• فهرس المقالات ژنوتیپ

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی عملكرد و اجزاي عملكرد ژنوتيپ های كرچك
        علي صيادي
        به منظـور ارزیابی خصوصیات رویشی، عملکــرد، اجــزای عملکرد و مقدار روغن 12 ژنوتیپ کرچک در شرایط اقلیمی استان آذربایجان شرقی آزمـایشی در قالب طـرح بلوکهای کامل تصـادفی در سه تکـرار طی سـال زراعی 1387- 1386 در هادیشهر شهرستان جلفا اجرا و صفات تعداد دانه در خوشه اصلي و خوش أکثر
        به منظـور ارزیابی خصوصیات رویشی، عملکــرد، اجــزای عملکرد و مقدار روغن 12 ژنوتیپ کرچک در شرایط اقلیمی استان آذربایجان شرقی آزمـایشی در قالب طـرح بلوکهای کامل تصـادفی در سه تکـرار طی سـال زراعی 1387- 1386 در هادیشهر شهرستان جلفا اجرا و صفات تعداد دانه در خوشه اصلي و خوشههاي فرعي درجه يك، وزن دانـه خوشه اصلی و خوشههای فرعی درجه یک، درصد و میزان عملکرد روغن، وزن صد دانه در خوشه اصلی و خوشههای فرعی درجه یک، عملکرد دانه، بیولــوژیک و شاخص برداشـت دانـه اندازهگیـری شـدند. نتــایج حاصله نشـان دادند که ژنوتیـپها از نظر عملکرد دانه، روغن و اکثــر صفات اندازه گیری شده از لحاظ آماری اختلاف معنیداری با همدیگر دارند و تنوع ژنتیکی میان آنها قابل مشاهده است. ژنوتیپ آشتيان 1 در اکثر صفات، به جز وزن صد دانه در خوشه اصلی و خوشههای فرعی درجه یک، درصد روغن و شاخص برداشت، نسبت به سایر ژنوتیپها به طور معنی داری بالاتر بود. از نظر درصد روغن، ژنوتیپ های شهرضا 1 و آشتيان 2 به ترتیب با 88/52 و 48/52 بالاترین مقـدار را به خود اختصاص دادند. به دلیل پایین بودن عملکـرد دانه در ژنوتیـپ شهرضا 1، عملکرد روغن نیز پایین بود. ولی، در ژنوتیپ آشتيان 2 درصد بالای روغن، عملکـرد پایینتر دانه را جبـران و این ژنوتیپ نیز مانند ژنوتیپ آشتيان 1 در عملکرد روغن نسبت به سایر ژنوتیـپها برتـری داشت. با توجه به نتـایج به دست آمـده در این آزمایش چنین به نظر میرسد میتــوان ژنوتیـپهای آشتيان 1، آشتيان 2 و شهرضا 2 را جهت کشت در منطقه مورد آزمایش و مناطق مشابه توصیه نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - مطالعه برخی صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گندم در شرایط تنش کمبود آب
        بهمن ذكاوتي اصل
        به منظور مطالعه برخی صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف گندم تحت شرایط عادی و تنش کمبود آب بعد از مرحله گلدهی این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 88-87 اجرا گردید. ده ژنوتيپ گندم تهيه شده از مرکز تحقيقات كشاورزي و مناب أکثر
        به منظور مطالعه برخی صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف گندم تحت شرایط عادی و تنش کمبود آب بعد از مرحله گلدهی این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 88-87 اجرا گردید. ده ژنوتيپ گندم تهيه شده از مرکز تحقيقات كشاورزي و منابع طبیعی اردبيل داراي تيپ رشد زمستانه و بينابين در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو شرایط آزمایشی ژنوتیپ‌های مورد مطالعه گندم از نظر تعداد دانه در سنبله تفاوت آماری معنی‌داری داشتند و ژنوتیپ‌های شماره 6 و 10 بیشترین مقدار از این صفت را داشتند (به ترتیب 2/42 و 6/42). وزن هزار دانه به طور معنی‌داری تحت شرایط تنش رطوبتی کاهش نشان داد. همچنین مقدار آن در بین ژنوتیپ‌ها تفاوت معنی‌دار داشت. بالاترین و پایین‌ترین عملکرد دانه (3/6093 و 4/4819 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب در شرایط عادی و تنش رطوبتی به دست آمد. از لحاظ عملکرد دانه، ژنوتیپ‌هایی که دارای تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه بالاتری در شرایط‌های مختلف آزمایشی بودند، عملکرد بالاتری داشتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - ژنوتایپینگ ویروس برونشتی عفونی پرندگان در گله های گوشتی استان اردبیل در سال 2016
        سمیرا ذاکری آرش قلیان چی لنگرودی محمد رضا ذولفقاری محمد سلیمانی علی یوسف زاده کلخوران امیر مدیری همدان
        چکیده ویروس برونشیت عفونی (IBV) عامل بیماری ویروسی حاد تنفسی در طیور همراه با رال‌های تنفسی و سرفه و عطسه می‌باشد. کرونا ویروس‌ها طیف گسترده‌ای از بیماری‌های تنفسی، روده‌ای، کبدی، عصبی با حدت‌های مختلف در گربه‌ها، سگ‌ها، خوک‌ها، جوندگان، گاو، پرندگان و انسان ایجاد می‌کن أکثر
        چکیده ویروس برونشیت عفونی (IBV) عامل بیماری ویروسی حاد تنفسی در طیور همراه با رال‌های تنفسی و سرفه و عطسه می‌باشد. کرونا ویروس‌ها طیف گسترده‌ای از بیماری‌های تنفسی، روده‌ای، کبدی، عصبی با حدت‌های مختلف در گربه‌ها، سگ‌ها، خوک‌ها، جوندگان، گاو، پرندگان و انسان ایجاد می‌کنند. ویروس برونشیت عفونی عامل بسیار واگیردار بیماری برونشیت عفونی در طیور می‌باشد. کرونا ویروس‌ها توانایی نوترکیبی و جهش زیادی دارند. توالی‌یابی ژنS1 برای مطالعات اپیدمیولوژی مولکولی و مشخصات ژنوتیپی ویروس برونشیت عفونی کاربرد دارد. به منظور فراهم شدن درک بهتری از اپیدمیولوژی مولکولی ویروس برونشیت عفونی در ایران جدایه‌های ژن S1 ویروس برونشیت عفونی طیور که در مزارع گوشتی در استان اردبیل جمع‌آوری شده بود، در این مطالعه توالی یابی شد. در سال 1395 در محدوده استان اردبیل 30 عدد سواب نای از گله‌های گوشتی به صورت تصادفی برای ردیابی و تعیین ژنوتیپ ویروس جمع‌آوری گردید. سپس RNA آنها با استفاده از کیت تخلیص RNA استخراج گردید. ساخت cDNA با روش RT-PCR صورت گرفت و محصول RT-PCR با روش Nested- PCR با پرایمرهای کد کننده5'UTR، تکثیر شد. این کار جهت شناسایی ویروس برونشیت عفونی صورت گرفت.برای تعیین ژنوتیپ نمونه‌های مثبت (توالی یابی ژن گلیکوپروتئین S) با ارسال به شرکت کره‌ای انجام شد. 70 درصد نمونه‌های نایی مثبت بودند که در ادامه شناسایی سروتیپ‌ها بر اساس پروتکل‌های موجود انجام شد. در این مطالعه مراحل استخراج و RT-PCR بر روی نمونه‌های مشکوک مثبت چندین بار تکرار شد. می‌توان نتیجه گرفت که کرونا ویروس در بین گله‌های گوشتی کشور در حال چرخش است. در طول مراحل آزمایش از دو کنترل منفی شامل کنترل منفی استخراج و کنترل منفی واکنش RT-PCR استفاده گردید. آنالیز ژنتیکی بر اساس توالی نوکلئوتیدی بخش بسیار تغییر پذیر ژن S1 نشان داد که میزان کلی عفونت 65-70% بود و این ژنوتیپ‌ها با این درصد مشخص شد: (واریانت2 (IS/1494), 52.3%، 793/B 33.5% , MASS 9.5%، QX 4.7% ) تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - تعیین هویت مولکولی ویروس نیوکاسل در سندروم تنفسی گله های گوشتی استان اصفهان
        گیتا جنگجوی لوحه سرایی جلال شایق
        زمینه: ویروس بیماری نیوکاسل در ایران بومی بوده و باوجود برنامه واکسیناسیون منظم رخدادهای چندی از آن گزارش می‌شود. احتمالاً ایمنی ایجادشده توسط سویه‌های واکسینال پوشش لازم جهت مصون نگه‌داشتن طیور در ابتلا به سویه‌های بومی را ندارند. با توجه به تنوع ژنوتیپی ویروس نیوکاسل أکثر
        زمینه: ویروس بیماری نیوکاسل در ایران بومی بوده و باوجود برنامه واکسیناسیون منظم رخدادهای چندی از آن گزارش می‌شود. احتمالاً ایمنی ایجادشده توسط سویه‌های واکسینال پوشش لازم جهت مصون نگه‌داشتن طیور در ابتلا به سویه‌های بومی را ندارند. با توجه به تنوع ژنوتیپی ویروس نیوکاسل در مناطق مختلف جغرافیایی لزوم مطالعه و تعیین ژنوتیپ‌های هر منطقه ضروری به نظر می‌رسد. هدف: این مطالعه به‌منظور تعیین حضور ژنوتیپ‌های مختلف ویروس نیوکاسل در جمعیت طیور آن طراحی‌شده است. روش کار: بدین منظور هشت شهرستان از استان اصفهان تعیین و از 34 گله گوشتی نمونه اخذ گردید. واکنش زنجیره‌ای پلی مراز به منظور تعیین توالی ویروس بیماری نیوکاسل بر مبنای تشخیص حضور پروتئین f انجام شد. سپس 5 نمونه از نمونه‌ها تعیین توالی شده و نتایج تعیین توالی و درخت فیلوژنی ویروس‌های رسم گردید. نتایج: نتایج حاصل تعلق 2 نمونه تعیین توالی شده به ژنوتیپ VII و تحت ژنوتیپ VIId نشان می‌دهد. 3 نمونه دیگر جزو ژنوتیپ II می‌باشند که با توجه به حضور سویه واکسینال لاسوتا نیوکاسل در آن احتمالاً ارتباطی با آن دارند. نتایج نهایی: نتایج حاصله در این مطالعه ضمن تائید حضور ژنوتیپ VIId در سندرم تنفسی به حضور ویروس‌های واکسینال در موارد پنومونی اشاره دارد به دلیل احتمال حضور ژنوتیپ‌های جدید مطالعاتی ازاین‌دست می‌تواند د ر گزارش موارد جدید و نیز نقش سویه‌های واکسینال در سندرم را بیشتر آشکار نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - تعیین فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن DDX25 در اقوام مختلف ایرانی
        شراره حسین زاده کاشانی الهام سیاسی تربتی پرویز پاکزاد
        چکیده: زمینه و هدف: ژن DDX25 بر روی کروموزوم q24 11مستقر میباشد، 14 اگزون دارد و برای عملکرد بیضه ها و اسپرماتوژنز موثر است.فراوانی آللی ژن DDX25 در هر جمعیت ممکن است متفاوت باشد.این تفاوت میتواند در اثر فشارهای عوامل محیطی و جغرافیایی مناطق گوناگون باشد. این ژن اثراتی أکثر
        چکیده: زمینه و هدف: ژن DDX25 بر روی کروموزوم q24 11مستقر میباشد، 14 اگزون دارد و برای عملکرد بیضه ها و اسپرماتوژنز موثر است.فراوانی آللی ژن DDX25 در هر جمعیت ممکن است متفاوت باشد.این تفاوت میتواند در اثر فشارهای عوامل محیطی و جغرافیایی مناطق گوناگون باشد. این ژن اثراتی در روند گامتوژنز ایفا می کند واز آنجا که در کشور ایران توجه کمتری به این مساله و زمینه های علمی آن شده است، این تحقیق به بررسی فراوانی ژنوتیپی ژن DDX25 در هفت قوم فارس،کرد،ترک،بلوچ،گیلکی،عرب،افغان پرداخته است. روش بررسی:در این طرح تعداد افراد بررسی شده 180 نفر می باشد. نمونه DNA افراد به روش خارج سازی نمکی انجام شده ، با استفاده از PCR قطعه ژن مورد نظر در SNP مربوطه تکثیر یافته ، سپس با استفاده از روش RFLP و آنزیم تحدیدی Ase-I،محصول PCR برش خورده و قطعات حاصله با استفاده از الکتروفورز بررسی شده اند. یافته ها: در محاسبه ی درصد فراوانی ژنوتیپ ها،22/77 درصد جمعیت دارای ژنوتیپ GG،11/6 درصد ژنوتیپ TT و 66/16 درصد از افراد ژنوتیپ GT بودند. فراوانی آلل G برابر با 0.855 و برای آلل T برابر با 0.145 بودند. نتیجه گیری:طبق محاسبات صورت گرفته توسط آزمون کای دو و p value:0.48 در جمعیت مورد مطالعه بین اقوام فارس،کرد،،ترک،بلوچ،گیلکی،عرب وافغان و ژنوتیپ ها اختلاف معناداری وجود نداشت و جمعیت نیز در تعادل هاردی واینبرگ نبود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - تعیین تنوع باکتر یهای همزیست جدا شده از گرهک ریشه گیاه یونجه در منطقه یزد.
        سهیلا صنعتی زاده احمد علی پوربابایی محمد علی آموزگار
        سابقه و هدف : یونجه یک لگوم پایایی است که به طور گسترده ای در سرتاسر دنیا برای تغذیه دام و به عنوان یکی از منابع مهم کود سبز کشت می شود این گیاه علوفه ای قادر است که با باکتری های گرم منفی خاکزی از جنس سینوریزوبیوم همزیستی مفید تثبیت کننده ازت برقرار کند. روش بررسی :در أکثر
        سابقه و هدف : یونجه یک لگوم پایایی است که به طور گسترده ای در سرتاسر دنیا برای تغذیه دام و به عنوان یکی از منابع مهم کود سبز کشت می شود این گیاه علوفه ای قادر است که با باکتری های گرم منفی خاکزی از جنس سینوریزوبیوم همزیستی مفید تثبیت کننده ازت برقرار کند. روش بررسی :در این مطالعه پس از جداسازی 50 گرهک از ریشه گیاه یونجه در مزارع یزد در فصل بهار ، 20 سویه باکتری جدا شده از گرهک ها از طریق صفات فوتیپی (ریخت شناسی میکروسکوپی و ماکروسکوپی ،ویژگی های فیزویولوژیک و بیوشیمیایی) و روش مولکولی با استفاده از پرایمر 16SrRNAوPCR و توالی یابی شناسایی شدند .یافته ها : از تعیین توالی سویه های جدا شده از Medicago sativaتا %99/9و در بعضی از گونه ها تا %100 شباهت بسیار زیادی به اینسیفر ملیلوتی داشتند با توجه به آزمایشات مولکولی و تعیین قطعه خاص آن (16SrRNA) و قرآبت نزدیکتر با S.meliloti می توان اینطور نتیجه گیری کرد که باکتری جدا شده از یونجه Meticago sativa همان Sinorhizobium melilotiمی باشد . سه جدایه%99Pseudomonas koreensis بودند که تشکیل گرهک داده بودند ولی این نشان دهنده این نیست که تثبیت ازت هم بکنند .مقایسه همولوژی توالی قطعه حاصل از PCR16S rRNA، Sinorhizobium meliloti تا %98 همولوژی به اثبات رسانده است . نتیجه گیری :فراوانی سویه های Ensifer melilotiدر مزارع یونجه استان یزد نسبتا بالاست و احتمالا وجود ژن های nod در جدایه های Pseudomonas koriensisموجب توانمندی گره سازی آنها می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - واکنش ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا چشم بلبلی (Vigna sinensis) به ویروس موزاییک معمولی لوبیا (BCMV) در شرایط گلخانه
        سمانه جوانمردی ساسان قاسمی نوح شهرآیین
        ویروس موزاییک معمولی لوبیا (Bean Common Mosaic Virus) دارای گسترش جهانی وسیعی بوده، باعث کاهش عملکرد و همچنین نقصان در کیفیت محصول می گردد. بکارگیری ژنوتیپ‌های متحمل و مقاوم از راهکارهای اصلی مدیریت این بیماری می‌باشد. بیست ژنوتیپ لوبیا چشم بلبلی در دو آزمایش مجزا با اع أکثر
        ویروس موزاییک معمولی لوبیا (Bean Common Mosaic Virus) دارای گسترش جهانی وسیعی بوده، باعث کاهش عملکرد و همچنین نقصان در کیفیت محصول می گردد. بکارگیری ژنوتیپ‌های متحمل و مقاوم از راهکارهای اصلی مدیریت این بیماری می‌باشد. بیست ژنوتیپ لوبیا چشم بلبلی در دو آزمایش مجزا با اعمال متغیرهای آلودگی و عدم آلودگی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفتند. آلودگی در مرحله دو برگی به صورت مکانیکی و ارزیابی ظاهری 21 روز بعد از آلودگی انجام شد. جهت تعیین میزان آلودگی ژنوتیپ‌ها از آزمون الایزا استفاده گردید. آلودگی ژنوتیپ‌های لوبیا چشم بلبلی به وسیله آزمون RT-PCR و با استفاده از آغازگر های اختصاصی BCMV، نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر تکثیر قطعه‌ای به طول 373 جفت باز، در گیاهان آلوده بود. ژنوتیپ‌های مورد بررسی از 66/6 تا 80 درصد آلودگی به BCMV را نشان دادند. با توجه به علائم ایجاد شده در اثر مایه زنی مکانیکی با BCMV به ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا چشم بلبلی نمره دهی (4-0) برای به دست آوردن شدت آلودگی صورت پذیرفت. با توجه به نتایج به دست آمده ژنوتیپ‌ها به گروه‌های خیلی حساس، حساس، نیمه مقاوم و مقاوم تقسیم‌بندی شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - مطالعه جمعیت (Thysanoptera: Thripidae) Thrips tabaci روی ژنوتیپ های مختلف بادمجان در منطقه ورامین
        پروانه برادران مسعود اربابی شهاب منظری حوریه رضائی
        فراوانی جمعیت Thrips tabaci Lind.، از آفات مهم صیفی و سبزیجات، روی طبقات تحتانی و فوقانی ژنوتیپ‌های مختلف بادنجان (سیاه مشهد، برازجان، Black beauty، سیاه نیشابور، محلی زابل، 905 امامی، جویبار مازندران، سرخون هرمزگان و قلمی ورامین) در سال های 1379 و 1380 در منطقه‌ی ورامی أکثر
        فراوانی جمعیت Thrips tabaci Lind.، از آفات مهم صیفی و سبزیجات، روی طبقات تحتانی و فوقانی ژنوتیپ‌های مختلف بادنجان (سیاه مشهد، برازجان، Black beauty، سیاه نیشابور، محلی زابل، 905 امامی، جویبار مازندران، سرخون هرمزگان و قلمی ورامین) در سال های 1379 و 1380 در منطقه‌ی ورامین مورد مطالعه قرارگرفت. کشت نشاء ژنوتیب‌های بادنجان در طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و هر تکرار شامل چهار ردیف 10 تایی در اوائل اردیبهشت ماه انجام شد. وفور و تغییرات جمعیت تریپس در فواصل هفت روز تا آبان ماه با جمع‌آوری تصادفی تعداد 5 برگ برای هر تکرار از سطوح اشاره شده مورد ارزیابی قرار گرفت. برای شمارش جمعیت در سطح چهار سانتی‌متر مربع پشت برگ از استریو میکروسکوپ استفاده شد. برای مقایسه‌ میانگین داده‌ها از نرم افزار SAS و گروه‌بندی جمعیت تریپس بین ژنوتیپ‌ها و در فواصل نمونه‌برداری از آزمون چند دامنه‌ای دانکن استفاده شد. نتایج حاصله از تجزیه‌ی سالانه‌ی جمعیت تریپس بین طبقات فوقانی و تحتانی، تفاوت آماری معنی‌داری را نشان داد، به طوری که جمعیت تریپس روی طبقات تحتانی چندین برابر بیشتر از طبقات فوقانی بود. بیشترین جمعیت تریپس را در سالهای 79 و 80 به ترتیب ژنوتیپ‌های برازجان و جویبار مازندران با میانگین تعداد 55/1 و 86/0 داشتند. تجزیه‌ مرکب جمعیت تریپس از نظر آماری روی طبقات فوقانی و تحتانی معنی‌دار نبود. روند افزایش جمعیت از خرداد ماه آغاز شد و حداکثر تراکم جمعیت تریپس در نمونه ‌برداری هفتگی به ترتیب برای سالهای 1379 و 1380 در اواسط تیر ماه و اوائل مرداد ماه به ثبت رسید. براساس این نتایج، زمان اوج تریپس در منطقه‌ی ورامین اوائل تیر می‌باشد. جمعیت تریپس در سال نخست دو برابر سال دوم و همچنین ژنوتیپ برازجان پذیرای بیشترین جمعیت این آفت در میان ژنوتیپ‌ها بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - رابطه بین آلودگی گیاه پنبه به سفیدبالک .Bemisia tabaci Genn و تعداد تریکوم های سطح برگ
        سعیده سرباز غلامحسین مروج محمد سیرجانی آرزو حیدرزاده
        رابطه بین تعداد تریکوم سطح برگ و هجوم سفیدبالک پنبه .Bemisia tabaci Genn روی شش ژنوتیپ پنبه آپلند (مهر، ورامین، ساحل، خرداد، اکرای برگ سبز و اکرای برگ قرمز) و یک ژنوتیپ پنبه ایسلند (ترموس 14) در شرایط مزرعه ای در طول فصل زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی پنبه شرق ک أکثر
        رابطه بین تعداد تریکوم سطح برگ و هجوم سفیدبالک پنبه .Bemisia tabaci Genn روی شش ژنوتیپ پنبه آپلند (مهر، ورامین، ساحل، خرداد، اکرای برگ سبز و اکرای برگ قرمز) و یک ژنوتیپ پنبه ایسلند (ترموس 14) در شرایط مزرعه ای در طول فصل زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی پنبه شرق کشور (کاشمر) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد ژنوتیپ ترموس 14 بالاترین تعداد تخم، پوره و حشره کامل و همچنین بالاترین تعداد تریکوم را در سطح برگ در مقایسه با دیگر ژنوتیپ های پنبه داشت و ژنوتیپ های اکرای برگ سبز و اکرای برگ قرمز کمترین تعداد تریکوم و جمعیت سفیدبالک پنبه را داشتند. همبستگی مثبت و معنی داری بین تراکم تریکوم های سطح برگ و جمعیت سفیدبالک پنبه وجود داشت. نتایج این مطالعه نشان می دهد که کاربرد ژنوتیپ های پنبه با تراکم تریکوم کم یا با برگ های صاف، خطر هجوم سفیدبالک پنبه را کاهش می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی مقاومت 48 ژنوتیپ کلزا .Brassica napus L به شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.)
