-
دسترسی آزاد مقاله
1 - Study the Effect of Meat Market Liberalization on Rural Welfare in Iran
A. Haghighatnezhad-Shirazi S. Yazdani R. MoghaddasiThis study aims to study the effect of elimination of government intervention and liberalizationin meat market in rural area in Iran on consumer welfare with time series data for 1981-2007.An alternative partial equilibrium model was developed to examine the welfare eff چکیده کاملThis study aims to study the effect of elimination of government intervention and liberalizationin meat market in rural area in Iran on consumer welfare with time series data for 1981-2007.An alternative partial equilibrium model was developed to examine the welfare effect of meattrade liberalization. Result show that on producer side, government budget (subsidy onproduction), foreign exchange and producer welfare are increase, on consumer side,government budget (subsidy expenditure) and foreign exchange are decrease; also the effect oftrade liberalization on rural consumer welfare is positive and increase under openaccess(without considering consumer in urban area). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی اثرات حکمرانی نو بر گفتمان نوآوری اجتماعی تحولگرا (مطالعه موردی: آذربایجان شرقی)
احمد حجاریانمفهوم نوآوری اجتماعی تحول گرا دربرگیرنده گروهی از راهبرد ها، مفاهیم، اندیشه ها و سازمان های نوینی است که تأمین کننده نیازهای اجتماعی است. از طرفی حکمروایی خوب در ارتقا شاخص های آن نقش بسیار موثر دارند زیرا درک و آگاهی از تأثیر فرآیند مدیریتی محلی بر فضاهای روستایی، تصوی چکیده کاملمفهوم نوآوری اجتماعی تحول گرا دربرگیرنده گروهی از راهبرد ها، مفاهیم، اندیشه ها و سازمان های نوینی است که تأمین کننده نیازهای اجتماعی است. از طرفی حکمروایی خوب در ارتقا شاخص های آن نقش بسیار موثر دارند زیرا درک و آگاهی از تأثیر فرآیند مدیریتی محلی بر فضاهای روستایی، تصویر متفاوت و متنوعی را ارائه می دهد که تحقیق حاضر جنبه گفتمان نوآوری اجتماعی ساکنین را در نواحی روستایی مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. تحقیق برمبنای هدف کاربردی و از حیث امکان کنترل متغیرها، از نوع تحقیقات شبه تجربی بود، زیرا با توجه به پس رویدادی بودن تحقیق امکان کنترل متغیرها به نحو کامل وجود ندارد. در این تحقیق با مطالعه ادبیات نظری و تحقیقات گذشته، متغیرها و ابعاد تحقیق در 8 بعد کلی مشخص گردید. مشارکت، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، قانون محوری، شفافیت، کارایی و اثربخشی، عدالت و برابری و اجماع گرایی که تفسیر آن در کلیّت گفتمان نوآوری اجتماعی تحول گرا در نواحی روستایی دهستان لیلان جنوبی، مورد توجه بود. برآیند تحلیل ها نشان داد که بیشترین معیار مشارکت و کم اهمیت ترین معیار اجماع گرایی در تبیین و پیش بینی متغیر وابسته(گفتمان نوآوری اجتماعی تحول گرا) نقش دارد. تحقیق توجه و ارتقا شاخص های گفتمان نوآوری اجتماعی را در قالب ارتقا و بهبود معیارهای حکمروایی خوب در نواحی روستایی مورد مطالعه بیان می دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی پایداری امنیت روستاهای مرزی استان سیستان و بلوچستان
حسین مختاری هشی نرگیس وزین مصطفی قادری حاجتامنیت مفهومی است که تمامی شئونات و ابعاد زندگی انسان را در بر می‌گیرد. واقعیت یافتن امنیت در محیط جغرافیایی، مستلزم اقدامات و برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای است و با مسائل زیادی از قبیل امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی نظامی، امنیت اجتماعی، امنیت بهداشتی، امنیت زیست محیطی و ... ارت چکیده کاملامنیت مفهومی است که تمامی شئونات و ابعاد زندگی انسان را در بر می‌گیرد. واقعیت یافتن امنیت در محیط جغرافیایی، مستلزم اقدامات و برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای است و با مسائل زیادی از قبیل امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی نظامی، امنیت اجتماعی، امنیت بهداشتی، امنیت زیست محیطی و ... ارتباط دارد. امنیت پایدار معطوف به توسعه پایدار در سطوح منطقه‌ای، شهری و روستایی و تا سطح فردی است. استان سیستان و بلوچستان از نظر امنیت آسیب‌پذیری زیادی دارد و در سالهای اخیر شاهد افزایش خشونت و منازعات مسلحانه توسط گروههای ستیزه‌جو بوده است. نمی‌توان اثر محرومیت اقتصادی و پایین بودن شاخصهای توسعه را در ناامنی نادیده گرفت. هنوز بیش از 50 درصد جمعیت این استان در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و رشد جمعیت روستایی در این استان نیز بالاست، لذا برای دستیابی به امنیت پایدار استان ضروری است که کاهش آسیب‌ها و تهدیدات امنیتی مناطق روستایی استان مورد توجه واقع شود، از این رو مقاله حاضر به استفاده از روش توصیفی - تحلیلی زمینه‌های ناپایداری امنیتی مناطق روستایی استان سیتان و بلوچستان را مورد توجه قرار داده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که برای ایجاد امنیت پایدار در مناطق روستایی استان باید راهبرد توسعه روستایی مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحولات اجتماعی، اقتصادی و چالش های نواحی روستایی (مورد: فومنات، گیلان)
حسن افراختهتحولات اجتماعی، اقتصادی اثرات مهمی در نواحی و زندگی روستایی دارد . این اثرات برحسب ویژگی های محیطی،سیستم اقتصادی و نهادهای اجتماعی متفاوت بوده، گاهی نقشی مثبت در زندگی روستایی ایفا می کند و زمانی منشأچالش ها و تعارضاتی در نواحی روستایی هستند.در این مقاله چالش هایی که در چکیده کاملتحولات اجتماعی، اقتصادی اثرات مهمی در نواحی و زندگی روستایی دارد . این اثرات برحسب ویژگی های محیطی،سیستم اقتصادی و نهادهای اجتماعی متفاوت بوده، گاهی نقشی مثبت در زندگی روستایی ایفا می کند و زمانی منشأچالش ها و تعارضاتی در نواحی روستایی هستند.در این مقاله چالش هایی که در اثر تحولات اجتماعی، اقتصادی در ناحیه روستایی فومنات در غرب گیلان بروز کرده،مورد بررسی قرار گرفته است.داده های مورد نیاز تحقیق مبتنی بر بررسی اسنادی و مطالعه میدانی بوده است . داده های جمع آوری شده بر اساس”تحلیل مؤلفه های اصلی “ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و درجه برخورداری روستاهای مختلف ناحیه را محاسبهکرده است.نتیجه نشان می دهد که تحولات اجتماعی، اقتصادی اخیر روستاها را با چالش ها و تعارضاتی مواجه ساخته است . درپایان این چالش ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تحلیلی بر نقش توانمندی‌های محیطی در توسعه پایدار نواحی روستایی (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان رستم)
مسعود مهدوی علی شمسالدینیدستیابی به وضعیت قابل قبولی از فرایند رشد، توسعه و تعالی در جوامع انسانی اعم از شهر و روستا نیازمند مهیا نمودن زمینه های برنامه ریزی بر پایه شناسایی محیط و بهره گیری از قابلیت های موجود در آن فضا می باشد. در این راستا شناخت، بررسی و تحلیل توانمندی های انسانی و طبیعی موج چکیده کاملدستیابی به وضعیت قابل قبولی از فرایند رشد، توسعه و تعالی در جوامع انسانی اعم از شهر و روستا نیازمند مهیا نمودن زمینه های برنامه ریزی بر پایه شناسایی محیط و بهره گیری از قابلیت های موجود در آن فضا می باشد. در این راستا شناخت، بررسی و تحلیل توانمندی های انسانی و طبیعی موجود در عرصه های روستایی کشور می تواند به عنوان زیربنا و اصلی مهم در روند توسعه پایدار این سکونتگاه های انسانی مطرح گردد. مقاله پیش رو با تکیه بر رویکردی کاربردی و به شیوه تحلیلی توصیفی بر آن است تا ضمن بررسی مفاهیم توسعه پایدار روستایی؛ به معرفی و تجزیه و تحلیل قابلیت های محیطی (طبیعی انسانی) روستاهای بخش مرکزی شهرستان رستم در جهت دستیابی به توسعه پایدار در این کانون های جمعیتی بپردازد. در این راستا جمع آوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. شاخص های مورد بررسی در این مقاله را نیز تحلیل اطلاعات طبیعی اعم از ساختار زمین، توپوگرافی، منابع خاک و آب به همراه وضعیت انسانی همچون سطح سواد، میزان مشارکت روستائیان و مهم تر از همه معرفی توان ها و قابلیت های بخش کشاورزیِ روستاهای مورد مطالعه را شامل می گردد. در نهایت تلاش است به ارائه راهکارهای لازم به منظور فراهم آوردن زمینه های توسعه پایدار در روستاهای شهرستان اقدام گردد. نتایج تحقیق گواه از آن است که مجموعه روستاهای این شهرستان به لحاظ ویژگی های محیطی دارای قابلیت بالایی جهت انجام و توسعه فعالیت های کشاورزی و عملکردهای اقتصادی خدماتی وابسته به آن می باشند. که این پتانسیل در کنار بسط و گسترش فعالیت صنایع تبدیلی و تکمیلی همراه با رونق بخشیدن به بخش تجارت در منطقه می تواند با مدیریتی خردمندانه و هماهنگ توأم با مشارکت همه جانبه روستاییان زمینه ها و شرایط دستیابی به توسعه پایدار منطقه را فراهم بیاورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - سیر تحولات روستا با توجه بر عملکرد شهرها در ایران
آزاده امیری کاظم جاجرمیپیوند میان شهرها و نواحی روستایی، به طور گسترده به عنوان عامل اصلی در فرایند تغییرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شناخته شده است، علی رغم این واقعیت، بیشتر نظریه‌های توسعه و رویه‌های اجرایی تلویحا" به دو گانگی جمعیت و فعالیتهای نواحی شهری و روستایی تأکید دارند. برنامه ری چکیده کاملپیوند میان شهرها و نواحی روستایی، به طور گسترده به عنوان عامل اصلی در فرایند تغییرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شناخته شده است، علی رغم این واقعیت، بیشتر نظریه‌های توسعه و رویه‌های اجرایی تلویحا" به دو گانگی جمعیت و فعالیتهای نواحی شهری و روستایی تأکید دارند. برنامه ریزان شهری گرایش بیشتری به مسائل شهری و توجه اندکی به کشاورزی و توسعه‌ی روستایی دارند؛ در حالی که برنامه ریزان مربوط به توسعه‌ی روستایی، نواحی روستایی را تنها شامل روستاها و اراضی کشاورزی و مجزا از مراکز شهری تعریف می‌کنند. اما در بررسیهای ناحیه‌ای کشورهای در حال توسعه، انواع روابط متقابل بین شهر و روستا اشاره می‌شود و ایران به عنوان یکی از این کشورها در گذشته دارای شبکه شهری همگون و روابط میان شهرها و نقاط روستایی از تعادلی نسبی برخوردار بود، اما با نفوذ سرمایه داری و تقسیم کار جهانی در ایران موجب بر هم خوردن تعادل قبلی و باعث بالا رفتن درآمدهای نفتی از دهه 1330 هجری شمسی و سرازیر شدن بخش قابل توجهی از این درآمدها به نقاط شهری و همچنین اصلاحات ارضی دهه 1340 به نوبه خود به وخامت اوضاع روستاها و مشکلات بخش کشاورزی افزود. این مقاله نشانگر سابقه وسیر تحولاتی که در روستا با توجه به عملکرد شهرها از دوران باستان تا عصر حاضر صورت گرفته، میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - نقش گردشگری در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان لواسان کوچک، بخش لواسانات)
سیمین نجمی مجید- ولی شریعتپناهیصنعت توریسم در سالهای اخیر و بخصوص بعد از جنگ جهانی دوماز رشد شتابانی برخوردار گشته به گونه‌ای که عنوانانقلاب گردشگری را برای آن برگزیده‌اند.گردشگری امروزه به یکی از مهمترین محرکهای اقتصادی در سطح بین‌المللی درآمده و کارشناسان مسائل اقتصادی آن را در کنار بیمه و بانکدار چکیده کاملصنعت توریسم در سالهای اخیر و بخصوص بعد از جنگ جهانی دوماز رشد شتابانی برخوردار گشته به گونه‌ای که عنوانانقلاب گردشگری را برای آن برگزیده‌اند.گردشگری امروزه به یکی از مهمترین محرکهای اقتصادی در سطح بین‌المللی درآمده و کارشناسان مسائل اقتصادی آن را در کنار بیمه و بانکداری به عنوان صنایع پویا و مهم قرن حاضر قلمداد می‌کنند و گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری بشمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود رشد اقتصادی روستاها محسوب می‌گردد و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده است. گردشگری روستایی پایدار سبب احیای فرهنگ محلی و سنتی روستاها، تشویق فعالیتهای جمعی روستائیان، افزایش درآمد روستائیان، مهاجرت و تخلیه روستاها و… می‌شود و بهترین راهکار برای روستاها توسعه و گسترش گردشگری روستایی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - مدیریت شهری در نقاط روستایی الحاقی به محدوده شهری نمونه موردی شهر اسلامشهر و روستای شاطره
