دما سواحل جنوبی دریای خزر در دوره زمانی 2009-1977 و همچنین داده های نمایه NAO مورد استفاده قرار گرفت و در مقیاس های زمانی ماهانه و سالانه ، نسبت به تعیین ارتباط و همبستگی بین داده های بارش و دما و NAO متناظرشان اقدام شد. در این پژوهش مشخص شد ، هنگامی که نمایه NAO روند افزایشی دارد ، بارش افزایش یافته و دما کاهش می یابد و بالعکس. در سالهای اخیر نمایه NAO روند کاهشی نشان می دهد و از این رو انتظار می رود در منطقه ، میزان بارش کاهش و دما افزایش یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - نقش ارتقاء مکانی در روند توسعه استان خراسان شمالی
        نسرین خانیها مرتضی شکری
        نظام سازماندهی سیاسی در هر کشور که در قالب تقسیمات کشوری به مرحله اجرا در می‌آید، یکی از مهمترین و ضروری‌ترین بخش نظام اداریآن محسوب می‌شود. برای پاسخ به مسائل نابرابری، فقر و محرومیت اجتماعی و برای کاهش بیشتر هزینه‌های اجتماعی، دادن نقش مهمتر به بخش‌های پیرامون مرکز ام أکثر
        نظام سازماندهی سیاسی در هر کشور که در قالب تقسیمات کشوری به مرحله اجرا در می‌آید، یکی از مهمترین و ضروری‌ترین بخش نظام اداریآن محسوب می‌شود. برای پاسخ به مسائل نابرابری، فقر و محرومیت اجتماعی و برای کاهش بیشتر هزینه‌های اجتماعی، دادن نقش مهمتر به بخش‌های پیرامون مرکز امری ضروری است. تمرکززدایی نیز با این هدف صورت می‌گیرد که به نهادهای انتخابی محلی، اختیارات ویژه‌ای از سوی قانونگذاری مرکزی داده شود، تا قدرت لازم تصمیم‌گیری‌های اجرایی را در محل داشته باشند. در حوزه سیاست کلان، تمرکز‌زدایی به معنای انتقال قدرت از حکومت مرکزی به واحدهای محلی است. تمرکز زدایی در مدیریت کشوری، به مفهوم انتقال قدرت به مقامات منتخب محلی است. تقسیم استان خراسان (بزرگ) نیز با همین هدف در سال 1383 انجام شد. در پی این تمرکززدایی استان اولیه به سه استان خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی تقسیم شد. در مردادماه 1383 نیز استان خراسان شمالی رسما تأسیس گردید. این استان در انتهای شمال شرقی کشور واقع شده است و مساحت آن نیز 28434 کیلومتر مربع می‌باشد. استان خراسان شمالی شامل هفت شهرستان و جمعیت 867 هزارو 727 نفر می‌باشد که که 15/1 درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی آمارهای کمی پرداخته شد، همچنین جهت بررسی بازتاب افکار عمومی، با اتکا به روش‌ میدانی و نظرسنجی از طریق تکمیل پرسشنامه توسط جامعه آماری نمونه گیری شده، از دو جنبه، تأثیرات تشکیل این استان در توسعه اقتصادی، فرهنگی- آموزشی، اجتماعی و کالبدی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست امده از این تحقیق بیانگر این مسئله است که از لحاظ استنباط آماری، استان خراسان شمالی در تمامی ابعاد مذکور، به استثنای بعد اقتصادی که در آن روند توسعه نامتوازن بوده، توسعه صورت گرفته است. همچنین بررسی افکار عمومی در استان خراسان شمالی بیانگر این مسئله است که، نگرش ساکنین این استان نسبت به توسعه خراسان شمالی مثبت بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - امکان سنجی تحقق صلح شبه جزیره کره در پرتو "طرح ابتکار صلح"
        رئوف رحیمی مرضیه سادات الوند