        عبدالامیر محیسنی عباس ترکمانی پیرمیشانی
        علی‌رغم تلاش‌های گسترده‌ای که در سراسر دنیا برای کنترل شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.) صورت می‌گیرد، این آفت هنوز یکی از مهمترین آفات گیاهان خانواده Brassicaceae می‌باشد. این تحقیق طی سال‌های 1381-1382 به منظور بررسی وجود مقاومت در 48 ژنوتیپ کلزا به شته مومی کل أکثر
        علی‌رغم تلاش‌های گسترده‌ای که در سراسر دنیا برای کنترل شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.) صورت می‌گیرد، این آفت هنوز یکی از مهمترین آفات گیاهان خانواده Brassicaceae می‌باشد. این تحقیق طی سال‌های 1381-1382 به منظور بررسی وجود مقاومت در 48 ژنوتیپ کلزا به شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. در سال اول تعداد هشت ژنوتیپ نسبت به شته مومی مقاومت نسبی نشان دادند که در سال دوم این ژنوتیپ ها همراه با ژنوتیپ حساس VDH8003/98 در شرایط زراعی و آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفتند. در شرایط مزرعه‌ای دو آزمایش مشابه و جداگانه (سمپاشی‌شده و سمپاشی‌نشده) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیش‌ترین و کمترین شاخص آلودگی و نرخ ذاتی رشد جمعیت (rm) به ترتیب مربوط به دو ژنوتیپ VDH8003/98 و PF7045/91 بود. بر اساس مطالعات آزمایشگاهی و مزرعه‌ای، از میان 48 ژنوتیپ مورد آزمایش، VDH8003/98 حساس‌ترین و PF7045/91 مقاومترین ژنوتیپ‌ها نسبت به شته مومی کلم بوده و بقیه ژنوتیپ‌ها در بین این دو گروه قرار می‌گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - بررسی اختلاف بیماری‌‌زائی جدایه‌‌های قارچ Cercospora beticola Sacc، عامل بیماری لکه برگی سرکوسپورائی چغندرقند و ارزیابی مقاومت ژنوتیپ‌های چغندرقند نسبت به این بیماری
        یاشار ریاضی مژده ملکی داریوش شهریاری
        لکه ‌برگی سرکوسپورایی Sacc Cercospora beticola، مهم ترین بیماری خسارت‌ زای چغندرقند محسوب می ‌شود. به کارگیری ارقام مقاوم بهترین روش کنترل این بیماری می ‌باشد. بدین منظور جدایه ‌های این قارچ از مناطق جنوب و شمال کشور از روی برگ ها‌ی آلوده به بیماری جمع-‌آوری شده، پس از أکثر
        لکه ‌برگی سرکوسپورایی Sacc Cercospora beticola، مهم ترین بیماری خسارت‌ زای چغندرقند محسوب می ‌شود. به کارگیری ارقام مقاوم بهترین روش کنترل این بیماری می ‌باشد. بدین منظور جدایه ‌های این قارچ از مناطق جنوب و شمال کشور از روی برگ ها‌ی آلوده به بیماری جمع-‌آوری شده، پس از خالص ‌سازی مورد شناسایی قرار گرفت. اثبات بیماری زایی روی ژنوتیپ (191) حساس به بیماری با سوسپانسیون اسپور به غلظت 104 × 3 اسپور در میلی لیتر در گلخانه انجام شد. برای تعیین قدرت بیماری زایی جدایه-‌ها، مایه ‌زنی قارچ C. beticola برروی ژنوتیپ (191) مانند روش اثبات بیماری زایی انجام گردید. شدت شاخص بیماری بعد از ظهور علائم، به روشKSW تعیین شد. ارزیابی واکنش 30 ژنوتیپ چغندرقند نسبت به بیماری در ایستگاه تحقیقات قراخیل در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی انجام شد. آماربرداری از شدت آلودگی درماه های تیر و مرداد صورت گرفت. همچنین به منظور امکان استفاده از قطعات جدا شده برگ جهت ارزیابی مقاومت در محیط سترون آزمایشگاهی، دیسک‌ هایی به قطر 8/1 سانتی ‌متر از برگ فوق تهیه و در ظروف مستطیل شکل در سطح آب آگار قرار گرفت و سپس با سوسپانسیون اسپور به غلظت 104 × 3 اسپور در میلی لیتر مه پاشی شدند. از کل نمونه ‌برداری‌ های مناطق مختلف جمعاً 18 جدایه خالص C. beticola به دست آمد که همگی دارای قدرت بیماری زایی بالا بودند. در بررسی ‌های مزرعه ‌ای، پنج ژنوتیپ 32333، 32335، 32295، 32304 و 32319 در گروه نسبتاً حساس “MS” و بقیه در گروه حساس ”S” یا خیلی حساس “VS” قرار گرفتند. در ارزیابی مقاومت قطعات جدا شده برگ در آزمایشگاه و ارزیابی مزرعه ‌ای همبستگی بالایی (91 درصد) به دست آمد. بهترین زمان یادداشت‌ برداری از شدت بیماری در شرایط مطلوب آب و هوایی قائم‌ شهر، تیر ماه تا اواخر مرداد تعیین گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - ارزیابی مقاومت ژنوتیپ‌های امید‌بخش جو نسبت به سن گندم، Eurygaster integriceps Put.، در شهرستان نیشابور
        عیسی جبله رویا عسکری مجید طاهریان
        جو یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین غذای انسان و دام در جهان است و سن گندم Eurygaster integricepsیکی از مهم‌ترین آفات کاهش دهنده عملکرد آن می باشد. این بررسی بر روی ژنوتیپ‌های مختلف جو به منظور شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم به سن گندم در سال‌های 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات نیشاب أکثر
        جو یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین غذای انسان و دام در جهان است و سن گندم Eurygaster integricepsیکی از مهم‌ترین آفات کاهش دهنده عملکرد آن می باشد. این بررسی بر روی ژنوتیپ‌های مختلف جو به منظور شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم به سن گندم در سال‌های 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات نیشابور انجام‌ گرفته است. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که بیش ترین تعداد سن مادری در ژنوتیپ شماره 3 و کم ترین آن مربوط به ژنوتیپ‌های شماره 2 و 6 بود. ژنوتیپ 13 با برتری شاخص وزن هزار دانه در شرایط بدون سن و ژنوتیپ 10 با برتری شاخص وزن هزار دانه در شرایط وجود سن در ناحیه با پتانسیل تولید بالا و حساسیت پایین به سن قرار گرفتند. وزن هزاردانه در شرایط بدون فعالیت سن (Yp) همبستگی مثبت و معنی داری با میانگین بهره وری ((MP، میانگین هندسی (GMP) و شاخص تحمل به سن (STI) داشت. وزن هزار دانه در شرایط فعالیت سن (YS) همبستگی مثبت و معنی داری با تمام شاخص ها به جز YI داشت. بر این اساس شاخص های میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی (GMP) و شاخص تحمل به سن (STI) تنها شاخص هایی بودند که همبستگـی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه در شرایط فعالیت سن و عدم فعالیت سن داشتند. در نهایت می توان ژنوتیپ شماره 20 را به عنوان ژنوتیپ مقاوم به سن در منطقه نیشابور معرفی کرد و ژنوتیپ شماره 1 را، با وزن هزاردانه پایین، حساس به سن گزارش کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - بررسی اثر چند قارچ‌کش و ترکیب غیر شیمیایی بر کنترل بیماری لکه قهوه‌ای نواری جو بر روی چند ژنوتیپ جو با سطوح مختلف مقاومت
        مهناز رجبی رضا اقنوم احمد درخشان مجید طاهریان
        بیماری لکه قهوه‌ای نواری جو با عامل قارچی Pyrenophora graminea یکی از مهم ترین و شایع‌ترین بیماری‌های جو در اکثر نقاط جهان و ایران می‌باشد. این تحقیـق با هدف بررسـی مزرعه‌ای عملکرد چنـد قارچ‌کش و ترکیب غیر شیمیایی در کنترل بیماری لکه نواری روی چنـد ژنوتیپ جـو با سطـوح م أکثر
        بیماری لکه قهوه‌ای نواری جو با عامل قارچی Pyrenophora graminea یکی از مهم ترین و شایع‌ترین بیماری‌های جو در اکثر نقاط جهان و ایران می‌باشد. این تحقیـق با هدف بررسـی مزرعه‌ای عملکرد چنـد قارچ‌کش و ترکیب غیر شیمیایی در کنترل بیماری لکه نواری روی چنـد ژنوتیپ جـو با سطـوح مختلف مقاومت طی سال‌ زراعی 1397-1398 در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابور و طرق (مشهد) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با فاکتور های آزمایش شامل ژنوتیپ جو در 5 سطح (یوسف، گوهران، صحرا، جلگه و یک لاین ABY-C95-12) و قارچ‌کش‌ در 4 سطح (شاهد، رورال تی اس یک در هزار ، نیم آزال یک و نیم درهزار، ترکیب سرکه (5/1 در هزار) + خردل 35 گرم در کیلوگرم) انجام شد. درصد گیاهان آلوده در زمان برداشت محاسبه و تجزیه و تحلیل با آزمون دانکن در سطح احتمال 05/0 درصد انجام شد. در تجزیه مرکب درصد آلودگی تحت تأثیر منطقه، ژنوتیپ، قارچ کش و اثر متقابل ژنوتیپ در قارچ کش قرار گرفت. لاین ABY-C95-12 با دارا بودن آلودگی 86/3 درصد در رتبه اول و ژنوتیپ یوسف و گوهران در رتبه دوم قرار گرفتند. بررسی مقایسات میانگین نشان داد درصد آلودگی در گیاهان شاهد و کاربرد قارچ کش آزادیراختین در بالا ترین میزان و معادل 95/2 و 10/3 درصد بود. کاربرد سرکه و خردل این صفت را تا 59/2 درصد کاهش داد. در بین تمام ژنوتیپ‌ها زمانی که رورال تی اس استفاده شد، درصد آلودگی تا سطح معنی داری کاهش یافت. درصد کاهش بیماری تحت تأثیر قارچ کش قرار گرفت و ژنوتیپ تأثیری بر این صفت نشان نداد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - تنوع صفات فنولوژیک و مورفولوژیک در برخی از لاین های امید بخش گندم دوروم (Triticum turgidum L. var. durum)
        سعید آذرمگین حمداله کاظمی اربط حسین زینلی
        این تحقیق به منظور بررسی تنوع بین صفات فنولوژیک و مورفولوژیک 18 لاین امید بخش گندم دوروم و رقم شاهد آریا (دوروم) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1387 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی داری را بین لاین ها برای صفات تعداد روز تا ظهور سنبله، ت أکثر
        این تحقیق به منظور بررسی تنوع بین صفات فنولوژیک و مورفولوژیک 18 لاین امید بخش گندم دوروم و رقم شاهد آریا (دوروم) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1387 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی داری را بین لاین ها برای صفات تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد پنجه در هر بوته، طول سنبله در هر بوته، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در هکتار، تعداد سنبلچه در سنبله، مساحت برگ پرچم و برگ ماقبل پرچم در هر بوته، طول ریشک، شاخص برداشت، تعداد سنبله ی بارور و سنبله ی غیر بارور در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله و اندازه ی قطر سنبله در هر بوته نشان داد. لاین 17 با 9.49 تن در هکتار بیشترین و لاین 11 با 3.35 تن در هکتار کمترین عملکرد دانه در هکتار را نشان دادند. بالاترین مقدار ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی متعلق به صفت عملکرد دانه در هکتار بود. تجزیه ی خوشه ای لاین های مورد مطالعه را بر اساس صفات فنولوژیک و مورفولوژیک به 3 گروه تقسیم کرد. بنابراین، تحت شرایط محیط آزمایش، به نظر می رسد صفات تعداد سنبله ی بارور و سنبله ی غیر بارور در واحد سطح، شاخص برداشت، تعداد سنبلچه در سنبله، وزن هزار دانه و طول ریشک بتوانند به عنوان معیارهایی برای گزینش لاین های با عملکرد بالا مورد استفاده قرار گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های کینوا (Chenopodium quinoa Wild) با استفاده از معیارهای مختلف پایداری
        مریم اطاعتی محمدرضا اردکانی محمود باقری فرزاد پاک نژآد فرید گل زردی
        گیاه کینوا به دلیل ارزش غذایی مطلوب و پتانسیل بالای تولید به عنوان گیاه مناسب در شرایط نامساعد محیطی شناخته‌ شده است. این گیاه در کشوری مانند ایران که دارای تنوع اقلیمی است باعث ایجاد امنیت غذایی، افزایش درآمد کشاورزان و تولید پایدار خواهد شد. به ‌منظور بررسی اثر متقا أکثر
        گیاه کینوا به دلیل ارزش غذایی مطلوب و پتانسیل بالای تولید به عنوان گیاه مناسب در شرایط نامساعد محیطی شناخته‌ شده است. این گیاه در کشوری مانند ایران که دارای تنوع اقلیمی است باعث ایجاد امنیت غذایی، افزایش درآمد کشاورزان و تولید پایدار خواهد شد. به ‌منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط و تعیین سـازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های کینوا در مناطق مختلف کشـور، تعداد ده ژنوتیپ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکـرار در چهـار منطقه کرج، شهرکرد، ارومیه و کاشمر طی سال زراعی 1397-1396 ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌های مورد بررسی شامل Titicaca،Red Carina، Giza1، Q12، Q18، Q21، Q22، Q26، Q29 و Q31 بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر محیط و اثر متقابل محیط و ژنوتیپ بر عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بیشترین عملکرد دانه در کرج و شهرکرد (به‌ترتیب 717 و 2196 کیلوگرم در هکتار) توسط ژنوتیپ Q26 و در ارومیه و کاشمر (به‌ ترتیب 1614 و 829 کیلوگرم در هکتار) به ‌ترتیب توسط ژنوتیپ Q18 و Titicaca حاصل شد. با توجه به نتایج بررسی پایداری و سازگاری با روش ها و معیارهای مختلف (پارامتری و ناپارامتری)، ژنوتیپ Red Carina با داشتن عملکرد دانه 996 کیلوگرم در هکتار بالاتر از میانگین عملکرد کل ژنوتیپ ها (939 کیلوگرم در هکتار)، بالاترین رتبه معیار گزینش هم ‌زمان برای عملکرد و پایداری، کمترین میانگین رتبه (1/56) و حداقل انحراف معیار رتبه (1.03 =SD) به ‌عنوان ژنوتیپ دارای عملکرد مطلوب و پایدار و سازگار با مناطق مورد بررسی شناسایی شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - ارزیابی پایداری عملکرد لاین های امید بخش برنج
        معصومه نعمانی ورهرام رشیدی شاپور عبدالهی حسین رحیم سروش
        تعیین ارقام جدید و پرمحصول با پایداری عملکرد بالا از مهم ترین اهداف اصلاح برنج می باشد. به منظور تعیین پایداری عملکرد، ده لاین امید بخش برنج به همراه ارقام هاشمی و کادوس به عنوان شاهد، در سال های ۱۳۸۵، ١٣٨٦و 1387 در موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت مورد مقایسه قرا أکثر
        تعیین ارقام جدید و پرمحصول با پایداری عملکرد بالا از مهم ترین اهداف اصلاح برنج می باشد. به منظور تعیین پایداری عملکرد، ده لاین امید بخش برنج به همراه ارقام هاشمی و کادوس به عنوان شاهد، در سال های ۱۳۸۵، ١٣٨٦و 1387 در موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت مورد مقایسه قرار گرفتند. نوع طرح آزمایشی در هر سه سال، بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ ها از نظر اکثر صفات معنی دار بود که حاکی از وجود تفاوت در عملکرد و تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ های مورد مطالعه می باشد. معنی دار شدن اثر متقابل ژنوتیپ × سال برای برخی صفات از جمله عملکرد، بیانگر واکنش متفاوت ژنوتیپ ها در سال های مختلف بود. برای تعیین ژنوتیپ پایدار و دارای عملکرد بیشتر، از روش های تجزیه پایداری مانند واریانس محیطی، ضریب تغییرات، واریانس پایداری شوکلا، اکووالانس ریک، پلیستد و پترسون، ضریب رگرسیون فنیلی و ویلکینسون، ابرهارت و راسل و ضریب تشخیص پینتوس و نیز روش غیرپارامتری رتبه بندی استفاده شد که در بیشتر روش ها رقم هاشمی به عنـوان پایدارترین رقم شناخته شد. همچنین، لاین های شماره ی ٩ (IR78530-45-3-1-3 (، 6 (IR76993-49-1-1) و ۸ (IR78533-30-2-1) به دلیل داشتن عملکرد بالا و با توجه به پارامترهای پایداری محاسبه شده به عنوان لاین های پایدار شناسایی شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - بررسی سـازگاری سی ژنـوتیپ برنج (Oryza sativa L) به شرایط اقلیمی غرب گیلان - آستارا
        فرزین سعیدزاده
        به‌منظور ارزیابی سازگاری سی ژنوتیپ برنج، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به‌مدت دو سال زراعی (1384 و 1385) در آستارا انجام شد. تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نشان داد که بین سال های مورد آزمایش از نظر اکثر صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود نداشت، أکثر
        به‌منظور ارزیابی سازگاری سی ژنوتیپ برنج، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به‌مدت دو سال زراعی (1384 و 1385) در آستارا انجام شد. تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نشان داد که بین سال های مورد آزمایش از نظر اکثر صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود نداشت، در حالی که بین ژنوتیپ ها و اثر متقابل ژنوتیپ × سال از این لحاظ دارای اختلاف معنی دار بود. بررسی ضرایب همبستگی صفات نشان داد که تعداد پنجه در بوته، عملکرد شلتوک هر بوته و شاخص برداشت با عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و معنی داری بودند. تجزیه ی رگرسیون گام به گام نشان داد که عملکرد شلتوک هر بوته و طول خوشه، اثر مثبت و معنی داری روی عملکرد دانه داشتند. در طی دو سال آزمایش، برای سی ژنوتیپ مورد مطالعه، سه کلاستر حاصل شد و ژنوتیپ های کلاستر دوم به‌ترتیب شامل نعمت، لاین 338، سنگ طارم، درفک، مهر و لاین 6، ضمن تولید عملکرد بالا، سازگاری بیشتری به شرایط اقلیمی آستارا نشان دادند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - عملکرد و اجزای عملکرد سه ژنوتیپ گندم تحت رژیم‌های آبیاری
        عیسی نباتی پیمان شریفی
        در یک آزمایش مزرعه‌ای اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اجزای مرتبط با آن در سه ژنوتیپ گندم در سال زراعی 93-1392 در منطقه پارس‌آباد مغان بررسی شد. این تحقیق به صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل رژیم‌های أکثر
        در یک آزمایش مزرعه‌ای اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اجزای مرتبط با آن در سه ژنوتیپ گندم در سال زراعی 93-1392 در منطقه پارس‌آباد مغان بررسی شد. این تحقیق به صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل رژیم‌های آبیاری در پنج سطح به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپ در سه سطح (ارقام شیرودی و چمران و لاین N-80-18) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر رژیم آبیاری بر صفات عملکرد دانه، وزن خشک تک‌بوته، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و درصد پروتئین دانه و اثر ژنوتیپ بر روی کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بودند. اثر متقابل رژیم آبیاری × ژنوتیپ بر صفات عملکرد دانه، وزن خشک تک‌بوته و تعداد دانه در سنبله معنی‌دار بودند. در شرایط بهینه آبیاری عملکرد دانه ارقام شیرودی و چمران و لاین N-80-18 به ترتیب معادل 4661.7، 4200 و 4402 کیلوگرم در هکتار برآورد شدند. با اعمال تنش رطوبتی عملکرد دانه و سایر صفات کاهش معنی‌‌داری پیدا کردند. همچنین، تنش کم‌آبیاری منجر به افزایش میزان پروتئین دانه در هر سه ژنوتیپ شد. رقم چمران بیشترین عملکرد دانه را در شرایط تنش خشکی داشت و عملکرد آن در شرایط دیم در مقایسه با آبیاری بهینه، به میزان 26 درصد کاهش یافت. این رقم با توجه به ثبات عملکرد دانه در شرایط تنش و کمبود آب در آخر فصل رشد، برای کاشت در شرایط مشابه این تحقیق مناسب به نظر می‌‌رسد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - عکس العمل صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ژنوتیپ های لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L) تحت تاثیر قطع آبیاری در مراحل مختلف رشدی
        شادی سادات مهاجرانی مجتبی علوی فاضل حمید مدنی شهرام لک عادل مدحج
        کمبود آب و کاهش تـدریجی منــابع آبی در دسترس، از عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی می باشند. به منظور بررسی اثر قطع آبیاری بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک و عملکرد ژنوتیپ های لوبیا قرمز آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه ت أکثر
        کمبود آب و کاهش تـدریجی منــابع آبی در دسترس، از عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی می باشند. به منظور بررسی اثر قطع آبیاری بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک و عملکرد ژنوتیپ های لوبیا قرمز آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح آبیاری: آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله نیام دهی و فاکتور فرعی شامل سه رقم و ژنوتیپ لوبیا قرمز به نام های درخشان و گلی و ژنوتیپ D81083 بودند. نتایج نشان دادند که قطع آبیاری در مراحل گلدهی و نیام دهی بر صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در نیام و میزان آب از دست رفته برگ معنی دار بود. در بررسی اثر متقابل تنش × ژنوتیپ ها، بیشترین عملکرد دانه (4415.30 کیلوگرم در هکتار) در رقم گلی و در تیمار آبیاری کامل (شـاهد) مشـاهده شد. تنش کم آبی در مرحله گلدهی عملکرد دانه را به طور معنی داری کاهش داد و در بین ژنوتیپ های مورد بررسی، D81083 کمترین میزان افت عملکرد (معادل 60 درصد) را در مرحله قطع آبیاری در گلدهی داشت. در بررسی اجزای عملکرد مشخص شد تعداد دانه در نیام در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی کاهش یافته است. کاهش تعداد دانه در نیـام رقم درخشان (38 درصد) بیشتر از بقیه ژنوتیپ ها بود. با توجه به نتایج این آزمایش به نظر می رسد که ژنوتیپ های لوبیا در مرحله گلدهی نسبت به تنش کم آبی حساسیت بیشتری دارند در عین حال، ژنوتیپ D81083 و رقم گلی در مجموع نسبت به رقم درخشان از نظر تولید در شرایط کم آبی برتر بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - بررسی خصوصیات کمی سه ژنوتیپ امیدبخش پنبه در منطقه معتدل کشور (خدآفرین)
        محمدباقر خورشیدی بنام عمران عالیشاه
        به منظور شناسایی ژنوتیپ های برتر خارجی حاصل از هیبریداسیون، سه ژنوتیپ امیدبخش پنبه (tbl180، Teskhi-9 و Cri108) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار، در منطقه خدآفرین با رقم تجاری منطقه (ساحل) در دو سال زراعی 91 و 92 مورد مقایسه قرار گرفتند. ژنوتیپ ها در 6 خط شش أکثر
        به منظور شناسایی ژنوتیپ های برتر خارجی حاصل از هیبریداسیون، سه ژنوتیپ امیدبخش پنبه (tbl180، Teskhi-9 و Cri108) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار، در منطقه خدآفرین با رقم تجاری منطقه (ساحل) در دو سال زراعی 91 و 92 مورد مقایسه قرار گرفتند. ژنوتیپ ها در 6 خط شش متری با فواصل 20×80 سانتی متر کشت شدند. برخی صفات کمّی (عملکرد، زودرسی، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غوزه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ ها × سال از نظر صفات عملکرد وش در چین اول و دوم، عملکرد دو چین، و یکنواختی عملکرد کاملاً معنی‌دار بود. اختلاف بین دو چین در هیچ یک از ژنوتیپ ها معنی‌دار نبود. ژنوتیپ تسخی 9 بهخاطر داشتن بیشترین ارتفاع، بیشترین تعداد غوزه، وزن وش چین اول و دوم و مجموع دو چین نسبت به رقم ساحل با ارتفاع متوسط، تعداد غوزه در بوته برابر، حداقل وزن سی غوزه و یکنواختی رسیدگی در سال اول برتر بود. همچنین، ژنوتیپ تسخی 9 با حداقل TOL و حداکثر STI سازگارترین و ژنوتیپ های ساحل و cri108 با داشتن حداکثر TOL و حداقل STI به عنوان ناسازگارترین ژنوتیپ ها شناخته شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - ارزیابی پایداری عملکرد دانه در لاین‌های امیدبخش ماش (Vigna radiata L. Wilczek var. radiata)
        رضا سخاوت فرامرز سیدی مجید رخشنده رو
        مطالعه دقیق ماهیت برهمکنش ژنوتیپ با محیط، امکان شناسایی ژنوتیپ‌های پایدار و سازگار را برای به‌نژادگرها فراهم می‌آورد و همواره یکی از موضوعات مهم در تولید و آزادسازی ارقام جدید پایدار و پرمحصول در طرح‌های به‎ نژادی بوده است. به‌منظور بررسی سازگاری عملکرد و اجزای عملک أکثر
