منابع طبیعی

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی کارایی روش ترکیبی تحلیل سلسله مراتبی و سوآت در ارزیابی مدیریت آتش سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی استان فارس(مطالعه موردی: شهرستان شیراز)
حسین قره داغی زهرا ماکولاتی

مقدمه: شناسایی مهمترین عوامل بروز بحران آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و ارزیابی مهم‌ترین فاکتور‌های تأثیرگذار در مقابله با آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع ملی (جنگل‌ها و مراتع) شهرستان شیراز با استفاده از روش ت چکیده کامل

مقدمه: شناسایی مهمترین عوامل بروز بحران آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و ارزیابی مهم‌ترین فاکتور‌های تأثیرگذار در مقابله با آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع ملی (جنگل‌ها و مراتع) شهرستان شیراز با استفاده از روش ترکیبی تصمیم‌گیری چندمعیاره و سوآت (SWOT) می‌باشد. مواد و روش‌ها: منطقه موردمطالعه مراتع و جنگل‌های شهرستان شیراز می‌باشد. نمونه تحقیق در این پژوهش متشکل از 20 نفر از مسئولین و کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس، 4 نفر از اعضاء هیأت علمی دانشگاه و مرکز تحقیقات منابع طبیعی استان فارس، 5 نفر از اعضای هیأت مدیره تعاونی‌های بهره برداران منابع طبیعی فارس و درمجموع 29 نفر می‌باشد که بصورت تصادفی از بین جامعه هدف انتخاب شدند. پرسشنامه تحقیق با استفاده از نظرات کارشناسان تهیه گردید. نتایج و بحث: ﻧﺘﺎﯾﺞ نشان داد که ﺗﻌﺪاد 8 ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻮت داﺧﻠﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ 9 ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌﻒ داﺧﻠﯽ ﻗﺮار ﮔﺮفت. جمع عوامل داخلی برابر با 42/2 می‌باشد که بیانگر این است که ضعف‌های پیش رو بر نقاط قوت غلبه دارد. ﺗﻌﺪاد 9 فرصت خارجی در ﺑﺮاﺑﺮ 9 تهدید خارجی ﻣﻮرد ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮفت. با عنایت به اینکه جمع عوامل خارجی در این تحقیق برابر با 7/2 می‌باشد که بیانگر غلبه فرصت‌های پیش رو بر تهدیدهاست. نتیجه‌گیری: با توجه به امتیاز حاصله ﺑﺎﯾﺪ اﺳﺘﺮاﺗﮋی محافظه کارانه(so) را ﺑﻪ اﺟﺮا درآورد ﮐﻪ ﻫﺪف آن ﺣﻔﻆ و ﻧﮕﻬﺪاری وﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮد است و بایستی از نقاط قوت استفاده نموده و بر نقاط ضعف غلبه کرد. نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که از میان نقاط قوت، هماهنگی بین ارگان‌های مسئول در اطفاء حریق، از بین نقاط ضعف نیز معیار کمبود اعتبار، از بین فرصت‌ها نیز معیار توسعه امکانات و تجهیزات برای اطفاء حریق، از بین تهدید‌ها نیز معیار کاهش تعلق مردم جنگل‌نشین به مناطق مجاور، به‌عنوان اولویت‌ها در مدیریت مقابله با آتش سوزی مطرح گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - طراحی شاخص اندازه گیری کیفیت مدیریت منابع طبیعی بر اساس رویکرد حکمرانی خوب در بخش دولتی
مهدیه شیخ پور مریم ناصر

مديريت منابع طبيعي به مديريت منابعي همچون زمين، آب، خاك، گياهان و حيوانات اشاره دارد و تمركز آن بر كيفيت زندگي نسل حاضر و نسل هاي آتي مي باشد. مديريت منابع طبيعي، کنش طبيعت و انسان ها را مورد نظر قرار داده و برنامه ريزي كاربري زمين، مديريت آب، حفاظت از تنوع زيستي و صناي چکیده کامل

مديريت منابع طبيعي به مديريت منابعي همچون زمين، آب، خاك، گياهان و حيوانات اشاره دارد و تمركز آن بر كيفيت زندگي نسل حاضر و نسل هاي آتي مي باشد. مديريت منابع طبيعي، کنش طبيعت و انسان ها را مورد نظر قرار داده و برنامه ريزي كاربري زمين، مديريت آب، حفاظت از تنوع زيستي و صنايع پايدار آينده مانند كشاورزي، معدن، گردشگري، ماهيگيري و جنگلداري را در برداردکه با مفهوم توسعه پايدار نيز گره خورده است. هدف این پژوهش، طراحی شاخص اندازه گیری کیفیت مدیریت منابع طبیعی بر اساس رویکرد حکمرانی خوب در بخش دولتی ایران است. در بخش کیفی پژوهش، یافته های حاصل از پیشینه و مصاحبه جهت طراحی شاخص ها و ابعاد کیفیت مدیریت منابع طبیعی در چارچوب اصول حکمرانی خوب دسته بندی و روایی محتوای آن توسط خبرگان تأیید شد. در بخش کمی پژوهش نیز، جهت اعتبارسنجی و بررسی روایی سازه، روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده و روایی آن تأیید گردید پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - شناسایی عوامل زمینه¬ای موثر بر مدیریت فرهنگ محور محیط زیست از طریق رسانه
رضا خلیلی فایزه تقی پور زهرا جعفری

پژوهش حاضر به شناسایی عوامل زمینه‌ای موثر بر مدیریت فرهنگ محور محیط‌زیست از طریق رسانه می‌پردازد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش‌شناسی کیفی، با استفاده ازروش تحلیل محتوای کیفی پژوهش انجام شد. نمونه آماری به صورت هدفمند وابسته به معیار، انتخاب و شامل 31 مصاحب چکیده کامل

پژوهش حاضر به شناسایی عوامل زمینه‌ای موثر بر مدیریت فرهنگ محور محیط‌زیست از طریق رسانه می‌پردازد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش‌شناسی کیفی، با استفاده ازروش تحلیل محتوای کیفی پژوهش انجام شد. نمونه آماری به صورت هدفمند وابسته به معیار، انتخاب و شامل 31 مصاحبه‌ی عمیق و نیمه‌ساختاریافته با صاحب‌نظران رسانه و محیط‌زیست، فرهنگ و رسانه، کارشناسان سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان بود. معیار انتخاب این افراد تجربه، تخصص وسابقه کار در این حوزه بوده است. برای ارزیابی اعتبار، مصاحبه‌شوندگان تفسیر مصاحبه‌ها را تأیید کردند و در پایان خلاصه‌ای از الگوی ‏صورت‌‎بندی‌شده به ‏چند نفر از متخصصان، ارائه و ‏نظرهای آن‌ها برای اصلاح ‏و ‏تعدیل جمع‌آوری شد. پس از پیاده‌سازی مصاحبه‌ها، مقوله اصلی پژوهش «رسانه و ارتقاء فرهنگ محیط‌زیست و منابع طبیعی» نام گرفت. شرایط زمینه‌ای در ارتقاء فرهنگ حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی شامل برخورد غیر علمی مدیران با رسانه؛ فراگیر نبودن امکانات رسانه‌ها؛ عدم اعتقاد به رسانه‌ای نمودن فعالیت‌ها؛ رعایت جوانب امنیتی؛ موازی بودن فعالیت‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی؛ کمبود رسانه‌های محیط‌زیستی و نقش ضعیف سازمان‌های مردم نهاد بود؛ همچنین در شرایط اقتصادی و مدیریتی عوامل کمبود اعتبارات و نبود نظام ارتباطی رسانه و محیط‌زیست بود که از مراحل کدگذاری به‌دست آمد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - اثر وفور منابع طبیعی بر توسعه مالی در کشورهای منتخب اوپک نفت و گاز (با تاکید بر شاخص چندبعدی توسعه مالی در بازار سهام)
محمدحسین مهدوی عادلی مریم روحانی

ارتباط میان عملکرد بخش واقعی و بخش مالی توجه مطالعات بسیاری را به خود معطوف کرده است. درحالی که اجماعی نسبی میان اقتصاددانان درباره ی اثر درآمدهای صادرات منابع طبیعی و توسعه مالی در بخش بانکی وجود دارد. اما به بازار سهام به عنوان تکیه گاه اصلی فعالیت های بازار سرمایه در چکیده کامل

ارتباط میان عملکرد بخش واقعی و بخش مالی توجه مطالعات بسیاری را به خود معطوف کرده است. درحالی که اجماعی نسبی میان اقتصاددانان درباره ی اثر درآمدهای صادرات منابع طبیعی و توسعه مالی در بخش بانکی وجود دارد. اما به بازار سهام به عنوان تکیه گاه اصلی فعالیت های بازار سرمایه در جهت دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و با ثبات کشورها، به خصوص کشورهای غنی از منابع طبیعی، توجه خاصی نشده است. مقاله ی حاضر رابطه بین شاخص چند بعدی توسعه مالی در بازار سهام (که با استفاده از روش تجزیه مولفه های اصلی استخراج شده است) و وفور منابع طبیعی را در برخی کشورهای منتخب عضو اوپک نفت و گاز طی سال های 2000 تا 2016 به روش داده های تابلویی بررسی می نماید. یافته های تحقیق گویای آن است که ارتباط مثبت و معنی داری بین توسعه مالی در بازار سهام و درآمد حاصل از صادرات منابع، وجود دارد. همچنین برآورد الگو نشان دهنده ی تاثیر منفی تورم و اثر مثبت اندازه ی دولت و درجه باز بودن اقتصاد بر توسعه بازار سهام می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تاثیر مدیریت منابع طبیعی بر توسعه بازار سهام کشورهای منتخب دارای فراوانی منابع طبیعی
ابوالفضل شاه‌آبادی راضیه داوری کیش زینب زرین نعل

بازار سهام به عنوان تکیه گاه اصلی فعالیت های بازار سرمایه در جهت دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و باثبات کشورها نقش تعیین کننده ای دارد. به عقیده اقتصاددانان، در کشورهای غنی از منابع طبیعی، تمرکز بر شاخص حکمرانی برای مدیریت هرچه شایسته تر درآمدهای ارزی حاصل از صادرات منا چکیده کامل

بازار سهام به عنوان تکیه گاه اصلی فعالیت های بازار سرمایه در جهت دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و باثبات کشورها نقش تعیین کننده ای دارد. به عقیده اقتصاددانان، در کشورهای غنی از منابع طبیعی، تمرکز بر شاخص حکمرانی برای مدیریت هرچه شایسته تر درآمدهای ارزی حاصل از صادرات منابع طبیعی، تاثیر بسزایی بر توسعه بازار سهام دارد. در حقیقت مدیریت علمی و صحیح منابع طبیعی به دست آمده از حاصل ضرب هر یک از شاخص های حکمرانی در فراوانی منابع طبیعی، منابع خدادادی را به سمت فعالیت‌های با ارزش افزوده بالا در بخش بازار سهام هدایت نموده و با تاثیر بر ویژگی های سهام، انگیزه سرمایه گذاران را برای خرید و فروش در بازار سهام افزایش داده و در نهایت نسبت ارزش معاملات به تولید ناخالص داخلی را بعنوان شاخص توسعه بازار سهام بهبود می بخشد. بنابراین پژوهش حاضر درصدد بررسی تاثیر مدیریت منابع طبیعی بر توسعه بازار سهام کشورهای منتخب دارای فراوانی منابع طبیعی طی دوره 2013-2008 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته(GMM) است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد متغیرهای مدیریت منابع طبیعی، بهره وری کل عوامل تولید، نرخ ارز واقعی و اندازه دولت تاثیر مثبت و معنادار بر توسعه بازار سهام دارند. همچنین نتایج تخمین بیانگر تاثیر منفی و معنادار متغیر نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی بر توسعه یافتگی بازار سهام است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - راهبردهای رسانه ای موثر بر ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی
رضا خلیلی فائزه تقی پور مجتبی شاهنوشی محمد کوشافر