نغمه محمدپورلیما علی نوری کرمانی علی اکبر رضاییمقدمه و هدف پژوهش: طی نیم قرن اخیر، یکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور، رشد فزاینده تعداد شهرها و همچنین تبدیل مراکز روستایی به نقاط منفصل شهری است؛ این امر باعث بر هم خوردن تعادل توزیع فضایی جمعیت و برنامه ریزی می‌شود و آسیب‌های اجتماعی و چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: طی نیم قرن اخیر، یکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور، رشد فزاینده تعداد شهرها و همچنین تبدیل مراکز روستایی به نقاط منفصل شهری است؛ این امر باعث بر هم خوردن تعادل توزیع فضایی جمعیت و برنامه ریزی می‌شود و آسیب‌های اجتماعی وسیعی از آن مترتب است. با توجه به عدم وجود هم‌خوانی در این نقاط جمعیتی در زمینه عوامل متعددی چون عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... ، الحاق نقاط روستایی به محدوده شهرها منجر به ایجاد مشکلات عدیده برای مدیریت شهری خواهد شد. از سوی دیگر عدم وجود ضوابط و مقررات یکسان در نقاط شهری و روستایی باعث اختلافات اساسی در نحوه مدیریت این نقاط است که خود عاملی در جهت ایجاد تعارضات خواهد بود. وجود چنین مشکلاتی، مدیریت شهری را در انجام وظایف محوله خود دچار مشکلات عدیده‌ای خواهد کرد. لذا با برنامه ریزی دقیق جهت تعدیل تعارضات پیش آمده می‌توان خدمات بهتری به شهروندان پیشین و جدید ارائه نمود. پدیده الحاق نقاط روستایی به محدوده شهری، اخیراً در روند تهیه و تصویب طرح حوزه‌های شهری استان تهران به صورت چشمگیری گریبان گیر شهرهای این استان گردیده است. لذا این پژوهش با مورد کاوی شهر اسلامشهر به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای استان تهران در صدد بررسی نقش مدیریت شهری و ارائه راهکاری موثر جهت تعدیل این تعارضات میباشد. روش پژوهش: این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی وسیع از جمله مشاهده و تکمیل پرسشنامه در جامعه آماری مسئولین و کارشناسان به آزمون فرضیه مورد نظر می‌پردازد. لذا با روش نمونه گیری گروهی 9 نفر از کلیدی‌ترین مسئولین ارشد استانی و شهرستانی شناسایی که پژوهشگر با اخذ پرسشنامه از آنان و همچنین 21 کارشناس خبره دستگاه‌های تخصصی استان ، تعداد 30 پرسشنامه را تکمیل نمود. یافته‌ها و نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش در می بابیم مدیریت شهری دارای نقشی اساسی در حل تعارضات حاصل از الحاق نقاط شهری به روستایی است و با رویکرد قانون مدار و مدیریت مبتنی بر قانون در تعدیل و یا حل تعارضات موثر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی شاخصهای توسعه انسانی در مناطق روستایی ایران بر اساس مدل UNDP
شادعلی توحیدلو غلامرضا مجردیاین پژوهش کاربردی، در قالب یک تحقیق اسنادی و تحلیل ثانویه اطلاعات و با هدف ارزیابی و تحلیل شاخص توسعه انسانی و مولفه‌های آن بر اساس داده‌های رسمی ثانویه جمعیت‌شناختی، اقتصادی و آموزشی در مناطق روستایی ایران به انجام رسید. در این پژوهش بر اساس معیارهایUNDP، ابتدا نسبت به چکیده کاملاین پژوهش کاربردی، در قالب یک تحقیق اسنادی و تحلیل ثانویه اطلاعات و با هدف ارزیابی و تحلیل شاخص توسعه انسانی و مولفه‌های آن بر اساس داده‌های رسمی ثانویه جمعیت‌شناختی، اقتصادی و آموزشی در مناطق روستایی ایران به انجام رسید. در این پژوهش بر اساس معیارهایUNDP، ابتدا نسبت به طبقه‌بندی استان‌های مختلف کشور از لحاظ شاخص توسعه انسانی و مولفه‌های آن بر اساس داده‌های رسمی کشور در سال 1395 و سپس پهنه‌بندی این مناطق اقدام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که از لحاظ شاخص توسعه انسانی، استان‌ها به دو طبقه متوسط(30 استان) و پایین(سیستان و بلوچستان) تقسیم شدند. یافته‌های پژوهش در بخش مولفه‌های توسعه انسانی نیز نشان داد که از لحاظ شاخص امید زندگی استان‌های مختلف کشور در دو طبقه بسیار بالا و بالا قرار گرفتند. در گروه اول استان تهران با امتیاز 840/0 رتبه نخست بود و در گروه دوم 24 استان قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش در ارتباط با شاخص آموزش هم مناطق روستایی کشور را به دو طبقه خیلی بالا و بالا تقسیم کرد. در طبقه اول 11 استان قرار داشتند که استان البرز با کسب بالاترین مقدار شاخص یعنی 891/0 در جایگاه نخست قرار گرفت و در طبقه دوم نیز 20 استان دیگر قرار گرفتند. اما بر خلاف شاخص امید زندگی و شاخص آموزش، شاخص درآمد سرانه وضعیت مطلوبی نداشت و از این لحاظ همه مناطق روستایی ایران در یک گروه قرار گرفتند. حداکثر مقدار این شاخص به استان مازندران با امتیاز 485/0 و حداقل آن به استان سیستان و بلوچستان با امتیاز 270/0 تعلق گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - تبیین سازوکارها و راهبردهای توسعه کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان عقره/ئاکره، استان دهوک اقلیم کردستان عراق
زهیر عبدارحمان ایوب علیرضا جمشیدی وحید محمدنژادهدف از مطالعه حاضر، که از نوع توصیفی ـ تحلیلی بوده، تبیین سازوکارها و راهبردهای توسعه کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان عقره/ئاکره، استان دهوک اقلیم کردستان عراق است. ابزار گردآوری داده‌ها شامل واکاوی اسنادی، مشاهده و پرسشنامه بودند. در این مطالعه روایی محتوایی با استفاد چکیده کاملهدف از مطالعه حاضر، که از نوع توصیفی ـ تحلیلی بوده، تبیین سازوکارها و راهبردهای توسعه کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان عقره/ئاکره، استان دهوک اقلیم کردستان عراق است. ابزار گردآوری داده‌ها شامل واکاوی اسنادی، مشاهده و پرسشنامه بودند. در این مطالعه روایی محتوایی با استفاده از پنل متخصصان و پایایی آن نیز با استفاده از روش مثلث‌سازی تایید شد. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه کارشناسان و متخصصان شاغل در وزارت کشاورزی اقلیم کردستان عراق (شاغل در چهار ناحیه بجیل، چینا، ظاکرد و گرچئسین) که در زمینه توسعه کشاورزی فعال بوده و همچنین با شهرستان ئاکره نیز آشنا باشند، بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدف‌مند و از طریق شیوه گلوله‌برفی 32 نفر انتخاب شدند. طبق نتایج تحلیل سوات، راهبرد تهاجمی (میانگین وزنی نسبی عوامل داخلی = 14/3 و عوامل خارجی = 26/3)، برای گذار از شرایط کنونی و رفتن به سمت شرایط مطلوب تعیین شد. در این راستا راهبردهایی مانند کشت محصولات تجاری باتوجه به اقلیم مناسب، اصلاح و به‌نژادی نهاده بذری جهت افزایش عملکرد، بکارگیری نیروهای متخحصص جهت آموزش برای تجاری‌سازی بخش کشاورزی، استفاده از دام‌های اصلاح نژاد شده جهت افزایش بهره‌وری و نیازسنجی بازار جهت تولید محصولات تجاری استخراج گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - طراحی الگوی کاربست انرژی‌های نو در مناطق روستایی استان زنجان
سویل حاتمی سید جمال فرج اله حسینی سید مهدی میردامادیامروزه استفاده از انرژی نو به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. لذا این پژوهش با هدف بررسی طراحی الگوی کاربست انرژی‌های نو در مناطق روستایی استان زنجان صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش خانوارهای روستایی بودند چکیده کاملامروزه استفاده از انرژی نو به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. لذا این پژوهش با هدف بررسی طراحی الگوی کاربست انرژی‌های نو در مناطق روستایی استان زنجان صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش خانوارهای روستایی بودند که تحت پوشش تکنولوژی انرژی نو در استان زنجان قرار داشتند که با استفاده از جدول کرجیسی و مورگان تعداد 210 خانوار از آنها به عنوان نمونه انتخاب شد. برای گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان و کارشناسان قبل از پیش آزمون مورد تایید قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق نیز از طریق انجام آزمون اولیه بین 30 نفر خارج از نمونه آماری و محاسبه آلفای کرونباخ برای مقیاس‌های اصلی پرسشنامه (در دامنه بین 72/0 تا 90/0) ارزیابی و تصحیح گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS24 و AMOS22 انجام گرفت. داده‌های گردآوری شده با استفاده از تکنیک مدل-سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل گردید. نتایج مدل ساختاری مستقیم نشان داد بین عوامل آموزشی، اجتماعی فرهنگی، سیاست‌گذاری و زیست‌محیطی رابطه مثبت و معنی‌داری با کاربست انرژی نو وجود دارد و این متغیرها 37 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. اما رابطه معنی‌داری بین عوامل اقتصادی و فنی با کاربست انرژی نو مشاهده نگردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - تأثیر آموزش در فرهنگسازی و ارتقاء نگرش دانش آموزان مقطع متوسطه اول نسبت به اهمیت و حفظ منابع‌طبیعی (مطالعه موردی: شهرستان خرم آباد)
شهرام مهدی کرمی محسن رجبی اکرم آزادی ریمله اکرم احمدیزمینه و هدف: شدت تخریب منابع طبیعی در استان لرستان در طی چند سال اخیر افزایش نگران کننده‌ای داشته است. لذا ارزیابی آگاهی دانش آموزان به عنوان کاربران آتی منابع طبیعی، نسبت به منابع طبیعی ضروری می باشد. روش بررسی: به‌منظور انجام این بررسی، پرسش‌نامه‌ای با توجه به نظرات ا چکیده کاملزمینه و هدف: شدت تخریب منابع طبیعی در استان لرستان در طی چند سال اخیر افزایش نگران کننده‌ای داشته است. لذا ارزیابی آگاهی دانش آموزان به عنوان کاربران آتی منابع طبیعی، نسبت به منابع طبیعی ضروری می باشد. روش بررسی: به‌منظور انجام این بررسی، پرسش‌نامه‌ای با توجه به نظرات اساتید و کارشناسان متخصص طراحی گردید. روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ 75/0 بدست آمد که نشان دهنده پایایی قابل قبول است. سپس به طور تصادفی از بین 800 نفر از دانش‌آموزان 10 مدرسه شهرستان خرم آباد که به صورت شفاهی، نصب پوسترها و فیلم‌های آموزشی منابع طبیعی، آموزش دیده بودند، 250 نفر جهت پر کردن پرسشنامه و بررسی دیدگاه آنها قبل و بعد از آموزش انتخاب شدند. یافته‎ها: نتایج توصیفی حاصل از تاثیر پایه تحصیلی، معدل، شغل پدر، تحصیلات مادر و پدر، درآمد خانوار و میزان تماشای تلویزیون بر دیدگاه دانش آموزان نسبت به منابع طبیعی ارایه گردید. نتایج استنباطی نیز نشان داد که ارتباط بین متغیرها بدین شکل بود: الف) همبستگی مثبت و معنی‌داری بین متغیرهای دانش، شناخت، نگرش و رفتار زیست محیطی با آموزش، ب) همبستگی مثبت و معنی‎داری بین متغیر رفتار زیست محیطی با دانش زیست محیطی، پ) رابطه خطی مثبت و معنی‎داری بین دانش زیست محیطی و رفتار زیستی دانش آموزان. همچنین، نتایج آنالیز داده‎ها با استفاده از آزمون کای دو و دوجمله‌ای، اثر مثبت آموزش را بر افزایش آشنایی و ترویج منابع طبیعی تایید کردند. بحث و نتیجه‎گیری: آموزش به‌عنوان کارآمدترین ابزار قابل دسترس می‌تواند نقش مهم و راه‌گشایی را در ارتقای نگرش و شناخت دانش آموزان از منابع طبیعی و حفظ سرمایه ملی کشور داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - نگرش نسبت به آب در بین زنان روستایی: مورد مطالعه شهرستان شیروان استان خراسان شمالی
گوهر خاکسار مقدم احمد عابدی سروستانی محمدرضا محبوبیآب یکی از مهم ترین منابع طبیعی موجود در زمین است که ضمن محدود بودن، نقش موثری در توسعه پایدار جوامع دارد. رفتار مصرفی مردم نسبت به آب به نگرش و میزان آگاهی آنان نسبت به مسایل مربوط به آب بستگی دارد. تحقیق حاضر به مطالعه عوامل موثر بر نگرش زنان روستایی نسبت به آب پرداخت چکیده کاملآب یکی از مهم ترین منابع طبیعی موجود در زمین است که ضمن محدود بودن، نقش موثری در توسعه پایدار جوامع دارد. رفتار مصرفی مردم نسبت به آب به نگرش و میزان آگاهی آنان نسبت به مسایل مربوط به آب بستگی دارد. تحقیق حاضر به مطالعه عوامل موثر بر نگرش زنان روستایی نسبت به آب پرداخته است. روش تحقیق مورد استفاده از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات میدانی است و با روش تحقیق توصیفی و با فن پیمایش انجام گرفت. جمعیت مورد مطالعه شامل تمام خانوارهای روستایی ساکن در 125روستای شهرستان شیروان بودند که آب لوله کشی داشتند. حجم نمونه مورد نیاز برابر 223 نفر برآورد گردید که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار سنجش، پرسش نامه بود که روایی محتوایی آن توسط اساتید دانشگاه و کارشناسان سازمان آب مورد تأیید قرار گرفت. پایایی نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که نگرش زنان روستایی نسبت به آب در حد متوسط قابل ارزیابی می باشد. همچنین بین سن، سطح تحصیلات و هزینه آب مصرفی و نگرش نسبت به آب رابطه معنی دار وجود ندارد، اما افراد با درآمد بالاتر، نگرش نامساعدتری نسبت به آب دارند. پیشنهاد مقاله حاضر در نظر گرفتن برنامه های آموزشی به منظور ارتقای نگرش زنان روستایی نسبت به آب و انجام تحقیق پیرامون ارتباط نگرش نسبت به آب و رفتار مصرف آب می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - The role of environmental capabilities in rural tourism in northern Tehran