        تقسیم کره به کره شمالی و جنوبی از پیروزی متفقین در جنگ جهانی دوم در سال 1945 و پایان 35 سال سلطه ژاپن بر کره نشأت می‌گیرد. با وجود مخالفت کره‌ای‌ها، امریکا و شوروی توافق کردند قیمومیت موقت کره را برعهده گیرند تا درنهایت دولت کره‌ای مستقل شکل بگیرد. عدم همکاری شوروی با ب أکثر
        تقسیم کره به کره شمالی و جنوبی از پیروزی متفقین در جنگ جهانی دوم در سال 1945 و پایان 35 سال سلطه ژاپن بر کره نشأت می‌گیرد. با وجود مخالفت کره‌ای‌ها، امریکا و شوروی توافق کردند قیمومیت موقت کره را برعهده گیرند تا درنهایت دولت کره‌ای مستقل شکل بگیرد. عدم همکاری شوروی با برنامه سازمان ملل موجب شکل‌گیری یک دولت کمونیستی تحت حمایت شوروی در شمال و یک دولت طرفدار غرب در جنوب شد. ادعای حاکمیت بر کل شبه جزیره کره از سوی هر دو دولت، منجر به جنگ کره در سال 1950 شد و با دخالت قدرت‌های بزرگ، صلح موقت در سال 1953 برقرارگردید. از پایان جنگ کره آرزوی صلح و اتحاد دو کره منجر به تحولات سیاسی زیادی در شبه جزیره کره شده است. ازاین‌رو مسئله اصلی نوشتار حاضر این است که نقش مون جائه‌این، رئیس جمهور فعلی کره جنوبی، در طرح ابتکار صلح شبه جزیره کره با توجه به زمینه‌های اتحاد دو کره چه بوده است؟ به نظر می‌رسد با توجه به منوط کردن صلح شبه جزیره کره به مساله خلع سلاح هسته‌ای و نگرانی کره شمالی از به خطرافتادن جایگاه‌ش در رقابت استراتژیک با کره جنوبی؛ مون جائه‌این، برخلاف سیاست اسلاف خود با تلاش برای ایفای نقش هدایت-گری در مسائل درون کره بدنیال ایجاد اعتمادسازی میان دوکره و امریکا و کره شمالی برای تحقق صلح شبه جزیره کره می‌باشد. در این نوشتار به روش کیفی با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و اینترنتی به پرسش اصلی تحقیق پرداخته می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - مقایسه تطبیقی سبک رهبران سیاسی کره‌شمالی و ایالات‌متحده در عرصه سیاست خارجی (مورد مطالعه: ترامپ و کیم جونگ اون)
        محمد باقر خرمشاد سهیل رجبی علی محمدزاده ابراهیم متقی
        از مؤلفه‌های مهم شکل‌دهی سیاست خارجی کشورها نگاه و نگرش کارگزاران آن کشور به جهان است. راهبرد کلان کشورها از درک رهبران آنها از محیط و فضای بین‌المللی، اهداف و منافع ملی خود و تهدیدات موجود علیه کشور آغاز می‌شود. رویکرد ترامپ برای حل بحران هسته‌ای کره‌شمالی با فراز و ف أکثر
        از مؤلفه‌های مهم شکل‌دهی سیاست خارجی کشورها نگاه و نگرش کارگزاران آن کشور به جهان است. راهبرد کلان کشورها از درک رهبران آنها از محیط و فضای بین‌المللی، اهداف و منافع ملی خود و تهدیدات موجود علیه کشور آغاز می‌شود. رویکرد ترامپ برای حل بحران هسته‌ای کره‌شمالی با فراز و فرودهای مختلفی همراه بود. ترامپ در یک ساله نخست راهبرد سرسختانه‌ای را علیه پیونگ یانگ اتخاذ کرد. از طرف دیگر در کره شمالی شخصیت رهبر مهمترین نهاد تعیین سیاست و تصمیم‌ساز اصلی سیاست خارجی است. سایر متغیرها از جمله عوامل اجتماعی در گفتمان سیاست خارجی کره‌ شمالی جایگاهی ندارد و در کره شمالی همه چیز رهبر است. هدف این مقاله آن است با روش توصیفی – تحلیلی به تجزیه و تحلیل سبک رهبری سیاسی دو کشور ایالات متحده و کره-شمالی در عرصه سیاست خارجی پرداخته و مقایسه‌ای تطبیقی میان این دو داشته باشد. این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که سبک رهبری ترامپ و اون در عرصه سیاست خارجی از چه تفاوت‌هایی برخوردار است؟ این تفاوت ها چه تاثیری در عرصه بین الملل ایجاد می کند؟ نتایج حاصل تحلیل سبک رهبران این دو کشور و اقداماتشان نشان میدهد کمترین پایبندی به ساختارهای سیاسی و اصول سیاست خارجی داشتند. واقعیت این است اگرچه رویکرد کاملاً مشخصی درباره سیاست خارجی نداشتند اما بر اساس سبک رهبری‌شان دیدگاه کلان و به‌هم‌پیوسته‌ای درباره جهان، سیاست خارجی و هزینه – سودهای این دو کشور در این حوزه داشتند که مبنای تصمیمات و سیاست-های کلان در مقابل یکدیگر نیز به حساب می‌آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - مقایسه تطبیقی سبک رهبران سیاسی کره‌شمالی و ایالات‌متحده در عرصه سیاست خارجی: مطالعه تطبیقی ترامپ و کیم جونگ اون
        محمد باقر خرمشاد سهیل رجبی علی محمدزاده ابراهیم متقی
        یکی از مؤلفه های مهم در شکل دهی به سیاست خارجی کشورها نگاه و نگرش کارگزاران آن کشور به جهان است. راهبرد کلان کشورها از درک رهبران آنها از محیط و فضای بین المللی، اهداف و منافع ملی خود و تهدیدات موجود علیه کشور آغاز می شود. در 20 ژانویه 2017 دونالد ترامپ به عنوان چهل و أکثر
        یکی از مؤلفه های مهم در شکل دهی به سیاست خارجی کشورها نگاه و نگرش کارگزاران آن کشور به جهان است. راهبرد کلان کشورها از درک رهبران آنها از محیط و فضای بین المللی، اهداف و منافع ملی خود و تهدیدات موجود علیه کشور آغاز می شود. در 20 ژانویه 2017 دونالد ترامپ به عنوان چهل و پنجمین رییس جمهور آمریکا انتخاب شد. رویکرد او برای حل بحران هسته ای کره شمالی با فراز و فرودهای مختلفی همراه بود. ترامپ در یک ساله نخست راهبرد سرسختانه ای را علیه پیونگ یانگ اتخاذ کرد. از طرف دیگر در کره شمالی شخصیت رهبر مهمترین نهاد تعیین سیاست های کشور و تصمیم ساز اصلی در سیاست خارجی است. سایر متغیرها از جمله عوامل اجتماعی در گفتمان سیاست خارجی کره شمالی جایگاهی ندارد و در کره شمالی همه چیز رهبر است. شخصیت رهبر موجب می شود که تفسیر موسعی از نقش خود داشته باشد. هدف این مقاله آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی به تجزیه و تحلیل سبک رهبری سیاسی دو کشور ایالات متحده و کره شمالی در عرصه سیاست خارجی پرداخته و مقایسه ای تطبیقی میان رهبران سیاسی این دو کشور (ترامپ و اون) داشته باشد. این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که سبک رهبری ترامپ و اون در عرصه سیاست خارجی از چه تفاوت هایی برخوردار است؟ و این تفاوت ها چه تاثیری در عرصه بین الملل ایجاد می کند؟ نتایج حاصل از تحلیل سبک رهبران این دو کشور و اقداماتشان نشان می دهد که کمترین پایبندی را به ساختارهای سیاسی و اصول سیاست خارجی داشتند. واقعیت این است که اگرچه رویکرد کاملاً مشخص و دقیقی درباره سیاست خارجی نداشتند و اما بر اساس سبک رهبری شان دیدگاه کلان و به هم پیوست ه ای درباره جهان، سیاست خارجی و هزینه – سودهای این دو کشور در این حوزه داشتند که مبنای تصمیمات و سیاست های کلان در مقابل یکدیگر نیز به حساب می آمد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - تأثیر همکاری ناتو و شورای همکاری خلیج فارس بر امنیت جمهوری اسلامی ایران
        اردشیر سنایی احسان طاهری مهر
