• فهرس المقالات Urban environment

      • حرية الوصول المقاله

        1 - The Application of Tactile Experience in Urban Perception
        Mohammad Naghizade Maryam Ostadi
        Urban perception is the result of mutual transaction between human and environment and the process of perception is developed through the three continuous steps of “sensation”, “perception” and “cognition”. In the first step (sensoria أکثر
        Urban perception is the result of mutual transaction between human and environment and the process of perception is developed through the three continuous steps of “sensation”, “perception” and “cognition”. In the first step (sensorial perception), the environmental signals are received via sensorial sensors and each different sense based on its own essence, performance and ability has its own specific contribution to develop the process of perception of the environment and replace the concept in mind. The sensorial experience made from these environmental perceptions will lead to better understanding and recognition of urban features and qualities. Different senses play different roles to enrich the environmental experience based on their depth and quantity. This paper aims at remembering forgotten distinguished values of tactility in perception of urban space and study is conducted using analytical method with an interpretive approach. The tactile senses because of their unique features like universality and diversity and experiencing the space without any medium and understanding the time and place are not emphasized much. The present study aimed to manifest the forgotten values of tactile sense and its efficiency in urban environment. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - اولویت بندی تهدیدهای نظامی-امنیتی فضای شهری جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر اثرگذاری ملاحظات پدافند غیرعامل
        امید جعفری زاده فرهاد حمزه
        ساماندهی و برنامه ریزی ملاحظات پدافند غیرعامل در فضای شهری که بیشترین درصد از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... را در خود متمرکز کرده، در کاهش خسارت ها و آسیب های فضای شهری بسیار ضروری و مهم است.شناسایی تهدیدات حوزه شهری، اولویت بندی آن‌ها بر اساس بیشترین اثرپذیر أکثر
        ساماندهی و برنامه ریزی ملاحظات پدافند غیرعامل در فضای شهری که بیشترین درصد از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... را در خود متمرکز کرده، در کاهش خسارت ها و آسیب های فضای شهری بسیار ضروری و مهم است.شناسایی تهدیدات حوزه شهری، اولویت بندی آن‌ها بر اساس بیشترین اثرپذیری تهدیدات در ملاحظات پدافند غیرعامل شهری در کاهش میزان آسیب پذیری، مسئله‌ی است که این پژوهش مورد کاوش قرار داده است. در این پژوهش ادبیات مورد نیاز از طریق مطالعه کتابخانه ی، مصاحبه عمیق و خبرگی تهیه و سپس تنظیم و توزیع پرسشنامه در جامعه آماری صورت پذیرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه‌ها توسط نرم افزار SPSS، اولویت بندی تهدیدهای شهری را مورد تائید قرار داد.بر همین اساس تهدیدهای " تهدید زیرساخت های حیاتی و مراکز تصمیم گیری سیاسی و نظامی کشور در فضای شهری"،" تهدید زیرساخت‌های خدمات شهری از قبیل شبکه برق، شبکه آب ، شبکه گاز و مخابرات"،" تهدید سامانه های راداری، هشدار و سامانه‌های دفاع هوایی مستقر در فضای شهری"،"قطع فعالیت رسانه ملی، صدا و سیما و رسانه های مکتوب به‌منظور ممانعت در اطلاع رسانی" و " اختلال در سیستم تولید و توزیع نان،دارو و سوخت"با توجه به میزان اثرپذیری از ملاحظات پدافند غیرعامل اولویت بندی گردیدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تاثیر سواد مالی، فناوری مالی و سرمایه فکری بر عملکرد در شهرداری ساوه
        مجید مرادی معصومه احمدیه
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی سازمان‌ها، ارتقاء عملکرد و رسیدن به سطحی از تعالی و پایداری به منظور حفظ بقا، رشد، سود آوری و مرتفع ساختن نیازهای جامعه است، شهرداری‌ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مدیران آن در پی دست یابی به شیوه‌ها و اصولی کاربردی برای ارائه خدمات متنوع أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی سازمان‌ها، ارتقاء عملکرد و رسیدن به سطحی از تعالی و پایداری به منظور حفظ بقا، رشد، سود آوری و مرتفع ساختن نیازهای جامعه است، شهرداری‌ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مدیران آن در پی دست یابی به شیوه‌ها و اصولی کاربردی برای ارائه خدمات متنوع و با کیفیت به شهروندان، مسافران و گردشگران هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سواد مالی، فناوری مالی و سرمایه فکری بر عملکرد شهرداری ساوه انجام شد.روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات میدانی است. جامعه آماری پژوهش شامل 150 نفر از کارکنان شهرداری ساوه می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 108 نفر تعیین و نمونه‌ها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده‌های تحقیق از روش میدانی استفاده شد که ابزار تحقیق آن پرسشنامه بود. برای سنجش سواد مالی از پرسشنامه سواد مالی طراحی و اعتبار سنجی شده توسط معین الدین (1390) ، برای سنجش فناوری مالی از پرسشنامه مهدی سمایی و سید جعفر موسوی (1397)، برای سنجش سرمایه فکری از پرسشنامه استاندارد بنتیس و همکاران (1998) و برای جمع آوری داده‌های عملکرد شرکت از پرسشنامه استاندارد کاپلان و نورتون (2005) کارت امتیازی متوازن استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار PLS انجام شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که سواد مالی بر عملکرد تأثیر مثبت دارد. فناوری مالی بر عملکرد تأثیر مثبت دارد. سرمایه فکری بر عملکرد اثر مثبت دارد.نتیجه گیری: در شهرداری‌ها بـا افـزایش و بهبود سرمایه فکری می‌توان عملکرد مالی را ارتقاء بخشید. همچنین نتایج نشان می‌دهد که بعد از سرمایه به کار گرفتـه شـده فناوری مالی، سواد مالی بیشترین ارتباط را با عملکرد شهرداری‌ها دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - ارائه مدل اثررفتار سازگار با محیط زیست شهری بر عملکرد محیطی
        امیر محمد داوود زاده سید مصطفی طیبی ثانی
        هدف از مطالعه حاضر بررسی ارائه مدل تاثیر رفتار سازگار با محیط زیست شهری بر عملکرد محیطی می‌باشد. پژوهش حاضــر از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصــیفی پیمایشی است که به صورت حال نگر انجام شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه پرسنل فدراسیون فوتبال 153 نفر می‌باشند ک أکثر
        هدف از مطالعه حاضر بررسی ارائه مدل تاثیر رفتار سازگار با محیط زیست شهری بر عملکرد محیطی می‌باشد. پژوهش حاضــر از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصــیفی پیمایشی است که به صورت حال نگر انجام شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه پرسنل فدراسیون فوتبال 153 نفر می‌باشند که به صورت کل شمار بررسی شد.ند ابزار تحقیق پرسشنامه‌های استاندارد مدیریت منابع انسانی سبز (سخاوالکر و تادانی، 2013) می‌باشد. از نرم افزار Amos برای تجزیه و تحلیل و روابط بین متغیره‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار سازگار با محیط زیست و عملکرد زیست محیطی موثر است و مدل بدست آمده از برازش کافی برخوردار است. بنابراین شیوه‌های مدیریت زیست محیطی بر تعهد سازمانی تأثیر می‌گذارد. مدیران باید برای ایجاد زمینه‌های فراگیری دانش سبز در سازمان به استخدام افراد با مهارت‌ها و توانایی‌های مناسب بپردازند. فرصت‌های آموزشی فرهنگ سبز را برای کارکنان مهیا سازند و افراد را در معرض برنامه‌های متنوع آموزشی قرار دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بررسی ابعاد زیست‌محیطی و جایگاه محیط‌زیست شهری در برنامه‌های توسعه ایران
        سعید ملکی جعفر سعیدی
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه توجه به مسائل زیست‌محیطی در برنامه‌ریزی‌ها، فعالیت‌ها و اقدامات توسعه در شهرها، می‌تواند گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت محیط‌زیست و در نتیجه ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهروندان باشد. به‌تبع شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور، چالش‌هایی فرا ر أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه توجه به مسائل زیست‌محیطی در برنامه‌ریزی‌ها، فعالیت‌ها و اقدامات توسعه در شهرها، می‌تواند گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت محیط‌زیست و در نتیجه ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهروندان باشد. به‌تبع شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور، چالش‌هایی فرا روی محیط‌زیست کشور وجود دارد که بررسی و شناسایی آن می‌تواند باعث تعیین راهکار در جهت مدیریت و ارتقاء کیفیت محیط‌زیست کشور گردد. روش پژوهش: تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی ابعاد زیست‌محیطی و جایگاه محیط‌زیست شهری در برنامه‌های توسعه‌ای کشور است. یافته‌ها: این تحقیق با نگاهی کلی به جایگاه محیط‌زیست در برنامه‌های توسعه کشور، جایگاه محیط‌زیست شهری را در این برنامه‌ها مورد تأکید قرار می‌دهد. با بررسی برنامه‌های توسعه‌ای کشور آنچه آشکار می‌باشد، لزوم توجه به جایگاه محیط‌زیست در روند تدوین و تصویب قوانین برنامه‌ای است. نتیجه‌گیری عواملی چون ناهماهنگی در اجرا، نبود زیرساخت‌های لازم، مدیریت‌های موازی، عدم تدوین آیین‌نامه اجرایی در زمان مناسب و پیشی گرفتن ملاحظات اقتصادی نسبت به ضرورت‌های حفظ محیط‌زیست منجر به کاهش اثربخشی مواد قانونی مصوب در برنامه‌ها گردیده است.همچنین وظیفه حفظ محیط‌زیست شهری در برنامه‌های توسعه و مدیریت شهری، دستخوش ناهماهنگی‌ها و بی‌توجهی‌های متعددی شده است. از این‌رو تصمیم‌گیری در خصوص ساماندهی و اصلاح وضع موجود با استمداد از قوانین جدیدتر، موضوعی است که باید در تقویت جایگاه واقعی مدیریت شهری، توسعه شهری، طرح‌های توسعه و تبیین وظایف هر یک از عناصر دخیل در حفظ محیط‌زیست شهری اعم از شوراها، شهرداری‌ها، نهادهای دولتی، بخش خصوصی و غیره بیشتر مورد توجه قرار گیرد. ضرورت دیگر هم تغییر مکانیسم نظارت و ارزیابی عملکرد برنامه‌های محیط‌زیست به ایجاد سیستم متمرکز در سازمان حفاظت محیط‌زیست و تکمیل اطلاعات آن توسط سایر دستگاه‌های ذی‌ربط است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - تدوین چارچوب مدیریت یکپارچه محیط‌زیست شهری در کلان‌شهر تهران
        الهه پورکریمی صادق زیباکلام نادر نوروزی معصومه ابتکار
        حفاظت از محیط‌زیست از ارکان اصلی مدیریت شهری محسوب می‌شود و اهمیت آن درکان شهرها به لحاظ پیچیدگی روابط انسان و محیط‌زیست روز به روز بیش‌تر می‌شود. ناهماهنگی‌های مدیریتی بین دستگاه‌های متولی محیط‌زیست شهری، نگرش پراکنده دستگاه‌ها، تعیین سیاست‌های متفاوت درکلان شهر تهران أکثر
        حفاظت از محیط‌زیست از ارکان اصلی مدیریت شهری محسوب می‌شود و اهمیت آن درکان شهرها به لحاظ پیچیدگی روابط انسان و محیط‌زیست روز به روز بیش‌تر می‌شود. ناهماهنگی‌های مدیریتی بین دستگاه‌های متولی محیط‌زیست شهری، نگرش پراکنده دستگاه‌ها، تعیین سیاست‌های متفاوت درکلان شهر تهران از جمله نارسایی‌های مدیریتی و ساختاری این کلان‌شهر است. در این تحقیق سعی شده تا تاثیر این‌گونه مشکلات شهری به حداقل رسانده شود. روش تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیلی است. در آن نقاط ضعف، قوت، تهدیدها و فرصت‌ها (تحلیل SWOT) شناسایی شد و چشم‌انداز مدیریت محیط‌زیست شهری با درنظرگرفتن جایگاه اسناد حقوقی بالادستی در سطح ملی شامل موارد مرتبط از قانون اساسی، سند چشم‌انداز ایران 1404، سیاست‌های کلی محیط‌زیست کشور و نیز موارد مرتبط از اسناد حقوقی خاص کلان‌شهر تهران شامل راهبردهای توسعه استان تهران، طرح پایه آمایش سرزمین، منشور شهر تهران، طرح توسعه استان تهران، سند ملی استان تهران چشم‌انداز مدیریت محیط‌زیست کشور مشخص گردید. در نهایت با استفاده از تجارب جهانی برخی کلان‌شهرها، برخی اصول کلی محیط‌زیست مرتبط با مدیریت محیط‌زیست شهری، برخی از اسناد بین‌المللی و الگوهای جهانی همچون موارد مرتبط از برنامه اسکان بشر UN Habitat، برنامه شهرهای پایدار، سیاست و چارچوب قانون‌گذاری برنامه شهرهای پایدار، برنامه شهرهای سالم، دستور کار 21 و راهبردهای مربوطه کمیسیون محیط‌زیست اتحادیه اروپا و نیز الگوی حکم‌روایی مطلوب (Good Governance) در این زمینه و با درنظرگرفتن نتایج تحلیل SWOT چارچوب پیشنهادی برای مدیریت مطلوب محیط‌زیست شهری در کلان‌شهر تهران (مدیریت یکپارچه) ارایه شد. ذیربطان مدیریت شهری در چارچوب پیشنهادی مطلوب مشخص شده‌اند و وظایف هریک از ذیربطان در سه سطح سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و اجرا و سطح هدف طبقه‌بندی شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - آلودگی صوتی در محیط‌های شهری و تأثیر راهکارهای مدیریتی ترافیک بر محیط زیست شهری (مطالعه موردی: منطقه شش شهرداری تهران)