        مطالعه دقیق ماهیت برهمکنش ژنوتیپ با محیط، امکان شناسایی ژنوتیپ‌های پایدار و سازگار را برای به‌نژادگرها فراهم می‌آورد و همواره یکی از موضوعات مهم در تولید و آزادسازی ارقام جدید پایدار و پرمحصول در طرح‌های به‎ نژادی بوده است. به‌منظور بررسی سازگاری عملکرد و اجزای عملکرد هفت لاین امیدبخش ماش به‌همراه شاهد (رقم پرتو)، سه آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سه منطقه ازکشور یعنی خوزستان (مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول)، گلستان (ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد) و فارس (ایستگاه تحقیقات کشاورزی زرقان) در سال 1394-1393 به‌مدت دو سال اجرا شد. هر کرت آزمایشی شامل چهار خط 4 متری بود. صفات مورد بررسی عبارت بودند از: تعداد شاخه در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، طول بوته و عملکرد دانه. تجزیه واریانس مرکب داده ها انجام و به دلیل معنی دار شدن اثر متقابل ژنوتیپ و محیط و لذا پاسخ مختلف ژنوتیپ‌ها نسبت به محیط های مختلف، برای تعیین سازگاری و پایداری ژنوتیپ ها نسبت به محاسبه آماره ‎های پایداری اقدام شد. برای انجام این کار آماره های پایداری واریانس محیطی رومر، ضریب تغییرات محیطی فرانسیس و کاننبرگ، ضریب رگرسیون فینلی و ویلکینسون برای تعیین ژنوتیپ های پایدار محاسبه شدند. همچنین، تجزیه AMMI انجام شد. بر اساس ضریب تغییرات فرانسیس کاننبرگ ژنوتیپ های VC6368(46-40-4) و VC6371-94 و بر اساس ضریب رگرسیون فینلی و ویلکینسون VC6469 و VC3960-88 پایدار بودند. از نظر ضریب تغییرات درون مکانی نیز ژنوتیپ های VC3960-88 و VC6368(46-40-4) پایدار بودند. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه پایداری و در نظر گرفتن عملکرد دانه، وزن دانه و صفات مطلوب، ژنوتیپ های VC6371، VC6368(46-40-4) و VC3960-88 جهت بررسی های بیشتر انتخاب شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - اثر کاربرد کود ورمی‎کمپوست بر صفات فیزیولوژیک ژنوتیپ‎های کلزا (Brassica napus L.) در دو تاریخ کاشت
        الناز صمدزاده قلعه جوقی اسلام مجیدی هروان امیرحسین شیرانی راد قربان نورمحمدی
        به منظور بررسی اثر کاربرد کود ورمی‎کمپوست بر صفات فیزیولوژیک ژنوتیپ‎های کلزا در تاریخ کاشت‎های مختلف، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام گردید. در ای أکثر
        به منظور بررسی اثر کاربرد کود ورمی‎کمپوست بر صفات فیزیولوژیک ژنوتیپ‎های کلزا در تاریخ کاشت‎های مختلف، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام گردید. در این آزمایش فاکتور تاریخ کاشت در دو سطح شامل: تاریخ کاشت بهینه منطقه: 25 مهرماه و تاریخ کاشت تأخیری: 5 آبان ماه و کود ورمی‎کمپوست در دو سطح شامل: عدم کاربرد کود (شاهد) و کاربرد کود (20 تن در هکتار) به صورت فاکتوریل در کرت‎های اصلی و ژنوتیپ‎های کلزا شامل: BAL104، DIE710.08، BAL102،FJL330 ،FJL290 و Okapi در کرت‎های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد، که صفات عملکرد، اجزای عملکرد، درصد روغن دانه و ترکیب اسیدهای چرب در ژنوتیپ‎های مختلف متأثر از تاریخ‎های‎ مختلف کاشت بوده است. بیشترین عملکرد دانه (5853 و 5762 کیلوگرم در هکتار)، درصد روغن دانه (98/43 و 85/43 درصد)، اولئیک اسید (23/65 و 93/64 درصد) و لینولئیک اسید (51/20 و 37/20 درصد) در تاریخ کاشت بهینه و لاین‎های FJL290 و BAL102 به دست آمد که نشان دهنده پتانسیل بالای عملکرد این لاین‎ها در این تاریخ کاشت بود. همچنین، کاربرد تیمار کودی ورمی‎کمپوست باعث افزایش کلیه صفات مورد مطالعه گردید. نتایج نشان داد که لاین‎های FJL290 و BAL102 در تاریخ کاشت بهینه (25 مهرماه) همراه با به کارگیری کود ورمی‎کمپوست می‎توانند با حداکثر رشد، مطلوب‎ترین عملکرد دانه و روغن را در اقلیم مورد مطالعه تولید نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - تعیین شاخص های تحمل به خشکی تعدادی از ژنوتیپ های منتخب برنج تحت تنش خشکی در مرحله گلدهی
        زینب هروی زاده مرتضی سام دلیری مرتضی مبلغی امیرعباس موسوی مجتبی نشائی مقدم
        ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ چالش مهم در ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، معهذا ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و معرفی ژﻧﻮﺗﯿﭗﻫﺎی متحمل ﺑﻪ ﺗﻨﺶ خشکی ﯾﮑﯽ از راهﮐﺎرﻫﺎی ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ. ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ژﻧﻮﺗﯿﭗﻫﺎی ﻣﺘﺤﻤﻞ و ﺣﺴﺎس ﺑﺮﻧﺞ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ در مرحله گلدهی در شرایط مزرعه ای ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺎﺧ أکثر
        ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ چالش مهم در ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، معهذا ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و معرفی ژﻧﻮﺗﯿﭗﻫﺎی متحمل ﺑﻪ ﺗﻨﺶ خشکی ﯾﮑﯽ از راهﮐﺎرﻫﺎی ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ. ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ژﻧﻮﺗﯿﭗﻫﺎی ﻣﺘﺤﻤﻞ و ﺣﺴﺎس ﺑﺮﻧﺞ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ در مرحله گلدهی در شرایط مزرعه ای ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺤﻤﻞ و ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ، آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ 15 ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﺑﺮﻧﺞ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﮑﺮار در دو ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺪون ﺗﻨﺶ (ﻏﺮﻗﺎب) و ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ در ﺳﺎل زراﻋﯽ 1397 در دو منطقه عباس آباد و کتالم اﺟﺮا ﮔﺮدﯾﺪ. برای ارزیابی میزان حساسیت یا تحمل ژنوتیپ ها به تنش خشکی، عملکرد ژنوتیپ ها در شرایط بدون تنش (Yp) و تنش خشکی (Ys) و میانگین عملکرد کلیه ژنوتیپ ها در شرایط بدون تنش () و تنش ()، شاخص های تحمل تنش، میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک (HM)، تحمل (TOL)، تحمل به تنش (STI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، شاخص عملکرد (YI) و حساسیت به تنش (SSI) مورد ارزیابی قرار گرفتند. از میان ژﻧﻮﺗﯿﭗﻫـــﺎی مورد مطالعه ژنوتیپ های شصتک (62/54) و علی کاظمی (92/46) ﺑﻪﺗﺮﺗﯿــﺐ ﺑﯿﺸــﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘــﺪار را ﺑــﺮای شاخص HMﻧﺸﺎن دادﻧﺪ. ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺷــﺎﺧﺺ MP و GMP، ژنوتیپ های شصتک (04/61) و سنگ طارم (15/3) و بر ﻣﺒﻨﺎی شاخص STI ﺑه ترتیب ژنوتیپ های شصتک (54/1) و علی کاظمی (08/1) برتر بودند. ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺷﺎﺧﺺ حساسیت به تنش (SSI) و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار شاخص پایداری عملکرد (YSI) ﺑـــﺎ روﻧـــﺪ رﺗﺒـــﻪ ﻣﺸـــﺎﺑﻪ ﺑـــﻪﺗﺮﺗﯿـــﺐ ﺑـــﺮای ژنوتیپ های شیرودی (32/0) و خزر (76/0) ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ. ﻋﻤﻠﮑﺮد در ﺷــﺮاﯾﻂ ﺗــﻨﺶ (Ys) ارﺗﺒــﺎط ﻣﺜﺒــﺖ و ﻣﻌﻨﯽداری ﺑــﺎ ﻫﻤــﻪ ﺷــﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﻨﺶ به جز شاخص های تحمل (TOL) و میانگین هندسی (GMP) ﻧﺸﺎن داد. تجزیه کلاستر بر اساس 10 شاخص مورد مطالعه در شرایط تنش خشکی باعث تشکیل 2 گروه گردید. بر اساس نتایج تجزیه به مؤلفه های اصلی، دو مؤلفه اول بیش از 6/92 درصد از اطلاعات کل را شامل شدند. مؤلفه اول 76/58 درصد تغییرات کل را توجیه کرد. با توجه به شاخص تحمل خشکی ژنوتیپ های شصتک، علی کاظمی و سنگ طارم نظر به دارا بودن بیشترین میزان عملکرد در هر دو شرایط محیطی و داشتن شاخص تحمل به تنش بالا به عنوان ژنوتیپ های متحمل پیشنهاد می شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - تاثیر تنش گرمای انتهای فصل بر خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L) در رامهرمز
        سحر کلاه‌کج مهرو مجتبایی زمانی
        دما در دوره گلدهی و دانه‎‌بندی شاخص بسیار با اهمیتی برای تخمین پتانسیل عملکرد دانه کلزا محسوب می‌شود. به منظور ارزیابی تاثیر مواجهه با تنش گرمای ناشی از تاخیر در کاشت بر خصوصیات زراعی ژنوتیپ‌های مختلف کلزا (شامل هایولا420، هایولا50، هایولا60، سان37، سان34 و دلگان)، أکثر
        دما در دوره گلدهی و دانه‎‌بندی شاخص بسیار با اهمیتی برای تخمین پتانسیل عملکرد دانه کلزا محسوب می‌شود. به منظور ارزیابی تاثیر مواجهه با تنش گرمای ناشی از تاخیر در کاشت بر خصوصیات زراعی ژنوتیپ‌های مختلف کلزا (شامل هایولا420، هایولا50، هایولا60، سان37، سان34 و دلگان)، دو آزمایش جداگانه در دو تاریخ کاشت متداول (21 آبان ماه) و تاخیری (26 آذر ماه)، هر کدام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز اجرا شد. هر تاریخ کاشت به عنوان یک محیط در نظر گرفته شد و داده‌های حاصل در نهایت تجزیه مرکب شدند. نتایج نشان داد که با تاخیر در کاشت و وقوع تنش گرما در مرحله گلدهی و دانه بستن، تعداد گل باز شده روی ساقه اصلی، درصد گل‌های منتهی به خورجین، تعداد خورجین در بوته، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، طول خورجین، ارتفاع بوته و طول دوره زایشی ژنوتیپ‌ها کاهش یافت و منجر به کاهش معنی‌دار عملکرد دانه شد. کاهش تعداد خورجین در بوته بیشترین سهم در کاهش عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. در تاریخ کاشت متداول، عملکرد دانه در هایولا 420 و سان 34 بیشتر از سایر ژنوتیپ‌ها بود و در شرایط تنش گرمای ناشی از تاخیر در کاشت، هایولا50 و سپس سان 34 بیشترین و دلگان کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. کمترین درصد کاهش عملکرد ناشی از تاخیر در کاشت به هایولا50 تعلق داشت (55 درصد) و بر اساس شاخص حساسیت به تنش، ژنوتیپی نیمه متحمل به تنش گرمای انتهای فصل شناخته شد. در تاریخ کاشت متداول، ژنوتیپ‌هایی که سریع تر به مرحله‌گلدهی رسیدند ولی دوره گلدهی طولانی‌تری داشتند از عملکرد بالاتری برخوردار بودند، در مقابل، در تاریخ کاشت تاخیری همبستگی منفی و معنی‌داری بین طول دوره گلدهی با تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه مشاهده شد. ژنوتیپ سان34 در هر دو تاریخ کاشت متداول و تاخیری از عملکرد بالایی برخوردار بود و به عنوان ژنوتیپی مناسب برای دستیابی به عملکردی پایدار در منطقه رامهرمز می تواند مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - تغییرات عملکرد ماده خشک و برخی از اسمولیت‌ها و عناصر در ژنوتیپ‏ های گندم (Triticum aestivum L) تحت تنش کم‌آبی
        نصیبه توکلی علی عبادی خزینه حوریه توکلی
        به منظور بررسی تغییرات برخی اسمولیت ها و میزان عناصر در ژنوتیپ های گندم تحت تنش کم آبی، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح تنش کم آبی (85% (شاهد أکثر
        به منظور بررسی تغییرات برخی اسمولیت ها و میزان عناصر در ژنوتیپ های گندم تحت تنش کم آبی، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح تنش کم آبی (85% (شاهد)، 60% و 35% ظرفیت زراعی) و پنج ژنوتیپ گندم (میهن، C-88D-7، C-88D-17، C88D-19 و C88D-20) بودند. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش کم آبی، میزان پتاسیم کاهش ولی عناصر سدیم، فسفر و همچنین اسمولیت هایی مانند پرولین و قندهای محلول به طور معنی داری افزایش یافتند. با این حال، کمبود آب، میزان پروتئین کل را در ژنوتیپ هایC-88D-19 ، C-88D-17 وC-88D-20 و کلسیم را در رقم میهن و ژنوتیپ C-88D-19 کاهش داد. درحالی که تاثیر کم آبی بر سایر ژنوتیپ ها منجر به افزایش این صفت ها شد. به طوری که، پروتئین کل در رقم میهن و ژنوتیپ C-88D-7 و میزان کلسیم در C-88D-20،C-88D-17 و C-88D-7 با تشدید تنش افزایش یافت. به نظر می رسد در میان ژنوتیپ های مورد بررسی، رقم میهن و ژنوتیپ های C-88D-17 وC-88D-19 دارای مقاومت نسبی به تنش در شرایط گلخانه ای می باشند. همچنین، از آن جایی که ژنوتیپ C-88D-20 تحت تاثیر تنش کمترین تجمع پرولین و عملکرد ماده خشک را نسبت به سایر ژنوتیپ ها تولید کرده و کاهش انباشت قندهای محلول و پروتئین کل هم در آن مشاهده شدند، به نظر می رسد این ژنوتیپ نسبت به سایر ژنوتیپ ها به تنش کمبود آب حساس باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - واکنش ژنوتیپ های گندم دوروم نسبت به تاریخ کاشت و تراکم های بذر در شرایط دیم کرمانشاه
        سعید قزوینه سید علیرضا ولدآبادی عبدالوهاب عبدالهی سعید سیف زاده حمیدرضا ذاکرین
        این پژوهش به منظور بررسی واکنش ارقام گندم دوروم نسبت به تاریخ کاشت و تراکم های مختلف بذر تحت شرایط دیم طی آزمایشی در سال های 95-1393 در سرارود کرمانشاه به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. سه ژنوتیپ گندم دوروم (SAJI، BCR و STJ) أکثر
        این پژوهش به منظور بررسی واکنش ارقام گندم دوروم نسبت به تاریخ کاشت و تراکم های مختلف بذر تحت شرایط دیم طی آزمایشی در سال های 95-1393 در سرارود کرمانشاه به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. سه ژنوتیپ گندم دوروم (SAJI، BCR و STJ) در سه تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر (مقدار و زمان وقوع بارندگی مؤثر به ترتیب 2/33 و 5/34 میلی متر و 26 مهر و 5 آبان ماه در دو سال آزمایش بود)، 15 روز بعد از بارندگی مؤثر و 30 روز بعد از بارندگی مؤثر و در چهار تراکم 250، 350، 450 و 550 بوته در متر مربع ارزیابی شدند. صفات تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد نور دریافتی، درصد پروتئین دانه و محتوای کلروفیل اندازه گیری شدند. نتایج مقایسه میانگین های اثرات ساده نشان داد که تعداد سنبله در متر مربع در تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر نسبت به دو تاریخ کاشت دیگر بیشتر بود. مقایسه میانگین های اثرات متقابل نشان داد که ژنوتیپ STJ در تراکم 250 دانه و تاریخ کاشت 15 روز بعد از بارندگی مؤثر بیشترین وزن هزار دانه، رقم SAJI در تراکم 550 دانه و تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر بیشترین عملکرد دانه و رقم SAJI در تراکم 450 دانه و تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر بیشترین عملکرد بیولوژیک را داشتند. بالاترین میزان کلروفیل کل و درصد پروتئین دانه از تراکم 350 بوته در مترمربع به دست آمد. کمترین میزان کلروفیل از تاریخ کاشت 30 روز بعد از بارندگی مؤثر حاصل شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - کارایی آنالیزهای آماری GGE بای‌پلات و AMMI در بررسی پایداری و سازگاری عملکرد لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف
        بهزاد صادق‌زاده رضا محمدی حسن احمدی غلامرضا عابدی‌اصل غلامرضا خلیل‌زاده مهناز محمدفام نوذر بهرامی حسن اسماعیل زاد محمدشریف خالدیان مقصود حسن‌پورحسنی
        برهمکنش ژنوتیپ × محیط در مورد عملکرد گندم دوروم باعث می‌شود که نتوان یک رقم اصلاح شده پرمحصول را برای مناطق مختلف توصیه کرد. لذا به منظور بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف دیم، تعداد 16 لاین پیشرفته دوروم به مدت سه سال زراعی (9 أکثر
        برهمکنش ژنوتیپ × محیط در مورد عملکرد گندم دوروم باعث می‌شود که نتوان یک رقم اصلاح شده پرمحصول را برای مناطق مختلف توصیه کرد. لذا به منظور بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف دیم، تعداد 16 لاین پیشرفته دوروم به مدت سه سال زراعی (94-1391) در مناطق مراغه، کردستان، سرارود، اردبیل و ارومیه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار تحت شرایط دیم ارزیابی شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، بین محیط‌ها، ژنوتیپ‌ها و برهمکنش ژنوتیپ در محیط اختلاف آماری معنی‌داری مشاهده گردید. بر اساس نتایج GGE ‌بای‌پلات، محیط‌ها به سه گروه و ژنوتیپ‌ها به چهار گروه تفکیک شدند. ارزیابی پایداری ژنوتیپ‌ها با استفاده از آماره‌ پایداری امی (ASV) و GGE ‌بای‌پلات نشان داد که امکان انتخاب ژنوتیپ‌های پایدار و پرمحصول بین لاین‌های پیشرفته نسبت به ارقام شاهد وجود دارد و لاین‌هایی نظیر G-1252 و 61-130/414-44// در مناطق سردی مثل مراغه، قاملو و منطقه معتدل سرارود و لاین 10 در اردبیل می‌توانند منبع ژنتیکی مطلوبی برای معرفی ارقام دوروم متحمل به تنش‌های خشکی و سرما در دیمزارهای این مناطق باشند. در مجموع، طی سه سال، لاین61-130/414-44// به طور میانگین 27 درصد عملکرد بیشتری نسبت به رقم شاهد (ساجی) داشت. انجام آبیاری در مراحل کشت و اوایل گرده‌افشانی توانست عملکرد عمومی لاین‌ها را 14 و 68 درصد به ترتیب در مناطق مراغه و سرارود افزایش دهد که این افزایش برای لاین 61-130/414-44// در منطقه مراغه 17 درصد و در سرارود 37 درصد بودند. در نهایت، بر اساس نتایج GGE بای‌پلات و AMMI، امکان گزینش لاین‌های پیشرفته گندم دوروم با پایداری و عملکرد زیاد نسبت به شاهد (ساجی) وجود دارد. به علاوه، نتایج AMMI و شاخص پایداری امی (ASV) در مقایسه با نتایج GGE‌بای‌پلات نشان داد تمامی این شاخص‌ها از پتانسیل خوبی برای ارزیابی پایداری عملکرد ژنوتیپ‌ها برخوردار بودند و این در حالی است که نتایج GGE بای‌پلات در بررسی سازگاری و پایداری عملکرد ژنوتیپ‌ها در محیط‌های متفاوت بسیار کارآ و کاربردی‌تر بوده و می‌تواند به صورت گسترده‌ای در بررسی لاین‌ها در مناطق و سال‌های متعدد در برنامه‌های اصلاح گندم دوروم و سایر غلات به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - ارزیابی دینامیک رشد ریشه و مولفه‌های عملکرد ارقام کینوا (Chenopodium quinoa) با تغییر مقادیر فسفر و روی
        انیسه جرفی مجتبی علوی فاضل عبدالعلی گیلانی محمدرضا اردکانی شهرام لک
        توزیع و پراکنش مناسب ریشه جذب عناصر غذایی را تسهیل نموده و منجر به بهبود عملکرد گیاهان زراعی می شود. این مطالعه با هدف ارزیابی ساختار ریشه و شاخساره ارقام کینوا در پاسخ به کاربرد عناصر فسفر و روی در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان به صورت فاکتو أکثر
        توزیع و پراکنش مناسب ریشه جذب عناصر غذایی را تسهیل نموده و منجر به بهبود عملکرد گیاهان زراعی می شود. این مطالعه با هدف ارزیابی ساختار ریشه و شاخساره ارقام کینوا در پاسخ به کاربرد عناصر فسفر و روی در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه فاکتور شامل کاربرد کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل در 4 سطح (صفر، 6، 12 و 18 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خاک)، محلول پاشی سولفات روی در 3 مقدار (آب بدون سولفات روی (شاهد)، محلول پاشی با غلظت 4 و 8 در هزار) و سه رقم کینوا (Giza 1، Q26، Titicaca) در سه تکرار در گلدان اجرا شد. یافته ها نشان داد پارامترهای ریشه نظیر وزن خشک ریشه، عرض ریشه، قطر ریشه، فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه و نسبت وزن ریشه به اندام هوایی تحت تاثیر سطوح کود فسفره و ارقام کینوا قرار گرفت (P≤0.01) و برگ پاشی سولفات روی تنها بر وزن خشک ریشه، عرض ریشه، فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه، چگالی ریشه، نسبت وزن ریشه به اندام هوایی و پارامترهای اندام هوایی اثر معنی دار ایجاد نمود. رقم Q26 به عنوان برترین رقم از نظر توسعه ساختار ریشه ای شناسایی شد که در سطوح کاربرد 18 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خاک فسفر و غلظت 4 در هزار سولفات روی بیشترین وزن خشک ریشه (3/23 گرم در بوته)، عرض ریشه (18/06 سانتی متر) و فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه (53/23) را دارا بود. در این سطوح مصرف عناصر، بیشترین تعداد دانه در بوته (4542) در رقم Q26 حاصل گردید. بر اساس نتایج این آزمایش، کاربرد بهینه عناصر با کاهش اثرات آنتاگونیسمی و افزایش اثرات سینرژیستی عناصر فسفر و روی منجر به توسعه ساختار ریشه ای، بهبود جذب عناصر و افزایش مولفه های تولید ارقام کینوا شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - اثر پیش تیمار بذر بر صفات مورفوفنولوژیک و عملکرد دانه ژنوتیپ های مختلف عدس در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی
        نسیبه پاکباز مهرشاد براری علی اشرف مهرابی علی حاتمی
        به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار بذر بر صفات مورفوفنولوژیک و عملکرد دانه ژنوتیپ های مختلف عدس در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی، آزمایشی در سال زراعی 91- 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک أکثر
        به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار بذر بر صفات مورفوفنولوژیک و عملکرد دانه ژنوتیپ های مختلف عدس در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی، آزمایشی در سال زراعی 91- 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی آزمایش شامل شرایط رطوبتی (آبی و دیم) و عوامل فرعی شامل ترکیب ژنوتیپ های مختلف عدس (گچساران، کیمیا، 6037ILL، محلی) و سطوح مختلف پی ش تیمار بذر (شاهد، پیش تیمار هیدرو، پیش تیمار کینتین، پیش تیمار KNO3، پیش تیمار PEG 8000) می باشند. نتایج نشان دادند که اثر ژنوتیپ تقریباً در تمام صفات بررسی شده در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. اثر متقابل هر سه فاکتور بر تعداد برگ در بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد گل در بوته، تعداد گل خشکیده در بوته و وزن خشک بوته در سطح احتمال یک درصد و بر صفت عملکرد دانه در سطح 5 درصد معنی دار بود. در شرایط دیم، پیش تیمار نیترات پتاسیم با ژنوتیپ محلی از نظر صفات مورفولوژیک مورد بررسی و با ژنوتیپ 6037ILL از نظر صفت عملکرد دانه بهترین ترکیب تیماری بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - پاسخ ژنوتیپ‌های بابونه (Matricaria Chamomilla L.) به نانو کلات آهن در شرایط متفاوت آبی
        حمیده آزاد قوجه بیگلو براتعلی فاخری نفیسه مهدی نژاد قاسم پرمون
        به‌منظور مطالعه اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی نانو کلات آهن بر رنگدانه های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد 13 ژنوتیپ بابونه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل، در سال 1393 اجرا گردید. أکثر
        به‌منظور مطالعه اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی نانو کلات آهن بر رنگدانه های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد 13 ژنوتیپ بابونه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل، در سال 1393 اجرا گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل:تنش خشکی در 2 سطح (شاهد یا آبیاری در 90 درصد ظرفیت زراعی و آبیاری 70 درصد ظرفیت زراعی) و محلول پاشی نانو کلات آهن در 2 سطح (شاهد و 2 میلی‌گرم در لیتر) و 13 ژنوتیپ بابونه (اصفهان، مشهد، شیراز، کرمان، اراک، اردستان، گچساران، نائین، خوزستان، صفاشهر، کازرون، آلمان و مجارستان) بودند. نتایج نشان داد علاوه بر اثرات اصلی اثر متقابل تنش در ژنوتیپ و ژنوتیپ در نانو کلات آهن و تنش در نانو کلات آهن و اثرات سه‌جانبه نیز معنی دار شدند، مقایسه میانگین ها نشان دهنده وضعیت متفاوت تغییرات ژنوتیپ ها در هر سطح تنش و نانو کلات آهن می باشد. در تنش خشکی مصرف نانو کلات آهن موجب کاهش کلروفیل a در ژنوتیپ های شیراز، خوزستان، نائین، مجارستان و آلمان، کاهش کلروفیل b در ژنوتیپ های اصفهان، کازرون، اردستان، خوزستان، نائین و آلمان، کاهش کلروفیل کل در ژنوتیپ های اصفهان، شیراز، اردستان، خوزستان، نائین، مجارستان و آلمان و کاهش آنتوسیانین در ژنوتیپ های اصفهان، شیراز، صفاشهر، کازرون، خوزستان و آلمان گردید. در تنش خشکی مصرف نانو کلات آهن نیز موجب کاهش عملکرد گل در ژنوتیپ های مشهد، اراک و نائین و عملکرد بوته در ژنوتیپ های اصفهان، مشهد، اراک، صفاشهر، خوزستان و نائین شد. بیشترین عملکرد بوته (665/0 گرم) از تیمار عدم تنش و مصرف نانو کلات آهن از کرمان و پایین‌ترین مقدار(164/0 گرم) نیز در تیمار تنش و عدم محلول‌پاشی از ژنوتیپ اراک به دست آمد. به طورکلی، واکنش ژنوتیپ های بابونه به تنش خشکی متفاوت بود. در بین ژنوتیپ های مورد بررسی، ژنوتیپ شیراز نسبت به بقیه ژنوتیپ ها تحمل بیشتری به تنش از خود نشان داد. تأثیرات نانو کلات آهن نیز با توجه به ژنوتیپ متفاوت بـوده و در بیشتر ژنوتیپ ها بهبود عملکرد و سیستم فتوسنتزی را سبب شـد و نشان دهنده تأثیرگذاری کودهای نانوکلات در مقادیر کم می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - تأثیر تنش خشکی بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذور 15 ژنوتیپ پایه مادری گندم نان (Triticum aestivum L.)