        چکیده مقاله حاضر با هدف بررسی همکاری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و شورای همکاری خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران نگاشته شده است. در شرایط کنونی، فعالیت‌های ناتو در منطقه با منافع ملی ایران سازگاری ندارد و نگاه رایج در ایران به سیاست‌های ناتو به ع أکثر
        چکیده مقاله حاضر با هدف بررسی همکاری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و شورای همکاری خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران نگاشته شده است. در شرایط کنونی، فعالیت‌های ناتو در منطقه با منافع ملی ایران سازگاری ندارد و نگاه رایج در ایران به سیاست‌های ناتو به عنوان سازمانی که تحت نفوذ کامل آمریکا قرار دارد رویکردی تقابلی است. حضور نظامی کلیه اعضای درجه اول ناتو در خلیج‌ فارس و دریای عمان و وجود پیمان‌های دفاعی متعدد آنها با همسایگان جنوبی ایران و با کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در شمال ایران به ویژه روابط رو به گسترش ناتو با جمهوری آذربایجان، نمونه‌هایی از حضور نظامی آشکار و پنهان ناتو و اعضای درجه یک آن در امتداد مرزهای ایران می‌باشد. این امر می تواند به عنوان تهدیدی علیه امنیت جمهوری اسلامی ایران تلقی شود. حضور در پیمان‌های دفاعی و امنیتی منطقه را می توان به عنوان یکی از راهبردهای اصلی جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با تهدیدات نوظهور و خنثی نمودن سیاست‌هایی که باعث به انزوا کشاندن و نادیده گرفتن ایران در مناسبات مختلف منطقه ارزیابی می‌شود، تلقی نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        73 - مطالعه روند صید سه ساله ماهیان استخوانی سفید (Rutilus frisii kutum)، کفال (Liza spp.) و کپور (Cyprinus carpio) در استانهای گلستان، مازندران و گیلان (1390-1388)
        مجید محمدنژادشموشکی خدر دردی ئی علی رضایی شیرازی محسن یحیایی
        دریای خزر بزرگترین دریاچه بسته جهان است که دارای ارزش شیلاتی زیادی می باشد. ماهیان استخوانی دریای خزر از جمله مهمترین و با ارزشترین ماهیان این دریا می باشند که متاسفانه ذخایر آن درسال های اخیر به دلایل متعدد رو به کاهش نهاده است. در این تحقیق بررسی وضعیت صید ماهیان استخ أکثر
        دریای خزر بزرگترین دریاچه بسته جهان است که دارای ارزش شیلاتی زیادی می باشد. ماهیان استخوانی دریای خزر از جمله مهمترین و با ارزشترین ماهیان این دریا می باشند که متاسفانه ذخایر آن درسال های اخیر به دلایل متعدد رو به کاهش نهاده است. در این تحقیق بررسی وضعیت صید ماهیان استخوانی در شرکتهای تعاونی صید پره در سواحل جنوبی دریای خزر (سه استان گلستان، مازندران و گیلان) در فصول صید سال های 88 الی90 مورد تجزبه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد صید ماهیان استخوانی از سال 1388 تا 1390 کاهش یافته است. بیشترین میزان کاهش صید از نظر میزان وزن صید مربوط به گونه ماهی سفید با 5/22 درصد) و بیشترین میزان کاهش صید ( 141781 کیلوگرم) از نظر درصد صید مربوط به گونه ماهی کپور با 67 درصد می باشد و تنها گونه ای که افزایش صید داشته است گونه ماهی کفال می باشد که حدود 9/33 درصد افزایش صید داشته است. بررسی مقدار صید بر واحد تلاش صیادی (CPUE) نشان می دهد سال 1390 نسبت به سال 1388 حدود 7/9 درصد برای ماهیان استخوانی افزایش یافته و از حدود 197 کیلوگرم به حدود 216 کیلوگرم رسیده است. با بررسی مقدار صید بر واحد تلاش صیادی مشخص گردید