بررسی نقش نهادهای سیاسی و اقتصادی در پدیده شومی منابع

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

رضا بخشی آنی ¹ , مسعود نیلی ² , سید مهدی برکچیان ³

1 - دانشجوی دکترای دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف
2 - دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف
3 - استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف

تاریخ دریافت : 1398/12/15 تاریخ پذیرش : 1399/03/08 تاریخ انتشار : 1398/11/01

کلید واژه: O13, طبقه‌بندی JEL‌‌: .O11, Q3, D72 واژگان کلیدی‌‌: شومی منابع طبیعی‌‌, نهادهای سیاسی‌‌, نهادهای اقتصادی‌‌, توزیع قدرت سیاسی‌‌,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله ایجاد تمایز میان کارکردِ دو گروه نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی و تبیین چگونگی اثرپذیری نهادهای اقتصادی از نهادهای سیاسی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی است. در این مقاله‌‌،‌‌ با اتخاذ رویکردی توصیفی- تحلیلی استدلال شده است که نهادهای اقتصادی متغیری درون‌زا و تحت تاثیر دو عامل نهادهای سیاسی و منابع طبیعی است‌‌.‌‌ نهادهای سیاسی با شکل‌دهی ساختار قدرت سیاسی‌‌،‌‌ فرایند وضع نهادهای اقتصادی دلخواه با هدف توزیع منابع به سمت گروه‌های ذی‌نفع را مشخص ‌می‌سازد‌‌.‌‌ سپس با اتخاذ رویکرد تجربی‌‌،‌‌ نشان داده ‌می‌شود منابع طبیعی با کنترل اثر نهادهای سیاسی‌‌،‌‌ اثر معناداری بر کیفیت نهادهای اقتصادی نداشته است‌‌.‌‌ در مقابل‌‌،‌‌ کیفیت بالاتر نهادهای سیاسی‌‌،‌‌ کیفیت بهتر نهادهای اقتصادی را در پی دارد.‌‌ بنابراین، نهادهای سیاسی متغیر اصلی شکل‌دهنده پدیده شومی منابع در کشورهای برخوردار ‌می‌باشد‌‌.

چکیده انگلیسی:

The weak economic performance of resource-rich countries results in the economic studies’ great concentration on the role of institutions in resource curse literature and employment of theoretical or empirical approaches to determine the cause of this phenomenon. In this paper, we argue that the two independent variables of political institutions and natural resources influence the economic institutions which are endogenous variables; by applying a descriptive-analytical approach and making distinction between function of “economic institutions” and “political institutions”. Political institutions form the political power structure to specify the elites’ scope of power in the establishment of favorable economic institutions, which aim at distributing the resources among the affiliated groups. We also use the empirical approach to show that natural resources do not have any significant effect on the quality of economic institutions by controlling the effect of political institutions. In contrast, the better quality of political institutions results in the better quality of economic institutions.

منابع و مأخذ:

منابع

• Acemoglu, D., Johnson, S., & Robinson, J. (2001). The colonial origins of comparative development: An empirical investigation. American Economic Review, 91(5): 1369-1401. ‌‌


• Acemoglu, D., Johnson, S., & Robinson, J. A. (2005). Institutions as a Fundamental Cause of Long-Run Growth. Handbook of Economic Growth, 1: 385-472.


• Acemoglu, D‌‌., Robinson, J‌‌.‌‌ (2009)‌‌.‌‌ Economic origins of dictatorship and democracy‌‌.‌‌ Cambridge University Press‌‌.‌‌


• Acemoglu, D‌‌., Robinson, J‌‌.‌‌ (2012)‌‌.‌‌ Why Nations Fail‌‌:‌‌ The Origins of Power, Prosperity and Poverty‌‌.‌‌ London, Profile‌‌.


• Andersen, J‌‌.‌‌ J‌‌., Aslaksen, S‌‌.‌‌ (2008)‌‌.‌‌ Constitutions and the resource curse‌‌.‌‌ Journal of Development Economics, 87(2)‌‌:‌‌ 227-246‌‌.


• Arezki, R‌‌., Gylfason, T‌‌.‌‌ (2013)‌‌.‌‌ Resource rents, democracy, corruption and conflict‌‌:‌‌ evidence from Sub-Saharan Africa‌‌.‌‌ Journal of African Economies, ejs036‌‌.


• Bhattacharyya, S., & Hodler, R. (2010). Natural resources, democracy and corruption. European Economic Review, 54(4): 608-621.


• Boschini, A‌‌., Petterson, J‌‌., Roine, J‌‌.‌‌ (2007)‌‌.‌‌ Resource Curse or Not‌‌:‌‌ A Question of Appropriability‌‌.‌‌ Scandinavian Journal of Economics, 109(3)‌‌:‌‌ 593-617‌‌.


• Frankel, J‌‌.‌‌ A‌‌., Romer, D‌‌.‌‌ (1999)‌‌.‌‌ Does trade cause growth?‌‌.‌‌ American economic review: 379-399‌‌.


• Gylfason, T. (2001). Natural resources, education, and economic development. European economic review, 45(4): 847-859.