        آیسان ایمان پور نمین تورج نصرآبادی حسین مهرآوران ساناز زبانی
        زمینه و هدف: آلودگی صوتی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیست در نواحی شهری است که کاهش آن به منظور بالا بردن سطح کیفی زندگی و کم کردن اثرات آن بر سلامت شهروندان، به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی شهری بر همگان آشکار است. بزرگ ترین منبع آلودگی صوتی کلان شهری مانند تهر أکثر
        زمینه و هدف: آلودگی صوتی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیست در نواحی شهری است که کاهش آن به منظور بالا بردن سطح کیفی زندگی و کم کردن اثرات آن بر سلامت شهروندان، به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی شهری بر همگان آشکار است. بزرگ ترین منبع آلودگی صوتی کلان شهری مانند تهران، ترافیک شهری و خودروها می باشند. منطقه شش شهر تهران آلوده ترین منطقه از لحاظ آلودگی صوتی است، لذا بزرگراه کردستان که با داشتن دیواره صوتی به طول 511 متر و مساحت 3066 متر مربع در حاشیه ی غربی تنها بزرگراه دارای دیواره صوتی در این منطقه است، به عنوان هدف مطالعه انتخاب شد. روش بررسی: مطالعات اجرایی و احداث دیواره صوتی این بزرگراه توسط اداره کل مهندسی و ایمنی ترافیک در سال 1390 و قبل از تغییر وضعیت تقاطع بزرگراه کردستان- شهید گمنام، از نوع هم سطح به غیر هم سطح انجام گرفت. لذا پس از ایجاد تغییر در تقاطع وضعیت ترافیکی بزرگراه دچار تغییراتی شده و در نتیجه وضعیت آلودگی صوتی منطقه نیز تغییر کرده است. در این مطالعه سعی شد علاوه بر بررسی کلی وضعیت آلودگی صوتی، نقشه های صوتی بزرگراه در وضعیت های مختلف، میزان تأثیرگذاری نوع تقاطع بر آلودگی صوتی مناطق مسکونی مجاور و نقش کاهنده ی دیواره صوتی با وجود تقاطع غیرهم سطح مدل سازی شود. جهت انجام این مطالعات نرم افزار مدلساز Sound plan، دستگاه صوت سنج و اطلاعات ترافیکی بزرگراه به کار رفته، موانع موجود از جمله ساختمان های اطراف بزرگراه، فضای سبز و غیره نیز توسط نرم افزار مدلساز پردازش شده و از نرم افزارهای Auto CAD و Arc GIS نیز در تعریف مدل استفاده شده است. یافته ها: نقشه های مدلسازی شده پس از تهیه شدن در چهار دسته مورد مقایسه قرار گرفتند و دلیل افزایش و کاهش سطح صدا در هر وضعیت بیان گردید. بحث و نتیجه گیری: پس از مقایسات انجام گرفته مشخص شد که با حذف تقاطع هم سطح دارای چراغ ترافیکی علاوه بر کاهش سطح صدا در ارتفاع 7/1 متری، ترافیک وسایل نقلیه نیز روان تر شده و با توزیع ترازهای صوتی در ارتفاعات مختلف، به دلیل وجود سطوح شیب دار روزگذر و زیرگذر، در کل تمرکز آلودگی صوتی در ارتفاعات کمتر کاهش یافته است و عملکرد مثبت دیواره صوتی نیز اندکی کاهش یافته است و در پایان نیز راهکارهای مدیریتی محیط زیست جهت کنترل بیش تر آلودگی صوتی ارائه گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - بررسی غلظت فلزات کمیاب در پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به منظور پایش آلودگی در مرکز ایران (مطالعه موردی: شهر یزد)
        حسان اخوان قالی باف محمدحسین ایران نژاد پاریزی فرهاد نژادکورکی محمودرضا همامی حمیدرضا عظیم زاده
        زمینه و هدف: پرها به‌عنوان روشی عالی برای پایش فلزات کمیاب در محیط‌زیست از دهه 1960 تا هم‌اکنون استفاده‌شده‌اند. هدف از اینتحقیق استفاده از پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست شهری می‌باشد. روش بررسی: غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس أکثر
        زمینه و هدف: پرها به‌عنوان روشی عالی برای پایش فلزات کمیاب در محیط‌زیست از دهه 1960 تا هم‌اکنون استفاده‌شده‌اند. هدف از اینتحقیق استفاده از پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست شهری می‌باشد. روش بررسی: غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس و روی در 58 نمونه‌ی پر قمری خانگی از 19 منطقه‌ی مختلف در محدوده‌ی شهرستانیزد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اندازه‌گیری غلظت فلزات کمیاب به روش هضم شیمیایی و از دستگاه جذب اتمی استفاده شد. جهت بررسی شاخص عدم تقارن سطح دو بال از روش توزین با استفاده از ترازوی دیجیتال با دقت 001/0 گرم استفاده گردید. یافته‌ها: میانگین غلظت فلزات کمیاب برای سرب µg g-1 27/1 ± 13/20، کادمیوم µg g-104/0± 85/0، مس µg g-1 28/0± 56/15 و برای روی µg g-1 77/8 ± 72/209 بدست آمد. غلظت فلزات کمیاب (سرب، کادمیوم و روی) درمناطقمختلف با توجه به ناهمگنی محیط‌زیست شهری از نظر ساختارها و فعالیت‌های انسانی در مقیاس محلی دارای اختلاف معنی‌دار بود. در این پژوهش همبستگی بین فلزات سرب و کادمیوم با فلز روی مشاهده گردید. بحث و نتیجه‌گیری: الگوی همبستگی عناصر در پر می‌تواند درنتیجه‌ی ارتباط غلظت این عناصر در محیط‌زیست و نوعی بازخور مثبت به‌منظور حفاظت در برابر آلودگی سرب و کادمیوم باشد. نتایج نشان‌دهنده‌ی جذب قابل‌توجه فلزات کمیاب ناشی از فعالیت‌های انسانی توسط پر قمری ‌خانگی و کارایی استفاده از پر قمری خانگی به‌عنوان شاخص آلودگی فلزات کمیاب در محیط‌زیست شهری بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - بررسی و ارزیابی عوامل اجتماعی مؤثر بر کاهش سرانه تولید پسماند خانگی (نمونه موردی: مناطق 3 و 10 شهرداری تهران)
        یعقوب پیوسته گر محمد حسین انصاری
        زمینه و هدف: افزایش روز افزون تولید زباله در شهرهای کشور مسأله ای است که بیش تر شهرداری ها با آن سر و کار دارند و مقدار قابل توجهی از بودجه آن ها صرف جمع آوری، حمل و نقل و دفع زباله می شود، علاوه بر این مشکلات زیست محیطی فراوانی را در پی خواهد داشت. این مقاله با هدف شنا أکثر
        زمینه و هدف: افزایش روز افزون تولید زباله در شهرهای کشور مسأله ای است که بیش تر شهرداری ها با آن سر و کار دارند و مقدار قابل توجهی از بودجه آن ها صرف جمع آوری، حمل و نقل و دفع زباله می شود، علاوه بر این مشکلات زیست محیطی فراوانی را در پی خواهد داشت. این مقاله با هدف شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر کاهش تولید پسماند خانگی می باشد. روش بررسی: بدین منظور، ابتدا دو منطقه 3 و 10 شهرداری تهران از لحاظ سرانه تولید پسماند خانگی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن مورد بررسی قرار گرفت. چرا که این دو منطقه علی رغم جمعیت نزدیک به هم، از لحاظ کالبدی و اجتماعی اختلافاتی با یکدیگر دارند که می تواند روی کاهش سرانه تولید پسماند خانگی مؤثر باشد. سپس برای پاسخ به فرضیات مطرح شده، از روش پیمایش مبتنی بر پرسش نامه حاوی سؤالات باز و بسته استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بسیاری از عوامل اجتماعی نظیر: سن، جنسیت، وضعیت تأهل، بعد خانوار، مدت اقامت در تهران و منطقه، نوع واحد مسکونی و رعایت تفکیک زباله در سرانه تولید پسماند خانگی اثرات مستقیم دارند. در ادامه این دو منطقه بر اساس معیارها و شاخص های کالبدی، اجتماعی، محیط زیستی و مدیریتی مورد ارزیابی قرار گرفت که درصد امتیاز کسب شده منطقه 3 به ترتیب 67، 64، 36 و 38 و منطقه 10 به ترتیب 47، 46، 33 و 36 می باشد. در انتها نیز 20 راهکار عملیاتی در زمینه کاهش سرانه تولید پسماند خانگی با تأکید بر عوامل اجتماعی ارایه شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پرسش نامه نیز با استفاده از آزمون های آماری مورد تحلیل قرار گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی تغییرات کیفی فضای سبز شهر تهران از سال 1369 تا 1385 (مطالعه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران)
        منا سرودی سید علی جوزی
        زمینه و هدف: پوشش گیاهی نقش مهمی در محیط زیست شهری دارا می باشد که با توجه به توسعه فیزیکی روزافزون شهرها و افزایش جمعیت شهرنشینان، بررسی تغییرات آن ضروری می نماید. در این میان، استفاده از فناوری سنجش از دور به عنوان ابزار مهمی در بررسی تغییرات شناخته شده است. روش بررس أکثر
        زمینه و هدف: پوشش گیاهی نقش مهمی در محیط زیست شهری دارا می باشد که با توجه به توسعه فیزیکی روزافزون شهرها و افزایش جمعیت شهرنشینان، بررسی تغییرات آن ضروری می نماید. در این میان، استفاده از فناوری سنجش از دور به عنوان ابزار مهمی در بررسی تغییرات شناخته شده است. روش بررسی: در این مطالعه، با هدف بررسی تغییرات کیفی پوشش گیاهی منطقه 5 شهرداری تهران، از شاخص NDVI و تصاویر TM و IRS متعلق به سال های 1369 و 1385 استفاده و نقشه های پوشش گیاهی منطقه با تاکید بر درجات مختلف سرسبزی تهیه گردید. یافته ها: آمارهای به دست آمده نشان می دهد که در بازه زمانی مورد مطالعه از وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی متوسط و خوب به ترتیب به میزان 27/684 و 22/23 هکتار کاسته و بر وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی ضعیف به میزان 43/299 هکتار افزوده شده است. لازم به ذکر است که به منظور بررسی تبدیل کلاس های درجات مختلف سرسبزی پوشش گیاهی، تکنیک بررسی تغییرات پس از طبقه بندی اجرا گردید تا رویه تغییرات کیفی دقیق تر بررسی گردد. نتایج به دست آمده نشان می دهد در بازه زمانی مورد مطالعه، 48/186و 9/0 هکتار از وسعت اراضی بدون پوشش گیاهی به ترتیب به اراضی تحت پوشش با درجه سرسبزی ضعیف و متوسط تبدیل شده است و این در حالی است که به ترتیب 58/419، 86/175 هکتار از اراضی تحت پوشش گیاهی با درجه سرسبزی ضعیف، متوسط به اراضی فاقد پوشش تبدیل شده اند. نتیجه گیری: در این میان، ناحیه 2 منطقه 5 شهرداری تهران در مقایسه با 6 ناحیه دیگر منطقه، با بیش ترین مقدار افزایش وسعت اراضی فاقد پوشش گیاهی، بیش ترین مقدار کاهش وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی خوب و متوسط، شاهد حداکثر تغییرات در فاصله سال های 1369 و 1385 بوده است. یکسان بودن میزان افزایش وسعت اراضی بدون پوشش و میزان کاهش وسعت پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه به مقدار 06/408 هکتار، حاکی از تغییر کاربری صورت گرفته در اراضی منطقه می باشد که این امر با توجه به رشد شهرسازی و نقش پوشش گیاهی در محیط زیست شهری، توجه ویژه ای را برای نظارت بر تغییرات کاربری اراضی شهری طلب می نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - بررسی نقش بام های سبز به عنوان راهبردی در جهت ارتقای کیفیت محیط زیست شهری از منظر معماری پایدار
        محمد رضـوانی محمد مهدی پایروند مهدی نوجوان مهدی صهبا
        زمینه و هدف: بام سبز یکی از رویکردهای نوین معماری و شهرسازی و برخاسته از مفاهیم توسعه‌ پایدار است که از آن می‌توان در جهت افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیط‌زیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. استفاده کاربردی از بام ها می‌تواند به عنوان امکان بهره‌برداری بهینه از ز أکثر
        زمینه و هدف: بام سبز یکی از رویکردهای نوین معماری و شهرسازی و برخاسته از مفاهیم توسعه‌ پایدار است که از آن می‌توان در جهت افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیط‌زیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. استفاده کاربردی از بام ها می‌تواند به عنوان امکان بهره‌برداری بهینه از زمین‌های شهری قلمداد شود. هدف اصلی این تحقیق بررسی نقش بام های سبز به عنوان راهبردی در جهت ارتقا کیفیت محیط زیست شهری از منظر معماری پایدار می باشد. روش بررسی: جهت دستیابی به اهداف تحقیق، پرسش نامه ای مشتمل بر 22 سئوال طراحی شد و در اختیار 30 نفر از متخصصان در زمینه معماری و شهرسازی قرار داده شد. سؤالات پرسش نامه با توجه به مباحث معماری و توسعه پایدار شهری به سه گروه اصلی تاثیرات بام های سبز شهری در ابعاد چهارگانه (اکولوژیکی، اقلیمی، زیست محیطی و اقتصادی- فرهنگی)، تفاوت های سیستم بام سبز فشرده و گسترده و تفاوت های سیستم بام سبز و سیستم بام معمولی طبقه بندی شدند. جهت بررسی پایایی پرسش نامه از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. در نهایت جهت تحلیل پرسش نامه ها سه فرضیه شکل گرفت. یافته ها: میزان پایایی پرسش نامه 727/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب آن بود. پس از بررسی فرضیه ها، هر سه فرضیه مورد تایید قرار گرفت که اثر بخشی بالای بام های سبز در جهت ارتقا کیفیت محیط زیست از منظر معماری پایدار را نشان می‌دهد. نتایج به دست آمده از تحلیل پرسش نامه ها و فرضیه ها نشان داد در مجموع از نظر 70-80 درصد متخصصان، بام های سبز در راستای ارتقای کیفیت محیط زیست و توسعه پایدار شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند و در واقع در طراحی و برنامه ریزی، رابط ما و طبیعت به شمار می آیند. نتیجه گیری: بام های سبز می توانند اثرات منفی ساختمان ها در اکوسیستم محلی و در پی آن مصرف انرژی در بناها را کاهش دهند و در تغییرات جریان انرژی ساختمان ها نقشی تعیین کننده داشته و در عین حال جنبه زیبا شناختی برای ساکنان شهر داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - آسیب‌شناسی پایداری زیست‌محیطی با تأکید برکلان‌شهر اهواز