10.30495/jrnr.2021.18447

پژوهش حاضر با هدف تحلیل راهبردهای رسانه ای، به تاثیر آنها بر ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی می پردازد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش‌شناسی کیفی، از روش نظریه داده‌ بنیاد رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین (1988) استفاده شده است. 31 مصاحبه عمیق و نیمه‌ چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف تحلیل راهبردهای رسانه ای، به تاثیر آنها بر ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی می پردازد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش‌شناسی کیفی، از روش نظریه داده‌ بنیاد رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین (1988) استفاده شده است. 31 مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با صاحب نظران رسانه و محیط زیست، اساتید جامعه شناسی، فرهنگی و رسانه، کارشناسان خبره سازمان های حفاظت محیط زیست، جنگل ها ، مراتع و آبخیزداری کشور و همچنین کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان انجام شد. برای ارزیابی اعتبار، مصاحبه‌شوندگان تفسیر مصاحبه‌ها را تایید کردند و در پایان خلاصه‌ای از الگوی صورت‌&lrm;بندی‌شده به چند نفر از استادان، ارایه و نظرهای آنها برای اصلاح و تعدیل جمع‌آوری شد. راهبردهای پژوهش عبارتند از آموزش محیط زیست از کودکی، مخاطب شناسی، برگزاری جشنواره های هنری، تولید فیلم سینمایی و سریال، ایجاد گروه محیط زیست در رسانه ها، راه اندازی سرویس های چندرسانه ای، انتشار آثار تخریب محیط زیست و منابع طبیعی، ایجاد کمپین، آموزش خبرنگاران، حفظ تشخص ظاهر عوامل محیط زیست و منابع طبیعی، ارتقا سواد محیط زیستی از طریق تحلیل موضوعات منابع طبیعی و محیط زیست، اصلاح تفکر وفور منابع، شخصیت سازی، تولید محتوی کیفی، مقدم بودن رسانه ملی، ارایه طرح زندگی سبز، الگودهی رفتاری کارکنان سازمان های متولی، تامین اعتبارات و حمایت از رسانه ها، ایجاد نظام ارتباطی رسانه و محیط زیست و منابع طبیعی که از مراحل کدگذاری به دست آمد. در نتیجه به کارگیری این راهبردها، پیامد الگوی رسانه ای به منظور ارتقا فرهنگ حفظ محیط زیست و منابع طبیعی مطرح می شود. با توجه به نتایج مطالعه، پیشنهاد می‌شود به پیدا کردن راهبردهای رسانه ای در راستای ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی مردم پرداخت و بدین گونه به کاهش مشکلات زیست محیطی و افزایش رفتار زیست محیطی مسئولانه‌تر کمک کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - ارزیابی اثربخشی آموزش‌های منابع طبیعی و محیط زیست در مدارس منطقه یک شهر تهران با استفاده از مدل کرک پاتریک
نسترن زهرا مرادصالح سحر رضایان

10.30495/jrnr.2022.64298.10215

پژوهش پیش رو با هدف ارزیابی اثربخشی آموزش ‌های منابع طبیعی و محیط زیست در مدارس منطقه یک اداره آموزش و پرورش شهر تهران با استفاده از مدل کرک پاتریک به انجام رسیده است. بدین منظور سنجش میزان اطلاعات کتب درسی از بین دانش ‌آموزان پنج مدرسه (دخترانه و پسرانه) مقطع ابتدایی چکیده کامل

پژوهش پیش رو با هدف ارزیابی اثربخشی آموزش ‌های منابع طبیعی و محیط زیست در مدارس منطقه یک اداره آموزش و پرورش شهر تهران با استفاده از مدل کرک پاتریک به انجام رسیده است. بدین منظور سنجش میزان اطلاعات کتب درسی از بین دانش ‌آموزان پنج مدرسه (دخترانه و پسرانه) مقطع ابتدایی و متوسطه دوره اول این منطقه در سال تحصیلی 1398-1397 صورت پذیرفت. با این هدف ابتدا به مطالعه کتب درسی تمام مقاطع دبستان و دوره اول دبیرستان پرداخته شد و از بین آنها مطالب مرتبط با منابع طبیعی و محیط زیست استخراج و دسته ‌بندی گردید و با توجه به مطالب مندرج در هر پایه و کاستی آن بسته ‌های آموزشی مناسب بر اساس متون و مستندات تهیه شده از سوی مرکز تربیت محیط‌‌‌‌‌ ‌&lrm;بان و آموزش‌ های محیط زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و در اختیار دانش‌ آموزان قرار گرفت. این موارد شامل پاورپوینت، فیلم، داستان و نمایش ‌های کوتاه مناسب با موضوع ‌های منابع طبیعی و محیط زیست هر گروه سنی و پایه تحصیلی بود. جلسات آموزشی به صورت یک، دو یا سه جلسه در مدارس داوطلب برگزار شد و در اولین جلسه اقدام به انجام پیش‌ آزمون و پس از پایان جلسات آموزشی نیز پس ‌آزمون از دانش‌ آموزان شد. نتایج بررسی ‌ها در نرم ‌افزار SPSS نسخه 22 تحلیل و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد برگزاری کلاس ‌های آموزش‌ های محیط زیست به شکل حضوری و رودررو دارای بیشترین اثربخشی بوده و نتایج نمرات پیش ‌آزمون و پس ‌آزمون و تحلیل آماری پرسشنامه‌ های سطح سوم و چهارم مدل کرک پاتریک نیز حاکی از وجود اثربخشی آموزش ‌های حضوری بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - واکاوی سند برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به منظور دستیابی به توسعه پایدار سازگار کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست
سمیه اسمعیلی

10.30495/jrnr.2022.69964.10266

توسعه از حدود سال 1327 تحت عنوان دخالت مدیریت شده و توسعه پایدار از حدود سال 1374 به هدف تداوم اقدامات مدیریت شده با نگاه به آینده، محور برنامه های کشور بوده است. علی رغم تجربه یازده برنامه بلندمدت در این فرآیند، کشور همچنان با چالش بزرگ عدم تحقق اهداف توسعه ای قانون چکیده کامل

توسعه از حدود سال 1327 تحت عنوان دخالت مدیریت شده و توسعه پایدار از حدود سال 1374 به هدف تداوم اقدامات مدیریت شده با نگاه به آینده، محور برنامه های کشور بوده است. علی رغم تجربه یازده برنامه بلندمدت در این فرآیند، کشور همچنان با چالش بزرگ عدم تحقق اهداف توسعه ای قانون برنامه بر اساس سندهای مصوب مواجه بوده است. پژوهش حاضر به روش مطالعات مروری و فراتحلیلی با واکاوی قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1396-1400) با تمرکز بر بخش منابع طبیعی انجام شد. به دلیل ارتباط تنگاتنگ بخش کشاورزی و اثرگذاری آن بر محیط زیست، ارتباط بین هر سه بخش به طور تلفیقی در یک ساختار دیده شد. نتایج بررسی قانون سند ششم کشور در بخش های منابع طبیعی، محیط زیست و کشاورزی نشان از وجود شکاف جدی در تدوین قانون برنامه و اجرای آن دارد که به فقدان وجود نظام برنامه ریزی مطلوب، هماهنگ و بهینه و عدم ارتباط منسجم و نهادینه بین برنامه ریزی، سیاست گذاری و بودجه ریزی مربوط است. مجموعه ای از احکام کلی، اهداف آرمانی و موضوع های متعدد و متنوع در برنامه ها و عدم تعیین دقیق منابع مورد نیاز و قابل دستیابی در کنار سایر ترکیب های برنامه های توسعه منجر به عدم دستیابی به اهداف مد نظر برنامه های توسعه کشور در این خصوص شده است که نشان از تضاد جدی در نگاه پایدار به منابع طبیعی همسو با بخش کشاورزی و محیط زیست دارد. بنابراین لازم است تغییر جدی در دیدگاه درمان محوری برنامه ریزی های توسعه صورت پذیرفته و به جای آن از نگاه سیستماتیک پیشگیری‌محور و پیش‌بینی‌محور در فرآیند برنامه ریزی بهره گرفته شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تأکید بر صادرات غیر منابع و پدیده بیماری هلندی (مورد مطالعه کشورهای منتخب عضو اوپک)
نیلوفر خاتمی سعید دائی کریم زاده

در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد چکیده کامل

در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی به صورت غیرخطی است و آیا نرخ ارز موثر واقعی که نقش مستقیم بر جریان صادرات دارد، می تواند منجر به بروز پدیده بیماری هلندی گردد یا خیر؟ بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیر منابع، نرخ ارز موثر واقعی (به عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی آز آنست که وفور منابع طبیعی منجر به کاهش رشد اقتصادی شده که بیانگر بروز پدیده نفرین منابع در کشورهای مورد بررسی است. همچنین مشاهده شد که توان دوم متغیر وفور منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت است که نشاندهنده اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی است. دیگر یافته های تحقیق حاکی از آنست که افزایش نرخ ارز موثر واقعی منجر به افزایش رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی شده که می تواند منجر به بروز بیماری هلندی گردد، زیرا با افزایش غیر منتظره درآمد، پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - " بررسی و تحلیل نقش ادراک محیطی جوامع محلی در بهره برداری از منابع طبیعی حوزه های آبخیز شمال ایران ( مطالعه موردی حوزه آبخیز " واز رود " – شهرستان نور )
عباس علیپور مسعود مهدوی

هر فردی از محیط طبیعی خود تصویر ذهنی دارد. برای توصیف چنین تصاویر ذهنی، جغرافیدانان فرهنگی از اصطلاح ادراک محیطی کمک گرفته‌اند. برای درک چرایی استقرار گروههای انسانی در محیط طبیعی‌شان، جغرافیدانان نه فقط باید از خصایص محیط مربوطه آگاه باشند، بلکه همچنین بایستی با نحوه ن چکیده کامل

هر فردی از محیط طبیعی خود تصویر ذهنی دارد. برای توصیف چنین تصاویر ذهنی، جغرافیدانان فرهنگی از اصطلاح ادراک محیطی کمک گرفته‌اند. برای درک چرایی استقرار گروههای انسانی در محیط طبیعی‌شان، جغرافیدانان نه فقط باید از خصایص محیط مربوطه آگاه باشند، بلکه همچنین بایستی با نحوه نگرش و ادراک واجدین فرهنگ نسبت به محیط طبیعی نیز اطلاع داشته باشند. بطور کلی درک مردم از محیط زیست‌شان همانند تجربه‌هایشان نسبت به یکدیگر فرق می‌کند و همچنین علایق‌شان هم نسبت به یکدیگر متفاوت میباشد ، بطوری که ارزشها، اعتقادات ریشه دار و یا هر آنچه که برای اشخاص و جامعه ارجحیت دارند بر ادراک و معرفت آنان تأثیر گذارند . سازمان فضایی منابع طبیعی شمال ایران و فرمهای فضایی شکل گرفته در آن تا حدود زیادی به نوع منابع محیطی موجود در آن (جنگل، مرتع، رودخانه‌های پرآب، چشمه‌های فراوان و ...)، و همچنین به ادراک محیطی ساکنین آن بر میگردد. بنابراین شناخت میزان ادراک آنان در مورد نقش ، کیفیت و علل تخریب منابع طبیعی بمنظور اصلاح و ترمیم شکافهای ایجاد شده که بواسطه برهم خوردن تعادلهای محیطی در این سازمان فضایی بوجود آمده از ضروریات اساسی میباشد، امری که تا بحال کمتر به آن توجه شده و بیش از دو دهه است که با صرف میلیاردها ریال هزینه های تحقیقاتی و مطالعاتی سعی در القای این دیدگاه میباشد که عامل اصلی این بهم‌ریختگی‌ جنگل نشینان و معیشت دامداری سنتی مربوط به آنان می باشد، حال آنکه بنظر می‌رسد نگرش و نحوه بهره برداری از منابع طبیعی حوزه های آبخیز شمال ایران با نوع و میزان ادراک محیطی جوامع محلی ( ساکنین قلمروهای جلگه ایی میانکوهی و کوهستانی ) ساکن آن ارتباط معنی داری را دارد . ایده ایی که این تحقیق بدنبال بررسی آن میباشد . نتایج آنالیز آماری نشان داده که در قلمرو ادراکی پاسخهای ساکنین دائم و موقت به گزینه‌های مربوط به نقش، کیفیت و علل تخریب منابع طبیعی حوزه با استفاده از آزمون (X2) بسیار معنی‌دار بوده، بطوریکه سطح ادراکی ساکنین موقت به نظرات کارشناسی نزدیکتر از ساکنین دائمی نشان داده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - واکاوی چالش‌های موجود در نظام آموزش عالی استان خوزستان (مطالعه موردی: مراکز آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی)
مسعود برادران فاطمه مسعودی زاده مسلم سواری