که تنها کفال ماهیان افزایش حدود 9/63 داشته است و گونه های ماهیان سفید و کپور و سایر ماهیان به ترتیب 2/5 و 60 و 9/6 درصد کاهش داشته اند. بطور کلی صید ماهیان استخوانی دریای خزر نوسانات زیادی را طی دهه های گذشته داشته و از ارقام موجود، در مجموع می توان چنین استنباط کرد که این ذخایر تحت بهره برداری بی رویه قرار داشته اند بطوریکه فشار صید بر روی برخی از گونه ها (مانند گونه کپور در استان گلستان) منجربه کاهش بسیار شدید جمعیت آنها در سواحل ایرانی دریای خزر شده است و پیشنهاد می گردد مدیریت شیلاتی برنامه های جامعی برای جلوگیری از انقراض نسل این ماهیان نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        74 - بررسی عیار آنتی بادی ویروس بیماری نیوکاسل در ماکیان بومی استانهای شمالی ایران
        عباس عالمیان سید علی پوربخش عبدالحمید شوشتری هادی کیوانفر
        پرورش طیور بومی در بین استانهای شمالی در بیشتر روستاها رونق دارد. طیور بومی نیز مانند طیور صنعتی در معرض بیشتر بیماریهای عفونی قرار داشته و با افزایش تراکم و گسترش پرورش طیور، احتمال رخداد بیماریها نیز افزایش یافته است. از جمله مهمترین این بیماریها، بیماری نیوکاسل میباش أکثر
        پرورش طیور بومی در بین استانهای شمالی در بیشتر روستاها رونق دارد. طیور بومی نیز مانند طیور صنعتی در معرض بیشتر بیماریهای عفونی قرار داشته و با افزایش تراکم و گسترش پرورش طیور، احتمال رخداد بیماریها نیز افزایش یافته است. از جمله مهمترین این بیماریها، بیماری نیوکاسل میباشد. این بیماری در کشور ما بومی است و هر ساله موجب بروز خسارتهای زیادی در بین طیور صنعتی و بومی کشور میگردد. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت شیوع و گردش ویروس در بین طیور بومی استانهای شمالی انجام گرفت. در این مطالعه 70 روستا از سه استان شمالی کشور شامل (استان مازندران 20 روستا، استان گیلان 20 روستا و استان گلستان 30 روستا) و 1374 پرنده ( استان مازندران 600 پرنده، استان گلستان 400 پرنده و استان گیلان 374 پرنده) خونگیری شده است. نتایج حاکی از این بودکه تعداد 67 روستا (96%) سرم مثبت بودنده اند، ( استان گلستان; 28 روستا (3/93% )، استان مازندران; 19 روستا (95% ) و استان گیلان 20 روستا (100% ). همچنین از مجموع 1374 پرنده تعداد 616 (45%) نمونه سرم مثبت بودند( استان مازندران، 246 نمونه (41%)، استان گلستان، 159 نمونه (8/39%) و استان گیلان، 211 نمونه (56%). بر اساس نتایج این مطالعه، میزان شیوع سرمی هم در سطح روستاها و هم در سطح پرنده‌ها بسیار بالا میباشد. این میزان بالای شیوع سرمی نشان دهنده مواجهه متعدد طیور بومی این استانها با ویروس نیوکاسل و گردش بالای ویروس در این استانها میباشد و میتوانند باعث گسترش بیماری به مزارع صنعتی شوند. اجرای برنامه‌های مناسب مراقبت و کنترل بیماری از جمله واکسیناسیون طیور بومی جهت کاهش میزان شیوع ضروری است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        75 - بررسی عوامل تعیین کننده در توازن نظامی شبه جزیره کره
        حسین شاه مرادی محمد حسن شیخ الاسلامی
        شبه جزیره کره به عنوان سرزمینی کهن و استراتژیک، جایگاه یکی از پیچیده ترین معماهای صحنه بین الملل است و عواملی چون تداوم شرایط جنگی به سبب عدم امضاء پیمان صلح و اکتفاء به یک پیمان آتش بس شکننده، ستیزه جویی مداوم ایالات متحده نسبت به کره شمالی و تلاش برای براندازی حکومت آ أکثر