• Gylfason, T. (2006). Natural resources and economic growth: From dependence to diversification (pp. 201-231). Springer Berlin Heidelberg.


• Gylfason, T., & Zoega, G. (2006). Natural resources and economic growth: The role of investment. The World Economy, 29(8): 1091-1115.


• Haber, S‌‌., & Menaldo, V‌‌.‌‌ (2012)‌‌.‌‌ Natural Resources and Democracy in Latin America‌‌:‌‌ Neither Curse nor Blessing‌‌.‌‌ The Oxford Handbook of Latin American Political Economy, 367‌‌.


• Hendrix, C‌‌., Noland, M‌‌.‌‌ (2014)‌‌.‌‌ Confronting the Curse‌‌:‌‌ The Economics and Geopolitics of Natural Resource Governance‌‌.‌‌ Columbia University Press‌‌.


• Heston, A., Summers, R., & Aten, B. (2002). Penn world table version 6.1. Center for International Comparisons at the University of Pennsylvania (CICUP), 18.


• Kaufmann, D‌‌., Kraay, A‌‌., & Mastruzzi, M‌‌.‌‌ (2011)‌‌.‌‌ The worldwide governance indicators‌‌:‌‌ methodology and analytical issues‌‌.‌‌ Hague Journal on the Rule of Law, 3(2)‌‌:‌‌ 220-246‌‌.


• Lipset, S‌‌.‌‌ M‌‌.‌‌ (1994)‌‌.‌‌ The state of American sociology‌‌.‌‌ In Sociological Forum (Vol‌‌.‌‌ 9, No‌‌.‌‌ 2, pp‌‌.‌‌ 199-220)‌‌.‌‌ Kluwer Academic Publishers-Plenum Publishers‌‌.


• Marshall, M‌‌.‌‌ G‌‌., & Jaggers, K‌‌.‌‌ (2002)‌‌.‌‌ Polity IV Project‌‌:‌‌ Political regime characteristics and transitions, 1800-2002‌‌:‌‌ Dataset users’ manual‌‌.‌‌ Maryland‌‌:‌‌ University of Maryland‌‌.


• Mehlum, H., Moene, K., & Torvik, R. (2006). Cursed by resources or Institutions? The World Economy, 29)8(: 1117-31.


• Mehlum, H., Moene, K., & Torvik, R. (2006). Institutions and resource Curse. The Economic Journal, 116(508): 1-20.


• North, D‌‌.‌‌ C‌‌., Summerhill, W‌‌., & Weingast, B‌‌.‌‌ (2000)‌‌.‌‌ Order, disorder and economic change‌‌:‌‌ Latin America vs.‌‌.‌‌ North America‌‌.‌‌ Governing for prosperity, 19‌‌.


• North, D‌‌.‌‌ C‌‌., Wallis, J‌‌.‌‌ J‌‌., Weingast, B‌‌.‌‌ R‌‌.‌‌ (2009)‌‌.‌‌ Violence and social orders‌‌:‌‌ a conceptual framework for interpreting recorded human history‌‌.‌‌ Cambridge University Press‌‌.‌‌


• Rodrik, D‌‌., Subramanian, A‌‌., Trebbi, F‌‌.‌‌ (2004)‌‌.‌‌ Institutions rule‌‌:‌‌ The primacy of institutions over geography and integration in economic development‌‌.‌‌ Journal of economic growth, 9(2)‌‌:‌‌ 131-165‌‌.


• Rodrik, D‌‌.‌‌ )2005(‌‌.‌‌ Growth Strategies‌‌.‌‌ Handbook of Economic Growth, 1 )1(: 967-1014‌‌.


• Ross, M‌‌.‌‌ )2001(‌‌.‌‌ Does oil hinder democracy?‌‌.‌‌ World Politics, 53: 325–61‌‌.


• Sachs, J‌‌.‌‌ D‌‌., Warner, A‌‌.‌‌ M‌‌.‌‌ (1999)‌‌.‌‌ The big push, natural resource booms and growth‌‌.‌‌ Journal of development economics, 59(1)‌‌:‌‌ 43-76‌‌.


• Sachs, J‌‌.‌‌ D‌‌. , Warner, A‌‌.‌‌ M‌‌.‌‌ (2001)‌‌.‌‌ The curse of natural resources‌‌.‌‌ European economic review, 45(4)‌‌:‌‌ 827-838‌‌.


• Sachs, J‌‌.‌‌ D‌‌.‌‌ (2003)‌‌.‌‌ Institutions don't rule‌‌:‌‌ Direct effects of geography on per capita income (No‌‌.‌‌ w9490)‌‌.‌‌ National Bureau of Economic Research‌‌.


• Sala-I-Martin X., & Subramanian, A. (2003). Addressing the natural resource curse: an Illustration from Nigeria. NBER Working Paper, 9804.


• Tsui, Kevin. (2009). More oil, less democracy: Evidence from worldwide Crude oil discoveries. University of Chicago Working Paper.


• World Bank Group. (2014). World development indicators 2014. World Bank publications.