Simin ArmaghanToday, the residents of urban areas try to spend some time in the natural quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural area چکیده کاملToday, the residents of urban areas try to spend some time in the natural quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural areas and especially the summer villages of Tehran in recent decades. The purpose of this study was to investigate the process of emergence and identification of environmental factors in the development of tourism around metropolis of Tehran. The method of this research is descriptive-analytical. For information gathering, field surveys (questionnaires) were used and 100 households were interviewed. The results show that the tourism of the studied villages dates back to the decades 1991s and 80s, so that in the 2001s, it had a growing trend, and a meaningful relationship between natural and human factors in the formation of this industry has existed. According to the findings of the research, it is suggested to identify the effects and environmental factors in the development of tourism structures in rural areas. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - Analysis of the role rural tourism in stable development (Case study of central parts of Soulghan villages)
Simin ArmaghanNowadays, the residents of urban areas try to spend some time in natural, quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural area چکیده کاملNowadays, the residents of urban areas try to spend some time in natural, quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural areas and especially the summer villages of Tehran in recent decades. The purpose of this study was to investigate the process of emergence and identification of environmental factors and their relations with development of tourism around metropolis of Tehran. The method of this research was descriptive-analytical. For information gathering, field surveys (questionnaires) were used and 100 households were interviewed. The results showed that the tourism of the studied villages dates back to the decades 1991s and in 2001s, it had a growing trend, and a meaningful relationship between natural and human factors in the formation of this industry has existed. Accordingly, the findings of the research suggested that identifying the effects and environmental factors in the development of tourism structures in rural areas are important. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - بررسی شاخص های توسعه انسانی با تاکید بر تبعیض و نابرابری جنسیتی در نواحی روستایی
خدیجه نیسی منوچهر جوانمردیاکثر زنان در دنیا نیاز به حمایت بنیادی در کارکرد زندگی انسانی دارند تفاوتهای ناحیه ای در دسترسی به منافع توسعه بر اساس جنسیت در ایران وجود دارد. این مطالعه درصدد تجزیه و تحلیل شاخص تبعیض جنسیتی می باشد، که این شاخص برای دو جنس به تفکیک به منظور نشان دادن نابرابری جنسیتی چکیده کاملاکثر زنان در دنیا نیاز به حمایت بنیادی در کارکرد زندگی انسانی دارند تفاوتهای ناحیه ای در دسترسی به منافع توسعه بر اساس جنسیت در ایران وجود دارد. این مطالعه درصدد تجزیه و تحلیل شاخص تبعیض جنسیتی می باشد، که این شاخص برای دو جنس به تفکیک به منظور نشان دادن نابرابری جنسیتی مورد استفاده قرارمی گیرد. پژوهش حاضر به طور میدانی، در حوزه روستایی و در روستاهای شهرستان باوی انجام گردید. در این پژوهش به زیر شاخص های اصلی این شاخص از جمله شاخص آموزش عمومی، شاخص درآمد سرانه و امید به زندگی اشاره شده است که این شاخص بر شهرستان باوی تطبیق داده شده است و مربوط به سال 1390 می باشد که طبق اطلاعات اولیه روستاهای این شهرستان از سال 1385 تا 1390 پیشرفت چشم گیری داشته اند. شهرستان مورد مطالعه در شرق اهواز با وسعت 95477 هکتار و با جمعیتی برابر با 89160 نفر قرار دارد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که تاثیر این شاخص بر شهرستان در برخی معیارها سبب پیشرفت شهرستان و برخی معیارها عقب ماندگی شهرستان را نشان می دهد که در شاخص تبعیض جنسیتی که تفاوتها هر چند نا چیز بین زنان و مردان، به وضوح قابل مشاهده است چه از نظر آموزشی و یا از نظر درآمد، که در همه موارد برتری مردان نسبت به زنان را نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - A Study on the Effective Factors Influencing on Participation of Women and Girls in Development of Rural Areas of Charmahal Bakhtiyari( A case study in Farsan Villages)
Ramin Ghaffari Masoumeh Torki HarcheganiThis research is on the effective factors influencing on the participation of women and girls in development of rural areas in Farsan Villages. The sample size is chosen through 370 ones in four villages populated more than 1000 households families. The results show th چکیده کاملThis research is on the effective factors influencing on the participation of women and girls in development of rural areas in Farsan Villages. The sample size is chosen through 370 ones in four villages populated more than 1000 households families. The results show that the increased level of education influences on women's and girl's participation in development. There is a significant relationship between occupation, income, conciseness with tendency toward participation. And generally there is a signifiacnt relationship between sociocultural factors and participation in rural areas. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - تبدیل روستا به شهر و تأثیر آن بر کیفیت زندگی ساکنان؛ (مورد مطالعه: بیرانشهر)
مهدی رحیمیان فرشته حافظی سعید غلامرضایی نسرین حسین نژاد میرهدف از انجام پژوهش پیمایشی حاضر بررسی مسأله ی تبدیل روستا به شهر و اثرات آن بر کیفیت زندگی ساکنان آن در شهر تازه تأسیس بیران شهر واقع در استان لرستان می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی خانوارهای ساکن شهر بیران شهر می باشند (1655N=). با استفاده از فرمول کوکران حجم ن چکیده کاملهدف از انجام پژوهش پیمایشی حاضر بررسی مسأله ی تبدیل روستا به شهر و اثرات آن بر کیفیت زندگی ساکنان آن در شهر تازه تأسیس بیران شهر واقع در استان لرستان می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی خانوارهای ساکن شهر بیران شهر می باشند (1655N=). با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 200 خانوار برآورد گردید. نمونه ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و از طریق پرسش نامه مورد مصاحبه قرار گرفتند. روایی و پایایی ابزار تحقیق، به ترتیب به روش اعتبار محتوایی و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (بیش تر از 7/0) مورد تأیید قرار گرفت. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج اولویت بندی اثرات تبدیل شدن بخش چغلوندی سابق به شهر جدید بیران شهر، بر مبنای میانگین از نمره 5، نشان داد که این تبدیل بیش ترین اثرات را به ترتیب در زیر بخش های؛ 1) ارتقاء خدمات شهری (99/3)، 2) بهبود وضعیت مسکن و شهرسازی (92/3)، 3) توسعه آموزشی (91/3)، 4) جلب مشارکت اجتماعی (86/3)، 5) توسعه بهداشتی – درمانی (58/3)، 6) بهبود امکانات ارتباطی (57/3)، 7) تأمین امنیت منطقه (45/3)، 8) توسعه اشتغال و بهبود فضای کسب و کار (40/3) و 9) دسترسی به اماکن ورزشی و تفریحی (25/3)، داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - شمول مالی و بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران
رضا معبودیهدف مقاله بررسی تاثیر شمول مالی بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته پانلی و داده های استانی در دوره زمانی 1399-1394 استفاده شد. یافته ها نشان داد شمول مالی تاثیر منفی و معناداری بر نرخ بیک چکیده کاملهدف مقاله بررسی تاثیر شمول مالی بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته پانلی و داده های استانی در دوره زمانی 1399-1394 استفاده شد. یافته ها نشان داد شمول مالی تاثیر منفی و معناداری بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران دارد. شمول مالی از یک سو ازطریق کاهش هزینه مبادلات و افزایش شفافیت اطلاعات، دسترسی کارآفرینان و بنگاه های اقتصادی، اعتبارات مالی را افزایش می دهد که افزایش ظرفیت تولید و کاهش نرخ بیکاری را درپی دارد؛ ازسوی دیگر، با افزایش دسترسی افراد کم درآمد به استقراض موجب افزایش سرمایه گذاری در سرمایه انسانی و به‌تبع آن، کاهش نرخ بیکاری می‌شود. همچنین، رشد اقتصادی و سرمایه انسانی تاثیر منفی و معنادار و متغیر دستمزد حقیقی تاثیر مثبت و معناداری بر نرخ بیکاری مناطق شهری و روستایی ایران دارند. با توجه به نتایج پژوهش، اتخاذ سیاست های کارا در زمینه آموزش و افزایش سواد مالی افراد مناطق محروم برای مشارکت در بخش مالی، افزایش سرمایه گذاری برای ارتقای فناوری‌های نوآورانه مالی، گسترش سخت افزارهای بانکی و بهبود زیرساخت های سیستم پرداخت برای استفاده از مزایای شمول مالی در کاهش بیکاری کشور ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - بررسی و تحلیل فضایی تأثیرات گردشگری بر نواحی روستایی از دیدگاه جوامع محلی (مورد: بخش شاهو - شهرستان روانسر)
علی شمس الدینی داود جمینی علیرضا جمشیدیگردشگری به واسطه تأثیرات مختلفی که بر جوامع، اعم از نقاط شهری و روستایی، بر جای می‌گذارد، در صورت مدیریت بهینه و کارآمد می‌تواند زمینه‌های توسعه و پیشرفت جوامع میزبان را فراهم نماید و در صورت عدم مدیریت و بی توجهی، می‌تواند زمینه‌ساز بروز مسائل و چالش‌های متعدد اجتماعی، چکیده کاملگردشگری به واسطه تأثیرات مختلفی که بر جوامع، اعم از نقاط شهری و روستایی، بر جای می‌گذارد، در صورت مدیریت بهینه و کارآمد می‌تواند زمینه‌های توسعه و پیشرفت جوامع میزبان را فراهم نماید و در صورت عدم مدیریت و بی توجهی، می‌تواند زمینه‌ساز بروز مسائل و چالش‌های متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در مناطق میزبان باشد. هدف از پژوهش حاضر که از نوع تحقیقات کاربردی و با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است، بررسی و تحلیل فضایی تأثیرات گردشگری بر نواحی روستایی بخش شاهو از توابع شهرستان روانسر از دیدگاه روستاییان بخش مذکور است. جامعه آماری پژوهش را، کلیه سرپرستان خانوار واقع در 8 روستای بخش شاهو (908 نفر) تشکیل می‌دهند، که با استفاده از فرمول کوکران 206 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. ابزار اصلی این پژوهش پرسش‌نامه‌ای بوده که روایی آن توسط اساتید دانشگاهی و متخصصان گردشگری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و نمایش فضایی اثرات گردشگری بر نواحی روستایی بخش شاهو به ترتیب از دو نرم‌افزار SPSS و GIS استفاده گردید. نتایج بررسی کلی تأثیرات گردشگری بر نواحی روستایی بخش شاهو نشان داد که گردشگری بر 3/38 درصد مناطق مورد مطالعه تأثیری در حد کم و خیلی کم، بر 1/30 درصد تأثیر در حد متوسط و بر 5/31 درصد تأثیر زیاد و بسیار زیادی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - نقش جاذبه های ژئوتوریستی در جذب گردشگر به نواحی روستایی (مطالعه موردی استان گلستان)