        شبه جزیره کره به عنوان سرزمینی کهن و استراتژیک، جایگاه یکی از پیچیده ترین معماهای صحنه بین الملل است و عواملی چون تداوم شرایط جنگی به سبب عدم امضاء پیمان صلح و اکتفاء به یک پیمان آتش بس شکننده، ستیزه جویی مداوم ایالات متحده نسبت به کره شمالی و تلاش برای براندازی حکومت آن کشور باعث پیچیده تر شدن شرایط نظامی در آن سرزمین گردیده که به تبع آن منطقه شمال شرقی آسیا را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. ضمناً این دشمنی دیرپا باعث ایجاد پیمان های نظامی میان دو کره با قدرت های جهانی و منطقه ای گردیده است که به نوبه خود، تأثیر بسزایی در تعادل نظامی منطقه دارد. در این وضعیت، بالا گرفتن تنش ها میان کره شمالی و ایالات متحده در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ و افزایش تهدیدات و تحریکات طرفین در مواجهه با یکدیگر، لزوم بررسی دقیق وضعیت نظامی در شبه جزیره کره را بیش از پیش برجسته می نماید. شواهد پژوهش نشان می دهد، که از بعد کمیت، کره شمالی در بسیاری از فاکتورها نسبت به همسایه جنوبی خود برتری چشمگیری دارد، اما کره جنوبی به سبب هم پیمانی با ایالات متحده توانسته است کیفیت نیروهای نظامی خود را بسیار بالاتر ببرد. با این وجود، عواملی چون سلاح های غیرمتعارف و قدرت موشکی و هسته ای، تقابل احتمالی در شبه جزیره کره را بسیار خطرناک می نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        76 - مقایسه برنامه هسته ای ایران و کره شمالی و شیوه برخورد آژانس بین المللی انرژی اتمی و رژیم امنیتی NPT با این دو کشور
        سعید کریمی کشه سید عبدالعلی قوام علیرضا موسوی زاده مهدی ذاکریان امیری
        در دو دهه اخیر برنامه هسته ای ایران و کره شمالی به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است.پرونده هسته ای این دو کشور از بزرگترین چالش های امنیتی بوده است که جامعه بین المللی تاکنون با آن مواجه گردیده است.هدف مشترک قدرت های بزرگ در برابر ایران و کره شمالی رویکرد هسته ای زد أکثر
        در دو دهه اخیر برنامه هسته ای ایران و کره شمالی به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است.پرونده هسته ای این دو کشور از بزرگترین چالش های امنیتی بوده است که جامعه بین المللی تاکنون با آن مواجه گردیده است.هدف مشترک قدرت های بزرگ در برابر ایران و کره شمالی رویکرد هسته ای زدایی می باشد.اما استراتژی های دستیابی به این هدف گزینشی و متناقض هستند. در این حین نقش آژانس بین المللی انرژی اتمی بسیار کلیدی و پیچیده است.با توجه به این مسئله سوال اصلی این پژوهش این است که عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی با توجه به مفاد رژیم امنیتی NPT در قبال برنامه هسته ای ایران و کره شمالی چگونه می باشد؟ در پی یافتن پاسخی مناسب برای این پرسش،نویسندگان مقاله با استفاده از "نظریه رژیم های امنیتی بین المللی"سعی کرده انداینگونه توصیف و تبیین نمایند که عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی در رابطه با برنامه هسته ای برغم همکاری ایران و متابعت از رژیم امنیتی NPT و عدم همکاری کره شمالی و خروج از رژیم مزبور مطابق اساسنامه آژانس و NPT نبوده و کاملاً تبعیض آمیز،دارای پیچیدگی و متأثر از نفوذ و منافع اقتصادی و استراتژیک قدرت های بزرگ نظیر امریکا،چین و روسیه می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        77 - در جستجوی واژگان باستانی بازمانده در ضرب المثل ها ی تالشی شمالی