        طیبه سنجری مزاج مجید امینی‌دهقی خدیجه احمدی هادی درزی رامندی
        خشکی از عمده ترین خطرات برای تولید موفق محصولات زراعی است. به منظور ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذرهای پایه مادری 15 لاین بومی گندم نان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1395 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررس أکثر
        خشکی از عمده ترین خطرات برای تولید موفق محصولات زراعی است. به منظور ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذرهای پایه مادری 15 لاین بومی گندم نان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1395 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل بذرهای تولید شده در دو سطح (بدون تنش یا آبیاری نرمال) و اعمال تنش خشکی آخر فصل (قطع آبیاری در مرحله سنبله دهی) بر گیاه مادری و 15 لاین بومی گندم نان (کشه فراهان، کوره ساوه 26، کوره ساوه 27، مال میر اهواز 66، مال میر اهواز 67، محت علیا اراک بروجرد، مشهد 7، مشهد 8، مشهد 14، مشهد 18، مشهد 22، مغان، مل آباد ساوه، ملاوی، نهاوند) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد و سرعت جوانه زنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، تعداد ریشه های فرعی، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقابل آن ها تأثیر معنی داری بر صفات مورد پژوهش داشت. بذرهای تولید شده ژنوتیپ مشهد14 در هر دو شرایط نوسان کم تری را نشان داد. این ژنوتیپ دارای بالاترین درصد و سرعت جوانه زنی، تعداد ریشه های فرعی، وزن خشک گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه بود. ژنوتیپ مشهد14 در شرایط تنش خشکی دارای بیش ترین شاخص وزنی بنیه گیاهچه بود و بیش ترین شاخص طولی بنیه گیاهچه در ژنوتیپ نهاوند مشاهده شد. با توجه به اینکه شاخص قدرت بذر در بیش تر بذور ژنوتیپ های تولید شده در شرایط تنش خشکی کاهش یافت، برای مناطق خشک و نیمه خشک نمی توان آن ها را توصیه کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - انتخاب برترین ژنوتیپ‌ها در برنج (Oryza sativa L.) با استفده از پارامتر‌های فلورسانس کلروفیل براساس شاخص‌های BLPSI و LPSI
        مهناز کاتوزی سعید نواب پور حسین صبوری علی اکبر عبادی
        به منظور انتخاب برترین افراد حاصل از آمیزش لاین های برنج (Oryza sativa L.) طارم بومی و موتانت با استفاده از ویژگی های فلورسانس کلروفیل و براساس شاخص های BLPSI و LPSI، آزمایشی با استفاده از 350 فردF2 در سال 1396 اجرا شد. والدین، نسل اول و دوم در سال زراعی 1396 در مزرعه ت أکثر
        به منظور انتخاب برترین افراد حاصل از آمیزش لاین های برنج (Oryza sativa L.) طارم بومی و موتانت با استفاده از ویژگی های فلورسانس کلروفیل و براساس شاخص های BLPSI و LPSI، آزمایشی با استفاده از 350 فردF2 در سال 1396 اجرا شد. والدین، نسل اول و دوم در سال زراعی 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس کشت شدند. خصوصیات فلورسانس کلروفیل Fo، F'o ، Fm، F'm ، F'، ETR، Fv، Fv/Fm، F'v/F'm، NPQ، qP، (Y (II، qN، qL و وزن 100 دانه، تعداد ساقه، تعداد دانه پر، تعداد دانه های پوک، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد خوشچه، قطر ساقه، طول دانه، عرض دانه، شکل دانه، وزن کاه، طول دوره رسیدگی، طول برگ پرچم، عرض برگ پرچم، نیز ثبت شدند. سرعت انتقال الکترون از طریق فتوسیستم 2، عرض برگ پرچم، فلورسانس پایه در حالت های سازگار شده به تاریکی، تعداد پنجه بارور، فلورسانس حداکثر در حالت های سازگار شده به تاریکی، تعداد خوشچه اولیه، سطح برگ پرچم، تعداد دانه پر، طول برگ پرچم، طول خوشه اصلی و وزن بوته به ترتیب بیشترین تاثیر را روی عملکرد دانه داشتند. بالاترین پاسخ به انتخاب در هر دو شاخص BLPSI و LPSI به وزنه اقتصادی نهم (وراثت پذیری) تعلق داشت. بعد از این ضریب، ضریب ششم (همبستگی) دارای بالاترین پاسخ به انتخاب بود. نتایج نشان داد که وراثت پذیری پارامتر های فلورسانس کلروفیل می توانند به طور کارایی به عنوان وزنه اقتصادی در انتخاب بهترین افراد مورد استفاده قرار گیرند. ژنوتیپ های 3، 6، 17، 24 و 30 براساس شاخص LPSI و ژنوتیپ های سه و شش براساس BLPSI به عنوان ژنوتیپ های برتر انتخاب شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - تاثیر تنش شوری بر مشخصه‌های مورفوفیزیولوژیکی برخی ژنوتیپ‌های انار
        ساره صباحی اعظم جعفری علی مومن پور مصطفی شیرمردی
        انار یکی از مهم‌ترین محصولات باغی است که در بسیاری از نقاط گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا کشت می شود. در برخی باغات انار، تنش شوری یکی از مهمترین تنش های غیر زیستی است که با کاهش بهره وری به تولید انار آسیب می رساند. این پژوهش با هدف مقایسه مشخصه های رشدی بین ژنوتیپ های ان أکثر
        انار یکی از مهم‌ترین محصولات باغی است که در بسیاری از نقاط گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا کشت می شود. در برخی باغات انار، تنش شوری یکی از مهمترین تنش های غیر زیستی است که با کاهش بهره وری به تولید انار آسیب می رساند. این پژوهش با هدف مقایسه مشخصه های رشدی بین ژنوتیپ های انتخابی شامل (1- ژنوتیپ چاه افضل، 2- وحشی بابلسر، 3- نرک لاسجرد سمنان 4- پوست سیاه یزد، 5- ملس یزدی، 6- رباب نیریز) تحت تنش شوری، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه چاه افضل شهرستان اردکان انجام شد. در طول مدت این آزمایش درختان با آب شور 5/0±9 دسی زیمنس بر متر هر 12 روز یک بار به صورت غرقابی آبیاری شدند. براساس نتایج این پژوهش و با توجه به کمترین میزان نشت یونی، بالاترین محتوای رطوبت نسبی و پتاسیم، مقدار بالای کلروفیل کل، کاروتنوئید و نسبت سطح برگ، کمترین نسبت سدیم به پتاسیم و درصد نکروزگی ژنوتیپ چاه افضل بیشترین سازگاری را نسبت به شرایط شوری داشت و پس از آن ژنوتیپ و ارقام پوست سیاه، وحشی بابلسر، نرک لاسجرد، ملس یزدی و در نهایت رباب نیریز قرار داشتند. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای بیشترین شباهت بین ژنوتیپ ها براساس پارامترهای ذکر شده در بالا بین ژنوتیپ نرک لاسجرد و ملس یزدی بود. بالاترین تفاوت بین ژنوتیپ چاه افضل با سایر ژنوتیپ ها مشاهده شد که این امر تفاوت معنی دار برتری ژنوتیپ چاه افضل نسبت به سایر ژنوتیپ ها در بررسی مجموع صفات را نشان می دهد. در مجموع با توجه به سازگاری و رشد مناسب این ژنوتیپ ها در شرایط شور پیشنهاد می گردد به عنوان پایه مورد استفاده قرار گیرند و ارقام ملس یزدی و رباب نیریز که در شرایط شور نیز تولید گل و میوه داشتند روی آن‌ها پیوند زده شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - بررسی اثرات اندازه بذر و مصرف گوگرد بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه ژنوتیپ گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت شرایط شوری
        رامین کازرانی حسین عجم نوروزی عباسعلی نوری نیا
        این تحقیق به منظور بررسی اثرات اندازه بذر و مصرف گوگرد بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت شوری خاک، طی سال زراعی 85-1384 در ایستگاه تحقیقات شوری انبارالوم واقع در 35 کیلومتری شمال شهرگرگان انجام شد. آزمایش در خاکی با بافت رسی ل أکثر
        این تحقیق به منظور بررسی اثرات اندازه بذر و مصرف گوگرد بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت شوری خاک، طی سال زراعی 85-1384 در ایستگاه تحقیقات شوری انبارالوم واقع در 35 کیلومتری شمال شهرگرگان انجام شد. آزمایش در خاکی با بافت رسی لومی با 2/8pH و2/9EC دسی زیمنس برمتردر چهار تکرار اجرا گردید. در این آزمایش اثرات سه عامل؛ میزان مصرف گوگرد، اندازه بذر و ژنوتیپ بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم با استفاده از طرح اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. کرتهای اصلی مقادیر مختلف مصرف گوگرد در سه سطح صفر، 500 و 1000کیلوگرم در هکتار و کرتهای فرعی اندازه بذر در دو سطح ریز و درشت (که درصد تفاوت هزاردانه آنها بین 22 تا 23 درصد بود) و سه ژنوتیپ گندم زاگرس، دسکونسیدو-7 و کوهدشت به صورت فاکتوریل مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که بین فاکتورهای مختلف (مقادیر گوگرد، اندازه بذر و ارقام گندم) از نظر عملکرد دانه، تعداد ساقه‌های بارور در مترمربع، تعداد دانه درهرسنبله، وزن یک دانه، شاخص برداشت سنبله، شاخص برداشت گیاه، وزن سنبله و تعداد سنبلچه در هر سنبله اختلاف معنی داری وجود داشت. همچنین مقایسات میانگین نشان داد که استفاده از 1000 کیلوگرم در هکتار گوگرد نسبت به سایر سطوح گوگرد عملکرد و اجزای عملکرد را به طور معنی داری افزایش داد. بعلاوه بذور درشت نسبت به بذور ریز دارای اختلاف معنی داری در عملکرد دانه و اجزای عملکرد بودند. در این مطالعه رقم کوهدشت نسبت به ارقام دیگر عملکرد و اجزای عملکرد بیشتری داشت. بعلاوه در این تحقیق مشخص گردید ترکیب تیماری گوگرد 1000 کیلوگرم در هکتار × بذور درشت × رقم گندم کوهدشت بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد را تولید می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - بررسى تاثیر تنش شوری بر میزان فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، محتوای سدیم و کلر برگ در هفت ژنوتیپ پنبه ((Gossypium hirsutum L.
        سید جلال میرقاسمی معصومه شابدین محمد علی رضائی عمران عالیشاه
        به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری خاک بر خصوصیات فیزیولوژیک گیاه پنبه (Gossypium hirsutum L.)و مشخص نمودن ژنوتیپ‌هاى متحمل، آزمایشی در شرایط گلدانی به شکل آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ‌هاى مورد بررسی شامل: Coker&ti أکثر
        به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری خاک بر خصوصیات فیزیولوژیک گیاه پنبه (Gossypium hirsutum L.)و مشخص نمودن ژنوتیپ‌هاى متحمل، آزمایشی در شرایط گلدانی به شکل آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ‌هاى مورد بررسی شامل: Coker×349، Opal، Bol 539، N200، Acala sj2×seland، Sahel، Sepid و شوری (NaCl)، به‌عنوان فاکتور دوم با دو سطح، غیر شور (6/0 دسی زیمنس بر متر) و شور (5/16 دسی‌زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد اثر شوری برمیزان سدیم، کلر، فعالیت کاتالازو پراکسیداز و پلی‌فنل اکسیداز برگ معنی‌دار بود. همچنین مطابق با داده‌های بدست آمده با افزایش شوری فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان‌ در برگ افزایش یافت. با توجه به صفات مورد بررسی به نظر می‌رسد ژنوتیپ‌های Acala sj2 ×Seland و Sepidاز مقاومت بیشتری نسبت به شوری برخوردار بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - بررسی مقایسه‌ای پروتئین‌های بذر 10 ژنوتیپ بادام زراعی (Amygdalus dulcis (L.) Miller) و 2 گونه بادام خودروی (A. scoparia Spach و A. lycioides Spach) در استان اصفهان
        مهدی یوسفی
        روابط بین 10 ژنوتیپ زراعی بادام (Amygdalus dulcis (L.) Miller) (ژنوتیپ‌های محب علی، صفری، یارالهی، مامایی، ربیع، کبابی، تاجری، حاج میرزایی، تلخه و آذر) و 2 گونه بادام خودروی (گونه‌های Amygdalus lycioides var. horida و A. scoparia) از استان اصفهان، از طریق آنالیز پروتئین أکثر
        روابط بین 10 ژنوتیپ زراعی بادام (Amygdalus dulcis (L.) Miller) (ژنوتیپ‌های محب علی، صفری، یارالهی، مامایی، ربیع، کبابی، تاجری، حاج میرزایی، تلخه و آذر) و 2 گونه بادام خودروی (گونه‌های Amygdalus lycioides var. horida و A. scoparia) از استان اصفهان، از طریق آنالیز پروتئین‌های ذخیره‌ای دانة آنها بررسی شد. در مجموع 18 باند پروتئینی مشاهده شد که برخی از آنها در بین تمام گونه‌ها و ژنوتیپ‌های بادام مشتـرک بودند. برخی از این باندها فقط در یک گونه یا یک ژنوتیپ زراعی وجود داشتند، در حالی که تعدادی دیگر از آنها تنها در ژنوتیپ‌های زراعی مشاهده شدند و گونه‌های خودروی فاقد آنها بودند. داده‌های حاصله از طریق آنالیز خوشه‌ای با روش UPGMA و ضریب فاصله اقلیدسی و نیز از طریق آنالیز مؤلفه‌های اصلی (PCA) بررسی شدند. نتایج نشان داد که برخی از این ژنوتیپ‌های محلی از لحاظ الگوی الکتروفورزی پروتئین‌های ذخیره‌ای بذر بسیار بهم شبیهند. از جمله روابط نزدیکی بین ژنوتیپ‌های صفری، یارالهی و مامایی و نیز بین ژنوتیپ‌های تاجری، حاج میرزایی و کبابی مشاهده شد. بین گونه‌های خودروی و ژنوتیپ‌های زراعی نیز الگوی پروتئینی متفاوتی مشاهده گردید. در این پژوهش نقش پروتئین‌های ذخیره‌ای دانه در نشان دادن تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های بادام مورد بحث قرار گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - بررسی اثر شوری بر برخی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیک 12 ژنوتیپ گیاه پنبه (Gossypium hirsutum L.)
        قربانعلی روشنی سید جلال میر قاسمی
        به منظور بررسی تاثیر شوری خاک بر برخی از ارقام گیاه پنبه و مشخص نمودن ارقام متحمل در استان گلستان (در ایستگاه تحقیقات انبارالعلوم) طی دو سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. دوازده ژنوتیپ مورد بررسی شامل: ساحل، أکثر
        به منظور بررسی تاثیر شوری خاک بر برخی از ارقام گیاه پنبه و مشخص نمودن ارقام متحمل در استان گلستان (در ایستگاه تحقیقات انبارالعلوم) طی دو سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. دوازده ژنوتیپ مورد بررسی شامل: ساحل، گلستان، چکوروبا، سیلند، تابلادیلا، اوپال، ۴۳۲۰۰، سپید، سوپراکرا،Q28 ، HAR و شیرپان ۵۳۹ و شوری (NaCl) با هدایت‌الکتریکی ۱۶/۵ دسی‌زیمنس بر متر بود که درآن صفاتی نظیر درصد جوانه‌‌زنی، ارتفاع بوته، سطح برگ، کلروفیل، عملکرد زودرسی، تعداد و وزن قوزه نیز اندازه‌گیری شد. نتایج دو ساله از تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر شوری بر درصد جوانه‌زنی، ارتفاع بوته، وزن غوزه، عملکرد، زودرسی، تعداد غوزه و کلروفیل معنی‌دار بود. بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بیشترین عملکرد مربوط به رقم گلستان با ۲۶۲۴ کیلوگرم در هکتار وش بود. این ژنوتیبپ با ۳۵ درصد زودرسی بر ژنوتیپ‌های دیگر برتری داشت. ژنوتیپ Q 28 با ۱۳۱۰ گیلو گرم در هکتار نیز کمترین عملکرد وش را داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - بررسی اثرات شوری بر روی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک ده ژنوتیپ جوی لخت در شرایط گلخانه
        حسین عجم نوروزی محمدرضا داداشی
        تنش شوری در بسیاری از نقاط جهان خطر جدی برای رشد گیاهان و تولید محصولات زراعی به شمارمی رود.شوری در مقایسه با سایر تنش ها رشد گیاهان را در مقیاس وسیع تری محدود می‌کند. به همین منظور امکان استفاده از تنوع ارقام برای گزینش صفات مطلوب در شرایط تنش وجود دارد. در این راستا ب أکثر
        تنش شوری در بسیاری از نقاط جهان خطر جدی برای رشد گیاهان و تولید محصولات زراعی به شمارمی رود.شوری در مقایسه با سایر تنش ها رشد گیاهان را در مقیاس وسیع تری محدود می‌کند. به همین منظور امکان استفاده از تنوع ارقام برای گزینش صفات مطلوب در شرایط تنش وجود دارد. در این راستا به منظور شناسایی شاخص‌های گزینشی در گیاه جو بدون پوشینه تحقیق تحت شرایط تنش شوری در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی گلستان انجام شد. در این آزمایش ژنوتیپ‌های مورد بررسی در آبان ماه 1384 در قالب یک طرح بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با 4 تکرار در یک کرت بزرگ بتونی (به طول 5 و عرض 4 و عمق 80/1 متر که با خاک معمولی مزرعه پر شده بود) کشت شد. در هر تکرار، با فاصله 30 سانتیمتر بذور هر ژنوتیپ به صورت مجزا در یک خط 5/1 متری کشت گردید. کلیه عملیات داشت به صورت معمول انجام و صفات مورد نظر یادداشت برداری شد. جهت اعمال تنش شوری از زمان کاشت تا برداشت آبیاری مزرعه با آب شور با غلظت 160 میلی مولار NaCl انجام گرفت. محصول در اواخر اردیبهشت 85 برداشت شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که از نظر محتوای نسبی آب (RWC)، ارتفاع بوته، تعداد پنجه در بوته، تعداد پنجه‌های بارور در بوته، طول سنبله و تعداد دانه در شرایط تنش شوری بین ژنوتیپ‌های مختلف جو بدون پوشینه تفاوت معنی داری وجود داشته است. شوری کاهش بسیار زیادی را در عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ ایجاد نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - اثرات آبیاری تکمیلی بر عملکرد و اجزاء عملکرد ژنوتیپ‌های گندم نان در گرگان
        ولی ارازی سید محمد جواد میرهادی مهدی کلاته عربی محمد اسماعیل اسدی
        عملکرد و اجزاء عملکرد بیست ژنوتیپ گندم نان در شرایط دوبار آبیاری در مراحل گلدهی و پر شدن دانه و عدم آبیاری در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان، در سال زراعی 86-1385 بررسی و مقایسه شد. دو طرح جداگانه، هردو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. پس از اعمال أکثر
        عملکرد و اجزاء عملکرد بیست ژنوتیپ گندم نان در شرایط دوبار آبیاری در مراحل گلدهی و پر شدن دانه و عدم آبیاری در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان، در سال زراعی 86-1385 بررسی و مقایسه شد. دو طرح جداگانه، هردو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. پس از اعمال تیمارهای آبیاری و عدم آبیاری بر 20 ژنوتیپ گندم نان تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه، تعداد سنبله در واحد سطح و عملکرد دانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس ساده نشان داد که بین ژنوتیپها درهر یک از شرایط آبیاری تکمیلی و عدم آبیاری از نظر عملکرد دانه و سایرصفات مورد مطالعه تفاوت آماری معنی‌دار در سطح 1 درصد وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب دو محیط آبیاری تکمیلی و عدم آبیاری نیز نشان داد که تعدادی از صفات یاد شده تفاوت معنی‌داری در سطح 1 درصد نشان می‌دهند. به علت بارندگی‌های با پراکنش مناسب در طول دوره زندگی گیاه زراعی که به استناد آمار هواشناسی 350 میلی متر از آذر ماه 1385 تا خرداد 1386 بوده است، محیط عدم آبیاری، بارندگی منظم و مناسبی را دریافت نمود که عملکرد آن را به طور قابل ملاحظه ای بالا برد. محیط آبیاری تکمیلی علاوه بر دریافت آّب باران، آبیاری تکمیلی نیز شد. نتایج بدست آمده نشان داد که آبیاری تکمیلی در چنین شرایطی بدلیل ایجاد سله عمیق در خاک محیط ریشه و شستشوی مواد غذایی خاک، نه تنها سبب افزایش عملکرد نشد، بلکه بعنوان یک عامل محدود کننده عملکرد ژنوتیپها نیز عمل کرد. در شرایط آبیاری تکمیلی و عدم آبیاری، عملکرد دانه با تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزاردانه، همبستگی مثبت و معنی‌دار نشان داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - بررسی روابط ژنتیکی برخی ارقام و تیپ‌های طبیعی ناشناخته مرکبات شمال ایران با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR
        بابک باباخانی یلدا نقاشی
        شناخت تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی در مرکبات برای برنامه ‌ریزی و کاربرد برنامه‌های اصلاحی، حفظ تنوع‌زیستی، ثبت ارقام جدید و انجام مطالعات مولکولی لازم است. در این پژوهش، تنوع ‌ژنتیکی 29 رقم مرکبات شامل ارقام پرتقال، نارنگی، نارنج، پوملو و تیپ های طبیعی با استفاده از نش أکثر
        شناخت تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی در مرکبات برای برنامه ‌ریزی و کاربرد برنامه‌های اصلاحی، حفظ تنوع‌زیستی، ثبت ارقام جدید و انجام مطالعات مولکولی لازم است. در این پژوهش، تنوع ‌ژنتیکی 29 رقم مرکبات شامل ارقام پرتقال، نارنگی، نارنج، پوملو و تیپ های طبیعی با استفاده از نشانگرهای ISSR مورد ارزیابی قرار گرفتند. از مجموع 97 باند امتیازدهی شده برای نشانگر ISSR، تعداد 78 باند، معادل 22/80 درصد باندها چندشکل بودند. بیشترین و کمترین درصد چندشکلی به‌ترتیب آغازگرهای ISSR-8با 90 درصد و ISSR-5 با 73 درصد باند چندشکل نشان دادند. متوسط مقدار PIC در این آزمون 18/0 بود که بیشترین مقدار PIC متعلق به آغازگرهای ISSR-6 و ISSR-8 با 27/0 و کمترین میزان متعلق به آغازگر ISSR-1 با 12/0 بود. دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه‌ای به‌ روش UPGMA با ضریب تشابه تطابق ساده، ارقام مورد بررسی را به پنج گروه اصلی طبقه بندی کرد. پوملو مجزا از سایر ژنوتیپ ها در خوشه ای مجزا قرار داشت. نارنگی انشو سوجی یاما در یک گروه طبقه بندی و مجزا از نارنگی کلمانتین قرار گرفته است. همه ژنوتیپ های پرتقال رقم های سیاورز 1، سیاورز 2، سیاورز 3، سیاورز 4، تیپ های طبیعی ناشناخته، پرتقال پارسون براون و واشنگتن ناول در یک گروه قرار داشتند که قرابت بالایی به هم دیگر نشان دادند. نشانگر ملکولی استفاده شده می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره سطح چندشکلی و تنوع مرکبات را فراهم کنند، که نشان‌دهنده کاربرد آن در شناسایی ژرم پلاسم مرکبات می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - بررسی تنوع ژنوتیپ‌های مختلف گیاه دارویی Camellia sinensis L. با استفاده از خصوصیات اکوفیتوشیمیایی در رویشگاه‌های مختلف استان گیلان
        سمیرا منتهایی درگاه محمد باقر رضایی مرضیه قنبری جهرمی سپیده کلاته جاری شاهین جهانگیرزاده خیاوی
        گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتن أکثر
        گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتند. صفاتی مثل وزن تر و خشک، میزان کلروفیل a، b و کل، میزان کافئین، پلی فنول، درصد خاکستر کل و خاکستر محلول و نامحلول در آب اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد بین اکوتیپ های چای برای همه صفات نشان داد. مقایسه میانگین اکوتیپ ها نشان داد که بیشترین میزان وزن خشک و تر برگ را اکوتیپ سیاهکل (کد 11) به خود اختصاص داد. اکوتیپ سیاهکل (کد 13) بالاترین درصد کافئین (63/7 درصد) و اکوتیپ لاهیجان (کد 21) پایین ترین درصد کافئین را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان کلروفیل a و کلروفیل کل در اکوتیپ سیاهکل (کد 18) و بیشترین میزان کلروفیل b در اکوتیپ لاهیجان (کد 30) مشاهده شد. بیشترین درصد پلی فنول (45/9درصد) در اکوتیپ سیاهکل (کد 16) و کمترین درصد پلی فنول (1/3 درصد) در اکوتیپ لاهیجان (کد 21) بدست آمد. بیشترین درصد خاکستر کل، خاکستر محلول و غیرمحلول در آب را هم به ترتیب اکوتیپ های سیاهکل (کد 18)، سیاهکل (کد 12) و لاهیجان (کد 21) نشان دادند. به طور کلی اکوتیپ های مربوط به منطقه سیاهکل (کدهای 11، 13، 16 و 18) می توانند در برنامه ریزی پروژه های اصلاحی و تصمیم گیری برای انتخاب والدین مناسب در دورگه گیری برای افزایش عملکرد چای و افزایش صفات فیتوشیمیایی مورد استفاده قرار گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - بررسی و مقایسه اثر زمان استخراج بر کمیت وکیفیت مواد موثره اسانس چهار ژنوتیپ مختلف گیاه Rosa damascene Mill.