هاجر مزیدی محمدباقر مسعودی آسیه پورخدرروش شناسی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع هدف کاربردی است. درگردآوری اطلاعات از روش اسنادی(کتابخانه‌ای) و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری 400نفر از گردشگرانی هستند که از جاذبه‌های ژئو توریسمی در استان گلستان به ویژه گل فشان‌های نفتلیچه، قارنیاریق تپه، اینچه برون چکیده کاملروش شناسی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع هدف کاربردی است. درگردآوری اطلاعات از روش اسنادی(کتابخانه‌ای) و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری 400نفر از گردشگرانی هستند که از جاذبه‌های ژئو توریسمی در استان گلستان به ویژه گل فشان‌های نفتلیچه، قارنیاریق تپه، اینچه برون شهرستان گمیشان در استان گلستان در سال 1401 بازدید کرده بودند. حجم نمونه این پژوهش که براساس محاسبه فرمول کوکران 197 نفرمحاسبه شده است. روش نمونه‌گیری در این تحقیق نمونه‌گیری تصادفی از نوع خوشه‌ای بوده است. برای جمع آوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های استنباطی مرتبط با اهداف پژوهش آزمون T دو جمله ای، تحلیل رگرسیونی چند متغیره استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که تأثیر ژئوتوریسم بر شاخصهای گردشگری پایدار در ابعاد مختلف (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، تکنولوژیکی و اکولوژیکی(و همچنین جذب گردشگر در نواحی روستایی دراستان گلستان می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی نقش ظرفیت سازی در کاهش ریسک مخاطرات طبیعی (زلزله) در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان انجیرآب، شهرستان گرگان)
حسین موسی زاده تیمور آمار مهدی خدادادنواحی روستایی از اولین مناطق آسیب پذیر در مواجه با مخاطرات طبیعی هستند و در مقابل چنین خطراتی بیمه نیستند. این نواحی، بسته به موقعیت جغرافیایی خود تحت تأثیر مخاطرات طبیعی ویژه ای می باشند و به علت فقر شدیدتر و دانش و فناوری محدودتر نسبت به دیگر سکونتگاه های انسانی در بر چکیده کاملنواحی روستایی از اولین مناطق آسیب پذیر در مواجه با مخاطرات طبیعی هستند و در مقابل چنین خطراتی بیمه نیستند. این نواحی، بسته به موقعیت جغرافیایی خود تحت تأثیر مخاطرات طبیعی ویژه ای می باشند و به علت فقر شدیدتر و دانش و فناوری محدودتر نسبت به دیگر سکونتگاه های انسانی در برابر خطرات طبیعی آسیب پذیرترند. به همین دلیل استفاده از تمام ظرفیت های نواحی روستایی جهت کاستن از میزان آسیب پذیری امری ضروری می باشد. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات ظرفیت سازی در دهستان انجیر آب جهت کاستن از میزان خسارات احتمالی بر اثر زلزله می باشد که بدین منظور از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه دهستان انجیرآب در شهرستان گرگان می باشد که 4 روستای پرجمعیت این دهستان شامل؛ محمدآباد، اکبرآباد، زنگیان و سعدآباد انتخاب و تعداد 200 نفر از سرپرستان خانوار با استفاده از فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. یافته های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون فریدمن و اسپیرمن نشان دهنده ظرفیت بالای دهستان انجیرآب در ابعاد کالبدی- فضایی و نهادی و ظرفیت پایین در بعد اجتماعی- اقتصادی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - ارزیابی وضعیت شاخصهای اجتماعی مسکن (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان رشت)
محمدرضا پورغفار مغفرتی عیسی پوررمضانشاخصهای مسکن مهمترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن میباشد. بررسی شاخصهای اجتماعی مسکن یکی از شیوه‌های شناخت ویژگیهای مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. هدف این پژوهش بر چکیده کاملشاخصهای مسکن مهمترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن میباشد. بررسی شاخصهای اجتماعی مسکن یکی از شیوه‌های شناخت ویژگیهای مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی وضعیت شاخصهای کمی و کیفی اجتماعی مسکن مناطق روستایی شهرستان رشت میباشد. از اینرو پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیت روش آن توصیفی- تحلیلی است که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق منابع اسنادی حاصل از نتایج شش دوره سرشماری در طی سالهای 1345 تا 1390 به‌دست‌آمده است. نتایج بررسی و مقایسه شاخصهای اجتماعی مسکن در مناطق روستایی شهرستان رشت طی سالهای 1345 الی1390 نشان می‌دهد که از نظر شاخصهای اجتماعی کمی مسکن (تراکم خانوار در واحد مسکونی، تراکم نفر در اتاق، تراکم نفر در واحد مسکونی و توزیع واحدهای مسکونی برحسب تعداد اتاق و خانوار)، در وضعیت مناسب‌تر و مطلوب‌تری نسبت به گذشته قرار دارد و هم چنین از نظر شاخصهای اجتماعی کیفی (میانگین سطح زیربنای واحد مسکونی، دوام مصالح ساختمانی، مالکیت و نحوه تصرف و امکانات زیرساختی و تسهیلات)، واحدهای مسکونی روند رو به رشدی را شاهد بوده و بهبود نسبی داشته‌اند اما کماکان مشکلات و کاستی‌هایی نیز وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت مکانیِ نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان نیکشهر)
هادی راستی بشیر امیرینواحی روستایی به عنوان مکان های جغرافیایی، تحت شرایط نظام طبیعی و انسانی خود از تغییرات درونی و بیرونی فراوانی در طول زمان متأثرند، که در نتیجه آن، فضاهای زندگی متنوعی با کیفیت های متفاوت زندگی و رفاه اجتماعی شکل یافته است. این مسأله تحت تأثیر عوامل متعددی در ابعاد مکان چکیده کاملنواحی روستایی به عنوان مکان های جغرافیایی، تحت شرایط نظام طبیعی و انسانی خود از تغییرات درونی و بیرونی فراوانی در طول زمان متأثرند، که در نتیجه آن، فضاهای زندگی متنوعی با کیفیت های متفاوت زندگی و رفاه اجتماعی شکل یافته است. این مسأله تحت تأثیر عوامل متعددی در ابعاد مکانی- فضایی، اقتصادی، اجتماعی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت مکانی نواحی روستایی یکی از محروم ترین مناطق کشور (شهرستان نیکشهر)، انجام گرفته است. عوامل مورد بررسی عبارتند از: عوامل مکانی- فضایی (شکل استقرار، موقعیت ارتباطی، نوع راه ارتباطی، فاصله)، اقتصادی (نرخ اشتغال، متوسط مالکیت زمین کشاورزی و دام) و اجتماعی (میزان جمعیت، نرخ سواد، نسبت مهاجرت، کیفیت مسکن، نسبت امکانات عمومی). روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جامعه آماری کلیه روستاهای بخش مرکزی شهرستان نیکشهر هستند که مشتمل بر 143 سکونتگاه روستایی و 45228 تن جمعیت (10762 خانوار) است. در این میان 20 سکونتگاه و 305 سرپرست خانوار ساکن در آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است. داده ها به کمک روش های آماری در محیط SPSS پردازش و تحلیل شد. نتایج پژوهش حاکی از سطح پایین کیفیت مکانی نواحی روستایی در سایر شاخص ها (به استثنای شاخص امنیت) و نیز وجود تفاوت معنادار بین سطح کیفیت مکانی با عوامل مکانی- فضایی، اقتصادی (به جز شاخص مالکیت دام)، اجتماعی (به استثنای شاخص نسبت مهاجرت) است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی روستاهای شهرستان قائمشهر
اسفندیار مهری تالارپشتی عیسی پوررمضان نصرالله مولائی هشجین آتوسا بیگدلیگردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان‌های اقتصاد روستایی می‌تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر میباشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن چکیده کاملگردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان‌های اقتصاد روستایی می‌تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر میباشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی میباشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی و پیمایشی بدست آمده است. جامعه آماری این پژوهش روستاییان می‌باشند. (17216N=) که بر اساس فرمول کوکران تعداد 375 نفر روستاییان به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. متغییرهای تحقیق ماهیت کمی و کیفی داشته و در جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس طیف لیکرت استفاده شده و سپس در تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و آزمون آماری tجهت اطمینان از نرمال بودن توزیع داده‌ها و سپس از روش آماری همبستگی و رگرسیون و آزمون‌های آماری پارامتری نظیر آزمون همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش در ناحیه مورد مطالعه نشاندهنده تاثیر گردشگری بر افزایش شکاف و اختلاف اجتماعی، افزایش جرم و فعالیتهای غیر قانونی، کاهش انسجام اجتماعی بین ساکنین، بهبود امکانات تفریحی و رفاهی، بهبود امکانات و خدمات گردشگری، افزایش کیفیت زندگی ساکنان روستا و گسترش فرهنگ بومی بر پایداری شاخص های اجتماعی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - سطح بندی و اولویت بندی نواحی روستایی بر حسب ناپایداری زیست محیطی (مطالعه موردی دهستان‌های شهرستان دشتی، استان بوشهر)
پرویز ضیائیان فیروز آبادی حسن افراخته مرضیه شوقی نازنین نعیم آبادیتوسعه پایدار روستایی فرآیندی است که ارتقائ همه جانبه حیات روستایی را از طریق زمینه سازی و ترغیب فعالیت های همساز با قابلیت ها و تنگناهای محیطی مورد تاکید قرار می دهد. در همین رابطه، مهمترین هدف توسعه پایدار روستایی عبارت خواهد بود از قابل زیست کردن عرصه های زندگی برای ن چکیده کاملتوسعه پایدار روستایی فرآیندی است که ارتقائ همه جانبه حیات روستایی را از طریق زمینه سازی و ترغیب فعالیت های همساز با قابلیت ها و تنگناهای محیطی مورد تاکید قرار می دهد. در همین رابطه، مهمترین هدف توسعه پایدار روستایی عبارت خواهد بود از قابل زیست کردن عرصه های زندگی برای نسل های فعلی و آینده با تاکید خاص بر بهبود و توسعه روابط انسانی- محیطی. بررسی ها نشان می دهد که، امروزه روند دگرگونی های اجتماعی- اقتصادی و تحرک گروه های انسانی، به دگرگونی های روستاها منجر شده است. از اینرو این مسئله که اساساً چه عواملی در ناپایداری های مختلف در محیط های روستایی تاثیرگذار بوده اند همواره مطرح بوده است، تحقیق حاضر نیز در همین راستا صورت می گیرد. لذا با توجه به اهمیت موضوع و روند رو به افزایش ناپایداری روستاها، این تحقیق در پی بررسی و اولویت بندی نواحی روستایی بر حسب ناپایداری زیست محیطی مطالعه موردی دهستان های شهرستان دشتی است. روش به کار رفته در این تحقیق ترکیبی از روش های توصیفی- تحلیلی می باشد. در این پژوهش با استفاده از روش AHP در نرم افزار Expert Choice ,وزن دهی شاخص ها انجام شد و سپس با استفاده از مدل ویکور شدت ناپایداری دهستان ها مورد بررسی قرار گرفت و دهستان ها براساس شدت ناپایداری رتبه بندی شدند. نتایج حاکی از آن است که خشکسالی با وزن 390/. بیشترین وزن را در بین عوامل موثر در ناپایداری به خود اختصاص داده است و بر اساس مدل ویکور دهستان کبگان با Q به دست آمده 994/0 بالاترین رتبه و دهستان شنبه با Q به دست آمده 000/0 پایین ترین رتبه را بخود اختصاص داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - تاثیر رسانه های تصویری در ترویج مصرف گرایی روستایی (مطالعه موردی:روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد)
حمداله سجاسی قیداری حمیده محمودی علیرضا داورزنییکی از خصیصه های بنیادی انسان نیازمند بودن و بر همین اساس مصرف کننده بودن است که عوامل متعددی به آن دامن می زنند. در این میان رسانه های ارتباط جمعی امروزه نقش بسیار مهمی در شکل دادن به نگرش ها و تمایلات مردم به مصرف در جامعه ی معاصر دارند. تغییرات در سطح مصرف گرایی در ج چکیده کاملیکی از خصیصه های بنیادی انسان نیازمند بودن و بر همین اساس مصرف کننده بودن است که عوامل متعددی به آن دامن می زنند. در این میان رسانه های ارتباط جمعی امروزه نقش بسیار مهمی در شکل دادن به نگرش ها و تمایلات مردم به مصرف در جامعه ی معاصر دارند. تغییرات در سطح مصرف گرایی در جوامع متفاوت از یکدیگر می باشد که به نظر می رسد در جامعه روستایی شدیدتر از سایر جوامع انسانی باشد. لذا تحقیق حاضر به بررسی تأثیر رسانه های تصویری بر مصرف گرا شدن روستاییان می‌پردازد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش انجام تحقیق توصیفی– تحلیلیاست که در 10 روستای دهستان تبادکان شهرستان مشهد انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 210 نفر تعیین شد. اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه با استفاده از روش‌های تجزیه و تحلیل آماری در دو نرم افزار SPSS و GISو مدل ویکور مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان می‌دهد که در روستاهای نمونه از بین 6 شاخص مصرف گرایی در شاخص لذت گرایی بیشترین و در شاخص تجمل گرایی کمترین میانگین را دارا بوده و در بین روستاهای نمونه روستای خوش هوا دارای بیشترین و روستای اندرخ دارای کمترین میانگین شاخص مصرف گرایی بوده اند همچنین بین شاخص های مصرف گرایی و متغیر رسانه تصویری بیشترین همبستگی، متعلق به شاخص لذت گرایی و در مراتب بعد شاخصهای تظاهر فردی و مدگرایی می باشند. در عین حال تبلیغات رسانه های تصویری هم موجب تغییر مصرف گرایی در روستاهای نمونه گردیده است. همچنین بر اساس نتایج حاصل از رتبه بندی مدل ویکور دو روستای خوش هوا و علی آباد بیشترین و دو روستای اندرخ و فرخند کمترین میزان مصرف گرایی را دارا بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - اولویت بندی نواحی روستایی براساس شاخص های زیست پذیری (مطالعه مورد: بخش زاغه، شهرستان خرم‌آباد)