        ناهید سجادیان جعفر سعیدی
        امروزه شهرها، از مشکلات و آسیب‌های جدی در زمینه‌های مختلف به‌خصوص چالش‌های زیست‌محیطی رنج می‌برند. تمرکز جمعیت در شهرها و عدم تناسب بین رشد خدمات و زیرساخت‌های شهری به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، مناطق شهری را از نظر معیارهای پایداری زیست‌محیطی و کیفیت زندگی با انواع أکثر
        امروزه شهرها، از مشکلات و آسیب‌های جدی در زمینه‌های مختلف به‌خصوص چالش‌های زیست‌محیطی رنج می‌برند. تمرکز جمعیت در شهرها و عدم تناسب بین رشد خدمات و زیرساخت‌های شهری به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، مناطق شهری را از نظر معیارهای پایداری زیست‌محیطی و کیفیت زندگی با انواع آسیب‌های زیست‌محیطی مانند آلاینده‌های هوا، آلاینده‌های شنیداری و دیداری، مشکلات دفع فاضلاب و زباله، تأمین آب بهداشتی و غیره روبه‌رو ساخته است. تداوم این‌گونه آسیب‌ها، به‌ویژه با شکل و کارکردی که در کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران دارد، بحران‌آفرین و هشداری بر ناپایداری زیست‌محیطی در شهرها است.در این راستا، تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هدف اصلی تحقیق، تحلیل و آسیب‌شناسی پایداری زیست‌محیطی در ‌شهر اهواز است. برای دستیابی به هدف مذکور، پس از استخراج یافته‌ها از مطالعه سوابق و تجارب مطالعات داخلی، شاخص‌هایی از جمله آلاینده‌های هوا، آب و پسماندهای شهری به‌عنوان آسیب‌های زیست‌محیطی انتخاب گردید.یافته‌های تحقیق بیانگر این است که با وجود سهم هر یک از آسیب‌های زیست‌محیطی در تحلیل معیارهای پایداری و کیفیت محیط‌زیست شهری، می‌توان گفت آلاینده‌های هوا مهم‌ترین نقش را در ناپایداری زیست‌محیطی شهر اهواز دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - بررسی میزان جذب فلز سنگین سرب در گونه درختی چنار در مناطق ترافیکی در شهر رشت
        سحر طبیبیان سیروس بیدریغ سید یوسف ترابیان
        فلزات سنگین مهم چون سرب ، بخشی از آلاینده هایی هستند که توسط خودرو ها تولید شده و جریان ترافیکی باعث انتشار آنها در محیط شهری می شود. به منظور مطالعه میزان آلودگی درختان حاشیه خیابان ها و تعیین پارامتر ترافیکی مؤثر بر مقدار سرب در برگ درخت چنار شهر رشت برای مطالعۀ موردی أکثر
        فلزات سنگین مهم چون سرب ، بخشی از آلاینده هایی هستند که توسط خودرو ها تولید شده و جریان ترافیکی باعث انتشار آنها در محیط شهری می شود. به منظور مطالعه میزان آلودگی درختان حاشیه خیابان ها و تعیین پارامتر ترافیکی مؤثر بر مقدار سرب در برگ درخت چنار شهر رشت برای مطالعۀ موردی انتخاب شده در این شهر از چهار ایستگاه در حاشیۀ خیابان های شهر از نظر پرترافیک و کم ترافیک انتخاب شدند.عوامل ترافیکی شامل سه ایستگاه پرترافیک با توجه به حجم ترافیک در روز و در ماه و یک ایستگاه کم ترافیک انتخاب شدند.روش کار به این صورت بود که 60 پایه از گونه چنار در فواصل 30 متری به طور تصادفی و از کل محدوده تاج درخت برای تعیین میزان جذب فلز سنگین سرب انتخاب شد و از هر نمونه، 10 گرم جهت بررسی میزان سرب جذب شده مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که جذب سرب توسط گونۀ درختی چنار در سه ایستگاه پرترافیک و ایستگاه شاهد، ایستگاه خیابان تختی از نظر میزان جذب سرب بیشترین میزان (ppm53/29) را نسبت به سه ایستگاه دیگر داشت. بنابراین گونه چنار، گونۀ مناسبی برای حاشیۀ خیابانها در محدودۀ شهری می تواند باشد. نتایج این تحقیق می تواند در مدیریت حمل و نقل و کنترل ترافیک شهری و معماری و طراحی شهری و کاشت گونۀ چنار مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - اثر خطوط انتقال برق بر محیط زیست شهری و انسان
        ملیحه امینی
        امروزه صنعت برق و استفاده از آن جزء لاینفک زندگی ست به طوری که حتی یک دقیقه قطعی برق باعث خسارات میلیاردی خواهد شد. اگر برق تا کنون کشف وابداع نشده بود چه بسا بشر هیچ گاه به چنین سطحی از رفاه نمی رسید و هنوز هم مجبور به استفاده از گاری و اسب بود. این مقاله به بررسی خصو أکثر
        امروزه صنعت برق و استفاده از آن جزء لاینفک زندگی ست به طوری که حتی یک دقیقه قطعی برق باعث خسارات میلیاردی خواهد شد. اگر برق تا کنون کشف وابداع نشده بود چه بسا بشر هیچ گاه به چنین سطحی از رفاه نمی رسید و هنوز هم مجبور به استفاده از گاری و اسب بود. این مقاله به بررسی خصوصیات محیط های شهری و اثرات خطوط انتقال برق بر محیط زیست و انسان پرداخته است. در کنار همه فوائدی که صنعت برق دارد به طبع اثرات زیان باری را نیز بر روی انسان و محیط زیست خواهد داشت و به همین دلیل افرادی که در معرض جریان های عبوری خطوط انتقال برق قرار دارند بیشتر از سایرین در معرض احتمال ابتلا به انواع سرطان ها قرار دارند. با توجه به پیشرفت های بشر می توان راه کارهای مقابله با آن را پیدا کرد برای مثال می توان خطوط انتقال برق را از زیر زمین رد کرد که اثرات مخرب آن هم از لحاظ سلامت جسمانی وهم سیمای محیطی در مقابل انتقال خطوط به صورت هوایی کمتر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - بررسی تأثیر متقابل شاخص‌های مدیریت شهری تهران بر شاخص عملکرد جهانی محیط زیست ایران (EPI)
        هانیه قره بخش معصومه ملایی لعبت تقوی
        شاخص های عملکرد محیط‌زیستی (EPI) در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با وجود اقدامات زیست محیطی چشمگیر و همگام با جوامع جهانی، تنزل 22 پله ای ایران در رتبه‌بندی گزارشات دو سالانه جهانی EPI در بین سالهای 2014 تا 2016 بحث اصلی محافل شده است. با توجه به نقش مدیر أکثر
        شاخص های عملکرد محیط‌زیستی (EPI) در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با وجود اقدامات زیست محیطی چشمگیر و همگام با جوامع جهانی، تنزل 22 پله ای ایران در رتبه‌بندی گزارشات دو سالانه جهانی EPI در بین سالهای 2014 تا 2016 بحث اصلی محافل شده است. با توجه به نقش مدیریت شهری در کلان شهرها به عنوان یک بازوی اجرایی مهم در بخش محیط زیست و توسعه پایدار در کشور، در مطالعه مروری حاضر تلاش گردید با بررسی مسائل محیط زیست مدیریت شهری و ارائه وضعیت آن در مناطق 22 گانه شهر تهران در خصوص 12 شاخص مورد بررسی از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوت، کیفیت و کمیت آب و... همراه با تحلیل نتایج حاصل از مطالعات، علل اصلی تنزل رتبه ایران در رتبه بندی جهانی شاخص های EPI مورد بررسی بیشتر قرار گیرد. مطابق با نتایج تحقیق حاضر، در بخش مدیریت محیط زیست، شرایط اقلیم شناسی و جغرافیایی حاکم، عدم رعایت قوانین و مقررات محیط زیستی و اختلاف در ظرفیت و ساختار شهری مناطق شهرداری تهران، منجر به نوسانات مدیریت شهری در بخش محیط زیست کلان شهر تهران شده است. با توجه به همپوشانی شاخص های مدیریت محیط زیست شهر تهران با شاخص های جهانی در EPI می‌توان نتیجه‌گیری کرد در صورت تحقق اهداف بلند مدت در بخش مدیریت شهری، در نظر گرفتن سه عامل مذکور و انتشار منظم گزارش فعالیت‌های محیط‌زیست کشور به مجامع بین‌المللی می‌‌تواند، در ارتقاء جایگاه یکصد و پنجم ایران در خصوص شاخص های عملکرد زیست محیطی بسیار حائز اهمیت باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - بررسی تاثیر مدیریت ناحیه محوری بر حفظ محیط زیست شهر تهران (مطالعه موردی شهرداری ناحیه 1 منطقه 13)
        علیرضا افتخاری جعفر نوری رضا ارجمندی
        یکی از مهم ترین اهداف و سیاست های ناحیه محوری شهرداری توجه به موضوع محیط زیست شهر است و در این راستا دارای فعالیت های گوناگونی (همچون مدیریت پسماند، افزایش سرانه فضای سبز، ساماندهی صنایع و مشاغل آلاینده، جمع آوری حیوانات موذی، توسعه سیستم های حمل و نقل عمومی، فراهم نمود أکثر
        یکی از مهم ترین اهداف و سیاست های ناحیه محوری شهرداری توجه به موضوع محیط زیست شهر است و در این راستا دارای فعالیت های گوناگونی (همچون مدیریت پسماند، افزایش سرانه فضای سبز، ساماندهی صنایع و مشاغل آلاینده، جمع آوری حیوانات موذی، توسعه سیستم های حمل و نقل عمومی، فراهم نمودن زمینه همکاری و مشارک شهروندان در حفظ محیط زیست، ترمیم و بهسازی انهار و...) است تا شهر به سوی توسعه پایدار گام بردارد. هدف اصلی این تحقیق شناسایی تاثیرات ناحیه محوری بر حفظ محیط زیست شهر و دستیابی به توسعه پایدار شهر است. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی است. داده ها بوسیله پرسشنامه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری، شهروندان ناحیه یک منطقه 13 تهران بوده که تعداد 400 نفر حجم نمونه براساس تصادفی منظم انتخاب شده است. این پژوهش دارای پنج فرضیه است. و کلیه فرضیه ها مورد تایید قرار گرفتند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که فعالیت های مدیریت شهری ناحیه محوری با آموزش مسایل محیطی به شهروندان توانسته است سبب ارتقاء فرهنگ محیط زیست شود. همچنین مشخص شد که سیستم نوین مدیریت شهری تحت عنوان ناحیه محوری از سال 87 به بعد با انجام فعالیت های محیط زیستی خود باعث حفظ، ارتقا و صیانت از محیط زیست شهر تهران شده است که با ادامه این روند و توجه توأمان به سایر مؤلفه های لازم می توان به توسعه پایدار شهری دست یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - واکاوی موانع سیاست‌گذاری گردشگری در محیط های شهری استان گیلان
        نازنین نعیم آبادی فرهاد جوان
        محیط های شهری گیلان با جاذبه های متنوع طبیعی، تاریخی و فرهنگی، استعداد فوق العاده ای برای توسعه صنعت گردشگری دارد، اما علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری، در این عرصه نتوانسته توسعه یابد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر واکاوی موانع سیاست گذاری گردشگری در م أکثر
        محیط های شهری گیلان با جاذبه های متنوع طبیعی، تاریخی و فرهنگی، استعداد فوق العاده ای برای توسعه صنعت گردشگری دارد، اما علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری، در این عرصه نتوانسته توسعه یابد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر واکاوی موانع سیاست گذاری گردشگری در محیط های شهری گیلان است. روش تحقیق به صورت کیفی و کمی، و با استفاده تئوری زمینه ای و مدل FARAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شد. جامعه آماری نیز متخصصان در حوزه مطالعات شهری و گردشگری است، که بر اساس نمونه گیری هدفمند تعداد 20 نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. طبق مدل تئوری زمینه ای، موانعی از جمله: عدم بهره گیری از نیرو های متخصص، بازاریابی نامناسب، تقلید از الگو های ناسازگار با محیط های شهری، مشکلات زنجیره ارائه خدمات گردشگری، مشکلات نظام اداری و خط مشی، عدم مدیریت یکپارچه گردشگری در بین سازمان های مرتبط، عدم مطلوبیت زیرساخت ها و زیربناهای فیزیکی، عدم بهره گیری از نیرو های متخصص را استخراج شد، که با استفاده از مدل آراس فازی، به ترتیب موانع عدم مدیریت یکپارچه گردشگری در بین سازمان های مرتبط با مقدار وزن 490/0، مشکلات نظام اداری و خط مشی با مقدار وزن 488/0، تقلید از الگو های ناسازگار با محیط های شهری با مقدار وزن 477/0، مشکلات زنجیره ارائه خدمات گردشگری و عدم مطلوبیت زیرساخت ها و زیربناهای فیزیکی با مقدار وزن 467/0، بازاریابی نامناسب با مقدار وزن 463/0، عدم بهره گیری از نیرو های متخصص با مقدار وزن 458/0، بیشترین و کمترین میزان اهمیت را به خود اختصاص داده اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - تحلیلی بر اعتماد به جریان های سیاسی در محیط های شهری با تاکید بر توسعه پایدار شهرها: مورد مطالعه: کلانشهر شیراز
        اصغر میرفردی