        مهدی میرزا مهردخت نجف پور نوایی
        در این تحقیق به‌منظور بررسی اثر زمان استخراج بر کمیت و کیفیت ترکیب‌های معطر گل محمدیRosa damascene Mill. گلبرگ‌های 4 ژنوتیپ متعلق به تهران، کاشان، ایلام و سمنان کاشته شده در مزرعه تحقیقاتی گل محمدی در مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در سال 1391 جمع‌آوری گردید. اسانس‌ أکثر
        در این تحقیق به‌منظور بررسی اثر زمان استخراج بر کمیت و کیفیت ترکیب‌های معطر گل محمدیRosa damascene Mill. گلبرگ‌های 4 ژنوتیپ متعلق به تهران، کاشان، ایلام و سمنان کاشته شده در مزرعه تحقیقاتی گل محمدی در مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در سال 1391 جمع‌آوری گردید. اسانس‌گیری از نمونه‌ها به‌وسیله روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) به‌مدت 30 تا 150 دقیقه، بازده اسانس در زمان‌های مختلف محاسبه و آنالیز مواد موثره با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی کمی و کیفی قرار گرفت، نتایج نشان داد که با توجه به بالا بودن درصد ترکیب‌های مشترک سیترونلول، ژرانیول در ژنوتیپ‌های مختلف به ویژه در ژنوتیپ سمنان که به‌ترتیب با مقادیر 59 و 8/25 درصد از بیشترین مقدار خود برخوردار بودند، دارای زمان مناسب برای استخراج اسانس گل‌محمدی 90 دقیقه می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - ارزیابی و مقایسه محتوای فنل، فلاونوئیدکل و عملکرد آنتی اکسیدانی برگ و میوه در 14 ژنوتیپ مختلف گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در جنوب ایران
        بهمن فاضلی نسب علیرضا سیروس مهر ناصر میرزایی مراد سلیمانی
        استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار أکثر
        استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار بود. در این تحقیق 14 ژنوتیپ بومی گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در سال 1395 از مناطق جنوب کشور شامل جیرفت، رودان، میناب و جاسک جمع‌آوری گردید. میزان فنل و فلاونویید کل بر اساس روش‌های اسپکتروفوتومتری و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره‌‌ها با استفاده از روش DPPH ارزیابی گردید نتایج حاصل از تجزیه داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان از بیشترین میزان فنل کل (417/20 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) و فلاونوئیدکل (119/52 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) برخوردار بود. نتایج حاصل از ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال‌های آزاد عصاره هیدرو الکلی برگ و میوه به‌صورت مجموع نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان و سپس ژنوتیپ‌‌های گیاه کنار در شهر تالار به ترتیب با میزان 086/83 و 064/82 میکروگرم در میلی‌لیتر ژنوتیپ‌‌های برتر بودند. در کل عصاره هیدروالکلی برگ ژنوتیپ‌‌های کنار نسبت به میوه از خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر و ژنوتیپ کنار منطقه رودان و سپس ژنوتیپ کنار منطقه تالار، ژنوتیپ‌‌های برتر از لحاظ خواص آنتی اکسیدانی بودند. با توجه به میزان بالای خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه کنار و همچنین به‌دلیل خطرات سرطان‌زایی آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی و سنتز شده، پیشنهاد می‌گردد فرآورده‌های گیاه کنار مخصوصاً کنارهای رودان و تالار به‌عنوان جایگزینی مناسب بجای مواد نگه‌دارنده و همچنین می‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد. استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار بود. در این تحقیق 14 ژنوتیپ بومی گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در سال 1395 از مناطق جنوب کشور شامل جیرفت، رودان، میناب و جاسک جمع‌آوری گردید. میزان فنل و فلاونویید کل بر اساس روش‌های اسپکتروفوتومتری و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره‌‌ها با استفاده از روش DPPH ارزیابی گردید نتایج حاصل از تجزیه داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان از بیشترین میزان فنل کل (417/20 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) و فلاونوئیدکل (119/52 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) برخوردار بود. نتایج حاصل از ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال‌های آزاد عصاره هیدرو الکلی برگ و میوه به‌صورت مجموع نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان و سپس ژنوتیپ‌‌های گیاه کنار در شهر تالار به ترتیب با میزان 086/83 و 064/82 میکروگرم در میلی‌لیتر ژنوتیپ‌‌های برتر بودند. در کل عصاره هیدروالکلی برگ ژنوتیپ‌‌های کنار نسبت به میوه از خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر و ژنوتیپ کنار منطقه رودان و سپس ژنوتیپ کنار منطقه تالار، ژنوتیپ‌‌های برتر از لحاظ خواص آنتی اکسیدانی بودند. با توجه به میزان بالای خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه کنار و همچنین به‌دلیل خطرات سرطان‌زایی آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی و سنتز شده، پیشنهاد می‌گردد فرآورده‌های گیاه کنار مخصوصاً کنارهای رودان و تالار به‌عنوان جایگزینی مناسب بجای مواد نگه‌دارنده و همچنین می‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - بررسی فیتوشیمیایی و آنتیاکسیدانی برخی ژنوتیپهای میوه گیاه Morus alba L. Var. nigra در استان‌های آذربایجان غربی و شرقی
        سکینه مرادخانی
        توت سیاه با نام علمی (Morus alba L. Var. Nigra) به دلیل تولید متابولیتهای ثانوی دارویی دارای عملکرد آنتی اکسیدانی می باشد. در پژوهش حاضر میوه چهار ژنوتیپ‌ توت سیاه از دو استان آذربایجان غربی و شرقی در اواسط تیرماه ماه سال 1398 برداشت و صفات فیتوشیمیایی آنها مورد بررسی أکثر
        توت سیاه با نام علمی (Morus alba L. Var. Nigra) به دلیل تولید متابولیتهای ثانوی دارویی دارای عملکرد آنتی اکسیدانی می باشد. در پژوهش حاضر میوه چهار ژنوتیپ‌ توت سیاه از دو استان آذربایجان غربی و شرقی در اواسط تیرماه ماه سال 1398 برداشت و صفات فیتوشیمیایی آنها مورد بررسی قرار گرفت. شاخص‌های فیتوشیمیایی بر‌‌اساس محتوای فنل کل (روش فولین سیکاتیو)، آنتوسیانین کل (روش اختلاف جذب در pH‌‌‌های مختلف) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH) ارزیابی شدند و برای جداسازی شناسایی و تعیین مقدار کمی اسیدهای فنلی و قندها از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) استفاده شد. تجزیه داده‌ها با آزمون چند دامنه دانکن در سطح احتمال یک درصد انجام شد. با توجه به نتایج تجزیه واریانس صفات اندازه گیری شده در سطح یک درصد معنی دار بودند و تنوع بالایی در بین صفات اندازه گیری شده مشاهده شد. بیشترین میزان آنتی اکسیدان بر اساس روش DPPH، 78/04 درصد، آنتوسیانین کل 6/24 میلی‌گرم بر میلی لیتر و فنل کل 925/98 میلی‌گرم در 100 گرم وزن تر معادل گالیک اسید بود. در پژوهش حاضر با استفاده از دستگاه (HPLC) نه ترکیب پلیفنلی در عصاره میوه شناسایی شد ترکیبات اصلی شامل کلروژنیک اسید (60/067)، کوماریکاسید (8/807) و کافئیک اسید (3/657) میکروگرم برگرم بودند، همچنین در عصاره ها سینامیک اسید (0/355)، رزماریک اسید (0/055)، گالیک اسید (2/59)، روتین (0/833)، آپیژنین (2/700)، کوئرسیتین (1/861) میکروگرم برگرم شناسایی شد و همچنین دو قند محلول فروکتوز (5/84) و گلوکز (6/31) گرم در صدگرم وزن تر گزارش گردید، نتایج نشان داد که در تمامی ژنوتیپ‌ ها میزان قند گلوکز بیشتر از فروکتوز بود. ژنوتیپ‌ اول با داشتن بیشترین میزان ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، فروکتوز، فنل کل ،کافئیک اسید، کلروژنیک اسید، کوئرسیتین و آپاژنین به عنوان نژاد برتر معرفی گردید، یافته‌های حاضر برای درک تنوع و تلاش برای انتخاب توت‌هایی برای اصلاح نژاد و همچنین برای صنایع غذایی در انتخاب ارقام با خواص غذایی بالا مفید هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - جداسازی و شناسایی خصوصیات باکتری های همزیست- بیماریزا جدا شده از گیاه شبدر ایرانی
        نازنین موذن پور منیر دودی لادن رحیم زاده ترابی محمد حسین پزنده
        بیماری‌های گیاهی چه به صورت همه‌گیری‌های نامنظم و چه آسیب‌های منظم اثرات مخربی بر گیاهان و عملکرد آنها می‌گذارند. باکتری هایی نظیر اروینیا، پکتوباکتریوم و کلبسیلا دارای محدوده میزبانی بسیار گسترده ای بوده و می توانند برای تعداد زیادی از گیاهان زینتی و زراعی نقش بیماریزا أکثر
        بیماری‌های گیاهی چه به صورت همه‌گیری‌های نامنظم و چه آسیب‌های منظم اثرات مخربی بر گیاهان و عملکرد آنها می‌گذارند. باکتری هایی نظیر اروینیا، پکتوباکتریوم و کلبسیلا دارای محدوده میزبانی بسیار گسترده ای بوده و می توانند برای تعداد زیادی از گیاهان زینتی و زراعی نقش بیماریزایی داشته باشند یا حتی یک رابطه بیماریزای همزیستی با گیاه برقرار کنند. این دسته باکتریهای مولد انواع بیماری های گیاهی قادرند بر روی غده های بذری و جامعه میکروبی خاک اثر بگذارند. این مطالعه با هدف بررسی و تحلیل مولکولی پاتوژن های همزیست خاص مرتبط با گیاه شبدر ایرانی از منطقه شهرضا در بخش جنوبی اصفهان انجام شد. در این تحقیق، نمونه‌های گیاه شبدر ایرانیTrifolium resupinatum که دارای ساختار ریشه‌های گره‌دار بودند، ابتدا جداسازی و سپس جهت غربالگری از نقاط مختلف منطقه جنوب اصفهان (شهرضا) جمع آوری و به آزمایشگاه تحقیقاتی واحد فلاورجان منتقل شدند. از محیط کشت مخمر مانیتول آگار برای شناسایی اولیه ایزوله ها استفاده شد. پس از آن نمونه‌های باکتریایی با استفاده از تستهای مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی (روش کلنی-PCR) مورد شناسایی قرار گرفتند. یافته های این مطالعه ویژگی های مولکولی سه گونه مجزا به نام های اروینیا کریزانتمی، پکتوباکتریوم کاروتووروم و کلبسیلا اکسی توکا را مشخص کرد. نتایج نشان داد که دو گونه اول یک رابطه بیماریزای همزیستی با گیاه شبدر ایرانی T. resupinatum نشان دادند، در حالی که گونه دوم تهدیدی برای سلامت انسان به عنوان یک پاتوژن بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - تأثیر تنش خشکی بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذور 15 ژنوتیپ پایه مادری گندم نان (Triticum aestivum L.)
        طیبه سنجری مزاج مجید امینی‌دهقی خدیجه احمدی هادی درزی رامندی
        خشکی از عمده ترین خطرات برای تولید موفق محصولات زراعی است. به منظور ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذرهای پایه مادری 15 لاین بومی گندم نان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1395 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررس أکثر
        خشکی از عمده ترین خطرات برای تولید موفق محصولات زراعی است. به منظور ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذرهای پایه مادری 15 لاین بومی گندم نان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1395 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل بذرهای تولید شده در دو سطح (بدون تنش یا آبیاری نرمال) و اعمال تنش خشکی آخر فصل (قطع آبیاری در مرحله سنبله دهی) بر گیاه مادری و 15 لاین بومی گندم نان (کشه فراهان، کوره ساوه 26، کوره ساوه 27، مال میر اهواز 66، مال میر اهواز 67، محت علیا اراک بروجرد، مشهد 7، مشهد 8، مشهد 14، مشهد 18، مشهد 22، مغان، مل آباد ساوه، ملاوی، نهاوند) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد و سرعت جوانه زنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، تعداد ریشه های فرعی، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقابل آن ها تأثیر معنی داری بر صفات مورد پژوهش داشت. بذرهای تولید شده ژنوتیپ مشهد14 در هر دو شرایط نوسان کم تری را نشان داد. این ژنوتیپ دارای بالاترین درصد و سرعت جوانه زنی، تعداد ریشه های فرعی، وزن خشک گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه بود. ژنوتیپ مشهد14 در شرایط تنش خشکی دارای بیش ترین شاخص وزنی بنیه گیاهچه بود و بیش ترین شاخص طولی بنیه گیاهچه در ژنوتیپ نهاوند مشاهده شد. با توجه به اینکه شاخص قدرت بذر در بیش تر بذور ژنوتیپ های تولید شده در شرایط تنش خشکی کاهش یافت، برای مناطق خشک و نیمه خشک نمی توان آن ها را توصیه کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - Calpastatin Gene Polymorphism in Raini and Tali Goat in the Kerman Province
        و. بهرام‌پور ا. محمدی
        Restriction fragment length polymorphisms (RFLP) have been identified at the goat. The objective of the present study was to determine polymorphisms of calpastatin locus in Raini and Tali goats of the goats in Kerman Province, improving meat quality traits superior meat أکثر
        Restriction fragment length polymorphisms (RFLP) have been identified at the goat. The objective of the present study was to determine polymorphisms of calpastatin locus in Raini and Tali goats of the goats in Kerman Province, improving meat quality traits superior meat quality by selection. Calpastatin gene effect on quality and tenderness meat, to identify different genotype of this gene was randomly selected 150 Tali and 150 Raini goats, and blood samples were collected from total of animals using ethylenediaminetetraacetic acid (EDTA) tubes. DNA was extracted from blood according to DNA preparation kit to determine the genetic relationship among studied goat animals. Amplification was performed using polymerase chain reaction (PCR). Two alleles (A and B) and three genotypes, (AA, BB and AB) were observed. The frequencies of the observed genotypes for Tali and raini were 38.4, 9.6, 52 and 17, 71, 12 for AA, BB and AB, respectively. And allele frequencies were 0.47, 0.53 and 0.12, 0.88 for A and B, in Tali and Raini goats respectively. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - Morphometric Traits and Correlation between Body Weight and Body Size Traits in Isa Brown and IlorinEcotype Chickens
        T.R. Fayeye J.K. Hagan A.R. Obadare
        Data collected in 2012 on 400 chickens were subjected to two-way analyses of variance to estimatebody weight, morphometric traits as well as the correlationbetween body weight and morphometric traitsin Isa Brown and Ilorin ecotypechickens. The studied morphometric trait أکثر
        Data collected in 2012 on 400 chickens were subjected to two-way analyses of variance to estimatebody weight, morphometric traits as well as the correlationbetween body weight and morphometric traitsin Isa Brown and Ilorin ecotypechickens. The studied morphometric traits were comb length, beak length,head length, neck length, body length, wing length, shank length, thigh length, toe length, breast length, and breast breadth. The results showed that genotype, sex and genotype × sex interaction significantly (P<0.05) affect body weight and morphometric trait measurements. Isa Brown chicken had a significantly higher (P<0.05) matured body weight than Ilorin ecotype birds. Isa Brown birdshadhigher (P<0.05) morphometric traitsthan Ilorin ecotype birds except for toe length. Male birdshad higher body weight (P<0.05) and were also higher in most of the morphometric trait measurements than female birds.Interactionsbetween genotype and sex weresignificant (P<0.05) for body weight and morphometric traits,except for breast length and breast breadth. Morphometric traits measured inyoung birds were significantly (P<0.05) correlated with body weight (0.68-0.95) except for wing lengthin Isa Brown and breast length in Ilorin ecotype chicken. Correlations between body weight and morphometric traits in adult Isa Brown birds were higher (0.27-0.95) than correlations between body weight and morphometric traits in Ilorin ecotype chicken (0.02-0.91). A significant negative correlation was obtained between body weight and beak length (-0.72) in Isa Brown and between body weight and wing length (-0.35) in Ilorin ecotype chicken. Morphometric traits measured on male birds were more highly correlated with body weight (0.68-0.95) than in female chickens,except for breast breadth. The present study showed that the two genotypes could be adequately characterised using morphometric indices. The study further revealed that morphometric indices like body length and comb length can be adequately usedto predict body weight of birds in the two genotypes.However, the negative correlation obtained between body weight and wing length in Ilorin ecotype chicken requiresfurther investigation to determine its basis for chicken adaptation. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - Association between Insulin–Like Growth Factor I Polymorphism and Early Growth Traits in Iranian Zandi Sheep, Found Polymerase Chain Reaction Restriction Fragment Length Polymorphism (PCR-RFLP)
        ف. نظری ع. نوشری ب. همتی
        Early growth traits in sheep are economically important. Breeding for these traits has been shown to be problematic using quantitative genetic methods, particularly in native sheep herds. Molecular genetics is useful for sheep breeding. The gene for insulin-like growth أکثر
        Early growth traits in sheep are economically important. Breeding for these traits has been shown to be problematic using quantitative genetic methods, particularly in native sheep herds. Molecular genetics is useful for sheep breeding. The gene for insulin-like growth factor 1 (IGF1) is one of the important candidate genes known for ovine early growth traits. The aim of this study was to investigate IGF1 polymorphism in exon 1 and its association with some early growth traits in Iranian Zandi sheep. For this purpose, 120 male and female lambs were selected randomly at up to 5 months old and blood samples were taken individually. Also, phenotypic records were collected from related farms. Genomic DNA was extracted by a salting-out method. A 265 bp region in exon 1 of IGF1 was amplified by polymerase chain reaction (PCR), then genotyped using the restriction endonuclease HaeII. Two alleles, here called A and B, were found. Examination using PopGene32 showed allele frequencies of 0.47 A and 0.53 B. Genotype % frequencies were 28.33 AA, 37.50 AB and 34.17 BB. Chi-squared and G-squared tests showed that the population was not at Hardy-Weinberg equilibrium (P<0.01). An association study in SAS 9.2 found no significant effect of IGF1 genotype on any of these early growth traits: birth weight, average daily gain up to age five months and weight at age five months. However the AA genotype was linked to the highest values of birth weight. IGF1 polymorphism should be investigated as a molecular marker along with other polygene effects for growth traits in native sheep breeding programs. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - Evaluation of Genetic Diversity of Some Damask Rose (<i>Rosa damascena</i> Mill.) Genotypes of Kurdistan Province Using Morphological Traits
        Fardin Nasri Arsalan Fadakar Bayzid Yousefi Bahman Zahedi
        This study was conducted to assessthegenetic variety of 12 damask rosegenotypes of Kurdistan using morphological traits in Zaleh Research Farm affiliated to Kurdistan Province Agriculture Research Center. The experiment was carried out as a randomized complete block des أکثر
        This study was conducted to assessthegenetic variety of 12 damask rosegenotypes of Kurdistan using morphological traits in Zaleh Research Farm affiliated to Kurdistan Province Agriculture Research Center. The experiment was carried out as a randomized complete block design with three replications and each replication included three stocks in each genotype. Results of analysis of variance showed significant differences among the studied genotypes at the probability level of 1%. Results of mean comparison showed a wide variety for studied traits in different genotypes. Relationship between traits showed that the number of flowers, plant height, average width, average length, average number of leaves, mean flower diameter, and petal to flower weight ratio per stem had positive and significant correlation at 1% probability level. Based on cluster analysis, 12 genotypes of damask rose were divided into four distinct groups according to different traits. Thus, according the results, genotypes Kurdistan 3 and Kurdistan 2 can be introduced as superior genotypes. Kurdistan 3 had high yield in flower per hectare and the number of flowers in per bush, and Kurdistan 2 had the highest flower diameter. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - ارزیابی سازگاری و مقایسه عملکرد ژنوتیپ‌های بومی برنج (.Oryza sativa L) به شرایط آب و هوایی مازندران
        محمدرضا جعفری تلوباغی مرتضی سام دلیری پوریا مظلوم ولی الله رامئه مرتضی مبلغی
        به منظور بررسی سازگاری ژنوتیپ‌های بومی برنج به شرایط آب و هوایی مازندران، این آزمایش با تعداد 30 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو منطقه از استان مازندران (مؤسسه تحقیقات برنج آمل و دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری) طی سال 96-1395 اج أکثر
        به منظور بررسی سازگاری ژنوتیپ‌های بومی برنج به شرایط آب و هوایی مازندران، این آزمایش با تعداد 30 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو منطقه از استان مازندران (مؤسسه تحقیقات برنج آمل و دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری) طی سال 96-1395 اجرا گردید . نتایج تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نشان داد که بین مکان‌های آزمایش فقط از نظر طول خوشه و تعداد دانه پر و پوک در خوشه اختلاف معنی‌داری وجود داشت، در حالی که بین ژنوتیپ‌ها و برهمکنش ژنوتیپ در محیط تفاوت معنی‌داری از نظر تمام صفات مورد مطالعه وجود داشت. نتایج ضرایب همبستگی صفات مورد بررسی نشان داد که صفات طول خوشه، تعداد دانه پر در خوشه و تعداد پنجه بارور در کپه دارای همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد دانه بودند. برای 30 ژنوتیپ مورد بررسی، سه خوشه حاصل گردید که ژنوتیپ‌های خوشه سوم شامل گرده و زیره بندپی با میانگین عملکرد دانه بالاتر در دو منطقه مورد مطالعه، سازگاری بیشتری به شرایط اقلیمی مازندران نشان دادند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - تفاوت‌ های ژنوتیپی در گیاه کلزا نسبت به تحمل کمبود بور و بررسی اثر متقابل بور با کمبود دیگر عناصر در محیط هیدروپونیک
        زهرا بهمنی رقیه حاجی بلند
        کلزا (Brassica napus L.) یکی از گیاهان اقتصادی مهم بوده که بصورت گسترده ای در ایران کشت می‌شود. بور (B) و آهن (Fe) دو عنصر کم مصرف و کلسیم (Ca) عنصر پر مصرف ضروری برای گیاهان عالی هستند و کمبود آنها از بیماری های تغذیه ای مهم در گیاهان زراعی است. مشکل کمبود بور دارای گس أکثر
        کلزا (Brassica napus L.) یکی از گیاهان اقتصادی مهم بوده که بصورت گسترده ای در ایران کشت می‌شود. بور (B) و آهن (Fe) دو عنصر کم مصرف و کلسیم (Ca) عنصر پر مصرف ضروری برای گیاهان عالی هستند و کمبود آنها از بیماری های تغذیه ای مهم در گیاهان زراعی است. مشکل کمبود بور دارای گستره جهانی می باشد و کلزا یک گیاه حساس به کمبود بور محسوب می گردد. در این پژوهش پاسخ های شش ژنوتیپ گیاه کلزا نسبت به کمبود بور (&ndash;B) در محیط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت و همچنین اثر متقابل کمبود بور با کمبود آهن و کلسیم در گیاه کلزا ژنوتیپ هایولا در شرایط کشت هیدروپونیک مطالعه شد. کمبود بور موجب کاهش قابل توجه رشد ریشه و اندام هوایی و طول ریشه گردید، بیشترین کاهش در ژنوتیپ اپرا و کمترین در ژنوتیپ اکاپی مشاهده شد. در هر شش ژنوتیپ، مقدار بور، شاخص های فلوئورسانس کلروفیل و تبادل گاز به طور معنی داری با کمبود بور کاهش یافت. تیمار توام کمبود بور و آهن(&ndash;Fe&ndash;B) و کمبود بور و کلسیم (&ndash;B&ndash;Ca) موجب کاهش شدید رشد شاخساره و ریشه گیاهان شد. همچنین این تیمارها، موجب افزایش آزادسازی پروتون و اسیدی شدن ریزوسفر شده و نشت پتاسیم از ریشه گیاهان افزایش و مقدار بور در ریشه و اندام هوایی کاهش یافت. نتایج این پژوهش نشان دهنده تفاوت های ژنوتیپی قابل توجه در پاسخ به کمبود بور و اثر تشدید کنندگی کمبود آهن و کلسیم بر روی کمبود بور در گیاه کلزا بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - بررسی فنوتیپی و ژنوتیپی انواع باکتری‌های Halomonas sp. دریاچه ارومیه