پژوهش حاضر به شناسایی چالش‌های موجود در نظام آموزشی در مراکز آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان پرداخته است. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از راهبرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد صورت گرفته است. در این راستا، با استفاده از رویکرد هدفمند و به‌کارگیری معیار چکیده کامل

پژوهش حاضر به شناسایی چالش‌های موجود در نظام آموزشی در مراکز آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان پرداخته است. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از راهبرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد صورت گرفته است. در این راستا، با استفاده از رویکرد هدفمند و به‌کارگیری معیار اشباع نظری، مصاحبه‌هایی نیمه ساختار یافته با 14 نفر از اعضای هیأت علمی و مدیران با تجربه مراکز آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان انجام شد. نتایج تحلیل داده‌ها با کمک نرم افزار مکس کیودا 2018 به مفاهیم مجزا تفکیک شدند. مفاهیم طی سلسله مراتب کدگذاری در قالب 15 گزاره مقوله‌ای گروه‌بندی شدند. از میان مقولات، عوامل آموزشی به عنوان مقوله‌ اصلی شناخته شد. درنهایت، مدل پارادایمی تحقیق با در نظر گرفتن مقوله اصلی تحت عنوان شرایط علی، "بی اهمیتی و بها ندادن به ارزشیابی از کیفیت تدریس و فرم‌های ارزشیابی، ناکارآمدی برنامه درسی " به عنوان زمینه، "عدم توجه و تأکید دانشگاه به اهمیت و نقش آموزش، عدم اجماع سیاست‌گزاران و برنامه‌ریزان بر مبنای فلسفی خاص، عدم توجه به کارآفرینی به عنوان یکی از مأموریت‌های دانشگاه کشاورزی به عنوان شرایط مداخله‌گر ترسیم شد و راهبردهای لازم جهت برطرف کردن چالش‌ها تدوین گردید پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - شناسایی موانع فراروی ایجاد دانشگاه کارآفرین کشاورزی و منابع طبیعی با استفاده از نظریه مبنایی
بهاره عابدی مسعود برادران بهمن خسروی‌پور جعفر یعقوبی مسعود یزدان پناه

دانشگاه کارآفرین کشاورزی نهاد مهمی برای توسعه اقتصادی و تغییر اجتماعی اثربخش است. وضعیت نابسامان بیکاری فارغ‌التحصیلان کشاورزی گویای فاصله زیاد دانشگاه‌های موجود کشور با دانشگاه کارآفرین می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع فراروی ایجاد دانشگاه کارآفرین کشاورزی و من چکیده کامل

دانشگاه کارآفرین کشاورزی نهاد مهمی برای توسعه اقتصادی و تغییر اجتماعی اثربخش است. وضعیت نابسامان بیکاری فارغ‌التحصیلان کشاورزی گویای فاصله زیاد دانشگاه‌های موجود کشور با دانشگاه کارآفرین می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع فراروی ایجاد دانشگاه کارآفرین کشاورزی و منابع طبیعی در کشور صورت گرفت. در این پژوهش از روش تحقیق نظریه بنیادی یا داده بنیان استفاده شد که در آن گرد آوری اطلاعات موردنیاز با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند و پرسشنامه ای باز با نمونه ای شامل 37 نفر از اعضای هیأت‌علمی دانشکده ها و دانشگاه های کشاورزی و منابع طبیعی کشور صورت گرفت. با کدگذاری باز محتوای متن مصاحبه ها تعداد 149 گزاره مفهومی در ارتباط با موانع ایجاد دانشگاه کارآفرین کشاورزی و منابع طبیعی استخراج شد. مفاهیم طی سلسله‌مراتب کد گذاری در نظریه مبنایی در قالب 17 گزاره مقوله ای و سه دسته موضوعی شامل موانع انسانی، غیرانسانی و راهبرد ی و زیر بنایی گروه بندی شدند که هر یک جنبه ای از موضوع موردبررسی را بیان می کنند. نتایج پژوهش نشان داد که مهم‌ترین موانع در مسیر ایجاد دانشگاه کارآفرین کشاورزی در دو بخش "زیربنایی و راهبردی" و "ارتباطی" قرار دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - تأثیر آموزش در فرهنگ‎سازی و ارتقاء نگرش دانش آموزان مقطع متوسطه اول نسبت به اهمیت و حفظ منابع‌طبیعی (مطالعه موردی: شهرستان خرم آباد)
شهرام مهدی کرمی محسن رجبی اکرم آزادی ریمله اکرم احمدی

10.22034/jest.2018.19810.2869

زمینه و هدف: شدت تخریب منابع طبیعی در استان لرستان در طی چند سال اخیر افزایش نگران کننده‌ای داشته است. لذا ارزیابی آگاهی دانش آموزان به عنوان کاربران آتی منابع طبیعی، نسبت به منابع طبیعی ضروری می باشد. روش بررسی: به‌منظور انجام این بررسی، پرسش‌نامه‌ای با توجه به نظرات ا چکیده کامل

زمینه و هدف: شدت تخریب منابع طبیعی در استان لرستان در طی چند سال اخیر افزایش نگران کننده‌ای داشته است. لذا ارزیابی آگاهی دانش آموزان به عنوان کاربران آتی منابع طبیعی، نسبت به منابع طبیعی ضروری می باشد. روش بررسی: به‌منظور انجام این بررسی، پرسش‌نامه‌ای با توجه به نظرات اساتید و کارشناسان متخصص طراحی گردید. روایی و پایایی پرسش‌نامه با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ 75/0 بدست آمد که نشان دهنده پایایی قابل قبول است. سپس به طور تصادفی از بین 800 نفر از دانش‌آموزان 10 مدرسه شهرستان خرم آباد که به صورت شفاهی، نصب پوسترها و فیلم‌های آموزشی منابع طبیعی، آموزش دیده بودند، 250 نفر جهت پر کردن پرسش‌نامه و بررسی دیدگاه‌ آن‌ها قبل و بعد از آموزش انتخاب شدند. یافته&lrm;ها: نتایج توصیفی حاصل از تاثیر پایه تحصیلی، معدل، شغل پدر، تحصیلات مادر و پدر، درآمد خانوار و میزان تماشای تلویزیون بر دیدگاه دانش آموزان نسبت به منابع طبیعی ارایه گردید. نتایج استنباطی نیز نشان داد که ارتباط بین متغیرها بدین شکل بود: الف) همبستگی مثبت و معنی‌داری بین متغیر‌های دانش، شناخت، نگرش و رفتار زیست محیطی با آموزش، ب) همبستگی مثبت و معنی&lrm;داری بین متغیر رفتار زیست محیطی با دانش زیست محیطی، پ) رابطه خطی مثبت و معنی&lrm;داری بین دانش زیست محیطی و رفتار زیستی دانش آموزان. همچنین، نتایج آنالیز داده&lrm;ها با استفاده از آزمون کای دو و دوجمله‌ای، اثر مثبت آموزش را بر افزایش آشنایی و ترویج منابع طبیعی تایید کردند. بحث و نتیجه&lrm;گیری: آموزش به‌عنوان کارآمدترین ابزار قابل دسترس می‌تواند نقش مهم و راه‌گشایی را در ارتقای نگرش و شناخت دانش آموزان از منابع طبیعی و حفظ سرمایه ملی کشور داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی اصل بنیادین بازدارندگی در حقوق بین الملل زیست محیطی
محمد ذاکر اردکانی علیرضا آرش پور

10.30495/jest.2019.45943.4756

حقوق بین الملل محیط زیست که از شاخه های حقوق بین الملل عمومی است، اساسا مبتنی بر اقدامات بازدارنده و احتیاطی بوده و هدف غایی آن، حفظ محیط زیست جهانی از آلودگی و ایراد خسارت در جهت تامین سلامتِ بشر است. اصل بازدارندگی، قاعده ای بنیادین و عام الشمول در سیاستهای توسعه محور چکیده کامل

حقوق بین الملل محیط زیست که از شاخه های حقوق بین الملل عمومی است، اساسا مبتنی بر اقدامات بازدارنده و احتیاطی بوده و هدف غایی آن، حفظ محیط زیست جهانی از آلودگی و ایراد خسارت در جهت تامین سلامتِ بشر است. اصل بازدارندگی، قاعده ای بنیادین و عام الشمول در سیاستهای توسعه محور و پایدار در ارتباط با بهره برداری از منابع طبیعی و جنبه های اکولوژیکی کشورها محسوب میشود که از یکسو معطوف به پیشگیری از آلودگی و اقدامات احتیاطی در مواجهه با محیط زیست و منابع طبیعی است و از سوی دیگر متضمن اقدامات سیستماتیکِ حفاظتی و همکاری کشورها و سایر اشخاص حقوق بین الملل نسبت به فعالیتهای زیست محیطی و بهره برداری از منابع طبیعی، تحت حاکمیت و صلاحیت ملی میباشد. لذا نقض اصل بازدارندگی با توجه به محدود بودن منابع محیط زیست و فرآیند طولانی جایگزینی آن، موجبِ بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی و ایجاد خسارتهای متعدد به اجزاء محیط زیست اعم از آب، هوا، خاک، گیاهان، وحوش و... میشود که بعضا غیرقابل جبران بوده و در نهایت، حیات و سلامت بشر را تهدید میکند، گرچه برطرف کردن آسیب و جبران خسارت، مستلزم هزینه‌های گزاف و مدت زمان طولانی که گاهی بین نسلی است، میباشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - محدوده حاکمیت قانونمند مبتنی بر جبران آثار اعمال حق حاکمیت بر منابع طبیعی
کمیل پورضیایی سیدعلی هنجنی محسن محبی

10.22034/jest.2019.46100.4767

حاکمیت برمنابع طبیعی، به عنوان یکی از اصول مسلم حقوق بین الملل عمومی، به طور مکرر از دهه پنجاه میلادی در قطعنامه های مجمع عمومی ملل متحد و سایر ارگانهای ملل متحد خصوصاً پاراگراف اول ماده 2 منشور حقوق و تکالیف اقتصادی کشورها تصریح و مورد توجه ویژه قرار گرفته است. اصل مزب چکیده کامل

حاکمیت برمنابع طبیعی، به عنوان یکی از اصول مسلم حقوق بین الملل عمومی، به طور مکرر از دهه پنجاه میلادی در قطعنامه های مجمع عمومی ملل متحد و سایر ارگانهای ملل متحد خصوصاً پاراگراف اول ماده 2 منشور حقوق و تکالیف اقتصادی کشورها تصریح و مورد توجه ویژه قرار گرفته است. اصل مزبور دقیقاً با عنوان: حق حاکمیت دائمی کشورها بر کلیه منابع ثروت زیرزمینی و فعالیت های اقتصادی ذکر شده و بیانگر موضوع حاکمیت کشورها بر منابع طبیعی خود می باشد، به طوری که اصل مزبور تاثیر مستقیمی در اتخاذ تصمیم و اعمال تدابیر اقتصادی در دولت ها و در ارتباط با سایر دولت ها را خواهد داشت همچنین در استیفای حقوق فوق الذکر، هیچ دولتی بر او اولویت نخواهد داشت. مجمع عمومی ملل متحد با تصویب قطعنامه 1803 در سال 1962 حق حاکمیت دائمی دولت ها بر منابع طبیعی شان را به رسمیت شناخت؛ که اعمال این حق را منوط به جبران خسارت دانست و در این خصوص نیز راه حل میانه ای اتخاذ نمود که تقریباً به نظرات دولت های سرمایه فرست نزدیک بود؛ قطعنامه مزبور معیار غرامت مناسب را بعنوان معیار غالب حقوق بین الملل تعیین می نماید. با این وصف، سیر تحول مفهوم حاکمیت بر منابع طبیعی و اعمال این حق توسط دولت ها در اوایل قرن بیستم به عنوان امری غیر مشروع تلقی می شد اما در نهایت با لحاظ برخی محدویت ها به عنوان عملی مشروع قلمداد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی
آیدا شریعت مداری مجید عباسپور زهرا عابدی علیرضا وفائی نژاد