علی منظم اسماعیل پور حدیث شاهوردی احمد رومیانی الیاس چهرازیامروزه ارزیابی و سنجش زیست پذیری مناطق روستایی یکی از مفاهیم نوین در ادبیات برنامه ریزی سکونتگاه های روستایی تلقی می شود و دسترسی به خدمات و امکانات برای ارتقای زیست پایدار از اصولی است که توجه برنامه ریزان و جامعه شناسان را به خود جلب کرده است و بر آن تاکید زیاد کرده ا چکیده کاملامروزه ارزیابی و سنجش زیست پذیری مناطق روستایی یکی از مفاهیم نوین در ادبیات برنامه ریزی سکونتگاه های روستایی تلقی می شود و دسترسی به خدمات و امکانات برای ارتقای زیست پایدار از اصولی است که توجه برنامه ریزان و جامعه شناسان را به خود جلب کرده است و بر آن تاکید زیاد کرده اند. هدف از این پژوهش اولویت بندی مناطق روستایی براساس شاخص های زیستپذیری روستایی در بخش زاغه می باشد و سعی دارد با تدوین و تکمیل پرسش نامه و استخراج شاخص های مربوطه، سطح زیست پذیری مناطق روستایی را مورد بررسی قرار دهد. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل کوپراس استفاده شده است. یافته تحقیق نشان داد که تفاوت های زیادی بین شاخص های 14 گانه در بین مناطق روستاهای بخش مورد مطالعه وجود دارد، به طوری که روستایی قلعه جهانبخش و طالقان با مجموعه N (00/100 و64/86 ) به بدلیل پذیرش جمعیت زیاد، داشتن امکانات و خدمات زیربنایی مانند ( بهداشت و درمان، مخابرات و دسترسی های مناسب ) دارای بهترین وضعیت زیست پذیری و روستای غیبی و میر احمدی با مجموعه N(63/56 و72/65 ) به دلیل نبود زیرساخت های خدماتی، فاصله از مراکز دهستان و جمعیت کمتر نسبت به دیگر روستاهای مورد مطالعه در بدترین وضعیت زیست پذیری قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - سنجش میزان پایداری اجتماعی در نواحی روستایی (مطالعة موردی: دهستان پایین‌ولایت شهرستان کاشمر)
الیاس چهرازی علی منظم اسماعیل پور مهدی قانعی زارعمفهوم توسعه پایدار را می‌توان حالتی از تعادل و توازن میان ابعاد مختلف توسعه دانست که هدف آن برآورده کردن احتیاجات و بهبود بخشیدن به شرایط کیفی زندگی انسان است. از این روی دستیابی به توسعه پایدار، به منظور بهره‌برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انس چکیده کاملمفهوم توسعه پایدار را می‌توان حالتی از تعادل و توازن میان ابعاد مختلف توسعه دانست که هدف آن برآورده کردن احتیاجات و بهبود بخشیدن به شرایط کیفی زندگی انسان است. از این روی دستیابی به توسعه پایدار، به منظور بهره‌برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامه‌ریزان و مدیران توسعه و به ویژه توسعه روستایی تلقی می‌شود. جامعة روستایی ما تحت تأثیر روندها و سیاست‌های دهه‌های اخیر دچار تحولات گسترده‌ای شده است، اما شواهد به گونه‌ای است که نشان از حرکت روستاها به سمت ناپایداری و به ویژه ناپایداری اجتماعی دارد. بر این اساس با بررسی نظری نوشتارهای توسعة پایدار و پایداری اجتماعی، اقدام به طراحی پرسشنامه ای جهت سنجش شاخصهای ذهنی پایداری اجتماعی نواحی روستایی گردید که شاخصهای آن با استفاده از روش دلفی فازی ارزش‌گذاری شده که با بکارگیری تکنیک تاپسیس فازی در سطح روستاهای بالای 1000 نفر ساکن و 384 نفر نمونه در دهستان پایین ولایت شهرستان کاشمر تحلیل شد، لذا روش شناسی تحقیق توصیفی و تحلیلی میباشد. در واقع در این مطالعه به دنبال یافتن بهترین روش برای تحلیل داده‌های ذهنی میباشد که یکی از سوالات اساسی پژوهش نیز میباشد. نتایج نشان می‌دهد که وضعیت مجموع شاخصهای ذهنی پایداری اجتماعی روستاهای کسرینه و زنده‌جان در خوشة پایدار واقع شده‌اند و روستای عشرت‌آباد، خوشة مربوط به پایین ترین سطح پایداری اجتماعی را شکل می‌دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - سنجش پایداری شاخص های توسعه اقتصادی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان رودبار)
علیرضا دربان آستانه سیروس حجت شمامی بهمن طهماسیپایداری اقتصادی بدنبال ایجاد رشد عادلانه و متوازن جوامع انسانی، تضمین بهره مندی تک تک انسان ها در طول زمان بدون وارد آوردن خدشه به منابع زیستی، طبیعی و فرهنگی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش پایداری شاخص های اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودبار انجام شده است. این تحقیق از ن چکیده کاملپایداری اقتصادی بدنبال ایجاد رشد عادلانه و متوازن جوامع انسانی، تضمین بهره مندی تک تک انسان ها در طول زمان بدون وارد آوردن خدشه به منابع زیستی، طبیعی و فرهنگی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش پایداری شاخص های اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودبار انجام شده است. این تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است، جامعة آماری را کلیة خانوارهای ساکن در نواحی روسـتایی شهرسـتان رودبار تشکیل می دهند که طبق سرشماری سال 1390دارای 37910 نفر جمعیت و 11929خانوار روستایی است. از آنجایی که تعداد خانوارها در روستاهای شهرستان رودبار از تجانس و همگونی لازم برخوردار نبودند از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده شد، که در 4 دسته طبقه بندی شدند و در نهایت حجم نمونه با اسـتفاده از فرمـول کوکران 327سرپرست خانوار تعیین شدند. جهت تجزیه و تحلیل شاخص های مورد استفاده از مدل موریس و جهت سنجش پایداری اقتصادی روستاهای نمونه از مدل ویکور و همچنین از نرم افزار های SPSS و Excelاستفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که در بین 30 شاخص مورد استفاده هیچ کدام در وضعیت پایدار نبوده، 6 شاخص دارای وضعیت نسبتا پایدار و 24 شاخص دیگر در وضعیت ناپایدار قرار داشته اند. همچنین نتایج حاصل از سنجش پایداری اقتصادی در میان 20 روستای نمونه نشان می دهد روستای چیچال با ضریب 0/18در بالاترین سطح پایداری و روستای جوبن با ضریب 0/88 ناپایدارترین روستا با توجه به شاخص های اقتصادی مورد استفاده بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - بررسی و ارزیابی توان های محیطی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان وکیل آباد شهرستان بافت استان کرمان)
محمدصادق علیایی سمیه عزیزیپژوهش حاضر با هدف ارزیابی توان های محیطی روستاهای دهستان وکیل آباد و به دو صورت اسنادی و پیمایشی با فن مصاحبه و پرسش نامه انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق بر اساس سرشماری سال 1395 شامل 1717 خانوار، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 310 نفر به عنوان حجم نمونه انت چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف ارزیابی توان های محیطی روستاهای دهستان وکیل آباد و به دو صورت اسنادی و پیمایشی با فن مصاحبه و پرسش نامه انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق بر اساس سرشماری سال 1395 شامل 1717 خانوار، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 310 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و نحوه انتخاب خانوار برای تکمیل پرسش نامه ها مبتنی بر روش تصادفی ساده بود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است که در آن با استفاده از مستندات آماری و نرم افزار SPSS 22 به تحلیل موضوع پرداخته شده و برای ترسیم نقشه ها از ArcGis استفاده به عمل آمده است. نتایج پژوهش نشان داد، دهستان وکیل آباد از عدم تعادل رنج می برد و آثار آن در تمامیزمینه های اجتماعی و اقتصادی مشاهده می شود. توزیع فضایی فعالیت ها واستقرارگاه ها به صورت یکنواخت صورت نگرفته و تمرکز و پراکندگی جمعیت و فعالیت درمناطق مختلف متفاوت بوده است. کمبود منابع آب و محدودیت منابع خاک، خشکی هوا، بارندگی سالانه اندک، سبک بودن بافت خاک و عدم توانایی در حفظ و ذخیرهرطوبت و فقر مراتع از جمله محدودیت های اساسی می باشد. همچنینمحدودیت شدید منابع طبیعی قابلیت ضعیف در نگهداشت جمعیت و تراکم پایین جمعیتی راسبب شده و نرخ فعالیت کشاورزی، صنعتی و خدماتی و بهره مندی ناچیز از عوامل و شاخص های توسعهرا محدود کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - تبیین نقش گردشگری در کارآفرینی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان املش و رودسر)
حسن حبیبی کوشکوهی رحمت الله منشی زاده محمدتقی رضویاناقتصاد روستایی بخشی از اقتصاد کشورها را در بر می‌گیرد که با توجه به تعداد ساکنین شاغل در محیط روستایی تأثیر به سزایی در میزان رشد اقتصادی کشورها داشته است. شناخت ویژگی های اقتصادی و ابزارهای به کار رفته در فرآیند رسیدن به سطحی مطلوب از توسعه یافتگی بسیار با اهمیت است. گ چکیده کاملاقتصاد روستایی بخشی از اقتصاد کشورها را در بر می‌گیرد که با توجه به تعداد ساکنین شاغل در محیط روستایی تأثیر به سزایی در میزان رشد اقتصادی کشورها داشته است. شناخت ویژگی های اقتصادی و ابزارهای به کار رفته در فرآیند رسیدن به سطحی مطلوب از توسعه یافتگی بسیار با اهمیت است. گردشگری روستایی یکی از عناصر تأثیرگذار در رشد اقتصاد روستایی و محرک در رونق زندگی روستاییان شناخته شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش گردشگری بر کارآفرینی نواحی روستایی به دنبال پاسخ به این سوال می باشد که گردشگری روستایی چگونه می تواند زمینه توسعه کارآفرینی روستایی را فراهم کند؟ از این منظر، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی از طریق گردآوری اطلاعات به تکمیل پرسش نامه در قالب طیف لیکرت طراحی شده و سوالات تحقیق از طریق نرم افزار آماری SPSS و EXCEL و نقشه ها با استفاده از نرم افزار ARC GIS تهیه شده اند. جامعه آماری این پژوهش 14 نقطه روستایی می باشد، که از آن میان 383 نفر از سرپرستان خانوار روستایی به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین گردشگری و کارآفرینی روستایی رابطه مستقیم وجود دارد. نتایج پژوهش با توجه به بررسیهای صورت گرفته بیان کننده اهمیت گردشگری در روند افزایش اشتغال و رشد کارآفرینی میباشد و افزایش توان گردشگری روستایی باعث رونق کسب و کار و افزایش فرصتهای کارآفرینی و رشد اشتغال در مناطق روستایی می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - تحلیل وضعیت مناطق روستایی براساس شاخص های برنامه ریزی فضایی گردشگری (مطالعه موردی: شرق استان مازندران)
احمد رومیانی حمید شایان حمدالله سجاسی قیداری محمدرضا رضوانیبرنامهریزی فضایی گردشگری، یکی از رویکردهایی است که در دهه‌های اخیر در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی گردشگری موثر واقع شده است و مانند یک سیستم بر فضاهای گردشگری یک منطقه تسلط پیدا کرده و زمینه را برای مدیریت خردمندانه از فضا، انسان و فعالیت ف چکیده کاملبرنامهریزی فضایی گردشگری، یکی از رویکردهایی است که در دهه‌های اخیر در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی گردشگری موثر واقع شده است و مانند یک سیستم بر فضاهای گردشگری یک منطقه تسلط پیدا کرده و زمینه را برای مدیریت خردمندانه از فضا، انسان و فعالیت فراهم کرده است. لذا هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت مناطق روستایی براساس شاخصهای برنامه‌ریزی فضایی گردشگری در شرق استان مازندران می باشد. نوع تحقیق کاربردی و برای گر‌آوری داده‌ها از روش‌های میدانی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و رتبه‌بندی روستاها از روش-های آماری و مدلWASPAS ، GIS بهره گرفته شد. جامعه آماری این تحقیق 21 روستای مقصد گردشگری در سه گروه مردم محلی، گردشگران و کارشناسان در نظر گرفته شده است. یافته های آماره tتک نمونه‌ای نشان دهنده سطح معنی‌داری شاخصهای برنامه‌ریزی فضایی گردشگری روستای در محدوده مورد مطالعه است. همچنین بالاتر رتبه در بین مردم محلی، گردشگران و کارشناسان متعلق به روستای التپه(عباس آباد) با Qi برابر با 856/0 میباشد و در رتبه دوم روستای شهید‌آباد با Qi برابر با 129/0 و در رتبه سوم روستای نیالا با Qi برابر با 126/0 می باشد. روستاهای تیله نو با Qi برابر با 101/0، روستای اطراب با Qi برابر با 103/0 و لمراسک با Qi برابر 105/0 در رتبه‌های آخر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - آسیب شناسی کالبدی – فضایی توسعه گردشگری در روستاهای ساحلی ( مطالعه موردی: شهرستان رشت)