        شبنم ایران نژاد عباس اخوان سپهی محمد علی آموزگار امیر تکمه چی راحله پوری
        دریاچهارومیهبهعنواندومیندریاچهشوردنیاویکیازمعدوددریاچههایفوقاشباعدائمیدرجهان،دارایتنوعزیستیوسیعیازانواعمیکروارگانیسمهایهالوفیلوهالوتولرنتاست. دراینپژوهشاعضاییازجنسHalomonasکهشاملباکتریهایهالوفیلنسبیمیباشند،ازدریاچهارومیه پس از جداسازیموردبررسیهایفنوتیپیوژنوتیپیقرارگرفتن أکثر
        دریاچهارومیهبهعنواندومیندریاچهشوردنیاویکیازمعدوددریاچههایفوقاشباعدائمیدرجهان،دارایتنوعزیستیوسیعیازانواعمیکروارگانیسمهایهالوفیلوهالوتولرنتاست. دراینپژوهشاعضاییازجنسHalomonasکهشاملباکتریهایهالوفیلنسبیمیباشند،ازدریاچهارومیه پس از جداسازیموردبررسیهایفنوتیپیوژنوتیپیقرارگرفتند.نمونههاازمناطقمختلفدریاچهارومیهجمعآوریودرشرایطاستریلبهآزمایشگاهمنتقلشدند. سپسبرایجداسازیازمحیطهایAlkaline Peptone Water (APW)، Nutrient Broth (NB)، Nutrient Agar (NA)، MacConkey Agar (MAC)همراهبا 5 و 10درصد نمکاستفادهشد. کشتهایمربوطهبهمدت 48-24 ساعتدردمای 37-35 درجهسانتی گرادگرماگذاریشدند.برایدستیابیبهکلنیهایخالص،کشتهایمتوالیصورتگرفت. درنهایت 80 سویهبهدستآمد.اینسویه‌هابراساسویژگیهایمورفولوژیکو فنوتیپیموردمطالعهقرارگرفتند. همچنینتست‌هایتشخیصیوبیوشیمیاییوتستتحملنمکیبررویسویه‌هایجداسازیشدهانجامشد. جهتانجاممطالعاتژنوتیپیوبررسی‌هایفیلوژنتیکی، 15 سویهبرایآزمونژنتیکیبرپایهSequencing 16S rRNAانتخابشدند.برایاینمنظورDNAژنومیباکتریهایمنتخباستخراجوتوسطتکنیکPCR تکثیرشدهونتایجحاصلازSequencing 16S rRNAتوسطنرمافزارهایمربوطهویرایشوتشابهتوالیاینسویههادرمقایسهباانواعثبتشدهدربانکژنیپایگاهاطلاعاتیEzTaxon آنالیزشد. 6 سویهمتعلقبهHalomonasبودندکهدرختفیلوژنتیکیآنهابهروشneighbour-joining رسمگردید.اینسویههاازنظرفیلوژنتیکمتعلقبهگونههای Halomonas janggokensis, Halomonas gomseomensis, Halomonas boliviensis, Halomonas andesensisبودند. میزانتشابهبرایHalomonas janggokensisوHalomonas gomseomensis بیشاز 99درصد بود. برایHalomonas boliviensisونیزنیمیاز Halomonas andesensis جداسازیشده، تشابهبین 9/98- 97درصد نشاندادهشد. نیمدیگرازHalomonas andesensisتشابه 2/94 درصد رابانزدیکترینسویههایثبتشدهدرژنبانکداشتند. باانجاممطالعاتتکمیلیمانندهیبریداسیونDNA-DNAوتعیینمحتوایG+Cو ... ، اینسویههاممکناستدرگونههایجدیدیقرارگرفتهونمایندگانیازسویههایبومیدریاچهارومیهباشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - تنوع ژنوتیپی سویه های مقاوم مایکوباکتریوم توبرکلوزیس جداشده از بیماران مسلول مرکز آذربایجان شرقی با روش MIRU-VNTR
        علی آفاقی قراملکی سیدرضا مؤدب مجتبی داربویی خلیل انصارین شهرام حنیفیان
        سابقه و هدف: بیماری سل به دلیل گسترش مقاومت، به یکی از جدی ترین بیماری ها تبدیل شده است. مطالعات اپیدمیولوژی مولکولی سل با تعیین تنوع ژنتیکی سویه های مورد گردش در جوامع به منظور برنامه های کنترلی این بیماری اهمیت دارد. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی مولکولی سل مقاو أکثر
        سابقه و هدف: بیماری سل به دلیل گسترش مقاومت، به یکی از جدی ترین بیماری ها تبدیل شده است. مطالعات اپیدمیولوژی مولکولی سل با تعیین تنوع ژنتیکی سویه های مورد گردش در جوامع به منظور برنامه های کنترلی این بیماری اهمیت دارد. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی مولکولی سل مقاوم به دارو در بین بیماران دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان انجام گرفت.مواد و روش ها: جدایه های حاصل از بیماران مسلول شهر تبریز و کشور جمهوری آذربایجان به مدت یک سال مورد بررسی قرار گرفتند. تمامی جدایه ها با روش های بیوشیمیایی به عنوان مجموعه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس تشخیص داده شدند و با روش نسبی برای داروهای ایزونیازید، ریفامپسین، استرپتومایسین و اتامبوتول تعیین حساسیت شدند. پس از استخراج DNA، لوکوس های MIRU تکثیر شدند و تعداد تکرارهایشان در مقایسه با سویه استاندارد H37Rv تعیین گردید. تعیین ژنوتیپ بر اساس الگوی تعداد تکرارهای مجموعه لوکوس های 15 گانه مورد مطالعه، با استفاده از سایت مرجع MIRU-VNTRplus انجام گرفت.یافته ها: از مجموع 119 جدایه مورد بررسی، مقاومت حداقل به یک دارو و مقاومت چند دارویی (MDR) به ترتیب در 27.73 و 6.72 درصد موارد شناسایی شد. همچنین خانواده های ژنوتیپی شناخته شده شامل Uganda I ،Uganda II ، LAM ، TUR ، Delhi/CAS ، Bovis ، Beijing ، NEW-1 و Cameron بودند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میزان و الگوی مقاومت دارویی و نیز خانوادههای ژنوتیپی در بین مردم تبریز و کشور آذربایجان تفاوت دارند، اما این شاخص ها برای جمهوری آذربایجان نسبت به تبریز متنوع تربودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - مطالعه ویژگی های مرفولوژیک، اجزای عملکرد و عملکرد کمی و کیفی توده های بومی و اصلاح‌شده برنج (.Oryza sativa L)
        نوراله خیری حسام حسین نژاد امیر عباس موسوی پرویز یداللهی
        به ‌منظور مطالعه ویژگی‌های کمی و کیفی توده‌های بومی و اصلاح‌شده برنج، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1390 در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل توده‌های بومی طارم محلی، سنگ‌طارم و طارم دیلمانی ب أکثر
        به ‌منظور مطالعه ویژگی‌های کمی و کیفی توده‌های بومی و اصلاح‌شده برنج، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1390 در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل توده‌های بومی طارم محلی، سنگ‌طارم و طارم دیلمانی به همراه نه توده اصلاح‌شده پرتو، جهش، دانش، جلودار، فجر، سپیدرود، میلاد، نوک‌سیاه و R9 بود. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های برنج از نظر تمامی صفات مورد مطالعه به استثنای طول خوشه دارای اختلاف معنی‌دار بودند. توده‌های اصلاح‌شده نسبت به توده‌های بومی، تعداد پنجه بارور در بوته و تعداد دانه پر در خوشه بیشتری داشتند، اما ارتفاع بوته در توده‌های بومی بیشتر از توده‌های اصلاح‌شده بود. توده R9 بیشترین تعداد دانه و دانه پوک (به‌ترتیب با 555/9 و 90 دانه) را داشت. در بین ژنوتیپ‌ها، توده‌های دانش و جلودار به ‌ترتیب با میانگین‌های 5395 و 5410 کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. بیشترین طول دانه قبل از پخت متعلق به توده دانش ولی بیشترین طول دانه پس از پخت و بالاترین مقدار آمیلوز به توده طارم محلی تعلق داشت. توده-های طارم محلی و سنگ‌طارم بیشترین میزان از نظر قوام ژل را نشان دادند. دمای ژلاتینه شدن برای توده‌های بومی به همراه نوک‌سیاه، جهش و R9، متوسط (کلاس 4 تا 5) و برای سایر توده‌ها، بالا (کلاس 6 تا 7) بود. به طور کلی نتیجه‌گیری شد که از نظر کمی، توده‌های اصلاح‌شده دانش و جلودار و از نظر کیفی، توده بومی طارم محلی برتر از سایر توده‌ها بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - بررسی تنوع ژنتیکی برخی ارقام مرکبات شمال ایران با استفاده از نشانگرهای مولکولی ریز ماهواره
        بابک باباخانی یلدا نقاشی سیدافشین حسینی بلداجی مهدیه هوشنی
        چکیدهدر این مطالعه تنوع ‌ژنتیکی 29 رقم مرکبات شامل ارقام پرتقال، نارنگی، نارنج، پوملو و تیپ‌های طبیعی با استفاده از هشت جفت آغازگر ریز ماهواره‌ای مورد ارزیابی قرار گرفت. DNA ژنومی استخراج شده از نمونه-های گیاهی با این آغازگرها تکثیر و محصولات حاصل با استفاده از ژل پلی ا أکثر
        چکیدهدر این مطالعه تنوع ‌ژنتیکی 29 رقم مرکبات شامل ارقام پرتقال، نارنگی، نارنج، پوملو و تیپ‌های طبیعی با استفاده از هشت جفت آغازگر ریز ماهواره‌ای مورد ارزیابی قرار گرفت. DNA ژنومی استخراج شده از نمونه-های گیاهی با این آغازگرها تکثیر و محصولات حاصل با استفاده از ژل پلی اکریل آمید الکتروفورز شدند. از مجموع 97 باند امتیازدهی شده برای نشانگر ISSR، تعداد 78 باند معادل 22/80 درصد باندها چند شکل بودند. بیشترین و کمترین درصد چند شکلی به‌ترتیب آغازگرهای ISSR-8 با 90% و ISSR-5 با 73% باند، چند شکل نشان دادند. متوسط مقدار PIC در این آزمون 18/0 بود. بیشترین مقدار PIC برای آغازگرهای ISSR-6 وISSR-8 با 27/0 و کمترین میزان برای آغازگر ISSR-1 با 12/0 گزارش شد. بر اساس این مطالعه، دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه‌ای به‌ روش UPGMA با ضریب تشابه تطابق ساده، ارقام مورد بررسی به پنج گروه اصلی طبقه بندی شدند. در این بررسی، پوملو در خوشه‌ای مجزا قرار گرفت. بر اساس نشانگر مولکولی ISSR ، نارنگی انشو سوجی یاما و کلمانتین نولس را در دو گروه مجزا قرار گرفتند. بنابراین، این نشانگر مولکولی سطوح مختلفی از تنوع را در سطح ژنوم ارایه می‌دهد که می‌تواند در مدیریت ژرم ‌پلاسم و ذخایر توارثی مفید باشد. تجزیه تنوع ژنتیک و روابط خویشاوندی در مرکبات، اطلاعات مفیدی را برای برنامه-های اصلاحی، انتخاب و ثبت ارقام جدید فراهم می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - ارزیابی سازگاری 50 رقم انگور روسی در ایران به روش بای پلات ژنوتیپ در محیط (GGE Biplot)
        ولی اله رسولی حامد دولتی بانه
        این پژوهش به منظور ارزیابی سازگاری 50 رقم انگور معرفی شده از کشور روسیه از سال‌ 1387 تا 1392 در منطقه ارومیه و قزوین انجام گرفت. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. سه همگروه برتر انگور رقم بیدانه سفید در هر دو منطقه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. أکثر
        این پژوهش به منظور ارزیابی سازگاری 50 رقم انگور معرفی شده از کشور روسیه از سال‌ 1387 تا 1392 در منطقه ارومیه و قزوین انجام گرفت. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. سه همگروه برتر انگور رقم بیدانه سفید در هر دو منطقه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. سیستم تربیت مورد استفاده در هر دو منطقه کوردن یک طبقه دو طرفه با فاصله کاشت5/3&times;2 متر و تعداد بوته در هر واحد آزمایشی دو اصله بود. صفات مورد بررسی شامل عملکرد در هر بوته، طول و عرض حبه، مجموع مواد جامد محلول آب میوه (TSS)، pH آب میوه، میزان اسید قابل تیتراسیون (TA) و مدت زمان رسیدن محصول بودند. تجزیه واریانس مرکب و تحلیل سازگاری بر اساس نمودار GGE Biplot به روش مقیاس گذاری محیط محور تجزیه به مؤلفه‌های اصلی انجام گرفت. جهت انجام محاسبات از نرم افزار رایانه‌ایGenStat نسخه 12 استفاده شد. بر اساس نتایج، اثر رقم، محیط و اثرهای متقابل تمام صفات مورد بررسی در تجزیه واریانس مرکب معنی‌دار بود (p&le;0.01). در منطقه قزوین رقم Zenbil 13-366 و Ljana نسبت به سایر ارقام برتر بوده و سازگاری بالایی را بر اساس اجزاء عملکرد با این منطقه داشتند. در منطقه ارومیه نیز رقم شماره Ruski Ramphi بالاترین سازگاری را داشت. ارقام Yoski biser، Bobili magaracha و Ramphi Izdangareh از نظر سازگاری اجزاء عملکرد در دو منطقه نامناسب‌ترین وضعیت را داشتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - بررسی روند رشد دانه برخی ارقام گندم دیم
        علی احمدی طهماسب حسین پور فریبا محمدی راضیه پور قاسمی
        وزن نهایی دانه یکی از اجزای عملکرد دانه در گندم است که به سرعت و طول دوره‌ی پر شدن آن وابسته است. درک فرآیند پر شدن دانه ممکن است در برنامه‌های اصلاحی گندم برای افزایش عملکرد دانه و تولید ارقام مورد نظر سودمند باشد. به همین منظور جهت بررسی اثرات تراکم بذر بر روند رشد دا أکثر
        وزن نهایی دانه یکی از اجزای عملکرد دانه در گندم است که به سرعت و طول دوره‌ی پر شدن آن وابسته است. درک فرآیند پر شدن دانه ممکن است در برنامه‌های اصلاحی گندم برای افزایش عملکرد دانه و تولید ارقام مورد نظر سودمند باشد. به همین منظور جهت بررسی اثرات تراکم بذر بر روند رشد دانه ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با استفاده از سه رقم گندم دیم (کوهدشت، چمران و زاگرس) و پنج تراکم بذر (100، 200، 300، 400 و 500 دانه در متر مربع) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم‌آباد اجراء گردید. برای برآورد مؤلفه‌های رشد دانه، پس از گرده افشانی طی هشت مرحله نمونه برداری با فواصل زمانی پنج روزه، وزن خشک تک دانه اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه و تعداد سنبله در متر مربع همبستگی مثبت و بسیار معنی‌دار، و با وزن هزار دانه و وزن هکتولیتر همبستگی منفی اما بسیار معنی‌دار و با تعداد دانه در سنبله، سرعت و مدت پر شدن دانه همبستگی منفی و غیر معنی‌دار داشت. روند تغییرات وزن خشک تک دانه هر سه رقم نشان داد که بیشترین وزن خشک تک دانه مربوط به رقم کوهدشت با تراکم 300 دانه در متر مربع و کمترین وزن خشک تک دانه مربوط به همین رقم با تراکم 200 دانه در متر مربع بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - بررسی لاین‏های موتانت پنبه به کمک فناوری هسته‏یی در شرایط متفاوت شوری آب آبیاری و محلول پاشی با کود پتاسه
        مجید جعفرآقایی علیرضا مرجوی
        ااین مطالعه به منظور بررسی اثر آبیاری با آب شور بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های پنبه صورت گرفت. آزمایش در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت اصفهان طی سالهای 92، 93 و 94 اجرا شد. در سال اول در بین 6 ژنوتیپ موتانت و دو رقم تجاری پنبه (شاهد) دو ژنوتیپ برتر موتانت برای سال های أکثر
        ااین مطالعه به منظور بررسی اثر آبیاری با آب شور بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های پنبه صورت گرفت. آزمایش در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت اصفهان طی سالهای 92، 93 و 94 اجرا شد. در سال اول در بین 6 ژنوتیپ موتانت و دو رقم تجاری پنبه (شاهد) دو ژنوتیپ برتر موتانت برای سال های دوم و سوم انتخاب شد. آزمایش سال دوم به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این آزمایش کرت‌های اصلی شامل تیمارهای آبیاری 4 (شاهد)، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر و کرت های فرعی شامل تلفیق فاکتوریل سه ژنوتیپ (ژنوتیپ موتانت ال ام 1673، ال ام 1303 و شایان) با محلول پاشی سه سطح سولفات پتاسیم به میزان 2، 4 و 6 کیلوگرم در 1000 لیتر آب در هکتار و شاهد (آب) انتخاب شدند. نتایج آزمایش نشان داد شوری آب آبیاری سبب کاهش درصد کیل، عملکرد وش و شاخص برداشت شد. در بین ارقام نیز بالاترین درصد کیل و عملکرد وش در ژنوتیپ ال ام 1303 مشاهده شد. محلول پاشی دارای اثر مثبت بر این صفات بود و عملکرد ژنوتیپ های پنبه را در شرایط شور افزایش داد. نتایج حاصل از این مطالعه مشخص نمود که در شرایط شور از محلول‌پاشی سولفات پتاسیم در جهت تخفیف اثرات شوری و افزایش عملکرد ژنوتیپ های پنبه بهره برد. نتایج این مطالعه نشان داد ژنوتیپ موتانت ال ام 1303 در طی دو سال آزمایش دارای عملکرد بالاتری نسبت به سایر ژنوتیپ ها بود و می توان این ژنوتیپ را برای کاشت در مناطق شور توصیه نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - ارزیابی تنوع ژنتیکی غلظت و محتوی عنصر آهن در بذر ژنوتیپ های جو تحت شرایط دیم
        مهدی فیضی محمود سلوکی بهزاد صادق زاده براتعلی فاخری سید ابوالقاسم محمدی
        خشکی و کمبود عنصر آهن در خاک‌های زراعی محدودیت عمده‌ای در تولید غلات از جمله جو تحت شرایط دیم بوده که باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصول می‌گردد. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در بین ژنوتیپ‌های جو برای کارایی جذب روی، غلظت و میزان روی در بذر؛ همچنین بررسی ارتباط بین محتوی و أکثر
        خشکی و کمبود عنصر آهن در خاک‌های زراعی محدودیت عمده‌ای در تولید غلات از جمله جو تحت شرایط دیم بوده که باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصول می‌گردد. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در بین ژنوتیپ‌های جو برای کارایی جذب روی، غلظت و میزان روی در بذر؛ همچنین بررسی ارتباط بین محتوی و غلظت آهن در بذر با عملکرد ژنوتیپ‌ها، تعداد 121 ژنوتیپ جو در طی سال‌های زراعی 1395 &ndash; 1394در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور اجرا شد. مشتمل بر ژنوتیپ‌های جو دریافتی از بانک ژن تحت شرایط مزرعه‌ای بررسی شدند. آزمایش در قالب طرح لاتیس مربع با دو تکرار اجرا شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ‌ها برای صفات غلظت و محتوی آهن در بذر اختلاف آماری معنی‌دار وجود داشت. ضمنا دامنه تغییرات این صفات بسیار زیاد بود که نشانگر وجود تنوع ژنتیکی بسیار خوب بین ژنوتیپ‌ها می‌باشد. با توجه به میزان بالای وراثت‌پذیری عمومی صفات غلظت و محتوای آهن در بذر، می‌توان گفت که اصلاح برای این صفات موثر بوده و می‌توانند در محیط‌های مختلف پایداری را نیز نشان دهند. با توجه به همبستگی مثبت و بالا ما بین غلظت و محتوای آهن در بذر (**63/0r =)، عموما ژنوتیپ‌هایی با غلظت آهن بیشتر، از محتوای آهن بالاتری نیز برخوردار بودند. در کل نتایج این تحقیق، ضمن آشکار کردن وجود تنوع ژنتیکی برای جذب و تجمع آهن در بین ژنوتیپ‌های جو، نشان داد ژنوتیپ‌های کارا در جذب و تجمع آهن در بذر می‌توانند با تعدیل اثرات تنش خشکی موجب افزایش عملکرد دانه تحت شرایط دیم گردند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - مقایسه ژنوتیپ های گندم نان بر اساس شاخص های تحمل به خشکی
        فرزاد بابایی عباس ملکی حامد چهارسوقی امین حجت مرادخانی جعفر احمدی
        به منظور بررسی تغییرات عملکرد و واکنش ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان نسبت به تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 84-85 در مزرعه تحقیقاتی واقع در منطقه صالح آباد از توابع استان ایلام اجرا شد. پنج ژنوتیپ گندم شامل ارقام چمران، اترک، زاگرس، کوهدشت و چناب از ارقام متداول منطقه، در دو أکثر
        به منظور بررسی تغییرات عملکرد و واکنش ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان نسبت به تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 84-85 در مزرعه تحقیقاتی واقع در منطقه صالح آباد از توابع استان ایلام اجرا شد. پنج ژنوتیپ گندم شامل ارقام چمران، اترک، زاگرس، کوهدشت و چناب از ارقام متداول منطقه، در دو آزمایش جداگانه در شرایط آبیاری و تنش خشکی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص‌های کمّی مقاومت به خشکی نظیر TOL ،STI ،GMP ، MP و SSI بر مبنای عملکرد ژنوتیپ‌ها در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. شاخص‌های دارای همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد دانه به عنوان معیار گزینش ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی با پتانسیل عملکرد بالا انتخاب گردیدند. از این نظر شاخص‌های STI ،GMP ، MP بیشترین همبستگی را با یکدیگر و با عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و غیرتنش و شاخص‌های TOL و SSI همبستگی معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند. بر مبنای شاخص‌های مورد مطالعه، ارقام زاگرس و چمران، مقاوم‌ترین و ارقام اترک و چناب در برابر تنش خشکی حساسیت بیشتری نشان دادند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - واکنش صفات گیاهی چهار ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش کمبود آب
        میثم فراست نورعلی ساجدی محمد میرزاخانی
        به منظور بررسی واکنش صفات گیاهی چهار ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 1388 انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح آبیاری 100، 75 و 50 د أکثر
        به منظور بررسی واکنش صفات گیاهی چهار ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 1388 انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح آبیاری 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه و ژنوتیپ های گلرنگ شامل محلی اصفهان، اصفهان-14، PI-537598 و IL-111 بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی عملکرد دانه و عملکرد روغن را کاهش می دهد. به طوری که عملکرد دانه از 2/1198 کیلوگرم در هکتار در آبیاری معادل 100 درصد نیاز آبی گیاه به 5/936 کیلوگرم در هکتار در شرایط تأمین 50 درصد نیاز آبی گیاه کاهش یافت. بیشترین عملکرد روغن به مقدار 2/407 کیلوگرم در هکتار از تیمار آبیاری تأمین 100 درصد نیاز آبی گیاه و کمترین عملکرد روغن به مقدار 7/297 کیلوگرم بر هکتار در تیمار آبیاری تأمین 50 درصد نیاز آبی گیاه بدست آمد. در بین ژنوتیپ ها، محلی اصفهان دارای بیشترین عملکرد دانه و روغن بود. اثر متقابل تیمار های آزمایشی نشان داد بیشترین عملکرد دانه و روغن به ترتیب معادل 05/1583 و 5/605 کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری تأمین 100 درصد نیاز آبی گیاه و ژنوتیپ محلی اصفهان حاصل شد. ژنوتیپ محلی اصفهان هم در شرایط مطلوب و هم در شرایط تنش دارای بیشترین عملکرد دانه و عملکرد روغن بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه ژنوتیپ کنجد در استان بوشهر
        محمد هژبری دوقزلو امید علیزاده نرجس کازرانی
        به منظوربررسی و تعیین بهترین تاریخ کاشت سه ژنوتیپ کنجد در استان بوشهر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار که عامل اول ژنوتیپ شامل (دشتستان 2، لاین 5 و توده محلی) و عامل دوم تاریخ های متفاوت کاشت، شامل تاریخ کاشت زودهنگام (اول تیر)، به أکثر
        به منظوربررسی و تعیین بهترین تاریخ کاشت سه ژنوتیپ کنجد در استان بوشهر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار که عامل اول ژنوتیپ شامل (دشتستان 2، لاین 5 و توده محلی) و عامل دوم تاریخ های متفاوت کاشت، شامل تاریخ کاشت زودهنگام (اول تیر)، به موقع(پانزده تیر) و دیرهنگام (سی تیر) در مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان بوشهر، شهرستان برازجان به مدت یکسال زراعی اجرا شد. تاریخ کاشت پانزده تیرماه، عملکرد به میزان 23/274 گرم در متر مربع بیشترین مقدار را نسبت به سایر تاریخ های کاشت دارا بود. در خصوص ارقام کنجد، عملکرد لاین 5 ودشتستان 2 با میانگین به ترتیب 88/233 و 51/233 گرم در متر مربع نسبت به توده محلی با عملکرد 79/210 گرم در متر مربع برتری داشت که این برتری از نظر آماری در سطح پنج درصد معنی دار شد. در خصوص اثر متقابل، عملکرد رقم دشتستان 2 در پانزده تیرماه به میزان 66/296 گرم در متر مربع دارای بیشترین مقدار بود. تاریخ کاشت پانزده تیرماه و رقم دشتستان 2، دارای بیشترین تعداد دانه در کپسول به میزان 69/73 عدد بود. واکنش تعداد کپسول در بوته نسبت به اثر متقابل نشان داد که کشت رقم دشتستان 2 در پانزده تیرماه با میانگین 40/281 عدد، برتری معنی داری در سطح پنج درصد آماری نسبت به سایر تیمارها دارد. لاین 5 کشت شده در پانزده تیر، بیشترین مقدار وزن هزار دانه به میزان 21/3 گرم داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - تعیین تاریخ کشت مناسب هیبرید های مختلف ذرت سیلویی در تناوب با برنج
        محمد انصاری نیا حمیدرضا مبصر قربان نورمحمدی بابک دلخوش
        این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی استان مازندران واقع در قراخیل قائم شهر در سال زراعی 1389 به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تاریخ های کاشت در چهار تاریخ2، 11، 22 مرداد و اول شهریور به عنوان عامل اصلی و سه هیبرید ذرت أکثر
        این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی استان مازندران واقع در قراخیل قائم شهر در سال زراعی 1389 به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تاریخ های کاشت در چهار تاریخ2، 11، 22 مرداد و اول شهریور به عنوان عامل اصلی و سه هیبرید ذرت زودرس ، متوسط رسو دیررس عامل فرعی بودند. حداکثر عملکرد علوفه تر به ترتیب برای تاریخ های کاشت 2 و 11 مرداد به میزان 3/43 و 82/41 تن در هکتار به دست آمد و با تأخیر در کاشت به دلیل کاهش وزن تر ساقه تا میزان 8/52 %، بلال تا1/39 % و وزن تر برگ ها تا 0/52 % و قطر بلال تا 9/26 % عملکرد علوفه تر به نسبت2/47 % کاسته شد. طول بلال با تأخیر در کاشت 7/12 % بیشتر شد. بیشترین عملکرد علوفه تر در هیبرید زودرس 24/38 تن در هکتار و کمترین آن در هیبرید متوسط رس با 41/31 تن در هکتار بدست آمد. بیشترین وزن تر برگ ها، ساقه و بلال برای هیبرید زودرس و حداکثر طول بلال برای هیبرید متوسط رس حاصل شد. بیشترین درصد پروتئین علوفه برای تاریخ کاشت 11 مرداد با 762/6 % و حداقل آن برای تاریخ کاشت 2 مرداد ماه به میزان 037/4% حاصل گردید. اثرات متقابل تاریخ کاشت در هیبرید تنها بر طول و قطربلال اثر معنی داری داشت. بنابراین برای کشت تابستانه ذرت سیلویی در منطقه قراخیل قائم شهر هیبرید زودرس با کشت در 2 مرداد ماه مناسب تر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - بررسی اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط و پایداری عملکرد دانه ارقام گندم نان در استان کردستان
        مسعود بخشایشی قشلاق هاجر بخشایشی قشلاق
        به منظور مطالعه پایداری عملکرد دانه و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط، 8 ژنوتیپ گندم نان در سال های زراعی 1386تا 1389 از نظر عملکرد دانه در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بررسی شدند. مناطق اجرای آزمایش شامل در 6 مکان سنندج، قروه، دیواندره، بانه، مریوان و سق أکثر