10.22034/jest.2020.40008.4481

زمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات مید چکیده کامل

زمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات میدانی استفاده شده است. جامعه آماری شامل ذینفعان ، مردم محلی، گردشگران منطقه می باشند. نمونه گیری به صورت تصادفی و حجم نمونه پس از انجام پیش آزمون با استفاده از آزمون کوکران مشخص گردید. روش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها روش مشروط بوده و با بهره گیری از نرم افزار های Excel ,Eviews ارزش های اقتصادی دریاچه ارومیه برآورد گردید، در تجزیه و تحلیل تغییرات ایجاد شده در دریاچه ارومیه نیز از نرم افزار GIS استفاده شده است . یافته ها: با توجه به تغییرات تراز سطح آب دریاچه ارومیه ، برداشت بی رویه از چاه ها و کشت محصولات با مصرف بالای آب در زمین های کشاورزی از عوامل مهم در خشک شدن دریاچه ارومیه به حساب می آید . بحث و نتیجه گیری: برآورد گردید که میزان تمایل به پرداخت برای حفاظت از ارزش های مختلف دریاچه ارومیه در مجموع برابر با 220484 تومان به ازای هر نفر برای یک ماه می باشد. مدیریت درست منابع و توقف ساخت سدهای جدید بر روی سایر رودخانه های دریاچه، تغییر الگوی کشت، افزایش بهره‌وری آب از جمله اقداماتی است که می بایست برای تعادل بخشیدن به نوسانات این دریاچه در دستور کار قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - ارزیابی وضعیت مدیریت مواد زاید ساختمانی: (مطالعه موردی شهر کرمان در سال 1387)
حسین جعفری منصوریان احمد رجبی زاده شیدوش دولتشاهی

زمینه و هدف: بخش عمده ای از مواد زاید جامد شهری را زایدات ساختمانی تشکیل می دهد. صنعت ساخت و ساز مقادیر زیادی از منابع طبیعی را مصرف کرده و مقادیر عظیمی از زایدات ساختمانی تولید می کند . بنابراین مدیریت زایدات ساختمانی یک موضوع مهم ، مخصوصا در کشور های در حال توسعه می ب چکیده کامل

زمینه و هدف: بخش عمده ای از مواد زاید جامد شهری را زایدات ساختمانی تشکیل می دهد. صنعت ساخت و ساز مقادیر زیادی از منابع طبیعی را مصرف کرده و مقادیر عظیمی از زایدات ساختمانی تولید می کند . بنابراین مدیریت زایدات ساختمانی یک موضوع مهم ، مخصوصا در کشور های در حال توسعه می باشد و این مدیریت نیاز به آگاهی از چگونگی جمع آوری ، بازیافت و دفع ترکیبات زاید ساختمانی دارد . این مطالعه به منظور بررسی میزان تولید ،وضعیت جمع آوری و حمل ، بازیافت و دفع زایدات ساختمانی شهر کرمان در سال 1387 انجام گرفته است. روش بررسی : این تحقیق یک مطالعه توصیفی- مقطعی بود . برای انجام این مطالعه ابتدا موضوعات و مطالب مورد نیاز بر اساس اهداف پژوهش طبقه بندی شدند. مقالات خارجی در مورد زایدات ساختمانی و تجارب کشورهایی که در زمینه مدیریت و بازیابی این گونه از زایدات دارای سوابقی بودند مورد مطالعه قرار گرفت. سپس پرسشنامه جامعی طراحی وتدوین شد. یافته ها و نتایج : در شهر کرمان روزانه 2400 تن زایدات ساختمانی تولید می شود. میزان سرانه تولیدی مواد زاید ساختمانی در این شهر005/0 کیلوگرم در روز است که این میزان طی 6 سال گذشته افزایش داشته است. از 2400 تن زایدات ساختمانی 120 تن آن (5%) بازیافت شده و 2280تن آن(95%) دفع می شود. عمده زایدات ساختمانی بازیابی شده آهن آلات(3%) ، خاک (2%)، آجر(1%)، چوب(5/0%) و آسفالت(5/0%) می باشد. روش معمول دفع زایدات ساختمانی در این شهر انبار کردن در محل هایی است که از نظر زیست محیطی ، بهداشتی و تفریحی اشکالی نداشته باشد. برای اجرای یک برنامه موفق بازیابی زایدات ساختمانی داشتن اطلاعات درباره کمیت و کیفیت این گونه زایدات، محل بازیابی و به همان اندازه بازار خرید و فروش مواد زاید ساختمانی اهمیت دارد. ایجاد روشی سیستماتیک برای جمع آوری، حمل، دفع و بازیافت زایدات ساختمانی در سطح شهر کرمان گامی موثر در پیشبرد اهداف توسعه این شهر خواهد بود. نتایج حاصل از این مطالعه با نتایج بدست آمده در مورد بررسی میزان تولید مواد زاید ساختمانی و مدیرت آن ها در تایلند، بازیابی مواد زاید ساختمانی از طریق فرایندهای مکانیکی در تایوان و بررسی تولید و مدیریت مواد زاید ساخنمانی در یونان همخوانی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - بررسی راهکارهای توسعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان
معصومه شمشاد ایرج ملک محمدی

جوان بودن جمعیت ایران و اضافه شدن سالیانه جمع کثیری از جوانان فارغ التحصیل به نیروی کار، لزوم ایجاد فرصت های اشتغال مولد را برای مبارزه با بیکاری و جلوگیری از فسادهای اجتماعی و اقتصادی ضروری می سازد. امروزه توسعه اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری محسوب می شود که با توسع چکیده کامل

جوان بودن جمعیت ایران و اضافه شدن سالیانه جمع کثیری از جوانان فارغ التحصیل به نیروی کار، لزوم ایجاد فرصت های اشتغال مولد را برای مبارزه با بیکاری و جلوگیری از فسادهای اجتماعی و اقتصادی ضروری می سازد. امروزه توسعه اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری محسوب می شود که با توسعه جوامع محلی مرتبط می باشد و اصل در توسعه اکوتوریسم جلب مشارکت بومیان در فعالیت های گردش گری می باشد. لذا توسعه این صنعت در مقاصد گردش گری موجب اشتغال جمع کثیری از جوانان می شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی راهکارهای توسعه اکوتوریسم درتعاونی های منابع طبیعی انجام گرفته است. این تحقیق از دیدگاه طبقه بندی بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است و از دیدگاه طبقه بندی بر مبنای روش، از نوع توصیفی و علی ارتباطی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق اعضاء هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان است. تعداد اعضای هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان 123 نفر می باشد که پرسشنامه های تدوین شده از طریق سرشماری بین آنان توزیع شده است. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه می باشد که روایی صوری آن با کسب نقطه نظرات و پیشنهادات اساتید و هم چنین تعدادی از کارشناسان مدیریت ترویج سازمان جنگل ها و مراتع کشور به دست آمد. برای سنجیدن اعتبار پرسشنامه‌های تهیه شده، تحقیق آزمایشی (Pilot test) انجام گرفت که نتایج حاصله از ضریب آلفای کرنباخ برای پرسشنامه مذکور برابر 87/0گردید. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای سازماندهی ارایه دهندگان خدمات در تعاونی ها و آموزش مردم محلی در تعاونی ها تاثیر مثبتی بر میزان توسعه اکوتوریسم داشته اند که در مجموع این عوامل 50 درصد از عوامل موثر بر میزان توسعه اکوتوریسم توسط تعاونی های منابع طبیعی را تبین می نمایند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - بررسی رویکرد مالیات سبز در کشور، با کمک روش فازی و دیمتل
جواد رسمی زهرا عابدی مصطفی پناهی یگانه موسوی جهرمی

زمینه و هدف: دولت های کشورهای در حال توسعه ملاحظه کردند که مالیات های زیست محیطی علاوه بر کمک به تحقق اهداف زیست محیطی، دستیابی به سایر اهداف اقتصادی و اجتماعی از قبیل کاهش نرخ بیکاری را نیز ممکن می سازند. در گذشته، سیاست هایی که هدفشان به حداقل رساندن نرخ بیکاری بوده، چکیده کامل

زمینه و هدف: دولت های کشورهای در حال توسعه ملاحظه کردند که مالیات های زیست محیطی علاوه بر کمک به تحقق اهداف زیست محیطی، دستیابی به سایر اهداف اقتصادی و اجتماعی از قبیل کاهش نرخ بیکاری را نیز ممکن می سازند. در گذشته، سیاست هایی که هدفشان به حداقل رساندن نرخ بیکاری بوده، تأثیر منفی بر سایر اهداف سیاست دارند، زیرا آنها درآمدهای خصوصی را کاهش می دهند، به ویژه برای افراد در مزایای دولت. بنابراین، اجرای سیاست های زیست محیطی از نظر سیاسی دشوار است. با این حال، برای اینکه اصلاحات مالیات سبز از لحاظ اجتماعی قابل قبول باشند، باید سیاست های مکمل مانند کاهش هزینه های عمومی برای کاهش بار مالیات سبز بر بخش خصوصی به حداقل برسند. روش بررسی: مالیات های سبز منجر به کاهش رفاه اجتماعی شده و تأثیر بیشتری بر هزینه های عمومی درون زا دارد بنابراین، به حداقل رساندن هزینه های عمومی به عنوان یک سیاست مکمل برای پیشبرد اثرات بازار کار اصلاحات مالیات سبز در کشورهای در حال توسعه ناموفق خواهد بود. یافته ها: در نتیجه، سیاست گذاران در این کشورها باید به دنبال روش های دیگری برای کمک به آنها در کاهش بار مالیاتی سبز بر کار باشند که به نوبه خود، آنها را قادر به اجرای اصلاحات مالیاتی محیط زیست خواهد کرد. بحث و نتیجه گیری: در مطالعه حاضر از نرم افزار Spss26 برای توصیف جامعه آماری و داده های تحقیق از نرم افزار Excelبرای تکنیک دیمتل و تحلیل دلفی فازی و نرم افزار ANP فازی استفاده می گردد.در سطح دوم از روش دلفی فازی با استفاده از Excel استفاده می گردد، در سطح سوم نیز بر اساس سوالات و متغیر های تشکیل دهنده از فرایند تحلیل شبکه‌ای فازی (FANP) استفاده گردید. در سطح آخر برای بررسی روابط از تکنیک دیمتل استفاده شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - بررسی میزان توسعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی و عوامل موثر بر آن در استان گلستان
معصومه شمشاد ایرج ملک محمدی غلام حسین حسینی نیا سید مهدی میردامادی

امروزه صنعت گردشــگری به عنوان صــادرات نامرئی خدمات و محصولات،به عنوان صنعت شــماره یک در جهان شناخته می شود. این صنعت در زمرهقدیمی ترین و بزرگترین فعالیت های اقتصادی در حال رشــد دنیاســت که باایجاد 212میلیون شــغل مستقیم و غیرمستقیم، جابجایی 567میلیون مسافردر جهــان چکیده کامل