        اعتماد در هر بخشی از جامعه نقش محوری دارد. در این مقاله اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی در محیط شهری کلانشهر شیراز با تاکید بر توسعه پایدار شهری بررسی شده است. هدف مقاله شناخت میزان اعتماد به احزاب در محیط شهری است. حجم نمونه 383 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای انت أکثر
        اعتماد در هر بخشی از جامعه نقش محوری دارد. در این مقاله اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی در محیط شهری کلانشهر شیراز با تاکید بر توسعه پایدار شهری بررسی شده است. هدف مقاله شناخت میزان اعتماد به احزاب در محیط شهری است. حجم نمونه 383 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. با روش پیمایشی و پرسشنامه ساختمند محقق ساخته که روایی و پایایی آن به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کروئباخ ارزیابی شد، داده ها گردآوری شدند. نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی داخلی وجود دارد. بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی خارج از کشور تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی بین میزان متغیر وابسته و متغیرهای مدت عضویت در شبکه های اجتماعی رابطه معکوس معناداری وجود دارد. بین میزان آگاهی از احزاب و متغیر وابسته رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. بین سن و متغیر وابسته رابطه وجود ندارد. متغیرهای مستقل در مجموع بیش از 23 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند. نتیجه کلی اینکه در محیط کلانشهرها اعتماد به احزاب با میزان استفاده از برخی رسانه های گروهی مدرن و آگاهی از احزاب رابطه دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - بررسی کارکرد تبلیغات محیطی در فضاهای شهری و تأثیر آن بر ارتقاء تاب آوری اجتماعی درشهر تهران
        عباس محمدیان محمد رضا قائدی علی رضا بیابان نورد سروستانی
        تاب آوری اجتماعی، امروزه در توسعه و مدیریت شهری نقش مهمی دارد. این نوع تاب آوری تحت تاثیر شرایط و شاخص های مختلفی است که تبلیغات محیط شهری می تواند یکی از مهمترین آنها محسوب شود؛ چرا که تبلیغات از نظر بصری و ذهنی شرایط متفاوتی را برای شهروندان به وجود می آورد. در این تح أکثر
        تاب آوری اجتماعی، امروزه در توسعه و مدیریت شهری نقش مهمی دارد. این نوع تاب آوری تحت تاثیر شرایط و شاخص های مختلفی است که تبلیغات محیط شهری می تواند یکی از مهمترین آنها محسوب شود؛ چرا که تبلیغات از نظر بصری و ذهنی شرایط متفاوتی را برای شهروندان به وجود می آورد. در این تحقیق هدف، بررسی اثرات و کارکرد تبلیغات محیطی شهری بر ارتقاء تاب آوری اجتماعی در شهر تهران است. روش تحقیق توصیفی–تحلیلی و مبتنی بر داده های میدانی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که در سطح جامعه آماری(8694000 نفر) در مناطق مختلف جمع آوری شده است. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 384 نفر تعیین شد. روایی ساختاری و محتوایی ابزار تایید و همچنین پایایی نیز با آلفای کرونباخ بالای 70/0 تایید شد. نتیجه نشان داد که کارکرد تبلیغات محیط شهری بر تاب آوری اجتماعی مثبت است. بگونه ای که تبلیغات محیط شهری بیشترین تاثیرگذاری را بر تاب آوری اجتماعی از طریق بهبود اطلاع رسانی به شهروندان با میزان برابر با 601/0؛ بهبود برند آگاهی شهروندان با میزان 580/0 و کاهش هزینه های شهروندان، با 541/0 نشان می دهند. نتیجه همچنین نشان داد که با توجه به وضعیت نامناسب تاب آوری اجتماعی در شهر تهران، آگاه سازی انسان شهری با آموزش؛ تبلیغات محیطی سالم؛ ارتقاء قدرت سازماندهی تبلیغات؛ توانمندسازی مقابله با خطر و آسیب پذیری و حکمرانی خوب با سیاستگذاری مطلوب، 5 شاخص موثر در ارتقاء جامعه تاب آور با توجه تبلیغات محیط شهری محسوب می شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - Explaining Social Criteria in Measuring Urban Environment Quality with Emphasis on Physical activity (Case study: Hijab Neighborhood)
        Helia Sareminia
        Urbanization growth in recent decades has led to widespread health, social and economic inequalities among residents of many cities. Among its most important consequences is inactivity of citizens around the world as well as Iran. Physical inactivity, as one of the most أکثر
        Urbanization growth in recent decades has led to widespread health, social and economic inequalities among residents of many cities. Among its most important consequences is inactivity of citizens around the world as well as Iran. Physical inactivity, as one of the most important issues of public health, is related to the social environment and citizens' daily lifestyle and activities. Among the criteria that should be taken into consideration in today's urban life are social criteria. For this purpose, the indicators obtained from the author's studies were measured within the framework of the study. Accordingly, the purpose of the present study is to explain the social criteria for measuring the quality of urban living environment with an emphasis on opportunities for physical activity, and to investigate the relationship between social criteria and physical activity of citizens in the study area (Hijab neighborhood of Mashhad). The present study is a descriptive-analytical one. Therefore, the theoretical basis was collected using library studies and then a questionnaire was used to check the tools obtained in the hijab neighborhood and the data was later analyzed by SPSS software. This was statistical analysis. The results show that: First, the indicators of social benchmarking in the urban environment fall into two main categories: social security and social interactions, between the two of which there was a significant correlation. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - بررسی تاثیر فضاهای ورزشی بر محیط های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
        سید مصصطفی طیبی ثانی فرزانه تقوی نبی اله ایدر مژده خجو
        هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر فضاهای ورزشی بر محیط شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد . این تحقیق به لحاظ زمان اجرا از نوع مقطعی و به لحاظ خروجی‌ها از نوع کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل از نوع توصیفی - تحلیل و نیز تطبیقی است.جامعه مورد مطالعه، مجمو أکثر
        هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر فضاهای ورزشی بر محیط شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد . این تحقیق به لحاظ زمان اجرا از نوع مقطعی و به لحاظ خروجی‌ها از نوع کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل از نوع توصیفی - تحلیل و نیز تطبیقی است.جامعه مورد مطالعه، مجموعه‌های ورزشی شمال شرق شهر تهران می‌باشد که مطابق با تقسیم‌بندی اداره ورزش و جوانان شهر تهران، شامل مناطق 13-8-7-4 است. و نیز در برگیرنده، 48 مجموعه ورزشی می‌باشد. که به شکل کل شمار بررسی گردید . بدین منظور، داده‌های آماری 5 ایستگاه فعال در منطقه مطالعاتی شامل: ایستگاههای دروس، ستاد بحران، گلبرگ، پیروزی و اقدسیه در بازه‌ زمانی ابتدای فروردین 1399 تا ابتدای فروردین 1401، گردآوری و بررسی گردیدند. در ابتدا موقعیت جغرافیایی ایستگاههای سنجش آلاینده تعیین و وارد محیط GIS شد و تبدیل به شیپ فایل گردید. سپس، از طریق تکنیک IO اقدام به رویهم‌گذاری لایه موقعیت مکانی مجموعه‌های ورزشی و لایه‌های پهنه‌بندی آلاینده‌ها گردید و نقشه‌ها تهیه و تولید گردید , در ادامه با استفاده از معادلات ساختاری مدل تحقیق ترسیم گردید . یافته ها نشان داد که بخش اعظمی از فضاهای ورزشی با مناطق آلاینده همپوشانی دارند .از طرفی مدل ارائه شده فضای ورزشی بر محیط زیست دارای برازش کافی بود و نشان از تاثیر فضای ورزشی بر محیط شهری داشت .. بی شک لازمۀانجام هرگونه اقدامی ارتقا سطح دانش عمومی افراد نسبت به موارد مرتبط با مسائل زیست محیطی از طریق ورزش تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - Public Participation Model In Unequal Urban Environment (Case Study: Vakil-Agha And Nobahar Districts In Kermanshah)
        Kianoosh Zakerhaghighi Ebrahin Nazari Darabkhani
        The spatial inequality of the environment arises as a planning problem when the spatial structure of the different districts of a city is distinctly different; Differences that require different programming solutions for different regions and meeting the objective of cr أکثر
        The spatial inequality of the environment arises as a planning problem when the spatial structure of the different districts of a city is distinctly different; Differences that require different programming solutions for different regions and meeting the objective of creating spatial equality in a city. Nobahar and Vaki-Agha are two districts with unequal urban space located in north and south of Kermanshah city in Iran. Nobahar district of Kermanshah is characterized by regular geometric pattern, medium and large granularity, semi-compact texture, and regular granularity of parts. Vakil-Agha district is characterized by physical exhaustion, lack of safety standards, and solidity. Despite the fact that urban infrastructure services possess identity values, they have a low level of spatial and housing status.Considering the conditions and laws of Iran, the best option that is the basis of this research, is the pattern of citizen participation in urban affairs for mitigating this inequality. The research method is descriptive-analytic. The path analysis in this study was conducted using LISREL8.5 software. ANOVA test was used to determine the difference between variables based on gender, age and dependency. The participants for this study included all the caretakers of the households living in of Vakil-Agha and Nobahar districts in Kermanshah. The results showed that the participation of citizens in Iran and in particular in Kermanshah, both in the districts of Nobahar and Vakil-Agha, faces with some structural, socio-cultural, political-managerial, legal and spatial barriers. In some cases, despite the emphasis of senior management of the municipality of Kermanshah on the necessity of citizen participation in urban affairs, this necessity is not pursued by urban managers and citizens, and the participation of citizens is mostly formal and symbolic. The obtained results of the model in both regions can be a solution for managing citizen participation in unequal human environments in Kermanshah. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - Experience of Urbanscape Essence in International Award Winning Iranian Movies
        Mohammad Iranmanesh Djavad Rasooli
        Interdisciplinary subjects have always had a remarkable contribution in developing urban design concepts and theories. Among these contexts, cinema as a medium which broadcasts features of our cities and urban environments can have a significant role, but this instructi أکثر