        به منظور مطالعه پایداری عملکرد دانه و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط، 8 ژنوتیپ گندم نان در سال های زراعی 1386تا 1389 از نظر عملکرد دانه در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بررسی شدند. مناطق اجرای آزمایش شامل در 6 مکان سنندج، قروه، دیواندره، بانه، مریوان و سقز بودند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب (3 سال و 6 منطقه)، اثرهای مربوط به ژنوتیپ، سال در مکان، ژنوتیپ در سال و اثر متقابل سه جانبه ژنوتیپ و سال و مکان معنی دار بود. برای تعیین پایداری عملکرد دانه، از واریانس پایداری شوکلا، اکووالانس ریک، معیار غیر پارامتری رتبه بندی و تجزیه کلاستر استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش اکووالانس ریک نشان داد ارقام زرین و سبلان دارای کمترین اکووالانس است. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش واریانس پایداری شوکلا نشان داد، پایدارترین عملکرد به ترتیب متعلق به ارقام زرین و سبلان بود. همچنین نتایج حاصل از روش رتبه بندی نشان داد پایدارترین عملکرد به ترتیب متعلق به ارقام الوند و سبلان بود. نتایج تجزیه کلاستر از لحاظ میانگین عملکرد و پارامترهای پایداری، ارقام را در پنج گروه مجزا قرار داد. جمع بندی نتایج حاصل از این بررسی نشان داد ارقام زرین و سبلان از پایداری بالاتری نسبت به سایر ارقام مورد تحقیق برخوردار بودند و کشت آن در مناطق مورد مطالعه توصیه می شود . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، شاخص های رشد و صفات فنولوژیک ژنوتیپ های کلزا در اهواز
        محمد خیاط معصومه گوهری
        جهت تعیین مناسب ترین ژنوتیپ و تاریخ کاشت کلزا در اهواز، آزمایشی بر مبنای کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی 85-1384 اجرا گردید. چهار تاریخ کاشت، 15 و30 آبان، 15 و30 آذر در کرت های اصلی و چهار ژنوتیپ هایولا 401 ، پی پی 401، آر.جی.اس أکثر
        جهت تعیین مناسب ترین ژنوتیپ و تاریخ کاشت کلزا در اهواز، آزمایشی بر مبنای کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی 85-1384 اجرا گردید. چهار تاریخ کاشت، 15 و30 آبان، 15 و30 آذر در کرت های اصلی و چهار ژنوتیپ هایولا 401 ، پی پی 401، آر.جی.اس 003 و آپشن 500 در کرت های فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها نشان داد عملکرد دانه، اجزای عملکرد و ماده خشک کل به طور معنی داری تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفتند و تاریخ کاشت 15 آبان نیز برتر بود. ژنوتیپ های مورد بررسی نیز از نظر عملکرد دانه و اجزاء آن وسایر صفات ذکر شده اختلاف معنی داری داشتند. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب به هیبرید هایولا 401 با 61/2 تن در هکتار و ژنوتیپ آپشن 500 با 51/1 تن در هکتار تعلق داشت. تاریخ کاشت 15 آبان ماه از نظر شاخص‌های فیزیولوژیک مورد بررسی نسبت به سایر تاریخ کاشت‌ها برتر بود. بر اساس نتایج این تحقیق کاشت هیبرید هایولا 401 در تاریخ کاشت نیمه آبان ماه برای منطقه اهواز مناسب به نظر می رسد. هیبرید ‌هایولا 401 به دلیل بیش تر بودن شاخص سطح برگ، تولید ماده خشک کل، سرعت رشد محصول، میزان جذب خالص و سرعت رشد نسبی و بالاترین عملکرد دانه با 2805 کیلوگرم در هکتار برتر بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - بررسی پایداری و اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در هیبریدهای ذرت دانه ای از طریق روش های پارمتری تک متغیره
        مهدی چنگیزی رجب چوکان اسلام مجیدی هروان محمدرضا بی همتا فرخ درویش
        این تحقیق با هدف بررسی 16 ژنوتیپ ذرت (15 هیبرید ذرت به همراه رقم شاهد (KSC 704)) در شرایط آب و هوائی مناطق مختلف ایران به منظور انتخاب ژنوتیپ های پایدار با عملکرد مناسب اجرا گردید. طرح آزمایشی مورد استفاده، بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار بود و در سال های زراعی 90-89 أکثر
        این تحقیق با هدف بررسی 16 ژنوتیپ ذرت (15 هیبرید ذرت به همراه رقم شاهد (KSC 704)) در شرایط آب و هوائی مناطق مختلف ایران به منظور انتخاب ژنوتیپ های پایدار با عملکرد مناسب اجرا گردید. طرح آزمایشی مورد استفاده، بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار بود و در سال های زراعی 90-89 و 91-90 در 12 ایستگاه (کرج، شیراز، قراخیل قائمشهر، مغان، خرم آباد، میاندوآب، مشهد، گرگان، دزفول، اصفهان، جیرفت و ایلام) مورد کشت قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد، ‌اثر‌متقابل ژنوتیپ و محیط‌ در سطح احتمال 01/0 معنی‌دار ‌شد و برای بررسی دقیق ‌تر اثر متقابل و تعیین ارقام پایدار تجزیه پایداری با روش های مختلف انجام پذیرفت. نتیجه مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها، مشخص نمود که ژنوتیپ‌های 2 (KLM 77002/10-5-1&times;K19/1)، 1 (KLM 76002/3&times;MO17) و 8 (K48/3&times;K18) به ترتیب با میانگین عملکرد دانه 003/10، 002/10 و 933/9 تن در هکتار دارای بیشترین میانگین عملکرد دانه بوده و ژنوتیپ 16(KSC 704) (شاهد) عملکرد کم‌تری را نسبت به ژنوتیپ‌های فوق نشان داد. بررسی پایداری ژنوتیپ‌ها توسط روش‌های پارامتری تک متغیره نشان داد که ژنوتیپ‌های پرمحصولی که توسط هر دو مفهوم استاتیک و دینامیک به عنوان پایدار معرفی شدند به ترتیب عبارت بودند از 8 (K47/2&times;MO17)، 1 (KLM 76002/3&times;MO17) و 2 (KLM 77002/10-5-1&times;K19/1). ژنوتیپ16 که به عنوان شاهد در آزمایش استفاده شده بود، پایداری کمی را نسبت به ژنوتیپ‌های فوق نشان داد. ناپایدارترین ژنوتیپ‌ها که عملکرد نسبتاً پائینی نیز داشتند، ژنوتیپ‌های 14 (KLM78018/6&times;MO17) و 5 (K3651/2&times;K19) بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - تأثیر هشت هفته تمرین هوازی بر ژنوتیپ های AT و TT پلی مورفیسم rs1870377 ژن VEGFR و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده
        حدیث رحیمی مانیا روزبیانی عباس صارمی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی بر ژنوتیپ های AT و TT پلی مورفیسم rs1870377 ژن VEGFR و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده انجام شد. بدین منظور، تعداد 29 زن غیرفعال 30 تا 45 ساله به صورت تصادفی از زنان داوطلب شهرستان شهریار در استان تهران انتخاب شد أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی بر ژنوتیپ های AT و TT پلی مورفیسم rs1870377 ژن VEGFR و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده انجام شد. بدین منظور، تعداد 29 زن غیرفعال 30 تا 45 ساله به صورت تصادفی از زنان داوطلب شهرستان شهریار در استان تهران انتخاب شدند. آزمودنی ها 8 هفته تمرین هوازی بصورت 5 جلسه در هفته و هر جلسه 30 دقیقه با شدت 55 تا 75 درصد ضربان قلب ذخیره انجام دادند. در دو هفته اول با 55 تا 65 درصد ضربان قلب بیشینه، در دو هفته دوم با 60 تا 65 درصد ضربان قلب بیشینه و در 4 هفته پایانی با 65 تا 75 درصد ضربان قلب بیشینه به تمرین پرداختند. 10 دقیقه برای گرم کردن و 10 دقیقه برای سرد کردن در هر جلسه تمرینی در نظر گرفته شد. برای تعیین میزان VO2max از آزمون هفت مرحله ای بروس، پیش و پس از تمرینات استفاده شد. آزمون با شیبی معادل 10 درصد و سرعت 7/2 کیلومتر بر دقیقه روی نوار گردان شروع شده و هر مرحله در مدت سه دقیقه انجام شد به طوری که در مرحله هفتم شیب 22 درصد و سرعت 6/9 بود. سپس از بین آزمودنی هایی که توانستند آزمون مورد نظر را بر اساس انتظار محقق اجرا کنند، نمونه گیری بزاقی برای توالی یابی DNA برای تعیین ژنوتیپ ها انجام شد. جهت تعیین ژنوتیپ ژن از روش RFLP استفاده شد. هضم آنزیمی در دمای 65 درجه سانتیگراد و به صورت Overnight شامل یک میکرولیتر آنزیم، 3 میکرولیتر محصول PCR، 2 میکرولیتر بافر مخصوص و 15 میکرولیتر آب دیونیزه استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی داده ها با استفاده از آزمون t وابسته آنالیز شد. نتایج نشان داد که میزان VO2max در زنانی که دارای ژنوتیپ AT بودند به طور میانگین قبل و بعد از مداخله ورزشی، معنی دار نبوده است (840/0 p =). میزان VO2max در زنانی که دارای ژنوتیپ AT بودند به طور میانگین قبل و پس از مداخله ورزشی، معنی دار نبوده است (633/0 p =). همچنین، میزان VO2max در زنانی که دارای ژنوتیپ AT بودند، پس از مداخله ورزشی، نسبت به ژنوتیپ TT معنی دار نبود. در این تحقیق نشان داده شد که بهبود معنی دار Vo2max به تفاوت های ژنوتیپی آن ها بستگی نداشت و بین ژنوتیپ های AT و TT پلی مورفیسم rs1870377 ژن VEGFR و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده چاق بعد از هشت هفته تمرین هوازی رابطه معنی داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - بررسی پلی مورفیسم C23237T ژن Cyp3a4 در افراد سالم غرب مازندران از نظر سن و جنسیت
        فاطمه حیدریان ویدا حجتی رضا گلیجانی مقدم
        Cyp3a4 Cyp3a4 (سیتوکروم P450 3A4) یک آنزیم مهم در بدن است که عمدتاً در کبد و روده یافت می شود. مولکول های آلی کوچک خارجی مانند سموم یا داروها را اکسید می کند تا بتوان آنها را از بدن خارج کرد. از آنجا که مطالعات چندانی روی پلی مورفیسم های این ژن صورت نگرفته این مطالعه ب أکثر
        Cyp3a4 Cyp3a4 (سیتوکروم P450 3A4) یک آنزیم مهم در بدن است که عمدتاً در کبد و روده یافت می شود. مولکول های آلی کوچک خارجی مانند سموم یا داروها را اکسید می کند تا بتوان آنها را از بدن خارج کرد. از آنجا که مطالعات چندانی روی پلی مورفیسم های این ژن صورت نگرفته این مطالعه به منظور بررسی پلی مورفیسم C23237T ژن Cyp3a4در افراد سالم مذکر و مونث هفت ماهه تا 79 ساله در غرب مازندران انجام شد. در این تحقیق، خون تام از افراد مذکر و مونث سالم شهرهای غرب استان مازندران دریافت شد. برای هر فرد اطلاعات مربوط به سن، جنس، سابقه فامیلی، مصرف الکل و دخانیات ثبت شد. در این بررسی از تکنیک ARMS-PCR استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 2016 و آزمون مربع کای انجام شد. در جمعیت مورد مطالعه 50 نفر مونث و 38 نفر مذکر بودند. نتایج نشان داد در جنس مونث، 33 نفر دارای ژنوتیپ هتروزیگوت با درصد فراوانی 66 درصد، 11 نفر دارای ژنوثیپ هموزیگوت غالب با درصد فراوانی 22 درصد، 5 نفر دارای ژنوتیپ هموزیگوت مغلوب با درصد فراوانی 10 درصد و 1 نفر فاقد جهش با درصد فراوانی 2 درصد بودند. در جنس مذکر، 22 نفر دارای ژنوتیپ هتروزیگوت با فراوانی 89/57 درصد، 5 نفر دارای ژنوتیب هموزیگوت غالب با درصد فراوانی 15/13 درصد، 8 نفر دارای ژنوتیپ هموزیگوت مغلوب با درصد فراوانی 05/21 درصد و 3 نفر فاقد جهش با درصد فراوانی 89/7 درصد بودند. از نظر جنسیت هم در جنس مونث و هم در جنس مذکر ژنوتیپ هتروزیگوت بالاترین درصد فراوانی را به خود اختصاص داد. همچنین بین پلی مورفیسم C23237Tژن Cype3a4 با سن افراد (81/0 = p) و با جنسیت افراد (845/0 = p) ارتباط معناداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - اثربخشی هشت هفته تمرین هوازی بر ژنوتیپ های CT و TT پلی‌مورفیسم rs2070744 ژن NOS3 و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده
        حدیث رحیمی مانیا روزبیانی عباس صارمی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر 8 هفته تمرین هوازی بر ژنوتیپ های CT و TT پلی‌مورفیسم rs2070744 ژن NOS3 و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده انجام شد. بدین منظور، تعداد 29 زن غیر فعال 30 تا 45 ساله به صورت تصادفی از زنان داوطلب شهرستان شهریار انتخاب شدند. آزمودنی ها أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر 8 هفته تمرین هوازی بر ژنوتیپ های CT و TT پلی‌مورفیسم rs2070744 ژن NOS3 و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده انجام شد. بدین منظور، تعداد 29 زن غیر فعال 30 تا 45 ساله به صورت تصادفی از زنان داوطلب شهرستان شهریار انتخاب شدند. آزمودنی ها 8 هفته تمرین هوازی با تواتر 5 جلسه در هفته و هر جلسه 30 دقیقه با شدت 55 تا 75 درصد ضربان قلب ذخیره انجام داده به¬طوری¬که در دو هفته اول با 55 تا 65 درصد ضربان قلب بیشینه، در دو هفته دوم با 60 تا 65 درصد ضربان قلب بیشینه و 4 هفته پایانی با 65 تا 75 درصد ضربان قلب بیشینه به تمرین پرداختند. 10 دقیقه برای گرم کردن و 10 دقیقه برای سرد کردن در هر جلسه تمرینی در نظر گرفته شد. برای تعیین میزان VO2max از آزمون 7 مرحله ای بروس، پیش و پس از تمرینات استفاده شد. سپس، از بین آزمودنی هایی که توانستند آزمون مورد نظر را بر اساس انتظار محقق اجرا کنند نمونه گیری بزاقی برای توالی یابی DNA برای تعیین ژنوتیپ ها انجام گرفت. جهت تعیین ژنوتیپ از روش RFLP استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی داده ها با استفاده از آزمون t مستقل بررسی شد و نتایج نشان داد که میزان VO2max در مرحله پیش آزمون در زنانی که دارای ژنوتیپ CT بودند به طور میانگین قبل و بعد از مداخله ورزشی، معنی دار نبوده است (884/0 p =)، میزان VO2max در مرحله پس آزمون در زنانی که دارای ژنوتیپ TT بودند به¬طور میانگین قبل و پس از مداخله ورزشی، معنی دار نبوده است (110/0 p =). در این تحقیق نشان داده شد که بهبود معنی دار Vo2max به تفاوت های ژنوتیپی آن ها بستگی نداشت و بین ژنوتیپ های CT و TT پلی‌مورفیسم rs2070744 ژن NOS3 و تغییرات عملکرد هوازی زنان تمرین نکرده چاق بعد از 8 هفته تمرین هوازی رابطه معنی داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - ارزیابی ژنتیکی و ساختار جمعیتی جایگاه ژنی دخیل در تنش گرمایی (HSP90β) در مرغ های بومی مازندران، آذربایجان غربی و مرغ‌های تجاری
        جعفر پیش جنگ آقاجری
        در مناطق گرم و خشک، تنش گرمایی زیان های اقتصادی زیادی را در تولید طیور به وجود می آورد و منجر به کاهش چندین عامل فیزیولوژیکی و متابولیکی می شود. این تحقیق به منظور بررسی چندشکلی‌های آللی و ژنوتیپی جایگاه ژنی دخیل در تنش گرمایی (HSP90&beta;) در توده های مرغ بومی مازندرا أکثر
        در مناطق گرم و خشک، تنش گرمایی زیان های اقتصادی زیادی را در تولید طیور به وجود می آورد و منجر به کاهش چندین عامل فیزیولوژیکی و متابولیکی می شود. این تحقیق به منظور بررسی چندشکلی‌های آللی و ژنوتیپی جایگاه ژنی دخیل در تنش گرمایی (HSP90&beta;) در توده های مرغ بومی مازندران، آذربایجان غربی و تجاری های گوشتی و تخم گذار با استفاده از تکنیک PCR-RFLP انجام شد. به طور تصادفی از 400 قطعه مرغ خون گیری و DNAی ژنومی به روش شستشوی نمکی استخراج شد. جایگاه ژنی مورد نظر به طول 494 جفت باز به کمک آغازگرهای اختصاصی تکثیر و برای شناسایی جهش در جایگاه ژنی از هضم آنزیم MspI استفاده شد. برای این جایگاه ژنی، دو نوع ژنوتیپ M1M1 و M1M2 و دو آلل M1 (با یک نوار 494 جفت بازی) و M2 (با دو نوار 248 جفت بازی و 246 جفت بازی) شناسایی شد. توده های مرغ بومی مازندران، آذربایجان غربی و تجاری گوشتی از نظر شاخص تعادل برای جایگاه ژنی مورد نظر در تعادل هاردی - واینبرگ قرار داشتند. برای توده های مرغ بومی مازندران، آذربایجان غربی و تجاری گوشتی شاخص اطلاعات شانون به ترتیب 32/0، 28/0 و 40/0، شاخص تثبیت به ترتیب 12/0، 11/0- و 16/0- و شاخص هتروزیگوسیتی مشاهده ‌شده به ترتیب 19/0، 17/0 و 28/0 برآورد شدند. با توجه به وجود چندشکلی و جهش در این جایگاه ژنی، می توان از این نشانگر در مرغ های بومی مازندران، آذربایجان غربی با انتخاب ژنتیکی و در مرغ های تجاری گوشتی با انتخاب ژنتیکی در سطح لاین، در حذف مرغ های حساس به گرما و نگهداری مرغ های مقاوم در برابر گرما استفاده کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - مقایسه عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک ژنوتیپ‌های امید‌بخش ذرت علوفه‌ای در استان تهران
        حمیرا عباسی مشرفی بهنام زند سید محمدجواد میرهادی فرهاد عزیزی
        به منظور بررسی مقایسه عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک ژنوتیپ های امید بخش ذرت علوفه ای در استان تهران، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1394 اجـرا شد. در این آزمایش 17 ژنوتیپ امید بخش مورد بررسی قرار گرفت. صفات اندازه گیری شده شامل قطر ساقه، ا أکثر
        به منظور بررسی مقایسه عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک ژنوتیپ های امید بخش ذرت علوفه ای در استان تهران، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1394 اجـرا شد. در این آزمایش 17 ژنوتیپ امید بخش مورد بررسی قرار گرفت. صفات اندازه گیری شده شامل قطر ساقه، ارتفاع بلال از سطح زمین، طول بلال، شاخص سطح برگ، تعداد برگ، عملکرد علوفه تر و خشک، درصد پروتئین و عملکرد پروتئین بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ های امید بخش در سطح احتمال یک درصد از نظر شاخص سطح برگ، عملکرد علوفه خشک، درصد پروتئین و عملکرد پروتئین و در سطح احتمال پنج درصد از نظر عملکرد علوفه تر تفاوت وجود داشت. از نظر مقایسه میانگین تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ های امید بخش در ارتفاع بالا ترین بلال از سطح زمین مشاهده نگردید. بیش ترین شاخص سطح برگ به میزان 22/8 از ژنوتیپ 10 (K166b&times;K18) حاصل شد. حداکثر تعداد برگ با متوسط 25/12 برگ در ژنوتیپ 15 (2-CHTSEY, 2002/1389/61&times;K18) و حداکثر قطر ساقه به میزان 99/1 سانتی متر از ژنوتیپ 12 (KLM77007/7-3-1-2-2-1-1&times; K18) به دست آمد. بالا ترین عملکرد علوفه ی تر به مقدار 64/38 تن در هکتار در ژنوتیپ 11 (K47/2-2-1-3-3-1-1-1&times;K19) و عملکرد علوفه خشک به مقدار 73/11 تن در هکتار در ژنوتیپ 17 (SB73&times;MO17) مشاهـده شـد. همچنین بیش ترین درصد پروتئین به میزان 7/9، 75/9 و 77/9 درصد به ترتیب مربوط به ژنوتیپ های 11 (K47/2-2-1-3-3-1-1-1&times;K19)، 12 (KLM77007/7-3-1-2-2-1-1&times;K18) و 14 (K47/2-2-1-2-1-3-1-1&times;K18) و بیش ترین عملکرد پروتئین به مقدار 11/1 و 09/1 تن در هکتار مربوط به ژنوتیپ های 11 (K47/2-2-1-3-3-1-1-1&times;K19) و 17 (SB73&times;MO17) بود. با توجه به نتایج به دست آمده مناسب ترین ژنوتیپ برای منطقه تهران، ژنوتیپ های 11 و 17 می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        73 - ارزیابی شجره و صفات مرفولوژیکی ژنوتیپ‌های گندم نان با استفاده از نشانگر ملکولی RGA در راستای معرفی ارقام سازگار
        علیرضا حبیب‌زاده محمد خیاط
        در این تحقیـق تنـوع ژنتیکـی 30 رقـم گندم خارجـی و داخلـی با استفـاده از نشانگـر هایRGA مورد بررسـی قرار گرفت. با استفاده از روش دلاپورتا DNA از برگ نمونه ها استخراج گردید. از پنج جفت آغازگر RGA به کار برده شده سه جفت آغازگر چند شکلی نشان دادند. بیش ترین و کم ترین تعداد أکثر
        در این تحقیـق تنـوع ژنتیکـی 30 رقـم گندم خارجـی و داخلـی با استفـاده از نشانگـر هایRGA مورد بررسـی قرار گرفت. با استفاده از روش دلاپورتا DNA از برگ نمونه ها استخراج گردید. از پنج جفت آغازگر RGA به کار برده شده سه جفت آغازگر چند شکلی نشان دادند. بیش ترین و کم ترین تعداد چند شکلی به ترتیب مربوط به نشانگر های P14N و P54N بود. درصد باند های پلی مورفیسم نشانگر های P810 و P54N وP14N به ترتیب 42%، 33% و 39% بود. تجزیه کلاستر بر اساس حضور و عدم حضور باند با استفاده از ضرایب تشابه جاکارد مبتنی بر UPGAMA انجام گرفت. دامنه ضرایب تشابه از 061/0 تا 88/0 متغیر بود. بیش ترین تشابه بین ارقام کوهدشت و کرمان و کم ترین تشابه بین ارقام TP981 و Leeبود. در این تحقیق، رابطه معنی داری بین فاصله ژنتیکی و فاصله مناطق جغرافیایی کشت، مشاهده گردید، به طوری که ارقام ایرانی و خارجی با ضریب تشابه 44/0 از هم تفکیک یافتند. اما دو رقمAnza و Hyrmand از این تقسیم بندی تبعیت نکردند. همچنین از نظر تنوع ژنتیکی جایگاه ارقام ایرانی (با شجره معلوم) در کلاستر تابع روابط خویشاوندی آن ها بود. بررسی دندروگرام تشابه جاکارد نشان داد گر چه ارقام در خوشه های مجزایی دسته بندی نگردیدند. کلیه ارقام حساس به زنگ زرد در کنار هم در انتهای دندروگرام قرار گرفتند. در مجموع نتایج مبین کارآیی تکنیک RGA در بحث بررسی تنوع ژن های مقاومت است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        74 - بررسی اثر تنش‌شوری بر جوانه‌زنی و رشد اولیه ارقام لوبیا چشم‌بلبلی (Vigna unguiculata)
        فاطمه کامیاب شاهین واعظی محمدجعفر آقایی مینا ربیعی
        یکی از محدودیت های توسعه کشت لوبیا چشم بلبلی در مناطق مساعد زراعت این گیاه وجود تنش شوری می‌باشد. به منظور بررسی اثر شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی در آزمایشگاه ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تک أکثر
        یکی از محدودیت های توسعه کشت لوبیا چشم بلبلی در مناطق مساعد زراعت این گیاه وجود تنش شوری می‌باشد. به منظور بررسی اثر شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی در آزمایشگاه ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل 15 ژنوتیپ مختلف لوبیا چشم بلبلی (مشهد، امید بخش1، امید بخش2، 001، 002، 7245، 7254، 7262، 7288، 7244، 7256، 7291، 7289، 7278و 7305) و چهار سطح NaCl با غلظت های صفر، 50، 100 و 150 میلی مول بودند. نتایج آزمایش نشان دادند که اثر ژنوتیپ و سطوح شوری بر اکثر صفات از نظر آماری در سطح پنج درصد معنی دار بود در بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و سطوح شوری، ژنوتیپ مشهد در سطح شوری 150 میلی مول دارای بالا ترین درصد جوانه زنی (84%) و قدرت جوانه زنی (1/8) بود. همچنین بیش ترین و کم ترین سرعت جوانه زنی در بالا ترین سطح شوری به ترتیب در ژنوتیپ 7291 با 3/5 بذر در روز و امید بخش2 با 7/3 بذر در روز مشاهده شد. با افزایش شوری وزن تر و خشک ریشه چه و ساقه چه کاهش یافت. به طور کلی، ژنوتیپ مشهد و 001 به ترتیب به عنوان متحمل ترین و حساس ترین ژنوتیپ نسبت به شـوری انتخـاب شدنـد. بر اساس نتـایـج این آزمایـش تنـوع ژنتیکـی لازم برای انتخـاب ارقام متحمل به شوری در میان ژنوتیپ های لوبیا چشم بلبلی ایران وجود دارد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        75 - بررسی پایداری عملکرد دانه لاینهای امیدبخش جو در مناطق معتدل استان خراسان رضوی
        مجید طاهریان حمید تجلی حمیدرضا نیکخواه
        هدف از این تحقیق ارزیابی ژنوتیپها، محیطها و تجزیه آثار متقابل ژنوتیپ &times; محیط بر عملکرد دانه 20لاینامیدبخش جو با استفاده از تجزیه مدل اثرات اصلی افزایشی و ضرب پذیر امی ) (AMMIبود. آزمایشات در دوایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور و طرق مشهد طی سالهای 1394-96به مدت دو سا أکثر
        هدف از این تحقیق ارزیابی ژنوتیپها، محیطها و تجزیه آثار متقابل ژنوتیپ &times; محیط بر عملکرد دانه 20لاینامیدبخش جو با استفاده از تجزیه مدل اثرات اصلی افزایشی و ضرب پذیر امی ) (AMMIبود. آزمایشات در دوایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور و طرق مشهد طی سالهای 1394-96به مدت دو سال زراعی اجرا شدند. نتایجحاصل از تجزیه امی بر روی عملکرد دانه نشان داد که آثار اصلی ژنوتیپ، محیط، آثار متقابل آنها و دو مؤلفه اول اثرمتقابل معنیدار بودند. نمودارهای بایپلات امی قادر به تفکیک ژنوتیپهای پایدار و محیطهای با قدرت تفکیک بالااز محیطهای ضعیف بودند. در محیطهای مورد بررسی بر اساس نتایج تجزیه امی و پارامتر های پایداری موردمطالعه، ژنوتیپهای 1و 10با عملکرد بالاتر از میانگین دارای بیشترین پایداری بودند در صورتیکه ژنوتیپهای 19و 2با بیشترین تأثیر در اثر متقابل ناپایدارترین ژنوتیپها شناخته شدند. نتایج حاصل از توصیه ژنوتیپها برای دومنطقه مورد مطالعه در مدل امی نشان داد که ژنوتیپهای 9 ،18و 1بیشترین سازگاری را در دو سال زراعی بهشرایط مشهد داشتند، در حالیکه ژنوتیپ 20بیشترین سازگاری را به شرایط نیشابور در دو سال زراعی طی اینبررسی نشان دادند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        76 - ارزیابی شاخصهای تحمل به تنش خشکی انتهای فصل برای شناسایی ژنوتیپ های متحمل باقلا ( . Vicia faba L )
        فاطمه شیخ فرامرز سیدی
        تنش خشکی عملکرد و سطح زیر کشت باقلا را در بسیاری از مناطق ایران کاهش داده است. لذا به منظور شناسایی شاخص-های تحمل تنش خشکی مطلوب و انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی، 24ژنوتیپ باقلا از خزانه مقاومت به خشکیایکاردا بههمراه شاهد (رقم برکت) در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان و أکثر
        تنش خشکی عملکرد و سطح زیر کشت باقلا را در بسیاری از مناطق ایران کاهش داده است. لذا به منظور شناسایی شاخص-های تحمل تنش خشکی مطلوب و انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی، 24ژنوتیپ باقلا از خزانه مقاومت به خشکیایکاردا بههمراه شاهد (رقم برکت) در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان و گنبد (مرکز تحقیقات کشاورزی گلستان)مورد بررسی قرار گرفتند. ژنوتیپهای باقلا در قالب طرح لاتیس ساده در دو تکرار در دو شرایط مطلوب و بدون آبیاری درسال زراعی 1394-1395بررسی شدند. شاخصهای تنش خشکی مانند شاخص تحمل ( ،)TOLشاخص حساسیت به تنش( ،)SSIشاخص تحمل تنش ( ،)STIمیانگین بهرهوری ( ،)MPمیانگین هندسی بهرهوری ( )GMPو میانگین هارمونیک( ،)HMشاخص عملکرد ( ،)YIشاخص پایداری عملکرد ( ،)YSIشاخص درصد حساسیت به تنش ( )SSPIو شاخص تحملبه تنش تصحیح شده ( )K1STIبر اساس عملکرد ژنوتیپها در محیط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. تجزیه واریانسمرکب دادهها نشان داد که تفاوت معنیداری بین ژنوتیپها وجود داشت. در شرایط تنش متوسط ( )SI= 0/46این آزمایشبین عملکرد غلاف باقلا در شرایط تنش وبدون تنش همبستگی وجود داشت که بیانگر قابلیت تعمیم نتایج عملکرد درشرایط بدون تنش به شرایط تنش خشکی متوسط است. شاخصهای YI ،HM ،STI ،GMP ،MPو K1STIبهدلیلهمبستگی مثبت و معنیدار با عملکرد در هر دو شرایط تنش و بدون تنش قابل استفاده برای شناسایی ژنوتیپهای متحملهستند. براین اساس ژنوتیپهای 23 ،22 ،21 ،20 ،19 ،12 ،1،3و 24جهت بررسیهای بیشتر در خزانه تلاقی برنامههایبهنژادی مقاومت به خشکی انتخاب شدند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        77 - بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد و محتوی یون ها درگیاه جو بدون پوشینه (Hordeum sativum L.)