        افشین خانبابازاده مهناز نظامی عنبران
        چکیدهضرب‎المثل‎ها از مهمترین گونه‎های ادبی در ادبیات شفاهی به شمار می ‎آیند که در میان مردم عادی بوجود آمده و سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته‎اند، وجود وزن و آهنگ محسوس در اغلب ضرب‎المثل ‎ها موجب شده‎است که واژگان به کار رفت أکثر
        چکیدهضرب‎المثل‎ها از مهمترین گونه‎های ادبی در ادبیات شفاهی به شمار می ‎آیند که در میان مردم عادی بوجود آمده و سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته‎اند، وجود وزن و آهنگ محسوس در اغلب ضرب‎المثل ‎ها موجب شده‎است که واژگان به کار رفته در آن‎ها با گذر زمان کمتر دچار تحولات زبانی شده، و اصالت خود را تا حدود زیادی حفظ کنند. بنابراین بررسی ضرب‎المثل‎های موجود در هر یک از گویش‎های ایرانی اهمیت ویژه‎ای دارد. به دلیل از بین رفتن تدریجی گویش‎ها، قسمت اعظمی از میراث فرهنگی و زبانی ایران زمین در معرض نابودی قرار گرفته است. بنابراین در راستای پاسداری از این میراث کهن ضرورت دارد که ضرب‎المثل‎های موجود در گویش‎ها از جمله گویش‎های زبان تالشی به صورت میدانی جمع‎آوری شود. لذا در پژوهش حاضر با بررسی چند ضرب‎المثل از تالشی شمالی، تعدادی از واژهای باستان را که تا حدود زیادی از تحولات زبانی مصون مانده‎اند، بررسی کرده‎ و سیر تحول این واژه‎ها را مشخص نموده‎ایم، علاوه بر آن، به معادل فارسی هر ضرب‎المثل نیز، قبل از بررسی سیر تحول واژگان، اشاره شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        78 - اصطلاحات و اسامی خوراکی ها در زبان تالشی شمالی
        افشین خانبابازاده مهناز نظامی عنبران
        ارزشمند بودن تحقیق در مورد گویش‌ها و لهجه‌ها بر هیچ کس پوشیده نیست. لذا با گردآوری و ثبت و ضبط داده‎‌‌های گویشی بسیاری از ناشناخته‌های زبانی و فرهنگی یک قوم شناخته می‌‎شود و از نابودی و خاموشی آن‎ها کاسته می‌شود و راهی برای حفظ و ماندگاری زبان‌‎ها و فرهن أکثر
        ارزشمند بودن تحقیق در مورد گویش‌ها و لهجه‌ها بر هیچ کس پوشیده نیست. لذا با گردآوری و ثبت و ضبط داده‎‌‌های گویشی بسیاری از ناشناخته‌های زبانی و فرهنگی یک قوم شناخته می‌‎شود و از نابودی و خاموشی آن‎ها کاسته می‌شود و راهی برای حفظ و ماندگاری زبان‌‎ها و فرهنگ‌‌ها است. همچنین برای گسترده کردن زبان معیار باید اول به گویش‎‌های رایج توجه بیشتری شود و این برای بقای زبان ملی و معیار ضروری می‎‌باشد. داده‌‎های این پژوهش از منطقۀ عنبران در استان اردبیل به صورت میدانی جمع‎‌آوری شده‎است. گویشی که در منطقۀ عنبران بدان تکلم می‌‎شود، تالشی شمالی می‌‎باشد. زبان تالشی یکی از زبان‎های شمال غربی ایران است که به سه دستة شمالی، مرکزی، و جنوبی تقسیم می‎شود. قوم تالش امروز در مناطق وسیعی از حاشیة جنوب غربی دریای‌خزر در استان گیلان و همچنین در جمهوری آذربایجان و قسمت‎‌هایی از استان اردبیل سکونت دارند. بعد از جمع‎‌آوری داده‌‎ها ابتدا با دقت آوانگاری شدند و سپس برگردان فارسی هر کدام نیز نوشته شد. تفاصيل المقالة