        Interdisciplinary subjects have always had a remarkable contribution in developing urban design concepts and theories. Among these contexts, cinema as a medium which broadcasts features of our cities and urban environments can have a significant role, but this instructional field is neglected among Iranian scholars. Thus, to fulfill this gap, it is essential to clarify the interrelations of cities and cinema in Iran. Iranian cinema, particularly after the revolution, received so many international awards in festivals. These prominent works have various urban sequences that can be a valuable source for urban designers and city policymakers. Consequently, the civic movies from these impressive works are selected and studied by the use of qualitative methods and content analysis. These analyses have been conducted in two distinctive sections. First, the repetition of cities, Urbanscape, and city aspects which were implied by Kevin Lynch had been inspected. Second, the role of cities and urbanscapes analyzed by the adoption of Carmona's dimensions. This paper indicates that Tehran has had the most presence in the movies, while few films have been captured in some coastal cities and some pictured in places with a special traditional architecture such as Bandar Lengeh. Within the city aspects, paths and districts have the most repetition while landmarks and nodes have the least depiction. It is conceded that the portrayed physical attributes of cities can be categorized into three parts which cover old and traditional environments, new and modern environments and outskirt suburban areas. Furthermore, from the social-perceptual point of view, Tehran because of its urban and civic issues is generally related with disorders and negative meanings, while other cities because of their nostalgic and traditional urban style are more respected within the society. According to the researches, urban facades and visual aspects in Tehran are usually not acceptable, while coastal environments and traditional designs sound more appropriate. As mentioned, the captured environments of Iranian cities are narrowed to some particular areas, which expresses the insufficient number of picturesque settings in urban environments. Therefore, this study can also perform as a tool for evaluating the enrichment of Iranian urban spaces. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - بررسی میزان سلامت اجتماعی در میان معلمان دوره ابتدایی شهرستان اردبیل و عوامل اجتماعی مرتبط با آن
        محمد ذالی آراللو محسن علایی
        هدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. بنابراین از لحاظ روش گردآوری اطلاعات، روش تحقیق پیمایشی می باشد. جامعه آماری کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان ار أکثر
        هدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. بنابراین از لحاظ روش گردآوری اطلاعات، روش تحقیق پیمایشی می باشد. جامعه آماری کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان اردبیل (1957 نفر) می باشد و طبق فرمول کوکران برای جامعه نامحدود، حجم نمونه 321 نفر برآورد گردید. گفتنی است، روش نمونه گیری از نوع تصادفی ساده بود. برای جمع آوری اطلاعات از دو نوع پرسش نامه استاندارد و محقق ساخته استفاده شد. پرسشنامه سلامت اجتماعی (کییز) و عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی (محقق ساخته) که مقدار ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 776/ 0و 834/0 به دست آمده است که حاکی از پایایی سوال ها می باشد. برای خلاصه کردن داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد و...) استفاده شد و در بخش آمار استنباطی برای بررسی روابط بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون، هم چنین از تحلیل واریانس و تی مستقل استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین سلامت اجتماعی معلمان تفاوت معناداری وجود دارد. بین متغیرهای بیگانگی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تعهداجتماعی، مسئولیت پذیری و احساس امنیت محیط شهری با سلامت اجتماعی معلمان رابطه معناداری وجود دارد، ولی بین سن، تعداد فرزندان و میزان درآمد با سلامت اجتماعی معلمان رابطه معناداری وجود ندارد. هم چنین بین جنسیت و میزان سلامت اجتماعی معلمان تفاوت معناداری وجود ندارد. از طرفی بین سلامت اجتماعی معلمان بر حسب تحصیلات تفاوت معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - بررسی وتحلیل رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط شهری(مورد پژوهی: شهرایوان)
        پاکزاد ازادخانی علی جاسمی یونس آزادی
        مفهوم محیط شهری که از آن به تعابیر مختلفی همچون فضای شهری و چشم‌انداز شهری یاد می‌شود .چیزی بیشتر از محیط کالبدی و ساخته‌شده شهری است. شهر جهانی از سنت‌ها و آداب‌ورسوم و گرایش‌های سازمان‌یافته و عواطف و چیزهایی از این قبیل می‌باشدبرای نخستین بار در تاریخ زندگی بشر، بیشت أکثر
        مفهوم محیط شهری که از آن به تعابیر مختلفی همچون فضای شهری و چشم‌انداز شهری یاد می‌شود .چیزی بیشتر از محیط کالبدی و ساخته‌شده شهری است. شهر جهانی از سنت‌ها و آداب‌ورسوم و گرایش‌های سازمان‌یافته و عواطف و چیزهایی از این قبیل می‌باشدبرای نخستین بار در تاریخ زندگی بشر، بیشتر مردم جهان در مکان‌های شهری زندگی می‌کنند. افزون بر این در سده کنونی شمار ساکنان شهری و فرایند شهری شدن رو به افزایش است. بنابراین کیفیت محیط شهری به‌عنوان فضای زندگی مردم جهان، به‌عنوان موضوع بنیادی موردتوجه پژوهشگران دانشگاه، سیاست‌گذاران، برنامه ریزان، شهر سازان و شهروندان قرارگرفته است. هدف از این پژوهش،بررسی و تحلیل میزان رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط شهری در شهر ایوان می‌باشد.این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد.جامعه آماری شامل تمامی شهروندان شهرایوان است.وروش گرداوری داده ها به صورت کتابخانه ای ومیدانی(پرسشنامه)است.وبرای تجزیه و تحلیل داده ها وآزمون فرضیات پژوهش ازنرم افزارspss استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سطح رضایتمندی شهروندان از شهر ایوان کمتر از حد متوسط است.لذا رضایتمندی شهروندان ایوانی از کیفیت محیط شهری در سطح پایینی قرار دارد. و بین تمام شاخص‌های کیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان ارتباط معناداری وجود دارد.اما بین مشخصه‌های فردی و کیفیت زندگی شهری رابطه معناداری ومثبتی وجود ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - تبیین کیفیت ادراک ذهنی شهروندان از کیفیت عناصر زیست‌محیطی پیاده راه‌های شهری مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز
        محمد ابراهیم رمضانی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت ادراک ذهنی شهروندان از کیفیت فضاهای سبز پیاده راه‌های شهری صورت گرفته است تا با در نظر گرفتن ادراکات شهروندان پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت عناصر زیستی ارائه نماید. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، از نوع پژوهش‌های کمّی و ازنظر نحوه‌ی أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت ادراک ذهنی شهروندان از کیفیت فضاهای سبز پیاده راه‌های شهری صورت گرفته است تا با در نظر گرفتن ادراکات شهروندان پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت عناصر زیستی ارائه نماید. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، از نوع پژوهش‌های کمّی و ازنظر نحوه‌ی گردآوری داده‌ها، از نوع پژوهش‌های میدانی محسوب می‌شود. جامعه‌ی آماری این پژوهش را تمامی عابران پیاده تشکیل داده است. با توجه به مشخص نبودن تعداد جامعه آماری، از روش نمونه‌گیری برای جامعه نامحدود استفاده شده و 380 نفر به روش تصادفی انتخاب گردید. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده گردید. پایایی پرسشنامه با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ 884/0 برای تربیت، 889/. ولیعصر و 901/0 برای پیاده‌راه ارک به دست آمد. تحلیل‌ داده‌های پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی نشان داد که مجموع 34 متغیر توانایی تبیین 66/95 درصد از تغییرات واریانس کلی را دارند. نتایج آزمون MANOVA نیز نشان داد که بین پیاده راه‌های سه‌گانه از نظر کیفیت ادراک ذهنی از عناصر زیست‌محیطی تفاوت معناداری وجود دارد و در این میان، میزان همبستگی در پیاده‌راه تربیت بیشتر از پیاده راه‌های ولیعصر و ارک بوده است. در نهایت نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که از نظر میزان معناداری، به ترتیب متغیرهای درختکاری و گل‌کاری، بهداشت محیط، موجودات زنده، آب، شهرسازی و اقلیم خرد شهری قرار دارند. با توجه به یافته‌های پژوهش پیشنهادهای کاربردی پژوهش با محوریت درختکاری و گل‌کاری به‌منظور تقویت زیبایی‌شناختی و تقویت بهداشت محیط به منظور رعایت بهداشت پیاده‌راه‌ها ارائه گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - ارزیابی ورتبه بندی شاخص های پایداری محیط شهری منطقه 22کلانشهرتهران درراستای حفظ اکوسیستم طبیعی
        امیرحسین حکمتی حمیدرضا جودکی یوسفعلی زیاری
        طبق گزارش سازمان ملل درسال1900تنها10%ازجمعیت جهان درشهرها زندگی می کردند اما در سال 2007 جمعیت شهری جهان به 50% رسید. شهرها به عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می روند و در واقع پایداری شهری و پایداری جهانی هر دو مفهومی واحد هستند. از این‌رو توجه به أکثر
        طبق گزارش سازمان ملل درسال1900تنها10%ازجمعیت جهان درشهرها زندگی می کردند اما در سال 2007 جمعیت شهری جهان به 50% رسید. شهرها به عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می روند و در واقع پایداری شهری و پایداری جهانی هر دو مفهومی واحد هستند. از این‌رو توجه به پایداری به یکی از مباحث مهم در ادبیات شهرسازی در جهان بدل گشته است. هدف این تحقیق بررسی معیارها و زیر معیارهای شاخص‌های پایداری شهری در منطقه 22کلانشهر تهران می باشد. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بوده و با استفاده از مبانی تحقیق و پرسشنامه پنج لیکرت معیارها و زیرمعیارها تعیین شدند و سپس با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی الویت‌بندی زیرمعیارها انجام شد و نتایج نشان دادکه در بین زیرمعیارهای محیط زیست زیرمعیار "پوشش چشم انداز و پوشش گیاهی"در بین زیر معیارهای انرژی زیرمعیار"بهره‌وری انرژی"دربین زیرمعیارهای استفاده از زمین زیر معیار"سبز بودن درمقابل مناطق ساخته شده"دربین زیرمعیارهای حمل ونقل وزیرساخت زیرمعیار"خیابان ایمن" در بین زیرمعیارهای ایمنی زیرمعیار"ایمنی اماکن عمومی"و در بین زیرمعیارهای سلامتی زیر معیار پتانسیل تهویه و در بین زیر معیارهای مسکن زیر معیارهای"طرح مسکونی"و در بین زیر معیار اقتصاد زیر معیار تشویق برای سرمایه گذاری‌های جدید در اولویت قراردارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی چگونگی ارتقاء امنیت در فضاهای فرسوده منطقه ده تهران با تاکید بر محیط زیست پایدار شهری با رویکرد C.P.T.E.D
        رسا صفایی نمین اردلان باقر خجسته سیدمحمدرضا شهابی رسول صفایی نمین
        امروزه بافت های فرسوده شهری منبع جرم و جنایت و ناامنی هستند و یکی از رویکرد هایی که برای کاهش خطرات موجود در این مکان ها به کار گرفته شده رویکرد CPTED می باشد. رویکرد CPTED (پیشگیری از جرائم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی کارآمد و أکثر
        امروزه بافت های فرسوده شهری منبع جرم و جنایت و ناامنی هستند و یکی از رویکرد هایی که برای کاهش خطرات موجود در این مکان ها به کار گرفته شده رویکرد CPTED می باشد. رویکرد CPTED (پیشگیری از جرائم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی کارآمد و هوشمندانه مولفه های محیطی با بکارگیری بهینه محیط مصنوع در کاهش جرائم دانست که بطور موثری در افزایش سرمایه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و افزایش سرمایه اجتماعی، تاثیر بسزایی دارد. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی چگونگی ارتقاء امنیت در فضاهای فرسوده با تاکید بر محیط زیست پایدار شهری با رویکرد C.P.T.E.D در منطقه ده تهران بوده است.پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی با استفاده از منابع اسنادی و spss انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد به کارگیری رویکرد cpted در طراحی شهری و فضاهای عمومی شهری موجبات افزایش امنیت اجتماعی در این فضاها را موجب شده و به تبع آن زمینه ارتقاء کیفیت زندگی را نیز در این فضاها برای ساکنان خود به ارمغان خواهد آورد. به این دلیل که احساس امنیت به عنوان امری ذهنی تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و روانی است. روش تحقیق: پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی با استفاده از منابع اسنادی و spss انجام شده است. جامعه آماری و محدوده مورد مطالعه نیز منطقه ده تهران می باشد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد به کارگیری رویکرد cpted در طراحی شهری و فضاهای عمومی شهری موجبات افزایش امنیت اجتماعی در این فضاها را موجب شده و به تبع آن زمینه ارتقاء کیفیت زندگی را نیز در این فضاها برای ساکنان خود به ارمغان خواهد آورد. به این دلیل که احساس امنیت به عنوان امری ذهنی تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و روانی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - تحلیل مکانی مبتنی بر اقلیم در ارزیابی تناسب مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی
        وحید صفریان زنگیر رئوف مصطفی زاده خدیجه حاجی
        مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و أکثر
        مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و تناسب مکان در ایجاد پارک‌های شهری اسـت. در ایـن پژوهش برخی از عناصر اقلیمی در یک دوره آماری 11 ساله (1393-1383) و عوامل جغرافیایی مؤثر در مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی انتخاب و نقشه‌های مربوطـه بـراسـاس آمـار و اطلاعات ایستگاه‌های منطقه با استفاده از نرم‌افزارهای ArcGIS10.1 در مکان‌یابی منطقه مورد مطالعه و Autocad در طراحی پلان فضای سبز، حریم‌بندی و تعیین کاربری اراضی تهیـه شـدند. نتایج تحقیق نشان داد که مطلوبیت مکان پارک‌ها و نیز مطلوبیت فضای داخلـی پارک‌هـا بـر شکل‌گیری اجتماعات فراغتی در آن‌ها مؤثر است و در پارک مورد مطالعه، مطلوبیت بیش‌تر مکان پارک و فضای داخلی موجب شده تا گروه‌های خانوادگی بیش‌تری در پارک‌ها حضور پیدا کنند، درحالی‌که ضعف ایـن عوامـل موجـب افزایش حضـور گروه‌هـای دوسـتان و همسالان شده است. در مجموع، سایت مورد نظر به‌عنوان سایت آسایش در اوقات فراغت انتخاب گردید. هم‌چنین از نظر اقلیمی، دریافت انرژی خورشیدی که در اکثر فصول سال و ایام روز، آسایش گرمایی را در زمان حضور گردش گران داراست. در نتیجه بیش‌ترین بارش مربوط به فصل پاییز می‌باشد در صورتی‌که ماه‌های تیر و مرداد به‌ترتیب با 13 و 5/9 میلی‌متر کم‌ترین مقدار را دارا هستند. بنابراین از نظر بارش دارای کم‌ترین تأثیر منفی بر مطلوبیت فضای تفریحی است. از نظر تأثیر ساعات آفتابی گردش‌گری مثبت ارزیابی شده است هم‌چنین تأثیر وزش باد در منطقه مثبت ارزیابی شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - بررسی خطرآفرینی درختان کاج ایرانی (Pinus eldarica Medw.) حاشیه خیابان‌ها (مطالعه موردی: شهرستان بابل)
        محمدرضا پورمجیدیان حامد آقاجانی اصغر فلاح مازیار حیدری
        خیابان مشخصه مهم حیطه عمومی است و درختان خیابانی نوعی پایش جنگل شهری را نشان می دهند. فضای سبز شهری به دلیل ارزش های زیست محیطی از مشخصه های مهم هر شهر است، بطوریکه اولین قدم برای برنامه ریزی و مدیریت فضای سبز شهری، دانستن اطلاعاتی در مورد درختان خیابانی اولین قدم برای أکثر
        خیابان مشخصه مهم حیطه عمومی است و درختان خیابانی نوعی پایش جنگل شهری را نشان می دهند. فضای سبز شهری به دلیل ارزش های زیست محیطی از مشخصه های مهم هر شهر است، بطوریکه اولین قدم برای برنامه ریزی و مدیریت فضای سبز شهری، دانستن اطلاعاتی در مورد درختان خیابانی اولین قدم برای مدیریت صحیح می باشد. با توجه به اتفاقات اخیر صورت گرفته خطر آفرینی درختان در شهرستان بابل، در این پژوهش میزان خطرآفرینی درختان کاج ایرانی (Pinus eldarica Medw.)در دو سمت خیابان در بخشی از خیابان فلسطین تا دانشکده علوم پزشکی و مسیر دوم از چهارراه فرهنگ تا میدان قاضی کتی شهرستان بابل با روش آماربرداری صددرصد و با استفاده از معیارهای خطر آفرینی مورد مطالعه قرار گرفت. در مجموع 120 اصله درخت اندازه گیری شد و پس از تجزیه و تحلیل داده ها، سهم هر یک از معیارهای خطرآفرین در آنها مشخص و طبقه بندی میزان خطرات انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که دو معیار شاخه و سرشاخه های خشکیده و مشکلات ریشه (به ترتیب با 75 و 65 درصد از تعداد کل درختان) بیشترین سهم را در خطرآفرینی درختان کاج دارند در حالی که معیار شاخه دهی نامناسب کم اهمیت ترین عامل است. وزن دهی معیارهای خطرآفرین نشان داد که 12 درخت (10 درصد کل درختان) در طبقة بسیار خطرناک قرار دارند و باید قطع شوند. در مورد سایر درختان نیز باید اقدامات اصلاحی از جمله هرس تاج انجام شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - راهبرد بهینه پایدارسازی محیط زیست شهری محمودآباد (با بهره گیری از مدل SWOT و ماتریس QSPM)
        مرتضی حیدری حسن اسماعیل زاده رضا کانونی کیومرث یارمرادی
        تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و به تبع آن رشد و توسعه کالبدی شهرها مسائلی را در فضای شهر به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست در معرض عوارض ناشی از آن را، مورد تهدید قرار داده است. با توجه به اینکه بیشترین رشد جمعیت شهری آینده جهان در کشورهای در أکثر
        تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و به تبع آن رشد و توسعه کالبدی شهرها مسائلی را در فضای شهر به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست در معرض عوارض ناشی از آن را، مورد تهدید قرار داده است. با توجه به اینکه بیشترین رشد جمعیت شهری آینده جهان در کشورهای در حال توسعه خواهد بود، دغدغه بیشتری برای نیل به توسعه پایدار در این کشورها وجود دارد. شهر محمودآباد به عنوان یکی از شهرهای ساحلی استان مازندران با مشکلات محیط زیستی بسیاری از جمله برداشت غیرمجاز شن و ماسه، وجود جوی های روباز و متعفن و ورود پسابهای منازل به آنها، وجود حیوانات موذی در کانال و جوی بزرگ شهری و غیره مواجه است. با این ضرورت، این تحقیق، پایداری محیط زیست شهر محمودآباد را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی بوده و در تحلیل داده ها از مدل SWOT و ماتریس QSPM استفاده شده است. پرسشنامه ها توسط سه گروه شهروندان محلی، مسئولین سازمان های مرتبط با محیط زیست و متخصصین مربوطه تکمیل گردید. حجم نمونه نیز برابر با 114 نفر سرپرست خانوار (شهروندان)، و 40 نفر از مسئولین و متخصصین می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که راهبردهای تهیه طرحهای مکانیابی صحیح صنایع توسط متخصصین امر، افزایش تجهیزات و امکانات مدیریت شهری در جمع آوری پسماندها و جلوگیری از ایجاد آلودگی های محیطی، ایجاد سیستم مدیریت یکپارچه شهری برای ایجاد و تکمیل پروژه های کانال کشی، تعریض کانالها و جوی های خیابان و اتمام پروژه های نیمه تمام عمرانی از طریق درآمد حاصل از گردشگری در شهر، حاصل از فرآیند برنامه ریزی راهبردهای کمی، به عنوان اولویت دارترین راهبردها جهت پایداری محیط زیست شهری محمودآباد می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - ساماندهی عرصه پیاده‌راه‌های شهری با رویکرد ارتقا کیفیت محیطی نمونه موردی: محور پیاده‌راه صف
        ریحانه آقاملایی آزاده لک
        در دنیای امروز با حضور پررنگ اتومبیل معنای واقعی شهر ازمیان‌رفته و سبب پدیدآمدن مشکلاتی از قبیل کاهش ایمنی و امنیت، خطر برخورد با وسایل نقلیه موتوری، ازدحام و ترافیک، انواع آلودگی‌های محیطی و کاهش رونق پیاده‌روها شده است. لذا بازگشت به مقوله پیاده مداری به موضوعی پررنگ أکثر
        در دنیای امروز با حضور پررنگ اتومبیل معنای واقعی شهر ازمیان‌رفته و سبب پدیدآمدن مشکلاتی از قبیل کاهش ایمنی و امنیت، خطر برخورد با وسایل نقلیه موتوری، ازدحام و ترافیک، انواع آلودگی‌های محیطی و کاهش رونق پیاده‌روها شده است. لذا بازگشت به مقوله پیاده مداری به موضوعی پررنگ در شهرسازی تبدیل‌شده تا آنجا که رویکردهای نوین به سوی شهرهای پیاده‌مدار گام بر‌می‌دارند. اما به دلیل کمبود اطلاعات و تجارب مرتبط با درک شاخص‌های تأثیرگذار بر آن، مطالعه قابلیت پیاده مداری شهرها از اهمیت خاصی برخوردار گشته است. ازآنجاکه اگر پیاده‌راه‌ها از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند، مردم از سپری کردن اوقات خود در آن‌ها ناامید شده و مسیرهای جایگزینی را برمی‌گزینند، هدف غائی این تحقیق نیز بیان راهکارهایی در جهت ارتقا کیفیت محیطی این مسیرها به‌منظور رونق هرچه بیشتر آن است. بدین منظور با مرور ادبیات موضوع، مؤلفه‌های مؤثر در ارتقا کیفیت محیط شناسایی شد و مدل تحقیق بر اساس آن تدوین و روایی آن آزمون گردید. تحلیل محیط و ارزیابی کیفیت‌های آن بر اساس سیستم SWOT و بیان نقاط قوت و ضعف موجود و فرصت‌ها و تهدیدهای ممکن در خیابان صف صورت گرفته است. مطالعات تحلیلی حاکی از نامناسب بودن کیفیت محور و قرارگیری آن در جایگاه TW (حداقل-حداقل) است. به‌منظور دست‌یابی به هدف تحقیق که همانا ارتقا وضعیت محیط است راهکارهایی در جهت ساماندهی محیط با نگاهی به حذف نقاط ضعف و از بین بردن امکان بروز تهدیدات تدوین شده است تا زمینه‌ای مناسب برای تسهیل و تشویق پیاده‌روی فراهم آید. نتایج نحقیق نشان می‌دهد پس از اجرای آن می‌توان چشم‌انداز روشنی برای فضاهای تجاری و تفریحی پیش‌بینی نمود تا فعالیت‌های تجاری- تفریحی مرتبط با آن رونق گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - سنجش کیفیت فضاهای عمومی شهری با تأکید بر خیابان رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران
        علی موحد علی شماعی امیر اسدی کلمتی
        هدف از این پژوهش سنجش کیفیت فضاهای عمومی از لحاظ کارکرد، دسترسی و ارتباطات، اجتماع‌پذیری، آسایش و کیفیت محیطی در رابطه خیابان‌های رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران است. یکی معیارهای ارزیابی شهرها و محیط‌های شهری کیفیت فضای عمومی شهری است. کیفیت این ف أکثر
        هدف از این پژوهش سنجش کیفیت فضاهای عمومی از لحاظ کارکرد، دسترسی و ارتباطات، اجتماع‌پذیری، آسایش و کیفیت محیطی در رابطه خیابان‌های رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران است. یکی معیارهای ارزیابی شهرها و محیط‌های شهری کیفیت فضای عمومی شهری است. کیفیت این فضاها معیار سنجشی برای میزان مطلوبیت شهرها محسوب می‌شود. فضای عمومی ماهیتی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دارد و ارتقاء هرکدام، با بهبود شاخص‌های زیبایی‌شناسی و سلامت و احساس رضایت شهروندان همراه است. روش پژوهش اکتشافی-تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت پیمایشی است. داده‌های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و به روش نمونه‌گیری تصادفی به‌دست‌آمده است. جامعه آماری شامل شهروندان محله سلسبیل شمالی بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۱ نفر است. متغیرهای پژوهش بر مبنای PPS مطلوبیت این مکان‌ها را در چهار کیفیت کلیدی دسترسی و ارتباطات، کاربری و فعالیت‌ها، اجتماع‌پذیری، آسایش و تصویر ذهنی می‌داند؛ و جهت ارزیابی کیفیت از آزمون t، پیوستگی معیارها از آزمون پیرسون و برای اولویت‌بندی از آزمون فریدمن استفاده‌شده است. یافته‌ها مشخص می‌سازد با توجه به اجتماع‌پذیری زیاد خیابان رودکی و آذربایجان، این دو خیابان با توجه به چهار کیفیت کلیدی از مطلوبیت پایینی برخوردار هستند. بنابراین برای ارتقای کیفیت فضاهای عمومی در محله ارتقاء دسترسی‌ها و پیوستگی و سازگاری کاربری‌ها با فعالیت‌ها و همچنین ارتقای پیاده مداری، خوانایی، کارایی و اختلاط کاربری‌ها در سرزندگی فضاهای عمومی محله مؤثر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - کاربرد نظریه CPTED در کاهش جرایم شهری
        آزیتا رجبی
        نظریه (CPTED)که مخفف crime prevention through environmental design به معنای "پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی" است که با استفاده از آن می توان با طراحی مناسب محل سکونت، کار و زندگی افراد جامعه را از ارتکاب جرائم در محیط های انسان ساخت عمومی و خصوصی آن ها در شهر مورد پ أکثر
        نظریه (CPTED)که مخفف crime prevention through environmental design به معنای "پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی" است که با استفاده از آن می توان با طراحی مناسب محل سکونت، کار و زندگی افراد جامعه را از ارتکاب جرائم در محیط های انسان ساخت عمومی و خصوصی آن ها در شهر مورد پیشگیری قرار داد .این نظریه، بر این باور است که "ارتکاب جرائم معلول فرصت های جرم خیزی است". در نتیجه راه حل مناسب را کم کردن فرصت های مجرمانه از طریق طراحی تخصصی مقابله با جرم می داند مقاله حاضر به بیان ویژگی های نظریه ی مذکور و روش های اجرای آن پرداخته و تلاش می کند تا با استفاده از روش های طراحی مناسب فضا ها ی زندگی شهروندان را در ابعاد خرد تا کلان از واحد های مسکونی و تجاری تا ملاحظات طراحی فضاهای عمومی باز و بسته ی شهری ایمن سازی نموده و احتمال بروز ناامنی و ارتکاب یه جرایم را به حدافل برساند با استفاده از این نظریه می توان به جای کاربرد تکنیک های صلبی مقابله با نا امنی در فضاهای شهری همچون استفاده از سیستم های پلیسی به روش های ایجابی مبتنی بر طراحی تخصصی پرداخته و میزان ارتکاب به جرایم را به طور نامحسوس به حداقل ممکنه رساند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - بررسی تأثیر وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مدل متابولیسم شهری با تکیه‌بر رهیافت عدالت محیط‌زیست شهری