مانا کشوردوست تیمور آمارگردشگری ابزاری برای توسعه مناطق روستایی محسوب می شود. این روند موجب پدیدآیی اثرات گوناگون به دلیل شکنندگی و آسیب پذیری در برابر تغییرات محیطی و انسانی در روستاهای ساحلی شهرستان رشت گردیده است. لذا به لحاظ مشهود بودن تحولات سنوات اخیر، به آسیب شناسی توسعه این صنعت پرداخت چکیده کاملگردشگری ابزاری برای توسعه مناطق روستایی محسوب می شود. این روند موجب پدیدآیی اثرات گوناگون به دلیل شکنندگی و آسیب پذیری در برابر تغییرات محیطی و انسانی در روستاهای ساحلی شهرستان رشت گردیده است. لذا به لحاظ مشهود بودن تحولات سنوات اخیر، به آسیب شناسی توسعه این صنعت پرداخته شده است. روش انجام پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و دارای ماهیت کاربردی می باشد. در گردآوری داده ها از شیوه اسنادی - میدانی و جهت تحلیل پیامدهای توسعه گردشگری و تغییرات کاربری، ابتدا تصاویر ماهواره ای لندست،سنجنده ETM + و OLI سال های 2000 و 2017 تهیه و پیش پردازش آن ها انجام شد؛ سپس نقشه کاربری اراضی با روش طبقه بندی نظارت شده (SVM) در نرم افزار ENVI تهیه گردید. با بررسی نقشه ها، نتایج نشانگر افزایش مساحت مناطق انسان ساخت از 749/88به 1485/99 هکتار و تقلیل مساحت کاربری شالیزار از 2282/31 به 561/24 می باشد. برایند پژوهش حاکی از تاثیرات نظام نوین جهانی بر ابعاد کالبدی- فضایی کشورهای جنوب و در نهایت در ساختار روستاها، گسترش فضاهای ناهمگن تقاضا محور و پدیدآیی پیامدهای کالبدی ناسازگار و مداخله غیر نظام مند در مناطق ساحلی و پسکرانه ای بوده است. از این رو، فقدان برنامه ریزی می تواند عدم تحقق آثار مثبت گردشگری و بوجود آمدن پیامدهای منفی به ویژه در بعد کالبدی- فضایی را در پی داشته باشد و با توجه به لزوم حفظ این منبع جهت تامین نیازهای نسل کنونی و آتی، می بایست مورد استفاده اصولی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - بررسی شاخص های موثر در کیفیت زندگی روستایی (مطالعه موردی: دهستان عثمانوند- شهرستان کرمانشاه)
شهرام داروگری پروانه زیویار علیرضا استعلاجیمقدمه: کیفیت زندگی یکی از اساسی‌ترین مفاهیم توسعه در عصر حاضر است که به بررسی و ارزیابی رفاه عمومی فرد و جامعه می‌پردازد.هدف: هدف از این مقاله تأثیر شاخصهای کیفیت زندگی از دیدگاه روستاییان با رویکرد مدل سازی معادله ساختاری میباشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقا چکیده کاملمقدمه: کیفیت زندگی یکی از اساسی‌ترین مفاهیم توسعه در عصر حاضر است که به بررسی و ارزیابی رفاه عمومی فرد و جامعه می‌پردازد.هدف: هدف از این مقاله تأثیر شاخصهای کیفیت زندگی از دیدگاه روستاییان با رویکرد مدل سازی معادله ساختاری میباشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است.روش‌شناسی تحقیق: برای دستیابی به اهداف تحقیق، ابتدا با استفاده از فرمول کوکران، نمونه آماری مورد پرسش تعداد 225 سرپرست خانوار تعیین گردید. این تعداد با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) انجام شده است. در این تحقیق متغیرهای مشاهده شده برای چهار مؤلفه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی به دست آمد. چهار مدل تحلیل عاملی مرتبه اول برای اندازه گیری چهار زیر مقیاس کیفیت زندگی تدوین و اعتبار سنجی شد. نهایتاً چگونگی نقش و تأثیر متغیرهای مشاهده شده و مؤلفه‌های چهارگانه حاصل از آنها بر کیفیت زندگی به عنوان متغیر وابسته پنهان اصلی، و روابط بین آنها به کمک یک مدل ساختاری تحلیل عاملی تأییدی (CFA) پنج عاملی مرتبه دوم تحلیل شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر، روستاهای دهستان عثماوندان شهرستان کرمانشاه است.یافته ها: یافته ها از پردازش و اعتبار قابل قبول هر چهار مدل اندازه گیری کیفیت زندگی و تحقق اهداف و نیز مدل پنج عاملی مرتبه دوم برای بررسی کیفیت زندگی، بر اساس داده‌های گرد آوری شده بود.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که شاخص اجتماعی به میزان 93/0، شاخص محیطی به میزان 97/0، شاخص کالبدی به میزان 99/0 و شاخص اقتصادی با کمتریت تأثیر به میزان 25/0 بر کیفیت زندگی تأثیر داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - راهبردهای اجرایی کاهش تغییر کاربری اراضی کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان بینالود)
امین فعال جلالی مریم قاسمی مسعود مینائیمقدمه: موضوع کاربری زمین طی چند سال گذشته به دلیل درک تأثیر تغییر کاربری زمین بر عملکرد سامانه زمین بسیار مورد توجه قرار گرفته تاجایی که امروزه مسأله تغییر کاربری‌اراضی از مهمترین چالش‌ها در نظام مدیریت منابع طبیعی و انسانی محسوب می‌شود. هدف پژوهش: بر این اساس پژوهش حا چکیده کاملمقدمه: موضوع کاربری زمین طی چند سال گذشته به دلیل درک تأثیر تغییر کاربری زمین بر عملکرد سامانه زمین بسیار مورد توجه قرار گرفته تاجایی که امروزه مسأله تغییر کاربری‌اراضی از مهمترین چالش‌ها در نظام مدیریت منابع طبیعی و انسانی محسوب می‌شود. هدف پژوهش: بر این اساس پژوهش حاضر در تلاش است به کمک ابزارهای برنامه ریزی استراتژیک، راهبردهای اجرایی مطلوب به منظور کاهش تغییر کاربری اراضی کشاورزی را شناسایی و ارائه نماید. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و از دو ابزار SWOT-QSPM استفاده گردیده است. از مجموع 14روستای شهرستان بینالود که طی سالهای اخیر دارای تغییرکاربری غیرمجاز کشاورزی بوده اند، 8 روستای بالای 100 مورد تغییر کاربری‌اراضی، به عنوان نمونه انتخاب گردید. واحد تحلیل خبرگان روستایی آشنا به محیط داخلی و خارجی در ارتباط با موضوع تحقیق و روش نمونه‌گیری گلوله برفی بوده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این پژوهش روستاهایی که دارای بیش ترین مقدار تغییر کاربری اراضی در شهرستان بینالود، واقع در استان خراسان رضوی بودند.یافته ها و بحث: براساس مطالعات اکتشافی، 18 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت و 29 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیت و تنگنا پیش روی تغییر کاربری‌اراضی کشاورزی شهرستان بینالود شناسایی گردید و نظرات سه گروه خبره و مطلع محلی در قالب پرسشنامه در مورد عوامل داخلی و خارجی شناسایی شده، در طیف لیکرت سوال گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در ماتریس SWOT با توجه به امتیاز 242/2=IFE و 769/2=EFE، به منظور کاهش تغییر کاربری‌اراضی کشاورزی، راهبردهای محافظه کارانه (حداکثر-حداقل) بهینه شناخته شد. در ادامه 6 راهبرد شناسایی‌شده به کمک ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی(QSPM)، اولویت‌بندی گردید. نتایج: در این زمینه مهمترین راهبرد ساماندهی به ساخت و سازهای بی رویه و غیراصولی با اجرای برنامه‌های نظارتی دولتی با امتیاز 1.211 شناسایی گردید. لذا ضروری است تغییرات کاربری زمین، توسط مدیریت صحیح زمین کنترل گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تبیین پیامدهای تغییر کاربری اراضی کشاورزی بر تحولات جمعیتی نواحی روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان ساری، استان مازندران)
سیده فهیمه هاشمپور نصرالله مولائی هشجین محمدباسط قریشی بهمن رمضانیتغییرات کاربری اراضی کشاورزی در واقع به عنوان یکی از پدیده‌های نامطلوب و آشکار نشئت گرفته از زیاده خواهی‌های انسان به شمار می‌آید. یکی از مهمترین پیامدهای حادث شده از این تغییر نامطلوب، ایجاد بی نظمی در معیشت و درآمد ساکنان محلی و بروز تحرکات جمعیتی است. براین اساس هدف چکیده کاملتغییرات کاربری اراضی کشاورزی در واقع به عنوان یکی از پدیده‌های نامطلوب و آشکار نشئت گرفته از زیاده خواهی‌های انسان به شمار می‌آید. یکی از مهمترین پیامدهای حادث شده از این تغییر نامطلوب، ایجاد بی نظمی در معیشت و درآمد ساکنان محلی و بروز تحرکات جمعیتی است. براین اساس هدف اصلی این پژوهش، بررسی پیامد تغییر کاربری اراضی کشاورزی بر تحولات جمعیتی نواحی روستایی شهرستان ساری است. روش انجام این تحقیق توصیفی- تحلیلی و از روش کتابخانه ای و پیمایشی جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 25 روستا که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده سهمیه‌ای تعیین و بر اساس فرمول کوکران 381 خانوار به عنوان حجم نمونه جهت توزیع پرسشنامه، تعیین گردیده است. نتایج تحلیل‌های بدست آمده نشان داد که مساحت اراضی کشاورزی در طی 10سال اخیر به میزان 6 درصد کاهش یافته است این کاهش در میزان مساحت و تولیدات کشاورزی، روی تحرکات جمعیت روستاها تأثیر زیادی داشته بطوریکه روستاهای با فاصله نزدیک به شهر و دریا به دلیل برخورداری از امتیاز مجاورت و همزیستی با شهر به ویژه در ابعاد فرصتهای شغلی و بهره‌مندی از خدمات و زیرساختها، از مزیت ارزانی شرایط زندگی و به خصوص اجاره مسکن و یا حتی خرید زمین یا مسکن بهره‌مند بوده، زمینه‌ساز رشد جمعیت پذیری در این روستاها می‌شود، و در روستاهای دور از شهر به علت عدم دسترسی و شکل گیری مطلوب خدمات و امکانات، اما ارزش افزوده اراضی کشاورزی حاصل از تغییرات کاربری به روند تخلیه جمعیتی در این روستاها دامن زده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - تبیین نقش گردشگری در پایداری کالبدی و نهادی روستاها (شهرستان آمل- استان مازندران)
مریم گازا نصرالله مولائی هشجین عیسی پوررمضان محمد رضا افشاری آزادمقدمه: گسترش گردشگری از پدیده های مهم امروزاست، درواقع در شرایط کنونی میعادگاه گردشگران از شهرهای بزرگ و تاریخی به‌سوی فضاهای روستایی و طبیعی تغییر ماهیت داده که این امر به‌نوبه‌ی خود در زمینه توسعه نواحی روستایی تأثیر به سزایی گذاشته است. هدف: آنچه در پژوهش حاضر به‌عنو چکیده کاملمقدمه: گسترش گردشگری از پدیده های مهم امروزاست، درواقع در شرایط کنونی میعادگاه گردشگران از شهرهای بزرگ و تاریخی به‌سوی فضاهای روستایی و طبیعی تغییر ماهیت داده که این امر به‌نوبه‌ی خود در زمینه توسعه نواحی روستایی تأثیر به سزایی گذاشته است. هدف: آنچه در پژوهش حاضر به‌عنوان هدف اصلی در نظر گرفته شد، تعیین نقش گردشگری در پایداری کالبدی و نهادی روستاها می باشد.روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف تحقیق کاربردی؛ از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها نیز به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 365 خانوار برآورد شده است. اعتبار سنجی روایی و پایایی پرسشنامه از طریق نظرات اساتید جغرافیا و برنامه ریزی روستایی با استفاده از نرم‌افزار SPSS با محاسبه آلفای کرونباخ در گویه های بهبود زیرساخت و بهبود کیفیت دسترسی به خدمات مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری پیرسون استفاده‌شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: 85 روستای برخوردار از منابع و جاذبه های گردشگری شهرستان آمل استان مازندران مورد هدف قرار داده است. نتیجه گیری: نتایج تحلیل به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که بهبود زیرساخت و بهبود کیفیت دسترسی به خدمات در روستا، مرتبط با توسعه پایدار روستایی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - تحلیل شاخص های اثرگذار رسانه ملی از دیدگاه ساکنان نواحی روستایی (مطالعه موردی:روستاهای شهرستان رودسر)