        علیرضا باقری حسین حیدری شریف آباد
        در بیشتر مناطق ایران رشد و عملکرد غلات به دلیل خشکی کاهش پیدا می کند. یکی از گیاهان مناسب برای چنین شرایطی گیاه جو معمولی و بدون پوشینه است. چهار ژنوتیپ جو بدون پوشینه (UH3، U46M، EHM81-12 و CM67) در ایستگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید به مدت دو سال (1384 و 1 أکثر
        در بیشتر مناطق ایران رشد و عملکرد غلات به دلیل خشکی کاهش پیدا می کند. یکی از گیاهان مناسب برای چنین شرایطی گیاه جو معمولی و بدون پوشینه است. چهار ژنوتیپ جو بدون پوشینه (UH3، U46M، EHM81-12 و CM67) در ایستگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید به مدت دو سال (1384 و 1383) در دو آزمایش جداگانه برای بررسی میزان تحمل آن ها به خشکی مورد بررسی قرار گرفتند در آزمایش تنش خشکی چهار تیمار شامل آبیاری پس از رسیدن پتانسیل آب خاک به bar5/0-(شاهد)، آبیاری پس پتانسیل 5/1- بار ، 3- و 5- بار به کار برده شدند . تیمارهای آزمایش به صورت اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اعمال شدند. تیمارهای خشکی در کرت های اصلی و ارقام در کرت های فرعی قرار گرفتند . فاکتورهای مورد اندازه گیری عبارت بودند از عملکرد، اجزای عملکرد و محتوی یونی ساقه. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد دانه و سنبله درگیاه کاهش معنی داری در شرایط تنش داشتند و وزن دانه و حساسیت کمتری داشت. عملکرد دانه و بیولوژیک نیز در شرایط تنش کاهش نشان دادند و دربین ژنوتیپ ها رقم UH3 کمترین و رقم GM67 بیشترین مقدار عملکرد دانه و بیولوژیک را نشان دادند. تفاوت مقدار عملکرد بیولوژیک به تعداد پنجه و سنبله در گیاه و کاهش سطح برگ و ارتفاع مرتبط بود. کاهش عملکرد دانه به تعداد سنبله کمتر در گیاه و تعداد دانه در سنبله کمتر ربط داشت. پروتئین دانه در شرایط تنش خشکی افزایش یافت. تنش، میزان سدیم و کلر برگ را افزایش داد ولی مقدار NO3، NH4، Ca،P ،K وMg کاهش یافت. درکل رقمUH3 کمترین و رقم CM67 بیشترین مقدار عملکرد را داشتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        78 - فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کالپاستاتین در گوسفندان قزل، آرخامرینو و آمیخته‌های آن‏ها
        قربان الیاسی زر&rlm;&lrm;&lrm;ین‌قبایی جلیل شجاع محمدرضا نصیری ام‌البنین پیراهری آرش جوانمرد
        کالپاستاتین نقش تنظیمی در رشد ماهیچه‌ها و تردی گوشت بعد از کشتار دام دارد که ژن کنترل کننده آن بر روی کروموزوم شماره 5 گوسفند جای گرفته است. ارتباط برخی از شکل های آللی این ژن با افزایش وزن و صفات لاشه در گوسفند کشف شده است که این امر در نتیجه جانشینی ساده 1 نوکلئوتید د أکثر
        کالپاستاتین نقش تنظیمی در رشد ماهیچه‌ها و تردی گوشت بعد از کشتار دام دارد که ژن کنترل کننده آن بر روی کروموزوم شماره 5 گوسفند جای گرفته است. ارتباط برخی از شکل های آللی این ژن با افزایش وزن و صفات لاشه در گوسفند کشف شده است که این امر در نتیجه جانشینی ساده 1 نوکلئوتید در اگزون I ژن کالپاستاتین است که با تکنیک RFLP با آنزیم های برشی MspI و یا NcoI تشخیص داده می‌شود و می‌تواند به عنوان نشان گری در جهت اصلاح نژاد به کار گرفته شود. هدف از این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی ژن کالپاستاتین در گوسفند با روش MspI/RFLP است. در این تحقیق نمونه‌های خون از 137 رأس گوسفند (65 رأس گوسفند قزل، 42 رأس گوسفند آرخامرینو و 30 رأس گوسفند آمیخته آرخامرینو&times; قزل) جمع‌آوری گردید. DNA ژنومی از 50 میکرولیتر خون با روش سیلیکاژل استخراج گردید و برای ارزیابی کیفیت و کمیت DNA روش های ژل مونیتورینگ و اسپکتروفوتومتری مورد استفاده قرار گرفت. پس از استخراج DNA ژنومی، تکثیر ناحیه چندشکل ژن کالپاستاتین به طول 570 جفت باز با آغازگرهای اختصاصی Ovine Calp-F و Ovine Calp-R صورت گرفت. جهت برش آنزیمی قطعات DNA تکثیر شده، از آنزیم MspI استفاده گردید. محصولات هضم شده، بر روی ژل آگارز 5/1% الکتروفورز شده و با اتیدیوم‌بروماید رنگ‌آمیزی گردید. پس از تعیین ژنوتیپ تمامی نمونه‌های مورد مطالعه، از نرم‌افزار Popgene 1.32 برای بررسی آماری داده‌ها استفاده گردید که فراوانی آلل M در گوسفند قزل 69%، گوسفند آرخامرینو 48%، و آمیخته‌های F1 این دو نژاد 50% به دست آمد. بر اساس نتایج این مطالعه، جمعیت های مورد مطالعه در تعادل هاردی- واینبرگ قرار داشتند و این نشان می دهد که در جمعیت های گوسفندان مورد مطالعه، انتخاب ژنتیکی در راستای اصلاح نژاد برای ژن کالپاستاتین صورت نگرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        79 - تأثیر آبیاری با آب رودخانه گرمرود بر صفات زراعی و عملکرد برنج در منطقه دشت‎سر آمل
        الهیار فلاح محمد محمدیان کیوان مهدوی ماشکی حسین الیاسی بهروز احسانی
        بخشی از اراضی شالیزاری منطقه دشت&lrm;سر شهرستان آمل بوسیله آب رودخانه گرمرود با شوری کم (لب شور)، آبیاری می&lrm;شود. جهت بررسی تأثیر آب آبیاری گرمرود بر رشد و عملکرد 9 ژنوتیپ انتخابی حاصل از نسل نهم (M9)، همراه با رقم استاندارد متحمل به شوری ((FL478 و ارقام طارم محلی، ح أکثر
        بخشی از اراضی شالیزاری منطقه دشت&lrm;سر شهرستان آمل بوسیله آب رودخانه گرمرود با شوری کم (لب شور)، آبیاری می&lrm;شود. جهت بررسی تأثیر آب آبیاری گرمرود بر رشد و عملکرد 9 ژنوتیپ انتخابی حاصل از نسل نهم (M9)، همراه با رقم استاندارد متحمل به شوری ((FL478 و ارقام طارم محلی، حسنی، عنبربو و برکت، جمعاً 14 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1399، مورد ارزیابی قرار گرفت. مزرعه آزمایشی در روستای شهنه کلای دشت سر آمل با مشخصات ارتفاع از سطح دریا (75 متر)، فاصله از جنگل (3200 متر) و عرض جغرافیایی (40 درجه و 30 دقیقه شمالی و 63 درجه و 1 دقیقه شرقی)، قرار داشت. نتایج نشان داد که زودرس&lrm;ترین ژنوتیپ، لاین&lrm;های شماره 2310 و 2212 بودند که از بذرپاشی تا مرحله 50% گلدهی، معادل 85 و 88 روزه بودند. ژنوتیپ شماره 133 با ارتفاع بوته معادل 124 سانتی‌متر، کوتاه‌ترین لاین بوده است. صفات تعداد خوشه در کپه، طول خوشه (سانتی&lrm;متر)، تعداد دانه پُر، پوک و کل در خوشه، وزن هزار دانه (گرم) به&lrm;ترتیب بین 25-15، 27-20، 112-55، 91-10،161-83 و 27-20 عدد متغیر بودند. عملکرد ژنوتیپ&lrm;ها بین 1500 تا 6000 کیلوگرم در هکتار متغیر بود. با توجه به تنوع تغییرات صفات زراعی، ژنوتیپ&lrm;های 2212، 2310، 133 و رقم حسنی برای کاشت در این اراضی شالیزای توصه می&lrm;شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        80 - بررسی ژنوتیپ‏های نخود زراعی در شرایط آبی و دیم
        مهدی روزرخ حسن حیدری شریف آباد سید حسین صباغ پور قربان نورمحمدی اسلام مجیدی هروان
        این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی در بیست ژنوتیپ نخود زراعی از طریق بررسی صفات اکوفیزیولوژیک در شرایط مزرعه ای انجام شد. کشت مزرعه ای در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه در دو شرایط جداگانه آبی و دیم و در قالب طرح بلوک های کا أکثر
        این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی در بیست ژنوتیپ نخود زراعی از طریق بررسی صفات اکوفیزیولوژیک در شرایط مزرعه ای انجام شد. کشت مزرعه ای در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه در دو شرایط جداگانه آبی و دیم و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. عملکرد وصفات تعداد دانه در نیام، تعداد دانه در بوته، تعداد نیام در بوته، وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ، فاصله پایین ترین نیام تا سطح خاک، تعداد شاخه اصلی، ارتفاع شاخه اصلی، تعداد روز تا گل دهی و رسیدگی و شاخص برداشت در هر آزمایش به طور جداگانه اندازه گیری شدند و شاخص&lrm; های مقاومت به خشکیSSI MP, MH, YSI, YI, GMP, TOL, STI, بر پایه عملکرد دانه در شرایط آبی و دیم محاسبه شدند. نتایج نشان داد که مقادیر صفات مورد بررسی در آزمایش دیم، کاهش قابل ملاحظه ای نسبت به آزمایش آبی داشتند. تعداد روز تا رسیدگی و فاصله پایین ترین نیام تا سطح خاک، به ترتیب بیشترین همبستگی مثبت و منفی را با عملکرد نشان دادند. در بین شاخص های مقاومت به خشکی، شاخص های MP, MH, GMP, STI, به عنوان بهترین شاخص ها در گزینش ژنوتیپ های مقاوم به خشکی معرفی شدند. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ های مورد مطالعه بر اساس صفات یاد شده، نشان دهنده طبقه بندی آن ها به چهار گروه عمده بود که سه ژنوتیپ شماره آزاد، ILC.482 وILC.1799 در یک گروه جای گرفته و معرف ژنوتیپ های مقاوم به خشکی بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        81 - تعیین بهترین آرایـش کــاشت در ژنوتیپ‌هـای گلرنگ بهاره
        محمدرضا خلیل‌زاده گوگانی بهمن پاسبان اسلام قربان نورمحمدی علیرضا خلیل زاده گوگانی
        آزمایش به منظور بررسی اثرات ابعاد کاشت بوته بر روی عملکرد ، اجزای عملکرد ، درصد روغن دانه و برخی از ویژگی‌های زراعی در گلرنگ بهاره در شهرستان گوگان (استان آذربایجان‌شرقی) طی سال 1382 پیاده گردید. فواصل خطوط کشت، 15، 30 و 60 سانتی‌متر و فواصل بوته‌ها بر روی خطوط کشت 5 ، أکثر
        آزمایش به منظور بررسی اثرات ابعاد کاشت بوته بر روی عملکرد ، اجزای عملکرد ، درصد روغن دانه و برخی از ویژگی‌های زراعی در گلرنگ بهاره در شهرستان گوگان (استان آذربایجان‌شرقی) طی سال 1382 پیاده گردید. فواصل خطوط کشت، 15، 30 و 60 سانتی‌متر و فواصل بوته‌ها بر روی خطوط کشت 5 ، 10و 15 سانتی‌متر تعیین شد‌ند. ژنوتیپ‌های بکار رفته شامل IL111 و KJ818 و محلی اراک 2811 بودند. طرح آماری مورد استفاده فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار بود. در طول اجرای آزمایش صفات متعددی از گلرنگ مورد مطالعه قرار گرفت که شامل ارتفاع بوته ، تعداد شاخه فرعی ، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه ، شاخص برداشت ، وزن هزار دانه و درصد روغن دانه بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان دادکه ارقام مورد مطالعه از جنبه‌های تعداد دانه در طبق، تعداد طبق در بوته، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و عملکرد دانه با هم اختلاف معنی داری دارند. اثر آرایش کشت روی صفات تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه و شاخص برداشت نیز معنی‌دار بود. آرایش کاشت مربع با فاصله بوته 15 سانتی‌متر بهترین حالت بوده و بالاترین عملکرد را نشان داد. در مجموع ژنوتیپ اراک 2811 باآرایش کاشت مربع‌ با فاصله 15 سانتی‌متر و با تراکم 443 هزار بوته درهکتار با تولید34/4 تن دانه درهکتارمناسب ترین تیمارشناخته شد. بنظر می‌رسد توسعه کشت این گیاه به ویژه در اراضی متوسط و فقیرحاشیه دریاچه ارومیه مثل شهرستان گوگان، با تولید محصول مورد قبول، شایان توجه باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        82 - بررسی تغییرات قوه ی نامیه، مقدار پرولین و کلروفیل ژنوتیپ های بومی برنج تحت تنش شوری
        شاهین مردانی نژاد منصوره وزیرپور
        در این تحقیق به منظور مقایسه تحمل تنش شوری ژنوتیپ های بومی برنج، تغییرات درصد جوانه زنی، مقدار پرولین و کلروفیل توده های بومی نوگران و سرخه، ارقام معرفی شده از این توده ها شامل زاینده رود و سازندگی و لاین های خالص شده از این توده ها شامل لاین های 97-67 و 47-67 در واکنش أکثر
        در این تحقیق به منظور مقایسه تحمل تنش شوری ژنوتیپ های بومی برنج، تغییرات درصد جوانه زنی، مقدار پرولین و کلروفیل توده های بومی نوگران و سرخه، ارقام معرفی شده از این توده ها شامل زاینده رود و سازندگی و لاین های خالص شده از این توده ها شامل لاین های 97-67 و 47-67 در واکنش به غلظت های0 تا 10 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بررسی شد. طبق نتایج حاصل از این آزمایش، با افزایش غلظت کلرید سدیم در محیط، درصد جوانه زنی بذر، وزن خشک ریشه چه و کلئوپتیل و مقدار کلروفیل کلیه ی ژنوتیپ های بومی برنج کاهش یافت. مقایسه ی میانگین درصد جوانه زنی نشان داد که ژنوتیپ های 47-67، نوگران، سرخه و 97-67 نسبت به سایر ژنوتیپ ها در این صفت برتری دارند. در مورد وزن خشک ریشه چه،کلئوپتیل و مقدار کلروفیل، ژنوتیپ 47-67 نسبت به سایر ژنوتیپ ها عملکرد بهتری داشت. نتایج بررسی مقدار پرولین نشان داد که مقدار این اسید آمینه در کلیه ی ژنوتیپ ها با افزایش مقدار کلرید سدیم محیط به طور معنی دار افزایش می یابد و بیشترین مقدار پرولین برگ و ریشه در ژنوتیپ سرخه مشاهده شد. با توجه به شوری نسبی خاک منطقه ی مورد بررسی، کشت ژنوتیپ 47-67 نسبت به سایر ژنوتیپ ها توصیه می شود. هم چنین به دلیل آسیب پذیری شدید کلروپلاست های ژنوتیپ 97-67 در غلظت های بالای تیمار به کار رفته و حساسیت به بیماری در چنین شرایطی، این ژنوتیپ برای کشت توصیه نمی شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        83 - اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های جو
        بهروز واعظی رحمت اله محمدی اصغر مهربان طهماسب حسین پور نرگس رحمانی مقدم
        اثر متقابل ژنوتیپ &times; محیط برای دانشمندان علوم ژنتیک، اصلاح‌نباتات و اصلاح‌دام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.آگاهی از اثرمتقابل ژنوتیپ &times; محیط به اصلاح‌گران نبات موجب افزایش دقت ارزیابی ژنوتیپ ها در محیط های مختلف می گردد. بررسی حاضر بر روی 20 رقم ولاین پیش أکثر
        اثر متقابل ژنوتیپ &times; محیط برای دانشمندان علوم ژنتیک، اصلاح‌نباتات و اصلاح‌دام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.آگاهی از اثرمتقابل ژنوتیپ &times; محیط به اصلاح‌گران نبات موجب افزایش دقت ارزیابی ژنوتیپ ها در محیط های مختلف می گردد. بررسی حاضر بر روی 20 رقم ولاین پیشرفتة جو بهارة معمولی( به همراه ارقام خرم و ماهور به عنوان شاهد) به مدت 3 سال در ایستگاه‌های گچساران، مغان، گنبد و لرستان در قالب طرح بلوک‌های تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. هر ژنوتیپ در هر کرت در 6 خط به طول 03/7 متر و 5/17 سانتی متر فاصله ردیف از همدیگر توسط دستگاه بذرکار غلات کشت گردید. یادداشت‌برداری از صفات مهم زراعی و مورفوفیزیولوژیکی در طول فصل رشد انجام و تجزیه مرکب برای سال‌ها و مناطق بر روی عملکرد دانه انجام گردید. تجزیه پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ ها به روش های پارامتری و چند متغیره انجام گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب سال‌ها و مناطق مختلف به روش مدل های خطی کلی GLM و مدل های مختلط برای عملکرد دانه نشان داد که تمام اثرات از جمله اثر محیط، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ &times; محیط در سطح احتمال کمتر از 1% معنی‌دارند. دامنه عملکرد دانه از 536/3 تن در هکتار برای ژنوتیپ 7 تا 148/4 تن در هکتار برای ژنوتیپ شماره 3 به ترتیب با مزیت نسبی 6/87% و 6/102% نسبت به متوسط ارقام شاهد ماهور و خرم در نوسان بود. بررسی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های جو به روش پارامتری نشان داد که ژنوتیپ‌های 17 و 9 از جمله ژنوتیپ‌های پایدار بودند. نتایج تجزیه تحلیل به روش رگرسیون مکانی (SREG- GGE) و مدل اثرات افزایشی و ضرب پذیر(AMMI) نشان داد که دو روش مورد نظر به ترتیب 7/47% و 6/85% از تنوع را توجیه کردند که شاید بر اساس نتایج این مطالعه روش امی از کارآیی بالایی برخوردار بودند. نتایج تحلیل گرافیکی روش GGE نشان داد که محیط های مختلف و ژنوتیپ های جو به ترتیب در 3 و 4 گروه طبقه بندی شدند که به نوعی روایت از اثر متقابل ژنوتیپ* محیط نسبی داشت (در یکی از گروه های حاوی برخی ژنوتیپ ها، هیچ محیطی وجود نداشت). رتبه بندی ژنوتیپ های جو به روش رگرسیون مکانی نشان داد ژنوتیپ های 1، 18 و 3 از جمله ژنوتیپ های پایدار و با عملکرد دانه بالا بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        84 - تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های پیشرفته جو
        بهروز واعظی نرگس رحمانی
        بررسی حاضر شامل 18 لاین پیشرفته جو بود که در ایستگاه تحقیقات گچساران در مدت دو سال در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و چهار تکرار اجراء شد. در طی فصل زراعی یادداشت برداری از صفات مهم زراعی انجام و تجزیه آماری با نرم افزارهای SAS9.4، Genstat و GGbiplot صورت گرفت. تجزیه واریان أکثر
        بررسی حاضر شامل 18 لاین پیشرفته جو بود که در ایستگاه تحقیقات گچساران در مدت دو سال در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و چهار تکرار اجراء شد. در طی فصل زراعی یادداشت برداری از صفات مهم زراعی انجام و تجزیه آماری با نرم افزارهای SAS9.4، Genstat و GGbiplot صورت گرفت. تجزیه واریانس مرکب بر روی برخی صفات مهم انجام و مقایسه میانگین دانکن در سطح 1% انجام شد. تجزیه واریانس عملکرد دانه در شرایط تنش نشان داد که اثر سال و اثر متقابل سال &times; واریته در سطح احتمال کمتر از 1% معنی‌دار و اثر واریته معنی‌دار نبود. در شرایط مساعد تنها اثر سال معنی‌دار و سایر اثرات معنی‌دار نبودند. مقایسه میانگین عملکرد دانه به روش دانکن در سطح احتمال 1% نشان داد که ژنوتیپ شماره 13 با عملکرد دانه 483/4 تن در هکتار تحت شرایط تنش و با عملکرد دانه 814/5 تن در هکتار در شرایط بدون تنش در کلاس (A) قرار گرفت. بررسی شاخص های تحمل به تنش نشان داد که ژنوتیپ شماره 13 متحمل ترین زنوتیپ به شرایط تنش بود. تجزیه به مولفه های اصلی با دو مولفه در مجموع 2/98% از تغییرات بین داده را را توجیه کرد. مولفه اول همبستگی بالا و مثبتی با شاخص های تحمل متوسط بهر دهی، متوسط هامونیک، متوسط هندسی، شاخص عملکرد، شاخص پایداری عملکرد ، شاخص تحمل فرناندز، شاخص تحمل تغییر یافته برای شرایط تنش و بدون تنش و در نهایت شاخص مقاومت به تنش با عملکرد در شرایط تنش را نشان داد لذا این مولفه به عنوان مولفه تحمل به تنش نام گذاری شد مولفه دوم که تنها 8/1 درصد از تغییرات بین اعداد را توجیه و با شاخص های تحمل و شاخص حساسیت فیشر همبستگی بالایی را نشان داد به عنوان مولفه حساسیت نام گذاری گردید. تفاصيل المقالة