تحلیل الگوی فضایی عدالت توزیعی در منطقه روستایی جنوب استان آذربایجان غربی
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
آرزو انوری
1
(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران.)
وحید ریاحی
2
(دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران.)
فرهاد عزیزپور
3
(دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران.)
حسن افراخته
4
(استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران.)
کلید واژه: آذربایجان غربی, عدالت توزیعی, الگوی فضایی, منطقه روستایی,
چکیده مقاله :
بررسی الگوی عدالت فضایی در نقاط روستایی، یکی از مباحث علمی مهم است که نگاه جامعه علمی، سیاستگذران و برنامه ریزان را به خود جلب نموده است. عرصه های روستایی متاثر از فرایندهای فضایی از سطح برخورداری متفاوتی از هم برخوردار هستند. برخی از آنها، سطح برخورداری مناسب و برخی دیگر سطح برخورداری نامناسب تری دارند. این ویژگی، الگوهای پراکنش فضایی متفاوتی از عدالت (توزیعی) را به عینیت رسانده است. از این رو، مقاله حاضر به منظور بررسی و کشف این الگو (الگوی عدالت توزیعی) در مناطق روستایی جنوب استان آذربایجان غربی تهیه و ارایه گردیده است. در این تحقیق مبتنی بر رهیافت اثبات گرایی انتقادی، از روش شناسی کمی استفاده شده است. همچنین، تحقیق حاضر بر اساس روش، توصیفی- تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش 1143 روستای دارای سکنه با مجموع جمعیت 418948 در 9 شهرستان جنوب آذربایجان غربی است. این پژوهش با به کارگیری 8 شاخص خدمات روستایی که در مجموع از 77 معرف تشکیل شده، انجام گرفته است. برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای استفاده شده است. برای شناسایی الگوی فضایی توزیع خدمات روستایی از «روشIDW »، برای خوشه بندی فضایی نقاط روستایی از روش «گیتس ارد جی» بر مبنای مدل های شش ضلعی و برای تأیید الگوی سازی خوشه های فضایی از آماره موران استفاده شده است. همچنین، از رگرسیون وزنی جغرافیایی برای نیاز سنجی نقاط روستایی به خدمات روستایی استفاده شده است. مبتنی بر یافته ها، تحقیق حاضر به نتایج زیر دست یافت:
الگوی توزیع خدمات روستایی درسطح منطقه از الگویی کاملا خوشه ای تبعیت می کند. این الگو، برخورداری نابرابری را برای روستاها بدنبال داشته ست. همچنین، الگوی نیاز به خدمات روستایی با االگوی خوشه ای توزیع فضایی خدمات منطبق نیست و افزایش خدمات روستایی درخیلی از روستاهای کم برخوردار بر میزان جمعیت پذیری آنها تأثیرگذار نخواهد بود.
The study of the pattern of spatial justice in rural areas is one of the important scientific topics that has attracted the attention of the scientific community, policy makers and planners. Rural areas have different levels of achievement affected by spatial processes. Some of them have a good level of achievement and the others have a more inappropriate level of achievement. This feature has embodied different spatial distribution patterns of (distributive) justice. Therefore, the present article has been prepared to study and discover this model (distributive justice model) in rural areas of the south of West Azerbaijan province. the purpose of this study is Investigating and analyzing the pattern of distributive justice in rural areas of south of West Azerbaijan province. In this research, quantitative methodologyhas been used, based on the Critical Positive Approach.the research method is descriptive-analytical and the purpose of this study is practical.The statistical population of the study is 1143 inhabited villages with a total population of 418948 in 9 cities of South West Azerbaijan. This study used 8 rural service indicators and 77 indicators. A library method was used to collect the data. “IDW method” was used to identify the spatial pattern of rural services distribution, the “Getis-. Ord-Gi” method was used for spatial clustering of rural areas based on hexagonal models, and the Moran's statistic was used for confirming the spatial clustering model.Also, geographic weight regression was used to assess rural areas' need for rural services.Based on the findings, the present study achieved the following results:
The pattern of rural servicesdistribution follows a completely clustered pattern the region. This pattern has resulted inequality for the villages.Also, the pattern of need for rural services does not match the cluster pattern of spatial distribution of services, and the increase in rural services in many low-income villages will not affect their population size.
_||_