امروزه صنعت گردشــگری به عنوان صــادرات نامرئی خدمات و محصولات،به عنوان صنعت شــماره یک در جهان شناخته می شود. این صنعت در زمرهقدیمی ترین و بزرگترین فعالیت های اقتصادی در حال رشــد دنیاســت که باایجاد 212میلیون شــغل مستقیم و غیرمستقیم، جابجایی 567میلیون مسافردر جهــان و دریافتی به مبلغ 370میلیون دلار در ســال 1995و افزایش آنبه 617میلیون مســافر و دریافتی 418میلیون دلار آمریکایی در سال 1997و افزودن ســالانه 653/3میلیون دلار آمریکایی بــه دلار مالیاتی جهانی، بهعنــوان جــذاب ترین منبع درآمد دولــت ها و به عنوان بدیلی مناســب برایبخش کشــاورزی به ویژه برای کشورهای در حال توسعه درآمده است. طبقپیش بینی های به عمل آمده تا ســال 2010تعداد مشــاغل ایجاد شــده درایــن بخش به 338میلیون شــغل و میــزان درآمد حاصــل از آن نیز به 7/2تریلیون دلار خواهد رســید. این قبیل برآوردها باعث شــده تا در ســال هایاخیر بســیاری از کشورها به صنعت توریسم با نگاهی جدی و متفاوت بنگرندو بیــش تریــن امکانات خود را برای رونق بخشــیدن به ایــن صنعت و بهرهمندی از عواید سرشــار آن به کار گیرند که گســترش گونه های توریســم بهاکوتوریسم، توریسم فرهنگی، توریسم طبیعت، اگروتوریسم، توریسم دهکدهو جــز این ها خــود گواهی بر صحت این مدعاســت. مطالعه حاضر به منظوربررسی میزان توســعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی و عوامل موثردر توسعه آن در استان گلستان انجام گرفته است. این تحقیق از دیدگاه طبقهبندی بر مبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی اســت و از دیدگاه طبقه بندیبر مبنای روش از نوع توصیفی و علمی ارتباطی می باشد. جامعه آماری موردمطالعه ایــن تحقیق اعضاى هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی اســتانگلســتان می باشــد. تعداد اعضای هیات مدیره تعاونی هــای منابع طبیعیاســتان گلستان 135نفر می باشد که پرسش نامه های تدوین شده از طریقسرشــماری بین آنان توزیع شده اســت. ابزار اصلی این تحقیق پرسش نامهمی باشــد که روایی صوری آن با کسب نقطه نظرات و پیشنهادات اساتید وهم چنین تعدادی از کارشناســان مدیریت ترویج ســازمان جنگل ها و مراتعکشور به دست آمد. برای سنجیدن اعتبار پرسش نامههای تهیه شده، تحقیقآزمایشی ) (Pilot testانجام گرفت که نتایج حاصله از ضریب آلفای کرنباخبرای پرســش نامه مذکور برابــر 0/86گردید. نتایج حاصــل از اولویت بندینشــان داد که برگزاری جشنواره غذاها و آیین های سنتی، ارا یه خدمات حملو نقل، ســازماندهی اریه دهندگان سرویس بهداشتی، مجهز بودن به بی سیم،مشارکت در تامین غذا، آموزش ماهیگیری ورزشی در دریاچه ها توسط اتحادیهماهیگیران، برگزاری کنفرانس های ملی اکوتوریسمی، ارتباط با موسسات مالیبین المللی و نمایندگی های توسعه محور با کمترین ضریب تغییرات در اولویتاول قرار دارند. در خصوص میزان توسعه اکوتوریسم نیز افزایش درآمد یا منفعتمالی از جذب گردشــگری با کم ترین ضریب تغییرات در اولویت اول قرار دارد.در مجموع عوامل فوق که عوامل موثر بر توسعه اکوتوریسم توسط تعاونی هایمنابع طبیعی را تبین می نمایند در حد بســیار کم و ناچیز در تعاونی های منابعطبیعــی انجام می گیرد. همچنین نتایج حاصــل از میانگین در خصوص میزانتوسعه اکوتوریسمدر تعاونیها) ( =0/34نشان می دهد میزان توسعه اکوتوریسمدر تعاونی های منابع طبیعی در حد ناچیز می باشد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - بررسی نظام حقوقی بهره‌برداری جوامع روستایی و عشایری از منابع طبیعی در ایران
جواد علی‌بیگی

امروزه تحقق توسعه پایدار کشور به‌ویژه در بحث مربوط به نظام سیاست‌گذاری در برنامه‌ریزی روستایی، بدون توجه بـه مسـایل حقوقی منابع طبیعی و محـیط زیسـت میسر نیست و بـا درک ایـن واقعیـت کـه منـابع طبیعـی در کشور ما محدوده بوده و روند تجدید‌‌پذیری آن به کندی صورت مـی‌پذیرد و چکیده کامل

امروزه تحقق توسعه پایدار کشور به‌ویژه در بحث مربوط به نظام سیاست‌گذاری در برنامه‌ریزی روستایی، بدون توجه بـه مسـایل حقوقی منابع طبیعی و محـیط زیسـت میسر نیست و بـا درک ایـن واقعیـت کـه منـابع طبیعـی در کشور ما محدوده بوده و روند تجدید‌‌پذیری آن به کندی صورت مـی‌پذیرد و یا گاه به دلیل میـزان تخریـب غیر قابـل احیـاء شـود، بنـابراین، مجموعـه اقدامات دستگاه‌های مختلف اجرایی در فرآیند توسعه باید متناسب بـا وضـعیت منابع و با رعایت اصول آینده نگری و پایداری کشورانجام گیرد. در این مقاله با نگاهی به وضع گذشته و موجود منابع طبیعی کشور، سعی در بررسی قوانین ناظر بر این منابع در ارتباط با بهره‌برداران به‌ویژه جوامع روستایی و عشایری را دارد که به تشریح ارتباط دامداری و بهره‌برداران روستایی و عشایری با منابع طبیعی و وضع گذشته و حال این منابع اعم از جنگل‌ها، مراتع، بیابان و آبخیزداری و همچنین نظام حقوقی مالکیت اراضی در ایران پرداخته و در ادامه، به مسأله واگذاری اراضی و اثرات آثار آن بر تخریب منابع طبیعی و پدیده زمین‌خواری به تفسیر بیان گردیده و در پایان به آسیب‌شناسی سیاست‌گذاری حقوقی منابع طبیعی در رابطه با جامعه روستایی و عشایری و مهم‌ترین مسـایل و مشکلات این بخش و ضعف و ابهام در این قوانین و لزوم بازنگری در آن به‌اختصار اشاره و نتایجی حاصل شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی «حق بر توسعه پایدار» برای حفاظت از محیط زیست ایران
افشین جعفری

هدف از انجام این پژوهش، بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار برای حفاظت از محیط زیست کشور است. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته انجام گرفته است. به منظور افزایش دقت و صحت داده‌ها، نمونه آماری نیز منطبق با جامعه آماری چکیده کامل

هدف از انجام این پژوهش، بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار برای حفاظت از محیط زیست کشور است. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته انجام گرفته است. به منظور افزایش دقت و صحت داده‌ها، نمونه آماری نیز منطبق با جامعه آماری (44 نفر) انتخاب گردید. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام شده است. پایایی پرسشنامه‌ها از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.92) استفاده شد که مقدار آن با استفاده از نرم‌افزار اس. پی. اس تعیین گردید. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، از نوع تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از روش معادلات ساختاری و با کمک نرم‌افزار اسمارت پلاس2 بوده است. مقدار شاخص ضریب بارتلت بالاتر از 0.769 بوده است، که نشانگر همبستگی‌های مناسب داده‌ها برای تحلیل عاملی است. جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار از دیدگاه حقوق بین‌الملل محیط زیست را می‌توان در 4 عامل کلی (آموزش، توانمندسازی، تعهدات و تلاش‌ها) و 12 شاخص مرتبط با آنها طبقه‌بندی نمود. ضریب کیفیت کلی مدل برابر با 0.80 بوده که می‌توان نتیجه گرفت که مدل از مطلوبیت بالایی برخوردار است. در حال حاضر، شاخص فراهم کردن آب بهداشتی بیش از سایرین، در اولویت قرار دارد و آموزش حقوق بشر کمترین میزان اهمیت را دارا است. در حالی که براساس وضعیت ایده‌آل؛ تعهدات دولت‌ها باید دارای بالاترین وزن باشد. لازمه دستیابی به توسعه پایدار محیط زیستی، رعایت و لحاظ نمودن این جنبه‌ها در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و ملی می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بررسی نقش و اثرات همکاری روستائیان در حفاظت، احیاء و بهره برداری از منابع طبیعی (مطالعه موردی: استان مازندران)
حمید بحیرایی سعید مقدسی

چکیده منابع طبیعی هر کشور به عنوان یک ثروت ملی امروزه به عنوان معیاری برای سنجش میزان توسعه یافتگی کشورها تبدیل شده است. تحقیق به عمل آمده در رابطه با بررسی اثرات همکاری روستائیان در حفاظت، احیاء و بهره برداری از منابع طبیعی(مطالعه موردی استان مازندران) و تاثیرات متقا چکیده کامل

چکیده منابع طبیعی هر کشور به عنوان یک ثروت ملی امروزه به عنوان معیاری برای سنجش میزان توسعه یافتگی کشورها تبدیل شده است. تحقیق به عمل آمده در رابطه با بررسی اثرات همکاری روستائیان در حفاظت، احیاء و بهره برداری از منابع طبیعی(مطالعه موردی استان مازندران) و تاثیرات متقابل آن بر زندگی روستائیان صورت گرفتـه است. از لحاظ میـزان و درجه کنتـرل، نحـوه گردآوری داده‌ها و قابـلیت تعمیـم یافته‌ها به شیوه پیمایشی و با نظرسنجی انجام شده است. جامعـه آماری این تحقیق جامعه روستائی استـان مازندران با حجـم حدود 1390000 نفـر می‌باشد. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمـونه آماری برابر n=128 برآورد گردیده است ابزار این تحقیق پرسشنامه است. که اعتبار محتوای آن توسط اساتید فن و صاحب نظران در مورد موضوع تحقیق تأیید شده است. ضریب آلفای کرونباخ برای محاسبه پایایی 2/99% بدست آمد که نشان دهنده قابلیت اعتماد خیلی بالای پرسشنامه است. مجموعاً 150 پرسشنامه در نظر گرفته و توزیع گردید که از این تعداد، 132پرسشنامه توسط اهالی روستاها تکمیل و عودت داده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری 18SPSS انجـام گرفـت. نتـایـج تحقیـق نشـان می‌دهـد کـه مشـارکـت روستـائیان در طرح‌های منابع طبیعی موجب حفظ و احیاء بیشتر منابع ملی می‌گردد و آنها نهایت مشارکت و همکاری را در این طرح‌ها را داشته اند. این مشارکت باعث پایداری روستاها می‌گردد. در پایان، پیشنهادهای در راستای این تحقیق ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - سیاست جنایی قضایی غیرکیفری در حمایت از منابع طبیعی
امیر احمدی صبار رحمت آبادی

اهمیت پرداختن به موضوع حمایت از منابع طبیعی از جمله اراضی ملّی با توجه ماهیت و آثار و عوارض آن خصوصاً در جامعه ایرانی، با توجه سرعت تخریب و تهدید علیه منابع طبیعی یکی از اولویت‌های مورد بررسی در حوزه سیاست جنایی قضایی می‌تواند باشد. همچنین با توجه به بیان مقام معظم رهبر چکیده کامل

اهمیت پرداختن به موضوع حمایت از منابع طبیعی از جمله اراضی ملّی با توجه ماهیت و آثار و عوارض آن خصوصاً در جامعه ایرانی، با توجه سرعت تخریب و تهدید علیه منابع طبیعی یکی از اولویت‌های مورد بررسی در حوزه سیاست جنایی قضایی می‌تواند باشد. همچنین با توجه به بیان مقام معظم رهبری (مدظله) که بر پیشگیری در حوزه‌ی منابع طبیعی از جمله زمین‌خواری، تخریب جنگل‌ها و نظایر آن تأکید فرمودند می‌توان به ضرورت و اهمیت تحقیق پی‌برد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف جز تحقیقات کاربردی و مسأله محور است و نوع تحقیق توصیفی و تحلیلی می‌باشد. از آن جهت که درمقام بررسی و ارائه راهکار برای یک مسأله اجتماعی تحت عنوان سیاست جنایی قضایی درحوزه حمایت از منابع طبیعی است به دنبال بیان معایب و نواقص در این حوزه می‌باشیم. از این‌رو با بررسی پیشگیری اجتماعی و وضعی در حوزه‌ی حمایت از منابع طبیعی و ملّی اولاً: می‌خواهیم مشخص نماییم که تا به امروز در حوزه‌ی منابع طبیعی و ملّی چه اقدامی قضایی در بعد غیرکیفری صورت پذیرفته است که به نظر می‌رسد باید در این خصوص اهتمام جدی شود تا به بازدارندگی و پیشگیری از جرایم این حوزه دست یافت دوماّ: به ارئه و بیان خلاءها و نواقص در این موضوع بپردازیم. همچنین پیشنهاد می‌شود تمام دستگاه‌ها با تدابیر و سیاست‌های قضایی مناسب و علمی با مشارکت سازمان‌ها در جهت نهادیه کردن فرهنگ حمایت از منابع طبیعی کوشید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - بررسی فقهی و حقوقی اثر احیاءدر اراضی ملی
عباس فدایی مقدم محمد عالم زاده جواد نیک نژاد

هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی اثر احیاء در اراضی ملی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. نتایج حاکی از آن است که علی‌رغم وجود نظرات متفاوت فقهی و قواعد حقوقی، احیاء اراضی و اثر آن بر مصادیق مذکور، امری انکارناپذیر می باشد. مشخص نبودن زمان دقیق احیاء و اثر آن بر م چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی اثر احیاء در اراضی ملی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. نتایج حاکی از آن است که علی‌رغم وجود نظرات متفاوت فقهی و قواعد حقوقی، احیاء اراضی و اثر آن بر مصادیق مذکور، امری انکارناپذیر می باشد. مشخص نبودن زمان دقیق احیاء و اثر آن بر منابع مذکور و استنباط برخی از حقوق دانان مبنی بر تعیین تاریخ 16/12/1365 در ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع ماده 56 قانون حفاظت و بهره‌ برداری و تبصره 6 الحاقی به قانون ابطال اسناد فروش رقبات، آب و اراضی موقوفه به عنوان زمان احیاء، نه تنها ابهام موصوف را مرتفع نکرده، بلکه دو چندان نموده است. با بررسی احکام مختلف این نتیجه بدست می‌آید که اصولاً زمان احیاء و اثر آن، به تاریخ تصویب قانون ملی شدن جنگل ها و مراتع برمی گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - بررسی تغییرات کاربری اراضی در حوضه آبخیز سد تاجیار با استفاده از نرم‌افزار Erdas
میرمهرداد میرسنجری نفیسه رضاپور

آشکار ساختنتغییراتیکیازنیازهایاساسیدرمدیریتوارزیابیمنابعطبیعیاست؛بنابرایننقشه تغییراتکاربریراکهنتیجهفرایندآشکارسازیتغییراتمی‌باشد،می‌توانبر اساستصاویرچند زمانهسنجش‌ازدورتهیهکرد. هدف این پژوهش طبقه‌بندی تصاویر سد تاجیار در سه سال مختلف برای پی بردن به میزان تغییر اراضی ب چکیده کامل

آشکار ساختنتغییراتیکیازنیازهایاساسیدرمدیریتوارزیابیمنابعطبیعیاست؛بنابرایننقشه تغییراتکاربریراکهنتیجهفرایندآشکارسازیتغییراتمی‌باشد،می‌توانبر اساستصاویرچند زمانهسنجش‌ازدورتهیهکرد. هدف این پژوهش طبقه‌بندی تصاویر سد تاجیار در سه سال مختلف برای پی بردن به میزان تغییر اراضی بایر و اراضی دارای پوشش گیاهی است.فن‌هایسنجش‌ازدوربهترین وسیلهبرایاستخراجنقشهکاربریاراضیمی‌باشد. در این پژوهش تغییرات کاربری اراضی در حوضه آبخیز سد با استفاده از طبقه‌بندی نظارت‌شده در نرم‌افزار Erdas موردبررسی قرارگرفته است. حوضه آبخیز سد تاجیار با مساحت 10898 هکتار در استان آذربایجان‌شرقی و شهرستان سراب قرارگرفته است. در منطقه موردمطالعه سه تصویر از ماهواره لند ست که مربوط به سال‌های 1996 و 2006 و 2015 هست مورد طبقه‌بندی قرار گرفت. نتایج نشان‌دهنده این است 2007 هکتار از اراضی دارای پوشش گیاهی کاسته شده و به بایر اضافه‌شده است. اینتغییر کاربریبهعلتفعالیت‌هایکشاورزیشدید،شخموشیارغیراصولیصورتگرفتهاست. تأثیرجریان‌هایهواییسردشمالغربکشور موجبگشتهتااینمنطقهدارایاقلیمنیمه‌خشکسردباشد. با توجه به محدودیت فوق‌الذکر و حالت خودمصرفی محصولات کشاورزی و عدم توجه به قابلیت زمین‌های زراعی، انجام کشاورزی در مناطقی که قابلیت بالقوه برای انجام این فعالیت را ندارند سبب کاسته شدن از پوشش گیاهی مرغوب گردیده است. طبقه‌بندی نظارت‌شده در این روش با دقت کلی 87% انجام گرفت که در سطح قابل‌قبول هست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - عوامل مؤثر بر مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس
محسن موسائی ایرج ملک محمدی سیدجمال فرج الله حسینی سید مهدی میردامادی

هدف از این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت بهره‌برداران در طرح‌های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس می‌باشد. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق علی- ارتباطی است. جامعه ی آماری تحقیق، کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزد چکیده کامل

هدف از این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت بهره‌برداران در طرح‌های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس می‌باشد. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق علی- ارتباطی است. جامعه ی آماری تحقیق، کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس می باشند. برای گردآوری داده ها از روش تمام شماری استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بود. برای حصول اطمینان از اعتبار پرسش نامه از پانل متخصصان و برای محاسبه ی روایی آن از روش آلفای کرنباخ استفاده شده و مقدار آن 0.87 به دست آمد. برای داده پردازی علاوه بر آمار توصیفی (میانگین، میانه، واریانس و انحراف استاندارد) و ضریب همبستگی، ازآماره های استنباطی نظیر رگرسیون چندگانه و تکنیک تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج رگرسیون چندگانه به شیوه ی Enter نشان دهنده ی آن است که متغیرهای: توجه به نیازهای اقتصادی بهره برداران در طراحی طرح های آبخیزداری، میزان دخالت بهره برداران درتعیین نوع طرح ها، توجه به دانش بومی بهره برداران توسط مجریان طرح های آبخیـزداری، میزان مشارکت بهر ه برداران در برنامه های ترویج آبخیزداری، میزان آشنایی بهره برداران با طرح های آبخیزداری، قابلیت مروجین در برقراری ارتباط دارای نقش مؤثری در مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان منابع طبیعی و آبخیزداری دارند. همچنین، نتایج تکنیک تحلیل مسیر نشان می دهد که میزان دخالت بهره برداران در تعیین نوع طرح ها دارای بیشترین اثر مستقیم و غیرمستقیم (0.552) بر متغیر وابسته ی تحقیق و متغیر قابلیت مروجین در برقراری ارتباط دارای کمترین اثر مستقیم و غیرمستقیم (0.311) بر متغیر وابسته تحقیق (مشارکت در طرح های آبخیزداری) می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - بررسی نقش نهادهای سیاسی و اقتصادی در پدیده شومی منابع
رضا بخشی آنی مسعود نیلی سید مهدی برکچیان

10.30495/eco.2020.688167

هدف این مقاله ایجاد تمایز میان کارکردِ دو گروه نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی و تبیین چگونگی اثرپذیری نهادهای اقتصادی از نهادهای سیاسی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی است. در این مقاله‌‌،‌‌ با اتخاذ رویکردی توصیفی- تحلیلی استدلال شده است که نهادهای اقتصادی متغیری درون چکیده کامل

هدف این مقاله ایجاد تمایز میان کارکردِ دو گروه نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی و تبیین چگونگی اثرپذیری نهادهای اقتصادی از نهادهای سیاسی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی است. در این مقاله‌‌،‌‌ با اتخاذ رویکردی توصیفی- تحلیلی استدلال شده است که نهادهای اقتصادی متغیری درون‌زا و تحت تاثیر دو عامل نهادهای سیاسی و منابع طبیعی است‌‌.‌‌ نهادهای سیاسی با شکل‌دهی ساختار قدرت سیاسی‌‌،‌‌ فرایند وضع نهادهای اقتصادی دلخواه با هدف توزیع منابع به سمت گروه‌های ذی‌نفع را مشخص ‌می‌سازد‌‌.‌‌ سپس با اتخاذ رویکرد تجربی‌‌،‌‌ نشان داده ‌می‌شود منابع طبیعی با کنترل اثر نهادهای سیاسی‌‌،‌‌ اثر معناداری بر کیفیت نهادهای اقتصادی نداشته است‌‌.‌‌ در مقابل‌‌،‌‌ کیفیت بالاتر نهادهای سیاسی‌‌،‌‌ کیفیت بهتر نهادهای اقتصادی را در پی دارد.‌‌ بنابراین، نهادهای سیاسی متغیر اصلی شکل‌دهنده پدیده شومی منابع در کشورهای برخوردار ‌می‌باشد‌‌. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - مقایسه‌ی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی ایران و نروژ
ابوالفضل شاه آبادی حامد صادقی

طی دو دهه گذشته مطالعات گسترده‌ای در زمینه رابطه بین منابع طبیعی و رشد اقتصادی صورت گرفته است. با توجه به اهمیت منابع طبیعی در مسیر رشد اقتصادی و با لحاظ اثرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد کشورها، هدف مقاله‌ی حاضر بررسی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی دو کشور ایران و نر چکیده کامل

طی دو دهه گذشته مطالعات گسترده‌ای در زمینه رابطه بین منابع طبیعی و رشد اقتصادی صورت گرفته است. با توجه به اهمیت منابع طبیعی در مسیر رشد اقتصادی و با لحاظ اثرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد کشورها، هدف مقاله‌ی حاضر بررسی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی دو کشور ایران و نروژ طی دوره 2008-1970 می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد منابع طبیعی در ذات خود در کوتاه‌مدت و بلندمدت مانعی برای رشد اقتصادی این کشورها نیست. هم‌چنین آزادی اقتصادی و سرمایه انسانی نیز در هر دو کشور ایران و نروژ در کوتاه‌مدت و بلندمدت، اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - بررسی رشد اقتصادی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی)
کاظم یاوری مهدیه رضاقلی زاده مجید آقایی

این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] می‌باشد. مدل سازی داده‌ها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدل‌های پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع چکیده کامل

این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] می‌باشد. مدل سازی داده‌ها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدل‌های پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی 1970 تا 2008 با استفاده از تخمین زن‌های گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)[4]، اثرات ثابت[5] و اثرات تصادفی[6] برآورد شده است. نتایج تجربی حاصل از این تحقیق رابطه منفی میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی (افزایش GDP سرانه) در این کشورها را تأئید می‌نماید. * دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، (نویسنده مسئول)، پست الکترونیکی: kyavari@gmail.com **دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، پست الکترونیکی: mahdieh_rezagholizadeh@yahoo.com ***دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر گروه آمارهای اقتصادی پژوهشکده آمار ایران majid_aghaei3@yahoo.com 1- عربستان سعودی، ایران، عراق، امارات متحده عربی، کویت، نیجریه، لیبی، الجزایر [2]- Dynamic Panel Data [3]- Static Panel Data [4]- Generalized Method of Moments [5]- Fixed Effects [6]- Random Effects پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی «حق بر توسعه پایدار» برای حفاظت از محیط زیست ایران
افشین جعفری

هدف از انجام این پژوهش، بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار برای حفاظت از محیط زیست کشور است. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته انجام گرفته است. به منظور افزایش دقت و صحت داده‌ها، نمونه آماری نیز منطبق با جامعه آماری چکیده کامل

هدف از انجام این پژوهش، بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار برای حفاظت از محیط زیست کشور است. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته انجام گرفته است. به منظور افزایش دقت و صحت داده‌ها، نمونه آماری نیز منطبق با جامعه آماری (44 نفر) انتخاب گردید. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام شده است. پایایی پرسشنامه‌ها از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.92) استفاده شد که مقدار آن با استفاده از نرم‌افزار اس. پی. اس تعیین گردید. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، از نوع تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از روش معادلات ساختاری و با کمک نرم‌افزار اسمارت پلاس2 بوده است. مقدار شاخص ضریب بارتلت بالاتر از 0.769 بوده است، که نشانگر همبستگی‌های مناسب داده‌ها برای تحلیل عاملی است. جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار از دیدگاه حقوق بین‌الملل محیط زیست را می‌توان در 4 عامل کلی (آموزش، توانمندسازی، تعهدات و تلاش‌ها) و 12 شاخص مرتبط با آنها طبقه‌بندی نمود. ضریب کیفیت کلی مدل برابر با 0.80 بوده که می‌توان نتیجه گرفت که مدل از مطلوبیت بالایی برخوردار است. در حال حاضر، شاخص فراهم کردن آب بهداشتی بیش از سایرین، در اولویت قرار دارد و آموزش حقوق بشر کمترین میزان اهمیت را دارا است. در حالی که براساس وضعیت ایده‌آل؛ تعهدات دولت‌ها باید دارای بالاترین وزن باشد. لازمه دستیابی به توسعه پایدار محیط زیستی، رعایت و لحاظ نمودن این جنبه‌ها در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و ملی می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - بررسی نقش و اثرات همکاری روستائیان در حفاظت، احیاء و بهره برداری از منابع طبیعی (مطالعه موردی: استان مازندران)
حمید بحیرایی سعید مقدسی