محمدباقر باقرزاده صدیقه حسنی مهر رفعت شهماری اردجانی حسین اصغریاز میان ابعاد و زمینه‌های متعدد توسعه، توسعه روستایی به دلیل نقش محوری روستاها در تعادل زیستی و جمعیتی جوامع بخش قابل‌توجهی از مطالعات و طرح‌های توسعه را به خود اختصاص داده و محققان بسیاری ثابت نموده اند نواحی روستایی یکی از بهترین عرصه ها برای استفاده موثر از فن آوری ا چکیده کاملاز میان ابعاد و زمینه‌های متعدد توسعه، توسعه روستایی به دلیل نقش محوری روستاها در تعادل زیستی و جمعیتی جوامع بخش قابل‌توجهی از مطالعات و طرح‌های توسعه را به خود اختصاص داده و محققان بسیاری ثابت نموده اند نواحی روستایی یکی از بهترین عرصه ها برای استفاده موثر از فن آوری ارتباطات می باشد. به همین دلیل پژوهش حاضر بر آن است در روستاهای رودسر شاخص های موثر رسانه ملی را بر اساس دیدگاه ساکنان این محدوده کشف و بررسی نماید و با ارائه راهکارهای مناسب این ارتباط را تقویت نماید. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. پس از مطالعات اسنادی، استفاده از تکنیک طوفان مغزی و در نهایت بومی سازی 4 مولفه( میزان آگاهی، تغییرات سبک زندگی، علاقه به تحصیل و آموزش و کارآفرینی) شناسایی و برای هر کدام تعدادی متغیر در نظرگرفته شد. سپس اطلاعات مورد نیاز به کمک ابزارپرسشنامه و خانوارهای روستایی(382 نفر) جمع آوری و مراحل شاخص سازی طی شد. با در نظر گرفتن رویکرد روستاییان مشخص شد متغیرهای انتخابی تاثیر مثبتی بر رسانه ملی داشته اند. پس از طی مراحل شخص سازی و به کمک آزمون تی تک نمونه رابطه 27 شاخص یافت شده و رسانه ملی سنجیده و مشخص شد یک ارتباط دوسویه بین رسانه ملی و شاخص ها وجود دارد. در نهایت می توان ادعا نمود مدیران محترم با استفاده از شاخص های اثرگذار رسانه ملی می توانند کاستی های موجود در این رسانه را کمرنگ و بر مزیتهای آن بیافزایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - ارزیابی مدیریت محلی در نواحی روستایی غرب و جنوب غرب استان گیلان
محمود قاسم نژاد نصرالله مولائی هشجین محمد باسط قریشی عیسی پوررمضانمدیریت روستایی مجموعه ای از اطلاعات و مهارتها و رکن اساسی سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرای برنامه های توسعه روستایی بوده و از محورهای اساسی در تحلیل مسایل روستایی به شمار می رود. مدیریت محلی با ماهیت مدیریت مرکزی، شکل سازمان یافته، تابع حکومت مرکزی یکی از نمودهای مدیریت چکیده کاملمدیریت روستایی مجموعه ای از اطلاعات و مهارتها و رکن اساسی سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرای برنامه های توسعه روستایی بوده و از محورهای اساسی در تحلیل مسایل روستایی به شمار می رود. مدیریت محلی با ماهیت مدیریت مرکزی، شکل سازمان یافته، تابع حکومت مرکزی یکی از نمودهای مدیریت روستایی است که به علت قدرت تصمیم گیری قابل ملاحظه از اهمیت بسیاری در نواحی روستایی برخوردار است. به همین علت تحقیق حاضر با هدف ارزیابی مدیریت محلی و با شیوه توصیفی-تحلیلی در مناطق روستایی غرب و جنوب غربی استان گیلان (7 شهرستان) به مطالعه موضوع پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل فرمانداران، بخشداران، کارشناسان فرمانداریها، کارشناسان بخشداریها، کارشناسان بنیاد مسکن، کارشناسان جهاد کشاورزی، کارشناس امور روستایی استانداری، دهیاران و اعضای شورای اسلامی(156 پاسخگو)و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل رگرسیون استفاده است. ابتدا به کمک تکنیک دلفی سه مولفه آگاهی و نگرش، قوانین و ضوابط و شاخص های محلی ( شامل 54 متغیر) انتخاب شده و جهت ارزیابی موضوع از نظر جامعه محلی مورد سنجش قرار گرفته اند. سپس به کمک تحلیل رگرسیون مشخص شد این سه مولفه بر مدیریت محلی تاثیرگذار بوده است. همچنین با مشاهده حد مثبت بالا و پایین حاصل از آزمون تی تک نمونه می توان ادعا نمود هر سه شاخص در وضعیت مطلوبی قرار دارند و با توجه به آماره T به ترتیب شاخص محلی، آکاهی و نگرش و سپس قوانین و ضوابط بیشترین تا کمترین تاثیر را بر مدیریت محلی در محدوده مورد مطالعه داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - تعیین زمینه های سرمایه گذاری بخش خصوصی برای توسعه فعالیت های صنایع روستایی در نواحی روستایی شهرستان کرمانشاه
مسعود صفری علی اکبری پرویز کردوانی فرزاد مرادینواحی روستایی ایران امروزه با چالش های اساسی روبرو می باشد یکی از این چالش ها بیکاری و پیامدهای منفی می باشد. در این راستا روستاهای شهرستان کرمانشاه هم مانند دیگر روستاهای ایران در طی سال های اخیر پیوسته با مهاجرت های روستا - شهری روبرو بوده است. برای جبران چالش بیکاری چکیده کاملنواحی روستایی ایران امروزه با چالش های اساسی روبرو می باشد یکی از این چالش ها بیکاری و پیامدهای منفی می باشد. در این راستا روستاهای شهرستان کرمانشاه هم مانند دیگر روستاهای ایران در طی سال های اخیر پیوسته با مهاجرت های روستا - شهری روبرو بوده است. برای جبران چالش بیکاری در این منطقه توسعه فعالیت های مرتبط با صنایع روستایی می تواند بسیار مؤثر باشد در همین راستا این تحقیق با هدف بررسی زمینه های سرمایه گذاری بخش خصوصی در راستای توسعه صنایع روستایی و تبدیلی و تکمیلی تهیه و تنظیم شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی با تأکید بر پیمایش میدانی و تهیه و تنظیم پرسش نامه می باشد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد پردازش و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها تحقیق بیانگر آن است که بین سطح درآمد و تمایل به سرمایه گذاری رابطه ای وجود ندارد. بلکه سرمایه گذاری بخش خصوصی بیشتر تحت تأثیر عوامل دیگری مانند حمایت های دولتی از قبیل وام و آموزش های کارآفرینی و آینده شغلی دارد. همچنین از بین ویژگی های فردی تنها بین سن و تمایل به سرمایه گذاری رابطه معنادار وجود دارد. از یافته های دیگر این تحقیق تمایل زیاد پاسخ گویان برای فعالیت در بخش صنایع روستایی می باشد. در نتیجه گیری ذکر این نکته مهم است که بخش خصوصی تمایل زیادی برای سرمایه گذاری در بخش صنایع روستایی دارد اما عوامل تأثیر گذاری مانند پرداخت وام و حمایت های بخش دولتی می تواند روند سرمایه گذاری بخش خصوصی را بهبود بخشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - محدودیت منابع آب و نقش آن در ناپایداری مناطق روستایی استان خراسان رضوی
مجید یاسوریاستان خراسان در شمال شرق کشور به علت واقع شدن در منطقه خشک ونیمه خشک ، مجاورت با کویرهای نمک ومرکزی در سمت غرب ، مجاورت با مناطق پست افغانستان وبادهای 120 روزه سیستان در سمت جنوب وجنوب شرق از یک طرف و استقرار نامناسب جمعیت و فعالیت و بهره برداری نامناسب از منابع منطقه ، چکیده کاملاستان خراسان در شمال شرق کشور به علت واقع شدن در منطقه خشک ونیمه خشک ، مجاورت با کویرهای نمک ومرکزی در سمت غرب ، مجاورت با مناطق پست افغانستان وبادهای 120 روزه سیستان در سمت جنوب وجنوب شرق از یک طرف و استقرار نامناسب جمعیت و فعالیت و بهره برداری نامناسب از منابع منطقه ، دچار محدودیت شدید منابع آب شده است. پایین بودن میزان بارندگی وتوزیع نامناسب زمانی ومکانی، بالا بودن درجه تبخیر وتعرق وجدا افتادگی طبیعی و پراکندگی شدید نقاط سکونتگاهی و ناپایداری اقتصادی در نواحی روستایی را بدنبال داشته است. در این استان مکان گزینی جمعیت و فعالیت بر اساس قابلیتها و محدودیتهای آب صورت نگرفته است در نتیجه ساختار فضایی استان تحت تاثیر عوامل محیط طبیعی ، سیاست گذاریهای استقرار جمعیت و فعالیت و زیر ساختهای تولیدی است. این وضعیت موجب بروز عدم تعادل بین ظرفیت منابع و میزان بهره برداری از آن شده و تخریب منابع پایه توسعه را به دنبال داشته است. در این مقاله سعی شده تا ابتدا تصویری از وضع موجود ساختار فضایی استان و چگونگی پراکندگی جمعیت و فعالیت و ویژگیهای منابع آبی ارائه و سپس ارتباط آن با توسعه روستایی مشخص شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - روند شکل گیری و گسترش خانه های دوم در حوزه های جنگلی- کوهستانی شمال کشور در طی سال های 85-1345
خدیجه گلین مقدمامروزه ساخت خانه های دوم به عنوان یکی از پیامدهای توسعه گردشگری در بعضی از مناطق دنیا تلقی می گردد. طی دهه اخیر ساخت خانه های دوم در پیرامون شهر های بزرگ و به خصوص شمال ایران رواج و در حال توسعه می باشد. در همین راستا منطقه جنت رودبار در شهرستان رامسر به دلیل برخورداری چکیده کاملامروزه ساخت خانه های دوم به عنوان یکی از پیامدهای توسعه گردشگری در بعضی از مناطق دنیا تلقی می گردد. طی دهه اخیر ساخت خانه های دوم در پیرامون شهر های بزرگ و به خصوص شمال ایران رواج و در حال توسعه می باشد. در همین راستا منطقه جنت رودبار در شهرستان رامسر به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی مناسب، نزدیکی به دریا و جنگل و مناطقی که گردشگران از آنجا می آیند (مانند تهران)، بشدت تحت تاثیر گردشگری خانه های دوم قرار دارد. ازدحام جمعیت در تابستان، کمبود امکانات، آلودگی های زیست محیطی، تغییر در کاربری اراضی و... از مهمترین پیامدهای منفی گردشگری خانه های دوم در این منطقه بشمار می رود. در این مقاله با انجام مطالعات میدانی در 46 روستای دایمی و فصلی ماهیت و روند شکل گیری و گسترش خانه های دوم طی سال های 1385- 1345 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها حاکی از آن است که با برنامه ریزی کارا می توان از گردشگری خانه های دوم در راستای بهبود رفاه و توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاهای منطقه جنت رودبار بهره برد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - توسعه پایدار اجتماعی و فرهنگی با تمرکز بر ابنیه مذهبی شهرها و روستاهای اسلامی
غزال نوری آراز نجفی فرزاد مافییکی از مهمترین موضوعاتی که امروزه مورد توجه قرار گرفته، توسعه پایدار شهری و روستایی و عوامل تاثیرگذار در آن است. ارجحیت توجه به پایداری اجتماعی و فرهنگی به عنوان جنبه کلیدی توسعه پایدار نسبت به توسعه اقتصادی، محیطی و جغرافیایی نادیده گرفته شده است. از آنجا که عوامل متعد چکیده کاملیکی از مهمترین موضوعاتی که امروزه مورد توجه قرار گرفته، توسعه پایدار شهری و روستایی و عوامل تاثیرگذار در آن است. ارجحیت توجه به پایداری اجتماعی و فرهنگی به عنوان جنبه کلیدی توسعه پایدار نسبت به توسعه اقتصادی، محیطی و جغرافیایی نادیده گرفته شده است. از آنجا که عوامل متعددی بر توسعه فرایندهای اجتماعی و فرهنگی تأثیر می گذارند، این جنبه از توسعه پایدار را می توان با بررسی شاخصه های محیطی و بستر محله های اسلامی که معرف معیارهای اجتماعی در همگونسازی فرهنگی است، مورد بحث قرار داد و از آنها در تخصیص منابع مورد نیاز اجتماعی استفاده نمود. در مقاله حاضر، معیارهایی که بر ثبات اجتماعی و فرهنگی محیط تأثیر می گذارند، با مرور مطالعات پیشین در این زمینه مبتنی بر اهداف قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران یافته شد. بر این اساس معیارهای پایداری اجتماعی و فرهنگی در ایران عبارتند از جمعیت، امنیت، سلامت، تعاملات اجتماعی، همگونسازی فرهنگی، آموزش و اشتغال. از آنجا که محل پیدایش اولین نهاد اجتماعی شهر و روستا، محله میباشد که بعنوان کانون تجمعات، معلول عوامل متعدد سیاسی ـ مذهبی، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی بوده است، این مقاله به روش کتابخانه ای میدانی، به این نتیجه رسیده که با تکیه بر اهداف قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، بهینه سازی زیرساختهای فرهنگی محله و توسعه ابنیه مذهبی ، که بخشی از میراث فرهنگی است، وتداوم همگونسازیهای باورجمعی، منجر به پایداری اجتماعی و فرهنگی، به عنوان بخش مهمی از توسعه پایدار و متضمن حیات آن خواهدشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - An Investigation into Income Distribution in Zanjan Province: A Case Study of Rural Households in Abhar County
Mostafa Teimoori Nina Rajaee Mohammad hadi HajianThe present study aims to investigate income distribution in Zanjan Province, for which the statistics of cost-income of the households in rural areas of Abhar County were used. They were available in the Statistical Center of Iran. In order to measure income distributi چکیده کاملThe present study aims to investigate income distribution in Zanjan Province, for which the statistics of cost-income of the households in rural areas of Abhar County were used. They were available in the Statistical Center of Iran. In order to measure income distribution, the indicators of Lorenz curve, the Gini coefficient, the proportion of high-income groups to low-income groups, as well as the comparison of decades and quintiles are described below. The results indicated that 20% of the richest households in the rural community of Abhar County had more than half of the revenue, and four poor decades had less than 10% of revenue. The richest farmer docile had an income about 28 times as high as the poorest decade, and the richest non-farmer docile had an income about 74 times as high as the poorest non-farmer docile. The results of the Gini coefficient of the two occupational groups suggested that the Gini coefficient of people working in the agricultural sector was equal to 0.55, and that it was 0.56 for non-agricultural workers by comparison. The results of correlation analysis indicated a negative relationship between the age of household’s head and their annual income. Moreover education level of household’s head had a positive relationship with their annual income. In addition, there was no significant difference among annual incomes of households heads with different occupational groups. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - A Model Designed for the Information Management System of Entrepreneurship Training In Rural Areas of Ilam Province in Iran
روناک عالیپور اردشیر شیری همایون مرادنژادیThe present study aimed to provide a systematic model for the management of an information system for rural entrepreneurship training in Ilam province, Iran. The research used a descriptive methodology performed by the Delphi technique. The sample was taken by the purpo چکیده کاملThe present study aimed to provide a systematic model for the management of an information system for rural entrepreneurship training in Ilam province, Iran. The research used a descriptive methodology performed by the Delphi technique. The sample was taken by the purposive technique in which 15 experts including faculty members, executives, and experts were selected to participate in three Delphi rounds. At the end of round 3, the final model was confirmed by the panel to be composed of seven components (data collection, data storage, data quality control, data analysis, data dissemination, documentation, and data sharing and application) and 22 sub-components. The results showed that to use an information management system for entrepreneurship training, it is first necessary to specify the required data on rural areas (about economic, social, cultural, infrastructural, and ecological aspects) before their collection. For the sake of storage, the data should be inputted in a system specifically designed for the management of the entrepreneurship training information system. Based on the results, quality control, data analysis, dissemination, documentation, and sharing should be performed by the Governor’s Office of Economic Coordination. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - business opportunities for rural areas in Ilam province
همایون مرادنژادی مرجان واحدیThe rural areas of Ilam province are facing many problems in the field of employment and production, and the development of entrepreneurial activities in these areas is very necessary. Opportunity identification has a very fundamental role in entrepreneurial activities. چکیده کاملThe rural areas of Ilam province are facing many problems in the field of employment and production, and the development of entrepreneurial activities in these areas is very necessary. Opportunity identification has a very fundamental role in entrepreneurial activities.The study was carried out to home business opportunities for rural areas in Ilam province. The research used a combined qualitative and quantitative methodology. The methodology was qualitative in the first phase using semi-structured interviews and focus group discussions. The second phase was run by a descriptive-survey methodology. Participants were purposefully selected from village administrators, experts of the Coordination Office of Economic Affairs Governor, experts of the Jahad-e Agriculture organization, experts of the Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization, and experts of the Industry, Mining and Trade Organization. Data were collected from 72 participants in nine sessions as focus group discussion attended by 6-11 people. They were qualitatively analyzed by Strauss and Corbin’s constant comparison method in three coding phases. They were quantitatively analyzed with SPSS Software Package. In the end, the home businesses in priority in each Township were introduced for agricultural sector, processing industries, and handicraft industries. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - عوامل مؤثر بر پذیرش بیمه محصولات کشاورزی (مطالعه موردی: کشت پسته درمناطق روستایی شهرستان ابرکوه)
علیرضا استعلاجی ابراهیم فتحی‌نیا وحیده اکرمی ابرقوییامروزه رشد روز افزون جمعیت و تقاضا برای محصولات کشاورزی و غذایی متنوع و بیشتر، ضرورت سرمایه گذاری و حمایت بیمه ای از کشاورزی و تولید کنندگان محصولات کشاورزی را دو چندان نمود. چرا که کشاورزی به عنوان بخش اول فعالیت های اقتصادی بشر همواره نقش اساسی در حیات و توسعه جوامع چکیده کاملامروزه رشد روز افزون جمعیت و تقاضا برای محصولات کشاورزی و غذایی متنوع و بیشتر، ضرورت سرمایه گذاری و حمایت بیمه ای از کشاورزی و تولید کنندگان محصولات کشاورزی را دو چندان نمود. چرا که کشاورزی به عنوان بخش اول فعالیت های اقتصادی بشر همواره نقش اساسی در حیات و توسعه جوامع از جمله جوامع روستایی دارد. که در این بین محصول پسته به دلیل دارا بودن ارزش غذایی بالا، مورد تقاضای بازار های بین المللی، و مطابق با شرایط آب و هوایی کشور باید مورد توجه قرار گیرد. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی، از نوع تحلیلی- توصیفی و با رویکرد پیمایشی بود. در این مقاله به موضوع سازه های موثر بر پذیرش بیمه (مورد پژوهش: کشت پسته در مناطق روستایی شهرستان ابرکوه) پرداخته شـد و نحـوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (استفاده از مقالات، کتاب ها، پایان نامه ها، سازمان های مختلف، نرم افزار های، Minitabو SPSS) و با استفاده از رگرسیون لجستیک بررسی گردید. جامعه آماری پژوهش آن دسته از ساکنان روستایی شهرستان ابرکوه بودند که به کشت پسته مشغول هستند (چه به صورت فعالیت اصلی یا به عنوان فعالیت فرعی در کنار سایر مشاغل یا سایر کشت ها). داده های مورد نیاز با استفاده از 141پرسشنامه و از طریق نمونه گیری تصادفی در فصل زراعی 1394-1395 گردآوری شد. به منظور سنجش روایی پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای سنجش پایایی آن از آماره آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن در حد 85% تعیین گردید. نتایج این پژوهش نشان داد، سازه هایی مانند: سطح تحصیلات پسته کاران، عملکرد محصول، وضعیت شغلی، میزان ارائه بموقع خدمات، رضایت از غرامت دریافتی، ارتباط با کارشناسان و مروجان ترویج، شرکت در کلاس ها و میزان عضویت در تشکل ها رابطه مثبت و معنی داری با میزان پذیرش بیمه محصول پسته دارند. همچنین میزان رضایت از غرامت دریافتی، مهم ترین سازه در پذیرش بیمه محصول پسته در بین پسته کاران روستایی شهرستان ابرکوه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - رتبه بندی مناطق روستایی ایران ازنظر دستیابی به امکانات فناوری اطلاعات و ارتباطات با بهره‌گیری از روش TOPSIS
عادله اسمعیلی دستجردی محمد چیذری محمود متوسلی حسن صدیقیامروزه فناوری های پیشرفته به‌عنوان یکی از شاخص های اصلی رشد، توسعه و اعتلای کشورها محسوب می شوند. بااین‌حال، وجود شکاف دیجیتالی بین مناطق شهری و روستایی یکی از نگرانی های عمده در خصوص توسعه فناوری‌های ارتباطی است زیرا چنین شکافی مناطق روستایی را از مزایای سیاست های توسع چکیده کاملامروزه فناوری های پیشرفته به‌عنوان یکی از شاخص های اصلی رشد، توسعه و اعتلای کشورها محسوب می شوند. بااین‌حال، وجود شکاف دیجیتالی بین مناطق شهری و روستایی یکی از نگرانی های عمده در خصوص توسعه فناوری‌های ارتباطی است زیرا چنین شکافی مناطق روستایی را از مزایای سیاست های توسعه، بی بهره و یا کم‌بهره کرده و فاصله بین شهر و روستا را افزایش می دهد. به‌منظور دستیابی به رشد متوازن و همه جانبه در مناطق روستایی لازم است وضعیت روستاهای مختلف ازنظر دستیابی به امکانات مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات، ارزیابی و نقاط ضعف شناسایی و سیاست‌گذاری‌های لازم برای بهبود و اصلاح شرایط آنها انجام گیرد. رتبه بندی مناطق روستایی ازنظر دسترسی به امکانات فوق می تواند در دستیابی به این مهم مؤثر باشد. در تحقیق حاضر، دو هدف دنبال شده است. اول، بررسی تأثیر عامل فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توسعه بخش کشاورزی و دوم، رتبه بندی مناطق روستایی ازنظر دستیابی به امکانات فناوری اطلاعات و ارتباطات با استفاده از تکنیک TOPSISو روش موزون جمع پذیر سلسله مراتبی است. برای دستیابی به هدف اول، شاخص مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات محاسبه‌شده، سپس تأثیر آن بر تابع رشد بخش کشاورزی ارزیابی گردیده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می دهد فناوری اطلاعات و ارتباطات بر شاخص های مربوط به توسعه، تأثیر مثبت و معنی دار داشته است. بر اساس رتبه بندی های انجام‌شده، استان های تهران، خراسان رضوی و فارس به ترتیب بیشترین دسترسی را به امکانات فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - بررسی اعتبار عاملی پرسشنامه "ایجاد سیستم آموزش از راه دور در مناطق روستایی" با تاکید بر تحلیل عاملی تاییدی
امیرحسین اورکی محبوبه سادات فدوی نرگس سعیدیانهدف این پژوهش بررسی اعتبار عاملی پرسشنامه "ایجاد سیستم آموزش از راه دور در مناطق روستایی" با تاکید بر تحلیل عاملی تاییدی بود. روش پژوهش ترکیبی متوالی اکتشافی بود. در بخش کیفی مطالعه از تحلیل محتوا با رویکرد استقرایی استفاده گردید. محیط پژوهش در این بخش، 84 مورد مستندات چکیده کاملهدف این پژوهش بررسی اعتبار عاملی پرسشنامه "ایجاد سیستم آموزش از راه دور در مناطق روستایی" با تاکید بر تحلیل عاملی تاییدی بود. روش پژوهش ترکیبی متوالی اکتشافی بود. در بخش کیفی مطالعه از تحلیل محتوا با رویکرد استقرایی استفاده گردید. محیط پژوهش در این بخش، 84 مورد مستندات شامل 67 مقاله و کتب، 17 متن مصاحبه در حوزه آموزش از راه دور که به عنوان نمونه انتخاب گردید، مولفه های به دست آمده در این پژوهش شامل 7 مولفه اصلی مشتمل بر زیرساخت مدیریت و رهبری، زیرساخت اقتصادی، زیرساخت فنی، زیرساخت آموزشی، زیرساخت فرهنگی- اجتماعی و ارزشی، زیرساخت سازمانی و زیرساخت انسانی و 25 مولفه فرعی بودند. برای سنجش روایی از ضریب نسبی روایی محتوایی و برای تعیین پایایی مضامین از ضریب هولستی استفاده گردید که ضریب پایایی استخراج شده 98/0 بود که نشان دهنده پایایی بالای مضامین بود. در بخش کمی تعداد 290 نفر از اعضای نمونه به روش کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه 70 گویه ای محقق ساخته بود. برای بررسی روایی پرسشنامه از روایی صوری، محتوایی و سازه، و جهت سنجش پایایی آن از آلفای کرونباخ با مقدار 90/0 استفاده شد. با توجه به شاخص های برازش کای اسکوئر نسبی، برازش تطبیقی، برازش تطبیقی مقتصد و هلتر، مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. در نهایت اعتبار عاملی پرسشنامه "ایجاد سیستم آموزش از راه دور در مناطق روستایی" با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400