        ساره قربانی اسماعیل صالحی شهرزاد فریادی حمید رضا جعفری
        هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه‌بر عدالت محیط‌زیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت مل أکثر
        هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه‌بر عدالت محیط‌زیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت ملکی، ارزش مسکن، درصد کارفرمایان، درصد مدیران، درصد تحصیلات دانشگاهی و درصد بی‌سوادی است با برخی از شاخص‌های جریان متابولیسم شهری نظیر مصرف انرژی، تولید پسماند و فاضلاب موردبررسی قرار گرفت. روش مورداستفاده در این پژوهش ارزیابی‌- تحلیلی است و از مدل رگرسیون خطی ساده با استفاده از ابزارهای SPSS16 وGIS10.1 استفاده‌شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که از میان شاخص‌های مختلف متابولیسم شهری تنها میزان مصرف گاز با رتبه اجتماعی و اقتصادی مردم ارتباط معناداری دارد، درصورتی‌که سایر شاخص‌ها نظیر مصرف آب، برق، تولید پسماند و فاضلاب، فاقد ارتباط معناداری میان میزان مصرف انرژی و وضعیت اجتماعی‌- اقتصادی شهروندان است. درنهایت این مطالعه چارچوب مفهومی عدالت محیط‌زیستی و مدل متابولیسم شهری را با تلفیق سه جنبه از رهیافت عدالت محیط‌زیستی را به‌منظور مؤثرتر شدن مدل متابولیسم شهری ارائه می‌دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - تحلیلی بر اثرات توسعه فیزیکی شهرها بر آینده محیط زیست شهری (مطالعه موردی: شهر جدید پرند)
        کامران ولی پور علی اصغر رضوانی سعید پیری
        شهرهای جدید با رویکرد جذب جمعیت سرریز شهرهای بزرگ در فاصله نزدیک آنها احداث شده اند که با تداوم فرآیند جذب جمعیت، این شهرها نیز در آینده گرفتار مسائل زیست محیطی خواهند شد. آلودگی های هوا و صوتی ناشی از مهاجرت های آونگی و توسعه کالبدی منجر به رشد مسائل زیست محیطی در شهر أکثر
        شهرهای جدید با رویکرد جذب جمعیت سرریز شهرهای بزرگ در فاصله نزدیک آنها احداث شده اند که با تداوم فرآیند جذب جمعیت، این شهرها نیز در آینده گرفتار مسائل زیست محیطی خواهند شد. آلودگی های هوا و صوتی ناشی از مهاجرت های آونگی و توسعه کالبدی منجر به رشد مسائل زیست محیطی در شهر جدید پرند شده است. بر این اساس هدف این پژوهش بررسی اثرات توسعه فیزیکی شهر جدید پرند بر آینده محیط زیست این شهر است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری متخصصین و خبرگان و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای 60 نفر است. داده های مورد نیاز از طریق روش کتابخانه ای و مطالعه میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی مانند ضرایب رگرسیون، آزمون T و مدل تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد بخشی از مسائل زیست محیطی شهر جدید پرند از مجموعه شهری تهران تاثیر پذیرفته است. بخشی دیگر پیامد شکل گیری و توسعه خود شهر پرند می باشد که از جمله این موارد می توان به آلودگی هوای ناشی از فعالیت های صنعتی در بخش جنوبی شهر، آلودگی ناشی از فاضلاب شهری و صنعتی و تولید زباله های شهری، نزدیکی فرودگاه بین المللی امام خمینی، نزدیکی با جاده تهران – ساوه و نهایتا بادهای غالب منطقه (غرب به شرق) اشاره کرد. یافته های نشان می دهد افزایش شاخص هایی چون نرخ رشد مهاجرت- توسعه کالبدی- نرخ رشد شهرنشینی تاثیرات مستقیمی بر افزایش مسائل زیست محیطی شهر جدید پرند در شاخص هایی چون آلودگی صوتی و هوا (واقع شدن در کمربندی تهران- ساوه و افزایش مهاجرت های آونگی از شهر جدید پرند به تهران و کرج) و آلودگی های محیطی ناشی از توسعه فیزیکی این شهر (آلودگی های ناشی از توسعه کالبدی و رشد ساخت و سازها) دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - ارزیابی کیفیت محیط شهری در شهرهای جدید با توجه به رضایتمندی مردم (مطالعه موردی: شهر الوند در استان قزوین)
        ابراهیم سامی سجاد فلاح پور علی اکبر جعفرلو
        شهر بستر زیست بشر و در واقع شکل دهنده سبک زندگی انسان و تعیین کننده کیفیت زندگی و رضایتمندی اوست. بهبود کیفیت زندگی از آن نظر حائز اهمیت است که می‌تواند زمینه‌های دیگر توسعه، مانند توسعه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و خدماتی را به همراه داشته باشد. چون بهبود کیفیت زندگی در أکثر
        شهر بستر زیست بشر و در واقع شکل دهنده سبک زندگی انسان و تعیین کننده کیفیت زندگی و رضایتمندی اوست. بهبود کیفیت زندگی از آن نظر حائز اهمیت است که می‌تواند زمینه‌های دیگر توسعه، مانند توسعه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و خدماتی را به همراه داشته باشد. چون بهبود کیفیت زندگی در هر جامعه-ای، یکی از مهم‌ترین اهداف سیاست‌های عمومی آن جامعه است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر سنجش کیفیت محیط شهری با توجه به رضایتمندی مردم می‌باشد. روش کار در این تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و بر مبنای روش‌های آماری همبستگی رگرسیون چند متغیره قرار گرفته است. جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه-ای (اسنادی) مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه انجام گرفت. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه ای 110 عدد از جامعه آماری 88000 نفری شهر الوند و به شیوه تصادفی انتخاب گردیده و سپس به منظور تحلیل متغیرهای مورد مطالعه، که عبارت بودند از: عوامل واحدهای مسکونی، کالبدی، عملکردی، فرهنگی و اجتماعی، طبیعی، رفاهی و خدماتی، از نرم افزار spss استفاده شد. نتایج نشان دهنده این مطلب است که سطح رضایت از متغیر عوامل مسکونی بیشترین تأثیر را در رضایتمندی محیط شهر الوند (ضریب بتا 465/0) و متغیر عوامل طبیعی (ضریب بتا 143/0) کمترین رضایتمندی شهروندان شهر را به خود اختصاص داده است. با توجه به پایین بودن رضایتمندی از عوامل طبیعی، در امور ساخت و سازهای شهری و استفاده از مصالح و چگونگی مقاوم سازی و زاویه و جهت ساختمان با توجه به دما و نور خورشید، مشارکت بیشتر مهندسین را طلب می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - سنجش کیفیت محیط شهری بر مبنای رضایتمندی سکونتی (مطالعه موردی: شهر نورآباد)
        رسول حیدری سورشجانی کامران دولتیاریان محسن شاطریان
        محیط با کیفیت مناسب، احساس رفاه و رضایتمندی را برای ساکنان آن از طریق ویژگی‌های فیزیکی یا اجتماعی و نمادین به وجود می‌آورد در واقع رضایت از کیفیت سکونتی به معنای ارزیابی محیط، در ارتباط با احتیاجات و خواسته‌های شهروندان از واحد مسکونی، محله و ناحیه سکونتی است.. حجم نمون أکثر
        محیط با کیفیت مناسب، احساس رفاه و رضایتمندی را برای ساکنان آن از طریق ویژگی‌های فیزیکی یا اجتماعی و نمادین به وجود می‌آورد در واقع رضایت از کیفیت سکونتی به معنای ارزیابی محیط، در ارتباط با احتیاجات و خواسته‌های شهروندان از واحد مسکونی، محله و ناحیه سکونتی است.. حجم نمونه با بهره‌گیری از فرمول کوکران 382 برآورد و پایایی ابزار تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ با مقدار با 920/0 محاسبه شد که نشان‌دهنده مطلوبیت ابزار پژوهش است. برای تجزیه ‌وتحلیل توصیفی و استنباطی داده‌ها از آزمون آماری T-Test و جهت تبیین و مدل‌سازی اثرات نیز از مدل‌سازی معادلات ساختاری در محیط نرم‌افزارهای SPSS و AMOS استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه‌ای پژوهش نشان داد وضعیت همه شاخص‌های کیفیت محیط شهری در محدوده موردمطالعه در وضعیت قابل‌قبولی قرار ندارند و تمامی شاخص‌ها با میانگین 2/34 پایین‌تر از حد متوسط‌اند. همچنین جهت شناسایی و ارزیابی مؤلفه‌های کیفیت محیط زندگی شهری از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج مدل عاملی مرتبه دوم نشان داد، اهمیت دادن به شاخص‌های رضایتمندی سکونتی در محدوده مورد مطالعه باعث بالا رفتن شاخص بهداشتی به میزان شاخص 85/0، شاخص خدماتی به میزان 83/0، شاخص مسکونی به میزان 82/0، شاخص حمل نقل و مدیریت شهری به میزان 79/0 و کاهش مشکلات زیست ‌محیطی به مقدار 14-/0 می‌گردد. درنهایت مشخص گردید که بین کیفیت محیط زندگی شهری و رضایتمندی سکونتی ساکنین از محلات، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - توسعه پایدار زیست محیطی با رویکرد برنامه ریزی راهبردی (مورد پژوهی : شهرکاشان)
        ابوذر وفایی
        مقدمه: امروزه شـهر کاشان با مسـایل و مشـکلات متعـددی از جمله انــواع آلودگی های زیست محیطـی، تخریـب منـابع و کـاهش فضاهای طبیعی و در پی آن افزایش نیاز شهروندان بـه محیط زیستی پایدار مواجه می باشد. در این راستا یکی از راهبردها، توجه به مقوله توسعه پایدار شهری برای رسیدن أکثر
        مقدمه: امروزه شـهر کاشان با مسـایل و مشـکلات متعـددی از جمله انــواع آلودگی های زیست محیطـی، تخریـب منـابع و کـاهش فضاهای طبیعی و در پی آن افزایش نیاز شهروندان بـه محیط زیستی پایدار مواجه می باشد. در این راستا یکی از راهبردها، توجه به مقوله توسعه پایدار شهری برای رسیدن به تعادل فضایی شهرها در قالب رویکردی استراتژیک می باشد.هدف پژوهش: پژوهش حاضر بر آن است ضمن تحلیل وضع موجود (قابلیت ها و محدودیت ها)کاشان در حوزه محیط زیست شهری ، به ارایه راهبردهای کلیدی جهت پایداری زیست محیطی شهر در قالب برنامه ریزی راهبردی بپردازد.روش شناسی تحقیق: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام توصیفی، تحلیلی است . در طراحی تحقیق و جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و پیمایشی بهره گرفته شده است. تکنیک مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده ها،مدل تلفیقیSWOT- AHP می باشد. قلمروجغرافیایی پژوهش: شهر کاشان است که در حال حاضر دومین رتبة جمعیتی و صنعتی را بعد از شهر اصفهان در سطح استان دارد. یافته ها و بحث : بررسی ها نشان می دهد شهر کاشان به دلایلی از جمله افزایش جمعیت، توسعه شدید فیزیکی و صنعتی، با مسائل زیست محیطی همچون پساب ها و آلاینده های صنعتی، فرسایش شدید خاک، تخریب و از بین رفتن باغ ها و اراضی کشاورزی و تبدیل آن به فضاهای مسکونی و صنعتی و ناقص بودن سیستم دفع فاضلاب شهری مواجه می باشد و این مسایل موجب ناپایداری زیست محیطی شهر گردیده و مدیریت شهری را با چالش های جدی روبرو ساخته است. بنابراین توجه به این گونه مشکلات و چالش های زیست محیطی شهر کاشان، نیازمند رویکرد نوینی همچون برنامه ریزی راهبردی است تا از طریق ارزیابی و تحلیل وضع موجود شهر کاشان در حوزه محیط زیست شهری، به تدوین، تعیین و اولویت بندی راهبردهایی جهت توسعه پایدار زیست محیطی شهر پرداخت.نتایج: نتایج بدست آمده نشان می دهد ساختار موجود زیست محیطی شهر از یک طرف با نقاط ضعف داخلـی و از طرف دیگر با تهدید های خارجی روبرو است بنابراین راهبرد های قابل قبول در حوزه زیست محیطی شهر کاشان از نوع استراتژیهای تدافعی (WT) است که می بایست در اولویت برنامه های توسعه پایدار زیست محیطی شهر کاشان قرارگیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - سنجش و ارزیابی شاخص‌های شهر هوشمند در کلانشهر ارومیه
        صابر محمدپور محمد شالی سجاد نکویی بهروز محمد رضا پور
        مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی‌های محیطی و تخریب محیط‌زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه‌های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بی‌بدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مد أکثر
        مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی‌های محیطی و تخریب محیط‌زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه‌های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بی‌بدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مدیران و برنامه‌ریزان قرار گیرد.هدف پژوهش: ارزیابی و رتبه‌بندی مناطق شهر ارومیه بر اساس شاخص‌های شهر هوشمند هدف اصلی این پژوهش می‌باشد.روش شناسی تحقیق: به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل جابجایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، محیط هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند و شهروند هوشمند با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شناسایی و تعریف عملیاتی شد. از طریق روش میدانی و ابزار پرسشنامه به‌صورت الکترونیکی تحت وب با جامعه آماری 410 نفر تکمیل گردید. ضریب پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 917/0 محاسبه گردید. وضعیت و اولویت هریک از شاخص‌های شهر هوشمند بر اساس آزمون‌های آماری فریدمن و T تک‌نمونه‌ای و مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره ویکور تجزیه‌ و تحلیل شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: مناطق 5 گانه کلانشهر ارومیه قلمرو جغرافیایی این پژوهش می‌باشد.یافته ها و بحث: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به ترتیب شاخص‌های شهروند هوشمند، اقتصاد هوشمند، زندگی هوشمند، حکمرانی هوشمند و جابجایی هوشمند بالاتر از میانگین و شاخص محیط هوشمند پایین‌تر از میانگین هستند. همچنین تفاوت آشکاری بین مناطق شهر ارومیه از لحاظ برخورداری از شاخص‌های شهر هوشمند وجود دارد، در این بین مناطق 5 و 1 از وضعیت مطلوب‌تر و منطقه 2 وضعیت نامطلوب‌تری را دارا می‌باشند.نتایج: با توجه به ضرورت امر و یافته‌های تحقیق حاضر، باید در کلیة مناطق شهر ارومیه بویژه در منطقه 2 زمینه‌های زیرساختی برای ایجاد و گسترش شبکه‌های ارتباطی و تکنولوژیکی فراهم شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - تبیین جایگاه مولفه های خوانایی بر ارتقا حس تعلق به مکان در محیط های شهری (نمونه موردی بلوار کوهسار)
        سارا زهری مرجان بهاری نژاد المیرا میرزایی صدیقه نوری بیتا
        چکیدهایجاد محیط های شهری خوانا یکی از مهمترین مسایلی است، که انسان در طراحی محیط های شهری پیرامون خود با آن رو به رو بوده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی میزان کارایی مولفه های گره، راه، لبه و ... در خیابان های شهری در ارتباط با القای خوانایی به مردم و بررسی نقاط قوت و ض أکثر
        چکیدهایجاد محیط های شهری خوانا یکی از مهمترین مسایلی است، که انسان در طراحی محیط های شهری پیرامون خود با آن رو به رو بوده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی میزان کارایی مولفه های گره، راه، لبه و ... در خیابان های شهری در ارتباط با القای خوانایی به مردم و بررسی نقاط قوت و ضعف هر یک از این مولفه ها و تحلیل میزان اثرگذاری آن ها بر ارتقا حس تعلق به مکان است. فرضیه این پژوهش اینست که ارتقاء کیفیت خوانایی گامی موثر و کارا در راستای ارتقاء حس تعلق به مکان است. در راستای ارزیابی کارایی مولفه های خوانایی در محیط های شهری، بلوار کوهسار تهران به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار می گیرد. در این پژوهش از روش مطالعات میدانی و تحلیل پرسشنامه استفاده شده است. پس از ارزیابی هریک از مولفه های خوانایی، میزان اثرگذاری هر یک از مولفه ها بر حس تعلق به مکان از طریق تحلیل رگرسیون تعیین می شود، تا شاخص های ارتقاء دهنده حس تعلق به مکان در بلوار کوهسار شناسایی شود. نتایج پژوهش حاکی از آنست که از بین مولفه های خوانایی تنها متغیر های لبه و گره دارای سطح معنا داری کمتر از ۵% هستند و تاثیر مثبتی بر ارتقای حس تعلق به مکان در بلوار کوهسار دارند. پس حس تعلق به مکان با یک معادله خطی به لبه و گره وابسته است. بررسی رابطه دو به دو مولفه های خوانایی با حس به مکان نشان می دهد که مولفه های گره)با ضریب همبستگی ۶۹۷ ،)لبه)با ضریب همبستگی۳۴۹ )%و راه) با ضریب همبستگی پیرسون معادل ۲۶۰ )%با حس تعلق به مکان به صورت دو به دو رابطه مستقیم دارند. مولفه نشانه با ضریب همبستگی ۱۱۳%رابطه ضعیفی با حس تعلق به مکان دارد. اما میان متغیر حوزه و حس تعلق به مکان هیچ ارتباطی وجود ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - بررسی قابلیت های برخی گونه های علفی بومی منطقه گرگان به عنوان گیاهان پوششی
        حسین زارعی ابراهیم زینلی مهرداد باباربیع
        چمن‌های طبیعی و گیاهان پوششی بومی در بسیاری از نقاط کره زمین عامل زیبایی شهرهای بزرگ و تصفیه‌کننده هوا از گرد و غبار و سموم هستند، مانع گرم و خشک شدن محیط می‌شوند و اثر مهمی بر حفظ لطافت هوا و کاهش انواع آلودگی های محیطی می‌گذارند. بدین منظور، تحقیق حاضر در راستای شناسا أکثر
        چمن‌های طبیعی و گیاهان پوششی بومی در بسیاری از نقاط کره زمین عامل زیبایی شهرهای بزرگ و تصفیه‌کننده هوا از گرد و غبار و سموم هستند، مانع گرم و خشک شدن محیط می‌شوند و اثر مهمی بر حفظ لطافت هوا و کاهش انواع آلودگی های محیطی می‌گذارند. بدین منظور، تحقیق حاضر در راستای شناسایی اولیه و انتخاب برخی گونه های بومی منطقه گرگان که از پتانسیل کافی برای استفاده به عنوان گیاهان پوششی و یا چمنی برخوردار می باشند، انجام پذیرفت. ابتدا بازدیدی از مناطق حاشیه شهر صورت گرفت و از یک فهرست 20 گونه ای اولیه، تعداد 10 گونه انتخاب شده و به صورت گلدانی در مقایسه با چمن اسپورت معمولی مورد مقایسه قرار گرفتند. طرح آماری استفاده شده از نوع فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی بوده و تحقیق جاری از اوایل مهر سال 1392 بصورت آزمایش گلدانی با تعداد 10 بوته اولیه در گلدان و چهار تکرار گلدانی برای هر گونه مد نظر قرار گرفت. مهمترین فاکتورهای مورد بررسی که در اوج گرمایی (15 مرداد) و سرمایی (15 بهمن) مورد سنجش قرار گرفتند عبارت بودند از میزان رشد طولی (ارتفاع)، میزان سبزمانی و توانایی ایجاد پوشش سطحی (تراکم). نتایج بدست آمده نشان از قابلیت مناسب چمن اسپورت، یال‌‌اسبی، پنجول و مرغ داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - The Concentration of Heavy Metals in Precipitated Particles on the Leaves of Street Side Trees in the Urban Environments (Tehran– Iran)
        Sara Abbasi Habib Ali Mohammadian Seyed Mohsen Hosseini Nematollah Khorasani Abd al-Reza Karbasi Atekeh Aslani
        ABSTRACT: The preset study investigated heavy metals located on the leaves of street side trees in crowded areas of Tehran in order to evaluate the metal pollution caused by cars. Contamination factor, Index of geo-accumulation, enrichment factor, modified degree of con أکثر
        ABSTRACT: The preset study investigated heavy metals located on the leaves of street side trees in crowded areas of Tehran in order to evaluate the metal pollution caused by cars. Contamination factor, Index of geo-accumulation, enrichment factor, modified degree of contamination, and Pollution load index were used to describe the pollution of the environment and probable sources of metal emissions. The potential ecological risk of exposure to metals in the areas was measured. Leaves are useful and low-cost collectors of aerosols which are produced by transportation. According to the results of the present study, Pb, Cu, Cd, Co, Ni and Zn elements are the main pollutants within the study area; Cr and Hg, also, turned out to produce pollution in the environment. Pb and Cr have probably been emitted from depreciation of vehicles and corrosion of parts and industries; probable origins of Zn and Cu are the industrial combustion sources and alloys of automobile parts. Mn is emitted from anthropogenic sources and further studies are required to identify its emission sources. Mo and V are probably the result of natural sources. The origin of Al, Co and Hg is a combination of natural and man-made sources, with high proportion for man-made activities. Due to high concentrations of Hg and Cr in areas outside and inside the city, further studies are required to find the source of origin of Hg and Cr elements. The ecologic risk of Pb, Cd and Cu was higher in different study areas. The risk of exposure to heavy metals in high density areas, and especially in Geisha, turned out to be high. Traffic of old cars and the traffic flow are effective in the pollution changes in different areas, and decrease in wind speed and direction causes pollution escalation in central areas of Tehran, compared to Western and Northern areas. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - Development of Management Strategies for the Urban Environment with SWOT Approach: A Case Study in Iran
        Mohammad Ebrahim Ramazani Mohammad Mosaferi Sanaz Abedi
        The lack of proper strategies for the management of the urban environment has made the relevant organizations face with numerous and complex problems in this regard. The present study was conducted in Tabriz metropolis as one of the major cities in the northwest of Iran أکثر
        The lack of proper strategies for the management of the urban environment has made the relevant organizations face with numerous and complex problems in this regard. The present study was conducted in Tabriz metropolis as one of the major cities in the northwest of Iran. Using Delphi method, strategies for the management of the urban environment including strengths, weaknesses, opportunities, and threats (SWOT), the results obtained could be used as the key strategies for the urban environment management. The analysis of variance and the comparison of the SO, ST, WO, and WT strategies showed that the differences between the groups are not statistically significant suggesting that all the strategies have the same priority. SO strategies and ST strategies had the highest mean scores.. The ANOVA results indicated that there are no significant in-group and inter-group differences between the strategies and all the strategies had the same priority. The results showed that although all the studied urban environment management strategies have the same priorities for improving the present environment conditions of Tabriz, the strength opportunity (SO) strategies are the first priority among other strategies. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - بررسی کیفیت محیط شهری و تأثیر آن در ارتقاء میزان رضایتمندی شهروندان (نمونه موردی: شهر رودهن)
        آرش رحمانی ولی الله نظری رضا طاهرخانی
        چکیده در دهه های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یک بحث تخصصی و عمومی در جامعه تبدیل شده است و توجه مردم از اهداف مادی، به ماهیت زندگی در مجموعه های ناکارآمد شهری معطوف شده است آنچه در این میان واضح است، آن است که تمام مشکلات شهری یک مؤلفه کیفیت محیطی دارند، به عبارت دیگر أکثر
        چکیده در دهه های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یک بحث تخصصی و عمومی در جامعه تبدیل شده است و توجه مردم از اهداف مادی، به ماهیت زندگی در مجموعه های ناکارآمد شهری معطوف شده است آنچه در این میان واضح است، آن است که تمام مشکلات شهری یک مؤلفه کیفیت محیطی دارند، به عبارت دیگر بسیاری از مشکلات محیطی به سرعت به مشکلات شهری تبدیل خواهد شد. به همین دلیل در سالهای اخیر توجه به ایجاد پایداری محیطی و کیفیت زندگی و اجتماعات سالم، باعث توجه بیشتر به ابعاد کیفیتی در محیط های شهری شده است. کیفیت محیط شهری مطلوب، تحت تأثیر عوامل و معیارهای مختلف می باشد که به طور عمده می توان عوامل کالبدی، کارکردی و محتوایی را نام برد که هر یک نیز متشکل از معیارهای مختلفی می باشند. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت محیط شهری شهر رودهن از دیدگاه شهروندان و بررسی نقش این مهم در بهبود میزان وضعیت شهروندان است. این تحقیق از نظر هدف کاربری و در بحث روش تحقیق از نوع تحلیلی- تطبیقی است. از نظر ماهیت و روش گردآوری داده ها یک پژوهش توصیفی – پیمایشی به شمار می آید. روش جمع آوری اطلاعات، میدانی و کتابخانه ای- اسنادی است. تحلیل پرسش نامه ها در سطوح توصیفی و استنباطی صورت پذیرفته است. حجم نمونه 340 نفر می باشد و نتایج تحقیق نشان می دهد سطح رضایتمندی شهروندان رودهن در رابطه با کیفیت محیط شهری نسبتاً پایین می باشد. کیفیت محیط شهر مورد نظر از لحاظ مؤلفه های اجتماعی-فرهنگی و کیفیت کالبدی محیط در سطح نازلی است این در حالیست که کیفیت محیط شهری در مؤلفه های زیست محیطی و اقتصادی عملکردی در سطح مطلوب تری و در مؤلفه های آسایش – منظر و دسترسی- ترافیک در حد متوسط به نظر می رساند تفاصيل المقالة