چکیده منابع طبیعی هر کشور به عنوان یک ثروت ملی امروزه به عنوان معیاری برای سنجش میزان توسعه یافتگی کشورها تبدیل شده است. تحقیق به عمل آمده در رابطه با بررسی اثرات همکاری روستائیان در حفاظت، احیاء و بهره برداری از منابع طبیعی(مطالعه موردی استان مازندران) و تاثیرات متقا چکیده کامل

چکیده منابع طبیعی هر کشور به عنوان یک ثروت ملی امروزه به عنوان معیاری برای سنجش میزان توسعه یافتگی کشورها تبدیل شده است. تحقیق به عمل آمده در رابطه با بررسی اثرات همکاری روستائیان در حفاظت، احیاء و بهره برداری از منابع طبیعی(مطالعه موردی استان مازندران) و تاثیرات متقابل آن بر زندگی روستائیان صورت گرفتـه است. از لحاظ میـزان و درجه کنتـرل، نحـوه گردآوری داده‌ها و قابـلیت تعمیـم یافته‌ها به شیوه پیمایشی و با نظرسنجی انجام شده است. جامعـه آماری این تحقیق جامعه روستائی استـان مازندران با حجـم حدود 1390000 نفـر می‌باشد. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمـونه آماری برابر n=128 برآورد گردیده است ابزار این تحقیق پرسشنامه است. که اعتبار محتوای آن توسط اساتید فن و صاحب نظران در مورد موضوع تحقیق تأیید شده است. ضریب آلفای کرونباخ برای محاسبه پایایی 2/99% بدست آمد که نشان دهنده قابلیت اعتماد خیلی بالای پرسشنامه است. مجموعاً 150 پرسشنامه در نظر گرفته و توزیع گردید که از این تعداد، 132پرسشنامه توسط اهالی روستاها تکمیل و عودت داده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری 18SPSS انجـام گرفـت. نتـایـج تحقیـق نشـان می‌دهـد کـه مشـارکـت روستـائیان در طرح‌های منابع طبیعی موجب حفظ و احیاء بیشتر منابع ملی می‌گردد و آنها نهایت مشارکت و همکاری را در این طرح‌ها را داشته اند. این مشارکت باعث پایداری روستاها می‌گردد. در پایان، پیشنهادهای در راستای این تحقیق ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - Analyzing the Role of Agricultural Beneficiaries in Sustainable Management of Natural Resources and Environment (Case of Hamadan County)
مسعود سامیان رضا موحدی الهام انصاری مسعود اسدی

The countries' economy is basically dependent on both human and the natural resources so that social development of each country depends on them directly or indirectly. Nonetheless, some problems including the rapid growth of the population, unsustainable and unplanned چکیده کامل

The countries' economy is basically dependent on both human and the natural resources so that social development of each country depends on them directly or indirectly. Nonetheless, some problems including the rapid growth of the population, unsustainable and unplanned exploitation, and lack of public awareness of development and reclamation rules have given an increase to the degradation process of these resources. So, one of the basic requirements to achieve the sustainable agriculture and rural development is sustainability in natural resource management and its protection. It should also be noted that public participation in natural resource management plays an important role in the prevention of this destructive process. The problem propels the aim of this research to determine the measure of agriculture beneficiaries’ role and importance in sustainable management. This research is an analytical - descriptive study which has a survey approach in collecting data. The statistical population consisted of 208 agriculture beneficiaries in villages around Hamadan city. Results showed that farmers could be classified into three groups: 34 percent in unsustainable group, 54 percent in moderately sustainable group and 12 percent in sustainable group. Also, multivariate regression showed that the variables of personal, extension and education, economics, policy and institutional and social activities could explain 79 percent (R2=0.791) of natural resources’ changes in agricultural sustainable management. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - همخوانی کلیدواژه‌های مقاله‌های مجلات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با اصطلاحنامه کب
صغری درزی خلردی علی اصغر رضوی

هدف: میزان همخوانی واژگان کلیدی مقاله‌های مجلات منتشر شده با درجه علمی – پژوهشی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با اصطلاحنامه کب می‌باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی و با روش تحلیل محتوا می‌باشد که تعداد 512 کلید واژه از 115عنوان مقاله در 3 عنوان م چکیده کامل

هدف: میزان همخوانی واژگان کلیدی مقاله‌های مجلات منتشر شده با درجه علمی – پژوهشی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با اصطلاحنامه کب می‌باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی و با روش تحلیل محتوا می‌باشد که تعداد 512 کلید واژه از 115عنوان مقاله در 3 عنوان مجله شامل علوم زراعی، آبخیز داری و علوم دامی دارای درجه علمی – پژوهشی سال 1394 بررسی شده است. یافته‌ها: براساس یافته‌ها 9/46 درصد اصطلاحات بکار رفته در مقالات که با اصطلاحنامه کب همخوانی دارند مربوط به مقالات مجله علوم زراعی می‌باشد. کلیدواژه‌های مقالات مجله آبخیزداری با 37 درصد دارای بیشترین همخوانی نسبی و مقالات مجله علوم زراعی با 9/29 درصد دارای کمترین همخوانی نسبی می‌باشد. مقالات مجله آبخیزداری با 3/54 درصد دارای بیشترین نبود همخوانی کلیدواژه‌ها با اصطلاحنامه کب و مقالات مجله علوم دامی و شیلات با 19 درصد دارای کمترین نبود همخوانی می‌باشد. نتیجه‌گیری: کمتر از نیمی از کلیدواژه‌ها دارای همخوانی کامل هستندکه نشانگر ناهماهنگی میان اصطلاحات نویسندگان، اصطلاحات موجود در اصطلاحنامه ها و جست‌وجوگران اطلاعات است که این امر ناشی از عدم آشنایی نویسندگان با واژگان کنترل شده می‌باشد همچنین کلیدواژه‌های مقاله‌های مجله‌ها از لحاظ قواعد نگارشی و مفرد و جمع بودن یک دست شوند تا همخوانی بیشتری با اصطلاحنامه داشته باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - بررسی عوامل مؤثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر متغیرهای نهادی و ساختاری در کشورهای منتخب اپک
آذین‌سادات استادرمضان مریم بذرائی مجتبی کریمی

در ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعة اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوة توزیع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها به‌شدت تحت‌تأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. در مقالة حاضر، پیرامونِ ت چکیده کامل

در ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعة اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوة توزیع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها به‌شدت تحت‌تأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. در مقالة حاضر، پیرامونِ تأثیرگذاری متغیرهای نهادی و ساختاری بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منتخب عضو اپک، با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته(GMM) پانل پویا، بین سال‌های 1998 تا 2012، بررسی انجام می‌شود. نتایج به‌دست آمده، حاکی از اثر مثبت و معنادار حکمرانی خوب و منابع طبیعی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. همچنین، نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می‌دهد، منابع طبیعی اثری غالب بر رابطة حکمرانی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی دارد؛ به این معنا که به‌دلیل تأثیر منابع طبیعی، حکمرانی خوب در منتخب کشورهای اپک، جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را تسهیل نمی‌کند هیچ، بلکه باعث کاهش جذبِ سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی هم می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - حقوق برابر و خودمختاری اقتصادی اجتماعی و فرهنگی
محمدمهدی صادقی مسعود راعی دهقی لیلا رئیسی

10.30495/alr.2020.671460

نظریه خودمختاری اقتصادی اجتماعی، در حقیقت براساس حق مردم بر توسعه بنا نهاده شده. نظریه خودمختاری اقتصادی و اجتماعی دارای دو رکن اساسی است اولین رکن توسعه است که از منظر این نظریه توسعه باید در جهت رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشد همچنین دومین رکن عدالت توزیعی است که ب چکیده کامل

نظریه خودمختاری اقتصادی اجتماعی، در حقیقت براساس حق مردم بر توسعه بنا نهاده شده. نظریه خودمختاری اقتصادی و اجتماعی دارای دو رکن اساسی است اولین رکن توسعه است که از منظر این نظریه توسعه باید در جهت رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشد همچنین دومین رکن عدالت توزیعی است که به معنای بهره مندی و سهیم شدن آحاد مردم ازتوسعه می باشد.این نظریه موجبات تحول حقوقی در اصل حاکمیت دائم بر منابع طبیعی. را فراهم می کند و به دنبال ایجاد حقوقی برابر برای تمام انسانها از طریق کاهش یا حذف نابرابریهایی است که در ذات سیستم اقتصادی بین المللی وجود دارد. به بیان ساده تر این نظریه که با منشور سازمان ملل متحد منطبق است، عبارت است از حق مردم برای اینکه بتوانند آزادانه به پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نائل شوند و همچنین به طور مشترک از نتایج این پیشرفتها بهره مند گردندبه عقیده موافقان این نظریه، نظریه خودمختاری اقتصادی اجتماعی در آینده سهم بسزایی را در محقق ساختن حقوق بشر و آزادی های اساسی خواهد داشت همچنین از منظر ایده پردازان این نظریه هنگامی که این دو اصل به صورت یک الزام در تمام جهان فراگیر شود؛ تک تک انسانها در برابر اقدامات سرکوب گرایانه و غیردموکراتیک که توسط دولتهایشان صورت می گیرد مصون تر میگردند همچنین اگر دولتها همگام با سایر ابعاد توسعه شرایط مورد نیاز را برای محقق ساختن حقوق بشر افراد ب را فراهم کنند می توان توقع داشت که به پیشرفت حقوق بین الملل و همچنین پیشرفت بشریت کمک شایانی بکند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - تأثیر تعاملی کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی
ابوالفضل شاه آبادی ثمینه قاسمی فر سمیه سادات حاج موسوی

10.30495/fed.2023.707976

چکیدهپیچیدگی اقتصادی نشان دهنده میزان دانش مولد در درون یک کشور و توانایی استفاده از آن در جهت تولید کالاهایی با تنوع بیشتر و فراگیری کمتر است که در نهایت موجب افزایش رقابت پذیری ملی در عرصه جهانی و تسهیل و تسریع فرایند نیل به رشد و توسعه اقتصادی می شود. بنابراین، بررسی چکیده کامل

چکیدهپیچیدگی اقتصادی نشان دهنده میزان دانش مولد در درون یک کشور و توانایی استفاده از آن در جهت تولید کالاهایی با تنوع بیشتر و فراگیری کمتر است که در نهایت موجب افزایش رقابت پذیری ملی در عرصه جهانی و تسهیل و تسریع فرایند نیل به رشد و توسعه اقتصادی می شود. بنابراین، بررسی عوامل موثر بر آن –خاصه در کشورهای درحال توسعه- از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر با رهیافت داده های تابلویی و استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته به تعیین تأثیر تعاملی کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در دو گروه از کشورهای منتخب درحال توسعه اسلامی و توسعه یافته ‌طی دوره 2019-2014 پرداخته است. نتایج برآوردی نشان داد، ابعاد کارآفرینی شامل گرایش، توانایی و اشتیاق کارآفرینانه و همچنین، توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تأثیر مثبت و معناداری دارد. اما، ضریب تخمینی این متغیرهای برای کشورهای درحال توسعه بزرگتر است. به علاوه، ابعاد سه گانه کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تأثیر تعاملی مثبت و معناداری دارند. در نهایت این که تأثیر متغیرهای کنترلی فراوانی منابع طبیعی و حقوق مالکیت فکری بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب به ترتیب منفی و معنادار و مثبت و معنادار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - تأثیر عوامل مؤثر بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر متغیرهای نهادی و ساختاری
غلامرضا گرایی نژاد علیرضا دقیقی اصلی آذین سادات استاد رمضان

در ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعه اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوه توزیع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها به شدت تحت تأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. مقاله حاضر به بررسی موضوع چکیده کامل

در ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعه اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوه توزیع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها به شدت تحت تأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. مقاله حاضر به بررسی موضوع تأثیرگذاری متغیرهای نهادی و ساختاری بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) پانل پویا، با استفاده از داده‌های ۳۰ کشور جهان، طی دوره زمانی 2011 - 1998 می‌پردازد. روشGMM داده‌های تابلویی پویا، از جمله کارآمدترین روش‌ها برای برآورد تأثیرگذاری متغیرهای نهادی است. زیرا که مشکل درون زا بودن شاخص‌های نهادی را حل می‌کند. مقیاس مورد استفاده برای منابع طبیعی سهم صادرات سوخت و مواد معدنی در کل صادرات کالایی می‌باشد. نتایج تخمین‌ها نشان می‌دهد که شاخص حکمرانی خوب در تمامی مدل‌های آزمون شده اثر مثبت و معناداری بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته است، درحالی‌که آزادی اقتصادی اثر منفی و معنی‌داری بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته است. نتایج به‌دست آمده از برآورد مدل، حاکی از مثبت و معنی‌دار بودن تأثیرگذاری منابع طبیعی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در تمامی مدل‌های آزمون شده به‌غیراز گروه کشورهای غیر صادرکننده منابع طبیعی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - بررسی دیدگاههای اساتید علوم اجتماعی نسبت به نقش رسانه‌های دیداری (تلویزیون، ماهواره و اینترنت) در فرآیند جهانی شدن با تأکید بر سیاست‌های فرهنگی ایران
سید وحید عقیلی .... دلاور هانیه برادران

در این مقاله به منظور مطالعه نقش رسانه¬های دیداری در فرهنگ¬پذیری مردم، این سؤال مطرح است که تلویزیون، ماهواره و اینترنت، چه تأثیری بر تغییر رفتار و عادات مردم و پذیرفتن روش¬های صحیح مصرف منابع طبیعی و تغییر الگوهای روش زندگی دارند؟ به عبارت دیگر آیا این رسان چکیده کامل

در این مقاله به منظور مطالعه نقش رسانه¬های دیداری در فرهنگ¬پذیری مردم، این سؤال مطرح است که تلویزیون، ماهواره و اینترنت، چه تأثیری بر تغییر رفتار و عادات مردم و پذیرفتن روش¬های صحیح مصرف منابع طبیعی و تغییر الگوهای روش زندگی دارند؟ به عبارت دیگر آیا این رسانه¬ها می¬توانند تغییراتی در عادات زندگی افراد به وجود آورند و اگر نه پس علت نداشتن کارایی این رسانه¬ها چیست؟ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - تأثیر رانت منابع طبیعی، نابرابری درآمد بر مرگ و میر نوزادان با تأکید بر دو شاخص کیفیت نهادی دموکراسی و فساد
مصطفی رجبی مریم جعفری طادی بهار حافظی

کاهش مرگ و میر نوزادان به عنوان یکی از اهداف توسعه و شاخصی از سلامت شناخته می شود. یکی از عوامل موثر بر سلامت در کشورهای دارای منابع طبیعی مانند نفت وابستگی اقتصادی به منابع طبیعی است. این گونه بیان می‌شود که در ابتدا درآمد حاصل از فروش منابع طبیعی می‌تواند بر سلامت تأث چکیده کامل

کاهش مرگ و میر نوزادان به عنوان یکی از اهداف توسعه و شاخصی از سلامت شناخته می شود. یکی از عوامل موثر بر سلامت در کشورهای دارای منابع طبیعی مانند نفت وابستگی اقتصادی به منابع طبیعی است. این گونه بیان می‌شود که در ابتدا درآمد حاصل از فروش منابع طبیعی می‌تواند بر سلامت تأثیر مثبت گذارد و با افزایش رانت حاصل از آن وضعیت وضعیت کیفیت نهادی ضعیف شده منجر به افزایش نابرابری درآمدی و کاهش تولید ناخالص داخلی شده و بنابراین بر سلامت تأثیر منفی می‌گذارد. از این رو این مطالعه به بررسی تأثیر رانت نفت بر مرگ و میر نوزادان با استفاده از روش خود‌رگرسیونی با وقفه‌های گسترده (ARDL) به بررسی تأثیر رانت نفت بر مرگ و میر نوزادان با توجه به کیفیت نهادی و شاخص نابرابری درآمدی طی دوره 1363 تا 1400 پرداخته است. نتایج تخمین نشان داد که رانت نفت تأثیری به شکل U بر شاخص مرگ و میر نوزادان در بلندمدت داشته است. اما این رابطه برای کوتاه مدت تأیید نشده است. تأثیر دموکراسی و تولید ناخالص داخلی و شهر نشینی بر مرگ و میر نوزادان در بلندمدت منفی داشته است و تأثیر ضریب جینی بر این شاخص در بلندمدت و کوتاه مدت مثبت بوده است. تأثیر شاخص کنترل فساد بر مرگ و میر نوزادان در کوتاه مدت تأثیر مثبت داشته است که موید نظریه چرب کننده چرخ‌های اقتصادی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - بررسی چالش‌ها، مسائل و راهکارهای توسعه منابع طبیعی در استان مرکزی
سید داود حاجی میررحیمی سید مهدی نبئی

در برنامه های توسعه کشور، کشاورزی محور توسعه اقتصادی است و بیشترین بهره وری نیروی کار و ارزش افزوده به ازای هر واحد سرمایه گذاری، اختصاص به بخش کشاورزی دارد. در این میان، زیربخش منابع طبیعی به واسطه وابستگی امنیت غذایی کشور به آن مورد توجه ویژه است. این زیربخش در استان چکیده کامل

در برنامه های توسعه کشور، کشاورزی محور توسعه اقتصادی است و بیشترین بهره وری نیروی کار و ارزش افزوده به ازای هر واحد سرمایه گذاری، اختصاص به بخش کشاورزی دارد. در این میان، زیربخش منابع طبیعی به واسطه وابستگی امنیت غذایی کشور به آن مورد توجه ویژه است. این زیربخش در استان مرکزی با حدود 9/1 میلیون هکتار از جایگاه اقتصادی مهمی برخوردار است، ولی برخی چالش‌ها و مسائل مانع از بهره‌برداری کامل از ظرفیت های آن شده است. تحقیق حاضر که با هدف شناخت این چالش‌ها و مسائل و راهکارهای مرتفع ساختن آنها صورت گرفته، از نوع توصیفی و همبستگی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی گردآوری شده است و جامعه آماری آن شامل مدیران، کارشناسان و مروجین واحدهای سازمانی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان جهادکشاورزی استان مرکزی است. حجم نمونه کارشناسان و مروجین با استفاده از فرمول کوکران و به صورت تصادفی تعیین گردیده است. مدیران نیز به صورت سرشماری تعیین گردیدند، که تعداد آنها 101 نفر شد و ابزار این تحقیق پرسشنامه ای بود. یافته‌های تحقیق نشان داد، که چالش‌ها و مسائل درونی بیش از چالش‌ها و مسائل برونی مانع توسعه مطلوب منابع طبیعی استان مرکزی شده است. مهمترین چالش و مسئله درونی بهره‌برداری‌های بی‌رویه از جنگل‌ها و مراتع و عدم رعایت زمان مناسب چرا در مراتع و پایین بودن سطح اطلاعات عمومی و فرهنگ مردم و بهره‌برداران در ارتباط با اهمیت و ارزش منابع طبیعی می باشد. از طرف دیگر، نتایج آزمون تحلیل عاملی چالش‌ها و مسائل توسعه منابع طبیعی نشان می‌دهد، که ابهامات و ضعف قوانین و مقررات بهره‌برداری و فرایند آگاهی‌رسانی9/42 درصد واریانس مشترک بین عامل اول و سایر متغیر‌ها را تبیین کرده و تاثیر‌گذارترین عامل در تبیین چالش‌ها و مسائل منابع طبیعی استان مرکزی می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - تأثیر رانت منابع طبیعی بر روی توسعه کارآفرینی (مطالعه موردی کشورهای منتخب جهان)
یوسف محمدزاده فرهاد رهبر هادی قهرمانی

کارآفرینی یکی از مهم‌ترین راهبردهای مدیریتی هم در سطح خرد بنگاه ها و هم در سطح کلان اقتصادی محسوب می شود. ساختار نهادی ناسالم و عدم پویایی بخش خصوصی از موانع مهم در مسیر توسعه کارآفرینی محسوب می‌شود. در این میان وجود انواع رانت منابع طبیعی تأثیر عمیقی بر ساختار نهادی، چکیده کامل

کارآفرینی یکی از مهم‌ترین راهبردهای مدیریتی هم در سطح خرد بنگاه ها و هم در سطح کلان اقتصادی محسوب می شود. ساختار نهادی ناسالم و عدم پویایی بخش خصوصی از موانع مهم در مسیر توسعه کارآفرینی محسوب می‌شود. در این میان وجود انواع رانت منابع طبیعی تأثیر عمیقی بر ساختار نهادی، حجم بخش دولتی، محدودیت‌های مکانیسم بازار و آزادی عمل فعالان اقتصادی می گذارد. لذا با توجه به‌ضرورت بررسی این موضوع، مطالعه حاضر با رویکرد کلان، به بررسی تأثیر انواع رانت منابع بر روی توسعه کارآفرینی پرداخته است. برای این کار از داده های تابلویی منتخبی از کشورهای جهان با رویکرد Dynamic Panel و با استفاده از نرم افزار Stata بهره گرفته‌شده است. نتایج برآورد مدل های مختلف نشان می دهد که وجود رانت منابع، تأثیر منفی بر روی توسعه فعالیت‌های کارآفرینانه در کشورهای مورد بررسی داشته است. لذا منابع غنی طبیعی در مسیر سرمایه گذاری و حمایت از بخش خصوصی بکار گرفته نشده است. بررسی سایر عوامل مؤثر بر روی توسعه کارآفرینی نیز نشان می دهد که تولید داخلی سرانه، فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، آزادی تجاری و کنترل فساد تأثیر مثبت بر روی شاخص کارآفرینی و حجم دولت تأثیر منفی بر روی توسعه فعالیت‌های کارآفرینانه دارد. تسهیل فضای کسب‌وکار و رقابتی نمودن آن، کاهش سهم بودجه از درآمدهای حاصل از خام فروشی و توسعه هدفمند روابط تجاری ازجمله پیشنهاد‌های ارائه‌شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - بر صادرات غیرمنابع و پدیده بیماری هلندی
علیرضا جوانی

در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای چکیده کامل

در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای ملی نسبت داده شده است که بحث جریان تجارت بین کشورها و اهمیت نرخ ارز را مطرح می-سازد. بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیرمنابع، نرخ ارز موثر واقعی (به¬عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می¬باشد. به¬منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش گشتاورهای تعمیم¬یافته (GMM) استفاده شد. یافته¬های تحقیق حاکی آز آن بود وفور منابع طبیعی منجر به کاهش رشد اقتصادی شده که بیانگر بروز پدیده نفرین منابع در کشورهای مورد بررسی است. همچنین مشاهده شد توان دوم متغیر وفور منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت است که نشان¬دهنده اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی شده است. دیگر یافته¬های تحقیق حاکی از آن بود که افزایش نرخ ارز موثر واقعی منجر به افزایش رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی شده و می¬تواند منجر به بروز بیماری هلندی گردد. در نهایت نیز مشاهده شد متغیر صادرات غیرمنابع اثر مثبت بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی دارد. بر این اساس پیشنهاد می¬گردد برنامه¬ریزی دقیق¬تر جهت استفاده از درآمدهای حاصل از صادرات منابع طبیعی صورت گیرد تا کشور دچار بیماری هلندی و وابستگی بیش از حد به این درآمدها که می¬تواند منجر به ناتوان شدن زیرساخت¬ها و بخش¬های مختلف تولیدی در کشور گردد، نشود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - رشد اقتصادی با تأکید بر صادرات غیرمنابع
علیرضا جوانی

در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای چکیده کامل

در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای ملی نسبت داده شده است که بحث جریان تجارت بین کشورها و اهمیت نرخ ارز را مطرح می-سازد. بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیرمنابع، نرخ ارز موثر واقعی (به¬عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می¬باشد. به¬منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش گشتاورهای تعمیم¬یافته (GMM) استفاده شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - رشد اقتصادی با تأکید بر صادرات غیرمنابع
علیرضا جوانی

بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین چکیده کامل

بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی پرونده مقاله

فهرست مقالات منابع طبیعی

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی