ارزیابی شاخص‌های امنیت محیط‌زیستی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: دهستان سر‌رود شمالی)
منصور طبیعی
1
(
استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه شیراز
)
شاهرخ افتخاری
2
(
دانشجو دکتری جامعه شناسی دانشگاه شیراز
)
عنایت الله مشفق نژادی
3
(
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی
)
افشین حکمتی اصل
4
(
ندار
)
الکلمات المفتاحية: توسعه, محیط زیست, امنیت محیط‌زیستی, سر رود شمالی,
ملخص المقالة :
عدم توجه به ظرفیت محیط‌زیست سکونتگاه‌ها و اجرای پروژه‌ها و طرح‌ها بدون توجه به مسائل محیط‌زیستی در درجه اول امنیت محیط‌زیستی این مناطق را تحت تأثیر قرار داده است. بنابراین، ارزیابی وضعیت شاخص‌های امنیت محیط‌زیستی روسـتاها، مدیریت محلی، برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران روستایی را برای برنامه‌ریزی مناسب و کارآمد جهت دستیابی به پایداری و امنیت محیط‌زیستی یاری و کمک می‌رساند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شاخص‌های امنیت محیط‌زیستی در سکونتگاه‌های روستایی دهستان سر رود شمالی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش کمی و توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته بر پایـه پیشـینه پژوهش و مطالعات مقدماتی پژوهشگران تنظیم شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 خانوار به دست آمد. برای سنجش روایی تحقیق از روش اعتبار صوری و از ضریب آلفای کرونباخ با میزان 886/0برای پایایی تحقیق استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد امنیت محیط‌زیستی با میانگین 46/2 در حالت ناپایداری قرار دارد. از آنجا که توسعه پایدار روستایی در بستر محیط‌زیست سالم و پایدار قابل دستیابی است، عدم وجود امنیت محیط‌زیستی دستیابی به توسعه پایدار غیرممکن می‌شود. در میان عوامل مؤثر بر امنیت محیط‌زیستی شاخص آگاهی محیط‌زیستی با وزن 25/6 دارای بیشترین اهمیت و تخریب منابع محیطی با وزن 56/3 دارای کمترین اهمیت می‌باشند. همچنین بین امنیت محیط‌زیستی و شاخص‌های مؤثر بر آن همبستگی مستقیم و مثبتی وجود دارد. امنیت محیط‌زیستی بیشترین میزان همبستگی را با شاخص آگاهی محیط‌زیستی با مقدار 787/0 و کمترین همبستگی را با شاخص سیستم فاضلاب با مقدار 679/0 دارد.
_||_
